2009 · qalaqo saproceso kodeqsi (semdegsi – ssk) itvaliswinebs saqmis ganxilvis gadadebis...
TRANSCRIPT
2009
2
Zvirfaso Tanamoqalaqeno,demokratiuli da miukerZoebeli sazogadoeba saWiroebs iseT sasamarTlo sistemas, romelic ara mxolod dafasebuli iqneba moqalaqeebis mxridan, aramed iqneba gamWvirvale da advilad xelmisawvdomic.
mxolod aseTi sasamarTlos mimarT gauCndebaT moqalaqeebs ndoba da pativiscema, es ki Zalian mniSvnelovania qveynis demokratiuli ganviTarebisTvis.
sasamarTloSi mosulma nebismierma moqalaqem Tavi daculad da komfortulad unda igrZnos. samarTalwarmoebis labirinTebSi garkveva moqalaqeebs sasamarTlo personalis kvalificiurma pasuxebma unda gauadvilos. mimdinare sasamarTlo reformis erTerTi mTavari mimarTulebac xom sazogadoebasa da sasamarTlos Soris gamWvirvale da jansaRi urTierTobis Camoyalibebaa, es ki, pirvel rigSi, moqalaqeebis sasamarTlosTan urTierTobis gaadvilebiT miiRweva. sasamarTlo xelisufleba bevrs akeTebs sasamarTlo moxeleTa kvalifikaciis donis asamaRleblad, dagegmilia treningebis Catarebac komunikaciis sferoSi.
broSura, romelsac amjerad warmogidgenT, swored am urTierTobis gaumjobesebisken gadadgmuli kidev erTi, da vfiqrobT, Zalian mniSvnelovani nabiji iqneba.
gzamkvlevi sasamarTlo labirinTebSi _ ase SeiZleba ewodos am gamocemas, romelic gagiwevT pirvel daxmarebas sasamarTlosTan urTierTobis dros.
Cven SevecadeT martivad, TqvenTvis gasagebi eniTa da formiT agvexsna is iuridiuli sakiTxebi, romlebic sasamarTlo zRurblis gadalaxvisTanave nebismieri Tqvenganis winaSe SeiZleba dadges.
martivad da gasagebad Camoyalibebuli pasuxebi, vfiqrobT, kidev ufro gagiadvilebT sasamarTlosTan urTierTobas da sasamarTlo Senobidan gasvlis Semdeg aRar gagiCndebaT SegrZneba, rom daiRaleT uamrav wvrilman kiTxvaze sxvadasxva kancelariaSi pasuxis ZiebiT.
gzamkvlevis daxvewa da masSi axali kiTxva-pasuxis Setana isev Tqveni interesebis gaTvaliswinebiT moxdeba. Cven aseve gaviTvaliswinebT Tqvens SeniSvnebsa da winadadebebs.
dasasruls, gvinda madloba gadavuxadoT amerikis SeerTebuli Statebis saerTaSoriso ganviTarebis saagentos (USAID) mier dafinansebul saqarTvelos sasamarTlo administrirebisa da menejmentis reformis proeqts gzamkvlevis momzadebisa da gamocemis mxardaWerisaTvis.
konstantine kublaSvilisaqarTvelos uzenaesi sasamarTlosTavmjdomare
3
kanonmdeblobiT ra vadebia dadgenili saqmis ganxilvisa da gasaCivrebisaTvis?
samoqalaqo da administraciul samarTalwarmoebaSi:
pirveli da saapelacio instanciis sasamarTloebi, rogorc wesi, saqmeebs ganixilaven sasarCelo gancxadebis miRebis dRidan ara ugvianes 2 Tvisa, xolo gansakuTrebiT rTuli kategoriis saqmeebze ganmxilveli sasamarTlos gadawyvetilebiT es vada SeiZleba gagrZeldes ara umetes 5 Tvemde. gamonaklisia alimentis gadaxdevinebis, dasaxiCrebiT an janmrTelobis sxva dazianebiT, agreTve marCenalis sikvdiliT gamowveuli zianis anazRaurebis, SromiTi urTierTobebidan da „sacxovrebeli sadgomiT sargeblobisas warmoSobili urTierTobebis Sesaxeb“ saqarTvelos kanonidan gamomdinare moTxovnis Sesaxeb saqmeebi, romlebic ganxilul unda iqnes ara ugvianes 1 Tvis vadaSi.
gasaTvaliswinebelia is garemoeba, rom saqmis ganxilvis vada uSualod saqmis ganxilvasTan erTad aseve moicavs sxvadasxva proceduras, romelTa ganxorcielebas garkveuli dro sWirdeba. kerZod, rodesac sarCeli ar aris srulyofili, sasamarTlo adgens xarvezs da ganCinebas ugzavnis mosarCeles, amavdroulad xarvezis Sesavsebad Sesabamis vadas udgens, romelic aiTvleba mxarisaTvis ganCinebis Cabarebis dRidan. ganCinebis Cabareba ki garkveul
1
4
dros moiTxovs. sarCelis warmoebaSi miRebis Semdeg sasamarTlo sarCelis asls ugzavnis mopasuxes da uniSnavs Sesageblis wardgenisTvis Sesabamis vadas, xolo Sesageblis wardgenis Semdeg misi asli egzavneba mosarCeles. sakmaod mniSvnelovani dro eTmoba sasamarTlo uwyebebis Cabarebas, gansakuTrebiT ki maSin, rodesac Cabareba ver xerxdeba arazusti misamarTis an sxva mizezis gamo da sasamarTlo iZulebulia, uwyeba gagzavnos araerTxel. amasTan, samoqalaqo saproceso kodeqsi (SemdegSi – ssk) iTvaliswinebs saqmis ganxilvis gadadebis SesaZleblobas Segebebuli sarCelis dagvianebiT wardgenisas an sxva safuZvliT. miTiTebuli saproceso moqmedebebi mniSvnelovan dros moiTxovs da zogjer saqmis ganxilvis vadis umetes nawilsac ki ikavebs, ris Sedegadac saqmis arsebiTad ganxilvisTvis sakmaod mcire vada rCeba, Tumca sasamarTlom unda miiRos kanoniT gaTvaliswinebuli yvela zoma, raTa procesi ar gaWianurdes da saqmis ganxilva moxdes kanoniT dadgenil vadebSi.
saapelacio saCivris Setanis vada Seadgens 14 dRes. am vadis gagrZeleba (aRdgena) ar SeiZleba da igi iwyeba mxarisTvis dasabuTebuli gadawyvetilebis gadacemis momentidan. dasabuTebuli gadawyvetilebis gadacemis momentad iTvleba dasabuTebuli gadawyvetilebis aslis mxarisTvis Cabareba.Tu dasabuTebuli gadawyvetilebis gamocxadebas eswreba saapelacio saCivris Setanis uflebis mqone piri, saapelacio saCivris Setanis vada iwyeba misi gamocxadebis momentidan.
sakasacio saCivris Setanis vadaa 1 Tve. am vadis gagrZeleba (aRdgena) ar SeiZleba da igi iwyeba mxarisaTvis gadawyvetilebis gadacemis momentidan.
Tu dasabuTebuli gadawyvetilebis gamocxadebas eswreba sakasacio saCivris
5
Setanis uflebis mqone piri, sakasacio saCivris Setanis vada iwyeba misi gamocxadebis momentidan.
saqarTvelos uzenaes sasamarTloSi saqmeebi ganixileba sakasacio saCivris Setanidan araugvianes 6 Tvis vadaSi.
sisxlis samarTalwarmoebaSi:
pirveli instanciis sasamarTloSi saqmis ganxilvis konkretuli vada dadgenili ar aris. Tumca saqmis ganxilvis vada unda iyos gonivruli da gamomdinareobdes gansaxilveli saqmis sirTulidan.
pirveli instanciis sasamarTlo SezRudulia mxolod sapatimro vadiT, romelic ar unda aRematebodes 9 Tves piris dakavebis momentidan pirveli instanciis sasamarTlos mier ganaCenis gamotanamde.
pirveli instanciis sasamarTlos ganaCeni saCivrdeba ganaCenis gamocxadebidan 1 Tvis vadaSi.
msjavrdebuls ganaCenis gamotanidan 15 dRis vadaSi ufleba aqvs, zemdgom sasamarTlo instanciaSi waradginos saCivari saproceso SeTanxmebis damtkicebis Sesaxeb sasamarTlos ganaCenis gauqmebis Taobaze mxolod im SemTxvevaSi, rodesac saproceso SeTanxmeba daido motyuebiT, braldebuls (gansasjels) SeezRuda dacvis ufleba, saproceso SeTanxmeba daido iZulebiT, ZaladobiT, muqariT an daSinebiT, saqmis ganmxilvelma sasamarTlom ugulebelyo sisxlis samarTlis saproceso kodeqsiT gaTvaliswinebuli arsebiTi moTxovna.
im SemTxvevaSi, Tu braldebulma (gansasjelma) daarRvia saproceso SeTanxmebaSi asaxuli piroba, ganaCenis gasaCivrebis ufleba aqvs prokurors darRvevis gamovlenidan erTi Tvis vadaSi.
6
saapelacio sasamarTlom saqme unda ganixilos misi miRebidan araugvianes 3 Tvis vadaSi.
saapelacio sasamarTlos gadawyvetileba SeiZleba gasaCivrdes uzenaes sasamarTloSi, saapelacio sasamarTlos mier ganaCenis gamotanidan 1 Tvis vadaSi.
saqarTvelos uzenaes sasamarTloSi saqmeebi ganixileba sakasacio saCivris Setanidan araugvianes 6 Tvis vadaSi.
rogor nawildeba saqmeebi mosamarTleebs Soris? SeiZleba Tu ara, moviTxovo saqmis ganawileba konkretul mosamarTleze?
`saerTo sasamarTloebSi saqmeTa ganawilebisa da uflebamosilebis sxva mosamarTlisaTvis dakisrebis wesis Sesaxeb” saqarTvelos kanonis Tanaxmad, sisxlis, samoqalaqo da administraciuli samarTlis saqmeebi da sxva masalebi mosamarTleTa Soris nawildeba sasamarTloSi saqmis Semosvlis Tanamimdevrobis mixedviT.
sasamarTloSi saqmeebis ganawilebis mizniT mosamarTleTa rigiTobas gansazRvravs sasamarTlos Tavmjdomare mosamarTlis gvaris pirveli, xolo igiveobis SemTxvevaSi momdevno asos mixedviT.
Semosvlis rigiT yoveli momdevno saqme gadaecema rigiTobiT momdevno mosamarTles.
mosamarTleTa raodenobis Secvlis SemTxvevaSi sasamarTlos Tavmjdomare valdebulia, xelaxla gansazRvros mosamarTleTa rigiToba.
kanonmdeblobiT dauSvebelia romelime konkretul mosamarTleze saqmis ganawilebis moTxovna.
2
7
rogor gavigo, Tu ra stadiazea Cemi saqme da rodis aris daniSnuli procesi?
mxareebsa da maT warmomadgenlebs sasamarTlo uwyebiT ecnobebaT sasamarTlo sxdomis an calkeuli saproceso moqmedebis Sesrulebis dro da adgili. mxareebs SeuZliaT aseve Tavad miiRon informacia saqmis ganxilvis mimdinareobis Sesaxeb. konkretul saqmesTan dakavSirebuli informaciis miReba SesaZlebelia rogorc sasamarTlos oficialuri vebgverdis meSveobiT, ise mosamarTlis TanaSemwisgan. mas Semdeg, rac mxareTaTvis sasamarTlos kancelariis meSveobiT cnobili gaxdeba, Tu romel mosamarTles gadaeca konkretuli saqme, maT SeuZliaT, nebismieri informaciis misaRebad daukavSirdnen mosamarTlis TanaSemwes.
sasamarTloSi Sesuli saqmis ganawilebisa da mdgomareobis, sxdomaTa yovelkvireuli grafikebis, sasamarTlos aparatis TanamSromelTa sakontaqto informaciis da sxva saWiro informaciis moZieba SesaZlebelia Sesabamisi sasamarTlos oficialur vebgverdze, kerZod:
1. saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo – www.supremecourt.ge2. Tbilisis saapelacio sasamarTlo – www.tbilisiappeal.court.gov.ge3. Tbilisis saqalaqo sasamarTlo www.tcc.gov.ge4. quTaisis saapelacio sasamarTlo – www.kutaisiapp.court.gov.ge5. rusTavis saqalaqo sasamarTlo – www.rustavi.court.gov.ge6. quTaisis saqalaqo sasamarTlo – www.kutaisi.court.gov.ge
3
8
7. baTumis saqalaqo sasamarTlo – www.batumi.court.gov.ge8. Telavis raionuli sasamarTlo – www.telavi.court.gov.ge9. mcxeTis raionuli sasamarTlo – www.mtskheta.court.gov.ge10. goris raionuli sasamarTlo – www.gori.court.gov.ge11. xaSuris raionuli sasamarTlo – www.khashuri.court.gov.ge12. saCxeris raionuli sasamarTlo – www.sachkhere.court.gov.ge13. zugdidis raionuli sasamarTlo – www.zugdidi.court.gov.ge14. zestafonis raionuli sasamarTlo – www.zestafoni.court.gov.ge
maqvs Tu ara ufleba, Sevxvde mosamarTles an telefoniT vesaubro mas mis warmoebaSi arsebul saqmeze? Tu ara, vis
Sevxvde?
kanonmdeblobiT akrZalulia mosamarTleebTan mxareebis Sexvedra. mosamarTle mxareebs unda Sexvdes mxolod sasamarTlo procesze. moqalaqe, Tavis saqmesTan dakavSirebiT, SeiZleba Sexvdes mxolod TanaSemwes.
saqarTvelos parlamentma 2007 wlis 11 ivliss miiRo kanoni `saerTo sasamarTloebis mosamarTleebTan komunikaciis wesis Sesaxeb”, romelic moqmedebs 2007 wlis 11 agvistodan.
am kanonis mixedviT, saqmis sasamarTloSi Sesvlis momentidan am saqmeze gamotanili sasamarTlo gadawyvetilebis kanonier ZalaSi Sesvlamde, agreTve sisxlis samarTlis saqmis winaswari gamoZiebis stadiaze akrZalulia procesis monawileTa, dainteresebul pirTa da sajaro mosamsaxureTa mosamarTlesTan urTierToba.
mosamarTlesTan akrZaluli formiT urTierTobis SemTxvevaSi kanoni iTvaliswinebs jarimas da sxva saxis RonisZiebebs.
4
9
rogor davukavSirde mosamarTlis TanaSemwes?
saerTo sasamarTloebSi gaTvaliswinebulia mosamarTlis TanaSemwis Tanamdeboba, romelic iRebs moqalaqeebs, maT saCivrebsa da gancxadebebs, amzadebs saqmeebs sasamarTlo sxdomebze gansaxilvelad. mosamarTlis TanaSemwesTan dakavSireba xdeba sasamarTlos Senobis pirvel sarTulze ganTavsebuli moqalaqeTa misaRebidan, sadac TvalsaCino adgilze gamokrulia sasamarTlos TanamSromelTa sakontaqto informaciebi, rogorc Sida, ise qalaqis nomris miTiTebiT. garda amisa, moqalaqes saxlidan gausvlelad, Tu mas CarTuli aqvs internet momsaxureba, uzenaesi sasamarTlos vebgverdze (www.supre-mecourt.ge) SeuZlia moZebnos Sesabamisi sasamarTlos internet misamarTi da Sesabamis gansaxilvel saqmeTa ganrigi (ix. kiTxva #3).
rogor gavigo, Tu romel darbazSi mimdinareobs esa Tu is procesi? rodis daiwyeba sasamarTlo sxdoma? SeiZleba Tu ara sxdomaze dagvianebiT Sesvla?
informacia imis Taobaze, Tu romel darbazSi da romel saaTze gaimarTeba konkretuli sxdoma, erTi kviriT adre ganTavsdeba yvela sasamarTloSi, TvalsaCino adgilas. sxdomebis Sesaxeb winaswar informaciis moZieba aseve SesaZlebelia Sesabamisi sasamarTlos oficialur vebgverdze.
5
6
10
mxare an sxdomaze daswrebis msurveli nebismieri piri sasamarTloSi unda gamocxaddes sxdomis dawyebamde.
sasamarTlo sxdomaze dagvianebiT Sesvla dauSvebelia.
maqvs Tu ara ufleba, ufaso iuridiuli konsultacia miviRo sasamarTloSi? damexmarebian Tu ara gancxadebebis/sarCelebis weraSi an sasamarTlo formebis SevsebaSi?
sasamarTlo ar gascems konsultaciebs iuridiul sakiTxebze. ufaso iuridiuli daxmarebis miReba moqalaqes SeuZlia mxolod advokatTan an saamisod specializebul romelime arasamTavrobo organizaciaSi.
sasamarTlos TanamSromels ar akisria valdebuleba, daexmaros mxares sasarCelo formis SevsebaSi, Tumca samoqalaqo saproceso kodeqsis Tanaxmad, sasamarTlos kancelaria valdebulia, Seamowmos sarCelis an gancxadebis formaluri (da ara Sinaarsobrivi) mxare da formaluri uzustobebis aRmoCenis SemTxvevaSi sarCelis an gancxadebis Semomtans miuTiTos uzustobis aRmofxvris Sesaxeb.
aqvs Tu ara sasamarTlos Tavmjdomares miRebis saaTebi, Tu ara, vis mivmarTo?
samarTlebriv sakiTxebTan dakavSirebiT moqalaqes SeuZlia, werilobiT mimarTos sasamarTlos Tavmjdomares, aparatis ufross an Sesabamisi mosamarTlis TanaSemwes.
7
8
11
SeiZleba Tu ara mxareebis TxovniT procesis naadrevad daniSvna da ra SemTxvevaSi? ra SemTxvevaSi ar SeiZleba?
mxareebis TxovniT sxdomis naadrevad daniSvna ar SeiZleba, vinaidan mxolod saqmis mwarmoebeli organo sasamarTloa uflebamosili, daniSnos sxdoma kanoniT gansazRvrul vadebSi.
rodis da rogor mecnobeba procesis daniSvnis Sesaxeb? telefoniT dabarebis SemTxvevaSi unda davelodo Tu ara uwyebis gamogzavnas? SemiZlia Tu ara, procesis daniSvnis Sesaxeb uwyeba mowinaaRmdege mxares me gadavce?
samoqalaqo da administraciul samarTalwarmoebaSi:
sasamarTlo sxdomis an calkeuli saproceso moqmedebis Sesrulebis dro da adgili sasamarTlo uwyebiT ecnobeba mxares an mis warmomadgenels. warmomadgeneli, Tavis mxriv, valdebulia, uwyebis Cabarebis Sesaxeb acnobos mxares.
sasamarTlo uwyeba adresats bardeba mxaris mier miTiTebuli ZiriTadi misamarTis (faqtobrivi adgilsamyoflis), alternatiuli misamarTis, samuSao adgilis an sasamarTlosaTvis cnobili sxva misamarTis mixedviT.
9
10
12
sasamarTlo uwyeba, agreTve, igzavneba telefoniT, depeSiT, eleqtronuli fostiT, faqsiT an sxva teqnikuri saSualebiT, fostiT an kurieris meSveobiT.
sasamarTlo TviTon iRebs gadawyvetilebas, uwyebis gagzavnis romeli forma gamoiyenos, romel misamarTze gaagzavnos uwyeba da ar aris valdebuli, daicvas Tanmimdevroba.
sasamarTlo Setyobinebebs Soris gansakuTrebiT aRsaniSnavia satelefono Setyobinebis roli. is warmoadgens erTerT efeqtur (yvelaze efeqturs Tu ara) saSualebas mxareTa informirebisaTvis.
satelefono Setyobinebis (dabarebis) ganxorcielebis Taobaze dgeba Sesabamisi aqti, romelic Caekereba saqmeSi da romliTac dasturdeba uwyebis Cabareba. specialuri teqnikuri mowyobilobis daxmarebiT SesaZlebelia, satelefono Setyobinebis sadavod gaxdis SemTxvevaSi, misi gaSifvra Setyobinebis Sinaarsis dadgena. uwyeba sasamarTloSi dasabarebel pirebs unda CabardeT piradad. organizaciisaTvis gagzavnili uwyeba unda Cabardes kancelarias, an aseTive daniSnulebis struqturul erTeuls an/da pirs, xolo aseTis aryofnis SemTxvevaSi organizaciis Sesabamis uflebamosil pirs.
Tu mosarCeles mis mier miTiTebul misamarTze uwyeba ver Cabarda damatebiT erTxel mainc gagzavnis Semdegac, uwyeba Cabarebulad CaiTvleba da iarsebebs Sesabamisi samarTlebrivi Sedegis dadgomis SesaZleblobac. aRniSnuli wesi mopasuxis mimarT gamoiyeneba mxolod mis pasuxSi (SesagebelSi) miTiTebul misamarTze uwyebis gagzavnis SemTxvevaSi.
im SemTxvevaSi, Tu cnobili araa mopa
13
suxis arc amJamindeli da arc yofili sacxovrebeli adgili, arc misi faqtobrivi adgilsamyofeli da arc samuSao adgili maSin sasamarTlom ganuxilvelad unda datovos sarCeli. sarCelis ganuxilvelad datovebis safuZvelia, aseve, mosarCelis mier Tavisi misamarTis arasworad miTiTeba.
aRsaniSnavia, rom mosarCele valdebulia, miuTiTos rogorc misi, aseve, mopasuxis misamarTi. amasTan, mas evaleba swori misamarTis miTiTeba. rogorc aRiniSna, kodeqsi iTvaliswinebs garkveul sanqciebs araswori misamarTis miTiTebisaTvis. mxareebs ekisrebaT ara mxolod imis valdebuleba, rom sworad miuTiTon TavianTi misamarTebi, aramed misamarTis Secvlisas isini valdebulni arian, aRniSnulis Tobaze acnobon sasamarTlos. winaaRmdeg SemTxvevaSi, uwyeba gaigzavneba sasamarTlosaTvis cnobil ukanasknel misamarTze da Cabarebulad CaiTvleba, Tundac adresati am misamarTze aRar cxovrobdes.
saproceso kodeqsis Tanaxmad, Tu sasamarTlo uwyebis Cambarebelma sasamarTloSi gamosaZaxebeli piri ver naxa mxaris mier miTiTebul misamarTze, igi uwyebas abarebs masTan mcxovreb ojaxis romelime srulwlovan wevrs, xolo Tu uwyeba bardeba samuSao adgilis mixedviT samuSao adgilis administracias. aseT SemTxvevaSi uwyeba iTvleba adresatisTvis Cabarebulad.
aRsaniSnavia, rom adresatma SesaZloa uari ganacxados uwyebis Cabarebaze. kodeqsi am SemTxvevaSic iTvaliswinebs garkveul sanqciebs. adresatis uari uwyebis miRebaze uTanabrdeba mis Cabarebas. Tu adresati an 74e muxliT gaTvaliswinebuli subieqtebi (ojaxis srulwlovani wevri an samuSao adgilis
14
administracia) uars amboben uwyebis miRebaze, misi mimtani piri saTanado aRniSvnas akeTebs uwyebaze, romelic ubrundeba sasamarTlos. aseT SemTxvevaSi, uwyeba adresatisaTvis Cabarebulad iTvleba da sasamarTlos SeuZlia ganixilos saqme.
sisxlis samarTalwarmoebaSi:
saqarTvelos ssskis 295e muxlis Tanaxmad, uwyeba igzavneba fostiT an Sikrikis xeliT. gamoZaxeba SeiZleba, agreTve, telefonogramiT, depeSiT, radiogramiT, faqsiT an kavSirgabmulobis sxva teqnikuri saSualebiT. zemoaRniSnulidan gamomdinare, kavSirgabmulobis saSualebiT dakavSirebis SemTxvevaSi uwyebis gagzavna aucilebeli ar aris.
ratom ar aZlevs mosamarTle gansasjels axloblebTan Sexvedris uflebas procesis damTavrebamde?
saqarTvelos sisxlis samarTlis saproceso kodeqsis (SemdegSi – sssk) mixedviT, ganaCenis gamocxadebisTanave, patimrobaSi myofi msjavrdebulis werilobiTi TxovniT, sasamarTlo sxdomis Tavmjdomare valdebulia, misces mas naTesavebTan da axloblebTan Sexvedris nebarTva. e.i. patimrobaSi myofi msjavrdebulisaTvis axloblebTan da naTesavebTan Sexvedris nebarTvis micema sasamarTlos sxdomis Tavmjdomares SeuZlia mxolod erTxel, ganaCenis gamocxadebisTanave.
11
15
ra SemTxvevaSi formdeba saproceso SeTanxmeba da vin aformebs? ra vadaSi? aqvs Tu ara mosamarTles ufleba, ar daamtkicos saproceso SeTanxmeba? SeiZleba Tu ara misi gasaCivreba?
saproceso SeTanxmebis safuZvelia SeTanxmeba bralze an sasjelze.
saproceso SeTanxmebis SeTavazeba SeuZlia rogorc braldebuls (gansasjels), ise prokurors.
sasamarTloSi saqmis arsebiTi ganxilvisas sasamarTlo kamaTis dawyebamde mosamarTle uflebamosilia, mxareebs SesTavazos sisxlis samarTlis saproceso kodeqsiT gaTvaliswinebuli saproceso SeTanxmebis dadeba.
mosamarTle saproceso SeTanxmebis Sesaxeb gadawyvetilebas iRebs kanonis safuZvelze da ar aris valdebuli, daamtkicos prokurorsa da braldebuls Soris miRweuli SeTanxmeba.
garda amisa, Tu sasamarTlo CaTvlis, rom ar arsebobs braldebis damadasturebeli sakmarisi mtkicebulebani, an daadgens, rom Suamdgomloba sasamarTlos mier saqmis arsebiTi ganxilvis gareSe ganaCenis gamotanis Taobaze warmodgenilia saqarTvelos sisxlis samarTlis saproceso kodeqsis darRveviT, igi saqmes ubrunebs prokuraturas sabraldebo daskvnis sakiTxis gadasawyvetad.
12
16
msjavrdebuls, am kategoriis saqmeebze ganaCenis gamotanidan 15 dRis vadaSi, ufleba aqvs zemdgom sasamarTlo instanciaSi waradginos saCivari saproceso SeTanxmebis damtkicebis Sesaxeb sasamarTlos ganaCenis gauqmebis Taobaze mxolod im SemTxvevaSi, rodesac: saproceso SeTanxmeba daido motyuebiT, braldebuls (gansasjels) SeezRuda dacvis ufleba, saproceso SeTanxmeba daido iZulebiT, ZaladobiT, muqariT an daSinebiT, saqmis ganmxilvelma sasamarTlom ugulebelyo sisxlis samarTlis saproceso kodeqsiT gaTvaliswinebuli arsebiTi moTxovna.
prokurors ganaCenis gasaCivrebis ufleba aqvs mxolod im SemTxvevaSi, Tu braldebulma (gansasjelma) daarRvia saproceso SeTanxmebaSi asaxuli piroba, darRvevis gamovlenidan erTi Tvis vadaSi.
ra samarTlebrivi Sedegi SeiZleba mohyves dazaralebulis an mowmis gamoucxadeblobas?
pirebi, romlebsac kanoniT dadgenili wesiT iZaxeben gamomZiebeli, prokurori, mosamarTle sisxlis samarTlis saqmis warmoebasTan dakavSirebiT, valdebulni arian gamocxaddnen zustad daniSnul dros. gamoucxadeblobis SemTxvevaSi procesis monawile SeiZleba iZulebiT moiyvanon, rogorc winaswari gamoZiebisas, aseve saqmis sasamarTloSi ganxilvisas. mowmis an dazaralebulis iZulebiT moyvana dasaSvebia mxolod mosamarTlis (sasamarTlos) brZanebis (dadgenilebis, ganCinebis) safuZvelze. arasapatio mizeziT gamoucxadeblobisas pirs ekisreba jarima 100dan 500 laramde odenobiT.
13
17
rogor SeiZleba saqmeze arsebuli nivTmtkicebis dabruneba?
ganaCenSi, sisxlissamarTlebrivi devnis an/da winaswari gamoZiebis Sewyvetis Sesaxeb ganCinebaSi an dadgenilebaSi nivTier mtkicebulebaTa sakiTxi Semdegnairad unda gadawydes: Tu CamorTmevas daqvemdebarebul danaSaulis sagans an/da iaraRs an danaSaulis Casadenad gamiznul nivTs Rirebuleba ara aqvs, igi nadgurdeba, xolo Tu mas aqvs Rirebuleba, igi usasyidlod gadaecema saxelmwifos; Tu brunvidan amoRebul nivTs aqvs raime Rirebuleba, igi gadaecema Sesabamis dawesebulebas, xolo Tu mas Rirebuleba ara aqvs, nadgurdeba; sxva nivTi, romelsac Rirebuleba ara aqvs, nadgurdeba, xolo dainteresebuli piris an dawesebulebis SuamdgomlobiT, mas gadaecema; danaSaulebrivi gziT mopovebuli fuli da faseuloba xmardeba danaSaulis Sedegad miyenebuli zianis anazRaurebas, xolo Tu cnobili ar aris piri, romelsac ziani miadga, gadaecema saxelmwifo biujets; dazaralebulis, gamarTlebulis an sxva piris kuTvnili yvela nivTi da dokumenti, gansasjelisa da im piris garda, romelTac maTze qonebrivi pasuxismgebloba ekisrebaT, ubrundeba mesakuTres an mflobels.
Tu sisxlis samarTlis saqmeze gamotanili ganaCeniT saqmeze arsebul nivTmtkicebaze miRebulia gadawyvetileba, rom unda daubrundes kanonier mesakuTres an mflobels, nivTmtkiceba mesakuTres (mflobels), rogorc wesi, daubrundeba ganaCenis aRsrulebisas.
14
18
aqvs Tu ara mSobels an axlo naTesavs ganaCenis aslis miRebis ufleba?
ssskis 514e muxlis Tanaxmad, ganaCenis asli gadaecema saxelmwifo bralmdebelsa da msjavrdebuls an gamarTlebuls, xolo procesis sxva monawiles mxolod misi moTxovnis safuZvelze. Tu mSobeli da sxva axlo naTesavi ar aris procesis monawile, mas ara aqvs ufleba, miiRos ganaCenis asli.
sad da rogor xdeba giraos gadaxda, giraos dabruneba?
girao aris fuladi Tanxa an uZravi qoneba. fuladi Tanxa sisxlis samarTlis saqmis ganmxilveli sasamarTlos an winaswari gamoZiebis organos depozitze Seaqvs braldebuls, gansasjels an maTi saxeliT sxva pirs.
braldebuls, gansasjels an maTi saxeliT giraos Semtans ganaCenis aRsrulebidan erTi Tvis vadaSi srulad daubrundeba giraos saxiT Setanili fuladi Tanxa (giraos Setanis dros arsebuli kursis gaTvaliswinebiT) da uZravi qoneba, Tu braldebuli an gansasjeli zustad da keTilsindisierad asrulebda nakisr valdebulebebs da mis mimarT SerCeuli aRkveTis RonisZieba ar Secvlila ufro mkacri aRkveTis RonisZiebiT.
rogor xdeba administraciuli jarimis dakisreba da gadaxda? sad da romel angariSze Seitaneba Sesabamisi Tanxa?
jarima gamoiyeneba administraciuli samarTaldarRvevis Cadenisas. jarimis garda SeiZleba gamoyenebul iqnes:_ gafrTxileba;
15
16
17
19
_ im sagnis sasyidliT CamorTmeva, romelic administraciuli samarTaldarRvevis Cadenis iaraRs, uSualo obieqts an sabaJo wesebis darRvevis sagans, saqonlis transportirebisa da miwodebis saSualebas warmoadgenda;_ im sagnis konfiskacia, romelic administraciuli samarTaldarRvevis Cadenis iaraRs, uSualo obieqts an sabaJo wesebis darRvevis sagans, saqonlis transportirebisa da miwodebis saSualebas warmoadgenda;_ moqalaqisaTvis miniWebuli specialuri uflebis (satransporto saSualebaTa marTvis ufleba) CamorTmeva;_ gamasworebeli samuSaoebi;_ administraciuli patimroba (30 dRemde vadiT).administraciul jarimas samarTaldamrRvevs akisrebs uflebamosili administraciuli organo an sasamarTlo.jarimis Setana xdeba saqarTvelos finansTa ministris 2007 wlis 22 noembris #1226 brZanebiT gansazRvrul angariSebze im samarTaldarRvevis gaTvaliswinebiT, romelzedac moxda jarimis dakisreba.angariSis rekvizitebs gascems Sesabamisi sasamarTlos misaRebi an kancelaria.
ra samarTlebrivi Sedegi mohyveba kanoniT dadgenili formis darRveviT sarCelis wardgenas? ra SemTxvevaSi dgindeba xarvezi gancxadebaze an sarCelze da misi Seuvsebloba ra samarTlebriv Sedegebs iwvevs?
samoqalaqo da administraciul samarTalwarmoebaSi:
kanoniT dadgenili formis darRveviT wardgenili sarCelis sasamarTloSi Setanis SemTxvevaSi, Tu mosamarTle
18
20
gamoarkvevs, rom sarCeli Setanilia saqarTvelos samoqalaqo saproceso kodeqsis moTxovnaTa darRveviT an/da saxelmwifo baJi ar aris gadaxdili an/da saqmeSi ar aris warmomadgenlis uflebamosilebis damadasturebeli dokumenti, sasamarTlo gamoitans xarvezis Sesaxeb ganCinebas da mosarCeles dauniSnavs gonivrul vadas mis Sesavsebad. Tu mosarCele daniSnul vadaSi Seavsebs ganCinebaSi miTiTebul xarvezs, sasamarTlo gamoitans ganCinebas sarCelis warmoebaSi miRebis Sesaxeb; winaaRmdeg SemTxvevaSi sasamarTlo gamoitans ganCinebas sarCelis warmoebaSi miRebaze uaris Tqmisa da misi mosarCelisaTvis dabrunebis Sesaxeb, razedac SeiZleba kerZo saCivris Setana. aseTi gadawyvetilebis gamotanis SemTxvevaSi saxelmwifo baJi eqvemdebareba mTlianad dabrunebas.
rogor Sevitano sarCeli sasamarTloSi da ra sabuTebi davurTo mas?
samoqalaqo da administraciul samar-TalwarmoebaSi:
sasamarTlos sarCeli waredgineba mopasuxis sacxovrebeli adgilis mixedviT.
sarCeli ramdenime mopasuxis mimarT sasamarTlos waredgineba erTerTi mopasuxis sacxovrebeli adgilis mixedviT.
Tu mopasuxes ara aqvs sacxovrebeli adgili, sarCeli ganixileba sasamarTloSi saqarTvelos teritoriaze misi adgilsamyoflis mixedviT, xolo Tu mopasuxis adgilsamyofeli ucnobia, maSin sarCeli SeiZleba aRiZras misi ukanaskneli sacxovrebeli adgilis mixedviT.
sarCeli iuridiuli piris mimarT sasamarTlos waredgineba iuridiuli piris adgilsamyoflis mixedviT.
19
21
sarCeli, romelic gamomdinareobs iuridiuli piris filialis saqmianobidan, sasamarTlos waredgineba mxolod filialis adgilmdebareobis mixedviT.
xelSekrulebidan gamomdinare sarCelebi sasamarTlos waredgineba xelSekrulebis Sesrulebis adgilis an im adgilis mixedviT, sadac xelSekruleba unda Sesrulebuliyo.
sarCelebi kanonismier an anderZismier memkvidreobasTan dakavSirebiT sasamarTlos waredgineba mamkvidreblis gardacvalebamde misi sacxovrebeli adgilis mixedviT. Tu mamkvidrebeli saqarTvelos moqalaqea, magram gardacvalebis momentisaTvis igi sazRvargareT cxovrobda, sasamarTloSi sarCeli SeiZleba aRiZras saqarTveloSi misi ukanaskneli sacxovrebeli adgilis an samkvidro qonebis adgilsamyoflis mixedviT.
sasamarTloSi sarCelis Setanis wesebi dadgenilia saqarTvelos sskis 177e da 178e muxlebiT.
sarCeli Sedgenili unda iyos saqarTvelos iusticiis umaRlesi sabWos mier dadgenili formiT, rogorc wesi, nabeWdi saxiT da unda pasuxobdes am kodeqsiT dadgenil moTxovnebs.
sarCeli (Tu igi fostiT ar aris gagzavnili) mosarCelem unda Caabaros sasamarTlos kancelariis misaRebSi. sasamarTlos kancelaria amowmebs sarCelis formalur (da ara Sinaarsobriv) mxares da formaluri uzustobis aRmoCenis SemTxvevaSi mosarCeles (an mis warmomadgenels) miuTiTebs uzustobis aRmofxvris Sesaxeb.
22
sarCelis formaluri mxaris Semowme-bisas yuradReba eqceva Semdeg gare-moebebs:
1) sarCelis formaSi aRniSnulia Tu ara Semdegi rekvizitebi: sasamarTlos dasaxeleba, mosarCelis, misi warmomadgenlis, mopasuxis, mowmis, sxdomaze mosawvevi sxva piris dasaxeleba da sakontaqto monacemebi, aseve, survilis SemTxvevaSi _ sakontaqto piris monacemebi, davis sagani, sarCelis fasi, mosarCelis moTxovna, sarCelze TandarTuli dokumentebis nusxa, aseve, mosarCelis mosazreba saqmis zepiri mosmenis gareSe ganxilvis Taobaze;
2) erTvis Tu ara sarCels saxelmwifo baJis damadasturebeli dokumenti da Tu ar erTvis, Suamdgomlobis grafaSi miTiTebulia Tu ara Suamdgomloba saxelmwifo baJisgan gaTavisuflebis, gadaxdis gadavadebis an Semcirebis Sesaxeb;
3) erTvis Tu ara sarCels TandarTuli dokumentebis nusxaSi miTiTebuli yvela dokumenti;
4) Tu sarCeli Seaqvs warmomadgenels, erTvis Tu ara sarCels warmomadgenlis uflebamosilebis damadasturebeli dokumenti;
5) aris Tu ara sarCeli xelmowerili;6) wardgenilia Tu ara sarCelisa da
TandarTuli dokumentebis imdeni asli, ramdenicaa mopasuxe.
aRniSnuli Semowmebis Semdeg sarCeli tardeba sasamarTlos registraciis JurnalSi da mosarCeles eZleva registraciis nomeri.
sarCelis formebis moZieba SesaZlebelia Sesabamisi sasamarTlos misaRebSi da saqarTvelos iusticiis umaRlesi sabWos vebgverdze –
www.hcoj.gov.ge
23
vis saxelze unda iqnes Setanili sasarCelo gancxadeba? SeiZleba Tu ara aRniSnuli gancxadeba axlobelma Semoitanos?
samoqalaqo da administraciul samarTalwarmoebaSi:
sasarCelo gancxadeba Semodis sasamarTlos saxelze, sasamarTlos kancelariaSi sarCelis Cabareba SeuZlia nebismier pirs, mxolod igi xelmowerili unda iyos mxaris an misi uflebamosili warmomadgenlis mier.
sad Seitaneba kerZo saCivari? romeli sasamarTlo ixilavs da ra vadaSi? rogoria misi ganxilvis wesi?
samoqalaqo da administraciul samarTalwarmoebaSi:
kerZo saCivari Setanil unda iqnes im sasamarTloSi, romelmac miiRo gasaCivrebuli ganCineba.
kerZo saCivris Setanis vadaa 12 dRe. am vadis gagrZeleba an aRdgena dauSvebelia. igi iwyeba mxarisaTvis ganCinebis gadacemis momentidan an mxarisaTvis sasamarTlo sxdomaze misi gamocxadebidan, Tu ganCinebis gamocxadebas eswreboda kerZo saCivris Setanis uflebis mqone piri.
kerZo saCivars ixilavs gasaCivrebuli ganCinebis gamomtani sasamarTlos
20
21
24
zemdgomi sasamarTlo, romelsac kerZo saCivari gadaegzavneba saqmesTan erTad. zemdgomi sasamarTlo gamoitans ganCinebas kerZo saCivris miRebidan 2 Tvis vadaSi. ganCineba gamoitaneba saqmis zepiri ganxilvis gareSe, magram sasamarTlos SeuZlia daadginos kerZo saCivris zepiri ganxilvac, Tu es saWiroa da xels uwyobs saqmis garemoebebis garkvevas. aseT SemTxvevaSi mosamarTle uflebamosilia, ganCineba gamoitanos saTaTbiro oTaxSi gausvlelad.
rogor xdeba iuridiuli mniSvnelobis faqtebis dadgena? vis unda mivmarTo da ra formiT?
iuridiuli mniSvnelobis faqtebi iseTi faqtebia, romlebzec damokidebulia moqalaqeTa da organizaciaTa piradi an qonebrivi uflebebis warmoSoba, Secvla an mospoba.
iuridiuli mniSvnelobis mqone faqtis dadgenis Sesaxeb pirma unda mimarTos sasamarTlos gancxadebiT Tavisi sacxovrebeli adgilis mixedviT. gancxadebaSi unda aRniSnos, Tu ra miznisaTvis sWirdeba mas am faqtis dadgena, amasTan, ganmcxadebelma aucileblad unda gaiTvaliswinos, rom sasamarTlo iuridiuli mniSvnelobis mqone faqtebs adgens mxolod am faqtebis damadasturebeli sabuTebis sxva wesiT miRebis an dakarguli sabuTebis aRdgenis SeuZleblobis SemTxvevaSi, ris gamoc gancxadebas Tan unda daerTos aRniSnulis damadasturebeli mtkicebulebani.
iuridiuli mniSvnelobis mqone faqtis dadgenisas sasamarTlo ganixilavs mxolod iseT saqmeebs, rogoricaa: pirTa naTesauri kavSiris dadgena, piris kmayofaze yofnis faqtis dadgena, Svilad ayvana, qorwinebisa da ganqorwinebis faqtis dadgena, uflebis damdgeni sabu
22
25
Tis im pirisadmi kuTvnilebis faqtis dadgenis Sesaxeb, romlis saxeli, mamis saxeli an gvari, rac sabuTebSia aRniSnuli, ar emTxveva mis pasportSi an dabadebis mowmobaSi aRniSnul saxels,mamis saxels an gvars.
gancxadeba iuridiuli mniSvnelobis mqone faqtis dadgenis Sesaxeb magistrat mosamarTleTa gansjadia da ganixileba daCqarebuli wesiT.
rogor gavigo, ra odenobiT unda gadavixado baJi, romel bankSi da ramdenia baJis odenoba?
samoqalaqo da administraciul samarTalwarmoebaSi:
`saxelmwifo baJis Sesaxeb” saqarTvelos kanoniT dadgenilia baJis gadaxdis wesi Semdeg SemTxvevebSi:
a) sarCelze, agreTve gancxadebaze gamartivebuli wesiT gadaxdis brZanebis miRebis Sesaxeb; da gancxadebaze lizingis sagnis gamcemis mflobelobaSi lizingis sagnis dabrunebis Taobaze;
b) Segebebul sarCelze; g) mesame piris sarCelebze, romelic
damoukidebel moTxovnebs acxadebs davis saganze;
d) gancxadebaze udavo warmoebis saqmeTa aRZvris Sesaxeb;
e) sarCelze saxelmwifosamarTlebrivi da administraciulsamarTlebrivi urTierTobebidan warmoSobili davebis Sesaxeb;
v) saapelacio saCivarze; z) sakasacio saCivarze; T) kerZo saCivarze; i) gancxadebaze sarCelis uzrunvely
ofis Sesaxeb;k) gancxadebaze axlad aRmoCenil gare
moebaTa gamo saqmis warmoebis ganax
23
26
lebis an gadawyvetilebis baTilad cnobis Sesaxeb;
l) aqciaTa savaldebulo miyidvis Sesaxeb gancxadebaze.
saxelmwifo baJis odenoba Seadgens:a) zemoaRniSnuli CamonaTvalis „a“,
„b“, „g“ da „e“ qvepunqtebiT gaTvaliswinebul SemTxvevebSi – davis sagnis Rirebulebis 3 procents, magram aranakleb 100 larisa;
b) saapelacio saCivrisaTvis, maT Soris, saqmis warmoebis ganaxlebaze uaris Tqmis Sesaxeb raionuli (saqalaqo) sasamarTlos gadawyvetilebaze (ganCinebaze) – davis sagnis Rirebulebis 4 procents, magram aranakleb 150 larisa;
g) sakasacio saCivrisaTvis, maT Soris, saqmis warmoebis ganaxlebaze uaris Tqmis Sesaxeb saapelacio sasamarTlos gadawyvetilebaze (ganCinebaze) – davis sagnis Rirebulebis 5 procents, magram aranakleb 300 larisa;
d) kerZo saCivarze – 50 lars; e) sarCelis uzrunvelyofis Sesaxeb
gancxadebaze, agreTve saCivarze – Tu ganmcxadebeli fizikuri piria – 50 lars, xolo Tu ganmcxadebeli iuridiuli piria – 150 lars;
v) axlad aRmoCenil garemoebaTa gamo saqmis warmoebis ganaxlebis Sesaxeb gancxadebaze – Tu ganmcxadebeli fizikuri piria – 100 lars, xolo Tu ganmcxadebeli iuridiuli piria – 300 lars;
z) gadawyvetilebis baTilad cnobis Sesaxeb gancxadebaze – 50 lars;
T) araqonebriv davaze – 100 lars; saapelacio da sakasacio saCivrebze – Sesabamisad, 150 da 300 lars;
i) dakarguli saqmis warmoebis aRdgenasTan dakavSirebiT warmoSobil davaze, roca saqmis masalebi mxaris braliT daikarga – 100 lars;
k) Tamasuqis an Cekis Taobaze sarCelze – 100 lars, saapelacio da sakasacio
27
saCivrebze – Sesabamisad, 150 da 300 lars;
l) udavo warmoebis saqmeze – 50 lars, saapelacio da sakasacio saCivrebze – Sesabamisad, 100 da 300 lars;
m) „sacxovrebeli sadgomiT sargeblobisas warmoSobili urTierTobebis Sesaxeb“ saqarTvelos kanonidan gamomdinare moTxovnis Taobaze saqmeze saxelmwifo baJis odenoba Seadgens 100 lars.
magistrati mosamarTlis gansjad saqmeze saxelmwifo baJis odenoba yvela instanciis sasamarTloSi Seadgens zemoaRniSnul CamonaTvalSi miTiTebuli odenobis naxevars.
saxelmwifo baJis odenoba:
pirveli instanciis sasamarTloSi ar unda aRematebodes:a) fizikuri pirisaTvis – 3 000 lars;b) iuridiuli pirisaTvis – 5 000 lars;
saapelacio instanciis sasamarTloSi ar unda aRematebodes:a) fizikuri pirisaTvis – 5 000 lars;b) iuridiuli pirisaTvis – 7 000 lars;
sakasacio instanciis sasamarTloSi ar unda aRematebodes:a) fizikuri pirisaTvis – 6 000 lars;b) iuridiuli pirisaTvis – 8 000 lars.
baJis gadaxda SeiZleba saqarTvelos nebismieri bankis rogorc centralur ofisSi, aseve mis filialebSi.
sasamarTlos angariSis rekvizitebi ganTavsebulia yvela sasamarTlos misaRebSi, TvalsaCino adgilze.
amasTan, angariSis rekvizitebi cnobilia yvela sabanko dawesebulebisTvis.
28
vin Tavisufldeba saxelmwifo baJis gadaxdis valdebulebisagan?
saerTo sasamarTloebSi gansaxilvel saqmeebze saxelmwifo baJis gadaxdisagan Tavisufldebian:
a) fizikuri pirebi – sarCelebze xelfasis gadaxdevinebis Sesaxeb da sxva moTxovnebze Sromis anazRaurebis Taobaze, romlebic gamomdinareobs Sromis samarTlebrivi urTierTobidan;
b) mosarCeleni – sarCelebze, romlebic gamomdinareobs saavtoro, agreTve aRmoCenis, gamogonebis, racionalizatoruli winadadebebisa da samrewvelo nimuSebis uflebebidan;
g) mosarCeleni–sarCelebze alimentebis gadaxdevinebis Sesaxeb;
d) fizikuri da iuridiuli pirebi–maTze im dokumentebis gacemisaTvis, romlebic dakavSirebulia sisxlis samarTlisa da alimentis saqmeebTan;
e) mosarCeleni–sarCelebze zianis anazRaurebis Sesaxeb, romelic miyenebulia dasaxiCrebiT an janmrTelobis sxva dazianebiT, agreTve marCenalis sikvdiliT;
v) fizikuri pirebi–sisxlis samarTlis saqmeebTan dakavSirebul sakasacio saCivrebze danaSaulis Sedegad miyenebuli materialuri zaralis amoRebis sisworis Sesaxeb;
z) socialuri dazRvevis organoebi da socialuri uzrunvelyofis organoebi regresul sarCelebze zianis mimyeneblis mier dazaralebulze
24
29
gacemuli daxmarebis an pensiis gadaxdevinebis Sesaxeb, xolo socialuri uzrunvelyofis organoebi – agreTve sarCelebze arasworad miRebuli daxmarebebisa da pensiebis Sesaxeb;
T) mosarCele – danaSauliT miyenebuli materialuri zaralis anazRaurebis Sesaxeb sarCelze;
i) mxareebi–sakasacio saCivrebze ganqorwinebis saqmeebis Sewyvetis Sesaxeb;
k) Sinagan saqmeTa organoebi, rogorc mosarCeleebi–sarCelebze im pirebis ZebnasTan dakavSirebuli xarjebis anazRaurebis Sesaxeb, romlebic Tavs arideben alimentebisa da sxva msgavsi Tanxebis gadaxdas;
l) saxelmwifo safinansosakredito, sagadasaxado, sabaJo da sxva makontrolebeli organoebi, rogorc mosarCeleebi an mopasuxeebi sarCelebze gadasaxadebis, mosakreblebis, saxelmwifo baJisa da sxva aucilebeli gadasaxdelebis biujetSi gadaxdisa da biujetidan Tanxebis dabrunebis Sesaxeb, agreTve gansakuTrebuli warmoebis saqmeebze;
m) invalidebi, invalidTa sazogadoebrivi organizaciebi, maTi dawesebulebebi, saswavlosawarmoo organizaciebi da gaerTianebebi–yvela sarCelze;
n) mxareebi, romlebic dadgenili wesiT registrirebuli arian socialurad daucveli ojaxebis monacemTa erTian bazaSi da iReben saarsebo Semweobas, rac dasturdeba Sesabamisi dokumentaciiT;
o) mosarCeleni–sarCelebze istoriuli, mxatvruli da sxva faseulobis ukanono mflobelobidan gamoTxovis Sesaxeb;
p) mxareebi–sarCelebze materialuri zaralis anazRaurebis Sesaxeb, romelic miyenebulia fizikuri piris ukanonod gasamarTlebis, misi sisxlis samarTlis pasuxisgebaSi ukanon
30
od micemis, aRkveTis RonisZiebis saxiT ukanonod dapatimrebis an dapatimrebis saxiT administraciuli saxdelis ukanonod dadebis Sedegad;
J) iZulebiT gadaadgilebuli pirebi da ltolvilebi–saCivrebze maTi iZulebiT gadaadgilebul pirad da ltolvilad arcnobis Sesaxeb;
r) saqarTvelos garemosa da bunebrivi resursebis dacvis saministro, rogorc mosarCele an mopasuxe–sarCelebze garemos gaWuWyianebisa da garemos dacvis kanonmdeblobis sxva darRvevebis Sedegad saxelmwifosaTvis miyenebuli zaralis asanazRaureblad biujetSi Tanxebis gadaxdevinebis Sesaxeb;
s) veteranebi, romlebmac „omisa da SeiaraRebuli Zalebis veteranebis Sesaxeb“ saqarTvelos kanonis moTxovnaTa dasacavad mimarTes sasamarTlos;
t) saqarTvelos ekonomikis, mrewvelobisa da vaWrobis saministro – saxelmwifo qonebis privatizebasTan dakavSirebul sadavo sakiTxebze;
u) sajaro reestris erovnuli saagento, rogorc mosarCele an mopasuxe – sarCelze miwis dacvis wesebis Seusruleblobisa da miwis kanonmdeblobis sxva darRvevebis Sedegad saxelmwifosaTvis miyenebuli zianis asanazRaureblad biujetSi Tanxebis gadaxdevinebis Sesaxeb;
f) dawesebulebebi (organizaciebi), romelTa xarjebi finansdeba mxolod saxelmwifo biujetidan – yvela saqmeze;
q) arqiteqturulsamSeneblo inspeqciebi, rogorc mosarCeleebi an mopasuxeebi, saqarTvelos kanonmdeblobiT maT kompetencias mikuTvnebul sakiTxebze;
R) mSobeli an arasrulwlovanis kanonieri warmomadgeneli, rogorc mosarCle – sarCelze arasrulwlovnis uflebebis darRvevis an misTvis
31
miyenebuli qonebrivi Tu moraluri zianis anazRaurebis Taobaze;
y) saqarTvelos erovnuli banki – yvela sarCelze;
S) likvidaciaSi myofi komerciuli bankebi da arasabanko sadepozito dawesebulebebisakredito kavSirebi – komerciuli bankebisa da arasabanko sadepozito dawesebulebebissakredito kavSirebisaTvis daufaravi sesxebis, sesxebis procentebisa da sxva debitoruli davalianebebis dabrunebaze aRZrul yvela sarCelze;
C) sajaro samarTlis iuridiuli piri – saqarTvelos finansuri monitoringis samsaxuri – „fasiani qaRaldebis bazris Sesaxeb“ saqarTvelos kanoniT gaTvaliswinebul SemTxvevebSi;
c) mosarCele – ukanono da dausabuTebeli qonebis saxelmwifosTvis gadacemis Sesaxeb aRZrul sarCelebze;
Z) mosarCele – Tanamdebobis pirTa ukanono da dausabuTebeli qonebisa da reketuli qonebis saxelmwifosaTvis gadacemis Taobaze aRZrul sarCelebze;
W) saqarTvelos Tavisufali vaWrobisa da konkurenciis saagento, rogorc mosarCele an mopasuxe – sarCelze Tavisufali vaWrobisa da konkurenciis kanonmdeblobis moTxovnaTa darRvevebis Taobaze;
x) saqarTvelos iusticiis saministro, rogorc mosarCele – normatiul aqtebTan dakavSirebul sadavo sakiTxebze;
j) saqarTvelos kulturis, ZeglTa dacvisa da sportis saministro, misi teritoriuli organoebi, aseve misi mmarTvelobis sferoSi Semavali sxva organoebi kulturuli memkvidreobis Zeglebze, arqeologiur obieqtebze da kulturuli memkvidreobis damcav zonebSi kanonis darRveviT warmoebuli miwis, samSeneblo da sxva samuSaoebis sakiTxebze.
32
rogor gavigo, ra SemTxvevaSi damibrundeba baJi srulad an nawilobriv da vis unda mivmarTo?
samoqalaqo da administraciul samarTalwarmoebaSi:
mxares mis mier gadaxdili saxelmwifo baJi srulad ubrundeba Tu:
a. sasamarTlo daakmayofilebs mosarCelis gancxadebas sarCelis (saapelacio an sakasacio saCivris) gamoxmobis Sesaxeb. aseT SemTxvevaSi mosarCeles daubrundeba mxolod Sesabamisi instanciis sasamarTloSi gadaxdili saxelmwifo baJi;
b. sasamarTlos mTavar sxdomamde mosarCele uars ityvis sarCelze, mopasuxe cnobs sarCels an mxareebi morigdebian;
g. sarCeli ganuxilvelad darCa sxva mizeziT.
saxelmwifo baJis odenoba Semcirdeba Semdeg SemTxvevebSi:
a. Tu sasamarTlos mTavar sxdomaze mosarCele uars ityvis sarCelze, mopasuxe cnobs sarCels an mxareebi morigdebian, saxelmwifo baJis odenoba naxevrdeba;
b. Tu sarCelze uaris Tqma an sarCelis cnoba davis sagnis mxolod nawils Seexeba, saxelmwifo baJis gadaxdis
25
33
valdebuleba ganisazRvreba darCenili nawilis Sesabamisad;
g. Tu sakasacio saCivari dauSveblad iqneba miCneuli, pirs daubrundeba mis mier gadaxdili saxelmwifo baJis 70 procenti.
baJis dabrunebis an Semcirebis Taobaze sasamarTlos ganCinebaze (gadawyvetilebaze) gaicema saaRsrulebo furceli.
baJis dabrunebisTvis saWiroa mxarem kanonier ZalaSi Sesuli ganCineba (gadawyvetileba) da Sesabamisi saaRsrulebo furceli waradginos saqarTvelos saxelmwifo xazinaSi, saxelmwifo baJis gadaxdis damadasturebeli qviTris aslTan erTad.
ra samarTlebrivi Sedegebi mohyveba damtkicebuli formebis Seuvseblobas, miiRebs Tu ara sasamarTlo Cveulebrivi wesiT Sedgenil saCivars?
samoqalaqo da administraciul samarTalwarmoebaSi:
Tu sarCeli, saapelacio saCivari an sakasacio saCivari ar aris saqarTvelos iusticiis umaRlesi sabWos mier damtkicebuli formiT Sedgenili, sasamarTlo gamoitans xarvezis Sesaxeb ganCinebas da mosarCeles (apelants, kasators) dauniSnavs vadas mis Sesavsebad. Tu mosarCele (apelanti, kasatori) daniSnul vadaSi Seavsebs ganCinebaSi miTiTebul xarvezs, sasamarTlo gamoitans ganCinebas sarCelis (saapelacio saCivris, sakasacio saCivris)warmoebaSi miRebis Sesaxeb.
26
34
ra saxis iZulebiTi RonisZiebebi gamoiyeneba sxdomaze wesrigis damrRvevi piris mimarT?
saqarTvelos ssskis 208e da samoqalaqo saproceso kodeqsis 212e muxlebiT gaTvaliswinebulia sasamarTloSi wesrigis damrRvevis pasuxismgeblobis zomebi, kerZod, Tu procesSi monawile an sxdomaze damswre piri arRvevs wesrigs, ar emorCileba sxdomis Tavmjdomaris gankargulebas, an gamoxatavs sasamarTlosadmi upativcemulobas, mas sxdomis Tavmjdomare gankargulebiT ajarimebs 50dan 500 laramde odenobiT, aZevebs sasamarTlos sxdomis darbazidan an SesaZlebelia misi dapatimreba 30 dRemde vadiT.
rodis Sedis kanonier ZalaSi gadawyvetileba?
samoqalaqo da administraciul samarTalwarmoebaSi:
pirveli instanciis sasamarTlos gadawyvetileba Sedis kanonier ZalaSi:a) gamocxadebisTanave, Tu dauSvebelia
saapelacio wesiT gasaCivreba;b) saapelacio wesiT gasaCivrebis vadis
gasvlis Semdeg, rodesac dasaSvebia gadawyvetilebis saapelacio gasaCivreba, Tu igi ar iyo am wesiT gasaCivrebuli;
g) saapelacio sasamarTlos ganCinebis kanonier ZalaSi Sesvlis Semdeg, romelmac gasaCivrebuli gadawyvetileba ucvlelad datova.
27
28
35
d) Tu gadawyvetilebis gamocxadebis Semdeg mxareebi werilobiTi formiT ganacxadeben uars mis saapelacio wesiT gasaCivrebaze.
saapelacio sasamarTlos gadawyvetileba (ganCineba), Tu igi ar gasaCivrebula, kanonier ZalaSi Sedis misi sakasacio wesiT gasaCivrebis vadis gasvlis Semdeg, xolo Tu iyo gasaCivrebuli – sakasacio wesiT saqmis ganxilvis Semdeg, Tuki saapelacio sasamarTlos gadawyvetileba (ganCineba) ar gauqmebula. saapelacio sasamarTlos gadawyvetileba (ganCineba) kanonier ZalaSi aseve Sedis, Tu gadawyvetilebis (ganCinebis) gamocxadebis Semdeg mxareebi werilobiTi formiT ganacxadeben uars mis sakasacio wesiT gasaCivrebaze.
sakasacio sasamarTlos gadawyvetileba (ganCineba) kanonier ZalaSi Sedis dauyovnebliv, misi gamocxadebisTanave.
sisxlis samarTalwarmoebaSi:
saqarTvelos ssskis 602e muxlis Tanaxmad, pirveli instanciis sasamarTlos ganaCeni, saapelacio instanciis sasamarTlos ganaCeni da aseve sakasacio instanciis sasamarTlos ganCineba kanonier ZalaSi Sedis sasamarTlos mier misi miRebisTanave.
ramden dReSi miviReb ganaCens, ganCinebas da gadawyvetilebas?
samoqalaqo da administraciul samarTalwarmoebaSi:
gadawyvetilebis (ganCinebis) sarezolucio nawilis gamocxadebidan 14 dRis vadaSi sasamarTlo amzadebs dasabuTebul gadawyvetilebas mxareTaTvis gadasacemad. uzenaesi sasamarTlosTvis aRniSnuli vada Seadgens 1 Tves. mxareebs, TavianTi gancxadebis safuZ
29
36
velze, gadaecemaT sasamarTlos gadawyvetilebis aslebi ara ugvianes 3 dRisa gancxadebis Semotanidan.
sisxlis samarTalwarmoebaSi:
saqarTvelos ssskis 514e muxlis Tanaxmad, ganaCenis gamocxadebidan ara ugvianes 5 dReRamisa, xolo rTul, mravaltomian an mravali piris saqmeze – ara ugvianes 14 dReRamisa, ganaCenis asli unda gadaeces saxelmwifo bralmdebels da msjavrdebuls an gamarTlebuls. procesis sxva monawiles ganaCenis asli misi moTxovniT gadaecema imave vadaSi.
vis SeiZleba mivmarTo gadawyvetilebis ganmartebis Sesaxeb?
gadawyvetilebis gamomtan sasamarTlos ufleba aqvs mxareTa an aRmasruleblis gancxadebiT, gadawyvetilebis aRsrulebis xelSewyobis mizniT, ganmartos gadawyvetileba sarezolucio nawilis Seucvlelad mxolod im SemTxvevaSi, Tu gadawyvetilebis sarezolucio nawilis Sinaarsi bundovania. gancxadebis Setana gadawyvetilebis ganmartebis Sesaxeb dasaSvebia, Tu gadawyvetileba jer ar aris aRsrulebuli da Tu ar gasula vada, romlis ganmavlobaSic gadawyvetileba SeiZleba aRsruldes.
rogor SeiZleba gavecno ganxilvaSi arsebul saqmes? maqvs Tu ara ufleba, saqmeSi arsebul yvela masalas gavecno? sad da rogor gadaviRo saqmis masalebis aslebi?
mxareebs ufleba aqvT, gaecnon saqmis masalebs, gaakeTon amonaweri saqmis masalebidan, gadaiRon aslebi, risTvisac werilobiTi gancxadebiT unda mimarTon
30
31
37
sasamarTlos.saqmis masalebis gacnobasa da aslebis gadaRebas uzrunvelyofs sasamarTlo.
`sajaro informaciis aslis gadaRebis mosakreblis Sesaxeb” saqarTvelos kanonis Tanaxmad, sajaro informaciis aslis gadaRebis mosakrebeli Seadgens:
a) A 4 da A5 formatis qaRaldis qseroasli – erTi gverdi – 0,05 lars;
b) lazerul printerze amobeWdva – erTi gverdi – 0,10 lars;
g) kompaqtur diskze informaciis Cawera – 1 diski – 2,65 lars;
d) disketaze informaciis Cawera – 1 disketa – 1,3 lars;
e) informaciis Cawera informaciis momTxovnis videokasetaze – 1 saaTi – 2,75 lars;
v) informaciis Cawera informaciis momTxovnis audiokasetaze – 1 saaTi – 0,50 lars.
rogor xdeba saarqivo saqmeebis gacnoba da aslebis gadaReba? saqmeSi aramonawile pirs SeuZlia Tu ara saarqivo saqmis gacnoba, aslebis gadaReba?
saarqivo masalebis gacnoba da gadaReba (sxva pirebisaTvis) xdeba werilobiTi moTxovnis safuZvelze, sasamarTlos nebarTviT da gaicema damuSavebuli saxiT, Tanaxmad saqarTvelos zogadi administraciuli kodeqsisa.
32
38
ratom ar SeiZleba, mxare uflebamosili piris mier xelmoweramde gaecnos sxdomis oqms SeniSvnebisTvis?
nebismieri dokumenti, maT Soris sxdomis oqmi, iuridiuli Zalis mqonea uflebamosili piris xelmoweris Semdeg. zemoaRniSnulidan gamomdinare, mxaris mier sxdomis oqmis gacnoba SeniSvnebis gasakeTeblad SesaZlebelia mxolod sasamarTlos sxdomis mdivnisa da sxdomis Tavmjdomaris (mosamarTlis) xelmoweris Semdeg, sisxlis samarTlis saqmeebze 5 dReRamis ganmavlobaSi, xolo samoqalaqo da administraciul saqmeebze 3 dReRamis ganmavlobaSi.
ra vadaSi mieqceva saqme aRsasruleblad?
samoqalaqo da administraciul samarTalwarmoebaSi:
gadawyvetilebisK iZulebiTi aRsruleba dasaSvebia mxolod misi kanonieri ZalaSi Sesvlis Semdeg. garda amisa, ssskis 268e, 269e muxlebis gaTvaliswinebiT, gadawyvetileba SeiZleba aRsruldes dauyovnebliv.
ramden dReSi miviReb saaRsrulebo furcels?
samoqalaqo da administraciul samarTalwarmoebaSi:
saqarTvelos sskis 267e muxlis, `saaRsrulebo warmoebaTa Sesaxeb~
33
34
35
39
saqarTvelos kanonis me20 muxlis safuZvelze kreditors ufleba aqvs, moiTxovos gadawyvetilebaze saaRsrulebo furclis gacema. saaRsrulebo furclis gacema unda moxdes mxaris mier misi moTxovnidan araugvianes 3 dRisa.
mxaris, rogorc sapatio, ise arasapatio mizeziT gamoucxadeblobis SemTxvevaSi, SeiZleba Tu ara mindobilobiT misi axloblis procesze gamocxadeba?
samoqalaqo da administraciul samarTalwarmoebaSi:
mxares ufleba aqvs, Tavisi saqme sasamarTloSi awarmoos warmomadgenlis meSveobiT. warmomadgenlis uflebamosileba unda Camoyalibdes saproceso kanonmdeblobis Sesabamisad gacemul da gaformebul mindobilobaSi. moqalaqeTa mier gacemuli mindobilobebi damowmebuli unda iyos sskis 96e muxlis dacviT.
pirveli instanciis sasamarTloSi ar aris savaldebulo, rom warmomadgeneli iyos advokati. amasTan, sasamarTlos SeuZlia, uari Tqvas im piris procesSi warmomadgenlad daSvebaze, romelic ar aris advokati, Tu miiCnevs, rom am ukanasknels ar gaaCnia sakmarisi monacemebi imisaTvis, rom warmoadginos mxare da daicvas misi uflebebi.
saapelacio da sakasacio instanciis sasamarTloebSi warmomadgeneli SeiZleba iyos mxolod advokati.
sisxlis samarTalwarmoebaSi:
saqarTvelos sisxlis samarTlis saproceso kodeqsi ar iTvaliswinebs
36
40
mxaris mier sapatio mizeziT gamoucxadeblobis SemTxvevaSi mindobilobiT misi axloblis procesze gamocxadebis SesaZleblobas.
aucilebelia Tu ara procesis mimdinareobisas advokatis monawileoba? SeiZleba Tu ara procesis nebismier stadiaze uflebis dacva advokatis saSualebiT?
samoqalaqo da administraciul samarTalwarmoebaSi:
sasamarTlo procesisaTvis advokatis ayvana aucilebeli ar aris, Tu moqalaqe miiCnevs, rom mas gaaCnia sakmarisi codna imisaTvis, raTa saTanadod daicvas sakuTari uflebebi. procesis nebismier stadiaze SesaZlebelia uflebis dacva advokatis saSualebiT.
pirveli instanciis sasamarTloSi ar aris savaldebulo, rom warmomadgeneli iyos advokati. amasTan, sasamarTlos SeuZlia, uari Tqvas im piris procesSi warmomadgenlad daSvebaze, romelic ar aris advokati, Tu miiCnevs, rom am ukanasknels ar gaaCnia sakmarisi monacemebi imisaTvis, rom warmoadginos mxare da daicvas misi uflebebi.
im SemTxvevaSi, Tu piri gadawyvets, rom saapelacio da sakasacio instanciis sasamarTloebSi Tavisi interesebi daicvas warmomadgenlis meSveobiT, warmomadgeneli SeiZleba iyos mxolod advokati.
sisxlis samarTalwarmoebaSi:
saqarTvelos ssskis 78e muxlis Tanaxmad, eWvmitanils, braldebulsa da gansasjels ufleba aqvT, mTeli procesis manZilze uari Tqvan damcvelis
37
41
daniSvnaze an daniSnul damcvelze da moiwvion damcveli SeTanxmebiT an dacva damoukideblad ganaxorcielon. aseTi uari dasaSvebia mxolod TviT eWvmitanilis, braldebulisa da gansasjelis iniciativiT. eWvmitanils, braldebulsa da gansasjels ufleba aqvT, Secvalon TavianTi pozicia da kvlav moiTxovon damcvelis daniSvna an moiwvion damcveli SeTanxmebiT. eWvmitanilis, braldebulisa da gansasjelis moTxovna saqmeSi monawile maTi damcvelis Secvlis an axali damcvelis mowvevis Sesaxeb unda dakmayofildes, Tu damcvelis Secvla, anda axali damcvelis mowveva miznad ar isaxavs procesis gaWianurebas an procesis sxva monawilisaTvis xelis SeSlas mis uflebamosilebaTa ganxorcielebaSi.
sisxlis samarTlis saproceso kodeqsi iTvaliswinebs iseT SemTxvevebs, rodesac procesis mwarmoebel organos ufleba ara aqvs, miiRos eWvmitanilis, braldebulis, gansasjelis uari damcvelis daniSvnaze. es SemTxvevebia: eWvmitanilis, braldebulis an gansasjelis arasrulwlovneba; eWvmitanilis, braldebulis an gansasjelis fizikuri an fsiqikuri nakli an fsiqikuri daavadeba, romelic aZnelebs dacvis uflebis ganxorcielebas; eWvmitanilma, braldebulma an gansasjelma ar icis sisxlis samarTlis procesis ena; eWvmitanils, braldebuls an gansasjels Cadenili aqvs iseTi danaSauli, romlisTvisac SeiZleba sasjelad dainiSnos uvado Tavisuflebis aRkveTa; ganixileba piris mimarT stacionaruli sasamarTlo_fsiqiatriuli eqspertizis daniSvnis sakiTxi; eWvmitanilTa, braldebulTa an gansasjelTa interesTa Soris aris winaaRmdegoba da Tundac erT maTgans hyavs damcveli; dazaralebulis an samoqalaqo mosar
42
Celis interesebs icavs misi warmomadgeneli; braldebulTan mimdinareobs molaparakeba saproceso SeTanxmebis dadebis Taobaze; procesis monawilis mimarT gamoyenebulia dacvis specialuri RonisZieba; Tu gansasjeli an msjavrdebuli arasapatio mizeziT Tavs aridebs sasamarTloSi gamocxadebas.
ra SemTxvevaSi da procesis romel stadiaze SemiZlia mosamarTlis acileba?
samoqalaqo da administraciul samarTalwarmoebaSi:
mxareebs SeuZliaT, werilobiT ganacxadon acileba, romelic unda iyos motivirebuli da gakeTdes saqmis winaswari ganxilvisTvis momzadebis dros. acilebis Taobaze Semdgomi gancxadeba daiSveba mxolod im SemTxvevaSi, Tu acilebis safuZveli im pirisaTvis, romelic acilebas moiTxovs, cnobili gaxda an warmoiSva mTavari sxdomis dawyebis Semdeg. aseT SemTxvevaSi gancxadeba acilebis Sesaxeb dasaSvebia mxareTa paeqrobamde.
mosamarTlis acilebis safuZvlebia:
a. mosamarTle, romelic monawileobda saqmis ganxilvaSi, ver miiRebs monawileobas am saqmis ganxilvaSi sxva instanciis sasamarTloSi;
b. samoqalaqo saqmis ganmxilveli sasamarTlos SemadgenlobaSi ar SeiZleba Sediodnen pirebi, romlebic erTmaneTis axlo naTesavebi arian, xolo Tu maT Soris aseTi naTesavebi mainc aRmoCndnen, isini unda Camoacilon saqmis ganxilvas; mosamarTlem aseve ar SeiZleba ganixilos saqme an monawileoba miiRos saqmis
38
43
ganxilvaSi, Tu is: a) am saqmeSi TviTon warmoadgens
mxares, an mas ama Tu im mxaresTan saerTo uflebebi an valdebulebebi akavSirebs;
b) am saqmis adrindel ganxilvaSi monawileobda mowmed, eqspertad, specialistad, Tarjimnad, warmomadgenlad an sasamarTlo sxdomis mdivnad;
g) mxaris an misi warmomadgenlis naTesavia;
d) piradad, pirdapir an arapirdapir dainteresebulia saqmis SedegiT,an Tu aris sxva iseTi garemoeba, romelic eWvs iwvevs mis miukerZoeblobaSi.
naTesavebad iTvlebian: a) meuRle; b) daniSnuli; g) pirdapiri xazis naTesavebi; d) daZma; e) disSvilebi da ZmisSvilebi; v) mSoblebis daZmebi; z) danaTesavebulebi (moyvrebi); T) pirebi, romlebic xangrZlivi drois ganmavlobaSi ojaxuri urTierTobiT arian dakavSirebulni.
sisxlis samarTalwarmoebaSi:
saqarTvelos ssskis 105e muxlis Tanaxmad, mosamarTle monawileobas ver miiRebs sisxlis samarTlis saqmis warmoebaSi Tu: igi ar iyo Tanamdebobaze daniSnuli an arCeuli kanoniT dadgenili wesiT; saqme ar aris sasamarTlos gansjadi; igi monawileobs an winaT monawileobda imave saqmeSi, rogorc eWvmitanili, braldebuli, damcveli, dazaralebuli, samoqalaqo mosarCele, samoqalaqo mopasuxe, eqsperti, specialisti, Tarjimani, damswre, mowme anda braldebulis, eWvmitanilis, dazaralebulis, samoqalaqo mosarCelis an samoqalaqo mopasuxis kanonieri warmomadgeneli;
44
mas am saqmis mwarmoebel Tanamdebobis pirTan naTesauri, megobruli an sxva axlobluri urTierToba aqvs; zemoaRniSnul pirebs naTesauri an sxva axlobluri urTierToba aqvT erTmaneTTan; aris sxva garemoebebi, romlebic eWvs badebs mis obieqturobasa da miukerZoeblobaSi; igi winaT monawileobda imave saqmis warmoebaSi, rogorc gamomZiebeli, prokurori an sasamarTlo sxdomis mdivani. mosamarTle, romelic monawileobda pirveli da meore instanciebis sasamarTloebSi an axlad aRmoCenil garemoebaTa da axlad gamovlenil garemoebaTa gamo saqmis ganxilvaSi, monawileobas ver miiRebs am saqmis ganxilvaSi.
mosamarTlis mimarT acilebis dayeneba mxareebs SeuZliaT procesis nebismier etapze mosamarTlis saTaTbiro oTaxSi gasvlamde.
sisxlis, samoqalaqo da adminis-traciul samarTalwarmoebaSi:
mosamarTlis mimarT acilebis dayeneba mxareebs SeuZliaT mxolod CamoTvlili safuZvlebiT. sxva safuZvliT mosamarTlis acilebis sakiTxis dayeneba dauSvebelia.