ÌÎÍÃÎËÛÍ ìýäýý - dardas

ÌÎÍÃÎËÛÍ ìýäýý3,226.155...Õ¿í àì

¯ÑÕ-íû º÷èãäðèéí ìýäýýãýýð

E-mail: [email protected] Ðåêëàì, çàð ñóðòàë÷èëãààíû àëáà: 99042510, 99197866

2018.09.19. Ëõàãâà. ¹158,159 (5008,5009)

20 äàõü æèëäýý

- “Ìîíãîëûí ìýäýý” Ìîíãîëûí ò¿¿õèéã áè÷íý -

Äóãààðûã ýðõýëñýí Íýðã¿éí ÏÓÍÖÀÃÁÎËÄ

www.dardas.mnfacebook.com/dardas.mntwitter.com/[email protected]

Óëààíáààòàðò: ªÍªªÄªÐ

• “Äýëõèéí ñîíèíû õîëáîî”-íû ãèø¿¿í

• 1999 îíû øèëäýã ÷ºëººò õýâëýë

• 2002 îíû øèëäýã õýâëýë

• 2013 îíû Ìîíãîë Óëñûí øèëäýã ñîíèí

• Best of Mongolia-2016 - Îíû øèëäýã ñîíèí

æèëèéí äàðàà õèéæ áàéíà

ÄÎòÎðí¯¯ðò

II Í¯¯ðò:

Ä.ÍàðàÍãýðýË: Õ¯¯ÕýÄ ÄàðÕËààã¯é áàéÄàã ó×èð âàêöèÍ ÕèéËãýÕ ¨Ñòîé

...Íÿðàé õ¿¿õäýä òîìóóãèéí âàêöèí õèéõã¿é. òèéìýýñ òîâëîëûí äàãóó á¿õ âàêöèíàà õèéëãýõ ¸ñòîé. òîâëîëûí çàé àëäàãäñàí òîõèîëäîëä ¿ð ä¿í áàéõã¿é áîëíî. âàêöèí õèéëãýýã¿é òîõèîëäîëä òýð õ¿í ººðºº áîëîí õ¿¿õýä íü ë õîõèðíî...

III Í¯¯ðò:

æèËÄ 50-60 Õ¯¯ÕýÄ çàì òýýâðèéÍ îÑËîîð ÍàÑ áàðÄàã

...14:00 öàãààñ íýãä¿ãýýð ñóðãóóëèéí óðä çàìä òàâ áîëîí çóðãàäóãààð àíãèéí 200 îð÷èì õ¿¿õäýä “çàì òýýâðèéí îñëîîñ õýðõýí óðüä÷èëàí ñýðãèéëýõ” òàëààð áîäèò áàéäëààð ¿ç¿¿ëýõ ñóðãàëò áîëñîí þì...

ö.×àÍÄìàÍü-ýðÄýÍý

[email protected]

ýðò ãàëàâûí ò¿¿õèéã õàäãàëñàí, ýýðýì ãîâü íóòãèéí ç¿ã òîìèëîëò àâ÷, õ¿ëãèéí æîëîî çàëëàà. óëààíáààòàð õîòîîñ ýðò õºäºëñºí áèä Äóíäãîâü àéìãèéí òºâ ìàíäàëãîâèîñ ýðäýíýäàëàé ñóìûí íóòàã ðóó øîðîîí çàìààð õî¸ð öàã ãàðóé õóðäàëæ, çîðüñîí ãàçðàà õ¿ðýâ. ãîâü íóòãèéí òààíûí ¿íýð õàìàð öîðãèíî. òàë õýýð, ãîâü õîñîëñîí íàìõàí òîëãîäûí õºíäèéä “Ø¿òýýí óëààí óóë-50” òºñëèéã õýðýãæ¿¿ëæ áóé “ãåî ýðèí” ÕÕê-èéí ãåîëîãèéí õýýðèéí àíãèä áèä ¿äèéí àëäàä çî÷èëëîî.

¯ðãýëæëýë íü VI í¿¿ðò

XII Í¯¯ðò:

Ñ¯ìîãèéÍ Íî¨Í îðãèË

Ñ¿ðüåý ºâ÷èí ìàíàé óëñûí òóëãàìäñàí àñóóäëûí íýã

áîëîîä áàéãààã ìýðãýæëèéí õ¿ì¿¿ñ àíõààðóóëñààð áàéãàà.

Òýãâýë ×èíãýëòýé ä¿¿ðãèéí Çàñàã äàðãûí òàìãûí ãàçàð

“ Èëð¿¿ë, Ýì÷èë, Ñýðãèéë” çîðèëòîò òºñëèéã õýðýãæ¿¿ëæ,

óã òºñëèéí õ¿ðýýíä íýí øààðäëàãàòàé áàéãàà

ýðò èëð¿¿ëãèéí ä¿ðñëýë îíîøëîãîîíû çººâðèéí

òºõººðºìæèéã äàâàà ãàðàãò ×èíãýëòýé ä¿¿ðãèéí Ýð¿¿ë

ìýíäèéí òºâä õ¿ëýýëãýí ºãëºº. 160 ñàÿ òºãðºãèéí ºðòºãòýé

òóñ òºõººðºìæèéã ×èíãýëòýé ä¿¿ðãèéí òºñâèéí õºðºíãººð

ÁÍÑÓ-ûí “Sitec Medical” êîìïàíèàñ õóäàëäàí àâ÷ýý.

Ýðò èëð¿¿ëãèéí òºõººðºìæ õ¿ëýýëãýí ºãºõ ¿éë àæèëëàãààíû

¿åýð ×èíãýëòýé ä¿¿ðãèéí Ýð¿¿ë ìýíäèéí òºâèéí õàëäâàð

ñóäëàà÷, òºñëèéí ìåíåæåð Á.Ãýðýëìààòàé ÿðèëöëàà.

-Ñ¿ðüåý ºâ÷íèéã ýðò èëð¿¿ëýõ òºõººðºìæèéã õ¿ëýýëãýí ºãëºº. Ìàíàé óëñ ñ¿ðüåýãèéí ºâ÷ëºëººð òýðã¿¿ëýã÷ îðíóóäûí íýã ãýñýí. Ýíý òºõººðºìæ õ¿÷èí ÷àäëûí õóâüä ÿìàð âý. Õ¿ðýëöýý õýð áàéõ áîë?

-Õ¿ðýëöýýã õàíãàõòàé çýðýãöýí öàöðàãèéí àþóëã¿é áàéäëûã àíõààðàõ õýðýãòýé. òºõººðºìæèéí õóâüä ºäºðò 100-150 õ¿íèéã îíîøëîõ õÿçãààðòàé áàéäàã. îíîøëîãîîíû òºõººðºìæºº äàãààä öàöðàãèéí àþóëã¿é áàéäëûã õàíãàõ õýðýãñë¿¿ä íü èðæ áàéãàà. ýì÷, àæèë÷äûí õîðìîã÷, áàìáàéí õàìãààëàëò, í¿äíèé øèë çýðýã õàìãààëàõ õýðýãñë¿¿äèéã õýðýãëýõýýñ ãàäíà òóÿà öàöàæ áàéãàà õýñýãò òóñãàé õºøèã áàéðøóóëæ áàéæ øèíæèëãýýã õèéõ ¸ñòîé.

¯ðãýëæëýë íü IX í¿¿ðò

Ã.Ãýðýëìàà: Ñ¿ðüåýãýýð ºâ÷èëñºí èðãýäèéí

60 ãàðóé õóâü íü Óëààíáààòàð õîòîä áàéíà

Õ.áîËîð

[email protected]

Ýð¿¿ë ìýíä ýðõýì áàÿí

ÄÓÃÀÀÐÛÍ ÑÓÐÂÀËÆÈËÃÀ

îäîîãîîñ ÿã íýã æèë, ãóðàâ õîíîãèéí ºìíº áóþó 2017 îíû åñä¿ãýýð ñàðûí 14-íèé ºäðèéí ÍèòÕ-ûí õóðàëäààíààð èðãýäèéí õóðëûí äàðãà ö.Ñàíäóé àëáàí ¿¿ðãýý õ¿ëýýëãýí ºã÷, àëáàí òóøààëààñàà òàòãàëçàæ áàéëàà. òýð 2014 îíîîñ õîéø ÿðèãäàæ áóé “60 òýðáóì”-ûí õýðýãò íýð õîëáîãäñîíäîî óó÷ëàëò ãóéæ, àëáàí òóøààëàà õ¿ëýýëãýí ºãñºí íü ýíý þì.

çºâ æèøèã áàéñàí óó, ýñâýë øàõàëòàä îðñîí óó ãýäãèéã õýëýõýä ýðò. ãýâ÷ àëáàí òóøààëàà õ¿ëýýëãýí ºãºõäºº “óëñ òºðèéí ñîíãóóëüä íýã áàã áîëæ, ÿëàëòûí òºëºº ãàð ãàðàà áàðèí àëõñàí æóðìûí íºõäèéí ç¿ãýýñ ýðõ ìýäýëä øóíàõäàà õýâëýë ìýäýýëëèéí õýðýãñýë, öàõèì îð÷íîîð ã¿òãýëýã, äàéðàëòûã óäàà äàðàà çîõèîí áàéãóóëàëòòàéãààð õèéæ, íýð

òºðä ìèíü õàëäàæ, èòãýë ñýòãýë ð¿¿ ìèíü óñ öàöàõ ÿâäàë áèøã¿é ë ãàðëàà. 27 æèëèéí ºìíº ìîíãîë óëñ àðä÷èëëûí çàìûã ñîíãîõäîî õ¿íèé ýðõ, ýðõ ÷ºëººã äýýäëýõýý òóíõàãëàæ, õýí íýãíèéã ø¿¿õýýð ãýì áóðóóòàé ãýæ òîãòîîãîîã¿é áàéõàä íýð òºðä íü õàëäàõã¿é áàéõûã òóíõàãëàí çàðëàñàí.

¯ðãýëæëýë íü III í¿¿ðò

íèéñëýëèéí Ìàí “áóòà× õ¯¯õýä” øèã¯ÇÝË ÁÎÄÎË

á.ªÍªðòîãòîÕ

[email protected]

ÃåîëîÃèéí çóðàÃëàëûÃ

30

äàðÃàòàé á¯òýí æèëèéÃ áàðëàà

ªäºð +21Øºíº +5


2 Øóóðõàé ìýäýý2018 îíû åñä¿ãýýð ñàðûí 19. Ëõàãâà. ¹158,159 (5008,5009)ìîÍãîËÛÍ ìýÄýý

Ðåäàêöèéí õàÿã: Óëààíáààòàð õîò. Ñ¿õáààòàð ä¿¿ðýã. ×ºëººò õýâëýë ñàí /Õýâëýëèéí õ¿ðýýëýí/. 2 äàâõàð. 209, 210, 211 òîîò

“Ìîíãîëûí ìýäýý” ñîíèíû ðåäàêöèä ýõèéã áýëòãýæ,“×ºëººò õýâëýë ñàí”-ãèéí õýâëýõ ¿éëäâýðò õýâëýâ.

ÅðЄíõèé ýðõëýãЧ: Á.ÎÞÓÍÃÝÐÝË

УëС ТЄð, ýДèéí ЗАСАã, ãАДААД ìýДýýëëèéí АëБА:

Á.ПЇÐÝВЖАВ 99210031

íèéãýì, ýðýí СУðÂАëÆëАõ, ØУУðõАé ìýДýýëëèéí АëБА:

Ñ.ÁÓÄÐАÃ×АА 90005522

ÖАõèì ¯éëДÂýðëýë, САíõ¯¯ãèéí АëБА:

Ý.ÑАéÍçАßА 99197866

ìÅíÅÆÅð¯¯Д:

Ì.ÄАВААÄÓËАÌ 99042510

ОðëОãЧ ýðõëýãЧ:

Á.ªÍªÐÒÎÃÒÎÕ 88006842

õАðèУÖëАãАТАé íАðèéí БèЧãèéí ДАðãА:

Í.ПÓÍÖАÃÁÎËÄ 88096454

ÔÝéÑá¯¯ê: www.facebook.com/mmdardas/ òâèòòåð: www.twitter.com/mmdardas

Óëñûí á¿ðòãýëèéí äóãààð: 907300528 Èíäåêñ: 100757

ÌÝÄÝÝ, ÌÝÄÝÝËÝË

ÍÈÉÃÝÌÄ ÖªªÍ ÌªÐªªÐ

íîéòîí öàñ îðæ, öàñàí øóóðãà

øóóðíà

ã.ÑàÍæààÕàÍÄ

öàã óóð, îð÷íû øèíæèëãýýíèé ãàçðààñ ãàðãàñàí öàã àãààðûí óðüä÷èëñàí ìýäýýëëýýð áàðóóí àéìãóóäûí íóòãààð, 19-20-íä èõýíõ íóòãààð, 21-íä ç¿¿í àéìãóóäûí íóòãààð õóð òóíàäàñ, íîéòîí öàñ îðæ, ýðñ ñýð¿¿ñ÷, õ¿÷òýé ñàëõè øóóðãàòàé áàéõûã àíõààðóóëëàà. ªíººäºð èõýíõ íóòãààð, 20-íä íóòãèéí ç¿¿í õàãàñò, 21-íä ç¿¿í àéìãóóäûí íóòãààð õóð òóíàäàñ, íîéòîí öàñ îðíî. Ñàëõè áàðóóí áîëîí òºâèéí àéìãóóäûí íóòãààð ñåêóíäýä 15-17 ìåòð, 19-íä èõýíõ íóòãààð, 20, 21-íä ãîâü òàëûí íóòãààð ò¿ð çóóð ñåêóíäýä 18-20 ìåòð õ¿ð÷ øîðîîí áîëîí öàñàí øóóðãà øóóðíà. 19-íä íóòãèéí áàðóóí õàãàñò, 20-íä èõýíõ íóòãààð, 21- íä íóòãèéí ç¿¿í õàãàñò ýðñ ñýð¿¿ñ÷, Äàðõàäûí õîòãîð, àëòàé, Õàíãàé, Õºâñãºë, Õýíòèéí óóëàðõàã íóòàã, èäýð, òýñ, òýðýëæ ãîëûí õºíäèé, çàâõàí ãîëûí ýõ, Õ¿ðýí áýë÷èð îð÷ìîîð øºíºäºº 6-11 ãðàäóñ õ¿éòýí, ºäºðòºº 1-6 ãðàäóñ áàéõ àæ. Õàðèí ãîâèéí á¿ñ íóòãèéí ºìíºä õýñãýýð øºíºäºº 0-5 ãðàäóñ, ºäºðòºº 10-15 ãðàäóñ äóëààí, áóñàä íóòãààð øºíºäºº äºðâºí ãðàäóñ õ¿éòíýýñ íýã ãðàäóñ äóëààí, öî÷èð õ¿éòýðíý, ºäºðòºº 5-10 ãðàäóñ äóëààí áàéíà.

òºâ òàëáàéä àæëûí áàéðíû

íýýëòòýé ºäºðëºã áîëíî

Õ.áîËîð

“Íýã ºðõ-Íýã àæëûí áàéð” õºòºëáºðèéí õ¿ðýýíä Õºäºëìºðèéí íýãäñýí ºäºðëºãèéã ºíººäºð ìàðãààø ãýñýí õî¸ð ºäºð Ä.Ñ¿õáààòàðûí òàëáàéä çîõèîí áàéãóóëàõ þì.

Íèéñëýëèéí Õºäºëìºð ýðõëýëòèéí ãàçàð áîëîí “ýé÷ àð” êëóá õàìòðàí çîõèîí áàéãóóëæ áóé óã ºäºðëºãèéí ¿åýð èðãýäýä íýýëòòýé àæëûí áàéðíû ìýäýýëëèéã õ¿ðãýæ, õºäºëìºð ýðõëýëòèéí ¿éë÷èëãýýã íýã äîðîîñ ¿ç¿¿ëýõ þì áàéíà. ìºí àæèë õàéæ áàéãàà èðãýä òîõèðîõ àæëûí áàéðàíäàà á¿ðòã¿¿ëæ, ò¿ð áîëîí áàéíãûí àæëûí áàéðààð õàíãàãäàõ áîëîìæ íºõöëèéã á¿ðä¿¿ëýõ àæ.

óã ºäºðëºãò Íèéñëýëèéí Õºäºëìºð ýðõëýëòèéí ãàçðûí äýðãýäýõ Õºäºëìºð ýðõëýëòèéã äýìæèõ òºâ, öàãèéí àæëûí áèðæ, àæèë îëãîã÷ 70 ãàðóé àæ àõóéí íýãæ áàéãóóëëàãûí 4000 ãàðóé àæëûí áàéðíû çàõèàëãà, ìýðãýæëèéí ñóðãàëòûí 34 áàéãóóëëàãà, Õàäãàëàìæ çýýëèéí õîðøîîä, ãàðààíû áèçíåñ ýðõëýã÷, õóâèéí õºäºëìºðèéí áèðæ¿¿ä îðîëöîõ þì.

• áÑØóÑ, áîëîâñðîëûí õ¿ðýýëýí, áàãøèéí ìýðãýæèë Äýýøë¿¿ëýõ èíñòèòóò, îáÅã-ûí òºëººëºë á¿õèé àæëûí õýñýã “àþóëã¿é àìüäðàõ óõààí” ñóðãàëòûí õºòºëáºðèéã áîëîâñðóóëñàí áàéíà. óã õºòºëáºð íü öýöýðëýã, åðºíõèé áîëîâñðîëûí ñóðãóóëüä õýðýãæèõ àæ.

• óëñ òºð ñóäëàà÷, äîêòîð, äýä ïðîôåññîð ö.ìºíõöýöýãèéí “öàõèì ïîïóëèçì áóþó ñîíãóóëü äàõü ñîøèàë ñ¿ëæýýíèé íºëºº” íîìûí íýýëò º÷èãäºð áîëëîî.

• ªìíºãîâü àéìàãò “Ñîä ìîíãîë” ØòÑ àâòîáåíçèí, äèçåëü ò¿ëøèéã äóòóó øàõàæ áàéíà” ãýñýí áè÷ëýãèéí äàãóó àéìãèéí ìýðãýæëèéí õÿíàëòûí ãàçðààñ äýýðõ øàòàõóóí ò¿ãýýõ ñòàíöûí ò¿ãýýã¿¿ðò õýìæèë ç¿éí õÿíàëò, øàëãàëò õèéæýý.

• Ñ¿¿ëèéí æèë¿¿äýä áÍÑó-ûí àÿëæ àæèëëàõààð âèç õ¿ññýí ìîíãîë÷óóäûí òîî æèëýýñ æèëä íýìýãäæýý. òóõàéëáàë, 2016 îíä 60 ìÿíãàí èðãýí, 2017 îíä 106 ìÿíãàí èðãýí, 2018 îíû äîëäóãààð ñàðûí áàéäëààð 88 ìÿíãàí èðãýí âèç ìýä¿¿ëñýí áàéíà.

ÌÝÄÝÝËÝËMM-ÈÉÍ òÎÄÐÓÓËÃÀ

Ä.Íàðàíãýðýë: Õ¿¿õýä äàðõëààã¿é áàéäàã ó÷èð âàêöèí õèéëãýõ ¸ñòîé

Òîìóóãèéí ýñðýã âàêöèíûã àðâàííýãä¿ãýýð ñàðààñ ýõëýí

ºðõèéí ýìíýëã¿¿äýä õèéæ ýõëýíý ãýñýí ìýäýýëýë ãàðñàí. Ýíý òàëààð ÝÌß-íû Òàíäàëò

øóóðõàé óäèðäëàãûí õýëòñèéí äàðãà Ä.Íàðàíãýðýëýýñ

òîäðóóëëàà. -òîìóóãèéí âàêöèíûã

ºðõèéí ýìíýëã¿¿äýä õèéíý ãýñýí ¿íýí ¿¿. Õý÷íýýí òóí âàêöèí õèéõýýð òºëºâëºæ áàéãàà âý?

-òîìóóãèéí óëèðàë óãòóóëààä 125 ìÿíãàí õ¿í/òóí âàêöèí àâàõààð òºëºâëºñºí. 45 ìÿíãàí õ¿í/òóíã Í¯á-ûí õ¿¿õäèéí ñàíãààñ çàñãèéí ãàçðûí õºðºíãººð, 80 ìÿíãàí õ¿í/òóí âàêöèí àìåðèêèéí òîìóóòàé òýìöýõ, ñýðãèéëýõ áàéãóóëëàãààñ õàíäèâààð èðíý. àëü àëü âàêöèí íü àðàâäóãààð ñàðûí äóíäóóð èðíý. òîìóóãèéí âàêöèíûã õî¸ð ÿíçààð õèéõýýð òºëºâëº-ñºí. Íýãä¿ãýýðò, ºðõèéí ýìíýëã¿¿äýä õèéíý. ªðõèéí ýìíýëýãò õèéõäýý àãààðûí áîõèðäîë èõòýé ãýð õîðîîëëûí öýöýðëýãèéí õ¿¿õä¿¿äýä õèéõ þì. Õî¸ðäóãààðò, ýìíýëãèéí àæèëòíóóäàä õèéíý. ßàãààä ãýâýë ýìíýëãèéí àæèë÷èä ýð¿¿ë áàéæ ºäºðò 20-30 õ¿íä, çàðèì íü 40-50 õ¿íä, 400 õ¿íä ÷ ¿éë÷èëäýã. òèéìýýñ ýìíýëãèéí àæèë÷èä ººðñäºº õàëäâàð àâàõã¿é, òàðààõã¿é áàéõûí òóëä ýìíýëãèéí àæèë÷èääàà õèéíý. ìºí ýðñäýëò á¿ëãèéí, ºíäºð íàñòàé õ¿ì¿¿ñò õèéõ þì.

òóõàéí æèë èðæ áàéãàà âàêöèí íü ýíý æèë äýëõèé äàõèíä ÿìàð òîìóóãèéí òºðºë áàéõ âý ãýäãýýñ øàëòãààëààä Äýìá çàðëàäàã. òýðýíä íü òîõèðñîí âàêöèíûã çàõèàëñàí.

-òîìóóãèéí âàêöèíûã õýäýí òºãðºãººð õèéõ âý?

-òîìóóãèéí âàêöèíû ìºíãèéã çàñãèéí ãàçðààñ ãàðãàæ áàéãàà áîëîâ÷ èðãýääýý ¿íý òºëáºðã¿é õèéíý. ìºí èðãýí ººðºº õ¿ññýí òîõèîëäîëä òîäîðõîé õýìæýýãýýð ñàéí äóðûí äàðõëààæóóëàëò õèéëãýõ áîëîìæòîé. ãýõäýý òîìóóãèéí âàêöèíûã çóðãààí ñàðòàéãààñ äýýø õèéäýã. Ñàéí äóðûí òàðèëãà õèéëãýõýä òóõàéí âàêöèíààñ õàìààðààä 5-10 ìÿíãàí òºãðºãèéí ¿íýòýé áàéõ þì.

-ßìàð õ¿íä âàêöèí õèéõ áîëîìæã¿é âý?

-òóõàéí âàêöèíû íàéðëàãàä îðñîí áîäèñîíä ýñðýã çààëòòàé, ºíäãºíä õàðøèëòàé, õàíèàäòàé ¿åä õèéõã¿é. ìºí õóðö õàëäâàðò ºâ÷òýé, òîìóóãèéí áîëîí ººð òºðëèéí âàêöèí õèéëãýýä õàðøèëæ áàéñàí áîë, ºíäºð õàëóóð÷ áàéãàà òîõèîëäîëä âàêöèí õèéæ áîëîõã¿é. ¯¿íýýñ ãàäíà, ÿìàð íýãýí ºâ÷èí õóðö áàéãàà òîõèîëäîëä õèéõã¿é.

-Ñîîøëîîð íýãýí ýìýãòýé âàêöèí õèéëãýõã¿é áàéæ áîëíî ãýñíýýñ áîëæ çàðèì ýöýã, ýõ÷¿¿ä õ¿¿õýääýý òîâëîëûí äàãóó âàêöèí õèéëãýýã¿é áàéíà. Ýíý íü çºâ ¿¿. Õ¿¿õýääýý òîâëîëûí äàãóó âàêöèí õèéëãýõã¿é áàéæ áîëîõ þì óó?

-òóõàéí õ¿¿õýä äàðõëààã¿é áàéäàã ó÷èð âàêöèí õèéëãýõ ¸ñòîé. âàêöèí õèéëãýýã¿é òîõèîëäîëä õ¿¿õýä ººðºº ºâäºõººñ ãàäíà õàæóóä íü áàéãàà õ¿ì¿¿ñ ìºí ºâäºõ

áàéíà ãýäýã íü íýã õ¿íèé àñóóäàë áèø. Äýëõèéí íèéòèéí àñóóäàë áîëäîã.

-âàêöèí õèéëãýñýí òîõèîë-äîëä ÿìàð ¿ð ä¿í ãàðàõ âý?

-Õ¿í 10, 20 æèë òóõàéí ºâ÷íººð ºâäºõã¿é áàéõ äàðõëààòàé áîëíî. ìºí ãàäààäàä ÿâæ áàéõàä òóõàéí îðîíä ãàð÷ áàéãàà ºâ÷íººð ºâ÷ëºõã¿é áàéõ áàòàëãààòàé. ò¿¿í÷ëýí, ýìýãòýé÷¿¿ä óëààí îä ºâ÷íººð ºâäñºí òîõèîëäîëä ñýòýðõèé óðóóëòàé, òºðºëõèéí ç¿ðõíèé ãàæèãòàé õ¿¿õä¿¿ä òºðäºã. ýíý ýðñäýëýýñ õ¿¿õäýý õàìãààëæ áàéãàà þì.

-òýãâýë âàêöèí õèéëãýýã¿é òîõèîëäîëä ÿàõ âý?

-Íÿðàé õ¿¿õäýä òîìóóãèéí âàêöèí õèéõã¿é. òèéìýýñ òîâëîëûí äàãóó á¿õ âàêöèíàà õèéëãýõ ¸ñòîé. òîâëîëûí çàé àëäàãäñàí òîõèîëäîëä ¿ð ä¿í áàéõã¿é áîëíî. âàêöèí õèéëãýýã¿é òîõèîëäîëä òýð õ¿í ººðºº áîëîí õ¿¿õýä íü ë õîõèðíî. âàêöèí õèéëãýñíèé äàðàà òóõàéí õ¿¿õäèéí áèåèéí îíöëîãîîñ øàëòãààëààä õýñýã ãàçðûí óðâàëóóä èõ ºãäºã. òýð çýðãèéã íü õ¿ì¿¿ñ äºâèéëãººä áàéäàã. ìàíàéä õèéæ áàéãàà òîìóóãèéí âàêöèí íýãä¿ãýýðò, Äýìá-ûí çºâëºìæèéí äàãóó áàòàëãààòàé ¿éëäâýðýýñ àâäàã. ìîíãîë óëñûí ýìèéí á¿ðòãýëä îðóóëñàí, øààðäëàãà õàíãàñàí âàêöèí áàéäàã. ãàíö òîìóóãèéí âàêöèí õèéëãýëýý ãýýä õàíèàä õ¿ðýõã¿é áàéíà ãýñýí ¿ã áèø. ¯¿íýýñ ãàäíà, ãàðàà óãààõ, ìàñê ç¿¿õ, áàãà íàñíû õ¿¿õäèéã îëîí íèéòèéí ãàçàð äàãóóëæ ÿâàõã¿é áàéõ, öýãýí ìàññàæ, äàðõëàà ñàéæðóóëàõ, ìîíãîë óëàìæëàëò àðãà ãýõ ìýò öîãö àðãóóäûã õýðýãëýõ õýðýãòýé.

àþóëòàé. ¯¿íèé ¿ð äàãàâàð íü Åâðîïûí õîëáîîíû óëñóóäàä ãàðààä áàéãàà óëààíáóðõàíû äýãäýëòýýñ áîëæ 129 ìÿíãàí õ¿í ºâäñºí. ìºí îÕó-ä 41 ìÿíãàí õ¿í ºâä÷èõººä áàéíà. Øàëòãààí íü âàêöèí õèéëãýõã¿é áàéõ þì. óëààíáóðõàí áîë íýã õ¿í õàëäâàðòàé áàéõàä 10 õ¿íèéã ºâ÷ë¿¿ëäýã. èéì ó÷ðààñ îëîí õ¿íèéã õàìðààä äýëõèéí íèéòèéí àñóóäàë áîëäîã. òóõàéí õ¿í âàêöèí õèéëãýõã¿é

13 íàñòàé îõèí àìèà àëäñàí

“Î÷èð” òºâ íýðýý “Ýëèò”

áîëãîæýý


îäîîãîîñ æèë ãàðóéí ºìíº 13 íàñòàé îõèí “î÷èð” òºâ õýìýýõ çî÷èä áóóäàëä áóñäûí ãàðò õýðöãèéãýýð àìèà àëäñàí õàðàìñàëòàé õýðýã ãàðñàí. Õýðýã ãàðñíààñ õîéø “î÷èð” òºâ àæèëëàñààð áàéñàí áºãººä ¿éë àæèëëàãààãàà ºðãºæ¿¿ëæ, áààð, öýíãýýíèé ãàçàðòàé áîëæýý. Õ¿í àìèíû õýðýã ãàðñàí ýíý ãàçðûí ¿éë àæèëëàãààã çîãñîîõ ¸ñòîé õýìýýí îëîí íèéòèéí ç¿ãýýñ õ¿ññýí. ìºí ìîíãîë óëñûí Åðºíõèéëºã÷ ÷ ýíý àñóóäàëä àíõààð÷, “î÷èð” òºâèéã õààõ ¸ñòîé õýìýýí áàéð ñóóðèà èëýðõèéëæ áàéëàà. òýðáýýð, 13 íàñòàé îõèí áóñäàä õ¿÷èíä¿¿ëæ àìèà àëäàõàä îð÷èí íºõöºëèéã á¿ðä¿¿ëñýí ãýõ “î÷èð” òºâèéí ¿éë àæèëëàãààã õààõ ¸ñòîé õýìýýæ áàéâ. ìºí õ¿÷èðõèéëýë áóñàðìàã ÿâäëûí ¿¿ð óóðõàé áîëñîí ýë áóóäëûí ¿éë àæèëëàãààã çîãñîîæ, ãàðñàí çºð÷ëèéã àðèëãàõ, àðãà õýìæýý àâàõ, òîäîðõîé áîäëîãî áîëîâñðóóëàõ õ¿ðýýíä íýã ñàðûí õóãàöàà ºã÷ýý. ãýâ÷ òóñ áóóäëûí ¿éë àæèëëàãàà çîãñîîã¿é õýâèéí ÿâæ áàéãààãààñ ãàäíà ýõíèé äàâõàðò íü êàðàîêå, õî¸ðäóãààð äàâõàðò íü áóóäàë àæèëëàæ áàéíà. ò¿¿íýýñ ãàäíà íýðýý “ýëèò” áîëãîí ººð÷èëñºí áàéíà.

...Íÿðàé õ¿¿õäýä òîìóóãèéí âàêöèí õèéõã¿é. Òèéìýýñ òîâëîëûí äàãóó á¿õ âàêöèíàà õèéëãýõ ¸ñòîé. Òîâëîëûí çàé àëäàãäñàí òîõèîëäîëä ¿ð ä¿í áàéõã¿é áîëíî. Âàêöèí õèéëãýýã¿é òîõèîëäîëä òýð õ¿í ººðºº áîëîí õ¿¿õýä íü ë õîõèðíî...

PHOTO NEWS

òºâ íîìûí ñàíãèéí àâòîáóñíû çîãñîîëûã ºðãºòãºæýý


×èíãèñèéí ºðãºí ÷ºëººíä çàìûí ºðãºòãºë, àâòîáóñíû çîãñîîë ñóíãàõ àæèë õèéæýý. òîäðóóëáàë, ×èíãèñèéí ºðãºí ÷ºëººíä òºâ íîìûí ñàíãèéí àâòîáóñíû çîãñîîëä íèéò 117 ìêâ òàëáàéä àñôàëüò

áåòîí õó÷èëò, ìºí Ñº¿ëèéí ãóäàìæ, Íèéñëýëèéí Åðºíõèé áîëîâñðîëûí íýãä¿ãýýð ñóðãóóëèéí óðä òàëä íèéò 36 ìêâ òàëáàéä àñôàëüò áåòîí õó÷èëòûí àæëûã òóñ òóñ õèéæýý. òºâ íîìûí ñàíãèéí àâòîáóñíû çîãñîîë íü ñòàíäàðò áóñ, íèéòèéí òýýâðèéí õýðýãñýë çîãñîîë

äýýð áàãòàõã¿é, íýãä¿ãýýð ýãíýýíä çîãñäîã çýðãýýñ õºäºëãººíä îðîëöîæ áàéãàà àâòîìàøèíòàé äàâõöàæ ò¿ãæðýë áîëîí çàì òýýâðèéí îñîë ãàðàõ íºõöºë ¿¿ñäýã áàéñàí ó÷èð äýýðõ àðãà õýìæýýã àâ÷ áàéãààã àëáàíûõàí õýëëýý.

“Öóñíû äàðàëò èõñýëòèéí ýñðýã àÿí” õî¸ð äàõü æèëäýý àìæèëòòàé õýðýãæèæ, Àðõàíãàé àéìàãò ºíãºðºã÷ äàâàà ãàðàãò íýýëòýý õèéâ.

ÌÝÄÝÝËÝË


[email protected]


3¯çýë áîäîë2018 îíû åñä¿ãýýð ñàðûí 19. Ëõàãâà. ¹158,159 (5008,5009)ìîÍãîËÛÍ ìýÄýý


çàìûí õºäºëãººíä îðîëöîã÷ äóíäààñ õàìãèéí ýìçýã íü “õ¿¿õýä” áàéäàã. òèéìýýñ öÅã-ààñ õ¿¿õä¿¿äýä çàì òýýâðèéí îñîë, ãýìòëèéí õîð óðøèã, óðüä÷èëàí ñýðãèéëýõ ÷èãëýëýýð õýëæ ÿðèõààñ èë¿¿ áîäèòîîð, ¿éëäëýýð õàðóóëàõ íü õàìãèéí ¿ð ä¿íòýé àðãà õýìýýí ¿çæýý. òèéìýýñ çàìûí õºäºëãººíä àþóëã¿é, çºâ îðîëöîõ òàëààð áîäèò ¿ç¿¿ëýí ñóðãàëòûã ýíý ñàðûí 15-íû ºäðººñ ýõëýí çîõèîí áàéãóóëñàí áºãººä ãóðàâ äàõü ºäðºº ¿ðãýëæèëæ áàéãàà þì áàéíà. Äàâàà ãàðàãò 14:00 öàãààñ íýãä¿ãýýð ñóðãóóëèéí óðä çàìä òàâ áîëîí çóðãàäóãààð àíãèéí 200 îð÷èì õ¿¿õäýä “çàì òýýâðèéí îñëîîñ óðüä÷èëàí ñýðãèéëýõ” òàëààð áîäèò áàéäëààð ¿ç¿¿ëýõ ñóðãàëò õèéëýý. óã ñóðãàëòûã Åðºíõèéëºã÷èéí ñàíàà÷ëàãààð ÕçÄÕß, áÑØóÑß, öÅã, òýýâðèéí öàãäààãèéí àëáà, Íèéñëýëèéí áîëîâñðîëûí ãàçàð õàìòðàí çîõèîí áàéãóóëæ áàéãàà àæ. ýíý

æèëä

ªÄÐÈÉÍ ÑÓÐÂÀËÆÈËÃÀ

¯ðãýëæëýë.ò¿ð¿¿÷ íü I í¿¿ðò

ãýòýë íýð á¿õèé 16 ãèø¿¿í íü ÍèòÕ-ûí äàðãàä èòãýë ¿ç¿¿ëýõ ýñýõ àñóóäëûã õóðàëäààíààð õýëýëö¿¿ëýõèéã øààðäñàí ãýäãèéã òà á¿õýí ìýäýæ áàéãàà. òºëººëºã÷äèéíõºº øààðäëàãûã õ¿íäýòãýí ¿çñýíèé çýðýãöýý, îëîí íèéòèéí ò¿âøèíä ¿¿ññýí ýðãýëçýýã íýã òàëä íü áîëãîõ ¿¿äíýýñ àæëààñ ÷ºëººëºãäºõ õ¿ñýëòýý áè ãàðãàñàí þì” õýìýýæ àæëàà ºã÷ áàéâ. òýð öàãààñ õîéø ìàÍ-ä òýð õýí ÷ áèø áîëñîí. á¿ð ìàÕÍ-ä ýëñýõ íü ãýñýí ÿðèà ÷ àæëàà ºãñíººñ õîéø îëîí óäàà ÿðèãäëàà. ö.Ñàíäóéãèéí òóõàéä 2016 îíû óèÕ-ûí ñîíãóóëüä íàì íü íèéñëýëèéí çóðãààí ä¿¿ðýãò ¿íýìëýõ¿é ÿëàëò áàéãóóëñàí ãýäýã óòãààðàà Íèéñëýëèéí ìàÍ-ûí äàðãûí àëáàí òóøààëûã çýðýã õàøèæ áàéëàà. ãýâ÷ òºðèéí àëáàí òóøààëûã àðèëæñàí ãýõ “60 òýðáóì”-òàé çýðýãöýí íàìûí äàðãûí àëáàí òóøààë, òàìãàà õ¿ëýýëãýí ºãºõººñ ººð àðãàã¿é áîëñíûã á¿ãä ìýäýæ áóé. òóõàéí ¿åä íàìûí äààëãàâðààð õîòûã óäèðäàæ áàéñàí, òºâ àéìãèéí óóãóóë, óèÕ-ûí ãèø¿¿í àñàí Ñó.áàòáîëäîä àëáàí òóøààë, áàñ òàìãàà ò¿ð çóóð õ¿ëýýëãýí ºã÷ áàéâ. Õàðèí Ñó.áàòáîëä ýíý áîëîìæèéã ç¿ãýýð àëäààã¿é þì. Íèéñëýëèéí ìàÍ-ûí äàðãûí òàìãûã àòãàæ ñóó÷èõààä, íýã æèëèéí õóãàöààíä õàíãàëòòàé íàìàà ñàìàðëàà. îäîî ÷ òàìãàà ºãºõèéã õ¿ñýõã¿é áàéãàà. á¿òýí íýã æèëèéí õóãàöààíä ¿¿ðýã ã¿éöýòãýã÷, îð íýð òºäèé íàìûí äàðãàòàé áàéñàí Íèéñëýëèéí ìàÍ-ûíõàí æèíõýíý äàðãàòàé áîëîõ ãýæ “òýë÷èëñýí” ÷ òóñûã ýñ îëîâ. ªíãºðºã÷ çóðãàà, äîëîî, íàéìäóãààð ñàðä õýä õýäýí óäàà ñóíãàà ÿâàõààð òîâ çàðëàæ, á¿ð õóðëàà òàâäóãààð ñàðûí 07-íä çàðëàñàí ÷ õîéøëîãäîæ, æèíõýíý äàðãàòàé áîëæ ÷àäààã¿éã òà ìàðòààã¿é áèç. ¯ð ä¿íä íü íàìûí äàðãûí ñóóäàëä ñàíààðõñàí Ñó.áàòáîëäûí áóëõàé èëýð÷ 305 òºëººëºã÷èéí 69 êâîòûã ººðòºº áóþó ì.ýíõáîëä, ò.áàäàìæóíàé òýðã¿¿òýé õîòûí ôðàêöèéí òîëãîéëîã÷èä ºãñºí íü èë áîëæ, õýñýãòýý ë îëíû àíõààðëûã òàòñàí. òýð öàãààñ õîéø íàìä ¿íýõýýð øóäàðãà ¸ñ áàéñàí óó ãýäãèéã øàëãàõ õýä õýäýí óäààãèéí áîäèò øàëãóóð ãàðñàí ÷ Ñó.áàòáîëä òàõèìàà ºãñºíã¿é. Õýâëýëýýð ººðèéãºº îä õýìýýí äºâèéëãºæ, íèéñëýë õîò áàéòóãàé íàì íü ò¿¿íã¿éãýýð óðàãøëàõã¿é ãýäýã ïèàð õèéæ ¿çëýý. ªðñºëäºã÷ áîëîõ óèÕ-ûí ãèø¿¿í Ä.Ñóìúÿàáàçàð, ÍèòÕ-ûí äàðãà Ñ.àìàðñàéõàíûã õàðëóóëàõ ãýæ îðîëäîâ. Íèéñëýëèéí ãàçðûã çàðñàí ãýõ “àëèì” õî÷èò õîòûí ìýýð ö.áàòáàÿð äàðãàä ºðñºëäºíº õýìýýæ çàõèäàë áè÷èõ õ¿ðòëýý àðãàà áàðñàí ãýõýýð íèéñëýëèéí ìàÍ-ä ÿìàð ãýã÷èéí áàíòàí áîëæ áóéã áýëõíýý õàðæ áîëîõ áèç. Íèéñëýë õîòûí àâðàëûí ãýãýý íü Ñó.áàòáîëä ãýõ ïèàðûã ºãëºº, ¿äýøã¿é ÿâóóëñàí ÷ ¿ð ä¿í õàðèí

íèéñëýëèéí Ìàí “áóòà× õ¯¯õýä” øèÃ äàðÃàòàé á¯òýí æèëèéÃ áàðëàà

ãàðñàíã¿é, óó÷ëààðàé. Åðºíõèé ñàéä, íàìûí äàðãà ó.Õ¿ðýëñ¿õèéí õ¿í á¿ðèéã “¿íñýæ” äàâõèñàí íàìûí 28 äóãààð èõ õóðëààð òýä ¿íäñýí ä¿ðýìäýý ººð÷ëºëò îðóóëñàí ÷ “Ñó”-ä íºëººëººã¿é. òîäðóóëáàë, ¯íäñýí ä¿ðìèéí 11 ä¿ãýýð ç¿éëèéí 11.2-ò “àéìàã íèéñëýëèéí áàãà õóðëûí Íàìûí àíõàí øàòíû áàéãóóëëàãààñ ñîíãîãäñîí òºëººëºã÷ººñ á¿ðäýíý” õýìýýí çààñàí áàéäàã. ªºðººð õýëáýë, Ñó.áàòáîëä òýðã¿¿òýíä çîðèóëæ íýã ÷ êâîò áýëäýýã¿é ãýñýí ¿ã ë äýý. ãýòýë íàìûíõàà ýãýë æèðèéí ãèø¿¿äýýð áàòëóóë÷èõñàí ä¿ðìèéã èëòýä çºð÷èæ, ýñýðã¿¿öñýí íýãíèéã ºíººäºð ÷ áààëæ ñóóãàà õîòûí ìýýðèéí øóíàëä 2020 îíû ÿëàëò, óèÕ-ûí ãèø¿¿íèé ñóóäàë õàðàãäàæ áàéãàà íü èëõýí áàéíà. 2018 îíû ñòàòèñòèê òîîãîîð Íèéñëýëèéí ìàÍ-ä 32 ìÿíãàí ãèø¿¿í áàéäàã. ãýòýë îëîí ìÿíãàí ãèø¿¿äèéí äºíãºæ íýã õóâü íü Íèéñëýëèéí ìàÍ-ûí äàðãûã òîìèëîõ ó÷ðààñ ýãýë æèðèéí ãèø¿¿äèéíõ íü ýñýðã¿¿öýë ýíý õ¿ðòýë ¿ðãýëæèëæ, ýöýñò íü Íèéñëýëèéí ìàÍ òàìãà áàðüñàí ÷ õóóëü ¸ñíû áóñ, “áóòà÷ õ¿¿õýä” øèã äàðãàòàé á¿òýí æèëèéã áàðëàà. Ñó.áàòáîëä ÷ þì óó åðººñ õýí íü áàéëàà ÷ íèéò ãèø¿¿äýýñ áóñ íýã õóâèàñ ñîíãîãäñîí äàðãà ãýõ íýð õî÷òîé áîëîõã¿éí òóëä ¿íäñýí ä¿ðìèéí äàãóó õóðëàà õèéõ áîëîâ óó ãýñýí ýãýë ãèø¿¿äèéí èòãýë òàëààð ºíãºð÷ áàéõ øèã. “Ñó” äàðãûí ººðòºº áýëäñýí 69 íü àëü íýã ôðàêöèéí ýðõ àøãèéã õàìãààëàõ äàðãà íàð áàéõ ó÷ðààñ ýñýðã¿¿öýë òýìöýë á¿õ øàòàíä ºðíºñºí íü ýð¿¿ë ¿çýãäýë áîëñîí ÷ íàì øèíý÷ëýãäýæ ÷àäñàíã¿é. ìàÍ-ä äîòîîä àðä÷èëàë áèé ãýäãèéã õàðóóëñàí ¿éëäýë áîëîâ õýìýýí èòãýæ áàéñàí ÷ òýð èòãýë òàëààð ºíãºðëºº. ¯¿íèéã íàìûí äàðãûí òºëºº ºðñºëäñºí õýí á¿õýí õ¿ëýýí çºâøººðñºíã¿é. Íèéñëýëèéí ìàÍ-ä ºðíºñºí íàìûí äàðãûí òºëººõ òóëààí ºäãºº “öóñòàé” áîëîõ íü óó ãýñýí ýìýýëò áóéã íóóõ þóí. Ñó.áàòáîëä äàðãà ÿðüäàã øèãýý ìºðººäºëòýé áàéñàí áîë íàìûí äàðãûí ñóóäëûã õýçýýíèé àâ÷èõ áàéëàà. ãýâ÷ íàìûí ãèø¿¿ä íü ¿¿íèéã õ¿ëýýí çºâøººðºõã¿éí øàëòãààí þó âý. òýð òóðøëàãàòàé óëñòºð÷. Õîòûí ìýýð áàéòóãàé òºâ àéìãèéí àðä èðãýäèéã òºðä òºëººëæ ñóó÷èõñàí çàíãàðàãòàé óëñòºð÷. ãýòýë òàìãàíû òºëººõ óëñ òºðèéí òºëºº õî¸ð áàéòóãàé ÿëàãäàë õ¿ëýýæ, ºäãºº 97 òýðáóìûí õýðýãò íýð õîëáîãäîîä ÿâæ áàéãàà íü øóíàë óó, ýñâýë àëáàí òóøààëûí òºëººõ äîí óó ãýäãèéã õýëýõýä õýö¿¿ þì. ªíººäºð äóóñàõàä ìàðãààø ñîíãóóëü ýõýëíý. òýð öàãò Ñó äàðãà òà ýíý ÷èãýýðýý ë ç¿òãýñýýð áàéõ óó. Õîòûí ìýýðýýñ èë¿¿ Íèéñëýëèéí ìàÍ-ûí äàðãûí òàìãà èéì ¿íý õ¿íäòýé áàéäàã ãýäãèéã õýí ìýäýõ áèëýý. óã íü ýðõýëñýí àæëàà íýð òºðòýé õèéñýíñýí áîë óèÕ-ûí ãèø¿¿íèé ñóóäàë ºëõºí îëäîõ áàéñàí äàà.

¯ÇÝË ÁÎÄÎË

çàì òýýâðèéí îñëîîð íàñ áàðäàã

50-60 õ¯¯õýä

òàëààð Õ¿¿õäèéã ãýìò õýðãýýñ óðüä÷èëàí ñýðãèéëýõ òàñãèéí äàðãà Ä.áóäçààí “ìîíãîë óëñàä æèëä äóíäæààð 600 îð÷èì õ¿í çàì òýýâðèéí îñëîîð íàñ áàðäàã. ¯¿íèé 10 îð÷èì áóþó 50-60 õóâü íü õ¿¿õä¿¿ä áàéäàã. Õ¿¿õä¿¿ä äóíäàà áàãà íàñíû õ¿¿õýä áàéäàã. çàì òýýâðèéí îñëîîð íàñ áàðàõ íü óëñûí õýìæýýíä æèë èðýõ òóñàì ºñºí íýìýãäýõ õàíäëàãàòàé áàéíà. òèéìýýñ çàì òýýâðèéí îñîëä ºðòñºí òîõèîëäîëä ýð¿¿ë ìýíäýýðýý õîõèðîõ, óëìààð òàõèð äóòóó áîëîõ ýðñäýëòýé ãýäãèéã áîäèò áàéäëààð ñóðãàëò áîëãîí çîõèîí áàéãóóëæ áàéãààãààðàà îíöëîã þì. èéì ñóðãàëòûã óðä íü ìîíãîë óëñàä çîõèîí áàéãóóëæ áàéãààã¿é. áîäèò áàéäëààð õàðóóëæ áàéãàà ó÷èð ¿ð ä¿í ñàéòàé áàéíà ãýæ áîäîæ áàéíà. ýíýõ¿¿ ñóðãàëòàä óðëàã ñî¸ë, ñïîðòûí òºëººëºã÷èä èäýâõòýé îðîëöîæ, õ¿¿õäýä õóóëü ñóðòàë÷ëàõ, ãýìò õýðãèéí õîð õîõèðëûã òàíèóëæ áàéãààãààðàà à÷ õîëáîãäîëòîé” ãýñýí þì. Ñóðãàëòààð äóãóéòàé õ¿í õýðõýí ãàðöààð ãàðàõ, ìàøèíû áóðóó òàëààð áóóõ, ãàðöã¿é ãàçðààð ã¿éæ ãàðàõ, ñóóäëûí á¿ñ ç¿¿õã¿é òîõèîëäîëä ÿìàð ýðñäýë ãàð÷ áîëîõ òàëààð õàðóóëñàí þì. òîäðóóëáàë, à÷àà à÷ñàí ìàøèí ÿâæ áàéõàä ãàðöã¿é ãàçðààð óðäóóð íü ã¿éñíýýñ áîëæ ìàøèíä ìºðã¿¿ëæ, ãàçàð äýýðýý íàñ áàðæ áàéãààã õàðóóëñàí þì. òóõàéí ¿åä æîëîî÷îîñ þó áîëñîí òàëààð àñóóõàä “ãýíýò õ¿¿õýä ã¿éãýýä ãàðààä èðñýí.

¯ðãýëæëýë íü X í¿¿ðò

...õ¿¿õäèéã ãýìò õýðãýýñ óðüä÷èëàí ñýðãèéëýõ òàñãèéí äàðãà ä.áóäçààí “Ìîíãîë Óëñàä æèëä äóíäæààð 600 îð÷èì õ¿í çàì òýýâðèéí îñëîîð íàñ áàðäàã. ¯¿íèé 10 îð÷èì áóþó 50-60 õóâü íü õ¿¿õä¿¿ä áàéäàã. Õ¿¿õä¿¿ä äóíäàà áàãà íàñíû õ¿¿õýä áàéäàã. Çàì òýýâðèéí îñëîîð íàñ áàðàõ íü óëñûí õýìæýýíä æèë èðýõ òóñàì ºñºí íýìýãäýõ õàíäëàãàòàé áàéíà...

...Òýð òóðøëàãàòàé óëñòºð÷. Õîòûí ìýýð áàéòóãàé Òºâ

àéìãèéí àðä èðãýäèéã òºðä òºëººëæ ñóó÷èõñàí

çàíãàðàãòàé óëñòºð÷. Ãýòýë òàìãàíû òºëººõ

óëñ òºðèéí òºëºº õî¸ð áàéòóãàé ÿëàãäàë õ¿ëýýæ, ºäãºº 97 òýðáóìûí õýðýãò íýð õîëáîãäîîä ÿâæ áàéãàà

íü øóíàë óó, ýñâýë àëáàí òóøààëûí òºëººõ äîí óó

ãýäãèéã õýëýõýä õýö¿¿ þì. ªíººäºð äóóñàõàä ìàðãààø ñîíãóóëü ýõýëíý. Òýð öàãò Ñó äàðãà òà ýíý ÷èãýýðýý ë ç¿òãýñýýð áàéõ óó. Õîòûí ìýýðýýñ èë¿¿ Íèéñëýëèéí ìàÍ-ûí äàðãûí òàìãà èéì ¿íý õ¿íäòýé áàéäàã ãýäãèéã

õýí ìýäýõ áèëýý...

4 ÓËÑ ÒªÐ2018 îíû åñä¿ãýýð ñàðûí 19. Ëõàãâà. ¹158, 159 (5008, 5009)ìîÍãîËÛÍ ìýÄýý



òºðèéí àëáàíû óäèðäàõ àæèëòíû óëñûí àíõäóãààð çºâëºãººí ýíý ñàðûí 21,22-íä òºðèéí îðäîíä áîëîõ àæ. óã çºâëºãººíèéã óèÕ, òºðèéí àëáàíû çºâëºë, çãÕýã, óäèðäëàãûí àêàäåìè, Íýãäñýí ¿íäýñòíèé áàéãóóëëàãûí Õºãæëèéí õºòºëáºð (Í¯áÕÕ) õàìòðàí çîõèîí áàéãóóëàõààð áîëæýý. òºðèéí àëáàíû óäèðäàõ àæèëòíû óëñûí çºâëºãººí íü òºðèéí àëáàíû òóõàé õóóëü, òºðèéí àëáàíû øèíý÷ëýëèéí õºòºëáºðèéí ¿çýë áàðèìòëàë, àãóóëãà, òýðã¿¿ëýõ ÷èãëýëèéí òàëààð òºðèéí àëáàí õààã÷äûí äóíä íýãäñýí îéëãîëò áèé áîëãîõ, òºðèéí àëáàíû øèíý÷ëýëèéã àìæèëòòàé õýðýãæ¿¿ëæ èðãýäýä õ¿ðãýõ ¿éë÷èëãýýã ñàéæðóóëñàí, ¿ð ä¿íä õ¿ðñýí óëñ îðíóóäûí òóðøèëãà, äýëõèé íèéòèéí ÷èã õàíäëàãààñ ñóðàëöàõ, òºðèéí àëáàíû òóõàé õóóëèéã äàãàëäàæ ãàðàõ æóðìóóäûí òºñëèéí òàëààð õýëýëö¿¿ëýã çîõèîí áàéãóóëæ, òºðèéí àëáàí õààã÷äûí ñàíàëûã òóñãàõ çîðèëãîòîé þì. àíõäóãààð çºâëºãººí õî¸ð ºäºð ¿ðãýëæëýõ àæ. ýõíèé ºäðèéí íýãäñýí õóðàëäààíààð ìîíãîë óëñûí òºðèéí àëáàíû øèíý÷ëýëèéí áîäëîãî, îëîí óëñûí ñàéí òóðøëàãûí òàëààð ¿íäýñíèé áîäëîãî áîëîâñðóóëàã÷èä, îëîí óëñûí øèíæýý÷èä èëòãýë òàâüæ õýëýëö¿¿ëíý. Õî¸ð äàõü ºäºð õîëáîãäîõ ñýäâ¿¿äýýð ñàëáàð õóðàëäààíóóäûã õèéæ, òºðèéí àëáàíû òóõàé õóóëèéã äàãàëäàæ ãàðàõ æóðìûí òºñë¿¿äèéã õýëýëö¿¿ëýõ àæ. Õî¸ð äàõü ºäðèéí òºãñãºëä íýãäñýí

õóðàëäààí õèéæ çºâëºãººíººñ ãàðàõ íýãäñýí çºâëºìæ, õýðýãæ¿¿ëýõ àðãà õýìæýýíèé òºëºâëººã õýëýëö¿¿ëíý.

1. òºðèéí àëáûã øèíý÷ëýõ øààðäëàãà, òºðèéí àëáàíû øèíý÷ëýëèéí òýðã¿¿ëýõ ÷èãëýë¿¿ä

2. ìîíãîë óëñûí òºðèéí àëáàíä ÷àäàõóéí (ìåðèò) çàð÷ìûã ìºðä¿¿ëýõ íü (òºðèéí àëáàí õààã÷èéí òîìèëãîî, àëáàí òóøààë øàòëàí äýâø¿¿ëýõ, àæëûí ¿ð ä¿íã òîîöîõ)

3. òºðèéí àëáàí õààã÷äûã ìýðãýø¿¿ëýõ, ÷àäàâõûã áýõæ¿¿ëýõ áîäëîãî

4. òºðèéí àëáàí õààã÷èéí ¸ñ ç¿é, øóäàðãà áàéäàë, ñàõèëãà, õàðèóöëàãà

5. òºðèéí àëáàí õààã÷èéí öàëèí õºëñ, íºõºõ òºëáºð, òóñëàìæ, íèéãìèéí áàòàëãàà

6. òºðèéí àëáàíû ñòðàòåãèéí óäèðäëàãûã ñàéæðóóëàõ, ¿ð ä¿íä ÷èãëýñýí ñî¸ëûã òºëºâø¿¿ëýõ íü

7. èðãýäýä ¿ç¿¿ëýõ òºðèéí ¿éë÷èëãýýã ñàéæðóóëàõ íü çýðýã ñýäâèéã çºâëºãººíººð õýëýëöýõ þì.

çºâëºãººíèéã êàíàä óëñûí çàñãèéí ãàç-ðûí äýìæëýãòýéãýýð óèÕ, çàñãèéí ãàçàð, òºðèéí àëáàíû çºâëºë, Í¯áÕÕ-èéí õàìòðàí õýðýãæ¿¿ëæ áóé “ìîíãîë óëñàä ìýðãýæëèéí, èðãýí òºâòýé òºðèéí àëáûã áýõæ¿¿ëýõ íü” òºñëººñ ñàíõ¿¿æ¿¿ëíý. çºâëºãººíä ìîíãîë óëñûí òºð çàñãèéí áàéãóóëëàãóóä, ÿàì, àãåíòëàã, íóòãèéí çàõèðãààíû áàéãóóëëàãûí òºëººëºë, îëîí óëñûí øèíæýý÷èä çýðýã 700 õ¿í îðîëöîõ þì áàéíà.

òºðèéí àëáàíû óäèðäàõ àæèëòíóóä ÷óóëíà


ßïîíû áîëîâñðîëûí ñèñòåìèéã ìîíãîë óëñàä íýâòð¿¿ëæ áóé íýãýí ñóðãóóëü áîë “Øèíý ìîíãîë ýðäìèéí õ¿ðýýëýí”. òóñ õ¿ðýýëýí íü “Øèíý ìîíãîë” á¿ðýí äóíä ñóðãóóëü, êîñýí áóþó òåõíèê èíæåíåðèéí êîëëåæ, NMIT áóþó òåõíîëîãèéí äýýä ñóðãóóëü ãýñýí ãóðâàí ñóðãóóëèàñ á¿ðääýã àæýý. áîëîâñðîë ñî¸ë, øèíæëýõ óõààí, ñïîðòûí ñàéä ö.öîãçîëìàà òóñ ñóðãóóëèéí çàõèðàë æ.ãàëáàäðàõ áîëîí ñóðãóóëèéí çºâëºõ, ïðîôåññîð Ñ¿ç¿êè Øèíè÷è, ïðîôåññîð ìèçóõàðà

êàö¿òîøè íàðûã õ¿ëýýí àâ÷ óóëçëàà. ö.öîãçîëìàà “ßïîí óëñûí ñóðãàëòûí òóðøëàãà íýâ òýð÷, ìîíãîë õ¿¿õä¿¿äýä ßïîí áîëîâñðîëûã îëãîõ áîë-ñîíä òóí èõ òàëàðõàæ áàéíà. Äàí ãàíö òóõàéí ñóð ãóóëèéí õ¿¿õä¿¿ä ñóðàëöààä çîãñîõã¿é îðîí äàÿàð íýâò ð¿¿ë áýë èë¿¿ õ¿ðòýýìæòýé áîëîâ óó. òèéìýýñ ýíý òàëààð àíõààð÷ àæèëëàíà ãýäýãò èòãýëòýé áàéíà. ìºí òóñ ñóðãóóëèéã òºãñºã÷èä äàðààãèéí øàòíû ìýäëýãýý îëæ àâàõ íü ìàø ÷óõàë. ßïîíû ñî¸ë, áîëîâñðîë, íîó õàóã ñóðàëöàõ íü èë¿¿ ¿ð ä¿íòýé þì. ìîíãîë óëñûí áîëîâñðîëûí ñàëáàð øèëæèëòèéí ¿åý

Ö.Öîãçîëìàà: ßïîí óëñûí ñóðãàëòûí òóðøëàãà íýâòýð÷ áóéä áàÿðòàé áàéíà

ÌîíÃîë, àÌåðèêèéí õàðèëöàà åðªíõèé ñàéäûí àéë×ëàëààð ¯ðÃýëæëýõ íü

íîáåëèéí ýðäýìòýí ëåêö

óíøèíà

ýíý ñàðûí 24-íèé ºäºð òºðèéí îðäîíä õ¿íèé òàðõèíä îðîí çàé, öàã õóãàöààíû ìýäðýìæ õýðõýí õàäãàëàãääàã, ò¿¿íèéã áîëîâñðóóëàõ ìåõàíèçìûí òàëààð õèéñýí ñóäàëãààãààð 2014 îíä Íîáåëèéí øàãíàë õ¿ðòñýí íýðò ýðäýìòýí, òàðõè ñóäëàà÷, äîêòîð, ïðîôåññîð ýäâàðä ìîçåð ¿íý òºëáºðã¿é ëåêö óíøèõ þì áàéíà. Åðºíõèéëºã÷èéí òàìãûí ãàçðààñ æèë á¿ð Íîáåëèéí øàãíàëò ýðäýìòäèéí ëåêö çîõèîí áàéãóóëàõààð òºëºâëºæ áóé áºãººä àíõíû çî÷íîîð äîêòîð, ïðîôåññîð ýäâàðä ìîçåð óðèãäæýý. ò¿¿íèé ëåêöèéí ¿åýð “òàðõè ñóäëàë-XXI çóóí” ýðäýì øèíæèëãýýíèé õóðëûã òºðèéí îðäîíä çîõèîí áàéãóóëàõ áºãººä Äýëõèéí òàðõè ñóäëàëûí áàéãóóëëàãûí åðºíõèéëºã÷ Ïüåð ìàãèñòðåòòè áîëîí “Íåéðîñàéíñ” îëîí óëñûí ýðäýì øèíæèëãýýíèé ñýòã¿¿ëèéí åðºíõèé ðåäàêòîð Õóàí Ëåðìà áîëîí Íîðâåãè, Øâåéöàð, èñïàíè, ßïîí çýðýã 11 îðíû òàðõè ñóäëàëûí ÷èãëýëýýð ìýðãýøñýí ýðäýìòýí, äîêòîðóóä îðîëöîæ, èëòãýë õýëýëö¿¿ëýõ àæ. ìîíãîë óëñàä òàðõè ñóäëàëûí ÷èãëýëýýð ìýðãýøñýí åðäºº òàâàí ýðäýìòýí áàéäàã àæ. òèéìýýñ ýíý óäààãèéí ëåêöýýð äàìæóóëàí óëñûí õýìæýýíä ¿éë àæèëëàãàà ÿâóóëàõ áîëîìæ á¿õèé òàðõè ñóäëàëûí õ¿ðýýëýí áàéãóóëæ, ýðäýìòýí ñóäëàà÷äûã ñóäàëãàà ÿâóóëàõ, äýëõèéí øèëäýã ýðäýìòäèéã óðüæ òóðøëàãà ñîëèëöîõ áîëîìæèéã á¿ðä¿¿ëýõ çîðèëò òàâèí àæèëëàæ áàéãààã çîõèîí áàéãóóëàã÷èä îíöëîâ. ýíýõ¿¿ õóðàëä îðîëöîõ õ¿ñýëòýé 200 õ¿íèéã ºíººäðèéí 12:00 öàãààñ ýõëýí https://president.mn/nobellectures/öàõèì õóóäñààð äàìæóóëàí á¿ðòãýõ àæýý.

äàâàí òóóëæ, òîãòâîðã¿é áàéäëààñ îäîî ãàð÷ áàéíà. ßïîí÷óóä ÷ èéì çàìûã òóóëæ äàâñàí íü ãàðöààã¿é. òèéìýýñ òîãòâîðòîé áàéäàë áèé áîëãîõ òóðøëàãà, àðãà çàìä ÷èãë¿¿ëýõýä ººðñäèéí õóâü íýìðýý îðóóëíà ãýæ íàéäàæ áàéíà” ãýæ õýëëýý. Ïðîôåññîð ìèçóõàðà êàö¿òîøè “”Øèíý ìîíãîë” ñóðãóóëüòàé õàìòðàí ßïîí áîëîâñðîë, ñî¸ëûã ò¿ãýýæ áàéãààäàà òóéëûí èõ áàÿðòàé áàéíà. Ñóðãàëòûí ¿éë ÿâö ÿìàð áàéãàà, õ¿¿õä¿¿ä ÿìàð áîëîâñðîë îëæ àâñàí íü èðýýä¿éä õàðàãäàæ, ¿ð ä¿í íü ãàðíà. áèäíèé õàìãèéí ãîë çîðèëãî áîë ìîíãîë óëñûí õýìæýýíä çàãâàð áîëîõ õýìæýýíèé ñóðãóóëü áèé áîëãîõ ÿâäàë. èíãýõèéí òóëä ÿàìíû äýìæëýã òóñëàëöàà ÷ ÷óõàë. ªíººäºð ìîíãîë óëñûí áîëîâñðîëûí òîãòîëöîî øèã çàìûã ßïîí ÷óóä ÷ òóóëæ èðñýí ò¿¿õòýé. òèéìýýñ ººðñäèéí òóðøëàãààñ áàñ õóâààëöàæ, òîãòâîðòîé áàéäàë áèé áîëãîõîä ÷àäàõ ÷èíýýãýýðýý òóñàëíà” ãýäãýý èëýðõèéëëýý.

ÌÝÄÝÝËÝË

Åðºíõèé ñàéä ó.Õ¿ðýëñ¿õ àÍó-ä àëáàí ¸ñíû àéë÷ëàë õèéõýýð º÷èãäºð ýõ îðíîîñîî ìîðäëîî. àÍó-ä õèéõ àéë÷ëàëûí õ¿ðýýíä òóñ óëñûí äýýä óäèðäëàãàòàé óóëçàæ, ìîíãîë, àìåðèêèéí õàðèëöàà, õàìòûí àæèëëàãààíû ºíººãèéí áàéäëûí òàëààð ñàíàë ñîëèëöîõ þì áàéíà. ìºí Í¯á-ûí Åðºíõèé àññàìáëåéí 73 äóãààð ÷óóëãàíû åðºíõèé ñàíàë ø¿¿ìæëýëä îðîëöîæ ¿ã õýëýõ þì. ýäãýýð àëáàí óóëçàëòààñ ãàäíà àÍó-ûí ìÿíãàíû ñîðèëòûí êîðïîðàöè /ìÑê/-ààñ ìîíãîë óëñòàé áàéãóóëàõ õî¸ð äàõü êîìïàêò ãýðýýã áàòàëãààæóóëàõ òóíõàãëàëä ãàðûí ¿çýã çóðàõ ¸ñëîëä îðîëöîíî. ìÑê-ààñ ìîíãîë óëñòàé êîìïàêò ãýðýý áàéãóóëàõ ìýäýãäëèéã ºíãºðñºí äºðºâä¿ãýýð ñàðä àÍó-ûí êîíãðåññò õ¿ðã¿¿ëæ, äýìæèãäñýí. ªíãºðñºí äîëäóãààð ñàðä õ¿÷èí òºãºëäºð áîëîõ õ¿ëýýëòòýé áàéñàí êîìïàêò ãýðýý Åðºíõèé ñàéäûí àéë÷ëàë áîëîí áóñàä õ¿÷èí ç¿éëýýñ øàëòãààëàí õîéøèëñîí. òýãâýë Åðºíõèé ñàéä ó.Õ¿ðýëñ¿õèéí àéë÷ëàëûí ¿åýð ñ¿¿ëèéí äºðâºí æèëèéí òóðø õî¸ð ïàðëàìåíò, ãóðâàí çàñãèéí ãàçàð äàìæèæ ÿðèãäñàí ìÿíãàíû ñîðèëòûí êîðïîðàöèéí òºñëèéí õî¸ð äàõü ýýëæ ìîíãîëä õýðýãæèõ õóãàöàà òîäîðõîé áîëîõ íü ýý. êîìïàêò ãýðýýíèé õ¿ðýýíä ìîíãîë óëñàä 350 ñàÿ õ¿ðòýë àì.äîëëàðûí áóöàëòã¿é òóñëàìæèéã àÍó-ûí ìÑê-ààñ ñàíõ¿¿æ¿¿ëíý. ãýðýýíèé äàãóó ìîíãîë óëñ ìÑê-ààñ îëãîõ áóöàëòã¿é òóñëàìæèéí ìºíãººð äàðààõ ¿éë àæèëëàãààã õýðýãæ¿¿ëýõýýð òîõèðîëöîîíä áàéãàà þì. òóõàéëáàë, óëààíáààòàð õîòûí ãàçðûí äîîðõ óñíû äîîä ýõ ¿¿ñâýðèéã øèíýýð áàéãóóëàõ, Õàÿãäàë óñûã äàõèí áîëîâñðóóëæ, ¿éëäâýðèéí çîðèóëàëòààð àøèãëàõ áîëîìæòîé áîëãîõ, óñíû ñàëáàðûí òîãòâîðòîé áàéäëûã õàíãàõ ¿éë àæèëëàãààã õýðýãæ¿¿ëýõ çýðýã àæëóóä àæèë áàãòæýý. ýäãýýð ¿éë àæèëëàãààã õýðýãæ¿¿ëýõýä íèéò ñàíõ¿¿æèëò 461 ñàÿ àì.äîëëàð áîëæ áàéãàà. ¯¿íèé 111.7 ñàÿ àì.äîëëàðûã ìîíãîëûí çàñãèéí ãàçàð ãàðãàõ ¿¿ðýã õ¿ëýýæ áàéãàà þì. Õàðèí Øàäàð ñàéä ª.ýíõò¿âøèí, Ñàíãèéí ñàéä ×.Õ¿ðýëáààòàð íàð Õÿòàäàä àæèëëàæ áàéãàà þì. Õàðèí çàñãèéí ãàçðûí õýðýã ýðõëýõ ãàçðûí äàðãà ã.çàíäàíøàòàð áÍÕàó-ûí ªìªçî-íä àéë÷ëàë õèéæ áóé. ¯íäñýíäýý çàñãèéí ãàçðûí òàíõèìûí ãîëëîõ ñàéä íàð ýçã¿é, ãàäààä óëñàä àæèëëàæ áàéãàà ãýñýí ¿ã. òýãâýë ìîíãîë óëñûí Åðºíõèéëºã÷ Õ.áàòòóëãà îðîí íóòàãò èðãýäòýé óóëçàõ óóëçàëòàà ¿ðãýëæë¿¿ëýõýýð çàâõàí, ªìíºãîâü àéìãóóäûã çîðüæýý.

á.Ï¯ðýâæàâ

[email protected]


ÇÀÑÃÈÉÍ ÃÀÇÀÐ


5ýäèéÍ çàÑàã2018 îíû åñä¿ãýýð ñàðûí 19. Ëõàãâà. ¹158,159 (5008,5009)ìîÍãîËÛÍ ìýÄýý

á.Ï¯ðýâæàâ

[email protected]

ÕªÍÄªÕ ÑÝÄÝÂ

ÌîíÃîëä õýí òàòâàð

Òºëäºã:

• óëñûí áîëîí õóâèéí õýâøëèéí òîìîîõîí ¿éëäâýð, àæ àõóéí íýãæ¿¿ä

• æÄ¯-÷èä • òºðèéí àëáàí õààã÷• Õóâèéí õýâøëèéí àæ àõóéí íýãæèä

àæèëëàæ áàéãàà õ¿ì¿¿ñ• ãàçàð ýçýìøèã÷ èðãýí áîëîí àæ àõóéí íýãæ• ãàçàð òàðèàëàí ýðõëýã÷èä • ãàëò çýâñýã ýçýìøèã÷ • ¯ë õºäëºõ õºðºíãº ýçýìøèã÷ èðãýí àæ

àõóéí íýãæ • òýýâðèéí õýðýãñëèéí ýçýìøèã÷èä

Òºëäºãã¿é:

• áºõ÷¿¿ä • Äóó÷èä / ÷ºëººò óðàí á¿òýýë÷èä/ • æ¿æèã÷èí / ÷ºëººò óðàí á¿òýýë÷èä/ • Ëàì• áºº• ¯çìýð÷ • ìàë÷èí• á¿õ òºðëèéí ÷åíæ¿¿ä /ìàõ, íîãîî, öàãààí

èäýý, àðüñ øèð, âàëþò/• Íèíæà áóþó õóâèàðàà àëò îëáîðëîã÷èä • ãàð äýýðýýñ æèæèãëýí õóäàëäàà ýðõýëæ

áàéãàà õ¿ì¿¿ñ • ªðõèéí ¿éëäâýðëýã÷èä • Õóâèàðàà òàêñè ¿éë÷èëãýý ýðõëýã÷èä • áàãà îâðûí áóþó ìèêðîíû æîëîî÷èä • óÿà÷èä• Ñ¿ì, õèéä¿¿ä • Õ¿ì¿¿íëýãèéí áàéãóóëëàãóóä

10 ñàÿ òºãðºãèéí íýã àçòàí òîäðîâ

á.Ï¯ðýâæàâ

ìîíãîëáàíêíû õóäàëäàí àâñàí àëòíû õýìæýý 2018 îíû ýõíèé íàéìàí ñàðûí áàéäëààð íèéò 12.2 òîííä õ¿ð÷ýý. ªìíºõ îíû ìºí ¿åòýé õàðüöóóëàõàä, àäèë ¿ç¿¿ëýëò ãàð÷ áàéãàà àæ. òóõàéëáàë, íàéìäóãààð ñàðûí 30-íû ºäðèéã õ¿ðòýë íèéò 2.866 êã àëò õóäàëäàí àâñàí áàéíà. ªíãºðºã÷ ñàðûí áàéäëààð íýã ãðàìì àëò õóäàëäàí àâàõ ìîíãîëáàíêíû äóíäàæ ¿íý 95.042.34 òºãðºã áàéãàà

àæ. ò¿¿í÷ëýí “Äýëõèéí çàõ çýýë äýýðõ íýã óíöè àëòíû ¿íý 1200 àì.äîëëàðààñ äîîøîî îðîîä áàéíà. Ñ¿¿ëèéí ¿åä àëòíû ¿íý áàãà çýðýã áóóð÷ áàéíà. ªíººäðèéí õàíø 1190 àì.äîëëàðààð áîäâîë 20 òîíí àëò íü 650-700 ñàÿ àì.äîëëàðòàé òýíöýæ áàéíà. ìîíãîëáàíê òºëºâëºñºí àëòàà õóäàëäàí àâáàë âàëþòûí íººö 700 ñàÿ àì.äîëëàðààð íýìýãäýõ á¿ðýí áîëîìæòîé. æèë á¿ð àëò õóäàëäàí àâàëòààð äàìæóóëàí âàëþòûí íººö 700 ñàÿ àì.äîëëàðààð íýìýãäýíý ãýäýã íü

ýðãýýä ýäèéí çàñàãò òèéì õýìæýýíèé äýì áîëíî. ãàäààä âàëþòûí íººö íýìýãäýõèéí õýðýýð òºãðºãòýé õàðüöàõ àì.äîëëàðûí õàíø òîãòâîðæèæ, èðãýäèéí õóäàëäàí àâàõ ÷àäâàð ñàéæèðíà. Äýýð íü ãàäààä õóäàëäàà ºñ÷ áàéãàà. ãàäààä õóäàëäààã ñàíõ¿¿æ¿¿ëæ áàéãàà ãîë ýõ ¿¿ñâýð íü âàëþòûí íººö ø¿¿ äýý” ãýæ ìîíãîëáàíêíû Äýä Åðºíõèéëºã÷ á.Ëõàãâàñ¿ðýí ÿðüñàí áàéíà.


Ìîíãîëáàíê 12.2 òîíí àëò õóäàëäàí àâ÷ýý

òªëäªÃ, òªëäªÃÃ¯éâý

á.Ï¯ðýâæàâ

Åáàðèìò ñóãàëààíû ýýëæèò òîõèðîë ýíý ñàðûí 16-íû ºäºð áîëëîî. ýíý óäààãèéí òîõèðîëä 2018 îíû íàéìäóãààð ñàðûí 1-31-íèé ºäðèéí õîîðîíä õóäàëäàí àâàëò õèéæ, á¿ðòã¿¿ëñýí Íªàò-ûí áàðèìòûã õàìðóóëñàí

þì. òîõèðëîîð íèéò 20 ãàðóé ìÿíãàí èðãýí òîäîðñîí áºãººä 50 ìÿíãàí òºãðºãèéí àçòàí 19447, 200 ìÿíãàí òºãðºãèéí àçòàí 1970, ñàÿ òºãðºãèéí àçòàí 196, òàâàí ñàÿ òºãðºãèéí àçòàí 21, 10 ñàÿ òºãðºãèéí íýã àçòàí òîäîð÷ýý.

á.Ï¯ðýâæàâ

áàíêíû õîëáîîíîîñ æèë á¿ð õ¿ðòýýìæèéí ñóäàëãààã õèéäýã àæ. Ñóäàëãààãààð áàíêíû ñàëáàðò î÷èæ ¿éë÷ë¿¿ëäýã õ¿íèé òîî äºðâºí æèëèéí äîòîð õî¸ð äàõèí áàãàññàí áàéíà. ãýõäýý áàíêíû ã¿éëãýýíèé òîî 40 õóâèàð ºñ÷ýý. ýíý íü èðãýä äèæèòàë, öàõèì, ìîáàéë, ïîñ, àòì-ûí ¿éë÷èëãýýã èë¿¿ àøèãëàæ áàéãààòàé õîëáîîòîé àæýý. òóõàéëáàë, ìàíàé óëñ 100 ìÿíãàí õ¿íä íîîãäîõ áàíêíû ñàëáàð, àòì-ûí òîî, èíòåðíýò ã¿éëãýýãýýð ºíäºð

õºãæèëòýé îðíû òºâøèíä áàéäàã. ìºí äýëõèéí áàíêíû ñàíõ¿¿ãèéí ñàëáàðò ãàð÷ áóé ñàíõ¿¿ãèéí òåõíîëîãè àøèãëàæ ¿éë÷èëãýýãýý õºíãºâ÷ëºõ, ÷àíàðàà ñàéæðóóëàí àæèëëàæ áàéãààòàé õîëáîîòîé þì áàéíà. Ñàíõ¿¿ãèéí øèíý òåõíîëîãèéã áàíêèí äîòðîî, áàíêíààñ ãàäíà õàðèëöàã÷òàéãàà ãýñýí õî¸ð õýëáýðýýð ÿâóóëæ áàéãàà þì áàéíà. áàíêóóä QPay, social pay çýðýã QR êîäîîð óíøäàã òºëáºðèéí ñèñòåìèéã àøèãëàæ áàéíà. Ïîñ, èíòåðíýò áàíêíû ã¿éëãýý ñ¿¿ëèéí äºðâºí æèëèéí äîòîð ãóðàâ äàõèí ºñ÷ýý.

“Ñàéíøàíä ñàëõèí ïàðê” íýýëòýý õèéëýý

á.Ï¯ðýâæàâ

Äîðíîãîâü àéìãèéí Ñàéíøàíä ñóìàíä õýðýãæèæ áóé 55 ìâ-ûí õ¿÷èí ÷àäàëòàé “Ñàéíøàíä ñàëõèí ïàðê”-ûí íýýëò º÷èãäºð áîëæýý.

Ñàëõèí ïàðêèéí áàðèëãà óãñðàëòûí àæèë äóóññàíààð öàõèëãààíû õîëáîëòûã ìàíàé óëñûí íýãäñýí öàõèëãààí øóãàì ñ¿ëæýýíä õîëáîæ, ýð÷èì õ¿÷ íèéë¿¿ëýõ àæèë ýõýëæýý. Ñàéíøàíäûí ñàëõèí ïàðê àøèãëàëòàä îðñíîîð îðîí íóòàãò 30-40 áàéíãûí øèíý àæëûí áàéð ãàðàõ áºãººä

¿¿íä îðîí íóòãèéí èðãýäèéã àæèëëóóëàõààð òºëºâëºæýý. ìºí á¿òýýí áàéãóóëàëòàä îðîí íóòãèéí êîìïàíèóä, èðãýä îðîëöîæ áàéãàà àæ.

òºñëèéã Åâðîïûí õºðºíãº îðóóëàëòûí áàíê, Åâðîïûí ñýðãýýí áîñãîëò õºãæëèéí áàíê, Äàíèéí ýêñïîðòûí õºãæëèéí àãåíòëàãèéí íèéò 120 ñàÿ àì.äîëëàðûí õºðºíãº îðóóëàëòààð áàðüñàí áàéíà. 55 ìâ-ûí õ¿÷èí ÷àäàëòàé ñàëõèí ñòàíö íü 50 ãàðóé ìÿíãàí ºðõòýé õî¸ð ÷ àéìãèéã æèëäýý öàõèëãààíààð õàíãàõ áîëîìæòîé àæýý.

Áàíêíû ñàëáàðààð ¿éë÷ë¿¿ëäýã õ¿ì¿¿ñèéí òîî áóóð÷ýý



6 öàÃ ¯å2018 îíû åñä¿ãýýð ñàðûí 19. Ëõàãâà. ¹158,159 (5008,5009)ìîÍãîËÛÍ ìýÄýý

ÃåîëîÃèéí çóðàÃëàëûÃ


òóñ êîìïàíè 4324 êèëîìåòð êâàäðàò òàëáàé áóþó 12 ëèñòýä 1:50000-íû ìàøñòàáûí ãåîëîãèéí çóðãèéã ãóðâàí æèëèéí õóãàöààíä òºñâèéí õºðºíãººð õèéõ ýðõ àâ÷ýý. ãàçðûí õýýëýíä øèíãýõ íàðíû èë÷èíä îíãîæ áîðëîñîí ãåîëîãè÷ çàëóóñ ñýòã¿¿ë÷ áèäýíòýé õàëóóí äîòíîîð ìýíä÷èëýí óãòàâ. êýìïèéí ãýð¿¿äèéí õîéíî òýãø ºíöºãò õýëáýðýýð õàéðöàãëàñàí òàëáàéä öóãëóóëñàí ÷óëóóíû äýýæ¿¿äèéã íýã ýãíýýíä ýìõ öýãöòýé áàéðëóóëæýý.

“ãåî ýðèí” ÕÕê-èéí çàõèðàë á.áààñàí “ìàíàé àíãè 10 ãåîëîãè÷òîé. ýíý çóí íàéìàí ëèñò áóþó 2500 îð÷èì êèëîìåòð êâàäðàò òàëáàéí çóðãèéã õèéíý. ªíººäðèéí áàéäëààð õèéõ àæëûíõàà 75 õóâèéã ã¿éöýòãýñýí. ãåîëîãèéí çóðàãëàë çºâõºí óóë óóðõàé çîðèóëàëòòàé áèø. òóõàéí ãàçðûí óðãàìàë, øàâüæ àìüòíû ¿ëäýãäýë, õóóðàéøèëò, öºëæèëò, àÿíãà öàõèëãààí áóóõ ìàãàäëàë á¿õèé ãàçðûí áàéðëàë áîëîí ¿åð óðñàõ ãàçðûã õ¿ðòýë çààæ ºãäºã. ìºí íóòàã îðíû õýìæýýíä áàéãàà ºâºëæºº, õàâàðæàà, õóäàã óñò öýãèéí íàéðëàãà ýðäýñ áîäèñûã àíãèëæ, ãåî ýêîëîãèéí àæèë õèéäýã” õýìýýí ÿðüñàí þì.

òýðáýýð îðîí íóòãèéí èðãýäèéí àíäóóðäàã àñóóäàë íü ãåîëîãè, óóë óóðõàé õî¸ðîî ÿëãàäàãã¿éä áàéãàà õýìýýí ÿðèëàà.

áèä ìàðãààø ºãëºº íü êýìïýýñ 35 êèëîìåòðèéí çàéä áàéðëàõ “óëààí õóäàã” õýìýýõ ãàçàð áàéðëàõ ýðëèéí òàëáàéä î÷ëîî.

ýðëèéí òàëáàéä õàà ñàéã¿é òààðäàã ýíãèéí õàðàãäàõ ÷óëóó õàðàãäàíà. òýäãýýð ÷óëóó ãåîëîãè÷äîä ýðò ãàëàâ åðòºíöèéí ò¿¿õèéã õ¿¿ðíýäýã ãýíý. ýðõèé õóðóóíû ÷èíýý ë¿¿ï õýìýýõ òîìðóóëäàã øèëýýð ÷óëóóã

íîðãîæ áàéãààä àíõààðàëòàé øèðòýõ çàëóó ãåîëîãè÷èä îëîí ìÿíãàíû òýðòýýõ íóóöûí îíüñèéã òàéëàõ ìýò õàðàãäàâ. ýëñíèé øèðõãýýñ òîìã¿é ºíãº ºíãººð ñîëîíãîðîõ òàëñò á¿õèé øèðõãèéã íü øèíæëýýä äýýðõ ÷óëóóíä áàéãàà çýñèéí õ¿äðèéí àãóóëàìæèéí òàëààð òýäíýýñ ñîíñîîä ãàéõàæ áèøðýõ ñýòãýë òºðñºí þì. Õîîðîíäîî 500 ìåòðèéí çàéòàé äýýæ¿¿äýýñ ñîð÷ëîí àâ÷ 10 êèëîãðàìì îð÷èì ÷óëóó ¿¿ðýýä, áàãàäàà 6-7 êèëîìåòð èõäýý 10 ãàðóé êèëîìåòð ãàçàð ¿¿ð÷ ÿâãàí àëõäàã ãåîëîãè÷èéí àæëûã ÷èí ñýòãýëòýé ë õ¿í õèéäýã àæ.

Àëò çýñèéí ¿íäñýí îðä èëð¿¿ëæýý

ãåîëîãèéí çóðàãëàë, ãåîëîã÷äèéí àæëûí ¿ð ä¿íã òîäîðõîéëîõ äàðààãèéí àëõàì áîë ãåîëîãèéí ýðýë ¿íýëãýýíèé òàëáàé þì. óëààíáààòàð õîòîîñ 550 êèëîìåòðò áàéðëàõ ªìíºãîâü àéìãèéí öîãòöýöèé, ìàíëàé ñóìûí çààãò áàéðëàõ Õàí õóäãèéí ýðýë ¿íýëãýýíèé òàëáàéä î÷ëîî. òóñ ãàçàðò ãåîëîãèéí ñóäàëãààíû ¿íäýñíèé òºâ ºíãºðñºí äîëäóãààð ñàðààñ õîéø õàéãóóë ýðëèéí àæèë ã¿éöýòãýæ áàéãàà àæ. áèä ñóäàëãààíû òºâèéí àõëàõ ãåîëîãè÷ ã.òºðìàãíàéòàé óóëçàæ, õèéæ áóé ýðýë, ¿íýëãýý, ñóäàëãààíû àæëûí òàëààð íü òîäðóóëëàà. òýðáýýð “îäîîãèéí áàéäëààð 4000 òóóø ìåòð áóþó íàéìàí öîîíîã ºðºìäñºí. Õýýðèéí ñóäàëãàà áîëîí ëàáîðàòîðèéí ñóäàëãààíû óðüä÷èëñàí ä¿íãýýð àëò, çýñíèé àãóóëãà õàðüöàíã¿é ºíäºð ãàðñàí. çàðèì äýýæýýñ òîíí òóòàìä 30 ãðàìì àëòíû àãóóëãà èëýð÷ áàéíà. ãýõäýý óðüä÷èëñàí áàéäëààð òàëáàéí àëò, çýñíèé íººöèéã ýöýñëýí òîãòîîãîîã¿é. Åð íü áîë ¿íäñýí îðäûã èëð¿¿ëñýí” ãýâ.

çîãäîð, íîîñ íü ñóãñàëçñàí ãîâèéí ýçýí òýìýýí ñ¿ðýã õîíãîðòîí õàðàãäàíà. ßãààí öýöýã ñî¸îëñîí õàðãàíûí ¿ç¿¿ð øàðãàëòàí ãàíäàæ, ãàçðûí õýâëèéí ñàëõèíä òààíûí òîëãîé õàãäàð÷ýý. ýãí¿¿ëýí ºðñºí äýýæíèé ÷óëóóã àíãèëæ áóé çàëóó ãåîëîãè÷òîé óóëçàæ, çàëóó õ¿í æèëèéí 180 õîíîãò õýýðýýð ãýð, õýöýýð äýð õèéæ, ÿâàõ õýö¿¿ áèø ¿¿ õýìýýí àñóóõàä. ãåîëîãèéí ñóäàëãààíû òºâèéí òàâäóãààð àíãèéí àõëàõ ãåîëîãè÷ Í.ãàí-ýðäýíý “áè ãåîëîãè÷îîð àæèëëààä íàéìàí æèë áîëëîî. ìîíãîëûí ãåîëîãè äýëõèéí ò¿âøèíä õ¿ðòýë õºãæèæ áàéíà. ãåîëîãèéí ñóäàëãààíû õ¿ðýýëýíãèéí õýðýãæ¿¿ëæ áàéãàà ãóðâàí æèëèéí ñóäàëãààíû àæèë íü çàëóó ãåîëîãè÷èéí õóâüä ýð÷èìæ¿¿ëñýí ñóðãàëò áîëæ áàéãààä èõ áàÿðëàæ áàéãàà. òýãýõýýð öààøäàà ìèíèé àæëûí òóðøëàãà èë¿¿ ºíäºð ¿íýëýãäýíý. ýõ îðíîî òàíüæ ìýäýõ ãýñýí àÿíû õàðãóé, àæëûí àìò íàäàä õýçýý ÷ õýö¿¿ ñàíàãäàæ áàéãààã¿é” õýìýýí òîëãîäûí îðîé øèðòýí ºã¿¿ëñýí þì.

áèä Õàí õóäãèéí îðäîîñ íàéìàí êèëîìåòðò áàéðëàõ “çàíàäó ìàéíç” ÕÕê-èéí êýìïèéã çîðèëîî. Õàéëààñ ìîäîîð ñ¿¿äðýâ÷ õèéñýí òàìõè òàòàõ öýã, òºìºð ÷èíãýëãèéã äàâõàðëàæ áàðüñàí ¿éëäâýðèéí

áàðèëãàä î÷ëîî. Õàðàãäàæ áàéãààñàà èë¿¿ òîõèëîã äýýðõ áàéãóóëàìæ äîòîð øèðýýí äýýð ºðºìäëºãèéí ÷ºìãºí ÷óëóóí äýýæ¿¿äèéã àíãèëàí ÿëãàõ àæèë õèéãäýæ áàéâ.

òýäíèé äóíäààñ ãîéä àíõààðàë òàòñàí 20 ãàðóé íàñíû öàðàéëàã, íàìõàí øàð îõèíòîé î÷èæ òàíèëöëàà. ò¿¿íèé íýðèéã ó.öàöðàë ãýõ áºãººä òóñ êîìïàíèä ãåîëîãè÷ õèéäýã àæ. òýðáýýð “áè íýã æèë ãåîëîãè÷îîð àæèëëàæ áàéíà. ìàíàé êîìïàíèéí àæèëëàõ îð÷èí íºõöºë õýâèéí. Õàíãàìæ ñàéòàé. áèä 14 õîíîã àìðààä 28 õîíîã àæèëëàäàã. ìàíàé êîìïàíè îäîî õî¸ð òàëáàéä ºðºìäëºãèéí àæèë õèéæ áàéíà. Õàðìàãòàé öàãààí ñóäëûí îðä äýýð íººö íýìýãä¿¿ëýõ ºðºìäëºãèéí àæèë ÿâàãäàæ áàéíà. Ñàÿõàí íýýãäñýí “çàðàà” õýìýýõ îðä äýýð íººö òîäðóóëàõ ºðºìäëºãèéí àæèë ÿâóóëæ áàéãàà. ìèíèé öàëèí ìàø áîëîìæèéí” ãýñýí þì.

“Çàíàäó ìàéíç” ÕÕÊ-èéí îðîí íóòãèéí

àæèë÷èä 1.1-1.2 ñàÿ òºãðºãèéí öàëèíòàé

îðîí íóòàã õàðèóöñàí ìåíåæåð ð.áàòòºð “Õàðìàãòàé îðäîä îðîí íóòãààñ 16 õ¿í àæèëëàæ áàéíà. ýíý íü íèéò àæèë÷äûí 30 õóâèéã ýçýëäýã. öàëèí ºäðèéí 30-40 ìÿíãàí òºãðºã áàéäàã. Ñàðäàà ãàð äýýð 1.1 ñàÿ îð÷èì òºãðºã àâäàã. ìºí öîãòöýöèé ñóìûí æèæèã äóíä ¿éëäâýðëýë ýðõëýã÷äýýñ Õàðìàãòàé òºñºëä õýðýãëýãäýæ áóé á¿õ

àæëûí õóâöàñ áîëîí áýýëèé, øóóäàé, çýðãèéã òºâëºð¿¿ëýí æèëèéí 70-80 ñàÿ òºãðºãèéí õóäàëäàí àâàëò õèéäýã” ãýâ.

“çàíàäó ìàéíç” ÕÕê-èéí ºðºìäëºãèéí òàëáàéä õàìãèéí ã¿íäýý 1400 ìåòðèéí ã¿íýýñ ºðºìäëºã õèéäýã àæ. ìºí äóíäæààð 500-600 ìåòðèéí ã¿íä ºðºìäëºã õèéäýã áàéíà. òóñ êîìïàíè öîãòöýöèé ñóìûí áèëãýõ áàãò íººöºº íýìýãä¿¿ëýõ õàéãóóëûã îäîîãîîð õèéæ áàéãàà áºãººä 1:1000 ìàøñòàáòàé çóðàãëàëûí äàãóó 100 ìåòðèéí òîðëîã ¿¿ñãýñýí áàéíà.

àøèãò ìàëòìàë ãàçðûí òîñíû åðºíõèé ãàçðààñ ãåîëîãèéí òîãòîö áà àøèãò ìàëòìàëûí áàéðøëûí ç¿é òîãòëûã òîäðóóëàí 80 ãàðóé òºðëèéí 1900 ãàðóé îðä, 7500 îð÷èì èëýðö, ãåîôèçèê, ãåîõèìèéí îëîí ìÿíãàí ãàæèë, ýðäýñæñýí öýã¿¿äèéã òîãòîîæýý. óëìààð ìîíãîë óëñûí ýðäýíýñèéí ñàíä 2783.65 òîíí àëò, 42.1 ìÿíãàí òîíí ìºíãº, 60.6 ñàÿ òîíí çýñ, 1530 ìÿíãàí òîíí ìîëèáäåí, 1822.4 ñàÿ òîíí òºìðèéí õ¿äýð, 38.5 òýðáóì òîíí í¿¿ðñ çýðýã ãîëëîõ àøèãò ìàëòìàëûí íººöèéã óëñûí íýãäñýí á¿ðòãýëä á¿ðòãýñýí òóõàé ìýäýãäñýí þì. ìîíãîë óëñ 2020 îí ãýõýä íèéò íóòàã äýâñãýðèéíõýý 45 õóâüä óëñûí òºñâèéí õºðºíãººð ãåîëîãèéí ñóäàëãààíû àæèë ã¿éöýòãýõ òºëºâëºãººòýé áàéãàà ãýíý. ýõ îðíû ýðäýíýñèéã ìîíãîë èíæåíåðèéí çóðàãëàëààð òîðëîí á¿ðõýæ á¿ðòãýõ àæèë èéíõ¿¿ àìæèëòòàé ÿâàãäñààð áàéíà.

ÄÓÃÀÀÐÛÍ ÑÓÐÂÀËÆÈËÃÀ

Ãàçðûí ã¿íèé 407 ìåòðýýñ ºðºìäëºã õèéæ áàéíà.

Ñóäàëãààíû õ¿ðýýëýí, ëàáîðàòîðò õ¿ðãýæ äýýæ ÷óëóóã àíãèëæ áàéíà.

Ãåîëîãèéí çóðàãëàëûí öýãèéã òýìäýãëýæ áóé íü.Äýýæ ÷ºìºã ÷óëóóíä òýìäýãëýãýý õèéæ áàéíà.

30 æèëèéí äàðàà õèéæ áàéíà

...ªíººäðèéí áàéäëààð õèéõ àæëûíõàà 75

õóâèéã ã¿éöýòãýñýí. Ãåîëîãèéí çóðàãëàë çºâõºí óóë óóðõàé çîðèóëàëòòàé áèø.

Òóõàéí ãàçðûí óðãàìàë, øàâüæ

àìüòíû ¿ëäýãäýë, õóóðàéøèëò,

öºëæèëò, àÿíãà öàõèëãààí áóóõ ìàãàäëàë á¿õèé ãàçðûí áàéðëàë áîëîí ¿åð óðñàõ

ãàçðûã õ¿ðòýë çààæ ºãäºã. Ìºí íóòàã îðíû õýìæýýíä áàéãàà ºâºëæºº,

õàâàðæàà, õóäàã óñò öýãèéí íàéðëàãà ýðäýñ áîäèñûã

àíãèëæ, ãåî ýêîëîãèéí àæèë õèéäýã” õýìýýí

ÿðüñàí þì...


7Íèéãýì2018 îíû åñä¿ãýýð ñàðûí 19. Ëõàãâà. ¹158, 159 (5008, 5009)ìîÍãîËÛÍ ìýÄýý


ªâºðõàíãàé àéìãèéí Ñàíò ñóì öàõèóðò áàãèéí ìàë÷èí ã.Õàëòàðûã ýãýë àìüäðàëûí õîéìîðòîî óðèëàà.

Õóðûí ýëáýãò ñýòãýë äýâòñýí ìàë÷èí ã.Õàëòàð àõûíõ èõ çàìûí õàðãóé óãòàæ ãàíö ãýðýýð íàìàðæèæ áàéâ. “Äºðºâä¿ãýýð àíãè òºãñººä ìàë äýýð ãàðñàí äàà. áè õýòýýñýý ìàëä äóðòàé õ¿¿õýä áàéñàí. Øèëá¿¿ðýýð õºë ä¿¿æëýõ óíàà õèéñýí õîðãîë øèã áîð õ¿¿ õóðãàíû çàõàä ã¿éäýãñýí” õýìýýí ÿðèõ íü òýðòýý 40 æèëèéí ºìíºõ õ¿¿õýä íàñíûõ íü äóðñàìæ ñýòãýëèéí õîéìîðò çàëðàâ óó ãýëòýé. ªãëºº íàð àæèæ, ñàëõèíû õýýãýýð òýíãýð øèíæèí õîíèî áýë÷ýýñíýýð ìàë÷èí õ¿íèé íýã ºäðèéí àæèë ýõýëíý. Õî¸ð íàðíû õîîðîíä öàãèéí õóâèàðã¿é õºäºëìºð ¿íýíäýý õýö¿¿ ñàíàãäàæ áàéëàà. áîðâè òýíèéõã¿é èõ àæëûí äóíäóóð íü ìàë÷èí çàÿà õîëáîñîí àìüäðàëûí ò¿¿õèéã íü ÿðèóëàõ ãýæ õýñýãòýý àì õýëèéã íü ÷àíãààñàí þì. Äýíä¿¿ ãýìýýð àÿäóó çººëºí äóóòàé ò¿¿íèé õàðöíààñ òàë íóòãèéí àìàð àìãàëàíã îëæ õàðíà. òýðáýýð 1964 îíû õàâàð ìàë÷èí àðä ãîíãîðûí äóíä õ¿¿ áîëîí òºðæýý. 1982 îíä óëààíáààòàð õîò óëààíõóàðàíä áàéðëàõ àâòî çàñâàðûí 011 ä¿ãýýð àíãèä öýðãèéí àëáà õààñàí áàéíà. òýðáýýð “ãóðâàí æèë àâòî çàñâàðûí öýðãèéí àíãèä àëáà õààõäàà òåõíèê îãò ñîíèðõîîã¿é. Íóòàãòàà î÷èæ ìàëàà ìàëëàõûã ë õ¿ñäýã áàéëàà” ãýæ õ¿¿ðíýõ íü ÿñíû ìàë÷èí ãýäãèéã èëòãýíý.

àìüäðàë ò¿¿íä èõ ç¿éë ºã÷ýý. öýðãýýñ õàëàãäàæ èðýýä æèëèéí äàðàà ýöãèéí ãîëîìòîîñ òóóðãà òóñãààðëàæ, íóòàã îðîíäîî õ¿íäëýãäñýí íîìòîé õ¿íèé äîëîî äàõü îòãîí îõèí ö.áóðìààòàé õàíèëñàí áàéíà. “ìèíèé õàäàì ààâ í.öýðýíäîðæ íàäàä àìüäðàëûí óõààí çààñàí ñàéõàí õºãøèí áàéñàí. ãýðãèéòýéãýý ñóóñíààñ õîéø áèä õî¸ðò ¿ð õ¿¿õýä çàÿàãààã¿é. òýýð æèë ýõíýðèéí ýã÷ õ¿íä ºâäººä áàãà îõèíîî ìàíàéä ò¿ð ¿ëäýýñýí þì. Äºíãºæ çóðãààí ñàðòàé, íÿëõ àìüòàí


[email protected]

Ã.õàëòàð: Ìàë×èí çàßàíäàà íýÃ ×

ªäªð Ãóíäàæ ßâààÃ¯é ýý

ÝÃÝË ÀÌÜÄÐÀË

àâ÷ ¿ëäýæ áàéëàà. óãæíû òîëãîé õºõºõã¿é, ãóðâàí öàã óéëààä, õºëñ íü öóâ÷èõñàí. Õàðàõààð ºðºâäººä öýýæ õºíä¿¿ðëýýä áàéäàã. òýãæ òýãæ íýã þì ÿäðààä óíòààä ºãñºí. ìèíèé æîîõîí øàð îõèí ÷èíü ÿìààíû ñ¿¿ãýýð ë õ¿í áîëñîí. ýýæ íü ºâ÷íºº ýäãýýãýýä ýðãýýä èðýõýä îõèíîî ºã÷ ÷àäààã¿é. Õàäàì ààâäàà ë áàÿðëàæ ÿâäàã. áèä õî¸ðûí ýëýã äýâòýýõ ¿ð, íàäàä òîõèîëäñîí õàìãèéí ñàéõàí ç¿éë” õýìýýí ºã¿¿ëýõýä ýöýã õ¿íèé íî¸í íóðóó òºâøèí çàí õàðàãäàæ áàéñàí þì.

Ã.Õàëòàð: Ãàí çóäûí ãàøóóí çîâëîí òîéðîîã¿é ýý

ã.Õàëòàð àõ öýðãýýñ õàëàãäàæ èðýýä 1991 îí õ¿ðòýë íýãäëèéí ýì õîíü ìàëëàæýý. Íýãäýë òàðñíû äàðàà õóâèéí ìàë àæ àõóé ýðõýëñýýð ºäèéã õ¿ðñýí òýðáýýð “ªãëºº ýðò áîñîæ õîòîî ýðãýýä àëõàõ ñàéõàí áàéäàã þì.

ìàíàéõ 2010 îíû æèëèéí ýöñèéí ìàë òîîëëîãîîð ìàë÷íû à äàíñàíäàà 700-ààä òîëãîé ìàëûí á¿ðòãýë òýìäýãë¿¿ëñýí. Õàâàð õîòîî õàðëóóë÷èõààä 60 ãàðóé ÿìàà, ãàíèðõñàí 10-ààä ¿õýðòýé ¿ëäñýí ºäð¿¿ä îäîî ÷ ìèíèé ç¿ðõýíä øàð óñ õóðóóëäàã” õýìýýãýýä áàéãàëèéí ãàìø-ãèéí ºìíº ýðõã¿é òàõèì íóãàëñíàà äóðñàí øèìèéí àðõèíààñ áàëãàí õýñýã áîäëîãîøèðñîí þì. “öàãèéí

õàòóóä ¿ñòýé äýýëýý òàéëàëã¿é ºäºð õîíîãèéã ºíãºðººõ ¿å áàéñàí. öàé áóöëàõûí òºäèéä íîéð àâààä ë àÿãà öàé îî÷îîä ñóóæ áàéõäàà õ¿í á¿ëòýéñýí áîë ãýæ õàÿà áîäîãääîã ë þì. 2010 îíû çóí ãàçðûí ãàðö ñàéí ãàðñàí. ãýâ÷ íàìàð àðàâäóãààð ñàðä öàñ äàðñíààð ìàëûí õàìàð õàòãàõ ºâñã¿é ¿ëäýýã¿é. òýð æèë àçàðãààð íü àäóóãàà àäóóãàà àëä÷èõààä õàâàð íü á¿ðýíãèéí õîéä òàëààñ òîëãîé á¿ðýí îëîõîä

íóëèìñ ãàð÷ áàéñàí ø¿¿” õýìýýí ººðòºº òîõèîëäñîí ãàøóóí ñóðãàìæèéã ìºð àëäàëã¿é ºã¿¿ëæ áàéñàí þì. òýð æèëèéí çóäààð õîòîî õàðëóóëñàí îëîí ìàë÷èí õîò ðóó í¿¿æýý. “óóëûí ýíãýðò õîîñîí ºâºëæººí¿¿ä õàíõàéãààä ë ìóóõàé ø¿¿. öàã õàòóó õîòîî õàðëàõûã õàðñàí ÷ ãýðèéí áóóðèàð òàìãàëñàí ãîëîìòîî îðõèæ í¿¿õ áîäîë òºðººã¿é ë þì äàà” õýìýýí ø¿¿ðñ àëäàâ.

Íýìæ ìàë õóäàëäàæ àâàëã¿é, ¿ëäñýí öººí òîëãîé ìàëàà àðèãëàæ ºñãºñºí ã.Õàëòàð àõ, ö.áóðìàà ýã÷ õî¸ð ºíººäºð òîâ õèéñýí ìàëòàé áîëæýý. ãóðâàí öàãèéí çàéòàé ã¿¿ ñààæ, õîíü ÿìààãàà õîëáîí ñààëü àâ÷ öàãààí èäýý áîëîâñðóóëäàã òýäíèéõýýð áóóæ ìîðäîõ àéë÷äûí õºë òàñàðäàãã¿é áîëîëòîé. ìººãºí ìàëãàé äóõäóóëæ òàâüñàí ãàíäóó ñààðàë äýýëòýé 70 ãàðóé íàñíû õºíõºð áîð ºâãºí õîíèíû áýë÷ýýðýýñ áóóãààä ìîðäîâ. àðãàëûí ãàë äýýð áóöëàõ ààðöíû ýõ¿¿í ¿íýð õàíõèéíý. Õàëààñàí óñ þ¿ëæ çîãñîõ ãýðèéí ýçýãòýéã “ìàíàé áóðìàà ãàð ñàéòàé. öàãààí èäýý áîëîâñðóóëàõäàà èõ ìàñòåð ë ãýñýí ¿ã. Õ¿¿õýýä õî¸ð óñààð àâñàí øàð òîñòîé íýðìýë íü ðàøààí áîëæ èõ íî¸äûí çîîãèéí òýðã¿¿íä ë òàâèãäàíà” õýìýýí òýñãýëã¿é ã¿äõèéí ø¿ëñýý çàëãèëàà. Øàð òîñ õºâ¿¿ëñýí õàëóóí íýðìýëýýñ äóíä ãàðûí ìºíãºí àÿãààð ãóðàâ òàòñàí õºãøèíèé

ìàãíàé õºëñ íü ÷èéõàð÷ õàìàð äýýð íü øàð áóäààí ÷èíýý áºíæèãºð äóñëóóä ¿¿ñ÷ õàðàãäàíà. çàí ñàéòàé àéëä õ¿í èõ öóãëàíà, çàìàã ñàéòàé íóóðàí øóâóó èõ áóóíà ãýæ õîíèíû õèøèãòýé õ¿¿õýä, õºãøèä, àäóó ìàëûí ýðýë÷èä ãýýä áóóæ ìîðäñîí õýí á¿õíèé ãàðûã òýíèéëãýõ ºãººìºð íàéðñàã ìîíãîë çàíøèë õºäºº íóòàãò õàäãàëàãäàí ¿ëäñýíèéã ìýäýõ íü ñàéõàí áàéñàí þì.

Øèëá¿¿ð óíàæ õóðäëàí äàâõèõ áààñòàé áóðõàíòàé õî¸ð õºãøèí çýý õ¿¿ãýý ñóðãóóëüä îðâîë äàãààä ë ñóóðèí áàðààäíà õýìýýí õººðíº. Õºäºº ºññºí õ¿¿õýä áîðîã, áàðàãòàé áîë ãóòàë õóâöàñ ºìñºõã¿é õàðàãäàíà. ãýðèéí ýçýí äºðâºí íàñòàé æààë õ¿¿äýý ýìýýë òºõººð÷ óíàãà ç¿ñýëæ ºã÷ýý. “ýíý íàñàíäàà ìàë÷èí çàÿàíä àìüäàðñàíäàà ãóíäàæ, ãàíäàæ ÿâñàí ºäºð íýã ÷ áàéõã¿é ýý” õýìýýí ñýòãýë òýí¿¿í ºã¿¿ëýõ ìîíãîëûí àìàð àìãàëàí ìàë÷íû õîòíîî ë ìýäðýãäëýý.

...Çàí ñàéòàé àéëä õ¿í èõ öóãëàíà, Çàìàã ñàéòàé íóóðàí øóâóó èõ áóóíà ãýæ õîíèíû õèøèãòýé õ¿¿õýä, õºãøèä, àäóó ìàëûí ýðýë÷èä ãýýä áóóæ ìîðäñîí õýí á¿õíèé ãàðûã òýíèéëãýõ ºãººìºð íàéðñàã ìîíãîë çàíøèë õºäºº íóòàãò õàäãàëàãäàí ¿ëäñýíèéã ìýäýõ íü ñàéõàí áàéñàí þì...

8 ìýäýýëýë2018 îíû åñä¿ãýýð ñàðûí 19. Ëõàãâà. ¹158, 159 (5008, 5009)ìîÍãîËÛÍ ìýÄýý


×èÍÃÝËòÝé ä¯¯ðÝÃ

×Ä 6-ð õîðîî 6-ð õîðîîëîë 24-ð áàéð 1983 îíä àøèãëàëòàíä îðñîí 38ì2. ¯íý: 70 ñàÿ. ñàÿ Óòàñ: 95001632, 88971632

×Ä 7-ð õîðîî çóðàãòûí õóó÷èí ýöýñ 2008 îíä àøèãëàëòàíä îðñîí 200ì2 äýëã¿¿ð çàðíà. ¯íý: 160 ñàÿ. Óòàñ: 95001624, 88971624

×Ä 13-ð õîðîî ñóðãóóëèéí 34 2002 îíä àøèãëàëòàíä îðñîí 93ì2 áàéøèíòàé õàøàà áàéøèí çàðíà. ¯íý: 45 ñàÿ. Óòàñ: 95001627

×Ä óðàí ìàíäàëûí áóóäàë ñóðàã÷ûí 31 2008 îíä àøèãëàëòàíä îðñîí 670ì2 õàøàà áàéøèí çàðíà. ¯íý: 24 ñàÿ. Óòàñ: 95001624

×Ä 9-ð õîðîî öàãààí áàéðíààñ äýýø 2012 îíä àøèãëàëòàíä îðñîí 56ì2 áàéøèíòàé õàøàà çàðíà. ¯íý: 35 ñàÿ Óòàñ: 95001627

×Ä àð ñîãîîò 1-ð ãóäàì 700ì2 2012îíä àøèãëàëòàíä îðñîí 380 òîãòîé õàøàà áàéøèí çàðíà. ¯íý: 45 ñàÿ. Óòàñ: 95001620, 88971620

×Ä Äýíæèéí ìÿíãà áóëãèéí 6Ä 2013 îíä àøèãëàëòàíä îðñîí õóäàã áóóäàëäàà îéðõîí õàøàà áàéøèí çàðíà. ̄ íý: 35 ñàÿ. Óòàñ: 95001627

ÕÀÍ-ÓÓË ä¯¯ðÝÃ

ÕóÄ ç¿¿íáàÿí óóë õàøàà áàéøèí 2 ºðºº 980ìê ãàçàð. ¯íý: 25 ñàÿ Óòàñ: 95001624, 88971624

ÕóÄ 15-ð õîðîî çóñëàíãèéí áàéøèí 134ìê. ¯íý: 135 ñàÿ. Óòàñ: 95001622, 88971622

ÕóÄ íèñýõèéí ýöýñò õàøàà áàéøèí çàðíà. 64ìê áàéøèí 530ìê ãàçàð. ¯íý: 46 ñàÿ. Óòàñ: 88971624, 95001624

ÕóÄ UBTOWN 86.57ìê á¿õèé 3 ºðºº. ¯íý: 160 ñàÿ. Óòàñ: 95001624, 88971624

ÕóÄ 7-ð õîðîî îáåêò 90 ìê. ¯íý: 137ñàÿ. Óòàñ: 95021626, 88361626

ÕóÄ àæèë÷äûí ãóäàìæ õàøàà áàéøèí. ¯íý: 140 ñàÿ. Óòàñ: 95001627, 88971627

ÕóÄ âèâà ñèòè 15-ð áàéð 2 ºðºº 49.5ìê. ¯íý: 85 ñàÿ Óòàñ: 95001624, 88971624

ÕóÄ ßàðìàã 2-ð áóóäàë àðöàòûí 4-ð ãóäàìæ õàøàà áàéøèí 174ìê áàéøèí. ¯íý: 75 ñàÿ. Óòàñ: 95001632, 88971632

ÕóÄ Íèñýõ-í 7-ð áàéð õóó÷èíààð-37ìê 3 ºðºº. ¯íý: 90 ñàÿ. Óòàñ: 95001622, 88971622

ÕóÄ öýëìýã õîòõîíä 3 ºðºº 85.6ìê. ¯íý: 144 ñàÿ. Óòàñ: 95001622, 88971622

ÕóÄ 3-ð õîðîî 19-í áóóäàë 2 ºðºº 48ìê. ̄ íý 64 ñàÿ. Óòàñ: 95001622, 88971622

10 äàâõàðò 34ì2 áàéð çàðíà. ¯íý: 47 ñàÿ. Óòàñ: 95001629, 88971629

áçÄ 6-ð õîðîî hard rock õàæóó òàëä 12 äàâõàðûí 8 äàâõàðò 65.4ì2 2 ºðºº áàéð çàõ çýýëèéí ¿íýýñ õÿìä çàðíà. ¯íý: 130 ñàÿ. Óòàñ: 95001625, 88971625

áçÄ æóêîâ 4-ð õîðîî 2010 îíä àøèãëàëòàíä îðñîí 10 äàâõàð áàéðíû 8 äàâõàðò 122.5ì2 4 ºðºº áàéð çàðíà. ¯íý: 150 ñàÿ. Óòàñ: 95001622, 88971622

áçÄ 11-ð õîðîî òîâ÷îîíä 2008 îíä àøèãëàëòàíä îðñîí 100ì2 3 ºðºº õàøàà áàéøèí çàõ çýýëèéí ¿íýýñ õÿìä çàðíà. ¯íý: 50 ñàÿ. Óòàñ:95001627, 88971627

áçÄ 23-ð õîðîî áààòàð õàéðõàíä 2.6ãà òàëáàé 1.6ãà àøèãòàé òàëáàòàé 2004 îíä àøèãëàëòàíä îðñîí 380âò õîëáîãäñîí 4 ìàøèíû ãðàæòàé õàøàà áàéøèí çàðíà. ¯íý: 90 ñàÿ. Óòàñ: 88361626

áçÄ 26-ð õîðîî îëèìï õîòõîíä 2014 îíä àøèãëàëòàíä îðñîí 49.3ì2 2 ºðºº áàéð çàðíà. ¯íý: 95 ñàÿ. Óòàñ: 95001627, 88971627

Ñ¯ÕáÀÀòÀð ä¯¯ðÝÃ

ÑáÄ 5-ð õîðîî 50ìÿíãàò ãîëîìò õîòõîíû ç¿¿í òàëä 48ìê 2 ºðºº áàéð çàðíà. ¯íý: 93 ñàÿ. Óòàñ: 88971627, 95001627

ÑáÄ 11 õîðîî Øèíý çàìûí áóóäàë äýýð ºì÷ëºëèéí ãýð÷èëãýýòýé 1064ìê ãàçàð. ¯íý: 660 ñàÿ. Óòàñ: 95001624, 88971624

ÑáÄ 17-ð ñóðãóóëèéí áóóäàë 1800ìê ãàçàð óã ãàçàð òºâ çàì äàãóó. ¯íý: 680 ñàÿ. Óòàñ 88971624, 95001624

ÑáÄ 13-ð õîðîî íîãîîí òàëáàé 5-í áóóäàëä õàøàà áàéøèí 500ìê ãàçàð 30ìê. ¯íý: 31 ñàÿ. Óòàñ: 88971622, 95001622

ÑáÄ 16-ð õîðîî Äàìáà õàøà áàéøèí 07 60ìê áàéøèí. ¯íý: 20 ñàÿ. Óòàñ: 88971625, 95001625

ÑáÄ 15-ð õîðîî àðõóñòàéä 410ìê 8 íýðèéí äýëã¿¿ð çàðíà. ¯íý: 175 ñàÿ. Óòàñ: 95001628, 88971628

ÑáÄ 16-ð õîðîî áýëõ 180ìê 2 äàâõàð áàéøèí 180ìê 4 ºðºº. ̄ íý: 86 ñàÿ. Óòàñ 95001624, 88971624

ÑáÄ Äàìáà 16-ð õîðîî 80ìê 0,9ãà ãàçàðòàé. ¯íý: 48 ñàÿ. Óòàñ: 88971624, 95001624

ÑáÄ áàðèëã÷äûí 26.74ìê. ¯íý: 215 ñàÿ. Óòàñ: 95001623, 88971623

ÑáÄ 11-ð õîðîî õàíãàé õîòõîíä 38,2 ìê á¿õèé 2 ºðºº áàéð çàðíà. ¯íý: 62 ñàÿ. Óòàñ: 95001628, 88971628

ÑáÄ 19-ð õîðîî õàíäãàéò óíäðàà çóñëàí ÿâàõ çàìä 2000ìê ãàçàð. ¯íý: 53 ñàÿ. Óòàñ: 95001622, 88971622

áãÄ 18-ð õîðîî ìîäíû 2 GRAND HILL-ä 12 äàâõàðûí 12 äàâõàðò 2000îíä àøèãëàëòàíä îðñîí 68,2ì2 ãàë òîãîî òóñäàà 2 ºðºº áàéð çàðíà. ¯íý: 95 ñàÿ. Óòàñ: 95001622

áãÄ 20-ð õîðîî 2008 îíä àøèãëàëòàíä îðñîí 2100ì2 õàøààòàé 112ì2 áàéøèíòàé õàøàà áàéøèí õóäàëäàíà. ¯íý: 450 ñàÿ. Óòàñ: 88971629, 95001629

áãÄ 2-ð õîðîî áàðóóí 4 çàìûí õàæóó òàëä hill side-ä 2012 îíä àøèãëàëòàíä îðñîí 47ì2 2 ºðºº áàéð çàðíà. ¯íý: 87càÿ. Óòàñ: 88971628, 95001628

áãÄ 2-ð õîðîî øèíý õîòõîí 2-ð áàéðàíä 2011 îíä àøèãëàëòàíä îðñîí 48.25ì2 3 ºðºº áàéð çàðíà. ¯íý: 72ñàÿ. Óòàñ: 95001632, 88971632

áãÄ 17-ð õîðîî àõóé ¿éë÷èëãýýíèé óóëçâàð äýýð 26-ð áàéð 2006 îíä àøèãëàëòàíä îðñîí 75.6ì2 3 ºðºº áàéð çàðíà. ¯íý: 140 ñàÿ. Óòàñ: 95001625

áãÄ 4-õîðîî Õàíá¿ðãýäýé 3-ð áàéð 1985îíä àøèãëàëòàíä îðñîí 29ì2 2ºðºº áàéð çàðíà. ¯íý: 87 ñàÿ. Óòàñ: 95001624, 88971624

áãÄ 4-ð õîðîîëîëä 2015 îíä àøèãëàëòàíä îðñîí 59,5 ì2 3ºðºº áàéð çàðíà. ¯íý: 130 ñàÿ. Óòàñ: 95001627, 88971627

áãÄ ãýìòýëèéí çàìûí ýñðýã òàëä òºâ çàì äàãóó 2008 îíä àøèãëàëòàíä îðñîí 366 ì2 õàøàà áàéøèí çàðíà. ¯íý: 50 ñàÿ. Óòàñ: 95001627, 88971627

áãÄ 11-ð õîðîî áè÷èëä 2010 îíä àøèãëàëòàíä îðñîí 26ì2 1ºðºº áàéð çàðíà. ¯íý: 41 ñàÿ. Óòàñ: 95001622, 88971622

áãÄ 10-ð õîðîîëîë ãîëäýí ïàðê õîðîîëîëä 2010 îíä àøèãëàëòàíä îðñîí 44ì2 2ºðºº áàéð çàðíà. ̄ íý: 70 ñàÿ. Óòàñ: 95001625, 88971625

áãÄ 16-ð õîðîî ãàíäàíä 259ì2 ãàçàðòàé 62,17 ì2 áàéøèíòàé õàøàà áàéøèí ÿàðàëòàé çàðíà. ¯íý: 90 ñàÿ. Óòàñ: 95001629, 88971629

áãÄ 3-ð ýìíýëýã 5-ð õîðîî 2010 îíä àøèãëàëòàíä îðñîí 65,93ì2 2 ºðºº áàéð çàðíà. ¯íý: 89 ñàÿ. Óòàñ: 95001624, 88971624

áãÄ 9-ð õîðîî 33-ð áàéð 2003 îíä àøèãëàëòàíä îðñîí 44ì2 2 ºðºº áàéð çàðíà. ¯íý: 65 ñàÿ. Óòàñ: 95001625, 88971625

áãÄ 10-ð õîðîîëîëûí ÷àíõ õîéä òàëä 2014 îíä àøèãëàëòàíä îðñîí 38,4ì2 1 ºðºº áàéð çàðíà. ¯íý: 64 ñàÿ. Óòàñ: 95001625

áãÄ 7-ð õîðîî ãîâü ñàóíû áàðóóí òàëä áàéðëàõ 77à áàéðàíä ìàø äóëààí ãðàæ çàõ çýýëèéí ¿ííýñ õÿìä çàðíà ¯íý: 12 ñàÿ Óòàñ: 95001627 88971627

óíäðàõ çóó×ëàë õõêÑáÄ 1-ð õîðîî íàðíû çàì öàìûí

öàãäàà ¿éëäâýð÷èí õîòõîíä á1 äàâõàðò 26,8ìê á¿õèé 6íýðèéí äýëã¿¿ð. ¯íý: 40 ñàÿ Óòàñ: 95001629 88971629

ÑáÄ 17-ð õîðîî Äàìáäàðæàà îäîî àæèëàæ áàéãàà äýëã¿¿ð ò¿ðãýí õîîëíû ãàçàð 512ìê2 äàâõàð áàéøèí. Óòàñ: 88971624, 95001624

ÑÎÍÃèÍÎÕÀéðÕÀÍ ä¯¯ðÝÃ

ÑÕÄ, Ñàïïîðîãèéí óóëçâàð, ýÑ áè-òºâòýé 186-ð áàéð. ¯íý: 62 ñàÿ. Óòàñ: 88971624, 95001624

ÑÕÄ, 32-ð õîðîî áîðäîî, Õàéðõàíä õàøàà áàéøèí. ¯íý: ñàÿ. Óòàñ: 95001624, 88971624

ÑÕÄ 1-ð õîðîîëîë 32ð áàéðíû óðä 8-íýðèéí äýëã¿¿ð 406ì2. ¯íý: 771 ñàÿ. Óòàñ: 88971625, 95001625

ÑÕÄ 24-ð õîðîî áàðóóí ñàëààíä õàøàà áàéøèí 1300ì2. ¯íý: 72 ñàÿ. Óòàñ: 95001622, 88971622

ÑÕÄ 36-ð õîðîî ÷óëóóòàä 116 ì2. ¯íý: 41 ñàÿ. Óòàñ: 88971625, 95001625

ÑÕÄ 1-ð õîðîî îðáèò õàøàà áàéøèí. 1095ì2. ¯íý: 59 ñàÿ Óòàñ: 88361625, 95021625

ÑÕÄ 25-ð õîðîî Õàéðõàí õàøàà áàéøèí 488ì2. ¯íý: 35 ñàÿ. Óòàñ: 88971624, 95001624

ÑÕÄ 9-ð õîðîî ìàë÷íû ãóäìàíä õàøàà áàéøèí 85ì2. ¯íý: 25 ñàÿ. Óòàñ: 88971625, 95001625

ÑÕÄ áàãà íàðàí 8 íýðèéí äýëã¿¿ð. 96ì2. ¯íý: 50 ñàÿ. Óòàñ: 88971627, 95001627

ÑÕÄ 18-ð õîðîî 59ì2. ¯íý: 76 ñàÿ. Óòàñ: 88971625, 95001625

ÑÕÄ èõ íàðàí 4-ð õîðîîíä õàøàà áàéøèí. 90 ì2. ¯íý: 45 ñàÿ. Óòàñ: 95001624, 88971624

ÑÕÄ 23-ð õîðîî õàíãàéä õàøàà áàéøèí 49ì2. ¯íý: 34 ñàÿ. Óòàñ: 95001624, 88971624

ÑÕÄ áàðèóóí ñàëàà 7-ð õîðîî Äýíæ 6-í íýðèéí äýëã¿¿ð. ¯íý: 50 ñàÿ. Óòàñ: 88971625, 95001625

ÑÕÄ îð÷ëîí õîòõîí 3 ºðºº 56ì2 áàéð, ãðàøèéí õàìò. 2018 îíû 9-ð ñàðä àøèãëàëòàíä îðñîí. ¯íý: 95 ñàÿ. Óòàñ: 88971625, 95001625

ÑÕÄ 12-ð õîðîî õàíãàéä áàéðëàõ îáåêò 880ì2 ãàçàð 2014 àøèãëàëòàíä îðñîí. ¯íý: 880 ñàÿ Óòàñ: 88971632, 95001632 ÑÕÄ 22-ð õîðîî Õèë÷èí (îðáèò) ýöýñ áóìàí ºëçèé õîòõîíû áàðóóí òàëä õàøàà áàéøèí. ¯íý: 48 ñàÿ. Óòàñ: 95001627, 88971627

ÑÕÄ èõ íàðàí 26-ð õîðîî ìàíäàë îâîî 8-í íýðèéí äýëã¿¿ð. ¯íý: 85 ñàÿ. Óòàñ: 95001622, 88971622

ÑÕÄ 7-ð õîðîî õèë÷èí õîòõîí 7-ð áàéð 60 ì2 3 ºðºº áàéð çàðíà. ¯íý: 72 ñàÿ. Óòàñ: 95001627, 88971627

áÀßÍÃÎË ä¯¯ðÝÃ

îãíîî: 2018 îíû 09 ä¿ãýýð ñàðûí 19

òåíäåð øàëãàðóóëàëòûí íýð: Íàëàéõ Õàíãàìæèéí òºâ ÎÍªÀÀò¯Ã-ò 2018 îíû õè÷ýýëèéí æèëä õ¿íñíèé á¿òýýãäýõ¿¿í íèéë¿¿ëýõ áàãö-2 òºìñ, õ¿íñíèé íîãîî

òåíäåð øàëãàðóóëàëòûí äóãààð: ÍäÕÀÀÀ-2018/á-07

Íàëàéõ ä¿¿ðãèéí Õóäàëäàí àâàõ àæèëëàãààíû àëáà ýðõ á¿õèé òåíäåðò îðîëöîã÷äîîñ Íàëàéõ Õàíãàìæèéí òºâ ÎÍªÀÀò¯Ã-ò 2018 îíû õè÷ýýëèéí æèëä õ¿íñíèé á¿òýýãäýõ¿¿í íèéë¿¿ëýõ áàãö-2 òºìñ, õ¿íñíèé íîãîî–èéã íèéë¿¿ëýõ òóõàé áèò¿¿ìæèëñýí òåíäåð èð¿¿ëýõèéã óðüæ áàéíà.

òåíäåðèéí áàðèìò áè÷ãèéã (õ¿ñâýë íýìýëò õóâèéã) áè÷ãýýð õ¿ñýëòýý ãàðãàæ, ýðãýæ òºëºãäºõã¿é íºõöºëòýéãýýð èæ á¿ðäýëýýð íü 50’000 òºãðºã, ýñõ¿ë ò¿¿íòýé òýíöýõ õýìæýýíèé ÷ºëººòýé õºðâºõ âàëþòààð õóäàëäàí àâ÷ áîëíî. òåíäåð íü ò¿¿íèéã íýýñýí ºäðººñ ýõëýí [45] õîíîãèéí äîòîð õ¿÷èíòýé áàéíà.

òåíäåðò îðîëöîã÷ íü Ñàíõ¿¿ãèéí áîëîí òóðøëàãûí äàðààõ øààðäëàãûã õàíãàñàí áàéíà.

¯¿íä:

áîðëóóëàëòûí õýìæýý: Ñ¿¿ëèéí 2 æèë áóþó 2016, 2017 îíû äóíäàæ íü òåíäåðò ñàíàë áîëãîæ áóé ¿íèéí ä¿íãèéí 30 õóâèàñ áàãàã¿é áàéíà.

ò¿ðãýí õºðâºõ ÷àäâàðòàé õºðºíãº áîëîí àâàõ áîëîìæòîé çýýëèéí õýìæýý: òåíäåðò ñàíàë áîëãîæ áóé ¿íèéí ä¿íãèéí 30 õóâèàñ áàãàã¿é áàéíà.

àóäèòààð áàòàëãààæóóëñàí ñàíõ¿¿ãèéí òàéëàí èð¿¿ëýõ æèëèéí òîî: Ñ¿¿ëèéí 2 æèëèéí áóþó 2016, 2017 îí

òóñãàé çºâøººðºë øààðäëàãàòàé áîë òóñãàé çºâøººðºë èð¿¿ëýõ ýñýõ: “Øààðäëàãàã¿é”

öàõèì òåíäåðò îðîëöîã÷ öàõèì áàòàëãàà ãàðãàõ ýðõ á¿õèé àðèëæààíû áàíêààð öàõèì òåíäåðèéí áàòàëãàà ãàðãóóëàõ áºãººä òåíäåðèéí õàìò 1 000 000 /íýã ñàÿ/ òºãðºãèéí ä¿íòýé òåíäåðèéí áàòàëãàà èð¿¿ëíý.

òåíäåðèéã 2018 îíû 10–ð ñàðûí 22–íû ºäðèéí 10.00 öàãààñ ºìíº öàõèì õóäàëäàí àâàõ àæèëëàãààíû ñèñòåì ( www.tender.gov.mn )-ä ººðèéí àæ àõóéí íýãæèéí öàõèì ãàðûí ¿ñýãýýð íýâòðýí îðæ òåíäåðèéí ìàòåðèàëàà öàõèì õýëáýðýýð èð¿¿ëýõ áà íýýëòýä îðîëöîõ õ¿ñýëòýé òåíäåðò îðîëöîã÷äûã áàéëöóóëàí òåíäåðèéã 2018 îíû 10–ð ñàðûí 22–íû ºäðèéí 10 öàã 30 ìèíóòàíä íýýíý.

ãàäààäûí ýòãýýä òåíäåð èð¿¿ëýõ ýðõòýé, ýðõã¿é ýñýõ: “¯ã¿é”

Äîòîîäíû äàâóó ýðõ òîîöîõ ýñýõ: “òîîöíî”

Ñîíèðõñîí ýòãýýä òåíäåðèéí áàðèìò áè÷èã áîëîí áóñàä ìýäýýëëèéã www.tender.gov.mn õàÿãààð àâ÷ áîëíî.

Íàëàéõ ä¿¿ðýã, 2 äóãààð õîðîî, Õóóëü÷äûí ãóäàìæ,

Õóäàëäàí àâàõ àæèëëàãààíû àëáà. Óòàñ:7023-2788

1. ò¿ðýýñë¿¿ëýõ ýä õºðºíãèéí òàíèëöóóëãà à. Õè÷ýýëèéí ºðãºòãºëèéí áàéðíû 1 äàâõàðò 2,80 õ 5,20 ì òàëáàéòàé ºðººã

îôôèñûí çîðèóëàëòààð (ýä õºðºíãèéã ò¿ðýýñë¿¿ëýõ çîðèóëàëò, ò¿ðýýñë¿¿ëýõ òàëáàéí õýìæýý, õàÿã áàéðøèë áîëîí áóñàä øààðäëàãàòàé ìýäýýëëèéã òóñãàíà.)

2. Ñîíãîí øàëãàðóóëàëòûí åðºíõèé ìýäýýëýë

áÀßÍç¯ðÕ ä¯¯ðÝÃ

áçÄ àõìàäûí õîðîîëîë 2ºðºº 60ìê 2008 îíä àøèãëàëòàíä îðñîí. ¯íý: 84 ñàÿ. Óòàñ: 950016274, 88971624

áçÄ Õ àïàðòìýíò îôèöåðü 1ºðºº áàéð 30ìê 2016 îíä àøèãëàëòàíä îðñîí. ¯íý: 58 ñàÿ. Óòàñ: 8897164 95001624

áçÄ öýöýðëýãò õ¿ðýýëýíãèéí ÷àíõ õîéä òàëä 364-ð áàéðàíä 82ì2 3 ºðºº áàéð çàðíà. ¯íý: 246 ñàÿ. Óòàñ: 95001627, 88971627

áçÄ 16-ð õîðîîëîëûí Ñàðóóë òýíãýð õîòõîíä 63,38ì2 3 ºðºº áàéðûã çàðíà. á¿ðýí çàñâàð õèéãäñýí. ¯íý: 92 ñàÿ. Óòàñ: 95001627, 88971627

áçÄ 5-ð õîðîî ìîíåë õóó÷èí ýöýñ äýýð Ñóðãóóëü öýöýðëýãòýé îéðõîí 700ì2 ãàçàðòàé õàøàà áàéøèí çàðíà. ¯íý: 35 ñàÿ. Óòàñ: 95001622, 88971622

áçÄ 5-ð õîðîî æóêîâ õîòõîíû 49-à áàéðàíû 1äàâõàðò ¿éëäâýð ¿éë÷èëãýý ÿâóóëàõ áîëîìæòîé 2 ºðºº áàéð çàðíà. ¯íý: 65 ñàÿ. Óòàñ: 95001629, 88971629

áçÄ 22-ð Õîðîî àëòàí ºëãèé ýöñèéí áóóäàë 200ìê, 0.7 ãàçàðòàé 380âò òîãòîé ¿éëäâýð ¿éë÷èëãýý ÿâóóëàõ áîëîìæòîé õàøàà áàéøèí çàðíà. ¯íý: 60 ñàÿ. Óòàñ: 95001625, 88971625

áçÄ 22-ð õîðîî àëòàí ºëãèé 16-ð ãóäàìæ 444ì2 íàì äàðàëò áîëîí öàõèëãààí õîñîëñîí, 00-ºðºº ä¿¿ø äîòðîî õàøàà áàéøèí çàðíà. ¯íý: 80 ñàÿ. Óòàñ: 95001624, 88971624

áçÄ 26-ð õîðîî îëèìï õîòõîí 424-ð áàéð 2016îíä àøèãëàëòàíä îðñîí 12 äàâõàðûí 7äàâõàðò 51.3ì2 2 ºðºº áàéð çàðíà. ¯íý: 120 ñàÿ. Óòàñ: 95001628, 88971628

áçÄ 4-õîðîî øèíý öýðãèéí õîòõîí 28â áàéðàíä 2018 4 ñàðä àøèãëàëòàíä îðñîí á¿ðýí öóòãàìàë 40ì2 1ºðºº áàéð çàðíà. ¯íý: 56 ñàÿ. Óòàñ: 95001628, 88971628

áçÄ 4-õîðîî øèíý öýðãèéí õîòõîí 28â áàéðàíä 2018 4ñàðä àøèãëàëòàíä îðñîí á¿ðýí öóòãàìàë 44.26ì2 1 ºðºº áàéð çàðíà. ¯íý: 60 ñàÿ. Óòàñ: 95001628, 88971628

áçÄ 4-õîðîî øèíý öýðãèéí õîòõîí 28â áàéðàíä 2018 4ñàðä àøèãëàëòàíä îðñîí á¿ðýí öóòãàìàë 40.7ì2 1ºðºº áàéð çàðíà. ¯íý: 54.2 ñàÿ. Óòàñ: 95001628, 88971628

áçÄ 4-õîðîî øèíý öýðãèéí õîòõîí 28â áàéðàíä 2018 4ñàðä àøèãëàëòàíä îðñîí á¿ðýí öóòãàìàë 38.61ºðºº áàéð çàðíà. ¯íý: 53 ñàÿ. Óòàñ: 95001628, 88971628

áçÄ 4-ð õîðîî øèíý öýðãèéí õîòõîí 28â áàéðàíä 2018 4 ñàðä àøèãëàëòàíä îðñîí á¿ðýí öóòãàìàë 44.26ì2 1ºðºº áàéð çàðíà. ¯íý: 58.7ñàÿ. Óòàñ: 95001628 88971628

áçÄ îôèöåð ºíäºð öàéç çàõûí ÷àíõ õîéä òàëä 56ì2 äóó ÷èìýý áàãà õàðóóë õàìãààëàëò ìàø ñàéí 2 ºðºº áàéð çàðíà. ¯íý: 60 ñàÿ Óòàñ: 88971627, 95001627

áçÄ 4-õîðîî 49â áàéðàíä 38,8ì2 1 ºðºº ñóóö çàðíà ãàäíà îð÷èí öýâýðõýí 24öàãèéí õàðóóë õàìãààëàëòòàé ìàø ñàéí ÿðèíà. ¯íý: 57 ñàÿ. Óòàñ: 95001624, 88971624

áçÄ 24-ð õîðîî äà õ¿ðýý çàõûí ÷àíõ õîéä òàëä 576ì2 õàøààòàé 2004 îíä àøèãëàëòàíä îðñîí 3ºðºº õàøàà áàéøèí çàðíà. ¯íý: 27 ñàÿ. Óòàñ: 88971627, 95001627

áçÄ 26-ð õîðîî ñàðóóë õîòõîíä 42ì2 12 äàâõàðûí 3 äàâõàðò õîòûí à çýðýãëýëä 2 ºðºº áàéð çàðíà. ¯íý: 87 ñàÿ. Óòàñ: 88971627, 95001627

áçÄ 22-ð õîðîî öàéç çàõûí õîéíî 348ì2 íèéòèéí áàéð çàõ çýýëèéí ¿íýýñ äîîãóóð çàðíà 2017 îíä àøèãëàëòàíä îðñîí 20 öîíõòîé äîòðîî 3 íîéëòîé 380âò õîëáîãäñîí á¿ðýí êàìåðæñýí ºðºº ä¿¿ðãýëò ìàø ñàéí. ¯íý: 140 ñàÿ. Óòàñ: 95001627, 88971627

áçÄ 19-ð õîðîî öàéçä 124ì2 2 äàâõàð 2008 îíä àøèãëàëòàíä îðñîí ºäºðò äóíäàæààð 600-800 ìÿíãà îðäîã á¿ðýí êàìåðæñýí äýëã¿¿ðèéí òàâèëãà äàãàëäóóëæ ºãäºã 380âò òîãîíä õîëáîãäîõ áîëîìæòîé îëíû ìýäõýýð ç¿¿í àëòàí ºëãèéä áàéðëàëòàé. ¯íý: 55 ñàÿ. Óòàñ: 88971632, 95001632

áçÄ 25-ð õîðîî îëíû ìýäõýýð íàòóð òºâèéí óðä HOME LAND ÿã áàðóóí òàëä 2016 îíä àøèãëàëòàíä îðñîí 10 äàâõàð áàéðíû 8 äàâõàðò 70.7ì2, 3 ºðºº áàéð çàðíà. ¯íý: 140 ñàÿ. Óòàñ: 88971624, 95001624

áçÄ îôèöåð áàÿíç¿ðõ õîòõîíû 108-ð áàéðàíä 12 äàâõàðûí 8 äàâõàðò 2011îíä àøèãëàëòàíä îðñîí 55ì2 2 ºðºº áàéð çàõ çýýëèéí ¿íýýñ õÿìä çàðíà. ¯íý: 85 ñàÿ. Óòàñ: 95001622, 95001622

áçÄ 14-ð õîðîî æîáè 72 çàìûí ýñðýã òàëä 57-ð áàéðàíä 2005 îíä àøèãëàëòàíä îðñîí 5 äàâõàðûí 5äàâõàðò 73.4ì2 3 ºðºº áàéðûã çàõ çýýëèéí ¿íýýñ õÿìä çàðíà. ¯íý: 95 ñàÿ Óòàñ: 88971627, 95001627

áçÄ Øàð õàä 9-ð õîðîî ýýæ õàéðõàíä 480ì2 õàøààòàé 80ì2 áàéøèíòàé çàì äàãóó í¿¿ðýí òàëûí õàøàà áàéøèíã çàõ çýýëèéí ¿íýýñ äîîãóóð çàðíà. ¯íý: 30 ñàÿ. Óòàñ: 95001624, 88971624

áçÄ 27-ð õîðîî Äóíä äàðü ýõ 32-ð ãóäàìæ 0.7ì2 õàøààòàé òºâèéí øóãàì 380âò òîãòîé áîëõîä áýëýí õàøàà áàéøèí çàðíà. ¯íý: 28 ñàÿ. Óòàñ: 95001629, 95001629

áçÄ 14-ð õîðîî ñóâäàí ñîíäîð 2015 îíä àøèãëàëòàíä îðñîí 11 äàâõàðûí

òåíäåðèéí óðèëÃàÒºðèéí ºì÷èéí áîäëîãî, çîõèöóóëàëòûí çàñãûí

2017 îíû 02 äóãààð ñàðûí 14-íèé ºäðèéí 53 äóãààð òîãòîîëûí 1 ä¿ãýýð õàâñðàëò

ò¯ðýýñëýÃ×èéÃ ñîíÃîí øàëÃàðóóëàõ çàðûí ÌàßÃò

Ñîíãîí øàëãàðóóëàëòûí ìàòåðèàë õ¿ëýýí àâàõ ýöñèéí õóãàöàà

2018 îíû 10 äóãààð ñàðûí 05-íû ºäðèéí 10 öàãò (ñîíãîí øàëãàðóóëàëòûã çàðëàñíààñ õîéø 15-ààñ áàãàã¿é õîíîãîîð òîãòîîõ)

ìàòåðèàë õ¿ëýýí àâàõ õàÿã Óëààíáààòàð õîò, áàÿíãîë ä¿¿ðýã, 16-ð õîðîî, Ýíõòàéâíû ºðãºí ÷ºëºº, áàðóóí äºðâºí çàì, áàðèëãûí Ïîëèòåõíèê êîëëåæ, 2 äàâõàð, 202 òîîò

ìàòåðèàë íýýõ õóãàöàà, õàÿã áàéðøèë

2018 îíû 10 äóãààð ñàðûí 05-íû ºäðèéí 11 öàãò (ìàòåðèàë õ¿ëýýí àâàõ ýöñèéí õóãàöààíààñ õîéø 1 öàãèéí äîòîð, îðîëöîã÷äûí ºìíº íýýõ )

ýä õºðºíãº ò¿ðýýñë¿¿ëýõ ¿íèéí äîîä õýìæýý:

ò¿ðýýñë¿¿ëýõ ºðºº 1 ì2 íü 15,000 (àðâàí òàâàí ìÿíãàí) òºãðºã

ò¿ðýýñëýã÷ ¿éë àæèëëàãàà ýðõëýõýä øààðäëàãàòàé òóñãàé çºâøººðëèéí ìýäýýëýë

Øààðäëàãàã¿é (øààðäëàãàòàé òóñãàé çºâøººðëèéí òàëààðõ ìýäýýëëèéã á¿ðýí òóñãàõ)

ò¿ðýýñëýã÷èéã ñîíãîí øàëãàðóóëàõ òóõàé åðºíõèé ìýäýýëýë

(øààðäëàãàòàé ìýäýýëëèéã òóñãàõ)

îðîëöîã÷äûí á¿ðä¿¿ëæ èð¿¿ëýõ ìàòåðèàë

• Õóóëèéí ýòãýýäèéí óëñûí á¿ðòãýëèéí ãýð÷èëãýý (èðãýíèé õóâüä öàõèì ¿íýìëýõ), ýðõ á¿õèé áàéãóóëëàãààñ îëãîñîí ¿éë àæèëëàãàà ýðõëýõ òóñãàé çºâøººðëèéí òóñ òóñ íîòàðèàòààð áàòàëãààæóóëñàí õóóëáàð;

• ¯éë àæèëëàãààíû òàíèëöóóëãà, àæëûí òóðøëàãûí òàëààðõ ìýäýýëýë (ºìíº íü õèéæ ã¿éöýòãýñýí èæèë òºñòýé àæëûã áè÷èõ);

• Ñàíõ¿¿ãèéí ÷àäâàðûã íîòëîõ áàðèìò (èðãýí, õóóëèéí ýòãýýäèéí õàðèëöàã÷ áàíêíû áàòàëãààæóóëñàí äàíñíû òîäîðõîéëîëò);

• àæèëëàõ õ¿÷íèé ìýäýýëýë, ìýðãýæëèéí äèïëîì, ¿íýìëýõíèé íîòàðèàòààð áàòàëãààæóóëñàí õóóëáàð;

• Øààðäëàãàòàé òîõèîëäîëä õóäàëäàà ¿éë÷èëãýý, íèéòèéí õîîëíû ÷èãëýëèéí òåõíîëîãèéí áàðèìò áè÷èã;

• òàëáàé áîëîí ¿íäñýí õºðºíãº ò¿ðýýñëýõ ¿íèéí ñàíàë............................ (ò¿ðýýñë¿¿ëýõ ýä õºðºíãèéí íºõöºë áàéäàë, îíöëîãîîñ õàìààðàí ò¿ðýýñë¿¿ëýã÷ íü íýìýëò ìàòåðèàë øààðäàæ áîëîõ áºãººä çàðä çààâàë òóñãàõ)

3. ò¿ðýýñë¿¿ëýõ õºðºíãèéí òàëààð ìýäýýëýë àâàõ ò¿ðýýñë¿¿ëýõ õºðºíãèéã ºì÷ ýçýìøèã÷ áàðèëãûí Ïîëèòåõíèê êîëëåæ äýýð

î÷èæ ¿çýæ áîëîõ áºãººä ñîíãîí øàðëãàðóóëàëòûí çààâàð, á¿ðòãýõ õóãàöàà, õºðºíãèéí òàëààðõ ìýäýýëëèéã áàðèëãà ïîëèòåõíèê êîëëåæèéí 7000 1071, 7000 1072 /302/ óòñààð áîëîí öàõèì õóóäàñíààñ àâíà óó.

Õàÿã: áàðèëãûí Ïîëèòåõíèê êîëëåæ Õîëáîãäîõ óòàñíû äóãààð: 9900 7397


9ýð¯¯ë ìýÍä2018 îíû åñä¿ãýýð ñàðûí 19. Ëõàãâà. ¹158,159 (5008,5009)ìîÍãîËÛÍ ìýÄýý


-Ýðò îíîøëîãîîíû èéì òºõººðºìæ áóñàä ýìíýëã¿¿äýä áàéãàà þó. Àíõ óäàà îðóóëæ èðæ áàéíà óó?

-àíõ Íýìã-ò íýã øèðõýã îðæ èðñýí. òýð àïïàðàòûã ä¿¿ðã¿¿äèéí ýð¿¿ë ìýíäèéí òºâ¿¿ä ýýëæèëæ õýðýãëýæ áàéíà. îëîí ä¿¿ðã¿¿ä áàéãàà ó÷ðààñ õ¿ðýëöýýíèé õóâüä ìýäýýæ õàíãàëòã¿é. áàãàõàíãàé, áàãàíóóð çýðýã ä¿¿ðã¿¿äýä õ¿ðýëö äýãã¿é. çººâðèéí òºõºº ðºì æºº àâààä ÿâàõàä äîð õàÿæ 10 õîíîã øààðäëàãàòàé áàéäàã ó÷ðààñ äàðààãèéí ¿éë àæèëëàãààíä õ¿ëýýëò ¿¿ñäýã. Õàðèí ä¿¿ðãèéí ýð¿¿ë ìýíäèéí òºâººñ, ÿìàð íýã òºñëèéí ñàíõ¿¿æèëòýýð áóñ ä¿¿ðãèéí çÄòã-ààñ ñàíõ¿¿æèëò õèéãýýä àâ÷ áàéãàà àíõíû òºõººðºìæ þì.

-Ìàíàéõ ñ¿ðüåýãèéí ºâ÷ ëºëººð äýëõèéä òýð ã¿¿ë äýã óëñóóäûí íýã ãýëýý. Ìýðãýæëèéí õ¿íèé õóâüä ¿¿íèé øàëòãààíûã þó ãýæ ¿çýæ áàéíà âý?

-ìàíàé óëñ ñ¿ðüåýãèéí ºâ÷ëºëººð òýðã¿¿ëäýã äýëõèéí äîëîîí îðíû íýã. ìîíãîë óëñûí íèéò ñ¿ðüåýãýýð ºâ÷ëºãñäèéí 60 ãàðóé õóâü íü óëààíáààòàðò áàéíà. Õàìãèéí ãîë íü íèéò ºâ÷ëºãñäèéí 90 îð÷èì õóâü íü èä õºäºëìºðèéí íàñíû áóþó 20-40 íàñíû èðãýä áàéãàà þì. Õàìãèéí ºíäºð ýðñäýëòýé á¿ëýãò áàãà íàñíû õ¿¿õýä, ñóðàã÷, îþóòíóóä õàìààð÷ áàéíà. Äýëõèéí ýð¿¿ë ìýíäèéí áàéãóóëëàãûí ñóäàëãààãààð ìîíãîë óëñûí õºäºëìºðèéí íàñíû èðãýä ñ¿ðüåýãýýð ºâäºõ ýðñäýë ºíäºð áàéíà ãýñýí ä¿ãíýëò ãàðñàí áàéäàã.

-Ýíýõ¿¿ ýðò èëð¿¿ëãèéí òºõººðºìæ ñ¿ðüåý ºâ÷íèé õàëäâàð àâñíûã èëð¿¿ëýõ þì óó ýñâýë ñ¿ðüåýãýýð ºâ÷èëñºí ýñýõèéã èëð¿¿ëýõ ¿¿?

-ýíý àïïàðàò çºâõºí öýýæíèé çóðàã àâàõ, ðåíòãåí äèæèòàë òºõººðºìæ þì. Äèæèòàëààð óóøãèíû ººð÷-ëºëòèéã èëð¿¿ëíý ãýñýí ¿ã.

-Óóøãèíû ººð÷ëºëò ãýäýã íü ºâ÷èëñºí ãýñýí ¿ã ¿¿?

-òèéì ýý, ñ¿ðüåý ºâ÷íººð ºâ÷èëñºí áàéãàà ãýñýí ¿ã. ãýõäýý çºâõºí ãàíö öýýæíèé çóðãààð èëð¿¿ëýõã¿é ãýäãèéã îéëãîõ õýðýãòýé. öààøëààä öýðíèé ãýõ ìýò îëîí øèíæèëãýý ºã÷ îíîø íü áàòàëãààæèíà. òèéìýýñ ýíýõ¿¿ ýðò èëð¿¿ëãèéí òºõººðºìæººð ¿çýýä, óóøãèíû ººð÷ëºëòòýé áàéâàë ëàáîðàòîðèéí øèíæèëãýýíä ÿâóóëæ, íàðèéí òîäîðõîé îíîøèéã ãàðãóóëíà. Ñ¿ðüåýãèéí õàìãèéí àíõíû õèéãäýõ øèíæèëãýý áîë ýíýõ¿¿ ðåíòãåí òºõºº-ðºìæèéí îíîøëîãîî þì.

-Ñ¿ðüåãýýð ºâ÷èëñºí ¿¿ ãýäãèéã øóóä îíîøëîõ áîëîìæã¿é, çºâõºí ººð÷ ëºëòòýé ýñýõèéã íü õàð äàã ãýæ îéëãîëîî. òýãý õýýð ýìíýëã¿¿äýä áàé ãàà ðåíòãåí îíîø ëî ãîî íû àïïàðàòààñ þóãààðàà äàâóó òàëòàé þì áý?

-Õàìãèéí ãîë íü çººâðèéí òºõººðºìæ, àâ÷ ÿâàõàä àâñààðõàí ãýäãýýðýý îíöëîã. èðãýä ººðñäèéí áèåýð ýìíýëýãò èðæ, óðüä÷èëñàí ¿çëýãò îðíî ãýäýã íýã ¸ñíû á¿òýøã¿é ç¿éë áàéñàí. Ñàéí äóðààð èðýýä, öýýæíèé çóðàã àâàõóóëààä ÿâàõ õ¿í öººí áàéäàã. òèéìýýñ ñ¿ðüåýãèéí

øèíæèëãýý íü ýåðýã ãàð÷ áàéãàà áîë õàëäâàðûí ºíäºð ýðñäýëòýé ãýñýí ¿ã. èéì õýëáýðèéí ñ¿ðüåýãýýð ºâ÷èëñºí íýã èðãýí îéðîëöîîãîîð 10-15 õ¿íä õàëäâàð òàðààäàã áîëîõûã ñóäàëãààãààð òîãòîîñîí áàéäàã. òèéìýýñ ñ¿ðüåýãýýð ºâ÷èëñºí õ¿í á¿ð õàëäâàð òàðààäàã ãýñýí ¿ã áèø þì.

-Ñ¿ðüåý ãýõýýð ë óóøãèíû ºâ÷èí ãýæ îéëãîæ áîëîõã¿é íü áàéíà ø¿¿ äýý?

-ßã ¿íýí. Ñ¿ðüåýãýýð ºâäñºí èðãýä íèéãýìä ãàäóóðõàãäàõ ÿâäàë áàéäàã. ýíý íü ºâ÷òºíèé ñýòãýë ñàíààíû áîëîí ýì÷èëãýýíèé õóâüä ìàø ñºðºã íºëººòýé. òèéìýýñ áèä ýíý ºâ÷íèé òàëààð çºâ îéëãîëòòîé áàéõ íü ÷óõàë.

-Ýì÷èëãýýíèé õóâüä õýð ¿ð ä¿íòýé áàéäàã âý?

-ýì÷èëãýý ìàø ñàéí àâäàã ºâ÷èí. Äîòðîî ýìýíä ìýäðýã áîëîí îëîí ýìýíä äàñàëòàé ãýæ õî¸ð ÿíç áàéíà. ìýäðýã ñ¿ðüåý íü ìàø ñàéí ýì÷èëãýý

àâ÷, 100 õóâü ýäãýðäýã. ýì÷èëãýýã òàñàëñíààñ ¿¿äýí ýìýíä äàñàëòàé õýëáýðò øèëæäýã. ýíý íü ýì÷ëýõýä èë¿¿ òºâºãòýé áîëæ, ýì÷èëãýýíèé ¿ð ä¿í áóóðäàã. ìýäðýã ñ¿ðüåý íü çóðãààí ñàðûí äîòîð á¿ðýí ýì÷ëýãääýã áîë ýìýíä äàñàëòàé õýëáýð íü öàã õóãàöàà èõ øààðäàãäàíà ãýñýí ¿ã.

-Ýðò èëð¿¿ëãèéí îíîø ëîãîîíä èðãýäèéã á¿ðýí õàìðóóëíà ãýëýý. ßìàð çîõèîí áàéãóóëàëòààð îíîøëîãîîíä õàìðóóëàõ âý. èðãýäýä çàð òàðààõ óó?

-Ä¿¿ðãèéí ýð¿¿ë ìýíäèéí òºâä “Ñ¿ðüåýãèéí äèñïàíñåð” ãýæ áàéäàã. áèä òýíä ýì÷èëãýýíä õàìðàãäààä ÿâæ áàéãàà èðãýäýä òóëãóóðëàí ñóäàëãàà õèéäýã. ýíäýýñ õýäýí íàñíû, ÿìàð ìýðãýæëèéí õ¿ì¿¿ñ èõýâ÷ëýí ºâäººä áàéíà âý ãýñýí åðºíõèé ä¿í ãàðíà. ¯¿í äýýðýý òóëãóóðëààä ºâ÷ëºë ºíäºð áàéãàà ýðñäýëò á¿ëãèéíõíèéã ýõíèé ýýëæèíä õàìðóóëäàã. ýðñäëèéí

ýðýìáèéí äàãóó øèíæèëãýýíä õàìðóóëíà.

-Õàëäâàð àâñíàà ìýäýõ ýíãèéí àðãà áàéäàã óó. ßìàð íýã øèíæ òýìäýã èëðýõ ÷ þì óó?

-0-15 íàñíû õ¿¿õä¿¿äèéí õóâüä ñîðèë òàâüäàã. òýð ñîðèë ºíäºð ãàðñàí òîõèîëäîëä õàëäâàð àâñàí ãýñýí ¿ã. èíãýýä óðüä÷èëñàí ñýðãèéëýõ ýì÷èëãýý õèéõ ¿¿ ýñâýë ºâ÷èëñºí áàéíà óó ãýäãèéã òîãòîîõ íàðèéí øèíæèëãýýíä õàìðóóëíà. Õàëäâàð àâñàí òîõèîëäîëä ñýðãèéëýõ ýì÷èëãýýã õèéíý. Õàðèí ºâ÷èëñºí áîë ñ¿ðüåýãèéí ýì÷èëãýýã õèéæ ýõýëíý. òýãýõýýð õàëäâàð àâñàí õ¿í, ºâ÷èëñºí õ¿í ãýäýã õî¸ð ººð îéëãîëò. Õàëäâàð àâñàí õ¿í á¿ð ºâ÷èëäºãã¿é. òóõàéí õ¿íèé äàðõëààíààñ øàëòãààëíà. Õàëäâàð àâñàí ÷ íàñàí òóðøäàà ºâäºõã¿é ÿâàõ òîõèîëäîë áèé. ýñâýë õýäýí æèëèéí äàðàà äàðõëàà íü áóóðñàí ¿åä ÷ ºâ÷èëæ áîëíî.

Ýð¿¿ë ìýíä ýðõýì áàÿí

ºâ÷ëºë, èëð¿¿ëýëò ó÷èð äóòàãäàëòàé áîëæ, ºâ÷ëºë, õàëäâàð òàðààëò äàëä õýëáýðýýð ãàçàð àâ÷ áàéãàà þì. çººâðèéí òºõººðºìæòýé áîëñíîîð ä¿¿ðã¿¿äýýð àâ÷ ÿâààä, øààðäëàãàòàé áîë ºðõ¿¿äýýð ÿâààä øèíæèëãýýíä õàìðóóëàõ áîëîìæòîé.

-Ýðò èëð¿¿ëãèéí øèí æèëãýýíä îðñíîîð ìýäýýæ ºâ÷ëºëèéí òîîíä ººð÷ëºëò ãàðàõ áàéõ, òèéì ¿¿?

-ìàíàé ä¿¿ðãèéí íóòàã äýâñãýðò àëáàí áóñààð 170 ãàðóé ìÿíãàí õ¿í àìüäàð÷ áàéíà. ýäãýýð èðãýäýä ¿çëýãèéí ýðýìáý òîãòîîãîîä, èëð¿¿ëýã øèíæèëãýýã õèéãýýä ÿâíà. òèéìýýñ óðüä÷èëàí ñýðãèéëæ, õàëäâàð òàðààõààñ ñýðãèéëæ ÷àäíà ãýñýí ¿ã.

-Ñ¿ðüåý õàëäâàð òàðààõ ìàø ºíäºð ýðñäýëòýé ºâ÷èí ãýñýí. Õàëäâàðûí òàëààð ìýäýýëýë ºãºº÷?

-Ñ¿ðüåý á¿õýí õàëäâàð òàðààäàã ãýæ îéëãîæ áîëîõã¿é. Äîòðîî óóøãèíû, óóøãèíû áóñ ãýæ õî¸ð ÿíç áàéíà. óóøãèíû áóñ ñ¿ðüåý íü àðüñíû, ÿñíû, áóë÷èðõàéí, áººðíèé ãýõ ìýò îëîí òºðëèéí õýëáýðòýé áàéäàã. óóøãèíû áóñ ñ¿ðüåý õàëäâàð òàðààõ ìàãàäëàë ìàø áàãà. Õàðèí óóøãèíû ñ¿ðüåý èäýâõèòýé áàéíà óó, èäýâõèã¿é õýëáýð ¿¿ ãýäãýýñýý øàëòãààëààä õàëäâàð òàðààäàã. óóøãèíû èäýâõèòýé õýëáýðèéí ñ¿ðüåý õàëäâàð òàðààõ ýðñäýë ìàø ºíäºðòýé. ªºðººð õýëáýë, ò¿ðõýöèéí

...ä¿¿ðãèéí ýð¿¿ë ìýíäèéí òºâä “Ñ¿ðüåýãèéí äèñïàíñåð” ãýæ áàéäàã. áèä òýíä ýì÷èëãýýíä õàìðàãäààä ÿâæ áàéãàà èðãýäýä òóëãóóðëàí ñóäàëãàà õèéäýã. Ýíäýýñ õýäýí íàñíû, ÿìàð ìýðãýæëèéí õ¿ì¿¿ñ èõýâ÷ëýí ºâäººä áàéíà âý ãýñýí åðºíõèé ä¿í ãàðíà. ¯¿í äýýðýý òóëãóóðëààä ºâ÷ëºë ºíäºð áàéãàà ýðñäýëò á¿ëãèéíõíèéã ýõíèé ýýëæèíä õàìðóóëäàã. Ýðñäëèéí ýðýìáèéí äàãóó øèíæèëãýýíä õàìðóóëíà...


10 Íèéãýì2018 îíû åñä¿ãýýð ñàðûí 19. Ëõàãâà. ¹158,159 (5008,5009)ìîÍãîËÛÍ ìýÄýý


Õóðäàà õàñàõ ãýñýí áîëîâ÷ àìæñàíã¿é” ãýâ. ýíý ¿åä öàãäàà áîëîí ò¿ðãýí òóñëàìæèéí ìàøèí èðñýí þì. Äàðàà íü ìàøèí èðæ áàéõàä ãàðöã¿é ãàçðààð ãàðàõ ãýæ ç¿òãýñíýý áîëüæ áàéãàà òàëààð õàðüöóóëàí ¿ç¿¿ëñýí ñóðãàëòûã íü èë¿¿ áîäèòîé áîëãîæ áàéëàà. óã ñóðãàëò 15:00 öàã õ¿ðòýë ¿ðãýëæèëñýí þì. Ñóðãàëòàä õàìðàãäñàí õ¿¿õýä á¿ð õàðñàí, ñîíññîí, ìýäýæ àâñàí ç¿éëýý òóñ á¿ðòýý 10 õ¿¿õäýä ÿðüæ ºãºõººð áîëñîí þì. ìºí óõààëàã óòñààðàà áè÷ëýã õèéæ àâëàà. öààøèä ñóðãóóëü á¿ðò çàì òýýâðèéí îñëîîñ óðüä÷èëàí ñýðãèéëýõ áîäèò ¿ç¿¿ëýí ñóðãàëòûã çîõèîí áàéãóóëàõ þì áàéíà. Äàðàà äàðààãèéí ñóðãàëòàà çàì òýýâðèéí îñîë ãàðàõ ýðñäýëòýé ñóðãóóëèóäàä çîõèîí áàéãóóëàõààð òºëºâëºñºí õýìýýí çîõèîí áàéãóóëàã÷èä õýëæ áàéñàí þì. Ñóðãàëò äóóññàíû äàðàà þó îéëãîæ àâñàí òàëààð íýãä¿ãýýð

ñóðãóóëèéí ñóðàã÷äààñ àñóóëàà.

Ã.Ýãøèãëýí: Çàì ãàðàõäàà ãàðöààð ãàðàõ íü çºâ

/6Á àíãèéí ñóðàã÷/

-çàì ãàðàõäàà ãàðöààð ãàðàõ íü çºâ. ãàðöààð ãàðàõäàà íîãîîí ãýðýë àññàí ÷ ãýñýí ìàøèí áàéãàà ýñýõèéã ñàéí õàðæ áàéãààä ãàðàõ õýðýãòýé. ìºí àðûí ñóóäàë äýýð ñóóæ áàéñàí ÷ ãýñýí ñóóäëûí á¿ñýý ç¿¿æ áàéõ

¸ñòîé þì áàéíà. Õýðâýý óíàäàã äóãóéòàé ÿâæ áàéãàà òîõèîëäîëä íîãîîí ãýðëýýð, äóãóéãàà ò¿ðýýä ãàðàõ õýðýãòýé ãýäãèéã îéëãîæ àâñàí.

Ò.Òºìºð: Ñóóäëûí á¿ñýý ç¿¿æ áàéãààðàé

/5À àíãèéí ñóðàã÷ /

-ãàðöã¿é ãàçðààð ã¿éæ çàì ãàð÷ áîëîõã¿é ãýäãèéã îéëãîñîí. ìºí ìàøèí õóðäòàé ÿâæ áàéõàä ñóóäëûí á¿ñýý ç¿éãýýã¿éãýýñ áîëæ àþóëä îðäîã. òèéìýýñ ñóóäëûí á¿ñýý ç¿¿æ áàéãààðàé. áÿöõàí áàãà÷óóääàà íîãîîí ãýðýë, öàãààí øóãàìààð çàì ãàð÷ áàéãààðàé ãýæ õýëìýýð áàéíà.

Á.Ýðõñàðàí: Ìýäñýí ç¿éëýý ãýð á¿ëèéíõýí

áîëîí íàéçóóääàà ÿðüæ ºãíº

/5Â àíãèéí ñóðàã÷/

-ãàðöã¿é ãàçðààð ã¿éæ ãàðâàë ìàøèíä äàéðóóëíà. àþóëã¿éí á¿ñýý ç¿éãýýã¿é òîõèîëäîëä îñîë ãàðãàíà. ìàøèíä ñóóæ ÿâàõäàà àþóëã¿éí á¿ñýý ç¿¿æ, ãàðöààð çàì ãàð÷ áàéãààðàé ãýæ õýëìýýð áàéíà. Õàðñàí, ìýäñýí ç¿éëýý ãýð á¿ëèéíõýí áîëîí íàéçóóääàà ÿðüæ ºãíº.

æèëä 50-60 õ¯¯õýä çàÌ òýýâðèéí îñëîîð íàñ áàðäàÃ

ªÄÐÈÉÍ ÑÓÐÂÀËÆÈËÃÀ

Ìýðãýæèë ñîíãîëòûí àÿëàëûã çîõèîí áàéãóóëæ áàéíà

Õ.áîËîð

Õºâñãºë àéìãèéí Õºäºëìºð õàëàìæ ¿éë÷èëãýýíèé ãàçðààñ “ìèíèé ñîíãîñîí ìýðãýæèë-ìîíãîë îðíû õºãæèëä” õºäºëìºðèéí çàõ çýýë áîëîí àæëûí áàéðíû ñóäàëãàà õèéõ ìýðãýæèë ñîíãîëòûí àÿëàëûãçîõèîí ÿâóóëæ áàéíà.

ýíý íü ñóðàã÷äûí ÷àäâàð áîëîí ñîíèðõîëä ¿íäýñëýí ìýðãýæëýý çºâ ñîíãîõîä òóñëàõ, çîðèëãîã¿é ¿ð ä¿íã¿é øàëãàëò ºãäºã à÷ààëëûã áóóðóóëàõ çîðèëãîîð Õºâñãºë àéìãèéí òàðèàëàí, ýðäýíýò, Äàðõàí, Ñýëýíãý ãýñýí ÷èãëýëä çîõèîí áàéãóóëàõ þì áàéíà.

àÿëàëä àðâàííýãä¿ãýýð àíãèéí ñóðàã÷äûí òºëººëºë áîëñîí 40 õ¿¿õýä îðîëöñîí áà òàðèàëàí ñóìûí àëòàí äóóëãà êîìïàíèé òàðèàí òàëáàé, ãóðèëûí ¿éëäâýð, ýðäýíýò õîòûí ýðäýíýò ¿éëäâýð, ìÑ¯ò, ýðäýíýò õèâñ, Äàðõàí õîòûí Äóëààíû ñòàíö, òºìºðëºãèéí ¿éëäâýð, Ñýëýíãý àéìãèéí ôåðìåðòýé òàíèëöàæ òóðøëàãà ñóäëàõ àæ.

Öàãäààãèéí äàðãà íàð 20-30 ñàÿ òºãðºãèéí õàõóóëèéí õýðýãò õîëáîãäæýý

Õ.áîËîð

ªíãºðñºí áààñàí ãàðàãò öàãäààãèéí äàðãà íàðûã àòã-ààñ áàðèâ÷èëñàí ãýõ ìýäýýëýë ãàðñàí þì. òýãâýë àâëèãàòàé òýìöýõ ãàçàð, öàãäààãèéí áàéãóóëëàãûí õàìòàðñàí àæëûí õýñãèéíõýí Õàí-óóë ä¿¿ðãèéí öàãäààãèéí I õýëòñèéí ìºðäºí áàéöààõ òàñãèéí äàðãà, õîøóó÷ ã.àëòàí-î÷èðûã õýýë õàõóóëèéí õýðýãò õîëáîãäóóëàí ñààòóóëæýý.

ò¿¿íòýé õàìò òóñ õýëòñèéí äàðãà, õóðàíäàà Ñ.Õ¿ðýëáààòàð, òºìºð çàì äàõü öàãäààãèéí õýëòñèéí äàðãà, õóðàíäàà ×.áîëäáààòàð íàðûã øàëãàæ ýõýëñýí áàéíà.

Íèéñëýëèéí ïðîêóðîðûí ãàçðààñ ìýäýýëñíýýð, öàãäààãèéí õîøóó÷ ã.àëòàí-î÷èðûã ø¿¿ã÷èéí çàõèðàìæààð 30 õîíîã ñààòóóëñàí áºãººä ò¿¿íä õîëáîãäîõ õýðýãò õî¸ð õ¿íèéã õîëáîãäóóëàí øàëãàæ áàéãàà àæ.

Õîøóó÷ ã.àëòàí-î÷èð íàðûã áóñäààñ èõ õýìæýýíèé áóþó 20-30 ñàÿ òºãðºãèéí õàõóóëü àâñàí áàéæ áîëçîøã¿é ãýñýí ¿íäýñëýëýýð øàëãàæ ýõýëñýí àæ.

íèéñëýëèéí íîãîîí á¿ñýýñ ñàìàð ò¿¿õèéã õîðèãëîæýý

Õ.áîËîð

óëààíáààòàð õîòûí íîãîîí á¿ñèéí îéãîîñ 2018 îíä àõóéí çîðèóëàëòààð õóø ìîäíû ñàìàð ò¿¿õã¿é áàéõûã Íèéñëýëèéí áàéãàëü îð÷íû ãàçðààñ ìýäýãäëýý.

çºâøººðºëã¿éãýýð îéí äàãàëò áàÿëàã áýëòãýñýí áîë ó÷ðóóëñàí õîõèðîë, íºõºí òºëáºðèéã ãàðãóóëæ, õ¿íèéã 300, õóóëèéí ýòãýýäèéã 3,000 íýãæòýé òýíöýõ õýìæýýíèé òºãðºãººð òîðãîõîîð çààñàí áàéäàã àæ.

èéìä èðãýí òà áàéãàëü äýëõèéãýý õàéðëàí õàìãààëæ, îéí äàãàëò áàÿëãèéã õóóëü æóðìûí äàãóó, òîãòîîñîí õýì õýìæýýãýýð, áîëîâñîð÷ ã¿éöñýíèé äàðàà áóþó çºâøººðñºí õóãàöààíä ò¿¿æ, áýëòãýõèéã àíõààðóóëàâ.

“Ïðèóñ 30” ìàðêèéí àâòîìàøèí øàòàâ

Õ.áîËîð

áàÿíãîë ä¿¿ðãèéí 10-ð õîðîîíû íóòàãò äýâñãýðò ºíãºðºã÷ äàâàà ãàðàãèéí øºíº àâòîìàøèí øàòñàí õýðýã ãàð÷ýý. òîäðóóëáàë, òóñ ä¿¿ðãèéí òàâäóãààð õîðîî, 10-ð õîðîîëëûí îðîí ñóóöíû äóíä áàéðëóóëñàí òî¸îòà ïðèóñ-30 ìàðêèéí öàõèëãààí õºäºëã¿¿ðòýé àâòîìàøèíû çàé äýëáýðñýí áàéæ áîëçîøã¿é ãýõ ìýäýýëýë èðñýí. îñëûí óëìààñ õ¿í áýðòýæ ãýìòýýã¿é áºãººä Íîáã-ûí àâðàã÷èä ÿàðàëòàé àðãà õýìæýý àâ÷, ãàëûã óíòðààæýý. “Ïðèóñ 30” ìàðêèéí ìàøèíû áàòòåðåé äýëáýð÷ ãàë ãàðàõ ýõëýëèéã òàâüñàí õýìýýæ áàéãàà ÷ áàòòåðåé áóñ øàòàæ äýëáýðýõ ýðñäýëòýé ç¿éë àðäàà õèéñýí ãýõ ýõíèé ä¿ãíýëò ãàðñàí àæ. ìàøèíûõàà ýä àíãèéã ñàéòàð øàëãàæ, àþóëã¿é áàéäëàà ñàéæðóóëàí ººðò áîëîí áóñäàä ýä ìàòåðèàëûí õîõèðîë ó÷ðóóëàõààñ ñýðãèéëýõèéã õîëáîãäîõ àëáàíààñ àíõààðóóëëàà.

òàðâàãàíû òóëàì õóäàëäààëæ áàéãààä áàðèãäæýý


ÍìÕã-ààñ “òîñà õóäàëäààíû òºâ”-èéí îð÷èìä õÿíàëò øàëãàëò õèéæ, òàðâàãàíû òàâàí øèðõýã òóëàì èëð¿¿ëæýý. òóëàìóóäûã çîîíîçûí ºâ÷èí ñóäëàëûí ¿íäýñíèé òºâä õ¿ëýýëãýí ºã÷ òóõàéí îð÷èíä àðèóòãàë õàëäâàðã¿éòýë õèéëã¿¿ëñýí áàéíà. çºð÷èë ãàðãàñàí õî¸ð èðãýíä “çºð÷ëèéí òóõàé” õóóëèéí äàãóó òîðãóóëü, íºõºí òºëáºð íîãäóóëàí, òóñ õóäàëäààíû òºâèéí ò¿ðýýñëýã÷èä áîëîí õóäàëäàí àâàã÷ íàðò õîëáîãäîõ õóóëü, òîãòîîë, øèéäâýð, òóøààëûí òàëààð ìýäýýëýë ºã÷ àæèëëàñàí áàéíà.

ÌÝÄÝÝ, ÌÝÄÝÝËÝË ÌÝÄÝÝ, ÌÝÄÝÝËÝË

Ìàøèíû áóðóó òàëààð áóóõ ãýæ áàéãààä ìàøèíä äàéðóóëæ, õààëãàíä õàâ÷óóëàãäñàí ó÷èð Îíöãîéãûíõîí èðæ òóñëàìæ ¿ç¿¿ëýâ.

Óíàäàã äóãóéòàé õ¿í çàì ãàðàõ ãýæ áàéãààä ìàøèíä äàéðóóëñàí ó÷èð ò¿ðãýí òóñëàìæ èðæ, ÿàðàëòàé àðãà õýìæýý àâàâ.


11óðàÍ çîõèîë2018 îíû åñä¿ãýýð ñàðûí 19. Ëõàãâà. ¹158,159 (5008,5009)ìîÍãîËÛÍ ìýÄýý

“

Ñ¯Í ÓËÑÛÍ Õ¯ÉÒÝÍ ÓÓËÛÍ ÁÈ×ÈÃò¿ð¿¿÷ íü ¹156 (5006)¯ðãýëæëýë.

óóëàíä õîöîðñîí îëîí æàíæèí äàðãà ìýäýýã ñîíñîæ, óðüä óðüäûí ̧ ñîîð óóëûí áýëä õ¿ð÷ óãòàí òîñîæ, á¿ãäýýð óóëûí îðîéä õ¿ð÷ ìîðèíîîñ áóóæ, “æ¿ è òàí”òàíõèìä çýðýã äýâýýð ñóóæ, Ñ¿í æÿí õàìò ÿâñàí ººðèéí æàíæíóóä áàñ øèíý îðæ èðñýí ãóðâàí óóëûí òýðã¿¿í Õ¿ ßíüæóî, Ë¿ æèøýíèéí çýðýã ñàéí ýðñ¿¿äèéã àðâèí ýä àøèã îëñîí áàÿð õèéõ õýìýýí èõ õóðèì áýëòã¿¿ëæ, Ñ¿í æÿí áèåýð ¸ñûã ã¿éöýòãýõ õýìýýí áîñîæ, ãóðâàí óóëûí òýðã¿¿í áîëîí äàãàæ î÷ñîí îëîí íºõºääºº õóíäàãà ä¿¿ðýí àðõè õèéæ, õºíãºìñãººð ààøëàí õ¿í äàðààëàí àðõè ºã÷ ¸ñëîõîä, îëîí õ¿í íàð öºì èõýä áàÿñàí àðõè óóæ, ¿íýõýýð òºðñºí àõ ä¿¿ ìýò õàðèëöàí ýëñýã íàéðàìäëààð àðõè óóõûí äóíä Ëèíü ×¿í äàðóé áîñîæ Ë¿ æèøýíüä àðõè áàðüæ ìºðãºí ºã¿¿ëð¿¿í: “ìóíõàã ä¿¿ òýð æèëä ãàî òàéþéãèéí õîðëîëîîð öºëºãäºæ, õî¸ð ßà èä í¿äíèé ºìíº àëàãäàõàä õ¿ðñíèéã, èõ ºðøººëò àõ ÷è àìèéã àâàð÷ èëãýýñíýýð ýíä õ¿ð÷ èðñíýýñ íààø ãýãýýí öàðàéä óóëçñàíã¿é. ýíý ºäºð ó÷èðñàí íü äîòîð ìèíü äàëàé ìýò áàÿðëàìóé.”õýìýýãýýä ¸ñîëñîíä Ë¿ æèøýíü ºã¿¿ëð¿¿í: “ìýðãýí ä¿¿ãýýñ ñàëæ ÿâñààð àðü Ëóíøàíü óóëàíä î÷èæ ñóóæ áàéâ. ýíý óäàà óãèéí ñàíàñàí ñýòãýë ã¿éöýâ.”õýìýýí áàñ àñóóðóóí:”îäîî áèä õî¸ð íýãýíò óðüäûí åðººëººð óóëçñàí òóë, ýðòõýíýýñ ãýðãèéãýý ýíä àâ÷èð÷ ãýð ºðõ õàìòàð÷, ýð ýì íèéëýí íýãýí íàñûã ºíãºð¿¿ëáýýñ çîõèìóé.”õýìýýñýíä Ëèíü ×¿í ñýòãýë óÿð÷ ºã¿¿ëð¿¿í: “ìèíèé ýìèéã íàìàéã öºëºãäºæ ÿâñíû õîéíî ãàî òàéþé õ¿÷ýýð àâàõ õýìýýñýíä òýð æóðìûã õàäãàëæ õàòóó çîðèã áàðèí áîîìèëæ ¿õñýíä ýöýã íü çàí æ¿òîó äàðàà ñýòãýë çîâíèñîîð ìºí íàñàí ºíãºðæ¿õ¿é.”õýìýýñýíä Ë¿ æèøýíü ìàø õàéðàí õýìýýí ãàñàëæ, ¿ã õýëñýíã¿é ø¿¿ðñ àëäàæ çîãñîâ.

Ñ¿í æÿí ýíý ¿åä Ñ¿í óëñûí îëîí áàòàð æàíæíûã õóðààí àâ÷, ìºí íýðòýé õîò óóëûí Äà âàí íàðûã îëæ, íºõºð áîëãîí óóëàíäàà àâ÷èð÷, ÷óõàì õèéìîðü ñ¿ð õ¿÷èí, íýð àëäàð á¿ðíýý äýëãýð÷, ýä àãóóðñ áàãòàøã¿é ýëáýã äýëáýã áîëñíû òóë, ÷ýýæ ä¿¿ðýí áàÿðëàæ áàðøã¿é. Äàðóé òºìðèéí äàðõàí òàí Ëóíã äóóäàæ ºã¿¿ëð¿¿í:”Ä¿¿ ÷è îäîî ìàíàé óóëûí òºìðèéí èðò çýð çýâñãèéã áýõ õóðö áîëãîí áàñ ç¿éë á¿ðèéí çýâñãèéã ¿ëýìæ áýëòãýãò¿í. ¯¿íýýñ õîéø ä¿¿ ÷àìàéã çýâñãèéã ýðõëýí äààõ æàíæèí ºðãºìæëºå”õýìýýí òóøààãòóí. òàí Ëóí õèøèãò ìºðãºæ áîññîíä áàñ Õîóçÿíèéã äóóäàí ºã¿¿ëð¿¿í: “Ä¿¿ ÷è ìàíàé óóëûí õèóð, äàëáàà, äàðöàã, òóã òýðã¿¿òíèéã åñºí ìýíãý, íàéìàí õ¿ëèë, äºðâºí ÷èã, íàéìàí ºíöºã íèéë¿¿ëýí òàâàí îðîí, çóðãààí óóëçàð, õîðèí íàéìàí îäíû áàéäàëä çîõèîí, òàâàí ºíãººð ýðýýëýí, ç¿éë á¿ðèéí òîðãîîð ¿éëäýæ äýýð íü íèñýõ ëóó áàðñ, èðâýñ, ãàðüä, òàñ, á¿ðãýä, äîãøèí ãºðººñ õàòãàæ, óóëûí öýðýãò áýëòãýãò¿í. áàñ òàâàí ºíãèéí äºðâºëæèí äàëáàà, íýã ºíãèéã àðâààäûã ¿éëäýæ, äýýð íü ìàòàð, àâàðãà çàãàñ, áîðîîíû óñíû äàâàëãàà óðñãàë

çýðãèéã çóðæ, äºðâºí çàìûí óñàí öýðã¿¿äýä áýëòãýæ ºãºãò¿í. ¯¿íýýñ õîéø ä¿¿ ÷è äàëáàà õèóðûã äààæ äàðãà áîëãîãòóí õýìýýí òóøààñàíä Õóîçÿíü õèøèãò ìºðãºæ áîñîâ. Ñ¿í æÿí áàñ óóëûí ç¿¿í áàðóóí õî¸ð ýòãýýäèéí èõ çàì òàëä àðõèíû äÿíü íýýæ áîñãîõîîð òóøààâ. áàñ óóëûí äîîð õîëûí áàðàà õàðàõ õàðóóëûí òàãò ¿ëýìæ ºíäðèéã äºðâºí ýòãýýäýä áîñãî. Õýäýí èõ çàìûí óóëçðûí ãàçàðò ãýð áàéãóóëæ, íèñýõ ìýäýýíèé òàãíóóëûí öýðýã ñóóëãàÿ. æàí Õýí, Ñ¿í ýðíÿí íºõºð ãýðãèé õî¸óë õóó÷èí õýâýýð àðõèíû äÿíüäàà ñóóæ, ìàíàé óóëàíä îðøèõ ñàíààòàé ñàéí ýðñèéã óäèðäàí àâ÷èðúÿ. Ñ¿íñèíü, ã¿ Äàñàî õî¸ð óóëûí ç¿¿í ýòãýýä äýõ äÿíüä ñóóæ, ç¿¿í çàìûí õýðãèéã äààãòóí. áàñ æ¿ ã¿é, Ëýõý õî¸ð æàíæèí õîéä ñ¿âèéã õàðãàëçàí ñóóæ, óñàí çàìûí ìýäýýã õ¿ëýý. ×óõàë ãóðâàí áîîìòûí ãàäóóð äàâõàð õýðýì áàéãóóëæ áàò áîëãîòóãàé. áèä äàðààãààð õýäýí æèë áàéëäààíû õýðýãò áèå ñàíàà ç¿äýð÷ àëæààñàí òóë á¿ãä æàíæèí äàðãà, öýðã¿¿ä ººðñäèéí äóðààð òóñ òóñ íàéð öýíãýëýýð æàðãàí àæ òºðò¿ãýé.”õýìýýí òóøààñàíä á¿ãä æàíæèí äàðãà íàð “òóøààí çàðëàñíûã íèéòýýð äàãàæ àâúÿ”õýìýýí õ¿ëýýâ. Äàðàà õýäýí ºäºð ºíãºðñíèé õîéíî Õóà õóóøààí Ë¿ æèøýíü èðæ Ñ¿í æÿí ä ºã¿¿ëð¿¿í: “ª÷¿¿õýí æèøýíü ìèíèé ñàéí òàíèë íºõºð Ëè æ¿íãèéí øàâü “óñíû àëàã ëóó” õýìýýõ Øè æèíü îäîî Õóàæîóãèéí õàðüÿàò Õóà èíüñÿíèé îéðõè Øàî Õóàøàíü óóëàíä “ã¿í áîäëîãîò õ¿ì¿¿í” æ¿ ¯, “öàõèëàí äýâõýðëýãò áàðñ” ×ýíü Äà, “ýðýýí ìîãîé” ßí ×¿íü íàðòàé íºõºðëºí äºðâºí õ¿í òýð óóëàíä æóðìûí àõ ä¿¿ áîëîí ñóóæ áóé. óðüä áèä íàð á¿ëýãëýæ âà Õóà Ñû ñ¿ìèéã ýâäýæ òàëëàí àâñíààñ õîéø åð óóëçñàíã¿é òóë ýíý õèð ä¿¿ ìèíèé äîòîð ñààòàõã¿é ºäºð öàã íýã ÷ ¿ã¿é áîëîâ. èéìèéí òóë º÷¿¿õýí áè áèåýð î÷èæ ñàéí õàíèëñàí íºõºäòýéãýý óóëçàæ, áàñ òýäíèéã äàãóóëæ ýíä àâ÷ðààä õàìòààð íºõºðëºí ñóóâààñ ÿìàð áóé? Ñ¿í æÿí ºã¿¿ëð¿¿í: “ýíý Øè æèíèéã çàëæ àâ÷ðàõàä Ë¿ æèøýíü ãàãöààð î÷èæ ¿ë áîëìóé. òèéìèéí òóë ¯ Ñ¿í õàìòààð î÷èæ çàëáààñ çîõèõ áèëýý. ¯¿íä Ë¿ æèøýíü óãààñ õóóøààí õ¿ì¿¿í áàñ ¯ Ñ¿í ìºí òîéí ä¿ðýýð ÿâæ î÷èãòóí.”õýìýýñýíä Ë¿ æèøýíü, ¯ Ñ¿í õî¸ð äàðóé Ñ¿í æÿíèé ¿ãèéã äàãàæ, óóëíààñ áóóæ “æèí Øà òàí”õýìýýí îðäîíä áóóãààä, òýíäýýñ ãàð÷ õýäýí ºäºð áîëñîíä Õóà èíüñÿíèé îéðõè Øàî Õóàøàíü õýìýýõ óóëûí äýðãýä èðýâ.

¯¿íä Ñ¿í æÿí ýíý õî¸ðûã ÿâñíû õîéíî ìºí ñýòãýë òºâäºõã¿é, õóâèëãààí ÿâäàëò Äàé ç¿íã òàãíóóëæ èëãýýâ. ¯¿íä òýð Øàî Õóàøàíü õýìýýõ óóëûí õàðóóëûí öýðýã Ë¿ æèøýíü, ¯ Ñ¿í õî¸ðûã ¿çýæ, èéí ºã¿¿ëð¿¿í: “ýä¿ãýý òà õî¸ð ãýðýýñ ãàðñàí òîéí õóâðàã óëñ áºãººä ýíä þóíû õýðãýýð èðýâ? õýìýýñýíä Ë¿ æèøýíü, ¯ Ñ¿í õî¸ð ºã¿¿ëð¿¿í: “áèä ýíä èðñýí ó÷èð íü Øè æèíü, Äàëàí Íàð ëóãàà ó÷ðàõ ýðõýì õýðýãòýé. Õàðèí ìýðãýí ä¿¿ íýð áèäíèéã óäèðäàí àâàà÷èæ ó÷ðóóëàõ àæààìóó.”õýìýýñýíä òýð öýðã¿¿ä ºã¿¿ëð¿¿í: “ìàíàé òýðã¿¿ëýã÷ äàðãà Øè æèíèéã áè çàëæ, òà á¿õíèé ó÷ðûã ãàðãàæ áè óãòóóëàí èð¿¿ëñ¿ãýé.”õýìýýãýýä óóëàíäàà ãàð÷ Øè æèíèéã çàëñàíä, Øè æèíü æó ¯, ×ýíü Äà, ßí ×¿íü íàðûí çýðýã õýäýí òýðã¿¿ëýã÷ äàðãà íàð èðæ, Ë¿ æèøýíü, ¯ Ñ¿í íàðûã íàðûã óãòàæ èðýâ. ¯¿íä Ë¿ æèøýíü õóóøààí

¿çâýýñ “óñíû àëàã ëóó”õýìýýõ Øè æèíü ¿ã¿é ó÷èðò:”Øè æèíü ä¿¿ õààíà áàéìóé?”õýìýýõýä æó ¯, ×ýíü Äà íàð èéí ºã¿¿ëð¿¿í: “ìàíàé èõ òýðã¿¿ëýã÷ Øè æèíü óóëàíäàà áàéìóé. º÷¿¿õýí áèäíèéã ýðõýì õî¸ð õóóøààí áàãø íàðûã óãòóóëàõààð ýð¿¿ëýâ. òà íü Ë¿ Äàéøàíü õýìýýõ èõ áàãø Ë¿ æè ìºí ¿¿?õýìýýñýíä Ë¿ æèøýíü “áè ìºí”õýìýýñýíä òýð ãóðâàí äàðãà äàðóé ñºãäºí ìºðãºâ. áàñ ¯ Ñ¿íèéã çààæ :”ýíý íü “æèíü ßíãàí”õýìýýõ óóëûí äîãøèí áàðñûã àëñàí ñàíãàðñâà ¯ Ñ¿í ìºí áóþ?” õýìýýñýíä áàñ ñºãäºí ìºðãºâ. òýíäýýñ æó ¯ ºã¿¿ëð¿¿í: “ìýðãýí õî¸ð àõûã ñîíñâîîñ àðü Ëóíøàíü õýìýýõ óóëàíä óðâàæ ñóóìóé õýìýýí ñîíñëîî. ýä¿ãýý òà õî¸ð ÷óõàì ÿìàð õýðãýýð ýíä èðýâ?” õýìýýñýíä Ë¿ æèøýíü õàðèó ºã¿¿ëð¿¿í: “áèä õî¸ð Ëóíøàíü õýìýýõ óóëíààñ óðâàæ Ëÿí Øàíü óóëàíä Ñ¿í ã¿íìèí õýìýýõ Ñ¿í æÿí, ×àî òÿíüâàí õýìýýí ×àîãàé, ¯ Øþýæ¿ õýìýýõ æ¿íøè íàðûí æóðìûã äàãàæ, òýäíèé õàìò àõ ä¿¿ áîëîëöîâ. òèéìèéí òóë áèä Øè Äà ãóàíüðýíüòàé ó÷ðàõ ýðõýì õýðýã áóé.”õýìýýñýíä æó ¯ íàðûí ãóðâàí õ¿í õàðèó ºã¿¿ëð¿¿í: “áèäíèé èõ äàðãà óóëàíä áóé. òèéìèéí òóë õî¸ð àõ óóëàíä ìîðèëæ î÷îîä, áàãà àðõè çîîãëîæ õýäýí ¿ã çºâëºñ¿ãýé.” õýìýýõýä Ë¿ æèøýíü ýíý ¿ãèéã ñîíñîîä èéí ºã¿¿ëð¿¿í: “áèä Õî¸ð Øè Äà ãóàíüðýíü ëóãàà ó÷ðàõààð ýíä èðñíýýñ ººð àðõè õóðèì õèéõýýð èðñýí áóñ. áèä î÷èõã¿é, ãàãöõ¿¿ Øè Äà ãóàíüðýíü áóé ¿ã¿é õî¸ðûã õýëýãò¿í.” õýìýýñýíä æó ¯ ºã¿¿ëð¿¿í: “Õî¸ð àõ òà íàðààñ íóóõ þóí .ìàíàé Øè Äà ãóàíüðýíü óðüä Äàìèíô¿ õîòûí íýãýí èõ çóðõàé÷ âàí è õýìýýã÷ õ¿í ýíä èðýýä, ò¿¿íèé óðüäûí à÷èéã õàðèóëàõ õýìýýí “Ñè Þý”õýìýýõ òàâàí õàéðõàí óóëûí áàðóóí ýòãýýä óóëàíä á¿õèé “àëòàí áîãäûí ñ¿ìèéã” áóäàõààð òýíä î÷ñîí òóë, ò¿¿íèé õàìò ÿâæóõóé. ýíý íü óðüä Þé çÿîæè íýãýí ¿çýñãýëýí ãóà îõèí òýð óóëàíä áàéñàí. ò¿¿íèéã öàé òàéøè õýìýýõ íî¸í ¿çýñãýëýí öàðàéä òà÷ààæ öàéæèíãýýñ áóëààí àâàõ õýìýýñýíä òýð âàí è õýìýýõ çóðõàé÷ áóëààí àâààä òóõàéä èõ ÿàìàíä ìýä¿¿ëæ, òýð öàé òàéøèéã ò¿ìýí ãàçàð öºë¿¿ëýí èëãýýâ. èéìèéí òóë ýíý à÷èéã õàðèóëìóé õýìýýí âàí èãèéí ñ¿ìä õ¿æ çóë ºðãºõººð ÿâæóõóé.

òýíäýýñ ýíý ó÷èðò èõ ÿàìíààñ àëáàíû õî¸ð öýðýã ãàð÷ ýäíèéã áàðèõ õýìýýñýíä öàéæèí òýð àëáàíû öýðãèéã àëààä áàñ öàé òàéøèéã àëàõ õýìýýí ÿâæ áàéñàíä îëîí öýðýã èðæ Øè æèíèéã áàðèí àâ÷ ãÿíäàíä õîðèâ.” õýìýýñýíä Ë¿ æèøýíü õóóøààí ìàø óóðñàæ, èéí ºã¿¿ëð¿¿í: “ýäãýýð íîõîé àäèë íî¸í ÿàõèí èéì ¸ñ ¿ã¿é. áè î÷èæ òýäýí ëóãàà õýëýëöýýä Øè Äà ãóàíüðýíèéã ãÿíäàíãààñ ãàðãàæ àâñóãàé.”õýìýýñýíä æó ¯, ×ýíü Äà íàð áàñ ºã¿¿ëð¿¿í: “ìýðãýí áàãø àõ òà ò¿ð áàéç. áèä çºâëºõ íýãýí õýðýã áóé. ̄ ¿íä ÿàðàõ þó. ãàãöõ¿¿ çºâëºñíèé õîéíî î÷èæ ¿ë áîëîõ ãàçàðã¿é õýìýýñýíä ¯ Ñ¿í, Ë¿ æèøýíèéí ãàðûã áàðüæ, èéí ºã¿¿ëð¿¿í: “áèä î÷èæ áîëîõã¿é. òà ÿàõèí èéì ò¿ðãýí çàíòàé, õóðäàí õºëòýé áîëîâ. Íýãä, íàð îðîé áîëæ. óóë ìîäíû ñ¿¿äýð õàëõëàãäàæ õàðàíõóé áîëñíûã ¿çýæ ìýäñýýð àòàë òýð ãÿíäàíä ÿàõèí î÷èæ áîëîõ. áèä õî¸ð þó ÷ áîëîâ ýäíèé óóëàíä ãàð÷, ýíý ãóðâûí çºâëºõ ¿ãèéã ñîíñâîîñ áàðàâ.”õýìýýñýíä Ë¿ æèøýíü àðãàã¿é óóëàíä î÷èâ. ¯¿íä æó ¯, ×ýíü Äà íàð õóðèì áýëòãýæ àðõè áàðüñàíä Ë¿ æèøýíü ºã¿¿ëð¿¿í: “áè Øè æèíü ä¿¿ã ¿çýýã¿é àòàë àðõè õóðèìûã óóæ èäýõã¿é.” õýìýýñýíä ¯ Ñ¿í ºã¿¿ëð¿¿í: “ýíý Õóàæîó õîòòîé öàéã àëàõ íü ýíãèéí õýðýã. ãàãöõ¿¿ ãÿíäàíûã áèäíèé çýðýã óëñ ýâäýæ, Øè æèíü àõûã áóëààí àâàõ íü ìàø áýðõ. òèéìèéí òóë Ëÿí Øàíüäàà õàðüæ Ñ¿í ã¿íìèíä ýíý ó÷ðûã õýëæ çºâëºëäººä,

èõ öýðýã æàãñààæ èðâýýñ ýíý Õóàæîó õîòûã á¿ðýëãýõ

íü ¸ñ áîëîé.”õýìýýñýíä Ë¿ æèøýíü ìàø óóðëàæ, èéí

ºã¿¿ëð¿¿í: “òà ýíý õýðãèéã õîéø òàâüæ, Ëÿíøàíèàñ èõ

öýðýã àâ÷ðàõ õýìýýõ íü ýíý çàâñàð Øè æèíü ä¿¿ãèéí

àìü ÷óõàì õààøàà áîëîõûã òà íàð ìýäýõ áóþó?”õýìýýñýíä

æó ¯ áàñ õîðèãëîí ºã¿¿ëð¿¿í: “ìýðãýí àõ òà á¿¿ õèëýãíýãò¿í.

¯¿íä àìàð õºäºëæ áîëîõã¿é. ¯ òîóòó:”¯ Ñ¿í àõûí çºâ” õýìýýñýíä

Ë¿ æèøýíü ¿ã äóóã¿é øºíº óíòààä, äºðâºí æèíãèéí öàãò áîñîæ ººðèéí

õýðýãëýõ ñýëìýý àâààä, óóëíààñ áóóæ Õóàæîó õîòîä èðýýä, õ¿íýýñ æîóãèéí

ÿàìûã àñóóæ îéð õ¿ðñýíä õýäýí öýðãèéí õ¿í Ë¿ æèøýíèéã “×è ýíý

çàìààñ ãàð÷ õîë áàéãòóí. ìàíàé òàéøîó íî¸í ìîëðèëæ èðì¿é.”õýìýýñýíä Ë¿

æèøýíü èéí ºã¿¿ëð¿¿í:”áè õàðèí ò¿¿í ëóãàà ó÷ðàõ õýìýýí ÿâàõàä, òýð õàðèí íàä

ººðºº õ¿ð÷ èðýâ. “õýìýýñýíä òýð Õº òàéøîó æóóçàíä ñóóæ îëîí öýðãýýð æàãñààæ ñýëýì

æàä áàðüæ èðñýíä Ë¿ æèøýíü õàðààõàí õàëæ ÷àäàõã¿é ýðãýëçýí áóé àòàë, Õº òàéøîó íî¸í

ÿàìàíäàà õàðüæ äàðóé òàíõèì ñóóæ àëáàíû õýäýí öýðýãò èéí òóøààâ: “Ñàÿûí çýýëýí äýýð

ó÷èðñàí òàðãàí õóóøààíûã áóøóó çàëæ èðýãò¿í. áè íýãýí öàãèéí öàâ áàðüñóãàé.”õýìýýñýíä õýäýí

öýðýã ÿâæ Ë¿ æèøýíüä ó÷èð÷ Õº òàéøîóãèéí òóøààëûã õýëñýíä Ë¿ æèøýíü äîòðîî ñýòãýð¿¿í:

“ýä¿ãýý áè ÷àìàéã çàëàõ õýìýýí áîäîæ áàéõàä ÷è áàñ íàäàä öàâ ºðãºõ õýìýýí çàëñàí íü ìàø

ñàéí. ×èíèé ¿õýõ ¸ð èðýâ.”õýìýýí ñýòãýýä, òýäãýýð öýðãèéã äàãàæ æîóãèéí ÿàìíàà èðæ, òàíõèìûí äýýð

ãàð÷ Õº òàéøîóä ó÷èðñàíä Õº òàéøîó íî¸í: “ýðõýì õóóøààí áàãø äîòîãø áàéøèíä ìîðèëîí ñóóæ àðõè

íîãîî çîîãëîãòóí, øèðýý çàñàæ áýëòãýâ.”õýìýýñýíä îëîí öýðãèéí õ¿í Ë¿ æèøýíüä èéí ºã¿¿ëð¿¿í:

“Õóóøààí ÷è íü õóâðàã òîéí õ¿ì¿¿í áºãººä ãàðòàà ñýëýì áàðüæ æîóô¿ íî¸íû ÿàìàíä èðýýä, ýíý ñýëìèéã

ãàäíà îðõèõã¿é ÿàõèí áèåíäýý àâ÷ ÿâìóé?” õýìýýñýíä Ë¿ æèøýíü ñýëìýý åð ãàçàð òàâèõã¿é àðãà áîäîæ, èéí

ñýòãýð¿¿í “ìèíèé ýíý ñýëýì ¿ã¿é áîëîâ÷ õî¸ð ìîí÷óóðãà ìýò ãàð, º÷¿¿õýí ÷èíèé òîëãîéä íýã õ¿ðâýýñ òàðõèéã ÷èíü

óðñãàæ áîëîõ áèëýý”õýìýýí àðãàã¿é ñýëìýý ãàçàð òàâüæ, äîòîîä áàéøèíä îðñîí õîéíî, ãýíýò îëîí öýðýã çýðãýýð èðæ

Ë¿ æèøýíèéã áàðüæ àâàâ.òýíäýýñ Õº òàéøîó ºã¿¿ëð¿¿í: “×èíèé ýíý º÷¿¿õýí

õóóøààí, õ¿íèéã õîðëîõ õýìýýñýí ñàíààã áè îëæ ¿ë ìýäýõ áóþó. ýä¿ãýý ÷è ãàë äýãäýýõ ìàõðàíç àäèë ÷àäàëòàé áîëîâ÷ èõ

ìýëõèé èõ öóñàí äàëàéãààñ ãýòëýõ àðãà ¿ã¿é áîëîâ. Õî¸ð ç¿éë íèñýæ ÿâñàí ýðâýýõýé íîöñîí ãàëä îðîõ àäèë áîëæóõóé. óóð

õ¿ðñýí ìýëõèé òºìºð äýãýý çàëãèñàí ìýò. ¯¿íä Ë¿ æèøýíü Õº òàéøîóä áàðèãäñàí ó÷èðò ÿàõèí çîâëîí ¿çýõ áà àìü ãàð÷ ÷àäàõ

ýñýõèéã õîéä á¿ëýãò ¿çýãò¿í.

ÒÀÂÈÍ ÍÀÉÌÄÓÃÀÀÐ Á¯ËÝÃ

¯ Þí õýìýýõ ¯ Øþýæ¿ àëòàí õîíõ, çàðëèãèéí ïàéçûã õóóðàí àâàõ. Ñ¿í Æÿí Õóàøàíü õýìýýõ òàâàí àõàðõàí óóëàíä ¿éìýõ.

ªã¿¿ëýõ íü: Õº òàéøîó Ë¿ æèøýíèéã áàðüæ àâààä äîòîîä ãýðýýñ ãàðãàæ èõ òàíõèì äýýð áàéöààõààð àâ÷èðñàíä Ë¿ æèøýíü ìàø óóðëàæ,

èéí ºã¿¿ëð¿¿í: “ª÷¿¿õýí èðãýíèéã çîâîîæ îëîí õ¿íèé þìûã õàõóóëèí àâàõ äýýðýì÷èí ÿìàð àéìøèãã¿é ìèíèé áèåèéã áàðüæ áàñõ¿¿ òàíõèì äýýð ñºãòãºõ íü ÿìàð ó÷èð áóé? ×èíèé ãýðò ¿õýõ áîëáîîñ Øè æèíü ä¿¿òýé õàìò ¿õýõýýñ ãàäíà áàñ ìèíèé òºëººíºº ÷àìààñ íàìàéã íýõýõ Ñ¿í ã¿íìèí õýìýýõ Ñ¿í æÿí àìàð õ¿ëýýõã¿éã ÷è ìýäýõ áóþó?”ãýõ çýðýã õàðààñàíä Õº òàéøîó ìàø óóð õ¿ð÷, èéí ºã¿¿ëð¿¿í: “ýíý íîõîé ìýò çýðëýã õóóøààíûã äàðóé ãÿíäàíä õîðüæ õ¿ëýýëãýæ áàéãòóí.”õýìýýñýíä Ë¿ æèøýíü ýíý ¿ãèéã ñîíñîîä áàñ ºã¿¿ëð¿¿í: “×è ìèíèé Øè æèíü ä¿¿, Þé çÿîæè îõèí õî¸ðûã íàä ò¿ðãýí ãàðãàæ ºãºãò¿í. ýñ áºãººñ áè ÷àìàéã õ¿ëýýõã¿é. ×ºòãºðèéí òîëãîéòîé õóëãàíûí í¿äòýé, ýì ¿çâýýñ òà÷ààäàõ èéì õ¿í íî¸í ñóóæ, ýçíèé õèøèã õ¿ðòýæ çîõèõã¿é. ýðòõýí òóøààëàà ºðãºæ ñóë èðãýí áîëáîîñ çîõèìóé.” ãýõ çýðýã ìóó ¿ãýýð äàéðàí õàðààõóéä Õº òàéøîóãèéí ç¿ñ íü óëàéæ, ìàø èõ óóðëàí, íýã èõ òºìºð äýýñèéã Ë¿ æèøýíèé õ¿ç¿¿íä ç¿¿æ ãÿíäàíä õîðèâ.

òýíäýýñ Õº òàéøîó ìóæèéí ñàéäàä Ë¿ æèøýíü õýìýýõ õóóøààí, áàñ óðâàñàí õóëãàé Øè æèíü íàðûí õýðãèéã ìýä¿¿ëæ, äýýä çàðëèã õ¿ëýýâ. ¯¿íä óóëíààñ ¯ Ñ¿í, ×ýíü Äà, æó ¯ íàð õî¸ð öýðýã èëãýýæ Ë¿ æèøýíèéã õýðýãò îðãóóæèí õýìýýí òàãíóóëæ èëãýýñýíä òýð õî¸ð öýðýã èðæ, Ë¿ æèøýíèéã áàðèãäàæ, ãÿíäàíä õîðèãäñîí ó÷ðûã ¯ Ñ¿í íàðò õýëñýíä, ¯ Ñ¿í ìàø èõ öî÷èæ èéí ñýòãýð¿¿í “ýä¿ãýý õýðýã ãàðàâ. áè ÿàõèí Ëÿí Øàíüä ãàãöààð áóöàæ Ñ¿í ã¿íìèí íàð ëóãàà ó÷ðàõ áóþó.”õýìýýí çîâæ áàéòàë, áàñ íýã õàðóóëûí õ¿í èðæ ¯ Ñ¿í ëóãàà èéí ºã¿¿ëð¿¿í: “ìàíàé óóëûí äîîð Ëÿíøàíèàñ èðñýí Øýíæèíü Äàéáàî õýìýýõ õóâèëãààí ÿâäàëò Äàé ç¿í õýìýýõ õ¿í èðýâ.”õýìýýñýíä ¯ Ñ¿í ýíý ¿ãèéã ñîíñîîä äàðóé óóëíààñ æó ¯, ×ýíü Äà, íàðûí õî¸ð õ¿íèé õàìò áóóæ èðýýä, Äàé ç¿íä ìýíä ìýäýæ õàðèó ¸ñëîîä Ë¿ æèøýíü õóóøààí Øè æèíü õî¸ðûí ãÿíäàíä õîðèãäñîí ó÷ðûã íýã óäàà õýëñýíä Äàé ç¿í ýíý ¿ãèéã ñîíñìîãö ÿàðàí èéí ºã¿¿ëð¿¿í:”ýíý õýðýã áóñ áîëîâ. áè ò¿ðãýí ÿâæ Ëÿí Øàíüäàà õàðèàä Ñ¿í ã¿íìèíä ýíý ó÷ðûã õýëæ, æàíæèí öýðýã àâ÷ èðýýä Ë¿ æèøýíü íàðûí áèåñèéã ãÿíäàíãààñ ãàðãàæ àâàõã¿é áîëáîîñ ¿ë áîëìóé.” õýìýýñýíä ¯ Ñ¿í ºã¿¿ëð¿¿í: “òèéì áºãººñ òà íèñýõ ìýò ÿâæ Ëÿí Øàíüäàà õàðèãòóí.” õýìýýâ.

òýíäýýñ Äàé ç¿í ìàöãèéí áóäàà èäýæ, õºëºº óëààí óòñààð áîîæ õóâèëãààí ÿâäàëò óâäèñûã ãàðãàæ, óäñàíã¿é Ëÿí Øàíü óóëàíäàà õàðüæ èðýýä ×àîãàé, Ñ¿í æÿí õî¸ð ëóãàà ó÷èð÷ Ë¿ æèøýíü, Øèçÿíü õî¸ðûã Õº òàéøîó ãÿíäàíä õîðüñîí ó÷ðûã õýëæ, ãÿíäàíãààñ ãàðãàæ àâàõ õýìýýí àðãûã öºì íàðèéíàà ºã¿¿ëñýíä ×àîãàé, Ñ¿í æÿí õî¸ð äàðóé öýðýã ìîðäîæ î÷îîä, òýäíèéã ãàðãàæ àâàõ õýìýýí çºâëºëäººä ãóðâàí àíãè ÿâàõààð òîãòîâ. òýðã¿¿í àíãèéí æàãñààëä Õóà ð¿í, æèíüìèíü, Ëèíü ×¿í, ßíæè, Õó ßíæóî íàðûí òàâàí èõ æàíæèí, íýã ìÿíãàí õóÿã äóóëãàòàé öýðýã àâ÷ ºìíº ýòãýýäýä õî¸ð ìÿíãàí ÿâãàí öýðãèéã èëãýýæ, óñàíä ã¿¿ð òàâüæ, ÷óëóó ìîä çàì àðèëãàæ ÿâàãòóí. Äóíä æàãñààëä Ñ¿í ã¿íìèí, ¯ Øþýæ¿, æ¿ ò¿í, Ñþé Íèí, Ñå æýíü,Ñå áàî íàðûí çóðãààí æàíæèí õî¸ð ìÿíãàí öýðýãòýé ÿâàãòóí. Õîéä æàãñààëä öýðãèéí ìîðèíû áîðäîî, ºâñ õ¿íñ çýðãèéã õàäãàëàõàä Ëè èí, æàíñþíü, Øè Ñþ, Ëèçþíü,ßí Ñþí íàðûí òàâàí æàíæèí õî¸ð ìÿíãàí öýðýã àâ÷ ÿâàãòóí.”õýìýýí ãóðâàí àíãè öýðýã æàãñààæ, Ëÿí Øàíü óóëíààñ ºäºð øºíºã¿é äîâòëîí ÿâæ Õóàæîó õîòûí Øàî Õóàøàíü óóëûí ç¿ã èðýâ. ¯¿íä õóâèëãààí ÿâäàëò Äàé ç¿í ýíý ìýäýýã Øàî Õóàøàíü óóëàíä èðæ, Ñ¿í ã¿íìèí íàðûí öýðýãëýí èðæ á¿õ¿é ó÷ðûã ¯ Ñ¿í, æó ¯, ×ýíü Äà íàðò õýëñýíä ¯ Ñ¿í íàðûí ãóðâàí õ¿í óóëíààñ áóóæ Ñ¿í ã¿íìèí íàðûã óãòàâ. òýíäýýñ Ñ¿í æÿí íàð äàðóé èðæ Øàî Õóàøàíü óóëûí õîðìîéä èðñýí òóë óóëûí ãóðâàí æàíæèí Ñ¿í æÿí ä ¸ñëîí ìºðãºæ óóëàíäàà óðüæ àâ÷ðààä, øèðýý çàñàæ õóðèì õèéæ àðõè óóãààä, æó ¯ Ñ¿í æÿí ä èéí ºã¿¿ëð¿¿í: “ýä¿ãýý ýðõýì àõ íàð Ë¿ æèøýíü, Øè æèíü õî¸ðûí àìèéã àâðàõààð àëñëàñàí õîë ãàçðààñ èðñýí íü ¿íýõýð èõ æóðàì áèëýý. ãàãöõ¿¿ ýíý õî¸ðûã ºíºº ìàíàãààð öààçààð àâàà÷èõ õýìýýí äýýä ýçýíä ìýä¿¿ëñýíä õàðèó õàðààõàí òîõèîæ èðýýã¿é äýýð, ýíý Õóàæîó õîòûí áàéãóóëñàí õýðýì íü ìàø áýõ áàò çóçààí, ãàäóóð íü ã¿í èõ òîéðîí ãàçàð óõàæóõóé. Õ¿í îðîõîä ìàø áýðõ, ¿¿íä àðãà õýðýãëýæ îðîõîîñ áóñ øóóä áàéëäàí îðîõîä òóí ÷ õýö¿¿.” õýìýýñýíä Ñ¿í æÿí, ¯ Øþýæ¿ä èéí ºã¿¿ëð¿¿í:“òèéì áºãººñ áèä ýíý õýðýìä ÿàõèí àðãà õýðýãëýæ îðîõ áóþó?”õýìýýñýíä ¯ Øþýæ¿ ºã¿¿ëð¿¿í: “¯¿íä ìàðãààø áèä öººõºí õ¿í õýðìèéí ãàäíà î÷èæ îðîõ àðãûã ¿çýõýýñ ãàäíà íýãýí òàãíóóë÷ èëãýýæ ãÿíäàíä Ë¿ æèøýíü, Øè æèíü õî¸ðò áèäíèéã èðñýí ìýäýýã õ¿ðã¿¿ëüå.”õýìýýí çºâëººä ìàðãààø íü Ñ¿í æÿí íàðûí òàâàí æàíæèí øºíº Øàî Õóàøàíü óóëààñ áóóæ èðýýä Õóàæîó õîòûí õýðìèéí ãàäíà ñýìõýí èðæ, ýðãýí òîéðîí óñ. ¯çâýýñ ¿íýõýýð ìàø ºíäºð çóçààí áºãººä ãàäóóð óõñàí øóóäóó íü ã¿í, ºðãºí. Åð õýðõýâ÷ àìàð îðæ áîëîõã¿é. èéìèéí òóë ñýòãýë íü èõ çîâæ, àðãàã¿é Øàî Õóàøàíü óóëàíäàà áóöàæ èðýýä, õýðõýí îðîõûã á¿ãäýýð çºâëºâ. ¯¿íèéã ºã¿¿ëýí ºã¿¿ëýõ íü: Íýã õàðóóëûí öýðýã èðæ, èéí ìýä¿¿ëð¿¿í: “Ñîíñâîîñ Äóíæèí õîòîîñ ýçíèé çàðëèãààð àëòàí õîíõ ïàéç àâ÷ Õóàøàíü õýìýýí òàâàí õàéðõàí óóëàíä õ¿æ ºðãºõººð íýã èõ ñàéä ãàðãàæ èëãýýâ. òýíäýýñ òýð ñàéä çàðëèã äàãàæ Õóàí Õº Øàð ìºðºí ãîëîîñ îíãîö äýýð ñóóæ âýéø¿é õýìýýõ ãîëä èðì¿é ãýíýì.” õýìýýõ ¿ãèéã ¯ Øþýæ¿, Ñ¿í æÿí íàð ñîíñîîä ìàø áàÿðëàí, ýä¿ãýý çîâîõ ãàçàð ¿ã¿é áîëîâ Ëèçþíü, ßí Ñþíü õî¸ð î÷èæ, òýð ñàéäûã èéí òèéí õýìýýð àðãàëæ áàðèãòóí.”õýìýýñýíä Ëèçþíü ºã¿¿ëð¿¿í: “ýä¿ãýý áèä õî¸ð î÷èæ áîëìóé. ãàãöõ¿¿ ýíý ãàçðûí çàì ìýäýõã¿é òóë õàâñðàí î÷ñóãàé.”õýìýýñýíä Ñ¿í æÿí ìàø áàÿðëàí, ýíý ãóðàâò àðõè áàðüæ ºãººä óóëíààñ áóóæ èëãýýâ. ò¿¿íèé ìàðãààø Ñ¿í æÿí ¯ Øþýæ¿, Õóà ð¿í, ×èíü ìèíü, Ëè èí, æ¿ ò¿í, Ñþé Íèí, Õ¿ ßíüæóî íàðûí õýäýí æàíæíûã äàãóóëàí âýéø¿é ãîëä î÷èæ, íóóö ãàçàð òóñ òóñ ÷èìýý ãàðàõûã õ¿ëýýãò¿í õýìýýí ñóðãàæ óóëààñ áóóæ, âýéø¿é õýìýýõ ãîëûí äýðãýä èðýâ. ¯¿íä çàðëèãààð òàâàí õàéðõàí óóëûã òàéæ õ¿æ áàðèõààð ãàðãàñàí òàé âýé õýìýýõ ñàéä íýãýí èõ îíãîöîîð èðýâ. ¯çâýýñ íýãýí øàð ºíãèéí äàðöàã õàòãàæóõóé. Äàðöàã äýýð “Äýýä çàðëèãààð Õóàøàíü õýìýýõ óóëàíä õ¿æ ºðãºì¿é”õýìýýí áè÷èã áè÷æ¿õ¿é. ¯¿íä Ñ¿í æÿí, ¯ Þí, æ¿ ò¿í, Ëèæàí ýíý äºðºâ ìºí íýã îíãîöîí äýýð ñóóæ òýð òàé âýé íî¸íû ºìíººñ î÷èâ. Ñ¿í æÿíèé àðä æ¿ ò¿í, Ëè èí íýã íýãýýð óðò æàä áàðèæóõóé. îíãîöíû òîëãîé äýýð ¯ Þí çîãñîæ öºì ò¿¿íèéã ýñýðã¿¿öýí î÷ñîíä òàé âýé íî¸íû ºìññºí íü õ¿ðýí òîðãîí äýýëòýé, àëàãëàñàí àëòàí ëóóíû ìàëãàé. Äàãàñàí öýðýã íü äº÷ òàâü øàõàì, öóë ìºíãºí òîëèîð ýðýýëñýí õóÿã áàìáàé ºìñ÷ áàðèæóõóé. ýíý òàé âýé ñàéäûí ñóóñàí îíãîöíû äýýð áàéñàí öýðã¿¿ä Ñ¿í æÿíèé îíãîöûã õºíäºëäºí ¿ë ÿâóóëàõóéä èéí ºã¿¿ëð¿¿í: “òà íàð àëü ãàçðûí õ¿ì¿¿í áóé?

ßàõèí çàðëèãààð çàðàãäàæ òàâàí õàéðõàí òàéõ òàé âýé ñàéäûã õºíäºëäì¿é?”õýìýýñýíä Ñ¿í

æÿí þóí ºã¿¿ëýëã¿é, õî¸ð ãàðàà íàìàí÷ëàí õàâñàð÷ àìàð ýðýâ. ¯¿íä òýäãýýð òàé âýé ñàéäûí

äàãàãñàä äàõèí þóíä çàì õºíäºëäºâ? áóøóó ò¿ðãýí çàéëàãòóí.”õýìýýñýíä ¯ Þí ºã¿¿ëð¿¿í:

“áèä íü Ëÿí Øàíü Ô¿ óóëûí èõ æóðàìò õýìýýí äýëõèé äàõèíä íýð àëäàðøñàí Ñ¿í ã¿íìèí õýìýýõ

Ñ¿í æÿí áîëîé. ýíäýõ ñàéäûã ¿¿ãýýð ìîðèëîí èðýõ ÷èìýýã ñîíñîîä ýíä èðæ áàðààëõàí àéëòãàõ ¿ã áóé

òóë óäòàë õ¿ëýýâ. Õàðèí ýíý ºäºð çîë òîõèîëäîæ ó÷ðàâ.”õýìýýñýíä òýäãýýð òàé âýé ñàéä ýíý ¿ãèéã

ñîíñîîä ìàø óóð íü õ¿ð÷, èéí ºã¿¿ëð¿¿í: “ª÷¿¿õýí õóëãàíà øîðãîîëæ ìýò ¿¿ðëýæ Ëÿí Øàíü Ô¿ä óðâàñàí

äýýðýì÷èí íàð áºãººä èõ æóðàìòàé õýìýýí õýëýõ íü ÿìàð ¸ñ? Äàðóé çàì çàéëæ óóæèì òàâèãòóí.” õýìýýñýíä

Ñ¿í æÿí ñºãäºæ, èéí ìýä¿¿ëð¿¿í: “ª÷¿¿õýí õ¿í ÿàõèí Ëÿí Øàíüä óðâàæ õ¿íèé þìûã äýýðýìäì¿é. ãàãöõ¿¿

ãàæóó ìóóã àðèëãàõ áà ãàçàð îðíûã òºâøèòãºõººñ ººð õýðýã ãýäýãã¿é. èéìèéí òóë òàé âýé ñàéä òàíàà ó÷èð÷

òºðèéí õýðýã àéëòãàõ ýðõýì ÷óõàë õýðýã áóé òóëä ýíä áàðààëõàæ èðýâ. îëäâîîñ, õèøèã ºðøººí õàéðëàæ óñíû

ãàçðààñ ãàð÷ õóóðàé ãàçàð ìîðèëîõ áîëîâ óó.”õýìýýí äàõèí äàõèí ìºðãºñºíä òàé âýéãèéí äàãàñàí öýðãèéí æàíæèí

ºã¿¿ëð¿¿í:“×àì ìýò óðâàñàí õóëãàé ÿàõèí ìàíàé òàé âýé ñàéäàä ó÷ðàõ áóþó.” õýìýýñýíä Ñ¿í æÿí ºã¿¿ëð¿¿í:” ª÷¿¿õýí

õ¿íèéã ýñ òàé âýé ñàéäàä ó÷ðóóëáààñ áè òàé âýé ñàéäûã íýã õýñýã öî÷îîæ áóðóóãàà õ¿ëýýõ áèëýý.”õýìýýí ñýìõýíýýð æ¿ ò¿í,

Ëè èí õî¸ðûã Õóà ð¿í æèíüìèíü íàðûí çýðýã óñíû áîîìò äýýð íóóñàí öýðãèéí ìýäýý ãàðãàãòóí õýìýýñýíä, òýð õî¸ð áàðüñàí æàäàà

õýäýí óäàà ýðã¿¿ëýí äàëëàñàíä, òýäãýýð æàíæèí íàð á¿ãä öýðãèéí õýíãýðýã õàðàíãà öîõèæ óñíû áîîìòûã õààæ æàãñàâ. ¯¿íä òàé âýé

ñàéäûí äàãàñàí äº÷ òàâèí öýðýã öºì ººð ººðèéí ñýòãýë ñàíàà íü ñàðíèæ, ìàø àéæ, òàé âýé íî¸í èéí ìýä¿¿ëð¿¿í: “ýä¿ãýý ýíý Ñ¿í

æÿí õýìýýã÷ õ¿ì¿¿íòýé ñàéä íî¸í ¿ë ó÷ðàõ áîëâîë õýðýã ãàð÷ áîëíî. òèéìèéí òóë ¿¿í ë¿ãýý ó÷èð÷ þó õýëýõèéã çºâëºõèéã ñîíñî¸.”õýìýýí

àðãàã¿é óñàí äîòîðõè îíãîöûã ýðã¿¿ëýí õóóðàé ãàçàð ãàðàõ õýìýýñýíä îíãîöíû ýçýí ìàø àéæ, óñàí äîòîð îðæ ¿õýâ.

òýíäýýñ òàé âýé íî¸í áèåýð ãàð÷ Ñ¿í æÿí ä ºã¿¿ëð¿¿í: “ìýðãýí æàíæèí íàð íàä ëóãàà ÿìàð õýðýã çºâëºõ áèëýý? áè áîëáîîñ çàðëèã

äàãàæ òàâàí õàéðõàíûã òàéõ. Äýðãýä áàðàà áîëîõ õ¿ì¿¿í íàð ÿàõèí èéì ¸ñ áóñààð çàì õºíäºëäºæ ¿ë ÿâóóëìóé? Íàä åð òà íàò ëóãàà çºâëºõ õýðýã

¿ã¿é.”õýìýýñýíä Ñ¿í æÿí : “áàñ íýã óäàà ýðõã¿é ãóéõ, çºâëºí àéëòãàõ õýðýã áóé.”õýìýýí çîðèóäààð çàðëàí õýëýýä, äàëä íóóñàí ßí Ñþíü, Ëèæ¿íü

íàðûí õýäýí æàíæèíä ìýäýýíèé æàä ýðã¿¿ëýí ¿ç¿¿ëñýíä òýäãýýð õýäýí æàíæèí äàðóé îíãîöîî ñýë¿¿ðäýí èðæ øóóä òàé âýéãèéí îíãîöíû äýðãýä íü

èðæ, òàé âýéãèéí îíãîöíû äýýð äýâõðýí äàâæ ãàðààä, ò¿¿íèé äàãóóëñàí äº÷ ãàðóé öýðãèéí õàãàñ õóâèéã ñýëìýýð òîëãîéã îãòîëæ óñàíä óíàãàñàíä, Ñ¿í æÿí

ºã¿¿ëð¿¿í: “òà íàð ÿàõèí èéì æóðàìã¿é àðä áóþó. òàé íî¸íû òààëëûã õèðòýýëãýæ, ëàãøíûã öî÷îîæ àéëãàõ íü ç¿é áóñ.”õýìýýõ çýðýã õóóðìàãààð ºã¿¿ëñýíä ßí Ñþíü, Ëèæ¿íü íàðûí õî¸ð õ¿í äàðóé òýð îíãîöíîîñ áóóæ óñàí äîòîð îðæ, òàé âýé ñàéäûí àìüäààð óñàíä îðñîí öýðãèéã ò¿¿æ ãàðãàñàíä, Ñ¿í æÿí ºã¿¿ëð¿¿í: “ýä¿ãýý äàõèí ýíý ìýò õýðýã õèéâýýñ áè òà íàðûã ÿëëàõ.”õýìýýñýíä òýäãýýð æàíæèí íàð òàé âýé ñàéäûí îíãîöîí äýýð ãàðìóé. òóñ òóñ ººð ººðèéí îíãîöîí äýýð ãàð÷ óñàí äîòîð áàéñàíä, ¿¿íèéã òàé âýé ñàéä ¿çýýä ç¿ðõ íü ò¿ãøèæ, åñºí ñ¿â íü áèò¿¿ð÷, ººðèéí óõààíã¿é áàéõàä, Ñ¿í æÿí ìºðãºí ºã¿¿ëð¿¿í: “òàé âýé èõ ñàéä òà àéõ õýðýãã¿é. ìóíõàã æóðàì äàãàñàí Ñ¿í æÿí ìèíèé ¿ãèéã äàãàæ, ýíý óñàí äîòðîîñ ãàð÷ õóóðàé ãàçàð ìîðèëîõîîñ ãàäíà, º÷¿¿õýí ìèíèé ãóéí çºâëºõ ¿ãèéã ñîíñîãòóí. áèä íü ãàãöõ¿¿ àéëòãàë èõòýé òóë, òèéíõ¿¿ ãóéæ ìºðãºì¿é. òèéìèéí òóë òà ýíä çºâëºæ ¿ë áîëîõ àõóë òàâàí õàéðõàí óóëàíä òàíûã äàãàæ î÷îîä òýíä çºâëºâººñ ìºí áîëíî.” õýìýýñýíä Äàé Þé ñàéä èéí ºã¿¿ëð¿¿í: “ìýðãýí ä¿¿ íàä ëóãàà ¿íýí çºâëºõ õýðýã áóé áîëáîîñ ýíý óñàí äýýð çºâëºæ áîëîõ áóé çà. Þóíä óóë áà õóóðàé ãàçàð î÷ìóé?”õýìýýñýíä Ñ¿í æÿí áàñ ìºðãºí ñºãäºæ ìýä¿¿ëð¿¿í: “áèäíèé çºâëºõ õýðýã íü ýíä õýðõýâ÷ õýëýëöýæ áîëîõã¿é. òà á¿¿ ìóó ñàíàãòóí. Õýðâýý òàíû òààëëûã ãàæóóäóóëàí ãàð õºäºëâººñ, òàâàí õàéðõàí óóëûí áóðõàí òýíãýð ìýäýõ áèëýý. áè ýíä òàíä òàíãàðàã òàâüæ ºãüå.”õýìýýñýíä òàé âýé àðãàã¿é îíãîöîî õºäºëãºæ õóóðàé ãàçàð ãàðãàâ. òýíäýýñ Ñ¿í æÿí, ¯ Þí õî¸ð äàðóé ò¿øèæ îíãîöíîîñ áóóëãàí, õýäýí öýðãèéí õ¿íèéã èëãýýæ íýã ìîðü àâ÷ðóóëàí òàé âýé íî¸íä óíóóëæ òàâàí õàéðõàí óóëàíä î÷èõ õýìýýí çºâëºâ. ¯¿íä Õóà ð¿í, ×èíü ìèíü õî¸ð òàé âýé íî¸íûã ò¿øèæ àÿòàé ñàéíààð ºðãºí õ¿íäýëæ ÿâàãòóí. Ëèæþíü, æàíñþíü õî¸ð ìºí ãîëä õ¿ëýýæ îíãîö òýðã¿¿òíèéã ñàéí õàðãàëçàí áàéãòóí. áàñõ¿¿ îëîí öýðãèéí õàãàñ ìºí ýíä ¿ëäýãò¿í. æ¿ ò¿í, Ëè èí õî¸ð ìºí õýâýýð áèäíèé õàãàñ æàíæèí öýðãèéí õàìò èõ ñàéäûã àâ÷ ÿâàà äàéëëàãàíû àëòàí ïàéç, õîíõ, õ¿æ çýðãèéã õóðààæ, òàâàí õàéðõàíä äàãàæ, õ¿æ ºðãºõ ìºðãºõºä òóñëàí õàâñðàãòóí.”õýìýýí òóñ òóñ òóøààãààä, òýð ãîëîîñ ÿâæ óäñàíã¿é òàâàí õàéðõàí óóëàíä î÷èæ æóðìûã äàãóóëàã÷ èõ òàíõèì õîðîîíä îðæ, òàé âýé íî¸íûã òºâ äóíä ñóóëãàæ, Ñ¿í æÿí, ¯ Þí Õî¸ð îëîí æàíæèí öýðãýý èõ òàíõèìûí õî¸ð ýòãýýäýýð æàãñààæ, òýð òóõàéä Ñ¿í æÿí ãóðâàí ãóðàâ åñºíòàà ìºðãºæ ñºãäºí òàé âýé ñàéäàä èéí ìýä¿¿ëð¿¿í: “ª÷¿¿õýí õ¿í óãààñ ìýíæîó õîòûí õ¿í áèëýý. Õàðüÿàò õîòûí çèô¿ ÿàìàíä áè÷ãèéí àëáàí òóñëàõ áà öýðãèéí äàðãà áàéñàí. ̄ ¿íè çèô¿ íî¸í áóñàä õ¿íèé ¿ã ºã¿¿ëýëä îðæ, º÷¿¿õýí íàìàéã õ¿÷ ìóóòàéíãààð ÿë óíàãàõ õýìýýí äàðëàñàí ó÷èðò ,óã íóòàã ìýíæîóãààñ îðøîí ãàð÷ óóë, ìîä øóãóéä îðãîí íóóæ ÿâñààð Ëÿí Øàíü Ô¿ õýìýýõ óóëàíä ÿëààñ àéæ àìü õîðãîäîí ñóóìóé. òèéìèéí òóë èõ òàé âýé ñàéä ºðøººâººñ º÷¿¿õýí õ¿íèé õî¸ð æóðàì äàãàñàí Ë¿ æèøýíü, Øè æèíü õýìýýõ õî¸ð õ¿íèéã ãýì õîð õ¿ðãýñýíã¿é ýíãèéí ¸ñîîð ÿâòàë, ýíý õîòûí Õº òàéøîó õýìýýõ çèô¿ íî¸í áàðüæ àâààä ãÿíäàíä õîðüñîí íü ¿íýõýýð õººðõèé.

¯ðãýëæëýë äàðààãèéí äóãààðò

...ä¿¿ ÷è ìàíàé óóëûí õèóð, äàëáàà, äàðöàã, òóã òýðã¿¿òíèéã åñºí ìýíãý,

íàéìàí õ¿ëèë, äºðâºí ÷èã, íàéìàí ºíöºã íèéë¿¿ëýí òàâàí îðîí, çóðãààí

óóëçàð, õîðèí íàéìàí îäíû áàéäàëä çîõèîí, òàâàí ºíãººð ýðýýëýí, ç¿éë

á¿ðèéí òîðãîîð ¿éëäýæ äýýð íü íèñýõ ëóó áàðñ, èðâýñ, ãàðüä, òàñ, á¿ðãýä, äîãøèí

ãºðººñ õàòãàæ, óóëûí öýðýãò áýëòãýãò¿í. áàñ òàâàí ºíãèéí äºðâºëæèí äàëáàà, íýã ºíãèéã àðâààäûã ¿éëäýæ, äýýð íü ìàòàð,

àâàðãà çàãàñ, áîðîîíû óñíû äàâàëãàà óðñãàë çýðãèéã çóðæ, äºðâºí çàìûí óñàí öýðã¿¿äýä áýëòãýæ ºãºãò¿í...

...Òàé Âýé àðãàã¿é îíãîöîî õºäºëãºæ õóóðàé ãàçàð ãàðãàâ. Òýíäýýñ Ñ¿í

Æÿí, ¯ Þí õî¸ð äàðóé ò¿øèæ îíãîöíîîñ áóóëãàí, õýäýí öýðãèéí

õ¿íèéã èëãýýæ íýã ìîðü àâ÷ðóóëàí Òàé Âýé íî¸íä óíóóëæ Òàâàí õàéðõàí óóëàíä î÷èõ õýìýýí çºâëºâ. ¯¿íä õóà Ð¿í, ×èíü Ìèíü õî¸ð Òàé Âýé íî¸íûã ò¿øèæ àÿòàé ñàéíààð ºðãºí õ¿íäýëæ ÿâàãòóí. ëèæþíü, Æàíñþíü õî¸ð ìºí ãîëä õ¿ëýýæ îíãîö òýðã¿¿òíèéã ñàéí õàðãàëçàí áàéãòóí...

“

“ “

ªªÐ ªÍÖªÃ


12 ÇàÂÑàÐËàÃà2018 îíû åñä¿ãýýð ñàðûí 19. Ëõàãâà. ¹158,159 (5008,5009)ìîÍãîËÛÍ ìýÄýý

Íºãººäºð

ªäºð +2Øºíº -3

ÍÀÌðÛÍ äÓÍä ÖÀÃÀÀÃ×èÍ òÀÕèÀ ÑÀðÛÍ ØèÍèéÍ 9.

òÀâÀÍ ØÀð ÌÝÍÃÝòÝé ÕªÕ áÀð ªäªð

¯ñ çàñóóëáàë:

Ýð÷ õ¿÷ èõýñíý.

Íàðàí óðãàõ, øèíãýõ:06.35-18.54

ìàðãààø

ªäºð +11Øºíº +4

òóõàéí ºäºð íîõîé æèëòíýý àëèâàà ¿éëèéã õèéõýä ýåðýã ñàéí áà ìîãîé, ìîðü æèëòíýý ñºðºã ìóó íºëººòýé òóë ýëäýâ ¿éëä õÿíàìãàé õàíäàæ, áèåý ýíõðèéë¿¿øòýé. ýë ºäºð ýå, ýâýý îëîëöîõ, õàìòûí õºäºëìºð ýõëýõ, ãýðýý õýëöýë áàéãóóëàõ, íàéð õóðèì õèéõ, áýð ãóéõ, èíæ ºãºõ, àâàõ, ¿íýò ýðäýíèéí ç¿éë àâàõ, ñ¿ì äóãàíûã ñýðãýýõ, àìüëóóëàõ, ºãëºãèéí ò¿ëëýã õèéõ, õèøèã äóóäóóëàõ, õîò áàëãàäûí ¿éë, öýðýã, öàãäààãèéí ¿éë, ãýð, áàéøèíãèéí ñóóðü òàâèõàä ñàéí. çîëèã ãàðãàõ, áîìáûí ¿éë, ãºëºã òýæýýõýä ìóó. ªäðèéí ñàéí öàã íü õóëãàíà, ¿õýð, ëóó, ìîãîé, õîíü, íîõîé áîëîé. Õîë ãàçàð ÿâààð îäîãñîä õîéø ìºðºº ãàðãàâàë çîõèñòîé. ¯ñ øèíýýð ¿ðãýýëãýõ áóþó çàñóóëáàë ýð÷, õ¿÷ ñàéæèðíà.

ò.Ñ¿õáààòàð @Sukhee56 ¯éë÷èëãýýíèé áàéãóóëëàãóóä 10-11-ñ íààø

îíãîéäîãã¿é áàéæ îðëîãî áóóðëàà ýíý òýðýý ãýæ ÿðüæ ÿàõàâ äýý.

Nyambayar Nba @NyambayarNB áºõèéí ºðãººã ºâºë çóíû àëü ÷ óëèðàëä àøèãëàæ

áîëäîã òýø¿¿ðýýð ãóëãàäàã, õîêêåé òîãëîäîã ãàçàð áîëãî÷èõîî...áºõºº áóÿíò-óõàà ñïîðò öîãöîëáîðòîî áàðèëäóóë÷èõ ë äàà òýãýõ ¿¿?

áàÿñãàëàí áîëäáààòàðÑàòî ì¿ö¿ìè:ßïîíä 10 ñàÿ ãàíö áèå ýìýãòýé

áàéãàà áà ò¿¿íèé 7,2 ñàÿ íü íºõºðòýé áîëîõûã õ¿ñýæ áàéãàà ÷ îëäîõã¿é áàéíà.¯¿í äýýð ìîíãîë óëñòàé õàìòàð÷ àæèëëàõ áîäîëòîé áàéíà.ßïîíû ýðýãòýé÷¿¿ä ãàäààä ýõíýðòýé áîëîõ äóðã¿é áîë ýìýãòýé÷¿¿ä õàðèí íºõºð îëæ ë áàéâàë ãýðëýäýã.îéðûí æèë¿¿äýä ìîíãîëîîñ ýðýãòýé àæèëëàõ õ¿÷ ìàø èõýýð àâíà.îéðîëöîîãîîð 100,000 ãýñýí òîî ÿâæ áàéãàà ÷ áàòëàãäààã¿é.ãýõäýý ìîíãîë ýðýãòýé÷¿¿äèéã î÷èõ ¿åä íü ßïîí òàëààñ àæëûí áàéð áîëîí ßïîí õ¿íòýé ãýð á¿ë áîëîõ òàëààñ íü òóñëàíà.Ñ¿¿ëèéí ¿åä ìîíãîë çàëóóñ ßïîí ýõíýðòýé áîëîõ íü íýìýãäæýý.ýíý àñóóäàëä áè èõ áàÿðòàé áàéäàã.ãýõäýý àëáàí ¸ñîîð ãýð á¿ë çóó÷ëàëûí òîâ÷îî àæèëëóóëàõ áèø àæèëëàõ õ¿÷ýýð àâ÷ áàéãààä ßïîíä ¿ëäýýæ òýíä ýõíýðòýé ãýð á¿ëòýé áîëîõ òàëààñ íü òóñëàõ áîäëîãî áàðèíà.ìºí ßïîí ýõíýðòýé áîëâîë âèçã¿é çîð÷óóëàõ ýðõ ºãºõ õ¿¿õäýý ßïîí ñóðãóóëü öýöýðëýãò õàìðóóëàõ ßïîíû ýð¿¿ë ìýíäèéí ¿éë÷èëãýýã àâàõ ýðõ ºãíº.¯¿íä ìîíãîë ýð÷¿¿äèéã èäýâõèòýé õàìðàãäàõûã áè õ¿ñýæ áàéíà. #ãýñýí ìýäýýëýë ÿâæ áàéíà...

ªäðèéíÇóðõàé

ªÄÐÈÉÍ Õ¯Í

á.áóÍÄÕîðîË

áèä òºðºõººñºº ë îé, ìîäîíä äóðã¿é àðä ò¿ìýí ë äýý. òîãëîîì, øîãëîîìîîð õýëýõýä, äýëõèéí òàëûã ýçýëæ ÿâñàí àòàë äýëõèéí õàìãèéí îé, ìîäã¿é õýñãèéã íü

ñîíãîæ áóéðàà çàññàí ãýñýí ÷ áóðóóäìààðã¿é ñàíàãäàíà. Ñ¿¿ëä, îäîîãèéí ìîíãîëûí õèëèéí äýýñèéã òàòàõäàà õ¿ðòýë ìîäíûõîî çàõààð õèëëýñýí áàéãàà þì. îðîñîîñ èðæ áóé õ¿í á¿õýí “ìîä äóóñëàà. ìîíãîë ýõýëëýý” ãýäãèéã ìýäíý äýý. Íýýðýý òîãëîîì ÷ ¿ã¿é õýëýõýä, ìîíãîë ðóó îðæ èðýõýä ë ìîä íü áàãàñààä, æèæèãðýýä ÿâ÷èõäàã òàë áèé. óã íü õýäõýí îíû ºìíº

ñîöèàëèçìûí ¿åä ìîíãîë îðíû 10 ãàðóé õóâü íü îé, ìîäòîé áàéñàí ãýäýã. ãýòýë ºíººäºð íèéò íóòãèéí ìààíü íàéìõàí õóâü íü îé ìîäòîé ãýñýí õàðàìñàëòàé òîî ÷ áàéíà. áèäíèé õýëäãýýð çàõ çýýëèéí øóóðãàòàé ¿åä ñàéí õèéñãýñýí þìäàã óó äàà. çàõ çýýëèéí ¿å ãýëòã¿é ºíººäºð ÷ áàéãàà æààõàí îéãîî àð÷èëæ, óðãóóëàõûí îðîíä òàéð÷ òàñäàæ, îãòîëæ, ò¿ëæ ë áàéíà. òýãýýä çîãññîíã¿é óëñûíõàà íèéñëýëä ìîä òàðèõäàà õ¿ðòýë óóëíààñ óðãàà ìîä àâ÷ èðæ ñóóëãàæ, ºíººõºº ¿õ¿¿ëæ, óðãàñàí íýãíèéã íü áóöàæ ñóãàëæ, áàéøèíãèéí øàâ, çàñâàðûí àæèë õèéäýã íü íóóö áèø. ãýòýë õàæóó õºðø Õÿòàäàä ãýõýä äàëàéí ýðãèéí õîò òîñãîäîî á¿¿ õýë ýëñýí öºëºº, ãîâü òàëàà îéæóóëààä, äýëõèéí õàìãèéí íîãîîí óëñ

áîëîõ çîðèëò òàâü÷èõñàí ÿâæ áàéíà. Íîãîîí îé, áàéãàëèàðàà àëäàðòàé Øâåéöàðü, óëñ á¿õ ìîäîî òîîëæ á¿ðòãýëæ¿¿ëýýä, ïàñïîðòæóóëààä àìææýý. Õýðýâ ìîä òàéðàõààð áîë ººð ãàçàð ìîä óðãóóëàõàä ãàðàõ çàðäëûã íü òºëæ áàéæ, çºâøººðºë àâ÷ áàéæ, òàéðàõ þì. Õýðýâ õóóëü çºð÷âºë äèéëýõèéí àðãàã¿é òîðãóóëü òºëæ, áàðüñàí áàðèëãà áàéøèíã íü õ¿ðòýë áóóëãàäàã ñóðàãòàé. Õàðèí áèä ë õýçýýíýýñýý ìîäîíä äóðã¿é áîëîõîîð áàéãàà æààõàí îéãîî õàâàðòàà ãàëäàæ, íàìàðòàà òàéð÷, õ¿íèé í¿ä õóóðàõ ãýæ õîòäîî ñóóëãàæ, ºíººõºº æèëèéí äàðàà ñóãàëæ àâäàã àäòàé àðä ò¿ìýí. áèä òýðòýý, òýðã¿é îé, ìîäîíä äóðã¿é. îé ìîäîîð ÷ åð íü ÿàäàã þì.

Áèä ìîäîíä äóðã¿é

Í.ÏóÍöàãáîËÄ

1500 ãàðóé æèëèéí ò¿¿õòýé ãýãäýõ ßïîíû ìýðãýæëèéí ñ¿ìîãèéí îðãèëä íü ìîíãîë õ¿í çàëðààä óäàæ áàéíà.

òýð íü Õàê¿õî ì.Äàâààæàðãàë. àëü õýäèéíý 44 óäàà ìýðãýæëèéí ñ¿ìîãèéí äýýä çèíäààä ò¿ð¿¿ë÷èõýýä áàéãàà þì.

Äîìîãò òàéõî àâàðãà äýýä çèíäààíä 32 ò¿ð¿¿ëñýí àìæèëòûã ýâäýõ õ¿í ãàð÷

èðýõã¿é ãýæ ñàÿõàíûã áîëòîë õ¿ì¿¿ñ áîäîæ áàéñàí áàéõ. ãýâ÷ Õàê¿õî ºíººäºð

44 ò¿ð¿¿ë÷èõëýý. ò¿¿ãýýð ÷ áàðàõã¿é Õàê¿õî ºíãºðñºí íÿì ãàðàãò ¨êîç¿íà öîë õ¿ðòñýíýýñýý õîéø

800 äàõü äàâààãàà àâ÷, õýçýý ÷ ýâäýãäýõã¿é áàéæ ìàãàäã¿é äýýä àìæèëòóóäûã òîãòîîñîîð. òýð äýýä çèíäààíä íèéòäýý 994, õàðèí ñ¿ìîä õºë òàâüñíààñàà õîéøõè 1088 äàõü äàâààãàà àâñàí. ìºí 45 äàõü óäààãàà óíàëã¿é 50 õóâèéí àìæèëòàà ¿ç¿¿ëæ, ýíý áàø¸ä 45 ò¿ð¿¿ãýý õ¿ðòýõ ºíäºð ìàãàäëàëòàé

áàéíà. òýð ÿàõ àðãàã¿é ìýðãýæëèéí ñ¿ìîä àâèð÷ õ¿ðøã¿é ñ¿ìáýð óóëûí ÷èíýý àìæèëòûã òîãòîî÷èõëîî. ýíý àìæèëòàà óëàì íýìñýýð, ºíäºðëºñººð áàéõ áîëíî. àâàðãà öîëòîé 1000 äàâàà àâ÷, äýýä çèíäààíä 50 ò¿ð¿¿ëýõ íººö áîëîìæ ò¿¿íä áàéíà. Õàê¿õî àâàðãà îäîî äºíãºæ 33 íàñòàé. èõ ñïîðòîä 33 íàñ ãýäýã õàðüæ ÿâàà ¿å áàéæ áîëîõ. ãýâ÷ ýð áÿð, èä õàâ íü òýíöñýí Õàê¿õî àâàðãûí õóâüä äàõèàä õýä ò¿ð¿¿ëýõ áîëîìæòîé ë íàñ. ìàíàé ñ¿ìî÷ Í.öýâýãíÿì äýýä çèíäààíä 37 íàñòàéäàà ò¿ð¿¿ëæ ë ÿâñàí. òýð æèøãýýð áîäâîë Õàê¿õî äýýä çèíäààíä 50 ò¿ð¿¿ëýõ áîëîìæòîé. 2020 îíû òîêèîãèéí îëèìïûí íààäàì ãýõýä Õàê¿õîãèéí òîãòîîñîí àìæèëòûã õýí ÷ ýâäýæ ÷àäàõààðã¿é õýìæýýíä õ¿ð÷, îðãèë íü óëàì ºíäºð áîëñîí áàéõ áîëíî. òýð áîë ìýðãýæëèéí ñ¿ìîãèéí ñ¿ìáýð îðãèë.

ñ¯ÌîÃèéí íî¨í îðÃèë

ÌÎÍÃÎËÛÍ ìýäýý - dardas

Documents