2556 - silpakorn university · 2. อาจารย์ ดร. ศิริวรรณ...

การพฒนาผลการเรยนร เรอง โครงสราง บทบาท สทธ หนาทของสมาชกในครอบครว

และโรงเรยน และความสามารถดานการคดวเคราะห ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 1

โดยใชวฏจกรการเรยนร 7 E

โดย

นางชญญณฏฐ เอยมเผาจน

วทยานพนธนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑต

สาขาวชาหลกสตรและการนเทศ

ภาควชาหลกสตรและวธสอน

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร

ปการศกษา 2556

ลขสทธของบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร

สำนกหอ

สมดกลาง

THE DEVELOPMENT OF LEARNING OUTCOME ON THE STRUCTURE, ROLES,

RIGHT, DUTY AS MEMBERS OF FAMILY AND SCHOOL AND ABILITIES OF

ANALYTICAL THINKING OF FIRST GRADE STUDENTS TAUGHT BY 7E

LEARNING CYCLE.

By

Chunyanat Aiempuojeen

A Thesis Submitted in Partial Fulfillment of the Requirements for the Degree

Master of Education

Department of Curriculum and Instruction

Graduate School, Silpakorn Univrsity

Academic Year 2013

Copyright of Graduate School, Silpakorn Univrsity

สำนกหอ


บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร อนมตใหวทยานพนธเรอง“การพฒนาผลการ

เรยนร เ รองโครงสราง บทบาท สทธ หนาทของสมาชกในครอบครวและโรงเรยนและ

ความสามารถดานการคดวเคราะห ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 1 โดยใชวฎจกรการเรยนร 7E”

เสนอโดย นางชญญณฏฐ เอยมเผาจน เปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรปรญญาศกษา

ศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาหลกสตรและการนเทศ

…...................................................................

(ผชวยศาสตราจารย ดร.ปานใจ ธารทศนวงศ)

คณบดบณฑตวทยาลย

วนท...........เดอน......................... พ.ศ. ...............

อาจารยทปรกษาวทยานพนธ

1. ผชวยศาสตราจารย ดร.สเทพ อวมเจรญ

2. อาจารย ดร. ศรวรรณ วณชวฒนวรชย

3. อาจารย ดร. ประเสรฐ มงคล

คณะกรรมการตรวจสอบวทยานพนธ

.................................................... ประธานกรรมการ

(ผชวยศาสตราจารย ดร.มาเรยม นลพนธ)

................./....................../..................

.................................................... กรรมการ ................................................. กรรมการ

(ผชวยศาสตราจารย ดร.สเทพ อวมเจรญ) (รองศาสตราจารยสมประสงค นวมบญลอ

............../....................../.................... ................../.................... /...............

.................................................... กรรมการ ................................................ กรรมการ

(อาจารย ดร. ประเสรฐ มงคล) (อาจารย ดร. ศรวรรณ วณชวฒนวรชย)

............/....................../.............. .............../................/.................

สำนกหอ


ง

52253402 : สาขาวชาหลกสตรและการนเทศ

คาสาคญ: ความสามารถดานการคดวเคราะห / วฏจกรการเรยนร 7E

ชญญณฏฐ เอยมเผาจน : การพฒนาผลการเรยนร เรอง โครงสราง บทบาท สทธ หนาทของสมาชก

ในครอบครวและโรงเรยนและความสามารถดานการคดวเคราะห ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 1 โดยใช

วฎจกรการเรยนร 7E. อาจารยทปรกษาวทยานพนธ : ผศ.ดร.สเทพ อวมเจรญ, อ.ดร.ศรวรรณ วณชวฒนวรชย

และ อ.ดร.ประเสรฐ มงคล. 175 หนา.

การวจยครงนมวตถประสงคเพอ 1) เปรยบเทยบผลการเรยนร เรอง โครงสราง บทบาท สทธหนาท

ของสมาชกในครอบครวและโรงเรยนของนกเรยนชนประถมศกษาปท 1 กอนและหลงการจดการเรยนรโดย

ใชวฎจกรการเรยนร 7E, 2) เปรยบเทยบความสามารถดานการคดวเคราะห เรอง โครงสราง บทบาท สทธหนาท

ของสมาชกในครอบครวและโรงเรยน กอนและหลงการจดการเรยนรโดยใชวฏจกรการเรยนร 7E ของ นกเรยน

ชนประถมศกษาปท 1 และ 3) ศกษาความคดเหนของนกเรยนชนประถมศกษาปท 1 ทมตอการเรยนโดยใชวฎจกร

การเรยนร 7E กลมตวอยางทใชในการวจย คอ นกเรยนชนประถมศกษาปท 1 โรงเรยนบารงวทยา จานวน 18 คน

ในภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2555 ใชแผนการทดลองแบบหนงกลมทดสอบกอน-หลง (One-Group Pretest-

Posttest Design) เครองมอทใชในการวจย ประกอบดวย 1) แผนการจดการเรยนรวฏจกรการเรยนร 7E 2)

แบบทดสอบวดผลการเรยนร เรองโครงสราง บทบาทสทธ หนาทของสมาชกในครอบครวและโรงเรยน 3)

แบบทดสอบความสามารถดานการคดวเคราะห และ 4) แบบสอบถามความคดเหนของนกเรยนชนประถมศกษา

ปท 1 ทมตอการเรยนรโดยใชวฏจกรการเรยนร 7E การวเคราะหขอมลโดยใชคารอยละ (%) คาเฉลย (Χ ) คา

สวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และคา t-test แบบ Dependent

ผลการวจยพบวา 1) ผลการเรยนรเรองโครงสราง บทบาท สทธ หนาทของสมาชกในครอบครวและ

โรงเรยนของนกเรยนชนประถมศกษาปท 1 หลงการจดการเรยนรโดยใชวฏจกรการเรยนร 7 E สงกวากอนเรยน

อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 2) ความสามารถดานการคดวเคราะห เรองโครงสราง บทบาท สทธ หนาท

ของสมาชกในครอบครวและโรงเรยนมคะแนนหลงเรยนสงกวากอนเรยนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05

3) ความคดเหนของนกเรยนชนประถมศกษาปท 1 ทมตอการเรยนโดยใชวฎจกรการเรยนร7 E อยในระดบเหน

ดวยมาก

ภาควชาหลกสตรและวธสอน บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร

ลายมอชอนกศกษา................................................. ปการศกษา 2556

ลายมอชออาจารยทปรกษาวทยานพนธ 1. ................................. 2. ................................. 3....................................

สำนกหอ


จ

52253402: MAJOR: CURRICULUM AND SUPERVISION

KEY WORDS: ABILITIES OF ANALYTICAL THINKING / 7E LEARNING CYCLE.

CHUNYANAT AIEMPUOJEEN: THE DEVELOPMENT OF LEARNING OUTCOME ON

THE STRUCTURE, ROLES, RIGHT, DUTY AS MEMBERS OF FAMILY AND SCHOOL AND

ABILITIES OF ANALYTICAL THINKING OF FIRST GRADE STUDENTS TAUGHT

BY 7E LEARNING CYCLE. THESIS ADVISORS: ASST.PROF.SUTEP UAMCHAROEN, Ed.D.,

SIRIWAN VANICHWATANAWORACHAI, Ph.D. AND PRASERT MUNGKUL, Ed.D.,175 pp.

The purposes of this research were: 1) to compare the learning outcome on the structure roles,

right, duty as members of family and school of first grade students, before and after being taught by the

7E learning cycle, 2) to compare the abilities of analytical thinking on the structure roles, right, duty as

members of family and school, before and after being taught by the 7E learning cycle of first

grade students, and 3) to study the students’ opinion of first grade toward the instructional of the 7E

learning cycle. 0The samples were 18 first grade students of Bumrung Wittaya school in second semester

of academic year 2012. A research design was one-group pretest – posttest design. Research instruments

used were 1) a lesson plans of 7E learning cycle, 2) a learning outcome test, 3) an abilities test of

analytical thinking and 4) the opinionnaire of first grade students towards the7E learning cycle. 0Data

were analyzed by percentage (%), mean (Χ )0, standard deviation (S.D) and t-test of dependence.

The results found that: 1) learning outcome on the structure, roles, right, duty as members of

family and school of first grade students after being taught by the 7E learning cycle were statistically

significant higher than before being taught at the level .05. , 2) the analytical thinking abilities on the

structure roles, right, duty as members of family and school were statistically significant higher than

before being taught at the level .05. , and 3) the students’ opinion of first grade toward the application of

the 7E learning cycle were at high agreement.

Department of Curriculum and Instruction Graduate School, Silpakorn University

Student's signature..................................................... Academic Year 2013

Thesis Advisors' signature 1................................. 2. ..................................... 3........................................

สำนกหอ


ฉ

กตตกรรมประกาศ

วทยานพนธเลมนสาเรจลงได ดวยความอนเคราะหใหคาปรกษาแนะนาอยางดยง

จากผชวยศาสตราจารย ดร.สเทพ อวมเจรญ อาจารย ดร. ศรวรรณ วณชวฒนวรชย และอาจารย

ดร.ประเสรฐ มงคล เปนอาจารยทปรกษาวทยานพนธตงแตเรมตน จนสาเรจเรยบรอยและให

คาปรกษา ตลอดจนใหขอเสนอแนะทเปนประโยชนอยางยงในการทาวทยานพนธเลมนสมบรณ

ยงขน ผวจยกราบขอบพระคณในความเมตตากรณาของคณาจารยทกทานไวดวยความเคารพอยาง

สง

ขอกราบขอบพระคณ ผชวยศาสตราจารย ดร.มาเรยม นลพนธ ประธานกรรมการ

ตรวจสอบวทยานพนธ และรองศาสตราจารยสมประสงค นวมบญลอ ผทรงคณวฒ ทให

คาแนะนาตรวจแกไขขอบกพรองและใหความกระจางในเชงวชาการเพอความสมบรณของ

วทยานพนธ

ขอขอบพระคณอาจารยผสด จระวฒนกจ ศกษานเทศกชานาญการพเศษ สานกงานเขต

พนทการศกษานครปฐม เขต 1 ทใหความอนเคราะหเกยวกบดานการวดและประเมนผล อาจารย

จรรยาพร ยอดแกว ศกษานเทศกชานาญการพเศษ สานกงานเขตพนทการศกษานครปฐม เขต 1 ท

ใหความอนเคราะหเกยวกบดานเนอหา และอาจารยอารย สขใจวรเวทย ครชานาญการพเศษ

โรงเรยนวดหนองกลางดาน อาเภอบานโปง จงหวดราชบร ทใหความอนเคราะหเกยวกบดานการ

สอนและแผนการจดการเรยนร ทาใหเครองมอทใชในการวจยครงนมความถกตองสมบรณยงขน

ขอขอบพระคณ ผบรหาร คณะครโรงเรยนบารงวทยา ทใหความอนเคราะหทดลอง

เครองมอและเกบรวมรวบขอมล เปนอยางด รวมทงขอขอบใจนกเรยนชนประถมศกษาปท 1 ทให

ความรวมมอในการเกบรวบรวมขอมลเปนอยางด

ขอขอบคณเพอนรวมรนหลกสตรและการนเทศ “52” โครงการพเศษ และโครงการ

ความรวมมอทกคน ตลอดจนผทเกยวของทานอน ๆทไมไดเอยนามไว ณ ทน ซงเปนกาลงใจและ

ใหความชวยเหลอดวยดตลอดมา จนทาใหผวจยสามารถประสบความสาเรจในการศกษาครงน

ทายสดน ขอนอมระลกถงพระคณของบดา มารดา ซงเปนผ ใหกาเนดและ

วางรากฐานในการศกษา ใหการสนบสนนและเปนกาลงใจตลอดเวลา จนกระทงวทยานพนธฉบบ

นสาเรจ ผวจยหวงเปนอยางยงวาวทยานพนธฉบบนจะเปนประโยชนตอครผสอนและผสนใจ

โดยทวไป

สำนกหอ


ช

สารบญ

หนา

บทคดยอภาษาไทย.................................................................................................... ง

บทคดยอภาษาองกฤษ............................................................................................... จ

กตตกรรมประกาศ.................................................................................................... ฉ

สารบญตาราง............................................................................................................ ญ

สารบญแผนภาพ....................................................................................................... ฏ

บทท

1 บทนา............................................................................................................

ความเปนมาและความสาคญของปญหา............................................... 1

กรอบแนวคดในการวจย....................................................................... 7

วตถประสงคของการวจย .................................................................... 10

คาถามในการวจย................................................................................. 10

สมมตฐานของการวจย......................................................................... 10

ขอบเขตของการวจย............................................................................. 11

นยามศพทเฉพาะ.................................................................................. 12

2 วรรณกรรมทเกยวของ.................................................................................... 14

หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551............... 14

หลกสตรสถานศกษาโรงเรยนบารงวทยา พทธศกราช 2553

: กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม...........

19

การสอนสงคมศกษา............................................................................ 27

ความสาคญ ธรรมชาต และลกษณะเฉพาะ………………………….. 28

หลกการและวธการจดการเรยนการรสงคมศกษา............................... 34

การจดการเรยนรแบบวฏจกรการเรยนร 7 E........................................ 36

การคดวเคราะห................................................................................... 51

สำนกหอ


ซ

บทท หนา

งานวจยทเกยวของ.......................................................................................... 63

งานวจยในประเทศ............................................................................... 59

งานวจยตางประเทศ............................................................................. 62

3 วธดาเนนการวจย............................................................................................ 68

การดาเนนการวจย................................................................................. 68

วธการและขนตอนการวจย.................................................................... 69

ประชากรทใชในการวจย............................................................. 69

ตวแปรทศกษา ............................................................................ 69

เนอหาทใชในการทดลอง............................................................ 70

ระยะเวลาทใชในการทดลอง...................................................... 70

แบบแผนการวจย.................................................................................. 70

เครองมอทใชในการวจย...................................................................... 71

การสรางและหาคณภาพของเครองมอทใชในการวจย......................... 72

การดาเนนการทดลองและเกบขอมล................................................... 86

การวเคราะหขอมล และสถตทใชในการวจย....................................... 89

4 ผลการวเคราะหขอมล................................................................................... 93

ตอนท 1 ผลการเปรยบเทยบผลการเรยนร............................................ 94

ตอนท 2 ผลการเปรยบเทยบความสามารถดานการคดวเคราะห........... 95

ตอนท 3 ผลการศกษาความคดเหนของนกเรยน................................... 96

5 สรปผลการวจย อภปราย และขอเสนอแนะ.............................................. 102

สรปผลการวจย.................................................................................... 103

อภปรายผล........................................................................................... 104

ขอเสนอแนะ........................................................................................ 109

ขอเสนอแนะเพอการนาไปใช.................................................... 109

ขอเสนอแนะเพอการวจยครงตอไป............................................ 111

สำนกหอ


ฌ

หนา

รายการอางอง............................................................................................................ 112

ภาคผนวก

ภาคผนวก ก รายชอผเชยวชาญเปนผตรวจเครองมอทใชในการวจย............ 118

ภาคผนวก ข การตรวจคณภาพของเครองมอ……………………………… 119

ภาคผนวก ค เครองมอทใชในการวจย.......................................................... 131

ภาคผนวก ง หนงสอขอเชญเปนผตรวจเครองมอทใชในการวจย

หนงสอขอทดลองเครองมอ หนงสอขอความอนเคราะห

ในการเกบ ขอมลการวจย……………………….............

172

ประวตผวจย................................................................................................................ 175

สำนกหอ


ญ

สารบญตาราง

ตารางท หนา

1 โครงสรางหลกสตรสถานศกษาขนพนฐานโรงเรยนบารงวทยา................... 21

2 โครงสรางหนวยการเรยนร รายวชาสงคมศกษาศาสนา และวฒนธรรม

ชนประถมศกษาปท 1........................................................................

23

3 แสดงการเปรยบเทยบวฏจกรการเรยนรทง 4 แบบ....................................... 48

4 บทบาทของครผสอนและนกเรยนตามแนวคดการสอน

โดยใชวฏจกรเรยนร 7E.....................................................................

46

5 สาระการเรยนรและเวลาเรยนทใชในการจดการเรยนร................................ 71

6 มาตรฐาน ตวชวดและสาระการเรยนรแกนกลาง.......................................... 71

7 การวเคราะหหลกสตร มาตรฐานการเรยนร ตวชวด คาอธบายรายวชา

สาระการเรยนร สาระท 2 หนาทพลเมอง วฒนธรรม

และการดาเนนชวต............................................................................

73

8 วเคราะหขอสอบวดผลการเรยนรวชาสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม.... 77

9 ตารางวเคราะหแบบทดสอบวดความสามารถในการคดวเคราะห................ 82

10 เกณฑการแปลความหมายของคาความคดเหน............................................. 91

11 สรปวธดาเนนการวจย.................................................................................. 92

12 ผลการเปรยบเทยบคะแนนผลการเรยนร เรอง โครงสราง บทบาทหนาท

ของสมาชกในครอบครวและโรงเรยนของนกเรยนชนประถมศกษา

ปท 1จานวน 18 คน กอนและหลงการจดการเรยนรโดยใชวฎจกร

การเรยนร 7E………………………………………………..……....

94

13 ผลการเปรยบเทยบคะแนนความสามารถดานการคดวเคราะห เรอง

โครงสราง บทบาทหนาทของสมาชกในครอบครวและโรงเรยนของ

นกเรยนชนประถมศกษาปท 1โดยใชวฎจกรการเรยนร

7E.......................................................................................................

.

95

14 ผลการสอบถามความคดเหนของนกเรยน ทมตอการเรยนร

โดยใชวฎจกรการเรยนร 7E...............................................................

96

สำนกหอ


ฎ

ตารางท หนา

15 ระดบความคดเหนของนกเรยนชนประถมศกษาปท 1 ทมตอการเรยนร

โดยใชวฎจกรการเรยนร 7E...............................................................

97

16 คาดชนความสอดคลองของแผนการจดการเรยนรโดยใชวฎจกรการเรยนร

7E แผนการจดการเรยนรท 1 จากผเชยวชาญ 3 คน..........................

118


7E แผนการจดการเรยนรท 2จากผเชยวชาญ 3 คน……………….......

120


7E แผนการจดการเรยนรท 3จากผเชยวชาญ 3 คน............................

122

19 คาดชนความสอดคลองของแบบทดสอบวดผลการเรยนรจากผเชยวชาญ

3 คน...................................................................................................

124

20 คาดชนความสอดคลองของแบบทดสอบวดความสามารถดานการคด

วเคราะห แบบปรนยจากผเชยวชาญ 3 คน.........................................

125

21 คาดชนความสอดคลองของแบบสอบถามความคดเหนของนกเรยน

ทมตอการจดการเรยนรโดยใชวฏจกรการเรยนร 7E

จากผเชยวชาญ3 คน…………………………………………….......

126

22 ผลการวเคราะหความยากงาย (p) คาอานาจจาแนก (r) ของแบบทดสอบ

วดความสามารถ ดานการคดวเคราะห เรองโครงสราง บทบาท

หนาทของสมาชกในครอบครวและโรงเรยน....................................

128

23 ผลการวเคราะหความยากงาย (p) คาอานาจจาแนก (r) ของแบบทดสอบวด

ความสามารถดานการคดวเคราะห เรองโครงสราง บทบาทหนาท

ของสมาชกในครอบครวและโรงเรยน..............................................

129

สำนกหอ


ฏ

สารบญแผนภม

แผนภมท หนา

1 กรอบแนวคดในการวจย........................................................................... 10

2 การปรบขยายรปแบบการสอนแบบวฏจกรการเรยนรจาก 5E เปน 7E.... 45

3 แบบแผนการวจยแบบ One Group Pretest -posttest Design................... 70

4 ขนตอนการสรางแผนการจดการเรยนโดยใชวฏจกรการเรยนร 7E……. 78

5 ขนตอนการสรางแบบทดสอบวดผลการเรยนรเรองโครงสราง

บทบาท หนาทของสมาชก ในครอบครวและโรงเรยน....................

80

6 ขนตอนการสรางแบบทดสอบวดความสามารถในการคดวเคราะห......... 84

7 ขนตอนการสรางแบบสอบถามความคดเหนทมตอการจดการเรยนร

โดยใชวฏจกรการเรยนร7E..............................................................

86

8 ขนตอนการจดการเรยนรโดยใชวฏจกรการเรยนร 7E.............................. 88

สำนกหอ


1

บทท 1

บทนา

ความเปนมาและความสาคญของปญหา

การศกษานนเปนเครองมอในการพฒนามความสาคญและจาเปนทสดตอการพฒนาคน

พฒนาประเทศ การจดการศกษาทเขมแขงถอวาเปนหวใจของประเทศชาต เพราะประเทศชาต

จะรงเรองหรอลมสลายหรอไมขนอยกบการศกษา ดงพระบรมราโชวาทของพระบาทสมเดจพระ

เจาอยหวภมพลอดลยเดชมหาราช ความวา “งานดานการศกษาเปนงานสาคญทสดอยางหนงของ

ชาต เพราะความเจรญและความเสอมของชาตนน ขนอยกบการศกษาของชาตเปนขอใหญ จะตอง

จดงานดานการศกษาใหเขมแขงยงขน” (กระทรวงศกษาธการ,กรมวชาการ 2543 : ปกหลง) ดงนน

เพอใหทนตอการเปลยนแปลงและรองรบการเปลยนทจะเกดขนอยางรวดเรวของสงคม ทาใหเรา

ไมสามารถคาดการณไดวาอะไรคอความรทจาเปนอยางแทจรงสาหรบอนาคต ซงการศกษามหนาท

ในการเตรยมผเรยนใหพรอมสาหรบความเปลยนแปลง การจดการศกษาของประเทศไทยในชวง

แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมฉบบท 11 (พ.ศ.2555-2559) จาเปนตองการปรบเปลยนจดเนนในการ

พฒนาคณภาพคนในสงคมไทย ใหมคณธรรม และมความรอบร อยางเทาทน ใหมความพรอมทง

ดานรางกาย สตปญญา อารมณ และศลธรรม สามารถกาวทนการเปลยนแปลงเพอนาไปสสงคม

ฐานความรไดอยางมนคง แนวการพฒนาคนดงกลาวมงเตรยมเดกและเยาวชนใหมพนฐานจตใจทด

งาม มจตสาธารณะ พรอมทงมสมรรถนะ ทกษะและความรพนฐานทจาเปนในการดารงชวต อนจะ

สงผลตอการพฒนาประเทศแบบยงยน (สภาพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต, 2549) สอดคลอง

กบพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 และทแกไขเพมเตม (ฉบบท 3) พ.ศ.2553 ได

กาหนดใหการจดการศกษาตองเปนไปเพอพฒนาคนไทยใหเปนมนษยทสมบรณทงรางกาย จตใจ

สตปญญา ความร และคณธรรม มจรยธรรมและวฒนธรรมในการดารงชวตอยในสงคม และสามารถ

อยรวมกบผอนไดอยางมความสข (กระทรวงศกษาธการ, 2545: 2) และเพอตอบสนองจดมงหมาย

สำนกหอ


2

ของหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐานพทธศกราช 2551 ทมงใหผเรยนเกดคณลกษณะอนพง

ประสงค ซงแนวทางดงกลาวสอดคลองกบนโยบายของกระทรวงศกษาธการในการพฒนาเยาวชน

ของชาตเขาสโลกยคศตวรรษท 21 โดยมงสงเสรมผเรยนใหมคณธรรม รกความเปนไทยใหมทกษะ

การคดวเคราะห สรางสรรค มทกษะดานเทคโนโลย สามารถทางานรวมกบผอนและสามารถอย

รวมกบผอนในสงคมโลกไดอยางสนต การพฒนาผเรยนใหเกดความสมดล ตองคานงถงหลกการพฒนาการทางสมองและ

พหปญญา หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐานพทธศกราช 2551 จงกาหนดใหผเรยนเรยนร

8 กลมสาระการเรยนร โดยทกลมสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม เปนอกกลมหนงทม

ความสาคญ เพราะมงเนนพฒนาความร ทกษะ กระบวนการ คณธรรม จรยธรรม และคานยม

ใหผเรยนเปนพลเมองด ในวถชวตประชาธปไตยภายใตการปกครองระบอบประชาธปไตยอนม

พระมหากษตรยเปนประมข (สานกงานเลขาธการสภาการศกษา, 2547: 7) สอดคลองกบ สนต

ธรรมบารง (อางถงใน พชร มกลาง, 2542: 14) ทวา สงคมศกษา เปนวชาทสาคญทสด เพราะความ

มงหมายของเนอหาวชาน คอ การมงอบรมใหเปนพลเมองด รจกคด รจกทางานเปนหม รจก

ตดสนใจไดถกตอง นอกจากน เอดวน เฟลตน (Fenton, 1967: 7, อางถงใน สากยา แกวนมต, 2548: 3)

กลาววา สงคมศกษาเปนวชาทนบวามความสาคญอยางมาก ถอเปนวชาบงคบททกคนตองเรยน

เพอทจะไดรบประสบการณขนพนฐานอนเปนประโยชนตอการดารงชวตในสงคมตอไป

โดยเฉพาะในปจจบนทมความเจรญกาวหนาทางวทยาศาสตรและเทคโนโลยเปนไปอยางไมหยดย ง

ทาใหวถชวตของมนษยเปลยนแปลงไปหากไมปลกฝงความรบผดชอบตอสวนรวม ตลอดจน

ปลกฝงวจารณญาณและคณธรรมซงเปนเปาหมายของวชาสงคมศกษาแลว โลกจะเขาสภาวะวกฤต

โดยเฉพาะอยางยงดานสงแวดลอม การทาลายลางซงกนและกน นอกจากนสงคมศกษา ยงมงเนนวธ

ฝกใหผเรยนเกดทกษะทางสงคม เชน ทกษะการแกปญหา ทกษะการอยรวมกน ทกษะการศกษา

หามความร พฒนาผเรยนใหมความคดมเหตผล มวจารณญาณรจกตดสนใจ และแกปญหารวมกน

(สากยา แกวนมต, 2548: 3) สานกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต (2540: 1) ไดสรปถงวกฤต

ทางการศกษาไทยในปจจบนวา กระบวนการเรยนการสอนเนนการทองจาเพอสอบมากกวามงคด

วเคราะห เสาะแสวงหาความรดวยตนเอง ทาใหเดกไทยจานวนมากคดไมเปน ไมชอบอานหนงสอ

ไมรวธเรยนร และผวจยเปนครผสอนในระดบชนประถมศกษาปท 1 พบปญหาดานผเรยนในป

สำนกหอ


3

การศกษา 2550 ผลการประเมนคณภาพการศกษาภายนอก รอบทสอง เมอวนท 8 – 10 มกราคม

2550 ทผานมามาตรฐานไดขอเสนอแนะแนวทางพฒนาปรบปรงจาก สานกงานรบรองมาตรฐาน

และประเมนคณภาพการศกษา (องคการมหาชน)0 ในมาตรฐานการศกษาดานผเรยนอยในมาตรฐานท 4

และ 5 ผลการประเมนดานผเรยนใหปรบปรงแบบทดสอบดานการอานคดวเคราะหใหหลากหลาย

และครบทกกลมสาระการเรยนร ( ผลการประเมนคณภาพการศกษาภายนอก, 2552: 44) ผลการ

ทดสอบทางการศกษาแหงชาตขนพนฐาน (O-NET) และจากการสรปผลสมฤทธทางการเรยนของ

ฝายวชาการของโรงเรยน ในปการศกษา 2552 – 2553 พบวา ผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยน

ชนประถมศกษาปท 1 ในกลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม มคะแนนเฉลยป

การศกษา 2552 รอยละ 74.04 ในปการศกษา 2553 คดเปนรอยละ 74.29 ซงตากวาเปาหมายของ

โรงเรยน ทตงไวรอยละ 75 และผลการประเมนดานผเรยนในมาตรฐานท 4 ผเรยนมความสามารถ

ในการคดวเคราะห คดสงเคราะห มวจารณญาณ มความคดสรางสรรค คดไตรตรองและมวสยทศน

เมอพจารณาในภาพรวมคดเปนรอยละ 71.46 อยในระดบพอใช (รายงานประเมนตนเองของ

โรงเรยนบารงวทยา, 2553: 15)

จากสาเหตดงกลาวอาจเปนเพราะรปแบบการสอนทใชสอนอยในปจจบน ไมไดฝกให

ผเรยนรจกแกปญหาดวยตวเอง แตกลบเลอกวธการแกปญหาไวอยางสาเรจรป ทาใหผเรยนขาด

ทกษะในการคดวเคราะหหาเหตผล ทงน ศรกาญจน โกสมภ (2546 :51) กลาววา ความสามารถ

ดานการคดวเคราะหนบเปนจดเรมตนของการพฒนาใหผเรยนรจกการคดอยางเปนระบบ และเปน

พนฐานขนเรมตนไปสทกษะทซบซอน สอดคลองกบแนวคดของ บาเยอรและบาคเกอร (Beyer

and Backer, 1990, อางถงในปยะรตน คญทพ, 2545: 18 ) ทกลาววาการบรณาการทกษะการคดไว

ในเนอหาของหลกสตรควรสอนทกษะทงายกอน เชน การเปรยบเทยบทคลายคลงกนและตางกน

และการแยกแยะประเภทกอน เพราะทกษะทซบซอนตองอาศยพนฐาน จากทกษะทงายมากอน ซง

เปนความหมายของการวเคราะหดานเนอหาถอเปนความสามารถเบองตนทเปนพนฐานสาคญใน

การพฒนาการคดทดตอไปในอนาคต

การจดกจกรรมการเรยนรเพอพฒนาผเรยนใหมทกษะกระบวนการคด นาจะเปนวธ

แกปญหาดงกลาวไดดทสด เพราะการคดเปนกลไกลสาคญทใชในการเรยนรแยกแยะสงทดและ

ไมด มความจาเปนตอการดารงชวตและการเรยนรในอนาคต เปนคณลกษณะทตองการสงเสรมให

สำนกหอ


4

เกดขนในเดกไทย (กรมวชาการ, 2543: บทนา) สอดคลองกบสานกงานคณะกรรมการการศกษา

แหงชาต (2540 ) ระบวานโยบายการศกษาของไทยในแผนการศกษาแหงชาต ฉบบท 10 พ.ศ. 2552-

2559 (ฉบบปรบปรง) ทตองการพฒนาดานกระบวนการคดของเดกไทยใหสงขน เนองจากพบวา

ปจจบนคณภาพการศกษาของเดกไทยนาเปนหวง ความรความสามารถของเดกไทยเฉลยออนลง

ทงดานกระบวนการคด วเคราะห สงเคราะหอยางมเหตผล และการรเรมสรางสรรค จากจดออนของ

การศกษาไทยทางดานทกษะการคดขางตน แผนการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2545 - 2559 (สานกงาน

คณะกรรมการการศกษาแหงชาต, 2545: 11 - 20 )จงไดมกาหนดวตถประสงค ความวา ตองพฒนา

คนอยางรอบดานและสมดล สรางสงคมคณธรรม ภมปญญาและการเรยนร พฒนาสภาพแวดลอม

ของสงคม และกาหนดนโยบายดานทกษะการคดไวชดเจน โดยใหพฒนาสงคมแหงการเรยนร เพอ

สรางความรความคด ความประพฤตและคณธรรมของคน อกทงกาหนดเปาหมายทสอดคลองกน

กลาวคอ ตองพฒนาใหคนไทยทกคนมทกษะและกระบวนการในการคดวเคราะหและการแกปญหา

มความใฝรและสามารถประยกตใชความรไดอยางถกตองเหมาะสม สามารถพฒนาตนเองไดอยาง

ตอเนองเตมตามศกยภาพ

จากการศกษาวรรณกรรมเกยวกบกจกรรมการเรยนการสอนทด พบวา กจกรรมการ

เรยนการสอนทดควรเปนกจกรรมทสงเสรมใหนกเรยนไดชวยเหลอซงกนและกน การเรยนรทดจะ

เกดจากประสบการณหรอการลงมอปฏบตและการมปฏสมพนธกบผอนมใชเรยนรดวยตนเองอยาง

โดดเดยว (อทย ดลยเกษม, 2542: 28 ) การออกแบบการเรยนรจะตองใหเหมาะสมกบนกเรยนและ

สภาพแวดลอมทสงเสรมการเรยนรคอกระตนการตอบสนองตอนกเรยนและมความหลากหลายและ

พรอมทจะทาใหนกเรยนไดเรยนรขณะทเกดความสนใจ การเรยนรระหวางนกเรยนและครผสอน

ตองมลกษณะทเคลอนไหวเปลยนแปลงและมปฏสมพนธกน การนาแนวการเรยนการสอนรปแบบ

ใหม ๆ มาใชเพอพฒนาการเรยนการสอนใหมประสทธภาพซงสอดคลองกบรายงานการวจย

ชใหเหนวา การสอนโดยใชวธสอนและเทคนคใหม ๆ (วชย วงษใหญ, 2542: 22) เพอใหผเรยนได

พฒนาตนเองอยางตอเนองเปนกระบวนการเรยนรทผเรยนตดสนใจสรางสงทเปนแนวทางในการ

เรยนร ผเรยนคนควาหาความรจากเนอหาในการเรยนรขนมาดวยตนเอง ใหผเรยนรจกคดสามารถ

สรางความรดวยตนเอง (เอกสทธ ยกตะนนท, 2542: 30) ทาใหผลสมฤทธดานใดดานหนงดกวาวธ

สอนและเทคนคแบบเดม มนกการศกษาไดเสนอแนวทางการเรยนรไวหลายแนว และแนวทาง

สำนกหอ


5

หนง คอ แนวทางการจดการเรยนร เชน วฏจกรการเรยนรจากการศกษา พบวาผลสมฤทธทางการ

เรยนสงกวา วธแบบดงเดม (จงกลรตน อาจศตร, 2544: บทคดยอ) โดยไดมองหาแนวทางการ

จดการเรยนการสอนแนวใหม เพอสรางใหเดกไทยคดเปน ซงเหนวาการจดการเรยนการสอนตาม

แนวทฤษฎการเรยนรแบบสรางสรรคสรางความร (Constructivism) ทเชอวาการเรยนรเกดขนใน

ตวเองของผเรยนเอง โดยครเปนผกระตนผอานวยความสะดวก ซกถามและจดสถานการณให

เหมาะสมกบความรเดมของผเรยนเพอกระตนใหผเรยนคดและเชอมโยงความรเองจนเกดการเรยนร

อยางมความหมาย เกบไวในหนวยความจาระยะยาว นาจะสามารถชวยพฒนาทกษะการคดของ

เดกไทยได

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลยนาแนวคดทฤษฎนออกเผยแพร

ใหครทวไปพรอมกบเสนอแนะแนวทางในการจดการเรยนการสอนดวยวธการสบเสาะหาความร

กบการเรยนแบบรวมมอวา เปนวธการทสอดคลองกบทฤษฎน โดยวธการสบเสาะหาความรไดยด

ตามแนวทางของนกการศกษาจากกลม BSCS ( Biological Science Curriculum Study) ซงได

ขนตอนการสอนเปน 5 ขนตอน (5 - E Learning Cycle ) (นนทยา บญเคลอบและคณะ, 2540) คอ

ขนสรางความสนใจ (engagement) ขนสารวจและคนหา (exploration) ขนอธบายและลงขอสรป

(explanation) ขนขยายความร (elaboration) และขนประเมน(evaluation) (สมบต การจนารกพงค,

สณ ศรประภา, อมรรฒน เจรญทม, 2549:4 - 5) ตอมา ในป ค.ศ. 2003 ไอเสนกราฟท (Eisenkraft,

2003: 57 – 59 ) ไดปรบขยายรปแบบการสอนแบบวฎจกรการเรยนร 5 ขน(E Learning Cycle ) มา

เปนรปแบบการสอนแบบวฏจกรการเรยนร 7E (7-E Learning Cycle) ซงเปนการสอนแบบสบเสาะ

แบบหนงทเนนใหผเรยนสามารถใชวธการสบเสาะหาความรเชงวทยาศาสตร (Inquiry Approach)

ทตองอาศยทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรในการคนพบความรหรอประสบการณการเรยนร

อยางมความหมายดวยตนเอง ซงการสอนแบบวฎจกรการเรยนร 7E มขนตอนการสอน ดงน 1)ขน

ตรวจสอบความรเดม (Elicitation) 2) ขนสรางความสนใจ(Engagement) 3) ขนสารวจคนหา

(Exploration) 4 ) ขนอธบายและลงขอสรป (Explanation) 5) ขนขยายความร(Expansion) 6) ขน

ประเมนผล (Evaluation) 7) ขนนาความรไปใช (Extension) การจดการเรยนรแบบวฏจกรการเรยนร

7E ทาใหเกดสตปญญาในดานการปรบขยายโครงสรางความคด และปรบรอโครงสรางปฏบตการ

คด ในระหวางขนสารวจ ขนสรางแนวคดและขยายความคด (Lawson, 2001: 167, อางถงใน อรณ

สำนกหอ


6

รตน มลโพธ, 2548: 115) นอกจากนขอดของการจดการเรยนรแบบวฎจกรการเรยนร 7E เนนการ

ตรวจสอบความรเดมของเดก ซงเปนสงทครไมควรละเลย หรอละทง เนองจากการตรวจ สอบพน

ความรเดมของเดก จะทาใหครไดคนพบวา นกเรยนจะตองเรยนรอะไรกอน จะเรยนในเนอหานน ๆ

นกเรยนจะสรางความร จากพนความรเดมทนกเรยนม ทาใหเดกเกดการเรยนรอยางมความ หมาย

และไมเกดแนวคดทผดพลาด (ชนดา ทาทอง, 2549: 125-130) เปาหมายสาคญของการจด การเรย

การสอน แบบวฎจกรการเรยนร คอ วธการสอนทปองกนแนวความคดทผดพลาดเนนความสาคญ

ของกาถาย โอนความรและการตรวจสอบความรเดม โดยใหนกเรยนเปนผควบคมและนาตนเองใน

การทากจกรรมการเรยน (ประสาท เนองเฉลม, 2550: 25–27 ) นอกจากนเดอนเพญ ทองเชอ (2550)

ศกษาผลการจดกจกรรมการเรยนรดวยวฏจกรการเรยนร 7E เรอง อาหารพนบานกลมสาระการ

เรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย ชนประถมศกษาปท 5 ผลการวจยพบวา นกเรยนมผลสมฤทธ

ทางการเรยนหลงเรยน รอยละ 84.89 ซงสงกวาเกณฑทกาหนดไว คอรอยละ 80 และการจด กจกรรม

การเรยนรดวยวฏจกรการเรยนร 7E เปนกจกรรมทชวยใหผเรยน สามารถอธบายผลใหเขาใจดวย

ความคดเปนเหตผล ตลอดจนถงการแสดงความคดวเคราะห จากขอมลทไดสรปเปนองคความร

พรอมนาเสนอผลงานการศกษาตามวธการของตนอยางเปนขนตอน ทาใหมความร ความเขาใจเกด

ทกษะกระบวน การทางาน รจกศกษาคนควา แกปญหา และสรางองคความรดวยตนเอง อารย สข

ใจเวทย (2553: บทคดยอ) ศกษาเปรยบเทยบผลการเรยนรเรองการบวกและลบของนกเรยนชน

ประถมศกษาปท 1 กอนและหลงการจดการเรยนรแบบวฏจกรการเรยนร 7E พบวาผลการเรยนรม

ความแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 โดยหลงการจดกจกรรมการเรยนรนกเรยนม

ผลการเรยนร เรองการบวกและการลบสงกวากอนจดการเรยนร ความสามารถในการเรยนรแบบวฏ

จกรการเรยนร 7E โดภาพรวม ทง 7E มความสามารถอยในระดบด และความพงพอใจของนกเรยน

ชนประถมศกษาปท 1 ทมตอการจดการเรยนรแบบวฏจกรการเรยนร 7E ในภาพรวมอยในระดบพง

พอใจมาก และการศกษาผลการพฒนากจกรรมการเรยนรแบบ 5E ทเนนพฒนาทกษะการคดขนสง

เรอง กฎหมายในชวตประจาวนและสงคมไทย วชาสงคมศกษา ชนมธยมศกษาปท 4 สรปไดวา

นกเรยนมทกษะการคดขนสงมคาเฉลย 11.67 สวนเบยงเบนมาตรฐาน 1.13 และความพงพอใจของ

นกเรยนทมตอกจกรรมการเรยนรแบบ 5E อยในระดบพอใจมาก (สมบต การจนารกพงค, 2549: 99

-104)ดงนน ผสอนกลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม มความจาเปนอยางยงท

สำนกหอ


7

จะตองหาวธการ และแนวทางการจดกจกรรมการเรยนการสอนใหมประสทธภาพ มรปแบบในการ

จดกจกรรมทหลากหลายเนนกระบวนการ เพอกระตนใหนกเรยนตนตวอยตลอดเวลามการ

เชอมโยงการเรยนรใหเขากบเนอหาวชาและกบชวตจรง (สรางค โควตระกล, 2541: 295) เพอให

ผเรยนไดพฒนาตนเอง อยางตอเนองเปนกระบวนการเรยนรทผเรยนตดสนใจสรางสงทเปน

แนวทางในการเรยนร ผเรยนคนควาหาความรจากเนอหาในการเรยนรขนมาดวยตนเอง ใหผเรยน

รจกคดสามารถสรางความรดวยตนเอง (เอกสทธ ยกตะนนท, 2542: 30) เปนการสงเสรมใหผเรยน

เกดความสนใจในการเรยนร ทงองคความร ความสามารถ ทกษะปฏบต ทกษะกระบวนการ และ

การคดแกปญหา อกทงนกเรยนไดเรยนรอยางถาวร

จากการศกษาการจดการเรยนรตามวฏจกรการเรยนร7E ผวจยจงมความสนใจทจะนา

วธการจดการเรยนรวฏจกรการเรยนร 7E มาใชในการจดการเรยนรกลมสาระการเรยนรสงคมศกษา

ศาสนาและวฒนธรรม เรอง โครงสราง บทบาท สทธ หนาทของสมาชกในครอบครวและโรงเรยน

ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 1 ใหนกเรยนเกดกระบวนการเรยนร ความเขาใจนาไประยกตใช

เพอพฒนาคณภาพชวตและพฒนาคณภาพของสงคมไทยใหดขน เพอพฒนาผเรยนใหมทกษะ

กระบวนการคด เพราะการคดเปนกลไกลสาคญทใชในการเรยนรแยกแยะสงทดและไมด มความ

จาเปนตอการดารงชวตและการเรยนรในอนาคต เปนคณลกษณะทตองการสงเสรมใหเกดขนใน

เดกไทย (กรมวชาการ, 2543: บทนา)

กรอบแนวคดในการวจย

ในการวจยเรองการพฒนาผลการเรยนร เรอง โครงสราง บทบาท สทธ หนาทของ

สมาชกในครอบครวและโรงเรยน และความสามารถดานการคดวเคราะห ของนกเรยนช น

ประถมศกษาปท 1 โดยใชวฎจกรการเรยนร 7E ผวจยไดศกษาแนวคดและทฤษฎทเกยวกบการ

จดการเรยนรวฎจกรการเรยนร7 E และการคดวเคราะหเพอนามาเปนแนวทางในการกาหนดกรอบ

แนวคดในการวจย ดงน

การจดกจกรรมการเรยนรแบบวฏจกรการเรยนร 7E เปนรปแบบการเรยนการสอน

แบบสบเสาะหาความรทใหนกเรยนควาหาความรใหมดวยตนเอง สรางองคความรดวยตนเอง โดย

ผานกระบวนการคดและใชกระบวนการทางวทยาศาสตรเปนเครองมอ โดยครเปนผใหคาแนะนา

และผอานวยความสะดวกในการเรยนรซงมพนฐานมาจากทฤษฎคอนตรคตวสต ซงมรากฐานมา

สำนกหอ


8

จากทฤษฎพฒนาการทางสตปญญาของ Piaget โดยการเรยนแบบวฏจกรการเรยนร 7E นนเนนทขน

ของตรวจสอบความรเดมและขนการนาความรไปใชเพอใหการเรยนรของผเรยนสมบรณขน มดงน

1) ขนตรวจสอบความรเดม (Elicitation) 2) ขนสรางความสนใจ (Engagement) 3) ขนสารวจและ

คนหา (Exploration) 4) ขนอธบายและลงขอสรป (Explanation) 5) ขนขยายความร (Expansion) 6)

ขนประเมนผล (Evaluation ) 7) ขนนาความรไปใช (Extension) จากการศกษางานวจยทเกยวของ

กบการนาวธสอนแบบวฏจกรการเรยนร 7E ไปทดลองใชพบวา นกเรยนมผลการเรยนรสงขนและ

มความสามารถดานการคดวเคราะหสงขนเชนกน อาท รจาภา ประถมวงษ (2551: 79) ไดศกษา

การเปรยบเทยบความสามารถในการคดวเคราะห ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร ขนพนฐาน

และผลสมฤทธทางการเรยน กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร เรอง สารในชวตประจาวน ของ

นกเรยนชนประถมศกษาปท 6 ทเรยนดวยการจดการเรยนรแบบวฏจกรการเรยนร 5 ขน (5E) กบ

การจดการเรยนรแบบวฏจกรการเรยนร7 ขน (7E) T2 พบวานกเรยนทเรยนดวยการจดการเรยนร

แบบวฏจกรการเรยนร 5 E และนกเรยนทเรยนโดยการจดการเรยนรแบบวฏจกรการเรยนร 7 E ม

คะแนนความสามารถในการคดวเคราะหคะแนนทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนพนฐาน

และคะแนนผลสมฤทธทางการเรยนกลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร เรอง สารในชวตประจาวน

หลงเรยนสงขนจากกอนเรยนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 โดยสรปการจดกจกรรมการ

เรยนรโดยใชวฏจกรการเรยนร 7E เปนกจกรรมทชวยใหผเรยน สามารถอธบายผลใหเขาใจดวย

ความคดเปนเหตผล ตลอดจนถงการแสดงความคดวเคราะหจากขอมลทได สรปเปนองคความร

พรอมนาเสนอผลงานการศกษาตามวธการของตนอยางเปนขนตอน ทาใหมความร ความเขาใจเกด

ทกษะกระบวนการทางาน รจกศกษาคนควา แกปญหา และสรางองคความรดวยตนเอง

จากการศกษาขอมล และงานวจยทเกยวของกบการจดการเรยนรโดยใชวฏจกรการ

เรยนร 7E สรปไดวาการจดการเรยนรวฎจกรการเรยนร 7E เหมาะสมทใชจดกจกรรมการเรยนการ

สอนกบนกเรยนทกระดบชนและทกกลมสาระการเรยนร การสอนโดยใชวฏจกรการเรยนร 7E

มงเนนการถายโอนการเรยนรและใหความสาคญเกยวกบการตรวจสอบความรเดมของเดก ซงเปน

สงทครละเลยไมได และการตรวจสอบความรพนฐานเดมของเดกจะทาใหครคนพบวานกเรยนตอง

เรยนรอะไร กอนทจะเรยนในเนอหาบทเรยนนนๆซงจะชวยใหเดกเกดกระบวนการการเรยนร

ความเขาใจ ไปประยกตใชเพอพฒนาคณภาพชวต พฒนาคณภาพของสงคมไทยใหดขนอยางม

สำนกหอ


9

ประสทธภาพ ดงนนผวจยจงนาการจดการเรยนรโดยใชวฎจกรการเรยนร 7E มาใชในการพฒนา

ผลการเรยนรเรอง โครงสราง บทบาท สทธ หนาท ของสมาชกในครอบครวและโรงเรยน ซงม

ขนตอนการสอนดงน

E1 ขนตรวจสอบความรเดม (Elicitation) หมายถงตงคาถามจากการสงเกตเพอกระตน

และใหนกเรยนคดวเคราะห ในการตอบคาถามใหผเรยนไดแสดงความรเดมออกมา เพอครจะไดร

พนฐานความรเดมของนกเรยน E2 ขนสรางความสนใจ (Engagement) หมายถงการนาเขาสบทเรยนทเชอมโยงกบ

ความรเดมทผเรยนๆไดเรยนรมาแลว

E3 ขนสารวจและคนหา (Exploration) หมายถง การใหโอกาสนกเรยนไดใชความคด

ทมอยเดมชวยใหเกดการปรบขยายความคดและจดความสมพนธ ของเรองทกาลงเรยนอย

E4 ขนอธบายและลงขอสรป (Explanation) หมายถง การรวบรวมขอมล นามา

ตรวจสอบ และปรบขยายโครงสรางความคดเพอสรปผล และหาคาตอบ

E5 ขนขยายความร (Expansion) หมายถง เปนการนาความรทเกดขนไปเชอมกบ

ความรเดม

E6 ขนประเมนผล (Evaluation) หมายถง เปนกจกรรมทครเปดโอกาสใหนกเรยนได

ตรวจสอบแนวคดและหาคาตอบทถกตอง

E7 ขนนาความรไปใช (Extension) หมายถง นกเรยนไดนาสงทไดเรยนมาไป

ประยกตใชใหเกดประโยชน เพอกระตนใหนกเรยนสามารถนาความรไปสรางเปนความรใหม

จากขอมลดงกลาวผวจยไดนามาเปนกรอบแนวคดในการวจยดงแผนภมท 1

สำนกหอ


10

แผนภมท 1 กรอบแนวคดในการวจย

วตถประสงคของการวจย

1. เพอเปรยบเทยบผลการเรยนร เรอง โครงสราง บทบาท สทธ หนาทของสมาชกใน

ครอบครวและโรงเรยนของนกเรยนชนประถมศกษาปท 1 กอนและหลงการจดการเรยนรโดยใช

วฎจกรการเรยนร 7E

2. เพอเปรยบเทยบความสามารถดานการคดวเคราะห เรอง โครงสราง บทบาท สทธ

หนาทของสมาชกในครอบครวและโรงเรยนของนกเรยนชนประถมศกษาปท 1 กอนและหลงการ

จดการเรยนรโดยใชวฎจกรการเรยนร 7E

3. เพอศกษาความคดเหนของนกเรยนชนประถมศกษาปท 1 ทมตอการเรยนรโดยใชวฎ

จกรการเรยนร 7 E

คาถามในการวจย

1. ผลการเรยนรเรอง โครงสราง บทบาท สทธ หนาทของสมาชกในครอบครวและ

โรงเรยนของนกเรยนชนประถมศกษาปท 1 โดยใชวฏจกรการเรยนร 7E หลงเรยนสงกวากอนเรยน

หรอไม

1. ผลการเรยนร เรอง โครงสราง

บทบาท สทธ หนาทของสมาชก

ในครอบครวและโรงเรยน

การจดการเรยนรโดยใชวฏจกรการเรยนร 7 E

E1 ขนตรวจสอบความรเดม (Elicitation)

E2 ขนสรางความสนใจ (Engagement)

E3 ขนสารวจและคนหา (Exploration)

E4 ขนอธบายและลงขอสรป (Explanation)

E5 ขนขยายความร (Expansion)

E6 ขนประเมนผล (Evaluation)

E7 ขนนาความรไปใช (Extension)

2. ความสามารถดานการคดวเคราะห

3. ความความคดเหนของนกเรยนทม

ตอการจดการเรยนรโดยใชวฏจกร

การเรยนร7E

ส

ำนกหอสมดกลาง

11

2. ความสามารถดานการคดวเคราะห เรองโครงสราง บทบาท สทธ หนาทของสมาชก

ในครอบครวและโรงเรยน โดยใชวฏจกรการเรยนร 7E ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 1 หลง

เรยนสงกวากอนเรยนหรอไม

3. ความคดเหนของนกเรยนชนประถมศกษาปท 1 ทมตอการจดการเรยนรโดยใชวฎ

จกรการเรยนร 7E อยในระดบใด

สมมตฐานของการวจย

1. ผลการเรยนร เรอง โครงสราง บทบาท สทธ หนาทของสมาชกในครอบครวและ

โรงเรยน ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 1 โดยใชวฎจกรการเรยนร 7E หลงเรยนสงกวากอนเรยน

2. ความสามารถดานการคดวเคราะหเรอง โครงสราง บทบาท สทธ หนาทของสมาชก

ในครอบครวและโรงเรยน ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 1โดยใชวฏจกรการเรยนร 7E

หลงเรยนสงกวากอนเรยน

3. ความคดเหนของนกเรยนชนประถมศกษาปท 1 ทมตอการจดการเรยนรโดยใชวฎ

จกรการเรยนร 7E อยในระดบเหนดวยมาก

ขอบเขตการวจย

1. ประชากรและกลมตวอยาง

1.1 ประชากรทใชในการวจยครงน ไดแก นกเรยนชนประถมศกษาปท 1/1 ของ

โรงเรยนบารงวทยา ถนน 25 มกรา ตาบลพระปฐมเจดย อาเภอเมอง จงหวดนครปฐม ทกาลงศกษา

อยในภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2555 จานวน 2 หองเรยน รวมทงสน 35 คน

1.2 กลมตวอยางทใชในการวจยครงน เปนนกเรยนชนประถมศกษาปท 1 จานวน

18 คน ของโรงเรยนบารงวทยา ทกาลงศกษาอยในภาคเรยนท 2 ปการศกษาป 2555 ไดจากการสม

อยางงาย (Simple Random Sampling) ดวยวธจบสลากโดยใชหองเรยนเปนหนวยการสม (Sampling

Unit)

สำนกหอ


12

2. ตวแปรทศกษาในงานวจยครงนประกอบดวย ตวแปร 2 ประเภท คอ

2.1 ตวแปรตน (Independent Variables) ไดแก การจดการเรยนรโดยใชวฎจกรการ

เรยนร 7E

2.2 ตวแปรตาม ไดแก

2.2.1 ผลการเรยนรเรอง โครงสราง บทบาท สทธ หนาทของสมาชกใน

ครอบครวและโรงเรยน

2.2.2 ความสามารถดานการคดวเคราะห

2.2.3 ความคดเหนทมตอการจดการเรยนรโดยใชวฏจกรการเรยนร 7E

3. เนอหาทใชในการทดลองครงนเปนเนอหาทอยในรายวชาสงคมศกษา ศาสนาและ

วฒนธรรม สาระท 2 หนาทพลเมอง วฒนธรรม และการดาเนนชวตในสงคม หนวยการเรยนรท 8

เรอง โครงสราง บทบาท สทธ หนาทของสมาชกในครอบครวและโรงเรยน กลมสาระการเรยนร

สงคมศกษาศาสนา และวฒนธรรม มาตรฐาน ส 2.2 เขาใจระบบการเมองการปกครองในสงคม

ปจจบน ยดมน ศรทธา และธารง รกษาไวซงการปกครองระบอบประชาธปไตยอนม

พระมหากษตรยทรงเปน ประมข ตวชวด ส 2.2 ป.1/1 บอกโครงสรางบทบาทและหนาทของสมาชก

ครอบครวและโรงเรยน ส 2.2 ป.1/2 ระบบทบาท สทธ หนาทของตนเองในครอบครวและโรงเรยน

เรองโครงสราง บทบาท สทธ หนาทของสมาชกในครอบครวและโรงเรยน หลกสตรสถานศกษา

โรงเรยนบารงวทยา พทธศกราช 2552 ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช

2551

4. ระยะเวลาทใชในการทดลอง

ผวจยไดกาหนดระยะเวลาในการดาเนนการทดลอง โดยใชวฎจกรการเรยนร 7E ใน

ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2555 เปนเวลา 4 สปดาห ๆละ 2 ชวโมง จานวน 3 แผน รวมเวลา 8 ชวโมง

นยามศพทเฉพาะ

เพอใหการดาเนนงานเกดความเขาใจตรงกนผวจยได กาหนดนยามศพทของการวจย

ดงน

1. การจดการเรยนรโดยใชวฏจกรการเรยนร 7E หมายถง การจดกระบวนการเรยนรท

มงเนนใหผเรยนเปนผคนควา และแสวงหาคาตอบดวยตนเองโดยใชกระบวนการทางวทยาศาสตร

สำนกหอ


13

ซงมขนตอนการเรยนร ดงน 1) ขนตรวจสอบความรเดม (Elicitation) 2) ขนสรางความสนใจ

(Engagement) 3) ขนสารวจและคนหา (Exploration) 4) ขนอธบายและลงขอสรป (Explanation) 5)

ขนขยายความร (Expansion) 6) ขนประเมนผล (Evaluation) 7) ขนนาความรไปใช (Extension)

2. ผลการเรยนร หมายถง คะแนนทไดจากการทดสอบกอนเรยนและหลงเรยน (Pretest

- Posttest) เรองโครงสราง บทบาท สทธ หนาทของสมาชกในครอบครวและโรงเรยนโดยใช

แบบทดสอบวดผลการเรยนรทผวจยสรางขนมลกษณะเปนเลอกตอบ จานวน 20 ขอ

3. ความสามารถดานการคดวเคราะห หมายถง ความสามารถในการจาแนกแยกแยะ

ความสาคญโดยใชความสมพนธเชอมโยง และโครงสรางหรอหลกการในการตอบคาถามเกยวกบ

โครงสราง บทบาท สทธ หนาทของสมาชกในครอบครวและโรงเรยน ซงวดไดจากแบบทดสอบ

วดความสามารถดานการคดวเคราะหทผวจยสรางขน

4. ความคดเหนของนกเรยน หมายถง การแสดงออกของความรสกนกคดของนกเรยน

ทมตอการจดการเรยนรโดยใชวฏจกรการเรยนร 7E ประกอบดวย ดานการจดกจกรรมการเรยนร

ดานบรรยากาศ และดานประโยชนทไดรบภายหลงเสรจสนการจดการเรยนร เรองโครงสราง

บทบาท สทธ หนาท ของสมาชกในครอบครวและโรงเรยน โดยใชแบบสอบถามความคดเหนท

ผวจยสราง1ขน

5. นกเรยน หมายถง ผทกาลงศกษาอยในระดบชนประถมศกษาปท 1 โรงเรยนบารง

วทยา ตาบลพระปฐมเจดย อาเภอเมอง จงหวดนครปฐม สงกดสานกงานคณะกรรมการสงเสรม

การศกษาเอกชนเขตพนทการศกษานครปฐม เขต 1 ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2555

สำนกหอ


14

บทท 2

วรรณกรรมทเกยวของ

การวจยเรองการพฒนาผลการเรยนร เรอง โครงสราง บทบาท สทธ หนาทของสมาชกใน

ครอบครวและโรงเรยนและความสามารถดานการคดวเคราะห ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 1

จดการเรยนรโดยใชวฎจกรการเรยนร 7E ไดเสนอเนอหาสาระสาคญของแนวคดและวรรณกรรมท

เกยวของการวจยประกอบดวยหวขอดงน

1. หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 กลมสาระการเรยนรสงคม

ศกษาศาสนาและวฒนธรรม และ หลกสตรสถานศกษาโรงเรยนบารงวทยา

2. การสอนสงคมศกษา

3. การจดการเรยนรแบบวฏจกรการเรยนร 7E

4. การคดวเคราะห

5. งานวจยทเกยวของ

5.1 งานวจยในประเทศ

5.2 งานวจยตางประเทศ

หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551

กระทรวงศกษาธการไดประกาศใชหลกสตรแกนกลางการศกษาข นพนฐาน

พทธศกราช 2551 โดยกาหนดกรอบ และทศทางในการพฒนาหลกสตร เพอใหหนวยงานเขตพนท

การศกษา หนวยงานระดบทองถน และสถานศกษาทกสงกดทจดการศกษาขนพนฐาน นาไปใชใน

การจดการเรยนการสอนเพอพฒนาเดก และเยาวชนไทยทกคน ใหมคณภาพดานความรและทกษะท

จาเปนในการดารงชวตในสงคมทมการเปลยนแปลงและแสวงหาความรเพอพฒนาตนเองอยาง

ตอเนอง ตลอดชวต โดยกาหนดวสยทศน หลกการ จดหมาย สมรรถนะสาคญของผเรยน

สำนกหอ


15

และคณลกษณะอนพงประสงค กลมสาระการเรยนร 8 กลมสาระการเรยนร กาหนดมาตรฐาน

การเรยนรเปนเปาหมายสาคญของการพฒนาผเรยนและระบตวชวดซงสะทอนมาตรฐานการเรยนร

วสยทศน

หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน มงพฒนาผเรยนทกคน ซงเปนกาลงชาตให

เปนมนษยทมความสมดลทงดานรางกาย ความร คณธรรม มจตสานกในความเปนพลเมองไทยและ

เปนพลโลก ยดมนในการปกครองตามระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข

มความรและทกษะพนฐาน รวมทงเจตคตทจาเปนตอการศกษาตอ การประกอบอาชพและการศกษา

ตลอดชวต โดยมงเนนผเรยนเปนสาคญบนพนฐานความเชอวาทกคนสามารถเรยนรและพฒนา

ตนเองไดเตมศกยภาพ

หลกการ

หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน มหลกการทสาคญ ดงน

1. เปนหลกสตรการศกษาเพอความเปนเอกภาพของชาต มจดหมายและมาตรฐานการ

เรยนรเปนเปาหมายสาหรบพฒนาเดก และเยาวชนใหมความร ทกษะ เจตคต และคณธรรมบน

พนฐานของความเปนไทยควบคกบความเปนสากล

2. เปนหลกสตรการศกษาเพอปวงชนทประชาชนทกคนมโอกาสไดรบการศกษาอยาง

เสมอภาค และมคณภาพ

3. เปนหลกสตรการศกษาทสนองการกระจายอานาจ ใหสงคมมสวนรวมในการจด

การศกษาใหสอดคลองกบสภาพ และความตองการของทองถน

4. เปนหลกสตรการศกษาทมโครงการสรางยดหยน ทงดานสาระการเรยนร เวลา และ

การจดการเรยนร

5. เปนหลกสตรการศกษาทเนนผเรยนเปนสาคญ

6. เปนหลกสตรการศกษาสาหรบการศกษาในระบบ นอกระบบ และตามอธยาศย

ครอบคลมทกกลมเปาหมาย สามารถเทยบโอนผลการเรยนร และประสบการณ

สำนกหอ


16

จดหมาย

หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน มงพฒนาผเรยนใหเปนคนด มปญญา มความสข

มศกยภาพในการศกษาตอ และประกอบอาชพ จงกาหนดเปนจดหมาย เพอใหเกดกบผเรยนเมอจบ

การศกษาขนพนฐาน ดงน

1. มคณธรรม จรยธรรม และคานยมทพงประสงค เหนคณคาของตนเอง มวนยและ

ปฏบตตนตามหลกธรรมของพระพทธศาสนาหรอศาสนาทตนนบถอ ยดหลกปรชญาของเศรษฐกจ

พอเพยง

2. มความรอนเปนสากล และมความสามารถในการสอสาร การคด การแกปญหา การ

ใชเทคโนโลย และทกษะชวต

3. มสขภาพ และสขภาพจตทด มสขนสย และรกการออกกาลงกาย

4. มความรกชาต มจตสานกความเปนพลเมองไทย และพลโลก ยดมนในวถชวตและ

การปกครองตามระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข

5. มจตสานกในการอนรกษวฒนธรรมและภมปญญาไทย การอนรกษและพฒนา

สงแวดลอม มจตสาธารณะทมงทาประโยชนและสรางสงทดงามในสงคม และอยรวมกนในสงคม

อยางมความสข

สมรรถนะสาคญของผเรยน

หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน มงพฒนาผเรยนใหมคณภาพตามมาตรฐานการ

เรยนร ซงการพฒนาผเรยนใหบรรลมาตรฐานการเรยนรทกาหนดน น จะชวยใหผเรยนเกด

สมรรถนะสาคญ 5 ประการ ดงน

1. ความสามารถในการสอสาร เปนความสามารถในการรบ และการสงสาร ม

วฒนธรรมในการใชภาษาถายทอดความคด ความรความเขาใจ ความรสกและทศนะของตนเองเพอ

แลกเปลยนขอมลขาวสาร และประสบการณอนจะเปนประโยชนตอการพฒนาตนเองและสงคม

รวมทงการเจรจาตอรองเพอขจด และลดปญหาความขดแยงตางๆ การเลอกรบหรอไมรบขอมล

ขาวสารดวยหลกการเหตผลความถกตองตลอดจนการเลอกใชวธการสอสารทมประสทธภาพโดย

คานงถงผลกระทบทมตอตนเองและสงคม

สำนกหอ


17

2. ความสามารถในการคด เปนความสามารถในการ คดวเคราะห การคดสงเคราะห

การคดอยางสรางสรรค การคดอยางมวจารณญาณ และการคดเปนระบบ เพอการนาไปสการสราง

องคความรหรอสารสนเทศเพอการตดสนใจเกยวกบตนเองและสงคมไดอางเหมาะสม

3. ความสามารถในการแกปญหา เปนความสามารถในการแกปญหา และอปสรรคตาง

ๆ ทเผชญไดอยางถกตองเหมาะสมบนพนฐานของเหตผล คณธรรมและขอมลสารสนเทศเขาใจ

ความสมพนธและการเปลยนแปลงของเหตการณตาง ๆ ในสงคม แสวงหาความรประยกตความรมา

ใชการปองกน และแกไขปญหาและมการตดสนใจทมประสทธภาพ โดยคานงถงผลกระทบท

เกดขนตอตนเอง สงคมและสงแวดลอม

4. ความสามารถในการใชทกษะชวต เปนความสามารถในการนากระบวนการตางๆ

ไปใชในการดาเนนชวตประจาวน การเรยนรดวยตนเอง การเรยนรอยางตอเนอง การทางาน และ

การอยรวมกนในสงคมดวยการสรางเสรมความสมพนธอนดระหวางบคคล การจดการปญหาและ

ความขดแยงตาง ๆอยางเหมาะสม การปรบตวใหทนกบการเปลยนแปลงของสงคมและ

สภาพแวดลอม และการรจกหลกเลยงพฤตกรรมไมพงประสงคทสงผลกระทบตอตนเองและผอน

5. ความสามารถในการใชเทคโนโลย เปนความสามารถในการเลอกและใชเทคโนโลย

ดานตางๆ และมทกษะกระบวนการทางเทคโนโลย เพอการพฒนาตนเองและสงคมในดานการ

เรยนร การสอสาร การทางาน การแกปญหาอยางสรางสรรค ถกตองเหมาะสมและมคณธรรม

คณลกษณะอนพงประสงค

หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐานมงพฒนาผเรยนใหมความคณลกษณะอนพง

ประสงคเพอใหสามารถอยรวมกบผอนในสงคมไดอยางมความสขในฐานะเปนพลเมองไทยและพล

โลกดงน

1. รกชาต ศาสน กษตรย

2. ซอสตย สจรต

3. มวนย

4. ใฝเรยนร

5. อยอยางพอเพยง

6. มงมนในการทางาน

สำนกหอ


18

7. รกความเปนไทย

8. มจตสาธารณะ

กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม

ทาไมตองเรยนสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม

กระทรวงศกษาธการ (2551: 132 - 133) กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนา และ

วฒนธรรมชวยใหผเรยนมความรความเขาใจการดารงชวตของมนษย ทงในฐานะปจเจกบคคลและ

การอยรวมกนในสงคม การปรบตวตามสภาพแวดลอม การจดการทรพยากรทมอยอยางจากด เขาใจ

ถงการพฒนาเปลยนแปลงตามยคสมย กาลเวลา ตามเหตปจจยตางๆ เกดความเขาใจในตนเองและ

ผอน มความอดทน อดกลน ยอมรบในความแตกตางและมวฒนธรรม สามารถนาความรไปปรบใช

ในการดาเนนชวต เปนพลเมองดของประเทศชาต และสงคมโลก

เรยนรอะไรในสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม

กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม วาดวยการอยรวมกนใน

สงคม ทมความเชอมสมพนธกน และมความแตกตางกนหลากหลาย เพอชวยใหสามารถปรบ

ตนเองกบบรบทสภาพแวดลอม เปนพลเมองด มความรบผดชอบ มความร ทกษะ คณธรรม และ

คานยมทเหมาะสมโดยไดกาหนดสาระตางๆ ไวดงน

ศาสนา ศลธรรม จรยธรรม แนวคดพนฐานเกยวกบศาสนา ศลธรรม จรยธรรม

หลกธรรมของพระพทธศาสนาหรอศาสนาทตนนบถอ การนาหลกธรรมคาสอนไปปฏบตในการ

พฒนาตนเอง และการอยรวมกนอยางสนตสข เปนผกระทาความด มคานยมทดงาม พฒนาตนเอง

อยเสมอ รวมทงบาเพญประโยชนตอสงคมและสวนรวม

หนาทพลเมอง วฒนธรรม และการดาเนนชวตในสงคม ระบบการเมองการปกครอง

ระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข ลกษณะและความสาคญ การเปนพล

เมอด ความแตกตางและความหลากหลายทางวฒนธรรม นยม ความเชอ ปลกฝงคานยมดาน

ประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข สทธ หนาท เสรภาพ การดาเนนชวตอยางสนต

ในสงคมไทยและสงคมโลก

สำนกหอ


19

เศรษฐศาสตร การผลต การแจกจาย และการบรโภคสนคา และบรการ การบรหาร

จดการทรพยากรทมอยอยางจากดอยางมประสทธภาพ การดารงชวตอยางมดลยภาพ และการนา

หลกเศรษฐกจพอเพยง ไปใชในชวตประจาวน

ประวตศาสตร เวลาและยคสมยทางประวตศาสตร และวธการทางประวตศาสตร

พฒนาการของมนษยชาตจากอดตถงปจจบน ความสมพนธและการเปลยนแปลงของเหตการณ

ตางๆ ผลกระทบทเกดเหตการณสาคญในอดต บคคลสาคญทมอทธพลตอการเปลยนแปลงตางๆใน

อดต ความเปนมาของชาตไทย วฒนธรรมและภมปญญาไทย แหลงอารยธรรมทสาคญของโลก

ภมศาสตร ลกษณะกายภาพของโลก แหลงทรพยากรและภมอากาศของประเทศไทย

และภมภาคตางๆของโลก การใชแผนทและเครองมอทางภมศาสตร ความสมพนธกนของสงตาง ๆ

ในระบบธรรมชาต ความสมพนธของมนษยกบสภาพแวดลอมทางธรรมชาตและสงทมนษยสรางขน

การนาเสนอขอมลภมสารสนเทศ การอนรกษสงแวดลอมเพอการพฒนาทย งยน ขอบขายเนอหา

องคความรของสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม ประกอบดวย

สาระและมาตรฐานการเรยนร

หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน กาหนดสาระและมาตรฐานการเรยนรกลมสาระ

การเรยนรสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม ไวเปนสาระ และมาตรฐานการเรยนร ดงน

สาระท 1 ศาสนา ศลธรรม จรยธรรม

มาตรฐาน ส1.1 รและเขาใจประวต ความสาคญ ศาสดา หลกธรรมของพระพทธศาสนา

หรอศาสนาทตนนบถอ และศาสนาอน มศรทธาทถกตอง ยดมนและปฏบตตามหลกธรรมเพออย

รวมกนอยางสนตสข

มาตรฐาน ส 1.2 เขาใจ ตระหนก และปฏบตตนเปนสาสนกชนทดและธารง

รกพระพทธศาสนาหรอศาสนาทตนนบถอ

สาระท 2 หนาทพลเมอง วฒนธรรม และการดาเนนชวตในสงคม

มาตรฐาน ส 2.1 เขาใจและปฏบตตนตามหนาทของการเปนพลเมองด มคานยมทดงาม

และธารง รกษาประเพณและวฒนธรรมไทย ดารงชวตอยรวมกนในสงคมไทย และสงคมโลกอยาง

สนตสข

สำนกหอ


20

มาตรฐาน ส 2.2 เขาใจระบบการเมองการปกครองในสงคมปจจบนยดมนศรทธาและ

ธารงรกษาไวซงการปกครองระบอบประชาธปไตย อนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข

สาระท 3 เศรษฐศาสตร

มาตรฐาน ส 3.1 เขาใจและสามารถบรหารจดการทรพยากรในการผลตและการบรโภค

การใชทรพยากรทมอยจากดไดอยางมประสทธภาพและคมคา รวมทงเขาใจหลกการ ของเศรษฐกจ

พอเพยงเพอการดารงชวตอยางมดลยภาพ

มาตรฐาน ส 3.2 เขาใจระบบและสถาบนทางเศรษฐกจตางๆ ความสมพนธทางเศรษฐกจ

ความจาเปนของการรวมมอกนทางเศรษฐกจในสงคมโลก

สาระท 5 ภมศาสตร

มาตรฐาน ส 5.1 เขาใจลกษณะของโลกทางกายภาพและความสมพนธของสรรพสงซงม

ผลตอกนและกนในระบบของธรรมชาตใชแผนทและเครองมอทางภมศาสตรในการคนหา

วเคราะหสรป และใชขอมลภมสารสนเทศอยางมประสทธภาพ

มาตรฐาน ส 5.2 เขาใจปฏสมพนธระหวางมนษยกบสภาพแวดลอมทางกายภาพท

กอใหเกดการ สรางสรรควฒนธรรม มจตสานก และมสวนรวมในการอนรกษทรพยากรและ

สงแวดลอมเพอการพฒนาทย งยน

หลกสตรสถานศกษาโรงเรยนบารงวทยา พทธศกราช 2553

โรงเรยนบารงวทยา ตงอยเลขท 78 , 175 ถนน 25 มกรา ตาบลพระปฐมเจดย อาเภอ เมอง

จงหวดนครปฐม สงกดสานกบรหารงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชน สานกงานเขต

พนทการศกษานครปฐมเขต 1 เปนโรงเรยนมลนธแหงสภาครสตจกรในประเทศไทย โรงเรยนบารง

วทยา เปดทาการสอน 3 ระดบ คอ ระดบกอนประถมศกษา (อนบาล 1–3) ระดบประถมศกษาปท 1-

6 และระดบมธยมศกษาปท 1 - 3 มครจานวน 40 คน นกเรยน จานวน 630 คน

วสยทศนของโรงเรยนโรงเรยนบารงวทยา

โรงเรยนบารงวทยารวมกบชมชนจดการศกษาใหนกเรยนเปนผมคณธรรม จรยธรรม และ

มความเปนเลศทางวชาการสระดบประเทศ ดงปรชญาของโรงเรยนบารงวทยา “คณธรรม นาปญญา

พฒนาคณภาพชวตใหสมบรณ” โรงเรยนบารงวทยา ตงอยบนรากฐานของครสตศาสนา มงมนทจะ

สำนกหอ


21

ปลกฝง ฝกฝน อบรมนกเรยนใหพฒนาขนทงทางดานคณธรรม จรยธรรม สตปญญา อารมณ สงคม

และจตวญญาณ

คณธรรม โรงเรยนไดมงเนนการปลกฝง ฝกฝน อบรมนกเรยนใหเปนคนด มคณธรรม

มระเบยบวนย มความรบผดชอบ มความกตญ� ซอสตย เสยสละ อดทน มความสามคค มน าใจ

ชวยเหลอ รจกทางานรวมกบผอน และมความเปนประชาธปไตย

ปญญา โรงเรยนมงเนนปลกฝง และพฒนาการคดของนกเรยนใหรจกคดวเคราะห

สงเคราะห แกปญหาอยางมเหตผล คดเปน ทาเปน แกปญหาเปน ใฝร ใฝเรยน กาวทนวทยาศาสตร

และเทคโนโลย

พฒนาคณภาพชวต โรงเรยนมงพฒนานกเรยนใหมสขภาพ พลานามยทแขงแรงสมบรณ

ทงทางดานรางกาย อารมณ สงคม และจตใจทเหมาะสมกบวย ปลอดจากโรคทปองกนไดจากสาร

เสพตดทงปวง มความเขาใจตนเองและผอน สามารถปรบตวไดตามกระแสการเปลยนแปลงตางๆ

ทงทางเศรษฐกจและสงคมและรจกอนรกษวฒนธรรมไทยและสงแวดลอม

สำนกหอ


22

ตารางท 1 โครงสรางหลกสตรสถานศกษาขนพนฐานโรงเรยนบารงวทยา

กลมสาระการเรยนร/กจกรรม

เวลาเรยน

ระดบประถมศกษา

ป.1 ป.2 ป.3 ป.4 ป.5 ป.6

* กลมสาระการเรยนร

ภาษาไทย

200

200

200

160

160

160

คณตศาสตร 200 200 200 160 160 160

วทยาศาสตร 80 80 80 120 120 120

สงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม 80 80 80 120 120 120

ประวตศาสตร 40 40 40 40 40 40

สขศกษาและพลศกษา 80 80 80 80 80 80

ศลปะ

- ทศนศลป

- ดนตร - นาฏศลป

80

40

40

80

40

40

80

40

40

80

40

40

80

40

40

80

40

40

การงานอาชพและเทคโนโลย 40 40 40 40 40 40

ภาษาตางประเทศ 40 40 40 40 80 80

รวมเวลาเรยน(วชาพนฐาน) 840 840 840 840 840 840

* กจกรรมพฒนาผเรยน (120)

แนะแนว 40 ชม./ป

ลกเสอ – เนตรนาร 40 ชม./ป

ชมนม 30 ชม./ป

จตสาธารณะ 10 ชม./ป

* รายวชาเพมเตม

( ประถมศกษา 40ชม./ป )

ภาษาองกฤษ

40 ชม./ป

ภาษาองกฤษ

40 ชม./ป

รวมเวลาเรยนทงหมด 1,000 ชวโมง/ป

ทมา : โรงเรยนบารงวทยา, หลกสตรสถานศกษาโรงเรยนบารงวทยา มลนธแหงสภาครสตจกรใน

ประเทศไทยของระดบประถมศกษาปท 1- 6 (นครปฐม: โรงเรยนบารงวทยา, 2553: 14)

23

คาอธบายรายวชาสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม

รหสวชา ส11101 ชนประถมศกษาปท 1 เวลา 80 ชวโมง/ป

ศกษาพทธประวต ความหมาย ความสาคญและเคารพพระรตนตรย วเคราะหระบ

ประโยชนของการปฏบตตนเปนสมาชกทดของครอบครว โครงสราง บทบาทหนาทของสมาชกใน

ครอบครว ยกตวอยางความสามารถความดของตนเอง ผอนความกตญ� ความมระเบยบวนย ความ

รบผดชอบ ฯลฯ และผลจากการกระทานน โครงสรางสทธ บทบาทหนาทของสมาชกในครอบครว

โรงเรยน ระบสนคาและบรการทใชประโยชนในชวตประจาวน ยกตวอยาง การใชเงนไมเกนตว

การออม การใชทรพยากรอยางประหยด อธบายเหตผลความจาเปนทตองทางานสจรต

ปฏบตตามหลกธรรม โอวาท 3 ในพระพทธศาสนา หรอ หลกธรรมของศาสนาทตนนบถอ

บาเพญประโยชนตอวดหรอศาสนสถานของศาสนา แสดงตนเปนพทธมามกะหรอเปนศาสนกชนท

ตนนบถอ ปฏบตตนในศาสนพธ พธกรรม และวนสาคญทางศาสนา ปฏบตตนเปนสมาชกทดของ

ครอบครวและโรงเรยน มสวนรวมในการตดสนใจและทากจกรรมในครอบครวและโรงเรยนตาม

กระบวนการประชาธปไตย แยกแยะสงรอบตวทเกดขนความสมพนธของตาแหนงทศตางๆ

แผนผงงาย ๆ แสดงตาแหนงตางๆในหองเรยน การเปลยนแปลงสภาพอากาศในรอบวน มสวนรวม

ในการจดระเบยบสงแวดลอมทบานและชนเรยน

ตระหนกในคณคาของการนาความรไปใชประโยชนในชวตประจาวน มคณธรรม

จรยธรรม คานยมทพงประสงค รกชาต ศาสน กษตรย ความเปนไทย

รหสตวชวดรวมทงหมด 24 ตวชวด มดงน

ส1.1 ป.1/1 , ป.1/2 , ป. 1/3, ป.1/4 ส1.2 ป.1/1, ป.1/2, ป.1/3

ส2.1 ป.1/1 , ป.1/2 ส2.2 ป.1/1, ป.1/2, ป.1/3

ส3.1 ป.1/1 , ป.1/2, ป. 1/3 ส3.2 ป.1/1

ส5.1 ป.1/1 , ป.1/2, ป.1/3, ป.1/4, ป.1/5 ส5.2 ป.1/1, ป.1/2, ป.1/3

จากคาอธบายรายวชานาไปสโครงสรางรายวชาซงมรายละเอยดดงน

24

ตารางท 2 โครงสรางหนวยการเรยนร รายวชาสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม

ระดบชนประถมศกษาปท 1 เวลา 8 ชวโมง รหส ส11101

สาระ : ศาสนา ศลธรรม จรยธรรม

ชอหนวยการเรยนร มาตรฐานการ

เรยนรตวชวด สาระสาคญ

เวลา

(ชวโมง)

พทธประวต

ส 1.1 ป.1/1

1. พทธประวตตอนประสต

2. พทธประวตตอนตรสร

3. พทธประวตตอนปรนพพาน

3

พทธสาวก ชาดก

และพทธศาสนกชน

ตวอยาง

ส 1.1 ป.1/2

1. พทธสาวกเรอง สามเณรบณฑต

2. ชาดกเรอง วณณปถชาดก: (พอคาผ

พยายาม) สวณณสามชาดก: (สวรรณ

สามยอดกตญ�)

3. พทธศาสนกชนตวอยาง พระบาท

สมเดจพระเจาอยหวภมพลอดลยเดช

และเจาพระยาสธรรมมนตร (หน

พรอม ณ นคร)

5

หลกธรรมทาง

พระพทธศาสนา

ส 1.1 ป.1/3

1. พระรตนตรย:พระพทธ พระธรรม พระสงฆ

2. หลกธรรมโอวาท 3: เบญจศล เบญจ

ธรรม สงคหวตถ 4 ความกตญ�

กตเวท มงคล 38

3. พทธศาสนสภาษต: อตตา ห อตตโน

นาโถ: มาตา มตต สเก ฆเร

9

หนาทชาวพทธ

ส 1.2 ป.1/1

ส 1.2 ป.1/2

1. หนาทชาวพทธ: การบาเพญ

ประโยชนตอวดหรอศาสนสถาน

2. หนาทชาวพทธ: วธการแสดงตนเปน

พทธมามกะ

2

25


ระดบชนประถมศกษาปท 1 เวลา 8 ชวโมง รหส ส11101 (ตอ)



เวลา

(ชวโมง)

การบรหารจต

และเจรญปญญา

1.3 ป.1/4

1. การฝกสวดมนตและแผเมตตา

2. ความหมายของสต สมาธ และปญญา

3. การฝกใหมสตในการฟง การคด

การถาม การอาน และการเขยน

3

วนสาคญทาง

พระพทธศาสนา

ส 1.2 ป.1/3

1.วนสาคญทางพระพทธศาสนา: วน

มาฆบชา วนวสาขบชา วนอาสาฬหบชา

และวนอฏฐมบชา

2. ศาสนพธ: การบชาพระรตนตรย

3

สาระ : หนาทพลเมอง วฒนธรรม และการดาเนนชวตในสงคม



เวลา

(ชวโมง)

การเปนพลเมองด

ส 2.1 ป.1/1

ส 2.1 ป.1/2

1. รจกหนาทและทาประโยชนตอ


2. รจกความสามารถและความดของ

ตนเองและผอน

3

โครงสรางและ

บทบาทหนาทของ

สมาชกในครอบครว

และโรงเรยน

ส 2.2 ป.1/1

ส 2.2 ป.1/2

1.โครงสราง

2. บทบาท

3. สทธ

4. หนาท

8

26





เวลา

(ชวโมง)

การมสวนรวมตาม

กระบวนการ

ประชาธปไตย

ส 2.2 ป.1/3

1. การมสวนรวมในการตดสนใจทากจกรรม

ในครอบครวตามกระบวนการประชาธปไตย

2. การมสวนรวมในการตดสนใจทากจกรรม

ในโรงเรยนตามกระบวนการประชาธปไตย

4

สาระ : เศรษฐศาสตร

ชอหนวยการเรยนร มาตรฐานการเรยนร

ตวชวด สาระสาคญ

เวลา

(ชวโมง)

การใชจายเงนเพอ

ซอสนคาและ

บรการ อยางคมคา

ส 3.1 ป.1/1

ส 3.1 ป.1/2

1. สนคาและบรการ

2. การใชจายเงนในชวตประจาวน

3. การออมเงน

6

การบรหารจดการ

ทรพยากร

ส 3.1 ป.1/3

1.ทรพยากรทมนษยสรางขน และ

ทรพยากรทเกดขนเองตามธรรมชาต

2.ทรพยากรทเปนของสวนตว และ

ทรพยากรทเปนของสวนรวม

3.วธการใชทรพยากรสวนตว และ

ทรพยากรสวนรวม อยางประหยด

และคมคา

5

การทางาน

ส 3.2 ป.1/1

1. อาชพของบคคล

2. ความสาคญของการทางาน

4

27



สาระ : ภมศาสตร

ชอหนวยการเรยนร มาตรฐานการเรยนร

ตวชวด สาระสาคญ

เวลา

(ชวโมง)

สงตาง ๆ รอบตว

ส 5.1 ป.1/1

1. สงแวดลอมทมนษยสรางขน

2. สงแวดลอมทเกดขนเองตาม

ธรรมชาต

3. มนษยหรอผคน

5

ทศหลกและทตงของ

สงตาง ๆ รอบตว

ส 5.1 ป.1/2, ป.1/3

1. การหาทศหลก

2. ทศหลก 4 ทศ

5

แผนผงหองเรยน

ของเรา

ส 5.1 ป.1/4

1. การใชทศทง 4 กาหนดแผนผง

2. การใชแผนผงหองเรยน 5

การเปลยนแปลงของ

สภาพอากาศในรอบ

วน

ส 5.1 ป.1/5

1. สภาพอากาศในเวลากลางวน และ

กลางคน

2. อณหภมในบรรยากาศ ฝน เมฆ ลม

5

ภมประเทศและ

ภมอากาศกบความ

เปนอยของมนษย

ส 5.2 ป.1/1

1. ภมประเทศกบความเปนอยของ

มนษย

2. ภมอากาศกบความเปนอยของมนษย

5

รวม 80

ทมา : โรงเรยนบารงวทยา, หลกสตรสถานศกษาโรงเรยนบารงวทยา กลมสาระการเรยนรสงคม

ศกษา ศาสนา และวฒนธรรม (นครปฐม: โรงเรยนบารงวทยา, 2553: 31-37)

28

ในการวจยครงน ศกษาวเคราะหโครงสราง บทบาท สทธ หนาทของสมาชกใน

ครอบครว โรงเรยน ระบประโยชนของการปฏบตตนเปนสมาชกทดของครอบครว โครงสราง

บทบาท สทธหนาทของสมาชกในครอบครว และปฏบตตนเปนสมาชกทดของครอบครวและ

โรงเรยน ตามตวชวด ส 2.2 ป.1/1 ส 2.2 ป.1/2 จากโครงสรางหนวยการเรยนรและสาระสาคญ

ของหนวยการเรยนรดงกลาวขางตนผวจยไดนาเนอหามาใชในการวจยครงน คอ กลมสาระการ

เรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม สาระท 2 หนาทพลเมอง วฒนธรรม และการดาเนนชวต

ในสงคม มาตรฐาน ส 2.2 เขาใจระบบการเมองการปกครองในสงคมปจจบนยดมน ศรทธา และ

ธารงรกษาไวซงการปกครองระบอบประชาธปไตย อนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข มตวชวด

ทเปนเปาหมายใหผเรยนเรยนรดงน ตวชวด ส 2.2 ป.1/1 บอกโครงสรางบทบาท และหนาทของ

สมาชกในครอบครวและโรงเรยน ส 2.2 ป.1/2 ระบบทบาท สทธ หนาทของตนเองในครอบครว

และโรงเรยน ซงมเนอหาสาระเกยวกบโครงสรางและความสมพนธของสมาชกในครอบครวและ

โรงเรยน บทบาทหนาท สทธของตนเองในครอบครวและโรงเรยน เพอวเคราะห สถานภาพ

บทบาท สทธ/หนาท และการปฏบตตามบรรทดฐาน

การสอนสงคมศกษา

ความหมายของสงคมศกษา

ในการจดการเรยนรกลมสาระสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม ครจะตองมความร

ความเขาใจเกยวกบความหมายของสงคมศกษาเปนอยางด ซงมนกการศกษาหลายทานไดให

ความหมายของสงคมศกษาไวดงน

พชร มกลาง (2542: 11) ไดใหความหมายของสงคมศกษาไว 3 ลกษณะ คอ เปนวชาท

มงถายทอดความเปนพลเมองด เปนวชาทเกยวกบสงคมศาสตร และเปนการจดการเรยนรแบบ

สบสวนสอบสวน

ไมเคลลส (Michaellis ,1980: 3-4, อางในวนเพญ วรรณโกมล, 2542: 2 ) ไดใหความ

ของวชาสงคมศกษาวา “เปนวชาทชวยใหผเรยนมความรเกยวกบสงคมมนษย เศรษฐกจ กจกรรม

ทางการเมองท งในอดต ปจจบน และอนาคต ตลอดจนสงแวดลอมทมอทธพลตอมนษย การ

เปลยนแปลงสงแวดลอมเพอนามาใชประโยชน การแกปญหา และวางแนวทางสาหรบอนาคตของ

29

ผเรยนดวย และยงกลาวถงความหมายของสงคมในเชงปรชญาและความเชอแบบตางๆ สรปไว

5 ประเภทดงนคอ

1. สงคมศกษาในฐานะการถายทอดความเปนพลเมองด (Social Studies as

Citizenship Transmission)

2. สงคมศกษาในฐานะเปนการศกษาทางสงคมศาสตร (Social Studies as Social

Science Education)

3. สงคมศกษาในฐานะการคดอยางไตรตรอง (Social Studies as Reflective

Thinking)

4. สงคมศกษาในฐานะเปนการวพากษสงคมและการปฏบต (Social Studies as

SocialCriticism and Action

5. สงคมศกษาในฐานะเปนการพฒนาเอกตบคคล (Social Studies as Personal

Development of the Individual)

จากความหมายดงกลาวสรปไดวา สงคมศกษา หมายถง เปนศาสตรทมงถายทอดความ

เปนพลเมองด บรณาการความร และประสบการณทเกยวกบความสมพนธระหวางมนษยกบ

สงแวดลอมทางสงคมและธรรมชาต มงสงเสรมใหผเรยนมความรความสามารถในการคด

แกปญหาอยางมเหตผล และนาความรไปใชประยกตใชในชวตประจาวน

ความสาคญ ธรรมชาต และลกษณะเฉพาะ

กรมวชาการ (2544 ก : 3-75) ไดระบถงความสาคญ ธรรมชาต ของกลมสาระสงคม

ศกษา ศาสนาและวฒนธรรม มความสาคญในดานพฒนาคณลกษณะตาง ๆ ของผเรยนใหเปน

พลเมองด มเหตผลดวยกศลจต มความคดสรางสรรค มนใจในคณธรรม นาความรเพอการดาเนน

ชวตทมความสข โดยใชเทคนค วทยาการ จากจตวทยาศาสตร เทคโนโลย สงคมศาสตรและ

มนษยศาสตร มาปรบใชในการดารงชวตใหเขากบสงแวดลอมทงทางธรรมชาตและสงคมไดอยางม

ความสข ซงถอเปนความรบผดชอบของทกกลมสาระการเรยนร ดงนน กลมสาระการเรยนร

สงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม จงมความจาเปนทจะตองพฒนาผเรยนใหเกดความเจรญงอกงาม

ในดานตางๆ คอ

30

1. ดานความร จะใหความรแกผเรยนในเนอหาสาระ ความคดรวบยอดและหลกการ

สาคญของวชาตาง ๆ ในสาขาสงคมศาสตร ไดแก ภมศาสตร ประวตศาสตร รฐศาสตรจรยธรรม

สงคมวทยา เศรษฐศาสตร กฎหมาย ประชากรศกษา สงแวดลอมศกษา ปรชญาและศาสนา ตาม

ขอบเขตทกาหนดไวในแตละระดบชน ในลกษณะบรณาการ

2. ดานทกษะกระบวนการ ผเรยนจะไดรบการพฒนาใหเกดทกษะและกระบวนการ

ตางๆ เชน ทกษะทางวชาการ และทกษะทางสงคม เปนตน

3. ดานเจตคตและคานยม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรมจะ

ชวยพฒนาเจตคตและคานยมเกยวกบประชาธปไตยและความเปนมนษย เชน รจกพงตนเองซอสตย

สจรต มวนย มความกตญ� รกเกยรตภมแหงตน มนสยในการเปนผผลตทด ความพอใจในการ

บรโภค เหนคณคาของการทางาน รจกคดวเคราะห สามารถนาความร ทกษะ คานยม และเจตคต

ทไดรบการอบรมบมนสยมาใชในการแกปญหาตาง ๆ ทเกดขนในชวตประจาวนของผเรยนไดเมอ

มองในภาพรวมแลวพบวา ความสาคญของกลมสาระการเรยนรสงคมศกษาศาสนาและวฒนธรรม

นน นอกจากจะชวยใหผเรยนมความรในเรองตาง ๆ ทเกยวของกบสภาพแวดลอมทงทางธรรมชาต

และสงคมวฒนธรรมแลว ยงมทกษะและกระบวนการตาง ๆ ทจะสามารถนามาใชประกอบในการ

ตดสนใจไดอยางรอบคอบในการดาเนนชวต และการมสวนรวมในสงคมทมการเปลยนแปลง

ตลอดเวลาในฐานะพลเมองด ตลอดจนการนาความรทางจรยธรรม หลกธรรมทางศาสนามาพฒนา

ตนเองและสงคม ทาใหผเรยนสามารถดารงชวตในสงคมไดอยางมความสข

การจดการเรยนการสอนสงคมศกษา ครผสอนจาเปนตองเขาใจจดมงหมายทสาคญยง

คอ การสอนใหผเรยนไดเรยนรสาระสาคญของเนอหาวชา และมหนาทสาคญอกประการหนง คอ

เสรมสรางความเปนพลเมองด มคณภาพชวตทด สามารถพฒนาตนเองและสงคมได โดยการ

ปลกฝงคานยมและเจตคตทดเพอใหผเรยนไดรบความร ความเขาใจ รจกคด สามารถปรบตวใหทน

ตอการเปลยนแปลงทางสงคม ในสงคมยคโลกาภวฒน การสอนทดของครสงคมศกษานน ควรเปน

การจดกจกรรมการเรยนการสอนทนาสนใจและถกตอง จะชวยสงเสรมประสทธภาพของครสงคม

ศกษา ผลงานของครสงคมศกษาทบงเกดขนเปนผลดตอตวผเรยนและบรรลผลตามจดมงหมายของ

การเรยนการสอนทกาหนดไว และในการสอนวชาสงคมศกษาซงลกษณะเนอหาวชาคอนขางมาก

บางครงกนาเบอสาหรบนกเรยนทาอยางไรทจะทาใหการสอนของครแตละชวโมงประสบผล สาเรจ

31

ควรใชสถานทภายนอกหองเรยนบาง ไมควรจาเจอยในหองเรยนอยางเดยว เชน ใหนกเรยนไป

สมภาษณคนในชมชนบางและวธการทชวยใหการเรยนการสอนสงคมศกษาประสบผลสาเรจดงน

1. การคมชนเรยนในการเรยนการสอนหากนกเรยนไมสามารถทนงฟงไดนานๆ

เกน 20 นาท สงเหลานมผลตอการเรยนของนกเรยนอยางหลกเลยงไมได วธการควบคมพฤตกรรม

ของนกเรยนนนสามารถทาไดหลายวธ เชน การแบงกลมใหกลมควบคมกนเอง การเสรมแรงดวย

การใหรางวล การลงโทษ ใชวธการตดสทธในผลประโยชนทเดกพงจะไดรบเชน ไมใหทางาน

รวมกบคนอน งดกจกรรมบางอยาง ทเพอนไดทากน

2. การจดกจกรรมใหนกเรยนมสวนรวมในการเรยนการสอน ครควรงดเวนการสอน

ดวยการบรรยายมากเกนไป ถาจะใชกพยายามใชใหนอยๆ เวลาสอนตองยดนกเรยนเปนศนยกลาง

ใหนกเรยนมสวนรวมมากทสด เชน แบงกลมใหอภปราย แสดงบทบาทสมมต จดนทรรศการดวย

ตนเอง การชวยผลตสอ หรอใหนกเรยนมหนาทชวยเกบสอเมอสอนเสรจ หรอเตรยมสอขณะสอน

3. สรางความสนใจเรองทจะเรยนในชวโมงดวยการใชสอ หรอเกม หรอกจกรรมอนๆ

เพอใหนกเรยนกระตอรอรน สนใจทจะเรยนในเนอเรองทจะสอน เพราะถานกเรยนมความสนใจ

เมอเรมแลว การเรยนยอมตอเนองไปในทางทด เชน จะสอนประวตศาสตรเรองการกเอกราชของ

พระเจาตากสน ครอาจใชรปภาพ หรออดเสยงจากละครโทรทศนมาใหฟง เพอจะนาเขาสการสอน

เรองทจะเรยน

4. ควรเลอกเหตการณทเกดขน กาลงอยในความสนใจของคนทวไป มาเกรนนาเพอ

โยงสมพนธกบเรองทสอน หรอนาเรองทเกดขน นามาอภปรายรวมกน เชน การอดอาหารประทวง

รางรฐธรรมนญเมอ พ.ศ. 2534 ของกลมนกศกษา ประชาชน ครจะใชเรองนกลาวนาสนทนา เพอ

สอนเรองรฐธรรมนญในระบอบประชาธปไตย หรอใชขาวทเกดขนเปนเนอหาแลวใหนกเรยน

อภปรายรวมกนโดยกาหนดหวขอใหครอบคลมเรองทสอน

5. การสอนวชาสงคมศกษาควรใชสถานทภายนอกหองเรยนบาง ไมควรจาเจอยใน

หอง เรยน อยางเดยว เชน ใหนกเรยนไปสมภาษณคนในชมชนบาง บางครงอาจใหนกเรยนได

ปฏบตจรง เชน การใชบรการสหกรณรานคา หรอการสรางสถานการณจาลองใหทดลองปฏบต เชน

การเลอกตง

32

6. ในการจดการเรยนการสอนสงคมศกษาทกครงครควรพยายามทจะใหมความ

หลากหลายกนในเรองของรปแบบและวธการ การสอนทใชรปแบบและวธการเดยวกนตลอด มณ

รตน ศภานสนธ0 (ทมา http://www.gotoknow.org/blogs/posts/117433: 2011

วสยทศน

กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม กาหนดวสยทศนของกลมดงน

1. เปนศาสตรบรณาการทมงใหเยาวชนเปนผมการศกษา พรอมทจะเปนผนาเปนผม

สวนรวม และเปนพลเมองด มความรบผดชอบโดย

1.1 นาความรจากอดตมาสรางความเขาใจในมรดกทางวฒนธรรมของประเทศเพอ

การตดสนใจในการเปนพลเมองด

1.2 นาความรเกยวกบโลกของเรามาสรางความเขาใจในกระบวนการกอเกดสภาพ

แวด ลอมของมนษย เพอการตดสนใจในการดารงชวตในสงคม

1.3 นาความรเรองการเมองการปกครองมาตดสนใจเกยวกบปกครอง ชมชน

ทองถน และประเทศชาตของตน

1.4 นาความรเรองการผลต การแจกจาย การบรโภคสนคาและบรการมาตดสนใจ

ในการใชทรพยากรทมอยจากดเพอการดารงชวต เพอการประกอบอาชพ และการอยในสงคม

1.5 นาความรเกยวกบคณคาของจรยธรรม ศาสนา มาตดสนใจในการประพฤต

ปฏบตตน และการอยรวมกบผอน

1.6 นาวธการทางสงคมศาสตรมาคนหาคาตอบเกยวกบประเดนปญหาในสงคม

และกาหนด แนวทางประพฤตปฏบตทสรางสรรคตอสวนรวมเยาวชนจาเปนตองศกษาสาระการ

เรยนรของกลมสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เพอใหเขาใจสงคมโลกทซบซอน สามารถ

ปกครองดแลตนเองและเอาใจใสตอสงคมและสงแวดลอมของโลกได ดงนน ตลอดระยะเวลาของ

การศกษาขนพนฐาน ควรแสดงใหเหนวาผเรยนกลมสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม ไดใช

ความรอยางมความหมายเพอการตดสนใจการสารวจตรวจสอบ การสบคน การสรางสรรคสงตาง ๆ

และนาทางตนเองและผอน เชอมโยงความรทเรยนสโลกแหงความเปนจรงในชวตได

http://www.gotoknow.org/profiles/users/spmaneerat

http://www.gotoknow.org/profiles/users/spmaneerat

http://www.gotoknow.org/blogs/posts/117433

33

2. ไดบรณาการสรรพความร กระบวนการและปจจยตาง ๆ เพอการเรยนรตาม

เปาหมายของทองถนและประเทศชาต การเรยนการสอนตองใชขอมลความรทงในระดบทองถน

ประเทศชาต และระดบโลก เชอมโยงเขาดวยกน

3. ผเรยนอภปรายประเดนปญหารวมสมยรวมกบเพอนและผใหญ สามารถแสดง

จดยนในคานยม จรยธรรมของตนอยางเปดเผยและจรงใจ ขณะเดยวกนกรบฟงเหตผลของผอนท

แตกตางจากตนอยางตงใจ

4. การเรยนการสอน เปนบรรยากาศของการสงเสรมการคดขนสงในประเดนหวขอท

ลกซง ทาทาย ผเรยนมสวนรวมในกจกรรมการเรยนอยางมความหมาย ไดรบการประเมนทเนนการ

นาความรมาประยกตใชทกมาตรฐานการเรยนรของกลมสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม มการ

จดเตรยมโครงงานทสอดคลองกบสภาพแวดลอมเปนจรงของสงคมใหผเรยนไดนาสงทเรยนไป

ใชไดจรงในการดาเนนชวต

คณภาพของผเรยน

กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม มเปาหมาย/ความคาดหวงท

สาคญ คอ ใหผเรยนเปนพลเมองดในวถชวตประชาธปไตย ภายใตการปกครองระบอบ

ประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข การทจะบรรลเปาหมายดงกลาวนน จาเปนตอง

มองคประกอบสาคญ 3 ประการ คอ ความร ทกษะและกระบวนการ คณธรรม จรยธรรม และ

คานยม

หลกสตรการศกษาขนพนฐานไดกาหนดใหกลมสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม

เปนสาระการเรยนรพนฐานทผเรยนตองเรยนตงแตชนประถมศกษาปท 1 ถงชนมธยมศกษาปท 6

ประกอบดวยศาสตรตาง ๆ หลายสาขา มลกษณะเปนสหการวทยามงเนนใหผเรยนมความร มทกษะ

กระบวนการ มคณธรรม จรยธรรม คานยมทพงประสงค รวมทงไดแสดงบทบาทและความ

รบผดชอบทงตอตนเอง ตอผอน และตอสภาพแวดลอมจากองคประกอบดงกลาวจงใหกลมสงคม

ศกษา ศาสนาและวฒนธรรมมจดเนนในการสรางคณภาพของผเรยน ดงน

ยดมนในหลกธรรมของพระพทธศาสนาหรอศาสนาทตนนบถอ สามารถนาหลกคา

สอนไปใชปฏบตในการอยรวมกนได เปนผกระทาความด มคานยมทดงาม พฒนาตนเองอยเสมอ

รวมทงบาเพญตนใหเปนประโยชนกบสงคมสวนรวม

34

ยดมน ศรทธา และธารงรกษาไวซงการปกครองระบอบประชาธปไตยอนม

พระมหากษตรย ทรงเปนประมข ปฏบตตนเปนพลเมองด ปฏบตตามกฎหมายขนบธรรมเนยมและ

วฒนธรรมไทย รวมทงถายทอดสงทดงามไวเปนมรดกของชาตเพอสนตสขของสงคมไทยและ

สงคมโลก

มความสามารถในการบรหารจดการจดการทรพยากรใหมประสทธภาพเพอการ

ดารงชวตอยางมดลยภาพ และสามารถนาหลกการของเศรษฐกจพอเพยงไปปฏบตไดอยางม

ประสทธภาพ

เขาใจพฒนาการของมนษยชาตจากอดตจนถงปจจบน ภาคภมใจในความเปนไทยทง

ในอดตและปจจบน สามารถใชวธการทางประวต มาวเคราะหเหตการณตางๆ อยางเปนระบบ และ

นาไปสรางองคความรใหมได

มปฏสมพนธทดงามระหวางมนษยกบมนษย มนษยกบสงแวดลอมเปนผสราง

วฒนธรรม มจตสานกในการอนรกษทรพยากรและสงแวดลอมเพอการพฒนาทย งยนตลอด

ระยะเวลาทผเรยนไดเรยนรตามหลกสตรการศกษาขนพนฐานนนกลมสงคมศกษา ศาสนาและ

วฒนธรรม ไดมสวนสงเสรม สนบสนน และพฒนาผเรยนใหมคณภาพและมจดเนนเมอผเรยนจบป

สดทายของแตละชวงชน ดงน

(จบชนประถมศกษาปท 3)

1. ไดเรยนรเรองเกยวกบตวเองและผทอยรอบขาง ตลอดจนสภาพแวดลอมในทองถน

ทอยอาศย และเชอมโยงประสบการณไปสโลกกวาง

2. ไดรบการพฒนาใหมทกษะกระบวนการและมขอมลทจาเปนตอการพฒนาใหม

คณธรรม จรยธรรม ประพฤตปฏบตตามหลกคาสอนของศาสนาทตนนบถอ มความเปนพลเมองด

มความรบผดชอบ การอยรวมกน และการทางานรวมกบผอนมสวนรวมในกจกรรมของหองเรยน

และไดฝกการตดสนใจ

3. ไดศกษาเรองราวเกยวกบตนเอง ครอบครว โรงเรยนและชมชนในลกษณะการบร

ณาการ ผเรยนไดเขาใจแนวคดเกยวกบปจจบนและอดต มความรพนฐานทางเศรษฐกจ ไดขอคด

เกยวกบรายรบและรายจายของครอบครว เขาใจถงการเปนผผลต ผบรโภครจกการออมขนตน และ

หลกเศรษฐกจพอเพยง

35

4. ไดรบการพฒนาแนวคดพนฐานเกยวกบศาสนา ศลธรรม จรยธรรมหนาทพลเมอง

เศรษฐศาสตร ประวตศาสตร และภมศาสตร เพอเปนพนฐานในการทาความเขาใจความรในขน

ตอไป

หลกการและวธการจดการเรยนรสงคมศกษา

การจดการเรยนรกลมสาระสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม จะชวยใหผเรยนเขาใจ

เรองราวตาง ๆ ทเรยนไดเปนอยางด การเรยนรจะบรรลผลการเรยนรทคาดหวงไดนนสงสาคญ

ประการหนงคอ การจดการเรยนรของผสอน สานกงานเลขาธการสภาการสภาการศกษา (2547:13-14)

กลาววา ผสอนเปนบคคลทมบทบาทสาคญ ทตองรจกนาการจดการเรยนรและเทคนคการจดการ

เรยนรมาจดกระบวนการการเรยนรทหลากหลายมาใชในการจดกระบวนการเรยนรในการจด

กระบวนการเรยนรของผสอนนน จะตองจดเนอหาสาระและกจกรรมใหสอดคลองกบความสนใจ

และความถนดของผเรยน โดยคานงถงความแตกตางระหวางบคคล ผสอนจะตองรวธการฝกผเรยน

ใหมทกษะกระบวนการคด การจดการ การเผชญสถานการณ และการประยกตความรมาใชเพอ

ปองกนและแกปญหา จดใหมกจกรรมท งในและนอกช นเรยน เพอใหผเรยนไดเรยนรจาก

ประสบการณจรง ฝกการปฏบตใหทาได คดเปน ทาเปน รกการอานและเกดการใฝรอยางตอเนอง

ผสอนจะตองรจกจดการ จดกระบวนการเรยนรโดยบรณาการความรดานตางๆ รวมทงการปลกฝง

คณธรรม คานยมทดงามและคณลกษณะอนพงประสงคใหมความสมดลกนนอกจากนน ผสอนควร

จดบรรยากาศสภาพแวดลอมและอานวยความสะดวกเพอใหผเรยนเกดการเรยนและมความรอบร

รวมท งสามารถใชการวจยเปนสวนหนงของกระบวนการเรยนร พฒนารปแบบการวดและ

ประเมนผลใหสอดคลองกบสภาพการจดการเรยนดวย จะเหนวาการจดการเรยนรกลมสาระสงคม

ศกษา ศาสนาและวฒนธรรม ควรจะจดการเรยนรตงแตในระดบประถมศกษาเพอเปนการพฒนา

ความรกระบวนการ คณธรรมเจตคต คานยมทดใหกบผเรยน และยงเปนการสรางเจตคตทดตอ

สาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม

กจกรรมการเรยนรสงคมศกษา

เฟรนเกล (Fraenkel, Jack R, อางถงใน สรวรรณ ศรพหล, 2542: 473-474) แบง

กจกรรมการเรยนรสงคมศกษาออกเปน 4 ประเภท ดงน

36

1. กจกรรมการเรยนรทเนนใหผเรยนไดรบขอมลและเนอหาสาระในการเรยนรวชา

สงคมศกษา ครอาจตองการใหผเรยนไดเรยนรโดยการใหไดรบความรหรอเนอหาสาระวชา ถาครม

ความตองการดงกลาวแลว กจกรรมการเรยนรทจะจดใหสอดคลอง มอยหลายประเภท เชน

กจกรรมการอาน การสมภาษณ การสงเกต การฟง การดภาพยนตร กจกรรมตางๆ เหลาน เนนให

ผเรยนปฏบตเพอไดขอมลเกยวกบเรองทจะเรยน เพอนาขอมลดงกลาวไปคดหรอปรบปรงเปน

มโนคตตอไป ในการเรยนรผเรยนยอมจะตองไดรบขอมลกอนแลวจงจะเกดการเรยนรภายหลงโดย

นาขอมลเหลานนไปคดหรอไปวเคราะห

2. กจกรรมการเรยนรทเนนใหผเรยนไดฝกการรวบรวมและจดหมวดหมขอมล

กจกรรมการเรยนรประเภทนเปนกจกรรมทมงใหผเรยนสามารถจด และรวบรวมขอมลทไดรบ

อยางเปนหมวดหม คอ เมอผเรยนปฏบตกจกรรมการเรยนรประเภท 1 จะไดขอมล เนอหาสาระแลว

นาขอมลหรอเนอหาสาระนนมาจดเขาเปนหมวดหม เพอเกดการเรยนร กจกรรมดงกลาว เชน การ

ทาแผนภม การทาแผนท การทาสงเขปหวขอ การทารายงาน เปนตน

3. กจกรรมการเรยนรทเนนใหผเรยนไดสาธต และแสดงความคดเหน กจกรรม

ประเภทนจะชวยใหผเรยนไดสาธต และแสดงความคดเหนสงทตนไดเรยนรไปแลว เชน กจกรรมท

เกยวกบการอภปราย การแสดงละคร การแสดงบทบาทสมมต เปนตน กจกรรมดงกลาวจะสงเสรม

ใหผเรยนไดแสดงทกษะ กระบวนการใชความคด แสดงวธการเขาใจ ปฏกรยาทมตอปญหาและ

ความรสกตอผอน

4. กจกรรมการเยนรทเนนใหผเรยน ไดแสดงความสามารถเชงสรางสรรค กจกรรม

ประเภทนสงเสรมใหผเรยนได แสดงความสามารถของตนออกมาในเชงสรางสรรค แสดง

ความสามารถทงในดานการเรยนร ความรสก อารมณ เปนตน เชน การแตงเพลงงายๆ ทเกยวกบ

สาระเนอหาสาระไดเรยนไปแลว การแตงนทาน การสรางหนจาลอง การวาดภาพ เปนตน

แนวทางในการจดการเรยนรสงคมศกษา

นมนวล ทศวฒน (2542:45-46) ไดใหแนวทางในการจดการเรยนรสงคมศกษาดงน

1. ในการเรยนรสงคมศกษา ครจะตองยดนกเรยนเปนหลกหรอเปนศนยกลางซง

หมายถงวาการพจารณาเนอหาของบทเรยนกด การจดกจกรรมการเรยนรกด ควรใหเหมาะสม

สอดคลองกบลกษณะและสภาพแวดลอมของผเรยน

37

2. เนนใหนกเรยนเปนผปฏบตหรอทากจกรรมและแสวงหาความรดวยตนเอง คร

จะตองลดบทบาทของตนเองซงแตเดมครเปนผถายทอดวชาความรใหแกนกเรยนฝายเดยว มาเปนผ

แนะนา แนะแนว และชวยเหลอเมอนกเรยนประสบปญหาเหลาน น การเรยนรควรมงเนน

กระบวนการเรยนมากกวาเนนทเนอหาวชาเปนสาคญ

3. ใชวธการวทยาศาสตรเปนแมบทในการเรยนร เชนการจดการเรยนรแบบแกปญหา

และการจดการเรยนรสบสวนสอบสวน ซงเปนการฝกใหนกเรยนคดและแกปญหาอยางมระบบซง

สามารถนาไปใชในชวตประจาวนได

4. จดกจกรรมการเรยนรในหองเรยนใหสมพนธกบสภาพจรงในชวตประจาวนของ

ผเรยน เพอใหผเรยนสามารถนาเอาสงทเรยนในหองเรยนไปใชในชวตประจาวนจรงได ใน

ขณะเดยวกนใหโอกาสผเรยนนาเอาขอเทจจรงตาง ๆ ของสงคมมาอภปรายในชนเรยน เชน ปญหา

ความความขดแยงทางสงคม ปญหาทางการเมอง ปญหายาเสพตด และปญหาประชากร เปนตน

5. ฝกการอยรวมกนแบบประชาธปไตย โดยจดสภาพการเรยนรใหนกเรยนทางานเปน

กลมรวมกน ตามวถการประชาธปไตย กลาวคอ วางแผนงานรวมกน แบงงานใหสมาชกของ

กลมรบผดชอบตามความสามารถและความถนด ปรกษาหารอปญหาตาง ๆ และรวมกนแกปญหา

สมาชกในกลมยอมรบฟงความคดเหนของสวนใหญ คานงถงประโยชนของหมคณะยงกวา

ประโยชนสวนตว และยงสงผลใหสามารถนาไปใชในชวตประจาวนตอไปในอนาคตอกดวย

ใหผสอนสามารถพฒนาพฤตกรรมของผเรยนไดอยางมประสทธภาพ เชน การตงหวขอในรปของ

ปญหาหรอแนวคดทขดแยง เปนตน

จะเหนไดวาในการจดกจกรรมการเรยนรสงคมศกษา ครตองคานงถงผเรยนเปนสาคญ

จดใหสอดคลองกบความตองการของผเรยน ใหผเรยนไดมสวนรวมในกระบวนการทกขนตอน

เนนการใหผเรยนไดสบเสาะหาความรไดดวยตนเอง อนจะทาใหการจดการเรยนรบรรลเปาหมาย

การจดการเรยนรแบบวฏจกรการเรยนร 7 E

ความหมายของการสอนแบบสบเสาะหาความร

ลอวสน ( Lawson 1995: 424, อางถงใน ไพฑรย หาญเชงชย, 2550: 18) กลาววา การ

สอนแบบสบเสาะหาความรเปนวฏจกรการเรยนร (Learning Cycle) เปนรปแบบของกระบวนการ

เรยนรทเนนใหผเรยนสามารถใชวธการ สบเสาะหาความร (Inquiry Approach) ทตองอาศยทกษะ

38

กระบวนการทางวทยาศาสตรในการคนพบความรหรอประสบการณการเรยนรอยางมความหมาย

ดวยตนเอง โดยมพนฐานมาจากแนวทฤษฎสรางสรรคความร (Constructivism) ซงไมเนนการสอน

แบบบรรยาย หรอบอกเลา หรอใหผเรยนเปนผรบเนอหาวชาตางๆ จากคร หากแตครจะตองกระตน

ใหนกเรยนเกดการเรยนรดวยตนเอง ภายใตสภาพแวดลอมทเหมาะสม โดยมความเชอวานกเรยน

มวฏจกรการเรยนรอยแลว

เฮอรโรน (Herron 1971: 171 – 181) กลาววา การสอนแบบสบเสาะหาความรเปน

วธการเรยนรทมเงอนไขหรอกาหนดใหนกเรยนตองรบรและกาหนดปญหาเพอตดตามหาคาตอบ

และรบรวาคาตอบของปญหาดงกลาวจะเปนทงผลลพธทไดและเปนจดเรมตนของการศกษาตอไป

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย (2547) กลาววา การเรยนการ

สอนแบบสบเสาะหาความรเปนกระบวนการเรยนรทใหนกเรยนคนหาความรใหมดวยตนเองโดย

ผานกระบวนการคดและใชกระบวนการทางวทยาศาสตรเปนเครองมอ ครตองปรบบทบาทจาก

ผปอนขอมล มาเปนผใหคาแนะนาและอานวยความสะดวกในการเรยนการสอนแบบสบเสาะ

ทศนา แขมมณ (2547: 67-68) กลาววา การสอนแบบสบเสาะหาความรเปน

กระบวนการทผเรยนตองสบคน สารวจ ตรวจสอบและคนควาดวยวธตางๆ จนทาใหเกดความร

ความเขาใจอยางมความหมาย จงจะสามารถสรางเปนองคความรของผเรยนได การทผเรยนจะสราง

องคความรไดเองนน ตองผานกระบวนการเรยนรทหลากหลาย โดยเฉพาะอยางยงกระบวนการสบ

เสาะหาความร (Inquiry Process)

กตตชย สธาสโนบล (2541: 33) กลาววา การสอนแบบสบเสาะหาความรเปน

กระบวนการเรยนรแบบหนงทสามารถตอบสนองความตองการและพฒนาการทางสมองของผเรยน

โดยคานงถงความรสก การรบร ประสบการณ ทกษะกระบวนการแสวงหาความรความคด และการ

กระทาเพอสรางงานแหงการเรยนรอยางหลากหลาย

จากแนวคดเกยวกบความหมายของการสอนแบบสบเสาะหาความรทกลาวมาขางตนน

สรปไดวา การสอนแบบสบเสาะหาความร เปนการสอนทใหนกเรยนไดคนหาความรใหมดวย

ตนเอง เปนวฏจกรการเรยนร ซงหมายถง กระบวนการจดการเรยนรทใชวธสบเสาะหาความรโดย

ใชทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร สามารถตอบสนองความตองการและพฒนาการทางสมอง

ของผเรยนโดยมครผสอนเปนผคอยใหคาแนะนา อานวยความสะดวกใหการเรยนร ตงคาถาม

39

กระตนใหนกเรยนใชความคดหาวธการแกปญหาไดเองและสามารถนามาใชประโยชนใน

ชวตประจาวน

แนวคด ทฤษฎทเกยวของกบรปแบบการสอนแบบวฏจกรการเรยนร 7E

การเรยนรเปนการเปลยนแปลงพฤตกรรม การกพฒนาความคดและความสามารถโดย

อาศยประสบการณและปฏสมพนธระหวางผเรยนและสงแวดลอม ทาใหบคคลดาเนนชวตไดอยาง

มความสขในสงคม ดงนนกอนทครผสอนจะจดการเรยนการสอน จะตองตระหนกวาการเรยนร

เกดขนดวยตวของผเรยนเอง การเรยนรเรองใหมจะมพนฐานมาจากความรเดม ฉะนนประสบการณ

ของนกเรยนจงเปนปจจยสาคญตอการเรยนรเปนอยางยง กระบวนการทนกเรยนจะตองสบคน

เสาะหา สารวจตรวจสอบและคนควาดวยวธการตาง ๆ จะทาใหผเรยนเกดความเขาใจและเกดการ

รบรนนอยางมความหมาย จงสามารถสรางเปนองคความรของของนกเรยนเองและเกบเปนขอมล

ในสมองไดอยางยาวนาน สามารถนามาใชไดเมอมสถานการณใด ๆ มาเผชญหนา (สถาบนสงเสรม

การสอนวทยาศาสตร, 2547)

แนวคดคอนสตรคตวสตเปนกระบวนการพฒนาสตปญญาทผเรยนมบทบาทในการ

เรยนรของตนเองโดยพยายามคนพบความรจากการตรวจสอบขอมลทขดแยงกบความรเดม

กระบวนการสรางความรเปนไปอยางตอเนองทงการดดซมและการปรบขยายขอมลกลายเปน

ความรใหมทมความซบซอนขน สลาวน (Slavin,1994) บทบาททสาคญของครในการเรยนการสอน

แบบน คอการสงเสรมใหนกเรยนเรยนร โดยครตองกระตนใหนกเรยนทดสอบความรเดมของ

ตนเองเสมอและเปรยบเทยบความรของตนกบความรวทยาศาสตรทเปนทยอมรบกนโดยครตอง

คอยตรวจดความเคลอนไหวหรอการเปลยนแปลงแนวคดของเดกวาเขาใกลความรวทยาศาสตร

หรอไม(Fensham,1998 อางถงใน สนย คลายนล, 2542 : 6 )

การจดการเรยนรเพอใหนกเรยนสรางความรดวยตนเองนนมพนฐานจากทฤษฎคอน

สตรคตวสต โดยมรากฐานสาคญมาจากทฤษฎพฒนาการทางสตปญญาของ เปยเจต (Piaget, 1965)

ซงอธบายวา พฒนาการทางเชาวปญญาของบคคลมการปรบตวทางกระบวนการดดซม

(assimilation) และกระบวนการปรบโครงสรางทางปญญา (accommodation) พฒนาการเกดขน เมอ

บคคลรบและซมซาบขอมลหรอประสบการณเขาไปสมพนธกบความรหรอโครงสรางทางทมอย

เดม หากไมสามารถสมพนธกนได จะภาวะไมสมดลขน (disequilibrium) บคคลจะพยายามปรบ

40

สภาพใหอยในภาวะสมดล (equilibrium) โดยใชกระบวนการปรบโครงสรางทางปญญา Piaget เชอ

วา คนทกคนจะมพฒนาเชาวปญญาเปนลาดบขนจากการมปฏสมพนธและประสบการณ

ประสบการณกบสงแวดลอมตามธรรมชาตและประสบการณทเกยวกบการคดเชงตรรกยะและ

คณตศาสตรทงการถายทอดความรทางสงคม วฒภาวะและกระบวนการพฒนาความสมดลของ

บคคลนน(ทศนา เขมมณ , 2550: 47-48 )

ทฤษฎของ Piaget อยบนพนฐานของแนวคด 3 ประการ ดงน คอ

1. ความรเปนผลของปฏสมพนธทมการเปลยนแปลงกนระหวางบคคลและ

สงแวดลอม

2. ความฉลาดสามารถกฝนไดจากการใชความรและประสบการณเดมทมอย

3. การพฒนาทางดานความรความเขาใจเปนเรองของกลไกการควบคมของแตละ

บคคลและผสมผสานกบปฏสมพนธทางดานรางกายและสงคมดวย

ทฤษฎการเรยนรของ Piaget ถกนามาประยกตใชอยางแพรหลายในวงการศกษาซง

พบวามแนวความคดทเกยวกบการสบเสาะดงนคอ

1. การเรยนรของเดกควรจะตนตวและอยบนพนฐานของการคนพบสงตาง ๆ

2. เดกควรไดรบโอกาสในการปฏสมพนธกนระหวางเพอน

3. ยทธศาสตรในการเรยนการสอนควรจะมการดดแปลง ยดหยน เพอใหมความ

เหมาะสมกบโครงสรางของความรความเขาใจของเดก

4. การเปลยนแปลงแนวคดเดกควรไดรบการสงเสรม โดยครอาจมการทดสอบเพอด

แนวความคดของเดก และควรตระหนกในเรองของการสงเสรมใหเดกมการคดอยางแบบแผนทาง

วทยาศาสตร

การสรางความรเปนกระบวนการเชอมโยงขอมลใหมกบโครงสรางความรเดมดงน

1. เรมจากการรบรผานประสาทสมผสทงหา ไดแก การสมผสแตะตอง การไดยน

การมองเหน การดมกลน และการชมรส ขอมลตางๆ ทผเรยนใสใจจะเคลอนยายเขาสความจาระยะ

สนอยางรวดเรว กระบวนการทขอมลจะถกเกบเขาไปในความจาระยะสนม 2 อยางคอ การรจกและ

การใสใจ

41

2. การเรยกคนความรทจดเกบอยในความทรงจาระยะยาว การจดเกบความรเกยวของ

กบการกระตนมโนทศนทเกยวของในความจาระยะยาวและมโนทศนทถกกระตนนจะลดความยาว

ของเครอขายมโนทศนทเกยวของลง มโนทศนทถกกระตนกจะถกเรยกเขาสความจาระยะสน

3. การเชอมโยงระหวางขอมลทไดจากการรบรผานประสาทสมผสกบขอมลทเปน

ความรเดมในการเชอมโยงขอมลนน ตองมการเรยกคนความรทจดเกบอยในความทรงจาระยะยาว

โดยการเชอมโยงนนเปนการอธบาย การแปลความหมาย การประเมน การเปรยบเทยบ และการ

โตแยงขอมลใหมกบความรเดมทาใหเกดการดดซมและการปรบโครงสรางทางความคด

ประโยชนของการตรวจสอบความรเดมสรปไดดงน ลาวสน (Lawson, 1995)

1. การตรวจสอบความรเดมจะทาใหผสอนไดรบรถงความรเดมทผเรยนมอยแลวนามา

วางแผนการสอน

2. ผเรยนสามารถมองเหนความสมพนธระหวางปญหากบความรเดมทผเรยนมอยแลว

เกดแรงจงใจในการแกปญหา โดยใชความรเดมเปนแนวทาง

3. แมวาผเรยนจะมความรเดมทแตกตางกน แตการตรวจสอบความรเดมโดยการเปด

โอกาสใหผเรยนลงขอสรปกลายเปนความรเดมเดยวกนและเปนการสรางความเชอมโยงระหวาง

โลกของความเปนจรงภายนอกกบในหองเรยน

ไดรเวอร (Driver,1986. อางถงในสนย คลายนลม, 2542:6) เสนอวธการสอนตามแนว

คอนสตรคตวสต ไวเปน 5 ระยะ คอ

ระยะท 1 คอการเตรยมตวนกเรยนใหสนใจเรองจะศกษากนในหวขอใดหนงหรอ

ประเดนใดประเดนหนง (0rientaion) อาจเรยกวาเปนระยะวางแผนการสอนกได

ระยะท 2 เปนระยะทดงความรเดมของเดกออกมา (elicitation) ระยะนครจะตอง

ชวยใหนกเรยนรตววาในเรองนน ๆ มความรเดมอะไรอย เพอครจะไดวาเดกรอะไรมาบางถกหรอ

ผดอยางไร

ระยะท 3 เปนการทาใหเดกรวาในความรหรอความคดของเขานน ยงมความรอยาง

อนหรอมความหมายอยางอน ทไมเหมอนกบสงทเขายดอย เดกจะเรมสารวจแนวคดหรอ

ความหมายของตนเองดวยจตทวเคราะห วพากษ วจารณแลวจงปรบเปลยนหรอขยายความคดเดม

42

ออกไปครอบคลมความรใหมและในทสดคอเอาความร/แนวคด/ความหมายใหมแทนของเดมหรอ

สรางใหม (restructuring) ระยะนเปนหวใจของการเรยนการสอน ซงม 4 ขนตอนดงน

ขนตอนท 1 การสรางความชดเจน และแลกเปลยนความคด (clarification and

exchange)

ขนตอนท 2 เขาสสถานการณขดแยง (expose to conflict situation)

ขนตอนท 3 สรางความคดใหม (construction of new ideas)

ขนตอนท 4 ประเมนความคดใหม (evaluation)

ระยะท 4 เปนการประยกต (application) แนวคดหรอความรทสรางใหมไป

เชอมโยงกบสถานการณอนหรอความรเรองอน ๆ ทเกยวของ

ระยะท 5 ทบทวน (review) เพอใหผเรยนออกมาถงความคดหรอความรของเขา

เปรยบเทยบกบแนวคดเดมทเดกเคยมมานน มการเปลยนแปลง

ในการจดกจกรรมการเรยนรโดยใชรปแบบวฎจกรการเรยนร 7E เนนขนตอนสารวจ

ความรเดมหรอลวงประสบการณเดม แลวกระตนใหนกเรยนนนเกดความสงสยหรอเกดปญหาใหม

เปนขนตอนทนกเรยนเชอมโยงความรเดมกบประสบการณใหม เรมเกดความไมสมดลทางความคด

แลวใชกระบวนการสารวจคนหาเพอหาคาตอบและปรบสมดลทางความคด อกทงนาความรทไดไป

เชอมโยงและแกปญหาสถานการณใหม ๆ ทเกยวของ ทาใหการเรยนรของนกเรยนมความคงทด

และยาวนาน เนองจากผเรยนไดเรยนรจากการลงมอปฏบตดวยตนเอง (Eisenkraft, 2003: 56)

จากทกลาวมาขางตนสรปไดวา การจดกจกรรมการเรยนรแบบวฏจกรการเรยนร 7E

เปนรปแบบการเรยนการสอนแบบสบเสาะหาความรทใหนกเรยนควาหาความรใหมดวยตนเอง

สรางองคความรดวยตนเอง โดยผานกระบวนการคดและใชกระบวนการทางวทยาศาสตรเปน

เครองมอ โดยครเปนผใหคาแนะนาและผอานวยความสะดวกในการเรยนรซงมพนฐานมาจาก

ทฤษฎคอนตรคตวสต ซงมรากฐานมาจากทฤษฎพฒนาการทางสตปญญาของ Piaget โดยการเรยน

แบบวฏจกรการเรยนร 7E นนเนนทขนของตรวจสอบความรเดมและขนตองของการนาความรไป

ใชเพอใหการเรยนรของผเรยนสมบรณขน

43

ความเปนมาของรปแบบวฏจกรการเรยนร 7E

การจดการเรยนรโดยใชรปแบบวฏจกรการเรยนร 7E ซงเปนรปแบบการเรยนรแบบ

สบเสาะหาความรรปแบบหนงทไดรบการพฒนามาจากรปแบบการเรยนรการสอนตามลาดบดงน

1. วฏจกรการเรยนร 3 ขน (3– E Learning Cycle) คารพลส (Karplus 1977: 169)

ไดพฒนาขน ในโครงการปรบปรงหลกสตรวทยาศาสตร (Science Curriculum Improvement Study

Program หรอ SCIS ประกอบดวย 3 ขนตอน คอ ขนสารวจ (Explorating) ขนสรางและขนตอน

หลง ตอมา บารแมนและโกตาร (Barman and Kotar 1989: 29-32) ไดปรบปรงเปนขนสารวจ

(Exploration)ขนแนะนามโนทศน (Concept Introduction) และขนประยกตมโนทศน(Concept

Application) ตอมานกวทยาศาสตรไดดดแปลงขนแนะนามโนทศน เปนขนแนะนาคาสาคญ (Term

Introduction) ดวยเหตผลทวาครสามารถแนะนาและอธบายคาสาคญหรอนยามศพทเฉพาะใหกบ

นกเรยนแตมใชแนะนามโนทศนใหแกนกเรยนเพราะนกเรยนตองเปนผคนพบหรอสรางมโนทศน

ดวยตนเอง (Hewson,1988: 595) แตอยางไรกตามมการปรบเปลยนชอของขนตอนท 2 ให

เหมาะสมยงขน ดงเชน คารน (Carin, 1993: 98-99) ปรบเปลยนขนสรางมโนทศน (Concept

Formation) อะบรส คาโต (Abruscato 1996 : 169) ไดปรบเปลยนขนไดมาซงมโนทศน (Concept

Acguisition)

3. วฏจกรการเรยนร 5 ขน (5-E Learning Cycle) ป ค.ศ. 1992 โครงการศกษา

หลกสตรวทยาศาสตรสาขาชววทยาของสหรฐอเมรกา (Biological Science Curriculum Studies

หรอ BSCS) ไดปรบวฏจกรการเรยนร ออกเปน 5 ขน หรอเรยก ยอวา 5 E เพอเปนแนวทางสาหรบ

ใชออกแบบการจดการเรยนการสอนวทยาศาสตรใหเหมาะสมยงขน (นนทยา บญเคลอบ, 2540: 13-

14) ไดแก 1) ขนนาเขาสบทเรยน (Engagement Phase) 2) ขนสารวจ (Exploration Phase) 3) ขน

อธบาย/สรางแนวความคด (Explanation Phase) 4) ขนขยายแนวความคดหรอประยกตใชมโนทศน

(Expansion Phase) และ 5) ขนประเมนผล (Evaluation Phase)

4. วฏจกรการเรยนร 7 ขน (7-E Learning Cycle) Eisenkraft (2003: 57-59) ไดเสนอ

รปแบบการสอนเปน 7 ขน โดยปรบจากการสอนแบบ 5 ขน เปน 7 ขน แบงรปแบบในขนเราความ

สนใจออกเปน 2 สวน คอ ขนตรวจสอบความรเดม และขนเราความสนใจ ในขนขยายความรและ

ขนประเมนความรปรบเปน 2 สวน คอ ขนประเมนผล และขนนาความรไปใช รปแบบการสอน

44

แบบ 7 ขน หรอเรยกยอวา 7-E มดงน 1) ขนตรวจสอบความรเดม (Elicitation Phase) 2) ขนนาเรา

ความสนใจ (Engagement Phase) 3) ขนสารวจและคนหา (Expiration Phase) 4) ขนอธบาย/สราง

แนวความคด (Explanation Phase) 5) ขนขยายความร(Elaboration Phase) 6) ขนประเมนผล

(Evaluation Phase) และ 7) ขนนาความคดไปใช (Extension Phase) ซงเปนกระบวนการสอน 7 ขน

ทเกดขนอยางตอเนองในลกษณะของวฏจกรการเรยนร (Cycle) ในขนตรวจสอบความรเดมจะชวย

ใหนกเรยนนาความรทมอยแลวมาใชในการเรยนรสงตางๆ และชวยปองกนไมใหเกดแนวความคด

ทผดพลาด การสอนตามแบบวฎจกรการเรยนร 7E เปนการสอนทเนนการถายโอนการเรยนร และ

ใหความสาคญเกยวกบการตรวจสอบความรเดมของเดก ซงเปนสงทครละเลยไมได และการ

ตรวจสอบความรพนฐานเดมของเดกจะทาใหครคนพบวา นกเรยนตองเรยนรอะไรกอน กอนทจะ

เรยนรในเนอหาบทเรยนนนๆ ซงจะชวยใหเดกเกดการเรยนรอยางมประสทธภาพ ขนการเรยนร

ตามแนวคดของ Eisenkraft (2003: 58) มเนอหาสาระดงน

1. ขนตรวจสอบความรเดม (Elicitation Phase) ในขนนจะเปนขนทครจะตงคาถามเพอ

กระตนใหผเรยนไดแสดงความรเดมออกมา เพอครจะไดรวาเดกแตละคนมพนความรเดมเทาไร จะ

ไดวางแผนการสอนไดถกตอง และครไดรวานกเรยนควรจะเรยนเนอหาใดกอนทจะเรยนในเนอหา

นนๆ

2. ขนสรางความสนใจ (Engagement Phase) เปนการนาเขาสบทเรยนหรอเรองท

สนใจจากความสงสย หรออาจเรมจากความสนใจของตวนกเรยนเองหรอเกดจากการอภปราย

ภายในกลม เรองทนาสนใจอาจมาจากเหตการณทกาลงเกดขนอยในชวงเวลานนหรอเปนเรองท

เชอมโยงกบความรเดมทเดกเพงเรยนรมาแลว ครเปนคนกระตนใหนกเรยนสรางคาถามกาหนด

ประเดนททจะกระตนโดยการเสนอประเดนขนกอน แตไมควรบงคบใหนกเรยนยอมรบประเดน

หรอคาถามทครกาลงสนใจเปนเรองทจะใชศกษา

3. ขนสารวจและคนหา (Exploration Phase) ในขนนจะตอเนองจากขนเราความสนใจ

ซงเมอนกเรยนทาความเขาใจในประเดนหรอคาถามทสนใจจะศกษาอยางถองแทแลวกมการ

วางแผนกาหนดแนวทางควรสารวจตรวจสอบ ตงสมมตฐาน กาหนดทางเลอกทเปนไปได ลงมอ

ปฏบตเพอเกบรวบรวมขอมล ขอสนเทศ หรอปรากฏการณตาง ๆ วธการตรวจสอบอาจทาไดหลาย

วธ เชน ทาการทดลอง ทากจกรรมภาคสนาม การใชคอมพวเตอรเพอชวยสรางสถานการณจาลอง

45

(Simulation) การศกษาหาขอมลจากเอกสารอางองจากแหลงขอมลตาง ๆ เพอใหไดมาซงขอมล

อยางเพยงพอทจะใชในขนตอไป

4. ขนอธบาย (Explanation Phase) ในขนน เมอนกเรยนไดขอมลมาอยางเพยงพอจาก

การสารวจตรวจสอบแลว จงนาขอมล ขอสนเทศทไดมาวเคราะห แปลผล สรปผล และนาเสนอผล

ทไดในรปตาง ๆ เชน บรรยายสรป สรางแบบจาลองทางคณตศาสตร หรอรปวาด สรางตารางฯลฯ

การคนพบในดานนอาจเปนไปไดหลายทาง เชน สนบสนนสมมตฐานทตงไว โตแยงกบสมมตฐาน

ทตงไว หรอไมเกยวของกบประเดนทไดกาหนดไว แตผลทไดจะอยในรปใดกสามารถสรางความร

และชวยใหเกดการเรยนรได

5. ขนขยายความคด (Expansion Phase) เปนการนาความรทสรางขนไปเชอมโยงกบ

ความรเดมหรอแนวคดทไดคนควาเพมเตม หรอนาแบบจาลองหรอขอสรปทไปใชอธบาย

สถานการณหรอเหตการณอนๆ ถาใชอธบายเรองตางๆ ไดมากกแสดงวาขอกากดนอย ซงกจะชวย

ใหเชอมโยงกบเรองราวตางๆและทาใหเกดความรสกกวางขวางขน

6. ขนประเมนผล (Evaluation Phase) ในขนนเปนการประเมนการเรยนรดวย

กระบวนการตาง ๆ วานกเรยนมความรอะไรบาง อยางไร และมากนอยเพยงใด จากขนนจะนาไปส

การนาความรไปประยกตใชในดานอนๆ

7. ขนนาความรไปใช (Extension Phase) ในขนนเปนทครจะตองมการจดเตรยม

โอกาสใหนกเรยนไดนาสงทไดเรยนมาไปประยกตใชใหเกดประโยชนในชวตประจาวน ครจะเปน

ผกระตนใหนกเรยนสามารถนาความรทไดรบไปสรางเปนความรทเรยกวา “การถายโอนการ

เรยนร”

จากขนตอนตาง ๆ ในรปแบบการสอนโดยวฏจกรการเรยนร 7 ขน จะเหนไดวา

รปแบบการสอนโดยวฏจกรการเรยนร 7 ขน จะเนนการถายโอนการเรยนรและใหความสาคญกบ

การตรวจสอบความรเดมของเดกซงเปนสงทครไมควรละเลย หรอละทง เนองจาก การตรวจสอบ

พนความรเดมของเดกจะทาใหครไดคนพบวา นกเรยนจะตองเรยนรอะไรกอนทจะเรยนใน

เนอหานน ๆ นกเรยนจะสรางความรจากพนความรเดมทเดกม ทาใหเดกเกดการเรยนรอยางม

ความหมายและแนวความคดทไมผดพลาด การละเลยหรอเพกเฉยในขนนจะทาใหยากแกการ

พฒนาแนวความคดของเดกซงจะไมเปนไปตามจดมงหมายทครวางไว นอกจากนยงเนนให

46

นกเรยนสามารถนาความรทไดรบไประยกตใชใหเกดประโยชนในชวตประจาวนได ดงรปแบบการ

สอนแบบวฏจกรการเรยนรจาก 5E เปน 7E ดงแสดงในแผนภมท (Eisenkraft, 2003: 58)

สรปไดวาขนตอนการจดกจกรรมการเรยนโดยแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน (7-E

Learning Cycle) ดงน

1. ขนตรวจสอบความรเดม (Elicitation Phase) ในขนนจะเปนขนทครจะตง

คาถามเพอกระตนใหนกเรยนแสดงความรเดมในเรองทจะเรยนออกมา เพอครจะไดรวานกเรยนแต

1. ขนสรางความสนใจ

2. ขนสารวจและคนหา

3. ขนอธบายและลงขอสรป

4. ขนขยายความร

5. ขนประเมน

2. ขนสรางความสนใจ

(Engagement Phase)

1.ขนตรวจสอบความรเดม

(Elicitation Phase)

3. ขนสารวจและคนหา

(Exploration Phase)

4. ขนอธบาย

(Explanation Phase)


(Expansion) Phase)

6. ขนประเมนผล

(Evaluation Phase)

7. ขนนาความรไปใช

(Extension Phase)

แผนภมท 2 การปรบขยายรปแบบการสอนแบบวฏจกรการเรยนร จาก 5E เปน 7E

47

ละคนมพนความรเดมเพยงไร ควรจะเรยนเนอหาใดกอนทจะเรยนในเนอหานน ๆ และเปนการชวย

ใหนกเรยนมความพรอมในการเชอมโยงความรใหมกบความรเดมดวย

2. ขนสรางความสนใจ (Engagement Phase) หมายถง ขนนาเขาสบทเรยน เปน

เรองทเชอมโยงกบความรเดมทผเรยนไดเรยนรมาแลว เปนตวกระตนใหผเรยนกาหนดประเดนทจะ

เรยนร

3. ขนสารวจและคนหา (Exploration Phase) ขนนจะตอเนองจากขนเราความ

สนใจ เมอนกเรยนทาความเขาใจในประเดนหรอคาถามทสนใจจะศกษาอยางถองแทแลว กม

การวางแผนกาหนดแนวทางการสารวจตรวจสอบ ตงสมมตฐาน กาหนดทางเลอกทเปนไปได ลง

มอปฏบตเพอเกบรวบรวมขอมล ขอสนเทศ หรอปรากฏการณตาง ๆ วธการตรวจสอบอาจทาได

หลายวธ

4. ขนอธบาย (Explanation Phase) ในขนน เมอนกเรยนไดขอมลมาตรวจสอบแลว

มาวเคราะห แปลผล สรปผล และนาเสนอผลทไดในรปตาง ๆ เชน บรรยายสรป สรางแบบจาลอง

ทางคณตศาสตร

5. ขนขยายความร (Expansion Phase) เปนการนาความรทสรางขนไปเชอมโยงกบ

ความรเดมหรอแนวความคดทไดคนควาเพมเตม หรอนาแบบจาลองหรอขอสรปทไดไปใชอธบาย

สถานการณหรอเหตการณอน ๆ ถาใชอธบายเรองตาง ๆ ไดมากกแสดงวาขอจากดนอย ซงกจะชวย

ใหเชอมโยงกบเรองราวตาง ๆ และทาใหเกดความรกวางขวางขน

6. ขนประเมนผล (Evaluation Phase) ในขนนเปนการประเมนผลการเรยนดวย

กระบวนการตาง ๆ วา นกเรยนมความรอะไรบาง อยางไร และมากนอยเพยงใด จากขนนจะนาไปส

การนาความรไปประยกตใชในเรองอน ๆ

7. ขนนาความรไปใช (Extension Phase) ในขนนเปนขนทครจะตองมการ

จดเตรยมโอกาสใหนกเรยนเพอใหนกเรยนไดนาสงทไดเรยนมาไปประยกตใชใหเกดประโยชนใน

ชวตประจาวน ครจะเปนผกระตนใหนกเรยนสามารถนาความรไปสรางเปนความรใหม ทเรยกวา

“การถายโอนการเรยนร” (Thorndike 1923: 47) จากวฏจกรการเรยนรทง 4 แบบสามารถ

เปรยบเทยบกนไดดงตารางท

48

ตารางท 3 แสดงการเปรยบเทยบวฏจกรการเรยนรทง 4 แบบ

แบบท 1 (3 E) แบบท 2 (4 E) แบบท 3 (5 E) แบบท 4 (7 E)

1. ขนสารวจ

(Explorating)


(Exploration

phase)

1. ขนนาเขาสบทเรยน

(Engagement Phase)


(Exploration Phase)

1. ขนตรวจสอบ


(Elicitation Phase)

2. ขนเราความสนใจ

(Engagement Phase)

3. ขนสารวจและ

คนหา

(ExplorationPhase)

2. ขนแนะนา

คาสาคญ/ขนสราง

แนวความคด/ขน

ไดมาซงแนวความคด

(Term Introduction

Concept Formation

Concept Acquisition

Phase)


(Explanation Phase)


(Explanation Phase

4.ขนอธบาย

(Explanation Phase)

3. ขนประยกตใช

มโนทศน(Concept

Acquisition Phase)

3. ขนขยาย

แนวความคด

(Expansion Phase)


(Evaluation Phase)

4. ขนขยายหรอ

ประยกตใชมโนทศน

(Expansion Phase)


(Evaluation Phase)


(Expansion Phase)


(Evaluation Phase)

7. ขนนาความรไปใช

(Extension Phase)

49

บทบาทครและนกเรยนในการจดการเรยนตามรปแบบการเรยนรโดยใชวฏจกรการเรยนร 7E

การนารปแบบการเรยนการสอนแบบสบเสาะหาความรไปใช สงทครผสอนควรระลกอย

เสมอในแตละขนตอนของรปแบบการเรยนการสอนน คอ การจดกจกรรม ครควรจดกจกรรมให

เหมาะสมกบความรความสามารถของนกเรยน เมอครผสอนจดกจกรรม ควรพจารณาตรวจสอบ

บทบาทของครผสอน และของนกเรยนเพอชวยใหการจดกจกรรมการเรยนการสอนเปนไปอยางม

ประสทธภาพโดยบทบาทของครผสอนและนกเรยนสรปไดดงตารางท 4

ตารางท 4 บทบาทของครผสอนและนกเรยนตามรปแบบการเรยนรโดยใชวฏจกรการเรยนร 7E

ขนตอนของรปแบบ

การสอน

แนวปฏบตในการจดกจกรรม

คร นกเรยน

1. ขนตรวจสอบ


(Elicitation Phase)

1. ตงคาถามกระตนใหนกเรยน

แสดงความรเดมออกมา

2. ประเมนความรพนฐานนกเรยน

3.วางแผนการสอนใหเหมาะสมกบ

ความรเดมของนกเรยน

แ ส ด ง ค ว า ม ค ด เ ห น อ ย า ง

หลากหลาย

2.ขนเราความสนใจ

(Engagement Phase)

1. สรางความสนใจ

2. กระตนความอยากรอยากเหน

3. ตงคาถามกระตนใหนกเรยนคด

4. ดงเอาคาตอบทยงไมครอบคลม

สงทนกเรยนร หรอความคด

เกยวกบความคดรวบยอดหรอ

เนอหาสาระ

1. ถามคาถาม เชน ทาไมสงนจง

เ กดขนฉนไดเ รยนรอะไรบาง

เกยวกบสงน

2. แสดงความสนใจ

3. ขนสารวจและ

คนหา

(Exploration Phase)

1. สงเสรมใหนกเรยนทางาน

รวมกนในการสารวจตรวจสอบ

2. สงเกตและฟงการโตตอบกน

ตรวจสอบของนกเรยน-ใหเวลา

นกเรยนในการคดขอสงสย

1. คดอยางอสระแตอยในขอบเขต

ของกจกรรม

2. ทดสอบการคาดคะเนและ

3. พยายามหาทางเลอกในการแก

ปญหาและอภปรายทางเลอก

50

ตารางท 4 บทบาทของครผสอนและนกเรยนตามรปแบบการเรยนรโดยใชวฏจกรการเรยนร 7E (ตอ)


การสอน



ตลอด จนปญหาตางๆ

3. ทาหนาทใหคาปรกษาแกนกเรยน

4. ใหนกเรยนอธบายใหคาจากด

ความและชบอกสวนประกอบ

ตางๆ ในแผนภาพ

5. ใหนกเรยนใชประสบการณเดม

ของนกเรยนเปนพนฐานในการ

อธบาย แนวความคด แนวปฏบตใน

การจดกจกรรม

เหลานนกบคนอน ๆ

4. บนทกการสงเกตและ

ขอคดเหน

5. ลงขอสรป

ใหนกเรยนใชประสบการณ

เดมของนกเรยนเปนพนฐาน

ในการอธบาย แนวความคด


4. ขนอธบายและ

ขอสรป

(Explanation Phase)

1. อธบายการแกปญหาหรอ

คาถามทเปนไปได

2. ฟงคาอธบายของคนอนอยาง

คดวเคราะห

3. ถามคาถามเกยวกบสงทคนอน

ไดอธบาย

4. ฟงและพยายามทาความเขาใจ

เกยวกบสงทครอธบาย

5. อางองกจกรรมทไดปฏบตแลว

6. ใชขอมลทไดจากการบนทก

การสงเกตประกอบคาอธบาย


(Elaboration Phase)

1. คาดหวงใหนกเรยนไดใช

ประโยชนจากคาชบอก

สวนประกอบตาง ๆ ในแผนภาพ

หรอคาจากดความและการอธบาย

สงทไดเรยนรแลว

1. นาขอมลทไดจากแผนภาพ

คาจากดความ คาอธบายและ

ทกษะไปประยกตใชใน

สถานการณใหม ทคลายกบ

สถานการณเดม

51



การสอน



2. สงเสรมใหนกเรยนนาสงท

นกเรยนไดเรยนรไปประยกตใช

หรอขยายแนวความ คดและ

ทกษะในสถานการณใหมให

นกเรยนอธบายอยางหลากหลาย

3. ใหนกเรยนอางองขอมลทมอย

พรอมทงแสดงหลกฐาน และถาม

4. คาถามนกเรยนวาไดเรยนร

อะไรบางหรอไดแนวความคด

อะไร

2. ใชขอมลเดมในการถามคาถาม

กาหนดจดประสงคใน

การแกปญหา ตดสนใจและ

ออกแบบการทดลอง

3. ลงขอสรปอยางสมเหตสมผล

จากหลกฐานทปรากฏ

4. บนทกการสงเกตและอธบาย

5 ตรวจสอบความเขาใจ

กบเพอนๆ


(Evaluation Phase)

1. สงเกตนกเรยนในการนาความคด

รวบ ยอดและทกษะใหมไป

ประยกตใช

2. ประเมนความรและทกษะของ

นกเรยน

3. หาหลกฐานทแสดงวานกเรยน

ไดเปลยนความคดหรอพฤตกรรม

4. ใหนกเรยนประเมนตนเอง

เกยวกบการเรยนรและทกษะ

กระบวนการกลม

5. ถามคาถามปลายเปด เชน ทาไม

นกเรยนจงคดเชนนน มหลกฐาน

อะไร นกเรยนเรยนรอะไร

เกยวกบ สงนน และจะอธบายสง

นนอยางไร

1. ตอบคาถามปลายเปด โดยใช

การสงเกตหลกฐาน และ

คาอธบายทยอมรบมาแลว

2. แสดงถงความรความเขาใจ

เกยวกบความคดรวบยอดหรอ

ทกษะ

3. ถามคาถามทเกยวของเพอ

สงเสรมใหมการสารวจ

ตรวจสอบตอไป

52



การสอน



7. ขนนาความร

ไปใช (Extension

Phase )

1.จดเตรยมโอกาสใหนกเรยนไดนา

สงทไดจากการเรยนรไประยกต

ใชใหเกดประโยชนใช

ชวตประจาวน

2.กระตนใหนกเรยนนาความรทได

รบไปสรางเปนความรใหม

3.สงเกตวานกเรยนเกดการประยกต

ใชแนวความคดและทกษะใหม

หรอไม

1. แสดงถงการไดนาสงทไดจาก

การเรยนรไปประยกตใชให

เกดประโยชนในชวตประจาวน

2. เชอมโยงแนวความรทไดรบ

กบสงใหม

การคดวเคราะห (Analytical Thinking)

จากการศกษาแนวคด หลกการของกระบวนการคดของนกการศกษา นกคด

นกจตวทยาทงหลาย การคดวเคราะห (Analytical Thinking) เปนพนฐานหรอเปนเพยงขนตอนหนง

ของความคดระดบสง แตรายละเอยดของแตละคนกแตกตางกนไปไมชดเจนวา การคดวเคราะหอย

ในขนตอนทเหมอนกนแตจะมขอความทแสดงถงการคดวเคราะห ปรากฏอย เชน การแยกแยะการ

จาแนก การจดระบบขอมล การเปรยบเทยบ การเชอมโยงความสมพนธ การแสดงความสมพนธ

ของขอมล การหาสาเหต การเหตผล ฯลฯ ซงลวนเปนลกษณะของการคดวเคราะหทงสน (สานก

วชาการและมาตรฐานการศกษา, 2549: 3)

ความหมายของการคดวเคราะห

กลฟอรด (Guildford, 1967) ใหทรรศนะวา การคดเปนการคนหาหลกการโดยการ

แยกแยะคณสมบตของสงตางๆ หรอขอความจรงทไดรบหรอการวเคราะหเพอหาขอสรปอนเปน

หลกการของขอความจรงนนๆ รวมถงการนาหลกการจรงไปใชในสถานการณทแตกตางไปจากเดม

ไอแซงคและคนอนๆ (Eysenck and others, 1972: 317) อธบายวา การคดหมายถง การจดระบบของ

53

ความสมพนธระหวางวตถของสงตางๆ (Object) และการจดระบบของความสมพนธระหวางภาพ

หรอตวแทน (Representation) ของวตถสงของนน

จายาสวล (Jayaswal, 1974: 7) ไดใหความหมายเกยวกบการคดวา การคดเปนปฎกรยา

ของจตมนษย ซงจะชวยใหแตละคนสามารถปรบตวเขากบสงคม สงแวดลอมและยงชวยใหแตละ

คนเกดความพยายามและสมฤทธผลในจดมงหมายทเขาตองการ ดงนนการคดจงนาไปสการกระทา

และการปรบตวทดขนกวาเกา

ซเรย มอดกล และ โซฮน มอดกล (Modgil and Sohun,1984: 23) ไดใหคาจากดของ

การคดไววา ประกอบดวยแนวคดพนฐาน 3 อยาง ดวยกนดงน การคด คอ กระบวนการภายใน

สมองทเกดขนภายในหรอระบบความรคด ซงแสดงออกจากพฤตกรรม การคด คอ กระบวนการท

นาความรไปใชในการแกโจทย ปญหา ปฎบตของการเรยนรในระบบของความร ความเขาใจ การ

คด คอผล ของพฤตกรรมของเงอนไขในการแกปญหา การใชเหตผลตางๆ

ลวน สายยศ และ องคณา สายยศ (2539: 43 – 44) กลาววา การคดวเคราะหเปน

ความสามารถในการแยกแยะ เพอหาสวนยอย ๆ ของเหตการณ เรองราวหรอเนอหาตางๆ วา

ประกอบดวยอะไร มความสาคญอยางไร อะไรเปนเหต อะไรเปนผล และทเปนไปอยางนนอาศย

หลกการอะไรฝายวชาการ เอกซเปอรเนท (2544: 14) กลาววา การวเคราะห (Analytical Thinking)

เปนการคดโดยใชสมองซกซายเปนหลก เปนการคดในเชงลก คดอยางละเอยด จากเหตไปสผลหรอ

ไมมสงเราใดเปนพเศษเฉพาะ กไดจากความหมายของการคดดงกลาว สรปไดวาการคดเปน

กระบวนการทางสมองทสมพนธกนกบกระบวนการทางานของจตใจมนษย ในการแปลความหมาย

ของขอมลทไดรบโดยอาศยประสบการณเดมและประสบการณใหมเพอใหเกดความรความเขาใจ

และสรางความเขาใจกบสงแวดลอมแสดงออกมาเปนพฤตกรรมในการกระทา การตดสนใจ ตลอด

จนการแกไขปญหา รวมทงเปนพนฐานการเรยนรสงตางๆ ดงนน การสงเสรมความคดใหเกดขนใน

ตวเดกปฐมวยนบวาเปนสงสาคญ เพราะ เปนพนฐานของการเรยนรประสบการณทางวทยาศาสตร

และประสบการณดานอนๆ อยางกวางขวาง รวมทงความสามารถในการแกปญหาอยางมระบบ

และ รจกคนควาหาความรดวยตวเอง ซงจะทาใหเดกอยในสงคมไดอยางมความสข

54

ศรสรางค ทนะกล (2542: 8) ไดกลาวถงการคดไววา เปนกระบวนการทเกดขนภายใน

สมองซงมความสาคญตอการดารงชวตมนษยเปนอยางมาก นกจตวทยาเชอวามนษยจะมความคด

เกดขนไดตลอดเวลาไมวาจะอยในสถานทใด และอรยาบถใด ซงอาจจะไดรบจากสงเราภายนอก

เกรยงศกด เจรญวงศศกด (2546: 24) ใหความหมายของการคดวเคราะหวาเปนความ

สามารถในการจาแนกแจกแจงและแยกแยะองคประกอบตาง ๆ ของสงใดสงหนงหรอเรองใดเรอง

หนง ซงอาจจะเปนวตถ สงของ เรองราว หรอเหตการณ และหาความสมพนธเชงเหตผลระหวาง

องคประกอบเหลานน เพอคนหาสาเหตทแทจรงของสงทเกดขน

การคดวเคราะหเปนสมรรถภาพดานหนงของสมอง ซงนกวชาการไดใหความหมาย

ของการวเคราะห ไวดงน

เสงยม โตรตน (2546: 48) และ วชรา เลาเรยนด (2548: 10) ไดใหความหมายของการ

คดวเคราะหทานองเดยวกนวา การคดวเคราะห หมายถง ความสามารถในการทาความเขาใจเรอง

ทอานอยางมเหตผล เชอมโยงความหมายตาง ๆ เขาดวยกน ประกอบขนตอนของการแยกแยะ

ประเดนยอย ๆ ของเรองวาจาเปนและสมพนธกนอยางไร

ชาตร สาราญ (2548: 40-41) ไดใหความหมายของการคดวเคราะหวา การคดวเคราะห

คอ การรจกพจารณา คนหาใครครวญ ประเมนคาโดยใชเหตผลเปนหลกในการหาความสมพนธ

เชอมโยง หลอหลอมเหตการณทเกดขนไดอยางสมบรณแบบอยางสมเหตสมผลกอนทจะตดสนใจ

บลม (Benjamin Bloom, 1956, อางถงใน สเทพ อวมเจรญ, 2548: 36) กลาววา การ

คดวเคราะห เปนการแยกแยะเรองราวใดๆ ออกเปนสวนยอย ๆ วา สงเหลานนประกอบกนอยเชน

ไร แตะละอนคออะไร มความเกยวพนอยางไร อนใดสาคญมากนอย ซงขนตอนการจดการเรยนร

ดวยวธสบเสาะหาความร ไดสงเสรมใหนกเรยนมทกษะการคดวเคราะหในขนสารวจและคนหา

ขนอธบายและขนขยายความร

สานกวชาการและมาตรฐานการศกษา (2549: 5) ใหความหมายของการคดวเคราะหวา

เปนการระบเรองหรอปญหา จาแนกแยกแยะ เปรยบเทยบขอมลเพอจดกลมอยางเปนระบบ ระบ

เหตผลหรอเชอมโยงความสมพนธของขอมล และตรวจสอบขอมลหรอหาขอมลเพมเตมเพอให

เพยงพอในการตดสนใจ/แกปญหา/คดสรางสรรค ชวาล แพรตตกล (สานกวชาการและมาตรฐาน

การศกษา, 2549: 5, อางถงใน ชวาล แพรตตกล, 2520) สรปวาการคดวเคราะหม 3 แบบ คอ การ

55

วเคราะหความสาคญ วเคราะหความสมพนธและวเคราะหหลกการ จากแนวคดตาง ๆ ขางตน

สามารถนามา สรปเปนความหมายของการคดวเคราะห คอ ความสามารถของผเรยนในการระบ

ปญหา จาแนกแยกแยะขอมล เชอมโยงความสมพนธของขอมล การตดสนใจ/แกปญหาได

นกการศกษาและนกวจยสวนใหญมความคดเหนเกยวกบความหมายของการคด

วเคราะหทสอดคลองกน คอ การคดวเคราะหหมายถง การพจารณาสงตางๆ ในสวนยอยๆ ซง

ประกอบดวยการวเคราะหเนอหา ดานความสมพนธและดานหลกการจดการโครงสรางของการสอ

ความหมาย และสอดคลองกบกระบวนการคดวเคราะหทางวทยาศาสตร คอ การคดจาแนก

รวบรวมเปนหมวดหม และจบประเดนตางๆ เชอมโยงความสมพนธ ดงนน การคดเชงวเคราะหเปน

ทกษะการคดทสามารถพฒนาใหเกดกบผเรยนได และใหคงทนจนถงระดบมหาวทยาลย เพอให

นกเรยนสามารถคดไดดวยตวเอง เกดความสาเรจในการเรยนร เพราะการเรยนรทดตองเปนเรอง

ของการรจกคด ผวจยจงสนใจพฒนารปแบบการสอนทสงเสรมการคดวเคราะหในการจาแนก

แยกแยะความสาคญ โดยใชความสมพนธเชอมโยงและโครงสรางหรอหลกการในการตอบคาถาม

จากแนวคดตางๆขางตนสามารถนามา สรปเปนความหมายของการคดวเคราะห คอ

ความสามารถของผเรยนในการจาแนก แยกแยะขอมล เชอมโยงความสมพนธของขอมล การ

ตดสนใจ แกปญหาไดวาอนใดสาคญมากนอย ซงขนตอนการจดการเรยนรแบบวฏจกรการเรยนร

7E เปนการสงเสรมใหนกเรยนมทกษะการคดวเคราะหในขนสารวจและคนหา ขนอธบายและขน

ขยายความร การคดวเคราะหม 3 แบบ คอ การวเคราะหความสาคญ วเคราะหความสมพนธและ

วเคราะหหลกการ

ทฤษฎทเกยวของกบการคดวเคราะห

สานกงานคณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาต (2540: 3 – 5) ไดสรปทฤษฎ

หลกการ และแนวคด เกยวกบการคดของนกจตวทยา และนกวชาการจากตางประเทศ ไวดงน

บลม (Bloom, 1961) ไดจาแนกการร (Cognition) ออกเปน 5 ขน ไดแก การรขนความร

การรขนเขาใจ การรขนวเคราะห การรขนสงเคราะห และการรขนประเมน

เพยเจต (Piaget, 1964) ไดอธบายพฒนาการทางสตปญญาวาเปนผลเนองมาจากการ

ปะทะสมพนธระหวางบคคลกบสงแวดลอม โดยบคคลพยายามปรบตวโดยกระบวนการดดซม

(Assimilation) และกระบวนการปรบใหเหมาะ (Accommodation) โดยการพยายามปรบความร

56

ความคดเดมกบสงแวดลอมใหม ซงทาใหบคคลอยในภาวะสมดลสามารถปรบตวเขากบ

สงแวดลอมได กระบวนการดงกลาวเปนกระบวนการพฒนาโครงสรางทางสตปญญาของบคคล

บรเนอร (Bruner, 1956) กลาววา เดกเรมตนการเรยนรจากการกระทา ตอไปจงจะ

สามารถจตนาการ หรอสรางภาพในใจ หรอในความคดขนได แลวถงดงขนการคดและเขาใจในสง

ทเปนนามธรรม

กาเย (Gagné, 1985) ไดอธบายวาผลการเรยนรของมนษยม 5 ประเภท ไดแก

1. ทกษะทางปญญา (Intellectual Skills) ซงประกอบดวยทกษะยอย 4 ระดบคอ

การจาแนกแยกแยะ การสรางความคดรวบยอด การสรางกฎ การสรางกระบวนการ หรอ กฎขนสง

2. กลวธในการเรยนร (Cognitive Strategies) ซงประกอบดวยกลวธในการใสใจ

การรบและการทาความเขาใจขอมล การดงความร ความทรงจา การแกปญหา และกลวธการคด

3. ภาษา (Verbal Information)

4. ทกษะการเคลอนไหว (Motor Skills)

5. เจตคต (Attitudes)

กลฟอรด (Guilford, 1967) ไดอธบายวา ความสามารถทางสมองของมนษย

ประกอบดวยมต 3 มต คอ

1. มตดานเนอหา (Contents) หมายถง วตถ/ขอมลทใชเปนสอกอใหเกดความคด

ซงมหลายรปแบบ เชน อาจเปนภาพ เสยง สญลกษณ ภาษา พฤตกรรม

2. มตดานปฎบตการ (Operations) หมายถง ดงกระบวนการตางๆทบคคลใชใน

การคด ซงไดแกการรบรและเขาใจ (Cognition) การจา การคดแบบอเนกนย การคดแบบเอกนย

และการประเมนคา

3. มตดานผลผลต (Products) หมายถง ผลของการคด ซงอาจมลกษณะเปนหนวย

(Units) เปนกลมหรอพวกของสงตางๆ (Classes) เปนความสมพนธ (Relation) เปนระบบ (System)

เปนการแปลงรป (Transformation) และการประยกต (Implication) ความสามารถทางการคดของ

บคคล เปนผลจากการผสมผสานมตดานเนอหาและดานปฎบตการเขาดวยกน

ประสาท อศรปรดา (2547: 45–47) ไดกลาววา พฒนาการทางปญญามลกษณะ

เชนเดยวกบววฒนาการทางรางกายของสงมชวต การเจรญทางปญญาคอการเปลยนแปลงโครงสราง

57

ความรความคด (Cognitive Structure) โครงสรางความรความคดกเปรยบไดกบโครงสรางทาง

ชววทยา (Biological Structure) ของคาพยพ (Organism) ซงจะพฒนาขนหลงจากมปฎสมพนธกบ

สงแวดลอม

กระบวนการคดวเคราะห

วนช สธารตน (2547: 124-125) กลาววา การคดวเคราะหเปนกระบวนการทางปญญาทม

คณคาของมนษย เปนความคดทเตมไปดวยสาระ มคณภาพ โดยแสดงออกมาในลกษณะของการใช

เหตผล และการตดสนสงตาง ๆ ดวยความสมบรณเพยบพรอมทางดานสตปญญา การคดวเคราะห

จงเปนองคประกอบทสาคญยง สาหรบการสรางความเจรญทงแกบคคล และวทยาการตาง ๆในทกๆ

สาขา เนองจากการคดวเคราะหเปนกระบวนการทสาคญยงของจตใจมนษย ดงนนหนาทหลกของ

จตใจของมนษยทจะตองกระทาอยางเปนกระบวนการม 3 เรอง คอ เรองของความคด ความรสก

และมความตองการ กระบวนการเกดความคดเปนเรองของการมองสงตาง ๆ ดวยปญญาดวยเหตผล

ทาใหเกดความเขาใจสงตาง ๆ ความรสกเปนทควบคมหรอตรวจสอบความเขาใจ โดยมการประเมน

สงตาง ๆ ทเกดขนวาเปนคณหรอโทษ เปนบวกหรอลบ ในขณะทความตองการจะเปนตวผลกดน

หรอเปนแรงขบ (drive) ใหเกดเปนการกระทาทสอดคลองกบความรสก เชน เมอคดวาเราถกขมข

เรารสกกลวหรอโกรธ แลวเราตดสนใจวาจะสหรอหน การแสดงพฤตกรรมวาจะสหรอหน เกดขน

จากการประเมนทางไดทางเสยและขนอยกบบรบทและแรงจงใจตาง ๆ ในสถานการณนน ๆ ดวย

ในการทาหนาททง 3 ดานของจตใจนน บคคลโดยทวไปจะใชความตองการและความรสกเปน ตว

นาพฤตกรรม มากกวาจะใชความคดหรอปญญาเปนตวนา ถาเปรยบเปนภเขานาแขง สวนทอยเหนอ

นากคอความตองการ ความรสก และพฤตกรรมทเกยวของ สวนทมปรมาณมากกวากนกคอความคด

หรอปญญาเปนสวนทอยใตน า เปนสวนทมนษยไมคอยไดนามาใชเมอมนษยใชความตองการและ

ความรสกเปนตวนาพฤตกรรม สงทมนษยแสดงออกมาเปนลกษณะประจาตว จงเปนความโงหรอ

ความไมร ความโลภ ความเหนแกตว การยดเอาตนเองเปนศนยกลาง ความมอคต ไรเหตผล ไมม

ความยตธรรม ไมละอายและเกรงกลวตอบาป เปนตนสงคมของมนษยจงเปนสงคมทปนปวน

วนวาย สบสน ไรระเบยบ ไรกฎเกณฑ และไมสามารถสรางสนตสขทแทจรงขนมาได

58

องคประกอบทเกยวของกบการคดวเคราะห

บลม (Bloom, 1956, อางถงใน ลวน สายยศ และ องคณา สายยศ, 2539: 149 – 145)

กลาววา การวดความสามารถในการคดวเคราะห เปนกาวดความสามารถในการแยกแยะสวนยอย ๆ

ของเหตการณ เรองราวหรอเนอหาตางๆ วาประกอบดวยอะไร มจดมงหมาย หรอประสงคสงใด

นอกจากนนยงมสวนยอย ๆ ทสาคญนนแตละเหตการณเกยวพนกนอยางไรบางและเกยวพนโดย

อาศยหลกการใด จะเหนวาสมรรถภาพดานการวเคราะหจะเตมไปดวยการหาเหตและผลทเกยวของ

กนเสมอ การวเคราะหจงอาศยพฤตกรรมดานความจา การเขาใจและดานการนาไปใช มประกอบ

การพจารณา การวดความสามารถในการคดวเคราะหแบงแยกยอยออกเปน 3 ประเภท คอ

1. การวเคราะหความสาคญ (Analysis of Elements) เปนการวเคราะหวา สงทอยนน

อะไรสาคญ อะไรจาเปน หรอมบทบาททสด อะไรเปนเหต อะไรเปนผล เหตผลใดถกตองทสด

ตวอยางคาถาม เชน สงใดทขาดเสยไมได สอนอยางไรเดกถงอยากเรยนมากกวาวธสอนอน ๆ ทมอย

2. วเคราะหความสมพนธ (Analysis of Relationships) เปนความสามารถในการคนหา

วา ความสาคญยอยๆ ของเรองราวหรอเหตการณนนตางตดตอเกยวพนกนอยางไร สอดคลองหรอ

ขดแยงกนอยางไร การวเคราะหความสมพนธอาจจะถามความสมพนธของเนอเรองกบเหตเนอเรอง

กบผล เหตกบผล ตวอยางคาถาม เชน เพราะเหตใดรงจงโคงตามแนวโคงของโลก เหตใดคนตกใจ

มากจงมกเปนลม

3. วเคราะหหลกการ (Analysis of Organization Principles) เปนความสามารถทจะ

จบเคาเงอนของเรองราวนนวายดหลกการใด มเทคนคการเขยนอยางไรจงทาใหคนอานมโนภาพ

หรอยดหลกปรชญาใด อาศยหลกการใดเปนสอสารสมพนธ เพอใหเกดความเขาใจ คาถามวเคราะห

มกจะมคาลงทายวา ยดหลกการใด มหลกการใดอยเสมอ ตวอยางคาถามประเภทวเคราะหหลกการ

เชน รถยนตวงไดโดยอาศยหลกการใด

สมนก ภททยธน (2546: 144 - 147) กลาววา การวดการวเคราะห เปนการใช

วจารณญาณเพอไตรตรอง การแยกแยะพจารณาดลายละเอยดของสงตาง ๆ หรอเรองราวตาง ๆวาม

ชนสวนใดสาคญทสด ของชนสวนใดสมพนธกนมากทสด และชนสวนเหลานนอยรวมกนไดหรอ

ทางานรวม กนได เพราะอาศยหลกการใด ซงแบงออกเปน 3 สวน คอ

59

1. การวเคราะหความสาคญ หมายถง การพจารณาหรอการจาแนกวา ชนใด สวน

ใด เรองใด เหตการณใด ตอนใด สาคญทสด หรอหาจดเดน จดประสงคสาคญ สงทซอนเรน

2. การวเคราะหความสมพนธ หมายถง การคนหาความเกยวของระหวาง

คณลกษณะสาคญของเรองราวหรอสงตาง ๆ วาสองชน สวนใดสมพนธกน รวมถงขอสอบอปมย

อปมา

3. การวเคราะหหลกการ หมายถง การใหพจารณาดชนสวนหรอสวนปลกยอย

ตางๆวาทางานหรอเกาะยดกนได หรอคงสภาพเชนนนได เพราะใชหลกการใดเปนแกนกลาง จง

ถามโครงสรางหรอหลก หรอวธการยดถอ จากการศกษา การวดความสามารถในการคดวเคราะห

สรปไดวา การวดความสามารถในการคดวเคราะห เปนการวดความสามารถในการแยกแยะของสง

ตางๆ โดยอาศยการวเคราะหความสาคญ วเคราะหความสมพนธ และวเคราะหหลกการ ประโยชน

ของการคดวเคราะห

เสงยม โตรตน (2546: 28-29) ไดกลาวถงองคประกอบทเกยวของกบการคดวเคราะห

ไววา โดยทวไปการคดวเคราะหประกอบดวยองคประกอบหลก 2 องคประกอบคอ ทกษะในกา

จดระบบขอมล ความเชอถอไดของขอมล และการใชทกษะเหลานนอยางมปญญาเพอการชนา

พฤตกรรม ดงนนการคดวเคราะหจงมลกษณะ ดงน

1. การคดวเคราะหจะเปนการแสวงหาขอมลและนาขอมลไปใช

2. การคดวเคราะหจะตองเกยวกบการใชทกษะอยางตอเนอง และ

3. การคดวเคราะหจะตองมทกษะทจะตองคานงถงผลทยอมรบไดการจดกจกรรม

ตางๆ ทประกอบเปนการคดวเคราะหแตกตางไปตามทฤษฎการเรยนร โดยทวไปสามารถแยกแยะ

กจกรรมทเกยวของกบการคดวเคราะหไดดงน

3.1 การสงเกต จากการสงเกตขอมลมาก ๆสามารถสรางเปนขอเทจจรงได

3.2 ขอเทจจรง จากการรวบรวมขอเทจจรงมากมายและการเชอมโยง

ขอเทจจรงบางอยางทขาดหายไป สามารถทาใหมการตความ

3.3 การตความ เปนการทดสอบความเทยงตรงของการอางอง จงทาใหเกด

การตงขอตกลงเบองตน

60

3.4 การตงขอตกลงเบองตน จากขอตกลงเบองตนนทาใหสามารถมความ

คดเหน

3.5 ความคดเหน การแสดงความคดจะตองมหลกและเหตผลเพอพฒนาขอ

วเคราะห

3.6 การวเคราะห การวเคราะหจะตองอาศยองคประกอบเบองตนทกอยาง

รวมกนโดยทวไปผเรยนจะไมเหนความแตกตางระหวางการสงเกต และขอเทจจรง หรอการตความ

วาแตกตางไปจากการแสดงความคดเหน หากผเรยนเขาใจถงความแตกตางกจะทาใหผเรยนเรม

พฒนาทกษะการคดวเคราะหได

วนช สธารตน (2547: 125-130) ไดกลาวถงองคประกอบของการคดวเคราะหวาการคด

วเคราะหเปนกระบวนการทใชปญญาหรอใชความคดนาพฤตกรรม ผทคดวเคราะหเปนจงสามารถ

ใชปญญานาชวตไดในทก ๆ สถานการณ การคดวเคราะหจะตองอาศยองคประกอบทสาคญสอง

เรอง คอ เรองความสามารถในการใหเหตผลอยางถกตอง กบเทคนคในการตงคาถามเพอใชในการ

คดวเคราะห ความสามารถในการใหเหตผลอยางถกตอง ประกอบดวยรายละเอยด ดงน

1. วตถประสงคและเปาหมายของการใหเหตผล ซงตองมความชดเจนเหตผลตอง

สอดคลอง กบวตถประสงค นอกจากนเปาหมายจะตองมความสาคญและมองเหนวาสามารถจะ

ทาใหสาเรจไดจรง ๆ

2. ความคดเหน หรอกรอบความจรงทนามาอาง เมอมการใหเหตผล ตองมความ

คดเหน หรอกรอบของความจรงทนามาสนบสนน ถาสงทนามาอางมขอบกพรอง ความคดเหนทแคบ

เฉพาะ ตว ทาใหการใหเหตผลทาไดในขอบเขตอนจากดและมกไมถกตอง

3. ความถกตองของสงทอางอง การอางองขอมล ขาวสาร เหตการณ หรอสงตาง ๆ

มหลก การอยวา สงทนามาอางจะตองมความชดเจน มความสอดคลอง และมความถกตองแนนอน

ถาขอมล ขาวสารไมมความถกตอง มการบดเบอนหรอนาเสนอเพยงบางสวนจะกอใหเกดความได

เปรยบเสยเปรยบหรอสรางความเสยหายตอบคคล องคการหรอสงคมได

4. การสรางความคดหรอความคดรวบยอด ลกษณะของความคดรวบยอดทด

จะตองมความกระจาง มความเชอมโยงสมพนธ มความลกซง และมความเปนกลางไมโนมเอยงไป

ทางใดทางหนง

61

5. ความสมพนธระหวางเหตผลกบสมมตฐาน ความบกพรองในการใหเหตผล

สามารถเกดขนไดเมอบคคลไปยดตดในสมมตฐานทตงขน ดงนนสมมตฐานทดจะตองมความ

ชดเจนสามารถตดสนไดและมเสถยรภาพ

6. การลงความเหน จะทาไดเมอมหลกฐานบงบอกอยางชดเจนจะตองตรวจสอบ

ความเหนทเกดขนจากขอมลอนๆ หรอบคคลอน ๆ และจะตองมความชดเจนวา การลงความเหน

นนสอด คลองหรอไมสอดคลองกบสมมตฐานขอไหน และมอะไรเปนตวชนาอยบาง ซงอาจทาให

การลงความเหนผดพลาด

7. การนาไปใช เมอมขอสรปแลวจะตองมการนาไปใชหรอมผลสบเนองจะตองม

ความคดเหนประกอบวาขอสรปทเกดขนนน สามารถนาไปใชไดมากนอยเพยงใด ควรจะนาไปใช

ลกษณะใดจงจะถกตอง

เทคนคการตงคาถามเพอการคดวเคราะหลกษณะของคาถามตองมคณสมบต 8

ประการ ดงน

1. ความชดเจน (Clarity) ความชดเจนของปญหาเปนจดเรมตนสาคญของการคด

2. ความเทยงตรง (Accuracy) เปนคาถามทบอกวาทกคนสามารถตรวจสอบได

ถกตองตรงกนหรอไม

3. ความกระชบ ความพอด (Precision) เปนความกะทดรด ความเหมาะสมความ

สมบรณของขอมล

4. ความสมพนธเกยวของ (Relevance) เปนการตงคาถามเพอคดเชอมโยงหา

ความสมพนธ

5. ความลก (Depth) หมายถงความหมายในระดบทลก ความคดลกซง การตง

คาถามทสามารถเชอมโยงไปยงการคดหาคาตอบทลกซง ถอวาคาถามนนมคณคายง

6. ความกวางของการมอง (Breadth) เปนการทดลองเปลยนมมมองโดยใหผอน

ชวย

7. หลกตรรกวทยา (Logic) มองในดานของความคดเหนและการใชเหตผล

62

8. ความสาคญ (Significance) ซงหมายถง การตงคาถามเพอตรวจสอบวาสง

เหลานนมความสาคญอยางแทจรงหรอไม ทงนเนองจากในบางครงพบวา ความสาคญเปนสงทเรา

ตองการจะใหเปนมากกวาเปนความสาคญจรง ๆ

สานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน (2548: 52) กลาววา องคประกอบของ

การคด วเคราะหประกอบดวย

1. การตความ การเขาใจ และใหเหตผลแกสงทตองการวเคราะหเพอแปลความของ

สงนน ขนอยกบความร ประสบการณ และคานยม

2. การมความร ความเขาใจ ในเรองทจะวเคราะห

3. การชางสงเกต สงสย ชางถามขอบเขตของการถามทเกยวของกบการคดเชง

วเคราะห จะยดหลก 5W 1H คอ ใคร (Who) อะไร (What) ทไหน (Where) เมอไร (When) ทาไม

(Why) อยางไร (How)

4. การหาความสมพนธเชงเหตผล (คาถาม) คนหาคาตอบไดวา อะไรเปนสาเหตให

เรองนนเชอมกบสงนไดอยางไร เรองนใครเกยวของ เมอเกดเรองนสงผลกระทบอยางไร ม

องคประกอบใดบางทนาไปสสงนน มวธการ ขนตอนการทาใหเกดสงนไดอยางไร มแนวทาง

แกปญหาอยางไรบาง ถาทาเชนนจะเกดอะไรขนในอนาคต ลาดบเหตการณนวาเกดขนไดอยางไร

เขาทาสงนไดอยางไร สงนเกยวของกบเรองทเกดขนไดอยางไรการวดความสามารถในการคด

วเคราะห

สรปการวจยครงนเพอวดความสามารถดานการคดวเคราะห โดยใชหลกการการ

วเคราะห 3 รปแบบ ไดแก การวเคราะหความสาคญ คอการวเคราะหวา สงทอยนนอะไรสาคญ

อะไรจาเปน หรอมบทบาททสด อะไรเปนเหต อะไรเปนผล เหตผลใดถกตองทสด การวเคราะห

ความสมพนธ คอความสามารถในการคนหาวา ความสาคญยอยๆ ของเรองราวหรอเหตการณนน

ตางตดตอเกยวพนกนอยางไร สอดคลองหรอขดแยงกนอยางไร และการวเคราะหหลกการ คอ

ความสามารถทจะจบเคาของเรองราวนนวายดหลกการใด อาศยหลกการใดเปนสอสารสมพนธ

เพอใหเกดความเขาใจ คาถามวเคราะหมกจะมคาลงทายวา ยดหลกการใด มหลกการใดอยเสมอ

63

ประโยชนของการคดวเคราะห

1. ชวยสงเสรมความฉลาดทางสตปญญา

2. ชวยใหคานงถงความสมเหตสมผลของขนาดกลมตวอยาง

3. ชวยลดการอางประสบการณสวนตวเปนขอสรปทวไป

4. ชวยขดคยสาระของความประทบใจครงแรก

5. ชวยตรวจสอบการคาดคะเนบนฐานความรเดม

6. ชวยวนจฉยขอเทจจรงจากประสบการณสวนบคคล

7. การคดวเคราะหเปนพนฐานการคดในมตอน ๆ

8. ชวยในการแกปญหา

9. ชวยในการประเมนและตดสนใจ

10. ชวยใหความคดสรางสรรคสมเหตสมผล

11. ชวยใหเขาใจแจมกระจาง

สานกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต (วนช สธารตน, 2547: 135, อางถงใน

สานกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต, 2540: 161) สรปประโยชนของการคดไดดงน

1. สามารถปฏบตงานอยางมหลกการและเหตผล และไดงานทมประสทธภาพ

2. สามารถประเมนงานโดยใชกฎเกณฑอยางสมเหตสมผล

3. สามารถประเมนตนเองอยางมเหตผล และมความสามารถในการตดสนใจไดอยางดอก

ดวย

4. ชวยสามารถแกปญหาอยางมเหตผล

5. ชวยใหสามารถกาหนดเปาหมาย รวบรวมขอมลทชดเจน คนหาความร ทฤษฎ

หลกการ ตงขอสนนษฐาน ตความหมาย ตลอดจนการหาขอสรปไดด

6. ชวยใหผคดมความสามารถในการใชภาษาไดอยางถกตอง จนถงขนมความสามารถ

เปนนายของภาษาได

7. ชวยใหคดไดอยางชดเจน คดไดอยางถกตอง คดอยางกวาง คดอยางลก และคดอยาง

สมเหตสมผล

8. ชวยใหเกดปญญา มความรบผดชอบ มระเบยบวนย มความเมตา และมบคลกภาพ

64

ในทางสรางประโยชนตอสงคม

9. ชวยใหการพฒนาความสามารถในการเรยนรตลอดชวตอยางตอเนองในสถานการณ

ทโลกมการเปลยนแปลงสยคสารสนเทศและเทคโนโลยจะเหนไดวา การคดวเคราะหมประโยชน

ตอบคคลอยางหาคามได ตงแตชวยใหบคคลมหลกการ มเหตผล ทางานทกอยางดวยการมเปาหมาย

มความคดทกขนตอนทชดเจน เกดปญหาสรางเสรมและพฒนาความสามารถทางภาษาและเพมพน

ศกยภาพการเรยนรของบคคลใหกาวหนายงขนและสามารถตดสนใจไดอยางเหมาะสมและถกตอง

ทาใหเกดความสาเรจในการทางานเปนอยางด

งานวจยทเกยวของกบผลการเรยนรและความสามารถในการคดวเคราะห

งานวจยทเกยวของในประเทศ

กระแส มฆะเนตร (2546 : 96 – 97) ไดศกษาผลการสอนโดยวธสบเสาะหาความรทม

ผลตอผลสมฤทธทางการเรยนและความสามารถในการคดวเคราะห ของนกเรยนชนประถมศกษาป

ท4 โรงเรยนบานลาดวน จงหวดสรนทร ผลการวจยพบวาผลสมฤทธทางการเรยนวทยาศาสตร และ

มความสามารถในการคดวเคราะหหลงเรยนโดยวธสบเสาะหาความรสงกวากอนเรยนอยางม

นยสาคญทางสถตทระดบ .01 ผลสมฤทธทางการเรยนวทยาศาสตรกบความสามารถในการคดเชง

วเคราะหของนกเรยนทไดรบการสอนโดยวธสบเสาะหาความรมความสมพนธกนอยางมนยสาคญ

ทางสถตทระดบ .01 โดยมคาความสมพนธเทากบ 0.752

ยพเยาว เมธยะกล (2547 : บทคดยอ) ไดศกษาการพฒนาแผนการจดกจกรมการเรยนร

กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร เรอง หนและการเปลยนแปลง ชนประถมศกษาปท 4 โดยใช

กระบวนการสบเสาะหาความร ผลการศกษาคนควาพบวา แผนการจดกจกรรมการเรยนรกลมสาระ

การเรยนรวทยาศาสตร เรองหนและการเปลยนแปลง ชนประถมศกษาปท 4ทใชกระบวนการสบ

เสาะหาความร มประสทธภาพ 82.94/83.52 ซงสงกวาเกณฑ 80/80 ทตงไวและมดชนประสทธผล

เทากบ 0.64 ซงหมายความวานกเรยนมความพงพอใจตอ การพฒนาแผนการจดกจกรรมการเรยนร

กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร เรอง หนและการเปลยนแปลงชนประถมศกษาปท 4 โดยรวม

อยในระดบมาก

รจนา วเศษวงษา (2547 : 123) ไดศกษา การพฒนาแผนการจดกจกรรมการเรยนรโดย

กระบวนการสบเสาะหาความรเรองชวตกบสงแวดลอม กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตรชน

65

ประถมศกษาปท 3 ผลการศกษาคนควาพบวา แผนการจดกจกรรมการเรยนรโดยกระบวนการ

สบเสาะหาความร เรองชวตกบสงแวดลอม กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร ชนประถมศกษาปท 3

มประสทธภาพตามเกณฑท 89.87/90.86 ซงสงกวาเกณฑ 80/80 ทตงไว และมคาดชนเทากบ0.6055

ซงหมายความวา นกเรยนมความพงพอใจตอ การพฒนาแผนการจดกจกรรมการเรยนรโดย

กระบวนการสบเสาะหาความร เรองชวตกบสงแวดลอม กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตรชน

ประถมศกษาปท 3 โดยรวมอยในระดบมาก

ยรรยง ภขลบมวง (2549: บทคดยอ) ไดศกษาผลการเรยนรกลมสาระการเรยนร

วทยาศาสตรแบบวฏจกรการเรยนร 7E ม 7 ขนตอนดงน 1)ขนทบทวนความรเดม 2) ขนสรางความ

สนใจ 3) ขนสารวจและคนหา 4) ขนอธบายและลงขอสรป 5) ขนขยายความร 6) ขนประเมนผล

7) ขนนาความรไปใช โดยกาหนดการหมนเวยนหนาทของสมาชกทมตอกระบวนการทาง

วทยาศาสตรขนพนฐาน ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 4 ผลการวจยพบวา นกเรยนโดยสวนรวม

นกเรยนชายและนกเรยนหญง ทเรยนแบบวฏจกรการเรยนร 7E มคะแนนทกษะทางกระบวนการ

ทางวทยาศาสตรขนพนฐานหลงเรยนโดยรวมและรายดานทง 8 ดาน คอการสงเกต การวด การจด

ประเภทสงของ การใชตวเลขและการคานวณ การใชความสมพนธระหวางเวลากบมต การจด

กระทาและสอความหมายขอมล การลงขอวนจฉย และการพยากรณ เพมขนจากกอนเรยนอยางม

นยสาคญทางสถตทระดบ 0.05 นกเรยนทมเพศตางกนหลงเรยนแบบวฏจกรการเรยนร 7E โดยการ

กาหนดหมนเวยนหนาทของสมาชกทมทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนพนฐาน โดยรวม

และรายดานไมแตกตางกน

เดอนเพญ ทองเชอ (2550: บทคดยอ) ไดศกษาผลการจดกจกรรมการเรยนรดวยวฏ

จกรการเรยนร 7E ม 7 ขนตอนดงน 1)ขนทบทวนความรเดม 2) ขนสรางความสนใจ 3) ขนสารวจ

และคนหา 4) ขนอธบายและลงขอสรป 5) ขนขยายความร 6) ขนประเมนผล 7) ขนนาความรไปใช

เรอง อาหารพนบานกลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย ชนระถมศกษาปท 5

วตถประสงคการวจย เพอพฒนาแผนการจดกจกรรมการเรยนรดวยวฏจกรการเรยนร 7E เรอง

อาหารพนบาน กลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย ชนประถมศกษาปท 5

ผลการวจยพบวา แผนการจดกจกรรมการเรยนรดวยวฏจกรการเรยนร 7E เรอง อาหารพนบานกลม

สาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย ชนประถมศกษาปท 5 ทพฒนาขนมประสทธภาพ

66

เทากบ 82.07/84.89 ซงสงกวาเกณฑทกาหนดคาดชนประสทธผลของแผนการจดกจกรรมการ

เรยนรดวยวฏจกรการเรยนร 7E เรอง อาหารพนบาน กลมสาระการเรยนรการงานอาชพและ

เทคโนโลย ชนประถมศกษาปท 5 เทากบ 0.5655 แสดงวานกเรยนมความกาวหนาในการเรยนคด

เปนรอยละ 56.55

เนาวรตน จนทรววฒน (2551 : บทคดยอ) ไดศกษาการเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการ

เรยน การคดอยางมวจารณญาณและทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรของนกเรยนช น

มธยมศกษาปท 1 ระหวางการจดการเรยนรแบบวฎจกรการเรยนร 7E กบการจดการเรยนรแบบวฎ

จกรการเรยนร 5 ขน แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน ผลการวจยพบวา 1) แผนการจดการ

เรยนรแบบ วฎจกรการเรยนร 7E เรอง งานและพลงกลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร ช น

มธยมศกษาปท 1 ทมประสทธภาพ 80.16/79.06 และแผนการจดการเรยนรแบบวฎจกรการเรยนร 5

ขน ทมประสทธภาพ 76.81/76.09 ซงสงกวาเกณฑทตงไว 2) ดชนประสทธผลของแผนการ

จดการเรยนรแบบวฎจกรการเรยนร 7E ทวเคราะหจากคะแนนผลสมฤทธทางการเรยน การคดอยาง

มวจารณญาณ และทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร มคาเทากบ 0.6298, 0.4680 และ 0.6649

ซงแสดงวานกเรยน มความกาวหนาในการเรยนรอยละ 62.98, 46.80 และ 66.49 ตามลาดบ และ

แผนการจดการเรยนรแบบวฎจกรการเรยนร 5 ขน มดชนประสทธผลวเคราะหจากคะแนน

ผลสมฤทธทางการเรยนการคดอยางมวจารณญาณ และทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร มคา

เทากบ 0.5837, 0.3943 และ 0.5288 ซงแสดงวานกเรยนมความกาวหนาในการเรยนรอยละ 58.37,

39.43 และ 52.88 ตามลาดบ และ 3) นกเรยนทจดการเรยนรแบบวฎจกรการเรยนร 7E ม

ผลสมฤทธทางการเรยน การคดอยางมวจารณญาณ และทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรหลง

เรยนสงกวานกเรยนทจดการเรยนรแบบวฎจกรการเรยนร 5 ขน อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ

0.05

งานวจยทเกยวของตางประเทศ

โฮเวอรมลล (Hovermil, 2004: 2416-A) ไดศกษาการเรยนแบบสบสวน (สบเสาะหา

ความร) โดยใชเทคโนโลยในวชาคณตศาสตร และสถตดวยความเขาใจโครงการพฒนาอยางมอ

อาชพ ในการศกษาครงนใหประโยชนในการพฒนาการสอนของคร ผลการศกษาพบวา เกด

67

ตวอยางของความบกพรอง การพฒนาและการลดความยงยากทนาถอเปนแบบอยางของการเรยน

แบบสบสวน (สบเสาะหาความร) โดยใชเทคโนโลยสนบสนนซงไดแสดงใหเหนจดสาคญจาก

กรอบความคดรวบยอดในการเรยนรเขากบสงแวดลอมอยางมประสทธภาพ การปฏบตทเปน

แบบอยางไดเกดขนในครทสอนแบบสบสวนสอบสวนทยดความ เขาใจในการสอนแบบสบ

เสาะหาความร สงนสามารถบอกไดวาการพฒนาการสอนแบบมออาชพสบเนองมาจากการสอน

แบบสบเสาะหาความรทาใหครสามารถเรยนรได ฝกปฏบตไดเพอความสาเรจโดยการใชการจดการ

เรยนรแบบน

เอบราฮม (Ebrahim, 2004: 1232-A) ไดทาการศกษาเพอตรวจสอบผลกระทบของ

วธการสอน 2 วธทมตอผลสมฤทธทางการเรยนและเจตคตตอวทยาศาสตรชนประถมศกษาของ

นกเรยนในประเทศคเวต คอวธการสอนแบบปกต และวธการสอนแบบสบเสาะเปนวฏจกรการ

เรยนร 4-E กลมตวอยางเปนนกเรยนจานวน 111 คน ชนประถมศกษาปท 4 กลมทดลองจานวน56

คน ไดรบการสอนแบบวฏจกรการเรยนรสวนกลมควบคม จานวน 55 คน ไดรบการสอนแบบปกต

ผลการวจยพบวา วธการสอนดวยวฏจกรการเรยนรแบบ 4-E ใหผลสมฤทธทางการเรยนและเจตคต

อยางมนยสาคญระหวางนกเรยนทเรยนวชาวทยาศาสตรมากกวาวธการสอนแบบปกต

Garcia (2005) ไดศกษาผลสมฤทธของการใชวฏจกรการเรยนร 5 ขนเปรยบเทยบ

การศกษาแบบดงเดม โดยใชหลกสตรของ Hunter และศกษาบรรยากาศของการเรยนรวมทงเจตคต

ของการเรยนโดยใชแบบทดสอบ Tree evolution test และแบบทดสอบเจตคตตอวชาวทยาศาสตร

การศกษาครงนทาในโรงเรยนระดบกอนมธยมศกษาซงมนกเรยนอย 160 คน ระดบเกรด 7 นกเรยน

สายวทยาศาสตร การเปรยบเทยบกอนเรยนและหลงเรยน พบวานกเรยนกลมทเรยนแบบวฏจกรการ

เรยนร 5 ขน มความแตกตางอยางมนยสาคญทางสถต ในเรองววฒนาการและเจตคตทดตอ

วทยาศาสตร ดงนนสมควรใชการเรยนรแบบวฏจกรการเรยนรแบบ 5 ขน ในการสอนวทยาศาสตร

เพอใชปรบปรงนกเรยนทมผลการเรยนทตา

แคมปเบลล (Campbell, 2006: 146) ไดศกษาผลการใชรปแบบการสอนแบบวฎจกร

การเรยนร 5 ขน เกยวกบความเขาใจ และแนวคดเชงวทยาศาสตร เรอง แรงและการเคลอนท กบ

นกเรยนเกรด 5 พบวาความเขาใจและแนวคดเชงวทยาศาสตร เรอง แรงและการเคลอนท ของ

นกเรยนเกรด 5 หลงเรยนตามรปแบบวฎจกรการเรยนร 5 ขน สงกวากอนเรยน

68

สรป

จากการศกษาวรรณกรรมทเกยวของ สรปไดวา หลกสตรแกนกลางการศกษาขน

พนฐาน พทธศกราช 2551 ของกลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม ทม

เปาหมายอยท คณภาพของผเรยนตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551

ของกลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนา และวฒนาธรรม รวมไปถงหลกสตรสถานศกษา ของ

กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม ในระดบชนประถมศกษาปท 1 ซงมขอมล

พนฐานของโรงเรยนบารงวทยา โครงสรางหลกสตร วสยทศนของโรงเรยน โครงสรางจดหนวย

การเรยนร คาอธบายรายวชา ของกลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม การ

สอนสงคมศกษา รวมถงการศกษาแนวทางการจดการเรยนรโดยใชวฏจกรการเรยนร 7E การคด

วเคราะห (Analytical Thinking) รวมทงผสอนจะตองเปนผทมการพฒนาตนเองอยตลอดเวลา ทงใน

ดานความร เนอหา จตวทยาการจดการเรยนร ทฤษฎ หลกการและวธจดการเรยนรสงคมศกษา การ

จดกจกรรมการเรยนเปนสาคญและการจดการเรยนแบบวฏจกรการเรยนร 7E เพอพฒนา

ความสามารถในการคดวเคราะหและทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนบรณาการม

ความสาคญตอวธการจดการเรยนร นาไปใชในการจดกจกรรมการเรยนรกลมสาระการเรยนรสงคม

ศกษา ศาสนาและวฒนธรรม ในสาระหนาทพลเมอง วฒนธรรม และการดาเนนชวตในสงคม เรอง

โครงสราง บทบาท สทธ หนาทของสมาชกในครอบครวและโรงเรยน และมการสงเกตขนตอนการ

เรยนรโดยใชวฏจกรการเรยนร 7E ทกขนสงผลไปทตวผเรยนไดเรยนรดวยตนเองตามความ

เหมาะสมกบวฒภาวะ และชวยพฒนาผลการเรยนร เรอง โครงสราง บทบาทหนาทของสมาชกใน

ครอบครวและโรงเรยน ทาใหผเรยนมความสามารดานการคดวเคราะหเนอหา จนสามารถสรปองค

ความรดวยตนเอง ผเรยนเกดความรสกทดตอการเรยนร ความสามารถของผเรยนมสาระสาคญใน

การสอนแตละขนตอนดงน E1 ขนตรวจสอบความรเดม (Elicitation) E2 ขนสรางความสนใจ

(Engagement) E3 ขนสารวจและคนหา (Exploration) E4 ขนอธบายและลงขอสรป (Explanation)

E5 ขนขยายความร (Expansion) E6 ขนประเมนผล (Evaluation) E7 ขนนาความรไปใช (Extension)

69

บทท 3

วธดาเนนการวจย

การวจยเรองการพฒนาผลการเรยนร เรอง โครงสราง บทบาท สทธ หนาทของสมาชกใน

ครอบครวและโรงเรยน และความสามารถดานการคดวเคราะห ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 1

โดยใชวฎจกรการเรยนร 7E เปนการวจยเชงทดลอง (Experimental Research) แบบแผนการวจย

เปนแบบขนพนฐาน (Pre Experimental Designs) ใชแบบแผนการวจยแบบกลมเดยวทดสอบกอน

และหลง (The one group pretest – posttest design) โดยมนกเรยน เปนหนวยวเคราะห (Unit of

Analysis) ซงมรายละเอยดและขนตอนในการดาเนนการวจยดงน

การดาเนนการวจย

เพอใหบรรลวตถประสงคของการวจย จงกาหนดรายละเอยดของการดาเนนการวจยไว

3 ขนตอน ดงน

ขนตอนท 1 เสนอขอความเหนชอบโครงการวจย จากบณฑตวทยาลย มหาวทยาลย

ศลปากร และดาเนนการศกษาเอกสาร ตารา ขอมล สถต ปญหาและวรรณกรรม รวมถงงานวจยท

เกยวของกบการสรางเครองมอ ไดแก แผนการจดการเรยนร แบบทดสอบวดผลการเรยนร

แบบทดสอบวดความสามารถดานการคดวเคราะห แบบสอบถามความคดเหนทมตอการจดการ

เรยนรโดยใชวฎจกรการเรยนร 7E และตรวจสอบและปรบปรงคณภาพของเครองมอ

ขนตอนท 2 การดาเนนงานตามโครงการวจย เปนขนตอนทผวจยทดลองใชเครองมอท

พฒนาขนในขนตอนท 1 ไดแก แผนการจดการเรยนร แบบทดสอบวดผลการเรยนร แบบทดสอบ

วดความสามารถดานการคดวเคราะห แบบสอบถามความคดเหนทมตอการเรยนรโดยใชวฎจกรการ

เรยนร 7E นาไปทดลองใชเพอรวบรวมขอมลจากกลมตวอยาง นามาตรวจสอบความถกตอง

วเคราะหขอมลทางสถต และแปรผลการวเคราะหขอมล

ขนตอนท 3 การรายงานผลการวจย เปนขนตอนการเสนอผลการวจยตอคณะกรรมการ

ควบคมวทยานพนธ ตรวจสอบความถกตอง ปรบปรงแกไขขอบกพรองตามคาแนะนาของ

คณะกรรมการควบคมวทยานพนธ จดพมพรายงานผลการวจยฉบบราง เพอเสนอขออนมต

70

โครงการวจย ปรบปรงแกไข ตามทคณะกรรมการผควบคมวทยานพนธเสนอแนะ จดพมพและสง

รายงานผลการวจยฉบบสมบรณตอบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร เพอขอจบการศกษา

วธการและขนตอนการวจย

เพอใหการวจยครงนเกดประสทธภาพสงสด เปนไปตามวตถประสงคของการวจย

ผวจยไดกาหนดรายละเอยดตางๆ เกยวกบการวจย ประกอบดวย ประชากรและกลมตวอยาง ตวแปร

ทศกษา เครองมอทใชในการวจย การสรางและตรวจคณภาพเครองมอทใชในการวจย การเกบ

รวบรวมขอมล การวเคราะหขอมลและสถตทใชในการวเคราะหขอมลรายละเอยดดงตอไปน

ประชากรและกลมตวอยาง

ประชากรในการศกษาครงน ไดแก นกเรยนชนประถมศกษาปท 1 โรงเรยนบารง

วทยาซงกาลงศกษาอยในภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2555 จานวน 2 หองเรยน จานวนทงสน 35 คน

กลมตวอยางทใชในการวจยครงน ไดแก นกเรยนชนประถมศกษาปท 1/1 โรงเรยน

บารงวทยา จานวนนกเรยน 18 คน ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2555 ซงไดมาโดยการสมหองเรยน

(Simple Random Sampling) ดวยวธสมอยางงาย โดยใชหองเรยนเปนหนวยการสม (Sampling

Unit)

ตวแปรทศกษา

ตวแปรทศกษาสาหรบการวจยครงน ประกอบดวย 2 ประเภท คอ

1. ตวแปรตน (Independent Variables) ไดแก การจดการเรยนรโดยใชวฏจกรการ

เรยนร 7E

2. ตวแปรตาม (Dependent Variables) ไดแก

2.1 ผลการเรยนร เรอง โครงสราง บทบาท สทธ หนาทของสมาชกใน

ครอบครวและโรงเรยน 2.2 ความสามารถดานการคดวเคราะห

2.3 ความคดเหนของนกเรยนทมตอการเรยนรโดยใชวฏจกรการเรยนร 7E

71

เนอหาทใชในการทดลอง

ในการทดลองครงนเปนเนอหาทอยในรายวชาสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม สาระท 2

หนาทพลเมอง วฒนธรรม และการดาเนนชวตในสงคม หนวยท 8 เรอง โครงสราง บทบาท สทธ

หนาทของสมาชกในครอบครวและโรงเรยน มาตรฐาน ส 2.2 เขาใจระบบการเมองการปกครองใน

สงคมปจจบน ยดมน ศรทธา และธารงรกษาไวซงการปกครองระบอบประชาธปไตยอนม

พระมหากษตรยทรงเปนประมข ตวชวด ส 2.2 ป.1/1 บอกโครงสรางบทบาทหนาทของสมาชก

ครอบครวและโรงเรยน ส 2.2 ป.1/2 ระบบทบาท สทธ หนาทของตนเองในครอบครวและโรงเรยน ตามหลกสตรสถานศกษาโรงเรยนบารงวทยา พทธศกราช 2552 ตามหลกสตรแกนกลางการศกษา

ขนพนฐาน พทธศกราช 2551

ระยะเวลาทใชในการทดลอง

ระยะเวลาทใชในการทดลอง ผวจยดาเนนการทดลองดวยตนเอง ในภาคเรยนท 2

ปการศกษา 2555 เปนเวลา 4 สปดาห สปดาหละ 2 ชวโมง รวมระยะเวลา 8 ชวโมง ดาเนนการสอน

ใชชวงวนท 13 – 27 ธนวาคม พ.ศ. 2555

แบบแผนการวจย

การวจยครงนเปนการวจยเชงทดลอง (Experimental Research) ผวจยไดดาเนนการ

ทดลองตามแบบแผนการวจยเปนแบบขนพนฐาน (Pre Experimental Designs) ใชแบบแผนการวจย

แบบกลมเดยวทดสอบกอนและหลง (The one group pretest – posttest design) (มาเรยม นลพนธ,

2547: 144) ดงแผนภมท 3

T1 X T2

แผนภมท 3 แบบแผนการวจยแบบ One Group Pretest -posttest Design

สญลกษณทใชในการทดลอง

T1 แทน การทดสอบกอนจดการเรยนร

X แทน การจดการเรยนรโดยใชวฏจกรการเรยนร 7 E

T2 แทน การทดสอบหลงจดการเรยนร

72

เครองมอทใชในการวจย

การวจยครงนผวจยไดกาหนดเครองมอทใชในการวจยในครงน ไดแก

1. แผนจดการเรยนร กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม

หนวยการเรยนรท 8 เรอง โครงสราง บทบาท สทธ หนาทของสมาชกในครอบครวและโรงเรยน

ชนประถมศกษาปท 1 โดยใชวฏจกรการเรยนร 7E จานวน 3 แผน เวลา 8 ชวโมง ดงตารางท 5

ตารางท 5 สาระการเรยนรและเวลาเรยนทใชในการจดการเรยนร

แผนการจดการ

เรยนร สาระการเรยนร มาตรฐาน/ตวชวด

เวลา

(ชวโมง)

1 โครงสรางและความสมพนธของของสมาชก

ในครอบครว

ส 2.2 ป.1/1 3

2 โครงสรางและความสมพนธของของสมาชก

ในโรงเรยน ส 2.2 ป.1/2 3

3 บทบาท สทธ สทธ หนาทของตนเองใน

ครอบครวและโรงเรยน ส 2.2 ป.1/2 2

รวม 8

ในหนวยการเรยนร เรอง โครงสราง บทบาท สทธ หนาทของสมาชกในครอบครวและ

โรงเรยน ชนประถมศกษาปท 1กาหนดมาตรฐานตวชวดและสาระการเรยนรแกนกลางดงตารางท 6

ตารางท 6 มาตรฐาน ตวชวดและสาระการเรยนรแกนกลาง

มาตรฐาน และตวชวด สาระการเรยนรแกนกลาง

ส 2.2 ป.1/1 บอกโครงสราง บทบาทและ

ห น า ท ข อ ง ส ม า ช ก ใ น ค ร อ บ ค ร ว แ ล ะ

โรงเรยน

-โครงสรางของครอบครวและความสมพนธ

ของบทบาท หนาทของสมาชกในครอบครว

-โครงสรางของโรงเรยน ความสมพนธ

ของบทบาท หนาทของสมาชกในโรงเรยน

ส 2.2 ป.1/2ระบบทบาท สทธ หนาทของ

ตนเองในครอบครวและโรงเรยน

-ความหมายและความแตกตางของอานาจตาม

บทบาท สทธ หนาทในครอบครวและโรงเรยน

-การใชอานาจในครอบครวตามบทบาท สทธ

หนาท

73

2. แบบทดสอบวดผลการเรยนร เรองโครงสราง บทบาท สทธ หนาทของสมาชก

ในครอบครวและโรงเรยนจานวน 1 ฉบบ เปนแบบทดสอบทมคาตอบ 3 ตวเลอก กาหนดใหคา

คะแนน คอ ถกไดคะแนน 1 คะแนน ผดได 0 คะแนน จานวน 40 ขอ แลวนาไปใชจรง 20 ขอ

3. แบบทดสอบวดความสามารถดานการคดวเคราะห เรองโครงสราง บทบาท

สทธ หนาทของสมาชกในครอบครวและโรงเรยนจานวน 1 ฉบบ เปนแบบทดสอบทมคาตอบ 3

ตวเลอก กาหนดใหคาคะแนนคอ ถกได 1 คะแนน ผดได 0 คะแนน จานวน 40 ขอ แลวนาไปใชจรง

20 ขอ

4. แบบสอบถามความคดเหนของนกเรยนทมตอการจดการเรยนรโดยใชวฏจกร

การเรยนร 7E เรองโครงสราง บทบาทสทธ หนาทของสมาชกในครอบครวและโรงเรยน จานวน 1

ฉบบ เปนแบบสอบถามแบบมาตราสวนประมาณคา (Ratting scale) ม 3 ระดบ คอ มาก ปานกลาง

นอย เปนแบบสอบถามเกยวกบความคดเหนของนกเรยนทมตอการจดการเรยนร เรองโครงสราง

บทบาทหนาทของสมาชกในครอบครวและโรงเรยนโดยใชวฏจกรการเรยนร 7E ในดานตาง ๆ คอ

1) บรรยากาศในการเรยนร 2) กจกรรมการเรยนร 3) ประโยชนทไดรบจากการเรยนร รวมจานวน

ทงหมด 15 ขอ โดยเปนแบบมาตราสวนประเมนคา (Rating scale) 3 ระดบ ดงน

ความคดเหนอยในระดบมาก ใหคะแนน 3 คะแนน

ความคดเหนอยในระดบปานกลาง ใหคะแนน 2 คะแนน

ความคดเหนอยในระดบนอย ใหคะแนน 1 คะแนน

การสรางและหาคณภาพของเครองมอทใชในการวจย

เครองมอทใชในการวจยผวจยไดกาหนดรายละเอยด วธการและขนตอนในการสราง

และตรวจสอบคณภาพของเครองมอดงน

1. การสรางเครองมอแผนการจดการเรยนรสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนา และ

วฒนธรรม เรอง โครงสราง บทบาท สทธ หนาทของสมาชกในครอบครวและโรงเรยน โดยใช

วฏจกรการเรยนร 7E ครงละ 1 ชวโมง จานวน 3 แผน โดยมขนตอนการสอนดงน E1 ขน

ตรวจสอบความรเดม (Elicitation) E2 ขนสรางความสนใจ (Engagement) E3 ขนสารวจและ

คนหา (Exploration) E4 ขนอธบายและลงขอสรป (Explanation) E5 ขนขยายความร (Expansion)

E6 ขนประเมนผล (Evaluation) และ E7 ขนนาความรไปใช (Extension) ซงผวจยไดทาการวเคราะห

74

จากเนอหาของรายวชา การจดหนวยการเรยนรและสดสวนเวลาเรยนในกลมสาระการเรยนรสงคม

ศกษา ศาสนาและวฒนธรรมของโรงเรยนบารงวทยา มขนตอนดงน

1.1 ศกษารายละเอยดของหลกสตร มาตรฐานการเรยนร ตวชวด คาอธบายรายวชา

สาระการเรยนร สาระท 2 หนาทพลเมอง วฒนธรรม และการดาเนนชวต คมอครและเนอหาในเรอง

โครงสราง บทบาท สทธ หนาทของสมาชกในครอบครวและโรงเรยน ช นประถมศกษาปท 1

ตามหลกสตรสถานศกษา

ตารางท 7 การวเคราะหหลกสตร สการจดทาแผนการเรยนรมาตรฐานการเรยนร มาตรฐาน ส 2.2

เขาใจระบบการเมองการปกครองในสงคมปจจบน ยดมน ศรทธา และธารงรกษาไวซง

การปกครองระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข

แผนท ตวชวด สาระสาคญ เวลา

(ชวโมง)

1. เรอง โครงสราง

และความสมพนธ

ของสมาชกใน

ครอบครว

ส 2 . 2 ป . 1 / 1 บ อ ก

โครงสราง บทบาทและ

ห น า ท ข อ ง ส ม า ช ก ใ น


ในแตละครอบครวจะม

โครงสรางของครอบครวท

แตกตางกน ขนอยกบจานวน

สมาชกในครอบครวและ

สมาชกทกคนในครอบครวม

บทบาทหนาทแตกตางกน

ทกคนจงควรรจกบทบาท

หนาทของตนเอง และปฏบต

ใหเหมาะสม

3

2. เ รอง โครงสราง

และความสมพนธ

ข อ ง ส ม า ช ก ใ น


ป . 1 / 1 บ อ ก โ ค ร ง ส ร า ง

บทบาทและหนา ทของ



โ ค ร ง ส ร า ง ข อ ง โ ร ง เ ร ย น

ประกอบดวยผอานวยการ คร

เจาหนาท นกเรยน ภารโรง

มความสมพนธ ตามบทบาท

หนาททแตกตางกน โดยการ

ปฏบตทดตอกนระหวางครกบ

นกเรยน อย รวมกนอยางม

ความสข และเปนระเบยบ

เรยบรอย

3

75

ตารางท 7 การวเคราะหหลกสตร สการจดทาแผนการเรยนรมาตรฐานการเรยนร มาตรฐาน ส 2.2

เขาใจระบบการเมองการปกครองในสงคมปจจบน ยดมน ศรทธา และธารงรกษาไว

ซงการปกครองระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข (ตอ)

แผนท ตวชวด สาระสาคญ เวลา

(ชวโมง)

3.เรอง บทบาท

หนาทสทธของ

ตนเองในครอบครว

และโรงเรยน

ส 2.2 ป.1/2 ระบ

บทบาท สทธ หนาทของ

ตนเองในครอบครวและ


บทบาทหนาท สทธ เปนสงท

ทกคนควรปฏบตใหถกตอง

เพอใหสมาชกในครอบครว

และโรงเรยนอยรวมกนอยาง

มความสข และการใชอานาจ

ตามบทบาทหนาทและสทธท

เหมาะสมจะทาใหสมาชกใน

ครอบครว อยรวมกนได

อยางมความสข

2

รวม 8

1.2 ศกษาการสรางแผนการจดการเรยนรโดยใชวฏจกรการเรยนร 7E จากงานวจย

หนงสอ และเอกสารรวมถงเทคนคการวดผลประเมนผลแลวนามาสงเคราะหเปนรปแบบการจดการ

เรยนรทตองการ คอการจดการเรยนรโดยใชวฏจกรการเรยนร 7E

1.3 สรางแผนการจดการเรยนร กลมสาระการเรยนรสงคม ศกษา ศาสนาและ

วฒนธรรม หนวยการเรยนรท 8 เรอง โครงสราง บทบาท สทธ หนาทของสมาชกในครอบครวและ

โรงเรยน โดยใชวฏจกรการเรยนร 7E ประกอบดวย 7 ขนตอนดงน

E 1 ขนตรวจสอบความรเดม เปนการตงคาถามเพอกระตนใหนกเรยนแสดง

ความรเดมในเรองทจะเรยนออกมา เพอครจะไดรความรพนฐานเดมของนกเรยน

E 2 ขนเราความสนใจ เปนการเชอมโยงกบความรเดมทผเรยนไดเรยนร

มาแลวกระตนความอยากรอยากเหน ใหนกเรยนคดเกยวกบความคดรวบยอดหรอเนอหาสาระ

76

E 3 ขนสารวจและคนหาเปนการเปดโอกาสใหนกเรยนไดใชแนวคดทมอยมา

จดความสมพนธของเรองทกาลงเรยน

E 4 ขนอธบายเปนการตรวจสอบทนามารวบรวม เพอสรปผล และหาคาตอบ

E 5 ขนขยายความรเปนการนาความรทสรางขนไปเชอมโยงกบความรเดม

E 6 ขนประเมนผลเปดโอกาสใหนกเรยนไดตรวจสอบแนวคดและหาคาตอบ

ทถกตอง

E7 ขนนาความรไปใช นกเรยนไดนาสงทไดเรยนมาไปประยกตใชใหเกด

ประโยชนเพอกระตนใหนกเรยนสามารถนาความรไปสรางเปนความรใหม

แผนการจดการเรยนรกลมสาระการเรยนรสงคม ศกษา ศาสนาและวฒนธรรมทสราง

ขนมองคประกอบ คอ เวลาเรยน มาตรฐานการเรยนร ตวชวด สาระสาคญ สาระการเรยนร ภาระ

งาน/ชนงาน การวดและประเมนผล กระบวนการจดการเรยนร สอและแหลงการเรยนร

1.4 เสนอแผนการจดการเรยนร ตออาจารยทปรกษาวทยานพนธ เพอตรวจสอบ

ความถกตองทางภาษา และความเทยงตรงเชงเนอหา (Content Validity)

1.5 นาแผนการจดการเรยนรทปรบปรงแลวใหผเชยวชาญจานวน 3 คนคอ

ผเชยวชาญดานวธสอน ดานเนอหา และดานการวดผล เพอตรวจสอบความถกตองและความ

เทยงตรงของเนอหา (Content Validity) ของแผนการจดการเรยนร แลวนาไปวเคราะหหาคาดชน

ความสอดคลอง (Index of Item Objective Congruence: IOC) ผลการวเคราะหคาดชนความ

สอดคลอง พบวา มคาระหวาง 0.67 – 1.00

ผลการว เคราะห คาดชนความสอดคลอง พบวา มขอควรปรบปรงแกไข คอ

ภาพประกอบเนอหา คาถามสาคญและเกณฑการวดประเมนผลใบงาน (รายละเอยดดงตารางท 16-

18 ภาคผนวก ข หนา 109 -114)

1.6 ปรบปรงแผนการจดการเรยนร ตามคาแนะนา ของอาจารยผ ควบคม

วทยานพนธและผเชยวชาญทง 3 คน โดยปรบภาษาและเวลาเรยนในใบกจกรรมของแตละแผนให

เหมาะสมกบเนอหาทสอน

1.7 นาแผนการจดการเรยนรไปทดลองใชกบนกเรยนชนประถมศกษาปท 1

โรงเรยนบารงวทยา สงกดสานกบรหารงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชน สานกงานเขต

พนทการศกษานครปฐมเขต 1 จานวน 17 คน ทเปนกลมประชากรทไมใชกลมตวอยางในการ

77

ทดลอง จานวน 2 แผนโดยใชแผนการจดการเรยนรท 1 เรองโครงสรางและความสมพนธของ

สมาชกในครอบครว และแผนการจดการเรยนรท 3 เรอง บทบาท สทธ หนาทของตนเองใน

ครอบครวและโรงเรยน นามาปรบปรงแกไขขอบกพรองใหสมบรณ โดยปรบกจกรรม เวลา และใบ

งานของแตละขนทจดการเรยนรโดยใชวฏจกรการเรยนร 7E เพอใหเหมาะสมและงายตอการเรยนร

ตามทกาหนดให นกเรยนสามารถทากจกรรมการเรยนรไดและใหความรวมมออยในระดบด

1.8 นาแผนการจดการเรยนร เรอง โครงสราง บทบาท สทธหนาทของสมาชกใน

ครอบครวและโรงเรยน โดยใชวฏจกรการเรยนร 7E จานวน 3 แผน ไปเปนเครองมอในการวจย ดง

รายละเอยด แผนภมท 4

แผนภมท 4 ขนตอนการสรางแผนการจดการเรยนโดยใชวฏจกรการเรยนร 7E

ศกษารายละเอยดของหลกสตร มาตรฐานการเรยนร ตวชวด คาอธบายรายวชา สาระการ

เรยนร สาระท 2 หนาทพลเมอง วฒนธรรม และการดาเนนชวต คมอครและเนอหาในเรอง

โครงสราง บทบาท สทธ หนาทของสมาชกในครอบครวและโรงเรยน ชนประถมศกษาปท 1

ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551

ศกษาการสรางแผนการจดการเรยนร กลมสาระการเรยนรสงคม ศกษา ศาสนาและวฒนธรรม

โดยใชวฏจกรการเรยนร 7E จากเอกสาร หนงสอ และงานวจย

สรางแผนการจดการเรยนร หนวยการเรยนรท 8 เรอง โครงสราง บทบาท สทธ หนาทของ

สมาชกในครอบครวและโรงเรยน โดยใชวฏจกรการเรยนร 7E จานวน 3 แผน

เสนอแผนการจดการเรยนร ตออาจารยทปรกษาวทยานพนธ เพอตรวจสอบความถกตองทาง

ภาษาและแกไขปรบปรง

นาแผนการจดการเรยนรใหผเชยวชาญ จานวน 3 คน คอ ผเชยวชาญดานวธสอน ดานเนอหา

และดานวดผล เพอหาคาดชนความสอดคลองของเครองมอ (IOC)

นาแผนการจดการเรยนรไปทดลองใชกบนกเรยนชนประถมศกษาปท1ทไมใชกลมตวอยาง

นาแผนการจดการเรยนรไปใชเปนเครองมอในการวจย

78

2. การสรางแบบทดสอบวดผลการเรยนร เรองโครงสราง บทบาท สทธ หนาทของ

สมาชกในครอบครวและโรงเรยน จานวน 1 ฉบบ เพอนาไปใชทดสอบกอนและหลงเรยน มขนตอน

การสรางและหาคณภาพของเครองมอดงน

2.1 ศกษาหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 กลมสาระ

การเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม ชนประถมศกษาปท 1 เกยวกบคาอธบายรายวชา

สาระการเรยนร มาตรฐานการเรยนรและตวชวด

2.2 วเคราะหมาตรฐานการเรยนร ตวชวด ใหครอบคลม สาระสงคมศกษา

ศาสนา และวฒนธรรม ชนประถมศกษาปท 1 หนวยการเรยนรท 8 เรองโครงสราง บทบาท สทธ

หนาทของสมาชกในครอบครวและโรงเรยน วเคราะหขอสอบปรนยได ความเขาใจ การคด

วเคราะห และการนาไปใช ดงตารางท 8

ตารางท 8 วเคราะหขอสอบวดผลการเรยนรวชาสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม เรองโครงสราง

บทบาท สทธ หนาทของสมาชกในครอบครวและโรงเรยน ชนประถมศกษาปท 1

มาตรฐาน

ตวชวด จดประสงค

การว

เครา

ะห

รวม

ความ

เขาใ

จ

การป

ระยก

ตใช

ส 2.2 ป.1/1

บอก

โครงสราง

บทบาทและ

หนาทของ

สมาชกใน

ครอบครวและ


1. อธบายโครงสรางของครอบครว และของ


2

2

4

2. แสดงความคดเหนประโยชนของโครงสราง

ของครอบครวตนเอง

2

2

3. เหนประโยชนของการรจกสมาชกในครอบครว 2 2 4

4. อธบายโครงสรางของโรงเรยนและบอก

โครงสรางของโรงเรยนตนเอง

2

2

4

5. ตระหนกถงความสาคญของบคคลทมบทบาท

ในโรงเรยน

2

2

6. อธบายความสมพนธของบทบาทหนาทของ

สมาชกในโรงเรยน

2

2

4

79

ตารางท 8 วเคราะหขอสอบวดผลการเรยนรวชาสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม เรองโครงสราง

บทบาท สทธ หนาทของสมาชกในครอบครวและโรงเรยน ชนประถมศกษาปท 1 (ตอ)

มาตรฐาน

ตวชวด จดประสงค

ความ

เขาใ

จ

การป

ระยก

ตใช

การ

วเคร

าะห

รวม

7. จาแนกความสมพนธของบทบาทหนาทของ

สมาชกใน


2

2

ส 2.2 ป.1/2

ระบบทบาท

สทธ หนาท

ของตนเองใน

ครอบครวและ


8. เหนประโยชนของการปฏบตตนตามหนาททด

ของสมาชกในโรงเรยน

2

2

9. อธบายบทบาท สทธ หนาทของตนเองใน


2

2

10.จาแนกบทบาท สทธ หนาทของตนเองใน


4

4

11.ตระหนกถงบทบาท สทธ หนาทของตนเองใน


2

2

4

12.อธบายการใชอานาจตามบทบาท สทธหนาท

ของสมาชกในครอบครว

2

2

13. จาแนกการใชอานาจตามบทบาท สทธหนาท

ของสมาชกในครอบครว

4

4

รวม 10 10 20 40

2.3 สรางแบบทดสอบวดผลการเรยนร เรอง โครงสราง บทบาท สทธ หนาทของ

สมาชกในครอบครวและโรงเรยน ตามทกาหนดไวในตารางท 8 จานวน 40 ขอ แลวนาไปใชจรง 20

ขอ

2.4 เสนอแบบทดสอบวดผลการเรยนร เรองโครงสราง บทบาท สทธ หนาทของ

สมาชกในครอบครวและโรงเรยน ตออาจารยทปรกษาวทยานพนธและนามาใหผเชยวชาญ จานวน

80

3 คน คอ ผเชยวชาญดานวธสอน ดานเนอหา และดานการวดประเมนผลตรวจสอบ และนามาหา

คาดชนความสอดคลอง (Index of item Objective Congruence: IOC) มคาเทากบ 1.00 จงถอวา

ขอสอบนนใชไดและหากมขอเสนอแนะกปรบปรงแกไข ซงพบวาแบบทดสอบวดผลการเรยนรม

คาดชนความสอดคลองเปน 1.00 ทกขอและผวจยไดดาเนนการปรบปรงขอสอบใหใชคาถามตรง

กบการวเคราะห ความเขาใจ และการประยกตใช ตวชวด (รายละเอยดดงตารางท 19 ภาคผนวก ข

หนา 115)

2.5 ปรบปรงแกไขแบบทดสอบวดผลการเรยนร ตามคาแนะนาของอาจารยท

ปรกษาวทยานพนธ และผเชยวชาญ โดยคดเลอกไวใช 20 ขอ

2.6 นาแบบทดสอบไปทดลองใช (Try out) เพอตรวจสอบคณภาพของเครองมอกบ

นกเรยนชนประถมศกษาปท 2 จานวน 25 คน ทไมใชกลมตวอยาง ซงกาลงเรยนในภาคเรยนท 2

ปการศกษา 2555 โรงเรยนบารงวทยา จงหวดนครปฐม

2.7 นาผลการทดลองมาวเคราะหรายขอ เพอหาคณภาพของขอสอบ ดงน

2.7.1 การตรวจสอบคาความยากงาย (Difficulty) คาความยากงาย คอ 0.20 –

0.80 ถาคาความยาก งาย นอยกวา 0.20 แสดงวาขอสอบนนยากเกนไป และถาคาความยากงาย

มากกวา 0.80 แสดงวาขอสอบนนงายเกนไป (มาเรยม นลพนธ, 2551: 186) พบวาแบบทดสอบ

จานวน 20 ขอ มคาความยากระหวาง 0.40 – 0.75 (รายละเอยดดงตารางท 22 ภาคผนวก ข หนา 118)

2.7.2 การตรวจสอบหาคาอานาจจาแนก (Discrimination) การพจารณา

คาอานาจจาแนกควรจะมคาตงแต 0.20 ขนไป (มาเรยม นลพนธ, 2551: 186) พบวาแบบทดสอบม 40

ขอ ตดออกไป เหลอ 20 ขอ มคาอานาจจาแนกระหวาง 0.40 - 0.90 (รายละเอยดดงตารางท 22 ภาคผนวก

ข หนา 118)

2.7.3 การตรวจสอบหาคาความเชอมน (Reliability) แบบทดสอบปรนย

ตวเลอก ทมคณภาพตามเกณฑดงกลาว จานวน 20 ขอ ตรวจสอบคาความเชอมน (Reliability) โดย

ใชสตรของ Kuder-Richardson (KR-20) มคาความเชอมนเทากบ 0.93(รายละเอยดดงตารางท 22

ภาคผนวก ข หนา 118)

2.8 นาแบบทดสอบวดผลการเรยนร เรองโครงสราง บทบาท สทธ หนาทของ

สมาชกในครอบครวและโรงเรยน ไปใชเปนเครองมอในการวจย ดงรายละเอยดในแผนภมท 5

81

แผนภมท 5 ขนตอนการสรางแบบทดสอบวดผลการเรยนรเรองโครงสราง บทบาท สทธ หนาทของ

สมาชก ในครอบครวและโรงเรยน

ศกษาหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 กลมสาระการเรยนรสงคม

ศกษา ศาสนาและวฒนธรรม ชนประถมศกษาปท 1 เกยวกบคาอธบายรายวชา สาระการเรยนร

มาตรฐานการเรยนรและตวชวด

วเคราะหมาตรฐานการเรยนร ตวชวด ใหครอบคลม สาระสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม

ชนประถมศกษาปท 1

สรางแบบทดสอบวดผลการเรยนรเรองโครงสราง บทบาท สทธ หนาทของสมาชกใน

ครอบครวและโรงเรยน แบบปรนย ชนดเลอกตอบ 3 ตวเลอก จานวน 40 ขอ

เสนอแบบทดสอบตอคณะกรรมการผควบคมวทยานพนธและผเชยวชาญ ดานวธสอน ดาน

เนอหา และดานการวดและประเมนผล ตรวจสอบความถกตองและนามาหาคาดชนความ

สอดคลอง (IOC)

ปรบปรงแกไขแบบทดสอบวดผลการเรยนร ตามคาแนะนาของอาจารยทปรกษาวทยานพนธ

และผเชยวชาญ

นาแบบทดสอบไปทดลองใช (Try out) กบนกเรยนชนประถมศกษาปท 1 โรงเรยนบารงวทยา ท

ไมใชกลมตวอยาง

นาผลการทดสอบมาวเคราะหรายขอ หาคาความยากงาย และคาอานาจจาแนก ซงเปน

แบบทดสอบแบบปรนย ชนดเลอกตอบ 3 ตวเลอก จานวน 20 ขอไปหาคาความเชอมน KR-20

นาแบบทดสอบวดผลการเรยนร เรองโครงสราง บทบาท สทธ หนาทของสมาชกในครอบครว

และโรงเรยนไปใชเปนเครองมอในการวจย

82

3. การสรางแบบทดสอบวดความสามารถดานการคดวเคราะหเรองโครงสราง บทบาท

สทธ หนาทของสมาชกในครอบครวและโรงเรยน จานวน 1 ฉบบ เพอนาไปใชทดสอบกอนและ

หลงเรยน มขนตอนการสรางและหาคณภาพของเครองมอดงน

3.1 ศกษาเอกสารทเกยวของกบวธการสรางแบบทดสอบวดความสามารถดานการ

คดวเคราะหและเอกสารทเกยวของกบการวดและประเมนผลสาระสงคมศกษา ศาสนา และ

วฒนธรรมซงสรปความหมายของการคดเชงวเคราะหตามแนวของบลม (Bloom, 1961: 146 -152,

อางถงใน ลวน สายยศ และองคณา สายยศ, 2539: 41-44) ประกอบดวย

การวเคราะหความสาคญ หมายถง การแยกแยะสงทกาหนดมาใหวาอะไรสาคญ หรอ

จาเปน หรอมบทบาทมากทสด ตวไหนเปนเหต ตวไหนเปนผล

การวเคราะหความสมพนธ หมายถง การคนหาวาความสมพนธยอยๆ ของเรองราวหรอ

เหตการณนนเกยวพนกนอยางไร สอดคลองหรอขดแยงกนอยางไร

การวเคราะหหลกการ หมายถง การพจารณาดชนสวนหรอสวนยอยตาง ๆวาประกอบ

เขาดวยกนไดโดยใช โครงสรางหรอหลกการโดยใชคาถาม

3.2 ทาตารางวเคราะหแบบทดสอบโดยใหครอบคลม ในการวดความสามารถดาน

การคดวเคราะห ทง 3 ดาน คอ ดานความสาคญดานความสมพนธและดานหลกการ ดงตารางท 9

3.3 สรางแบบทดสอบวดความสามารถดานการคดวเคราะห พจารณากาหนด

อตราสวนของแบบทดสอบทเหมาะสม ซงการวจยนจะวดการคดวเคราะหของนกเรยนทง 3 ดาน

คอ ดานความสาคญ จานวน 14 ขอ ดานความสมพนธ จานวน 14 ขอและดานหลกการ 12 ขอ รวม

ทงหมด 40 ขอ โดยสรางเปนแบบปรนย ชนดเลอกตอบม 3 ตวเลอก โดยมเกณฑการใหคะแนนแต

ละขอ คอ ตอบถกได 1 คะแนน ตอบผดหรอไมตอบให 0 คะแนน

3.4 เสนอแบบทดสอบวดความสามารถดานการคดวเคราะห เรองโครงสราง

บทบาทสทธ หนาทของสมาชกในครอบครวและโรงเรยน ตออาจารยทปรกษาวทยานพนธและ

นามาใหผเ ชยวชาญ จานวน 3 คน คอ ผเ ชยวชาญดานวธสอน ดานเนอหา และดานการวด

ประเมนผลตรวจสอบ และนามาหาคาดชนความสอดคลอง (Index of item Objective Congruence:

IOC) มคาระหวาง 0.67 – 1.00 จงถอวาขอสอบนนใชได และหากมขอเสนอแนะกปรบปรงแกไข

83

โดยดาเนนการปรบปรงขอสอบใหใชค าถามตรงกบประเภทการคดวเคราะห และตวชว ด

(รายละเอยดดงตารางท 20 ภาคผนวก ข หนา 116)

3.5 ปรบปรงแบบทดสอบวดความสามารถดานการคดวเคราะห ตามคาแนะนา

อาจารยทปรกษาวทยานพนธและผเชยวชาญ

ตารางท 9 ตารางวเคราะหแบบทดสอบวดความสามารถดานการคดวเคราะหเรองโครงสราง

บทบาท สทธ หนาทของสมาชกในครอบครวและโรงเรยน ชนประถมศกษาปท 1

มาตรฐาน/ตวชวด จดประสงค

ประเภท

การคดวเคราะห

รวม

ดาน

ความ

สาค

ญ

ดาน

ความ

สมพ

นธ

ดาน

หลก

การ

ส 2.2 ป.1/1 บอก

โครงสราง บทบาทและ

หนาทของสมาชกใน


1. อธบายโครงสรางของครอบครว และ

ของโรงเรยน

2 2

2. แสดงความคดเหนประโยชนของ

โครงสรางของครอบครวตนเอง

2 2

3. เหนประโยชนของการรจกสมาชกใน


2 2

4. จาแนกความสมพนธ ของบทบาท

สทธหนาทของสมาชกในครอบครว

2 2 4

5. เหนประโยชนของการปฏบตตนตาม

หนาท ทดของสมาชกในครอบครว

2 2 4

6. บอกโครงสรางของโรงเรยนตนเอง 2 2 4

7. ตระหนกถงความสาคญของบคคลทม

บทบาทในโรงเรยน

2 2 4

ส 2.2 ป.1/2 ระบ

บทบาท สทธ หนาท

ของตนเองในครอบและ

8. อธบายความสมพนธของบทบาท สทธ

หนาทของสมาชกในโรงเรยน

2 2

9. จาแนกความสมพนธของบทบาท สทธ 2 2

84

ตารางท 9 ตารางวเคราะหแบบทดสอบวดความสามารถดานการคดวเคราะหเรองโครงสราง

บทบาท สทธ หนาทของสมาชกในครอบครวและโรงเรยน ชนประถมศกษาปท 1 (ตอ)

มาตรฐาน/ตวชวด จดประสงค

ประเภท


รวม

ดาน

ความ

สาค

ญ

ดาน

ความ

สมพ

นธ

ดาน

หลก

การ

โรงเรยน หนาทของสมาชกในโรงเรยน

10.เหนประโยชนของการปฏบตตนตาม

หนาท ทดของสมาชกในโรงเรยน

2 2 4

11. อธบายบทบาท สทธ หนาทของตนเอง


2 2 4

12. จาแนกบทบาท สทธ หนาทของตนเอง


2 2 4

13. ตระหนกถงบทบาท สทธ หนาทของ

ตนเองในครอบครว และโรงเรยน

2 2

รวม 14 14 12 40

3.6 นาแบบทดสอบทปรบปรงแกไขแลว ไปใชทดลอง (Try out) เพอตรวจสอบ

คณภาพของเครองมอกบนกเรยนชนประถมศกษาปท 2 จานวน 25 คนทไมใชกลมตวอยาง ซงเรยน

ในภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2555 โรงเรยนบารงวทยา

3.7 นาผลการทดลองมาวเคราะหรายขอ เพอหาคณภาพของขอสอบ ดงน

3.7.1 การตรวจสอบคาความยากงาย (Difficulty) คาความยากงาย คอ 0.20 –

0.80 ถาคาความยาก งาย นอยกวา 0.20 แสดงวาขอสอบนนยากเกนไป และถาคาความยากงาย

มากกวา 0.80 แสดงวาขอสอบนนงายเกนไป (มาเรยม นลพนธ, 2551: 186) พบวาแบบทดสอบ

จานวน 20 ขอ มคาความยากระหวาง 0.40 – 0.75 (รายละเอยดดงตารางท 23 ภาคผนวก ข หนา 120)

3.7.2 การตรวจสอบหาคาอานาจจาแนก (Discrimination) การพจารณาคา

อานาจจาแนกควรจะมคาตงแต 0.20 ขนไป (มาเรยม นลพนธ, 2551: 186) พบวาแบบทดสอบ

85

จานวน 20 ขอ มคาอานาจจาแนกระหวาง 0.30 - 0.80 (รายละเอยดดงตารางท 23 ภาคผนวก ข หนา

120)

3.7.3 การตรวจสอบหาคาความเชอมน (Reliability) แบบทดสอบปรนยชนด

เลอกตอบ 3 ตวเลอก ทมคณภาพตามเกณฑดงกลาว จานวน 20 ขอ ตรวจสอบคาความเชอมน

(Reliability) โดยใชสตรของ Kuder-Richardson (KR-20) มคาความเชอมนเทากบ 0.92 (รายละเอยด

ดงตารางท 23 ภาคผนวก ข หนา 121)

3.8 นาแบบทดสอบวดความสามารถดานการคดวเคราะหไปใชเปนเครองมอใน

การวจยดงรายละเอยดในแผนภมท 6

แผนภมท 6 ขนตอนการสรางแบบทดสอบวดความสามารถดานการคดวเคราะห

ศกษาเอกสารทเกยวของกบวธการสรางแบบทดสอบวดความสามารถในการคดวเคราะห และเอกสารท เกยวของกบการวดและประเมนผลสาระสงคมศกษา ซงโดยสรปความหมายของการคดวเคราะห

ทาตารางวเคราะหแบบทดสอบโดยใหครอบคลมในการวดความสามารถทง 3 ดาน คอดานความสาคญ ดานความสมพนธ และดานหลกการ

สรางแบบทดสอบวดความสามารถดานการคดวเคราะห พจารณากาหนดอตราสวน ของแบบทดสอบทเหมาะสม ซงการวจยนจะวดความสามารถดานการคดวเคราะหของนกเรยนทง 3

ดาน คอดานความสาคญ ดานความสมพนธ และดานหลกการโดยสรางเปนแบบปรนย ชนดเลอกตอบ ม 3 ตวเลอก โดยมเกณฑการใหคะแนนแตละขอ คอ ตอบถกได 1 คะแนน ตอบผดหรอไมตอบให 0

เสนอแบบทดสอบวดความสามารถดานการคดวเคราะหเรองโครงสราง บทบาท สทธ หนาทของสมาชก

ในครอบครวและโรงเรยนตอคณะกรรมการผควบคมวทยานพนธ และนามาใหผเชยวชาญ จานวน 3 คน

ปรบปรงแบบทดสอบวดความสามารถดานการคดวเคราะหตามคาแนะนาอาจารยทปรกษาวทยานพนธ

และผเชยวชาญ

นาแบบทดสอบทปรบปรงแกไขแลวไปทดลองใช (Try out) เพอตรวจสอบคณภาพของเครองมอกบ นกเรยน ซงไมใชกลมตวอยางทใชในการวจย

นาผลการทดสอบมาวเคราะหรายขอ หาคาความยากงาย และคาอานาจจาแนกคดเลอกแบบทดสอบท

ผานเกณฑจานวน 20 ขอ ไปหาคาความเชอมนโดยวธการคเดอร-รชารดสน จากสตร KR-20

นาแบบทดสอบวดความสามารถดานการคดวเคราะหไปทดสอบกบนกเรยนกลมตวอยาง

86

4. การสรางแบบสอบถามความคดเหนของนกเรยนทมตอการจดการเรยนรโดยใชวฏ

จกรการเรยนร 7E จานวน 1 ฉบบ ดงน

เปนแบบสอบถามเกยวกบความคดเหนของนกเรยนทมตอการจดการเรยนร เรอง

โครงสราง บทบาท สทธ หนาทของสมาชกในครอบครวและโรงเรยนโดยใชวฏจกรการเรยนร 7E

ในดานตาง ๆ คอ 1) ดานบรรยากาศในการเรยนร 2) ดานกจกรรมการเรยนร และ3) ดานประโยชน

ทไดรบ รวมจานวนทงหมด 15 ขอ โดยเปนแบบมาตราสวนประมาณคา (Rating scale) 3 ระดบ ดงน

ความคดเหนดวยอยในระดบมาก ใหคะแนน 3 คะแนน

ความคดเหนดวยอยในระดบปานกลาง ใหคะแนน 2 คะแนน

ความคดเหนดวยอยในระดบนอย ใหคะแนน 1 คะแนน

4.1 ศกษารปแบบการสรางแบบสอบถามความคดเหนจากเอกสารและงานวจยท

เกยวของ

4.2 สรางแบบสอบถามความคดเหนทมตอการจดการเรยนรโดยใชวฏจกร

การเรยนร 7E

4.3 นาแบบสอบถามความคดเหนของนกเรยนทมตอการจดการเรยนรโดยใชวฏ

จกรการเรยนร 7E เสนอตออาจารยทปรกษาวทยานพนธเพอตรวจสอบความถกตองทางดานเนอหา

และภาษา

4.4 นาแบบสอบถามทสรางขนไปใหผเชยวชาญ ซงประกอบดวยผเชยวชาญ ดานวธ

สอน ดานเนอหา และ ดานการวดและประเมนผล จานวน 3 คน ตรวจสอบความเทยงตรงทางเนอหาและ

ภาษา (Content Validity) แลวนามาหาคาดชนความสอดคลอง (Index of Objective Congruence:

IOC) มคาระหวาง 0.67 – 1.00 ถอวาใชได และหากมขอเสนอแนะกปรบปรงแกไข ผลการหาคา

ดชนความสอดคลอง (Index of Objective Congruence: IOC) มคาระหวาง 0.67 – 1.00 (รายละเอยด

ดงตารางท 21 ภาคผนวก ข หนา 117-118)

4.5 นาแบบสอบความคดเหนไปใชเปนเครองมอวจยในการวจย ดงรายละเอยดใน

แผนภมท 7

87

แผนภมท 7 ขนตอนการสรางแบบสอบถามความคดเหนทมตอการจดการเรยนรโดยใชวฏจกร


การดาเนนการทดลองและเกบขอมล

ในการทดลอง และการเกบรวบรวมขอมลผวจยดาเนนตามขนตอนดงตอไปน

1. ผวจยดาเนนการทดสอบกอนเรยน (Pretest) ดวยแบบทดสอบทผวจยสราง

ขนกบนกเรยนชนประถมศกษาปท 1 โรงเรยนบารงวทยา มลนธแหงสภาครสตจกรในประเทศไทย

2. ผวจยดาเนนการจดการเรยนรโดยใชวฏจกรการเรยนร 7E ตามแผนการจดการ

เรยนรทผวจยสรางขนดวยตนเอง จานวน 3 แผน เปนระยะเวลา 8 ชวโมง ไดทาการทดลองสอนใน

ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2555 โดยจดชวงเวลาในการเรยนของกลมตวอยางในวนท 13 – 27

ธนวาคม พ.ศ. 2555 การดาเนนการทดลองโดยใชเครองมอทจดเตรยมไวซงมขนตอนการจดการ

เรยนรโดยใชวฏจกรการเรยนร 7E ดงน

E 1 ขนตรวจสอบความรเดม (Elicitation) เปนการตงคาถามเพอกระตนให

นกเรยนแสดงความรเดมในเรองทจะเรยนออกมา เพอครจะไดรความรพนฐานเดมของนกเรยน

ศกษารปแบบการสรางแบบสอบถามความคดเหนจากเอกสารและงานวจยทเกยวของ

สรางแบบสอบถามความคดเหนทมตอการจดการเรยนรโดยใชวฏจกรการเรยนร 7E

นาแบบสอบถามความคดเหนของนกเรยนทมตอการจดการเรยนรโดยใชวฏจกรการเรยนร 7E

เสนอตออาจารยทปรกษาวทยานพนธเพอตรวจสอบความถกตองทางดานเนอหาและภาษา

นาแบบสอบถามทสรางขน ไปใหผเชยวชาญ ประกอบดวยผเชยวชาญดานวธสอน ดานเนอหา

และ ดานการวดและประเมนผล จานวน 3 คน ตรวจสอบความเทยงตรงทางเนอหาและภาษา

นาแบบสอบความคดเหนไปใชเปนเครองมอวจยในการวจย

88

E 2 ขนสรางความสนใจ (Engagement) เปนขนนาเขาสบทเรยน เปนเรองท

เชอมโยงกบความรเดมทผเรยนไดเรยนรมาแลว

E 3 ขนสารวจและคนหา (Exploration) เปนการใหโอกาสนกเรยนไดใช

ความคดทมอยมาชวยใหเกดการปรบขยายความคดและจดความสมพนธ ของเรองทกาลงเรยนอย

E 4 ขนอธบายและลงขอสรป (Explanation) เปนการรวบรวมขอมล นามา

ตรวจสอบและปรบขยายโครงสรางความคดเพอ สรปผลและหาคาตอบ

E 5 ขนขยายความร (Expansion) เปนการนาความรทสรางขนไปเชอมโยงกบ


E 6 ขนประเมนผล (Evaluation) เปนกจกรรมทครเปดโอกาสใหนกเรยนได

ตรวจสอบแนวคดและหาคาตอบทถกตอง

E 7 ขนนาความรไปใช (Extension) เปนการใหนกเรยนไดนาสงทไดเรยนมา

ไปประยกตใชใหเกดประโยชน เพอกระตนใหนกเรยนสามารถนาความรไปสรางเปนความรใหม

ตามรายละเอยดดงแผนภมท 9

89

E 1 ขนตรวจสอบความรเดม.......

E 2 ขนสรางความสนใจ …………

E 3 ขนสารวจและคนหา.........

E 4 ขนอธบายและลงขอสรป..………………

E 5 ขนขยายความร……

E 6 ขนประเมนผล…………….

E 7 ขนนาความรไปใช.....

แผนภมท 8 ขนตอนการจดการเรยนรโดยใชวฏจกรการเรยนร 7 E

กระตนใหแสดงความรเดม

เชอมโยงกบความรเดม

แนวคดทมอยนาจดความสมพนธ

ตรวจสอบ สรปผล และหาคาตอบ

ไมเขาใจ

นาความรทสรางขนไปเชอมโยงกบความรเดม

ตรวจสอบแนวคดและหาคาตอบ

ไมผาน สอนซอม

เสรม

นาไปประยกตใชและสรางความรใหม

การเรมตน

เขาใจ

ผาน

สนสด

90

3. ผวจยดาเนนการทดสอบหลงเรยน (Posttest) ดวยแบบทดสอบผลการเรยนรท

ผวจยสรางขน ซงเปนแบบทดสอบฉบบเดยวกบขอสอบททาการทดสอบกอนเรยน จานวน 20 ขอ

เปนแบบปรนย 3 ตวเลอก เนอหาทใชในการวจยเปนเนอหาในกลมสาระการเรยนรสงคมศกษา

ศาสนา และวฒนธรรม เรองโครงสราง บทบาท สทธ หนาทของสมาชกในครอบครวและโรงเรยน

ตามหลกสตรสถานศกษาโรงเรยนบารงวทยา มลนธแหงสภาครสตจกรในประเทศไทย

ประกอบดวย โครงสรางของครอบครว ความสมพนธของบทบาทของสมาชกในครอบครว

โครงสรางของโรงเรยน ความสมพนธของบทบาทหนาทของสมาชกในโรงเรยน บทบาทหนาท

สทธในครอบครวและโรงเรยน และการใชอานาจตามบทบาทหนาทสทธของสมาชกในครอบครว

ซงใชวธการจดการเรยนรโดยใชวฏจกรการเรยนร 7E

4. ผวจยดาเนนการทดสอบวดความสามารถดานการคดวเคราะห

5. ผวจยใหนกเรยนทาแบบสอบถามความคดเหนทมตอการจดการเรยนรโดยใช

วฏจกรการเรยนร 7E โดยการอานแบบสอบถามใหนกเรยนฟงและนกเรยนทาเครองหมายถกลงใน

ชองทกาหนดให

6. นาคะแนนทไดจากแบบทดสอบวดผลการเรยนร แบบทดสอบวดความสามารถ

ดานการคดวเคราะห และผลจากการทาแบบสอบถาม ความคดเหนมาวเคราะหขอมล

การวเคราะหขอมล และสถตทใชในการวจย

การวเคราะหขอมลของการวจยครงนประกอบดวย

1. การตรวจสอบคณภาพเครองมอ สาหรบการวจยครงนมรายละเอยดดงน

1.1 การตรวจสอบคณภาพของแผนจดการเรยนรวฏจกรการเรยนร 7E

ดาเนนการโดยการหาคาดชนความสอดคลอง (Index of Item Objective Congruence: IOC) (มาเรยม

นลพนธ, 2551: 177) ดงน

IOC = N

R∑

IOC คอ ดชนความสอดคลองระหวางขอสอบกบจดประสงค

R คอ คะแนนความคดเหนของผเชยวชาญ

∑R คอ ผลรวมคะแนนความคดเหนของผเชยวชาญ

91

N คอ จานวนผเชยวชาญ

1.2 ตรวจสอบคณภาพของแบบทดสอบวดผลการเรยนร เรอง โครงสราง บทบาท สทธ หนาทของสมาชกในครอบครวและโรงเรยน ดาเนนการดงน

1.2.1 ตรวจสอบหาคาความเทยงตรง (Validity) ของแบบทดสอบโดยการ

หาคาดชนความสอดคลอง (Index of item Objective Congruence: IOC)

1.2.2 ตรวจสอบหาคาความยากงาย โดยใชสตร (มาเรยม นลพนธ, 2551:

188)

P =

คาอานาจจาแนกของแบบทดสอบ โดยใชสตร (มาเรยม นลพนธ, 2551: 186)

D =

1.2.3 หาคาความเชอมน(Reliability) ของแบบทดสอบแบบเลอกตอบ

โดยใชสตร KR-20 (Kuder Richardson-20) มคาความเชอมน ซงคานวณโดยใชโปรแกรม

คอมพวเตอรสาเรจรป

1.3 ตรวจสอบคณภาพของแบบทดสอบวดความสามารถดานการคดวเคราะห

ดาเนนการดงน

1.3.1 ตรวจสอบหาคาความเทยงตรง (Validity) ของแบบทดสอบคด

วเคราะห โดยการหาคาดชนความสอดคลอง (Index of item Objective Congruence: IOC)

1.3.2 ตรวจสอบหาคาความยากงายและคาอานาจจาแนกของแบบทดสอบ

ปรนย ซงมคาความยากงาย (P) มคาอานาจจาแนก (r)

1.3.3 หาคาความเชอมน (Reliability) ของแบบทดสอบ โดยใชสตร KR-20

(Kuder Richardson-20)

1.4 ตรวจสอบคณภาพของแบบสอบถามความคดเหนของนกเรยนทมตอการ

จดการเรยนรโดยใชวฏจกรการเรยนร 7E ดาเนนการตรวจสอบความเทยงตรง โดยหาคาดชนความ

สอดคลอง (Index of item Objective Congruence: IOC)

92

2. การตรวจสอบสมมตฐาน

2.1 การวเคราะหขอมลจากการเปรยบเทยบคะแนนผลการเรยนร เ รอง

โครงสราง บทบาท สทธ หนาทของสมาชกในครอบครวและโรงเรยน กอนและหลงการจดการ

เรยนรโดยใชวฏจกรการเรยนร 7E โดยวเคราะหคาเฉลย (Χ ) สวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และ

ทดสอบความแตกตางของคาเฉลยผลการเรยนรกอนเรยนและหลงเรยนโดยการทดสอบคาท (t-test)

แบบ Dependent โดยมนยสาคญทางสถตทระดบ .05

2.2 การวเคราะหขอมล จากการเปรยบเทยบคะแนนความสามารถดานการคด

วเคราะห กอนเรยนและหลงเรยน ทจดการเรยนรโดยใชวฏจกรการเรยนร 7E โดยการวเคราะห

คาเฉลย ( Χ ) สวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) ทดสอบความแตกตางของคาเฉลยคะแนน

ความสามารถดานการคดวเคราะหกอนเรยนและหลงเรยน โดยการทดสอบคาท (t-test) แบบ

Dependent โดยมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 และเปรยบเทยบคะแนนความสามารถดานการคด

วเคราะหหลงเรยน เปนรายดานโดยใชคารอยละ (%)

2.3 การศกษาวเคราะหขอมลจากแบบสอบถามความคดเหนของนกเรยนทม

ตอ การจดการเรยนรโดยใชวฏจกรการเรยนร 7E ในบรรยากาศในการเรยนร การจดกจกรรมและ

ประโยชนทไดรบการวเคราะหแบบสอบถามความคดเหน 3 ระดบ ใชคาเฉลย ( Χ ) และสวน

เบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) โดยมเกณฑการแปลความหมายของคาความคดเหนดงตารางท 10

ตารางท 10 เกณฑการแปลความหมายของความคดเหน

คาเฉลย ระดบความคดเหน

1.00 - 1.49 เหนดวยนอย

1.50 - 2.49 เหนดวยปานกลาง

2.50 - 3.00 เหนดวยมาก

93

ตารางท 11 สรปวธดาเนนการวจย

วตถประสงคงานวจย วธดาเนนงานวจย กลมเปาหมาย เครองมอ/การวเคราะห

1. เพอเปรยบเทยบผล

ก า ร เ ร ย น ร เ ร อ ง

โครงสราง บทบาท

สทธหนาทของสมาชก

ใ น ค ร อ บ ค ร ว แ ล ะ

โรงเรยนของนกเรยน

ชนประถมศกษาปท 1

ก อ น แ ล ะ ห ล ง ก า ร

จดการเรยนรโดยใชวฎ

จกรการเรยนร7E

การทดสอบผลการเรยนร

เรอง โครงสราง บทบาท

สทธ หนาทของสมาชก


โรง เ รยนของนก เ ร ยน

กอนและหลงการจดการ

เรยนรโดยใชวฎจกรการ

เรยนร 7 E

น ก เ ร ย น ช น

ประถมศกษาปท 1

โ ร ง เ ร ย น บ า ร ง

วทยา จานวน 18

คน

แบบทดสอบวดผลการ

เรยนรโดยใชสถตคาเฉลย

(Χ ) สวนเบยงเบน

มาตรฐาน (S.D.) t-test

แบบ Dependent

2. เพอเปรยบเทยบ

ความสามารถดานการ

ค ด ว เ ค ร า ะ ห เ ร อ ง

โครงสราง บทบาท

สทธหนาทของสมาชก


โรงเรยน ของนกเรยน

ช นประถมศกษาปท1

ทจดการเรยนโดยใชวฏ

จกรการเรยนร 7E

ก า ร ท ด ส อ บ ว ด

ความสามารถดานการคด

วเคราะหเรองโครงสราง

บทบาท สทธ หนาทของ


โรงเ รยน ของนกเ รยน

กอนและหลงการจดการ

เ รยน รโดยวฎจกรการ

เรยนร 7E





คน

แ บ บ ท ด ส อ บ ว ด

ความสามารถดานการคด

วเคราะห โดยใชสถต

คาเฉลย (Χ ) สวน

เบยงเบนมาตรฐาน (S.D.)

t-test แบบ Dependent

และคารอยละ (%)

3. เพอศกษาความ

คดเหนของนกเรยนชน

ประถมศกษาปท1 ทม

ตอการจดการเรยนโดย

ใชวฎจกรการเรยนร 7E

ก า ร ส อ บ ถ า ม ค ว า ม

คดเหนของนกเรยนหลง

การจดการเรยนโดยใชวฎ






คน

แบบสอบถามความคด

เหนของนกเรยนทมตอ

การจดการเรยนรโดยใช

วฎจกรการเรยนร 7E การ

วเคราะหเนอหาคา เฉลย

(Χ ) สวนเบยงเบน

มาตรฐาน (S.D.)

94

บทท 4

ผลการวเคราะหขอมล

การวจยเรอง การพฒนาผลการเรยนรเรอง โครงสราง บทบาท สทธ หนาทของสมาชก

ในครอบครวและโรงเรยน และความสามารถดานการคดวเคราะห โดยใชวฎจกรการเรยนร 7E

ผวจยเกบรวบรวมขอมลโดยนาเครองมอทใชในการวจย ไดแก แผนการจดการเรยนร แบบทดสอบ

วดผลการเรยนร แบบทดสอบวดความสามารถดานการคดวเคราะห และแบบสอบถามความคดเหน

ทผานการตรวจของผเชยวชาญ จานวน 3 คนไปทดลองกบนกเรยนชนประถมศกษาปท 1 โรงเรยน

บารงวทยา ตาบลพระปฐมเจดย อาเภอเมอง จงหวดนครปฐม ซงเปนกลมตวอยางจานวน 18 คน

ดวยการทดสอบกอนเรยน จากนนดาเนนการจดการเรยนร แลวจงทดสอบหลงเรยนและสอบถาม

ความคดเหนของนกเรยน โดยผวจยอานรายการประเมนแบบสอบถามคดเหนใหนกเรยนกลม

ตวอยาง เพอเปนการตอบคาถามการวจยตามวตถประสงคของการวจย ผวจยขอเสนอผลการ

วเคราะหขอมล โดยแบงเปน 3 ตอน ดงน

ตอนท 1 ผลการเปรยบเทยบผลการเรยนร เรอง โครงสราง บทบาท สทธหนาทของ

สมาชกในครอบครวและโรงเรยน ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 1 กอนและหลงเรยนโดยใชวฎ


ตอนท 2 ผลการเปรยบเทยบความสามารถดานการคดวเคราะห เรอง โครงสราง

บทบาท สทธ หนาทของสมาชกในครอบครวและโรงเรยน กอนและหลงเรยนโดยใชวฏจกรการ

เรยนร 7E ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 1 ตอนท 3 ผลการศกษาความคดเหนของนกเรยนชน

ประถมศกษาปท 1 ทมตอการเรยนโดยใชวฎจกรการเรยนร 7E

95

ตอนท 1 ผลการเปรยบเทยบผลการเรยนร เรอง โครงสราง บทบาท สทธ หนาทของสมาชกใน

ครอบครว และโรงเรยน ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 1 กอนและหลงเรยนโดยใชวฎจกร


การวเคราะหขอมลเพอตอบคาถามของการวจยขอท 1 ผลการเรยนร เรองโครงสราง

บทบาท สทธ หนาทของสมาชกในครอบครวและโรงเรยน ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 1

โดยใชวฎจกรการเรยนร 7E หลงเรยนสงกวากอนเรยนหรอไม ผวจยไดทาการทดสอบวดผลการ

เรยนรกอนจดการเรยนรโดยใชวฎจกรการเรยนร 7E แลวจงดาเนนการจดการเรยนรโดยใชวฏจกร

เรยนร 7E จานวน 3 แผน หลงจากจดการเรยนรโดยใชวฏจกรการเรยนร 7E ผวจยไดทาการทดสอบ

หลงเรยนโดยใชแบบทดสอบวดผลการเรยนร เรอง โครงสราง บทบาท สทธ หนาทของสมาชกใน

ครอบครวและโรงเรยน จานวน 20 ขอ ซงมผลการวเคราะหดงตารางท 12

ตารางท 12 ผลการเปรยบเทยบคะแนนผลการเรยนร เรอง โครงสราง บทบาท สทธ หนาทของ

สมาชกในครอบครวและโรงเรยน ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 1 จานวน 18 คน

กอนและหลงการจดการเรยนรโดยใชวฎจกรการเรยนร 7E

การทดสอบ n คะแนนเตม x S.D. t-test sig

กอนเรยน 18 20 8.06 1.25 -35.72 0.00

หลงเรยน 18 20 16.17 0.98

จากตารางท 12 พบวา คะแนนผลการเรยนร เรอง โครงสราง บทบาท สทธ หนาทของ

สมาชกในครอบครวและโรงเรยน ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 1โดยใชวฎจกรการเรยนร 7E

มคะแนนผลการเรยนรหลงเรยน (Χ = 16.17, S.D. = 0.98) สงกวากอนเรยน (Χ = 8.06 S.D. =

1.25) อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 ซงยอมรบสมมตฐานการวจยขอท 1

96

ตอนท 2 ผล การเปรยบเทยบความสามารถดานการคดวเคราะห เรอง โครงสราง บทบาท สทธ

หนาทของสมาชกในครอบครวและโรงเรยน ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 1 กอนและ

หลงเรยนโดยใชวฏจกรการเรยนร 7E

การวเคราะหขอมลเพอตอบคาถามการวจยขอท 2 ความสามารถดานการคดวเคราะห

เรอง โครงสราง บทบาท สทธ หนาทของสมาชกในครอบครวและโรงเรยนของนกเรยนชน

ประถมศกษาปท 1 โดยใชวฎจกรการเรยนร 7E หลงเรยนสงกวากอนเรยนหรอไม ผวจยไดทาการ

ทดสอบวดความสามารถดานการคดวเคราะห กอนจดการเรยนรโดยใชวฎจกรการเรยนร 7E แลวจง

ดาเนนการจดการเรยนรโดยใชวฏจกรเรยนร 7E จานวน 3 แผน หลงจากจดการเรยนรโดยใช

วฏจกรการเรยนร 7E ผวจยไดทาการทดสอบหลงเรยนโดยใชแบบทดสอบวดความสามารถดานการ

คดวเคราะห เรอง โครงสราง บทบาท สทธ หนาทของสมาชกในครอบครวและโรงเรยน จานวน

1 ฉบบ 20 ขอ โดยเปรยบเทยบคะแนนความสามารถการคดว เคราะหดานหลกการ ดาน

ความสมพนธและดานความสาคญ ซงมผลการวเคราะหดงตารางท 13-14

ตารางท 13 ผลการเปรยบเทยบคะแนนความสามารถดานการคดวเคราะห เรอง โครงสราง บทบาท

สทธ หนาทของสมาชกในครอบครวและโรงเรยน ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 1

โดยใชวฎจกรการเรยนร 7E

การทดสอบ n คะแนนเตม x S.D. t-test sig

กอนเรยน 18 20 6.67 1.37 -14.68 0.00

หลงเรยน 18 20 15.17 1.79

จากตารางท 13 พบวา คะแนนความสามารถดานการคดวเคราะห เรอง โครงสราง บทบาท

สทธ หนาทของสมาชกในครอบครวและโรงเรยน ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 1 โดยใช

วฎจกรการเรยนร 7E หลงเรยน (Χ = 15.17, S.D. = 1.79) สงกวากอนเรยน (Χ = 6.67, S.D. = 1.37)

อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 ซงยอมรบสมมตฐานการวจยขอท 2

97

ตารางท 14 ผลการเปรยบเทยบคะแนนความสามารถดานการคดวเคราะห เรอง โครงสราง บทบาท

สทธ หนาทของสมาชกในครอบครวและโรงเรยน ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 1

โดยใชวฎจกรการเรยนร 7E ในดานหลกการ ดานความสมพนธ และดานความสาคญ

ความสามารถ


คะแนนเตม Χ S.D. คะแนน

เฉลยรอยละ

ลาดบ

ดานหลกการ 6 5.11 0.76 85.17 1

ดานความสมพนธ 7 4.44 0.92 63.43 3

ดานความสาคญ 7 5.61 0.61 80.14 2

จากตารางท 14 พบวา คะแนนความสามารถดานการคดวเคราะห เรอง โครงสราง บทบาท

สทธ หนาทของสมาชกในครอบครวและโรงเรยน ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 1 โดยใช

วฎจกรการเรยนร 7E เมอแยกเปนรายดานมคะแนนความสามารถในการคดวเคราะหมากทสดเปน

ลาดบท 1 คอ ดานหลกการ มคะแนนเฉลยรอยละ 85.17 รองลงมา คอ ดานความสาคญ มคะแนน

เฉลยรอยละ 80.14 และลาดบสดทายคอ ดานความสมพนธ มคะแนนเฉลยรอยละ 63.43

ตอนท 3 ผลการศกษาความคดเหนของนกเรยนชนประถมศกษาปท 1 ทมตอการจดการเรยนร

โดยใช วฎจกรการเรยนร 7E

การวเคราะหขอมลเพอตอบคาถามการวจยขอท 3 ความคดเหนของนกเรยนชนประถม

ศกษาปท 1 ทมตอการจดการเรยนรโดยใชวฎจกรการเรยนร 7E อยในระดบใด ผวจยไดใหนกเรยน

กลมตวอยางทาแบบสอบถามความคดเหนในดานบรรยากาศในการเรยนร ดานกจกรรมการเรยนร

และดานประโยชนทไดรบ ทมตอการจดการเรยนรโดยใชวฏจกรการเรยนร 7E หลงการจดการ

เรยนรโดยใชวฏจกรการเรยนร 7E ซงมผลการวเคราะห ดงตารางท 15

98

ตารางท 15 ระดบความคดเหนของนกเรยนชนประถมศกษาปท 1 ทมตอการเรยนรโดยใชวฎจกร


รายการประเมน Χ S.D. ระดบความ

คดเหน

ลาดบท

ดานบรรยากาศในการเรยนร 2.93 0.07 เหนดวยมาก 1

1.การจดหองเรยนเหมาะสมกบการจดกจกรรมการ

เรยนการสอน

2.94 0.23 เหนดวยมาก 2

2.ครผสอนแตงกายสภาพเรยบรอยและพดจาไพเราะ 2.83 0.38 เหนดวยมาก 4

3.ครมความเปนกนเองกบนกเรยนยมแยมแจมใส 3.00 0.00 เหนดวยมาก 1

4.ครใชสอทเออตอการสอนมความหลากหลายทา

ใหเขาใจงาย

2.94

0.23

เหนดวยมาก

2

5.ครผสอนรบฟงความคดเหนของนกเรยน 2.89 0.32 เหนดวยมาก 3

6.นกเรยนมความสขและความอบอนในการเรยน 3.00 0.00 เหนดวยมาก 1

ดานกจกรรมการเรยนร 2.72 0.11 เหนดวยมาก 3

7.ครเปดโอกาสใหนกเรยนแสดงความรเดม 2.78 0.42 เหนดวยมาก 2

8.ครใชภาพและคาถามนาความสนใจเพอเชอมโยง


2.78

0.42

เหนดวยมาก

2

9.ครนานกเรยนเขารวมกจกรรมสารวจคนหาจาก

แหลงขอมลจรง


10.ครจดกจกรรมการสอนทหลากหลาย กระตนให

นกเรยนเกดการคด


11.ครเปดโอกาสใหนกเรยนไดพดขยายความร 2.67 0.48 เหนดวยมาก 4

12.นกเรยนมสวนรวมในการเรยนรรวมกบเพอนๆ 2.61 0.50 เหนดวยมาก 5

13.นกเรยนมสวนรวมในการสรปบทเรยน 2.72 0.46 เหนดวยมาก 3

ดานประโยชนทรบ 2.89 0.08 เหนดวยมาก 2

14.นกเรยนมทกษะการคด การตดสนใจ และสรป

ความรดวยตนเอง


15.นกเรยนสามารถนาความรและทกษะการคด

วเคราะหไปใชในชวตประจาวน


ภาพรวม 2.83 0.13 เหนดวยมาก

99

จากตารางท 15 พบวา นกเรยนชนประถมศกษาปท 1 ทเรยนเรองโครงสราง บทบาท

สทธ หนาทของสมาชกในครอบครวและโรงเรยน มความคดเหนทมตอการเรยนโดยใชวฏจกรการ

เรยนร 7E โดยภาพรวมนกเรยนมความคดเหนอยในระดบเหนดวยมาก (Χ = 2.83, S.D. = 0.13) ซง

ยอมรบสมมตฐานการวจยทกาหนดไวขอ 3 เมอพจารณาเปนรายดาน พบวา ดานทนกเรยนมความ

คดเหนตอการเรยนโดยใชวฎจกรการเรยนร 7E อยในระดบเหนดวยมาก เปนลาดบท 1 คอ ดาน

บรรยากาศในการเรยนร (Χ = 2.93, S.D. = 0.07) เมอพจารณาเปนรายขอ พบวา นกเรยนมความ

คดเหนในระดบเหนดวยมากทกประเดน โดยเรยงลาดบจากมากไปนอย ดงน ครมความเปนกนเอง

กบนกเรยนยมแยมแจมใส เทากบนกเรยนมความสขและความอบอนในการเรยน (Χ =3.00, S.D. =

0.00) รองลงมาคอ การจดหองเรยนเหมาะสมกบการจดกจกรรมการเรยนการสอน เทากบ ครใชสอ

ทเออตอการสอนมความหลากหลายทาใหเขาใจงาย (Χ =2.94, S.D. = 0.23) และลาดบสดทายคอ

ครผสอนแตงกายสภาพเรยบรอยและพดจาไพเราะ (Χ =2.83, S.D. = 0.38) ตามลาดบ รองลงมา

ลาดบท 2 คอ ดานประโยชนทรบ (Χ = 2.89 , S.D. = 0.08) เมอพจาณาเปนรายขอพบวา นกเรยนม

ความคดเหนในระดบเหนดวยมากทกประเดน คอ นกเรยนสามารถนาความรและทกษะการคด

วเคราะหไปใชในชวตประจาวน (Χ = 2.94 , S.D. = 0.23) รองลงมา นกเรยนมทกษะการคด การ

ตดสนใจ และสรปความรดวยตนเอง (Χ = 2.83 , S.D. = 0.38) ตามลาดบ และลาดบสดทายคอดาน

กจกรรมการเรยนร (Χ = 2.72, S.D. = 0.11) เมอพจาณาเปนรายขอพบวา นกเรยนมความคดเหน

ในระดบเหนดวยมากทกขอโดยมคาเฉลยความคดเหนมากทสด คอ ครจดกจกรรมการสอนท

หลากหลาย กระตนใหนกเรยนเกดการคด (Χ =2.89, S.D. = 0.32) รองลงมาคอ ครเปดโอกาสให

นกเรยนแสดงความรเดมเทากบครใชภาพและคาถามนาความสนใจเพอเชอมโยงความรเดม (Χ =

2.78, S.D. = 0.42) และลาดบสดทายคอ ครนานกเรยนเขารวมกจกรรมสารวจคนหาจากแหลงขอมล

จรง (Χ =2.56, S.D. = 0.51)

100

บนทกหลงการจดกจกรรมการเรยนร

จากการจดกจกรรมการเรยนร เรอง โครงสราง บทบาทสทธ หนาทของสมาชกใน

ครอบครวและโรงเรยน โดยใชวฏจกรการเรยนร 7 E จานวน 3 แผน หลงจากจดกจกรรมแลวมผล

เกดกบผเรยนดงมรายละเอยดดงน

แผนการจดการเรยนรท 1 เรองโครงสรางและความสมพนธของสมาชกในครอบครว

จากการบนทกหลงสอนพบวา นกเรยนตงใจทางานในขณะทากจกรรมการเรยนการ

สอน ของแตขนในการจดการเรยนโดยจกรการเรยนร 7 E เชน การทาแบบฝกหด ใบงาน ชนงาน ท

ครไดมอบหมายใหจนสาเรจ โดยมผลการประเมนตามเกณฑตดสนระดบคณภาพ ในภาพรวมอยใน

ระดบด การปฏบตกจกรรมกลมดวยความตงใจทางานทไดรบมอบหมาย การแสดงความคดเหนการ

พดอธบาย นามาเลาใหผอนฟงไดไมชดเจน ใชเวลาเกนกาหนดในขนท 3 ขนสารวจและคนหาขนท

4 ขนอธบายและลงขอสรป E5 ขนขยายความร เพราะนกเรยนชนประถมศกษาปท 1 มทกษะการ

อานการเขยน การพดไมคลอง ดงนนครจะตองชวยพดนาเปนคาถาม เพอใหนกเรยนแสดงความ

คดเหนเพอตอบในการอธบายและลงขอสรป และขยายความรใหเพอนฟงและระหวางเรยนใน E6

ขนประเมนผล กบ E7 ขนนาความรไปใช นกเรยนสามารถตอบคาถาม สรปความร เพอนาปฏบต

กจกรรมนกเรยนทาใบงานเรอง โครงสรางความสมพนธของสมาชกในครอบครวตนเอง และเรอง

สมาชกในครอบครวฉนโดยภาพรวมนกเรยนไดผานเกณฑการประเมนทกาหนดไวอยในระดบด

แผนการจดการเรยนรท 2 เรอง โครงสรางและความสมพนธของสมาชกในโรงเรยน

จากการบนทกหลงสอนพบวา นกเรยนมพฤตกรรมระหวางเรยน คอมความสนใจ

กระตอรอรน ใหความรวมมอในการปฏบตกจกรรม E1 ขนตรวจสอบความรเดม กบ E2 ขนสราง

ความสนใจและแสดงความคดเหนในการตอบคาถามอยางอสระ E3 ขนสารวจและคนหา เปน

กจกรรมกลมในการสารวจศกษาบอรดบคลากรของโรงเรยน และบอรดสมาชกหองเรยน จบสลาก

คาถาม และตองจดบนทกเพอนาผลงานไปในขน E4 ขนอธบายและลงขอสรป E5 ขนขยายความร

และไดแลกเปลยนความรตามหวขอทกาหนดใหแตละกลม E6 ขนประเมนผล และ E7 ขนนาความร

ไปใช สามารถทาใบงานเรอง โครงสรางความสมพนธของบทบาทหนาทของสมาชกในโรงเรยน

101

และเรอง สารวจโครงสราง บทบาทหนาทของสมาชกในโรงเรยนของตนเอง ไดผานเกณฑอยใน

ระดบด

แผนการจดการเรยนรท 3 เรองบทบาทหนาทสทธของตนเองในครอบครวและโรงเรยน

จากการบนทกหลงสอนพบวา นกเรยนมพฤตกรรมระหวางเรยน คอมความสนใจ

กระตอรอรน แสดงความคดเหนในการตอบคาถามเกยวกบหนาท บทบาท สทธของตนเองและคน

ในครอบครว ขณะอยทบานและทโรงเรยนได E1 ขนตรวจสอบความรเดม และ E2 ขนสรางความ

สนใจ นกเรยนไดฝกคดวเคราะหจากการฟงนทานเรอง คาสงของพอ E3 ขนสารวจและคนหา เปน

กจกรรมกลมในการเลนเกมทายไดใหเลยเกยวกบบทบาท สทธ และหนาท และมการตรวจสอบ

ความถกตอง ใหความรวมมอในการปฏบตกจกรรม เชน กจกรรมกลมเลนเกมทายไดใหเลย แสดง

ความคดเหนในการตอบคาถาม และไดระบายสอยางอสระมความสข ขนอธบาย และ E5 ขนขยาย

ความร นกเรยนแสดงความคดเหนวาถกหรอไมถก ครควรเพมคาถามเพอฝกใหนกเรยนคดหา

เหตผลขอทไมถกเพราะอะไร E6 ขนประเมนผล และ E7 ขนนาความรไปใช นกเรยนทาใบงานและ

แบบฝกหด เรองบทบาทหนาทของสมาชกในครอบครวและโรงเรยน และเรอง การสารวจบทบาท

หนาทของสมาชกในครอบครวและโรงเรยน ไดผานเกณฑอยในระดบดทกาหนดไว ความ

รบผดชอบในการทากจกรรมเชน งานกลม ใบงานและแบบฝกหดทครมอบหมายใหไดอยในระดบด

สรปผลการจดกจกรรมการเรยนรเรอง โครงสราง บาทบาท สทธ หนาทของสมาชกใน

ครอบครวและโรงเรยน ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 1 โดยใชวฎจกรการเรยนร 7E ในภาพรวม

พบวา ขนตอนการจดการเรยนรในภาพรวม พบวา การจดการเรยนโดยใชวฏจกรการเรยนร 7E

สงผลใหนกเรยนมผลการเรยนรและความสามารถดานการคดวเคราะหสงขน ซงมกจกรรมในแต

ละขนดงน 1) E1 ขนตรวจสอบความรเดม พบวาการใชคาถามของครมสวนกระตน ใหนกเรยน

ตอบคาถามแสดงความรเดมออกมาทาให 2) E2 ขนสรางความสนใจ พบวา นกเรยนใหความสนใจ

อยากรอยากเหน 3) E3 ขนสารวจและคนหา นกเรยนทางานรวมกบผอน แบงหนาท และลงมอ

ปฏบตนกเรยนไดคนพบความรดวยตนเอง ทาใหจดจาเนอหานนๆ ไดดขน 4) E4 ขนอธบายและลง

ขอสรป ทาใหนกเรยนมทกษะการคดวเคราะหในการฟงและพดอธบายสนๆได 5) E5 ขนขยาย

ความร นกเรยนนาความรจากการทากจกรรมทาใหเกดความรใหม มการตรวจสอบความเขาใจ

ระหวางครและเพอนแลวสรปดวยการบนทก 6) E6 ขนประเมนผล ชวยใหนกเรยนเขาใจในทา

102

กจกรรมของกระบวนการจดการเรยนโดยใชวฏจกรการเรยนร 7E และไดโอกาสตรวจสอบความร

วาถกหรอผด 7) 7E ขนนาความรไปใช นาความรทไดรบไปประยกตใชในแบบฝกหด ใบงาน

ชนงานและใชในการดาเนนชวตประจาวนและกจกรรมของการเรยนโดยใชวฏจกรการเรยนร 7E

เปนกระบวนการเรยนรทมงเนนใหผเรยนเปนผคนควาและแสวงหาคาตอบดวยตนเองโดยใช

กระบวนการทางวทยาศาสตร ซงทาใหนกเรยนมความมนในในการตอบคาถามไดดขน

103

บทท 5

สรปผลการวจย อภปรายผล และขอเสนอแนะ

การวจยครงนเปนการวจยการพฒนาผลการเรยนรเรอง โครงสราง บทบาท สทธ

หนาทของสมาชกในครอบครวและโรงเรยน และความสามารถดานการคดวเคราะหโดยใชวฎจกร

การเรยนร 7E เปนการวจยเชงทดลอง (Experimental Research) แบบแผนการวจยเปนแบบขน

พนฐาน (Pre Experimental Designs) ใชแบบแผนการวจยแบบกลมเดยวทดสอบกอนและหลง

(The one group pretest – posttest design) โดยมวตถประสงค เพอเปรยบเทยบผลการเรยนร เรอง

โครงสราง บทบาท สทธ หนาทของสมาชกในครอบครวและโรงเรยนของนกเรยนชนประถมศกษา

ปท 1 กอนและหลง โดยใชวฎจกรการเรยนร 7E เพอเปรยบเทยบความสามารถดานการคด

วเคราะห เรอง โครงสราง บทบาท สทธ หนาทของสมาชกในครอบครวและโรงเรยน กอนเรยน

และหลงจดการเรยนรโดยใชวฏจกรการเรยนร 7E ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 1 และเพอ

ศกษาความคดเหนของนกเรยนชนประถมศกษาปท 1 ทมตอการจดเรยนรโดยใชวฎจกรการเรยนร

7E กลมตวอยางทใชในการวจย คอ นกเรยนชนประถมศกษาปท 1/1 โรงเรยนบารงวทยา ซงกาลง

ศกษาอยในภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2555 จานวน 18 คน

เครองมอทใชในการวจยประกอบดวย แผนการจดการเรยนรโดยใชวฏจกรการเรยนร

7E เรอง โครงสราง บทบาท สทธ หนาทของสมาชกในครอบครวและโรงเรยนชนประถมศกษาป

ท 1 จานวน 3 แผน ประกอบดวย แผนการจดการเรยนรท 1 เรอง โครงสรางและความสมพนธของ

ของสมาชกในครอบครว แผนการจดการเรยนรท 2 โครงสรางและความสมพนธของของสมาชกใน

โรงเรยนและแผนการจดการเรยนรท 3 บทบาท สทธ หนาทสทธของตนเองในครอบครวและ

โรงเรยน มคาดชนความสอดคลอง (IOC) ระหวาง 0.67 - 1.00 แบบทดสอบวดผลการเรยนร

กอนเรยนและหลงเรยนเรองโครงสราง บทบาท สทธ หนาทของสมาชกในครอบครวและโรงเรยน

104

เปนแบบทดสอบแบบเลอกตอบจานวน 20 ขอ มคาดชนความสอดคลอง (IOC) เทากบ 1.00 มคา

(Reliability) เทากบ 0.93 แบบทดสอบวดความสามารถดานการคดวเคราะห กอนเรยนและ

หลงเรยนเรองโครงสราง บทบาท สทธ หนาทของสมาชกในครอบครวและโรงเรยน ซงเปน

แบบทดสอบแบบเลอกตอบจานวน 20 ขอ มคาดชนความสอดคลอง (IOC) ระหวาง 0.67 - 1.00

มคาความยากระหวาง 0.40 – 0.75 และคาอานาจจาแนกระหวาง 0.30 - 0.80 และคาความเชอมน

(Reliability) เทากบ 0.92 และแบบสอบถามความคดเหนทมตอการจดการเรยนรโดยใชวฏจกรการ

เรยนร 7 E เรองโครงสราง บทบาท สทธ หนาทของสมาชกในครอบครวและโรงเรยน มคาดชน

ความสอดคลอง (IOC) ระหวาง 0.67 - 1.00 การวเคราะหขอมลใชคารอยละ (%) คาเฉลย ( x ) คา

เบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) การทดสอบคา t-test แบบ Dependent ผลการวจยสรปไดดงรายละเอยด

ตอไปน

สรปผลการวจย

ผลการวจยสรปไดดงน

1. ผลการเรยนรของนกเรยนชนประถมศกษาปท 1 หลงการจดการเรยนรโดยใชวฎ

จกรการเรยนร 7E เรอง โครงสราง บทบาท สทธ หนาทของสมาชกในครอบครวและโรงเรยน สง

กวากอนเรยนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05

2. ความสามารถดานการคดวเคราะหของนกเรยนชนประถมศกษาปท 1 หลงการ

จดการเรยนรโดยใชวฏจกรการเรยนร เรอง โครงสราง บทบาท สทธ หนาทของสมาชกใน

ครอบครวและโรงเรยน หลงเรยนสงกวากอนเรยนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 โดยม

คะแนนความสามารถดานการคดวเคราะห หลงการจดการเรยนรอยในระดบสงกวากอนการจดการ

เรยนร เมอแยกเปนรายดาน พบวา นกเรยนทไดรบการจดการเรยนรโดยใชวฏจกรการเรยนร 7E ม

คะแนนความสามารถดานการคดวเคราะหมากทสด เปนลาดบท 1 คอ ดานหลกการ มคะแนนเฉลย

รอยละ 85.17 รองลงมา คอ ดานความสาคญ มคะแนนเฉลยรอยละ 80.14 และลาดบสดทายคอ ดาน

ความสมพนธ มคะแนนเฉลยรอยละ 63.43

3. ความคดเหนของนกเรยนชนประถมศกษาปท 1 ทมตอการจดการเรยนรโดยใชวฏ

จกรการเรยนร 7E โดย ภาพรวมอยในระดบเหนดวยมาก และเมอพจารณาเปนรายดาน พบวา อยใน

ระดบเหนดวยมากทกดาน เรยงตามลาดบคะแนนเฉลยจากมากไปหานอยคอ ดานบรรยากาศในการ

105

เรยนร นกเรยนมความคดเหนวาการจดการเรยนรโดยใชวฏจกรการเรยนร 7E ชวยทาใหบรรยากาศ

ในการเรยนรสนกสนานนาเรยน มอสระในการเรยนร กลาแลกเปลยนความร แสดงความคดเหนกบ

ครและเพอนรวมชนเรยน ดานประโยชนทไดรบจากการเรยนรนกเรยนมความคดเหนวาการจดการ

เรยนรโดยใชวฏจกรการเรยนร 7E ทาใหนกเรยนสามารถนาความร ทกษะการคดวเคราะห

การตดสนใจ การสรปความรดวยตนเองไปใชในชวตประจาวน ขอเสนอแนะในการเรยน นกเรยน

เหนวาควรจดการเรยนโดยใชวฏจกรการเรยนร 7E ในเนอหาอนๆ และตองการใหครพาไปศกษา

แหลงเรยนรนอกหองเรยน และดานการจดกจกรรมการเรยนร นกเรยนมความคดเหนวาการ

จดการเรยนรโดยใชวฏจกรการเรยนร 7E คาถามของครฝกใหนกเรยนคดวเคราะหอยางมเหตผล

การทางานรวมกบสมาชกในกลมทาใหไดยอมรบความคดเหนของผอนและไดคาตอบทถกตอง

ครมสวนกระตนใหนกเรยนสนใจในกจกรรมการเรยนการสอน การจดการเรยนรโดยใชวฏจกร

การเรยนร 7E เปดโอกาสใหนกเรยนไดแสดงความคดเหนในการตอบคาถามและเปนผลงมอคนหา


อภปรายผลการวจย

การวจยเรองการพฒนาผลการเรยนร เรอง โครงสราง บทบาท สทธ หนาทของสมาชก

ในครอบครวและโรงเรยนและความสามารถดานการคดวเคราะห ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 1

โดยใชวฏจกรการเรยนร 7E สามารถอภปรายผลไดดงน

1. ผลการเรยนร เรอง โครงสราง บทบาท สทธ หนาทของสมาชกในครอบครว

และโรงเรยน โดยใชวฎจกรการเรยนร 7E มคะแนนผลการเรยนรหลงเรยนสงกวากอนเรยนอยางม

นยสาคญทางสถตทระดบ .05 ซงยอมรบสมมตฐานการวจยขอท1 โดยมคะแนนกอนจดการเรยนร

คาเฉลย 8.06 และสวนเบยงเบนมาตรฐาน 1.25 คะแนนหลงจดการเรยนรคาเฉลย 16.17 และสวน

เบยงเบนมาตรฐาน 0.98 ทงนอาจเนองมาจากการจดการเรยนรโดยใชวฏจกรการเรยนร 7E ซงเปน

รปแบบการเรยนการสอนทใหนกเรยนคนควาหาความรใหมดวยตนเอง สรางองคความรดวยตนเอง

และเนนทขนของตรวจสอบความรเดมและขนตอนของการนาความรไปใชโดยครเปนผให

คาแนะนาและผอานวยความสะดวกในการเรยนร ในการวจยครงนเปนการมงเนนใหนกเรยนไดม

โอกาสปฏบตจรงไดคนพบดวยตนเอง เปนกระบวนการทตอบสนองความอยากรอยากเหนของ

นกเรยน โดยผวจยจดการเรยนรโดยใชวฏจกรการเรยนร 7E ซงประกอบดวย E1 ขนตรวจสอบ

106

ความรเดม (Elicitation) เพอครไดรความรพนฐานเดมในเรองทจะเรยนร E2 ขนสรางความสนใจ

(Engagement) เปนการเชอมโยงกบความรเดมทผเรยนไดเรยนรมาแลว E3 ขนสารวจและคนหา

(Exploration) นกเรยนเขาใจประเดนคาถามแลว วางแผน สารวจคนหา และเกบรวบรวมขอมล E4

ขนอธบาย (Explanation) เพอสรปผล และหาคาตอบจากเรองทเรยนได E5 ขนขยายความร

(Expansion) การนาความรทสรางขนไปเชอมโยงกบความรเดม เปนการกระตนใหนกเรยนสามารถ

นาความรไปสรางเปนความรใหม E6 ขนประเมนผล (Evaluation) เปนกจกรรมทเปดโอกาสให

นกเรยนแสดงความร E7 ขนนาความรไปใช (Extension) นาความรทไดเรยนรมาไปประยกตใชให

เกดประโยชน และสรางความรดวยตนเอง จากทฤษฎคอนสตรคตวสต โดยมรากฐานสาคญมาจาก

ทฤษฎพฒนาการทางสตปญญาของ Piaget ซงพฒนาการทางเชาวปญญาของบคคลมการปรบตว

ทางกระบวนการคด (assimilation) และกระบวนการปรบโครงสรางทางปญญา (accommodation)

ใชกระบวนการปรบโครงสรางทางปญญา Piaget การสรางความรเปนกระบวนการเชอมโยงขอมล

ใหมกบโครงสรางความรเดม โดยการเชอมโยงระหวางขอมลทไดจากการรบรผานประสาทสมผส

กบขอมลทเปนความรเดมในการเชอมโยงขอมลนน ในการจดการเรยนรในแตละขนมการกาหนด

กระบวนการทจะพฒนาใหกบนกเรยน นอกจากน ในการตรวจสอบความรเดม (Elicitation) เพอ

ตรวจสอบพนฐานความรเดมของเรองทจะเรยน ทาใหครออกแบบกจกรรมการเรยนไดอยาง

เหมาะสม ในขนตรวจสอบความรเดม นกเรยนไดมการทบทวนความรเดมกอนการเรมตนการ

เรยนการสอนในแตละกจกรรม โดยครตงคาถามเพอใหนกเรยนไดอภปรายและแสดงความคดเหน

เกยวกบโครงสรางบทบาทหนาทของสมาชกในครอบครวและโรงเรยน การทบทวนความรเดมทา

ใหนกเรยนสามารถเชอมโยงประสบการณใหมเขากบประสบการณเดม แลวนาไปสการตรวจสอบ

ของขอมลใหมกบความรเดม โดยใชความรเดมเปนพนฐานทาใหเกดการปรบเปลยนโครงสรางทาง

สตปญญาใหสอดคลองกบความรเดมทมอย ซงสอดคลองกบแนวคดของ ฮาสาท (Hassard, อางถงใน

Hemmerrich et al., 1994 : 16) ทสรปไดวา การทบทวนความรเดมทาใหเกดการปรบเปลยนหรอ

ขยายโครงความร ซงเกดจากนกเรยนไดเชอมความรใหมเขากบประสบการณเดมทมอย สวนในขน

สรางความสนใจ ขนสารวจและคนหา ขนอธบาย นกเรยนไดลงมอปฏบตกจกรรมดวยตวเอง

โดยครผสอนจดกจกรรมใหนกเรยนไดกาหนดปญหานกเรยนเปนผดาเนนการสารวจตรวจสอบ

เชนการสงเกต การสบคน รวบรวมขอมล แลวสรปความรดวยตวเองและอภปรายขอมลรวมกน

107

รปแบบกจกรรมดงกลาวทาใหนกเรยนไดสรางความรดวยตวเอง โดยมการตรวจสอบความขดแยง

ระหวางขอมลใหมกบความเขาใจทมอยเดม แลวเกดการปรบเปลยนโครงสรางทางปญญา จนทาให

นกเรยนเกดความเขาใจและเกดการรบรความรนนอยางมความหมาย และเกบเปนขอมลในสมองได

อยางยาวนาน การจดการเรยนรแบบน สรางความสนใจ เพอใหนกเรยนอยากรอยากเหน โดยเฉพาะ

ในขนสารวจคนหา (Exploration) นกเรยนไดลงมอปฏบต ซงเปนการเนนใหนกเรยนไดฝกทกษะ

กระบวน การนาไปใช ในชวตประจาวน เปนความสามารถทางสตปญญาในการคนควา และการ

แสวงหาความรใหม ๆ เมอนกเรยนไดมโอกาสฝกฝนทกษะทกดานอยางสมาเสมอ สอดคลองกบ

แนวคดของอสโปซโต (Esposito 1973:166) ทาใหพฒนาทกษะตาง ๆ อยางเหมาะสม ซงสอดคลอง

กบกฎแหงการฝกหด (Law of Exercise) (Thorndike, 1955 : 77) และผลงานวจยของ ยพาพร ศร

สทธ (2549 : 85) ซงรายงานวา การเรยนรแบบวฏจกรการเรยนร 7E เปนรปแบบทนกเรยนเปน

ผสรางองคความรดวยตนเอง โดยมโอกาสเรยนรไดอยางสมาเสมอและทวถงทกคน ซงสอดคลอง

กบแนวคดของ มาตน (Martin, 1994 : 43) สวนขนขยายความร ครไดกาหนดสถานการณให

นกเรยนนาความรทไดมาแกปญหาจากสถานการณทครกาหนดใหแลวออกมาอภปรายหนาชนเรยน

แลวรวมกนวเคราะหความแตกตางของขอมลทนกเรยนไดออกมาอภปรายจากนนครผสอนจงให

ขอมลเพมเตมเพอใหนกเรยนไดความรทสมบรณ ทาใหนกเรยนเกดความเขาใจทถกตองลกซงขน ซง

สอดคลองกบแนวคดของ สลาวน (Slavin, 1994 : 247) ทสรปวา การถายโยงการเรยนรมความสาคญ

และเกยวของกบการเรยนการสอน การทนกเรยนจะสามารถถายโยงสงทเรยนในหองเรยนไปใชใน

การแกปญหาในสถานการณจรงไดนน นกเรยนตองใชความรทเรยนมาแลวขยายหรอถายโยงไป

แกปญหาทนกเรยนไดเผชญอย ซงขนการนาความรไปใช (Extension) นกเรยนสามารถถายโอน

ความรจากสงทเรยนมาใชใหเกดประโยชนในชวตประจาวน และสอดคลองกบงานวจยของ ดวงใจ

บญประคอง (2549 : บทคดยอ) ซงศกษาการพฒนาผลการเรยนร เรองการดารงพนธของสงมชวต

ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 5 ทจดการเรยนรแบบสบเสาะหาความรม 5 ขนตอน ผลการวจย

พบวา ผลการเรยนรเรองการดารงพนธของสงมชวต ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 5 แตกตางกน

อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05 โดยมคะแนนผลการเรยนรหลงการจดการเรยนรสงกวากอน

การจดการเรยนร และยงสอดคลองกบผลการวจยของ อารย สขใจวรเวทย (2553: บทคดยอ) ได

108

ศกษาการพฒนาผลการเรยนรเรองการบวกและลบของนกเรยนชนประถมศกษาปท 1 กอนและหลง

การจดการเรยนรแบบวฏจกรการเรยนร 7E แตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05

ดงนนการจดกจกรรมการเรยนรโดยใชวฏจกรเรยนร 7E เปนวธการสอนทเหมาะสมท

ใชในการสอนสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม ทาใหสามารถพฒนาทกษะกระบวนการคด ซง

เปนความสามารถทางสตปญญา การเรยนรโดยใชวฏจกรการเรยนร 7E จดเปนกระบวนการทเกด

อยางตอเนองกนในลกษณะของวฏจกรโดยเรมตนจากการตรวจสอบความรเดมและจบลงดวยการ

นาความรไปใช จงมประสทธภาพในการพฒนาผลการเรยนรดานการคดวเคราะห

2. ความสามารถดานการคดวเคราะห เรอง โครงสราง บทบาท สทธ หนาทของ

สมาชกในครอบครวและโรงเรยน ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 1 โดยใชวฎจกรการเรยนร 7E

มคะแนนความสามารถดานการคดวเคราะหหลงเรยน สงกวากอนเรยนอยางมนยสาคญทางสถตท

ระดบ .05 ซงยอมรบสมมตฐานการวจยขอท 2 โดยมคะแนนความสามารถดานการคดวเคราะห

เฉลยดานทมคะแนนมากทสดเปนลาดบท 1 คอ ดานหลกการ มคะแนนเฉลยรอยละเทากบ 85.19

รองลงมา คอ ดานความสาคญ มคะแนนเฉลยรอยละเทากบ 80.16 และลาดบสดทายคอ ดาน

ความสมพนธ มคะแนนเฉลยรอยละเทากบ 63.49 ทงนอาจเปนเพราะวาหลกการสาคญในการ

จดการเรยนรโดยใชวฏจกรการเรยนร 7E ซงเปนรปแบบการเรยนรแบบสบเสาะหาความรรปแบบ

หนงมกระบวนการถามและการตอบคาถามตางๆ ซงเปนหวใจสาคญ สงเสรมใหนกเรยนไดใช

ความสามารถดานคดวเคราะหมากทสดในขน E3 - E5 ดงน ขน E3 สารวจและคนหาครไดใช

คาถามเพอใหนกเรยนไดตงปญหา และสมมตฐาน และรวมกนวางแผน สารวจตรวจสอบ ลงมอ

ปฏบตดวยตนเอง และแลกเปลยนความคดเหน เพอนาไปสขอคนพบความรดวยตนเอง ขน E4

อธบาย เปนขนทนกเรยนไดนาขอมลทไดจากขน E3 มาอธบายและสรปผลทไดอยางมเหตมผล ขน

E5 ขยายความร นกเรยนนาความรทไดไปใชในการอธบายเหตการณหรอสถานการณอนๆ

สอดคลองกบผลการวจยของ ดวงใจ บญประคอง (2549 : บทคดยอ) ทศกษาการพฒนาผลการ

เรยนร เรองการดารงพนธของสงมชวตของนกเรยนชนประถมศกษาปท 5 ทจดการเรยนรแบบสบ

เสาะหาความร กลมตวอยางทใชในการวจย คอ นกเรยนชนประถมศกษาปท 5 โรงเรยนวดดอนไกด

เทศบาลเมองกระทมแบน จงหวดสมทรสาคร จานวน 38 คน ไดรบการสอนแบบสบเสาะหาความร

ม 5 ขนตอน คอ 1) ขนสรางความสนใจ 2) ขนสารวจและคนหา 3) ขนอธบายและลงสรปขอมล 4)

109

ขนขยายความร 5) ขนประเมนผล ผลการวจยพบวา ผลการเรยนรเรองการดารงพนธของสงมชวต

ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 5 และความสามารถในการคดวเคราะห แตกตางกนอยางม

นยสาคญทางสถตทระดบ .05 โดยมคะแนนผลการเรยนรและความสามารถในการคดวเคราะหหลง

การจดการเรยนรสงกวากอนการจดการเรยนร ความคดเหนของนกเรยนทมตอการจดการเรยนร

แบบสบเสาะหาความรในภาพรวมอยในระดบเหนดวยมากในทกดาน และยงสอดคลองกบ

ผลการวจยของ นจภค บชาพมพ (บทคดยอ : 2551) ไดศกษาผลการเรยนรและความสามารถดาน

การคดวเคราะห เรองภมปญญาไทยของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 โรงเรยนวดหวยจระเข

วทยาคม ดวยวธการจดการเรยนรแบบสบเสาะหาความร มขนตอนการสอน 4 ขน คอ 1) ขนสราง

ความสนใจ 2) ขนดาเนนการ 3) ขนอธบายและลงขอสรป 4) ขนประเมน ผลการวจยพบวา ผลการ

เรยนรของนกเรยนกอนและหลงการจดการเรยนรแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05

โดยมผลการเรยนรหลงการจดการเรยนรสงกวากอนการจดการเรยนร ความสามารถดานการคด

วเคราะหของนกเรยนอยในระดบด และผลการศกษาความคดเหนของนกเรยนทจดการเรยนรแบบ

สบเสาะหาความรโดยภาพรวมอยในระดบเหนดวยมาก

จากขนตอนการจดการเรยนรโดยใชวฏจกรการเรยนร 7E เปนการสงเสรมใหนกเรยน

มทกษะการคดวเคราะหในขนสารวจและคนหา ขนอธบายและขนขยายความร การคดวเคราะหม 3

แบบ คอ การวเคราะหความสาคญ วเคราะหความสมพนธ และวเคราะหหลกการ จงมผลทาให

นกเรยนมคะแนนความสามารถดานการคดวเคราะหหลงการเรยนรสงกวากอนการเรยนรอยางม

นยสาคญ ทางสถต ซงสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว

3. ความคดเหนของนกเรยนชนประถมศกษาปท 1 มตอการจดการเรยนร เรอง

โครงสราง บทบาท สทธ หนาทของสมาชกในครอบครวและโรงเรยน ทจดการเรยนรโดยใชวฏจกร

การเรยนร 7E โดยภาพรวมอยในระดบเหนดวยมาก และเมอพจารณาเปนรายดาน พบวา อยใน

ระดบเหนดวยมากทกดาน เรยงตามลาดบคะแนนเฉลยจากมากไปหานอยคอ ดานบรรยากาศในการ

เรยนร ดานประโยชนทรบ และดานกจกรรมการเรยนร ตามลาดบ เมอพจารณาเปนรายขอ พบวา

ดานบรรยากาศในการเรยนร โดยภาพรวม ขอทนกเรยนมระดบเหนดวยมาก เปนลาดบท 1 คอ ครม

ความเปนกนเองกบนกเรยนยมแยมแจมใส นกเรยนมความสขและความอบอนในการเรยน ทงน

อาจเปนเพราะวา ครดแลอยางใกลชด ดานประโยชนทไดรบจากการเรยนร คอนกเรยนสามารถนา

110

ความรและทกษะการคดวเคราะหไปใชในชวตประจาวน เนนความรวมมอ ผเรยนมความสขในการ

เรยน มความเปนประชาธปไตย และดานทนกเรยนมระดบเหนดวยมาก เปนลาดบสดทายคอ ดาน

กจกรรมการเรยนร โดยภาพรวมอยในระดบเหนดวยมาก เปนรายขอพบวานกเรยนเหนดวยมาก

เปนลาดบท 1 คอ ครจดกจกรรมการสอนทหลากหลาย กระตนใหนกเรยนเกดการคด ทงนอาจ

เนองมาจากการจดกจกรรมการเรยนรแบบวฏจกรการเรยนร 7E เปนการนาขนตรวจสอบความร

เดม ขนเราความสนใจ และขนสารวจและคนหา โดยครตงคาถามกระตนใหนกเรยนแสดงความร

เดมออกมา เปนการกระตนความอยากรอยากเหน เพอสงเสรมใหนกเรยนทางานรวมกนในการ

สารวจตรวจสอบ และกระตนใหนกเรยนนาความรทได รบไปสรางเปนความรใหม จงเปนสาเหต

หนงทาใหนกเรยนมความคดเหนในการทากจกรรม สมศกด บตรศร ( 2551 : บทคดยอ)

ผลการศกษาความคดเหนของนกเรยน ทมตอการจดการเรยนรวชาวทยาศาสตรเรองการดารงชวต

ของพช ชนประถมศกษาปท 4 โดยใชการจดการเรยนรแบบวฏจกรการเรยนร 7Eโดยรวมนกเรยนม

ความคดเหนอยระดบมาก ซงสอดคลองกบผลการศกษาความคดเหนของนกเรยนชนประถมศกษา

ปท 1 ทมตอการจดการเรยนรแบบวฏจกรการเรยนร 7E ในกลมสาระการเรยนรคณตศาสตรเรอง

การบวกและการลบของ อารย สขใจวรเวทย (2553: บทคดยอ)ทพบวา โดยรวมนกเรยนมความ

คดเหนตอการจดการเรยนรอยในระดบมาก

ขอเสนอแนะ

จากการพฒนาผลการเรยนร และความสามารถดานการคดวเคราะห เรอง โครงสราง

บทบาท สทธ หนาทของสมาชกในครอบครวและโรงเรยน ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 1 โดย

ใชวฏจกรการเรยนร 7E ผวจยไดทาการสรปในประเดนตอไปน คอ ขอเสนอแนะในการนาไปใชและ

ขอเสนอแนะเพอการวจยครงตอไปดงน

ขอเสนอแนะเพอการนาไปใช

1. จากผลการวจยทพบวา นกเรยนชนประถมศกษาปท 1 ทไดรบการจดการเรยน

โดยใชวฎจกรการเรยนร 7E มผลการเรยนร เรอง โครงสราง บทบาท สทธ หนาทของสมาชกใน

ครอบครวและโรงเรยน หลงเรยนสงกวากอนเรยน ดงนนหนวยงานทเกยวของ ควรมการเสนอแนะ

และเผยแพรวธสอนโดยใชวฏจกรการเรยนร 7E ใหกบครผสอน โดยการจดอบรมใหความรแกคร

111

เรองการจดการเรยนรโดยใชวฏจกรการเรยนร 7E เพอใหครผสอนไดนาวธการจดการเรยนร

ดงกลาว ไปพฒนาผลการเรยนรในสาระการเรยนรอนๆ ทเชอมโยงความรความรในกลมสาระการ

เรยนรเดยวกน

2. จากผลการวจยทพบวา นกเรยนชนประถมศกษาปท 1 มคะแนนความสามารถดาน

การคดวเคราะห เรองโครงสราง บทบาท สทธ หนาทของสมาชกในครอบครวและโรงเรยน โดย

ใชวฎจกรการเรยนร 7E หลงเรยนสงกวากอนเรยน ซงมคะแนนความสามารถดานการคดวเคราะห

เฉลยเปนรายดาน พบวา ดานความสมพนธ มคะแนนเฉลยนอยทสด ดงนนในการจดการเรยนการ

สอนโดยใชวฎจกรการเรยนร 7E ในครงตอไป ครผสอนควรสงเสรมความสามารถการคดวเคราะห

ดานความสมพนธ ใหแกผเรยนมากขน โดยพฒนารปแบบการสอนทสงเสรมการคดวเคราะหใน

การจาแนกแยกแยะความสาคญ โดยใชความสมพนธเชอมโยงโครงสรางหรอหลกการในการตอบ

คาถาม เพอใหผเรยนมความสามารถในการคดวเคราะหดานความสมพนธสงขน

ขอเสนอแนะเพอการวจยครงตอไป

ควรมการศกษาเพมเตม และทาวจยกบกลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและ

วฒนธรรมในสาระการเรยนรอน ๆในประเดนตอไปน

1. ควรมการวจย เพอศกษาการคดวเคราะหดานความสมพนธ ของนกเรยนโดย

ใชวฎจกรการเรยนร 7E กบการใชคาถาม เพอพฒนาความสามารถในการคดวเคราะห

2. ควรมการศกษาวจย เพอพฒนาความสามารถในการคดดานอน ๆ เชน

ความสามารถดานการคดอยางมวจารณญาณ การคดอยางเปนระบบ โดยใชการจดการเรยนรแบบ

7E

112

รายการอางอง

กว วรกวน และบษบา คณาศรนทร. (2553). หนงสอเรยนสงคมศกษา ศาสนาและวฒน กรงเทพฯ:

บรษทสถาบนพฒนาคณภาพวชาการ (พว.) จากด.

กตตชย สธาสโนบล. (2541). ผลการใชเทคนคการตงคาถามของครทมตอผลสมฤทธทางการเรยน

วทยาศาสตร ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร และพฤตกรรมกลมของนกเรยน

ชนประถมศกษาปท 5. กรงเทพฯ: มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒประสานมตร.กรม

วชาการ. (2545). คมอการเสรมสรางคานยมคณธรรมจรยธรรมและวนยระดบ

ประถมศกษา. กรงเทพฯ : โรงพมพครสภาลาดพราว.

กรมวชาการ กระทรวงศกษาธการ. (2551).หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช

2551. กรงเทพฯ: โรงพมพชมนมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย จากด.

กระแส มฆะเนตร. (2546). “ผลการสอนโดยวธสบเสาะหาความรทมผลตอผลสมฤทธทางการ

ความสามารถในการคดเชงวเคราะห ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 4 โรงเรยนบาน

ลาดวนจงหวดสรนทร.” ปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑต บณฑตวทยาลย

มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช.

เกรยงศกด เจรญวงศศกด. (2546). การคดเชงวเคราะห.กรงเทพฯ: ซคเซสมเดย.

จงกลรตน อาจศตร. (2551). “การศกษาผลของการจดการเรยนการสอนตามวฏจกรการเรยนรทม

ตอผลสมฤทธทางการเรยนและเจตคตตอวชาวทยาศาสตรของนกเรยนชนมธยมศกษา

ปท 1.” วทยานพนธปรญญามหาบณฑต บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยเทคโนโลยเจา

คณทหารลาดกระบง.

จานง วบลยศร. (2536). อทธพลของภาษาตอการคดเชงเหตผลในเดกไทย. พมพครงท 2.

กรงเทพฯ: โรงพมพจฬาลงกรณมหาวทยาลย.

ชนดา ทาทอง. (2549). “การเปรยบเทยบผลการเรยนแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน และการเรยน

สบเสาะแบบสสวท. ทมตอแนวความคดเลอกเกยวกบมโนมตชววทยา : พชหรอ สตว

การจดจาแนกพช และการจดจาแนกสตว และทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขน

พนฐานของนกเรยนชนประถมศกษาปท 5”. วทยานพนธการศกษามหาบณฑต สาขา

หลกสตรและการสอน บณฑตมหาวทยาลย มหาวทยาลยมหาสารคาม.

113

เดอนเพญ ทองเชอ. (2550). “การจดกจกรรมการเรยนรดวยวฏจกรการเรยนร 7 ขน เรองอาหารพนบาน

กลมสาระการเ รยนรการงานอาชพและเทคโนโลย ช นประถมศกษาปท 5.”

วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาหลกสตรและการสอน บณฑตวทยาลย

มหาวทยาลยมหาสารคาม.

ทศนา แขมมณ. 2547. ศาสตรการสอน: องคความรเพอการจดกระบวนการเรยนรทมประสทธภาพ.

กรงเทพฯ:สานกพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย.

. (2550). ศาสตรการสอน: องคความรเพอจดกระบวนการเรยนรทมประสทธภาพ.

พมพครงท 5. กรงเทพฯ: สานกพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย.

นจภค บชาพมพ. (2551). “การพฒนาผลการเรยนรและความสามารถดานการคดวเคราะหเรองภม

ปญญาไทยของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 โรงเรยนวดหวยจรเขวทยาคม ดวยวธการ

จดการเรยรรแบบสบเสาะหาความร1” วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาวชา

หลกสตรและการนเทศ บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร.

นนทยา บญเคลอบ. (2540). การเรยนการสอนวทยาศาสตรตามแนวคด Constructivism. วารสาร

สสวท 25, 96 (มกราคม –มนาคม 2540): 13-14.

เนาวรตน จนทรววฒน. (2551). “การเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยน การคดอยางม

วจารณญาณและทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1

ระหวางการจดการเรยนรแบบวฎจกรการเรยนร 7 ขนกบการจดการเรยนรแบบวฎจกร

การเรยนร 5 ขน.” วทยานพนธปรญญามหาบณฑต บณฑตวทยาลย มหาวทยาลย

มหาสารคาม.

บญสม ครฑทา. (2525). “การสรางแบบวดการคดเปน”. ปรญญาครศาสตรมหาบณฑต บณฑต

วทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

ประพนธ ศรสเสารจ.(2541). เกงสมองไว.กรงเทพฯ: บรษทโปรดดทฟบค.

ประสาท เนองเฉลม.(2550). การเรยนรวทยาศาสตรแบบสบเสาะ 7 ขน. วารสารวชาการ. 10, 4

(ตลาคม-ธนวาคม): 25-27.

ไพฑรย หาญเชงชย. (2550). “ผลการเรยนรปแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขนทมตอทกษะระบวนการ

ทางวทยาศาสตรขนพนฐานและเจตคตเชงวทยาศาสตรของนกเรยนชนประถมศกษาปท 5

ทมเพศตางกน” วทยานพนธปรญญามหาบณฑต บณฑตวทยาลย

มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

ภทราภรณ พทกษธรรม. (2543). “การเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยน ความสามารถดานการคด

วเคราะหและเจตคตตอวชาสงคมศกษาของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5ทไดรบการสอน

http://www.thapra.lib.su.ac.th/thesis/showthesis_th.asp?id=0000002902



114

แบบสบเสาะหาความรโดยใชกจกรรมการสรางแผนภมมโนทศนกบการสอนตามคมอ

คร.” วทยานพนธปรญญามหาบณฑต วชาเอกการมธยมศกษา บณฑตวทยาลย

มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒประสานมตร.

0มณรตน ศภานสนธ0. (2555). เขาถงเมอ 27 มกราคม. เขาได

จากhttp://www.gotoknow.org/blogs/posts/117433: 2011

มาลน ศรจาร. (2545). “การเปรยบเทยบความสามารถดานการคดวเคราะหและความสามารถทาง

เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 ทเรยนดวย

บทเรยนไฮเปอรเทกซและบทเรยนสอประสมในวชาโครงงาวทยาศาสตร”.

วทยานพนธปรญญามหาบณฑต บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

มาเรยม นลพนธ. (2549). วธวจยทางพฤตกรรมศาสตร. พมพครงท 2. นครปฐม: โครงการสงเสรม

ผลตตาราและเอกสารการสอน คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศลปากร.

ยรรยง ภขลบมวง. (2549). “ผลการเรยนรกลมสาระการเรยนรวทยาศาสตรแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขน

โดยกาหนดการหมนเวยนหนาทของสมาชกทมตอกระบวนการทางวทยาศาสตร

ขนพนฐาน ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 4.” วทยานพนธปรญญามหาบณฑต

สาขาหลกสตรและการสอน บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยมหาสารคาม.

ยพเยาว เมธยะกล. (2547). การพฒนาแผนการจดกจกรรมการเรยนร กลมสาระการเรยนร

วทยาศาสตรเรองหนและการเปลยนแปลง ชนประถมศกษาปท 4 โดยใชกระบวนการ

สบเสาะหาความร.” วทยานพนธการศกษามหาบณฑต บณฑตวทยาลย มหาวทยาลย


ยพาพร ศรสทธ. (2549). “การเปรยบเทยบของผลการเรยนแบบวฏจกรการเรยนร 7 ขนทใชการ

กาหนดและหมนเวยนหนาทของสมาชก ทมตอทกษะกระบวนการทางทาง

วทยาศาสตรขนพนฐานของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1.” วทยานพนธการศกษา

มหาบณฑต สาขาวชาหลกสตรและการสอน บณฑตวทยาลย มหาวทยาลย


เยาวพา เดชะคปต. (2528). กจกรรมสาหรบเดกกอนวยเรยน. กรงเทพฯ: โอเดยนสโตร.

รจนา วเศษวงษา. (2547). “การพฒนาการจดกจกรรมการเรยนรโดยกระบวนการสบเสาะหา

ความรเรองชวตกบสงแวดลอม กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตรชนประถมศกษาปท3.”

วทยานพนธปรญญามหาบณฑต บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยมหาสารคาม.

ลวน สายยศ และองคณา สายยศ.(2539). เทคนคการวดผลการเรยนร. กรงเทพฯ: สวรนาสาสน

วนช สธารตน. (2547). ความคดและความคดสรางสรรค.กรงเทพฯ: สวรยาสาสน.

http://www.gotoknow.org/blogs/posts/117433

115

วชย วงศใหญ. (2542). พลงการเรยนรในกระบวนทศนใหม.กรงเทพฯ: เอสอาร.

วนเพญ วรรณโกมล. (2542). การสอนสงคมศกษาในระดบมธยมศกษา. กรงเทพฯ:

สถาบนราชภฏธนบร.

ศรสรางค ทนะกล. (2547). การคดและการตดสนใจ. กรงเทพฯ: เธรดเวฟเอดดเคชน.

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย.(2546). การจดการเรยนรกลม

วทยาศาสตรหลกสตรการศกษาขนพนฐาน. กรงเทพฯ: สถาบนสงเสรมการสอน

วทยาศาสตรและเทคโนโลย.

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย. (2547). คมอการจดการเรยนรกลมสาระ

การเรยนรวทยาศาสตร. กรงเทพฯ : โรงพมพครสภาลาดพราว.

สภาพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต.(2550). แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 10

(พ.ศ. 2550-2554)

สากยา แกวนมต. (2548). “การเปรยบเทยบผลการเรยนร เรองประวตศาสตรสโขทย ของนกเรยน

ชนมธยมศกษาปท 1 ทจดการเรยนรแบบสบเสาะหาความรและจดการเรยนร

แบบบรรยาย”.วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาวชาหลกสตรและการนเทศ

ภาควชาหลกสตรและวธการสอน บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร.

สนย คลายนล. (2542). “คอนสตรคตวสม: บทใหมของการเรยนการสอนวทยาศาสตร.” วารสาร

สสวท ปท27, 106 (ธนวาคม 2542): 6.

สรางค โควตระกล.(2541). จตวทยาการศกษา. กรงเทพฯ:จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

สมนก ภททยธน. (2541). การวดผลการศกษา. พมพครงท 2. กาฬสนธ: ประสานการพมพ.

สมบต การจนารกพงค. (2540). เทคนคการจดกจกรรมการเรยนรแบบ5 E ทเนนพฒนาทกษะการ

คดชนสง: กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม. กรงเทพฯ: ธารอกษร.

สมเจตน ไวยากรณ. (2530). “รปแบบการสอนเพอพฒนาความสามารถดานการใชเหตผล.”

ปรญญานพนธการศกษาศาสตรดษณบณฑตบณฑตวทยาลย

มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

สวฒน นยมคา. (2531). ทฤษฎและทางปฏบต: ในการสอนวทยาศาสตรแบบสบเสาะหาความร.

กรงเทพฯ: เจเนอรลบคเซนเตอร.

เสงยม โตรตน. (2546). การสอนเพอเสรมสรางทกษะการคดวเคราะห. วารสารศกษาศาสตร

มหาวทยาลยศลปากร

สานกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต. (2540). ทฤษฎการเรยนรเพอพฒนาการคด. กรงเทพฯ

: ไอเดยสแควร.

116

สานกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต. (2547). ทฤษฎการเรยนรเพอพฒนากระบวนการคด.

กรงเทพฯ: สานกนายกรฐมนตร.

สานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน. (2548). สานฝนดวยการคด.กรงเทพฯ : เสมาธรรม.

อารย สขใจเวทย. (2553). “การพฒนาผลการเรยนร เรอง การบวกและการลบของนกเรยน

ชนประถมศกษาปท 1 ดวยการจดการเรยนรแบบวฏจกรการเรยนร 7 E” วทยานพนธ

ปรญญามหาบณฑต สาขาวชาหลกสตรและการนเทศ บณฑตวทยาลย มหาวทยาลย

ศลปากร.

อทย ดลยเกษม. (2542). ศกษาเรยนร. กรงเทพฯ: มลนธสดศรสฤษดวงศ.

อรณรตน มลโพธ. (2548). “การเปรยบเทยบการเรยนวทยาศาสตรแบบวฏจกรการเรยนร 5 ขน

ตามแนวทฤษฎพหปญญากบแบบวฏจกรการเรยนร 5 ขน ทมตอเจคตเชงวทยาศาสตร

การคดวพากษ วจารณ และการคดแกปญหาทางวทยาศาสตร ของนกเรยนช น

มธยมศกษาปท 1.” วทยานพนธการศกษามหาบณฑต สาขาวทยาศาสตร ศกษาบณฑต

วทยาลย มหาวทยาลยมหาสารคาม.

ภาษาตางประเทศ

Abruscato, joseph. (1996).Teaching Children Science : A Discovery Approach. Boston : Ally and

Bacon.

Barman, C.R. (1992). “An Evaluation of a Techniques Designed to Assist Prospective Elementary

TeacherUse the Learning Cycle Science Textbook.” School Science and Mathematic 92,

2: 59-63.

Barman, C.R.and Michael Kotar. (1989). “The Learning Cycle.” Science and children. 26,

7: 30-32.

Bloom, B.S. (1961).Taxonomy of Education Objectives. New York: David Mackay Compana.

Bruner, J.S. (1956).Toward a Theory of Instruction. New York: Norton.

Campbell, Meghann A. (2006). “The Effects of the 5E Learning Cycle Model on Students’

Understanding of Force and Motion Concepts,” Masters Abstracts International.

44: 146; October,

Carin, A. (1993). Teaching Science Through Discovery. 7 thed. New York : Merril.

117

Ebrahim, Ali. (2004). “The Effects of Traditional Learning and a Learning Cycle Inquiry

LearningStrategy on Students’ Science Achievement and Attitudes Toward

Elementary Science,” Dissertation Abstracts International. 65(4): 1232 – A;

October.

Eisenkraft, Arthur. (2003). “Expanding the 5- E Model a Proposed 7 – E Model Emphasize

Transfer of Learning and the Importance of Eliciting prior Understanding.”

The Science Teacher. 70, 6: 56-59.

Esposit, D. (1973). “Homogeneous and Heterogeneous Ability Grouping: Principle, Findings, and

Implications for Evaluation and Designing More Effective Educational

Environment.” Reviews of Educational Research. 43(6): 165-179.

Gagne, Robert M. (1985). The Conditions of Leaning and Theory of Instruction.Japan : CBS

College Puplishing.

Guildford, J.P. (1967). The Nature of Human Intelligence. New York :McGraw Hill Book.

Herron, M.D. (1971). The Nature of Scientific Inquiry. School Reviews. 7,3 : 171-181.

Hewson. (1988). “An Appropriate Conception of Teaching Science : A View From Studies of

ScienceLearning .” Science Education 72, 5: 595-614.

Hovermill, J.A. (2004). “Technology Supported inquiry learning in mathematic and Statistics

with Fathom : A Professional development project.” Doctoral Dissertation.

Colorado: the University of Colorado.

Jayaswal, S. (1974). Foundation of Education Psychology. New Delhi: AronleHieneManum.

Karplus, R. (1977). “Science Teacher Development of Reasoning.” Journal of Researching

Science Teaching.14, 2: 169-175.

Lawson, A.E. (1995). Science Teaching and the Development of Thinking. Belmont :

Wadsworth.

Lawson , A.E. (2001). “Using the Learning Cycle to teach Biology concepts and Reasoning

Patterns.”Journal of Biology Education 35 , 4: 169.

Piaget, J. and B. Inhelder. (1964). The Growth of Logic : From Childhood to Adolescence.

New York : Basic Books.

Thorndike, E.L. (1955). “Measurement and Evaluation in Psychology and Education.” New York: 705 John

Wiley and Sons.

ภาคผนวก

117

ภาคผนวก ก

รายชอผเชยวชาญเปนผตรวจเครองมอทใชในการวจย

118

รายชอผเชยวชาญเปนผตรวจเครองมอทใชในการวจย

…………………………………………………..

1. นางสาวผสด จระวฒนกจ ตาแหนงศกษานเทศกชานาญการพเศษ

สานกงานเขต พนทการศกษาประถมศกษา

นครปฐม เขต 1 ผเชยวชาญดานการวดผล

และประเมนผล

2. นางจรรยาพร ยอดแกว ตาแหนงศกษานเทศกชานาญการพเศษ

สานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา

นครปฐม เขต 1 ผเชยวชาญดานเนอหา

3. นางสาวอารย สขใจวรเวทย ตาแหนงครชานาญการพเศษ

โรงเรยนวดหนองกลางดาน อาเภอบานโปง

จงหวดราชบร ผเชยวชาญดานการสอน

ภาคผนวก ข

การตรวจคณภาพของเครองมอ

119

ตารางท 16 คาดชนความสอดคลองของแผนการจดการเรยนรโดยใชวฎจกรการเรยนร 7E

แผนการจดการเรยนรท 1 จากผเชยวชาญ 3 คน

รายการประเมน ผเชยวชาญ ∑R

IOC

1 2 3

1. มาตรฐานการเรยนร/ตวชวด

1.1 ความเหมาะสมและสอดคลองของมาตรฐานการเรยนร

กบตวชวด

+1

+1

+1

3

1.00

2. สาระสาคญ

2.1 ความเหมาะสมและสอดคลองของสาระสาคญกบเรอง

ทสอน

+1

+1

+1

3

1.00

3. สาระการเรยนร

3.1 สอดคลองและเหมาะสมกบความร ทกษะการคด/

สมรรถนะสาคญของผเรยนและคณลกษณะอนพงประสงค

+1

0

+1

2

0.67

4. ความเขาใจทคงทน

4.1 ความเหมาะสมและสอดคลองของความเขาใจทคงทน

กบสาระการเรยนร

+1

+1

+1

3

1.00

5. ชนงานและภาระงาน

5.1 ความเหมาะสมและสอดคลองของชนงาน/ภาระงานกบ

เรองทสอน

+1

+1

+1

3

1.00

6. คาถามสาคญ

6.1 ความเหมาะสมและสอดคลองของคาถามสาคญกบเรอง

ทสอน

+1

0

+1

2

0.67

7. กระบวนการจดกจกรรมการเรยนร

7.1 ความเหมาะสมและสอดคลองกบตวชวด

7.2 ความเหมาะสมและสอดคลองกบสาระการเรยนร

7.3 ความเหมาะสมและสอดคลองกบการวดและประเมนผล

+1

+1

+1

+1

+1

+1

+1

+1

+1

3

3

3

1.00

1.00

1.00

120


แผนการจดการเรยนรท 1 จากผเชยวชาญ 3 คน (ตอ)


IOC

1 2 3

8. เครองมอวดประเมนผล

8.1 สอดคลองและเหมาะสมกบตวชวด

8.2 สอดคลองและเหมาะสมกบกระบวนการเรยนร

+1

+1

+1

+1

+1

+1

3

3

1.00

1.00

9. สอและแหลงการเรยนร


9.2 สอดคลองและเหมาะสมกบกระบวนการจดการเรยนร

+1

+1

+1

+1

+1

+1

3

3

1.00

1.00

121

ตารางท 17 คาดชนความสอดคลองของแผนการจดการเรยนร โดยใชวฎจกรการเรยนร 7 E



IOC

1 2 3




+1

+1

+1

3

1.00



ทสอน

+1

+1

+1

3

1.00


3.1 สอดคลองและเหมาะสมกบความร ทกษะการคด/สมรรถนะ

สาคญของผเรยนและคณลกษณะอนพงประสงค

+1

0

+1

2

0.67


4.1 ความเหมาะสมและสอดคลองของความเขาใจทคงทน

กบสาระการเรยนร

+1

+1

+1

3

1.00




+1

+1

+1

3

1.00


6.1 ความเหมาะสมและสอดคลองของคาถามสาคญกบเรอง

ทสอน

+1

+1

+1

3

1.00





+1

+1

+1

+1

+1

+1

+1

+1

+1

3

3

3

1.00

1.00

1.00

122

ตารางท 17 คาดชนความสอดคลองของแผนการจดการเรยนร โดยใชวฎจกรการเรยนร 7E



IOC

1 2 3




+1

+1

+1

+1

+1

+1

3

3

1.00

1.00




+1

+1

+1

+1

+1

+1

3

3

1.00

1.00

123




IOC

1 2 3




+1

1

+1

3

1.00



ทสอน

+1

+1

+1

3

1.00


3.1 สอดคลองและเหมาะสมกบความร ทกษะการคด/สมรรถนะ

สาคญของผเรยนและคณลกษณะอนพงประสงค

+1

0

+1

2

0.67


4.1 ความเหมาะสมและสอดคลองของความเขาใจทคงทนกบ

สาระการเรยนร

+1

+1

+1

3

1.00




+1

+1

+1

3

1.00


6.1 ความเหมาะสมและสอดคลองของคาถามสาคญกบเรองท

สอน

+1

+1

+1

3

1.00





+1

+1

+1

+1

+1

+1

+1

+1

+1

3

3

3

1.00

1.00

1.00

124



รายการประเมน ผเชยวชาญ

∑R IOC 1 2 3




+1

+1

+1

+1

+1

+1

3

3

1.00

1.00




+1

+1

+1

+1

+1

+1

3

3

1.00

1.00

125

ตารางท 19 คาดชนความสอดคลองของแบบทดสอบวดผลการเรยนรแบบเลอกตอบจากผเชยวชาญ

3 คน

ตวชวด ขอ ประเภท ผเชยวชาญ

∑R IOC 1 2 3

ส 2.2 ป1/1

บอกโครงสราง บทบาท

และหนาทของสมาชกใน


1 ความเขาใจ +1 +1 +1 3 1.00

2 ความเขาใจ +1 +1 +1 3 1.00

3 วเคราะห +1 +1 +1 3 1.00

4 ความเขาใจ +1 +1 +1 3 1.00

5 ความเขาใจ +1 +1 +1 3 1.00

6 ความเขาใจ +1 +1 +1 3 1.00

7 วเคราะห +1 +1 +1 3 1.00

8 ความเขาใจ +1 +1 +1 3 1.00

9 วเคราะห +1 +1 +1 3 1.00

10 ความเขาใจ +1 +1 +1 3 1.00

ส 2.2 ป1/2

ระบบทบาทหนาท สทธ

หนาทของตนเองใน

ครอบครว และโรงเรยน

11 ความเขาใจ +1 +1 +1 3 1.00

12 วเคราะห +1 +1 +1 3 1.00

13 วเคราะห +1 +1 +1 3 1.00

14 วเคราะห +1 +1 +1 3 1.00

15 วเคราะห +1 +1 +1 3 1.00

16 วเคราะห +1 +1 +1 3 1.00

17 ประยกต +1 +1 +1 3 1.00

18 ประยกต +1 +1 +1 3 1.00

19 ประเมนคา +1 +1 +1 3 1.00

20 วเคราะห +1 +1 +1 3 1.00

126

ตารางท 20 คาดชนความสอดคลองของแบบทดสอบวดความสามารถดานการคดวเคราะหแบบ

เลอกตอบจากผเชยวชาญ 3 คน

ตวชวด ขอ ประเภท


ผเชยวชาญ

∑R IOC 1 2 3

ส 2.2 ป1/1

บอกโครงสราง บทบาท

และหนาทของสมาชกใน


1 หลกการ +1 +1 +1 3 1.00

2 ความสมพนธ +1 +1 +1 3 1.00

3 หลกการ +1 +1 +1 3 1.00

4 ความสมพนธ +1 +1 +1 3 1.00

5 ความสมพนธ +1 +1 +1 3 1.00

6 หลกการ +1 +1 +1 3 1.00

7 ความสาคญ +1 +1 +1 3 1.00

8 ความสาคญ +1 +1 +1 3 1.00

9 ความสาคญ +1 +1 +1 3 1.00

10 ความสมพนธ +1 +1 +1 3 1.00

ส 2.2 ป1/2

ระบบทบาทหนาท สทธ

หนาทของตนเองใน

ครอบครว และโรงเรยน

11 ความสาคญ +1 +1 +1 3 1.00

12 ความสาคญ +1 +1 +1 3 1.00

13 ความสมพนธ +1 +1 +1 3 1.00

14 ความสาคญ +1 +1 +1 3 1.00

15 ความสาคญ +1 +1 +1 3 1.00

16 ความสมพนธ +1 +1 +1 3 1.00

17 ความสมพนธ +1 +1 +1 3 1.00

18 หลกการ +1 +1 +1 3 1.00

19 ความสมพนธ +1 +1 +1 3 1.00

20 ความสาคญ +1 +1 +1 3 1.00

127

ตารางท 21 คาดชนความสอดคลองของแบบสอบถามความคดเหนของนกเรยนทมตอการเรยนร

โดยใชวฏจกรการเรยนร 7E

รายการประเมน

ผเชยวชาญ

∑R

IOC 1 2 3

ดานบรรยากาศในการเรยนร

1. การจดหองเรยนเหมาะสมกบการจดกจกรรมการเรยน

การสอน

2. ครผสอนแตงกายสภาพเรยบรอยและพดจาไพเราะ

3. ครมความเปนกนเองกบนกเรยนยมแยมแจมใส

4. ครใชสอทเออตอการสอนมความหลากหลายทา

ใหเขาใจงาย

5. ครผสอนรบฟงความคดเหนของนกเรยน

6. นกเรยนมความสขและความอบอนในการเรยน

+1

+1

+1

+1

+1

+1

+1

+1

+1

0

+1

+1

+1

+1

+1

+1

+1

+1

3

3

3

2

3

3

1.00

1.00

1.00

0.67

1.00

1.00

ดานกจกรรมการเรยนร

7. ครเปดโอกาสใหนกเรยนแสดงความรเดม

8. ครใชภาพและคาถามนาความสนใจเพอเชอมโยง


9. ครนานกเรยนเขารวมกจกรรมสารวจคนหาจาก


10. ครอธบาย กระตนใหนกเรยนเกดการคด

11. ครเปดโอกาสใหนกเรยนไดพดขยายความร

12. นกเรยนมสวนรวมในการสรปและประเมนผลการเรยน

13. นกเรยนนาความรไปใชตอบคาถามและทาใบงาน

+1

+1

+1

+1

+1

+1

+1

+1

+1

+1

+1

+1

+1

+1

+1

+1

+1

+1

+1

+1

+1

3

3

3

3

3

3

3

1.00

1.00

1.00

1.00

1.00

1.00

1.00

128

ตารางท 21 คาดชนความสอดคลองของแบบสอบถามความคดเหนของนกเรยนทมตอการเรยนร

โดยใชวฏจกรการเรยนร 7 (ตอ)

รายการประเมน ผเชยวชาญ

∑R IOC

1 2 3

ดานประโยชนทรบ

14. นกเรยนมทกษะการคด การตดสนใจ และสรป


15. นกเรยนสามารถนาความรและทกษะการคด

วเคราะหไปใชในชวตประจาวน

+1

+1

+1

0

+1

+1

3

2

1.00

0.67

129

ตารางท 22 ผลการวเคราะหความยากงาย (p) คาอานาจจาแนก (r) ของแบบทดสอบวดผลการเรยนร

เรอง โครงสราง บทบาท สทธ หนาทของสมาชกในครอบครวและโรงเรยน

แบบทดสอบวดผลการเรยนร แบบทดสอบวดผลการเรยนร

ขอ จานวนคนท

ตอบถก

p r คณภาพ

ขอสอบ


ตอบถก

p r คณภาพ

ขอสอบ

1 8 0.40 0.60 เลอกไว 21 15 0.75 0.50 เลอกไว

2* 7 0.35 0.10 ตดทง 22 11 0.55 0.70 เลอกไว

3* 11 0.55 0.30 ตดทง 23* 16 0.80 0.20 ตดทง

4 15 0.75 0.30 เลอกไว 24 12 0.60 0.80 เลอกไว

5* 15 0.75 0.10 ตดทง 25 9 0.45 0.90 เลอกไว

6* 13 0.65 0.30 ตดทง 26* 17 0.85 0.30 ตดทง 7 15 0.75 0.50 เลอกไว 27* 3 0.85 0.30 ตดทง 8 13 0.65 0.50 เลอกไว 28* 3 0.15 0.10 ตดทง 9 11 0.55 0.70 เลอกไว 29* 15 0.75 0.30 ตดทง 10 11 0.55 0.50 เลอกไว 30 12 0.60 0.60 เลอกไว

11* 6 0.30 0.00 ตดทง 31* 10 0.50 0.40 ตดทง 12* 4 0.20 0.00 ตดทง 32* 11 0.55 0.10 ตดทง 13 9 0.45 0.70 เลอกไว 33* 6 0.30 0.60 ตดทง 14 9 0.45 0.50 เลอกไว 34* 12 0.60 0.20 ตดทง 15* 9 0.45 0.10 ตดทง 35* 4 0.20 0.40 ตดทง 16 9 0.45 0.50 เลอกไว 36* 9 0.45 0.30 ตดทง 17 12 0.60 0.60 เลอกไว 37 12 0.60 0.60 เลอกไว

18* 15 0.75 0.30 ตดทง 38 12 0.60 0.80 เลอกไว

19 12 0.60 0.80 เลอกไว 39 15 0.75 0.50 เลอกไว

20* 18 0.90 0.20 ตดทง 40 12 0.60 0.80 เลอกไว

หมายเหต การหาความเชอมน (Reliability) ของขอสอบปรนย ไดคานวณหาจากขอสอบทมความคณภาพ

ความเชอมนจานวน 20 ขอ โดยมคาความเชอมนเทากบ 0.93 สวนขอสอบทม* เปนขอสอบไมมคณภาพ

จงไมนามาคานวณหาคาความเชอมน (Reliability)

130

ตารางท 23 ผลการวเคราะหความยากงาย (p) คาอานาจจาแนก (r) ของแบบทดสอบวด

ความสามารถดานการคดวเคราะห เรองโครงสราง บทบาท สทธ หนาทของสมาชกใน


แบบทดสอบวดความสามารถดานการคดวเคราะห แบบทดสอบวดความสามารถดานการคดวเคราะห


ตอบถก

p r คณภาพ

ขอสอบ


ตอบถก

p r คณภาพ

ขอสอบ

1 8 0.40 0.60 เลอกไว 21* 5 0.25 0.10 ตดทง

2 11 0.55 0.70 เลอกไว 22 11 0.55 0.70 เลอกไว

3* 8 0.40 0.20 ตดทง 23 14 0.70 0.40 เลอกไว

4 15 0.75 0.30 เลอกไว 24* 4 0.20 0.00 ตดทง

5 12 0.60 0.40 เลอกไว 25 12 0.60 0.60 เลอกไว 6 13 0.65 0.30 เลอกไว 26 14 0.70 0.60 เลอกไว 7* 7 0.35 0.10 ตดทง 27 11 0.55 0.70 เลอกไว 8 13 0.65 0.50 เลอกไว 28* 3 0.15 0.10 ตดทง 9 11 0.55 0.70 เลอกไว 29* 3 0.15 0.10 ตดทง 10 13 0.65 0.70 เลอกไว 30* 2 0.10 0.00 ตดทง 11 11 0.55 0.50 เลอกไว 31* 9 0.45 0.30 ตดทง 12* 7 0.35 0.10 ตดทง 32* 11 0.55 0.10 ตดทง 13* 7 0.35 0.50 ตดทง 33* 6 0.30 0.60 ตดทง 14 10 0.50 0.60 เลอกไว 34* 9 0.45 0.10 ตดทง 15* 9 0.45 0.10 ตดทง 35* 3 0.15 0.30 ตดทง 16* 7 0.35 0.50 ตดทง 36 10 0.50 0.80 เลอกไว

17 12 0.60 0.60 เลอกไว 37* 15 0.75 0.30 ตดทง

18* 7 0.35 0.10 ตดทง 38 12 0.60 0.80 เลอกไว 19* 8 0.40 0.40 ตดทง 39 15 0.75 0.50 เลอกไว 20* 6 0.30 0.20 ตดทง 40 12 0.60 0.80 เลอกไว

หมายเหต การหาความเชอมน (Reliability) ของขอสอบปรนย ไดคานวณหาจากขอสอบทมความ

คณภาพความเชอมนจานวน 20 ขอ โดยมคาความเชอมนเทากบ 0.92 สวนขอสอบทม* เปนขอสอบไมม

คณภาพจงไมนามาคานวณหาคาความเชอมน (Reliability)

ภาคผนวก ค

เครองมอทใชในการวจย

แผนการจดการเรยนรวฏจกรการเรยนร 7E

แบบทดสอบวดผลการเรยนร

แบบทดสอบความสามารถดานการคดวเคราะห

แบบสอบถามความคดเหนทมตอการจดการเรยนรโดยใชวฏจกรการเรยนร 7E

131

รหสวชา ส 11101 กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรมชนประถมศกษาปท 1

หนวยการเรยนรท 2 เรอง โครงสรางบทบาทสทธหนาทของสมาชกในครอบครวและโรงเรยน 8 ชวโมง

แผนการจดการเรยนรท 1 เรองโครงสรางและความสมพนธของสมาชกในครอบครว 3 ชวโมง

สอนวนท 13 – 14, 17 เดอน ธนวาคม พ.ศ. 2555 ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2555


มาตรฐาน ส 2.2 เขาใจระบบการเมองการปกครองในสงคมปจจบน ยดมน ศรทธา และ

ธารง รกษา ไวซงการปกครองระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข

ตวชวด ส 2.2 ป.1/1 บอกโครงสราง บทบาทและหนาทของสมาชกในครอบครวและ



ในแตละครอบครวจะมโครงสรางของครอบครวทแตกตางกน ขนอยกบจานวนสมาชกใน

ครอบครวและสมาชกทกคนในครอบครวมบทบาทหนาทแตกตางกน ทกคนจงควรรจกบทบาท

หนาทของตนเอง และปฏบตใหเหมาะสม


3.1 ความร

บอกโครงสรางบทบาทหนาทของสมาชกในครอบครวของตนเอง

3.2 ทกษะการคดวเคราะห

เรยงลาดบสมาชกหรอโครงสรางของครอบครว

3.3 คณลกษณะอนพงประสงค

ความรบผดชอบ

4. ความเขาใจทคงทน (Enduring Understanding)

โครงสรางบทบาทหนาทของครอบครวแตละครอบครวจะแตกตางกน ทกคนจงควรรจก

บทบาทหนาทของตนเอง และปฏบตตนใหเหมาะสม เพอใหครอบครวเกดความสงบสข

5. สมรรถนะสาคญของผเรยน

ความสามารถในการคด

6. ชนงานหรอภาระงาน

ใบงาน 1 เรอง โครงสรางความสมพนธของสมาชกในครอบครวตนเอง

ใบงาน 2 เรอง สมาชกในครอบครวฉน

132

ชวโมงท 1

7. กระบวนการจดกจกรรมการเรยนรวฎจกรการเรยนร 7 E

นกเรยนทาแบบทดสอบกอนเรยน นอกเวลาเรยนจานวน 20 ขอเปนแบบปรนย 3 ตวเลอกโดยคร

ชวยอานขอสอบใหนกเรยนเปนผเลอกคาตอบ

E1 ขนตรวจสอบความรเดม

1. ครตงคาถามเกยวกบบคคลในครอบครวของนกเรยนใหนกเรยนรวมกนแสดงความเหน

ดงน

• ครอบครวของนกเรยนมสมาชกทงหมดกคน ประกอบดวยใครบาง

• แตละคนมความเกยวของกนอยางไร

• นกเรยนคดวาใครนาจะเปนหวหนาในบานของนกเรยน

• พอแมของพอกบแมเกยวของนกเรยนหรอไม และนกเรยนจะเรยกวาอยางไรบาง

E2 ขนสรางความสนใจ

2. ใหนกเรยนดภาพ แลวแสดงความคดเหนในการตอบคาถามดงน

• ภาพทนกเรยนเหน นกเรยนเขาใจวาเปนภาพเกยวกบอะไร

• คนในภาพมใครบาง

• นกเรยนลองคดวา ครอบครวนมใคร เปนหวหนา

• จากภาพมเดกกคน และเกยวของกนอยางไร

133

• ใครพ ใครเปนนอง

• นกเรยนรไดอยางไร วา เปนพหรอเปนนอง

หลงจากทนกเรยนไดแสดงความคดเหนในการตอบคาถามแลว ครชมนกเรยนวา ทกคน

เกงจงเลย และใหทกคนปรบมอใหกบตวเอง เพอความภาคภมใจของตวเอง

3. ครใหนกเรยนดภาพแลวเปรยบเทยบกบภาพขอท 1 แลวแสดงความคดเหนตอบคาถาม

ดงน

• ภาพทงสองเหมอนกนหรอไม

• ถาเหมอนกน เหมอนกนอยางไร

• และถาตางกน ตางกนอยางไร

• ทบานของนกเรยนเหมอนภาพไหน

4. ใหนกเรยนจบสลากจากภาพ ในขอ 1และขอ 2 แลวแบงกลมตามภาพทจบสลากไดใคร

ไดภาพในขอ 1 ใหเปนกลม 1 และใครไดภาพในขอ 2 เปนกลม 2 โดยใหแตละกลมชวยคดจาแนก

แยกแยะภาพบคคลในครอบครวประกอบดวยใครบาง

5. ครสรปความหมายของ ครอบครว หมายถง บคคลทอาศยอยในบานเดยวมความ

เกยวของกนอยางใกลชด มความผกพน และชวยเหลอซงกนและกน ซงประกอบดวย พอ แม ลก

134


เรยกวา ครอบครวเดยวหรอครอบขนาดเลก และ บางครอบครว มญาตพนองอาศยอยดวย เชน ป ยา

ตา ยาย ลง ปา นา อา เปนตน เรยกวา ครอบครวขยาย หรอครอบครวขนาดใหญ(ครอบครวทม

ความสมพนธของสมาชกครอบครวมากกวา พอ แม ลก)

6. ครแจกใบงาน เรองสมาชกในครอบครวฉน ใหนกเรยนกลบบานไปวนนแลวสารวจ

สมาชกในครอบครวตนเองแลวเขยนบนทกลงในใบงาน ดงน

• ในครอบครวมจานวนสมาชกทงหมดกคน และมใครบาง

• ใครมหนาทตองทาอะไร

• ใครเปนหวหนาครอบครว

E3 ขนสารวจและคนหา

1. ครตดบตรภาพและบตรคาบนกระดานดาใหนกเรยนอานตามครจนอานได

ตา ยาย ยา ป

อา นา แม พอ ปา ลง

นองชาย

นองสาว พสาว พชาย

135

2. ครนาแผนภาพ โครงสรางของครอบครวทง 2 แบบ ใหนกเรยนดโดยอธบาย

องคประกอบของครอบครวแบบเดยว และครอบครวขยาย ดงน

ตวอยางแผนภาพครอบครอบเดยว หรอครอบครวขนาดเลก

ครอธบายวา คนทเกดกอนนกเรยนเรยกวา พ คนทเกดหลงนกเรยนเรยกวา นอง

ครตงคาถามใหนกเรยนคดหาคาตอบดงน

• ใครเกดมาจาก ป กบ ยา บาง

• ใครเกดมาจาก ตา กบ ยาย บาง

• ใครเกดมาจาก พอ กบ แม บาง

ตวอยางแผนภาพครอบครอบขยาย หรอครอบครวขนาดใหญ

ครอธบายวา

• พอกบแมของนกเรยนกมพอกบแมเหมอนกน เราเรยกพอของพอวา ป

เราเรยกแมของพอวา ยา พอของแมเราเรยกวา ตา แมของแมเราเรยกวา ยาย

• พอและแมของเรากมพนอง พชายของพอและแมเราเรยกวา ลง พสาว

ของพอและแมเรยกวา ปา และ นองของพอเราเรยกวา อา นองของแมเราเรยกวา นา

พอ แม

ตวนกเรยน พ นอง

พอ แม

นกเรยน พ นอง

ป ยา ตา ยาย

ลงหรอปา ลงหรอปา นา อา

136

3. แบงนกเรยนเปน 4 กลมเทากน ครแจกซองบตรคาทเปนสมาชกมความเกยวของสมพนธ

เปนญาตกบพอและแม ใหแตละกลมแขงขนการเรยงลาดบตามความสมพนธเครอญาต

ตวอยาง

ป - ยา ตา - ยาย

E4 ขนอธบายและลงขอสรป

4. ครตดแผนผงเครอญาตบนกระดานใหนกเรยนด ใหนกเรยนอาสาออกมาอธบาย

ตามเขาใจของตนเอง

แผนผง

ลง/ปา ลง/ปา

แม พอ

นา อา

ยาย ยา ตา ป

ปา พอ อา นา แม ลง

ตวฉน พชาย นอง

137


ครอธบายเพมเตมเปนความรเกยวกบบทบาทหนาทของสมาชกจากโครงสรางครอบครวดงน

• ลกเมออยในครอบครวมบทบาทเปนลก และมหนาท เชอฟงคาสงสอน

คาแนะนาของ พอกบแมและญาตผใหญของตน และตงใจศกษาเลาเรยน

• พอแมมหนาท เลยงด อบรม ใหความรกและเปนแบบอยางทดป ยา ตา

ยาย ชวยดแลลกหลาน

E5 ขนขยายความร

1. ครจบฉลากเลขทของนกเรยนในหองเรยน 1-3 หมายเลข ใหเปนตวแทนมาเลาเรอง

ครอบครวของตนเองวามใครบาง โดยครชวยบนทกเปนแผนภาพบนกระดานดา เมอออกมาเลาครบ

3 คนแลว นกเรยนสงเกตความแตกตางของโครงสราง จานวนสมาชกของแตละครอบครว และ

สมาชกแตละคนมหนาททาอะไรบาง

2. ครอธบายเพมเตมวา การรจกสมาชกในครอบครวทาใหนกเรยนทราบประวตความ

เปนมาของตนเองและครอบครว เกดความสขในครอบครว สมาชกในครอบครวชวยเหลอดแลกน

E6 ขนประเมนผล

3. ครและนกเรยนชวยกนสรปโดยใหนกเรยนตอบคาถามเกยวกบสมาชกในครอบครว ดงน

พอของพอเรยกวาอะไร (ป) แมของพอเรยกวาอะไร (ยา)

พอของแมเรยกวาอะไร (ตา) แมของแมเรยกวาอะไร (ยาย)

พชายของพอเรยกวาอะไร (ลง) พสาวของพอเรยกวาอะไร (ปา)

นองชายหรอนองสาวของพอเรยกวาอะไร (อา) พชายของแมเรยกวาอะไร (ลง)

พสาวของแมเรยกวาอะไร (ปา) นองชายหรอนองสาวของแมเรยกวาอะไร (นา)

4. ครใหนกเรยนทาใบงาน เรองโครงสรางความสมพนธของสมาชกในครอบครวตนเอง

โดยเขยนชอสมาชกในครอบครวตนเองลงในแผนภมโครงสรางทกาหนดให

E7 ขนนาความรไปใช

5. ครใหนกเรยนรวมกนแสดงความคดเหน โดยครใชคาถามสาคญดงน

• พอของปเรยกวาอะไร

• การอยรวมกนในครอบครวจาเปนตองมหวหนาหรอไม เพราะอะไร

138

• นกเรยนจะจดกจกรรมอะไรบางทสรางความสมพนธกบสมาชกใน


8. สอ/แหลงการเรยนร

1. บตรคา 4 ซอง

2. บตรภาพเกยวกบโครงสรางของครอบครว

3. แผนภมโครงสรางของครอบครว

4. ใบงานเรอง โครงสรางความสมพนธของสมาชกในครอบครวตนเอง

9. การวดและประเมนผล

1. วธวดผลและประเมนผล

1.1 ตรวจใบงาน

2. เครองมอวดและประเมนผล

2.1 แบบประเมนใบงานเรอง โครงสรางความสมพนธของสมาชกในครอบครวตนเอง

3. เกณฑการวดและประเมนผล

3.1 ตรวจใบงาน ผานเกณฑในระดบ 2 ขนไป (ระดบ1 = ปรบปรง คะแนน 0-3

ระดบ 2 = พอใชคะแนน 4-6 ระดบ3 = ด คะแนน 7-9 ระดบ4 = ดมาก คะแนน 10-12)

10. ความคดเหน / ขอเสนอแนะของผอานวยการ หรอผทไดรบมอบหมาย (กอนสอน)

แผนการจดกจกรรมการเรยนร มองคประกอบครบถวนสมบรณ สอดคลองเหมาะสม

สามารถนาไปจดกจกรรมเพอพฒนาผเรยนได

(นางเยาวด ใจซอ)

ผอานวยการโรงเรยนบารงวทยา

วนท 29 เดอน พฤศจกายน พ.ศ. 2555

139

บนทกผลหลงสอน

1. ผลการสอน

1.1 นกเรยนปฏบตกจกรรมกลมดวยความตงใจทางานทไดรบมอบหมาย การ

แสดงความคดเหนการพดอธบาย นามาเลาใหผอนฟงไดไมชดเจน ใชเวลาเกนกาหนดในขน E3 ขน

สารวจและคนหา E4 ขนอธบายและลงขอสรป E5 ขนขยายความร เพราะนกเรยนชน

ประถมศกษาปท 1 มทกษะดานการอาน เขยน พดไมคลอง ดงนนครจะตองชวยพดนาเปนคาถาม

เพอใหนกเรยนแสดงความคดเหนเพอตอบในการอธบาย และขยายความรใหเพอนฟง

1.2 นกเรยนมพฤตกรรมระหวางเรยนในขน E6 ขนประเมนผล และ ขน E7 ขน

นาความรไปใช ใหความรวมมอในการตอบคาถาม สรปความร เพอนาปฏบตกจกรรมนกเรยนทาใบ

งานเรอง โครงสรางความสมพนธของสมาชกในครอบครวตนเอง และเรอง สมาชกในครอบครว

ฉนโดยภาพรวมนกเรยนไดผานเกณฑการประเมนทกาหนดไวอยในระดบด

1.3 นกเรยนตงใจทางานในขณะทากจกรรมการเรยนการสอน ของแตขนของวฏ

จกรการเรยนร 7 E การทาแบบฝกหด ใบงาน ชนงาน ทครไดมอบหมายใหจนสาเรจ โดยมผลการ

ประเมนตามเกณฑตดสนระดบคณภาพ ในภาพรวมอยในระดบด

2. ปญหาและอปสรรค

2.1 การทากจกรรมขน E 3 ขนการสารวจและคนหา ใชเวลาเกนทกาหนดเพราะ

นกเรยนบางคนอานบตรคาไมคลอง และนกเรยนสงเสยงดง

2.2 บางคนทางานไมเสรจตามเวลาทกาหนด เพราะอาจจะหวงเลนบางคยบางและ

ผลงานอาจจะไมเปนระเบยบ

3. ขอเสนอแนะ / แนวทางแกไข

ครควรจะเพมเวลาในขนสารวจและคนหา และฝกใหนกเรยนอานบตรจนคลอง

จงจะเลนเกมได

ลงชอ ผบนทก

(นางชญญณฏฐ เอยมเผาจน)

คร โรงเรยนบารงวทยา

วนท 17 เดอน ธนวาคม พ.ศ. 2555

140

แบบประเมนใบงาน

เรอง โครงสรางความสมพนธของสมาชกในครอบครวของตนเอง

เลขท

บอกโครงสรางความสมพนธของสมาชกในครอบครวของตนเอง บอ

กโคร

งสรา

ง ขอ

งสมา

ชกใน

ครอบ

ครวข

อง

ตนเอ

งไดส

มพน

ธกบ

ความ

เปน

จรงด

วยตน

เอง

โดยไ

มตอง

มครห

รอผอ

นแน

ะนา

บอกโ

ครงส

ราง

ของส

มาชก

ในคร

อบคร

วของ

ตนเอ

งไดส

อดคล

องกบ

ความ

เปน

จรงด

วย

ตนเอ

ง แต

มครห

รอผอ

นแนะ

นาบ

าง

บอกโ

ครงส

ราง

ของส

มาชก

ในคร

อบคร

วของ

ตนเอ

งไดส

อดคล

องกบ

ความ

เปน

จรง

โดยม

คร

หรอ

ผอน

แนะน

า

บอกโ

ครงส

รางข

องสม

าชกใ

นคร

อบคร

วของ

ตนเอ

งไดแ

ตไมส

อดคล

องกบ

ความ

เปน

จรง

รวมค

ะแน

น

(10-12คะแนน) (8-9คะแนน) (6-7คะแนน) (5คะแนน) 12

1. 10 10

2. 11 11

3. 12 12

4 10 10

5. 8 8

6. 10 10

7. 9 9

8. 9 9

9. 7 7

10. 8 8

11. 12 12

12. 7 7

13. 12 12

14. 10 10

141

เกณฑการตดสนระดบคณภาพ

ระดบคะแนน 10 -12 ระดบคณภาพ 4 ดมาก

ระดบคะแนน 8 - 9 ระดบคณภาพ 3 ด

ระดบคะแนน 6 -7 ระดบคณภาพ 2 พอใช

ระดบคะแนน 0 -5 ระดบคณภาพ 1 ควรปรบปรง

เลขท

บอกโครงสรางความสมพนธของสมาชกในครอบครวของตนเอง

บอกโ

ครงส

ราง

ของส

มาชก

ในคร

อบคร

ว

ของต

นเอ

งไดส

มพน

ธกบ

ความ

เปน

จรงด

วย

ตนเอ

ง โด

ยไมต

องมค

รหรอ

ผอน

แนะน

า

บอ

กโตร

งสรา

ง ขอ

งสมา

ชกใน

ครอบ

ครว

ของต

นเอ

งไดส

อดคล

องกบ

ความ

เปน

จรง

ดวยต

นเอ

ง แต

มครห

รอผอ

นแนะ

นาบ

าง

บอกโ

ครงส

ราง

ของส

มาชก

ในคร

อบคร

ว

ของต

นเอ

งไดส

อดคล

องกบ

ความ

เปน

จรง

โดยม

ครห

รอผอ

นแน

ะนา

บอ

กโคร

งสรา

งของ

สมาช

กใน

ครอบ

ครวข

อง

ตนเอ

งไดแ

ตไมส

อดคล

องกบ

ความ

เปน

จรง

รวมค

ะแน

น

(10-12คะแนน) (8-9 คะแนน) (6-7คะแนน) (5คะแนน) 12

15. 8 8

16. 9 9

17. 9 9

18. 7 7

รวมคะแนน 168

โดยภาพรวมอยในระดบด 9.33

ลงชอ ผประเมน



142

ครอบครวของฉน

ชอ................................................................................... เลขท .........ชน ป.1 โรงเรยนบารงวทยา

ใบงานท 1 โครงสรางความสมพนธของสมาชกในครอบครวตนเองโดยเรยงลาดบความสมพนธ

สาระการเรยนร สงคมศกษา

ศาสนาและวฒนธรรม

12

คะแนน

ระดบคณภาพ

ผประเมน

ครชญญณฏฐ เอยมเผาจน

ได.....

คะแนน

4=ดมาก

3= ด 2= พอใช 1= ปรบปรง

143


ใบงานท 2 เรองสารวจขอมลเกยวสมาชกในครอบครวตนเอง (ขอละ 4 คะแนน)

1. ในครอบครวมจานวนสมาชกทงหมดกคน และมใครบาง

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

2. นกเรยนมหนาททาอะไรบาง

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

………………….……………………………………………………………………...

…………………………………………………………………………………………

3. ใครเปนหวหนาครอบครว และหวหนาครอบครวมหนาทอยางไร

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

……………………….………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………



12

คะแนน




ได.....

คะแนน

4 = ดมาก

3 = ด 2 = พอใช 1 = ปรบปรง

144

รหสวชา ส 11101 กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม ชนประถมศกษาปท 1

หนวยการเรยนรท 2 เรอง โครงสรางบทบาทสทธหนาทของสมาชกในครอบครวและโรงเรยน 8 ชวโมง

แผนการจดการเรยนรท 2 เรอง โครงสรางและความสมพนธของสมาชกในโรงเรยน 3 ชวโมง

สอนวนท 20 – 21, 24 เดอน ธนวาคม พ.ศ. 2555 ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2555

1. มาตรฐานการเรยนร/ ตวชวด


ธารงรกษาไวซงการปกครองระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข

ตวชวด ส 2.2 ป.1/1 บอกโครงสราง บทบาทและหนาทของสมาชกในครอบครวและ



โครงสรางของโรงเรยนประกอบดวยผอานวยการ คร เจาหนาท นกเรยน ภารโรง ม

ความสมพนธ ตามบทบาทหนาททแตกตางกน โดยการปฏบตทดตอกนระหวางครกบนกเรยน อย

รวมกนอยางมความสข และเปนระเบยบเรยบรอย


3.1 ความร

บอกความสมพนธสมาชกหรอโครงสรางของโรงเรยน

3.2 ทกษะ/ กระบวนการคด

จาแนกหนาทของสมาชกในโรงเรยน

3.3 คณลกษณะอนพงประสงค



โครงสรางของโรงเรยนประกอบดวย ผอานวยการโรงเรยน คร เจาหนาท นกเรยน

หวหนาหองเรยน และภารโรง โดยมการปฏบตทดตอกนตามกฎระเบยบของโรงเรยน

5. สมรรถนะสาคญของผเรยน

ความสามารถในการคด


ใบงาน เรอง โครงสรางความสมพนธของบทบาทหนาทของสมาชกในโรงเรยน

• ถาโรงเรยนไมมคร จะเปนอยางไร

145


• นกเรยนคดวาจะทาอยางไรเพอใหเกดความเปนระเบยบเรยบรอยใน




1. ใหนกเรยนรวมกนแสดงความคดเหนเกยวกบโครงสรางของโรงเรยนโดยครใชคาถาม

ดงน

• ในโรงเรยนประกอบดวยใครบาง

ครบนทกคาตอบของนกเรยนเปนแผนภาพลงบนกระดาน ดงน

ตวอยางแผนภาพ

2. ครอธบายเพมเตมวา โครงสรางของโรงเรยน ประกอบดวย ผอานวยการโรงเรยน คร

เจาหนาท นกเรยน ภารโรงทกคนในโรงเรยนมความสมพนธเกยวกบบทบาทหนาทและเปนสมาชก


คร เจาหนาท

โครงสราง โรงเรยน

ผอานวยการโรงเรยน

นกเรยน

ภารโรง

หวหนาหองเรยน

146

นกเรยน

เจาหนาท

คร ผอานวยการโรงเรยน

นกเรยน

คร

ภารโรง

หวหนาหองเรยน



3. ใหนกเรยนรวมกนแสดงความคดเหนเกยวกบบทบาทหนาทของบคคลในโรงเรยน ครช

รปภาพผอานวยการโรงเรยน ใหนกเรยนดแลวใชคาถามดงน (โดยใชความคดของนกเรยนอยาง

อสระ)

• ผอานวยการโรงเรยนของเราชออะไร(ตวอยางคาตอบ นางเยาวด ใจซอ)

• ผอานวยมหนาทอะไรบาง (ตวอยางคาตอบ ดแลความเรยบรอยของ


อธบายเพมเตมวา บคคลทมอานาจบรหารโรงเรยน ไดแก ผอานวยการโรงเรยน ซงไดรบการ

แตงตงมาทาหนาทบรหารโรงเรยน ผอานวยการโรงเรยนจงมบทบาทหนาทในการบรหาร ดแล

โรงเรยน และสมาชกทกคนในโรงเรยนใหเปนระเบยบเรยบรอย


1. ใหนกเรยนแบงกลมออกเปน 3 กลม กลมละเทาๆ กน แลวครพานกเรยนไปสารวจศกษา

บอรดบคลากรของโรงเรยน และบอรดสมาชกหองเรยน โดยครคอยอธบายเพมเตมวา บคคลเหลาน

เปนสมาชกของโรงเรยนและมหนาทแตกตางกน

2. ใหแตละกลมฝกอานชอสมาชกของโรงเรยนและหองเรยนตามหนาท เชน ผอานวยการ

โรงเรยน คร เจาหนาท ภารโรง หวหนาหองเรยน ครประจาชน

3. ครพานกเรยนกลบเขาชนเรยนเพอทากจกรรมโดยแจกบตรคาใหแตละกลม แลวแสดง

ความคดเหนจากบตรคาทไดดงน (กลมละ 1- 2 บตร)

จากนนใหนกเรยน แตละกลมรวมกนตอบคาถามเกยวกบบตรคา โดยครใชคาถาม เชน

บคคลในบตรคาวา มบทบาทหนาทในโรงเรยนอยางไร(ตวอยางคาตอบมหนาท

สอนหนงสอ ใหความร และอบรมสงสอนนกเรยนใหเปนคนด)

147

ครเขยนตารางเกยวกบบทบาทหนาทของสมาชกในโรงเรยนลงบนกระดานใหนกเรยนด ดงน

บทบาท หนาท

ผอานวยการโรงเรยน ดแลความเปนระเบยบเรยบรอยของสมาชกทกคนในโรงเรยน

คร ใหความร และอบรมสงสอนนกเรยนใหเปนคนด

เจาหนาทของโรงเรยน ดแลจดเกบเอกสารขอมลทเกยวกบโรงเรยน

ภารโรง ดแลความสะอาดภายในบรเวณโรงเรยน

นกเรยน เรยนหนงสอ เชอฟงคาสงสอนของคร และปฏบตตามกฎระเบยบ


หวหนาหองเรยน คอยชวยเหลอคร ผนาในการทาความเคารพครทเขามาสอน

และดแลความเปนระเบยบของเพอนสมาชกในหองเรยน

ครใหนกเรยนอานขอความในตารางตามคร และรวมกนสรปความรดงน

“สมาชกทกคนในโรงเรยนมความสมพนธเกยวของกน และมบทบาทหนาทแตกตางกน ทกคนใน

โรงเรยนจงควรรจกบทบาทหนาทของตนเองและปฏบตตนใหเหมาะสม”


4. นกเรยนรวมกนแสดงความคดเหนเกยวกบบทบาทหนาทของตนเองในโรงเรยน จาก

คาถามตอไปน (ครชวยเขยนคาตอบของนกเรยนเปนแผนภาพบนกระดานดา)

• ถาสมาชกทกคนในโรงเรยนปฏบตตนตามบทบาทหนาทของตนเอง จะ

เกดผลอยางไร

แผนภาพตวอยาง

ความสามคคกน

ผลของการปฏบตตน ตามบทบาทหนาทของ สมาชกทดในโรงเรยน

เกดความเปนระเบยบ

เรยบรอยในโรงเรยน

สมาชกทกคนมความ

สงบสข

148


• นกเรยนมบทบาทหนาทในโรงเรยนอยางไร

แผนภาพ

ครเพมเตมวา การเปนสมาชกทดของโรงเรยน นกเรยนควรรจกบทบาทหนาทของตนเอง

เพอใหนกเรยนปฏบตตนในโรงเรยนไดอยางถกตอง เหมาะสม จากนนกใหนกเรยนฝกอานและ

บนทกลงสมด


1. ใหนกเรยนแบงเปน 5 กลม แตละกลมสงตวแทนมาจบสลากคาถามและรบใบงานเรอง

ความสมพนธของบทบาทหนาทของสมาชกในโรงเรยนจากคร เพอรวมกนแสดงความคดเหน

เกยวกบความสมพนธตามบทบาทหนาทของสมาชกในโรงเรยน โดยครเปนผชวยเขยนคาตอบของ

แตละกลม บนกระดาน แลวใหแตละกลมบนทกลงในใบงาน

• ผอานวยการโรงเรยน มบทบาทและหนาททาอะไร

• คร มบทบาทและหนาทอะไร

• นกเรยน มบทบาท และหนาทอะไร

• ภารโรง มบทบาท และหนาทอะไร

• หวหนาหองเรยน มบทบาท และหนาทอะไร

นกเรยนและครรวมกนสรปความรดงน โครงสรางของโรงเรยนเปนสงทนกเรยน ควร

ทราบ เพอใหสมาชกในโรงเรยนทกคนปฏบตไดถกตองเปนระเบยบเรยบรอย และอยรวมกนอยางม

ความสข

ตงใจเรยนหนงสอ ปฏบตตามกฎ

ระเบยบของโรงเรยน

บทบาทหนาท ในโรงเรยนของนกเรยน

เชอฟงคาสงสอน ของคร

149


2. ใหนกเรยนทาใบงาน เรองโครงสรางความสมพนธของบทบาทหนาทของสมาชใน



3. ครใหนกเรยนรวมกนแสดงความคดเหนในการตอบคาถามดงน

• ถาโรงเรยนไมมครจะเปนอยางไร

• นกเรยนคดวาจะทาอยางไรเพอใหเกดความเปนระเบยบเรยบรอยใน


8. สอการเรยนร

1. บตรคาถาม และบตรคาเกยวกบบคคลทมบทบาทหนาทในโรงเรยน

2. ตารางบทบาทหนาทของสมาชกในโรงเรยน

4. แผนภาพผลของการปฏบตตนสมาชกทดในโรงเรยน

5. ใบงาน เรองโครงสรางความสมพนธของบทบาทหนาทของสมาชในโรงเรยน





2.1 แบบประเมนใบงาน เรอง สารวจโครงสรางของสมาชกในโรงเรยนของตนเอง

2.2 แบบประเมนใบงาน เรองสารวจโครงสราง บทบาทหนาทของสมาชกในโรงเรยน

ของตนเอง แลวบนทกผลลงในแบบบนทก

10. ความคดเหน / ขอเสนอแนะของผอานวยการ หรอผทไดรบมอบหมาย (กอนสอน)





วนท 29 เดอน พฤศจกายน พ.ศ. 2555

150

บนทกหลงสอน


1.1 นกเรยนมพฤตกรรมระหวางเรยน คอมความสนใจ กระตอรอรน ใหความ

รวมมอในการปฏบตกจกรรม E1 ขนตรวจสอบความรเดม กบ E2 ขนสรางความสนใจและแสดง

ความคดเหนในการตอบคาถาม อยางอสระ

1.2 นกเรยนไดทากจกรรม E3 ขนสารวจและคนหา เปนกจกรรมกลมในการสารวจ

ศกษาบอรดบคลากรของโรงเรยน และบอรดสมาชกหองเรยน จบสลากคาถาม และตองจดบนทก

เพอนา ผลงานไปในขน E4 ขนอธบาย E5 ขนขยายความร และไดแลกเปลยนความรถามหวขอ

คาถามทกาหนดใหแตละกลม

1.3 กจกรรม E6 ขนประเมนผล และ E7 ขนนาความรไปใช นกเรยนสามารถทาใบ

งานเรอง โครงสรางความสมพนธของบทบาทหนาทของสมาชกในโรงเรยน และเรอง สารวจ

โครงสราง บทบาทหนาทของสมาชกในโรงเรยนของตนเอง ไดผานเกณฑอยในระดบดทกาหนดไว

1.4 นกเรยนทกคนมความรบผดชอบในการทากจกรรมเชน งานกลม ใบงานและ

แบบฝกหดทครมอบหมายใหไดอยในระดบด


2.1 ระหวางเรยนทสารวจบอรดบคลากรของโรงเรยน และบอรดสมาชกหองเรยน จบ

สลากคาถาม นกเรยนจะมเสยงดง ขาดระเบยบ และไมฟงการแสดงความคดเหนของกลมอนๆ

2.2 มนกเรยนบางคนทางานไมเสรจตามเวลาทกาหนด เพราะความสามารถในการ

อานและเขยนทตางกน นกเรยนอานเขยนไดดจะทางานไดเรว แตนกเรยนทมปญหาดานการอาน

การเขยนจะทางานไดชา

2.3 นกเรยนททางานเสรจชาเพราะความสามารถในการอานและเขยนยงไมคลอง

3.ขอเสนอแนะ / แนวทางแกไข

3.1 ครแนะนาใหนกเรยนมวนยในการเดนสารวจบอรดบคลากรและบอรดสมาชก

หองเรยน โดยเสรมแรงใหเปนดาว

3.2 ครชวยนกเรยนทอานและเขยนไมคลองโดยใชสอภาพเพอใหเกดความเขาใจยงขน





151

แบบประเมนใบงาน

เรอง สารวจโครงสรางของสมาชกในครอบครวของตนเอง

เลขท

บอกสวนประกอบโครงสรางของสมาชกในครอบครวของตนเองลงแผนภาพ บ

อกส

วนป

ระกอ

บโค

รงส

รางส

มาชก

ใน

โรงเ

รยน

ลงแผ

นภา

พส

มพน

ธกบ

ความ

เปน

จรง

ดวยต

นเอ

ง โด

ยไมต

องมค

รหรอ

ผอน

แนะน

า

บอกส

วนปร

ะกอบ

โครง

สราง

สมา

ชกใน

โ

รงเร

ยน แ

ผนภา

พได

สอดก

บคว

ามเป

นจร

งดวย

ตนเอ

ง แต

มครห

รอผอ

นแนะ

นาบ

าง

บอก

สวน

ประก

อบโค

รงสร

าง ส

มาชก

ใน

โรงเ

รยน

ไดสอ

ดคลอ

งกบ

ความ

เปน

จรง

โดยม

คร

หรอ

ผอน

แนะน

า

บอก

สวน

ประก

อบโค

รงสร

างสม

าชกใ

น

โรงเ

รยน

ไดแต

ไมสอ

ดคลอ

งกบ

ความ

เปน

จรง

รวมค

ะแน

น

(10-12คะแนน) (8-9คะแนน) (6-7คะแนน) (5คะแนน) 12

1. 10 10

2. 10 10

3. 10 10

4 8 8

5. 8 8

6. 10 10

7. 9 9

8. 8 8

9. 6 6

10. 8 8

11. 12 12

12. 6 6

13. 10 10

14. 8 10

152

เกณฑการตดสนระดบคณภาพ

ระดบคะแนน 10 -12 ระดบคณภาพ 4 ดมาก

ระดบคะแนน 8 - 9 ระดบคณภาพ 3 ด

ระดบคะแนน 6 -7 ระดบคณภาพ 2 พอใช

ระดบคะแนน 0 -5 ระดบคณภาพ 1 ควรปรบปรง

เลขท

บอกสวนประกอบโครงสรางของสมาชกในครอบครวของตนเองลงแผนภาพ

บอกโ

ครงส

ราง

ของส

มาชก

ในคร

อบคร

วของ

ตนเอ

งไดส

มพน

ธกบ

ความ

เปน

จรงด

วยตน

เอง

โดยไ

มตอง

มครห

รอผอ

นแน

ะนา

บอกโ

ตรงส

ราง

ของส

มาชก

ในคร

อบคร

วของ

ตนเอ

งไดส

อดคล

องกบ

ความ

เปน

จรงด

วย

ตนเอ

ง แต

มครห

รอผอ

นแนะ

นาบ

าง

บอกโ

ครงส

ราง

ของส

มาชก

ในคร

อบคร

วของ

ตนเอ

งไดส

อดคล

องกบ

ความ

เปน

จรง

โดยม

คร

หรอ

ผอน

แนะน

า

บอกโ

ครงส

รางข

องสม

าชกใ

นคร

อบคร

วของ

ตนเอ

งไดแ

ตไมส

อดคล

องกบ

ความ

เปน

จรง

รวมค

ะแน

น

(10-12คะแนน) (8-9 คะแนน) (6-7คะแนน) (5คะแนน) 12

15. 8 8

16. 9 9

17. 7 7

18. 7 7

รวมคะแนน 156

โดยภาพรวมอยในระดบด 8.66

ลงชอ ผประเมน



153


ใบงานท 1 เรองสารวจโครงสรางของสมาชกในโรงเรยน ของตนเองแลวบนทกผลลงในแผนภาพ



12

คะแนน




ได.....

คะแนน

4=ดมาก


โครงสราง


154


ใบงานท 2 เรองสารวจโครงสราง บทบาทหนาทของสมาชกในโรงเรยนของตนเอง

แลวบนทกผลลงในแบบบนทก (ขอละ 4 คะแนน)



12

คะแนน




ได.....

คะแนน

4=ดมาก


แผนการจดการเรยนรกลมสาระเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม ชนประถมศกษาปท 1

แบบบนทกการสารวจโครงสราง บทบาทหนาทของสมาชกในโรงเรยน

1. ครใหญ อาจารยใหญ หรอผอานวยการโรงเรยน

ชอ………………………………………………………………………………………………………

มบทบาทหนาท คอ………………………………………………………………………………………

2. ครประจาชน ชอ…………………………………………………………………………………………

มบทบาทหนาท คอ………………………………………………………………………………………

3. หวหนาหองเรยน ชอ………………………………………………………………............................

มบทบาทหนาท คอ……………………………………………………………………………………

155

หนวยการเรยนรท 8 เรองโครงสรางบทบาทสทธหนาทของสมาชกในครอบครวและโรงเรยน8 ชวโมง

แผนการจดการเรยนรท 3 เรองบทบาทหนาทสทธของตนเองในครอบครวและโรงเรยน เวลา 2 ชวโมง

สอนวนท 26 – 27 เดอน ธนวาคม พ.ศ. 2555 ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2555

มาตรฐานการเรยนร/ตวชวด

1. มาตรฐานการเรยนร


ธารงรกษาไวซงการปกครองระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข

ตวชวด ส 2.2 ป.1/2 ระบบทบาท สทธ หนาทของตนเองในครอบครวและโรงเรยน


บทบาทหนาท สทธ เปนสงททกคนควรปฏบตใหถกตอง เพอใหสมาชกในครอบครว และ

โรงเรยนอยรวมกนอยางมความสข และการใชอานาจตามบทบาทหนาทและสทธทเหมาะสมจะทา

ใหสมาชกในครอบครว อยรวมกนไดอยางมความสข


1. ความร

1. บทบาทหนาทสทธของตนเองในครอบครว

2. บทบาทหนาทสทธของตนเองในโรงเรยน

2. ทกษะ//กระบวนการคด

การสรปความร การจดระบบความคดเปนแผนภาพ การปฏบต/สาธต

3. คณลกษณะอนพงประสงค



นกเรยนสามารถสรปไดวา บทบาทหนาท และสทธเปนสงททกคนควรปฏบตให

ถกตอง เพอใหครอบครวและโรงเรยน เกดความสงบสขเปนระเบยบเรยบรอย

5. สมรรถนะสาคญของผเรยน ความสามารถในการคด


1. แบบฝกหด

2. ใบงาน เรอง การสารวจบทบาทหนาท ของสมาชกในครอบครวและโรงเรยน

156



1. ครซกถามนกเรยน ใหนกเรยนแสดงความคดเหนจากคาถามดงน (ครเขยนคาตอบของ

นกเรยนบนกระดานดา)

• อยทบานนกเรยนมหนาทอะไรบาง

• นกเรยนปฏบตตนอยางไรในครอบครว

• อยทโรงเรยนนกเรยนมหนาทอะไร

• นกเรยนปฏบตตนอยางไรในโรงเรยน


2. ครเลานทานเรอง “คาสงของพอ” ใหนกเรยนฟงแลวรวมกนแสดงความคดเหนเกยวกบ

นทานแลวตอบคาถาม

นทานเรอง คาสงของพอ

ครอบครวของอรณ มพอเปนหวหนาครอบครว พอเปนเพยงคนเดยวทออกไปทางาน

นอกบานเพอหารายได พอจงบอกกบทกคนวา พอทางานนอกบานเหนอยมากจงใหแมและลกๆ

ทางานบานทงหมด อรณไมไดรบอนญาตใหดโทรทศน นอกจากเวลาขาว เนองจากพอไมชอบ

เมอนองอรณทาผดจะถกพอลงโทษโดยการตอยางรนแรง โดยพอบอกวาทกคนในบานตองเชอ

ฟงคาสงพอและพอสามารถลงโทษใครกไดตามความพอใจ

• ครอบครวของรงอรณมใครเปนหวหนาครอบครว (พอ)

• พอมบทบาทหนาทอยางไร (ทางานหารายได)

• เมอนองทาผด พอทาอยางไร (ตอยางรนแรง)

• พอปฏบตตนไดเหมาะสมหรอไม เพราะอะไร (ไมเหมาะสม เพราะไมควรใหผอน

ฟงคาสงของตนเอง และไมควรลงโทษสมาชกในบานอยางรนแรง)

3. ครอธบายเพมเตมวา การอยรวมกนในครอบครว สมาชกทกคนในครอบครวตองรจก

บทบาทหนาทของตนเอง และปฏบตตนใหเหมาะสม เหนแกความสขของสมาชกใน

ครอบครวเปนสาคญ เชน


157

• พอทา หนาท ทางานหารายได ดแลสมาชกเปนผนาในครอบครว และม บทบาท

เปน พอ

• แมทาหนาท ดแลความเปนอยของสมาชกในครอบครว และมบทบาทเปนแม

• ลกทาหนาท เชอฟงคาสงสอนของพอแม ชวยเหลองานบานททาไดและม

บทบาทเปนลก

4. นกเรยนและครรวมกนสรปบทบาทหนาทของสมาชกในครอบครวและโรงเรยน โดย

สรปไดวา สมาชกในครอบครวและโรงเรยนมหนาทตามบทบาทของตนเอง เชน เมอนกเรยนอยท

บาน บทบาทของนกเรยนคอ เปนลก ถานกเรยนอยทโรงเรยน นกเรยนมบทบาทคอ เปนนกเรยน

ดงนน เมออยบานกมหนาท เคารพเชอฟงพอแม ถาอยทโรเรยนมหนาทตงใจเรยนเชอฟงคณคร


5. ใหนกเรยนเลนเกมทายไดใหเลย โดยครแบงนกเรยนออกเปน 4 กลม กลมละเทา ๆ กน

โดยเลนทละ 2 กลม

กลมท 1 ใหบตรคา

กลมท 2 ใหบตรคา

ใหนกเรยนแตละกลมปรกษากนวาจะเลอกบตรคาใดกอน โดยไมใหอกกลมทราบ

จากนนแตละกลมเลอกตวแทนกลม กลมละ 1 คน ถอบตรคาออกมาทหนาชนเรยนเมอคร ให

สญญาณเปดบตรคา ใหตวแทนทง 2 กลม เปดบตรคา ถาบตรคาบทบาทหนาทสมพนธกนทง 2

กลมจะไดคะแนนกลมละ 1 คะแนน ถาบตรคาไมสมพนธกนทง 2 กลม จะไมไดคะแนน ดาเนน

กจกรรมนจนจบคบตรคาไดถกตองครบทง 3 ค กลมใดไดคะแนนมากกวาใหถอเปนผชนะ

6. ครอานขอความใหนกเรยนฟง ถาถกตองใหนกเรยนยกมอขวาขน ถาไมถกตองให

นกเรยนยกมอสองขางขนไขวกนเปนเครองหมายกากบาทโดยครอานขอความ ดงน

• หวหนาครอบครวไมตองทางานบานเลย (ไม)

• ผอานวยการควรเฆยนตนกเรยนททาผด (ไม)

• หวหนาหองควรแนะนาใหเพอนปฏบตตามระเบยบ (ถกตอง)

• หวหนาครอบครวควรดแลใหสมาชกอยรวมกนอยางสงบสข (ถกตอง)

• ผอานวยการตองเขมงวดกบครและนกเรยนใหมากๆ (ไม)

• หวหนาหองควรชวยครดแลเพอนๆ (ถกตอง)

พอแม ลก นกเรยน

เลยงดลก ชวยเหลองานบาน เรยนหนงสอ

158

ครและนกเรยนรวมกนตรวจสอบความถกตอง

7. ครอธบายเพมเตมวา สมาชกทกคนในครอบครวและโรงเรยนมบทบาทหนาทแตกตาง

กน ทกคนควรรจกบทบาทหนาทของตนเองและปฏบตตามบทบาทหนาทของตนเองใหเหมาะสม

8. ใหนกเรยนทาใบงาน เรอง บทบาทหนาท ของสมาชกในครอบครวและโรงเรยน


1. ครอธบายใหนกเรยนฟงวา บทบาท คอ สงทเราเปนอยในขณะนน เชน เมอเราอยบาน

เราม บทบาทเปนลก เมออยโรงเรยน เราจะมบทบาทเปนนกเรยน เปนตน หนาท คอ สงทเรา

ตองปฏบตตามบทบาททไดรบ เชน ลกมหนาทตองเชอฟงคาสงสอนของพอแม นกเรยนมหนาท

เรยนหนงสอ เปนตน บทบาทหนาทจงเปนสงทเราตองปฏบตใหถกตองและเหมาะสมทงใน


2. ครอานขอความใหนกเรยนฟง ถาถกตองใหนกเรยนยกมอขวาขน ถาไมถกตองให

นกเรยน ยกมอสองขางขนไขวกนเปนเครองหมายกากบาทโดยครอานขอความ ดงน

• หวหนาครอบครวไมตองทางานบานเลย (ไม)

• ผอานวยการควรเฆยนตนกเรยนททาผด (ไม)

• หวหนาครอบครวควรดแลใหสมาชกอยรวมกนอยางสงบสข (ถกตอง)

• ผอานวยการตองเขมงวดกบครและ นกเรยนใหมากๆ (ไม)

• หวหนาหองควรชวยครดแลเพอนๆ (ถกตอง)

ครและนกเรยนรวมกนตรวจสอบความถกตอง


3. ใหนกเรยนรวมกนแสดงความคดเหนเกยวกบความแตกตางของบทบาทหนาท สทธ

ของตนเองในครอบครวและโรงเรยน โดยครใชคาถาม ดงน

• บทบาทหนาทของนกเรยนในครอบครวคออะไร (ชวยพอแมทางานบาน

เชอฟงคาสงสอนของพอแม)

• บทบาทหนาทของนกเรยนในโรงเรยนคออะไร (ตวอยางคาตอบ ตงใจ

เรยนหนงสอ เคารพและเชอฟงคาสงสอนของคร)


159

4. ครอธบายเพมเตมวา สมาชกทกคนในครอบครวและโรงเรยนมบทบาทหนาทแตกตางกน

ทกคนควรรจกบทบาทหนาทของตนเองและปฏบตตามบทบาทหนาทของตนเองใหเหมาะสม


5. ใหนกเรยนและครรวมกนสรปความรดงน บทบาทหนาท และสทธเปนสงททกคนควร

ปฏบตใหถกตอง เพอใหครอบครวและโรงเรยนเกดความสงบสข เปนระเบยบเรยบรอย

6. ใหนกเรยนทาแบบฝกหด โดยใหนกเรยนเครองหมาย หนาขอความทถกตอง และเขยนเครองหมายผด X หนาขอความทไมถกตองโดยใหคะแนนขอละ 1 คะแนนจานวน 10 ขอ


7. ใหนกเรยนทาใบงาน เรอง การสารวจบทบาทหนาท ของสมาชกในครอบครวและ


8. สอการเรยนร

1. นทานเรอง คาสงของพอ

2. บตรคาเกยวกบ บทบาท หนาท

3. บตรคา เกมทายไดใหเลย

4. แบบฝกหด เรองบทบาทหนาทสทธของตนเองในครอบครวและโรงเรยน





2.1 แบบประเมนใบงาน เรอง การสารวจบทบาทหนาท ของสมาชกในครอบครวและ


3. เกณฑการวดและประเมนผล

3.1 ตรวจใบงาน ผานเกณฑในระดบ 2 ขนไป (ระดบ1 = ปรบปรง คะแนน 0-5

ระดบ 2 = พอใชคะแนน 6-8 ระดบ3 = ด คะแนน 9 -11 ระดบ4 = ดมาก คะแนน 12-15)

160

10. ขอคดเหนของหวหนาสถานศกษา





บนทกหลงสอน


1.1 นกเรยนไดเขารวมกจกรรมกลมในการเลนเกมทายไดใหเลยเกยวกบเรอง บทบาท

หนาท ของสมาชกในครอบครวและโรงเรยนไดผานเกณฑอยอยในระดบดมากตามทกาหนดไว

1.2 นกเรยนทาใบงานและแบบฝกหด เรองบทบาทหนาทของสมาชกในครอบครวและ

โรงเรยน และเรอง การสารวจบทบาทหนาท ของสมาชกในครอบครวและโรงเรยน ไดผานเกณฑ

อยในระดบดทกาหนดไว

1.3 นกเรยนมพฤตกรรมระหวางเรยน คอมความสนใจ กระตอรอรน ใหความรวมมอ

ในการปฏบตกจกรรม เชน กจกรรมกลมเลนเกมทายไดใหเลย แสดงความคดเหนในการตอบ

คาถาม และไดระบายสอยางอสระมความสข

1.4 นกเรยนทกคนมความรบผดชอบในการทากจกรรมเชน งานกลม ใบงานและ

แบบฝกหดทครมอบหมายใหไดอยในระดบด


2.1 ระหวางเรยนทนกเรยนเลนเกมทายไดใหเลย จะมเสยงดง ขาดระเบยบ และไมฟง

ผอนแสดงความคดเหน

2.2 มนกเรยนบางคนทางานไมเสรจตามเวลาทกาหนด เพราะความสามารถในการอาน

และเขยนทตางกนไมคลอง

161

3. ขอเสนอแนะ / แนวทางแกไข

3.1 ครแนะนาใหนกเรยนรกษาวนยในการเลนเกมเพอไมรบกวนหองเรยนขางๆ

3.2 ครใหความชวยเหลอนกเรยนทอานเขยนไมคลอง เปนการฝกอานฝกเขยนเพอให

เกดความเขาใจยงขน





162

ชอ.................................................................................เลขท .........ชน ป.1 โรงเรยนบารงวทยา

แบบฝกหดท 1

คาชแจง ใหนกเรยนเครองหมาย หนาขอความทถกตอง และเขยนเครองหมายผด Xหนาขอความ

ทไมถกตอง (ทาถกขอละ 1 คะแนน)

1 ลกทดตองเคารพและเชอฟงคาสงสอนของพอแม

2 ถาเพอนทาความผดนกเรยนสามารถลงโทษเพอนได

3 นกเรยนสามารถพดคยเสยงดงในหองสมดได

4 ผพอแมสามารถลงโทษนกเรยนอยางรนแรงได

5 ผอานวยการโรงเรยนมหนาทในการถายทอดวชาความรใหกบนกเรยนทกคน

6 นกเรยนจะไดรบการศกษาขนพนฐาน

7 นกเรยนจะไดรบการรกษาพยาบาลเมอเจบปวย

8 การทางานหารายไดใหครอบครวเปนหนาทของนกเรยน

9 สมาชกในโรงเรยนควรปฏบตตนตามบทบาทหนาทเพอใหโรงเรยนไดรบ

รางวล

10 บทบาทนาทและสทธเปนสงททกคนควรปฏบตใหถกตองเพอใหครอบครว

อบอน และสงบสข



10

คะแนน




ได.......

คะแนน

4=ดมาก


163

เปนผนาในการประชมของครอบครว

ดแลสมาชกไมใหทะเลาะววาทกน

ตดสนใจเรองตางๆ ตามความ

ตองการ

อบรมสงสอนลก

ทาโทษลกดวยความรนแรง

ดแลบานใหเปนระเบยบเรยบรอย




ชอ................................................................เลขท .........ชน ป.1 โรงเรยนบารงวทยา

แบบฝกหดท 2

คาชแจง แบบฝกหดม 2 ตอน (ทาถกขอละ 2 คะแนน)

ตอนท 1 ใหนกเรยนระบายสลงลงใน หนาขอความทเปนบทบาทหนาทของสมาชกใน

ครอบครวทกาหนดให

1.

2.

3.

พอ

แม

ลก

164

ทาโทษนกเรยนททาผดโดย

การเฆยนต

ใหคาแนะนาในการทางานแกคร

เจาหนาท และภารโรง

สอนหนงสอ

ทาความสะอาดหองเรยน

อบรมสงสอนนกเรยนเปนคนด

ทาโทษสมาชกทไมปฏบตตาม

ระเบยบ

ตงใจศกษาเลาเรยน

เชอฟงคาสงสอนของคร

ดแลการสอนหนงสอของคร

ตอนท 2 ใหนกเรยนระบายสลง หนาขอความทเปนบทบาทหนาทของ

สมาชกในโรงเรยนทกาหนดให

1.

2.

3.



12

คะแนน




ได.......

คะแนน

4=ดมาก


ผอานวยการ โรงเรยน

ครประจาชน

นกเรยน

165

แบบทดสอบวดผลการเรยนร

เรองโครงสราง บทบาท สทธ หนาทของสมาชกในครอบครวและโรงเรยน

ชอ……………………………………………………เลขท…………ชนประถมศกษาปท 1

คาชแจง ใหกา X คาตอบทถกตองทสดเพยงขอเดยวลงในแบบทดสอบ มจานวน 20 ขอ

20 คะแนน เวลา 60 นาท

ส 2.2 ป.1/1 บอกโครงสราง บทบาทและหนาท

ของสมาชกในครอบครวและโรงเรยน

1. ใครคอ พอแมของพอเรา(วเคราะห)

ก. ลง ปา

ข. ตา ยาย

ค. ป ยา

6. ครอบครวฉนมความสข แสดงวา ครอบครวม

ลกษณะเปนอยางไร(วเคราะห)

ก. สมาชกในครอบครวรกกน

ข. พอแมพาไปเทยวทะเลเปนประจา

ค. มสมาชกในครอบครวเปนจานวนมาก

2. นองของพอ เราเรยกวาอยางไร (วเคราะห)

ก. ปา

ข. อา

ค. นา

6. โครงสรางของครอบครวเดยวประกอบดวย

ใครบาง (ความเขาใจ)

ก. ป ยา ตา ยา พอแม และลกๆ

ข. ตา ยาย พอ แม และลก ๆ

ค. พอแม และลก ๆ

3. บคคลใดไมเปนสมาชกในโรงเรยน

(ความเขาใจ)

ก. เจาหนาทธรการ ข. ผปกครอง

ค. ภารโรง

8. ใครเปนหวหนาของสมาชกในโรงเรยน

(ความเขาใจ)

ก. ผอานวยการ ข. ครประจาชน

ค. ครฝายปกครอง

4. นกเรยนเกยวของเปนอะไรกบ ลง ปา

นา อา (ความเขาใจ)

ก. ลก ข. หลาน

ค. นอง

9. ชวยเหลอคร ดแลรบผดชอบนกเรยน

ประจาหองเรยน เปนหนาทของใคร

(วเคราะห)

ก. นกเรยน ข. ครประจาชน

ค. หวหนาประจาหองเรยน

5. ลง ปา คอใคร (ความเขาใจ)

ก. นองของพอแมเรา ข. พอของพอแมเรา

ค. พของพอแมเรา

10. ใคร ไมใช เครอญาตของเรา (วเคราะห)

ก. ยาย ข. ลง

ค. เพอน

166

11. หนาทอบรมสงสอนใหความรนกเรยนทก

คน คอใคร (ความเขาใจ)

ก. เจาหนาทธรการ

ข. ผอานวยการโรงเรยน

ค. คร

16. บทบาทหนาทของสมาชกทกคนในครอบ

ครวควรปฏบตคอขอใด (การนาไปใช)

ก. ทาตามขอตก และใหความรกความ

ผกพนตอครอบครว

ข. ประกอบอาชพทมรายไดมาก

ค. ไมปฏบตตามขอตกลงของครอบครว

ส 2.2 ป 1/2 ระบบทบาทหนาท สทธ หนาทของ


12.ขอใดคอบทบาทหนาทของลกทมตอ

ครอบครว (วเคราะห)

ก. พลอย ชวยพอแมทางานบาน

ข. แสตมป ตงใจเรยนหนงสอ

ค. ณชา รบผดชอบคาใชจายในครอบครว

17. ขอใดเปนบทบาทหนาทของครทมตอ

นกเรยน (วเคราะห)

ก. ครโจกใหเงนคาขนมนกเรยน

ข ครลใหนกเรยนฝกอานสะกดคา

ค. ครเอ ลงโทษนกเรยนทาความผด

13.ใครมบทบาทหนาทในการรกและเคารพ

เชอฟงคาสงสอนของคณพอคณแม


ก. นกเรยน ข. ลก ๆ

ค. เพอน ๆ

18.นกเรยนคดวา การกระทาในขอใด เปน

การเสยสละเพอสวนรวมมากทสด

(การนาไปใช)

ก. ยนตรงเคารพคร ข. เปนหวหนาชนเรยน

ค. มาโรงเรยนทนเวลาทกวน

14. เปนหวหนาสถานศกษาทาหนาทบรหาร

งานภายในโรงเรยนใหมความกาวหนาคอ

ใคร(วเคราะห)

ก. ครประจาชน

ข. ค. ผอานวยการโรงเรยน

ค. ผปกครอง

19. ในฐานะทเปนสมาชกหองเรยน นกเรยน

ควรใชสทธตามขอใดจงเหมาะสมทสด

(การนาไปใช)

ก. พดทกอยางทตนเองคด

ข. ทาตามความคดของตนเอง

ค. มสวนรวมในการแสดงความเหนงานกลม

15. การปฏบตตนตามบทบาท สทธ และ

หนาท ในครอบครวจะสงผลอยางไร


ก. ครอบครวมความสข

ข. ครอบครวมฐานะด

ค. ครอบครวมชอเสยง

20.ประโยชนทไดรบจากการปฏบตตนเปนเดกด

คอขอใด (วเคราะห)

ก.ไดรบคาชม ข. จตใจแจมใส

ค. มความรารวยขน

167

แบบทดสอบความสามารถการคดวเคราะห

เรองโครงสราง บทบาท สทธ หนาทของสมาชกในครอบครวและโรงเรยน

ชอ……………………………………………………เลขท…………ชนประถมศกษาปท 1

คาชแจง ให X คาตอบทถกตองทสดเพยงขอเดยวลงในแบบทดสอบ มจานวน 20 ขอ

20 คะแนน เวลา 60 นาท

ส 2.2 ป.1/1 บอกโครงสราง บทบาทและหนาทของ

สมาชกในครอบครวและโรงเรยน

1. บคคลในขอใดเปนญาตฝายพอทงหมด(หลกการ)

ก. ป ยา ข. นา อา

ค. ตา ยาย

6. ขอใดถอวาเปนโครงสรางความสาคญของ

ครอบครว (ความสาคญ)

ก. พอ แม ลก

ข. ครและนกเรยน

ค. เพอน ๆ ในชมชน

2. ใครไมใชเครอญาตของแม (ความสมพนธ)

ก. ปา

ข. อา

ค. ตา

7. นองเลกเรยกใหญวา อา แสดงวาใหญ คอ

ใคร (ความสมพนธ)

ก. พชายของพอ ข. พชายของแม

ค. นองชายของพอ

3. ขอใดกลาวถกตองเกยวกบสมาชกในครอบครว

(หลกการ)

ก. บคคลทอยในบานเดยวกน มความเกยวของ

และผกพนกน

ข. เพอนทสนทกนและมาพกทบานเปนบางครง

ค. ผทคอยดแลและชวยเหลอซงกนและกน

8. ขอใดทจดเปนลกษณะของครอบครวเดยว


ก. คณป คณยา คณตา คณยาย คณ

พอคณแม และลก ๆ

ข. คณตา คณยาย คณพอคณแมและ

ลกๆ

ค. คณพอคณแม และลก ๆ

4. การปฏบตตนอยางไรจงจะเหมาะสมกบวยของ

นกเรยนในฐานะทเปนสมาชกของครอบครวได

(ความสาคญ)

ก. เชอฟงคาสงสอนของผใหญ

ข. โตเถยงเมอถกตกเตอน

ค. ทางานหารายไดใหครอบครว

9. หวหนาครอบครวมหนาทอยางไร


ก. ลงโทษผกระทาความผด

ข. ดแลความเปนอยของทกคน

ค. ทาอาหารใหทกคนรบประทาน

5. นกเรยนเกยวของเปนอะไรกบ ลง ปา นา อา

(ความสมพนธ)

ก. ลก ข. หลาน

ค. นอง

10. ใครไมใชบคลาการในโรงเรยน


ก. ตารวจ ข. คณะกรรมการศกษา

ค. คนงานภารโรง

168

11. ผอานวยการโรงเรยนมบทบาทหนาทอยางไร


ก. ดแลรกษาความสะอาดภายในโรงเรยน

ข. ดแลการทางานของครในโรงเรยน

ค. จดเกบเอกสารขอมลในโรงรยน

16. ทาอาหารใหสมาชกในโรงเรยน

รบประทาน

หมายถงใคร (ความสาคญ)

ก. นกการภารโรง ข. แมครว

ค. เจาหนาทธรการ

12. การทครอบครวจะอยรวมกนอยางมความสขเปน

หนาทของใคร (ความสมพนธ)

ก. ลก ข. ทกคนในบาน

ค. พอและแม

17. เราควรปฏบตอยางไรกบหวหนาหองเรยน


ก. ไมเลนดวย ข. ไมพดดวย

ค. เคารพเชอฟงคาแนะนา

ส 2.2 ป 1/2 ระบบทบาทหนาท สทธ หนาทของ


13. ขอใดเปนหนาทของพอแม (หลกการ)

ก. ตงใจศกษาเลาเรยน

ข. ทดแทนพระคณทานเมอวยชรา

ค. หาเงนเลยงสมาชกในครอบครว

18. ใครเปนผดแลนกเรยนในแตละชนเรยน


ก. ผอานวยการโรงเรยน

ข. คณครประจาชน

ค. เจาหนาท

14. ใครปฏบตตนเปนเดกด


ก. ฟา : แมหวขาวจะตายอยแลว

ข. ดาว : คณยาย หนซอผลไมมาฝาคะ

ค. นา : ขอเงนซอขนมหนอย อยากกน

19. ถาลกเชอฟงพอแม จะเปนอยางไร


ก. เปนคนเกง

ข. เปนคนด

ค. เปนคนกลาหาญ

15.ใครปฏบตตนตามบทบาทหนาท ทมตอครอบครว

ไดดทสด (ความสาคญ)

ก. ปอชวยพอแมทางานบานและตงใจ

เรยนหนงสอ

ข. แปงตงใจเรยนหนงสอเพยงอยาง เดยว

ค. ปอมรบผดชอบคาใชจายในครอบครว

20. ขอใดเปนบทบาทหนาทของครทมตอ

นกเรยน (ความสาคญ)

ก. ใหเงนคาขนม

ข. ถายทอดวชาความร

ค. ลงโทษนกเรยนททาความผด

169

เฉลยแบบทดสอบวดผลการเรยนร

เฉลยแบบทดสอบความสามารถการคดวเคราะห

1. ค

2. ข

3. ค

4. ข

5. ค

6. ค

7. ก

8. ก

9. ค

10. ข

11. ค

12 ก

13. ข

14. ข

15. ก

16. ก

17. ข

18. ข

19. ค

20. ก

1. ก

2. ข

3. ก

4. ก

5. ค

6. ข

7. ค

8. ก

9. ข

10. ข

11. ค

12 ข

13. ค

14. ข

15. ก

16. ข

17. ค

18. ข

19. ข

20. ข

170

แบบสอบถามความคดเหนของนกเรยนทมตอการจดการเรยนรโดยใชวฏจกรการเรยนร 7E

เรอง โครงสราง บทบาท สทธ หนาทของสมาชกในครอบครวและโรงเรยน

ของนกเรยนชนประถมศกษาท 1

ตอนท 1 ขอมลทวไป

1. เพศ

ชาย หญง

2. เปนบตรคนท

1 2 3

ตอนท 2 ความคดเหนของนกเรยนทมตอการจดการเรยนรโดยใช1วฏจกร 7 E

คาชแจง แบบสอบถามความคดเหนของนกเรยนทมตอการจดการเรยนรโดยใชวฏจกรการเรยนร

7E

จานวน 15 ขอ ใหนกเรยนทาเครองหมาย ลงในชองใดชองหนงตามความรสกของ

นกเรยน โดยกาหนดเกณฑใหคะแนนดงน

3 หมายถง ระดบความคดเหนมาก

2 หมายถง ระดบความคดเหนปานกลาง

ท รายการ ระดบความคดเหน หมาย

เหต 3 2 1

1

ดานบรรยากาศในการเรยนร

การจดหองเรยนเหมาะสมกบการจดกจกรรม

การเรยนการสอน

2 ครผสอนแตงกายสภาพเรยบรอยและพดจาไพเราะ

3 ครมความเปนกนเองกบนกเรยนยมแยมแจมใส

4 ครใชสอทเออตอการสอนมความหลากหลาย

ทาใหเขาใจงาย

5 ครผสอนรบฟงความคดเหนของนกเรยน

6 นกเรยนมความสขและความอบอนในการเรยน

171

ขอคดเหนอนๆ

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

ท รายการ ระดบความคดเหน หมาย

เหต 3 2 1

7

ดานกจกรรมการเรยนร

ครเปดโอกาสใหนกเรยนแสดงความรเดม

8 ครใชภาพและคาถามนาความสนใจเพอเชอมโยงความร

เดม

9 ครนานกเรยนเขารวมกจกรรมสารวจคนหาจาก


10 ครอธบาย กระตนใหนกเรยนเกดการคด

11 ครเปดโอกาสใหนกเรยนไดพดขยายความร

12 นกเรยนมสวนรวมในการสรปและประเมนผลการเรยน

13 นกเรยนนาความรไปใชตอบคาถามและทาใบงาน

14

ดานประโยชนทรบ

นกเรยนมทกษะการคด การตดสนใจ และสรปความรดวย

ตนเอง

15 นกเรยนสามารถนาความรและทกษะการคดวเคราะหไป

ใชในชวตประจาวน

ภาคผนวก ง

หนงสอเชญเปนผตรวจเครองมอทใชในการวจย

หนงสอขอทดลองเครองมอ

หนงสอขอความอนเคราะหในการเกบรวบรวมขอมลการวจย

ประวตผวจย

ชอ – สกล นางชญญณฏฐ เอยมเผาจน

ทอยปจจบน 53/3 หมท 4 ตาบลแหลมบว อาเภอนครชยศร

จงหวดนครปฐม 73120

ประวตการศกษา

พ.ศ.2519 สาเรจการศกษาระดบมธยมศกษาปท 3 โรงเรยนบารงวทยา

พ.ศ.2522 สาเรจการศกษาระดบประกาศนยบตรวชาชพ (ปวช)

พ.ศ.2535 สาเรจการศกษาครศาสตรบณฑต จากวทยาลยครนครปฐม

อาเภอเมอง จงหวดนครปฐม

พ.ศ. 2552 ศกษาตอระดบปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑต

สาขาวชาหลกสตรและการนเทศ มหาวทยาลยศลปากร

ประวตการทางาน

พ.ศ. 2535-ปจจบน โรงเรยนบารงวทยา ตาบลพระปฐมเจดย อาเภอเมอง

จงหวดนครปฐม

2556 - silpakorn university · 2. อาจารย์ ดร. ศิริวรรณ...

Documents