ÌÀÍÀÉ ÑÎÍÈÍÛ iv ÓËÈÐËÛÍ ÇÀÕÈÀËÃÀ âÀÃäÀæ áÀÉÍÀ ÌÎÍÃÎËÛÍ...

Óëààíáààòàðò: ªÍªªÄªÐ

ªäºð +22Øºíº +7

ÌÎÍÃÎËÛÍ ìýäýý3,162.124...Õ¿í àì

E-mail: [email protected] Ðåêëàì, çàð ñóðòàë÷èëãààíû àëáà: 99173710

ÕÀÀÍ áàíê Õóäàëäàà õºãæëèéí áàíê

¯ÑÕ-íû º÷èãäðèéí ìýäýýãýýð

Àì.äîëëÀð 2430.00 2442.00Åâðî 2862.00 2922.00ÈÅí 22.05 22.53

Ôóíò 3100.00 3177.00ðóáëü 41.20 43.10ÞÀíü 369.00 374.00

Àì.äîëëÀð 2428.00 2442.00Åâðî 2868.00 2928.00ÈÅí 21.88 22.47

Ôóíò 3106.00 3182.00 ðóáëü 41.24 43.50ÞÀíü 369.00 374.40

2017.09.06. Ëõàãâà. ¹150 (4764)

19 äýõ æèëäýý

ÌÀÍÀÉ ÑÎÍÈÍÛ IV ÓËÈÐËÛÍ ÇÀÕÈÀËÃÀ ßâÀÃäÀæ áÀÉÍÀ

II-III í¿¿ðò VI í¿¿ðò

äÝËÕÈÉ

Õîéä ÑîËîíãîÑûí àÑóóäËààð ßïîí ÌîíãîËòîé

òîÕèðîËöîÕ óó

ÓËÑ ÒªÐ

ã.ÁàòÁààòàð: àíàãààÕûí ÑóðãóóËü àíÕäàã× ÁîËæ èÕ ÑóðãóóËèéí

ÕîòÕîíûã ÕîòîîÑ ãàäíà Áàðèíà

64


Àæèëä ÀâÍÀ

Óòàñ: 99189158

Á.òîãòîÕ

òºðèéí òýðã¿¿íèé ¿¿ðýãò àæëàà õ¿ëýýí àâñíààñ õîéø àíõíû àëáàí ¸ñíû àéë÷ëàëàà õîéä õºðøººñ ýõë¿¿ëæ áóé Õ.Áàòòóëãà Åðºíõèéëºã÷èéí àéë÷ëàë îëîí óëñûí àíõààðëûí òºâä áóé. Ìîíãîë, Õÿòàä, îÕó ãýñýí ìºíõèéí õºðøèéí õàðèëöàà øèíý øàòàíä ãàð÷, ãóðâàí óëñûã õîëáîñîí “Ýäèéí çàñãèéí êîðèäîð” áàéãóóëàõ àñóóäàë àæèë õýðýã áîëæ ýõýëñýí ýíý ¿åä Åðºíõèéëºã÷èéí àéë÷ëàë îëîí óëñûí àíõààðàëä áàéõ íü ç¿éí õýðýã þì. Åðºíõèéëºã÷ ýíý óäààãèéí àëáàí ¸ñíû àéë÷ëàëààð äîðíûí ýäèéí çàñãèéí ãóðàâäóãààð ÷óóëãà óóëçàëòàä îðîëöîõîîñ ãàäíà îÕó-ûí Åðºíõèéëºã÷ Â.ïóòèí, ÁíÑó-ûí Åðºíõèéëºã÷ Ì¿í æý èí, ßïîí óëñûí Åðºíõèé ñàéä Øèíçî àáý íàðòàé óóëçàæ, õàìòûí àæèëëàãààíû òàëààð õàðèëöàí ñàíàë ñîëèëöîõ þì.

¯ðãýëæëýë íü II í¿¿ðò

Íýã õàøààíä íýã ë ÿíäàí áàéëãàÿ

ÀÉË×ËÀË

äýëõèéí çàõ çýýëä ãàðíà ãýâ

ÎõÓ-ààð äàìæèí ÒàâàíÒÎëãÎéí í¯¯ðñî.óßíãà

Õºõ¿¿ðèéí àì öààøèëæ, õ¿éòíèé àì íààøèëæ, ãàäàà ñýð¿¿ îðæ ýõýëëýý. Åñä¿ãýýð ñàðäàà íàëãàðõàí, äóëààí áàéâàë èõ þì. àðàâäóãààð ñàð ãàðàâ óó ¿ã¿é þó ë õ¿éòðýýä ýõýëíý. Õ¿éòíèé óëèðàë çîëãîõòîé çýðýãöýýä óëààíáààòàð õîò ìààíü óòààíáààòàð òºðõºíäºº îðíî äîî. óòààíû óëèðàë ýõëýýä òºð çàñãèéí óäèðäëàãóóä óðàí öýöýí ¿ãýýðýý óðàëäàæ, øèíý øèíýëýã ñàíààãààðàà óðàëäàõ íü äàìæèãã¿é. Çàðèì íü á¿ð “óòààã¿é” çóóõûã ñîëèõ òàëààð ÷ ÿðèàä ýõýëñýí áàéíà áèëýý. ãýõäýý ýðõýì äàðãà íàð ÿìàð ÷ ñàíàà ãàðãàæ, õý÷íýýí ÷ ìºíãº ¿ðëýý ãýýä óëààíáààòàðûí óòàà íýìýãäñýí ¿¿ ãýõýýñ áàãàñààã¿é. Çàðèì àëáàí òóøààëòàí õàãàðòëàà áàÿæèæ, èðãýä íýã çóóõûã íºãººãººð ñîëèîä ë ºíãºð÷ áàéõ øèã áàéíà.

¯ðãýëæëýë íü III í¿¿ðò

¯ÇÝË ÁÎÄÎË

Á.ªíªðòîãòîÕ

òºâ àéìãèéí æàðãàëàí ñóìàíä àìüäàðäàã òàíèë ìààíü õýäýí ìàëàà õÿìäõàí çàðàõààð ñýòãýë øóëóóäñàíàà ÿðèâ. æèëèéí äºðâºí óëèðàëä ñ¿¿, öàãààí èäýýãýýð òàñàëæ ¿çýýã¿é ñààëèéí õýäýí ¿íýýãýý õýäõýí òºãðºãººð õÿìäõàí õóäàëäàõàä õ¿ðñýí øàëòãààí íü áýë÷ýýðèéí àñóóäàë. òóñ ñóìûí íóòàãò èõýâ÷ëýí ãàçàð òàðèàëàí ýðõýëñýí èðãýä àìüäàðäàã ó÷ðààñ õýäýí ìàëàà áýë÷ýýðë¿¿ëýõ òàëáàé ÷ îëäîõîî áîëüæ àðãàã¿éí ýðõýíä èéì øèéäâýðò õ¿ð÷ýý. ªíººäºð Ìîíãîë óëñàä õ¿÷èí òºãºëäºð õýðýãæèæ áóé ãàçàð òàðèàëàíãèéí òóõàé õóóëüä ãàçàð òàðèàëàíãèéí òàëáàéãààñ 500 îð÷èì ìåòð çàéíä ìàë îðæ èðâýë òóõàéí ìàë òàðèàëàí÷èéí ýçýìøèëä îðíî ãýñýí óòãà á¿õèé çààëò áàéäàã. Õàòóóõàí õýëáýë, áóóäàæ õºíººñºí ÷ òýäíèé äóðûí õýðýã ãýñýí ¿ã. Ìýäýýæ ìîíãîë õ¿í áóÿíò ìàëàà áóóäàæ í¿ãýë ¿éëäýõã¿é ÷ ýçýìøèë ãàçàðò íü îðæ èðñýí ìàëûã áàðüæ õàøäàã, çîäîæ ãýìòýýäýã, ìàë÷íààñ èõ õýìæýýíèé ìºíãº íýõäýã ãýõ ìýò ìàë÷èí, òàðèàëàí÷ õî¸ðûí äóíäàõ çºð÷èë æèëýýñ æèëä óëàì á¿ð ë ýð÷ýý

Ìàë×èÍ, òàðèàëàÍ× õî¨ð çîäîëäîæ ë áàéã óó

àâ÷ áàéíà. Áýë÷ýýðèéí äààö õýðýýñ õýòýð÷ öºëæèëò èõýññýí ýíý öàãò áýë÷ýýðèéí òºëººõ äàéí ìàë÷äûí äóíä ÷ ºðíºõ áîëñîí íü ÿàõ àðãàã¿é àíõààðàë òàòàõ ñýäýâ áîë÷èõîîä áàéãàà þì. íýã õ¿íä íîãäîõ ãàçàð íóòãèéí õýìæýýãýýð äýëõèéä òýðã¿¿ëäýã, àñàð ºðãºí óóäàì ãàçàð íóòàãòàé àòëàà àì äºðâºëæèí ãàçðàà áóëààëäàæ õýìýýí öýöýðõýõ õ¿ì¿¿ñ áèøã¿é ë îëîí ãàðàõ áèç. ãýâ÷ öºëæèëò ýð÷èìòýé ÿâàãäàæ, ìàëûí òîî òîëãîé õ¿í àìûí òîîíîîñîî õýäýí çóóí ñàÿàð èë¿¿ ãàð÷èõñàí ó÷ðààñ áýë÷ýýðèéí äààö õýðýýñ õýòýð÷ýý.

¯ðãýëæëýë íü III í¿¿ðò

2 2017 îíû åñä¿ãýýð ñàðûí 06. Ëõàãâà. ¹150 (4764)

Óëñûí á¿ðòãýëèéí äóãààð: 907300528 Èíäåêñ: 100757

Ðåäàêöèéí õàÿã: Óëààíáààòàð õîò. Ñ¿õáààòàð ä¿¿ðýã. ×ºëººò õýâëýë ñàí /Õýâëýëèéí õ¿ðýýëýí/. 2 äàâõàð. 209, 211 òîîò

“Ìîíãîëûí ìýäýý” ñîíèíû ðåäàêöèä ýõèéã áýëòãýæ,“×ºëººò õýâëýë ñàí”-èéí õýâëýõ ¿éëäâýðò õýâëýâ.

äóãààðûã ýðõýëñýí í.ÏÓíÖàãÁÎëä

ÓËÑ ÒªÐ

Åðºíõèé ýðõëýã÷: ñ.ãàíÒÎãÎÎ

Îðëîã÷ ýðõëýã÷ ×.×ÓëÓÓíÖýÖýã

99189158

õàðèóöëàãàòàé íàðèéí áè÷ãèéí äàðãà:

ý.ýíõÖýÖýã90873012

àõëàõ ðåäàêòîð:Á.ªíªðÒÎãÒÎõ

88006842

Øóóðõàé ìýäýýëýë, ýðýí ñóðâàëæëàõ àëáà

í.ÏÓíÖàãÁÎëä88096454

Óëñ òºð, ãàäààä ìýäýýëýë, ýäèéí çàñãèéí àëáà:

Á.ªíªðÒÎãÒÎõ88006842

ãýðýë çóðãèéí àëáà: ã.àðãÓÓæèí

96017873

Êîìïüþòåðèéí àëáà:Á.ãàíçÎðèã

99998796

ìàðêåòèíã, çàð ñóðòàë÷èëãààíû àëáà:

í.àëÒàíÖýÖýã99173710

çàõèàëãà, áîðëóóëàëòûí àëáà:ì.äàâààäÓëàì

99042510

ý.ñàéíçàßà99197866



ÀÉË×ËÀË

Á.ªíªðòîãòîÕ

Àíàãààõ øèíæëýõ óõààíû, ¿íäýñíèé èõ ñóðãóóëèéí

çàõèðàë Ã.Áàòáààòàðòàé öàã ¿åèéí àñóóäëààð

ÿðèëöëàà.

-Ìîíãîëûí èõ, äýýä ñóð-ãóóëèóäààñ ÀØÓ¯ÈÑ àíõäàã÷ áîëæ íèéñëýë õîòûí õ¿í àìûí òºâëºðºë, à÷ààëëûã áóóðóóëàõ òàëààð ñàíàë ãàðãàí îþóòíû õîòõîíîî í¿¿ëãýõ, øèíý õîòõîí áàéãóóëàõ àñóóäëûã Çàñãèéí ãàçàð ýýëæèò õóðàëäààíààðàà àâ÷ õýëýëöýí äýìæèõýýð áîëñîí. Àñóóäàë öààñàí äýýð ÿðèãäàæ áàéíà óó ýñâýë?

-èõ ñóðãóóëèéí ýìíýëýã áàðèõ àñóóäëûã àØó¯Ñ-èéí ¿å ¿åèéí óäèðäëàãóóä îëîí æèë õººöºëäñºíèé ¿ð ä¿íä 2013 îíä Áàÿíç¿ðõ ä¿¿ðãèéí 12 äóãààð õîðîîíû íóòàã äýâñãýðò íàéìàí ãà ãàçàð øèéäýæ ºãñºí þì. Ýìíýëãýý èíãýæ áàðèíà ãýõ ìýòýýð ÿðèëöàæ áàéãààä åð íü èõ ñóðãóóëèéí õîòõîí ìàÿãààð áàðèõ íü çºâ þì áàéíà ãýñýí øèéäýëä õ¿ðñýí. òýãýýä õºðºíãº îðóóëàã÷ íàðûíõàà äýìæëýã, òóñëàëöààòàéãààð çóðàã òºñëºº õèéëãýñýí. Çóðàã òºñëèéã áîëîâñðóóëàõ ¿åä áèä “èõ ñóðãóóëèéí áàãø, îþóòíóóä øààðäëàãàã¿é òîõèîëäîëä õîòõîíîîñ ãàäàãøàà ãàðàõã¿é áàéõ òèéì îð÷èí á¿õèé õîòõîí “ áàéõ òàëààð ñàíàà îíîîãîî òóñãóóëæ, çóðãèéã íü õèéëãýñýí. Õ¿íèé ºäºð òóòìûí àìüäðàëä øààðäëàãàòàé á¿õ ç¿éëèéã òýíä öîãöîîð øèéäíý ãýñýí ¿ã. Ñóðãóóëü, öýöýðëýã ãýõ ìýò÷èëýí. Ýíý á¿õíèéã öîãöîîð øèéäñýí áàéõàä ìàíàéõàí õîòûí õºäºëãººíä îðîëöîæ, à÷ààëàë äýýð à÷ààëàë áîëîõã¿é ø¿¿ äýý. Ìýäýýæ àñàð èõ õºðºíãº ìºíãº øààðäëàãàòàé ÷ áèäíèé ñàíàëûã ìàø îëîí õ¿í äýìæñýí. Çóðàã òºñºë íü áàòëàãä÷èõñàí. Ìºíãèéã íü ÿàæ áîñãîõ âý ãýñýí àñóóäàë ¿¿ññýí. 200 ãàðóé òýðáóì

ãýñýí óðüä÷èëñàí òîîöîî áèé. ßïîí÷óóä 74 òýðáóì òºãðºãèéã øèéäýæ ºãëºº. èõ ñóðãóóëü ººðºº 10 òýðáóìûã ãàðãààä ñóðãàëòûí ýõíèé õýñãèéã áàðü÷èõëàà. Çàñãèéí ãàçðûí ýýëæèò õóðàëäààíààð àñóóäëûã ìàø ñàéí äýìæèæ, 14.3 òýðáóì òºãðºãèéã 2018 îíû òºñºâò ñóóëãàõààð øèéäâýð ãàðãàëàà. àæèë ìààíü óðàãøòàé ÿâààä ñóðãóóëèéí õàìò îëîí áàÿðòàé áàéãàà. èõ ñóðãóóëèéí öîãöîëáîð áàðèãäñàíû äàðàà îþóòíû áàéð, ýìíýëýã, áàãø àæèë÷äûí áàéð áàðèõ àñóóäëàà øèéäíý. äºíãºæ º÷èãäºð èõ ñóðãóóëèéí çºâëºëèéí õóðëààð îþóòíû áàéðûã áàðèõ íü ç¿éòýé ãýæ ¿çëýý. íèéñëýëä 150 ìÿíãàí îþóòàí àæ òºðäºã ãýñýí òîîöîî áèé. Õîòûí ò¿ãæðýë, çàìûí õºäºëãººíä ýíý 150 ìÿíãàí îþóòàí à÷ààëàë äýýð à÷ààëàë áîëäîã íü òîäîðõîé. íàìðûí íàìàðò ñóðãóóëü, öýöýðëýãèéí õè÷ýýëèéí øèíý æèë ýõëýõýýð à÷ààëàë íýìýãääýã ø¿¿ äýý. òýãýõýýð 100 ìÿíãàí îþóòíààñ ÿäàõäàà 12 ìÿíãûã íü èõ ñóðãóóëèéí õîòõîíä àìüäðóóë÷èõâàë à÷ààëàë òýð õýðýýð áàãàñ÷ òààðíà. Ìºí 1000 ãàðóé áàãø àæèë÷èä õîòõîí äîòðîî áàéðàíä àìüäðààä ºãëºº àæèëäàà óíààã¿éãýýð î÷îîä, õàæóó òàëä íü öýöýðëýãò õ¿¿õäýý ºã÷èõººä áàéâàë ìºí ë òýð õýìæýýãýýð à÷ààëàë áàãàñíà. èõ ñóðãóóëèéí õîòõîíû à÷ õîëáîãäîë èéì þì. ª÷èãäºðõºí Õîòûí çàõèðàã÷ Ñó.Áàòáîëä äàðãà èõ,äýýä ñóðãóóëèéã õîòîîñ ãàðãàõ ñàíàà÷èëãà ãàðãàñíàà òàíèëöóóëæ áàéíà ëýý. Áèä ýë ñàíàë ñàíàà÷ëàãûã áàÿðòàéãààð õ¿ëýýæ àâñàí. íàéìäóãààð ñàðûí 31-íèé Çàñãèéí ãàçðûí õóðàëäààíû ¿åýð Áîëîâñðîëûí ñàéäàä ìºí Åðºíõèé ñàéä ¿¿ðýã ÷èãëýë ºãñºí. Ýíý ìýòýýð àæèë õýðýã ìààíü óðàãøòàé ÿâíà.

-Õóãàöààã õýäèéãýýð ãýæ òîî-öîæ áàéíà. Îéðûí æèë¿¿äýä àøèãëàëòàä îðóóëæ ÷àäàõ óó?

-Áèä 2019 îíû ñ¿¿ë, 2020

îíû ýõíèé óëèðàëä àøèãëàëòàä îðóóëíà ãýñýí òºëºâëºãºº ãàðãààä ÿâæ áàéíà. Õàìãèéí ñ¿¿ëèéí õóãàöàà íü 2020 îíû ãóðàâäóãààð ñàðûí 1 ãýõýä èõ ñóðãóóëèéí õîòõîíûã àøèãëàëòàä îðóóëíà. Ìàíàé ñóðãóóëü îëîí ãàçàð ñàëáàðòàé. Ýíý á¿õ ñàëáàð íýã äîð èð÷èõýýð òýð õýìæýýãýýð à÷ààëàë áóóðíà. òºðä ýíý ºì÷èéã íü áóöààãààä ºãíº. Åð íü àñóóäëàà ñàéí îéëãóóëæ ÷àäâàë äýìæèõ õ¿í îëîí áàéäãèéã ºíãºðñºí ãóðâàí æèëèéí õóãàöààíä ìàø ñàéí îéëãîëîî. ãàäíû õºðºíãèéã çºâ òàòàæ, áàéðøóóëæ áîëíî ãýäãèéã îéëãîñîí. Õàìãèéí ãîë íü ¿¿íèéãýý íýýëòòýé, çºâ çîõèîí áàéãóóëàõ ë àæèë áàéäàã þì áèëýý. èðýõ æèë áèä 1000 îþóòíû áàéðàà áàðèíà. òýð õºðºíãºº áîñãî÷èõñîí ãýæ îéëãîæ áîëíî. àðñëàíòàé ã¿¿ðíèé öààíà ìàíàé ñóðãóóëèéí îþóòíû õî¸ð ÷ òîì áàéð áèé. Õè÷ýýëèéí áàéð ãýæ èõ òîì ãàçàðòàé, äºðâºí äàâõàð òîì îáüåêò áàéíà.Áèä õýðâýý øèíý õîòõîíîî áàðü÷èõâàë ýíý á¿ãäèéã òºðä õ¿ëýýëãýæ ºãíº. äóóäëàãà õóäàëäààíä îðóóëíà óó, ýñâýë ñóðãóóëèéí öýöýðëýãèéí çîðèóëàëòààð àøèãëàíà óó, íóðààãààä øèíý þì áàðèõ íü óó ãýäýã íü òºðèéí õýðýã. ßìàðòàé ÷ 2018 îíû òºãñãºëººð õè÷ýýëèéí øèíý áàéðàà á¿ðýí àøèãëàëòàä ºãíº. ãóðàâäóãààð ýìíýëãèéí àðä áàéãàà ñóâèëàõóéí ñóðãóóëèéí õè÷ýýëèéí áàéð, í¿¿ð àì ñóäëàë, Ýìç¿éí ñóðãàëòûí áàéð ãýõ ìýòýýð ìàø îëîí áàéðóóä ñóëàðíà. Ìºí ë òºðä õ¿ëýýëãýæ ºãíº. òºð ýäãýýðèéã çîðèóëàëòûíõ íü äàãóó àøèãëàõ áèç. òóõàéëáàë, óëààíáààòàð õîòûí ø¿äíèé òºâ ººðèéí ãýñýí áàéð áàéõã¿é. òýð áàéãóóëëàãà òóõàéëáàë ìàíàé ñóðãóóëèéí íýã áàéðàíä îðæ áîëíî. Ýñâýë øèíý ñóðãóóëü, öýöýðëýã îðóóë÷èõñàí ÷ áîëíî. äàõèàä õýëýõýä, áèä òºðººñ äàíäàà òóñëàìæ ãóéäàã áàéæ áîëîõã¿é ø¿¿ äýý. Áîëîìæ íü áàéâàë íýìýð áîëäîã áàéõ ¸ñòîé. òºðèéí äýìæëýãýýð øèíý

ã.ÁàÒÁààÒàð: àíàãààõûí ñóðãóóëü àíõäàã÷ áîëæ èõ ñóðãóóëèéí õîòõîíûã õîòîîñ ãàäíà áàðèíà

çàõ çýýë äýýð ãàðãàõàä òóñëàõààð áîëëîî. òðàíçèò ãýðýý áàéãóóëíà” õýìýýí æèðãýæýý. Ìîíãîë óëñûí õóâüä í¿¿ðñíèé áàÿëàã íººöòýé ÷ çàõ çýýë õÿçãààðëàãäìàë, íýã óëñààñ õàðààò áàéäàëòàé îëîí æèë ÿâñàí. Çºâõºí ÁíÕàó ðóó ãàðãàäàã áºãººä òóñ óëñûí ×àëêî êîìïàíèòàé áàéãóóëñàí ãýðýý, çýýëñýí ìºíãºíèé óëìààñ òîíí í¿¿ðñýý õàìãèéí õÿìäààð ºìíºä õºðø ð¿¿ îëîí æèë çººñºí íü õóäëàà áèø. 2011-2016 îíû õóãàöààíä 24.4 ñàÿ òîíí í¿¿ðñèéã òîíí òóòàì íü 30 àì.äîëëàðààð ãàðãàæ, ÿìàð ÷ àøèãã¿éãýýð õèë äàâóóëæ áàéñàí òîîí áàðèìò ÷ áèé. òýãâýë Åðºíõèéëºã÷èéí àéë÷ëàëûí õ¿ðýýíä ÿðèãäñàí ýíýõ¿¿ õàìòûí àæèëëàãàà áèåëýëýý îëâîë íýã óëñààñ õàðààò áàéäàë àðèëæ, áèä õî¸ð õºðøººðºº äàìæóóëàí òàâàíòîëãîéí í¿¿ðñýý îëîí óëñûí çàõ çýýëä ãàðãàõ áîëîìæ á¿ðäýõ þì. èíãýæ ÷àäâàë îëîí æèë ÿðüæ áóé òàâàíòîëãîéí õóâüöàà àìü îðæ, ìîíãîë÷óóä í¿¿ðñíýýñýý àøèã õ¿ðòýõ áîëîìæ á¿ðäýõ íü ýý. òºðèéí òýðã¿¿íèé àéë÷ëàëààñ õ¿ëýýæ áóé ýåðýã õ¿ëýýëò ýõíýýñýý ¿ð ä¿íãýý ºã÷ ýõëýâ áîëîëòîé. òðàíçèò òýýâðèéí ãýðýý ¿ð ä¿íãýý ºã÷, ýäèéí çàñãèéí êîðèäîð áàéãóóëàõ àæèë àìæèëòòàé õýðýãæèæ ýõýëñýí òîõèîëäîëä äàí ãàíö óóë óóðõàéí á¿òýýãäýõ¿¿í ÷ áóñ õ¿íñ, õºäºº àæ àõóéí á¿òýýãäýõ¿¿í ÷ ãóðàâäàã÷ çàõ çýýëä ãàðàõ áîëîìæòîé. 2016 îíä Ìîíãîë óëñ 25.6 ñàÿ òîíí í¿¿ðñ ýêñïîðòîëñîí ãýõ òîîí ìýäýý áèé. Ýíý íü íèéò õ¿÷èí ÷àäëûíõàà äºíãºæ 40 ãàðóé õóâèéã àøèãëàñàí ãýñýí ¿ã.

ÎõÓ-ààð äàìæèí ÒàâàíÒÎëãÎéí í¯¯ðñäýëõèéí çàõ çýýëä ãàðíà ãýâ

¯ëäñýí 60 õóâèéã àøèãëàæ ÷àäàõã¿é áàéãàà íü õýä õýäýí øàëòãààíòàé ãýäãèéã ñóäëàà÷èä õýëæ áàéãàà þì. Õàìãèéí ÷óõàë íü òýýâýðëýëò áºãººä äàí ãàíö àâòîçàìààð í¿¿ðñýý õèëýýð ãàðãàäàã, ìºí õèë ãààëèéí àñóóäëàà øèéäýæ ÷àäààã¿éãýýñ í¿¿ðñ à÷ñàí ìàøèíóóä ãàøóóíñóõàéò áîîìò äýýð 150 ãàðóé êì î÷åð ¿¿ñãýæ, õèëýýð ãàðàõûí òóëä 2-3 õîíîäîã çýðýã

áýðõøýýëòýé àñóóäëààñ ¿¿äýæ í¿¿ðñíèé çàõ çýýë ¿íäñýíäýý óíàëòûí áàéäàëä õ¿ðýýä áóé þì. Õºðºíãº îðóóëàã÷äûí èòãýë ÷ àëõàì àëõìààð àëãà áîëæ, óóë óóðõàé óíàëòàä îðñîí ýíý ¿åä õî¸ð õºðøòýé õèéæ áóé õàìòûí àæèëëàãààíû øèíý ÿðèà õýëöýë ñýðãýëò àâ÷ðàõ íü äàìæèãã¿é áèëýý. äýëõèéí çàõ çýýëä í¿¿ðñíèé ¿íý îéðûí 2-3 æèëäýý îãöîì óíàõã¿é ãýñýí ñóäëàà÷äûí

ä¿ãíýëòýýñ õàðâàë ìîíãîëûí í¿¿ðñ ýðãýýä ìîîäîíä îðîõ íü äàìæèãã¿é. òýãýõèéí òóëä òºìºð çàìûí àæëàà ÷ ýð÷èìæ¿¿ëýõ áîëîëòîé.

èíãýæ ÷àäâàë àâòîçàìààð òýýâýðëýæ áóé àëäàãäàë ýðãýýä ìîíãîëûí àøèã áîëíî. Âîñòî÷íûé áîîìòîîð äýëõèéí çàõ çýýëä ãàðàõ àñóóäëûã îëîí ÷ ñóäëàà÷èä ¿ã¿éñãýäýã. ßìàð ÷ áîëîìæã¿é õýìýýí îëîí æèë

ýñýðã¿¿öñýí. ãýòýë íºãºº òàëä áîëîìæ áàéãààã ¿íäýñëýë òîîöîî ãàðãàæ òàéëáàðëàõ õ¿ì¿¿ñ ÷ îëîí áèé. Âîñòî÷íûé áîîìò õ¿ðòýë 5000 îð÷èì êì çàìûã àâòîçàìààð òóóëàõ óó, ýñâýë òºìºð çàì òàâèõ óó ãýõ ìýòýýð áýðõøýýëòýé àñóóäàë ÿðèãäàõ ÷ õî¸ð óëñûí òºðèéí òýðã¿¿íèé ºíººäðèéí óóëçàëò ýíý á¿õíèéã øèéäýõ ãàðö ãàðãàëãààã õàéõ áèç ýý.

Á.ÝðÕÝÑ

Øàäàð ñàéä ó.Õ¿ðýëñ¿õ òýðã¿¿òýé Ìàí-ûí 31 ãèø¿¿í Çàñãèéí ãàçðàà îãöðóóëàõ àñóóäëûã ºðãºí áàðüñíààñ õîéø áàãàã¿é õóãàöàà ºíãºðººä áàéíà. ªíãºðºã÷ äîëîî õîíîãò ýíý àñóóäëûã òºðèéí áàéãóóëàëòûí áàéíãûí õîðîî õýëýëöýæ, íýãõýí ãèø¿¿íèé çºð¿¿ãýýð îãöðóóëàõ øààðäëàãàã¿é ãýæ ¿çñýí þì. Ìºí ýíý äîëîî õîíîãò Ìàí-

ûí Áàãà õóðàë õóðàëäàæ, Çàñãèéí ãàçðàà îãöðóóëàõ óó ãýäãèéã õýëýëöýíý ãýñýí õ¿ëýýëò áàéñàí ÷ äàâàà ãàðàãò Ìàí-ûí óäèðäàõ çºâëºë õóðàëäàæ îãöðóóëàõ ýñýõèéã õýëýëöýýä ºíãºðëºº. óäèðäàõ çºâëºëèéí õóðëààñ Çàñãèéí ãàçðàà òîãòâîðòîé àæèëëóóëàõ ÷èãëýë ºã÷, óëìààð º÷èãäºð Ìàí-ûí á¿ëãýýð õýëýëöýõ áàéñàí ÷ õàðàìñàëòàé íü èðö õ¿ðýõã¿é õ¿ëýýñýýð áàéëàà. ª÷èãäºð ºãëºº 11.00 öàãò á¿ëãèéí õóðàëäààí çàðëàñàí ÷ èðö õ¿ðýõã¿é áàéñààð ¿äýýñ õîéø 15.00 öàãò õóðàëäàõ çàð òàðààâ. ãýñýí ÷ 15.00 öàãààñ õîéø ìºí ë èðö õ¿ðýõã¿é ãàöàæ, öººí õýäýí ãèø¿¿ä õ¿ëýýæ ñóóëàà. îãöðóóëàõ àëáàí áè÷èãò ãàðûí ¿ñýã çóðñàí ãèø¿¿ä õóðàëäàà ñóóõã¿é ã¿ðèéõ, òîéð÷ çóãòàõ òîõèðîîíä õ¿ðñýí òóõàé áîð øóâóó º÷èãäºð ñààðàë îðäîíä íèñýâ. ò¿¿í÷ëýí, óäèðäàõ çºâëºëèéí õóðëûã îãöðóóëàõ àëáàí áè÷èãò ãàðûí ¿ñýã çóðñàí ãèø¿¿ä îðõèæ, ¿ëäñýí ãèø¿¿ä íü òýäíèéã íàìààñ õººõ øèéäâýð ãàðãàñàí òàëààð ÷ àëáàí áóñ ýõ ñóðâàëæ ìýäýýëëýý. Õàðèí ýíý ìýäýýëýë ¿íýí ýñýõýä óèÕ-ûí ãèø¿¿ä ººð ººðñäèéí îéëãîëòîîð õàðèóëò ºãëºº. òóõàéëáàë, óèÕ-ûí ãèø¿¿í í.îþóíäàðü Çàñãèéí ãàçàð òîãòâîðòîé àæèëëàõ ¸ñòîé ãýñýí áàéð ñóóðüíààñ óõðàõã¿é ãýñýí áîë óèÕ-ûí ãèø¿¿í ö.äàâààñ¿ðýí “Çàñãèéí ãàçðûã îãöðóóëàõ ¸ñòîé ãýñýí áàéð ñóóðüíààñ óõðàõã¿é. Çàðèì ãèø¿¿ä íàìûí ä¿ðìýý õýðýãæ¿¿ëíý. Ýñðýã ñàíàë ºãñºí ãèø¿¿äèéã íàìààñàà õººíº ãýæ ÿðüñàí áàéíà ëýý. Áè õóðëûí äóíäààñ ãàðààä ÿâ÷èõñàí. 65 ãèø¿¿íèéõýý 33-ûã íü õºº÷èõººä ñóóæ áàéäàã íàì ãýæ áàéõ óó” õýìýýí áóõèìäëàà. Ýíý ìýòýýð Ìàí äîòîîääîî îéëãîëöîëä õ¿ðýýã¿é áàòëàõ îëîí ÷ ¿éë ÿâäàë ºðíºæ áàéíà. “Ìàí-2021” ãýõ óòàñíààñ óèÕ-ûí íýð á¿õèé ãèø¿¿ä áîëîí íàìûí ãèø¿¿ä äýìæèã÷èä ð¿¿ “Ýðõýì ãèø¿¿í..............àí-òàé íýãäýí Çàñãèéí ãàçðàà óíàãàõààð ñàíààðõàæ áàéíà. òà ýíý òàëààð ñàíàëàà ..........óòñàíä õýëíý ¿¿” ãýõ ìýòýýð ãèø¿¿äèéí óòàñíû äóãààðûã îëîí íèéòýä çàðëàñàí íü ãèø¿¿äèéí äóðã¿éöëèéã òºð¿¿ëñýí ãýõýä áîëíî. òèéìäýý ÷ îãöðóóëàõ áè÷èãò ×.óëààí, Ñ¿.Áàòáîëä íàðûí ãèø¿¿ä íýìýãäýæ ãàðûí ¿ñýã çóðñàí ãýõ ìýäýýëýë º÷èãäºð öàöàãäñàí þì. Õàðèí ×.óëààí ãèø¿¿í ýíý ìýäýýëëèéã ¿ã¿éñãýæ, õýíèéõ íü ÷ òàëä îðîîã¿é ãýõ òàéëáàð ºãñºí áîë Ñ¿.Áàòáîëä ãèø¿¿í îäîîãîîð òàéëáàð ºãººã¿é áàéíà. îãöðóóëàõ áè÷èãò ãàðûí ¿ñýã çóðñàí ãèø¿¿ä òîéð÷ çóãòñààð øóóä ÷óóëãàíû õóðàëäààíä àñóóäëûã îðóóëæ êíîï äàðàõ íü ãýõ õàðäëàãà ÷ ãèø¿¿äèéí ç¿ãýýñ ãàð÷ áàéëàà. Þóòàé ÷ ÷óóëãàíû õóðàëäààíû òîâ ºíººäºð ãàðñàí áºãººä õóðàëäàõ ýñýõèéã õ¿ëýýõ ë ¿ëäëýý. Õóóëèéí õóãàöàà ìàðãààø äóóñàõ ó÷èðòàé.

¯ðãýëæëýë.Ò¿ð¿¿÷ íü I í¿¿ðò

äîðíûí ýäèéí çàñãèéí ôîðóì ºíººäºð, ìàðãààø õî¸ð ºäºð ¿ðãýëæëýõ áºãººä ìºí ýíý õóãàöààíä äýýðõ àëáàí óóëçàëòóóäààñ ãàäíà ßïîí, îÕó-ûí áèçíåñèéí òºëººëºëòýé óóëçàõààð áîëæýý. òýãâýë º÷èãäºð Õ.Áàòòóëãà Åðºíõèéëºã÷ äàãàëäàí ÿâàà õ¿ì¿¿ñèéí õàìò îÕó-ûí Âîñòî÷íûé äàëàéí áîîìòûí ¿éë àæèëëàãààòàé òàíèëöëàà. Åðºíõèéëºã÷ òóñ áîîìòûí í¿¿ðñ áóóëãàëòûí ¿éë àæèëëàãàà, òåõíèêèéí óäèðäëàãûí íýãäñýí òºâ, òºìºð çàìûí øèíý ñòàíöûí á¿òýýí áàéãóóëàëò çýðýãòýé òàíèëöñàíûã Åðºíõèéëºã÷èéí õýâëýë ìýäýýëëèéí àëáàíààñ ìýäýýëñýí þì. Âîñòî÷íûé áîîìò íü îÕó-ûí õàìãèéí òîì äàëàéí òåðìèíàë áºãººä í¿¿ðñ, ÷èíãýëýã, ìîä, àøèãò ìàëòìàë, õèìèéí à÷àà, ãàçðûí òîñ çýðýã à÷àà ãîëëîí òýýâýðëýäýã áºãººä íèéò áîëîâñðóóëñàí áàðàà á¿òýýãäýõ¿¿íèé 99 õóâèéã íîìõîí äàëàéí á¿ñèéí îðíóóä áîëîõ ªìíºä Ñîëîíãîñ, ßïîí, Õÿòàä ðóó òýýâýðëýäýã áàéíà. òýãâýë ýíýõ¿¿ áîîìòûã àøèãëàí Ìîíãîë óëñ ººðñäèéí ¿éëäâýðëýñýí á¿òýýãäýõ¿¿íýý ãóðàâäàã÷ çàõ çýýëä ãàðãàõ áîëîìæòîé òàëààð õàðèëöàí ñàíàë ñîëèëöîæ, òðàíçèò ãýðýý áàéãóóëàõààð áîëñíûã Åðºíõèéëºã÷èéí òàìãûí ãàçðûí äàðãà Ç.Ýíõáîëä ìýäýãäëýý. òýðáýýð, ººðèéí òâèòòåð õóóäñàíäàà “îÕó-ûí Âîñòî÷íûé ïîðò. í¿¿ðñ à÷äàã. Ìàíàé òàâàíòîëãîéí í¿¿ðñèéã äýëõèéí

ÁÀÉÐ ÑÓÓÐÜÎíöËÎõ ÓËÑ òªÐ

ÌàÍ-ûí 31 òîéð÷ çóãòñààð...


32017 îíû åñä¿ãýýð ñàðûí 06. Ëõàãâà. ¹150 (4764)

¯ÇÝË ÁÎÄÎË

ã.ÁàÒÁààÒàð: àíàãààõûí ñóðãóóëü àíõäàã÷ áîëæ èõ ñóðãóóëèéí õîòõîíûã õîòîîñ ãàäíà áàðèíà

¯ðãýëæëýë.Ò¿ð¿¿÷ íü I í¿¿ðò

óã íü èðãýäèéã îðîí ñóóöæóóëáàë óòàà àëãà áîëîõ ¸ñòîé. Ìºí ãýð õîðîîëëûã òºâèéí øóãàìä õîëáîîä, ãàë ò¿ëýõã¿é áîë÷èõâîë óòàà áàãàñíà. ¯íýí ãýâýë ýíý. ãýõäýý ìàíàé òºð çàñãèéíõàí òèéì àæèë õèéõã¿é íü òîäîðõîé. óòàà àëãà áîë÷èõâîë çóóõ øàõàõ áèçíåñã¿é áîëîîä òýä ìààíü ÿäóóð÷ ã¿éöýíý ø¿¿ äýý. òèéì áîëîõîîð îéðûí õýäýí æèëäýý çóóõ, ÿíäàíãàà ÿðèàä ÿâàõ áàéõ. Õýðâýý ìàíàé òºð çàñãèéí óäèðäëàãóóä èðãýäýý áîäñîí áîë àðàé ººð áîäëîãî áàðèìòëàõ áàéëàà. òóõàéëáàë, íýã õàøààíä íýã ë ÿíäàí áàéõààð æóðàìëààä ºã÷èõäºã áîë õýðýãòýé. Ýðòíýýñ èéì æóðàì ãàðãààä, õºäººíººñ îðæ èðæ áàéãàà èðãýäýä çààâàë ººðèéí îðîí ñóóöòàé, ýñâýë õàøààòàé áàéõ øààðäëàãà òàâüæ áàéñàí áîë õîòûí óòàà îäîîãèéíõîîñ 3-4 äàõèí áàãà áàéõ áàéñàí òàëààð ñóäëàà÷èä õýëæ ë áàéíà. èðãýä ñàéíäàà õîò ðóó í¿¿ãýýã¿é. ßäóóðñàí ó÷ðààñ àæèëòàé, àìüäðàëòàéã íü áîäîæ íèéñëýë ð¿¿ í¿¿æ áàéãàà. òèéì õ¿ì¿¿ñò þóíûõ íü õàøàà àâàõ ìºíãº áàéäàã þì ãýæ õýëýõ õ¿ì¿¿ñ îëîí ãàðíà. òèéì ýý, ¿íýí. îäîîãèéí áàéãàà áàéäàë ¿íýõýýð òèéì áàéãàà. ãýõäýý ýíý ÷èíü á¿õýë á¿òýí óëñ áàéíà äàà. ãóðàâõàí ñàÿ èðãýíèéõ íü òàë õóâü íü íèéñëýëä øàâæ, óòààíäàà íèéòýýðýý õîðäîæ áàéñíààñ àðàé ººð ãàðö áèäýíä õýðýãòýé áèç äýý. îäîî ÷ ãýñýí íýã õàøàà, íýã ÿíäàí ãýñýí æóðàì ãàðãàìààð áàéãàà þì. óëààíáààòàðò íýã õàøààíä 4, 5 àéë áàéõ ÷ òîõèîëäîë çºíäºº ë áàéíà. àëü áîëîõ òºâ ð¿¿ãýý îéðõîí áàéõ ãýýä ë íýã õàøààíä øàâààðàëä÷èõäàã. îäîî ÷ ãýñýí õºäººíººñ õîò ðóó ÷èãëýñýí í¿¿äýë áàéäãààðàà ë áàéãàà. òýäíèé èõýíõ íü óëààíáààòàðò áàéãàà òàíèë òàë, õàìààòàí ñàäíûõàà õàøààíä áóóõààð ç¿òãýæ áàéãàà ø¿¿ äýý. ßäàæ ýíý óðñãàëûã ÷ ãýñýí çîãñîîìîîð áàéíà. Õýäèéãýýð õ¿í õààíà àìüäðàõ íü ýðõèéí àñóóäàë. ãýõäýý öººí õ¿íèé ýðõýýð îëîí õ¿íèéõèéã çºð÷èæ áàñ áîëîìã¿é. Ýð¿¿ë, àþóëã¿é îð÷èíä àìüäðàõ ýðõýýñ õ¿í õààíà àìüäðàõàà äóðààðàà ñîíãîæ áîëîõ íü èë¿¿ ãýæ õýí õýëýýä áàéãàà þì. òèéì áîëîõîîð ÿàðàëòàé àðãà õýìæýý àâàõ öàã áîëñîí. íýã õàøààíä 4, 5-ààðàà áàéãàà àéëóóäûã ÷ ãýñýí çîõèöóóëàõ õýðýãòýé áàéíà. Çàðèì áîëîìæòîéã íü ãàë ò¿ëýõã¿é, õàëààëòàà ººð àðãààð øèéäýõýä ÷èãëýñýí òºñºë õºòºëáºðèéã õýðýãæ¿¿ëñýí ÷ ÿàäàã þì. ßàæ íýã õàøààíä íýã ÿíäàí áàéëãàæ áîëîõ âý, áîëîìæ þó áàéíà ãýäãèéã ÷ ñóäëàõ ë õýðýãòýé áàéíà. Ìºí îðîí ñóóöæóóëàõ õºòºëáºðºº ÷ ñàéòàð õýðýãæ¿¿ëüå. òýð äóíäàà áàãà, äóíä îðëîãîòîé èðãýä ð¿¿ ÷èãëýñýí òºñºë õºòºëáºð õýðýãòýé áàéíà. èíãýæ ÷àäâàë óòàà áàãà ÷ áîëîâ áóóðíà. Õÿòàäòàé îðîí ñóóöæóóëàõ õºòºëáºð õýðýãæ¿¿ëýõýýð ãýðýý õýëýëöýýð õèéæ áàéãàà òàëààð íýã õýñýã ìýäýýëýë ãàðñàí. òýð õýëýëöýýð íü õààíàà ãàö÷èõàâ. óã íü óòààíààñ ñàëàõ á¿õèé ë àðãûã áèä õýðýãëýìýýð áàéãàà þì. îäîî óòààãààð áèçíåñ õèéõýý áîëü÷èõ õýðýãòýé ø¿¿ äýý, ýðõýì äàðãà íàð ìèíü. íýã óäàà ÷ áîëîâ èðãýäèéíõýý òºëºº øèéäâýð ãàðãààä, çîðèãòîéõîí õºäëºõ õýðýãòýé áàéíà àà.

Íýã õàøààíä íýã ë ÿíäàí áàéëãàÿ

ñóðãóóëü, õîòõîíîî áàðü÷èõâàë á¿õ áàéðàà òºðä ºãíº. Áóñàä èõ, äýýä ñóðãóóëèóäàä ÷ èéì áîëîìæ áèé. Çààâàë õîòûí òºâä ñóðãóóëüòàé áàéíà ãýæ óëàéð÷ ÿàõ þì. ªºðñäºº æààõàí òîìõîí ñýòãýæ, õºðºíãº îðóóëàã÷àà òàòààä, õààíà ÿìàð ç¿éë äýýð äýìæëýã àâ÷ áîëîõ âý ãýýä ç¿òãýâýë áîëîõã¿é ç¿éë áàéäàãã¿é þì áàéíà. æèøèã õîòõîí áàéãóóëæ áîëäîã þì ãýäãèéã õàðóóëàõûã õ¿ññýí þì. Çàñãèéí ãàçàð áèäíèé õ¿ñýëòèéã õ¿ëýýí àâ÷, äýìæèæ áàéãààä ìàø èõ áàÿðëàæ áàéãàà. Áèä áàéãóóëæ ÷àäíà ãýñýí óðàì çîðèãòîéãîîð àæèëëàæ áàéíà äàà.

-2017-2018 îíû õè÷ýýëèéí øèíý æèë ýõýëëýý. Ìýäýýæ ºíäºð à÷ààëàëòàé àæèëëàæ áóé íü òîäîðõîé. Èõ ñóðãóóëèéí öîãöîëáîð ãýñýí òîì àæëûí õàæóóãààð îþóòàí çàëóóñûíõàà ñóðàõ îð÷íûã á¿ðä¿¿ëýõ, ñóðëàãûí ÷àíàðò àíõààðàõ, øèíý÷ëýë ººð÷ëºëò õèéõ ãýõ ìýò îëîí àæëóóä áèé.

-Ýðäìèéí áàéãóóëëàãà ãýäýã òóõàéí íèéãìèéíõýý õàìãèéí îþóíëàã õýñýã. òýð óòãààðàà òîãòâîðòîé õºãæëèéí áîäëîãîî òîäîðõîéëæ, òýðíèéõýý äàãóó ë àæèëëàæ áàéíà. 2015-2024 îíä èõ ñóðãóóëèéí õºãæ¿¿ëýõ äóíä õóãàöààíû ñòðàòåãè òºëºâëºãººã óäèðäàõ çºâëºë áàòàëñàí. ªíãºðñºí õè÷ýýëèéí æèëä Õ¿íèé èõ ýì÷ áýëòãýõ õºòºëáºðòºº îëîí óëñûí ìàãàäëàí èòãýìæëýë õèéëãý÷èõëýý. Õàðèí ýíý îíû àðàâäóãààð ñàðä ñóâèëàã÷ áýëòãýõ õºòºëáºðºº îëîí óëñûí ìàãàäëàí èòãýìæëýëä îðóóëíà. Ìºí Õºäºëìºðèéí ýð¿¿ë ìýíä, àþóëã¿é áàéäëûí ìýðãýæèëòýí áýëòãýõ õºòºëáºðèéã óðüä÷èëñàí áàéäëààð îëîí óëñûí ìàãàäëàí èòãýìæëýëä îðóóëñàí ãýõ ìýòýýð õºòºëáºðèéí øèíý÷ëýëèéã ÿðèàä áàéâàë îëîí ç¿éë áèé. Ýíý á¿õýí àØó¯èÑ-èéí ìýðãýæèëòýí áýëòãýõ õºòºëáºðèéã îëîí óëñ õ¿ëýýí çºâøººðëºº ãýñýí ¿ã. îëîí óëñàä õ¿ëýýí çºâøººðºãäñºí õºòºëáºðèéã õýðýãæ¿¿ëýõ

á¿õ îð÷íûã áèä ºíãºðñºí õóãàöààíä á¿ðä¿¿ëæ ÷àäñàí. Ìàíàéõ îëîí óëñûí õºòºëáºðèéã õýðýãæ¿¿ëæ ÷àäíà àà ãýñýí áàòàëãààã ãàðãààä ºãºõººð áóñàä óëñ îðíóóä ÷ ìàíàé èõ ñóðãóóëèéí òºãñºã÷äèéã ýðãýëçýõ ç¿éëã¿éãýýð õ¿ëýýí çºâøººðäºã þì áàéíà. Ìàãàäëàí èòãýìæëýë õèéëãýýã¿é õºòºëáºðººð õè÷ýýë îðâîë áóñàä óëñ îðíóóä ìàíàé èõ ýì÷ íàðûã ÿìàð õè÷ýýë çààëãààä þó ñóðààä èðñíèéã îéëãîõã¿é, õ¿ëýýí çºâøººðºõã¿é. îäîî áîë ìýðãýæëýýðýý àæèëëàõ, òóõàéí ÷èãëýëýýð äàðàà äàðààãèéí ñóðãóóëüä ñóðàëöàõ á¿ðýí áîëîìæòîé áîëñîí. Áèä øèíý þì òóðøààä, ººðñäºº ñýäýýä áàéãàà þì øèã. èõ ñóðãóóëü ÿàæ õºãæäºã âý ãýñýí áýëýýõýí òóðøëàãûã õàðæ áàéãààä ë òýäãýýð ñóðãóóëèóäûí ºìíº íü òóóëñàí áýðõøýýëèéã òîâ÷èëæ, èë¿¿ õóðäàí õóãàöààíä øèíý òºâøèíä õ¿ðýõèéã çîðüæ áóé õýðýã. Ìºí îþóòíû ñóðàõ îð÷íûã ñàéæðóóëàõ òàëààð íýëýýäã¿é àæèë õèéæ áàéãàà. òóõàéëáàë, ìàíàé ñóðãóóëü ßïîíû “òîêèî àðèàêý” èõ ñóðãóóëüòàé õàìòðàí óëàìæëàëò àíàãààõûí ìýñ çàñàë÷ ãýõ ìýðãýæëýýð áîëîâñîí õ¿÷èí áýëòãýõýýð áîëæ, òóñ ñóðãóóëèéí óäèðäëàãóóä ìàíàé ñóðãóóëü äýýð àæèëëàæ áàéíà. Øèíý ýìíýëýãò ìààíü Ñïîðòûí ãýìòëèéí òàñàã øèíýýð áàéãóóëæ ºãºõººð áîëæ ýõíèé áàãàæ òîíîã òºõººðºìæèéã ºíººäºð áèäýíä ãàðäóóëëàà. 60 ãàðóé ñàÿ òºãðºãèéí òîíîã òºõººðºìæ ýõíèé óäààä èðëýý. Áèä òýäýíä áîäèò áàéäëàà ë òàíèëöóóëñàí. Õàìòàð÷ àæèëëàõ áîëîìæ, þóíä çîðüñíîî îéëãóóë÷èõàä òóñàëæ äýìæèæ, õàìòàð÷ àæèëëàäàã þì áàéíà. Ç¿ãýýð öàðàé àëäàæ ãóéõ ººð õýðýã. Áîëîìæ áîëîëöîî, õàìòûí àæèëëàãààã ÿðèàä î÷èõ øàë ººð ø¿¿. Ýðäýì øèíæèëãýýíèé ñàëáàðò óðãàö àðâèí ãýæ ä¿ãíýæ áîëíî. àíàãààõûí øèíæëýõ óõààíû, ¿íäýñíèé èõ ñóðãóóëü ãýñýí õàÿãòàéãààð àíõ óäàà,

ò¿¿õýíäýý õî¸ð óäàà äýëõèéí á¿õ ýðäýìòýí, ñóäëàà÷äûí ìºðººäºë áîëñîí àíàãààõ óõààíû ñàëáàðûí òîì ñýòã¿¿ëä õî¸ð ýðäýì øèíæèëãýýíèé íèéòëýë õýâë¿¿ë÷èõëýý. Ýíý ÷èíü äýëõèéí òîì ýðäýìòýí ñóäëàà÷äûí àíõààðàë ìàíàéõûã ÷èãëýíý ãýñýí ¿ã. Ñóäëàà÷ ðóó ìààíü ÷ õàíäààä ýõýëñýí. Ìàíàé ñýòã¿¿ëä íèéòëýëýý ºãºº÷, ýíý ñýäâýýð íèéòëýë áè÷ýýä ºãºº÷ ãýõ ìýòýýð õàíäàæ áàéíà. Áèä ßïîíû” ðèêýí” ãýõ ñóäàëãààíû òîì áàéãóóëëàãàòàé õàìòûí àæèëëàãààíû ãýðýý áàéãóóëæ, õºðºíãº ñàíõ¿¿ãýý õàìòðàí ãàðãààä ñóäàëãààíû àæëàà õýðýãæ¿¿ëæ áàéãàà. Ýíý áîë ìàíàé ñóäëàà÷äûí á¿òýýë äýëõèé íèéòýä õ¿ëýýí çºâøººðºãäºæ, äýëõèé áèäíèéã õàðàõ öàã îéðõîí èðñíèéã õàðóóëæ áóé þì. öààøëààä ÁÑØóÑ-ûí ÿàìíû äýìæëýãýýð áàãø íàðàà ÷àäàâõæóóëàõ àæëûã ÷ ýð÷èìòýé õèéíý. ªºðººð õýëáýë, Õàðâàðäûí ïðîãðàììààð ìàíàé ñóðãóóëü áîëîí ýì÷, ýìíýëãèéí àæèëòíûã áýëòãýíý. Ìºí ýíý îíä 100 ãàðóé áàãøèéã ñóðãàëòàä õàìðóóëàõààð áîëñîí. Ýíý îíû àðàâäóãààð ñàðä ñóðãàëòàà ýõë¿¿ëíý. Õýðâýý àìæèëòòàé áîëâîë Ìîíãîëûí èõ, äýýä ñóðãóóëèéí 100 ýì÷ Õàðâàðäûí èõ ñóðãóóëèéí äèïëîì, ñåðòèôèêàòòàé áîëîõ þì. Áàãø íàð ìààíü õè÷ýýõ ë ¿ëäýæ áàéíà. Åð íü ìàíàé ñóðãóóëü áàãø íàðààñàà ÷àäâàðòàé áàéõûã øààðääàã. Õýëíèé áîëîâñðîëòîé áàéõûã ÷óõàë÷èëäàã. ßàãààä ãýâýë ìàíàé ñóðãóóëüä ìàø îëîí ãàäíû òºñºë õºòºëáºð õýðýãæäýã. Áàãø íàðûíõàà õºãæèë, ÷àäâàðûí òºëºº õýäýí ìÿíãàí àì.äîëëàð ¿ðæ ñóðãàõûã õè÷ýýæ áóé ó÷ðààñ òýä ìààíü õàðèóöëàãàòàé áàéæ ñóðàõ ç¿éëýý ñóð÷ àâàõ ë ¸ñòîé ãýñýí øààðäëàãà òàâüäàã. Áè ¿¿íèéã áàãø íàðòàé õýëäýã. ãîëëàíä, Êàíàä çýðýã îëîí óëñûí òîìîîõîí òºñºë õºòºëáºð, ñóðãàëòóóä ìàíàéä õýðýãæèæ áàéãàà.

ìàë×èí, Òàðèàëàí× õÎ¨ð çÎäÎëäÎæ ë Áàéã ÓÓ ¯ðãýëæëýë.Ò¿ð¿¿÷ íü I í¿¿ðò

ãàçàð òàðèàëàíãèéí á¿ñ íóòàã ãýãäýõ Ñýëýíãý, îðõîí, äàðõàí-óóë, òºâ àéìãóóäàä áýë÷ýýðèéí äààö 2-15 äàõèí íýìýãäñýí ãýñýí òîîí ìýäýý áàéíà. Á¿ð áýë÷ýýðèéí ãàçàð àâàõûí òóëä ñóìûí Çàñàã äàðãûíõàà ¿¿äèéã õýäýí ºäºð ñàõèæ ñóóãàà òàëààð ÷ íóòãèéí èðãýä ÿðüæ áàéëàà. íýã òàëààð èíýýäýì, íºãºº òàëààð ýìãýíýë ãýõýýñ ººð ÿàëòàé.

Õºäºº îðîí íóòàãò ìàë÷èí, òàðèàëàí÷ õî¸ðûí õýð¿¿ë ìºíõºä ¿ðãýëæëýõ õýðýã ¿¿. Ñóìûí Çàñàã äàðãà íàð çàõèðàìæ ãàðãàæ íàìàð, õàâàð, çóíäàà ãàçàð òàðèàëàíãèéí òàëáàéä ìàëàà îéðòóóëæ áîëîõã¿é. òàðèàëàí÷èä õàøàà çààâàë áàðèõ ̧ ñòîé ãýõ ìýòýýð æóðàì ä¿ðìýýð çîõèöóóëàõûã õè÷ýýäýã ÷ áýë÷ýýðèéí ìàë òýð òóñìàà àäóóã õàø÷, õîðèõ áîëîìæ òýð áîëãîí áàéõã¿é þì áèëýý. Õóäàë õýëñýí õ¿íä àõ ä¿¿, àìðàã ñàäàí õ¿ðòýë õýðýëäýæ çîäîëäîõäîî õ¿ð÷ áàéõ þì. ãàçàð òàðèàëàíãèéí òàëáàéí 40 îð÷èì õóâèéã çºâõºí

ìàë òàõàëäàã ãýñýí òîîí ìýäýý ÷ áèé. ¯¿íýýñ áîëæ òàðèàëàí÷èä òàëáàéãàà òîéðóóëæ ãàçàð óõäàã, ýñâýë òàëáàéíä îðæ èðñýí ìàëûã çîäîæ, õ¿íäýýð øàðõëóóëäàã, í¿õýíä óíàñàí ìàë íü ãýìòäýã, ¿õäýã, ìàë÷äààñ àìàíä îðñîí ìºíãºº íýõäýã ãýõ ìýò àñóóäàë óëàì á¿ð äààìæèðñààð ýöýñòýý ýð¿¿ãèéí õýðýã ÷ ãàð÷ ýõýëñíèéã äóóëãàÿ. “Áóÿíò ìàëàà àä ¿çñýí õàð øîðîî óõñàí ãóéëãà÷èä” ãýõ ìýòýýð íóòãèéí õî¸ð áóóðàé õýðýëäýæ ñóóõûã ÷ ººðèéí í¿äýýð õàðæ áàéëàà. Ìèíèé òàíèë øèã îëîí õ¿í òàðèàëàíãèéí ãàçàð íóòàãò àìüäðàõûí òóëä ìàëàà çàðæ, ¿ã¿é õèéõ ¿¿, ýñâýë áýë÷ýýð õàéæ íóòàã îðíîîñîî í¿¿õ ¿¿ ãýäýã ñîíãîëò õèéõýä õ¿ð÷ áàéãààã òºð çàñàã àíõààðëàà õàíäóóëàõ öàã íü áîë÷èõîæ. ¯¿íä äàí ãàíö ñàëáàð ÿàìûã õàðæ ñóóõ íü óòãàã¿é.òýä õóóëèéí äàãóó ë àæèëëàäàã. ãàçàð òàðèàëàíãèéí õóóëèéí äàãóó àæèëëàõûã ÷óõàë÷èëæ, àëü íýã òàëä íü ¿éë÷ëýõã¿éãýýð øèéäâýð ãàðãàõûã õè÷ýýäýã ÷ ýíý øèéäâýðýýñ àëü íýã íü çààâàë õîõèðîë àìñàõ íü òîäîðõîé þì. Ìèíèé òàíèëûí àìüäàðäàã òºâ àéìãèéí æàðãàëàíò ñóì Ìîíãîëûí òºìñ õ¿íñíèé

íîãîîíû 40 ãàðóé õóâèéã õàíãàäàã. ãýòýë ýíý ñóì ìºí ë áýë÷ýýðèéí ìàë àæ àõóéòàé. Õýðâýý òºð øèéäâýð ãàðãààä, ¿éëäâýðèéí áîäëîãîî çºâ õýðýãæ¿¿ëæ ãàçàð òàðèàëàíãèéí á¿ñ íóòàãò ýð÷èìæñýí ìàë àæ àõóéã äýìæýýä ÿâ÷èõâàë, õýí õýí íü àñóóäëàà òºâºãã¿éõýí øèéäýýä ÿâ÷èõíà.

èðãýä äóðã¿éöñýí ç¿éë îãò áàéõã¿é. Õàðèí ÷ äýìæèæ áàéãàà ãýäãýý óäàà äàðàà òºðä óëàìæèëäàã ÷ Ìîíãîëûí òºð ìàë÷èí, òàðèàëàí÷ õî¸ðîî çîäîëäóóëààä ìàðòàæ îðõèæýý. òóõàéëáàë, Ñýëýíãý àéìãèéí õóâüä òàðèàëàí÷, ìàë÷èä õî¸ðûí ìàðãààí ìºí ë òîëãîéí ºâ÷èí áîëîîä áàéãàà àæ. òóñ àéìãèéí áýë÷ýýðèéí äààö 2.8 õóâèàð õýòýðñýí áºãººä áýë÷ýýðèéí ìàë àæ àõóéòàé ó÷ðààñ ìàë óðèíøèëñàí òàëáàéä îðæ õºðñ íÿãòðóóëàõ, õºðñíèé á¿òöèéã àëäàãäóóëñíààñ óðãàöûí õýìæýý áóóð÷, áóóäàéí õàíãàëòàä ñºðºã íºëºº ¿ç¿¿ëæ ýõýëñýí ãýíý ëýý. òèéìäýý ÷ áýë÷ýýðèéí ìàë àæ àõóéí àñóóäëûã ýíý àéìàãò íýã ìºñºí öýãöýëæ, ýð÷èìæñýí ìàë àæ àõóéã õºãæ¿¿ëýõ, ìàëûí òîî òîëãîéã áóóðóóëàõ çýðýã íýãäñýí áîäëîãî õýðýãòýé

áàéãààã àéìàã îðîí íóòãèéí óäèðäëàãóóä ÿðüñààð áàéõ þì. èãýäèéí 80 ãàðóé õóâü íü ¿¿íèéã äýìæñýí. Õàðàìñàëòàé íü òºðèéí áîäëîãî ãàðñàíã¿é. ÕÕààÕ¯-èéí ÿàìíû õýðýãæ¿¿ëæ áóé áîäëîãûã äîðâèòîéõîí äýìæèæ, “¯éëäâýðæèëò-21:100” õºòºëáºðèéã öàã àëäàõã¿é õýðýãæ¿¿ëæ ýõýëâýë, á¿ñ÷ëýýä ºã÷èõâºë ýíý ìàðãààíä áèä öýã òàâèõ ó÷èðòàé þì. Ìîíãîë óëñûí Çàñãèéí ãàçðûí ìºðèéí õºòºëáºðò àòðûí ãóðàâäóãààð àÿíûã ¿ðãýëæë¿¿ëýõ òîìîîõîí çîðèëò áàãòàæ áóé. ãýâ÷ ãàçàð òàðèàëàíãèéí á¿ñ íóòãàà àíãèëæ, ìàë÷èí, òàðèàëàí÷èéíõàà áýë÷ýýð, òàðèàí òàëáàéí ìàðãààíûã øèéäýýã¿é öàãò ýíý õºòºëáºð áîäèòîîð õýðýãæèõ ýñýõèéã õýëýõýä ýðò. òºðèéí áîäëîãûã íýã ÿàìàíä äààòãààä îðõèõ áóñ õýðýãæ¿¿ëýõ áîëîìæèéã íü õàíãàõ òàëààñ õóóëü ýðõç¿éí îð÷íûã íü áàòëààä ºã÷èõäºã áîë áóÿíò ìàëàà áóóäàæ àëíà õýìýýí äºâ÷èãíºæ ñóóõã¿é ë áàéëòàé. Õýäèé áîëòîë ñóìäûí Çàñàã äàðãà, ñàëáàð ÿàì õýð¿¿ë çîõèöóóëàõ õýðýã âý, óëñòºð÷èä ºº.

...“Áóÿíò ìàëàà àä ¿çñýí õàð øîðîî óõñàí ãóéëãà÷èä” ãýõ ìýòýýð íóòãèéí õî¸ð áóóðàé õýðýëäýæ ñóóõûã ÷ ººðèéí í¿äýýð õàðæ áàéëàà. Ìèíèé òàíèë øèã îëîí õ¿í òàðèàëàíãèéí ãàçàð íóòàãò àìüäðàõûí òóëä ìàëàà çàðæ, ¿ã¿é õèéõ ¿¿, ýñâýë áýë÷ýýð õàéæ íóòàã îðíîîñîî í¿¿õ ¿¿ ãýäýã ñîíãîëò õèéõýä õ¿ð÷ áàéãààã òºð çàñàã àíõààðëàà õàíäóóëàõ öàã íü áîë÷èõîæ...



ÌÝÄÝÝËÝË

àøèãò ÌàëòÌàëûÍ òóñãàé çªâøªªðëèéÍ 2017 îÍû 8 äóãààð ñàðûÍ õªäªëãªªÍèé Ìýäýý

Øèíýýð îëãîñîí àøèãëàëòûí òóñãàé çºâøººðºë

№ Òóñãàé çºâøººðëèéí äóãààð Àéìàã / õîò Ñóì / ä¿¿ðýã Òàëáàéí íýðÒàëáàéí

õýìæýý (ãà)Ýçýìøèã÷

Ýçýìøèã÷èéí ðåãèñòð #

Øèéäâýðèéí îãíîî Øèéäâýð # Îëãîñîí îãíîî

1 MV-020889 òºâ Áàÿí öàãààí ºíäºð 504,50 Áàÿðñêîíñòðàêøí 2061899 2017.07.26 436 2017.08.09

2 MV-020893 Áóëãàí Á¿ðýãõàíãàé óëààíóóë 80,19 Ìîí õóà ýíåðãè 6134335 2017.08.25 520 2017.08.25

3 MV-020894 Ñýëýíãý îðõîíòóóë ªëçèéò 77,92 Ìàãíåò-àéðîí 4257456 2017.08.25 521 2017.08.25

4 MV-020898 óëààíáààòàð Áàãàíóóð öóâðàà òîëãîé 410,61 Ìîíãîëñòàíäàðò 2771799 2017.08.25 522 2017.08.31

5 ÌV-020899 äóíäãîâü Áàÿíæàðãàëàí Õººò 65,33 Õóó÷èí-àíäóóä 2668505 2017.08.31 531 2017.09.01

6 ÌV-020902 äîðíîä Õàëõãîë Ìîäîí 1 745,74 òàëûí ýðäýñ 5857872 2017.08.31 532 2017.09.01

Øèëæ¿¿ëñýí òóñãàé çºâøººðºë

ä/äÒóñãàé

çºâøººðëèéí äóãààð

Àéìàã Ñóì Òàëáàéí íýðÒàëáàéí õýìæýý

Øèëæ¿¿ëñýí õýëáýð

Ýçýìøèã÷“Ýçýìøèã÷èéí

Ðåãèñòð”

“Øèíý ýçýìøèã÷èéí

íýð”

Øèíý ýçýìøèã÷èéí

ðåãèñòðèéí äóãààð

“Øèéäâýðèéí îãíîî”

“Øèéäâýðèéí äóãààð”

1 MV-011702 äîðíîãîâü àéðàã àëàã òîëãîé-1 37,78 Á¿õýëä íü äýðáóìáà 2866234 èõ ìîíãîë æîíø 6171834 2017.08.21 493

2 XV-012589 Ñ¿õáààòàð Ñ¿õáààòàð Áóõò 1 184,36 Á¿õýëä íü Ýô Ýì àé 5209552 Áóÿíò îðä ýðäýíý 5334853 2017.08.09 485

3 MV-018652 Áóëãàí äàøèí÷èëýí äîðãîíîò, óëààí óõàà 269,28 Á¿õýëä íü Áàòáðîäåðñ 5117178 Áàòáðîäåðñ ìàéíèíã

6192939 2017.08.25 518

4 XV-019414 äîðíîãîâü àëòàíøèðýý Õàð-îâîî 3 401,02 Á¿õýëä íü Ìîíãîëèàí ïðîæåêò ìåíåæìåíò ãðóïï

5730759 ×äÌ 6166318 2017.08.21 494

5 MV-020442 àðõàíãàé öýíõýð ªëèéí ãîë-1 1 500,51 Á¿õýëä íü Áàòáðîäåðñ 5117178 óëç ãðóïï 6183506 2017.08.09 484

6 XV-020865 äîðíîãîâü äýëãýðýõ Áàÿíòàë 8 269,78 Á¿õýëä íü èíôèíèòèñïýéñ 5467268 Âèíä ìàéíèíã 6168019 2017.08.16 492

Õ¿÷èí òºãºëäºð áàéõ õóãàöààã ñóíãàñàí òóñãàé çºâøººðºë

ä/äÒóñãàé

çºâøººðëèéí äóãààð

Àéìàã Ñóì Òàëáàéí íýð“Òóõàéí ñóìàíä

õàìààðàõ òàëáàéí õýìæýý”

Ýçýìøèã÷“Ýçýìøèã÷èéí

ðåãèñòðèéí äóãààð”

Ñóíãàñàí îãíîî“Øèéäâýðèéí

îãíîî”“Øèéäâýðèéí

äóãààð”

1 XV-012730 òºâ óãòààëöàéäàì Õàëèóí 7 240,29 Ëõàãâàæèí 2823616 2020.09.15 2017.08.22 499

2 XV-013801 òºâ Áàÿí äýíäãýð îâîî 649,98 ÑòÁË 2762463 2020.06.12 2017.08.23 509

3 XV-013930 Õýíòèé öýíõýðìàíäàë Ìàíäàë 351,99 Ôýñêî 5196183 2020.07.28 2017.08.31 536

4 XV-013934 Õºâñãºë ãàëò Áóìáàòûí ºíäºð óóë 3 468,07 äàñìîíäðèëë 5094887 2020.07.28 2017.08.31 536

5 XV-014030 òºâ Áàÿíæàðãàëàí æàðãàëàíò 2 223,93 ãåîìàñòåð 2630478 2020.08.20 2017.08.22 499

6 XV-014055 äîðíîãîâü äàëàíæàðãàëàí óëààí õýö 406,46 óëààíõýöèéí øàíä 5427967 2020.08.25 2017.08.02 475

7 XV-014063 ãîâü-àëòàé òàéøèð àëòàíãàäàñ 368,53 àç ìàêñ 2634015 2020.04.25 2017.08.21 496

8 XV-014066 Õîâä äóóò äóóò 11 572,97 Ñîäìàðãàä 5032938 2020.08.28 2017.08.21 498

9 XV-014070 äóíäãîâü ãóðâàíñàéõàí ãóðãàëäàé 1 493,60 æè Ýí òè Ýë 5157641 2020.08.28 2017.08.07 479

10 XV-014105 Õýíòèé Áàÿí-àäðàãà Õ¿¿ø 651,27 Ñàóä ãîáè áëåéê ãîóëä 5358264 2020.09.04 2017.08.02 475

11 XV-014108 Áàÿíõîíãîð Áàÿí-ªíäºð Õîíãîð-1 2 168,94 òîïàçñòîíå ìàéíèíã 5185181 2020.09.04 2017.08.11 489

Øèíýæèíñò 67 781,79

12 XV-014126 äóíäãîâü ªëçèéò Áîð òîëãîé 9 245,88 Øèíýëîíãäà 5164621 2020.09.09 2017.08.23 508

13 XV-014132 Áàÿíõîíãîð Áàÿí-ªíäºð Õîíãîð 4 271,75 òîïàçñòîíå ìàéíèíã 5185181 2020.09.09 2017.08.21 498

Øèíýæèíñò 769,23

14 XV-014139 äóíäãîâü äýëãýðõàíãàé Ýíäýã óëààí 135,39 öÅò 2600161 2020.09.09 2017.08.21 497

15 XV-014140 òºâ Áàÿí ãàøóóíû òàë 0,04 öÅò 2600161 2020.09.09 2017.08.09 482

óëààíáààòàð Áàãàõàíãàé 58,99

16 XV-014148 Ñ¿õáààòàð ò¿âøèíøèðýý òºãºë 39,55 èõò¿ìýí áýýð 5495369 2020.09.11 2017.08.23 508

17 XV-014152 Õîâä ¯åí÷ Çàãò 8 136,56 ä¿¿ëýõ øîíõîð 2160757 2020.09.11 2017.08.21 497

18 XV-014154 äóíäãîâü Ýðäýíýäàëàé öàãààí îâîî 398,36 îêñëåéãîóëä 5489601 2020.09.11 2017.08.09 482

19 XV-014177 Áàÿíõîíãîð Áóóöàãààí Ñàëõèòûí àì-1 7 461,85 Õîíãîðõàíãàé ýðäýíýñ 5297052 2020.09.22 2017.08.28 528

Õ¿ðýýìàðàë 62 416,23

20 XV-014192 äóíäãîâü Ýðäýíýäàëàé Õºõ îâîî 6 718,07 íüþòèàðà 5092744 2020.09.23 2017.08.23 509

21 XV-014201 ªìíºãîâü Ìàíëàé óëààí òîéðîì 507,13 íóòãèéí ãàíòèã 5198003 2020.09.24 2017.08.25 524

22 XV-014231 äîðíîãîâü èõ õýò öàãààí äýë 109,17 Áàÿí ºëçèéò áîëä 3307085 2020.09.30 2017.08.31 536

23 XV-016856 äîðíîãîâü Ìàíäàõ Ìîãîéò õóäàã 875,60 Øèìòîãòóóí 5195608 2020.08.28 2017.08.24 514

24 XV-016992 äîðíîãîâü Ìàíäàõ Ìîãîéò õóäàã 1 080,48 èõ íàðàí óóë 5626412 2020.08.28 2017.08.02 475

25 XV-017145 óâñ ªìíºãîâü Õîðõîéòûí çààã 16,42 Ýñ ïè æè 5428904 2020.09.22 2017.08.11 489

òàðèàëàí 1 424,85

26 XV-020867 äóíäãîâü ãóðâàíñàéõàí ãóðãàëäàé 1 432,31 æè Ýí òè Ýë 5157641 2020.08.28 2017.08.07 479

Äóóñãàâàð áîëñîí

ä/äÒóñãàé çºâøººðëèéí

äóãààðÀéìàã Ñóì Òàëáàéí íýð Ýçýìøèã÷

“Ýçýìøèã÷èéí Ðåãèñòðèéí äóãààð”

¯íäýñëýë

41 XÂ-013961 äàðõàí-óóë Øàðûíãîë, Õîíãîð Õàð ÿìààò äàäèçè þèàí 5179173 àÌò õóóëèéí 53.1.1-ä çààñàí ¿íäýñëýëýýð

42 XÂ-013980 äîðíîãîâü àëòàíøèðýý öîãò îð÷ëîí-îðä 5152054 àÌò õóóëèéí 53.1.1-ä çààñàí ¿íäýñëýëýýð

43 XÂ-013975 äîðíîãîâü äàëàíæàðãàëàí, àéðàã Óõàà òàëñòáóðõàíò 5215331 àÌò õóóëèéí 53.1.1-ä çààñàí ¿íäýñëýëýýð

44 XÂ-014068 äîðíîãîâü äàëàíæàðãàëàí Ñàéí ãàøóóí Øèìçîðèã 5195578 àÌò õóóëèéí 53.1.1-ä çààñàí ¿íäýñëýëýýð

45 XÂ-005635 äîðíîãîâü Ñàéíøàíä, Ñàéõàíäóëààí ªíäºð æàâõëàí Ôðèéã¿¿ä ýðèí 5298679 àÌò õóóëèéí 53.1.1-ä çààñàí ¿íäýñëýëýýð

46 XÂ-014060 äóíäãîâü ãóðâàíñàéõàí óóë æàñ Øèìäýëýã 5195446 àÌò õóóëèéí 53.1.1-ä çààñàí ¿íäýñëýëýýð

47 XÂ-013950 Ñýëýíãý Åðºº èõ ºëºíò-2 Áºãò-èðýýä¿é 5056519 àÌò õóóëèéí 53.1.1-ä çààñàí ¿íäýñëýëýýð

48 XÂ-014073 Ñýëýíãý îðõîíòóóë òàâãèéí øàð àçèÿôåððóì 5210232 àÌò õóóëèéí 53.1.1-ä çààñàí ¿íäýñëýëýýð

49 XÂ-007151 òºâ Áàÿí öàãààí ºíäºð Áàÿðñêîíñòðàêøí 2061899 àÌò õóóëèéí 53.1.1-ä çààñàí ¿íäýñëýëýýð

50 XÂ-010326 òºâ Çààìàð òîñîíãèéí ãîë Ñóòàéöýíä 5047706 àÌò õóóëèéí 53.1.1-ä çààñàí ¿íäýñëýëýýð

51 XÂ-014939 Áºõìºðºí èíäýðò òåôèñ ìàéíèíã 2807459 àÌò õóóëèéí 53.1.1-ä çààñàí ¿íäýñëýëýýð

52 XÂ-008073 óâñ Áºõìºðºí èíäýðò-2 òåôèñ ìàéíèíã 2807459 àÌò õóóëèéí 53.1.1-ä çààñàí ¿íäýñëýëýýð

53 XÂ-020878 óâñ Áºõìºðºí èíäýðò-2 òåôèñ ìàéíèíã 2807459 àÌò õóóëèéí 53.1.1-ä çààñàí ¿íäýñëýëýýð

54 XÂ-020876 óâñ Õîâä, Áºõìºðºí èíäýðò òåôèñ ìàéíèíã 2807459 àÌò õóóëèéí 53.1.1-ä çààñàí ¿íäýñëýëýýð

55 XÂ-013682 Õàí-óóë öàãààí õºíäèé MBC 2637731 àÌò õóóëèéí 53.1.1-ä çààñàí ¿íäýñëýëýýð

56 XÂ-013422 óëààíáààòàð Õàí-óóë ãèø¿¿í-2 Õåðà-èíâåñòìåíò 2787687 àÌò õóóëèéí 53.1.1-ä çààñàí ¿íäýñëýëýýð

57 XÂ-014037 Õîâä àëòàé Øàð áóëàã ÂàÁÊ 5210941 àÌò õóóëèéí 53.1.1-ä çààñàí ¿íäýñëýëýýð

58 XÂ-014038 Õîâä àëòàé ãàíö ìîä ÂàÁÊ 5210941 àÌò õóóëèéí 53.1.1-ä çààñàí ¿íäýñëýëýýð

59 XV-013958 Õºâñãºë Á¿ðýíòîãòîõ Ìºðºí Áëýêðîê 5150167 àÌò õóóëèéí 53.1.1-ä çààñàí ¿íäýñëýëýýð

Òàëáàéã áóöààí ºãñºí

№ Òóñãàé çºâøººðëèéí äóãààð Àéìàã / õîò Ñóì / ä¿¿ðýã Òàëáàéí íýðáóöààñàí òàëáàéí

õýìæýý (ãà)áóöààñàí õýëáýð Ýçýìøèã÷


Øèéäâýðèéí îãíîî Øèéäâýðèéí äóãààð

1 XV-014192 äóíäãîâü Ñàéõàí-îâîî Õºõ îâîî 1 134,30 òîäîðõîé õýñãèéã íüþòèàðà 5092744 2017.08.11 488

Ýðäýíýäàëàé 17 141,41

2 XV-011946 äîðíîãîâü Ñàéíøàíä 1 793,41 òîäîðõîé õýñãèéã Êîæåãîâü 2078449 2017.08.22 500

óëààíáàäðàõ Çººâ÷ îâîî 5 425,49

3 XV-011921 äîðíîãîâü óëààíáàäðàõ äóëààí 2 955,24 òîäîðõîé õýñãèéã Êîæåãîâü 2078449 2017.08.23 507

4 XV-019801 äîðíîä Õºëºíáóéð Õýðëýí 6 856,31 òîäîðõîé õýñãèéã Ýñ àð Ýì 5038111 2017.08.28 527

5 XV-014152 Õîâä ¯åí÷ Çàãò 5 474,72 òîäîðõîé õýñãèéã ä¿¿ëýõ øîíõîð 2160757 2017.08.31 534

6 XB-020584 óâñ Áºõìºðºí Ìºñò 44,03 Á¿õýëä íü Õîòãîð 2661128 2017.08.09 481

Áàðüöààíä á¿ðòã¿¿ëñýí òóñãàé çºâøººðºë

№ Òóñãàé çºâøººðëèéí äóãààð

Àéìàã / õîò Ñóì / ä¿¿ðýãÒàëáàéí

íýðÒàëáàéí õýìæýý

(ãà)Ýçýìøèã÷


áàðüöààëàã÷áàðüöààëàã-÷èéí

ðåãèñòðØèéäâýðèéí

îãíîîØèéäâýð #

1 MV-016658 äîðíîä Áàÿí-óóë Õóæèðò 345,46 Áîëîðø¿ð 5199174 Ìîíãîë óëñûí õºãæëèéí áàíê 5461626 2017.08.31 535

2 MV-020732 äàðõàí-óóë Õîíãîð Õóóðàé-1 31,71 Õààíû õàðãóé 4249305 Ìîíãîë óëñûí õºãæëèéí áàíê 5461626 2017.09.01 535

Íºõºí îëãîñîí òóñãàé çºâøººðºë

ä/äÒóñãàé

çºâøººðëèéí õóó÷èí äóãààð

Øèíý äóãààð Àéìàã Ñóì Òàëáàéí íýðÍèéò òàëáàéí

õýìæýýÝçýìøèã÷

“Ýçýìøèã÷èéí Ðåãèñòðèéí äóãààð”

“Øèéäâýðèéí îãíîî”

“Øèéäâýðèéí äóãààð”

1 MR-011283 MV-020895 Ñýëýíãý Åðºº Áóãàíò-1 39,15 Õèøèã-îðãèëóóí 5029066 2017.08.28 526

2 MR-009256 MV-020888 Ñýëýíãý îðõîíòóóë öàãààí ãîçãîð 63,16 Êîîë àäâåíòóðñ 5244552 2017.08.09 483

ÀøèãÒ ìÀëÒìÀë, ãÀçÐûÍ ÒîñÍû ãÀçÀÐÊÀÄÀñÒÐûÍ ÕýëÒýñ



ÎÍÖËÎÕ ÕÓÓÄÀÑ

Ø.áàòñ¿õ: áè ºäºð òóòìûí ñîíèíä èòãýäýã

/Ñ¿õáààòàð ä¿¿ðãèéí IV õîðîîíû èðãýí/

-Áè ºäºð òóòìûí ñîíèí óíøèæ, ò¿¿íä ë èòãýäýã. îäîî ÷ çàðèì íü ºâºðò ÿâæ áàéíà. Çàõèàëæ óíøäàã þì. ªäºð òóòìûí ñîíèíû ìýäýýëýë àðàé ¿íýíä îéð, áîäèòîé áàéäàã þì áîëîâ óó äàà ë ãýæ áîääîã. Õàðèí òýð ñîøèàë îð÷èí äàõü ôýéñá¿¿êèéí ìýäýýëýë èõýâ÷ëýí õóäàë áàéäàã. òèéìýýñ ¿¿ãýýð ãàðñàí ìýäýýëýëä èòãýýä áàéäàãã¿é. öàã ¿ðñýí äýìèé ç¿éë èõ öàöàæ áàéíà. óèÕ-ûí ãèø¿¿ä, òºðèéí ºíäºð àëáà õàøèæ áàéãàà õ¿ì¿¿ñèéí ÿðèëöëàãà, áàéð ñóóðü áîëîîä òºð, çàñãèéí àëáàí ¸ñíû ìýäýýëýë èõýâ÷ëýí ºäºð òóòìûí ñîíèíãîîð ãàðäàã. ¯¿íèéã ë èõ ñîíèðõîæ óíøèæ, àëáàí ¸ñíû ýõ ñóðâàëæòàé ìýäýýëýë àâàõ äóðòàé.

Speak out

ã.ãàí×èÌÝã

Ñîøèàë îð÷èí äàõü ìýäýýëëèéã ë àâàõã¿é áîë, ÿäàõäàà õîíîãòîî íýã øàãàéæ áàéõã¿é áîë þóíààñ ÷ þì õîöîð÷èõ ãýýä ÷ áàéãàà þì øèã ñîíèí öàã ¿åä àìüäàð÷ áàéíà, áèä. Ãýõäýý ¿íýíäýý òèéì áèø þì áàéíà. Áèäýíòýé óóëçñàí õ¿ì¿¿ñ á¿ãäýýðýý ë ñîøèàëä èòãýäýãã¿é. Õàðèí öààñàí õýâëýë, òýð äóíäàà ºäºð òóòìûí ñîíèíû ìýäýýëýëä èë¿¿ èòãýäýãýý õýëëýý. Çàðèì íü á¿ð àëáàí ¸ñíû ýõ ñóðâàëæ, áàðèàä î÷èõîä áàðèìò áîëäîã ãýæ ¿çýæ áàéíà.

Ç.Õàòàíáààòàð: Ñîøèàëûí ìýäýýëýë ¿íäýñëýëã¿é, õóäàë áàéäàã

/¯íäýñíèé áèåèéí òàìèðûí äýýä ñóðãóóëèéí îþóòàí/

-ªºðò õýðýãòýé ÷óõàë ìýäýýëëèéã ñîíèíîîñ ë îëæ àâäàã. óíøñàí ç¿éë ìààíü àðàé ¿ëäýöòýé, îéëãîìæòîé áàéäàã þì. Ñîíèí äóíäàà ºäºð òóòìûíõ íü àðàé äýýð, èë¿¿ ºãººæòýé, ÷àíàðòàé ñàíàãääàã. îäîîõîíäîî îþóòàí ó÷ðààñ òýð áîëãîí ººðèéí ñîíèðõñîí õýâëýëýý çàõèàëààä áàéæ ÷àääàãã¿é. ãýõäýý àõ ýã÷, ààâ ýýæèéíõýý çàõèàëñàí ñîíèíã àâ÷ óíøäàã. óã íü ñîøèàë îð÷èíä ôýéñá¿¿êò áàéíãà îðäîã ë äîî. äààí÷ ìýäýýëýë íü ¿íäýñëýëã¿é, õ¿ì¿¿ñèéã áààõàí øóóðóóë÷èõààä ýðãýýä õàðàõ ãýõýýð íü óñòãà÷èõäàã. Õóäàë ìýäýýëýë òàâüäàã áîëîõîîðîî ë òýð áàéõ.

Ö.áàçàððàã÷àà: Ôýéñá¿¿ê õàíäàëòàà ºñãºõèéí òóëä õóóðàì÷ ìýäýýëýë òàâüäàã

/Ñ¿õáààòàð ä¿¿ðãèéí IX õîðîîíû èðãýí/

-ªäºð áîëãîí îíëàéí îð÷èíä áàéæ, ôýéñá¿¿ê, òâèòòåðýýð ÿíç á¿ðèéí ë ìýäýýëýë àâäàã. ãýõäýý ôýéñá¿¿êèéí ìýäýýëýë èõýâ÷ëýí õóäàë, õàíäàëòàà ºñãºõèéí òóëä õàà õàìààã¿é õóóðàì÷ ìýäýýëýë èõ òàâüäàã þì áèëýý. îíëàéí îð÷èíä ÿìàð ÷ õ¿íèéã ÿàæ ÷ àëæ áîëäîã áîëëîî ø¿¿ äýý. òýãýýä òýðèéãýý óñòãàäàã. òèéìýýñ òåëåâèç¿¿äèéí ìýòãýëöýýí, ñîíèíû ÿðèëöëàãûí áóëàí, áàéð ñóóðèà èëýðõèéëñýí ìýäýýëë¿¿äýä èë¿¿ èòãýæ óíøäàã. ªäºð òóòìûí ñîíèí áîë àëáàí ¸ñíû ýõ ñóðâàëæòàéãàà áàéæ ë áàéäàã. Õàðèí îíëàéí îð÷íû ìýäýýëë¿¿ä õóäàë, ¿íýí íü áàòëàãäàõã¿é áàéæ áàéãààä àãààðò çàìõàðäàã.

í.äàìáà: Öàõèì ìýäýýëýëä èòãýäýãã¿é

/×èíãýëòýé ä¿¿ðãèéí VII õîðîîíû èðãýí/

-ªºðò õýðýãòýé ìýäýýëëýý èõýâ÷ëýí òåëåâèçýýñ ë àâ÷ áàéíà äàà. îðîé àæèë òàðààä àðàé çàâ ÷ºëººòýé áîëñîí õîéíîî òóõòàé ¿çýýä ñóóäàã. Áîäèò õ¿í ÿðüäàã áîëîõîîð òàë õóâü íü ¿íýíèé îðòîé ë áàéõ ãýæ áîääîã. Õààÿà íýã ñîíèí ãàð÷èãëàäàã. îäîî ÷ íèéãìýýðýý ë ¿íýí õóäàë íü ìýäýãäýõã¿é õà÷èí öàã ¿å èðæ äýý. Çàëóó÷óóä öàõèì îð÷íîîñ ë ìýäýýëýë àâ÷ áàéõ øèã áàéíà. Áèäíèé íàñíûõàí õóâüä ò¿¿íä èòãýäýã ÷ ¿ã¿é. Õàðèóöëàãà õ¿ëýýõ ÷àäâàðòàé, ðåäàêöèòàé, òîìîîõîí ñîíèíû íèéòëýëèéã óíøäàã.

ì.áîäüõ¿¿: Õ¿íèé àìààð äàìæóóëàí ìýäýýëëýý àâäàã

/Ñîíãèíîõàéðõàí ä¿¿ðãèéí X õîðîîíû

èðãýí/

-Ýìýý íü í¿ä ìóóòàé ó÷ðààñ ñîíèí óíøäàãã¿é. Õàðèí çóðàãò ë èõ ¿çäýã. Åð íü ñîíñäîã ãýõ ¿¿ äýý. Çàðèìäàà õ¿¿õä¿¿äýýð ñîíèí ãàð÷èãëóóëíà. Õ¿íèé àìààð ë äàìæóóëàí ººðò õýðýãöýýòýé ìýäýýëëýý îëæ àâ÷ áàéíà äàà. àæèãëààä áàéõàä, áîëæ á¿òýæ áàéãàà þì áàãà ë þì øèâ äýý ãýæ áîääîã.

Ã.ëõàìñ¿ðýí: Ñîøèàëûã ìýäýõã¿é

/Ñ¿õáààòàð ä¿¿ðãèéí XI õîðîîíû èðãýí/

-Ýìýý íü äîðíîä àéìãèéí äàøáàëáàð ñóìûí õ¿í. àéëûí ãàíö áàñãàí. ààâ, õî¸ð àõ ìààíü õýëìýãäëèéí ¿åä àëãà áîëæ, èõ çîâëîí ¿çñýí äýý. îäîî ÷èõ õàòóó. òýòãýâýð àâäàãã¿é ó÷ðààñ ñîíèí õýâëýë çàõèàëæ ÷àääàãã¿é þì. ãýõäýý àéëûí õ¿¿õä¿¿äèéí ãýðòýý àâ÷èðñàí ñîíèíã ãóéæ àâ÷ óíøäàã. ªäºð òóòìûí ñîíèíãóóä èõ ñàéõàí ø¿¿ äýý. Õ¿íä õýðýãòýé ìýäýýëë¿¿ä áàéäàã. ò¿¿íýýñ áèø òýð ñîøèàë ìîøèàëûã ÷èíü ýìýý íü ìýäýõã¿é.

Ö.Ñîäíîì: Öàõèì îð÷èíä îðîõîî áîëüñîí

/Ñ¿õáààòàð ä¿¿ðãèéí XVI õîðîîíû èðãýí/

-ªäºð íü ñîíèí óíøèæ, îðîé íü òåëåâèç ¿çýæ, ººðò õýðýãòýé ìýäýýëëýý îëæ àâäàã äàà. Ñîíèíãóóäààñ ºäºð òóòìûí õî¸ð ñîíèíã áàéíãà çàõèàëæ óíøäàã. Ìýäýýëýë íü õ¿ðòýýìæòýé, àëáàí ¸ñíû, ðåäàêöè íü õàðèóöëàãàòàé áàéæ ÷àääàã. Õàðèí õàìãèéí íàéäâàðã¿é, õàìãèéí õóäàë ìýäýýëýë ôýéñá¿¿êýýð òýíýæ, ñîøèàëààð ÿâæ áàéíà. òýðýí äîòîð ÷èíü ¿íýí þì áàéãàà þì óó. Õ¿íèéã ã¿òãýæ äîðîìæëîõ çýðýã íü íààä çàõûí àñóóäàë áîëæýý, ñîøèàëä. òýãýýä ýðãýýä ¿çýõ ãýõýýð áàéõã¿é, õàðèóöëàãà òîîöîõ ýçýí áèåã¿é. îñîëã¿é õóäàë, ¿íýí õàÿã áè÷äýã. ãýõäýý òýð õàÿã íü õóóðàì÷ áàéõ ìàãàäëàë íü èë¿¿. ¨ñòîé õýðýãã¿é ç¿éë ÷èíü òýð. òèéìýýñ áè ñ¿¿ëèéí ¿åä öàõèì îð÷èíä îðîõîî ÷ áîëüñîí.

í.Àëèøåð: óòñàà àëãà áîëãî÷èõîîä ñîíèí óíøèæ áàéíà

/Ñ¿õáààòàð ä¿¿ðãèéí

XI õîðîîíû èðãýí/

-Áè èõýâ÷ëýí èíòåðíýòýýð öàõèì ñîíèí ¿çýõ äóðòàé. Õààÿà ýìýýãèéíäýý î÷èõîîðîî öààñàí ñîíèí ¿çäýã. ààâ ìààíü ýìýýä ºäºð áîëãîí ñîíèí àâ÷ ºãäºã þì. îäîîõîíäîî ýìýý ìààíü õºäºº ÿâ÷èõñàí áàéãàà ó÷ðààñ áè èíòåðíýòýýð öàõèì ñîíèí ¿çýæ áàéãàà. Ñîíèíãèéí ìýäýýëýë èë¿¿ ¿íýí áîäèòîé áàéäàã. Õàðèí ôýéñá¿¿êýýð õóäàë ìýäýýëýë èõ ÿâäàã þì áèëýý. Áè óòñàà àëãà áîëãî÷èõñîí ó÷ðààñ îäîî ôýéñá¿¿êýýð îðäîãã¿é. Ñîíèí ë óíøäàã áîëîîä áàéãàà.

Ý.Ñàéíãýðýë: Ôýéñá¿¿êèéí ìýäýýëýë èõýíõ íü õóäàë áàéäàã

/Áàÿíç¿ðõ ä¿¿ðãèéí

XIX õîðîîíû èðãýí/

-îðîéäîî çóðàãòûí ìýäýý ¿çäýã. èõýâ÷ëýí ôýéñá¿¿êýýð ë ìýäýýëýë àâäàã äàà. ãýõäýý ôýéñá¿¿êýýð ÿâæ áàéãàà ìýäýýëë¿¿ä õóäàë, õàíäàëò àâàõûí òóëä òàâüñàí áàéõ íü ÷ áèé. àëáàí ¸ñíû ðåäàêöèòàé, òîìîîõîí ñàéòûí ìýäýýëë¿¿ä ¿íýíä îéð, áîäèòîé ñàíàãääàã. Õàðèí õóâü õ¿íèé õàÿã äýýðõ ìýäýýëëèéí èõýíõ íü õóäàë áàéäàã ø¿¿.

Æ.Ãàíñ¿õ: Öàõèì ñ¿ëæýýíýýñ ìýäýýëýë àâäàãã¿é

/Ñ¿õáààòàð ä¿¿ðãèéí XI õîðîîíû èðãýí/

-Áè áàéíãà ºäºð òóòìûí ñîíèí óíøäàã. ªäºð òóòìûí ñîíèíãóóäàä ë á¿õ òºðëèéí ìýäýýëýë ãàð÷ áàéíà. Ýíý íü èë¿¿ õ¿ðòýýìæòýé, ¿íýí áîäèòîé ñàíàãääàã. èõýâ÷ëýí óëñ òºð, ýäèéí çàñàã, äýëõèé äàõèíû áàéäëûã ñîíèðõäîã. Õàðèí öàõèì ñ¿ëæýýíýýñ ìýäýýëýë àâäàãã¿é.



ÄÝËÕÈÉ

1. “òóñãàé çºâøººðºë îëãîõ ñîíãîí øàëãàðóóëàëòûí æóðàì”-ûí 5.2-ä çààñàí ¿éë÷èëãýýíèé õºëñ òºëæ Ñîíãîí øàëãàðóóëàëòûí òàëáàéí òîâ÷ ìýäýýëëèéã àâíà óó.

2. Ñîíãîí øàëãàðóóëàëòàä îðîëöîõ ñàíàëûã 2017 îíû 10 äóãààð ñàðûí 09-íèé ºäðèéí 17 öàã õ¿ðòýëõ õóãàöààíä àøèãò ìàëòìàë, ãàçðûí òîñíû ãàçðûí 309 òîîò ºðººíä Ñîíãîí øàëãàðóóëàëòûí êîìèññûí íàðèéí áè÷ãèéí äàðãàä îðîëöîã÷ àæ àõóé íýãæ, áàéãóóëëàãûí çàõèðàë, äàðãà ýñõ¿ë èòãýìæëýãäñýí òºëººëºã÷ áèå÷èëýí õ¿ëýýëãýí ºãíº.

3. Ñîíãîí øàëãàðóóëàëòàä îðîëöîõ ñàíàëûã ñîíãîí øàëãàðóóëàëòàíä îðîëöîã÷ àæ àõóéí íýãæèéí çàõèðàë ýñâýë èòãýìæëýãäñýí òºëººëºã÷èéã áàéëöóóëàí 2017 îíû 10 äóãààð ñàðûí 10-íû ºäðèéí 10 öàã 30 ìèíóòàä àøèãò ìàëòìàë, ãàçðûí òîñíû ãàçðûí õóðëûí òàíõèìä íýýíý. àæ àõóéí íýãæèéí çàõèðàë ýñâýë èòãýìæëýãäñýí òºëººëºã÷ íü òîãòîîñîí õóãàöààíä èðýýã¿é áîë ñàíàëûã çàäëàõã¿éãýýð õ¿÷èíã¿éä òîîöîæ áóöààí õ¿ëýýëãýí ºãíº.

4. èð¿¿ëñýí ñàíàëûã àøèãò ìàëòìàë, ãàçðûí òîñíû ãàçðûí äàðãûí òóøààëààð áàòëàãäñàí êîììèññ óóë óóðõàé, õ¿íä ¿éëäâýðèéí ñàéäûí 2017 îíû à/129 äóãààð òóøààëààð áàòëàãäñàí “òóñãàé çºâøººðºë îëãîõ ñîíãîí øàëãàðóóëàëòûí æóðàì”-ûí äàãóó ¿íýëíý.

5. Ñîíãîí øàëãàðóóëàëòàä îðîëöîõ ñàíàë èð¿¿ëýõ õàÿã: Çàñãèéí ãàçðûí 12 äóãààð áàéð, Áàðèëãà÷äûí òàëáàé-3, àøèãò ìàëòìàë, ãàçðûí òîñíû ãàçàð 309 òîîò ºðºº, Ñîíãîí øàëãàðóóëàëò ÿâóóëàõ êîìèññûí íàðèéí áè÷ãèéí äàðãà óòàñ 263704Ñàíàëä äàðààõ áè÷èã áàðèìòûã õàâñàðãàí èð¿¿ëíý.

¯¿íä: • Ñîíãîí øàëãàðóóëòàíä îðîëöîõ òóõàé àëáàí áè÷èã• Ñàíàë ãàðãàã÷èéí àëáàí ¸ñíû òîäîðõîéëîëò (ìàÿãò Ê-4)• óëñûí á¿ðòãýëèéí ãýð÷èëãýýíèé õóóëáàð (íîòàðèàòààð áàòàëãààæóóëñàí) • Ìîíãîë óëñàä òàòâàð òºëºã÷ áîëîõ òóõàé íîòîëãîî (õàðüÿà òàòâàðûí àëáàíààñ) • Ñîíãîí øàëãàðóóëàëòûí áîñãî ¿íèéã Ìîíãîë Áàíêèíä á¿ðòãýëòýé àðèëæààíû áàíêèíä õóãàöààòàé /

Ñîíãîí øàëãàðóóëàëòûí ñàíàëûã íýýñýí ºäðººñ õîéø àæëûí 15 õîíîã/ áàéðøóóëñàí áàòàëãàà• Ñîíãîí øàëãàðóóëàëòàíä îðîëöîõ áèò¿¿ìæëýãäñýí ¿íèéí ñàíàë (áîñãî ¿íý + ñàíàë ¿íý = íèéò ¿íý) • òóõàéí òàëáàéä ã¿éöýòãýõ õàéãóóë áîëîí àøèãëàëòûí àæëûí òºðºë õýìæýý, õóãàöàà, ºðòºã áîëîí

áàéãàëü õàìãààëàõàä çàðöóóëàõ çàðäëûã òîéìëîí òóñãàñàí òºñºë, òºñâèéí ñàíàë• Õàéãóóëûí áîëîí àøèãëàëòûí ¿éë àæèëëàãàà ÿâóóëàõ òåõíèê, òîíîã òºõººðºìæèéí æàãñààëò (áàðèìòûã

íàòîðèàòààð ãýð÷ë¿¿ëñýí áàéíà)• Ìýðãýæëèéí áîëîâñîí õ¿÷èí, ìýðãýøñýí àæèëòíààð õàíãàãäñàí áàéäàë. (áàðèìòûã íàòîðèàòààð

ãýð÷ë¿¿ëñýí áàéíà)• Õàéãóóë, àøèãëàëò, íºõºí ñýðãýýëòèéí ¿éë àæèëëàãààã ÿâóóëàõ, äýâøèëòýò àðãà, àðãà÷ëàë, òåõíîëîãèéí

øèéäýë;• îðîí íóòàãòàé õàìòðàí àæèëëàõ òóõàé øèéäýë• àøèãò ìàëòìàòûí òóõàé õóóëèéí 17 äóãààð ç¿éëèéí 17.1-ä çààñíû äàãóó õèéãäñýí òàëáàéí çóðàã. /

Êàäàñòðûí õýëòñýýñ àâàõ /• “òóñãàé çºâøººðºë îëãîõ ñîíãîí øàëãàðóóëàëòûí æóðàì”-ûí 5.2-ä çààñàí ¿éë÷èëãýýíèé õºëñ òºëñºí

áàðèìò (òºëáºðèéí áàðèìòûí ýõ õóâü) • Ñîíãîí øàëãàðóóëàëòàíä îðîëöîã÷èéí Ìîíãîë óëñàä áàéíãà áàéðøèõ àëáàí ¸ñíû øóóäàíãèéí õàÿã,

Ñîíãîí øàëãàðóóëàëòàä îðîëöîã÷èéí õàÿã íü äýýð äóðäñàí æóðìûí 5.8-ä çààñàí õàÿãòàé àäèë áàéíà.

àøèãò ìàëòìàëûí òóõàé õóóëèéí 34 ä¿ãýýð ç¿éëèéí 34.2, 34.6, 34.7 äàõü õýñýãò çààñíû äàãóó òóñãàé çºâøººðëèéí ýýëæèò æèëèéí òºëáºðèéã àëäàíãèéí õàìò òºëººã¿é, ìºí õóóëèéí 31 ä¿ãýýð ç¿éëèéí 31.1 äýõ çààëòûã çºð÷ñºí äàðààõ àæ àõóéí íýãæèéí àøèãò

ìàëòìàëûí õàéãóóëûí òóñãàé çºâøººðë¿¿äèéã àøèãò ìàëòìàëûí òóõàé õóóëèéí 56 äóãààð ç¿éëèéí 56.1.2 äàõü õýñýãò çààñíûã ¿íäýñëýí àÌãòã-ûí Êàäàñòðûí õýëòñèéí äàðãûí 2017 îíû 9 ä¿ãýýð ñàðûí 4-íèé ºäðèéí 540 ä¿ãýýð øèéäâýðýýð öóöàëñíûã ìýäýãäýæ áàéíà.

ÀØèÃÒ ÌÀëÒÌÀëÛÍ ÒÓÑÃÀÉ ÇªâØªªÐªë ÝÇÝÌØèÃ×äèÉÍ ÀÍÕÀÀÐÀëä

№Òóñãàé

çºâøººðëèéí òºðºë, äóãààð

Àíõ îëãîñîí îãíîî

Àéìàã, õîò

Ñóì, ä¿¿ðýãÒàëáàéí

íýðÀæ àõóéí íýãæèéí

íýð

1 ÕV-018457 2015.07.02 óâñ òàðèàëàí îðëîã íüþêîìåðñ ÕÕÊ

2 XV-018571 2015.07.02 óâñ ò¿ðãýí Øóíõàò Øóíõàòáàÿí ÕÕÊ

3 XV-017803 2015.07.03 ªìíºãîâü Áàÿíäàëàé Á¿ð òîëãîé Ëàíä-îðå ÕÕÊ

4 XV-018508 2015.07.08 óâñ ªíäºðõàíãàé äóíä Êåé Áè æè Ýñ ÕÕÊ

5ÕV-018808 2015.07.10 óâñ ªíäºðõàíãàé,

öàãààíõàéðõàíÕºíäèé-2 ãåîòàëñò ÕÕÊ

6 ÌV-017043 2012.05.25 ªìíºãîâü íî¸í òîâîí óóë-1 Ýñ Ýñ æè ïè ÕÕÊ

7 XV-020222 2016.05.11 Õýíòèé öýíõýðìàíäàë èõ ç¿¿í àâàä ðåñóðñ ÕÕÊ

8 XV-018901 2015.07.20 óâñ òàðèàëàí, ò¿ðãýí

Óëààí òºãºëäºð ìàéíèíã ÕÕÊ

9 ÌV-012549 2007.07.17 Ñýëýíãý Ñàéõàí Ñàéõàí-3 äàðõàíøàð á¿ðä ÕÕÊ

10 XV-018534 2015.06.16 óâñ íàðàíáóëàã ãîðõè Þ¿ è àð òè Ñè Ýô æè ÕÕÊ

ÀìãÒã-ûÍ ÊÀÄÀñÒÐûÍ ÕýëÒýñ

ñàíàëÛí Óðèëãà

ÀøèãÒ ìÀëÒìÀë, ãÀçÐûÍ ÒîñÍû ãÀçÀÐ

àøèãò ìàëòìàë, ãàçðûí òîñíû ãàçàð íü àøèãò ìàëòìàëûí òóõàé õóóëü áîëîí, Çàñãèéí ãàçðûí 2017 îíû 37 äóãààð òîãòîîë, óóë óóðõàé, õ¿íä ¿éëäâýðèéí ñàéäûí 2017 îíû à/129 ä¿ãýýð òóøààëààð áàòëàãäñàí “òóñãàé çºâøººðºë îëãîõ ñîíãîí øàëãàðóóëàëòûí æóðàì”-ûí 1 ä¿ãýýð ç¿éëèéí 1.6-ò “îðîí íóòãèéí õºãæëèéã äýìæèõ çîðèëãîîð îðîí íóòãèéí òóñãàé õýðýãöýýíèé ãàçàðòàé äàâõöàëòàé ýñõ¿ë õóóëü áóñ îëáîðëîëòîíä ºðòñºí òàëáàéòàé ñîíãîí øàëãàðóóëàëòûí òàëáàé íü äàâõöàæ áàéâàë òóõàéí îðîí íóòàãò ¿¿ñãýí áàéãóóëàãäñàí îðîí íóòãèéí ºì÷èò áîëîí îðîí íóòãèéí ºì÷èéí îðîëöîîòîé àæ àõóéí íýãæ¿¿äèéí äóíä õàéãóóëûí

òóñãàé çºâøººðëèéã îëãîõ ñîíãîí øàëãàðóóëàëòûã õÿçãààðëàãäìàë áàéäëààð çîõèîí ÿâóóëæ áîëíî” ãýæ çààñíûã òóñ òóñ ¿íäýñëýí äàðààõ òàëáàéä óñ, ãàçðûí òîñ, áàéãàëèéí õèé, öàöðàã èäýâõò áîëîí ò¿ãýýìýë òàðõàöòàé àøèãò ìàëòìàëààñ áóñàä òºðëèéí àøèãò ìàëòìàëûí õàéãóóëûí òóñãàé çºâøººðºë àâàõ õÿçãààðëàãäìàë ñîíãîí øàëãàðóóëàëòàä îðîëöîõ àæ àõóéí íýãæ¿¿äèéã ñàíàë èð¿¿ëýõèéã óðüæ áàéíà.

Ñîíãîí øàëãàðóóëàëò çàðëàõ òàëáàéí áîñãî ¿íý áîëîí áóñàä ìýäýýëëèéã àøèãò ìàëòìàë, ãàçðûí òîñíû ãàçðûí öàõèì õóóäñàíààñ (www.mrpam.gov.mn) àâíà óó. Ìºí àøèãò ìàëòìàë, ãàçðûí òîñíû ãàçðààñ àâ÷ áîëíî.

Ìîíãîë Óëñ ºãººìðººðºº 29-ò æàãñ÷ýý

Á.äàÂàà

ßïîíû Ëèáåðèàë àðä÷èëñàí íàìûí ãèø¿¿í, ßïîí Ìîíãîëûí íàéðàìäëûí á¿ëãèéí äàðãà Ì.Õàÿàøè, Êîîìýé íàìûí ïàðëàìåíòûí ãèø¿¿ä ºíººäºð ìàíàé óëñàä àéë÷ëàõ òóõàé NHK ìýäýýëæýý. àéë÷ëàëûí ¿åýð òºëººëºã÷èä Åðºíõèéëºã÷ Õ.Áàòòóëãàòàé óóëçàæ, õýä õýäýí óäàà öºìèéí çýâñýã òóðøèæ, áàëëèñòèê ïóóæèí õàðâàæ áóé Õîéä Ñîëîíãîñ óëñàä ¿ç¿¿ëýõ áîäèò äàðàìò øàõàëòûã ÷àíãàòãàõàä äýìæëýã ¿ç¿¿ëýõ ÷èãëýëýýð ÿðèëöàõààð òºëºâëºæ áàéãàà þì áàéíà.

ßïîí Ìîíãîëûí íàéðàìäëûí á¿ëãèéí äàðãààð ýä¿ãýý

Áîêî Õàðàì á¿ëýãëýëèéí õàëäëàãààð 400 õ¿í íàñ áàðæýý

Ëîñ-Àíæåëåñò îíö áàéäàë òîãòîîëîî

àíó-ûí áàðóóí ýòãýýä äýõ Êàëèôîðíè ìóæèéí Ëîñ-àíæåëåñ õîòûí íóòàã äýâñãýðò òîìîîõîí õýìæýýíèé õýýðèéí ò¿éìýð ãàð÷, 2800 ãà òàëáàé øàòæýý. ¯¿íèé óëìààñ îðîí íóòàã äàÿàð îíö áàéäàë çàðëàæ, 1000 ãàðóé ãàë ñºíººã÷èä ò¿éìðèéí ãîëîìòîä àæèëëàæ áàéíà. ò¿éìýð ýíý ñàðûí 1-íä Ëîñ-àíæåëåñ õîòûí çàõ õýñýãò ãàð÷ýý. ãýâ÷, îéðûí ºäð¿¿äýä òóõàéí á¿ñýä á¿ã÷èì õàëóóí ¿ðãýëæèëæ, ñàëõè õ¿÷òýé ñàëõèëñíû óëìààñ ò¿éìýð èë¿¿ ºðãºí çàéä òàðõñàí áàéíà.

Õýäèéãýýð ãàëûí òàðõàëòûã ýä¿ãýý çîãñîîæ ÷àäñàí ÷, ºíººã õ¿ðòýë äºðâºí îðøèí ñóóã÷ ò¿ëýãäñýíýýñ ãàäíà 700 ãàðóé õýñãèéí èðãýäèéã í¿¿ëãýí øèëæ¿¿ëýõ øèéäâýð ãàðãàæýý. Ìºí ò¿éìýðòýé õîëáîãäóóëàí Ëîñ-àíæåëåñ õîò ýíý ñàðûí 2-íä îíö áàéäàë çàðëàæ, îíöãîé áàéäëûí 1000 ãàðóé àëáà õààã÷äûã ò¿éìýí óíòðààõàä äàé÷èëñàí áàéíà. òýäíèé äóíä Õàðâè õàð ñàëõèíä ºðòñºí òåõàñ ìóæèä àæèëëàæ áàéñàí 100 îð÷èì àâðàã÷äûã ÿàðàëòàé äóóäàæ, ò¿éìýð óíòðààëãàõààð àæèëëóóëæ ýõýëñýí ãýõ ìýäýýëýë áàéãàà þì. Ëîñ-àíæåëåñò ãàë ò¿éìýð ãàðàõààñ õî¸ð äîëîî õîíîãèéí ºìíººñ á¿ã÷èì õàëóóí ¿ðãýëæèëæ, ò¿¿õýíä áàéãààã¿é õàëóóí áóþó 42 ãðàäóñ õ¿ðòëýý õàëæ áàéæýý.

àíó-ûí áàðóóí õýñýãò ºíãºðñºí ñàðä ÷ ãýñýí Êàëèôîðíè ìóæèéí àÿëàë æóóë÷ëàëûí ãàçðóóä áîëîí öýöýðëýãò õ¿ðýýëýíãèéí îéðîëöîî ò¿éìýð ãàð÷, 4000 ãàðóé õ¿íèéã àþóëã¿é ãàçàð í¿¿ëãýí øèëæ¿¿ëýõ øààðäëàãàòàé áîëñîí áàéíà.

õÎéä ñÎëÎíãÎñÛí àñÓÓäëààð

ßÏÎí ìÎíãÎëÒÎé ÒÎõèðÎëÖÎõ ÓÓ

àæèëëàæ áóé Ëèáåðèàë íàìûí Åðºíõèé íàðèéí áè÷ãèéí äàðãà Ì.Õàÿàøè áîëîí Ëèáåðèàë, Êîîìýé íàìûí ïàðëàìåíòûí äýýä òàíõèìûí ãèø¿¿ä ãýýä íèéò òàâàí òºëººëºã÷ ºíººäºð ìàíàé óëñàä èðæ, äºðâºí ºäðèéí õóãàöààòàé àæèëëàõ ãýíý.

àéë÷ëàëûí ¿åýð Åðºíõèéëºã÷ Õ.Áàòòóëãà, Åðºíõèé ñàéä æ.Ýðäýíýáàò íàðûí óäèðä ëà-ãóóä òàé óóëçàæ, äýýðõ ÷èã ëý-ëýýð ñàíàë ñîëèëöîõîîð òº-ëºâ ëºñºí áàéíà. ãýõäýý îðîí íóò ãèéí ìýäýýëëèéí ñàéòóóäàä áè÷ ñý íýýð äýýðõ óóëçàëòûí ¿åýð Ì.Õàÿàøè íàðûí ãèø¿¿ä Õîéä Ñîëîíãîñûí õýðýãæ¿¿ëæ áóé öºìèéí çýâñýã, áàëëèñòèê ïóóæèíãèéí òóðøèëò íü ßïîíû àþóëã¿é áàéäàë, ýíõ òàéâàíä òîìîîõîí çàíàëõèéëýë ó÷ðóóëæ áóéã õ¿ëýýí çºâøººðºõ áîëîìæã¿é ãýäãèéã îíöëîõûí çýðýãöýý àñóóäëûã çºâõºí ÿðèëöààä ºíãºðºõ áóñ, áîäèò äàðàìò øàõàëò ¿ç¿¿ëýõ øààðäëàãàòàé áàéãààã óðèàëàõ àæýý. èíãýõäýý í¯Á-ûí àþóëã¿éí çºâëºëººñ òóñ

óëñûí ýñðýã äàõèí øèíý õîðèã àðãà õýìæýý àâàõ øààðäëàãàòàé áàéãààã óðèàëàõ þì áàéíà.

¯¿íèé çýðýãöýý, øèíý õîðèã àðãà õýìæýý àâàõäàà ÿìàð íýã öîîðõîé ¿¿ñãýõã¿éãýýð, í¯Á-ûí àþóëã¿éí çºâëºëèéí øèéäâýðèéã á¿ðýí ä¿¿ðýí õýðýãæ¿¿ëýõ¿éö áàéõààð òºëºâëºæ, Õîéä Ñîëîíãîñ óëñòàé äèïëîìàò õàðèëöààòàé Ìîíãîë óëñàä õàìòàð÷ àæèëëàõûã ñàíàë áîëãîõ áàéð ñóóðüòàé áàéãàà ãýíý.

Ýíý óäààãèéí óóëçàëò íü ßïîí, Ìîíãîë õî¸ð óëñ äèïëîìàò õàðèëöàà òîãòîîñíû 45 æèëèéí îéòîé äàâõöàæ áóéãààðàà îíöëîã. òèéìýýñ óóëçàëòààð õî¸ð óëñûí õàðèëöààã íýã øàòààð àõèóëàõ, õóäàëäàà õºðºíãº îðóóëàëòàà ºðãºæ¿¿ëýõ çýðýã àñóóäëààð ñàíàë áîäëîî ñîëèëöîõ þì áàéíà.

îëîí óëñûí òàâöàíä õýäõýí óëñòàé äèïëîìàò õàðèëöààòàé õýâýýð áàéãàà Õîéä Ñîëîíãîñ óëñ ýíý ñàðûí 3-íä çóðãàà äàõü óäààãèéí öºìèéí çýâñãýý òóðøñàí áèëýý. ïõåíüÿíû

ç¿ãýýñ àñàð èõ õîð õºíººë á¿õèé óñòºðºã÷èéí áºìáºã òóðøñàí ãýæ ìýäýãäñýí áàéäàã. ãýâ÷, ýíý ¿éë ÿâäàë íü í¯Á-ûí àþóëã¿éí çºâëºëººñ òóñ óëñûí ýñðýã øèíý õîðèã àðãà õýìæýý àâñíààñ õîéø áîëñîí þì.

òèéìýýñ Õîéä Ñîëîíãîñûí çàíàëõèéëëýýñ õàìãèéí èõ õîõèðîë àìñàõ ìàãàäëàëòàé ßïîíû òºëººëºã÷èä ïõåíüÿíòàé õîëáîî õàðèëöààòàé îðøäîã ìàíàé óëñûã Ñîëîíãîñûí õîéãèéí õàðèëöààã çîõèöóóëæ ÷àäàõóéö ÷óõàë ò¿íø ãýæ ¿çýí ýíý ºäð¿¿äýä àéë÷ëàõààð çýõýæ áàéãàà áîëîëòîé. Ìàíàé óëñûí Çàñãèéí ãàçðûí õóâüä Õîéä Ñîëîíãîñûí àþóëòàé í¿¿äëèéã áóðóóòãàæ áàéãàà ÷, óëààíáààòàð Ñîëîíãîñûí õîéã äàõü ýäèéí çàñàã, óëñ òºð, èðãýíèé àñóóäëûã òîãòâîðæóóëàõ äèïëîìàò áîäëîãî, ýäèéí çàñãèéí àðãà çàìûã õàéñààð áàéãàà áèëýý. ßìàðòàé ÷, ßïîíû òºëººëºã÷èäòýé õèéõ óóë-çàëòààð òàëóóä ÿìàð ÷èãëý ëýýð òîõèðîëöîîíä õ¿ðýõ íü îëîí óëñûí àíõààðëûã òàòàæ áàéíà.

èõ Áðèòàíèéí “Charities Aid Forma-tion” áóÿíû áàéãóóëëàãà óëñ îðíóóäûã õýð ºãººìðººð íü æàãñààñàí “World Giving Index 2017” òàéëàíãàà äàâàà ãàðàãò òàíèëöóóëæýý. äýëõèéí íèéò õ¿í àìûí 95 õóâèéí òºëººëºë áîëñîí 139 óëñ îðíûã õàìðóóëñàí óã æàãñààëòàä Ìîíãîë óëñ 29 ä¿ãýýð áàéðò áè÷èãäñýí áàéíà. Ýíý íü ºíãºðñºí îíûõîîñ õî¸ð áàéðààð óõàðñàí ¿ç¿¿ëýëò àæ. àðä ò¿ìýí íü áóÿíû áàéãóóëëàãàä õýð õàíäèâ ºãäºã, ñàéí äóðûí àæèëä õýð èäýâõòýé îðîëöäîã áîëîí çîâæ ç¿äýðñýí òàíèõã¿é õ¿íä òóñàëäàã ýñýõ ãýñýí ãóðâàí øàëãóóðààð óëñ îðíóóäûã æàãñààñàí áàéíà. Ýíýõ¿¿

æàãñààëòûã Ìüÿíìàð óëñ äºðâºí æèë äàðààëàí òýðã¿¿ëæýý. Ç¿¿í ªìíºä àçèéí ýíý óëñàä ñóäàëãààíä õàìðàãäñàí 10 õ¿í òóòìûí åñ íü “Áóÿíû ¿éëñýä èäýâõòýé îðîëöäîã” ãýæ õàðèóëæýý. æàãñààëòûí õî¸ð áîëîí ãóðàâäóãààð áàéðò èíäîíåç áîëîí Êåíè óëñ áè÷èãäñýí áàéíà. Õàðèí æàãñààëòûí 139 ä¿ãýýð áàéðò äàéíû õºëä íýðâýãäýýä áóé éåìåí óëñ îðæýý. “Charities Aid Formation” áàéãóóëëàãûí ìýäýãäñýíýýð, 2017 îíä äýëõèéí õýìæýýíä ºãëºã ºãºõ íü åðºíõèéäºº áàãàññàí áîëîâ÷ õàìãèéí ÿäóó òèâ áîëîõ àôðèêèéí óëñ îðíóóäûí àðä èðãýä ºãëºã ºã÷, ñàéí ¿éëñèéí àæèëä îðîëöîõ íü ýðñ íýìýãäæýý.

íèãåð, Êàìåðóí çýðýã óëñàä õýò äàâðàã÷ Áîêà Õàðàì á¿ëýãëýëèéí äàéðàëò äîâòîëãîîí èäýâõæèæ, îëîí çóóí õ¿í àìèà àëäàæ áóé òóõàé îëîí óëñûí õ¿íèé ýðõèéí Ýìíåñòè èíòåðíýéøíë áàéãóóë-ëàãà º÷èãäºð ìýäýýëëýý.

òîäðóóëáàë, ýíý îíû 4-8 äóãààð ñàðûí õîîðîíä äýýðõ õî¸ð óëñàä õýò äàâðàã÷äûí õàëäëàãûí óëìààñ íàñ áàðàãñäûí òîî ºìíºõ òàâàí ñàðä àìèà àëäñàí èðãýäèéí òîîíîîñ äàðóé õî¸ð äàõèí èõ áóþó 400-ä õ¿ðñýí áàéíà. Ñ¿¿ëèéí ¿åä õýò äàâðàã÷ Áîêî Õàðàì á¿ëýãëýëèéí òåððîðèñò õàëäëàãûí äàâòàìæ íýìýãäýæ, õî¸ð óëñûí õýìæýýíä 381 õ¿í àìèà àëäñàí áàéíà. òýä àìèà çîëèîñëîõ õàëäëàãàäàà èõýâ÷ëýí çàëóó á¿ñã¿é÷¿¿ä, íàñàíä õ¿ðýýã¿é îõèäûã àøèãëàõ òîõèîëäîë ÷ îëîí ãàð÷ýý. Ýìíåñòè èíòåðíýéøíë áàéãóóëëàãûí Áàðóóí áîëîí

òºâ àôðèêèéí àñóóäàë ýðõýëñýí ñàëáàðûí çàõèðàë àëèîóíå òèíå “Áîêî Õàðàì óäàà äàðàà òîìîîõîí õýìæýýíèé äàéíû ãýìò ãýìò õýðýã ¿éëäýæ áàéíà. Ìºí îëîí õ¿ì¿¿ñèéã íýã äîð õºíººõ çîðèëãîîð îõèä ýìýãòýé÷¿¿äèéí áèåä òýñðýõ áîäèñ á¿ñëýí àìèéã íü çîëèîñëóóëæ áàéíà” õýìýýæýý. Ýìíåñòè èíòåðíýéøíë áàéãóóëëàãààñ ìýäýýëñíýýð, Çºâõºí íèãåðò ãýõýä Áîêî Õàðàì á¿ëýãëýëèéí ¿éëäñýí òåððîðèñò õàëäëàãààð ºíãºðñºí äºðºâä¿ãýýð ñàðààñ õîéø áàãàäàà 223 ýíãèéí èðãýí àìèà àëäñàí áàéíà. ãýõäýý á¿ðòãýãäñýí òîî íü ë ýíý áîëîõîîñ áèø, áîäèò áàéäàëä ¿¿íýýñ ÷ èë¿¿ õ¿í íàñ áàðñàí áàéõ ìàãàäëàëòàé àæ. 2009 îíîîñ õîéø íèãåð äýõ õîõèðîã÷äûí òîî 20 ìÿíãûã äàâæ, 2.6 ñàÿ õ¿í îðîí ãýðýý îðõèí îéðîëöîîõ óëñ ðóó ä¿ðâýñýí ãýñýí òîîí áàðèìò áàéãàà þì.



ÍÈÉÃÝÌ

Õ.Ñî¨Ë-ÝðäÝíÝ

Äàðõàí-Óóë àéìãèéí ÄÑÖÒÑ ÕÊ-èéí äýä çàõèðàë

áºãººä åðºíõèé èíæåíåð Á.Áàòæàðãàëòàé öàã ¿åèéí

àñóóäëààð ÿðèëöëàà.

-“äÑÖÒÑ” ÕÊ àíõ õóâü÷ëàãäàæ áàéñàí òýð ¿åýòýé õàðüöóóëàõàä ¿éë àæèëëàãààíû öàð õ¿ðýý, á¿òýö îðîí òîî õýðõýí ººð÷ëºãäºâ?

-Ìàíàé êîìïàíè ¿¿ñãýí áàéãóóëàãäààä 52 æèë áîëæ áàéíà. Ìîíãîë óëñûí Çàñãèéí ãàçðûí ìºðèéí õºòºëáºð, Ýð÷èì õ¿÷íèé òóõàé õóóëèéí äàãóó Çàñãèéí ãàçðûí 2001 îíû íàéìäóãààð

ìàòåðèàëûí ¿éëäâýð¿¿äèéí ¿éë àæèëëàãàà çîãñîíãè áàéäàëä îðîîä áàéíà. äàðõàí-óóë àéìãèéí õýìæýýíä øèíýýð áàðèãäàæ áàéãàà îðîí ñóóö, ãàçàð îëãîëòòîé õîëáîîòîéãîîð æèëäýý 1000 ãàðóé õýðýãëýã÷ýýð íýìýãäýæ áàéíà.

-Õýðýãëýýã õàíãàõ äýä á¿òöýý êîìïàíèéí õºðºíãººð áàéãóóëæ áàéíà óó?

-Áèäýíä 2015 îí õ¿ðòýë òèéì áîëîìæ áàéãààã¿é. Áàéíãà ë óëñûí òºñâººð õèéëãýå ãýäýã ñàíàëûã àéìàã, ñóì ðóó ºãäºã áàéñàí. óëñûí òºñâèéí õºðºíãº îðóóëàëòààð 2013-2015 îíä 20.8 òýðáóì òºãðºãèéí ºðòºãòýé òîìîîõîí àæëóóä õèéãäñýí.

íýã ¿åý áîäîõîä äàðõàí-óóë àéìàãò øèíý õýðýãëýã÷ õîëáîãäîõîä àéõ ç¿éëã¿é áîëñîí. II õîðîîëîë, 11-31 ä¿ãýýð õîðîîëîë, Õºòºë õîðîîëëûí öàõèëãààí õàíãàìæèéí àñóóäëûã øèéä÷èõëýý. ªíººäðèéí áàéäëààð äàðõàíä öàõèëãààíä õîëáîãäîîã¿é íýã ÷ àéë áàéõã¿é. àéìãèéí Çàñàã äàðãûí óóëçàëò áîëîí ñîíãóóëèéí ¿åýðõ óóëçàëòóóä, áàéãóóëëàãààñ çîõèîí áàéãóóëäàã õýðýãëýã÷äèéí ºäºðëºãèéí ¿åýð öàõèëãààíä õîëáîãäîîã¿é àéë ºðõ¿¿ä ìýð ñýð ãàð÷ èðäýã. èéì àñóóäëûã òóõàé á¿ð íü øèéäâýðëýæ áàéãàà. 2016 îíû ñîíãóóëèàð 170-ààä àéë ãàð÷ èðñíèéã íü òóõàéí îíäîî áàãòààæ õîëáîæ ºãñºí. Ñàÿõàí 1-3 äóãààð áàãò çîõèîí áàéãóóëñàí èðãýíèé òàíõèìûí õýëýëö¿¿ëãèéí ¿åýð äîëîîí àéë ãàð÷ èðñíèéã áàñ öàõèëãààíòàé áîëãîëîî. Åð íü áîë áè÷èã áàðèìòàà á¿ðýí á¿ðä¿¿ëæ, ãàçðûí ãýð÷èëãýýãýý àâñàí çºâøººðºëòýé àéë ºðõèéã öàõèëãààíààð õàíãàõ áîäëîãî áàðèìòàëæ áàéíà. Çºâøººðºëã¿é, òºëºâëºëòºä áàãòààã¿é ãàçàð áóóñàí àéëóóäûã öàõèëãààíààð õàíãàõûã îðîí íóòãèéí çàñàã çàõèðãààíààñ õîðèãëîñîí áàéäàã. èðãýäèéí òàâüñàí õ¿ñýëòèéí äàãóó ýíý æèë òýðáóì îð÷èì òºãðºãººð Øèðýý íóðóóíû ìîäîí øóãàìòàé, áèå áèåýñýý äàìæóóëààä àâñàí öàõèëãààíòàé àéëóóäûã áåòîíîí òóëãóóðòàé, àãààðûí êàáåëü øóãàìòàé, óõààëàã òîîëóóðòàé áîëãîõ àæèë õèéãäýæ äóóñ÷ áàéíà.

-áåòîíò òóëãóóðàà òàíàéõ ººðñäºº ¿éëäâýðëýäýã ¿¿?

-òèéì ýý. Áåòîíò òóëãóóðûã ìàíàéõ ¿éëäâýðëýäýã áîëîîä õî¸ð æèë áîëæ áàéíà. òºìºð õèéö¿¿äýý ººðñäºº õèéæ áàéíà. òºìºð, òîîëóóðûí õàéðöàãíààñ áóñàä òîíîãëîë ñýëáýã ìàòåðèàëàà îÕó áîëîí ãåðìàíààñ àâäàã. Ýíý íü ÷àíàðòàé, ¿éëäâýðýýñ øóóä àâäàã òóë ºðòºã áîëîìæèéí.

-Ñ¿¿ëèéí ¿åä õèéãäñýí òîìîîõîí õºðºíãº îðóóëàëòûí àæëóóäààñ íýðëýâýë?

-2015 îíä çóðãàà ãàðóé òýðáóì, 2016 îíä 7.2 òýðáóì òºãðºãèéí àæèë õèéñýí. 2017 îíä 9.2 òýðáóì òºãðºãèéí õºðºíãº îðóóëàëòûí àæëûã õèéõýýð òºëºâëºí àæèëäàà îðîîä áàéíà . Á¿ñ íóòãèéí õýìæýýíä õèéæ áàéãàà àæëóóäààñ óõààëàã òîîëóóð, Åâðîï ñòàíäàðòûí íàðèéí òåõíîëîãèòîé, ºíäºð ºðòºãòýé àæëóóä íü äàðõàíä õèéãäýæ áàéñàí áîë îäîî á¿õ ñàëáàðóóä ðóó íýâòýðëýý. àíõ óõààëàã òîîëóóðûí ñèñòåì íýâòð¿¿ëýõ àæèë ðóó áèä ÿìàð ÷ òóðøëàãàã¿é îíîëûí ìýäëýãòýé çàëóóñààñ àæëûí õýñýã áàéãóóëààä 2012 îíä îðæ áàéñàí. Ìàíàé îðîíä áàéòóãàé îÕó-ä ÷ íýâòðýýã¿é. Õÿòàäàä äºíãºæ øèíýýð ýõýëæ áàéñàí ãýýä áîä äîî. Ýõíèé ¿åä õ¿íä áàéñàí ÷ õàãàñ æèëèéí õóãàöààíä ó÷ðàà îëæ, ïðîãðàìì õàíãàìæóóäààñàà ýõëýõ íü ç¿éòýé þì áàéíà ãýæ ¿çñýí. 2012 îíä äàðõàíû òîñãîí õýñýãò ïðîãðàìì õàíãàìæóóäàà ººð÷èëæ ýõýëñýí. Ýíý ìààíü

ñàðûí 01-íû 164 ä¿ãýýð òîãòîîë, òªÕ-íû 454 ä¿ãýýð òîãòîîëîîð çàðëàñàí íýýëòòýé óðàëäààíò øàëãàðóóëàëòààð õóâü÷ëàãäàí “äàðõàí Ñýëýíãèéí öàõèëãààí ò¿ãýýõ ñ¿ëæýý” ÕÊ íü 2004 îíä “Õàñâóó” ÕÕÊ-èéí ìýäýëä øèëæèí ¿éë àæèëëàãààãàà ÿâóóëæ áàéãàà. Ìºíãºíèé õàíø ÷ ÷àíãà áàéõ òýð ¿åä 3.6 òýðáóì îð÷èì òºãðºãººð õóâü÷ëàãäñàí þì. òóõàéí ¿åä áè Áîðëóóëàëòûí àñóóäàë ýðõýëñýí äýä çàõèðëààð àæèëëàæ áàéõäàà æàðãàëàíò Ç¿¿íõàðààãèéí ñàëáàðûã õóâèéí õýâøèëä øèëæ¿¿ëýõ êîìèññò îðæ àæèëëàñàí. òýðã¿¿í äýä çàõèðàë ãàíõóÿã õîéä ÷èãëýëä, ã¿éöýòãýõ çàõèðàë öýðýíäàìáà ìàíàé òºâèéí õýñýãò ãýýä áèä ãóðàâ ãóðâàí òèéøýý ÿâæ õóâèéí õýâøèëä øèëæ¿¿ëýí ºã÷ áàéñàí ò¿¿õòýé. èíãýæ ë ìàíàé êîìïàíè ñàëáàðòàà àíõäàã÷ õóâèéí öàõèëãààí ò¿ãýýõ ñ¿ëæýý áîëñîí äîî. òóõàéí ¿åä òåõíèê òîíîãëîëóóä èõ ìóóäñàí, ñàíõ¿¿ ýäèéí çàñàã ÷ õ¿íä áàéëàà. ãýõäýý ÿâààíäàà çîðèëãî íü òîäîðõîé áîëîîä, õºðºíãº ìºíãºíèé àñóóäàë øèéäýãäýýä àæèë àÿíäàà æèãäýð÷ ýõýëñýí. àíõ õóâü÷ëàãäàõäàà ìàíàé êîìïàíè 372 àæèëòàíòàé áàéñàí. ¯éë àæèëëàãààãàà ºðãºæ¿¿ëæ, òåõíèê òåõíîëîãèî ñàéæðóóëæ, ºíººäðèéí áàéäëààð 434 àæèëòàíòàé ¿éë àæèëëàãààãàà ÿâóóëæ áàéíà. Áèä òåõíèê òåõíîëîãèéí õóâüä äýâøèæ, ñàéæèðñààð áàéãàà. íèéòäýý 11 ñèñòåì, ïðîãðàì õàíãàìæóóäûã íýâòð¿¿ëæ ÷àäëàà. Áèä àæèëëàãñäûíõàà íèéãìèéí àñóóäàëä æèëäýý 400 ñàÿ òºãðºã çàðöóóëæ ¿éëäâýð÷íèé õîðîîòîéãîî õàìòûí ãýðýý áàéãóóëàí àæèëëàæ, àæèë÷äûíõàà öàëèí õºëñèéã ÷ ãýñýí ÝÕÇÕ-îîñ òîãòîîæ ºãñºí òàðèôûí õýìæýýíä íýìñýýð èðñýí.

îäîî àæèë÷äûíõàà íèéãìèéí àñóóäëûã øèéäâýðëýõýýð àæèë÷èääàà çîðèóëñàí îðîí ñóóöíû áàðèëãà áàðüæ ýõëýýä áàéíà. Ìàíàé íèéò àæèë÷äûí 60 ãàðóé õóâü íü çàëóó÷óóä áàéãàà. òèéìýýñ òýäíèéã ñóðãàõ, ìýðãýø¿¿ëýõ, îðîí áàéðòàé áîëãîõ òàë äýýð àíõààð÷ àæèëëàæ áàéíà.

-¯éë÷ëýõ õ¿ðýýíèé õóâüä ÿìàð áàéíà. Öààøèä ºðãºæèõ ¿¿?

-Ñýëýíãý àéìãèéí Áàðóóíá¿ðýíãýýñ áóñàä á¿õ ñóìä îðäîã. äàðõàí-óóë àéìãèéí á¿õ ñóìä, òºâ àéìãèéí õîéä õýñãèéí çóðãààí ñóì îðäîã. òºâ àéìãèéí Çààìàð, Áîðíóóðààñ õîéø íèéò 73 ìÿíãàí êì êâàäðàò ãàçàð àæèë ¿éë÷èëãýýãýý õ¿ðãýí àæèëëàæ áàéíà. Ýíý ¿éë÷ëýõ õ¿ðýýíä 50 ãàðóé æèë àæèëëàæ áàéíà. öààøèä ººð÷ëºãäºõã¿é áàéõ.

-æèë èðýõ òóñàì öàõèëãààí ýð÷èì õ¿÷ õýðýãëýã÷èéí òîî ºñºæ áàéíà. ªñºí íýìýãäýæ áóé õýðýãöýýã õýðõýí õàíãàæ àæèëëàæ áàéíà âý?

-Êîìïàíèéí õýìæýýíä íèéò 47 ìÿíãà ãàðóé õýðýãëýã÷òýé. æèë á¿ð 2000 àéë ºðõººð íýìýãäýæ áàéäàã. Õàðàìñàëòàé íü ñ¿¿ëèéí ¿åä çàðèì óóë óóðõàé, áàðèëãûí

àìæèëòòàé áîëñîí ó÷èð õóó÷èí 1961 îíä áàðèãäñàí òºìºð çàìûí õîëáîîíû áàéøèíã áóóëãàæ, 2013 îíä Õýðýãëýã÷äýä ¿éë÷ëýõ òºâèéí áàðèëãûã áàðüæ, á¿òýö çîõèîí áàéãóóëàëòààñ ýõëýýä á¿õ ç¿éëèéã ººð÷èëñºí. Ìºí ë ýõíèé æèëäýý ¿éë àæèëëàãààãàà òîãòâîðòîé ñàéí ÿâàãäààã¿é, àæëûí ¿ç¿¿ëýëò¿¿ä íü ìóóäàæ ýõýëñýí. Ì.íàâ÷àà äàðãàòàé Õ¯ò-èéí õàìò îëîíû óéãàã¿é õè÷ýýë ç¿òãýëýýð óõààëàã òîîëóóðûí ñèñòåì æèãäýð÷ àìæèëòòàé áîëîí áóñàä ñàëáàðóóä ðóó íýâòýðñýí õýðýã. ªíººäðèéí áàéäëààð íèéò õýðýãëýã÷äèéíõýý òàë õóâèéã áóþó 23 ìÿíãàí õýðýãëýã÷èéã óõààëàã òîîëóóðò øèëæ¿¿ëñýí.

2017 îíû õî¸ðäóãààð õàãàñ æèëä äàõèàä 23 ìÿíãûã òàâü÷èõ þì áîë “äÑöòÑ” ÕÊ òýð ÷èãýýðýý óõààëàã òîîëóóðò øèëæèíý ãýñýí ¿ã. óðüä íü àéëóóäàä öààñ áè÷ýýä ë ÿâäàã áàéñàí áîë îäîî ãàð óòàñ ðóó íü ìåññýæýýð ÿâóóëààä õóóëèéí õóãàöàà íü áîëîíãóóò àâòîìàòààð öàõèëãààíàà ò¿äãýëç¿¿ëýýä òºëáºð õèéíã¿¿ò àâòîìàòààð çàëãàäàã ãýýä õ¿íèé õºäºëìºðèéã õºíãºâ÷èëæ ºãñºí. íºãºº òàëààñàà õýðýãëýã÷äýä àøèãòàé. Õàíãàã÷ õýðýãëýã÷èéí õîîðîíä ¿ë îéëãîëöîë ãàðàõã¿é èõ àìàð áîëñîí. Ýíý òîîëóóð íü öàãèéí ÿëãàâàðòàé òàðèôòàé, øºíèéí õÿìäðàëòàé òîîëäîã, ãýð õîðîîëëûí àéëä á¿ð àøèãòàé øºíèéí òàðèôûã äàõèàä 50 õóâü õºíãºëíº.

-ªäºð øºíèéí òàðèôûã ÿàæ òîîöîæ áàéãàà áèëýý?

-ªäðèéí òàðèô ºãëººíèé 06:00 öàãààñ îðîéíû 21:00 öàã õ¿ðòýë ýíãèéí, 21:00 öàãààñ 06:00 öàã õ¿ðòýë øºíèéí òàðèôààð õÿìäàð÷ áàéãàà. ãýòýë îäîî ãýð õîðîîëëûí àéë ºðõ¿¿äýä øºíèéí òàðèôûã ÝÕÇÕîðîîíû òîãòîîëîîð äàõèàä 50 õóâü õÿìäðóóëæ áàéíà. èíãýñíýýð ãýð õîðîîëëûí àéëóóä øºíººð í¿¿ðñ ò¿ëýõã¿é öàõèëãààíààð õàëààõ áîëîìæòîé áîëæ áàéãàà þì.

-Íèéñëýë õîòîä õýðýãæ¿¿ëñýí øºíèéí òàðèôûã òýãëýõ àæëûã äàðõàíä õýðýãæ¿¿ëýõ áîëîìæòîé þó?

-èðãýä àéìàã ñóìûí èòÕ, íóòãèéí çàõèðãààíû áàéãóóëëàãóóäààðàà äàìæóóëæ ìàíàé ñàëáàðûí çîõèöóóëàõ õîðîîíä ñàíàëàà ºãâºë ¿íý òýãëýäýãã¿é þì ãýõýä õÿìäðóóëæ áîëîõ áàéõ. Õîéøîî ãàðãàæ áàéãàà ýð÷èì õ¿÷ýý ºðòãººð íü øºíº òîîöäîã áîë÷èõâîë í¿¿ðñ ò¿ëäýã àéëóóä öàõèëãààí áîéëóóð ëóó øèëæ÷èõýæ áàéãàà þì. äàðõàíû õóâüä øóãàì ñ¿ëæýý íü äºíãºæ øèíý÷ëýãäýýä ÿâæ áàéãàà ó÷ðààñ òèéì øèéäâýð ãàðàõ þì áîë áèä ÷ áàñ øóãàì ñ¿ëæýýãýý íººöòýé áàéãóóëæ áàéðëóóëàõ áîëîìæòîé. Øóãàì òîíîãëîëäîî øèíý÷ëýëò õèéæ áàéãàà ýíý ¿åä àéëóóäûí àõóéí õýðýãëýýíýýñ ãàäíà íýìýëò õàëààëò áîéëóóð îðæ èðýõ þì áàéíà ãýæ òîîöîæ øóãàì ñ¿ëæýýãýý ºðãºòãºõ ̧ ñòîé þì.

-Îäîîãèéí áàéäëààð äýä ñòàíöóóäûí õ¿÷èí ÷àäàë ÿìàð áàéíà âý?

-äýä ñòàíöûí õ¿÷èí ÷àäàë äàðààãèéí 10 æèëäýý àñóóäàëã¿é ãýæ òîîöîæ áàéíà. óëñûí òºñâèéí õºðºíãº îðóóëàëòààð 35/6 êÂ-ûí äýä ñòàíöûã ¿éëäâýðèéí ðàéîíä áàéãóóëñàí. äºðâºí òîì õóâààðèëàõ áàéãóóëàìæ áàðèãä÷èõëàà. äàðõàí õîòûí õóâüä äàðààãèéí 10 æèëäýý öàõèëãààí ýð÷èì õ¿÷íèé ýõ ¿¿ñâýð òàëààñàà ÿìàð ÷ àñóóäàëã¿é. Øèíýýð õîðîîëëóóä, áàðèëãà áàéãóóëàìæ áàðèãäààä ýõýëâýë öàõèëãààíààð õàíãàõàä àñóóäàëã¿é. Ìºí õºäººíèéõºº ñòàíöóóäûã øèíý÷èëæ õ¿÷èí ÷àäëûã íü íýìýãä¿¿ë÷èõñýí. æèøýýëáýë, õî¸ð øèíý äýä ñòàíöûã ãåðìàíû òåõíîëîãèîð 2016 îíä áàðüñàí.

-2017 îíû õºðºíãº îðóóëàëòûí àæëààñàà òîäðóóëàõã¿é þó?

-2017 îíä 9.2 òýðáóìûí õºðºíãº îðóóëàëò õèéãäýõýýñ ãóðâàí òýðáóì îð÷èì íü óõààëàã òîîëóóð õóäàëäàí àâàõàä çàðöóóëàãäàõ þì. Ýíý îíä ìàíàé êîìïàíè ìýäýýëëèéí òåõíîëîãèä øèëæèæ îðñíû òàâàí æèëèéí îé òîõèîæ áàéãàà. îéãîî óãòààä êîìïàíèéíõàà á¿õ õýðýãëýã÷èéã óõààëàã òîîëóóðààð õàíãàõûã çîðüæ áàéíà. öàõèëãààí ýð÷èì õ¿÷íèé õÿíàëò óäèðäëàãà, àðèëæààíû àâòîìàòæóóëñàí ñèñòåì íü äîòðîî èõ òîì öîãö 11 ñèñòåì, ïðîãðàìì õàíãàìæààñ á¿ðääýã áºãººä óõààëàã òîîëóóðûí ñèñòåì íü ¿¿íèé çºâõºí íýã õýñýã íü ø¿¿ äýý. Áóñàä íü êàìåð, äèñïåò÷åðéèí õÿíàëòûí, àâòîìàøèíóóäûí õÿíàëòûí GPS-òýé ñèñòåì ãýýä áàéãàà.

-Îðîí íóòàãòàéãàà õýð óÿëäàæ õàìòàð÷ àæèëëàæ áàéíà. äýìæëýã õýð áàéíà âý?

-Ìàø ñàéí õàìòàð÷ àæèëëàäàã. Ñ¿¿ëèéí 3-4 æèëä óëñûí òºñâèéí õºðºíãº îðóóëàëòààð òîìîîõîí á¿òýýí áàéãóóëàëòóóä õèéãäñýí. Õºòºë õîðîîëîë, õî¸ðäóãààð õîðîîëîë, 35/10 êÂ-ûí äýä ñòàíö, 11-31 ä¿ãýýð õîðîîëîë ãýýä òàâàí áàãö á¿òýýí áàéãóóëàëò áàéãàà. Ýíý àæëóóäûã óëñûí òºñºâò ñóóëãàõ, ýõë¿¿ëæ õèéëãýõ òàë äýýð àéìãèéí òàëààñ èõ ñàíàà÷ëàãàòàé îðîëöñîí.

-Êîìïàíè îðëîãî àøãèéí õóâüä ÿìàð áàéíà?

-Ìàíàé êîìïàíè 2015 îíîîñ õîéø àëäàãäàëã¿é àæèëëàæ áàéíà. ¯íý òàðèôûã èíäåêñæ¿¿ëñýí íü ñàëáàðûí áîëîí ìàíàé êîìïàíèéí ñàíõ¿¿ ýäèéí çàñãèéí ÷àäàâõèéã íýìýãä¿¿ëæ àëäàãäàëã¿é àæèëëàõ áîëîìæèä õ¿ðãýñýí.

-Îäîî ýð÷èì õ¿÷íèé ¿íý òàðèôò ººð÷ëºëò îðîõ áîëîâ óó?

-ªºð÷ëºãäºíº. Ýð÷èì õ¿÷íèé òóõàé õóóëü øèíý÷ëýãäñýí áàéãàà. Ýíä ¿íèéã èíäåêñæ¿¿ëíý ãýæ çààñàí. Õºðºíãº îðóóëàëò, çàñâàð ¿éë÷èëãýýíèé àæèëä õýðýãëýãäýõ èìïîðòîîð àâ÷ áàéãàà ñýëáýã ìàòåðèàëûí ¿íèéí ºñºëòººñ çýðýã îëîí ç¿éëýýñ õàìààðíà.

-Ñ¿¿ëèéí ¿åä ýð÷èì õ¿÷íèé õýìíýëòèéí ãîðèì ãýæ ÿðèõ áîëëîî. Ýíý ÿã þóã õýëýýä áàéíà âý?

-Ìîíãîë óëñ ººðñäºº ýð÷èì õ¿÷ ¿éëäâýðëýæ áàéãàà ÷ ãàäíààñ ºíäºð ¿íýýð ýð÷èì õ¿÷ õóäàëäàæ àâäàã óëñ. æèëýýñ æèëä ýð÷èì õ¿÷íèé õýðýãöýý ºñºí íýìýãäýæ áàéãàà. Ýíý õýðýãöýýãýý äîòîîääîî ¿éëäâýðëýõèéí òóëä á¿òýýí áàéãóóëàëò, õºðºíãº îðóóëàëòûí àæëóóäûã øàò äàðààòàé õèéæ

Á.ÁàÒæàðãàë: äýä ñÒàíÖÓÓäÛí õ¯×èí ×àäàë äàðààãèéí

10 æèëäýý àñÓÓäàëã¯é ÁÎëñÎíáàéíà. ãýõäýý ýð÷èì õ¿÷íèé ¿éëäâýðëýëèéã íýìýãä¿¿ëýõèéí çýðýãöýý ¿éëäâýðëýñýí ýð÷èì õ¿÷ýý õýìíýæ, äîòîîä íººö áîëîëöîîãîî àøèãëàõ çàéëøã¿é øààðäëàãà òóëãàðñàí. Ýíý ¿¿äíýýñ ýð÷èì õ¿÷íèé õýìíýëòèéí òóõàé õóóëü ãàðãàëàà. Áàéãóóëëàãóóä ýð÷èì õ¿÷íèé õýìíýëòèéí ìåíåæåðèéí îðîí òîîòîé áîëñîí. Ýõíèé ýýëæèíä ýð÷èì õ¿÷íèé ñàëáàð äîòîð õýìíýëò ÿâàãäàõ ¸ñòîé. öààøëààä íèéãìèéí õàðèóöëàãàòàé òîì õýðýãëýã÷èääýý øààðäëàãà òàâèõ áóþó òîíîã òºõººðºìæºº øèíý òåõíîëîãèä øèëæ¿¿ëýõèéã ñàíàë áîëãîõ öàõèëãààíàà õýìíýõèéã çºâëºíº.

-áóñàä îðíóóäûí öàõèëãààí ò¿ãýýõ ñ¿ëæýýíèé êîìïàíèóäòàé õàðüöóóëàõàä õààíà íü ÿâæ áàéíà. Ãàäààä õàðèëöààãàà õýðõýí ºðãºæ¿¿ëæ áàéíà âý?

-Ìàíàé êîìïàíè Åâðîï ñòàíäàðò õýðýãæ¿¿ëýõèéí òºëºº ë ç¿òãýæ áàéíà. Õÿòàäààñ òºìºð õèéöýýñ ººð òîíîã òºõººðºìæ õóäàëäàæ àâäàãã¿é. îÕó áîëîí ÕÁíãó-ààñ òîíîã òºõººðºìæºº àâäàã. ßàãààä òèéøýý ç¿òãýýä áàéãàà þì ãýõýýð áóñàä õºãæèëòýé îðíóóäààñ õîë õîöîðñîí áàéíà. æèøýýëáýë, ìàíàé êîìïàíèéí 2010 îíîîñ õîéø õèéãýýä áàéãàà øóãàì òîíîãëîëûí øèíý÷ëýëèéí àæëûã òýä 20 æèëèéí õóãàöààíä øàò äàðààòàéãààð õèéãýýä äóóññàí áàéíà. ÑÊàäà áîëîí áóñàä ìýäýýëëèéí øèíý òåõíîëîãèéã íýòð¿¿ëýýä îëîí æèëèéí áàÿëàã òóðøëàãàòàé áîëñîí. ßëàíãóÿà ¿éë÷èëãýýíèé òàë äýýð ìàíàéõ èõ õîöðîãäñîí áàéãàà. Áèä áîãèíî õóãàöààíä øóãàì ñ¿ëæýýãýý øèíý÷ëýæ àâàõã¿é áîë ìàø èõ õîöðîõ ãýýä áàéíà.

-Êîìïàíèéí íèéãìèéí õàðèóöëàãûí õ¿ðýýíä ìàø îëîí àæëóóä õèéãääýã. Òîìîîõîí ÿìàð àæëóóäûã õèéæ èðýâ?

-Áèä îëîí æèëèéí ºìíººñ íèéãìèéí õàðèóöëàãàòàé áàéãóóëëàãà ãýãäýæ õàìò îëîí ìààíü ýíý íýð òîìú¸îã óõàìñàðëàæ ÿâàà. 300 ìÿíãàí õ¿í àìä ¿éë÷èëæ áàéãàà òýäíèéã äóëààí öàõèëãààíòàé áàéëãàõ ¿¿ðýã õ¿ëýýñýí, õýðýãëýã÷ õààí áàéõ ¸ñòîé ãýñýí çàð÷ìûã áàðèìòàëäàã áàéãóóëëàãà. ªíãºðñºí îíóóäàä ìàíàé àéìàãò áîëîí òºâ àéìàã, Õºòºëä ãàðñàí ãàìøèã îñëûí ¿åýð îíöãîé áàéäëûí ãàçàðòàé õàìòðàí ìàø ¿ð ä¿íòýé àæèëëàñàí. Åð íü íèéãìèéí õàðèóöëàãûí õ¿ðýýíä äàðõàí, Ñýëýíãý òºâ àéìàã ãýýä ë á¿õèé ë ãàçðààñ çîõèîí áàéãóóëæ áàéãàà ¿éë àæèëëàãààíä ìàíàé ñàëáàðóóäûí õàìò îëîí îðîëöîæ, äýìæëýã õ¿ññýí òîõèîëäîëä ÷àäëààðàà ë òóñàëæ äýìæèæ èðñýí äýý.

Ýðõýìáàÿð îâîãòîé àðèóíòóíãàëàãèéí ýçýìøèõ ýðõèéí 306794 ãýð÷èëãýýíèé äóãààðòàé 1591ì2 òàëáàéòàé 5-ð áàãö áàéðëàëòàé ãàçðûí ãýð÷èëãýý ãýýãä¿¿ëñýí òóë õ¿÷èíã¿é óòàñ 99497111

Õ¯×ÈÍÃ¯Éä ÒÎÎÖÎâ

...Õîéøîî ãàðãàæ áàéãàà

ýð÷èì õ¿÷ýý ºðòãººð íü

øºíº òîîöäîã áîë÷èõâîë í¿¿ðñ

ò¿ëäýã àéëóóä öàõèëãààí

áîéëóóð ëóó øèëæ÷èõýæ áàéãàà þì.

Äàðõàíû õóâüä øóãàì ñ¿ëæýý

íü äºíãºæ øèíý÷ëýãäýýä

ÿâæ áàéãàà ó÷ðààñ òèéì

øèéäâýð ãàðàõ þì áîë áèä ÷ áàñ øóãàì

ñ¿ëæýýãýý íººöòýé

áàéãóóëæ áàéðëóóëàõ

áîëîìæòîé...

ÀËÁÀíÛ õ¯íÈÉ ¯Ã



íºãººäºð


ÍÀÌÐÛÍ ÒÝÐÃ¯¯Í ØÀÐ áÈ× ÑÀÐÛÍ ÒÀâÀÍ ØÀÐ ÌÝÍÃÝÒÝÉ ÓËÀÀÍ áÈ× ªäªÐ

¯ñ çàñóóëáàë:ªëçèéòýé ñàéí.

Íàðàí óðãàõ, øèíãýõ:06.22-19.23

Ìàðãààø


àðãûí òîîëëûí 9 ñàðûí 6, Áóä ãàðàã. Áèëãèéí òîîëëûí 15, Øóâóóí õóøóóò îäòîé, óëààí áè÷ ºäºð. ªäðèéí íàðàí 6 öàã 22 ìèíóòàä ìàíäàí, 19 öàã 23 ìèíóòàä æàðãàíà. òóõàéí ºäºð õóëãàíà, ëóó æèëòíýý àëèâàà ¿éëèéã õèéõýä ýåðýã ñàéí áà ìîãîé, ìîðü æèëòíýý ñºðºã ìóó íºëººòýé òóë ýëäýâ ¿éëä õÿíàìãàé õàíäàæ, áèåý ýíõðèéë¿¿øòýé. Ýë ºäºð ýëäýâ ¿éëä õÿíóóð õàíäàõ õýðýãòýé áà àí, ãºðºº õèéõ, ìàë, àäãóóñ ìóóëàõ, ñ¿ì äóãàíûã ñýðãýýõ, á¿æèã íààäàì õèéõ, öýöýðëýã áàéãóóëàõ, õóð îðóóëàõ, äàðõàíû ¿éëä ñàéí. Õóâöàñ ýñãýõ, øèíý õóâöàñ ºìñºõ, çºâëºãºº õèéõ, ãºëºã òýæýýõýä ìóó. ªäðèéí ñàéí öàã íü õóëãàíà, ¿õýð, ëóó, ìîãîé, õîíü, íîõîé áîëîé. Õîë ãàçàð ÿâààð îäîãñîä ç¿¿í ç¿ãò ìºðºº ãàðãàâàë çîõèñòîé. ¯ñ øèíýýð ¿ðãýýëãýõ áóþó çàñóóëáàë ºëçèéòýé ñàéí.

ÇÀÂÑÀÐËÀÃÀ

¯ðãýëæëýë.Ò¿ð¿¿÷ íü ¹149 äóãààðò

äýýã¿¿ð íü øóâóóíû äàëàâ÷ ñýð÷èãíýõ ÷èìýý ñîíñîîä äýëò á¿ðãýä¿¿ä ¿õýõèéã íü òýâ÷ýýðòýé õ¿ëýýæ áàéãààã ìýäëýý. óõààí íü áàëàðòàí îðîí ãàðàí áîëæýý. àáåðäèíû ñýð¿¿í ñ¿ìä àõ íàðûíõàà õîîðîíä ãî¸ëûí õóâöàñòàé ñóóæ áàéõ þì. Ìýðè ýã÷ íü Çèíè Êîðäòîé õàìò çóíû ñàéõàí ïàëààæ ºìññºí áàéíà. Ýííè Êîðä ººäººñ íü õàðààä èíýýìñýãëýõýä æåì áîñîæ äýðãýä íü î÷èõ ãýòýë õî¸ð àõ íü áººð ë¿¿ íü ºøèãëººä áàéõ þì. Õàìàã áèå íü òýñõèéí àðãàã¿é øàðõèðàí ºâäºæ, æåìè äàõèàä ë ýçã¿é öºëä õýâòýæ áàéõ þì. ×àðìàé í¿öãýí, õóãàðõàé õºëòýé.

äýëò á¿ðãýä¿¿ä òýñýæ ÿäñàí áàéäàëòàé ÷àíãà ÷àíãà äóóãàð÷ áàéëàà.

òýð ìàõ÷èí øóâóóäûí õààíà áàéãààã õàðàõ ñàíààòàé í¿äýý º÷¿¿õýí òºäèé ÷ àòóãàé íýýõèéã îðîëäîâ. Ìýíýðñýí çîâõèíä íü ÿìàð íýãýí þìñûí ä¿ðñ ¿çýãäýõ øèã áîëæ, òýð öººâºð ÷îíî, íîõîé áîëæ õóâèðàâ.

Ñàëõèíû äýýä òàëààñ ºìõèé õàëóóí ¿íýðòýæ áàéëàà. Çîãñîõòîé íü çýðýã ìàõ÷èí àìüòàä äàéðàí îðæ èðíý ãýæ ìýäýæ áàéñàí ó÷èð ýöñèéí õ¿÷ýý øàâõàí ìºëõñººð áàéëàà. ªâäºõèéí äýýð íàðàí õàéð íàéðã¿é øàðæ, õàìàã áèå íü õàëóó îðãèíî... Âàí äåð Ìåðâåãýýñ ºøºº àâàõààñ íààø áóóæ ºã÷ áîëîõã¿é. æåìè îðîí öàãèéí áàðèìæàà àëäæýý. íýã ìèëü ìºëõñºí áîëîâ óó ãýæ ººðºº áîäîæ áàéëàà. ¯íýí õýðýã äýýðýý õýäõýí ÿðä ãàçàð òîéðîí ìºëõñºí áàéëàà.

Ýðãýí òîéðîí þó ÷ õàðàãäñàíã¿é. ãàíöõàí Âàí äåð Ìåðâå äýýð ë õàìàã àíõààðëàà òºâëºð¿¿ëíý.

óõààí íü áàëàðòàæ ýõýëñíýý òýñýõ¿åý áýðõ ºâäºõºä äîðîî ñýõýâ. Õýí íýã õ¿í õºëèéã íü îãòîëæ áàéõ øèã...

æåìè õààíà áàéãàà, ººðò íü ÿìàð ÿâäàë òîõèîëäñîíûã òýð äàðóé ñàíàñàíã¿é. àñàð èõ õ¿÷ëýí áàéæ í¿äýý íýýëýý. Ëóò òîì äýëò á¿ðãýä õºëèéã íü òîíøèí çóëãààæ áàéëàà. æåìè òýð ìàõ÷èí øóâóóíû õàð í¿ä, ìóóõàé ºä ñºäèéã õàðëàà. äýëò á¿ðãýä äýýð íü èðæ ñóóõàä ºìõèé ìóóõàé ¿íýð íü ìýäýãäýæ áàéâ. Õàøãèðàõ ãýòýë äóó ãàðñàíã¿é. óðàãøàà íýã òàòàëäàí îãçãîñõèéæ õºëººñ íü öóñ ãîîæèæ áàéñíûã ìýäýðëýý.

Ìàõ÷èí øóâóóä äýýã¿¿ð íü ýðãýëäýí þó þóã¿é äàéðàõàä áýëýí áàéãààã îëæ õàðàâ. Õýðýâ îäîî èíãýýä óõààí àëäàõ þì áîë äàõèàä õýçýý ÷ ñýõýõã¿é ãýäãèéã ìýäýæ áàéëàà. æåìèéã çîãñîõòîé çýðýã äýëò á¿ðãýä¿¿ä äàéðíà. Õàæóóä íü øóâóóíû äàëàâ÷ ñýð ñýð õèéõ ñîíñîãäñîí áîëîâ÷ õººõ òýíõýëã¿é áîëæýý. Õàìàã òýíõýý íü íýãýíò áàðàãäæýý. òýãýýä í¿¿ðýýðýý õàëóóí ýëñ ð¿¿ øóðãàëàà.

òîì òîì ìàõ÷èí øóâóóä îëç ðóóãàà óõàñõèéëäýâ.

-4-Áÿìáà ãàðèã áîë Êåéïòàóíä

çàõ ãàðäàã ºäºð. ãóäàìæààð íü õóäàëäàã÷, õóäàëäàí àâàã÷ íàð ä¿¿ðýí. àôðèê÷óóä, ôðàíöóóä, ä¿ðýìò õóâöàñòàé öýðã¿¿ä, õóíèàñ áàíçàë, òîðîí ñ¿ëæìýë öàìö ºìññºí àíãëè õàòàãòàé íàð òóñ õîòûí Áðåàìåîíñòåéí, ïàðê òàóí, Áóðãåðñäðîí òàëáàéä áàéäàã çàõ çýýëýýð áóæèãíàëäàíà. Ýíä õîãøèë òàâèëãà, òýðýã, àäóó ìàë, æèìñ íîãîî, õóâöàñ õóíàð, òîãëîîì, ÿíç á¿ðèéí îð÷óóëãàòàé íîì çýðýã ç¿ñýí ç¿éëèéí áàðààã õóäàëäàíà. Êåéïòàóí áÿìáà ãàðèãò åñºí õýëèéí õ¿í àìüòàí áóæèãíàñàí ÿàðìàã áîëæ õóâèðäàã áàéëàà.

Áàíäà öàãààí àðüñòàíû ººäººñ ýãöýëæ õàðàõã¿éã õè÷ýýí çàõ äýýã¿¿ð ÿàðàëã¿é ñàæèëæ ÿâëàà. öàãààí àðüñòàíû ººäººñ ýãöýëæ õàðàõ àþóëòàé. Õàð, óëààí, ºíãºò àðüñòàí ãóäàìæààð ïèã ä¿¿ðýí áàéõ áîëîâ÷ çàñãèéí ýðõ öººíõ öàãààí àðüñòàíû ãàðò áàéäàã. Áàíäà òýäíèéã ¿çýí ÿäíà. Ýíý áîë Áàíäàãèéí ººðèéíõ íü ãàçàð íóòàã, öàãààí àðüñòàíóóä áîë ýíä outlanlanders. ªìíºä àôðèêò áàñóòî, çóëóñ, áå÷àóí, ìàòàáåëå ãýõ ìýò îëîí îâîã àéìàã áèé. Ýä íàð á¿ãäýýðýý áàíòó ÿñòàíä áàãòàíà. Áàíòó ãýäýã ¿ã “àáàíòó” áóþó àðä ò¿ìýí ãýñýí ¿ãíýýñ ãàð÷ýý. Áàíäàãèéí ººðèéíõ íü áàðîëîí îâîã àéìàã áîë øèëìýë äýýä õýñýã íü. óðüä ªìíºä àôðèêò

áàéøèíãèé äýðãýä õ¿ðýýä áàñ äàõèí ýðãýæ òîéðíîî ñàéí õàðñíû äàðàà õààëãûã õî¸ð òîãøîîä äîòîãøîî îðëîî. ªðººíèé áóëàíä òóðàíõàé õàð àâãàé õóâöàñ î¸îä ñóóæ áàéâ. Áàíäà òýð àâãàéä òîëãîé äîõèîä õàæóóãèéí ºðºº ð¿¿ îðëîî.

òýíä îðîí äýýð õýâòýæ áàéãàà õ¿íèéã Áàíäà õàðëàà.

6 ñàðûí ºìíº æåìè Ìàêãðåãîð àíõ óõààí îðîîä òàíèõã¿é àéëûí îðîí äýýð õýâòýæ áàéãààãàà ìýäæýý. òýãýýä áîëñîí ÿâäëûã íýõýí ñàíàâ. Ýýðýì öºëä õóãàðõàé õºëòýé õýâòýæ áàéñàí. äýëò á¿ðãýä¿¿ä...

óíòëàãûí ºðººíä Áàíäàã îðæ èðýõýä “ýíý îäîî íàìàéã àëíà” ãýæ æåìè áîäæýý. æåìè àìüä áàéãààã Âàí äåð Ìåðâåÿìàð íýãýí ÿíçààð ìýäýýä á¿ðìºñºí öààø õàðóóëàõààð õàð çàðöàà ÿâóóëñàí øèã áàéíà.

-Ýçýí ÷èíü ººðºº èðýõã¿é ÿàñàí þì áý? Õýìýýí æåìè õîîëîéãîî õýðæèãí¿¿ëýí ºã¿¿ëýõýä

-íàäàä ýçýí áàéõã¿é ãýæ Áàíäà õýëëýý.

-Âºí äåð Ìåðâå ÿàãàà âý? ×àìàéã ÿâóóëñàí þì áèø ¿¿?

-¯ã¿é. Ìèíèé ýíä áàéãààã òýð ìýäâýë áèä 2-ã õî¸óëàíã ìààíü àëíà.

íýã ë õà÷èí, óòãà ó÷èðã¿é áàëàé þì áîëæ áàéíà äàà.

-Áè õààíà áàéíà âý? Áè õààíà áàéíà õýëýýä ºãºº÷?

-Êåéïòàóíä-òèéì áàéõ ¸ñã¿é. Áè ÿàæ íààø

èðñýí þì áý?- Áè ÷àìàéã íààø íü àâ÷èðñàí.æåìè Áàíäàãèéí í¿äèéã óäòàë

øèðòýýä,-ßàõ ãýæ?-×è íàäàä õýðýãòýé. ªøºº

àâàõàä...-Þóí ºøºº âý? ãýñýíä Áàíäà

îéðòîæ èðýýä-Á¿õ ó÷èð íàäàä áàéãàà þì.

Âàí äåð Ìåðâå îõèí ä¿¿ã ìèíü õ¿÷èíäñýí. ä¿¿ ìèíü ò¿¿íä õ¿¿ òºð¿¿ëæ ºãººä ¿õñýí. Ìèíèé ä¿¿ 11 íàñòàé áàéñàí ãýõýä íü æåìè

-òýíãýð ìèíü ãýæ äóó àëäàâ.-Áè ä¿¿ãýý ¿õñýí ºäðººñ õîéø

íàäàä òóñëàõ öàãààí àðüñòàí õ¿íèéã ýðæ ÿâíà. òèéì õ¿íèéã áè õóó÷èí ìóó ïèíä, ÷àìàéã çîäîõîä òóñàëæ áàéõäàà îëñîí, Ìàêãðåãîð îî. ×àìàéã öºëä àâàà÷èæ õàÿàõàä ¿õ÷èõñýí áàéñàí ãýæ áè íºãººä¿¿ëä õýëñýí þì. äàðàà íü áè áóöàæ î÷îîä ÷àìàéã àâñàí. àì ìºëòºñ àìæèæ î÷ñîí áàéíà ëýý.

äýëò á¿ðãýä õóðö õîøóóãàà áèåä íü øèãòãýæ áàéñíûã æåìè ñàíààä õàìàã áèå íü äàãæèí ÷è÷ðýâ.

¯ðãýëæëýë äàðààãèéí äóãààðò...

õàðò àðüñòíû õ¿÷èðõýã ã¿ðýí îðøèæ áàéñàí ãýæ ýìýýãèéíõýý ÿðüæ ºãñºíèéã Áàíäà äóðñàí ñàíàâ. ªìíºä àôðèê áîë òýäíèé õààíò óëñ, òýäíèé ãàçàð íóòàã. ãýòýë îäîî öàãààí àðüñòàíóóä õàìàã ãàçðûã áàãà áàãààð ýçëýí àâ÷, õàð àðüñòàíûã ýðõ ÷ºëººã¿é áîîë áîëãîñîí. Õàð àðüñòàí õ¿í îäîî àìüä ìýíä òýñýæ ¿ëäýõèéí òóëä íîìõîí äóóãàâàðòàé áàéõ ¸ñòîé. ãýâ÷ ýíý áîë ãàäíà ºíãºí äýýðýý þì. æèíõýíý õýðýã äýýðýý áîë òýä ýâëýðøã¿é òýìöýã÷èä õýâýýðýý ¿ëäæýý.

Áàíäà õýäýí íàñòàéãàà ìýäýõã¿é. ó÷èð íü õàð àðüñòàíä òºðñíèé ãýð÷èëãýý ºãäºãã¿é. öàã ¿åèéí äàéí òóëàëäààí, èõ õ¿ì¿¿ñèéí ìýíäýëñýí, òààëàë òºãññºí ºäºð, ñ¿¿ëò îä, ãàçàð õºäëºëò ìýò áîëñîí ÿâäëààð õàð àðüñòíóóä íàñàà õýìæèíý.

Áàíäà ººðèéíãºº îâîã àéìãèéí òýðã¿¿íèé õ¿¿ ãýäãýý ìýääýã. ªºðèéí àðä ò¿ìíèé òºëºº òýìöýõ ¸ñòîé ãýäãýý óõààðäàã. Áàíäà áàíòó îâîã àéìãèéíõíû óðüäûã õ¿÷èéã ñýðãýõ ¸ñòîé. èéì ýðõýì ¿¿ðýãòýéãýý óõàìñàðëààä íóðóóãàà öýõëýí àëõààãàà õóðäàñãàëàà. òýãæ ÿâààä ººðèéã íü íýã õ¿í õàðæ áàéãààã ìýäðýâ.

Áàíäà äàí õàð àðüñòàí îðøèí ñóóäàã õîòûí ç¿¿í çàõ ðóó àëãóóðõàí ÿâëàà. òîì òîì áàéøèí, ¿íýò áàðààíû äýëã¿¿ð öººðñººð ñ¿¿ëäýý äàí áèðæãýð òºìðººð áàðüñàí ìóóñàéí ïèí, ÿäóó óðö îâîîõîé äàéðàëäàõ áîëîâ. Áàíäà áîõèð ìóóõàé íàðèéí ãóäàìæààð îðæ, àðààñ íü äàãàæ ÿâàà õ¿í áàéõã¿éã áàòòàé ìýäýõ ãýæ ýðãýí õàðëàà. íýãýí ìóó ìîäîí

ÌÀÍÀÉ ÑÎÍÈÍÛ iv ÓËÈÐËÛÍ ÇÀÕÈÀËÃÀ âÀÃäÀæ áÀÉÍÀ ÌÎÍÃÎËÛÍ...

Documents