÷ ò fiÜ ø ö Ü ß î ðçcoastal.fisheries.go.th/v2/research/files/full/f202555.pdf ·...

25
เอกสสํานั กรมกระรวิชาการฉE Pe วิจัยและพั ระมง รวงเกษตรแบั บที๒๐/ารทดสอ(Pena Evaluation enaeus mo นทกานติ พิศ ทองรอ ชวาลี ชัยศสิ ริพร ลือชัย นาประมงชา ะสหกรณ์ ๕๕ อาหารสู aeus mono n of Formu onodon Fa ท้ ามติ้น รี ชัยกุล ยฝั่ง รทดลองodon Fabr ulated Fee abricius, 1 Coast อการเจริ ricius, 179 ed on Grow 798 Cultu Montakan Supis Tho Chatchaw Siriporn L tal Fisheries Minis Technic เติบโตข98) ในบ่อwth of Tig ured in Ea n Tamtin ongrod walee Chaisr Luchai Chai Research an D try of Agricu cal Paper No งกุ ้งกุลาดํ ดิ ger Prawn arthen Pon i iyakul nd Developm Department ulture and C o. 20/2012 n, nd ment Bureau t of Fisheries Cooperatives u s s สํานักวิจัยและพัฒนาประมงชายฝ ่ง

Upload: others

Post on 11-Mar-2020

1 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: ÷ ò fiÜ ø ö Ü ß î ðçcoastal.fisheries.go.th/v2/research/files/full/F202555.pdf · 2018-10-05 · which were CAFRI formulated diet and control diet (a commercial diet), each

เอกสา

สานกกรมปกระท

ารวชาการฉบ

E

Pe

มสชส

กวจยและพฒประมง

ทรวงเกษตรแล

บบท ๒๐/๒๕

การทดสอบ

(PenaEvaluation

enaeus mo

มนทกานต ทสพศ ทองรอชชวาล ชยศรสรพร ลอชย

ฒนาประมงชา

ละสหกรณ

๕๕๕

บอาหารสต

aeus monon of Formu

onodon Fa

ทามตน ด ร ชยกล

ยฝง

ตรทดลองต

odon Fabrulated Fee

abricius, 1

Coast

ตอการเจรญ

ricius, 179ed on Grow

798 Cultu

MontakanSupis ThoChatchawSiriporn L

tal Fisheries

Minis

Technic

ญเตบโตขอ

98) ในบอดwth of Tig

ured in Ea

n Tamtin ongrod walee ChaisrLuchai Chai

Research anD

try of Agricu

cal Paper No

องกงกลาดา

ดน ger Prawn

arthen Pon

i iyakul

nd DevelopmDepartmentulture and C

o. 20/2012

n,

nd

ment Bureaut of FisheriesCooperatives

u s s

สานก

วจยและพฒ

นาประมงชายฝง

Page 2: ÷ ò fiÜ ø ö Ü ß î ðçcoastal.fisheries.go.th/v2/research/files/full/F202555.pdf · 2018-10-05 · which were CAFRI formulated diet and control diet (a commercial diet), each

เอกสา

สถาบสานกกรมป๒๕๕

ารวชาการฉบ

E

Pe

มสชส

บนวจยอาหารกวจยและพฒประมง

๕๕

บบท ๒๐/๒๕

การทดสอบ

(PenaEvaluation

enaeus mo

มนทกานต ทสพศ ทองรอชชวาล ชยศรสรพร ลอชย

รสตวนาชายฝฒนาประมงชา

๕๕

บอาหารสต

aeus monon of Formu

onodon Fa

ทามตน ด ร ชยกล

ฝง ยฝง

รหสทะเบ

ตรทดลองต

odon Fabrulated Fee

abricius, 1

Coast

บยนวจย 50-0

ตอการเจรญ

ricius, 179ed on Grow

798 Cultu

MontakanSupis ThoChatchawSiriporn L

Coastal Fisheries

0313-50056-

Technica

ญเตบโตขอ

98) ในบอดwth of Tig

ured in Ea

n Tamtin ongrod walee ChaisrLuchai Chai

stal Aquatic Research an

D

007

al Paper No.

องกงกลาดา

ดน ger Prawn

arthen Pon

i iyakul

Feed Researnd DevelopmDepartment

. 20/2012

n,

nd

rch Institutement Bureaut of Fisheries

2012

e u s 2

สานก

วจยและพฒ

นาประมงชายฝง

Page 3: ÷ ò fiÜ ø ö Ü ß î ðçcoastal.fisheries.go.th/v2/research/files/full/F202555.pdf · 2018-10-05 · which were CAFRI formulated diet and control diet (a commercial diet), each

สารบาญ หนา

บทคดยอ 1 Abstract 3 คานา 5 วตถประสงค 6 อปกรณและวธดาเนนการทดลอง 6

1. การวางแผนการทดลอง 6 2. การผลตอาหารทดลอง 6 3. การวเคราะหคณคาทางโภชนาการของอาหารทดลอง 8 4. ระบบการเลยงและการทดลอง 9 5. การรวบรวมขอมล 10 6. การวเคราะหผลการทดลอง 10

ผลการศกษา 11 วจารณผล 15 สรปและขอเสนอแนะ 17 คาขอบคณ 17 เอกสารอางอง 18 ภาคผนวก 20

สานก

วจยและพฒ

นาประมงชายฝง

Page 4: ÷ ò fiÜ ø ö Ü ß î ðçcoastal.fisheries.go.th/v2/research/files/full/F202555.pdf · 2018-10-05 · which were CAFRI formulated diet and control diet (a commercial diet), each

การทดสอบอาหารสตรทดลองตอการเจรญเตบโตของกงกลาดา

(Penaeus monodon Fabricius, 1798) ในบอดน

มนทกานต ทามตน๑* สพศ ทองรอด๒ ชชวาล ชยศร๑ และสรพร ลอชย ชยกล๓ ๑สถาบนวจยอาหารสตวน าชายฝง กรมประมง

๒บรษทไทยยเนยนฟดมลล จากด ๓ศนยวจยและพฒนาประมงชายฝงชมพร

บทคดยอ

ศกษาผลของอาหารสตรทดลองตอการเจรญเตบโตของกงกลาดาน าหนกเรมตนเฉลย

0.01±0.0004 กรม ในบอดนขนาด 1 ไร อตราปลอยจานวน 48,000 ตวตอบอ เปนเวลา 105 วน วางแผนการทดลองแบบเปรยบเทยบคาเฉลยของสองประชากร ประกอบดวยอาหาร 2 สตร สตรละ 2 ซา (บอ) คออาหารสตรกงกลาดาสตรทดลองและสตรควบคม ซงเปนอาหารสาเรจรปทวางขายในทองตลาดเปนตวเปรยบเทยบ อาหารสตรทดลองมคณคาทางโภชนาการเทยบกบนาหนกแหงอาหารดงน โปรตน 43.4 % ไขมน 8.0 % และพลงงานรวม 437 กโลแคลอรตอนาหนก 100 กรม อาหารสตรควบคมมโปรตน 41.7- 44.9 % ไขมน 9.4-10.6 % และพลงงานรวม 474-481 กโลแคลอรตอนาหนก 100 กรม เมอสนสดการทดลองพบวากงทเลยงดวยอาหารสตรทดลองและอาหารสาเรจรป มน าหนกเฉลยตอตว อตราการ

เจรญเตบโต แตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถต (p<0.05) นาหนกกงเมอสนสดการทดลองเทากบ 10.62±0.3 และ 12.85±0.48 กรม อตราการเจรญเตบโตเทากบ 0.102±0.003 และ0.123±0.005 กรมตอตว แตมกงทเลยงดวยอาหารสตรทดลองและสตรควบคมอตราการรอดตาย อตราแลกเปลยนอาหารเปนเนอ (FCR) ประสทธภาพการใชโปรตน (PER) และผลผลตรวมไมแตกตางกนทางสถต (P>0.05) อตราการ

รอดตายมคาเทากบ 92±5.6 % และ89.5±0.7 FCR เทากบ 2.3±0.28 และ 1.85±0.07 PER เทากบ

1.02±0.12 และ 1.28±0.05 ผลผลตรวมเทากบ 444±32 และ 518±21 กโลกรมตอไร ตามลาดบ ผลวเคราะหองคประกอบทางเคมในเนอกงกลาดาเมอสนสดการทดลองพบวาโปรตนและไขมนไมแตกตางกนทางสถต (p>0.05) แตอาหารมผลตอปรมาณเถาและระดบพลงงานในเนอกงอยางมนยสาคญทางสถต (p<0.05) ทงนกงทไดรบอาหารสตรทดลองมสดสวนของเถาสงกวาและมระดบพลงงานรวมตากวาชดควบคม

สานก

วจยและพฒ

นาประมงชายฝง

Page 5: ÷ ò fiÜ ø ö Ü ß î ðçcoastal.fisheries.go.th/v2/research/files/full/F202555.pdf · 2018-10-05 · which were CAFRI formulated diet and control diet (a commercial diet), each

2

จากผลการทดลองสรปไดวาอาหารกงกลาดาสตรทดลองสามารถใชเลยงกงกลาดาได

ผลผลตและอตราการรอดตายดเทยบเทากบอาหารทวางขายในทองตลาด หากมการปรบปรงกระบวนการอดเมดอาหารและพฒนาเครองทาอาหารใหมประสทธภาพจะทาใหอาหารสตรทดลองมความคงตวของอาหารมากขนและทาใหกงมอตราการเจรญเตบโตดขน คาสาคญ : กงกลาดา, อาหารสตรทดลอง, บอดน

ผรบผดชอบ: ศนยวจยอาหารสตวน าชายฝงจงหวดเพชรบร ต.แหลมผกเบย อ.บานแหลม

จ.เพชรบร๗๖๑๐๐ e-mail: [email protected]

สานก

วจยและพฒ

นาประมงชายฝง

Page 6: ÷ ò fiÜ ø ö Ü ß î ðçcoastal.fisheries.go.th/v2/research/files/full/F202555.pdf · 2018-10-05 · which were CAFRI formulated diet and control diet (a commercial diet), each

3

Evaluation of Formulated Feed on Growth of Tiger Prawn,

Penaeus monodon Fabricius, 1798 Cultured in Earthen Pond

Montakan Tamtin1* Supis Thongrod2 Chatchawalee Chaisri1 and Siriporn Luchai Chaiyakul3 1Coastal Aquatic Feed Research Institute, Department of Fisheries

2Thai Union Feedmill Co., Ltd. 3Chumpon Coastal Fisheries Research and Development Center

Abstract

New feed formula was evaluated on growth of tiger shrimps (Penaeus monodon) with

initial weight of 0.01 grams which were raised in 1 rai-earthen pond at stocking density of 48,000 shrimps per pond for 105 days. The experimental design was comparing between 2 experimental diets, which were CAFRI formulated diet and control diet (a commercial diet), each with 2 replications (2 ponds). The CAFRI diet had 43.4 % protein, 8.0 % lipid and gross energy of 437 kilocalories per 100 grams, the control diet had 44.9-41.7 % protein, 9.4-10.6 % lipid and gross energy of 474-481 kilocalories per 100 grams. At the end of experiment, there were significant differences in statistic (p<0.05) of mean body weight and growth rate between shrimps from CAFRI diet and control diet which were 10.62±0.3 and 12.85±0.48 grams and 0.102±0.003 and 0.123±0.005 grams per day, respectively. Nevertheless, survival rate, food conversion rate (FCR), protein efficiency ratio (PER) and shrimp yield per pond of both diets were not significantly difference (P>0.05). The survival rate of

shrimps fed CAFRI and control diet were 92±5.6 and 89.5±0.7 %, FCR were 2.3±0.28 and

1.85±0.07, PER were 1.02±0.12 and 1.28±0.05 and total yield were 444±32 and 518±21 kilograms per 1 rai-pond, respectively. There were not significant difference (p>0.05) in protein and lipid of 2 shrimps groups. On the contrary, ash of shrimp fed with the CAFRI diet was significantly higher than that of shrimp fed the control diet, whilst gross energy of the former was significantly lower than that of the later (p<0.05).

สานก

วจยและพฒ

นาประมงชายฝง

Page 7: ÷ ò fiÜ ø ö Ü ß î ðçcoastal.fisheries.go.th/v2/research/files/full/F202555.pdf · 2018-10-05 · which were CAFRI formulated diet and control diet (a commercial diet), each

4

In conclusion, the CAFRI diet was used for culture of Peneaus monodon successfully with good yield and survival rate comparable to commercial diet. Additionally, the pelleting process and pellet mill should be improved in order to increase water stability of pellet diet hence the growth rate of shrimps. Key words : Penaeus monodon, test diet, earthen pond *Corresponding author : Phetchaburi Coastal Aquatic Feed Research Unit, Laem Pakbia, Ban Laem, Phetchaburi 76100 Email : [email protected]

สานก

วจยและพฒ

นาประมงชายฝง

Page 8: ÷ ò fiÜ ø ö Ü ß î ðçcoastal.fisheries.go.th/v2/research/files/full/F202555.pdf · 2018-10-05 · which were CAFRI formulated diet and control diet (a commercial diet), each

5

คานา

ในปจจบนการเลยงกงกลาดาในประเทศไทยไมแพรหลายเหมอนในอดต สบเนองมาจากผ เลยงกงกลาดาประสบปญหากงโตชาและโรคระบาด ในขณะทตลาดตองการกงกลาดาขนาดใหญ จงตองใชระยะเวลาการเลยงนานขน สงผลใหตนทนการผลตสงตามไปดวย จงทาใหการเลยงกงขาวในประเทศไทยเปนทนยมมากกวาการเลยงกงกลาดา แตในปจจบนมกระแสความตองการกงกลาดาทมขนาดใหญ สาหรบตลาดเฉพาะ (Niche Markets) ทมศกยภาพและกาลงซอสง มความตองการสนคากงทมคณภาพ สะอาด ไรสารตกคาง (food safety) เชน ประเทศญปน หรอประเทศแถบยโรป เชน องกฤษ ดงนนการผลตกงแบบ “ไบโอชรมพ (Bio Shrimp)” ทใชกระบวนการทางธรรมชาต ไมใชยาและสารเคม เปนมตรตอสงแวดลอมจงเปนอกทางเลอกหนงของการเลยงกงกลาดา (นวตและคณะ, 2552) และทาใหมผสนใจหนมาเลยงกงกลาดาเพมขน ปจจยสาคญทมผลตอตนทนและการเลยงกงใหประสบความสาเรจคออาหาร โดยมการผลตอาหารสาเรจรปทวโลกประมาณหนงลานตน ซงตนทนคาอาหารนมมลคามากกวา 50 เปอรเซนตของตนทนการผลตทงหมดในการเลยงกงสมยใหม (Shiau, 1998) สาหรบในประเทศไทยมการเลยงกงกลาดาในเชงพาณชยอยางเตมรปแบบ ตงแตป 2529 เปนตนมาไดนาระบบการเลยงแบบพฒนามาใช (สรและชตมา 2545) ซงระบบการเลยงดงกลาวตองอาศยการจดการทมความชานาญ ใชอาหารสาเรจรปทมคณคาทางโภชนาการครบถวนและมสารอาหารตาง ๆ ปรมาณสง มอาหารสาเรจรปจาหนายในทองตลาดหลายยหอ ทงนความตองการทางโภชนาการของกงกลาดานนโดยสวนใหญพบวาการศกษาดานความตองการสารอาหารในกงกลาดาสวนใหญไดจากดอยในกงระยะวยออนและวยรน (ชตมาและคณะ, 2547) อกทงยงเปนการศกษาในระดบหองปฏบตการเปนสวนมาก ดงน นจงเปนไปไดวาการนาความตองการสารอาหารดงกลาวมาประมวลเปนสตรอาหารอาจทาใหมสารอาหารลนเกน และจากรายงานตาง ๆ กลาวไดวาสตรอาหารทใชในการเลยงกงกลาดานนสามารถทจะมการพฒนาไดอก โดยทาการศกษาในหลายประเดนและนามาประมวลผลเปนอาหารสตรใหมขนทมคณคาทางอาหารครบถวน รองรบการเลยงกงกลาดาแนวใหมทเปนมตรตอสงแวดลอม ทางสถาบนวจยอาหารสตวน าชายฝง ไดวจยอาหารกงกลาดาในระบบการเลยงจรงเพอหาปรมาณและชนดหรอแหลงของสารอาหารตางๆ ทเหมาะสมตอการเจรญเตบโตของกงกลาดาในหลายประเดน เชน การทดสอบปลาปนจากแหลงตาง ๆ และพบวาสามารถใชปลาปนไทยชนคณภาพท 1 (โปรตนไมตากวา 60%) และคณภาพท 2 (โปรตนไมตากวา 55%) ในการเลยงกงกลาดา (มนทกานตและคณะ, 2551ก) ; ชนดแปงทใชเปนแหลงคารโบไฮเดรต ซงกงกลาดาสามารถใชแปงหลายชนดเปนแหลงคารโบไฮเดรต ทงแปงมนสาปะหลง แปงขาวเหนยว แปงขาวเหนยวดา แปงขาวจาว แปงมนฝรง รวมทงมนสาปะหลงเสน โดยมผลการเจรญเตบโตและอตราการรอดตายไมแตกตางจากการใชแปงสาล (มนทกานตและคณะ, 2551ข) และรปแบบของแปงชนดตางๆ ทผสมในอาหารสดสวน 15% พบวามนเสนทงแบบดบและปรงสกมคณคาทางโภชนาการไมแตกตางกน ในขณะทแปงมนดบดกวาแปงมนปรงสก สวน

สานก

วจยและพฒ

นาประมงชายฝง

Page 9: ÷ ò fiÜ ø ö Ü ß î ðçcoastal.fisheries.go.th/v2/research/files/full/F202555.pdf · 2018-10-05 · which were CAFRI formulated diet and control diet (a commercial diet), each

6

แปงขาวเหนยวนนแบบปรงสกดกวาแบบดบ อยางไรกตามแปงรปแบบตาง ๆ ในการศกษาครงนมคณคาทางโภชนาการไมแตกตางจากแปงสาล จงกลาวไดวากงกลาดาสามารถใชแปงไดทงแบบดบและแบบปรงสก (เจรญ, 2551) นอกจากนยงพบวากงกลาดาทเลยงในบอดน สามารถใชคารโบไฮเดรตในชวงกวางตงแต 22-48% และลดปรมาณโปรตนในอาหารจาก 49 ลงเปน 32% แตระดบทแนะนาควรมโปรตนไมนอยกวา 35.5% และ คารโบไฮเดรตไมมากกวา 42.4% (มนทกานตและคณะ, 2553) จากผลการศกษาดงกลาวแสดงใหเหนวากงกลาดาทเลยงในบอดนมความตองการทางโภชนาการในชวงกวาง การศกษาครงนเปนการศกษาตอยอดจากงานวจยขางตน โดยประมวลผลงานวจยบางเรองทไดดาเนนการมากอนหนานน โดยใชสตรทเหมาะสมทสดจาก มนทกานตและคณะ (2551ก) และ มนทกานตและคณะ (2553) แตใชแปงสาลเปนแหลงคารโบไฮเดรตเนองจากหาไดงาย มาพฒนาเปนอาหารสตรใหมและขยายผลโดยทดสอบผลของอาหารตอการเจรญเตบโตและผลผลตของกงกลาดาในระบบบอดน โดยคาดวาจะไดสตรอาหารทสามารถนาไปประยกตใชกบระบบการเลยงกงแบบใหม ปลอดสารเคมและเปนมตรตอสงแวดลอมตอไป

วตถประสงค

เพอทดสอบสตรอาหารทไดพฒนาขนตอการเจรญเตบโต อตราการรอดตายและผลผลตของกงกลาดาในบอดน

อปกรณและวธดาเนนการทดลอง

1. การวางแผนการทดลอง วางแผนการทดลองแบบสมตลอด (Completely Randomized Design; CRD) ม 2 ชดการทดลอง ชดการทดลองละ 2 ซา ชดการทดลองท 1 อาหารชดควบคม และชดการทดลองท 2 อาหารสตรทดลองโดยดาเนนการทดลองในบอดนขนาด 1 ไร จานวน 4 บอ เลยงกงกลาดาดวยอาหารสตรทดลองทไดจากการประมวลจากผลงานวจยหวขอตางๆ ทไดทาการทดลองกอนหนาน เปรยบเทยบกบการใชอาหารชดควบคมซงเปนอาหารสาเรจรปทวางจาหนายในทองตลาด 2. การผลตอาหารทดลอง ผลตอาหารทดลอง มสวนประกอบดงแสดงในตารางท 1 โดยชงสวนผสมของสตรอาหาร จากนนผสมวสดอาหารแหงทมปรมาณนอยกอน ไดแก วตามนตาง ๆ โดยใชราเปนสอ จากนนผสมวสดอาหารทมปรมาณมากขนตามลาดบ จงนาไปผสมใหเขากนดวยเครองผสมแนวนอน ผสมนาใหมความชนประมาณ 30% ตามดวยวสดอาหารจาพวกนามน ไดแก นามนปลา นามนปาลม และเลซทนอก

สานก

วจยและพฒ

นาประมงชายฝง

Page 10: ÷ ò fiÜ ø ö Ü ß î ðçcoastal.fisheries.go.th/v2/research/files/full/F202555.pdf · 2018-10-05 · which were CAFRI formulated diet and control diet (a commercial diet), each

7

ประมาณ 5-10 นาท จงนาอาหารไปอดออกเปนเสนดวยเครองบดอาหารทตดตงใบมดตดอาหาร โดยใชหนาแวนอดอาหารมขนาดเสนผานศนยกลางขนาดตาง ๆ ขนกบขนาดกง เกลยดวยมอใหเสนอาหารไมตดกนเปนกอน นาไปอบแหงทอณหภม 60 oC จนมความชนไมมากกวา 10% ผงลมระบายความรอนกอนบรรจใสถงและเกบรกษาทอณหภมหองตลอดชวงการทดลอง อาหารสวนหนงนาไปวเคราะหคณคาทางโภชนาการดงน วเคราะหโปรตนดวยเครอง Truspec CN Carbon/Nitrogen Determination (LECO) วเคราะหปรมาณไขมนโดยใชเทคนค SFE (Supercritical Fluid Extraction) ดวยเครอง Fat Extractor (TFE 2000, LECO) วเคราะหเถา ความชนและเยอใยดวยวธ AOAC (1995) และวเคราะหกรดไขมนดวยเครอง GC (Gas Chromatography) รน Agilent 6890N

ตารางท 1 สวนผสมของอาหารสตรทดลอง

วสดอาหาร ปรมาณ (กรมตอ 100 กรมนาหนกแหงอาหาร) ปลาปนไทย (60% P) 26 หวกงบด 7 หมกบด 6 กากถวเหลอง 19 หวทกลเทน 5 แปงสาล 15 ปลายขาวหก 5 นามนปลา 1.12 นามนปาลม 0.38 วตามนรวม* 2 แรธาตรวม** 2 วตามนซ 99% 0.5 BHT 0.02 เลซทน 1 รา 5.98 แกลบ 3 CMC 1

หมายเหต * วตามนรวม ประกอบดวยวตามนตาม Conklin (1997) ในปรมาณกรมตอกโลกรมวตามนรวม thiamin (B1) 45, riboflavin (B2) 40.32, nicotinic acid 73.4, Ca-pantothenate (B5) 48, inositol 196, biotin 1, folic acid 3.36, cyanocobalamin (B12) 0.01, menadione (K) 26.56,

Vit A/D3 4.6, BHT 2 และ cellulose 559.75 ** แรธาตรวม ประกอบดวยแรธาตดงตอไปนในอตราสวน KH2PO4 1.0; CaHPO4.2H2O 1.0; NaH2PO4.2H2O 1.5; KCl 0.5 (Davis and Lawrence, 1997)

สานก

วจยและพฒ

นาประมงชายฝง

Page 11: ÷ ò fiÜ ø ö Ü ß î ðçcoastal.fisheries.go.th/v2/research/files/full/F202555.pdf · 2018-10-05 · which were CAFRI formulated diet and control diet (a commercial diet), each

8

3. การวเคราะหคณคาทางโภชนาการของอาหารทดลอง

ผลวเคราะหองคประกอบทางเคมอยางหยาบและองคประกอบกรดไขมนในอาหารทดลอง แสดงในตารางท 2 และ 3 ทงนอาหารสตรทดลองมโปรตนไมแตกตางกนทางสถต (p>0.05) จากอาหารชดควบคมทง 3 ขนาด มไขมนและพลงงานรวมตากวาอาหารสตรควบคมทง 3 ขนาดอยางมนยสาคญทางสถต (p<0.05) นอกจากนอาหารสตรทดลองมเยอใยและเถาสงกวาอาหารชดควบคม (p<0.05) ชนดของกรดไขมนในอาหารสตรทดลองและชดควบคมไมแตกตางกน มกรดไขมนหลก ไดแก 16:0, 18:1n-9 และ 18:2n-6 มกรดไขมนไมอมตวสง (HUFA) ชนด 20:4n-6 (Arachidonic acid; ARA), 20:5n-3 (Eicosapentaenoic acid; EPA) และ 22:6n-3 (Docosahexaenoic acid; DHA) เมอพจารณาสดสวนของกรดไขมนกลมตาง ๆ พบวาอาหารทดลองมกรดไขมนไมอมตวและกรดไขมนกลม n-6 ตากวาอาหารชดควบคมอยางมนยสาคญทางสถต (p<0.05) แตมกรดไขมนไมอมตวสง n-3 HUFA และอตราสวน n-3/n-6 แตกตางอยางไมมนยสาคญทางสถต จากอาหารชดควบคม (p>0.05) ตารางท 2 ผลวเคราะหองคประกอบทางเคมอยางหยาบของอาหารสาเรจรปทใชในการทดลอง

สตรท ความชน องคประกอบ (รอยละของนาหนกแหง) พลงงานรวม

% โปรตน ไขมน เยอใย เถา คารโบไฮเดรต (กโแคลร/ 100 กรม)

1. อาหารสตรทดลอง 9.8±1.5a 43.4±1.9ab 8.0±0.7b 4.7±0.5a 15.4±0.5a 28.6±2.0b 437±8b 2. อาหารชดควบคม เบอร 2 8.5±0.2ab 44.9±0.4a 9.6±0.7a 2.1±0.2b 11.6±0.7b 31.7±0.8b 474±6a เบอร 3 8.4±0.2ab 42.3±1.0ab 9.4±0.4a 1.9±0.3b 10.5±0.0b 35.8±0.4a 474±1a เบอร 4 เอส 7.4±0.7b 41.7±0.5b 10.6±0.6a 1.5±0.2b 10.8±0.6b 35.4±1.3a 481±2a หมายเหต อกษรทแตกตางกนในสดมภเดยวกน มความแตกตางกนทางสถต (p<0.05)

สานก

วจยและพฒ

นาประมงชายฝง

Page 12: ÷ ò fiÜ ø ö Ü ß î ðçcoastal.fisheries.go.th/v2/research/files/full/F202555.pdf · 2018-10-05 · which were CAFRI formulated diet and control diet (a commercial diet), each

9

ตารางท 3 ผลวเคราะหองคประกอบกรดไขมน (% Area) ของอาหารสาเรจรปทใชในการทดลอง

สตรอาหาร

Fatty acid อาหารทดสอบ อาหารชดควบคม

เบอร 2 เบอร 3 เบอร 4S C 14:0 2.91±0.13a 2.28±0.04 b 2.64±0.20 a 2.64±0.01 a C 16:0 24.04±0.78 19.46±0.08 b 19.99±0.37 19.62±0.42

C 16:1 2.86±0.41 a 2.88±0.06 b 3.23±0.17 b 3.22±0.04 b C 18:0 6.53±0.22 a 5.82±0.06 b 6.03±0.10 b 5.80±0.18 b C 18:1n-9 16.32±0.79b 19.02±0.72 a 17.43±1.26 15.99±0.48

C 18:1n-7 2.28±0.49 a 2.17±0.02 a 2.36±0.14 a 2.39±0.17 a C 18:2n-6 19.85±1.98b 24.94±0.26 a 23.07±1.11 24.80±0.36

C 18:3n-3 1.98±0.22 b 2.97±0.08 a 3.04±0.32 a 3.34±0.29 a C 18:4n-3 0.31±0.03 a 0.42±0.02 b 0.46±0.06 b 0.48±0.01 b C 20:1 0.62±0.21 b 1.04±0.01 ab 1.19±0.25 a 1.04±0.26ab C 20:3n-6 0.20±0.01 b 0.29±0.03 a 0.29±0.03 a 0.27±0.03 a C 20:4n-6 1.36±0.21 a 1.06±0.03 b 1.14±0.04 ab 1.09±0.02 b C 20:4n-3 0.17±0.01 b 0.28±0.01 a 0.27±0.02 a 0.27±0.02 a C 20:5n-3 2.74±0.93 a 2.65±0.08 a 3.15±0.23 a 3.28±0.02 a C 22:5n-3 0.86±0.08 b 0.93±0.02 ab 1.03±0.08 a 1.12±0.02 a C 22:6n-3 9.22±1.28 a 6.62±0.70b 7.73±0.29 b 7.98±0.50 ab Total saturated fatty acids 36.61±1.56a 30.06±0.04 b 31.07±0.26 30.46±0.09

Total unsaturated fatty acids 60.15±1.60b 66.59±0.17a 65.80±0.89a 66.55±1.14a

Total n-3 fatty acids 15.28±2.12 13.99±0.68 a 15.74±0.85 16.53±0.72

n-3 highly unsaturated fatty acids 12.99±2.30 10.60±0.75 a 12.24±0.59 12.71±0.44

Total n-6 fatty acids 22.00±1.37 26.53±0.25 a 24.74±1.04 26.41±0.31

n-3/n-6 0.70±0.14 a 0.53±0.03 a 0.64±0.04 a 0.63±0.02 a หมายเหต อกษรทแตกตางกนในสดมภเดยวกน มความแตกตางกนทางสถต (p<0.05)

4. ระบบการเลยงและการทดลอง 4.1 เตรยมบอ โดยใชบอดนขนาด 1 ไร จานวน 4 บอ ตากบอจนแหง จงสบนาทะเลจากบอบาบดนาชวภาพผานถงกรองนาเขาบอใหมความลกประมาณ 40 เซนตเมตร ไถพรวนดนกนบอโดยใชเรอคราดจานวน 2 ครงแตละครงหางกน 3 วน เพอบาบดของเสยและปองกนการสะสมของเสยทพนบอตามวธของอนนตและคณะ (2544) จากนนจงสบนาทะเลเขาบอเลยงและผสมนาจดจากบอบาดาล (ความเคมประมาณ 3-5 สวนในพน) ใหมความเคมตามตองการ เปดเครองตนาใหน าผสมเขากน กอนใชแคลเซยมไฮโปคลอไรทความเขมขน 30 สวนในลานเพอฆาเชอในขนตอนการเตรยมนาครงแรกเพยงครงเดยว ใหอากาศตลอดเวลาประมาณ 5-7 วนเมอหมดฤทธคลอรนจงปลอยลกกงลงเลยง พรอมตดตงระบบการใหอากาศแบบ Air lift ทมมบอทง 4 มม เมอเมอกงมอาย 2 เดอนครงจงเรมเปดเครองตนาเพมอากาศ 4.2 นาเคมทใชเลยงเปนนาทะเลทสบมาเกบและพกไวในบอพกนาขนาด 5 ไรเปนระยะเวลาอยางนอย 2 เดอน บาบดโดยวธทางชวภาพมสาหรายพวงองน (Caulerpa lentillifera) และสาหรายมงกฎ

สานก

วจยและพฒ

นาประมงชายฝง

Page 13: ÷ ò fiÜ ø ö Ü ß î ðçcoastal.fisheries.go.th/v2/research/files/full/F202555.pdf · 2018-10-05 · which were CAFRI formulated diet and control diet (a commercial diet), each

10

หนาม (Acanthophora spicifera) ชวยในการดดซบสารอาหาร ปราศจากการใชสารเคม ใชในการเตรยมนาและเตมนาในบอเลยงระหวางการทดลอง 4.3 ปลอยลกกงกลาดาระยะกงPL 15 ขนาด 1.5 ซม. นาหนกเฉลย 0.01±0.0004 กรม อตราปลอย 45,000 ตว ตอบอ (30 ตว/ตร.ม.) ระหวางการทดลองทาการไถพรวนดนกนบอทก 3 วน เพอบาบดของเสยและปองกนการสะสมของเสยทพนบอตามวธของอนนตและคณะ (2544) ระหวางการเลยงไมมการเปลยนถายนาในบอ แตเตมนาทะเลจากบอพกนาผานถงกรองเพอรกษาระดบนาในบอเลยงทระเหยหรอรวซม หรอเตมนาจดเพอรกษาความเคมของนาในบอเลยงไมใหสงมากจนเกนไป 4.4 การจดการอาหาร ในชวง 7 วนแรกของการเลยงใหอารทเมยตวเตมวยเปนอาหารวนละ 10 กโลกรม จากนนเรมใหอาหารเมด วนละ 3 ครง เวลา 7.00, 13.00 และ 19.00 น. ปรบขนาดเมดอาหารและปรมาณอาหารตามขนาดกงและอายการเลยง โดยใชตารางการใหอาหารสาเรจรป เมอกงเรมเขายอหลงจากปลอยเลยง 20 วนจงปรบปรมาณอาหารโดยวธทดสอบการกนอาหารจากในยอ และสมชงน าหนกกงเพอคานวณอาหาร

5. การรวบรวมขอมล 5.1 เกบตวอยางนาจานวน 5 จดตอบอ บรเวณรอบบอทง 4 จด และกลางบอ 1 จด ความลกประมาณ 30 เซนตเมตรมาวเคราะหแอมโมเนย-ไนโตรเจนดวยวธ Phenol hypochlorite method ไนไตรท-ไนโตรเจน ดวยวธ diazotization (Strickland and Parsons, 1972) และคาความเปนดางตามวธ 403 potentiometric titration to pre-selected pH (APHA, 1980), pH โดยใช pH meter ของ HACH model sension 2 ความเคมโดยเครองวดความเคม ATAGO S/mill 5.2 ตรวจสอบการเจรญเตบโตของกงทก 2 สปดาห โดยการสมกง 20 ตวตอครง จานวน 4 จดตอบอมาวดขนาดและชงน าหนก และบนทกการใหอาหาร จานวนกงเมอสนสดการทดลองประเมนจากผลผลตกงทไดเมอสนสดการทดลองและขนาดกง และนาไปใชในการคานวณอตราการรอดตาย 5.3 ระยะเวลาเลยง นาน 105 วน เมอสนสดการทดลอง เกบตวอยางกงไปวเคราะหองคประกอบทางเคมอยางหยาบและกรดไขมนดวยวธเดยวกนกบการวเคราะหอาหารในขอ 2 5.4 คานวณประสทธภาพการใชโปรตน (Protein efficiency ratio; PER) PER = นาหนกกงทเพมขน (กรม) . นาหนกแหงของโปรตนในอาหารทกงกน (กรม) 6. การวเคราะหผลการทดลอง

วเคราะหขอมลดานการเจรญเตบโต อตราการรอดตาย ผลผลตและประสทธภาพการใชอาหาร ดวยวธวเคราะหแบบ independent sample t-test (Sokal and Rohlf, 1981)

สานก

วจยและพฒ

นาประมงชายฝง

Page 14: ÷ ò fiÜ ø ö Ü ß î ðçcoastal.fisheries.go.th/v2/research/files/full/F202555.pdf · 2018-10-05 · which were CAFRI formulated diet and control diet (a commercial diet), each

11

ผลการศกษา ผลการเลยงกงกลาดาระยะ PL 15 จากนาหนกเฉลย 0.01±0.0004 กรม ดวยอาหารสตรทดลองซงผลตเองดวยวธอดเมดแบบพนบานโดยสถาบนวจยอาหารสตวน าชายฝง เปรยบเทยบกบอาหารชดควบคมเปนเวลา 105 วน พบวาคณภาพนาระหวางการทดลองในบอเลยงกงสตรทดลองและชดควบคมแตกตางกนอยางไมมนยสาคญทางสถต (p>0.05) มคาคณภาพนาเฉลยของบอกงสตรทดลองและ

ชดควบคม ตามลาดบดงน คาไนไตรท 0.009±0.005 และ 0.008±0.002 มก./ล. คาแอมโมเนยรวม

0.154±0.046 และ 0.248±0.183 มก./ล. คาความเปนกรดดาง 8.49±0.05 และ 8.43±0.02 คาความเปน

ดาง 198±16 และ 188±4 มก./ล. และความเคม 30±0.9 และ 31±0.2 สวนในพน และแสดงในภาพท 1-5 ภาคผนวก ทงนภาพท 1 และ 2 ภาคผนวก แสดงการเปลยนแปลงของปรมาณไนไตรทและแอมโมเนยรวมในบอทดลอง การสะสมของเสยในรปไนโตรเจนทง 2 คาดงกลาวมแนวโนมเพมสงขนหลงการเลยงประมาณ 60 วนขนไป ทงนบอเลยงกงทไดรบอาหารชดควบคมบอท 2 มการสะสมของเสยสงกวาบออน ผลการทดลองดงแสดงในตารางท 4 พบวากงทเลยงดวยสตรทดลองและชดควบคมมอตราการรอดตายสงมากคอ 92 และ 89.5 % และไมแตกตางกนทางสถต (p>0.05) แตกงทเลยงดวยอาหารสตรทดลองมการเจรญเตบโตดานนาหนกเฉลยตอตว ขนาดและอตราการเจรญเตบโตตอวน ตากวากงในชดควบคมอยางมนยสาคญทางสถต (p<0.05) จากแผนภาพ แสดงใหเหนวาชวง 79 วนแรกกงทเลยงดวยอาหารทง 2 ชนดมนาหนกเฉลยไมแตกตางกน แตเรมมความแตกตางกนในวนท 82 ของการเลยง จากนนการเจรญเตบโตมความแตกตางกนมากขนเมอมอายการเลยง 91 วนหรอประมาณ 3 เดอน แตมผลผลตรวมเฉลย อตราการเปลยนเนอ (FCR) และประสทธภาพการใชโปรตน (PER) แตกตางกนอยางไมมนยสาคญทางสถต (p>0.05) โดยบอทเลยงดวยอาหารสตรทดลองมผลผลตรวม 444 กโลกรมและบอทเลยงดวยอาหารชดควบคมมผลผลตรวม 518 กโลกรม มคา FCR 2.3 และ 1.8 ตามลาดบ และคา PER เทากบ 0.89 และ 0.72 ตามลาดบ (ตารางท 4) ผลการเลยงกงดวยอาหารทง 2 ชนด มผลผลตรวม 421.5 และ 467.5 กโลกรมตอบอจากกงทเลยงดวยอาหารสตรทดลอง สวนกงทเลยงดวยอาหารชดควบคมมผลผลตตอบอเทากบ 532.5และ 502.5 กโลกรมตอบอ

สานก

วจยและพฒ

นาประมงชายฝง

Page 15: ÷ ò fiÜ ø ö Ü ß î ðçcoastal.fisheries.go.th/v2/research/files/full/F202555.pdf · 2018-10-05 · which were CAFRI formulated diet and control diet (a commercial diet), each

12

ตารางท 4 การเจรญเตบโต อตราการรอดตาย อตราแลกเปลยนอาหารเปนเนอ (Food Conversion Rate; FCR) ประสทธภาพการใชโปรตน (Protein Efficiency Rate; PER) และผลผลตกงกลาดา (P. monodon) ทเลยงดวยอาหารสตรทดลองและอาหารทวางขายในทองตลาด เปนเวลานาน 105 วน คาทไดเปนคาเฉลยจากจานวน 2 ซ า

อาหารสตร นาหนก

สดทาย อตราการเจรญเตบโต

อตราการรอดตาย

FCR PER ผลผลตรวม ขนาด (จานวนตว/

(กรม) (กรม/วน) (%) (กโลกรม) กโลกรม) 1. อาหารสตรทดลอง 10.62±0.30 b 0.102±0.003 b 92.00±5.66a 2.3±0.28 a 1.02±0.12 a 444±32 a 93±1b 2. อาหารชดควบคม 12.85±0.48 a 0.123±0.005 a 89.5±0.71 a 1.85±0.07 a 1.28±0.05 a 518±21 a 78±2a

t-test p 0.031 0.031 0.0598 0.161 0.145 0.117 0.013

หมายเหต อกษรทแตกตางกนในสดมภเดยวกน มความแตกตางกนทางสถต (p<0.05)

ตารางท 5 การจดการ ผลผลตและตนทน

รายการ อาหารสตรทดลอง อาหารชดควบคม

1 2 1 2

1. การจดการ รปแบบ อนทรย อนทรย อนทรย อนทรย ขนาดบอ(ไร) 1 1 1 1 ชวงเวลาการเลยง (วน) 105 105 105 105 ลกกงทปลอย (ตว) 45,000 45,000 45,000 45,000 (ตว/ตร.ม.) 28 28 28 28

2. ผลผลต อตราการรอดตาย (%) 88 96 90 89 ปรมาณอาหารทใช (กก.) 1037 975 1000 888 อตราการแลกเนอ 2.5 2.1 1.9 1.8 ผลผลต (กก.) 421.5 467.5 532.5 502.5 (ตว/กก.) 94 92 76 79

สานก

วจยและพฒ

นาประมงชายฝง

Page 16: ÷ ò fiÜ ø ö Ü ß î ðçcoastal.fisheries.go.th/v2/research/files/full/F202555.pdf · 2018-10-05 · which were CAFRI formulated diet and control diet (a commercial diet), each

สตแลมผสต อาแตแตn-ไขกร

ภาพท

ผตรทดลองแลละ 63.5 % ตาผลตอปรมาณตรทดลองมส

อาหารทง 2 ชตกตางกนอยาตกตางกนอยา-3/n-6 ของกขมน 18:2n-6รดไขมนดงก

1 นาหนกเฉลย

ผลวเคราะหองะชดควบคมเามลาดบ เชนเณเถาและระดบสดสวนของเถองคประกอบกชนดมองคปรางมนยสาคญางไมมนยสาคกงทเลยงดวย

6 และ total nลาวเทากบ 19

ยของกงกลาดา

งคประกอบทเมอสนสดการเดยวกนกบผลบพลงงานในเถาสงกวาและมกรดไขมนในระกอบกรดไขทางสถต (pคญทางสถต (ยอาหารสตรทn-6 เทากบ 249.15 และ 21.

(P. monodon)

13

างเคมในเนอรทดลองไมแลของสดสวนเนอกงอยางมมระดบพลงงเนอกงเมอสนขมนไมแตกตp<0.05) สาห(p>0.05) ทงกทดลองมแนวโ4.36 และ 26.50 % ตามลาด

ทเลยงดวยอาห

3

อกงกลาดาพบตกตางกนทานไขมนทไมแมนยสาคญทางานรวมตากวานสดการทดลอางกน ยกเวนหรบสดสวนกกรดไขมน ARโนมสงกวากง.25 % ตามลาดบ (ตารางท

หารสตรทดลอง

บวาสดสวนโปงสถต (p>0.ตกตางกนทางสถต (p<0.0าชดควบคม (อง ซงพบวนกรดไขมนชกรดไขมนทสRA, EPA, DHงชดควบคม าดบและมคา 7)

ชดอาหารส

ชดอาหาร

และอาหารชด

ปรตนในเนอก05) และมคาางสถต (p>0.005) ทงนกงท(ตารางท 6) าในภาพรวมกชนด 18:3n-3สาคญชนดอน

HA อยางไรกทงนกงชดค

สงกวากงสตร

สตรทดลอง

ควบคม

ดควบคมเปนเวล

กงทเลยงดวยาเทากบ 66.405) แตอาหารทไดรบอาหาร

กงทเลยงดวย ทมสดสวนนน มความกตามสดสวนควบคมมกรดรทดลองซงม

ลา 105 วน

4 รร

ยนมน ด

สานก

วจยและพฒ

นาประมงชายฝง

Page 17: ÷ ò fiÜ ø ö Ü ß î ðçcoastal.fisheries.go.th/v2/research/files/full/F202555.pdf · 2018-10-05 · which were CAFRI formulated diet and control diet (a commercial diet), each

14

ตารางท 6 องคประกอบทางเคมของกงกลาดา (P. monodon) ทเลยงดวยอาหาร 2 สตร เปนเวลานาน 105 วน คาทไดเปนคาเฉลยจากจานวน 2 ซ า

อาหารสตร นาหนกแหง องคประกอบ (รอยละของนาหนกแหง) พลงงานรวม (กโลแคลอร/

% โปรตน ไขมน เยอใย เถา คารโบไฮเดรต 100 กรม) อาหารสตรทดลอง 74.6±0.5 66.4±0.4 2.4±0.3 5.8±1.0 14.4±0.4a 11.0±2.1 442.2±3.1b อาหารทวางขาย ในทองตลาด

72.3±0.9 63.5±2.0 5.7±1.1 6.0±0.3 11.9±0.6b 12.9±0.1 464.8±1.3a

t-test p 0.087 0.179 0.054 0.792 0.042 0.324 0.011

หมายเหต อกษรทแตกตางกนในสดมภเดยวกน มความแตกตางกนทางสถต (p<0.05) ตารางท 7 ผลวเคราะหองคประกอบกรดไขมน (% Area) ของกงกลาดา (P. monodon) ทเลยงดวยอาหาร2 สตร เปนเวลานาน 105 วน

สตรอาหาร

กรดไขมน อาหารทดสอบ อาหารทวางขายในทองตลาด C 14:0 2.32±0.20 1.72±0.25 C 16:0 28.11±2.31 23.50±0.18 C 16:1 2.04±0.15 2.15±0.21 C 18:0 7.21±2.00 4.68±0.21

C 18:1n-9 20.01±0.69 18.66±0.57 C 18:1n-7 3.52±0.47 3.05±0.17 C 18:2n-6 19.15±2.34 24.36±0.28 C 18:3n-3 0.88±0.10b 1.84±0.25a

C 20:1 0.49±0.69 1.44±0.20 C 20:3n-6 0.28±0.39 0.73±0.13 C 20:4n-6 2.08±0.44 1.01±0.13 C 20:5n-3 3.06±0.26 2.25±0.37 C 22:5n-3 0.38±0.53 1.20±0.01 C 22:6n-3 8.09±1.03 8.38±0.20

Total saturated fatty acids 39.73±4.91 31.99±0.19 Total unsaturated fatty acids 59.95±4.45 65.89±0.33 Total n-3 fatty acids 12.40±1.39 13.90±0.83 n-3 highly unsaturated fatty acids 11.52±1.30 12.06±0.57 Total n-6 fatty acids 21.50±2.31 26.25±0.51 n-3/n-6 0.58±0.01 0.53±0.02

หมายเหต อกษรทแตกตางกนในสดมภเดยวกน มความแตกตางกนทางสถต (p<0.05)

สานก

วจยและพฒ

นาประมงชายฝง

Page 18: ÷ ò fiÜ ø ö Ü ß î ðçcoastal.fisheries.go.th/v2/research/files/full/F202555.pdf · 2018-10-05 · which were CAFRI formulated diet and control diet (a commercial diet), each

15

วจารณผล การวจยในครงนเปนการทดสอบสตรอาหารเลยงกงกลาดาทผานกระบวนการอดเมดแบบพนบาน โดยประมวลผลการศกษาความตองการทางโภชนาการของกงกลาดาในหวขอตาง ๆ ทดาเนนงานวจยในระบบการเลยงในกระชงแบบบอดน เพอใหสอดคลองกบความตองการทางโภชนาการของกงในสภาพการเลยงจรง (มนทกานตและคณะ, 2551ก; มนทกานตและคณะ2551ข; มนทกานตและคณะ 2551ค; เจรญ 2551) และใชวตถดบหลก เชน ปลาปนทผลตในเมองไทยเปนแหลงโปรตน จากผลการทดลองพบวาอาหารสตรทดลองสามารถใชเลยงกงกลาดาไดอตราการรอดตายสงและมผลผลตรวมไมแตกตางจากชดควบคมซงเปนอาหารทวางขายในทองตลาด โดยบอทเลยงดวยอาหารสตรทดลองมผลผลตรวมเฉลยจากบอขนาด 1 ไร จานวน 2 บอเทากบ 444 กโลกรมและบอทเลยงดวยอาหารชดควบคมมผลผลตเฉลย 518 กโลกรม การศกษาในครงนใชวธการเลยงแบบไบโอชรมพ คอไมใชยาปฏชวนะหรอสารเคมตลอดการเลยง การบาบดนาใชวธทางชวภาพและมสาหรายทะเลชวยบาบดนาในบอพกนาเพอนามาใชเปลยนถายระหวางการทดลอง และใชหลกการปลอยกงลงเลยงแบบอตราความหนาแนนตา 28 ตวตอตร.ม. เมอพจารณาขนาดของกงกลาดาทเลยงดวยอาหารสตรทดลอง พบวาเมอสนสดการทดลองมขนาดเลกกวากงกลาดาชดควบคม ซงเปนผลจากในชวงหลงของการเลยง เครองทาอาหารเรมมปญหาในการบดอดทาใหอาหารไมคงตว จากเดมทมความคงตวมากกวา 80% ทระยะเวลา 4 ชวโมง ลดลงเปน 1 ชวโมงครง ดงจะเหนไดจากในชวงแรกกงทเลยงดวยอาหารทง 2 สตรมนาหนกไมแตกตางกน แตเรมแตกตางกนเมอมอายการเลยง 82 วน หรอ 2 เดอน 3 สปดาห ทงนกงกลาดาเปนกงทโตชาในชวงแรกของการเลยง แตจะเตบโตอยางรวดเรวหลงจากเดอนท 3 เปนตนไป แตจากประสทธภาพของเครองอดเมดอาหารทลดลงของการศกษาในครงน ทางผวจยไดตดสนใจสนสดการทดลองในวนท 105 การปลอยกงทอตราความหนาแนนตาทาใหกงกลาดาจากการศกษาในครงนมอตราการรอดตายสง สวนหนงเนองมาจากการปลอยกงอตราความหนาแนนตาทาใหของเสยสะสมในระบบนอยกวาการเลยงแบบหนาแนน จงสามารถเลยงกงไดนานขนและอตราการรอดตายทสงขน มการสะสมของเสยรปไนโตรเจนทงไนไตรทและแอมโมเนยรวมไมสงมาก แมจะมการสะสมเพมขนหลงจากการเลยงประมาณ 60 วนหรอ 2 เดอน แตคาคณภาพนายงเปนไปตามเกณฑมาตรฐานการเพาะเลยงสตวน า (คณตและคณะ,2537) และไมมผลดานลบตอสขภาพและการเจรญเตบโตของกงแตอยางใด แมวาคาความเปนดางมคาคอนขางสงเนองจากใชน าบาดาลเปนแหลงของนาจด เมอเลยงเปนระยะเวลานานทาใหมมวลกงตอบอมาก ซงหากเปนการเลยงจรงควรมการแบงกงเพอลดอตราความหนาแนนลงจะทาใหสามารถเลยงกงขนาดใหญได (คณตดาและคณะ, 2550) การจดการดานอาหารนนขนกบรปแบบของการเลยง จากการทอาหารสตรทดลองนสามารถเลยงกงใหมอตราการรอดตายสงเทยบเทาอาหารทวางขายตามทองตลาด หากนาไปประยกตใชกบการเลยงในบอขนาดใหญ รวมกบการจดการใหมอาหารธรรมชาต จะทาใหชวยลดตนทนและไดผลผลตกงทดขน เนองจากอาหารสตรทดลองนไดประมวลจากการวจยในสภาพการ

สานก

วจยและพฒ

นาประมงชายฝง

Page 19: ÷ ò fiÜ ø ö Ü ß î ðçcoastal.fisheries.go.th/v2/research/files/full/F202555.pdf · 2018-10-05 · which were CAFRI formulated diet and control diet (a commercial diet), each

16

เลยงจรง ซงมอาหารธรรมชาตในบอรวมดวย จงเหมาะสมกบการใชเลยงกงแบบไบโอชรมพทพงพาวถธรรมชาตเปนหลก ประสทธภาพการใชอาหารเพอการเจรญเตบโตของกงกลาดาจากการศกษาครงนพบวาม FCR คอนขางสง แมจะไมมความแตกตางกนระหวางกงทไดรบอาหารทง 2 สตร คา FCR ทวไปสาหรบกงกลาดาเทากบ 1.5-1.8 ทงนคา FCR และ PER นนขนกบระยะเวลาเลยง นอกเหนอจากความไมคงตวของอาหารในชวงเดอนหลงของการเลยง การสนสดการเลยงทระยะเวลาเพยง 3 เดอน ทาใหกงในระยะนยงโตไมเตมทจงไดน าหนกรวมนอย คา PER เทากบ 1.02 และไมแตกตางจากกงทเลยงดวยอาหารชดควบคมเทากบ 1.28 แสดงใหเหนวาปลาปนไทยสามารถใชเลยงกงกลาดาได (จอะดและมะล, 2550) นอกจากนนสงทตองใหความสาคญและเรงทาการศกษาคอการลดปรมาณปลาปนในสตรอาหารลงและลดคา FCR ลงอก ในปจจบนการใชปลาปนเปนการทาลายทรพยากรธรรมชาต สาหรบกงกลาดานนไดมการกาหนดคา FIFO ratio เทากบ 1.5:1 (http://www.iffo.net/intranet/content/archivos/100.pdf) จากการศกษาครงนใช ปลาปน 26% ในอาหาร ทาใหคา FIFO ratio ทคานวณจากสตร มคา 2.3 (จากสตร FIFO = % ปลาปน+นามนปลาในสตร x FCR/22.5+5) หากสามารถลด FCR ลงไดถง 1.5 จะทาใหไดคา FIFO ratio 1.5 ตามเกณฑ หรอควรมการศกษาตอไปถงความเปนไปไดในการลดปลาปนโดยใชโปรตนจากแหลงอน รวมกบการปรบปรงคณภาพอาหารดานความคงทนในนาและการจดการดานการใหอาหารทงการเตรยมอาหารธรรมชาตเพอเสรมอาหารสาเรจรปและความถในการใหอาหาร กงกลาดาทเลยงดวยอาหารสตรทดลองมองคประกอบทางเคม ไดแก โปรตนและไขมน รวมทงองคประกอบกรดไขมนในภาพรวมทมในกงทงตวรวมเปลอกไมแตกตางจากกงทเลยงดวยอาหารทวางขายตามทองตลาด ยกเวนปรมาณเถา เยอใยและพลงงานรวม ทงนอาหารสตรทดลองนนไดมการเพมสาร CMC เพอเพมความคงตวของอาหารในนา อาจเปนสาเหตหนงททาใหอาหารมเถาและเยอใยสง จงสงผลตอองคประกอบทางเคมในเนอกง นอกจากนความไมคงตวของอาหารในชวงปลายของการเลยง อาจเปนอกสาเหตหนงททาใหกงมระดบพลงงานรวมตากวาชดควบคม ซงสงผลตอการเจรญเตบโตในชวง 3 เดอนหลงของการเลยง ปญหาของการผลตอาหารแบบพนบานคอประสทธภาพของเครองมอทาใหอาหารมความคงทนในนาคอนขางตา ระหวางกระบวนการผลตพบวาอาหารสลายตวในนาไดเรวมาก จงเพมสารเหนยวคอ CMC ในสตรอาหารเพอใหอาหารมความคงตวมากขน อาจตองปรบปรงโดยใชสารเหนยวจากวสดธรรมชาตทมราคาถกลง รวมกบการพฒนาเครองทาอาหารใหมประสทธภาพดขน และลดปรมาณแกลบลง

สานก

วจยและพฒ

นาประมงชายฝง

Page 20: ÷ ò fiÜ ø ö Ü ß î ðçcoastal.fisheries.go.th/v2/research/files/full/F202555.pdf · 2018-10-05 · which were CAFRI formulated diet and control diet (a commercial diet), each

17

สรปและขอเสนอแนะ จากการศกษาครงนพบวาอาหารสตรทดลองซงใชวสดอาหารหลกทผลตไดในเมองไทย สามารถใชเลยงกงกลาดาใหมอตราการรอดตายและผลผลตดเทยบเทากบอาหารทวางขายตามทองตลาด สงทควรปรบปรงคอกระบวนการอดเมดอาหารและการพฒนาเครองอดเมดอาหารแบบพนบานใหมประสทธภาพดขน รวมกบศกษาการใชสารเหนยวเพอชวยเพมความคงตวของอาหารและคงคณคาทางโภชนาการของอาหารซงจะทาใหกงมอตราการเจรญเตบโตดขน นอกจากนการเลยงกงทอตราความหนาแนนตาทาใหเลยงกงไดนานขน และควรมการแบงกงเพอลดอตราความหนาแนนลง ทาใหเลยงกงไดนานขนโดยไมตองใชยาและสารเคม

คาขอบคณ

ผวจยขอขอบคณ ดร.สพศ ทองรอด ทใหคาปรกษาดานงานวจยอาหารสตวน า เจาหนาทศนยวจยอาหารสตวน าชายฝงจงหวดเพชรบรทชวยเลยงสตวทดลองและเกบรวบรวมขอมล และเจาหนาทสถาบนวจยอาหารสตวน าชายฝงในการวเคราะหองคประกอบทางเคมของตวอยางอาหารและสตวทดลอง

สานก

วจยและพฒ

นาประมงชายฝง

Page 21: ÷ ò fiÜ ø ö Ü ß î ðçcoastal.fisheries.go.th/v2/research/files/full/F202555.pdf · 2018-10-05 · which were CAFRI formulated diet and control diet (a commercial diet), each

18

เอกสารอางอง

คณต ไชยยาคา, สร ทกขวนาศ, ยงยทธ ปรดาลมพะบตร, พทธ สองแสงจนดา และดสต ตนวไลย. 2537. คณภาพนาเพอการเพาะเลยงสตวน าชายฝง. สถาบนวจยการเพาะเลยงสตวน าชายฝง จงหวดสงขลา, กรมประมง. 109 หนา.

คณตดา ทองขาว, ชลอ ลมสวรรณ, นต ชเชด และสาธต ประเสรฐศร. 2550. การเลยงกงกลาดาแบบธรรมชาตโดยปลอยลกกงในอตราความหนาแนนตา. วารสารการประมง 60 (2):122-126.

เจรญ เรงหทยธรรม. 2551. แหลงและรปแบบของคารโบไฮเดรตทเหมาะสมในอาหารกงกลาดา (Penaeus monodon Fabricius, 1798). เอกสารวชาการฉบบท 55/2551. สถาบนวจยการเพาะเลยงกงทะเล สานกวจยและพฒนาการประมงชายฝง กรมประมง. 16 หนา.

จอะด พงศมณรตน และมะล บณยรตผลน. 2550. ผลของปลาปนไทยตอการเจรญเตบโตและประสทธภาพอาหารของกงกลาดา. วารสารสงขลานครนทรวารสารวชาการทางวทยาศาสตรเทคโนโลย ปท 19 ฉบบท 3 หนา 316-325.

ชตมา ตนตกตต, มะล บณยรตผลน และ อตรา ไชยมงคล. 2547. การศกษาสถานภาพการวจยและพฒนาอาหารสาหรบกงกลาดา. เอกสารประกอบการประชมโตะกลมเรองการศกษาสถานภาพการวจยและพฒนาอาหารสาหรบกงกลาดา. วนท 17 กมภาพนธ 2547 โรงแรมสยามซต กรงเทพมหานคร, จดโดย ศนยพนธวศวกรรมและเทคโนโลยชวภาพแหงชาต. 4 หนา.

นวต สธมชยกล, วสทธ วระกลพรยะ และชตมา ขมวลย. 2552. ไบโอชรมพ (Bio Shrimp) ทางเลอกใหมของผเลยงกงไทย. วารสารการประมง 62 (1):78-79.

มนทกานต ทามตน, สพศ ทองรอด และสรพร ลอชยชยกล. 2551ก. การเจรญเตบโต อตรารอดตายและประสทธภาพการยอยอาหารทผลตจากแหลงปลาปนตาง ๆ กนของกงกลาดา (Penaeus monodon Fabricius, 1798) ทเลยงในระบบบอดน. เอกสารวชาการฉบบท 4/2551. สถาบนวจยอาหารสตวน าชายฝง สานกวจยและพฒนาประมงชายฝง กรมประมง. 27 หนา.

มนทกานต ทามตน, สพศ ทองรอด และสรพร ลอชย ชยกล. 2551ข. วตถดบแปงทใชเปนแหลงคารโบไฮเดรตและระดบทเหมาะสมในอาหารตอการเจรญเตบโตของกงกลาดา (Penaeus monodon Fabricius, 1798). เอกสารวชาการฉบบท 9/2551. สถาบนวจยอาหารสตวน าชายฝง สานกวจยและพฒนาประมงชายฝง กรมประมง. 18 หนา.

มนทกานต ทามตน, สรายทธ ออนสนท, สพศ ทองรอด และสรพร ลอชย ชยกล. 2553. อตราสวนโปรตนตอคารโบไฮเดรตทเหมาะสมในอาหารตอการเจรญเตบโตของกงกลาดา

สานก

วจยและพฒ

นาประมงชายฝง

Page 22: ÷ ò fiÜ ø ö Ü ß î ðçcoastal.fisheries.go.th/v2/research/files/full/F202555.pdf · 2018-10-05 · which were CAFRI formulated diet and control diet (a commercial diet), each

19

(Penaeus monodon Fabricius, 1798). เอกสารวชาการฉบบท 10/2553. สถาบนวจยอาหารสตวน าชายฝง สานกวจยและพฒนาประมงชายฝง กรมประมง.20 หนา.

สร ทกขวนาศและชตมา ขมวลย. 2545. แนวทางการวจยและพฒนาอตสาหกรรมกงของประเทศไทย. วารสารการประมง 55 (3).

อนนต ตนสตะพานช, สทธชย ฤทธธรรม และ ปกปอง อมอย. 2544. แนวทางการพลกฟนการเลยงสตวสองนา “กงทะเล” ระบบรไซเคลคนสมดลมนนเวศ. ศนยวจยและพฒนาการเพาะเลยงสตวน าชายฝงฉะเชงเทรา. สานกวจยและพฒนาการเพาะเลยงสตวน าชายฝง. กรมประมง. 37 หนา.

AOAC.1984. Official Methods of Analysis of the Association of Official Analytical Chemists, 14th ed. Association of Official Analytical Chemists Inc., Arlington, VA. 1141 pp.

American Public Health Association, American Water Works Association and Water Pollution Control Federation (APHA, AWWA and WPCI). 1980. Standard method for the examination of water and wastewater 15th ed. APHA. Washington D.C. 1134 pp.

Conklin, E. D. 1997. Vitamins. In: L. A. D’ Abramo, D.E. Conklin and D.M. Akiyama(editors). Crustacean Nutrition. Advances in World Aquaculture. World Aquaculture Society 6: 123-149.

Davis, D.A. and A.L. Lawrence. 1997. In: L. A. D’ Abramo, D.E. Conklin and D.M. Akiyama(editors). Crustacean Nutrition. Advances in World Aquaculture. World Aquaculture Society 6: 150-163.

Shiau, S. Y. 1998. Nutrient requirements of penaeid shrimps. Aquaculture 164:77-93. Sokal R. and F. Rohlf. 1981 Biometry. 2nd Ed., Freeman and Co. 859 pp. Strickland, J. D. H. and T. R. Parsons. 1972. A Practical Handbook of Seawater Analysis.

Fisheries Research Board of Canada, Bulletin 167, Ottawa. 310 pp. http://www.iffo.net/intranet/content/archivos/100.pdf 7 september 2010

สานก

วจยและพฒ

นาประมงชายฝง

Page 23: ÷ ò fiÜ ø ö Ü ß î ðçcoastal.fisheries.go.th/v2/research/files/full/F202555.pdf · 2018-10-05 · which were CAFRI formulated diet and control diet (a commercial diet), each

20

0.0000

0.0100

0.0200

0.0300

0.0400

0.0500

0.0600

0 4 12 18 25 32 39 46 55 63 71 79 85 92ระยะเวลาเลยง (วน)

ไนไตรท ( มก

./ล

.)

สตรทดสอบ 1

สตรทดสอบ 2

สตรควบคม 1

สตรควบคม 2

0.0000

0.2000

0.4000

0.6000

0.8000

1.0000

1.2000

1.4000

1.6000

1.8000

0 4 12 18 25 32 39 46 55 63 71 79 85 92ระยะเวลาเลยง (วน)

แอมโมเนยรวม

( มก

./ล

.)

สตรทดสอบ 1

สตรทดสอบ 2

สตรควบคม 1

สตรควบคม 2

ภาคผนวก

ภาพท 1 ปรมาณไนไตรทในบอเลยงกงกลาดา (P. monodon) ระหวางการทดลอง

ภาพท 2 ปรมาณแอมโมเนยในบอเลยงกงกลาดา (P. monodon) ระหวางการทดลอง

สานก

วจยและพฒ

นาประมงชายฝง

Page 24: ÷ ò fiÜ ø ö Ü ß î ðçcoastal.fisheries.go.th/v2/research/files/full/F202555.pdf · 2018-10-05 · which were CAFRI formulated diet and control diet (a commercial diet), each

21

7.80

7.90

8.00

8.10

8.20

8.30

8.40

8.50

8.60

8.70

8.80

0 4 12 18 25 32 39 46 55 63 71 79 85 92ระยะเวลาเลยง (วน)

ความเปนกรดดาง

(pH

)

สตรทดสอบ 1

สตรทดสอบ 2

สตรควบคม 1

สตรควบคม 2

100.00

120.00

140.00

160.00

180.00

200.00

220.00

240.00

260.00

280.00

300.00

0 4 12 18 25 32 39 46 55 63 71 79 85 92

ระยะเวลาเลยง (วน)

ความเปนดาง

(Alk

mg/

l)

สตรทดสอบ 1

สตรทดสอบ 2

สตรควบคม 1

สตรควบคม 2

ภาพท 3 ความเปนกรดดาง (pH)ในบอเลยงกงกลาดา (P. monodon) ระหวางการทดลอง

ภาพท 4 ความเปนดาง (Alkalinity)ในบอเลยงกงกลาดา (P. monodon) ระหวางการทดลอง

สานก

วจยและพฒ

นาประมงชายฝง

Page 25: ÷ ò fiÜ ø ö Ü ß î ðçcoastal.fisheries.go.th/v2/research/files/full/F202555.pdf · 2018-10-05 · which were CAFRI formulated diet and control diet (a commercial diet), each

22

0.00

5.00

10.00

15.00

20.00

25.00

30.00

35.00

40.00

0 4 12 18 25 32 39 46 55 63 71 79 85 92

ระยะเวลาเลยง (วน)

ความเคม

( ส วนในพน

l)

สตรทดสอบ 1

สตรทดสอบ 2

สตรควบคม 1

สตรควบคม 2

ภาพท 5 ความเคมในบอเลยงกงกลาดา (P. monodon) ระหวางการทดลอง

สานก

วจยและพฒ

นาประมงชายฝง