2016/17 fakulteitsbrosjure voorgraadse - up.ac.za books 2016/fb-nas2016_17-pdf... · die gebruiker...

26
Voorgraadse fakulteitsbrosjure 2016/17 www.up.ac.za/nas

Upload: nguyenanh

Post on 14-Aug-2019

213 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Voorgraadse fakulteitsbrosjure2016/17

www.up.ac.za/nas

ii Fakulteit Natuur- en Landbouwetenskappe 2016/17

Boodskap van die Dekaan

Prof Jean LubumaDekaan: Fakulteit Natuur- en Landbouwetenskappe

Het jy al ooit gewonder wie is verantwoordelik vir die gehalte van die sjokolade, blikkieskoeldrank of pannekoekmengsel wat jy in die winkel koop? Wat is die wetenskap agter ‘n krieketbal of ‘n kolfblad? Wat is nanotegnologie en hoe word kankerpasiënte met kerntegnologie of tuberkulose met fitomedisyne behandel? Waarom is aktuarisse die hoogsbetaalde beroepslui ter wêreld?

Die Fakulteit Natuur- en Landbou-wetenskappe is een van die mees diverse wetenskapfakulteite in Suid-Afrika, met ‘n verskeidenheid dissiplines in die Landbou-, biologiese, wiskundige en fisiese wetenskappe. Ons bied graadprogramme aan wat nie net die leiding neem in die onderskeie dissiplines nie, maar wat gegradueerdes ook toerus om leiers en probleemoplossers in hul gekose beroepsrigtings te wees. Die sleutel tot die Fakulteit se sukses is die groot klem wat daar op onderwys, navorsing en innovasie van ‘n hoë gehalte geplaas word. Dit word vergestalt in die Fakulteit se benadering tot opleiding en navorsing.

Die Universiteit van Pretoria streef daarna om internasionaal mededingend, en terselfdertyd plaaslik relevant te wees. Plaaslike relevansie word verseker deur noue samewerking met die bedryf. Op dié gebied het die Universiteit ook ‘n aantal innovasies ontplooi. Die instelling se strategiese bondgenootskap met die Wetenskaplike en Nywerheidnavorsingsraad (WNNR), bekend as die Suidelike Onderwys- en Navorsingsvennootskap (Southern Education and Research Alliance – SERA), skep ongekende geleenthede vir opleiding en navorsing vir studente en personeel. Die Innovation Hub, wat net langs die Universiteit se proefplaas geleë is, is ‘n projek van SERA en die Gautengse provinsiale regering. Sommige van die wêreld se mees toonaangewende hoëtegnologie-maatskappye vestig tans navorsings- en ontwikkelingslaboratoriums by die Innovation Hub.

Die Fakulteit huisves tans nege leerstoele van die Suid-Afrikaanse Navorsingsleerstoelinisiatief (SARChI) en het die grootste aantal navorsers aan die Universiteit wat via die Nasionale Navorsingstigting (NNS) deur hulle eweknieë vir uitnemendheid erken word, insluitende sewe A-gegradeerde professore. Nasionale en internasionale akkreditasie is die norm vir sowel

die nagraadse programme as die navorsingslaboratoriums. Dit is die Fakulteit se erns om te verseker dat die markwaarde van die grade wat in hierdie Fakulteit toegeken word, altyd vir studente ‘n mededingende voordeel sal wees. Die Fakulteit voeg waarde tot sy grade toe, en het ‘n goeie reputasie in die mark, wat tot gevolg het dat sy studente baie gesog is.

Die graadprogramme van die Fakulteit Natuur- en Landbouwetenskappe is toeganklik vir almal wat aan die akademiese standaarde voldoen. Alle voorgraadse graadprogramme met genoegsame studentegetalle word in beide Afrikaans en Engels aangebied

(behalwe in sekere gevalle soos Aktuariële Wetenskappe waar programme slegs in Engels aangebied word). Die Universiteit beskik ook oor verskeie finansiële skemas om verdienstelike studente met beurse en lenings te help.

Die Fakulteit is by verskeie uitreik-programme betrokke, soos die bekende UP with Science-program en die BSc – Verlengde programme. Leerders met ‘n voorliefde vir die onbekende, ‘n nuuskierige geaardheid en die wil om hard te werk, is welkom om aansoek te doen.

Tel +27 (0)12 420 3201E-pos [email protected]

Universiteit van Pretoria iii

Inhoud

Boodskap van die Dekaan ....................................................................................................................................................................................................................iiInleiding ....................................................................................................................................................................................................................................................1Voorgraadse programme ....................................................................................................................................................................................................................2BSc – Verlengde programme .............................................................................................................................................................................................................9Biologiese Wetenskappe .....................................................................................................................................................................................................................9 Biochemie ........................................................................................................................................................................................................................................9 Anatomie (Mediese Wetenskappe) ...........................................................................................................................................................................................9 Dierkunde en Entomologie .......................................................................................................................................................................................................10 Genetika ..........................................................................................................................................................................................................................................10 Mensfisiologie ...............................................................................................................................................................................................................................11 Mikrobiologie en Plantpatologie ..............................................................................................................................................................................................11 Plantkunde .....................................................................................................................................................................................................................................13Fisiese Wetenskappe ..........................................................................................................................................................................................................................13 Chemie ............................................................................................................................................................................................................................................13 Geologie ..........................................................................................................................................................................................................................................14 Geografie, Geoinformatika en Meteorologie .......................................................................................................................................................................15 Fisika ................................................................................................................................................................................................................................................16Landbou- en Voedselwetenskappe ................................................................................................................................................................................................16 Landbou-ekonomie, Voorligting en Landelike Ontwikkeling ...........................................................................................................................................16 Plantproduksie en Grondkunde ..............................................................................................................................................................................................17 Vee- en Wildkunde .......................................................................................................................................................................................................................17 Verbruikerswetenskap ................................................................................................................................................................................................................18 Voedselwetenskap .......................................................................................................................................................................................................................19Wiskundige Wetenskappe .................................................................................................................................................................................................................20 Versekering en Akturariële Wetenskap .................................................................................................................................................................................20 Statistiek..........................................................................................................................................................................................................................................20 Wiskunde en Toegepaste Wiskunde ......................................................................................................................................................................................21Gemeenskapsontwikkelingsinisiatiewe .........................................................................................................................................................................................23 Sci-Enza ...........................................................................................................................................................................................................................................23 UP with Science ............................................................................................................................................................................................................................23Algemene inligting ...............................................................................................................................................................................................................................23UP Opedag ............................................................................................................................................................................................................................................23

Klein voorbladfoto deur Simon Elwen.

Uitgegee deur die Departement Toelating en Studenteadministrasie in Desember 2015. Kommentaar en navrae kan gerig word aan [email protected] of tel: +27 (0)12 420 3111.

Vrywaring: Hierdie publikasie bevat inligting oor reëls, beleide, onderriggelde, kurrikula en programme van die Universiteit van Pretoria soos van toepassing ten tye van die druk daarvan. Wysigings aan of bywerking van die inligting in hierdie publikasie mag van tyd tot tyd sonder vooraf kennisgewing geskied. Die akkuraatheid, betroubaarheid of geldigheid van die inligting vervat in hierdie publikasie word derhalwe nie deur die Universiteit op enige gegewe tydstip gewaarborg nie en is onderhewig aan verifiëring. Die gebruiker word versoek om deurgaans die korrektheid van die gepubliseerde inligting met die Universiteit te bevestig. Versuim om dit te doen, sal nie aanleiding gee tot enige eis of aksie van enige aard teen die Universiteit deur enige party hoegenaamd nie.

1 Fakulteit Natuur- en Landbouwetenskappe 2016/17

Inleiding

Die Fakulteit Natuur- en Landbouwetenskappe is ‘n baie diverse fakulteit. Dit bestaan uit 17 departemente, asook meer as 20 sentra en institute wat ‘n integrale deel uitmaak van hierdie departmente. Meer as 5 000 studente, van wie 70% voorgraads en 30% nagraads is, registreer jaarliks by hierdie Fakulteit.

Alle graadprogramme is ontwerp om individue op te lei wat probleme kan oplos, maklik by veranderende omstandighede kan aanpas en leiding kan neem in hulle gekose spesialiseringsrigtings. Die kwalifikasies wat toegeken word, is van wêreldgehalte en bied toegang tot ‘n groot verskeidenheid beroepsmoontlikhede vir dinamiese en kreatiewe persone. Sommige van die Fakulteit se graadprogramme is uniek aan die Universiteit van Pretoria, terwyl ander programme ook deur ‘n aantal ander instellings aangebied word.

Grade word voorgraads en nagraads in die volgende vakgebiede aangebied:

Biologiese Wetenskappe Landbou- en Voedselwetenskappe

� Anatomie (Mediese Wetenskappe) � Biochemie � Biotegnologie � Dierkunde � Ekologie � Entomologie � Genetika � Mensfisiologie � Mensfisiologie, Genetika en Sielkunde � Mensgenetika � Mikrobiologie � Plantkunde

� Landbou-ekonomie/Agribesigheidsbestuur � Natuurlewebestuur (Nagraads) � Plant- en Grondwetenskappe � Plantpatologie � Veekunde � Voeding � Voedselbestuur � Voedselwetenskap en -tegnologie

Programme in Verbruikerswetenskap � Gasvryheidsbestuur � Kleding: Kleinhandelbestuur � Voedsel: Kleinhandelbestuur

Fisiese Wetenskappe Wiskundige Wetenskappe

� Chemie � Fisika � Geografie � Geoinformatika � Geologie � Meteorologie � Omgewings- en Ingenieursgeologie � Omgewingswetenskappe

� Aktuariële en Finansiële Wiskunde � Toegepaste Wiskunde � Wiskunde � Wiskundige Statistiek

Unieke programme in die Fakulteit:

BSc (Voeding) Hierdie is die enigste graad van sy soort in Suid-Afrika wat op ‘n voorgraadse sowel as ‘n nagraadse vlakaangebied word.

BSc (Meteorologie) Hierdie is die enigste graad van sy soort wat in sub-Sahara Afrika op ‘n voorgraadse sowel as ‘n nagraadsevlak aangebied word.

MSc in Toegepaste Mineralogie In Suid-Afrika, word hierdie nagraadse kwalifikasie slegs aangebied by die Universiteit van Pretoria.

Universiteit van Pretoria 2

Voorgraadse programme

Belangrike inligting met betrekking tot voorgraadse programme vir 2017

� Die volgende persone sal vir toelating oorweeg word: ‘n kandidaat wat oor ‘n sertifikaat beskik wat deur die Universiteit as gelykstaande aan die vereiste Graad 12-sertifikaat met toelating vir graaddoeleindes aanvaar word; ‘n kandidaat wat ‘n gegradueerde van ‘n ander tersiêre instelling is of die status van ‘n gegradueerde van so ‘n instelling geniet; en ‘n kandidaat wat ‘n gegradueerde van ‘n ander fakulteit van die Universiteit van Pretoria is.

� Lewensoriëntering word uitgesluit by die berekening van die Toelatingspuntteling (TPT). � Graad 11-uitslae word gebruik vir die voorlopige toelating van voornemende studente. Finale toelating is gebaseer op Graad 12-uitslae.

Universiteit van Pretoria-webwerf www.up.ac.za/nasNasionale Normtoets (National Benchmark Test)-webwerf www.nbt.ac.za

ProgrammeMinimum vereistes vir 2017

Prestasievlak

TPTBIOLOGIESE WETENSKAPPE

Afrikaans of Engels Wiskunde Fisiese Wetenskap

NSS/IEB HIGCSE AS-

LevelA-

LevelNSS/IEB HIGCSE AS-

LevelA-

LevelNSS/IEB HIGCSE AS-

LevelA-

LevelBSc (Biochemie)[3 jaar]Sluitingsdatums: SA – 30 SeptemberNie-SA – 31 Augustus

5 3 C C 5 3 C C 5 3 C C 30

Beroepe: Biochemie bied feitlik onbeperkte geleenthede vir opwindende en uitdagende loopbane in die bedryf (fyn chemikalieë, voedsel-, farmaseutiese en afvalprosesseringsfirmas), navorsingsrade (die Mediese Navorsingsraad [MNR]), die Landbounavorsingsraad [LNR], die Kankervereniging van Suid-Afrika en die Waternavorsingskommissie) en institute, akademiese instellings, die Wetenskaplike en Nywerheidnavorsingsraad (WNNR), asook forensiese en patologielaboratoriums. Verder is beroepe soos navorsers, onderwysers, dosente en mediese verteenwoordigers ook ‘n opsie. Gegradueerdes in Bioinformatika is gemaklik in werksomgewings soos universiteite, navorsingsinstitute, farmaseutiese maatskappye, biotegnologiese maatskappye en verwante bedryfsektore.BSc (Biologiese Wetenskappe)Sluitingsdatums: SA – 30 SeptemberNie-SA – 31 Augustus

5 3 C C 5 3 C C 5 3 C C 30

Hierdie is ‘n generiese eerstejaarsprogram in Biologiese Wetenskappe. Studente wat onseker is oor watter spesialiseringsgraadprogram om te kies, kan vir hierdie program aansoek doen. Studente wat wil aansoek doen om toelating tot een van die MBChB- of BChD-plekke wat in die tweede semester beskikbaar word, mag in die eerste semester registreer vir BSc (Biologiese Wetenskappe) en mag vir die modules Wêreldbeelde (FIL155), Mense en hul Omgewing (MGW112) en Mediese Terminologie (MTL180) in die plek van Wiskunde (WTW134) registreer, op voorwaarde dat hierdie studente, indien hulle nie gekeur word nie en met een van die Biologiese Wetenskappe-programme wil voortgaan, Wiskunde (WTW134) in die tweede semester van die eerste jaar moet voltooi. Let wel: Die toelatingsvereistes vir MGW112 is ‘n TPT-telling van 34 en ‘n minimum van 70% vir Graad 12 wiskunde. Studente wat wil aansoek doen om toelating tot een van die BVSc-plekke wat in die tweede semester van dieselfde jaar beskikbaar word, mag in hul eerste semester vir Biologiese Wetenskappe se voorgeskrewe vakke en vir MTL181 registreer. Hierdie studente moet in die eerste semester vir WTW134 registreer.BSc (Biotegnologie)[3 jaar]Sluitingsdatums: SA – 30 SeptemberNie-SA – 31 Augustus

5 3 C C 5 3 C C 5 3 C C 30

Beroepe: Laboratoriumgebaseerde navorsers of bioentrepreneurs wat gebruik maak van mediese, dierkundige, plant- of mikrobegebaseerde tegnologieë om produkte en dienste te ontwikkel. Indien studente biotegnologie kombineer met addisionele kwalifikasies soos regte, sal hulle toegerus wees vir sukses in beroepe soos patentereg, farmaseutiese verkope en bemarking, projekbestuur, rekenaarprogrammering (natuurlike verwerking) en wetenskapsjoernalistiek. Neem asseblief kennis dat die vlak van opleiding/kwalifikasie ‘n belangrike rol speel in die bepaling van die tipe werk waarby ‘n gekwalifiseerde biotegnikus betrokke kan raak.BSc (Ekologie)[3 jaar]Sluitingsdatums: SA – 30 SeptemberNie-SA – 31 Augustus

5 3 C C 5 3 C C 5 3 C C 30

Beroepe: Posisies by omgewingsgebaseerde statutêre en private bewaringsorganisasies, organisasies wat betrokke is by die direkte of indirekte benutting van natuurlike hulpbronne, en akademiese en opleidingsinstansies.BSc (Dierkunde)[3 jaar]Sluitingsdatums: SA – 30 SeptemberNie-SA – 31 Augustus

5 3 C C 5 3 C C 5 3 C C 30

Beroepe: Gegradueerdes van die Departement Dierkunde en Entomologie kan na ‘n verskeidenheid opwindende beroepsgeleenthede uitsien. Hulle word in natuurbewaringsinstansies, omgewingskonsultasiefirmas, bewaringsbeplanningsagentskappe, mediese en veeartsenykundige navorsing, die biochemiese en biotegnologiese bedryf, opvoedkundige instellings, rekenaarverwante sektore en die sakesektor aangestel. Beroepsgeleenthede sluit die volledige spektrum van potensiële aktiwiteite in wat deel uitmaak van moderne navorsing, ontwikkeling en opleiding. Dit kan van heeltydse deelname in die veld of laboratorium tot heeltydse opleidingsaktiwiteite wissel en sluit gewoonlik ‘n stimulerende kombinasie van analitiese werk en veldwerk in asook werk wat met menslike hulpbronne te doen het.

3 Fakulteit Natuur- en Landbouwetenskappe 2016/17

ProgrammeMinimum vereistes vir 2017

Prestasievlak

TPTBIOLOGIESE WETENSKAPPE

Afrikaans of Engels Wiskunde Fisiese Wetenskap

NSS/IEB HIGCSE AS-

LevelA-

LevelNSS/IEB HIGCSE AS-

LevelA-

LevelNSS/IEB HIGCSE AS-

LevelA-

LevelBSc (Entomologie)[3 jaar]Sluitingsdatums: SA – 30 SeptemberNie-SA – 31 Augustus

5 3 C C 5 3 C C 5 3 C C 30

Beroepe: Indiensneming by natuurreservate, omgewingskonsultasiefirmas, bewaringsbeplanningsagentskappe, biochemiese en biotegnologiese nywerhede, mediese en veeartsenykundige navorsing, pesbeheer, kwarantyn- en inspeksiedienste, museums, opvoedkundige en navorsingsinstellings, IT-verwante gebiede en die korporatiewe sektor. Gegradueerdes met kundigheid in Entomologie is besonder gesog in die landbousektor as insekbeheerkundiges of -navorsers.BSc (Genetika)[3 jaar]Sluitingsdatums: SA – 30 SeptemberNie-SA – 31 Augustus

BSc (Mensgenetika)[3 jaar]Sluitingsdatums: SA – 30 SeptemberNie-SA – 31 Augustus

5 3 C C 5 3 C C 5 3 C C 30

Beroepe: Gegradueerdes in Genetika word dikwels molekulêre bioloë, mediese of kliniese genetici, sitogenetici, biotegnoloë, landbouwetenskaplikes, molekulêre ekoloë, forensiese wetenskaplikes, genetiese raadgewers, bio-informatici en berekeningsontleders, veeartsenykundige wetenskaplikes, onderwysers en dosente by verskeie instellings en in biowetenskapverwante bedrywe. Indien hulle genetika kombineer met addisionele kwalifikasies soos regte, sal hulle toegerus word vir suksesvolle loopbane in patentereg, farmaseute verkope en bemarking, projekbestuur, rekenaarprogrammering (natuurlike verwerking) en wetenskaplike joernalistiek. Neem asseblief kennis dat die vlak van opleiding/kwalifikasie ‘n baie belangrike rol speel in die bepaling van die tipe werk waarby ‘n gekwalifiseerde genetikus betrokke kan raak.BSc (Mensfisiologie)[3 jaar]Sluitingsdatums: SA – 30 SeptemberNie-SA – 31 Augustus

BSc (Mensfisiologie, Genetika en Sielkunde)[3 jaar]Sluitingsdatums: SA – 30 SeptemberNie-SA – 31 Augustus

5 3 C C 5 3 C C 5 3 C C 30

Beroepe: Navorsing word gedoen in samewerking met mediese spanne in privaat en regeringsnavorsingslaboratoriums (soos die WNNR en die MNR), die SABS, farmaseutiese firmas, universiteite, veeartsenykundige en industriële instansies, staatsdepartemente (byvoorbeeld die Departement Gesondheid) en gesondheidsoorde. Fisioloë word ook aangetref op verskeie ander gebiede soos onderwys (onderwysers, dosente en instrukteurs), sportfisiologie, biostatistiek, bio-ingenieurswese, industriële higiëne, joernalistiek, mediese tegnologie en in die bedryf as verteenwoordigers van farmaseutiese firmas. Gegradueerdes met Genetika en Sielkunde as vakke het ook toegang tot die nagraadse programme wat deur die Departement Genetika en die Departement Sielkunde (Fakulteit Geesteswetenskappe) aangebied word.BSc (Mediese Wetenskappe)[3 jaar]Sluitingsdatums: SA – 30 SeptemberNie-SA – 31 Augustus

5 3 C C 5 3 C C 5 3 C C 30

Beroepe: Nagraadse studies word sterk aanbeveel en honneurs-, meesters- en doktorsgrade kan verwerf word in enige van die subdissiplines van Anatomie, naamlik neuroanatomie, kliniese anatomie, selbiologie, fisiese en forensiese antropologie, histologie en embriologie. Studente met hierdie graad kan ook nagraadse studies doen in Fisiologie, Genetika en Farmakologie. Loopbaanmoontlikhede sluit navorsing in enige van die subdissiplines van Anatomie, die akademie, forensiese wetenskap en die gesondheidswetenskapbedryf in. Ander loopbane wat oorweeg kan word, is in sportwetenskappe, virologie, chemiese patologie, immunologie, gesondheidsadministrasie of ergonomie. Tegniese loopbane, byvoorbeeld in universiteite se anatomie- of fisiologiedepartemente, is ook moontlik. Slegs 72 plekke is beskikbaar in die eerste studiejaar. Studente wat BSc (Mediese Wetenskappe) voor 30 September as hulle eerste keuse aandui en aan die minimum toelatingsvereistes voldoen, sal toegelaat word totdat al die plekke gevul is. Studente wat dit as hulle tweede keuse aandui en aan die minimum toelatingsvereistes voldoen, sal op ‘n waglys geplaas word en sal in Januarie van die eerste studiejaar oorweeg word indien daar beskikbare plekke is.BSc (Mikrobiologie)[3 jaar]Sluitingsdatums: SA – 30 SeptemberNie-SA – 31 Augustus

5 3 C C 5 3 C C 5 3 C C 30

Beroepe: Mikrobioloë kan ‘n wye verskeidenheid beroepe volg, wat wissel van basiese navorsing tot praktiese toepassings. Daar is loopbaangeleenthede in die voedsel-, suiwel-, bierbrou-, wynmaak- en bakkersgisbedrywe, in die fermentasiebedryf, by myne met betrekking tot korrosiebeheer, as mediese of veeartsenykundige mikrobioloë, as navorsers by instansies soos die WNNR, die LNR, die MNR, of as dosente en navorsers by verskeie akademiese instellings.

Voorgraadse programme

Universiteit van Pretoria 4

ProgrammeMinimum vereistes vir 2017

Prestasievlak

TPTBIOLOGIESE WETENSKAPPE

Afrikaans of Engels Wiskunde Fisiese Wetenskap

NSS/IEB HIGCSE AS-

LevelA-

LevelNSS/IEB HIGCSE AS-

LevelA-

LevelNSS/IEB HIGCSE AS-

LevelA-

LevelBSc (Plantkunde)[3 jaar]Sluitingsdatums: SA – 30 SeptemberNie-SA – 31 Augustus

5 3 C C 5 3 C C 5 3 C C 30

Beroepe: Beroepe wissel van laboratoriumnavorsing tot die bestudering van plante in hul natuurlike omgewing. Daar is werksgeleenthede in die biotegnologiese en farmaseutiese bedrywe, by Suid-Afrikaanse Nasionale Parke, private ekologiese maatskappye, navorsingsinstellings soos die WNNR, die Landbounavorsingsraad, die Suid-Afrikaanse Nasionale Biodiversiteitsinstituut, ens.Kandidate wat nie aan die minimum toelatingsvereistes van die Biologiese en Wetenskappe-programme hierbo voldoen nie, mag oorweeg word vir toelating tot die BSc – Verlengde program hieronder. Die BSc – Verlengde program vind plaas oor ‘n periode van vier jaar in plaas van die normale drie jaar.BSc – Verlengde program vir die Biologiese en Landbouwetenskappe 4 3 D D 4 3 D D 4 3 D D 24

Let wel: BSc (Plantkunde), BScAgric (Plantpatologie) en BScAgric (Toegepaste Plant- en Grondwetenskappe) gaan binnekort een Skool vorm. Moontlike kurrikulum-veranderinge mag voorkom. Bly op hoogte deur ons webwerf te besoek by www.up.ac.za/nas.

ProgrammeMinimum vereistes vir 2017

Prestasievlak

TPTFISIESE WETENSKAPPE

Afrikaans of Engels Wiskunde Fisiese Wetenskap

NSS/IEB HIGCSE AS-

LevelA-

LevelNSS/IEB HIGCSE AS-

LevelA-

LevelNSS/IEB HIGCSE AS-

LevelA-

LevelBSc (Chemie)[3 jaar]Sluitingsdatums: SA – 30 SeptemberNie-SA – 31 Augustus

5 3 C C 5 3 C C 5 3 C C 32

Beroepe: Gegradueerdes in Chemie word deur ‘n groot aantal tegnologiegebaseerde instansies in diens geneem en werk in ‘n laboratoriumomgewing as deel van ‘n industriële-, navorsings- of akademiese instelling. ‘n Chemikus moet in staat wees om in ‘n span te werk in ‘n multidissiplinêre opset in ‘n verskeidenheid van ondernemings in sowel die privaat as die openbare sektor. Dit is belangrik om daarop te let dat die aard van die werk wat beskikbaar is vir ‘n gegradueerde in chemie afhang van die vlak van die kwalifikasie wat behaal is. Gevorderde kwalifikasies lei uiteindelik na aanstellings in navorsings- en/of produksiebestuur en vereis bestuursvaardighede en finansiële beplanningsvaardighede. Daar is talle beroepsgeleenthede in onderwys, navorsing, joernalistiek, omgewingsbeskerming, voedsel en drank, energie, water, gesondheid, sport, die farmaseutiese en kosmetiese bedryf, geologie en mynbouwetstoepassing. Dit behels onder meer die bekende beroepe van sintetiese chemici, materiaalwetenskaplike, chemiese patoloë, forensiese chemici, analitiese chemici, medikasieanaliste, patenteprokureurs, chemiese ekoloë, geochemici, voedselchemici, polimeerchemici en grondchemici.BSc (Fisika)[3 jaar]Sluitingsdatums: SA – 30 SeptemberNie-SA – 31 Augustus

5 3 C C 5 3 C C 5 3 C C 32

Beroepe: Akademici by universiteite, wie se pligte klasgee, navorsing en studieleiding aan nagraadse studente insluit; navorsers by nasionale laboratoriums soos die Suid-Afrikaanse Kernenergiekorporasie, die Suid-Afrikaanse Sterrewag en iThemba LABS (Laboratorium vir Versnellergebaseerde Wetenskappe); nywerheidsnavorsers soos die WNNR en Element Six; wetenskaplike raadgewers vir nie-regeringsorganisasies, die bedryf of die regering, stralingsfisici, mediese en biofisici, atmosferiese wetenskaplikes en klimatoloë, ontwikkelaars van hernubare energiebronne, geofisici, innoveerders, entrepreneurs en berekeningswetenskaplikes. Samewerking met internasionale deskundiges vind ook plaas.BSc (Geografie)[3 jaar]Sluitingsdatums: SA – 30 SeptemberNie-SA – 31 Augustus

5 3 C C 5 3 C C 5 3 C C 32

Beroepe: Daar is hoofsaaklik drie loopbaanrigtings vir geograwe: onderwys, navorsing en die toepassing van geografiese kennis en vaardighede in die praktyk. Geograwe kan fokus op omgewingsbestuur, stedelike aangeleenthede soos plakkery, streeks- en landelike ontwikkeling, of omgewingsake, waaronder besoedeling en die vernietiging van ekosisteme deur aktiwiteite soos mynbou, landbou en toerisme. Geograwe in die privaat sektor staan meestal in diens van eiendoms-, beplannings-, argitektuur- en ingenieursfirmas, die bankwese, toerismeorganisasies, omgewingsbewaringsorganisasies en die bedryf. Staatsdepartemente wat verantwoordelik is vir bosbou-, water- en grondsake, die omgewing, toerisme en onderwys neem ook geograwe in diens. Semistaatsorganisasies soos die SABS en die WNNR bied ook loopbaangeleenthede in gespesialiseerde vakgebiede verwant aan aard- en omgewingswetenskappe. Baie geograwe bedryf hul eie besighede en is betrokke by bemarking, beplanning, ontwikkeling, toerisme, kartografie, geografiese inligtingstelsels (GIS), afstandswaarneming, omgewingsevaluering en omgewingsouditering. Gegradueerdes kan ook akademiese loopbane volg.BSc (Geoinformatika)[3 jaar]Sluitingsdatums: SA – 30 SeptemberNie-SA – 31 Augustus

5 3 C C 5 3 C C 5 3 C C 32

Beroepe: Gegradueerdes word onder andere aangestel in landbou, mineraaleksplorasie, ingenieurswese, bosbou, waterhulpbronbestuur, weervoorspelling, omgewingsimpakstudies, grondgebruiksbeplanning, grondontwikkeling, landelike gemeenskapontwikkeling, vervoerbeplanning, toerisme, marknavorsing, misdaadvoorkoming, voertuigopsporing en kartografie, GIS-tegnologie, omgewingsbeplanning en -analise, en ramp- en omgewingsbestuur. Gegradueerdes kan aansoek doen om professionele registrasie as GIS-tegnoloë by die Suid-Afrikaanse Raad vir Professionele en Tegniese Opmeters (PLATO).

Voorgraadse programme

5 Fakulteit Natuur- en Landbouwetenskappe 2016/17

Voorgraadse programme

ProgrammeMinimum vereistes vir 2017

Prestasievlak

TPTFISIESE WETENSKAPPE

Afrikaans of Engels Wiskunde Fisiese Wetenskap

NSS/IEB HIGCSE AS-

LevelA-

LevelNSS/IEB HIGCSE AS-

LevelA-

LevelNSS/IEB HIGCSE AS-

LevelA-

LevelBSc (Geologie)[3 jaar]Sluitingsdatums: SA – 30 SeptemberNie-SA – 31 Augustus

5 3 C C 5 3 C C 5 3 C C 32

Beroepe: Groot internasionale mynmaatskappye is belangrike werkverskaffers vir geoloë en ander aardwetenskaplikes in navorsing, eksplorasie en mynbouprojekte. Kleiner entrepreneursfirmas (‘juniors’) verskaf egter al hoe meer werk vir persone in hierdie beroepe. Die Raad vir Geowetenskappe, die WNNR, die Raad vir Mineraaltegnologie (MINTEK), die Departement van Waterwese, museums, ingenieursfirmas en raadgewende maatskappye bied interessante loopbaanmoontlikhede. Gegradueerdes kan ook hul eie firmas stig en konsultasiewerk doen. Laboratoriumspesialiste, soos mineraloë, identifiseer en ondersoek minerale met behulp van gesofistikeerde instrumente en analitiese toerusting. Omgewings- en ingenieursgeoloë bestudeer die wisselwerking tussen menslike aktiwiteite en die geologiese omgewing, soos die besoedeling van grond en grondwater. Hulle bestudeer die geologiese struktuur en grondeienskappe, asook rotseienskappe, by konstruksieterreine, byvoorbeeld, damme, tonnels en myne, om sodoende waardevolle inligting beskikbaar te stel voordat konstruksie ‘n aanvang neem. Hulle soek en evalueer ook geskikte konstruksiemateriale. Hidrogeoloë is betrokke by die opsporing, ontginning en bewaring van grondwater.BSc (Meteorologie)[3 jaar]Sluitingsdatums: SA – 30 SeptemberNie-SA – 31 Augustus

5 3 C C 5 3 C C 5 3 C C 32

Beroepe: Meteoroloë word aangestel by instansies wat betrokke is by die studie, interpretasie en voorspelling van weerstoestande en klimaatverwante verskynsels. Die Suid-Afrikaanse Weerdiens (SAWD), die WNNR, sekere universiteite, landbou-instellings en algemene bedryfsektore stel meteoroloë aan wat hoofsaaklik op die volgende gebiede spesialiseer: � Navorsers: Hulle bestudeer alle aspekte van die weer en klimaat om atmosferiese verskynsels beter te kan verstaan. Atmosferiese modelleerders gebruik

gespesialiseerde rekenaartegnologie om ingewikkelde vloeidinamikaberekenings met betrekking tot die atmosfeer op te los. Die monitering van luggehalte en die modellering van die impak van lugbesoedeling op die gemeenskap is twee belangrike aspekte wat aandag moet ontvang. Navorsing oor klimaatsverandering word al meer beklemtoon.

� Weervoorspellers: Dit is die weervoorspeller se verantwoordelikheid om data te analiseer en die weer te voorspel met behulp van modelle op superrekenaars. Weervoorspellings word in verskeie tydskale gedoen, van korttermynvoorspellings tot langtermynvoorspellings wat vir maande vooruit geldig is, sowel as seisoenale voorspellings. Daar is wel poste in die privaat sektor, soos die aanbied van die weervoorspelling op televisie.

� Klimatoloë: Hulle bestuur belangrike datastelle wat groot volumes inligting bevat wat deur die SAWD en ander organisasies ingesamel word. � Konsultante: Hulle kan in die privaat sektor werk en kan waardevolle gespesialiseerde dienste en navorsingsinsette by universiteite lewer. � Dosente: Enkele akademiese poste bestaan by Suid-Afrikaanse universiteite. Hierdie dosente verseker dat meteoroloë se opleiding aan internasionale standaarde

voldoen.BSc (Omgewingswetenskappe)[3 jaar]Sluitingsdatums: SA – 30 SeptemberNie-SA – 31 Augustus

5 3 C C 5 3 C C 5 3 C C 32

Beroepe: Omgewingskonsultante, luggehaltespesialiste, omgewingsimpakanaliste, omgewingsbewaringsagente, spesialiste op die gebied van skadelike afvalmateriaal, openbaregesondheidsvoorligters, navorsers, watergehalte-spesialiste, natuurlikehulpbronbestuurders, risikobestuurders, omgewingsopvoedkundiges, vleilandwetenskaplikes, wildbewaarders, omgewingsbeplanners en -analiste, watersuiweringspesialiste, program- en projekbestuurders, natuurlikehulpbronspesialiste en navorsersBSc (Omgewings- en Ingenieursgeologie)[3 jaar]Sluitingsdatums: SA – 30 SeptemberNie-SA – 31 Augustus

5 3 C C 5 3 C C 5 3 C C 32

Beroepe: Geoloë, mineraloë, ekstraksiemetallurge, ekonomiese geoloë, geochemici, geofisici, omgewings- en ingenieursgeoloë, geohidroloë, laboratoriumspesialiste en konsultanteKandidate wat nie aan die minimum toelatingsvereistes van die Fisiese Wetenskappe-programme hierbo voldoen nie, mag oorweeg word vir toelating tot die BSc – Verlengde program hieronder. Die BSc – Verlengde program vind plaas oor ‘n periode van vier jaar in plaas van die normale drie jaar.BSc – Verlengde program vir die Fisiese Wetenskappe 4 3 D D 4 3 D D 4 3 D D 26

Let wel: BSc (Plantkunde), BScAgric (Plantpatologie) en BScAgric (Toegepaste Plant- en Grondwetenskappe) gaan binnekort een Skool vorm. Moontlike kurrikulum-veranderinge mag voorkom. Bly op hoogte deur ons webwerf te besoek by www.up.ac.za/nas.

Universiteit van Pretoria 6

Voorgraadse programme

ProgrammeMinimum vereistes vir 2017

Prestasievlak

TPTLANDBOU- EN VOEDSELWETENSKAPPE

Afrikaans of Engels Wiskunde Fisiese Wetenskap

NSS/IEB HIGCSE AS-

LevelA-

LevelNSS/IEB HIGCSE AS-

LevelA-

LevelNSS/IEB HIGCSE AS-

LevelA-

LevelBSc (Voedselbestuur)[4 jaar]Sluitingsdatums: SA – 30 SeptemberNie-SA – 31 Augustus

5 3 C C 5 3 C C 5 3 C C 30

Beroepe: Voedselbestuurders, gehaltekontroleurs, onderwysers, navorsers, voedselprodukontwikkelaars, bemarkers, entrepreneurs, konsultante, voedseljoernaliste, onderwysers en opleidingskonsultanteBSc (Voedselwetenskap)[3 jaar]Sluitingsdatums: SA – 30 SeptemberNie-SA – 31 Augustus

5 3 C C 5 3 C C 5 3 C C 30

Beroepe: Voedselwetenskaplikes met hoogs bemarkbare opleiding en professionele vaardighede werk as voedselrisikobepalers, kwaliteit- en veiligheidsversekeringbestuurders, voedselchemici, voedselmikrobioloë of -biotegnoloë, verpakking en raklewespesialiste, veiligheidsouditeurs, produk- en prosesontwikkelaars, tegniese verkope- en bemarkingsadviseurs, sintuiglike wetenskaplikes, voedselbiowetenskaplikes (byvoorbeeld broumeesters of geurontwikkelingspesialiste) in die voedsel-, voedsel-agroprosessering en verwante bedrywe. Die werksomgewing sluit laboratoriums, voedselproduksieaanlegte, besigheidspersele, opleidingslokale, die klein- en groothandel, staatsinstellings en navorsingsorganisasies in. Voedselwetenskaplikes is ook werksaam in nywerhede en maatskappye wat materiale (byvoorbeeld verpakking en voedselbyvoegings, soos kleur- en geurmiddels) vir die voedselbedryf vervaardig of sekondêr by voedselproduksie en -verkope betrokke is.BSc (Voeding)[4 jaar]Sluitingsdatums: SA – 30 SeptemberNie-SA – 31 Augustus

5 3 C C 5 3 C C 5 3 C C 30

Studente sal by SARNAWP as natuurwetenskaplikes kan registreer en sal kan voortgaan met ‘n navorsingsgebaseerde MSc in Voeding. Beroepe: Die behoefte vir gegradueerdes met opleiding in voeding word gedryf deur die wêreldwye erkenning dat voedsel nie net aan ons basiese voedingsvereistes voldoen nie, maar dat dit ook ‘n belangrike rol speel in die bevordering en handhawing van ons langtermyngesondheid. Loopbaangeleenthede sluit werksgeleenthede in die voedsel en verwante bedryfsektore (soos farmaseutiese maatskappye), regeringsdepartemente, internasionale organisasies (soos die Voedsel en Landbou-organisasie (FAO) en Wêreldgesondheidsorganisasie (WHO)) of navorsingsinstellings in, en as rekeningbestuurders en adviseurs in die voedsel, gesondheid en verbruikersektore.BScAgric (Voedselwetenskap en -tegnologie)[4 jaar]Sluitingsdatums: SA – 30 SeptemberNie-SA – 31 Augustus

5 3 C C 5 3 C C 5 3 C C 30

Beroepe: Voedselwetenskaplikes met hoogs bemarkbare opleiding en professionele vaardighede werk as voedselrisikobepalers, kwaliteit- en veiligheidsversekering-bestuurders, voedselchemici, voedselmikrobioloë en -biotegnoloë, verpakking- en raklewespesialiste, veiligheidsouditeurs, produk- en prosesontwikkelingsbestuurders, tegnieseverkope- en bemarkingsadviseurs, sintuiglike wetenskaplikes, voedselbiowetenskaplikes (broumeesters of geurontwikkelingspesialiste) in die voedsel-prosesserings en verwante bedrywe. Voedselwetenskaplikes se werksomgewing sluit laboratoriums, voedselproduksieaanlegte, besigheidspersele, opleidingslokale, kleinhandelsorganisasies, staatsinstellings en navorsingsorganisasies in. Voedselwetenskaplikes is ook werksaam in nywerhede en maatskappye wat materiale (verpakking en voedselbymiddels, soos kleur- en geurmiddels) vir die voedselbedryf vervaardig of wat sekondêr by voedselproduksie en -verkope betrokke is.BScAgric (Landbou-ekonomie en Agribesigheidsbestuur)[4 jaar]Sluitingsdatums: SA – 30 SeptemberNie-SA – 31 Augustus

5 3 C C 5 3 C C 5 3 C C 30

Beroepe: Landbou-ekonome is betrokke by baie verskillende sektore van die ekonomie. Party is betrokke by die ontleding en begrip van verbruikers se gedrag ten opsigte van hulle behoeftes en bereidwilligheid om vir voedsel en klere te betaal. Ander landbou-ekonome is weer betrokke by omgewingsbestuur en hulpverlening aan die regering en besighede om die volhoubare gebruik van skaars hulpbronne soos water en bewerkbare grond te verseker. Sommige landbou-ekonome dryf handel op wêreldwye finansiële markte en werk by die Johannesburgse Effektebeurs in Sandton of by Wall Street in New York. Ander werk vir banke en finansier voedselverwerkers soos bakkers en brouerye, of boere en die verskaffers van insette. Sommiges werk vir die regering en adviseer die regering oor hoe om te verseker dat daar genoeg kos is vir al die mense in die land, en sommiges werk by handelsbanke waar hulle kliënte en bestuurders adviseer oor hoe om finansiële, risiko- en kommoditeitsmarkte te bestuur. Verder speel landbou-ekonome ‘n noodsaaklike rol in navorsing en ontwikkeling in die landbousektor. Landbou-ekonome reis baie en ontmoet interessante mense. Hulle reis plaaslik en na die meeste ander dele van die wêreld, soos Afrika, die VSA, China, Suid-Amerika, Australië en Europa. Hulle doen dit om die beste insette aan te koop om voedsel en klere te produseer, maar ook om markte vir produkte te identifiseer en te verstaan. ‘n Landbou-ekonoom is dus iemand wat belangstel in mense en hul kulture, in die natuur en in besigheid en bestuur. Hy of sy moet goeie interaksie met mense kan hê, maar moet ook statistieke en wiskunde gebruik om die interaksie tussen mense, die natuur en die ekonomie te verstaan.

7 Fakulteit Natuur- en Landbouwetenskappe 2016/17

Voorgraadse programme

ProgrammeMinimum vereistes vir 2017

Prestasievlak

TPTLANDBOU- EN VOEDSELWETENSKAPPE

Afrikaans of Engels Wiskunde Fisiese Wetenskap

NSS/IEB HIGCSE AS-

LevelA-

LevelNSS/IEB HIGCSE AS-

LevelA-

LevelNSS/IEB HIGCSE AS-

LevelA-

LevelBScAgric (Vee- en Weidingkunde)[4 jaar]Sluitingsdatums: SA – 30 SeptemberNie-SA – 31 Augustus

5 3 C C 5 3 C C 5 3 C C 30

Beroepe: Veekunde is ‘n loopbaan wat ‘n belangrike bydrae tot die landboubedryf in Suid-Afrika maak. Hierdie loopbaan fokus op die toepassing van die wetenskaplike aspekte van diereproduksie en die gehaltebeheer van produkte ten einde verbruikerstevredenheid te verseker. Dit is ‘n wetenskaplike gebied, en is onderworpe aan die mees onlangse navorsing. Dit is ook gemik op die bevrediging van die behoeftes van sowel diere as die mens. Daar is verskeie loopbaangeleenthede vir vee- en wildkundiges in navorsing, kommersiële boerdery en die openbare sektor, sowel as vir professionele persone in die veekundebedryf. Veekundiges kan op verskillende vlakke in hierdie sektore werk, waar beroepe wissel van dié van navorsers, dierevoedings- of veeteeltkonsultante, tegniese verteenwoordigers, wildbestuurders en beleidmakers. Die BScAgric (Veekunde)-graad word kragtens Wet 106 van 1993 deur die Suid-Afrikaanse Raad vir Natuurwetenskaplikes erken as ‘n professionele kwalifikasie, en word ook internasionaal erken.BScAgric (Plantpatologie)[4 jaar]Sluitingsdatums: SA – 30 SeptemberNie-SA – 31 Augustus

5 3 C C 5 3 C C 5 3 C C 30

Beroepe: Saadkwekers, boere, navorsers, dosente en konsultanteBScAgric (Toegepaste Plant- en Grondwetenskappe)[4 jaar]Sluitingsdatums: SA – 30 SeptemberNie-SA – 31 Augustus

5 3 C C 5 3 C C 5 3 C C 30

Beroepe: Onderwys en opleiding by skole en akademiese instellings. Navorsing en bestuur by verskeie openbare en privaat instellings. � Openbare sektor: Die Landbounavorsingsraad, Departement van Waterwese en Omgewingsake, Departement van Toerisme, Departement van Landbou, Bosbou

en Visserye, Departement van Minerale Hulpbronne, Departement van Energie, die WNNR, provinsiale landbou- en natuurbewaringsafdelings, die Suid-Afrikaanse Nasionale Biodiversiteitsinstituut, stadsrade, Suid-Afrikaanse Nasionale Parke, nasionale landbou- en voedselprosesseringsagentskappe, ens.

� Privaat sektor: Maatskappye betrokke by saad-, kunsmis- en plantbeskermingsnavorsing en -ontwikkeling, omgewingsbestuur en -beplanning, kwekerye, groente-, vrugte-, sierplant- en snyblomprodusente, besproeiing, ens.

� Voorligtingsdienste vir kennisoordrag: Natuurbewaring, nasionale en provinsiale landbou- en omgewingsdepartemente, omgewingsbestuur en -rehabilitasie, kwekerye, gewasse, turfgras- en onkruidbestuur, privaat maatskappye vir dienslewering in veldgewas-, groente- medisinale en aromatieseplant-, vrugte-, sierplant- en snyblomproduksie, ens.

� Entrepreneurs: Konsultante in gewasse-, weidings-, groente-, medisinale en aromatieseplant-, sierplant- en snyblomproduksiestelsels en landskapontwerp. Bedryf van eie plase en kwekerye vir uitgebreide (veld) of intensiewe (tonnel/kweekhuis) produksie van verskeie gewasse. Bestuur van maatskappye wat spesialiseer in besproeiing en grondherwinning en -bewaring.

Kandidate wat nie aan die minimum toelatingsvereistes van die Landbou- en Voedselwetenskappe-programme hierbo voldoen nie, mag oorweeg word vir toelating tot die BSc – Verlengde program. Die BSc – Verlengde program sal een jaar langer duur om te voltooi.Let wel: BSc (Plantkunde), BScAgric (Plantpatologie) en BScAgric (Toegepaste Plant- en Grondkunde) gaan binnekort een Skool vorm. Moontlike kurrikulum-veranderinge mag voorkom. Bly op hoogte deur ons webwerf te besoek by www.up.ac.za/nas.

ProgrammeMinimum vereistes vir 2017

Prestasievlak

TPTVERBRUIKERSWETENSKAPPE

Afrikaans of Engels Wiskunde

NSS/IEB HIGCSE AS-Level A-

LevelNSS/IEB HIGCSE AS-Level A-

LevelBVerbruikerswetenskap (Kleding: Kleinhandelbestuur)[4 jaar]Sluitingsdatums: SA – 30 SeptemberNie-SA – 31 Augustus

5 3 C C 4 3 D D 28

Beroepe: Kleinhandelbestuur: Afdeling- of winkelbestuurders, aankopers in die modebedryf, visuelehandelsware-beplanners, modejoernalistiek, tekstieltegnoloë (gehaltebeheer), verbruikerskonsultante, entrepreneursBVerbruikerswetenskap (Voedsel: Kleinhandelbestuur)[4 jaar]Sluitingsdatums: SA – 30 SeptemberNie-SA – 31 Augustus

5 3 C C 4 3 D D 28

Beroepe: Bestuurders in restaurante, spyseniering en voedseldienseenhede, bemarkings- of verkoopsbestuurders, joernaliste, entrepreneurs, onderwysers, opleidingskonsultante en verbruikerskonsultanteBVerbruikerswetenskap (Gasvryheidsbestuur)[4 jaar]Sluitingsdatums: SA – 30 SeptemberNie-SA – 31 Augustus

5 3 C C 4 3 D D 28

Beroepe: Hotel- en restaurantbestuurders, uitvoerende sjefs, uitvoerende hotelhuishouers, bemarkings-, verkoops- of spysenieringsbestuurders, onderwysers en opleidingskonsultante, joernaliste, verbruikerskonsultante, entrepreneurs

Universiteit van Pretoria 8

ProgrammeMinimum vereistes vir 2017

Prestasievlak

TPTWISKUNDIGE WETENSKAPPE

Afrikaans of Engels Wiskunde

NSS/IEB HIGCSE AS-

LevelA-

LevelNSS/IEB HIGCSE AS-

LevelA-

LevelBSc (Aktuariële en Finansiële Wiskunde) [3 jaar]Sluitingsdatums: SA – 30 SeptemberNie-SA – 31 Augustus

5 3 C C 7 1 A A 34

Beroepe: Aktuariële en finansiële wiskunde is ‘n gewilde dissipline, met loopbaanmoontlikhede in die besigheidsmark en by beleggingsinstellings soos banke en versekeringsmaatskappye. Wiskundiges se vaardighede is noodsaaklik in portefeuljebestuur en die modellering van finansiële risiko. Die program berei die student voor vir ‘n professionele loopbaan as ‘n aktuaris of ‘n finansiële ingenieur. ‘n Aktuaris of aktuariële tegnikus se aktiwiteite behels onder meer langtermynkapitaalprojekte, die ontwerp van mediese skemas se voordele, die bestuur van pensioenfondse, die vasstelling van bydraes en die finansiële bestuur daarvan op ‘n stabiele langtermyngrondslag, die evaluering van beleggings in aandele, eiendom en ander transaksies en die vasstelling van premies en reserwes vir uitstaande eise van versekeraars. Finansiële ingenieurs word in diens geneem deur banke en finansiële instellings, makelaarsfirmas en beleggingsinstansies. Hul wiskundige vaardighede is noodsaaklik in portefeulje- en risikobestuur. Aktiwiteite sluit die volgende in: batebestuur (handel in effekte, termynkontrakte en afgeleide instrumente, soos opsies), die ontwerp van nuwe finansiële produkte en die ontwikkeling van strategieë om kredietrisiko te beheer.BSc (Wiskunde)[3 jaar]Sluitingsdatums: SA – 30 SeptemberNie-SA – 31 Augustus

BSc (Toegepaste Wiskunde)[3 jaar]Sluitingsdatums: SA – 30 SeptemberNie-SA – 31 Augustus

5 3 C C 6 2 B B 32

Beroepe: Gegradueerdes in wiskunde en toegepaste wiskunde word in diens geneem deur navorsingsinstansies, opvoedkundige instellings (universiteite en skole), die openbare sektor (staatsdiens, mediese instellings) en die privaat sektor (ingenieursfirmas, finansiële instellings, die rekenaarbedryf). Gegradueerdes se opleiding in abstrakte, analitiese en berekeningskundige denkwyses gee hulle die agtergrond om maklik aan te pas by veranderende omstandighede in die beroepsomgewing en om wiskundige modelle van natuurlike, tegnologiese en finansiële verskynsels te konstrueer. Wiskundiges en toegepaste wiskundiges pas bestaande probleemoplossingstegnieke toe, evalueer en pas hulle aan of ontwikkel nuwe tegnieke om probleme op te los.BSc (Wiskundige Statistiek)[3 jaar]Sluitingsdatums: SA – 30 SeptemberNie-SA – 31 Augustus

5 3 C C 6 2 B B 32

Beroepe: � Finansiële instellings: Statistici wat spesialiseer in ekonomiese toepassings van statistiek (ekonometrie) werk met aspekte soos nasionale produksie en besteding,

internasionale ekonomiese verhoudings, indiensneming, openbare finansies en verwante kwessies. In die versekeringsbedryf word statistici gebruik in gebiede soos aktuariële werk, bemarking, aandele- en eiendomsbeleggings. Marknavorsingsorganisasies speel ‘n belangrike rol in die versameling van inligting wat gebruik word om die kwaliteit van besluitneming in verskeie bedryfsektore te verbeter.

� Die bedryf: Statistici word al hoe meer in diens geneem in bedryfsektore soos mynbou, produksie en staatskorporasies, byvoorbeeld Eskom, Sasol, AECI en die farmaseutiese bedryf oor die algemeen. Georganiseerde landbou is ‘n ander baie belangrike bedryf wat gesofistikeerde statistiese tegnieke gebruik om te voorsien in die groeiende vraag na voedsel en dienste.

� Navorsingsrade: Navorsingsrade en onderwysinstellings is bekende groot werkgewers vir wetenskaplikes in verskillende dissiplines en stel statistici aan om wetenskaplik gebaseerde navorsingsuitsette te verseker. Die MNR, WNNR, die LNR en die RGN word hierby ingesluit. Statistici is ook betrokke by die opleiding van studente aan universiteite. Die uitdagings van moderne onderwys en goeie navorsing is baie toepaslik, veral in Suid-Afrika.

� Die openbare sektor: Die staat gebruik bekwame statistici in baie van sy departemente, waarvan die vernaamste Statistiek Suid-Afrika is. Dié departement is verantwoordelik vir die vyfjaarlikse bevolkingsensus en die berekening van bekende ekonomiese aanwysers soos die inflasiekoers.

Kandidate wat nie aan die minimum toelatingsvereistes van die Wiskundige Wetenskappe-programme hierbo voldoen nie, mag oorweeg word vir toelating tot die BSc – Verlengde program hieronder. Die BSc – Verlengde program vind plaas oor ‘n periode van vier jaar in plaas van die normale drie jaar.

BSc – Verlengde program vir Wiskundige Wetenskappe 4 3 D D 5 3 C C 26

BSc (Aktuariële en Finansiële Wiskunde):Toelating vanaf die BSc – Verlengde program na die BSc (Aktuariële en Finansiële Wiskunde)-program sal slegs oorweeg word indien die studente al hul eerstejaarmodules slaag met ‘n gemiddelde persentasie van ten minste 60%, en ook ‘n minimum persentasie van 60% behaal vir WTW143 en WTW153.

Voorgraadse programme

9 Fakulteit Natuur- en Landbouwetenskappe 2016/17

BSc – Verlengde programme/Biologiese Wetenskappe

BSc – Verlengde programmeDie BSc – Verlengde programme het laer toelatingsvereistes en is ontwerp vir studente wat nie akademies voorbereid is nie, maar wat die potensiaal het om suksesvol te wees. Die programme sluit ‘n addisionele studiejaar in wat studente se basiese kennis en vaardighede verbeter voordat hulle vorder tot meer gespesialiseerde studies in die daaropvolgende jare van die programme.

Hierdie programme bied deurgange na wetenskap en wetenskapsgebaseerde studierigtings, en word slegs in Engels aangebied. Studente wat toegelaat word tot hierdie programme woon lesings op die Mamelodi-kampus by gedurende hulle eerste jaar. Verblyf is beskikbaar by Tuks Naledi-koshuis op die Savannah landgoed wat naby aan die Mamelodi-kampus is. Studente wat hulle eerste jaar suksesvol voltooi sal vir hulle daaropvolgende studiejare lesings op die Hatfieldkampus bywoon.

Die programme bestaan uit twee fases. Die eerste fase bestaan uit 18 maande (drie semesters). Tydens hierdie fase word studente akademies en sielkundig opgelei en ontwikkel vir verdere studies. Studente wat hierdie fase suksesvol afhandel sal krediete verdien wat gelykstaande is aan ‘n eerste semester van die eerste jaar van die BSc of BScAgric-programme, en mag dan registreer vir die tweede semester van hulle gekose BSc of BScAgric-studierigting. Vordering na die tweede jaar van hierdie spesifieke BSc of BScAgric-programme sal tydens die derde jaar van registrasie plaasvind.

Kenmerke van die BSc – Verlengde programme � Tydens die eerste fase word die akademiese inhoud teen ‘n

stadiger pas aangebied as die normale graadprogramme. � Ekstra modules en ondersteuning word aangebied om

studente te help met hulle aanpassing by universiteitslewe. � Die leerproses vind oorwegend in kleiner groepe plaas. � ‘n Verskeidenheid van metodes word gebruik om vakkennis

oor te dra om moontlike gapings in skoolkennis aan te spreek.

Vakgebiede in die BSc – Verlengde programme � Wiskundige Wetenskappe � Biologiese- en Landbouwetenskappe � Fisiese Wetenskappe

Studente wat ‘n loopbaan in Ingenieurswese wil volg, moet aansoek doen vir die BSc – Verlengde program vir die Fisiese Wetenskappe en studente wat loopbane in die gesondheids-wetenskappe of veeartsenykunde wil volg moet aansoek doen vir die BSc – Verlengde program vir die Biologiese- en Landbouwetenskappe.

Biologiese WetenskappeBiochemie

Die rol van biomolekules in alle lewende stelsels is bestudeer ten einde die lewensprosesse, en strukturele en funksionele aspekte van die makromolekules van die sel te verduidelik. Deur die gebruik van moderne tegnieke van genoom analise, bepaling van selektiewe geenuitdrukking en metaboliese profiele, is uitdagings van nasionale en internasionale omvang aangespreek, soos MIV/VIGS, malaria, tuberkulose en dieresiektes. Studente wat belangstel in hierdie gebied sal in staat wees om hul kennis te kan toepas in die gebied van landbou, veeartsenykunde, nywerheid en medisyne.

Beskrywing van die programBiochemie bestaan uit verskillende spesialiseringsrigtings. Gedurende die eerste jaar van studie, word studente blootgestel aan ‘n wye verskeidenheid van onderwerpe in die biologiese en landbouwetenskappe. In die tweede en derde jaar, spesialiseer hulle in chemie en biochemie, en hul fundamentele kennis word aangevul deur toepaslike praktiese studies wat hulle die geleentheid gee om die beginsels en metodiek van navorsing te leer. In die derde jaar, word makromolekules, insluitend DNA, proteïene en die immuunstelsel, in detail bestudeer in vakke soos proteoom analise, xeno-biochemie, ensiemologie en molekulêre basis van die siekte. Betekenisvolle vakkombinasies is chemie, mikrobiologie, genetika en fisiologie. Alle vakke sluit teoretiese en praktiese aspekte in. Studente word die geleentheid gebied om keusemodules van belangstelling in die program in te sluit.

Nagraadse studies in hierdie program sluit honneurs-, meesters- en doktorsgrade in. Die eenjaar honneursgraad sluit in die algemeen ‘n sterk selfstudie komponent, blootstelling aan ‘n wye verskeidenheid van toepassingstegnologie en ‘n navorsingsprojek in. Op meesters- en doktorale vlak word daar van studente verwag om navorsingsprojekte te kies in een van die navorsingsgebiede van die Departement, wat MIV/VIGS, malaria, tuberkulose, bosluisverwante siektes en plantmedisyne insluit.

BioinformatikaBioinformatika is die toepassing van rekenaarwetenskap, wiskunde, statistiek en informatika-tegnieke om biologiese data. Die biologiese data kan wees in die vorm van proteïen of nukleïensuurvolgordes, heel genome, makromolekulêre strukture, uitdrukkingsvlakke, transkripsievlakke of metaboliese modelle. Bioinformatika het toepassings op verskeie vlakke, van suiwer gebruike om biologiese probleme op te los tot sagteware en algoritme-ontwerp. Bioinformatika kan toegepas word in landbou, in veaartsenykunde, medisyne, omgewingswetenskappe en inligtingstegnologie-verwante velde.

Bioinformatika is gebaseer op biologiese, wiskundige en rekenaarwetenskappe. Nagraadse studies in hierdie program sluit honneurs-, meesters- en doktorsgrade in. Die eenjaar-honneursgraad is oop vir studente met grade in biologiese wetenskappe, rekenaarwetenskap, wiskundige statistiek of ander verwante velde. Bykomende biologie-, rekenaarwetenskap- of wiskundevakke word voorgeskryf. Op meesters- en doktorale vlak word daar van studente verwag om navorsingsprojekte te voltooi in bioinformatika.

BeroepeBiochemie bied feitlik onbeperkte geleenthede vir opwindende en uitdagende loopbane in die industrie (fyn chemikalieë, voedsel en farmaseutiese bedryf en afvalverwerking maatskappye) en navorsingsrade, soos die Mediese Navorsingsraad (MNR), die Landbounavorsingsraad (LNR), die Kankervereniging van Suid-Afrika en die Waternavorsingskommissie, sowel as akademiese instellings, die Raad vir Wetenskaplike Navorsingsraad (WNNR) en forensiese en patologiese laboratoriums. Loopbaangeleenthede sluit in dié van navorsers, onderwysers, dosente en mediese verteenwoordigers in. Bioinformatika-gegradueerdes is gemaklik in werksomgewings soos universiteite, navorsingsinstitute, farmaseutiese maatskappye, biotegnologiese maatskappye en verwante bedrywe.

Anatomie (Mediese Wetenskappe)

Die Departement Anatomie vorm deel van die Skool vir Geneeskunde in die Fakulteit Gesondheidswetenskappe en bied

Universiteit van Pretoria 10

‘n BSc-graad in Mediese Wetenskappe binne die Fakulteit Natuur- en Landbouwetenskappe aan. Die doel van hierdie graad is om studente op te lei in die basiese mediese wetenskappe en dit sluit kliniese anatomie, fisiese en forensiese antropologie, histologie en selbiologie asook embriologie in. Studente kan hierdie vakke met keusemodules kombineer soos fisiologie, farmakologie en genetika.

Nagraadse studies‘n Driejaargraad bied ‘n gegradueerde ‘n breë agtergrond en dit word sterk aanbeveel dat studente voortgaan met hul nagraadse studies, dws honneurs, meesters en doktorale studies in anatomie, fisiologie, farmakologie of genetika alhoewel die rigting van die studie afhanklik is van vakke gekies op ‘n voorgraadse vlak. Nagraadse studies in sub-dissiplines van anatomie sluit neuro-anatomie, kliniese anatomie, selbiologie, fisiese en forensiese antropologie, histologie en embriologie in.

BeroepeGegradueerdes word gewerf deur instellings in die akademiese, regerings- en private sektore. In hierdie sektore word ons gegradueerdes in diens geneem as dosente, navorsers, mediese en forensiese wetenskaplikes, en verteenwoordigers in die mediese wetenskappe en farmakologiese bedryf. Verskeie van ons gegradueerdes gaan voort met hulle nagraadse studies by internasionale navorsingsfasiliteite in Noord-Amerika en Europa. Dierkunde en Entomologie

Dierkunde is die wetenskaplike studie van diere en Entomologie bestudeer insekte. Die meerderheid diere in terme van individue en spesies, is insekte, en dit vorm die vakgebied van Entomologie. Dierkunde en Entomologie is groot sambreelvelde wat baie meer gespesialiseerde dissiplines inkorporeer soos anatomie, gedrag, bewaringsbiologie, ekologie, evolusionêre biologie, genetika, fisiologie, epidemiologie van wildsiektes, en plant-insek interaksies. Dierkundiges en entomoloë werk nou saam met onder andere landboukundiges, ekonome, ingenieurs, wiskundiges, fisici, plantwetenskaplikes en veeartse. Hulle werk is multidissiplinêr en is van belang vir ‘n verskeidenheid van mense.

In ons BSc-programme word studente blootgestel aan ‘n wye verskeidenheid van onderwerpe gedurende die eerste twee jaar van studie om ‘n stewige grondslag vir verdere studie te verskaf. In die derde jaar neem studente gespesifiseerde modules om te kwalifiseer vir een van die volgende hoofvakke wat aangebied word: Dierkunde, Entomologie of Ekologie. Laboratorium- en veldgebaseerde praktiese ervaring in al ons modules bied geleenthede aan studente om vertroud te raak met die gebruik van metodes om nuwe kennis in Dierkunde of Entomologie te verkry, en leervaardighede wat benodig word in die werkplek en vir nagraadse studie.

Dierkunde: Hierdie hoofvak is ideaal vir studente met ‘n passie vir die biologie, diversiteit, en die bewaring van wilde diere. Studente bestudeer onderwerpe soos fisiologie, gedrag, diversiteit en evolusie, bevolking en gemeenskapsekologie, en bewaring van diere as ‘n gevolg van die menslike versteuring en uitbuiting.

Entomologie: Hierdie hoofvak is vir studente met ‘n belangstelling in insekte, ‘n wil om insekplae van landbou, bosbou en huishoudings te beheer, wens om die oordrag van vektor-oordraagbare siektes te verminder, of ‘n wil om forensiese entomoloë, kwarantyn amptenare, of omgewingskonsultante en bestuurders te word. Onderwerpe wat gedek word, is soortgelyk aan dié in Dierkunde as hoofvak, maar daar is ‘n fokus op insekte diversiteit en bestuur.

Ekologie: Hierdie hoofvak is vir studente wat die interaksie wil verstaan tussen diere en plante en die natuurlike en menslike omgewing. Bykomend tot modules oor diere neem studente ‘n aantal modules oor plantdiversiteit en ekologie in die derde jaar.Nagraadse studie in Dierkunde of Entomologie open baie deure vir indiensneming en maak dit moontlik vir studente om ‘n passie vir diere biologie en bestuur na te streef. Byvoorbeeld, ‘n honneursgraad is die minimum vereiste vir akkreditasie as ‘n praktiserende natuurwetenskaplike en om te werk as ‘n omgewingskonsultant in Suid-Afrika. Die Departement bied nagraadse programme aan in Dierkunde of Entomologie op die vlakke van ‘n BSc-honneurs-, meesters- en doktorsgraad.

BeroepeGegradueerdes van die Departement Dierkunde en Entomologie kan uitsien na ‘n verskeidenheid van opwindende loopbaanvooruitsigte. Hulle kan in diens geneem word in natuurbewaringsgebiede, as omgewingskonsultante, deur bewaringsbeplanning agentskappe, mediese en veeartsenykundige navorsingsinstellings en in biochemiese en biotegnologiese industrieë, opvoedkundige instellings, IT-verwante velde en die korporatiewe sektor. Loopbaangeleenthede sluit in die volle spektrum van potensiële aktiwiteite betrokke in die moderne navorsing, ontwikkeling en opleiding, en natuurlike hulpbronne beleidsformulering. Hierdie sluit gewoonlik ‘n stimulerende kombinasie van analitiese werk, laboratorium- of veldwerk, en menslike hulpbronbestuur in.

Genetika

Genetika en MensgenetikaGenetika is die studie van hoe die genetiese materiaal wat voorkom in die selle van alle lewende organismes, oorgedra word van ouer na kind oor die geslagte, en hoe die genetiese materiaal gekodeer en gedekodeer word, om die bloudruk van alle lewe op aarde te gee. Hierdie lewendige, baanbreker dissipline is dus aan die kern van die biologiese, landbou-, veeartsenykundige en mediese wetenskappe en is deesdae noodsaaklik in velde so uiteenlopend soos virologie en epidemiologie, die bewaring van biodiversiteit, en volhoubare landbou. ‘n Toenemende verskeidenheid van nuwe tegnologieë verryk deurgaans die bestaande navorsingsstrategieë. Dit maak dinamiese interdissiplinêre samewerking moontlik, nie net binne die lewenswetenskappe nie, maar ook met velde soos informatika en wiskunde. Oor die afgelope paar jaar is die genome van verskeie diere, plante en patogene, sowel as dié van die mens, gedekodeer. Hierdie vooruitgang het aanleiding gegee tot die ontwikkeling van nuwe, insiggewende metodes vir die bestudering van geeninteraksies op verskeie sellulêre vlakke. Berekeningsmodellering is van onskatbare waarde in die ontdekking van nuwe gene, asook om insig te bied oor die oorsprong en verspreiding van nuwe ontluikende virusse (bv H1N1).

BiotegnologieMolekulêre biotegnologie behels die gebruik van in vitro genetiese manipulasie en rekombinante DNA metodes om plante, diere en mikrobes geneties te verander vir kommersiële gewin. Molekulêre biotegnoloë streef daarna om spesifieke genetiese eienskappe in hul teiken organismes te herstel, te modifiseer, te verbeter of te benut vir ‘n wye verskeidenheid van praktiese toepassings. Dit sluit in verbeterde voedselproduksie, siektebehandeling, bewaring en bioremediëring. Biotegnologie gaan ‘n deurslaggewende rol speel in die toekoms van die mediese, landbou, veeartsenykundige en ekologiese wetenskappe.

Biologiese Wetenskappe

11 Fakulteit Natuur- en Landbouwetenskappe 2016/17

Beskrywing van die programmeDie Departement Genetika is ‘n aktiewe speler op die internasionale wetenskaplike arena en bied internasionaal erkende voor- en nagraadse kwalifikasies aan. Ons grade is navorsingsgerig en het ‘n sterk klem op die ontwikkeling van analitiese vaardighede. Die Departement Genetika bied beide enkel- en dubbelhoofvakopsies aan in ons Genetika- en Mensgenetika-programme. Dit laat ons studente die keuse om te spesialiseer in genetika as ‘n enkele hoofvak, of om hul genetika-vakke te kombineer met ‘n tweede multidissiplinêre hoofvak, soos biochemie, mikrobiologie, plantkunde of dierkunde, sowel as mensfisiologie in die Mensgenetika-program.

Op voorgraadse vlak word studente ‘n deeglike agtergrond gegee in die beginsels van genetika, sowel as die toepassing van hierdie beginsels in velde so uiteenlopend soos genomika, plant- en dierbiotegnologie, diagnostiek en risikobepaling, bio-etiek, bewaringsekologie, asook as bevolkings-, gedrags- en evolusionêre studies, wat almal ook onderwerpe is vir verdere navorsing.

Die program in Biotegnologie is ‘n interdepartementele program wat daarop gemik is om studente te bemagtig om hul belangstelling in biotegnologie na te streef met spesifieke klem op die molekulêre biologie. Voorgraadse opleiding in hierdie program sluit in blootstelling aan aspekte van biochemie, genetika en mikrobiologie, benewens hul ander keusevakke. Biotegnologie studente word aangemoedig om te besluit oor wat hul nagraadse navorsingsrigting gaan wees en om hulle keusevakke dienooreenkomstig te kies.

BeroepeOns gegradueerdes ontwikkel vaardighede in gesyferdheid, analitiese en kritiese denke, sowel as kreatiewe probleem-oplossing en datahantering, wat hulle toerus vir sukses in beide wetenskaplike en nie-wetenskaplike loopbane. Biotegnoloë funksioneer in beide die wetenskappe en besigheidsfere sodat gegradueerdes ‘n mededingende voordeel het ten opsigte van indiensneembaarheid in die biologiesebedrywe. Daar is ‘n toenemende aantal geleenthede beskikbaar in privaatbesit biotegnologie laboratoriums wat spesialiseer in kontrakwerk. Gegradueerdes word egter aangemoedig om hul studies te bevorder tot nagraadse grade soos honneurs-, meesters- en doktorsgrade in Genetika of Biotegnologie, siende dat sodanige grade gewoonlik noodsaaklik is in wetenskaplike loopbane.

Mensfisiologie

Fisioloë bestudeer die meganismes wat die liggaam laat funksioneer – van molekulêre en sellulêre vlak deur progressiewe differensiasie tot weefsels, organe, stelsels en uiteindelik tot die geïntegreerde wisselwerking en beheer van die verskeie liggaamsfunksies. Hierdie kennis word in navorsingsondersoeke van normale en abnormale lewensprosesse toegepas. Basiese en kliniese navorsing kan op verskeie vlakke, soos byvoorbeeld molekulêr, sellulêr, struktureel en diagnosties, ‘n aanvang neem. Mensfisiologie is ‘n hoofvak vir twee graadprogramme in biologiese wetenskappe: BSc (Mensfisiologie) en BSc (Mensfisiologie, Genetika en Sielkunde). Ander spesiale Fisiologiemodules vorm deel van die opleiding in geneeskunde, tandheelkunde, verpleging, dieetkunde, biokinetika, kommunikasiepatologie, voedselwetenskappe, arbeidsterapie, fisioterapie, radiografie en sommige verbruikers-wetenskapkursusse. In Mensfisiologie bestudeer die student die funksionering van die menslike liggaam.  

Beskrywing van die programGedurende die eerste studiejaar vir BSc (Mensfisiologie) word studente aan ‘n algemene, basiese verskeidenheid van vakke in biologiese en landbouwetenskappe blootgestel. In die tweede jaar word verskeie fisiologiese stelsels (neurofisiologie, hematologie, kardiovaskulêre fisiologie, pulmonale fisiologie, renale fisiologie, voeding en verteringsfisiologie, endokrinologie, en voortplantingfisiologie) bestudeer, met biochemie as ‘n verpligte vak. Die program word in die derde jaar voltooi met ‘n keuse van geïntegreerde fisiologiemodules, byvoorbeeld sportfisiologie, voeding en ontwikkeling, psigoneuro-immunologie en selfisiologie, asook industriële fisiologie. Op derdejaarsvlak is daar die geleentheid om keusemodules te kies. Benewens bogenoemde is Sielkunde en Genetika verpligte vakke in al drie studiejare vir BSc (Mensfisiologie, Genetika en Sielkunde).

Nagraadse kwalifikasiesNa die voltooiing van BSc (Mensfisiologie) of BSc (Mensfisiologie, Genetika en Sielkunde) mag studente vir ‘n BScHons, MSc en PhD in Mensfisiologie inskryf. Na voltooiing van die BSc (Mensfisiologie, Genetika en Sielkunde)-graad kan studente nagraadse studie in Genetika en Sielkunde onderneem. Om vir die honneursgraad in Fisiologie aanvaar te word, word ‘n gemiddeld van 60% vir die mensfisiologiemodules in die derde jaar vereis. ‘n Toelatingseksamen in algemene fisiologie moet ook afgelê word voor keuring. ‘n Maksimum van 12 honneursstudente word per jaar aanvaar. Die eenjaar honneursgraad behels selfstudie van basiese fisiologie, die skryf van ‘n seminaar, blootstelling aan ‘n verskeidenheid navorsingstegnieke en ‘n navorsingsprojek in sportfisiologie, sellulêre fisiologie of neurofisiologie. Op meesters- en doktorale vlak word daar van studente verwag om ‘n navorsingsprojek in een van die navorsingsareas in die Departement vir hulle MSc-verhandeling of PhD-tesis te voltooi.

BeroepeNavorsing word gedoen in samewerking met mediese spanne in privaat en regeringsnavorsingslaboratoriums (soos die WNNR en die MNR), die Suid-Afrikaanse Buro vir Standaarde (SABS), farmaseutiese maatskappye, universiteite, veeartsenykundige en industriële instansies, staatsdepartemente (byvoorbeeld die Departement van Gesondheid) en gesondheidsoorde.

Fisioloë word ook aangetref op verskeie ander gebiede soos onderwys (onderwysers, dosente en instrukteurs), sportfisiologie, biostatistiek, bio-ingenieurswese, industriële higiëne, joernalistiek, mediese tegnologie en in die bedryf as verteenwoordigers van farmaseutiese firmas. Gegradueerdes met Genetika en Sielkunde as vakke het ook toegang tot die nagraadse programme wat deur die Departement Genetika en die Departement Sielkunde (Fakulteit Geesteswetenskappe) aangebied word.

Mikrobiologie en Plantpatologie

Mikrobiologie en sy toepassingsdissiplines soos bv Plantpatologie bied ‘n groot verskeidenheid interessante studiemoontlikhede. Mikro-organismes (virusse, bakterieë en fungi) is ‘n onontbeerlike komponent van ons leefwêreld en studente word opgelei om hulle funksie en rol te bestudeer, asook hoe die mikrobes in ons daaglikse lewe benut of bestry kan word.

Mikro-organismes is van groot belang in gesondheid en landbou weens siektes wat deur hulle veroorsaak word. In hierdie opsig bestudeer mikrobioloë die patogene wat verantwoordelik is vir die ernstige infektiewe siektes van mense, diere en plante, om hulle te beheer en bestry. Daar word egter ook gefokus op die gebruik van nuttige mikro-organismes vir voedselproduksie, watersuiwering en ander industriële toepassings.

Biologiese Wetenskappe

Universiteit van Pretoria 12

‘Ek dink ek kan eerlik sê dat ek nog nooit ‘n dierkundige of entomoloog ontmoet het wat nie so entoesiasties oor sy/haar veld is dat dit aan die bisarre grens nie. Studente wat in kontak was met die Departement Dierkunde beskou my soms as ietwat van ‘n masochis wanneer ek vir hulle sê wat my hoofvak is omdat dit alombekend is dat dierkunde die studie van talle wetenskaplike name, evolusionêre klassifikasies, karakteristieke, ens insluit. Ek

kan egter nie help om te voel dat dit – by gebrek aan ‘n beter uitdrukking – ‘die plek is waar alles gebeur nie’. Alle velde in die biologie poog om antwoorde op die lewe se groot vrae (Hoe? Wanneer? Hoekom?) te vind en ek kan nie dink dat ek my met enigiets anders sal besig hou nie. Van tyd tot tyd gee ‘n lektor vir die klas insig in die navorsing waarmee hy of sy reg onder ons neuse besig is en dan is ek stomgeslaan oor hoe innoverend dit is. Ek streef daarna om eendag hierdie intimiderende wêreld suksesvol te betree.

Selfs met hierdie wonderlike wetenskaplike inset in my studies smag ek nog steeds na ‘n weeklikse dosis kultuur en daarom doen ek Frans as ‘n ekstra vak. Nie alle voornemende studente is bewus daarvan dat hulle enige vak bykomend tot hul verpligte modules of as keusevak kan neem nie. Hierdie weeklikse verandering van omgewing en gedagtegang voed my en ek beveel aan dat enigeen ‘n ekstra vak neem wat hom of haar interesseer (natuurlik met inagneming van die ekstra werk wat dit sal meebring). Sedert my eerste jaar het ek ook ekstra wiskunde-modules gedoen want ek is gek oor die fundamentele en abstrakte kwaliteite van wiskunde. Ek vind dat wiskunde aansluit by en nuttig is in omtrent enige ander vakgebied.

Ek is dankbaar dat die Universiteit en my Fakulteit aan my die vryheid gee om te doen wat ek wil om my verskillende belangstellings te bevredig.’

Laura Meyer

13 Fakulteit Natuur- en Landbouwetenskappe 2016/17

Biologiese Wetenskappe/Fisiese Wetenskappe

MikrobiologieDie basiese opleiding van ‘n Mikrobioloog is ‘n driejaar BSc-graad. Buiten blootstelling aan ‘n groot verskeidenheid vakke in die biologiese wetenskappe word daar ook gefokus op gespesialiseerde mikrobiologiese onderwerpe soos mikologie, virologie, bakteriologie, mikrobe-ekologie, kliniese mikrobiologie, plantpatologie, molekulêre mikrobiologie, mikrobe-interaksies en voedselmikrobiologie. Die geleentheid om twee hoofvakke te kombineer, soos mikrobiologie met genetika, plantkunde, dierkunde of biochemie bestaan ook.

Vir ‘n loopbaan as navorser is nagraadse studies (Hons, MSc en PhD) onontbeerlik. Die Universiteit van Pretoria het verskeie internasionaal erkende navorsingsprogramme waarvan nagraadse studente ‘n integrale deel vorm. Op molekulêre en sellulêre vlak word daar gefokus op onderwerpe soos die ontwikkeling van nuwe entstowwe, die verstaan van patogenisiteit, asook die ontwikkeling van nuwe metodes om mikrobes vinniger op te spoor en te identifiseer. Daar is ook ‘n fokus om nuwe organismes (virusse, bakterieë en fungi) te ontdek en te beskryf, en om hulle evolusie en diversiteit beter te verstaan.

PlantpatologieDie voorgraadse opleiding in Plantpatologie is ‘n vierjaar BScAgric-graad. Tydens die eerste twee studiejare word studente aan ‘n groot verskeidenheid vakke in die biologiese en landbouwetenskappe blootgestel wat basiese vakke insluit soos biochemie, genetika en biotegnologie sowel as die meer toegepaste landbouvakke. Die hooffokus van die program en nagraadse opleiding is die bestudering van die organismes wat plantsiektes veroorsaak, hoe plante geaffekteer word en hoe die siektes beheer kan word. Op nagraadse vlak het die student geleentheid om in areas soos onder andere na-oespatologie, voedselveiligheid en plantbeskerming te spesialiseer.

Beroepe � Mikrobiologie: Mikrobioloë is toegerus om ‘n verskeidenheid

beroepe te volg wat die hele spektrum van praktiese toepassings tot basiese navorsing omvat. Werksgeleenthede is beskikbaar in die mediese of veeartsenykundige sektor asook in die voedsel-, fermentasie-, landbou-, omgewing- en watersektor. Navorsing kan by organisasies soos die WNNR, die Mediese Navorsingsraad of die Landbounavorsingsraad gedoen word. Mikrobioloë is ook werksaam as dosente en navorsers by verskeie akademiese instellings.

� Plantpatologie: Plantpatoloë speel ‘n baie belangrik rol om kommersiële kwekers, boere en kleinskaalse kwekers te help om plantsiektes op verskeie maniere, soos deur geïntegreerde pes- en siektebeheer, te bestry. Daar bestaan verskeie werksgeleenthede vir Plantpatoloë by onder andere landbouprodusente en saadmaatskappy en nasionale of internasionale maatskappye betrokke by chemiese of biologiese beheer van plantskiektes. Daar is ook die geleentheid vir enterpreneurs wat hulle eie besigheid of konsultasiediens wil begin. Beroepe in navorsing en opleiding bestaan by privaat maatskappye sowel as die Landbounavorsingsraad en akademiese instellings.

Nota: BSc (Plantkunde), BScAgric (Plantpatologie) en BScAgric (Toegepaste Plant- en Grondwetenskappe) gaan onder een Skool val. Moontlike kurrikulumveranderinge mag voorkom. Bly op hoogte deur ons webwerf te besoek by www.up.ac.za/nas.

Plantkunde

Plante is merkwaardige organismes en ons weet heeltemal te min van hulle en hul nut vir mens en dier. Ons weet egter reeds dat plante die wêreld se beste fabrieke vir die sintese van waardevolle natuurlike produkte is.

In medisinale plantwetenskap sal studente ‘n oorsig kry oor die ontdekking en gebruik van plantmedisyne en belangrike fitogeneeskundige molekules wat deur plante geproduseer word. In plantbiotegnologie word die gebruik van modelplante en molekulêre metodes bespreek vir die ondersoek van totale plantfisiologie. Geen- en promoter-identifisering en oordragtegnieke vir plantverbetering, asook planttranskriptome vir plantverbetering deur die gebruik van mikrorangskikkings, word bestudeer. In plantdiversiteit en -ekologie leer studente oor Suid-Afrika se ryk en diverse plantegroei, en hoe om bewaring- en bestuurstrategieë te fasiliteer, sodat die nageslag daarby kan baat.

Die Departement Plantkunde aan die Universiteit van Pretoria is een van die oudste departemente van sy soort in die land, maar is steeds dinamies en innoverend en spog met wêreldbekende navorsers (70% van die akademiese personeel het graderings van die Nasionale Navorsingstigting (National Research Foundation – NRF)). In ‘n onlangse opname wat deur die ISI Web of Knowledge gedoen is, beklee die plant- en dierwetenskappe van die Universiteit van Pretoria die eerste plek in Suid-Afrika, gebaseer op die hoeveelheid publikasies en die aantal aanhalings in ISI-geakkrediteerde vaktydskrifte. Beskrywing van die programIn die eerste twee studiejare word studente aan ‘n groot verskeidenheid vakke in die biologiese wetenskappe blootgestel. Spesialisering vind eers in die derde jaar plaas. Die Departement spesialiseer in plantdiversiteit en ekologie, plantbiotegnologie en medisinale plantwetenskap. Gedurende die derde jaar kry studente die geleentheid om plante tydens verskeie praktiese sessies en veldekskursies te bestudeer. Nagraadse studie in hierdie program sluit honneurs-, meesters- en doktorsgrade in. Die eenjaar- voltydse en tweejaar- deeltydse internetgebaseerde honneursgraad behels ‘n navorsingsprojek en ‘n aantal teoretiese modules. Op meesters- en doktorale vlak word daar van studente verwag om navorsingsprojekte in een van die navorsingsgebiede van die Departement te voltooi.

BeroepeBeroepe wissel van laboratoriumnavorsing tot die bestudering van plante in hul natuurlike omgewing. Daar is werksgeleenthede in die biotegnologiese en farmaseutiese bedrywe, by Suid-Afrikaanse Nasionale Parke, private ekologiese maatskappye, navorsingsinstellings soos die WNNR, die Landbounavorsingsraad, die Suid-Afrikaanse Nasionale Biodiversiteitsinstituut, universiteite ens.

Nota: BSc (Plantkunde), BScAgric (Plantpatologie) en BScAgric (Toegepaste Plant- en Grondwetenskappe) gaan onder een Skool val. Moontlike kurrikulumveranderinge mag voorkom. Bly op hoogte deur ons webwerf te besoek by www.up.ac.za/nas.

Fisiese WetenskappeChemie

Chemie is betrokke by alles rondom ons, en as chemici, herken ons die belangrike rol wat wetenskap speel in die ondersteuning van moderne leefstyl. Die klere wat ons dra word van sintetiese materiaal gemaak, wat vervaardig word deur chemiese prosesse. Die medikasie wat gebruik word om verskeie siektes te genees, is die resultaat van intensiewe chemiese navorsing. Die papier waarop ons skryf, is die resultaat van ‘n chemiese proses en die ink waarmee ons skryf, is ‘n samestelling van verskeie chemikalieë. Chemie verseker die kwaliteit van die kos wat ons eet, die lug wat ons inasem en die water wat ons drink. Ons liggame is ‘n komplekse samestelling van chemiese verbindings. Chemiese beginsels is grondliggend aan ons begrip van die prosesse wat

Universiteit van Pretoria 14

Fisiese Wetenskappe

in alle lewende organismes plaasvind, asook die ontwikkeling van nuwe medikasie en materiale. Dit is die wisselwerking en samewerking van chemie met ander wetenskappe en ingenieurswese wat die toenemende eise, uitdagings en geleenthede van die moderne samelewing kan hanteer.

Chemie is al beskryf as die sentrale wetenskap, en dit het ‘n allesomvattende impak op ons lewens en samelewing. Sedert 1901 is die Nobelprys vir Chemie aan 153 individue toegeken vir werk wat alle aspekte van die chemiese wetenskappe dek. Die konsep van volhoubare groei, insluitende die vermindering van koolstofemissies, hernubare brandstowwe, standhoudende voedsel- en varswatervoorrade, die herwinning van materiale, omgewingsverantwoordelike vervaardiging en afvalverwydering, is gesetel in chemiese kundigheid. Chemie speel ook ‘n leidende rol in navorsing in biotegnologie, nanotegnologie en nuwe materiale wat benodig word vir vinniger rekenaars en verbeterde fotovoltaïese sonselle.

Beskrywing van die programHierdie program is gerig op die fundamentele aspekte van die dissipline met die doel om studente ‘n deeglike agtergrond in die chemiese wetenskappe te voorsien. Voorgraadse opleiding in hierdie program bied aan studente die geleentheid om chemie te kombineer met ander belangstellingsvelde soos fisika, geologie, wiskunde en rekenaarwetenskap, of vakke uit die biologiese wetenskappe, soos biochemie, mikrobiologie en plantkunde. In die eerste studiejaar word ‘n inleiding tot chemie verskaf, wat in die tweede en derde studiejaar gevolg word deur ‘n deegliker studie van analitiese, anorganiese, fisiese en organiese chemie. Alle vakke bestaan uit beide teoretiese en praktiese komponente.

Eerstejaarsmodules in wiskunde en fisika is verpligtend vir die BSc-graad in Chemie. Meer gevorderde modules in wiskunde en programmering word aanbeveel indien studente nagraadse studies in rekenaarmodellering, materiale of prosesse wil onderneem.

Nagraadse studie in ‘n chemiegebaseerde program bestaan uit honneurs-, meesters- en doktorsgrade waar die fokus is op navorsing. Die eenjaar honneursgraad bestaan uit gevorderde modules in analitiese, anorganiese, fisiese en organiese chemie en sluit twee praktiese projekte by die departementele navorsingsgroepe van die student se keuse in. MSc- en PhD-studies bestaan uit navorsingsprojekte in die spesialisgebiede van organiese en organometaalsintese, elektrochemie, nanotegnologie, rekenaarmodellering van verbindings en materiale, chemie-onderrig asook skeidingswetenskap, met die klem op industriële, omgewings-, voedsel-, forensiese en kliniese toepassings. Ervare navorsingsleiers en uitstekende navorsingsfasiliteite is beskikbaar om die internasionale navorsingsprofiel van die Departement Chemie verder uit te bou en die studente bloot te stel aan die voorste navorsing in hulle vakgebiede.

BeroepeGegradueerdes in Chemie word deur ‘n groot aantal tegnologiegebaseerde instansies in diens geneem in werk in ‘n laboratoriumomgewing as deel van ‘n industriële-, navorsings- of akademiese instelling. ‘n Chemikus moet in staat wees om in ‘n span te werk in ‘n multidissiplinêre opset in ‘n verskeidenheid van ondernemings in sowel die privaat as die openbare sektor. Dit is belangrik om daarop te let dat die aard van die werk wat beskikbaar is vir ‘n gegradueerde in chemie afhang van die vlak van die kwalifikasie wat behaal is. Gevorderde kwalifikasies lei uiteindelik tot aanstellings in navorsings- en/of produksiebestuur en vereis bestuursvaardighede en finansiële beplanningsvaardighede. Daar is talle beroepsgeleenthede in onderwys, navorsing, joernalistiek, omgewingsbeskerming, voedsel

en drank, energie, water, gesondheid, sport, die farmaseutiese en kosmetiese bedryf, geologie en mynbouwetstoepassing. Dit behels onder meer die bekende beroepe van sintetiese chemici, materiaalwetenskaplikes, chemiese patoloë, forensiese chemici, analitiese chemici, medisyne-analiste, patenteprokureurs, chemiese ekoloë, geochemici, voedselchemici, polimeerchemici en grondchemici.

Geologie

Geologie is die wetenskaplike studie van die dinamiese Aarde, en sluit die atmosfeer, hidrosfeer, litosfeer en biosfeer in. Die studie van geologie integreer wiskundige en fisiese beginsels asook chemie en biologie in die bestudering van die geskiedenis en prosesse van die aarde. Die steeds groeiende menslike bevolking oefen voortdurend druk uit op die natuurlike hulpbronne, soos water, energie, minerale, en boumateriaal wat nodig is om in die basiese behoeftes van die mensdom te bevredig.

Die BSc-program word voltyds aangebied oor drie jaar. Hierdie program is beide teoreties en prakties georiënteerd en lei tot verskillende spesialiseringsrigtings, soos mineralogie, stollingspetrologie, metamorfe petrologie, sedimentologie, ingenieurs- en omgewingsgeologie, geochemie, hidrogeologie, ekonomiese geologie, struktuurgeologie, geofisika en geostatistiek.

Studente wat hul voorgraadse graadprogram suksesvol voltooi het die opsie om te registreer vir ‘n honneursgraad in geologie, ingenieursgeologie, of hidrogeologie. Die BSc-honneursgraad word oor eenjaar voltyds aangebied en dien as ‘n minimum vereiste vir indiensneming en om te praktiseer as ‘n professionele geoloog.

Die Departement bied twee hoof voorgraadse programme aan: � Geologie � Ingenieursgeologie en Hidrogeologie

GeologieDiverse onderwerpe van belang vir ons daaglikse lewe en vir die algemene welstand van ons samelewing, soos die studie van minerale en gesteentes, lopende water (soos riviere, strande, mere en gletsers), grondwater, vulkane, aardbewings, plaattektoniek, aardklimaatsveranderinge en die evolusie van lewe word ander andere tydens die voorgraadse studies bestudeer.

Ingenieursgeologie en Hidrologie � Ingenieursgeologie is die studie van geologiese strukture asook

grond en rotseienskappe op konstruksieprojekte (soos damme, tonnels, myne, paaie, geboue en stadions) om akkurate inligting voor en tydens die oprigting van sulke strukture te voorsien.

� Hidrogeologie is die studie van ondergrondse water en fokus op grondwater en grondvog, byvoorbeeld, die gehalte van water (besoedeling, mynwater), beskikbare grondwater vir onttrekking en die invloed van water op ingenieursprojekte.

Beroepe � Geoloë is betrokke by veldwerk, laboratoriumwerk,

kantoorwerk, en rekenaarmodellering en produseer skriftelike en/of mondelinge verslae oor die voltooide ondersoeke. Werksgeleenthede word gewoonlik verskaf deur klein eksplorasie en groter mynmaatskappye, bykomend tot die regering, onafhanklike navorsingslaboratoriums, universiteite en ander tersiêre instellings. In die algemeen, kan geoloë werk as omgewingswetenskaplikes, mineraloë, geochemici, en eksplorasiegeoloë. Hulle kan ook werk in myne (produksie geoloë), in die kusomgewing (mariene geoloë), en in rekenaarlaboratoriums (databasisse, insluitend GIS; 3D-modellering) en as konsultante.

15 Fakulteit Natuur- en Landbouwetenskappe 2016/17

Fisiese Wetenskappe

� Ingenieursgeoloë word tipies indiens geneem deur organisasies soos die Raad vir Geowetenskappe, die WNNR en mynmaatskappye, gewoonlik in die rotsmeganika afdelings. Raadgewende siviele ingenieursfirmas ontwerp damme, tonnels, paaie, brûe spoorlyne en nywerheidsinfrastruktuur. Gegradueerdes kan hul eie raadgewende praktyke bedryf waar algemene terreinondersoeke vir stedelike ontwikkeling en infrastruktuurkonstruksie ‘n groot deel van hul dagtaak sal insluit.

� Hidroloë word aangestel in die regering (Departement van Waterwese), die Raad vir Geowetenskappe, die WNNR en mynmaatskappye en ook deur raadgewende praktyke. Die vier groot fokusareas is waterbron evaluasie, grondwater hulpbron-ontwikkeling, modellering van mynwater en probleme met vloei van besoedelstowwe. Raadgewende hidroloë is gewoonlik betrokke in watervoorsiening, grondwatergehalte bepaling, monitering en remediëring asook waterlisensie-aansoeke.

Geografie, Geoinformatika en Meteorologie

Geografie en OmgewingswetenskapGeografie as oorbruggingswetenskap, vorm die skakel tussen die natuurlike en menslike komponente van ons omgewing. Ligging en ruimtelike verspreiding van nedersettings en ander menslike aktiwiteite, soos landbou en toerisme word bestudeer asook die prosesse, patrone, probleme en moontlike antwoorde wat met hierdie handelinge gepaard gaan. As ‘n beplannings- en bestuurswetenskap is Geografie ingestel op die verbetering van alle gemeenskappe se lewenskwaliteit. Die Omgewingswetenskaplike rigting bestudeer die vele interaksies tussen die lewende (insluitend die mens) en nie-lewende komponente van die aarde. As gevolg van bevolkingstoename en tegnologiese vooruitgang is die impak van die mens op die aarde (die omgewing) wydverspreid en skep komplekse uitdagings wat multidissiplinêr van aard is, byvoorbeeld die impak op ekosisteme, natuurlike hulpbronne, menslike gesondheid en welstand.

Beide die programme BSc (Geografie) en BSc (Omgewings-wetenskappe) sluit fundamentele modules in wat algemene vaardighede ontwikkel. Opleiding in ruimtelike analitiese tegnieke, soos geografiese inligtingstelsels (GIS) en afstandswaarneming stel gegradueerdes in staat om ‘n verskeidenheid van omgewings-kwessies te analiseer. Studente kan ook modules uit verskeie ander dissiplines kies.

Op honneursvlak word ‘n BScHons (Geografiese Wetenskappe) Opsie: Geografie en Omgewingswetenskap aangebied. Geografiese en omgewingsbeginsels en die navorsingsprojek is fundamentele modules. Keusemodules sluit in omgewings-impakstudies, toegepaste geomorfologie, stedelike geografie, omgewingsverandering, beginsels van grondhervorming en die omgewing asook ‘n selfstudie tema. Toepaslike modules mag ook uit ander departemente gekies word. Op meestersvlak is daar twee keuses, ‘n navorsingsmeestersgraad in Geografiese Wetenskappe en ‘n navorsings- of gedoseerde meesters in Omgewing en die Gemeenskap. Beide programme bied ook ‘n PhD aan.

Beroepe‘n Geograaf en omgewingswetenskaplike werk hoofsaaklik in onderwys, navorsing, en die toepassing van geografiese kennis en vaardighede in die praktyk.

Gegradueerdes word deur privaat praktyke soos TomTom Suid-Afrika, ESRI Suid-Afrika, die Wetenskaplike en Nywerheids-navorsingsraad (WNNR), banke, die toerisme industrie en ander omgewingsbewaringsinstansies in diens geneem.

As gevolg van die holistiese aard van die geograaf se opleiding is hy geskik vir beleidmaking en ontwikkeling van strategieë op talle bestuursvlakke soos vir staatsdepartemente van landbou, bosbou en visserye, water en sanitasie, omgewingsake, Statistiek Suid-Afrika (StatsSA), Suid-Afrikaanse Nasionale Ruimte-agentskap (SANSA) en munisipaliteite. Talle geograwe en omgewingswetenskaplikes wat hul eie besighede bedryf is betrokke by omgewingsbeplanning, -evaluering, risiko-analise, omgewingsouditering, ontwikkeling, toerisme, kartografie, geografiese inligtingstelsels (GIS) en afstandswaarneming. ‘n Akademiese loopbaan vereis ‘n meesters- of doktorsgraad.

GeoninformatikaGeoinformatika of Geografiese Inligtingswetenskappe integreer elemente van verskeie dissiplines wat met geografiese data te make het naamlik geografie, kartografie, rekenaarwetenskap, geodesie, wiskunde, statistiese afstandswaarneming en opmeetkunde. Geoinformatika verskaf inligting oor hoe ons optredes die omgewing waarin ons woon en werk kan beïnvloed en oor hoe die omgewing ons welstand beïnvloed.

Op voorgraadse vlak is daar twee studierigtings: BSc (Geo-informatika) fokus op die algemene GISc-professie waarvan die kern geografiese denke en ruimtelike analise is, terwyl die BSc IT (Geographical Information Systems) meer klem lê op rekenaarwetenskap in GIS-toepassings. (Meer inligting kan verkry word by www.up.ac.za/ebit). Leerders kry teoretiese kennis sowel as praktiese vaardighede om metodes en tegnieke in geografiese inligtingstelsels toe te pas en fundamentele elemente van die ontwikkeling en gebruik van dié sisteme word wetenskaplik benader. Gegradueerdes behoort probleemoplossingsprosesse te kan toepas om navorsers en besluitnemers in verskeie velde by te staan.

Toelating tot die BScHons (Geoinformatika) vereis ‘n BSc (Geoinformatika) of ‘n verwante BSc-graad met relevante ondervinding in rekenaarprogrammering, databestuur, geodesie, afstandswaarneming en ruimtelike analise. Honneursmodules sluit in navorsingsmetodes, ‘n navorsingsprojek, professionele praktyk en gevorderde ruimtelike data, ruimtelike databasisse en internet GIS. Keusemodules kan vanuit die Fakulteit Natuur- en Landbouwetenskappe of die Skool vir Inligtingstegnologie geneem word. ‘n Meesters- of doktorsgraad in Geoinformatika sal jou voorberei vir ‘n beroep in ‘n navorsings- of akademiese omgewing, byvoorbeeld by ‘n wetenskaplike raad, navorsingsinstituut of tersiêre instansie.

BeroepeNa suksesvolle voltooiing van die BSc (Geoinformatika)-graad, kan gegradueerdes aansoek doen vir registrasie by PLATO (Suid-Afrikaanse Raad vir Geomatika) as ‘n professionele GISc-tegnoloog. Daarna, met toepaslike werkservaring (‘Work Integrated Learning’) en bykomende PLATO-eksamens, kan die kandidaat aansoek doen vir registrasie as Kandidaat GISc-praktisyn om dan uiteindelik as ‘n Professionele GISc-praktisyn te kan kwalifiseer.

Gegradueerdes met die graad BSc (Geoinformatika) kry geredelik werk by organisasies soos Geografiese Inligtingstelsel (GIS)-verskaffers (ESRI of Integraph), die Wetenskaplike en Nywerheidsnavorsingsraad (WNNR), GIS-konsultante (AfriGIS, GeoTerralmage, GISCOE), siviele ingenieurskonsultante (Aurecon, SSI), die Suid-Afrikaanse Nasionale Ruimte-agentskap (SANSA), die Suid-Afrikaanse nasionale kaart- en geoinformasie-agentskap (NGI), of by enige munisipaliteit in die land. Talle staatsdepartemente (bv Omgewingsake, Wetenskap en Tegnologie, Statistiek Suid-Afrika, Landelike Ontwikkeling en

Universiteit van Pretoria 16

Fisiese Wetenskappe/Landbou- en Voedselwetenskappe

Grondhervorming en Water en Sanitasie) neem professionele GISc-wetenskaplikes in diens.

Meteorologie Die weer en klimaat is fundamenteel in die lewe van mense aangesien daaglikse aktiwiteite soos landbou, sport, reis en toerisme daardeur beinvloed word. Die weer mag selfs oor die langtermyn bepaal of die mensdom oorleef of nie. Toenemende kommer heers dat menslike aktiwiteite die weer en klimaat onherroeplik sal verander, so ook lugbesoedeling. Weerkundiges en atmosferiese wetenskaplikes stel belang om te verstaan hoe die fisiese en dinamiese aspekte van die atmosfeer werk.

Voorgraadse modules sluit in fisika, calculus, atmosferiese struktuur en prosesse, klimaat en weer van Suid Afrika, fisiese weerkunde, afstandswaarneming, geografiese data-analise, dinamiese weerkunde, vektor-analise en ‘n weervoorspellingsmodule waar al die teoretiese konsepte toegepas word op die werklike atmosfeer. Die praktiese komponent word aangebied deur professionele weerkundiges waar gespesialiseerde programme gebruik word. Bykomende krediete kan uit wiskunde, toegepaste wiskunde, fisika, statistiek, chemie, rekenaarwetenskap, geografie of geologie gekies word.

Om te registreer as professionele weerkundige word ‘n BSc(Hons) (Meteorologie) vereis (soos voorgeskryf deur die Wêreld Weerkundige Organisasie). ‘n MSc (Meteorologie) en PhD (Meteorologie) word vereis vir ‘n akademiese loopbaan.

BeroepeWeerkundiges word in diens geneem deur instansies wat betrokke is by die studie, interpretasie en voorspelling van klimaatverwante atmosferiese fenomene. Die Suid-Afrikaanse Weerdiens (SAWD), die Wetenskaplike en Nywerheidsnavorsingsraad (WNNR), party universiteite, landbou-instansies, en die industrie neem weerkundiges in diens om te spesialiseer in die volgende dissiplines: � Navorsers: Alle aspekte van die weer en klimaat word

nagevors met die doel om atmosferiese verskynsels beter te verstaan. Navorsers bou atmosferiese modelle met behulp van superrekenaars om komplekse vloei-dinamiese vergelykings vir atmosferiese vloei te vereenvoudig en vir oplossings te soek. Lugkwaliteit en -besoedeling op gemeenskappe word deurgaans gemonitor en die impak van klimaatsverandering is ‘n sentrale tema.

� Weervoorspellers maak gebruik van numeriese modelle om weerdata te analiseer en te interpreteer om weervoorspellings oor ‘n verskeidenheid van tydskale uit te reik. Weer kan ‘n paar uur vooruit voorspel word terwyl ander voorspellings vir maande en ook vir seisoene vooruit bepaal kan word. Daar is ‘n paar privaat weervoorspellingsposte soos by nuuskanale op televisie.

� Klimatoloë beheer groot weerkundige datastelle wat deur die SAWD en ander instansies ingesamel word.

� Weerkundiges werk as gespesialiseerde navorsingskonsultante in die privaatsektor en by universiteite.

� Akademiese posisies is beskikbaar by sekere universiteite in Suid Afrika nadat ‘n MSc of ‘n PhD in Meteorologie voltooi is. Hierdie weerkundiges verseker wêreldgehalte opleiding.

Fisika

Fisika behels die studie van natuurwette. Die beginsels daarvan vorm die grondslag van alle basiese wetenskappe soos sterrekunde, biologie, chemie en geologie. Fisika is ook die basis van die toegepaste wetenskappe en ingenieurswese wat tegnologie ontwikkel het, van die perdekar tot die supersoniese

straler, van die kers tot die laserstraal, en van rookseine tot satellietuitsendings. Die studie van fisika sal studente se kreatiwiteit, vindingrykheid en probleemoplossingsvermoë verskerp, wat hulle ook in staat sal stel om bestuursposte op alle bedryfsvlakke met welslae te beklee.

Die Departement Fisika aan die Universiteit van Pretoria beskik oor uitstekende fisici in ‘n wye verskeidenheid fisikasubdissiplines soos sterrekunde, bio-fisika, teoretiese fisika, materiaalwetenskap en fisika-onderrig. Materiale word bestudeer vir kerntoepassings en hulle eienskappe word ondersoek tydens bestraling. Materiale vir toepassings in sonselle, optoëlektroniese toestelle en koolstofgebaseerde magnetiese stelsels word ook ondersoek. Verder word aktiewe navorsing gedoen in bio-fisika, sterrekunde, wiskundige fisika, hoë-energie-teorie, kwantumteorie (resonansies en inligtingteorie) en vastetoestandfisika, wat berekeningsfisika en die effek van simmetrieë insluit. Die Departement het hoë internasionale aansien en baie internasionale medewerkers.

‘n Groeiende aantal meesters- en doktorale studente van regoor Suid-Afrika, en toenemend uit die res van Afrika, maak die keuse om hul studies in die Departement te kom voortsit. ‘n Nagraadse studentekomitee sien om na die belange van nagraadse studente en reël sosiale funksies. Dit help om ‘n ondersteunende omgewing vir studente te skep terwyl hulle navorsing vir graaddoeleindes doen.

Studente leer nuttige en oordraagbare vaardighede in eksperimentele-, teoretiese- en berekeningsfisika, wat hulle in staat stel om bedrewe fisici te word, en hulle kan hierdie vaardighede in ‘n verskeidenheid loopbane buite die akademie gebruik, byvoorbeeld in die handel en nywerheid.

BeroepeAkademici by universiteite, wie se pligte klasgee, navorsing en studieleiding aan nagraadse studente insluit; navorsers by nasionale laboratoriums soos die Suid-Afrikaanse Kern-energiekorporasie, die Suid-Afrikaanse Sterrewag en iThemba LABS (Laboratorium vir Versnellergebaseerde Wetenskappe); nywerheidsnavorsers soos die WNNR en Element Six; wetenskaplike raadgewers vir nie-regeringsorganisasies, die bedryf of die regering; stralingsfisici, mediese en biofisici; atmosferiese wetenskaplikes en klimatoloë; ontwikkelaars van hernubare energiebronne; geofisici; innoveerders en entrepreneurs; en berekeningswetenskaplikes, ens. Vir meer inligting, besoek die Departement Fisika se webwerf by www.up.ac.za/physics.

Landbou- en Voedsel-wetenskappeLandbou-ekonomie, Voorligting en Landelike Ontwikkeling

Die steeds toenemende wêreldbevolking stel al hoër eise aan die landbou- en voedselbedryf wêreldwyd. Intussen word natuurlike hulpbronne soos grond en water, asook menslike hulpbronne, al skaarser en styg die koste van produksie. Die groot uitdaging waarvoor landbou-ekonome te staan kom, is om oplossings te vind wat boere in staat sal stel om doeltreffender te boer en terselfdertyd kostes te besnoei ten einde die finansiële volhoubaarheid van boerderye en maatskappye in die landbou te verseker. Landbou-ekonomie is, in breë trekke, die studie van hoe om beperkte hulpbronne aan te wend om ‘n steeds groeiende wêreldbevolking te voed. Landbou-ekonome bemoei hulle dus met die ekonomiese en finansiële kwessies wat verband hou met

17 Fakulteit Natuur- en Landbouwetenskappe 2016/17

Landbou- en Voedselwetenskappe

boerdery, landbouvoedselkettings en die prys van voedsel op die rak. Die subdissiplines van hierdie studieveld sluit in bemarking, finansiële bestuur, ekonomie, sakebestuur, beleidsformulering en rekeningkunde.

Die Departement bied twee voorgraadse kursusse aan: � ‘n BScAgric (Landbou-ekonomie)-kursus wat oor vier jaar

strek en bedoel is vir studente met ‘n sterker belangstelling in landbou; en

� ‘n BCom-graad in Agribesigheidsbestuur vir studente met ‘n belangstelling in agribesigheid, bestuur en bemarking.

Die kurrikulum is ontwerp om studente aan bogenoemde subdissiplines bloot te stel, maar sluit ook ‘n sterk fokus op landbou en voedsel in. Om te verseker dat ekonomiese en finansiële kwessies in die landboumilieu meer sin maak, moet studente ook vir kursusse in die landbouwetenskappe (soos Grondkunde, Plantproduksie en Veekunde) inskryf. Dit ontwikkel sakevernuf in landbou-ekonomie en graduandi se begrip van die finansiële en tegniese aspekte van voedselproduksie en -waardekettings.

Nagraadse studie‘n Voorgraadse kursus in Landbou-ekonomie bied ‘n sterk grondslag vir verdere studie. Nagraadse kursusse spesialiseer in verskeie velde wat binne die bestek van landbou-ekonomie val, naamlik Agri-besigheidsbestuur, Omgewings- en Hulpbron-ekonomie, Landelike Ontwikkeling en Beleidsontleding. Die meeste maatskappye wat landbou-ekonome in diens neem, vereis ‘n nagraadse kwalifikasie, aangesien dit die student beter voorberei op ‘n loopbaan as landbouekonoom. ‘n Nagraadse kwalifikasie bied dus beter loopbaangeleenthede en vooruitsigte.

BeroepeDie term ‘plaas na vurk’ verwys na die proses wat gevolg word om voedselprodukte vanaf waar dit geproduseer word tot op die verbruiker se bord te bring. Landbou-ekonome speel ‘n rol in elke stap van die proses. As gevolg van die uiteenlopende aard van potensiële beroepe in die vakrigting is dit moeilik om ‘n volledige lys van al die moontlike loopbane op te stel. Afhangende van die fokusgebied, werk landbou-ekonome in die volgende gebiede/maatskappye: � insetmaatskappye soos Omnia of Syngenta (algemene

bestuurder, verkoopverteenwoordiger, bemarker, markontleder)

� groot boerderye (algemene of finansiële bestuurder) � landboubesighede (markontleder, logistieke bestuurder,

kommoditeitshandelaar) � handelsbanke en versekeringsmaatskappye (agrispesialis in

versekering en finansiering) � openbare sektor (verskeie posisies, gewoonlik met ‘n sterk

fokus op beleid- en markontleding)

Plantproduksie en Grondkunde

Toenemende menslike bevolkings en verhoogde industrialisering oefen groot druk uit op ons natuurlike hulpbronne. Sommige van die grootste uitdagings wat beide ontwikkelde en ontwikkelende lande regoor die wêreld in die gesig staar is volhoubare voedsel-produksie en grondbenutting, sowel as die beskerming en die herwinning van grond en grondwater hulpbronne. Hierdie uitdagings kan aangespreek word deur ‘n breë begrip van plant en omgewing interaksies en insig in die grond chemiese, fisiese en biologiese prosesse. Die Departement Plantproduksie en Grondkunde is ‘n multi-dissiplinêre departement en bestaan uit vyf breë dissiplines: Agronomie, Tuinboukunde, Grondkunde, Weidingkunde en Bosbou Wetenskappe.

Elke dissipline het spesifieke fokus areas, wat in baie gevalle kruissnydende navorsingsprojekte tot gevolg het. Ons glo dat multidissiplinêre opleiding, sowel as spesialisering in Agronomie, Tuinboukunde, Weidingkunde en Grondkunde, gegradueerdes en nagraadse studente van ons Departement in staat sal stel om ‘n verskeidenheid van loopbane in beide die landbou- en die omgewingsvelde te betree.

Die BScAgric (Toegepaste Plant- en Grondwetenskappe)-program word oor ‘n tydperk van vier jaar op ‘n voltydse basis aangebied. Studente wat hul voorgraadse graadprogramme voltooi het, het die opsie om te registreer vir ‘n eenjaar-honneursgraad op ‘n voltydse basis.

Die Departement bied die volgende nagraadse programme aan: � BScAgric (Hons) (Gewasproduksie) � BSc (Hons) (Omgewings-Grondkunde) � MScAgric (Agronomie), MScAgric (Tuinboukunde),

MScAgric (Weidingkunde), MScAgric (Grondkunde) � MSc (Grondkunde), MSc (Biotegnologie), MSc (Bosbou),

MSc (Bosbou Bestuur en die Omgewing) � PhD (Agronomie, PhD (Tuinboukunde), PhD (Weidingkunde),

PhD (Grondkunde), PhD (Bosbou), PhD (Biotegnologie)

BeroepeGegradueerdes van die verskillende dissiplines van die Departement Plantproduksie en Grondkunde het die volgende loopbaangeleenthede: � Onderwys en opleiding: universiteite, kolleges en skole � Navorsing en bestuur: navorsingsinstellings,

staatsdepartemente, saad, kunsmis en landbou-chemiese maatskappye, stadsrade, mynbedryf

� Uitbreidingsdienste vir die oordrag van tegnologie: produsente-verenigings, nasionale en provinsiale Departement Landbou, Bosbou en Visserye, Departement Omgewingsake en Toerisme, Departement Minerale- en Energiesake, Departement Waterwese en Sanitasie

� Entrepreneurs: konsultant, verbouing

Nota: BSc (Plantkunde), BScAgric (Plantpatologie) en BScAgric (Toegepaste Plant- en Grondwetenskappe) gaan onder een Skool val. Moontlike kurrikulumveranderinge mag voorkom. Bly op hoogte deur ons webwerf te besoek by www.up.ac.za/nas.

Vee- en Wildkunde

Die Departement Vee- en Wildkunde aan die Universiteit van Pretoria het al die nodige hulpbronne om jou op te lei om ‘n gesogte kwalifikasie in Vee- en Wildkunde te behaal. Die Departement is toegewyd daaraan om uitstekende en relevante akademiese graadprogramme en gepaste praktiese opleiding in hierdie wetenskaplike veld aan te bied. Die Departement is trots op sy ryk tradisie van meer as 100 jaar, sy uitnemende akademiese personeel, navorsingsplase en ‘n nalatenskap van diens aan sy studente, alumni en die landboubedryf.

Vee- en wildkunde is die wetenskap en praktyk waardeur produksiediere en wilde diere tot die mens se voordeel benut word. Aangesien die mens van die natuur afhanklik is, het ons ‘n verantwoordelikheid om die omgewing as deel van ons natuurlike erfenis te bewaar. Die werkgebied van vee- en wildkunde strek vanaf primêre boerdery en wildteling tot by die bemarking van diere en die verwerking en verbruik van diereprodukte. In elke skakel van hierdie lang ketting kan persone opgelei word in vee- en wildkunde volgens hul eie belangstellings, behoeftes en persoonlikhede. Die graadprogramme, aangebied deur die Departement Vee- en Wildkunde, word deur die Suid-Afrikaanse

Universiteit van Pretoria 18

Landbou- en Voedselwetenskappe

Raad vir Natuurwetenskaplike Professies (SARNAP) erken as professionele kwalifikasies kragtens Wet 106 van 1993, en dit word ook internasionaal erken.

BScAgric (Veekunde) en BScAgric (Veekunde en Weidingkunde)Produksiefisiologie, dierevoeding, diere-genetika en veeteelt is belangrike vakgebiede en word bestudeer in vakke soos grootvee- en kleinveekunde, vleiskunde, pluimveekunde (volstruise ingesluit) en wildbestuur. Die program verleen toegang tot studie vir ‘n MScAgric, ‘n BScHons (Natuurlewebestuur) en ‘n MPhil (Natuurlewebestuur) (web-gebaseer). (Duur van kursus: agt semesters voltydse studie).

Nagraadse opleiding en spesialisering – Nagraadse opleiding sluit die MScAgric en PhD in. Vier hoof-navorsingsfokusareas is geïdentifiseer waarin die meeste nagraadse studente geakkommodeer word, naamlik dierfisiologie (groei, reproduksie, aanpassing, vleiswetenskap), veeteelt (kwantitatief en molekulêr), voedingkunde (enkelmaag en herkouer) en produksiebestuur (verskillende spesies en produksiestelsels). ‘n PhD word in Veekunde aangebied. Die duur van die MScAgric en PhD is minstens vier semesters.

Die Sentrum vir Natuurlewebestuur word vanuit die Departement Vee- en Wildkunde bestuur, en bied BScHons, MPhil (web-

gebaseer), MSc en PhD grade in Wildbestuur aan. Die duur van die studies wissel afhangende van die graadopsie.

BeroepeDaar is verskeie loopbaangeleenthede vir vee- en wildkundiges in navorsing, kommersiële boerdery en die openbare sektor, sowel as vir professionele persone in die veekundebedryf. Veekundiges kan op verskillende vlakke in hierdie sektore werk, waar beroepe wissel van dié van navorsers, dierevoedings- of veeteeltkonsultante, tegniese verteenwoordigers, wildbestuurders en beleidmakers. Die BScAgric (Veekunde)-graad word kragtens Wet 106 van 1993 deur die Suid-Afrikaanse Raad vir Natuurwetenskaplikes erken as ‘n professionele kwalifikasie, en word ook internasionaal erken.

Verbruikerswetenskap

Verbruikerswetenskap bied spesialiseringsgeleenthede vir studente in spesifieke belangstellingsvelde, naamlik kledingkleinhandelbestuur, voedselkleinhandelbestuur, gasvryheidsbestuur of voedselbestuur. Die Departement het ‘n gevestigde nagraadse en navorsingskultuur en lok studente van oral in die land en die res van Afrika.

Al die voorgraadse programme behels vier jaar voltydse studie. UP is tans die enigste universiteit in Suid-Afrika wat grade in

‘Ek is ‘n derdejaar BSc (Agric) Plantproduksie en Grondkunde student. Die landbousektor is baie belangriker as wat jy mag dink. Dit is nie die oulike familieonderneming wat ons almal in ons verbeelding sien nie; landbou het ontwikkel in ‘n hoogs gespesialiseerde wetenskap wat opgeleide kundiges in presisielandbou vereis.

Ek het hierdie studieveld gekies want dit is vir my belangrik om ‘n verskil te maak in die bedryf wat voorsien in ons mees basiese behoeftes. Soos ons almal weet, neem die wêreldbevolking met rasse skrede toe, wat ‘n groeiende

aanvraag om die produksie van meer voedsel op beperkte grond teweegbring. Ons moet ons huidige stelsels verbeter en daardeur ons doeltreffendheid om aan hierdie vraag te voldoen.

Ek waardeer my kursus want die lektore is geweldig kundig in hulle vakgebiede en gaan uit hul pad om ons studies interessant te maak en ons aan ‘n wye verskeidenheid geleenthede bloot te stel. Die personeel van die Departement Plantproduksie en Grondkunde hou van pret, het ‘n goeie sin vir humor en is hulpvaardig. Dit maak van elke dag ‘n goeie dag met heelwat pret.

My naam het op die Dekaan se lys van akademiese presteerders verskyn en ek is genooi om ‘n lid van die Golden Key International Honour Society te word. Daar is ‘n wye verskeidenheid spesialisrigtings in Plantproduksie en Grondkunde, wat dit moeilik maak om een te kies. Maar wat ek weet is dat ek ‘n werk wil hê waar ek ‘n bydrae tot die wetenskaplike gemeenskap kan maak. Om as hoofnavorser te werk sal dus ideaal wees vir my.’

Wentzel Coetzer

19 Fakulteit Natuur- en Landbouwetenskappe 2016/17

Landbou- en Voedselwetenskappe

Verbruikerswetenskap met ‘n besondere fokus op die ekonomiese en bestuursaspekte van die vakgebied aanbied. Studente is dus baie gesog in veral die kleinhandelomgewing. Elke program fokus op ‘n bepaalde produkkategorie en bestudeer produkeienskappe, gebruike, verbruikers se aankooppraktyke, produkbestuur sowel as die ontwikkeling van nuwe produkte en dienste. Die kern van verbruikerswetenskap wentel om praktyke om verantwoordelike, ingeligte verbruikersbesluitneming en verbruikerstevredenheid aan te moedig, asook wyses waarop die behoeftes van individue en groepe in kleinsakeondernemings en die kleinhandel aangespreek kan word. Hierbenewens word ‘n BSc (Voedselbestuur)-graad, wat veral op die verbruikersaspekte van voedsel en voeding fokus, aangebied.

Studente wat ‘n vierjaargraad in Verbruikerswetenskap voltooi het, kan aansoek doen vir die meestersgraad, wat twee jaar se voltydse studie of drie jaar se deeltydse studie behels. Vier spesialiseringsrigtings word aangebied: interieurwarebestuur, kledingbestuur, voedselbestuur (wat vir spesialisering in gasvryheidsbestuur en voeding voorsiening maak), algemeen (wat aanbeveel word vir studente wat nie ‘n bemarkingsagtergrond het nie en wat nie tydens hulle voorgraadse studies in die voorafgaande vakgebiede gespesialiseer het nie). Na voltooiing van ‘n meestersgraad in Verbruikerswetenskap kan ‘n student vir ‘n PhD registreer.

BeroepeLoopbaangeleenthede is baie divers en gegradueerdes se eindbestemming word grootliks deur hulle persoonlikhede en belangstellings bepaal. Studente word dus deur middel van verpligte praktykblootstelling tydens die studietermyn gelei om verskillende loopbaangeleenthede te ondersoek. In die vierde studiejaar doen studente ook ‘n skripsie wat hulle die geleentheid bied om aan ‘n formele navorsingsprojek deel te neem en om die moontlikheid van nagraadse studie te ondersoek. Die Departement het deur die jare goeie kontakte met werkgewers opgebou en studente wat goed vaar tydens praktykblootstelling, is dikwels van poste verseker voordat hulle die finale eksamens afgelê het.

Afgestudeerdes met ‘n graad in kledingkleinhandelbestuur kan werk as ‘n handelsnaambestuurder, kledingaankoper, kledingbeplanner, tekstieltegnoloog, mode-ontwerper en -koördineerder, produkontwikkelaar, kwaliteitkontroleur, winkelbestuurder, voorkomskonsultant, modestilis, tekstiel-ekoloog, visuele handelswarebestuurder, patroontegnoloog, entrepreneur, ens.

Afgestudeerdes met ‘n graad in voedselkleinhandelbestuur kan werk as ‘n handelsmerk-/verkoop-/ kleinhandelbestuurder, voedsel en drankbestuurder en beplanner, voedselstilis, joernalis, navorser, bemarker, visuele handelsware beplanner, verbruikerskonsultant, ens.

Afgestudeerdes met ‘n graad in gasvryheidsbestuur kan werk as ‘n voedsel- en drankbestuurder, voedseldiensbestuurder, kulinêre spesialis, geleentheidskoördineerder, entrepreneur, produk- en spyskaartontwikkelaar, voedseljoernalis, ens.

Afgestudeerdes met ‘n graad in voedselbestuur kan werk as ‘n kulinêre wetenskaplike, “culinologist”, verbruikerskonsultant, sintuiglike evalueerder, navorser, produkontwikkelaar, voedseldiensbestuurder, ens.

Voedselwetenskap

Die Department Voedselwetenskap is ‘n sentrum van uitnemendheid vir geÏntegreerde voedselwetenskap en voedingnavorsing, wat fokus op die gesondheid en welsynsbehoeftes van die mense van Afrika. Dit verskaf relevante, wêreldklas opvoeding en opleiding van toekomstige leiers in voedselwetenskap en voeding. Die programme is akademies en prakties gebaseer en berei studente voor vir ekonomies bevredigende loopbane. Studente onderneem ook navorsingsprojekte. Die voeding-dissipline fokus op die effekte wat voedselinname het op die welsyn van individue en gemeenskappe in Suid-Afrika en elders. Die vierjaargraad in Voeding word gesamentlik aangebied deur die Departement Voedselwetenskap (Fakulteit Natuur- en Landbouwetenskappe) en die Departement Menslike Voeding (Fakulteit Gesondheidswetenskappe).

Die Department spog met ‘n internasionaal-erkende nagraadse navorsingsrekord gedrewe deur topgehalte wetenskaplikes. Deelname aan nasionale en internasionale navorsingprogramme lok die room van studente van binne en buite Suid-Afrika. Navorsingsaktiwiteite fokus op voedselprodukveiligheid, Afrika Voedsel en Drank wat voeding en gesondheid bevorder, plant biopolimêre, bioplastiek mikrostrukture en nanomateriale; asook sensoriese wetenskapsnavorsing.

Verskeie geleenthede word gebied vir studente om loopbaangerigte blootstelling te kry tydens praktiese opleidingsessies, besoeke aan voedselmaatskappye, bywoning van konferensies en geleenthede, deelname aan kompetisies en mentorskapprogramme. Die Department is aktief betrokke by die Suid-Afrikaanse Vereniging vir Voedselwetenskap en -tegnologie en bedryfsverenigings vir vleis, suiwel en grane. Studente organiseer opvoedkundige en sosiale aktiwiteite deur hul vereniging, TUKSFoST.

BeroepeDie voedselbedryf is Suid-Afrika se grootste vervaardigingsbedryf. Deesdae word alle voedsel in ‘n meerdere of mindere mate verwerk. Voedselwetenskaplikes bestudeer die chemiese samestelling, struktuur en voedingswaarde van voedsel. Hulle monitor die chemiese, fisiese en biologiese veranderings in voedsel tydens verwerking, preservering en berging. Voedselwetenskaplikes word opgelei om voedselprodukte te ontwikkel wat aan die dinamiese behoeftes van moderne verbruikers voldoen. Ewe belangrik is die bydrae wat hulle maak om hongersnood en wanvoeding te beveg deur die ontwikkeling en daarstelling van bekostigbare, voedsame voedsels. Graduandi van hierdie Department is wêreldwyd werksaam as voedselwetenskapnavorsers, voedselmikrobioloë/biotegnoloë, voedsel- en voedinganaliste, voedselvervaardiging operasionele bestuurders, voedselproduk- en/of prosesontwikkelaars, kwaliteit en veiligheid versekeringspesialiste, voedselverpakking/raklewe-spesialiste, akademici, sensoriese wetenskaplikes, sleutelvoedselkategorie-bestuurders, ens.

Ons graduandi maak ‘n verskil. Alle gegradueerdes mag registreer as natuurwetenskaplikes by die Suid-Afrikaanse Raad vir Natuurwetenskap Professies (SACNASP).

Universiteit van Pretoria 20

Wiskundige Wetenskappe

Wiskundige WetenskappeVersekering en Akturariële Wetenskap

Die Departement is trots op sy alumni, wat van die hoogste poste in die plaaslike en internasionale versekerings- en beleggingsektore beklee. Daar word nagestreef om die program mededingend te hou om studente die geleentheid te bied om die Universiteit te verlaat met die hoogste aantal vrystellings van die Aktuariële Verening van Suid-Afrika (ASSA) se eksamens. Die akademici is hoogs gekwalifiseerd en dien in verskeie komitees van die ASSA.

Die moderne finansiële bedryf is ‘n vinnig veranderende wêreld. Hierdie veranderings skep ‘n toenemende behoefte aan gegradueerdes wat opgelei is in die finansiële modelle en kwantitatiewe tegnieke wat gebruik word in aktuariële en finansiële ingenieurswese-toepassings. Studente wat ingeskryf is vir BSc (Aktuariële en Finansiële Wiskunde) sal hulle kursuswerk so kan beplan dat hulle òf ‘n aktuariële òf ‘n finansiële ingenieurswese-opsie kan volg. Die program verskaf uitgebreide opleiding wat aan die student meer as die norm bied en wat hulle in staat sal stel om die aktuariële en finansiële probleme van die toekoms te hanteer.

Met betrekking tot die aktuariële opsie, is die program so saamgestel dat dit ‘n voornemende aktuaris die geleentheid bied om in die kortste moontlike tyd aan die vereistes vir vrystelling van die kursusse van ASSA te voldoen. Om die maksimum vrystelling te verkry, word ‘n opvolghonneursgraad egter aanbeveel. Studente wat verkies om nie die aktuariële kwalifikasie te voltooi nie, sal goed toegerus wees om die finansiële industrie te betree of ‘n aantal opsies in nagraadse studies.

Vir voornemende finansiële ingenieurs sal die program diepte verleen en hulle vermoëns ontwikkel om finansiële produkte te ontwerp en te ontleed. Die analitiese tegnieke wat noodsaaklik is vir die modellering van die stogastiese gedrag van finansiële prosesse en die analise van die gevolglike effekte op beleggingsportefeuljes, word bestudeer.

BeroepeBaie aktuarisse het loopbane in die meer tradisionele versekering- en aftreefondsvelde. Tog maak aktuarisse vordering in ander velde as gevolg van die erkenning wat hulle geniet vir hul unieke analitiese vaardighede. Dit sluit gesondheidsorg, finansiële advies, risikobestuur en bankwese in. Danksy hul unieke vaardighede, word baie aktuarisse aangestel in senior bestuursposte ná hul aanvanklike rol in die oplossing van probleme met wiskundige en statistiese berekeninge en modelle.

Finansiële ingenieurs word in diens geneem deur banke, finansiële instellings, makelaarsfirmas en beleggingsinstellings. Hulle is noodsaaklik in portefeulje- en risikobestuur. Aktiwiteite sluit onder meer in: batebestuur (handel in effekte, termynkontrakte en afgeleide instrumente soos opsies), die ontwerp van nuwe finansiële produkte en strategieë om kredietrisiko te beheer.

Statistiek

Statistiek is die kuns om te begryp watter waarde groot hoeveelhede data inhou. Dit vorm ‘n versameling van wetenskaplike metodes wat gebruik word om betroubare gevolgtrekkings oor vooropgestelde vrae te maak. Dit is ook een van die enigste wetenskaplike dissiplines waarsonder die meeste ander spesialiteitsvelde sal sukkel om te oorleef. Dit is ‘n katalisator wat vordering binne interdissiplinêre gebiede tot vlakke, voorheen ondenkbaar, fasiliteer.

Vandat jy vanoggend wakker geword het, het jy ten minste vyf komplekse, maar boeiende statistiese modelle teëgekom – vanaf ‘n verkeersligstelsel tot die selfoon in jou sak. Met byna oneindige moontlikhede van toepassings, is statistiek ‘n uiters uitdagende dog prettige manier om te sien hoe die wêreld rondom ons wetenskaplik ontvou.

Daar word van studente in statistiek verwag om ‘n aanleg vir probleemoplossing, met spesifieke klem op numeriese belangstelling en sagteware programmeringsvermoëns, te hê. Verbale en geskrewe kommunikasievaardighede is van ontsaglike waarde binne die veld.

‘Waarvan ek die meeste hou in die Fakulteit Natuur- en Landbouwetenskappe is die feit dat ek in my eerste jaar ‘n sterk fondament in wiskunde en statistiek kon lê. Die tutorstelsel het my gehelp om moeilike konsepte te bemeester. Ek vind dat die lektore regtig kundig is in hul spesialisvelde. Hulle gee jou altyd ruimte om te dink en met jou eie innovasies vorendag te kom, wat ‘n sleutelvoordeel in die toekoms sal wees.

In 2013 en 2014 het ek merietetoekennings van die Universiteit ontvang. Ek is ook onlangs genooi om lid te word van die Golden Key International Honour Society.

Ek droom daarvan om ‘n aktuaris te word en om al die tegnieke en vaardighede wat ek op universiteit geleer het, toe te pas tot voordeel van die versekeringsektor en aktuariële wetenskap.’

Kupiwa Ngundu

21 Fakulteit Natuur- en Landbouwetenskappe 2016/17

Wiskundige Wetenskappe

Die BSc (Wiskundige Statistiek)-program word oor ‘n tydperk van drie jaar op ‘n voltydse basis aangebied. Studente wat hul voorgraadse program voltooi, het die opsie om te registreer vir ‘n honneursgraad in Wiskundige Statistiek en daarna kan meesters- en doktorsgrade verwerf word.

BeroepeOm te leer uit data is een van die mees relevante en belangrikste uitdagings van die inligtingsera waarin ons leef, en dit bied opwindende geleenthede vir diegene wat werk as professionele statistici. � Finansiële instellings: Statistici spesialiseer in ekonomiese

toepassings van statistiek (ekonometrie) met aspekte soos nasionale produksie en besteding, internasionale ekonomiese verhoudings, indiensneming, openbare finansies en verwante kwessies. In die versekeringswese, is statistici in diens in gebiede soos aktuariële werk, bemarking, belegging in aandele en eiendom. Marknavorsingsorganisasies speel ‘n onontbeerlike rol in die versameling van inligting wat gebruik word om die kwaliteit van besluitneming in verskeie nywerhede te verbeter.

� Industrie: Statistici word al hoe meer in diens geneem in bedrywe soos mynbou en vervaardiging en die regeringskorporasies, byvoorbeeld, Eskom, Sasol, AECI en die farmaseutiese bedryf in die algemeen. Georganiseerde landbou is ‘n bykomende uiters belangrike bedryf waar gesofistikeerde statistiese tegnieke gebruik word om in die groeiende vraag na voedsel en dienste te voorsien.

� Navorsingsrade en opvoedkundige instellings: Die navorsingsrade is bekende werkgewers vir wetenskaplikes van diverse dissiplines op ‘n groot skaal, en neem statistici in diens om wetenskaplik-gefundeerde navorsingsuitsette te verseker. Dit sluit in die Mediese Navorsingsraad (MNR), die Wetenskaplike en Nywerheidsnavorsingsraad (WNNR), die Landbounavorsingsraad (LNR) en die Raad vir Geesteswetenskaplike Navorsing (RGN). Statistici is ook betrokke by die opleiding van studente aan universiteite.

� Die openbare sektor: Die regering stel statisties-vaardige mense aan in baie van sy departemente, waarvan Statistiek Suid-Afrika die prominentste is.

Wiskunde en Toegepaste Wiskunde

Wiskunde is die taal van wetenskap en tegnologie. Wiskunde, wat sy oorsprong het in rekenkunde en meetkunde, handel oor patroon en struktuur. Toegepaste wiskunde handel meer oor die modellering en hantering van probleme in die werklike lewe op ‘n verskeidenheid gebiede soos ingenieurswese, finansies, statistiek, fisika en biologie. Die krag van wiskunde en toegepaste wiskunde lê in die abstrakte, analitiese en berekeningsaard daarvan. Wiskunde is noodsaaklik in alle tegnologiese, finansiële en bestuursektore, wat die ruggraat van die Suid-Afrikaanse ekonomie vorm.

Die studie van wiskundeDie Departement Wiskunde en Toegepaste Wiskunde is nie net een van die grootstes op die Hatfieldkampus nie, maar ook een van die grootste wiskundedepartemente in die land, met ongeveer 20 000 studente wat ingeskryf is vir wiskundemodules. Die Departement roem daarop dat hy uitblink in onderrig- en navorsingsaktiwiteite sowel as in gemeenskapsgebaseerde aktiwiteite. Die Wiskundegebou self het ‘n klassieke ouwêreldse karakter en is gebou om ‘n vierkant

waar die studentebedrywighede bydra tot die dinamika van die akademiese omgewing.

Die diverse en bekwame personeelkorps beskik oor kundigheid in ‘n verskeidenheid dissiplines. Navorsers reis dikwels oorsee om kongresse by te woon of om navorsingsbesoeke te bring. Die Departement het 18 NRF-gegradeerde navorsers in dissiplines wat strek van die meer tradisionele abstrakte analise tot die kontemporêre epidemiologieveld waar modellering van biologiese verskynsels tot opwindende opsies lei. Die Departement is dikwels die gasheer vir gesiene besoekers soos die Fields-medaljewenner, prof Laurent Lafforgue van Frankryk.

‘n Graad in Wiskunde lei ‘n student op om die nuutste probleemoplossingstegnieke toe te pas, te evalueer en aan te pas, en ook om nuwe wiskundige modelle te ontwikkel uit natuurlike, tegnologiese en finansiële verskynsels.

Beskrywing van die programme � BSc (Wiskunde): Verpligte vakke is analise, abstrakte algebra,

meetkunde (derdejaarsvlak), calculus, lineêre algebra, differensiaalvergelykings, diskrete strukture (tweedejaarsvlak), wiskundige modellering, wiskundige statistiek, numeriese analise en dinamiese prosesse (eerstejaarsvlak).

� BSc (Toegepaste Wiskunde): Verpligte vakke is analise, kontinuummeganika, numeriese analise, parsiële differensiaalvergelykings, dinamiese stelsels (derdejaarsvlak), calculus, lineêre algebra, diskrete strukture, differensiaalvergelykings (tweedejaarsvlak), wiskundige modellering, wiskundige statistiek en dinamiese prosesse (eerstejaarsvlak).

Nagraadse studieNagraadse studie en navorsing is belangrike prioriteite van die Departement en geskied op verskeie uiters relevante gebiede. � Honneurs: Vir ‘n honneursgraad sal ‘n student gewoonlik ‘n

aantal modules moet doen en ‘n projek onder leiding van ‘n studieleier moet skryf. Die graad duur een jaar vir voltydse studente en twee jaar vir deeltydse studente.

� Meesters: Die studietydperk vir ‘n MSc is gewoonlik twee jaar. Die uitkoms is twee magistermodules, asook ‘n verhandeling wat toon dat die student oor die vermoë beskik om ‘n wetenskaplike ondersoek te beplan, daarmee te begin, dit uit te voer en verslag daaroor te lewer.

� Doktoraal: ‘n PhD vereis van die student om oorspronklike navorsing te doen in een van die navorsingsgebiede wat deur die Departement ondersteun word.

BeroepeGegradueerdes in wiskunde en toegepaste wiskunde word in diens geneem deur navorsingsinstansies, opvoedkundige instellings (universiteite en skole), die openbare sektor (staatsdiens, mediese instellings) en die privaat sektor (ingenieursfirmas, finansiële instellings, die rekenaarbedryf). Gegradueerdes se opleiding in abstrakte, analitiese en berekeningskundige denkwyses gee hulle die agtergrond om maklik aan te pas by veranderende omstandighede in die beroepsomgewing en om wiskundige modelle van natuurlike, tegnologiese en finansiële verskynsels te konstrueer. Wiskundiges en toegepaste wiskundiges pas bestaande probleemoplossingstegnieke toe, evalueer en pas hulle aan of ontwikkel nuwe tegnieke om probleme op te los.

Universiteit van Pretoria 22

‘As groen inderdaad die kleur van jaloesie is, behoort my fakulteit (Natuur- en Landbouwetenskappe) bewonder en beny te word. As tweedejaar student is ek mal oor hoe wetenskaplike en teoretiese konsepte in my graad byeen gebring word. Bo alles het ek ‘n brandende passie vir Statistiek.

Die geleentheid om ’n universiteitsgraad te bekom, maak my nederig en dankbaar. As Tukkie het ek besef dat ek opgelei kan word om die suksesvolle professionele persoon te word wat ek oor ’n paar jaar in die spieël wil sien. Ek wil as aktuariële analis werk

met ’n sekondêre kwalifikasie in rekenaarwetenskap. Albei hierdie doelstellings is nou binne my bereik aangesien daar talle geleenthede by Tuks is om te leer en te groei.

In 2014 het ek ’n beurs van die Suid-Afrikaanse Aktuariële Ontwikkelingsprogram ontvang. Ek was ook die top Akademiese Presteerder in Huis Mopanie en ek is genooi om by die Golden Key International Honour Society aan te sluit.

My droom is om ‘n ten volle gekwalifiseerde aktuariële wetenskaplike te word wat ook die HOD van ‘n internasionaal-erkende bank of versekeringsmaatskappy is.’

Harry Phirri

23 Fakulteit Natuur- en Landbouwetenskappe 2016/17

Algemene inligting

Gemeenskapsontwikkelings-inisiatieweSci-Enza

Sci-Enza (voorheen die Eksploratorium) is ‘n wetenskapsentrum waar die algemene publiek, en veral groepe skoolkinders, eerstehandse ervaring van wetenskap en tegnologie kan opdoen. Hier kan besoekers aan ‘n verskeidenheid interaktiewe uitstallings in fisika, plantkunde, dierkunde, wiskunde en ingenieurswese deelneem. Vir georganiseerde groepe word wetenskapvertonings, asook begeleide toere deur die botaniese tuin en na die Camera Obscura op die Hatfieldkampus aangebied. Besoekers mag ook die gewilde wetenskapboeke en -tydskrifte, sowel as videofasiliteite in die leeshoekie gebruik. Sci-Enza is gedurende gewone kantoorure op weekdae oop. Vir individue is toegang gratis. Georganiseerde groepe wat ‘n wetenskapvertoning bywoon, betaal ‘n nominale bedrag van R10 per persoon vir groepe meer as 30 en R20 per persoon vir kleiner groepe minder as 30. Skakel +27 (0)12 420 2865/3767 om ‘n besoek te reël.

UP with Science

Die UP with Science-verrykingsprogram is in 1998 bekendgestel en is daarop gerig om jongmense se kennis, belangstelling en vaardighede in die wetenskap te bevorder. Sowat 50 kandidate word uit skole in die nabye omgewing van die Universiteit gekeur om aan die program deel te neem. Programaktiwiteite strek oor ‘n tydperk van drie jaar, vanaf Graad 10 tot Graad 12. Dit behels Saterdagklasse, eenmaal per maand en ‘n weeklange winterskool, eenmaal per jaar gedurende die Julie-skoolvakansie. Deelnemers wat die program voltooi, ontvang studiebeurse in die vorm van universiteitsklasgelde indien hulle vir graadprogramme in die Fakulteit Natuur- en Landbouwetenskappe aan die Universiteit van Pretoria inskryf. Omdat die UP with Science-program hoofsaaklik in Engels aangebied word, word die inligtingsmateriaal in Engels beskikbaar gestel.

Afrikaanssprekende kandidate is egter welkom om hul aansoeke in Afrikaans in te dien. Elke skool mag ‘n maksimum van twee kandidate nomineer. Die Universiteit sal sowat 50 kandidate uit die aansoeke kies, en suksesvolle kandidate sal in kennis gestel word van hul keuringsuitslae. Die UP with Science-groep sal so saamgestel word dat die rasse- en geslagtelike diversiteit van die Suid-Afrikaanse bevolking daarin verteenwoordig word. Die twee belangrikste kriteria vir die keuring van kandidate is akademiese potensiaal en belangstelling in die wetenskap. Skakel +27 (0)12 420 2638 vir meer inligting.

Algemene inligtingBesoek www.up.ac.za > ‘Studeer by UP’ > ‘Voorgraadse studente’ vir inligting oor die volgende: � Studie-inligting � Bereken jou Toelatingspunttelling (TPT) � Sluitingsdatums � Fooie en befondsing � Spesiale aanbod aan akademiese toppresteerders � Doen aansoek by Tuks � Wysig of voeg ‘n program by � Nasionale Normtoets (National Benchmark Test – NBT) � Aansoekstatus � Berei voor om by Tuks te studeer � Registrasie en aanvang van die akademiese jaar

UP OpedagDatum 21 Mei 2016Tyd 08:00–14:00

Die volgende persone moet die UP Opedag bywoon: � Leerders in Graad 12 wat reeds bevestiging ontvang het dat

hulle voorlopig tot UP toegelaat is � Leerders in Graad 12 wat aan die toelatingsvereistes voldoen

en wat hulle aansoekvorm wil inhandig � Leerders in Graad 11 wat feitlik seker is dat hulle wel by UP

gaan aansoek doen � Die ouers van bogenoemde leerders