Σ H M E PA

Κ Υ Ρ Ι Ο Α Ρ Θ Ρ Ο

ΛΕΥΚΩΣΙΑ, Κυριακή 27 Οκτωβρίου 2013 • Eτος 5ο • Aρ. φύλλου 263 Κυπριακή Πολιτική και Oικονομική Eφημερίδα www.kathimerini.com.cy €1,50 (Απλή έκδοση) €2,90 (Βασική) €3,90 (Ενισχυμένη)

ΤΗΣ ΚΥ ΡΙΑΚΗΣ

9 771791 509003

1 0

ΣΤΙΣ 20/10 ΜΕ ΤΗΝ «ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ» ΚΑΙ ΣΤΗ ΣΥΝΕΧΕΙΑ

ΣΤΑ ΠΕΡΙΠΤΕΡΑ ΜΕ €4

TΟ ΠΡΩΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΓΥΝΑΙΚΕΙΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ

OI ΧΡΥΣΟΙ ΚΑΝΟΝΕΣΤΗΣ ΥΦΕΣΙΑΚΗΣ ΜΟΔΑΣ.ΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΨΩΝΙΣΟΥΜΕ ΤΩΡΑ ΓΙΑ ΝΑ ΕΙΜΑΣΤΕ ΣΤΟ ΠΝΕΥΜΑ ΤΗΣ ΕΠΟΧΗΣ.

Alexa ChungΤο βιβλίο της με τίτλο «IT»

κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Penguin

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΣΗΜΕΡΑ ΣΤΟ K SPORTS

ΑΠΟΕΛ

Η διεκδίκησητης καρέκλαςΟι μεγαλομέτοχοι του ΑΠΟΕΛέχουν έτοιμη λύση για την ομαλήδιαδοχή του Φοίβου Ερωτοκρίτουκαι αποφυγή αντιπαραθέσεων,εκλογικής Γ.Σ. και ακυβερνησίας.

ΟΜΟΝΟΙΑ

Απίθανηη διοικούσα Ενόψει της Εκλογικής ΓενικήςΣυνέλευσης, αρκετές είναι οιδιεργασίες που γίνονται. Το εν-δεχόμενο διοικούσας επιτροπήςμοιάζει απίθανο.

ΑΕΛ

Το χρονικότου κόουτςΜπόλικο ήταν το παρασκήνιοκαι οι διεργασίες που έγιναναπό τη στιγμή της απόλυσηςτου Λίτο Βιντιγκάλ μέχρι τηνέλευση του Ιβάιλο Πέτεφ.

ΑΝΟΡΘΩΣΗ

4 μεταγραφέςτον ΓενάρηΠολλά είναι τα κενά που ανί-χνευσε ο Ζόρζε Κόστα. Ο Πορ-τογάλος ψάχνει έναν στόπερκαι έναν ακραίο μπακ, ένανεξτρέμ και έναν επιθετικό.

Οργή έχουν προκαλέσει στην Ευρώπη οι αποκαλύψειςότι οι αμερικανικές μυστικές υπηρεσίες παρακολου-θούσαν μέχρι και τα κινητά ηγετών κρατών, φέρνονταςτο θέμα των υποκλοπών της NSA στο επίκεντρο της Συ-νόδου Κορυφής της Ε.Ε. στις Βρυξέλλες. Σελ. 23

ΓΙΑΝΝΑΚΗΣ ΟΜΗΡΟΥ

Όχι στην έναρξη των συνομιλιών υπό αυτά τα δεδομένα

Ο Γιαννάκης Ομήρουδηλώνει πως τάσσε-ται εναντίον τηςέναρξης των συνομι-λιών για επίλυση τουΚυπριακού υπό αυτά

τα δεδομένα, με ασαφή τη βάση λύ-σης και θέτει τρεις προϋποθέσεις.Μιλάει για τη διαφάνεια και τα κόμμα-τα και τάσσεται υπέρ της πλήρους κα-τάργησης των ιδιωτικών εισφορών,ενώ δηλώνει πως θα δημοσιοποιήσειτο δικό του Πόθεν Έσχες για την τε-λευταία 10ετία. Σελ. 6

ΟΣΜΑΝ ΕΡΤΟΥΓ

Δώσαμε προσχέδιο Ανακοινωθέντος«Η τ/κ πλευρά έδωσε προσχέδιοΚοινού Ανακοινωθέντος, αλλά η ε/κπλευρά το απέρριψε», δηλώνει σεσυνέντευξή του στην «Κ» ο συνομι-λητής του Ντερβίς Έρογλου. Σελ. 6

ΚΥΠΡΙΑΚΕΣ ΑΕΡΟΓΡΑΜΜΕΣ

Πώς θα είναιη επόμενη μέρα Αναμένοντας τις Βρυξέλλες να απο-φασίσουν στις 10 προσεχούς Ιανουα-ρίου, η κυβέρνηση και η διοίκηση τηςεταιρείας κατέληξαν στο σχέδιο τηςεπόμενης μέρας, που θα ξημερώσειγια τις Κυπριακές Αερογραμμές να«τροχοδρομούν» στον δίαυλο τηςιδιωτικοποίησης. Σελ. 12

Σελ. 24

EPA

ΑSSO

CIAT

ED P

RESS

Το σενάριο του διαχωρισμού της ΤράπεζαςΚύπρου κερδίζει έδαφος, ως η πιο αποδοτικήλύση για τη διαχείριση των μη εξυπηρετού-μενων δανείων. Άλλωστε, η δεύτερη αξιολό-γηση του Μνημονίου θα εστιάσει στον τρα-

πεζικό τομέα και ειδικότερα στο πλάνο ανα-διάρθρωσης της Τράπεζας Κύπρου. Το σχέδιοείναι επί της ουσίας έτοιμο και ο διαχωρισμόςσε εμπορική και επενδυτική τράπεζα είναιένα από τα σενάρια. Οικονομική, σελ. 3, 4

Φιλόδοξασχέδια στο ΧΑΚΠλάνο επανεκκίνησης

Η κρίση του Μαρτίου πλήγωσε βαθύ-τατα το ΧΑΚ, το οποίο με την κατάρ-ρευση του τραπεζικού δείκτη έχασετο μεγαλύτερο ποσοστό του κύκλουεργασιών του. Ο φιλόδοξος στόχος πουέχει τεθεί προβλέπει την ίδρυση χρη-ματιστηρίου εμπορευμάτων και τη δι-εύρυνση του ωραρίου λειτουργίας τηςαγοράς μετοχών. Οικονομική, σελ. 6

Η συμφωνία που δεν έγινε ποτέΤο παρασκήνιο της προσπάθειας που έγινε για βελούδινο διαζύγιο του Προεδρικού με τον διοικητή της ΚΤ Με τρεις απεσταλμένους, οι οποίοι λει-τουργούσαν χωρίς μεταξύ τους συνεννόη-ση, τουλάχιστον αρχικά, δόθηκε η πρότασηστον Πανίκο Δημητριάδη πως θα ήταν δυ-νατόν να βρεθεί μία φόρμουλα για τηναποχώρησή του, το συντομότερο δυνατόν.

Η αρχική αντίδραση του διοικητή της Κεν-τρικής κ. Δημητριάδη ήταν πως αυτό είναιένα θέμα που θα πρέπει να συζητήσει μετη σύζυγό του, αλλά στη συνέχεια όλαέδειξαν πως θα μπορούσε να υπάρξει συμ-φωνία. Οι τρεις αγγελιαφόροι, μετά από

διαδοχικές συναντήσεις με τον κ. Δημη-τριάδη ήρθαν σε ακτίνα συνεννόησηςόπως διεφάνη. Ωστόσο, τα πράγματα πήρανάλλη τροπή μετά από τις διαρροές στονΤύπο σχετικά με το ζήτημα της Alvarezand Marsal, αλλά και το αβάσιμο ζήτημα

που προέκυψε σχετικά με την εγκατάστασησυστήματος με κάμερες στην ΚεντρικήΤράπεζα και οδήγησαν τον κ. Δημητριάδησε αλλαγή στάσης, με αποτέλεσμα να σχο-λιάσει δημοσίως πως δεν έχει καμία πρό-θεση να παραιτηθεί. Σελ. 3

Οι έξι πληγές και η λύση του Προέδρου Αναζητείται μία «νίκη» Μέσα από συμπληγάδες κινήθηκε η διακυ-βέρνηση του Νίκου Αναστασιάδη τους πρώ-τους εννέα μήνες, παράλληλα, όμως, συσ-σωρευμένα είναι και τα προβλήματα πουέχει ενώπιόν της. Οι έξι πληγές στο προφίλτου Προέδρου της Δημοκρατίας, καθώς καιη απογοήτευση των πολιτών για τα όσα επι-συμβαίνουν και παρακολουθούν δημιουργούνπεραιτέρω πίεση στο Προεδρικό και στασυγκυβερνώντα κόμματα. Μέσα σε αυτή τηθολούρα, γίνεται ολοένα και εντονότερη ησυζήτηση για το κατά πόσο τελικά μία ου-σιαστική διαδικασία επίλυσης του Κυπριακούαποτελεί και την έσχατη λύση, η οποία θαδιορθώσει τις στρεβλώσεις αλλά και θα επι-φέρει συντομότερα την πραγματική επα-νεκκίνηση της οικονομίας. Σελ. 4

Στον καιρό των Τσιγγάνων...

Σοβαρευτείτεεπιτέλους

Επιτέλους σε αυτό τον τόπο, πότεθα δούμε μία υπεύθυνη ηγεσία ή,για να το θέσουμε πιο κυνικά, μίαηγεσία που θα προσπαθεί τουλάχι-στον να μην εκθέτει τη χώρα. Η πε-ρίπτωση της διελκυστίνδας μεταξύτου Προέδρου της Δημοκρατίας καιτου διοικητή της Κεντρικής Τρά-πεζας επί διακυβέρνησης ΔημήτρηΧριστόφια επικρίθηκε σφόδρα απότους σημερινούς κυβερνώντες καιμάλιστα θεωρείται ως ένας από τουςπαράγοντες που προκάλεσαν τηνοικονομική κρίση που ταλανίζει σή-μερα αυτό τον τόπο. Αντί αυτό τοπάθημα να γίνει μάθημα, βλέπουμεεδώ και έξι τουλάχιστον μήνες τοννέο Πρόεδρο της Δημοκρατίας ναέχει μπει σε ένα ανοικτό πόλεμο μετον νυν διοικητή της Κεντρικής,την ώρα που και οι δύο διακηρύτ-τουν ότι για να ανακάμψει η οικο-νομία χρειάζεται να ξανακερδηθείη εμπιστοσύνη του κοινού και τωνεπενδυτών…

Να βγει ή να μη βγει η Ελλάδα απ’ το ΜνημόνιοΗ «έξοδος» από το Μνημόνιο έχειαποκτήσει χαρακτηριστικά εθνικούοράματος στην Ελλάδα. Από τηνάλλη κορυφαίοι Ευρωπαίοι αξιωμα-τούχοι, όπως ο Σόιμπλε, ο Ντάι-σελμπλουμ και ο Άσμουσεν, έχουνπεριλούσει με παγερά νερά την ιδέαότι η Ελλάδα μπορεί να χρηματο-δοτηθεί από τις αγορές το ερχόμενοέτος. Το πιο ενδιαφέρον ερώτημα,ωστόσο, είναι αν η εσπευσμένη υλο-ποίηση του «οράματος» είναι επι-θυμητή, αλλά και τι υποστηρίζουνοι Έλληνες πολιτικοί και τι απαντούνοι Ευρωπαίοι. Σελ. 16

Οι «κοριοί» των ΗΠΑ

Κόσσοβο: ΚαλείΚύπρο και Ελλάδα Προσβλέπει σε αναγνώριση

Έντονο διπλωματικό παρασκήνιο εκτυ-λίσσεται ενόψει της έναρξης των δια-πραγματεύσεων, στις 28 Οκτωβρίου,μεταξύ Κοσσόβου και Ε.Ε. για σταθε-ροποίηση των σχέσεών τους. Το πρώτοπροσβλέπει σε αναγνώριση από Αθήνακαι Λευκωσία. Η Ελλάδα κινείται θετικά,η Κύπρος «φυλάει τα ρούχα της» μεήπια και εξηγημένη άρνηση. Σελ. 7

Χιλιάδες Ρομά στα Βαλκάνια βρέθηκαν να ζουν υπό άθλιες συνθήκες και χωρίς δουλειά μετά την κατάρρευση των κομμουνιστικών κα-θεστώτων. Στον δρόμο για τη Δ. Ευρώπη, χιλιάδες οικογένειες πέφτουν θύματα κυκλωμάτων όπου πρωτοστατούν άνθρωποι της φυλήςτους. Η φωτογραφία από τσιγγάνικο οικισμό στη βορειοδυτική Ρουμανία. Σελ. 20

Κοντά ο διαχωρισμός της Τρ. ΚύπρουΗ κατάσταση της τράπεζας το πρώτο θέμα που θα δει η Τρόικα

Κυριάκος Κενεβέζος: Νέο σύστημαπρόσληψης εκπαιδευτικών. Θεσπίζονταικριτήρια και διαμορφώνεται νέο προφίλ.Η τελική πρόταση θα είναι έτοιμη τέλοςΝοεμβρίου. Σελ. 11

Μπορείτε να διαβάσετε ολόκληρη την εφημερίδα

ψηφιακά στο ipad με μόνο €0,89

01- KATHI 27-10_KATHI NEW 10/25/13 10:36 PM Page 1

X.A.K.0,32% 0,71%

Dow JonesΜεταβολές εβδομάδας

Κ Υ Ρ Ι Α Κ Η 2 7 Ο Κ Τ Ω Β Ρ Ι Ο Υ 2 0 1 3

Οι άνθρωποι της Μέρκελ σεθέσεις-κλειδιά. Σελ. 11

X.A.2,10% 0,38%

Nasdaq

-0,52%

Nikkei

1,30%

Dax

1,37%

FTSE 100

-3,52%

Πετρέλαιο

0,83%

€ /$

ΔΙΑΒΑΣΤΕ

ΕΥΡΩΖΩΝΗ

Η Κύπρος αιμοδότηςτων ΜνημονίωνΗ Κύπρος ακόμη και όταν όδευε ολοτα-χώς προς την υπογραφή Μνημονίου καιαπειλούνταν με χρεοκοπία και έξωσηαπό την Ευρωζώνη δάνειζε το 2,3% τουΑΕΠ της προς την Ελλάδα, την Ιρλανδίακαι την Πορτογαλία. Μάλιστα, δανείζει μεεπιτόκιο μικρότερο από αυτό που πλη-ρώνουν οι τρεις άλλες χώρες. Σελ. 5

ΕΛΛΑΔΑ

Απόβαση κεφαλαίωνστο ΧρηματιστήριοΜαζικές είναι οι εισροές ξένων κεφα-λαίων στο Χρηματιστήριο της Αθήναςαπό funds που αρέσκονται στην ανάλη-ψη ρίσκου. Μέσα στις 16 πρώτες συνε-δριάσεις του Οκτωβρίου η κεφαλαιοποί-ηση του Χ.Α. ενισχύθηκε κατά 6,3 δισ.ευρώ. Σελ. 9

ΚΑΡΙΕΡΑ

Καταλύτες αλλαγώνοι ανεξάρτητοι Τα ανεξάρτητα μη εκτελεστικά μέλητων Δ.Σ. μπορούν να γίνουν καταλύτεςαλλαγών, σύμφωνα με την παγκόσμιαεταιρεία συμβούλων Amrop. Η εται-ρεία προτείνει τρόπους δράσης τωνανεξάρτητων συμβούλων, οι οποίοιπροέκυψαν μέσα από την παρατήρη-ση. Σελ. 8

Ο κίνδυνος μιας νέας φούσκας στηνπαγκόσμια αγορά ακινήτων διαγρά-φεται εκ νέου, καθώς αυξάνονται οιτιμές των ακινήτων σε ένα μεγάλογεωγραφικό τόξο που εκτείνεται απότην Κίνα, την Αυστραλία μέχρι τηΒρετανία και ενσπείρει προβληματι-σμό για τις ανεπιθύμητες παρενέρ-γειες της εξαιρετικά χαλαρής νομι-σματικής πολιτικής. Σελ. 12

Α Ν Α Λ Υ Σ Η / Του ΜΙΧΑΛΗ ΠΕΡΣΙΑΝΗ

Ο πέμπτος άθλος του Ηρακλήδεν ήταν ευκολότερος απότους άλλους. Χρειάστηκε,αντί για σβελτάδα, ταχύτητα,ανδρεία ή δύναμη, να δείξειο ημίθεος και αρκετή εξυ-

πνάδα για να καθαρίσει τον στάβλο τουΑυγεία.

Από όλες τις μεταφορές που ακούγονταιεν μέσω κρίσης, ίσως τελικά αυτή ναείναι η πιο εύστοχη για την ανάγκη αλ-λαγής στην Κύπρο. Δεν μπορείς να κα-θαρίσεις κοπριά 3.000 βοδιών που μα-ζευόταν για 30 χρόνια, με τις συνηθισμέ-νες πρακτικές, φτυαριά-φτυαριά.

Η κατάσταση στην Κύπρο, όπως είναιεύκολα κατανοητό, χρειάζεται σήμεραένα «Πηνειό», να σηκώσει τα χάλια καινα τα πάρει μαζί του. Αυτό που δεν μπορείνα γίνει, είναι να συνεχιστούν οι επί μέ-ρους μικροδιορθώσεις και οι μερικές λύ-

σεις. Κεντρική Τράπεζα, εμπορικές τρά-πεζες της τράμπας, ημικρατικοί-μιζαδό-ροι, δεν μπορούν να αποτελούν μέροςτης επόμενης ημέρας, αν θέλουμε ναυπάρχει κάποιο νόημα στις θυσίες αυτήςτης εποχής.

Ένα από τα μαθήματα των τελευταίωνμηνών, όμως, είναι πως δεν μπορείς νακαθαρίσεις τον «στάβλο» αν δεν έχειςκαθαρό νερό να ρέει. Αν, ας πούμε, οΗρακλής, δεν είχε στη διάθεσή του τονΠηνειό, αλλά έναν βόθρο, η ιστορία θαήταν πολύ διαφορετική. Δεν μπορείς, μεαλλαγή φρουράς και μόνο να πετύχειςξεκαθάρισμα των όσων πρέπει να αλλά-ξουν.

Αυτή η στήλη είχε υποστηρίξει πριναπό 18 μήνες πως δεν θα έπρεπε να αν-τικατασταθεί ο Αθανάσιος Ορφανίδηςστην Κεντρική Τράπεζα. Το σκεπτικόήταν πως, με δεδομένα τα προβλήματα

που υπήρχαν, ιδίως σε σχέση με τον απο-κλεισμό των κυπριακών τραπεζών απότις νομισματικές πράξεις της ΕυρωπαϊκήςΚεντρικής Τράπεζας, θα ήταν προτιμότερηη συνέχεια από την αλλαγή. Αργότεραείδαμε πως, και η προηγούμενη Διοίκησητης Κεντρικής, είχε πολλές ευθύνες, πέρααπό αυτό που καταλογίζαμε στον κ. Ορ-φανίδη, για τη μη εκδίωξη Βγενόπουλουνωρίτερα: Η Τράπεζα Κύπρου έκρυβεπολύ καλά τις δικές της βρωμιές και ταβαθύτατα ζητήματα που είχε στην εται-ρική της διακυβέρνηση.

Ωστόσο, έστω κι αν αποδείχθηκε πωςη αλλαγή από μόνη της θα έκανε καλό,η ένσταση στη συνέχεια ήταν πως δεν

έπρεπε να γίνει ανταλλαγή μιας προβλη-ματικής κατάστασης με άλλη. Η ανεξαρ-τησία της Κεντρικής διαλύθηκε πριν απόενάμιση χρόνο και φάνηκε πως, αντί νατρέξει ο Πηνειός στον στάβλο του Αυγεία,απλώς μπήκε μέσα κι άλλο νερό λερό.

Έως το τέλος του χρόνου, το μεγάλοερώτημα κατά πάσα πιθανότητα, δεν θαέχει να κάνει με την κόντρα κυβέρνησης– διοικητή, η οποία ήδη τράβηξε πολύπερισσότερο από ό,τι θα ήταν καλύτερογια τον τόπο. Το μεγάλο ερώτημα θαείναι ποιος θα διαδεχθεί τον κ. Δημη-τριάδη. Αν στην Τράπεζα Κύπρου η αλ-λαγή έγινε με καθυστέρηση, και στοτέλος η επιλογή είναι μάλλον αμφιλεγό-μενη, στην Κεντρική δεν μπορεί να γίνειτο ίδιο. Αυτό θα ήταν μία πολυτέλειαπολύ ακριβή για τη δική μας κατάσταση,ως οικονομία.

Γι’ αυτό και η επιλογή του επόμενου

διοικητή θα πρέπει να είναι πολύ προ-σεκτική. Χρειάζεται άνθρωπος ικανός,που να έχει μεν θεωρητική κατανόησητων προβλημάτων, αλλά και πρακτικήαντίληψη. Που να προτιμά τη δράση απότην απραξία. Που να φορτώνεται τις απο-φάσεις και το ρίσκο και να δρα με τόλμη.Και, πάνω από όλα, να είναι καθαρό άτομο,πέρα από κάθε υποψία και πέρα από κάθεεξάρτηση, οικονομική ή και άλλη.

Και, γιατί όχι, ας γίνει αυτό που θέλειο Πρόεδρος και να περάσει η επιλογήτου και από εξέταση στη Βουλή.

Επίσης, πρέπει να προχωρήσει το ΓεΣΥκαι να εκπονηθεί ΜΔΠ. Και τα λεφτά απότο γκάζι να μείνουν εκτός προϋπολογι-σμού.

<<<<<<<

Ο στάβλος του Αυγεία δεν καθαρίζει με βόθρο

Να τα πάρει το ποτάμι. Αλλά ποιο;

Σχολιάστε στο www.kathimerini.com.cy

www.fortheisland.wordpress.com

O πόλεμος της ταμπλέτας μαίνεται στη διεθνή αγορά, με τη Nokia να εισέρχεται στο πεδίο τελευταίαστη σειρά, ενώ νέα προϊόντα παρουσίασαν και η Apple και η Microsoft. Οι νέες συσκευές της Nokiaέκαναν το ντεμπούτο τους στην καθιερωμένη ετήσια εκδήλωση της Nokia World, η οποία έλαβε χώραστο Αμπου Ντάμπι. Συγκεκριμένα, η φινλανδική εταιρεία παρουσίασε τα πρώτα της phablets –δύο νέαμεγάλα «έξυπνα» τηλέφωνα–, καθώς και την πρώτη της ταμπλέτα. Σύμφωνα με τον σχολιαστή ΛίοΚέλιον του BBC, ίσως το Nokia World να μείνει στην ιστορία ως το τελευταίο μεγάλο γεγονός προ τηςεξαγοράς της μονάδας που κατασκευάζει κινητά τηλέφωνα από τον αμερικανικό κολοσσό τηςMicrosoft. Αναλυτές επισημαίνουν πως η κίνηση αυτή θα συνδράμει τη Microsoft στην προσπάθειά τηςνα προωθήσει τις πλατφόρμες των φορητών συσκευών και να ανταγωνιστεί τους ηγέτες της αγοράςμε τα λειτουργικά συστήματα Andrοid και iOS.

Η Nokia στη μάχη του smartphone

Νέα αγορά εμπορευμάτων, διεύ-ρυνση ωραρίου για την προσέλ-κυση κινέζικων εταιρειών και αξιο-ποίηση της προοπτικής των απο-κρατικοποιήσεων, με την είσοδοημικρατικών οργανισμών στο ΧΑΚ,αποτελούν το τρίπτυχο πάνω στοοποίο το Χρηματιστήριο ΑξιώνΚύπρου προκειμένου να ξεφύγειαπό το σημερινό τέλμα.

Ο τραπεζικός δείκτης και οι τρα-πεζικές μετοχές αποτελούσαν ταδιαμάντια του κυπριακού χρημα-τιστηρίου και τις κύριες πηγές ει-σοδημάτων του. Τα γεγονότα του

Μαρτίου υποχρεώνουν το ΧΑΚ νααλλάξει στρατηγική.

Σε σχέση με τη διεύρυνση τουωραρίου λειτουργίας η διοίκησηεκτιμά ότι πιθανότατα να προκύψειανάγκη έναρξης της χρηματιστη-ριακής συνεδρίασης από τις 3:00π.μ., έτσι ώστε αυτή να συμπίπτειμε τα ωράρια των αγορών της ΆπωΑνατολής.

Η συγκεκριμένη ενέργεια κρί-νεται ως επιβεβλημένη, λόγω τηςεισαγωγής κινέζικων εταιρειώνστη ΝΕΑ. του ΧΑΚ τους τελευταί-ους μήνες. Σελ. 6

Νέες αγορές για το ΧΑΚ

Η Τράπεζα Κύπρου και το σχέδιοαναδιάρθρωσής της θα βρεθεί στοεπίκεντρο της δεύτερης αξιολό-γησης του κυπριακού Μνημονίουαπό την Τρόικα. Παράγοντες τηςΤρόικας τονίζουν στην «Κ» πωςστην προηγούμενη αξιολόγησηυπήρχε μόνο υπηρεσιακός διευ-θύνων σύμβουλος και έγιναναπλώς αρκετά για να βγει το με-γαλύτερο χρηματοπιστωτικό ίδρυ-μα της χώρας, από το καθεστώςεξυγίανσης. Σε αυτήν την αξιολό-γηση, αντιθέτως, θα πρέπει ναπαρουσιαστούν σαφή σχέδια πουθα διασφαλίζουν τη μακροπρόθε-σμη βιωσιμότητα της Τράπεζας.

Σύμφωνα με καλά ενημερωμέ-νες πηγές το σχέδιο που συγκεν-τρώνει τις περισσότερες πιθανό-τητες να υλοποιηθεί είναι αυτότου διαχωρισμού, προκειμένου

να υπάρξει και καλύτερη διαχεί-ριση των μη εξυπηρετούμενωνδανείων, αλλά και να δοθεί μίασημαντική ανάσα σε επιχειρήσειςπου είναι βιώσιμες και μπορούννα συμβάλουν θετικά στην απο-κατάσταση της ανάπτυξης.

Το βασικό σενάριο επιβεβαιώνειτις αρχικές σκέψεις για διαχωρισμότου Συγκροτήματος σε μία τράπεζαεμπορικής τραπεζικής και σε μίαδεύτερη επενδυτική – κτηματική,στην οποία θα περάσουν τα προ-βληματικά δάνεια, ο μεγαλύτεροςόγκος των οποίων αφορά χορη-γήσεις προς επιχειρήσεις ανάπτυ-ξης γης. Αξίζει να σημειωθεί ότιη σχετική προεργασία με τους με-γάλους πελάτες της Τράπεζας Κύ-πρου έχει ήδη ξεκινήσει από τοδιάστημα της διοίκησης Σορώτου.Σελ. 3, 4

Οι απαιτήσειςτης Τρόικαςγια την ΚύπρουΟ διαχωρισμός της τράπεζαςπαραμένει το ισχυρότερο σενάριο

ΚΥΠ

Ε

01-OIKONOMIA NEW_Master_cy 10/25/13 6:46 PM Page 1

ΖΩΗΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ • ΕΠΙΣΤΗΜΗ • ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ

K Y Ρ I A K H 2 7 Ο Κ Τ Ω Β Ρ Ι Ο Υ 2 0 1 3

Της ΓΙΟΥΛΗΣ ΕΠΤΑΚΟΙΛΗ

«Στον Ιούλιο Βερν υπάρχει ένας μύθοςανά μυθιστόρημα, αφηγημένος όμως μεδιαφορετικές φωνές, αλληλοδιαπλεκό-μενες, σκοτεινές και αλληλοαμφισβη-τούμενες», έγραφε ο Φουκό. Αυτή η αξε-πέραστη γοητεία της πολυφωνίας κάνειτον Ιούλιο Βερν να παραμένει και τον21ο αιώνα στους πέντε δημοφιλέστερουςσυγγραφείς παγκοσμίως, ο δεύτερος σεαριθμό μεταφράσεων, μετά την ΑγκαθαΚρίστι. Τι πιο αναμενόμενο λοιπόν ναμεταφέρεται ένα έργο του στον κινημα-τογράφο, ειδικά όταν για πολλούς τα βι-βλία του σπουδαίου παραμυθά «κλείνουνμέσα τους τον κόσμο όλο».

Να, όμως, που μπορεί να υπάρχουν καιπρωτιές. Βασισμένη στο βιβλίο του Βερν«Από τη Γη στη Σελήνη» («De la Terre àla Lune», 1865), είναι η πρώτη ελληνικήμεγάλου μήκους (διάρκειας 87 λεπτών)ταινία κινουμένων σχεδίων του εικαστικού,κινηματογραφιστή και video artist ΑγγελουΣπάρταλη. Παρουσιάστηκε πρόσφατα στιςΝύχτες Πρεμιέρας και επίσης «άνοιξε» τοδιεθνές φεστιβάλ animation της Σύρουτο περασμένο Σαββατοκύριακο. Είναι μά-λιστα μόλις η δεύτερη απόπειρα κινημα-τογραφικής μεταφοράς του συγκεκριμένουβιβλίου, μετά την ομώνυμη αμερικανικήταινία του 1958 σε σκηνοθεσία του Μπάι-ρον Χάσκιν.

Μαύρο χιούμορ, έξυπνες ατάκες, αισθη-τική που φλερτάρει με τους Μόντι Πάιθον,απολαυστικοί αναχρονισμοί που βοηθούντην εξέλιξη της ιστορίας είναι τα βασικάχαρακτηριστικά μιας χειροποίητης δουλειάςπου έγινε με την τεχνική του κολάζ καιχρειάστηκαν πέντε χρόνια για να ολοκλη-ρωθεί, ενώ ξεκίνησε εντελώς... τυχαία.«Επεσε στα χέρια μου το βιβλίο του ΙουλίουΒερν σε μια υπέροχη έκδοση του ’57. Δερ-ματόδετο, κόκκινο, με κιτρινισμένα φύλλα,μυρωδιές από άλλες εποχές... Το τσίμπησακαι άρχισα να διαβάζω ευφυέστατους δια-λόγους», λέει ο Αγγελος Σπάρταλης. «Τοαποφάσισα σχεδόν αμέσως και μετά άρ-χισαν τα δύσκολα, γιατί είναι ένα βιβλίοόπου όλοι μιλάνε, μιλάνε, μιλάνε ακατά-παυστα, και δεν γίνεται σχεδόν ποτέ τίποτα.Μια οβίδα εκτοξεύεται κι αυτή δεν βρίσκειτον στόχο της! Οπότε έπρεπε, στηριζόμενοςστον Βερν, να κάνω τρελά κόλπα, γιατίδεν είχε νόημα να κάνω την ταινία και ναπετάξω τον Βερν απ’ έξω».

Ρήψη οβίδαςΗ υπόθεση του «Από τη Γη στη Σελήνη»

μας μεταφέρει στην Αμερική του 1869,έναν αιώνα δηλαδή πριν από την προσ-σελήνωση του Apollo 11. Οι πολέμαρχοιαναπολούν το παρελθόν και θλίβονταιγιατί δεν γίνεται πια πόλεμος. Τότε ακριβώςέρχεται ο πρόεδρος του Τηλεβολικού Συλ-λόγου, Ιμπεϋ Μπαρμπικάν, και δίνει τηλύση ανακοινώνοντας ένα σχέδιο για τηρήψη οβίδας από τη Γη στη Σελήνη, πράξηπου θα αποτελέσει και την πρώτη ουσια-στική επικοινωνία του ανθρώπου με τονδορυφόρο της Γης και θα δοξάσει και τις36 (τότε) Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικήςστα πέρατα του πλανήτη. Σε κάποιο σημείοτης ταινίας, ένας ήρωας φοράει κοστούμι

από το «Sgt. Pepper’s Lonely Hearts» τωνΜπιτλς.

«Μα, είμαστε στο 1869, δεν υπάρχουνοι Μπιτλς», του λέει ο συνομιλητής του.«Ναι, εντάξει, αλλά συμβαίνουν αυτά, τινα κάνουμε τώρα», είναι η απάντηση πουπαίρνει.

«Εχετε δίκιο, συμβαίνουν αυτά...». Καιο διάλογος συνεχίζεται κανονικά.

«Το σενάριο με δυσκόλεψε πάρα πολύ»,εξομολογείται ο Α. Σπάρταλης. «Προτούξεκινήσω είδα μια χολιγουντιανή ταινίατου ’58 –τη μοναδική που υπάρχει– βασι-σμένη στο ίδιο βιβλίο. Εκεί να δείτε τι προ-βλήματα είχαν και τι “ακροβασίες” χρει-άστηκε να κάνουν. Δεν είναι τυχαίο ότι τοσυγκεκριμένο βιβλίο του Βερν έχει τόσομικρή κινηματογραφική παρουσία. Ετσιεγώ επέλεξα να καταφύγω σε κάποιουςαναχρονισμούς. Ο πρόεδρος των ΗνωμένωνΠολιτειών λ.χ. είναι σαν τον Ντόκτορ Νοκαι μιλάει με τη φωνή του ΚωνσταντίνουΚαραμανλή. Επίσης, γράφει ο Βερν: Μηνομίζετε ότι οι 36 Ηνωμένες Πολιτείες τηςΑμερικής είναι και τόσο Ηνωμένες. Οι Τε-ξανοί κατηγορούν το Μαϊάμι ότι έχει χολέρα,το Μαϊάμι κατηγορεί τη Νέα Υόρκη ότιέχει τύφο και πάει λέγοντας. Σε αυτούςτους διαλόγους, έβαλα τοπικές προφορές.Οι ήρωες, δευτερεύοντες ρόλοι φυσικά,μιλάνε ζακυνθινά, κοζανίτικα, ποντιακά,σε σημείο που κάποια στιγμή να χρειάζονταιυπότιτλοι. Θέλω να πω ότι το έχουμε χει-ριστεί με αγάπη όλο αυτό, για να βγάζειαληθινό γέλιο».

Το μεγάλο πάθος του Αγγελου Σπάρταληείναι η ζωγραφική και αυτό εξηγεί τηνεπιλογή του ως προς την τεχνική του κο-

λάζ. «Αλίμονο αν το αισθητικό αποτέλεσμαδεν ήταν καλό. Δεν θα έκανα ποτέ τηνταινία», συμπληρώνει. «Το κολάζ έχειτρεις ρόλους. Ο πρώτος “πατάει” στονίδιο τον Ιούλιο Βερν, ο οποίος στο βιβλίογράφει ότι οι γενναίοι στρατιώτες τουπυροβολικού των Ηνωμένων Πολιτειώνήταν πάρα πολύ περήφανοι επειδή δενήταν αρτιμελείς: θεωρούσαν ότι αυτόαποτελούσε σημάδι γενναιότητας. Καισε κάθε δέκα απ’ αυτούς αντιστοιχούνπέντε πόδια, τα οποία αντικαθιστούσανμε περίεργα προσθετικά μέλη, σαγόνιααπό ασήμι, χέρια με γάντζους κ.ά. Επο-μένως, οι ίδιοι οι ήρωές του ήταν κολάζ,γι’ αυτό και οδηγήθηκα εκεί. Ο δεύτεροςλόγος είναι ότι το κολάζ μού έδωσε έναπολύ όμορφο αισθητικό αποτέλεσμα καιο τρίτος ότι είναι πολύ γρήγορο και πολύοικονομικό».

Μεγάλη δόση... δον κιχωτισμού, πολλήπροσωπική εργασία και εθελοντικές συμ-μετοχές όλων των συντελεστών έκαναντην ιδέα γι’ αυτήν την ταινία πραγματο-ποιήσιμη. Γιατί, για χρηματοδότηση ούτελόγος. Ολοι οι ηθοποιοί που ακούγονται,ο Αλέξανδρος Λογοθέτης, ο Δημήτρης Στα-ρόβας, ο Στράτος Τζώρτζογλου, πήραν μέ-ρος αφιλοκερδώς. Ανάμεσα στους περίπουσαράντα ηθοποιούς που λένε από μίαατάκα μέχρι ολόκληρους διαλόγους, υπάρ-χουν ερασιτέχνες από τη θεατρική σχολήτου Αγ. Νικολάου στην Κρήτη, πατρίδατου δημιουργού, αλλά και άνθρωποι τουμεροκάματου, πλακάδες, ηλεκτρολόγοι.Φιλική ήταν και η συμμετοχή του ΔιονύσηΣαββόπουλου και του Ψαραντώνη, πουερμηνεύουν τα πέντε πρωτότυπα τραγού-δια σε μουσική της Ζηνοβίας Αρβανιτίδη.Ο Αγγελος Σπάρταλης έχει προχωρήσειτις συζητήσεις για διανομή της ταινίαςκαι προβολή της τα Χριστούγεννα.

Φεστιβάλ AnimationΚάθε χρόνο, τα Φεστιβάλ Animation

της Αθήνας αλλά και της Σύρου αποκα-λύπτουν μια σκηνή ζωντανή, με παλμόκαι δημιουργικότητα, που εκφράζεταιμε ποικίλους τρόπους. «Και αν οι συνθήκεςήταν πιο ευνοϊκές, το υλικό θα ήτανακόμη πλουσιότερο», σημειώνει ο ΑγγελοςΣπάρταλης. «Γίνονται πάρα πολλά ωραίαπράγματα, αλλά η αλήθεια είναι πως ό,τιπιο ταλαντούχο υπάρχει σε αυτό το πεδίο,το έχει απορροφήσει η διαφήμιση στηνΕλλάδα, γιατί ακόμη μπορεί και πληρώνει.Δεν είναι καθόλου εύκολο το πρωί ναδιαφημίζεις εσώρουχα και το βράδυ νακάνεις τέχνη. Και να μη θέλεις αφομοι-ώνεσαι».

Ο Βερν, οι Μπιτλς και ο ΚαραμανλήςΗ πρώτη ελληνική, μεγάλου μήκους, ταινία κινουμένων σχεδίων του εικαστικού και video artist Αγγελου Σπάρταλη

Το «Από τη Γη στη Σελήνη» έχει γνωρί-σει μόνο μία κινηματογραφική μεταφο-ρά (έως τώρα), ωστόσο, ήδη από το1902, με τη διάρκειας 16 λεπτών ταινία«Ταξίδι στη Σελήνη», ο Ζορζ Μελιές βα-σίστηκε τόσο στο «Από τη Γη στη Σελή-νη» όσο και στο «Γύρω από τη Σελήνη»γι’ αυτή την ταινία–σταθμό στην ιστορίατου κινηματογράφου. Ομως, δεν είναιμόνο το σινεμά: το 1875, στο Παρίσι, οσυνθέτης Ζακ Οφενμπαχ παρουσίασετην τετράπρακτη «μαγική όπερα» «Τοταξίδι στη Σελήνη», βασισμένη στο βι-βλίο του Βερν. Το έργο σημείωσε τερά-στια επιτυχία και παρουσιάστηκε συνο-λικά 284 φορές μέσα σε δύο χρόνια. Το1876, η όπερα παρουσιάστηκε στο Λον-δίνο και στη Βιέννη. Μιλώντας πάντωςγια το μυθιστόρημά του, ο Ιούλιος Βερνυπερασπιζόταν το εξωφρενικό, τότε,όραμά του ενός ταξιδιού στο φεγγάρι μεαπαράμιλλο πάθος, επιδεικνύοντας ικα-νότητες προφητικές. Ιδού: «Γι’ αυτούςπου εξακολουθούν να ρωτούν γιατί ναπάμε στο φεγγάρι... Αν πιστέψουμε ορι-σμένα άτομα χωρίς φαντασία, τότε θαπρέπει να παραδεχτούμε πως η ανθρω-πότητα είναι για πάντα παγιδευμένη σεαυτήν τη γήινη σφαίρα, χωρίς καμιά ελ-πίδα εξόδου προς τους άλλους πλανή-τες!.. Δεν είναι όμως ποτέ δυνατόν ναδεχθούμε μια τέτοια αλήθεια!.. Σε λίγοθα διασχίζουμε τους ωκεανούς του Δια-στήματος, αναζητώντας καινούργιο διέ-ξοδο στις ανησυχίες μας. Η απόστασηπου μας χωρίζει από τους άλλους κό-σμους δεν είναι παρά μια έννοια σχετι-κή, που στο τέλος θα καταφέρουμε ναεκμηδενίσουμε».

Σινεμά και όπερα!

Η τεχνική του κολάζ που επιλέχθηκε από τον σκηνοθέτη, δίνει στην ταινία ένα ιδιαίτερα όμορφο αισθητικό αποτέλεσμα.

Το «Από τη Γη στη Σελήνη» μας μεταφέρει στις ΗΠΑ του 1869, έναν αιώνα δηλαδή πριν από την προσ-σελήνωση του Apollo 11.

“«Επεσε στα χέρια μου το βι-βλίο του Βερν “Από τη Γη στηΣελήνη” σε μια υπέροχη έκ-δοση του ’57. Το αποφάσισασχεδόν αμέσως και μετά άρ-χισαν τα δύσκολα».

Ο σκηνοθέτης Αγγελος Σπάρταλης με τημικρή του κόρη, «φορώντας» κοστούμιααπό την ταινία.

01-TEXNES NEW_Master_cy 10/25/13 12:15 PM Page 1