1.Йўқлама қилиш 2. 3. 4. : 3, 7; : 1, 2. 5....

15
Мавзу: ЮРИДИК ШАХСЛАРНИНГ МОЛ-МУЛК СОЛИҒИ ВА ЕР СОЛИҒИ 1.Йўқлама қилиш. 2.Маъруза мавзусини ѐздириш. 3.Дарснинг мақсади: Юридик шахсларнинг мол-мулк ва ер солиғини тўловчилар, солиқ солиш объекти,солиқ солинадиган базаси, солиқ имтиѐзлари, солиқни ҳисоблаб чиқариш ва ҳисоб-китобларни тақдим этиш ҳамда тўлаш тартибини тушунтириш. 4.Ахборот ресурс таъминоти: А: 1, 2, 3; Қ: 3, 7; И: 1, 2. 5.Дарснинг бориши. Дарсни тушунтириш. Муаммоли маъруза 6. Савол-жавоблар. Маъруза машғулотининг ўқитиш технологияси. Вақти – 2 соат Талабалар сони: 80-100 нафар Ўқув машғулотининг шакли Муаммоли маъруза Маъруза машғулотининг режаси 1.Юридик шахсларнинг мол-мулкига солинадиган солиқ. 2.Юридик шахслардан олинадиган ер солиғи. Ўқув машғулотининг мақсади: Мол-мулк ва ер солиғини тўловини тўловчилар, солиқ солиш объекти, солиқ базаси, солиқ имтиѐзлари, солиқ ставкаси, солиқ ҳисоблаш тартиби, солиқ ҳисоботи, солиқ тўлаш муддати тўғрисида билимларни ҳамда тўлиқ тасаввурни шакллантириш. Педагогик вазифалар: - мол-мулк ва ер солиғи жорий етилиш сабабларини тушунтиради; - мол-мулк ва ер солиғи тўловчилар билан таништириш; - мол-мулк ва ер солиғи ставкаларини айтиш; - мол-мулк ва ер солиғи бўйича имтиѐзларни тушунтириш; - мол-мулк ва ер солиғини ҳисоблаш ва тўлашни ўргатиш. Ўқув фаолиятининг натижалари: Талаба: - мол-мулк ва ер солиғи жорий этилиш сабабларини билади; - мол-мулк ва ер солиғи тўловчилар ни айтиб беради; - мол-мулк ва ер солиғи ставкаларини билиб олади; - мол-мулк ва ер солиғи бўйича имтиѐзларни тушунади; - мол-мулк ва ер солиғи ҳисоблашни ўрганади ва улар бўйича мисоллар келтиради. Таълим усуллари маъруза, инсерт, баѐн қилиш, кластер Ўқитиш воситалари Маърузалар матни, видео проектор, тарқатма материаллар, слайдлар. Ўқитиш шакли Жамоавий, гуруҳларда ишлаш. Таълим бериш шароити Видео проектор билан жиҳозланган аудитория Мониторинг ва баҳолаш Оғзаки сўров: тезкор-сўров.

Upload: others

Post on 28-Jun-2020

20 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: 1.Йўқлама қилиш 2. 3. 4. : 3, 7; : 1, 2. 5. 6.samqxi.uz/attachments/article/714/Ишланма... · 2016-05-12 · 2.Маъруза мавзусини ѐздириш

Мавзу: ЮРИДИК ШАХСЛАРНИНГ МОЛ-МУЛК СОЛИҒИ ВА ЕР СОЛИҒИ

1.Йўқлама қилиш.

2.Маъруза мавзусини ѐздириш.

3.Дарснинг мақсади: Юридик шахсларнинг мол-мулк ва ер солиғини

тўловчилар, солиқ солиш объекти,солиқ солинадиган базаси, солиқ имтиѐзлари,

солиқни ҳисоблаб чиқариш ва ҳисоб-китобларни тақдим этиш ҳамда тўлаш тартибини

тушунтириш.

4.Ахборот – ресурс таъминоти: А: 1, 2, 3; Қ: 3, 7; И: 1, 2.

5.Дарснинг бориши. Дарсни тушунтириш. Муаммоли маъруза

6. Савол-жавоблар.

Маъруза машғулотининг ўқитиш технологияси.

Вақти – 2 соат Талабалар сони: 80-100 нафар

Ўқув машғулотининг шакли Муаммоли маъруза

Маъруза машғулотининг режаси 1.Юридик шахсларнинг мол-мулкига

солинадиган солиқ.

2.Юридик шахслардан олинадиган ер солиғи.

Ўқув машғулотининг мақсади: Мол-мулк ва ер солиғини тўловини тўловчилар,

солиқ солиш объекти, солиқ базаси, солиқ имтиѐзлари, солиқ ставкаси, солиқ

ҳисоблаш тартиби, солиқ ҳисоботи, солиқ тўлаш муддати тўғрисида билимларни

ҳамда тўлиқ тасаввурни шакллантириш.

Педагогик вазифалар:

- мол-мулк ва ер солиғи жорий

етилиш сабабларини тушунтиради;

- мол-мулк ва ер солиғи тўловчилар

билан таништириш;

- мол-мулк ва ер солиғи

ставкаларини айтиш;

- мол-мулк ва ер солиғи бўйича

имтиѐзларни тушунтириш;

- мол-мулк ва ер солиғини

ҳисоблаш ва тўлашни ўргатиш.

Ўқув фаолиятининг натижалари:

Талаба:

- мол-мулк ва ер солиғи жорий этилиш

сабабларини билади;

- мол-мулк ва ер солиғи тўловчилар ни айтиб

беради;

- мол-мулк ва ер солиғи ставкаларини билиб

олади;

- мол-мулк ва ер солиғи бўйича имтиѐзларни

тушунади;

- мол-мулк ва ер солиғи ҳисоблашни ўрганади

ва улар бўйича мисоллар келтиради.

Таълим усуллари маъруза, инсерт, баѐн қилиш, кластер

Ўқитиш воситалари Маърузалар матни, видео проектор, тарқатма

материаллар, слайдлар.

Ўқитиш шакли Жамоавий, гуруҳларда ишлаш.

Таълим бериш шароити Видео проектор билан жиҳозланган аудитория

Мониторинг ва баҳолаш Оғзаки сўров: тезкор-сўров.

Page 2: 1.Йўқлама қилиш 2. 3. 4. : 3, 7; : 1, 2. 5. 6.samqxi.uz/attachments/article/714/Ишланма... · 2016-05-12 · 2.Маъруза мавзусини ѐздириш

Маъруза машғулотининг технологик харитаси.

Босқичлар,

вақти

Фаолият мазмуни

Ўқитувчи талаба

1-босқич.

Кириш

(10 мин.)

1.1.Мавзу, унинг мақсади, ўқув машғулотидан

кутилаѐтган натижалар маълум қилинади.

1.1. Эшитади, ѐзиб

олади.

2-босқич.

Асосий

(60 мин.)

2.1. Талабалар эътиборини жалб этиш ва

билим даражаларини аниқлаш учун тезкор

савол-жавоб ўтказади.

- мол-мулк ва ер солиғи қачон жорий

етилган?

- мол-мулк ва ер солиғи тўловчилар?

- мол-мулк ва ер солиғидан кимларга

имтиѐзлар мавжуд?

2.2. Ўқитувчи визуал материаллардан

фойдаланган ҳолда маърузани баѐн этишда

давом этади.

мол-мулк ва ер солиғи, солиқ тўловчи, солиқ

солиш объекти, солиқ базаси, солиқ имтиѐзи,

солиқ ставкаси, солиқ ҳисоблаш тартиби,

солиқ ҳисоботи, солиқ тўлаш муддати

тушунчаларини шарҳлайди.

2.3. Мол-мулк ва ер солиғи ва уларнинг

жорий етилиши тўғрисидаги тақдимотни

намойиш қилади.

2.4.Талабаларга мавзунинг асосий

тушунчаларига эътибор қилишни ва ѐзиб

олишларини таъкидлайди.

2.1. Эшитади.

Навбат билан бир-

бирини такрорламай

атамаларни айтади.

Ўйлайди, жавоб

беради. Жавоб беради

ва тўғри

жавобни эшитади.

2.2. Схема ва

жадваллар

мазмунини муҳокама

қилади.

Саволлар бериб,

асосий жойларини ѐзиб

олади.

2.3 Эслаб қолади,

ѐзади. Ҳар бир саволга

жавоб беришга ҳаракат

қилади.

Таърифни ѐзиб олади,

мисоллар келтиради.

3-босқич.

Якуний

(10 мин.)

3.1. Мавзуга якун ясайди ва талабалар

эътиборини асосий масалаларга қаратади.

Фаол иштирок этган талабаларни

рағбатлантиради.

Мустақил иш учун кластер тузишни вазифа

қилиб беради, баҳолайди.

3.1. Эшитади,

аниқлаштиради.

3.2.Топшириқни ѐзиб

олади.

Таянч маъруза матни

1. Юридик шахсларнинг мол-мулкига солинадиган солиқ

Корхоналар ўзларига тегишли бўлган мол-мулкдан самарали фойдаланишидан нафақат

корхоналарнинг ўзлари, балки давлат ҳам манфаатдор. Чунки корхоналар мол-мулкдан самарали

фойдаланса, ишлаб чиқариш самарадорлиги ошади, натижада уларнинг даромади ошиб, иқтисодий

жиҳатдан мустаҳкамлади, ишловчиларни ижтимоий ҳимоя қилиш имконияти кенгаяди, бюджетга

солиқларни ўз вақтида тўлайди. Шунинг учун корхоналарнинг мол-мулкига солинадиган солиқнинг

жорий қилиниши этилиши корхоналарда мавжуд мол-мулкдан янада самарали фойдаланишга ва

солиқ солиш йўлидаги муҳим қадамлардан бири ҳисобланади. Мол-мулк солиғи Ўзбекистон

Республикасиниг 1991 йил 15 февралда қабул қилинган «Корхоналар, бирлашмалар ва

ташкилотлардан олинадиган солиқлар тўғрисида»ги Қонунига мувофиқ жорий этилди.

Page 3: 1.Йўқлама қилиш 2. 3. 4. : 3, 7; : 1, 2. 5. 6.samqxi.uz/attachments/article/714/Ишланма... · 2016-05-12 · 2.Маъруза мавзусини ѐздириш

Юридик шахслардан олинадиган мол-мулк солиғи тўғри солиқлар таркибига киради ва

мохиятига кўра бу солиқ асосий фондлар шаклидаги ресурсларга нисбатан белгиланган солиқ

ҳисобланади. Ушбу солиқ бўйича тушумлар суммаси тўлиқ маҳаллий бюджетларга тушади ва у

маҳаллий бюджетларнинг барқарор даромад манбаларидан бири ҳисобланади.

Юридик шахсларнинг мол-мулкига солинадиган солиқни тўловчилар қуйидагилардир:

Ўзбекистон Республикаси ҳудудида солиқ солинадиган мол-мулкка эга бўлган юридик шахслар

— Ўзбекистон Республикасининг резидентлари;

агар Ўзбекистон Республикасининг халқаро шартномаларида бошқача қоида назарда

тутилмаган бўлса, Ўзбекистон Республикасида фаолиятни доимий муассаса орқали амалга

ошираѐтган ва (ѐки) Ўзбекистон Республикаси ҳудудида ўз мулкида кўчмас мулкка эга бўлган

юридик шахслар — Ўзбекистон Республикасининг норезидентларидир. Агар кўчмас мулк

мулкдорининг жойлашган ерини аниқлаш имкони бўлмаса, бу мол-мулк қайси шахснинг эгалигида

ва (ѐки) фойдаланишида бўлса, шу шахс солиқ тўловчидир. Ўзбекистон Республикаси

норезидентининг фаолияти ушбу Кодекснинг 20-моддасига мувофиқ Ўзбекистон Республикасидаги

доимий муассаса орқали амалга ошириладиган фаолият деб эътироф этилади.

Қуйидагилар юридик шахсларнинг мол-мулкига солинадиган солиқни тўловчилар бўлмайди:

нотижорат ташкилотлар. Нотижорат ташкилотлар тадбиркорлик фаолиятини амалга оширган

тақдирда, ушбу бўлимда назарда тутилган тартибда юридик шахсларнинг мол-мулкига солинадиган

солиқни тўловчилардир;

агар ушбу Кодекснинг ХХ бўлимида бошқача қоида назарда тутилган бўлмаса, ушбу Кодексга

мувофиқ солиқ солишнинг соддалаштирилган тартиби назарда тутилган юридик шахслар.

Қуйидаги мол-мулк солиқ солиш объектидир:

1) асосий воситалар, шу жумладан молиявий ижара (лизинг) шартномаси бўйича олинган

асосий воситалар;

3) тугалланмаган қурилиш объектлари. Тугалланмаган қурилиш объектлари жумласига муайян

қурилиш объектига доир лойиҳа-смета ҳужжатларида белгиланган норматив муддатда, агар

қурилишнинг норматив муддати белгиланмаган бўлса, қурилиш бошланганидан эътиборан йигирма

тўрт ой ичида қурилиши тугалланмаган объектлар киради;

4) белгиланган муддатда ишга туширилмаган асбоб-ускуналар. Белгиланган муддатда ишга

туширилмаган асбоб-ускуналар жумласига монтаж қилиниши талаб етиладиган ҳамда

реконструкция ва (ѐки) модернизация қилинаѐтган объектларда лойиҳа-смета ҳужжатларида

белгиланган муддатларга мувофиқ капитал қўйилмалар ҳисобига ишга тушириладиган асбоб-

ускуналар киради. Лойиҳа-смета ҳужжатларида асбоб-ускуналарни ишга тушириш муддатлари

бўлмаган тақдирда, буюртмачи сифатида иш кўраѐтган юридик шахснинг раҳбари томонидан

тасдиқланган муддатлар солиқ солиш объектини белгилаш учун қабул қилинади, лекин бу муддатлар

асбоб-ускуналар монтаж қилишга топширилган пайтдан эътиборан бир йилдан кўп бўлмаслиги

керак.

Ўзбекистон Республикасида фаолиятни доимий муассаса орқали амалга ошираѐтган

Ўзбекистон Республикасининг норезидентлари учун қуйидагилар солиқ солиш объектидир:

Ўзбекистон Республикасининг норезидентлари бухгалтерия ҳисоби тўғрисидаги қонун

ҳужжатларига мувофиқ доимий муассаса фаолияти билан боғлиқ қайси асосий воситалар бўйича

ҳисоб юритаѐтган бўлса, ўша асосий воситалар;

ушбу доимий муассаса фаолияти билан боғлиқ бўлмаган, мазкур норезидентларга мулк ҳуқуқи

асосида тегишли бўлган кўчмас мулк.

Ўзбекистон Республикасида фаолиятни доимий муассаса орқали амалга оширмайдиган

Ўзбекистон Республикасининг норезидентлари учун Ўзбекистон Республикаси ҳудудида жойлашган,

уларга мулк ҳуқуқи асосида тегишли бўлган кўчмас мулк солиқ солиш объектидир. Кўчмас мулкка

бўлган ҳуқуқларни давлат рўйхатидан ўтказувчи орган Ўзбекистон Республикасининг норезиденти

томонидан мулк қилиб олинган (реализасия қилинган) кўчмас мулк объекти тўғрисидаги

маълумотларни ушбу объектлар жойлашган ердаги давлат солиқ хизмати органига рўйхатдан

ўтказилганидан кейин ўн кун ичида маълум қилиши шарт.

Қонун ҳужжатларига мувофиқ мулк қилиб олинган ер участкалари солиқ солиш объекти

сифатида қаралмайди.

Солиқ солинадиган база қуйидагилардир:

Page 4: 1.Йўқлама қилиш 2. 3. 4. : 3, 7; : 1, 2. 5. 6.samqxi.uz/attachments/article/714/Ишланма... · 2016-05-12 · 2.Маъруза мавзусини ѐздириш

асосий воситалар бўйича — асосий воситаларнинг ўртача йиллик қолдиқ қиймати. Асосий

воситаларнинг қолдиқ қиймати ушбу мол-мулкнинг бошланғич (тикланиш) қиймати билан солиқ

тўловчининг ҳисоб сиѐсатида белгиланган усуллардан фойдаланилган ҳолда ҳисоблаб чиқилган

амортизация ҳажми ўртасидаги фарқ сифатида аниқланади.

норматив (белгиланган) муддатда тугалланмаган қурилиш объектлари ва ишга туширилмаган

асбоб-ускуналар бўйича — тугалланмаган қурилишнинг ва ўрнатилмаган асбоб-ускуналарнинг

ўртача йиллик қиймати.

Ўзбекистон Республикаси норезидентларининг ушбу Кодекснинг 266-моддаси иккинчи

қисмининг учинчи хатбошисида ва учинчи қисмида кўрсатилган кўчмас мулк объектларига нисбатан

ушбу мол-мулкнинг ўртача йиллик қиймати солиқ солинадиган базадир.

Солиқ солинадиган базани белгилаш тартиби

Солиқ солиш объектларининг ўртача йиллик қолдиқ қиймати (ўртача йиллик қиймат) солиқ

давридаги ҳар бир ойнинг охирги кунидаги ҳолатга кўра солиқ солиш объектларининг қолдиқ

қийматларини (ўртача йиллик қийматларини) қўшишдан олинган сумманинг ўн иккидан бир қисми

сифатида ортиб борувчи якун билан аниқланади.

Ўзбекистон Республикаси норезидентларининг ушбу Кодекснинг 266-моддаси иккинчи

қисмининг учинчи хатбошисида ва учинчи қисмида кўрсатилган кўчмас мулк объектлари бўйича

солиқ солинадиган база мазкур объектларга бўлган мулк ҳуқуқини тасдиқловчи ҳужжатларда

кўрсатилган қиймат асосида аниқланади.

Юридик шахсларнинг мол-мулкига солинадиган солиқни тўловчи томонидан юридик

шахсларнинг мол-мулкига солинадиган солиқни тўлаш назарда тутилмаган фаолият турлари амалга

оширилган тақдирда, солиқ солинадиган база солиқ солинадиган ва солиқ солинмайдиган мол-мулк

ҳисобини алоҳида-алоҳида юритиш асосида аниқланади. Алоҳида-алоҳида ҳисоб юритиш имконияти

бўлмаган тақдирда, солиқ солинадиган база фаолиятдан олинадиган соф тушумнинг умумий

ҳажмида юридик шахсларнинг мол-мулкига солинадиган солиқни тўлаш назарда тутилган соф

тушумнинг солиштирма салмоғидан келиб чиққан ҳолда аниқланади.

Имтиѐзлар

Юридик шахсларнинг мол-мулкига солинадиган солиқ ҳисоблаб чиқарилаѐтганда солиқ

солинадиган база қуйидагиларнинг ўртача йиллик қолдиқ қийматига (ўртача йиллик қийматига)

камайтирилади:

1) коммунал хўжалиги объектларининг. Коммунал хўжалиги объектларига қуйидагилар

киради: водопровод тармоқлари (сув чиқариш иншоотлари билан), канализасия тармоқлари (тозалаш

иншоотлари билан), газ ва иссиқликни тақсимлаш тармоқлари (улардаги иншоотлар билан),

коммунал-маиший эҳтиѐжлар учун қозонхоналар (шу жумладан асбоб-ускуналар);

2) маданият ва санъат, таълим, соғлиқни сақлаш, жисмоний тарбия ва спорт, ижтимоий

таъминот соҳасига кирадиган ижтимоий-маданий соҳа объектларининг;

3) суғориш ва коллектор-дренаж тармоқлари объектларининг;

4) табиатни муҳофаза қилиш ва санитария-тозалаш мақсадлари, ѐнғин хавфсизлиги учун

фойдаланиладиган объектларнинг. Обектларни табиатни муҳофаза қилиш, санитария-тозалаш

мақсадлари ва ѐнғин хавфсизлиги учун фойдаланиладиган объектларга киритиш тегишли табиатни

муҳофаза қилиш ѐки давлат ѐнғин назорати органининг маълумотномаси асосида амалга оширилади;

5) умумий фойдаланишдаги темир йўллар ва автомобил йўллари, магистрал трубопроводлар,

алоқа ва электр узатиш линияларининг, шунингдек ушбу объектларнинг ажралмас технологик қисми

бўлган иншоотларнинг;

6) консервация қилиниши тўғрисида Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг

қарори қабул қилинган асосий ишлаб чиқариш фондларининг;

7) солиқ тўловчининг балансида бўлган ҳамда тадбиркорлик фаолиятида фойдаланилмаѐтган,

фуқаро муҳофазаси ва сафарбарлик аҳамиятига молик объектларнинг;

8) шаҳар ва шаҳар атрофидаги йўналишларда йўловчилар ташийдиган шаҳар йўловчилар

транспорти ташкилотлари транспорт воситаларининг (автобуслар, трамвайлар, троллейбуслар,

метрополитен поездлари);

9) тузилган шартномаларга мувофиқ юридик шахснинг буюртмаси бўйича ишлар бажариш

учун касаначиларга бепул фойдаланишга берилган асбоб-ускуналарнинг (фойдаланиш даврига);

10) телекоммуникасиялар тармоқларида тезкор-қидирув тадбирлари тизими техник

воситаларининг;

Page 5: 1.Йўқлама қилиш 2. 3. 4. : 3, 7; : 1, 2. 5. 6.samqxi.uz/attachments/article/714/Ишланма... · 2016-05-12 · 2.Маъруза мавзусини ѐздириш

11) кўпи билан ўн йил давомида ишлатиб келинаѐтган машина ва асбоб-ускуналарнинг.

Юридик шахсларнинг мол-мулкига солинадиган солиқдан қуйидагилар озод қилинади:

1) соғлиқни сақлаш, жисмоний тарбия ҳамда ижтимоий таъминот, таълим, маданият ва санъат

ташкилотлари;

2) уй-жой-коммунал хўжалиги ва бошқа умумфуқаровий аҳамиятга молик шаҳар хўжалиги

корхоналари. Уй-жой-коммунал ва бошқа умумфуқаровий аҳамиятга молик шаҳар хўжаликлари

жумласига уй-жой фондини бевосита бошқариш, сақлаш ҳамда ундан фойдаланишни амалга

оширувчи ташкилотлар, санитария тозалаш ва йиғиштириш, ободонлаштириш ва

кўкаламзорлаштириш, шаҳарлар ҳамда шаҳарчаларни ташқи ѐритиш, водопровод сув олиш

иншоотларидан, тақсимланадиган тармоқлардан (тозаловчи иншоотлари билан) фойдаланиш ва

сувни тақсимлаш, канализасия тармоқларидан фойдаланиш (тозалаш иншоотлари билан), газ

тақсимланадиган тармоқлардан фойдаланиш ҳамда газни тақсимлаш, қозонхона, иссиқлик

тақсимланадиган тармоқлардан фойдаланиш ва коммунал-маиший еҳтиѐжларга ҳамда аҳолига

иссиқликни тақсимлашни бевосита амалга оширувчи ташкилотлар, хизмат биноларининг хўжалик

бошқармалари, ўт ўчириш командалари, уй-жой-коммунал хўжалигининг хўжалик бошқармалари,

уй-жой-коммунал хўжалиги ва шаҳар хўжалигининг умумфуқаровий аҳамиятга молик бошқа

корхоналари киради;

3) янги ташкил етилган корхоналар — давлат рўйхатидан ўтказилган пайтдан эътиборан икки

йил мобайнида. Мазкур имтиѐз қайта ташкил етилган юридик шахслар негизида ташкил этилган

корхоналарга, шунингдек бошқа корхоналар ҳудудида шу корхоналардан ижарага олинган асбоб-

ускуналардан фойдаланган ҳолда ўз фаолиятини амалга ошираѐтган юридик шахсларга нисбатан

қўлланилмайди;

4) ихтиѐрий тугатилаѐтган тадбиркорлик субектларини — юридик шахсларни давлат

рўйхатидан ўтказувчи орган ихтиѐрий тугатиш тўғрисида қабул қилинган қарор ҳақида хабардор

қилинган кундан эътиборан. Ихтиѐрий тугатиш қонун ҳужжатларида белгиланган муддатларда

тугалланмаган ѐки тугатиш тартиб-таомили тўхтатилган ва фаолият қайта тикланган тақдирда, ушбу

имтиѐз қўлланилмайди ҳамда солиқ суммаси имтиѐз қўлланилган бутун давр учун тўлиқ миқдорда

ундирилади.

2016 йил учун юридик шахсларнинг мол-мулкига солинадиган солиқнинг ставкалари*

№ Тўловчилар

Солиқ солинадиган

базага нисбатан %

ларда солиқ

ставкаси

1 Юридик шахслар 5

2

Ўзи ишлаб чиқарган товарлар (ишлар, хизматлар)

экспортининг эркин алмаштириладиган валютадаги ҳиссаси

қуйидаги миқдорларни ташкил этадиган экспортчи

корхоналар учун, бундан рўйхати Ўзбекистон Республикаси

Президентининг 1997 йил 10 октябрдаги ПФ-1871-сон

Фармони билан тасдиқланган хом ашѐ товарлари мустасно*:

сотишнинг умумий ҳажмида 15 фоиздан 30 фоизгача

белгиланган

ставка 30%га

пасайтирилади

сотишнинг умумий ҳажмида 30 фоиз ва ундан юқори

белгиланган

ставка 50%га

пасайтирилади *Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2015 йил 22 декабрдаги ПҚ-2455 сон қарорига 17-илова.

*) Белгиланган (меъёрий) муддатларда ишга туширилмаган тугалланмаган қурилиш ва ускуналар

қийматига пасайтирилган ставкалар қўлланилмайди.

Изоҳ: Меъёрий муддатларда ўрнатилмаган ускуналар учун мол-мулк солиғи икки баравар

миқдорда тўланади.

Календар йил солиқ давридир.

Page 6: 1.Йўқлама қилиш 2. 3. 4. : 3, 7; : 1, 2. 5. 6.samqxi.uz/attachments/article/714/Ишланма... · 2016-05-12 · 2.Маъруза мавзусини ѐздириш

Юридик шахсларнинг мол-мулкига солинадиган солиқни ҳисоблаб чиқариш ушбу Кодекс 267-

моддасининг биринчи қисмига мувофиқ ҳисоблаб чиқарилган солиқ солинадиган базадан ва

белгиланган ставкадан келиб чиққан ҳолда солиқ тўловчи — Ўзбекистон Республикасининг

резиденти томонидан амалга оширилади.

Юридик шахсларнинг мол-мулкига солинадиган солиқнинг ҳисоб-китоби солиқ бўйича ҳисобга

олиш жойидаги давлат солиқ хизмати органига йилда бир марта, йиллик молиявий ҳисобот

топшириладиган муддатда тақдим этилади. Агар кўчмас мулк солиқ тўловчининг солиқ бўйича

ҳисобга олиш жойида жойлашмаган бўлса, ҳисоб-китоб кўчмас мулк жойлашган ердаги давлат солиқ

хизмати органларига тақдим этилади.

Солиқ даври мобайнида солиқ тўловчилар юридик шахсларнинг мол-мулкига солинадиган

солиқ бўйича жорий тўловлар тўлайдилар.

Жорий тўловлар миқдорини ҳисоблаб чиқариш учун солиқ тўловчилар жорий солиқ даврининг

10 январигача, янги ташкил қилинганлари эса давлат рўйхатидан ўтказилган санадан эътиборан

ўттиз кундан кечиктирмай, давлат солиқ хизмати органларига мўлжалланаѐтган солиқ солинадиган

базадан (тегишли йил учун мол-мулкнинг ўртача йиллик қолдиқ қийматидан (ўртача йиллик

қийматидан) ва белгиланган ставкадан келиб чиққан ҳолда ҳисобланган жорий солиқ даври учун

юридик шахсларнинг мол-мулкига солинадиган солиқ суммаси тўғрисидаги маълумотномани тақдим

етадилар. Юридик шахсларнинг мол-мулкига солинадиган солиқ бўйича мажбуриятлари солиқ

даврида юзага келган солиқ тўловчилар юридик шахсларнинг мол-мулкига солинадиган солиқ

суммаси тўғрисидаги маълумотномани солиқ мажбурияти юзага келган санадан эътиборан ўттиз

кундан кечиктирмай тақдим этадилар.

Ҳисоблаб чиқарилган жорий тўловлар қуйидагича тўланади:

микрофирмалар ва кичик корхоналар томонидан — юридик шахслар мол-мулкига солинадиган

солиқ йиллик суммасининг тўртдан бир қисми миқдорида йилнинг ҳар чораги учинчи ойининг 25-

кунидан кечиктирмай;

микрофирмалар ва кичик корхоналар жумласига кирмайдиган солиқ тўловчилар томонидан —

юридик шахслар мол-мулкига солинадиган солиқ йиллик суммасининг ўн иккидан бир қисми

миқдорида ҳар ойнинг 10-кунидан кечиктирмай.

Солиқ даври мобайнида мўлжалланаѐтган солиқ солинадиган база ўзгарган тақдирда солиқ

тўловчи юридик шахсларнинг мол-мулкига солинадиган солиқ суммаси тўғрисида аниқлаштирилган

маълумотнома тақдим этишга ҳақли. Бунда солиқ даврининг қолган қисми учун жорий тўловларга

юридик шахсларнинг мол-мулкига солинадиган солиқнинг ўзгариш суммасига тенг улушларда

тузатиш киритилади.

Солиқ даврида тўланиши лозим бўлган юридик шахсларнинг мол-мулкига солинадиган солиқ

суммаси жорий тўловлар ҳисобга олинган ҳолда, ҳисоб-китобни тақдим этиш муддатидан

кечиктирмай бюджетга ўтказилади.

Солиқ даврида юридик шахсларнинг мол-мулкига солинадиган солиқ бўйича жорий тўловлар

суммаси ҳисоб-китобга кўра бюджетга тўланиши лозим бўлган солиқ суммасига нисбатан 10

фоиздан ортиқ камайтирилган тақдирда, давлат солиқ хизмати органи жорий тўловларни юридик

шахсларнинг мол-мулкига солинадиган солиқнинг ҳақиқий суммасидан келиб чиқиб, пеня

ҳисоблаган ҳолда қайтадан ҳисоблаб чиқади.

Ўзбекистон Республикасининг норезидентлари бўйича юридик шахсларнинг мол-мулкига

солинадиган солиқни ҳисоблаб чиқариш солиқ солинадиган базадан ва белгиланган ставкадан келиб

чиққан ҳолда давлат солиқ хизмати органлари томонидан қуйидаги тартибда амалга оширилади:

Ўзбекистон Республикасида фаолиятни доимий муассаса орқали амалга ошираѐтган

Ўзбекистон Республикасининг норезиденти доимий муассасанинг солиқ бўйича ҳисобга олиш

жойидаги давлат солиқ хизмати органига солиқ солинадиган мавжуд мол-мулк тўғрисидаги

маълумотномани ҳисобот йилидан кейинги йилнинг 25 январидан кечиктирмай тақдим этиши

шарт. Тақдим этилган маълумотнома асосида давлат солиқ хизмати органи юридик шахсларнинг

мол-мулкига солинадиган солиқ суммаси ҳисоб-китобини ўн кун ичида амалга оширади ва тўлов

хабарномасини ѐзиб беради;

Ўзбекистон Республикасининг кўчмас мулкка эга бўлган норезидентларига кўчмас мулк

жойлашган ердаги Ўзбекистон Республикаси давлат солиқ хизмати органлари солиқ тўловчининг ѐки

кўчмас мулкка бўлган ҳуқуқларни давлат рўйхатидан ўтказувчи органнинг маълумотлари асосида

тўлов хабарномасини ѐзиб беради.

Page 7: 1.Йўқлама қилиш 2. 3. 4. : 3, 7; : 1, 2. 5. 6.samqxi.uz/attachments/article/714/Ишланма... · 2016-05-12 · 2.Маъруза мавзусини ѐздириш

Юридик шахсларнинг мол-мулкига солинадиган солиқ Ўзбекистон Республикасининг

норезидентлари томонидан йилда бир марта, солиқ ҳисоботи давридан кейинги йилнинг 15

февралидан кечиктирмай тўланиши керак.

Юридик шахслардан олинадиган ер солиғи Ер участкаларидан фойдаланганлик учун бюджетга тўловлар ер солиғи ѐки ер учун ижара ҳақи

тариқасида амалга оширилади.

Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамаси, Қорақалпоғистон Республикаси Вазирлар

Кенгаши, маҳаллий давлат ҳокимияти органлари томонидан ижарага берилган ер участкалари учун

тўланадиган ижара ҳақи ер солиғига тенглаштирилади. Ер участкаларини ижарага олган юридик

шахсларга юридик шахслардан олинадиган ер солиғи ставкалари, юридик шахслардан олинадиган ер

солиғини тўловчилар учун белгиланган имтиѐзлар, солиқни ҳисоблаб чиқариш, солиқ ҳисоб-

китобларини тақдим этиш ва солиқни тўлаш тартиби татбиқ этилади.

Юридик шахслар мулк ҳуқуқи, эгалик қилиш ҳуқуқи, фойдаланиш ҳуқуқи ѐки ижара ҳуқуқи

асосида фойдаланиладиган ер участкалари учун ер солиғи тўлайдилар.

Мулк ҳуқуқи, эгалик қилиш ҳуқуқи, фойдаланиш ҳуқуқи ѐки ижара ҳуқуқи асосида ер

участкаларига эга бўлган юридик шахслар, шу жумладан Ўзбекистон Республикасининг

норезидентлари ер солиғини тўловчиларидир.

Кўчмас мулк ижарага берилган тақдирда, ижарага берувчи ер солиғини тўловчи бўлади.

Ер участкасидан бир нечта юридик шахс биргаликда фойдаланган тақдирда, ҳар бир юридик

шахс ер участкасининг фойдаланилаѐтган майдонидаги ўз улуши учун ер солиғини тўловчидир.

Қуйидагилар ер солиғини тўловчилар бўлмайди:

нотижорат ташкилотлар. Тадбиркорлик фаолияти амалга оширилган тақдирда, нотижорат

ташкилотлар тадбиркорлик фаолиятида фойдаланилган ер участкалари бўйича ушбу бўлимда

назарда тутилган тартибда ер солиғи тўловчилар бўлади;

ушбу Кодексга мувофиқ солиқ солишнинг соддалаштирилган тартиби назарда тутилган юридик

шахслар, агар ушбу Кодекснинг ХХ бўлимида бошқача қоида назарда тутилган бўлмаса.

Мулк ҳуқуқи, эгалик қилиш ҳуқуқи, фойдаланиш ҳуқуқи ѐки ижара ҳуқуқи асосида юридик

шахсларда бўлган ер участкалари солиқ солиш объектидир.

Қуйидагиларга солиқ солиш объекти сифатида қаралмайди:

аҳоли пунктларининг умумий фойдаланишдаги ерлари. Аҳоли пунктларининг умумий

фойдаланишдаги ерлари жумласига қуйидагилар киради:

майдонлар, кўчалар, тор кўчалар, йўллар, суғориш тармоғи, соҳил бўйи ерлари ва бошқа шу

каби ерлар;

аҳолининг маданий-маиший еҳтиѐжларини қондириш ва дам олиши учун фойдаланиладиган

ерлар (дарахтзорлар, боғлар, сайилгоҳлар, хиѐбонлар, шунингдек ариқ тармоқлари эгаллаган ерлар);

коммунал-маиший аҳамиятга молик ерлар (дафн этиш жойлари, маиший чиқиндиларни йиғиш,

қайтадан ортиш ва саралаш жойлари, шунингдек чиқиндиларни зарарсизлантириш ҳамда утилизасия

қилиш жойлари ва бошқа шу каби жойлар);

захира ерлар.

Ер участкасининг ушбу Кодекс 282-моддасининг иккинчи қисмига мувофиқ солиқ

солинмайдиган ер участкалари майдонлари чегириб ташланган ҳолдаги умумий майдони солиқ

солинадиган базадир.

Қайси ер участкаларига бўлган мулк ҳуқуқи, эгалик қилиш ҳуқуқи, фойдаланиш ҳуқуқи ѐки

ижара ҳуқуқи йил мобайнида солиқ тўловчига ўтган бўлса, ўша ер участкалари учун солиқ

солинадиган база ер участкаларига тегишли ҳуқуқ вужудга келганидан кейинги ойдан эътиборан

ҳисоблаб чиқарилади. Ер участкасининг майдони камайтирилган тақдирда, солиқ солинадиган база

ер участкаси майдони камайтирилган ойдан эътиборан камайтирилади.

Юридик шахсларда ер солиғи бўйича имтиѐз ҳуқуқлари вужудга келган тақдирда, солиқ

солинадиган база ушбу ҳуқуқ вужудга келган ойдан эътиборан камайтирилади. Ер солиғи бўйича

имтиѐз ҳуқуқи бекор қилинган тақдирда, солиқ солинадиган база ушбу ҳуқуқ бекор қилинганидан

кейинги ойдан эътиборан ҳисоблаб чиқарилади (кўпайтирилади).

Ер солиғи тўлашдан қуйидагилар озод қилинади:

1) маданият, таълим, соғлиқни сақлаш, аҳолини ижтимоий муҳофаза қилиш ташкилотлари — ўз

зиммаларига юклатилган вазифаларни амалга оширишда фойдаланадиган ер участкалари учун;

Page 8: 1.Йўқлама қилиш 2. 3. 4. : 3, 7; : 1, 2. 5. 6.samqxi.uz/attachments/article/714/Ишланма... · 2016-05-12 · 2.Маъруза мавзусини ѐздириш

2) ногиронларнинг жамоат бирлашмалари, «Нуроний» жамғармаси ва «Ўзбекистон

чернобилчилари» ассосиасияси мулкида бўлган, ишловчилари умумий сонининг камида 50 фоизини

ногиронлар, 1941—1945 йиллардаги уруш ва меҳнат фронти фахрийлари ташкил қилган юридик

шахслар, бундан савдо, воситачилик, таъминот-сотиш ва тайѐрлов фаолияти билан шуғулланувчи

юридик шахслар мустасно. Мазкур имтиѐзни олиш ҳуқуқи белгиланаѐтганда ходимларнинг умумий

сонига штатда бўлган ходимлар киритилади;

4) ихтиѐрий тугатилаѐтган тадбиркорлик субектлари — юридик шахсларни давлат рўйхатидан

ўтказувчи орган ихтиѐрий тугатиш тўғрисида қабул қилинган қарор ҳақида хабардор қилинган

кундан эътиборан. Ихтиѐрий тугатиш қонун ҳужжатларида белгиланган муддатларда тугалланмаган

ѐки тугатиш тартиб-таомили тўхтатилган ва фаолият қайтадан бошланган тақдирда, ушбу имтиѐз

қўлланилмайди ҳамда солиқ суммаси имтиѐз қўлланилган бутун давр учун тўлиқ миқдорда

ундирилади.

Солиқ солинмайдиган ер участкалари жумласига қуйидаги ерлар киради:

1) боғдорчилик, узумчилик ѐки полизчилик ширкатларининг умумий фойдаланишдаги (кириш

йўллари, суғориш ариқлари, коллекторлар ва умумий фойдаланишдаги бошқа ерлар), жамоа

гаражларининг ерлари;

2) давлат қўриқхоналарининг, комплекс (ландшафт) буюртма қўриқхоналарининг, табиат

боғларининг, давлат табиат ѐдгорликларининг, буюртма қўриқхоналарнинг (овчилик хўжаликларида

ташкил этиладиган буюртма қўриқхоналар бундан мустасно), табиий питомникларнинг, давлат

биосфера резерватларининг, миллий боғларнинг ерлари, юқорида кўрсатилган муҳофаза этиладиган

табиий ҳудудларнинг хўжалик фаолияти юритилаѐтган ерлари бундан мустасно;

3) соғломлаштириш аҳамиятига молик ерлар (хўжалик фаолияти юритилаѐтган ерлар бундан

мустасно) — тегишли муассасалар ва ташкилотларга белгиланган тартибда доимий фойдаланишга

берилган, профилактика ва даволаш ишларини ташкил етиш учун қулай табиий шифобахш

омилларга эга бўлган ер участкалари;

4) рекреасия аҳамиятига молик ерлар (хўжалик фаолияти юритилаѐтган ерлар бундан мустасно)

— аҳолининг оммавий дам олиши ва туризмини ташкил этиш учун тегишли муассасалар ҳамда

ташкилотларга берилган ерлар;

5) тарихий-маданий аҳамиятга молик ерлар (хўжалик фаолияти юритилаѐтган ерлар бундан

мустасно) — тегишли муассасалар ва ташкилотларга доимий фойдаланишга берилган тарихий-

маданий қўриқхоналар, хотира боғлари, сағаналар, археология ѐдгорликлари, тарих ва маданият

ѐдгорликлари эгаллаган ерлар;

6) сув фонди ерлари. Сув фонди ерлари жумласига сув ҳавзалари (дарѐлар, кўллар, сув

омборлари ва бошқа шу кабилар), гидротехника ва бошқа сув хўжалиги иншоотлари эгаллаган ерлар,

шунингдек сув хўжалиги эҳтиѐжлари учун юридик шахсларга белгиланган тартибда берилган сув

ҳавзалари ҳамда бошқа сув объектлари соҳиллари бўйлаб ажратилган минтақа ерлари киради;

7) електр узатиш линиялари, уларнинг подстанциялари ва иншоотлари эгаллаган ерлар;

8) умумдавлат алоқа линиялари (ҳаво ва кабелли алоқа линиялари, тиргакли линиялар ва

радиофикасиялар, ер ости кабелли линиялари, уларни билдирувчи сигналли ва ҳаракациз белгилар,

радиореле алоқа линиялари, кабелли телефон канализасиялари, ер устидаги ва ер остидаги хизмат

кўрсатилмайдиган кучайтиргич пунктлари, тақсимлагич шкафлар, ерга улаш контури қутилари

ҳамда бошқа алоқа иншоотлари) эгаллаган ерлар;

9) маданият, таълим ва соғлиқни сақлаш объектлари эгаллаган ерлар;

10) умумий фойдаланишдаги автомобил йўллари эгаллаган ерлар;

11) умумий фойдаланишдаги темир йўллар, шу жумладан тупроқ кўтармаси, сунъий

иншоотлар, линия-йўл бинолари, темир йўл алоқаси ҳамда електр таъминоти қурилмалари,

иншоотлар ва йўл қурилмаларидан иборат темир йўллар станциялари ҳамда саралаш жойлари,

шунингдек белгиланган тартибда темир йўл транспорти корхоналари, муассасалари ва

ташкилотларига доимий ѐки вақтинчалик фойдаланишга берилган иҳота дарахтзорлари эгаллаган

ерлар;

12) шаҳар электр транспорти йўллари ва метрополитен линиялари, шу жумладан жамоат

транспорти бекатлари ва метрополитен станциялари ҳамда уларнинг иншоотлари эгаллаган ерлар;

13) спорт ва жисмоний тарбия-соғломлаштириш мажмуалари, оналар ва болаларнинг дам олиш

ҳамда соғломлаштириш жойлари, дам олиш уйлари ҳамда ўқув-машқ базалари эгаллаган ерлар;

Page 9: 1.Йўқлама қилиш 2. 3. 4. : 3, 7; : 1, 2. 5. 6.samqxi.uz/attachments/article/714/Ишланма... · 2016-05-12 · 2.Маъруза мавзусини ѐздириш

14) аҳоли пунктларининг сув таъминоти ва канализасия иншоотлари: магистрал сув қувурлари,

водопровод тармоқлари, канализасия коллекторлари ва уларнинг иншоотлари, насос станциялари,

сув олиш ва тозалаш иншоотлари, водопровод ва канализасия тармоқларидаги кузатиш қудуқлари ва

дюкерлари, сув босими ҳосил қиладиган миноралар ҳамда шунга ўхшаш иншоотлар эгаллаган ерлар;

15) магистрал нефт ва газ қувурлари, шу жумладан компрессор, насос станциялари, ѐнғинга

қарши ва аварияга қарши станциялар, трубопроводларни катодли ҳимоялаш станциялари уларни

тармоққа улаш узеллари билан, трубопроводларни тозалаш қурилмалари ҳамда шунга ўхшаш

иншоотлар эгаллаган ерлар;

16) магистрал иссиқлик трассалари, шу жумладан насос (кўпайтирувчи, камайтирувчи,

аралаштирувчи, дренаж) станциялари, иссиқ сув таъминотининг иссиқликни ҳисобга олиш ва

назорат қилиш асбоблари, иситкичлари, сиркуляция насослари ҳамда шунга ўхшаш иншоотлар

эгаллаган ерлар;

17) самолѐтларнинг учиш-қўниш майдонлари, ерда бошқариш йўлкалари ва тўхташ жойлари,

фуқаро авиацияси аэропортларининг радионавигасия ва электр-ѐритиш ускуналари эгаллаган ерлар;

18) Ўзбекистон Республикасининг Инвестиция дастурига киритилган объектлар қурилиши

учун ажратилган ерлар, норматив қурилиш муддати даврида;

19) консервацияга қўйилиши тўғрисида Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг

қарорлари қабул қилинган объектлар эгаллаган ерлар, уларнинг консервасияси даврида;

20) гидрометеорология ва гидрогеология станциялари ҳамда постлари эгаллаган ерлар;

21) юридик шахс балансида бўлган ва хўжалик фаолиятида фойдаланилмайдиган фуқаро

муҳофазаси ҳамда сафарбарлик аҳамиятига молик алоҳида жойлашган объектлар эгаллаган ерлар;

22) иҳота ўрмон дарахтзорлари эгаллаган ерлар. Иҳота ўрмон дарахтзорлари жумласига

қуйидагилар киради: ўрмонларнинг дарѐлар, кўллар, сув омборлари ва бошқа сув объектлари

соҳиллари бўйлаб ўтган тақиқланган минтақалари; ўрмонларнинг овланадиган қимматли балиқлар

увилдириқ сочадиган жойларни муҳофаза қилувчи тақиқланган минтақалари; ерозиядан сақлайдиган

ўрмонлар; ўрмонларнинг темир йўллар ва автомобил йўллари ѐқалаб ўтган иҳота минтақалари; чўл

ва чала чўл зоналаридаги ўрмонлар; шаҳар ўрмонлари ва ўрмон-боғлари; шаҳарлар, бошқа аҳоли

пунктлари ва саноат марказларининг кўкаламзорлаштирилган зоналари атрофидаги ўрмонлар; сув

таъминоти манбаларини санитария жиҳатидан муҳофаза қилиш зоналаридаги ўрмонлар; курорт

табиий ҳудудларни санитария жиҳатидан муҳофаза қилиш теграсидаги ўрмонлар; алоҳида қимматга

эга бўлган ўрмонлар; илмий ѐки тарихий аҳамиятга эга бўлган ўрмонлар;

23) қишлоқ хўжалиги мақсадлари учун янги ўзлаштирилаѐтган ерлар, уларни ўзлаштириш

ишлари бажариладиган даврда ва улар ўзлаштирилган вақтдан эътиборан беш йил мобайнида;

24) мелиорасия ишлари амалга оширилаѐтган мавжуд суғориладиган ерлар, ишлар

бошланганидан эътиборан беш йил муддатга;

25) янги барпо етилаѐтган боғлар, токзорлар ва тутзорлар эгаллаган ерлар, дарахтларнинг қатор

ораларидан қишлоқ хўжалиги экинларини экиш учун фойдаланилишидан қатъи назар, уч йил

муддатга. Кузда ўтказилган янги кўчатлар учун бериладиган имтиѐз муддатини ҳисоблаб чиқариш

кейинги йилнинг 1 январидан эътиборан бошланади, баҳорда ўтказилган кўчатлар учун эса жорий

солиқ даврининг 1 январидан эътиборан бошланади;

26) илмий ташкилотларнинг қишлоқ хўжалиги аҳамиятига молик ва ўрмон фондидаги ерлари,

қишлоқ хўжалиги ва ўрмон хўжалиги соҳасидаги илмий-тадқиқот ташкилотлари ҳамда ўқув

юртларига қарашли тажриба, експериментал ва ўқув-тажриба хўжаликларининг бевосита илмий

ҳамда ўқув мақсадлари учун фойдаланиладиган ерлари. Ушбу бандга мувофиқ илмий тажрибалар,

экспериментал ишлар, янги навларнинг селекцияси ўтказилиши учун ҳамда мавзулари тасдиқланган

бошқа илмий ва ўқув мақсадлари учун фойдаланиладиган экинлар ҳамда дарахтзорлар эгаллаган ер

участкалари солиқ тўлашдан озод қилинади.

Солиқ ставкасини қўллашнинг ўзига хос хусусиятлари

Ер участкаси мулкдорининг, ер эгаси, ердан фойдаланувчи ѐки ижарачининг айби билан

қишлоқ хўжалиги ерларининг сифати ѐмонлашган (бонитет балли пасайган) тақдирда, ер солиғи

ернинг сифати ѐмонлашгунига қадар белгиланган ставкалар бўйича юридик шахслар томонидан

тўланади.

Шаҳарлар ва шаҳарчаларнинг маъмурий чегараларида жойлашган қишлоқ хўжалиги

аҳамиятига молик ерлар учун ер солиғи қишлоқ хўжалиги ерлари учун белгиланган ставкаларнинг

икки баравари миқдорида тўланади.

Page 10: 1.Йўқлама қилиш 2. 3. 4. : 3, 7; : 1, 2. 5. 6.samqxi.uz/attachments/article/714/Ишланма... · 2016-05-12 · 2.Маъруза мавзусини ѐздириш

Юридик шахслардан ундириладиган ер солиғининг жорий йил учун

ставкалари* 1.1.Суғориладиган жамоат қишлоқ хўжалиги ерлари учун ундириладиган ер солиғининг базавий ставкалари

Қорақалпоғистон Республи

12 658,9 Тахтакўпир 10 895,5

Беруний 12 434,5 Тўрткўл 12 658,9

Қоравуз 10 334,7 Хўжайли 10 701,6

Кегейли 10 701,6 Чимбой 10 143,2

Қўнғирот 9 922,2 11 113,8

Қонликўл 10 143,2 12 101,2

Мўйноқ 9 922,2 шаҳри 11 316,3

10 701,6

Олтинкўл 17 703,0 Избосган 18 578,1

15 506,7 12 101,2

17 703,0 Қўрғонтепа 18 243,2

Балиқчи 16 536,2 Марҳамат 17 911,5

Бўз 11 930,1 17 038,3

18 073,1 18 413,3

Жалолқудуқ 17 201,7 17 372,4

Олот 14 746,9 14 892,2

14 746,9 Қоравулбозор 14 892,2

Вобкент 12 268,9 Пешку 15 061,1

Ғиждувон 14 746,9 15 192,5

Жондор 14 165,6 Шофиркон 13 745,2

Когон 14 746,9 14 892,2

12 176,4 11 560,3

12 288,6 12 658,9

14 610,6 12 790,7

13 517,3 13 274,0

13 274,0 7 319,4

10 952,5 13 517,3

10 952,5

8 692,8 14 556,1

12 101,2 7 519,2

8 918,8 9 383,6

15 363,3 14 667,5

11 373,9 23 235,6

9 026,4 15 841,1

11 730,3

11 150,7 Нурота 9 365,4

12 491,4 9 495,8

14 245,5 9 495,8

Карма 14 245,5 13 573,9

11 744,0 18 972,1

19 788,1 18 809,0

20 422,5 16 075,0

Page 11: 1.Йўқлама қилиш 2. 3. 4. : 3, 7; : 1, 2. 5. 6.samqxi.uz/attachments/article/714/Ишланма... · 2016-05-12 · 2.Маъруза мавзусини ѐздириш

18 809,0 15 740,3

16 075,0 16 075,0

17 189,1

Оқдарѐ 17 796,8 Нуробод 14 692,1

Булунғур 17 630,1 Паяриқ 17 630,1

Жомбой 17 126,6 Пастдарғом 16 644,8

Иштихон 16 814,3 Пахтачи 14 692,1

Каттақўрғон 15 810,0 Самарқанд 17 126,6

Қўшрабод 16 310,7 Тайлоқ 17 126,6

Нарпай 14 837,7 Ургут 32 619,8

Олтинсой 20 947,0 16 066,6

20 947,0 17 742,3

11 709,8 19 272,5

18 488,9 17 742,3

16 814,3 18 131,5

20 778,4 23 215,4

22 656,3

Оқолтин 11 395,6 12 288,6

12 010,1 9 977,6

10 594,2 7 319,4

8 637,2 шаҳри 10 594,2

Сайхуноб 12 101,2 шаҳри 10 167,0

Оққўрғон 17 639,7 14 647,5

Оҳангарон 16 222,0 17 471,3

Бекобод 16 052,3 17 985,0

16 770,8 18 343,8

17 639,7 Юқоричирчиқ 18 154,5

19 202,1 18 501,2

19 047,2 17 639,7

18 154,5

Олтиариқ 14 108,7 17 184,7

Қўштепа 13 494,1 16 086,1

13 963,1 15 638,5

Беша 15 469,9 16 567,6

14 722,9 15 338,5

Данғара 15 192,5 15 338,5

17 929,6 16 254,7

15 338,5 17 184,7

14 580,4

13 405,4 Хив 14 321,2

14 074,5 14 206,2

12 602,8 13 405,4

13 808,3 13 405,4

12 068,3 шаҳри 11 395,6

14 321,2 шаҳри 13 808,3

Page 12: 1.Йўқлама қилиш 2. 3. 4. : 3, 7; : 1, 2. 5. 6.samqxi.uz/attachments/article/714/Ишланма... · 2016-05-12 · 2.Маъруза мавзусини ѐздириш

1.2.Суғориладиган жамоат қишлоқ хўжалиги ерлари учун ундириладиган ер солиғининг базавий ставкаларга нисбатан

тузатиш коеффициентлари

Ер майдони класслари Коеффициентлар

11 — 20 1,50

— 2,25

— 3,29

41 — 50 4,67

— 6,78

61 — 70 9,00

— 11,68

— 14,36

— 17,50

Баҳоланмаган ерлар 4,67

Лалми екинзорлар, бўз ерлар ва кўп йиллик кўчатлар учун ундириладиган ер солиғи ставкалари

Вилоят

1 га учун ер солиғининг зоналар бўйича ставкалари, сўмда

Текислик (ѐғингарчилик

бўлмайдиган) зонаси

Адир (ѐғингарчиликлар

билан кам таъминланган)

зонаси

Тоғ олди ва тоғлик

(ѐғингарчиликлар билан

таъминланган) зона

Андижон 2 015,6 2 123,2 3 221,6

Жиззах 1 901,2 2 001,5 3 239,2

Навоий 1 901,2 2 001,5 3 239,2

Наманган 2 103,6 2 403,2 2 994,5

Қашқадарѐ 2 103,6 2 403,2 2 994,5

Самарқанд 1 901,2 2 701,4 3 409,0

Сурхондарѐ 1 691,1 2 403,2 2 994,5

Сирдарѐ 1 901,2 2 516,8 3 221,6

Тошкент 2 015,6 3 332,9 3 998,8

Суғорилмайдиган пичанзорлар ва яйловлар учун ундириладиган ер солиғи ставкалари

Вилоят

Баландлик минтақалари бўйича 1 га учун ер солиғи

ставкалари, сўмда

Чўл Адир Тоғ

Қорақалпоғистон Республикаси 314,2 575,6 816,0

Андижон 428,5 596,9 816,0

Бухоро 428,5 596,9 816,0

Жиззах 390,1 501,5 704,3

Қашқадарѐ 501,5 501,5 783,7

Навоий 428,5 501,5 704,3

Наманган 428,5 596,9 783,7

Самарқанд 390,1 671,3 1 118,0

Сурхондарѐ 282,6 596,9 783,7

Сирдарѐ 390,1 501,5 704,3

Тошкент 390,1 596,9 816,0

Фарғона 390,1 501,5 816,0

Хоразм 314,2 575,6 816,0

Қишлоқ хўжалиги ва ўрмон хўжалигида фойдаланилмайдиган бошқа ерлар учун ундириладиган ер солиғи

ставкалари

Вилоят

1 га учун ер солиғи ставкалари, сўмда

Сув ҳавзалари,

каналлар,

коллекторлар,

йўллар

Жамоат

қурилмалари ва

ҳовлилари

Қишлоқ хўжалигида

фойдаланилмайди ган

бошқа ерлар

Қорақалпоғистон Республикаси 414,4 231 214,2 58,7

Андижон 671,3 352 657,6 58,7

Бухоро 539,9 302 391,1 58,7

Жиззах 469,4 260 825,5 58,7

Қашқадарѐ 469,4 252 018,6 58,7

Навоий 501,5 296 375,4 58,7

Наманган 583,5 308 300,5 58,7

Page 13: 1.Йўқлама қилиш 2. 3. 4. : 3, 7; : 1, 2. 5. 6.samqxi.uz/attachments/article/714/Ишланма... · 2016-05-12 · 2.Маъруза мавзусини ѐздириш

Самарқанд 640,8 337 906,6 58,7

Сурхондарѐ 704,3 391 181,7 58,7

Сирдарѐ 371,0 219 151,8 58,7

Тошкент 583,5 317 108,0 58,7

Фарғона 583,5 317 108,0 58,7

Хоразм 583,5 308 300,5 58,7

Шаҳар ва қўрғонларда ер участкаларидан фойдаланганлик учун юридик шахслардан ундириладиган ер солиғи ставкалари

Шаҳар, вилоят 1 га учун ер солиғи ставкалари

10 336 248 8 821 865 7 307 481

14 388 994 13 031 038 11 673 082 10 315 125

14 388 994 13 031 038 11 673 082 10 315 125

17 247 949 16 158 834 15 069 720 13 980 605

10 336 248 8 821 865 7 307 481

10 317 379 8 803 051 7 288 721

10 317 379 8 803 051 7 288 721

10 976 985 9 318 170 7 659 356

13 949 127 12 577 280 11 205 432 9 833 584

9 877 493 8 363 217 6 848 941

10 870 312 9 211 503 7 552 693

Денов 10 907 935 9 393 674 7 879 411

13 949 127 12 577 280 11 205 432 9 833 584

9 877 493 8 363 217 6 848 941

9 877 493 8 363 217 6 848 941

9 877 493 8 363 217 6 848 941

10 336 248 8 821 865 7 307 481

13 949 127 12 577 280 11 205 432 9 833 584

10 336 248 8 821 865 7 307 481

10 336 248 8 821 865 7 307 481

13 949 127 12 577 280 11 205 432 9 833 584

9 877 493 8 363 217 6 848 941

9 877 493 8 363 217 6 848 941

9 877 493 8 385 219 6 892 944

9 877 493 8 363 217 6 848 941

й 13 949 127 12 577 280 11 205 432 9 833 584

17 247 949 16 158 834 15 069 720 13 980 605

13 672 624 12 300 301 10 927 979 9 555 657

17 247 949 16 158 834 15 069 720 13 980 605

9 494 124 7 979 901 6 465 678

10 976 985 9 318 170 7 659 356

12 277 778 10 631 535 8 985 291

9 494 124 7 979 901 6 465 678

13 949 127 12 577 280 11 205 432 9 833 584

10 336 248 8 821 865 7 307 481

9 877 493 8 363 217 6 848 941

10 336 248 8 821 865 7 307 481

13 949 127 12 577 280 11 205 432 9 833 584

10 336 248 8 821 865 7 307 481

10 336 248 8 821 865 7 307 481

9 877 493 8 363 217 6 848 941

11 529 904 9 786 312 8 042 719

10 336 248 8 821 865 7 307 481

9 877 493 8 385 219 6 892 944

Page 14: 1.Йўқлама қилиш 2. 3. 4. : 3, 7; : 1, 2. 5. 6.samqxi.uz/attachments/article/714/Ишланма... · 2016-05-12 · 2.Маъруза мавзусини ѐздириш

14 388 994 13 031 038 11 673 082 10 315 125

10 336 248 8 821 865 7 307 481

9 877 493 8 363 217 6 848 941

Шаҳрих 10 336 248 8 821 865 7 307 481

9 494 124 7 979 901 6 465 678

10 317 379 8 803 051 7 288 721

9 494 124 7 979 901 6 465 678

10 317 379 8 803 051 7 288 721

Бошқа кичик шаҳарлар

7 778 880 6 550 422 5 321 962

8 639 463 7 276 105 5 912 746

9 601 004 8 086 735 6 572 464

Андижон 10 336 248 8 821 865 7 307 481

Бухоро 9 877 493 8 363 217 6 848 941

Жиззах 9 877 493 8 363 217 6 848 941

Қашқадарѐ 9 877 493 8 363 217 6 848 941

Навоий 9 877 493 8 363 217 6 848 941

Наманган 10 336 248 8 821 865 7 307 481

Самарқанд 10 336 248 8 821 865 7 307 481

Сурхондарѐ 10 907 935 9 393 674 7 879 411

Сирдарѐ 9 494 124 7 979 901 6 465 678

Тошкент 10 317 379 8 803 051 7 288 721

Фарғона 9 877 493 8 363 217 6 848 941

Хоразм 9 877 493 8 363 217 6 848 941

Туман марказлари ҳисобланган қўрғонлар ва қишлоқ ақоли пунктлари

шимол 6 550 422 5 321 962

7 276 105 5 912 746

8 086 735 6 572 464

Андижон 8 821 865 7 307 481

Бухоро 8 363 217 6 848 941

Жиззах 8 363 217 6 848 941

Қашқадарѐ 8 363 217 6 848 941

Навоий 8 363 217 6 848 941

Наманган 8 821 865 7 307 481

Самарқанд 8 821 865 7 307 481

Сурхондарѐ 9 393 674 7 879 411

Сирдарѐ 7 979 901 6 465 678

Тошкент 8 803 051 7 288 721

Фарғона 8 363 217 6 848 941

Хоразм 8 363 217 6 848 941

Қишлоқ жойларда жойлашган ер участкаларидан фойдаланганлик учун юридик шахслардан ундириладиган ер солиғи

ставкалари

Республика, вилоят

1 га учун ер солиғи ставкалари, сўмда

юридик шахслар банд етган ер учун, зоналар

бўйича

Кон ва фойдали қизалмалар

эгаллаган ерлар

Суғориладиган лалми-

яйлов суғориладиган лалми-яйлов аҳоли

пунктларида

аҳоли пунктларидан

ташқарида

4 480 115 4 159 556 203 093 1 174 915 39 867

4 976 450 4 624 564 251 333 1 306 942 62 767

5 529 368 5 139 720 276 520 1 444 962 75 395

Page 15: 1.Йўқлама қилиш 2. 3. 4. : 3, 7; : 1, 2. 5. 6.samqxi.uz/attachments/article/714/Ишланма... · 2016-05-12 · 2.Маъруза мавзусини ѐздириш

Андижон 5 655 071 5 259 262 282 845 1 614 911 81 781

Бухоро 5 466 490 5 133 597 276 509 1 445 121 75 422

Жиззах 5 089 477 4 813 000 257 695 1 055 609 50 271

Қашқадарѐ 5 089 477 4 813 000 257 695 1 017 862 50 271

Навоий 5 278 035 4 995 200 263 855 1 256 680 62 774

Наманган 5 190 007 4 963 811 251 333 1 533 186 75 422

Самарқанд 5 969 155 5 479 114 301 611 1 910 158 94 192

Сурхондарѐ 6 534 714 5 906 405 326 770 2 475 607 125 689

Сирдарѐ 5 089 477 4 850 789 257 695 1 068 118 56 616

Тошкент 5 969 155 5 466 490 301 611 1 891 387 94 192

Фарғона 5 466 490 5 114 625 276 509 1 419 987 69 028

Хоразм 5 529 368 5 139 755 276 509 1 451 405 75 422

*Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2015 йил 22 декабрдаги ПҚ-2455 сон қарорига 19-илова.

Календар йил солиқ давридир.

Ер солиғи ҳар бир солиқ даврининг 1 январига бўлган ҳолатга кўра ҳисоблаб чиқарилади ва ер

солиғининг ҳисоб-китоби ер участкаси жойлашган ердаги давлат солиқ хизмати органига ҳисобот

йилининг 15 февралига қадар тақдим этилади.

Ер солиғини ҳисоблаб чиқариш ушбу Кодекснинг 281-моддасига мувофиқ ҳисоблаб

чиқарилган солиқ солинадиган базадан ва белгиланган ставкадан келиб чиққан ҳолда амалга

оширилади.

Солиқ солинадиган базада (ҳисобланган солиқ суммасида) солиқ даври мобайнида ўзгариш

бўлганда юридик шахслар бир ойлик муддат ичида давлат солиқ хизмати органига ер солиғининг

аниқлаштирилган ҳисоб-китобини тақдим етиши шарт.

Солиқ даври мобайнида қишлоқ хўжалиги екинларининг умумий майдонида ва таркибида

ўзгаришлар юз берган ягона ер солиғини тўлашга ўтмаган қишлоқ хўжалиги корхоналари ер

солиғининг аниқлаштирилган ҳисоб-китобини давлат солиқ хизмати органига жорий йилнинг 1

декабрига қадар тақдим этади.

Ер солиғини тўлаш, агар ушбу моддада бошқача қоида назарда тутилган бўлмаса, юридик

шахслар томонидан йилнинг ҳар чорагида, йил чораги иккинчи ойининг 15-кунига қадар тенг

улушларда амалга оширилади.

Солиқ даври мобайнида ер солиғи тўлашнинг белгиланган муддатидан кейин мажбуриятлар

юзага келганда, ушбу суммани тўлаш мажбуриятлар юзага келган санадан эътиборан ўттиз кундан

кечиктирмай амалга оширилади.

Ягона ер солиғи тўлашга ўтмаган қишлоқ хўжалиги корхоналари томонидан ер солиғини тўлаш

қуйидаги тартибда амалга оширилади:

ҳисобот йилининг 1 сентябрига қадар — йиллик солиқ суммасининг 30 фоизи;

ҳисобот йилининг 1 декабрига қадар — солиқнинг қолган суммаси.