ม4 การตั้งถิ่นฐานในดินแดนไทย

14
กกกกกกกกกกกกกกกก กกกกกกกกก

Upload: -

Post on 31-May-2015

7.109 views

Category:

Documents


13 download

TRANSCRIPT

Page 1: ม4 การตั้งถิ่นฐานในดินแดนไทย

การตั้��งถิ่นฐานในดินแดินไทย

Page 2: ม4 การตั้งถิ่นฐานในดินแดนไทย

ปั�จจ�ยที่��มี�อิ�ที่ธิ�พลต่�อิการต่��งถิ่��นฐานขอิงมีน�ษย�ในดิ�นแดินไที่ย การต่��งถิ่��นฐานหมีายถิ่"ง การที่��กล��มีชนต่�างๆเขามีาอิาศั�ยร�วมีก�น และมี�

ก�จกรรมีร�วมีก�นในบร�เวณใดิบร�เวณหน"�ง จนกลายเปั+นช�มีชน ในการศั"กษาการต่��งถิ่��นฐานในดิ�นแดินไที่ย เปั+นการว�เคราะห�ร�อิงรอิยขอิง

มีน�ษย�สมี�ยก�อินปัระว�ต่�ศัาสต่ร�ที่��ค.นพบในดิ�นแดินไที่ย รวมีที่��งข.อิมี/ล จาก เอิกสารชาวต่�างชาต่�เช�น จ�น อิ�นเดิ�ย อิาหร�บ ที่��ไดิ.เดิ�นที่างมีาค.าขาย ในดิ�น

แดินที่��ปั�จจ�บ�นเปั+นปัระเที่ศัไที่ย ที่0าให.ที่ราบว�า ในดิ�นแดินที่��ปั�จจ�บ�นเปั+น ปัระเที่ศัไที่ยน��มี�มีน�ษย�มีาต่��งถิ่��นฐานหลายพ�นปั1มีาแล.ว แต่�ไมี�สามีารถิ่สร�ปัไดิ.

ว�า เปั+นคนไที่ยหร2อิไมี� แต่�ข.อิสร�ปัที่��ไดิ.ร�บยอิมีร�บ ค2อิในดิ�นแดินไที่ย มี�มีน�ษย� อิาศั�ยต่��งแต่�สมี�ยห�นเก�าและสมี�ยห�นกลาง โดิยอิาศั�ยต่ามีถิ่0�าและเพ�งผา และ

อิาจอิย/�ก�นเปั+นกล��มี เมี2�อิขาดิแคลนอิาหารก5จะย.ายไปัแห�งที่��มี�อิาหาร พอิถิ่"ง สมี�ยห�นใหมี� มีน�ษย�ร/ .จ�กการที่0าการเกษต่ร มี�การต่��งถิ่��นฐาน และสร.างส��งขอิง

สาธิารณะ ที่0าให.มี�โครงสร.างส�งคมีที่��เปัล��ยนแปัลงไปัจากเดิ�มี เช�น มี�การแบ�ง งานก�นที่0า มี�การแบ�งชนช��นต่ามีบที่บาที่และฐานะ

Page 3: ม4 การตั้งถิ่นฐานในดินแดนไทย

ปั�จจ�ยที่��มี�อิ�ที่ธิ�พลต่�อิการต่��งถิ่��นฐานขอิงมีน�ษย� แบ�งไดิ.เปั+น 2 ปัระเภที่ ค2อิปั�จจ�ยที่างกายภาพปั�จจ�ยที่างส�งคมี

Page 4: ม4 การตั้งถิ่นฐานในดินแดนไทย

ปั�จจ�ยที่างกายภาพ ปั�จจ�ยที่างกายภาพหมีายถิ่"ง ล�กษณะการเปัล��ยนแปัลงที่าง

ธิรรมีชาต่�ที่��แวดิล.อิมีต่�วขอิงมีน�ษย� มีน�ษย�จะเล2อิกต่��งถิ่��นฐาน ในถิ่��นที่��มี�สภาพแวดิล.อิมีเหมีาะแก�

การอิย/�อิาศั�ยและการดิ0ารงช�ว�ต่ในดิ.านต่�างๆ ปั�จจ�ยเหล�าน�� ไดิ.แก� 1. ภ/มี�อิากาศั 2. ล�กษณะภ/มี�ปัระเที่ศั 3. ดิ�นและน0�า

4. ปั7าไมี.และแร�

Page 5: ม4 การตั้งถิ่นฐานในดินแดนไทย

ปั�จจ�ยที่างส�งคมี  ปั�จจ�ยที่างส�งคมี ที่��มี�ผลต่�อิการต่��งถิ่��นฐานและการดิ0าเน�นช�ว�ต่

ขอิงผ/.คนในภ/มี�ภาคต่�างๆ ไดิ.แก� ความีปัลอิดิภ�ย มีน�ษย�ที่�กคนย�อิมีต่.อิงการความีปัลอิดิภ�ยที่��ง

ที่างดิ.านร�างกาย จ�ต่ใจ และที่ร�พย�ส�น ดิ�งน��นการเล2อิกต่��งถิ่��นฐานจ"งต่.อิงค0าน"งถิ่"งการอิย/�ร �วมีก�นก�บกล��มีคนที่��มี�ความี

ส�มีพ�นธิ�ใกล.ช�ดิสน�ที่สนมี ค�.นเคยก�น ว�ฒนธิรรมี ความีเช2�อิ และปัระเพณ� กล��มีคนที่��มี�ความีค�ดิ ความี

เช2�อิแบบเดิ�ยวก�นหร2อิมี�การใช.ภาษาพ/ดิ การแต่�งกาย การ น�บถิ่2อิศัาสนาเดิ�ยวก�น ย�อิมีจะต่��งถิ่��นฐานอิย/�ในพ2�นที่��เดิ�ยวก�น

และมี�ว�ถิ่�ช�ว�ต่ ว�ฒนธิรรมี ปัระเพณ�ที่��คล.ายคล"งก�น เหมี2อินก�น

Page 6: ม4 การตั้งถิ่นฐานในดินแดนไทย

การต่��งถิ่��นฐานในดิ�นแดินไที่ยการต่��งถิ่��นฐานในภาคเหน2อิ

ล�กษณะภ/มี�ปัระเที่ศัขอิงภาคเหน2อิเปั+นภ/เขาที่อิดิต่�วจาก

เหน2อิลงมีาใต่. ที่�วเข�าที่��ส0าค�ญ ไดิ.แก� ที่�วเขาแดินลาว ที่�วเขา

ถิ่นนธิงช�ย ที่�วเขาผ�ปั�นน0�า และที่�วเขาหลวงพระบาง มี�

ล0าน0�าไหลผ�าน และมี�ที่�ราบ ส0าค�ญ 5 แห�งไดิ.แก� แอิ�ง

เช�ยงใหมี�- ล0าพ/น แอิ�ง เช�ยงราย แอิ�งล0าปัาง แอิ�ง

น�าน และแอิ�งแพร� ซึ่"�งมี� แมี�น0�าส0าค�ญค2อิ แมี�น0�าปั;ง

แมี�น0�าว�ง แมี�น0�ายมี และแมี�น0�า น�าน

Page 7: ม4 การตั้งถิ่นฐานในดินแดนไทย

การต่��งถิ่��นฐานในภาคเหน2อิ ต่�อิจากล�กษณะภ/มี�ปัระเที่ศัขอิงภาคเหน2อิที่0าให.มี�การต่��งถิ่��นฐานกระจ�ายไปัต่ามีแอิ�งหร2อิ

ที่��ราบล��มีแมี�น0�า ในที่��ราบจะมี�ช�มีชนหนาแน�น ส�วนที่��ส/งจะมี�จะมี�คนอิาศั�ยอิย/�น.อิยในภาคเหน2อิมี�ร�อิงรอิยการอิย/�อิาศั�ยขอิงมีน�ษย�ก�อินปัระว�ต่�ศัาสต่ร�ต่��งแต่�สมี�ยห�น

เก�าเปั+นต่.นมีา หล�กฐานที่��พบ เช�น ที่��บ.านแมี�ที่ะเละ บ.านดิอินมี/ล จ�งหว�ดิล0าปัางพบ เคร2�อิงมี2อิห�นกะเที่าะอิาย�กว�า 500,000 ปั1 ที่��ถิ่0�าผ� ปั�งฮุ�ย และ ถิ่0�าผาช�น จ�งหว�ดิ

แมี�ฮุ�อิงสอิน พบเคร2�อิงมี2อิห�นกะเที่าะ เศัษภาชนะดิ�นเผา เมีล5ดิพ2ช และ กระดิ/กส�ต่ว�โดิยส�นน�ษฐานว�าเปั+นที่��อิย/�อิาศั�ยขอิงมีน�ษย�ที่��ดิ0ารงช�ว�ต่โดิยการล�าส�ต่ว�และหาขอิงปั7า

จากหล�กฐานที่างโบราณคดิ� แสดิงให.เห5นว�า กล��มีชนช�นในภาคเหน2อิต่��งหล�กแหล�ง บนที่��ส/งบนภ/เขา และปัระมีาณพ�ที่ธิศัต่วรรษที่�� 14 – 15 จ"งเคล2�อินย.ายลงมีาย�ง

ที่��ราบ ขณะเดิ�ยวก�น มี�กล��มีช�มีชนจากที่��อิ2�นเขามีาต่��งหล�กแหล�งต่��งบ.านเร2อินข"�นใน ที่��ราบล��มี เช�น เมี2อิงล0าพ/น เมี2อิงเขลางศั�นคร ภายหล�งมี�การหลายเมี2อิงเข.าดิ.วยก�น

จ"งกลายเปั+นแคว.นเปั+นอิาณาจ�กร เช�น แคว.นหร�ภ�ญช�ย อิาณาจ�กรล.านนา

Page 8: ม4 การตั้งถิ่นฐานในดินแดนไทย

การต่��งถิ่��นฐานในภาคต่ะว�นอิอิกเฉี�ยงเหน2อิ

ล�กษณะภ/มี�ปัระเที่ศั มี�ล�กษณะราดิเอิ�ยงจากจะว�นต่กไปัที่างต่ะว�นอิอิกลงส/.

แมี�น0�าโขง ที่างต่ะว�นต่กมี�ขอิบส/งช�นต่ามีแนวที่�วเขาเพชรบ/รณ�ต่�อิไปัที่างที่�วเขา

ดิงพยาเย5น ที่างใต่.มี�ขอิบส/งช�นต่ามีที่�วเขาส�นก0าแพงและ

ที่�วเขาพนมีดิงร�ก ต่อินกลาง มี�แอิ�งคล.ายกระที่ะ แบ�งอิอิก

เปั+น 2 เขต่ย�อิย มี�ที่�วเขาภ/ พานก��นกลาง ไดิ.แก� แอิ�ง

โคราช และ แอิ�งสกลนคร

Page 9: ม4 การตั้งถิ่นฐานในดินแดนไทย

การต่��งถิ่��นฐานในภาคต่ะว�นอิอิก เฉี�ยงเหน2อิ ต่�อิ

แอิ�งโคราชมี�พ2�นที่��เหมีาะแก�การเพราะปัล/ก มี�ผ/.คนเข.ามีาต่��งถิ่��นฐานต่��งแต่�ย�ค โลหะ เมี2�อิปัระมีาณ 3,000 ปั1มีาแล.ว มี�ล�กษณะเปั+นที่��ราบล��มีแมี�น0�า ซึ่"�งมี�

แมี�น0�ามี/ลและแมี�น0�าสาขาไหลผ�าน จ"งที่0าให.มี�การเข.ามีาต่��งถิ่��นฐานจากล��มีชน ภายนอิก ซึ่"�งที่0าให.ช�มีชนเหล�ามี�มี�การขยายต่�วในย�สมี�ยต่�างๆ โดิยช�มีชนใน

ระยะแรกเปั+นช�มีชนหมี/�บ.าน ซึ่"�งต่��งอิย/�บร�เวณที่��ส/งในเขต่ที่��ราบล��มีแมี�น0�า ปัรากฏหล�กฐานที่างโบราณคดิ� เช�น การข�ดิพบหล�มีศัพโบราณในช��นดิ�นต่0�า

ส�ดิและภาชนะดิ�นเผา ซึ่"�งมี�อิาย�ปัระมีาณ 2,500 ปั1มีาแล.ว และต่�อิมีาก5ไดิ.มี� การขยายต่�วไปับร�เวณกว.าง ซึ่"�งปั�จจ�ยที่��ที่0าให.ช�มีชนเหล�าน��ขยายต่�วไดิ.แก�

1. ล�กษณะภ/มี�ปัระเที่ศัที่��มี�แมี�น0�าหลายสายไหลผ�าน และสภาพอิากาศัแบบ มีรสมีซึ่"�งเหมีาะก�บการที่0าเกษต่รกรรมี

2. มี�ที่ร�พยากรธิรรมีชาต่�ที่��ส0าค�ญ ค2อิ เหล5กและเกล2อิ เมี2อิงโบราณที่��มี�ขนาดิใหญ�ที่��ส�ดิในภาคต่ะว�นอิอิกเฉี�ยงเหน2อิค2อิ เมี2อิงฟ้@า

แดิดิสงยาง

Page 10: ม4 การตั้งถิ่นฐานในดินแดนไทย

การต่��งถิ่��นฐานในภาคต่ะว�นอิอิก เฉี�ยงเหน2อิ ต่�อิ

แอิ�งสกลนคร มี�ล�กษณะเปั+นที่��ราบลาดิลงส/�แมี�น0�าโขง มี�เน�นเขา เหมีาะแก�การต่��งหล�กแหล�ง และมี�ที่��ราบเหมีาะแก�การเพราะปัล/ก

และมี�แหล�งว�ฒนธิรรมีที่��ส0าค�ญค2อิ แหล�งว�ฒนธิรรมีบ.านเช�ยง อิ0าเภอิหนอิงหาน จ�งหว�ดิอิ�ดิรธิาน� ช�มีชนแห�งน��มี�อิาย�ปัระมีาณ

3,000 ปั1มีาแล.ว มีน�ษย�มี�การต่��งถิ่��นฐานเปั+นหล�กแหล�ง มี� ห�วหน.าปักครอิง ที่0าการเกษต่ร ที่0าเคร2�อิงปั�� นดิ�นเผาลายเข�ยนส�

และร/ .จ�กที่0าเคร2�อิงมี2อิส0าร�ดิต่�อิมีาสามีารถิ่ที่0าเคร2�อิงมี2อิจากเหล5ก มี�ปัระเพณ�ที่0าศัพ และมี�การปัระกอิบพ�ธิ�กรรมีเพ2�อิให.เก�ดิความี

อิ�ดิมีสมีบ/รณ� ปัระมีาณพ�ที่ธิศัต่วรรษที่�� 16 เมี2อิงในภาคต่ะว�นอิอิกเฉี�ยง

เหน2อิไดิ.ร�บว�ฒนธิรรมีเขมีรเข.ามีาจ"งมี�การสร.างปัราสาที่ เปั+น – โบราณสถิ่านแบบ พราหมีณ� ฮุ�นดิ/ และพระพ�ที่ธิศัาสนาน�กาย

มีหายาน

Page 11: ม4 การตั้งถิ่นฐานในดินแดนไทย

การต่��งถิ่��นฐานในภาคกลาง (รวมีภาคต่ะว�นอิอิกและต่ะว�นต่ก)

ภาคกลางต่อินบนเปั+นที่��ราบล/กฟ้/กมี�เน�นเขาสล�บ แมี�น0�าส0าค�ญไดิ.แก� แมี�น0�าปั;ง แมี�น0�าว�ง แมี.น0�ายมี และ

แมี�น0�าน�าน ภาคกลางต่อินล�าง เปั+นที่��ราบน0�าที่�วมีถิ่"ง แมี�น0�า

ส0าค�ญไดิ.แก� แมี�น0�าเจ.าพระยา แมี�น0�าที่�าจ�น แมี�น0�า สะแกกร�ง แมี�น0�าน.อิย แมี�น0�าลพบ�ร� แมี�น0�าปั7าส�ก

ภาคต่ะว�นอิอิก มี�ที่��ราบอิย/�บร�เวณล��มีน0�าปัราจ�นบ�ร� ที่างเหน2อิ ต่อินกลางเปั+นที่��ส/งมี�ที่�วเขาจ�นที่บ�ร�และที่�ว

เขาบรรที่�ดิต่�อิเน2�อิงก�นและมี�ที่��ราบชายฝั่�� งอิย/�ที่าง ต่อินใต่.ขอิงที่�วเขาจ�นที่บ�ร�ก�บอิ�าวไที่ย เปั+นที่��ราบ

แคบๆที่��มี�ความีอิ�ดิมีสมีบ/รณ� มี�แมี�น0�าส0าค�ญค2อิ แมี�น0�าปัราจ�นบ�ร�หร2อิแมี�น0�าบางปัะกง แมี�น0�าระนอิง

แมี.น0�าปัระแสร� แมี�น0�าเวฬุ� แมี�น0�าจ�นที่บ�ร�และแมี�น0�าต่ราดิ

ภาคต่ะว�นต่ก มี�ที่�วเขา 2 แนวต่�อิเน2�อิงก�นค2อิ ที่�วเขา ถิ่นนธิงช�ยและที่�วเขาต่ะนาวศัร� มี�ที่��ราบห�บเขาที่��

ส0าค�ญไดิ.แก� ที่��ราบล��มีแมี�น0�าแควน.อิยและที่��ราบล��มี แมี�น0�าแควใหญ� และมี�ที่��ราชายฝั่�� งที่ะเลในเขต่จ�งหว�ดิ

เพชรบ�ร�และจ�งหว�ดิปัระจวบค�ร�ข�นธิ�

Page 12: ม4 การตั้งถิ่นฐานในดินแดนไทย

การต่��งถิ่��นฐานในภาคกลาง (รวมีภาคต่ะว�นอิอิกและต่ะว�นต่ก) ต่�อิ

จากการที่��ภาคกลางมี�แมี�น0�าหลายหลายสาย และน0�าไดิ.พ�ดิโคลนต่ะกอินมีาที่�บถิ่มี ที่�บให.เหมีาะแก� การที่0าเกษต่รกรรมีโดิยเฉีพาะการที่0านา ที่��งย�งอิ0านวยความีสะดิวกดิ.านคมีนาคมีขนส�ง จ"งมี�การ

ต่��งถิ่��นฐานต่ามีร�มีแมี�น0�าโดิยที่��วไปั ร�อิงรอิยการต่��งถิ่��นฐานขอิงมีน�ษย�สมี�ยก�อินปัระว�ต่�ศัาสต่ร�ใน ภาคกลาง มี�กพบต่ามีล��มีน0�า เช�น บ.านเก�า จ�งหว�ดิกาญจนบ�ร� บ.านดิอินต่าเพชร จ�งหว�ดิ กาญจนบ�ร� โคกพล�บ จ�งหว�ดิราชบ�ร�

มีน�ษย�ในบร�เวณการต่��งถิ่��นฐานในภาคกลางมี�การต่��งถิ่��นฐานเปั+นส�งคมีหมี/�บ.าน เพราะปัล/ก ที่0า เคร2�อิงปั�� นดิ�นเผา ในต่ะว�นอิอิกขอิงภาคกลางพบการกระจายต่�วขอิงช�มีชนอิย/�มีาก และต่��งถิ่��นฐาน

บร�เวณที่��ใกล.ก�บแหล�งที่ร�พยากรแร�ธิาต่� ในพ�ที่ธิศัต่วรรษที่�� 7 ช�มีชนเหล�าน��ไดิ.เปั+นศั/นย�กลางการ ต่�ดิต่�อิซึ่2�อิขายและว�ฒนธิรรมีระหว�างอิ�นเดิ�ยก�บจ�น ซึ่"�งมี�แหล�งช�มีชนที่��ผล�ต่ที่อิงแดิงที่��ส0าค�ญใน

เอิเช�ยต่ะว�นอิอิกเฉี�ยงใต่. อิย/�ที่��จ�งหว�ดิลพบ�ร� บร�เวณห�บเขาวงพระจ�นที่ร�และแหล�งโบราณคดิ�ที่��อิย/�ใกล.เค�ยง

การต่��งบานเร2อินในสมี�ยปัระว�ต่�ศัาสต่ร�ส�นน�ฐานว�ามี�พ�ฒนาการส2บเน2�อิงจากแหล�งช�มีชนย�คก�อิน ปัระว�ต่�ศัาสต่ร� ปัระมีาณพ�ที่ธิศัต่วรรษที่�� 12 มี�เมี2อิงต่�างๆเก�ดิข"�นในภาคกลาง และไดิ.ร�บอิ�ที่ธิ�พล

จากอิ�นเดิ�ยโดิยเฉีพาะว�ฒนธิรรมีในดิ.านพระพ�ที่ธิศัาสนาและศัาสนาพราหมีณ�- ฮุ�นดิ/ ต่�อิมีาไดิ.ร�บ ว�ฒนธิรรมีจากเขมีร โดิยมี�เมี2อิงละโว.เปั+นศั/นย�กลาง จนเขมีรเส2�อิมีอิ0านาจจ"งมี�แคว.นหร2อิ

อิาณาจ�กรขอิงชนชาต่�ไที่ยเก�ดิข"�น อิาณาจ�กรที่��ส0าค�ญค2อิ อิาณาจ�กรส�โขที่�ย และอิาณาจ�กรอิย�ธิยา

Page 13: ม4 การตั้งถิ่นฐานในดินแดนไทย

การต่��งถิ่��นฐานในภาคใต่.มี�ล�กษณะภ/มี�ปัระเที่ศัเปั+น

คาบสมี�ที่ร ขนาบดิ.วยที่ะเล อิ�นดิามี�นและอิ�าวไที่ย ซึ่"�งเปั+น

ส�วนหน"�งขอิงที่ะเลจ�นใต่. มี�ที่�วเขาภ/เก5ต่และที่�วเขานครศัร�ธิรรมีราชที่อิดิต่�วจากเหน2อิไปัใต่.ก�บที่�วเขาส�นกาลาค�ร�ก� �นเขต่แดินไที่ย

มีาเลเซึ่�ย มี�ที่��ราบชายฝั่�� งที่ะเล ที่��งสอิงดิ.านเปั+นที่��ราบใหญ�

เก�ดิจาคล2�นพ�ดิดิ�นต่ะกอินมีาที่�บถิ่มีก�น

ภ/มี�อิากาศัมี�ฝั่นต่กต่ลอิดิที่��งปั1

Page 14: ม4 การตั้งถิ่นฐานในดินแดนไทย

การต่��งถิ่��นฐานในภาคใต่. ภาคใต่.มี�มีน�ษย�อิาศั�ยอิย/�ต่� �งแต่�ย�คห�นเก�า จากร�อิงรอิยที่��พบ

เคร2�อิงมี2อิห�นกะเที่าะขอิงมีน�ษย�ย�คห�นเก�า พบเคร2�อิงมี2อิห�นย�ค กลาง และพบหล�กฐานการอิย/�อิาศั�ยขอิงมีน�ษย�ย�คห�นใหมี�ต่ามี

ถิ่0�าต่�างๆ นอิกจากน��ย�งมี�การต่�ดิต่�อิก�บผ/.คนในดิ�นแดินที่��ห�าง ใกล. จากหล�กฐานที่��พบ หมี.อิ 3 ขา แบบจ�นในถิ่0�าหลายแห�ง

ต่ลอิดิแนวคาบสมี�ที่ร หล�งจากน��นจ"งอิพยพลงมีาต่��งถิ่��นฐาน อิย/�บร�เวณที่��ราบชายฝั่�� ง สร.างบ.านเร2อินเปั+นหมี/�บ.านถิ่าวร

ปัระมีาณ 2,000 ปั1มีาแล.ว ต่�อิมีาช�มีชนไดิ.ขยายใหญ�ข"�น และ อิย/�ระหว�างเส.นที่างการต่�ดิต่�อิซึ่2�อิขายระหว�างจ�นก�บอิ�นเดิ�ย ช��มี

ชนเหล�าน��จ"งพ�ฒนาเปั+นแหล�งพ�กและขนถิ่�ายส�นค.า จนราวพ�ที่ธิ ศัต่วรรษที่�� 8-9 จ"งเร��มีมี�การต่�ดิต่�อิก�บชาวต่ะว�นต่กจ"งที่0าให.มี�

การผสมีผสานว�ฒนธิรรมีและการเมี2อิง จนช�มีชนในภาคใต่.มี� พ�ฒนาการจนกลายเปั+นช�มีชนเมี2อิง และพ�ฒนาเข.าส/�ย�ค

ปัระว�ต่�ศัาสต่ร�ในเวลาต่�อิมีา