ระบบไหลเวยนโลหต

ระบบไหลเวยนโลหตของสตว ระบบไหลเวยนโลหตของคน

เลอด หลอดเลอด หวใจ

สวนทเปนของแขง

สวนทเปนของเหลว หลอดเลอดอารเทอร

หลอดเลอดเวน

หลอดเลอดฝอย

ระบบเปด ระบบปด

แมลง กง ป หอย

ไสเดอนดน สตวครงบกครงน า สตวปก สตวเล ยงลกดวย

นม

http://www.nookjung.com/health/34/%e0%b8%a3%e0%b8%b0%e0%b8%9a%e0%b8%9a%e0%b9%84%e0%b8%ab%e0%b8%a5%e0%b9%80%e0%b8%a7%e0%b8%b5%e0%b8%a2%e0%b8%99%e0%b9%80%e0%b8%a5%e0%b8%b7%e0%b8%ad%e0%b8%94-%e0%b8%81%e0%b8%b2%e0%b8%a3%e0%b8%ab%e0%b8%a1.html/c

อาหารทเรากนเขาไปเมอผานกระบวนการยอยอาหารจะไดอนภาคทเลกทสดซงสามารถแพรผานเขาสผนงของลาไสเลกได จากน นจะแพรเขาสหลอดเลอด แลวถกนาไปยงสวนตางๆของรางกายโดนระบบหมนเวยนของเลอดเชนเดยวกบกาซออกซเจนทเมอถกนาเขาสรางกายแลวจะถกนาไปยงเซลลตางๆของรางกายโดยเมดเลอดแดง และกาซคารบอนไดออกไซดทเกดจากกระบวนการหายใจ จะถกลาเลยงออกจากเซลลทางพลาสมา ซงการหมนเวยนของเลอดและการหมนเวยนของกาซจะเกดควบคกนไป

องคประกอบของระบบไหลเวยนเลอดของคน

เลอด หลอดเลอด หวใจ

สวนทเปนของแขง

สวนทเปนของเหลว หลอดเลอดอารเทอร

หลอดเลอดเวน

หลอดเลอดฝอย

1.เลอด

สวนทเปนของแขง

สวนทเปนของเหลว

ในรางกายของคนเรามเลอดอยประมาณ 6,000 ลกบาศกเซนตเมตร เลอดประกอบไปดวยสวนทเปนของเหลว คอ น าเลอด ( plasma ) กบสวนทเปนของแขง คอ เซลลเมดเลอดแดง เซลลเมดเลอดขาว และ เกลดเลอด

เลอด

สวนทเปนของเหลวประกอบดวย น า ซงจะทาหนาทรกษาระดบปรมาณของเลอดความดนโลหตใหคงท ละลายแรธาตตางๆ เปนตวกลางในการ ลาเลยงสาร ทาใหเซลลมความเปยกช นอยตลอดเวลา แรธาต ทาหนาทรกษาระดบของการแพร ระดบของ pH รกษาระดบสมดลระหวางน าเหลอง กบน าเลอดในเซลล พลาสมาโปรตน (plasma protein) ทาหนาท รกษาระดบของแรงดนออสโมตกและระดบ pH และยงมพวกททาหนาทเฉพาะ เชน

สวนทเปนของหลว คอ น าเลอดหรอพลาสมา ประกอบดวยน าและสารตางๆ ซงไดแก สารอาหารทถกยอยแลว รวมท งวตามน เกลอแร ฮอรโมนและสารอนๆทละลายน าได

สวนทเปนของเหลว

สวนทเปนของแขง มอยประมาณ 50% ของเลอดท งหมด ประกอบดวย

เซลลเมดเลอดแดง ทาหนาทขนสงแกสออกซเจน จากปอดไปสเซลลทวรางกายและขนสงแกสคารบอนไดออกไซด ซงเปนของเสยมาสถงลมในปอดเพอขบถายออกนอกรางกายทางลมหายใจออก โดยเฉลยเมดเลอดแดงจะมชวตอยในกระแสเลอดประมาณ 90- 120 วน หลงจากน นจะถกสงไปทาลายทตบและมาม เซลลเมดเลอดขาว มขนาดใหญกวาเซลลเมดเลอดแดง ภายในมนวเคลยส ทาหนาททาลายเช อโรคหรอสงแปลกปลอมทเขาสรางกาย เกลดเลอด เปนช นสวนของเซลลทมรปรางเปนแผนเลกๆปนอยในน าเลอด ไมมนวเคลยส มหนาทชวยใหเลอดแขงตว เวลาเกดบาดแผลเลกๆเกลดเลอดจะทาใหเสนใย ( fibrin ) ปกคลมบาดแผลทาใหเลอดหยดไหล เกลดเลอดจะมอายอยไดประมาณ 4 วน

สวนทเปนของแขง

เซลลเมดเลอดแดง หนาท แลกเปลยนแกส โดยจะลาเลยงแกสออกซเจน ไปยงสวนตางๆ ของรางกาย และลาเลยงแกสคารบอนไดออกไซดออกจากสวนตางๆ ของรางกายกลบไปทปอด แหลงสรางเมดเลอดแดง คอ ไขกระดก ผชายจะมเซลลเมดเลอดแดงมากกวาผหญง เซลลเมดเลอดแดงมอายประมาณ 110-120 วน หลงจากน นจะถกนาไปทาลายทตบและมาม

เซลลเมดเลอดขาว (white blood cell) มลกษณะคอนขางกลม ไมมสและมนวเคลยส เมดเลอดขาวในรางกายมอยดวยกนหลายชนด หนาท ทาลายเช อโรคหรอสารแปลกปลอมทเขามาสรางกาย แหลงทสรางเมดเลอดขาว คอ มาม ไขกระดก และตอมน าเหลอง มอายประมาณ 7-14 วน

เกลดเลอดหรอแผนเลอด (blood pletelet) ไมใชเซลลแตเปนช นสวนของเซลลซงม รปรางกลมรและแบนเกลดเลอดมอายประมาณ4วน หนาท ชวยใหเลอดแขงตวเมอมการไหลของเลอดจากหลอดเลอดออกสภายนอก

2.หลอดเลอด

หลอดเลอดอารเทอร

หลอดเลอดเวน

หลอดเลอดฝอย

หลอดเลอด( blood vessels ) ในรางกายคนแบงออกได 3 ประเภท คอ - เสนเลอดทนาเลอดออกจากหวใจ เรยกวา อารเทอร ( Artery ) - เสนเลอดทนาเลอดเขาสหวใจ เรยกวา เสนเวน ( Vein ) - เสนเลอดฝอย ( Capillaries )โครงสรางของเสนเลอด โครงสรางของเสนเลอดดา

หลอดเลอด

1. หลอดเลอดแดง (artery) เปนหลอดเลอดทนาเลอดดจากหวใจไปสเซลลตางๆ ของรางกายหลอดเลอดแดงม ผนงหนาแขงแรง และไมมล นก นภายใน เลอดทอยในหลอดเลอดแดงเปนเลอดทมปรมาณแกสออกซเจนสง

2. หลอดเลอดดา (vein) เปนหลอดเลอดทนาเลอดดาจากสวนตางๆ ของรางกายเขาสหวใจหลอดเลอดดมผนงบางกวา หลอดเลอดแดง มล นก นภายในเพอปองกนเลอดไหลยอนกลบ เลอดทไหลอยภายในหลอดเลอดจะเปนเลอดทมปรมาณ แกสออกซเจนตา ยกเวนหลอดเลอดดาทนาเลอดจากปอดเขาสหวใจ จะเปนเลอดแดง

3. หลอดเลอดฝอย (capillary) เปนหลอดเลอดทเชอมตอระหวาวหลอดเลอดแดงและหลอดเลอดดาสานเปนรางแห แทรกอยตามเน อเยอตางๆ ของรางกาย มขนาดเลกและละเอยดเปนฝอยและมผนงบางมากเปนแหลงทมการแลกเปลยน แกสและสารตางๆ ระหวางเลอดกบเซลล

3.หวใจ

หวใจ (heart) ทาหนาทสบฉดเลอดใหไหลไปตามหลอดเลอดไปยงสวนตางๆของรางกาย แลวไหลกลบคนสหวใจ หวใจประกอบดวยกลาเน อพเศษทเรยกวา กลามเน อหวใจ แบงหองออกเปนหองบน (atrium) 2 หอง และหองลาง (ventricle) 2หอง หวใจหองบนจะเลกกวาหองลาง ระหวาง หวใจหองบนและหองลางจะมล นก นเพอปองกนไมใหเลอดไหลยอนกลบ หวใจหองลางซายจะม ผนงหนาทสด เพราะหวใจหองลางซายมหนาทสบฉดเลอดไปยงสวนตางๆของรางกาย

+หวใจของคนเราประกอบไปดวยกลามเน อทมไดอยภายใตอานาจบงคบของสมอง +หวใจของสตวเล ยงลกดวยนม ม 4 หอง ของสตวครงบกครน าม3 หอง ( ยกเวนจระเข ม 4 หอง ) หวใจปลาม 2 หอง หวใจของสตวปก ม 4 หอง

รไวใชวา

การเตนของหวใจ (heart beat) การเตนของหวใจเปนการทางานเพอสบฉดใหเลอดดไหลไปทวทกเซลล ทกเน อเยอ ทกอวยวะของรางกาย สบฉดผลกดนเลอดเสยใหไปยงอวยวะททาการแลกเปลยนของเสยและของดของเลอด การเตนของหวใจจะเตนเปนจงหวะทสมาเสมอตลอด เวลา เนองมาจากกลามเน อหวใจหดตว เรยกการทางานน วา การเตนของหวใจ (heart beat or contraction of heart) หวใจจะเรมเตนต งแตยงอยในครรภของมารดาไปจนกระทงส นชวต การเตนของหวใจประกอบดวยข นตอน 2 ข นตอนคอ ข นตอนการบบตว เรยกวา systole และข นตอนการคลายตวหรอพองตว เรยกวา diastole

อตราการเตนของหวใจ (heart rate) มผลมาจากสงตางๆ เชน - การเปลยนแปลงเมแทบอลซมในรางกาย - เพศ เพศหญงหวใจเตนเรวกวาเพศชาย - อรยาบถของรางกาย เชน นง ยน วง เปนตน - การเจบปวยจากโรคและการบาดเจบ - ขนาดของรางกาย รางกายมขนาดเลกอตราการเตนของหวใจจะเรว รางกายมขนาดใหญอตราการเตนของหวใจจะชา มนษยในวยตางๆ รวมท งสตวตางชนดกนจะมอตราการเตนของหวใจไมเทากนเชน - ทารกในครรภ 140 คร ง/นาท - เดกโต 100 คร ง/นาท - วยรน 80 คร ง/นาท - ผใหญ 75 คร ง/นาท - วยชรา 75-80 คร ง/นาท - หน 700 คร ง/นาท - กระตาย 150 คร ง/นาท - สนข 100-120 คร ง/นาท - เตา 56-60 คร ง/นาท - ชาง 25-28 คร ง/นาท

การไหลของเลอด (bloodflow) วลเลยม ฮาว นายแพทยชาวองกฤษไดสรปไววา "เลอดจะถกดนออกจากหวใจไปทวรางกาย แลวกจะไหลกลบเขาหวใจอก" การไหลของเลอดจะเปนไปในทางเดยวกนหมด ไมมการยอนทศทางกนเลย แรงดนททาใหเลอดไหลไปตามเสนเลอดไดน นเรมตนมาจากหวใจ ซงเปรยบเสมอนเครองสบ และจะตองมกาลงแรงพอทจะดนเลอดใหไหลไปตามเสนเลอดไดตดตอกนเปนระยะๆ เรอยไป โดยเลอดไหลผานหวใจประมาณนาทละ 5 ลตร

**เซอรวลเลยม ฮารว ( Sir William Harvey ) ชาวองกฤษเปนคนแรกทศกษาคนควาเกยวกบการหมนเวยนของเลอด และพบวาเลอดของคนเราไหลไปทางเดยว ไมมการไหลสวนทางกน **มารเซลโล มลพก ( Marcello Malpghi ) เปนผพบเสนเลอดฝอยเปนคนแรก

รไวใชวา ใสบาแบกหาม

ระบบไหลเวยนเลอดของสตว

ระบบเปด ระบบปด

แมลง กง ป หอย

ไสเดอนดน สตวครงบกครงน า สตวปก สตวเล ยงลกดวยนม

ระบบเปด

แมลง กง ป หอย

ระบบเปด ระบบหมนเวยนเลอดแบบวงจรเปด (Open Circulation System) ระบบน เลอดทไหลออกจากหวใจจะไมอยในหลอดเลอดตลอดเวลาเหมอนวงจรปด โดยจะมเลอดไหลเขาไปในชองวางลาตวและทวางระหวางอวยวะตาง เปนระบบทเลอดไมไดไหลไปตามเสนเลอดตลอดเวลาแตจะมเลอดไหลไปตามชองวางในลาตวทเรยกวา เฮโมซล ( Haemocoel ) พบในสตวในไฟลม มอลลสกา ไดแก หอย ปลาหมก สตวในไฟลมอารโทรโพดา ไดแก ป กง ตะขาบ และแมลง

ระบบปด

ไสเดอนดน สตวครงบกครงน า สตวปก สตวเล ยงลกดวยนม

2. ระบบปด ระบบหมนเวยนเลอดแบบวงจรปด (Closed Circulation System) ระบบน เลอดจะไหลอยภายในหลอดเลอดตลอดเวลา โดยเลอดจะไหลออกจากหวใจไปตามหลอดเลอดชนดตาง ๆ แลวไหลกลบเขาสหวใจใหมเชนน เรอยไป พบในสตวจาพวกหนอนตวกลมมปลอง เชน ไสเดอนดน ปลงน าจด และสตวมกระดกสนหลงทกชนด เปนระบบทเลอดไหลไปตามเสนเลอดผานหวใจครบวงจร ระบบน มเสนเลอดฝอยเชอมโยงระหวางเสนเลอดทพาเลอดออกจากหวใจ กบเสนเลอดทพาเลอดเขาสหวใจ พบในสตวไฟลม แอนลดา เชน ไสเดอนดน และสตวในไฟลมคอรดาตา หรอพวกมกระดกสนหลง เชน ปลา สตวครงบกครงน า สตวปก สตวเล ยงลกดวยนม

ปลา มหวใจ 2 หอง เลอดทมออกซเจนตาจากสวนตางๆ ของรางกาบจะเขาสหวใจหองบนแลวเคลอนทลงสหวใจหองลาง ซงสบฉดเลอดไปยงเหงอกเพอแลกเปลยนกาซ เลอดทมปรมาณกาซออกซเจนสงจากเหงอก จะไหลตามหลอดเลอดไปยงสวนตางๆ ของรางกาย จากน นเลอดจะไหล กลบเขาสหวใจหองบนอก

มหวใจ 3 หอง ซงทาหนาท ปม เลอดแยกออกไปยงระบบเสนเลอดแดง 2 วงจรคอวงจรนาเลอดไปฟอกทปอด และวงจรนาเลอดไปเล ยงรางกาย

วงจรแรกนาเลอดไปฟอกท รางแหเสนเลอดฝอย ของปอด และผวหนง ไดเลอดแดงกลบเขาสเอเตรยมซาย แลวเขาสเวนทรเคล เพอ ปม เลอดออกไปเล ยงรางกาย จากน นเลอดดากจะกลบขาสเอเตรยมขวา และเขาส เวนทรเคล

ทซงเลอดแดงและเลอดดาบางสวนผสมกน แตในสตวเล อยคลานการผสมกนจะมนอยถงแมจะมหวใจ 3 หองเชนกน เนองจากเวนทรเคล มแนวโนมทจะแยกออกเปน 2 หอง

แมลง หวใจของแมลงมลกษณะเปนทอ อยบรเวณดานบนของลาตว หวใจมรเปดเปนระยะๆ เพอใหเลอดผานเขาไปภายในทอได ทอน จะบบตวดนเลอดออกไปยงหลอดเลอดทแยกออกจากหวใจ และไปสสวนตางๆ ของรางกายนอกหลอดเลอด โดยเลอดจะสมผสกบเน อเยอโดยตรง

มลกษณะการทางานคลายกบหวใจของคนคอม 4 หอง ประกอบกบหองทอยทางดานซายและดานขวาอยางละ 2 หอง ประกอบดวยกลามเน อทแขงแรงเพอใชในการสบฉดเลอดไปเล ยงรางกาย หวใจหองซายทาหนาทรบเลอดจากปอด และไปเล ยงสวนตางของรางกาย หวใจหองทางขวา ทาหนาทรบเลอดเสยทรบมาจากรางกายและสงไปยงปอด เพอแลกเปลยนแกสใหกลายเปนเลอดดตอไป