Отпадот како енергија - Јован Цветаноски (одделение за...

63
Reducing the waste ОТПАДОТ како ЕНЕРГИЈА Генерирање на Енергија и производство на топлина од биомаси и комунален отпад Дипл. Инж. Јован Цветаноски Ноември 2013

Upload: opstina-karpos

Post on 22-Mar-2016

278 views

Category:

Documents


5 download

DESCRIPTION

 

TRANSCRIPT

Page 1: Отпадот како енергија - Јован Цветаноски (одделение за животна средина)

Reducing the waste

ОТПАДОТ како ЕНЕРГИЈАГенерирање на Енергија и

производство на топлина од биомаси и комунален отпад

Дипл. Инж. Јован Цветаноски Ноември 2013

Page 2: Отпадот како енергија - Јован Цветаноски (одделение за животна средина)

Што е биомаса?

Page 3: Отпадот како енергија - Јован Цветаноски (одделение за животна средина)

Биомаса и екологија:

• Кумулативна CO2 неутралност – фотосинтеза

•Удел на минералите во 10 тони шумска биомаса по хектар вкупно 202 kg:

113 kg калциум

61 kg азот

14 kg фосфор

14 kg калиум

Page 4: Отпадот како енергија - Јован Цветаноски (одделение за животна средина)

Карактеристики на биомасата

1. Обновливост•Сите видови на биомаса се обновливи, за огревното дрво потребно е постојано пошумување барем за толку да годишниот принос биде еднаков на годишното искористување на дрвната маса.

2. Огревна моќ на биомасата•Основна карактеристика: нехомогеност, како последица на различниот удел на влага и пепел

Дрво: 8,2 до 18,7 MJ/kg

Билни остатоци: 5,8 – 16,7 MJ/kg

Биодизел: 37,2 MJ/I

Етанол: 26,8 MJ/I

Биогас: 26 МЈ/Nm3

Page 5: Отпадот како енергија - Јован Цветаноски (одделение за животна средина)

3. Потрошена енергија за придобивање

Кај шумската биомаса: пр. за сечење на дрвна маса, за пошумување, за транспорт од местото на сечење до местото на користење и за припрема за нејзино користење. Можна нерационалност при употреба (потрошена енергија > произведена енергија).

4. Емисија на штетни гасови при согорување

Емисијата на гасови е помалку штетна од конвенционалните горива – нема сулфур. Сепак емисијата е нешто поголема отколку од конвенционалните постројки

Емисијата при користењето на отпад може да биде опасна ако претходно од отпадот не се издвојат штетните состојки.

Page 6: Отпадот како енергија - Јован Цветаноски (одделение за животна средина)

5. Површинска распределба и енергетска густина

Релативно рамномерно распределена, мала (енергетска) површинска густина

6. Можност за транспортирање и складирање

Биомасата може да се транспортира на разумно големи далечини (претераната оддалеченост бара поголема енергија за транспорт од енергетската содржина на материите кои се пренесуваат) за да се усклади и користи според потребите.

Важна предност - пр. пред соларната енергија или енергијата на ветерот.

Page 7: Отпадот како енергија - Јован Цветаноски (одделение за животна средина)

Основни видови на конверзија на биомасата

Page 8: Отпадот како енергија - Јован Цветаноски (одделение за животна средина)

Технологии за преработка на биомаса

Основен проблем е малата енергетска вредност по единица маса: преработка во погоден облик за транспорт, складирање и употреба

1. Брикетирање и пелетирање

Смалување на волуменот (поради транспорт, автоматизација на ложењето)

Фази: ситнување на материјалот, сушење, пресување (брикетирање и пелетирање) и ладење

Page 9: Отпадот како енергија - Јован Цветаноски (одделение за животна средина)

2. Биохемиска конверзија

2.1. Анаеробна дигестија

За влажни суровини (измет) – добивање на биогас. Својствата на биогасот зависат од температурата и својствата на материјалите во дигестерите

Page 10: Отпадот како енергија - Јован Цветаноски (одделение за животна средина)

Принцип на работа на инсталација на биогас

Page 11: Отпадот како енергија - Јован Цветаноски (одделение за животна средина)

_________________________________________________________________

Анаеробна ферментација на арско ѓубреАнаеробна ферментација на арско ѓубре11-домашно животно; -домашно животно; 22-уред за мешање и дробење на -уред за мешање и дробење на aaрското ѓубре; рското ѓубре; 33-суровина-суровинаaaрско ѓубре; рско ѓубре; 44-механизам за мешање на суровината; -механизам за мешање на суровината; 55-дигестер; -дигестер; 66-котел на биогас за добивање на топлина; -котел на биогас за добивање на топлина; 77-остатоци од ферментацијата; -остатоци од ферментацијата; 88-филтер; -филтер; 99-одвојувач на кондензат; -одвојувач на кондензат; 1010-резервоар за гас; -резервоар за гас; 1111-гас за -гас за греење на дигестерот; греење на дигестерот; 1212-греач-греач

ПРОИЗВОДСТВО И ПРИМЕНА НА БИОГАСПРОИЗВОДСТВО И ПРИМЕНА НА БИОГАС

Page 12: Отпадот како енергија - Јован Цветаноски (одделение за животна средина)

3. Термохемиска конверзија

3.1 Согорување1. Загревање и сушење

2. Дестилација (испарување) – пиролиза

3. Согорување на цврстиот јаглерод

Дрвна биомаса: голем и променлив удел на влагата (50-50% за свежо дрво), потребни посебни типови на печки (во одос на оние за јаглен)

Биомасата од агрокултурите: брикети, пелети – мала енергетска густина, слама – голем удел на Na, Cl, K (корозија), мала температура на таложење на пепелот

Градски отпад: големи инвестициони трошоци (4000 US$/kW), примарна цел не е производството на енергија туку згрижување за отпадот.

Page 13: Отпадот како енергија - Јован Цветаноски (одделение за животна средина)

3.2 Расплинување на биомасата (гасификација)

Напредните постапки за конверзија нудат можност за производство на енергија со поголема ефикасност отколку што може да се оставри со едноставно спалување на биомасата.

Цврстата биомаса најпрво се конвертира во течни или гасовити горива кои потоа се користат во гасни турбини.

Page 14: Отпадот како енергија - Јован Цветаноски (одделение за животна средина)

Топлината се претвара во друг облик на енергија на повисока температура отколку кај едноставните парни циклуси => поголема ефикасност

Потројките на база на конвенционални парни циклуси можат да работата со ефикасност на конверзија до околу 25%

Гасификацијата и пиролизата имаат можност за зголемување на таа ефикасност до 36%

Page 15: Отпадот како енергија - Јован Цветаноски (одделение за животна средина)

Тип на горивниот гас Долна топлинска вредност

Ниско калоричен гас <8 MJ/Nm3

Средно калориочен гас 8-14 MJ/Nm3

Нормално калоричен гас 14-20 MJ/Nm3

Високо калоричен гас >20 MJ/Nm3

Техничка класификација на горивните гасови

Page 16: Отпадот како енергија - Јован Цветаноски (одделение за животна средина)

Енергија и горива добиени со искористување на биомаса

Page 17: Отпадот како енергија - Јован Цветаноски (одделение за животна средина)

БИОЕНЕРГИЈА ОПЛЕМЕНУВАЊЕ НА ДРВАТА(СУШЕЊЕ ,

ИСПАРУВАЊЕ)

ДРВЕН ОСТАТОК

Qt

ОПЛЕМЕНИТОДРВО

ИСКОРИСТУВАЊЕ - ОТПАД

ТРУПЦИ65 %

ОГРЕВ20 %

ТРУПЦИ

ВЛАЖНО ПИЛ ДРВО

Ele

Искористување на биомасата од дрвната индустрија

Page 18: Отпадот како енергија - Јован Цветаноски (одделение за животна средина)

Удел на енергијата од биомасата во вкупната потрошувачка на енергија во светот 2000

Page 19: Отпадот како енергија - Јован Цветаноски (одделение за животна средина)

Цена на биомасата

Само гориво (суровина) доста евтино – ниска или занемарлива откупна цена

Но, значајно влијание на вкупната цена имаат трошоците за добивање, преработка, транспорт ...

Цената на биомасата за греење и производство на ел. енергија конкурентна на цената на фосилни горива, освен биоетанолот (на граница на конкурентност), биодизелот (двојно повисока цена)

Page 20: Отпадот како енергија - Јован Цветаноски (одделение за животна средина)

ШТО Е ОТПАД (WASTE) ?Отпад - секоја материја, супстанца или предмет што се отфрла

Page 21: Отпадот како енергија - Јован Цветаноски (одделение за животна средина)

екстракција на суровини

во процесот на преработка на суровините до полупроизводи или готови производи

употреба на готовите производи

и.т.н.

Потекнува од: рудниците, индустријата (фармацевтски компании, произведувачи на текстил, прехрамбени комбинати и.т.н.), градежни зафати, изметот на животните, производството на енергија, земјоделски активности, медицински установи, комерцијални објекти (продавници, ресторани, хотели ...) и од домаќинствата

Отпадот се создава при:

Page 22: Отпадот како енергија - Јован Цветаноски (одделение за животна средина)

несоодветно депонирање на отпадот – исцедување на загадувачките супстанции во почвата и подземните води

зафаќање на корисни површини од земјиштето

загрозување на заштитените природни области и места од посебен интерес

неправилно регулирана инсинерација на отпадот – емисии на токсични супстанции во атмосферата и производство на големи количества контаминирана пепел

Последици при несоодветно постапување со отпадот:

Page 23: Отпадот како енергија - Јован Цветаноски (одделение за животна средина)

Градски или комунален отпад

Индустриски или технолошки отпад

Животински отпад

Медицински/патоген отпад

Според влијанието врз околината разликуваме:

ИНЕРТЕН и ОПАСЕН отпад:

Токсичен,

Запалив,

Корозивен,

Експлозивен

Радиоактивен

Според местото на настанување разликуваме:

Page 24: Отпадот како енергија - Јован Цветаноски (одделение за животна средина)

•Отпадот може да биде корисен од кој добиваме секундарни суровини (материи кои можат да се рециклираат – повторно да се употребат), метали, пластика, стакло, хартија ...

−Органски остатоци – можат да се хумифицираат (рециклираат во ѓубриво)

•Некорисен отпад – го сочинуваат отпадоци кои не се користат.

Page 25: Отпадот како енергија - Јован Цветаноски (одделение за животна средина)

Спречување/намалување на создавање на отпад – минимизирање на користење на ресурсите, и намалување на количините на опасен отпад.

Реупотреба – повторно користење на производи или добра за истите или различни цели.

Рециклирање – повторна обработка на отпадните материјали кои ќе се користат како влезна суровина за производство на ист или различен производ.

Понатамошно враќање на отпадот во производни циклуси – добивање на вредност од отпадот преку компостирање, повторно искористување за енергија

Депонирање (доколку не постои друго соодветно решение) – се депонира или согорува (инсинерација)

Законот за управување со отпад опфаќа:

Page 26: Отпадот како енергија - Јован Цветаноски (одделение за животна средина)

Депонирање

Проблеми: недостаток на дренажни системи за прибирање на процедните води на депониите, загадување на површинските и подземните води, недостаток на системи за гасовите од депониите, недостаток на следење и контрола (процедни води, биогасови)

Page 27: Отпадот како енергија - Јован Цветаноски (одделение за животна средина)

РециклирањеРециклирањето и искористувањето на корисните компоненти од отпадот претставува корист за животната средина – смалување на емисијата на CO2 и CH4

Еколошки и економски ефикасна мерка која има позитивен ефект врз животната средина.

Page 28: Отпадот како енергија - Јован Цветаноски (одделение за животна средина)
Page 29: Отпадот како енергија - Јован Цветаноски (одделение за животна средина)

КомпостирањеОпција за третман на органските материи – се ослободува извесна количина на CO2 при транспорт и претварање во компост

Делот на јаглерод кој е содржан во органските материи се враќа во земјата и не се испушта во атмосферата

Page 30: Отпадот како енергија - Јован Цветаноски (одделение за животна средина)

ИнсинерацијаСо инсинерација се ослободува и CO2 и N2O (гас кој има 310 пати поголем индекс на глобално загреванје од CO2).

Делот на енергија кој се ослободува за време на инсинерација може да биде искористен за друг процес со смален ефект на стаклена градина

Page 31: Отпадот како енергија - Јован Цветаноски (одделение за животна средина)

Современ тренд при постапување на отпадот – користење на отпадот како ресурс со потенцијал на суровина или извор на енергија.

Со стимулирање на повторна употреба, рециклирање или користење на отпадот како извор на енергија се овозможува:

Депонирањето и согорувањето сеуште доминираат во однос на рециклирањето.

Намалување на количините на создаден отпад и Зачувување и рационално користење на природните ресурси

Page 32: Отпадот како енергија - Јован Цветаноски (одделение за животна средина)

Животински отпад

Животинскиот отпад може да произведе метан, кој може да се користи за:

директно добивање на енергија

конверзија било во метанол било во смеса на водород и јаглерод моноксид

искористување на ѓубривото во анаеробни дигестери

Page 33: Отпадот како енергија - Јован Цветаноски (одделение за животна средина)

•Количината на биогас и енергијата добиена од животинскиот отпад зависи од видот на животните.

Животно Вид на отпадКоличина

(kg/ден)

Суво(kg/ден)

Биогас по животно (m3/ден)

Енергија по

животно (kWh/год)

Говеда Течен 51 5,4 1,6 3400

Говеда Сув 32 5,6 1,6 3400

Свињи Течен 16,7 1,3 0,46 970

Свињи Сув 9,9 2,9 0,46 970

Page 34: Отпадот како енергија - Јован Цветаноски (одделение за животна средина)

Производство наПроизводство на биогасбиогас o oдд 1 ton1 ton влезна влезна суровинасуровина..Анализиран е отпадот од: Анализиран е отпадот од: број добитокброј добиток ззa a 1 t/den1 t/den

говедаговеда 20-40 20-40 2525 m m33/ton /ton H Hdd==23-2523-25 MJ/mMJ/m33gasgas, , свињисвињи 250-300250-300 2626 m m33/ton/ton H Hdd==21-21-2525 MJ/m MJ/m33gasgas, , кокошки кокошки 8000-9000 8000-9000 90-15090-150 m m33/ton /ton HHdd==23-2723-27 MJ/mMJ/m33gasgasпилињапилиња 10000-1500010000-15000 4646 m m33/ton /ton HHdd==21-2521-25 MJ/mMJ/m33gasgas

Page 35: Отпадот како енергија - Јован Цветаноски (одделение за животна средина)
Page 36: Отпадот како енергија - Јован Цветаноски (одделение за животна средина)

Термофилна анаеробна дигестија за добивање на биогас (65% CH4 и 35% СО2) од животински отпад

Page 37: Отпадот како енергија - Јован Цветаноски (одделение за животна средина)

Технологии за отпад

Технологиите за добивање на енергија од органски отпад може да се класифицираат како:

Биохемиски Хемиски Термички процеси

Page 38: Отпадот како енергија - Јован Цветаноски (одделение за животна средина)

Електрана со искористување на отпадот

Page 39: Отпадот како енергија - Јован Цветаноски (одделение за животна средина)

Технологиите за добивање на енергија од органски отпад може да се класифицираат како:

Page 40: Отпадот како енергија - Јован Цветаноски (одделение за животна средина)

Биохемиска конверзија

Дигестијата - биохемиски процес со кој органскиот отпад се разградува на прости молекули со помош на бактерии.

Аеробна дигестија (со присуство на кислород)Анаеробна дигестија (без присуство на кислород)

Аеробна дигестија се применува при оксидационо разлагање – рани фази на распаѓање на органските материи и за време на распаѓање

Анаеробна дигестија се применува кога има ограничено изложување на воздух – доцни фази на распаѓање на отпадот

Page 41: Отпадот како енергија - Јован Цветаноски (одделение за животна средина)

Продукти при аеробна дигестија:

CO2

H2OПродукти при анаеробна дигестија:CH4

H2Oи мали количини наCO2 и H2S (хидроген сулфид)

Добиениот гас од анаеробна дигестија -> согорување -> производство на топлинка или електрична енергија

Page 42: Отпадот како енергија - Јован Цветаноски (одделение за животна средина)

Анаеробна дигестија

Анаеробна дигестија – разградување на отпадната материја при отсуство на кислород

Производство на смеса од CH4 и CO2 – БИОГАС

БИОГАС – употребен како замена за фосилните горива

Разложувањето на органските материи вклучува бројни биолошки чекори, секој со дефинирана класа на бактерии кои ја абсорбираат енергијата од разлагањето на отпадот.

Page 43: Отпадот како енергија - Јован Цветаноски (одделение за животна средина)

Сместување на органските материи во големи херметички затворени резервоари – ДИГЕСТЕРИСе опфаќа произведениот биогас

Миризбата се отстранува

Загадувачкиот потенцијал на отпадот се редуцира

Употреба на добиениот биогас:

-> За производство на топлина

-> Како гориво за добивање на електрична енергија

Процесот се карактеризира со:

Page 44: Отпадот како енергија - Јован Цветаноски (одделение за животна средина)

Пример за инсталација на биогас

Фарма Berrybank

−Има 15,000 свињи

−Произведува иста количина на отпадна вода како град од 40,000 жители

−Има инсталирано анаеробен дигестер

−Системот за рециклирање на фармата чини околу 2 мил. $

Page 45: Отпадот како енергија - Јован Цветаноски (одделение за животна средина)

Продукти од системот за рециклирање:

7 тони вештачко ѓубре

Голема количина на минерализирана вода

1,700 кубни метри БИОГАС на ден

Когенеративна постројка генерирање на 2900 kW

дневно

Произведената електрична енергија се користи за целите на фармата и се испорачува на мрежа

Page 46: Отпадот како енергија - Јован Цветаноски (одделение за животна средина)

Јајцевидни анаеробни дигестери

Page 47: Отпадот како енергија - Јован Цветаноски (одделение за животна средина)

Распрскувач на вештачкото ѓубриво

Page 48: Отпадот како енергија - Јован Цветаноски (одделение за животна средина)

Гас од депониите (Landfill Gas)

Landfill Gas – спореден производ од тековната пракса на депонирање и се добива по депонирањето на градскиот отпад

Анаеробната дигестија на спалениот тврд органски отпад произведува ваков гас

Landfill Gas – смеса на 40-60% CH4, CO2,

Page 49: Отпадот како енергија - Јован Цветаноски (одделение за животна средина)

Гасови добиени при депонирање на градски отпад

Page 50: Отпадот како енергија - Јован Цветаноски (одделение за животна средина)

На самите депонии потребно е да се инсталираат инсталации за опфаќање на ваквиот гас и потоа да се води преку цевководи во складиште

2.9 MW електрана во Glasgow

Page 51: Отпадот како енергија - Јован Цветаноски (одделение за животна средина)

Гасот се спроведува низ цевководите под нормален притисок, се прибира, наместо да се испушта како стакленички гас во атмосферата

Согорувањето на метанот за прозиводство на CO2 и H2О исто така го намалува штетното влијание врз околината

-> CO2 е помалку штетен гас отколку CH4

Генерирање на ел. енергија со користење на Landfill Gas

Page 52: Отпадот како енергија - Јован Цветаноски (одделение за животна средина)

Производство на енергија со употреба на градски отпад

Хибридни технологии за искористување на отпадот за добивање на енергија – Solid Waste To Energy Recycling processes

=> производство на енергетски богат гас -> комбинирање со landfill gas -> генерирање на ел. eнергија или топлина за индустриски процеси и загревање на згради

Page 53: Отпадот како енергија - Јован Цветаноски (одделение за животна средина)

Тврдиот отпад (остатоци од агрокултурите и шумите) може да се согорува во котели за производство на топлина која ќе се пропушта кон парни турбини

Типична електрана за согорување на тврд градски отпад

Page 54: Отпадот како енергија - Јован Цветаноски (одделение за животна средина)

Главни компоненти на постројката за согорување на градски отпад:

Систем за прием на отпадот и систем за складирање

Котел

Систем за прочистување на гасовите

Парна турбина и генератор

Кондензатор и систем за ладење

Систем за складирање на остатокот

Page 55: Отпадот како енергија - Јован Цветаноски (одделение за животна средина)

Модерна електрана за согорување на отпадот и производство на топлина

Page 56: Отпадот како енергија - Јован Цветаноски (одделение за животна средина)

Додатни елементи се:

Опремата за прочистување на гасовите,

Оџак за издувни гасови,

Систем за складирање на пепел

Поради големата корозија во котелот, температурата на пареата во овие електрани е помала од 400 C.

Градскиот и индустрискиот одпад се настојува да бидат:

што похомогени

со поголема енергетска густина

со разнолик хемиски состав

можат да содржат тешки метали и да резултираат во емисија на отровни материи доколку не согоруваат соодветно

Page 57: Отпадот како енергија - Јован Цветаноски (одделение за животна средина)

Гасификација

Процес на делумна инсинерација со ограничено количество воздух

Конвертирање на биомасата и пластичниот отпад во synthesis gas со топлинска вредност 10-15% од природниот гас

synthesis gas – смеса од јаглерод моноксид и водородМоже да се конвертира во метанол, синтезиски гасолин или директно да се користи како супститут на природниот гас

Page 58: Отпадот како енергија - Јован Цветаноски (одделение за животна средина)

Ферментација

Органскиот отпад може да се конвертира во етанол преку ферментација под влијание на бактерии

Во електраните со биокелии органските остатоци се конвертираат во биогас, топлина и компост со помош на микро-организми во анаеробна средина

Биогасот потоа согорува во когенеративни постројки и се добива топлинска и ел. енергија

Page 59: Отпадот како енергија - Јован Цветаноски (одделение за животна средина)

Пиролиза

Пиролиза – инсинерација под анаеробни услови

Алтернатива за добивање на енергија од отпадот

Пиролиза на пластичен отпад и мешан градски отпад – голема енергетска ефикасност

Примена на комбиниран систем за пиролиза и гасификација и согорување

Page 60: Отпадот како енергија - Јован Цветаноски (одделение за животна средина)

11-гас од депонија; -гас од депонија; 22-дупнатина; -дупнатина; 33-постројка за компресија на -постројка за компресија на гасот; гасот; 44-цевковод за гасно гориво; -цевковод за гасно гориво; 55-термоенергетска постројка -термоенергетска постројка на гас од депонија; на гас од депонија; 6-6-електрична мрежа;електрична мрежа;

Постројка за добивање на електрична енергија со биогас Постројка за добивање на електрична енергија со биогас добиен од санитарна депонија (добиен од санитарна депонија (MontrealMontreal во Канада) во Канада)

Page 61: Отпадот како енергија - Јован Цветаноски (одделение за животна средина)

ЗАКЛУЧОК

Биомасата претставува значаен обновлив извор на енергија

Интензивно градење на системи за термички третман на биомасата за симултано производство на топлинска и електрична енергија

Значителен допринос за смалување на емисијата на стакленички гасови

Добар дел од пепелот преостанат при спалување на биомасата може понатаму да се искористи за ѓубрива во полјоделството

Page 62: Отпадот како енергија - Јован Цветаноски (одделение за животна средина)

ЗаклучокФакт

Секоја година се произведуваат големи количини на органски материи кои претставуваат значителен извор на штетни гасови

Што треба да се направи?Развивање на погодни технологии за спречување на стакленичките емисии

Развој на иновативни технологии за конверзија за искористување на отпадот за практични цели

Квантифицирање на трошоците и користите од ограничување на емисијата на стакленички гасови и технологиите за конверзија на отпадот

Page 63: Отпадот како енергија - Јован Цветаноски (одделение за животна средина)

ВИ БЛАГОДАРАМ НА ВНИМАНИЕТО