13.bantlı İleticiler

8/6/2019 13.Bantl leticiler

1/26

TRANSPORT TEKN 2- BANTLI LETCLER

Dr.Ahmet SAIRLI

Dr.Muharrem E.Boolu Page 1

BANTLI LETCLER


2/26


Dr.Ahmet SAIRLI


1. BANTLI ILETICILERN KONSTRKSYONU1.1. GiriDkme veya para malzemelerin srekli olarak uzun mesafelere yatay veya 600den az eimlerde iletimi sz konusu olduu zaman, genellikle bantl ileticiler enuygun zm olmaktadr. Gnmzdeen uzun bantl iletici 10 km Bengaldeve 7 km Hindistan topraklarnda olmak zere toplam 17 km mesafeye 960t/hkapasite ile kireta iletmektedir.Bu iletici toplam 1,8MW olmak zere adetsenkron tahrik nitesi tarafndan altrlmaktadr.Endstriyel uygulamalarda dz bantlarla yataya gre 200 ye kadar, profillibantlarla ise 60

0ye kadar iletim tercih edilmektedir. Bu tip ileticilerle kuru

veya slak her trl malzeme tayabilmektedirler. Bantl ileticilergnmzde zellikle maden cevherleri, kmr, kum ve tahl gibi ymamalzemelerin iletiminde ve uval, muhtelif boyutlarda paketler gibi paramallarn iletiminde gei uygulama alanlar bulmulardr. letilen malzeme birveya birka tambur tarafndan hareket ettirilen bant tarafndan tanr.

ekil1.1.Bantl ileticilerin genel yaps.

Bantl ileticilerin balca kullanm alanlar: Maden ocaklar Cevher hazrlama tesisleri

Dkmhanelerde kum hazrlama tesisleri Termik santraller Liman ykleme ve boaltma tesisleri Byk inaat antiyeleri Hafriyat ve beton hazrlama tesislerinde Kimya, kat, imento ve eker sanayinde Tahl silolarnda

1.2. Bantl Ileticilerin ElemanlarBir bantl ileticinin elemanlar genel olarak unlardr;


3/26


Dr.Ahmet SAIRLI


letilen malzemeyi tayan bant Tama ve dn makaralar Ba, kuyruk, gergi ve saptrma tamburlar Tahrik sistemi

Gergi dzeni Tayc asi Ykleme sistemi Boaltma sistemi Bant temizleme sistemi

Dier tehizat

1.3.

Iletici BantlarIleticilerde bant, malzemenin nakledilmesi ek olarak hareket iin gerekliolan ekme kuvvetine, malzemenin mekanik ve korozif andrma tesirine,rutubete ve scakla dayankl olmaldr. ekil 1.2de ileticibandnn yapsgrlmektedir.

ekil 1.2 Ileticibandnn yaps

Bant ayrca malzemenin ykleme blgesinde darbe tesirine, rulolara ve

kasnaklara sarlmasndan tr eilmeye ve santrifj kuvvete de maruzdur. Birileticibandnnaadaki zelliklere sahip olmas gerekir: Az nem ekme zellii Yksek dayanm Dk zgl arlk Az uzama

Tamburlara sarlma ve oluklamadan dolay oluan etkilere dayanm Erilik deiimlerinin neden olduu alternatif gerilmelere dayanm Malzemenin andrc etkilerine dayankllk ve uzun mr Kimyasal etkilere kar diren.


4/26


5/26


Dr.Ahmet SAIRLI


Kauuk tabakada kullanlmakta olan malzemeler;

Ileticibantlarnda yaygn olarak kullanlan kauuklar Tablo 1.1 deverilmektedir.

Ksasembol(ASTM

D 1418-79)

Yaygn kullanlanad

Bileimi Genel zellikleri

NR Doal Isopren Anma, kesilme ve delinme dayanmmkemmel. Yal ortamlarda

allmamal.SBR SBR Styrene-butadiene Anmaya dayanm mkemmel,

kesilme,delinme,yrtlma, sya dayanmiyi. Yal ortamlarda allmamal.

EPDM Etilen-Propilen

kauukEthylene-propylene

diene terpolymer

Yalanma ve sya dayanm mkemmel,Anama dayanm iyi.

CR Neopren Chloropren Anmaya, gne ve aleve dayanm iyi.Petrol bazl yalarla allabilir.

NBR Buna N Nitrile-butadiene Bitkisel, hayvansal ve petrol kkenliyalarla mkemmel alabilir.

IR Poliizopren Isoprene, sentetik Doal kauuk ile zellikleri ayn.

BR Polibutadien Polybutadiene Anma dayanm ve esneklikmkemmel. Dk sda kullanlabilir.IIR Butil Isobutylene-

sopreneYksek sya mkemmel dayanm.Yalanmaya ok iyi dayanm. Anmayaiyi dayanm.

Tablo 1.1. Ileticibantlarnda kullanlan kauuk malzemelerin zellikleri.

Bant kaplamalar;

Ileticibandn ve karkas yapsn korumak ve bandn servis mrn uzatmak iinkullanlr. Kaplamalar, elastomer (tabii veya suni kauuk), plastomer (rn PVC)ve dier malzemeden olabilir. Makara tarafndaki ve tayc taraftaki kaplamakalnlklar iletilen malzemeye ve malzemenin besleme, boaltma , temizlemetarzlarna baldr. Bant kaplamalarnn kullanlma nedenleri,

- Srtnmeyi arttrmak.- Eimli iletimlerde almay salamak- Temizlenebilirlii arttrmak.- Grsel gzellii arttrmak.- Kesilme direncini arttrmak.- Darbe dayanm salamak.


6/26


Dr.Ahmet SAIRLI


Ileticilerde kullanlan bantlar karkas yaplarna gre iki genel gruba ayrlmtr.Bunlar dokuma rgl bantlar ve elik kordlu bantlardr. TS547 IleticiKaylar Standardndan kullanlan malzemelerle ilgili zellikler bulunabilir.Karkaslarda kullanlan eitli malzemelerin zellikleri Tablo1.2deverilmektedir.

Tablo 1.2. eitli Karkas Malzemelerinin zellikleri

Iletici bantlarnn standart gsterilileri;

Bir ileticiband aadaki gibi ksa sembollerle ifade edilebilmektedir.

EP-160-1200-5-4/2-A1-D

Burada,

E ; zg cinsi (Polyester)P ; Atk cinsi (Polyamid)

160 ; Minimum boyuna bez dayanm ( daN/cm)1200 ; Bant eni (mm)

5 ; Bez kat says4 ; st kaplama kalnl (mm)2 ; Alt kaplama kalnl (mm)A1 ; Kaplama kauuu snf,

- A1- Yksek anma dayanm- A2- Orta anma dayanm


7/26


Dr.Ahmet SAIRLI


- F - Aleve dayankllk- T1- 200

0C scakla dayankllk (Bant yzey scakl)- T2- 120

0C scakla dayankllk- O - Yalara dayankllk

D ; Bant tipi- DSonlu- NSonsuz- PProfilli

Bandn Yanlara Kamas ProblemiBantl ileticilerin bant ekseninin iletici ekseni zerinde kalmasn salamakarttr. Bandn yana kamas malzemenin dklmesine ve bandn hasargrmesine neden olacaktr. Dz makaralarda bandn merkezlenmesi kolaydr;

fakat l tayc makaral ileticilerde ise hareketli bir bant yksee trmanmakisteyeceinden bandn yksek olan yan makaralara kama ihtimali yksektir.Aadaki noktalar bandn yana kama ihtimalini arttrrlar;

- Eim as artmas- Makaralar arasndaki mesafenin fazla olmas- Makaralarn kaymal yatakl olmas- Bandn rijit olmas nedeniyle orta makaraya oturmamas- Bandn tam ortadan yklenmemesi- Bant hznn yksek olmas

- Bandn makaraya iyi oturmamas- Makara ve tamburlarn skmas ve zor dnmesi- Ek yerinin dzgn yaplmam olmas- Makara ve tamburlarn iletici eksenine tam dik olarak yerletirilmemi

olmas- Bant asisinin istikametinin ve tesviyesinin tam olmamas- Akta alan ileticilerde rzgar etkisi

Bandn yanlara kamasn nlemek iin alnacak konstrktif nlemler unlardr;

a) Yan makaralarnbandn hareket ynnde 1.5o ile 3o arasnda eimli

yerletirilmesib) Ba ve kuyruk tamburlar bombeli yaplmasc) Ba ve kuyruk tamburlar zerine yivler almas

1.4. MakaralarTayc makara (rulo) grubu en basit halde genilii banttan daha byk olansilindirik bir rulodan ibarettir. Bu tip dz tayc makara gruplar dahaok para


8/26


Dr.Ahmet SAIRLI

Dr.Muharrem E.Boolu Pa

malzemenin naklinde veya besleyici bantlarda kullanlr. Bantl ileticilerdemakaralarn iki nemli grevleri vardr: Malzemeyi tayan banda veya dn ksmnda da bo banda destek olmak Gerektii zaman banda oluk ekli vermek

ekil 1.3Makara gruplar

Dier bir uygulama ise al bir ekilde dzenlenmi ikili, l, drtl ve beliolarak tertiplenen makara gruplardr (ekil 1.3b). Bu ekilde ileticinin tamakapasitesi arttrlmaktadr.Gnmzde yaygn olarak yatay bir rulo ve her iki yanda da yatayla a yapan

birer rulo ieren l tayc makara gruplarkullanlmaktadr. Yanmakaralarnn eiminin artmas ile kapasite de artmaktadr (ekil 1.3c).Geni bantlarda, banda daha iyi form verebilmek amacyla beli rulo gruplarkullanlmaktadr. Beli rulo gruplar pahal olmalarnn yan sra konstrksiyonve yalama bakmndan daglkler doururlar (ekil 1.3d).Bu yzden gnmzde en geni bantlarda bile standart l makara grubukullanlmaktadr. l bir hizada bulunan makara gruplarnda, bandnskmasn nlemek iin makaralarn st kenarlar arasndaki aralk 10 mmden

byk olmamaldr. Makaralar genelde elik konstrksiyon bir asi zerinemesnetlenir. Makaralar tayan bu asi bant asisine civatalarla balanr.Makaralarn bant hareketine dik ynde ayarlanabilmesi iin makara asisi

zerindeki delikler oval yaplrlar. Makara asisinin tasarm makaralarn


9/26


Dr.Ahmet SAIRLI

Dr.Muharrem E.Boolu Pa

kolayca sklp taklmasna imkan verecek ekilde olmaldr. Armalzemelerin tanaca geni bantlarda makara asisinin yeteri kadar rijitolmasna dikkat etmelidir.

ekil 1.4Makaralarn tamburdan itibaren dzeni-Makara KonstrksiyonuMakaralar genel olarak sabit bir mil zerinde iki noktada yataklanm, serbestdnen bir borudan ibarettir. Bantn genilii (L1) makara boyundan (L) toplam50-100 mm daha ksa olmaldr(ekil 1.5). Makara konstrksiyonunda dikkatedilmesi gereken noktalar unlardr:

Yalamann iyi olmas, Rulmanlara toz ve zararl maddelerin girmemesi iin iyi bir szdrmazlk, Yataklarn ar yklenmemesi iin makaralar hafif ve dengeli olmaldr, Seri imalatta ucuzluk salayacak bir konstrksiyon.


10/26


Dr.Ahmet SAIRLI

Dr.Muharrem E.Boolu Page

ekil 1.5 Makara montaj resmi

Darbe Makaralar,ri paralarn banda ykledii yerde, bandn hasar grmemesi iin lastikkapl darbe makaralarkullanlmaldr. Lastik kaplama, darbe etkilerinin dahakolay absorbe edilmesi iin girintili kntl imal edilir.

ekil 1.6Lastik kapl darbe makaralar

Dn makaralartek paral yapda olup, tayc makaralara gredaha az yktadklar iin daha byk aralklarlayerletirilebilirler(ekil 1.8).

ekil 1.8Dn makaras


11/26


Dr.Ahmet SAIRLI


1.5. TamburlarBir bantl iletici genel olarak eitli grev yklenmi tamburlarnn arasndagerilmi olarak hareket eden bir banttan meydana gelmektedir.Motor tarafndan tahrik edilerek band hareket ettiren tambura tahrik tamburuad verilir (ekil 1.9). Bir ileticideki tahrik tamburu says bir veya daha fazlaolabilir. Bir ileticide tahrik tamburundaki bant kuvvetleri ile bandn tamburzerine sarlma as birbirleri ile ilikilidir. Bu ekilde banttaki ekmekuvvetlerini arttrmak iin iki yol vardr; sarm asn ve/veya srtnme

katsaysn bytmek. Sarm as en az 180

0

olabilir. Tahrik tamburununyannda bir saptrma tamburu kullanarak sarm as 2600 ye kadar arttrlabilir.Sarm asn daha da ok arttrabilmek iin iki tahrik tamburu kullanlr.Bylece sarm asn 5000 ye kadar arttrmak mmkn olur.

ekil 1.9Tahrik tamburlarSrtnme katsaysn arttrmak sureti ile ayn gc daha az ekme kuvveti ilenakledebilmekmmkndr. Bu amala tahrik tamburlar bazen 10 - 15 mmkalnlndan lastikle kaplanr. Bu halde srtnme katsays 0.20 - 0.60 arasndadeiir. Hesap

larda emniyetli tarafta kalmakiin; srtnme katsays plak

tamburlarda 0.25 lastik kapllarda ise 0.35 kabul edilmektedir.Bant ile kasnak arasndaki srtnme katsaylar Tablo 2.8 de verilmektedir.Tahrik tamburunun yan sra bantl ileticinin arka ksmnda kuyruk tamburu(saptrma tamburu) mevcuttur. Ayrca baz uygulamalarda yksek guygulamalarnda srtnme kuvvetlerini arttrabilmek iin ilave gergi tamburlarda kullanlmaktadr. Gergi tertibatlar kuyruk tamburlarnn veya gerdirmetamburlarnn zerine monte edilmektedirler.

Tambur Konstrksiyonu

- Tambur Genilii,


12/26


Dr.Ahmet SAIRLI


Bant genilii 1000 mm ye kadar olan ileticilerde, tambur genilii bantgeniliinden 50 mm fazla; bant genilii 1000 mm den fazla ise tamburgenilii bant geniliinden 75 ila 100 mm den fazla alnr.- Tambur aplarTamburlarda bant eriliinden dolay, tambur aplarnn kk alnmas

bant mr bakmndan zararldr. Buna karl tambur aplarnn bykalnmas ekonomik ynden uygun deildir. Pamuk, naylon ve suni ipek gibidoku karkasl bantlara da tambur aplar, karkastaki kat saysna gre verenampirik formller vardr. Bant kuvvetlerinin byk olduu tahriktamburlarnda ap yardmc tamburlarnkinden byk seilmelidir. Ayrcatahrik tamburu apnn gerekenden daha byk seilmesi durumunda dilikutusundaki evrim oran daha bykolmas gerekeceinden dili kutusu fiyat

da artacaktr.- Tamburlarn malatekilleriTamburlar dkm veya daha ok kaynakl olarak imal edilirler. Dkmtamburlar, elik dkm veya dkme demir olabilirler.

1.6. Gergi TertibatGergi tertibatlar, band gergin tutarak gcn optimal dzeyde iletimini mmknklarlar.Ancak gereinden byk kuvvetler uygulanrsa ilave direnlerolumaktadr.(ekil 1.10)

Bantl ileticilerde kullanlmakta olan gergi tertibatlar,- Vidal gergi tertibat, kk kapasiteli ve ksa mesafeli iletimlerde tercih

edilmektedir.

- Arlkl gergi tertibat, yksek kapasitelerdeki ileticilerde tercihedilmektedir. Arla balanan palanga sistemleri ile byk gergimesafelerinde sorunsuzca kullanlabilmektedirler.

- Dier gergi tertibatlar, istee gre hidrolik ve pnmatik gergi tertibatlarda tercih edilmektedir.


13/26


14/26


Dr.Ahmet SAIRLI


: Malzemenin yn ask : Eim faktrv : letim hz (m/s)

Eim as 0 5 10 15 20 25 30Eimfaktr (k)

1,0 0,98 0,95 0,90 0,81 0,68 0,56

Tablo 2.1. Eim faktrleri.

leticinin ktlesel iletim kapasitesi,Dkme malzemeler iin,

Im=. Iv (N/s)

Para mallarda,

Im= v.Gst / ( Ist +ast) (para / s)

Burada,: Malzemenin dkme (yn) younluu . (N/m3 )

ekil 2.3. Bant zerinde iletilen para mallar.

Tambur evre kuvvetinin tespiti,

- Destek rulolu ileticilerde,

P= c. f. L. ( Gm + Im / v) + Im . H/v + Ps (N)

Burada,

Ps; Syrclarn toplam direnci (N)c ; Yan diren katsays (Tablo 2.2).


15/26


Dr.Ahmet SAIRLI


f ; Iletici rulo srtnme faktr. ( Tablo 2.2)L ; letim uzunluu (m)

Rulo srtnme faktr( f )

Iletici iletmesinin durumu.

0,0160,018 yi dzenlenmi temiz tesis. srtnmeleri az olan malzemeler.

0,0200,022 Normal koullar0,0230,027 Uygun olmayan alma koullar,

yksek i srtnmeli malzemeler.

Tablo 2.2. Iletici rulo srtnme faktr.


16/26


Dr.Ahmet SAIRLI


Tablo 2.3. Yan diren katsays

Gm = 2.GB + GRo + GRu (N/m)

Burada,

GB; Bant arl. (N/m)GRo ; st destek rulolarnn arl. (N/m)GRu ; Alt destek rulolarnn arl. (N/m)

GRo = G1o . zo / L (N/m)

GRu = G1u . zu / L (N/m)

Burada,

G1o; st destek rulolarnn herbirinin arl. (N)


17/26


Dr.Ahmet SAIRLI


G1u; Alt destek rulolarnn herbirinin arl. (N)zo ; st destek rulolarnn says.zu ; Alt destek rulolarnn says.

- Dz alt zemin zerinde kayan bantl ileticilerde,

P= CG ( PRo + PRu ) + PSt + PS (N)

Burada ;

CG ; Toplam diren katsays (Tablo 2.4).PRo; st kuaktaki srtnme diren kuvveti. (N)PRu ; Alt kuaktaki srtnme diren kuvveti. (N)PSt; Eimli ileticilerde yk kaldrma kuvveti. (N)

letimuzunluu

Bant ve mal arlndanortalama yzey basnc

L (m) 50-100 N/m2 ~3000 N/m

2

2,5 1,8 1,04

5 1,4 1,02

10 1,2 1,01

25 1,09 1

50 1,05 1

100 1 1

Tablo 2.4. Toplam diren katsays (CG) deerleri.

PSt = H. GG (N)

Burada;

GG; Bant zerinde bulunan toplam yk. (N/m)

Eer st ksmda bant dz bir zeminle desteklenmise, diren kuvveti;

PRo = G . L. ( GG + GB ) (N)

Burada;

G; Bant ile altlk arasndaki srtnme katsays.

Eer alt ksmda bant makaralar tarafndan desteklenmise, diren kuvveti;

PRu= c. f. L. ( GB + GRu ) (N)

a-Bant ekme kuvvetlerinin tespiti.

c1- Batan tahrik durumuna gre (ekil 2.4).


18/26


Dr.Ahmet SAIRLI


ekil 2.4.Batan tahrik durumu.

st kuaktaki srtnme diren kuvveti,

Two= c. f. L. ( GB + GRo + Im /v ) (N)

Alt kuaktaki srtnme diren kuvveti,

Twu= c. f. L. ( GB + GRu ) (N)

Bant gergi kuvveti,

Tv = T1TwoH. Im/vH. GB (N)

Veya,

Tv = T2TwuH. GB (N)

c2- Dipten tahrik durumuna gre (ekil 2.5).


19/26


Dr.Ahmet SAIRLI


ekil 2.5. Dipten tahrik durumu.

Tv = T1TwuH. GB (N)

Veya,

Tv = T2TwoH.( GB + GG ) (N)

c3- letilebilecek gc arttrmak iin alnabilecek tedbirlerden biri (ekil2.6).


20/26


Dr.Ahmet SAIRLI


ekil2.6.Srtnmeli tahrikte iletilebilecek gc arttrmak iin farkl dzenekleroluturulabilir.Tv = T1TwoH.( GB + GG ) + GB. h - Twu (N)

Bant Seimi

ekil 2.7. Bant kesitinin ematik grn.

Bant geniliine bal olarak DIN 22101e gre enaz dokuma kat saylartablo2.5de grlebilir.

Bant genilii (mm) En az dokuma kat saylar (zmin )B < 800 3

B > 800 4

Tablo 2.5. Minimum bant dokuma katlarnn seilmesi.

Bant geniliine ait standart deerler, DIN 22102 ye uygun olacakekildetablo 2.6de verilmektedir.

300 400 500 650 800 1000 1200 1400

1600 1800 2000 2200 2400 2600 2800

Tablo 2.6. Standart bant genilii tablosu.(Deerler mm olarak verilmektedir.)

Para mallarn tanmasnda, tanan maln en byk kenar uzunluuna balolarak bant genilikleri tablo 2.7 de verilmektedir.


21/26


Dr.Ahmet SAIRLI


Tanan maln en bykkenar uzunluu (mm)

100 150 200 300 400 500

Bant genilii (mm) 400 500 650 800 1000 1200

Tablo 2.7.Tanan para mallara bal olarak bant geniliinin seimi.

Bant zerinde etkili olan en byk ekme kuvveti, (T1).P= T1T2 (N)

1

2

Te

T

11(1 )

1T P

e

(N)

Eitlikleri kullanlarak kuvvetler bulunabilir.Burada,: Bant ile tambur arasndaki srtnme katsays.(Tablo 2.8): Bantn tambur zerine sarlma as. (rad)Bant zerindeki ekme zorlamas,Kt = T1 /B (N/mm)Bant dokuma katlarnn says,

z= s.Kt / KzBurada,

Kz : Bandn yrtlma dayanm. (Tablo 2.10) (N/mm)s : Emniyet katsays. (Tablo 2.9)

letme koullar D yzeyi temizelik tambur

D yzeyine lastiksarlm tambur

Kuru iletme 0,35 0,4 0,4 0,45

Temiz slak (su) iletme 0,1 0,35

Kirli (killi toprak) slak iletme 0,1 0,25 0,3

Tablo 2.8. Lastik bant ile tahrik tamburu arasndaki srtnme katsaylar

Bant dokumakat says (z)

Emniyet katsays(s)

35 1169 12

1014 13

Tablo 2.9.Bant emniyet katsaylar


22/26


Dr.Ahmet SAIRLI


Bant arlklar ve dokuma katlarnn kalnlklarnn seimi,

Kat

saysLastik

rtEP100 EP125 EP160 EP200 EP250 EP315 EP400 EP500 EP630

2 0:0 21 23 26 30 37 41 51 61 74

1:0 33 35 38 42 49 53 63 73 86

1:1 45 47 50 54 61 65 75 85 98

2:1 57 59 62 66 73 77 87 97 110

2:2 69 71 74 78 85 89 99 109 122

3 0:0 31 34 39 45 55 61 76 91 111

1:0 43 46 51 57 67 73 88 103 123

1:1 55 58 63 69 79 85 100 115 135

2:1 67 70 75 81 91 97 112 127 147

2:2 79 82 87 93 103 109 124 139 159

3:2 91 94 99 105 115 121 136 151 1714 0:0 42 46 52 60 74 82 102 122 148

1:0 54 58 64 72 86 94 114 134 160

1:1 66 70 76 84 98 106 126 146 172

2:1 78 82 88 96 110 118 138 158 184

2:2 90 94 100 108 122 130 150 170 196

3:2 102 106 112 120 134 142 162 182 208

5 0:0 52 57 65 75 92 102 127 152 185

1:0 64 69 77 87 104 114 139 164 197

1:1 76 81 89 99 116 126 151 176 209

2:1 88 93 101 111 128 138 163 188 221

2:2 100 105 113 123 140 150 175 200 233

3:2 112 117 125 135 152 162 187 212 245

6 0:0 63 69 78 90 111 123 153 183 222

1:0 75 81 90 102 123 135 165 195 234

1:1 87 93 102 114 135 147 177 207 246

2:1 99 105 114 126 147 159 189 219 258

2:2 111 117 126 138 159 171 201 231 270

3:2 123 129 138 150 171 183 213 243 282

Dokuma

kat

kalnl( mm) 0,7 0,9 1,2 1,3 1,4 1,7 2,1 2,5 3,4

Tablo 2.10. Polyester-polyamid dokuma bantlar iin bant arlklar ve dokumakalnlklar tespitinde kullanlabilecek deerler.

Not: Deerler retici firmalarda farkllaabilir.


23/26


24/26


Dr.Ahmet SAIRLI


GG = Im /v (N/m)

Tayc makara grubuna gelen yk

PRo = ( GG + GB ). LT + GRo (N)

Dn makarasna gelen yk;

PRu = GB .LD + GRu (N)

Burada;

Im ; letim kapasitesi (N/s)v ; letim hz (m/s)GB; Bant arl (N/m)

GRo ; Destek makara grubunun arl (N)GRu ; Dnmakara grubunun arl (N)LT ; Tayc makara gruplar arasndaki mesafe (m)LD ; Dn makara gruplar arasndaki mesafe (m)

Tayc makara grubunu makaradan ibaret olmas halinde, P ykn % 60 ile%76 arasnda ortadaki yatay makara ve %12.5 ile % 20 arasnda yandaki eimlimakaralarn her biri tarafndan tanr.Makara Gruplarnn Aralklar ,

Tayc makara gruplar arasndaki mesafenin byk seilmesi sonucundamalzeme ykl band sarkarve bunun sonucunda makaralara darbe yklerinin gelir(ekil 2.8).

ekil 2.8.Yk altnda bant sehimi

Araln kktutulmas halinde ise kullanlan makara says artacandan yatrmmaliyeti artar. Bu yzden makara gruplar arasnda optimum araln seilmesigerekir. ki makara grubu arasndaki sarkma miktar.

T.h =( GB

+ GG). a

2/ 8


25/26


Dr.Ahmet SAIRLI


Buradan,

a = (8.T / (GB + GG)). ( h/a)

Burada sehim oran, h/a = 0,01 olarak kabul edilecek olursa,

a = 0,08.T / (GB + GG)

Burada;

a : Tayc makara gruplar arasndaki mesafe (m)T : Banttaki minimum ekme kuvveti (N)Sarkma miktarnn araln %2sinden fazla olmas halinde dinamik darbeetkileri artmaktadr.Gergi yolu uzunluu,

Gergi yolu uzunluu bandn uzama miktarna bal olarakaadaki gibibelirlenmektedir.(Tablo 2.12)

Bandn dokuma malzemesi Ksa sembol Uzama miktar (%)Pamuk dokumal bantlar B (1,52). LSentetik yn dokumal bantlar Z (1,52). LPolyester-polyamid dokuma bantlar EP (11.5). LPolyester dokuma bantlar E (11,5). LSuni ipek-polyamid dokuma bantlar RP (12,0). L

Tablo 2.12. eitli bant malzemeleri iin elastik uzama deerleri.Pamuk dokumal bantlar (B) iin, = % 1,5 2 LSentetik yn dokumal bantlar (Z) iin, = % 1,5 2 LPolyester-polyamid dokuma bantlar (EP) iin, = % 1 - 1,5 LPolyester dokuma bantlar (E) iin, = % 1 - 1,5 LSuni ipek-polyamid dokuma bantlar (RP) iin, = % 4,4 L

Tambur hesaplar,

Standart tambur ap serisi iin deerler DIN 22102 ye uygun olacak ekilde

tablo2.13de verilmektedir.100 125 160 200 250 315 400

500 630 800 1000 1250 1600 2000

Tablo 2.13. Standart tambur aplar.(Deerler mm olarak verilmektedir.)


26/26


Dr.Ahmet SAIRLI


Bant kat saysna gre en kk tambur ap iin,

D= dk . 100/c (mm)

Burada,

dk : Bant dokuma katlarnn kalnl. (ekil 2.7) (mm)

c : Katsay (Tablo 2.14)

Tambur cinsi Msaade edilebilirbant kuvvetinden

yararlanm ( % )

Pamuk, sentetik yn,polyamid-polyesterdendokunmu bantlar iin ckatsaylar

Polyester

dokuma bantlar

iin c katsays

Tahrik tamburu 611003160< 30

1,43

1,67

2,00

0,84

1,00

1,25

Saptrmatamburu

611003160< 30

1,67

2,00

2,50

1,00

1,25

1,67

Tablo 2.14. Tambur ap hesaplamalar iin c katsaylar.

Motor gc hesaplamalar

N= P.v/t (W)

Burada,

P ; Tambur zerindeki evresel kuvvet. (N)

v ; letim hz. (m/s)

t; G iletim sisteminin toplam verimi.

13.bantlı İleticiler

Documents