www.gorabg-magazine. infowww.gorabg-magazine. info

www.stihl.bg

Ñï

èñ

àí

èå

çà

åê

îë

îãè

ÿ è

ãî

ðñ

êî

ñòî

ïà

íñ

òâî

�3

ëâ

.Ñ

ïè

ñà

íè

å ç

à å

êî

ëî

ãèÿ

è ã

îð

ñê

î ñ

òîï

àí

ñòâ

î �

3 ë

â.

10/2017 21

CCCCOOOONNNNTTTTEEEENNNNTTTTSSSS

Ïîäðîáíà èíôîðìàöèÿ çà äåéíîñòòà íà Èçïúëíèòåëíàòà àãåíöèÿïî ãîðèòå ìîæå äà íàìåðèòå íà Èíòåðíåò àäðåñ www.iag.bg

Ñîôèÿ 1303, óë. “Àíòèì I” ¹17,òåë.: 02 988 86 42; òåë./ôàêñ: 02 988 04 15.http://www.gorabg-magazine.infoE-mail: gora@iag.bg

BIC TTBBBG22IBAN BG39 TTBB 9400 3121 0404 50ÑÆ “Åêñïðåñáàíê” ÀÄ, êëîí Ñîôèÿ.

Ïå÷àòíè êîëè 4. Ôîðìàò 1/8 îò 60/90.

Áðîÿò å ïîäïèñàí çà ïå÷àò íà

01.12.2017 ã. Èíäåêñ 20346.

Ãîäèøåí àáîíàìåíò - 30.00 ëåâà.Îòäåëåí áðîé - 3.00 ëåâà.Îòïå÷àòàíî - “Ôàòóì” ÎÎÄ

ÀÀÀÀääääððððååååññññ ííííàààà ððððååååääääààààêêêêööööèèèèÿÿÿÿòòòòàààà::::

ISSN 0861 - 7570ÑÏÈÑÀÍÈÅ ÇÀ ÅÊÎËÎÃÈß È ÃÎÐÑÊÎÑÒÎÏÀÍÑÒÂÎ

Ïðîäúëæèòåë íà

îñíîâàíî ïðåç 1899 ãîäèíà

Èçäàíèå íà Èçïúëíèòåëíàòà àãåíöèÿ ïî ãîðèòåВВВВ бббб рррр оооо яяяя

Íà êîðèöàòàÑíèìêà Éîðäàí ÄÀÌßÍÎÂ

2

34

8

12

1618

20

2224

26III

Wishes for the New Year from Atanas Dobrev - the Deputy Ministerof Agriculture, Food and ForestryHigher education: The graduating student laid the Galilee's oathUnion of European Foresters: The 19th congress describes the priorities of the organization's activityHunt husbandry: State and prospects of the development of the royal stag in BulgariaEminent foresters: Prof. Metodi Ruskov - a classic of the BulgarianforestryOpen day: Strong presence of woodworkers in TetevenScience and practice: A woodiness and maximum flow from thecatchment area of torrent Ludov DolThe forests around the world: A German foresters in renewable energy projectsTravels: St. Petersburg - a striking splendorEditorial's office guest: Tina Rugina - woodcarver: The gifts of people are born of the love of the natureAnnual contentsI love Bulgaria: An invitation to joy from Belasitsa

Ðåäàêöèîíåí ñúâåò:Ïðåäñåäàòåë: ä-ð èíæ. ÖÅÍÊÎ ÖÅÍÎÂ

×ëåíîâå:èíæ. ÄÈÌÈÒÚÐ ÁÚÐÄÀÐÎÂèíæ. ÂÀËÅÍÒÈÍ ×ÀÌÁÎÂïðîô. ä-ð ÈÂÀÍ ÏÀËÈÃÎÐÎÂä-ð èíæ. ÃÅÎÐÃÈ ÃÎÃÓØÅÂäîö. ä-ð ÃÅÎÐÃÈ ÊÎÑÒÎÂäîö. ä-ð ÇÄÐÀÂÊÎ ÑÒÀËÅÂ

Ãëàâåí ðåäàêòîð:èíæ. ÁÎÐÈÑ ÃÎÑÏÎÄÈÍÎÂboris@iag.bg bbgospod@yahoo.com

Ðåäàêòîðè:ÑÂÅÒËÀÍÀ ÁÚÍÇÀÐÎÂÀ banzarova@abv.bg(âîäåù íà áðîÿ)

ÞËÈß ÑÚÁ×ÅÂÀyulia_sabcheva@abv.bg

Òåõíè÷åñêè ðåäàêòîð:èíæ. ÂÀÍß ÊÈÑÜÎÂÀ-ÈËÈÅÂÀvaniakisiova@abv.bg

Äèçàéí è ïðåäïå÷àò:ÒÅÌÅÍÓÆÊÀ ÌÀÐÊÎÂÀnushkamarkova@abv.bg

Ôîòîðåïîðòåð:ÉÎÐÄÀÍ ÄÀÌßÍÎÂjordan.damianov@abv.bg

Îòìèíàâàùàòà ãîäèíà áå ñòðàäàëíà çàíàøàòà ãîðà. Íå ÿ ïîäìèíàõà ïîæàðè èáóðè, íî íàé-ãîëÿì êàõúð å ñúõíåíåòî. Îò-ìèðàò îíåçè äúðâåòà-âîèíè, êîèòî ñ êðàò-êîâðåìåííèÿ ñè æèâîò îïàçèõà ãðúäòàíà áúëãàðñêèòå ïëàíèíè îò íîêòèòå íàåðîçèÿòà, îïàçèõà ÿçîâèðèòå îò çàòëà÷-âàíå, âúðíàõà æèâîòà â ïîëóïóñòèííèðàéîíè êàòî Êúðäæàëèéñêèÿ, êàòî Òðúí-ñêîòî è Êþñòåíäèëñêîòî Êðàèùå.Ñåãà òàçè îãðîìíà “âîéñêà” ñè îòèâà.Ðåäíî å äà ÿ èçïðàòèì ïîäîáàâàùî - ñ ïî-êëîí.Ñëåä 50-60 ãîäèíè íà òÿõíî ìÿñòî ùåçåëåíåÿò íîâè ãîðè. Ñúñ ñâîÿ 138-ãîäè-øåí îïèò â óïðàâëåíèåòî è ñòîïàíèñâà-íåòî íà ãîðèòå ëåñîâúäêàòà íàóêà, ïðàê-òèêà è àäìèíèñòðàöèÿ ùå ñòîðÿò íåîáõî-äèìîòî òîâà äà ñòàíå, ïðè ïúëíà ïîäêðå-ïà îò îáùåñòâåíîñòòà è äúðæàâíàòà âëàñò.Æèâåå íàé-äúëãî òîçè, êîéòî ïîñðåùàíàé-ìíîãî Íîâè ãîäèíè. Ñúñ ñèãóðíîñòáúëãàðñêàòà ãîðà ùå áúäå âèíàãè ìëàäàè âèíàãè äúëãîâå÷íà.Äà ñè ïîæåëàåì îùå ìíîãî ãîäèíè äà ºñå ðàäâàìå, äà ÿ ïàçèì è âúçñòàíîâÿâà-ìå. Ïîäîáàâàùî.×åñòèòà Íîâàòà 2018 ãîäèíà!

Подобаващо2 ....................................Íîâîãîäèøíî ïîçäðàâëåíèå íà Àòàíàñ Äîáðåâ -

çàìåñòíèê-ìèíèñòúð íà çåìåäåëèåòî, õðàíèòå è ãîðèòå

4 .....................................................Ñúþç íà åâðîïåéñêèòå ëåñîâúäè: ÕIÕ êîíãðåñ î÷åðòà ïðèîðèòåòèòå â äåéíîñòòà íà îðãàíèçàöèÿòà

3 ...................................................................................................................Âèñøå îáðàçîâàíèå: Àáñîëâåíòèòå îò ËÒÓ ïîëîæèõà Ãàëèëååâàòà êëåòâà

8 ..............................................Ëîâíî ñòîïàíñòâî: Ñúñòîÿíèå è ïåðñïåêòèâè â ðàçâèòèåòî íà áëàãîðîäíèÿ åëåí ó íàñ

16 .............................................Äåí íà îòâîðåíèòå âðàòè: Ñèëíî ïðèñúñòâèå íà äúðâîïðåðàáîòâàòåëè â Òåòåâåí

12 ...................................................Áåëåæèòè ëåñîâúäè: Ïðîô. Ìåòîäè Ðóñêîâ - êëàñèê íà áúëãàðñêîòî ëåñîâúäñòâî

18 .....................................................Íàóêà è ïðàêòèêà: Ëåñèñòîñò è ìàêñèìàëåí îòòîê îò âîäîñáîðà íà ïîðîÿ Ëóäîâ äîë

22 ...............Ïúòåøåñòâèÿ: Ñàíêò Ïåòåðáóðã - ïîðàçÿâàùî âåëèêîëåïèå

20 ............................................................................Ãîðèòå ïî ñâåòà: Íåìñêè ëåñîâúäè â ïðîåêòè çà âúçîáíîâÿåìà åíåðãèÿ

24 .......................................Ãîñò íà ðåäàêöèÿòà: Òèíà Ðóæèíà - äúðâîðåçáàð: Îò ëþáîâòà íà ïðèðîäàòà ñå ðàæäàò äàðáèòå íà õîðàòà

III ...............................Îáè÷àì Áúëãàðèÿ: Ïîêàíà çà ðàäîñò îò Áåëàñèöà

26 ................................................................................................................Ãîäèøíî ñúäúðæàíèå

ÓÂÀÆÀÅÌÈ ×ÈÒÀÒÅËÈ ÍÀ ÑÏÈÑÀÍÈÅ “ÃÎÐÀ”,ÓÂÀÆÀÅÌÈ ÊÎËÅÃÈ ÎÒ ËÅÑÎÂÚÄÑÊÀÒÀ ÃÈËÄÈß,ÓÂÀÆÀÅÌÈ ËÞÁÈÒÅËÈ È ÏÀÇÈÒÅËÈ ÍÀ ÁÚËÃÀÐÑÊÀÒÀ ÃÎÐÀ

ÀÒÀÍÀÑ ÄÎÁÐÅÂ,Çàìåñòíèê-ìèíèñòúð íà çåìåäåëèåòî, õðàíèòå è ãîðèòå

Íà ïðàãà ñìå íà Íîâàòà 2018 ãîäèíà. Îùå åäíà ãîäèíà, êîÿòî î÷àêâàìå äà íè íàïðàâè ïî-äîáðè, ïî-÷îâå÷íè, ïî-ùàñòëèâè â ëè÷åí ïëàí è äà íè äàäå ïðîôåñèîíàëíèÿ øàíñ äà áúäåì îò-ãîâîðíè è ùàäÿùè êúì áúëãàðñêàòà ïðèðîäà, çà êîÿòî èìàìå ïðèçâàíèåòî è ïðèâèëåãèÿòàäà ñå ãðèæèì è ðàáîòèì.Ãîðèòå íà Áúëãàðèÿ ñà åäíî îò íàé-öåííèòå íè áîãàòñòâà êàòî íàöèÿ è çàòîâà ãðèæàòà çàòÿõ å âúïðîñ íà ÷åñò è äîñòîéíñòâî. Òÿ å âèñîêà îòãîâîðíîñò è äúëã!Ãðèæàòà çà ãîðèòå èçèñêâà ïîñòîÿíñòâî, òúðïåíèå, ëþáîâ. Çàòîâà íà ïúðâî ìÿñòî â íà-âå÷åðèåòî íà Êîëåäà è Íîâà ãîäèíà èñêàì äà Âè áëàãîäàðÿ çà Âàøèòå åæåäíåâíè óñèëèÿ äàäàâàòå íà áúëãàðñêàòà ãîðà èìåííî ñâîÿòà ëþáîâ, ãðèæà è íàäåæäà çà áúäåùåòî. Çåëåíîòîè äîáðî áúäåùå íà Áúëãàðèÿ! Íàäÿâàì ñå çàåäíî äà ñå îïèòàìå äà ïðîäúëæèì äà ñúõðàíÿâàìå è ìíîæèì ãîðñêîòî áîãàò-ñòâî è äà ïðåîäîëÿâàìå òðóäíîñòèòå ïðè îïàçâàíåòî ìó. Çàäà÷à, ñëîæíà è òðóäíà, íî è âúçìîæíà. Ïðè ïîâå÷å âîëÿ è ìîðàë! Èìàòå íàøàòà ïîäêðåïà! Ïîäêðåïàòà íà åêèïà íà Ìè-íèñòåðñòâîòî íà çåìåäåëèåòî, õðàíèòå è ãîðèòå, êîéòî å ïîåë òåæêàòà çàäà÷à äà óòâúð-äè ïðîôåñèîíàëíîòî ñòîïàíèñâàíå è îõðàíà íà áúëãàðñêèòå ãîðè.Îò 1 ÿíóàðè ñòðàíàòà íè ùå áúäå äîì íà Ñúâåòà íà Åâðîïåéñêèÿ ñúþç è ùå ãî ïðåäñåäà-òåëñòâà. Ïîñòàâèëè ñìå ñè ìíîãî ãîëåìè è àìáèöèîçíè çàäà÷è. Âîäåùà ñðåä òÿõ å äà îò-ñòîÿâàìå áúëãàðñêèÿ èíòåðåñ ïðè äåáàòèòå çà íîâàòà Îáùà ñåëñêîñòîïàíñêà ïîëèòèêàñëåä 2020 ãîäèíà. Íåéíèÿò óñïåõ îáà÷å ìîæå äà áúäå ãàðàíòèðàí ñàìî ïðè ñòðèêòíî ñïàç-âàíå âúâ âñÿêà îò ñòðàíèòå íà åêîëîãè÷íèòå íîðìè è ïðàâèëà çà îïàçâàíå íà åâðîïåéñêà-òà ïðèðîäà! Èìåííî â òîçè ïëàí ùå ðàáîòèì è ïðåç ñëåäâàùàòà ãîäèíà çà ãàðàíòèðàíåíà îáùèÿ èíòåðåñ íà âñè÷êè ñòðàíè ÷ëåíêè íà Ñúþçà çà ñúõðàíåíèå, îïàçâàíå è óìíîæàâà-íå íà îáùîåâðîïåéñêèÿ ãîðñêè ðåñóðñ. Òîâà çàäàâà ñòàáèëíà è óñòîé÷èâà ïåðñïåêòèâà íàäúëãîñðî÷íàòà ðàìêà çà ðàçâèòèåòî íà íàøèÿ ãîðñêè ñåêòîð êàòî íåäåëèì åëåìåíò îòîáùîåâðîïåéñêèÿ ãîðñêè ïðîöåñ.Âñè÷êî òîâà ìîæå äà áúäå ïîñòèãíàòî ñàìî çàåäíî ïðè ïðèëàãàíå íà óñòîé÷èâè ïîëèòèêè èïðè ñïàçâàíå íà äîáðè ïðàêòèêè ïðè ñòîïàíèñâàíåòî íà ãîðèòå, íåïðèìèðèìîñò êúì íàðó-øåíèÿòà, âèñîêà ëè÷íà îòãîâîðíîñò è ïðîôåñèîíàëèçúì!Æåëàÿ íà âñè÷êè Âàñ è ñåìåéñòâàòà Âè çäðàâå, ùàñòèå, êúñìåò, óñïåõè è áåðåêåò äà Âè ñú-ïúòñòâàò ïðåç Íîâàòà 2018 ãîäèíà!

ÓÂÀÆÀÅÌÈ ×ÈÒÀÒÅËÈ ÍÀ ÑÏÈÑÀÍÈÅ “ÃÎÐÀ”,ÓÂÀÆÀÅÌÈ ÊÎËÅÃÈ ÎÒ ËÅÑÎÂÚÄÑÊÀÒÀ ÃÈËÄÈß,ÓÂÀÆÀÅÌÈ ËÞÁÈÒÅËÈ È ÏÀÇÈÒÅËÈ ÍÀ ÁÚËÃÀÐÑÊÀÒÀ ÃÎÐÀ

ÀÒÀÍÀÑ ÄÎÁÐÅÂ,Çàìåñòíèê-ìèíèñòúð íà çåìåäåëèåòî, õðàíèòå è ãîðèòå

Íà ïðàãà ñìå íà Íîâàòà 2018 ãîäèíà. Îùå åäíà ãîäèíà, êîÿòî î÷àêâàìå äà íè íàïðàâè ïî-äîáðè, ïî-÷îâå÷íè, ïî-ùàñòëèâè â ëè÷åí ïëàí è äà íè äàäå ïðîôåñèîíàëíèÿ øàíñ äà áúäåì îò-ãîâîðíè è ùàäÿùè êúì áúëãàðñêàòà ïðèðîäà, çà êîÿòî èìàìå ïðèçâàíèåòî è ïðèâèëåãèÿòàäà ñå ãðèæèì è ðàáîòèì.Ãîðèòå íà Áúëãàðèÿ ñà åäíî îò íàé-öåííèòå íè áîãàòñòâà êàòî íàöèÿ è çàòîâà ãðèæàòà çàòÿõ å âúïðîñ íà ÷åñò è äîñòîéíñòâî. Òÿ å âèñîêà îòãîâîðíîñò è äúëã!Ãðèæàòà çà ãîðèòå èçèñêâà ïîñòîÿíñòâî, òúðïåíèå, ëþáîâ. Çàòîâà íà ïúðâî ìÿñòî â íà-âå÷åðèåòî íà Êîëåäà è Íîâà ãîäèíà èñêàì äà Âè áëàãîäàðÿ çà Âàøèòå åæåäíåâíè óñèëèÿ äàäàâàòå íà áúëãàðñêàòà ãîðà èìåííî ñâîÿòà ëþáîâ, ãðèæà è íàäåæäà çà áúäåùåòî. Çåëåíîòîè äîáðî áúäåùå íà Áúëãàðèÿ! Íàäÿâàì ñå çàåäíî äà ñå îïèòàìå äà ïðîäúëæèì äà ñúõðàíÿâàìå è ìíîæèì ãîðñêîòî áîãàò-ñòâî è äà ïðåîäîëÿâàìå òðóäíîñòèòå ïðè îïàçâàíåòî ìó. Çàäà÷à, ñëîæíà è òðóäíà, íî è âúçìîæíà. Ïðè ïîâå÷å âîëÿ è ìîðàë! Èìàòå íàøàòà ïîäêðåïà! Ïîäêðåïàòà íà åêèïà íà Ìè-íèñòåðñòâîòî íà çåìåäåëèåòî, õðàíèòå è ãîðèòå, êîéòî å ïîåë òåæêàòà çàäà÷à äà óòâúð-äè ïðîôåñèîíàëíîòî ñòîïàíèñâàíå è îõðàíà íà áúëãàðñêèòå ãîðè.Îò 1 ÿíóàðè ñòðàíàòà íè ùå áúäå äîì íà Ñúâåòà íà Åâðîïåéñêèÿ ñúþç è ùå ãî ïðåäñåäà-òåëñòâà. Ïîñòàâèëè ñìå ñè ìíîãî ãîëåìè è àìáèöèîçíè çàäà÷è. Âîäåùà ñðåä òÿõ å äà îò-ñòîÿâàìå áúëãàðñêèÿ èíòåðåñ ïðè äåáàòèòå çà íîâàòà Îáùà ñåëñêîñòîïàíñêà ïîëèòèêàñëåä 2020 ãîäèíà. Íåéíèÿò óñïåõ îáà÷å ìîæå äà áúäå ãàðàíòèðàí ñàìî ïðè ñòðèêòíî ñïàç-âàíå âúâ âñÿêà îò ñòðàíèòå íà åêîëîãè÷íèòå íîðìè è ïðàâèëà çà îïàçâàíå íà åâðîïåéñêà-òà ïðèðîäà! Èìåííî â òîçè ïëàí ùå ðàáîòèì è ïðåç ñëåäâàùàòà ãîäèíà çà ãàðàíòèðàíåíà îáùèÿ èíòåðåñ íà âñè÷êè ñòðàíè ÷ëåíêè íà Ñúþçà çà ñúõðàíåíèå, îïàçâàíå è óìíîæàâà-íå íà îáùîåâðîïåéñêèÿ ãîðñêè ðåñóðñ. Òîâà çàäàâà ñòàáèëíà è óñòîé÷èâà ïåðñïåêòèâà íàäúëãîñðî÷íàòà ðàìêà çà ðàçâèòèåòî íà íàøèÿ ãîðñêè ñåêòîð êàòî íåäåëèì åëåìåíò îòîáùîåâðîïåéñêèÿ ãîðñêè ïðîöåñ.Âñè÷êî òîâà ìîæå äà áúäå ïîñòèãíàòî ñàìî çàåäíî ïðè ïðèëàãàíå íà óñòîé÷èâè ïîëèòèêè èïðè ñïàçâàíå íà äîáðè ïðàêòèêè ïðè ñòîïàíèñâàíåòî íà ãîðèòå, íåïðèìèðèìîñò êúì íàðó-øåíèÿòà, âèñîêà ëè÷íà îòãîâîðíîñò è ïðîôåñèîíàëèçúì!Æåëàÿ íà âñè÷êè Âàñ è ñåìåéñòâàòà Âè çäðàâå, ùàñòèå, êúñìåò, óñïåõè è áåðåêåò äà Âè ñú-ïúòñòâàò ïðåç Íîâàòà 2018 ãîäèíà!

10/2017 3

Висше образование

Àáñîëâåíòèòå îò ËÒÓ ïîëîæèõàÃàëèëååâàòà êëåòâà

Íà 31 îêòîìâðè â Àóëàòà íà Ëåñîòåõíè÷åñêèÿ óíèâåðñèòåò áÿõà âðú-÷åíè äèïëîìèòå çà âèñøå îáðàçîâàíèå íà àáñîëâåíòèòå îò âèïóñê2017, êàêòî è çà íàó÷íèòå ñòåïåíè “ïðîôåñîð”, “äîöåíò” è “äîê-òîð”. Íà òúðæåñòâîòî, ïîñâåòåíî íà Äåíÿ íà íàðîäíèòå áóäèòåëè,áÿõà îáÿâåíè è ó÷åíèòå ñ íàãðàäè çà íàó÷íîèçñëåäîâàòåëñêà è ïó-áëèêàöèîííà äåéíîñò.Ñðåä îôèöèàëíè ãîñòè áÿõà Í. Ïð. Ñþçàí Ìîóçè - ïîñëàíèê íàËèâàí, ä-ð Ïåòúð Íèêîëîâ - çàì.-ìèíèñòúð íà ÌÎÍ, èíæ. ÐîñåíÏîïñàâîâ - çàì.-èçïúëíèòåëåí äèðåêòîð íà ÈÀÃ, Êàìåëèÿ Ðàäå-âà - èçïúëíèòåëåí äèðåêòîð íà Èçïúëíèòåëíàòà àãåíöèÿ ïî îêîë-íàòà ñðåäà, äîö. ä-ð Åìèëèÿ Èâàíîâà - äèðåêòîð íà Íàöèîíàë-íèÿ äèàãíîñòè÷åí íàó÷íîèçñëåäîâàòåëñêè âåòåðèíàðíîìåäèöèí-ñêè èíñòèòóò “Ïðîô. ä-ð Ãåîðãè Ïàâëîâ”, èíæ. Èðåíà Ïåòêîâà -äèðåêòîð íà Ðåãèîíàëíàòà èíñïåêöèÿ ïî îêîëíàòà ñðåäà è âîäè-òå - Ñîôèÿ, èíæ. Ãåîðãè Äðàãàíîâ - óïðàâèòåë íà ôèðìà “Àíäðå-àñ Øòèë”.Ïî ïîâîä ïðàçíèêà ñëîâî ïðîèçíåñå ïðîô. ä-ð Àíåëèÿ Ïåí÷åâà.Ñ ïîçäðàâ êúì ïðèñúñòâàùèòå ñå îáúðíà ðåêòîðúò íà ËÒÓ ïðîô.ä-ð Èâàí Èëèåâ, êîéòî ïîæåëà íà àáñîëâåíòèòå äà ðåàëèçèðàòìå÷òèòå ñè. Òàçè ãîäèíà â ËÒÓ âèñøåòî ñè îáðàçîâàíèå çàâúðøâàò 211 ñòó-äåíòè â îáðàçîâàòåëíî-êâàëèôèêàöèîííà ñòåïåí “áàêàëàâúð” è “ìà-ãèñòúð”. Íà òúðæåñòâåíà öåðåìîíèÿ ðåêòîðúò âðú÷è äèïëîìèòå íà30 îòëè÷íèöè íà óíèâåðñèòåòà, êàêòî è íà ïðîôåñîð, äâàìà äî-öåíòè è åäèíàäåñåò äîêòîðè. Áåøå ïîëîæåíà òðàäèöèîííàòà Ãàëè-ëååâà êëåòâà çà èçïîëçâàíåòî íà íàóêàòà ñàìî çà áëàãîòî íà ñâå-òà (ñí. 1).Ñ íàó÷íàòà ñòåïåí “ïðîôåñîð” òàçè ãîäèíà å ä-ð Àíåëèÿ Ïåí÷åâà,

ñ íàó÷íàòà ñòåïåí “äîöåíò” - Ñîíÿ Äàìÿíîâà è Ëèëÿíà Êîëåâà, ñíàó÷íàòà ñòåïåí “äîêòîð” - Åâãåíè Öàâêîâ, Èëèÿí Ìàíåâ, Ìèëà Êà-ëåâà, Ïàâëèíà Âîäåíîâà, Ìèëåíà Áîæèëîâà-Ñàêîâà, Òîäîð Ïåòêîâ,Àëåêñàíäúð Äóí÷åâ, Æèâêî Ãåîðãèåâ, Òåîäîð Íåäåëèí, Éîíêî Ñòà-ìåíîâ è Íåëè Âúëåâà.Áÿõà íàãðàäåíè ëàóðåàòèòå îò âúçîáíîâåíèÿ êîíêóðñ “Ãîäèøíàíàãðàäà íà ðåêòîðà íà Ëåñîòåõíè÷åñêèÿ óíèâåðñèòåò çà ïðèíîñ âðàçâèòèåòî íà íàó÷íîèçñëåäîâàòåëñêàòà äåéíîñò â ËÒÓ”. Çâàíèå-òî “Ó÷åí íà ãîäèíàòà” ïîëó÷è äîö. ä-ð Ïåòúð Æåëåâ (ñí. 2), ïðîô.ä-ð Àëåêñàíäúð Òàøåâ å íà âòîðî ìÿñòî è ãë. àñ. ä-ð Íèêîëàé Çà-ôèðîâ - íà òðåòî. êîíêóðñà çà ñòèìóëèðàíå íà ïóáëèêàöèîííàòà àêòèâíîñò ñà ó÷à-ñòâàëè 21 ïðåïîäàâàòåëè è äîêòîðàíò. Àâòîðúò ñ íàé-ìíîãî ñòà-òèè - 5, å äîö. ä-ð Ïåòúð Æåëåâ. Ñ ðåøåíèå íà Àêàäåìè÷íèÿ ñúâåòó÷åíèòå, ïóáëèêóâàëè â íàó÷íè ñïèñàíèÿ (ñ impact factor), áÿõà íà-ãðàäåíè ñ ëåâîâàòà ðàâíîñòîéíîñò íà òî÷êèòå, êîèòî ñà ïîëó÷èëèñúãëàñíî îïðåäåëåíàòà ìåòîäèêà.Âðú÷âàíåòî íà äèïëîìèòå çà âèñøå îáðàçîâàíèå ïðîäúëæè ïîôàêóëòåòè. Áå ïðî÷åòåí ïîçäðàâèòåëåí àäðåñ îò èíæ. Ãðèãîð Ãî-ãîâ - èçïúëíèòåëåí äèðåêòîð íà Èçïúëíèòåëíàòà àãåíöèÿ ïî ãîðè-òå. Ñúñ ñëîâî êúì çàâúðøèëèòå ñïåöèàëíîñòòà “Ãîðñêî ñòîïàíñòâî”ñå îáúðíà èíæ. Ðîñåí Ïîïñàâîâ, êîéòî âðú÷è îò èìåòî íà ÈÀà ÷à-ñîâíèöè íà òðèìàòà îòëè÷íèöè íà ôàêóëòåòà. Âñè÷êè âèñøèñòè ïî-ëó÷èõà ïîäàðúöè îò ôèðìà “Àíäðåàñ Øòèë”.Îôèöèàëíîòî òúðæåñòâî çàâúðøè ñ òðàäèöèîííîòî õâúðëÿíå íà àá-ñîëâåíòñêè øàïêè â äâîðà íà óíèâåðñèòåòà.

Æåíÿ ÑÒÎÈËÎÂÀÑíèìêè Éîðäàí ÄÀÌßÍÎÂ

2211

Îò 27 ñåïòåìâðè äî 1 îêòîìâðè âÌàéíö, Ãåðìàíèÿ, ñå ïðîâåäå XIXêîíãðåñ íà Ñúþçà íà åâðîïåéñêèòåëåñîâúäè (UEF).  íåãî âçåõà ó÷à-ñòèå 49 äåëåãàòè íà îðãàíèçàöèèîò 14 ñòðàíè â Åâðîïà, êîèòî ïðåä-ñòàâëÿâàò íàä 120 000 ëåñîâúäè îòêîíòèíåíòà. Íàøàòà ñòðàíà áåïðåäñòàâåíà îò Ñúþçà íà áúëãàð-ñêèòå ëåñîâúäè - ïðîô. ä-ð Èâàí Ïà-ëèãîðîâ -ïðåäñåäàòåë, ä-ð èíæ. Àí-íà Ïåòðàêèåâà, èíæ. Áîðèñ Ãîñïî-äèíîâ è èíæ. Ñåâäàëèíà Äèìèòðî-âà - çàì.-ïðåäñåäàòåëè. Ñúþçúò íàëåñîâúäèòå â Áúëãàðèÿ å ðåäîâåí÷ëåí íà Ñúþçà íà åâðîïåéñêèòå ëå-ñîâúäè (ÑÅË) îò 1997 ã. è àêòèâíîó÷àñòâà êàêòî â äåéíîñòòà ìó,òàêà è âúâ ôîðìóëèðàíåòî íà ïðè-îðèòåòèòå è èçáîðà íà ðúêîâîäíèîðãàíè. Îò 2016 ã. ÑËÁ èìà òðèìàïðåäñòàâèòåëè â ðúêîâîäñòâîòîíà ÑÅË, à ä-ð èíæ. Àííà Ïåòðàêèå-âà áå ÷ëåí íà ïðåçèäåíòñòâîòî íàÑÅË êàòî ïîìîùíèê-ñåêðåòàð. Ó÷àñòíèöèòå áÿõà ïîçäðàâåíè îòÌèõàåë Äèèìúð - ïðåçèäåíò íà ÑÅË,Ïèåð Ãðàíäàäàì - ïðåçèäåíò íà Åâ-ðîïåéñêàòà àñîöèàöèÿ íà îáùèíè-òå - ñîáñòâåíèöè íà ãîðè (FECOF),Óëðèêå Õüîôêåí - ìèíèñòúð íà îêîë-íàòà ñðåäà, åíåðãèÿòà, õðàíèòå èãîðèòå íà ïðîâèíöèÿ Ðåéíëàíä-Ïôàëö, è Óëðèõ Äîîë - ïðåäñåäàòåëíà Ôåäåðàëíèÿ ñúþç íà ëåñîâúäèòåíà Ãåðìàíèÿ. Ïðåäè êîíãðåñíèòå çàñåäàíèÿ ñåïðîâåäå ìåæäóíàðîäåí ñåìèíàð, îð-ãàíèçèðàí îò ÑÅË è FECOF, â êîé-òî âçåõà ó÷àñòèå è 60 ïðåäñòàâè-òåëè íà ãîðñêèòå ñëóæáè â Ãåðìà-íèÿ, ÷ëåíîâå íà Ôåäåðàëíèÿ ñúþç íàëåñîâúäèòå íà Ãåðìàíèÿ, ïðåäñòà-âèòåëè íà FECOF îò Ôðàíöèÿ èÈñïàíèÿ. ñåìèíàðà “Ãîðñêîòî ñòîïàíñòâîâ ïðîöåñè íà ïðîìÿíà è ïðîìåíè âóïðàâëåíèåòî íà ãîðñêîòî ñòî-ïàíñòâî” îò Áúëãàðèÿ ó÷àñòâàõà

èíæ. Òèõîìèð Òîìàíîâ - èçïúëíè-òåëåí äèðåêòîð íà Àñîöèàöèÿòà“Îáùèíñêè ãîðè” è âèöåïðåçèäåíòíà FECOF, è Ãåîðãè Ñèìåîíîâ - äè-ðåêòîð íà äèðåêöèÿ “Óñòîé÷èâîðàçâèòèå è åâðîèíòåãðàöèÿ” â îá-ùèíà Ñòàðà Çàãîðà. Áÿõà ïðåäñòà-âåíè äâå îñíîâíè ïðåçåíòàöèè - íàÄàí Áúðãàð-Êóçåëèöêè îò Àãðàð-íàòà äèðåêöèÿ íà ÅÑ íà òåìà “Åâ-ðîïåéñêàòà ïîëèòèêà â ãîðñêîòîñòîïàíñòâî è ïðîìåíèòå, êîèòî ñåíàëàãàò”, â êîÿòî áå ïðåäñòàâåíàãëåäíàòà òî÷êà íà Áðþêñåë, è íàïðîô. ä-ð Óëðèõ Øðàìë îò Ôðàé-áóðã, Ãåðìàíèÿ, íà òåìà “Âëèÿíèåíà ïðîöåñèòå íà ïðîìÿíà íà ðàáî-òåùèòå â ãîðñêîòî ñòîïàíñòâî”. ïàíåëíà äèñêóñèÿ ñëåä òîâà ó÷à-ñòâàõà ïðåäñòàâèòåëè íà êîëå-ãèÿòà îò Ñåâåðíà Åâðîïà - ÕàêàíÍèñòðàíä, ÌÅÒÎ, Ôèíëàíäèÿ; îòÇàïàäíà Åâðîïà - Àëàí Ëåñòóðæå,FECOF, Ôðàíöèÿ, îò Èçòî÷íà Åâ-

10/20174

XIX êîíãðåñ î÷åðòà ïðèîðèòåòèòå â äåéíîñòòà íà îðãàíèçàöèÿòà

Съюз на европейските лесовъди

XIX êîíãðåñ î÷åðòà ïðèîðèòåòèòå â äåéíîñòòà íà îðãàíèçàöèÿòà

Ó÷àñòíèöèòå â ìåæäóíàðîäíèÿ ñåìè-íàð îò Ñúþçà íà åâðîïåéñêèòå ëåñîâú-äè, îò Åâðîïåéñêàòà àñîöèàöèÿ íà îá-ùèíèòå ñîáñòâåíèöè íà ãîðè è îôè-öèàëíèòå ãîñòè

ðîïà - ïðîô. ä-ð Èâàí Ïàëèãîðîâ -ÑËÁ, Áúëãàðèÿ, è îò Þæíà Åâðîïà- ä-ð Ìàòèà Áóñòè - CONAF, Èòà-ëèÿ, êîèòî çàïîçíàõà àóäèòîðèÿ-òà ñ îòãîâîðè íà òðè ãðóïè âú-ïðîñè, ñâúðçàíè ñ ïðîöåñèòå íàïðîìÿíà â óïðàâëåíèåòî íà ãîðè-òå â ïîñëåäíèòå ãîäèíè è íà ãîð-ñêîòî ñòîïàíñòâî â ñúîòâåòíèÿðåãèîí, êàêòî è ïðåäñòîÿùèòåïðåäèçâèêàòåëñòâà.Âàæåí àêöåíò â èçêàçâàíèÿòà áåâëèÿíèåòî íà êëèìàòè÷íèòå ïðî-ìåíè è íåîáõîäèìîñòòà äà ñå ïðè-ëàãàò èçèñêâàíèÿòà íà ïðèðîäî-ñúîáðàçíîòî ñòîïàíèñâàíå, îñîáå-íî â Þãîèçòî÷íàòà ÷àñò íà Åâðî-ïà, êúäåòî ñå î÷åðòàâàò ÿñíî ïðî-áëåìè ñúñ çäðàâîñëîâíîòî ñúñòîÿ-íèå íà ãîðèòå (ñúõíåíå, ãúáíè áî-ëåñòè è íàïàäåíèÿ îò íàñåêîìíèâðåäèòåëè). Íàëàãà ñå ëåñîâúäñêà-òà êîëåãèÿ â òàçè ÷àñò íà Åâðîïàäà ðàáîòè â óñëîâèÿ íà íàðàñòâàù

�

ñòðåñ è ïðîáëåìè ñ îöåëÿâàíåòîíà ãîðèòå. Íåïðåêúñíàòàòà êîìó-íèêàöèÿ è âðúçêà ñ âñè÷êè çàèíòå-ðåñîâàíè ñòðàíè òðÿáâà äà ñå ñú-÷åòàâà ñ óñúâúðøåíñòâàíå íà êî-ìóíèêàöèîííèòå óìåíèÿ íà ñïå-öèàëèñòèòå. Íóæíî å äà ñå óñâî-ÿâàò íîâè óìåíèÿ çà ðàáîòà, âêëþ-÷èòåëíî ñ ìåòîäèòå è ïîäõîäèòåíà ãîðñêàòà ïåäàãîãèêà, ñ âñå ïî-øèðîêè ñëîåâå îò ïðåäñòàâèòåëè-òå íà ãðàæäàíñêîòî îáùåñòâî -îò ïîäðàñòâàùè äî âúçðàñòíè. Äàñå èçïîëçâàò âñå ïî-øèðîêî âú-çìîæíîñòèòå íà ñúâðåìåííèòåêîìóíèêàöèîííè è èíôîðìàöèîí-íè òåõíîëîãèè, â ñðåäà íà èíòåð-íåò, êàòî ïîäõîäèòå è ñðåäñòâà-òà äà ñå ïðåöèçèðàò ñúîáðàçíîíóæäèòå íà âñÿêà îò ñòðàíèòå.Íà ëåñîâúäñêàòà êîëåãèÿ â öÿëàÅâðîïà âñå ïîâå÷å ùå ñå íàëàãà äàðàáîòè ñ ïîâå÷å ïðîçðà÷íîñò. äóõà íà òðàäèöèèòå ïî âðåìå íàêîíãðåñà áÿõà äèñêóòèðàíè ïðèî-ðèòåòèòå â äåéíîñòòà, êàêòî èñâúðçàíîòî ñ òÿõ ó÷àñòèå íà ïðåä-ñòàâèòåëè íà ÑÅË â ñðåùèòå íàÅâðîïåéñêàòà êîìèñèÿ ïî ïðîáëå-ìèòå íà óïðàâëåíèåòî è îïàçâàíå-òî íà ãîðèòå â Åâðîïà è Ãðóïàòàïî ñúâåòè â ãîðñêîòî ñòîïàíñòâî.Áÿõà îáñúäåíè ðåàëèçèðàíåòî íàñúâðåìåííàòà ãîðñêà ïîëèòèêà âïðîöåñà íà Ìèíèñòåðñêàòà êîíôå-

ðåíöèÿ çà çàùèòà íà ãîðèòå íà Åâ-ðîïà è Ïëàíúò çà äåéñòâèå çà ãîðè-òå íà Åâðîïà, ó÷àñòèåòî â Åêñïåð-òíàòà ãðóïà çà èíäóñòðèÿòà çàïðåðàáîòêà, áàçèðàíà íà ïðîäóê-òèòå îò ãîðèòå, Åâðîïåéñêàòàìðåæà çà êîìóíèêàöèè â ãîðñêîòîñòîïàíñòâî, ãîðñêàòà ñåðòèôèêà-öèÿ è äðóãè âúïðîñè.Êîíãðåñúò îáñúäè è ïðèå ïðèîðè-òåòèòå, êàêòî è Ïëàíà çà äåé-íîñòòà íà ÑÅË ïðåç ñëåäâàùèÿ

10/2017 5

Äåëåãàöèÿòà íà Ñúþçà íà ëåñîâúäèòå â Áúëãàðèÿ áå â ñúñòàâ (îò äÿñíî íàëÿâî): ïðîô. Èâàí Ïàëèãîðîâ - ïðåäñåäàòåë, è çàì.-ïðåäñåäàòåëèòå èíæ. Ñåâäàëèíà Äèìèòðîâà, ä-ð èíæ. Àííà Ïåòðàêèåâà è èíæ. Áîðèñ Ãîñïîäèíîâ

ìàíäàò. Áÿõà îäîáðåíè îò÷åòúòçà áþäæåòà çà ìàíäàò 2013-2017 ã.è áþäæåòúò çà 2018 ãîäèíà. Ïðåä-ñòàâèòåëèòå ãëàñóâàõà êàíäèäà-òóðèòå çà íîâè ðúêîâîäíè îðãàíèíà Ñúþçà íà åâðîïåéñêèòå ëåñîâú-äè - çà ïðåçèäåíò áå ïðåèçáðàí Ìè-õàåë Äèèìúð îò Ãåðìàíèÿ, çà âèöå-ïðåçèäåíòè áÿõà èçáðàíè Åðâå Íå-ìîç-Ðàæî îò Ôðàíöèÿ, Èëïî Ïó-ïóòòè îò Ôèíëàíäèÿ è ÒîìàøÌàðêèåâè÷ îò Ïîëøà. Òîìàñ Áàø-

10/20176

Ðúêîâîäñòâîòî íà ÑÅË ïðåç ñëåäâàùèÿ ìàíäàò (îò äÿñíî íàëÿâî): Òîìàñ Áàøíè - ñåêðåòàð,Åðâå Íåìîç-Ðàæî - âèöåïðåçèäåíò, Ìèõàåë Äèèìúð - ïðåçèäåíò, Àííà Ïåòðàêèåâà - êàñèåð,Èëïî Ïóïóòòè - âèöåïðåçèäåíò, Ìîðòåí Ãóñòàôñîí - ïîì.-ñåêðåòàð è Òîìàø Ìàðêèåâè÷ -âèöåïðåçèäåíò

Åäèí îò íàé-ìîùíèòå â ñâåòà - 200-ìåòðîâ âåòðîãåíåðàòîð, èçãðàäåí â ãîðñêà òåðèòîðèÿ

íè îò Àâñòðèÿ áå ïðåèçáðàí çà ñå-êðåòàð, à ïîìîùíèê-ñåêðåòàðñòàíà Ìîðòåí Ãóñòàôñîí îò Øâå-öèÿ. Çà êîâ÷åæíèê çà ñëåäâàùèÿìàíäàò áå îäîáðåíà êàíäèäàòóðà-òà íà ä-ð èíæ. Àííà Ïåòðàêèåâàîò Áúëãàðèÿ. Ãëàñóâàíè áÿõà èìå-íàòà íà îäèòîðè - ÊðèñòîäóëîóñÊðèñòîäóëîó îò Êèïúð è ÕåíðèêÑòåôåíñåí Áàõ îò Äàíèÿ, è íà çà-

ìåñòíèê-îäèòîðè - Áåàòå Õàñïà-÷åð îò Øâåéöàðèÿ è Ìàòèà Áóñòèîò Èòàëèÿ. Äîñåãàøíèòå âèöåïðå-çèäåíò íà ÑÅË Ïüîòð Ãðèãåð îòÏîëøà è êîâ÷åæíèê Áüîðí Êàðëñîíîò Øâåöèÿ ïîëó÷èõà çàñëóæåíèáëàãîäàðíîñòè çà ñâîÿòà äúëãîãî-äèøíà äîáðà ðàáîòà â ðúêîâîä-ñòâîòî íà Ñúþçà. Êîíãðåñúò îïðå-äåëè çà äîìàêèí çà ãîäèøíàòà ñðå-ùà íà ðúêîâîäñòâîòî ïðåç 2018 ã.Èòàëèÿ è Êîíôåäåðàöèÿòà íà ñïå-öèàëèñòèòå îò ñåëñêîòî è ãîð-ñêîòî ñòîïàíñòâî (CONAF), ÷èÿ-òî êàíäèäàòóðàòà áå âíåñåíà îòä-ð Ìàòèÿ Áóñòè - âèöåïðåçèäåíòíà êîíôåäåðàöèÿòà. Áå ïðåäñòàâ-åíà è êàíäèäàòóðàòà íà Øâåéöà-ðèÿ çà äîìàêèí íà ãîäèøíàòà ñðå-ùà ïðåç 2019 ãîäèíà. Çà ó÷àñòíèöèòå â êîíãðåñà áå îð-ãàíèçèðàíî ïîñåùåíèå â ãîðèòå íàïðîâèíöèÿ Ðåéíëàíä - Ïôàëö, êúäå-òî áÿõà äåìîíñòðèðàíè ìåòîäè çàèçâåæäàíå íà îòãëåäíè ñå÷è. Íàïúðâèÿ îáåêò áÿõà ïðåäñòàâåíèíàñàæäåíèÿ çà ïðîèçâîäñòâî íà âè-ñîêîêà÷åñòâåíà åäðà äúðâåñèíà îòäúá, êàòî áå îáÿñíåíî êàê ñå èçáè-ðàò äúðâåòà íà áúäåùåòî (32-36áð. íà õåêòàð) è êàê ñå èçâúðøâàîòãëåæäàíåòî íà òåçè íàñàæäå-íèÿ, çà äà ñå ïîñòèãíå ïîñòàâåíà-òà öåë â äúëãîñðî÷åí ïëàí. Íà âòî-ðèÿ îáåêò áå äåìîíñòðèðàíî èç-âåæäàíå íà îòãëåäíè ñå÷è â íàñàæ-äåíèå, âúçñòàíîâåíî ñëåä âåòðîâàë,êàòî ñå ïðèëàãà ëèíååí ìåòîä ñúññïåöèàëèçèðàíà ïîâàëÿùà êàñòðå-ùî-ðàçêðîéâàùà ìàøèíà, êîÿòî ñåíàïðàâëÿâà ñ ïîìîùòà íà GPS è ëà-çåðåí ëú÷, çà äà ñå ñïàçâà ñòðèêò-íî ïîñîêàòà è øèðî÷èíàòà íà ïðî-

ñåêèòå. Íà òðåòèÿ îáåêò êîëåãè-òå îò Ãåðìàíèÿ ïðåäñòàâèõà ðå-çóëòàòà îò ñúòðóäíè÷åñòâîòî ñèñ åíåðãèéíèòå êîìïàíèè çà ñìåê÷à-âàíå íà êëèìàòè÷íèòå ïðîìåíè èïðîèçâîäñòâî íà åíåðãèÿ îò âúçîá-íîâÿåìè åíåðãèéíè èçòî÷íèöè. Áåïîñåòåíà ïëîùàäêà â ãîðñêà òåðè-òîðèÿ ñ âåòðîãåíåðàòîð çà ïðîèç-âîäñòâî íà åëåêòðè÷åñêà åíåðãèÿ.Äèñêóòèðàõà ñå áåçñïîðíèòå ïðå-äèìñòâà, íî è íåäîñòàòúöèòå ïðèåêñïëîàòàöèÿòà íà âåòðîãåíåðà-òîðè â ãîðñêè òåðèòîðèè.  ïîñëåäíèÿ äåí áå îðãàíèçèðàíîïîñåùåíèå íà ñðåäíîòî òå÷åíèå íàÐåéí, êúäåòî ñà ðàçïîëîæåíè ìíî-ãî îò íàé-ñòàðèòå çàìúöè â Ãåð-ìàíèÿ. Áå ïîñåòåí çàìúêúò Ìàð-êñáóðã, åäèíñòâåíèÿò, êîéòî íå åáèë ðàçðóøàâàí îò ïîñòðîÿâàíåòîñè, ñòîïàíèñâàí äíåñ êàòî ìóçåéîò Äðóæåñòâîòî íà ñïåöèàëèñòè-òå â îáëàñòòà íà èñòîðèÿòà.Âñè÷êè ìàòåðèàëè îò îðãàíèçàòî-ðèòå íà äèñêóñèÿòà, îò ïîñåùå-íèÿòà íà îáåêòèòå â ãîðèòå íàÐàéíëàíä-Ïôàëö, êàêòî è îò ó÷àñò-íèöèòå â êîíãðåñà ùå áúäàò ïðåäî-ñòàâåíè íà áèáëèîòåêàòà íà Ëåñî-òåõíè÷åñêèÿ óíèâåðñèòåò.Ñúþçúò íà ëåñîâúäèòå â Áúëãàðèÿèçêàçâà áëàãîäàðíîñò íà ðúêîâîä-ñòâàòà íà äúðæàâíèòå ïðåäïðèÿ-òèÿ â Ñëèâåí, Ãàáðîâî, Øóìåí èÁëàãîåâãðàä çà îêàçàíàòà ïîäêðå-ïà çà íàøåòî ó÷àñòèå â ðàáîòàòàíà êîíãðåñà íà ÑÅË.

Ïðîô. Èâàí ÏÀËÈÃÎÐÎÂ ä-ð èíæ. Àííà ÏÅÒÐÀÊÈÅÂÀ

èíæ. Áîðèñ ÃÎÑÏÎÄÈÍÎÂèíæ. Ñåâäàëèíà ÄÈÌÈÒÐÎÂÀ

�

10/2017 7

Информация

Íà 15 íîåìâðè íà ïðîâåäåíîòî ïåòî çàñå-äàíèå íà Êðèçèñíèÿ ùàá çà ñúõíåùèòå ãî-ðè çàìåñòíèê-ìèíèñòúðúò íà çåìåäåëèåòî,õðàíèòå è ãîðèòå Àòàíàñ Äîáðåâ ïîä÷åðòà,÷å â äúðæàâíèòå ïðåäïðèÿòèÿ ñà ñúçäàäå-íè íåîáõîäèìèòå óñëîâèÿ çà óñâîÿâàíåòî èåêñïåäèðàíåòî íà çàñåãíàòàòà îò âðåäèòå-ëè, áîëåñòè è àáèîòè÷íè ôàêòîðè äúðâåñè-íà.Ñúñ ñâîè ïðåäñòàâèòåëè â ðàáîòíàòà ñðå-ùà ó÷àñòèå âçåõà ÈÀÃ, øåñòòå äúðæàâíèãîðñêè ïðåäïðèÿòèÿ è ëåñîçàùèòíèòå ñòàí-öèè, êàòî áÿõà ïîêàíåíè äà ñå âêëþ÷àò èîáëàñòíèòå óïðàâèòåëè íà 6 îáëàñòè è íà-ðîäíè ïðåäñòàâèòåëè.Íàä 50 % îò äîñòúïíàòà óâðåäåíà äúðâåñè-

íà å óñâîåíà, ñî÷àò àêòóàëèçèðàíèòå îò÷å-òè. Çà ïîñëåäíèòå 3 ñåäìèöè ïðåäè çàñåäà-íèåòî ñà èíâåíòàðèçèðàíè íîâè 34 000 ì3

ñòîÿùà ìàñà èçñúõíàëà èãëîëèñòíà äúðâå-ñèíà îò ÞÇÄÏ - Áëàãîåâãðàä, è ÞÈÄÏ - Ñëè-âåí. Ñ òîâà îáùî óâðåäåíàòà äúðâåñèíà ñòà-âà 2 871 000 ì3 ñòîÿùà ìàñà. 79 % îò íåÿ,èëè 2 262 000 ì3, ñà âúçëîæåíè çà äîáèâîò òåðèòîðèàëíèòå ïîäåëåíèÿ íà äúðæàâíè-òå ïðåäïðèÿòèÿ, êàòî òîçè äÿë å íàé-âèñîêïðè ÑÇÄÏ - Âðàöà - 90 %, ÞÇÄÏ - Áëàãîåâ-ãðàä - 84 %, è ÞÖÄÏ - Ñìîëÿí - 81 íà ñòî.Êúì 10 íîåìâðè äúðæàâíèòå ïðåäïðèÿòèÿñà äîáèëè îáùî 1 490 000 ì3 çàñåãíàòà îòñúõíåíå èãëîëèñòíà äúðâåñèíà, èëè 66 % îòâúçëîæåíèòå çà äîáèâ êîëè÷åñòâà. Èçïúë-

íåíèåòî íà äîáèâà å íàé-äîáðî â ÞÇÄÏ -Áëàãîåâãðàä - 60 %, è â ÑÇÄÏ - Âðàöà - 57íà ñòî.  àáñîëþòíè ñòîéíîñòè íàé-ãîëÿìîáåì óñâîåíà ïîñòðàäàëà èãëîëèñòíà äúð-âåñèíà îò÷èòà ÞÖÄÏ - Ñìîëÿí - 725 000 ì3,è ÞÇÄÏ - Áëàãîåâãðàä - 519 000 ì3, êàòî êúìñúùàòà äàòà ñàìî òåçè äâå ïðåäïðèÿòèÿ ñàäîáèëè 83 % îò îáùîòî êîëè÷åñòâî äúðâå-ñèíà.Ïî ïðîãíîçíè äàííè óñâîåíàòà äúðâåñèíàíàäâèøàâà íîâîèíâåíòàðèçèðàíèòå ïëîùèñ ïîâðåäè áëèçî øåñò ïúòè è àêî ñå çàïà-çÿò äîáðèòå êëèìàòè÷íè óñëîâèÿ çà äúðâî-äîáèâ, èìà ðåàëíà âúçìîæíîñò îñòàâàùè-òå çà äîáèâ êîëè÷åñòâà äà áúäàò óñâîåíè äîêðàÿ íà ïðîëåòòà íà 2018 ãîäèíà.

Óñâîÿâàíåòî íà ñúõíåùàòà äúðâåñèíàâúðâè ñ äîáðè òåìïîâå

Óñâîÿâàíåòî íà ñúõíåùàòà äúðâåñèíàâúðâè ñ äîáðè òåìïîâå

Íà òðåòîòî èçäàíèå íà ïðîåêòà íà ÌÎÍ “Íàöèîíàë-íèòå êîîðäèíàòîðè â èçïúëíåíèå íà Åâðîïåéñêàòàïðîãðàìà çà ó÷åíå íà âúçðàñòíè”, ñúôèíàíñèðàí îòÏðîãðàìà “Åðàçúì +” íà ÅÑ, ñúñòîÿëî ñå íà 4-6 îêòîì-âðè â Ðóñå, Íàöèîíàëíàòà ãèìíàçèÿ ïî ãîðñêî ñòîïàí-ñòâî “Õðèñòî Áîòåâ” - Âåëèíãðàä, ñå ïðåäñòàâè â íÿ-êîëêî íàïðàâëåíèÿ. Áå èçãðàäåí èíôîðìàöèîíåí ùàíäâ èçëîæåíèå çà ïîïóëÿðèçèðàíå íà íà÷èíà è êà÷åñòâî-òî íà îáó÷åíèåòî â ñôåðàòà íà ãîðñêîòî è ëîâíîòîñòîïàíñòâî. Èíæ. Ñòåôàí Øóëåâ - äèðåêòîð íà ó÷è-ëèùåòî, ó÷àñòâà â íàöèîíàëíèÿ ôîðóì “Ïðåäèçâèêà-òåëñòâàòà â îáðàçîâàíèåòî íà âúçðàñòíè”. Ïðàêòè-÷åñêè äåìîíñòðàöèè íà óìåíèÿ è êîìïåòåíòíîñòè âîáëàñòòà íà ãîðñêîòî ñòîïàíñòâî áÿõà íàïðàâåíèîò ó÷åíèöèòå Éîàí Óþðîâ è Äàíèåë Èâàíîâ.

Íàäåæäà ÃÀÍ×ÅÂÀ

Ïðåñòèæíî ïðåäñòàâÿíå íà ÍÃÃÑ “Õðèñòî Áîòåâ”Ïðåñòèæíî ïðåäñòàâÿíå íà ÍÃÃÑ “Õðèñòî Áîòåâ”

Ïðåäñòàâèòåëèòå íà ÍÃÃÑ “Õðèñòî Áîòåâ” - Âåëèíãðàä, ñ äèðåêòî-ðà èíæ. Ñòåôàí Øóëåâ è ïðåäñåäàòåëÿ íà Ñèíäèêàòà íà áúëãàðñêè-òå ó÷èòåëè ßíêà Òàêåâà

Íà 9 íîåìâðè â Èçïúëíèòåëíàòà àãåíöèÿ ïîãîðèòå ñå ïðîâåäå ðàáîòíî ñúâåùàíèå,ó÷àñòèå â êîåòî âçåõà ðúêîâîäèòåëè è åêñ-ïåðòè îò Àãåíöèÿòà, äèðåêòîðè è ñïåöèà-ëèñòè ïî çàëåñÿâàíå îò äúðæàâíèòå ãîðñêèïðåäïðèÿòèÿ, ðåãèîíàëíèòå äèðåêöèè ïîãîðèòå, ëåñîçàùèòíèòå è ñåìåêîíòðîëíè-òå ñòàíöèè, ïðåäñòàâèòåëè íà íàó÷íèòåñðåäè îò Ëåñîòåõíè÷åñêèÿ óíèâåðñèòåò.Íà÷àëíèêúò íà îòäåë “Âúçîáíîâÿâàíå, ñòî-ïàíèñâàíå, ïîëçâàíå è çàùèòà íà ãîðèòå”â ÈÀà èíæ. Äèìèòúð Áúðäàðîâ ïðåäñòàâèîáçîðåí äîêëàä “Âúçñòàíîâÿâàíå íà óâ-ðåäåíè ãîðè îò áîëåñòè, âðåäèòåëè è ïðè-ðîäíè âúçäåéñòâèÿ”.Óâðåäåíèòå ãîðè ñ ïîòåíöèàëíà îïàñíîñò îò

âúçíèêâàíå íà åðîçèÿ, êàêòî è ïëîùè, ãðà-íè÷åùè ñ ÿçîâèðè è âîäíè áàñåéíè, èçïîë-çâàíè çà âîäîñíàáäÿâàíå, ùå áúäàò âúç-ñòàíîâåíè ïðèîðèòåòíî, ñòàíà ÿñíî íà ñðå-ùàòà. “Èçêóñòâåíî çàëåñåíèòå èãëîëèñòíèãîðè ñà èçèãðàëè ñâîÿòà ðîëÿ è áëàãîäàðå-íèå íà òÿõ ïðåäè 50-60 ãîäèíè åðîçèÿòà åîâëàäÿíà è îáëèêúò íà ìíîãî ðàéîíè å ïðî-ìåíåí â ïîëîæèòåëíà ïîñîêà. Ïðåäâèä íà-ïðàâåíèÿ åêñïåðòåí àíàëèç íà ñèòóàöèÿòà,çàäà÷àòà íè å äà ïðîäúëæèì ñúñ çàëåñèòåë-íèòå äåéíîñòè” - ïîä÷åðòà èíæ. Ãðèãîð Ãî-ãîâ, èçïúëíèòåëåí äèðåêòîð íà ÈÀÃ.Êàòî ïðèîðèòåòíè ïëîùè çà çàëåñÿâàíå ñàîïðåäåëåíè è óâðåäåíèòå ãîðñêè òåðèòîðèèîêîëî íàñåëåíè ìåñòà, â çàùèòåíè òåðè-

òîðèè è çîíè îêîëî òóðèñòè÷åñêè îáåêòèè ìàðøðóòè. Ñ ïðåäèìñòâî ùå ñå èçïîëçâàòìåñòíè è ïî-ñóõîóñòîé÷èâè äúðâåñíè âè-äîâå, êàòî ùå ñå ïðåäïî÷èòàò ñìåñåíèòå êó-ëòóðè. Íÿìà äà áúäàò ïðåíåáðåãíàòè èãëî-ëèñòíèòå âèäîâå êàòî ÷åðåí áîð è êåäúð,êîèòî ñà äîêàçàëè ñâîèòå ïðåäèìñòâà èóñòîé÷èâîñò, åäèíîäóøíè ñà åêñïåðòèòå.Ñïîðåä ñâîÿ ïîòåíöèàë ùå áúäàò îïðåäå-ëåíè ïëîùèòå, êîèòî ùå ñå îñòàâÿò çà åñòå-ñòâåíî âúçîáíîâÿâàíå. Áÿõà äèñêóòèðàíèè âúïðîñè, ñâúðçàíè ñ îñèãóðÿâàíåòî íà ïî-ñåâåí è ïîñàäú÷åí ìàòåðèàë, êàòî ñïåöèà-ëèñòèòå ñå îáåäèíèõà îêîëî ìíåíèåòî, ÷åäåéíîñòòà å ñâúðçàíà ñ ìîäåðíèçèðàíå íàãîðñêèòå ðàçñàäíèöè.

Óâðåäåíèòå ãîðè ùå áúäàò ïðèîðèòåòíî âúçñòàíîâåíèÓâðåäåíèòå ãîðè ùå áúäàò ïðèîðèòåòíî âúçñòàíîâåíè

Óñïåõèòå â ñòîïàíèñâàíåòî íà áëàãîðîäíèÿ åëåí(Cervus elaphus L., 1758) îò áëèçêîòî ìèíàëî ïðåâúð-íàõà âèäà â ãðúáíàê íà ëîâíîòî íè ñòîïàíñòâî. Öåí-íèòå ìó òðîôåè ïðåäèçâèêâàò èíòåðåñà íà ñïåöèà-ëèñòè è ëîâöè. Áëàãîðîäíèÿò åëåí å îáèòàâàë ïîâñå-ìåñòíî áúëãàðñêàòà ãîðà è ëîâúò íà òîçè âèä äèâå÷ïî íàøèòå çåìè âèíàãè å áèë íà ïî÷èò. Îáøèðíèÿòìó àðåàë è íåãîâàòà ìíîãî÷èñëåíîñò ñå çàïàçâàò âå-ðîÿòíî äî 1860 ã., ñëåä êîåòî áúðçî íàìàëÿâàò (Ïåò-ðîâ, 1952). Îêîëî 1915-1918 ã. áëàãîðîäíèÿò åëåí å ïî÷-òè íàïúëíî óíèùîæåí. Çàêîíúò çà ëîâà îò 1926 ã.çàáðàíÿâà íåãîâèÿ îòñòðåë è ïðåäâèæäà ñúçäàâàíå-òî íà ðàçâúäíè ñòàíöèè çà áëàãîðîäåí åëåí. Ïúðâà-òà å “Øåðáà” êðàé ñ. Ãîðåí ÷èôëèê, Âàðíåíñêà îáëàñò,îòêðèòà ïðåç 1930 ã., à ïðåç 1932 ã. öàð Áîðèñ III ñú-çäàâà è öàðñêèÿ ëîâåí ðàçâúäíèê “Ïàëàìàðà” â åäíîè-ìåííàòà ìåñòíîñò êðàé ñåãàøíîòî ñ. Áîðöè, Øó-ìåíñêà îáëàñò. Ìåæäó 1934-1935 ã. çàïî÷âàò îïèòè çàðàçñåëâàíåòî ìó â ïîäõîäÿùè ìåñòîîáèòàíèÿ.Ïî äàííè äî 1970 ã. îò “Øåðáà” è “Ïàëàìàðà” ñà ðàç-ñåëåíè íàä 1500 áëàãîðîäíè åëåíà. Óñïåøíîòî âúçñòà-íîâÿâàíå íà áëàãîðîäíèÿ åëåí å îðãàíèçèðàíî è èç-ïúëíåíî îò öåíòðàëíîòî ãîðñêî âåäîìñòâî. Ìåòîäè-÷åñêà ïîìîù îêàçâà è ìëàäàòà ïî òîâà âðåìå ëîâíàíàóêà.

 ïðåäñòàâåíàòà ãðàôèêà ÿñíî ñå îòêðîÿâàò ÷åòè-ðè åòàïà â ðàçâèòèåòî íà ïîïóëàöèÿòà íà áëàãîðî-äåí åëåí ó íàñ.I åòàï (äî 1973 ã.). Ïåðèîä íà ïîäåì, â êîéòî íàðåäñ èçâúðøåíèòå ìåðîïðèÿòèÿ ïî ðåàêëèìàòèçàöèÿ,áëàãîäàðåíèå íà ïîëàãàíèòå ãðèæè ïî îõðàíàòà, èç-ãðàäåíèòå áèîòåõíè÷åñêè ñúîðúæåíèÿ (õðàíèëêè, ñî-ëèùà, ïîèëêè, êàëèùà), ñúçäàâàíåòî íà ìíîãî äèâå÷î-âè íèâè è ëèâàäè, êàêòî è íà åñòåñòâåíàòà ìèãðà-

öèÿ íà âèäà, ÷èñëåíîñòòà íà áëàãîðîäíèÿ åëåí ñå óâå-ëè÷àâà. Êúì 1973 ã. òîé îáèòàâà ïî÷òè öÿëà Ñòàðàïëàíèíà, Ñåâåðîèçòî÷íà Áúëãàðèÿ, Ëóäîãîðèåòî,Ñòðàíäæà, Ñàêàð, Ðîäîïèòå, Ðèëà, Ïèðèí, Âèòîøà,Ñðåäíà ãîðà è Îñîãîâî. Ñ âñÿêà ãîäèíà óñëîâèÿòà â ìå-ñòîîáèòàíèÿòà íà áëàãîðîäíèÿ åëåí ñå ïîäîáðÿâàò.Îñèãóðÿâà ñå íåîáõîäèìîòî ñïîêîéñòâèå íà äèâå÷à.Ëåñîâúäèòå â Áúëãàðèÿ - ïðåêè ðúêîâîäèòåëè íà ëîâ-íîòî ñòîïàíñòâî ó íàñ, âúçñòàíîâÿâàò ñ óñïåõ âè-äà â ñòðàíàòà (Ñòåíèí, 1973). Ñòàáèëèçèðàíåòî íà

çàïàñèòå ïîçâîëÿâà ñëåä 1965 ã.äà çàïî÷íå è ïîëçâàíå, íàñî÷åíîêúì ïîäáîðåí îòñòðåë, îñíîâíîíà ìúæêè æèâîòíè. Íàðåä ñ íà-ðàñòâàíå íà ÷èñëåíîñòòà, ñåïîäîáðÿâàò è òðîôåéíèòå êà-÷åñòâà íà åëåíà. Íåçàâèñèìî îòòîâà ïîëçâàíåòî îñòàâà ñðàâ-íèòåëíî ñëàáî - 1-2 íà ñòî.II åòàï (1973-1993 ã.). “Çëàòåí”ïåðèîä íà èçêëþ÷èòåëåí âúçõîäêàêòî â êîëè÷åñòâîòî, òàêà èâ êà÷åñòâîòî íà âèäà. Äî 1985ã. â Áúëãàðèÿ ñà óëîâåíè è ðàç-ñåëåíè íàä 2000 áëàãîðîäíè åëå-íà îò “Øåðáà” è “Ïàëàìàðà”(Ñòîèöåâ, 1987). Çàïàñèòå ñåóâåëè÷àâàò íàä òðè è ïîëîâèíàïúòè, ïîëçâàíåòî - íàä 15 ïúòè(îñòàâà ñðàâíèòåëíî íèñêî - â

Ловно стопанство

Ñúñòîÿíèå è ïåðñïåêòèâè â ðàçâèòèåòî íà áëàãîðîäíèÿ åëåí ó íàñ

çàï

àñ,

áð.

ïîëçâ

àí

å, á

ð.

0 0

500

1000

1500

2000

2500

3000

3500

4000

5000

çàïàñ ïîëçâàíå

1952

1955

1958

1961

1964

1967

1970

1973

1976

1979

1982

1985

1988

1991

1994

1997

2000

2003

2006

2009

2012

2015

10 000

15 000

20 000

25 000

30 000

Ôèã. Äèíàìèêà â çàïàñèòå è ïîëçâàíåòî íà áëàãîðîäåí åëåí â Áúëãàðèÿ äî 2015 ã.

10/20178

Ñúñòîÿíèå è ïåðñïåêòèâè â ðàçâèòèåòî íà áëàãîðîäíèÿ åëåí ó íàñ

ðàìêèòå íà îêîëî 5 %). Íàëèöå å ñåðèîçíà àíãàæèðà-íîñò îò ñòðàíà íà äúðæàâàòà, êîÿòî îòäåëÿ çíà÷è-òåëåí ôèíàíñîâ ðåñóðñ çà ïîääðúæêà íà ìåñòîîáèòà-íèÿòà è ëîâíèòå áàçè ïî ìåñòà. Ñòðàíàòà íè å äî-ìàêèí íà íàé-ãîëÿìîòî è äîñåãà Ñâåòîâíî ëîâíî èç-ëîæåíèå - Åêñïî

,81, ïðîâåäåíî â Ïëîâäèâ, êúäåòî îò

ïðåäñòàâåíèòå 490 òðîôåÿ îò íàøè áëàãîðîäíè åëå-íè ñúñ çëàòåí ìåäàë ñà îòëè÷åíè 197, ñúñ ñðåáúðåí -203, è ñ áðîíçîâ - 91. Ó íàñ ñà äîáèòè íàé-ìíîãî êàïè-òàëíè òðîôåè îò áëàãîðîäåí åëåí ñ îöåíêà íàä 250 ò.ïî CIC.  òîçè ïåðèîä ñå îòñòðåëâàò äåñåòêè êàïè-òàëíè åëåíè ñ íàä 250 òî÷êè ïî CIC, ïîñëåäîâàòåëíîïîñòèãàìå ÷åòèðè ñâåòîâíè ðåêîðäà íà òðîôåè îòáëàãîðîäåí åëåí.  Äúðæàâíîòî ëîâíî ñòîïàíñòâî“Áàë÷èê” å îòñòðåëÿí åêçåìïëÿð ñ òåãëî 18.1 êã èîöåíêà 270.44 ò. - íàé-òåæêèÿò òðîôåé â ñâåòà. Áúë-ãàðñêè å è ñâåòîâíèÿò ðåêîðä çà òðîôåé ñ îöåíêà273.6 ò. ïî CIC, äîáèò â ðàéîíà íà Ñèëèñòðà. Ñ íåãîíàøàòà ñòðàíà ñòàâà ïðèòåæàòåë íà ÷åòèðè ñâå-òîâíè ðåêîðäà. Áúëãàðèÿ äîñòèãà åïîãåÿ íà ëîâíàòàñè ñëàâà, íèâîòî íà áúëãàðñêîòî ëîâíî ñòîïàíñòâîñòàâà ïðèìåð çà îñòàíàëèòå åâðîïåéñêè äúðæàâè.III åòàï (1993-2003 ã.). Ñðèâúò íà ïîïóëàöèÿòà èä-âà ñ íàöèîíàëíàòà êðèçà ó íàñ ñëåä 1989 ã., êîÿòî íåïîäìèíàâà è ëîâíîòî ñòîïàíñòâî. Ñ Ðàçïîðåæäàíå¹ 9 íà Ìèíèñòåðñêèÿ ñúâåò îò 27.02.1990 ã. ñà çàê-ðèòè äúðæàâíèòå ëîâíè ñòîïàíñòâà. Áðàêîíèåðñ-òâîòî ñå ðàçðàñòâà äî íåâèæäàíè ðàçìåðè. Çà ïî-ìàë-êî îò 10 ãîäèíè ÷èñëåíîñòòà íà áëàãîðîäíèÿ åëåí åñâåäåíà äî íå ïîâå÷å îò 5000-6000 åêçåìïëÿðà. Íà18.01.2001 ã. ðúêîâîäñòâîòî íà òîãàâàøíîòî Íàöè-îíàëíî óïðàâëåíèå ïî ãîðèòå èçäàâà Çàïîâåä ¹ 32 çàñúçäàâàíå íà 39 äúðæàâíè äèâå÷îâúäíè ñòàíöèè. Ïîñ-òàâÿ ñå íà÷àëîòî íà âúçðàæäàíåòî íà äèâå÷îâúä-ñòâîòî ó íàñ.IV åòàï (2003-2017 ã.). Ïîâòîðíèÿò âúçõîä ñå èçðà-çÿâà ñ ïðåëîì â òåíäåíöèÿòà ïî íàìàëÿâàíå íà ÷èñëå-íîñòòà íà áëàãîðîäíèÿ åëåí ó íàñ è ñòàâà ïðåç 2003ãîäèíà.  íîâîñúçäàäåíèòå äúðæàâíè äèâå÷îâúäíèñòàíöèè çàïî÷âà öåëåíàñî÷åíà ëîâíîñòîïàíñêà äåé-íîñò. Èìåííî òå ñòàâàò ÿäðîòî íà ïîïóëàöèÿòàîò áëàãîðîäåí åëåí ó íàñ. Êîëàïñúò â èêîíîìèêàòàíà äúðæàâàòà íàëîæè äà ñå òúðñè íà÷èí çà âêëþ÷âà-íå íà ÷àñòíè êàïèòàëè â ëîâíàòà äåéíîñò. Ïðåäîñ-òàâÿíåòî íà âúçìîæíîñò çà íàåìàíå íà äèâå÷îâúä-íèòå ó÷àñòúöè êúì äúðæàâíèòå ãîðñêè ñòîïàíñòâà,îò åäíà ñòðàíà, è ñúâìåñòíè ïóáëè÷íî-÷àñòíè ïàðò-íüîðñòâà â äúðæàâíèòå ëîâíèòå ñòîïàíñòâà - îòäðóãà, äîâåäå äî àíãàæèðàíîñò îò ñòðàíà íà áèçíå-ñà. Ìíîçèíà, êîèòî ïðåç ãîäèíèòå ëîâóâàõà íåðåãëà-ìåíòèðàíî, ïîëó÷èõà âúçìîæíîñò äà ñòîïàíèñâàòëîâíè òåðèòîðèè. Çà åäíè òîâà ñå ïðåâúðíà â ïðå-ñòèæíà äåéíîñò, çà äðóãè - â áèçíåñ, çà òðåòè - âúââúçìîæíîñò äà èìàò ñîáñòâåíî ëîâíî ïîëå, êúäåòîäà óïðàæíÿâàò õîáèòî ñè. Íî â êðàéíà ñìåòêà ïî÷-òè ïîâñåìåñòíî ñå îòáåëÿçâà ðúñò íà ïîïóëàöèèòåíà îñíîâíèòå âèäîâå åäúð äèâå÷. Äàííèòå îò 2017 ã.ñî÷àò çàïàñ íà áëàãîðîäíèÿ åëåí îò áëèçî 28 000 åê-çåìïëÿðà, êîåòî íè äîáëèæàâà äî “çëàòíèòå” ãîäèíè.Âðåìå å äà ñå ìèñëè çà îïòèìèçèðàíå íà ïîëîâîòîñúîòíîøåíèå, âúçðàñòîâàòà ñòðóêòóðà è ïîäîáðÿ-âàíå íà òðîôåéíèòå êà÷åñòâà íà áëàãîðîäíèÿ åëåí óíàñ. Çà ïîñëåäíàòà ãîäèíà îôèöèàëíî ïîëçâàíåòî å 524

áëàãîðîäíè åëåíà (ïîä 2 % îò çàïàñà), îò êîèòî 461 -â äúðæàâíèòå ëîâíè ðàéîíè. Îêàçâà ñå, ÷å îñíîâíàòà÷àñò îò çàïàñà íà áëàãîðîäåí åëåí å ñúñðåäîòî÷åíàâ äúðæàâíèòå ëîâíè ðàéîíè. Òàì ïîëçâàíåòî å íè-ùîæíî, íî èíòåíçèâíèòå ïðîöåñè íà ñàìîðàçñåëâàíåïðåâðúùàò ñòîïàíñòâàòà â íåïðåêúñíàò "äîíîð" íàäèâå÷ êúì ïðåäîñòàâåíè ëîâíîñòîïàíñêè ðàéîíè, êú-äåòî ðåãëàìåíòèðàí îòñòðåë ïî÷òè ëèïñâà, è âú-ïðåêè òîâà äèâå÷úò íå ñå óâåëè÷àâà. Äàííèòå îò ïî-ñëåäíèòå ãîäèíè íè äàâàò îñíîâàíèå äà òúðñèì ðå-çåðâè çà ðåàëèçèðàíå íà ïîëçâàíåòî ïî ëèíèÿ íà îð-ãàíèçèðàíèÿ ëîâåí òóðèçúì (ÎËÒ), êîåòî â ãîëÿìàñòåïåí áè êîìïåíñèðàëî ðàçõîäèòå, íàïðàâåíè îòëîâíèòå ñòîïàíñòâà çà ðàçâúæäàíå íà áëàãîðîäåíåëåí. Áåãúë ïîãëåä íà ñèòóàöèÿòà â Åâðîïà, îòêúäå-òî îñíîâíî ìîæå äà ñå î÷àêâàò êëèåíòè, ïîêàçâà ìíî-ãîêðàòíî ïî-ãîëÿìà ïëúòíîñò íà äèâå÷ è èíòåíçèâ-íîñò íà ëîâà, êà÷åñòâåíè òðîôåè è äúëáîêè ëîâíèòðàäèöèè. Åäèíñòâåíîòî, ñ êîåòî íèå ñìå àòðàê-òèâíè ïðåä åâðîïåéñêèÿ ëîâåö, îñòàâàò ñúõðàíåíà-òà ïúðâè÷íà ïðèðîäà è åìîöèîíàëíîòî ëîâíî ïðåæè-âÿâàíå.  óñëîâèÿòà íà ãëîáàëèçàöèÿ å âàæíî äà íå ñåëèøàâàìå îò íèòî åäèí ñåãìåíò îò ïîòðåáèòåëèòåíà ëîâíèÿ òóðèçúì - âñå ïî-÷åñòî èíòåðåñ êúì ëîâ óíàñ ïðîÿâÿâàò ðóñíàöè, àìåðèêàíöè, êèòàéöè, òóð-öè, ñêàíäèíàâöè. Íåðåàëèñòè÷íà öåë å äà ñå îïèòâà-ìå äà êîíêóðèðàìå öåíòðàëíîåâðîïåéñêèòå ñòðàíèâ ïðîèçâîäñòâîòî íà ïîëóôåðìåðåí äèâå÷, â êîåòîòå èìàò çàáåëåæèòåëíè óñïåõè, è ðåàëèçàöèÿòà íàòàêúâ òèï äèâå÷ å âñå ïî-òðóäíà.Êàêâè èçâîäè ìîæåì äà íàïðàâèì?-  ñòðàíàòà çàïàñèòå íà áëàãîðîäåí åëåí èìàòòðàéíà òåíäåíöèÿ êúì óâåëè÷àâàíå.- Ñòðóêòóðàòà íà çàïàñèòå å íàðóøåíà è å íåîáõî-äèìî äà ñå âçåìàò ìåðêè çà îïòèìèçèðàíå íà ïîëî-âîòî ñúîòíîøåíèå, âúçðàñòîâàòà ñòðóêòóðà è êà-÷åñòâîòî íà òðîôåèòå.- Ïîëçâàíåòî íà áëàãîðîäåí åëåí å íååñòåñòâåíî ìàë-êî. Íèñêèòå íèâà íà îôèöèàëíî ïîëçâàíå âåðîÿòíî ãî-âîðÿò çà íåðåãëàìåíòèðàí è áåçîò÷åòåí îòñòðåë.Ñúñðåäîòî÷àâàíåòî íà îòñòðåëà ñàìî â êàòåãîðèÿ-òà íà òðîôåéíèòå ìúæêè å íåäîïóñòèìî è â ñëåäâà-ùèòå ãîäèíè å íåîáõîäèìî äà ñå ïðåìèíå êúì íîðìàë-íî ðàçïðåäåëåíî ïîëçâàíå, à â ãðóïàòà íà òðîôåéíè-òå æèâîòíè äà ñå èçáèðàò ñàìî äîñòèãíàëè èëè ïðå-ìèíàëè êóëìèíàöèÿòà â ðàçâèòèåòî ñè.- Ïåðñïåêòèâàòà â ñòîïàíèñâàíåòî íà áëàãîðîäíèÿåëåí ó íàñ å îòãëåæäàíåòî ìó åäèíñòâåíî íà ñâîáî-äà.-  ìíîãî ëîâíè ðàéîíè, êúäåòî åëåíúò å ãëàâåí âèääèâå÷, íåãîâîòî ñòîïàíèñâàíå ñå íåãëèæèðà çà ñìåò-êà íà äèâàòà ñâèíÿ.Áëàãîðîäíèÿò åëåí â Áúëãàðèÿ êàòî ëîâåí âèä å ïðå-ìèíàë ïðåç ðàçëè÷íè ïåðèîäè. Ïðåäïðèåòèòå ìåðêèçà ïîâòîðíî âúçñòàíîâÿâàíå íà âèäà â íà÷àëîòî íàXXI â. ñå îêàçàõà ðåçóëòàòíè è êúì äíåøíà äàòà ó íàñîáèòàâà æèçíåíà ïîïóëàöèÿ, êîÿòî å â ïîäåì. Äàíîíàòðóïàíèÿò îïèò íè å íàó÷èë êîëêî êðåõêî å ðàâ-íîâåñèåòî â ïðèðîäàòà è êàê íåïðàâèëíè óïðàâëåí-ñêè ðåøåíèÿ ìîãàò â êðàòúê ñðîê äà óíèùîæàò ãðà-äåíîòî ñ äåñåòèëåòèÿ.

Èíæ. Èâàí ÑÒÅÏÀÍÎÂ

10/2017 9

10/201710

ÄËÑ “Ðîñèöà” îòíîâî ñòàíàäîìàêèí íà òðàäèöèîííèÿïðåãëåä íà òðîôåè îò áëàãî-ðîäåí åëåí, äîáèòè íà òåðè-òîðèÿòà íà ÑÖÄÏ - Ãàáðîâî.Íà 15 îêòîìâðè íà îòêðèòî âì. Ëúãúò áÿõà åêñïîíèðàíè42 òðîôåÿ îò ëîâíèÿ ñåçîí2016-2017 ãîäèíà. Èäåÿòà íàïîäîáíè ïðåãëåäè å äà óâåëè-÷àâàò êóëòóðàòà íà îòñòðåë èïîäáîðíîòî ëîâóâàíå.Îôèöèàëíè ãîñòè íà ñúáèòèå-òî áÿõà èçïúëíèòåëíèÿò äè-ðåêòîð íà ÈÀà èíæ. Ãðèãîð Ãî-ãîâ, îáëàñòíèÿò óïðàâèòåë íà Ðàçãðàä ÃþíàéÕþñìåí è çàìåñòíèê îáëàñòíèÿò óïðàâèòåëíà Âåëèêî Òúðíîâî Èâåòà Êàáàê÷èåâà.Èçëîæåíèåòî îòêðè èíæ. Öâåòåëèí Ìèëà-íîâ - äèðåêòîð íà ÑÖÄÏ - Ãàáðîâî, êîéòîïîçäðàâè ïðèñúñòâàùèòå è èíèöèàòîðèòå,

ïîñòàâèëè íà÷àëîòî íà èçëîæåíèåòî - äè-ðåêòîðà íà ÄËÑ “Âîäåí - Èðè Õèñàð” èíæ.Êèðèë Êîëåâ è íà ÄËÑ “Ðîñèöà” èíæ. ÈâàíÑòåïàíîâ.  ïðåãëåäà íà òðîôåè ó÷àñòâàè äèðåêòîðúò íà ÑÇÄÏ - Âðàöà - èíæ. Öâåò-êî Öâåòêîâ, ðúêîâîäèòåëèòå íà Ðåãèîíàë-

íèòå äèðåêöèè ïî ãîðèòå âúâ Âåëèêî Òúð-íîâî è Ñîôèÿ, íà ëîâíèòå è ãîðñêèòå ñòî-ïàíñòâà îò îáëàñòèòå Ãàáðîâî, Ðóñå, Ðàç-ãðàä, Ñèëèñòðà è Âåëèêî Òúðíîâî. Íà ñúáèòèåòî ïðèñúñòâàõà è ëîâíèòå âî-äà÷è îò ñòîïàíñòâàòà.

ÑÖÄÏ: Ïðåãëåä íà òðîôåè ÑÖÄÏ: Ïðåãëåä íà òðîôåè

Òðîôåèòå îò áëàãîðîäåí åëåí ïðåäèçâèêàõà îïðàâäàíèíòåðåñ

 ïðåãëåäà íà òðîôåè ó÷àñòâàõà (îò äÿñíî íàëÿâî)èíæ. Ãðèãîð Ãîãîâ - èçïúëíèòåëåí äèðåêòîð íà ÈÀÃ,èíæ. Öâåòåëèí Ìèëàíîâ - äèðåêòîð íà ÑÖÄÏ, ÃþíàéÕþñìåí - îáëàñòåí óïðàâèòåë íà Ðàçãðàä, Èâåòà Êà-áàê÷èåâà - çàì. îáëàñòåí óïðàâèòåë íà Âåëèêî Òúðíî-âî, è èíæ. Èâàí Ñòåïàíîâ - äèðåêòîð íà ÄËÑ “Ðîñèöà”

Новини от държавните предприятия

Ïðåç îêòîìâðè ïðèêëþ÷è îñíîâíèÿò ðå-ìîíò íà äâà êëþ÷îâè áàðàæà âúâ âîäîñáî-ðà íà Ìàðóëåâñêà ðåêà â ÄÃÑ - Áëàãîåâãðàä.Ñëåä óêðåïÿâàíåòî íà êðèâîëèíåéíèÿ áàðàæíà ð. Õúðñîâñêà ïðåç ìèíàëàòà ãîäèíà òî-âà å ïîðåäíèÿò ïðîåêò ñ èçöÿëî îáùåñòâå-íà ïîëçà, ôèíàíñèðàí îò ÞÇÄÏ ñúñ ñðåä-ñòâà îò ôîíä “Èíâåñòèöèè â ãîðèòå”.Äâåòå ñúîðúæåíèÿ íà Ìàðóëåâñêà ðåêà,

êîèòî áÿõà â ëîøî ñúñòîÿíèå è ñ íàðóøå-íà öÿëîñò, ñà ïî÷èñòåíè îò äúðâåñíî-õðà-ñòîâàòà ðàñòèòåëíîñò, âúçñòàíîâåíà å êà-ìåííàòà çèäàðèÿ, êàòî å ïîëîæåíî íîâîñòîìàíîáåòîíîâî ïîêðèòèå, èçãðàäåíè ñàðàäèå è êîíòðàáàðàæ. Òàêà òå îòíîâî ìî-ãàò äà èçïúëíÿâàò çàùèòíèòå ñè ôóíêöèè,êàòî óêðîòÿâàò âîäèòå íà ðåêàòà ïðè ïî-ðîéíè ïðèèæäàíèÿ è ïðåäïàçâàò Áëàãîåâ-

ãðàä îò íàâîäíåíèÿ.Âúçñòàíîâÿâàíåòî íà áàðàæèòå ñå èçâúðø-âà çà ïúðâè ïúò îò èçãðàæäàíåòî èì ïðå-äè ïîâå÷å îò 40 ãîäèíè, êîãàòî ñëåä ãîëÿì-îòî íàâîäíåíèå íà Áëàãîåâãðàä ïðåç 1954ã. çàïî÷âà ñòðîèòåëñòâîòî íà òåõíèêî-óê-ðåïèòåëíè ñèñòåìè êðàé ñåëàòà Õúðñîâîè Áèñòðèöà è çàëåñÿâàíåòî íà ñòîòèöè äå-êàðè åðîçèðàíè çåìè.

ÞÇÄÏ - Áëàãîåâãðàä: Íàïúëíî âúçñòàíîâåíè áàðàæèÞÇÄÏ - Áëàãîåâãðàä: Íàïúëíî âúçñòàíîâåíè áàðàæè

Áàðàæ ¹ 2 íà Ìàðóëåâñêà ðåêà - ïðåäè, ïî âðåìå è ñëåä èçâúðøåíèÿ ðåìîíò

Ñúçäàâàíåòî íà êà÷åñòâåí çàëåñèòåëåí ìàòå-ðèàë å ïúðâàòà ñòúïêà êúì âúçñòàíîâÿâàíå íàíàñàæäåíèÿòà îò ïèòîìåí êåñòåí â ðàéîíà íàñèìèòëèéñêîòî ñåëî Áðåæàíè, Áëàãîåâãðàä-ñêà îáëàñò. Îêîëî òîâà ìíåíèå ñå îáåäèíè-õà ó÷åíè îò Èà ïðè ÁÀÍ, ÁÀÁÕ, ËÇÑ - Ñîôèÿ,è ïðåäñòàâèòåëè íà Åâðîïåéñêèÿ ïàðëàìåíòè ñâåòîâíàòà îðãàíèçàöèÿ “Ñëîó ôóóä” íàêðúãëà ìàñà, îðãàíèçèðàíà îò ÞÇÄÏ è Ñäðó-

æåíèå “Õîðà è òðàäèöèè” íà 23 îêòîìâðè. ïðåçåíòàöèÿòà ñè ä-ð èíæ. Ñâåòîçàð Ìè-õàéëîâ ïîñî÷è, ÷å íàä 90 % îò íàñàæäåíèÿ-òà ñà áîëíè è çàòîâà ñà íåîáõîäèìè àêòèâ-íè ëåñîâúäñêè äåéñòâèÿ çà ïîäîáðÿâàíå íàñúñòîÿíèåòî ìó. Ãåíåòè÷íîòî ðàçíîîáðàçèåíà êåñòåíîâèòå äúðâåòà ó íàñ è âúçìîæíî-ñòèòå çà òÿõíàòà êîíñåðâàöèÿ ïðåäñòàâèõàäîö. ä-ð Âåñåëêà Ãþëåâà è ãë. àñ. ä-ð Ìàðèÿ

Ãëóøêîâà îò Èíñòèòóòà çà ãîðàòà.Çà êà÷åñòâàòà íà êåñòåíà êàòî öåííà õðàíàè âúçìîæíîñòèòå çà âêëþ÷âàíåòî ìó â ñïèñú-êà íà ãåîãðàôñêèòå îçíà÷åíèÿ â åâðîïåéñêè-òå ñõåìè çà êà÷åñòâî ãîâîðåõà Ãåîðãè Ñúáåâ- ïðåäñòàâèòåë íà Åâðîïåéñêèÿ ïàðëàìåíò,è Äåñèñëàâà Äèìèòðîâà îò “Ñëîó ôóóä” -Áúëãàðèÿ.

Ñíåæàíà ÏÀÑÊÀËÅÂÀ

ÞÇÄÏ - Áëàãîåâãðàä: Êðúãëà ìàñà çà êåñòåíàÞÇÄÏ - Áëàãîåâãðàä: Êðúãëà ìàñà çà êåñòåíà

10/2017 11

Проекти

Íà ïðåñêîíôåðåíöèÿ â Íàöèîíàëíèÿ ïðåñêëóá íà ÁÒÀ - Ñîôèÿ, íà10 îêòîìâðè áå ïðåäñòàâåí ïðîåêòúò “Ïîäêðåïà çà ðàçâèòèåòî íàíàó÷íèÿ êàïàöèòåò â Ëåñîòåõíè÷åñêèÿ óíèâåðñèòåò”, ôèíàíñèðàí îòÎÏ “Íàóêà è îáðàçîâàíèå çà èíòåëèãåíòåí ðàñòåæ” (2014-2020). Çà-ìåñòíèê-ðåêòîðúò íà ËÒÓ è ðúêîâîäèòåë íà ïðîåêòà äîö. ä-ð ÍåíîÒðè÷êîâ ïðåçåíòèðà ïðîåêòà, à ïðîô. ä-ð Ðóìåí Òîìîâ êàòî íåãîâêîîðäèíàòîð óòî÷íè äåòàéëè çà èçïúëíåíèåòî ìó.Îáùàòà öåë íà ïðîåêòà å ïîâèøàâàíå íà íàó÷íèÿ êàïàöèòåò íà ïðå-ïîäàâàòåëèòå îò ËÒÓ è èíòåðåñà íà áèçíåñà, ìëàäèòå õîðà è îáùå-ñòâåíîñòòà êúì íàó÷íèòå èçñëåäâàíèÿ è ðåçóëòàòèòå îò òÿõ. Òîé å íà-ñî÷åí êúì ñúçäàâàíåòî íà áëàãîïðèÿòíà ñðåäà çà íàó÷íîèçñëåäîâà-òåëñêà äåéíîñò â ËÒÓ ÷ðåç ïîäïîìàãàíå íà ìîáèëíîñòòà, åêñïåðè-ìåíòàëíèòå äåéíîñòè è ðàçïðîñòðàíÿâàíåòî íà íàó÷íè ðåçóëòàòè.Ïðîäúëæèòåëíîñòòà íà ïðîåêòà å îò 2 þíè 2017 äî 31 äåêåìâðè2018 ã., êàòî îäîáðåíèÿò áþäæåò å 768 464 ëâ., ôèíàíñèðàí íà85 % îò ÅÑ ÷ðåç Åâðîïåéñêèòå ñòðóêòóðíè è èíâåñòèöèîííè ôîí-äîâå è ñ 15 % íàöèîíàëíî ó÷àñòèå.

Åâðîïåéñêè ïðîåêòïîäïîìàãà íàó÷íîèçñëåäîâàòåëñêàòà äåéíîñò â ËÒÓ

Åâðîïåéñêè ïðîåêòïîäïîìàãà íàó÷íîèçñëåäîâàòåëñêàòà äåéíîñò â ËÒÓ

Åêèïúò çà óïðàâëåíèå íà ïðîåêòà (îò ëÿâî íàäÿñíî): äîö. ä-ð ÍåíîÒðè÷êîâ - ðúêîâîäèòåë, ïðîô. ä-ð Ðóìåí Òîìîâ - êîîðäèíàòîð, èíæ. Ñà-áèíà Ãàíåâà - ñ÷åòîâîäèòåë, Õðèñòèíà Ñòåôàíîâà - àäìèíèñòðàòè-âåí ñúòðóäíèê, àñ. ä-ð Âëàäèìèð Òîìîâ - òåõíè÷åñêè ñúòðóäíèê

Новини от природните паркове

Çà äà îòáåëåæè 83-àòà ñè ãîäèøíèíà, êî-ëåêòèâúò íà ÄÏÏ “Âèòîøà” ñúáðà ãîñòè âÄåòñêèÿ åêîñòàöèîíàð “Áåëè áðåçè” íà 27îêòîìâðè. Êúì ïúðâèÿ ó íàñ è íà Áàëêàíè-òå ïðèðîäåí ïàðê óâàæåíèå ñ ïðèñúñòâèå-òî ñè íà òúðæåñòâîòî ïîêàçàõà ïðåäñòàâè-òåëèòå íà Èçïúëíèòåëíàòà àãåíöèÿ ïî ãîðè-òå, ÞÇÄÏ - Áëàãîåâãðàä, ÐÄà - Ñîôèÿ, ÐÈ-ÎÑ - Ñîôèÿ, Ñúþç íà ëåñîâúäèòå â Áúëãà-ðèÿ, äèðåêöèèòå “Ñèãóðíîñò” è “Ñòîëè÷åí èí-ñïåêòîðàò” êúì îáùèíà Ñîôèÿ, îáùèíà Ñà-ìîêîâ, êìåòîâåòå íà îêîëîâèòîøêèòå ñåëè-ùà, Áúëãàðñêèÿ òóðèñòè÷åñêè ñúþç, îðãàíè-çàöèÿòà BRING, Ñäðóæåíèåòî íà âèòîøêèòåñêè- è ñíîóáîðä ó÷èëèùà, Íàöèîíàëíàòàãèìíàçèÿ çà ïðèëîæíè èçêóñòâà “Ñâ. Ëó-êà”, Óíèâåðñèòåòñêèÿ àâàðèéíî-ñïàñèòå-ëåí îòðÿä, òóðèñòè, äîáðîâîëöè-îñèíîâèòå-ëè. Ïðàçíèêúò áå ñïîäåëåí è îò êîëåãèòå îòÄèðåêöèèòå íà ïðèðîäíèòå ïàðêîâå “Ðèëñ-

êè ìàíàñòèð”, “Áúëãàðêà”, “Ñèíèòå êàìúíè”è “Âðà÷àíñêè Áàëêàí”. Ïî òðàäèöèÿ ñðåùàòà çàïî÷íà ñ “Õóáàâà ñè,ìîÿ ãîðî”. Ëàíä. àðõ. Ñíåæàíà Ïåòðîâà -äèðåêòîð íà ÏÏ “Âèòîøà”, ïðåçåíòèðà äåé-íîñòòà íà ïàðêîâàòà àäìèíèñòðàöèÿ ïðåçòàçè ãîäèíà. Èíèöèàòîðèòå çà èçãðàæäàíå íàçàñëîí âúâ âèñîêàòà ÷àñò íà ïëàíèíàòà Áî-ðÿíà è Àíäðåÿ Ìîìåðèí áÿõà ñðåä ãîñòèòå.À ôèëìúò “Çàñëîíúò. Íà÷àëîòî”, ïðîæåêòè-ðàí íà ó÷àñòíèöèòå â òúðæåñòâîòî, ðàçêàçàçà åòàïèòå íà îöåíêà íà ïðåäñòàâåíèòå ïðî-åêòè, êàêòî è çà ôèíàëèñòèòå.Ïúòóâàùàòà èçëîæáà “Ïðèðîäíèòå ïàðêî-âå íà òåðèòîðèÿòà íà ÞÇÄÏ”, ïîäãîòâåíàîò ñïåöèàëèñòèòå íà Äèðåêöèèòå íà ïðè-ðîäíèòå ïàðêîâå “Âèòîøà”, “Ðèëñêè ìàíà-ñòèð”, “Áåëàñèöà” è âúçïèòàíèöèòå íà ÍÃÏÈ“Ñâ. Ëóêà”, ñ ôèíàíñîâàòà ïîäêðåïà íàÞãîçàïàäíîòî äúðæàâíî ïðåäïðèÿòèå, çà-

ðàäâà ó÷àñòíèöèòå â ïðàçíèêà. Ïîçäðàâèòåëíè àäðåñè áÿõà ïðî÷åòåíè îòïðîô. ä-ð Èâàí Ïàëèãîðîâ - ïðåäñåäàòåë íàÑúþçà íà ëåñîâúäèòå â Áúëãàðèÿ, èíæ. Èðå-íà Ïåòêîâà - äèðåêòîð íà ÐÈÎÑ - Ñîôèÿ,èíæ. Ñåâäàëèíà Äèìèòðîâà - åêñïåðò îòÞÇÄÏ, èíæ. Ñòîÿí Òîøåâ - çàì.-äèðåêòîðíà ÐÄà - Ñîôèÿ , èíæ. Äèìèòúð Ãðèãîðîâ -äèðåêòîð íà ÄÏÏ “Ðèëñêè ìàíàñòèð”. Áÿõàïîëó÷åíè è ïîçäðàâèòåëíè àäðåñè îò ïðîô.ä-ð Ìàðèàíà Äîí÷åâà-Áîíåâà - äåêàí íàÔÅËÀ íà ËÒÓ, èíæ. Íèêîëàé Íåí÷åâ - äèðåê-òîð íà ÄÏÏ “Âðà÷àíñêè Áàëêàí”, ÇîðíèöàÐàäîíîâà - èçïúëíèòåëåí ñåêðåòàð íà Áúë-ãàðñêèÿ òóðèñòè÷åñêè ñúþç.Ùåäðîòî ñëúíöå, îáñèïàíèòå â ïóðïóð èçëàòî äúðâåòà è ïðèìàìëèâèòå ìàðøðóòèíà êðàñèâàòà Âèòîøà ïðèêàíèõà ó÷àñòíè-öèòå â òúðæåñòâîòî äà ñå ðàçõîäÿò èç ïëà-íèíàòà.

ÄÏÏ “Âèòîøà” îòïðàçíóâà 83 ã. îò ñúçäàâàíåòî ñèÄÏÏ “Âèòîøà” îòïðàçíóâà 83 ã. îò ñúçäàâàíåòî ñè

Êîëåêòèâúò íà ÄÏÏ “Âèòîøà” è ãîñòèòå íà òúðæåñòâîòî ïðåä åêîñòàöèîíàðà “Áåëè áðåçè”

Ïðåç òàçè ãîäèíà ñå íàâúðøèõà120 ãîäèíè îò ðîæäåíèåòî è 35 ãî-äèíè îò êîí÷èíàòà íà ïðîô. Ìå-òîäè Ðóñêîâ (1897-1982). Òîé åðîäåí íà 16.02.1897 ã. âúâ Âàð-íà. Ñëåä çàâúðøâàíåòî íà ãèìíà-çèÿ â ðîäíèÿ ãðàä è ñïå÷åëâàíå íàäúðæàâíà ñòèïåíäèÿ ïðåç 1920-1925 ã. å ñòóäåíò ïî ëåñîâúäñòâîâ åäíî îò íàé-ïðåñòèæíèòå âèñøèó÷èëèùà â Åâðîïà - Hochschulefur Bodenkultur (BOKU) âúâ Âèå-íà. Òóê íåãîâè ïðåïîäàâàòåëè ñàåäíè îò âîäåùèòå ïðîôåñîðè âîáëàñòòà íà ëåñîâúäñòâîòî -

Àäîëô Öèçëàð (ëåñîâúäñòâî), Êàðë Âèëõåëì (áîòàíèêà), Ìîðèö Çàéò-íåð (ãîðñêà åíòîìîëîãèÿ è ëåñîîïàçâàíå) è ìíîãî äðóãè, êîèòî îêàç-âàò ãîëÿìî âëèÿíèå âúðõó ìëàäèÿ áúëãàðñêè ñòóäåíò, à íàó÷åíîòîîò òÿõ ñòàâà îòïðàâíàòà òî÷êà â èçñëåäâàíèÿòà ìó.Ñëåä çàâúðøâàíåòî íà âèñøåòî ñè îáðàçîâàíèå Ìåòîäè Ðóñêîâçàïî÷âà ðàáîòà êàòî ïîìîùíèê-ëåñîâúä â Ðåâèðíîòî ëåñíè÷åé-ñòâî “Êîäæà-Áàëêàí” â ñ. Ãîðåí ÷èôëèê, Âàðíåíñêî.Ñëåä äâå ãîäèíè, ïî ëè÷íà ïîêàíà íà ïðîô. Òîäîð Äèìèòðîâ, íà01.12.1926 ã. ïîñòúïâà êàòî àñèñòåíò ïî ëåñîâúäñòâî â Àãðîíî-ìî-ëåñîâúäíèÿ ôàêóëòåò íà Ñîôèéñêèÿ óíèâåðñèòåò. Îùå òîãà-âà òîé ñå íàñî÷âà êúì ïðîáëåìèòå íà ëåñîçàùèòàòà è óñïÿâà äàïðîó÷è âèäîâèÿ ñúñòàâ, áèîåêîëîãèÿòà, õðàíåíåòî è ïðè÷èíèòåçà êàëàìèòåòíîòî ïðîÿâëåíèå íà êîðîÿäèòå è áîðîâàòà ïðîöåñè-îíêà â èãëîëèñòíèòå ãîðè è äà ðàçðàáîòè ïðàêòè÷åñêè ìåðêè çàîãðàíè÷àâàíå íà ðàçïðîñòðàíåíèåòî èì, âàëèäíè è äî äíåñ.“Îáùî ëåñîâúäñòâî” êàòî àêàäåìè÷íà äèñöèïëèíà äúëæèì íà ÒîìàÇàõàðèåâ, êîéòî ÿ ïðåïîäàâà è èçäàâà öèêëîñòèëåí “Êîíñïåêò íà ëåê-öèèòå ïî îáùî ëåñîâúäñòâî” îò 16.03.1927 äî 01.03.1932 ã., êîãà-òî íàïóñêà óíèâåðñèòåòà è ïðîäúëæàâà ñâîåòî äåëî â èçãðàæäà-íåòî íà Ñëóæáàòà ïî ãîðñêî è îïèòíî äåëî. Ìëàäèÿò àñèñòåíò Ìå-òîäè Ðóñêîâ ñòàâà íåãîâ äîñòîåí íàñëåäíèê â ïðåïîäàâàíåòî íàäèñöèïëèíàòà â óíèâåðñèòåòà. Íà 07.07.1931 ã. ñå õàáèëèòèðà çàðåäîâåí äîöåíò â íîâîñúçäàäåíàòà ïðåç ñúùàòà ãîäèíà êàòåäðà(êàòåäðèòå òîãàâà ñà íàðè÷àíè “èíñòèòóòè”) “Îáùî ëåñîâúäñòâî”. õàáèëèòàöèîííèÿ ñè òðóä ïðåä-ñòàâÿ èíòåðåñíîòî çà íàøåòîëåñîâúäñòâî ïðîó÷âàíå “Ñúñòàâ,ðàñòåæ è âúçîáíîâëåíèå íà äú-áîâèòå è áóêîâèòå ãîðè â Èçòî÷-íà Ñòàðà ïëàíèíà”, êîéòî å ðå-çóëòàò íà çàëîæåíèòå îò íåãîåêñïåðèìåíòè îò âðåìåòî, êîãà-òî å ëåñíè÷åé â òîçè ðàéîí. Ïîñëó÷àé ñâîÿòà 80-ãîäèøíèíà ñàìñïîäåëÿ, ÷å ñ òîçè òðóä ïîñòàâÿíà÷àëîòî íà ãîðñêîòèïîëîãè÷-íèòå ïðîó÷âàíèÿ â íàøèòå ãî-ðè.Íà 07.06.1935 ã. äîö. Ðóñêîâ åèçáðàí çà èçâúíðåäåí ïðîôåñ-îð ïî îáùî ëåñîâúäñòâî. Ïðåç

1931-1945 ã. å ðúêîâîäèòåë íà êàòåäðàòà “Îáùî ëåñîâúäñòâî”.Èíòåðåñíî å äà ñå îòáåëåæè, ÷å íà îáÿâåíèÿ ñëåä ñìúðòòà íà ïðîô.Òîäîð Äèìèòðîâ (1938 ã.) êîíêóðñ çà ðåäîâåí ïðîôåñîð ïî ëå-ñîâúäñòâî ñå ÿâÿâàò äâàìà êàíäèäàòè - Áîðèñ Ñòåôàíîâ è Ìåòî-äè Ðóñêîâ (Ñòàíåâ, Æåëåâ, 2006). Ðåöåíçåíòè ñà Ìèõàèë Õðèñ-òîâ è Áîÿí Çàõàðèåâ. Êîíêóðñúò å àíóëèðàí ïî íàñòîÿâàíå íà ïðîô.Ìåòîäèé Ïîïîâ. Âòîðèÿò êîíêóðñ ïðåç 1943 ã. çà ñúùàòà ïîçè-öèÿ íå ñå ïðîâåæäà, âåðîÿòíî ïîðàäè âîåííèòå óñëîâèÿ è ñëîæ-íàòà îáñòàíîâêà â Ñîôèÿ. Èìà è ïðè÷èíè îò ñóáåêòèâåí õàðàêòåð.Çíàå ñå, ÷å îòíîøåíèÿòà ìåæäó Áîðèñ Ñòåôàíîâ è Ìåòîäè Ðóñ-êîâ íå ñà áèëè ãëàäêè. Ïðè÷èíàòà å ïóáëèêóâàíåòî ïðåç 1936 ã.íà ñòàòèÿòà “Êðèòè÷åñêè áåëåæêè âúðõó òðóäîâåòå íà ÌåòîäèÐóñêîâ” îò Áîðèñ Ñòåôàíîâ, â êîÿòî òîé ïîäëàãà íà êðèòèêà ðàç-ëè÷íè ìîìåíòè îò êëàñèôèêàöèÿòà íà ãîðñêèòå ìåñòîðàñòåíèÿ,ãîðñêàòà òèïîëîãèÿ è ñõâàùàíèÿ ïî âúïðîñèòå çà ãîðñêàòà åêî-ëîãèÿ.Ïðåç 1945 ã. ðåäîâåí ïðîôåñîð è ðúêîâîäèòåë íà êàòåäðàòà “Îá-ùî ëåñîâúäñòâî” ñòàâà Áîðèñ Ñòåôàíîâ, à îò 1949 ã. - ðúêîâî-äèòåë íà êàòåäðàòà “Äåíäðîëîãèÿ ñ àíàòîìèÿ íà äúðâîòî”. Îò ñú-ùàòà, 1949 ã., Ìåòîäè Ðóñêîâ ñòàâà ðåäîâåí ïðîôåñîð è ðúêî-âîäèòåë íà íîâîñúçäàäåíàòà êàòåäðà “Ëîâíî ñòîïàíñòâî”.Ïðîô. Ðóñêîâ ñå ïåíñèîíèðà ïðåç îêòîìâðè 1966 ã., íî áëàãî-äàðåíèå íà áîãàòèÿ ñè ïåäàãîãè÷åñêè îïèò è ñîëèäíàòà íàó÷íà ïîä-ãîòîâêà ðàáîòè êàòî ãîñò-ïðåïîäàâàòåë äî 1972 ãîäèíà.  ñâîÿòà 40-ãîäèøíà ïðåïîäàâàòåëñêà äåéíîñò ïðîô. Ðóñêîâ âî-äè êóðñîâåòå “Îáùî ëåñîâúäñòâî”, “Ëåñîçàùèòà”, “Ðèáîâúäñòâî”,“Ëîâíî ñòîïàíñòâî” è “Ïàðêîâà ôàóíà”. Àâòîð å íà ìíîãî ó÷åá-íèöè è êíèãè - “Ëåêöèè ïî îáùî ëåñîâúäñòâî” (1935, 1943; öè-êëîñòèë), “Ëîâîçíàíèå” (1938, 1948), “Äèâå÷îçíàíèå ñ áîëåñòèïî äèâå÷à” (1956), “Ëîâíî ñòîïàíñòâî” (1957), “Ïàðêîâà ôàó-íà” (1962), “Ðèáîâúäñòâî” (1972), “Ðúêîâîäñòâî ïî ôàçàíîâúä-ñòâî” (1963), “Îñíîâè è îðãàíèçàöèÿ íà ëîâíîòî ñòîïàíñòâî âÍÐ Áúëãàðèÿ” (1962), “Ëîâíè ïðîáëåìè” (1968).Ïðîô. Ìåòîäè Ðóñêîâ å äúëãîãîäèøåí êîíñóëòàíò íà Áúëãàðñêèÿëîâíî-ðèáàðñêè ñúþç (ÁËÐÑ). Íà 21.05.1968 ã. ïðåäñåäàòåëÿò íàÁËÐÑ ãåí.-ìàéîð Õðèñòî Ðóñêîâ âðú÷âà ãðàìîòà ñ ðåøåíèåòî íàÖåíòðàëíèÿ ñúâåò íà îðãàíèçàöèÿòà çà óäîñòîÿâàíå íà ïðîô.Ðóñêîâ ñúñ çâàíèåòî “Çàñëóæèë äåÿòåë íà ÁËÐÑ”.Ïðîô. Ìåòîäè Ðóñêîâ óìèðà â Ñîôèÿ íà 03.02.1982 ãîäèíà.

Ìåòîäè Ðóñêîâ (êðàéíèÿò âëÿâî) êàòî ñòóäåíò âúâ Âèåíà íà åêñêóðçèÿ äî ãîðèòå íà êíÿç Ëèõòåíùàéí ñïðåïîäàâàòåëèòå ïðîô. Çàéòíåð è ïðîô. Öèçëàð, è èíæ. Áèòìàí - äèðåêòîð íà êíÿæåñêèòå ãîðè, 1923 ã.

Бележити лесовъди

Ïðîô. Ìåòîäè Ðóñêîâ -êëàñèê íà áúëãàðñêîòî ëåñîâúäñòâî

10/201712

Ïðîô. Ìåòîäè Ðóñêîâ -êëàñèê íà áúëãàðñêîòî ëåñîâúäñòâî

..

Íàó÷íîèçñëåäîâàòåëñêàòà äåéíîñò íà ïðîô. Ìåòîäè Ðóñêîâ å îòðà-çåíà â íàä 150 ïóáëèêàöèè è îáõâàùà òðè íàïðàâëåíèÿ - ëåñîîõ-ðàíà (ëåñîçàùèòà), îáùî ëåñîâúäñòâî è ëîâíî ñòîïàíñòâî.  ïúð-âèòå ñè ñòúïêè êàòî ïðåïîäàâàòåë, ïðåç ïåðèîäà 1927-1930 ã., Ì.Ðóñêîâ ïðîó÷âà ïîâðåäèòå îò íàñåêîìíè è ãúáíè âðåäèòåëè â íà-øèòå ãîðè. Ïðåç òîçè ïåðèîä êàòî ÷ëåí íà Äðóæåñòâîòî íà áúë-ãàðñêèòå ëåñîâúäè Ðóñêîâ ïðåâåæäà êíèãàòà “Çàùèòà íà ïðèðî-äàòà è íåéíîòî çíà÷åíèå çà íàðîäíîòî ñòîïàíñòâî” (Ãþíòåð Øëå-çèíãåð), ñ êîÿòî “ñå íàäÿâà, ÷å ùå ñå òóðè êðàé íà ðàçõèùåíèå-òî íà ïðèðîäàòà è íåéíèòå áîãàòñòâà”. Àêòèâíî ó÷àñòâà â ó÷ðå-äÿâàíåòî íà Ñúþçà çà çàùèòà íà ðîäíàòà ïðèðîäà (1928 ã.) (ïî-âå÷å - ñï. “Ãîðà”, áð. 10, 2013 ã.).Ïàðàëåëíî ñ ëåñîîõðàííèòå ñè ïðîó÷âàíèÿ Ì. Ðóñêîâ çàïî÷âà èçàäúëáî÷åíèòå ñè èçñëåäâàíèÿ âúðõó ëåñîâúäñêèòå ïðîáëåìè âíàøèòå ãîðè.  òàçè íàñîêà, êàêòî è â õàáèëèòàöèîííèÿ ñè òðóä,íà ïúðâî ìÿñòî òîé ðàçãëåæäà ïðîáëåìèòå, ñâúðçàíè ñúñ ñúñòà-âà, ðàñòåæà, âúçîáíîâÿâàíåòî è ïîëçâàíåòî íà íàøèòå äúáîâèãîðè. Ñòîïàíèñâàíåòî íà áóêîâèòå ãîðè â Áúëãàðèÿ å âàæåí ëå-ñîâúäñêè ïðîáëåì è ïðîô. Ðóñêîâ ïðåäñòàâÿ â íÿêîëêî ïóáëè-

êàöèè ñ îñî-áåíà çàäúëáî-÷åíîñò ñòðîå-æà è âúçîáíî-âÿâàíåòî íàïúðâîáèòíàáóêîâà ãîðà(“Âëàõèíà-×ó-êàâà”) è ïðè-ëàãàíåòî íàè ç á î ð í î ò îñòîïàíèñâàíåíà áóêîâèòåãîðè. Îáîá-ùåíèÿòà ìó ñà

ïðîçîðëèâè: “...â íèêàêúâ ñëó÷àé ñòîïàíèñâàíåòî íà áóêîâèòå ãî-ðè íå ìîæå äà ñòàâà ñ ëîâêè îêðúæíè îò êàíöåëàðèèòå. Ïðàâèë-íîòî ñòîïàíèñâàíå å âúçìîæíî ñàìî ïî ïúòÿ íà íàó÷íàòà ëåñî-âúäñêà ìèñúë è íà õîðàòà îò ëåñîâúäñêàòà ïðàêòèêà.” (1939). ïóáëèêàöèèòå, íàðåä ñ êîíêðåòíèòå ëåñîâúäñêè âúïðîñè çà áó-êîâèòå ãîðè, ïðîô. Ðóñêîâ çà ïúðâè ïúò ïðåäñòàâÿ ñõâàùàíåòî èèçÿñíÿâàíåòî íà òåðìèíîëîãèÿòà ïðè ïðîó÷âàíåòî íà çàïàçåíè-òå ñòàðè ãîðè (“Ïàðàíãàëèöà”, “Âëàõèíà-×óêàâà”). Ñðàâíèòåëíè-ÿò êðèòè÷åí àíàëèç, êîéòî ïðîô. Ðóñêîâ ïðàâè íà èçâúðøåíèòåïðîó÷âàíèÿ îò âîäåùè àâòîðè êàòî C. A. Schenk, K. Rubner, K. M.Muller, Krudener âúðõó äåâñòâåíè ãîðè íà Þãîèçòî÷íà Åâðîïà (Ðó-

ìúíèÿ, Áúëãàðèÿ, Áîñíà), äîïðèíàñÿ çà èçÿñíÿâàíåòî è âúâåæäà-íåòî íà ïîíÿòèÿ êàòî “êóëòóðíà ãîðà”, “ïúðâîáèòíà ãîðà”, “äåâ-ñòâåíà ãîðà”, êîèòî íå ñà çàãóáèëè àêòóàëíîñòòà ñè äî äíåñ. Îùåòîãàâà ïðîô. Ðóñêîâ êðèòè÷íî ðàçãëåæäà ðàçëè÷íè àñïåêòè îò åñòå-ñòâåíîòî ðàçâèòèå íà òåçè ãîðè ñ öåë äà ñå èçáåãíàò ãðåøêè ïðèñòîïàíèñâàíåòî. Òîé äîêàçâà, ÷å íå âñè÷êè èçâúðøåíè ïðîó÷âà-íèÿ è èçâîäè, íàïðàâåíè îò K. M. Muller çà äåâñòâåíèòå ãîðè âÏàðàíãàëèöà, ìîãàò äà ñå ñìÿòàò çà äîñòîâåðíè.Ïðîô. Ðóñêîâ ïîëàãà îñíîâèòå íà âúâåæäàíåòî íà òèïîëîãè÷íîïðîó÷âàíå íà áóêîâèòå è èãëîëèñòíèòå ãîðè ó íàñ.  ðåäèöà äè-ïëîìíè ðàáîòè íà ñâîè ñòóäåíòè òîé çàäàâà è ìåòîäè÷íî ðúêî-

âîäè ïðîó÷âàíèÿòà â òàçè íàñîêà, êîèòî îáîáùàâà â íÿêîëêî ïó-áëèêàöèè. Íàïðèìåð òåìàòà íà äèïëîìíàòà ðàáîòà ïðåç 1943 ã.íà ëåñîâúäà Íèêîëàé Õàéòîâ, âïîñëåäñòâèå ñòàíàë èçâåñòåí íàøïèñàòåë, å “Ôëîðèñòè÷íè òèïîâå íàñàæäåíèÿ â äúðæàâíàòà ãîðà“Ïåðñåíê”.Ïðîó÷âàíèÿòà íà ïðîô. Ðóñêîâ âúðõó îòãëåäíèòå ñå÷è â èãëî-ëèñòíèòå ãîðè (íàðè÷àíè îò íåãî “âúçïèòàòåëíè ñå÷è”, âåðîÿòíîâ áóêâàëåí ïðåâîä îò íåìñêè), îòðàçåíè â íÿêîëêî ïîðåäíè ïó-áëèêàöèè, ìîãàò äà áúäàò äîáúð ìåòîäè÷åñêè îðèåíòèð è ñåãà.Ïðîô. Ðóñêîâ èìà îùå ðåäèöà ïðîó÷âàíèÿ â îáëàñòòà íà îáùî-òî ëåñîâúäñòâî - ðîëÿòà íà òðåâíàòà ïîêðèâêà â íèñêîñòúáëåíè-òå è ãîðè è ãîëèòå ñå÷èùà, îòãëåæäàíåòî íà âåéìóòîâèÿ áîð è âú-çìîæíîñòèòå çà íåãîâîòî èçïîëçâàíå, ñôàãíîâèòå òîðôèùà èñìúð÷îâèòå ãîðè íà Âèòîøà è ìíîãî äðóãè, êîèòî çàñëóæàâàòâíèìàíèå ìîæå áè â åäíà áúäåùà êíèãà - áèîáèáëèîãðàôèÿ.Ïèîíåðíàòà ðîëÿ íà ïðîô. Ìåòîäè Ðóñêîâ â îáëàñòòà íà ëîâíî-òî ñòîïàíñòâî å îòðàçåíà â ìíîæåñòâî ïóáëèêàöèè, êàòî ïúðâè-òå ñà îò 1928 ãîäèíà. Íåãîâàòà èçñëåäîâàòåëñêà è ïóáëèêàöèîí-íà äåéíîñò çàñÿãà âúïðîñèòå, ñâúðçàíè ñ îðãàíèçàöèÿòà è ðàöèî-íàëèçèðàíåòî íà ëîâíîòî ñòîïàíñòâî, ëîâíîñòîïàíñêîòî ðàéî-íèðàíå, ñòîïàíèñâàíåòî íà îòäåëíèòå âèäîâå äèâå÷, àêëèìàòè-çàöèÿòà íà ÷óæäîçåìíè âèäîâå, âëèÿíèå íà êëèìàòè÷íèòå ôàê-òîðè è õèùíèöèòå âúðõó ïîëåçíèÿ äèâå÷, ñúñòàâà, äèíàìèêàòà íàçàïàñà è ìèãðàöèèòå ïðè áëàãîðîäíèÿ åëåí è ñúðíàòà, ïîâðåäè-òå îò äèâå÷à. Âúâ ôèíàëíèòå äóìè íà âñòúïèòåëíàòà ñè ëåêöèÿ ïðåä ñòóäåíòèè ïðåïîäàâàòåëè îò 5 íîåìâðè 1931 ã. ïðîô. Ìåòîäè Ðóñêîâ êàç-âà: “Ïîçíàâàíåòî íà ãîðàòà íå ñàìî êàòî áèîëîãè÷åñêè ôåíîìåí,íî è ãåîãðàôñêî ÿâëåíèå, òðÿáâà äà áúäå â îñíîâàòà íà èçãðàæ-äàíåòî íà íàøåòî ñàìîáèòíî ëåñîâúäñòâî”.Ïðîô. Ðóñêîâ îñòàâà â ñúçíàíèåòî íà ïîêîëåíèÿ ëåñîâúäè, ëîâ-íè ñïåöèàëèñòè è íàó÷íè ðàáîòíèöè êàòî èçêëþ÷èòåëåí ïåäàãîãè ÷îâåê, îòçèâ÷èâ è ãîòîâ äà ïîìîãíå íà âñåêè.

Ãë. àñ. ä-ð Åâãåíè ÖÀÂÊÎÂÄîö. ä-ð ßí÷î ÍÀÉÄÅÍÎÂ

Ìåòîäè Ðóñêîâ (íà 2-ðè ðåä, ñ î÷èëàòà, çàä ïðîô. Òîäîð Äèìèòðîâ)êàòî ìëàä àñèñòåíò ñúñ ñòóäåíòèòå îò ïúðâèÿ âèïóñê ëåñîâúäè íàó÷åáíà ïðàêòèêà ïî óêðåïÿâàíå íà ïîðîèùàòà â Ñâîãå, 1928 ã.

Ñ ïðîô. Èâàí Êîëåâ (îò äÿñíî íàëÿâî), äîö. ÍèêîëàÁîòåâ è ãë. àñ. Íèíî Íèíîâ, 80-òå ãîäèíè íà ÕÕ â.

Óïðàæíåíèå ïî ëåñîâúäñòâî â äúðæàâíàòà ãîðà “Âëàõèíà-×óêàâà”(Ì. Ðóñêîâ å ñåäíàëèÿò â ñðåäàòà), 1936 ã.

10/2017 13

..

..

..

Ñåâåðîèçòî÷íîòî äúðæàâíî ïðåäïðèÿòèå -Øóìåí, âè ÷åñòèòè Êîëåäíèòå ïðàçíèöè

è âè ïîæåëàâà çäðàâå è áëàãîïîëó÷èå ïðåç Íîâàòà ãîäèíà!

ÍÀ ÂÑÈ×ÊÈ ÍÀØÈ ×ËÅÍÎÂÅ È ÍÀ ÖßËÀÒÀ ÃÈËÄÈß ÎÒ ÏÐÀÊÒÈÊÓÂÀÙÈ ËÅÑÎÂÚÄÈ È ÃÎÐÑÊÈ ÏÐÅÄÏÐÈÅÌÀ×È

ÓÏÐÀÂÈÒÅËÍÈßÒ ÑÚÂÅÒ ÍÀ ÁÓËÏÐÎÔÎÐ ÏÎÆÅËÀÂÀ ÌÍÎÃÎ ÇÄÐÀÂÅ È ÁËÀÃÎÏÎËÓ×ÈÅ!×ÅÑÒÈÒÀ È ÓÑÏÅØÍÀ ÍÎÂÀTA 2018 ÃÎÄÈÍÀ!

ÁÓËÏÐÎÔÎÐ

ÁÐÀÍØÎÂÎ ÑÄÐÓÆÅÍÈÅ ÍÀ ÏÐÀÊÒÈÊÓÂÀÙÈÒÅ ËÅÑÎÂÚÄÈ È ÃÎÐÑÊÈ ÏÐÅÄÏÐÈÅÌÀ×È Â ÁÚËÃÀÐÈß

ББЪЪДДЕЕТТЕЕ ААККТТИИВВННИИ ИИ ППООЗЗИИТТИИВВННИИ,, ННОО ИИ ННЕЕППРРИИММИИРРИИММИИ ККЪЪММ ЯЯВВЛЛЕЕННИИЯЯТТАА,, УУРРООННВВААЩЩИИ ННААШШААТТАА ППРРООФФЕЕССИИЯЯ!!

ССЛЛЕЕДДВВААЙЙТТЕЕ ППОО--ДДООББРРИИТТЕЕ ППРРААККТТИИККИИ,, ЗЗАА ДДАА ММООЖЖЕЕММ ВВССИИЧЧККИИ ЗЗААЕЕДДННОО ДДАА ССЕЕ РРААДДВВААММЕЕ ННАА ППОО--ДДООББРРОО ББЪЪДДЕЕЩЩЕЕ!!

ААККТТИИВВИИРРААЙЙТТЕЕ ДДЕЕЙЙННООССТТТТАА ССИИ ВВ ББУУЛЛППРРООФФООРР -- РРЕЕГГИИССТТРРИИРРААННААТТАА ППОО ЗЗААККООННАА ЗЗАА ГГООРРИИТТЕЕ СС РРААННГГ ННААЦЦИИООННААЛЛННАА ББРРААННШШООВВАА ООРРГГААННИИЗЗААЦЦИИЯЯ ВВ ССЕЕККТТООРР “ГГООРРССККОО ССТТООППААННССТТВВОО”..

ББЪЪДДЕЕТТЕЕ ААККТТИИВВННИИ ИИ ППООЗЗИИТТИИВВННИИ,, ННОО ИИ ННЕЕППРРИИММИИРРИИММИИ ККЪЪММ ЯЯВВЛЛЕЕННИИЯЯТТАА,, УУРРООННВВААЩЩИИ ННААШШААТТАА ППРРООФФЕЕССИИЯЯ!!

ССЛЛЕЕДДВВААЙЙТТЕЕ ППОО--ДДООББРРИИТТЕЕ ППРРААККТТИИККИИ,, ЗЗАА ДДАА ММООЖЖЕЕММ ВВССИИЧЧККИИ ЗЗААЕЕДДННОО ДДАА ССЕЕ РРААДДВВААММЕЕ ННАА ППОО--ДДООББРРОО ББЪЪДДЕЕЩЩЕЕ!!

ААККТТИИВВИИРРААЙЙТТЕЕ ДДЕЕЙЙННООССТТТТАА ССИИ ВВ ББУУЛЛППРРООФФООРР -- РРЕЕГГИИССТТРРИИРРААННААТТАА ППОО ЗЗААККООННАА ЗЗАА ГГООРРИИТТЕЕ СС РРААННГГ ННААЦЦИИООННААЛЛННАА ББРРААННШШООВВАА ООРРГГААННИИЗЗААЦЦИИЯЯ ВВ ССЕЕККТТООРР “ГГООРРССККОО ССТТООППААННССТТВВОО”..

ÁÎÃÀÒÀ ÑÊËÀÄÎÂÀ ÍÀËÈ×ÍÎÑÒÅÒ “ÐÓÁÈÍ - ÍÈÊÎËÀÉ ÔÈËÈÏΔÎôèñ è ñåðâèç: Ñîôèÿ, êâ. “Îðëàíäîâöè”,áóë. “Ïúðâà áúëãàðñêà àðìèÿ” ¹ 13òåë.: 02 931 31 84; ôàêñ: 02 832 21 13GSM: 0888 544 628e-mail: rubin@mail.bg

Ñåðâèçúò çà âàøåòî

Ñåðâèçúò çà âàøåòî

Âåñåëè Êîëåäíè è Íîâîãîäèøíè ïðàçíèöè,çäðàâå è êúñìåò ïðåç Íîâàòà 2018 ãîäèíà

âè ïîæåëàâà Þãîçàïàäíîòî äúðæàâíî ïðåäïðèÿòèå - Áëàãîåâãðàä!

Þæíîöåíòðàëíîòî äúðæàâíî ïðåäïðèÿòèå -Ñìîëÿí, ïîçäðàâÿâà ñâîèòå êîëåãè

è ïàðòíüîðè ñ íàñòúïâàùèòå Êîëåäíè è Íîâîãîäèøíè ïðàçíèöè, êàòî èì ïîæåëàâà çäðàâå,

ëè÷íè è ïðîôåñèîíàëíè óñïåõè!

Ñåâåðîçàïàäíîòî äúðæàâíî ïðåäïðèÿòèå -Âðàöà, ïîæåëàâà çäðàâå è óâåðåíîñò

â ðàáîòàòà íà âñè÷êè, êîèòî ìèëåÿò çà áúëãàðñêàòà ãîðà!

www.proles.bg, www.pu-pirin.com, www.pu-vitosha.come-mail: info@proles.bg, sales@proles.bg,office.pupirin@gmail.com, office.puvitosha@gmail.com

Ñêúïè ôîðòóíêè,×åñòèòà Êîëåäà è Íîâà ãîäèíà!

Âå÷å 15 ãîäèíè ñìå çàåäíî, â ïðèÿòåëñòâî è âçàèìîïîìîù,â ðàäîñòè è ñêúðáè,ïðèåìàìå ïðåäèçâèêàòåëñòâàè ñå áîðèì... ïî æåíñêè.Íåêà ïðåç èäâàùàòà ãîäèíàäà íè ñïîõîäÿò öåííîñòíè íåùàâ ïðîôåñèÿòà è â ñåìåéñòâîòî!Çäðàâåòî äà íè ñòèãà çà âñè÷êî,ùàñòèåòî äà ãî ñïîäåëÿìå ùåäðî!Íåêà è ïðåç Íîâàòà ãîäèíàÔîðòóíà äà áúäå ñ íàñ!

Èíæ. Þëèÿ ÒóìáàðêîâàÏðåäñåäàòåë íà Ñäðóæåíèå “Êëóá Ôîðòóíà”

ÍÀ ÂÑÈ×ÊÈ ÑÂÎÈ ×ËÅÍÎÂÅ È ÑÚÌÈØËÅÍÈÖÈ

ÅÊÈÏÚÒ ÍÀ ÔÅÄÅÐÀÖÈßÒÀ ÍÀ ÑÈÍÄÈÊÀËÍÈÒÅ ÎÐÃÀÍÈÇÀÖÈÈ

ÎÒ ÃÎÐÑÊÎÒÎ ÑÒÎÏÀÍÑÒÂÎ È ÄÚÐÂÎÏÐÅÐÀÁÎÒÂÀÙÀÒÀ ÏÐÎÌÈØËÅÍÎÑÒ

ÊÚÌ ÊÍÑÁ

ÆÅËÀÅÌ ÂÅÑÅËÀ ÊÎËÅÄÀ È ÌÈÐÍÀ,ÙÀÑÒËÈÂÀ È ÓÑÏÅØÍÀ 2018 ÃÎÄÈÍÀ!

ÏÐÅÄÑÅÄÀÒÅË: ÈÍÆ. ÏÅÒÚÐ ÀÁÐÀØÅÂ

10/201716

Çà ïîðåäíà ãîäèíà ïðåäñòàâèòåëÿò íà êîìïàíèÿòà “Wood-Mizer” óíàñ - “Åêîòåõïðîäóêò” ÎÎÄ, ïîêàíè êëèåíòèòå ñè â ñâîåòî äúùåð-íî ïðåäïðèÿòèå “Âèòà 02” ÅÎÎÄ â Òåòåâåí, çà äà ãè çàïîçíàå ñ íî-âîñòè â äúðâîîáðàáîòâàùèòå òåõíîëîãèè è äà èì äàäå âúçìîæíîñòäà îáñúäÿò çàåäíî ïðîáëåìèòå â áðàíøà.Íà 6 îêòîìâðè, â ïðåêðàñíî ñëúí÷åâîòî âðåìå, ïëàíèðàíèòå äåìîí-ñòðàöèè è îáåùàíèòå ïðîìîöèè ïðèâëÿêîõà íàä 60 ñïåöèàëèñòè îò30 äúðâîîáðàáîòâàùè ïðåäïðèÿòèÿ â ñãóøåíèÿ â Áàëêàíà ãðàä. Òà-çè ãîäèíà òåìàòà íà ñðåùàòà áåøå “Íîâè ìîäåëè íà “Wood-Mizer”è åôåêòèâíî îïîëçîòâîðÿâàíå íà îòïàäúöèòå". Ñïåöèàëíî çà ñúáèòèåòî îò “Wood-Mizer” - Ïîëøà, äîéäîõà ÕóáåðòÏîâèåòðæèíñêè - òúðãîâñêè ìåíèäæúð, è ßðîñëàâ Óðáàíñêè - çàâ-åæäàù îòäåë “Èíñòðóìåíòè”.Ïî âðåìå íà Äåíÿ íà îòâîðåíèòå âðàòè áåøå ïðåäñòàâåí íàé-íî-âèÿò áàíöèã íà “Wood-Mizer” - LX 450 (ñí. 1), ñ äâîéíà ðàìà, àíà-ëîã íà íàé-óñïåøíî ïðîäàâàíèÿ äîñåãà â Áúëãàðèÿ LT 40. Êëþ÷î-âà èíîâàöèÿ ïðè áàíöèãà å ñòàáèëíàòà êîíñòðóêöèÿ íà ãëàâàòà, âúð-õó êîÿòî ñà ìîíòèðàíè êîíòðîëíèÿò ïàíåë è äâèãàòåëÿò. Èíòåðå-ñúò ñðåä ñîáñòâåíèöèòå íà äúðâîîáðàáîòâàùè ïðåäïðèÿòèÿ áå èç-

êëþ÷èòåëíî ãîëÿì. Äåìî ìàøèíàòà áåøå ïðîäàäåíà áúðçî íà îáÿâ-åíàòà ïðîìîöèîíàëíà öåíà.Çà òåçè, êîèòî èìàò ãîëÿì ïî îáåì ïðîèçâîäñòâî è òúðñÿò óâåëè÷à-âàíå íà ïðîèçâîäèòåëíîñòòà, áå äåìîíñòðèðàí õîðèçîíòàëíèÿò áàí-öèã çà ëèñòåíå ñúñ ñòîìàíåíà ïîäàâàòåëíà ëåíòà îò “Wood-Mizer” -ìîäåë HR 700 EÍ 15 S-2, ñ äâå ãëàâè, çàåäíî ñ òðàíñïîðòüîð çà âðú-ùàíå íà ìàòåðèàëèòå “Merry-Go-Round” (ñí. 2). Ìàøèíàòà çà ëè-ñòåíå íà ïðèçìè å ñ ãîëÿì êàïàöèòåò è å çà âèñîêè íàòîâàðâàíèÿ.Ìîäóëíàòà êîíñòðóêöèÿ ïîçâîëÿâà èçïîëçâàíåòî íà 1 äî 6 ãëàâè

â çàâèñèìîñò îò íóæäèòå. Óïðàâëåíèåòî íà ìàøèíàòà å èçíåñåíîíà îáù ïóëò. Îïúâàíåòî íà ëåíòèòå å öåíòðàëèçèðàíî çà âñÿêà äâîé-êà ãëàâè ïîîòäåëíî. Ìåòàëíàòà òðàíñïîðòíà ëåíòà ñå äâèæè ïî äâîé-íè âîäà÷è, êîåòî ãàðàíòèðà ñòàáèëíîñò íà ïðèçìàòà ïî öÿëàòà éøèðî÷èíà. Îòãîðå ìàòåðèàëúò ñå ïðèòèñêà îò òåæêè çàäâèæâàùèðîëêè, êîèòî ðàáîòÿò â ñèíõðîí ñ ëåíòàòà. Òîâà å îñîáåíî ïîëåç-íî ïðè êúñè ïðèçìè è ìàòåðèàëè ñ ãîëåìè ñå÷åíèÿ.Íà áàíöèãà çà ëèñòåíå áÿõà äåìîíñòðèðàíè è íîâèòå ëåíòè íà“Wood-Mizer” - VORTEX. Ñïåöèàëíèÿò ïðîôèë íà çúáèòå îñèãóðÿ-âà ïî÷èñòâàíå íà ñòúðãîòèíèòå îò ïîâúðõíîñòòà íà áè÷åíèòå ìà-òåðèàëè ïî âðåìå íà ðàáîòàòà, êàêòî íèêîÿ äðóãà ëåíòà íà ïàçà-ðà. Ïðè èçïîëçâàíåòî íà ëåíòè ñ òîçè óíèêàëåí ïðîôèë â ïðåä-ïðèÿòèå çà ïðîèçâîäñòâî íà ïàëåòè ñà ïîñòèãíàòè èçêëþ÷èòåëíîäîáðè ðåçóëòàòè. Îñâåí ïî÷èñòâàíå íà ñòúðãîòèíèòå, ñ òåçè ëåí-òè ñå ïîëó÷àâàò è çíà÷èòåëíî ïî-ìàëêî “ìóñòàöè” ïî ðúáîâåòå íàìàòåðèàëèòå. Äîìàêèíèòå íàïðàâèõà åêñïåðèìåíò, êàòî ñðàâíèõàîñòàâàùèòå ñòúðãîòèíè îò îáèêíîâåíà ëåíòà è òåçè îò íîâèòå ëåí-òè. Ðåçóëòàòèòå áÿõà íàèñòèíà âïå÷àòëÿâàùè.Äðóã ïðîáëåì íà ïðîèçâîäèòåëèòå íà ïàëåòè ñà îñòàâàùèòå ïàð÷å-òà è èçðåçêè. Îò “Åêîòåõïðîäóêò” ïðåäñòàâèõà åäíî åôåêòèâíî ðå-øåíèå - ìàøèíàòà çà ðàçäðîáÿâàíå íà òàêèâà îòïàäúöè ìîäåë PZ 63-1, ïðîèçâîäñòâî íà ôèðìàòà “Âèíòåðõîëöòåõíèê”, Ãåðìàíèÿ. Òÿ ñåñïðàâÿ îòëè÷íî ñ âñÿêàêâè êúñè ïàð÷åòà, êàòî ãè ïðåâðúùà â åäíî-ðîäíè òðåñêè, îñîáåíî ïîäõîäÿùè çà ïðîèçâîäñòâîòî íà áðèêåòè.Êàêòî îáèêíîâåíî, ïî âðåìå íà ñðåùàòà è ïîñëåäâàëèÿ êîêòåéëó÷àñòíèöèòå äèñêóòèðàõà ïîääðúæêàòà íà ðåæåùèòå èíñòðóìåí-òè è ìàøèíèòå, îáùàòà îðãàíèçàöèÿ íà ïðîèçâîäñòâîòî è ïðîáëå-ìèòå íà áèçíåñà â áðàíøà.

Ä-ð Öâåòåëèíà ÑÈÌÅÎÍÎÂÀ

Ñèëíî ïðèñúñòâèåíà äúðâîïðåðàáîòâàòåëè â Òåòåâåí

Ден на отворените врати

Ó÷àñòíèöèòå â Äåíÿ íà îòâîðåíèòå âðàòè â Òåòåâåí

22

11

Ñèëíî ïðèñúñòâèåíà äúðâîïðåðàáîòâàòåëè â Òåòåâåí

Ден на отворените врати

Ó÷àñòíèöèòå â Äåíÿ íà îòâîðåíèòå âðàòè â Òåòåâåí

10/2017 17

Информация

Îðãàíèçàöèÿòà çà èêîíîìè÷åñêî ñúòðóäíè÷åñòâî è ðàçâèòèå (ÎÈÑÐ)îäîáðè êàíäèäàòóðàòà íà Áúëãàðèÿ çà ÷ëåíñòâî â Ñõåìàòà çà ãîð-ñêè ñåìåíà è ðàñòåíèÿ (ÑÃÑÐ) îò 2018 ãîäèíà. Òîâà ñòàíà íà ïðî-âåäåíàòà â íà÷àëîòî íà îêòîìâðè ãîäèøíà ñðåùà íà Îðãàíèçàöè-ÿòà â Êîïåíõàãåí, Äàíèÿ.  çàñåäàíèåòî âçåõà ó÷àñòèå 13 ñòðàíè -÷ëåíêè íà Ñõåìàòà, äâå ñòðàíè - íàáëþäàòåëêè, è ïðåäñòàâèòåëè íàïåò ìåæäóíàðîäíè îðãàíèçàöèè - FAO, EUFORGEN, EFNA, ISTA è ISF.Áúëãàðñêàòà äåëåãàöèÿ áåøå ïðåäñòàâåíà îò èíæ. Ñâèëåíà Áîæè-íîâà - äèðåêòîð íà ÃÑÑ - Ñîôèÿ, è èíæ. Ìàðèÿ Áåëîâàðñêà - ãëà-âåí åêñïåðò â äèðåêöèÿ “Ãîðè è ëåñîâúäñêè äåéíîñòè” â Èçïúëíè-òåëíàòà àãåíöèÿ ïî ãîðèòå. Ïî âðåìå íà çàñåäàíèåòî áå ïðåäñòàâ-åíà áúëãàðñêàòà ñèñòåìà çà ñåðòèôèêàöèÿ íà ãîðñêè ðåïðîäóêòèâ-íè ìàòåðèàëè (ÃÐÌ) è äîêëàäúò îò îöåíèòåëñêàòà ìèñèÿ íà ñòðà-íàòà. Ñúãëàñíî ïðàâèëàòà íà Ñõåìàòà ïîñëåäíàòà ñòúïêà ïðåäèîôèöèàëíîòî ïðèåìàíå íà ñòðàíàòà íè çà ÷ëåíêà å îäîáðåíèå èîò ñòðàíà íà Êîìèòåòà ïî çåìåäåëèå íà Ñúâåòà íà ÎÈÑÐ.×ðåç ïðèñúåäèíÿâàíå êúì Ñõåìàòà íà ÎÈÑÐ ùå ñå ïðåäîñòàâè âú-çìîæíîñò íà äîñòàâ÷èöè íà ãîðñêè ðåïðîäóêòèâíè ìàòåðèàëè -äúðæàâíèòå ãîðñêè ïðåäïðèÿòèÿ, îáùèíè è ÷àñòíè ëèöà, äà òúð-

ãóâàò ñ îñòàíàëèòå ñòðàíè, ÷ëåíóâàùè â Ñõåìàòà çà ãîðñêè ñå-ìåíà è ðàñòåíèÿ, ñðåä êîèòî âàæíè çà íàñ ñà Ñúðáèÿ, Òóðöèÿ, ÑÀÙè Êàíàäà.

Áúëãàðèÿ å îäîáðåíà çà ÷ëåíñòâî â Ñõåìàòàçà ãîðñêè ñåìåíà è ðàñòåíèÿ

Áúëãàðèÿ å îäîáðåíà çà ÷ëåíñòâî â Ñõåìàòàçà ãîðñêè ñåìåíà è ðàñòåíèÿ

Áúëãàðñêàòà äåëåãàöèÿ ñ ïðåäñòàâèòåëè íà Áþðîòî íà ÑÃÑÐ (îòëÿâî íàäÿñíî): ä-ð Êàðè Ëåéíîíåí - çàì.-ïðåäñåäàòåë, Óèëÿì Îìîí-äè - ïðåäñåäàòåë, èíæ. Ñâèëåíà Áîæèíîâà - äèðåêòîð íà ÃÑÑ - Ñî-ôèÿ, èíæ. Ìàðèÿ Áåëîâàðñêà - ãëàâåí åêñïåðò â ÈÀÃ, Êñàáà Ãàñïàð- ìåíèäæúð íà ÑÃÑÐ, è ä-ð ßñìèí Òàÿíê - çàì.-ïðåäñåäàòåë

Горска педагогика

Ïðåäñòàâèòåëè íà äúðæàâíèòå ãîðñêè ïðåäïðèÿòèÿ, ðåãèîíàëíèòå äè-ðåêöèè ïî ãîðèòå è ïðèðîäíèòå ïàðêîâå ó÷àñòâàõà â îáó÷åíèå “Ãîð-ñêà ïåäàãîãèêà”, êîåòî ñå ïðîâåäå íà òåðèòîðèÿòà íà ÓÎÃÑ - Þíäî-ëà, îò 9 äî 12 îêòîìâðè.Ñúáèòèåòî áå îðãàíèçèðàíî îò ÈÀÃ, Ñúþçà íà ëåñîâúäèòå â Áúëãà-ðèÿ, Ñúþçà íà åâðîïåéñêèòå ëåñîâúäè è ñ ïîäêðåïàòà íà ÞÇÄÏ - Áëà-ãîåâãðàä.Ëåêòîðè â îáó÷åíèåòî áÿõà èíæ. Òîìàñ Áàøíè - êîîðäèíàòîð íà ðà-áîòàòà ïî ãîðñêà ïåäàãîãèêà êúì Ôåäåðàëíîòî ìèíèñòåðñòâî íàñåëñêîòî è ãîðñêîòî ñòîïàíñòâî, îêîëíàòà ñðåäà è óïðàâëåíèåòî íàâîäèòå â Àâñòðèÿ è ñåêðåòàð íà ÑÅË, è Ãåîðã Ñïðóíã - êîîðäèíàòîðíà ïðîãðàìèòå çà ãîðñêî åêîëîãè÷íî îáðàçîâàíèå êúì Ãîðñêàòàñëóæáà â Ðåéíëàíä - Ïôàëö, Ãåðìàíèÿ. ðàìêèòå íà îáó÷åíèåòî ó÷àñòíèöèòå ñïîäåëèõà ñâîÿ îïèò â ðàáî-òàòà ñè ñ äåöà è îáñúäèõà ñ ëåêòîðèòå îò Ãåðìàíèÿ è Àâñòðèÿ òåõíè-òå äîáðè ïðàêòèêè.Ìàêàð è ñ äúëáîêè òðàäèöèè â Åâðîïà, äèñöèïëèíàòà “Ãîðñêà ïåäà-ãîãèêà” è äåéíîñòèòå, êîèòî ñå ðåàëèçèðàò ïî íåéíàòà ìåòîäèêà, ñàñðàâíèòåëíî íîâè çà Áúëãàðèÿ. Íåçàâèñèìî îò òîâà òÿ ñå âúçïðèå-ìà ìíîãî äîáðå îò ñòóäåíòè è ëåñîâúäè, ñìÿòàò ÷óæäåñòðàííèòååêñïåðòè.  Áúëãàðèÿ âå÷å èìà íàä 100 ïðàêòèêóâàùè ëåñîâúäè èñòóäåíòè îò Ëåñîòåõíè÷åñêèÿ óíèâåðñèòåò, îáó÷åíè â äèñöèïëèíà-òà.  “Ãîðñêà ïåäàãîãèêà” ñå àêöåíòèðà è âúðõó òåìè, ïðåäñòàâÿùèðàáîòàòà íà ëåñîâúäñêàòà ïðîôåñèÿ è çíà÷åíèåòî º çà óñòîé÷èâî-òî è ìíîãîôóíêöèîíàëíîòî ñòîïàíèñâàíå íà ãîðñêèòå åêîñèñòåìè

è ïîääúðæàíåòî íà òåõíèÿ ïðèðîäîçàùèòåí ñòàòóñ.Ó÷àñòíèöèòå ñå çàïîçíàõà è ñ îñíîâíèòå ïðèíöèïè çà ðàáîòà ñõîðà â íåðàâíîñòîéíî ïîëîæåíèå è ìåòîäèòå, ñ êîèòî ìîæå äà ñåîáõâàíå è òàçè öåëåâà ãðóïà. êðàÿ íà îáó÷åíèåòî ó÷àñòíèöèòå ïðèëîæèõà íîâèòå ñè óìåíèÿ èçíàíèÿ â ïðàêòè÷åñêè çàíèìàíèÿ ñ äåöà îò ìåñòíèòå ó÷èëèùà.

Çàâúðøèëèòå ïîëó÷èõà ñåðòèôèêàò çà ó÷àñòèå â îáó÷åíèå “Ãîðñêîïåäàãîãèêà” - II íèâî

Ëåêòîðè îò ÷óæáèíà îáó÷àâàõà ëåñîâúäèËåêòîðè îò ÷óæáèíà îáó÷àâàõà ëåñîâúäè

Çîâ çà ïîìîù

Àíòîàíåòà (Òîíè) Ïàíàéîòîâà, þðèñêîíñóëò â ÄÏÏ “Âèòîøà”, ñòðàäà îò îíêîëîãè÷íî çàáîëÿâàíå è ñå íóæäàå îò æèâîòîñïàñÿâàùà îïåðàöèÿ. Íåéíèòå êîëåãè è ïðèÿòåëè ñå îáðúùàò çà ïîìîù

çà íàáèðàíå íà ñðåäñòâà:

Áàíêà: ÓíèÊðåäèòÁóëáàíêIBAN: BG86UNCR 7000 2522 9132 32

Àíòîàíåòà Ìèòåâà Ïàíàéîòîâà

Çîâ çà ïîìîù

10/201718

Ãîðèòå èçïúëíÿâàò èçêëþ÷èòåëíî âàæíà õèäðîëîæêà ðîëÿ îñîáåíî â ïîðîéíèòå âîäîñáîðè. ×ðåç âúçäåéñòâèå âúðõó êèíå-òè÷íàòà åíåðãèÿ íà äúæäîâåòå, çàäúðæàíå íà ÷àñò îò âàëåæèòå è ïîäîáðÿâàíå íà ñâîéñòâàòà íà ïî÷âàòà òå äîïðèíà-ñÿò çà ðåäóöèðàíå íà ïîâúðõíîñòíèÿ îòòîê è ïðåâðúùàíåòî ìó â ïîäïî÷âåí.  ðåçóëòàò íà òîâà ìàêñèìàëíèÿò îòòîêíàìàëÿâà. Òàçè èì ñïîñîáíîñò å íàëîæèëà óáåæäåíèåòî, ÷å íàé-åôèêàñíàòà äåéíîñò çà çàùèòà ñðåùó ïîðîéíèòå ïðèèæ-äàíèÿ å âúçñòàíîâÿâàíåòî íà ãîðñêàòà ðàñòèòåëíîñò. Áëàãîòâîðíîòî âëèÿíèå íà ãîðèòå â òîâà íàïðàâëåíèå å èçâåñò-íî. Òâúðäå îãðàíè÷åíè ñà îáà÷å ïîçíàíèÿòà çà ñòåïåíòà íà òÿõíîòî âúçäåéñòâèå. Íàñòîÿùàòà ðàçðàáîòêà ñè ïîñòàâÿçà öåë äà äàäå ïðèíîñ çà ðàçøèðÿâàíå íà ïîçíàíèÿòà â òàçè îáëàñò. Çà íåéíîòî ïîñòèãàíå å íàïðàâåí ðàçíîâðåìåíåí àíà-ëèç íà ëåñèñòîñòòà è ìàêñèìàëíèÿ îòòîê îò âîäîñáîðà íà ïîðîÿ Ëóäîâ äîë ïðåç ïåðèîäà 1938-2005 ãîäèíà. Ïåðèîäúòçàïî÷âà ñ èçãðàæäàíåòî íà ïúðâèÿ áàðàæ îò óêðåïèòåëíàòà ñèñòåìà, âêëþ÷âàùà îñåì ñúîðúæåíèÿ, è çàâúðøâà ñ ïîñëåä-íîòî ïðèèæäàíå íà ïîðîÿ.

Âîäîñáîðúò íà ïîðîÿ ñå íàìèðà â þæíèÿ ñêëîí íà Åòðîïîëñêèÿäÿë íà Öåíòðàëíà Ñòàðà ïëàíèíà, â çåìëèùåòî íà ñ. Ñòúðãåë, Ñî-ôèéñêà îáëàñò, íà òåðèòîðèÿòà íà ÄÃÑ - ãð. Åëèí Ïåëèí. Òóê ñåðàçãëåæäà ïëàíèíñêàòà ÷àñò íà âîäîñáîðà ñ íàäìîðñêà âèñî÷è-íà ìåæäó 828 ì (óñòèåòî íà ïðèòîêà Òèõîâ äîë) è 1654 ì (âðúõÇâåçäåö). Ïëîùòà ìó å 390 õà, îò êîÿòî 20 % å â íèñêîïëàíèí-ñêèÿ ïîÿñ.Ïîðîÿò å çàïëàõà çà íàñåëåíî ìÿñòî, êîåòî, ñïîðåä èêîíîìè÷å-ñêàòà êëàñèôèêàöèÿ, ãî ïðè÷èñëÿâà êúì ãðóïàòà íà èçêëþ÷èòåëíîâðåäíèòå ïîðîè.Ðàéîíúò å äîáðå îâëàæíåí. Ãîäèøíîòî êîëè÷åñòâî íà âàëåæèòå å816 ìì, êîåòî å íàä ñðåäíîòî çà ñòðàíàòà. Ïðåç 2005 ã. - íàé-äúæ-äîâíàòà ïðåç ïîñëåäíèòå 50 ãîäèíè, òîâà êîëè÷åñòâî å äîñòèãíà-òî ñàìî çà òðè ìåñåöà - îò þíè äî àâãóñò. Äúæäîâåòå ñà ñ ãîëÿìàèíòåíçèâíîñò îñîáåíî ïðåç ëÿòîòî, êîãàòî ïàäàò 36 % îò âàëåæè-òå. Ìàêñèìàëíèÿò âàëåæ çà åäíî äåíîíîùèå å ðåãèñòðèðàí ïðåçñåïòåìâðè (146 ìì). Íà âñåêè 4 ãîäèíè å âúçìîæåí äúæä ñ êîëè-÷åñòâî 56 ìèëèìåòðà.Ïðåîáëàäàâàùàòà ÷àñò îò âîäîñáîðà å èçãðàäåíà îò ãëèíåñòè øè-ñòè. Òîâà ñå îòðàçÿâà âúðõó ìåõàíè÷íèÿ ñúñòàâ íà ïî÷âàòà. Òÿ åñ âèñîêî ñúäúðæàíèå íà ãëèíà, êîåòî óñêîðÿâà ïîâúðõíîñòíîòî îò-òè÷àíå íà âîäèòå. Áúðçîòî èçâåòðÿâàíå íà îñíîâíàòà ñêàëà å óñëî-âèå çà íàëè÷èåòî íà áðåãîâè ñâëà÷èùà (ñí. 1).Èíôîðìàöèÿòà çà ãîðèòå â êðàÿ íà èçñëåäâàíèÿ ïåðèîä å íàáàâ-åíà îò òàêñàöèîííèòå îïèñàíèÿ îò ïîñëåäíàòà ëåñîóñòðîéñòâå-íà ðåâèçèÿ ïðåç 2012 ãîäèíà. Ðàçïðåäåëåíèåòî íà ïëîùòà íà âî-äîñáîðà ïî âèäîâå ðàñòèòåëíîòî ïîêðèòèå å: èãëîëèñòíè ãîðè -209.1 õa (53.6 %); êóëòóðè îò áÿë áîð - 117.1 õa (30.0 %); íàñ-àæäåíèÿ îò áÿë áîð - 75.5 õa (19.4 %); êóëòóðè îò áÿëà ìóðà -16.5 õa (4.2 %); øèðîêîëèñòíè ãîðè - 103.3 õa (26.5 %); áóêî-âè âèñîêîñòúáëåíè - 47.2 õa (12.1 %); áóêîâè íèñêîñòúáëåíè -39.9 õa (10.2 %); àêàöèåâè êóëòóðè - 16.2 õa (4.1 %); îáùî ãî-ðè - 312.4 õa (80.1 %); ïîëÿíè - 77.6 õa (19.9 %).Êóëòóðèòå îò áÿë áîð çàåìàò íàé-ãîëÿìà ÷àñò îò ïëîùòà íà âî-äîñáîðà - 30 íà ñòî. Êúì òàçè ãðóïà ñà ïðè÷èñëåíè è êóëòóðèòåîò ÷åðåí áîð (2.3 %). Îñíîâíàòà ÷àñò îò òåçè ãîðè ñå íàìèðà âíèñêîïëàíèíñêèÿ ïîÿñ. Èçîëèðàíè ïàðöåëè ñ ïî-ìàëêà ïëîù ñåñðåùàò â ñðåäíàòà ÷àñò íà ñðåäíîïëàíèíñêèÿ ïîÿñ. Òå èìàò ðå-øàâàùî çíà÷åíèå çà åñòåñòâåíîòî íàñòàíÿâàíå íà áåëèÿ áîð âñúñåäíèòå îòêðèòè ïëîùè. Íàé-ñòàðàòà ãîðñêà êóëòóðà å íà 70,à íàé-ìëàäàòà - íà 25 ãîäèíè. Ïúëíîòàòà îáèêíîâåíî å 0.8-0.9. ñúñòàâà íà êóëòóðèòå áóêúò ó÷àñòâà íà ñåí÷åñòèòå ñêëîíîâå, êî-åòî ñå îòðàçÿâà áëàãîïðèÿòíî çà íåãîâîòî åñòåñòâåíî ðàçïðîñòðà-íÿâàíå. Òåçè ãîðè ñà ñúçäàâàíè íàé-÷åñòî íà ñòðúìíè ñêëîíîâåñ íàêëîí 40-50 %, êàòî ñ ìàëêè èçêëþ÷åíèÿ áîíèòåòúò å III-IV.Íàñàæäåíèÿòà îò áÿë áîð ñúùî ñà äîáðå ïðåäñòàâåíè - çàåìàò 19.4 %îò ïëîùòà. Âúçíèêíàëè ñà íà ïîëÿíèòå â äîëíàòà è ñðåäíàòà ÷àñò

íà ñðåäíîïëàíèíñêèÿ ïîÿñ, êúäåòî ñêëîíîâåòå ñà ïîëåãàòè. Ïðåçïîñëåäíèòå ãîäèíè ìàëêà ÷àñò îò òÿõ ñà ïðåâúðíàòè îòíîâî â ïî-ëÿíè çà íóæäèòå íà æèâîòíîâúäñòâîòî. Âúçðàñòòà îáèêíîâåíî å10 ãîäèíè. Íàé-âúçðàñòíîòî íàñàæäåíèå å íà 25 ãîäèíè. Áîíèòå-òúò âàðèðà îò I äî IV. Ïúëíîòàòà íà âñè÷êè íàñàæäåíèÿ å 0.5-0.6.Êóëòóðèòå îò áÿëà ìóðà ñà ñðàâíèòåëíî ñëàáî ïðåäñòàâåíè - 4.2 %îò ïëîùòà íà âîäîñáîðà. Òå ñå íàìèðàò â ãîðíàòà ÷àñò íà ñðåäíî-ïëàíèíñêèÿ ïîÿñ - 1300-1500 ì í.â., êúäåòî íàêëîíúò å 30-40 íà ñòî.Ïî÷âàòà å ñèëíî êàìåíëèâà è áåäíà. Âúïðåêè òîâà áîíèòåòúò å I. Ïúë-íîòàòà å ãîëÿìà - 0.9-1.0. Âúçðàñòòà íà êóëòóðèòå å 30 ãîäèíè. Òå ñàñúçäàäåíè ñ öåë âúçñòàíîâÿâàíå íà ãîðíàòà ãðàíèöà íà ãîðàòà è äî-ïðèíàñÿò çà îáîãàòÿâàíå íà âèäîâèÿ ñúñòàâ íà ãîðèòå.Áóêîâèòå âèñîêîñòúáëåíè ãîðè çàåìàò êðàéáðåãîâèòå çåìè â äîë-íàòà ÷àñò íà ñðåäíîïëàíèíñêèÿ ïîÿñ. Íàêëîíúò å 30-40 %, à â áðå-ãîâèòå çåìè - äî 60 íà ñòî. Âúçðàñòòà íà òåçè ãîðè å 120-160 ãî-äèíè. Ñàìî åäíî íàñàæäåíèå ñ ïëîù 1.3 õa å íà âúçðàñò 80 ãîäè-íè. Ïúëíîòàòà îáèêíîâåíî å 0.6, à â îòäåëíè ñëó÷àè - 0.5. Áîíè-òåòúò å III-IV. Ïîðàäè ìåñòîïîëîæåíèåòî ñè òåçè ãîðè èçïúëíÿâàòìíîãî âàæíè âîäîðåãóëèðàùè ôóíêöèè. Çàïàçâàíåòî èì ñå îöå-íÿâà ïîëîæèòåëíî.Áóêîâèòå íèñêîñòúáëåíè ãîðè ñúùî ñà ðàçïîëîæåíè â äîëíàòà÷àñò íà ñðåäíîïëàíèíñêèÿ ïîÿñ. Âúçíèêíàëè ñà ñëåä èçñè÷àíåòîíà âèñîêîñòúáëåíè ãîðè ïðåäè 60 ã. è çàìÿíàòà èì ñ êóëòóðè îòáÿë è ÷åðåí áîð.  ðåçóëòàò íà ïî-ãîëÿìàòà æèçíåíîñò íà áóêà ó÷à-ñòèåòî íà èãëîëèñòíèòå âèäîâå âñå ïî-áúðçî íàìàëÿâà (ñí. 2). Ñêëî-íîâåòå ñà ïîëåãàòè, êîåòî â ñú÷åòàíèå ñúñ ñåí÷åñòà åêñïîçèöèÿîñèãóðÿâà ïî-áëàãîïðèÿòíè ðàñòåæíè óñëîâèÿ - áîíèòåòúò å I-II, àïúëíîòàòà - 0.9.Àêàöèåâèòå êóëòóðè (ñí. 3) ñà èçöÿëî â íèñêîïëàíèíñêèÿ ïîÿñ íàïðèïå÷åí ñêëîí ñ íàêëîí 30-50 íà ñòî.  ñúñòàâà èì ó÷àñòâàò

Наука и практика

Ëåñèñòîñò è ìàêñèìàëåí îòòîêîò âîäîñáîðà íà ïîðîÿ Ëóäîâ äîëÏðîô. ä-ð Äèìèòúð ÇÚÊÎÂ, ãë. àñ. ä-ð Äîáðèíêà ÇÚÊÎÂÀ-ÀËÅÊÑÀÍÄÐÎÂÀ -Ëåñîòåõíè÷åñêè óíèâåðñèòåò

11

Ñâëà÷èùå ïî ïðîòåæåíèå íà ïîðîéíîòî ëåãëî

Ëåñèñòîñò è ìàêñèìàëåí îòòîêîò âîäîñáîðà íà ïîðîÿ Ëóäîâ äîë

10/2017 19

÷åðíèÿò è áåëèÿò áîð. Ñìåñâàíåòî å ãðóïîâî. Âúçðàñòòà íà êóëòó-ðèòå å 55 ã., ïúëíîòàòà - 0.7, à áîíèòåòúò - IV. Òåçè ãîðè ñà ñúçäà-äåíè ñ öåë äà ñå ïîäïîìîãíå ïðîñóøàâàíåòî è ñòàáèëèçèðàíåòîíà ñâëà÷èùàòà. Êúì òàçè ãðóïà å ïðè÷èñëåíà è åäèíñòâåíàòà òî-ïîëîâà êóëòóðà â íàíîñíèÿ ó÷àñòúê çàä ïúðâèÿ áàðàæ. Òÿ å íà âú-çðàñò 25 ã. è ñ ïúëíîòà 0.6.Ïîëÿíèòå ñà ïî÷òè èçöÿëî â ñðåäíîïëàíèíñêèÿ ïîÿñ. Ïðåç ïî-ñëåäíîòî äåñåòèëåòèå ïëîùòà èì å íàìàëÿëà îêîëî äâà ïúòè ïî-ðàäè åñòåñòâåíîòî íàñòàíÿâàíå íà áåëèÿ áîð. Çàåòèòå îò òÿõ ñêëî-íîâå ñà ïîëåãàòè, à åêñïîçèöèÿòà - ïðèïå÷íà.  ðåçóëòàò íà ñèë-íîòî îãðàíè÷àâàíå íà ïàøàòà ñúñòîÿíèåòî íà òðåâîñòîÿ îñèãóðÿ-âà ìíîãî äîáðà çàùèòà íà ïî÷âàòà.Ëåñîâúçñòàíîâèòåëíàòà äåéíîñò âúâ âîäîñáîðà çàïî÷âà ïðåç 40-òåãîäèíè, êîãàòî ñà çàëåñåíè 10 õa, è ïðîäúëæàâà äî 80-òå ãîäèíèíà ÕÕ âåê. Ïðåç 50-òå ãîäèíè ñà çàëåñåíè 56 õa ïðåäèìíî â íèñ-êîïëàíèíñêèÿ ïîÿñ, êúäåòî òåðåíèòå ñà íàé-ñèëíî îïîðîåíè ïî-ðàäè áëèçîñòòà èì äî ñåëèùåòî. Ïðåç òîâà äåñåòèëåòèå ñúñ çà-ìÿíàòà íà áóêîâèòå ãîðè ñ èãëîëèñòíè êóëòóðè å äîïóñíàòà ãðåø-êà, êîÿòî ïðèðîäàòà ïîñòåïåííî êîðèãèðà. Ïðåç ñëåäâàùèòå òðèäåñåòèëåòèÿ çàëåñÿâàíåòî ñå íàñî÷âà êúì ñðåäíîïëàíèíñêèÿ ïî-ÿñ, êàòî íàìàëÿâà ñúîòâåòíî íà 38, 30 è 16 õà (òàáëèöàòà).Ìàêñèìàëíèÿò âîäåí îòòîê å èç÷èñëåí ïî ôîðìóëàòà çà äåáèòïðåç ïðåëèâíèöè. Çà ïúðâèòå òðè ñëó÷àÿ íàïîðúò å ðàâåí íà äúë-áî÷èíàòà íà ïðåëèâíèöèòå. Çà ïîñëåäíèÿ ñëó÷àé òîé å èçìåðåí ïî

áåëåçè îò ïðèèæäàíåòî íà ïîðîÿ ïðåç 2005 ã., êîéòî å ìàêñèìà-ëåí çà ïåðèîäà ñëåä íàäãðàæäàíåòî íà ïúðâèÿ áàðàæ ïðåç 1982ãîäèíà. Òúé êàòî íàïîðúò å ïî-ìàëúê îò äúëáî÷èíàòà íà ïðåëèâ-íèêà, â òàáëèöàòà å äàäåíà ñðåäíàòà øèðî÷èíà íà âîäíèÿ ïîòîê.Ïðèåòèòå ñòîéíîñòè íà êîåôèöèåíòà íà èçòè÷àíå ñà ñúîáðàçåíè ñêëàñèôèêàöèÿòà, îò÷èòàùà îòíîøåíèåòî íà äåáåëèíàòà íà ïðàãàíà ïðåëèâíèêà êúì íàïîðà.Ïîëó÷åíèòå ðåçóëòàòè ïîçâîëÿâàò ïåðèîäúò íà ïðîó÷âàíåòî äà áú-äå ðàçäåëåí íà òðè åòàïà, ñ ðàçëè÷íà ñòåïåí íà âúçäåéñòâèå íà ëå-ñèñòîñòòà âúðõó ìàêñèìàëíèÿ îòòîê.Ïðåç ïúðâèÿ åòàï (1938-1959 ã.) ëåñèñòîñòòà ñå óâåëè÷àâà 1.8 ïú-òè (îò 22.3 íà 39.2 %). Ìàêñèìàëíèÿò îòòîê íàìàëÿâà îò 56.6 íà42.9 ì3/ñåê., èëè 1.3 ïúòè. Ñðàâíèòåëíî ìàëêàòà ðåäóêöèÿ íà ìàê-ñèìàëíèÿ îòòîê ñå äúëæè íà äâå îñíîâíè ïðè÷èíè. Ïúðâàòà îò òÿõå, ÷å 85 % îò ïëîùòà å çàëåñåíà ñëåä 1950 ã., êîåòî îçíà÷àâà, ÷åêúì êðàÿ íà ïåðèîäà òåçè ãîðñêè êóëòóðè ñà íà âúçðàñò ïîä 10 ãî-äèíè. Âòîðàòà ïðè÷èíà å ñâúðçàíà ñ “ðåêîíñòðóêöèÿòà” íà ÷àñò îòáóêîâèòå ãîðè, êîèòî ñà ñ íåñðàâíèìî ïî-ãîëåìè âîäîðåãóëèðà-ùè âúçìîæíîñòè. Òðÿáâà äà ñå äîáàâè îùå è íåãàòèâíîòî âëèÿ-íèå íà ïàøàòà â îñòàíàëàòà ÷àñò îò âîäîñáîðà.Ïðåç âòîðèÿ åòàï (1959-1982 ã.) ñà çàëåñåíè 68 õa â íèñêîïëà-íèíñêèÿ ïîÿñ è â ñðåäíàòà ÷àñò íà ñðåäíîïëàíèíñêèÿ ïîÿñ. Ëåñèñ-òîñòòà å óâåëè÷åíà 2.5 ïúòè è äîñòèãà 56.5 íà ñòî. Ïî-ãîëÿìàòà ëå-ñèñòîñò âîäè äî îãðàíè÷àâàíå íà ïàøàòà. Ñúçäàäåíèòå ãîðñêè êóë-òóðè ïðåç ïúðâèÿ åòàï ñà âå÷å íà âúçðàñò íàä 20 ãîäèíè.  ðåçóë-òàò ìàêñèìàëíèÿò îòòîê íàìàëÿâà íà 28.0 ì3/ñåê., èëè 2 ïúòè.Ïðåç òðåòèÿ åòàï (1982 -2005 ã.) ñà ñúçäàäåíè ñàìî ãîðñêèòå êóë-òóðè îò áÿëà ìóðà. Çàïî÷âà åñòåñòâåíîòî íàñòàíÿâàíå íà áåëèÿ áîðâ ïîëÿíèòå, ïàøàòà â êîèòî å ïî÷òè ïðåóñòàíîâåíà. Ëåñèñòîñòòàäîñòèãà 80.1 %, èëè óâåëè÷àâàíåòî å 3.6 ïúòè.  ðåçóëòàò íà òîâà,îñîáåíî íà íàðàñíàëèòå âîäîðåãóëèðàùè âúçìîæíîñòè íà ãîðñ-êèòå êóëòóðè, ñúçäàäåíè ïðåç ïðåäõîäíèòå åòàïè, ìàêñèìàëíèÿò îò-òîê íàìàëÿâà íà 8.5 ì3/ñåê., èëè 6.7 ïúòè.Ðåçóëòàòèòå îò ïðîó÷âàíåòî ïîêàçâàò ìíîãî äîáðå èçðàçåíà òåí-äåíöèÿ êúì íàìàëÿâàíå íà ìàêñèìàëíèÿ îòòîê ñ óâåëè÷àâàíå íàëåñèñòîñòòà, êîÿòî ñå çàñèëâà ñ âúçðàñòòà íà ãîðèòå.Ðåäóöèðàíåòî íà ìàêñèìàëíèÿ îòòîê îò ïîðÿäúêà íà 7 ïúòè å óêà-çàíèå çà ïîñòèãíàòàòà âïå÷àòëÿâàùà ïðîìÿíà â ðåæèìà íà ïîðîÿ.Òîâà å åäèí îò ìíîãîòî áèâøè ïîðîéíè âîäîñáîðè â ñòðàíàòà, ñúñ-òîÿíèåòî íà êîéòî äîêàçâà ïî êàòåãîðè÷åí íà÷èí âúçìîæíîñòèòåíà ëåñîâúäñêàòà íàóêà è ïðàêòèêà çà âúçñòàíîâÿâàíå íà ïðèðîä-íàòà ñðåäà â îïîðîåíè òåðåíè è çà çàùèòà íà íàñåëåíèåòî è èí-ôðàñòðóêòóðàòà îò íàâîäíåíèÿ.

22

ÒàáëèöàÄèíàìèêàòà íà ëåñèñòîñòòà è ìàêñèìàëíèÿ îòòîê

1 1938 22.3 16.5 1.5 56.64 1959 39.2 12.5 1.5 42.91 1982 56.5 15.8 1.0 28.01 2005 80.1 15.5 0.5 8.5

¹íà

áàðàæà

Ãîäèíàíà

èçãðàæäàíå

Ëåñèñòîñò,%

Ðàçìåðèíà ïðåëèâíèêà Ìàêñèìàëåí

îòòîê,ì3/ñåê.

Ñðåäíàøèðî÷èíà,

ì

Íàïîð,ì

Àêàöèåâà êóëòóðà â íàé-ñèëíî îïîðîåíàòà â ìèíàëîòî ÷àñò íà âî-äîñáîðà

Åñòåñòâåíî âúçñòàíîâåíà øèðîêîëèñòíà ðàñòèòåëíîñò ñëåä çàìÿ-íàòà º ñ èãëîëèñòíà

33

Äàðèòåëñêà êàìïàíèÿ äî 31. 01. 2018 ã.

ÄÏÏ “Âèòîøà” çàïî÷âà äàðèòåëñêà êàìïàíèÿ çà ïðåâðúùàíåòî íà ì. Èãëèêèíà ïîëÿíà íà Âèòîøà â ìÿñòî çà ïúëíîöåíåí îòäèõ íà õîðàòà ñ óâðåæäàíèÿ íà îïîðíî-äâèãàòåëíèÿ àïàðàò ÷ðåç ïîñòàâÿíå íà ñïåöèàëèçèðàíè ñúîðúæåíèÿ çà äâèãàòåëíà àêòèâíîñò.

Äàðåòå SMS ñ òåêñò DMS VITOSHA íà êðàòúê íîìåð 17 777 çà âñè÷êè ìîáèëíè îïåðàòîðè: çà àáîíàòè ïî äîãîâîð ñ Telenor,Vivacom è Mtel öåíàòà íà åäèí SMS å 1 ëåâ; çà ïîòðåáèòåëè íà ïðåäïëàòåíè óñëóãè íà ìîáèëíèòå îïåðàòîðè - 1.20 ëâ. ñ ÄÄÑ.

Áàíêîâà èíôîðìàöèÿ çà äàðåíèå: Ïîëó÷àòåë/òèòóëÿð: Äèðåêöèÿ íà Ïðèðîäåí ïàðê “Âèòîøà”IBAN: BG89TTBB94003121040423; BIC: TTBBBGSF ïðè Ñîñèåòå Æåíåðàë Åêñïðåñáàíê

Îñíîâàíèå çà ïëàùàíå: Èçáåðè, çà äà ïîìîãíåø.Ïîâå÷å èíôîðìàöèÿ íà: www.park-vitosha.org; www.izberi.rbb.bg

Äàðèòåëñêà êàìïàíèÿ äî 31. 01. 2018 ã.

Îò 12 äî 14 ñåïòåìâðè â Ãåðìàíèÿ ñå ïðîâåäå ñåìè-íàð ñ æóðíàëèñòè îò øåñò åâðîïåéñêè äúðæàâè ïî âú-ïðîñèòå íà åíåðãèéíèÿ ïðåõîä. Òîé áåøå îðãàíèçèðàíîò êîíñóëòàíòñêàòà ãðóïà “Àäåëôè” è ôèíàíñèðàí îòÌèíèñòåðñòâîòî íà îêîëíàòà ñðåäà, îïàçâàíåòî íàïðèðîäàòà è ñèãóðíîñòòà íà ÿäðåíèòå ðåàêòîðè.Ïî âðåìå íà òðèäíåâíàòà ðàáîòíà ñðåùà ïðåäñòà-âèòåëèòå íà ìåäèèòå ñå çàïîçíàõà ñ èíòåðåñíè ïðàê-òèêè â ñåëñêèòå îáùèíè Ðååôåëäå è ×îðèí, Åáåðñâàë-äå - àäìèíèñòðàòèâíèÿ öåíòúð íà îáëàñò Áàðíèì,ôåäåðàëíàòà ïðîâèíöèÿ Áðàíäåíáóðã áëèçîñò äî ãðàäà å ïîñòðîåí ëàãåð çà îáó÷åíèå ñ åêî-ëîãè÷íè è åíåðãîñïåñòÿâàùè ñãðàäè, êîèòî ñà èçãðà-äåíè ïî ïðîåêòè íà äðóæåñòâîòî “Êðàéñâåðêå Áàð-íèì”, îñíîâàíî ïðåç 2013 ã. çà ïðèëàãàíå íà ñòðàòå-ãèÿòà çà íóëåâè âðåäíè åìèñèè çà ðàéîíà. Ñúñòîè ñåîò òðè îñíîâíè ïðåäïðèÿòèÿ - çà óïðàâëåíèåòî íàîòïàäúöèòå, ôèíàíñèðàíåòî è åíåðãèéíîòî êîíñóë-òèðàíå. Äåéíîñòèòå íà åíåðãèéíîòî ïðåäïðèÿòèå â Áàðíèì,÷èéòî èçïúëíèòåëåí äèðåêòîð å ëåñîâúäúò ÒîìàñÑèìîí, ñà ñâúðçàíè ñ ïðîâåæäàíåòî íà êîíñóëòàöèè,ãåíåðèðàíåòî íà åíåðãèÿ, åíåðãèéíàòà åôåêòèâíîñò,îáðàçîâàíèåòî, ïðîó÷âàíåòî, èíîâàöèèòå è óñòîé÷è-âàòà ìîáèëíîñò.Ñãðàäàòà íà åíåðãèéíàòà êîìïàíèÿ ñå íàìèðà â ìî-äåðåí êîìïëåêñ, îáîðóäâàí ñ îùå òðè îñíîâíè ïî-ñòðîéêè, àìôèòåàòðàëíà ñöåíà, èãðèùà çà ôóòáîë èâîëåéáîë. Òóê å ðàçïîëîæåíà àäìèíèñòðàöèÿòà íà

Ãîðñêîòî ñòîïàíñòâî - Åáåðñâàëäå, êîåòî îòãîâàðÿçà 74 400 õà ãîðñêè òåðèòîðèè.  çàäúëæåíèÿòà íà ñëó-æèòåëèòå ìó âëèçà è ðàáîòà ñ ÷àñòíèòå è îáùèíñêè-òå ñîáñòâåíèöè íà ãîðè.×àñò îò êîìïëåêñà å òðàíñíàöèîíàëíèÿò öåíòúð“Ãîðñêè ñîëàðåí äîì” (“Wald-Solar-Heim”), â êîéòî ñå ïðî-âåæäàò ñåìèíàðè, ðàáîòíè ñðåùè è åêñêóðçèè çà åêî-ëîãè÷íî îáðàçîâàíèå. Öåíòúðúò å ðàçðàáîòåí ïðåç2005 ã. îò Ãîðñêîòî ó÷èëèùå â Åáåðñâàëäå. Ïîñåòèòå-ëèòå, íàé-âå÷å ó÷åíèöè, íàó÷àâàò ïîâå÷å çà âúçîáíî-âÿåìàòà åíåðãèÿ è ãîðñêèòå ðåñóðñè îò ëåñoâúäè èëèïåäàãîçè ïî åêîëîãèÿ. Ïðåïîäàâàòåëèòå âîäÿò äåöà-òà íà îðãàíèçèðàíè ïîñåùåíèÿ â ãîðàòà. Ñïåöèàëèñ-òèòå ó÷àò ìàëêèòå ïîñåòèòåëè êàê ñå èçïîëçâàò ðå-ñóðñèòå çà äîáèâ íà åíåðãèÿ, áåç äà âðåäÿò íà ðàñòå-íèÿòà è æèâîòíèòå. Ñãðàäàòà å îáîðóäâàíà ñ íàé-ñú-âðåìåííàòà òåõíîëîãèÿ çà äîáèâ íà ñëúí÷åâà åíåðãèÿ.“Ïåðëàòà” íà êîìïëåêñà å öåíòúðúò çà âúçîáíîâÿå-ìà åíåðãèÿ “Õåðìàí Øååð”, èçãðàäåí ïðåç 2014 ã. ïî ïðî-åêò íà íåìñêî-ïîëñêî ñúòðóäíè÷åñòâî. Íà ïëîù îò720 ì2 å èçëîæåíà èíòåðàêòèâíà åêñïîçèöèÿ îò òåõ-íè÷åñêè èíîâàòèâíè ñúîðúæåíèÿ è îáîðóäâàíå çà åôåê-òèâíî èçïîëçâàíå íà âúçîáíîâÿåìè åíåðãèéíè èçòî÷-íèöè. Ïîä ôîðìàòà íà èíòåðàêòèâíè èãðè çà ãîëåìèè ìàëêè ñà ïðåäñòàâåíè íà÷èíèòå çà äîáèâ íà åíåð-ãèÿ îò ñëúí÷åâàòà ñâåòëèíà, äúðâåñèíàòà, îò ãåîòåð-ìàëíè, âÿòúðíè è äðóãè èçòî÷íèöè. öåíòúðà èìà è êóêëåí òåàòúð çà ìàëêèòå ïîñåòè-òåëè, êîèòî ìîãàò äà íàó÷àò íåùî íîâî çà çíà÷åíèå-òî íà åêîëîãè÷íàòà åíåðãèÿ.Ñàìàòà ñãðàäà å èçöÿëî “çåëåíà” - íà ïîêðèâà º èìàñëúí÷åâè ïàíåëè, ñòúêëàòà º ñà ôîòîâîëòàè÷íè, ïî-ñòðîåíà å îò äúðâåí ìàòåðèàë, ñàìîñòîÿòåëíî ïðî-èçâåæäà åëåêòðè÷åñòâîòî ñè è èìà ïðîåêòèðàíàåñòåñòâåíà âåíòèëàöèÿ.Èäåÿòà çà èçãðàæäàíåòî íà çäàíèåòî å äà ïîñëóæèçà íàãëåäåí ïðèìåð çà ñòðîèòåëñòâîòî â áúäåùå,ùàäÿùî ïðèðîäàòà è íåéíèòå áîãàòñòâà.

Ìèíà ÎÃÍßÍÎÂÀÑíèìêè ßí ÐÎÒËÅÐ è àâòîðúò

Горите по света

Íåìñêè ëåñîâúäè â ïðîåêòèçà âúçîáíîâÿåìà åíåðãèÿ

Íåìñêè ëåñîâúäè â ïðîåêòèçà âúçîáíîâÿåìà åíåðãèÿ

Öåíòúðúò “Õåðìàí Øååð”

Ëåñîâúäúò Òîìàñ Ñèìîí çàïîçíàâà ïîñåòèòåëèòå ñ äåéíîñòòà íàöåíòúðà

Ñãðàäàòà íà Ãîðñêîòî ñòîïàíñòâî â Åáåðñâàëäå

10/201720

ÐÀÏÀÊÑ å ìèêðîáèîëîãè÷åí èíñåêòèöèä, êîéòî ñúäúðæà áàêòåðèÿòà Bacillus thu-ringiensis - kurstaki, ùàì EG2348.

Àêòèâíî âåùåñòâî: Áàêòåðèÿòà Bacillus thuringiensis var.kurstaki, ùàì EG 2348 ñ òèòúð 24000 I.U. T.ni/mg íà ãîòîâ ïðîäóêò.

Ïðîäóêòúò å ïðåäíàçíà÷åí çà áîðáà ñ ëàðâèòå íà âèäîâåòå îò ñåì. Lepidoptera.Ìåõàíèçúì íà äåéñòâèå: Áèîïðîäóêòúò ÐÀÏÀÊÑ òðÿáâà äà ñå ïðèëàãà ïðè òåì-

ïåðàòóðà íàä 190 Ñ, êîãàòî ëàðâèòå çàïî÷âàò äà ñå õðàíÿò èíòåíçèâíî. Ïðåïàðàòúòå ñ íàé-âèñîêà åôåêòèâíîñò ïðè òðåòèðàíå íà ìëàäè ëàðâè â íà÷àëíèÿ ñòàäèé îò ðà-çâèòèåòî èì, 1-âà - 2-ðà ëàðâíà âúçðàñò. Ñëåä êîíñóìàöèÿòà íà ïðîäóêòà ãúñåíèöèòåïðåñòàâàò äà ñå õðàíÿò, çàïî÷âàò äà ñå äâèæàò ïî-áàâíî, îáåçöâåòÿâàò ñå è ñå ñáðú÷-êâàò, ïî÷åðíÿâàò è ñëåä íÿêîëêî äåíà óìèðàò.

ÐÀÏÀÊÑ å ìàñîâî èçïîëçâàí è øèðîêî ïðåïîðú÷âàí ïðîäóêò â ñèñòåìèòå çà áèîëî-ãè÷íà è èíòåãðèðàíà ðàñòèòåëíà çàùèòà ñðåùó ëèñòîãðèçåùèòå íàñåêîìè ïî ñåëñêî-ñòîïàíñêèòå è ãîðñêîñòîïàíñêèòå âèäîâå â ñòðàíèòå îò ÅÑ.

Ðàçðåøåí çà óïîòðåáà â íàøàòà ñòðàíà îò ÁÀÁÕ (ðàçðåøèòåëíî ¹ 01403-ÏÐÇ/10.05.2016 ã.)

Îáëàñò íà ïðèëîæåíèå è äîçèðîâêè:Ãîðè (ìåñòà çà îòäèõ) - 100-200ìë/äêà - ñðåùó áîðîâà (Thaumetopoea pityocampa

Schiff.) è äúáîâà (Thaumetopoea processionea L.) ïðîöåñèîíêà. ßáúëêè, êðóøè, äþëè - 100-200ìë/äêà - ñðåùó ëèñòîçàâèâà÷êèòå.Ïðàñêîâè, íåêòàðèíè, êàéñèè, ñëèâè, ÷åðåøè - 100-200ìë/äêà - ñðåùó èçòî÷åí

ïëîäîâ ÷åðâåé, ïðàñêîâåí ìîëåö.Ëîçÿ - âèíåíè è äåñåðòíè ñîðòîâå - 75-100 ìë/äêà - ñðåùó øàðåí ãðîçäîâ ìîëåö.Äîìàòè, ïèïåð, ÷óøêè, ïàòëàäæàíè - 100-200 ìë/äêà - ñðåùó äîìàòåí ìèíè-

ðàù ìîëåö, ïàìóêîâà íîùåíêà.Êàòåãîðèÿ íà óïîòðåáà: 2-ðà Ïðîôåñèîíàëíà, çà ëèöà íàä 18 ãîäèíè.Ñìåñèìîñò: Ïðîäóêòúò íå ñå ñìåñâà ñ àëêàëíè ïðîäóêòè êàòî ìåäíè ïðåïàðàòè

è äðóãè.Ñúõðàíåíèå: Ìîæå äà ñå ñúõðàíÿâà ïîâå÷å îò 2 ãîäèíè ïðè òåìïåðàòóðà íàä 50 Ñ,

íî íå ïî-âèñîêà îò 10-120 Ñ.Îïàêîâêè: 1 ëèòúðÏðîèçâîäèòåë: ÑÂÑ/Europe/S.r.l./Italy

ÐÀÏÀÊÑÌÈÊÐÎÁÈÎËÎÃÈ×ÅÍ ÈÍÑÅÊÒÈÖÈÄ

ÐÀÏÀÊÑÌÈÊÐÎÁÈÎËÎÃÈ×ÅÍ ÈÍÑÅÊÒÈÖÈÄ

Çà êîíòàêòè:

Êðåñíà 2840, óë. “Âàðäàð” ¹ 93, ÀÌÈÒÈÖÀ ÎÎÄ, òåë: 0882557755, 0888773377, e-mail: bioamiti@abv.bg

ÂÅÑÅËÈ ÏÐÀÇÍÈÖÈ!

Çäðàâå è óñïåõè íà âñè÷êè ëåñîâúäè

è ñîáñòâåíèöè íà ãîðè

ïðåç öÿëàòà 2018 ãîäèíà!

Îáè÷àéòå è ïàçåòå

çåëåíîòî íè áîãàòñòâî!

Ðåãèîíàëíà äèðåêöèÿ ïî ãîðèòå - Ëîâå÷

Ðåãèîíàëíà äèðåêöèÿ ïî ãîðèòå - Ëîâå÷

ÂÅÑÅËÈ ÏÐÀÇÍÈÖÈ!

Çäðàâå è óñïåõè íà âñè÷êè ëåñîâúäè

è ñîáñòâåíèöè íà ãîðè

ïðåç öÿëàòà 2018 ãîäèíà!

Îáè÷àéòå è ïàçåòå

çåëåíîòî íè áîãàòñòâî!

Çèìåí äâîðåö (Åðìèòàæ). Èìïåðàòðèöàòà Åêàòåðèíà II èäâà äà æè-âåå â Çèìíèÿ äâîðåö ïðåç 1762 ã. è ñàìî ñëåä äâå ãîäèíè ñúçäàâà“Åðìèòàæ” - äíåøíèÿ ñâåòîâíîèçâåñòåí ìóçåé. Åðìèòàæúò âëåçå âñúêðîâèùíèöàòà íà Ñâåòîâíîòî êóëòóðíî íàñëåäñòâî ñ îãðîìíèÿ áðîéíåîöåíèìè â ñòîéíîñòíî èçðàæåíèå óíèêàëíè àðõåîëîãè÷íè è èñ-òîðè÷åñêè ïðåäìåòè, êàðòèíè, ñêóëïòóðè, îðúäèÿ íà áèòà, òðóäà è îò-áðàíàòà. Åêñïîíàòèòå â Åðìèòàæà íàäõâúðëÿò 4 ìëí., êàòî ïî ñëó-÷àé 250-ãîäèøíèíàòà, îòáåëÿçàíà ïðåç 2014 ã., îò õðàíèëèùàòà íàìóçåÿ ñà èçâàäåíè íàä 1 ìëí. íåïîêàçâàíè äîñåãà åêñïîíàòè. Öåí-íîñòòà íà åêñïîíàòèòå îáà÷å íå å â òÿõíàòà ÷èñëåíîñò, à âúâ âèñî-êèòå èì õóäîæåñòâåíè êà÷åñòâà è èñòîðè÷åñêî çíà÷åíèå. Çà äà ìî-æå ÷îâåê äà îáõîäè öåëèÿ ìóçåé, ñà íåîáõîäèìè äåñåò ãîäèíè åæåä-íåâíè ïîñåùåíèÿ. Ñìÿòà ñå äîðè, ÷å Åðìèòàæúò âå÷å å “ïî-ãîëÿì”îò Ëóâúðà â Ïàðèæ, òúé êàòî ñúõðàíÿâà ïîâå÷å è ïî-öåííî êóëòóð-íî áîãàòñòâî. Ìíîãî âïå÷àòëÿâàùî å äâîðöîâîòî ïîìåùåíèå, íàðå÷åíî “Ãåîðãè-åâñêàòà çàëà”. Òåìàòèêàòà íà çàëàòà å âîåííà, îáðàçúò íà Ñâ. Ãåîð-ãè Ïîáåäîíîñåö äîìèíèðà íàâñÿêúäå. Ïîêàçàíà å ìîùòà íà ðóñêî-òî îðúæèå è íåñëîìèìàòà ñèëà íà ðóñêèÿ âîéíèê.  ìóçåÿ ñà ñúõðàíåíè è ñå ïðåäñòàâÿò øåäüîâðè íà íàé-èçòúêíàòè-òå ìàéñòîðè íà æèâîïèñòà è ñêóëïòóðàòà, çàïî÷âàéêè îò íà÷àëîòîíà XVI â. - îò Èòàëèÿ, Ôðàíöèÿ, Àíãëèÿ, Ãåðìàíèÿ, Õîëàíäèÿ, è ïúë-íà êîëåêöèÿ íà èñïàíñêèòå æèâîïèñöè. Òóê ñà ñúáðàíè âåëèêîëåï-íè òâîðáè íà íàóêàòà, òåõíèêàòà è ôèëîñîôèÿòà. Ïî âðåìåòî íà Àëåêñàíäúð II â Òúðæåñòâåíàòà çàëà ñå ïðîâåæäàò áà-ëîâå è ïðèåìè ñ ó÷àñòèåòî íà íàé-èçòúêíàòè ïðåäñòàâèòåëè íà åâ-ðîïåéñêàòà îáùåñòâåíîñò.“Öàðñêî ñåëî” è Åêàòåðèíèíñêè äâîðåö. “Öàðñêîå ñåëî” (íà ðó-ñêè) å ñúçäàäåíî ïî ðåøåíèå íà öàð Ïåòúð I, êîéòî ïîäàðÿâà òàçèìåñòíîñò íà ïúðâàòà ñè ñúïðóãà Åêàòåðèíà I ñ öåë äà áúäå ïðåâúð-íàòà â èçâúíãðàäñêà ðåçèäåíöèÿ íà ðóñêèòå ìîíàðñè. Òàêà ïúðâèÿòåòàï îò èçãðàæäàíåòî íà òîâà çàáåëåæèòåëíî ñåëèùå å ñâúðçàí ñíåéíîòî èìå, íî íàé-àêòèâíî ó÷àñòèå âçåìà ëè÷íî Ïåòúð I. Âòîðèÿòåòàï îò ñòðîèòåëñòâîòî ñå èçïúëíÿâà ïîä ðúêîâîäñòâîòî íà íåãîâà-òà äúùåðÿ Åëèçàâåòà Ïåòðîâíà. Ïî ïðèìåðà íà áàùà ñè òÿ ïðèâëè-÷à èçòúêíàòè çàïàäíîåâðîïåéñêè àðõèòåêòè, íà÷åëî ñ íàé-ïîïóëÿð-

íèÿ ïðåäñòàâèòåë íà áàðîêîâèÿ ñòèë â àðõèòåêòóðàòà ÁàðòîëîìåîÔðàí÷åñêî Ðàñòðåëè. Ó÷àñòâàò è ìíîãî èçâåñòíè ðóñêè àðõèòåêòè.Òðåòèÿò åòàï â ïî-íàòàòúøíîòî çàñòðîÿâàíå íà “Öàðñêî ñåëî” ñå äúë-æè íà Åêàòåðèíà II. Ãîëåìèÿò äâîðåö è ïàðêúò îêîëî íåãî, ïîòúíàëèâ áëÿñúê è âåëèêîëåïèå, îñòàâàò â èñòîðèÿòà êàòî Åêàòåðèíèíñêè.Åêàòåðèíèíñêèÿò ïàðê å òâîðåíèå íà çíàìåíèòèÿ ïàðêîñòðîèòåëàðõ. Áðîíùàéí è íåãîâàòà íåïîâòîðèìà êðàñîòà è ïðèâëåêàòåëíîñòìîãàò äà ïîñëóæàò êàòî öÿë êóðñ çà ïîäãîòîâêà íà ïàðêîñòðîèòåëè.Äâîðåöúò è ïàðêúò ñà ñòðîåíè è ìîäåðíèçèðàíè â ïðîäúëæåíèå íà40 ãîäèíè (1717-1756). Ïî óêàçàíèå íà Åêàòåðèíà II ñà èçãðàäåíèíîâà ïàðàäíà ñòúëáà è ãîëÿìà (850 ì2) îôèöèàëíà çàëà, íàðå÷åíà“Òúðæåñòâåíà”, îáëèöîâàíè ñ ðàçíîöâåòåí ìðàìîð. Âðàòèòå íà çà-ëàòà ñà ñ íàé-ïðè÷óäëèâè ôîðìè, ñòåíèòå ñà óêðàñåíè ñ êàðòèíè îòèçòúêíàòè èòàëèàíñêè è ðóñêè æèâîïèñöè îò ñðåäàòà íà XVIII âåê. Òà-çè îôèöèàëíà çàëà äåìîíñòðèðà ïîëèòè÷åñêèÿ è èêîíîìè÷åñêèÿâúçõîä íà Ðóñèÿ ïðåç XVIII â. è å ïðåäíàçíà÷åíà çà òúðæåñòâåíè ïðè-åìè. Âúòðåøíàòà àðõèòåêòóðà íà äâîðåöà ïðåäñòàâëÿâà íåïîâòîðèìà äå-êîðàòèâíà êîìïîçèöèÿ îò òðè àëåãîðè÷íè ÷àñòè - “Ðóñèÿ”, “Ïîáå-äà” è “Ìèð”. Åêàòåðèíà II å ðàçïîðåäèëà â äâîðåöà äà ñå óñòðîè èñàëîí çà òåàòðàëíè ïðåäñòàâëåíèÿ. Îáåäè ñà óñòðîéâàíè â ðàçëè÷íè çàëè, êàòî â Òúðæåñòâåíàòà çàëàå “Êàâàëåðñêèÿò ñòîë” è òóê ñà êàíåíè íîñèòåëè íà âèñîêè îðäåíè- “Ñâ. Àëåêñàíäúð Íåâñêè”, “Ñâ. Ãåîðãè Ïîáåäîíîñåö” è äðóãè.  îò-äåëíà çàëà å ïàðàäíàòà ñòîëîâà çà öàðñêàòà ôàìèëèÿ. Íà ïîäõîäÿùè ìåñòà â ðàçëè÷íèòå çàëè èìà åêñïîíàòè îò àíòè÷íèíàõîäêè. Êåõëèáàðåíàòà ñòàÿ (ßíòàðíàÿ êîìíàòà). Íåéíîòî ïîÿâÿâàíå â Åêà-òåðèíèíñêèÿ äâîðåö äàòèðà îò 1716 ã., ñëåä ïîñåùåíèå íà Ïåòúð Iâ êðàëñêèÿ äâîðåö â Ïðóñèÿ. Êåõëèáàðåíàòà óêðàñà íà ñòàÿòà ìè-ñòåðèîçíî èç÷åçâà ïðåç Âòîðàòà ñâåòîâíà âîéíà è äîñåãà îñòàâà íå-èçâåñòíà, çàòîâà Ðóñêàòà äúðæàâà ðåøàâà äà íàïðàâè âúçñòàíîâêàíà òàçè óíèêàëíà çàëà, êîÿòî å ïðîäúëæèëà ïîâå÷å îò 20 ãîäèíè. Âäíåøíèÿ ñè âèä å îòêðèòà ïðåç 2003 ã. ïî ñëó÷àé 300-ãîäèøíèíà-òà îò îñíîâàâàíåòî íà Ñàíêò Ïåòåðáóðã. Ñåãà, ìàêñèìàëíî äîáëè-æåíà äî àâòåíòè÷íèÿ ñè âèä, Êåõëèáàðåíàòà ñòàÿ ñ ïëîù 100 ì2 ïðåä-

Åêàòåðèíèíñêè äâîðåö

Åêàòåðèíèíñêè ïàðê

Пътешествия

Ñàíêò Ïåòåðáóðã - ïîðàçÿâàùî âåëèêîëåïèå

Ñàíêò Ïåòåðáóðã - ïîðàçÿâàùî âåëèêîëåïèå

Пътешествия

Åêàòåðèíèíñêè äâîðåö

10/201722

ñòàâëÿâà íåïîâòîðèìî òâîðåíèå íà èçêóñòâîòî - ñòåíèòå ñà îáëè-öîâàíè ñ ïàíåëè ñ êåõëèáàðåíè ìîçàéêè, à òàâàíúò, ñ îãðîìåí êðè-ñòàëåí ïîëèëåé, å ïîçëàòåí. “Öàðñêî ñåëî” è Åêàòåðèíèíñêèÿò äâîðåö ïðåç 1990 ã. ñà âêëþ÷å-íè â Ñïèñúêà íà Ñâåòîâíîòî êóëòóðíî íàñëåäñòâî íà ÞÍÅÑÊÎ.Þñóïîâñêè äâîðåö. Ðîäîíà÷àëíèêúò íà ôàìèëèÿòà Þñóïîâè å ìî-õàìåäàíèí, íî ïî âðåìåòî íà öàð Èâàí Ãðîçíè òîé è öÿëîòî ìó ñå-ìåéñòâî ïðèåìàò èçòî÷íîòî ïðàâîñëàâèå. Äî 1917 ã. â Þñóïîâñ-êèÿ äâîðåö æèâåÿò ïåò ïîêîëåíèÿ îò ôàìèëèÿòà. Òå áèëè ìíîãî áî-ãàòè, ãîâîðè ñå, ÷å äîðè ïîâå÷å îò èìïåðàòîðèòå. Çàòîâà âñè÷êî íàé-ìîäåðíî, ïîÿâÿâàëî ñå â Åâðîïà, èäâàëî â òîçè äîì. Ïðåäñòàâèòå-ëè íà ïî-ìëàäîòî ïîêîëåíèå Þñóïîâè ïîëó÷àâàëè îáðàçîâàíèå âïðåñòèæíèòå åâðîïåéñêè ó÷åáíè çàâåäåíèÿ è ñà íàåìàíè íà ñëóæ-áà â öàðñêèÿ äâîðåö. Åäèí îò òÿõ å áèë ñúâåòíèê íà Åêàòåðèíà II ïîêóëòóðíèòå öåííîñòè îò çàïàäíîåâðîïåéñêèòå ñòðàíè. Èíòåðèîðúòíà äîìà íà Þñóïîâè å óñòðîåí ïî ïîäîáèå íà öàðñêèòå äâîðöè.Òóê ñå íàìèðà åäèíñòâåíèÿò â Ñàíêò Ïåòåðáóðã ðàáîòåù ñòàð îð-ãàí.  îòäåëíà ñòàÿ å áèáëèîòåêàòà, â êîÿòî ñå ñúõðàíÿâàò êíèãèîò XVIII â., à â ïî-íîâè âðåìåíà íåî÷àêâàíî ñà îòêðèòè ïèñìà íàÀëåêñàíäúð Ïóøêèí.Èñàêèåâñêè ñúáîð. Òîçè âåëè÷åñòâåí èçòî÷íîïðàâîñëàâåí õðàìñå èçãðàæäà 10 ãîäèíè - îò 1801 äî 1811 ã., è å îòêðèò åäíà ãîäèíàïðåäè âîéíàòà ñ Íàïîëåîí. Çà ïðîãîíâàíåòî íà íàøåñòâåíèöèòåèçêëþ÷èòåëíà å ðîëÿòà íà ðóñêèÿ âîåíà÷àëíèê Êóòóçîâ, êîéòî óìè-ðà ïî âðåìå íà âîåííèòå äåéñòâèÿ è å ïîãðåáàí â òîçè õðàì. Õðà-ìúò å êðúñòîêóïîëåí, ñ ÷åòèðè îãðîìíè êîëîíè è òðè èêîíîñòàñà,èçðàáîòåíè ñ íåíàäìèíàòî ìàéñòîðñòâî. Ïðî÷óòà å èêîíàòà “Êàçàí-ñêàòà Ñâåòà Áîãîðîäèöà”. Èñàêèåâñêèÿò ñúáîð å íàöèîíàëåí ìóçåé è å ïîñåùàâàí ãîäèøíî îòíàä äâà è ïîëîâèíà ìèëèîíà äóøè. Íàöèîíàëåí õðàì-ìóçåé “Âúçêðåñåíèå Õðèñòîâî”. Ñòðîåí (îò1883 äî 1897 ã.) å â ïàìåò íà öàð Àëåêñàíäúð II (1818-1881 ã.).Öàðÿò óìèðà, ñìúðòíî ðàíåí íà òîâà ìÿñòî îò ïðèâúðæåíèê íà ïàð-òèÿòà “Íàðîäíà âîëÿ”, íà 1 ìàðò 1881 ãîäèíà. Àëåêñàíäúð II îñòà-âà â èñòîðèÿòà êàòî íîâàòîð, îñâîáîäèòåë íà ñåëÿíèòå îò êðåïîñò-

íè÷åñòâîòî, ïîðàäè êîåòî å èçâåñòåí êàòî Öàð Îñâîáîäèòåë. Ïîñúùèÿ íà÷èí å âúçïðèåò è â Áúëãàðèÿ ñëåä îñâîáîæäåíèåòî íà ñòðà-íàòà íè îò òóðñêî ðîáñòâî ïî âðåìå íà Ðóñêî-òóðñêàòà âîéíà(1877-1878 ã.). Âåëè÷åñòâåíàòà èçòî÷íîïðàâîñëàâíà öúðêâà å ñ âèñî÷èíà 81 ì, êî-åòî ñèìâîëèçèðà ãîäèíàòà íà óáèéñòâîòî íà Àëåêñàíäúð II, à êàì-áàíàðèÿòà å âèñîêà 62 ì - âúçðàñòòà, íà êîÿòî å óáèò èìïåðàòîðúò.Öÿëàòà ñãðàäà - îòâúí è âúòðå - å îáëèöîâàíà ñ îðèãèíàëíà ìîçàé-êà, ÷èÿòî îáùà ïëîù âúçëèçà íà 7000 êâ. ìåòðà.  íàøè äíè, ñëåä 30-ãîäèøíà âúçñòàíîâèòåëíà è ðåñòàâðàöèîííàäåéíîñò õðàìúò å òúðæåñòâåíî îòêðèò è îòíîâî îñâåòåí ïðåç 1996ãîäèíà. Îáðàçúò íà Ñâ. Àëåêñàíäúð Íåâñêè ìîæå äà ñå âèäè íà íÿ-êîëêî ìåñòà â ðàçëè÷íè èêîíè. Èçêëþ÷èòåëíî âïå÷àòëÿâàùè ñà èêî-íèòå “Ðàçïÿòèåòî” íà ñåâåðíàòà ñòðàíà è “Ñâàëÿíåòî íà Õðèñòîñ îòêðúñòà” - íà þæíàòà.Áåëèòå íîùè. Íà 19 êì þæíî îò Ñàíêò Ïåòåðáóðã, íà 75 ì í.â., íàÏóëêîâñêèòå âúçâèøåíèÿ ñå íàìèðà Ðóñêàòà àñòðîíîìè÷åñêà îáñåð-âàòîðèÿ êúì Íàöèîíàëíàòà àêàäåìèÿ íà íàóêèòå. Îáñåðâàòîðèÿòà åîáÿâåíà çà íàöèîíàëåí ìóçåé, à ïðåç 1990 ã. ñòàâà îáåêò íà Ñâå-òîâíîòî êóëòóðíî íàñëåäñòâî. Òÿ è ãðàäúò ñå íàìèðàò ñàìî íà íÿ-êîëêî ãðàäóñà ïî-íèñêî îò Ñåâåðíèÿ ïîëÿðåí êðúã, êîåòî ïîçâîëÿ-âà äà ñå íàáëþäàâàò ïðèäàâàò ò.íàð. áåëè íîùè. Òå ñà ïðåç ïåðèî-äà îò 25 ìàé äî 16 þëè, à êóëìèíàöèÿòà èì íàñòúïâà íà 23 þíè, êî-ãàòî äåíÿò ïðîäúëæàâà 18 ÷. è 50 ìèí., íî è ïðåç îñòàíàëèòå 5 ÷. îòäåíîíîùèåòî íÿìà òèïè÷íà íîù. Êðàéöåðúò “Àâðîðà” å èçâåñòåí êàòî ñèìâîë íà Îêòîìâðèéñêàòàðåâîëþöèÿ îò 1917 ã. â Ðóñèÿ. Ðóñêèòå õîðà ãî òà÷àò ïðåäè âñè÷êîêàòî èçðàç íà ìîðñêàòà áîéíà ìîù è ñëàâà íà ñòðàíàòà, ïîæúíàëïîáåäè â ßïîíñêàòà è Ïúðâàòà ñâåòîâíà âîéíà. Ïðåç Âòîðàòà ñâå-òîâíà âîéíà ïëàâàòåëíèÿò ñúä å çàêîòâåí, à íåãîâèòå îðúäèÿ ñàñâàëåíè íà áðåãà, çà äà ñòðåëÿò ñðåùó õèòëåðîôàøèñòêèòå íàøå-ñòâåíèöè. Ñëåä âîéíàòà êðàéöåðúò “Àâðîðà” å ïðåìåñòåí äî Íàõè-ìîâñêîòî ìîðñêî ó÷èëèùå è ñëóæè çà ïðàêòè÷åñêè çàíèìàíèÿ íà êóð-ñàíòèòå. Êàòî ìóçåé å äîñòúïåí çà ðàçãëåæäàíå.Ãðàäúò ñå çàïîìíÿ ñúñ çàáåëåæèòåëíèÿ ïðèðîäåí ïåéçàæ, â êîéòîîñíîâíî ìÿñòî çàåìàò îáøèðíèòå ïàðêîâå è ãðàäèíè. Øèðîêèòå óëè-öè è áóëåâàðäè ñà â îòëè÷íî ñúñòîÿíèå è ïî òÿõ íÿìà êîíòåéíåðèñ áîêëóöè è ïàðêèðàíè ìîòîðíè ïðåâîçíè ñðåäñòâà. Äâèæåùèòå ñåêîëè íå ïðèáÿãâàò äî êëàêñîíè. Òðîòîàðèòå ñà çàñòëàíè ñ ãëàäêèïëî÷íèöè, óêðàñåíè ñúñ çåëåíèíà. Òèøèíàòà, ÷èñòèÿò âúçäóõ, ðåäúòè ñïîêîéñòâèåòî ñà îñíîâíèòå õàðàêòåðèñòèêè íà òîçè çàáåëåæè-òåëåí ãðàä è â íàé-âèñøà ñòåïåí îïðåäåëÿò èçêëþ÷èòåëíàòà ìó êðà-ñîòà.

Èíæ. Ãåîðãè ÏÅÒÐÓØÅÂ

Êåõëèáàðåíàòà ñòàÿÕðàì-ìóçåé “Ñïàñèòåë íà êðúâòà -

Âúçêðåñåíèå Õðèñòîâî”

�

Õðàì-ìóçåé “Ñïàñèòåë íà êðúâòà - Âúçêðåñåíèå Õðèñòîâî”

10/2017 23

Êîãàòî åäèí äåí âèäÿõ â ñîöèàëíàòà ìðåæà ìàé-ñòîðñêèòå äúðâîðåçáè íà Òèíà Ðóæèíà, äàëå÷åí

è êðàñèâ ñïîìåí ìå âðúõëåòÿ è âúðíà äåñåòèëåòèÿíàçàä. Íèå, äâå ìëàäè æåíè, ñå ñóåòèì îêîëî êðåâàò-÷åòî íà ìàëêèÿ Àíäðåé÷î äà ìó ñìåíèì ïåëåíèòå.Äîøëà ñúì â êîìàíäèðîâêà â Àñåíîâãðàä, çà äà ñå âè-äÿ ñ íà÷èíàåùàòà äúðâîðåçáàðêà, òúêìî ïîëó÷èëàçëàòíî îòëè÷èå çà ó÷àñòèåòî ñè â íàöèîíàëíà èç-ëîæáà â Ñîôèÿ, ìàéêà íà äâå ìîì÷åòà, ñúïðóãà íà íà-÷àëíèê-ó÷àñòúê â Ãîðñêîòî ñòîïàíñòâî.Äíåñ ÿ îòêðèâàì â àòåëèåòî º â ÷èòàëèùåòî íà Áî-ÿíà, êúäåòî îáó÷àâà æåëàåùèòå äà ñå äîêîñíàò äîåäèí îò íàé-ñòàðèòå çàíàÿòè. Ñðåùàòà å äîñòà âúë-íóâàùà.Ïèåì íåâåðîÿòíî àðîìàòåí ÷àé îò áèëêè, ñúáèðàíèëè÷íî îò íåÿ, è ñå îòäàâàìå íà ñïîìåíè. Ãîâîðèì çàïúòÿ, ïî êîéòî å âúðâÿëà ïðåç ãîäèíèòå.Òèíà Ðóæèíà å ðîäåíà â ãð. Ðàêîâñêè, íî èçðàñòâà ñðåäêðàñèâàòà ïðèðîäà íà Ðîäîïèòå.  Àñåíîâãðàä ñúçäà-âà ñåìåéñòâî.Ñèíîâåòå º - Ñòîèë è Àíäðåé, îò íÿêîëêî ãîäèíè ñàâ ÷óæáèíà è ðàáîòÿò êàòî ðåñòàâðàòîðè. Ñåãà ñàâúâ Ôðàíêôóðò, êúäåòî çàâúðøâàò ðåñòàâðàöèÿ èêîíñåðâàöèÿ â öúðêâàòà “Ñâ. Ëåîíàðäî”.

- Òèíà, ðàçêàçà ìè íàêðàòêî èçìèíàëèÿ ñè æèâîòè ìå íàêàðà äà èçïèòàì ñèëíî ÷óâñòâî íà ãîð-äîñò, ÷å òè óñïÿ, íåçàâèñèìî îò âñè÷êî, êîåòî òèñå å ñëó÷èëî. Ìàé òâîðöèòå íÿìàò ëåñíà ñúäáà?- Âñè÷êî å â ïðè÷èííî-ñëåäñòâåíà âðúçêà. Âñè÷êî. È íåñàìî çà òâîð÷åñêèòå ëè÷íîñòè, çà âñåêè ÷îâåê å òàêà.Íàëîæè ìè ñå ñàìà äà èçó÷à è äà ïóñíà â øèðîêèÿ ñâÿòäâàìàòà ñè ñèíà. Íî àç íå ãî ïðèåìàì êàòî ñòðàäàíèå,à êàòî îïèò.

- Êîãàòî ñå çàïîçíàõìå, Òè âå÷å áå ñòúïèëà íà ïú-òÿ, ïî êîéòî âúðâèø è ñåãà. À êúäå å íà÷àëîòîìó?- Èçðàñíàõ â Ðîäîïèòå. Òîâà ãîâîðè è çíà÷è ìíîãî. Ïîì-íÿ, ÷å êîãàòî äÿëêàõ ñòðåëè è ëúêîâå çà íàøèòå äåò-ñêè èãðè, ñå ñòðåìÿõ ìîèòå äà ñå ðàçëè÷àâàò îò äðó-ãèòå, äà áúäàò êðàñèâè. Çàèãðàâàõ ñå è ñ ãëèíàòà. Êî-ãàòî çàâúðøèõ â Ñìîëÿí è ñè ñòåãíàõ êóôàðèòå çà Õó-äîæåñòâåíî ó÷èëèùå, ìîèòå ðîäèòåëè ìå ñïðÿõà. Ñè-

ãóðíî ñà èìàëè ñâîèòå ïðàêòè÷íè îáîñíîâêè çà òîâà.Äîêàòî ñå îãëåäàì çà íåùî äðóãî, îìúæèõ ñå. È åòî ìåâ Àñåíîâãðàä, ùàñòëèâà, ïúëíà ñ ìå÷òè çà íîâ äîì.

- Âñå ïàê êîãà õâàíà äëåòîòî?- Ñëó÷è ñå â ÷èòàëèùåòî â Àñåíîâãðàä, êúäåòî âèäÿõîáÿâà çà íàáèðàíå íà ó÷åíèöè â øêîëàòà ïî äúðâîðåçáà,ñúçäàäåíà îò ãîëåìèÿ íàø õóäîæíèê Ãåîðãè Êîâà÷åâ.Ùîì âçåõ äëåòîòî â ðúöåòå, óñåòèõ, ÷å ùå å “ëþáîâ çà-âèíàãè”. Îêàçà ñå, ÷å òî ùå îïðåäåëè ïîñîêàòà è ùå îñ-ìèñëè ìîÿ æèâîò. Ó÷èòåë â íà÷àëîòî ìè áå Òèõîìèð Ïà-íàéîòîâ, ñëåä êîåòî ÷åðïèõ îïèò îò äðóãè ìàéñòîðè,óòâúðäåíè â òîâà èçêóñòâî.

- Ïúðâîòî Òè ïðèçíàíèå å íà Íàöèîíàëíàòà õó-äîæåñòâåíà èçëîæáà ïðåç 1984 ã., êúäåòî ïîëó÷à-âàø çëàòåí ìåäàë è çëàòåí ïëàêåò çà èçðàáîòå-íàòà îò òåá ðàêëà. Êúäå å ñåãà òàçè ðàêëà, ñú-áðàëà íè çà ïúðâè ïúò?

Гост на редакциятаГост на редакцията

Òèíà ÐÓÆÈÍÀ - äúðâîðåçáàð

От любовта на природата се раждат дарбите

на хората

От любовта на природата се раждат дарбите

на хората

10/201724

- Ùå áúäå íàñëåäñòâî íà ñèíîâåòå ìè è, äàé Áîæå, íÿ-êîé äåí - íà òåõíèòå äåöà! Êîãàòî ÿ ðåçáîâàõ, íîñåõ Àí-äðåé ïîä ñúðöåòî ñè. Ñëåä ãîäèíè èçâåäíúæ ñè íàðåäèõìîèòå ïðè÷èííî-ñëåäñòâåíè âðúçêè. Òàêà ñòàíà, ÷å òîéçàâúðøè Õóäîæåñòâåíàòà àêàäåìèÿ ñúñ ñïåöèàëíîñò“Äúðâîðåçáà”. Êîãàòî ïúê íîñåõ Ñòîèë â óòðîáàòà ñè,òîé ùå äà å “÷åë” çàåäíî ñ ìåí êíèãèòå íà Áåðíõàðä Ãæè-ìåê. Ãëåäàëà ñè ôèëìà “Ñåðåíãåòè íå òðÿáâà äà çàãèíå”,íàëè? Òà ëþáîïèòíîòî å, ÷å ìå÷òàòà íà Ñòîèë îòìàëúê áå äà ñòàíå áèîëîã. Çàâúðøè “Êëåòú÷íà è ìîëå-êóëÿðíà áèîëîãèÿ”. Èìàøå îáà÷å è òàëàíòà äà ðèñóâà.Òàêà åñòåñòâåíî ñòèãíà äî Õóäîæåñòâåíàòà àêàäå-ìèÿ, êúäåòî ñå äèïëîìèðà â ñïåöèàëíîñòòà “Ðåñòàâðà-öèÿ”.

- Ðàçáèðàì, ÷å ðàáîòÿò â Ïîëøà è Ãåðìàíèÿ è ñàëþáèìöè â êîëåêòèâà. Âúçïèòàëà ñè ïðåêðàñíèäåöà. Æåëàÿ èì îãðîìåí óñïåõ.- Èìàõìå ìíîãî òðóäíè ãîäèíè è ñúùåâðåìåííî òîâà áÿ-õà íàé-ùàñòëèâèòå íè âðåìåíà çàåäíî. Âñåêè ñè èìà ïúò- àç ñúì ñå ðîäèëà â åäèí îòðÿçúê îò âðåìå, à òå - â äðóã,è ñè èçâúðâÿâàìå íàøèòå ñè ïúòèùà.

- Èìàø ñàìîñòîÿòåëíè èçëîæáè â Ïëîâäèâ è Âàð-íà, êàêòî è òâîðáè, êðàñÿùè ìíîãî ìåñòà â Áúë-ãàðèÿ è ÷óæáèíà. Ñïåöèàëíî îòèäîõ äî Ñîôèéñ-êèÿ óíèâåðñèòåò äà âèäÿ òâîÿòà äúðâîïëàñòè-êà “Ïîëåò”. Ìîäåðíà ëè å ñåãà äúðâîðåçáàòà?- Ìíîçèíà çàõâúðëèõà äëåòàòà è ñå íàñî÷èõà êúì ïî-àê-òóàëíè ïðîôåñèè, íî öåíèòåëè âèíàãè ùå èìà, îùå ïî-âå÷å, ÷å äúðâîòî ìîæå äà ñå âìåñòè âúâ âñÿêàêúâ ïî ñòèëèíòåðèîð.

- Ëåãåíäàðíè ñà Òâîèòå èçÿùíè ðåçáîâàíè èíòå-ðèîðíè è âúíøíè âðàòè. - Ïúðâèòå âðàòè èçðàáîòèõ ñàìà ïðåç 2000 ã. - 14 íàáðîé, äâóñòðàííî ðåçáîâàíè. Ïîñëåäâàõà îùå ïîðú÷êè,â êîèòî ñ íîâè èäåè è åíåðãèÿ ñå âêëþ÷èõà è ñèíîâåòåìè.  ìîìåíòà ìîíòèðàìå ïîñëåäíèòå äåòàéëè íàâðàòèòå çà Ìîðñêî êàçèíî âúâ Âàðíà. Õóáàâî å ÷îâåêäà îñòàâè íÿêàêâî ñâèäåòåëñòâî çà ñâîåòî ñúùåñòâó-âàíå.

-  ÷èòàëèùåòî íà Áîÿíà ñè îò äâå ãîäèíè.Èìàø ëè ìíîãî ó÷åíèöè è íà êàêâî ãè ó÷èø, çà-ùîòî âñå ïàê òå òðÿáâà äà ïðèòåæàâàò è Áî-æèÿòà èñêðà?- Äåöàòà ïî ïðèíöèï íîñÿò ðàçëè÷íè òàëàíòè. Ìèíà-ëàòà ãîäèíà íà Ìåæäóíàðîäíèÿ ïàíàèð íà çàíàÿòèòåè èçêóñòâàòà âúâ Âàðíà, êúäåòî äàâàõ óðîöè ïî äúð-âîðåçáà, äåöàòà îò ÷óæáèíà ìå ñìàÿõà. Èñêàõà äà ó÷à-ñòâàò âúâ âñè÷êè ðàáîòèëíèöè, êúäåòî ìîæå äà ñåíàó÷è íÿêàêúâ õóäîæåñòâåí çàíàÿò.  Áúëãàðèÿ èìàñòðàøíî ìíîãî òàëàíòëèâè äåöà, íî íè ëèïñâà íà íàñ,âúçðàñòíèòå, òàëàíòúò äà ãè íàó÷èì äà ñå òðóäÿò.À òîâà åäíî âðåìå å âúðâÿëî ðúêà çà ðúêà åñòåñòâåíî,áåç ñïåöèàëíà “ïåäàãîãèêà”. Âúçïèòàíèåòî ó äîìà çà-êóöà â òîâà îòíîøåíèå è ðåçóëòàòèòå íå ñà íèêàê ïðè-ÿòíè. Àç ñúì äîâîëíà îò ìîèòå ìàëêè òâîðöè è ñå íà-äÿâàì, ÷å ñðåä òÿõ ùå èçðàñíå íå åäèí ãîëÿì òàëàíò. Äúðâîðåçáàòà å äîáðî è ïîëåçíî çàíèìàíèå êàêòî çà äå-öà, òàêà è çà âúçðàñòíè. Íåâåðîÿòíî å äà èçðàáîòèøíåùî çà äîìà èëè çà ïîäàðúê íà ïðèÿòåë, êîåòî íîñèòâîÿòà åíåðãèÿ è ëþáîâ.

- Òèíà, â ïðåâîä îò ëàòèíñêè èìåòî Òè çíà÷è“ñèëíà”. Èìàõ îáà÷å ïðèÿòåëêà ñúñòóäåíòêà,ãðóçèíêà, êîÿòî ñå êàçâàøå Òèíàòèí, è òÿ òâúð-äåøå, ÷å èìåòî º îçíà÷àâà “îòáëÿñúê íà ñëúíöå-òî”. Êîå òè ïîäõîæäà ïîâå÷å?- Íå çíàì çàùî, íî íå õàðåñâàì èçðàçà “ñèëíà æåíà” èíèêîãà íå ñúì ñå îïðåäåëÿëà êàòî òàêàâà. Ìèñëÿ, ÷åâñÿêà îò íàñ ìå÷òàå äà ñå îáëåãíå íà íå÷èå ðàìî, äàèìà ïîäêðåïà è òîâà å íàé-åñòåñòâåíîòî íåùî. Òàêàå èçìèñëåí ñâåòúò, à òîâà, ÷å íèå ãî ïðåêðîèõìå èïðåíàðåäèõìå, å ñúâñåì äðóãà òåìà.

- Òðàäèöèîííèÿò çà ðóáðèêàòà íè âúïðîñ: Êàê-âî å çà Òåá ïðèðîäàòà?- Âñè÷êî. Èçâîð íà æèâîò è âäúõíîâåíèå. Îò ëþáîâòàíà ïðèðîäàòà ñå ðàæäàò äàðáèòå íà õîðàòà.

Ñ ãîñòà ðàçãîâàðÿ Ñâåòëàíà ÁÚÍÇÀÐÎÂÀÑíèìêè Éîðäàí ÄÀÌßÍÎÂ

è àðõèâ Òèíà ÐÓÆÈÍÀ

10/2017 25

Ïðåäñòàâÿìå äèðåêöèÿ “Îïàç-âàíå íà ãîðèòå” â ÈÀÃ: Ïîâè-øèõìå åôåêòèâíîñòòà íà ïðå-âåíöèÿòà è êîíòðîëà â ãîðè-òå.....................................2Èíæ. Íèêîëàé Öâåòàíîâ, äîö.ä-ð Ìîì÷èë Ïàíàéîòîâ, äîö.

ä-ð Ïåòúð Æåëåâ, èíæ. Àëåêñàíäúð Äóí÷åâ - Ëå-ñîâúäñòâî: Âúçîáíîâÿâàíå íà ñìúð÷îâèòå ãîðè âðåçåðâàòèòå “Ïàðàíãàëèöà” è “Áèñòðèøêî áðàíè-ùå” ñëåä åäðîïëîùíè ïðèðîäíè íàðóøåíèÿ......8Ñïðàâî÷íèê ÈÀÃ............................................12Ñòðóêòóðè êúì Èçïúëíèòåëíàòà àãåíöèÿ ïî ãîðè-òå...............................................................14Äúðæàâíè ãîðñêè ïðåäïðèÿòèÿ......................15Äîö. Êðàñèìèðà Ïåòêîâà, Ãåðõàðä Õóáåð, Ìó-õèäèí Øåõî - Äåíäðîëîãèÿ: Äúðâîâèäíàòà ëå-ñêà â Áúëãàðèÿ - àâòîõòîíåí è öåíåí äúðâåñåíâèä ïðè êëèìàòè÷íèòå ïðîìåíè.....................17Èíæ. Éîíêî Äîäåâ, äîö. Ãðóä Ïîïîâ - Ëåñîâúä-ñòâî: Åêîëîãè÷íî çíà÷åíèå è ñòîïàíñêà äåé-íîñò â ãîðèòå îò èçòî÷åí ãàáúð.....................19Ä-ð èíæ. Ëþá÷î Òðè÷êîâ, èíæ. Ðîñèöà Õîðî-çîâà - Ïðîåêòè: Çàêëþ÷èòåëíà ïðåñêîíôåðåí-öèÿ ñúñ ñåìèíàð ïî ïðîåêò...........................22Àíäðåàíà Òðèôîíîâà - Ãîðñêà ïåäàãîãèêà: Ïîïúòÿ íà ñåìåíöåòî........................................23Ñâåòëàíà Áúíçàðîâà - Ãîñò íà ðåäàêöèÿòà:Ñîíÿ Àíäîíîâà: Æåíñêîòî íà÷àëî ùå ïîâèøè åòè-êàòà è ìîðàëà â ëîâà....................................24Èíôîðìàöèÿ: Íàãðàäåíè áÿõà íîìèíèðàíèòå çàïðåäîòâðàòÿâàíå íà ïðåñòúïëåíèÿòà ñðåùó ïðè-ðîäàòà..........................................................26Þáèëåè: Óâàæåíèå êúì çàñëóæèëèòå ëåñîâúäè....27Ìèíà Îãíÿíîâà - Îáè÷àì Áúëãàðèÿ:  äîìà íàÙàñòëèâåöà........................................III êîðèöà

Þëèÿ Ñúá÷åâà - Äåëíè÷íè ñðå-ùè: Þíäîëà - çåëåíèÿò ó÷åá-íè.............................................2Èíôîðìàöèÿ: Îôèöèàëíî ïðåäà-âàíå íà ìèíèñòåðñêèÿ ïîñò........6Èíæ. Ñïàñ Òîäîðîâ, Åêàòåðè-íà Ïîïîâà - Ãîðñêà ñòðàòå-

ãèÿ: Îäîáðåí å äîêëàäúò çà ìåæäèííà îöåíêà íàðåçóëòàòèòå îò ïðèëàãàíåòî íà ÍÑÐÃÑÐÁ 2013-2020 ã.............................................................7Äîö. ä-ð Ãåîðãè Êîñòîâ, ãë. àñ. ä-ð Íåíî Àëåê-ñàíäðîâ, ãë. àñ. ä-ð Ìàðòèí Áîðèñîâ, ãë. àñ.ä-ð Òîìà Òîí÷åâ - Òåìà íà áðîÿ: Èçäúíêîâèòåäúáîâè ãîðè â Áúëãàðèÿ - ñúñòîÿíèå è íàñîêè çàñòîïàíèñâàíå.................................................8Ä-ð èíæ. Öåíêî Öåíîâ - Ëåñîâúäñêèòå ñèñòåìèè êîíöåïöèè íà ñòîïàíèñâàíå.......................10Äîö. ä-ð Ãðóä Ïîïîâ, ãë. àñ. Èâàéëî Ìàðêîâ, àñ.ä-ð èíæ. Éîíêî Äîäåâ, ä-ð èíæ. Éîðäàí Ïåòðîâ- Îñíîâíè ïîäõîäè ïðè ñòîïàíèñâàíå.............13Ìèíèìàëíè öåíè çà ïîëçâàíå íà äèâå÷ çà îðãà-íèçèðàíèÿ ëîâåí òóðèçúì â Ðåïóáëèêà Áúëãàðèÿçà ïåðèîäà 01.03.2017 - 28.02.2018 ã............14Äîö. ä-ð ßí÷î Íàéäåíîâ - Èíòåðâþ: Äà âúçñòà-íîâèì âúçìîæíîñòèòå çà ïúëíîöåííî ñúòðóäíè÷å-ñòâî ìåæäó íàøèòå ñòðàíè.............................16

Èíæ. Ïåí÷î Äåðìåíäæèåâ, èíæ. Ìàðèÿ Äîá-ðåâà, èíæ. Ðóìåí Íà÷åâ, èíæ. Ïåòúð Òåðçèåâ,èíæ. Äîé÷èí Êóõòåâ, ïðîô. Äàíèåëà Ïèëàðñ-êà - Ëåñîçàùèòà: Îïèò çà áèîëîãè÷íà áîðáà ñðå-ùó çëàòîçàäêàòà...........................................18Èíæ. Àíòîíèé Ñòåôàíîâ - Ãîðñêà ñåðòèôèêà-öèÿ: Ïîäíîâÿâà ñå ðàáîòàòà ïî áúëãàðñêèÿ ñòàí-äàðò..............................................................19Èíæ. Öâåòîìèð Ãðóåâ - Òåìà íà áðîÿ: Èçäúí-êîâèòå äúáîâè ãîðè â Áúëãàðèÿ: Ñòîïàíèñâàíå,ñúñòîÿíèå è ïåðñïåêòèâè çà ðàçâèòèåòî íà èç-äúíêîâèòå äúáîâèòå ãîðè - ÷àñòíà ñîáñòâåíîñò,â ÐÄà - Ëîâå÷................................................21Îòëè÷èÿ: Èíæ. Èëèÿ Àíãåëîâ íàãðàäåí ñúñ çëàò-íà çíà÷êà íà ÈÀÃ...........................................23Ñâåòëàíà Áúíçàðîâà - Ãîñò íà ðåäàêöèÿòà:Ñòóäåíòñêè êëóá ïî îïàçâàíå íà ïðèðîäíàòàñðåäà (ÑÊÎÏÑ): Èñòîðèÿ è íàñòîÿùåòî íà âå÷-íàòà ìëàäîñò.................................................24Ñâåòëàíà Áúíçàðîâà - Îáè÷àì Áúëãàðèÿ: Õèñàð-ëúêà - ïîãëåä â ðîìàíòè÷íèòå ãîäèíè.......III êîðèöà

Þëèÿ Ñúá÷åâà - Èíòåðâþ:Ïðîô. Èâàí Ïàëèãîðîâ - çà-ìåñòíèê-ìèíèñòúð íà çåìåäå-ëèåòî è õðàíèòå, ïðåä ñïèñà-íèå “Ãîðà”. Íîñèì îòãîâîðíîñòíå ñàìî êúì íàøèòå ïðåäøå-ñòâåíèöè, íî è êúì áúäåùèòå

ïîêîëåíèÿ.......................................................2Ä-ð èíæ. Öåíêî Öåíîâ, ä-ð èíæ. Àííà Ïåòðà-êèåâà - Ãîðñêî ïëàíèðàíå: Ïîëèòèêèòå è çàêëþ-÷åíèÿòà îò ïðîöåñà íà èçãîòâÿíå íà îáëàñòåíïëàí çà ðàçâèòèå íà ãîðñêèòå òåðèòîðèè........4Ïðåä Ñåäìèöàòà íà ãîðàòà: Äà ñëóæèø äî-ñòîéíî íà ãîðàòà íà ñâîÿòà ñòðàíà.................6Èíæ. Ìàðèÿ Áåëîâàðñêà - Èíôîðìàöèÿ: Ðàáîò-íî ñúâåùàíèå ïî ñòîïàíèñâàíå íà ãîðèòå.......9Íîâè ðúêîâîäèòåëè: Äèðåêòîð íà Èíñòèòóòà çàãîðàòà ïðè ÁÀÍ - äîö. ä-ð Ìèãëåíà Æèÿíñêè...9Èíæ. Èëèÿí Ìóòàô÷èéñêè - Ëåñîçàùèòà: Çäðà-âîñëîâíî ñúñòîÿíèå íà ãîðèòå è ïðåäâèäåíè ìå-ðîïðèÿòèÿ ïî çàùèòà îò âðåäèòåëè è áîëåñòèïðåç 2017 ãîäèíà..........................................10Åêîëîãèÿ: Åâðîïåéñêàòà ïðèðîäà ñå íóæäàå îòðåàëíà çàùèòà..............................................13Îòëè÷èÿ: Èíæ. Àëåêñàíäúð Èâàíîâ íàãðàäåí ñúñçëàòíà çíà÷êà íà ÞÈÄÏ................................13Èíæ. Äèìèòúð Áàòàëîâ - Àíàëèçè: Êîíòðîë,îïàçâàíå è çàùèòà îò ïîæàðè íà ãîðñêèòå òåðè-òîðèè ïðåç 2016 ãîäèíà................................14Íîâèíè îò äúðæàâíèòå ïðåäïðèÿòèÿ.........19Ä-ð Ñëàâ÷î Ñàâåâ - Ãîðè è åêîëîãèÿ: Åêîñèñ-òåìíèòå ïîëçè îò ãîðèòå íà Ñòðàíäæà...........20Èíæ. Áîãäàí Áîãäàíîâ - Þáèëåé: Èíæ. ÀòàíàñÒàøåâ íà 75 ãîäèíè.......................................22Èíæ. Íàäåæäà Øàòúðñêà-Ãàí÷åâà - Èíôîðìà-öèÿ: Óâàæåíèå ïðåä âåëèêîòî äåëî íà áúëãàðñêè-òå ëåñîâúäè...................................................23Èíæ. Ãåîðãè Ïåòðóøåâ - Ïúòåøåñòâèÿ: ÑàíêòÏåòåðáóðã - íàé-êðàñèâèÿò ãðàä íà Åâðîïà....24Ñâåòëàíà Áúíçàðîâà - Ãîñò íà ðåäàêöèÿòà:Èíæ. Àòàíàñ Òàøåâ: Ëåñîâúäúò âå÷å íå å ïî-ñòàâåí îò îáùåñòâîòî íà äîñòîéíî ìÿñòî.......26

Ñâåòëàíà Áúíçàðîâà - Îáè÷àì Áúëãàðèÿ: Ñúë-çèòå çà ãðúí÷àðÿ.................................III êîðèöà

Ñåäìèöà íà ãîðàòà 2017 “Ãî-ðàòà å æèâîò”: Ãîðàòà å æè-âîò, êîéòî ïîêîëåíèÿ ëåñîâú-äè ñúçäàâàò, ïîääúðæàò è îïàç-âàò..........................................2Ãîäèøíèíè: ÑÊÎÏÑ - íà 40 ãî-äèíè....................................17

Ñâåòëàíà Áúíçàðîâà - Ðåïîðòàæ ñ ïðîäúëæå-íèå. Ñëåä äâå ãîäèíè â ìåñòàòà íà ïðèðîäíîòîáåäñòâèå.......................................................18Ä-ð èíæ. Àííà Ïåòðàêèåâà - Îáó÷åíèÿ: Èñòîðèÿíà ãîðñêàòà ïåäàãîãèêà è íåéíîòî ðàçâèòèå âÅâðîïà..........................................................24Ôîðóì: Ñåäìè ðåäîâåí êàíãðåñ íà ÔÑÎÃÑÄÏ.......25Ïðîô. ä.ò.í. Äèíêî Äèíåâ, äîö. ä-ð ÇäðàâêîÑòàëåâ - Íàóêà è ïðàêòèêà: Ðúêà çà ðúêà â ïîë-çà íà ãîðàòà..................................................26Èíæ. Çîÿ Ïåòðîâà - Ñúñòåçàíèÿ: Ìëàäèòå äúð-âîñåêà÷è ïðåìåðèõà ñèëè â Òåòåâåí.............28Åâãåíè Öàâêîâ - Ãîñò íà ðåäàêöèÿòà: ÏåòúðÊðúñòåâ - ãèä â “Green Tour” - Ñîôèÿ: Ïðèðîäà-òà å íàé-êðàñèâèÿò ìîäåë, êîéòî ìîæå äà òè ïî-çèðà................................................................30Ñâåòëàíà Áúíçàðîâà - Îáè÷àì Áúëãàðèÿ: Îò êàëäà å, êúùà äà åI...................................III êîðèöà

Ñâåòëàíà Áúíçàðîâà - Ïðåäñ-òàâÿìå: Èíæ. Ðóñè Ðóñåâ - íî-ñèòåë íà çâàíèåòî “Ëåñîâúä íàãîäèíàòà” çà 2016 ã. Ëåñîâúäúòîò Ëóäîãîðèåòî.....................2Èíæ. Õðèñòî Âú÷îâñêè - Ãîð-ñêà èêîíîìèêà: Ãîðñêàòà ïî-

ëèòèêà è åôåêòèâíîòî èçïîëçâàíå íà äúðâåñíè-òå ðåñóðñè íà ñòðàíàòà...............................6Îòëè÷èÿ: Èíæ. Ñåâäàëèíà Èâàíîâà - ñ îòëè÷èåíà ÞÈÄÏ.........................................................8Áîðèñ Ãîñïîäèíîâ - Êîëåãèóì: Ñðåùà íà ðúêî-âîäèòåëèòå îò ãîðñêèÿ ñåêòîð.........................9Äîö. ä-ð ßí÷î Íàéäåíîâ - Èíòåðâþ. Íåîáõî-äèìî å çàäúëáî÷åíî ñúòðóäíè÷åñòâî.............10Æåíÿ Ñòîèëîâà - Îòëè÷èÿ: Ïðîô. Íèíî Íèíîâ - ñïî÷åòíî çâàíèå “äîêòîð õîíîðèñ êàóçà”............12Äîö. ä-ð Çäðàâêî Ñòàëåâ, èíæ. Ñâåòëîçàð Ñòå-ôàíîâ - Äåíäðîëîãèÿ: Ëèðîâîòî äúðâî - åêçî-òè÷åí è àòðàêòèâåí äúðâåñåí âèä..................13Þëèÿ Ñúá÷åâà - Èçëîæåíèÿ: Ïðèðîäà, ëîâ, ðè-áîëîâ ñå ïðîâåäå çà 23-è ïúò.......................14Ä-ð èíæ. Äèêî Ïàòðîíîâ - Çàùèòåíè âèäîâå:Ñòðàíäæàíñêàòà áîðîâèíêà â èçòî÷íîáóêîâèòåãîðè íà Ïðèðîäåí ïàðê “Ñòðàíäæà”..............16Þëèÿ Ñúá÷åâà - Ñúñòåçàíèÿ: Ïðîôåñèîíàëíè-òå ãèìíàçèè çà äåñåòè ïúò ó÷àñòâàõà â ãîðñêèìíîãîáîé......................................................18Æåíÿ Ñòîèëîâà - “Òåõíîìåáåë” è “Ñâåòúò íà ìå-áåëèòå”- íàé-äîáðîòî ìÿñòî çà ïðàâåíå íà áèç-íåñ.............................................................22Þëèÿ Ñúá÷åâà - Âèñøå îáðàçîâàíèå: Âèïóñê2017 íà ËÒÓ ïîëó÷è äèïëîìèòå ñè................24Æåíÿ Ñòîèëîâà - Ãîñò íà ðåäàêöèÿòà: Íàäÿ Ïåò-

220011772200117711

ГГГГоооо дддд ииии шшшш нннн оооо сссс ъъъъ ддддъъъърррржжжжааааннннииииееее

22

33

44

55

10/201726

ðîâà: Áúäåùåòî å â ïåðñîíàëèçèðàíîòî õðàíå-íå............................................................26Áîðèñëàâ Áåëäåâ - Îáè÷àì Áúëãàðèÿ: Ïëàíàïëàíèíà - ìåæäó ïðèðîäà è èñòîðèÿ...III êîðèöà

Æåíÿ Ñòîèëîâà - Íàöèîíàëíîñúñòåçàíèå: Ïðîôåñèîíàëèñ-òèòå ïðåìåðèõà ñèëè â íàöèî-íàëíèÿ øàìïèîíàò “Íàé-äîáúðñåêà÷”..................................2Ä-ð èíæ. Ëþá÷î Òðè÷êîâ -Ïðîåêòè: Ïðèêëþ÷è FOR OUR

FUTURE...........................................................6Þëèÿ Ñúá÷åâà - Äåëíè÷íè ñðåùè: Åòàëîí çàñðåäíî ïðîôåñèîíàëíî îáðàçîâàíèå............10Æåíÿ Ñòîèëîâà - Ôîðóìè: Äà ïðîìåíèì êëèìà-òà ïîñðåäñòâîì ïðîìÿíà íà ìèñëåíåòî.........13Òåîäîðà Ìàðêîâà - Ìåæäóíàðîäíè ñðåùè: SERM- çíàíèÿ, ëþáîâ êúì ïðèðîäàòà, ëþáîïèòñòâî,ïðèêëþ÷åíèÿ.................................................14Ñâåòëàíà Èâàíîâà - Èíèöèàòèâè: Íàöèîíàëåíãîðñêè ìóçåé - èäåÿòà è íàñòîÿùåòî.............16Èíæ. Ðóìåí ßíêóëîâ - Ëîâíî ñòîïàíñòâî: Îá-çîð íà ñúñòîÿíèåòî íà äèâå÷îâèòå çàïàñè â Áúë-ãàðèÿ............................................................18Ñâåòëàíà Áúíçàðîâà - Èíòåðâþ: Íàä ïîëîâèíâåê íàó÷íîèçñëåäîâàòåëñêà äåéíîñò çà èãëî-ëèñòíèòå ãîðè...............................................22Ïðîô. Äèìèòúð Çúêîâ, ãë. àñ. ä-ð Äîáðèíêà Çú-êîâà-Àëåêñàíäðîâà - Íàóêà è ïðàêòèêà: Ñðàâ-íèòåëåí àíàëèç íà ðàñòåæà íà ÷åðíèÿ áîð è õè-ìàëàéñêèÿ êåäúð â Ìåëíèøêèÿ ðàéîí...........24

Ïðîô. ä.ñ.í. Êèðèë Áîãäàíîâ - Þáèëåé: Äîö.ä-ð ßí÷î Íàéäåíîâ íà 70 ãîäèíè.................27Äîö. ä-ð ßí÷î Íàéäåíîâ - Ãîñò íà ðåäàêöèÿ-òà: Ïðîô. Àòàíàñ Ðàäåíñêè: Àêî ñúñèïåì ãîðà-òà, ùå îñòàíåì áåç äîì................................28Èíæ. Ðàäîñâåò Çàãîðñêè - Ïîãëåä â èñòîðèÿòà:Ñïåöèàëèçèðàí ñòðîèòåëåí êîìáèíàò “Ãîðñòðîé”- êðàòêà èñòîðèÿ íà äåéíîñòòà........................31Ñâåòëàíà Áúíçàðîâà - Îáè÷àì Áúëãàðèÿ: ÄîÅíèíà è íàçàä.....................................III êîðèöà

Áîðèñ Ãîñïîäèíîâ, ÑâåòëàíàÁúíçàðîâà, Åâãåíè Öàâêîâ -Èñòîðèÿ: Ãîðñêàòà ñëóæáà èíåéíèòå ðúêîâîäèòåëè..........2Èíæ. Ãåîðãè Òèí÷åâ - Íîâèòåõíîëîãèè: Ãåîãðàôñêè èí-ôîðìàöèîííè ñèñòåìè è ãî-

ðè......................................................................9Àëåêñàíäúð Àëåêñàíäðîâ - Ãîðèòå ïî ñâåòà:Íàöèîíàëíèòå ïàðêîâå â ×åðíà ãîðà.............15Ïðîô. ä.ñ.í. Íèíî Íèíîâ - Ëîâíî ñòîïàíñòâî:Îáó÷åíèå è êâàëèôèêàöèÿ íà ðàáîòåùèòå â ñè-ñòåìàòà íà ëîâà å ïúòÿò êúì óñïåõà..............16Ä-ð èíæ. Èâàí Êîñòîâ - Ëåñîâúäñòâî: Ðàçáè-ðàíåòî çà ïîñòîÿííà ãîðà â ðàçâèòèå...........18Ñâåòëàíà Áúíçàðîâà - Ïðîåêòè: Äàðîâåòå íàÁàëêàíà - îò õîðàòà çà õîðàòà......................20Èíæ. Ðàäîñâåò Çàãîðñêè - Ïîãëåä â èñòîðèÿ-òà: Çàñòðàõîâàòåëíî àêöèîíåðíî äðóæåñòâî“Ãîðà”...........................................................22Áîðèñ Ãîñïîäèíîâ - Ãîñò íà ðåäàêöèÿòà: Ðå-

íå Ìåé: Äà îñúçíàåø ñåáå ñè è äà îáè÷àø äðó-ãèòå..............................................................24Äîö. ä-ð ßí÷î Íàéäåíîâ - Þáèëåé: Ïðîô. ä.ñ.í.Êèðèë Áîãäàíîâ íà 70 ãîäèíè.......................26Þëèÿ Ñúá÷åâà - Îáè÷àì Áúëãàðèÿ: Ïúòåêè êúììèíàëîòî............................................III êîðèöà

Áîðèñ Ãîñïîäèíîâ - Èíòåðâþ:Çàìåñòíèê-ìèíèñòúðúò íà çå-ìåäåëèåòî, õðàíèòå è ãîðèòåÀòàíàñ Äîáðåâ ïðåä ñï. “Ãî-ðà”. Áúëãàðñêàòà ãîðà èìà äîá-ðî áúäåùå............................2Òåìà íà áðîÿ: Ñúõíåíå íà ãîðè-

òå â òåðèòîðèàëíèÿ îáõâàò íà ËÇÑ - Ïëîâäèâ.....6Ñâåòëàíà Áúíçàðîâà - Ïî äèðèòå íà èçïåïåëå-íàòà ãîðà êðàé Êðåñíà..................................14Æåíÿ Ñòîèëîâà - Âèñøå îáðàçîâàíèå: Çàïî÷-íà íîâàòà àêàäåìè÷íà ãîäèíà â Ëåñîòåõíè÷åñ-êèÿ óíèâåðñèòåò............................................17Äèàíà Ïåòðîâà - Äà èç÷èñòèì Áúëãàðèÿ çàåä-íî:  çåëåíàòà èíèöèàòèâà Áúëãàðèÿ å åäèí îò-áîð...............................................................18Äîö. ä-ð Ìàðãàðèòà Ãåîðãèåâà, äîö. ä-ð Èâàé-ëî Öâåòêîâ - Ëåñîçàùèòà: Fusarium circinatum- îïàñíî ãúáíî çàáîëÿâàíå ïî âèäîâåòå îò ðîäPinus............................................................20Æåíÿ Ñòîèëîâà - Ãîñò íà ðåäàêöèÿòà: ÂåñåëàÃåð÷åâà:  “Ìóçåéêî” ðîäèòåëèòå âèæäàò äåöà-òà ñè ïî äðóã íà÷èí.......................................24Áîðèñ Ãîñïîäèíîâ - Îáè÷àì Áúëãàðèÿ: Ñâåòúëäåí!....................................................III êîðèöà

88

99

6/76/7

10/2017 27

Íà 28 íîåìâðè íà 98-ãîäèøíà âúçðàñòïî÷èíà èíæ. Õðèñòî Èâàíîâ Âú÷îâñêèÏðåä ìèíàëîòî òðÿáâà äà ñêëîíèì ãëà-âà, ïðåä áúäåùåòî - äà çàïðåòíåì ðú-êàâè. Òåçè äóìè âèíàãè ùå áúäàò ñ íàñ,êîãàòî ñïîìíÿìå äîàéåíà íà ãîðñêîòîäåëî ó íàñ èíæ. Õðèñòî Âú÷îâñêè. Ïðåçöåëèÿ ñè æèâîò, ñòèãíàë äî áóäåùàóâàæåíèå âúçðàñò - 98 ã., êîèòî òîéíàâúðøè íà 13 íîåìâðè, èíæ. Âú÷îâ-ñêè áå è ùå îñòàíå ÷îâåê, æèâÿë ñ ïóë-ñà íà âðåìåòî. Òîé ùå ïðîäúëæàâà äà

áúäå ñúñ “çàïðåòíàòè ðúêàâè”, èíà÷å êàçàíî - ùå îñòàíå ïðèìåðçà âñè÷êè íàñ, êàê ñå ðàáîòè íåóìîðíî â îáëàñòòà íà ãîðñêèòå èç-ñëåäâàíèÿ, ïóáëèöèñòèêà è êíèæíèíà. Ðÿäêîñò ñà õîðàòà íà íåãî-âàòà âúçðàñò, êîèòî ìîæåõà äà ãî ïðàâÿò. Íàé-íîâèòå ìó êíèãè“Ãîðñêîòî ñòîïàíñòâî ïðè ïàçàðíàòà èêîíîìèêà” è “Ðàçâèòèå íà ëå-ñîâúäñêàòà òåîðèÿ è ïðàêòèêà ïðè ñòîïàíèñâàíå íà ãîðèòå â Áúë-ãàðèÿ” èçëÿçîõà ñàìî ïðåäè 2 ãîäèíè.  ðåäàêöèÿòà íà ñï. “Ãîðà”ïîä ïå÷àò å íåãîâàòà ïîðåäíà, çà ñúæàëåíèå - è ïîñëåäíàòà, ïðå-äàäåíà îò íåãî, ñòàòèÿ. Õðèñòî Âú÷îâñêè èçìèíàâà èíòåðåñåí æèòåéñêè è ïðîôåñèîíàëåíïúò â ãîðñêàòà ñèñòåìà, çàùîòî íàé-ïúëíîöåííèòå ìó ãîäèíè ñà îòâðåìåòî, êîãàòî ãîðñêîòî ñòîïàíñòâî â Áúëãàðèÿ áåëåæè áóðåí âúç-õîä. Ðîäåí å íà 13 íîåìâðè 1919 ã. â ñ. Áîðîâàí, Âðà÷àíñêà îáëàñò. Çà-âúðøâà ëåñîâúäñêîòî ñè îáðàçîâàíèå â Àãðîíîìî-ëåñîâúäíèÿ ôà-êóëòåò íà Ñîôèéñêèÿ óíèâåðñèòåò ïðåç 1942 ã., ñòàæóâà â Áîðîâåöè Äóïíèöà, îòáèâà âîåííàòà ñëóæáà. Ïðîôåñèîíàëíàòà ìó êàðèåðàçàïî÷âà ïðåç 1945 ã. â äàëå÷íîòî ñòðàíäæàíñêî ñ. Êîñòè, êúäåòî åëåñíè÷åé (òîãàâàøíîòî íàèìåíîâàíèå íà äèðåêòîð) íà Ãîðñêîòîñòîïàíñòâî. Ñëóæè êàòî çàì.-ðàéîíåí äèðåêòîð íà ãîðèòå â Ìàëêî

Òúðíîâî è íà÷àëíèê íà Îêðúæíîòî óïðàâëåíèå íà ãîðèòå â Õàñêî-âî. Èçÿâåíèòå ìó óïðàâëåíñêè ñïîñîáíîñòè ïðîëè÷àâàò ÿðêî ñëåä1953 ã., êîãàòî ïîñëåäîâàòåëíî çàåìà ðúêîâîäíèòå ïîñòîâå â Óï-ðàâëåíèåòî ïî ñòîïàíèñâàíå è îïàçâàíå íà ãîðèòå â öåíòðàëíîòîãîðñêî âåäîìñòâî, ãåíåðàëåí äèðåêòîð íà Äúðæàâíîòî ñòîïàíñêî îáå-äèíåíèå (ÄÑÎ) “Ãîðñêî ñòîïàíñòâî è äúðâîäîáèâ” è íà ÄÑÎ “Çàäã-ðàíè÷íî ñòðîèòåëñòâî è äúðâîäîáèâ”, çàìåñòíèê ãåíåðàëåí äèðåê-òîð íà ÄÑÎ “Ñòàðà ïëàíèíà”, çàì.-ìèíèñòúð íà ãîðèòå è ãîðñêàòàïðîìèøëåíîñò. Ïðåç 1967 ã. èíæ. Âú÷îâñêè êàòî ðúêîâîäèòåë íà áúë-ãàðñêàòà äåëåãàöèÿ ïîñòàâÿ ïîäïèñà ñè ïîä ñïîãîäáàòà çà ñúòðóä-íè÷åñòâî â îáëàñòòà íà äúðâîäîáèâà ìåæäó íàøàòà ñòðàíà è Ñúâåò-ñêèÿ ñúþç, êîÿòî óñïåøíî ñå èçïúëíÿâà 25 ãîäèíè â ñåâåðíàòà ðå-ïóáëèêà Êîìè. Òðóäîâàòà ñè äåéíîñò èíæ. Âú÷îâñêè çàâúðøâà êàòîïðåäñåäàòåë íà Ïðîôñúþçà íà ðàáîòíèöèòå îò ãîðèòå è ãîðñêàòà ïðî-ìèøëåíîñò.Ó÷àñòâàë íåïîñðåäñòâåíî â èçðàáîòâàíåòî è ðåàëèçèðàíåòî íà íà-öèîíàëíàòà ãîðñêà ïîëèòèêà, èçñëåäîâàòåë íà ãîðñêîòî ñòîïàíñòâî,îñîáåíî â èêîíîìè÷åñêàòà ìó ÷àñò, òîé å àâòîð íà íàä 100 ïóáëè-êàöèè, ñðåä êîèòî ìîíîãðàôè÷íè òðóäîâå è íÿêîëêî êíèãè. Ôóíäà-ìåíòàëíà ñðåä òÿõ å èçäàäåíàòà ïðåç 2003 ã. â ñúàâòîðñòâî ñ äðóãíàø âèäåí äååö â ãîðèòå èíæ. Ñòàìåí Äèìèòðîâ “Ãîðèòå è ãîðñêî-òî ñòîïàíñòâî íà Áúëãàðèÿ ïðåç ÕÕ âåê”. Ðàáîòàòà íà ðàçëè÷íè ïî-ñòîâå, ïîâå÷åòî îò êîèòî âúâ âèñøèòå åøàëîíè íà óïðàâëåíèåòî íàãîðèòå, è ñ ðàçëè÷íè õîðà ñå èçðàçÿâàøå â óìåíèåòî íà èíæ. Âú-÷îâñêè äà áúäå äèàëîãè÷åí. Òîé áå òâúðä â óáåæäåíèÿòà, íî äåëè-êàòåí â îòíîøåíèÿòà ñè äîðè ñ îïîíåíòè. Çà çàñëóãèòå â óïðàâëåíèåòî, ñòîïàíèñâàíåòî è îáùåñòâåíî-ïîëè-òè÷åñêàòà äåéíîñò èíæ. Âú÷îâñêè å íàãðàæäàâàí ìíîãîêðàòíî ñ âè-ñîêè äúðæàâíè îòëè÷èÿ. Íîñèòåë å íà çâàíèåòî “Çàñëóæèë ëåñîâúä”.Æèòåéñêèÿò ïúò íà èíæ. Õðèñòî Âú÷îâñêè å ïðèìåð çà óñïåøíî èäîñòîéíî èçïúëíåí äúëã êúì áúëãàðñêàòà ãîðà è ãîðñêîòî äåëî ó íàñ.

Ïîêëîí ïðåä ñâåòëàòà ìó ïàìåò!

IN MEMORIAM

10/201728

ÑÒÅ

ÔÀ

Í Ê

ÐÚ

ÑÒÅ

ÂÐ

Å×Í

ÈÊ

: À

ÑÍ

ÀÐ

, ÈÀ

Í, Ï

ÈÏ

À, Ò

ÀÊ

, ÒÈ

ÀÑ

 êîìïàíèÿòà ðàçèñêâàò ïðåäñòîÿùèòå Íîâîãî-äèøíè ïðàçíèöè. Ñòàðèÿò ãîðñêè áàé Íåíî Áàë-êàíäæèÿòà ìúäðî çàêëþ÷àâà:- Êîëêîòî ïîâå÷å íîâè ãîäèíè ïðàçíóâà ÷îâåê, òîë-êîâà ïî-äúëãî æèâåå...

***Áàé Íåíî è Íåíîâèöà îñòàíàëè ñàìè íà Êîëåäà, çà-ùîòî äåöàòà èì îòèøëè äà ïðàçíóâàò íà Õàëêè-äèêè â Ãúðöèÿ.- Èñêàø ëè äà èçëåçåì äà ïîïðàçíóâàìå íàâúí? -ïðåäëàãà òÿ.- Ñúãëàñåí! - áîäðî ïðèåìà Íåíî. - Íî àêî ñå ïðèáè-ðàø ïðåäè ìåí, îñòàâè ëàìïàòà â êîðèäîðà äà ñâå-òè...

***- Æåíà ìè å ëúæêèíÿ - æàëâà ñå áàé Íåíî íà êîìïà-íèÿòà.- Çàùî ìèñëèø òàêà?- Àìè, âå÷åðòà ïðåäè Áúäíè âå÷åð êàçà, ÷å ùå å ïðèñåñòðà ñè äà ãîòâÿò, à âñúùíîñò àç áÿõ ñ íåÿ.

ÎÒÃ

ÎÂ

ÎÐ

È Í

À Ê

ÐÚ

ÑÒÎ

ÑË

ÎÂ

ÈÖ

ÀÒÀ

ÎÒ

ÁÐ

ÎÉ

9/2

017:

ÂÎ

ÄÎ

ÐÀ

ÂÍ

Î:Ä

å Â

èòî

(Äàí

è), À

âàëà

, Ëèâ

àäà,

“À

ðîí”

, Ëèä

åð, Ð

àäèê

à, Ò

èòèê

àêà,

Àì

, Ðåì

, Êàê

à, È

ÒÀ, Ð

àïàí

,Ðî

êî, Ê

î, À

òîë,

Òîð

î, Ç

åí, Í

åâåí

, Ñèí

îð, Ò

àëîí

è, À

ðîì

àò, Ì

èí, Ï

àëàò

à, À

ìèê

à, Ð

èìåñ

à, È

êîâ,

Äåä

àë, Ò

èðàí

à.Î

ÒÂÅÑ

ÍÎ

:“Á

åëèò

å ðî

çè”,

Àðå

, Âèä

èìà,

Åíà

ëèä,

Íèâ

åò, Ï

àíîð

àìà,

Òàð

èêàò

, Ðîò

åë, Ê

îä, Ê

àíîí

, Ìàñ

, Àðà

ê,Ë

åòà,

Àò,

Ïà,

Àêà

ð, Â

àòà,

Âàä

à, Î

òåë,

Ìèð

, Ãà

ðè,

Èêî

íîì

èêà,

Ëîê

àòîð

, Í

èêîí

, Ï

àíàì

à, Î

êèíà

âà.

Саморасляци

Êðàñèâà å êåñòåíîâàòà ãîðà íà Áåëàñèöà çèìå, ïðîëåò, ëÿòî, à íàåñåí ñòàâà è ìíîãî ùåäðà. Õëÿáúò íà òà-çè ïëàíèíà å êåñòåíúò. Êîãàòî îòäàäå ñâîÿ áîäëèâ îòâúí è áîæåñòâåí îòâúòðå ïëîä, áåëàñèøêàòà ãîðà ñèñëàãà ëèëàâàòà ìèíçóõàðåíà ïîëà è òúðæåñòâåíî, êàòî âñÿêî âåëè÷åñòâî, íàäÿâà çëàòíàòà ñè êîðîíà, çàäà çëàòåå ñ áëÿñêàâîòî ñè ÷åëî îùå äúëãî.Êåñòåíîâàòà ïëàíèíà ñúñ ñâîèòå ñåäåì ñåëà - Êîëàðîâî, Ñàìóèëîâî, Êàìåíà, ßâîðíèöà, Êëþ÷, Ñêðúò, Ãàá-ðåíå è Áåëàñèöà, èçâåñòíè ñ èìåòî Ïîäãîðèå, ñè èìà ïðàçíèê - Ôåñòèâàë íà êåñòåíà. Èçìèñëåí å òîé îòÄèðåêöèÿòà íà íàé-ìëàäèÿ ïðèðîäåí ïàðê ó íàñ ñ èìåòî íà ïëàíèíàòà. Ïàðêúò å ñúðöåòî íà óíèêàëíîòîïðèðîäíî áîãàòñòâî íà Áåëàñèöà, ïàçèòåë íà ñïåöèôè÷íàòà êóëòóðà, áèò è ïîìèíúê íà Ïîäãîðèåòî.Çà øåñòè ïúò îò 13 äî 15 îêòîìâðè ïîäãîð÷àíè ïîêàíèõà ãîñòè íà ìåãäàíà â ñ. Êîëàðîâî äà ñå ñãðåÿòâ òîïëàòà ïàçâà íà Áåëàñèöà. Òàçè ãîäèíà Ïàðêîâàòà äèðåêöèÿ ñúñòàâè îùå ïî-êðåàòèâíà ïðîãðàìà,ïîäêðåïåíà èíñòèòóöèîíàëíî îò Þãîçàïàäíîòî ïðåäïðèÿòèå è Ðåãèîíàëíàòà äèðåêöèÿ ïî ãîðèòå â Áëà-ãîåâãðàä, Áúëãàðñêàòà ôîíäàöèÿ “Áèîðàçíîîáðàçèå”, Ïèðèíñêè òóðèñòè÷åñêè ôîðóì, îò êìåòîâåòå è ÷è-òàëèùíèòå ñåêðåòàðè íà ïîäãîðñêèòå ñåëà. È åìîöèîíàëíî - îò ìåñòíèòå æèòåëè. Îò òÿõ ñìå ïîëó÷èëè ïî-êàíà íå ñàìî çà ôåñòèâàëà, à è çà... ðàäîñò.Ðàäîñò å ïðîñòî äà ñå ñìåñèø ñ òåçè õîðà â êðàñèâè íîñèè, ðàçïîëîæèëè â óêðàñåíèòå øàòðè ÷óäíèòå ñèãîçáè ñ îùå ïî-÷óäíè èìåíà - ïëÿñêà, êðàéøíèê, ïóïè÷êè, ëàíãèíè, áîæàíêè, áëàãè è ñîëåíè áàíèöè, æèí-êè è óõàåùè îòäàëå÷ òàâè íà òåëåøêî ñ êåñòåíè. Ðàäîñò, çàùîòî ïî-áëàãè (áëàã òóê çíà÷è ñëàäúê íà âêóñ) îò ÿñòèÿòà ñà ïðèêàçêèòå ñ ïðèâåòëèâèòå ïîä-ãîð÷àíè. Øåãóâàò ñå, ñÿêàø íå ñà áèëè êðàé ïå÷êàòà öÿëà íîù!Ðàäîñò, çàùîòî ìíîãî äåöà - îò äåòñêè öåíòðîâå, ó÷èëèùà, ÷èòàëèùà, êàêòî è ãîñòåí÷åòàòà èì, ñà ïðèîá-ùåíè êúì ïðàçíèêà ñ óìåíèÿòà ñè â ðàçëè÷íèòå èçêóñòâà è ñ âåäðîòî ñè ïðèñúñòâèå. Áåç êàïêà ñìóùå-íèå øåñòîêëàñíèöèòå îò ÑÓ “Âàñèë Ëåâñêè” â ñ. Êîëàðîâî, êîèòî îôîðìèõà ùàíä ñúñ ñâîè ðèñóíêè è ðú-êîäåëèÿ íà ôîíà íà ñãðàäàòà íà øêîëîòî, ìè çàïÿâàò õèìíà íà ó÷èëèùåòî. Äðóãè, îò ÑÓ “Õðèñòî Áîòåâ”â ñ. Áåëàñèöà, ñ ãîðäîñò ïðåäñòàâÿò øåäüîâðèòå íà áèîãðàäèíêàòà, îðãàíèçèðàíà â äâîðà íà ó÷èëèùåòîèì ñ ïîìîùòà íà åêîáèîëîçèòå Ñòåëà è Ìèðîñëàâ Ìèí÷åâè è ó÷èòåëêàòà Åëåíà Ïàâëîâà.Ðàäîñò îò òîâà, ÷å òðàäèöèèòå íå ñàìî ñå ñúçäàâàò, à ñå ïðåíàñÿò íàïðåä, áåç èçëèøíà èäåîëîãèçàöèÿ,÷èñòî, ñïðåòíàòî, ïðîñòî ñúñ ñúðöå. Àíãåë Èâàíîâ, ìîì÷åòî îò øàòðàòà, ïðåäñòàâÿùà ñ. Êàìåíà (êìåòúòÎêòàé Äåìèðîâ, êàçâà Àíãåë, îñòàíàë â ñåëîòî ñ õîðàòà çà Ïåòêîâäåí, çàùîòî ïðàçíóâàìå çàåäíî), çà òðå-òè ïúò å íà ôåñòèâàëà. Òðèäåñåòèíà âêóñîòèè íà ùàíäà ñà íàïðàâåíè îò Àíãåë è ñúñåëÿíèíà ìó Ãåîðãè.Ñðåäñòâàòà îò ïðîäàäåíèòå äíåñ ÿñòèÿ ñå ñúáèðàò â êìåòñòâîòî çà ïîääðúæêà íà ìåñòíàòà åêîïúòåêà. Îò-äåëíî ñà ïðèãîòâåíè è ÿñòèÿ, êîèòî ñå ðàçäàâàò áëàãîòâîðèòåëíî. È îùå ðàäîñò - Áåëàñèöà ñáèðà ïðèÿòåëñêèòå íàðîäè. Ïðåâàëèëè Áåëàñèöà ïëàíèíà, êîÿòî ñúùî èì å ðîä-íà, ÷ëåíîâåòå íà ñäðóæåíèå “Áåëà âèñòà” îò Òåòîâî ñå ïîõâàëèõà è ñúñ ñâîÿ ôåñòèâàë - “Øàðïëàíèíñêàêîñòåíèàäà”.È àêî íå å ðàäîñò çàêëþ÷èòåëíîòî âå÷åðíî “Îðî íà ìåãäàíî”, îñîáåíî àêî ñè ìèíàë ïðåç îáó÷èòåëíîòî“Îðî íà äâîðî”!

Ñâåòëàíà ÁÚÍÇÀÐÎÂÀ

`

Обичам БългарияОбичам България

Ïîêàíà çà ðàäîñò îò ÁåëàñèöàÏîêàíà çà ðàäîñò îò Áåëàñèöà