Pobrano ze strony http://www.przedszkole15.com.pl/

PRZEDSZKOLE NR 15 W KOSZALINIE

PLAN WYNIKOWY

DZIECI 5 LETNIE

OPRACOWANIE: Schemat i umiejętności finalne: mgr Danuta Salacha

mgr Krystyna Golis Umiejętności składowe i operacyjne: mgr Małgorzata Radomska

Grażyna Jasicka Bogumiła Madejek

Bogumiła Wiśniewska

Planowany czas realizacji

L.p. Zakres

umiejętności dzieci

Umiejętności finalne

Umiejętności składowe

Umiejętności operacyjne IX X Xi XII I II III IV V VI

Ewaluacja

1

ROZWÓJ MOWY

Dzieci 5 letnie

SŁUCHANIE Słucha uważnie wypowiedzi innych Słucha uważnie teksty czytane i opowiadane Słucha uważnie nagrania z kaset, filmy wideo Rozpoznaje różnorodne dźwięki z otoczenia

Potrafi wyodrębnić głoski w wyrazach zgodnie z narastającym stopniem trudności Słucha uważnie wypowiedzi kolegów Potrafi słuchać i rozumie teksty czytane i opowiadane Potrafi słuchać w skupieniu

-umie wyodrębnić samogłoski w nagłosie wyrazów, -wyodrębnia spółgłoski łatwo słyszalne i trudniejsze w naglosie, bez tych, po których występują samogłoski, -wyodrębnia spółgłoski w wygłosie wyrazów, bez tych, w których spółgłoska traci dźwięczność na końcu wyrazu, -potrafi wyodrębnić samogłoski i spółgłoski w śródgłosie wyrazów, -wyodrębnia samogłoski z sylaby otwartej kończącej wyraz, -liczy głoski w wyrazach, -potrafi artykułować na wszystkich głoskach, Wg.B Rocławskiego -umie dokonać analizy fonemowej sylab o budowie

CV i wyrazów o prostej budowie fonemowej, -potrafi skupić uwagę na wypowiedziach kolegów w

czasie zajęć i zabaw, -uważnie słucha dłuższych opowiadań i baśni,

utworów literackich inscenizowanych przez personel przedszkola i zawodowych aktorów,

-słucha opowiadań i wierszy o problematyce regionalnej i ogólnopaństwowej,

Wg. B. Rocławskiego -doskonali pamięć fonetyczną, -słucha utworów nagranych na taśmach i płytach,

1

ROZWÓJ MOWY

Dzieci 5 letnie

Rozumie, że słuchanie wypowiedzi innych jest przejawem kultury osobistej Rozumie polecenia nauczyciela wykraczające poza aktualną sytuację, zapamiętuje je i przekazuje Stara się mówić poprawnie Wypowiada się na różne

tematy dobierając właściwe słownictwo

Słucha nauczyciela i zapamiętuje jego polecenia Wypowiada się poprawnie Wypowiada się na różne tematy Wypowiada się na różne tematy dobierają właściwe słownictwo

- słucha poleceń nauczyciela, rozumie je i potrafi je zapamiętać,

- potrafi stosować poprawne formy fleksyjne wszystkich odmieniających się części mowy,

- posługuje się poprawnie przysłówkami, spójnikami i przyimkami,

- reguluje oddech podczas mówienia, recytowania wierszy i dłuższych wypowiedzi,

- naśladuje słyszane głosy, - wypowiada się na temat obserwowanych zjawisk i własnych przeżyć w trakcie czynionych obserwacji otaczającego środowiska,

- wypowiada się na temat własnych kontaktów i wspólnych zabaw z rówieśnikami,

- wypowiada się na temat pojedyńczych obrazów, - wypowiada się zgodnie z przyjętymi zasadami w grach i zabawach dydaktycznych,

- wypowiada się na temat wysłuchanych opowiadań, baśni i utworów wierszowanych oraz inscenizowanych widowisk,

- wzbogaca czynne słownictwo dotyczące pojęć związanych z bezpośrednim poznawaniem rozszerzającego się środowiska,

- wzbogaca czynne słownictwo dotyczące treści poznawanych na podstawie obrazów,

- wzbogaca czynne słownictwo dotyczące treści niedostępnych bezpośredniej obserwacji ilustrowanych obrazem,

1

ROZWÓJ

MOWY

Dzieci 5 letnie

Zadaje pytania Jasno i komunikatywnie wypowiada swoje myśli Dopowiada zakończenie opowiadania

Jest ciekawe świata Dokonuje wyborów, dąży do ich realizacji Potrafi przedstawić grupie własny pomysł

- wypowiada się na temat oglądanych widowisk, np. o treści i głównych postaciach, nastroju widowiska, momentach humorystycznych, dramatycznych oraz o sposobach jakich użyli aktorzy, aby ten nastrój oddać, a także o scenografii i kostiumach,

- dostrzega elementy akcji, jej przyczyn i skutków w historyjkach obrazkowych,

- rozwiązuje zagadki o bardziej złożonej treści, - podejmuje próby samodzielnego układania zagadek do obserwowanych obrazków,

- potrafi zadawać pytania i udzielać odpowiedzi, - próbuje inscenizować poznane utwory własnymi słowami,

- próbuje w samorzutnych zabawach w teatr odtwarzać treść oglądanych widowisk własnymi słowami,

- próbuje w samorzutnie organizowanych zabawach opracować scenariusz, wybrać postacie, techniki, zaplanować i wykonać scenografię i kostiumy oraz zrealizować widowisko z własnym tekstem mimiką, gestem i ruchem,

- potrafi uzasadnić własny wybór postaci i naśladowanie jej zachowań,

2

ROZWÓJ

MOWY

Dzieci 5 letnie

CZYTANIE Rozpoznaje małe i wielkie litery (pisane, drukowane ) Czyta sylaby, wyrazy oraz zdania dowolnym sposobem Próbuje samodzielnie przeczytać prosty i krótki tekst złożony z kilku zdań Poprawnie nazywa znaczenie wybranych symboli graficznych Przejawia zainteresowanie książką jako źródłem wiedzy

Wykazuje zainteresowanie literami Wykazuje zainteresowanie czytaniem Posługuje się symbolami graficznymi

Wg B. Rocławskiego - potrafi porównywać, rozpoznawać, identyfikować litery, grupy literowe o podobnych kształtach,

- rozpoznaje cztery warianty litery drukowane i pisane,

- doskonali umiejętność wydłużania głosek w sylabach i wyrazach,

- dokonuje syntezy logotomowo-fonemowej, fonemowo-logotomowej i fonemowej,

- potrafi odczytać głoski, sylaby, wyrazy z ust bez udziału głosu,

- potrafi odczytać globalnie wyrazy umieszczone w kącikach zabaw, na pracach plastycznych i pod oglądanymi obrazkami,

- zna własny znaczek rozpoznawczy, - rysuje szlaczki i zaznacza nimi obecność na tablicy obecności,

- odczytuje ze zrozumieniem symbole stosowane w gospodarstwie przedszkolnym,

- zna i stosuje symbole, w tym znaków drogowych w różnych sytuacjach,

Wg B. Rocławskiego - poznaje związek między literami a fonemami,

3

ROZWÓJ MOWY

Dzieci 5 letnie

PISANIE Prawidłowo trzyma Kreśli szlaczki i znaki literopodobne Próbuje pisać małe, wielkie litery oraz proste wyrazy

Przygotowuje rękę do pisania Jest rozbudzone literowo Wykazuje zainteresowanie pisaniem

- układa i konstruuje z różnorodnego materiału za pomocą różnorodnych technik,

- przyswaja nawyk poprawnego trzymania narzędzia pisarskiego,

- uzupełnia rysunki motywami linearnymi, Wg B. Rocławskiego - ćwiczy pisanie liter po śladach z zachowaniem właściwej drogi kreślenia,

4

POJĘCIA MATEMATYCZNE

Dzieci 5 letnie

Określa wzajemne

położenie przedmiotów posługując się odpowiednimi określeniami

Porównuje wielkości przedmiotów

Wskazuje i nazywa kierunek np. w prawo, w

lewo

Wyodrębnia zbiory i podzbiory

Rozumie problem wzajemnego położenia przedmiotów i odpowiednio je nazywa Wg E.Gruszczyk-Kolczyńskiej Umie porozumiewać się co do miejsca położenia przedmiotów w przestrzeni Potrafi rozróżniać wielkości przedmiotów Potrafi rozróżnić i nazwać kierunki Wg E. Gruszczyk-Kolczyńskiej Orientuje się w przestrzeni Zna schemat ciała drugiej osoby Umie przyjąć punkt widzenia drugiej osoby Klasyfikuje zbiory na podstawie cech jakościowych i pojęć ogólnych

- określa i nazywa położenie przedmiotów w przestrzeni w odniesieniu do siebie,

- potrafi określić położenie przedmiotów względem siebie,

- potrafi rozróżniać, porównywać i nazwać wielkości przedmiotów wzrastające i malejące przy ich porządkowaniu,

- umie rozróżnić i nazwać kierunki w prawo, w lewo, - umie wyprowadzić kierunek od osi ciała na podstawie wprowadzonych umów typu: lewa, prawa, góra, dół...

- umie w zabawie przenieść świadomość schematu własnego ciała na drugą osobę np. „Rób to co ja”,

- wyprowadza kierunki w przestrzeni od osi ciała drugiej osoby,

- porozumiewa się co do położenia przedmiotów w stosunku do sylwetki ciała drugiej osoby, np. jest przed tobą, z twojej lewej strony,

- próbuje przyjmować punkt widzenia drugiej osoby, np. ustala, co widzi druga osoba w różnych sytuacjach,

- potrafi klasyfikować zbiory na podstawie cech jakościowych ( kształt, wielkość, kolor, przeznaczenie ),

4

POJĘCIA MATEMATYCZNE

Dzieci 5 letnie

Rozróżnia i nazywa podstawowe figury

geometryczne

Porównuje i określa ciężar przedmiotów oraz

pojemność naczyń

Wg E. Gruszczyk-Kolczyńskiej Klasyfikuje obrazki pasujące do siebie Segreguje przedmioty ze względu na posiadane cechy Segreguje słowa wg podanej reguły Używa nazw: koło, kwadrat, prostokąt, trójkąt Wg. E. Gruszczyk-Kolczyńskiej Manipuluje przedmiotami o określonym kształcie Umie porównać ciężar przedmiotów oraz pojemność naczyń

- stara się klasyfikować zbiory na podstawie pojęć ogólnych,

- dzieli zbiory na podzbiory wg różnych właściwości elementów,

- umie dobierać obrazki w pary i słownie określa związek,

- potrafi dobierać więcej niż dwa obrazki i konstruować z nich opowiadanie,

- potrafi grupować obiekty wg podanej cechy, np. do „robienia hałasu”,

- potrafi grupować wyrazy z nazwami np. kolorów, owoców, imion, przedmiotów,

- potrafi układać kompozycje z figur geometrycznych, - umie nazwać figury: kwadrat, koło, prostokąt, trójkąt, - ustawia się w różne figury geometryczne, - układa figury geometryczne z przyborów i różnych przedmiotów,

- wyodrębnia kształt z pozostałych cech przedmiotów i nazywa je: kwadratowe-kwadrat, prostokątne-prostokąt...

- składa większe całości, np. parkiety z płytek, konstrukcje z klocków,

- rozróżnia, porównuje i nazywa ciężar przedmiotów za pomocą wagi szalkowej bez odważników, na podstawie czynności manipulacyjnych dosypywania, odsypywania przy równoważeniu masy,

- porównuje i nazywa objętość ( pojemność ) mierzoną wspólną miarą, np. kubeczkiem,

4

POJĘCIA MATEMATYCZNE

Dzieci 5 letnie

Określa czas używając pojęć: dzień, noc, nazwy dni tygodnia, nazwy miesięcy i pór roku Porównuje liczebność zbiorów

Stara się przyswoić określenia czasu Porównuje tempo wykonywanej czynności Wg E.Gruszczyk-Kolczyńskiej Dostrzega rytmiczną organizację czasu Skupia uwagę na rytmach Umie przełożyć dostrzeżone regularności z jednej reprezentacji na inną Klasyfikuje zbiory wg ich liczebności Wg E. Gruszczyk-Kolczyńskiej Wprowadza zmiany w układzie elementów i je przelicza

- próbuje określić czas: rano, południe, wieczór, dzisiaj, wczoraj, jutro,

- nazywa dni tygodnia: sobota, niedziela, poniedziałek,

- nazywa aktualną porę roku, - potrafi porównać tempo wykonywanej czynności: prędko-prędzej-najprędzej, wolno-wolniej-najwolniej,

- dostrzega rytm i stałe następstwo dnia i nocy, - dostrzega rytm i stałe następstwo pór roku, - wychwytuje powtarzające się sekwencje, - kontynuuje rytm, - umie wystukać, zagrać lub zaśpiewać ułożony z klocków rytm,

- dostrzega rytm w wierszach, opowiadaniach z powtarzającym się motywem i w wyliczankach, próbuje układać opowiadanie z powtarzającymi się motywami,

- porównuje liczebność dwóch zbiorów różnych przedmiotów przez łączenie w pary po jednym elemencie z każdego zbioru,

- liczy elementy zbioru, odwzorowuje zbiory za pomocą liczmanów lub znaków graficznych,

- porządkuje układy zbiorów w zakresie sześciu, według ich liczebności wzrastającej lub malejącej,

- umie wprowadzić zmiany w układzie elementów: rozsuwanie, skupianie, wkładanie do naczyń, zasłanianie,

- zastanawia się nad liczbą elementów po każdej takiej zmianie i ponownie przelicza,

4

POJĘCIA MATEMATYCZNE

Dzieci 5 letnie

Posługuje się liczebnikami głównymi i porządkowymi w zakresie dostępnym dziecku – minimum do 10, oraz odczytuje cyfry

Porządkuje liczby od 1 do10

Dodaje i odejmuje w zakresie dostępnym

dzieciom

Zna i nazywa liczby od 0-6 Wg E. Gruszczyk-Kolczyńskiej Liczy w możliwie szerokim zakresie i wsłuchuje się w regularność układu pozycyjnego Liczy na palcach i innych zbiorach zastępczych Umie sprawnie liczyć Wg E. Gruszczyk-Kolczyńskiej Manipuluje przedmiotami i ustala wynik dodawania i odejmowania ( zakres do 10 ) Dodaje i odejmuje ( zakres do 10 )

- rozumie pojęcie liczby głównej i porządkowej w zakresie 6,

- zna wartość danej liczby, - porządkuje układy zbiorów w zakresie sześciu, według ich liczebności wzrastającej lub malejącej,

- stara się liczyć w szerokim zakresie i wsłuchuje się w brzmienie liczebnika,

- wyodrębnia obiekty do policzenia i szacuje ile ich może być,

- liczy rzędem ułożone przedmioty z dbałością, aby nie liczyć podwójnie i nie pomijać żadnego,

- dostrzega szczególną rolę ostatniego liczebnika, - dostrzega, że można liczyć od początku do końca i od końca do początku,

- liczy razem różne przedmioty, - liczy palce i pokazuje na palcach, - zastępuje obiekty palcami, patyczkami, guzikami itd.,

- umie liczyć poczynając od dowolnego miejsca, - potrafi liczyć i ustalać ilość elementów, dokładać i liczyć wszystkie razem oraz odejmować i liczyć ile mu pozostało,

- potrafi dodawać i odejmować na palcach i innych zbiorach zastępczych,

- potrafi dodawać i odejmować w sytuacjach zabawowych,

4

POJĘCIA MATEMATYCZNE

Dzieci 5 letnie

Rozumie i stosuje znaki matematyczne: <, >,=,+,- Dokonuje prostych pomiarów za pomocą dowolnych miar Próbuje konstruować proste gry planszowe

Rozróżnia, porównuje i nazywa długość, szerokość, wysokość mierzone dowolną miarą Wg E. Gruszczyk-Kolczyńskiej Porównuje obiekty i szacuje, czy są tej samej długości ( wielkości ) Tworzy proste gry planszowe.

- umie rozdzielać przedmioty według umowy: każdy ma dostać tyle samo,

- potrafi rozróżniać, porównać i nazwać długość, szerokość, wysokość mierzone dowolną miarą,

- umie mierzyć długość obiektu krokami i stopa za stopą,

- rozumie sens gry planszowej, - potrafi stworzyć prostą grę planszową typu „Wąż”, - konstruuje gry – opowiadania, - rozgrywa łatwiejsze i trudniejsze warianty gier stworzonych przez siebie,

- potrafi godzić się z przegraną.

5

POZNAWANIE PRZYRODY

Dzieci 5 letnie

Potrafi wymienić cztery pory roku i zauważa ci je różni Dba o najbliższe otoczenie przyrodnicze Opiekuje się roślinami i hodowanymi zwierzętami

Dostrzega cechy charakterystyczne każdej pory roku Wie jakie są zasady opiekowania się zwierzętami Nazywa niebezpieczeństwa grożące przyrodzie i bierze udział w jej ochronie Czynnie uczestniczy w pielęgnowaniu roślin i zwierząt w najbliższym środowisku

- dostrzega bogactwo roślin wiosną i latem, - rozumie zmiany zachodzące w przyrodzie zimą i jesienią,

- dostrzega zależność między temperaturą, długością dnia, porą roku,

-rozumie wpływ opadów, temperatury i nasłonecznienia na twardość i wilgotność gleby,

- potrafi okresowo prowadzić kalendarz przyrody, - nazywa najczęściej spotykane rośliny chronione, - zna sposoby przetrwania zimy przez drzewa liściaste i iglaste,

- umie wymienić zmiany w zachowaniu i wyglądzie niektórych zwierząt w różnych porach roku,

- rozumie konieczność dokarmiania zwierząt z nadejściem mrozu i opadów śniegu,

- zna sposoby przystosowania się zwierząt do pory roku,

- rozumie konieczność chronienia przyrody, - rozumie i przestrzega zakaz niepotrzebnego zrywania roślin oraz niszczenia w tym zwierząt chronionych,

- zna niebezpieczeństwa grożące przyrodzie ze strony człowieka i zanieczyszczenia środowiska przyrodniczego odpadami, zatruwanie powietrza i wód, pożary lasów,

- czynnie uczestniczy w upowszechnianiu informacji dotyczących ochrony przyrody,

- potrafi przeciwstawić się bezmyślnemu niszczeniu przyrody i przejawom okrucieństwa w stosunku do niej,

- potrafi pielęgnować rośliny i zwierzęta hodowane w sali,

- uczestniczy w przygotowaniu rozsady roślin kwiatowych i warzyw, planowaniu prac i dzieleniu zadań,

5

POZNAWANIE PRZYRODY

Dzieci 5 letnie

Obserwuje i bada przyrodę ożywioną i nieożywioną z wykorzystaniem różnych zmysłów ( dostrzega piękno przyrody ) Rozróżnia i nazywa wybrane ekosystemy

Zaspakaja ciekawość badawczą Dostrzega i nazywa charakterystyczne cechy wybranych środowisk przyrodniczych

- zbiera z grządek plony przeznaczone do spożycia, - współuczestniczy w tworzeniu pięknego i bogatego środowiska przyrodniczego na terenie przedszkola,

- umie przeprowadzić doświadczenie związane z zamarzaniem wody i rozpuszczaniem się śniegu i lodu,

- potrafi wymienić właściwości minerałów ( soli, cukru, węgla ),

- potrafi reagować na różne zjawiska atmosferyczne, - obserwuje rozwój pąków na gałęziach drzew i krzewów trzymanych w naczyniach z wodą w sali zajęć, porównuje je z rozwojem podobnych roślin w ogrodzie,

- umie wskazywać przyczyny obserwowanych różnic, - zna wybrane ekosystemy ( park, łąka, las ), - zna nazwy maszyn ułatwiających pracę człowieka w różnych środowiskach,

- potrafi nazwać charakterystyczne rośliny i zwierzęta w danym środowisku,

- dostrzega zmiany w przyrodzie będące wynikiem pracy człowieka np. sadzenie drzew, pielęgnowanie trawników,

6

POZNAWANIE ŚRODOWISKA SPOŁECZNO

TECHNICZNEGO

Dzieci 5 letnie

Zna pracę pracowników przedszkola i okazuje szacunek dla ich pracy oraz pracę wybranych zawodów

Zna wybrane zjawiska fizyczne Zna przydatność techniki w codziennym życiu Zna instytucje użyteczności społecznej w najbliższym środowisku

Potrafi odróżnić czynności wykonywane przez osoby pracujące w przedszkolu Interesuje się pracą zawodową rodziców, zna różne zawody Zna różne formy techniki służące człowiekowi Zna rolę teatru

- nazywa czynności wykonywane przez nauczycielkę, woźną, dyrektora, kucharki, konserwatora,

-poznaje niektóre prace w kuchni wymagające procesów przetwórczych,

- poznaje pracę wykonywaną w różnych punktach usługowych,

- potrafi nazwać wybrane zawody, np. fotograf, fryzjer, szewc, sprzedawca,

- rozumie znaczenie pracy zawodowej rodziców, - potrafi korzystać z zabawek mechanicznych, - poznaje zastosowanie prądu elektrycznego, np. w zabawkach z zastosowaniem baterii,

- zna różny sprzęt gospodarstwa domowego i jego użyteczność,

- poznaje produkty przemysłowe wykonywane z gumy, polistyrenu,

- nazywa środki lokomocji i maszyny niedostępne bezpośredniej obserwacji,

- zna zastosowanie prądu elektrycznego w codziennym życiu człowieka,

- uczestniczy w spektaklach teatralnych odbywających się w teatrze,

7

AKTYWNOŚĆ RUCHOWA

Dzieci 5 letnie

Uczestniczy w zespołowych formach aktywności rekreacyjno-sportowych: marsze, biegi, skoki Potrafi ćwiczyć z przyrządami – właściwie je wykorzystuje

Potrafi ćwiczyć w różnym tempie i kierunkach Umie utrzymać równowagę Umie wykonywać skoki i podskoki Wykorzystuje przybory zgodnie z ich przeznaczeniem Umie zachować się na przyrządach

- potrafi poruszać się w różnych szykach i kierunkach, - w czasie marszu i chodu zmienia tempo, akcentuje rytm i takt,

- umie marsz i chód połączyć z podskokiem i biegiem, -umie biegać na wprost, w rozsypce, - potrafi w czasie biegu zmieniać kierunek i tempo, - umie biegać wężykiem, wahadłowo, - pokonuje biegiem trasę 30 – 40 m., - zna zasady wyścigów i sztafet, - potrafi chodzić na palcach, na piętach, z podwiniętymi palcami stóp,

- potrafi stać jednonóż, - potrafi wykonać ćwiczenia równoważne: marsz stopa za stopą, we wspięciu na palce,

- potrafi wykonywać podskoki obunóż i jednonóż w miejscu i w ruchu,

- elastycznie odbija się i ląduje, - zna i umie podskoki galopowe, dostawne, zmienne, rozkroczne,

- potrafi połączyć podskoki z marszem i rytmem, - umie przeskoczyć przez płaskie przeszkody, - umie zeskoczyć z małego wzniesienia, - podejmuje próby skoku w dal i wzwyż, - zna skoki zajęcze, żabie, - bawi się wykorzystując przybory i przyrządy tak w budynku przedszkola jak i w ogrodzie,

- umie wykonywać ćwiczenia wyprostne z użyciem przyboru,

- umie przejść po powierzchni zwężonej i podwyższonej,

- umie przejść po ławeczce z przekraczaniem przyboru i pochyleniem się, obrotem,

- przekracza przeszkody wymagające stania na jednej nodze,

- umie przejść tor przeszkód przechodząc od przyboru do przyboru,

7

AKTYWNOŚĆ RUCHOWA

Dzieci 5 letnie

Sprawnie ustawia się w gromadce, rozsypce, rzędzie, dwurzędzie, w szeregu, w kole i w małych kółkach

Potrafi ustawić się w różnych szykach Zna ćwiczenia w różnych pozycjach

- potrafi omijać i przekraczać przeszkody czworakując,

- umie czworakować na podwyższonej powierzchni, - umie rzucać i chwytać przybory oburącz i na zmianę lewą i prawą ręką,

- próbuje wykonywać te czynności idąc, - rzuca piłkę ponad przeszkodą, - rzuca piłkę o ziemię i chwyta oburącz, - uczy się koziołkować piłkę lewą i prawą ręką, - zna zasady i umie rzucać do celu, - umie toczyć piłkę, obręcz, krążek lewa i prawą ręką biegnąc i omijając przeszkody,

- zna i stosuje prawidłowy chwyt szczebla drabinki, - umie stosując ruchy naprzemienne wchodzić na przyrząd prosto i skośnie, w górę oraz prawidłowo zstępować z przyrządu,

- umie wspiąć się na przyrząd ( do 2 m ) wykonują dodatkowe czynności,

- umie pokonywać przeszkody naturalne i sztuczne, - umie zeskoczyć z ławeczki do przysiadu podpartego,

- uczy się przeskoków zawrotnych przez ławeczkę, - umie skakać przez skakankę – obunóż i jednonóż, - wykonuje ćwiczenia tułowia w pozycji z przyborami, - bawi się na sankach i wozi wzajemnie, podchodzi z sankami i zjeżdża,

- sprawnie zajmuje miejsce w danym szyku, - potrafi zmienić miejsce w szyku, - umie wykonać ćwiczenia szyi w siadzie skrzyżnym, - wykonuje ćwiczenia tułowia w różnych pozycjach wyjściowych zwłaszcza niskich,

- zna ćwiczenia mięśni brzucha w leżeniu na plecach.

8

AKTYWNOŚĆ MUZYCZNA

Dzieci 5 letnie

Słucha piosenki śpiewane przez nauczycielkę i odtwarzane z nagrań oraz muzykę Potrafi zaśpiewać kilka piosenek Posługuje się wybranymi instrumentami muzycznymi Porusza się w takt muzyki Tworzy różnorodne formy muzyczne ( improwizacje muzyczne, wiersze... )

Potrafi słuchać muzyki na żywo i mechanicznej Potrafi określić cechy słyszanej muzyki Zapamiętuje melodie i teksty piosenek Zna różne sposoby gry na instrumentach Bierze udział w zabawach w formie opowieści ruchowych i rytmicznych Jest twórcze muzycznie

- słucha utworów nagranych na taśmach i płytach lub w wykonaniu bezpośrednim,

- słucha piosenek śpiewanych przez nauczyciela i odtwarzanych z nagrań,

- umie rozpoznać piosenkę na podstawie melodii nuconej lub granej przez nauczyciela,

- rozróżnia tempo i dynamikę w muzyce, - rozróżnia dźwięki w skrajnych rejestrach, - rozróżnia skalę głosu instrumentu muzycznego, - potrafi słuchać z powagą hymnu państwowego, - umie zaśpiewać piosenki zbiorowo i indywidualnie, - potrafi regulować oddech podczas śpiewania, - umie zaśpiewać hymn państwowy, - dostrzega i określa różne zjawiska akustyczne związane z tym samym źródłem dźwięku,

- potrafi rozróżnić skalę głosu instrumentu muzycznego,

- uczestniczy w zabawach rytmicznych ze śpiewem, z wykorzystaniem prostych elementów ruchowych, z zastosowaniem elementów tanecznych i w formie opowieści ruchowych przy akompaniamencie dowolnego instrumentu muzycznego,

- reaguje na sygnały wzrokowe i słuchowe oraz polecenia nauczyciela,

- wypowiada krótkie teksty rytmiczne wg własnych pomysłów,

- potrafi ilustrować ruchem wypowiadane teksty rytmiczne,

- umie dowolnie interpretować ruchem słuchaną muzykę,

- tworzy inscenizacje oparte na tekstach piosenek,

9

AKTYWNOŚĆ PLASTYCZNA

Dzieci 5 letnie

Stosuje techniki plastyczne Nazywa kolory Wyraża własny stan emocjonalny pod wpływem literatury, muzyki oraz innych inspiracji

Potrafi wyrazić swoje myśli i emocje w różnych technikach plastyczno-konstrukcyjnych Stara się samodzielnie organizować i porządkować miejsce pracy Tworzy kolory pochodne Wyraża swoje przeżycia i wiedzę w pracach plastycznych

- potrafi malować: suchym pędzlem, na różnych materiałach, własne wytwory z gliny,

- rysuje : świecą, kredą na dużej tablicy, kredkami, mazakami,

- przyzwyczaja się do poprawnego trzymania narzędzia oraz do rozluźniania mięśni i stawów w czasie rysowania,

- umie komponować sceny i ornamenty płaskie, - podejmuje próby tworzenia kompozycji z materiału przyrodniczego,

- układa z materiałów zróżnicowanych pod względem kształtu i wielkości,

- umie posługiwać się układankami typu linearnego i układa kompozycje z figur geometrycznych,

- konstruuje z elementów do montowania, - podejmuje próby wykonania pracy wg wzoru, - rozumie konieczność bezpiecznego posługiwania się młotkiem, wkrętakiem, obcążkami i nożyczkami,

- potrafi lepić z gliny, tworzyć wycinanki płaskie i przestrzenne, wydzierać, stemplować,

- umie przygotować niektóre materiały, przybory i narzędzia,

- stara się utrzymać porządek w miejscu pracy, - samodzielnie sprząta po zakończeniu pracy, ustawia krzesełko na miejscu,

- podejmuje prace zespołowe zaplanowane wspólnie z nauczycielem,

- umie usunąć plamy z podłogi na małej powierzchni, - podejmuje próby mieszania kolorów - podejmuje próby wyrażania przeżyć i wiedzy o otaczającym świecie,

- stara się ukazać akcję i nastrój przedstawianej sceny,

- wypowiada się na temat projektowanych i wykonywanych prac,

9

AKTYWNOŚĆ PLASTYCZNA

Dzieci 5 letnie

Dostrzega piękno w otoczeniu, bierze udział w urządzaniu sali, kącików

Aktywnie uczestniczy w upiększaniu najbliższego otoczenia

- bierze udział w planowaniu i przygotowywaniu uroczystości o charakterze rodzinnym,

- obserwuje obrazy, fotografie, ilustracje ukazujące piękno przyrody,

- współuczestniczy w tworzeniu pięknego i bogatego środowiska przyrodniczego w budynku przedszkolnym, kąciku przyrody i ogrodzie przedszkolnym,

10

ZDROWIE

Dzieci 5 letnie

Zna zasady racjonalnego odżywiania Zna i stosuje zasady kulturalnego spożywania posiłków Prowadzi higieniczny tryb życia

Stosuje wybrane zasady i rozumie je Podporządkowuje się ustalonym zasadom i normom ogólnym Rozumie potrzebę korzystania ze świeżego powietrza i słońca Dba o czystość osobistą Rozumie konieczność ochrony narządów zmysłu i układu nerwowego Zapobiega chorobom

- unika picia nieprzegotowanej wody, - myje owoce i warzywa przed spożyciem oraz ręce przed jedzeniem,

- rozumie potrzebę zachowania umiaru w jedzeniu słodyczy,

- prawidłowo posługuje się łyżką, kubkiem i widelcem, - podejmuje próby posługiwania się nożem, - umie pełnić dyżury przy nakrywaniu do stołu, - rozumie potrzebę wietrzenia pomieszczeń przedszkolnych,

- umie dostosować odzież do temperatury i rodzaju zabawy w porozumieniu z nauczycielem i rodzicami,

- samodzielnie zapobiega marznięciu i przegrzaniu, - czyści buty z błota i śniegu za pomocą szczoteczki, - potrafi kontrolować własny wygląd, - prawidłowo i dokładnie myje ręce z użyciem szczoteczki,

- rozumie konieczność utrzymania czystości całego ciała,

- dba o czystość ciała, bielizny, odzieży, butów, - samodzielnie korzysta z chusteczek higienicznych, - umiejętnie i samodzielnie wybiera miejsce do zabawy pod względem oświetlenia, nasłonecznienia, czystości powietrza i wilgotności,

- unika hałasu, - umie opanować chęć do krzyku i głośnej rozmowy, - rozumie potrzebę odpoczynku i umiejętnie dobiera sposoby odpoczynku w zależności od własnych potrzeb,

- umie zaproponować zabawy odprężające i uspakajające lub pobudzające w zależności os stanu fizycznego i psychicznego,

- stosuje środki ostrożności chroniące przed zranieniem się, chorobą, zarażeniem innych,

- chroni miejsca skaleczenia przed zabrudzeniem,

10

ZDROWIE

Dzieci 5 letnie

Zna i stosuje zasady postępowania warunkujące bezpieczeństwo

Przestrzega ustalone zasady

- panuje nad własnym zachowaniem w czasie znoszenia bólu,

- rozumie potrzebę kontroli i leczenia zębów, - systematycznie czyści zęby szczoteczką, - umiejętnie porusza się w budynku i ogrodzie przedszkolnym bez potrącania innych,

- sprawdza zabawki, urządzenia i narzędzia przed ich użyciem,

- zgłasza nauczycielowi uszkodzenia zabawek, urządzeń i narzędzi,

- przestrzega zasady nie brania do rąk nieznanych przedmiotów,

- umie kontrolować i ocenić bezpieczeństwo miejsca zabawy,

- rozumie potrzebę zachowania ostrożności w nieznanym środowisku przyrodniczym i wobec nieznanych zwierząt,

- zdaje sobie sprawę z niebezpieczeństwa przebywania w pobliżu zbiorników wodnych oraz ślizgania się na zamarzniętych zbiornikach wodnych,

- rozumie konieczność zachowania ostrożności w nieznanym lub mało znanym środowisku społecznym i technicznym w tym ostrożności w kontaktach z osobami nieznajomymi,

- przestrzega zasady nie oddalania się od nauczycielki,

- rozumie szkodliwość zabaw w pobliżu linii wysokiego napięcia oraz urządzeniami elektrycznymi,

- zna zasady bezpieczeństwa związane z użytkowaniem niektórych urządzeń mechanicznych stosowanych w gospodarstwie domowym,

- zna zagrożenia zdrowia i życia związane z podchodzeniem do miejsc budowy, pracujących maszyn i urządzeń, pojazdów w ruchu,

10

ZDROWIE

Dzieci 5 letnie

Zna i przestrzega zasady uczestnictwa w ruchu drogowym

Bezpiecznie i ekonomicznie korzysta ze sprzętu, urządzeń i

przyborów

Rozumie zasadność przestrzegania ustalonych norm Zna i stosuje zasady korzystania ze sprzętu, urządzeń i przyborów

- uczestniczy w zabawach ruchowych z zastosowaniem przepisów ruchu drogowego,

- uzasadnia konieczność przestrzegania zasad ruchu drogowego w czasie korzystania z drogi,

- zna znaki pieszego i kołowego ruchu drogowego w swoim środowisku,

- podejmuje próby oceniania obserwowanych zachowań użytkowników drogi,

- spokojnie, bez przepychania potrafi wchodzić do pojazdów komunikacji miejskiej,

- umiejętnie korzysta z zabawek skonstruowanych na zasadzie różnych mechanizmów,

- poznaje zasady bezpieczeństwa związane z użytkowaniem mechanicznego i automatycznego sprzętu gospodarstwa domowego,

11

SFERA SPOŁECZNO

EMOCJONALNA

Dzieci 5 letnie

Samodzielnie ubiera i rozbiera się Dba o porządek w miejscu zabawy, nauki Zna i wykonuje obowiązki dyżurnego Okazuje szacunek najbliższym poprzez różne formy Pełni rolę gospodarza wobec osób odwiedzających przedszkole Zna i przestrzega zasady obowiązujące w grupie

Sprawnie wykonuje czynności samoobsługowe Zna i stosuje zasady i normy korzystania z zabawek i dba o nie Zna zasady pełnienia dyżuru Potrafi okazywać szacunek najbliższym członkom rodziny i przestrzega ustalonych w rodzinie zasad Wywiązuje się z obowiązków współgospodarza placówki Przestrzega przyjęte normy

potrafi wiązać sznurowadła na kokardkę, - sprawnie zaciąga suwaki i zapina guziki własnego ubrania,

- umie samodzielnie wynieść zabawki do ogrodu i odnieść je na miejsce,

- dba o porządek w przyborach i czystość na własnej półce,

- potrafi pomagać w konserwowaniu narzędzi i zabawek,

- odkłada zepsute zabawki na umówione miejsce, - potrafi samodzielnie bawić się w kąciku zabawek, - umie pełnić dyżur np. w kąciku przyrody, przy nakrywaniu do stołu, w łazience,

- potrafi odpowiedzialnie wykonywać zadania objęte stałymi dyżurami,

- zna swoje miejsce w rodzinie, - potrafi wykonywać prace na rzecz członków rodziny, jako przejaw troski i chęci pomagania domownikom,

- orientuje się w rodzinnych świętach, - potrafi przygotowywać miłe niespodzianki i wspólnie przeżywać uroczystości rodzinne,

- ma właściwe relacje z rodzeństwem, - rozumie potrzeby członków rodziny, - okazuje życzliwość i troskliwość w sytuacjach trudnych, w chorobie,

- bierze udział w planowaniu i przygotowywaniu spotkań z ciekawymi ludźmi,

- umie pełnić rolę gospodarza wobec osób odwiedzających przedszkole,

- potrafi przygotować i wręczyć upominki gościom odwiedzającym przedszkole,

- przestrzega normy obowiązujące w zabawie oraz zwyczaje zgodnego współdziałania,

- próbuje samodzielnie rozwiązywać konflikty,

11

SFERA SPOŁECZNO

EMOCJONALNA

Dzieci 5 letnie

Zna o przestrzega zasady zachowania się w stosunkach międzyludzkich Zgłasza nauczycielce swoje problemy i wykonuje polecenia nauczyciela Przejawia takie cechy jak: życzliwość, koleżeńskość, dobroć i szlachetność

Potrafi kontrolować swoje zachowania w stosunkach międzyludzkich Przestrzega przyjętych norm w kontaktach z nauczycielką Zna i stosuje pozytywne wzorce zachowania

- przestrzega przyjętych zasad dotyczących kolejności korzystania ze szczególnie atrakcyjnych zabawek i urządzeń,

- stara się porozumiewać z rówieśnikami w celu ustalenia zasad korzystania z kącików i urządzeń przeznaczonych do wspólnej zabawy,

- przestrzega przyjętych zasad w kontaktach z młodszymi dziećmi,

- potrafi opiekować się dziećmi nowoprzybyłymi do przedszkola,

- zapoznaje się z normami obowiązującymi w życiu społeczności lokalnej,

- przestrzega normy regulujące współżycie w grupie, - przestrzega zasady kulturalnego zachowania się wobec rodziców i pozostałych członków rodziny, przyzwyczaja się do przestrzegania norm obowiązujących w życiu społeczności lokalnej,

- reaguje na wezwanie nauczyciela, - potrafi przekazać rodzicom informacje i polecenia od nauczyciela,

- zgłasza się o pomoc i radę do nauczyciela, - wykorzystuje naturalne sytuacje do przestrzegania i nazywania przejawów życzliwości, koleżeństwa, prawdomówności, opiekuńczości,

- wyraża uznanie wobec grupy dla takich zachowań, wyjaśnia i rozumie ich wartość,

- przenosi pozytywne zachowania do zabaw samorzutnych,

- poznaje sposoby przeciwstawiania się przejawom samolubstwa, okrucieństwa, agresji, niszczenia,

- porównuje swój wygląd z wyglądem rówieśników i akceptuje ich odmienność,

- próbuje określić cechy własnego charakteru i charakteru rówieśników,

11

SFERA SPOŁECZNO

EMOCJONALNA

Dzieci 5 letnie

Ocenia zachowania negatywne i szuka pozytywnego rozwiązania Zna niezbędne informacje o sobie, rodzinie i miejscu zamieszkania Interesuje się wydarzeniami lokalnymi, regionalnymi i ogólnopaństwowymi Zna wybrane postaci bohaterów narodowych

Dostrzega zachowania pozytywne i negatywne Szuka pozytywnych rozwiązań Zna adres domowy i przedszkola Zna swoje najbliższe środowisko i specyfikę swego regionu Posługuje się określeniem „Polska to moja ojczyzna”

- wyraża uznanie dla przejawów pracowitości, - rozpoznaje i nazywa swoje uczucia i emocje i dzieli się nimi w sposób aprobowany przez innych,

- podejmuje próby samooceny i samokontroli, - bierze udział w ocenie dyżurów wspólnie z nauczycielem,

- wyraża dezaprobatę w przypadku negatywnych zachowań innych,

- ocenia zachowanie bohaterów i uzasadnia formułowane oceny,

- zna pełny adres przedszkola, - zna pełny adres domowy, - zbiera informacje na temat kultury, tradycji i osiągnięć własnej miejscowości i regionu,

- poznaje wiersze i opowiadania związane z wydarzeniami historycznymi własnej miejscowości,

- poznaje historię i tradycje własnej miejscowości i regionu,

- bierze udział w spotkaniach z twórcami sztuki, - gromadzi typowe dla miejscowości eksponaty w kąciku regionalnym,

- ogląda i zwiedza zabytki typowe dla miejscowości i regionu,

- uczestniczy w ważnych świętach obchodzonych w mieście,

- słucha wierszy i opowiadań związanych z wydarzeniami historycznymi Polski,

11

SFERA SPOŁECZNO

EMOCJONALNA

Dzieci 5 letnie

Zna i szanuje symbole narodowe, zna zarys mapy Polski, nazwę stolicy i wybrane obiekty Zna zwyczaje i warunki życia ludzi żyjących w innych krajach i obszarach klimatycznych

Zna najważniejsze informacje na temat Polski Interesuje się życiem dzieci w innych krajach

- zna nazwę państwa, - zna nazwę stolicy, - potrafi nazwać największe rzeki, - zna tekst pierwszej zwrotki hymnu, - potrafi określić swoją narodowość, - zna godło i flagę państwa, - rozpoznaje hymn państwowy, - poznaje powagę symboli narodowych, - zbiera wiadomości związane z życiem dzieci w innych krajach,

SFERA SPOŁECZNO

EMOCJONALNA

Dzieci 5 letnie