сонины цахим хуудас ikon.mn ubinfo.mn caak.mn medee.mn ... · 100...

ОНЦЛОХ

Бүх эрх хуулиар хамгаалагдана ©0 0 7 1 0

Энэ оны эхний долоон сард зэс, нүүрсний ашиглалтын тусгай зөвшөөрөлтэй компаниудын төсөвт төлсөн татвар 800 тэрбум төгрөгт хүрчээ. Үүнээс нүүрсний компаниуд ашигт малтмалын нөөц ашигласны төлбөрт 113.8 тэрбум төгрөг төлжээ. 7

ЦАГ АГААРЫН ДЭЛГЭРЭНГYЙ МЭДЭЭЛЛИЙГ 7 ДУГААР НҮҮРЭЭС УНШИНА УУ.

ЦАГ АГААР

УЛААНБААТАР2017.08.31

ҮҮЛШИНЭ15° 1°

АМ.ДОЛЛАР ЮАНЬ РУБЛЬ

2431.25 369.37 41.42

ЗЭС 5-ЧИНГИС БОНД

100.450.02%96.980

0.01%

АЛТMSE ALL 10-ЧИНГИС БОНД

1313.100.34%

УЛС ТӨРЕрөнхийлөгч зарлиг гаргаж, жил бүрийн есдүгээр сарын 1-нийг “Эх хэлний өдөр” болгов. Ээлжит бус чуулган зарлаж, Ерөнхий сайдыг огцруулах асуудлыг хэлэлцэнэ. Төрийн байгуулалтын байнгын хороогоор Ерөнхий сайдыг огцруулах санал дэмжигдсэнгүй. УИХ-ын Ардчилсан намын бүлэг Ерөнхий сайдад хариуцлага тоо цох ёстой гэв. АТГ өнгөрсөн долоо хоногт 218 нэр дэвшигчийн урьдчилсан мэдүүлгийг хянав.

ЭДИЙН ЗАСАГМонголын хөрөнгийн биржийн MSE ALL индекс 957.09 нэгж болж, 0.48 хувиар өсөв."Говь" хувьцаат компанийн пальтоны үйлдвэрлэл 240 хувиар өсжээ.“Монгол алт” компани Байгаль нуурын эрэгт зургаан тэрбум рублийн хөрөнгө оруулалт хийнэ.Австралийн том компаниуд уурхай нээхэд 10 тэрбум ам.дол-лар зарцуулах төлөвлөгөөтэй.“Gazprom” компанийн цэвэр ашиг энэ оны хоёрдугаар улиралд 80 хувиар буурав.

НИЙГЭМНийслэлийн Засаг дарга хууль бусаар газар олгосон захирам-жуудыг хүчингүй болголоо. Багш нар цалингаа 1.6 сая төгрөг болгохыг шаардаж, тайван жагсаал хийв. Нийслэлд цэцэрлэггүй зургаа, сургуульгүй 35 хороо байна. Шүлхийн хорио тогтоосон бүс рүү хоол хүнс, эм тариа зэргийг нэвтрүүлж байгаа гэв.Газар тариалангийн техник, тоног төхөөрөмжийг лизингээр олгож эхэллээ.

ДЭЛХИЙСүүлийн пуужин гийн туршилт Гуамыг довтлохын өмнөтгөл гэж Ким Жон Ун мэдэгджээ. Хятад "Энэтхэг улс Докламын маргаанаас сургамж авна гэж найдаж байна" гэв. Оросын Дорнодын цэргийн тойр гийн тагнуулын онгоцууд Япон тэнгист сургуулилалт хийлээ. Канадын судлаачид өдөрт 400 гр жимс, ногоо идвэл нас уртсахыг тогтоов. АНУ-д компьютерийн буруу гаас зогссон Volkswagen-ий маши нуу-дыг эргүүлэн татаж байна.

6791.501.8%

957.090.48%

Экологийн дайсан, геополитикийн золиос

НИЙТЛЭЛЧИЙН БУЛАН

ЗГМ: СЭДЭВ

3

5

Дэлхийн эрүүл мэндийн байгууллагын хамгийн сүүлийн нэгэн тайлан өмнө минь байна. Сэдэв нь амиа хорлолтын тухай. 100 мянган хүн тутамд хэд тохиолдсоноор тооцдог энэ жагсаалтыг Шри Ланка улс 34.6 гэсэн үзүүлэлтээр тэргүүлжээ. Харамсалтай нь, нэг их бахархаад байхааргүй энэхүү жагсаалтад Монгол Улс нэлээд дээгүүр буюу гуравдугаарт заларч явна. Манай улсын 100 мянган хүн тутамд 28.1 тохиолдол бүртгэгддэг гэсэн баримт өөрийн эрхгүй сэтгэл

Шар металлаар мөнгө олдог үе ид тохиож байна. Жил бүрийн 8-10 дугаар сард алт олборлогчид улсын төсөвт багагүй хөрөн гө оруулдаг. Ялангуяа, алтны татвар 68-аас 2.5 хувь болтлоо буурсан өнөө үед шар металл хамгийн өгөөжтэй бизнесийн тоонд орж байна. 2014 онд алт олборлогчдоос зөвхөн ашигт малтмалын нөөц ашигласны төлбөр гэж 2.5 хувийн татвар авдаг болсон. Түүнчлэн, дэлхийн зах зээлд алтны ханш тогтмол

Дэлбээлж амжилгүй хагдарсан цэцэгс

Хуулийн цоорхойгоор “гоожиж” буй шар металл

Г.Баярсайхан@bayarsaikhanZGM

Б.Баярмаа@bayarmaa.boZGM

С.Батсайхан / ЗГМ©

эмзэглүүллээ. Амиа хорлосон нийт тохиолдлыг аваад үзвэл, Европ тивээс Латви, Украин, Франц, Азийн орнуудаас Япон, Хятад, Энэтхэг дээгүүрт бичигд-дэг. Манай Монгол Улс цөөн хүн амтай ч тивдээ “айргийн тав”-д орох хэмжээнд хүрчээ. Хамгийн харамсалтай нь хорвоог сайн дураараа орхигсдын 60 гаруй хувь нь ид цэцэглэж яваа 16-24 насныхан байдаг аж.

Хэд хоногийн өмнө Эрдэнэтэд өсвөр насны хоёр охин өндөр байшин дээрээс үсэрч буй бичлэг цахим сүлжээгээр цацагдаж, олныг хиртхийлгэсэн.

өсөх хандлагатай байгаа нь ч дэм болж буй. Оны эхэнд нэг грамм алт 99 мянган төгрөгийн үнэтэй байсан бол өдгөө 100.6 мянган төгрөгт хүрлээ.

Алт тушаалт жилд 2.1 тоннд хүрч шалдаа бууж байсан 2006 онтой харьцуулахад энэ сал бар цэцэглэж буй. Өнгөр-сөн онд гэхэд аж, ахуйн нэгж бай гуул лагууд 18.3 тонныг Мон гол банкинд тушаажээ. Гэвч их мөн гөний бизнес болсон алт олбор лолтод хуулийн цоорхойг ашиг лаж, татвараас зугтах явдал ажиглагдах боллоо.

ТЕНДЕРИЙН УРИЛГАОгноо: 2017 оны 8-р сарын 31-ны өдөр

Монгол Улс, Улаанбаатар хот 14210, Сүхбаатар дүүрэг, 1-р хороо, 13-р хороолол, Энхтайваны өргөн чөлөө 19,

Худалдаа Хөгжлийн Банкны байр 10-р давхарУтас: (976-11) 328267

“МИК ОССК” ХХК нь эрх бүхий тендерт оролцогчоос дараах бүтээгдэхүүн нийлүүлэх тухай битүүмжилсэн тендер ирүүлэхийг урьж байна. Үүнд:

100 хэрэглэгчийн эрх бүхий Microsoft Office 365 Business программ хангамж.

100 хэрэглэгчийн эрх бүхий Microsoft Windows 10 Profes-sional үйлдлийн систем.

Тендер нь түүнийг нээсэн өдрөөс 7 хоногийн дотор хүчинтэй байна.

Оролцогчид тавигдах шаардлага:

Үйл ажиллагаагаа 3-аас дээш жил явуулсан байх.

Тендерээр нийлүүлэх бүтээгдэхүүнийг борлуулах албан ёсны эрхтэй бөгөөд сервис үйлчилгээ үзүүлдэг байх.

Тендерийн баталгаа 2 сая төгрөг байршуулсан байх.

Шаардлагатай материалууд:

Компанийн танилцуулга /үйл ажиллагааны чиглэл, хүний нөөцийн чадавхи, төстэй ажил хийж гүйцэтгэсэн туршлага/.

Компанийн гэрчилгээний хуулбар.

2016 оны аудитаар баталгаажсан санхүүгийн тайлангийн хуулбар.

Бараа бүтээгдэхүүн нийлүүлэх албан ёсны эрхийн гэрчилгээний хуулбар.

Тендерийн баталгаа байршуулсан баримт.

Бараа бүтээгдэхүүн нийлүүлэх үнийн санал /үнэ, хугацаа, төлбөрийн нөхцөл/.

Тендерийн материалыг 2017 оны 09 сарын 07-ны 17 цаг 00 минутаас өмнө дараах хаягаар ирүүлнэ үү.

2017.08.31, ПҮРЭВ ~ №164 (710) YНЭ: 600₮~ СОЁЛТ ХҮНИЙ ӨГЛӨӨ СОНИН УНШИХААС ЭХЭЛДЭГ ~

ЗГМ

Ерөнхий сайдыг огцруулахыг дэмжсэнгүйЭцсийн шийдвэр ээлжит бус чуулганаас гарна. > 2

“Говь” бонд гаргахаар төлөвлөж байна“Говь” хувьцаат компанийн до тоодын борлуулалт 51 хувиар өсжээ. > 11

БНАСАУ-ын эсрэг бүх арга хэрэгслийг ашиглана

Hyundai Хятад дахь үйлдвэрээ зогсоов

Ubinfo.mn сайт шилдэгт багтлааGogo.mnIkon.mnCaak.mnXorom.comZaluu.com

“Засгийн газрын мэдээ” сонины цахим хуудас Ubinfo.mn нь Монголын мэдээллийн шилдэг сайтуудын долдугаарт бичигдлээ.

Unuudur.mnUbinfo.mnMedee.mnNews.mnEagle.mn

Эх сурвалж: Alexa.com©

Эх орны хамгийн үнэт баялаг бол Монгол хүмүүнСэнгийн Эрдэнэ

ubinfo.mnБҮРЭЛДЭХҮҮНКОМПАНИ

THE OFFICIAL GAZETTE

зохион байгуулж байна. Мөн Монгол Улс Япон улстай эдийн засгийн түншлэлийн хэлэлцээр байгуулаад буй. Энэ хүрээнд хоёр улс байр сууриа нэгтгэх, харилцан ашигтай хамтын ажиллагааг өрнүүлэхийг чухалчилж байна. Сүүлийн үед АНУ, Японы хөрөнгө оруулагчид Монголыг сонирхож эхэлсэн. Хөрөнгө оруулагчид манай улсад өрнөх бүтээн байгуулалтын төслүүдийг судалж байгаа нь эдийн засаг, хөрөнгө оруулалтын орчин сайжирч буйн дохио. Үүнээс гадна Монгол Улс APEC-ийн гишүүн болох зорилго тавьсан. Зорилгодоо хүрэхийн тулд АНУ болон Японоос дэмжлэг авах шаардлагатай. Энэ удаагийн уулзалтаар Монголын талд ашигтай энэ мэт олон асуудлыг хөндөж, өргөн хүрээнд ярилцаж байна.

-Хамтын ажиллагааны хүрээнд гадаадын хөрөнгө оруулалтыг хэрхэн татахаар төлөвлөсөн бэ?

-АНУ-тай байгуулсан Эдийн засгийн ил тод байдлын хэлэлцээрийн үр дүн цаашид чөлөөт худалдааны хэлэлцээрээр үргэлжилнэ гэж харж байгаа. Харин үүний тулд Монгол Улс хууль, эрх зүйн орчноо боловсронгуй болгож, тарифын хөнгөлөлтийг шийдвэрлэх арга замыг эрэлхийлэх нь зүйтэй. Хууль, эрх зүйн орчин нээлттэй, ил тод байх нь гаднын хөрөнгө оруулагчдад нэн таатай байдаг. Ингэж чадвал бид АНУ-ын төдийгүй бусад хөгжингүй орны хөрөнгө оруулагчдыг татах боломж байна. Тухайлбал, Япон

Засгийн газарт хариуцлага тооцох ёстой гэсэн шийдвэр гаргав. Улс төрийн зөвлөлөөс УИХ дахь Ардчилсан намын бүлэгт Засгийн газрыг огцруулах асуудлыг дэмжих чиглэл бүхий зөвлөмж хүргүүлжээ. Уг зөвлөмжийг УИХ дахь Ардчилсан намын бүлэг хэлэлцэж, дэмжиж байгаагаа илэрхийлсэн юм. Бүлгийн дарга Д.Эрдэнэбат “УИХ дахь Ардчилсан намын бүлэг хоёр зүйл дээр үндэслэж, шийдвэрээ гаргасан. Засгийн газрыг огцруулах асуудалд нухацтай хандах ёстой гэдэг байр суурь хэвээрээ байгаа. Гэхдээ өнөөдөр өрнөж байгаа улс төрийн

Улс төр

2 ЗАСГИЙН ГАЗРЫН МЭДЭЭ 2017.08.31, ПҮРЭВ ~ №164 (710)

Эцсийн шийдвэр ээлжит бус чуулганаас гарна

ТОДРУУЛГА & ЗАЛРУУЛГА

Уншигч та манай сонины мэдээ, нийтлэл, сурвалжилгатай холбоотой тодруулж, залруулах шаардлагатай

санал, хүсэлт байвал

› [email protected]

Утас: 99903584 хаягаар бидэнтэй холбогдоно уу.

УЛСЫН ИХ ХУРАЛ

Ерөнхий сайдыг огцруулахыг дэмжсэнгүй

Б.Бямбасүрэн@byambaa_ZGM

ЗГМ ТОВЧХОН

УИХ-ын Төрийн байгуулал-тын байнгын хороо өчигдөр хуралдаж, Ерөнхий сайд Ж.Эрдэнэбатыг огцруулах, эсэх асуудлыг хэлэлцлээ. Байнгын хороо 89.5 хувийн ирцтэйгээр хуралдаж, Ерөнхий сайдыг огцруулах асуудлыг дэмжсэнгүй. Харин Ерөнхий сайд Ж.Эрдэнэ бат “Хэрэв би хүнээс нэг л төгрөг авч томилгоо хийсэн бол Ерөнхий сайдаас өөрөө сайн дураараа огцорно. 800 тэрбум төгрөгийн концессийн асуудалд манай

АЛБАНЫ ХҮНИЙ ҮГ

Д.Даваасүрэн: АНУ-тай чөлөөт худалдааны хэлэлцээр байгуулна

Б.Ганбаяр / ЗГМ©

Australia based Asia Mining Magazine now recruiting reporters and translators for its affiliate in Mongolia.

We'll trust you to:•Break news on the mining industry and write enterprise atricles under deadline pressure•Lean on existing sources and develop new ones to generate intelligent, impactful content•Cover current matters with accuracy•Write insightful, thought-provoking articles•Collaborate with colleagues across teams and countries

You’ll need to have:•Experience of working to short deadlines in a busy environment is essential•A network in the mining industry is an advantage•Mining and business journalism experience•Experience of working in a real-time news environment•The ability to write quickly and concisely under deadline pressure•The ability to plan effectively and prepare accurately•Fluency in English. Russian is an advantage•A relevant bachelor's degree or equivalent work experience

If this sounds like you:Apply if you think we're a good match. We'll get in touch to let you

know what the next steps are, but in the meantime please send us your resume in English and Mongolian:

E-mail: [email protected] number: 70103131

» ЕРӨНХИЙЛӨГЧЖил бүрийн есдүгээр сарын 1-нд Ерөнхийлөгч асан Ц.Элбэгдорж анхны хичээлийг тодорхой сэдвийн хүрээнд орон даяар заадаг уламжлалтай байв. Тэгвэл Ерөнхийлөгч Х.Баттулга энэ өдрийг “Эх хэлний өдөр” хэмээн зарлаж, анхны хичээлийн цагт багш нарыг эх хэлний ач холбогдлын талаар зааж сургах тухай зарлиг гаргажээ.

» АТГАвлигатай тэмцэх газар өнгөрсөн долоо хоногт нийтийн албанд томилогдох 241 нэр дэвшигчийн урьдчилсан мэдүүлгийг шинээр хүлээн авчээ. Харин 218 мэдүүлэг хянан шийдвэрлэснээс 184-ийг нь ашиг сонирхлын зөрчил үүсэх нөхцөлгүй гэж тогтоожээ. Хянан шалгасан мэдүүлгийн дийлэнхийг нь ОБЕГ, ХХЕГ, нийслэлийн ЗДТГ зэрэг байгууллагаас ирүүлжээ. » ТОО

1.1Их наяд төгрөг. Нийгмийн даатгалын санд 2017 оны эхний долоон сарын гүйцэтгэлээр нийт 1.1 их наяд төгрөгийн орлого төвлөрчээ. Энэ нь төсөвлөснөөс 8.3 хувь буюу 89 тэрбум төгрөгөөр давж биелсэн дүн юм. Нийт орлого өнгөрсөн оны мөн үеэс 203 тэрбум төгрөг буюу 21 хувиар өссөн байна. Тус санд улсын төсвөөс 342 тэрбум төгрөгийн татаас олгожээ.

чуулганаар хэлэлцэж, эцсийн шийдвэрийг гаргана.

УИХ-ын дарга М.Энхболд ээлжит бус чуулган товлон зарлах тухай захирамж гаргасан нь ийнхүү Ерөнхий сайд Ж.Эрдэнэбатыг огцруулах, эсэх асуудлыг шуурхайлан хэлэлцэхэд хүрсэн юм. Уг захирамжид УИХ-ын ээлжит бус чуулганыг энэ сарын 30-наас есдүгээр сарын 7 хүртэл зарлан хуралдуулж, Ерөнхий сайдыг огцруулах, эсэх тухай асуудлыг хэлэлцэхээр тогтсон юм.

Тэгвэл УИХ-ын Төрийн байгуулалтын байнгын хорооны хурлын өмнө Ардчилсан намын Улс төрийн зөвлөл хуралдаж,

тооцох нь зүйтэй хэмээн үзсэн” гэлээ.

Ингэснээр Ерөнхий сайд Ж.Эрдэнэбатыг огцруулах саналыг УИХ-ын 41 гишүүн дэмжиж байгаа юм. Анх Засгийн газрыг огцруулах албан бичгийг УИХ дахь МАН-ын бүлгийн 30 гишүүн санаачилж, өргөн мэдүүлсэн. Гэвч өнгөрсөн мягмар гарагт МАН-ын бүлгийн ээлжит хурал болж, УИХ-ын дэд дарга Ц.Нямдорж огцруулах бичигт гарын үсэг зурсан бол удаах өдөр нь УИХ-ын гишүүн Ө.Энхтүвшин нэгдсэн юм.

нөхцөл байдал, нийгмийн хүлээлт зэрэгт манай бүлгээс байгуулагдсан Ажлын хэсэг нэлээд нухацтай ажилласан. УИХ-ын гишүүн Л.Болдын ахалсан Ажлын хэсэг аль аль талын улс төрийн төлөөллүүдтэй уулзаж, дүгнэлтээ дөрвөн зүйл дээр тулгуурлан гаргасан. МАН өнгөрсөн нэг жилийн хугацаанд үүргээ биелүүлээгүй, төрийн албыг үнэгүй болгосон, улстөрчдийн ухамсар, ёс зүйн доройтлыг илэрхийлсэн зэрэг олон сөрөг үйлдэл гаргасан учир Засгийн газарт хариуцлага

Япон улстай хийсэн худалдааны

эргэлт 38.9 хувиар нэмэгдсэн

Монгол, АНУ, Япон улсын Гадаад харилцааны яам хоорондын хоёр дахь удаагийн гурван талт уулзалт өчигдөр Улаанбаатар хотод болов. Уулзалтаас гарах үр дүнгийн талаар Гадаад харилцааны яамны Төрийн нарийн бичгийн дарга Д.Даваасүрэнгээс тодрууллаа.

-Монгол, АНУ, Япон улсын гурван талт уулзалтаар ямар асуудлыг хөндөж байгаа вэ. Эдийн засаг, хөрөнгө оруулалтын талаар ярилцах уу?

-Гурван талт уулзалтаар эдийн засгийн болон бүс нутгийн олон талт хамтын ажиллагааг төлөвлөж, ярилцана. Гадаад харилцааны сайд Ц.Мөнх-Оргил өнгөрсөн зургадугаар сард АНУ-д айлчлахдаа тус улсын Төрийн нарийн бичгийн даргатай эдийн засгийн хамтын ажиллагааг урагшлуулах талаар тохиролцоонд хүрсэн. Улмаар Монгол Улс АНУ-тай Эдийн засгийн ил тод байдлын хэлэлцээр байгуулсан. Үүний үр дүнд гурван талт уулзалтыг

улстай хийсэн худалдааны эргэлт энэ оны эхний зургаан сарын байдлаар 38.9 хувиар нэмэгдсэн. Энэ мэтчилэн цаашид эдийн засаг, хөрөнгө оруулалтын орчинг улам боловсронгуй болгож, аж ахуйн нэгж, бизнес эрхлэгчдэд таатай орчин бүрдүүлэхэд анхаарах хэрэгтэй.

-Одоогийн байдлаар гурван талт хамтын ажиллагааны механизм хэрэгжиж байна уу?

-Зүүн хойд Азид аюулгүй байдал, улс төр, нийгэм, эдийн засгийн хамтын ажиллагааны мехнизм дутагдаж байгаа. Гурван талт уулзалт тогтмол болсноор цаашид хамтын ажиллагааны механизм бүрдэнэ гэж бодож байна. Тухайлбал, Монгол, ОХУ, БНХАУ эдийн засгийн коридор байгуулах, “Нэг бүс нэг зам” санаачилга, Евразийн эдийн засгийн талаар өргөн хүрээнд ярилцана.

-Гадаад харилцааны яамнаас ойрын хугацаанд өндөр дээд хэмжээний айлчлал төлөвлөсөн үү?

-Өндөр дээд хэмжээний харилцан айлчлал одоогоор яригдаагүй байна. Гэхдээ төлөвлөсөн ажлууд бий. Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийг хөрш орнууд рүү айлчлуулах асуудлыг төлөвлөж байгаа.

-Хойд Солонгос өнгөрсөн мягмар гарагт дахин пуужин харваж, бүс нутгийн нөхцөл байдлыг улам хурцатгасан. Солонгосын хойгийн асуудалд Монгол Улс ямар байр суурьтай байгаа вэ?

-Монгол Улсын байр суурь маш тодорхой. Зүүн хойд Азийн бүс нутагт энхтайван оршин тогтнох ёстой гэсэн хатуу байр суурийг баримталдаг. Нөгөөтэйгүүр, НҮБ-ын гишүүн орны хувьд Аюулгүйн зөвлөлөөс гаргасан тогтоолыг хэрэгжүүлэх ёстой. Бид хоёр Солонгостой найрсаг харилцаатай. Аль нэг талыг баримталдаггүй.

Засгийн газрын зүгээс хамаатай хоёр л асуудал байгаа. Нэг нь Дорноговь аймгийн зам, нөгөө нь Хан-Уул дүүрэг дэх 300 ортой эмнэлэг барих юм. Өмнөх засгийн үед байгуулсан концессийн мөнгөний хэмжээг багасгаад зургаан концессоос 50 тэрбум төгрөг хэмнэсэн. Энэ бол 50 цэцэрлэг барих мөнгө. Энэ шийдвэрийг хууль зөрчсөн байна гэж үзжээ. Мөн хууль хүчний байгууллагын асуудлыг сөхөж тавьсан. Засгийн газар болон миний зүгээс хэн нэгнийг тагнаж чагнасан зүйл байхгүй" хэмээн байр сууриа илэрхийлсэн юм. Байнгын хорооны санал, дүгнэлтийг УИХ-ын ээлжит бус

1Энэ үед нийгэм тэр чигээрээ

шуугисан ч үүний учир шалтгаан, урьдчилан сэргийлэх арга замыг эрэлхийлсэн нь ховор. Гэтэл биднийг дэмий халаглаж суух хооронд өсвөр насны охид, хөвгүүд амьдралтайгаа дэндүү эрт салах ёс хийсээр байна. Ингэхэд амиа хорлолт яагаад нэмэгдээд байна вэ. Монголчууд бид ийм сэтгэлийн хатгүй болчихсон хүмүүс үү. Үүнд улс орны нийгмийн байдал нөлөөлөөд байна уу.

НҮБ-ын Хүн амын сангийн мэдээлснээр дэлхий нийтэд өсвөр үеийнхний нас баралтын тэргүүн шалтгаан нь амиа хорлолт болжээ. Тэгэхээр амиа хорлолт гэдэг зүйл зөвхөн Монголд ч биш, дэлхий дахины санаа зовоосон асуудал болоод байгаа юм. Судалгаанаас үзэхэд хуучин социалист системд байсан орнуудад амиа хорлох үзэгдэл өндөр байгаа аж. Эдгээр оронд 20 гаруй жилийн турш шилжилтийн мөчлөг явагдаж, заримд нь одоо ч үргэлжилсэн хэвээр. Нийгэм тэр чигээрээ өөрчлөгдсөн ороо бусгаа байдал иргэдийн аж амьдрал, сэтгэл санаанд хүчтэй нөлөөлдөг аж.

Манай оронд ч ялгаагүй. Өдгөө ид насны аав, ээжүүд бол зах зээлийн шилжилтийн давалгаанд хэлмэгдсэн хүмүүс гэж болно. Амьдралд хөлөө олох гэж цөөнгүй жил бүдчиж, амьдралын төлөө зүтгэсээр гэр бүлээ хоёрдугаарт тавьсан хүн олон. Энэ нь яваандаа гэр бүлийн тогтворгүй байдалд хүргэж, улмаар хүүхдийн хүмүү-жилд сөрөг нөлөө үзүүлдэг байна.

“Амиа хорлолтын шалтгааныг судлах нь урьдчилан сэргийлж байна гэсэн л үг. Хүүхдийг нялх балчир насанд нь хайраар дутаалгүй өсгөж, нинжин сэтгэл суух хэмжээнд халамжилж чадвал хүүхдэд сэтгэл зүйн дархлаа суудаг. Ер нь хүний сэтгэл зүй бүрэн бүтэн байх таван хэрэгцээ бий. Хайрлуулах, ойлгогдож байгаагаа мэдрэх, хүндлэгдэн хүлээн зөвшөөрөгдөх, аюулгүй хамгаалагдаж байгаа болон үнэ цэнэтэй гэдгээ мэдрэх. Үүнийгээ авч чадахгүй бол хүүхэд сэтгэл зүйн хямралд орно. Тэр нь сэтгэл гутрал болж, эцэстээ болчимгүй алхам хийхэд нөлөөлөх нь бий.

Сэтгэл судлалын шинжлэх ухаанд хүн 25 настайдаа сэтгэл зүйн насанд хүрлээ гэж үздэг. Өөрөөр хэлбэл, дотоод сэтгэлээрээ насанд хүрнэ гэсэн үг. Харин өсвөр насныхан сэтгэл хөдлөл, мэдрэмж, нөхцөл байдалд автсан огцом цочмог шийдвэр гаргах магадлал туйлын өндөр. Тиймээс эцэг, эхчүүд хүүхдээ маш сайн ажиглаж, нээлттэй ярилцах хэрэгтэй. Сайн ажиглавал хүүхдийн хөдөлгөөн, харц бүхнийг илэрхийлж байдаг. Хөдөлгөөн удаан, хөшүүн, харц нь гал цоггүй мэт болсон, эсэхийг анзаарах хэрэгтэй. Мөн буруутган зэмлэхээсээ өмнө сэтгэл санааг нь уудлан ярилцвал үр дүнд хүрэх магадлал өндөр. Хэрэв бүр болохгүй бол мэргэжлийн хүнд хандах хэрэгтэй” хэмээн “Монгол өрх” хүрээлэнгийн сэтгэлзүйч С.Баасанбат зөвлөлөө.

Манай оронд амиа хорлолтын хэчнээн тохиолдол бүртгэгдээд байгаа талаар тодорхой мэдээлэл алга. ЦЕГ-ын хэвлэлийн алба-

2017.08.31, ПҮРЭВ ~ №164 (710) 3ЗАСГИЙН ГАЗРЫН МЭДЭЭ

Нийтлэлчийн булан

Дэлбээлж амжилгүй хагдарсан цэцэгс Төлөвшиж гүйцээгүй үр хүүхдээ амиа хорлолтоос сэргийлэх хамгийн зөв арга бол тэдэнтэй илэн далангүй ярилцаж санаа, бодлыг нь сонсох, амьдралын хаттай болоход нь туслах гэдгийг мэргэжлийн хүмүүс хэлж байна.

наас тодруулахад “Нийгэмд сөрөг үр дагавар гарах эрсдэлтэй тул мэдээлэл өгөх боломжгүй. Хэрэв амиа хорлолт ихэслээ гэж мэдээлээд эхэлбэл нийгэм тэр чигээрээ амиа хорлолтыг сонирхох хандлагатай болдог” гэсэн юм.

Цагдаагийн байгууллагаас гаргасан албан ёсны статистик мэдээлэлд “бусдыг амиа хорло-ход хүргэх” гэсэн хэсэг бий. Үүнд амиа хорлох тохиолдлоос гадна золгүй байдлаар нас барсан хэргийг ч хамаатуулдаг болохоор шууд утгаар хэрэглэж болохгүй. Гэхдээ дээрх статис-тик жил бүр өссөөр байгаа нь анхаарал татна. Тухайлбал, 2015 онд ийм төрлийн гэмт хэрэг 144 бүртгэгдсэн бол 2016 онд 206 болж, 43.1 хувиар өссөн байна. Тэгвэл энэ оны эхний долоон сарын байдлаар 416 болж, өнгөрсөн оны мөн үетэй харьцуулахад 77.8 хувиар эрс нэ мэгд жээ.

Сонирхолтой нь, өөрийгөө егүүтгэсэн өсвөр насныхны дийлэнх нь хөвгүүд байгаа юм. Уг нь эр хүн хатуу чанга, амьдралын зовлон бэрхшээлийг даван туулах ноён нуруутай гэж бид боддог. Гэвч бодит байдал дээр тийм биш гэдгийг статистик тоо баримт илтгэж байна. Эрчүүд илүүтэй амиа хорлодог нь төрөлхийн ген гэхээсээ илүү нийгэм тэдэнд өндөр шаардлага тавьдагтай холбоотой гэнэ. Бид эрэгтэй хүүхдийг “эр хүн уйлдаггүй юм, гоншгонож олон юм ярих муухай, эрчүүд чанга хатуу байх ёстой” гэх байдлаар хүмүүжүүлдэг. Үр дүнд нь тэд өөрийнхөө мэдрэмжийг тэр бүр ил гаргаад байдаггүй, сэтгэлд бугшсан бүхнээ хүчээр нуун дардаг байна. Гэтэл дотоод сэтгэлийн зовлон шаналал нь дүүрээд ирэхээр гутралд орох магадлал өндөр байдаг аж. Тэгэхээр бид хөвгүүдийг өсгөж хүмүүжүүлэх арга барилаа эргэн

харахад илүүдэхгүй болжээ.Интернэт орчин гэж айхтар

зүйл өсвөр насны хүүхдүүдийн зан байдалд ноцтой нөлөөлсөөр байгааг мэргэжлийн хүмүүс анхааруулдаг. Фэйс бүү кээр нэгнийгээ шоолж да рам талсаар байгаад амиа хор лоход хүргэсэн тохиолдол 2013 онд АНУ-ын Флорида мужид гарснаас хойш олон нийт энэ асуудалд нэлээд анхаарах бол сон. Манай оронд ч ийм явдал саяхан тохиолдсоныг санаж байна. Сүүлийн үед өсвөр нас ны хүүхдээ интернэт орчноос хол байлгах, хараа хяналтаа сайжруулах талаар дэлхий нийтээрээ ярьж, уриалж байна. Бид ч бас анхаарах хэрэгтэй болов уу.

Ер нь төлөвшиж гүйцээгүй үр хүүхдээ амиа хорлолтоос сэргийлэх хамгийн зөв арга бол тэдэнтэй илэн далангүй ярилцаж дотоод сэтгэлийг нь сонсож, амьдралын хаттай болоход нь туслах хэрэгтэй

Сайн дураараа орхигсдын 60 гаруй хувь нь ид цэцэглэж яваа 16-24 насныхан

Сайн ажиглавал хүүхдийн

хөдөлгөөн, харц бүхнийг

илэрхийлж байдаг

• НҮБ-ын Хүн амын сангийн мэдээлснээр дэлхий нийтэд өсвөр үеийнхний нас баралтын тэргүүн шалтгаан нь амиа хорлолт болжээ.

• Маргааш яах нь тодорхойгүй байдал хүний сэтгэлийг тогтворгүй болгодог. Харин ирээдүйд яаж амьдрахаа мэддэг хүүхэд сэтгэл зүйн хаттай болж хүмүүжнэ.

• Судалгаанаас үзэхэд хуучин социалист системд байсан орнуудад амиа хорлох үзэгдэл өндөр байна.

гэдгийг мэргэжлийн хүмүүс хэлж байна. Жишээ нь, тухайн хүүхэд ямар авьяастай, ирээдүйд ямар мэргэжилтэй болох, хаана амьдрах, гэр бүлээ хэрхэн зохиох гээд ирээдүйд төлөвлөх бүхнийг урьдчилан ярьж, зөвөөр ойлгуулж өгвөл хүүхэд ирээдүйгээ итгэлтэйгээр харж эхэлдэг байна. Энэ тохиолдолд ямар ч хэцүү зүйл тохиолдсон даван туулах сэтгэлийн хат суудаг аж. “Эцэг эх, багш нар хүүхдийн дотоод сэтгэлд юу болоод байгааг ядаж гадарладаг болох хэмжээний сэтгэл зүйн боловсрол эзэмших шаардлагатай. Маргааш яах нь тодорхойгүй байдал хүний сэтгэлийг тогтворгүй болгодог. Харин ирээдүйн амьдралаа сайнаар төсөөлдөг хүүхэд сэтгэл зүйн хаттай болж хүмүүжнэ” хэмээн С.Баасанбат сэтгэлзүйчийн хэлснийг нухацтай бодох цаг үе болсныг санууштай.



Боловсрол

ЗГМ: ИНФОГРАФИК

0 0 7 1 0

ТУЗ-ийн даргаЭрдэнэбаатарын ДОЛГИОН

Тэргүүн орлогч эрхлэгч Баатарын ДУЛАМХОРЛОО

Утас. 99997481

Орлогч эрхлэгчЛхагважавын СУГАРМАА

Утас. 99903584

Улс төр, нийгмийн мэдээллийн албаЭдитор Б.Даваатогтох

Утас: 99901637

Эдийн засаг, бизнес мэдээллийн албаЭдитор Б.Баяртогтох

Утас. 99901532

Гадаад контент, соёл энтертайнментын албаЭдитор Г.Баярсайхан

Утас: 99903574

Э.ЭнхбаатарУтас. 99903578

Улаанбаатар хот, Сүхбаатар дүүрэг, I хороо, Энхтайваны өргөн чөлөө,

“Блю Скай тауэр” 407 тоотУлсын бүртгэлийн дугаар. 1024

Утас. 70103131, Факс. 70106065

ubinfo.mn

Дугаарын удирдагчБ.Даваатогтох

“Засгийн газрын мэдээ” сонин нь ардчилсан, шударга ёс, хүний эрхийг дээдэлж, чөлөөт

сэтгүүл зүйн хэм хэмжээг бүрнээ сахин, олон ургальч үзлийг илэрхийлэх мэдээллийн

индэр байж, нийт Монгол үндэстний ойлголцол, эв нэгдлийг бэхжүүлэхийг эрхэм

зорилгоо болгоно.

РЕДАКЦИ

ЗАР СУРТАЛЧИЛГАА

ХАЯГ

ЦАХИМ ХУВИЛБАР

2017-2018 оны хичээлийн шинэ жилд нийслэлийн хэмжээнд 241 ерөнхий боловсролын сургуульд 499186 хүүхэд суралцах бол 623 цэцэрлэгт 146295 хүүхэд хамраг-дахаар бүртгүүлээд байгаа. Гэтэл сургууль, цэцэрлэгийн ачаалал буураагүйгээс гадна засварын ажил дуусаагүй байгаа юм. Тиймээс хичээлийн шинэ жилийн бэлтгэл ажил хангагдсан, эсэх талаар нийс-лэлийн Боловсролын газрын орлогч дарга Л.Дашдэмбэрэлээс тодрууллаа.

-Сургууль, цэцэрлэгүүд хүүхдүүдээ хүлээж авахад бэлэн болсон уу?

-Шинээр баригдсанаас бусад сургууль, цэцэрлэг есдүгээр сарын 1-нээс хичээллэнэ. Ха-рин шинээр баригдаж буй 890 хүүхдийн есөн цэцэрлэг, 4380 хүүхдийн таван сургуулийн барилгын ажил хараахан дуу-саагүй байна. Хугацаандаа амжихгүй бол ирэх есдүгээр сард багтаан ашиглалтад оруулна. Мөн нийслэлийн хэмжээнд сургууль, цэцэрлэгийн 51 засварын ажил үргэлжилж байна. Гэхдээ хичээлийн шинэ жилээс өмнө бүх засварын ажлыг дуусгах төлөвлөгөөтэй байна.

-Жил бүр сургууль, цэ-цэр лэгийг шинээр барьж ашиглалтад оруулдаг ч ачаа-лал буурахгүй байна?

-Нийслэлийн хэмжээнд өн-гөр сөн жил гурван ээлжээр хичээллэдэг 34 сургууль байс-наас шуурхай арга хэмжээ авч,

Хичээлийн шинэ жилд бэлэн үү

Cур гуулийн ачааллыг бууруулж, хоёр ээлжинд шилжүүлнэ

Г.Оюунтөгс@oyuntugsZGM

Хичээлийн шинэ жил эхлэхэд ганцхан хоног дутуу байхад Ерөн хий боловсролын сургууль болон цэцэрлэгүүдээс 235 зөр чил илэрчээ. Хүүхдийн үдийн цай, дотуур байр, сургалтын орчин муу зэрэг 175 зөрчлийг газар дээр нь арилгуулсан байна.

Мэргэжлийн хяналтын ерөн хий газ раас 20 сургууль, 55 цэцэр лэгийн эрүүл ахуй, барил гын техник, хүнс ний ча нар, стан дар тад шалгалт хий сэн байна. Тод руулбал, Чин гэлтэй дүүр гийн 126 дугаар цэцэр лэгийн өргөтгөлийг ул-сын комисс хүлээж аваагүй, Баянзүрх дүүргийн 84 дүгээр сургуулийн өргөтгөлийн байранд хичээлийн ширээ сандал байхгүй, Монгол 14 дүгээр сургуулийн засварын ажил дуусаагүй тул есдүгээр сарын 10-н хүртэл хичээллэх боломжгүй болжээ.

хичээлийн явцад 31 болгосон. Харин энэ жил 28 болон буурч байгаа. Цаашид гурван ээл-жээр хичээллэдэг сургуулийн ачаал лыг бууруулж, хоёр ээл-жээр хичээллэдэг болгохоор төлөвлөөд байна.

-Ерөнхий боловсролын сургуулийн багш нар өдөр өнжүүлэх ажиллуулдаг. Үү-нийг хэрхэн зохицуулдаг вэ?

-Өдөр өнжүүлэх гэдэг нь нэг төрлийн хөдөлмөр эрхлэлт. Тиймээс үүнийг

Хөдөлмөр, нийгэм хамгааллын яам хариуцан ажилладаг. Ерөнхийдөө зөвшөөрлийг нь тэндээс олгодог гэсэн үг.

-Есдүгээр сарын 1-нд нээлтээ хийх боломжгүй сургууль бий юү?

-Одоогийн байдлаар хичээ-лийн шинэ жилийн нээлт хойш логдох сургууль, цэцэрлэг байхгүй. Харин мягмар гара гаас эхлэн шинээр баригдаж байгаа сургууль, цэцэрлэгүүдэд хяналт тавихаар улсын комисс ажиллаж

байна. Хэрэв комисс хүлээгээд авах юм бол есдүгээр сарын 1-нд хичээл эхэлнэ.

-Ирц нь бүрдээгүй цэцэр-лэгүүд хүүхэд нэмж бүртгэхгүй байгаа. Үүнд ямар арга хэмжээ авч байна вэ?

-Гадаад руу явсан, хувийн цэцэрлэгт орсон, хөдөө орон нутаг руу шилжсэн зэрэг шалт-гаанаар цэцэрлэгүүдэд сул орон тоо гараад байгаа. Хичээл эхлэх хүртэл тодорхой хугацаанд хүлээнэ. Хэрэв ирэхгүй бол сул

орон тоон дээр нэмэлтээр хүүхэд авна.

-Цэцэрлэгт хамрагдаж ча-даа гүй хүүхдийн хувь сах зард лыг ул саас гарган ху вийн цэцэр лэгт хамруулж байсан. Энэ жил хэвээр үргэлжлэх үү?

-Өнгөрсөн жил хувийн хэвш-лийн цэцэрлэгүүдэд байгаа сул орон тоог ашиглан хувьсах болон хоолны зардлыг шийдэж 3087 хүүхдийг хамруулсан. Энэ жил тус үйл ажиллагаа үргэлжлэн явагдана.

Мэргэжлийн хянал тын ерөнхий газрын ЭМБСХТ-ийн улсын ахлах байцаагч С.Лхагвадулам “Эрдмийн-Оргил цогцолбор сур гуульд дөрөв, 119 дүгээр сургуульд багшлах эрхгүй хоёр багш байсан. Мөн 11, 24, 84 дүгээр сургуульд бага анги, тех-нологийн болон математи кийн мэр гэж лийн багш дутмаг байна. Мөн өнөөдрийн байд лаар нийс -лэлд төрийн өмчийн цэцэрлэггүй зургаан хороо, төрийн өмчийн сургуульгүй 35 хороо байгаа нь судалгаа гаар тогтоогдсон. Тий-мээс 118, 134, Эрдмийн-Өргөө, Голомт цог цолбор сургууль гурван ээлжээр хичээллэхээс аргагүй байгаа” гэв. Одоогийн байдлаар хя налт, шалгалт дуусаагүй бө гөөд хичээлийн шинэ жил эхлэхээс өмнө шуурхай арга хэмжээ авч ажиллана гэж мэргэжилт нүүд хэлж байлаа.

ХЯНАЛТ ШАЛГАЛТ

Бэлтгэл ажил хангагдаагүй

ТЕНДЕРИЙН УРИЛГА

Улаанбаатар хот, Чингэлтэй дүүрэг, Бага тойруу-15, Самбуугийн гудамж, Нийслэлийн Засаг захиргааны 4 дүгээр байр, 10 дугаар давхар,

Нийслэлийн Худалдан авах ажиллагааны газар, Утас: 75757810

Цахим хаяг: www.tender.gov.mn, www.ub-procurement.mn

Огноо: 2017 оны 08 дугаар сарын 31-ний өдөр

Тендер шалгаруулалтын нэр

“Нийслэлийн өмчийн барилга байгууламжийн халаалтыг байгальд ээлтэй эрчим хүчний эх үүсвэрээр хангах ажил”

Тендер шалгаруулалтын дугаар НХААГ-17/0129

Нийслэлийн Худалдан авах ажиллагааны газраас эрх бүхий тендерт оролцогчдоос “Нийслэлийн өмчийн барилга байгууламжийн халаалтыг байгальд ээлтэй эрчим хүчний эх үүсвэрээр хангах ажил” нийлүүлэх тухай цахим тендер ирүүлэхийг урьж байна.

Энэхүү барааны тендер шалгаруулалт нь Цахим худалдан авах ажиллагааны системээр зарлагдаж байгаа цахим тендер тул www.tender.gov.mn хаягаар орж дэлгэрэнгүй мэдээлэл болон цахим тендерийн баримт бичгийг үнэ төлбөргүй татаж авна уу.

Тендерт оролцогч нь тендерийн баримт бичгийг илгээхийн өмнө 50,000 (тавин мянга) төгрөгийг цахим систем ашиглан төлсөн байх ёстой.

Тендер нь түүнийг нээсэн өдрөөс эхлэн 45 хоногийн дотор хүчинтэй байна.Тендерт оролцогч нь санхүүгийн болон туршлагын дараах шаардлагыг хангасан байна. Үүнд:

Борлуулалтын хэмжээ: Сүүлийн 2 жил /2015, 2016 он/-ийн борлуулалтын орлогын дундаж нь тендерт санал болгож буй үнийн дүнгийн 30 хувиас багагүй байна.

Түргэн хөрвөх чадвартай хөрөнгө болон авах боломжтой зээлийн хэмжээ:

Тендерт санал болгож буй үнийн дүнгийн 30 хувиас багагүй байна.

Санхүүгийн тайлан ирүүлэх жилийн тоо: Сүүлийн 2 жил буюу /2015, 2016 он/

Тендерийн баталгааны үнийн дүн: 3,500,000 /гурван сая таван зуун мянга/ төгрөгийн дүнтэй тендерийн баталгаа ирүүлнэ.

Цахим тендерт оролцогч цахим баталгаа гаргах эрх бүхий арилжааны банкаар цахим тендерийн баталгаа гаргуулна.

Хүчинтэй байх хугацаа: 2017 оны 12 дугаар сарын 15-ны өдрийг дуустал хүчинтэй байна. Тендерийг 2017 оны 10 дугаар сарын 02-ны өдрийн 09:30 цагаас өмнө системд ирүүлэх

ба нээлтэд оролцох хүсэлтэй тендерт оролцогчдыг байлцуулан тендерийг 2017 оны 10 дугаар сарын 02-ны өдрийн 10:00 цагт Нийслэлийн Худалдан авах ажиллагааны газрын 1012 тоот өрөөнд нээнэ.

Гадаадын этгээд тендер ирүүлэх эрхтэй.Дотоодын давуу эрх тооцно.

Сонирхсон этгээд тендерийн баримт бичиг болон бусад мэдээллийг доорх хаягаар авч болно.

• Есөн цэцэрлэг, таван сургуулийн барилгын ажил хараахан дуусаагүй байна.

• Гурван ээлжээр хичээллэдэг сургуулийн тоог 28 болгож бууруулсан.

• Өдөр өнжүүлэх ажиллуулах зөвшөөрлийг ХНХЯ-наас олгодог.

22 30

СУРГУУЛЬ, ЦЭЦЭРЛЭГИЙН АВТОБУСНЫ ТОО

52 сургуулийн

125автобус

4 автобус

4 цэцэрлэгийн

129

Төрийн өмчийнсургууль

Хувийн эзэмшлийн

сургууль

Нийслэлийн хэмжээнд


Өнгөрсөн мягмар гара гаас эхлэн шинээр баригдаж байгаа сургууль, цэцэрлэгүүдэд хяналт тавихаар улсын комисс ажиллаж байна. Хэрэв комисс хүлээж авах юм бол есдүгээр сарын 1-нд хичээл эхэлнэ.

Нийслэлийн Боловсролын газар©

Монголбанкны Нөөцийн удирдлага, санхүү, зах зээлийн газрын Эрдэнэсийн сангийн захирал П.Эрдэнэтуяагаас зарим зүйлийг тодрууллаа.

-Аж ахуйн нэгжүүд иргэ-дийн нэрээр алт тушааж байгаад ямар байр суурьтай байна вэ?

-Монголбанк энэ оны наймдугаар сарын 25-ны байдлаар нийт 11.4 тонн алт худалдан авсан. 200 гаруй иргэн, 80 гаруй байгууллага алт тушаасан байна. Алтыг иргэд түлхүү тушаадаг. Үүнийг бид аж ахуйн нэгжийн орлогын албан татвартай холбоотой гэж үздэг. Хуулиар гурван тэрбум төгрөгөөс дээш албан татвар ногдуулах жилийн орлого олсон бол 300 сая төгрөг дээр гурван тэрбум төгрөгөөс дээш давсан орлогын дүнгийн 25 хувиар нэмж албан татвар ногдуулна гэж заасан. Энэ шатлалаас болж татвараас зайлсхийхийн тулд аж ахуйн нэгжүүд харьцангуй бага, иргэд илүү алт тушаадаг болов уу гэж бодож байна. Нөгөөтэйгүүр, 2016 оны сүүлчээс эхлэн Лон доны металлын биржийн хамгийн сүүлд зарлагдсан ханш буюу дэлхийн зах зээлийн үнээр алт худалдан авч эхэлсэн нь иргэдийн Мон гол банкинд алтаа тушаах со нирх лыг нэмэгдүүлсэн байх.

-Алт олборлолтоос улсын төсөвт хэчнээн төгрөг орсон бэ?

-Монголбанк иргэд, аж ахуйн нэгжээс тушаасан алтны үнээс ашигт малтмалын нөөц ашигласаны төлбөр 2.5 хувийг суутган авч, татварын байгуул-лага руу шилжүүлдэг. Энэ оны найман сарын байдлаар зургаан тэрбум төгрөгийг ашигт малтмалын нөөц ашигласны төлбөрт шилжүүлсэн.

-Ямар дамжлагаар тушаа-даг вэ?

-Байгууллага, иргэд олбор-лосон алтаа Үнэт металлын сорь цын хяналтын газар шинж лүүлдэг. Дараа нь шин -жил гээний үр дүнгийн бичиг, битүүмжлэгдсэн уут тай алт, иргэний үнэмлэ хийн хамт авчирна. Үнэт метал лын сорьцын хяналтын газраас шинжилсэн алтаа битүүм-жилсэн даавуун уутанд хийж өгдөг. Бид ууттай алтны лац, дугаар, тэмдэг болон иргэ ний үнэмлэхийг нь шалгаж, жин-лээд төлбөрийг шилжүүлдэг.

-Арилжааны хэдэн банк алт худалдан авч байгаа вэ?

-Өнөөдрийн байдлаар найман арилжааны банк худалдаж авч, үүнийгээ Монголбанкинд тушааж байгаа. Ханшийг Лондоны металлын биржийн үнээр тооцдог. Энэ үнээр арилжааны банкууд худалдан авч байгаа учраас үнийн хувьд ямар нэгэн ханшийн зөрүү байхгүй. Арилжааны банкууд алтны худалдан авалтад цаашид түлхүү оролцож, орон нутагт ажиллах боломжийг хамтран судлах хэрэгтэй.

ЗГМ: Сэдэв


2013 он

2014 он

2015 он

2016 он

6.04

12.715.1

18.3

(тонн)Алт тушаалт

1“Найман шарга” төв буюу

валютын хар зах дээр компаниуд хувь хүний нэрээр алт тушаах явдал газар авчээ. Энд 10 гаруй ченж алт авч байна. Тэд Монголбанкны албан ханшаас 1000-2000 төгрөгөөр хямд авдаг ч явдал, чирэгдэл бага тул иргэд, байгууллагууд алтаа зарах дуртай байдаг аж. “Найман шарга”-ын ойрол цоо үнэт эдлэлийн ломбард ажиллуулахын зэрэгцээ алт худалдаж авдаг Б-тэй уулзахад “Өнгөрсөн жилтэй харьцуулахад компаниуд иргэний хувиар алт тушаах нь эрс нэмэгдсэн. Иргэд ихэнхдээ хэдэн зуун грамм, эсвэл цөөн кг-аар авчирдаг. Харин байгууллагууд 10 болон түүнээс дээш кг-ыг тушаадаг. Компаниуд их хэмжээний алт авчирч байгаа тул манайх өдөрт 10, сард 40 орчим кг алт авч

байна. Өмнө нь долоо хоногт 10 кг хүрдэггүй байсан” гэлээ. Тэрбээр олон жил алтны ченж хийж буй тул үйлчлүүлэгчдээ анддаггүй аж. Тиймээс хэн нь компанийн өмнөөс алт зарж буйг түвэггүй ялгаж чаддаг гэдгээ нэмж хэлэв. Зөвхөн “Найман шарга” гэлтгүй алт худалдан авч буй Монголбанк болон бусад арилжааны банкуудад ч энэ үзэгдэл газар авчээ.

Ийнхүү алт олборлогч ком-па ниуд иргэдийн дүрд “хувирч” буй нь цаанаа учиртай. Манайд жилд гурван тэрбумаас дээш төгрөгийн орлоготой аж ахуйн нэгжээс 25, үүнээс бага бол 10 хувийн татвар авдаг хуультай. Тиймээс алт олборлогч компа-ниуд энэ татварыг төлөхгүйн тулд эзэд нь иргэний хувиар алтаа зарж буй нь энэ. Байгууллагын нэрээр бол ашигт малтмалын нөөц ашигласны 2.5 хувиас гадна орлогын 25 хувийн татвар нэмж төлнө гэсэн үг. Хэрэв иргэний хувиар тушаавал зөвхөн 2.5 хувийн татвар төлдөг байна.

Аж ахуйн нэгжүүд татвараас зугтаж буйг тоон мэдээлэл ч илтгэж байна. Сүүлийн жилүү-дэд алтны ханш өссөнөөр энэ

салбарын аж ахуйн нэгжүүд ашигтай ажиллаж, хөл дээрээ босох таатай нөхцөл бүрдсэн. Гэвч компаниудын алт ту-шаалт өсөхгүй, эзлэх хувь нь нэмэгдэхгүй байгаа юм.

68 хувийн татвар авдаг байсан 2013 онд Монголбанкинд ердөө хоёрхон иргэн алт өгсөн байх юм. Гэтэл татварын хэмжээг 2.5 хувь болгож багасгасан 2014 онд 130 болж өссөн. Харин 2016 онд 2000 гаруйд хүрчээ. Өнгөрсөн онд Монголбанкинд ирсэн нийт алтны 61 хувь буюу 11 тонныг иргэд тушааж, үзүүлэлт нь аж ахуйн нэгжүү дийг давжээ. Мөнгөн дүнгээр илэрхийлбэл 343 сая ам.доллар буюу 860 тэрбум төгрөг. Үүнээс 21 тэрбум төгрөгийг ашигт малтмалын нөөц ашигласны төлбөрт шилжүүлсэн байна. Иргэдийн нэр дээр бүртгэлтэй алт тушаалтын хэмжээ цаашид ч өсөх хандлагатай байгаа юм.

Нөгөө талаас нь өнгийвөл, 25 хувийн орлогын албан татвар гэдэг өндөр хэмжээ. Компаниуд энэ татварыг шударга бус гэж шүүмжилдэг тул үүнээс зугтах нь зүй бус үйлдэл гэж үздэггүй аж. Гэхдээ зөвхөн алт бус манай

улсын бусад салбарт бизнес эрхэлж буй аж ахуйн нэгжүүд энэ татварыг төлж буй. Бусад нь хуулиа даган мөрдөж байхад алтныхан л үүнээс зугтаж буй нь шударга бус.

“Найман шарга” төвийн ченж С “Хувь хүн, “нинжа” нар ихэвч лэн бага хэмжээний алт зар даг. Харин компаниуд 10 болон түүнээс дээш кг-ыг тушаад гаараа ялгардаг. Гэхдээ зарим тохиолдолд алтны ком паниуд бага хэмжээгээр ч авчрах тохиолдол бий. Ер нь яаж зохицуулахыг сайтар бодох ёстой” гэсэн санал хэлсэн юм. Харин албаны зарим хүн үүнийг татварын шатлал болон аж ахуйн нэгжүүдийн татварын хяналтаар зохицуулах боломж бий, эсэхийг нэн даруй судлах шаардлагатайг санууллаа.

Уг нь “Алт” хөтөлбөрийн ач тус их. Алтны нөөц нэмэгдсэ-нээр валютын ханш харь цан гуй тогтворжсон. Түүнчлэн, энэ үнэт металлын худалдааны эргэлт сайжирч, хууль бусаар хил давуулах нь эрс багассан. Өнгөрсөн онд төв банкинд тушаасан алт 18 тоннд хүрсэн нь 1990 оноос хойших хамгийн

өндөр үзүүлэлт юм.Гэхдээ алтны татварыг 2.5

хувь болгосон 2014 оноос хойш энэ шударга бус үзэгдэл газар авч байна. Холбогдох яам, байгууллагаас яаралтай арга хэмжээ авч, зохицуулалт хийхгүй бол өөрсдөө татвараа үнэнч шударгаар төлье гээд гүйгээд ирэхгүй нь лавтай. Энэ хуулийн цоорхойг овжин ажиглаж буй алт олборлогч компаниуд зах зээлд шударга бусаар өрсөлдөж буйг өөгшүүлж боломгүй. Манай улс 2020 онд алт олборлолтоо 25 тоннд хүргэх зорилт тавьж, улсын төсвийн орлогыг эхний зузаалахаар зорьж буй. Улсад бүртгэлтэй 608 шороон орд нийт 200 гаруй тонн алтны нөөцтэй. Үүнээс 74 үндсэн ор дод 199 тонн нөөц бүртгэгдсэн судалгаа ч бий. Дэлхийн зах зээлд шар металлын үнэ өсөж буй энэ үед улсын төсөв, эдийн засгаа өөд нь татах таатай боломж нээгдэж байна. Гэтэл ихэнх аж ахуйн нэгж хуулийн цоорхой, сул талыг овжин ашиглаж, татва раас зугтаж буйг холбогдох байгуул-лагууд анхааралдаа авч, даруй зохицуулалт хиймээр байна.

Хуулийн цоорхойгоор “гоожиж” буй шар металл

ЗГМ: ТОДРУУЛГА

Орлогын албан татварын шатлалтай холбоотой Э.ЭнхЗГМ

Алт олборлогч компаниуд татвараас зугтаж байна


захирал Даниэль Моррилл түүнийг Клаудиа Робертсон гэж нэрлэдэг бол Reddit-ын хамтран үүсгэн байгуулагч, “Clara Labs”-ын хөрөнгө оруулагч Алексис Оханион түүнд өөрийн дуртай Simpson’s хүүхэлдэйн киноны Хомер Симпсоны өөр нэгэн нэр болох Макс Пауэрын нэрийг өгчээ.

Клара цахим шуудангаар тусгайлан харилцана. Клараг хуваарь гаргах үйлдэлдээ нэмснээр бүтэн өдөр гарздах, түвэгтэй үйлдлүүдээс таныг аварна. Та түүнийг ажлын ца-хим хуваарь тайгаа холбосноор таны уулзалт, утасны дуудлага, үдийн хоол, кофе гээд бүгдийг тэр зохицуулна. Тэр хүн бүх-ний цаг завтай уялдуулан, уулзалтын цаг, уулзах газрыг таны хүссэнээр өөрчилж чадна. Та түүнтэй яг л хүнтэй харьцаж байгаа мэт харьцахад болно. “Долоо хоногийн дараа шүдний эмч дээр цаг авах ёстойг минь

сануулаарай” гэсэн л бол та яг долоо хоногийн дараа цахим шуудангаар эелдэг сануулга хүлээж авна.

Хэрэв Кларагийн алгоритм зохицуулж эс чадах цахим шуу-дан танд ирвэл дэлхийн цагийн бүс болгонд гэрээсээ ажил ладаг хүн-туслахууд оролцох болно.

Нельсон “Орчин үеийн ма-шин сургалтын аргууд хэзээ ч хүний амнаас гарах нарийн үг хэллэгийг бүрэн төгс ойлгохгүй. Ямар ч арга байхгүй” гэж ярив. Программ хангамжийн роботууд

өгсөн даалгаварт төөрөлдсөн тохиолдолд огт ойлгомжгүй хариу өгдөг бол Клара боломжит бүх үйлдлийг урьдчилан тоо-цоолж, компанийн аль нэг ажилтанд зурвас илгээдэг аж.

Энэхүү хосолмол арга нь Клараг хамгийн том өрсөлдөгч X.AI болон Google, Amazon зэрэг виртуал туслах, чат роботуудаас ялгаруулдаг. Хүн-туслахын илгээсэн цахим шуудан бүр Клараг улам ухаалаг болгосоор байна. “Хүн туслах оролцсоны дараа бид эргэх холбоо үүсгэж, юуг буруу хийсэн, юуг буруу ойлгосон, ямар хариу өгөх ёстой байсан зэрэгт дүн шинжилгээ хийдэг” гэж Нельсон тайлбарлав. (Facebook компани хүн-автомат хосолсон, үүнтэй ижил төстэй ‘M’ роботыг мессенжерийн үйл-чил гээндээ ашиглаж буй.)

Анх Клараг хэт олон цахим шууданд даруулахаас сэргийлэх зорилгоор бүтээсэн учир бүрэн автомат байгаагүй юм. 2013 онд

Нельсон Остин дахь Техасын их сургуулийн сэтгэл судлал, нервологийн сургуулиа орхиж, Клараг бүтээхийн төлөө багагүй хүч хөдөлмөр зориулжээ. Тэр-бээр Y-Combinator хөтөлбө рөөр санхүүждэг, A/B туршилт явуул даг стартап Crowdery-ийг үүсгэн байгуулах нөр их ажилд дарагдсандаа бус харин түүнд ирдэг байсан тоо томшгүй олон цахим шуудан уг шийдвэрийг гаргахад нөлөөлжээ. Тэрбээр уулзалтын цаг товлох, урилгаа баталгаажуулах зэрэг үйлдлийг мартчихдаг байсан учир чухал харилцагчдынхаа итгэлийг алддаг байв. Энэ талаар Нельсон “Би цахим шуудан бүрт хариу өгч, цаг товлох маш дургүй байсан. Ийм ажилдаа ч муу байсан” гэжээ.

Crowdery татан буугдсаны дараа Нельсон Техасын Плано хотод аравдугаар ангиасаа хойш найзалж ирсэн, компьютерийн мэргэжилтэн Акилиантай хам-

Клараг цахим шууданд "даруу-

лах"-аас сэргийлэх зорилгоор бүтээсэн

Технологи


Маран Нельсоноор удирдуулсан Clara Labs оюун ухаант, автомат туслах зохион бүтээж, Öахиурын хөндий төдийгүй дэлхий дахиныг цахим шууданд “булагдах”аюулаас аварч байна.

КЛЕЙР О'КОННОР

Хоёр жилийн өмнөөс Маран Нельсоны бизнес хамтрагчид түүний туслах Кларагийн ажил хэрэгч, хариуцлагатай чанарт талархал илэрхийлж, олон арван удаа цэцгийн баглаа, амтат шоколад зэргийг илгээж байв. Клара хүлээж авсан цахим шуудан бүрийнхээ хариуг шөнө ч хамаагүй 15 минутын дотор илгээнэ. Пало-Алто хотод үдийн зоогийн уулзалт хийж болох япон үндэсний зоогийн газрыг хүртэл сайтар мэддэг энэхүү “бүсгүй” ажлын хуваарийг аяллын тоотой нь бөглөчихсөн хуанли илгээдэг. Клара үг үсгийн алдаа гаргадаггүй, тэр юуг ч мартаж орхигдуулдаггүй.

Гэвч тэрбээр эцэс төгсгөлгүй үргэлжлэх ажлынх нь шагналд ирүүлсэн цэцгийн баглаанаас таашаал авч чадахгүй. Учир нь Клара бол хагас алгоритм, хагас хүнээс бүрдсэн киборг юм. Таван сая ам.долларын хөрөн гө оруулалтаар боссон Сан-Фран-циско хотын шинэхэн стартап “Clara Labs”-ийнхан толгой өөд таталгүй хоёр жил ажилласны дүнд өнөөдрийн Клара төржээ. Өдгөө дөнгөж 25 нас шүргэж яваа гүйцэтгэх захирал Нельсон (Forbes-ын 2016 оны 30 хүртэлх 30 шилдэг залуусын нэгээр тодорч байсан), хамтран үүсгэн байгуулагч, технологи хариуцсан захирал Майкл Акилианаас гадна Salesforce-ын гүйцэтгэх захирал Марк Бениофф зэрэг бусад нэр нөлөө бүхий хөрөнгө оруулагчыг зогсолтгүй ирэх цахим шууданд дарагдахаас нь Клара хамгаалж, ажлын хэв маягт нь өөрчлөлт оруулна гэдэгт бүрэн итгэлтэй байна.

Арын албыг нугалж өгдөг машин сургалтын технологи дээр “Clara Labs”-ын робот туслахтай ажиллахад маш хялбар. Ажлын ачаалал, бусад шаардлагаас хамаарч сард 99-399 ам.долларын төлбөртэйгөөр үйлчлүүлэгчийн цахим хаягт Клараг нэмэлт өгөгдөл болгон суулгадаг. Та Кларагийн нэрийг хүссэнээрээ өөрчилж болно. Жишээлбэл, Нельсоны хамгийн анхны үйлчлүүлэгч, дата шинжилгээний стартап Mattermark-ийн гүйцэтгэх

Õэрэглэгчдийнхээ аюулгүй байдлыг хангахын тулд олон тэрбум ам.доллар зарцуулдаг Microsoft компани Төв болон Çүүн Åвропын бүсийн төвөө Êазахстанд нээгээд удаагүй байна. Тус төвөөс Монголыг зорин ирсэн төлөөлөгчид цахим аюулгүй байдлын зуу зуун шилдэг мэргэжилтэн Êазахстан дахь Microsoft-д ажилладгийг онцоллоо.

Дэлхий даяар цахимжиж буй энэ эринд хүмүүс өдөр тутам төрөл бүрийн технологийг өөр өөрийн зорилгоор ашиглаж буй. Тэд интернэтээс хэрэгцээ-тэй мэдээллээ хайх, нийгмийн сүлжээгээр дамжуулан бие биетэйгээ харилцах, төрөл бүрийн бараа бүтээгдэхүүн худалдан авах, банкны гүйлгээ хийх зэргээр цахим ертөнцийг улам бүр идэвхжүүлэх болжээ. Технологи хурдтай хөгжихийн хэрээр цахим орон зайг ямар нэг зорилгоо гүйцэлдүүлэх талбар болгон ашиглаж буй цахим гэмт хэрэгтнүүдийн чадвар ч мөн даган сайжирсаар байна. Тэдний учруулсан хохирол 2020 он гэхэд гурван тэрбум ам.долларт хүрнэ гэсэн урьдчилсан тооцоо байгааг Microsoft-ийн Төв болон Зүүн Европын бүсийн маркетин-гийн ахлах менежер Жорж Копилашвили өгүүлж байна. Тиймээс улс орнуудын Засгийн газар, ашгийн байгууллага болон олон улсын байгууллагууд цахим аюулгүй байдалдаа ихээхэн анхаарал хандуулах болжээ.

Тухайн байгууллагын сүлжээнд нэвтэрсэн болон нэвтрэхийг оролдсон халдлагын тоо нэг өдөрт л гэхэд 140 давж буй нь маш ноцтой үзэгдэл. Гэтэл зарим компани цахим халдлагад өртсөнөө ч мэдээгүй байх нь бий. Халдлагад их өртөж буй компаниуд ихэвч лэн найдваргүй эх үүсвэрээс программ хангам жаа авч хэрэглэсэн байдаг аж. Жорж Копилашвили “Олон улсын дата мэдээллийн корпорациас гаргасан “Лицензгүй программ ба цахим халдлагууд” тайланд нэг бүхлийг төгс харьцаа гэж тооцдог тухай тэмдэглэсэн байсан. Харин цахим аюулгүй байдлын эрсдэл болон лицензгүй программ хангамжийн харь цаа 0.79 гэж гарсан байдаг. Өөрөөр хэлбэл, найдваргүй эх үүсвэрээс программ хангамж татаж авсан тохиолдолд таны компьютер халдлагад өртөх

маш өндөр эрсдэлтэй гэсэн үг” хэмээн тайлбарлав. Тэрбээр ажлын хамтрагч Microsoft-ийн программ хангамжийн лиценз ашиглалт хариуцсан мэргэжилтэн На талья Матассовагийн хамт тус компанийн технологийн хэрэглээний талаарх мэдээллийг Монголын хэрэглэгчдэд хүргэх зорилгоор манай улсад ирсэн нь энэ юм. Тэд Microsoft-ийн технологи, үйлчилгээний давуу тал болон зөвшөөрөлгүй прог-рамм хангамж хэрэглэснээс үүсэх эрсдэлийн талаар Монгол дахь түншүүдтэйгээ мэдээлэл солилцжээ. Монголын техно-логийн салбарын ирээдүйг өөдрөгөөр харж буйгаа тэд мөн энэ үеэр хэлж байв.

Технологиос шалтгаалан бид-ний амьдралын хэв маяг бүхий л талаасаа асар хурдтай өөрч лөгд-сөөр буй. Үүнийг дагаад бусадтай

харилцах, бүтээгдэхүүн худалдан авах, зах зээлд шинэ бүтээгдэхүүн нийлүүлэх хүмүүсийн арга барил ч өөрчлөгдөж байна. “Microsoft-ийн үүрэг бол хувь хүн, байгууллага бүрийг илүү амжилтад хүрэхэд туслах юм. Ингэснээр тэдэнд бизнес эрхлэх илүү таатай нөхцөл бүрдэж, олон улсад бизнесээ тэлэх боломж нээгдэж байдаг” хэмээн Жорж Копилашвили ярьж байна. Тэрбээр өмнө нь үүлэн технологийн чиглэлээр ажиллаж байсан туршлагатай учраас Монголын компаниуд энэ технологийн тусламжтай бусад орны зах зээлд хялбар нэвтрэх боломж бүрдэнэ гэдгийг тодотгож байв. “Үүлэн технологи бол файлуудыг хаа нэгтээ зөвхөн хад галах тухай биш, харин аливаа бизнесийг цоо шинэ арга барилаар эрхлэх боломжийг

олгодог тун өргөн хүрээний ойлголт”.

Казахстан дахь Microsoft-ийн хон үүлэн технологийн бизнесийн ач холбогдлыг харил цагчдадаа таниулахын тулд их цаг хугацаа зарцуулж, хүчин чармайлт гаргадаг. Үүлэн технологи тухайн бизнес эрх-лэгчид бизнесээ илүү уян хатан, бага зардалтайгаар эрх лэх, хүссэн газраасаа ажил лах боломжийг олгодог ач хол богдолтой. Тэд үүлэн тех нологийг Казахстаны бизнес эрхлэгчдэд таниулах зорил гоор хоёр жилийн өмнө уулзалт зохион байгуулжээ. Энэ үеэр хүрэлцэн ирсэн зочид үүлэн технологийг хэрэглээндээ нэвтрүүлэхэд бэлэн биш, дотоодын IT технологид илүү итгэж байгаагаа илэрхийлжээ. Гэсэн ч Төв болон Зүүн Европын бүсийн төвийнхөн сургалт, сурталчилгаа олон удаа хийс ний үр дүнд Казахстаны биз нес эрхлэгчдийн ханд-лага өөрчлөгдөж, тэндхийн то моо хон компаниуд үүлэн технологийг хэрэглэх болж, цахим аюулгүй байдлын тухай илүү ихийг мэдэх хүсэлтэйгээ илэрхийлж, тэдэнд ханддаг болсон аж. “Хэрэглэгчдийнхээ цахим аюулгүй байдлыг хангах нь бидний үүрэг. Microsoft өөрчлөлтийг авчирна гэдэгт бид итгэлтэй байдаг” хэмээн Жорж Копилашвили онцолсон юм. Тэрбээр үргэлжлүүлэн “Хэ рэв үйлчлүүлэгч серверээ хажуу-гийнхаа өрөөнд хадгалсан нь аюулгүй шүү дээ гэж хэлбэл би Microsoft таны аюулгүй байдлыг хангахын тулд олон тэрбум ам.доллар зарцуулдаг тул таны аюулгүй гэж үзсэн нөхцөлтэй

харьцуулах боломжгүй гэж хэлнэ” хэмээн өгүүлэв.

Аливаа улсын Засгийн газар болзошгүй эрсдэлээс хамгаалах, халдлага болсон тохиолдолд хариу арга хэмжээ авах цахим аюулгүй байдлын бодлоготой байх нь чухал. Харин Microsoft компани энэ чиглэлээр Засгийн газруудтай хамтран ажилладаг тусгай хэлтсүүдтэй аж. Ту-хайлбал, цахим гэмт хэргийн асуудал хариуцсан хэлтэс нь цахим аюулгүй байдлыг дэлхийн хэмжээнд хангах зорилгоор үндэсний болон олон улсын байгууллагуудтай хамтран ажилладаг байна. “Бид Монголын Засгийн газрын төлөөлөлтэй уулзаагүй ч энэ бол хөндөх ёстой маш чухал сэдэв. Казахстан улс гэхэд л маш сайн боловсруулж, Ерөнхийлөгчийн зүгээс соёрхон баталсан цахим аюулгүй байдлын страте гитай. Ер нь Microsoft-оос бо ловс руулсан маркетингийн аж лууд тухайн Засгийн газрын болон аливаа бизнесийн үйл ажиллагааг цахим халдлагаас хамгаалах бодлого, стратегитай зайлшгүй уялдсан байдаг. Цахим халдлагаас сэргийлэхийн тулд бид тухайн улсыг Software Asset Management (SAM) procedure буюу Программ хангамжийн хөрөнгийн менежмент хэмээх аргачлалыг тогтмол хэрэг-жүүлэхийг зөвлөдөг” хэмээн На талья Матассова ярилаа. Тус менеж ментийг хэрэгжүүлснээр тухайн компани программ хан-гамжаа хэр үр дүнтэй удирдаж буйгаа, ямар төрлийн программ хангамж ажиллаж байгааг болон тэдгээрийн лиценз найдвартай, эсэхийг мэдэх боломжтой аж.

Таны шинэ туслах-Киборг

тарч, бета хөгжүүлэгч Моррилл, Акилиан нарыг нэгтгэн, хүмүүс цагийн хуваарийг хаанаас ч оруулж, төлөвлөх боломжтой сис тем бүтээжээ. “Хүмүүс манай бүтээгдэхүүнээс юу хүсэж байгааг мэдэхийг хүссэн юм” гэж Акилиан хэлэв.

Удалгүй Нельсон Y-Com-binator-т эргэн ирсэн бөгөөд эц сийн бүтээгдэхүүн болж ам-жаа гүй автоматжуулалт, машин сургалтын технологийг хөгжүү-лэхээр хоёр жил тасралтгүй ажил ласан тус газрын хамгийн залуу, цорын ганц эмэгтэй болов.

2014 онд хөрөнгө оруулалт хайх шаардлага тулгарахад Клара хөрөнгө оруулагчдын хараанд аль хэдийнэ өртсөн байв. Бениоффыг хөрөнгө оруулалтын анхны чекэн дээрээ гарын үсэг зурах үед Salesforce-ын охин компани Heroku-ийн ажилчид Клараг аль хэдийнэ хэрэглээд эхэлчихсэн байжээ. Томоохон үйлчлүүлэгчдийн тоонд Se-quoia Capital-ийн гүйцэтгэх удирдлагууд (хөрөнгө оруулсан), Stripe, Hipmunk нар багтана. Тус стартап санхүүгийн мэдээллээ нууцалж байгаа ч Forbes-ийн тооцоолж буйгаар хамгийн ачаалалтай хэрэглэгч жилд дээд тал нь 4.800 ам.доллар төлдгөөс үзвэл компанийн орлого сая сая

Цахим ертөнцийн хамгаалагч

ам.доллараар хэмжигдэх аж. Хөрөнгө оруулагчид Клара-

гийн нөөц бололцоог зөвхөн цаг төлөвлөж, хуваарь гаргахаар хязгаарлахгүй байна. Reddit-ийн үүсгэн байгуулагч Оханиан “Миний харилцагчдын нэрс цахим шуудан дотор маань замбараагүй холилдсон байдаг. Гэтэл Клара үүнийг мэдэрч, үнэхээр ухаалгаар шийдэж өгсөн. Үүнээс үзэхэд түүнд мэдрэмж, зөн совин байх шиг. Харин бид үүнийг нь нээж өгөх хэрэгтэй. Кларад программ хангамжийг сайжруулах хүчин чадал бий” гэсэн юм.

Энэ зуур Моррилл мэт нэр нөлөө бүхий томоохон хэрэг-лэгчид Сан-Францискогийн булан орчмоор Клараг магтан дуул саар явна. “Манай оффисоор зо чил сон хүмүүс миний туслах Клау диаг асуудаг юм. Түүнд нь ‘Тэр чинь жинхэнэ хүн биш шүү дээ’ гэж хариулах ч эвгүй шүү” гэв.

Х.ЦолмонЗГМ

Лавлах


ЧОЙЖИН ЛАМЫН СҮМ МУЗЕЙ

Чойжин ламын сүм музей Улаанбаатар чуулгатай хамтран "Шөнийн сүм музейд Улаанбаатар чуулга" үдшийн цэнгүүнийг зохион байгуулах гэж байна. Энэхүү арга хэмжээнд хүрэлцэн ирснээр Монголын түүх соёлын үнэт өв Чойжин ламын сүм музейн арвин баялаг сан хөмрөг, хосгүй үнэт бүтээлүүдийг үзэж, мэлмийгээ баясгахын зэрэгцээ Улаанбаатар чуулгын нийт уран бүтээлчид болон Хангарьд найрлын тоглолтыг үзэж, сонирхох боломжтой. Тоглолт ирэх сарын 7-ны 21.00 цагт болно.

УДЭТХичээлийн хэрэгсэл, дүрэмт хувцасны үзэсгэлэн худалдаа задгай талбайд ирэх сарын 3-ныг хүртэл үргэлжилнэ.

ҮНДЭСНИЙ СОЁЛ АМРАЛТЫН ХҮРЭЭЛЭН

Хичээлийн шинэ жилийн нээлтэд зориулсан шоу тоглолт маргааш болно. “Есдүгээр сарын 1” тоглолтод “The Lemons”, “A sound” хамтлагаас гадна дуучин Б.Маралжингоо, М.Номин-Эрдэнэ, С.Зоригт, А.Хишигдалай нар оролцоно. Мөн Dj BTB Anna, Muugii нар уран бүтээлээ толилуулна.

UB COMEDY CLUBАлдартай телевизийн нэвтрүүлгүүдэд өөрийн шог үзүүлбэрээр оролцсон АНУ-ын иргэн Адам Хантер Улаанбаатарын хошин шогийн клубын тайзнаа тоглоно. Дэлхийн хэмжээний Stand Up тоглолт өнөөдөр 20.00 цагт болно.

Билгийн тооллын 10Намрын тэргүүн шар бич сарын хоёр хар мэнгэтэй цагаан бар өдөрҮс засуулбал: Эрч хүч ихэснэ.Наранургах, шингэх: 06.13-19.35 Барилдлага: Үл зохилдох Шүтэн барилдлага: Төрөн түгэхүй ОСуудал: Мод

Аргын тооллын наймдугаар сарын 31, Бархасвадь гараг. Билгийн тооллын 10, Гар одтой, цагаан бар өдөр.

Өдрийн наран 06.13 минутад мандан, 19.35 минутад жаргана. Тухайн өдөр морь жилтнээ аливаа үйлийг хийхэд эерэг сайн ба үхэр, луу, хонь, нохой жилтнээ сөрөг муу нөлөөтэй тул элдэв үйлд хянамгай хандаж, биеэ энхрийлүүштэй. Эл өдөр архи уух, тамхи татах, сэтгэл муутантай нөхөрлөх зэргийг цээрлэх хэрэгтэй ба хараал, жатхыг буцаах, амьлуулах, өглөгийн түллэг хийх, хишиг дуудуулах, хот балгадын үйл, цэрэг, цагдаагийн үйл, гэр, байшингийн суурь тавихад сайн. Золиг гаргах, бомбын үйл, бэрийн үйлд муу. Өдрийн сайн цаг нь хулгана, үхэр, луу, могой, хонь, нохой болой. Хол газар яваар одогсод хойш мөрөө гаргавал зохистой.

(Өмнөх дугаарын хариу)

819356247

257469381

372148965

163872459

645927813

498513672

721694538

986735124

534281796

5

4

2

1

9

2

8

4

32

8

9

5

4

7

269

6487

56

ЗГМ: СҮДОКҮ

08.00

12.00

14.00

18.00

20.00

22.00

07.00 “Өглөө” хөтөлбөр

13.00 Мэдээ

14.00 “Цэлмэг” өдрийн хөтөлбөр /шууд/

18.20 “Амьдрал чиний төлөө” ОАК 29 дүгээр анги

20.00 “Цагийн хүрд” мэдээллийн хөтөлбөр

22.05 “Загвар өмсөгч гоо бүсгүй” УСК

07.00 “Байршил” нэвтрүүлэг

12.00 “Бизнесийн хэмнэл” давталт

14.30 “Студио 1.0” нэвтрүүлэг

18.00 “Бизнесийн төв цэг” давталт

20.00 “MadeIn-Mongolia: Гялс ХХК” нэвтрүүлэг

22.00 “Дэвид Рубенштэйний шоу” нэвтрүүлэг

08.00 “4 өнгө” цаг агаарын хөтөлбөр

12.10 “Гурван найз” ОАК 5, 6 дугаар анги

14.10 “80 саяын уналт” асуулт хариултын шоу нэвтрүүлэг

19.00 “Миний охин Ким Са-вол” ОАК 50 дугаар анги

20.45 Дэлхийн санхүүгийн түүхүүд

22.10 “Гурван найз” ОАК 7, 8 дугаар анги

12.00 “Хөтөч” мэдээллийн хөтөлбөр

15.25 Цаг агаарын хөтөлбөр

18.30 “Тог тог тог” /season-4/ 34 дүгээр хэсэг

20.00 “Оргил цаг” мэдээллийн хөтөлбөр

22.20 Авгалдай

MNB Bloomberg Боловсрол Монгол ТВ06.30 Өнөө өглөө

ТВ ХӨТӨЛБӨР

Ирвэс хамгаалах 11 камер суурилуулжээ

АМЬД ЕРТӨНЦ

Хууль бусаар олгосон газрыг хураав

УЛААНБААТАР

Нийслэлийн Засаг дарга бөгөөд Улаанбаатар хотын захирагч С.Батболд ажлаа авсан даруйдаа нийтийн зориулалттай орон сууцны хороолол дунд болон ЕБС, цэцэрлэгийн ойр орчмын газарт орон сууц, конторын барил га барих зориулалтаар газар олгохыг хориглосон захирамж гаргасан билээ. Мөн цаашид Улаанбаатар хотын суурьшлын бүсэд шинээр газар олгохгүй байх захирамжийг ч гаргасан. Тэгвэл нийслэлд хоёр болон түүнээс дээш жилээр эзэмшиж буй газраа ашиглаагүй 219 иргэн, хуулийн этгээдийн газар эзэмших эрхийг цуцалсан бол энэ удаа хууль зөрчин олгосон гурван газрын захирамжийг хүчингүй болголоо.

Тодруулбал, 2012-2014 онуудад олгогд сон, Баянзүрх дүүргийн арван нэг дүгээр хорооны нутаг дэвсгэр, Маршалын гүүрний зүүн талд амралт, зугаалгын зориулалтаар долоон га газрыг Улаанбаатар хотын Захирагчийн ажлын албанд эзэмшүүлснийг хүчингүй болгов. Мөн Хан-Уул дүүргийн наймдугаар хорооны нутаг дэвсгэрт судалгаа, эрдэм шинжилгээний зориулалтаар 55 ам.метр газрыг “Сүрлэг-Ордон” ХХК-д, 19 мянган ам.метр газрыг иргэн Э.Мөнхбаатар эзэм шиж байсныг хүчингүй болгов.

ЗУРХАЙ

ҮЗВЭР

ЦАГ АГААР

УЛААНБААТАРVIII.31 23o

9o

IX.1 22o

10o

IX.2 17o

9o

IX.3 18o

7o

IX. 18o

7o 6 м/с

5 м/с

9 м/с

6 м/с

8 м/с

6 м/с

8 м/с

6 м/с

9 м/с

5 м/с

Түр зуурын бороотой Түр зуурын бороотойҮүлшинэ Түр зуурын бороотой Үүлшинэ

УВС25o

11o

ХОВД 22o

12o

ЗАВХАН20o

7o

БАЯНХОНГОР21o

9o

ГОВЬ-АЛТАЙ18o

8o

ӨВӨРХАНГАЙ 21o

8o

АРХАНГАЙ 21o 7o

ХӨВСГӨЛ 19o

7o

БУЛГАН22o

7o

ТӨВ 21o

8o

ДУНДГОВЬ 24o 9o

ӨМНӨГОВЬ28o

13o

ГОВЬ-СҮМБЭР 25o

10o

ДОРНОГОВЬ 26o

13o

СҮХБААТАР 24o

6o

ХЭНТИЙ 23o

6o

СЭЛЭНГЭ 25o

9o

ОРХОН22o

10o

ДАРХАН-УУЛ26o

10o

ДОРНОД 22o

6o

БАЯН-ӨЛГИЙ22o

9o

Өмнөх дугаарын хариу / 08.29

ЗГМ: ҮГИЙН СҮЛЖЭЭ

Завхан аймгийн Алдархаан сумын ирвэс ихтэй таван га зарт камер суурилуулж, судал гаа хийж эхэлжээ. Тодруулбал, тус сумын Худаг-Улаан, Улаан хайрхан, Хөх ам зэ рэг газарт 11 автомат камер суу рилуулсан байна. Тус ка ме руудыг Ирвэс хамгаалах сан, АНУ-ын ирвэс судлалын төвтэй хамтран суурилуулсан бөгөөд тус газ руудад ажиг лалт судалгаа, мо ни торингийн ажил хийнэ. Өнөөдрийн байд лаар урьд чилсан судалгаа гаар Ал дар хаан суманд 54 ирвэс байгаа аж.

Жолооч нар 30 мянган зөрчил гаргажээ

ЗӨРЧИЛ

Энэ оны эхний хагас жилийн байдлаар Эрээн хотод зорчиж буй манай ул сын сууд лын болон том оврын авто машины жолооч нар Хя тадын Замын хөдөлгөө-ний дүрэм, бусад холбогдох хуу ль тогтоомжийг 30800 удаа зөрчжээ. Тодруулбал, 16000 удаа замын тэмдэг, тэмдэг лэл дайрсан бол гэрлэн дохио зөрчсөн 8500 зөрчил бүртгэгджээ. Мөн 3300 удаа урсгал сөрсөн бол дөр вөн жолооч согтуугаар тээврийн хэрэгсэл жолоодсон байна. Тус хотын удирдлагын зүгээс хил хооронд зорчигч сууд лын болон ачаа тээврийн автомашинуудад хийж буй үзлэг шалгалтыг сайжруулах, БНХАУ-ын замын хөдөлгөөний дүрэм, хууль тогтоомжийг са-хиу лахыг сануулжээ. Иймд тех никийн хувьд бүрэн бус тээврийн хэрэгсэл жолоодох-гүй байх, тээврийн хэрэгслийн хүн тээхэд зориулаагүй хэсэгт хүн тээвэрлэхийг хоригложээ. Үүнээс гадна согтууруулах ун дааны зүйл хэрэглэсэн үедээ тээврийн хэрэгсэл жолоодох-гүй байх зэргээр хөдөлгөөний аюул гүй байдлыг ханган за-мын хөдөлгөөнд оролцохыг сануулсан байна.

Б.ТогтохЗГМ

БОСООГООР:1. Саарал2. Обийн булан дахь хойг

3. Сөүл хот дахь мөрөн4. Солонгосын мөнгөний нэгж

6. Сүхбаатар аймгийн харъяат алдарт уяач7. Малын хоолой

орчмын хэсэг8. Их долоон орны нэг 10. Шатрын ноёныг хоргоох үг11. Шавран сав12. Бага хэмжээ13. Хойд Америкийн сагсан

Mr. Баагийгийн ПАЯН....

За энэ л мөн

байх...?

Аль нь танай хүүхэд вэ? За аль нь ч яах вэ.

Маргааш эргүүлээд аваад

ирэхээс хойш. Айн !!!

ЗГМ: КОМИКС

ОНЦЛОХ ҮЗВЭР

Хурд хамтлагийн санаачилгаар Монголын рок попын шилдгүүд хамтран гал түймрийн эсрэг улаан гараараа тэмцэж буй онцгой байдлын албаны эрэлхэг залууст зориулж хандивын тоглолт хийх гэж байна. Эх орон, байгаль дэлхийн төлөө сэтгэлээ чилээж, гал түймэртэй тэмцэхэд өөрсдийн сэтгэлийн хандиваа өргөхийг хүсэж байгаа хэн бүхнийг “Бид эх орондоо хайртай” тоглолтод хүрэлцэн ирэхийг уриалжээ. Тасалбарын үнэ 10 мянган төгрөг бөгөөд тоглолтын орлогыг Онцгой байдлын ерөнхий газарт онгоц худалдан авахад зориулан хандивлах юм байна. Тоглолт маргааш Төв цэнгэлдэх хүрээлэнд болно.

Бид эх орондоо хайртай

НИСЛЭГИЙН ЦАГИЙН ХУВААРЬ

УБ-Пусан 06.05 10.35Пусан-УБ 11.30 14.30УБ-Хонконг 06.25 10.55Хонконг-УБ 12.05 16.45УБ-Франкбурт 10.00 13.00Франкбурт-УБ 14.30 05.00 +1УБ-Бээжин 17.55 20.10Бээжин-УБ 02.00 04.30Сөүл-УБ 14.20 16.50УБ-Сөүл 08.45 12.50Ханбумбат-УБ 10.40 11.45УБ-Ханбумбат 08.40 09.50

ГАЛТ ТЭРЭГНИЙ ЦАГИЙН ХУВААРЬ

УБ-Москва 13.50 14.28Эрээн-УБ 18.00 11.15УБ-Эрхүү 21.10 02.40Эрхүү-УБ 15.35 06.20УБ-Хөх хот 20.00 20.49Хөх хот-УБ 22.50 11.15УБ-Эрдэнэт 20.30 07.45Эрдэнэт-УБ 19.10 05.48УБ-Сүхбаатар 21.15 05.12Сүхбаатар-УБ 20.55 05.03Сайншанд-УБ 20.25 07.01УБ-Сайншанд 09.15 19.15Зүүнхараа-УБ 04.25 08.40

ТАИ

Ө

ЛИ ЛАГНАХ

Р

Л

Б

ДОХ

У

Г СН ИА СДИАЗ

И

АЖУ

Л

НЭНА

Ч ИО

Р Е

И Н

Д

Ө

ЭНҮ

УТАР

Г

Э

МАН

Г

И

ЖИН

О Ө

Н

Ө

ГТН ГО

НТАР

О У

1

3 4

10 11 12 13

5

14

6

9

7 8

2 бөмбөгийн холбоо (товчилсон нэр)

ХӨНДЛӨНГӨӨР:3. Автомашины ослоор нас барсан Зөвлөлтийн хоккейн од5. Эрдэнийн чулуу

9. "Харуул Алтай" романы зохиогч, төрийн шагналт зохиолч агсан10. Шувуу маллагч 14. Эрдэмтэн зохиолч агсан


Фото сурвалжилга

Догдлол, жагсаал зэрэгцсэн нэг өдөр

Есдүгээр сарын нэгэн ойртсон тул хувцас, хичээлийн хэрэгслийн үнэ огцом нэмэгджээ.

Маргааш хичээлийн шинэ жил эхэлнэ. Зунжин амарсан хүүхдүүд ангийнхан, багш нартайгаа уул-захаар сэтгэл догдлон хүлээж байгаа. Хүүхдийнхээ хичээлийн хэрэглэл, хувцсыг амжиж ава-хаар яаран буй эцэг, эхчүүд худалдааны төвүүдээр дүүрэн. “Нарантуул”, “Дүнжингарав” төв болон Чин гисийн талбайд үргэлжилж буй үзэсгэлэн худалдаа өчигдөр хөл, хөдөлгөөн ихтэй байлаа. Үүнтэй зэрэгцэн ерөнхий боловсролын сургуулийн 10 мянга гаруй багш Чингисийн талбайд жагссан юм. Тэд Засгийн газраас цалин нэмэхийг шаардаж, бодитой хариу өгөхийг хүлээж буй. Хичээлийн шинэ жилийн өмнөх хүлээлтээр дүүрэн нэг өдрийг гэрэл зургаар хүргэе.

Сурагч цамц “Нарантуул” захад хамгийн хямд буюу 8000 төгрөгийн үнэтэй байна. Бусад худалдааны төвд материалын чанараас хамаарч 16-20 мянган төгрөгөөр худалдаж байна.

Хичээлийн хэрэгсэлд 50-100 мянган төгрөг зарцуулж байна

С.БатсайханЗГМ


Сурагчийн дүрэмт хувцас материал, хэмжээнээсээ хамаарч 41-98 мянган төгрөгийн үнэтэй байна.

Нэгдүгээр ангид орох гэж буй зургаан настнуудад юм бүхэн сонин.

Багш нар цалинг 1.6 сая төгрөгт хүргэх, боловсрол болон шинжлэх ухааны салбарын ажилтнуудын нийгмийн баталгааг сайжруулах шаардага тавив.

Сургуулийн хүүхдийн хичээлийн хэрэглэлийг бэлдэхэд нийт 100 мянга, цэцэрлэгийн хүүхдийнхэд 50 мянга орчим төгрөг зарцуулж буйгаа эцэг, эхчүүд хэлж байв.

Австрали улс Филиппиний мөргөлдөөнд туслах санал тавилаа

Android-д зориулсан баяжуулсан дүрслэлийн камер

Канберрагийн санал нь Филиппинийг дэмжих Австралийн байр суурь шинэ шатанд шилжсэний нотолгоо. > 10

Android AR хөгжүүлэх хэрэглүүр үүссэн нь ухаалаг утасны гол хоёр платформд шинэ технологи нэвтрэхэд тустай. > 10

Сэм ФлемингХарви хар салхинаас үүдсэн

аадар борооны улмаас Техас мужийн Хьюстон хотод сүүлийн хэдэн арван жил үзэгдээгүй хүчтэй гамшиг нүүрлэлээ. Салхилж эхэлсэн Харви шуур га усан бороо болон хувирч, Техасын зүүн болон Луизиана гийн ба руун нутагт 52 инч хүртэлх хур тунадас унах төлөвтэй байна. Үерийн хаалт нурсны дараа Хьюстоноос урагш оршдог Бразориа тойр гийн захиргаа иргэдийг хо тоос түргэн нүүхийг уриалжээ. Түүнч лэн хотын баруун дүүрэгт байрладаг усан сан савнаасаа хальж эхэлсэн байна. Аврах, эрэн хайх ажиллагаа үргэлжлэхийн сацуу Ерөнхийлөгч Трамп гэргийн хамт Техасын Корпус Кристи хотод мягмар гарагт иржээ.

Америкийн дөрөв дэх том хотын нэлээд хэсэг нь усанд автаж, олон мянган оршин суугч түр орогнох байр хайж байна. Албаны мэдээгээр 450 мянга орчим иргэнд холбооны тусламж шаардлагатай болжээ. Үндэсний гвардийн генерал Жеймс Витхэм амь аврах болон дэмжих ажиллагаа хэдэн өдөр, долоо хоногоор үргэлжлэх болно гэв. Хьюстоны цагдаагийн дарга Арт Асеведо 3500 хүн аварсныг мэдээллээ. Moody's Analytics-ын тооцоогоор гамшгийн улмаас эд хөрөнгө сүйдсэн болон үйлдвэрлэл зогссоны хохирол 45-65 тэрбум ам.доллараар хэмжигдэж байна.

Энэ үнэлгээ Харви хар салхийг 1980-аад оноос хойш тохиолдсон таван том байгалийн гамшгийн тоонд оруулжээ. Хьюстонд төвтэй Hudson Forest төвийн улс төрийн шинжээч Крис Биверз “Хүмүүс

Брайн ХаррисӨмнөд Солонгосын хамгийн том

авто үйлдвэрлэгч Hyundai Motor компани Хятад дахь үйлдвэрүүдээ зогсоосон нь Бээжин, Сөүлийн улс төрийн зөрчлийн илрэл болов. Тус компанийн Бээжин дэх салбар орон нутгийн нийлүүлэгчид төлбөрөө хийхээс нааш бараа нийлүүлэхээс татгалзсан тул дөрвөн үйлдвэрээ зогсоосныг мэдэгдлээ. Hyund-ai-гийн хамгийн том зах зээл болох Хятадад өнгөрсөн сард борлуулалт 65 хувиар буурсны дараа хүнд цохилт болж байна.

Оны эхээр Хойд Солонгосын пуужингаас хамгаалах Америкийн системийг Өмнөд Солонгост суурилуулж эхэлснийг Бээжин эсэргүүцэж, эдийн засгийн хариу арга хэмжээ хэрэгжүүлж байгаа юм. ТHAAD хэмээх уг системийг ойрхон байрлуулсан нь Хятадын зэвүүцлийг төрүүлж, тус улсын эсрэг цэргийн тагнуулын ажиллагаа явуулах давхар зорилготой гэж үзэж байна. Тэр үеэс эхлэн Хятадын тал Сөүлийн эсрэг бүрэн хэмжээний эдийн засгийн дайн эхлүүлж, Өмнөд Солонгосын Hyun-dai, Lotte мэтийн компаниудыг шахаж хавчих болсон юм.

Hyundai-гийн борлуулалтын дөрөвний нэгийг Хятадын зах зээл эзэлдэг ба сая хаагдсан үйлдвэрүүд 1.35 сая машин үйлд вэрлэх хүчин ча далтай. Тус компанийн Хятад дахь борлуулалт унасан нь тэн дэх сал барууд бензиний хуванцар банк хийхэд шаардлагатай хөрөн-гө оруулалт хийж чадаагүй гээс үүдсэн хэмээн асууд лыг шийд-вэрлэхээр ажиллаж байгаа хэмээв. Солонгосын хэвлэлд бичсэнээр

Хойд Солонгосын эсрэг бүх арга хэрэгслийг ашигланаКатрина Мансон, Робин Хардинг

Мягмар гарагийн өглөө Хойд Солонгосын хөөргөсөн пуужин Японы Хоккайдо арал дээгүүр нисэж өнгөрсний дараа АНУ-ын Ерөнхийлөгч Дональд Трамп тэдний эсрэг “бүх боломжийг ашиглана” хэмээн анхааруулав. Тэрбээр Пхеньяны үймээн дэгдээсэн алхам ганцаардлыг нэмэгдүүлнэ гээд “Дэлхий ертөнц Хойд Солонгосын сүүлийн мессежийг цочирдон хүлээж авсан. Тус дэглэм басамжлалаа илт харууллаа” хэмээн мэдэгджээ. Энэ үйлдэл нь Умардын сүүлийн хорин жилд хийсэн туршилтуудаас хамгийн ноцтой нь болсон юм. Уг туршилт нэлээд урагш ахисан цөмийн пуужингийн хөтөлбө рийг зогсоож, Ким Жон Уныг хэлэлцээний ширээнд суулгах АНУ-ын хүчин хүчин чармайлтыг хөсөрдүүллээ.

Лхагва гарагт Хойд Солон-госын телевизээр Ким пуужин хөөргөлтийг биечлэн хянаж, “Гуамыг тогтоон бари х эхлэл” хэмээн ярьсан бичлэг нэвтрүүлсэн байна. Энэ сарын эхээр Пхеньян Ном хон далай дахь Америкийн харьяаны жижиг аралд цохилт өгнө хэмээн заналхийлсэн билээ. Хойд Солонгос ямагт өдөөн хатгасан мэдэгдэл хийсээр ирсэн ч Америкийн газар нутагт хүрэх хүчин чадалтай пуу жин боловсруулах магадлал нь түгшүүрийг эрс нэмэгдүүлсэн юм. Хэрэв Умардын дэглэм АНУ-д заналхийлбэл “догшин галаар угтана” гэсэн ноён

Техасчууд үерийн гамшигт нэрвэгдлээ Hyundai Хятад дахь үйлдвэрээ зогсоов

Польш улс Европын холбооны байр суурийг няцаалааВаршавын шинэчлэл нь Брюссель, Хууль зүй, шударга ёсны нам, Франц гэсэн гурван талын тэмцэл болж хувирлаа. > 10

билээ. Техас мужийн захирагч Грег Алботт Ерөнхийлөгч Те-хаст тулгарсан хүнд сорилт той танилцаж, тусламж шаардлага-тайг ойлгоосой гэж хүсэж бай гаагаа илэрхийлэв.

Ноён Трамп Холбооны гамш-гийн менежментийн агентлагийн төсвийг танах болон хилийн хана босгох төсвийн улмаас засаг захиргаа зогсоно гэсэн үг яриа аврах ба сэргээн босгох ажилд нөлөөлөхгүйг онцолсон байна. Техасыг санхүүжүүлэх хөрөнгө гаргах ажил АНУ-ын Конгресс есдүгээр сард улсын өрийн таазыг дээшлүүлэх маргаантай давхцаж магадгүй юм. Генерал Витхэмийн ярьснаар аврах ажиллагаанд 20-30 мянган цэргийн албан хаагчийг нэмж хамруулах, нэмэлт техник хэрэгсэл шаардлагатай байна. Тэрбээр “Хүмүүс ядарсан

тайван, аюулгүй байдлыг үлэмж бусниуллаа. Манай Засгийн газар Хойд Солонгост хатуу эсэргүүцэл илэрхийлж байна” гэж мэдэгдсэн.

Ноён Трамп, Абэ нар туршил-тын дараа утсаар ярьж, Пхеньянд үзүүлэх дарамт шахалтаа нэ-мэг дүүлэ хээр тохиролцсоныг мэдээлсэн боловч Цагаан ордон ямар арга авахыг дурдсангүй. Хоёр улс НҮБ-ын Аюулгүйн Зөвлөлийн онц хуралдааныг яаралтай зарлаж, хариу арга хэмжээг хэлэлцэхийг уриалсан байна. Нэг дипломатын хэлс-нээр, хатуу буруушаахаас гадна нэмэлт хориг тавьж магадгүй юм. Тэрбээр Орос, Хятад улс болгоомжтой хандахыг сануулж буйг онцлоод “Япон улсад

ихээхэн хамаатай боловч тэд юу санал болгохыг мэдэхгүй байна” гэжээ.

НҮБ-д суугаа АНУ-ын Элчин сайд Никки Халейн туршилтыг “асар хариуцлагагүй, хүлээн зөвшөөрч болшгүй үйлдэл” гэж онцлоод НҮБ-ын хоригийг удаа дараа зөрчиж байгааг сануулав. Тэрбээр “Японы 130 сая хүн амын дээгүүр пуужин нисгэсэн шиг үйлдлийг ямар ч улс хийж байгаагүй. Үүнийг хүлээн зөвшөөрөх ёсгүй. Ямар нэгэн ноцтой зүйл тохиолдож болно” гэжээ. Өмнө нь бямба гарагт Хойд Солонгос Япон тэнгис рүү гурван ойрын зайн пуужин харвасныг Пентагон өдөөн хатгалга гэж мэдэгдсэн билээ. Ноён Трамп “Ким АНУ-ыг

Трампын үг харилцааг улам хурцатгасан.

Сүүлийн үед Трамп болон АНУ-ын албаныхан үгээ цэнэх болсон хэдий ч мягмар гарагт Ерөнхийлөгчийн хийсэн мэдэгдэл Хойд Солонгост учирч болох хохирлыг сануулав. Японоос зүүн тийш 1180 км зайд далайд унасан пуужин тус улсын хоёр дахь том Хоккайдо арал дээгүүр нисэж өнгөрсөн. Японы Засгийн газар түгшүүр зарлаж, иргэдээ нуувчинд байрлуулсан бөгөөд Ерөнхий сайд Шинзо Абэ зэвүүцлээ хурцаар илэрхийл-сэн билээ. Тэрбээр “Японоор дамнуулан пуужин хөөргөсөн нь байж болшгүй, ноцтой аюул занал үүсгэсэн, хэрээс хэтэрсэн үйлдэл бөгөөд бүс нутгийн энх

хүндэтгэж эхэллээ” гэж хэлсний дараахан уг туршилт болжээ.

Энэ сарын дундуур Пхеньян Япон болон Гуамд заналхийлэх нь намжсаны дараа АНУ-ын албаныхан Умардыг бодлоо өөрчилж, хэлэлцээ хийхийг хүсэж буйн тэмдэг гэж найдаж байв. Вашингтон олон улсын эвсэл байгуулж, эдийн засгийн хориг тавихын зэрэгцээ хэлэлцээний урьдчилсан нөхцөл болгож, пуужингийн туршилтыг зогсоо хыг шаардсан.

Гэвч наймдугаар сарын сүүлээр АНУ, Өмнөд Солонгос улс 10 хоног хамтарсан цэргийн сургуулилалт явуулсан нь Хойд Солонгос төдийгүй Орос, Хята дын зүгээс шүүмжлэлтэй тулгарч, Солонгосын хойгийг

асар хүнд байдалд орлоо. Байгаа бүхнээ алдаж, орох оронгүй болсон” хэмээв. Тэрбээр ням гарагт хийлдэг завьтай аврах ажиллагаанд оролцсон бөгөөд 50 хүнийг гэрээс нь аварчээ. Тэдний зарим нь хоёр давхрын тагтан дээр байсан гэнэ. Түүний амьдардаг Баффоло голын эрэг хавьд байшингуудын гуравны хоёр нь усанд автжээ. Ноён Биверийн байшин үерт сүйдээгүй боловч цахилгаан тасарсан тул найзындаа байгаа аж.

Энэхүү үйл явдал байгалийн гамшгийн үр дагаврыг зохи-цуулах Ерөнхийлөгч Трампын анхны сорилт юм. Ерөнхийлөгч асан Жорж Буш Катрина хар салхины хор уршгийг бүрэн ухаараагүй байж, аврах бай-гууллагыг хэт магтсан учир ихээхэн шүүмжлэлд өртөж байсан

17 сая ам.долларын төлбөрийн асуудал яригдаж байгаа аж. Hyundai Motor болон Хятадын BAIC Motor-ын хамтарсан үйлд вэр зөвхөн дотоодын зах зээлд зориул-сан машин гаргадаг. Салбарын хэвлэлийн төлөөлөгч хэлэхдээ, Бээжин дэх гурав, Ханжоу дахь нэг үйлдвэрийг өнгөрсөн долоо хоногоос аажмаар зогсоож эхэлс-нийг мэдээлсэн. Гэхдээ хэзээ эргэн нээгдэх нь тодорхойгүй байна.

Hyundai Motor компани өөрийн салбар Kia-гийн хамт дэл хийд тавд жагсдаг агаад Хятадын шахалтад өртөж буй анхны гадаадын компани биш юм. 2012 онд Бээжин, Токиогийн газар нутгийн маргаанаас үүдсэн Японыг эсэргүүцсэн хөдөлгөөний үеэр Toyota-гийн борлуулалт Хятадад эрс унаж байсан билээ. Зургадугаар сард гаргасан улир-лын тайланд Hyundai-гийн цэвэр ашиг өмнөх оны мөн үеэс 48 хувь доошилж, 815 сая ам.доллар болсон нь шинжээчдийн таамгаас нэлээд доогуур үзүүлэлт юм. Тус корпорацийн ашиг 14 улирал дараалан унаж байна.

Эдний хоёр дахь том зах зээл болох АНУ-д ч ялгаагүй Hyundai компани дарамтад өртөөд буй. Honda, Toyota зэрэг өрсөлдөгчид нь шахахаас гадна Hyundai, Kia хоёр хөдөлмөрийн маргааны улмаас нэр хүнд нь сэвтжээ. Тус компанийн дэд ерөнхийлөгч Чой Биун Чул “Бизнесийн орчин найрсаг бус байна. Иймэрхүү гадаад хүчин зүйлийн улмаас оны хоёр дугаар хагаст борлуулалтад хүндрэл учрах байх” гэжээ.

Японы Засгийн газар түгшүүр зарлаж, иргэдийг нуувчинд байрлуулсан бөгөөд Ерөнхий сайд Шинзо Абэ зэвүүцлээ илэрхийлээд байна.

хурцатгав. Хоёр их гүрэн НҮБ-ын хоригийг баталсан боловч АНУ дахин хатуу арга хэмжээ авахыг дэмжихгүй байж болзошгүй. Учир нь Москва, Бээжин хоёр АНУ цэргийн сургуулилалтаа зогсоовол Хойд Солонгос пуужингийн туршилтаа царцаах ёстой гэсэн бодлоготой байгаа. Хятадын тал зөвхөн цөмийн хөтөлбөр болон алсын тусгалтай пуужингийн туршилтыг хүлээн зөвшөөрөхгүй гэж мэдэгдсэн юм.

Хятадын Гадаад хэргийн яамны хэвлэлийн төлөөлөгч Хуа Чунинг сүүлийн туршилтын дараа “Өнөөгийн нөхцөлд зохих талууд бие биеэ өдөөн хатгах буюу бүс нутгийн байдлыг хурцатгах алхам хийх ёсгүй. Бүх тал болгоомжтой хандаж, хойгт энх тайван, тогтвортой байдлыг хамтдаа тогтоох ёстой” гэж мэдэгдсэн. Мяг мар гарагийн туршилт нь Хойд Солонгосын энэ онд хөөргөсөн 18 дахь удаа гийн пуу жин хөөргөлт боллоо. Түүнчлэн таван удаа цөмийн туршилт хийсэн. Өмнөд Солонгосын Ерөнхийлөгч Мун Жаэ Ин Пхеньян алсын тусгалтай цөмийн пуужин боловсруу-лахыг оролдож байгаа нь улаан шугам давсан явдал гэж саяхан мэдэгдсэн.

Өмнөд Солонгосын тагнуулын албанаас парламентадаа өгсөн мэдээлэлд Хойд Солонгос Пунги-ри талбайд дахин цөмийн тур шилт хийхээр төлөвлөсөн боловч тив алгасах баллистик пуужин гийн онилох технологи нь доогуур түвшинд байгааг дурдсан байна. Америкийн цэргийн командлагчид Хойд Солонгосын эсрэг дайн зарлах нь сүйрлийн аюул дагуулах тул дипломат арга замыг илүүд үзэж буйгаа илэрхийлсэн. Өмнөд Солонгосын нийслэл Сөүл хот Умардын хилээс 50 км зайд оршдог тул их бууны галын тусгалд багтдаг.

BBM©

тул Техаст үе шаттай ажиллах хэрэгтэй. Гэхдээ Батлан хамгаа-лах яамны нийт хүчин чадал энэ ажлыг даах боломжтой. Бидний аврах ажиллагаа өмнөх туршлагаас ялгаатай байлаа” гэжээ.

Хьюстоны захирагч Сильвестер Тернер тус хот өөрийн оршин суугчид төдийгүй ойр хавиас ирж буй орон гэрээ алдсан хүмүүсийг байраар хангахад бэлэн байгааг мэдэгдэв. Тэрбээр “Бид хүмүүсийг хүнд байдлаас гаргахын тулд үүд хаалгаа нээж, байрлуулна” гээд эмх цэгцтэй, зөв хандлагатай байхыг уриалав. Ноён Асеведо Хьюстонд шөнийн цагаар дээрэм, тонуул гарсныг мэдээлээд ийм явдалд зэвүүцэж буйгаа ярьсан юм.

BBM©

Австрали улс Филиппиний мөргөлдөөнд туслах санал тавив

BBM©

BBM©

Тим БрэдшоуЭрэлт ихтэй хэрэглээний

про граммын зах зээлд Apple, Facebook-тэй өрсөлдөж буй Google компани аndroid ухаалаг утсанд зориулсан augmented-re-ality (AR) буюу баяжуулсан дүрслэлийн камерын шинэ загвар сонирхууллаа.

ARCore камер нь бодит ертөнцөд уялдуулсан дижитал дүр, дүрс бүхий тоглоом, апп-ликэйшн хөгжүүлдэг программ хангамж хөгжүүлэгчдэд туслагч болж чадна. Уг камерын эффект нь өнгөрсөн онд мобайл аппликэйшны салбарт шуугиан дэгдээсэн Pokemon Go, Snap-chat-ийн сельфи баг, бүжиглэдэг хотдог дүрийнхтэй төстэй.

AR нь компьютер тооцооллын ертөнцийн шинэ үеийн шилдэг технологи гэдэгт Apple-ийн тэр гүүн Тим Күүк зэрэг Ца-хиу рын хөндийн удирдагч нар санал нэгддэг. AR апп ли кэйшн бүтээж, хөгжүүлэгчдийн ажлыг хөнгөвчлөх нь техноло гийн компаниудад тулгамдсан

Мэрин ХанПольшид ардчиллын хэм хэм-

жээ алдагд саар байгаад “эмгэнэл илэрхийлж буй” Евро пын хол-бооны байр суурийг Варшав ня цаалаа. Энэ нь дорнод Европын улс Брюссельтэй зөрчилдөж буйн шинэ илрэл болов.

Польшийн Засгийн газ раас хууль тогтоох байгууллагын бие даасан, хараат бус байдлыг хангах ёстой хэмээн Европын комиссоос шаардсаны хариуд Варшав 12 хуудас хариу мэдэгдэл гаргаад байна. Уг мэдэгдэлд хуу-лийн төлөвлөгөөт шинэчлэл нь “Европын стандартад нийцэж байгаа”-г онцлон дурджээ.

Польшийн эрх баригч Хуу ль зүй, шударга ёсны намаас төлөв-лөж буй хуулийн шинэч лэлийг эргүүлэн татах, эс бө гөөс тус улсын Үндсэн хуульд ний цүүлэн засвар оруулах шаард лагыг Ев-ропын комиссоос энэ долдугаар сард Варшавт тавьсан.

Шаардлагад хариу өгөх дөр-вөн долоо хоногийн хугацаа да ваа гарагт дууслаа. Хууль зүйн тог толцоог улс төржүүлж буй та лаар “үндэслэлгүй” сэт-гэл зовогч Европын комиссын

асуудал болж хувирлаа. Google-ийн ARCore-оос өмнө

буюу энэ оны дөрөвдүгээр сараас Facebook компани Camera Effects платформ ажиллуулж эхэлсэн. Мөн зургадугаар сард Apple компани өрсөлдөгч бүтээг-дэхүүн болох ARKit-аа нийтэд сонирхуулсан. ARKit-ийг ирэх сард гарах ёстой iOS-ын шинэ хувилбарт нэгтгэж өгөх юм.

Одоогоор “программ хөгжүү-лэгчдийн хязгаарлагдмал түв шинд” байгаа ARCore да-раа гийн хэдхэн сард 100 сая ширхэг аndroid утсанд нэвтэрнэ хэмээн Alphabet-ийг эзэмшигч Google компани тайлбарлав. Ийм утсанд Samsung-ийн Galaxy S8, Google-ийн өөрийнх нь Pixel

болон Huawei, LG, ASUS-ын загвар орж байна.

Google-ийн блогоос үз вэл, компью тер аргаар бү тээ сэн хүүхэл дэйн арслан, робот нь өрөөний дотор, гад наас хамаарах гүйгээр гэр лийн өөрчлөлтөд зохицон хөдөлж байгаа юм. ARCore программ

шаард лага хууль ёсны эсэхэд эргэлзэж буйгаа тайлбар ласан урт тайлбарыг Варшаваас Брюс сельд илгээлээ.

Польшид маргааны бай болоод буй хуулийн шинэчлэлээр тус улсын пар ламент нь шүүгчдийг томилдог байгууллагаа хя-налтдаа авах ёстой. Мөн Ерөн хийлөгчид захирагдахгүй байгаа дээд шүүхийн шүүгч нарыг огцруулах эрх эдэлнэ. Энэхүү шинэчлэл нь шүүхийн байгууллагын үйл ажиллагааг илүү үр дүнтэй болгоно хэмээн Варшав тайлбарладаг. Иргэдийн эсэргүүц лээс шалт гаалан анх санаачилсан дөрвөн хуулийн төслөөс хоёрт нь Ерөн хийлөгч Анжей Дуда хориг та вьжээ.

Хуулиас дээгүүр гарах гэсэн Польшийн эрх баригчдын оролд-логын эсрэг Европын холбоо хатуу байр суурь баримталдаг. Шүүгч нарыг хүчээр огцруулдаг болох аваас Европын холбооны гэрээний долдугаар зүйлийн заалтыг хэ рэг жүүлэх эрсдэл үүсэхийг тус холбоо Варшавт са нуулсан юм.

Европын холбооны гишүүн улсууд санал хураасны эцэст

Жэйми СмитМинданао арал дахь “Ис-

ламын улс”-ын босог чид той цуст байлдаан өрнүүлж буй Филиппиний армид зөвлөгөө өгч, дад лагажуулах цэрэг илгээх сана лыг Австрали улс тавьж байна.

Австралийн Гадаад хэргийн сайд Жюли Бишоп энэ сарын эхээр Филиппиний Ерөн хийлөгч Родриго Дутер тетэй Манилад уулзсан. “Терроризмын эсрэг тэм цэгч Филиппинд үзүүлэх” тусламжаа өргөжүүлэх үүднээс Австрали улс уг саналаа тавьж буйг Гадаад хэргийн сайд тайлбарласан юм.

Өмнөд Хятадын тэнгис дэх нутаг дэвсгэрийн маргаан, Умард Солон госын пуужингийн хөтөлбөрөөс үүдэн бүс нутагт АНУ, БНХАУ сөргөлдөж буй үед Канберра Зүүн өмнөд Азийн холбоотнуудтайгаа тогтоосон харилцаагаа бэхжүүлж эхэллээ. “Бид Иракийн армид зөвлөгөө өгөх, туслах, дадлагажуулах үү рэг гүйцэтгэж байсан. Үүн шиг тус ламжийг Филиппинд мөн адил өгч чадна. Учир нь Филиппиний зэвсэгт хүчин ISIS-тай ширүүн тулаан өрнүүлж байна” хэмээн хатагтай Бишоп мягмар гарагт мэдэгдлээ.

Филиппиний өмнөдөд ISIS бо дитой бэхжиж буйд түгшсэн Австрали улс “бүс нутаг дахь” аюул заналыг сөрөхөд бололцоогоороо бүх туслах эрмэлзэлтэй сайд онцлон өгүүлж байлаа.

Android-д зориулсан баяжуулсан дүрслэлийн камер

Польш улс Европын холбооны байр суурийг няцаалаа

Канберрагаас тавьж буй санал нь АНУ, Индонез, Малайзаас Филиппинийг дэмжих амлалттай утга ижил. Филиппиний өмнөдөд орших Минданао арлын Ма рави хотноо Филиппиний арми зэв сэгт босогчидтой ширүүн тэмцэж буй үед эдгээр амлалт гарч байна. Ням гарагийн байдлаар амь үрэгдсэн хүмүүсийн тоо 700 дөхөөд байгааг Филип пиний армийн удирдлага мэдэгдлээ.

Филиппинд салан тусгаарлах зорилготой мөргөлдөөн гүнз-

гийр сэн нь ISIS-ийн зэвсэгт бүлэглэлүүд Зүүн өмнөд Азид бэхжиж буйн илрэл болж байна. Мөргөлдөөнд Филиппиний Засгийн газрыг дэмжих зорилгоор Австрали тагнуулын нисэх онгоц болон холбогдох тех-ник ажилт наар тусалсан удаатай.

Зэвсэгт хүчнээ оролцуулах са нал нь исламист радикал босогч дын эсрэг баримт лах Австралийн байр суурь шинэ шатанд шилжсэний нотолгоо. Мөн мансууруулах бодисын

эсрэг цуст тэмцэл нь дэлхий нийтийн шүүмжлэлд өртөөд байгаа ноён Дутертегийн засаг захиргааг Австрали улс дэмжиж буйн илрэл болж байна.

“Ирак улсад үзүүлээгүй тус ламж болох хуурай замын цэр гээр дэм жих асууд лаар ми-ний бие Ерөн хийлөгч тэйгээ ярилц сан” хэ мээн хатаг тай Би шоп тайл барласан юм. Фи-лип пинд чухам ямар тусламж шаардлагатайг ноён Дутерте ха -раа хан хэлж амжаагүй бай гааг

нь ухаалаг утасны камер хэрэглэгч гарын хөдөлгөөний байршлаа солих эсэхийг үл харгалзан тухайн виртуал объектыг байршуулсан газарт нь хөдөлгөөнгүй байлгаж өгдөг. Ийм ч учраас нэмэгдэж буй виртуал дүрс маш бодитой харагдана.

ARCore нь тодорхой загварын утсанд ажилладаг ч гэлээ, нэн шинэ үеийн цөөн гар утсанд байдаг зарим техник хангамж шаарддаггүй сайн талтай. Ийм ч учраас тусгай сенсор төхөөрөмж, камерын технологийн тусламжтай ажилладаг Tango хэмээх Goo-gle-ийн өмнөх үеийн AR төслөөс давуу болжээ.

“ARCore бол Google-ээс AR-ийг бүгдэд хүртээмжтэй болгоход чиглэсэн бас нэг алхам. Сүүлийн гурван жилийн хугацаад бид бүхнээс туршиж хөгжүүлсэн Tango зэрэг мобайл AR технологид ARCore суурилж байгаа” хэмээн тус компанийн Android инженерчлэл хариуцсан дэд ерөнхийлөгч Дэйв Берк тайлбарлав.

Ухаалаг утасны загвар бүр өөр өөр хийц, тохиргоотой байдаг тул ARCore-ийг Ap-ple-ийн ARKit шиг шуурхай нэвтрүүлэх нь Google-д хүнд хэмээн шинжээчид үзэж байна. Apple компани ARKit-ээ энэ онд багтаан олон зуун сая ширхэг iPhone, iPad-д нэвтрүүлэхээр амласан.

Android-д зориулсан AR хөгжүүлэх хэрэглүүр үүссэн нь дэлхийн ухаалаг утасны гол хоёр платформд шинэ технологи нэвтрэхэд тустай зүйл боллоо хэмээн Creative Strategies-ийн шинжээч Бэн Бажарин өгүүлсэн юм. “ARCore, ARKit-ийн ачаар 2018 оны эцэс гэхэд олон зуун сая хэрэглэгч AR технологи хэрэглэдэг болно” хэмээн тэрбээр тайл-барлав.

сайд өгүүлэв. Австралийн шилдэг тагнуулч,

тус улсын Тагнуулын албаны ерөн хий захирал Ник Уорнер өнгөрсөн долоо хоногт Манилад ноён Дутертетэй хамт зургаа авхуулсан нь дээрх тайлбарт нэмэлт болж байна. Мэдээллийн хэрэгслээр тархсан уг гэрэл зураг хүний эрхийн байгууллагуу дын ширүүн шүүмжлэлд өртсөн. Фи-липпиний аюулгүйн албаныхан мансууруулах бодистой холбоо-той хүмүүсийг шүүхгүй хороож

буй дайнд ноён Дутертегийн гүй-цэтгэдэг үүргийг хүний эрхийн байгууллагууд анхааруулсаар ирлээ.

Австралийн санал нь Ирак, Сирийн нутагт байлдаж бай сан гадаадын дайчид өмнөд Филип-пинийг Зүүн өмнөд Ази дахь ISIS-ийн түшиц газар болгож болзошгүйд Канберра түгшиж буйн нотолгоо хэмээн Lowy In-stitute-ийн шинжээч Эван Грэм тайлбарлав. “Дутерте гадаад хэр-гийн сайдтайгаа хамт Хята дын тал баримталж буй үед Австрали улсын бүс нутагт дэмжин туслаг-чийн үүрэг гүйцэтгэх шаардлага үүслээ” хэмээн шинжээч өгүүлж байна.

Ноён Дутерте засгийн эрхэнд гарснаасаа хойш Өмнөд Хята-дын тэнгис дэх маргаантай нутаг дэвс гэрийн асуудлаар Бээжинтэй маргалдахаа зогсоосон. Мөн Бат-лан хамгаалах салбарт харилцан хамгаалах тухай 1951 оны гэрээ-гээр үүссэн хоёр талын хамтын ажиллагааны цар хүрээг хумьж эхэлсэн юм.

АНУ-ын ойрын холбоотон Кан берра нь тус бүс нутагт Бээ жингийн сүр хүч ихэссэнээс үүдэл тэй тэнц вэргүй байд лыг өөрч лөхийн тулд Зүүн өмнөд Азийн хөр шүүд тэйгээ идэвх тэй дип ломат бод лого ба римт лах боллоо. Террориз мын эс рэг тэм -цэл, бизнесийн хамтын ажил лагаа г хамруулсан Азийн удирдагчдын тус гай чуул ганыг Авст-рали улс 2018 онд зохион байгуулна.

BBM©

“Польшид хуулийг ноцтой зөрчих эрсдэл үүссэн” талаар Варшавт хатуу анхааруулга өгөхийг тус хол боо эргэцүүлж байна. Нийт гишүүдийн 75 хувь буюу үнэм лэхүй олонх зөв-шөөр сөн тохиолдолд Варшавт анхаа руулга өгөх боломж бүр-дэнэ. Уг маргаанд Вар шавын гол холбоотон Унгар улс ганцаараа эсэргүүцээд санал хураалтыг хориглож дийлэхгүй.

Илүү хатуу өөр нэгэн хувилбар нь Европын холбоонд санал өгөх Польшийн эрхийг хүчингүй болгох явдал. Үүний тулд үлдсэн 27 гишүүн улс бүгд санал нэгдэх ёстой. Гэтэл Польшийн талд байгаа Унгараас шалтгаалан энэ нь үл бүтэх санаа болж байна.

Польшийн хуулийн тогтол-цоо ны шинэчлэл нь Брюссель, Хуу ль зүй, шударга ёсны нам болон Франц гэсэн гурван талын тэмцэл болж хувирлаа. Варшав нь дүрвэгч, цагаачдыг гишүүн улсуудад хуваарилах Европын хол бооны квот төдийгүй “ил -гээл тийн ажилчид” гэгд дэг цагаач ажилчдыг журам лах Фран цын арга хэм жээг ч эсэргүүцдэг.

Эдийн засаг


тэрбум төгрөгийн борлуулалт хийж, цэвэр ашиг долоон хувиар өсжээ. Ирэх хугацаанд ноолууран бүтээгдэхүүний борлуулалт идэвхжиж, оны эцэс гэхэд 110 тэрбум төгрөгийн борлуулалт хийх аж. Энэ нь өнгөрсөн онтой харьцуулахад 24 хувиар өссөн үзүүлэлт болох юм. Өөрөөр хэлбэл, компанийн борлуулалтын орлого жил болгон түүхэн амжилтаа эвдсээр.

Дотоод борлуулалтад эзлэх бүтээгдэхүүний 20-30 гаруй хувийг сүлжмэл бүтээгдэхүүн эзэлж байна. Сүлжмэл бүтээг-дэхүүнд ноолууран цамц голложээ. Харин оёмол бү-тээг дэхүүний борлуулалтад

“Говь” бонд гаргахаар төлөвлөж байна

Т.ЭлисаШинжээч

ДЭД БҮТЭЦ

Нүүрс тээвэрлэн нэвтрүүлэх явц саатсан хэвээр байна

ЗГМ ТОВЧХОН

Ам.доллар 2431.25

Евро 2905.95

Япон иен 22.10

ОХУ рубль 41.42

БНХАУ юань 369.37

БНСУ вон 2.17

ВАЛЮТЫН ХАНШ

ХӨРӨНГИЙН ЗАХ ЗЭЭЛ

Монголын хөрөнгийн биржийн нэгдүгээр ангилалд бүртгэлтэй “Говь” хувьцаат компани энэ оны хагас жилийн тайлангаа өчигдөр олон нийтэд танилцууллаа. Нийт ажилчдынхаа тоогоор улсад эхний тавд ордог тус компанийн дотоод борлуулалт өнгөрсөн оны мөн үетэй харьцуулахад 51 хувиар өссөн байна. Оёмол болон сүлжмэл, нэхмэл бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэж ирсэн үндэсний ууган үйлдвэр гэгдэх “Говь” компани энэ оны хоёрдугаар улиралд 23,432 ширхэг ноо-лууран пальто үйлдвэрлэжээ. Энэ нь өнгөрсөн оны мөн үетэй харьцуулахад 240 хувиар өсжээ. Оны эцэс гэхэд нийт 60 мянган пальто үйлдвэрлэсэн байхаар тус компани төлөвлөж байна. Бүтээгдэхүүний үйлдвэрлэлийн хэмжээ жил бүр өсөж байгаа нь энэ.

Ойролцоогоор дотоодын зах зээлийн 68 хувийг дангаар эзэлж буй “Говь” 2021 он хүр-тэл дунд хугацааны бизнес төлөвлөгөөгөө ч олон нийтэд нээлттэй сонордуулсан юм. Төлөвлөж буй зорьсон он гэхэд 100 хувь ноолууран пальтоны үйлдвэрлэлээр дэлхийд тэр-гүүлэхээр стратеги зорилтоо тодоор зураглажээ. Компанийн зүгээс борлуулалтын орлогыг 2021 онд 300 тэрбум төгрөг болгож, 2016 оны гүйцэтгэлээс 3.4 дахин өсгөхөөр төлөвлөж байна. Энэ оны эхний хагас жилийн байдлаар “Говь” 33.9


пальто давамгайлж байгаа юм. Компанийн зүгээс оёмол бүтээгдэхүүний тоо хэмжээг цаашид өсгөх чиг баримталж байгаа аж. Хэдий ийм боловч энэ нь сүлжмэл бүтээгдэхүүний тоо, хэмжээг бууруулна гэсэн үг биш юм. Үйлдвэрлэлийн хэмжээгээ хэвийн хадгалж үлдэхээр ком-панийн зүгээс шийджээ.

Тухайлбал, энэ сард гэхэд “Говь” компани 21-23 тэрбум төгрөгийн борлуулалт хийхээр байна. Өнгөрсөн онтой харь-цуулахад энэ оны эхний зургаан сард борлуулалтын орлого нь 35 хувиар өссөн тус компани цэвэр ашгийнхаа 10 хувийг хувьцаа эзэмшигчиддээ ногдол

“Говь” хувьцаат компанийн до тоодын борлуулалт 51 хувиар өсжээ

Б.Баяртогтох@bayartogtokhZGM

MSE all

1,100

1,000

900

800

7002015 2016 2017

ТЕНДЕРИЙН УРИЛГАОгноо: 2017 оны 08 дугаар сарын 31-ний өдөр

Тендер шалгаруулалтын нэр

“Агаарын чанарыг сайжруулах бүсэд амьдарч байгаа зорилтот бүлгийн иргэдийг дэвшилтэт технологи бүхий халаагуураар хангах ажил”

Тендер шалгаруулалтын дугаар НХААГ-17/0065

Нийслэлийн Худалдан авах ажиллагааны газраас эрх бүхий тендерт оролцогчдоос “Агаарын чанарыг сайжруулах бүсэд амьдарч байгаа зорилтот бүлгийн иргэдийг дэвшилтэт технологи бүхий халаагуураар хангах ажил” нийлүүлэх тухай битүүмжилсэн тендер ирүүлэхийг урьж байна.

Энэхүү барааны тендер шалгаруулалт нь Цахим худалдан авах ажиллагааны системээр зарлагдаж байгаа цахим тендер тул www.tender.gov.mn хаягаар орж дэлгэрэнгүй мэдээлэл болон цахим тендерийн баримт бичгийг үнэ төлбөргүй татаж авна уу.

Тендерт оролцогч нь тендерийн баримт бичгийг илгээхийн өмнө 50,000 (тавин мянга) төгрөгийг цахим систем ашиглан төлсөн байх ёстой.

Тендер нь түүнийг нээсэн өдрөөс эхлэн 45 хоногийн дотор хүчинтэй байна.Тендерт оролцогч нь санхүүгийн болон туршлагын дараах шаардлагыг хангасан байна. Үүнд:

• Борлуулалтын хэмжээ:Сүүлийн 2 жил / 2015, 2016 он/-ийн борлуулалтын орлогын дундаж нь тендерт санал болгож буй

үнийн дүнгийн 30 хувиас багагүй байна.• Ижил төстэй ажил гэрээгээр гүйцэтгэсэн туршлагын мэдээлэл ирүүлэх жилийн тоо:

Сүүлийн 2 жил буюу 2015, 2016 онуудын аль нэг жилд тендерт санал болгож буй үнийн дүнгийн 30 хувиас багагүй ижил төстэй ажил хийсэн байна. • Түргэн хөрвөх чадвартай хөрөнгө болон авах боломжтой зээлийн хэмжээ:

Тендерт санал болгож буй үнийн дүнгийн 30 хувиас багагүй байна.• Санхүүгийн тайлан ирүүлэх жилийн тоо: Сүүлийн 2 жил буюу /2015, 2016 он/• Тендерийн баталгааны үнийн дүн: 4,300,000 /дөрвөн сая гурван зуун мянга/ төгрөгийн дүнтэй

тендерийн баталгаа ирүүлнэ. Цахим тендерт оролцогч цахим баталгаа гаргах эрх бүхий арилжааны банкаар цахим тендерийн

баталгаа гаргуулна.• Хүчинтэй байх хугацаа: 2017 оны 12 дугаар сарын 15-ны өдрийг дуустал хүчинтэй байна.

Тендерийг 2017 оны 10 дугаар сарын 02-ны өдрийн 10:00 цагаас өмнө системд ирүүлэх ба нээлтэд оролцох хүсэлтэй тендерт оролцогчдыг байлцуулан тендерийг 2017 оны 10 дугаар сарын 02-ны өдрийн 10:30 цагт Нийслэлийн Худалдан авах ажиллагааны газрын 1012 тоот өрөөнд нээнэ.

Гадаадын этгээд тендер ирүүлэх эрхтэй.Дотоодын давуу эрх тооцно.

Сонирхсон этгээд тендерийн баримт бичиг болон бусад мэдээллийг доорх хаягаар авч болно.

Улаанбаатар хот, Чингэлтэй дүүрэг, Бага тойруу-15, Самбуугийн гудамж, Нийслэлийн Засаг захиргааны 4 дүгээр байр, 10 дугаар давхар,

Нийслэлийн Худалдан авах ажиллагааны газар, Утас: 75757810

Цахим хаяг: www.tender.gov.mn, www.ub-procurement.mn

» МОНГОЛБАНК

1.9 Их наяд төгрөг. Монголбанкны нэг долоо хоногтой үнэт цаасны үлдэгдэл 1.9 их наяд төгрөгт хүрэв.

» ХӨРӨНГӨ ОРУУЛАЛТ

6.0 Тэрбум рубль. “Монгол алт” компани Буриад улсын Байгаль нуурын эрэгт зургаан тэрбум рублийн хөрөнгө оруулалт, бүтээн байгуулалт хийх гэрээнд гарын үсэг зурлаа.

» УУЛ УУРХАЙ

10 Тэрбум ам.доллар. Төмрийн хүдэр үйлдвэрлэгч Австралийн хамгийн том компаниуд шинэ уурхай нээхэд 10 тэрбум ам.доллар зарцуулах төлөвлөгөөтэй байна. Энэ нь төмрийн хүдрийн хамгийн том хэрэглэгч болох БНХАУ-ын эрэлт нэмэгдэх хандлагатай байгаатай холбоотой аж.

» ХӨРӨНГИЙН ЗАХ ЗЭЭЛ

0.48 Хувь. Монголын хөрөнгийн биржийн MSE ALL индекс лхагва гарагт 957.09 нэгж болж, 0.48 хувиар өсөв. Ингэснээр зах зээлийн үнэлгээ 1.8 их наяд төгрөгтэй тэнцлээ. Энэ өдөр арилжаанд оролцсон 29 хувьцаат компаниас 24 компанийн хувьцааны ханшид өөрчлөлт гарлаа. Үүнээс “Тавилга” компанийн хувьцааны ханш хамгийн өндөр буюу 15 хувиар өсжээ.

» ХӨРШ

80 Хувь. ОХУ-ын байгалийн хий экспортлогч “Gaz-prom” компани хөрөнгө оруулагчиддаа тараах ногдол ашгийн хэмжээгээ нэмэгдүүлэхээр төлөвлөж байсан боловч компанийн цэвэр ашиг энэ оны хоёрдугаар улиралд 80 хувиар буурсан дүнтэй гарлаа.

» САНХҮҮГИЙН ТОЛЬ Loan-to-deposit ratio-Зээл, хадгаламжийн харьцаа-Банкны активын хөрвөх чадварыг илэрхийлэх үзүүлэлтүүдийн нэг бөгөөд банкны олгосон нийт зээлийг нийт хадгаламжид харьцуулж тооцно.

ашиг болгон хуваарилах болсон. Өнгөрсөн оны цэвэр ашгаас нэгж хувьцаанд 200 төгрөг буюу нийт 1.5 их наяд төгрөгийг ногдол ашиг хэлбэрээр хуваарилахаар шийдвэрлэсэн. Энэ нь 2015 онтой харьцуулахад нэгж хувьцаанд оногдох ногдол ашгийн хэмжээ 42.8 хувиар өссөн үзүүлэлт болж, үнэлгээг ч өсгөсөн. Өө рөөр хэлбэл, дотоодын хө-рөн гийн зах зээлийн хамгийн эрэлттэй бүтээгдэхүүнээр “Говь” компанийн хувьцаа шалгарсан.

Компанийн бүтээгдэхүүний борлуулалт сайн байх хэрээр цэвэр ашгийн хэмжээ өсөлтийн зүг заадаг. Энэ жил “Говь” компани 18 тэрбум төгрөгийн цэвэр ашигтай ажиллахаар бизнес төлөвлөгөөгөө боловсруулжээ. Хэрэв төлөвлөгөө таамгаас га-жихгүй тохиолдолд өнгөрсөн онтой харьцуулахад цэвэр аш гийн хэмжээ 12 хувиар өсө хөөр байна. Ийм нөхцөлд нэгж хувьцаанд оногдох ногдол аш гийн хэмжээ ирэх жил бас нэмэгдэнэ гэсэн үг.

Бүтээгдэхүүний борлуулалтаа хоёр дахин өсгөхөөр ажиллаж байгаа “Говь” компанийн гадаад борлуулалт оны эхний хагаст

есөн хувиар өсжээ. Тодруулбал, өнгөрсөн оны хагас жилд 9.3 тэрбум төгрөгийг зөвхөн гадаад зах зээлээс халаасалж чадсан бол энэ жил 10.2 тэрбум төгрөгтэй тэмцэх хэмжээний валю тын худалдааг хийгээд байна. Олон улсын хэмжээнд нэрийн барааны гурван дэлгүүртэй “Говь” компани 2021 он гэхэд шинээр 18 дэлгүүр нэмж нээхээр төлөвлөжээ. Энэ үед 57-гоор хэмжигдэж байгаа одоогийн франчайз дэлгүүрийн тоо 79 болж, нийт 100 дэлгүүр гадаад зах зээлд үйл ажиллагаа явуулах нь. Одоогийн байдлаар 34 орны 160 харилцагчаар дамжин Монгол ноолуураар урласан “Говь”-ийн бүтээгдэхүүн олон улсад хүрч байна. Үндсэн дөрвөн брэндтэй тус компанийн нийт хувьцаа эзэмшигчдийн тоо 16 мянгыг хэдийнэ давжээ. Ногдол ашгийн хэмжээ нь байнга өсөж, үнэ цэнэ нь нэмэгдэж буй “Говь” дотоодын хөрөнгийн зах зээлд компанийн бонд гаргахаар төлөв лөж байгаагаа нуусангүй. Цаг хугацааны тов нь одоогоор тодроогүй ч хөрөнгө босгох төлөвлөгөөг хэлэлцэж эхэлсэн байна.

34 %ХИДЕ ИНТЕР ХХКТАВАН БОГД

ТРЕЙД ХХК

ЭФ СИ АЙ ХХКБУСАД

21.5 %

Нийт хувьцааны тоо 7,801,125

Хувьцаа эзэмшигчдийн тоо 16,102

Эх сурвалж: МSE

15.9 %

28.6 %

"Говь" ХК-ийн хувьцааны таван хувиас дээш багц эзэмшигчид

Гашуунсухайт-Ганцмодны боомтоор нүүрс тээвэрлэн нэвтрүүлэх явц саатсан хэвээр байгааг Гашуунсухайт боомтын захиргаа мэдээллээ. Хэдийгээр Засгийн газар энэ чиглэлд тодорхой арга хэмжээ авахаар зорьж байгаа боловч одоо болтол үр дүнд хүрээгүй байна. Долдугаар сарын дунд үеэс тус боомтоор нүүрс тээвэрлэн гаргах явц саатжээ. Өдөрт дунджаар 1600 машин гардаг байсан нь 600 болж буурсан нөхцөл байдал одоо ч хэвээрээ байна. БНХАУ-ын нүүрсний зах зээлийн талаарх голлох мэдээллийг гаргадаг sxcoal.com сайтын мэдээлснээр энэ нь БНХАУ-ын тал боомтын хяналтаа нэмэгдүүл сэн тэй холбоотой аж. Дол дугаар са рын нэгнээс БНХАУ-ын

Зас гийн газар хоёрдугаар зэрэг лэлийн боомтуудаар нүүрс оруулахыг хориглож, бусад боомтын хяналт, шалгалтыг нэмэгдүүлсэн байна. Үүнээс гадна БНХАУ-ын тал энэ онд Гашуунсухайт-Ганцмодны боомтоор 15 сая тонн коксжих нүүрс авахаар төлөвлөж бай-гаагаас дийлэнхийг нь аваад байгаа аж. Тиймээс оны хоёр дугаар хагаст нүүрсний тээвэр лэлтийг хязгаарлаж магад-гүй гэж sxcoal.com мэдээл жээ. Одоогоор нүүрс ачсан маши-нуудыг Ганцмодны боомтоор 1-2 орцоор нэвтрүүлж байгаа бөгөөд хэвийн үедээ дөрвөн орцоор нэвтрүүлдэг байна. Монгол Улсын Засгийн газрын мэдээлснээр энэ онд нийт 20-21 сая тонн нүүрсийг Гашуусухайт-Ганцмодны боомтоор гаргахаар төлөвлөжээ. Боомтын үйл ажил лагаа саатахтай зэрэгцээд Гашуунсухайтын автозам дээр бөөгнөрөл үүссэн байна.

Одоогийн байдлаар 34 орны 160 харилцагчаар дамжин Монгол ноолуураар урласан “Говь”-ийн бүтээгдэхүүн олон улсад хүрч байна.

Эдийн засаг


Японы Topix индекс 0.6 хувиар өсөв Олон улсад Хойд Солонгосын

асуудал улам хурцдаад байгаа ч Азийн хувьцаануудын ханш өслөө. Энэ бүс нутгийн хөрөн гийн зах зээлийн индексүүд мяг мар гарагийн арилжаагаар уруу даад байсан юм. Тухайлбал, 0.3 хувиар буурсан Японы Topix индекс 0.6 хувиар өссөн бай на. Тэгвэл БНСУ-ын Kospi ин декс 0.3 хувиар дээшилсэн бол Хонконгийн Hang

Seng ин декс 1.2 хувиар өслөө. Харин санхүү гийн зах зээлийн тухайд ам.доллартай харьцах иенийн ханш 0.2 хувиар буурч, 109.96 нэгжид хүрсэн байна.

Үүнээс гадна алтны ханш ялимгүй өсөж, унци нь 1309.75 ам.долларт хүрлээ. Харин West Texas төрлийн газрын тосны ханш 0.6 хувиар буурч, 46.14 ам.доллар болов.

БНСУ-ын Kospi индекс сүүлийн нэг сард

08:30 1,605.78

1,590.00

1,610.00 1,600.00

1,620.00 1,630.00

(Нэгжээр)

ТҮҮХИЙ ЭД

НЭР СИМБОЛ НЭГЖ ХАНШ ($) ӨӨРЧЛӨЛТ % ОГНОО

АЛТНЫ СПОТ XAU унци 1307.28 -0.15% 8/30/2017

ЦАГААН АЛТ PLA унци 996.3 -0.72% 8/30/2017

МӨНГӨ SIA унци 17.43 -0.49% 8/30/2017

ЗЭС (COMEX) HGA фунт 310.6 0.05% 8/30/2017

ТӨМРИЙН ХҮДЭР TIOA тонн 75.05 0.08% 8/30/2017

WTI ТОС CLA баррель 46.28 -0.34% 8/30/2017

БРЕНТ COA баррель 51.96 -0.08% 8/30/2017

БЕНЗИН XBA 183.92 3.13% 8/30/2017

БАЙГАЛИЙН ХИЙ NGA Mmbtu 2.969 -0.47% 8/30/2017

НҮҮРС (NYMEX) QZA тонн 336.55 0.21% 8/30/2017

НҮҮРС (NEW CASTLE) XWA тонн 88.8 -1.50% 8/30/2017

ЭЛСЭН ЧИХЭР SBA фунт 13.82 -3.42% 8/30/2017

БУДАА RRA центнер 12.68 0.60% 8/30/2017

БУУДАЙ WA бушель 432.25 0.58% 8/30/2017

КАКАО CCA тонн 1959 -1.90% 8/30/2017

КОФЕ KCA фунт 128.65 -2.06% 8/30/2017Энэхүү ханшийн мэдээлэл нь хүснэгтэд заасан өдрийн 15 цагийн байдлаарх дүн тул үүнээс хойш өөрчлөгдсөн байх боломжтой.

▲

▼

▲

▲

▼

▲

▲

▲

▼

▲

▲

▲

▲

▲

▲

▲

МОНГОЛД ҮЙЛ АЖИЛЛАГАА ЯВУУЛДАГ ГАДААД КОМПАНИУД

66.7 0.15% 8/30/2017

0.024 41.18% 8/30/2017

11.25 -9.09% 8/30/2017

0.019 5.26% 8/30/2017

0.013 -7.69% 8/30/2017

3.4 -2.86% 8/30/2017

4.15 2.72% 8/30/2017

0.22 -4.35% 8/30/2017

0.2 8.11% 8/30/2017

0.58 -1.69% 8/30/2017

RIO TINTO RIO ASX AUD

WOLF PETROLEUM WOF ASX AUD

PETRO MATAD MATD LON GBX

ASPIRE MINING AKM ASX AUD

GUILDFORD COAL GUF ASX AUD

PROPHECY DEVELOPMENT PCY TSX CAD

TURQUOISE HILL RESOURCES TRQ TSX CAD

SOUTHGOBI RESOURCES SGQ TSX CAD

XANADU MINES XAM ASX AUD

ENTREE GOLD ETG TSX CAD

НЭР СИМБОЛ БИРЖ ВАЛЮТ ХАНШ ӨӨРЧЛӨЛТ % ОГНОО

▲

▲

▼

▲

▼

▼

▲

▼

▲

▼

МОНГОЛЫН ХӨРӨНГИЙН БИРЖ

НЭР СИМБОЛ ХАНШ (нэгж) ӨӨРЧЛӨЛТ ӨӨРЧЛӨЛТ % ОГНОО

NASDAQ COMPOSITE CCMP 6301.887 +18.87 +0.3% 8/30/2017DAX INDEX DAX 12010.47 +64.59 +0.54% 8/30/2017TORONTO STOCK EXCHANGE SPTSX 15082.7 +30.67 +0.2% 8/30/2017S&P/ASX 200 AS51 5669.721 +0.71 +0.01% 8/30/2017S&P 500 INX 2446.3 +2.06 +0.08% 8/30/2017SHANGHAI COMPOSITE SHCOMP 3363.626 -1.6 -0.05% 8/30/2017TOP 20 MSETOP 15498.29 -112.44 -0.72% 8/30/2017FTSE 100 UKX 7375.37 +37.94 +0.52% 8/30/2017HANG SENG HSI 28052.37 +287.36 +1.03% 8/30/2017NIKKEI 225 NKY 19506.54 +143.99 +0.74% 8/30/2017

▲

▲

▲ ▲

▲

▼

▼

▲ ▲

▲

ДЭЛХИЙН ГОЛЛОХ ИНДЕКСҮҮД

Тухайн өдөр арилжаалагдсан хувьцаа

НЭР СИМБОЛ ХАНШ (нэгж) ӨӨРЧЛӨЛТ % ОГНОО

АПУ ХК APU 445.1 -2.63% 8/30/2017ГОВЬ ХК GOV 15000 0.07% 8/30/2017МИК ХОЛДИНГ ХК MIK 11650 1.30% 8/30/2017МАХ ИМПЕКС ХК MMX 2450 2.90% 8/30/2017ДАРХАН НЭХИЙ ХК NEH 22500 7.14% 8/30/2017СҮҮ ХК SUU 161.8 -1.94% 8/30/2017БАГАНУУР ХК BAN 2183 3.95% 8/30/2017БИ ДИ СЕК ХК BDS 1020 0.79% 8/30/2017БАЯНГОЛ ЗОЧИД БУУДАЛ ХК BNG 37000 0% 8/30/2017УБ-БҮК ХК BUK 488 12.17% 8/30/2017АРИГ ГАЛ ХК EER 2750 3.77% 8/30/2017Э-ТРАНС ЛОЖИСТИКС ХК ETR 94.99 11.75% 8/30/2017ХӨХ ГАН ХК HGN 82 2.50% 8/30/2017ЖЕНКО ТУР БЮРА ХК JTB 58.65 -5.40% 8/30/2017МОНГОЛЫН ЦАХИЛГААН ХОЛБОО ХК MCH 540 0% 8/30/2017МАТЕРИАЛ ИМПЕКС ХК MIE 8800 0% 8/30/2017МОНГОЛ ШУУДАН ХК MNP 385.02 0.53% 8/30/2017

▼▲▲▲▲▼▲▲

◄►▲▲▲▲▼

◄►◄►▲

хүрэн түүхий эд дагасан ногоон валютын урсгал нэмэгдэж, нүүрстэй холбогдсон салбар бүр сэргэж байна.

Энэ он, өнгөрсөн оны сүүлийн улирлыг эс тооцвол дэлхийн зах зээлд нүүрсний ханш дөр-вөн жил уруудсан. Нүүрснээс нүүр буруулах олон улсын санаачилга, цэнхэр гарагийг нөмөрсөн санхүү, эдийн засгийн сайнгүй байдал. Мөн дэлхийн нүүрсний зах зээлд үлэмж нөлөөтэй БНХАУ-ын макро эдийн засгийн үсрэнгүй өсөлт удааширч, барилга, үл хөдлөх хөрөнгийн салбарын хөөс арилж эхэлсэн нь ган, түүний түүхий эд болох нүүрсний эрэлтийг сааруулж, үнийг нь унагасан.

Тэгвэл навс унаад байсан ханш эргэн өсөж эхэллээ. Хэдэн жил ёроолын цэгт байсан нүүрсний ханш яагаад өсөв. Хүлэмжийн хийг бууруулах дэлхий нийтийн санаачилгад Хятад улс нэгдэж, нүүрснээс татгалзаж эхэлсэн нь эргээд ханш тэнгэрт хадахад хүргэсэн юм. Дэлхийн нүүрсний салбарын томоохон тоглогч энэ улс зарим уурхайгаа хааж,

гарцаа танаж, олборлолтын хугацаагаа богиносгосон нь нүүрсний үнийг өсгөсөн юм. Өнгөрсөн оны эцэс гэхэд хар түүхий эдийн ханш ёроолын цэгээсээ даруй 2-3 дахин өсөж, 300 ам.долларыг давлаа. Гэхдээ энэ өсөлт удаан үргэлжлээгүй. Үнийн өсөлтийн хөөс хагарч, нүүрсний үнэ өмнөх түвшин рүүгээ дөхөв. Харин үүнтэй зэрэгцээд эрдсийн зах зээ-лийн томоохон нийлүүлэгч Австралийн зүүн хойд эргийн хотуудыг хүчтэй далайн хар салхи дайран өнгөрч, нүүрсний зах зээлийг дахин хөдөлгөөнд оруулсан юм. Дэбби хар салхи Австралийн уул уурхайн түшиц Квинслэнд мужийг дайрч, тус бүс нутгийн нүүрсний томоохон уурхайнуудын үйл ажиллагааг зогсоосон. Ингэснээр коксжих нүүрсний үнэ бүх цагийн үеийн дээд түвшинд хүрсэн юм. Удалгүй урд хөршийн бүтээн байгуулалтын улирал ирж, Хятадын гангийн салбарт сэргэлт ажиглагдсанаар өнөө хэр коксжих нүүрсний үнэ 200 ам.долларт хэлбэлзэж байна.

Хэлж ирдэггүй байгалийн

гамшиг, тооцоолоогүй эдийн засгийн хориг энэ зах зээлд нөлөөлж буй. Тодруулбал, геополитикийн харилцаанаас үүдэн БНХАУ нүүрсний салбарт нэг хамтрагчаа тоглоомоос хасав. Хятад Хойд Солонгосын нүүрсний нийлүүлэлтэд хориг тавьснаар 20-24 сая тонн нүүрсний нийлүүлэлтэд гео-по литикийн золиос болсон юм. Ингэснээр урд хөршийн нүүрсний нийлүүлэлтэд цоор-хой үүсэж, энэ нүхийг нөхөх боломж Монгол, Индо нез, Австрали зэрэг бусад тоглогч-дод үүссэн. Тиймээс ч өмнөд хөршийг чиглэсэн манай улсын нүүрсний экспорт өдөр ирэх бүр өсөөд байна.

Долдугаар сарын байдлаар БНХАУ-ын коксжих нүүрсний импорт 5.58 сая тоннд хүрчээ. Энэ нь 2016 оны мөн үеэс 25.2 хувиар өссөн бөгөөд мөнгөн дүнгээр 722.28 сая ам.долларын коксжих нүүрсийг импортол-сон байна. Үүнээс Монголоос нийлүүлсэн нүүрсний хэмжээ 80 хувиар, ялангуяа коксжих нүүрснийх 60 хувиар өссөн байна. Хойд Солонгост тавьсан

хориг Монгол болон ОХУ-ын нүүрс экспортлогчдод эергээр нөлөөлсөн байна. БНХАУ-ыг чиглэсэн ОХУ-ын нүүрсний экспорт энэ оны эхний зургаан сард 53 хувиар өссөн. Тэр дундаа коксжих нүүрсний нийлүүлэлт нь 120 хувиар нэмэгдсэн талаар БНХАУ-ын гаалийн мэдээлэлд дурджээ. Ийнхүү нүүрсний зах зээл Монголд таатай байна. Харин энэ эерэг хандлага хэр удаан хадгалагдах бол.

Зах зээлийн гол худалдан авагч болох Хятад улс нүүр-сийг нүд үзүүрлэх бодлогодоо тууштай хандана гэдгээ мэдэгдээд байна. Тус улсын Засгийн газар агаарын бохирд-лыг бууруулах зорилгоор нүүрсийг чанараар ялгаж, уурхайнуудаа аюулгүй байдлаар

нь ангилж, хязгаарлаад байна. Энэ хүрээнд “China Shenhua Energy” компани наймдугаар сарын 4-нд нүүрсний хоёр том ил уурхайнхаа үйл ажиллагааг зогсоосон. Үүнээс гадна шин-жээчид ирэх арваннэгдүгээр сард болох Хятадын Коммунист намын их хурал хүлээлт үүсгээд байгааг онцолсон. Уг хурлаар нүүрсний зах зээлийн бодлого илүү тодорхой болох юм. Түүнчлэн богино хугацаанд нүүрсний экспортыг дэмжсэн Хойд Солонгосын хориг үргэлжлэх, эсэх нь эргэлзээтэй. Хэдийгээр Хятад Хойд Солонгосыг хавчиж байгаа ч энэ хоёр улс геополитикийн хувьд бие биеэсээ дэндүү хамааралтайг санах хэрэгтэй. Дээрээс нь Хятад нүүрсний салбарын хяналтаа чангатгаж байхад АНУ энэ салбарын бодлогоо нээлттэй болгохоо мэдэгдээд байгааг анзааралгүй өнгөрч болохгүй. Энэ мэт эргэлзээ бас итгэл дагуулсан олон асуулт нүүрсний зах зээлд бий боллоо.

Эдийн засгийн анд атлаа экологийн дайсан болсон энэ түүхий эдийн ханшийн төлөвийг шинжээчид харилцан адилгүй үнэлж байгаа. Гэхдээ нүүрсний богино хугацааны төлөвийг өөдрөг, хэтдээ сөргөөр үнэлэх нийтлэг хандлага ажиглагдаж байна. CITI группийн шинжээ-чид энэ онд 150 ам.доллар, ирэх жилүүдэд 100 ам.долларт хэлбэлзэх төлөвтэй гэж таамагласан. Тэгвэл “Com-monwealth Bank” Хятадын коксжих нүүрсний импорт удааширч, 2018 оны дунд 100 ам.долларт хүрнэ гэж таамаглаж байна. Тэгвэл Австралийн аж үйлдвэр, инноваци, шинжлэх ухааны яамны ахлах эдийн засаг Марк Калли Хятадын дэд бүтэц, барилгын салбарын удаашралаас үүдэн гангийн зах зээлийн эрэлт ирэх хоёр жилд саарна. Энэ нь металлургийн нүүрсний үнэд нөлөөлнө гэж үзэж буйгаа хэлсэн байна.

ТҮҮХИЙ ЭД

Экологийн дайсан, геополитикийн золиос

А лиценз буюу ашигт малт-малын ашиглалтын тусгай зөвшөөрөлтэй компаниуд энэ оны эхний долоон сард 900 орчим тэрбум төгрөг татварт төлсөн байна. Бараг их наяд төгрөг шүргэж буй энэ мөнгө нь орон нутагт шингэдэг бусад төлбөр, хураамжийг тооцоогүй зөвхөн улсын төсвийг чиглэсэн уурхайн компаниудын “хаялга” гэхэд болно. Тэгвэл энэ мөнгө Монгол Улсын нийт татварын гуравны нэг буюу 30.7 хувийг бүрдүүлжээ. Үүнээс зэс болон нүүрсний ашиглалтын тусгай зөвшөөрөлтэй компаниудын төсөвт төлсөн татвар 800 тэрбум төгрөгт хүрснийг Татварын ерөнхий газар мэдээлэв. Ялангуяа, нүүрсний А лицензтэй компаниуд дол-дугаар сарын байдлаар ашигт малтмалын нөөц ашигласны төлбөрт 113.8 тэрбум төгрөг төлжээ.

Өнгөрсөн оны яг өдийгөөс өндийсөн нүүрсний зах зээлийн өсөлт Монголын эдийн засгийг ийн дээш нь татаж, дэмжиж буй нь энэ. Сүүлийн жилүүдэд 100 ам.доллараас доош тогтоод байсан коксжих нүүрсний ханш жилийн өмнөөс өсөж, өнгөрсөн оны эцэст 300 ам.доллар хүртлээ цойлсон. Өнгөрсөн нэг жилийн хугацаанд металлургийн нүүрс зах зээлийн ерөнхий мөчлөгөөр хоёр ч удаа 300 ам.долларыг давлаа. Ингээд зогсохгүй ёроолын цэгээс харьцангуй өндөр буюу 150-200 ам.долларт хэлбэлзэж байна. Энэ хэрээр

Нүүрсний компаниуд АМНАТ-т 113.8 тэрбум төгрөг төлжээ

Г.Байгал@baigalZGM

Хүрэн түүхий эд дагасан ногоон

валютын урсгал нэмэгдэж байна


сонины цахим хуудас ikon.mn ubinfo.mn caak.mn medee.mn ... · 100...

Documents