Sytuacja w Japonii po katastrofie jądrowej w FukushimieYasuhiro Igarashi

--- 1Dobry wieczór Państwu.Dziękuję organizatorom za zaproszenie na dzisiejsze spotkanie i możliwość wystąpienia.Będę mówił po polsku, ale z japońskim akcentem i z błędami, dlatego będę czytał z kartki.Za to z góry przepraszam.

Teraz bardzo się cieszę, że mogę wystąpić przed Panem Piotrem, bo gdy czytałem książkę, to okazało się, że ona obejmuje prawie wszystkie tematy, o których ja też pisałem, ale nie tylko te. Książka w pogłębiony i poszerzony sposób przedstawia to, o czym ja pisałem.Ja zacząłem pisać i wygłaszać wystąpienia na temat japońskiej energetyki jądrowej dla polskiego społeczeństwa na początku 2012 roku, ale ponieważ słabo piszę po polsku, nie mogłem dobrze i szczegółowo opisać wszystkich wartych uwagi tematów.Moje artykuły można znaleźć pod tym linkiem. Mogą je Państwo pobrać i porównać ich treść z książką Pana Piotra.

--- 2W tej prezentacji chciałbym tylko przekazać Państwu podstawowe i uzupełniające informacje o Fukushimie.Dlaczego o Fukushimie? Bo ponad 40% (czterdzieści procent) książki jest poświęcone Fukushimie i awarii jądrowej w Japonii.

To fakt, że każda książka jest otwarta do swobodnej interpretacji.Japonia znajduje się daleko od Polski, a trzęsienie ziemi miało miejsce prawie 3 lata temu, dlatego Państwo mogą przeczytać tę książkę jako opowieść o dalekim kraju i dawnym zdarzeniu.Ale dla tych osób, które są świadome tego, że to nieodległa opowieść i że jest związana z Polską, ta książka ma dość mocne przesłanie.

Szczególnie proponowałbym zwrócić uwagę na zjawisko tzw. „nuklearnej wioski”. To grupa zwolenników atomu: polityków, urzędników, firm energetycznych, naukowców, mass mediów, która zdominowała polityczne, społeczne i akademickie aspekty energetyki i przepływ informacji do opinii publicznej.Doświadczenie Japonii, pokazuje jak łatwo przyszło jej kontrolować obojętne społeczeństwo, co przyczyniło się do tej katastrofy. Jest to użyteczna nauka dla Polski.

--- 3Bo teraz rząd Polski chce zbudować EJ, a rząd Japonii chce ją sprzedać.W czerwcu zeszłego roku do Warszawy przyjechał premier Japonii i zachęcał premiera Tuska do kupna japońskiej elektrowni jądrowej.Dlatego awaria w Fukushimie jest już aktualną i wspólną sprawą.

--- 4Przypomnijmy sobie podstawowe informacje:Mieliśmy trzęsienie ziemi i tsunami11 (jedenastego) marca 2011.A w kolejnych dniach mieliśmy wybuchy reaktorów.Wtedy władzę sprawowała Partia Demokratyczna. Po awarii partia zadeklarowała odejście od energetyki jądrowej, ale w końcu sama nie mogła zrealizować tego celu.A jeszcze zapowiedziała kontynuację polityki eksportu EJ.

Ludzie byli rozczarowani amatorskim podejściem, które zaprezentowała PD w odpowiedzi na problemy związane z katastrofą.Dlatego w wyborach w 2012 roku, PLD wygrała i wróciła do władzy.Politycy PLD są za 1. ponownym uruchomieniem EJ i 2. eksportem technologii jądrowej. PLD tylko wróciła do swojej polityki, bo to właśnie ta partia zainicjowała w kraju program energetyki jądrowej, to znaczy w czasie sprawowania przez nią władzy zostało ustanowione prawo jądrowe, zbudowano prawie wszystkie reaktory, i prowadzono eksport technologii jądrowej, szczególnie w czasie tzw. renesansu nuklearnego od około 2000 r.

--- 5Obecna sytuacja w Japonii:Te niebieskie punkty oznaczają EJ. Japonia ma teraz 50 reaktorów do produkcji elektryczności.Ale obecnie żaden z 50 reaktorów nie pracuje. Japonia funkcjonuje BEZ elektrowni jądrowych(EJ).

--- 6, 7, 8To obecna sytuacja w elektrowni w Fukushimie. Tutaj widać usytuowanie reaktorów nr. 1-4. a także Ocean Spokojny.Wybuchy trzech reaktorów 1, 2, 3 zostały zaklasyfikowane jako siedem w międzynarodowej skali zdarzeń jądrowych.A teraz problemem jest skażona woda przedostająca się do Pacyfiku.Musimy chłodzić wodą paliwo jądrowe w reaktorach 1, 2, 3. A używana do tego celu woda ulega skażeniu i wsiąka w ziemię, a potem wycieka do morza w ilości około 300-400 ton codziennie.Sam wyciek wody został zaklasyfikowany jako trzy w skali zdarzeń jądrowych.

A w reakorze nr. 4 nie było wybuchu, ale nadal zużyte paliwo znajduje się w basenie tego uszkodzonego budynku i jest zagrożone przez kolejne trzęsienie ziemi, dlatego trzeba je przenieść w bezpieczniejsze miejsce.

Pracownicy próbują zebrać skażoną wodę do pojemników, zanim wycieknie do morza.Pojemnik na skażoną wodę jest tak duży. Tu jest człowiek.Trzeba to kontynuować i nadal nie widzimy rozwiązania tej sytuacji.

A to wynik symulacji komputerowej skażenia Pacyfiku. Gdy będzie postępowało skażenie Oceanu Spokojnego będziemy musieli martwić się o to, czy nadal wolno nam jeść sushi.(((Martwię się, że będą Państwo ryzykować jedząc sushi lub sashimi z napromieniowanych ryb (łosoś, tuńczyk, itd.) z Pacyfiku. Nikt nie wie, ile dokładnie potrwa ten stan skażenia. 10, 20 lat, albo dłużej.

--- 9Stan skażenia ziemi w Fukushimie wygląda tak. Kolory oznaczają stopień skażenia.Pominę objaśnienia jednostek. Ogólnie im kolor jest bardziej czerwony, tym większe skażenie.

Ta mapa się już zdezaktualizowała, ale kiedyś było tak:W promieniu 20 km (dwudziestu kilometrów) od elektrowni obowiązuje zakaz wstępu.Na terenie otoczonym czerwoną kreską zarządzono ewakuację.Teraz można wchodzić na ten teren, ale nie wolno nocować.

Obszar w promieniu 20 km od centrum Warszawy obejmuje całe miasto. Taki wielki obszar.

Teren oficjalnie podlegający ewakuacji jest taki, ale faktycznie obszar skażenia jest większy. Nawet w Tokio niektóre miejsca są mocno skażone. Radzi się, żeby nie spędzać tam zbyt dużo czasu na zewnątrz.

Ale te środki zaradcze dotyczą tylko napromieniowania zewnętrznego czyli promieniowania gamma od skażonej ziemi, takiego jak rentgen w szpitalu.

W szpitalu spotykamy taki znak, np. na drzwiach specjalnego pokoju rentgenowskiego.(Nie wiem jak jest w Polsce ale) w Japonii w ogóle nie wolno wejść do takiego pokoju, tylko konkretni pracownicy i pacjenci mogą tam wejść na ściśle wyznaczony czas.Nie wolno tam niczego jeść, nie wolno tam spać, itd. są takie reguły.Pomimo tego nawet poza obszarem ewakuacji są tereny silniej skażone niż takie pokoje w szpitalu, ale ludzie tam mieszkają i żyją.

--- 10A bardziej szkodliwe niż zewnętrzne jest napromieniowanie wewnętrzne.Chciałbym o tym opowiedzieć, bo w Polsce o ile dobrze sprawdziłem, polscy eksperci nie mówią o tym albo lekceważą ten problem.Proszę, żeby Państwo dowiedzieli się trochę o tej różnicy.

Napromieniowanie wewnętrzne, czyli przyjęcie do ciała promieniotwórczych cząstek (izotopów) na skutek konsumpcji oraz inhalacji.Z tego powodu nadal cierpią ludzie na Białorusi, Ukrainie i w Rosji.Jeden ekspert mówi o różnicy napromieniowania zewnętrznego i wewnętrznego tak:„Nierozróżnianie tych dwóch rzeczy to tak jakby nie widzieć różnicy między ogrzewaniem się przy kominku a jedzeniem czerwonego, rozżarzonego węgla”.

--- 11, Liczba osób przesiedlonychTeraz ponad 86 tysięcy mieszkańców prefektury (czyli 4,3%) przeniosło się do jej zachodniej części.A ponad 48 tysięcy (2,4%) w ogóle wyprowadziło się z prefektury.W sumie przeprowadziło się 135 tysięcy ludzi. To trochę więcej niż mieszkańcy Woli, a trochę mniej niż liczba mieszkańców Bielan.

Teraz prefektura prowadzi dekontaminację, czyli usuwanie skażonej powierzchni gleby i zachęca ewakuowanych do powrotu do swoich domów.Ale okazało się, że wbrew oczekiwaniom dekontaminacja przynosi niewielkie efekty i zwiększa jedynie zarobki firm budowlanych.Nie wiadomo, kiedy poziom promieniowania pozwoli na powrót ludzi do ich domów.

--- 12Proszę zapamiętać ten podstawowy fakt:Mieszkańcy Fukushimy nie korzystali z prądu z elektrowni w Fukushimie.

To mapa elektrowni TEPCO - firmy, która obsługuje region KANTO. Fukushima znajduje się tu. A Tokio jest oddalone o dwieście pięćdziesiąt kilometrów od Fukushimy.Widać tu elektrownie wodne, gazowe, węglowe oraz jądrowe.EJ wyjątkowo usytuowane są z dala od Tokio, mimo, że EWG są położone blisko Tokio.Dlaczego? ponieważ istnieje zalecenie z 1964 r., które mówi, że "lepiej budować EJ w regionie z mniejszą liczbą ludności, aby w przypadku awarii odszkodowanie było mniejsze” to oznacza"Korzyści z uzyskiwania elektryczności dla wielkich miast, a zagrożenie dla prowincji"Lobby proatomowe ciągle powtarza “EJ jest bezpieczna”, ale to jest rzeczwistość.Właśnie to jest hipokryzja rządu.

--- 13Jednym z przykładów wpływu skażenia na zdrowie mieszkańców jest rak tarczycy.Ostatnio w listopadzie 2013 r. prefektura Fukushima ogłosiła wyniki badań mieszkańców Fukushimy.W normalnych okolicznościach, tylko jedno dziecko na milion choruje.Ale w Fukushimie jest już 26 potwierdzonych przypadków raka tarczycy i podejrzenie u kolejnych 32 na ponad dwieście sześnaście tysięcy dzieci.Proporcja wynosi jeden na osiem tysięcy czterysta (1:8,400)współczynnik jest prawie 100 razy wyższy.Jeśli wliczmy te 32 to proporcja wyniesie jeden na trzy tysiące osiemset (1:3,800)W okolicach Czarnobyla, proporcja wynosiła 1:4,500Do ktorej proporcji jest podobna ta proporcja w Fukushimie?(((Japoński lekarz opublikował w 95 r. badania

--- 14Bardzo niedawno, dwa tygodnie temu, chłopak z liceum w mieście Kooriyama napisał na swoim Twitterze, że choruje na ostrą białaczkę szpikową.Ten wpis wywołał sensację w Fukushimie, bo wcześniej jego liceum zmuszało uczniów do dekontaminacji terenu szkoły, bez żadnych zabezpieczających masek. Kontynuowane były też zajęcia wychowania fizycznego na zewnątrz.Nie wiemy, czy on choruje z powodu promieniowania.Eksperci i lekarze mówią, że to nie ma związku z awarią, jak zwykle.Nie tylko rak tarczycy i białaczka, ale co raz więcej wiadomości pojawia się o wpływie skażenia na zdrowie mieszkańców, np. chorobach serca, a władze prefektury i rząd mają niechęć do opulikowania statystyk.Dlatego też frustracja mieszkańców wzrasta.

--- 15W zeszłym roku w Warszawie odbył się Festiwal Nauki. Profesor NCBJ opowiadał na ten temat, a oczywiście opowiadał o Japonii, ale w ogóle było tak: „Nikt nie zginął, nie ma negatywnego wpływu na zdrowie mieszkańców”.A na slajdzie było napisane tak: „Edukacja przede wszystkim...”

To było we wrześniu, a raporty o raku tarczycy były ogłaszane od lutego,dlatego po wykładzie zapytałem czy on wie o tym. Odpowiedział, że on wiedział o tym ze swojej sieci informacyjnej, ale nie słyszał od delegacji japońskiej, dlatego nic o tym nie powiedział na wykładzie.

Tak to działa i to oczywiste.Japońska delegacja nie przekaże negatywnej informacji, bo Japonia chce sprzedać elektrownię jądrową.A polscy eksperci oczywiście nie przekażą jej do społeczeństwa, bo chcą zbudować elektrownię jądrowąDlatego społeczeństwo jest izolowane od rzetelnych informacji, a dostaje tylko przekręcone informacje.

Dlatego warto przeczytać tą książkę i oceniać obecną sytuację z krytycznego punktu widzenia.Bardzo polecam.

--- 16Zwróćmy uwagę na książkę.Bardzo podoba mi się kryterium wyboru bohaterów, jakim kierował się Pan Piotr.W książce pojawiają się np. Jinzaburo Takagi, Hiroaki Koide, Takashi Hirose.Oni już dawno zaangażowali się w ruchu antyatomowy i są legendarnymi gwiazdami w świecie antyatomowym, i jednymi z najbardziej wpływowych osób w Japonii.

Ponieważ japońskie mass media są pod kontrolą firm energetycznych, ci eksperci nie mogą się tam pojawić.Dopiero po awarii, gdy okazało się, że proatomowi eksperci kłamią i ukrywają niewygodne fakty, zwykli ludzie zaczęli szukać obiektywnej i wiarygodnej informacji, i zaczęli przysłuchiwać się opinii przeciwników EJ w niezależnych albo internetowych mediach.

Jinzaburo Takagi, niestety już nie żyje. Dostał nagrodę Right Livelihood, zwaną drugą nagrodą Nobla, razem z Myclem Schniderem – też znanym ekspertem przeciwnym energetyce jądrowej, za wkład w rozpowszechnianie wiedzy na temat niebezpieczeństwa paliwa jądrowego MOX.

Hiroaki Koide, pracując jako ekspert od reaktorów jądrowych na Uniwersytecie Kioto, od dawna był przeciw przemysłowemu wykorzystaniu energii jądrowej.Najpierw marzył o energetyce jądrowej i zaczął studiować. Ale kiedyś spotkał się z takim pytaniem: “Skoro profesorowie mówią, że EJ jest bezpieczna, to dlaczego nie planują zbudować jej w pobliżu wielkiego miasta?” Długo szukał odpowiedzi i jej nie znalazł. Dlatego został przeciwnikiem energetyki jądrowej, choć kontynuował badania naukowe nad reaktorem jądrowym.Taka uczciwa wobec siebie osoba. Teraz często pojawia się nawet w mass mediach.

Takashi Hirose, od lat pisze dużo książek o tematyce nuklearnej. Dlatego w lobby proatomowym był znany jako „obiekt, którego nie wolno pokazać w mass mediach”. Nie człowiek, ale obiekt.

Takie osoby pojawiają się w polskiej książce, ten fakt ma bardzo wielkie znaczenie.

--- 17W książce pojawiają się nie tylko działacze antyatomowi, ale np.

Katsunobu Sakurai, burmistrz miasta Minamisoma niedaleko elektrowni w Fukushimie.Stał się znany na świecie po publikacji wideo-apelu na YouTubie.Warto poznać historię jego walki z rządem centralnym i skalę lekceważenia lokalnego społeczeństwa.

W książce nie ma tak dużo informacji o Ayumu Yasutomi, który analizował wypowiedzi profesorów Uni. Tokijskiego. Po awarii mówili w mass mediach: „wszystko jest w porządku, nie martwcie się. EJ jest bezpieczna”. A jednocześnie stworzyli taką atmosferę, że „My jesteśmy ekspertami, mamy tytuły profesora. Nie warto słuchać tych, którzy mówią inaczej niż my”. Tylko arogancja.A potem jak sytuacja się zmieniła i okazało się, że mówili nieprawdę, zaczęli unikać mass mediów i teraz milczą. W Japonii już przestali być autorytetami.To każe nam postawić ostre pytanie: komu służą eksperci? Czy władzom czy ludziom, albo może oni tylko bronią swojej pozycji? Myślę, że to pytanie warto zadać odnosząc je także do polskiej sytuacji.

Podsumowując oni są jakoś znanymi postaciami w Japonii, ale prawdziwymi bohaterami tej książki są lokalni mieszkańcy na tamtym terenie.Proszę posłuchać uważnie ich prawdziwych głosów, a pewnie uchwycą Państwo przesłanie tej książki.