บทบาทและการสนั�บสนั�นัการดำ�าเนั�นังานั

คั�ดำกรองเบาหวานั ของ สปสช.

นัายแพทย�ก�ตต� ปรมั�ตถผลผ!"อ�านัวยการแผนังานั

ส�านั�กสนั�บสนั�นัเคัร#อข$ายระบบบร�การท�ต�ยภู!มั�และตต�ยภู!มั�

ส�านั�กงานัหล�กประก�นัส�ขภูาพแห$งชาต�

ห"างานัเนั"นัหนั�กในัห"าป'ข"างหนั"าของ สปสช.

1 .ระบบบร�การใกล"บ"านัใกล"ใจและส�ขภูาพช�มัชนั (ระบบบร�การปฐมัภู!มั� และกองท�นัส�ขภูาพ

อปท.)2. สร"างนั�าซ่$อมั ช$วยคันัไทยห$างไกลโรคั

( P&P)3 .ป-องก�นัและคัวบคั�มัภู�ยเง.ยบ

( DM/HT )4. ป-องก�นัล"มัละลายจากโรคัคั$าใช"จ$ายส!ง

(ห�วใจ/มัะเร/ง/ไตวาย)5. บร�การดำ"วยห�วใจคัวามัเป0นัมันั�ษย�

(มั�ตรภูาพบ�าบ�ดำ เพ#2อนัช$วยเพ#2อนั ฟื้45 นัฟื้!สมัรรถภูาพคันัพ�การ ผ!"ป6วย และผ!"ส!ง

อาย�)

คัวามัช�กของ DM ในัประชากรอาย� 15 ป'ข75นัไป เพ�2มัจากร"อยละ 4.4 (2540), ร"อยละ 6.9 (2547 ) และ ร"อยละ 6.9 (2552 )

ป8จจ�บ�นัมั.ผ!"ป6วย DM ประมัาณ 3.2 ล"านัคันั คัวามัช�กของ HT ในัประชากรอาย� 15 ป'ข75นัไป เพ�2มัจากร"อยละ 11 (2540),

ร"อยละ 22 (2547 ) และ ร"อยละ 21.4 (2552 ) ป8จจ�บ�นัมั.ผ!"ป6วย HT ประมัาณ 10 ล"านัคันั มั.จ�านัวนัผ!"ป6วย DM ท.2อย!$ในัระบบบร�การ เพ.ยง 41% ,(HT 29%) ผ!"ป6วย DM สามัารถคัวบคั�มัระดำ�บนั�5าตาลไดำ"ดำ. ( HbA1c <7 ) ร"อยละ 35.6

(2553),ร"อยละ 34.8 (2554) ผ!"ป6วย HT ท.2สามัารถคัวบคั�มัคัวามัดำ�นัโลห�ตอย!$ในัเกณฑ์�ท.2เหมัาะสมั (≤140/90

mmHg) ร"อยละ 62.2 (2553),ร"อยละ 66.1 (2554) เป0นัป8ญหาท.2ท�าให"เก�ดำโรคัแทรกซ่"อนัท.2ส�าคั�ญท.2มั.ผลกระทบต$อคั�ณภูาพช.ว�ตผ!"ป6วย

และคั$าใช"จ$ายโดำยรวมัดำ"านัสาธารณส�ข ไดำ"แก$ โรคัจอประสาทตาเส#2อมั โรคัไตวายเร#5อร�ง โรคัห�วใจและหลอดำเล#อดำ แผลเร#5อร�งและถ!กต�ดำขา ต�ดำนั�5ว

(ท.2มัาของข"อมั!ล :ผลการว�จ�ย สวรส . ป' 2552 และ CRCN)

ป8ญหาและคัวามัส�าคั�ญของ DM/HT

เป-าหมัายการสนั�บสนั�นัและส$งเสร�มัการจ�ดำบร�การ

โรคั DM/HT ป' 2553-2555 (ต$อ) ส�านั�กงานัสาธารณส�ขจ�งหว�ดำ- NCD Board เป0นักลไกระดำ�บจ�งหว�ดำและ พ�ฒนัา System Manager Team

เป0นัแกนันั�าในัการดำ�าเนั�นังานั ncdการมั.ส$วนัร$วมัของท�กๆส$วนั ต�5งใจให"เป0นัเจ"าภูาพงานันั.5 ก�บสสจ. - มั.ระบบข"อมั!ลผ!"ป6วย DM/ HT ของพ#5นัท.2 โรงพยาบาลท�กระดำ�บ - พ�ฒนัา DM/HT Case Manager - ปร�บคัล�นั�ก DM/HT เป0นั Chronic care model - มั.ข"อมั!ลและการส$งต$อผ!"ป6วยส!$เคัร#อข$ายปฐมัภู!มั� - เพ�2มัการมั.ส$วนัร$วมัของชมัรมัผ!"ป6วย และญาต� ศู!นัย�แพทย�ช�มัชนั/รพ.สต.

- มั.ระบบบร�การ DM/HT - สนั�บสนั�นัก�จกรรมั DM/HT ในัช�มัชนั กองท�นัอบต./เทศูบาล - ก�จกรรมั DM/HT อย!$ในัแผนั - มั.การตรวจคั�ดำกรองคัวามัเส.2ยง และตรวจ DM/HT - สนั�บสนั�นัการต�5งชมัรมั DM/HT ท.2มั.ก�จกรรมัท�กช�มัชนัสสจ.ก�บกสธ.ขย�บต�วโอเคั(ขย�บต�วกลไกพ#5นัฐานั),ท"องถ�2นับ"าง,กทมั.นั"อย

เป-าหมัายระยะท.2 2 (2556-2560)

ต�วช.5ว�ดำ (ดำ"านักระบวนัการ)

ผลงานั2555

%

เป-าหมัาย25

60%

1. อั�ตราการเข้าถึ�งบร�การข้อัง ผป . เบาหวาน 88.50 100

2. อั�ตราการเข้าถึ�งบร�การข้อัง ผป . ความดั�นโลห�ตสู�ง 58.72 80

3. อั�ตราการตรวจค�ดักรอังภาวะแทรกซ้อัน (ตา เทา ไต ) ใน ผป . DM ~ 50 80

4. อั�ตราการตรวจค�ดักรอังภาวะแทรกซ้อัน (ไต stroke DM) ใน ผป.HT ~ 50 80

5. อั�ตราการควบค$มความร$นแรงข้อังโรคเบาหวาน 5.1 HbA1c < 7 5.2 BP < 130/80 mm.Hg 5.3 LDL < 100 mg/dL

~ 35~ 50~ 45

457060

6. อั�ตราการควบค$มความร$นแรงข้อังโรคความดั�นโลห�ตสู�ง 6.1 BP < 140/90 mm.Hg 6.2 LDL < 100 mg/dL

~ 66NA

7050

7. สู�ดัสู%วนเข้าร�บบร�การข้อัง ผป . ในหน%วยบร�การแต%ละระดั�บ (รพ.สูต.: รพช.: รพศ./รพท.)

NA 60:30:10

8. รอัยละ กอังท$นฯ อัปท . ท+,ม+การจ�ดัการดั�แล DM/HT ตามเกณฑ์/ค0อัอัะไร NA 80

เป-าหมัายระยะท.2 2 (2556-2560) ต$อ

ต�วช.5ว�ดำ (ดำ"านัผลล�พธ�)เป-า

หมัาย2560 (% )

1. อั�ตราการร�บเข้า รพ . ดัวยภาวะแทรกซ้อันเฉี+ยบพล�นใน ผป . DM ลดัลง*

20

2. อั�ตราการต�ดัข้า น�2วเทา ใน ผป . DM ลดัลง* 40

3. อั�ตราการร�บเข้า รพ . ดัวยโรคห�วใจข้าดัเล0อัดัใน ผป . DM/HT ลดัลง*

5

4. อั�ตราการร�บเข้า รพ . ดัวยโรคหลอัดัเล0อัดัสูมอังใน ผป . DM/HT ลดัลง*

10

5. อั�ตราการร�บเข้า รพ . ดัวยโรคไตวายเร02อัร�งใน ผป . DM/HT ลดัลง*

5

6. อั�ตราป3วยตายดัวยโรคเบาหวานหร0อัภาวะแทรกซ้อัน ลดัลง*

10

7. อั�ตราป3วยตายดัวยโรคความดั�นโลห�ตสู�งหร0อัภาวะแทรกซ้อัน ลดัลง*

10

* ลดำลงจากป' 2555

แผนังานัในัระยะต$อไป -(2556 2560)

เป-าหมัายการดำ�าเนั�นังานั1 .พ�ฒนาระบบบร�การสูน�บสูน$นการจ�ดัการตนเอังข้อังผ�ป3วย (Self Management Support)2. สูรางและพ�ฒนาท+มสูหสูาข้าว�ชาช+พในการพ�ฒนาระบบบร�การควบค$มป5อังก�นภาวะแทรกซ้อันจากการต�ดัน�2ว/เทา/ข้าในผ�ป3วยเบาหวาน3. พ�ฒนาระบบข้อัม�ลและสูรางความเข้มแข้6งใหแก% สูสูจ.ใหเป7นศ�นย/กลางการบร�หารจ�ดัการโรคเร02อัร�งในจ�งหว�ดัอัย%างม+ประสู�ทธิ�ภาพ4.พ�ฒนาและสูรางความเข้มแข้6งใหแก%ภาค+เคร0อัข้%ายสู9าค�ญ (Strategic Partnership)ในการบร�หารจ�ดัการโรคเร02อัร�งท$กระดั�บ

Action Plan (2556-2560)

เป-าหมัายการดำ�าเนั�นั

งานัแผนังานั/โคัรงการ

5

6

5

7

5

8

5

9

6

0

1.พ�ฒนาระบบสูน�บสูน$นการจ�ดัการตนเอังข้อังผ�ป3วยในเคร0อัข้%ายบร�การปฐมภ�ม�และระบบบร�การสู$ข้ภาพช$มชน

1. สูน�บสูน$นการพ�ฒนา Thai chronic disease management program สู9าหร�บกล$%มเสู+,ยงและกล$%มป3วย

6ลบ.

3ลบ.

1. 5

ลบ.

- -

2 . พ�ฒนาท�กษะท+มผ�ใหบร�การ/แกนน9าชมรมผ�ป3วย/จ�ตอัาสูา/ในการสูน�บสูน$นการจ�ดัการตนเอังข้อังผ�ป3วย

7

6ชมรม

8

0

0ชมรม

8 ,00

0ชมรม

3. สูรางระบบการสู0,อัสูาร(Social Media) เพ0,อัการเร+ยนร� การจ�ดัการตนเอังข้อังกล$%มเสู+,ยง/กล$%มป3วย/ปชช.ท�,วไปอัย%างกวางข้วางทางและม+ประสู�ทธิ�ภาพ

- 1ระบบ

1ระบบ

1

ระบบ1

ระบบ

Action Plan (2556-2560)

เป-าหมัายการดำ�าเนั�นังานั

แผนังานั/โคัรงการ

5

6

5

7

5

8

5

9

6

0

2.สูรางและพ�ฒนาท+มสูหสูาข้าว�ชาช+พ

ในการจ�ดัระบบบร�การ ควบค$มป5อังก�นภาวะแทรกซ้อันจากการต�ดัน�2ว/

เทา/ข้าในผ�ป3วยเบาหวาน โดัยลดั

อั�ตราการต�ดัน�2วเทา/ต�ดั

ข้าลดัลงต%อัป> รอัยละ

510 20, , ,3 0 , 4050,

ตามล9าดั�บ

1. สนั�บสนั�นัการผล�ต Case Manager ให"แก$หนั$วยบร�การอย$างต$อเนั#2องในัระยะท.2 2 (เป-าหมัาย 1,000 คันั ป8จจ�บ�นัผล�ตแล"ว 250 คันั)

400 คันั

400 คันั

- - -

2 . สนั�บสนั�นัการพ�ฒนัาก�าล�งคันัในัการจ�ดำระบบบร�การคัวบคั�มัป-องก�นัภูาวะแทรกซ่"อนัของเท"าในัผ!"ป6วยเบาหวานั

1

0

0

1

0

0

1

0

0

1

0

0

3 . ขยายผลการจ�ดำบร�การดำ!แลเท"าผ!"ป6วยเบาหวานัในัหนั$วยบร�การ- Foot Clinic- Footwear Modification Shop

7

7

1

1

5

0

2

3

0

0

4

5

0

0

7

8

0

0

1

0

Action Plan (2556-2560)เป-าหมัาย

การดำ�าเนั�นังานั

แผนังานั/โคัรงการ

5

6

5

7

5

8

5

9

6

0

3.พ�ฒนัาระบบข"อมั!ลและสร"างคัวามัเข"มัแข/งให"แก$ สสจ.สามัารถเป0นัศู!นัย�กลางการบร�หารจ�ดำการโรคัเร#5อร�งในัระดำ�บจ�งหว�ดำอย$างมั.ประส�ทธ�ภูาพ

1. สนั�บสนั�นัการพ�ฒนัาหล�กส!ตรและผล�ตนั�กระบาดำว�ทยาโรคัไมั$ต�ดำต$อเร#5อร�งให"แก$ สสจ.

(พ�ฒนัาหล�กส!ตร)

1

0คันั

2 0คันั

3

0คันั

2. พ�ฒนัา Data Centerในัการจ�ดำท�าระบบการประเมั�นัผลการดำ!แลร�กษาผ!"ป6วย DM/HTจากฐานัข"อมั!ล 21 แฟื้-มั

7 13 5

0

6

0

7

6

3 . สนั�บสนั�นัการผล�ต System Manager อย$างต$อเนั#2อง เพ#2อเป0นักลไกส�าคั�ญในั NCD Board ในัการบร�หารจ�ดำการโรคัเร#5อร�งในัจ�งหว�ดำ(เป-าหมัาย77จ�งหว�ดำ)

19 17 - -

Action Plan (2556-2560)

เป-าหมัายการดำ�าเนั�นังานั

แผนังานั/โคัรงการ

5

6

5

7

5

8

5

9

6

0

4.สร"างการมั.ส$วนัร$วมัของภูาคั.

เคัร#อข$ายส�าคั�ญ (Strategic

Partnership)ในัการบร�หาร

จ�ดำการโรคัเร#5อร�งท�กระดำ�บอย$างต$อเนั#2อง ไดำ"แก$1 .สมัาคัมั/องคั�กร

ว�ชาช.พ 2. สถาบ�นัการศู7กษา 3 . หนั$วยงานัดำ"านัสาธารณส�ข 4 . NCD Network 5 .องคั�กรเอกชนั/มั!ลนั�ธ� /

NGOs 6 . International NCDs

Organization

1.ปร�บปร�งและสร"างการมั.ส$วนั

ร$วมัของภูาคั.ในัองคั�ประกอบของคัณะกรรมัการ/คัณะท�างานัพ�ฒนัาและก�าก�บท�ศูทางฯ

2. สนั�บสนั�นัการพ�ฒนัาและการจ�ดำเก/บข"อมั!ล (DAMUS)ให"เก�ดำการมั.ส$วนัร$วมัในัการว�จ�ยและพ�ฒนัาระบบบร�การโรคั DM/HT ต$อเนั#2อง

2 ลบ.

2 ลบ.

- - -

กองท�นัต$างๆของ สปสช.

กองท�นัหล�กประก�นัส�ขภูาพระดำ�บพ#5นัท.2

กองท�นั สามัารถสนั�บสนั�นัก�จกรรมัไดำ" 4 ล�กษณะ ดำ�งนั.5คั#อ 1) การจ�ดับร�การตามช$ดัสู�ทธิ�ประโยชน/ เพ0,อัใหกล$%มเป5าหมาย 5 กล$%มหล�ก ไดัแก%

หญ�งม+ครรภ/ เดั6กแรกเก�ดั- 5 ป> เดั6กโต - 625 ป> ผ�ใหญ%อัาย$ 25 ป>ข้�2นไป และกล$%มผ�

พ�การ ท$พพลภาพ 2) การสนั�บสนั�นังบประมัาณแก$หนั$วยงานับร�การส�ขภูาพท.2อย!$ในัช�มัชนัท"องถ�2นั

เช$นั สถานั.อนัามั�ย ศู!นัย�บร�การสาธารณส�ข โรงพยาบาลช�มัชนั

3) การสร"างเสร�มัส�ขภูาพโดำยประชาชนัและช�มัชนัท"องถ�2นั 4) การบร�หารกอังท$น/พ�ฒนาระบบบร�หารจ�ดัการกอังท$นและอั0,นๆใหม+ประสู�ทธิ�ภาพมาก

ข้�2น ตอังไม%เก�นรอัยละ 10 ข้อังค%าใชจ%ายท�2งหมดัข้อังระบบหล�กประก�นสู$ข้ภาพในรอับป>งบประมาณน�2น

ผลล�พธ�การคัวบคั�มัป-องก�นัคัวามัร�นัแรงของโรคั DM/HT

ระยะท.2 1(2553-2555)

1.อั�ตราการเข้าถึ�งบร�การ1.1 อั�ตราการเข้าถึ�งบร�การ สู�ทธิ� UC อัาย$ 15 ป>ข้�2นไปเปร+ยบเท+ยบก�บอั�ตราความช$กข้อังการเก�ดัโรค

ท.2มัา1.อั�ตราความช$กข้อังการเก�ดัโรคตามผลสู9ารวจข้อัง NHES ป>2552 DM=6.9% ,HT= 21.4%2.ข้อัม�ลจากฐาน OP/PP Individual ต�ดัข้อัม�ล ณ 31สูค.55 เป7นผลงานถึ�ง30 ม�ถึ$นายน 2555

1.อั�ตราการเข้าถึ�งบร�การ1.4 จ9านวนผ�ป3วยDMHT ป>55 จ9าแนกตาม

กล$%ม

1.อั�ตราการเข้าถึ�งบร�การ1.4 จ9านวนผ�ป3วยDMHT ป>55 จ9าแนกตาม

กล$%ม

64.1%

36.7%

63.3% 63.9%

37.1%

ล�าดำ�บ

รายการ ผลงานั

คั�ดำเป0นั %

1 . จ9านวนผ�ป3วยโรคเบาหวานท+,ลงทะเบ+ยน1,101,2

89100.0

0

2. จ9านวนผ�ป3วยท+,ไดัร�บการตรวจจอัประสูาทตาดัวยกลอัง

Fundus Camera394,77

9 35.85 3. จ9านวนผ�ป3วยท+,ไดัร�บการสู%งต%อั/เข้าร�บการร�กษาโดัยจ�กษ$แพทย/ 42,222 10.70

4. 4 .1 no retinopathy301,23

6 76.30

4.2 mild NPDR ( no proliferative DR) 26,598 6.74

4.3 moderate NPDR 19,268 4.88

4.4 severe NPDR 2,144 0.54

4.5 PDR (proliferative DR) 3,371 0.85

46 อั0,นๆ เช%น ตาตอักระจก , ตอัเน02อั , ตอัห�น เป7นตน 31,892 8.08รวมัผ!"ป6วยท.2มั.ภูาวะเบาหวานัข75นัจอประสาทตา (รวมั 4.2

ถ7ง 4.5) 51,381 13.01

รวมัผ!"ป6วยท.2จ�าเป0นัต"องท�า Laser (4.4+4.5) 5,515 1.405 . จ9านวนผ�ป3วยไดัร�บการเลเซ้อัร/ตา 4,736 85.87

หมัายเหต� รายงานจาก สูสูจ . งาน NCD 51 จ�งหว�ดั

สูร$ปจ9านวนการใหบร�การ LS 55 คร�,งป>แรก

การจ%ายชดัเชยกรณ+รอังเทาสู9าหร�บผ�ป3วยเบาหวานท+,ม+ข้อับ%งช+2

จ�านัวนัผ!"ป6วยท.2ร�บเข"าโรงพยาบาล ดำ"วยภูาวะ Stroke และมั.โรคัร$วมัเป0นั DM,HT

ป'งบประมัาณ 2548-2555(ป' 55 เดำ#อนั ตคั-มัคั.55)

ป.

หน%วย : โครงการ

ภูาพแสดำงการดำ�าเนั�นัก�จกรรมัรายกล�$มัโรคัท.2ส�าคั�ญของกองท�นัหล�กประก�นัส�ขภูาพ ในัระดำ�บท"องถ�2นัหร#อ

พ#5นัท.2 ป' -2549 2555

กล�$มัโรคั เบาหวานัฯ มัะเร/ง ฟื้45 นัฟื้!ฯ เอดำส�อ�มั

พฤกษ�ฯ ห�วใจ ไต รวมั

โคัรงการ18,965(3 9%)

1 2,740(26%)

1 2,078(25 %

) 2,688(

6%)1,173(2 %)

779(1%)

75 (0.2%

)

48,498

วงเง�นั (ลบ.)

692 (45%)

312 (20%)

377 (25%)

70 (5%)

50 (3%)

29 (2%)

2 .2(0.1%)

1,533

ข"อมั!ล ณ ว�นัท.2 31

กรกฎาคัมั 2555

• ขอบคั�ณคัร�บ