1

Íîðâåãèéí Òóñëàìæèéí ÁàéãóóëëàãàÝð¿¿ë ìýíäèéí àíõàí øàòíû

òóñëàìæ ¿éë÷èëãýýã áýõæ¿¿ëýõ òºñºë

Õ¿¿õäèéí í¿¿ð àìíû ºâ÷èí ñóäëàë, óðüä÷èëàí

ñýðãèéëýëòèéí òýíõèì

ÝÌØÓÈÑ Í¿¿ð àì ñóäëàëûí ñóðãóóëü

Ø¿ä öîîðîõ ºâ÷íèé òàëààð òà þó ìýäýõ âý?

Ø¿äíèé á¿òýö

Ø¿ä öîîðîõ ãýæ þóã õýëäýã âý?

Ø¿ä ÿàãààä öîîðäîã âý?

Àìíû õºíäèéí áàêòåðèéí ÿëãàðóóëñàí õ¿÷ëèéí ¿éë÷ëýëýýð ø¿äíèé õàòóó ýäèéí ýðäýñæèëò àëäàãäñàíû óëìààñ õºíäèé ¿¿ñýõ ýìãýã ïðîöåññèéã õýëíý. Öîîðîë ø¿äíèé çºâõºí ïààëàíã õàìàð÷ áàéâàë ºíãºö, ïààëàíãèéí äîîðõè òóãàëìàéã õàìàðñàí áîë äóíä, ïààëàí òóãàëìàéã íýëýíõ¿éä íü õàìàð÷, ø¿äíèé ìýäðýë áîëîõ 纺ëöºä îéðòñîí áîë ã¿í öîîðîë ãýíý.

Ø¿äíèé öîîðîë íýãýíò ýõýëñýí áîë çîãñäîãã¿é, öààø õ¿íäýð÷ ø¿äã¿éäýëä õ¿ðãýäýã.

ªíãºð: Áèäíèéã þì óóæ èäýõ á¿ðä ø¿äýíä ºíãºð íààëäàæ ¿ëääýã. ªíãºð äîòîð

Ǻºëö

Õîëáîîñ ýä

Ò¿¿øèéí ÿñ

Ïààëàí

Òóãàëìàé

ßñæìàã ýä

èõ õýìæýýíèé áàêòåð¿¿ä öóãëàð÷ ýõýëäýã. Òýäíèé áîäèñûí ñîëèëöîîíû ä¿íä õ¿÷èë ÿëãàð÷ ø¿äíèé ïààëàíã ñèéðýãæ¿¿ëýí, õàéëóóëæ ø¿äýíä õºíäèé ¿¿ñ÷ öîîðîõ íºõöëèéã áèé áîëãîäîã.

Ø¿ä ºíãºðòýé ýñýõèéã ¿çýõäýý õýëýýðýý ø¿äíèé ãàäàðãóóä õ¿ðýõýä ãºëãºð áèø áàðçãàðäóó, õýë òîðæ áàéâàë ø¿äíèé ïàëàíä þì ò¿ðõñýí þì øèã ìýäýãäýæ áàéâàë, ýñâýë õóìñààðàà ø¿äíèé áóéëíû îð÷èìä áîëîí ø¿äíèé ò¿øèëöýõ òàëä 纺ëºí õóñàæ ¿çýõýä õóìñíû çàâñàð öàéâàð ç¿éë íààëäàæ áàéâàë òàíû ø¿ä ºíãºðòýé áóþó áàêòåð¿¿ä öóãëààä õ¿÷èë ÿëãàðóóëæ ýõýëñýí áàéíà ãýæ áîäîæ áîëíî.

×èõýðëýã õîîë õ¿íñ:

Á¿õ òºðëèéí ÷èõýð àãóóëñàí á¿òýýãäýõ¿¿í (÷èõýð, ïè÷åíü, øîêîëàä, ýëñýí ÷èõýð, çàéðìàã, óíäàà, æ¿¿ñ) íü ø¿äýíä íààëäàæ ¿ëäýí, áàêòåð¿¿ä öóãëàõ òààòàé îð÷èí áîëäîã.

Òýäíèé íàéðëàãàíä áàéäàã í¿¿ðñ óñ íü èñýëäýí çàäàð÷ àìàíä õ¿÷èëëýã îð÷èíã áóé áîëãîã÷ ãîë õ¿÷ áîëäîã áàéíà. ×èõýð õýäèé èõ èääýã

áîëîâ÷ èäñýíèéõýý äàðàà ø¿äýý óãààäàã, öýâýð óñààð àìàà çàéëæ ÷èõýðëýã îð÷èíã ñààðìàãæóóëäàã áîë ø¿ä öîîðîõã¿é áàéæ áîëäîã, Õàòóó þì óó, èøòýé ìîäòîé ÷èõýð íü 纺ëºí ÷èõðèéã áîäâîë àìàíä îðîîä õàéëàõ íü óäààí áàéõ òóë òýð õèðýýð ø¿äèéã öîîðîëä ºðò¿¿ëæ áàéäàã. Èéìä àëü áîëîõ ÷èõýðëýã îð÷èíã ñààðìàãæóóëæ, àìíû õºíäèé㺺ñ öýâýðëýæ áàéõ õýðýãòýé. ×èõðèéã áàãà áàãààð óäààí õ¿ëõýæ èäýõ áèø íýã äîð áººíººð þì óó õóðäàí õàéëäàã, àìàíä óäààí áàéäàãã¿é ÷èõðèéã ñîíãîæ õýðýãëýõ íü çºâ þì.

ªíãºð, ÷èõýðëýã õîîë õ¿íñ ø¿äýíä íààëäàæ áàéõ õóãàöàà: ªíãºð ø¿äýíä íààëäààä 15 ìèíóò áîëîõîä, õ¿÷èë ø¿äíèé ïààëàíä ¿éë÷èëýí õàéëóóëæ ýõýëäýã. Íýãýíò ¿¿ññýí õ¿÷ëèéã óãààæ ñààðìàãæóóëàõã¿é áîë 30 ìèíóòûí òóðø ø¿äíèé ïàëàíã õàéëóóëæ ãýìòýýäýã.

Ø ¿ ä í è é áàò áºõ ÷àíàð: Ø¿äýíä áàéäàã êàëüöè, ôîñôîð, ôòîð, ãýõ ìýò ýëåìåíò õàíãàëòòàé áàéãàà òîõèîäîëä ø¿äíèé ïààëàí õ¿÷èëèéí ¿éë÷ëýëä èë¿¿ òýñâýðòýé áóþó àìàðõàí õàéëæ öîîðîõ ýðñäýë íü áàãà

Ø¿ä öîîðîõ ºâ÷íèé òàëààð òà þó ìýäýõ âý?

áàéäàã. Èéìä àëü áîëîõ ñ¿¿ öàãààí èäýý õýðýãëýõ, èë¿¿ õàòóóëàã, çàæëóóðòàé õîîë õýðýãëýæ áàéõ íü ø¿äèéã áàò áºõ áîëãîäîã áàéíà.

Ñ¿¿í ø¿ä öîîðäîã óó?

Ñ¿¿í ø¿äýíä ýðò ¿åèéí öîîðîë áóþó óãæíû öîîðîë ò¿ãýýìýë áàéäàã. Õ¿¿õäèéã áàãàä íü øºíèéí öàãààð óãæèõ, õºõ¿¿ëýõýä ñ¿¿íèé íàéðëàãà äàõü í¿¿ðñ óñ èñýëäýí çàäàð÷ õ¿÷èëëýã îð÷èí ¿¿ñãýäýã. غíèéí öàãò ø¿ëñ ÿëãàðàõ ïðîöåññ áàðàã ÿâàãääàãã¿é òóë õ¿÷èëëýã îð÷èíã ñààðìàãæóóëæ ÷àäàëã¿é àìàðõàí öîîðäîã.

Ø¿ä öîîðõîé áàéõ íü áèäýíä ÿìàð íºëºº ¿ç¿¿ëýõ âý?

Ø¿ä öîîð÷ ýõýëâýë ýõýíäýý ÷èõýðëýã õîîë õ¿íñ èäýõýä ºâääºã áàéñàíàà ÿâààíäàà, øºíº óíòàæ áàéõàä, õàëóóí õ¿éòýí þì óóõàä , çàðèìäàà ç¿ãýýð áàéõàä ÷ õ¿÷òýé ºâääºã. ªâäºëòººñ áîëîîä ø¿äèéã ýðò àâàõóóëñàíààñ ýð¿¿ í¿¿ðíèé ñèñòåìä ãàæèã ¿¿ñýõ, øààìèé îðñãîé áîëîõ, ø¿äã¿é áîëîõ ãýõ ìýò õ¿íäðýë¿¿ä ãàðäàã.Çàðèìäàà öîîðñîí ø¿ä õàâäàí, èäýýëæ ¿ðýâñýë õ¿íäýðäýã. Ýíý íü àìü íàñàíä ÷ õ¿ðýõ òîõèîëäîë áàéäàã. Ø¿ä öîîðîõ ºâ÷èí íü õàëäâàðëàäàã òóë íýã ø¿ä öîîðõîé áàéâàë áóñàä ø¿äí¿¿äèéã õàëäâàðëóóëæ õîðõîéòóóëäàã áà àÿãà,

õàëáàãà, ø¿ëñýýð äàìæèæ ãýð á¿ëèéí áóñàä õ¿ì¿¿ñò ÷ õàëäâàð òàðõäàã áàéíà. ̺í öîîðõîé ø¿äýýð õàëäâàð òàðõàæ, ÿâààíäàà õîîëîé ºâäºõ, õîäîîäíû ¿ðýâñýë, Ẻð, ç¿ðõ ñóäàñ, ¿å ìº÷, õàðøèëûí ºâ÷èí ¿¿ñýõ íºõöºë á¿ðääýã.

Ø¿ä öîîðîõîîñ õàìãààëàõ ÿìàð àðãà áàéíà âý?

ªäºðò 2 óäàà (ºã뺺 öàé óóñíû äàðàà, îðîé óíòàõûí ºìíº) ø¿äýý óãààõ: Þì óóæ èäñýíèé äàðàà ø¿äýíä íààëäàæ ¿ëäñýí ºíãºðèéã 15 ìèíóòûí äîòîð óãààæ õýâøèõ õýðýãòýé. ªíãºð ¿ëäýýëã¿é çºâ óãààñàí ø¿äýíä áàêòåðóóä öóãëàð÷ õ¿÷èë ÿëãàðóóëæ ÷àääàã¿é áàéíà.

Ø¿äíèé óòàñ õýðýãëýæ çàíøèõ: Ø¿äíèé çàâñàð îðñîí õîîë óíäíû ¿ëäýãäýë íü ñîéçîîð öýâýðëýõýä á¿ðýí öýâýðëýãääýãã¿é, çàâñàð íü þì ¿ëäýæ áàéñààð òýíä áàêòåð ìàø îëíîîð ¿ðæèí õ¿÷èë ÿëãàð÷ ø¿ä öîîðîõ íºõöºë á¿ðääýã. Ø¿äíèé çîðèóëàëòûí óòàñ íü ººðòºº ôòîð, ãàà, ø¿ä öýâýðëýã÷ á¿òýýãäýõ¿¿íèéã àãóóëñàí áàéäàã.

Íîðâåãèéí Òóñëàìæèéí ÁàéãóóëëàãàÝð¿¿ë ìýíäèéí àíõàí øàòíû

òóñëàìæ ¿éë÷èëãýýã áýõæ¿¿ëýõ òºñºë

Õîâä àéìàãÓòàñ: (0) 1432-2-2226Ôàêñ: (0) 1432-2-2226

Ãîâü-Àëòàé àéìàãÓòàñ: (0) 1482-2-4554Ôàêñ: (0) 1482-2-4554

Áàÿí-ªëãèé àéìàãÓòàñ: (0) 1422-2-3031

98990084

Ýð¿¿ë õ¿¿õýä - ýõ îðíû èðýýä¿é!

×èõýðëýã õîîë õ¿íñèéã çºâ õýðýãëýõ:×èõýðëýã õ¿íñèéã õýäèé èõ õýðýãëýäýã áîëîâ÷ èäñýíèéõýý äàðàà ø¿äýý óãààäàã, öýâýð óñààð àìàà çàéëæ ÷èõýðëýã îð÷èíã ñààðìàãæóóëäàã áîë ø¿ä öîîðîõã¿é áàéæ áîëäîã. Õ¿¿õä¿¿äýä áàãààñ íü ÷èõýð, áîëîí áóñàä àìòòàíã äîëîî õîíîãèéí çºâõºí íýã ºäºð õýðýãë¿¿ëæ õýâø¿¿ëâýë ø¿ä öîîðîõã¿é áàéõ ñàéí òàëòàé þì.

6 ñàð òóòàìä ø¿äíèé ýì÷èä ¿ç¿¿ëæ áàéõ:Ø¿äíèé ýì÷èä ¿ç¿¿ëæ áàéõ íü í¿äýíä õàðàãäàõã¿é öîîðîë ýõýëæ áàéãàà ýñýõèéã õÿíóóëàõ, ýõýëñýí òîõèîëäîëä õ¿íäýð÷ öààø äààìæèðõààñ ºìíº àðãà õýìæýý àâàõ ñàéí òàëòàé áàéäàã. Èéìä 3-6 ñàðä 1 óäàà ø¿äíèé ýì÷èä ¿ç¿¿ëæ çºâëºãºº àâ÷ áàéãààðàé.

Áîëîâñðóóëñàí: Í.Öýíäìàà,

(ÍÒÁ ÝÌÀØÒ¯ÁÒ àæèëòàí)

Õÿíàñàí: Á.Îþóíöýöýã /Ph.D/ (ÝÌØÓÈÑ, ÍÀÑÑ, ÕÍÀªÑÓÑ òýíõèì)

Íîðâåãèéí Òóñëàìæèéí ÁàéãóóëëàãàÝð¿¿ë ìýíäèéí àíõàí øàòíû

òóñëàìæ ¿éë÷èëãýýã áýõæ¿¿ëýõ òºñºë

Õ¿¿õäèéí í¿¿ð àìíû ºâ÷èí ñóäëàë, óðüä÷èëàí

ñýðãèéëýëòèéí òýíõèì

ÝÌØÓÈÑ Í¿¿ð àì ñóäëàëûí ñóðãóóëü

Òà ø¿äýý õýäèéä, þóãààð, õýðõýí ÿàæ, óãààõ ¸ñòîé âý?

Õýäýí íàñíààñ ýõýëæ ø¿äýý óãààõ âý?

Õ¿¿õäèéí ø¿äèéã ø¿äëýæ ýõýëñýí öàãààñ ýõëýí óãààæ áàéõ ̧ ñòîé. Íàñíû îíöëîãò íü òîõèðóóëàí äàðààõè áàéäëààð óãààæ ñóðãàõ õýðýãòýé. ¯¿íä: - 6 ñàðòàéãààñ 2 íàñ: Ýöýã ýõ àñðàí õàìãààëàã÷ íü äîëîîâîð õóðóóãàà áèíòýýð îðîîí áóöàëñàí á¿ëýýí óñàíä íîðãîæ ø¿äýíä íààëäñàí ñ¿¿íèé ¿ëäýãäëèéã öýâýðëýæ ºãíº. - 2-3 íàñ: Õ¿¿õäèéí òîëãîéã ºâºð äýýðýý áàéðëóóëàí õ¿¿õäèéí æèæèã ñîéçîîð îî õýðýãëýõã¿éãýýð óãààæ ø¿äýíä íààëäñàí ºíãºðèéã àðèëãàæ ºãíº.- 3 íàñíààñ äýýø: Õ¿¿õäýý𠺺ðººð íü ø¿äèéã óãààëãàíà. Îî áàãà õýìæýýãýýð õýðýãë¿¿ëæ áîëíî. Òîì÷óóä ã¿éöýä óãààñàí ýñýõèéã õÿíàæ äóòóó óãààñàí áîë ã¿éöýýæ óãààæ ºã÷ áàéõ õýðýãòýé. Óíòàõààñ ºìíº, þì èäñýíèé äàðàà óãààëãàæ õýâø¿¿ëýõ íü ÷óõàë.

Ø¿äýý õýäèéä óãààõ ¸ñòîé âý?

Õîîë, ÷èõýð, ïå÷åíü, æ¿¿ñ óíäàà çýðýã ø¿äýíä íààëäàìõàé á¿õ òºðëèéí õîîë õ¿íñ õýðýãëýñíèé äàðàà 10-15 ìèíóòûí äîòîð óãààâàë õàìãèéí òîõèðîìæòîé. -ªã뺺 öàéãàà óóñíû äàðàà, ºäºð þì èäýæ óóñíû äàðàà,-îðîéä õîîë óíä èäñýíèé äàðàà, óíòàõûí ºìíº çààâàë ø¿äýý óãààõ õýðýãòýé. Õýðýâ ø¿äýý óãààõ áîëîìæã¿é áîë öýâýð óñààð àìàà çàéëàõ, ÷èõýðã¿é áîõü çàæëàõ, àëèì èäýõ ãýõ ìýòýýð ø¿äýý öýâýðëýæ áîëíî.

Ø¿äèéã þó þóãààð öýâýðëýæ áîëäîãèéã òà ìýäýõ ¿¿? Ø¿ä öýâýðëýõ äàðààõ õýðýãëýãäýõ¿¿í¿¿ä áàéäàã. • Ø¿äíèé ñîéç• Ø¿äíèé îî• Ø¿äíèé óòàñ• Ø¿äíèé çàâñàðûí ñîéç• ×èã÷ë¿¿ð • Àì çàéëàã÷ øèíãýí• Õýëíèé ºíãºð õóñàã÷

Òàíû ñîéç ÿìàð áàéõ ¸ñòîé âý?

Òàíû ø¿ä áóéë ýð¿¿ë, ÿìàð íýã

àñóóäàëã¿é áîë äóíä çýðãèéí õàòóóëàã ¿ñòýé ñîéçûã, áóéë ¿ðýâñýëòýé, ø¿ä óãààõàä öóñ ãàðäàã áîë 纺ëºí ¿ñòýé ñîéçûã ñîíãîõ õýðýãòýé. Õàðèí òà àâàãääàã õèéìýë ø¿äýëáýð ç¿¿äýã áîë õàòóó ¿ñòýé ñîéçîîð õèéìýë ø¿äýý öýâýðëýýðýé. Ñîéçíû ¿ñ íàëæ, õóó÷èðñàí áîë ø¿äýíä íààëäñàí ºíãºðèéã ã¿éöýä öýâýðëýæ ÷àääàãã¿é òóë õóó÷èðñàí ñîéçûã ñîëèõ õýðýãòýé.

Ǻâ Áóðóó

Ñòàíäàðò ñîéç

Ø¿äíèé îî

Îî íü ìàø îëîí òºðºë áàéäàã. • Ýð¿¿ë àõóéí• Óðüä÷èëàí ñýðãèéëýõ• ¯ðýâñëèéí ýñðýã • ¯íýð äàðàã÷òàé• Õ¿¿õäèéí îî Òàíû áóéë ¿ðýâñýëòýé áîë áóéëíû ¿ðýâñëèéí ýñðýã îî, àìíààñ ÷èíü ýâã¿é ¿íýð ãàðäàã áîë ãààòàé îî, ø¿äýý öàéðóóëàõûã õ¿ñâýë ø¿ä öàéðóóëàã÷òàé îî, ø¿ä öîîðîëòîé áîë êàëüöè, ôòîðòîé îî ãýýä òàíüä ÿìàð îî õýðýãòýé áàéíà òýð îîã ñîíãîí àâ÷ õýðýãëýýðýé. Ôòîðûí èë¿¿äýëòýé ø¿ä öîîõîðòîæ ïààëàí ãýìòäýã òóë õýðýâ òà èéì ø¿äòýé áîë ôòîðòîé îîã áèø ýð¿¿ë àõóéí îîã ñîíãîí õýðýãëýýðýé.

Ø¿ä öýâýðëýõ óòàñ

Ø¿äíèé çàâñàð, ò¿øèëöýõ ãàäàðãûã ñîéçîîð á¿ðýí öýâýðëýõ áîëîìæã¿é òóë, ø¿äíèé çîðèóëàëòûí óòñûã çààâàë õýðýãëýæ çàíøèõ õýðýãòýé. Ø¿äíèé óòàñ íü ººðòºº ø¿ä öýâýðëýõ áîäèñ, ôòîð, ëàâûã àãóóëñàí áàéäàã. Õýðýãëýõäýý 30-40 ñì óòñûã òàñëàí àâ÷, áàðóóí ç¿¿í ãàðûí äóíä õóðóóíä îðîîí äîëîîâîð õóðóóãààð òýâõäýí òýëæ, ýðõèé õóðóóãààð òóëæ áàðèàä òóõàéí ø¿äíèé çàâñàðààð 纺ëºí ò¿ëõýõ ìàÿãààð îðóóëààä 6-7 óäààãèéí õºäºëãººíººð ø¿äíèé çàâñàð, ò¿øèëöýõ ãàäàðãûã öýâýðëýíý.

Ø¿äíèé çàâñàð öýâýðëýã÷ Ýíý íü ø¿ä õîîðîíäûí çàé çàâñàð äàõü õîîëíû ¿ëäýãäýë, ºíãºðèéã öýâýðëýõ ¿¿ðýãòýé. ̺í ø¿äíèé ãàæèã, ãàæèã çàñëûí çýìñýãòýé ¿åä ø¿ä áîëîí çýìñýãèéí õîîðîíäîõ ñîéç, óòñààð á¿ðýí öýâýðëýõ áîëîìæã¿é õýñãèéã öýâýðëýõýä õýðýãëýäýã.

Õýëíèé ºíãºð öýâýðëýã÷

Õýëíèé õºõëº-ã¿¿äèéí õîîðîíä õîîëíû ¿ëäýãäýë ¿ëäýæ ìèêðîá öóãëàõ òààòàé áîëîìæ á¿ðääýã. Ýíý íü àìíààñ ýâã¿é ¿íýð ãàðàõ, ø¿äýíä ºíãºð òîãòîõîä íºëººëäºã. Èéìä ø¿äýý óãààñíû äàðàà çîðèóëàëòûí õýëíèé ºíãºð õóñàã÷ààð öýâýðëýõ þì óó ýñâýë ñîéçíû àð òàëûí õýë öýâýðëýõ õýñãýýð õýëíèé ºíãºðèéã õóñàí öýâýðëýæ áàéõ õýðýãòýé.

Àì çàéëàõ óóñìàë

Þì óóæ èäñýíèé äàðàà àìûã çàéëæ öýâýðëýäýã çîðèóëàëòûí îëîí ÿíçûí óóñìàë, öàöëàãà áàéäàã. Ýäãýýð íü àìíû õºíäèéí áè÷èë íÿíãóóäûã

óñòãàõ, àìíû õºíäèéí õ¿÷èëëýã îð÷èíã ñààðìàãæóóëàõ, õýò ìýäðýãøèëèéã áóóðóóëàõ, ø¿äèéã ýðäýñæ¿¿ëýõ, àìíû ýâã¿é ¿íýðèéã äàðàõ ãýõ ìýò îëîí òàëûí ñàéí ¿éë÷èëãýýòýé áàéäàã.

Áè ø¿äýý çºâ óãààæ ÷àäàæ áàéíà óó?

Òà áàéíãà ø¿äýý óãààäàã áîëîâ÷ ø¿ä ÷èíü öîîðîîä áàéíà óó? Òýãâýë òà ÿã èíãýæ óãààæ ÷àäàæ áàéíà óó?

Ñîéçîî óñààð íîðãîîä àìàíäàà óñ áàëãàõã¿éãýýð ñîéçíû ¿ñíèé óðä 1/3 õýñýã äýýð îî òàâèàä ø¿äèéã óãààíà. Ø¿äèéã àðààíààñ ¿¿äýí ø¿ä ð¿¿, áóéëíààñ ø¿ä ð¿¿ ÷èãëýëòýé ñîéçíû ¿ñèéã íàëóóëæ, 纺ëºí äàðæ óãààíà. Õàìãèéí ãîë íü á¿õ ø¿äíèéõýý á¿õ ãàäàðãûí ºíãºðèéã á¿ðýí ã¿éöýä àðèëãàæ óãààõ õýðýãòýé. Ø¿äýý óãààñíû äàðàà õýëýýðýý ø¿äíèé ïààëàíä õ¿ð÷ ¿çýõýä ãºëãºð, ÿìàð÷ òîðîõ ç¿éëã¿é áàéâàë ø¿äýíä ºíãºð ¿ëäýýã¿é çºâ óãààñàí áàéíà ãýæ áîäîæ áîëíî.

Íîðâåãèéí Òóñëàìæèéí ÁàéãóóëëàãàÝð¿¿ë ìýíäèéí àíõàí øàòíû

òóñëàìæ ¿éë÷èëãýýã áýõæ¿¿ëýõ òºñºë

Õîâä àéìàãÓòàñ: (0) 1432-2-2226Ôàêñ: (0) 1432-2-2226

Ãîâü-Àëòàé àéìàãÓòàñ: (0) 1482-2-4554Ôàêñ: (0) 1482-2-4554

Áàÿí-ªëãèé àéìàãÓòàñ: (0) 1422-2-3031

98990084

Ýð¿¿ë õ¿¿õýä - ýõ îðíû èðýýä¿é!

Ñîéçîí äýýð îî ò¿ðõýõ õýìæýý

Áóðóó Ǻâ

Áîëîâñðóóëñàí: Í.Öýíäìàà, (ÍÒÁ ÝÌÀØÒ¯ÁÒ àæèëòàí)

Õÿíàñàí: Á.Îþóíöýöýã /Ph.D/ (ÝÌØÓÈÑ, ÍÀÑÑ, ÕÍÀªÑÓÑ òýíõèì)

òà Ø¿äýý õýäèéä, þóãààð, õýðõýí ÿàæ óãààõ ¸ñòîé âý?