T W O J E B E Z P I E C Z N E F I N A N S E

W  grudniu 2013 roku aż 2 mln 320 tys. osób nie radziło sobie z termi-nowym regulowaniem swoich bie-żących płatności. Ta liczba wzrosła

o 3 proc. w stosunku do poprzedniego roku. Dłużnicy mający kłopoty ze spłacaniem zobo-wiązań pod koniec ubiegłego roku byli winni swoim wierzycielom łącznie 39,82 mld zł. Re-kordzista jest zadłużony na ponad 110 mln zł. Żeby takiej sytuacji uniknąć, każda decyzja o zaciągnięciu kredytu lub pożyczki powin-na być przemyślana i poprzedzona oceną wła-snych możliwości obsługi długu.

KREDYT CZY POŻYCZKA?Mogłoby się wydawać, że „kredyt” i „pożycz-

ka” to terminy stosowane zamiennie. W końcu i jeden, i drugi określa pożyczanie pieniędzy. A jednak między kredytem a pożyczką wystę-pują bardzo istotne różnice decydujące o koszcie i bezpieczeństwie pożyczania pieniędzy. Zgod-nie z polskim prawem udzielaniem kredytów mogą zajmować się tylko banki i spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe (SKOK-i). Pod-mioty te objęte są państwowym nadzorem spra-wowanym przez Komisję Nadzoru Finansowe-go, ale prowadzą swoją działalność na podstawie różnych regulacji prawnych – Prawa bankowe-go i ustawy o spółdzielczych kasach oszczęd-nościowo – kredytowych. Pożyczki natomiast może udzielić każda instytucja, a nawet osoba prywatna, pod warunkiem jednak, że pożycza własne pieniądze. Wszelkie kwestie związane z pożyczką reguluje kodeks cywilny.

Umowa kredytu koniecznie musi być zawar-ta na piśmie. Powinien być w niej określony ter-min spłaty, wysokość oprocentowania i prowizji oraz cel, na który zostaną przeznaczone poży-czone pieniądze. Jeśli bank stwierdzi, że środki z kredytu zostały wykorzystane na inny cel niż zapisany w umowie, może zażądać natychmia-stowej spłaty całej kwoty. W przypadku kredy-tu bowiem bank jedynie oddaje do dyspozycji kredytobiorcy środki pieniężne, które pocho-dzą ze zgromadzonych przez niego depozytów, dlatego ma prawo kontrolować ich wydawanie i monitorować ryzyko związane z udzielonym kredytem.

Inaczej jest w przypadku pożyczki. Jeżeli jej kwota nie przekracza 500 zł, umowa nie musi być pisemna (wystarczy ustna), chyba że po-życzamy w bankach, SKOK-ach, czy firmach pożyczkowych – wtedy umowa zawierana jest na piśmie. Kodeks cywilny nie wymaga też, żeby w umowie określać wysokości oprocen-towania ani wskazywać, na co przeznaczymy pożyczone pieniądze, nie trzeba też precyzować terminu spłaty. Na pierwszy rzut oka może się wydawać, że to bardzo korzystne dla pożyczko-biorcy warunki. W rzeczywistości okazuje się, że niekoniecznie, ponieważ po pierwsze pożycz-kodawca może w każdej chwili wypowiedzieć umowę i zażądać zwrotu całego długu – w takiej sytuacji trzeba oddać pożyczoną kwotę w ciągu 6 tygodni. Po drugie, w praktyce pożyczkodawcy określają wszystkie parametry pożyczki, czyli

oprocentowanie, prowizje, opłaty, czas trwania i harmonogram spłat, a także zabezpieczenie. I po trzecie, najczęściej okazuje się, że całkowite koszty pożyczek oferowanych na rynku przez niebankowe instytucje pożyczkowe są dużo wyższe niż w banku. Zanim więc zdecyduje-my się na pożyczkę w jakiejś firmie pożyczko-wej, bardzo dokładnie przeczytajmy wszystkie dokumenty, które otrzymamy do podpisania. Zdarza się bowiem, że niekorzystne dla klienta informacje są podane w nich w sposób niejasny, a warunki, jakie musi spełnić pożyczkobiorca, określone nieprecyzyjnie, a do tego często zapi-sane drobną czcionką w odnośnikach. Jeżeli cze-goś nie rozumiemy albo mamy jakiekolwiek wąt-pliwości, koniecznie poprośmy o wyjaśnienie. Nie ma obowiązku od razu podpisywać umowy. Jej projekt możemy wziąć do domu i w spokoju go przeczytać, przemyśleć, skonsultować z ro-dziną lub kimś zaufanym i w sposób świadomy podjąć decyzję. Nie wolno podpisywać żadnej umowy, jeżeli nie rozumiemy wszystkich za-wartych w niej zapisów.

KRÓTKI PRZEWODNIK PO KREDYTACHZanim bank udzieli nam jakiegokolwiek

kredytu, dokładnie oceni naszą zdolność kre-dytową tzn. sprawdzi czy będziemy w stanie terminowo spłacać raty kredytowe wraz z od-setkami i innymi opłatami. W tym celu policzy nasze miesięczne dochody i wszystkie wydatki

(stałe opłaty, koszty utrzymania, raty innych kredytów), sprawdzi debety na koncie i stan zadłużenia na karcie kredytowej. Następnie sprawdzi naszą historię kredytową w Biurze Informacji Kredytowej. Gromadzi ono i prze-chowuje przez 5 lat informacje o zaciągniętych i spłacanych kredytach przez klientów banków i SKOK-ów, w tym dane o nieterminowym spła-caniu lub zaleganiu ze spłatą długów. Jeżeli po-zytywnie przejdziemy tę weryfikację, możemy liczyć na to, że otrzymamy wybrany kredyt. A dostępne są różne rodzaje kredytów.

Kredyt hipoteczny udzielany jest na zakup mieszkania lub domu, a jego zabezpieczeniem jest  przede wszystkim hipoteka ustanowio-na na kredytowanej nieruchomości. Z uwagi na fakt, że wartość kredytowanego domu lub mieszkania jest wielokrotnie wyższa od mie-sięcznych dochodów gospodarstwa domowego, kredyty hipoteczne udzielane są na wiele lat (25-35 lat). Dodatkowo banki wymagają od kredyto-biorcy wkładu własnego stanowiącego co naj-

mniej 5 proc. wartości nieruchomości (od 2015 r. będzie to 10 proc., a od 2016 r. 15 proc.). Banki ofe-rują także pożyczki hipoteczne, których zabez-pieczeniem jest hipoteka ustanowiona na nieru-chomości już należącej do dłużnika. Wysokość takiej pożyczki uzależniona jest więc od warto-ści nieruchomości, a pożyczone pieniądze mogą być przeznaczone na dowolny cel.

Kredyt samochodowy jest udzielany na sfi-nansowanie zakupu auta, które jednocześnie stanowi zabezpieczenie kredytu. Ma ono for-mę zastawu rejestrowego lub przewłaszczenia. Oznacza to, że do momentu całkowitej spłaty kredytu właścicielem pojazdu jest bank. Czas na jaki udzielany jest taki kredyt to 1-5 lat.

Na dowolny cel natomiast można otrzymać kredyt gotówkowy. W tym przypadku bank wymaga poręczenia lub wystawienia weksla, jeśli pożyczamy większą kwotę. Mniejsze sumy nie wymagają jakichś szczególnych zabezpie-

czeń. Spłata kredytu gotówkowego zazwyczaj rozłożona jest na niezbyt długi okres – od kilku miesięcy do 2 lat.

Tak zwany kredyt odnawialny to nic in-nego jak limit debetowy w rachunku banko-wym. Jego wysokość zwykle nie przekracza 3-krotnych miesięcznych wpływów na konto. Zazwyczaj jest oprocentowany niżej niż kre-dyt gotówkowy. Jest on uruchamiany dopiero, kiedy na koncie skończą się środki, a odsetki są naliczane tylko od wykorzystanej kwoty. A kiedy na nasze konto wpływają jakieś pienią-dze, automatycznie przeznaczane są na spłatę zadłużenia.

Formą kredytu jest karta kredytowa. Służy ona do dokonywania płatności bezgotówko-wych w ramach przyznanego limitu kredyto-wego. Pozwala na zaciąganie kredytu bez od-setek nawet na prawie 2 miesiące, pod warun-kiem, że pamiętamy o terminowym spłaceniu całego zadłużenia. Jeśli jednak nie ureguluje-my w całości długu w okresie bezodsetkowym, bank naliczy nam wysokie odsetki. Nie warto też karty kredytowej wykorzystywać do wy-płacania pieniędzy z bankomatu, ponieważ w tym przypadku nie obowiązuje okres bez-odsetkowy, co oznacza, że wysokie oprocen-

UWAGA KONKURSPrzeczytaj uważnie tekst z cyklu „Twoje bezpieczne finanse” i rozwiąż krzyżówkę zamieszczoną na str. ?? tego wydania „Gościa Niedzielnego”. Nagrody czekają!

PORADZĄ I POMOGĄ

Instytucje, do których można zgłosić się po po-radę w przypadku wątpliwości przy zaciąga-niu kredytu:

• Infolinia konsumencka: 800 007 707 – bez-płatnych informacji i porad udzielają praw-nicy Federacji Konsumentów.

• Centrum E-porad: porady@dlakonsumen-tow.pl – na pytania bezpłatnie odpowia-dają eksperci Stowarzyszenia Konsumen-tów Polskich.

• Federacja Konsumentów – kontakt do po-szczególnych oddziałów terenowych moż-na znaleźć na stronie internetowej www.federacja-konsumentów.org.pl.

• Miejski (Powiatowy) Rzecznik Konsumentów – lista rzeczników dostępna jest na stronie internetowej www.uokik.gov.pl

• Komisja Nadzoru Finansowego – tu  można sprawdzić wiarygodność in-stytucji finansowej, w  której zamie-rzamy zaciągnąć kredyt lub pożyczkę. Infolinia UKNF  (48) 22 262-58-00; e-mail: knf@knf.gov.pl; www.knf.gov.pl

W UŚMIECHNIĘCI POPULARNI AKTORZY ZACHWALAJĄ Z TELEWIZYJNYCH EKRANÓW I KOLOROWYCH BILBORDÓW RÓŻNEGO RODZAJU KREDYTY, KTÓRE MOŻNA W PRZYJAZNEJ ATMOSFERZE ZAŁATWIĆ W KAŻDYM BANKU OD RĘKI, W 15 MINUT. BARDZO KUSZĄCA PROPOZYCJA. TYMCZASEM CORAZ WIĘCEJ ZACIĄGAJĄCYCH KREDYTY I POŻYCZKI POLAKÓW MA KŁOPOTY Z TERMINOWYM SPŁACANIEM ZOBOWIĄZAŃ.

Wiesława Dąbrowska-Macurawiesława.dabrowska@gosc.pl

Pożyczka bez ryzyka

ciąg dalszy na s. ??

Wybierając najbardziej odpowiedni dla siebie kredyt, należy przeanalizować oferty różnych banków i porównać warunki. Jednym z ważniejszych elementów, który należy porównać jest wskaźnik RRSO – czyli wyrażona w procentach rzeczywista roczna stopa oprocentowania

JÓZE

F W

OLN

Y /G

N

60 GOŚĆ NIEDZIELNY 22 czerwca 2014 61GOŚĆ NIEDZIELNYwww.gosc.pl 22 czerwca 2014

T W O J E B E Z P I E C Z N E F I N A N S E

Projekt realizowany we współpracy z Narodowym Bankiem Polskim w ramach programu edukacji ekonomicznej. Więcej o ekonomii na stronie www.nbp.pl.

WIESŁAWA DĄBROWSKA-MACURA: Jak sprawdzić, czy instytucja, od której chcemy pożyczyć pieniądze jest godna zaufania?ROBERT JAGIEŁŁO: – Instytucjami zaufania pu-blicznego działającymi na rynku finansowym są banki. Do tej kategorii instytucji zaliczyłbym jeszcze podmioty, które podlegają nadzorowi państwowemu sprawowanemu przez Komi-sję Nadzoru Finansowego. Podmiotami, które mogą udzielać kredytów oraz pożyczek, a jed-nocześnie podlegają nadzorowi KNF są banki i spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredyto-we. Jest kilka możliwości weryfikacji ich wiary-godności. Najprostszą i najszybszą jest spraw-dzenie nazwy tej instytucji. Jeżeli w nazwie znajduje się słowo „bank”, to mamy do czynie-nia z instytucją bankową, jeżeli „kasa” to naj-pewniej ze spółdzielczą kasą oszczędnościowo--kredytową. Innym sposobem, wymagającym nieco większego zaangażowania, jest telefon do Komisji Nadzoru Finansowego albo zajrze-nie na stronę internetową KNF – www.knf.gov.pl i sprawdzenie podmiotu w wyszukiwarce podmiotów nadzorowanych. Link do niej znaj-dziemy też na stronie internetowej kampanii informacyjnej „Nie daj się nabrać. Sprawdź, zanim podpiszesz” – www.zanim-podpiszesz.pl. Celem kampanii jest zwiększenie świadomości klientów w relacjach z instytucjami finanso-wymi i przestrzeganie ich przed pochopnym podejmowaniem decyzji finansowych. Warto też zajrzeć na listę ostrzeżeń publicznych, którą również prowadzi KNF. Obejmuje ona podmio-ty, które KNF podejrzewa o popełnienie prze-stępstwa. Z usług takich firm najlepiej nie ko-rzystać i nie podpisywać z nimi żadnych umów.

Są firmy, które oferują kredyt przez internet. Jak sprawdzić ich wiarygodność?

– Wiarygodność firm udzielających poży-czek przez internet sprawdza się dokładnie tak samo, jak w przypadku instytucji, z którymi kontaktujemy się osobiście. Firmy udzielające pożyczek czy to przez internet, czy w sposób tradycyjny, to najczęściej podmioty nieban-kowe, które nie podlegają nadzorowi finan-sowemu, dlatego zalecamy dużą ostrożność w  zawieraniu umów z  takimi podmiotami. Oczywiście muszą one działać legalnie i re-spektować przepisy obowiązującego w Polsce

prawa, ale jako podmioty nienadzorowane, mogą prowadzić działalność w sposób bardziej swobodny i akceptować jako pożyczkobiorców klientów o podwyższonym ryzyku. Wyższe ryzyko działalności rekompensują sobie wyż-szymi niż w bankach opłatami za udzielenie pożyczki. W konsekwencji rzeczywisty koszt kredytów zaciąganych w takich firmach może być bardzo wysoki.

Co oznacza określenie: rzeczywisty koszt kredytu? Jakie opłaty wchodzą w rzeczywisty koszt kredytu?

– Formalnie pojęcie to nazywa się rzeczy-wistą roczną stopą oprocentowania – RRSO. Odzwierciedla ona w  ujęciu procentowym

Zanim pożyczysz pieniądze

O TYM, CO KONIECZNIE TRZEBA SPRAWDZIĆ PRZED PODPISANIEM UMOWY O KREDYT CZY POŻYCZKĘ, Z DR. ROBERTEM JAGIEŁŁĄ, DORADCĄ W DEPARTAMENCIE STABILNOŚCI FINANSOWEJ NBP, ROZMAWIA WIESŁAWA DĄBROWSKA-MACURA.

i w stosunku rocznym całkowity koszt kredy-tu, jaki ponosi konsument zawierając umowę o pożyczkę. Ten całkowity koszt kredytu obej-muje wszystkie koszty niezbędne do zawarcia umowy pożyczki lub kredytu. Są to: oprocento-wanie, prowizje, opłaty w tym także koszty do-datkowych usług, np. ubezpieczenia kredytu. Niektóre firmy pożyczkowe w ramach usług dodatkowych oferują udzielenie pożyczki i po-bór rat w domu klienta, co także kosztuje. Po-nieważ jednak nie jest to usługa obowiązkowa, opłata z tego tytułu nie wejdzie w skład RRSO. RRSO wyrażona w procentach pozwala po-równywać oferty kredytowe różnych banków, SKOK-ów czy niebankowych firm pożyczko-wych. Musi być podany zarówno w formula-rzu informacyjnym, jak i w umowie o kredyt czy pożyczkę. Szukając najkorzystniejszej ofer-ty, należy zwracać uwagę na ten wskaźnik, który obok zabezpieczenia i harmonogramu spłaty jest najważniejszym parametrem kre-dytu czy pożyczki – im mniejsze RRSO, tym tańszy kredyt konsumencki.

Czy zabezpieczenie kredytu jest konieczne? – To zależy od kwoty kredytu. Najczęściej

drobne pożyczki – do 1 tys. zł – takiego wymo-gu nie mają, zwykle są udzielane bez zabezpie-czeń. W przypadku wyższych kwot niektórzy pożyczkodawcy wymagają zabezpieczenia kre-dytu, np. w postaci poręczenia osoby trzeciej, zastawu na rzeczach ruchomych (np. na samo-chodzie), a nawet hipoteki na nieruchomości. Najprostszym jednak rodzajem zabezpieczenia pożyczki jest jej ubezpieczenie. Kupując polisę ubezpieczeniową nabywamy ochronę przed zdarzeniami, które mogą uniemożliwić nam terminową spłatę rat. Tymi zdarzeniami mogą być utrata pracy, czy nieszczęśliwy wypadek. Należy jednak dokładnie wczytać się w warun-ki tego ubezpieczenia i zwrócić szczególną uwa-gę na okoliczności, w jakich to ubezpieczenie działa. Może się bowiem okazać, że pewnych sytuacji polisa nie obejmuje, np. gdy nieszczę-śliwy wypadek został spowodowany z naszej winy.

Co możemy zrobić, kiedy nam się wydaje, ze pożycz-kodawca żąda zbyt wygórowanych zabezpieczeń, np. kilkukrotnie przekraczających kwotę pożyczki?

– Rzeczywiście zdarza się, że pożyczko-dawca żąda np. hipoteki na mieszkaniu jako zabezpieczenia stosunkowo niewielkiej po-życzki. Takich ofert nie należy w ogóle roz-ważać, bo często w umowach wymagających takich, niewspółmiernie wysokich do kwoty pożyczki, zabezpieczeń jest zapis uprawniający pożyczkodawcę do przejęcia nieruchomości, nawet w przypadku bardzo niewielkich opóź-nień w spłacie. Przez drobną nieuwagę może-my zatem utracić nasz najcenniejszy majątek.

Podpisaliśmy z bankiem umowę o kredyt, ale roz-myśliliśmy  się i  chcemy zrezygnować z  niego. Czy to możliwe?

– Jest to możliwe i nie tylko w przypadku umów zawartych z bankami, ale także SKOK--ami, czy niebankowymi firmami pożyczko-wymi. Gwarantuje nam to ustawa o kredycie konsumenckim. Jest w niej zapis, który daje konsumentom prawo do odstąpienia od po-życzki czy kredytu w ciągu 14 dni od momen-tu zawarcia umowy, nawet bez podawania przyczyn. W tym czasie nikt nie ma prawa odmówić nam przyjęcia tej rezygnacji. W ten sposób ustawa chroni nas przed pochopnym podejmowaniem decyzji o zaciągnięciu po-życzki. Zdarza się bowiem, że ulegamy namo-wom pracownika, który stara się jak najszyb-ciej sprzedać produkt posługując się różnymi technikami psychologicznymi, np. sugestią, że oferta jest w promocji, która właśnie dzi-siaj się kończy. Często okazuje się, że podpi-sując umowę pod taką presją decydujemy się na produkt bądź zupełnie nam niepotrzebny bądź taki, którego warunki w rzeczywistości okazują się nieatrakcyjne. Dlatego w naszej kampanii informacyjnej „Sprawdź zanim pod-piszesz” staramy się przekonać, żeby to co do-stają klienci do podpisania było po pierwsze przeczytane, po drugie zrozumiane i po trze-cie przemyślane.

Czy  pożyczkodawca może odmówić nam prawa do zabrania do domu dokumentów, które trzeba

będzie podpisać, żeby dostać pożyczkę, tak żebyśmy mogli je spokojnie przeanalizować?

– Pożyczkodawca może odmówić wyda-nia nam samej umowy, natomiast ma obowią-zek udostępnienia na nasze żądanie, projektu umowy o kredyt. Projekt powinien zawierać wszystkie warunki, na których kredyt mógł-by zostać udzielony. Najczęściej ma on formę standardową i nie różni się znacząco od final-nej umowy. Mamy prawo zabrać go do domu i spokojnie, bez pośpiechu przeczytać wszyst-kie zapisy i warunki. Jeżeli mamy jakiekolwiek wątpliwości, koniecznie trzeba je wyjaśnić. Nigdy nie należy podpisywać umowy, której nie rozumiemy. •

Więcej o ekonomii na stronie www.nbp.pl. Zainteresowała cię treść artykułu? Podziel się z najbliższymi! Zaproś ich do odwiedzenia strony www.gosc.pl/Twoje_bezpieczne_finanse, gdzie zamieszczamy kolejne odcinki cyklu „Twoje bezpieczne finanse”.

towanie będzie naliczane natychmiast od dnia dokonania wypłaty.

NIEBEZPIECZNE „CHWILÓWKI”„Pożyczka bez BIK’, „nawet z komornikiem”,

„pieniądze od ręki bez sprawdzania zdolno-ści kredytowej” – to na pewno nie są rekla-my kredytów udzielanych przez banki. W ten sposób swoje usługi reklamują różnego ro-dzaju firmy pożyczkowe, nazywane czasa-mi parabankami. Zachęty takie adresowane są do osób, którym żaden bank nie pożyczy pieniędzy, ponieważ albo nie mają zdolności kredytowej, albo w przeszłości miały kłopo-ty ze spłatą długów zaciągniętych w bankach lub SKOK-ach. A to bank bez trudu sprawdzi w Biurze Informacji Kredytowej. Obowiązek przekazywania takich informacji do BIK mają tylko banki i SKOK-i, a niebankowe firmy po-życzkowe nie muszą nikogo informować o za-dłużeniu swoich klientów. Co więcej, takie fir-my nie podlegają nadzorowi Komisji Nadzoru Finansowego i udzielają pożyczek ze środków własnych (nie mogą gromadzić depozytów osób fizycznych, czy prawnych), dzięki czemu w spo-sób bardziej elastyczny i zachęcający klien-tów mogą kształtować swoje oferty. Pożyczki udzielane przez firmy pożyczkowe dotyczą zazwyczaj niewielkich kwot (średnio 1000 zł) i krótkiego czasu (kilku miesięcy), ale ich opro-centowanie oraz różne dodatkowe opłaty, pro-wizje i wymagane zabezpieczenia są wysokie. Całkowity koszt pożyczki ponoszony przez konsumenta jest kilkakrotnie, a czasami nawet kilkadziesiąt razy wyższy niż w przypadku kredytów bankowych. W ten sposób niebanko-we firmy pożyczkowe rekompensują sobie pod-wyższone ryzyko kredytowe swoich klientów.

A MOŻE POŻYCZKA SPOŁECZNOŚCIOWA?Od kilku lat w gronie instytucji udzielają-

cych pożyczek w internecie funkcjonują spo-łecznościowe serwisy pożyczkowe. Jak to działa? Otóż funkcjonowanie takich serwisów spro-wadza się do kojarzenia osób, które potrzebują pożyczki z ludźmi, którzy mają pieniądze i chcą je w ten sposób zainwestować. Firmy zarządza-jące takimi serwisami nie pożyczają więc swoich pieniędzy tylko stwarzają warunki do spotkania pożyczkodawców z pożyczkobiorcami.

Czy to korzystna forma pożyczania pienię-dzy? Użytkownicy takich serwisów twierdzą, że tak, bo koszty związane z zaciągnięciem po-życzki są porównywalne do kredytów banko-wych (oczywiście uzależnione są od kwoty po-życzki oraz okresu kredytowania), za to znacz-nie mniejsze są wymagania formalne. Z drugiej jednak strony istnieje ryzyko utraty zainwesto-wanych przez pożyczkodawcę środków, ponie-waż średnio 10 procent pożyczek społecznościo-wych jest obecnie niespłacanych. Nie jest to za-tem miejsce dla osób, które wyżej cenią sobie bezpieczeństwo inwestowanych środków, niż wysoki, ale niepewny zysk. •

ciąg dalszy ze s. ??

CZTERY ZASADY BEZPIECZNYCH POŻYCZEK1. Sprawdź wiarygodność firmyListę podmiotów objętych nadzorem finansowym można znaleźć na stronie: www.knf.gov.pl lub na stronie internetowej kampanii: www.zanim-podpiszesz.pl. Uważaj pod czym się podpisujesz – koszt pożyczki może się okazać znacznie wyższy, niż oczekujesz.

2. Policz całkowity koszt pożyczkiSprawdź, jaka jest całkowita kwota do zapłaty. Każdy podmiot udzielający pożyczki zobowiązany jest do poinformowania o wysokości rzeczywistej rocznej stopy oprocentowania pożyczki (RRSO) oraz o całkowitej kwocie do zapłaty. Jeśli masz kłopoty z uzyskaniem takiej informacji, możesz samodzielnie policzyć koszt pożyczki za pomocą kalkulatora dostępnego na stronie internetowej www.zanim-podpiszesz.pl.

3. Dokładnie przeczytaj umowęSzczególnie zwróć uwagę na następujące elementy: czy oprocentowanie pożyczki nie jest znacznie wyższe niż inne oferty na rynku; czy firma wymaga wniesienia wysokiego zabezpieczenia pożyczki, zanim pożyczka zostanie udzielona – brak terminowego spłacania pożyczki może się wiązać z utra-tą zabezpieczenia, którego wartość najczęściej znacznie przewyższa kwotę zadłużenia albo które może mieć dla nas wartość sentymentalną; czy zapisy umowy uprawniają firmę do wyznaczenia zabezpieczenia w przyszłości, wedle uznania firmy; czy pojawiają się dodatkowe opłaty zapisane w umowie, np. za rozpatrzenie wniosku, za wydanie decyzji, prowizje, opłaty za wizyty przedstawi-ciela pożyczkodawcy w domu, ubezpieczenia – jeśli tak, to policz je, suma tych opłat może znacznie podwyższać koszt pożyczki (być może firma w ogóle nie zamierza udzielić pożyczki, a jedynie pobrać opłaty ponoszone przez klienta z góry!). Jeżeli nie rozumiesz jakiegoś zapisu w umowie, poproś o wyjaśnienie. W wypadku wątpliwości należy poprosić o wzorce dokumentów i skonsultować je z prawnikiem lub inną kompetentną osobą.

4. Nie podpisuj, jeśli nie rozumieszNie należy korzystać z usług finansowych, których się nie rozumie. Jeśli oferujący usługi nie chce lub nie potrafi wyjaśnić ich zasad, lepiej zrezygnować z takiej propozycji.

Zanim podpiszemy umowę o kredyt czy pożyczkę, należy ją dokładnie przeczytać, wyjaśnić wszystkie wątpliwości i niezrozumiałe dla nas zapisy oraz przemyśleć. Nie wolno podpisywać umowy, której nie rozumiemy – radzi dr Robert Jagiełło z Narodowego Banku Polskiego

NBP

62 GOŚĆ NIEDZIELNY 22 czerwca 2014 22 czerwca 2014 63GOŚĆ NIEDZIELNYwww.gosc.pl