алхам... · web viewМонгол Улсын хэмжээнд 1992-2007 онд хот...

Эрүүл мэндийн сайдын 2019 оны .....сарын ...... өдрийн ...........дугаар

тушаалын нэгдүгээр хавсралт

ЭХИЙН СҮҮГЭЭР ХООЛЛОЛТЫГ ДЭМЖИХ “АРВАН АЛХАМ”-ЫГ ХЭРЭГЖҮҮЛЭХ ЗААВАР

НЭГ. НИЙТЛЭГ ҮНДЭСЛЭЛ

Дэлхийн эрдэмтдийн судалгаа, нотолгооны үр дүнд үндэслэн, Дэлхийн эрүүл мэндийн байгууллага (ДЭМБ), Нэгдсэн үндэстний байгууллагын Хүүхдийн Сан (НҮБ-ын ХС), Хүүхдийг Эхийн Сүүгээр Хооллох Дэлхийн Холбоо зэрэг олон улсын байгууллага, Дэлхийн олон орны Засгийн газар, эмч нар, сайн дурынхны санаачлагаар хүүхдийг эхийн сүүгээр хооллох уламжлалыг сэргээх өргөн цар хүрээтэй ажлыг 1990-ээд оноос эхлүүлсэн түүхтэй. Хүүхдийг эхийн сүүгээр хооллоход нярайн эндэх тохиолдлыг 33 хувиар, эх хөхний хавдраар өвдөх эрсдэлийг жил бүр 6 хувиар бууруулах ба хөхний хавдраас шалтгаалсан 20 000 нас баралтаас сэргийлнэ. Мөн нэг жилд дэлхийн эдийн засгийг 300 тэрбум доллараар хэмнэнэ гэсэн тооцоог ДЭМБ-аас гаргасан байна.ДЭМБ-ын удаа дараагийн чуулга уулзалтуудаас хүүхдийг эхийн сүүгээр хооллох, дэмжих, хамгаалах, амаржих газар, төрөх тасаг болон эх, хүүхдэд эрүүл мэндийн тусламж үйлчилгээ үзүүлдэг эрүүл мэндийн байгууллагууд “Хүүхдэд ээлтэй эмнэлэг” (“ХЭЭ”) болох санаачлагыг хэрэгжүүлэх талаар олон шийдвэр гаргасан. Үүнд:

1990 оны 43-р чуулганаас: Эхийн сүүгээр хооллолтыг сурталчлах, хамгаалах, хүүхдийн амьдралын эхний 4-6 сард эхийн сүүгээр дагнан хооллох, хянах, ажил эрхэлж буй хөхүүл хүүхэдтэй эхчүүдийг дэмжих;

2002 оны 55-р чуулганаас: Нялх, бага насны хүүхдийн хооллолтыг дэмжих Дэлхийн стратегийг баталсан ба тус стратегид “Эхийн сүү нь хүүхдийн бие махбодын хэвийн өсөлт, хөгжилтийг хангахад зориулагдсан төгс найрлагатай, орлуулашгүй хүнс болохоос гадна эхийн нөхөн үржихүйн үйл ажиллагааны салшгүй хэсэг мөн” гэж тодорхойлжээ.

2010 оны 63-р чуулганаас: Эхийн сүүгээр хооллолтыг дэмжих, сурталчилах, хамгаалах, “ХЭЭ” болох санаачлагыг амаржих газар, төрөх тасгууд үйл ажиллагаандаа хэрэгжүүлэх;

2018 оны 71-р чуулганаас: Улс орнууд ”ХЭЭ” болох санаачлагыг дахин сэргээх, амаржих газар, төрөх тасаг болон эх, хүүхдэд эрүүл мэндийн тусламж үйлчилгээ үзүүлдэг эрүүл мэндийн байгууллагууд хүүхдийг эхийн сүүгээр хооллолтыг дэмжих “Арван алхам”-ын шинэчилсэн зааврыг хэрэгжүүлэхийг зөвлөмж болгосон.

Монгол улс 1992 оноос эхлэн ДЭМБ, НҮБ-ын ХС-гийн дэмжлэгтэйгээр хүүхдийг эхийн сүүгээр хооллох бодлогыг үндэсний түвшинд хэрэгжүүлж “ангир уураг”-ийг төрсний дараах эхний 1 цагийн дотор амлуулах, хүүхдийг амьдралын эхний саруудад эхийн сүүгээр дагнан хооллох, эх хүүхдийг арьс, арьсаар шүргэлцүүлэх замаар тэдний холбоог бэхжүүлэх, хүүхдийг хүссэн үед нь хөхүүлэх, эхчүүдийг хүүхдээ хөхүүлэхэд нь эмч, эх баригч нар тусламж дэмжлэг үзүүлж, хөхүүлэх арга барилыг зааж сургах зэрэг дадлуудыг нэвтрүүлсэн юм.

1

Монгол Улсын хэмжээнд 1992-2007 онд хот хөдөөгийн нийт 192 эмнэлэг “ Хүүхдэд ээлтэй эмнэлэг” цол гэрчилгээ авч Ховд, Дорноговь, Завхан зэрэг аймгийн нэгдсэн эмнэлэг, бүх сумын эмнэлэг нь “Хүүхдэд ээлтэй эмнэлэг” болсноор “Хүүхдэд ээлтэй аймаг” болж байсан туршлагатай. Гэвч 2011 оноос эхлэн “Хүүхдэд ээлтэй эмнэлэг” болох санаачлага зогсонги байдалд орсноор хүүхдийг эхийн сүүгээр хооллох үзүүлэлт жилээс жилд буурсан байна.Тухайлбал: 2010 онд нийт нялхсын 85.5 хувь нь төрөөд нэг цагийн дотор ангир уургаа амласан, 66 хувь нь төрснөөс хойш эхний 6 сарын турш зөвхөн эхийн сүүгээр дагнан хооллож, хоёр нас хүртэлээ эхийн сүүгээр үргэлжлүүлэн хооллож буй хүүхэд 73.1 хувь байсан бол 2017 онд нялхсын 83.7 хувь төрөөд нэг цагийн дотор ангир уургаа амласан, зургаа хүртэлх сартай хүүхдийн 58.3 хувь эхийн сүүгээр дагнан хооллож байна. Хоёр нас хүртлээ эхийн сүүгээр үргэлжлүүлэн хооллож байгаа хүүхэд 47.3 хувь болж буурсан байна.

Иймд амаржих газар, төрөх тасаг болон эх, хүүхдэд эрүүл мэндийн тусламж үйлчилгээ үзүүлдэг эрүүл мэндийн байгууллагуудад Эхийн сүүгээр хооллолтыг дэмжих 10 алхамыг хэрэгжүүлэх зааврыг шинэчлэн боловсруулав.

ХОЁР. ЗОРИЛГО: Эх, хүүхдэд эмнэлгийн тусламж үйлчилгээ үзүүлж буй байгууллагуудын үйл

ажиллагаанд эхийн сүүгээр хооллолтыг дэмжих “Арван алхам”-ыг нэвтрүүлэхэд энэхүү зааврын зорилго оршино.

ГУРАВ. ЭХИЙН СҮҮГЭЭР ХООЛЛОЛТЫН ҮНДСЭН ОЙЛГОЛТ:ДЭМБ болон НҮБ-ын ХС-аас улс орнуудад дараах зөвлөмжүүдийг өгсөн. Үүнд:

- Хүүхдийг төрмөгц нэг цагийн дотор ангир уургийг амлуулна.- Амьдралын эхний зургаан сард эхийн сүүгээр дагнан хооллоно.- Хүүхдийг зургаан сар хүрмэгц эхийн сүүгээр хооллохын зэрэгцээгээр аюулгүй,

насанд нь тохирсон нэмэгдэл хоолоор хооллох ба хоёр нас хүртэл нь, боломжтой бол түүнээс дээш насанд нь ч эхийн сүүгээр үргэлжлүүлэн хооллоно.

Ангир уураг: Төрсний дараах цөөхөн хэд хоногт маш бага хэмжээ (эхний 24 цагт 24-30мл)-тэй ялгардаг өвөрмөц найрлагатай тод шаргал сүүг ангир уураг гэж нэрлэдэг.

Онцлог чанар Ач холбогдолЭсрэг биеэр баялаг Харшил болон халдвараас хамгаална.Цагаан эс ихтэй Халдвараас хамгаална.Цэвэрлэх үйлчилгээтэй Зунгагийг түргэн гадагшлуулж, хүүхдийн гэдсийг цэвэрлэнэ.

Төрсний дараах шарлалтаас сэргийлнэ.Өсөлтийн хүчин зүйлс болдог

Хүүхдийн гэдэс хөгжихөд тусална.Харшил үүсэх, хоол хүнс тохирохгүй болохоос сэргийлнэ.

А аминдэмээр баялаг Халдварын хүндрэлийг бууруулна.

Ангир уураг нь эсрэг бие болон халдварын эсрэг уургыг найрлага тогтмолжсон сүүнээс илүү их хэмжээгээр агуулдаг.

Найрлага нь тогтмолжсон сүүнээс илүү их хэмжээтэй цагаан эс агуулдаг. Шинэ төрсөн нярайг нянгийн халдвараас сэргийлдэг бөгөөд төрсний дараа

хүүхдэд тохиолдож болох олон өвчний эсрэг анхны дархлааг үүсгэдэг.

2

Ангир уураг нь бага зэргийн туулгах үйлчилгээтэй тул хүүхдийн гэдсийг зунгаг (анхны бараан өнгөтэй баас)-аас цэвэрлэж өгдөг. Ийнхүү билирубиныг биеэс зайлуулан цэвэрлэснээр нярайн шарлалт, түүний хүндрэлээс сэргийлнэ.

Ангир уураг нь өсөлтийн хүчин зүйлс агуулдаг тул хүүхдийн гэдэс гүйцэд хөгжихөд эерэгээр нөлөөлж бусад төрлийн хоол, хүнс тохирохгүй болох, харшил үүсэхээс сэргийлж чадна.

Ангир уураг нь А аминдэмээр баялаг тул хүүхдэд тохиолдож болох аливаа халдварын хүндрэлийг бууруулахад нөлөөлнө.

Эхийн сүүгээр дагнан хооллох гэдэг нь хүүхдэд ямар нэг хоол болон шингэн зүйл, ус ч өгөхгүйгээр зөвхөн эхийн сүүгээр хооллохыг хэлнэ. Хүүхдэд аминдэм, эрдэс бодис агуулсан дусаалга, сироп болон эмийн бэлдмэл өгөхдөө амархан залгиулах зорилгоор ус өгч болно. Эхийн сүүний ач холбогдол:

Түргэн боловсорч, хүүхдийн биед бүрэн шимэгддэг. Зургаа хүртэлх сартай хүүхдийн үндсэн шимт бодис болон аминдэм, эрдэс,

шингэний хэрэгцээг бүрэн хангана. Үргэлж цэвэр, бэлэн байх бөгөөд температур нь тохирсон хэмтэй байна. Өвчний эсрэг, ялангуяа суулгалт, амьсгалын замын халдвараас хамгаалах

эсрэг бие агуулдаг.Эхийн сүүгээр хооллолтын ач холбогдол:

Нялх хүүхдийн амь насыг аварна. Өсөлт, хөгжилтийг дэмжиж, өсөлт хоцролтоос сэргийлнэ. Хүүхдийг халдвараас хамгаална. Хүүхдийн ам, тагнай, эрүү хацрын булчингийн хөгжил сайжирснаар хүүхдийн

шүд зөв ургаж, хожим хэл ярианы хөгжилд сайнаар нөлөөлдөг. Эх, хүүхдэд хайр, энхрийлэл, дотно харилцааг бэхжүүлснээр хүүхдийн

хүмүүжилд эерэгээр нөлөөлнө. Хүүхдийн оюун ухааны хөгжлийг дэмжиж, IQ чансааг 3-4 оноогоор

дээшлүүлдэг. Хүүхэд бага уйлдаг ба илүү тайван байна. Хожим таргалалт, чихрийн шижингээр өвчлөх эрсдэлийг бууруулна.

Эхийн сүүгээр хооллолтын эхэд үзүүлэх ач холбогдол: Амаржсаны дараа хүүхдийг нэн даруй амлуулбал:

o Эхэс түргэн ховхорно. Учир нь хүүхэд хөхөө хөхөх үед умайн агшилт сайжирдаг байна.

o Төрсний дараа цус алдах эрсдэлийг бууруулна.o Эхийн хөхөнд сүү боловсролт эрчимжинэ.

Зургаан сар хүртэлх насны хүүхэдтэй, сарын тэмдэг нь ирээгүй байгаа эх хүүхдээ эхийн сүүгээр дагнан хооллосноор жирэмслэлтээс 98% үр дүнтэй хамгаалж чадна.

Эх, үрийн холбоог сайжруулна. Эхийн ажлыг хөнгөвчлөнө. Хүүхдийн сүүн тэжээл худалдан авахаар дэлгүүр

явах, ус буцалгах, мод,түлш бэлтгэх, сүүн тэжээл бэлтгэхэд цаг зарцуулахгүй. Өндгөвч, хөхний хавдраар өвчлөх, яс сийрэгжих эрсдэлийг бууруулна.

Эхийн сүүгээр хооллолтын гэр бүлд үзүүлэх ач холбогдол:

3

Эх хүүхэд эрүүл байна. Төрөлт хоорондын зайг уртасгана. Эхийн сүүгээр хооллолт нь эдийн засгийн хувьд хэмнэлттэй. Хүүхдийн сүүн

тэжээл нь өндөр үнэтэй, эхийн сүүгээр хооллоогүй эсвэл холимог хооллолттой хүүхэд өвчлөмтгий байдаг тул эмчилгээ, үйлчилгээний зардал гарна.

Хүүхдийн сүүн тэжээл, малын сүүний хэрэглээнээс шалтгаалсан өвчнийг эмчлэхэд гарах эрүүл мэндийн тусламж үйлчилгээний зардлыг хэмнэнэ.

Эхийн сүүгээр хооллолтын олон нийт/ үндэстэнд үзүүлэх ач холбогдол: Эрүүл хүүхэд нь эрүүл үндэстэнг бий болгоно. Хүүхдийн өвчлөл буурч, эрүүл мэндийн тусламж үйлчилгээний зардал багасч,

төсөвт хэмнэлт гаргана. Хүүхдийн өвчлөл, нас баралтыг бууруулж, улмаар хүүхдийн эсэн мэнд амьдрах

чадвар сайжирна. Байгаль орчныг хамгаална. Модыг сүү, ус, сав суулга буцалгахад ашиглахгүй

ба сүүн тэжээлийн сав баглаа боодлын хог хаягдал гарахгүй. Иймээс эхийн сүү нь байгалийн нөхөн сэргээгдэх эх үүсвэр юм.

Сүүн тэжээл эсвэл малын сүүг бэлтгэхэд шаардлагатай сав суулгыг импортоор авахгүй. Иймээс түүнд зарцуулах мөнгө хэмнэгдэж, өөр зүйлд ашиглах боломжтой болно.

ДӨРӨВ. ЭХИЙН СҮҮГЭЭР ХООЛЛОЛТЫГ ДЭМЖИХ “АРВАН АЛХАМ”1. Эхийн сүүгээр хооллох бодлогыг хэрэгжүүлэхэд чиглэсэн өөрийн байгууллагын

үйл ажиллагааны үндсэн зарчмыг тодорхойлсон байх.2. Зайлшгүй шаардагдах онол болон дадлын хангалттай мэдлэг, чадварыг

байгууллагын ажилтнуудад олгож, сургасан байх.3. Жирэмсэн эмэгтэйчүүдийг хүүхдээ хөхүүлэхэд нь бэлдүүлэх, тэдэнд эхийн сүү

болон хүүхдээ хөхүүлэхийн ач тусыг ойлгуулах (гэр бүлийн хамт).4. Эрүүл мэндийн байгууллагууд төрсний дараах эхний 90 минутад эх, нярайд

эхийн сүүгээр хооллох тусламжийг үзүүлэх.5. Эхчүүдэд хүүхдээ хөхүүлэх, саах аргыг сургасан байх ба нийтлэг тохиолддог

бэрхшээлийг шийдвэрлэхэд дэмжлэг үзүүлэх.6. Хүүхдийн сүүн тэжээлээр хооллож буй (эх нь хүндээр өвдсөн, ХДХВ-ийн

халдвартай, нас барсан г.м) хүүхэдтэй асран хамгаалагч нарт тусламж дэмжлэг үзүүлэх.

7. Төрсний дараа эх, хүүхдийг ямагт хамт нэг өрөөнд байлгана.8. Хүүхдийг хүссэн үед нь хөхүүлэх9. Угж болон саатуулах хөхөлт хэрэглэхийн сөрөг үр дагаврын талаар зөвлөгөө

өгөх10.Төрөх эмнэлгээс гарсны дараа ч эх, хүүхдэд үргэлжлүүлэн дэмжлэг,тусламж

үзүүлнэ.

4.1 НЭГДҮГЭЭР АЛХАМЫГ ХЭРЭГЖҮҮЛЭХ ЗААВАР:Эхийн сүүгээр хооллох бодлогыг хэрэгжүүлэхэд чиглэсэн өөрийн байгууллагын үйл ажиллагааны үндсэн зарчмыг тодорхойлсон байх

1. Эрүүл мэндийн байгууллагууд нь өөрийн онцлогтоо тохируулан эхийн сүүгээр хооллолтыг дэмжих “Арван алхам” -ын 8-аас дээш үйл ажиллагааг бодлогодоо тусгасан байна.

4

2. Хүүхдийн сүүн тэжээл болон угжаар хооллох тухай зөвлөмж заавар, түүнийг дэмжсэн үйл ажиллагааг хориглосон, хүүхдийг насанд нь тохируулан эхийн сүүгээр хооллох хатуу бодлоготой байх ба энэхүү бодлогод дараах хууль эрх зүйн болон бодлогын бичиг баримтуудын зүйл, заалтуудыг тусгасан байна.Үүнд:

o Төрөөс эрүүл мэндийн талаар баримтлах бодлогоo Нялх, балчир насны хүүхдийн хүнсний тухай хуульo “Хүн амын хоол тэжээл” -ийн үндэсний хөтөлбөр o Нялх, балчир хүүхдийг хооллох заавар

3. Хүүхдийг эхийн сүүгээр хооллох бодлогыг хэрэгжүүлэхэд байгууллагын эмч, ажилчдын оролцоог тодорхойлсон, хэрэгжүүлэх боломжоор хангана.

4. Хэрэгжилтийн үр дүнг үнэлэх шалгуур үзүүлэлттэй байна. o Эхийн сүүгээр хооллолтыг дэмжих бодлогоo Эрүүл мэндийн байгууллагын ажилчдыг сургалтанд хамруулсан байдалo “Арван алхам” -ын үйл ажиллагааны хэрэгжилтийн байдалo Жирэмсэн эмэгтэйчүүд, хөхүүл эхчүүдийг сургалтанд хамруулсан байдалo Үндсэн дадлууд

4.2 ХОЁРДУГААР АЛХАМЫГ ХЭРЭГЖҮҮЛЭХ ЗААВАР:Зайлшгүй шаардагдах онол болон дадлын хангалттай мэдлэг, чадварыг байгууллагын ажилтнуудад олгож, сургасан байх

1. Байгууллагын ажилчдад зориулсан сургалтын хөтөлбөртэй байна.o Сургалтын хөтөлбөрт эхийн сүүгээр хооллолтыг дэмжих “Арван алхам”-д

хамааралтай бүх сэдвийг багтаасан байна.o Сургалтын хөтөлбөрийн багтаамж нь 18 цагаас багагүй, түүний 3 цагт нь

дадлагын хичээл орохоор төлөвлөнө.2. Сургалтын агуулга нь дараах асуудлуудыг хамруулсан байна.Үүнд:

o Эхийн сүүгээр хооллолтын талаарх бодлого, хууль эрхзүйн актуудo Эхийн сүүгээр хэрхэн хооллох вэ? o Эхийн сүүгээр хооллолтын түгээмэл бэрхшээлүүдo Эхийн сүүгээр хооллолтын дадлууд o Жирэмсэн эмэгтэй, хөхүүл эхийг сонсох болон зөвлөгөө өгөх чадварo ХДХВ-ийн халдвартай эхийн хүүхдийг хооллох аргаo Хүүхдээ эхийн сүүгээр хооллоход эхэд дэмжлэг тусламж үзүүлэх чадварo Хүүхдийн хооллолтын талаар мэдээлэл цуглуулах, үнэлэх чадвар

3. Эрүүл мэндийн байгууллага нь эхчүүд болон тэдний гэр бүлийнхэнд тусгай хөтөлбөрийн дагуу цуврал сургалт явуулах, зөвлөгөө өгөх, дэмжлэг үзүүлэх ажилтныг тусгайлан бэлтгэсэн байна.

4.3 ГУРАВДУГААР АЛХАМЫГ ХЭРЭГЖҮҮЛЭХ ЗААВАР:Жирэмсэн эмэгтэйчүүдийг хүүхдээ хөхүүлэхэд нь бэлдүүлэх, тэдэнд эхийн сүү болон хүүхдээ хөхүүлэхийн ач тусыг ойлгуулах (гэр бүлийн хамт)

1. Төрөлжсөн нарийн мэргэжлийн эмнэлэгээс бусад эрүүл мэндийн байгууллагууд жирэмсэн эмэгтэйчүүдэд зориулсан сургалтын хөтөлбөртэй байна.

2. Сургалтын хөтөлбөр нь дараах агуулгыг багтаасан байна.

5

o Эхийн сүүгээр хооллохын ач тус, хүүхдийг 6 сар хүртэл нь эхийн сүүгээр дагнан хооллох тухай

o Хөхний арчилгааны тухайo Имж-эх асаргааны тухай o Хүүхдийн сүүн тэжээлээр хооллох, угж болон саатуулах хөхөлт хэрэглэх

эрсдэлүүдo “Жирэмсэн эмэгтэйн хяналтын хөтөч”-д заасан сургалтын сэдэв,

эзэмшүүлсэн дадлын талаар тэмдэглэл хөтөлсөн байна.

4.4 ДӨРӨВДҮГЭЭР АЛХАМЫГ ХЭРЭГЖҮҮЛЭХ ЗААВАР:Эрүүл мэндийн байгууллагууд төрсний дараах эхний 90 минутад эх, нярайд эхийн сүүгээр хооллох тусламжийг үзүүлэх.

1. Төрсний дараа эх, нярай хоёрыг арьс, арьсаар нь нэн даруй шүргэлцүүлнэ. o Хүүхэд хэвийн амьсгалж байвал жинлэх, хэмжих зэрэг тогтсон

ажилбаруудыг хойшлуулна.o Эхийн цээж, хэвлий дээр нярайг нүцгэн тавьж, арьс арьсаар

шүргэлцүүлнэ.o Үйлдлийн эхэлсэн, дууссан цаг хугацаа болон бусад зүйлийн талаар

тэмдэглэл хөтөлнө.o Кесар хагалгаагаар төрсөн үед ч эх хүүхдийг арьс, арьсаар нь

шүргэлцүүлнэ.2. Ангир уургийг амлуулна.

o Хүүхэд өөрөө хөхөө хайж олох чадвартай байдаг тухай эхэд тайлбарлана.

o Нярайг ажиглаж аль нэг хөхөө хайх шинж илэрсэн үед амлуулна.

4.5 ТАВДУГААР АЛХАМЫГ ХЭРЭГЖҮҮЛЭХ ЗААВАР:Эхчүүдэд хүүхдээ хөхүүлэх, саах аргыг сургасан байх ба нийтлэг тохиолддог бэрхшээлийг шийдвэрлэхэд дэмжлэг үзүүлэх.

1. Эхийн сүүгээр хооллоход дэмжлэг үзүүлнэ.o Эхчүүдэд хүүхдээ хэрхэн зөв байрлуулах, амлуулах талаар заана.o Хөхөө саах аргыг заана.o Саасан сүүгээ аюулгүй хадгалах талаар тайлбарлана.o Аяга, халбагаар хэрхэн хооллохыг хэлж өгнө.

2. Хүүхдээ хөхүүлдэггүй буюу холимог хооллолттой хүүхэдтэй эхчүүдэд тусламж дэмжлэг үзүүлэх

o Эхтэй хүүхдийг эхийн сүүгээр хооллохын ач холбогдлын талаар ярилцаж, шийдвэр гаргахад дэмжлэг үзүүлнэ.

3. Тусгай асрамжинд байгаа эхэд хөхөө байнга саах, хүүхдээ хөхүүлэхэд нь тусламж үзүүлнэ.

4.6 ЗУРГААДУГААР АЛХАМЫГ ХЭРЭГЖҮҮЛЭХ ЗААВАР:Хүүхдийн сүүн тэжээлээр хооллож буй (эх нь хүндээр өвдсөн, ХДХВ-ийн халдвартай, нас барсан г.м) хүүхэдтэй асран хамгаалагч нарт тусламж дэмжлэг үзүүлэх.

1. Сүүн тэжээлээр хооллосон нярайн талаар “Эх хүүхдийн эрүүл мэндийн дэвтэр”-т болон байгууллагын тайланд бичнэ.

6

2. Эрүүл мэндийн байгууллагын ажилтан ямар тохиолдолд хүүхдийн сүүн тэжээлийг хэрэглэх талаар мэдлэгтэй байна

3. Хүүхдийн сүүн тэжээлийг хэрхэн бэлтгэх, хадгалах талаар асран хамгаалагчид ганцаарчилсан зөвлөгөөг өгнө.

4.7 ДОЛООДУГААР АЛХАМЫГ ХЭРЭГЖҮҮЛЭХ ЗААВАР:Төрсний дараа эх, хүүхдийг ямагт хамт нэг өрөөнд байлгана.

1. Төрсний дараа эх, хүүхдийг 24 цагийн турш хамт байлгана.2. Нярайг эхийн хамт орон дээр нь эсвэл ээж нь авахад ойр байлгана.3. Кесар хагалгаа хийлгэсэн эх хүүхдээ харах чадвартай байвал төрсний дараах

мөчөөс эхлэн хүүхэдтэй нь хамт байлгана.4. Ямар нэгэн эрүүл мэндийн шалтгаангүй бол эх, хүүхдийг ямагт хамт байлгана.

4.8 НАЙМДУГААР АЛХАМЫГ ХЭРЭГЖҮҮЛЭХ ЗААВАР:Хүүхдийг хүссэн үед нь хөхүүлэх.

1. Хүүхэд хөхөө ойр ойрхон хөхөх, хөхөлтийн үргэлжлэх хугацааг хязгаарлахгүй байх, хүүхдийг хүссэн үед нь хөхүүлэх боломж, нөхцөл бүрдүүлнэ.

2. Хүүхдээ өлссөн үед нь болон хөхөхийг хүссэн үед нь хөхүүлж байх зөвлөгөөг эхчүүдэд өгнө.

4.9 ЕСДҮГЭЭР АЛХАМЫГ ХЭРЭГЖҮҮЛЭХ ЗААВАР:Угж болон саатуулах хөхөлт хэрэглэхийн сөрөг үр дагаврын талаар зөвлөгөө өгөх.

1. “Нялх, балчир хүүхдийн хүнсний тухай” хуулийг дагаж мөрдөнө.2. Угж болон саатуулах хөхөлт хэрэглэхийн сөрөг үр дагаврын талаар эхтэй

ярилцаж зөвлөгөө өгнө.

4.10 АРАВДУГААР АЛХАМЫГ ХЭРЭГЖҮҮЛЭХ ЗААВАР:Төрөх эмнэлгээс гарсны дараа ч эх, хүүхдэд үргэлжлүүлэн дэмжлэг, тусламж үзүүлнэ.

1. Гэр бүлийн гишүүдэд хүүхдийг эхийн сүүгээр хооллохын ач холбогдлын талаар мэдлэг олгоно.Үүнд:

o Нялх, балчир насны хүүхдэд үзүүлэх эхийн сүүгээр хооллолтын ач холбогдлын тухай

o Эхэд үзүүлэх эхийн сүүгээр хооллолтын ач холбогдлын тухайo Гэр бүлд үзүүлэх эхийн сүүгээр хооллолтын ач холбогдлын тухайo Олон нийт/ үндэстэнд үзүүлэх эхийн сүүгээр хооллолтын ач холбогдлын

тухай2. Эх, хүүхэд эмнэлгээс гарсны дараа хүүхдийг эхийн сүүгээр хооллоход нь

дэмжиж туслан эхчүүдтэй холбоотой байна. (төрсний дараах хяналт, гэрээр очих, утсаар ярих гэх мэт).

3. Эхчүүдийн дэмжих бүлгийг байгуулж ажиллуулах

ТАВ. “АРВАН АЛХАМ”-ЫГ ХЭРЭГЖҮҮЛЭХ УДИРДЛАГА, ЗОХИОН БАЙГУУЛАЛТЭрүүл мэндийн байгууллага бүр эх, нярайд эрүүл мэндийн тусламж үйлчилгээ

үзүүлэхдээ эхийн сүүгээр хооллох дэмжлэгт орчныг бүрдүүлж, эмнэл зүйн тусламж үйлчилгээндээ өөрчлөлт, шинэчлэл хийснээр бүх ээжүүд төрөхдөө шинжлэх ухааны

7

үндэслэлтэй, нотолгоонд суурилсан өөрт хэрэгцээтэй тусламж үйлчилгээг цаг хугацаанд нь авах боломжийг бүрдүүлэх үүрэгтэй. Эхийн сүүгээр хооллолтыг хамгаалах, дэмжих, тусламж үйлчилгээний чанарыг сайжруулахад эрүүл мэндийн тогтолцоо чухал бөгөөд ДЭМБ-аас эрүүл мэндийн тогтолцооны хүрээг дараахи бүрэлдэхүүн хэсгээр тодорхойлсон байдаг. Үүнд:

o эмнэлгийн тусламж, үйлчилгээ o эрүүл мэндийн салбарын ажиллах хүчин o эрүүл мэндийн мэдээллийн тогтолцоо o нэн шаардлагатай эмийн хүртээмжтэй байдал o санхүүжилт o манлайлал/засаглалын асуудлууд багтдаг.

Эдгээр нь асуудлууд нь “Эхийн сүүгээр хооллолтыг дэмжих” бодлогыг үндэсний түвшинд амжилттай хэрэгжүүлэхэд шууд хамааралтай ба дараах үйл ажиллагааг хэрэгжүүлнэ. Үүнд.

1. Хүүхдийг эхийн сүүгээр хооллох бодлогыг хэрэгжүүлэхэд мэргэжил, арга зүйн дэмжлэг үзүүлэх үндэсний байгууллагын чадавхийг бэхжүүлнэ.

2. Үндэсний хэмжээнд мөрдөх холбогдох бодлогын баримт бичгүүд, түүнчлэн эрүүл мэндийн тусламж үйлчилгээ үзүүлэх стандарт, магадлан итгэмжлэлийн шалгуур үзүүлэлтэд эхийн сүүгээр хооллолтын “Арван алхам”-ыг тусгаж уялдуулсан байна.

3. Эхийн сүүгээр хооллолтын “Арван алхам”-ыг хэрэгжүүлж буй удирдах ажилтнууд болон мэргэжилтнүүдийн мэдлэг, ур чадварыг дээшлүүлнэ.

4. Эхийн сүүгээр хооллолтын “Арван алхам”-ын хэрэгжилтийн байдалд хөндлөнгийн үнэлгээ тогтмол хийх тогтолцоо бүрдүүлнэ.

5. Эхийн сүүгээр хооллолтын “ Арван алхам”-ыг амжилттай хэрэгжүүлж буй нэгж, тасаг, байгууллага, хамт олон, хувь хүнийг урамшуулан дэмжих, сайшаах, олон нийтэд алдаршуулах гэх мэт арга хэмжээг зохион байгуулах ба хэрэгжилт хангалтгүй тохиолдолд хариуцлага тооцох тогтолцоог бүрдүүлнэ.

6. Эхийн сүүгээр хооллолтын дэмжих “Арван алхам”-ыг шинээр нэвтрүүлэх зорилгоор шинэчлэл өөрчлөлт хийж буй байгууллагуудад техникийн дэмжлэг туслалцаа үзүүлнэ.

7. Эхийн сүүгээр хооллолтын дэмжих “Арван алхам”-ыг зорилтот бүлгүүдэд мэдээлж, сурталчилна.

8. Идэвхитэй, үр дүнтэй хэрэгжүүлж байгаа байгууллага, хамт олонд техник, санхүүгийн дэмжлэг, туслалцаа үзүүлэх, хөрөнгийн эх үүсвэрийг тодорхойлж, хуваарилах ажлыг зохион байгуулна.

ЗУРГАА. ХЯНАЛТ ҮНЭЛГЭЭ ХИЙХ ШАЛГУУР ҮЗҮҮЛЭЛТ БА АРГАЧЛАЛ:Эхийн сүүгээр хооллолтыг дэмжих “Арван алхам”-ыг хэрэгжүүлж байгаа эрүүл мэндийн байгууллагууд үйл ажиллагаандаа дотоодын болон хөндлөнгийн хяналт үнэлгээг хийнэ. Үүнд:

1. Эхийн сүүгээр хооллолтыг дэмжих “ Арван алхам” -ыг хэрэгжүүлж байгаа эрүүл мэндийн байгууллага өөрөө өөрийгөө дүгнэнэ. (Хавсралт 1). Тухайн эрүүл мэндийн байгуулага нь эхийн сүүгээр хооллолтыг дэмжих “Арван алхам “-ыг биелүүлж чадаж байгаа эсэхдээ дүгнэлт өгнө. Хяналт үнэлгээний асуумж нь “Арван алхам”-ын үндсэн шалгуур үзүүлтүүдийг хамруулах ба ДЭМБ-аас гаргасан зөвлөмж, заавар, удирдамжид үндэслэсэн болно.

8

2. Эрүүл мэндийн байгууллагууд эрүүл мэндийн тусламж үйлчилгээ үзүүлэх үйл ажиллагааны эрх (лиценз) авах болон сунгуулахдаа эхийн сүүгээр хооллолтыг дэмжих “Арван алхам”-ыг өөрийн байгууллагын үйл ажиллагаандаа нэвтрүүлсэн байдалд үнэлгээ хийж, өөрөө өөрийгөө дүгнэх асуулгад хангалттай үнэлгээ авсан бол үнэлгээний дүгнэлтийг магадлан итгэмжлэлд орох хүсэлтийн хамт холбогдох байгууллагад ирүүлнэ. Эрүүл мэндийн байгууллага өөрөө өөрийгөө үнэлсэн үнэлгээгээр ≥ 80% авсан тохиолдолд үндэсний мэргэжлийн шинжээчид үнэлгээ хийнэ. (Хавсралт 2)

3. Эхийн сүүгээр хооллолтыг дэмжих “ Арван алхам” -ыг үнэлэх аргачлал- Эхийн сүүгээр хооллолттой холбоотой мэдээлэл цуглуулна.

o Эхийн сүүгээр хооллолтын байдал: Тухайн жилд төрсөн хүүхэд, үүнээс эхийн сүүгээр хооллосон болон сүүн тэжээлээр хооллосон хүүхдийн тоо, мэдээ, тайланд үнэлгээ өгнө.

o Ангир уургаар амалсан, амлаагүй, дагнан эхийн сүүгээр хооллож байгаа, 1, 2 нас хүртлээ эхийн сүүгээр хооллож байгаа хүүхдийн мэдээ, тоо, тайланд үнэлгээ өгнө.

4. Эмнэлгийн ажилтны сургалтын байдалд үнэлгээ өгнө. (Хавсралт.3)o Эмнэлэгийн ажилтны сургалтын тайланo Эмнэлэгийн ажилтаны сургалтын тайлангийн хураангуйo Эрүүл мэндийн ажилтны сургалтыг хянах хуудас

5. Эрүүл мэндийн байгууллагын үйл ажиллагаанд ажиглалт хийж, (Хавсралт 4) санамсаргүй түүврийн аргаар сонгосон холбогдох хүмүүстэй шинжээчид ганцаарчилсан ярилцлагыг доорх асуумжуудыг ашиглан хийнэ. Үүнд:

o Эмнэлгийн ажилтантай хийх ярилцлага (Хавсрал 5)o Эрүүл мэндийн бус ажилтантай хийх ярилцлага (Хавсралт 6)o Хөхүүл эхтэй хийх ярилцлага (Хавсралт 7)o Асаргаа халамж шаардсан хүүхдийн эхтэй хийх ярилцлага (Хавсралт 8)o Жирэмсэн эмэгтэйтэй хийх ярилцлага (Хавсралт 9)

6. Шинжээчид ганцаарчилсан ярилцлага хийсний дараа бүх асуумжуудыг нэгтгэн дүгнэх хүснэгтийг бөглөнө. (Хавсралт.10)

9

Хавсралт.1.

Эрүүл мэндийн байгууллага өөрөө өөрийнхөө үйл ажиллагааг үнэлэх асуумж

Эрүүл мэндийн байгууллага нь хэрэгжүүлсэн үйл ажиллагаагаа дараах таван бүлэг асуултаар үнэлнэ.Үүнд:

1. Удирдлага, зохион байгуулалт2. Албан хаагчдыг сургалтанд хамруулсан байдал3. Үйл ажиллагааны хэрэгжилтийн байдал 4. Жирэмсэн, хөхүүл эхчүүдийг сургалтанд хамруулсан байдал5. Дадал

1. Удирдлага, зохион байгуулалт

Үзүүлэлт Шалгуур үзүүлэлт Үнэлэх

Зохион байгуулалтЭрүүл мэндийн байгууллага нь эхийн сүүгээр хооллолтыг дэмжсэн өрөө, тасалгаатай байна.

Үйл ажиллагаа, өрөө, тасалгааг үзнэ

Дотоод үнэлгээ нь эхийн сүүгээр хооллох бодлогыг хэрэгжүүлнэ ( алхам “1 С”)

Протоколд 10 алхамын шалгуурыг тусгасан тогтолцоог бүрдүүлсэн эсэх “ Нялх, балчир хүүхдийн хүнсний тухай хууль”-ийн хэрэгжилт, ажилтнуудын ур чадвар, дадлыг үнэлсэн байна

Бичиг баримтыг үзнэ

6 сар тутамд хэрэгжилтийн үр дүнг үнэлсэн тайлан байх ба тухайн үеийн асуудлыг яаж шийдвэрлэсэн талаараа тэмдэглэсэн байна.

Хурал уулзалтаас гаргасан төлөвлөгөө, тэмдэглэл, тайланг үзнэ.

Эрүүл мэндийн байгууллага нь “Нялх, балчир хүүхдийн

Эрүүл мэндийн байгууллага нь эхийн сүү орлуулагч бүтээгдэхүүн, ялангуяа нярайн сүүн тэжээл, хооллох хэрэгсэл (угж,хөхөлт) зэргийг худалдаалах,ханган нийлүүлэх болон үнийн хямдрал, хөнгөлөлт, тусгай урамшуулал өгөхийг хориглосон байна

Эрүүл мэндийн байгууллага доторх худалдааны цэгийн үйл ажилгааны баримтжуулалтыг үзнэ

10

хүнсний тухай хууль”-ийг бүрэн дагаж мөрдөнө(алхам “1 А”)

Эрүүл мэндийн байгууллагад хооллох хэрэгслийн сав баглаа боодол, шошгод хуулийн этгээдийн лого, цэвэрлэх ариутгахыг харуулсан дүрслэлээс бусад зураг, дүрс зар сурталчилгааг байрлуулахгүй.

Ажиглалтаар дүгнэх

Эрүүл мэндийн ажилтан нь жирэмсэн болон хөхүүл эхэд нялх, балчир хүүхдийг хооллоход зориулсан бүтээгдэхүүнийг тараах, шууд ба шууд бусаар санал болгож болохгүй.

Эрүүл мэндийн байгуулага нь жирэмсэн, хөхүүл эх ба тэдний гэр бүлийнхэнд нярайн сүүн тэжээл, хооллох хэрэгсэл зэргийг санал болгох, бэлэглэх, тусгай урамшуулал өгөхийг хориглосон байна.

Зохион байгуулалт арга хэмжээний тайлан болон үйл ажилгааны баримт, бичгийг үзэх

Эрүүл мэндийн байгуулага нь үйлдвэрлэл эрхлэгчдээс нярайн сүүн тэжээл, хооллох хэрэгсэл, ном, сэтгүүл, эмнэлэгийн багаж хэрэгсэл, үнэгүй сургалт, мөнгө, бэлэг, тусгай урамшуулал зэргийг авч болохгүй.

Зохион байгуулалт арга хэмжээний тайлан болон үйл ажиллагааны баримт, бичгийг үзэх


Эрүүл мэндийн ажилтан нь үйлдвэрлэл эрхлэгчдээс нярайн сүүн тэжээл, хооллох хэрэгсэл, ном, сэтгүүл, эмнэлэгийн багаж хэрэгсэл, үнэгүй сургалт, мөнгө,бэлэг, тусгай урамшуулал зэргийг авч болохгүй

Зохион байгуулалт арга хэмжээний тайлан болон үйл ажилагааны баримт, бичгийг үзэх

Эрүүл мэндийн байгуулага нь Протоколд 10 алхамын шалгуурыг тусгасан тогтолцоог бүрдүүлсэн эсэх “ Нялх,балчир хүүхдийн

11

Эхийн сүүгээр хооллолтыг дэмжсэн бодлогын бичиг баримтыг эмч, эмнэлэгийн ажилтнууд болон эцэг/эхчүүдэд танилцуулсан байх(алхам “1 В”)

хүнсний тухай хууль”-ийн хэрэгжилт, ажилтнуудын ур чадвар, дадлыг үнэлсэн байна. Эхийн сүүгээр хооллохгүй байгаа болон холимог хооллолттой эхчүүдэд асуудлаа шийдэхэд нь тусламж дэмжлэг үзүүлэх талаар тусгасан байна.


(Үр дүнг үнэлсэн тайланг үзэх)

Эмнэлэгийн байгууллага нь эхийн сүүгээр хооллолтыг дэмжсэн бодлогыг жирэмсэн, хөхүүл эх ба тэдний гэр бүлийнхэнд харагдахуйц газар байрлуулсан байна.


Хүүхдэд ээлтэй эмнэлэгийн 10 алхамыг хэрэгжүүлэхэд чиглэсэн бодлого удирдамжтай байна


Эхийн сүүгээр хооллолтыг тууштай дэмжсэн бодлогын бичиг баримттай байна

Жирэмсэн эх бүрийг хүүхдээ хөхүүлэхэд нь бэлдүүлэх,тэдэнд эхийн сүүний болон хүүхдээ хөхүүлэхийн ач тусыг ойлгуулсан байна(алхам 3)

Протоколд (удирдамж) жирэмсэн эхэд үзүүлэх тусламж үйлчилгээг оруулсан байна.

Бичиг баримтыг үзнэ.

Протоколд дараах зүйлийг оруулна:

- Эхийн сүүгээр хооллохын ач тусыг

- Нялхсын сүүн тэжээл ба сүүн тэжээлээр хооллохын эрсдэл

- 6 сар хүртэл Эхийн сүүгээр дагнан хооллох

- Нэмэгдэл хоол- Имж асаргаа- 24 цаг хамт байлгах- Хөхүүлэх дараалал- Хүүхдийг хүссэн үед

нь хөхүүлэх- Хөхүүлэх байрлал- Төрхийн өмнө

тайвшруулах, өвчин намдаах эм хэрэглэх

Бичиг баримтанд 12 сэдвээс (багадаа) 9 нь орсон байна

12

шийдвэр гаргах үед тэдэнд хүүхдээ хөхүүлэх зайлшгүй шаардлагатайг ойлгуулахад чиглэсэн байна.

Ямар ч материал (гарын авлага, зурагт хуудас, видеонууд хичээл) нь өгсөн мэдээлэлтэй зөрчилдөхгүй байна.

Бичиг баримт болон ажиглалтаар дүгнэнэ

Эхчүүдэд хүүхдээ хөхүүлэх, саах аргыг сургасан байх ба нийтлэг тохиолддог бэрхшээлийг шийдвэрлэхэд дэмжлэг үзүүлнэ(алхам 5)

Протоколд (удирдамж) төрсний дараа эхэд үзүүлэх тусламж үйлчилгээг оруулсан байна.



- Эхийн сүүгээр хооллох зарчим, арга барил (байрлал)

- Эхийн сүүний нөөц, хангалттай сүүтэй байх

- Хөхөнд сүү оруулах талаар

- Хүүхдийг хүссэн үед нь хөхүүлэх

- Хөхөө арчилах- Хөх өвчилсөн

тохиолдолд ямар арга хэмжээ авах талаар

- Хөхний толгой хагарахаас сэргийлэх

- Хүүхдэд угж болон саатуулах хөхөлт хэрэглэх эрсдэлийн талаар

Хүүхдийг эхийн сүүгээр хооллохгүй байгаа эхчүүдэд асуудлаа шийдэхэд нь

Протоколд (удирдамж) сүүн тэжээл болон бусад хооллолтын талаар оруулсан байна.



Бичиг баримтыг

13

тусламж дэмжлэг үзүүлнэ(алхам 6)

- Нэмэлт тэжээлийн сонголтуудын талаарх мэдээлэлтэй байна.

- Эхэд асуудлаа шийдэхэд нь тусламж, дэмжлэг үзүүлнэ.

- Сүүн тэжээлийг хэрхэн бэлтгэх

- Хэрэглэсэн угж, саатуулах хөхөлтийг ариутгах, угаах

- Хүүхдээ хүссэн үед хооллох A

үзнэ.

Төрөх эмнэлэгээс гарсны дараа эх, хүүхдэд үргэлжлүүлэн тусламж дэмжлэг үзүүлнэ(алхам 10)

Протоколд (удирдамж) төрөх эмнэлэгээс гарахын өмнөх зөвөлөгөө, тусламж өгөх талаар оруулсан байна.



- Эхийн сүүгээр үргэлжлүүлэн хооллох

- Эхийн сүүний нөөц, хангалттай сүүтэй байх

- Хүүхэд хөхөх гэж байгааг мэдрэх, хүссэн үед нь хөхүүлж байх

- Эхэд бие махбодь болон сэтгэлзүйн туслалцаа үзүүлж байх

- Төрөх эмнэлэгээс гарсны дараа хаана хандах талаар зөвлөх


Эхийн сүүгээр хооллох, эхээс эхэд үзүүлэх зөвлөгөө тусламж, дэмжлэг үзүүлдэг сайн дурын идэвэхитэнүүдтэй хамтран ажиллана.

Зохион байгуулалт арга хэмжээний тайлан болон үйл ажиллагааны баримт, бичгийг үзэх

14

Ажлын байранд эхийн сүүгээр хооллохыг дэмжих

Ажиллаж байгаа ээжэд зориулж хүүхдээ хөхүүлэх орчинг бүрдүүлж, дэмжлэг үзүүлж ажилласан байна.

Хөхүүл хүүхэдтэй ажлаа хийж байгаа ээжтэй ярилцлах ба бодлогын бичиг баримтыг үзнэ

2. Албан хаагчдыг сургалтанд хамруулсан байдалЗорилго: Эмнэлгийн албан хаагчдад эхийн сүүгээр хооллолтыг дэмжих бодлого, хэрэгжилтийн талаар танилцуулна. Эхийн сүүгээр хооллохын ач холбогдол, жирэмсэн, хөхүүл эхэд хэрхэн тусламж, үйлчилгээ үзүүлж ажиллахад тэдний үүрэг чухал гэдгийг тайлбарлана.

Зорилт: Эмнэлгийн албан хаагчид нь эхийн сүүгээр хооллолтыг дэмжихэд чиглэсэн сургалтанд тасралтгүй хамрагдсан байна.

Шалгуур Үзүүлэлт Үнэлгээ

Албан хаагчид нярай хүүхдийг хооллох хангалттай мэдлэг, ур чадвартай , дадалтай байна

(алхам 2)

Эмнэлэгийн албан хаагчид нь эхийн сүүгээр хооллолтыг дэмжсэн бодлогын танилцуулах сургалтанд хамрагдсан байна.

Төрөх эмнэлэгийнудирдлага нь танилцуулах сургалтын тайланг үзнэ. Сургалтанд хамрагдсан хувь 80%-иас багагүй байна

Эхийн сүүгээр хооллолтыг дэмжих сургалтанд суусан ажилчдын нэрс, хөтөлбөр байна

Бичиг, баримтыг үзнэ.

Жирэмсэн,хөхүүл эх болон нярай хүүхдийн тусламж үйлчилгээ үзүүлж байгаа эрүүл мэндийн ажилтан нь эхийн сүүгээр хооллолтын талаар сүүлийн 2 жилд сургалтанд хамрагдсан байна.

Сургалтын тайланг үзнэ. Сургалтанд хамрагдсан эрүүл мэндийн ажилчдын хувь нь 80%-иас багагүй байна.

Жирэмсэн,хөхүүл эх болон нярай хүүхдийн тусламж үйлчилгээ үзүүлж байгаа эрүүл мэндийн ажилтан нь эхийн сүүгээр хооллолтын талаар сүүлийн 2 жилд дадлагын (практик)үнэлгээнд хамрагдсан байна.

Сургалтын тайланг үзнэ. Үнэлгээнд (практик)хамрагдсан эрүүл мэндийн ажилчдын хувь нь 80%-иас багагүй байна

Эрүүл мэндийн ажилтан нь жирэмсэн, хөхүүл эхийн тусламж үйлчилгээ болон нялх, бага насны хүүхдийг эхийн сүүгээр хооллох талаар мэдлэг шалгах асуултанд хариулна.

Хариултыг үзнэ. Дөрвөн асуултын 3нь зөв байх ба хариултын хувь 80%-иас багагүй байна

15

Сайн дурын идэвэхтэнүүд нь хөхүүл эх болон нярай хүүхдийн тусламж үйлчлэгээ, эхийн сүүгээр хооллолтын талаар өөрсдийн мэргэжил ур чадвараа дээшлүүлсэн байна.

Сургалтын тайланг үзнэ. Сургалтанд хамрагдсан сайн дурын идэвхтэний хувь нь 80%-иас багагүй байна

Сайн дурын идэвэхтэнүүд нь эхийн сүүгээр хооллохын ач холбогдлыг тайлбарлах чадвартай эсэх, эхэд хүүхдээ хөхүүлэхэд тусламж үзүүлэх дадалтай эсэх, тэдний зөвлөгөө тусламжаар эхчүүд хүүхдээ хэрхэн зөв хөхүүлж байгааг үнэлэх

Сайн дурын идэвхтэнтэй ярилцлага хийнэ.

3 чадварынүзүүлэлт нь 80% - иас багагүй байна

Сургалтанд хамрагдсан эмнэлэгийн албан хаагчдийн мэдлэг. ур чадварыг дараах байдлаар үнэлнэ

1. Эхийг сонсох болон сургах чадвартай эсэх2. Эхэд хүүхдээ хөхүүлэхэд нь дэмжлэг үзүүлэх ур чадвартаа итгэлтэй байдал3. Жирэмсэн эмэгтэйтэй эхийн сүүгээр хооллохын ач холбогдолын талаар ярилцах,

практик хийлгэх чадвар4. Эхийг төрсний дараа 1 цагийн дотор ангир уургаа хөхүүлэхэд нь дэмжлэг үзүүлэх5. Эхийг хүүхдээ зөв байрлалтай хөхүүлж байгааг үнэлэх чадвартай байх6. Эх хүүхдээ хөхүүлэх талаар зааж, туслах7. Эхэд хүүхдээ үр дүнтэй хооллох талаар тайлбар өгөх чадвартай байх8. Хүүхэд сайн хөхөж байгааг дүгнэх чадвар9. Эхэд хүүхдээ хүссэн үед нь цадтал хөхүүлэхийг ойлгуулах10. Эхэд сүүний гарцаа хэрхэн үнэлэх талаар ойлгуулах11. Эхэд аягаар хэрхэн хооллох талаар заах12. Хөхний сүү хангалтгүй эхэд зөвлөх чадвар13. Хүүхэдтэйгээ харьцах талаар зөвөлөгөө өгөх14. Хөхөө хөхөхгүй байгаа хүүхдийн асуудлыг шийдвэрлэхэд туслах15. Доорхи шалтгаантай эх хүүхдээ хэрхэн хөхүүлэх талаар зөвөлгөө өгөх

а. Хөхний толгой муу в. Хөхнөөс цус гарж байгаа с. Хөхний толгой хагарсан д. Хөхний үрөвсэлтэй

16. Бага жинтэй болон өвчтэй нярайг хөхүүлэхэд эхэд туслах17. Эхийн сүүгээр хооллохгүй (холимог хооллолтой) байгаа эхэд асуудлаа шийдэхэд нь

зөвлөх чадвартай байх18. Эхийн сүүгээр хооллохгүй (холимог хооллолтой) байгаа эхийн хүүхдээ эрүүл аюулгүй

хооллох талаар мэдлэгтэй эсэхийг үнэлэх 19. Эхийн өвчлөл,эрүүл мэндийн талаар зөвлөгөө өгөх20. Яагаад эхэд тусламж ,үнэлгээ хэрэгтэй болдог талаар ярилцах 21. Хууль тогтоомжийн мэдлэгтэй байх

3. Үйл ажиллагааны хэрэгжилтийн байдал


16

Ганзаарчилсан зөвлөгөө өгөх өрөөтэй байна

Жирэмсэн, хөхүүл эх ба нялх, бага насны хүүхдэд зориулсан өрөөтэй байна

Ажиглалтаар үнэлэх

Эхчүүдэд хүүхдээ хөхүүлэх,саах аргыг сургасан байх ба нийтлэг тохиолддог бэрхшээлийг шийдвэрлэхэд дэмжлэг үзүүлнэ. (алхам 5)

Ариутгасан саваар үнэгүй хангана. Ажиглалт болон тайланг үзэх

Хүүхдээ эхийн сүүгээр хооллохгүй эхчүүдэд асуудлаа шийдэхэд нь тусламж дэмжлэг үзүүлнэ(алхам 6 )

Хүүхдээ эхийн сүүгээр хооллохгүй байгаа эх хүүхдийнхээ сүүн тэжээлийг бэлтгэхэд шаардлагатай тоног төхөөрөмжөөр хангасан байна


Эмнэлэг нь угж ,хөхөвч ба хүүхэд хооллох хэрэгслийг угаах, ариутгах, хадгалах, аюулгүй байдлыг хангасан байна


Лаазтай сүүн тэжээл, угж зэргийг ил харагдах газар байрлуулахгүй



Хөхүүл эх сүүгээ саах, хадгалах өрөөтэй байна


4.Жирэмсэн, хөхүүл эхчүүдийг сургалтанд хамруулсан байдал


Жирэмсэн эх бүрийг хүүхдээ хөхүүлэхэд нь бэлтгэх,тэдэнд эхийн сүүний болон хүүхдээ хөхүүлэхийн ач тусыг ойлгуулсан байна(алхам 3)

Жирэмсэн эхэд төрөхийн өмнөх эхийн сүүгээр хооллолтын талаар мэдээлэл өгч ярилцсан байна.

Төрөхийн өмнөх үйлчилгээ үзүүлдэг алба, тасаг нь жирэмсэн эхчүүдэд зөвлөгөө өгсөн байна. (80%-иас багагүй хувийг хамруулах) Зөвлөгөө өгсөн тэмдэглэлийг үзнэ.

Төрөхийн өмнөх сургалтыг үр дүнтэй сайн хийсэн байна

Жирэмсэн эх нь хамгийн багадаа хоёр сэдвийг хангалттай мэдэж байвал 80% гэж үзнэ

Эхчүүдэд хүүхдээ хөхүүлэх,саах аргыг сургасан байх ба нийтлэг тохиолддог бэрхшээлийг

Хөхүүл эх нь өөрт тохирсон байрлалаар сууж хүүхдээ зөв хөхүүлнэ

Хөхүүл эх нь хамгийн багадаа гурван сэдвийг хангалттай мэдэж байвал 80% гэж үзнэ

17

шийдвэрлэхэд дэмжлэг үзүүлнэ(алхам 5)

Хөхүүл эх нь хөхөнд сүү оруулах, хөх өвчилсөн тохиолдолд ямар арга хэмжээ авах талаар,хөхний толгой хагарахаас сэргийлэх зэргийг заалгаж мэдсэн байна

Хөхүүл эх нь хамгийн багадаа хоёр сэдвийг хангалттай мэдэж байвал 80% гэж үзнэ

Хөхүүл эх нь өөрийн сүүний гарцаа тодорхойлдог байна.

Хөхүүл эхийн өөрийн сүүний гарцын талаарх мэдлэг нь 80% -иас багагүй байна.

Эх, хүүхэд тусдаа байх үед хөхүүл эх нь хөхөө сааж аюулгүй хадгалах талаар мэддэг байна. (саалтуураа)

Төрсний дараа хүүхдээс тусдаа байгаа эх нь хөхөө сааж, аюулгүй хадгалах талаарх мэдлэг 80% -иас багагүй байна.

Эхийн сүүгээр хооллохгүй байгаа болон холимог хооллолттой эхчүүд асуудлаа шийдэх тусламж дэмжлэг, мэдээлэл авсан байна.

Эхийн сүүгээр хооллохгүй байгаа болон холимог хооллолттой эхчүүдэд асуудлаа шийдэх талаарх мэдээлэл өгсөн байдал 80% -иас багагүй байна.

Хүүхдээ эхийн сүүгээр хооллохгүй эхчүүдэд асуудлаа шийдэхэд нь тусламж дэмжлэг үзүүлнэ(алхам 6)

Эх нь хүүхдээ яаж хооллох, сүүн тэжээлийг хэрхэн бэлтгэх, хадгалах талаар ганцаарчилсан зөвөлгөөг авсан байна.

Ганцаарчилсан зөвөлгөөг авсан эхчүүд: 80% -иас багагүй байна.

Хүүхдийн хооллолтыг хязгаарлах төлөвлөгөө байж болохгүй.

Төрөхийн өмнөх тусламж үйлчилгээ үзүүлэх албаны тайланд хүүхдийн хооллолтыг хязгаарлах талаар мэдээлэл оруулж болохгүй.

Хүүхдийг хүссэн үед нь хооллож байх талаар зөвлөгөө мэдээлэл авсан эхчүүд 80% -иас багагүй байна

Хүүхдийг хүссэн үед нь хооллож байх

(алхам 8)

Хүүхэд хөхөө хөхөх гэж байгаа шинж тэмдэгийг мэдрэх, хүүхэдтэйгээ аль болох дотно байж гүйцэт хөхүүлэх

Төрсөн эхтэй ярилцана:

Эхийн мэдлэг 80%-иас багагүй байна

Эх нь хүүхэд хооллох бусад аргын талаар мэдлэгтэй байна.(аяга, халбага,угж)


Эхийн мэдлэг 80%-иас багагүй байна.

Угж , саатуулах хөхөлт хэрэглэхийн сөрөг үр дагаврын талаар мэдлэгтэй байна.

(алхам 9)

Угж болон саатуулах хөхөлт хэрэглэхийн сөрөг үр дагаварын талаар мэдлэгтэй байна.



Угж болон саатуулах хөхөлт хэрэглэхийн сөрөг үр дагаврын

Анхан төрсөн эхчүүдтэй ярилцана.

18

талаар ярилцаж зөвлөгөөг өгсөн байна.

Төрөх эмнэлэгээс гарсны дараа эх, хүүхдэд үргэлжлүүлэн тусламж,дэмжлэг үзүүлнэ.(алхам 10)

Төрөх эмнэлэгээс гарсны дараа эх, хүүхдэд үргэлжлүүлэн тусламж дэмжлэг үзүүлэх өрхийн эмнэлэгийн талаар мэдээлэл өгсөн байна.



5.Практик (дадал)


Төрсний дараа эх,нярай хоёрыг нэн даруй арьс,арьсаар нь шүргэлцүүлнэ.(алхам 4)

Төрсний дараа эх,нярайг арьс арьсаар нь шүргэлцүүлсэн (шууд эсвэл 5 минутанд), үргэлжлэх хугацаа нь 1цаг эсвэл түүнээс дээш байлгасан эсэх(арьс, арьсаар шүргэлцүүлээгүй) талаар тэмдэглэл хөтөлсөн байна

Төрсөн эхтэй ярилцана: имж асаргаа 80%-иас багагүй байна.Ажиглалт хийнэ.

Кесверо (ерөнхий мэдээ алдуулалт) хагалгаагаар төрсөн үед ч арьс, арьсаар нь нэн даруй шүргэлцүүлнэ

Эмнэлэгийн тайланг үзнэ мөн ажиглалт хийнэ.

Төрсөн эхэд хүүхэд өөрөө хөхөө хайж олох чадвартай байдаг талаар сайн тайлварласан байна. Хүүхэд хөхөө хөхтөл эх баригч эхэд тусламж, дэмжлэг үзүүлж ярилцаж урам өгнө.(эх баригч нярайг ажиглаж аль болох өөрөө хөхөө олж хөхтөл хүлээнэ)

Төрсөн эхтэй ярилцана: өөрөө хөхөө хайж хөхсөн нярайн хувь 80%-иас багагүй байна.

Эмнэлэгийн тайланг үзнэ мөн ажиглалт хийнэ.

Эхчүүдэд хүүхдээ хөхүүлэх,саах аргыг сургасан байх ба нийтлэг тохиолддог бэрхшээлийг шийдвэрлэхэд дэмжлэг үзүүлнэ(алхам 5)

Жингийн илүүдэлтэй эх, кесверо хагалгаагаар төрсөн эх, хүүхэд өвчтэй, төрөлхийн гажигтай, хөхний сүүний гарц муу зэрэг шалтгаантай тохиолдолд нэмэлт тусламж үйлчилгээг үзүүлнэ.

Төрөхийн өмнөх тусламж үйлчилгээний бичиг баримтыг үзэх.

Хүүхдээ эхийн сүүгээр хооллохгүй эхчүүдэд асуудлаа шийдэхэд нь тусламж дэмжлэг үзүүлнэ(алхам 6 )

Нярайг заавал эхийн сүүгээр дагнан хооллоно. Эхийн сүүний гарц муу болон бусад шалтгаантай бол өөр эхийн сүүг санал болгох (сүүний банк)

Эмнэлэгт байх хугацаандаа эхийн сүүгээр дагнан хооллолсон нярайн хувь 80% -иас багагүй байна

19

Нэмэлт тэжээл авсан нярайн талаар эмнэлэгийн тайланд бичсэн байна


Хүндрэлтэй төрсөн нярайд 1-2 цагийн дотор ангир уургаар амлуулахад ньтусламж дэмжлэг үзүүлсэн байна

Төрсөн ээжтэй ярилцана(1-2 цагийн дотор хөхөө хөхөд нь тусламж, дэмжлэг үзүүлсэн хувь80%-иас багагүй байна)

Эх хүүхдийг ямагт хамтад нь нэг өрөөнд байлгах (24 цаг) (алхам 7)

Эх,хүүхдийг ямагт хамтад нь эмнэлэгээс гартал нэг өрөөнд байлгана.Хэрэв хамт байлгах боломжгүй байсан бол шалтгааныг нь заавал тэмдэглэсэн байна.


Ажиглалт: эх хүүхдийг хамтад нь байлгасан тайлан 80% -тай байна.Тусад нь байлгасан тэмдэглэл байгаа эсхийг үзнэ.

Эмнэлэгийн ажилчид нь угж , саатуулах хөхөлт хэрэглэхийн сөрөг үр дагаварын талаар мэдлэгтэй байна

(алхам 9)

Нялхсын сүүн тэжээл болон нэмэлт бүтээгдэхүүн өгөхдөө ямар нэгэн хооллох хэрэгсэл ашигласан бол энэ талаар тэмдэглэсэн байна (аяга,халбага, угж гэх мэт)

Нярайн эхтэй ярилцаж шийдээгүй тохиолдолд сүүн тэжээл болон нэмэлт бүтээгдэхүүнийг өгөхгүй, мөн угж, саатуулах хөхөлт хэрэглэхгүй.

Бичиг баримтыг үзнэ.Нялхсын сүүн тэжээл болон нэмэлт бүтээгдэхүүн өгөхдөө эхтэй ярилцаж шиидвэрлэсэн байна . 80% -иас багагүй байна

Үнэлэх шалгуур үзүүлэлт: Эхийн сүүгээр хооллолтыг дэмжих “Арван алхам”-ыг хэрхэн хэрэгжүүлсэн байдал үнэлгээ өгөхдөө дараах 5 ангилалыг баримтална. Үүнд:Хэрэв бүх үзүүлэлт нь ≥ 80% байвал шаардлага хангах

0 - бүх шалгуур үзүүлтийн 30% ба түүнээс доош “ТИЙМ” гэж хариулсан бол

1- нэг шалгуур үзүүлэлтэнд 30% бусад шалгуур үзүүлэлтээ 30% ба түүнээс доош “ТИЙМ” гэж хариулсан бол

2- бүх шалгуурын үзүүлтэнд 60% -иас багагүй “ТИЙМ” гэж хариулсан бол3- нэг шалгуур үзүүлтэнд 60% бусад шалгуур үзүүлэлтээ 80% ба түүнээс доош “ТИЙМ” гэж

хариулсан бол4- бүх шалгуурын үзүүлтэнд 80% ба түүнээс доош “ТИЙМ” гэж хариулсан бол5- бүх шалгуурын үзүүлтэнд 80% ба түүнээс дээш “ТИЙМ” гэж хариулсан бол

20

Хавсралт 2.

Эрүүл мэндийн байгууллагыг үнэлэх шинжээчдийн асуумж

Ангилал

1. Удирдлага, зохион байгуулалт, бодлого болон удирдамж2. Албан хаагчдын сургалт3. Эмнэлэг4. Эхийн мэдлэг5. ДадалҮнэлгээ:Үнэлэх шалгуур: шаардлага хангах хувь (≥ 80%) Тийм/ Үгүй 0 - бүх шалгуур үзүүлтийн 30% ба түүнээс доош “ТИЙМ” гэж хариулсан бол

1- нэг шалгуур үзүүлэлтэнд 30% бусад шалгуур үзүүлэлтээ 30% ба түүнээс доош “ТИЙМ” гэж хариулсан бол

2- бүх шалгуурын үзүүлтэнд 60% -иас багагүй “ТИЙМ” гэж хариулсан бол3- нэг шалгуур үзүүлтэнд 60% бусад шалгуур үзүүлэлтээ 80% ба түүнээс доош “ТИЙМ” гэж

хариулсан бол4- бүх шалгуурын үзүүлтэнд 80% ба түүнээс доош “ТИЙМ” гэж хариулсан бол5- бүх шалгуурын үзүүлтэнд 80% ба түүнээс дээш “ТИЙМ” гэж хариулсан бол

Үндсэн зарчим

Үзүүлэлт Шалгуур үзүүлэлт Эх сурвалж

Эх, нярайд тусламж үйлчилгээг эрт үзүүлэх

Төрсний дараа эх,нярайг арьс арьсаар нь шүргэлцүүлэхдээтэр дариудаа юу? эсвэл 5 минутын дотор уу?үргэжилсэн хугацаа нь нэг цаг уу? эсвэл түүнээс их үү?гэдэгт хувиар үнэлгээ өгнө. Үзүүлэлт нь 80%-иас багагүй байх

Эмнэлгийн байгууллагын тайланг үзэхТөрсөн ээжтэй ярилцах

Эмнэлэгт байх хугацаандаа эхийн сүүгээр дагнан хооллолсон байна

Эмнэлэгт байх хугацаандаа эхийн сүүгээр дагнан хооллолсон нярайн хувийг гаргах (өөрийн ээжийн сүү юу? эсвэл өөр ээжийн сүү

Эмнэлгийн байгууллагын тайланг үзэхТөрсөн ээжтэй ярилцах

21

юу? Эхийн сүүний банкаас өгсөн үү?)Үзүүлэлт нь 80%-иас багагүй байх

1. Удирдлага, зохион байгуулалт, бодлого болон удирдамж


Хүүхдэд ээлтэй эмнэлэгийн дадал болон ур чадварыг үнэлдэг тогтолцоо

Протоколд 10 алхамын шалгуурыг тусгасан тогтолцоог бүрдүүлсэнэсэх “ Нялх,балчир хүүхдийн хүнсний тухай хууль”-ийн хэрэгжилт, ажилтнуудын ур чадвар дадлыг үнэлсэн байна


(Үр дүнг үнэлсэн тайланг үзэх)

6 сар тутамд хэрэгжилтийн үр дүнг үнэлсэн тайлан байх ба тухайн үеийн асуудлыг яаж шийдвэрлэсэн талаараа тэмдэглэсэн байна

Хурал уулзалтаас гаргасан төлөвлөгөө, тэмдэглэл, тайланг үзнэ

Эрүүл мэндийн байгууллага нь “Нялх, балчир хүүхдийн хүнсний тухай хууль”-ийг бүрэн дагаж мөрдөнө

Эрүүл мэндийн байгууллага нь эхийн сүү орлуулагч бүтээгдэхүүн, ялангуяа нярайн сүүн тэжээл, хооллох хэрэгсэл(угж,хөхөлт) зэргийг худалдаалах,ханган нийлүүлэх болон үнийн хямдрал,хөнгөлөлт,тусгай урамшуулал өгөхийг хориглосон байна

Эрүүл мэндийн байгууллага доторх худалдааны цэгийн үйл ажилгааны баримтжуулалтыг үзнэ

Эрүүл мэндийн байгууллагад хооллох хэрэгслийн сав баглаа боодол, шошгод хуулийн этгээдийн лого, цэвэрлэх ариутгахыг аргыг харуулсан дүрслэлээс бусад зураг, дүрс зар сурталчилгааг байрлуулахгүй


Нялх,балчир хүүхдийн эхийн сүүгээр хооллолтыг тууштай дэмжсэн бодлогын бичиг баримт байна

Хүүхдэд ээлтэй эмнэлэгийн 10 алхамыг хэрэгжүүлэхэд чиглэсэн бодлогоудирдамжтай байна

Сүүлийн хяналт үнэлгээний тайлан , авсан арга хэмжээг үзнэ

Олон нийтийн хамтын ажиллагаа

Эхийн сүүгээр хооллох, эхээс эхэд үзүүлэхзөвлөгөө

Зохион байгуулалт арга хэмжээний тайлан болон

22

тусламжийг дэмжиж сайн дурын идвэхитэнгүүдтэй хамтран ажиллана

үйл ажилгааны баримт, бичгийг үзэх


Ажилаа хийж байгаа ээжэд хүүхдээ хөхүүлэх орчинг бүрдүүлж, дэмжлэг үзүүлж ажилласан байна

Хөхүүл хүүхэдтэй ажлаа хийж байгаа ээжтэй ярилцах ба бодлогын бичиг баримтыг үзнэ

2. Ажилчдын сургалтНийт оноо:80%-иас багагүй байх


Албан хаагчид нярай хүүхдийг хооллох хангалттай мэдлэг, ур чадвартай , дадалтай байна

Жирэмсэн,хөхүүл эх болон нярай хүүхдийнтусламж үйлчилгээ, эхийн сүүгээр хооллолтын талаар сүүлийн 2 жилд сургалтанд хамрагдсан эмнэлэгийн ажилчдын хувь

Сургалтын тайланг үзнэ

Жирэмсэн,хөхүүл эх болон нярай хүүхдийн тусламж үйлчилгээ, эхийн сүүгээр хооллолтын талаар сүүлийн 2 жилд дадлагын үнэлгээнд хамрагдсан эмнэлэгийн ажилчдын хувь


Сүүлийн 2 жилд хөхүүл эх болон нярай хүүхдийн тусламж үйлчлэгээ, эхийн сүүгээр хооллолтын талаар эрүүл мэндийн бус ажилчид өөрсдийн мэргэжил ур, чадвараа дээшлүүлсэн хувь


3. Эмнэлэгийн тоног төхөөрөмж


Ганзаарчилсан зөвлөгөө өгөх өрөөтэй байна.

Жирэмсэн, хөхүүл эх ба нялх, бага насны хүүхдэд зориулсан өрөөтэй байна.

Ажиглалтаар үнэлэх.

Эхчүүдэд хүүхдээ хөхүүлэх, саах аргыг сургасан байх ба нийтлэг тохиолддог бэрхшээлийг шийдвэрлэхэд дэмжлэг үзүүлнэ.

(алхам 5)

Ариутгасан саваар үнэгүй хангана.

Ажиглалт болон тайланг үзэх.

Хүүхдээ эхийн сүүгээр хооллохгүй эхчүүдэд

Хүүхдээ эхийн сүүгээр хооллохгүй байгаа эх хүүхдийнхээ сүүн тэжээлийг бэлтгэхэд шаардлагатай тоног


23

асуудлаа шийдэхэд нь тусламж дэмжлэг үзүүлнэ(алхам 6 )

төхөөрөмжөөр хангасан байна.

Эмнэлэг нь угж ,хөхөвч ба хүүхэд хооллох хэрэгслийг угаах, ариутгах, хадгалах, аюулгүй байдлыг хангасан байна.


Лаазтай сүүн тэжээл, угж зэргийг ил харагдах газар байрлуулахгүй.



Хөхүүл эх сүүгээ саах, хадгалах өрөөтэй байна.


4. Эхчүүдийн боловсролНийт оноо:80%-иас багагүй байх


Төрөхийн өмнөх сургалт, зөвлөгөө

Эхийн сүүгээр хооллолтын талаар авсан сургалт, зөвөлөгөө

Жирэмсэн болон анхан төрөгч эхчүүдтэй ярилцанаЭмнэлгийн тайлан мэдээг үзнэ.

Төрсний дараах сургалт, зөвлөгөө

Эхийн сүүгээр хооллолтын талаар мэдлэгтэй эхчүүдийн хувь

Анхан төрөгч эхчүүдтэй ярилцана.

Эхийн сүүний нөөц, хангалттай сүүтэй байх талаар мэдлэгтэйэхчүүдийн хувь


Хөхөнд сүү орох талаар мэдлэгтэй эхчүүдийн хувь


Эхийн сүүгээр хооллохгүй байгаа болон холимог хооллолттой эхчүүдэд асуудлаа шийдэхэд нь тусламж дэмжлэг үзүүлж, зөвлөгөө өгч шийдвэрлүүлсэн эхчүүдийн хувь


Эхийн сүүгээрхооллож чадахгүй байгаа хөхүүл эхэд ганцаарчилсан зөвлөгөө, дадлага хийлгэсэн эхчүүдийн хувь


Аяга, халбагаар хэрхэн хооллох талаар мэдлэгтэй эхчүүдийн хувь


Хүүхдийг угжаар хооллохын эрсдэлийн талаар


Эмнэлэгээс гарахад шаардлагатай зүйлс болон цаашид эх хүүхдэд Анхан төрөгч эхчүүдтэй

24

хэн тусламж үйлчилгээ үзүүлэх талаар зөвлөгөө авсан эхчүүдийн хувь

ярилцана.

5.Дадал.

Нийт оноо:80%-иас багагүй байх


Имж асаргаа Төрсний дараа нярайг арьс арьсаар нь шүргүүлсэн (шууд эсвэл 5 минутанд), үргэлжлэх хугацаа нь 1цаг эсвэл түүнээс дээш байсан нярайн хувь

Эмнэлэгийн тайлан, төрсөн ээжтэй ярилцана

Ангир уураг Төрсний дараа 1цагийн дотор ангир уурагаар амлууласан нярайн хувь


Эхийн сүүгээр дагнан хооллох

Эмнэлэгт байх хугацаандаа эхийн сүүгээр дагнан (сүүний банк) хооллолсон нярайн хувь80%-иас багагүй байх


Хүндрэлтэй төрсөн нярайд 1-2 цагийн дотор ангир уургаар амлуулахад ньтусламж дэмжлэг үзүүлсэн байна

Төрсөн ээжтэй ярилцана(1-2 цагийн дотор хөхөө хөхөд нь тусламж дэмжлэг үзүүлсэн хүүхдийн хувь80%-иас багагүй байна)

Хавсралт 3

Эмнэлгийн ажиллагсдын сургалтын тайлан Эмнэлгийн байгууллагын нэр ..............................

Үнэлээчийн нэр ...................................................(Эх нярайг асарч буй бүх эмнэлгийн ажиллагсдын нэрсийн жагсаалт. Шаардлагатай бол нэмэлт хуудас хэрэглэх)Ажилчдын

нэрАжиллаж

эхэлсэн он сар өдөр

Ажиллаж буй тасаг

Эхийн сүүгээр хооллох сургалтын зааварчлагаа

Дараагийн сургалтын хуваарьСургалтын

өдөрНийт цаг

Эмнэлэгт дадлага хийсэн цаг

1. төрөх тасагт ажиллаж эхэлсэн он сар өдөр2. Сургалт нь курс болон ажил дээрхи сургалтыг хамарна.

Эмнэлгийн ажилтны сургалтын тайлангийн хураангуй

25

Эмнэлгийн байгууллагын нэр .............................. Үнэлээчийн нэр ...................................................

1. Нийт эхчүүд ба нярайг асарч буй ажилчдын тоо ..........2. Доод тал нь 18 цаг үүнээс 3 цаг нь клиникийн ....... дадлага сургалтанд хамрагдсан ажиллагсдын

тоо ..... 3. Сургалтанд хамрагдсан ажиллагсдын хувь ......

нийт ажиллагсад ..... % үүнээс ..................4. Сургалтанд хамрагдаагүй ажиллагсдын нийт тоо ..... 5. Сургалтанд хамрагдахаар хуваарь гарсан шинэ ажиллагсад:

нийт ажиллагсад ..... % ........ .................. 6. Эхийн сүүгээр хооллох сургалтанд хамрагдсан буюу шинэ сургалтанд хамрагдахаар хуваарь

гарсан ажиллагсдын тоо ..........7. Сургалтанд хамрагдсан буюу шинэ сургалтанд хамрагдахаар хуваарь гарсан ажиллагсдын

хувь .......... нийт ажиллагсад ..... % ........ ..................

Мэдээллийн эх үүсвэр 1. Ажиллагсдын сургалтын тайлан 2.Бусад (тодруул) ----------------------

Хавсралт 4

1. Эмнэлгийн байгууллагын үйл ажиллагаанд ажиглалт хийх

№ Ажиглах үзүүлэлтүүд Тийм Үгүй Тайлбар

1 Эхийн сүүгээр хооллолтыг дэмжсэн самбар, үзүүлэн, зурагт хуудас байршуулсан эсэх

2 Эхийн сүүгээр хооллолтыг дэмжсэн олон нийтэд зориулсан санамж түгээдэг эсэх

3 Эхчүүдэд ганцаарчилсан зөвлөгөө өгөх өрөөтэй эсэх

4 Эхийн сүүгээр хооллолтын талаар эхчүүдэд зөвлөгөө өгч буй ур чадвар үнэлэх

5 Эрүүл мэндийн байгууллагын 100 метр доторхи орчинд хүүхдийн сүүн тэжээл болон угж, саатуулах хөхөлтийг борлуулах цэг байгаа эсэх

6 Эрүүл мэндийн байгууллагын 100 метр доторхи орчинд хүүхдийн сүүн тэжээл болон угж, саатуулах хөхөлтийг сурталчилсан самбар байгаа эсэх

7 ЭМА нь зориулалтын бүтээгдэхүүний брендийн нэр, лого бүхий халад, бичгийн хэрэгслэл, эмнэлгийн тоног төхөөрөмж байгаа эсэх

8

26

Хавсралт 5 Үнэлээчийн нэр: __________________________

Эрүүл мэндийн айгууллагын нэр: _________________

Тасаг / нэгжийн нэр: __________________________Он, сар, өдөр: _____________цаг:

________________

II.A Эмнэлэгийн ажилтантай хийх ярилцлага (№__)Заавар: Ярилцлагыг эх,нярайд тусламж үйлчилгээ үзүүлдэг эмнэлэгийн ажилтантай хийнэ. (сувилагч, эх баригч, хоолзүйч, хоолны эмч, хүүхдийн эмч, эмэгтэйчүүдийн эмч гэх мэт) Ярилцлага өгхийг зөвшөөрсөн тохиолдолд авах ба нууцыг хадгална.

Асуулт Хариулт

1. Энэ байгууллагад та ямар албан тушаал эрхэлдэг вэ?Тайлбарыг орчуулж оруулах

Албан тушаал:__________Эх, нярайд тусламж үйлчилгээг шууд үзүүлдэг үү?

Тийм Үгүй2. Танай эмнэлэг төрөхийн өмнөх үйлчилгээ үзүүлдэг үү? Та

хэзээнээс эхлэж энэ байгууллагад ажилласан бэ? _________ [сар/жил]

< 6 сар> 6 сар

3. Хүүхдийг эхийн сүүгээр хооллох бодлогыг танилцуулах сургалтанд хамрагдсан уу,хэрэгжүүлэх боломжтой юу, таны үүрэг ?

тийм үгүймэдэхгүй

4. Та хүүхдийг эхийн сүүгээр хооллох талаар болон эх нярайд тусламж үйлчилгээ үзүүлэх дадлага болон ажлын байран дахь сургалтанд хамрагдсан уу?

[Хэрэв “үгүй” бол]: Оюутан байхдаа болон өмнө нь ажиллаж байсан эмнэлэгтээ хүүхдийг эхийн сүүгээр хооллох талаар сургалтанд хамрагдсан уу?

[Хэрэв “тийм” бол дараах асуултыг асууна. Хэрэв“үгүй” бол асуулт 5 руу оч.]

Эмнэлзүйн дадлага хийсэн үү? __тийм __ үгүй (оноогүй)Онол, эмнэлзүйн дадлага болон ажлын байран дахь сургалт нь нийт хэдэн цаг байсан бэ?

тийм үгүй

тийм үгүй

____ цаг

27


5a. Яагаад нярайд эхийн сүүнээс өөр нэмэлт тэжээл өгөхөөс зайлсхийх нь чухал гэж үздэг бэ?2 хариулт сонгоно:

эхийн сүүгээр хооллох хүсэл , эрэмзлэл буурна эхийн сүүний гарц багасана хүүхэд харшилд өртөмтгий болно халдварт өртөмтгий болно угж хөхсөн хүүхэд эхийн хөхөө хөхөхөө болдог шаардлагагүй зардал өснө

хариулт (2):тийм

үгүй

5б Сүү хангалттгүй байгаа хамгийн түгээмэл шалтгаан юу бэ ?

(1 хариулт сонгоно): Засах сэтгэл санаа тайван бус байдал хөхөө бүрэн гүйцэт хөхүүлээгүйгээс


үгүй

5в. Эх хүүхдийг арьс, арьсаар нь шүргэлцүүлэх нь яагаад чухал вэ?

(2 хариулт сонгоно): хүүхдийг дулаан байлгана эх, хүүхэд 2-ыг тайвшируулна эх үрийн холбоо сайжирна амьсгал болон зүрхний

цохилтыг тогтворжуулна

эрт амална


үгүй

5г. Анхан төрөгч хүүхдээ амжилттай хөхүүлэхэд таны бодлоор аль хариулт нь хамгийн чухал вэ?

(2 хариулт сонгоно): эрт арьс,арьсаар нь шүргэлцүүлэх

эрт хөхүүлж эхлэх зөв байрлалаар хөхүүлэх эх, хүүхдийг байнга хамт

байлгах хүүхдийг хүссэн үед нь хөхүүлэх угж өгөхгүй байх эхийн сүүгээр дагнан хооллох дэмжлэг авах

Хариулт (2):тийм

үгүй

5д.Эх хүүхдээ(хүүхэд хөхөө хөхөхийг хүсэх шинж тэмдэг) мэдэрч хөхүүлөх нь яагаад чухал гэж үздэг вэ?(2 хариулт сонгоно):

эхийн сүүний гарц сайн уураг зангирах нь багасна хүүхэд сэтгэл хангалуун байна хүүхэд уйлах нь багасна

Хариулт (2):Тийм

Үгүй

5е.Эхчүүдэд яагаад хөхөө гараар саахыг зөвлөдөг вэ ?(2 хариулт сонгоно):

шинээр сүү боловсрох боломж бүрдэнэ хөх чинэрч зангирах нь багасна

бөглөрсөн сүүний суваг нээгдэнэ ангир уураг боловсроход тустай

хэсэг хугацаанд хүүхдээсээ холдох онц шаардлага гарсан үед хөхөө саана

Хариулт (2):Тийм

Үгүй

29

хөхний толгойг зөв гарахад тустай

5д.Дүгнэлт : Дөрвөн хариултаас гурав нь зөв байна (5a-5е): тийм

үгүйT 1

Асуултанд хариулж,цаг зав гаргасан танд маш их баярлалаа.

Хавсралт 6Үнлээчийн нэр: ___________________________

Эмнэлгийн байгууллагын нэр: ________________________Тасаг/ нэгжийн нэр: _______________________

Он, сар, өдөр: _________ цаг: _____________

II.Б. Эмнэлгийн бус мэргэжилтэй хүмүүстэй хийх ярилцлага. (№. ___)Заавар: Эх, хүүхдэд эрүүл мэндийн үйлчилгээ үзүүлдэггүй ч тэдэнд тусламж дэмжлэг үзүүлдэг сайн дэрын гишүүнтэй ярилцана Үүнд халамжийн ажилтан, нийгмийн ажилтан,төрийн албан хаагч, гэрийн үйлчлэгч, хоолзүйч, ижил төстэй ангилалын бусад ажилтанууд орно.Эмнэлгийн бус

30

мэргэжилтнүүдийн нэрсийн жагсаалтыг эх, хүүхдэд тусламж үйлчилгээ үзүүлдэг эмнэлэгийн байгууллагаас авна. Ярилцага өгөхийг зөвшөөрсөн тохиолдолд авах ба нууцыг хадгална.

Асуулт Хариулт тайлал

1. Амаржих газарт хэзээнээс эхлэж ажиллаж эхэлсэн? _________[сар/жил]

2. Та ямар төрлийн ажил хийдэг вэ? _________________________ [Эх, хүүхдэд эрүүл мэндийн үйлчилгээ үзүүлдэггүй ч тэдэнд тусламж дэмжлэг үзүүлдэг байна.]

Албан тушаал:__ Тийм__ Үгүй

3. Та энэ байгууллагад ажиллаж эхэлснээс хойш эхийн сүүгээр хооллолтыг дэмжих сургалтанд хамрагдсан уу?

__ Тийм__ Үгүй

4 a. Та хүүхдийг эхийн сүүгээр хооллох нь эх болон хүүхдэд яагаад чухал болох талаар надад хэлж өгнө үү? ________________________________________________________(1 хариултыг сонгоно):

хүүхдийн эрүүл мэндэд сайн эх үрийн холбоо сайжирна эхийн эрүүл мэндэд сайн шим тэжээлтэй

Хангалттай(1):__ Тийм__ Үгүй

4 б. Та эхийн сүүгээр хооллолтыг дэмжих зарим нэг боломжтой дадлуудаас дурдана уу? _______________________________________________________(1 хариултыг сонгоно):

эрт амлуулах эх, хүүхдийг хамт байлгах эхэд зөв хүүхдээ хөхүүлэхийг заах хүүхэд хөхөө хөхөх гэж

байгаа шинж тэмдгийг заах

дан эхийн сүүгээр хооллохыг угж, саатуулах хөхөлт санал болгох хэрэглэхгүй байх 10 алхамыг тайлбарлах

Хангалттай(1):__ Тийм__ Үгүй

4 в. Та хүүхдийг эхийн сүүгээр хооллохын тулд ямар дэмжлэг туслалцаа үзүүлж чадах вэ??_____________________________________________________

Хангалттай(1):

__ Тийм__ Үгүй

4 д. Дүгнлэт : 3асуултанд хангалттай хариулсан байна. (4а-в) __ Тийм__ Үгүй T 2

31

Хавсралт 7

Үнэлгээчийн нэр: __________________________ Эрүүл мэндийн байгууллагын нэр: _________

Тасаг\нэгжийн нэр: __________________________

Он, сар, өдөр: ___________цаг: _____________

II.В. Хөхүүл эхтэй хийх ярилцлага (№. ___)Заавар: Ярилцлагыг 1500грамм жингээс багагүй төрсөн хүүхдийн эх эсвэл 32 долоо хоногтой жирэмсэн, төрсний дараах тасагт тусгай асаргаанд байгаа эх, эмнэлэгээс удахгүй гарах гэж байгаа эхээс авна. Эхээс эхэд тусламж үйлчилгээ үзүүлж байгаа эрүүл мэндийн ажилтаны талаар асууна. Ярилцлага өгхийг зөвшөөрсөн тохиолдолд авах ба нууцыг хадгална.

Эхийн сүүгээр хооллолдог болон хооллолдоггүй эхчүүд Хариулт1a. Таны хүүхэд хэзээ төрсөн бэ?

[төрсөн өдөр, цагийг тэмдэглэх.хэрэв эх амаржаад 6 цаг болоогүй бол талархал илэрхийлээд ярилцлагыг зогсооно.] [өдөр/сар/он] __________ Цаг: _____________

> 6 цагийн өмнө:

тийм үгүй

1б. ЭНэ хүүхэд таны анхны хүүхэд үү? тийм үгүй

32

1в. Төрөлт ямар аргаар явагдсан бэ? [хэрэв кесверо хагалгаагаар төрсөн бол ямар мэдээ алдуулалт хийсэн талаар тодруулж асууна.]Хэвийн төрөлт (төрөх замаар) yy ? [Асуулт 2 руу шилж.] Кесверо хагалгаа ерөнхий мэдээ алдуулалтгүй (ЕМАҮК ) [Асуулт 2 руу шилж.] Кесверо хагалгаа ерөнхий мэдээ алдуулалттай – (_ЕМАК ) [Асуулт 3 руу шилж.]

ХТ КХ- ЕМАҮ КХ – ЕМА

2а. [ Хэрэв төрөх замаар болон ерөнхий мэдээ алдуулалтгүй кесверо хагалгаа хийлгэсэн бол:]Төрснөөс хойш таны хүүхдийг хэр хурдан танд өгсөн вэ ?[Хэрэв эх хариултандаа эргэлзэж байвал эмнэлэгийн тэмдэглэлийг үзнэ.]Хүүхэд ээжтэйгээ хамт байгаагүй бол шалтгааныг асууж тодруулна: __________________________________________________________________________________________________:

Эрүүл мэндийн шалтгаанаас болж хойшлуулсан уу?

тэр даруйдаа

5 минутын дотор

бусад :_________

тийм үгүй

2б. Дүгнэлт. Тийм, хүүхдийг төрөнгүүт эхэд тэр даруйд нь, 5 минутанд өгсөн эсвэл эрүүл мэндийн шалтгаанаас болж хойшлуулсан[шууд өгсөн бол асуулт 4а, шууд өгөөгүй бол асуулт 6а руу шилж]

тийм үгүй P1

3а. [хэрэв КХ-ерөнхий мэдээ алдуулалттай бол:]Хэр удаан хугацааны дараа таны хүүхдийг танд өгсөн бэ?: [Хэрэв эх хариултандаа эргэлзэж байвал эмнэлэгийн тэмдэглэлийг үзнэ.]Хүүхэд ээжтэйгээ хамт байгаагүй бол шалтгааныг асууж тодруулна: ___________________________________________________________________________

Эрүүл мэндийн шалтгаанаас болж хойшлуулсан уу?

хэдхэн минутын дараа

бусад:__________

хамт бгүй

тийм үгүй

3б. Дүгнэлт: Тийм, хүүхдийг төрөнгүүт эхэд хэдхэн минутын дотор өгсөн эсвэл эрүүл мэндийн шалтгаанаас болж хойшлуулсан.[шууд өгсөн бол асуулт 4а, шууд өгөөгүй бол асуулт 6а руу шилж]

тийм үгүй P2

4a. Таны хүүхдийг тантай арьс арьсаар шүргэлцүүлсэн үү? [“арьс,арьсаар шүргэлцүүлэх гэдэг нь хүүхдийг өлгийдөх, хувцас өмсгөхгүй нүцгэн эхэд өгөхийг хэлнэ][хэрэв“тийм” бол асуулт 4б. “үгүй” бол асуулт 5руу шилж.]

тийм үгүй

4б. Хэр удаан хугацаагаар арьс, арьсаар шүргэлцүүлсэн бэ? ____________________________________________________Хэр удаан байлгасныг тодруулах . Хэрэв богино байлгасан бол :Дараа нь яасан талаар лавлаж асууна?Хэрэв богино хугацаанд арьс, арьсаар шүргэлцүүлээд ,дараа нь дахин үргэлжлүүлсэн бол шүргэлцүүлэхээ больсон цаг минуыг тэмдэглэсэн байна[Хэрэв 60минут түүнээс дээш бол асуулт 5, 60минутаас бага бол асуулт 4в рүү шилж.]

60 минут ба түүнээс дээш шууд зогсоосон:

тийм үгүй60минут ба илүүудаагааүй:

тийм үгүй

33

4в. [ 60 минутаас бага бол:]Богино хугацаанд арьс, арьсаар шүргэлцүүлсэн шалтгааныг асууна уу? _________________________________________________________________________________

Эхийн хүсэлтээр эсвэл эрүүл мэндийн шалтгааны улмаас:Хэрэв эхийн хүсэлтээр имж асаргааг зогсоосон бол “Тийм” , эмнэлэгийн ажилтан эсвэл эрүүл мэндийн шалтгаанаас бол “ Үгүй” гэж бөглөнө. Хүүхэд хөхөж дууссан болон унтсан нь шалтгаан болохгүй.

тийм үгүй

4д. Дүгнэлт: Тийм, Хүүхдийг төрөнгүүт арьс, арьсаар нь шүргэлцүүлсэн(4a) Тийм, 60 минут ба түүнээс дээш (4б) Тийм, эх өөрөө хүссэн буюу бусад шалтгааны улмаас имж асаргааг больсон (4в)

тиймүгүй P3

5а. Хүүхэд амлах үед эрүүл мэндийн ажилтан танд хүүхдээ ажиглах яаж хөхүүлэх талаар зөвлөж зааж өгсөн үү? [Хүүхэд хөхөө хөхөх гэж байгаа шинж тэмдгийг мэдэрч чадаж байгааг эрүүл мэндийн ажилтан үнэлсэн бол“Тийм”.][Эх хүүхэд хөхөө хөхөх шинж тэмдгийг өмнөх туршилагаасаа мэддэг эсвэл эхийн сүүгээр хооллох эсэхээ шийдээгүй, эрүүл мэндийн ажилтаны зөвлөмжийг санахгүй байвал “O”.] хэрэв эхийн сүүгээр хооллох эсэхээ шийдээгүй бол асуулт 6 Д-ийн “ЭСХ” бөглөх]

тийм үгүй

O (эх тусламж хүсээгүй, санахгүй байна)

P4

6a. Та хүүхдээ хөхүүлдэг үү?“Тийм” бол асуулт 7а ,“Үгүй,” бол асуулт 6б-г бөгөлнө.]

тийм үгүй

6б. [хөхүүлдэггүй бол:]Та хүүхдээ цаашид хөхүүлэхээр төлөвлөж байгаа юу?[Хэрэв“тийм”бол]: хэзээнээс эхэлж хөхүүлэхээр төлөвлөж байна вэ? ____________________

тийм үгүй

6в. Дүгнэлт:ЭС = эхийн сүүгээр хооллоно ЭСХ = эхийн сүүгээр хооллохгүйЭхийн сүүгээр хооллож эхэлсэн бол ЭСХ -бөглөнө

ЭС

ЭСХ

өөрчлөгдсөн

7a. Төрсөн цагаасаа хүүхэдтэйгээ хамт байсан уу?

[хэрэв үргэлж эх, хүүхэд хамт байсан бол “тийм” асуулт 8a. хэрэв тусдаа байсан бол“Үгүй” асуулт 7б бөглөнө.]

тийм үгүй

7б. Яагаад таны хүүхэд танаас тусдаа байгааг та мэдэж байна уу?[эх, хүүхдийг тусад нь байлгасан шалтгааныг тодруулна. Хэрэв эх энэ талаар сайн мэдэхгүй байвал эмнэлэгийн ажилтанаас асууж, тэмдэглэлийг үзнэ.]__________________________________________________________________________________________________________

эх ерөнхий мэдээ алдуулалтай кесверо хагалгаар, хүндрэлтэй төрсөн

эхийн биеийн байдал хүнд эх хүүхдээ асрах чадваргүй эх түр хугацаагаар гарах тохиолдолд хүүхдээ өөр хүнээр асруулах бусад : _____________________________________________

Тусдаа байгаа шалтгаан:

тийм үгүй

34

7д. Дүгнэлт: Хариулт 7a болон 7б -д “Тийм”:Эх хүүхэд төрснөөс хойш үргэлж хамт байсан (7a) , ямар нэг шалтгаанаар тусдаа байсан бол (7b):Хэрэв эхийн сүүгээр хооллодоггүй бол асуулт 12 руу шилж

тийм үгүй P 6

Эхийн сүүгээр хооллолт

8a. Анх хөхөө амлуулахад эх баригч болон бусад эмнэлэгийн ажилтан танд тусламж дэмжлэг үзүүлж зааж өгсөн үү (төрсний дараах өрөөнд ирэх хүртэл )?

Хэрэв хүүхэд хөхөө хөхөж чадаагүй бол хөхийг гараар саана. “ Тийм” [“тийм” гэж хариулсан бол асуулт 9б,“үгүй”гэж хариулсан бол асуулт10.]

тийм үгүй

8б. [хэрэв тусламжийг санал болгосон бол:]Хэзээ эмнэлэгийн ажилтан танд хөхөө хөхүүлэхэд чинь тусламж үзүүлэх санал тавьсан бэ? ___________________________ тийм үгүй

8в. Дүгнэлт: Тийм, хүүхдийг эхийн сүүгээр хооллолоход эмнэлэгийн ажилтан тусламж үзүүлсэн (8a) төрсний дараа 6 цагийн дотор тусламж дэмжлэг үзүүлсэн (8б):

тийм үгүй E 3

9а. Та хүүхдээ ямар байрлалд хэрхэн хөхүүлж байгаагаа надад үзүүлнэ үү ?Хэрэв хүүхэд өлсөөгүй бол хүүхэлдэйг тэвэрч хүүхдээ яаж амлуулах, ямар байрлалаар хөхүүл гэж заалгаснаа үзүүлнэ.

(тодруулах асуулт) Та өөрт тохирсон ямар байрлалаар хөхүүлдэг вэ?_____________________________________________________________________________________________________Байрлалууд:

эх өөртөө тухтай зөв сууна хүүхдийн хамар хөхний толгойн харалдаа,нүүр нь хөх рүү харсан

байна. хүүхдийн толгой ба бие шулуун байна хүүхдийн биеийг бүхэлд нь тэвэрсэн байна

Хүүхэд хөхөө зөв, сайн хөхөж байгаа шинж тэмдгийг мэдэрч хардаг уу?__________________________________________________________________________________________________________Хөхөө хөхөх:

хүүхэд амаа том ангайж, доод уруул нь гадагшаа эргэсэн, эрүү хөхөнд хүрсэн байна.

хүүхдийн аманд хөхний толгой төдийгүй нөсөөг бүтнээр үмхүүлнэ хацар хонхойхгүй дүүрэн байна хүүхэд удаан тайван хөхөж, залгих чимээ гарна хүүхэд тайван, өвдөөгүй байна

Зөв байрлал:

тйим үгүй

Зөв хөхөлт:тийм

үгүй

9б. Дүгнэлт: Тийм: Эх хүүхдийг зөв хөхүүлэх, зөв байрлалд хөхүүлэх аргуудыг мэддэг байх ёстой

Тийм

ҮгүйE 4

Эмнэлэгийн ажилтаны өгсөн мэдээллийн талаар асууна.

35

10a. Эмнэлэгийн ажилтан танд ,таны хүүхэд цатгалан байгаа шинж тэмдгийн талаар хэлж өгсөн үү? Хэрэв тийм бол, Яг юу гэж хэлсэн бэ?

____________________________________________________________

(1хариултыг сонгоно):

нойтон бохир,живх жин нэтэгддэг (жингийн нь үзэх)

хангалттай (1):

тийм үгүй

Үгүй бол:

юу ч хэлээгүй

хэлсэн, гэхдээ тодруулж заагүй

10б.

Эмнэлэгийн ажилтан танд таний хөхний сүү хангалттай байгаа талаар хэлж өгсөн үү? Хэрэв тийм бол,Яг юу гэж хэлсэн бэ?

____________________________________________________________

(2 хариулт сонгоно):

хүүхдийн байрлал, хөхөлт зөв байна хүссэн үед нь хөхүүлэх цагаар биш хүүхдээ мэдэрч хөхүүлэх зөвхөн эхийн сүүгээр хооллох, угж, хөхөлт өгч болохгүй


тийм үгүй

Үгүй бол:


хэлсэн гэхдээ тодруулж заагүй

10в. Эмнэлэгийн ажилтан танд хөхний сүүний гарц хэт их ( уураг зангирах тохиолдолд ) байвал яах ёстойг хэлж өгсөн үү? Хэрэв тийм бол,Яг юу гэж хэлсэн бэ?

____________________________________________________________

(2хариултыг сонгоно):

хангалттай хөхүүлэх хөхөнд зөөлөн массаж хийж сүүгээ саах хөх суларсан бол нөгөө хөхөө өгөх хүүхдийг зөв хөхүүлэх


тийм үгүй

Үгүй бол:


хэлсэн гэхдээ тодруулж заагаагүй

10г. Эмнэлэгийн ажилтан танд хөхний толгой хагарахаас урьдчилан сэргийлэх талаар хэлж өгсөн үү? Хэрэв тийм бол, Яг юу гэж хэлсэн бэ?

____________________________________________________________

(1 хариулт сонгоно):

хүүхэд амаа том ангайж хөхөө үмхэхэд нь туслах хөхний толгойг аль болох гүйцэт үмхүүлэх

(бусад хариулт нь зөв хөхөлт, зөв байрлалын талаар байна)


тийм үгүй

Үгүй бол: юу ч

хэлээгүй

хэлсэн гэхдээ

36

тодруулж зааж өгөөгүй

10д.

Дүгнэлт: Асуултанд хариулагч хамгийн багадаа 2 сэдвээр эргэн ярилцаж зөвлөлдсөн байна. (10 a-г). тийм үгүй E 5

11. Эмнэлэгийн ажилтан танд хөхөө гараараа хэрхэн саах талаар зааж үзүүлсэн үү, энэ талаар бичмэл мэдээлэл өгсөн үү? Хэрэв шаардлагатай бол хаанаас авах талаар хэлж өгсөн үү? [эмнэлэгийн ажилтан хөхөө хэрхэн саах талаар заахыг санал болгосон ч эх өөрөө энэ талаар сайн мэддэг бол “ тийм”гэж хариулна.]

тийм үгүй E 6

12. Таны хүүхэд төрсөнөөс хойш саасан сүү хэрэглэсэн үү? тийм үгүй

13a. Таны хүүхэд төрсний дараа хөхний сүүнээс өөр зүйл хэрэглэсэн үү? [хэрэв” тийм” бол:] Юу хэрэглэсэн бэ? [Тодруулах, цэвэр ус, амт өнгө оруулсан ус, сүүн тэжээл?]__________________________________________________________[хэрэв”тийм” бол асуулт 13б хариулна. “Үгүй”,бол асуулт 16 хариулна.]

тийм үгүй

13б. Эхийн сүүгээрээ хооллодог хэдий ч бусад шингэн болон хоол өгдөг:Яагаад шингэн болон хоол өгдөг вэ?_____________________________________________________ тийм үгүй

13д. Дүгнэлт: Зөвхөн эхийн сүүгээр хооллолдог (13a) ,эсвэл ямар нэг шалтгааны улмаас өөр зүйл хэрэглэдэг (13б):асуулт 16 руу очих

тийм үгүй P 7

Эхийн сүүгээр хооллодоггүй бол

14.a. Эмнэлэгийн ажилтан таныг төрхийн өмнө буюу төрсний дараа нь эхийн сүүнээс өөр сүүн тэжээлийн талаар зөвлөж санал болгосон уу?[хэрэв“тийм”бол асуулт 12b,”үгүй”бол асуулт 13 хариултуудыг харах.]

тиймүгүй

14б. Эмнэлэгийн ажилтан таны асуудлыг шийдэхэд тохиромжтой шийдлийн талаар ярилцаж зөвлөлдсөн үү? _______________________________________________________________________________________________________________ (1хариулт сонгоно):

тохирсон, боломжийн үнэтэй, аюулгүй хооллолтыг сонгох олон төрлийн хувилвараас эрсдэлтэй буюу давуу талыг харах.

тиймүгүй

эхэд санал тавьсан ч, эх мэдээлэл авахыг хүсээгүй

14д. Дүгнэлт: 14а, 14б асуултын хариултанд “тийм” эсвэл “мэдээлэл авахыг хүсээүй “ гэж хариулсан уу?

тиймүгүй

E 12

37

15a. Эмнэлэгийн ажилтан танд хүүхэд хооллох аргын талаар зааж үзүүлсэн үү?[хэрэв “тийм” бол асуулт 15б, “үгүй” гэж хариулсан бол асуулт 16 руу.]

тийм үгүй

15б. Танд боломжтой ямар мэдээлэл өгсөн бэ? __________________________________________________________ 2 хариултыг сонгоно:

яаж сүүн тэжээлийг сонгох орон нутагт олдоцтой сүүн тэжээлийг хэрхэн бэлтгэх угж, хөхөлтийг цэвэрлэх, сүүн тэжээлийг хэмжих ямар байрлалаар хүүхдээ барьж хооллох

тиймүгүй эх

тусламж хүсээгүй

15д. Дүгнэлт: 14а,14б асуултын хариултанд“тийм” эсвэл “эх тусламж хүсээгүйЭхийн хариултанд эмнэлэгийн ажилтан төрхийн өмнө буюу төрсний дараа нь эхийн сүүнээс өөр сүүн тэжээлийн талаар зөвлөж санал болгосон (14а), Эмнэлэгийн ажилтан асуудлыг шийдэхэд тохиромжтой шийдлийн талаар ярилцаж зөвлөлдсөн (14б)

тиймүгүй

E 13

Эхийн сүүгээр хооллодог болон хооллодоггүй тохиолдолд

16. Хэрэв саасан сүү эсвэл бусад сүүн тэжээл хүүхдэд өгдөг бол:Эмнэлэгийн ажилтан танд саасан сүү болон сүүн тэжээлийг хүүхдэд яаж өгөх олон төрлийн арга байдаг талаар зөвлөж ярилцсан уу? [хэрэв“тийм”бол:]Ямар аргын талаар зөвлөж ярилцсан бэ? (аяга, халбага, угжаар гэх

мэт )_____________________________________________________Эдгээраргыг ашиглахад гарах эрсдэлийн талаар хэлсэн үү?__________________________________________________________________________________________________________

эрсдлийн талаар зөвлөж хэлээгүй

тиймүгүй

“үгүй” бөглөсөн:


хэлсэн гэхдээ тодруулж зааж өгөөгүй

E 15

17. Эмнэлэгийн ажилтан танд угжаар хооллохоос эхийн сүүгээр хооллох нь илүү гэдгийг зөвлөж ярилцсан уу? [хэрэв“тийм”бол:]Угж болон саатуулах хөхөлтийн талаар юу гэж хэлсэн бэ? [тодруулах: угж болон саатуулах хөхөлт хэрэглэсний сөрөг нөлөө, бусад хүүхэд тайвшруулах аргын талаар ямар мэдээлэл өгсөн бэ?.)_______________________________________________________________________________________________________________

Давуу талын талаар зөвлөлдсөн:

тиймүгүй

Үгүй гэсэн бол:


хэлсэн гэхдээ тодруулж зааж өгөөгүй

E 16

18. Хүүхдээ өлсөж байгааг яаж мэдэх талаар танд хэлж өгсөн үү ? _____________________________________________________

E 17

38

(2 хариулт сонгоно): хүүхэд амаа ангайлгаж, хөх,угж хүрсэн зүг тийш эрж хайна хэл, уруулаа хөхөх гараа амандаа хийх нүдний хөдөлгөөн хурдасна толгойгоо урагш, хойш хөдөлгөж уцаарлана. тайван бус, уйлна

Хэрэв мэдээлэл өгж, ярилцаагүй бол “үгүй”гэж хариулна.

тиймүгүй

O санал болгосон ч мэдээлэл авхыг хүсээгүй

19. Эмнэлэгийн ажилтан танд хүүхдээ хэзээ, хэр удаан хооллох талаар зөвөлөгөө өгсөн үү?_____________________________________________________ (2 хариулт сонгоно):

Хүүхдийг хүссэн үед болон өлссөн үед хөхүүлх ёстой.. хүүхдийг удаан,өөрөө хөхөө тавтал хөхүүлнэ. хүүхэд их унтаад, хөх их сүү ороод байвал хүүхдийг сэрээнэ.

[Тэмдэглэл: хүүхдийг хатуу дэглэмтэй хөхүүлэх (жишээ нь: 2оос 3 цаг тутамд) эсвэл тусгай минутаар хооллохыг зөвлөх нь буруу. ]

Хэрэв мэдээлэл өгж, ярилцаагүй бол “үгүй”гэж хариулна

Хангалттай хариулт (2):

тийм үгүй

O санал болгосон ч мэдээлэл авхыг хүсээгүй

E 18

20a. Эмнэлэгийн ажилтан танд гэртээ гарсны дараа хүүхэд хооллох, асрах талаар дэмжлэг тусламж хэрэгтэй бол хаана, хэрхэн хандах талаар мэдээлэл өгсөн үү?

тиймүгүй

20б. Та ямар мэдээллийг авсан?__________________________________________________________________________________________________________ 1 хариултыг сонгоно:

эмнэлэгээс дэмжлэг тусламж хүснээрүүл мэндийн ажилтанаас дэмжлэг тусламж хүснэ тусламжийн утас эхчүүдийн , үе тэнгийнхэний бүлэг, зөвлөхүүд бусад олон нийтийн тусламж үйлчилгээний газраас

тиймүгүй

20д. Дүгнэлт: 20а, 20б асуултанд “тийм” гэж хариулсан тийм

үгүй E 19

Асуултанд хариулж, цаг зав гаргасан танд маш их баярлалаа.

Хавсралт 8

Үнэлээчийн нэр :……………………………….

39

Эмнэлгийн байгууллаггын нэр: ...........................................

Тасаг/ нэгжийн нэр: ...........................................

Он, сар, өдөр:.............................., цаг:...............

II.Г. Асаргаа халамж шаардсан хүүхдийн эхтэй хийх ярилцлага (№.__)Заавар: Энэхүү ярилцлагыг зөвхөн тусгай анхаарал халамж шаардсан нярайн ээжтэй хийх бөгөөд хамгийн багадаа төрөөд 6 цаг болсан, тохиромжтой орчин нөхцөлд эх хүүхэд 2-ыг тайван байхад хийнэ. Хэрэв боломжтой бол ярилцах хүнээ сонгохоос өмнө хариуцсан ажилтнаас дээрх мэдээллийг авна. Эмнэлгээс гарах гэж байгаа, хүүхэд нь асаргаа шаардсан эхчүүдээс ярилцлага авна. Ярилцага өгөхийг зөвшөөрсөн тохиолдолд авах ба нууцыг хадгална.

Хэрэв олон төрсөн ээж байвал 1 хүүхдийг сонгож, тэр хүүхдийн талаар асууна.

Асуулт Хариулт тулхүүр

1a. Таны хүүхэд хэзээ төрсөн бэ?[Төрсөн он, сар, өдөр.. Хэрвээ хүүхэд төрсөнөөс хойш 6 цаг болоогүй бол эхэд талархал илэрхийлээд ярилцлагыг дуусгана.]

____________[өдөр/сар/жилr]Хугацаа : _________

1б. Та эмнэлэгт төрсөн үү? Таны хүүхэд хэзээ энэ эмнэлэгт ирсэн бэ? __________[хэрвээ хүүхэд эмнэлэгт ирээд 6 цаг болоогүй бол эхэд талархал илэрхийлээд ярилцлагыг зогсооно.]

Тийм Үгүй 6 цагийн өмнө

ирсэн

1в. Таньд хүүхдээ арьс арьсаар шүргэлцүүлэх боломж байсан уу? (хүссэн үедээ)[Хэрвээ үгүй гэж хариулсан бол эрүүл мэндийн шалтгаанаас эсвэл ажилчдын алдаанаас болсон эсэхийг тодруулна.]_________________________________________________________

Тийм ҮгүйХэрэв “Үгүй” бол, шалтгаан байсан эсэх:

Тийм Үгүй

P 5

2a. Хүүхдээ эхийн сүүгээр хооллосон уу эсвэл саасан сүүгээр хооллосон уу ?[хэрэв “тийм” бол, асуулт 3 руу шилж. хэрэв“Үгүй”бол , үргэлжлүүлэн асуулт 2b-г бөглөнө үү.]

Тийм Үгүй

2б. [Одоогоор эхийн сүүгээр хооллодоггүй бол:] Таньд хүүхдээ хөхүүлэх эсвэл саасан сүүгээр хооллох төлөвлөгөө байгаа юу?[Хэрэв “Тийм бол” эсвэл “мэдэхгүй” гэсэн хариулт өгвөл үргэлжлүүлэн асуулт 3-ыг бөглөнө үү. Хэрэв “Үгүй”гэсэн хариулт өгсөн бол асуулт 7 руу шилж.]

Тийм ҮгүйМэдэхгүй Эхийн сүүгээр

хооллодог

3a. [Хэрвээ эхийн сүүгээр хооллодог эсвэл хооллохыг хүсч байгаа бол:] Таньд хүүхдээ эхийн сүүгээр хооллож эхлэх талаар эмнэлгийн ажилтнаас санал болгосон уу?[хэрэв “Тийм” бол:] Төрснөөс хойш хэр удаан хугацааны дараа тусламж санал болгосон бэ? _________________________________________________________

Тийм Үгүй

1-2 цагийн доторТийм Үгүй Эхийн сүүгээр

хооллодоггүй

3д. Дүгнэлт: Төрснөөс хойш 1-2 цагийн дотор тусламж санал болгосон.

Тийм Үгүйболомжгүй

P 8

40


Хэрэв эхийн сүүгээр хооллохыг хүсээгүй/ сүү хангалтгүй бол боломжгүй гэж тэмдэглэнэ

4. [Хэрэв эхийн сүүгээр хооллодог эсвэл хооллохыг хүсдэг бол:]Таньд эмнэлгийн ажилтан хөхөө гараар хэрхэн саахыг зааж үзүүлсэн үү?[Хэрэв “Үгүй” гэж хариулсан бол асуулт 6 руу шилж]

Тийм Үгүй Тусламж

хүссэн, Гэхдээ үзүүлэхийг хүсээгүй

Эхийн сүүгээр хооллодоггүй

E 7

5. [Хэрэв эхийн сүүгээр хооллодог эсвэл хооллохыг хүсдэг бол:]Та хөхөө гараар хэрхэн саадгаа харуулах боломжтой юу?[Тайлбар: Ярилцагчаас хөхөө гараар хэрхэн саахыг үзүүлэхдээ өөрийн хөх эсвэл хөхний модель ашиглах эсэхийг тодруулж асуу. Хэрэв заасан мэдээллийг санаж байвал дарааллаар нь хэлнэ үү ? ]______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________Хариулт: (2 зөв хариулт хангалттай)

Сүүний гаралтыг дэмжих (тайван байх, массаж хийх , дулаан байх, хүүхдийнхээ тухай бодох, г.м.)

Хурууны байрлал (эрхий хуруу болон бусад хуруу) хөхний нөсөөт хэсгийн ар талаас “С “ байрлалаар барина.

Хөхийг зөөлөн шахаж, суллаж саана. хөхийг тойруулан гарын байрлалыг сольж саана.

[Тайлбар: ярилцагч дээрх тодорхойлолтын дагуу хэлэхгүй байж болно, гэхдээ хангалттай ойлголт өгөх ёстой.]

Хангалттай (2):Тийм Үгүй

Эх тайлбарлахыг хүсээгүй

Эхийн сүүгээр хооллодоггүй

E 8

6. Таньтай эмнэлгийн хэн нэгэн ажилтан хүүхдийг хүссэн үед нь хөхүүлэх (эсвэл саасан сүүгээр хооллох) талаар ярилцсан уу? _______________________Хариулт: Өдөр шөнийн аль ч цагт 8-аас доошгүй удаа хөхүүлнэ.

Хоногт 8-аас доошгүй удаа гэж хэлсэн:

Тийм Үгүй эхийн сүүгээр


E 9

7. [Хэрэв эхийн сүүгээр хооллодог эсвэл хооллохыг хүсдэг бол:]Таньтай хэн нэгэн эмнэлгийн ажилтан хөхний сүүгээ хэрхэн аюулгүй сааж, хадгалах талаар ярилцсан уу? Хэрэв тийм бол, тэд энэ тухай юу гэж хэлсэн бэ?____________________________________________________________Хариулт: (2 зөв хариулт хангалттай):

Хөхөө саахын өмнө гараа бүлээн усаар савандаж сайтар угаана. Хөхний сүүг сэрүүн газар хадгална.

тагтай цэвэр саванд хадгална.[Талархал илэрхийлээд ярилцлагыг дуусгана.]

Хангалттай (2):Тийм Үгүй Эхийн сүүгээр


E 10

8. (Хэрвээ хөхний саалтуур ашиглаж сүүгээ саадаг бол) Таньтай эмнэлгийн ажилтан хөхний саалтуурыг хэрхэн аюулгүй ашиглах талаар ярилцсан уу?

Тийм Үгүй E 13

41


9. [Хэрэв эхийн сүүгээр хүүхдээ хооллох төлөвлөгөөгүй бол:]Танийг эмнэлэгт байх хугацаанд эмнэлгийн ажилтан хүүхдийнхээ хоолыг хэрхэн бэлтгэж, хооллох талаар зааж өгсөн үү?Хэрвээ тийм бол, Таньд ямар мэдээлэл өгч, ямар тусламж үзүүлсэн бэ?

__________________________________________________________Хариулт – (2 зөв хариулт хангалттай):

Хөхний сүүнээс бусад сүүн тэжээлийг хэрхэн сонгох талаар Орон нутагтаа олдоцтой сүүн тэжээлийг хэрхэн бэлтгэх

талаар Хоолны хэрэгслийг цэвэр байлгах болон хоол тэжээлийг

хадгалах талаарХхүүхдийг хооллохдоо хэрхэн тохиромжтой байрлуулах

Хангалттай тайлбарлаж өгсөн

Тийм Үгүй Эхийн сүүгээр

хооллодоггүйХэрэв ээжид санал болгосон боловч өөрөө тусламж авахаас татгалзсан бол “Тийм” гэж тэмдэглэнэ

E 14

Цаг зав гарган асуултанд хариулсанд маш их баярлалаа.

Хавсралт 9

Үнэлээчийн нэр :……………………………….

Эрүүл мэндийн байгууллаггын нэр: ...........................................

Тасаг/ нэгжийн нэр: ...........................................

Он, сар, өдөр:.............................., цаг:...............

Жирэмсэн эмэгтэйтэй хийх ярилцлага (№.......)

Заавар: Ярилцлагыг 32-оос дээш долоо хоногтой жирэмсэн эмэгтэйчүүдтэй хийх бөгөөд тухайн эмнэлэгт болон өөр бусад эмнэлэгт 2-оос доошгүй удаа жирэмсний хяналтанд үзүүлсэн байх шаардлагатай. Ярилцага өгөхийг зөвшөөрсөн тохиолдолд авах ба нууцыг хадгална.

42


1а Та жирэмсний хэдэн 7 хоногтой вэ? (хэрэв 32 долоо хоногоос доош хугацаатай жирэмсэн бол ярилцлага хийхгүй)

.......... долоо хоног

1б Энэ жирэмслэлтийн хугацаанд та хэдэн удаа эрүүл мэндийн үзлэгт хамрагдсан бэ? (хэрэв жирэмсний хяналтанд 2-оос доош удаа үзүүлсэн эсвэл эмнэлэгт 4-өөс доош хоног хэвтэж байгаа бол ярилцлага хийхгүй.)

......... удаа

......... хоног

Одоо би таньтай хүүхдийн асаргаа болон хооллолтын талаар ярилцана

2 Жирэмсний хяналтын хугацаанд ЭМА таньтай хүүхдийг эхийн сүүгээр хооллох талаар ярилцсан уу? Эсвэл ямар нэгэн сургалт болон бүлгийн ярилцлага санал болгосон уу? (төлбөргүй сургалт хамаарна)

Хэрвээ санал болгосон бол та тухайн сургалт / бүлгийн ярилцлагад оролцсон уу? Тийм Үгүй санал болгоогүй

Ярилцсан эсвэл санал болгосон

тийм үгүйЗөвхөн тараах материал өгсөн

Е1

3а ЭМА таньтай хүүхдээ төрүүлсний дараа нэн даруй арьс арьсаар шүргэлцүүлэхийн ач холбогдлын талаар ярилцсан уу? Хэрэв ярилцсан бол таньд юу гэж хэлсэн бэ? (шаардлагатай бол тодруулж асууна)

_____________________________________________________Хариулт (2 зөв хариулт хангалттай):

Хүүхдийг дулаан байлгана Эх, хүүхэд 2-ыг тайвшруулна

Эх үрийн холбоо сайжирна Хүүхэд хөхөө хөхөхийг идэвхжүүлнэ

Эрт амална Амьсгал болон зүрхний цохилтыг тогтворжуулна..


ямар нэгэн юм хэлээгүй

санахгүй байна

3б ЭМА таньтай төрсний дараа эх хүүхэд 2 хамт байх яагаад чухал болох талаар ярилцсан уу? (шаардлагатай бол тодруулж асууна)

____________________________________________________________Хариулт (2 зөв хариулт хангалттай):

Хүүхэд ээжийгээ танина. Эх хүүхдийн харьцаа сай-

жирна

Хүүхдээ хүссэн үед нь хөхүүлнэ. Халдварын эрсдэлийг бууруулна

Хүүхдээ тайвшруулж чадна Хариу урвалыг мэдэрнэ




3в ЭМА таньд хүүхдээ эхийн сүүгээр хооллохын ач холбогдлын талаар ярьж өгсөн үү? ЭСВЭЛ та өөрөө мэдэж байсан уу? Хэрэв тийм бол тэд энэ талаар юу гэж хэлсэн бэ?(Ээжийн хэлсэн хариултыг тэмэдэглэнэ үү ?)

1._____________________________________________________


ямар нэгэн юм 43

2.___________________________________________________ хэлээгүй санахгүй байна

3г ЭМА таньтай хүүхдээ эхийн сүүгээр хэрхэн амжилттай хооллох аргын талаар ярилцаж, дадлага хийлгэсэн үү? (ЭМА-ны хэлсэн зөвлөмжүүдийг тэмдэглэнэ үү)Хариулт (3 зөв хариулт хангалттай):

Эхний 6 сар хүүхдээ ус болон өөр хоол, шингэн өгөхгүйгээр эхийн сүүгээр дагнан хооллоно. Хүүхдийг хөхүүлэхдээ зөв байрлуулж, эхийн хөхийг зөв үмхүүлэх талаар ЭМА зааж / хэлж өгсөн Хүүхдийг төрмөгц эхний 1 цагийн дотор ангир уургийг амлуулах

хэрэгтэй

Эхний өдрүүдэд эхийн сүүгээр тогтмол хооллох хэрэгтэй

Хүүхдийг хүссэн үед нь хөхүүлнэ

Хүүхдийг 6 сар хүрмэгц нэмэгдэл хоол өгч эхлэх бөгөөд үргэлжлүүлэн 2 нас хүртэл нь эхийн сүүгээр хооллоно

Бусад

__________________________________________________________________________________________________________




3д Хэрэв эх хүүхдээ эхийн сүүгээр хооллохгүй гэж шийдвэр гаргасан байвал тухайн эмэгтэйгээс асууна. Таньтай ЭМА Хүүхдээ эхийн сүүгээр хооллоогүйн улмаас үүсэх эрсдэлүүд болон сүүн тэжээлийг хэрхэн аюулгүй хэрэглэх талаар ярилцсан уу?_____________________________________________________Хариулт (2 зөв хариулт хангалттай):

Эхийн сүүгээр хооллоогүй хүүхэд уушигны хатгалгаа, хоол боловсруулах

замын эмгэг болон таргалалтад өртөх эрсэл нэмэгддэг

Хүүхдэд тохирсон сүүн тэжээлийг сонгож аюулгүй бэлтгэж өгөх нь маш чухал.




3е Дүгнэлт: Асуулгад оролцогч нь ЭМА-наас мэдээллийг авч ярилцсан байдал нь багадаа 3 удаа эргэн ярилцаж байсан байх. (5a-5e хүртэл).

Тийм Үгүй Е2

44

Хавсралт 10

- үнэлгээ: Ярилцлагын нэгтгэх хуудас

Эмнэлгийн байгууллагын нэр он,сар,өдөр: __________________________________________- Ажилчдын сургалтАлбан хаагчид нярай хүүхдийг хооллох хангалттай мэдлэг, ур чадвартай, дадалтай байна.Хамрах хүрээ II.А. Ярилцлагыг эмч,эмнэлэгийн ажилчдаас авна II.Б.Ярилцлагыг эмнэлгийн бус мэргэжилтэй ажилчдаас авна.

Ярилцлага эмнэлэгийн албан хаагчид: санамсаргүй түүврийн аргаар сонгогдсон эмнэлгийн албан хаагч:

Т 1

Эхийн сүүгээр хооллолтыг дэмжэх талаар 4 асуултын 3 нь зөв хариулсан байна: [Y =тийм, N = үгүй, 0 = огт хариулаагүй]

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20

Нийт: ___ аас ___:

___%

IIA5Д

Ярилцлага эрүүл мэндийн албан хаагчид: санамсаргүй түүврийн аргаар сонгогдсонэмнэлгийн бус мэргэжилтэй ажилтнууд:

Т 2Хүүхдийг эхийн сүүгээр хооллоход үзүүлж байгаа дэмжлэгээс 3-ыг дурдсан байна : [Y = тийм, N = үгүй, 0 = огт хариултгүй]

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

Нийт: ___ аас ___:

___%II 4Д

45

- Эхчүүдийн мэдлэг хандлагаЭхийн сүүгээр хооллохын ач холбогдлын талаар жирэмсэн эмэгтэй болон тэдний гэр бүлийнхэнтэй ярилцана.

Ярилцлагыг жирэмсэн эмэгтэйтэй хийсэн байна: “ Г” санамсаргүй түүврийн аргаар сонгогдсон жирэмсэн эмэгтэй:

Е 1

Эмнэлгийн ажилтан төрөхийн өмнөх тусламж үйлчилгээний талаар, хүүхдийг эхийн сүүгээр хооллох талаар зөвлөж ярилцсан уу? эсвэл ямар нэг бүлгийн ярилцлага санал болгосон уу?

[Y = тийм, N = үгүй, 0 = огт хариултгүй]

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

11 12 13 14 15 16 17 18 19 20

Нийт: ___аас ___:

___%

IIГ 2

Е 2

Асуулганд оролцогч нь ЭМА-аас багадаа гурван сэдвээр эргэн ярилцаж байсан эсэх :

[Y = тийм, N = үгүй, 0 = огт хариулаагүй]

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

11 12 13 14 15 16 17 18 19 20

Нийт: ___ аас ___:

___%

IIГ 3Д

Эхчүүдэд хүүхдийг эхийн сүүгээр хооллоход тохиолддог нийтлэг бэрхшээлийг шийдвэрлэхэд дэмжлэг үзүүлсэн

Ярилцлагыг төрсөн ээжтэй хийсэн байна. “В” санамсаргүй түүврийн аргаар сонгогдсон төрсөн ээжээс авна. 9

E 3

Хүүхдийг эхийн сүүгээр хооллоход эмнэлгийн ажилтан тусламж үзүүлсэн, төрсний дараа 6 цагийн дотор тусламж дэмжлэг үзүүлсэн байна :

[Y = тийм, N = үгүй, 0 =алагссан (эхийн сүүгээр хооллодоггүй эсвэл хариулаагүй)]

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20

Нийт: ___ аас ___: ___%

10 IIВ 8Д

E 4

Эх хүүхдийг зөв хөхүүлэх, зөв байрлалд хөхүүлэх аргуудыг мэддэг байх ёстой

[Y = тийм, N = үгүй, 0 = алагссан (эхийн сүүгээр хооллолдоггүй эсвэл хариулаагүй)]

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20

Нийт: ___ аас ___: ___%

IIВ 9Д

E 5 Хамгийн багадаа 2 сэдвээр эргэн ярилцаж зөвлөлдсөн байна.

[Y = тийм, N = үгүй, 0 = алагссан (эхийн сүүгээр хооллодоггүй эсвэл хариулаагүй]

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

Нийт: ___аас ___: ___%

IIВ 10Д

46

11 12 13 14 15 16 17 18 19 20

E 6

Таныг хөхөө гараараа хэрхэн сааж байгаад эмнэлгийн ажилтан болон хэн нэгэн үнэлгээ хийсэн үү ?:

[Y = тийм, N = үгүй, 0 = алгассан (эхийн сүүгээр хооллодоггүй эсвэл хариулаагүй)]

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

11 12 13 14 15 16 17 18 19 20

Нийт: ___ аас ___: ___%

IIВ 11

Ярилцлагыг асаргаа халамж шаардсан хүүхдийн ээжтэй хийсэн байна. “Г”санамсаргүй түүврийн аргаар сонгогдсон төрсөн ээжээс авна

E 7

Эх хөхөө гараараа хэрхэн саах талаар заалгасан эсвэл заалгахыг хүсээгүй эсэх:

[Y = тийм эсвэл тусламж хүсээгүй, N = үгүй, 0= хөхүүлдэггүй болохоор алгассан, хөхүүлэхээр төлөвлөж байгаа, хариулаагүй]

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

Нийт: ___ аас ___: ___%

IIГ4

E 8

Эх хөхөө гараараа хэрхэн сааж байгааг дүрслэн үзүүлсэн байна.[Y = тийм, N = үгүй, 0= хөхүүлдэггүй болохоор алгассан, хөхүүлэхээр төлөвлөж байгаа, хариулаагүй]

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

Нийт: ___ аас ___: ___%

IIГ5

E 9

24цагт 8-с дээш удаа буюу хүссэн үедээ хүүхдээ хооллох хэрэгтэй талаар ярилцсан байна:

[Y = тийм, N = үгүй, 0= хөхүүлдэггүй болохоор алгассан, хөхүүлэхээр төлөвлөж байгаа, хариулаагүй]

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

Нийт: ___ аас ___: ___%

IIГ 6

E 10Эхтэй хөхний сүүгээ хэрхэн аюулгүй сааж, хадгалах талаар ярилцсан байна: [Y = тийм, N = үгүй, 0= хөхүүлдэггүй болохоор алгассан, хөхүүлэхээр төлөвлөж байгаа, хариулаагүй]

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

Нийт: ___ аас ___: ___%

IIГ 7

E 11

Эхтэй хөхний саалтуурыг хэрхэн аюулгүй ашиглах талаар ярилцсан байна. (хэрэв саалтуур хэрэглэдэг бол):

[Y = тийм, N = үгүй, 0= хөхүүлдэггүй болохоор алгассан, хөхүүлэхээр төлөвлөж байгаа, хариулаагүй]

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

Нийт: ___ аас ___: ___%

IIГ 8

Эхийн сүүгээр хооллодоггүй ээжид аюулгүй зөв хооллолтын талаар өгсөн мэдлэг.

Ярилцлагыг эхийн сүүгээр хүүхдээ хооллодоггүй төрсөн ээжтэй хийнэ. “В” санамсаргүй түүврийн аргаар сонгогдсон төрсөн ээжээс авнаE 12 Эхийн сүүнээс өөр сүүн тэжээл, эхэд тохиромжтой шийдвэр гаргахад нь туслаж ярилцсан эсвэл мэдээлэл

авахыг хүсээгүй эсэх:

[Y = тийм, N = үгүй, 0 = хөхүүлээгүй болохоор алгассан эсвэл хариулаагүй]

Нийт: ___ аас ___: ___%

IIВ 14Д

47

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20

E 13

Эмнэлгийн ажилтан ээжид сүүн тэжээлийг яаж бэлтгэх, хүүхдээ хэрхэн хооллох талаар хангалттай тайлбарлаж зааж үзүүлсэн , ээж тайлбар, мэдээлэл авахыг хүсээгүй эсэх: [Y = тийм эсвэл тусламж хүсээгүй, N = үгүй, 0 = хөхүүлээгүй болохоор алгассан эсвэл хариулаагүй]

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20

Нийт: ___ аас ___: ___%

IIВ 15Д

Ярилцлагыг асаргаа халамж шаардсан хүүхдийн ээжтэй хийсэн байна. “Г”санамсаргүй түүврийн аргаар сонгогдсон төрсөн ээжээс авна

E 14

Эмнэлийн ажилтан ээжид сүүн тэжээлийг яаж бэлтгэх, хүүхдээ хэрхэн хооллох талаар хангалттай тайлбарлаж зааж үзүүлсэн , ээж тайлбар, мэдээлэл авахыг хүсээгүй эсэх: [Y = тийм эсвэл тусламж хүсээгүй, N = үгүй, 0 = хөхүүлээгүй болохоор алгассан эсвэл хариулаагүй]

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

Нийт: ___ аас ___: ___%

IIГ 9

Ээжүүдтэй угж, саатуулах хөхөлт хэрэглэхэд гарах эрсдэлийн талаар зөвлөлдсөн байна.

Ярилцлагыг төрсөн ээжтэй хийсэн байна. “В” санамсаргүй түүврийн аргаар сонгогдсон төрсөн ээжээс авна. Үр дүн тайлал

E 15

Хүүхэд хооллох олон аргын талаар мэдээлэл авсан мөн хэрэглэхэд гарах эрсдлийн талаар ярилцсан байна :

Y = тийм, N = үгүй, 0 = саасан сүү болон өөр сүүн тэжээл өгөөгүй, хариулаагүй]

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20

Нийт: ___ аас ___: ___%

IIВ16

E 16

Саатуулах хөхөлт, угжнаас эхийн сүүгээр хооллох нь илүү гэдгийг зөвлөж мэдээлэл өгсөн эсэх: [Y = тийм, N = үгүй, 0 = хариулаагүй]

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20

Нийт: ___ аас ___: ___%

IIВ17

Хүүхдийг хүссэн үед нь хооллох талаар зөвлөсөн эсэх.

4 Ярилцлагыг төрсөн ээжтэй хийсэн байна. “В” санамсаргүй түүврийн аргаар сонгогдсон төрсөн ээжээс авна. Үр дүн тайлал

E 175 Хүүхэд өлсөж байгаа шинж тэмдгээс багадаа 2-ыг хариулна: [Y = тийм, N = үгүй, 0 = мэдээлэл авахыг хүсээгүй эсвэл хариулаагүй]

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20

Нийт: ___ аас ___: ___%

IIВ 18

E 18 6 Хүүхдээ хэдэн удаа, ямар хугацаатай хооллох талаар зөвлөж ярилцсан эсэх:

7 [Y = тийм, N = үгүй, 0 = мэдээлэл авахыг хүсээгүй эсвэл хариулаагүй]

Нийт: ___ аас ___: ___%

IIВ 19

48

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20

Эмнэлгээс гарсны дараах тусламж, үйлчилгээний талаарх мэдээлэл

- Ярилцлагыг төрсөн ээжтэй хийсэн байна. “В” санамсаргүй түүврийн аргаар сонгогдсон төрсөн ээжээс авна.

1)19

Гэртээ гарсны дараа шаардлагатай тусламж үйлчилгээг хаанаас, хэрхэн авах талаар өгсөн мэдээллээс нэгийг дурьдсан байна : [Y = тийм, N = үгүй, , 0 = хариулаагүй,]

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20

Нийт : ___ аас ___ хариулт өгөөгүй ээжүүдийн ___%

IIВ 20Д

- ДадлагаТөрсний дараа аль болох хурдан амлуулж арьс, арьсаар шүргэлцүүлэхэд эхэд дэмжлэг үзүүлнэ.

Ярилцлагыг төрсөн ээжтэй хийсэн байна. “В”

P1

Санамсаргүй түүврийн аргаар сонгогдсон төрөх замаар эсвэл кесверо хагалгаагаар ерөнхий мэдээ алдуулалтгүй төрсөн ээжээс авсан байна. Төрсний дараа шууд буюу 5 минутын дотор хүүхдийг эхэд өгсөн эсвэл эрүүл мэндийн шалтгаанаас эхэд хүүхдийг өгөөгүй талаар тайланд бичсэн эсэх.

[Y = тийм, N = үгүй, 0 = кесверо хагалгаагаар ерөнхий мэдээ алдуулалттай төрсөн болохоор алгассан эсвэл хариулаагүй]

1 .2 3 4 5 6 7 8 9 10

11 12 13 14 15 16 17 18 19 20

Нийт: ___ аас ___: ___%

IIВ 2Д

P2

Санамсаргүй түүврийн аргаар сонгогдсон кесверо хагалгаагаар ерөнхий мэдээ алдуулалттай төрсөн ээжээс авсан байна. Эх мэдээ оронгуут хэдэн минутын дотор хүүхдийг эхэд өгсөн эсвэл эрүүл мэндийн шалтгаанаас эхэд хүүхдийг өгөөгүй талаар тайланд бичсэн эсэх.

[Y = тийм, N = үгүй, 0 = кесверо хагалгаагаар ерөнхий мэдээ алдуулалттай төрөөгүй болохоор алгассан эсвэл хариулаагүй]

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

11 12 13 14 15 16 17 18 19 20

Нийт: ___ аас ___: ___%

IIВ 3Д

49

P3

Санамсаргүй түүврийн аргаар сонгогдсон ээжээс авна:Хүүхдийг төрөнгүүт арьс, арьсаар нь шүргэлцүүлж эхний удаад багадаа 60 минутын дараа зогсоосон, эсвэл эхийн хүсэлтээр, эсвэл эрүүл мэндийн шалтгаанаар гэдгийг тайланд бичсэн эсэх:

[Y = тийм, N = үгүй, 0 = хариулаагүй]

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

11 12 13 14 15 16 17 18 19 20

Нийт: ___ аас ___: ___%

IIВ 4Д

P 4

Санамсаргүй түүврийн аргаар сонгогдсон ээжээс авна:Тайланд хүүхэд хөхөө хөхөх гэж байгаа шинж тэмдгийг зааж, туслалцаа үзүүлэх талаар санал болгосон талаар бичсэн эсэх.

[Y = тийм, N = үгүй, 0 =тусламж хүсээгүй эсвэл хариулаагүй]

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

11 12 13 14 15 16 17 18 19 20

Нийт: ___ аас ___: ___%

IIВ 5

Ярилцлагыг асаргаа халамж шаардлагатай хүүхдийн ээжтэй хийсэн байна.

P 5

Санамсаргүй түүврийн аргаар сонгогдсон асаргаа халамж шаардлагатай хүүхэдтэй эхээс авна: Тайланд эх хүүхдийг арьс, арьсаар шүргэлцүүлсэн. Хэрэв ямар нэг шалтгаан болон ажилтны алдаанаас болоод эх хүүхдийг арьс, арьсаар шүргэлцүүлж чадаагүй бол тайлбарыг тодорхой бичнэ.

[Y = тийм , N =тодорхой шалтгаан байгаагүй, 0 = хариулаагүй]

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

Нийт: ___ аас ___: ___%

IIГ 1В

Эх, хүүхэд 24 цагийн туршид үргэлж хамт байна Ярилцлагыг төрсөн ээжтэй хийсэн байна. Санамсаргүй түүврийн аргаар сонгогдсон төрсөн ээжээс авна.

P 6

Тайланд төрснөөс хойш эх, хүүхэд үргэлж хамт байсан. Хэрэв ямар нэгэн шалтгааны улмаас тусдаа байсан бол тодорхой тайлбар бичнэ. [Y = тийм, N = үгүй, 0 = хариулаагүй]

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20

Нийт: ___ аас ___: ___%

IIВ 7 Д

Нярайд эхийн сүүнээс өөр сүүн тэжээл, шингэн өгөхгүй.2) Санамсаргүй түүврийн аргаар сонгогдсон хүүхдээ хөхүүлдэг ээжээс авна :Тайланд хүүхэд зөвхөн эхийн сүүгээр

хооллодог, ямар нэг шалтгааны улмаас өөр зүйл хэрэглэдэг талаар тодорхой бичнэ: Нийт: ___ аас ___:

3) IIВ 13Д

50

[Y = зөвхөн эхийн сүү, тодорхой шалтгааны улмаас өөр зүйл хэрэглэдэг. N = тодорхой шалтгаангүй сүүн тэжээл болон бусад шингэн хэрэглэдэг. 0 = эхийн сүүгээр хооллодоггүй болохоор алгассан эсвэл

хариулаагүй]

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20

___%

Ярилцлагыг асаргаа халамж шаардлагатай хүүхдийн ээжтэй хийсэн байна.

P 8

Төрснөөс хойш 1-2 цагийн дотор хүүхдээ хооллоход тусламж санал болгосон мөн эхийн сүүгээр хооллохоор төлөвлөж байгаа, эх хөхөө сааж хүүхдээ хооллох талаар тайланд бичнэ:

[Y = тийм, N = үгүй, 0 = хөхүүлэх боломжгүй, хөхүүлэхээр төлөвлөж байгаа, эрүүл мэндийн шалтгаан, эсвэл хариулаагүй]

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

Нийт: ___ аас ___: ___%

IIГ 3Д

Ном зүй:

1. Эрүүл мэндийн тухай хууль 2011-05-052. Эрүүл мэндийн туслэмж үйлчилгээний тухай хууль 2016-04-223. Нялх, балчир хүүхдийн хүнсний тухай “Монгол Улсын Хууль” 2017-05-124. Хүн амын хоол тэжээлийн үндэсний хөтөлбөр (2016-2025)5. М. Оюунбилэг “ Хүүхдээ хөхөөр хооллохын учир” 19956. М. Оюунбилэг, Ж. Бамжаргал “Эхчүүдийг хүүхдээ хөхүүлэхийг дэмжихийн учир” 20127. Б. Бира, Ц. Сарантуяа, Ж. Батжаргал ....”Нийгмийн эрүүл мэндийн хоол судлал” 20128. Нялхас, бага насны хүүхдийн хооллолтын зөвлөгөө (сургагч багшийн гарын авлага)20099. Олон нийтэд түшиглэсэн нялх, бага насны хүүхдийн хооллолтын зөвлөгөө (сургагч багшийн гарын авлага)201710. Хүүхдэд ээлтэй эмнэлгийн үнэлгээний гарын авлага 201111. Эрүүл мэндийн байгууллагын магадлан итгэмжлэх шалгуур үзүүлэлтээр үнэлгээ хийх аргачлал 201412. Монгол улсын хүн амын хоол тэжээлийн байдал (үндэсний V судалгааны тайлан) 201713. Эхийн сүү орлуулагч бүтээгдэхүүний импорт, худалдаа, хэрэглээ (судалгааны тайлан) 201714. Innocenti Declaration on the protection, promotion and support of breasfeeding. New York: United Nations Children’s Fund; 1991

(http://www.who.int/about/agenda/health_development/events/innocenti_ declaration_1990.pdf, accessed 7 September 2018).15. International Code of Marketing of Breast-milk Substitutes. Geneva: World Health Organization; 1981

(http://www.who.int/nutrition/publications/code_english.pdf, accessed 7 March 2018).16. The International Code of Marketing of Breast-Milk Substitutes – 2017 update: frequently asked questions. Geneva: World Health

Organization; 2017 (http://apps.who.int/iris/bitstream/10665/254911/1/WHO-NMHNHD-17.1-eng.pdf?ua=1, accessed 7 March 2018).17. WHO. Code and subsequent resolutions (http://www.who.int/nutrition/netcode/ resolutions/en/, accessed 7 March 2018).18. Implementation guidance: Protecting, promoting and supporting breastfeeding in facilities providing maternity and newborn services: the

revised BABY-FRIENDLY HOSPITAL INITIATIVE 2018/ UNICEF, WHO/

51

19. Victora CG, Bahl R, Barros AJ, França GV, Horton S, Krasevec J et al. Breastfeeding in the 21st century: epidemiology, mechanisms, and lifelong effect. Lancet. 2016;387(10017):475–90. doi:10.1016/S01406736(15)01024-7.

20. Guideline: protecting, promoting and supporting breastfeeding in facilities providing maternity and newborn services. Geneva: World Health Organization; 2017 (http://apps.who.int/iris/bitstre am/10665/259386/1/9789241550086-eng.pdf?ua=1, accessed 7 March 2018).

21. Standards for improving quality of maternal and newborn care in health facilities. Geneva: World Health Organization; 2016 (http://apps.who.int/iris/bitstream/10665/249155/1/9789241511216-eng.pdf?ua=1, accessed 7 March 2018).

22. Guidelines on optimal feeding of low birth-weight infants in low- and middle-income countries. Geneva: World Health Organization; 2011 (http://www.who.int/maternal_child_adolescent/ documents/9789241548366.pdf?ua=1, accessed 7 March 2018).

23. WHO recommendations: intrapartum care for a positive childbirth experience. Geneva: World Health Organization; 2018 (http://apps.who.int/iris/bitstream/10665/260178/1/9789241550215-eng.pdf, accessed 7 March 2018).

24. World Health Organization, United Nations Children’s Fund. Global strategy for infant and young child feeding. Geneva: World Health Organization; 2003 (http://apps.who.int/iris/ bitstream/10665/42590/1/9241562218.pdf, accessed 7 March 2018).

25. United Nations Children’s Fund. UNICEF data: monitoring the situation of children and women. Access the data: infant and young child feeding (http://data.unicef.org/topic/nutrition/infant-and-young-childfeeding/, accessed 7 March 2018).

52

алхам... · web viewМонгол Улсын хэмжээнд 1992-2007 онд хот...

Documents