Το χιούμορ και το κωμικό13lyk-athin.att.sch.gr/autosch/joomla15/images/... ·...

1

13ο ΓΕΛ Αθήνας

Ερευνητική εργασία Αrsquo Λυκείου- σχολικό έτος 2015-16

Υπεύθυνη καθηγήτρια Βίκυ Μαντέλη (ΠΕ06)

Το χιούμορ και το κωμικό

Από τον Αριστοφάνη (5ος αι) ως τον Αρκά και τα memes (21ος αι)

Ομάδα Arsquo Οδηγός για το χιούμορ και το κωμικό Ορισμοί ndash είδη

Γιαννακόπουλος Άκης

Κουρελής Δημήτρης

Ντεράϊ Κατερίνα

Παναγοπούλου Μαριάννα

ΑΡΙΣΤΟΦΑΝΗΣ

Ο γνωστότερος ποιητής της αττικής κωμωδίας (αρχαίας κωμωδίας) γεννήθηκε

περίπου το 450 πΧ Ήταν γιος του Φιλίππου από το δήμο των Κυδαθηναίων αλλά έζησε

κυρίως στην Αίγινα Εκεί έγραψε ίσως τις κωμωδίες του όπως φαίνεται από τους Αχαρνείς

όπου αναφέρεται ότι οι

Λακεδαιμόνιοι θέλουν να πάρουν το νησί όχι γιατί ενδιαφέρονται και πολύ γιrsquo αυτό αλλά

για να

κάμουν δικό τους τον ποιητή που έμενε εκεί

Για τη μόρφωσή του δεν έχουμε πληροφορίες όμως το έργο του μας δείχνει ότι

είχε μελετήσει τους μεγάλους ποιητές της εποχής του Άρχισε να γράφει πολύ νέος επειδή

όμως δεν είχε δικαίωμα να ζητήσει χορό κωμωδιών (παλαιό έθιμο όριζε να μη χορηγούν

υλική και ηθική ενίσχυση σε όποιον δεν ήταν τριάντα χρονών) γιατί ο κωμικός ποιητής θε-

ωρούνταν ότι έκανε δημόσιο έλεγχο στην πολιτική κοινωνική και ιδιωτική ζωή των

Αθηναίων παρουσίασε τις κωμωδίες του με ονόματα φίλων του ηθοποιών Έτσι το 427

πΧ ανέβασε τους Δαιταλείς με το όνομα του Φιλωνίδη το 426 πΧ τους Βαβυλωνίους

και το 425 πΧ τους Αχαρνείς με το όνομα του χοροδιδάσκαλου Καλλίστρατου Και οι δυο

αυτοί ηθοποιοί έπαιζαν για πολλά χρόνια στα έργα του Αριστοφάνη ο πρώτος τα

πρόσωπα των δημόσιων αρχόντων κι ο δεύτερος αυτά των απλών πολιτών Μετά τη

βράβευση του έργου του Αχαρνείς ο Αριστοφάνης αφιερώθηκε ολοκληρωτικά στην

2

κωμωδία Για τα επόμενα 40 χρόνια ήταν ο κύριος εκπρόσωπος της κωμικής σκηνής των

Αθηνών

Από τα πρώτα του έργα laquoχτυπάraquo τους πολιτικούς και ιδιαίτερα τον Κλέωνα Είναι

χαρακτηριστικό ότι κανένας δεν τολμούσε να παρουσιάσει επί σκηνής το πρόσωπο του

Κλέωνα και γιrsquo αυτό αναγκάστηκε να παίξει τον ρόλο του ο ίδιος ο ποιητής Η επιτυχία του

όμως θορύβησε το κυβερνητικό κόμμα και ο Κλέων κατάγγειλε τον Καλλίστρατο με την

κατηγορία ότι δυσφήμισε την πόλη γιατί το έργο παίχτηκε στα Μεγάλα ∆ιονύσια όπου

έρχονταν πολλοί ξένοι στην Αθήνα με αποτέλεσμα ο Καλλίστρατος να απαλλαγεί από τη

Βουλή των Πεντακοσίων Ο Αριστοφάνης έζησε υποδειγματική και ειρηνική ζωή ως την

ημέρα που πέθανε το 385 πΧ

Τα δραματικά του έργα

Πόσες κωμωδίες έγραψε ο Αριστοφάνης δεν ξέρουμε με σιγουριά Άλλοι λένε 54 άλλοι

44 κι άλλοι 43 Σε εμάς σώθηκαν οι τίτλοι 37 έργων του Απrsquo όλα αυτά έχουμε σήμερα

έντεκα ολόκληρες κωμωδίες του

Αχαρνείς 425 πΧ Ιππείς 424 πΧ Νεφέλες 423 πΧ Σφήκες 422 πΧ Ειρήνη 421

πΧ Όρνιθες 414 πΧ Λυσιστράτη 411 πΧ Θεσμοφοριάζουσες 411 πΧ

Βάτραχοι 405 πΧ Εκκλησιάζουσες 392 πΧ Πλούτος 388 πΧ

Τα δυο τελευταία έργα ανήκουν στη Μέση Κωμωδία

ΑΡΧΑΙΑ ΚΩΜΩΔΙΑ

Η κωμωδία ως είδος θεατρικό έχει αρχαία ελληνική προέλευση (από τη λέξη κώμος

δηλαδή πανηγυρική πομπή προς τιμή του ∆ιονύσου) Κατά μία έννοια είναι μια τραγωδία

που δεν πετυχαίνει Επιδίωξη είναι η παρουσίαση της ζωής εκεί όπου η πραγματικότητα

ξεπερνάει το μύθο οι καταστάσεις της ζωής απορρυθμίζονται η μοίρα απελευθερώνεται ο

άνθρωπος ο άλλοτε τραγικός μάρτυρας της ζωής βιώνει αναπάντεχες συμπτώσεις laquoτης

πλάκαςraquo

Η κωμωδία γενικότερα και η αρχαία κωμωδία συνήθως

bull Περιγράφει πρόσωπα και καταστάσεις με τρόπο που να μην απειλεί πραγματικά την τάξη

3

του κόσμου και την ανθρώπινη υπόσταση

bull Επιδιώκει την απόσταση του θεατή από τα παθήματα των προσώπων του έργου για να

μπορέσει να laquoγελάσειraquo με τα καμώματα της ζωής Συχνά ο θεατής αντιπαθεί τα πρόσωπα

της κωμωδίας ή τα θεωρεί πιο αδύναμα από τον ίδιο Αν δε συνέβαινε αυτό θα ταυτιζόταν

και θα συνέδεε τη μοίρα του με αυτήν των δρώντων προσώπων Κάθε ταύτιση όμως

μπορεί να φέρει εντελώς διαφορετικό συναίσθημα από το βασικό συναίσθημα της

κωμωδίας μιας και η βασική ψυχολογική αρχή του θεατή είναι ότι laquoαυτό συμβαίνει σε

κάποιον άλλοraquo Υποδεικνύει δηλαδή στον θεατή μια αναπαυτική θέση παρατηρητή από

την οποία μπορεί να παρακολουθήσει κάποια ανθρώπινη περιπέτεια laquoαπrsquo έξωraquo χωρίς

συγκινησιακή ταύτιση και απαλλαγμένος από αισθήματα laquoσυμπαράστασηςraquo ή

αποστροφής προς τον ήρωα του έργου

Απέχει από τη μεταφυσική διάσταση της ζωής

Απευθύνεται στη νόηση όχι τόσο στο συναίσθημα του θεατή

Ορισμός Κωμωδίας

Με τον όρο κωμωδία χαρακτηρίζεται κάθε έργο που έχει ως σκοπό να διασκεδάσει τον

θεατή αναγνώστη μέσω κάποιου χιουμοριστικού θέματος Η ακαδημαϊκή της έννοια

επηρεασμένη από το αρχαίο ελληνικό θέατρο είναι συνήθως διαφορετική και

συνυφασμένη με την σατιρική κωμωδία πολιτικού θέματος Η κωμωδία παρουσιάζεται σε

πολλές μορφές όπως την θεατρική από όπου ξεκίνησε μέσω του αρχαίου θεάτρου την

τηλεοπτική και τη stand-up comedy Η επιρροή της κωμωδίας μπορεί να είναι σημαντική σε

κοινωνικό επίπεδο Για παράδειγμα η δημοκρατία της αρχαίας Αθήνας ενισχύθηκε μέσω

έργων κωμωδίας κορυφαίο παράδειγμα αποτελεί το έργο του Αριστοφάνη που είχαν ως

μέσο τη σάτιρα για να διακωμωδήσουν αρνητικά στοιχεία της αθηναϊκής πολιτικής

κοινωνίας και πολιτισμού

4

Είδη της κωμωδίας στη σύγχρονη εποχή

Η κωμωδία ανάλογα με την εποχή κατά την οποία γράφεται δέχεται τις ανάλογες

επιρροές από τα προβλήματα της καθημερινότητας την κοινωνική διαστρωμάτωση την

κοινή γνώμη και την πολιτική και πολιτειακή κατάσταση της εποχής Επίσης

απορροφά πρώτα τη ζωή πριν την παρουσιάσει ξανά μέσα από το φιλτραρισμένο

ιδιότυπο μάτι του συγγραφέα ενσωματώνει πλήθος επιρροών στη φόρμα τη δομή τη

γλώσσα και την παραστασιακή της πραγμάτωση

Ως προς τη δομή και το περιεχόμενο η κωμωδία διακρίνεται σε

bull Κωμωδία ηθών η διακωμώδηση μιας κοινωνικής πραγματικότητας κάποιας εποχής ή

περιοχής και ιδιαίτερα των θεσμών των επίκαιρων γεγονότων της ηθικής των

κοινωνικών τάξεών της των αισθητικών επιλογών της κτλ

bull Κωμωδία χαρακτήρων το κωμικό επικεντρώνεται στη σκιαγράφηση ενός προσώπου

ή ενός ιδιαίτερου χαρακτηριστικού του ανθρώπινου είδους (τσιγκουνιά απληστία φι-

λαργυρία φθόνος υπεροψία υποκρισία φανφαρονισμός κτλ) που το μελετάει με

λεπτομέρεια νυστεριού όπου όλοι οι ρόλοι λειτουργούν κάτω από αυτήν την προοπτική

των ελαττωμάτων του πρωταγωνιστή

bull Κωμωδία καταστάσεων το κωμικό τροφοδοτείται κυρίως από μια αλυσίδα συμβά-

ντων της οποίας η αρχή είναι κάποιο ασήμαντο γεγονός το οποίο διογκώνεται μέσα

από παρανοήσεις τυχαία γεγονότα και απροσδόκητες εμπλοκές προσώπων

καταλήγοντας έτσι σε ένα απίθανο και παράλογο αποτέλεσμα

Οι ελισαβετιανοί δραματουργοί εφάρμοζαν στη διαγραφή των θεατρικών τους

προσώπων τη θεωρία των χιούμορ (από τη λέξη humour που σημαίνει χυμός)

5

που ήταν τότε της μόδας (με πιθανή προέλευση τα τέσσερα φυσικά στοιχεία του

Αριστοτέλη αέρας γη νερό φωτιά) Οι τέσσερις χυμοί αίμα φλέγμα μελαγ-

χολία χολή καθόριζαν ο καθένας την ιδιοσυγκρασία του ανθρώπου και κατά

συνέπεια τον κάθε θεατρικό χαρακτήρα Χάρη στις κωμωδίες τους ο όρος

laquoχιούμορraquo έχασε από τότε την επιστημονική του έννοια κι έγινε συνώνυμος με

την ευτράπελη αντιμετώπιση της ζωής

Μπουρλέσκ σατιρικό έργο συνήθως βασισμένο σε κάποιο δράμα της εποχής ή σε ένα

σοβαρό θεατρικό είδος που προσφερόταν για παρωδία Ξεκίνησε το 17ο αιώνα στην

Αγγλία και κορυφώθηκε το 19ο αιώνα ως παρωδία συγκεκριμένων δραματικών επιτυ-

χιών και μελοδραμάτων Στην Αμερική ωστόσο τον ίδιο αιώνα πήρε μια άλλη στροφή

και συνδέθηκε με ένα θέμα σεξουαλικού περιεχομένου αφού ανάμεσα στα μέρη των

παραστάσεων μπουρλέσκ εμφανίζονταν χορευτικά μπαλέτα ή αρτίστες που επιδίδο-

νταν σε σεξουαλικούς χορούς και στριπτίζ

Μαύρη κωμωδία ή μαύρο χιούμορ Η μαύρη κωμωδία ασχολείται με θέματα όπως ο

θάνατος και η αρρώστια Έχει σχέση με την λογοτεχνία τρόμου όμως χρησιμοποιεί κωμικά

στοιχεία

Stand-up comedy Ο κωμικός μιλάει άμεσα με το κοινό Είναι συχνό να εμπεριέχει και

άμεση επικοινωνία όπως είναι η καυστική σάτιρα που ασκεί στο κοινό του ο Τζίμης

Πανούσης

Ο Κώστας Γεωργουσόπουλος έχει ορίσει το μπουλβάρ- βουλεβάρτο στην επιφυλλίδα του

στην εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ ως εξής Μπουλβάρ Βουλεβάρτο laquoτα ελαφρότερα έργα

πρόζας δράματα και κωμωδίες με θέματα κυρίως τον έγγαμο βίο ή τις ερωτοτροπίες εκτός

και εντός γάμου όπου η λύση των ζητημάτων του έργου δίνεται με ελαφρότητα και με την

έρρυθμη επαναλειτουργία του κοινωνικού και ηθικού πεδίουraquo

6

Επιρροή της κωμωδίας

Ο ρόλος της κωμωδίας μπορεί να είναι περιορισμένος ως όργανο διασκέδασης και

εκτόνωσης του άγχους για τους αποδέκτες της αλλά έχει παρατηρηθεί η επιρροή της σε

άλλα επίπεδα της κοινωνίας

Για παράδειγμα η Δημοκρατία της Αρχαίας Αθήνας θεωρείται ότι ενισχύθηκε μέσω έργων

κωμωδίας που χρησιμοποιούσαν την σάτιρα για να διακωμωδήσουν αρνητικά στοιχεία της

κοινότητας

Σήμερα διάσημοι κωμικοί θεωρείται ότι ασκούν σημαντική επιρροή στα πολιτικά δρώμενα

Σαφή παραδείγματα αποτελούν κωμικοί όπως ο Αμερικανός Τζον Στιούαρτ και ο Έλληνας

Λάκης Λαζόπουλος όπου η σάτιρα απευθυνόμενη σε πολιτικά πρόσωπα είναι βασικό

μέρος του έργου τους

ΓΕΛΙΟ-ΧΙΟΥΜΟΡ-ΚΩΜΙΚΟ

Πιο κάτω θα επιχειρήσουμε να ορίσουμε τι είναι γέλιο χιούμορ και τι κωμικό έργο

καθώς και να συνοψίσουμε τις όψεις του κωμικού-χιούμορ

Ορισμός γέλιου

Το γέλιο είναι μια φυσιολογική λειτουργία του οργανισμού τα αίτια του οποίου δεν έχουν

ερευνηθεί πλήρως ακόμη Σε κάθε περίπτωση το γέλιο ldquoβγαίνειrdquo μετά από ένα πετυχημένο

αστείο ή ένα ανέκδοτο Είναι μια αυθόρμητη ηχηρή έκφραση χαράς ή ευχαρίστησης

αντίδραση σε κάτι αστείο η οποία παράγεται από γρήγορες κινήσεις του διαφράγματος και

των κοιλιακών μυών

Το γέλιο έχει ευεργετική επίδραση στον οργανισμό

Σύντομος ορισμός του κωμικού έργου

Με τον όρο κωμικό χαρακτηρίζεται κάθε έργο που έχει ως σκοπό να διασκεδάσει μέσω

κάποιου χιουμοριστικού θέματος

7

Ορισμός χιούμορ και όψεις του

Λεξικολογικά δίνονται πολλαπλές έννοιες της λέξης χιούμορ Μερικά παραδείγματα είναι

Οι ελληνικής καταγωγής λέξεις για το ldquoαστείοrdquo που χρησιμοποιούνται στην αγγλική είναι

πολλές ενδεικτικά αναφέρω humor satire sarcasm sardonic comic comedy euthemy

irony Αυτό το τελευταίο είναι κάτι διαφορετικό από το χιούμορ και η ειδικά η σωκρατική

ειρωνεία στηρίζεται πάνω στη θρησκευτική ιδέα για τον άνθρωπο Κατά το Σωκράτη η

ειρωνεία δίχως σεμνότητα και αιδώ είναι θράσος και αλαζονεία Μόνο ο άνθρωπος που

ξέρει να υποτάσσεται σε κάτι ανώτερο έχει το δικαίωμα να είναι ειρωνικός ldquoγιατί πρέπει να

πιστεύουμε σε κάτι ανώτερο από τον άνθρωπο για να ειρωνευτούμε τη διαγωγή και τα

φρονήματα τουrdquo

Άλλωστε η ιταλ umore η γαλλ humoeur και η αγγλ humor ίσως να παράγονται

ετυμολογικά από την ελληνική λέξη ldquoχυμόςrdquo

Χιούμορ (αγγλ humor ή humour) είναι στη βασική του έννοια μία ιδιαίτερη μορφή

ανθρώπινης επικοινωνίας που ως στόχο έχει να προκαλέσει το γέλιο Είναι εκείνη η

ποιότητα της φαντασίας που δίνει στις ιδέες μια αμφίβολη ή φανταστική όψη και τείνει να

προκαλεί το γέλιο ή την ευθυμία μέσω κωμικών εικόνων ή περιγραφών εκείνη η

διανοητική ικανότητα της σύλληψης της έκφρασης ή της εκτίμησης του κωμικού ή του

κωμικά αντιφατικού

Συμπαθής σαρκασμός παραδοξολογία

Πνευματώδης αστεϊσμός εύθυμη διάθεση που εκδηλώνεται με άκακη ειρωνεία και

προκαλεί στους άλλους διασκέδαση και ευχαρίστηση

Μορφή πνεύματος που παρουσιάζει την πραγματικότητα έτσι ώστε να προβάλλεται

η διασκεδαστική και παράδοξη όψη της

Το χιούμορ θεωρείται με τις παραπάνω έννοιες ιδιαίτερο χαρακτηριστικό των

Αγγλοσαξόνων και συνήθως η λέξη δε μεταφράζεται σε άλλες γλώσσες αλλά μεταφέρεται

με φωνητική απόδοση Η πλησιέστερη ελληνική λέξη είναι η λέξη πνεύμα πνευματώδης

Μέχρι σήμερα δεν υπήρξε καμία περιεκτική θεωρία σχετικά με το χιούμορ Η μεγάλη

ποικιλία των μορφών γέλιου των στόχων του των διαδικασιών και των αιτίων του

διαδραματίζει πιθανώς κάποιο ρόλο Είναι όμως επιστημονικά βεβαιωμένο ότι το γέλιο

είναι συνδεδεμένο ως φαινόμενο πολιτισμού με πλειάδα κοινωνικών και ιστορικών

8

ομάδων

Ούτε όμως η εθνολογία μπόρεσε να εξάγει μία επακριβή θεωρία για αυτό το θέμα

Οι μεγάλες διαφορές των αιτίων που το προκαλούν από φυλή σε φυλή ή και ευρύτερα

μεταξύ εθνών καθώς και τα αποτελέσματά του ή η βάση πρόκλησής του είναι δύσκολο να

συντείνουν στην εξαγωγή κοινής εθνολογικής διαπίστωσης

Το χιούμορ πολλές φορές υπόκειται σε διαβαθμίσεις και κατηγοριοποιήσεις

ανάλογα με το είδος του την αισθητική ή την οξύτητά του Περιφραστικά θα μπορούσαν να

αναφερθούν οι εξής κατηγορίες

Το ξερό χιούμορ Όταν ο αστεϊζόμενος έχει ύφος ανέκφραστο και ο λόγος του δεν

έχει κωμική χροιά

Το καυστικό ή βιτριολικό χιούμορ Εδώ οι παρατηρήσεις γίνονται με σκοπό τον

ερεθισμό και τη μείωση των υποκειμένων στο χιούμορ και χρησιμοποιούνται

διατυπώσεις και φόρμες που θα τους προσβάλουν

Το μαύρο χιούμορ (black humor) Σε αυτό το είδος ο επιχειρούμενος αστεϊσμός ή

σάτιρα ανάγεται σε θλιβερά γεγονότα ή καταστάσεις Το είδος αυτό χρήζει ιδιαίτερης

προσοχής ως περισσότερο ευάλωτο σε απόρριψη

Ορισμός φάρσας

Η φάρσα είναι ένα είδος ελαφρού θεατρικού έργου όπου το αστείο στηρίζεται συνήθως

στην γελοιοποίηση ατόμων προς διασκέδαση των υπολοίπων Στη φάρσα εμπλέκονται και

έρχονται μεταξύ τους αντιμέτωποι λαϊκοί κυρίως τύποι Συνώνυμο της φάρσας είναι η

φαρσοκωμωδία Επίσης είναι η ενέργεια ενός ανθρώπου με σκοπό την παραπλάνηση των

άλλων για ldquoπλάκαrdquo ή για άλλους λόγους που σκοπό έχουν την γελοιοποίηση κάποιου το

κάπως ldquoχονδρόrdquo αστείο που έχει συνέπειες ή αναστατώνει Παραδείγματος χάριν λέμε

ldquoέγινε φάρσα για βόμβαrdquo ldquoαναγκάστηκα να αλλάξω το τηλέφωνό μου γιατί μου έκαναν

φάρσεςrdquo Φαρσικά στοιχεία έχουμε ήδη από τον Αριστοφάνη αλλά κυρίως από τον

Μένανδρο και τον Πλαύτο Η βασική διαφορά της από την

κωμωδία είναι ότι δεν περιέχει συνήθως λεπτομερή περιγραφή χαρακτήρων και λεπτότητα

στη γραφή

9

Για τη φάρσα ο Αλέξης Σολομός έχει πει laquoΧωρίς να παρεξηγηθώ θέλω να

ισχυριστώ ότι υπακούει ευθέως στην αριστοτελική διαπίστωση που ίσχυε για την

τραγωδία δηλαδή είναι μίμηση πράξεως και όχι μίμηση ανθρώπων που θα πει ότι δεν

προηγείται στη σύλληψη

ο χαρακτήρας αλλά αυτός συνάγεται από τις σκηνικές σχέσεις lsquoΕχει λοξή ματιά

διαβολικό ρυθμό ανατρεπτική διάθεση παιδική αφέλεια παιγνιώδες χιούμορ

και σκανδαλώδη πρόθεση Κύριος στόχος της τα μικροαστικά και αστικά ήθη η

σεμνοτυφία η υποκρισία και η παντοίας μορφής και ποικιλίας ασέλγεια των χορ-

τάτων ∆ε γνωρίζω φάρσα με στόχο φτωχούς και προλετάριους H φάρσα υπακούει

σε τυπική συνταγή Παρεξήγηση ενοχή υποψίες κρυψίνοια εκβιασμοί

αποκαλυπτικές γκάφες Κάποιοι αθώοι αποδεικνύεται ότι είναι ικανοί για τα χεί-

ριστα Τυχαίως εμπλέκονται σε κάτι που τυχαίως δεν υπέπεσαν H φάρσα κρατά-

ει από την παράδοση του θεάτρου το σκελετό το πλέγμα τη συνδεσμολογία τις

αρθρώσεις και το νευρικό σύστημα Απορρίπτει τις ιδέες τη φιλοσοφία τη φιλο-

λογία και τη λογοτεχνία Κάθε λέξη κάθε φράση είναι ένας πυροβολισμός και

κάθε κατάσταση πυροδοτεί ένα σκηνικό πανικού Η φάρσα είναι η γεωμετρία

εν χρόνω και χώρω σκηνής Είναι η γεωμετρία των ανθρώπινων σχέσεων Η το-

πολογία της ανθρώπινης ανοησίας βουλιμίας μανίας αερολογίαςraquo

Ορισμός σάτιρας

Από τη λατινική λέξη satura (ανακάτωμα) Υποδήλωνε κάποτε τις αυτοσχέδιες

λαϊκές παραστάσεις των Ετρούσκων που περιλάμβαναν χορούς τραγούδια και κωμικούς

διαλόγους Στην εξέλιξη του ευρωπαϊκού θεάτρου η σάτιρα χαρακτηρίζει συνήθως

10

τις κωμωδίες που έχουν κάποιο συγκεκριμένο κοινωνικό ή πολιτικό στόχο χωρίς

να είναι ξεκάθαρα τα όριά της με την παραδοσιακή κωμωδία

Η σάτιρα επιχειρεί τον εμπαιγμό κάποιας έννοιας ή προσώπου που ο καλλιτέχνης θεωρεί

ότι αξίζει τέτοια αντιμετώπιση Είναι μια λογοτεχνική ή καλλιτεχνική μορφή που εκθέτει τις

αδυναμίες του θέματός της με στόχο τον εμπαιγμό συχνά με την προσδοκία της

βελτίωσής του

Γίνεται μέσω μεθόδων όπως είναι η παρωδία η υπερβολή η σύγκριση η αναλογία

και η ειρωνεία Σημαντικοί σύγχρονοι Έλληνες σατιρικοί είναι μεταξύ άλλων οι Τζίμης

Πανούσης Γιώργος Μητσικώστας Λάκης Λαζόπουλος Η σάτιρα ήταν επίσης εργαλείο του

αρχαίου ποιητή του θεάτρου Αριστοφάνη Ενώ η σάτιρα μπορεί να αποτελέσει μέσο

διασκέδασης γι αυτό και συχνά είναι βάση του χιούμορ και συνεπώς συστατικό της

κωμωδίας δεν περιορίζεται στον τομέα της ψυχαγωγίας

Ορισμός παρωδίας

Σύμφωνα με το λεξικό παρωδία είναι η απομίμηση ή παραποίηση με σκωπτική ή κωμική

διάθεση της μορφής ή του περιεχομένου ενός λογοτεχνικού έργου Η πρώτη λογοτεχνική

παρωδία είναι η Bατραχομυομαχία του Ομήρου

Επίσης παρωδία είναι ο μειωτικός χαρακτηρισμός για ανθρώπινη ενέργεια η οποία

δεν έγινε όπως έπρεπε Παραδείγματος χάριν λέμεldquoαυτή η δίκη ήταν μια παρωδίαrdquo

Η παρωδία είναι επίσης μια λογοτεχνική σύνθεση ή θέαμα (πρόζας επιθεώρησης

χορού μουσικής κινηματογράφου) που παρωδεί το περιεχόμενο ή το ύφος και την

γλώσσα ενός άλλου κειμένου ή θεάματος Το έργο που παρωδείται πρέπει να τηρεί δύο

προϋποθέσεις να είναι σοβαρό και να είναι γνωστό έτσι ώστε η παραποίηση του να

γίνεται αμέσως αντιληπτή και να προκαλεί ενδιαφέρον και γέλιο Πρόκειται δηλαδή για μια

ξεχωριστή και ιδιόρρυθμη περίπτωση θεατρικής απομυθοποίησης που προϋποθέτει ένα

χειραφετημένο θεατρικό κοινό εξοικειωμένο με τη δραματουργία και τους κανόνες της Η

κωμική της δύναμη στηρίζεται στη διακωμώδηση της τέχνης από την τέχνη στοχεύοντας

κυρίως στο να μεταμορφώνει τις μεγάλες τραγωδίες των υψη-

λών στόχων νοημάτων και ηρώων μέσα από σαρκαστικά ευτράπελα σε ξεκαρδιστικές

11

επί σκηνής γελοιογραφίες Η παρωδία της θεατρικής τέχνης είναι πιο θέατρο και από το

ίδιο το θέατρο γιατί εξογκώνει και προβάλλει γελοιογραφικά τις χαρακτηριστικές του

γραμμές

Στην παρωδία μία μορφή ή ένα έργο τέχνης προβάλλεται μιμητικά με διαθλασμένο τρόπο

με σκοπό τη γελοιοποίησή του

Αυτοσαρκασμός Με τον αυτοσαρκασμό το άτομο σαρκάζοντας τον εαυτό του προσπαθεί

να περάσει ένα μήνυμα στους συνομιλητές του Θεωρείται δείγμα προηγμένου χιούμορ

Πηγαίο χιούμορ Είναι ο τρόπος να κάνει κάποιος τους άλλους να γελούν χωρίς

προσπάθεια

Σουρεαλιστικό χιούμορ Χιούμορ στο οποίο χρησιμοποιούνται οι φόρμες του

υπερρεαλισμού

Γκάφα είναι ο ορισμός της άστοχης αδέξιας άκαιρης πράξης ή ενέργειας που γίνεται από

άγνοια ή από επιπολαιότητα και έχει συνήθως άσχημες συνέπειες Παραδείγματα γκάφας

είναι ορισμένα ανέκδοτα δηλώσεις δημοσιογράφων ή πολιτικών στην τηλεόραση οι οποίοι

εμφανίζονται στην τηλεόραση λέγοντας γκάφες μερικές φορές γιατί δεν έχουν ενημερωθεί

σωστά ή γιατί αγχώνονται

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ-ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΚΑ ΕΡΓΑΛΕΙΑ

Κατά τη διάρκεια της σχολικής χρονιάς θέσαμε ερωτήματα εγκυκλοπαιδικής φύσεως

για το τι είναι χιούμορ τι είναι κωμικό τι είναι κωμωδία ποια τα είδη της τι είναι γέλιο με τι

γελάμε τι είναι αστείο κλπ Ένα πρώτο συμπέρασμα στο οποίο καταλήξαμε είναι ότι το

χιούμορ εκτός από γλωσσικό φαινόμενο είναι κυρίως κοινωνικό φαινόμενο πολύπλευρο

και πολυδιάστατο Αυτό στην πορεία μας δυσκόλεψε ώστε να μπορέσουμε να

επαναπροσδιορίζουμε τακτικά τους στόχους και τα ερωτήματά μας και να κατανοούμε τα

διαφορετικά είδη και υποδιαιρέσεις του κωμικού Χρειάστηκε να μελετήσουμε αρκετά το

υλικό μας τις πληροφορίες που συγκεντρώναμε ατομικά ο καθέναςκαθεμία της ομάδας

και μέσα από διαλογική συζήτηση στο σχολείο με την καθηγήτριά μας να ξεδιαλύνουμε

όρους και να επιλέγουμε σωστά στα θέματα που είχαν μεταξύ τους συνάφεια και

μπορούσαν να αποτελέσουν μια ενότητα

12

Μελετήσαμε ηλεκτρονικές πηγές για παράδειγμα την ηλεκτρ εγκυκλοπαίδεια Wikipe-

diagr και wwwanekdotagr καθώς και ιστοσελίδες εφημερίδων και περιοδικών

(ελληνικών) όπως την εφημ Τα Νέα

Επίσης μελετήσαμε και αντλήσαμε παραπομπές από τα βιβλία

Αριστοφάνη Όρνιθες [2008] Μετάφραση Θρ Σταύρου Εισαγ-Σχόλια Θ Στεφανό-

πουλος Ελ Αντζουλή Αθήνα ΟΕΔΒ [Σχολ Εγχειρ Γrsquo Γυμνασίου]

Κωστίου Κατερίνα (2002) Η ποιητική της ανατροπής Σάτιρα ειρωνεία παρωδία

χιούμορ Αθήνα Νεφέλη

Τουλουμάκος Ιω Σ (επιμ εισαγ σχόλια) 2003 [2014] Το χιούμορ στην

αρχαία Ελλάδα Αθήνα Ζήτρος [ΤΑ ΝΕΑ]

Τσάκωνα Βίλλυ (2013) Η κοινωνιογλωσσολογία του χιούμορ Θεωρία λειτουργίες

και διδασκαλία Αθήνα Γρηγόρης

Walton J M (2007) Το ζωντανό θέατρο επί σκηνής Εγχειρίδιο για τις παραστάσεις

του αρχαίου δράματος στην κλασική εποχή και στους νεότερους χρόνους Μετά-

φραση Κ Αρβανίτη Β Μαντέλη Αθήνα Ελληνικά Γράμματα

13






Ομάδα Brsquo Βουβός (βωβός) κινηματογράφος

Καραγιάννης Βαγγέλης

Κασιμέρης Δημήτρης

Κονόμης Χρήστος

Μαλακάσης Χρήστος


Σύνδεση του βωβού κινηματογράφου με το χιούμορ ndash γέλιο

ΟΡΙΣΜΟΣ- Περιγραφή φαινομένου

Ο όρος βουβός (ή βωβός) κινηματογράφος χρησιμοποιείται για να περιγράψει τις ταινίες

(βουβές ταινίες) που δεν είχαν συγχρονισμένο ηχογραφημένο ήχο και πιο συγκεκριμένα

δεν είχαν ηχητικούς διαλόγους Στις βουβές ταινίες οι διάλογοι γίνονται με κινήσεις

(παντομίμα) και με ήχους (μουσική)

ΙΣΤΟΡΙΑ - ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ

Ο βουβός κινηματογράφος εμφανίστηκε το 1894 και είχε συνέχεια μέχρι και το 1929

Αναπτύχθηκε από τον Ουίλιαμ Ντίκσον στα εργαστήρια του Αμερικανού εφευρέτη Τόμας

Έντισον στον οποίο αποδίδεται και η αρχική σύλληψη της ιδέας κατασκευής του Στα τέλη

της δεκαετίας του 1920 ο συγχρονισμός διαλόγων έγινε πιο πρακτικός καθώς

ξεπεράστηκαν τεχνικές δυσκολίες που υπήρχαν νωρίτερα Επίσης η οπτική ποιότητα των

βουβών ταινιών ειδικά αυτών που δημιουργήθηκαν μετά το 1920 ήταν συχνά πολύ καλή

ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ - ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ

Οι ηθοποιοί βουβών ταινιών έδιναν μεγάλη έμφαση στη γλώσσα του σώματος και στις

εκφράσεις του προσώπου τους έτσι ώστε το κοινό να καταλάβει καλύτερα τι αισθανόταν ο

14

ηθοποιός Ένας πολύ γνωστός ηθοποιός του βουβού κινηματογράφου που άφησε ιστορία

ήταν ο Τσάρλι Τσάπλιν Αξιοποίησε το ταλέντο του σε πολλές μικρές κωμωδίες του

βωβού κινηματογράφου δημιουργώντας τον τύπο του Σαρλό Ο ίδιος όχι μόνο

πρωταγωνιστούσε αλλά ήταν επίσης ο σεναριογράφος σκηνοθέτης και συνθέτης της

μουσικής των

ταινιών του Μια από τις πιο δημοφιλείς ταινίες

του είναι Η ζωή ενός σκύλου

ΛΟΓΟΙ ΠΟΥ ΑΣΧΟΛΗΘΗΚΑΜΕ ΜΕ ΤΟ ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΟ ΘΕΜΑ

Επιλέξαμε να ασχοληθούμε με τον βουβό κινηματογράφο επειδή αφορά μια κατηγορία της

τέχνης του κινηματογράφου διαφορετική από τις άλλες και αρκετά παλιά Επίσης είναι

πολύ ενδιαφέρον καθώς δεν υπάρχουν λόγια και πρέπει να καταλάβεις την πλοκήιστορία

μέσα από τη γλώσσα του σώματος των ηθοποιών και τις γρήγορες εναλλαγές των

εικόνων

15

Φάρσα στον κινηματογράφο

Η προσβολή της αξιοπρέπειας και η ταπείνωση του αντιπάλου αποτελεί ιστορικά το

πρώτο φαρσικό εφέ Το συναντάμε ήδη στις διονυσιακές πομπές και τα πειράγματα Στον

κινηματογράφο περιλαμβάνει την με κάθε τρόπο και μέσο πλήρη γελοιοποίηση ενός

ατόμου αλλά με μια προϋπόθεση αυτό το άτομο να είναι αρκετά ισχυρό ώστε η ταπεί-

νωση που υφίσταται να αντανακλάται κατά κάποιον τρόπο και στη μορφή της κοινωνικής

εξουσίας που εκπροσωπεί

Επιλέξαμε να ασχοληθούμε με τον βουβό κινηματογράφο επειδή είναι μια μορφή κινημα-

τογράφου πολύ διαφορετική από τον σύγχρονο κινηματογράφο και ακριβώς επειδή

ανήκει ως είδος σε μια άλλη εποχή έχει περισσότερο ενδιαφέρον Στο πλαίσιο της εργασί-

ας μας για το χιούμορ θεωρούμε ότι έχει πολύ ενδιαφέρον να ερευνήσουμε πώς δη-

μιουργείται χιούμορ πώς προκαλείται το γέλιο μέσα από τη γλώσσα του σώματος

τις χειρονομίες τις κινήσεις τις γκριμάτσες του προσώπου

16


Από την αρχή ήμασταν ξεκάθαροι για το θέμα που θέλαμε να ερευνήσουμε

Μελετήσαμε ηλεκτρονικές πηγές για παράδειγμα την ηλεκτρ εγκυκλοπαίδεια

Wikipediagr από όπου αντλήσαμε τις περισσότερες ιστορικές πληροφορίες για το

φαινόμενο του βουβού κινηματογράφου και βιογραφικά στοιχεία για τον Τσάρλυ Τσάπλιν

Μελετήσαμε ακόμα την έρευνα άλλων μαθητών που επίσης έχουν ασχοληθεί με το

αντικείμενο του κινηματογράφου γενικότερα


Θέατρο και Κινηματογράφος Θεωρία και Κριτική (2012) [Επιστημονικό Συμπόσιο

16 amp 17 Απριλίου 2010] Αθήνα Εταιρεία Σπουδών Νεοελληνικού Πολιτισμού και

Γενικής Παιδείας





Μέρος της δουλειάς μας αποτέλεσε και το τέχνημα που φτιάξαμε μια αφίσα του

Τσάρλυ Τσάπλιν σε χαρτόνι με τις αγαπημένες τουμας ατάκες

17






Ομάδα Γrsquo laquoΟΙ ΞΕΠΟΛΥΤΟΙ ΤΟΥ ΑΡΚΑraquo1

ΘΕΟΔΩΡΑΚΟΠΟΥΛΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ-ΒΑΣΙΛΗΣ

ΚΑΡΑΜΠΕΛΑΣ ΝΙΚΟΣ

ΠΟΛΥΤΣΟΠΟΥΛΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ

ΝΤΕΝΤΗΣ ΘΟΔΩΡΗΣ

Μια μικρή εισαγωγή στην τέχνη του Αρκά

Ο Αρκάς είναι Έλληνας καλλιτέχνης που ασχολείται με την τέχνη των κόμικς Ξεκίνησε

στις αρχές της δεκαετίας του 80 δημοσιεύοντας τη σειρά Ο Κόκκορας στο περιοδικό ΒΑ-

ΒΕΛ και στη συνέχεια στο ΠΑΡΑ ΠΕΝΤΕ και στο ΜΙΚΡΟ ΠΑΡΑ ΠΕΝΤΕ

Το έργο του αποτελείται κυρίως από σειρές με συγκεκριμένο θέμα - πρωταγωνιστές

που δημοσιεύονται σε περιοδικά και εφημερίδες και συγκεντρώνονται στη συνέχεια σε άλ-

μπουμ

Γνωστά κόμικς του είναι τα εξής

Χαμηλές πτήσεις

Καστράτο

Οι συνομήλικοι

Επικίνδυνα νερά

Μπαμπά πετάω

1 Ο τίτλος της ομάδας και του θέματός μας αποτελεί ένα inside joke

18

Σπουργίτι είσαι και φαίνεσαι

Τίμα τον πατέρα σου

Κάνε πουλί να δεις καλό

Αν πετάξει το πουλί

Με τον κηδεμόνα σου

Το έξυπνο πουλί

Απρέπειες

Όσο πατάει η γάτα

Εκτός ελέγχου

Περί ορέξεως

Γάτα είναι και γυρίζει

Παρενοχλήσεις

Η πιο σκύλα γάτα

Ο χειρότερος φίλος του ανθρώπου

Γερνάει καλύτερα όποιος γερνάει τελευταίος

Άσπονδος σκύλος

Μπάτε σκύλοι

Μην ψαρώνεις

Στο βάθος κήπος

Προσοχή δαγκώνει

Μην πας βαθιά

Οι επιλογές μας- οι προτιμήσεις μας


Βασικό θέμα της σειράς Χαμηλές πτήσεις είναι ένα μικρό σπουργίτη και ο πατέρας του Ο

μικρός έχει σκοπό της ζωής του να φέρνει συνεχώς σε δύσκολη θέση τον πατέρα του

Καστράτο

Ένας ευνουχισμένος γάτος ο Καστράτο και η lsquoσεξομανήςrsquo συγκάτοικος του Λουκρητία είναι

19

οι βασικοί χαρακτήρες του κόμιξ Είναι τα κατοικίδια της lsquoκυρίαςrsquo που προσπαθεί να τους

παρέχει ότι μπορεί


Ο κακόμοιρος Γεράσιμος και ο χειρότερος φίλος του και κατοικίδιό του ο σκύλος του

Ζαχαρίας Ο Ζαχαρίας βασανίζει συνεχώς τον συνταξιούχο ιδιοκτήτη του ο οποίος δεν

μπορεί πλέον να τον συντηρεί


Ο Σερ είναι ένας αιμοδιψής καρχαρίας Μαζί με το ψάρι-πιλότο του Κορνήλιο ταξιδεύει σε

όλον τον ωκεανό Ο Κορνήλιος χλευάζει ασταμάτητα τον Σερ χωρίς εκείνος να το

καταλαβαίνει πάντα

Μεθοδολογία- τρόποι έρευνας

Από την αρχή ξεκαθαρίσαμε ως στόχο μας να μελετήσουμε το έργο του γελοιογράφου Αρ-

κά Είδαμε διάφορα βιβλία-κόμικς του σε έντυπη καιή σε ηλεκτρονική μορφή και αφού

διαβάσαμε αποσπάσματα από αυτά καταλήξαμε στα αγαπημένα μας Αρχίσαμε τη διαδι-

κτυακή έρευνα μέσα και έξω από την τάξη Κάναμε περιλήψεις για κάθε σειρά του Αρκά

και σε συνδυασμό με τη βιογραφία του παρουσιάσαμε τη δουλειά μας στην τάξη Με δια-

λογική συζήτηση και συλλογική ανατροφοδότηση από την καθηγήτριά μας ανακαλύψαμε

τους τρόπους έκφρασης και γραφής που χρησιμοποιεί ο Αρκάς στα κόμικς του

Βιβλιογραφία-πηγές

httpenwikipediaorgwikiMain_Page

httpwwwarkasgr [επίσημη ιστοσελίδα του Αρκά]

httpbibliocosmoscomcategory-2category-254sl=el [επίσημη ιστοσελίδα του περιοδι-

κού laquoΠαρά πέντεraquo]

Θόδωρος Καρζής Η σάτιρα και η παγκόσμια ιστορία της Από τους προγόνους του Αρι-

στοφάνη μέχρι τους απογόνους του Σουρή Καστανιώτης 2005


20





Ομάδα Δrsquo Memes και ιντερνετική κουλτούρα του γέλιου

Ριζοπούλου Παρασκευή

Δελής Βασίλης

Καραμπέτσιος Τάσος

Παπαντής Γιώργος

Εισαγωγή στην ιντερνετική κουλτούρα και ορισμός meme

Στις μέρες μας η διαδικτυακή κουλτούρα έχει φτάσει στο απόγειο της δόξας της ενώ

συνδέεται άμεσα με την pop μας κουλτούρα Ένα βασικό στοιχείο της αποτελούν τα

memes Internet meme ονομάζεται οτιδήποτε αποσπάσει ένα μερίδιο ακροαματικότητας

από την κοινότητα του διαδικτύου Συνήθως είναι σε μορφή εικόνας βίντεο gif κτλ Και ως

επί το πλείστον έχει χιουμοριστικό περιεχόμενο Μέσω αυτών ο κόσμος εκφράζει ιδέες

αντιλήψεις συναισθήματα κοκ

Quickmemes ndash advice animals

bull Εικόνες που περιέχουν ένα πρόσωπο ανθρώπου ή ζώου συνήθως σε ένα

προχειροφτιαγμένο wallpaper

bull Έχουν συγκεκριμένο format περιεχόμενο καθώς και ένα συγκεκριμένο inside joke

το καθένα

Σε αυτά αντικατοπτρίζονται ορισμένα πρότυπα συμπεριφοράς που συναντάμε στην

καθημερινότητά μας

Ragememes

bull Rage memes είναι ίσως η πιο χαρακτηριστική μορφή μιμιδίων

bull Κακοσχεδιασμένες φάτσες ή καρικατούρες καθεμιά από τις οποίες περιγράφει

κάποιο γνωστό σε συναίσθημα σε όλους μας

bull Λόγοι επιτυχίας του συγκεκριμένου μιμιδίου 1) ταύτιση 2) Ευκολία του κόσμου να

21

εκφράσει συναισθήματα που αλλιώς θα δυσκολευόταν

bull Συνήθως σε μορφή κόμικ όου περιγράφεται μια καθημερινή κατάσταση με

εναλλαγές των προσωποπιδίων έτσι ώστε να εκφραστεί το εκάστοτε συναίσθημα

Youtube amp post-vevo era

bull Το youtube αποτέλεσε μια από τις κύριες πηγές ιντερνετικών φαινομένων μέχρι

περίπου πριν μια 5ετία

bull 2005 ndash 2012 lsquoχρυσή εποχήrsquo Ένα συνοθύλευμα από αστεία ποιοτικά και καμιά

φορά περίεργα βίντεο καθώς και ευρηματικά κανάλια (smosh college humor

nicepeter)

bull 2012 ndash σημερα το youtube είναι στο ζενίθ από κινητικότητα και στο ναδίρ

ποιοτικά

bull Post vevo era τα δημοφιλέστερα video είναι πλέον video clip pop τραγουδιών

στα vevo (εξού και το όνομα)

Vine

bull Το Vine είναι μια πρόσφατη εφαρμογή η οποία πλέον έχει γίνει ένα από τα κύρια

μέσα προέλευσης για memes μόδες και φαινόμενα στο ίντερνετ

bull Τα vines είναι videos μικρού μήκους (6-8 δτων) και έχουν κυρίως περιεχόμενο

χιουμοριστικό

bull Συνήθως είναι κομικά σκετς ή μεταδίδουν εξελίξεις από τον κόσμο (πχ ειδήσεις

αθλητικά δρώμενα) ή ακόμα κάποιοι μέσω αυτών βιντεοσκοπούν και αναπαράγουν

στιγμές από τη ζωή τους (κάτι σαν vlog)

bull Διακωμωδούν καθημερινές καταστάσεις συνήθως με μια δόση υπερβολής Και

εδώ η ταύτιση και το εύστοχο χιούμορ προσελκύουν τον θεατή

bull Μέσω αυτών μεταλαμπαδεύονται υποφώσκουσες αντιλήψεις και ιδεολογίες που στη

σημερινή εποχή ίσως να μην είναι πολιτικά ορθες (ρατσιστικές σεξιστικές κτλ)


Κατά τη διάρκεια της σχολικής χρονιάς αποφασίσαμε για το θέμα της ερευνητικής

εργασίας και αναθέσαμε ρόλους Συλλέξαμε σε διαφορετικές φάσεις πληροφορίες και

αρχικά σχηματίσαμε μια ιδέα για τη δομή της εργασίας Προσθέσαμε στοιχεία βρίσκοντας

καινούριο υλικό και συμβουλευομένοι την καθηγήτριά μας Συνθέσαμε τα πρώτα κείμενα

22

καταλήγοντας σε μια πρώτη μορφή του PowerPoint το οποίο παρουσιάσμαε στην τάξη

Εκτός από τις ηλεκτρονικές πηγές διαβάσαμε αρκετά από τα εξής δυο βιβλία



Shifman Limor (2014) Memes in digital culture The Mit Press | Cambridge

Massachusetts| London England

2

κωμωδία Για τα επόμενα 40 χρόνια ήταν ο κύριος εκπρόσωπος της κωμικής σκηνής των

Αθηνών

Από τα πρώτα του έργα laquoχτυπάraquo τους πολιτικούς και ιδιαίτερα τον Κλέωνα Είναι

χαρακτηριστικό ότι κανένας δεν τολμούσε να παρουσιάσει επί σκηνής το πρόσωπο του

Κλέωνα και γιrsquo αυτό αναγκάστηκε να παίξει τον ρόλο του ο ίδιος ο ποιητής Η επιτυχία του

όμως θορύβησε το κυβερνητικό κόμμα και ο Κλέων κατάγγειλε τον Καλλίστρατο με την

κατηγορία ότι δυσφήμισε την πόλη γιατί το έργο παίχτηκε στα Μεγάλα ∆ιονύσια όπου

έρχονταν πολλοί ξένοι στην Αθήνα με αποτέλεσμα ο Καλλίστρατος να απαλλαγεί από τη

Βουλή των Πεντακοσίων Ο Αριστοφάνης έζησε υποδειγματική και ειρηνική ζωή ως την

ημέρα που πέθανε το 385 πΧ

Τα δραματικά του έργα

Πόσες κωμωδίες έγραψε ο Αριστοφάνης δεν ξέρουμε με σιγουριά Άλλοι λένε 54 άλλοι

44 κι άλλοι 43 Σε εμάς σώθηκαν οι τίτλοι 37 έργων του Απrsquo όλα αυτά έχουμε σήμερα

έντεκα ολόκληρες κωμωδίες του

Αχαρνείς 425 πΧ Ιππείς 424 πΧ Νεφέλες 423 πΧ Σφήκες 422 πΧ Ειρήνη 421

πΧ Όρνιθες 414 πΧ Λυσιστράτη 411 πΧ Θεσμοφοριάζουσες 411 πΧ

Βάτραχοι 405 πΧ Εκκλησιάζουσες 392 πΧ Πλούτος 388 πΧ

Τα δυο τελευταία έργα ανήκουν στη Μέση Κωμωδία

ΑΡΧΑΙΑ ΚΩΜΩΔΙΑ

Η κωμωδία ως είδος θεατρικό έχει αρχαία ελληνική προέλευση (από τη λέξη κώμος

δηλαδή πανηγυρική πομπή προς τιμή του ∆ιονύσου) Κατά μία έννοια είναι μια τραγωδία

που δεν πετυχαίνει Επιδίωξη είναι η παρουσίαση της ζωής εκεί όπου η πραγματικότητα

ξεπερνάει το μύθο οι καταστάσεις της ζωής απορρυθμίζονται η μοίρα απελευθερώνεται ο

άνθρωπος ο άλλοτε τραγικός μάρτυρας της ζωής βιώνει αναπάντεχες συμπτώσεις laquoτης

πλάκαςraquo

Η κωμωδία γενικότερα και η αρχαία κωμωδία συνήθως

bull Περιγράφει πρόσωπα και καταστάσεις με τρόπο που να μην απειλεί πραγματικά την τάξη

3

























4























5
















στοιχεία



Πανούσης






6

























7































8

ομάδων



























στη γραφή

9























10





























11



γραμμές


























12
















13




























14













εικόνων

15














16


















17

















μπουμ



Καστράτο





18







Απρέπειες



















Καστράτο


19



























20





















το καθένα



Ragememes





21









nicepeter)


ποιοτικά



Vine

















22







3

























4























5
















στοιχεία



Πανούσης






6

























7































8

ομάδων



























στη γραφή

9























10





























11



γραμμές


























12
















13




























14













εικόνων

15














16


















17

















μπουμ



Καστράτο





18







Απρέπειες



















Καστράτο


19



























20





















το καθένα



Ragememes





21









nicepeter)


ποιοτικά



Vine

















22







4























5
















στοιχεία



Πανούσης






6

























7































8

ομάδων



























στη γραφή

9























10





























11



γραμμές


























12
















13




























14













εικόνων

15














16


















17

















μπουμ



Καστράτο





18







Απρέπειες



















Καστράτο


19



























20





















το καθένα



Ragememes





21









nicepeter)


ποιοτικά



Vine

















22







5
















στοιχεία



Πανούσης






6

























7































8

ομάδων



























στη γραφή

9























10





























11



γραμμές


























12
















13




























14













εικόνων

15














16


















17

















μπουμ



Καστράτο





18







Απρέπειες



















Καστράτο


19



























20





















το καθένα



Ragememes





21









nicepeter)


ποιοτικά



Vine

















22







6

























7































8

ομάδων



























στη γραφή

9























10





























11



γραμμές


























12
















13




























14













εικόνων

15














16


















17

















μπουμ



Καστράτο





18







Απρέπειες



















Καστράτο


19



























20





















το καθένα



Ragememes





21









nicepeter)


ποιοτικά



Vine

















22







7































8

ομάδων



























στη γραφή

9























10





























11



γραμμές


























12
















13




























14













εικόνων

15














16


















17

















μπουμ



Καστράτο





18







Απρέπειες



















Καστράτο


19



























20





















το καθένα



Ragememes





21









nicepeter)


ποιοτικά



Vine

















22







8

ομάδων



























στη γραφή

9























10





























11



γραμμές


























12
















13




























14













εικόνων

15














16


















17

















μπουμ



Καστράτο





18







Απρέπειες



















Καστράτο


19



























20





















το καθένα



Ragememes





21









nicepeter)


ποιοτικά



Vine

















22







9























10





























11



γραμμές


























12
















13




























14













εικόνων

15














16


















17

















μπουμ



Καστράτο





18







Απρέπειες



















Καστράτο


19



























20





















το καθένα



Ragememes





21









nicepeter)


ποιοτικά



Vine

















22







10





























11



γραμμές


























12
















13




























14













εικόνων

15














16


















17

















μπουμ



Καστράτο





18







Απρέπειες



















Καστράτο


19



























20





















το καθένα



Ragememes





21









nicepeter)


ποιοτικά



Vine

















22







11



γραμμές


























12
















13




























14













εικόνων

15














16


















17

















μπουμ



Καστράτο





18







Απρέπειες



















Καστράτο


19



























20





















το καθένα



Ragememes





21









nicepeter)


ποιοτικά



Vine

















22







12
















13




























14













εικόνων

15














16


















17

















μπουμ



Καστράτο





18







Απρέπειες



















Καστράτο


19



























20





















το καθένα



Ragememes





21









nicepeter)


ποιοτικά



Vine

















22







13




























14













εικόνων

15














16


















17

















μπουμ



Καστράτο





18







Απρέπειες



















Καστράτο


19



























20





















το καθένα



Ragememes





21









nicepeter)


ποιοτικά



Vine

















22







14













εικόνων

15














16


















17

















μπουμ



Καστράτο





18







Απρέπειες



















Καστράτο


19



























20





















το καθένα



Ragememes





21









nicepeter)


ποιοτικά



Vine

















22







15














16


















17

















μπουμ



Καστράτο





18







Απρέπειες



















Καστράτο


19



























20





















το καθένα



Ragememes





21









nicepeter)


ποιοτικά



Vine

















22







16


















17

















μπουμ



Καστράτο





18







Απρέπειες



















Καστράτο


19



























20





















το καθένα



Ragememes





21









nicepeter)


ποιοτικά



Vine

















22







17

















μπουμ



Καστράτο





18







Απρέπειες



















Καστράτο


19



























20





















το καθένα



Ragememes





21









nicepeter)


ποιοτικά



Vine

















22







18







Απρέπειες



















Καστράτο


19



























20





















το καθένα



Ragememes





21









nicepeter)


ποιοτικά



Vine

















22







19



























20





















το καθένα



Ragememes





21









nicepeter)


ποιοτικά



Vine

















22







20





















το καθένα



Ragememes





21









nicepeter)


ποιοτικά



Vine

















22







21









nicepeter)


ποιοτικά



Vine

















22







22







Το χιούμορ και το κωμικό13lyk-athin.att.sch.gr/autosch/joomla15/images/... ·...

Documents