1corintios introducción - ebible.org - read and … ajopana chá'atacana napechu aú. uncá...

71
1 CORINTIOS 1:1-2 1 1 CORINTIOS 1:1-2 1 CORINTIOS Introducción Huahue'epícaloje na penájeca San Pablo huacára'aca najló marí puráca'aloji yucuna marí: Jesucristo huacára'acarena naquiyana San Pablo i'imacá. Ri'ijnaqué apú eyá, apú eyá que Jesucristo yucuna i'imacana nacú. Raú ne'iyajena jema'aqué ra'apiyá riyucuna. Pablo i'imari caja Jesucristo yucuna pajimila Cor- into ehuá i'imacáñojlo. Ne'iyajena jema'añó caja Jesu- cristo ja'apiyá rehuá. Ñaqué caja nahuacaco ajopana Jesucristo ja'apiyá jema'ajeño hua'até i'imajica. Caja ehuaja Pablo ja'apáñari ne'emacá. E caja ehuaja uncá paala ne'emacá pajhua'atéchaca. Caja Jiñá Chi'ináricana ca'átari ne'iyajena e'iyajé, nala'acáloje napechu queja penaje. Ne'iyajena la'añó necó hue'epiño que huani. Nahuata ajopana chá'atacana napechu aú. Uncá paala ne'iyajena la'ajica nanaquiyana nacú. Aú calé San Pablo huacára'ari najló puráca'aloji, rila'acáloje nenacú raú penaje. Rimá najló, nahuátacaloje íqui'ija pecohuácaca penaje. Iqui'ija pecohuácaca huátacana chá'atari piyuque nacaje ina'uqué la'acare. Marí caje penaje rihuacára'a najló marí puráca'aloji. Pablo huacára'ari puráca'aloji najló marí que: 1-2 Pablo nucá. Tupana a'arí nucá, nu'umacáloje Je- sucristo huacára'acarena naquiyana penaje. Caja queja Tupana huátaca nu'umacá. Huanaquiyana, Sóstenes, hua'até huahuacára'a ijló marí puráca'aloji pajimila Cor- into ejo. Jesucristo hua'atéjena icá. Ijló huahuacára'a

Upload: phamlien

Post on 30-Apr-2018

215 views

Category:

Documents


2 download

TRANSCRIPT

1 CORINTIOS 1:1-2 1 1 CORINTIOS 1:1-2

1 CORINTIOSIntroducciónHuahue'epícaloje na penájeca San Pablo huacára'aca najló

marí puráca'aloji yucuna marí:Jesucristo huacára'acarena naquiyana San Pablo

i'imacá. Ri'ijnaqué apú eyá, apú eyá que Jesucristoyucuna i'imacana nacú. Raú ne'iyajena jema'aquéra'apiyá riyucuna.

Pablo i'imari caja Jesucristo yucuna pajimila Cor-into ehuá i'imacáñojlo. Ne'iyajena jema'añó caja Jesu-cristo ja'apiyá rehuá. Ñaqué caja nahuacaco ajopanaJesucristo ja'apiyá jema'ajeño hua'até i'imajica. Cajaehuaja Pablo ja'apáñari ne'emacá. E caja ehuaja uncápaala ne'emacá pajhua'atéchaca. Caja Jiñá Chi'ináricanaca'átari ne'iyajena e'iyajé, nala'acáloje napechu quejapenaje. Ne'iyajena la'añó necó hue'epiño que huani.Nahuata ajopana chá'atacana napechu aú. Uncá paalane'iyajena la'ajica nanaquiyana nacú. Aú calé San Pablohuacára'ari najló puráca'aloji, rila'acáloje nenacú raúpenaje. Rimá najló, nahuátacaloje íqui'ija pecohuácacapenaje. Iqui'ija pecohuácaca huátacana chá'atari piyuquenacaje ina'uqué la'acare. Marí caje penaje rihuacára'anajló marí puráca'aloji.

Pablo huacára'ari puráca'aloji najló marí que:1-2 Pablo nucá. Tupana a'arí nucá, nu'umacáloje Je-

sucristo huacára'acarena naquiyana penaje. Caja quejaTupana huátaca nu'umacá. Huanaquiyana, Sóstenes,hua'até huahuacára'a ijló marí puráca'aloji pajimila Cor-into ejo. Jesucristo hua'atéjena icá. Ijló huahuacára'a

1 CORINTIOS 1:3 2 1 CORINTIOS 1:10marí papera. Tupana le'ejena ina'uqué icá, Jesucristochuhuá i'imacale. Tupana a'arí icá, i'imacáloje palála'acaño Tupánajlo penaje. Ñaqué caja ra'acá ina'uquéajopana, ajopana que piyuque eja'ahuá chu i'imacañoe'iyayá. Ne'emacáloje palá la'acaño rijló penaje, ra'ánecá. Jesucristo nacú nemá: “Huahuacára'ajeri” que.Nahuacára'ajeri ricá. Eyá piyuque huahuacára'ajeri cajaricá. 3Tupana Huara'apá. Nuhuata ricá, huahuacára'ajeriJesucristo, quele la'acá ipechu palá. Nuhuata caja i'imacáTupana palamane, rila'acáloje icá palá penaje.

Palá huani Jesucristo la'acá huecá yucuna marí:4 Tupana hua'até pura'acano aú nu'umá rijló palá

rila'acá icá yucuna. Jesucristo palamane Tupana la'arí icápalá huani. 5 Jesucristo hua'atéjena i'imacale, cajrú huaniTupana la'acá icá palá piyuqueja. Palá ihue'epica que-huácaje puráca'aloji nacojé raú. Ñaquele ipura'ó palanipuráca'aloji nacú rihuátaca que. 6 Caja ihue'epí Jesu-cristo puráca'alo nacojé nu'umacare yucuna ijló i'imacá.7 Ñaquele chuhua uncá na nacú calé ila'á camu'ují,ihue'epícale Tupana palamane icá. Ñaqueja ri'imajicaijló Jesucristo iphájica ejená. Riphájica majó huátacananacuja icá me'etení. 8 Tupana la'ajeri ipechu caphíriphájica majó ejená. Marí caje aú uncá na pu'uhuaréila'acare i'imalaje ijló rihuacajé. 9 Pajluhuaja chuhuápéchuri Tupana. Rimacá que rila'acá nacaje. Ricá a'aríicá, i'imacáloje Ri'irí Jesucristo que caja rijhua'até penaje.Huahuacára'ajeri huani Jesucristo.

Uncá pajluhuaja chuhuá calé péchuruna Jesucristohua'atéjena i'imacá rehuá yucuna marí:

10 Nojena, Jesucristo puráca'alo aú numá ijló maríque: I'imá pajluhuaja queja pajhua'atéchaca. I'imaniyaajopana que paliyácaca. Nacaje i'ijnatácare nacú

1 CORINTIOS 1:11 3 1 CORINTIOS 1:17ipéchuhua, i'imacáloje pajluhuaja queja caja ijlópenaje. Marí queja i'imajica aú, nacaje i'ijnatácarenacú ipéchuhua i'imajeri pajluhuaja chuhuá. Ñaqué cajanacaje ihue'epícare itucumó, i'imajeri ijló pajluhuajaqueja caja. 11 Nojena, marí nacú numá ijló me'etení,uncá paala ri'imacale rehuá. Cloé ejena i'imari nojlóriyucuna. Marí que nemacá inacu: “Aca'ácacajo nacujanecá pajhua'atéchaca rehuá.” 12Marí caje nacú nuhuataquemacana: Uncá paala nacaje imacare nacú. Apúnacojé, apú nacojé que imacá. Uncá huani paalai'imacá pajhua'atéchaca. E'iyajena quemaño inacuhuá:“Pablo hua'atéjena huecá” que. Ajopana inaquiyanaquemaño piño nanacuhuá: “Apolos hua'atéjena huecá.”Ajopana piño quemaño nanacuhuá: “Pedro hua'atéjenahuecá.” Ajopana piño quemaño nanacuhuá: “Jesucristohua'atéjena huecá.” 13 Uncá ajopana ja'apiyá, ajopanaja'apiyá que calé i'imacaño huecá Jesucristo ja'apiyájema'ajeño. Uncá nucá, Pablo, calé taca'arí a'ahuanáapiyácacanami nacú ichaya. Uncá caja nupuráca'aloaú calé nala'á bautizar icá. 14 Uncá nula'alá bautizaricá. Palani nojló, uncale nula'alá bautizar icá. Grispo,Gayo, queleja calé nula'á bautizar, iyamaja. 15 Maríque ri'imacale, uncá ina'uqué quemalá nanacuhuá:“Bautizar la'aquéjanami huecá Pablo puráca'alo aú.”16Re jo'ó ajopana nula'acárena bautizar. Huajé riphíchacanupechu nacojé. Nula'á caja bautizar Estéfanas, riyajalo,riyani, quele. Uncá nuhue'epila palá nula'acá bautizarajopana ca'ajná, uncá ca'ajná. Queleja ca'ajná nula'ábautizar. 17 Uncá Tupana a'alá nucá ina'uqué bautizarla'ajeri penaje. Jesucristo huacára'ari nu'umacá yucuina'uquejlo. Méqueca Tupana i'imataca ina'uquécapichácajo liyá yucuna rihuacára'a nu'umacá najló.Jesucristo taca'arí a'ahuaná apiyácacanami nacú

1 CORINTIOS 1:18 4 1 CORINTIOS 1:21huachaya i'imacá. Raú ri'imatá ina'uqué capichácajoliyá. Nu'umá riyucuna ijló i'imacá huacajé, nuhuataipechu i'imacá rinacuja. Ñaquele uncá nupura'aló paláhuani ajopana cajrú hue'epícaño pura'acó que caja.

Capechuni Tupana. Marí riyucuna:18 Jesucristo taca'arí a'ahuaná apiyácacanami nacú

ina'uquéjloje penaje. Capichájeño Tupana liyá pechunacú ri'imá: “Mapéchuruna i'imacáñojlo penaje riyu-cuna.” Eyá huajló, Tupana i'imatácarena capichácajoliyá, palánija huajló riyucuna. Palani huajló riyucuna,rimacale huajló méqueca Tupana i'imataca iná capichá-cajo liyá Jesucristo palamane aú. 19 Tupana puráca'alolana'aquéjami quemari marí que:Nopichátaje najló napechu, quemaño nanacuhuá:

“Capéchuruna huecá” que.Cajrú napechu nacaje hue'epícana nacojé. Nacaje

nahue'epícare nacojé, ricá nula'ajé najló majopé-jari queja.

20 Chuhua uncá na penaje calé najló nacaje cajrúnahue'epícare nacojé i'imacá. Uncá caja na penaje calénacaje nehuíña'atacare nacú ajopana ina'uqué. Cajrúnacaje napura'acaro nacú, uncá caja na penaje caléricá. Nacaje ina'uqué hue'epícare nacojé marí eja'ahuáchu, uncá na penaje calé ricá, Tupana la'acale ricá ma-jopéjari queja najló. 21 Hue'epiri huani Tupana. Aúcalé ri'imatá ina'uqué capichácajo liyá, napechu i'imacáaú caphí ripuráca'alo chojé. Raú ja ri'imatá ina'uquécapichácajo liyá. Marí que ri'imacale, uncá meño'ojó ináhue'epilamecajeca Tupana, nacaje nacojé iná hue'epícareaú. Ñaquele riyucuna hue'emacare ajopana, ajopánajloque, majopéjari queja ricá cajrú ina'uquejlo.

1 CORINTIOS 1:22 5 1 CORINTIOS 1:2722 Judíona huátaño Tupana la'acá najló nacaje cajrú

rená que'ená penaje, nahue'epícaloje ricá raú penaje.Ajopana piño huátaño hue'epiri huani i'imacá yucu najló,nahue'epícaloje quehuaca huánica ricá raú penaje. 23 Eyáhuecá i'imaño Jesucristo yucuna. Nacúhua'ata ri'imacáa'ahuaná apiyácacanami nacú ina'uqué chaya. Riyucunahue'emá ina'uquejlo. Riyucuna jema'acana aú judíonaquemaño rinacu: “Uncá huajlojé penaje calé ricá” que,uncale nahuátala rema'acana. Mapéchuruna puráca'aloqueja ajopánajlo riyucuna. 24 E'iyonaja Tupana a'aríina'uqué naquiyana, ne'emacáloje ra'apiyá i'imacaño pe-naje. Najló calé capechuni huani Tupana, rila'acalepalá ina'uqué nacú Jesucristo palamane aú. Jesucristopalamane aú caja Tupana i'imatari necá capichácajo liyá.Ñaqué caja ricá judíonajlo, ajopana ina'uquejlo hua'até.25 Tupana huacára'ari Jesucristo, ritaca'acáloje ina'uquéchaya a'ahuaná apiyácacanami nacú penaje. Aú caléne'iyajena pechunacú ri'imá: “Mequeuncáhuani ripechui'imalá” que. E'iyonaja ricá aú richá'ata capéchurunapechu. Jesucristo taca'acá a'ahuaná apiyácacanami nacúhuacajé, napechu i'imá rinacu: “Meque maliyaru huaniricá.” E'iyonaja raú Tupana la'arí cajrú huani; uncá nai'imalá ina'uqué e'iyayá, la'arí ñaqué caja palá.

26 Nojena, ihue'epí marí: Tupana i'ihuapari rijluhuaicá ajopana ina'uqué e'iyayá, i'imacáloje rijhua'atéjenapenaje. Uncá rimalá inacu: “Cajrú hue'epícaño necá”que. Rihuátaca que ri'ihuapacá rijluhua icá. Mequelejacalé inaquiyana i'imaño cajrú hue'epícaño. Mequelejainaquiyana i'imaño icó huacára'ajeño naquiyana.Mequeleja cale inaquiyana i'imaño ihuacára'ajeño yaní.27 Ina'uqué nemacárena nacú: “Huahuejáputenami necá,uncá pechu i'imalaño necá” que, ilé cajena calé Tupanai'ihuapari rijluhua, rapáña'atacaloje capechúruna

1 CORINTIOS 1:28 6 1 CORINTIOS 2:2i'imacaño nacú penaje. Necá ajopana quemacárenanacú: “Uncá caphí calé péchuruna necá,” necá caléTupana i'ihuapari rijluhua, rapáña'atacaloje caphípéchuruna i'imacaño nacú raú penaje. 28 Tupanai'ihuapari rijluhua necá, ajopana ina'uqué quemacárenanacú: “Majopéjaruna necá” que. Uncá ajopana ina'uquéiphálarena ja'apí ne'emacá. “Uncá na penájena calénecá,” que napechu i'imacá nanacu. Ilé cajena ina'uquéTupana i'ihuapari rijluhua, rapichátacaloje nachajei'imacaño pechu raú penaje. 29 Marí cajé aú uncá nacalé la'ajeri ricó hue'epiri que huani Tupana jimaje.30 Tupana a'arí icá, i'imacáloje Jesucristo hua'atéjenapenaje. Jesucristo ja'apiyá i'imacaño hue'emacale,huahue'epí Tupana palamane huecá. Jesucristo chojécalé rilamára'ata rijluhua huecá pu'uhuaré huala'acareliyá. Richojeja caja rila'á huecá rile'ejena ina'uquépenaje, hue'emacáloje palá la'acana nacuja penaje.Raú ja caja ri'imatá huecá pu'uhuaré huala'acare liyá,huamanaicho huala'acare liyá. 31 Ñaquele Tupanapuráca'alo lana'aquéjami quemacá que, queja huajlóricá. Marí que rimacá: “Ipura'aniyo inacuhuá palá.Hue'emacana huani Tupana nacuja calé iná pura'ó palá,ripalamane hue'emacale.”

2Jesucristo taca'acá a'ahuaná apiyácacanami nacú

huachaya yucuna marí:1 Nojena, quehuácaje Tupana puráca'alo. Pu'uhuacá

ri'imacá huajló riyucuna i'imacá. Nu'umaqué ijhua'atéhuacajé, no'opata ijló ripuráca'alo i'imacá. Uncánupuráca'alo i'imalá cajrú hue'epica puráca'alo que.Pu'uhuacatani chuhuaja nu'umaqué riyucuna ijlórihuacajé. 2 Rihuacajé caja uncá nuhuátala apú

1 CORINTIOS 2:3 7 1 CORINTIOS 2:7nacojé, apú nacojé que hue'epícana. Jesucristo yucunai'imacana nacuja nuhue'epí nutucumó i'imacá. Ricajacalé nuhue'epí nutucumó. Chaje huani nuhuátacaihue'epica mecajeca ricá, taca'arí ina'uqué chayaa'ahuaná apiyácacanami nacú i'imacá.

3 Nuphaca inacu huacajé uncá caphí calé nupechui'imacá nujluhua. Uncá nuhuátala apojó la'acana Tu-pana huátaca que la'acana liyá. Aú quero'ocajo nacujanu'umacá. 4 Nu'umacá ijhua'até huacajé nupura'óijhua'até i'imacá. Nu'umá Tupana puráca'alo yucunaijló. Ricaja calé yucuna nu'umá ijló i'imacá. Uncáipechu i'imalá nunacu: “Capechuni huani ricá” que,uncale nu'umalá ijló riyucuna capechuni pura'acó que.Nuhuata Tupana Péchuja ca'átaca e'iyajé i'imacá. Tu-pana hue'epiri ina'uqué e'iyajé ca'átacana Ripechu aú,nema'acáloje ra'apiyá penaje. 5 Marí que nu'umacáTupana puráca'alo yucuna ijló i'imacá, i'ijnataca piyáipéchuhua nunacu: “Cajrú péchuri ricá” que. Marí cajeuncá nuhuátala. Nuhuata ipechu i'imacá caphí Tupanachojé. Ricá hue'epiri piyuqueja nacaje la'acana.

Tupana Pechu aú ina'uqué hue'epica Tupana nacojé yu-cuna marí:

6 Re ina'uqué, caphí péchuruna Jesucristo chojé necá.Ñaquele nala'á nacaje quehuácaje puráca'aloji quemacáque. Najloja calé cahue'epícanami huapuráca'alo. Uncáajopana ina'uqué marí eja'ahuá chu i'imacaño hue'epicaque calé ricá. Uncá caja marí eja'ahuá chu i'imacañohuacára'ajeño hue'epica que calé ricá. Nacaje ina'uquéhue'epícare nacojé, ricá uncá i'imalaje. Ricapichajo.7 Eyá huecá pura'añó nacaje Tupana hue'epícare nacú.Uncá capichácajo penaje calé ricá. Micho'ojneji quejariyucuna i'imacá ina'uqué liyá i'imacá. Ñaquele uncá

1 CORINTIOS 2:8 8 1 CORINTIOS 2:13

nahue'epila méqueca rila'ajica necá palá Jesucristo pala-mane aú. Raú ri'imatá ina'uqué capichácajo liyápenaje, ne'emacáloje matajnaco je'echú chu raú pe-naje. Uncá chiyó riqueño'óta eja'ahuá i'imacá, maríque la'acana i'imari ripechu nacú. 8 Uncá na calénahuacára'ajeño naquiyana hue'epiño mecajeca Jesu-cristo i'imacá. Nahue'epíquela rinacojé i'imacá, uncánahuacára'alajla rinócana a'ahuaná apiyácacanami nacú.Hue'emacana huani Jesucristo, palani huani ricá. Ricánenó i'imacá, uncale nahue'epila na penájeca ri'imacá.

9 Palani huani ricá rila'ajícare huajló. Marí que Tupanapuráca'alo lana'aquéjami quemacá rinacu:Iqui'i Tupana huátacarena pe, Tupana lamá'atari cajrú

huani nacaje.Nacaje uncá jo'ó ina'uqué amálare, ricá rilamá'ata napé.Uncá caja rinacu quemacana i'imalá ina'uquejlo.Uncá caja napechu iphala rihue'epícana locópa'ala.

10Ripechu aú Tupana la'arí huajló riyucuna pu'uhuacá,huahue'epícaloje nacaje nacojé raú penaje. Ripechuhue'epiri nacaje Tupana pechu i'imacare nacú.Me'echuje huajló ricá. Ripechu aú ra'á huapechu nacojénacaje, ri'imacáloje huajló pu'uhuacajé raú penaje,huahue'epícaloje na penájeca Tupana la'acá huecá palápenaje.

11 Iná pechu aú ja iná hue'epí palá iná icó méquecainá i'imacá. Ñaqué caja Tupana Pechu hue'epica Tu-pana nacojé palá. 12 Uncá huapechu i'imalá ajopanaina'uqué pechu que caja. Rihuacára'a Ripechu huapechue'iyajé, huahue'epícaloje nacaje nacojé raú penaje. Raúhuahue'epí méqueca Tupana la'acá huecá palá huaniripalamane aú. 13 Uncá ina'uqué jehuíña'atala huecáriyucuna i'imacana nacú. Tupana Pechu jehuíña'ataca

1 CORINTIOS 2:14 9 1 CORINTIOS 3:3huecá rinacu que hue'emacá riyucuna ina'uquejlo. Tu-pana Pechu i'imacárena e'iyajlo hue'emá riyucuna.

14 Eyá ina'uqué, uncá Tupana Pechu i'imalárena e'iyá,necá uncá huátalaño rihue'epícana. Mapéchuru i'imacáyucu najló, queja caja nacaje najló, Tupana Pechuquemacare nacú huajló. Uncá meño'ojó riphala napechunacojé, uncale napechu i'imalá Tupana Pechu ja'apiyá.15 Tupana Pechu i'imacárena e'iyá huecá. Huecaja caléhue'epiño nacaje Tupana Pechu quemacare nacú huajló.Ñaquele uncá meño'ojó ajopana ina'uqué hue'epílañomecajenaca huecá. Nemá huanacu: “Mapéchurunanecá” que. 16Marí que Tupana puráca'alo lana'aquéjamiquemacá: “Uncá na calé hue'epiriméqueca Tupana pechunacú nacaje. Uncá caja na calé la'arí Tupana jenacú,” querimacá. Eyá huajló uncá ñaqué calé ricá. Huecá hue'epiñoméqueca Tupana pechu nacú nacaje la'acana. Jesucristopechu aú huapechu ripechu que caja.

3Tupana hua'até sápajeño yucuna marí:

1 Nojena, nu'umacá ijhua'até huacajé, uncá meño'ojónupura'aló ijhua'até, iná pura'acó Tupana Pechu ja'apiyái'imacaño hua'até que caja. Iná pura'acó napechuqueja la'acaño hua'até que caja nupura'acó ijhua'atéi'imacá. Yuhuaná pechu que péchuruna i'imacá Tupanapuráca'alo liyá. 2Queráco'opena i'iraño naló chu'uchure,uncale nahue'epila a'ajnejí ajñacana. Ñaqué caja icái'imacá Tupana puráca'alo liyá. Aú calé nohuíña'ataicá pu'uhuacatani aú. Uncá meño'ojó nohuíña'atalaicá puhuichani quemachi nacú. Uncá meño'ojó ipechuiphala rilocópa'ala i'imacá. Rihuacajé ipechu i'imacá,ñaqueja caja ipechu me'etení. 3 Ipechu queja i'imacañoicá. Aú ila'á nacaje ijluhua ihuátaca que. Chapú ihuó

1 CORINTIOS 3:4 10 1 CORINTIOS 3:10i'imacá ajopana ina'uqué cha, nachá'atacale icá nacajela'acana aú. Icá aca'ácaño pajhua'atéchaca. Ajopanaque ila'acá panacuhuácaca. Marí caje aú iná hue'epíipechu queja la'acaño icá. Ina'uqué uncá jema'alañoTupana ja'apiyá que caja icá pajhua'atéchaca. 4 Maríque inaquiyana quemacá nanacuhuá: “Pablo hua'atéjenahuecá.” Ajopana piño quemaño nanacuhuá: “Apoloshua'atéjena huecá.” Marí que ila'acá icó chá'atajeño quepajlocaca, aú iná hue'epí ipechu queja la'acaño icá.

5 Uncá na calé nucá Pablo. Uncá caja na caléApolos. Tupana hua'até sápajeñoja calé huecá iyamá.Huecá ja'apátaño ijló Tupana puráca'alo i'imacá, ipechui'imacáloje caphí Jesucristo chojé raú penaje. Pajluhuano,pajluhuano, queja huala'acá Tupana huacára'aca huecáque. 6 Tupana mená que icá huajló. Re'iyohuá sápajeñoqueja huecá. Nucá ejátari nacaje icha ijí. Re'iyaja cajaApolos lamá'atari rina. Tupánaja calé tahuá'atari huajlóricá nojátacare. 7Ñaqueja Tupánajlo nacaje icha ijí ejáta-jeri, rina lamá'atajeri quele. Rinacu sápajeñoja calé necá.Piyuque la'acá Tupana, ritahuá'atacale piyuque nacajeiná ejátacare, rina hua'ató. 8 Apolos hua'até huala'ánacaje ijló. Iná la'acare loco'opáneje Tupana a'arí inajlorihuemí. 9 Pajluhuaja hua'até sápacaño huecá Apoloshua'até. Tupana hua'até sápajeño huecá. Icá i'imaño hua-jló Tupana mená queja. E'iyohuá huala'á huasápaca'ala,jema'acáloje Tupana ja'apiyá penaje.

Ñaqueja numájica rinacu apa'amá yucu aú: Pají quejaicá, Tupana i'imacare la'acana nacú. 10 Tupana pala-mane aú calé Jesucristo yucuna i'imajeri nucá. Palánu'umacá riyucuna ina'uquejlo. Nu'umá caja ijló Je-sucristo yucuna i'imacá. Raú calé iyurí ichó rijló,ri'imatácaloje icá capichácajo liyá penaje. Marí queriqueño'ocó ijló i'imacá, ila'acáloje reyá a'ajná ño'ojó

1 CORINTIOS 3:11 11 1 CORINTIOS 3:14palá ra'apiyá jema'acana aú penaje. Ihue'epí pajluhuano,pajluhuano que, ra'apiyá jema'acana palá, ila'acáloje Tu-pana huátaca que raú penaje. 11 Tupana a'arí Jesucristo,ina'uqué i'imatájeri penaje. Uncá huani na apú i'imaláina'uquejlo, ne'emacáloje ripalamane aú penaje. Ricajacalé, Jesucristo, Tupana a'arí ina'uquejlo, ne'ematájeripenaje. 12Ne'iyajena jehuíña'ataño Jesucristo puráca'alonacú palá huani. Nupuráca'alo chuhuaja caja ne-huíña'ata ina'uqué rinacu. Palani huani ricá. Palaninacaje ina'uqué la'acare oro naquiyá, sereni naquiyáca'ajná, cahuemí nojé jipa naquiyá, caje macá. Palaniricá, rijña'acáloje panacu jupi huani penaje. Ñaquécaja nacaje nehuíña'atacare nacú i'imajica najló júpija,palani ri'imacale. Eyá ajopana, uncá jehuíña'atalañoina'uqué palá Jesucristo puráca'alo nacú. Uncá ña'alarepanacu júpija queja ricá najló. Nacaje ina'uqué la'acaremirapehua naquiyá la'acanami, jimichi tami naquiyála'acanami, ijijila naquiyá la'acanami, caje macá uncáña'alá panacu júpija. Uncá caja nacaje nehuíña'atacarenacú necá i'imalaje júpija. 13 Aquijñojo Jesucristo que-majeri piyuqueja ripuráca'alo jehuíña'atajeño nacú pa-jluhuano, pajluhuano que. Rimaje méqueca rijló nacajenehuíña'atacare nacú. Palani ca'ajná ri'imajica rijló, uncápaala ca'ajná. Rihuacajé Jesucristo a'ajeri pu'uhuacajénacaje huala'acare marí eja'ahuá chu i'imacá. Méquecahua'acá huanacojó Tupana puráca'alo nacú rimaje hua-jló. Majopeja huala'acare huapechu queja, ricá i'imajeriapichátaqueja que rijló. Palá huala'acare i'imajeri rijlópalani. Quera'atani aú iná atá'a nacaje, iná hue'epícalojeméqueca ri'imacá penaje. Ñaqué caja huajló nacajeJesucristo quemacare huanacu i'imajica rihuacajé. Raúhuahue'epejeméqueca rijló nacaje huala'acare. 14Tupanaquemájeri nacaje huala'acare nacú. Nacaje iná la'acare

1 CORINTIOS 3:15 12 1 CORINTIOS 3:21-22Jesucristo puráca'alo chuhuá, ricá i'imajeri palani rijló.Raú ra'ajé inajlo palá iná la'acare huemí. 15 Iná pechuqueja iná la'acare, uncá rihuemí i'imalaje inajlo. Inácapichájico rihuemí aú. Iná ca'acá nacaje quera'atanichojé que caja iná capichájico raú. E'iyonaja calé iná icoja,uncá capichálajo. Iná i'imacó quera'atani chiyá que cajainá i'imajico capichácajo liyá.

16 Apala caja ipechu capicháñari marí: Tupana ñacaréqueja icá, Tupana Pechu i'imacale e'iyá. 17 Apala apúca'ajná jehuíña'atajeri icá apojó. Uncá Tupana puráca'alochuhuá calé ricá. Raú rapichátaje ca'ajná ipechu Tupanaliyá. Marí que rehuíña'atajica ee icá, Tupana capichátajeriricá iliyá, Tupana ñacaré queja i'imacale rijló.

18 Uncá nuhuátala inaquiyana pechu i'imacá ma-jopeja nanacuhuá marí que: “Huecá chá'ataño ajopanahuapechu aú.” Re ca'ajná inaquiyana, ajopana ina'uquépechu chaje napechu. Aú napechu i'imá marí quenanacuhuá: “Cajrú hue'epícaño huecá.” Mapéchuruque iná i'imacá pamineco, Tupana jehuíña'atacalojeiná nacaje nacú Ripechu aú penaje. Raú iná hue'epínacaje la'acana Tupana huátacare caje. 19 Marí eja'ahuáchu re ina'uqué nemá nacú: “Cajrú hue'epícaño necá”que. Nacaje nahue'epícare nacojé, Tupana quemarinacu: “Mapéchuruna pechu i'imacá nacaje nacu, quecaja napechu rinacu” que rimacá rinacu. Marí queTupana puráca'alo lana'aquéjami quemacá: “Capéchu-runa la'añó namanaicho, pu'uhuaré me'echú. E'iyonajaTupánajlo uncá me'echú calé ricá. Aú calé ritá najlórapú.” 20 Apa'amá Tupana puráca'alo lana'aquéjamiquemari piño marí que: “Tupana hue'epiri uncá napenaje calé nacaje capéchuruna i'ijnatácare napéchuhuanacú.” 21-22 Ñaquele ihue'epíniya inacuhuá chá'atajeñoque huani paliyácaca. E'iyajena quemaño inacuhuá:

1 CORINTIOS 3:23 13 1 CORINTIOS 4:4“Pablo hua'atéjena huecá” que. Eyá ajopana inaquiyanaquemaño: “Apolos hua'atéjena huecá” que. Eyá ajopanapiño quemaño: “Pedro hua'atéjena huecá” que. Marí cajéaú ila'á icó chá'atajeño que huani paliyácaca. Nucá Pablo,Apolos, Pedro, quele la'añó nacaje ijlojé penaje. Tupanaqueño'ótari marí eja'ahuá ijlojé penaje. Re cajmuchajiijlojé penaje. Re caja taca'acaje ijlojé penaje. Ijlojépenaje caja nacaje huala'acare piyuqueja. Nacaje eja'ahuáchu i'imacare me'etení, a'ajná ño'ojó chami i'imajícarehua'ató, i'imari caja ijlojé penaje. 23 Eyá Jesucrístojlojepenaje icá. Tupánajloje penaje Jesucristo.

4Jesucristo huacára'acarena sápaca'ala yucuna marí:

1 Tupana a'arí huecá, huehuíña'atacaloje ina'uquénacaje nacú. Pu'uhuacá ri'imacare yucuna huajlói'imacá. Ihue'epí huanacu Jesucristo hua'até sápajeñoqueja. 2 Huahuacára'ajeri ricá. Aú calé huala'á rihuá-taca que. Iná huacára'ajeri huacára'acachu iná la'acánacaje, iná la'á ricá rihuátaca que. 3 Icá ca'ajná i'imañonoco'oná, imacáloje nunacu méqueca nohuíña'atacaina'uqué penaje. Jesucristo huacára'acarena naquiyananucá. Noco'oná i'imajeri ricá, Jesucristo, ramácalojeméqueca nohuíña'ataca ina'uqué ripuráca'alo nacú pe-naje. Ñaquele uncá na penaje calé nojló i'imajla noco'oná.Ajopana ca'ajná i'imáñojla noco'oná. E'iyonaja uncá cajana penaje calé nojló necá, ina'uqué ne'emacale. UncáTupana calé necá. Uncá caja numalá nunacuhuámecajecanucá. 4 Uncá nula'alá nacaje rihuátaca que liyá. Uncánuhue'epila naca nula'acá apojó me'etení. Marí quenumacá aú uncá iná hue'epila quehuácaca ricá. Quehuacanumacá ca'ajná, uncá ca'ajná. Ricaja calé, Hue'emacanahuani Jesucristo, hue'epiri meque rijló nacaje nula'acare.

1 CORINTIOS 4:5 14 1 CORINTIOS 4:8Ricaja calé quemárijla nunacu: “Marí que la'ajeri ricá”que. 5Uncá paala imacá ina'uqué nacú me'etení mecaje-naca necá Tupánajlo. Uncá jo'ó riphala rená chojé maríque quemacana nacú. I'imaja Hue'emacana Jesucristohuátacana nacú riphájica majó ejená. Iná ña'acá nacajeme'echú i'imacá chiyá mejáma'atani chojé, iná amácalojericá palá penaje. Ñaqué caja Hue'emacana huania'ajica huecá pu'uhuacajé, iná hue'epícaloje méquecarijló nacaje huala'acare penaje. Que rila'ajica huecáriphájica majó huacajé. Rila'ajé pu'uhuacá nacajeina'uqué pechu nacú i'imacare me'echú. Nacaje nahuá-tacare la'acana rihue'epícare caja ricá. Rihue'epícarecaja iná pechu. Riphájica majó huacajé Tupana quemá-jeri huanacu pajluhuano, pajluhuano que méqueca rijlónacaje huala'acare rijlojé penaje i'imacá. Palá iná la'acareloco'opáneje rimaje iná nacú palá.

6 Nojena, marí que numacá ijló, ihue'epícaloje raúmeque i'imacáñoca huecá Apolos hua'até. Numáijló huanacuhuá, ipechu i'imacá piyá apojó huanacu.Numá ijló huanacuhuá, i'ijnatácaloje ipéchuhua Tupanapuráca'alo chuhuá penaje. Me'etení pu'ují ipechuina'uqué naquiyana nacú, nalanáquiya ujhuí ipechuajopana nacú. Marí que ila'acá icó chá'atajeño quepajlocaca. Raú uncá i'ijnatala richuhuá ripuráca'aloquemacá que. 7 Uncá naje calé ila'á inacuhuá ajopanaina'uqué chá'atajeño queja huani. Tupana palamane aúihue'epí nacaje ihue'epícare nacú me'etení. NacajeTupana a'acare ijló aú ila'á icó chá'atajeño queja.Ile'ejohua japi ricá queja ila'acá icó raú. Uncá huanipaala ila'acá ijluhua raú.

8 Caja ila'á inacuhuá cajrú nacaje i'imacare capi que.Ipechu i'imá inacuhuá me'etení: “Re huacapi nacajehuahuátacare caje” que. Ihue'epí caja inacuhuá ajopana

1 CORINTIOS 4:9 15 1 CORINTIOS 4:14huacára'ajeño que. Nacojé uncá ihue'epila huecá, hue-huíña'atacaloje icá ejo'ocaja Tupana puráca'alo nacúpenaje. Palani ri'imacajla ijló, quehuaca i'imaquelaajopana huacára'ajeño que, huahuacára'acaloje caja necáijhua'até penaje. 9 Jesucristo huacára'acarena naquiyanahuecá. Tupana a'arí huecá ca'ajná, hue'emacálojeajopana ina'uqué huejáputenami que penaje. Uncáina'uquélaruna nenócarena ajopana jimaje queja huecáme'etení marí eja'ahuá chu. Piyuque ajopana ina'uquéjimaje que huecá, nayacá'acoloje huachaje raú penaje.Nahuejáputenami i'imacá que i'imacaño najló huecá.Ñaqué caja ca'ajná Tupana hua'atéjena, je'echú chui'imacáñojlo huecá. 10 Ina'uqué hue'epiño huanacu:“Mapéchuruna japi necá” que, huala'acale Jesucristo huá-taca que. Piyuqueja nacaje nacojé hue'epícaño quejaihue'epica inacuhuá, ihue'epícale mecajeca Jesucristo.Po'oló péchuruna queja ihue'epica huanacu. Eyá in-acuhuá ihue'epí caphí péchuruna queja. Palá ipechuinacuhuá. Eyá huanacu ujhuí ipechu. 11 Me'etení huecáme'epijí ña'acana panacu nacú. Uncá caja i'iracaje cajei'imalá huajló. Camu'ují caja huala'acá a'arumacaji nacú.Chapú huani ajopana ina'uqué ña'ataca huecá. Ma-jopeja i'imacaño huecá, uncá ñacaré i'imalaño que huecámarí eja'ahuá nacú. 12 Cajrú huasapaca huayáte'ela aú.Pu'uhuaré napura'acó huanacu. E'iyonaja nupura'ó Tu-pana hua'até nanacu, rila'acáloje necá palá penaje. Chapúnala'acá huecá. E'iyonaja uncá chapú calé huala'acánecá raú. Huajña'ája panacu ricá. 13 Pu'uhuaré nemacáhuanacu ajopánajlo. E'iyonaja huapura'ó najhua'até palá,napechu pala'acóloje huajhua'até raú penaje. Nacajecupácanami queja huecá najló. Ina'uqué huejáputenamique najló huecá. Marí que i'imacaño huecá najló.

14Uncánopáña'atacaloje inacu penaje calé nulana'á ijló

1 CORINTIOS 4:15 16 1 CORINTIOS 4:20marí que. Nulana'á ijló, nula'acáloje jenacú nupuráca'aloaú penaje. Iqui'ija iná huátacare iná yaní. Ñaqué cajanuhuátaca icá. Iná la'acá nenacú que caja nula'acá jenacúnupuráca'alo aú. 15 Jara'apá queja nucá ijhua'até. Nucái'imari palani puráca'aloji yucuna ijló i'imacá. Tupanai'imataca ina'uqué capichácajo liyá yucuna nu'umá ijlói'imacá. Raú calé ipechu i'imá caphí Jesucristo chojé,i'imatájeri penaje. Ñaquele nucá i'imari jara'apá quejaijló, nupuráca'alo aú iqueño'ocale Jesucristo ja'apiyájema'acana. Cajrú huani ina'uqué jehuíña'ataquela piñoicá Jesucristo puráca'alo nacú, uncá ne'emalajla jara'apáque ijló. Ne'emajla ijipiture queja. Nucaja calé jara'apáque ijhua'até. 16 Ñaqué i'imacale, íqui'i nuhuátacaja'apaca nuchuhuá, ipechu i'imacáloje nupechu que cajapenaje.

17 Caja nuhuacára'a Timoteo i'ijnacá ichaje. Iqui'inuhuátacare ricá. Pajluhuaja chu péchuri ricá. Rimacáque nacaje nacú que rila'acá. Nucá jehuíña'atari ricáTupana puráca'alo nacú. Ñaquele nu'urí queja nojló ricá.Ricá nuhuacára'a ichaje i'imacá, ri'imacáloje ijhua'atépenaje. Rimaje piño ijló méqueca nula'acá Jesucristoja'apiyá i'imacana aú. Rehuíña'ataje caja icá Tupanapuráca'alo nacú, nohuíña'atacareno nacú. Ñaqueja no-huíña'ataca Jesucristo ja'apiyá i'imacaño rinacu apú eyá,apú eyá que nahuacáca'alo ñacarelana chu.

18 Inaquiyana la'añó necó hue'epiño que huani,napechu nacú ri'imacale: “Uncá Pablo i'ijnalaje majó.”19 Tupana huátajica ee, huajátacaje nu'ujnajica ca'ajnó.Ejéchami nomájica mecajenaca inaquiyana la'acánanacuhuá chá'atajeño que. Cajrú napura'acó nanumachiyá. Nacaje nala'acare Tupana Pechu aú nuhue'epejemecajenaca necá. 20 Tupana i'imari iná huacára'ajeri,iná la'acáloje rihuátaca que raú penaje. Ripechu ja'apiyá

1 CORINTIOS 4:21 17 1 CORINTIOS 5:6i'imacana aú iná la'á Tupana huátaca que. Palá ne'iyajenai'imacá Tupana yucuna. E'iyonaja uncá nala'alá rimacáque. Nanuma chiyaja calé ne'emá riyucuna. 21 ¿Mequeihuátaca nupechu i'imacá inacu, ca'ajnó nuphájicahuacajé? ¿E ihuátaca nuhuajaca icá? ¿E ihuátaca caínuhue'epíjica inacu?

5Pajluhuaja nanaquiyana i'imari uncá ina'uquélari yucuna

marí:1Marí que yucu iphaca majó. Pajluhuaja nanaquiyana

re i'imacare, ricá jehuíña'atari rijlápuhua rito'ojnerui'imacá. Chapuni huani ilé que la'acana. Necá,uncá jema'alaño Tupana ja'apiyá, uncá la'alaño ilé quehuani. 2 Ilé que rila'acá. E'iyonaja calé ila'á in-acuhuá chá'atajeño que huani. Palani ila'ájla ipéchuhuacamu'ují, inaquiyana la'acale rimanaicho. Riqueño'ocá ri-manaicho la'acana rujhua'até huacajé, palani ri'imacajlaijló, ica'aquela e'iyayó ri'imacá. 3 Uncá ijhua'até calénucá me'etení. E'iyonaja nupechu aú ja calé nu'umáijhua'até. Jesucristo pechu aú nuhue'epí méquecarila'acana, la'arí rimanaicho. Ilere japi nucá ijhua'até,queja numacá ijló rinacu me'etení. 4 Jahuacájico eepajhua'atéchaca rilamá'ataje, Hue'emacana Jesucristoa'ajeri ijló hue'epícaje, ihue'epícaloje méqueca ila'ajicaricá raú penaje. Nucá caja i'imajeri ijhua'até nupechuaú. 5 Marí que ila'ajica: Ilé ina'uqué numácare nacúijló, icá a'ajeño Jiñá Chi'ináricanajlo ricá, rapichátacalojerinapona penaje. Marí que ila'ajica ricá. Raú ripechui'imajó capichácajo liyá Jesucristo iphájica majó huacajé.

6 Ila'aniya icó chá'atajeño que huani, marí queri'imacale rehuá. Icá hue'epiño méqueca nemacá rehuápan amúra'atajona nacú: “Huejápaja pan amúra'atajona

1 CORINTIOS 5:7 18 1 CORINTIOS 5:11amúra'atari pan piyuqueja.” Ñaqué caja ina'uquejloricá. Mequeleja ina'uqué la'añó ca'ajná pu'uhuaré. Necáamátaño ajopana. Raú cajrú ina'uqué la'añó pu'uhuaré.7 Ñaquele ica'á e'iyayó quele rimanaicho la'ajeri, la'acápu'uhuaré e'iyohuá. Ica'á ilé cajena e'iyayó. Marí quela'acana aú icá i'imajeño pajluhuaja chuhuá quejapalá la'ajeño. Nuhue'epí caja queja palá la'acaño icá.Hue'emacáloje palá péchuruna penaje, Jesucristo taca'aríhuachaya i'imacá. Ra'á ricó ina'uquejlo, nenócalojericá pu'uhuaré la'acaño chaya penaje. Marí aú rica'ápu'uhuaré ina'uqué la'acare nanaquiyá. 8Ñaquele chuhuaJesucristo ja'apiyá i'imacana nacuja hue'emajé. Palála'acana nacuja hue'emajé. Quehuácaje puráca'alojichuhuaja hue'ejnataje huecó. Uncá hue'emalajehuamanaicho la'acana nacú, pu'uhuaré la'acana nacúhua'até. Jupichumi huapechu aú calé huala'á ilé quei'imacá.

9 Nuhuacára'a papera ijló i'imacá. Richu numá ijló,ila'acáloje natejena penaje, la'añó namanaicho. Necajacalé, Jesucristo ja'apiyá jema'ajeño, numá nacú ijló.10 Uncá numalá ijló ñaqué ajopana ina'uqué nacú,ila'acáloje natejena penaje. Uncá jema'alaño Tupanaja'apiyá necá, numá nacú. Necá jo'ó, queleruna, la'añónamanaicho. Canacújne'equena caja necá. Piro'oquéjenacaja necá. Pu'ují napechu nacaje jenami nacú, napechui'imacale rinacu: “Huachi'ináricana jenami japi ricá”que. Marí que i'imacaño necá. Uncá numalá ijló ilécajena nacú, ila'acáloje natejena penaje. Uncá meño'ojóiná la'alá natejena. Iná jácho'oquelo eja'ahuá naquiyá,e ca'ajná iná la'ájla natejena. 11 Apú ca'ajná que-mari rinacuhuá: “Jesucristo ja'apiyá jema'ajeri nucá”que. E'iyonaja rimanaicho la'acana nacú ca'ajná ricá,canacújne'eque ca'ajná ricá. Pu'ují ca'ajná ripechu nacaje

1 CORINTIOS 5:12-13 19 1 CORINTIOS 6:2-3jenami nacú, nemacare nacú: “Huachi'ináricana jenamiricá” que. Richapújra'o ca'ajná. Yuhuéra'acajo nacúca'ajná ricá. Ata'acachi ca'ajná ricá. Cayucújne'equeca'ajná ricá. Marí que i'imacá ricá. E'iyonaja rimárinacuhuá: “Jesucristo ja'apiyá jema'ajeri nucá.” Maríque i'imajícaño necá, tejena ila'ajé. Ilé cajena numá nacúijló, ila'acáloje natejena penaje. Jara'aniyo caja nanacuta. Ajñániya caja a'ajnehuá ilé que i'imacaño hua'até.12-13 Uncá numalaje ina'uqué nacú meque nala'acanapu'uhuaré nala'acare chona, uncachu ne'emalá Jesu-cristo ja'apiyá jema'ajeño. Tupana quemájeri nanacuméqueca nala'acana. Eyá Jesucristo hua'atéjena nacúijhua'até i'imacaño re, nacú imaje na aú ca nala'acápu'uhuaré, ihuajácaloje necá richona penaje. Ñaqueleica'á pu'uhuaré la'acaño inaquiyana e'iyayó, Tupanapuráca'alo lana'aquéjami quemacá queja.

6Nalamá'ataca najló aca'ácacajo yucuna marí:

1 Re caja ijhua'até rehuá puráca'aloji lamá'atajeño.Uncá Jesucristo ja'apiyá i'imacaño calé necá.¡Meque uncá ihuó la'aló nachaje i'ijnacana ja'apí,nalamá'atacaloje ijló puráca'aloji penaje! Tupanahua'atéjena icá, la'añó marí que. Marí que la'acana uncáhuani paala. Tupana le'ejena ina'uqué hua'até huánijainá lamá'ata ricá. 2-3 Uncá ca'ajná ihue'epila marí:Aquijñojo Jesucristo hua'atéjena quemájeño ajopanaina'uqué nacú, uncá jema'alaño ra'apiyá nacú, méquecanahuajácana i'imajica. Uncá la'alaño Tupana huátaca queimájica nacú. Ñaqué caja imájica Tupana hua'atéjena,je'echú chu i'imacaño nacúméqueca nala'acana i'imajica.Marí que quemájeño penájena icá. Eta, maliyáruna huaniicá me'etení, ilamá'atacaloje puráca'aloji penaje. Uncá

1 CORINTIOS 6:4 20 1 CORINTIOS 6:9puhuichani calé puráca'aloji lamá'atacana. Ñaquele a'áinacojó rilamá'atacana icámica que rehuá.

4 Uncá naje calé i'ijná ajopana ina'uqué chaje,nalamá'atacaloje ijló puráca'aloji penaje. Uncá Jesucristohua'atéjena calé necá. Uncá caja paala ipechu nanacu.E'iyonaja i'ijná nachaje. 5 Marí caje numá nacú ijló,nopáña'atacaloje inacu raú penaje. Uncá huani ca'ajnápajluhuaja inaquiyana i'imalá, hue'epiri puráca'alojilamá'atacana ijló. Icá Jesucristo hua'atéjena nacúnumá. Re ricá nuhue'epí. 6 E'iyonaja inaquiyanaJesucristo hua'atéjena, arucátaño pecohuácaca. Raúne'ejná ajopana chaje, nalamá'atacaloje najló puráca'alojipenaje. Uncá Jesucristo ja'apiyá jema'ajeño calé necá,ne'ejnacárena chaje.

7 Re caja inaquiyana rehuá, narucata pecohuácacaihuacára'ajeñojlo. Raú icá i'ijnaño nachaje,nalamá'atacaloje ijló ricá penaje. Uncá Jesucristoja'apiyá jema'ajeño calé necá. Marí que ila'acale rehuá,maliyáruna huani Tupánajlo icá. Iyuríquela inaquiyanala'acá chapú icá, palá ri'imacajla ijló. Ila'acá me'eteníchaje huani palaca ri'imacajla ijló. Iyuríquela nata'acáinane iliyá, ila'acáme'etení chaje huani palaca ri'imacajlaijló. 8Marí que la'acana nacú icáme'etení: Chapú la'acanapecohuácaca nacú icá. Panánechaca ata'acana nacú cajaicá. Jesucristo hua'atéjena icá. E'iyonaja marí que huaniila'acá pecohuácaca.

9 Caja ihue'epí necá uncá la'alaño Tupana huátaca que,uncá i'imalájeño rijhua'até je'echú chu. Re i'imacañohuacára'ajeri Tupana. Marí que la'acaño uncá i'imalájeñoTupana hua'até je'echú chu: Namanaicho la'ajeño.La'añó namanaicho ajopana luna hua'até. Achiñana,necá pajno'oñó panacuhuácaca, nala'á pajhua'atéchacapu'uhuaré. Inaana la'añó caja pu'uhuaré napajno'ocó

1 CORINTIOS 6:10 21 1 CORINTIOS 6:13aú panacuhuácaca. Marí que la'acaño, uncá i'imalájeñoTupana hua'até je'echú chu. Re ina'uqué pu'ují napechunacaje jenami nacú, nemacare nacú: “Huachi'ináricanajenami ricá” que. Necá caja uncá i'imalájeño Tupanahua'até je'echú chu. Rehuájena huacára'ajeri ricá. Ipechui'imaniya nanacu: “Ne'emajica re”. 10Uncá caja marí quela'acaño i'imalájeño re: Ata'acáchina, canacújne'equena,yuhuéra'ajeño, cachapújre'equena, cayucújne'equena,natejmú aú ne'iyajena ata'añó ina'uqué liyá nanane,necá cajena uncá i'imalájeño Tupana i'imacá ejo. Re-huájena huacára'ajeri ricá. 11 E'iyajena i'imaño ilé ca-jena naquiyana i'imacá. Caja Tupana ca'arí inaquiyápu'uhuaré ila'acare, imanaicho ila'acare hua'até. Ñaquelechuhua Tupana le'ejena ina'uqué icá. Jesucristo pala-mane aú Tupana lamára'atari rijluhua icá, pu'uhuaréila'acare liyá. Ripechu aú caja rilamára'ata huecá rijluhuai'imacá.

12 Re ina'uqué, nemá ajopánajlo: “Iná la'á iná huátacaque, uncachu rinacu quemacana i'imalá” que, nemacá ri-nacu. Rinacu numá: Iná la'ájla iná huátaca que. E'iyonajauncá paala inajlo re'iyajé que iná la'acare. Uncá cajapaala ajopánajlo ricá. Uncachu rinacu quemacana i'imalá,iná la'á iná huátaca que. Re nacaje iná la'acare, uncámeño'ojó iná yurila iná liyó ricá. Marí que ri'imacachuinajlo, uncá paala iná i'imacá raú. 13Marí que ne'iyajenaquemacá a'ajnejí nacú: “Iná napónajloja calé a'ajnejí.Re iná huo, re caja iná iñe'epichí, tamáca'atari a'ajnejíiná ajñacare iná napona e'iyajé,” que nemacá. Tupanacapichátajeri a'ajnejí. Ricapichátaje caja iná huo, ináiñe'epichí hua'ató. Ne'iyajena quemaño caja nanacuhuámarí que: “Huala'acáloje huamanaicho pajhua'atéchacapenájena huecá,” que nemacá. Uncá huala'acáloje hua-manaicho penájena calé huecá. Huala'acáloje nacaje Jesu-

1 CORINTIOS 6:14 22 1 CORINTIOS 7:2crístojloje penaje i'imacaño huecá. Huajló caja Jesucristo,rila'acáloje nacaje huajló palá penaje, huala'acáloje rijlónacaje rihuátacare caje penaje. 14 Tupana macápo'otajerihuecá Ripechu aú. Hue'emacana Jesucristo rimacápo'oi'imacá que caja rimacápo'otajica huecá.

15 Icá pajluhuano, pajluhuano que i'imaño Jesucristohua'atéjena naquiyana. Pajluhua japi ricá queja icárijhua'até. Jesucristo hua'atéjeri la'acachu rimanaichoinanaru ñuju'uqueru hua'até, ri'imá runaquiyana quejacaja raú. Uncá huani paala ilé que la'acana. Apala uncáihue'epila rinacojé. 16Apala uncá caja ihue'epilamarí: Inála'acachu huapichá hua'até, pajluhuaja queja iná i'imacárujhua'até. Marí que Tupana puráca'alo lana'aquéjamiquemacá pajhua'atéchaca huá'acajeñomi nacú: “Achiñá,inanaru hua'até, iyamá necá, i'imaño pajluhua japi necáqueja.” 17 Ñaqué caja iná i'imacá Jesucristo hua'até. Inái'imacachu rijhua'ateje, iná i'imá caja pajluhua japi ricáqueja rijhua'até ripechu chuhua i'imacana aú.

18 Ila'aniya huani imanaicho. Ihue'epínoja, la'añópajhua'atéchaca majopeja, uncá pajhua'atéchacahuá'acajeñomi calé ne'emacachu, la'añó chapú nanaponaraú. Apú manaíchaji ina'uqué la'acare chaje nala'acáchapú nanapona raú. 19 Apala uncá huani ihue'epilaTupana Pechu i'imacá ijhua'até. E'iyá Tupana Pechu.Ripechu ñacaré queja iná napona rijló. Uncá caja ile'ejéhuani calé inapona. Tupana le'ejé ricá, rihuarúhua'acaleicá i'imacá. 20Ñaquele ila'á palá Tupana nacú inapona aú.

71 Ihuacára'a nojló papera i'imacá. Richu iquejá'a

nuliyá cajrú nacaje yucuna i'imacá. Chuhua nu'umajicaijló huá'acacajo yucuna. Palani uncachu ina'uquéhuá'acalo. 2 I'imaqué e'iyonaja cajrú ina'uqué la'añó

1 CORINTIOS 7:3 23 1 CORINTIOS 7:10namanaicho. Ñaquele palani achiñajlo huá'acacajo.Ñaqué caja inanárujlo ricá, ina'uqué i'imacálojepajluhuano, pajluhuano que naluna hua'até penaje.3 Huá'acajeñomi a'añó nanacojó pecohuácaca. Ruyajnáa'arí riyajalo rinacojó. Riyajalo a'ayó ruyajnárunacojó caja. 4 Uncá runapona miná huani calériyajalo. Ruyajná le'eje caja runapona. Uncá cajarinapona miná huani calé ruyajná. Riyajalo le'ejécaja ruyajná napona. Marí que huá'acajeñomi i'imacápajhua'atéchaca. 5 Huá'acajeñomijlo numá: Pa,ijmeñátaniya icó paliyácaca. Apala ñaqué ipechu i'imacá,iyurícaloje pajhua'atéchaca la'acana meque cálajapenaje, ihue'epícaloje Tupana hua'até pura'acano nacúitucumópenaje. Quéchami ila'ajica piño pajhua'atéchaca.Imejñátaniya icó paliyácaca rejomi. Marí que la'acanapalani. Uncá meño'ojó ca'ajná ijña'alá panacu ñaquéla'acana. Marí caje aú Jiñá Chi'ináricana ca'átajeri e'iyajé,ila'acáloje imanaicho ajopana hua'até penaje. Maríuncá huani paala. 6 Marí que numacá ijló, ila'acálojericá penaje. Uncá nuhuacára'ala icá, i'imacáloje nucáque caja penaje. 7 Caja numá ijló, ihuá'acaloje penaje.E'iyonaja nuhuata piyuqueja ina'uqué i'imacá nucá quecaja. Ihuacajina i'imacaño naquiyana nucá. E'iyonaja caléTupana palamane huala'á que'iyapé nacaje paliyácaca.

8 Ihuacajina, ihuacajílomina, quélejlo numá: Uncájicaee ihuá'acojla, nucá que caja i'imacajla. Marí que la'acanaca'ajná palani ijló. 9 Uncá ca'ajná ijña'alajla panacu icói'imacana, palani ijló huá'acacajo, ila'acá piyá imanaichopajhua'atéchaca raú. Marí que la'acana piyá, palani ijlóhuá'acacajo.

10 Chuhua numájica naluna ca'acana nacú. Jesucristoquemari rinacu ñaqueja i'imacá. Uncá caja nupechuque calé numacá ijló. Uncá inanaru ca'alaje ruyajná.

1 CORINTIOS 7:11 24 1 CORINTIOS 7:1511 Inanaru ca'acachu ruliyá ruyajná, marí que la'acanapalani: uncá ruhuá'acalajo piño apú hua'até. Rupala'ajóca'ajná ruyajnami chaje. Achiñánajlo ñaqué caja ricá.Uncá caja naca'alaje naluna naliyá.

12Chuhua numájica piño ajopana nacú. Uncá Jesucristoquemalá ñaqué huani rinacu. Re ca'ajná pajluhuajaJesucristo hua'ateje riyajalo hua'até. Uncá Jesucristohua'atéjeru calé rucá, riyajalo. Palani ri'imajica ee rojlórahua'á i'imacana nacú, uncá rica'alaje rucá. 13 Ñaquécaja inaánajlo ricá. Re ca'ajná pajluhuájaru ruyajnáhua'até. Jesucristo hua'atéjeru rucá. Eyá ruyajná uncáJesucristo hua'ateje calé ricá. Palani ri'imajica ee rijlórohua'á i'imacana nacú, uncá ruyurílaje ricá. 14 Ruyajná,uncá i'imalare Jesucristo hua'ateje, i'imari palani Tupá-najlo, ri'imacale pajluhuaja queja rujhua'até. Jema'ayóJesucristo ja'apiyá hua'até ricá. Eyá apú piño, riyajaloca'ajná, uncá i'imalayo Jesucristo hua'atéjeru. Rucái'imayo palani caja Tupánajlo, ru'umacale pajluhuajaqueja rijhua'até. Jema'arí Jesucristo ja'apiyá hua'atérucá. Ñaquele nayani i'imaño caja palani Tupánajlo.Uncáquela ri'imajlamarí que, ajopana yaní queja Tupána-jlo nayani i'imacajla. Uncá jema'alaño Jesucristo ja'apiyáyaní queja caja ne'emacajla raú. Uncá ñaqué calé necá.Palani Tupánajlo nayani. 15 Apú ca'ajná i'imari riya-jalo hua'até. Rucá, riyajáloja calé ca'ajná, jema'ayóJesucristo ja'apiyá. Eyá ricá uncá. Rihuata ca'ajnáro'opáñacana, ri'imacáloje apojó juca ruliyá penaje. Rejarila'áreja rihuátaca que. Ñaqué caja inaánajlo ricá. Reca'ajná apa'ahuelo, uncá Jesucristo ja'apiyá jema'ajeyocalé rucá. Ruyajnaja calé ca'ajná jema'arí ra'apiyá. Ruhu-ata ca'ajná ra'apáñacana, ru'umacáloje juca riliyá pe-naje. Reja rula'áreja ruhuátaca que. Marí que nala'ajicaaú uncá pajhua'atéchaca huá'acajeñomi calé ne'emajica

1 CORINTIOS 7:16 25 1 CORINTIOS 7:24raú. Tupana a'arí huecá, ra'apiyá jema'ajeño ajopanaina'uqué e'iyayá, hue'emacáloje palá pajhua'atéchacaraú penaje. 16 Jesucristo ja'apiyá jema'ajéñojlo numá:Uncá meque ca'ajná pila'alajla piyajná ra'acáloje ricóTupánajlo penaje, ri'imatácaloje ricá capichácajo liyáraú penaje. Ñaqué caja numacá achiñánajlo: Uncámeque ca'ajná pila'alajla piyajalo ro'ocáloje rocó Tupána-jlo, ri'imatácaloje rucá capichácajo liyá raú penaje.

17-20 Tupana i'ihuapari icá ajopana ina'uqué e'iyayái'imacá, i'imacáloje rile'ejena ina'uqué penaje. Tupanai'ihuapari rijluhua apú ca'ajná, ri'imacáloje rijhua'atejepenaje. Uncá chiyó rema'á Tupana ja'apiyá mata'aquejachinumari ca'ajná ri'imacá rihuacajé. Caja quejariyuríjico. Tupana a'arí apú ca'ajná mamata'acánaruchinumari. Ricá caja yuréjero caja queja. Uncá napenaje calé inajlo iná chinuma mata'acana. Uncá cajana penaje calé, mamata'acánaru chinumari. Tupanahuacára'aca que la'acana aú iná la'á palá. Marí que cajanuhuacára'aca piyuque Jesucristo hua'atéjena, jahuacañoapú eyá, apú eyá que. Numá najló, ne'emacálojeme'etení ne'emacá queja caja penaje. 21 Tupana a'acárijhua'ateje picá huacajé, pi'imá ca'ajná ajopana hua'atésápajeri. Pihuó ca'aniyo pinacuhuá raú. Nahuátajica eepácho'otacana richiyá, pácho'oja richiyá. 22 Tupana a'aríicá rijhua'atéjenahua penaje, i'imacáloje rijhua'atéjenapenaje. Rihuacajé e'iyajena i'imaño ajopana hua'atésápajeño i'imacá. Me'etení jácho'otaquejanami queicá, isápacaloje Hue'emacana huani hua'até penaje.Rihuacajé caja e'iyajena i'imaño ijluhua sápajeño i'imacá.Me'etení icá Jesucristo hua'até sápajeño queja. 23Tupanaa'arí rihuemí i'imacá, rihuarúhua'acaloje rijluhua icápenaje. Ñaquele i'imaniya ajopana ina'uqué pechuja'apiyá. 24Tupana a'arí icá rijhua'atéjena penaje ajopana

1 CORINTIOS 7:25 26 1 CORINTIOS 7:31

ina'uqué e'iyayá i'imacá. Ñaquele, nojena, iyuró cajaqueja ñaqueja hua'até.

25 Chuhua numájica piño ihuacajina i'imacaño nacú.Uncá Tupana huacára'ala méqueca rinacu quemacana.Jesucristo hue'epícale numu'ují i'imacá, ripechu hu-atána'ari nunacojé me'etení. 26 Aú calé numá piyuqueina'uqué nacú marí que me'etení: Nuhue'epí palani na-jló caja queja ne'emacáloje penaje, chapú caje e'iyohuáhue'emacale me'etení. 27 Cayajáloni pi'imajica ee,caja queja piyuríjico rujhua'até. Ihuacají pi'imajicaee caja queja pi'imajica ihuacají. Piculániya pijluhuainanaru piyajálohua penaje. 28 Ihuá'acajico ee, uncáila'alaje pu'uhuaré raú. Ñaqué caja numacá inaá-najlo: Ihuá'acajico ee, uncá caja ila'alaje pu'uhuaréraú. E'iyonaja ihuá'acajico ee, amaje chapú caje ya-jhué, sápacaje yajhué, caje macá, chapú caje e'iyohuáhue'emacale me'etení. Uncá nuhuátala amaca chapú cajeyajhué. Ñaquele numá ijló ihuá'acaco piyá.

29 Nojena, marí que numacá ijló, huejápaja hue'echúca'alá yurícole huajló. Ñaquele nuhuata hue'echú ca'aláyurico huá'acajeñomijlo, riyurico ajopánajlo que caja,nala'acáloje nacaje Tupánajlo raú penaje. 30 I'imañoiyacaje nacú me'etení, ijló numá, i'imá palá péchurunaqueja, ila'acáloje nacaje Tupana huátaca que raú penaje.I'imaño i'ichacaje nacúme'etení, ijló numá, i'imá hua'ajrípechuruna queja, a'acáloje inacojó Tupana huátaca quela'acana penaje. Huarúhua'año nacaje najluhua, ijlónumá, i'ijnataca piyá ipéchuhua nacaje ihuarúhua'acarenacú. Uncá ila'alaje icó paminana que, a'acáloje inacojónacaje Tupana huátaca que la'acana penaje. 31 Maríeja'ahuá, hue'emacare nacú me'etení, i'imari tajnácajonacú. Aú calé uncá i'ijnatálaje cajrú ipéchuhua nacaje

1 CORINTIOS 7:32 27 1 CORINTIOS 7:38

marí eja'ahuá chu i'imacare nacú, ihue'epícaloje Tupanahuátaca que la'acana itucumó penaje.

32 Uncá nuhuátala a'acá inacojó cajrú huani nacaje.Ihuacajina, Tupana ja'apiyá jema'ajeño, la'añó nacaje,ri'imacáloje palá Tupana nacú penaje. Nahuata Tu-pana huátaca que la'acana. 33 Eyá achiñá, cayajálori,pechu i'imari marí eja'ahuá chu i'imacana nacú, rihuá-tacale nacaje la'acana, ri'imacáloje palá riyajalo nacúpenaje. 34 Ñaqué caja inaánajlo ricá. Ihuacajilo a'ayórunacojó Hue'emacana Jesucristo huátaca que la'acana.Ru'umacáloje Tupánajlo a'aquéjami quepenaje. Rupechu,runapona hua'até i'imari Tupánajlo a'aquéjami queja.Eyá inanaru, cayajnaru, pechu i'imari marí eja'ahuá chui'imacana nacú, rula'acáloje nacaje, ri'imacáloje paláruyajná nacú penaje. 35 Marí numacare nacú ijló, numáijló, nacaje i'imacáloje palá ijlojé penaje. Uncá nuhuátalaihuacára'acana majopeja, ila'acá piyá nacaje ihuátacaque. Uncá ilé caje penaje calé numá ijló. Nuhuata ila'acápalá. Nuhuata caja a'acá icó Tupánajlo, ihue'epícalojerihuátaca que la'acana itucumó penaje.

36 Uncá ca'ajná ihue'epila naca palani ítunajlo.Re ca'ajná e'iyajena pechu nacú iyani a'acana,nahuá'acacoloje ajopana hua'até penaje. Caja ca'ajnána'apá inaya caje chiyá. Ila'á ihuátaca que iyani hua'até.Uncá nara'apá la'alá pu'uhuaré nayani a'acana aú,nahuá'acacoloje penaje. 37 Re ca'ajná apú, rihue'epíméqueca rila'ajica. Caja ripechu nacú ri'imá: “Uncáno'olaje nutu, apú huá'acacoloje rujhua'até penaje. Uncána calé huacára'ari nucá ro'ocana,” que ca'ajná ripechu.Marí que la'acana i'imajeri palani caja rojló. 38 A'arí ritu,apú huá'acacoloje rujhua'até penaje, la'arí palá. Eyáapú ca'ajná uncá a'alá ritu, ruhuá'acacoloje penaje. Ricála'ajeri palá, ritu a'ajeri chaje palaca. Marí que la'acana

1 CORINTIOS 7:39 28 1 CORINTIOS 8:3palani rojló, chapú caje e'iyá hue'emacale me'etení.

39 Chuhua numájica piño marí que ijló: Tupanapuráca'alo lana'aquéjami quemari inaana nacú, nayurí-coloje naluna hua'até ne'emacá quetana penaje. Apúca'ajná tajnaro ruliyá. Ejomi ruhuátajica ee ruhuá'acojlapiño apú hua'até, ruhuátacare caje hua'até. Jesucristohua'atéjena naquiyana numá nacú, ruhuá'acacoloje ri-jhua'até penaje. 40 E'iyonaja pu'ují ihuacajílomi pechu,uncájica ee ruhuá'aco apú hua'até. Ruhuá'acaquelo apúhua'até, uncá ñaqué calé rupechu i'imacajla pu'ují. Maríquenumacá ijló rinacunupechuqueja. Nuhue'epí TupanaPechu huáque'ehue que caja nupechu. Aú numá ijló maríque.

8A'ajnejí na'acare nachi'ináricana jenámijlo ajñacana yu-

cuna marí:1 Chuhua nu'umajica a'ajnejí na'acare nachi'ináricana

jenámijlo ajñacana yucuna. Na'á a'ajnejí nachi'ináricanajenámijlo, napechu i'imacale rinacu: “Huachi'ináricanajenami japi ricá” que. Apala ipechu i'imá inacuhuá:“Caja huecá maárohua i'imacaño hue'epiño uncá na pe-naje calé ilé caje.” Raú ca'ajná ila'á icó chá'atajeñoque. Nacaje huahue'epícare aúhuala'á huecó chá'atajeño.Eyá íqui'ija pecohuácaca huátacana aú huala'á caphípajlocaca huapechu, hue'emacáloje Tupana puráca'alochojé caphí raú penaje. 2 Apú ca'ajná pechu i'imaririnacuhuá marí que: “Nucá hue'epiri palá piyuque nacajenacojé.” Ilé que i'ijnatácare ripéchuhua uncá hue'epilapalá. 3Tupana hue'epiri mecajenaca huátaca ricá íqui'ija.Najloja calé ra'á hue'epícaje, nahue'epícaloje palá penaje.Najloja calé ra'á hue'epícaje, nahue'epícaloje palá penaje.

1 CORINTIOS 8:4 29 1 CORINTIOS 8:94 A'ajnejí nato'otácare nacaje jenámijlo ajñacana

yucuna nu'umajé ijló. Nacaje jenami nemá nacú:“Huachi'ináricana jenami ricá” que. Uncá na penaje caléricá. Huahue'epí, uncá cajrú calé ina'uqué chi'ináricanai'imaño. Ricaja calé Tupana, pajluhuaja, piyuque ina'uquéchi'ináricana ricá. 5 E'iyonaja ina'uqué naquiyanaquemaño: “Re cajrú huachi'ináricana marí eja'ahuá chu.Re caja necá je'echú chu. Huahuacára'ajeño caja necá.”Marí que najló ricá. 6 Huahue'epí reca chi'ináricanaji,pajluhuaja ricá, Jesucristo Jara'apá ricá. Ricá queño'ótaripiyuqueja huani nacaje i'imacá. Ina'uqué hua'atóriqueño'óta. Huecá, Jesucristo hua'atéjena, i'imañorijló penaje. Re caja pajluhuaja Huahuacára'ajeri huani,Jesucristo ricá. Ripalamane aú piyuqueja nacaje i'imacá.Huecá i'imaño caja Tupana yaní ripalamane.

7Uncá piyuque ina'uqué calé hue'epiño ricá numacarenacú. Uncá chiyó ne'emá Jesucristo hua'atéjena, pu'ujínapechu i'imajica nacaje jenami nacú, nemacare nacú:“Huachi'ináricana jenami ricá.” Marí que ne'ejnatájicanonapéchuhua rinacu i'imajica, uncá chiyó nema'á Jesu-cristo ja'apiyá. Raú ra'á renónapechunacojé. Najñácachume'etení a'ajnejí ajopana to'otácare nacaje jenami nacojéi'imacá, napechu i'imá: “Huachi'ináricanajlo na'á maría'ajnejí i'imacá.” Aú uncá najñala ricá, uncale napechui'imalá caphí quehuácaje puráca'aloji hue'epícana nacú.Rajñacana aú napechu i'imá: “Pu'uhuaré huala'acá ra-jñacana aú,” que napechu i'imacá rinacu. Najñácachuricá, napichata napechu najluhua. 8 Uncá Tupana pechui'imalá pu'ují huanacu a'ajnejí naquiyana ajñacana aú.Uncá hue'emalá palani Tupánajlo huajñácare a'ajnejí aú.Uncá caja pu'uhuaré la'ajeño que calé rijló huecá, un-cachu huajñala ricá. 9 Inaquiyana hue'epiño uncá ila'alápu'uhuaré ilé caje a'ajnejí ajñacana aú. Eyá ajopana

1 CORINTIOS 8:10 30 1 CORINTIOS 8:13inaquiyana, uncá hue'epílaño palá necá uncá ñaquécalé najló ricá. Uncá jo'ó nahue'epila palá quehuácajepuráca'aloji nacojé. Icá hue'epíñojlo numá: Ajñániyailé a'ajnejí nato'otácare renami jimaje. Apala huejapapechu i'imacaño ja'añó ijhua'até rajñaje. Raú nala'ájlapu'uhuaré. 10 Apala pihue'epí uncá iná la'alá pu'uhuarérajñacana aú. A'ajnejí nato'otácare renami nacojé ajña-cana aú piyá'o ca'ajná. Riñacarelana chu piyá'o ca'ajnárajñacana nacú. E'iyohuá que ca'ajná apú Jesucristohua'ateje ja'apaca rehuá, huejápaja péchuri ri'imacá ri-hue'epícana nacú. Ricá amari pajñaca ricá. Raú caja rajñáricá pijhua'até. Pipechu nacú ri'imá ca'ajná: “¿Chuhuachi rihue'epí uncá rila'alá pu'uhuaré raú?” E'iyonaja ric-ahuíla'o rinacojé, ripechu i'imacale: “Pu'uhuaré ca'ajnánula'acá huachi'ináricana marí a'ajnejí ajñacana aú.”11 Picá hue'epiri uncá pila'alá pu'uhuaré rajñacana aú.E'iyonaja calé pihue'epícare aú pila'á chapú pinaquiyána-jlo, ripechu i'imacale, “Rajñacana aú nula'á pu'uhuaré”que. Pipachá rila'á nacaje apojó rihue'epícare liyá.Reyá a'ajná ño'ojó rila'ajé piño ca'ajná nacaje. Uncárihue'epílaje ca'ajná méqueca ricá Tupánajlo. E'iyonajarila'ajé ricá. Marí caje aú papichata ricá Tupánajlo.Richaya caja Jesucristo taca'arí i'imacá, ri'imacáloje Tu-pana le'ejé penaje raú. 12 Rajñacana aú ila'á chapúinaquiyánajlo, Jesucrístojlo hua'até. Uncá hue'epílañopalá Tupana nacojé necá. Ilé caje a'ajnejí ajñacanaaú icá apichátaño napechu Tupánajlo. 13 Jesucristohua'atéjena la'ajica ee pu'uhuaré nacaje nula'acare aú,uncá huani nula'alaje ricá. Uncá caja nojñálaje a'ajnejínapechu i'imacare nacú: “Uncá paala rajñacana” que.Apala nomátaje necá rajñacana aú. Rajñacana aúnala'ajica pu'uhuaré, uncale nala'alaje nacaje napechunacú ri'imacá que.

1 CORINTIOS 9:1 31 1 CORINTIOS 9:79

1Uncá no'olá nunacojóméqueca ajopana pechu i'imacánunacu. Jesucristo huacára'acarena naquiyana nucá.Nucá caja amari Hue'emacana huani Jesucristo i'imacá.Jesucristo hua'atéjena icá me'etení, nu'umacale riyu-cuna ijló i'imacá. 2 Ajopana ca'ajná quemaño nunacu:“Uncá Jesucristo huacára'acarena naquiyana calé ricá.”Icá hue'epiño nanaquiyánaca nucá, jema'acale Jesu-cristo ja'apiyá nupalamane aú. Marí caje aú ihue'epíJesucristo huacára'acarena naquiyánaca nucá. 3 Renunacu culácatajeño. Nemá nunacu: “Uncá Jesucristohuacára'acarena naquiyana calé ricá.” Aú marí quenupura'acó nuchayo.

4 Numá nunacuhuá: “Jesucristo huacára'acarenanaquiyana nucá.” Ñaquele nuhuátaquela nuquejá'ajlaina'uqué liyá a'ajnejí, nu'umacáloje raú penaje.5 Nuhuátaquela, nuhuá'acojla inanaru, Jesucristoja'apiyá jema'ajeyo hua'até, ru'ujnacáloje nujhua'atépenaje. Ajopana Jesucristo huacára'acarena chira'añónaluna hua'até. Cayajáloruna caja Jesucristo merénami.Cayajáloni caja Pedro. Marí que necá. 6 Eyá marí quehuecá: Huasapa hue'emajohua penaje. Apala ipechu nacúri'imá: “Uncámeño'ojó Pablo, Bernabé, quele huacára'alaina'uqué, na'acáloje najló nacaje penaje. Uncá meño'ojónayurila nayáte'ela aú sápacana, ne'emacáloje Tupanapuráca'alo ja'apátacana nacuja penaje,” que ca'ajnáipechu huanacu. 7 Ne'emacana a'arí suráranajlonasápaca'ala huemí. Uncá surárana sapala najluhua,nahuarúhua'acaloje najluhua a'ajnejí, a'arumacaji, cajemacá penaje. Piyuque namena minana ajñaño cajanamena naquiyá. Piyuque ohuéjana lamára'ajeño ajñañocaja a'ajnejí nala'acare nachu'uchure naquiyá. Ñaqué cajaJesucristo huacára'acarenajlo ricá. Necá jehuíña'ataño

1 CORINTIOS 9:8 32 1 CORINTIOS 9:12ina'uqué Tupana puráca'alo nacú. Nehuíña'atacarenaa'añó najló nacaje, ne'emacáloje raú penaje. 8 Uncánumalá rinacu ajopana quemacloje najluhua a'ajnejí, a'aáque. Ñaqué caja Tupana puráca'alo lana'aquéjami,Moisesmi chu lana'acare i'imacá, quemacá rinacu.9 Marí que rimacá: “Nachira'átajica ee jema piracanatrigo jahuacátaquejami e'iyohuá, ritojro'ocáloje ricápenaje, uncá nepo'otálaje ritacú, rajñácaloje rinaquiyanarisápaca'ala huemí penaje,” que rimacá. Uncá ina'uquéhue'epícaloje jema piracana mu'ují penaje calé rimá maríque rinacu. 10 Rimá caja huanacu, Tupana puráca'aloyucuna i'imajeño nacú, ina'uqué a'acáloje huajló nacajehuasápaca'ala huemí penaje. Nehuíña'atacana Tupanapuráca'alo nacú i'imari huasápaca'ala. Apa'amá aúnumá piño rinacu: Te'erí pajno'otájeri lamá'atarite'erí napé, nejátacaloje nacaje icha ijí re'iyajé penaje.Richa naquiyana i'imacáloje rijló penaje, risapa te'erílamá'atacana nacú. Apú piño richa ña'ajeri, sápari cajarinacu richa naquiyana i'imacáloje rijló penaje. 11Huecája'apátaño ijló Tupana puráca'alo i'imacá. Ñaquelehuahuátaquela huahuacára'ajla icá, a'acáloje huajlónacaje, a'ajnejí caje, hue'emacáloje raú penaje. 12 Icáa'añó ajopánajlo nacaje. Ne'emá ijló Tupana puráca'aloyucuna. Aú nahuacára'a icá, a'acáloje najló nacaje penaje.Ñaqué caja huajló ricá. Huahuátaquela huahuacára'ajlaa'acá huajló nacaje, cajrú hua'apátacale ijló Tupanapuráca'alo i'imacá. Huahuátaquela, huahuacára'ajlaa'acá huajló nacaje. E'iyonaja uncá huaquejá'ala nacajeina'uqué liyá. Camu'ují huala'acá aú nacaje nacú,huajña'á ricá panacu. Marí que huala'acá ina'uquée'iyohuá, napechu i'imacá piyá huanacu: “¿Najña'acálojenacaje najluhua penaje chi ne'emá Jesucristo yucunahuajló?” Marí que napechu i'imaquela, uncá na'alajla

1 CORINTIOS 9:13 33 1 CORINTIOS 9:18

ripuráca'alo nanacojó. 13 Icá hue'epiño reca nacajeTupana ñacaré chiyá sápajeñojlo. Pirajina nóquelanachojé, nenó napirana naquiyana, pu'uhuaré nala'acarechaya penaje. Rinacu sápajeño ajñaño ri'ími naquiyana.14 Marí que caja Hue'emacana Jesucristo huátaca huajló,riyucuna i'imajéñojlo. Ajopana hua'até hue'emá Tupanai'imataca ina'uqué capichácajo liyá yucuna ajopánajlo.Rihuacára'a ina'uqué a'acá huajló nacaje, hue'emacálojeraú penaje. 15 Nuhuátaquela nuhuacára'ajla ina'uquéa'acá nojló nacaje, nu'umacáloje raú penaje. E'iyonajacalé uncá huani nuquejá'ala nujluhua nacaje ina'uquéliyá. Uncá caja numalá ijló me'etení, a'acáloje nojlónacaje penaje. Apala nutaca'ajé me'epejí nacú ripachá.E'iyonaja uncá nuquejá'alaje iliyá nacaje. Caja quejanuhuátaca i'imacaje. Palani huani nojló Jesucristoyucuna i'imacana ina'uquejlo majopeja. Ñaqueleuncá nuquejá'ala nacaje naliyá rihuemí penaje. Uncánuhuátala ina'uqué jácho'otaca nucá ñaqué i'imacanachiyá.

16 Tupana i'imatari ina'uqué capichácajo liyá. Uncánu'umalá riyucuna, nula'acáloje nocó chá'atajeri quejaraú penaje. Tupana a'arí nucá, nu'umacáloje riyucunaina'uquejlo penaje. Chapú huani ri'imajica nojló, uncajaque nu'umá riyucuna ina'uquejlo. 17 Nocó nuhuátaquelariyucuna i'imacana ina'uquejlo, re rihuemí i'imacajlanojló. Marí que ricá: Nu'umá riyucuna ina'uquejlo,Jesucristo huacára'acale nucá. Ricá penaje ra'á nu'umacá.18 Palani nojló riyucuna i'imacana ina'uquejlo. Ra'apiyájema'acana aú Tupana i'imatari necá capichácajo liyá.Rihuemí queja caja nojló ricá. Nu'umá Tupana i'imatacaina'uqué capichácajo liyá yucuna ina'uquejlo. Marí nusá-paca'ala. Caja Tupana quemari nunacu, nuhuátaquelanuquejá'ajla naliyá nacaje nujluhua penaje. E'iyonaja calé

1 CORINTIOS 9:19 34 1 CORINTIOS 9:24uncá nuhuátala na'acá nojló rihuemí.

19 Uncá na calé huacára'ari nula'acá nacaje. Nula'ánocó piyuque ina'uqué hua'até sápajeri que, ina'uquéjema'acáloje Jesucristo ja'apiyá raú penaje. 20 Judíonanaquiyana hua'até nu'umacá huacajé, napechu quejacaja nula'acá nupéchuhua najhua'até, nu'umacálojeJesucristo yucuna najló penaje, nema'acáloje ra'apiyáraú penaje. Judíona i'imaño Tupana puráca'aloja'apiyá, Moisesmi chu lana'acare i'imacá. Nucá uncái'imalá ra'apiyá. E'iyonaja re nu'umacá najhua'atéquetana, napechu queja caja nupechu i'imacá ra'apiyájema'acana nacú. Marí que nula'acá, nu'umacáloje najlóJesucristo yucuna, nema'acáloje ra'apiyá raú penaje.21 Nu'umacá aú ajopana ina'uqué hua'até, napechuqueja caja nula'acá nupéchuhua najhua'até. Uncachune'emalá Moisesmi chu puráca'alomi ja'apiyá, uncá cajanu'umalá ra'apiyá nu'umacá najhua'até quetana. Maríque nula'acá, nu'umacáloje najló Jesucristo yucunapenaje. Marí que numacá aú uncá numalá: “Cajanuyurí Tupana puráca'alo ja'apiyá jema'acana” que.Jesucristo puráca'alo ja'apiyá jema'ajeri jo'ó nucá. 22 Reina'uqué, uncá hue'epílaño palá Tupana nacojé. Uncánupechu i'imalá nanacu: “Majopeja i'imacaño necá”que. Necá queja caja nucá najhua'até, nu'umacálojeJesucristo yucuna najló penaje, nema'acáloje ra'apiyá raúpenaje. Necá queja caja nu'umacá piyuqueja ina'uquéhua'até, nema'acáloje nupuráca'alo ja'apiyá raú penaje,ne'emacóloje capichácajo liyá raú penaje. 23 Maríque nula'acá ina'uqué e'iyohuá, Jesucristo ja'apiyájema'ajeño i'imacáloje íqui'iruna huani nachaje raúpenaje. Tupana i'imataca ina'uqué capichácajo liyá. Ricái'imari nusápaca'ala huemí queja nojló.

24 Icá hue'epiño marí: Necho'ó ca'ajná, namácaloje

1 CORINTIOS 9:25 35 1 CORINTIOS 10:1naca chá'atari necá jecho'ocajo aú. Pajluhuájajloja caléna'á rihuemí, richá'atacale ne'emacá. Ñaquele ijlónumá: Ila'á ipéchuhua ñaqué caja. A'á inacojó Tu-pana huátaca que la'acana nacú, rihuemí i'imacálojeijló raú penaje. 25 Piyuque jecho'ojeño lamára'atañonanapona palá. Uncá nala'alá nahuátaca que huani na-jluhua. Nala'á nanapona peyajhué, nahuó i'ijnacá piyá.Marí que nala'acá, nachá'atacaloje ajopana raú penaje.Chá'atajeño huíla'aru nacojé na'á nacaje ramájona pe-naje, huíchu'upe caje. Raú ajopana pechu i'imari nanacu:“¿Necá chi chá'atajeño huani?” Nachá'atacare huemíqueja huíchu'upe i'imacá. Re rijimárecha. Mequetánajacalé rijña'á panacu, quéchami ra'apaca. Ñaqué cajaina'uqué pechu capicháñari nachá'ataca yucuna. Eyáhuecá i'imaño nacaje la'acana nacú, uncá tajnácajo pe-naje calé rihuemí i'imacáloje huajló penaje. Palá Tu-pana pechu i'imajica huanacu ñaqueja. Ñaquele huala'ápiyuque nacaje rihuátaca que. 26 Uncá nula'alá nacajemajopeja. Uncá caja nula'alá nacaje menáhuaca. 27Uncáñaqué calé nucá. Uncá nula'alá nacaje nuhuátaca quehuani nujluhua, nula'acáloje palá raú penaje. Marí quenula'acá, nu'umacá piyá maliyaru Tupánajlo. Rihuá-taca que nula'acáloje raú penaje, nuhuajá nocó. Cajanohuíña'ata cajrú ina'uqué rinacu. Ñaquele nuhuatapiyuqueja nacaje la'acana, ri'imacáloje palá Tupana nacúpenaje.

10Rila'á nenacú, napechu i'imacáloje caphí Tupana chojeja

penaje. Riyucuna marí:1 Nojena, nuhuata ihue'epica marí ila'acá piyá

pu'uhuaré: Tupana i'imari hua'ajútayami chuna hua'atéi'imacá. Juni suhuáca'ala aú ri'ijná nachó i'imacá. Ají

1 CORINTIOS 10:2 36 1 CORINTIOS 10:9que rihuá'aca ne'emacá Egipto te'eré eyá. Nephá junijalomi turenaje. E rijme'etá najló juni jalomi, te'eríamácoloje penaje. Ricá nacuhuá nacuhuá'a pa'anajopitá. 2 Marí que Tupana huá'aca ne'emacá. Maríque piyuqueja necá, rihuá'acarena, i'imaño bautizarla'aquéjanami queja rijló. Raú nahue'epí Moisesmi chuhua'atéjena ne'emacá. 3 Piyuqueja necá ajñaño ricajacaja a'ajnejí, Tupana a'acare najló je'echú chiyá i'imacá.4 Ricá ajñácanami nacú ne'emaqué. Uncá juni i'imalánajló huacajé, Cristo jeño'ótari najló juni jipa e'iyayá.Piyuqueja necá i'iraño ricaja caja juni naquiyana. Cristoi'imari najhuáque'ehue i'imacá, la'arí napechu caphí.Juni jipa e'iyayá jeño'ocaro i'imari palá narúru'upijlo.Ñaqué caja Cristo i'imacá napéchujlo. Ricá la'arí napechupalá. 5 E'iyonaja cajrú nanaquiyana la'añó pu'uhuaré.Marí que nala'acá chona Tupana huajari ne'emacá. Aúcajrú nanaquiyana taca'ataco cajruni huani pu'uteni chui'imacá.

6 Marí que rihuajaca ne'emacá, huala'acáloje hue-nacuhuá raú penaje, hue'emacá piyá huéchiruna ñaquéla'acana nacú. 7Nanaquiyana pechu i'imari pu'ují nacajejenami nacú Tupana apumí chojé. Ila'aniya nala'acái'imacá que caja. Tupana puráca'alo lana'aquéjamiquemari marí que nanacu: “Rehuá nayá'o na'ajnehuáajñacana nacú. I'iracaje nacú caja nayá'o. Quéchaminácho'oco arápa'aje,” que rimacá. Marí que nala'acái'imacá, nacajmo'ocó huacajé, napechu i'imacáloje pu'ujíjema i'irí jenami nacú penaje. 8 Apú huacajé piño nala'ánamanaicho ajopana hua'até. Huala'aniya ñaqué caja.Marí que nala'acá chona, Tupana capichátari pajluhuacálaja veintitrés mil ina'uqué i'imacá. 9 Nanaquiyanala'añó Tupana mapéchuru queja najluhua, uncale ra'alánacaje nahuátacare caje. Huala'aniya nala'acá i'imacá

1 CORINTIOS 10:10 37 1 CORINTIOS 10:16que caja. Ilé que nala'acá pachá, Tupana huacára'arijeína yuriná ajma'acá necá ne'iyayá. Ricá nacujañaqué i'imacaño taca'ataño i'imacá. Marí que rihuajacane'emacá. 10 Nanaquiyana aca'añó Tupana maná, pachárihuacára'a pajluhuaja rijhua'ateje, je'echú chiyaje, nenó-taje i'imacá.

11 Hua'ajútayami chuna yucúnami Moisesmi chulana'arí i'imacá, ri'imacáloje Tupana puráca'alolana'aquéjami naquiyana penaje, rila'acáloje me'eteníi'imacaño jenacú raú penaje. Pu'uhuaré nala'acareyucuna rilana'á, huala'acá piyá pu'uhuaré nala'acá quecaja. Piyuque nacaje Tupana puráca'alo ja'apátajeñomichuna quemájicare nacú, iphari rená chojé, ñaquéri'imacáloje huajló penaje. 12 Apala pipechu nacú ri'imá:“Mana'í i'imacá nucá. Uncá nuhue'epila pu'uhuaréla'acana, uncá caja nuhue'epila numanaicho la'acana,”que ca'ajná pipechu pinacuhuá. Pijló numá: Pamá picó,pa'ajico pu'uhuaré la'acana chojé, pimanaicho la'acanachojé. 13 Re caájná nacaje, a'arí ime'é rijluhua, ila'acálojepu'uhuaré raú penaje. Ñaqueja caja piyuqueja ina'uquejloricá. Tupana la'arí iná palá, iná la'acá piyá pu'uhuaré.Uncá riyurila pu'uhuaré la'acana chá'ataca iná, inála'acáloje iná namaicho raú penaje. Pu'uhuaré la'acanaa'acachu ináme'é rijluhua, Tupana la'arí iná pechu caphí,iná la'acá piyá ñaqué penaje. Marí caje aú calé uncá inája'aló ñaqué la'acana chojé.

14Nojena, íqui'ija nuhuátacarena, marí que ri'imacale,ila'á icó u'upejlú nacaje jenami liyá, nemacare nacú:“Huachi'ináricana ricá.” 15 Que'ejhuiruna icá. Jema'áméqueca numacare nacú ijló. 16 Nenoca yámona Je-sucristo i'imacá, rimá i'iracaje, pan caje nacú: “Palápila'acá huecá raú” que Tupánajlo. Ñaqué caja huemacárinacu Tupánajlo, Jesucristo taca'acale huachaya i'imacá.

1 CORINTIOS 10:17 38 1 CORINTIOS 10:22Rihuacajé rira i'ijnari raphú chiyá huajlojé penaje.Rijhua'atéjena hue'emacale, hue'erá cajmú caje jaláamúra'atacanami. “Nuchaya caja ritaca'á i'imacá”que quemacana iná i'iracá aú ricá. Rijhua'atéjenahue'emacale, huajñá caja pan. “Nuchaya caja ra'á ricótaca'acájejlo i'imacá,” que quemacana iná ajñaca aú ricá.

17 Jesucristo, pajluhuaja ricá. Huecá, íqui'iruna,i'imaño ripalamane aú. Raú huecá piyuqueja pajluhuajahua'atéjena i'imacaño. Jesucristo hua'atéjena huecá.

18 Ihuajá ipéchuhua méqueca Israelmi chu laqué-nami naquiyana la'acá. Nenó napirana naquiyana,ne'ejnatácaloje napéchuhua Tupana nacú raú penaje.Quéchami ne'iyajena ajñaca ri'ími naquiyana. Tupanahuáque'ena queja ne'emajica raú. 19 Marí cajé aú uncánumalá nanacu ñaqué najló ricá, to'otaño ri'ími nacajejenami nacojejlo. Uncá nachi'ináricana i'imalá nemacarenacú, ne'emacáloje ri'ími huáque'ena que penaje. Uncácaja na penaje calé ri'ími nato'otácare renami nacojé.20 Marí cajé nacú nuhuata quemacana ijló: Necá, uncáhue'epílaño Tupana nacú, to'otaño nacaje jenami na-cojé a'ajnejí, napechu i'imacale: “Huachi'ináricana je-nami japi ricá” que. Jiñana péchujlo a'acanami ricá.Uncá Tupánajlo a'acanami calé ricá. Ñaquele uncánuhuátala i'imacá jiñana pechu huáque'ena ri'ími ajña-cana aú, jiñana péchujlo a'acanami ri'imacale. 21 Uncámeño'ojó hue'emalá Jesucristo huáque'ena, jiñana pechuhuáque'ena hua'até. Re i'iracaje, Huahuacára'ajeri Jesu-cristo hue'epéjona penaje ricá. Re caja apú i'iracaje jiñanapéchujlo a'acanami ricá. Uncá paala iná i'iracá ricá pajña-cani queja Jesucristo le'ejé, jiñana le'ejé hua'até. 22Uncáhuani paala marí que la'acana. Raú Tupana yúcha'arohuachá, rimejajnena hue'emacale. Uncá richaje caléhuecá.

1 CORINTIOS 10:23 39 1 CORINTIOS 10:28Iná huátacachu íqui'i ajopana ina'uqué, uncá iná la'alá iná

huátaca que huani. Riyucuna marí:23Ne'iyajena quemaño marí que rinacu:—Uncachu rinacu quemacana i'imalá Tupana

puráca'alo lana'aquéjami e'iyá, iná la'á iná huátacaque.”

Quehuaca jo'ó ricá. E'iyonaja re'iyajé nacaje iná huá-tacare la'acana, uncá ra'alá iná ñaté. Iná la'á iná huátacaque, uncachu rinacu quemacana i'imalá. Marí quehuaca.E'iyonaja re re'iyajé nacaje iná huátacare la'acana, uncára'alá ajopana ñaté, nala'acáloje richaje, richaje que Tu-pana huátaca que raú penaje. 24 Palani iná la'á nacaje,ñaqueja ri'imacáloje palani ajopana ina'uquejlo penaje.Uncá paala iná la'acá nacaje inajlúhuaja calé.

25 Ri'ími, iná huarúhua'acare ri'ími ñacarelana chiyá,ajñá ricá. Ipechu i'imaniya rinacu: “¿Mere eyá chinajña'á ri'imacá? ¿Rajñacana aú chi nula'á pu'uhuaré?”I'ijnatániya ipéchuhua marí que. 26 Ajñá ricá, Tupanapalamane ri'imacale. Tupana puráca'alo lana'aquéjamiquemari marí que: “Piyuque eja'ahuá chuhua i'imacarenacaje mináricana ricá Tupana.”

27 Pajluhuaja ca'ajná yucupéra'ari picá, pajñácalojepa'ajnehuá rijhua'até penaje. Uncá ca'ajná Jesucristohua'ateje calé ricá. Pihuata ca'ajná richaje i'ijnacana. Aúca'ajná pi'ijná richaje. Pajñá ri'ími ra'acare pijló. Ra-jñacana nacú ca'ajná pi'ijnatá pipéchuhua: “¿E chi ri'ímii'imacá to'otáqueja nacaje jenami nacojé?” que ca'ajnápipechu. E'iyonaja piquejá'aniya riyucuna. 28 E'iyohuáque ca'ajná apú iphaca pinacu. Rimá ca'ajná pijló: “Maríri'ími i'imichari nachi'ináricana jenámijlo a'acanami.”Marí que rimacá aú ca'ajná, uncá pajñala ricá. Ripechui'imá ca'ajná: “Rajñacana aú iná la'á pu'uhuaré.” Ñaquele

1 CORINTIOS 10:29 40 1 CORINTIOS 11:1

uncá pajñala ricá. 29 Rajñacana aú apú cahuíla'aro rina-cojé, ripechu i'imacale pinacu: “Uncá huani paala rila'acárajñacana aú” que. Ñaquele ri'imacáloje rinacu palápenaje, uncá pajñálaje ricá. Picá ca'ajná uncá cahuíla'alorinacojé raú. E'iyonaja pajñaniya ricá.

Marí que ri'imacale iná quemari ca'ajná: “Apúcahuíla'acaro nacojé pachá, uncá riyurila huajlóhuahuátaca que la'acana. ¿Naje ilé que huani ricá? 30 Ináquemá Tupánajlo iná ajñaca ricá yámona: ‘Palá pila'acánucá marí a'ajnejí aú.’ Uncá naje calé apú quemarihuanacu! ‘Pu'uhuaré nala'acá marí caje a'ajnejí ajñacanaaú’ ” que ca'ajná iná huátaca rinacu quemacana.

31 Ila'á piyuqueja nacaje, ri'imacáloje palá Tupananacú penaje. Piyuque nacaje ila'acare, a'ajnehuá ajña-cana ca'ajná, nacaje jalá i'iracana ca'ajná, ila'á piyuquejanacaje Tupana huátaca que. 32 Ila'aniya nacaje, apichá-tacare aú ina'uqué pechu Tupana liyá. Apichátaniyajudíona pechu. Apichátaniya caja ajopana, uncá judíonai'imacaño calé, pechu, Jesucristo hua'atéjena pechuquele. Apichátaniya Tupana liyá napechu pila'acare aú.33 Nucá la'arí nacaje piyuqueja palá, ri'imacáloje palápiyuqueja ina'uqué nacú penaje. Uncá nujlúhuaja calénula'á nacaje. Nuhuata nacaje nula'acare i'imacá paláajopana ina'uquéjloje penaje, napechu i'imacáloje caphíJesucristo chojé raú penaje. Marí que ne'emajica aú,ne'emajó capichácajo liyá.

111 Nula'acá que caja nuhuata ila'acá marí eja'ahuá

chu. Uncá Jesucristo la'alá nacaje rijlúhuaja calé i'imacá.Rila'acá i'imacá que caja nula'acá. Ñaquele ila'á nula'acáque caja.

1 CORINTIOS 11:2 41 1 CORINTIOS 11:8Marí que inaana i'imajica ijhua'até, jahuacaco Tupana

puráca'alo jema'ajé huacajé:2 Nojena, palá nupura'acó inacu, ihue'epícale nucá.

Ejo'ocaja ipechu nacú nacaje piyuque nohuíña'atacarenacú i'imacá. Aú calé nupura'ó caja inacu palá. 3Nuhuataihue'epica Jesucristo i'imacá achiñá huacára'ajeri.Tupana i'imacá Jesucristo huacára'ajeri que caja achiñái'imacá inanaru huacára'ajeri. 4 Ina'uqué jahuacañoca'ajná Tupana puráca'alo jema'ajé pajhua'atéchaca.Re ca'ajná pajluhuaja ne'iyá, pura'aró Tupana hua'até.Apú ca'ajná ja'apátari ina'uquejlo Tupana puráca'alo.Tupana quemacá rijló que ra'apátaca najló ricá. Marí querila'acá quetana re ca'ajná risapéhuane richá. Marí quela'acana aú uncá riphala Jesucristo ja'apí. Uncá paalaJesucristo nacú ricá, achiñá huacára'ajeri ri'imacale.5 Inanaru ca'ajná pura'ayó caja Tupana hua'até. Ro'opataca'ajná ina'uquejlo Tupana puráca'alo rimacá rojlóque. Uncachu ruhuíla'aru pajré i'imalá ra'apátacanajló ricá quetana, uncá paala rula'acá ruyajná nacú,ruhuacára'ajeri ri'imacale. Napiro'ó uncá ina'uquélarunahuilá. Ñaqué caja rula'acá pu'uhuaré ruyajná nacú,uncachu ruhuíla'aru pajré i'imalá ruchá, rupura'acóTupana hua'até quetana ca'ajná, ro'opátaca ripuráca'aloquetana ca'ajná. 6Uncachu ropára'ala ruhuilá ripajré aú,palani caja rojló ruhuilá piro'ocana. Ruhuilá i'imacachupiro'oqueja, ropáña'o raú. Ñaqué caja napáña'acosara'aqueja nehuíla'aru i'imacachu. Marí que ri'imacalenajló, ihuacára'a napára'aca nehuíla'aru ripajré aú.7 Eyá achiñá uncá apára'ala rihuíla'aru ripura'acó eeTupana hua'até. Uncá rapára'ala ricá, Tupana que cajari'imacale nahuacára'ajeri. Achiñá huacára'ajeri Tupana.Inanaru huacára'ajeri achiñá. 8 Tupana queño'ótariachiñá i'imacá. Uncá inanaru napona naquiyana aú calé

1 CORINTIOS 11:9 42 1 CORINTIOS 11:16riqueño'óta ri'imacá. Inanaru riqueño'óta achiñá naponanaquiyana aú i'imacá. 9 Uncá caja Tupana queño'ótalaachiñá inanárujlo penaje. Riqueño'óta inanaru achiñajlopenaje, riñaté a'ajeyo penaje. 10 Marí que ri'imacale,inanaru apára'ayo ruhuíla'aru ripajré aú. Ruhuíla'arupajré iná amaca aú iná hue'epí achiñana ja'apiyájema'ajeyo rucá. Marí que ri'imacale, inaana apára'añonehuíla'aru. Palani caja Tupana hua'atéjena, je'echú chui'imacaño, nacú marí que la'acana. 11 Achiñana, inaanahua'até i'imaño papalamánechaca pajhua'atéchaca.Que huajló ricá Jesucristo ja'apiyá jema'ajéñojlo. Uncáhue'emalá hue'emajohua paliyácaca. 12Quehuaca achiñánapona naquiyá queño'ótacanami inanaru. Eyá inanarupalamane achiñá i'imacá. Piyuqueja nacaje i'imacáTupana palamane.

13 Icá hue'epiño jahuacaco ee, uncá paala inaanapura'acó Tupana hua'até, uncachu nehuíla'aru pajréi'imalá. 14 Necoja piyuque ina'uqué hue'epica achiñanahuilá pituca'acá aú ajopana ina'uqué apáña'año na'apí.15 Inaana amaño palá nehuilá chojé. Nehuíla'aru pa-jré queja nehuilá. 16 Marí que numacale ijló ri-nacu inaquiyana huátaño ca'ajná nujhua'até aca'ácacano.Ihue'epí marí: Marí queja hue'emacá pajhua'atéchacahuahuacaco Tupana puráca'alo jema'ajé. Ajopana Jesu-cristo hua'atéjena, ajopana Jesucristo hua'atéjena quela'añó ñaqué caja. Uncá inaana pura'alaño Tupanahua'até, uncachu nehuíla'aru pajré i'imalá. Caja maríqueja hue'emacá.

Najñá na'ajnehuá pajhua'atéchaca, nahue'epícalojeméqueca Jesucristo la'acá nachaya raú penaje. E'iyohuáque uncá paala nala'acá. Marí riyucuna:

1 CORINTIOS 11:17 43 1 CORINTIOS 11:2317Numájicare nacú ijló me'etení, uncá numalaje inacu:

“Palá ila'acá” que. Jesucristo hua'atéjena jahuacaño pa-jhua'atéchaca, palá napechu i'imacáloje Tupana nacú raúpenaje. Eyá ijló ta uncá ñaqué calé ricá. Jahuacaco aú ila'áicó chapú. 18 Marí que numacá inacu, ajopana i'imacalenojló riyucuna. Nemá nojló marí que:

—Ne'iyajena i'imaño ajopana, ajopana que paliyá-caca, nahuacácochu Tupana puráca'alo jema'ajé —quene'emacá iyucuna nojló.

Nuhue'epí apala quehuaca ca'ajná nemacá inacu.19 Caja queja ricá, ramácoloje mecajenaca e'iyohuája'apaño palani puráca'aloji chuhuá. 20 Icá jahua-caño pajluhuaja chojé a'ajnehuá ajñaje pajhua'atéchaca,ihue'epícaloje méqueca Jesucristo la'acá huachaya pe-naje. E'iyonaja uncá huani ila'alá Jesucristo quemacá querinacu. 21Riphaca aú rená chojé, ajñácaloje a'ajnehuá pa-jhua'atéchaca penaje, e'iyajena ajñaño a'ajnejí ijña'acareijhua'ató icámica que ajopana liyá. A'apona que ajopanaña'acá me'epejí panacu. Eyá ajopana yuhuéra'añocaja nahua'á. 22 Re iñacaré ta, ajñácaloje a'ajnehuárichu penaje. Uncá naje calé ila'á majopéjaruna quejaajopana Jesucristo hua'atéjena, ijhua'até jahuacácaño.Icá apáña'ataño camu'ují la'acaño nacú. ¿Meque ihuátacanumacá ilé caje nacú? ¿E ihuátaca nupura'acó inacu paláraú? Ilé que ila'acá pachá, uncá meño'ojó nupura'alóinacu palá.

Jesucristo huacára'ari ra'apiyá jema'ajeño ajñaca pan cajepajhua'atéchaca apú huacajé, apú huacajé que, palá rila'acarenecá hue'epéjona penaje. Riyucuna marí:

23 Hue'emacana Jesucristo liyaje hue'epícanami marípuráca'aloji, no'opátacare ijló i'imacá: Pajluhuaja Jesu-cristo ja'apiyateje a'arí ripinánajlo ricá i'imacá. Rihuacajé

1 CORINTIOS 11:24 44 1 CORINTIOS 11:27

lapí, ra'acá ripinánajlo ricá yámona, Jesucristo ajñarira'ajnehuá ra'apiyatéjena hua'até. E rijña'á ricápojo pan.24Rimá Tupánajlo:

—Palá pila'acá huecá marí pan aú.Aú ritupa'á najló rinaquiyana. Rimá najló:—Ijlojé penaje no'ó nunapona. Marí que ajñájica pan

pajhua'atéchaca nuyámijo, ipechu capicháñaca piyá nu-taca'ajícare ichaya —que rimacá najló i'imacá.

25 Ejomi najñá na'ajnehuá rijhua'até. Pan rijña'acáricápojo que caja rijña'acá ricápojo chiyela. E caja rimánajló:

—Marí nura aú Tupana la'ajeri huajé nacajeina'uquéjloje penaje, ne'emacáloje ra'apiyá raú penaje.Marí que caja i'irajica ricá pajhua'atéchaca nuyámijo,ipechu capicháñaca piyá nutaca'ajícare ichaya penaje—que rimacá najló i'imacá.

26 Marí que ri'imacale huajñá pan pajhua'atéchaca,najñaca ri'imacá que caja huajñaca ricá quehuá,hue'ejnatácano huapéchuhua rinacu. Jesucristo taca'acáhuachaya huajlojé penaje, ricá hue'epéjona penaje ricá.A'ajná majó riphájica ejená huala'ajé ñaqué ricá. Hue'erácajmú caje jalá pajhua'atéchaca, ne'eracá ri'imacá quecaja hue'eracá ricá quehuá, hue'ejnatá huapéchuhuarinacu. Marí que ila'ajica, Jesucristo taca'acá huachayahue'epéjona penaje ricá. A'ajná majó riphájica ejenáhuala'ajé ñaqué ricá.

27 Ina'uqué ajñácachu majopeja ricá pan, nala'ápu'uhuaré raú, uncá pachá napechu i'imalá paláJesucristo napona nacú. Ra'á ri'imacá huajlojé penaje,hue'emacóloje capichácajo liyá raú penaje. Ne'eracachucaja majopeja nacaje jalá, nala'á caja pu'uhuaré raú,uncá pachá napechu i'imalá palá méqueca rila'acá

1 CORINTIOS 11:28 45 1 CORINTIOS 11:34huachaya i'imacá. Rita'acá huacajé rira i'ijnari raphúchiyá huachaya i'imacá.

28 Pamineco iná i'imá iná pechu co'oná, ináhue'epícaloje na aú ca iná la'acá pu'uhuaré. Iná ca'acálojericá iná naquiyó penaje, iná i'imá iná pechu co'oná.Rica'acana ejomi iná ajñaca ricá, iná i'iracá caja ralá.29 Jesucristo taca'arí huachaya rinapona aú i'imacá.Huajñá pan pajhua'atéchaca, rihue'epíjona penaje.Uncachu iná hue'epila na penájeca inajlo ricá, iná la'ápu'uhuaré rajñacana aú. Richona Tupana huajari iná.Ñaqué caja inajlo ricá ralá i'iracana aú. 30 Majopejainaquiyana ajñaca ricá. Ñaqué caja ne'eracá ralá. Uncánahue'epila na penájeca ricá, pachá cajrú inaquiyanai'imaño natámina. Ajopana inaquiyana i'imaño natáminapojlo'ocajo nacú. Ne'iyajena taca'añó rinacu i'imacá.31Hue'emacachu huapechu co'oná huajñaca ricá yámona,huayurícaloje pu'uhuaré huala'acare hualiyó raú penaje,uncá na chona calé Tupana huajari huecá marí quehuala'acá aú. 32 Pu'uhuaré huala'acare chona Tupanahuajari huecá, huala'acá piyá ñaqueja caja piño. Marícaje aú uncá hue'emalaje capichátaquejami que riliyá.Uncá hue'emalaje ajopana ina'uqué i'imacá que huani,uncá jema'alaño Tupana ja'apiyá que. Capichájeñopenájena i'imajícaño necá.

33Ñaquele, nojena, jahuacájico ee a'ajnehuá ajñaje pa-jhua'atéchaca, ihuata pecohuácaca, ajñácaloje pajñacaniricá penaje. 34 Quehuí me'epejí i'imacárenajlo, ajñajeñona'ajnehuá nañacaré chu. Marí que la'acana aú uncáTupana huajálaje icá. Uncá pachá ina'uqué la'alá palá pa-jhua'atéchaca nahuacaco huacajé, Tupana huajari necá.

Re ejo'ocaja nacaje uncá nulamá'atalare ijhua'até.Nuphájica inacu huacajé nulamá'ataje ricá ijhua'até.

1 CORINTIOS 12:1 46 1 CORINTIOS 12:912

Hue'epícaje Tupana Pechu a'acare ra'apiyá jema'ajéñojloyucuna marí:

1 Nojena, Tupana Pechu a'arí Jesucristo hua'atéjenajlohue'epícaje. Nuhuata ihue'epica riyucuna.

2 Icá hue'epiño méqueca i'imacá, uncá chiyó jema'áJesucristo ja'apiyá i'imacá. Cajrú nacaje jenami i'imariijló ichi'ináricana que Tupana apumí chojé. Uncámeño'ojó nacaje jenami pura'aló. Majopeja ricá.E'iyonaja ipechu i'imá rinacu: “Quehuácaje cari.” Raúica'á apojó ipéchuhua quehuácaje puráca'aloji liyá.3 Ñaquele chuhua nuhuata ihue'epica marí: UncáTupana Pechu huacára'ala iná pura'acó pu'uhuaréJesucristo nacú. Tupana Péchuja calé quemari inajlo:“Jesucristo i'imari Pihuacára'ajeri huani” que. Raúiná quemá iná nacuhuá: “Nuhuacára'ajeri huaniJesucristo.” 4 Tupana Pechu a'arí ra'apiyá jema'ajéñojloapú, apú que hue'epícaje. Majopeja ra'acá ricá, uncárihuemí aú calé. Ricaja caja Tupana Pechu a'arí huajlóhue'epícaje que'iyapejé. 5 Raú ra'apiyá jema'ajeñola'añó Jesucrístojlo nacaje apú, apú que. Rijloja caléhuala'á nacaje palá rihuacára'aca que. 6 Eyá ricaja caléTupana a'arí huañaté, nacaje jácho'ocoloje palá rijlópenaje, ricá huala'acare Ripechu palamane aú. 7 TupanaPechu a'arí hue'epícaje Jesucristo hua'atéjenajlo. Ra'áinajlo ricá, iná la'acáloje ajopana rinaquiyánajlo nacajeraú penaje. 8 Tupana Pechu aú ca'ajná apú hue'epirinacaje nacojé palá, ra'apátacaloje riyucuna ajopánajlopenaje. Apú ca'ajná hue'epiri Tupana Pechu aú mequequemacánaca Tupana puráca'alo, ri'imacáloje riyucunaajopánajlo penaje. 9Ricaja caja Tupana Pechu a'arí apujlohue'epícaje, ripechu i'imacáloje caphí Tupana chojé raúpenaje. Raú rila'á ajopánajlo nacaje. Tupana Pechu

1 CORINTIOS 12:10 47 1 CORINTIOS 12:15a'arí apujlo hue'epícaje, ritejmo'ótacaloje ina'uquénatámina raú penaje. 10 Ajopánajlo Tupana Pechua'arí hue'epícaje, nala'acáloje nacaje uncá meño'ojóiná la'alare iná icó. Ajopánajlo ra'á caja hue'epícaje,na'apátacaloje ina'uquejlo Tupana puráca'alo ra'apiyáque penaje. Apujlo Tupana Pechu a'arí hue'epícaje,rihue'epícaloje puráca'aloji nacojé raú penaje. Raúrihue'epí mecajeca puráca'aloji jiñana le'ejé. Raú cajarihue'epí mecajeca puráca'aloji Tupana le'ejé. Apujlo ra'áhue'epícaje, ripura'acóloje me'echuje puráca'aloji chupenaje. Eyá apujlo ra'á caja hue'epícaje, ra'apátacalojeajopánajlo me'echuje puráca'aloji penaje. 11 Ricaja cajaTupana Pechu, pajluhuaja, a'arí Jesucristo hua'atéjenanaquiyánajlo que'iyapejé hue'epícaje numacare nacú.Ra'á apujlo, apujlo que, hue'epícaje rihuátaca que.

Yucu ri'imá najló, rehuíña'atacaloje necá nacaje nacú raúpenaje. Riyucuna marí:

12Re cajrú iná napona naquiyana. Rinaquiyana hua'atéri'imá caja pajluhuaja. Ñaqué caja Jesucristo hua'atéjenai'imacá cajrú. E'iyonaja pajluhuaja naquiyana quejahuecá rijhua'até piyuqueja. 13 Jesucristo hua'atéjenai'imaño judíona naquiyana ca'ajná, griégona naquiyanaca'ajná necá, ajopana hua'até sápajeño ca'ajná, na-jluhua sápajeño ca'ajná. Piyuque huecá i'imaño pa-jluhuaja hua'atéjena, Tupana Pechu la'arí huecá bauti-zar, hue'emacáloje Jesucristo ja'apiyá jema'ajeño penaje.Tupana Pechu la'arí huecá Jesucristo hua'atéjena penaje.Tupana a'arí huajló Ripechu. Ñaquele ricaja caja Ripechuhuajhua'até piyuqueja.

14Uncá pajluhuaja nacojé que calé iná napona. Re cajrúiná napona naquiyana. 15 Re ca'ajná Jesucristo ja'apiyájema'ajeño naquiyana, napechu i'imá ujhuí nanacuhuá.

1 CORINTIOS 12:16 48 1 CORINTIOS 12:23Aú nemá: “Uncá na penaje calé huecá. Uncá ri-naquiyana calé ca'ajná huecá. Caja ajopana chá'atañohuecá hue'epícaje aú,” que napechu i'imacá nanacuhuá.Iná ji'imá quemaquela inajlo marí que: “Uncá piyáte'elacalé nucá. Ñaquele uncá pinapona naquiyana calé nucá.”Marí que rimaquela inajlo, uncá rácho'olojla raú inánapona naquiyá. 16 Iná i'ijhuí ca'ajná quemaquela in-ajlo: “Uncá pijlú calé nucá. Ñaquele uncá pinaponanaquiyana calé nucá.” Marí que rimaquela inajlo, uncárácho'olojla raú iná napona naquiyá. 17 Piyuque inánapona i'imaquela iná ijlú que, uncá na aú calé inájema'acajla. Piyuque iná napona i'imaquela iná i'ijhuíque, uncá na aú calé iná ama'acajla nacaje ama. 18Tupanapuhuícha'ari iná napona apú naquiyana, apú naquiyanaque rihuátaca que. 19 Piyuque iná napona i'imaquelapajluhuaja rinaquiyana que, uncá iná napona i'imalajla.20 Re cajrú iná napona naquiyana iná nacú. E'iyonajapajluhuaja iná napona. Ñaqué caja re cajrú Jesucristoja'apiyá jema'ajeño. E'iyonaja pajluhua japi queja huecárijhua'até.

21 Re ca'ajná Jesucristo ja'apiyá jema'ajeño naquiyana,marí que napechu i'imacá nanacuhuá: “Huecá chá'atañoajopana huanaquiyana. Uncá na penaje calé huajló necámajopéjaruna.” Uncá iná ijlú quemalajla iná yáte'elajlo:“Uncá na penaje calé nojló picá” que. Uncá caja ináhuíla'aru quemalajla iná ji'imajlo: “Uncá na penaje calénojló picá” que. 22 Uncá ilé que quemacana i'imalá. Reca'ajná apú huanaquiyana, ina'uqué pechu i'imari rinacu:“Majopéjari ta ricá” que. Rinaquiyana nemacare nacú“majopéjari” que, ricá la'arí nacaje Tupana huátacarecaje. Raú ra'á Jesucristo ja'apiyá jema'ajeño ñaté. Uncámeño'ojó hue'emalajla palá, uncáquela ri'imalajla ñaquéla'ajeri penaje. 23 Ñaqué caja huanapona naquiyana.

1 CORINTIOS 12:24 49 1 CORINTIOS 12:28Re ca'ajná rinaquiyana huapechu i'imacare nacú: “Ma-jopéjari queja ricá,” apú huanapona naquiyana chajehua'acá huanacojó ricá. Uncá palani amácanami caléricá. Ñaquele hua'á ripajré a'arumacaji, palá ramácolojepenaje. Marí que hua'acá huanacojó ricá. 24 Eyá apúhuanapona naquiyana palá amácaro, uncá ñaqué caléhua'acá huanacojó ricá. Uncá na penaje calé iná a'áiná nacojó ricá. Tupana puhuícha'ari iná napona, ináhue'epícaloje caja rinaquiyana nacú, iná pechu i'imacarenacú: “Majopéjari” que ricá. Apú huanapona naquiyanachaje íqui'ica hua'acá huanacojó ricá. 25 Marí queripuhuícha'aca iná napona, ri'imacáloje pajluhuaja quejainajlo penaje. Ñaqué caja huajló ricá, Jesucristo ja'apiyájema'ajéñojlo. Tupana huátari huapechu i'imacá palápanacuhuácaca. Rihuata caja hua'acá pañatéchaca. Ri-huata caja hua'acá huanacojó pecohuácaca. 26 Pajluhuajahuanapona naquiyana chapátacachu huecá, uncá paalapiyuque huanapona i'imacá raú. Ñaqué caja Jesucristohua'atéjenajlo ricá. Apala apú huanaquiyana amari chapúcaje yajhué. Raú uncá caja paala ri'imacá huajló, hua-naquiyana ri'imacale. Apala ajopana ina'uqué quemañopalá apú huanaquiyana nacú. Raú palá huani ri'imacáhuanacu, huanaquiyana ri'imacale.

27 Icá i'imaño Jesucristo hua'atéjena. Piyuqueja icá,pajluhuano, pajluhuano que, i'imaño rijhua'atéjenanaquiyana. 28 Jesucristo hua'atéjena e'iyayá Tupanaa'arí ina'uqué i'imacá, ne'emacáloje Jesucristohuacára'acarena penaje. Pamineco ra'á huecá i'imacá.Ejomi ra'á caja nanaquiyana Tupana puráca'aloja'apátajeño penaje, na'apátacaloje ina'uquejloripuráca'alo ra'apiyá que penaje. Rejomi ra'ácaja nanaquiyana ina'uqué jehuíña'atajeño penaje,nehuíña'atacaloje ina'uqué Tupana puráca'alo nacú

1 CORINTIOS 12:29 50 1 CORINTIOS 13:2penaje. Rejomi ra'á caja ajopana, nala'acáloje nacajeuncá meño'ojó iná la'alare iná icó penaje. Rejomi ra'ácaja ajopana, natejmo'ótacaloje ina'uqué natami cajeliyá penaje. Rejomi ra'á caja ajopana, ne'emacálojeina'uqué ñaté a'ajeño penaje. Rejomi ra'á cajaajopana, ne'emacáloje Jesucristo ja'apiyá jema'ajeñohuacára'ajeño penaje. Eyá caja penaje ra'á cajaajopana, napura'acóloje me'echuje puráca'aloji chupenaje. 29 Uncá piyuqueja huecá i'imalaño Jesucristohuacára'acarena. Uncá caja piyuque huecá i'imalañoTupana puráca'alo ja'apátajeño. Uncá caja piyuquei'imalaño ina'uqué jehuíña'atajeño. Uncá caja piyuquehuecá la'alaño nacaje uncá meño'ojó iná la'alare ináicó. 30 Uncá caja piyuque huecá i'imalaño natáminatejmo'ótajeño. Uncá caja piyuque huecá pura'alañome'echuje puráca'aloji chu. Uncá caja piyuquehuecá hue'epílaño napuráca'alo ja'apátacana na'apiyá.31 Pajluhuano, pajluhuano que ca'ajná ihuátaca ijluhuahue'epícaje Tupana liyá. Apú hue'epícaje ra'acareina'uquejlo chaje palaca i'imacare, ihuata ca'ajná ijluhua.Chuhuá nohuíña'atajica icá apú nacaje nacú. Apú nacajechaje huani ricá.

13Iqui'i ina'uqué huátacana yucuna marí:

1 Apala nuhue'epí ajopana, ajopana que pura'acó chupura'acano. Apala nuhue'epí caja Tupana hua'atéjena,je'echú chu i'imacaño, pura'acó chu pura'acano.Apala marí que nuhue'epícajla pura'acajo palá huani.Uncáquela nuhuata íqui'ija ajopana ina'uqué, nu'umajlacumu nacú huara'acana mejé que. Uncá na nula'alajlapalá ajopana raú. 2 Apala nuhue'epí Tupana puráca'aloja'apátacana ra'apiyá que. Apala nuhue'epí caja piyuque

1 CORINTIOS 13:3 51 1 CORINTIOS 13:8nacaje nacojé me'echuje i'imacá ina'uquejlo. Apalanuhue'epí piyuqueja nacaje nacojé. Apala nupechui'imari caphí Tupana chojé, rica'acáloje nojló ipurérapucuna chiyá penaje. Apala marí que nuhue'epícajlala'acana piyuque. Uncáquela nuhuata ajopana ina'uquéíqui'ija majopéjari queja nu'umacajla. 3 Apala no'ópiyuque nunane camu'ují la'acáñojlo. Apala no'ó cajanocó quera'atani chojé Jesucristo huátaca que la'acanachaya. Uncá na penaje calé marí que la'acana i'imajlanojló, uncachu nuhuátala íqui'ija ajopana ina'uqué.

4 Iná huátacachu íqui'ija ina'uqué, marí que iná i'imacánajhua'até: Uncá iná yúcha'alo nachá quiñaja, uncachunala'alá quiñaja iná huátaca que. Ina'uqué huani inánajhua'até. Uncá caja chapú calé iná huo i'imacá nachá,nachá'atacale huecá. Uncá caja iná quemalá iná nacuhuáajopánajlo: “Nucá chá'atari ajopana” que. Uncá caja inápechu i'imalá iná nacuhuá: “Nucá hue'epiri nachaje” que.5 Iná huátacachu íqui'ija ina'uqué, uncá iná la'alá nacajemaparátano que. Uncá caja iná i'imalá canacújne'equeraú. Uncá caja iná i'imalá ima'á péchuri. Uncá caja ináa'alá iná nacojó chapú ina'uqué la'acare iná. Quiñaja ináca'acá iná pechu naquiyó ricá. 6 Iná huátacachu ina'uquéíqui'ija, uncá iná la'alá pu'ují iná péchuhua pu'uhuarénala'acare aú, namanaicho nala'acare aú. Pu'ují iná pechupalá nala'acare aú. Palani puráca'aloji chuhuá ri'imacale,pu'ují iná pechu najhua'até. 7 Iná huátacachu íqui'ijaajopana ina'uqué, uncá iná huátala ajopana la'acá necáuncá ina'uquélaruna que. Iná huata ina'uqué íqui'ijanala'acá iná chapú e'iyonaja. Palá la'ajeño penájena ináamá ajopana ina'uqué, uncá chiyó ne'emá palá la'ajeño.Uncá iná jácho'olo íqui'ija nahuátacana chiyá.

8 Uncá íqui'ija ajopana huátacana tajnálajo. Aquijñojoi'imajica uncá na'apátalaje Tupana puráca'alo ra'apiyá

1 CORINTIOS 13:9 52 1 CORINTIOS 13:13que. Uncá caja napura'alajo me'echuje puráca'alojichu. Nacaje ina'uqué hue'epícare nacojé, uncá i'imalajeñaqué rihuacajé. 9 Chuhua huahue'epica nacaje na-cojé huejápaja rinaquiyánaja calé. Tupana puráca'alonaquiyánaja calé yucuna hue'emá ina'uquejlo me'etení,huahue'epícale rinaquiyánaja calé. 10 Huahue'epítajicaee piyuqueja nacaje nacojé huacajé, uncá rinaquiyá-naja calé huahue'epeje reyá a'ajná ño'ojó. Piyuquejahuahue'epítaje reyá a'ajná ño'ojó.

11 Yuhuají nu'umaqué huacajé, nupura'ó yuhuajípura'acó que caja. Nupechu i'imari caja yuhuají pechuque caja. Nu'ujnatá nupéchuhua, yuhuají i'ijnatacaripéchuhua que caja. Caja phíyu'uque nu'umacáeyá, nujyuhuaco chuhuá nupechu i'imacá, yurironuyámajo. 12 Ñaqué caja huajló nacaje me'etení.Isámaja huahue'epica Jesucristo puráca'alo nacojé. Ináamaca nacaje ñaacá jupichumi caná chojé, queja cajaricá huajló. Je'echú chu hue'emajica ee, huamácajoJesucristo hua'até. Me'etení nuhue'epí huejápaja,rinaquiyánaja calé nuhue'epí. Je'echú chu nu'umajicahuacajé nuhue'epeje piyuqueja nacaje nacojé. Tupanahue'epica nunacu que caja nuhue'epíjica nacaje piyuqueJesucristo puráca'alo nacojé. 13 Caphí huapechu i'imajicaTupana chojé hua'ajini huani. Palá rila'ajícare huecánacú huapechu i'imajé hua'ajini huani caja. Hua'ajinihuani caja huahuátajica íqui'ija pecohuácaca. Marí quela'acana i'imari huajló me'etení, ñaqué caja ri'imajicahuajló hua'ajini huani rihuacajé. Iqui'ija iná huátacaajopana, ricá aú iná chá'ata apú nacaje iná la'acare.

14Me'echuje puráca'aloji chu napura'acó Tupana Pechu

ja'apiyá que yucuna marí:

1 CORINTIOS 14:1 53 1 CORINTIOS 14:61 Tupana Pechu a'arí iná ñaté, iná huátacaloje íqui'ija

ajopana ina'uqué raú penaje. Marí caje ihue'epeje itu-cumó maáreya a'ajná ño'ojó, apú nacaje chaje huaniri'imacale. Ihuata caja ijluhua hue'epícaje, TupanaPechu a'acare ina'uquejlo. Palani jo'ó ijló hue'epícaje,ja'apátacaloje ajopánajlo Tupana puráca'alo ra'apiyá quepenaje. 2 Me'echuje puráca'aloji chu pura'ajeño que-maño Tupánajlo nacaje nacú. Rijloja calé nemá. Uncánemalá rinacu ajopana ina'uquejlo, uncale nema'alá na-pura'acó. Nacaje nemacare nacú, nemá nacú Ripechuaú Tupana ja'apiyá que. Micho'ojneji ricá ina'uquéliyá. 3 Eyá ajopana, Tupana puráca'alo ja'apátajeñonecá. Necá ja'apátaño ina'uquejlo Tupana puráca'alora'apiyá. Raú ina'uqué hue'epiño richaje, richaje quenoTupana huátacare caje iná la'acá nacú. Napuráca'alola'arí caja iná pechu caphí, iná la'acó piyá ujhuí. Na-puráca'alo aú caja iná pechu pala'ó. 4 Eyá me'echujepuráca'alo chu pura'ajeño la'añó caphí napéchuhua necó.Necámica que nala'acá napéchuhua caphí ripuráca'aloaú. Eyá ajopana Tupana puráca'alo ja'apátajeño, na-puráca'alo la'arí ajopana Jesucristo hua'atéjena pechucaphí rema'acana aú.

5 Nuhuata ipura'acó me'echuje puráca'aloji chupiyuque icá. Richaje nuhuata ihue'epica Tupanapuráca'alo ja'apátacana ra'apiyá. Palánija rema'ajéñojloricá. Tupana puráca'alo ja'apátajeri chá'atari me'echujechu pura'ajero. Uncá meño'ojó nahue'epila mequequemacánaca napuráca'alo, pura'añó me'echujepuráca'aloji chu. Ra'apátajeri i'imacachu, palani cajaricá rema'ajéñojlo, nahue'epícaloje richaje, richaje queTupana nacojé raú penaje. 6 Ichaje ca'ajná nu'ujná. Enupura'ó ca'ajná ijhua'até me'echuje puráca'aloji chu.Uncá na penaje calé ijló me'echuje ta. Eyá numá ca'ajná

1 CORINTIOS 14:7 54 1 CORINTIOS 14:13ijló nacaje nacú huapura'acochu, Tupana quemacarenacú nojló. Numá ca'ajná ijló nacaje Tupana hue'epícarenacú. No'opata ca'ajná ijló Tupana puráca'alo ra'apiyá.Marí caje puráca'aloji i'imarijla palani ijlojé penaje.

7Apa'amá yucu aú nu'umajé piño ijló rinacu. Quehuirí,uncá pechu i'imalá. Uncachu rimejé i'imalá palanaquiya,palanaquiya que, uncá na calé hue'epiri na yáleca ricánapho'ó. Uncá caja guitarra pechu i'imalá. Uncachurimejé i'imalá palanaquiya, palanaquiya que, uncáiná hue'epila naca atanicaje nahuara'á. 8 Ajopanahuacára'ajeri huacára'ari ca'ajná rile'ejena suráranaajopana hua'até nócajo. Ajopana amaca aú necáhuaíchaca napho'ó luhuiluhuí caje chojé. Napho'óapú que caja hue'epéjona penaje. Raú surárana ja'añónalecaré ja'apejé, nenócacoloje najhua'até penaje. Eyánapho'oquela apojó, uncá na'alajla nanacojó nócacajo.9 Ñaqué caja ijló ricá. Napura'acochu me'echujepuráca'aloji chu, uncá iná hue'epila meque quemacánacaricá. Ñaquele uncá na penaje calé ricá. 10 Re cajrúajopana, ajopana que marí eja'ahuá chu, pura'añóme'echuje napura'acó chu. Richu pura'ajeño hue'epiñomeque quemacánaca ricá. 11 Uncá ca'ajná noma'aláapú pura'acó. Raú rihue'epí nunacu ajopana naquiyanaricá que. Ñaqué caja nupechu i'imacajla rinacu, uncalenoma'alá ripura'acó. 12 Caja huechi ihuátaca ijluhuahue'epícaje Tupana Pechu a'acare inajlo. Ñaquele numáijló: Palani ijló hue'epícaje huátacana ijluhua, ila'acálojepiyuque Jesucristo hua'atéjena pechu caphí raú penaje,napechu i'imacáloje richaje, richaje que caphí Tupanapuráca'alo nacú raú penaje.

13 Ñaquele marí que me'echuje puráca'aloji chupura'ajeño la'ajica: Napura'ajico ee me'echuje chu,

1 CORINTIOS 14:14 55 1 CORINTIOS 14:20naquejá'aje caja Tupana liyá najluhua hue'epícaje,na'apátacaloje ajopánajlo riyucuna raú penaje.14Nupura'acochu Tupana hua'até me'echuje puráca'alojichu, nupechu aú ja calé nupura'ó rijhua'até. Uncánuhue'epila meque quemacánaca ricá. 15 Ñaquelenupura'ajó rijhua'até nupechu aú puráca'alojinoma'acare chu. Ñaqué caja notaníjica rijló riyalenupechu aú nuhue'epícare puráca'aloji chu. 16 Apalapipura'ó Tupana hua'até me'echuje puráca'aloji chu.Palá rila'acare picá yucuna ca'ajná pi'imá rijló richu. Apúca'ajná jema'arí pipura'acó Tupana hua'até me'echujepuráca'aloji chu. Uncá ca'ajná Tupana a'alá rijlóhue'epícaje, rema'acáloje ricá penaje. Raú uncá meño'ojóra'ajipalá pijló rinacojé. Palá Tupana la'acare picá yucunapi'imá ca'ajná Tupánajlo me'echuje puráca'aloji chu.Raú uncá meño'ojó apú hue'epila méqueca pimacárijló. 17 Apala palá huani pi'imacá palá rila'acare picáyucuna Tupánajlo. E'iyonaja uncá pipuráca'alo a'aláriñaté, uncale rema'alá pa'apiyá ricá. Uncá ra'alá riñaté,rihue'epícaloje richaje, richaje que Tupana nacojé raúpenaje. 18 Cajrú nupura'acó Tupana hua'até me'echujepuráca'aloji chu. Ipura'acó chaje íqui'ica nupura'acórijhua'até richu. Ñaquele numá Tupánajlo: “Palá pila'acánucá raú.” 19 Ajopana Jesucristo hua'atéjena hua'aténohuacaco aú, uncá nu'umalá yucu najló me'echujepuráca'aloji chu. Nu'umaquela yucu huaphereni najlórichu, uncá na penaje calé najló ricá, uncale nema'alajlariyucuna. Eyá nu'umaquela najló yucu metajlaninapura'acochu, nahue'epijla rinacojé. Marí que riyucunai'imacana palani.

20 Nojena, ipechu i'imaniya yuhuaná pechu queja.I'ijnatá ipéchuhua peñahuilana pechu chuhuá marí nu-macare nacú ijló. Ila'aniya pu'uhuaré, imanaicho. I'imá

1 CORINTIOS 14:21-22 56 1 CORINTIOS 14:24queráco'opena i'imacá que. Queráco'opena ne'emacale,uncá nahue'epila pu'uhuaré la'acana. I'imá ñaqué caja.21-22 Me'echuje puráca'aloji chu pura'acano nacú numámarí que: Tupana a'arí ne'iyajénajlo hue'epícaje, na-pura'acóloje richu raú penaje. Raú necá, uncá jema'alañoTupana ja'apiyá, hue'epiño uncá paala Tupana la'ajicanecá. Ñaquele Tupana puráca'alo lana'aquéjami quemarimarí que: “Numaje marí te'erí erúnajlo nacaje nacúajopana pura'acó chu. Ajopana te'eré eyájena i'imajeñonajló riyucuna nopumí chojé. E'iyonaja marí cajé aúuncá caja na'alaje nanacojó nupuráca'alo,” que Tupanaquemacá i'imacá. Uncá Tupana ja'apiyá jema'ajéñojlocalé me'echuje puráca'aloji. Puráca'aloji ne'iyajenaja'apátacare Tupana ja'apiyá que, ricá palani Tupanaja'apiyá jema'ajéñojlo. Uncá jema'alaño ra'apiyajlo caléricá. 23Apala icá Jesucristo ja'apiyá jema'ajeño jahuacañoTupana puráca'alo jema'ajé. Icá ca'ajná piyuque pura'añóme'echuje puráca'aloji chu re'iyohuá. Re ajopana ca'ajnáiphaño ijhua'até jahuacajo. Uncá Tupana ja'apiyájema'ajeño calé necá. Ajopana piño ca'ajná jahuacañoijhua'até rejé. Uncá Tupana a'alá najló hue'epícajei'imacá. Necá jahuacaño ca'ajná ijhua'até. Nema'acá aúipura'acó me'echuje puráca'aloji chu, napechu i'imajlainacu: “Caja jehuíñamina queja necá,” que ca'ajnánapechu i'imacajla inacu. 24 Eyá ja'apátaquela Tupanapuráca'alo ra'apiyá que, uncá napechu i'imalajla ñaquéinacu. Pajluhuaja ina'uqué ca'ajná jahuacaro ijhua'até.Uncá Tupana ja'apiyá jema'ajeri calé ca'ajná ricá. Uncácaja Tupana a'alá rijló hue'epícaje i'imacá. Ricá ca'ajnájahuacaro ijhua'até. Rema'aquela Tupana puráca'aloja'apátacare ra'apiyá que, pu'uhuaré rila'acare, rimanai-cho rila'acare ja'arojla rijló pu'uhuacajé raú. Raú cajari'ijnatajla ripéchuhua rinacuhuá: “¿Naje marí que huani

1 CORINTIOS 14:25 57 1 CORINTIOS 14:30i'imacá nucá?” 25 Nacaje ripechu nacuja i'imacare ja'arópu'uhuacajé rijló, Tupana puráca'alo jema'acana aú. Marícaje aú ritára'ojla ca'ajná ri'irúpachi aú, ripura'acólojeTupana nacú palá penaje. Rimacáloje rijló: “Quehuaca repicá maare huajhua'até.”

Ne'emacáloje palá nahuacáca'alo ñacarelana chu penajeyucuna marí:

26 Ñaquele nojena, marí que ila'ajica jahuacájicohuacajé: Inaquiyana ca'ajná atanéjeño palá Tupanala'acare huecá yálena. Ajopana piño jehuíña'atajeñoca'ajná icá nacaje nacú, ila'acáloje palá raú penaje.Ajopana piño quemajeño ca'ajná nacaje Tupanaquemacare nacú najló huajé que. Ajopana ca'ajnápura'ajeño me'echuje puráca'aloji chu. Eyá ajopanaca'ajná ja'apátajeño nacaje nemacare nacú ijló richu.Marí que la'acana palani ijló, ila'acáloje richaje, richajeque Tupana huátaca que raú penaje. 27 Marí quenuhuacára'aca ila'acá jahuacájico huacajé: Inaquiyanaca'ajná pura'ajeño me'echuje puráca'aloji chu. Iyamáca'ajná, hueji quele ca'ajná, queleja pura'ajeño richu.Pajehuémichaca napura'ajico richu. Apú piño ja'apátajeriina'uquejlo napuráca'alo. 28 Uncájica ee napuráca'aloja'apátajeri i'imá, uncá nemalaje ajopánajlo nacaje nacúme'echuje puráca'aloji chu. Necámica que nupura'ajicocachuhua richu. Napura'ajó napechu aú ja Tupanahua'até. 29Ñaqué caja numacá nanacu, ja'apátaño Tupanapuráca'alo ra'apiyá que. Palani caja iyamá, hueji queleca'ajná pura'ajeño pajehuémichaca, pajehuémichacaque. Ajopana quemájeño napuráca'alo nacú na le'ejépuráca'aloji ricá, Tupana Pechu quemacare nacú najlóricá ca'ajná, uncá ca'ajná. 30 Jahuacácajo nacú ca'ajnái'imajica. Re ca'ajná pajluhuaja yá'ajero ahua'á. Rema'ajé

1 CORINTIOS 14:31 58 1 CORINTIOS 14:37ca'ajná apú i'imajica yucu ijló. E'iyohuá que ca'ajnáTupana quemajica rijló nacaje nacú, rimacáloje ijló rinacupenaje. Marí que ri'imajica ee, ricá i'imajícare yucui'imacana nacú, tajátajeri riyucuna, reyá apú pura'acólojerapumí chojé penaje. 31Marí que la'acana, piyuque necá,apú, apú que, quemajeño méqueca Tupana quemacarenacú ijló. Pajehuémichaca que nemájica ijló rinacu. Maríque la'acana piyuqueja jema'ajeño nacaje yucuna. Raúipechu i'imajé caphí Tupana puráca'alo jema'acana aú.32 Tupana puráca'alo ja'apátajeri hue'epiri ripuráca'alotajátacana. Ñaquele ritajátaje ricá, ajopana pura'acólojerijehuemi penaje. 33Marí que nala'ajica, Tupana la'acaleina'uqué pechu palá. Pajehuémichaca napura'ajico.Uncá rihuátala napura'acó pajñacani, iná jema'acá piyánapuráca'alo.

34Uncá caja inaana quemalájeño nacaje nacú jahuacá-jeñojlo. Ñaqué huánija Jesucristo hua'atéjena jahua-caco. Uncá nayurila napura'acó nahuacáca'alo e'iyá.Uncá nemalaje nacaje nacú Jesucristo hua'atéjenajlonahuacaco huacajé. Tupana puráca'alo lana'aquéjamiquemacá que nanacu que ne'emajica nahuacaco hua-cajé. 35Nahuátajica ee nacaje yucuna quejá'acana naliyá,naluna liyá naquejá'aje riyucuna, nephájica nañacaréchojé ejomi. Uncá huani paala inaana pura'acojla Jesu-cristo hua'atéjena jahuacáca'alo e'iyá.

36 Marí que ajopana Jesucristo hua'atéjena la'acánahuacaco aú. Ila'acáloje ñaqué caja penaje numáijló. Uncá ajopana huacára'ajeño calé icá. Uncá icácalé queño'oñó Tupana puráca'alo ja'apátacana ajopá-najlo, ajopánajlo que. Uncá caja icámica que caléjema'acá ra'apiyá. Ajopana, ajopana queja jema'acácaja ra'apiyá. 37 Re ca'ajná e'iyajena, marí que ca'ajnáihue'epica inacuhuá: “Tupana a'arí huajló hue'epícaje,

1 CORINTIOS 14:38 59 1 CORINTIOS 15:4hua'apátacaloje ripuráca'alo ra'apiyá raú penaje. Tu-pana liyaje nacaje huahue'epícare,” que ca'ajná e'iyajenapechu inacuhuá. Marí nupuráca'alo, nuhuacára'acareijló me'etení, Hue'emacana Jesucristo puráca'alo cajaricá. Icá Tupana puráca'alo ja'apátajeño hue'epéjeñoquehuaca numacá. 38Uncaja que inaquiyana a'añó nana-cojó marí puráca'aloji, uncá caja a'alájeño napuráca'aloinacojó.

39 Nojena, ñaqué i'imacale ihuata ijluhua hue'epícaje,ja'apátacaloje raú Tupana puráca'alo ajopánajlo ra'apiyápenaje. Jahuíyo'oniya caja me'echuje puráca'aloji chupura'ajeño cha. 40 Ila'á palá nacaje jahuacáca'alo ejé,ri'ijnacáloje palá richuhuá ijló penaje.

15Jesucristo macápo'oco yucuna marí:

1Chuhua, nojena, nuhuata ihue'epica Tupana i'imatacaina'uqué capichácajo liyá yucuna nacojé. Riyucunanu'umá ijló i'imacá. Riyucuna jema'acana aú ipechui'imari caphí. 2 Riyucuna, no'opátacare ijló i'imacá,ja'apiyá jema'acana aú Tupana i'imatari icá capichácajoliyá me'etení. Uncaja que iyurí ra'apiyá jema'acana, Tu-pana i'imatájeri icá capichácajo huani liyá. Icá jema'añóTupana ja'apiyá i'imacá. Apala uncámajopeja penaje caléijló ricá.

3 Nohuíña'ata icá Jesucristo yucuna nacú i'imacá.Nacaje nehuíña'atacare nacú nucá, no'opata caja ijlói'imacá. Marí que nohuíña'ataca icá rinacu: Jesucristotaca'arí huachaya, pu'uhuaré huala'acare pachá. Tu-pana puráca'alo lana'aquéjami quemacá rinacu quejari'imacá. 4 Ritaca'acá ejomi nato'otá ritami liri chojéi'imacá. Hueji que cálaja ritami i'imacá liri chu. Ejomirimacápo'o. Tupana puráca'alo lana'aquéjami quemacá

1 CORINTIOS 15:5 60 1 CORINTIOS 15:13rinacu queja ri'imacá. 5 Rimacápo'oco ejomi riya'atóPédrojlo i'imacá. Ejomi riya'ató ra'apiyatéjenajlo. 6 Ejomiriya'ató piño ra'apiyá jema'ajéñojlo. Iqui'iruna ne'emacá.Quinientos chaje ca'ajná ne'emacá. Necajlo riya'atói'imacá. Pajluhuaja chojé nahuacó i'imacá. Rejériya'ató najló i'imacá. Rejo'ocaja ne'iyajena maáro-hua. Nanaquiyana taca'añó. 7 Quéchami riya'atacocaja Santiágojlo. Quéchami riya'ataco piño piyuquera'apiyatéjenajlo. 8 Caja penaje huani riya'ató nojlói'imacá. Júpimi que ajopana amaño ri'imacá. E'iyonajacalé caja penaje nayámajo riya'ató caja nojló i'imacá.9 Jesucristo huacára'acarena naquiyana caja nucá. Uncáchiyó nu'umá nanaquiyana, chapú huani nula'ajica Je-sucristo hua'atéjena i'imajica. Marí que nula'ajícalene'emajica, uncá nuliyá i'imalá, nemacáloje nunacu: “Je-sucristo huacára'acarena naquiyana ricá” que penaje.10 E'iyonaja Tupana apiyácari nupechu. Aú palá nu-pechu me'etení Tupana palamane. Penaje nucá Tupanapalamane. Uncá majopeja calé ripalamane yurico nojlói'imacá. Raú calé nusapa caphí. Ajopana Jesucristohuacára'acarena chaje nusápaca caphí. Uncá nule'ejóaú calé nusapa caphí. Tupana palamane aú nusapacaphí. Aú calé nula'á cajrú nacaje ina'uquejlo. 11 Uncána penaje calé huajló rihue'epícana, mecajenaca sápañocaphí. Ijlojé penaje huasapa, jema'acáloje Jesucristoyucuna penaje. Ricaja caja yucu i'imacana nacú huecápiyuque ajopana riyucuna i'imajeño hua'até. Ricaja cajayucu ja'apiyá jema'ajeño icá.

Caja taca'acaño macápo'ojico yucuna marí:12 Jesucristo macápo'oco yucuna hue'emá ina'uquejlo.

Inaquiyana quemaño caja taca'acaño nacú: “Uncánamacápo'olajo” que. 13Uncá ñaqué calé ricá. Jesucristo

1 CORINTIOS 15:14 61 1 CORINTIOS 15:24taca'arí i'imacá. Ejomi rimacápo'o piño. Aú caléhuahue'epí ñaqueja caja caja taca'acaño macápo'ojico.14Uncá majopeja calé hue'emacá ijló riyucuna. Quehuacarimacápo'oco i'imacá. Quehuaca ri'imacale, uncámajopeja calé ipechu i'imacá richojé caphí. 15Uncáquelacaja taca'acaño macápo'olajojla, majopeja huapajlácajlaTupana nacú. Huemá Tupana nacú rimacápo'ocari'imacá. 16 Quehuaca Tupana macápo'ori Jesucristoi'imacá. Aú calé huahue'epí ñaqué caja Tupanamacápo'otajica caja taca'acaño i'imajica. 17 UncáquelaJesucristo macápo'olojla i'imacá, uncá na penaje calécaphí ipechu richojé. Uncá na i'imalajla, pu'uhuaréila'acare ca'ajeri iliyá. 18Marí que ri'imaquela, Jesucristoja'apiyá jema'ajéñomi chuna capichájeñojla Tupanaliyá. 19 Marí eja'ahuá chu hue'emacá quetánaja caléhuapechu i'imaquela caphí Jesucristo chojé, chapú huanihuala'acajla raú. Uncáquela nacaje i'imalajla quehuácajehuapechu i'imacare chojé caphí, chapú huani ri'imacajlahuajló. Huachá'atajla ajopana ina'uqué huahuejápuchaaú.

20 I'imaqué e'iyonaja quehuaca jo'ó Jesucristomacápo'oro i'imacá. Ajopana caja taca'acaño tucumárimacápo'o i'imacá. Raú iná hue'epí ajopana cajataca'acaño macápo'ojico piño. 21 Pajluhua ina'uquéqueño'orí huajló taca'acaje i'imacá. Ñaqué cajapajluhuaja ina'uqué piño queño'ocá macápo'ocajohuajlojé penaje i'imacá. 22 Piyuque huecá ina'uquétaca'ajeño, Adanmi chu naquiyánami hue'emacale.Jesucristo hua'atéjena i'imajeño piño, Jesucristo chojéi'imacana aú. 23 Jesucristo macápo'oro paminecoajopana piyá i'imacá. Quéchami ra'apiyá jema'ajeñomacápo'ojico piño, riphájica majó huacajé. 24 Riphájicarená chojé caja huacajé, Jesucristo capichátajeri piyuque

1 CORINTIOS 15:25 62 1 CORINTIOS 15:32jiñana huacára'ajeño. Nacaje nahuacára'acare la'acanahua'ató ricapichátaje naliyá. Ejéchami ra'ajica Rara'apáTupánajlo piyuque ina'uqué, ri'imacáloje nahuacára'ajeripenaje. 25 Pamineco Jesucristo huacára'ajeri piyuqueja,Tupana chá'atajica caja chapú péchuruna Jesucristonacú ejená. 26 Ejomi caja penaje richá'atajica taca'acajeina'uquejlo penaje. Rejéchami uncá taca'acaje i'imalaje.Raú caja chapú caje tajnájero. 27 Tupana puráca'alolana'aquéjami quemari marí que: “Tupana a'aríJesucristo, piyuqueja ina'uqué jema'acáloje ra'apiyápenaje.” Rimacá aú “piyuqueja,” uncá rimalá Tupananacú, ri'imacáloje ra'apiyá penaje. Ricá calé a'aríJesucristo, piyuqueja nacaje i'imacáloje rile'ejé huánijapenaje. 28 Tupana a'ajeri piyuqueja nacaje, ri'imacálojeJesucristo ja'apiyá penaje. Quéchami Jesucristo, TupanaI'irí, quemajeri piño Rara'apajlo, piyuqueja nacajeyurícoloje rijló penaje. Ricá calé a'ajeri nacaje piyuqueja,ri'imacáloje Tupana ja'apiyá penaje. Marí caje aúpiyuqueja nacaje i'imajeri Tupana ja'apiyá.

29 Chuhua nu'umájica piño apa'amá yucu. Re ina'uquénahuacára'a ajopana la'acá necá bautizar caja taca'acañoapumí chojé penaje. ¿Naje ca'ajná nala'á ñaqué?Uncáquela namacápo'olajojla, uncá na penaje calénala'ájla ilé que.

30 Hue'echú ca'alá queja nomaca chapú caje yajhué.31 Nojena, hue'echú ca'alá queja ne'erataca numaná.Marí caje hua'ateja nucá, ina'uqué jema'acáloje Tu-pana ja'apiyá nupalamane penaje. Marí que numacáijló, pu'ují nupechu i'imacale inacu, Jesucristo ja'apiyájema'ajeño i'imacale. 32 Efeso e nu'umaqué huacajé,chapú huani ina'uqué la'ajícano nucá. Nu'umajícalenajló Jesucristo yucuna chona nala'aqué nucá chapú.Uncá na penaje calé ilé caje ña'acana panacu, uncáquela

1 CORINTIOS 15:33 63 1 CORINTIOS 15:38caja taca'acaño macápo'olajojla. Re ina'uqué, nemánanacuhuá: “Cajrú ajñácaño hua'ajnehuá huecá. Ñaquécaja hue'eracá nacaje jalá. Marí que la'acana palani. Aqui-jñojo huacapichájico. Rejé ca'ajná huatajnájico. Uncáhue'emalaje piño rejomi,” que ne'ejnataca napéchuhua.Palani napuráca'alo i'imacajla, uncáquela ina'uqué, cajataca'acaño, macápo'olajojla piño.

33 Re ina'uqué, nemá caja taca'acaño nacú: “Uncánamacápo'olajo” que. Pajlácachina necá. ¡Pa! Napa-jlájica ijhua'até. Jema'aniya na'apiyá. Re ina'uqué nemámarí que: “Palá la'acaño huáque'ena i'imacachu uncáina'uquélaruna, necá uncá ina'uquélaruna apichátañonajhuáque'ena palá la'acana liyá,” que nemacá. Que-huaca ricá nemá nacú. 34 E'iyajena ca'ajná i'imaño uncáina'uquélaruna huáque'ena. Ipa'ó piño palani e'iyajé.I'imá palá la'acana nacuja pajhua'atéchaca. Ila'aniyaimanaicho. Ila'aniya caja pu'uhuaré. Re e'iyajena, uncáhuani hue'epílaño Tupana. Marí que numacá inacu,nopáña'atacaloje inacu raú penaje.

Méqueca caja taca'acaño napona i'imajica yucuna marí:35Apú ca'ajná quemari:—¿Meque chi caja taca'acaño macápo'otajico? ¿Meque

ca'ajná nanapona i'imajica namacápo'ojico ejomi?36 Uncá hue'epílare quemari ilé que. Marí queja ricá:

Iná ejátacachu nacaje icha ijí, rijí apicharo pamineco.Quéchami riqueño'ocá iphácaje. 37 Nacaje icha ijí ináejátacare, trigo ca'ajná, apú nacaje icha ijí ca'ajná, uncárijí que calé rina. Apojó caja richa. 38 Tupana la'arínacaje icha ijí, rina i'imacáloje ripechu nacú i'imacáque. Richa ijí iná ejátacare, ricá naquiyá rina jeño'orí.Re que'iyapé nacaje icha ijí. Aú rina i'imá que'iyapejé

1 CORINTIOS 15:39 64 1 CORINTIOS 15:46caja. Tupana la'arí que'iyapé ricá, riphácaloje rina-cojó penaje. 39 Apojó caja ina'uqué napona camejérinanapona liyá. Cayuphéruna napona i'imari apojó cajaajopana camejérina liyá. Apojó caja cayuphéruna naponajíñana napona liyá. Apojó, apojó queja nanapona paliyá-caca. Uncá réjenohuanija calé nanapona. 40 Nacajeiná amácare je'echú chu, eja'ahuá chu, apojó caja ri-palacha paliyácaca. Re ripalacha. Rile'ejó caja je'echúchu i'imacare palacha. Eja'ahuá chu i'imacare palacharile'ejó caja riliyá. 41 Camú palacha, rile'ejó caja. Queripalacha, rile'ejó caja riliyá. Ihuijrina palacha nale'ejócaja riliyá. Ihuijrina e'iyohuá nale'ejó caja napalachapaliyácaca. 42Apojó caja caja taca'acaño napona i'imajicanamacápo'ojico ejomi. Naca'á támijimina rica'aquelanachojé. Rejeja nanapona capicharo. Namacápo'ojicoejomi uncá capichácajo penaje calé ne'emajica reyáa'ajná ño'ojó. 43Támijimi naca'acare rica'aquelana chojé,pu'uhuareni ricá. Rimacápo'ojico aú palánija ri'imajica.Támijimi nasa'acare, uncá hue'epila nacaje la'acana.Ina'uqué tami macápo'ojico huacajé, rihue'epeje nacajela'acana piyuqueja. 44 Nasa'á caja taca'acá tami, maríeja'ahuá chu i'imacá penaje rinapónami i'imacá. Eyárimacápo'ojico ee apú caja rinapona hua'até ri'imajica,ri'imacáloje je'echú chu matajnaco rijhua'até penaje.Re huanapona, hue'emacáloje eja'ahuá chu raú penaje.Re caja huanapona i'imajé, hue'emacáloje je'echú churaú penaje. 45 Tupana queño'ótari ina'uqué i'imacá.Pamineco riqueño'ótacare ií i'imari Adán. Ricá aúina'uqué queño'oñó eja'ahuá chu i'imacana. Capechuni,cajmuni Adanmi chu i'imacá. Eyá Jesucristo, ricáqueño'orí piño ina'uquejlo i'imacaje. Ricá a'arí najlócajmuchaji, ina'uqué i'imacáloje matajnaco raú je'echúchu penaje. 46 Uncá je'echú chu i'imacana i'imalá huajló

1 CORINTIOS 15:47 65 1 CORINTIOS 15:54pamineco. Eja'ahuá chu i'imacánaja calé i'imari huajló.Marí pumí chiyó je'echú chu i'imacana i'imajeri huajló.47 Adanmi chu i'imari te'erí naquiyana queño'ótacanamii'imacá. Eyá Jesucristo i'imari je'echú chiyaje naquiyana.48Tupana queño'ótari Adanmi chu te'erí naquiyana. Ricáque caja i'imacaño huecá marí eja'ahuá chu. Eyá maríque ri'imajica huajló, Jesucristo ja'apiyá jema'ajéñojlo:Huanapona i'imajeri Jesucristo napona que caja. Je'echúchiyaje napónari que huanapona i'imajica. 49 Huecái'imaño ricá que, Tupana queño'ótacare te'erí naquiyanai'imacá que caja. Ñaqué caja hue'emajica Jesucristo quecaja hue'emajica, iphácare je'echú chiyámajó i'imacá quecaja.

50Nojena, nuhuata marí nacú quemacana: Huanapona,hue'emacare chu marí eja'ahuá chu, uncá meño'ojóri'imalajla Tupana hua'até je'echú chu. Rehuá i'imacañohuacára'ajeri ricá. Huanapona maare hue'emacarehua'até capichájero. Uncá meño'ojó ri'imalajlamacapichaco. 51 Nuhuata ihue'epica marí nacojé,micho'ojneji queja ri'imacá ina'uqué liyá i'imacá. Uncápiyuqueja ina'uqué taca'alájeño. Jesucristo iphájicapenaje Tupana apiyácajica huanapona, caja taca'acañonapona hua'até. 52 Quiñaja, pherú queja Tupanaapiyácajica huanapona. Marí que ri'imajica riphájicarená chojé caja penaje huacajé. Luhuiluhuí caje mejéqueño'ojico ee, ejéchami caja taca'acaño macápo'ojico.Reyá a'ajná ño'ojó uncá huani nataca'alaje. Hua'atóque Tupana apiyácajica huecá cajmuruna napona.53 Tajnácajo penaje caja huapechu. Tupana apiyácajerihuapechu, ri'imacáloje matajnaco penaje. CapichácajaTupana apiyácajica huanapona. Tupana apiyácajeri cajaricá, ri'imacáloje macapichaco penaje. 54 Marí quejari'imajica aú, ri'imajé Tupana puráca'alo lana'aquéjami

1 CORINTIOS 15:55 66 1 CORINTIOS 16:2quemacá rinacu queja. Marí que rimacá: “Tupanaapichátajeri taca'acaje. Caja penaje huani richá'atajetaca'acaje. 55 Rejéchami uncá taca'acaje la'alaje huecáchapú. Reyá caja uncá taca'acaje chá'atalaje ina'uquépiño reyá a'ajná ño'ojó,” que rimacá. 56 Taca'acajechá'atari ina'uqué me'etení, namanaicho nala'acarepachá, pu'uhuaré nala'acare pachá. Tupana puráca'alo,Moisesmi chu lana'acare i'imacá, quemari na aú ca inála'acá iná manaicho, na aú ca iná la'acá pu'uhuaré. Uncápachá huema'alá ra'apiyá huataca'á. 57 “Palá pila'acáhuecá,” que huemacá Tupánajlo, richá'atajicale huajlótaca'acaje Hue'emacana Jesucristo palamane aú.

58Ñaquele nojena, íqui'ija nuhuátacarena, ipechu i'imáñaqueja caphí Jesucristo chojé. I'imá pajluhuaja chuhuápéchuruna ra'apiyá i'imacana nacú. Richaje, richajeque ila'acá nacaje, ri'imacáloje palá Tupánajlo penaje.Richuhuá iná la'acachu nacaje, iná la'á palá raú. Marí quela'acana nacuja i'imajé, ihue'epícale uncá majopeja caléricá huala'acare Tupánajlo.

16Liñeru na'acare ajopana naquiyánajlo yucuna marí:

1Chuhuanumájica liñerunacú, ijña'acare iliyó, ajopanaJesucristo hua'atéjenajloje penaje. Caja numá ra'acananacú ajopana Jesucristo hua'atéjenajlo, Galacia te'erénacú necá. Numacá najló que caja ila'ajica ilérohua.2 Huatána'acaje huacajé queja piyuqueja icá ña'ajeñoiliñérute naquiyana, a'acáloje camu'ují la'acáñojlo pe-naje. Cánari cajrú liñeru rijluhua, a'ajeri cajrú cajariliñérute naquiyana. Cánari huejápaja, a'ajeri huejápajacaja rile'ejé naquiyana. Liñeru ijña'acare ilamá'atajenupé, ri'imacáloje re nuphájica rejo huacajé penaje. Maríque rila'acana aú uncá nujña'alaje apú liyá, apú liyá

1 CORINTIOS 16:3 67 1 CORINTIOS 16:11que liñeru, nuphájica rejo huacajé. 3 Nuphájica pe-naje nuhuacára'aje achiñana liñeru jahuacátacare ña'ajéJerusalén ejo, na'acáloje ajopana Jesucristo hua'atéjenajloricá penaje. Ileruna ipechu i'imacárena nacú palá,huahuacára'aje rejo. No'ojé najló carta nená que'ená pe-naje, nahue'epícaloje necá raú penaje. 4 Palani ri'imajicaee nojló, nu'ujnajé caja rejo. Necá penájena caja i'ijnajeñorejo nujhua'até.

Pablo huátaca ajopana ñacajela ejo, ajopana ñacajela ejoque i'ijnacana yucuna marí:

5 Nócho'ojico maare eyá huacajé, nu'ujnajé Mace-donia te'eré e'iyohuá pamineco. Quéchami nuphájicapiño inacu Corinto ejo. 6 Apala nu'umajé ijhua'atéjúpija quemachi ilérohua. Pajluhuaja yahuisá que-tana ca'ajná nu'umajica ijhua'até. Rejomi icá a'ajeñonuñaté, nu'ujnacáloje Tupana huátaca nu'ujnacá ejo pe-naje. 7Uncá nuhuátala quiñaja amácana ilérohua. Júpijaquemachi nuhuata ijhua'até yurícano, Tupana huátajicaee.

8Nuhuata maare Efesio e yurícano fiesta huacajé ejená.Pentecostés huacajé ejená nuhuata yurícano maare.9 Palani ricá maárohua huajló, nula'acáloje Tupana huá-tacare caje penaje, no'opátacaloje cajrú ina'uquejlo Tu-pana puráca'alo penaje. Hua'ató que re cajrú chapúpéchuruna nunacu, huátaño nopu itácana.

10 Timoteo iphájica ee inacu, eco ipechu i'imá palá ri-jhua'até, palá ri'imacáloje ijhua'até rehuá penaje. Tupanahuátaca que rila'acá nacaje nula'acá que caja. 11Ñaqueleuncá ipechu i'imalaje rinacu: “Majopéjari ricá” que.Ripa'ajico ee majó piño, eco pa'á riñaté nacaje le'epé cajeaú, ripa'acóloje piño majó rapumí chuhuá penaje. Maarenuhuátaje ricá, ajopana huanaquiyana hua'até.

1 CORINTIOS 16:12 68 1 CORINTIOS 16:1912 Huanaquiyana, Apolos nacú numaje ijló me'etení.

Pulapecha numacá rijló, ri'ijnacáloje ajopanahuanaquiyana hua'até ichaje ca'ajnó. Uncá jo'ó ca'ajnárihuátala ichaje i'ijnacana. Hue'echú ca'alá i'imajica eerijló, ri'ijnajé ichaje.

Caja penaje rimacare nacú najló marí:13 I'imá capéchuruna, ila'acá piyá pu'uhuaré.

Ñaqueja ipechu i'imajica caphí Tupana puráca'alochojé. Iquero'oniyo ina'uqué piyá. I'imá caphí richojépeñahuilana péchuruna que. 14 Iná huátacachu íqui'ijaTupana, ajopana ina'uqué hua'até, iná la'á piyuque nacajepalá. Marí que ila'ajica.

15 Icá jema'añó Estéfanas, riyajalo, riyani, quele yucuna.Acaya te'eré nacú necá. Necá pajno'otaño napéchuhuaTupana ejo ajopana tucumá rehuá, nema'acáloje Je-sucristo ja'apiyá penaje. Chuhua Jesucristo ja'apiyájema'ajeño ñaté a'ajeño necá. Nañaté a'acana nacuja necáme'etení.

16 Nojena, numá ijló, jema'acáloje marí que la'acañoja'apiyá penaje. Ajopana najhua'até sápajeño ja'apiyájema'á caja. 17 Estéfanas, Fortunato, Acaico, quele iphañonuchaje reyá i'imacá. Aú nupechu la'aró pu'ují. Maarena'á nuñaté. Necá la'añó nacaje nojló apumí chojé que.Uncá meño'ojó ila'alá nacaje nojló, uncale i'imalá maare.Aú apumí chojé que nala'acá nojló nacaje. 18 Necá cajaja'apátaño nupechu ujhuí caje liyá. Ñaqué caja nala'acáicá i'imacá. Ihue'epí caja ajopana ina'uqué necá que cajai'imacaño.

19 Asia te'eré ehuá cajrú Jesucristo hua'atéjena jahua-caco apalá chojé, apalá chojé que. Piyuque necá quemañoinacu: “Eco palá najló ca'ajnó.” Aquila, Priscila quelequemaño ñaqué caja ijló. Jahuacaño najhua'até nañacaréchojé, quele quemaño caja inacu: “Eco palá najló ca'ajnó.”

1 CORINTIOS 16:20 69 1 CORINTIOS 16:2420 Piyuque Jesucristo hua'atéjena maare quemaño inacu:“Eco palá najló” que. Ipe'é ipechu aú ajalaca pecohuácacapalá.

21 Nucá, Pablo, quemari caja: Eco palá ijló. Marí nu-lana'á nuyáte'ela aú nocó ijló, numacáloje inacumarí que:Eco palá najló que. 22 Uncá huátalaño Hue'emacana Je-sucristo, Tupana yerúca'ajeri nachá. Jesucrístojlo numá:“Hue'emacana, pipa'ó majó quiñaja.”

23 Nuhuata Hue'emacana Jesucristo la'acá icá palá.24 Jesucristo ja'apiyá jema'ajeño huecá pajhua'atéchaca.Ñaquele nuhuata ihue'epica íqui'ija nuhuátaca icá. Cajaquetana riyucuna.

70

Tupana Puraca'alo MariNew Testament in Yucuna

copyright © 2011 Wycliffe Bible Translators, Inc.Language: YucunaTranslation by: Wycliffe Bible Translators, Inc.

Copyright Information© 2011, Wycliffe Bible Translators, Inc. All rights reserved.This translation text ismade available to you under the terms of the Creative CommonsLicense: Attribution-Noncommercial-No Derivative Works. (http:// creativecom-mons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/) In addition, you have permission to port the textto different file formats, as long as you do not change any of the text or punctuationof the Bible.Youmay share, copy, distribute, transmit, and extract portions or quotations from thiswork, provided that you include the above copyright information:

You must give Attribution to the work.You do not sell this work for a profit.You do not make any derivative works that change any of the actual words or

punctuation of the Scriptures.Permissions beyond the scope of this license may be available if you contact us withyour request.The New Testamentin Yucuna

© 2011, Wycliffe Bible Translators, Inc. All rightsreserved.This translation is made available to you under the terms of the Creative CommonsAttribution-Noncommercial-No Derivatives license 4.0.Youmay share and redistribute this Bible translation or extracts from it in any format,provided that:

You include the above copyright and source information.You do not sell this work for a profit.You do not change any of the words or punctuation of the Scriptures.

Pictures includedwith Scriptures and other documents on this site are licensed just forusewith those Scriptures and documents. For other uses, please contact the respectivecopyright owners.2014-08-06

71PDF generated using Haiola and XeLaTeX on 7 Jun 2018 from source files dated 7 Jun20185b40ab64-069a-5dad-b1d1-fb9829e864cd