1. 4 32204 5 2. 3. 4. และให้นักเรียนอ่าน 7....

แบบฝกเสรมทกษะการเรยนรวชาฟสกส เรอง ไฟฟาสถต ชนมธยมศกษาปท 5 ภาคเรยนท 2 เลม 1 หนา 1

ค าแนะน าส าหรบคร

เพอใหเกดประโยชนสงสดในการจดการเรยนร ครผสอนควรท าความเขาใจและปฏบตตามขนตอน

ตอไปน 1. แบบฝกเสรมทกษะการเรยนรเลมนเปนสวนหนงของวชาฟสกส 4 รหสวชา ว 32204

ชนมธยมศกษาปท 5 2. ครควรศกษาแบบฝกเสรมทกษะการเรยนรเลมน ใหเขาใจตลอดทงเลมอยางรอบคอบ 3. ครตองเตรยมสอ อปกรณ ใหพรอมส าหรบนกเรยนทกคนในการจดการเรยนร 4. กอนด าเนนกจกรรมการเรยนรครตองใหนกเรยนรบทราบ และเขาใจจดประสงคการเรยนร 5. ครตองชแจงใหนกเรยนรเกยวกบบทบาทของนกเรยนในการจดการเรยนร และใหนกเรยนอาน

ค าแนะน าส าหรบนกเรยนในการใชแบบฝกเสรมทกษะการเรยนรและปฏบตตามขนตอนทกกจกรรม 6. ทดสอบนกเรยนกอนเรยน 7. เมอจดกระบวนการเรยนรครบถวนแลวใหท าการทดสอบหลงเรยน 8. ขณะทนกเรยนปฏบตกจกรรม ครตองดแลเอาใจใสอยางใกลชด แนะน า ชวยเหลอเพอใหนกเรยน

ปฏบตกจกรรม การแกโจทยปญหาใหส าเรจดวยด 9. ครควรสรปบทเรยนโดยใหนกเรยนมสวนรวมใหมากทสด


ค าแนะน าส าหรบนกเรยน

แบบฝกเสรมทกษะการเรยนรเลมนจดท าขนเพอใหนกเรยนไดศกษาและฝกทกษะการเรยนร เรอง

ประจไฟฟาและกฎการอนรกษประจไฟฟา ใหนกเรยนปฏบตตามค าแนะน าดงตอไปน 1. ศกษาจดประสงคการเรยนรใหเขาใจเกยวกบเรองทจะเรยน 2. ท าแบบทดสอบกอนเรยน จ านวน 10 ขอ ดวยความตงใจ เมอท าเสรจแลวใหครตรวจใหคะแนน

หรอเปลยนกนตรวจกบเพอน 3. นกเรยนศกษาใบความรพรอมตวอยางในแตละกจกรรม 4. นกเรยนฝกท ากจกรรมเสรมทกษะการเรยนร โดยสามารถตรวจค าตอบไดจากเฉลยทอยดานหลง

ของแบบฝก 5. นกเรยนตองตงใจปฏบตกจกรรมเสรมทกษะการเรยนรดวยความสามารถของตนเองอยางเตม

ความสามารถ โดยไมรบกวนคนอน สามารถแลกเปลยนความคดเหนกบเพอนไดเพอเสรมความเขาใจ 6. กจกรรมหรอเนอหาใดทนกเรยนยงไมเขาใจควรปรกษาครใหเขาใจกอนท ากจกรรมตอไป 7. เมอศกษาจนครบบทเรยนแลว ใหท าแบบทดสอบหลงเรยน ตรวจใหคะแนนแลวเปรยบเทยบกบ

คะแนนกอนเรยน 8. ศกษาบทเรยนอกครงหากคะแนนยงไมดขน โดยอาจปรกษาครหรอแลกเปลยนความคดเหนกบ

เพอนจนสามารถท าคะแนนใหดขนได


จดประสงคการเรยนร

1. อธบายเกยวกบการเกดประจไฟฟาได 2. อธบายและท ากจกรรมเกยวกบแรงทางไฟฟา แสดงทศทางของแรงระหวางอนภาคทมประจไฟฟาได 3. อธบายกฎการอนรกษประจไฟฟาได 4. อธบายความหมายของตวน าและฉนวน และการเกดประจไฟฟาบนตวน าและฉนวนได


แบบทดสอบกอนเรยน เรอง ประจไฟฟาและกฎการอนรกษประจไฟฟา

1. จงพจารณาขอความตอไปน 1. เมอน าสาร ก มาถกบสาร ข พบวา สาร ก มประจไฟฟาเกดขน สาร ก ตองเปนตวน า 2. ไฟฟาสถตทเกดจากการหวผม เกดขนเนองจากหวและเสนผมมการสรางประจไฟฟาขนใหม 3. ถาจบแทงโลหะถกบผาขนสตว ผลทเกดขนคอจะไมมประจอสระทงบนแทงโลหะและผาขนสตว

ขอความใดถก ก. ขอ 1 , 2 และ 3 ข. ขอ 1 และ 3 ค. ขอ 2 และ 3 ง. ขอ 3 เทานน

2. วตถ A และ วตถ B เปนฉนวนไฟฟา โดยวตถ A มความสามารถในการยดเหนยวอเลกตรอนไดมากกวาวตถ B เมอน าวตถ A และวตถ B มาขดสกนจนสามารถเกดไฟฟาสถตได ขอใดตอไปนกลาวไดถกตอง ก. A จะมประจเปนบวก B จะมประจเปนลบ เนองจากอเลกตรอนถายเทจาก A ไปยง B ข. A จะมประจเปนลบ B จะมประจเปนบวก เนองจากอเลกตรอนถายเทจาก B ไปยง A ค. A จะมประจเปนบวก B จะมประจเปนลบ เนองจาก B สรางอเลกตรอนไดมากกวา A ง. A จะมประจเปนลบ B จะมประจเปนบวก เนองจาก A สรางอเลกตรอนไดมากกวา B

3. ตวน าทรงกลม A และ B มขนาดเทากน ถา A มประจบวก และ B เปนกลางทางไฟฟา เมอน า A , B แตะกน อเลกตรอนจะถายเทอยางไร ก. อเลกตรอนถายเทจาก A ไป B ข. อเลกตรอนถายเทจาก B ไป A ค. อเลกตรอนจาก A จะเคลอนทไปยง B และอเลกตรอนจาก B จะเคลอนทไป A ง. ไมมการถายเทอเลกตรอนเกดขน

4. ตวน าทมขนาดเทากน 3 อน คอ A , B และ C โดยท A มประจ -8 สวน B มประจ +2 และ C เปนกลางทางไฟฟา เมอน าทง 3 มาสมผสกน หลงแยกจากกนตวน าทง 3 จะมประจไฟฟาอยางไรเรยงตามล าดบ ก. -2 , +2 , -2 ข. +2 , +2 , +2 ค. -2 , -2 , -2 ง. -3 , 0 , -3

5. ตวน าทรงกลมรศม 3x ทมประจ –12 คลอมบ ไปแตะกบตวน าทรงกลมรศม 5x ทมประจ –12 คลอมบ หลงจากแยกออกจากกนแลว ตวน าทรงกลมรศม 5x จะมประจเทาใด

ก. -15 คลอมบ ข. -12 คลอมบ ค. -9 คลอมบ ง. 0 คลอมบ


6. ตวน าทรงกลมรศม a ทมประจ –Q ไปแตะกบตวน าทรงกลมรศม 3a ทมประจ +9Q หลงจากแยกออกจากกนแลว ตวน าทรงกลมรศม a จะมประจเทาใด

ก.

ข. Q

ค.

ง. 2Q 7. เมอน าแผน PVC ทมประจไฟฟาลบไปเขาใกลลกพทของอเลกโทรสโคป ปรากฏวาลกพทเคลอนทเขาหาแผน

PVC แสดงวาลกพธมประจชนดใด ก. มประจบวกเทานน ข. มประจลบเทานน ค. มประจบวกหรอประจลบกได ง. มประจหรอไมมประจกได

8. จากรป ตวน า A B C และ D แขวนชดกนดวยเชอกทเปนฉนวน น าแทงประจบวกเขามาใกลท าใหตวน า A B C และ D เอยงไปดงรป ประจบนตวน า A B C และ D เรยงตามล าดบจะเปนอยางไร

ก. บวก บวก ลบ ลบ ข. บวก ลบ บวก ลบ ค. บวก กลาง กลาง ลบ ง. ลบ กลาง กลาง บวก 9. จากรป ตวน า A B C และ D แขวนชดกนดวยเชอกทเปนฉนวน น าแทงประจบวกเขามาใกลท าใหตวน า A B

C และ D เอยงไปดงรป และถาตอสายดนทตวน า C ประจบนตวน า A B C และ D เรยงตามล าดบจะเปนอยางไร

ก. บวก บวก กลาง ลบ ข. กลาง กลาง กลาง ลบ ค. กลาง กลาง กลาง บวก ง. กลาง กลาง กลาง กลาง 10. ขอใดไมใชวธการท าใหวตถมประจไฟฟา

ก. การตอสายดน ข. การขดส ค. การเหนยวน า ง. การน าวตถทมประจมาแตะกบวตถทเปนกลาง

A B C D

A B C D


กระดาษค าตอบ

ชอ – สกล ..............................................................................ชน..................เลขท.............. ..

ขอ ก ข ค ง 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

คะแนนทได................


เฉลยแบบทดสอบกอนเรยน เรอง ประจไฟฟาและกฎการอนรกษประจไฟฟา

ขอ เฉลย 1 ง 2 ข 3 ข 4 ค 5 ก 6 ง 7 ง 8 ค 9 ข 10 ก


ใบความร

เรอง ประจไฟฟา ( Electric charge ) กฎการอนรกษประจไฟฟา ( Conservation of charge ) ประจไฟฟา จากการน าเอาแผนพวซถดวยผาสกหลาดและแผนเปอรสเปกซถดวยผาสกหลาดแลวน ามาเขาใกลกนจะเกดแรงดงดดกน แตถาเราน าเอาแผนพวซ 2 แผนมาถดวยผาสกหลาดแลวน าแผนทงสองเขาใกลกนจะเกดแรงผลกซงกนและกน หรอแผนเปอรสเปกซ 2 แผนมาถดวยผาสกหลาด แลวน าแผนทงสองเขาใกลกนจะเกดแรงผลกซงกนและกน แสดงวามประจไฟฟาเกดขนกบวตถ 2 ชนด คอ ประจไฟฟาทเกดกบแผนพวซ และทเกดกบแผนเปอรสเปกซ โดยประจไฟฟาทเกดกบวตถ 2 ชนดคอ ประจไฟฟาบวกและประจไฟฟาลบ หรอ เรยกสนๆวา ประจบวก และประจลบ โดยแรงระหวางประจม 2 ชนดคอ แรงดด และ แรงผลก โดยประจชนดเดยวกนจะผลกกน สวนประจตางชนดกนจะดดกน อาจเขยนทศของแรงกระท าระหวางอนภาคทมประจไฟฟาไดดงตอไปน

แรงผลก

แรงผลก

แรงดด

แรงดด

แรงดด

บวก กบ บวก

ลบ กบ ลบ

บวก กบ ลบ

บวก กบ กลาง

ลบ กบ กลาง


กฎการอนรกษประจไฟฟา

วตถชนหนงๆ ประกอบดวย อะตอมจ านวนมาก แตละอะตอมประกอบดวยนวเคลยสซงประกอบดวยอนภาคทมประจบวกเรยกวา โปรตอน และอนภาคทเปนกลางทางไฟฟา เรยกวา นวตรอน นอกนวเคลยสมอนภาคทมประจลบ เรยกวา อเลกตรอน เคลอนทรอบนวเคลยส ดวยพลงงานในการเคลอนทคาหนง อะตอมทมจ านวนโปรตอนและจ านวนอเลกตรอนเทากนจะไมแสดงอ านาจไฟฟา ซงเราเรยกวาอยในสภาพเปนกลางทางไฟฟา สวนอะตอมทมจ านวนโปรตอนและจ านวนอเลกตรอนไมเทากนจะอยในสภาพวตถมประจไฟฟาและจะแสดงอ านาจไฟฟา โดย

ม ประจบวก ถามจ านวนโปรตอนมากกวาจ านวนอเลกตรอน และม ประจลบ ถาจ านวนอเลกตรอนมากกวาจ านวนโปรตอน

จากความรนเราจะพจารณาตอไปไดวา

อเลกตรอนหลดจากอะตอมใดยอมท าใหอะตอมนนมประจลบลดลง จะกลายเปนอะตอมทมประจบวก อะตอมทไดรบอเลกตรอนจะท าใหมประจลบเพมขน จะกลายเปนอะตอมมประจลบ

ดงนนในการน าวตถมาถกนแลวมผลท าใหวตถมประจไฟฟาขนนน เปนเพราะงานหรอพลงงานกลเนองจากการถถกถายโอนใหกบอเลกตรอนของอะตอมบรเวณทถกนท าใหพลงงานของอเลกตรอนสงขนจนสามารถหลดเปนอสระออกจากอะตอมของวตถหนงไปสอะตอมของอกวตถหนง เราจงสรปไดวาการท าใหวตถมประจไฟฟาไมใชเปนการสรางประจขนใหม แตเปนเพยงการยายประจจากทหนงไปยงอกทหนงเทานน โดยทผลรวมของจ านวนประจทงหมดของระบบยงคงเทาเดม ซงขอสรปนกคอ กฎการอนรกษประจไฟฟา ตวน าไฟฟา และฉนวนไฟฟา ( Conductor and Insulator )

ฉนวนไฟฟา หรอเรยกสนๆวา ฉนวน คอ วตถทเมอไดรบการถายเทอเลกตรอนแลวอเลกตรอนนนยงคงอย ณ บรเวณเดมตอไป นนคออเลกตรอนทถกถายเทใหแกวตถทเปนฉนวนจะไมเคลอนทจากทหนงไปสอกทหนงในเนอวตถ กลาวไดวา ในฉนวนประจไฟฟาจะถายเทจากทหนงไปสอกทหนงไดยาก

ตวน าไฟฟา หรอเรยกสนๆวา ตวน า คอ วตถทเมอไดรบอเลกตรอนแลว อเลกตรอนสามารถเคลอนทกระจายไปไดตลอดเนอวตถโดยงาย หรออาจกลาวไดวาอเลกตรอนมอสระในการเคลอนทในวตถนน


ตวน าไฟฟา (เรยงล าดบจากตวน าไฟฟาดทสด)

กงตวน าไฟฟา (เรยงล าดบจากความเปนตวน า

ไฟฟามากไปหานอย)

ฉนวนไฟฟา (เรยงล าดบจากฉนวนไฟฟาทด

ทสด) 1. เงน 2. ทองแดง 3. ทองค า 4. อะลมเนยม 5. สงกะส 6. แพลทนม 7. เหลก 8. ปรอท 9. แทงถาน 10. สารละลายของกรด ดางและ

เกลอ 11. น าธรรมดา 12. รางกาย

1. ผาลนน 2. ผาฝายหรอส าล 3. ไม 4. หนออน 5. กระดาษ 6. งาชาง

1. น าบรสทธ 2. น ามนตางๆ 3. กระเบองเคลอบ 4. ขนสตว 5. ไหม 6. ก ามะถน 7. ยาง Gutta-percha 8. เชลแลค 9. ครง 10. อโนไนต 11. เทยนไข 12. แกว 13. อากาศแหง

การท าใหวตถทเปนกลางเกดประจ

1. การขดส ( ถ )

เปนการน าเอาวตถทเปนกลางมาถกน ( วตถทน ามาถกนตองเปนฉนวนเชนผาไหมกบแทงแกว ) จะท าใหอเลกตรอนในวตถไดรบพลงงานความรอนจากการถ ท าใหอเลกตรอนมพลงงานเพมขนสามารถเคลอนทจากวตถอนหนงไปยงอกอนหนงได ท าใหวตถมสภาพเปนประจไฟฟา ประจทเกดกบวตถทงสองชนดเปนประจชนดตรงขามกน

กรณทน าวตถทเปนตวน ามาถกนเพอใหเกดประจนนจะตองมดามจบเปนฉนวนไฟฟา หรอวางอยบนฉนวนไฟฟา เพอปองกนการถายเทประจระหวางวตถตวน านนกบรางกาย

ผลทปรากฏจากการน าวตถตางชนดมาท าการถกน จะท าใหเกดไฟฟาสถตบนผวของวตถ และประจไฟฟาทเกดขนบนผวของวตถคหนงๆ จะเปนประจไฟฟาตางชนดกนเสมอ ไดมการท าบญชของวตถทท าใหเกดไฟฟาสถตโดยการขดสไว โดยจดเรยงตามล าดบของการขดสไว (frictional order) ดงน


1. แกว 6. ผาไหม 2. เสนผมคน 7. ผาฝาย 3. เปอรสเปกซ 8. อ าพน 4. ไนลอน 9. พวซ 5. ผาสกหลาด 10. เทฟลอน

เมอน าวตถคใดคหนงดบปรากฏในบญชมาถกน วตถทมเลขล าดบนอยกวา จะปรากฏมประจไฟฟาบวก สวนวตถทมเลขล าดบมากกวาจะปรากฏมประจไฟฟาลบ เชน น าเปอรสเปกซ หมายเลข 3 ถกบผาสกหลาด หมายเลข 5 แลว ปรากฏวา เปอรสเปกซจะปรากฏมประจไฟฟาบวก ผาสกหลาดจะปรากฏประจไฟฟาลบ แตถาน าผาสกหลาดหมายเลข 5 ไปถกบพวซ หมายเลข 9 แลว ผาสกหลาดจะปรากฏประจไฟฟาบวก สวนพวซจะปรากฏมประจไฟฟาลบ ดงตวอยางตอไปน ตวอยางท 1 การเกดประจระหวางวตถโดยการถ ระหวาง เปอรสเปกซ กบ ผาสกหลาด

กอนถ

เปอรสเปกซ และ ผาสกหลาด เปนกลางทางไฟฟา โดยม จ านวนประจบวก = จ านวนประจลบ ขณะถ

อเลกตรอนถายเทจาก เปอรสเปกซ ไปยง ผาสกหลาด ท าให ผาสกหลาด มประจลบเพมขน สวน เปอรสเปกซ มประจลบลดลง

หลงถ

ผาสกหลาด

กลาง กลาง

บวก ลบ

ผลรวมของประจไฟฟา

กอนถ ขณะถ หลงถ

เปอรสเปกซ


ผาสกหลาด มประจ ลบ มากกวาประจบวก ผาสกหลาด จงมประจไฟฟารวมเปน ลบ เปอรสเปกซ ประจ บวก มากกวาประจลบ เปอรสเปกซ จงมประจไฟฟารวมเปน บวก

ตวอยางท 2 การเกดประจระหวางวตถโดยการถระหวาง พวซ กบ ผาสกหลาด

กอนถ

พวซ และ ผาสกหลาด เปนกลางทางไฟฟา โดยม จ านวนประจบวก = จ านวนประจลบ ขณะถ

อเลกตรอนถายเทจาก ผาสกหลาด ไปยง พวซ ท าให พวซ มประจลบเพมขน สวน ผาสกหลาด มประจลบลดลง

หลงถ

พวซ มประจ ลบ มากกวาประจบวก พวซ จงมประจไฟฟารวมเปน ลบ ผาสกหลาด ประจ บวก มากกวาประจลบ ผาสกหลาด จงมประจไฟฟารวมเปน บวก

2. การสมผส ( แตะ )

คอการน าวตถทมประจอยแลวมาสมผสหรอแตะโดยตรงกบวตถทเปนกลาง จะท าใหวตถทเปนกลางนมประจไฟฟา ดงขนตอนในรป

พวซ ผาสกหลาด


ลบ บวก

ผลรวมของประจไฟฟา


กอนแตะ ขณะแตะ หลงแตะ

มประจเปน + เปนกลาง


ตวอยางท 3 การถายเทประจเมอสมผสกน ( แตะกน) กรณทมขนาดเทากน

1. 2.


มประจเปน - เปนกลาง

- เมอแตะกนแลววตถทงสองจะมประจชนดเดยวกนเสมอ

- เปนการถายเทเฉพาะอเลกตรอนเทานน และจะหยดถายเทเมอศกยไฟฟาเทากน

- ภายหลงการแตะจ านวนประจอาจเทากนหรอไมกได กรณทมวตถมากกวา 2 อนมาสมผสกน ประจไฟฟาจะถายเทไปยงวตถอนทอยปลายสดทงสองดาน โดยวตถทอยดานในถดเขามาจะมสภาพเปนกลางทางไฟฟา

- หลงการแตะประจรวมทงหมด จะเทากบประจรวมทงหมดกอนแตะ

ขอสงเกต

แตะ แลวแยกจากกน กอนแตะ

A B

หลงแตะ

A B

A B A B

A B A B C C


3.

4. 5.

กรณทมขนาดไมเทากน วตถขนาดใหญจะมจ านวนประจมากกวาวตถขนาดเลก โดยถารศมมากกวา 2 เทา จะมจ านวนประจมากกวา 2 เทา เปนตน

6. 7.

กรณทวตถ A และ B ทมขนาดใดๆ มาสมผสกนจ านวนประจทเกบไวไดสามารถค านวณไดตามสมการตอไปน

จ านวนประจท เกบได รศม คณผลรวมของประจทงหมด

รศม รศม

จ านวนประจท เกบได รศม คณผลรวมของประจทงหมด

รศม รศม

แตะ แลวแยกจากกน กอนแตะ หลงแตะ

A B

A B

A B A B

A B A B

รศม = 2

รศม = 1

A B

รศม = 1

รศม = 3

A B



8.

จ านวนประจท เกบได

จ านวนประจท เกบได

3. การเหนยวน า ( Induction )

เปนการน าวตถทมประจไฟฟาเขามาใกลวตถทเปนกลาง มผลใหอเลกตรอนเกดการถายเท

อเลกโทรสโคปลกพทซงเปนกลางแขวนดวยเสนดายอยนงๆ แลวน าวตถทมประจ + ( บวก ) มาวางใกลๆ ประจบนลกพทจะถกเหนยวน าใหแยกออกจากกน ท าใหเกดแรงระหวางประจทวตถกบลกพทกระท าซงกนและกน แลวท าใหลกพทเบนออกจากแนวเดม ถาน าเอาแทงประจ + ออก ลกพทกจะกลบมสภาพเปนกลางตามเดม ดงรป

บรเวณผวทอยใกล จะเกดประจชนดตรงขาม บรเวณผวทอยไกลจะเกดประจชนดเดยวกนกบประจบนวตถทน ามาเหนยวน า

บรเวณตรงกลางจะมสภาพเปนกลางทางไฟฟา

A B

รศม = 2

รศม = 3

A B



อเลกโทรสโคปแผนโลหะซงเดมเปนกลาง เมอน าวตถทมประจ + ( บวก ) มาวางใกลๆ จานโลหะจะเกดการเหนยวน า ดงรป ถาน าเอาแทงประจ+ ออก อเลกโทรสโคปแผนโลหะกจะกลบมสภาพเปนกลางตามเดม ดงรป

การท าใหลกพท และ อเลกโทรสโคปใหมประจ โดยการตอลงดน ลกพทซงเปนกลางแขวนดวยเสนดายอยนงๆ เมอน าวตถทมประจ + ( บวก ) มาวางใกล ประจบน

ลกพทจะถกเหนยวน าใหแยกออกจากกน ท าใหเกดแรงระหวางประจทวตถกบลกพทกระท าซงกนและกน แลวท าใหลกพทเบนออกจากแนวเดม เมอใชมอสมผสกบลกพท (ตอสายดน ) จะมการถายเทประจ ปลอยมอทสมผสลกพท แลวน าเอาแทงประจบวก+ ออก ลกพทกจะมประจเปนลบ ( – )

อเลกโทรสโคปแผนโลหะซงเดมเปนกลาง เมอน าวตถทมประจ + ( บวก ) มาวางใกลๆ จานโลหะจะเกดการเหนยวน า ดงรป เมอสมผสกบจานโลหะ ( ตอสายดน ) จะมการถายเทประจ เมอปลอยมอทสมผสจานโลหะ แลวเอาแทงประจ+ ออก อเลกโทรสโคปแผนโลหะกจะมประจ – (ลบ)

จานโลหะ

แผนโลหะ

กลาง

กลาง


การเหนยวน าตวน าทเปนกลางทสมผสกนทวางบนพนหรอหอยดวยเชอกทเปนฉนวน (1) (2) ประจในตวน าจะเกดการกระจายตว ดงน 1. ถาน าแทงประจลบมาจอ ประจลบในตวน า A B C และ D จะเคลอนทหนไปยงดานไกลสด ( A )สงผลใหดานใกลแทงประจมประจเปนบวก ( D ) สวนบรเวณดานในถดจากปลายทงสองดานเขามา (B และ C) จะมสภาพเปนกลางทางไฟฟา 2. ถาน าแทงประจบวกมาจอ ประจลบในตวน า A B C และ D จะเคลอนทเขามาหาแทงประจบวกนใหไดใกลทสด ( D ) ท าใหบรเวณนมประจเปนลบ และสงผลใหดานไกลสดมประจเปนบวก ( A ) สวนบรเวณดานในถดจากปลายทงสองดานเขามา (B และ C) จะมสภาพเปนกลางทางไฟฟา

A B C D

A B C D


กจกรรมเสรมทกษะการเรยนรท 1 การท าใหวตถมประจดวยการขดส

จงเขยนแสดงการถายเทประจทเกดจากการถระหวางวตถตอไปนในขณะทขดสกน และเขยนแสดงประจไฟฟาทเกดขนภายหลงการขดสกนแลว 1. 2. 3. 4.


แกว


ผาสกหลาด

ไนลอน ผาฝาย


เสนผม แกว


เทฟลอน ผาไหม



กจกรรมเสรมทกษะการเรยนรท 2 การท าใหวตถมประจดวยการสมผส

1. จงแสดงการถายเทประจของวตถทมประจไฟฟาตางๆ ดงรป ขณะทสมผสกน และเขยนแสดงประจไฟฟาทเกดขนภายหลงการสมผสกนแลว

1.1

1.2 1.3 1.4 1.5

กลาง บวก

กลาง ลบ

ลบ บวก

บวก บวก

ลบ ลบ



2. จงเขยนจ านวนประจไฟฟาลพธทเกดขนภายหลงจากการทวตถทมประจไฟฟาสมผสกน 2.1 ประจรวม = ………………… ประจของ A = ………………… ประจของ B = ………………… 2.2 ประจรวม = ………………… ประจของ A = ………………… ประจของ B = ………………… 2.3 ประจรวม = ………………… ประจของ A = ………………… ประจของ B = ………………… 2.4 ประจรวม = ………………… ประจของ A = ………………… ประจของ B = ………………… 2.5 ประจรวม = ………………… ประจของ A = ………………… ประจของ B = …………………

-8

กอนแตะ หลงแตะ

A B A B

+6

A B C A B C

A รศม 2 เทาของ B

-12

A B B

A

+6

A B A B -2

-10

A B C A B C

-3 +1


2.6 ประจรวม = ………………… ประจของ A = ………………… ประจของ B = ………………… 2.7 ประจรวม = ………………… ประจของ A = ………………… ประจของ B = …………………

2.8

ประจรวม = ………………… ประจของ A = ………………… ประจของ B = …………………

2.9

ประจรวม = ………………… ประจของ A = ………………… ประจของ B = …………………


-12

A B B

A

+3


+4

A B B

A

+4

A B

รศม = 2 cm

รศม = 5 cm

A B

+5 +9

A B

รศม = 3 cm รศม = 4 cm

A B

-30 +2


กจกรรมเสรมทกษะการเรยนรท 3 การท าใหวตถมประจดวยการเหนยวน า

1. จากรป จงเขยนแสดงการเรยงตวของประจ ในทรงกลมทเปนกลาง

3. จงเตมประจลงในแตละสวนของแทงวตถ A เมอมวตถทมประจบวกมาจอ 4. จากรปจงเขยนแสดงการกระจายตวของประจบน B 5. อเลกโทรสโคปแบบแผนโลหะมประจเนองจากน าแทงวตถ A มาเหนยวน า ดงรป จงเตมประจลงบนแทง

วตถ A

วตถ A วตถทมประจบวก

2. แผนทมประจลบเขามาใกลทรงกลม ท าใหทรงกลมเบนหนดงรป จงเขยนแสดงประจบนทรงกลม

+ + + + + + + + + +

- - - - - - -

- - -

A B C

วตถ A


6. ตวน าทรงกลม A, B, C และ D มขนาดเทากนและเปนกลางทางไฟฟาวางตดกนบนพนทเปนฉนวนไฟฟา น าแทงประจลบเขาใกลทรงกลม D ดงรป จงตอบค าถามตอไปน

6.1 ประจบนตวน า A B C และ D เรยงตามล าดบไดดงน ................................................ 6.2 ถาน าตวน า A ออกมากอน ตามดวย B C และ D ตามล าดบ โดยแทงประจลบยงเหนยวน าอย

ประจบนตวน า A B C และ D เรยงตามล าดบไดดงน ................................................ 6.3 ถาแยก A กบ B ออกมาพรอมกนโดยแทงประจลบยงเหนยวน าอยดงรป ประจบนตวน า A B C

และ D เรยงตามล าดบไดดงน ................................................ 6.4 ถาแยก A B และ C ออกมาพรอมกนโดยแทงประจลบยงเหนยวน าอยดงรป ประจบนตวน า A B

C และ D เรยงตามล าดบไดดงน ................................................ 6.5 ถาตอสายดนทวตถ C โดยแทงประจลบยงเหนยวน าอยดงรป ประจบนตวน า A B C และ D เรยง

ตามล าดบไดดงน ................................................

A B C D

A B C D

A B C D

A B C D


เฉลยกจกรรมการเรยนรท 1 ขอ 1. แกวเปนบวก ผาสกหลาดเปนลบ ขอ 2. ไนลอนเปนบวก ผาฝายเปนลบ ขอ 3. แกวเปนบวก เสนผมเปนลบ ขอ 4. เทฟลอนเปนลบ ผาไหมเปนบวก เฉลยกจกรรมการเรยนรท 2 ขอ 1.1 บวก บวก ขอ 2.3 +2 , +2 , +2 ขอ 1.2 ลบ ลบ ขอ 2.4 -4 , -4 , -4 ขอ 1.3 ลบ ลบ ขอ 2.5 -8 , -4 ขอ 1.4 บวก บวก ขอ 2.6 -6 , -3 ขอ 1.5 ลบ ลบ ขอ 2.7 +6 , +2 ขอ 2.1 -4 , -4 ขอ 2.8 +4 , +10 ขอ 2.2 +2 , +2 ขอ 2.9 -12 , -16 เฉลยกจกรรมการเรยนรท 2 ขอ 1. บวก ลบ ขอ 6.1 ลบ กลาง กลาง บวก ขอ 2. ลบ ขอ 6.2 ลบ กลาง กลาง บวก ขอ 3. บวก กลาง กลาง ลบ ขอ 6.3 ลบ ลบ กลาง บวก ขอ 4. บวก ลบ ขอ 6.4 ลบ ลบ ลบ บวก ขอ 5. ลบ ขอ 6.5 กลาง กลาง กลาง บวก


แบบทดสอบหลงเรยน เรอง ประจไฟฟาและกฎการอนรกษประจไฟฟา

1. เมอน าแผน PVC ทมประจไฟฟาลบไปเขาใกลลกพทของอเลกโทรสโคป ปรากฏวาลกพทเคลอนทเขาหาแผน PVC แสดงวาลกพทมประจชนดใด ก. มประจบวกเทานน ข. มประจลบเทานน ค. มประจบวกหรอประจลบกได ง. มประจหรอไมมประจกได

2. จากรป ตวน า A B C และ D แขวนชดกนดวยเชอกทเปนฉนวน น าแทงประจบวกเขามาใกลท าใหตวน า A B C และ D เอยงไปดงรป และถาตอสายดนทตวน า C ประจบนตวน า A B C และ D เรยงตามล าดบจะเปนอยางไร

ก. บวก บวก กลาง ลบ ข. กลาง กลาง กลาง ลบ ค. กลาง กลาง กลาง บวก ง. กลาง กลาง กลาง กลาง 3. วตถ A และ วตถ B เปนฉนวนไฟฟา โดยวตถ A มความสามารถในการยดเหนยวอเลกตรอนไดมากกวาวตถ B

เมอน าวตถ A และวตถ B มาขดสกนจนสามารถเกดไฟฟาสถตได ขอใดตอไปนกลาวไดถกตอง ก. A จะมประจเปนบวก B จะมประจเปนลบ เนองจากอเลกตรอนถายเทจาก A ไปยง B ข. A จะมประจเปนลบ B จะมประจเปนบวก เนองจากอเลกตรอนถายเทจาก B ไปยง A ค. A จะมประจเปนบวก B จะมประจเปนลบ เนองจาก B สรางอเลกตรอนไดมากกวา A ง. A จะมประจเปนลบ B จะมประจเปนบวก เนองจาก A สรางอเลกตรอนไดมากกวา B

4. ตวน าทมขนาดเทากน 3 อน คอ A , B และ C โดยท A มประจ -8 สวน B มประจ +2 และ C เปนกลางทางไฟฟา เมอน าทง 3 มาสมผสกน หลงแยกจากกนตวน าทง 3 จะมประจไฟฟาอยางไรเรยงตามล าดบ ก. -2 , +2 , -2 ข. +2 , +2 , +2 ค. -2 , -2 , -2 ง. -3 , 0 , -3

5. ขอใดไมใชวธการท าใหวตถมประจไฟฟา ก. การตอสายดน ข. การขดส ค. การเหนยวน า ง. การน าวตถทมประจมาแตะกบวตถทเปนกลาง

A B C D


6. จงพจารณาขอความตอไปน 1. เมอน าสาร ก มาถกบสาร ข พบวา สาร ก มประจไฟฟาเกดขน สาร ก ตองเปนตวน า 2. ไฟฟาสถตทเกดจากการหวผม เกดขนเนองจากหวและเสนผมมการสรางประจไฟฟาขนใหม 3. ถาจบแทงโลหะถกบผาขนสตว ผลทเกดขนคอจะไมมประจอสระทงบนแทงโลหะและผาขนสตว

ขอความใดถก ก. ขอ 1 , 2 และ 3 ข. ขอ 1 และ 3 ค. ขอ 2 และ 3 ง. ขอ 3 เทานน

7. ตวน าทรงกลมรศม a ทมประจ –Q ไปแตะกบตวน าทรงกลมรศม 3a ทมประจ +9Q หลงจากแยกออกจากกนแลว ตวน าทรงกลมรศม a จะมประจเทาใด

ก.

ข.

ค. 2Q ง. Q 8. จากรป ตวน า A B C และ D แขวนชดกนดวยเชอกทเปนฉนวน น าแทงประจบวกเขามาใกลท าใหตวน า A B

C และ D เอยงไปดงรป ประจบนตวน า A B C และ D เรยงตามล าดบจะเปนอยางไร ก. บวก กลาง กลาง ลบ ข. ลบ กลาง กลาง บวก ค. บวก ลบ บวก ลบ ง. บวก บวก ลบ ลบ 9. ตวน าทรงกลม A และ B มขนาดเทากน ถา A มประจบวก และ B เปนกลางทางไฟฟา เมอน า A , B แตะ

กน อเลกตรอนจะถายเทอยางไร ก. อเลกตรอนถายเทจาก A ไป B ข. อเลกตรอนถายเทจาก B ไป A ค. อเลกตรอนจาก A จะเคลอนทไปยง B และอเลกตรอนจาก B จะเคลอนทไป A ง. ไมมการถายเทอเลกตรอนเกดขน

10. ตวน าทรงกลมรศม 3x ทมประจ –12 คลอมบ ไปแตะกบตวน าทรงกลมรศม 5x ทมประจ –12 คลอมบ หลงจากแยกออกจากกนแลว ตวน าทรงกลมรศม 5x จะมประจเทาใด

ก. -15 คลอมบ ข. -12 คลอมบ ค. -9 คลอมบ ง. 0 คลอมบ

A B C D


กระดาษค าตอบ

ชอ – สกล ..............................................................................ชน..................เลขท.............. ..

ขอ ก ข ค ง 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

คะแนนทได................


เฉลยแบบทดสอบหลงเรยน เรอง ประจไฟฟาและกฎการอนรกษประจไฟฟา

ขอ เฉลย 1 ง 2 ข 3 ข 4 ค 5 ก 6 ง 7 ค 8 ก 9 ข 10 ก


บรรณานกรม

ชวง ทมทตชงค และคณะ. ฟสกส ม.6 เทอม 1. กรงเทพฯ: เจรญดมนคงการพมพ, 2537.

โรงพมพครสภาลาดพราว. นรนทร สวรตน. ฟสกส ม.6 เทอม 1. กรงเทพฯ : บรษทส านกพมพ พ.ศ. พฒนาจ ากด, 2549. นรนทร สวรตน. ตวเขมขอสอบ Entrance PAT-2 วชาฟสกส. กรงเทพฯ : บรษทส านกพมพ พ.ศ. พฒนา

จ ากด, 2552. ยงศกด นตยฤกษ. ฟสกสและเคม Essential Atlas of Physics and Chemistry. กรงเทพฯ : สวรยาสาสน,

2549. สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย. หนงสอเรยนรายวชาเพมเตม ฟสกส เลม 4

ชนมธยมศกษาปท 4-6. กรงเทพฯ: โรงพมพ สกสค. ลาดพราว, 2554. Halliday, David. Fundamentals of Physics. 6th ed. New York : John Wiley & Sons, Inc, 2001. http://www.pec9.com/new/pdf/153.pdf. สบคนเมอ 16 พ.ค. 2557 http://www.thaistudyfocus.com/วทยาศาสตร/ตวน าไฟฟา/. สบคนเมอ 14 ส.ค. 2558 http://www.vcharkarn.com/lesson/1192. สบคนเมอ 14 ส.ค. 2558

http://www.pec9.com/new/pdf/153.pdf%20%20สบคน

http://www.thaistudyfocus.com/วทยาศาสตร/ตวนำไฟฟา/%20%20สบคน

http://www.vcharkarn.com/lesson/1192

1. 4 32204 5 2. 3. 4. และให้นักเรียนอ่าน 7....

Documents