نظریه های هنجاری communications theory
TRANSCRIPT
نظریه های هنجاری
کوایلمک، سیبرت
قاطعیتاب،ایدئولوژیکوارزشیشرایطاساسبرکهنظریه هاییبرسد،جامانبهوگیردشكلبایدچگونهارتباطکهمی کندبیان
.می شوندخواندههنجارینظریه های
طتوسعرصه،اینعمدهنظریه هایمقایسه ایبیانبرایتالشاولین.استگرفتهصورتم1956سالدرهمكارانشو(Sibert)“سیبرت"
طبقه4بهرامطبوعاتمورددرعمدهنظریه هایکه،سیبرتطبقه بندینوعود،"مک کوایل"مانندبرخیامااست؛معتبرهنوزاست،کردهتقسیم.دادندتشكیلراشش گانهطبقه هایوافزودندویطبقه بندیبهراجدید
جمعیرسانه هایهنجاری پیرامون نظریه های
درجمعیباطارتوسایلبرحاکمنبایدهایوبایدهاتبیینبهدستورییاهنجارینظریاتعیتوضاز،الزام آورندوتعهدآورماهیتیدارایکهنظریاتاین.می پردازندمختلفشرایط
دولت،رابطهترسیمبهنظریه هااین.گرفته اندنشأتمختلف،زمان هایوجوامعدررسانه هاوآنهابرحاکمشرایطوضوابط،رسانه هاازدولتانتظاراتومی پردازندجامعهورسانه
.می کنندبررسیمختلفجوامعدررارسانه هااجتماعینقشبهمربوطتوقعاتاجتماعیتمسؤولیرسانه ایآزادی،اقتدارگرا:ازعبارتند"سیبرت"نظربنابرنظریه هااین
تمشارک"و"توسعه بخشرسانه های"نظریه هایبعدهاکهشوروی؛رسانه هایورسانه ها.شدافزودهبداندیگرانتوسط،"رسانه هادموکراتیک
استبدادییا اقتدارگرانظریه . 1
دند،شظاهرآنهادرکهجوامعیاولیندرمطبوعاتاوضاعبهکهنظریهاینبهدورانآنمطبوعاتوابستگیواستقاللفقدانازحاکیدارد،اشاره
رندهپیش بوتقویت کنندهکهاستبدادینظریه.استدولتینظام هایودولتمطیعرارسانه هابود،حاکمدولتوحكومتنظرموردسیاست های
.می دادقرارحاکمطبقۀمنافعیرزشرحبهمی توانراجمعیرسانه هایدربارهنظریهایناساسیاصول:کردخالصه
درتقتضعیفموجبکهبزننداقدامیبهدستنبایدرسانه ها؛می شودنظممخلّیاموجود
باشند؛مستقرقدرتتابعیامطیعباید*اسیسیواخالقیغالبارزش هاییااکثریتبهتوهینازباید*
؛بپرهیزند؛ردکتوجیهمی تواناصول،ایندرآوردناجرابهبرایراسانسور*سازماندروندر،رسانه هاشاغالندیگریاروزنامه نگاران*
ندارند؛استقاللیهیچخود،رسانه ایمیرسسیاستازانحرافقدرت،مراجعبهقبولقابلغیرحمله*.آوردبشمارجرمبایدرااخالقیاصولبهتوهینیاو
رسانه اینظریه آزادی . 2
هفدهمقرندردولتیکنترلازفارغمطبوعات،ظهوردرریشهکهنظریهایندرمطبوعاتبهمشروعیت بخشاساسیاصلعنوانبههمهنوزدارد،
.استتوجهموردلیبرالدموکراسی هایندتقدمعکهاست؛"میل"و"الك"،"میلتون"نوشته هایازمتأثرنظر،این
اندیشهدروسرگرمی،اطالع رسانیخدمتدرکهاندازههمانبهمطبوعات.باشندهمدولتبرنظارتوحقیقتکشفخدمتدربایدهستند،بیشترفروش
هکاستآن،عقائدسرکوبخاصزیانکهاستمعتقدنظریهایناوباعقیدتینشرازکهکسانیوجودازرااواعقابوموجودبشرنسل
محروم،می کنندحفظراآنکهکسانیازبیشترحتیودارنداختالفرصتفازآنهااست،صحیحعقیده ایاگرترتیب،بدینپس.سازندرصتفاست،غلطعقیده ایاگرومحرومندحقیقتبهاشتباهتبدیلعه،جامترقی.دادخواهنددستازاشتباهبابرخورددرراحقیقتدرك
.داردراه حل هانادرستیادرستانتخاببهبستگیكلشاقتدارگرانظریهمقابلدرکه،"آزادی خواهینظریه"پشتوانۀ
رتریببهباوریعنی؛دموکراسیلیبرالدولتارزشهایهمانگرفت،.استمردمارادۀحاکمیتنهایتاًوپیشرفتحقیقت،،خِرَدفرد،
:دانستزیربشرحمی توانرانظریهایناصولنشریات؛سانسورنفی*مجوز؛بندوقیدازتوزیعوانتشارآزادی*بر)سیاسیاحزابیاومقامات،حكومتبهرسانه هاحملهبرایتعقیبنفی*
؛(امنیتتهدیدوخیانتافراد،بهحملهعكس؛رسانه هادرمطالبدرجونشردراجباروفشارنفی*باورها؛وعقیدتیمسائلدرحقیقتنشرماننداشتباه،نظرانتشاربودنمجاز*انتشار؛برایاطالعاتگردآوریدرمحدودیتنفی*؛رکشومرزهایازپیامدریافتوارسالواردات،صادرات،برایمحدودیتنفی*ابلقمیزانبهخودشان،سازماندروندرروزنامه نگارانبرایحرفه ایاستقالل*
.مالحظه
رسانه هااجتماعیمسئولیتنظریۀ.3
آزادینکمیسیوتشكیلیعنی؛آمریكاییاقدامیکمدیونکهنظریهاینواطالع رسانیبرعالوهرسانه هااست،معتقدبود،م1974سالدرمطبوعاتنایدر.دهندرشدرامباحثوشدهآراءتضاربموجببایدفروش،وسرگرمی
نترلکحرفه ایاخالقوجامعهعقاید،مصرف کنندهعملبوسیلهرسانه،نظریه،افرکانس هتعداددرکهفنیمحدودیت هایبخاطرپخش،بخشدرومی شود
.می شودکنترلدولتیمراجعتوسطدارد،وجود
:استقراراینازنظریهایناصولبرخیهکافرادیبرایآزادتریبونآوردنفراهمبهموظفرسانه ها*
باشند؛کثرت گرابایدکلیبطورومی باشنددارند،مهمیسخندهند؛انجامجامعهمورددرراتعهداتیباید*بهاجمتهیابی نظمیخشونت،جرم،بهدارداحتمالکههرچیزیازباید*
؛کنندجلوگیریشود،اقلیت ها؛ندکعمل،خودگردانمستقرنهادهایوقانونچهارچوبدربایدرسانه *بازاروجامعهمقابلدربایدرسانه هامتخصصانوروزنامه نگاران*
.باشندپاسخگو
(شورویرسانه های)مسلكینظریه.4
عنوانبهروسیه،1917انقالبازبعدشوروی،تمامیت خواهنظریه.آمددر،می کردندتبعیتآنازشورویرسانه هایبیشترکهالگوییجامعهیکدرکهاستاستوارمبنااینبرتئوریاینکلیایده
قدرت،یناحفظبرایودارداختیاردرراقدرتکارگرطبقهسوسیالیستی،رسانه هامامیتبنابراین.کندکنترلنیزرا«فكریتولید»ابزاراستالزمواشندبکمونیستینهایتدروکارگریسازمان هایکنترلتحتباید
.کنندعملسیاسیتعارضراستایدرنباید
:استزیرشرحبهنظریهایناصلیاصولبرخی
باشند؛آنهاکنترلتحتوکارگرطبقۀخدمتدربایدرسانه ها*آندرهکآزادی خواهینظریهبرخالف)درآیندخصوصیتملیکبهنباید*
؛(هستندخصوصیعمدتاًرسانه ها؛کننددفاعکشورخارجیاداخلمترقینهضت هایازباید*-یمارکیستاصولبراساسجهان،ازعینیوکاملتصویریباید*
.دهندارائهلنینستی
توسعه بخشرسانه هاینظریه.5وسعه،تحالدرکشورهایازبسیاریرسانه اینظام هایبرکهنظریهاینهنجاریعناصر
:قرارنداینازاست،حاکماست،ملییت شدۀتثبسیاستبرمبتنیکهرامثبتیتوسعه بخشیوظایفبایدرسانه ها*
بپذیرند؛؛ه ایتوسعنیازهایواقتصادیاولویت هایبراساسرسانه هاآزادیکردنمحدودامكان*باشد؛ملیزبانوفرهنگبایدرسانه هااولویت*باشد؛توسعهحالدرکشورهایاخبارانتشارباید،رسانه هاخبریاولویت*؛رسانه هادرشاغلینبرایمسئولیت،باتوأمآزادی*مستقیمکنترلویارانهسانسور،طریقازدولت،توسطرسانه هاکنترل*
چهواقتصادینظرازچهسوم،جهانکشورهایخاصاوضاعواقعدرآگاهیافزایشآنها،برقبلیهنجارینظریهچهارانطباقعدموسیاسیبهلنیواستعماریسلطهتازهشیوه هایبامبارزهبهتمایلوملت ها
درباطیارتنویننظمموضوعطرحباهمراهارتباطیوفرهنگیاستقالل.آوردمفراهراتوسعه بخشرسانه هاینظریهپیدایشبستر،یونسكو
رسانه هادموکراتیکمشارکتنظریه.6
جوامع،می طلبدمبارزهبهراحاکمنظریه هایکهنظریهاینخاستگاه.استلیبرالتوسعه یافتۀ
بی تفاوتپرهزینه،،متمرکز،یكنواخترسانه هایوجودنفیبهکهنظریهاین،هادزدایینبودن،محلی،چندگانگیطرفداراست،معتقددولتکنترلتحتو
.ی باشدمتعهدومتقابلکنشفرستنده،ودریافت کنندهنقش هایجابجایی:ازعبارتندنظریهایناصولبرخی
؛رسانه هادولتییاسیاسیمتمرکزکنترلبامخالفت*؛رسانه هابهنسبتهمهبرایدسترسیحق*سازمان هاینههستند؛خودمخاطبینبهمتعلقاولدرجۀدررسانه ها*
؛رسانه هامشتریانیارسانه ایمحلی؛اجتماعاتوسازمان هاوگروه هابرایرسانه داشتنحق*وویهیک س،پهن دامنهرسانه هایازبهتر،مشارکتیوتعاملیرسانه های*
.استحرفه ای