1.5 MBTI: wat kan ik daar mee?

•Fineke van Leusen

MBTIWat kan ík daar mee?

mr. Fineke van LeusenMediationcongres 1 december 2017

contact@bewustaanzet.nl/06-46752012

Agenda

• Introductie • Achtergrond MBTI• Oefeningen• Best passende type• MBTI toepassen bij mediation

Doel van deze workshop

• Meer over jezelf te weten komen• Inzicht krijgen in het gedrag van een ander

Belangrijke verschillen tussen mensen waarderen en inzicht te krijgen in hoe je de MBTI kunt gebruiken bij mediation.

• Belangrijke verschillen tussen mensen waarderen

• Onderzoeken hoe je de MBTI kunt gebruiken bij mediation

Geschiedenis

• Gebaseerd op de persoonlijkheidstheorieën van de Zwitserse psycholoog Carl Jung

• Model is ontwikkeld door twee niet-psychologen, Briggs and Myers. Zij wilden zo veel mogelijk mensen toegang geven tot deze krachtige ideeën

• Een van de weinige persoonlijkheidsmodellen dat verschillen op een positieve manier beschrijft

• Er zijn geen goede of slechte types; elk type heeft zijn eigen krachten en mogelijke valkuilen

Onderzoek

• Aan de eerste publicatie van de vragenlijst is meer dan 20 jaar onderzoekvoorafgegaan.

• Er zijn meer dan 4000 wetenschappelijke studies over de Indicator verschenen. Zij onderschrijven de betrouwbaarheid en validiteit van het instrument.

• De MBTI vragenlijst wordt nog steeds verder verfijnd en geactualiseerd.

• Er zijn cultureel sensitieve versies verschenen, waaronder de Europese MBTI Stap I. De vragenlijst is in 14 Europese talen beschikbaar.

• Auteurs met zeer uiteenlopende achtergronden hebben over de Indicator geschreven en honderden praktische publicaties zijn beschikbaar.

Mogelijke toepassingsgebieden MBTI

Zelfontwikkelingo Oplossen van problemeno Stressreacties begrijpeno Loopbaanontwikkeling

Werken met andereno Werkrelatieso Communicatiestijlo Conflicthantering

Werken in teams en organisatieso Leiderschapsstijlo Verandermanagemento Waarderen van diversiteito In kaart brengen van team- en organisatiecultuur

Gebruik van het MBTI instrument

Wereldwijd gebruikt door duizenden organisaties:

• Multinationals(Microsoft, Shell, Coca Cola & Procter &Gamble)

• Consultancy organisaties(McKinsey, PWC en Deloitte)

• Overheidsorganisaties

• Business schools en universiteiten

Ethisch gebruik

• De MBTI mag alleen gebruikt worden voor ontwikkeling

• De MBTI mag niet gebruikt worden voor selectie, omdat ze geen informatie geeft over iemands vaardigheden en capaciteiten.

• Alleen als kandidaten willen, kunnen zij gevraagd worden hun type te delen – de gegevens zijn eigendom van de kandidaat, zij zijn dan ook geheel vrij hun gegevens al dan niet met anderen te delen.

Wat is een voorkeur? (1/2)

• Zet je handtekening….

• ….doe dit nogmaals, maar nu met je ANDERE hand

Wat is een voorkeur (2/2)

Voorkeurshand• Voelt natuurlijk,

vloeiend en comfortabel

• Dacht er niet over na, deed het gewoon

• Snel, zonder moeite en gemakkelijk

• Ziet er herkenbaar uit

Niet-voorkeurshand• Voelt onnatuurlijk,

moeilijk en onhandig• Vereiste meer

concentratie• Langzaam, houterig,

kost meer moeite• Niet ‘mij’, maar gaat

gemakkelijker door te oefenen

Wat moet je onthouden?

• Voorkeur vertelt je waar je energie van krijgt en waar je je comfortabel bij voelt

• Type kan geen vaardigheden of capaciteiten vaststellen

• Er bestaat niet zoiets als het ‘goede’ of ‘slechte’ type

• Iedereen is in staat om alle acht voorkeuren te gebruiken

• Je bent zelf het best in staat vast te stellen wat jouw type is

MBTI beschrijft voorkeuren op 4 dimensies

Waar haal je je energie vandaan?

Aan welk soort informatie besteed je aandacht?

Volgens welk proces neem je beslissingen?

Hoe ga je het liefst om met de wereld om je heen?

E-I - Kenmerken

• Neigt eerst te doen alvorens erover na te denken

• Onderneemt graag meteen actie• Praat zaken door• Praat op een expressieve manier• Krijgt energie van interactie• Heeft brede interesses

• Overdenkt bij voorkeur eerst de situatie

• Wil graag eerst tijd voor reflectie• Overdenkt zaken• Praat op een gereserveerde

manier• Krijgt energie van concentratie• Heeft diepe interesses

Denk erom, E–I gaat niet over sociabiliteit of sociale zelfverzekerdheid

14

E-I – Analogie

E I

15

E-I – Oefening – Mag ik even onderbreken?

• Vorm een groep van vijf personen

• Pak allemaal vijf ‘spreekfiches’.

• Houdt een discussie over het gekozen onderwerp.

• Elke keer als je praat moet je een fiche inleveren!

• Iedereen moet proberen om al zijn/haar fiches te gebruiken.

E -I – Houding tijdens vergaderingen

E-I – Reflectie

Noteer voor jezelf wat jouw mogelijke voorkeur is aan de hand van de oefeningen.

Waar haal je je energie vandaan?

EXTRAVERSION INTROVERSION

S-N Kenmerken

• Zoekt nieuwe ideeën• Kijkt naar het grote geheel• Benadert zaken verbeeldingsvol• Houdt rekening met de toekomst• Zorgt ervoor dat de theorie klopt• Gebruikt concepten

• Wil de feiten weten• Kijkt naar details• Benadert zaken realistisch• Focust op het hier en nu• Zorgt ervoor dat het in de praktijk werkt• Opmerkzaam

Denk erom: Sensing is niet ‘gevoelig’ en iNtuition is geen ‘onderbuikgevoel’

S-N analogie

Zorgt ervoor dat gegevens accuraat zijn

Ziet misschien het grote geheel over het hoofd

Zorgt ervoor dat patronen begrepen worden

Ziet misschien details over het hoofd

S N

S-N – Oefening – Wat zie je?

S-N-reflectie

Noteer voor jezelf wat jouw mogelijke voorkeur is aan de hand van de oefeningen.

Aan welk soort informatie besteed je aandacht?

SENSING INTUITION

T-F kenmerken

• Maakt gebruik van logisch redeneren • Analyseert oorzaak en gevolg • Zoekt de objectieve waarheid• Weegt onpersoonlijke criteria mee• Focust op taken• Geeft kritiek

• Gebruikt persoonlijke waarden• Begrijpt andermans standpunten • Zoekt naar harmonie• Weegt persoonlijke omstandigheden mee• Focust op relaties• Geeft complimenten

Denk erom: Mensen met een Thinking-voorkeur kunnen voelen en mensen met een Feeling-voorkeur kunnen denken

T-F- oefening – hoe neem jij beslissingen

• Vorm een groep van vijf personen

• Je moet 10% van je medewerkers ontslaan

• Hoe kom je tot de keuze welke medewerkers je ontslaat?

T-F- Illustratie

Neemt beslissingen door uit de situatie te stappen om objectief een oordeel te

kunnen vormen

Neemt beslissingen door in de situatie te stappen om

zich in te kunnen leven

T F

T-F- reflectie

Noteer voor jezelf wat jouw mogelijke voorkeur is aan de hand van de oefeningen.

Volgens welk proces neem je beslissingen?

THINKING FEELING

J-P-Kenmerken

• Houdt ervan opties open te houden• Blijft flexibel• Reageert op nieuwe informatie• Gaat bij voorkeur mee met de stroming• Heeft de voorkeur om spontaan te

reageren

• Houdt ervan zaken af te ronden• Maakt plannen• Handelt op een georganiseerde manier• Geeft de voorkeur aan een gestructureerde

omgeving• Plant bij voorkeur activiteiten

Denk erom, Judging is niet ‘veroordelend’ en Perceiving is niet ‘opmerkzaam’

J-P- oefening – Aanpak van een taak

• Over een jaar moet je het Mediationcongres 2018 organiseren

• Hoe ga je hiermee aan de slag om dit ook te realiseren?

Oefening - aanpak van een taak

J-P- Oefening - illustratie

J P

J-P- Reflectie

Noteer voor jezelf wat jouw mogelijke voorkeur is aan de hand van de oefeningen.

Hoe ga je het liefst om met de wereld om je heen?

JUDGING PERCEIVING

Zelf je complete Type bijeenbrengen

• Gebruik de oefeningen en de uitkomst van de vragenlijst. Dit is het complete MBTI type waarvan JIJ vindt dat het beste bij je past.

• Als je onzeker bent over een van de voorkeursparen, bedenk dan of er van je verwacht wordt dat je je anders gedraagt dan je natuurlijke voorkeur.

• Bekijk de korte beschrijvingen in de hand-out van de mogelijke alternatieven die voor jou van toepassing zijn. Waar herken je jezelf het meeste in?

• Vergeet niet, jij kent jezelf het beste!

MBTI en conflicten

Conflicten ontstaan doordat verschillende Typen mensen “iets” van elkaar vinden:

E vindt I: teruggetrokken, niet toegankelijk, stilI vindt E: oppervlakkig, opdringerig, schreeuwerig

S vindt N: vaag, onpraktisch, lastig te volgenN vindt S: een pietje precies, een pessimist

T vindt F: emotioneel, onlogischF vindt T: zakelijk, kritisch, koud, ongevoelig

J vindt P: niet georganiseerd, onverantwoordelijkP vindt J: niet flexibel, te serieus, strict

MBTI en conflicten oplossen/inzetten diversiteit

Als de verschillende Typen elkaar zouden aanvullen, kan je een conflict mogelijk oplossen:

E kan I gebruiken om: te reflecteren, diepgaander begrip op te bouwenI kan E gebruiken om: actie te ondernemen, contacten te leggen

S kan N gebruiken om: een toekomstvisie te bepalen, mogelijkheden te onderzoekenN kan S gebruiken om: herinnerd te worden aan feiten, (meer) realistisch te zijn

T kan F gebruiken om: te overtuigen, te verzoenen, in contact te staan met gevoelensF kan T gebruiken om: zakelijk, nuchter te zijn, kosten/baten af te wegen

J kan P gebruiken om: flexibel en spontaan te zijnP kan J gebruiken om: te organiseren en af te ronden

Hoe ga je er als mediator mee om? -1-

1. Jezelf bewust worden van wat je ziet/merkt2. Ruimte creëren voor cliënten om alle Types

er te laten zijn. Er is geen goed of fout. 3. Ingrijpen als mediator als “de ruimte” in

het gedrang komt4. Over en weer begrip creëren.5. Cliënten vragen wat er voor nodig is om

nieuw (complementair) gedrag in te zetten

NB. Nieuwsgierig zijn als mediator/niet oordelen

Hoe ga je er als mediator mee om en blijf je onpartijdig? -2-

1. Jezelf bewust worden van wat je ziet2. Jezelf bewust worden dat er ergernis

optreedt3. Jezelf bewust worden dat je onbewust partij

kiest4. Naar jezelf het patroon benoemen dat je

herkent5. Naar cliënten benoemen wat het gedrag

met je doet6. Wat kan je zelf van de casus leren/benoem

dit voor jezelf7. Komt een soortgelijke casus vaker voor?

Samenvatting

• Je hebt kort kennis genomen van de MBTI.• Je kunt er nu over nadenken hoe je ook het gedrag/de persoonlijkheid

van een ander kunt herkennen. Je weet hoe je dit kunt gebruiken bij een mediation.

• Er zijn geen types beter of slechter dan andere types.• Kennis over MBTI voorkeuren kan je helpen om relaties te verbeteren,

conflicten te verminderen, communicatie te verbeteren en betere beslissingen te nemen, ook in een mediation

• Je hebt tools in handen om onpartijdig te blijven bij een mediation

37

Tenslotte

• Wil je meer weten over de MBTI?

• Heb je interesse in een dagworkshop over de MBTI en mediation?

• Wil je een rapport laten maken en een persoonlijk gesprek?

• Wil je informatie over het gebruik van de MBTI in jouw team?

• Of heb je nog een andere vraag?

Laat het me weten!

contact@bewustaanzet.nl/06-46752012