Аудитын тайлан - tpp2.energy.mntpp2.energy.mn/tailan/audittailan 2014.pdf ·...

“ДУЛААНЫ II ЦАХИЛГААН

СТАНЦ” ТӨХК-ИЙН 2014 ОНЫ

САНХҮҮГИЙН ТАЙЛАН

Аудитын тайлан

Нэмэлт мэдээлэл авахыг хүсвэл дараах

хаягаар харилцана уу:

ГАРЧИГ

Санхүүгийн аудитын газрын дарга,

Тэргүүлэх аудитор

С.Энхзаяа

Утас: 261663

Аудитын менежер: Ц.Ойдов

Утас: 260512

Хавсралт 1: Агуулга

Хавсралт 2: Аудитын гэрчилгээ

Хавсралт 3: Менежментийн захидал

Ахлах аудитор : Д.Ганбилэг

Утас: 261885

Хавсралт 4: Аудит хийсэн санхүүгийн тайлан

Хавсралт 5: Санхүүгийн тайлангийн эх хувь

Төрийн аудитын байгууллагын хаяг:

Үндэсний Аудитын Газар

Байршил:

Чингэлтэй дүүрэг

Цахим хуудас:

www.audit.mn

2015 оны 2 дугаар сар

2

АГУУЛГА

1 Аудит хийх хууль эрх зүйн үндэслэл 3

2 Байгууллагын хууль, эрх зүйн орчин 3

3 Байгууллагын зорилго, үйл ажиллагаа 4

4 Аудитын шалгуур үзүүлэлт, аудитын арга зүй, хэрэгжүүлсэн горим,

хяналтын сорил болон нарийвчилсан горим, түүний үр дүн 4

5 Дотоод хяналт 5

6 Орлого, зардлын төлөвлөгөөний биелэлт, түүний талаарх тайлбар 5

7 Шилэн дансны мэдээлэл 5

8 Олж тогтоосон гол эрсдэлүүд, түүний үр дагавар 5

9 Гол, онцлог гүйлгээний талаарх (тохиромжтой бол) тайлбар 6

10 Аудитаар илрүүлсэн гол зөрчлүүд, тэдгээрийг шийдвэрлэсэн талаар 6

11 Залруулагдаагүй алдаануудын талаарх тайлбар 9

12 Анхаарал татахуйц бусад чухал асуудал 9

13 Дараагийн аудитаар авч үзэх асуудлууд 9

14 Санхүүгийн тайланд хийсэн аудитаар илэрсэн зөрчлийн нэгтгэл 10

15 Өмнөх зөвлөмжийн хэрэгжилт 10

16 Аудитын санал дүгнэлт 11

17 Менежментийн захидал 12

18 Аудитын гэрчилгээ 21

19 Аудитлагдсан санхүүгийн тайлан 22

20 Санхүүгийн тайлангийн тодруулга 26

5

Аудит хийх хууль эрх зүйн үндэслэл

Төсвийн тухай хуулийн 8.9.8, Төрийн аудитын тухай хуулийн 15 дугаар зүйлийн

15.1.1-д заасан Үндэсний аудитын газрын бүрэн эрхийн хүрээнд “Дулааны II цахилгаан

станц”-ын 2014 оны 12 дугаар сарын 31-ний өдрөөр дуусвар болсон жилийн эцсийн

санхүүгийн тайланд /ҮАГ-САГ/2015/02/СТА-ГАК-ТӨХЭ / аудит хийлээ.

Аудитыг Төсвийн тухай, Төрийн аудитын тухай, Нягтлан бодох бүртгэлийн тухай

хуулиуд болон холбогдох бусад хууль, тогтоомжийн хүрээнд Аудитын олон улсын

стандартын зарчмуудад нийцүүлэн төлөвлөлтийн шатанд боловсруулсан төлөвлөгөө,

хөтөлбөрийн дагуу явуулав.

“Дулааны II цахилгаан станц”-ын 2014 оны санхүүгийн тайлан Нягтлан бодох

бүртгэлийн тухай хууль болон Нягтлан бодох бүртгэлийн Олон улсын стандарт

/НББОУС/, түүнд нийцүүлэн гаргасан аж ахуйн нэгж, байгууллагын нягтлан бодох

бүртгэлийн бодлого, заавар, журмын дагуу үнэн зөв, шударга илэрхийлэгдсэн эсэхэд

дүгнэлт өгөх нь энэхүү аудитын зорилт байв.

“Дулааны II цахилгаан станц” нь санхүүгийн тайлангаа Сангийн сайдын 2012 оны

77 тоот тушаалаар батласан “Аж ахуйн нэгжид мөрдөх санхүүгийн тайлан, түүний

тодруулгыг бэлтгэх заавар”, Санхүүгийн тайлагналын Олон улсын стандарт /СТОУС/-ын

дагуу үнэн зөв, бодитой бэлтгэх үүрэгтэй.

Тухайн санхүүгийн тайлан Нягтлан бодох бүртгэлийн тухай хууль, нягтлан бодох

бүртгэлийн нийтээр хүлээн зөвшөөрсөн зарчмууд, СТОУС-тай нийцүүлж материаллаг

алдаагүй, үнэн зөв, шударга илэрхийлэгдсэн эсэхэд дүгнэлт өгөх нь Төрийн аудитын

байгууллагын үүрэг юм.

“Дулааны II цахилгаан станц”-ын 2014 оны санхүүгийн тайлангийн завсар үеийн

аудитыг 2014 оны 11 дугаар сарын 03-аас 14-ний, жилийн эцсийн санхүүгийн тайлангийн

аудитыг 2015 оны 3 дугаар сарын 01-ээс 6–ны хооронд хийхээр төлөвлөн, “Акпар-Аудит”

компанийн ахлах аудитор Б.Эрдэнэсүрэнгээр удирдуулсан аудитын баг хэрэгжүүлэв.

/ТАБ-СТА-А-9/

“Дулааны II цахилгаан станц” нь 2014 оны санхүүгийн тайланг 2015 оны 2 дугаар

сарын 27-нд “Акпар-Аудит” компанид ирүүлсэн байна.

“Акпар-Аудит” компани жилийн эцсийн санхүүгийн тайлангийн аудитын ажлыг

2015 оны 2 дугаар сарын 27-оос 3-р сарын 5-ны хооронд гүйцэтгэж, аудитын тайланг

2015 оны 3 дугаар сарын 6-нд Үндэсний аудитын газарт хүргүүлнэ.

Байгууллагын хууль, эрх зүйн орчин

“Дулааны II цахилгаан станц”-ын төсвийн захирагч нь Монгол улсын “Төсвийн тухай”,

“Төрийн болон орон нутгийн өмчийн тухай”, “Эрчим хүчний тухай”, “Компанийн тухай”,

“Нягтлан бодох бүртгэлийн тухай”, “Төрийн аудитын тухай хууль, бусад хуулиудын

хүрээнд үйл ажиллагаагаа явуулж байна. Тайлант онд тухайн байгууллагын санхүүгийн

үйл ажиллагаанд мөрддөг гол хууль, тогтоомж, түүнд нийцүүлэн гарсан журам, зааварт

өөрчлөлт ороогүй байна.

6

Байгууллагын зорилго, үйл ажиллагаа

Монгол Улсын Төрийн болон орон нутгийн өмчийн тухай хуулийн 1 дүгээр зүйлд

“Төрийн болон орон нутгийн өмчийн эрх, төрийн эд хөрөнгийн талаар хууль тогтоох,

гүйцэтгэх байгууллагын бүрэн эрх, төрийн өмчтэй хуулийн этгээд, түүний албан

тушаалтны эрх, хэмжээ, төрийн өмчийн талаарх бодлогыг хэрэгжүүлэх байгууллагын үйл

ажиллагааны зарчим, журмыг тодорхойлохтой холбогдсон харилцааг зохицуулахад

оршино” гэж төрийн өмчит болон улсын төсвийн байгууллагын үйл ажиллагааны

зорилтыг тодорхойлсон байна.

Төрийн өмчтэй хуулийн этгээдтэй холбоотой хууль эрх зүйн баримт бичгийг

судалсан бөгөөд Төсвийн тухай хууль, Компанийн тухай хууль, Төрийн болон орон

нутгийн өмчийн тухай хуулиудыг хэрэгжүүлэн ажиллаж байна.

“Дулааны II цахилгаан станц”-ын үйл ажиллагааны талаар төлөвлөлтийн шатанд

ТАБ-СТА-А-1 маягтад тодорхой тусгасан.

Аудитын шалгуур үзүүлэлт, аудитын арга зүй, хэрэгжүүлсэн горим, хяналтын сорил

болон нарийвчилсан горим, түүний үр дүн

Аудит хийхэд Нягтлан бодох бүртгэлийн нийтээр хүлээн зөвшөөрсөн зарчмууд,

НББОУС, Нягтлан бодох бүртгэлийн тухай хуулийг шалгуур болгон ашиглав.

Аудитаар “Дулааны II цахилгаан станц”-ын 2014 оны санхүүгийн тайланд дүгнэлт

өгөх үүднээс удирдлагын бэлтгэсэн санхүүгийн тайлан нь материаллаг хэмжээний

алдаатай илэрхийлэгдээгүй гэсэн үндэслэлтэй нотолгоо олж авахын тулд уламжлалт

эрсдэл болон хяналтын эрсдэлийг тогтоон тухайн байгууллагын зүгээс тавьж буй дотоод

хяналтыг үнэлж баримтжууллаа. /ТАБ-СТА-А-5/

Санхүүгийн тайланг бэлтгэн гаргахад баримталсан бодлого, зарчмуудыг үнэлж,

зарим гүйлгээ ихтэй томоохон дансдад түүвэрчилсэн байдлаар аудитын нарийвчилсан

горим, сорил 16-ийг гүйцэтгэв. /ТАБ-СТА-В-3/

Тухайн байгууллагын нягтлан бодох бүртгэлийн бодлого, системтэй танилцахад

“Дулааны II цахилгаан станц”-ын санхүүгийн үйл ажиллагаанд хэрэглэгдэх нягтлан бодох

бүртгэлийн бодлогын баримт бичгийг боловсруулан Төлөөлөн Удирдах Зөвлөлийн 2007

оны 6 дугаар сарын 15-ны өдрийн 7 тоот тогтоолоор баталж, баталсан өдрөөс эхлэн

мөрдөн ажиллаж байна. Энэхүү бүртгэлийн бодлогын баримт бичиг нь НББОУС-тай

нийцсэн байна.

“Дулааны II цахилгаан станц”-ын санхүүгийн үйл ажиллагаанд ашиглагдаж

байгаа компьютерийн системийн үйл ажиллагаатай асуулга явуулах аргаар танилцан

түүний нарийн төвөгтэй байдлын үнэлгээг хийхэд энгийн буюу мэдээллийн технологийн мэргэжилтэнг оролцуулах шаардлагагүй гэсэн үнэлгээ авсан тул аудитыг шууд

гүйцэтгэлээ. /ТАБ-СТА-В-2/

“Дулааны II цахилгаан станц”-ын санхүүгийн үйл ажиллагааг бүртгэх, хянах,

боловсруулах үйл ажиллагааг санхүүгийн програмаар боловсруулан санхүүгийн тайлан

бэлтгэх аргачлалын дагуу санхүүгийн тайланг гаргасан байна.

7

Дотоод хяналт

Бид санхүүгийн тайланд материаллаг алдаа байхгүй гэдгийг нягтлах үүднээс

дотоод хяналтыг шаардлагатай гэж үзсэн хэмжээгээр дахин хийсэн. Энэ нь материаллаг

алдаа гарахаас хамгаалахын тулд жилийн турш үр нөлөөтэй ажиллах ѐстой гол

хяналтуудыг тодруулах, судлах зорилготой юм. “Дулааны II цахилгаан станц”-ын дотоод

хяналт эрсдэлийг төлөвлөлтийн үед бага гэж тооцсон ба дахин хянахад дотоод хяналт

хэвийн байна.

Мөн материаллаг түвшинг төлөвлөлтийн үед тэвчиж болох хамгийн бага

хэмжээгээр буюу нийт орлогын 0.2 хувиар авсан ба гүйцэтгэлээр мөн нийт орлогын 0.2

хувиар авахад 27.0 сая төгрөг байна.

Орлого, зардлын төлөвлөгөөний биелэлт, түүний талаарх тайлбар

2014 оны орлого, зардлын төлөвлөгөө зорилтот түвшинг Төрийн өмчийн

хороогоор батлуулан ажилласан байна.

“Дулааны II цахилгаан станц”-ын зорилтот түвшингийн биелэлт нийт орлогын

төлөвлөгөө 12,714.9 сая төгрөг, гүйцэтгэл 13,514.3 сая төгрөг, 799.4 сая төгрөг буюу

106.3 хувиар орлогын төлөвлөгөөг давуулан биелүүлсэн. Нийт зардлын төлөвлөгөө

13,389.0 сая төгрөг, гүйцэтгэлээр 14,059.4 сая төгрөг зарцуулж, төлөвлөгөөнөөс 670.4 сая

төгрөг буюу 105.0 хувиар зардлыг хэтрүүлсэн. 2014 онд 674.1 сая төгрөгийн алдагдалтай

ажиллахаар төлөвлөсөн ба гүйцэтгэлээр 545.1 сая төгрөгийн алдагдалтай ажиллаж

алдагдлыг 129.0 сая төгрөг буюу 19.1 хувиар бууруулсан байна.

Шилэн дансны мэдээлэл

“Дулааны II цахилгаан станц”-ын шилэн дансны цахим хуудас нь дотроо:

- Төсвийн гүйцэтгэл,

- Хөрөнгө оруулалт,

- Тендер ба худалдан авалт,

- Үнэт цаас,

- Байгууллага гэсэн 5 хэсэгтэй байна.

Одоогийн байдлаар худалдан авалт, сургалт, хяналтын хэлтсийн 2015 оны төлөвлөгөөний

талаархи мэдээлэл болон 5.0 сая төгрөгнөөс дээш дүнтэй гүйлгээнүүдийг байршуулсан

байна.

Олж тогтоосон гол эрсдэлүүд, түүний үр дагавар

Аудитын төлөвлөгөөний дагуу аудитын 16 эрсдлийг тогтоож, батламж

мэдэгдлүүдийн хүрээнд данс бүрээр нийт 16 нарийвчилсан горим, сорил гүйцэтгэв.

Үр дагаварыг тодорхойлж чадвал: Татварын байгууллага хүлээн зөвшөөрөөгүй

хойшлогдсан татварыг санхүүгийн тайланд тусгасан, бусдаас авах авлагыг дутуу бүртгэсэн, олон жил дамжсан төлөх эзэнгүй болсон авлагыг зохих журмын дагуу

бүртгэлээс хасаагүй, дахин үнэлгээ хийгдсэнээс хойш хасагдсан хөрөнгийн дахин

үнэлгээний нэмэгдлийг бууруулаагүй, гүйцэтгэх захирлын ТУЗ-тэй байгуулсан гэрээ

болон дотоод хяналт шалгалтын нэгжийн ажиллах журмыг холбогдох хуулийн заалттай

нийцүүлээгүй, тендер зарлах, шалгаруулах, шалгарсан байгууллагуудтай гэрээ байгуулах

үйл ажиллагаанд холбогдох журмыг зөрчиж, алдаа гаргасан зэрэг зөрчлүүд нь санхүүгийн

тайлангийн оршин байх, эрх ба үүрэг, иж бүрэн байх, үнэн зөв байдал гэсэн батламж

мэдэгдлийг хангахгүй байна.

8

Гол, онцлог гүйлгээний талаарх тайлбар

“Дулааны II цахилгаан станц”-ын 2014 оны санхүүгийн тайлан материаллаг

хэмжээний алдаатай илэрхийлэгдээгүй гэдгийг, түүнийг бэлтгэн гаргахад баримталсан

бодлого, зарчмуудыг үнэлж, аудитын явцад санхүүгийн тайланд нөлөөлөхүйц хэмжээний

мөнгөн хөрөнгө, авлага, өглөг, үндсэн хөрөнгө, бараа материал, цалин хөлсний тооцоо,

түрээсийн орлого зэрэг дансанд ажил гүйлгээ, үлдэгдэл, тооцооллуудыг түүвэрчлэн

нарийвчилсан горим, сорилын аргаар шалгалаа. /ТАБ-СТА-В-3/

Аудитаар илрүүлсэн гол зөрчлүүд, тэдгээрийг

шийдвэрлэсэн талаар

Санхүүгийн тайлангийн аудитаар хөндөгдсөн гол асуудлуудыг дараах заалтад

хураангуйлан тэмдэглэв. Аудитын явцад материаллаг хэмжээний дараах алдаа илэрсэн

байна. Үүнд:

1. Зарим гадны хүмүүст олгосон нэг удаагийн ажлын хөлсөнд нийгмийн даатгалын

шимтгэл төлсөн байна. Тухайлбал: Дуучин Т.Түвшинбаяр, спортын тэмцээний шүүгч нарт

олгосон нэг удаагийн ажлын хөлсөнд нийгмийн даатгалын шимтгэл төлжээ. Зөрчлийн дүн

190,900.00 төгрөг.

Шийдвэрлэсэн: Нийгмийн хамгаалал, хөдөлмөрийн сайдын 2011 оны 1/275 тоот

зөвлөмжинд нийгмийн даатгалын шимтгэл төлдөггүй орлогод “тодорхой хугацааны

давтамжтайгаар хийгддэггүй, тогтмол бус шинжтэй, тэтгэвэр тогтоох хугацаа болон

хөдөлмөрийн хөлсөнд нөлөөлөхөөргүй ажил үйлчилгээний хөлс”-ийг оруулсан.

Иймд дээрхи зөвлөмжийг нарийвчлан судалж, гэрээгээр болон орон тоогоор

ажилладаггүй нэг удаа ажил гүйцэтгэсэн гадны хүмүүст олгосон шагнал

урамшуулал, хөдөлмөрийн хөлснөөс 10 хувиар хувь хүний орлогын албан татвар

суутгаж, харин нийгмийн даатгалын шимтгэлд хамааруулахгүй байх.

2. Санхүүгийн тайланд 2012 оноос “Хойшлогдсон татварын хөрөнгө” нэртэй

98,726,319.81 төгрөгийн татварын авлага бүртгэлтэй явдаг байна.

Шийдвэрлэсэн: Татварын байгууллага хүлээн зөвшөөрөөгүй, татварын тайланд

тусгаж, баталгаажуулаагүй, ирээдүйн татварын тооцоонд оруулж болох эсэх нь

тодорхойгүй татварын авлага, өглөгийг тайланд тусгахгүй байх. Дээрхи дүнг өмнөх

үеийн ашиг, алдагдал руу хаах.

3. 2013 оны санхүүгийн тайланд аудит хийсэн “Интер-Аудит” компаниас төлбөр

хариуцах компаниуд нь дампуурч улсын бүртгэлээс хасагдсан "Уураг-Алтай" ХХК болон

"Амгалан-Эрдэнэ" ХХК-иас авах 34,017.4 мянган төгрөгийн авлагыг зохих байгууллагад

танилцуулан шийдвэр гаргуулан данс бүртгэлээс хасах нь зүйтэй гэсэн зөвлөмж өгсөнийг

2014 оны 3-р улирлын байдлаар биелүүлээгүй байна.

Шийдвэрлэсэн: Хариуцах байгууллага нь дампуурч, улсын бүртгэлээс хасагдсан,

хөөн хэлэлцэх хуулийн хугацаа нь дууссан дээрхи авлагыг ТУЗ-ийн хурлын

шийдвэрийг үндэслэн, хувь нийлүүлэгчдэд танилцуулан, өмнөх үеийн алдагдал

болгож хаах.

9

4. 2013 оны эцэст "Аморе интернейшнл" ХХК-иас инженерийн албаны хийсэн

тооцоогоор 93,294,320.10 төгрөгийн авлагатай гарсныг санхүүгийн тайланд 35.8 сая

төгрөгөөр тусгасан байна.

Мөн Монгол улсын Засгийн газрын 2014 оны 161 тоот тогтоолоор технологийн

өөрчлөлт хийсэн 5-р зуухыг эрчим хүчний горимд шилжүүлэх ажлыг "Аморе

интернейшнл" ХХК-ийн хөрөнгөөр хийж гүйцэтгэхийг даалгасан байна.

Шийдвэрлэсэн: Өмнөх оны авлагын тооцоог дахин хянаж баталгаажуулахын

зэрэгцээ, 5-р зуухыг эрчим хүчний горимд шилжүүлэхтэй холбоотой гарсан бүх

зардлыг нарийвчлан тооцож, он дуусахаас өмнө "Аморе интернейшнл" ХХК-тай

тооцоо нийлж, гүйцэт төлүүлэх арга хэмжээ авах.

5. Тус компани нь 2010 онд үндсэн хөрөнгөнд дахин үнэлгээ хийлгэсэн ба дахин

үнэлгээний нэмэгдэл 10,139,532,293.91 төгрөг болсон байна. Дахин үнэлгээ хийгдсэнээс

хойш хасагдсан хөрөнгийн дахин үнэлгээний зөрүүг дахин үнэлгээний нэмэгдлээс

хасаагүй байна. Зөрчлийн дүн 135,356,534.25 төгрөг.

Шийдвэрлэсэн: НББОУС-16-д Дахин үнэлсэн хөрөнгийг бүртгэлээс хасах үед уг

үндсэн хөрөнгөнд хамаарах “Дахин үнэлгээний нэмэгдэл” дансны үлдэгдлийг

“Хуримтлагдсан ашиг” руу хаана. Хуримтлагдсан данс руу шилжсэн хэсгийг

орлогын тайланд тусгахгүй гэсэн заалттай.

Иймд дахин үнэлэгдсэн үндсэн хөрөнгө данснаас хасагдахад дахин үнэлгээний

нэмэгдсэн зөрүүг өмнөх үеийн хуримтлагдсан ашиг, алдагдлын данс руу хаах.

6. Гүйцэтгэх захирлын ТУЗ-тэй байгуулсан гэрээтэй танилцахад дараах зөрчлүүд

илрэв. Үүнд:

- Хүчингүй болсон хуулийн заалтыг оруулсан байна. Тухайлбал, “Төсвийн

байгууллагын удирдлага, санхүүжилтийн тухай хууль” 2013 оны 1-р сарын 1-ний

өдрөөс хүчингүй болсон байхад гэрээний 1.2 болон 3.1-3.3-р заалтуудад

оруулсан,

- Гэрээний 2.4-р заалт нь “Компанийн тухай хууль”-ийн 76.1.8-р заалтад нийцээгүй,

- Гэрээний 3.3-р заалт нь “Төсвийн тухай хууль”-ийн 8.9.8-р заалтыг зөрчсөн,

- Гэрээний 10.1-р заалт нь “Төрийн болон орон нутгийн өмчийн тухай хууль”-ийн

18-р зүйлийн 4-р заалтыг зөрчсөн,

- Гэрээний хугацаа 2014 он 4-р сард дууссан байхад сунгуулаагүй байна.

Шийдвэрлэсэн: Дараах зөвлөмжийг өгсөн. Үүнд:

- Аливаа гэрээнд гарын үсэг зурж батлахаас өмнө Монгол улсын зохих хууль

тогтоомж, эрх зүйн бусад актуудыг зөрчсөн заалт байгаа эсэхийг нарийвчлан

шалгах,

- Гэрээний 3.1-3.3-р заалтуудыг “Төсвийн тухай хууль”-ийн зохих заалтуудад

нийцүүлэх,

- Компанийн санхүүгийн тайланд аудитын дүгнэлт гаргуулах, Төрийн өмчийн хороонд ирүүлэх хугацааг “Төсвийн тухай хууль”-д нийцүүлэн тогтоох,

- Гэрээний 2, 4-р зүйл буюу “Төлөөлөн удирдах зөвлөлийн үүрэг”, “Төлөөлөн

удирдах зөвлөлийн эрх”-ийг нэгтгэж, “Компанийн тухай хууль”-ийн 76-р зүйлд

нийцүүлэн өөрчлөх,

- Мөн гэрээний 3, 5-р зүйл буюу “Гүйцэтгэх захирлын үүрэг”, “Гүйцэтгэх

захирлын эрх”-ийг нэгтгэж, мөн хуулийн 83-р зүйлийн заалт болон холбогдох

бусад зүйл, заалтад нийцүүлэн өөрчлөх.

- Гэрээг хугацаанд нь дүгнүүлж, сунгуулж хэвших.

10

7. Тус компани нь дотоод хяналт шалгалтын нэгжтэй боловч түүний ажиллах

журам, зохион байгуулалт нь “Төрийн хяналт шалгалтын тухай хууль”, “Төрийн болон

орон нутгийн өмчийн тухай хууль” болон Монгол улсын Засгийн газрын 2011 оны 311

тоот тогтоолоор баталсан “Аж ахуйн нэгж, байгууллагын үйл ажиллагаанд дотоод хяналт

шалгалтыг зохион байгуулах нийтлэг журам”-д нийцээгүй байна.

Шийдвэрлэсэн: Дотоод хяналт шалгалтын нэгж (хэлтэс) ажиллуулж байгаа

нөхцөлд түүний ажиллах журам нь нэг хүний (нэг аудиторын) ажиллах дүрэм шиг

байж болохгүй. “Дотоод аудиторын дүрэм” гэдгийг “Дотоод хяналт шалгалтыг

зохион байгуулах журам” болгон өөрчилж, “Төрийн хяналт шалгалтын тухай

хууль”, “Төрийн болон орон нутгийн өмчийн тухай хууль” болон Монгол улсын

Засгийн газрын 2011 оны 311 тоот тогтоолоор баталсан журамд нийцүүлэн, нэг

хүний биш нэгжийн ажиллах журам болгон өөрчлөх.

8. Бусадтай байгуулсан гэрээнүүдийг шалгах явцад дараах зөрчил илрэв. Үүнд:

- Хөрөнгө захиран зарцуулах эрхгүй албан тушаалтан хөрөнгө зарцуулах гэрээ

байгуулсан (2014 оны 1-р сарын 3-нд Ерөнхий инженер бөгөөд дэд захирал

Б.Мягмаржавын Нийслэлийн Онцгой байдлын газрын орлогч, гал унтраах

хэлтсийн дарга Д.Эрдэнэбаатартай байгуулсан гэрээ),

- Холбогдох хуулийн заалтыг зөрчсөн заалт оруулсан (“CITY DESIGN” ХХК-тай

байгуулсан гэрээнд гэрээний дүнгээс 10 хувиар хувь хүний орлогын татвар

суутгана гэсэн заалт оруулсан),

- Гэрээнд заасан жэмжээнээс илүү хөрөнгө зарцуулсан (2013 оны 12-р сарын 26-нд

“Бөртэ чонын үрс” хамтлагийн ахлагчтай байгуулсан гэрээнд гэрээний нийт үнэ

500.0 мянган төгрөг гэсэн боловч 565.0 мянган төгрөг зарцуулсан),

- Гэрээний биелэлтийг хугацаанд нь дүгнэдэггүй, хугацаа хэтэрсэн тохиолдолд

хариуцлага тооцдоггүй,

- Гэрээний төлбөрийг гэрээ байгуулангуут 100 хувь олгодог тул дараа нь

хариуцлага тооцох нөхцөлгүй болгосон гэх мэт.

Шийдвэрлэсэн: Хөрөнгө зарцуулахтай холбоотой гэрээг хөрөнгө захиран

зарцуулах эрхтэй гүйцэтгэх захирал нь байгуулж, гэрээний заалт холбогдох хууль

журамд нийцсэн эсэх, төлбөрийн дүн зөв тооцоологдсон эсэх, гэрээнд хоѐр талын

хүлээх хариуцлагыг зөв тусгасан эсэхийг холбогдох мэргэжилтэн, алба, хэлтсүүд

тойрог хуудсаар хянадаг байх.

Гэрээний биелэлтийг хугацаанд нь дүгнэж, гэрээгээр хүлээсэн үүргээ биелүүлээгүй

тохиолдолд гэрээнд заасан хариуцлагын арга хэмжээ авдаг байх.

9. Компаний худалдан авах ажиллагаа, тендер шалгаруулалтын үйл ажиллагааг

шалгахад дараах зөрчлүүд илрэв.

- Тендерийг нээлттэй тендерийн босго үнэд хүргэхгүйн тулд төсөвт өртгийг

хувааж зохион байгуулсан. Тухайлбал, Бараа, ажил, үйлчилгээ худалдан авах

ерөнхий төлөвлөгөөнд Трубаг 20,4 сая төгрөг, 40,7 сая төгрөгөөр 2 удаа

харьцуулалтын аргаар зарлахаар төлөвлөсөн байна.

- Үнэлгээний хороо нь тендерт оролцогчдоос тендерийн баримт бичигт ирүүлэхийг

шаардсан туршлагын болон санхүүгийн чадавхийг үнэлэхэд шаардлагатай

баримт бичгийг ирүүлсэн эсэхэд анхаарлаа хандуулдаггүй, үнэлж дүгнэдэггүй

(үнэлгээний хүснэгт, тайлан байгаагүй), зөвхөн техникийн тодорхойлолт,

тендерийн баталгаа, үнийн саналын талаар саналаа хэлсэн төдийхнөөр

11

шалгаруулдаг уламжлал тогтсон нь үнэлгээний хорооны хурлын тэмдэглэл болон

холбогдох тендерийн материалуудаас харагдаж байна.

- Үнэлгээний хорооны гишүүдийн худалдан авах ажиллагааг зохион байгуулах

мэдлэг, ур чадвар дутагдсаны улмаас алдаа гарсан байна.

- Тухайлбал, Тээрмийн ган бөмбөлөг нийлүүлэх ДЦС-2/2014/04 тендерт ирүүлсэн

“Гялалзах гэрэл” ХХК-ийн тендерийн баталгаа шаардлагад нийцээгүй байхад

дараагийн хянан үзэх шатанд оруулан үнэлгээ хийсэн байна. Энэ тендерийн

хувьд Гүйцэтгэх захирлын албан тоотоор ирүүлсэн зөвлөмжид дурдсан хуулийн

үндэслэл, заалт, үнэлгээний хорооны тэмдэглэл дэх шийдвэрийн хуулийн заалт,

шалгараагүй тухай оролцогчдод хүргүүлсэн албан бичгийн үндэслэл болгосон

хуулийн заалтууд хоорондоо зөрүүтэй байна.

- Бараа материалын худалдан авалтыг төлөвлөхдөө тухайн цех тасгийн жилийн

хэрэгцээг гарган багцаалаагүй. Тухайлбал, Лист төмрийг 23 удаагийн худалдан

авалтаар нийт 23,2 сая төгрөгөөр, Хаалтыг 53 удаа 23,6 сая төгрөгөөр,

холхивчийг 41 удаа 5,2 сая төгрөгөөр худалдан авсан байна. Ингэхдээ нэг ижил

барааг өөр өөр нэг бүрийн үнэтэйгээр худалдан авдаг байсан. Хаалт Ф15-ыг нэг

бүр нь 4000-7727 төгрөгөөр 12 удаа, хаалт Ф25-ыг нэг бүр нь 8500-13636

төгрөгөөр 7 удаа тус бүр худалдан авсан байна.

Шийдвэрлэсэн: Оны эхэнд батлагдсан төсөв, төлөвлөгөө санхүүжилтийн эх

үүсвэрийг үндэслэн тендерийн журмаар худалдаж авах бараа, ажил үйлчилгээний

хэмжээг тогтоох.

Тендер зарлах, шалгаруулах, шалгарсан байгууллагуудтай гэрээ байгуулахдаа

холбогдох хууль, журмыг зөрчихгүй байх.

Тендер зарлах үнийн хязгаарт хүрээгүй бараа, ажил үйлчилгээний худалдан

авалтанд Сангийн сайдын 2013 оны 125 тоот тушаалаар баталсан үнийн санал авах

баримт бичгийг ашигладаг байх.

Залруулагдаагүй алдаануудын талаарх тайлбар

Дээрхи зөрчлүүдийг арилгах талаар өгсөн зөвлөмжийг бүрэн биелүүлсэн тул

залруулан бичилт хийх шаардлага гараагүй.

Анхаарал татахуйц бусад чухал асуудал

Анхаарал татахуйц чухал асуудал үгүй байна.

Дараагийн аудитаар авч үзэх асуудлууд

"Аморе интернейшнл" ХХК-тай холбоотой 2014 оны эцэст баталгаажуулсан 99.9 сая

төгрөгийн авлага болон 5-р зуухыг эрчим хүчний горимд шилжүүлэхтэй холбоотойгоор

ЭХЯ-тай байгуулсан 125.0 сая төгрөгийн гэрээтэй холбоотой авлагыг 2015 оны эхний

хагас жилд багтаан бүрэн барагдуулсан эсэхийг дахин шалгах.

12

Санхүүгийн тайланд хийсэн аудитаар илэрсэн зөрчлийн нэгтгэл

“Дулааны II цахилгаан станц”-ын 2014 оны санхүүгийн тайланд хийсэн аудитаар

нийт 304.1 сая төгрөгийн алдаа, зөрчил илэрсэнийг арилгах талаар зөвлөмж бичиж,

хүргүүлсэн ба оны эцсийн байдлаар өгсөн зөвлөмжийг бүрэн биелүүлсэн байна.

Өмнөх зөвлөмжийн хэрэгжилт

“Дулааны II цахилгаан станц”-ын 2013 оны санхүүгийн тайланд хийсэн аудитаар

“Интер-Аудит” компаниас 3 зөвлөмж өгснийг бүрэн хэрэгжүүлсэн байна.

Д/д Илэрсэн зөрчил Өгсөн зөвлөмж Биелэлт

1 Бизнесийн төлөвлөгөө,

зардлын төсөв, зорилго

зорилтын биелэлтийн

тайлагнал, үнэлгээ,

тэдгээрийн үр дүнгээр

олгох урамшуулал ба

хүлээх хариуцлагын талаар

гаргах шийдвэрийн

зохистой байдалд тавих

дотоодын хяналт

шаардлагын хэмжээнд

хүрээгүй гэж үзэхээр байна.

Дотоод хяналтын нэгж, ажилтанууд

нь төрийн өмчийн хөрөнгийн

аюулгүй байдал, ашиглалт,

зарцуулалтаас гадна төсөв,

төлөвлөгөө, зорилтод түвшиний

үзүүлэлтийн биелэлтийн байдлыг

хянах, тэдгээрийг бодиттойгоор

тайлагнах, үнэлж дүгнэхэд гол

ажилаа чиглүүлэх ѐстой.

Компанийн бүх шатны удирдлагаас

аливаа шийдвэр гаргахдаа дотоод

хяналтын нэгж, ажилтаны гаргасан

дүгнэлт, саналыг харгалзан үздэг

байх хэрэгтэй.

Энэ талаар

2014 онд дахин

дэлгэрэнгүй

зөвлөмж өгсөн

ба бүрэн

биелэгдсэн.

2 Компанийн 2013 оны

жилийн санхүүгийн

тайланд "Хагас коксжсон

шахмал түлш үйлдвэрлэх

цогцолбор байгуулах"

төслийн гүйцэтгэгч "Аморе

интернейшнл" ХХК-аас

35,8 сая төгрөгийн

авлагатай гарсан ба энэ

авлагыг тооцоо нийлж

баталгаажуулаагүй байна.

"ДЦС-2" ТӨХК-ийн

байрлалд , зарим

хөрөнгүүдийг нь ашиглан

үйл ажиллагаа явуулж

байгаа "Аморе

интергейшнл" компанид

холбогдох бодит авлага

нягтлан бодох бүртгэлд

бүрэн илэрхийлэгдээгүй.

"Аморе интернейшнл" ХХК-д

нийлүүлсэн бүтээгдэхүүн, материал

сэлбэгийн үнэ, ашиглуулсан

хөрөнгө, тэдгээрт холбогдох гарз

хохирол, алдсан боломжийг

тооцоолох замаар авах авлагын

хэмжээг нарийвчлан гаргаж,

баримтаар нийлж баталгаажуулан,

ойрын хугацаанд төлүүлж авах

хэрэгтэй.

2014 оны эцэст

тооцоо нийлж,

үлдэгдлийг

баталгаажуул-

сан.

3 "Уураг-Алтай" ХХК,

"Амгалан-Эрдэнэ" ХХК-

ийн нэр дээр богино

хугацаатай авлагын дансанд

Шүүхийн шийдвэр гарсан боловч

хариуцагч нь хөрөнгөгүйн улмаас

төлүүлж авч чадахгүйд хүрээд

байгаа "Уураг-Алтай" ХХК,

2014 оны ТУЗ-

ийн хурлын

шийдвэрээр

хаасан.

13

бүртгэлтэй байгаа 34,017.4

мянган төгрөгийн авлагууд

нь 2006 онд нийлүүлсэн

барааны үнэ бөгөөд анх

үүссэнээс хойш 8 дахь

жилийнхээ нүүрийг үзэж

байна. Өнгөрсөн хугацаанд

компани эдгээр авлагыг

нэхэмжлэн хөөцөлдөж

шүүхийн шийдвэр

гаргуулсан боловч

ШШБЕГ-аас удаа дараа

ирүүлсэн албан бичгүүдийн

агуулгаас үзэхэд

хариуцагчид нь уг өрийг

төлөх чадамжгүй болох нь

гүйцэтгэлийн үйл

ажиллагааны явцад

тогтоосон гэж үзэхээр

байна.

"Амгалан-Эрдэнэ" ХХК-ийн

нэрээрх нийт 34,017.4 мянган

төгрөгийн авлагыг зохих

байгууллагад танилцуулан шийдвэр

гаргуулан данс бүртгэлээс хасах нь

зүйтэй.

Аудитын санал дүгнэлт

“Дулааны II цахилгаан станц”-ын 2014 оны санхүүгийн тайланд буруу

илэрхийлэгдсэн буюу залруулга хийх шаардлагатай гэж үзэх зөрчил гараагүй тул

“Зөрчилгүй” санал дүгнэлт өгөхийг санал болгож байна.

Хянасан:

Санхүүгийн аудитын газрын дарга,

Тэргүүлэх аудитор С.Энхзаяа

Аудитын менежер Ц.Ойдов

Ахлах аудитор Д.Ганбилэг

Бэлтгэсэн:

“Акпар-Аудит” компанийн захирал,

аудитын багийн ахлагч Х.Баянбай,

Ахлах аудитор Б.Эрдэнэсүрэн

Аудиторын туслах Д.Жадыра

Чанарын хяналтын менежер Х.Бахытхан

Чанарын хяналтын туслах ажилтан Д.Хишигсүрэн

14

“ДУЛААНЫ II ЦАХИЛГААН СТАНЦ”

ТӨХК-ИЙН

2014 ОНЫ САНХҮҮГИЙН ТАЙЛАН

МЕНЕЖМЕНТИЙН ЗАХИДАЛ

Нэмэлт мэдээлэл авахыг

хүсвэл дараах хаягаар

харилцана уу:

Санхүүгийн аудитын газрын

дарга, Тэргүүлэх аудитор

С.Энхзаяа

Утас: 261663

Аудитын менежер:

Ц.Ойдов

Утас: 260512

Ахлах аудитор :

Д.Ганбилэг

Утас: 261885

Төрийн аудитын

байгууллагын хаяг:

Үндэсний Аудитын Газар

Байршил:

Чингэлтэй дүүрэг

Цахим хуудас:

www.audit.mn

ТЭРГҮҮЛЭХ АЧ ХОЛБОГДОЛ № 1

Хуудас

Асуудал 2 Татварын байгууллага хүлээн зөвшөөрөөгүй татварын

авлагыг бүртгэл, тайланд тусгахгүй байх 14

Асуудал 3 Хариуцах эзэнгүй болсон авлагыг данснаас хасах 14

Асуудал 4 "Аморе интернейшнл" ХХК-тай тооцоо нийлж, өр

барагдуулах ажлыг шуурхайлах 15

Асуудал 5 Данснаас хасагдсан хөрөнгийн дахин үнэлгээний

нэмэгдлийг хорогдуулдаг байх 16

Асуудал 9 Худалдан авалтын журмыг зөрчихгүй байх 18


Асуудал 1 Нэг удаагийн ажлын хөлсийг нийгмийн даатгалын

шимтгэлд хамааруулахгүй байх 14

Асуудал 6 ТУЗ-тэй байгуулсан гэрээг хуульд нийцүүлэх 16

Асуудал 7 Дотоод хяналт шалгалтын нэгжийн ажиллах журам,

зохион байгуулалтыг боловсронгуй болгох 17

Асуудал 8 Бусадтай байгуулсан гэрээнд алдаа гаргахгүй байх 18

2015 оны 2 дугаар сар

http://www.audit.mn/

15

МЕНЕЖМЕНТИЙН ЗАХИДАЛ

Үндэсний аудитын газар аудитын явцад илрүүлсэн зүйлсийг нэгтгэсэн

менежментийн захидлыг “Дулааны II цахилгаан станц”-ын удирдлагад зориулж бэлтгэсэн

бөгөөд түүнд хяналтын сул тал, горимыг өөрчлөх замаар хяналтыг сайжруулах

зөвлөмжийг өглөө.

Энэхүү менежментийн захидлын агуулга АОУС-ын дагуу хийгддэг ТАБ-ын

аудитын горимоос урган гарсан болно. Бидний хэрэгжүүлсэн горим, сорил нь санхүүгийн

тайлангийн санал дүгнэлт гаргахад зориулагдсан.

Тиймээс аудитын зөвлөмж нь дахин хяналт хийх үеийн нөхцөл байдлын талаархи

бидний үнэлэлт, дүгнэлтийг тусгаж байгаа болно.

Төрийн аудитын байгууллага энэхүү зөвлөмжийг та бүхний бүртгэл, тайлагнал,

хяналтын үйл ажиллагааг сайжруулах зорилготой бөгөөд харин зөвлөмжийг хүлээн авч,

хэрэгжүүлэх нь танай үүрэг хариуцлага юм.

Аудитын явцад бидэнтэй хамтран ажилласан “Дулааны II цахилгаан станц”-ын

санхүүгийн холбогдох ажилтнуудад талархал илэрхийлье.

16

Асуудал 1

Нэг удаагийн ажлын хөлсийг нийгмийн

даатгалын шимтгэлд хамааруулахгүй байх


БОДИТ БАЙДАЛ ЗӨВЛӨМЖ

Зарим гадны хүмүүст олгосон нэг удаагийн

ажлын хөлсөнд нийгмийн даатгалын шимтгэл

төлсөн байна.

Нийгмийн хамгаалал, хөдөлмөрийн сайдын

2011 оны 1/275 тоот зөвлөмжинд “тодорхой

хугацааны давтамжтайгаар хийгддэггүй,

тогтмол бус шинжтэй, тэтгэвэр тогтоох

хугацаа болон хөдөлмөрийн хөлсөнд

нөлөөлөхөөргүй ажил үйлчилгээний хөлс”-

нд нийгмийн даатгалын шимтгэл төлөхгүй

байхыг зөвшөөрсөн тул гадны хүнд олгосон

нэг удаагийн хөлс, шагнал, урамшуулалыг

нийгмийн даатгалын шимтгэлд

хамааруулахгүй байх. ЭРСДЭЛҮҮД ҮЙЛЧЛҮҮЛЭГЧИЙН ХАРИУ

Нийгмийн даатгалын шимтгэлийг илүү

төлж, байгууллагыг хохироосон.

Зөвлөмжийг хүлээж авснаас хойш хэрэгжүүлж эхэлсэн.

Асуудал 2

Татварын байгууллага хүлээн

зөвшөөрөөгүй татварын авлагыг бүртгэл,

тайланд тусгахгүй байх



Санхүүгийн тайланд 2012 оноос

“Хойшлогдсон татварын хөрөнгө” нэртэй

98,726,319.81 төгрөгийн татварын авлага

бүртгэлтэй явдаг байна.

Дээрхи дүнг өмнөх үеийн ашиг, алдагдал

руу хаах.

ЭРСДЭЛҮҮД ҮЙЛЧЛҮҮЛЭГЧИЙН ХАРИУ

Хариуцах эзэнгүй, орж ирэх нь

тодорхойгүй авлагыг санхүүгийн тайланд

тусгаснаар байгууллагын хөрөнгийг хий

өсгөж харуулна.

2011, 2012 онд үүссэн хойшлогдсон

татварын хөрөнгө дансанд бүртгэлтэй,

татварын албаар баталгаажаагүй 98,726.3

мян төгрөгийн татварын авлагыг 2014 оны

жилийн эцсийн санхүүгийн тайланд өмнөх

үеийн хуримтлагдсан ашиг алдагдлын данс

руу хаасан.

Асуудал 3

Хариуцах эзэнгүй болсон авлагыг данснаас

хасах



2013 оны санхүүгийн тайланд аудит хийсэн

“Интер-Аудит” компаниас төлбөр хариуцах

компаниуд нь дампуурч улсын бүртгэлээс

хасагдсан "Уураг-Алтай" ХХК болон

"Амгалан-Эрдэнэ" ХХК-иас авах 34,017.4

мянган төгрөгийн авлагыг зохих байгууллагад

танилцуулан шийдвэр гаргуулан данс

бүртгэлээс хасах нь зүйтэй гэсэн зөвлөмж

Хариуцах байгууллага нь дампуурч, улсын

бүртгэлээс хасагдсан, хөөн хэлэлцэх

хуулийн хугацаа нь дууссан дээрхи авлагыг

ТУЗ-ийн хурлын шийдвэрийг үндэслэн,

хувь нийлүүлэгчдэд танилцуулан, өмнөх

үеийн алдагдал болгож хаах.

17

өгсөнийг 2014 оны 3-р улирлын байдлаар

биелүүлээгүй байна. Уг асуудлыг 2014 оны

11-р сарын 5-нд компанийн ТУЗ-ийн хуралд

оруулж танилцуулсан боловч эцсийн шийдвэр

гараагүй байна.


Найдваргүй авлага хөрөнгө биш учраас

байгууллагын нийт хөрөнгийг хий өсгөж

харуулдаг ба яваандаа алдагдал болдог.

Ийнхүү бодит бус зүйлийг тайланд

тусгаснаар Нягтлан бодох бүртгэлийн

тухай хуулийн “санхүүгийн тайлан нь

үнэн, зөв баримт материал, бодит тоо,

мэдээнд үндэслэх” гэсэн зарчим

зөрчигддөг.

2006 онд үүссэн Уураг алтай, Амин эрдэнэ

ХХК-иудтай холбоотой 34.0 сая төгрөгийн

борлуулалтын авлагын асуудлаар материал

бүрдүүлэн ТУЗ-ийн хурлаар хэлэлцүүлж

шийдвэр гаргуулан, өмнөх үеийн

хуримтлагдсан ашиг алдагдлын дансанд

хаасан.

Асуудал 4

"Аморе интернейшнл" ХХК-тай тооцоо

нийлж, өр барагдуулах ажлыг шуурхайлах



2013 оны эцэст "Аморе интернейшнл" ХХК-

иас инженерийн албаны хийсэн тооцоогоор

93,294,320.10 төгрөгийн авлагатай гарсныг

санхүүгийн тайланд 35.8 сая төгрөгөөр

тусгасан байна.

Мөн Монгол улсын Засгийн газрын 2014 оны

161 тоот тогтоолоор технологийн өөрчлөлт

хийсэн 5-р зуухыг эрчим хүчний горимд

шилжүүлэх ажлыг "Аморе интернейшнл"

ХХК-ийн хөрөнгөөр хийж гүйцэтгэхийг

даалгасан байна.

Өмнөх оны авлагын тооцоог дахин хянаж

баталгаажуулахын зэрэгцээ, 5-р зуухыг эрчим

хүчний горимд шилжүүлэхтэй холбоотой гарсан

бүх зардлыг нарийвчлан тооцож, он дуусахаас

өмнө "Аморе интернейшнл" ХХК-тай тооцоо

нийлж, гүйцэт төлүүлэх.


Бусдаас авах авлагыг дутуу тооцоолж,

бүртгэл тайланд дутуу тусгасанаар

байгууллагыг хохироодог, нөгөө талаар

компанийн эрх бүхий албан тушаалтанууд

ашиг сонирхолын зөрчилтэй байсны

улмаас авлагыг дутуу тусгасан байж болох

талтай.

Тус компанийн 2011-2013 оны тооцооны

авлага 57.5 сая төгрөг санхүүгийн тайланд

дутуу тусгагдсан байсныг нөхөж тусган

2013 оны жилийн эцсийн байдлаар 93.3 сая

төгрөгийн авлагыг тооцоо нийлсэн актаар

баталгаажуулсан. 2014 оны хэрэглэсэн

цахилгаан, дулааны тооцоо 6.6 сая төгрөг

болж 2014 оны эцсийн байдлаар 99.9 сая

төгрөгөөр тооцоо нийлж баталгаажуулсан.

5-р зуухыг эрчим хүчний горимд

шилжүүлэхтэй холбоотойгоор ЭХЯ-тай

125.0 сая төгрөгийн гэрээ байгуулсан ба

манай байгууллагаас жилийн эцсийн

байдлаар 49.3 сая төгрөг гараад байна.

Үүнийг тооцоо нийлж баталгаажуулаагүй

болно. Гэрээний дагуу ажлууд хийгдэж

дуусаагүй байгаа бөгөөд гэрээ дүгнэхэд уг

тооцоог 2 талаас тохиролцож тооцоо

нийлэхээр тохирсон.

18

Асуудал 5

Данснаас хасагдсан хөрөнгийн дахин

үнэлгээний нэмэгдлийг хорогдуулдаг байх



Тус компани нь 2010 онд үндсэн хөрөнгөнд

дахин үнэлгээ хийлгэсэн ба дахин үнэлгээний

нэмэгдэл 10,139,532,293.91 төгрөг болсон

байна. Дахин үнэлгээ хийгдсэнээс хойш

хасагдсан хөрөнгийн дахин үнэлгээний

зөрүүг дахин үнэлгээний нэмэгдлээс

хасаагүй байна. Зөрчлийн дүн 135,356,534.25

төгрөг.

Дахин үнэлэгдсэн үндсэн хөрөнгө данснаас

хасагдахад дахин үнэлгээний нэмэгдсэн

зөрүүг өмнөх үеийн хуримтлагдсан ашиг,

алдагдлын данс руу хаах.


Холбогдох стандартыг зөрчсөн.

Дахин үнэлгээ хийгдсэнээс хойшхи

актлагдсан хөрөнгөнд ногдох дахин

үнэлгээний нэмэгдэл 135.4 сая төгрөгийг

өмнөх үеийн хуримтлагдсан ашиг

алдагдлын данс руу хаасан.

Асуудал 6

ТУЗ-тэй байгуулсан гэрээг хуульд

нийцүүлэх



Гүйцэтгэх захирлын ТУЗ-тэй байгуулсан

гэрээтэй танилцахад дараах зөрчлүүд илрэв.

Үүнд:

- Хүчингүй болсон хуулийн заалтыг

оруулсан байна. Тухайлбал, “Төсвийн

байгууллагын удирдлага, санхүүжилтийн

тухай хууль” 2013 оны 1-р сарын 1-ний

өдрөөс хүчингүй болсон байхад гэрээний 1.2

болон 3.1-3.3-р заалтуудад оруулсан,

- Гэрээний 2.4-р заалт нь “Компанийн тухай

хууль”-ийн 76.1.8-р заалтад нийцээгүй,

- Гэрээний 3.3-р заалт нь “Төсвийн тухай

хууль”-ийн 8.9.8-р заалтыг зөрчсөн,

- Гэрээний 10.1-р заалт нь “Төрийн болон

орон нутгийн өмчийн тухай хууль”-ийн 18-р

зүйлийн 4-р заалтыг зөрчсөн,

- Гэрээний хугацаа 2014 он 4-р сард дууссан

байхад сунгуулаагүй байна.

- Аливаа гэрээнд гарын үсэг зурж

батлахаас өмнө Монгол улсын зохих хууль

тогтоомж, эрх зүйн бусад актуудыг зөрчсөн

заалт байгаа эсэхийг нарийвчлан шалгах,

- Гэрээний 3.1-3.3-р заалтуудыг “Төсвийн

тухай хууль”-ийн зохих заалтуудад

нийцүүлэх,

- Компанийн санхүүгийн тайланд

аудитын дүгнэлт гаргуулах, Төрийн өмчийн

хороонд ирүүлэх хугацааг “Төсвийн тухай

хууль”-д нийцүүлэн тогтоох,

- Гэрээний 2, 4-р зүйл буюу “Төлөөлөн

удирдах зөвлөлийн үүрэг”, “Төлөөлөн

удирдах зөвлөлийн эрх”-ийг нэгтгэж,

“Компанийн тухай хууль”-ийн 76-р зүйлд

нийцүүлэн өөрчлөх,

- Мөн гэрээний 3, 5-р зүйл буюу

“Гүйцэтгэх захирлын үүрэг”, “Гүйцэтгэх

захирлын эрх”-ийг нэгтгэж, мөн хуулийн

83-р зүйлийн заалт болон холбогдох бусад

зүйл, заалтад нийцүүлэн өөрчлөх.

- Гэрээг хугацаанд нь дүгнүүлж, сунгуулж

хэвших. ЭРСДЭЛҮҮД ҮЙЛЧЛҮҮЛЭГЧИЙН ХАРИУ

2014 оны 4-р сарын 4-нд хугацаа нь дууссан,

мөн зарим заалтууд нь холбогдох хуулийн Аливаа гэрээг байгуулахдаа Монгол улсын

19

заалтыг зөрчсөн гэрээг хүчин төгөлдөр гэж

үзэх үндэслэлгүй. зохих хууль тогтоомж, эрх зүйн актуудыг

зөрчсөн заалт байгаа эсэхийг зөвлөмжийн

дагуу шалгаж ажиллана.

2.Гүйцэтгэх захирлын ТУЗ-тэй байгуулсан

гэрээний 3.1-3.3-р заалтыг “Төсвийн тухай

хууль”-д зохицуулан өөрчлөв.

3.Компанийн санхүүгийн тайланд аудитын

дүгнэлт гаргуулах, ТӨХ-нд ирүүлэх

хугацааг “Төсвийн тухай хууль”-д заасан

„‟Төрийн болон орон нутгийн өмчит,

төрийн болон орон нутгийн өмчийн

оролцоотой хуулийн этгээд жилийн эцсийн

санхүүгийн тайлангаа дараа жилийн 02

дугаар сарын 15- ны дотор төрийн аудитын

байгууллагад хүргүүлж, аудит хийсэн

тайланг 3 дугаар сарын 15- ны дотор

харъяалагдах төсвийн ерөнхийлөн захирагч

болон Төрийн өмчийн хороонд хүргүүлэх”

гэсэн хуулийн заалтын дагуу болгон

залруулсан.

4.Гэрээний 2.4-р заалт буюу “Төлөөлөн

удирдах зөвлөлийн үүрэг”, “Төлөөлөн

удирдах зөвлөлийн эрх”- ийг нэгтгэж

“Компанийн тухай хуул”-ийн 76-р зүйлд

нийцүүлэн өөрчилсөн.

5. Гэрээний 3.5-р заалт буюу “Гүйцэтгэх

захирлын үүрэг”, “Гүйцэтгэх захирлын

эрх”- ийг нэгтгэж “Компанийн тухай хуул”-

ийн 83-р зүйлд нийцүүлэн өөрчилсөн.

6.ТӨХороо Гүйцэтгэх захирлуудтай

байгуулсан гэрээг дүгнэж сунгаагүй байгаа

бөгөөд энэ тохиолдолд ТУЗ-тэй байгуулсан

гэрээ сунгагдах болно.

Асуудал 7

Дотоод хяналт шалгалтын нэгжийн

ажиллах журам, зохион байгуулалтыг

боловсронгуй болгох



Тус компани нь дотоод хяналт шалгалтын

нэгжтэй боловч түүний ажиллах журам,

зохион байгуулалт нь “Төрийн хяналт

шалгалтын тухай хууль”, “Төрийн болон орон

нутгийн өмчийн тухай хууль” болон Монгол

улсын Засгийн газрын 2011 оны 311 тоот

тогтоолоор баталсан “Аж ахуйн нэгж,

байгууллагын үйл ажиллагаанд дотоод хяналт

шалгалтыг зохион байгуулах нийтлэг журам”-

д нийцээгүй байна.

Дотоод хяналт шалгалтын нэгж (хэлтэс)

ажиллуулж байгаа нөхцөлд түүний ажиллах

журам нь нэг хүний (нэг аудиторын)

ажиллах дүрэм шиг байж болохгүй. “Дотоод аудиторын дүрэм” гэдгийг “Дотоод

хяналт шалгалтыг зохион байгуулах журам”

болгон өөрчилж, “Төрийн хяналт

шалгалтын тухай хууль”, “Төрийн болон

орон нутгийн өмчийн тухай хууль” болон

Монгол улсын Засгийн газрын 2011 оны

311 тоот тогтоолоор баталсан журамд

20

нийцүүлэн, нэг хүний биш нэгжийн

ажиллах журам болгон өөрчлөх.


Хууль тогтоомжинд нийцээгүй дүрмийг

хүчин төгөлдөр бус гэж үзнэ. Хяналтын хэлтсийн ажиллах журмыг

шинэчлэн боловсруулж, Гүйцэтгэх

захирлаар батлуулсан.

Асуудал 8

Бусадтай байгуулсан гэрээнд алдаа

гаргахгүй байх



Бусадтай байгуулсан гэрээнүүдийг шалгах

явцад дараах зөрчил илрэв. Үүнд:

- Хөрөнгө захиран зарцуулах эрхгүй албан

тушаалтан хөрөнгө зарцуулах гэрээ

байгуулсан (2014 оны 1-р сарын 3-нд Ерөнхий

инженер бөгөөд дэд захирал Б.Мягмаржавын

Нийслэлийн Онцгой байдлын газрын орлогч,

гал унтраах хэлтсийн дарга

Д.Эрдэнэбаатартай байгуулсан гэрээ),

- Холбогдох хуулийн заалтыг зөрчсөн заалт

оруулсан (“CITY DESIGN” ХХК-тай

байгуулсан гэрээнд гэрээний дүнгээс 10

хувиар хувь хүний орлогын татвар суутгана

гэсэн заалт оруулсан),

- Гэрээнд заасан жэмжээнээс илүү хөрөнгө

зарцуулсан (2013 оны 12-р сарын 26-нд

“Бөртэ чонын үрс” хамтлагийн ахлагчтай

байгуулсан гэрээнд гэрээний нийт үнэ 500.0

мянган төгрөг гэсэн боловч 565.0 мянган

төгрөг зарцуулсан),

- Гэрээний биелэлтийг хугацаанд нь

дүгнэдэггүй, хугацаа хэтэрсэн тохиолдолд

хариуцлага тооцдоггүй,

- Гэрээний төлбөрийг гэрээ байгуулангуут

100 хувь олгодог тул дараа нь хариуцлага

тооцох нөхцөлгүй болгосон гэх мэт.

Хөрөнгө зарцуулахтай холбоотой гэрээг

хөрөнгө захиран зарцуулах эрхтэй

гүйцэтгэх захирал нь байгуулж, гэрээний

заалт холбогдох хууль журамд нийцсэн

эсэх, төлбөрийн дүн зөв тооцоологдсон

эсэх, гэрээнд хоѐр талын хүлээх

хариуцлагыг зөв тусгасан эсэхийг

холбогдох мэргэжилтэн, алба, хэлтсүүд

тойрог хуудсаар хянадаг байх.


Гэрээний алдаа зөрчил байгууллагыг

хохирооход хүргэнэ. Холбогдох албан тушаалтнуудад цаашид

зөвлөмжинд гарсан алдаа дутагдлыг

гаргахгүй байх тал дээр анхаарч ажиллахыг

удирдлагаас үүрэг болгов.

Асуудал 9

Худалдан авалтын журмыг зөрчихгүй байх ТЭРГҮҮЛЭХ АЧ ХОЛБОГДОЛ № 1


Компаний худалдан авах ажиллагаа, тендер

шалгаруулалтын үйл ажиллагааг шалгахад

дараах зөрчлүүд илэрэв.

- Тендерийг нээлттэй тендерийн босго үнэд

хүргэхгүйн тулд төсөвт өртгийг хувааж

зохион байгуулсан. Тухайлбал, Бараа, ажил,

Оны эхэнд батлагдсан төсөв, төлөвлөгөө

санхүүжилтийн эх үүсвэрийг үндэслэн

тендерийн журмаар худалдаж авах бараа,

ажил үйлчилгээний хэмжээг тогтоох.

Тендер зарлах, шалгаруулах, шалгарсан

21

үйлчилгээ худалдан авах ерөнхий

төлөвлөгөөнд Трубаг 20,4 сая төгрөг, 40,7 сая

төгрөгөөр 2 удаа харьцуулалтын аргаар

зарлахаар төлөвлөсөн байна.

- Үнэлгээний хороо нь тендерт

оролцогчдоос тендерийн баримт бичигт

ирүүлэхийг шаардсан туршлагын болон

санхүүгийн чадавхийг үнэлэхэд шаардлагатай

баримт бичгийг ирүүлсэн эсэхэд анхаарлаа

хандуулдаггүй, үнэлж дүгнэдэггүй

(үнэлгээний хүснэгт, тайлан байгаагүй),

зөвхөн техникийн тодорхойлолт, тендерийн

баталгаа, үнийн саналын талаар саналаа

хэлсэн төдийхнөөр шалгаруулдаг уламжлал

тогтсон нь үнэлгээний хорооны хурлын

тэмдэглэл болон холбогдох тендерийн

материалуудаас харагдаж байна.

- Үнэлгээний хорооны гишүүдийн худалдан

авах ажиллагааг зохион байгуулах мэдлэг, ур

чадвар дутагдсаны улмаас алдаа гарсан байна.

- Тухайлбал, Тээрмийн ган бөмбөлөг

нийлүүлэх ДЦС-2/2014/04 тендерт ирүүлсэн

“Гялалзах гэрэл” ХХК-ийн тендерийн

баталгаа шаардлагад нийцээгүй байхад

дараагийн хянан үзэх шатанд оруулан үнэлгээ

хийсэн байна. Энэ тендерийн хувьд Гүйцэтгэх

захирлын албан тоотоор ирүүлсэн зөвлөмжид

дурдсан хуулийн үндэслэл, заалт, үнэлгээний

хорооны тэмдэглэл дэх шийдвэрийн хуулийн

заалт, шалгараагүй тухай оролцогчдод

хүргүүлсэн албан бичгийн үндэслэл болгосон

хуулийн заалтууд хоорондоо зөрүүтэй байна.

- Бараа материалын худалдан авалтыг

төлөвлөхдөө тухайн цех тасгийн жилийн

хэрэгцээг гарган багцаалаагүй. Тухайлбал,

Лист төмрийг 23 удаагийн худалдан авалтаар

нийт 23,2 сая төгрөгөөр, Хаалтыг 53 удаа 23,6

сая төгрөгөөр, холхивчийг 41 удаа 5,2 сая

төгрөгөөр худалдан авсан байна. Ингэхдээ нэг

ижил барааг өөр өөр нэг бүрийн үнэтэйгээр

худалдан авдаг байсан. Хаалт Ф15-ыг нэг бүр

нь 4000-7727 төгрөгөөр 12 удаа, хаалт Ф25-ыг

нэг бүр нь 8500-13636 төгрөгөөр 7 удаа тус

бүр худалдан авсан байна.

байгууллагуудтай гэрээ байгуулахдаа

холбогдох хууль, журмыг зөрчихгүй байх.

Тендер зарлах үнийн хязгаарт хүрээгүй

бараа, ажил үйлчилгээний худалдан

авалтанд Сангийн сайдын 2013 оны 125

тоот тушаалаар баталсан үнийн санал авах

баримт бичгийг ашигладаг байх.


ТБОНӨХБАҮХАТХуулийн 8 дугаар

зүйлийн 8.5-д “Энэ хуулийн 8.1 дэх хэсэгт

заасан босго үнэд багтаах, эсхүл нээлттэй тендер шалгаруулалтын журмыг

хэрэглэхээс зайлсхийх зорилгоор нийт

төсөвт өртгийг хувааж хэд хэдэн тендер

шалгаруулалт явуулахыг хориглоно”

гэсэн заалт,

ТБОНӨХБАҮХАТХуулийн 14,15,16

2015 оны худалдан авалтын төлөвлөгөөг

нарийвчлан гаргаж ТУЗ, ЭХЯ,

ТӨХороогоор батлуулсан. Батлагдсан төлөвлөгөөг үндэслэн худалдан

авах ажиллагааг холбогдох хууль журамд

нийцүүлэн зохион байгуулж, дээр

дурдагдсан зөвлөмжүүдийг мөрдлөг болгон,

шинээр гэрээ хийх бүрт анхаарч ажиллана.

22

дугаар зүйлд заасан Техникийн болон

туршлагын чадавхи, санхүүгийн

чадавхийг үнэлэх тухай, үнэлгээний

тайланг үндэслэн үнэлгээ хийх заалт,

ТБОНӨХБАҮХАТХуулийн 20 дугаар

зүйлийн 20.5-д заасан “тендерийн

баталгаа шаардсан нөхцөлд түүнийг

ирүүлээгүй, эсхүл ирүүлсэн тендерийн

баталгаа нь энэ хуульд заасан шаардлагыг

хангаагүй бол захиалагч тухайн тендерээс

татгалзана” гэсэн заалтуудыг тус тус

зөрчсөн.

23

“ДУЛААНЫ II ЦАХИЛГААН СТАНЦ”-ЫН

ГҮЙЦЭТГЭХ ЗАХИРАЛ С.БЯМБААХҮҮ ТАНАА

Аудитын гэрчилгээ

Төрийн аудитын тухай хуулийн 15.1, Төсвийн тухай хуулийн 8.9.8-д заасны дагуу

“Дулааны II цахилгаан станц”-ын 2014 оны 12 дугаар сарын 31-ний өдрөөр дуусгавар

болсон жилийн эцсийн санхүүгийн байдал, санхүүгийн үр дүн, мөнгөн гүйлгээ, өмчийн

өөрчлөлт, төсвийн гүйцэтгэлийн тайлан болон холбогдох бусад тайлбар тодруулга бүхий

санхүүгийн тайланд аудит хийв.

“Дулааны II цахилгаан станц”-ын удирдлага нь Нягтлан бодох бүртгэлийн тухай

хуулийн 10.1-д заасны дагуу тайлант хугацааны санхүүгийн тайланг Санхүүгийн

тайлагналын олон улсын стандарт (СТОУС)-ад нийцүүлэн бэлтгэж, тайлагнах үүрэгтэй.

Санхүүгийн тайлангууд Нягтлан бодох бүртгэлийн тухай хууль, СТОУС, түүнд

нийцүүлэн Сангийн сайдын баталсан заавар, журмын дагуу үнэн зөв, бодитой

илэрхийлэгдсэн эсэхэд санал дүгнэлт өгөх нь төрийн аудитын байгууллагын үүрэг юм.

Санал дүгнэлтийн үндэслэл

Бид аудитыг Нягтлан бодогчдын олон улсын холбооноос баталсан Аудитын олон

улсын стандарт, түүнд нийцүүлж Монгол Улсын Үндэсний аудитын газраас гаргасан

Санхүүгийн аудитын гарын авлагын дагуу гүйцэтгэсэн. Эдгээр стандарт, гарын авлага нь

санхүүгийн тайлан материаллаг буруу илэрхийллээс ангид эсэх талаар үндэслэлтэй

баталгаа олж авах зорилгоор аудитыг төлөвлөж, гүйцэтгэхийг биднээс шаарддаг.

Аудитаар санхүүгийн тайлан дахь дүн хэмжээ болон илчлэл тодруулгыг дэмжих

нотлох зүйлийг сорилын үндсэн дээр шалгадаг. Түүнчлэн аудитаар удирдлагын

ашигласан нягтлан бодох бүртгэлийн зарчим, хийсэн чухал тооцооллыг үнэлж цэгнэн,

санхүүгийн тайлангийн ерөнхий толилуулгыг үнэлдэг.

Бидний хийсэн аудит санал дүгнэлт өгөх хангалттай үндэслэл болно гэдэгт

итгэлтэй байна.

Зөрчилгүй санал дүгнэлт

“Дулааны II цахилгаан станц”-ын 2014 оны 12 дугаар сарын 31-ний өдрөөрх

санхүүгийн байдал, санхүүгийн үр дүн, өмчийн өөрчлөлт, мөнгөн гүйлгээ болон төсвийн

гүйцэтгэлийн тайланг Төсвийн тухай хууль, Нягтлан бодох бүртгэлийн тухай хууль,

СТОУС-д нийцүүлж Сангийн сайдын баталсан бодлого, аргачлал, журмын дагуу

материаллаг зүйлсийн хувьд үнэн, бодитой илэрхийлсэн байна.

САНХҮҮГИЙН АУДИТЫН ГАЗРЫН ДАРГА,

ТЭРГҮҮЛЭХ АУДИТОР С.ЭНХЗАЯА

24

СТ-1

АУДИТ ХИЙГДСЭН САНХҮҮГИЙН БАЙДЛЫН ТАЙЛАН

БАЛАНСЫН ЗҮЙЛ 2013 он 2014 он

1.ХӨРӨНГӨ

1.1 Эргэлтийн хөрөнгө

Мөнгө ба түүнтэй адилтгах хөрөнгө 371 516 433,90 323 733 275,31

Дансны авлага 697 481 260,90 1 482 731 196,46

Татварын авлага 549 712,00

Бусад авлага 17 319 006,45 160 125 343,27

Бараа материал 768 604 415,19 596 342 219,36

Урьдчилж төлсөн зардал, тооцоо 92 468 223,22 135 166 203,43

Эргэлтийн хөрөнгийн дүн 1 947 939 051,66 2 698 098 237,83

1.2 Эргэлтийн бус хөрөнгө

Үндсэн хөрөнгө 11 552 661 869,55 10 845 705 456,14

Биет бус хөрөнгө 8 391 071,11 17 057 573,00

Хойшлогдсон татварын хөрөнгө 98 726 319,81

Эргэлтийн бус хөрөнгийн дүн 11 659 779 260,47 10 862 763 029,14

НИЙТ ХӨРӨНГИЙН ДҮН 13 607 718 312,13 13 560 861 266,97

2. ӨР ТӨЛБӨР БА ЭЗЭМШИГЧДИЙН ӨМЧ

2.1 Өр төлбөр

Дансны өглөг 1 185 183 532,44 1 653 036 708,27

Татварын өглөг 11 235 924,15 8 123 951,95

НДШ-ийн өглөг

Банкны богино хугацаат зээл 1 275 002 000,00 1 434 168 000,00

Бусад өглөг

Урьдчилж орсон орлого

29 655 822,54

Богино хугацаат өр төлбөрийн дүн 2 471 421 456,59 3 124 984 482,76

Урт хугацаат зээл 704 893 392,93 682 885 158,41

Бусад урт хугацаат өр төлбөр 185 009 267,00

Урт хугацаат өр төлбөрийн дүн 889 902 659,93 682 885 158,41

Өр төлбөрийн нийт дүн 3 361 324 116,52 3 807 869 641,17

2.2 Эзэмшигчдийн өмч

Төрийн өмч 1 821 344 502,78 1 821 344 502,78

Хувийн өмч

Хувьцаат капиталын дүн 1 821 344 502,78 1 821 344 502,78

Дахин үнэлгээний нэмэгдэл 10 139 532 293,91 10 004 175 759,66

Эзэмшигчийн өмчийн бусад хэсэг

Хуримтлагдсан ашиг, (алдагдал) (1 714 482 601,08) (2 072 528 636,64)

Эзэмшигчдийн өмчийн дүн 10 246 394 195,61 9 752 991 625,80

ӨР ТӨЛБӨР БА ЭЗЭМШИГЧДИЙН

ӨМЧИЙН ДҮН 13 607 718 312,13 13 560 861 266,97

Хавсралт тодруулгууд нь энэхүү санхүүгийн тайлангийн салшгүй хэсэг болно.

25

СТ-2

АУДИТ ХИЙГДСЭН САНХҮҮГИЙН ОРЛОГО ҮР ДҮНГИЙН ТАЙЛАН

ҮЗҮҮЛЭЛТ 2013 он 2014 он

Борлуулалтын цэвэр орлого 10 858 455 383,87 13 360 458 167,68

Борлуулалтын өртөг 12 198 005 444,95 13 740 524 398,64

Нийг ашиг (алдагдал) (1 339 550 061,08) (380 066 230,96)

Түрээсийн орлого 7 413 381,85 24 629 631,15

Хүүгийн орлого 9 501 402,64 6 604 360,60

Ногдол ашгийн орлого

Эрхийн шимтгэлийн орлого

Бусад орлого 650 402 768,12 122 148 663,94

Борлуулалт, маркетингийн зардал

Ерөнхий удирдлагын зардал 130 557 158,55 137 461 891,59

Санхүүгийн зардал

Бусад зардал

Гадаад валютын ханшийн зөрүүний олз, гарз 821 469,00 401 950,73

Үндсэн хөрөнгө данснаас хассны олз, гарз (8 186 686,12)

Биет бус хөрөнгө данснаас хассны олз, гарз

Хөрөнгө оруулалт борлуулснаас үүссэн олз,

гарз

Бусад ашиг, алдагдал (138 196 036,87) (173 203 328,34)

Татвар төлөхийн өмнөх ашиг (алдагдал) (940 164 234,89) (545 133 530,59)

Орлогын татварын зардал

Татварын дараах ашиг (алдагдал) (940 164 234,89) (545 133 530,59)

Зогсоосон үйл ажиллагааны татварын дараах

ашиг, алдагдал

Тайлант үеийн цэвэр ашиг (алдагдал) (940 164 234,89) (545 133 530,59)

Бусад дэлгэрэнгүй орлого

Хөрөнгө дахин үнэлгээний нэмэгдлийн зөрүү

Гадаад валютын хөрвүүлэлтийн зөрүү

Бусад олз, гарз

Орлогын нийт дүн

Нэгж хувьцаанд ногдох суурь ашиг (алдагдал)


26

СТ-3

АУДИТ ХИЙГДСЭН ЦЭВЭР ӨМЧИЙН ӨӨРЧЛӨЛТИЙН ТАЙЛАН

ҮЗҮҮЛЭЛТ Өмч

Хөрөнгийн

дахин

үнэлгээний

нэмэгдэл

Эздийн өмчийн

бусад хэсэг

Хуримтлагдсан

ашиг, алдагдал Нийт дүн

2012 оны 12-р

сарын 31-ний

үлдэгдэл

1,821,344,502.78 10,139,532,293.91 150,000,000.00 (924,318,366.19) 11,186,558,430.50

НББ-н

бодлогын

өөрчлөлтийн

нөлөө, алдааны

залруулга

150,000,000.00 150,000,000.00

Залруулсан

үлдэгдэл 1,821,344,502.78 10,139,532,293.91 150,000,000.00 (774,318,366.19) 11,336,558,430.50

Тайлант оны

ашиг,

(алдагдал)

(940,164,234.89) (940,164,234.89)

Өмчид гаргасан

өөрчлөлт (150,000,000.00)

(150,000,000.00)

Зарласан

ногдол ашиг

Дахин


нэмэгдлийн

хэрэгжсэн дүн

2013 оны 12-р


үлдэгдэл

1,821,344,502.78 10,139,532,293.91 -1,714,482,601.08 10,246,394,195.61

НББ-н

бодлогын

өөрчлөлтийн

нөлөө, алдааны

залруулга

187,087,495.03 187,087,495.03

Залруулсан

үлдэгдэл 1,821,344,502.78 10,139,532,293.91 (1,527,395,106.05) 10,433,481,690.64

Тайлант оны

ашиг,

(алдагдал)

(545,133,530.59) (545,133,530.59)

Ногдол ашиг

Өмчид гаргасан

өөрчлөлт

Дахин


нэмэгдлийн

хэрэгжсэн дүн

(135,356,534.25)

(135,356,534.25)

2014 оны 12-р


үлдэгдэл

1,821,344,502.78 10,004,175,759.66 (2,072,528,636.64) 9,752,991,625.80


27

СТ-4

АУДИТ ХИЙГДСЭН МӨНГӨН ГҮЙЛГЭЭНИЙ ТАЙЛАН

Үзүүлэлт 2013 он 2014 он

Үндсэн үйл ажиллагааны мөнгөн гүйлгээ

Мөнгөн орлогын дүн 13,456,861,810.83 13,057,653,906.91

Бараа борлуулсан, үйлчилгээ үзүүлсний орлого 10,985,923,889.66 12,845,618,364.64

Даатгалын нөхөн олговор 50,255,571.00 37,279,165.00

Татаас санхүүжилтийн орлого 500,000,000.00

Бусад мөнгөн орлого 1,920,682,350.17 174,756,377.27

Мөнгөн зарлагын дүн 12,895,875,289.65 12,828,965,186.83

Ажиллагсдад төлсөн 3,161,694,955.60 3,788,106,905.23

Нийгмийн даатгалын байгууллагад төлсөн 838,407,130.59 1,023,183,805.38

Бараа, материал худалдан авахад төлсөн 1,305,135,885.23 784,277,520.12

Ашиглалтын зардалд төлсөн 365,296,931.82 607,524,945.84

Түлш, шатахуун, тээврийн хөлс, сэлбэг хэрэгсэлд

төлсөн 5,165,045,301.18 4,855,027,037.00

Хүүний төлбөрт төлсөн 14,707,791.26 53,576,630.37

Татварын байгууллагад төлсөн 1,015,328,852.07 1,418,131,249.14

Даатгалын төлбөрт төлсөн 4,152,280.00 6,280,677.00

Бусад мөнгөн зарлага 1,026,106,161.90 292,856,416.75

Үйл ажиллагааны цэвэр мөнгөн гүйлгээний

дүн 560,986,521.18 228,688,720.08

Хөрөнгө оруулалтын мөнгөн гүйлгээ

Мөнгөн орлогын дүн 9,501,402.64 6,604,360.60

Үндсэн хөрөнгө борлуулсны орлого

Хүлээн авсан хүүгийн орлого 9,501,402.64 6,604,360.60

Мөнгөн зарлагын дүн 239,298,365.00 442,644,190.00

Үндсэн хөрөнгө олж эзэмшихэд төлсөн 239,298,365.00 442,644,190.00

Хөрөнгө оруулалтын цэвэр мөнгөн гүйлгээний

дүн (229,796,962.36) (436,039,829.40)

Санхүүгийн үйл ажиллагааны мөнгөн гүйлгээ

Мөнгөн орлогын дүн 1,669,000,000.00

Зээл авсан, үнэт цаас худалдсан 1,669,000,000.00

Мөнгөн зарлагын дүн 424,176,531.00 1,509,432,049.27

Зээл, үнэт цаасны төлбөр 424,998,000.00 1,509,834,000.00

Бусад (821,469.00) (401,950.73)

Санхүүгийн үйл ажиллагааны мөнгөн

гүйлгээний дүн (424,176,531.00) 159,567,950.73

Бүх цэвэр мөнгөн гүйлгээ (92,986,972.18) (47,783,158.59)

Мөнгөн хөрөнгийн эхний үлдэгдэл 464,503,406.08 371,516,433.90

Мөнгөн хөрөнгийн эцсийн үлдэгдэл 371,516,433.90 323,733,275.31


28

САНХҮҮГИЙН ТАЙЛАНГИЙН ҮЗҮҮЛЭЛТҮҮДИЙН ТОДРУУЛГА

Санхүүгийн тайланд тусгагдсан хөрөнгө болон түүний эх үүсвэрийн үлдэгдэл дараах

байдалтай байна. Үүнд:

Мөнгөн хөрөнгө

Тус компани нь Голомт, Төрийн, Хас банкуудад төгрөгийн, ХААН, Худалдаа хөгжлийн

банкинд төгрөгийн болон ам долларын харилцах данстай. Мөнгөн хөрөнгийн үлдэгдэл

дараах байдалтай байна.


Бэлэн мөнгө

Мөнгөн касс МNT 206 024 525,70 22 912 061,07

Бэлэн мөнгөний дүн 206 024 525,70 22 912 061,07

Банкин дахь мөнгөн хөрөнгө

ХХБ MNT 9 792 621,07 14 573 235,06

ХХБ USD 4 033 638,64 49 006,74

ХААН банк MNT 3 217 250,27 66 191 718,36

ХААН банк USD 1 136 862,93 147 039,09

Голомт MNT 46 495 291,78 61 714 885,39

Хас банк MNT 706 291,38 2 180 701,96

Төрийн банк MNT 100 109 952,13 155 964 627,64

Банкин дахь мөнгөн хөрөнгийн дүн 165 491 908,20 300 821 214,24

Нийт мөнгөн хөрөнгийн дүн 371 516 433,90 323 733 275,31

Авлага

ЦДҮС ТӨХК-аас авах 1,452,584,546.68 төгрөгийн авлага нь авлагын нийт үлдэгдэлийн

88.4 хувийг эзэлж байна.


Хэрэглэгч-Үйлдвэрлэлийн байгууллага-дулаан 18 912 322,88 23 566 976,84

Хэрэглэгч-Үйлдвэрлэлийн байгууллага-дулаан 34 017 386,41 2 389 465,70

Үйлдвэрлэлийн байгууллага-400В 2 192 111,44 4 190 207,32

Дамжуулах тусгай зөвшөөрөл эзэмшигч 642 359 440,17 1 452 584 546,68

Нийт авлагын дүн 697 481 260,90 1 482 731 196,54

Татвар, НДШ-ийн авлага

2014 оны эцэст татварын авлагагүй гарсан байна.


ХАОАТ-ын авлага 549 712,00

Дүн 549 712,00

29

Бусад авлага

Гадаадын харилцагч байгууллагуудаас авах авлагыг бусад авлагаар бүртгэсэн байна.


Гадаад байгууллагын авлага 17 319 006,45 155 901 387,27

Спот зах зээл дэх борлуулалтын авлага 4 223 956,00

Дүн 17 319 006,45 160 125 343,27

Бараа материал

Байгууллагын үйл ажиллагааны тасралтгүй байдлыг хангах зорилгоор бэлтгэсэн

нүүрс, мазут, дизель ба шингэн түлш, бензин, тосолгооны материал, дулаан, цахилгаан,

холбооны сэлбэг, багаж хэрэгсэл, бусад сэлбэг хэрэгсэл, химийн материал, хөдөлмөр

хамгааллын болон барилгын материал, хангамжийн материал зэргийг бараа материалын

дансанд бүртгэсэн байна.

ҮЗҮҮЛЭЛТ 2013 он 2014 он Өөрчлөлт

Дүн Хувь

Түлш: Нүүрс 246 019 283,85 145 646 524,58 (100 372 759,27) 59,20

Түлш: Мазут 111 452 066,51 40 409 899,62 (71 042 166,89) 36,26

Дулааны сэлбэг хэрэгсэл 215 299 399,57 201 386 494,35 (13 912 905,22) 93,54

Цахилгааны сэлбэг хэрэгсэл 63 254 497,40 66 174 040,36 2 919 542,96 104,62

Холхивч 43 377 150,86 50 871 843,74 7 494 692,88 117,28

Холбооны багаж хэрэгсэл 1 645 539,21 2 794 576,40 1 149 037,19 169,83

Хангамжийн материал 13 076 253,12 11 780 409,50 (1 295 843,62) 90,09

Дизель ба шингэн түлш 3 336 862,25 14 429 143,02 11 092 280,77 432,42

Бензин 0,02

(0,02)

Тосолгооны материал 16 814 671,64 13 929 733,47 (2 884 938,17) 82,84

Тээврийн хэрэгслийн сэлбэг 3 791 972,49 2 354 527,67 (1 437 444,82) 62,09

Бульдозерийн сэлбэг хэрэгсэл 593 359,03 595 073,32 1 714,29 100,29

Химийн материал 28 667 031,36 21 281 885,83 (7 385 145,53) 74,24

Хөдөлмөр хамгаалал, аюулгүй

ажиллагаа 12 223 890,04 17 073 389,26 4 849 499,22 139,67

Бусад бараа материал-Барилгын

материал 8 931 040,44 7 539 754,31 (1 391 286,13) 84,42

Бусад бараа материал-Сав

баглаа боодол 121 397,40 75 000,00 (46 397,40) 61,78

Дүн 768 604 415,19 596 342 295,43 (172 262 119,76) 77,59

Урьдчилж төлсөн зардал, тооцоо

Бусдад олгосон зардал, төслийн урьдчилгаа болон урьдчилж төлсөн татварыг Урьдчилж

төлсөн зардал тооцооны дансанд бүртгэсэн байна.

30


Бусад урьдчилж төлсөн зардал, тооцоо 36 222 978,01 33 272 727,27

Бусад урьдчилж төлсөн зардал-Төсөл 44 260 638,71 46 364 110,66

НӨАТ-ын авлага 8 776 957,51 0,00

НӨАТ-ын хойшлогдсон авлага 3 207 648,99 55 529 365,50

Дүн 92 468 223,22 135 166 203,43

Үндсэн хөрөнгө

Төрийн өмчийн хороогоор батлуулсан хөрөнгө оруулалтын төлөвлөгөөний худалдаж

авсан хөрөнгөөр үндсэн хөрөнгийн хэмжээ нь нэмэгдэж, ТӨХ-ны 2014 оны 284 тоот

тогтоол, 3/1571 тоот албан бичгээр акталсан хөрөнгөөр багассан байна. Үндсэн хөрөнгийн

үлдэгдэл дараах байдалтай байна.

Хөрөнгийн Оны эхний Өөрчлөлт Оны эцсийн

Ангилал үлдэгдэл нэмэгдсэн хасагдсан үлдэгдэл

Барилга байгууламж ба

сайжруулалт 4 988 304 364,74 152 802 367,33

5 141 106 732,07

Зуухны тоног

төхөөрөмж 10 702 554 801,69 93 323 435,36 94 009 503,78 10 701 868 733,27

Хөдөлгүүр ба

хөдөлгүүрээр

ажилладаг генератор

229 893 419,55 22 681 818,18

252 575 237,73

Турбин ба генератор 6 997 477 512,27 241 598 310,55 136 669 312,47 7 102 406 510,35

Цахилгаан тоног

төхөөрөмж 8 514 811 842,82 107 302 541,86 15 714 718,35 8 606 399 666,33

Цахилгаан станцын

бусад тоног төхөөрөмж 1 177 411 687,55 41 511 798,37 17 205 643,80 1 201 717 842,12

Усан сан, далан, ус

дамжуулах төхөөрөмж 281 489 080,68 281 489 080,68

Төмөр зам, зам, гүүр 140 894 418,25 140 894 418,25

Түлш агуулах,

боловсруулах хэрэгсэл 1 331 953 799,98 134 933 623,53 1 466 887 423,51

Цахилгаан дамжуулах

шугам, төхөөрөмж 328 753 640,26 328 753 640,26

Газар доогуур шугамын

хоолой, уурын хоолой 571 164 090,18 17 560 105,06 588 724 195,24

Тоолуур, хэмжих

хэрэгсэл 627 520 721,37 2 334 000,00 629 854 721,37


сайжруулалт 2 579 833 825,17 47 481 591,45 23 000 000,00 2 604 315 416,62

Тавилга эд хогшил 213 267 434,00 80 297 055,57 36 390 393,13 257 174 096,44

Тээврийн хэрэгсэл 189 390 240,02 46 700 000,00 15 700 000,00 220 390 240,02

Агуулахын тоног

төхөөрөмж 2 108 649,60 2 108 649,60

Холбооны тоног

төхөөрөмж 100 981 547,75 100 981 547,75

Ерөнхий хэрэглээний

бусад үндсэн хөрөнгө 76 744 082,56 21 717 363,65 12 145 190,92 86 316 255,29

Капиталжсан сэлбэг

хэрэгсэл, нөөцийн

үндсэн хөрөнгө

51 414 188,62 20 354 545,45 19 660 554,54 52 108 179,53

Үндсэн хөрөнгийн дүн 39 105 969 347,06 1 030 598 556,36 370 495 316,99 39 766 072 586,43

31

Үндсэн хөрөнгийн элэгдэл

Үндсэн хөрөнгийн элэгдлийг Засгийн газрын 2005 оны 233 тоот тогтоолд заасан

хөрөнгийн ашиглах хугацааг үндэслэн шулуун шугамын аргаар байгуулсан байна. Харин

татварын тайланг бэлтгэхдээ татварын хуульд заасан хувь хэмжээгээр үндсэн хөрөнгийн

элэгдлийг байгуулж, элэгдлийн тооцооны зөрүүг татварын зөрүүгийн тайлангаар

тайлагнадаг байна.

Үндсэн хөрөнгийн хуримтлагдсан элэгдлийн үлдэгдэл дараах байдалтай байна.

Хөрөнгийн Оны эхний Өөрчлөлт Оны эцсийн

ангилал үлдэгдэл нэмэгдсэн хасагдсан үлдэгдэл


сайжруулалт 3 245 130 035,41 94 382 602,56

3 339 512 637,97

Зуухны тоног төхөөрөмж 7 370 156 662,99 549 738 112,71 92 252 921,22 7 827 641 854,48

Хөдөлгүүр ба

хөдөлгүүрээр ажилладаг

генератор

100 917 597,00 14 613 014,13

115 530 611,13

Турбин ба генератор 4 539 785 119,97 320 367 668,84 136 351 818,68 4 723 800 970,13

Цахилгаан тоног

төхөөрөмж 7 633 817 382,59 216 228 191,76 15 714 718,35 7 834 330 856,00

Цахилгаан станцын бусад

тоног төхөөрөмж 584 554 284,76 78 746 939,43 16 377 889,04 646 923 335,15

Усан сан, далан, ус

дамжуулах төхөөрөмж 252 472 248,85 13 056 883,32 265 529 132,17

Төмөр зам, зам, гүүр 133 410 400,37 1 408 944,24 134 819 344,61

Түлш агуулах,

боловсруулах хэрэгсэл 924 758 736,47 162 464 000,79 1 087 222 737,26

Цахилгаан дамжуулах

шугам, төхөөрөмж 309 837 260,12 9 392 961,12 319 230 221,24

Газар доогуур шугамын

хоолой, уурын хоолой 519 814 794,20 11 893 517,96 531 708 312,16

Тоолуур, хэмжих

хэрэгсэл 515 636 479,36 74 107 396,25 589 743 875,61


сайжруулалт 1 078 809 291,79 48 840 754,32 1 610 001,60 1 126 040 044,51

Тавилга эд хогшил 92 446 386,57 35 299 642,41 22 414 762,76 105 331 266,22

Тээврийн хэрэгсэл 100 733 960,55 25 750 632,42 14 695 101,11 111 789 491,86

Агуулахын тоног

төхөөрөмж 1 212 473,52 263 581,20 1 476 054,72

Холбооны тоног

төхөөрөмж 93 532 917,74 2 285 442,72 95 818 360,46

Ерөнхий хэрэглээний

бусад үндсэн хөрөнгө 56 281 445,25 18 298 361,55 10 661 782,19 63 918 024,61

Үндсэн хөрөнгийн дүн 27 553 307 477,51 1 677 138 647,73 310 078 994,95 28 920 367 130,29

Биет бус хөрөнгө

Биет бус хөрөнгөнд санхүүгийн болон бусад программ хангамжуудыг бүртгэсэн

байна.

ҮЗҮҮЛЭЛТ Оны эхний Өөрчлөлт

Оны эцсийн нэмэгдсэн хасагдсан

Програм хангамж 16,978,801.84 12,700,000.00 29,678,801.84

Дүн 16,978,801.84 12,700,000.00 29,678,801.84

32

Биет бус хөрөнгийн элэгдэл

Программ хангамжуудыг 3-4 жил ашиглахаар тооцоолж шулуун шугамын аргаар

эоэгдэл байгуулсан байна.

ҮЗҮҮЛЭЛТ Оны эхний Өөрчлөлт

Оны эцсийн нэмэгдсэн хасагдсан

Програм хангамж 8 587 730,73 4 033 498,11 12 621 228,84

Дүн 8 587 730,73 4 033 498,11 12 621 228,84

Дансны өглөг

Бэлтгэн нийлүүлэгчийн өглөгийн 1,601,754,690.36 төгрөг буюу 97.4 хувийг Багануур ХК-

д өгөх нүүрсний өглөг эзэлж байна. Компани нь тайлант хугацаанд дулааны станцын

найдвартай ажиллагааг хангах зорилгоор Худалдаа хөгжлийн банкнаас жилийн 4.5

хувийн хүүтэй, 1 жилийн хугацаатай, 1 тэрбум 169 сая төгрөгийн төслийн зээл, сарын 1.7

хувийн хүүтэй, 1 жилийн хугацаатай, 500 сая төгрөгийн эргэлтийн хөрөнгийн зээл авсан

байна.

Дансны өглөгийн үлдэгдэл дараах байдалтай байна.


Дансны өглөг

Бэлтгэн нийлүүлэгчдийн өглөг 1 161 163 007,70 1 645 223 271,43

Хүүгийн өглөг 24 020 524,74

Цахилгаан, дулаан үйлдвэрлэх тусгай

зөвшөөрлийн өглөг 7 813 436,84

Дансны өглөгийн дүн 1 185 183 532,44 1 653 036 708,27

Татвар шимтгэлийн болон бусад өглөг

ААНОАТ-ын өглөг 314 897,70 331 913,84

НӨАТ-ын өглөг 0,00 7 792 038,11

Үл хөдлөх хөрөнгийн татварын өглөг 10 921 026,45 0,00

Татвар, шимтгэлийн өглөгийн дүн 11 235 924,15 8 123 951,95

Богино хугацаат зээл

Богино хугацаат зээлийн өглөг 1 275 002 000,00 1 434 168 000,00

Богино хугацаат зээлийн өглөгийн дүн 1 275 002 000,00 1 434 168 000,00

Урьдчилж орсон орлого

Урьдчилж орсон орлого 29 655 822,54

Урьдчилж орсон орлогын дүн 29 655 822,54

Богино хугацаат өр төлбөрийн дүн 2 471 421 456,59 3 124 984 482,76

Урт хугацаат өр төлбөр

УИХ-ын 2010 оны 72 тоот тогтоолын хүрээнд “Улаанбаатар дулааны сүлжээ”

ТӨХК-иар дамжуулан, Азийн хөгжлийн банкнаас авсан урт хугацаат зээлийг урт хугацаат

өр төлбөрөөр бүртгэсэн байна.

33


Урт хугацаат зээлийн өглөг 704 893 392,93 682 885 158,41

Хойшлогдсон кредит ба бусад урт хугацаат өр

төлбөр 185 009 267,00

Урт хугацаат өр төлбөрийн дүн 889 902 659,93 682 885 158,41

Тус компанийн 2014 оны үйл ажиллагааны орлого, зардал дараах байдалтай

байна.

Үйл ажиллагааны орлого


Хэрэглэгч-Үйлдвэрлэлийн байгууллага-Дулаан 55 117 145,94 68 317 738,16

Хэрэглэгч-Үйлдвэрлэлийн байгууллага-Дулаан 147 130 520,00 348 148 328,00

Хэрэглэгч-Үйлдвэрлэлийн байгууллага-Хэрэглээ 7 435 983,95 2 770 536,04

Үйлдвэрлэлийн байгууллага- 400В 107 702 320,00 121 779 327,40

Үйлдвэрлэлийн байгууллага- 10/6КВ 148 882 283,42 175 818 586,54

Дамжуулах тусгай зөвшөөрөл эзэмшигч- Энергийн 2 000 990 709,68 10 844 043 836,14

Дамжуулах тусгай зөвшөөрөл эзэмшигч- Дулааны 7 069 044 689,62 1 788 765 416,00

Дамжуулах тусгай зөвшөөрөл эзэмшигч 1 319 696 410,86

Спот зах зээл дэх борлуулалтын орлого 2 455 320,40 10 814 399,40

Үйл ажиллагааны орлогын дүн 10 858 455 383,87 13 360 458 167,68

Үйл ажиллагааны бус орлого


Хүүгийн орлого 9 501 402,64 6 604 360,60

Торгуулийн орлого 21 129 636,35

Гадаад валютын ханшны өөрчлөлтийн ашиг 821 469,00 401 950,73

Материал, хангамжийн материал борлуулсаны

орлого 55 679 624,88 78 532 663,45

Бусад үйл ажиллагааны бус орлого 55 849 779,61 27 355 000,32

Бусад үйл ажиллагааны бус орлого-Улсын

санхүүжилт 500 000 000,00 5 564 181,81

Бусад үйл ажиллагааны бус орлого-Пүү 11 571 000,00 8 742 272,73

Бусад үйл ажиллагааны бус орлого-Мөнгө 6 172 727,28 24 629 631,15

Бусад үйл ажиллагааны бус орлого-Түрээс 7 413 381,85 1 954 545,63

Үйл ажиллагааны бус орлогын дүн 668 139 021,61 153 784 606,42

34

Үйл ажиллагааны зардал


Үндсэн ба нэмэгдэл цалин 57,321,187.96 63,134,302.16

Нийгмийн даатгалын шимтгэл 7,667,481.63 8,345,571.28

Тээврийн зардал 8,959,916.86 8,563,065.65

Албан томилолтын зардал 3,831,710.00 605,146.83

Элэгдлийн зардал 12,299,982.15 11,425,020.01

Шуудан, холбооны зардал 2,614,110.49 1,288,237.98

ТУЗ-ын зардал 16,229,776.97 26,072,609.90

Бусад зардал 21,632,992.49 18,027,937.78

Үйл ажиллагааны зардлын дүн 130,557,158.55 137,461,891.59

Үйл ажиллагааны бус зардал


Үндсэн хөрөнгө данснаас хассны гарз 8,186,686.12

Үйл ажиллагааны бус зардлын дүн 8,186,686.12

“АКПАР-АУДИТ” КОМПАНИ

Аудитын тайлан - tpp2.energy.mntpp2.energy.mn/tailan/audittailan 2014.pdf ·...

Documents