Беларусь ва ўмовах рэфармавання грамадска-палітычнага і сацыяльна-

эканамічнага жыцця

Перыяд Эканоміка Грамадска-палітычнае

жыццёАдліга(1953-1964 гг.)

Застой(1965-1984 гг.)

Перабудова(1985-1991 гг.)

Адліга. ЭканомікаРысы эканамічнага развіцця:1. Развіццё лёгкай прамысловасці.2. Развіццё жылёвага будаўніцтва.

Адліга. Эканоміка3. Змены ў с/г:• Павышэнне закупачных коштаў;• Павелічэнне забеспячэння калгасаў тэхнікай;• Павышэнне аплаты працы, пенсіі, пашпарты калгаснікам.

Але!

Праявы валюнтарызму.

Адліга. Грамадска-палітычнае жыццё

• ХХ з’езд – асуджэнне культа асобы;• Частковая рэабілітацыя;• План пастраення камунізма да 1980 г.;• Антырэлігійная кампанія і г.д.

На тэрыторыі Беларусі – Першы сакратар ЦК КПБ К. Т. Мазураў.

Застой. Эканоміка

1. Фарміраванне індустрыяльнага грамадства: НТР, урбанізацыя і г.д.

2. Запавольваюцца тэмпы эканамічнага развіцця.

Застой. Грамадска-палітычнае жыццё

1. Кансервацыя існуючага ладу;

2. Стабільнасць. У Беларусі было лепш, бо ў 1965-1980 гг. – Першы сакратар ЦК КПБ П. М. Машэраў.

Перабудова. Эканоміка

1. Курс на паскарэнне сацыяльна-эканамічнага развіцця.

2. Захаванне камандна-адміністратыўнай сістэмы, дзяржаўнай уласнасці.

Перабудова. Грамадска-палітычнае жыццё

1. Галоснасць.2. Пачатак крытыкі

аднапартыйнай сістэмы.3. Пачатак фарміраванне

шматпартыйнасці.

Грамадска-палітычнае жыццё ў другой палове 1950-х – першай палове

1960-х гг.

Рэабілітацыя

1956 г. – пачалася актыўная рэабілітацыя, але рэабілітавалі не ўсіх.Не рэбілітаваны Жылуновіч, Ігнатоўскі, Лёсік, Ластоўскі.1956-1961 гг. – Вярхоўны суд БССР разгледзеў звыш 30 тыс. спраў пра 50 тыс. чалавек, рэабілітаваны 40 тыс.

Дэмакратызм vs. Кансерватызм

Больш паўнамоцтваў Саветам:o1957-58 – імкненне пашырыць

дзейнасць людзей у Саветах, стварэнне розных камісій.

oСкліканне нарадаў па важнейшых пытаннях развіцця народнай гаспадаркі, сходаў працоўных калектываў.

Але!• Саветы – пад наглядам партыі.• Выбары ў Саветы –

безальтэрнатыўныя.

Дэмакратызм vs. Кансерватызм

Больш паўнамоцтваў савецкім рэспублікам:oПашырыліся заканадаўчыя правы савецкіх

рэспублік: маглі стварыць свае грамадзянскі, крымінальны і працэсуальны кодэкс;

oЗначная частка радпрыемстваў перададзена ўрадам рэспублік;

oПрава вырашаць пытанні краёвага будаўніцтва.

Але!Усе найбольш важныя пытанні вырашаліся ў Маскве.

Дэмакратызм vs. Кансерватызм

Адліга на вёсцы:Адмена абавязковага мінімуму выпрацоўкі працадзён у калгасах.

Але!Скарачэнне асабістых надзелаў у кан. 1950-х – пачатку 1960-х гг.

Дзейнасць кампартыі

• 1961 г. – Курс на будаўніцтва камунізма, сацыялістычнае спаборніцтва (рух за камуністычную працу).

1962 г. – у ім удзельнічала амаль 400 тыс. чалавек. Але хутка згасла.

• 1962 – рэарганізацыя органаў кампартыі (прамысловыя і сельскія). У 1964 г. адменена.

Дзейнасць грамадскіх арганізацый: камсамол

1. Павелічэнне колькаснага складу.2. Захаванне ідэалагічнай функцыі.3. Актыўная праца на будоўлях

(Салігорскі калійны камбінат, Полацкі нафтаперапрацоўчы завод і г.д.)

4. Праца на цаліне.

Дзейнасць грамадскіх арганізацый: прафсаюзы

– Заахвочванне працоўных на сацыялістычнае спаборніцтва.

₊ Павышэнне ролі ў ахове працы: забарона звальняць рабочых і служачых без згоды прафсаюза.

Адносіны да рэлігіі

Дзеянні ўлад:• Зачынялі храмы і манастыры (у

праваслаўных застаўся толькі Жыровіцкі);• Скарачалі колькасць святароў;• Руйнавалі цэрквы:

Мікалаеўскі сабор (Віцебск);Дабравешчанская царква ХІІ ст.

(Віцебск) – зараз адбудавана;Фара Вітаўта (Гродна).

1954 г. – закон “Аб стане і мерах паляпшэння навукова-атэістычнай прапаганды ў рэспубліцы”.

Кіраўніцтва БССР

1956-1965 гг. – Першы сакратар ЦК КПБ К. Т. Мазураў.