§Ÿà¡ Õæ√–√“™∫—≠≠—µ‘°“√ “∏“√≥ ÿ¢ æ...
TRANSCRIPT
-
§Ÿà¡◊Õæ√–√“™∫—≠≠—µ‘°“√ “∏“√≥ ÿ¢
æ.». ÚıÛı
»Ÿπ¬å∫√‘À“√°ÆÀ¡“¬ “∏“√≥ ÿ¢
°√¡Õπ“¡—¬ °√–∑√«ß “∏“√≥ ÿ¢
(©∫—∫·°â ‰¢‡æ‘Ë¡‡µ‘¡ æ.». Úıı)
¥È“πÀπÈ“ 07/08/2009, 14:014
-
§Ÿà¡◊Õ æ√–√“™∫—≠≠—µ‘°“√ “∏“√≥ ÿ¢ æ.». ÚıÛı (©∫—∫·°â‰¢‡æ‘Ë¡‡µ‘¡ æ.». Úıı)
ISBN : ˘˜¯-ˆÒˆ-ÒÒ-ÚÚ-Û
æ‘¡æå§√—Èß∑’Ë ı : æ.». ÚııÚ
®”π«πæ‘¡æå : Ù,ÛÙ ‡≈à¡
æ‘¡æå∑’Ë : ”π—°°‘®°“√ ‚√ßæ‘¡æåÕߧ尓√ ߇§√“–Àå∑À“√ºà“π»÷°
‡®â“¢Õß·≈–ºŸâæ‘¡æ傶…≥“
»Ÿπ¬å∫√‘À“√°ÆÀ¡“¬ “∏“√≥ ÿ¢
°√¡Õπ“¡—¬ °√–∑√«ß “∏“√≥ ÿ¢
‚∑√ -Úı˘-ÙÚıÚ, -Úı˘-ÙÚıˆ
-Úı˘-ÙÚÛ˜, -‹Úı˘-ÙÒ˜ı
‚∑√ “√ -Úı˘Ò-¯Ò¯
http://laws.anamai.moph.go.th
„πª°Àπâ“
¥È“πÀπÈ“ 07/08/2009, 14:003
๙๗๘-๖๑๖-๑๑-๑๕๘๒-๑
พ.ศ. ๒๕๕๖
๕,๔๐๐ เล่ม
โรงพิมพ์สำ�นักง�นพระพุทธศ�สน�แห่งช�ติ
๖
๐-๒๕๙๐-๔๑๗๕, ๐-๒๕๙๐-๔๒๒๓
๐-๒๕๙๐-๔๒๕๒, ๐-๒๕๙๐-๔๒๕๖
-
คำ�นำ�
จ�กก�รเปล่ียนแปลงของสภ�พเศรษฐกิจและสังคม ส่งผลให้สภ�พ
ปัญห�ด้�นอน�มัยส่ิงแวดล้อมมีก�รเปล่ียนแปลง รวมถึงได้มีก�รออกกฎกระทรวง
ประก�ศกระทรวง และคำ�แนะนำ�คณะกรรมก�รส�ธ�รณสุขเพิ่มเติม กรมอน�มัย
จึงได้มีก�รปรับปรุงและเพ่ิมเน้ือห�จ�กหนังสือคู่มือพระร�ชบัญญัติก�รส�ธ�รณสุข
พ.ศ. ๒๕๓๕ (ฉบับแก้ไขเพิ่มเติม พ.ศ.๒๕๕๐) พิมพ์ครั้งที่ ๕ พ.ศ. ๒๕๕๒ ขึ้น
เพื่อให้สอดรับกับสถ�นก�รณ์และก�รปฏิบัติต�มพระร�ชบัญญัติก�รส�ธ�รณสุข
พ.ศ. ๒๕๓๕
กรมอน�มัยหวังเป็นอย่�งย่ิงว่� คู่มือพระร�ชบัญญัติก�รส�ธ�รณสุข
พ.ศ. ๒๕๓๕ เล่มนี้ จะเป็นประโยชน์ต่อหน่วยง�นและผู้เกี ่ยวข้องทุกระดับ
ในก�รดำ�เนินง�นต�มพระร�ชบัญญัติก�รส�ธ�รณสุข พ.ศ. ๒๕๓๕ เพื่อคุ้มครอง
ประช�ชนต�มเจตน�รมณ์ของกฎหม�ย
(น�ยแพทย์เจษฎ� โชคดำ�รงสุข)
อธิบดีกรมอน�มัย
กรรมก�รและเลข�นุก�รคณะกรรมก�รส�ธ�รณสุข
-
Àπâ“
§”π”
∫∑∑’Ë 1 §«“¡‡ªìπ¡“·≈–À≈—°°“√¢Õßæ√–√“™∫—≠≠—µ‘
°“√ “∏“√≥ ÿ¢ æ.». ÚıÛı Ò
∫∑∑’Ë Ú §«“¡√Ÿâ‡∫◊ÈÕßµâπ‡°’Ë¬«°—∫°ÆÀ¡“¬ ¯
∫∑∑’Ë Û ‚§√ß √â“ßÕ”π“®Àπâ“∑’Ë „π°“√¥”‡π‘π°“√„À⇪ìπ‰ªµ“¡
æ√–√“™∫—≠≠—µ‘°“√ “∏“√≥ ÿ¢ æ.». ÚıÛı Ò˘
∫∑∑’Ë Ù “√∫—≠≠—µ‘¥â“π ‘Ëß·«¥≈âÕ¡∑’˵âÕߧ«∫§ÿ¡
À√◊Õ°”°—∫¥Ÿ·≈µ“¡æ√–√“™∫—≠≠—µ‘œ Ûˆ
ë À¡«¥ Û °“√°”®—¥ ‘Ëߪؑ°Ÿ≈·≈–¡Ÿ≈ΩÕ¬ ÙÙ
ë À¡«¥ Ù ÿ¢≈—°…≥–¢ÕßÕ“§“√ ıÒ
ë À¡«¥ ı ‡Àµÿ√”§“≠ ıÙ
ë À¡«¥ ˆ °“√§«∫§ÿ¡°“√‡≈’ȬßÀ√◊Õª≈àÕ¬ —µ«å ˆ
ë À¡«¥ ˜ °‘®°“√∑’ˇªìπÕ—πµ√“¬µàÕ ÿ¢¿“æ ˆÙ
ë À¡«¥ ¯ µ≈“¥ ∂“π∑’Ë®”Àπà“¬Õ“À“√·≈–
∂“π∑’Ë – ¡Õ“À“√ ˜Ú
ë À¡«¥ ˘ °“√®”Àπà“¬ ‘π§â“„π∑’ËÀ√◊Õ∑“ß “∏“√≥– ˜˘
∫∑∑’Ë ı °“√ÕÕ°„∫Õπÿ≠“µ Àπ—ß ◊Õ√—∫√Õß°“√·®âß §à“∏√√¡‡π’¬¡
·≈–§à“ª√—∫ ¯Û
∫∑∑’Ë ˆ ¡“µ√°“√§«∫§ÿ¡·≈–∫∑°”Àπ¥‚∑… ˘Ò
“√∫—≠ “√∫—≠
¥È“πÀπÈ“ 07/08/2009, 14:016
๑
๘
๑๙
๓๖
๔๔
๕๑
๕๔
๖๐
๖๔
๗๒
๗๙
๘๓
๙๑
ก�รจัดก�รสิ่งปฏิกูลและมูลฝอย
๑
โครงสร้�งอำ�น�จหน้�ที่ในก�รดำ�เนินก�รให้เป็นไปต�ม
-
Àπâ“
¿“§ºπ«°
ë æ√–√“™∫—≠≠—µ‘°“√ “∏“√≥ ÿ¢ æ.». ÚıÛı Ò˜
ë °Æ°√–∑√«ß∑’ËÕÕ°µ“¡§«“¡„πæ√–√“™∫—≠≠—µ‘
°“√ “∏“√≥ ÿ¢ æ.». ÚıÛı ·≈–·π«∑“ß°“√ªØ‘∫—µ‘
µ“¡°Æ°√–∑√«ß ÒÙÙ
ë °Æ°√–∑√«ß «à“¥â«¬ ÿ¢≈—°…≥–¢Õßµ≈“¥ æ.». ÚııÒ ÒÙı
ë °Æ°√–∑√«ß«à“¥â«¬°“√°”®—¥¡Ÿ≈ΩÕ¬µ‘¥‡™◊ÈÕ æ.». ÚıÙı ÒˆÒ
ë ·π«∑“ß°“√ªØ‘∫—µ‘µ“¡°Æ°√–∑√«ß«à“¥â«¬°“√°”®—¥
¡Ÿ≈ΩÕ¬µ‘¥‡™◊ÈÕ æ.». ÚıÙı ”À√—∫Àπ૬ߓπµà“ßÊ
∑’ˇ°’ˬ«¢âÕß Ò¯Ù
ë °Æ°√–∑√«ß°”Àπ¥À≈—°‡°≥±å «‘∏’°“√ ·≈–¡“µ√°“√
„π°“√§«∫§ÿ¡ ∂“πª√–°Õ∫°‘®°“√∑’ˇªìπÕ—πµ√“¬µàÕ
ÿ¢¿“æ æ.». ÚıÙı Úı
ë °Æ°√–∑√«ß«à“¥â«¬Õ—µ√“§à“∏√√¡‡π’¬¡°“√„Àâ∫√‘°“√
‡°Á∫ ¢π ·≈–°”®—¥ ‘Ëߪؑ°Ÿ≈À√◊Õ¡Ÿ≈ΩÕ¬ ·≈–Õ—µ√“
§à“∏√√¡‡π’¬¡Õ◊ËπÊ æ.». ÚıÙı ÚÒÚ
ë °Æ°√–∑√«ß °”Àπ¥·∫∫∫—µ√ª√–®”µ—«‡®â“æπ—°ß“π
∑âÕß∂‘Ë𠇮â“æπ—°ß“π “∏“√≥ ÿ¢ ·≈–ºŸâ´÷Ë߉¥â√—∫·µàßµ—Èß
®“°‡®â“æπ—°ß“π∑âÕß∂‘Ë𠵓¡°ÆÀ¡“¬«à“¥â«¬
°“√ “∏“√≥ ÿ¢ æ.». ÚıÙ¯ ÚÒ˜
¥È“πÀπÈ“ 07/08/2009, 14:017
๑๐๗
๑๔๓
๑๔๕
๑๖๘
๑๗๕
๑๙๒
๒๐๐
๒๐๖
๒๐๘
๒๑๕
• กฎกระทรวงว่�ด้วยก�รกำ�จัดมูลฝอยติดเช้ือ พ.ศ. ๒๕๔๕
• กฎกระทรวงกำ�หนดหลักเกณฑ์ วิธีก�ร และม�ตรก�ร
ในก�รควบคุมสถ�นประกอบกิจก�รที่เป็นอันตร�ยต่อ
สุขภ�พ พ.ศ. ๒๕๔๕
• กฎกระทรวงว่�ด้วยสุขลักษณะของตล�ด พ.ศ. ๒๕๕๑
• กฎกระทรวงกำ�หนดแบบบัตรประจำ�ตัวเจ้�พนักง�น
ท้องถิ่น เจ้�พนักง�นส�ธ�รณสุข และผู้ซึ่งได้รับแต่งตั้ง
จ�กเจ้�พนักง�นท้องถิ่น ต�มกฎหม�ยว่�ด้วย
ก�รส�ธ�รณสุข พ.ศ. ๒๕๔๘
• กฎกระทรวงว่�ด้วยอัตร�ค่�ธรรมเนียมก�รให้บริก�ร
เก็บ ขน และกำ�จัดสิ่งปฏิกูลหรือมูลฝอย และอัตร�
ค่�ธรรมเนียมอื่นๆ พ.ศ. ๒๕๔๕
• ประก�ศกระทรวงส�ธ�รณสุขท่ีออกต�มคว�มในพระร�ชบัญญัติ ก�รส�ธ�รณสุข พ.ศ. ๒๕๓๕
• ประก�ศกระทรวงส�ธ�รณสุข เรื่อง แต่งตั้งเจ้�พนักง�น
ส�ธ�รณสุขต�มพระร�ชบัญญัติก�รส�ธ�รณสุข
พ.ศ. ๒๕๓๕
• ประก�ศกระทรวงส�ธ�รณสุข เรื่อง ตร�หรือสัญลักษณ์
สำ�หรับพิมพ์บนภ�ชนะบรรจุมูลฝอยติดเช้ือ พ.ศ. ๒๕๔๖
-
Àπâ“
ë ª√–°“»°√–∑√«ß “∏“√≥ ÿ¢ ‡√◊ËÕß ·µàßµ—È߇®â“æπ—°ß“π
“∏“√≥ ÿ¢ µ“¡æ√–√“™∫—≠≠—µ‘°“√ “∏“√≥ ÿ¢
æ.». ÚıÛı (©∫—∫∑’Ë Ú) Úı˘
ë ª√–°“»°√–∑√«ß “∏“√≥ ÿ¢ ‡√◊ËÕß ·µàßµ—È߇®â“æπ—°ß“π
“∏“√≥ ÿ¢ µ“¡æ√–√“™∫—≠≠—µ‘°“√ “∏“√≥ ÿ¢
æ.». ÚıÛı (©∫—∫∑’Ë Û) ÚˆÚ
ë ª√–°“»°√–∑√«ß “∏“√≥ ÿ¢ ‡√◊ËÕß ·µàßµ—È߇®â“æπ—°ß“π
“∏“√≥ ÿ¢ µ“¡æ√–√“™∫—≠≠—µ‘°“√ “∏“√≥ ÿ¢
æ.». ÚıÛı (©∫—∫∑’Ë Ù) ÚˆÙ
ë ª√–°“»°√–∑√«ß “∏“√≥ ÿ¢ ‡√◊ËÕß µ√“À√◊Õ —≠≈—°…≥å
”À√—∫æ‘¡æå∫π¿“™π–∫√√®ÿ¡Ÿ≈ΩÕ¬µ‘¥‡™◊ÈÕ æ.». ÚıÙˆ Úˆ˘
ë ª√–°“»°√–∑√«ß “∏“√≥ ÿ¢ ‡√◊ËÕß °”À𥬰‡«âπ‰¡à„™â
∫—ߧ—∫¢âÕ°”Àπ¥‡©æ“–„π à«π∑’Ë«à“¥â«¬°“√¢π ·≈–
°“√°”®—¥¡Ÿ≈ΩÕ¬µ‘¥‡™◊ÈÕ„π∑âÕß∑’Ë¢Õß√“™°“√ à«π∑âÕß∂‘Ëπ
µ“¡°Æ°√–∑√«ß«à“¥â«¬°“√°”®—¥¡Ÿ≈ΩÕ¬µ‘¥‡™◊ÈÕ
æ.». ÚıÙı Ú˜Ò
ë ª√–°“»°√–∑√«ß “∏“√≥ ÿ¢ ‡√◊ËÕß À≈—°‡°≥±å
·≈–«‘∏’°“√µ√«® Õ∫ ¡“µ√∞“π∑“ß™’«¿“æ
„π°“√°”®—¥¡Ÿ≈ΩÕ¬µ‘¥‡™◊ÈÕ æ.». ÚıÙˆ Ú˜Û
ë ª√–°“»°√–∑√«ß “∏“√≥ ÿ¢ ‡√◊ËÕß À≈—° Ÿµ√
°“√Ωñ°Õ∫√¡°“√ªÑÕß°—π·≈–√–ß—∫°“√·æ√à‡™◊ÈÕ
À√◊ÕÕ—πµ√“¬∑’ËÕ“®‡°‘¥®“°¡Ÿ≈ΩÕ¬µ‘¥‡™◊ÈÕ Ú˜ˆ
¥È“πÀπÈ“ 07/08/2009, 14:019
Àπâ“
ë ª√–°“»°√–∑√«ß “∏“√≥ ÿ¢ ‡√◊ËÕß ·µàßµ—È߇®â“æπ—°ß“π
“∏“√≥ ÿ¢ µ“¡æ√–√“™∫—≠≠—µ‘°“√ “∏“√≥ ÿ¢
æ.». ÚıÛı (©∫—∫∑’Ë Ú) Úı˘
ë ª√–°“»°√–∑√«ß “∏“√≥ ÿ¢ ‡√◊ËÕß ·µàßµ—È߇®â“æπ—°ß“π
“∏“√≥ ÿ¢ µ“¡æ√–√“™∫—≠≠—µ‘°“√ “∏“√≥ ÿ¢
æ.». ÚıÛı (©∫—∫∑’Ë Û) ÚˆÚ
ë ª√–°“»°√–∑√«ß “∏“√≥ ÿ¢ ‡√◊ËÕß ·µàßµ—È߇®â“æπ—°ß“π
“∏“√≥ ÿ¢ µ“¡æ√–√“™∫—≠≠—µ‘°“√ “∏“√≥ ÿ¢
æ.». ÚıÛı (©∫—∫∑’Ë Ù) ÚˆÙ
ë ª√–°“»°√–∑√«ß “∏“√≥ ÿ¢ ‡√◊ËÕß µ√“À√◊Õ —≠≈—°…≥å
”À√—∫æ‘¡æå∫π¿“™π–∫√√®ÿ¡Ÿ≈ΩÕ¬µ‘¥‡™◊ÈÕ æ.». ÚıÙˆ Úˆ˘
ë ª√–°“»°√–∑√«ß “∏“√≥ ÿ¢ ‡√◊ËÕß °”À𥬰‡«âπ‰¡à„™â
∫—ߧ—∫¢âÕ°”Àπ¥‡©æ“–„π à«π∑’Ë«à“¥â«¬°“√¢π ·≈–
°“√°”®—¥¡Ÿ≈ΩÕ¬µ‘¥‡™◊ÈÕ„π∑âÕß∑’Ë¢Õß√“™°“√ à«π∑âÕß∂‘Ëπ
µ“¡°Æ°√–∑√«ß«à“¥â«¬°“√°”®—¥¡Ÿ≈ΩÕ¬µ‘¥‡™◊ÈÕ
æ.». ÚıÙı Ú˜Ò
ë ª√–°“»°√–∑√«ß “∏“√≥ ÿ¢ ‡√◊ËÕß À≈—°‡°≥±å
·≈–«‘∏’°“√µ√«® Õ∫ ¡“µ√∞“π∑“ß™’«¿“æ
„π°“√°”®—¥¡Ÿ≈ΩÕ¬µ‘¥‡™◊ÈÕ æ.». ÚıÙˆ Ú˜Û
ë ª√–°“»°√–∑√«ß “∏“√≥ ÿ¢ ‡√◊ËÕß À≈—° Ÿµ√
°“√Ωñ°Õ∫√¡°“√ªÑÕß°—π·≈–√–ß—∫°“√·æ√à‡™◊ÈÕ
À√◊ÕÕ—πµ√“¬∑’ËÕ“®‡°‘¥®“°¡Ÿ≈ΩÕ¬µ‘¥‡™◊ÈÕ Ú˜ˆ
¥È“πÀπÈ“ 07/08/2009, 14:019
๒๑๗
๒๑๙
๒๒๒
๒๒๙
๒๓๑
๒๓๔
๒๓๗
๒๓๙
• ประก�ศกระทรวงส�ธ�รณสุข เรื่อง กำ�หนดลักษณะและ
เงื่อนไขของห้องปฏิบัติก�รเชื้ออันตร�ย
• ประก�ศกระทรวงส�ธ�รณสุข เรื่อง กำ�หนดลักษณะของ
บริเวณที่พักภ�ชนะบรรจุมูลฝอยติดเชื้อ
• ประก�ศกระทรวงส�ธ�รณสุข เรื่อง กำ�หนดลักษณะของ
ห้องรักษ�ผู้ป่วยติดเชื้อร้�ยแรง
• ประก�ศกระทรวงส�ธ�รณสุข ที่ ๖/๒๕๓๘
เรื่อง กำ�หนดจำ�นวนคนต่อจำ�นวนพื้นที่ของอ�ค�รที่พัก
อ�ศัยที่ถือว่�มีคนอยู่ม�กเกินไป
• ประก�ศกระทรวงส�ธ�รณสุข ที่ ๗/๒๕๓๘
เรื่อง กำ�หนดจำ�นวนคนต่อจำ�นวนพื้นที่ของอ�ค�รที่พัก
ของคนง�นก่อสร้�งที่ถือว่�มีคนอยู่ม�กเกินไป
บังคับข้อกำ�หนดเฉพ�ะในส่วนที่ว่�ด้วยก�รขนและ
และวิธีก�รตรวจสอบม�ตรฐ�นท�งชีวภ�พ
-
Àπâ“
ë ª√–°“»°√–∑√«ß “∏“√≥ ÿ¢ ‡√◊ËÕß ·µàßµ—È߇®â“æπ—°ß“π
“∏“√≥ ÿ¢ µ“¡æ√–√“™∫—≠≠—µ‘°“√ “∏“√≥ ÿ¢
æ.». ÚıÛı (©∫—∫∑’Ë Ú) Úı˘
ë ª√–°“»°√–∑√«ß “∏“√≥ ÿ¢ ‡√◊ËÕß ·µàßµ—È߇®â“æπ—°ß“π
“∏“√≥ ÿ¢ µ“¡æ√–√“™∫—≠≠—µ‘°“√ “∏“√≥ ÿ¢
æ.». ÚıÛı (©∫—∫∑’Ë Û) ÚˆÚ
ë ª√–°“»°√–∑√«ß “∏“√≥ ÿ¢ ‡√◊ËÕß ·µàßµ—È߇®â“æπ—°ß“π
“∏“√≥ ÿ¢ µ“¡æ√–√“™∫—≠≠—µ‘°“√ “∏“√≥ ÿ¢
æ.». ÚıÛı (©∫—∫∑’Ë Ù) ÚˆÙ
ë ª√–°“»°√–∑√«ß “∏“√≥ ÿ¢ ‡√◊ËÕß µ√“À√◊Õ —≠≈—°…≥å
”À√—∫æ‘¡æå∫π¿“™π–∫√√®ÿ¡Ÿ≈ΩÕ¬µ‘¥‡™◊ÈÕ æ.». ÚıÙˆ Úˆ˘
ë ª√–°“»°√–∑√«ß “∏“√≥ ÿ¢ ‡√◊ËÕß °”À𥬰‡«âπ‰¡à„™â
∫—ߧ—∫¢âÕ°”Àπ¥‡©æ“–„π à«π∑’Ë«à“¥â«¬°“√¢π ·≈–
°“√°”®—¥¡Ÿ≈ΩÕ¬µ‘¥‡™◊ÈÕ„π∑âÕß∑’Ë¢Õß√“™°“√ à«π∑âÕß∂‘Ëπ
µ“¡°Æ°√–∑√«ß«à“¥â«¬°“√°”®—¥¡Ÿ≈ΩÕ¬µ‘¥‡™◊ÈÕ
æ.». ÚıÙı Ú˜Ò
ë ª√–°“»°√–∑√«ß “∏“√≥ ÿ¢ ‡√◊ËÕß À≈—°‡°≥±å
·≈–«‘∏’°“√µ√«® Õ∫ ¡“µ√∞“π∑“ß™’«¿“æ
„π°“√°”®—¥¡Ÿ≈ΩÕ¬µ‘¥‡™◊ÈÕ æ.». ÚıÙˆ Ú˜Û
ë ª√–°“»°√–∑√«ß “∏“√≥ ÿ¢ ‡√◊ËÕß À≈—° Ÿµ√
°“√Ωñ°Õ∫√¡°“√ªÑÕß°—π·≈–√–ß—∫°“√·æ√à‡™◊ÈÕ
À√◊ÕÕ—πµ√“¬∑’ËÕ“®‡°‘¥®“°¡Ÿ≈ΩÕ¬µ‘¥‡™◊ÈÕ Ú˜ˆ
¥È“πÀπÈ“ 07/08/2009, 14:019
๒๔๑
๒๔๓
๒๔๕
๒๕๕
๒๕๙
๒๖๑
๒๖๓
๒๖๕
๒๗๐
• ประก�ศกระทรวงส�ธ�รณสุข ที่ ๘/๒๕๓๘
เรื่อง กำ�หนดจำ�นวนคนต่อจำ�นวนพื้นที่ของอ�ค�ร
โรงง�นที่ถือว่�มีคนอยู่ม�กเกินไป
• ประก�ศกระทรวงส�ธ�รณสุข เรื่อง กำ�หนดให้
แหล่งเพ�ะพันธุ์ยุงล�ยเป็นเหตุรำ�ค�ญและแต่งตั้ง
เจ้�พนักง�นส�ธ�รณสุขเพิ่มเติม
• ประก�ศกระทรวงส�ธ�รณสุข ที่ ๕/๒๕๓๘
เรื่อง กิจก�รที่เป็นอันตร�ยต่อสุขภ�พ
• ประก�ศกระทรวงส�ธ�รณสุข เรื่อง กิจก�รที่เป็นอันตร�ย
ต่อสุขภ�พ (ฉบับที่ ๔)
• ประก�ศกระทรวงส�ธ�รณสุข เรื่อง กิจก�รที่เป็นอันตร�ย
ต่อสุขภ�พ (ฉบับที่ ๕)
• ประก�ศกระทรวงส�ธ�รณสุข เรื่อง กิจก�รที่เป็นอันตร�ย
ต่อสุขภ�พ (ฉบับที่ ๖)
• คำ�สั่งกรมอน�มัยที่ ๑๐๓๒/๒๕๔๗ เรื่อง ก�รมอบอำ�น�จ ให้ผู้ว่�ร�ชก�รจังหวัดออกคำ�สั่งต�มม�ตร� ๘ แห่ง
พระร�ชบัญญัติก�รส�ธ�รณสุข พ.ศ. ๒๕๓๕
• คำ�แนะนำ�ของคณะกรรมก�รส�ธ�รณสุข
• บรรณ�นุกรม
-
คู่มือ พระราชบัญญัติการสาธารณสุข พ.ศ. ๒๕๓๕
บทที่ ๑
ความ
เป็นม
าและ
หลักก
ารขอ
งพร
ะราช
บัญญ
ัติการ
สาธา
รณสุข
พ.ศ
. ๒๕๓
๕
§Ÿà¡◊Õ æ√–√“™∫—≠≠—µ‘°“√ “∏“√≥ ÿ¢ æ.». ÚıÛı(©∫—∫·°â‰¢‡æ‘Ë¡‡µ‘¡ æ.». Úıı)
1
∫∑∑’Ë Ò
§«“
¡‡ªìπ
¡“·≈
–À≈—°
°“√¢
Õßæ√
–√“™
∫—≠≠
—µ‘°“√
“∏“
ó آ
æ.»
. ÚıÛ
ı
∫∑∑’Ë Ò
§«“¡‡ªìπ¡“·≈–À≈—°°“√¢Õßæ√–√“™∫—≠≠—µ‘°“√ “∏“√≥ ÿ¢ æ.». ÚıÛı
§«“¡‡ªìπ¡“¢Õßæ√–√“™∫—≠≠—µ‘°“√ “∏“√≥ ÿ¢ æ.». ÚıÛı
·µà‡¥‘¡æ√–√“™∫—≠≠—µ‘ “∏“√≥ ÿ¢ æÿ∑∏»—°√“™ ÚÙ¯Ù ‰¥âª√–°“»
„™â„π√“™°‘®®“πÿ‡∫°…“ µÕπ∑’Ë ˘˜ µ—Èß·µà«—π∑’Ë Û ∏—𫓧¡ ÚÙ¯Ù ´÷ËßÕ¬Ÿà„π
°“√¥Ÿ·≈¢Õß°√–∑√«ß¡À“¥‰∑¬ ·≈–µàÕ¡“‰¥â¡’°“√·∫àß à«π√“™°“√„À¡à„Àâµ—Èß
ç°√–∑√«ß “∏“√≥ ÿ¢é ¢÷Èπ ‚¥¬·¬°ß“π “∏“√≥ ÿ¢ ß“πª√–™“ ߇§√“–Àå¢Õß
°√–∑√«ß¡À“¥‰∑¬·≈–ß“π‡¿ —™¢Õß°√–∑√«ß‡»√…∞°‘®‰ªÕ¬Ÿà„𧫓¡¥Ÿ·≈¢Õß
°√–∑√«ß “∏“√≥ ÿ¢ ‚¥¬µ√“æ√–√“™∫—≠≠—µ‘‚ÕπÕ”π“®·≈–Àπâ“∑’ˇπ◊ËÕß®“°
°“√ª√—∫ª√ÿß°√–∑√«ß ∑∫«ß °√¡„À¡à æ.». ÚÙ¯ı ‡ªìπº≈„Àâ√—∞¡πµ√’«à“°“√
°√–∑√«ß “∏“√≥ ÿ¢‡ªìπºŸâ√—°…“°“√µ“¡æ√–√“™∫—≠≠—µ‘ “∏“√≥ ÿ¢ æÿ∑∏»—°√“™
ÚÙ¯Ù µ—Èß·µàπ—Èπ¡“ µàÕ¡“‰¥â¡’°“√µ√“æ√–√“™∫—≠≠—µ‘ “∏“√≥ ÿ¢Õ’° Ù ©∫—∫
‚¥¬©∫—∫∑’Ë Û æ.». ÚÙ˘˜ ‰¥â·°â‰¢‡æ‘Ë¡‡µ‘¡ ¡“µ√“ Ù ‡°’ˬ«°—∫§”®”°—¥§«“¡
à«π©∫—∫∑’Ë Ú æ.». ÚÙ˘ı ·≈–©∫—∫∑’Ë Ù æ.». Úıı ‡ªìπ°“√‡ª≈’ˬπ·ª≈ß
çÕ—µ√“§à“∏√√¡‡π’¬¡é µàÕ¡“‡ÀÁπ«à“°“√°”Àπ¥Õ—µ√“§à“∏√√¡‡π’¬¡‚¥¬·°â‰¢æ√–
√“™∫—≠≠—µ‘‡ªìπ°“√‰¡à –¥«°·≈–¬ÿà߬“° æ√–√“™∫—≠≠—µ‘ “∏“√≥ ÿ¢ (©∫—∫∑’Ë ı)
æ.». ÚıÚ˜ ®÷߉¥â·°â‰¢„Àâ°“√°”Àπ¥Õ—µ√“§à“∏√√¡‡π’¬¡‡ªìπ‰ªµ“¡À≈—°‡°≥±å
«‘∏’°“√·≈–‡ß◊ËÕπ‰¢∑’Ë°”Àπ¥„π°Æ°√–∑√«ß ´÷ËßÀ≈—°°“√π’Ȭ—ߧ߄™âÕ¬Ÿà®π∂÷ß
ªí®®ÿ∫—π
·¡â«à“°ÆÀ¡“¬®–°”Àπ¥„Àâ√—∞¡πµ√’«à“°“√°√–∑√«ß “∏“√≥ ÿ¢
‡ªìπºŸâ√—°…“°“√µ“¡æ√–√“™∫—≠≠—µ‘π’È ·µà∫∑∫“∑Õ”π“®Àπâ“∑’Ë„π°“√§«∫§ÿ¡
§Ÿà¡◊Õ æ√–√“™∫—≠≠—µ‘°“√ “∏“√≥ ÿ¢ æ.». ÚıÛı(©∫—∫·°â‰¢‡æ‘Ë¡‡µ‘¡ æ.». Úıı)
1
∫∑∑’Ë Ò
§«“
¡‡ªìπ
¡“·≈
–À≈—°
°“√¢
Õßæ√
–√“™
∫—≠≠
—µ‘°“√
“∏“
ó آ
æ.»
. ÚıÛ
ı
∫∑∑’Ë Ò
§«“¡‡ªìπ¡“·≈–À≈—°°“√¢Õßæ√–√“™∫—≠≠—µ‘°“√ “∏“√≥ ÿ¢ æ.». ÚıÛı
§«“¡‡ªìπ¡“¢Õßæ√–√“™∫—≠≠—µ‘°“√ “∏“√≥ ÿ¢ æ.». ÚıÛı
·µà‡¥‘¡æ√–√“™∫—≠≠—µ‘ “∏“√≥ ÿ¢ æÿ∑∏»—°√“™ ÚÙ¯Ù ‰¥âª√–°“»
„™â„π√“™°‘®®“πÿ‡∫°…“ µÕπ∑’Ë ˘˜ µ—Èß·µà«—π∑’Ë Û ∏—𫓧¡ ÚÙ¯Ù ´÷ËßÕ¬Ÿà„π
°“√¥Ÿ·≈¢Õß°√–∑√«ß¡À“¥‰∑¬ ·≈–µàÕ¡“‰¥â¡’°“√·∫àß à«π√“™°“√„À¡à„Àâµ—Èß
ç°√–∑√«ß “∏“√≥ ÿ¢é ¢÷Èπ ‚¥¬·¬°ß“π “∏“√≥ ÿ¢ ß“πª√–™“ ߇§√“–Àå¢Õß
°√–∑√«ß¡À“¥‰∑¬·≈–ß“π‡¿ —™¢Õß°√–∑√«ß‡»√…∞°‘®‰ªÕ¬Ÿà„𧫓¡¥Ÿ·≈¢Õß
°√–∑√«ß “∏“√≥ ÿ¢ ‚¥¬µ√“æ√–√“™∫—≠≠—µ‘‚ÕπÕ”π“®·≈–Àπâ“∑’ˇπ◊ËÕß®“°
°“√ª√—∫ª√ÿß°√–∑√«ß ∑∫«ß °√¡„À¡à æ.». ÚÙ¯ı ‡ªìπº≈„Àâ√—∞¡πµ√’«à“°“√
°√–∑√«ß “∏“√≥ ÿ¢‡ªìπºŸâ√—°…“°“√µ“¡æ√–√“™∫—≠≠—µ‘ “∏“√≥ ÿ¢ æÿ∑∏»—°√“™
ÚÙ¯Ù µ—Èß·µàπ—Èπ¡“ µàÕ¡“‰¥â¡’°“√µ√“æ√–√“™∫—≠≠—µ‘ “∏“√≥ ÿ¢Õ’° Ù ©∫—∫
‚¥¬©∫—∫∑’Ë Û æ.». ÚÙ˘˜ ‰¥â·°â‰¢‡æ‘Ë¡‡µ‘¡ ¡“µ√“ Ù ‡°’ˬ«°—∫§”®”°—¥§«“¡
à«π©∫—∫∑’Ë Ú æ.». ÚÙ˘ı ·≈–©∫—∫∑’Ë Ù æ.». Úıı ‡ªìπ°“√‡ª≈’ˬπ·ª≈ß
çÕ—µ√“§à“∏√√¡‡π’¬¡é µàÕ¡“‡ÀÁπ«à“°“√°”Àπ¥Õ—µ√“§à“∏√√¡‡π’¬¡‚¥¬·°â‰¢æ√–
√“™∫—≠≠—µ‘‡ªìπ°“√‰¡à –¥«°·≈–¬ÿà߬“° æ√–√“™∫—≠≠—µ‘ “∏“√≥ ÿ¢ (©∫—∫∑’Ë ı)
æ.». ÚıÚ˜ ®÷߉¥â·°â‰¢„Àâ°“√°”Àπ¥Õ—µ√“§à“∏√√¡‡π’¬¡‡ªìπ‰ªµ“¡À≈—°‡°≥±å
«‘∏’°“√·≈–‡ß◊ËÕπ‰¢∑’Ë°”Àπ¥„π°Æ°√–∑√«ß ´÷ËßÀ≈—°°“√π’Ȭ—ߧ߄™âÕ¬Ÿà®π∂÷ß
ªí®®ÿ∫—π
·¡â«à“°ÆÀ¡“¬®–°”Àπ¥„Àâ√—∞¡πµ√’«à“°“√°√–∑√«ß “∏“√≥ ÿ¢
‡ªìπºŸâ√—°…“°“√µ“¡æ√–√“™∫—≠≠—µ‘π’È ·µà∫∑∫“∑Õ”π“®Àπâ“∑’Ë„π°“√§«∫§ÿ¡
๑
“อัตร�ค่�ธรรมเนียม” ต่อม�เห็นว่�ก�รกำ�หนดอัตร�ค่�ธรรมเนียมโดยแก้ไข
พระร�ชบัญญัติเป็นก�รไม่สะดวกและยุ่งย�ก พระร�ชบัญญัติส�ธ�รณสุข (ฉบับท่ี ๕)
พ.ศ. ๒๕๒๗ จึงได้แก้ไขให้ก�รกำ�หนดอัตร�ค่�ธรรมเนียมเป็นไปต�มหลักเกณฑ์
วิธีก�รและเง่ือนไขท่ีกำ�หนดในกฎกระทรวง ซ่ึงหลักก�รน้ี ยังคงใช้อยู่จนถึงปัจจุบัน
-
คู่มือ พระราชบัญญัติการสาธารณสุข พ.ศ. ๒๕๓๕
บทที่ ๑
ความ
เป็นม
าและ
หลักก
ารขอ
งพร
ะราช
บัญญ
ัติการ
สาธา
รณสุข
พ.ศ
. ๒๕๓
๕§Ÿà¡◊Õ æ√–√“™∫—≠≠—µ‘°“√ “∏“√≥ ÿ¢ æ.». ÚıÛı(©∫—∫·°â‰¢‡æ‘Ë¡‡µ‘¡ æ.». Úıı)
2
∫∑∑’Ë Ò
§«“¡
‡ªìπ¡
“·≈–
À≈—°°
“√¢Õ
ßæ√
–√“™
∫—≠≠
—µ‘°“√
“∏“
ó آ
æ.»
. ÚıÛ
ı
¥Ÿ·≈°‘®°√√¡·≈–°‘®°“√µà“ßÊ ‡æ◊ËÕ¡‘„Àâ¡’º≈°√–∑∫µàÕ ÿ¢¿“æÕπ“¡—¬·≈– ¿“«–
§«“¡‡ªìπÕ¬Ÿà∑’ˇÀ¡“– ¡¢Õߪ√–™“™π ‡ªìπÕ”π“®¢Õ߇®â“æπ—°ß“π∑âÕß∂‘Ëπ·≈–
√“™°“√ à«π∑âÕß∂‘Ëπ‡ªì𠔧—≠ ´÷Ëß°√–∑√«ß “∏“√≥ ÿ¢¡’∫∑∫“∑§àÕπ¢â“ß®”°—¥
°≈à“«§◊Õ¡’Õ”π“®„π°“√
Ò. ÕÕ°°Æ°√–∑√«ß‡©æ“–∑’ˇ°’ˬ«°—∫Õ—µ√“§à“∏√√¡‡π’¬¡ À≈—°‡°≥±å
«‘∏’°“√ ·≈–‡ß◊ËÕπ‰¢„π°“√°”Àπ¥Õ—µ√“§à“∏√√¡‡π’¬¡¢Õß√“™°“√ à«π∑âÕß∂‘Ëπ
Ú. ·µàßµ—È߇®â“æπ—°ß“π “∏“√≥ ÿ¢ „Àâ¡’Õ”π“®Àπâ“∑’˵√«®µ√“¥Ÿ·≈
√—∫º‘¥™Õ∫¥”‡π‘π°“√„À⇪ìπ‰ªµ“¡æ√–√“™∫—≠≠—µ‘
Û. °”Àπ¥„Àâ°‘®°“√∫“ߪ√–‡¿∑‡ªìπ°‘®°“√§â“´÷Ë߇ªìπ∑’Ë√—߇°’¬®
À√◊ÕÕ“®‡ªìπÕ—πµ√“¬·°à ÿ¢¿“æ´÷ËßµâÕߧ«∫§ÿ¡
¥—ßπ—Èπ°√–∑√«ß “∏“√≥ ÿ¢®÷ß¡’∫∑∫“∑„π°“√°”°—∫¥Ÿ·≈„À⇪ìπ‰ª
µ“¡æ√–√“™∫—≠≠—µ‘π’ȉ¥âπâÕ¬·≈–°≈‰°§«“¡ —¡æ—π∏å√–À«à“ß°√–∑√«ß “∏“√≥ ÿ¢
°—∫√“™°“√ à«π∑âÕß∂‘Ëπ„π°“√ªØ‘∫—µ‘°Á‰¡à™—¥‡®πª√–°Õ∫°—∫∫∑∫—≠≠—µ‘∫“ß à«π
„πæ√–√“™∫—≠≠—µ‘°Á‰¡à∑—π ¡—¬ ‚¥¬‡©æ“–„π à«π¢Õß∫∑°”Àπ¥‚∑… √–∫∫°“√
§«∫§ÿ¡°”°—∫¥Ÿ·≈·≈–°“√∫—ߧ—∫„™â °√–∑√«ß “∏“√≥ ÿ¢®÷߉¥â‡ πÕ„Àâ¡’°“√
æ‘®“√≥“¬°√à“ß çæ√–√“™∫—≠≠—µ‘°“√ “∏“√≥ ÿ¢ æ.». .Çé (©∫—∫„À¡à) ´÷Ëß„™â
‡«≈“°«à“ Ò ªï ®÷ßµ√“‡ªìπæ√–√“™∫—≠≠—µ‘°“√ “∏“√≥ ÿ¢ æ.». ÚıÛı „π∑’Ë ÿ¥
´÷Ë߉¥â√–∫ÿ‡Àµÿº≈°“√ª√—∫ª√ÿß·°â‰¢‰«â„πÀ¡“¬‡Àµÿ∑⓬æ√–√“™∫—≠≠—µ‘œ ¥—ßπ’È
ç‡π◊ËÕß®“°æ√–√“™∫—≠≠—µ‘ “∏“√≥ ÿ¢ æÿ∑∏»—°√“™ ÚÙ¯Ù ·≈–
æ√–√“™∫—≠≠—µ‘§«∫§ÿ¡°“√„™âÕÿ®®“√–‡ªìπªÿܬ æÿ∑∏»—°√“™ ÚÙ¯ ́ ÷Ë߇ªìπ°ÆÀ¡“¬
∑’Ë¡’∫—≠≠—µ‘‡°’ˬ«°—∫°“√¥”‡π‘πß“π §«∫§ÿ¡¥Ÿ·≈„π¥â“π “∏“√≥ ÿ¢‰¥â„™â∫—ߧ—∫
¡“π“π·≈â« ·¡â«à“®–‰¥â¡’°“√·°â‰¢‡æ‘Ë¡‡µ‘¡Õ’°À≈“¬§√—Èß°Áµ“¡·µà°Á¬—߉¡àÕ“®∑—π
µàÕ ¿“槫“¡‡ª≈’ˬπ·ª≈ß·≈–§«“¡‡®√‘≠°â“«Àπâ“¢Õß —ߧ¡ ®”‡ªìπµâÕߢ¬“¬
๒
-
คู่มือ พระราชบัญญัติการสาธารณสุข พ.ศ. ๒๕๓๕
บทที่ ๑
ความ
เป็นม
าและ
หลักก
ารขอ
งพร
ะราช
บัญญ
ัติการ
สาธา
รณสุข
พ.ศ
. ๒๕๓
๕
๓
§Ÿà¡◊Õ æ√–√“™∫—≠≠—µ‘°“√ “∏“√≥ ÿ¢ æ.». ÚıÛı(©∫—∫·°â‰¢‡æ‘Ë¡‡µ‘¡ æ.». Úıı)
3
∫∑∑’Ë Ò
§«“
¡‡ªìπ
¡“·≈
–À≈—°
°“√¢
Õßæ√
–√“™
∫—≠≠
—µ‘°“√
“∏“
ó آ
æ.»
. ÚıÛ
ı
¢Õ∫‡¢µ°“√°”°—∫ ¥Ÿ·≈°‘®°“√µà“ßÊ ∑’ˇ°’ˬ«¢âÕß°—∫°“√ “∏“√≥ ÿ¢„π¥â“πµà“ßÊ
„Àâ°«â“ߢ÷Èπ ‡æ◊ËÕ “¡“√∂π”¡“ª√—∫„™â°—∫‡Àµÿ°“√≥å∑’ˇ°‘¥¢÷Èπ‰¥â∑—π∑à«ß∑’ ·≈–
‚¥¬∑’Ë„πªí®®ÿ∫—π‡ªìπ∑’ˬա√—∫«à“°“√ “∏“√≥ ÿ¢‡ªìπ‡√◊ËÕ߇°’ˬ«æ—π°—∫§«“¡‡ªìπÕ¬Ÿà
·≈– ¿“æ·«¥≈âÕ¡¢Õß¡πÿ…¬åÕ¬à“ß„°≈♑¥ ·µà∫∑∫—≠≠—µ‘¢Õß°ÆÀ¡“¬¥—ß°≈à“«
¬—ß¡‘‰¥â°”Àπ¥¡“µ√°“√°”°—∫¥Ÿ·≈·≈–ªÑÕß°—π‡°’Ë¬«°—∫°“√Õπ“¡—¬ ‘Ëß·«¥≈âÕ¡
‰«âÕ¬à“߇撬ßæÕ ·≈–¡’ª√– ‘∑∏‘¿“æ πÕ°®“°π’È ¡§«√ª√—∫ª√ÿß∫∑∫—≠≠—µ‘∑’Ë
‡°’ˬ«°—∫°“√§«∫§ÿ¡„Àâ¡’≈—°…≥–°“√°”°—∫¥Ÿ·≈·≈–µ‘¥µ“¡ §«√ª√—∫ª√ÿß
Õ”π“®Àπâ“∑’Ë¢Õ߇®â“Àπâ“∑’Ë·≈–∫∑°”Àπ¥‚∑…„Àâ “¡“√∂∫—ߧ—∫„Àâ¡’°“√ªØ‘∫—µ‘
µ“¡À≈—°‡°≥±å¢Õß°ÆÀ¡“¬Õ¬à“߇§√àߧ√—¥ ¥—ßπ—Èπ‡æ◊ËÕ„Àâ‡À¡“– ¡·≈–
Õ¥§≈âÕß°—∫ ¿“æ¢Õß —ߧ¡ªí®®ÿ∫—π ·≈–‡æ◊ËÕ‡æ‘Ë¡ª√– ‘∑∏‘¿“æ„π°“√°”°—∫
¥Ÿ·≈ ·≈–ªÑÕß°—π‡°’Ë¬«°—∫°“√Õπ“¡—¬ ‘Ëß·«¥≈âÕ¡ ¡§«√ª√—∫ª√ÿß°ÆÀ¡“¬«à“
¥â«¬°“√ “∏“√≥ ÿ¢ ·≈–°ÆÀ¡“¬«à“¥â«¬°“√§«∫§ÿ¡°“√„™âÕÿ®®“√–‡ªìπªÿܬ
‡ ’¬„À¡à·≈–√«¡°ÆÀ¡“¬∑—Èß Õß©∫—∫¥—ß°≈à“«‡ªìπ©∫—∫‡¥’¬«°—π ®÷ß®”‡ªìπµâÕß
µ√“æ√–√“™∫—≠≠—µ‘π’Èé
«—µ∂ÿª√– ߧå¢Õß°“√ª√—∫ª√ÿßæ√–√“™∫—≠≠—µ‘°“√ “∏“√≥ ÿ¢ æ.».
ÚıÛı
®“°‡Àµÿº≈∑⓬æ√–√“™∫—≠≠—µ‘œ ¥—ß°≈à“«¢â“ßµâπ ®÷ßæÕ √ÿª‡ªìπ
«—µ∂ÿª√– ߧå¢Õß°“√ª√—∫ª√ÿ߉¥â¥—ßπ’È
Ò. ‡æ◊ËÕ°”Àπ¥¢Õ∫‡¢µ„Àâ§√Õ∫§≈ÿ¡ªí≠À“¥â“πÕπ“¡—¬ ‘Ëß·«¥≈âÕ¡
°«â“ߢ«“ß¡“°¢÷Èπ ·≈– “¡“√∂ª√—∫‡ª≈’ˬπÀ≈—°‡°≥±å ¡“µ√∞“π°“√§«∫§ÿ¡„Àâ
∑—πµàÕ°“√‡ª≈’ˬπ·ª≈ߢÕß —ߧ¡‰¥â
Ú. ‡æ◊ËÕª√—∫ª√ÿß√–∫∫°“√§«∫§ÿ¡„Àâ¡’≈—°…≥–°“√°”°—∫¥Ÿ·≈·≈–
µ‘¥µ“¡¡“°¢÷Èπ
พระร�ชบัญญัติก�รส�ธ�รณสุข พ.ศ. ๒๕๓๕ ได้ประก�ศใช้ใน
ร�ชกิจจ�นุเบกษ� เล่ม ๑๐๙ ตอนที่ ๓๙ เมื่อวันที่ ๕ เมษ�ยน ๒๕๓๕
จ�กก�รเปลี่ยนแปลงของสภ�พเศรษฐกิจและสังคม ตลอดจนก�ร
ปฏิรูประบบร�ชก�ร จึงได้มีก�รปรับปรุงแก้ไขพระร�ชบัญญัติก�รส�ธ�รณสุข
พ.ศ. ๒๕๓๕ ซึ่งได้ระบุเหตุผลก�รปรับปรุงแก้ไขไว้ในหม�ยเหตุท้�ยพระร�ช
บัญญัติก�รส�ธ�รณสุข (ฉบับที่ ๒) พ.ศ.๒๕๕๐ ดังนี้
“โดยที่พระร�ชบัญญัติก�รส�ธ�รณสุข พ.ศ. ๒๕๓๕ กำ�หนดบท
นิย�มคำ�ว่� “มูลฝอย” ยังไม่ชัดเจนซึ่งทำ�ให้อำ�น�จของหน่วยง�นที่เกี่ยวข้องใน
ก�รจัดก�รสิ่งปฏิกูลและมูลฝอยมีคว�มซ้ำ�ซ้อนกัน บทนิย�มในเรื่อง “ร�ชก�ร
ส่วนท้องถิ่น” และ “เจ้�พนักง�นท้องถิ่น” ไม่สอดคล้องกับกฎหม�ยที่
-
คู่มือ พระราชบัญญัติการสาธารณสุข พ.ศ. ๒๕๓๕
บทที่ ๑
ความ
เป็นม
าและ
หลักก
ารขอ
งพร
ะราช
บัญญ
ัติการ
สาธา
รณสุข
พ.ศ
. ๒๕๓
๕
§Ÿà¡◊Õ æ√–√“™∫—≠≠—µ‘°“√ “∏“√≥ ÿ¢ æ.». ÚıÛı(©∫—∫·°â‰¢‡æ‘Ë¡‡µ‘¡ æ.». Úıı)
4
∫∑∑’Ë Ò
§«“¡
‡ªìπ¡
“·≈–
À≈—°°
“√¢Õ
ßæ√
–√“™
∫—≠≠
—µ‘°“√
“∏“
ó آ
æ.»
. ÚıÛ
ı
Û. ‡æ◊ËÕª√—∫ª√ÿßÕ”π“®Àπâ“∑’Ë¢ÕßÕߧå°√·≈–æπ—°ß“π‡®â“Àπâ“∑’Ë∑—Èß
„π à«π°≈“ß·≈– à«π∑âÕß∂‘Ëπ„Àâ “¡“√∂ªØ‘∫—µ‘°“√„À⇪ìπ‰ªµ“¡°ÆÀ¡“¬‰¥âÕ¬à“ß¡’
ª√– ‘∑∏‘¿“æ
Ù. ‡æ◊ËÕª√—∫ª√ÿß„Àâ°√–∫«π°“√„π°“√¥”‡π‘𧥒‡ªìπ‰ª¥â«¬§«“¡
√«¥‡√Á«·≈–°√–™—∫¡“°¢÷Èπ
ı. ‡æ◊ËÕª√—∫ª√ÿß∫∑°”Àπ¥‚∑…„À⠟ߢ÷Èπ‡À¡“– ¡°—∫ ¿“懻√…∞°‘®
·≈– —ߧ¡ªí®®ÿ∫—π
´÷Ëß∫—¥π’Èæ√–√“™∫—≠≠—µ‘°“√ “∏“√≥ ÿ¢ æ.». ÚıÛı ‰¥âºà“π°“√
æ‘®“√≥“‡ÀÁπ™Õ∫®“° ¿“𑵑∫—≠≠—µ‘·Ààß™“µ‘·≈â« „π ¡—¬√—∞∫“≈∑à“πÕ“π—π∑å
ªíπ¬“√™ÿπ ·≈–‰¥âª√–°“»„™â„π√“™°‘®®“πÿ‡∫°…“ ‡≈à¡ Ò˘ µÕπ∑’Ë Û˘ ‡¡◊ËÕ
«—π∑’Ë ı ‡¡…“¬π ÚıÛı
À≈—°°“√¢Õßæ√–√“™∫—≠≠—µ‘°“√ “∏“√≥ ÿ¢ æ.». ÚıÛı
Ò. ‡ªìπæ√–√“™∫—≠≠—µ‘∑’˧ÿ⡧√Õߪ√–™“™π¥â“π ÿ¢≈—°…≥–·≈–
°“√Õπ“¡—¬ ‘Ëß·«¥≈âÕ¡ À√◊Õ°“√ ÿ¢“¿‘∫“≈ ‘Ëß·«¥≈âÕ¡´÷Ëߧ√Õ∫§≈ÿ¡∑—Èß°‘®°√√¡
°“√°√–∑”∑ÿ°Õ¬à“ß ·≈–°‘®°“√ª√–‡¿∑µà“ßÊ ∑’Ë¡’º≈°√–∑∫µàÕ ‘Ëß·«¥≈âÕ¡·≈–
ÿ¢¿“æÕπ“¡—¬¢Õߪ√–™“™π µ—Èß·µà√–¥—∫™“«∫â“π §√—«‡√◊Õπ ™ÿ¡™π µ≈Õ¥®π
°‘®°“√¢π“¥‡≈Á° ¢π“¥„À≠à Õ—π‰¥â·°à À“∫‡√à ·ºß≈Õ¬ ∂“π∑’Ë®”Àπà“¬Õ“À“√
∂“π∑’Ë – ¡Õ“À“√ µ≈“¥ ¥ °‘®°“√∑’ˇªìπÕ—πµ√“¬µàÕ ÿ¢¿“æª√–‡¿∑µà“ßÊ Õ’°
133 ª√–‡¿∑ √«¡∑—Èß°“√§«∫§ÿ¡°“√‡≈’ȬßÀ√◊Õª≈àÕ¬ —µ«å
Ú. æ√–√“™∫—≠≠—µ‘π’È¡’≈—°…≥–°“√°√–®“¬Õ”𓮉ª Ÿà à«π∑âÕß∂‘Ëπ
¡“°∑’Ë ÿ¥ °≈à“«§◊Õ„Àâ ç√“™°“√ à«π∑âÕß∂‘Ëπé ¡’Õ”π“®„π°“√ÕÕ° ç¢âÕ°”Àπ¥
¢Õß∑âÕß∂‘Ëπé ´÷Ëß “¡“√∂„™â∫—ߧ—∫„π‡¢µ∑âÕß∂‘Ëππ—Èπ‰¥â ·≈–„ÀâÕ”π“®·°à๔
เปลี่ยนแปลงไป รวมทั้งผลจ�กก�รปฏิรูประบบร�ชก�รเมื่อปี พ.ศ. ๒๕๔๕
ได้เปลี่ยนแปลงหน่วยง�นกำ�กับดูแลร�ชก�รส่วนท้องถิ่น และยังมีหน่วยง�นอื่น
ที่ทำ�หน้�ที่สนับสนุนและเกี่ยวข้องกับก�รดำ�เนินก�รในเรื่องก�รจัดก�รสิ่งปฏิกูล
และมูลฝอยจึงต้องปรับองค์ประกอบในคณะกรรมก�รส�ธ�รณสุข นอกจ�ก
นี้ก�รดำ�เนินง�นเรื่องก�รกำ�จัดสิ่งปฏิกูลและมูลฝอยไม่ได้ให้อำ�น�จแก่
ร�ชก�รส่วนท้องถิ่นในก�รกำ�หนดอัตร�ค่�ธรรมเนียมและกำ�หนดวิธีก�รในเรื่อง
ดังกล่�วประกอบกับมิได้มีบทกำ�หนดโทษในเรื่องมูลฝอยติดเชื้อและมูลฝอยที่
เป็นพิษหรืออันตร�ยจ�กชุมชนไว้ รวมถึงสมควรกำ�หนดให้อำ�น�จรัฐมนตรีโดย
คำ�แนะนำ�ของคณะกรรมก�รส�ธ�รณสุขออกประก�ศเรื่องที่เป็นร�ยละเอียดท�ง
เทคนิควิช�ก�รหรือเรื่องที่ต้องมีก�รเปลี่ยนแปลงอย่�งรวดเร็วต�มสภ�พสังคม
เพื่อปฏิบัติก�รต�มพระร�ชบัญญัตินี้ จึงจำ�เป็นต้องตร�พระร�ชบัญญัตินี้”
ซึ่งพระร�ชบัญญัติก�รส�ธ�รณสุข (ฉบับที่ ๒) พ.ศ. ๒๕๕๐ นี้
ได้ประก�ศใช้ในร�ชกิจจ�นุเบกษ� เล่ม ๑๒๔ ตอนที่ ๒๘ ก เมื่อวันที่ ๒๗
มิถุน�ยน ๒๕๕๐
กิจก�รขน�ดเล็ก ขน�ดใหญ่ อันได้แก่ ห�บเร่ แผงลอย สถ�นที่จำ�หน่�ย
อ�ห�ร สถ�นที่สะสมอ�ห�ร ตล�ด กิจก�รที่เป็นอันตร�ยต่อสุขภ�พ รวมทั้ง
ก�รควบคุมก�รเลี้ยงหรือปล่อยสัตว์
สุขภ�พอน�มัยของประช�ชน ตั้งแต่ระดับบุคคล ครัวเรือน ชุมชน ตลอดจน
-
คู่มือ พระราชบัญญัติการสาธารณสุข พ.ศ. ๒๕๓๕
บทที่ ๑
ความ
เป็นม
าและ
หลักก
ารขอ
งพร
ะราช
บัญญ
ัติการ
สาธา
รณสุข
พ.ศ
. ๒๕๓
๕
§Ÿà¡◊Õ æ√–√“™∫—≠≠—µ‘°“√ “∏“√≥ ÿ¢ æ.». ÚıÛı(©∫—∫·°â‰¢‡æ‘Ë¡‡µ‘¡ æ.». Úıı)
4
∫∑∑’Ë Ò
§«“¡
‡ªìπ¡
“·≈–
À≈—°°
“√¢Õ
ßæ√
–√“™
∫—≠≠
—µ‘°“√
“∏“
ó آ
æ.»
. ÚıÛ
ı
Û. ‡æ◊ËÕª√—∫ª√ÿßÕ”π“®Àπâ“∑’Ë¢ÕßÕߧå°√·≈–æπ—°ß“π‡®â“Àπâ“∑’Ë∑—Èß
„π à«π°≈“ß·≈– à«π∑âÕß∂‘Ëπ„Àâ “¡“√∂ªØ‘∫—µ‘°“√„À⇪ìπ‰ªµ“¡°ÆÀ¡“¬‰¥âÕ¬à“ß¡’
ª√– ‘∑∏‘¿“æ
Ù. ‡æ◊ËÕª√—∫ª√ÿß„Àâ°√–∫«π°“√„π°“√¥”‡π‘𧥒‡ªìπ‰ª¥â«¬§«“¡
√«¥‡√Á«·≈–°√–™—∫¡“°¢÷Èπ
ı. ‡æ◊ËÕª√—∫ª√ÿß∫∑°”Àπ¥‚∑…„À⠟ߢ÷Èπ‡À¡“– ¡°—∫ ¿“懻√…∞°‘®
·≈– —ߧ¡ªí®®ÿ∫—π
´÷Ëß∫—¥π’Èæ√–√“™∫—≠≠—µ‘°“√ “∏“√≥ ÿ¢ æ.». ÚıÛı ‰¥âºà“π°“√
æ‘®“√≥“‡ÀÁπ™Õ∫®“° ¿“𑵑∫—≠≠—µ‘·Ààß™“µ‘·≈â« „π ¡—¬√—∞∫“≈∑à“πÕ“π—π∑å
ªíπ¬“√™ÿπ ·≈–‰¥âª√–°“»„™â„π√“™°‘®®“πÿ‡∫°…“ ‡≈à¡ Ò˘ µÕπ∑’Ë Û˘ ‡¡◊ËÕ
«—π∑’Ë ı ‡¡…“¬π ÚıÛı
À≈—°°“√¢Õßæ√–√“™∫—≠≠—µ‘°“√ “∏“√≥ ÿ¢ æ.». ÚıÛı
Ò. ‡ªìπæ√–√“™∫—≠≠—µ‘∑’˧ÿ⡧√Õߪ√–™“™π¥â“π ÿ¢≈—°…≥–·≈–
°“√Õπ“¡—¬ ‘Ëß·«¥≈âÕ¡ À√◊Õ°“√ ÿ¢“¿‘∫“≈ ‘Ëß·«¥≈âÕ¡´÷Ëߧ√Õ∫§≈ÿ¡∑—Èß°‘®°√√¡
°“√°√–∑”∑ÿ°Õ¬à“ß ·≈–°‘®°“√ª√–‡¿∑µà“ßÊ ∑’Ë¡’º≈°√–∑∫µàÕ ‘Ëß·«¥≈âÕ¡·≈–
ÿ¢¿“æÕπ“¡—¬¢Õߪ√–™“™π µ—Èß·µà√–¥—∫™“«∫â“π §√—«‡√◊Õπ ™ÿ¡™π µ≈Õ¥®π
°‘®°“√¢π“¥‡≈Á° ¢π“¥„À≠à Õ—π‰¥â·°à À“∫‡√à ·ºß≈Õ¬ ∂“π∑’Ë®”Àπà“¬Õ“À“√
∂“π∑’Ë – ¡Õ“À“√ µ≈“¥ ¥ °‘®°“√∑’ˇªìπÕ—πµ√“¬µàÕ ÿ¢¿“æª√–‡¿∑µà“ßÊ Õ’°
133 ª√–‡¿∑ √«¡∑—Èß°“√§«∫§ÿ¡°“√‡≈’ȬßÀ√◊Õª≈àÕ¬ —µ«å
Ú. æ√–√“™∫—≠≠—µ‘π’È¡’≈—°…≥–°“√°√–®“¬Õ”𓮉ª Ÿà à«π∑âÕß∂‘Ëπ
¡“°∑’Ë ÿ¥ °≈à“«§◊Õ„Àâ ç√“™°“√ à«π∑âÕß∂‘Ëπé ¡’Õ”π“®„π°“√ÕÕ° ç¢âÕ°”Àπ¥
¢Õß∑âÕß∂‘Ëπé ´÷Ëß “¡“√∂„™â∫—ߧ—∫„π‡¢µ∑âÕß∂‘Ëππ—Èπ‰¥â ·≈–„ÀâÕ”π“®·°à
§Ÿà¡◊Õ æ√–√“™∫—≠≠—µ‘°“√ “∏“√≥ ÿ¢ æ.». ÚıÛı(©∫—∫·°â‰¢‡æ‘Ë¡‡µ‘¡ æ.». Úıı)
5
∫∑∑’Ë Ò
§«“
¡‡ªìπ
¡“·≈
–À≈—°
°“√¢
Õßæ√
–√“™
∫—≠≠
—µ‘°“√
“∏“
ó آ
æ.»
. ÚıÛ
ı
燮â“æπ—°ß“π∑âÕß∂‘Ëπé „π°“√§«∫§ÿ¡¥Ÿ·≈‚¥¬°“√ÕÕ°§” —Ëß„Àⷰ≢ª√—∫ª√ÿß
°“√Õπÿ≠“µÀ√◊Õ‰¡àÕπÿ≠“µ °“√ —Ëßæ—°„™âÀ√◊Շ摰∂Õπ„∫Õπÿ≠“µ √«¡∑—Èß°“√
‡ª√’¬∫‡∑’¬∫§¥’ ‡ªìπµâπ ∑—Èßπ’È‚¥¬∂◊Õ«à“√“™°“√ à«π∑âÕß∂‘Ëπ‡ªìπÕߧå°√ª°§√Õß
∑’Ë¡“®“°°“√‡≈◊Õ°µ—ÈߢÕߪ√–™“™π „°≈♑¥ª√–™“™π ´÷Ëßπà“®–ªØ‘∫—µ‘°“√„À⇪ìπ
‰ªµ“¡æ√–√“™∫—≠≠—µ‘∑’ˇªìπº≈ª√–‚¬™πå¢Õߪ√–™“™π¡“°∑’Ë ÿ¥
Û. ‡æ◊ËÕ„À⇮â“æπ—°ß“π∑âÕß∂‘Ëπ “¡“√∂¥”‡π‘π°“√µ“¡æ√–√“™
∫—≠≠—µ‘π’ȉ¥âÕ¬à“ß¡’ª√– ‘∑∏‘¿“æ °ÆÀ¡“¬®÷ß°”Àπ¥„Àâ¡’ 燮â“æπ—°ß“π “∏“√≥ ÿ¢é
‡ªìπ‡®â“æπ—°ß“𠓬«‘™“°“√∑’Ë¡’Õ”π“®„π°“√µ√«®µ√“„À⧔·π–π” „π°“√ª√—∫ª√ÿß
·°â‰¢ªí≠À“¥â“π ‘Ëß·«¥≈âÕ¡„π·ßà«‘™“°“√ √«¡∑—È߇ªìπ∑’˪√÷°…“ „À⧔·π–π”·°à
‡®â“æπ—°ß“π∑âÕß∂‘Ëπ„π°“√«‘π‘®©—¬ —Ëß°“√À√◊ÕÕÕ°§” —Ëß ‡ªìπµâπ
Ù. °”Àπ¥„Àâ¡’ ç§≥–°√√¡°“√ “∏“√≥ ÿ¢é ‡ªìπÕߧå°√ à«π°≈“ß
√«¡∑—Èß°√¡Õπ“¡—¬´÷Ë߇ªìπÀπ૬ߓπ√—∫º‘¥™Õ∫ß“π “∏“√≥ ÿ¢ ‘Ëß·«¥≈âÕ¡
¡’∫∑∫“∑„π°“√§«∫§ÿ¡ °”°—∫¥Ÿ·≈ ·≈–„Àâ°“√ π—∫ πÿπ°“√ªØ‘∫—µ‘°“√¢Õß
√“™°“√ à«π∑âÕß∂‘Ëπ ‚¥¬°“√‡ πÕ·π–·ºπß“π π‚¬∫“¬·≈–¡“µ√°“√
¥â“π “∏“√≥ ÿ¢√«¡∑—Èß°“√ÕÕ°°Æ°√–∑√«ß ·≈–ª√–°“»°√–∑√«ß
·°à√—∞¡πµ√’«à“°“√°√–∑√«ß “∏“√≥ ÿ¢ ·≈–„ÀâÕ∏‘∫¥’°√¡Õπ“¡—¬¡’Õ”π“®
ÕÕ°§” —Ë߉¥â„π°√≥’∑’ˇªìπÕ—πµ√“¬√⓬·√ß·≈–®”‡ªìπµâÕß·°â‰¢‚¥¬‡√àߥà«π¥â«¬
ı. æ√–√“™∫—≠≠—µ‘π’È„Àâ ‘∑∏‘·°àª√–™“™πÀ√◊ÕºŸâª√–°Õ∫°“√∑’ˉ¥â
√—∫§” —Ëß®“°‡®â“æπ—°ß“π∑âÕß∂‘Ëπ·≈–‡ÀÁπ«à“‰¡à‡ªìπ∏√√¡À√◊Õ‰¡à∂Ÿ°µâÕß ¡’ ‘∑∏‘
¬◊Ëπ§”Õÿ∑∏√≥åµàÕ√—∞¡πµ√’«à“°“√°√–∑√«ß “∏“√≥ ÿ¢‰¥â ·≈–°√≥’∑’Ë·®âß
‡®â“æπ—°ß“πµ“¡°ÆÀ¡“¬·≈â« ‰¡àªØ‘∫—µ‘µ“¡Õ”π“®Àπâ“∑’Ë ‡®â“æπ—°ß“ππ—Èπ°ÁÕ“®
®–¡’§«“¡º‘¥∞“π≈–‡«âπ‰¡àªØ‘∫—µ‘Àπâ“∑’˵“¡ª√–¡«≈°ÆÀ¡“¬Õ“≠“‰¥â
๕
-
คู่มือ พระราชบัญญัติการสาธารณสุข พ.ศ. ๒๕๓๕
บทที่ ๑
ความ
เป็นม
าและ
หลักก
ารขอ
งพร
ะราช
บัญญ
ัติการ
สาธา
รณสุข
พ.ศ
. ๒๕๓
๕§Ÿà¡◊Õ æ√–√“™∫—≠≠—µ‘°“√ “∏“√≥ ÿ¢ æ.». ÚıÛı(©∫—∫·°â‰¢‡æ‘Ë¡‡µ‘¡ æ.». Úıı)
6
∫∑∑’Ë Ò
§«“¡
‡ªìπ¡
“·≈–
À≈—°°
“√¢Õ
ßæ√
–√“™
∫—≠≠
—µ‘°“√
“∏“
ó آ
æ.»
. ÚıÛ
ı
‚§√ß√à“߇π◊ÈÕÀ“¢Õßæ√–√“™∫—≠≠—µ‘°“√ “∏“√≥ ÿ¢ æ.». ÚıÛı
µ“¡µ—«∫∑∫—≠≠—µ‘¢Õßæ√–√“™∫—≠≠—µ‘°“√ “∏“√≥ ÿ¢ æ.». ÚıÛı
‰¥â·∫àßÕÕ°‡ªìπ À¡«¥µà“ßÊ ¥—ßπ’È
À¡«¥∑’Ë Ò «à“¥â«¬‡√◊ËÕß ∫∑∑—Ë«‰ª
À¡«¥∑’Ë Ú «à“¥â«¬‡√◊ËÕß §≥–°√√¡°“√ “∏“√≥ ÿ¢À¡«¥∑’Ë Û «à“¥â«¬‡√◊ËÕß °“√°”®—¥ ‘Ëߪؑ°Ÿ≈·≈–¡Ÿ≈ΩÕ¬À¡«¥∑’Ë Ù «à“¥â«¬‡√◊ËÕß ÿ¢≈—°…≥–¢ÕßÕ“§“√À¡«¥∑’Ë ı «à“¥â«¬‡√◊ËÕß ‡Àµÿ√”§“≠À¡«¥∑’Ë ˆ «à“¥â«¬‡√◊ËÕß °“√§«∫§ÿ¡°“√‡≈’ȬßÀ√◊Õª≈àÕ¬ —µ«åÀ¡«¥∑’Ë ˜ «à“¥â«¬‡√◊ËÕß °‘®°“√∑’ˇªìπÕ—πµ√“¬µàÕ ÿ¢¿“æÀ¡«¥∑’Ë ¯ «à“¥â«¬‡√◊ËÕß µ≈“¥ ∂“π∑’Ë®”Àπà“¬Õ“À“√ ·≈–
∂“π∑’Ë – ¡Õ“À“√À¡«¥∑’Ë ˘ «à“¥â«¬‡√◊ËÕß °“√®”Àπà“¬ ‘π§â“„π∑’ËÀ√◊Õ∑“ß
“∏“√≥–À¡«¥∑’Ë Ò «à“¥â«¬‡√◊ËÕß Õ”π“®Àπâ“∑’Ë¢Õ߇®â“æπ—°ß“π∑âÕß∂‘Ëπ
·≈– ‡®â“æπ—°ß“π “∏“√≥ ÿ¢À¡«¥∑’Ë ÒÒ «à“¥â«¬‡√◊ËÕß Àπ—ß ◊Õ√—∫√Õß°“√·®âßÀ¡«¥∑’Ë ÒÚ «à“¥â«¬‡√◊ËÕß „∫Õπÿ≠“µÀ¡«¥∑’Ë ÒÛ «à“¥â«¬‡√◊ËÕß §à“∏√√¡‡π’¬¡·≈–§à“ª√—∫À¡«¥∑’Ë ÒÙ «à“¥â«¬‡√◊ËÕß °“√Õÿ∑∏√≥åÀ¡«¥∑’Ë Òı «à“¥â«¬‡√◊ËÕß ∫∑°”Àπ¥‚∑…À¡«¥∑’Ë Òˆ «à“¥â«¬‡√◊ËÕß ∫∑‡©æ“–°“≈
´÷Ë߇¡◊ËÕ摇§√“–Àå∂÷߇π◊ÈÕÀ“∑—ÈßÀ¡¥¢Õßæ√–√“™∫—≠≠—µ‘π’È ‡√“Õ“®·∫àß “√– ”§—≠∑“ß°ÆÀ¡“¬ÕÕ°‡ªìπ Ù à«π„À≠àÊ §◊Õ
๖
บทบัญญัติของพระร�ชบัญญัติก�รส�ธ�รณสุข พ.ศ. ๒๕๓๕ ได้
แบ่งออกเป็นหมวดต่�งๆ ดังนี้
หมวด ๑ ว่�ด้วยเรื่อง บททั่วไป
หมวด ๒ ว่�ด้วยเรื่อง คณะกรรมก�รส�ธ�รณสุข
หมวด ๓ ว่�ด้วยเรื่อง ก�รจัดก�รสิ่งปฏิกูลและมูลฝอย
หมวด ๔ ว่�ด้วยเรื่อง สุขลักษณะของอ�ค�ร
หมวด ๕ ว่�ด้วยเรื่อง เหตุรำ�ค�ญ
หมวด ๖ ว่�ด้วยเรื่อง ก�รควบคุมก�รเลี้ยงหรือปล่อยสัตว์
หมวด ๗ ว่�ด้วยเรื่อง กิจก�รที่เป็นอันตร�ยต่อสุขภ�พ
หมวด ๘ ว่�ด้วยเรื่อง ตล�ด สถ�นที่จำ�หน่�ยอ�ห�รและ
สถ�นที่สะสมอ�ห�ร
หมวด ๙ ว่�ด้วยเรื่อง ก�รจำ�หน่�ยสินค้�ในที่หรือท�ง
ส�ธ�รณะ
หมวด ๑๐ ว่�ด้วยเรื่อง อำ�น�จหน้�ที่ของเจ้�พนักง�นท้องถิ่น
และ เจ้�พนักง�นส�ธ�รณสุข
หมวด ๑๑ ว่�ด้วยเรื่อง หนังสือรับรองก�รแจ้ง
หมวด ๑๒ ว่�ด้วยเรื่อง ใบอนุญ�ต
หมวด ๑๓ ว่�ด้วยเรื่อง ค่�ธรรมเนียมและค่�ปรับ
หมวด ๑๔ ว่�ด้วยเรื่อง ก�รอุทธรณ์
หมวด ๑๕ ว่�ด้วยเรื่อง บทกำ�หนดโทษ
หมวด ๑๖ ว่�ด้วยเรื่อง บทเฉพ�ะก�ล
ซึ่งเมื่อพิเคร�ะห์ถึงเนื้อห�ทั้งหมดของพระร�ชบัญญัตินี้ อ�จแบ่ง
ส�ระสำ�คัญท�งกฎหม�ยออกเป็น ๔ ส่วนใหญ่ๆ คือ
-
คู่มือ พระราชบัญญัติการสาธารณสุข พ.ศ. ๒๕๓๕
บทที่ ๑
ความ
เป็นม
าและ
หลักก
ารขอ
งพร
ะราช
บัญญ
ัติการ
สาธา
รณสุข
พ.ศ
. ๒๕๓
๕
§Ÿà¡◊Õ æ√–√“™∫—≠≠—µ‘°“√ “∏“√≥ ÿ¢ æ.». ÚıÛı(©∫—∫·°â‰¢‡æ‘Ë¡‡µ‘¡ æ.». Úıı)
7
∫∑∑’Ë Ò
§«“
¡‡ªìπ
¡“·≈
–À≈—°
°“√¢
Õßæ√
–√“™
∫—≠≠
—µ‘°“√
“∏“
ó آ
æ.»
. ÚıÛ
ı
Ò. à«π∑’ˇªìπ‚§√ß √â“ßÕ”π“®Àπâ“∑’Ë„π°“√¥”‡π‘π°“√„À⇪ìπ‰ªµ“¡æ√–√“™∫—≠≠—µ‘
Ú. à«π∑’ˇªìπ “√∫—≠≠—µ‘¥â“π ‘Ëß·«¥≈âÕ¡∑’˵âÕߧ«∫§ÿ¡À√◊Õ°”°—∫¥Ÿ·≈
Û. à«π∑’Ë ‡ªìπ°“√ÕÕ°„∫Õπÿ≠“µ Àπ—ß ◊Õ√—∫√Õß°“√·®âߧà“∏√√¡‡π’¬¡·≈–§à“ª√—∫
Ù. à«π∑’ˇªìπ¡“µ√°“√°“√§«∫§ÿ¡·≈–∫∑°”Àπ¥‚∑…‚¥¬®–‰¥âÕ∏‘∫“¬„π√“¬≈–‡Õ’¬¥¢Õß·µà≈– à«π„π∫∑µàÕÊ ‰ª
๗
-
คู่มือ พระราชบัญญัติการสาธารณสุข พ.ศ. ๒๕๓๕
บทที่ ๒ ค
วามร
ู้เบื้องต้น
เกี่ยว
กับกฎ
หมาย
§Ÿà¡◊Õ æ√–√“™∫—≠≠—µ‘°“√ “∏“√≥ ÿ¢ æ.». ÚıÛı(©∫—∫·°â‰¢‡æ‘Ë¡‡µ‘¡ æ.». Úıı)
8
∫∑∑’Ë Ú
§«“¡
√Ÿââ‡∫◊ÈÕ
ßµâπ‡
°’ˬ«°
—∫°ÆÀ
¡“¬
∫∑∑’Ë Ú
§«“¡√Ÿâ‡∫◊ÈÕßµâπ‡°’Ë¬«°—∫°ÆÀ¡“¬
«‘™“°ÆÀ¡“¬‡ªìπ·¢πßÀπ÷ËߢÕß —ߧ¡»“ µ√å (Social Science) ·≈–
‰¡à¡’§«“¡‡ªìπÕ¬Ÿà‡ªìπ‡Õ°‡∑»µâÕߺ ¡º “π°—∫«‘™“·¢πßµà“ßÊ ¡“°¡“¬ ‡™àπ
√—∞»“ µ√å ®‘µ«‘∑¬“ ‡»√…∞»“ µ√å µ≈Õ¥®π«‘∑¬“»“ µ√å ¥â“π ‘Ëß·«¥≈âÕ¡
°“√·æ∑¬å ·≈–Õ◊ËπÊ ∑—Èßπ’ȇæ√“– °ÆÀ¡“¬‡ªìπ‡§√◊ËÕß¡◊Õ·≈–À≈—°ªØ‘∫—µ‘∑’Ë®–
∑”„À⠗ߧ¡¡πÿ…¬å ¥”‡π‘π‰ª‚¥¬¡’√–‡∫’¬∫‡√’¬∫√âÕ¬ ·≈–ª°µ‘ ÿ¢ °“√»÷°…“
°ÆÀ¡“¬‚¥¬‚¥¥‡¥’ˬ«‰¡à§”π÷ß∂÷ß«‘™“·¢πßÕ◊Ëπ¬àÕ¡‡ªìπ‰ª‰¡à‰¥â ‚¥¬‡©æ“–„π
—ߧ¡∑’Ëæ—≤π“·≈⫇µÁ¡‰ª¥â«¬‡∑§‚π‚≈¬’∑’Ë∑—π ¡—¬ ¥—ßπ—Èπ°“√»÷°…“°ÆÀ¡“¬®÷ß
µâÕß»÷°…“«‘™“µà“ßʥ⫬®‘µ„®Õ—π°«â“ߢ«“ß·≈–‡æ√’¬∫æ√âÕ¡¥â«¬»’≈∏√√¡
√«¡∑—ÈßµâÕ߇Փ„®„ à·≈– π„®µàÕ‡Àµÿ°“√∫â“π‡¡◊Õß∑—Èß¿“¬„π·≈–¿“¬πÕ°ª√–‡∑»
„π∑ÿ°¥â“π
≈—°…≥–°ÆÀ¡“¬
‚¥¬∑’Ë°ÆÀ¡“¬·∫àßÕÕ°‡ªìπ Ú ≈—°…≥– §◊Õ
(Ò) °ÆÀ¡“¬µ“¡‡π◊ÈÕ§«“¡ À¡“¬∂÷ß °ÆÀ¡“¬´÷Ëß∫∑∫—≠≠—µ‘¡’
≈—°…≥–‡ªìπ °ÆÀ¡“¬·∑â ‰¥â·°à¢âÕ∫—ߧ—∫¢Õß√—∞´÷Ëß°”À𥧫“¡ª√–惵‘¢Õß
¡πÿ…¬å ∂â“ΩÉ“Ωóπ®–‰¥â√—∫º≈√⓬À√◊Õ∂Ÿ°≈ß‚∑… ́ ÷Ëß·¬°Õߧåª√–°Õ∫¢Õß°ÆÀ¡“¬
µ“¡‡π◊ÈÕ§«“¡‰¥â¥—ßπ’È
Ò.Ò µâÕ߇ªìπ¢âÕ∫—ߧ—∫ §◊Õ µâÕß¡’¢âÕ§«“¡∫ß°“√„Àâ°√–∑”À√◊Õ
„Àâߥ‡«âπ°√–∑”°“√Õ¬à“ß„¥Õ¬à“ßÀπ÷Ëß
Ò.Ú µâÕ߇ªìπ¢âÕ∫—ߧ—∫¢Õß√—∞ ¡‘„™à¢Õß∫ÿ§§≈À√◊Õ°≈ÿà¡Õߧå°√
„¥Ê ´÷Ëß ç√—∞é À¡“¬∂÷ß√“…Æ√∑’Ë∂Ÿ°√«∫√«¡Õ¬Ÿà„πÕ“≥“‡¢µÕ—πÀπ÷Ëß¿“¬„µâÕ”π“®
๘
วิชากฎหมายเป็นแขนงหน่ึงของสังคมศาสตร์(SocialScience)และ
ไม่มีความเป็นเอกเทศต้องผสมผสานกับวิชาแขนงต่างๆมากมายเช่นรัฐศาสตร์
จิตวิทยาเศรษฐศาสตร์ตลอดจนวิทยาศาสตร์ด้านสิ่งแวดล้อมการแพทย์
และอื่นๆ ทั้งนี้เพราะกฎหมายเป็นเครื่องมือและหลักปฏิบัติที่จะทำาให้สังคม
มนุษย์ดำาเนินไปโดยมีระเบียบเรียบร้อยและปกติสุขการศึกษากฎหมายโดย
โดดเดี่ยวไม่คำานึงถึงวิชาแขนงอื่นย่อมเป็นไปไม่ได้ โดยเฉพาะในสังคมที่พัฒนา
แล้วเต็มไปด้วยเทคโนโลยีที่ทันสมัย ดังนั้น การศึกษากฎหมายจึงต้องศึกษา
วิชาต่างๆด้วยจิตใจอันกว้างขวางและเพรียบพร้อมด้วยศีลธรรมรวมทั้งต้อง
เอาใจใส่และสนใจต่อเหตุการณ์บ้านเมืองทั้งภายในและภายนอกประเทศใน
ทุกด้าน
โดยที่กฎหมายแบ่งออกเป็น๒ลักษณะคือ
๑. กฎหมายตามเนื้อความ หมายถึง กฎหมายซึ่งบทบัญญัติมี
ลักษณะเป็นกฎหมายแท้ได้แก่ข้อบังคับของรัฐซึ่งกำาหนดความประพฤติของ
มนุษย์ ถ้าฝ่าฝืนจะได้รับผลร้ายหรือถูกลงโทษ ซ่ึงแยกองค์ประกอบของกฎหมาย
ตามเนื้อความได้ดังนี้
๑.๑ต้องเป็นข้อบังคับคือต้องมีข้อความบงการให้กระทำาหรือ
ให้งดเว้นกระทำาการอย่างใดอย่างหนึ่ง
๑.๒ต้องเป็นข้อบังคับของรัฐมิใช่ของบุคคลหรือกลุ่มองค์กรใดๆ
ซึ่ง“รัฐ”หมายถึงราษฎรที่ถูกรวบรวมอยู่ในอาณาเขตอันหนึ่งภายใต้อำานาจ
-
คู่มือ พระราชบัญญัติการสาธารณสุข พ.ศ. ๒๕๓๕
บทที่ ๒ ค
วามเรู้เบื้อ
งต้นเกี่ย
วกับก
ฎหมาย
§Ÿà¡◊Õ æ√–√“™∫—≠≠—µ‘°“√ “∏“√≥ ÿ¢ æ.». ÚıÛı(©∫—∫·°â‰¢‡æ‘Ë¡‡µ‘¡ æ.». Úıı)
9
∫∑∑’Ë Ú
§«“¡
√Ÿââ‡∫◊ÈÕ
ßµâπ‡
°’ˬ«°
—∫°ÆÀ
¡“¬
Õ∏‘ª‰µ¬¢Õßµπ‡Õß ©–π—Èπ°“√®–‡ªìπ√—∞‰¥â ®–µâÕß¡’ à«πª√–°Õ∫ Û ª√–°“√ §◊Õ
(Ò) √“…Æ√ (Ú) Õ“≥“‡¢µ ·≈– (Û) ¡’Õ”π“®Õ∏‘ª‰µ¬¢Õßµπ‡Õß §◊Õ‰¡àµ°Õ¬Ÿà„µâ
Õ”π“®Õ∏‘ª‰µ¬¢Õß√—∞Õ◊Ëπ
Ò.Û ¢âÕ∫—ߧ—∫µâÕ߇ªìπ°“√°”À𥧫“¡ª√–惵‘ §◊Õ ‡°’ˬ«°—∫
°“√‡§≈◊ËÕπ‰À«¢Õß√à“ß°“¬À√◊Õ°“√ߥ‡«âπ‡§≈◊ËÕπ‰À«√à“ß°“¬Õ¬à“ß„¥Õ¬à“ßÀπ÷Ëß
≈”æ—ß·µà§«“¡√Ÿâ ÷°π÷°§‘¥„𮑵„®Õ¬à“߇¥’¬«°ÆÀ¡“¬¬àÕ¡‰¡à‡¢â“‰ª‡°’ˬ«¢âÕß
·≈–Õ—ππ’ȇÕß∑’Ë∑”„Àâ°ÆÀ¡“¬·µ°µà“ß°—∫¢âÕ∫—ߧ—∫¢Õß»“ π“·≈–»’≈∏√√¡
´÷Ë߇ªìπ¢âÕ∫—ߧ—∫∑’Ë°”À𥮑µ„®¥â«¬ ∑—Èßπ’È¡‘‰¥âÀ¡“¬§«“¡«à“ °ÆÀ¡“¬®–‰¡à
§”π÷ß∂÷ß®‘µ„®‡ ’¬‡≈¬ ‡æ√“–°“√°√–∑”‡¥’¬«°—π·µà¡’‡®µπ“„𮑵„®·µ°µà“ß°—π
°ÁÕ“®º‘¥°ÆÀ¡“¬‚∑…Àπ—°‡∫“µà“ß°—π
Ò.Ù ¢âÕ∫—ߧ—∫∑’Ë°”Àπ¥µâÕ߇ªìπ惵‘°√√¡¢Õß¡πÿ…¬å ‡π◊ËÕß®“°
°ÆÀ¡“¬∫—≠≠—µ‘‰«â‡æ◊ËÕ„Àâ¡πÿ…¬åÕ¬Ÿà√à«¡°—π¥â«¬§«“¡ ß∫ ÿ¢ ®÷ß„™â∫—ߧ—∫¡πÿ…¬å
‡∑à“π—Èπ ∂â“ —µ«å°√–∑”„Àâ¡πÿ…¬å‰¥â√—∫§«“¡‡ ’¬À“¬ °ÆÀ¡“¬¬àÕ¡‰¡à≈ß‚∑… —µ«å
·µàÕ“®≈ß‚∑…¡πÿ…¬åºŸâ‡ªìπ‡®â“¢Õß —µ«åπ—Èπ‰¥â
Ò.ı ¢âÕ∫—ߧ—∫π—Èπ∂â“ΩÉ“Ωóπ®–µâÕ߉¥â√—∫º≈√⓬À√◊Õ∂Ÿ°≈ß‚∑…
´÷Ë߇√’¬°«à“ ¿“æ∫—ߧ—∫ (Sanction) ¢Õß°ÆÀ¡“¬ ‡™àπ °“√≈ß‚∑…„Àâ™”√–
§à“‡ ’¬À“¬„π°“√ΩÉ“Ωóπ°ÆÀ¡“¬∑“ß·æàß À√◊Õ„À⇠’¬§à“ª√—∫ À√◊Õ®”§ÿ°„π°“√
ΩÉ“Ωóπ°ÆÀ¡“¬∑“ßÕ“≠“ ‡ªìπµâπ ´÷Ë߇ªìπ≈—°…≥–ª√–°“√Àπ÷Ëß∑’Ë∑”„Àâ°ÆÀ¡“¬
·µ°µà“ß®“°»’≈∏√√¡·≈–»“ π“
πÕ°®“° °ÆÀ¡“¬µ“¡‡π◊ÈàÕ§«“¡´÷Ë߇ªìπ∫∑∫—≠≠—µ‘∑’ˇªìπ°ÆÀ¡“¬
·∑â·≈â« ¬—ß¡’¢âÕ∫—ߧ—∫À√◊Õ√–‡∫’¬∫ªØ‘∫—µ‘∑’˧≈⓬§≈÷ß°—∫°ÆÀ¡“¬ ·µà¡‘„™à
°ÆÀ¡“¬µ“¡‡π◊ÈÕ§«“¡·µàÕ¬à“ß„¥ °≈à“«§◊Õ
๙
๑.๕ ข้อบังคับนั้นถ้�ฝ่�ฝืนจะต้องได้รับผลร้�ยหรือถูกลงโทษ
๑.๓ ข้อบังคับต้องเป็นก�รกำ�หนดคว�มประพฤติ คือ เกี่ยวกับ
๑.๔ ข้อบังคับที่กำ �หนดต้องเป็นพฤติกรรมของมนุษย์
เน่ืองจ�กกฎหม�ยบัญญัติไว้เพ่ือให้มนุษย์อยู่ร่วมกันด้วยคว�มสงบสุขจึงใช้บังคับ
มนุษย์เท่�นั ้น ถ้�สัตว์กระทำ�ให้มนุษย์ได้รับคว�มเสียห�ย กฎหม�ยย่อม
ไม่ลงโทษสัตว์ แต่อ�จลงโทษมนุษย์ผู้เป็นเจ้�ของสัตว์นั้นได้
นอกจ�กกฎหม�ยต�มเนื้อคว�มซึ่งเป็นบทบัญญัติที่เป็นกฎหม�ย
อธิปไตยของตนเอง ฉะน้ัน ก�รจะเป็นรัฐได้จะต้องมีส่วนประกอบ ๓ ประก�ร คือ
-
คู่มือ พระราชบัญญัติการสาธารณสุข พ.ศ. ๒๕๓๕
บทที่ ๒ ค
วามร
ู้เบื้องต้น
เกี่ยว
กับกฎ
หมาย
§Ÿà¡◊Õ æ√–√“™∫—≠≠—µ‘°“√ “∏“√≥ ÿ¢ æ.». ÚıÛı(©∫—∫·°â‰¢‡æ‘Ë¡‡µ‘¡ æ.». Úıı)
10
∫∑∑’Ë Ú
§«“¡
√Ÿââ‡∫◊ÈÕ
ßµâπ‡
°’ˬ«°
—∫°ÆÀ
¡“¬
»“ π“ §◊Õ °Æ ¢âÕ∫—ߧ—∫∑’Ë»“ π“µà“ßÊ ‰¥â°”À𥉫â‡æ◊ËÕ„Àâ¡πÿ…¬å
ª√–惵‘§ÿ≥ß“¡§«“¡¥’®÷߇À¡◊Õπ°—∫°ÆÀ¡“¬„π·ßà∑’˵à“ß°Á‡ªìπ¢âÕ°”Àπ¥‡√◊ËÕß
§«“¡ª√–惵‘¢Õß¡πÿ…¬å ·µàµà“ß°—πµ√ß∑’Ë»“ 𓇪ìπ¢âÕ°”Àπ¥∑’Ë≈ß≈÷°∂÷ß
§«“¡§‘¥ ®‘µ„® ·≈–‰¡à¡’ ¿“æ∫—ߧ—∫∑’Ë™—¥‡®π À√◊Õ‡Õ“®√‘߇Փ®—߇À¡◊Õπ°ÆÀ¡“¬
»’≈∏√√¡ §◊Õ §«“¡√Ÿâ ÷°π÷°§‘¥¢Õß¡πÿ…¬å«à“°“√°√–∑”Õ¬à“߉√‡ªìπ
°“√°√–∑”∑’Ë™Õ∫ °“√°√–∑”Õ¬à“߉√‡ªìπ°“√°√–∑”∑’˺‘¥ §≈⓬§≈÷ß°—∫°ÆÀ¡“¬
§◊Õ ∑—Èß»’≈∏√√¡·≈–°ÆÀ¡“¬µà“ß°Á°”Àπ¥¢âÕ∫—ߧ—∫·Ààߧ«“¡ª√–惵‘¥â«¬°—π
∑’Ë·µ°µà“ß°—π §◊Õ °ÆÀ¡“¬‡ªìπ¢âÕ∫—ߧ—∫¢Õß√—∞ ·µà»’≈∏√√¡‡°‘¥®“°§«“¡√Ÿâ ÷°
¿“¬„π¢Õß¡πÿ…¬å °ÆÀ¡“¬‡ªìπ¢âÕ∫—ߧ—∫∑’Ë°”À𥧫“¡ª√–惵‘¿“¬πÕ°¢Õß
¡πÿ…¬å ´÷Ëß· ¥ßÕÕ°„π√Ÿª¢Õß°“√°√–∑” ‡æ’¬ß·µà§‘¥„π„® °ÆÀ¡“¬¬—ß
‰¡à‡°’ˬ«¢âÕߥ⫬ ·µà»’≈∏√√¡π—Èπ‡æ’¬ß·µà§‘¥‰¡à™Õ∫ °Áº‘¥»’≈∏√√¡·≈â« ∑—Èßπ’È
‡æ√“–»’≈∏√√¡¡’®ÿ¥À¡“¬∑’Ë Ÿß°«à“°ÆÀ¡“¬ §◊Õ µâÕß°“√„Àâ¡πÿ…¬åæ√âÕ¡
∫√‘∫Ÿ√≥剪¥â«¬ §«“¡¥’∑—Èß„π∑“ß√à“ß°“¬·≈–®‘µ„® ·µà°ÆÀ¡“¬‡æ’¬ß¥”√߉«ấ ÷Ëß
§«“¡‡ªìπ√–‡∫’¬∫‡√’¬∫√âÕ¬¢Õß —ߧ¡ ·≈–∂â“ΩÉ“Ωóπ®–µâÕ߉¥â√—∫º≈√⓬À√◊Õ
∂Ÿ°≈ß‚∑… ‚¥¬√—∞‡ªìπºŸâ°”Àπ¥ ¿“æ∫—ߧ—∫ ·µà»’≈∏√√¡π—Èπ¡πÿ…¬å®–ªØ‘∫—µ‘À√◊Õ
‰¡à Õ¬Ÿà∑’˧«“¡√Ÿâ ÷°π÷°§‘¥‡ªìπ§πÊ ‰ª ∂â“ΩÉ“Ωóπ¬àÕ¡¡’º≈°√–∑∫∑“ß®‘µ„®¢Õß
ºŸâΩÉ“Ωóπ‡Õß ¡“°∫â“ßπâÕ¬∫â“ß ·≈â«·µà§«“¡√Ÿâ ÷°„π»’≈∏√√¡¢Õß·µà≈–§π
®“√’µª√–‡æ≥’ §◊Õ ‘Ëß∑’Ë¡πÿ…¬åªØ‘∫—µ‘µàÕ‡π◊ËÕß°—π¡“ ®“√’µª√–‡æ≥’
¡ÿàß∂÷ß ‘Ëß¿“¬πÕ°¢Õß¡πÿ…¬å‡∑à“π—È𠇙àπ °“√·µàßµ—« «‘∏’°“√查 «‘∏’µ‘¥µàÕ°—∫
∫ÿ§§≈Õ◊Ëπ √«¡∂÷ß«—≤π∏√√¡¥â«¬ ®“√’µª√–‡æ≥’¬àÕ¡‡ªìπ¢Õ߇©æ“–µ—«‡æ√“–‡°’ˬ«
°—∫«à“‡ªìπ∫ÿ§§≈™—Èπ„¥™—ÈπÀπ÷ËßÕ¬Ÿà„π —ߧ¡„¥ —ߧ¡Àπ÷Ëß ª√–°Õ∫Õ“™’æ„¥
Õ“™’æÀπ÷Ëß œ≈œ ·≈–Õ“®·µ°µà“ß°—πµ“¡°“≈–‡∑»– ®“√’µª√–‡æ≥’¡’§«“¡
ª√– ߧ宖„Àâ¡πÿ…¬å¡’°“√µ‘¥µàÕ —¡æ—π∏å°—π –¥«°·≈–ª√–≥’µ¬‘Ëߢ÷Èπ ¢âÕ·µ°µà“ß
√–À«à“ß®“√’µª√–‡æ≥’°—∫°ÆÀ¡“¬ ‚¥¬ √ÿª°Á§◊Õ ®“√’µª√–‡æ≥’‡ªìπ¢âÕ∫—ߧ—∫
๑๐
ศ�สน�
ศีลธรรม
ภ�ยในของมนษุย์ กฎหม�ยเป็นข้อบังคับที่กำ�หนดคว�มประพฤติภ�ยนอกของ
มนุษย์ ซึ่งแสดงออกในรูปของก�รกระทำ� เพียงแต่คิดในใจกฎหม�ยยังไม่
เกี่ยวข้องด้วย แต่ศีลธรรมนั้นเพียงแต่คิดไม่ชอบก็ผิดศีลธรรมแล้ว ทั้งนี้ เพร�ะ
ศีลธรรมมีจุดหม�ยที่สูงกว่�กฎหม�ย คือ ต้องก�รให้มนุษย์พร้อมบริบูรณ์ไป
ด้วยคว�มดีทั้งในท�งร่�งก�ยและจิตใจ แต่กฎหม�ยเพียงดำ�รงไว้ซึ่งคว�มเป็น
ระเบียบเรียบร้อยของสังคม และถ้�ฝ่�ฝืนจะต้องได้รับผลร้�ยหรือถูกลงโทษ
โดยรัฐเป็นผู้กำ�หนดสภ�พบังคับ แต่ศีลธรรมน้ันมนุษย์จะปฏิบัติหรือไม่อยู่ท่ีคว�ม
รู้สึกนึกคิดเป็นคนๆ ไป ถ้�ฝ่�ฝืนย่อมมีผลกระทบท�งจิตใจของผู้ฝ่�ฝืนเอง
ม�กบ้�งน้อยบ้�งแล้วแต่คว�มรู้สึกในศีลธรรมของแต่ละคน
จ�รีตประเพณี คือ สิ่งที่มนุษย์ปฏิบัติต่อเนื่องกันม� จ�รีตประเพณี
มุ่งถึงสิ่งภ�ยนอกของมนุษย์เท่�นั้น เช่น ก�รแต่งตัว วิธีก�รพูด วิธีติดต่อกับ
บุคคลอื่น รวมถึงวัฒนธรรมด้วย จ�รีตประเพณีย่อมเป็นของเฉพ�ะตัวเพร�ะ
เกี่ยวกับว่�เป็นบุคคลชั้นใดชั้นหนึ่งอยู่ในสังคมใดสังคมหนึ่ง ประกอบอ�ชีพใด
อ�ชีพหนึ่ง ฯลฯ และอ�จแตกต่�งกันต�มก�ละเทศะ จ�รีตประเพณีมีคว�ม
ประสงค์จะให้มนุษย์มีก�รติดต่อสัมพันธ์กันสะดวกและประณีตยิ่งขึ ้น
ข้อแตกต่�งระหว่�งจ�รีตประเพณีกับกฎหม�ย โดยสรุปก็คือ จ�รีตประเพณี
-
คู่มือ พระราชบัญญัติการสาธารณสุข พ.ศ. ๒๕๓๕
บทที่ ๒ ค
วามเรู้เบื้อ
งต้นเกี่ย
วกับก
ฎหมาย
§Ÿà¡◊Õ æ√–√“™∫—≠≠—µ‘°“√ “∏“√≥ ÿ¢ æ.». ÚıÛı(©∫—∫·°â‰¢‡æ‘Ë¡‡µ‘¡ æ.». Úıı)
11
∫∑∑’Ë Ú
§«“¡
√Ÿââ‡∫◊ÈÕ
ßµâπ‡
°’ˬ«°
—∫°ÆÀ
¡“¬
¢Õß —ߧ¡ ¢Õß√“…Æ√™—Èπ„¥™—ÈπÀπ÷Ëß À√◊Õ¢Õß∫ÿ§§≈„πÕ“™’æ„¥Õ“™’æÀπ÷Ëß ·µà
°ÆÀ¡“¬‡ªìπ¢âÕ∫—ߧ—∫¢Õß√—∞ ·≈–®“√’µª√–‡æ≥’ª°§≈ÿ¡°“√¥”√ß™’«‘µ∑—Èß¡«≈
¢Õß¡πÿ…¬å à«π°ÆÀ¡“¬ §«∫§ÿ¡§«“¡ª√–惵‘¢Õß¡πÿ…¬å‡æ’¬ß∫“ߪ√–°“√
πÕ°®“°π’È ¿“æ∫—ߧ—∫°Á·µ°µà“ß°—π ∂â“∑”º‘¥®“√’µª√–‡æ≥’®–‰¥â√—∫°“√µ‘‡µ’¬π
®“° —ߧ¡‡∑à“π—Èπ
(Ú) °ÆÀ¡“¬µ“¡·∫∫æ‘∏’ À¡“¬∂÷ß °ÆÀ¡“¬∑’ËÕÕ°¡“‚¥¬«‘∏’
∫—≠≠—µ‘ °ÆÀ¡“¬ ∑—Èßπ’ȉ¡àµâÕߧ”π÷ß«à“°ÆÀ¡“¬π—Èπ‡¢â“≈—°…≥–‡ªìπ°ÆÀ¡“¬
µ“¡‡π◊ÈÕ§«“¡À√◊Õ‰¡à ‡™àπ æ√–√“™∫—≠≠—µ‘ß∫ª√–¡“≥ª√–®”ªï·¡â«à“®–‡ªìπ
çæ√–√“™∫—≠≠—µ‘é ·µà°Á‰¡à¡’≈—°…≥–‡ªìπ°ÆÀ¡“¬µ“¡‡π◊ÈÕ§«“¡·µàª√–°“√„¥
‡æ√“–‰¡à„™à °Æ¢âÕ∫—ߧ—∫°”À𥧫“¡ª√–惵‘¢Õß∫ÿ§§≈ ´÷ËߺŸâ„¥ΩÉ“Ωóπ®–‰¥â
√—∫º≈√⓬À√◊Õ∂Ÿ°≈ß‚∑… °ÆÀ¡“¬µ“¡·∫∫«‘∏’ ·∫àßÕÕ°‡ªìπ ˜ ª√–‡¿∑ §◊Õ
Ú.Ò æ√–√“™∫—≠≠—µ‘
Ú.Ú æ√–√“™°”Àπ¥
Ú.Û æ√–√“™°ƒ…Æ’°“
Ú.Ù °Æ°√–∑√«ß
Ú.ı ‡∑»∫—≠≠—µ‘
Ú.ˆ ¢âÕ∫—≠≠—µ‘®—ßÀ«—¥
Ú.˜ ¢âÕ∫—≠≠—µ‘Õߧ尓√∫√‘À“√ à«πµ”∫≈
๑๑
เป็นข้อบังคับของสังคม ของร�ษฎรชั้นใดชั้นหนึ่ง หรือของบุคคลในอ�ชีพใด
อ�ชีพหนึ ่ง แต่กฎหม�ยเป็นข้อบังคับของรัฐ และจ�รีตประเพณีปกคลุม
ก�รดำ�รงชีพทั้งมวลของมนุษย์ ส่วนกฎหม�ยควบคุมคว�มประพฤติของ
มนุษย์เพียงบ�งประก�ร นอกจ�กนี้สภ�พบังคับก็แตกต่�งกัน ถ้�ทำ�ผิดจ�รีต
ประเพณีจะได้รับก�รติเตียนจ�กสังคมเท่�นั้น
๒. กฎหม�ยต�มแบบพิธี หม�ยถึง กฎหม�ยที่ออกม�โดยวิธี
บัญญัติกฎหม�ย ทั้งนี้ไม่ต้องคำ�นึงว่�กฎหม�ยนั้นเข้�ลักษณะเป็นกฎหม�ยต�ม
เนื ้อคว�มหรือไม่ เช่น พระร�ชบัญญัติงบประม�ณประจำ�ปีแม้ว่�จะเป็น
“พระร�ชบัญญัติ” แต่ก็ไม่มีลักษณะเป็นกฎหม�ยต�มเนื้อคว�มแต่ประก�รใด
เพร�ะไม่ใช่กฎข้อบังคับกำ�หนดคว�มประพฤติของบุคคล ซึ่งผู้ใดฝ่�ฝืนจะได้รับ
ผลร้�ยหรือถูกลงโทษ กฎหม�ยต�มแบบพิธี แบ่งออกเป็น ๗ ประเภท
-
คู่มือ พระราชบัญญัติการสาธารณสุข พ.ศ. ๒๕๓๕
บทที่ ๒ ค
วามร
ู้เบื้องต้น
เกี่ยว
กับกฎ
หมาย
๑๒
ลกัษณะของกฎหม�ย
กฎหม�ยต�มแบบพิธี
๑. พระร�ชบัญญัติ
๒. พระร�ชกำ�หนด
๓. พระร�ชกฤษฎีก�
๔. กฎกระทรวง
๕. เทศบัญญัติ
๖. ข้อบัญญัติจังหวัด
๗. ข้อบัญญัติ อบต.
ต้องเป็นข้อบังคับ
ข้อบังคับของรัฐ
ข้อบังคับที่คล้�ยคลึงกับกฎหม�ย
กฎหม�ยต�มเนื้อคว�ม
ศ�สน� ศีลธรรม จ�รีตประเพณี
กำ�หนดคว�ม
ประพฤติ
คว�มประพฤติ
ของมนุษย์
มีสภ�พบังคับ
-
คู่มือ พระราชบัญญัติการสาธารณสุข พ.ศ. ๒๕๓๕
บทที่ ๒ ค
วามเรู้เบื้อ
งต้นเกี่ย
วกับก
ฎหมาย
§Ÿà¡◊Õ æ√–√“™∫—≠≠—µ‘°“√ “∏“√≥ ÿ¢ æ.». ÚıÛı(©∫—∫·°â‰¢‡æ‘Ë¡‡µ‘¡ æ.». Úıı)
13
∫∑∑’Ë Ú
§«“¡
√Ÿââ‡∫◊ÈÕ
ßµâπ‡
°’ˬ«°
—∫°ÆÀ
¡“¬
∑’Ë¡“¢Õß°ÆÀ¡“¬
∑’Ë¡“¢Õß°ÆÀ¡“¬ À¡“¬∂÷ß ç°ÆÀ¡“¬é ∑’Ë»“≈®–𔉪„™âª√—∫·°à
§¥’∑’ˇ°‘¥¢÷Èπ ∑’Ë¡“¢Õß°ÆÀ¡“¬µ“¡π—¬¥—ß°≈à“« ®÷ß·∫àßÕÕ°‡ªìπ Ú ª√–°“√ §◊Õ
°ÆÀ¡“¬≈“¬≈—°…≥åÕ—°…√ ·≈–°ÆÀ¡“¬®“√’µª√–‡æ≥’
(Ò) °ÆÀ¡“¬≈“¬≈—°…≥åÕ—°…√ °ÆÀ¡“¬∑’Ë√—∞‰¥âµ√“¢÷Èπ‰«â‡ªìπ
¢âÕ∫—ߧ—∫°”À𥧫“¡ª√–惵‘¢Õß∫ÿ§§≈·≈–ª√–°“»„Àâ√“…Æ√∑√“∫ ”À√—∫
ª√–‡∑»‰∑¬ ‚¥¬ª°µ‘°ÆÀ¡“¬‰¥âª√–°“»„Àâ√“…Æ√∑√“∫„π ç√“™°‘®®“πÿ‡∫°…“é
°ÆÀ¡“¬≈“¬≈—°…≥åÕ—°…√·¬°ÕÕ°‡ªìπ Û ª√–‡¿∑ §◊Õ
Ò.Ò °ÆÀ¡“¬Õ—π·∑â®√‘ß ‰¥â·°à °ÆÀ¡“¬´÷Ëßµ√“¢÷Èπµ“¡
∫∑∫—≠≠—µ‘·Àà�