9 กฎเหล็กส าหรับการบริหาร...

54 9 กฎเหลกส�ำหรบกำรบรหำรจดกำรทดขององคกรปกครองสวนทองถนวระศกด เครอเทพ

9 กฎเหลกส�าหรบการบรหารจดการทดขององคกรปกครองสวนทองถนNine Rules for Good Local Governance

วระศกด เครอเทพWeerasak Krueathep

บทคดยอ บทความนมจดประสงคทจะถอดบทเรยนวาองคกรปกครองสวนทองถน (อปท.) ทไดรบรางวลการบรหารจดการทดมคณลกษณะเชนใด ซงผเขยนประมวลขนจากประสบการณโดยตรงในการตรวจประเมนรางวลในชวงทผานมาและถอดเปน “กฎเหลก 9 ประการ” ไดแก ท�าทกอยางใหถกตองตงแตเรมตน ฝนใหไกลและไปใหถง ตนรในสงทท�าและไมเบยงเบนไปจากเปาหมายทตองการบรรล มงบรหารจดการใหเทยบเทาระดบสากล ไมกลวทจะท�างานยาก หมนคดและรเรมนวตกรรม เนนการจดการแบบมออาชพ สรางเครอขายความรวมมอ และเอาชนะใจประชาชน ผเขยนหวงวาบทเรยนดงกลาวจะมสวนชวยยกระดบฝมอในการบรหารจดการทองถนของไทยโดยรวมไดตอไป

ค�าส�าคญ: องคกรปกครองสวนทองถน, การบรหารจดการทด, ถอดบทเรยนปจจยแหงความส�าเรจ

AbstractThis paper reviews nine major characteristics of local authorities

that have helped enhance localities to receive good governance awards from the Office of Permanent Secretary, the Prime Minister’s Office in the past several years. These characteristics include doing things right from the beginning; having a clear vision and going for it; sticking to public service goals; internationalizing local government management practices; overcoming a tough task; stimulating local initiatives; adopting new public management styles; nurturing local collaboration; and wining the heart and minds of civic residents. The author expects that by fulfilling all these qualities, local government capacity will be escalated in the long run.

Keywords: Local government, good governance, key success factors for governance

วารสารสงคมศาสตร ปท 11 ฉบบท 1 (ม.ค.-ม.ย. 2558) หนา 5-27.


บทน�า

ทกๆ ป คณะกรรมการการกระจายอ�านาจใหแกองคกรปกครองสวนทองถน

(กกถ.) ไดจดใหมการมอบรางวลการบรหารกจการบานเมองทดแกองคกรปกครอง

สวนทองถน (อปท.) ซงไดด�าเนนการมาตงแตป พ.ศ. 2546 จนถงปจจบน และม อปท.

ไดรบรางวลดงกลาวไปแลวจ�านวนหลายรอยแหง1 อปท. เหลานไดรบการยกยองโดย

ทวไปวามการบรหารจดการทด มประสทธภาพ มความโปรงใส สงเสรมการมสวนรวม

ของประชาชน และมนวตกรรมการท�างานหรอการจดบรการสาธารณะทกอใหเกด

ประโยชนแกประชาชนในชมชนหรอตอการพฒนาทองถนใหมความเจรญกาวหนา

อยางยงยน

โดยทวไปนน รางวลการบรหารจดการทดมวตถประสงคเพอสรางแรงจงใจ

ให อปท. พฒนาการบรหารจดการตามอ�านาจหนาทของตนเองใหเปนไปตามหลกการ

บรหารจดการบานเมองทด และสามารถตอบสนองความตองการของประชาชน โดย

มงเนนการประเมนผลการบรหารจดการของ อปท. ในดานความโปรงใสในการปฏบตงาน

และการใหบรการสาธารณะทดและมคณภาพแกประชาชน2 สวนหลกเกณฑในการ

ประเมนรางวลดงกลาวประกอบไปดวยเกณฑชวดการประเมนผลการปฏบตราชการ

ดานการบรหารจดการทก�าหนดขนโดยกรมสงเสรมการปกครองทองถน (Core team)

และเกณฑการประเมนทก�าหนดขนโดยคณะอนกรรมการก�าหนดหลกเกณฑการจดสรร

เงนอดหนนเพอใชเปนรางวลส�าหรบองคกรปกครองสวนทองถน ซงทผานมามกใหความ

ส�าคญกบความโปรงใสตรวจสอบไดของ อปท. การบรการประชาชน การมสวนรวมของ

ประชาชน และการด�าเนนการนวตกรรมทองถน

อยางไรกตาม แมวาหนวยงานทเกยวของจะประกาศผลรางวลการบรหาร

จดการทดใหแก อปท. เปนประจ�าทกป และมการเผยแพรขอมลผลการด�าเนนงานและ

รวมถงนวตกรรมทดของ อปท. ทรบรางวลเหลานนอยางตอเนอง แตความรความเขาใจ

ของประชาชนทวไปและส�าหรบผบรหารทองถนแหงอนๆ เกยวกบคณลกษณะหรอ

ปจจยส�าคญทท�าให อปท. เหลานมความโดดเดนจนไดรบการประกาศเกยรตคณดงกลาว

ยงเกดขนอยางจ�ากด อปท. สวนใหญจงยงไมสามารถด�าเนนรอยตามเสนทางสความส�าเรจ

1 ยกตวอยางเชน ในปงบประมาณ พ.ศ. 2555 มจ�านวนองคกรปกครองสวนทองถนไดรบรางวลการบรหาร

จดการทดจ�านวน 56 แหง ส�าหรบปงบประมาณ พ.ศ. 2556 ม อปท. ทไดรบรางวลจ�านวน 57 แหง เปนตน2 ส�านกงานคณะกรรมการการกระจายอ�านาจใหแกองคกรปกครองสวนทองถน (2555) หนา 11.


ไดเหมอนกบ อปท. ทรบรางวลไดในระยะเวลาอนเหมาะสม หากตองลองผดลองถกกนเอง

จนบางครง อปท. หลายแหงสญเสยทงเวลา ทรพยากร และขวญก�าลงใจ แตกยงไมประสบ

ผลส�าเรจในการด�าเนนการมากเทาทควร

บทความนจงมจดประสงคทตองการถอดบทเรยนวา อปท. ทไดรบรางวลการ

บรหารจดการทดมคณลกษณะเชนใดและมปจจยใดทท�าให อปท. ไดรบรางวลดงกลาว

ซงผเขยนประมวลขนเปน “กฎเหลก 9 ประการ” ดงมรายละเอยดทจะน�าเสนอในล�าดบ

ตอไป ทงน ผเขยนวเคราะหคณสมบตของ อปท. ทไดรบรางวลดงกลาวจากประสบการณ

สวนตวในฐานะทท�าวจยเรองการปกครองทองถนเปนเวลาหลายป ศกษาวเคราะหผาน

เอกสารการมอบรางวลการบรหารจดการทดของ อปท. จากประสบการณโดยตรงใน

ฐานะทเปนคณะอนกรรมการก�าหนดหลกเกณฑการจดสรรเงนอดหนนเพอใชเปนรางวล

ส�าหรบองคกรปกครองสวนทองถนทมการบรหารจดการทด และในฐานะทเปนประธาน

คณะกรรมการคดเลอกรางวลส�าหรบองคการบรหารสวนต�าบล (อบต.) พนทภาคกลาง

ป พ.ศ. 2554 และประธานคณะกรรมการคดเลอกรางวลส�าหรบเทศบาลเมอง ป พ.ศ.

2556 ทผานมา3

กฎเหลก 9 ประการสรางวลการบรหารจดการทด

ปจจยใดทท�าใหองคกรปกครองสวนทองถนไดรบรางวลการบรหารจดการทด?

บางคนกอาจมองวาเปนเรองของดวงเรองของจงหวะ บางคนมองวาเปนเรองของเงน

บางกมองวาเปนเรองของผบรหารทองถนทเกงและมความสามารถ แตในมมมองผเขยน

เหนวา “เปนเรองของฝมอ” ในการบรหารงานทองถนดวยวธการและหลกคดอนแยบยล

มความมงมนตงใจจรง และจดการอยางเหมาะสมกบอตลกษณและสภาพปญหาและ

บรบทของชมชนทองถน ซงคณสมบตเหลานอาจจะเกดมาจากตวผบรหารทองถน

ทมงานบคลากร หรอผน�าชมชน/ภาคประชาชนในพนทกได แตทงหมดจะตองผสานกน

อยางลงตวพอด และแนนอนวาตองเปนผลมาจากการจดการรวมกนของฝายตางๆ

ทเกยวของ โดยทความพรอมขององคกรปกครองสวนทองถนในเรองเงน บคลากร

เทคนคความร หรออปกรณเครองมอ ฯลฯ ถอเปนเรองรองลงไป และมไดหมายความวา

3 ทงน การวเคราะหและแสดงความคดเหนในบทความนเปนมมมองสวนตวของผเขยนเทานน มไดสะทอน

ถงหลกคดหรอแนวปฏบตของคณะอนกรรมการก�าหนดหลกเกณฑการจดสรรเงนอดหนนเพอใชเปนรางวล

ส�าหรบองคกรปกครองสวนทองถนทมการบรหารจดการทดหรอของคณะกรรมการคดเลอกรางวลส�าหรบ

องคกรปกครองสวนทองถนทงหมดแตอยางใด


การมความพรอมเรองเงน คน หรอเครองมอจะเปนสตรแหงความส�าเรจเสมอไป ดงนน

ผเขยนจงขอถายทอดประสบการณเกยวกบฝมอในการบรหารจดการทองถนจาก อปท.

ทมผลงานโดดเดนดงรายละเอยดตอไปน

1. ท�าทกอยางใหถกตองและครบถวนตงแตเรมตน

โดยพนฐานนน การท�างานขององคกรปกครองสวนทองถนจะตองปฏบตตาม

ขอก�าหนดของกฎหมายและระเบยบปฏบตตางๆ ในฐานะทไดรบอ�านาจมาจากมหาชน

และมสถานภาพตวตนตามกฎหมายทไดใหการรบรองการมอยขององคกร ทงในดาน

อ�านาจหนาท การจดบรการสาธารณะ การจดเกบภาษ การจดซอจดจาง หรอการบรหาร

งานบคคล เปนตน ฉะนน เมอ อปท. มฐานรากมาจากกฎหมายมหาชน การปฏบต

ตามกฎหมายหรอระเบยบปฏบตใหครบถวนและสมบรณจงเปนขอก�าหนดเรมตน

ของการบรหารจดการทด และเปนหลกประกนขนพนฐานวา อปท. ปฏบตงานไดอยาง

ถกตองตามขนตอนทเหมาะสม ไมเลอกปฏบตในการบงคบใชกฎหมายและ/หรอการ

ใหบรการแกประชาชน และมผลการด�าเนนงานในดานตางๆ ทมมาตรฐานและเปดเผย

โปรงใสอยางเพยงพอ

ยกตวอยางเชน ระเบยบกระทรวงมหาดไทยวาดวยวธการงบประมาณของ

องคกรปกครองสวนทองถน พ.ศ. 2541 ไดก�าหนดให อปท. จดท�ารายงานสรปผล

การใชจายภายใน 30 วนหลงจากวนสนสดปงบประมาณ และแจงใหจงหวดทราบ

หลงจากนนอก 15 วน หรอในกรณของระเบยบกระทรวงมหาดไทยวาดวยการรบเงน

การเบกจายเงน การฝากเงน การเกบรกษาเงนและการตรวจเงนขององคกรปกครอง

สวนทองถน พ.ศ. 2547 ไดก�าหนดให อปท. จดท�างบแสดงฐานะทางการเงนใหแลว

เสรจภายใน 90 วน เปนตน การปฏบตตามกฎระเบยบตางๆ ในการรายงานขอมล

ทางการเงนการบญชเหลานใหครบถวนและถกตองจงเปนเรองจ�าเปน (และยอมมผลตอ

คะแนนท อปท. จะไดรบจากการประเมนโดยคณะท�างานจงหวดหรอ Core Team ดวย4)

4 ยกตวอยางเชน ในป พ.ศ. 2557 กรมสงเสรมการปกครองทองถนไดก�าหนดตวชวดคะแนน Core Team

เกยวกบการปฏบตตามระเบยบกระทรวงมหาดไทยวาดวยรบเงน การเบกจายเงน การฝากเงน การเกบรกษาเงน

และการตรวจเงนขององคกรปกครองสวนทองถน พ.ศ. 2547 และตามหนงสอ มท 0808.4/ว 2230 ลว.

21 ต.ค.2556 โดยไดก�าหนดเกณฑชวดขอ 1.10 ดานการบรหารจดการวาหาก อปท. สามารถจดสงงบแสดง

ฐานะทางการเงนใหแก สตง. ไดภายใน 30 วน จะไดรบ 5 คะแนน (จากคะแนนเตม 5) หากจดสงภายใน 60 วน

จะไดรบ 3 คะแนน หากจดสงภายใน 90 วน จะไดรบ 1 คะแนน และหากจดสงเกนกวา 90 วน (ขดตอระเบยบฯ)

จะไมไดรบคะแนนในเกณฑชวดขอน ดงนเปนตน


ซงบางครงคณะกรรมการประเมนรางวลกอาจตรวจพบวา อปท. ทเขาประกวดบางแหง

ไมสามารถสรปรายจายและ/หรอจดท�างบแสดงฐานะทางการเงนไดตามเวลาทก�าหนด

จงท�าใหคณะกรรมการฯ เกดความกงขาในความโปรงใสดานการใชจายงบประมาณหรอ

ในการบรหารการเงนการคลงของ อปท. แหงนนๆ ไดตามมา

ในอกกรณหนงคอการจดตงศนยขอมลขาวสารของ อปท. แมวา อปท. สวนใหญ

จะจดตงขนและมการจดเตรยมขอมลเอกสารไวใหประชาชนสามารถสบคนไดกตาม

แตบางครงกพบวาขอมลท อปท. จดเตรยมไวนนไมครบถวนหรอขาดขอมลส�าคญ

โดยเฉพาะขอมลเกยวกบการจดซอจดจาง มขอมลไมเปนปจจบน หรอทซ�ารายกวานนคอ

ขอมลไมมการจดระบบระเบยบ ไมมเจาหนาทคอยใหบรการค�าแนะน�า (ดวยมตรไมตรทด)

หรอสภาพสถานทสกปรก มการจดเกบขอมลระเกะระกะจนไมเอออ�านวยตอการสบคน

ของประชาชน เปนตน ขอจ�ากดตางๆ ดงกลาวนมกเกดจากความละเลยหรอไมใสใจ

ในการจดการศนยขอมลขาวสารใหเรยบรอยและพรอมทจะใชงานไดตลอดเวลา และ

สามารถเกดขนไดกบ อปท. ขนาดเลกและขนาดใหญดวยกนทงนน โอกาสทคณะกรรมการฯ

จะมองเหนถงฝมอในการบรหารจดการของ อปท. กลดนอยลงไปดวยอยางนาเสยดาย

ในทางตรงกนขาม อปท. ทมการบรหารจดการทดนนไมละเลยทจะใหความ

ส�าคญกบการเปดเผยขอมลขาวสารตางๆ โดยละเอยดตามทก�าหนดในกฎหมาย

ระเบยบ หรอหนงสอสงการทเกยวของ ซงประกอบไปดวยแผนยทธศาสตรและ

แผนพฒนา 3 ป งบประมาณรายจายประจ�าป แผนการด�าเนนงาน รายงานผล

การปฏบตงานประจ�าป รายงานการประชมสภาทองถน ประกาศสอบราคา-ประกวดราคา

สญญาซอขายและสญญาจาง แผนอตราก�าลง 3 ปหรอแผนอตราก�าลงพนกงานจาง 4 ป

มสถตหลกฐานการเขาใชศนยขอมลขาวสารฯ โดยภาคประชาชน และควรจดเรยง

เอกสารขอมลใหเปนหมวดหม ครบถวน และสามารถสบคนไดโดยงาย ดงนเปนตน

อยางนอยการด�าเนนการเหลานกสะทอนใหเหนถงความใสใจทงของผบรหารและ

บคลากรทองถนทจะท�าใหขอมลเกยวกบการด�าเนนงานดานตางๆ ของ อปท. เปดเผย

โปรงใสและใหประชาชนเขาถงไดงาย ซงเปนปจจยส�าคญประการหนงในการประเมน

รางวลการบรหารจดการทดนนเอง

อนงพงระลกวาแมกฎหมายหรอระเบยบปฏบตตางๆ จะเปนสงส�าคญท อปท.

ตองด�าเนนการใหครบถวนและถกตอง แตกมไดหมายความวา อปท. จะพอใจเพยงแค

การท�าตามเงอนไขทกฎระเบยบก�าหนด และหยดการพฒนาอยเพยงเทานน หลกคดท

ส�าคญในเรองนกคอระเบยบปฏบตเปนเพยง “มาตรฐานขนต�า” ทจะตองด�าเนนการ


ใหเรยบรอย แต อปท. ทไดรบรางวลสวนใหญนนมกท�าให “ดกวาหรอสงกวา” มาตรฐานขนต�าทรฐก�าหนดและตางพยายามพฒนาหรอหาวธการทจะด�าเนนงานใหรวดเรวขน ครบถวนถกตองมากขน หรอมประสทธภาพเพมขนนนเอง อาท หาก อปท. สามารถสรปขอมลการใชจายและจดท�างบแสดงฐานะทางการเงนไดโดยใชเวลานอยกวา 90 วนตามทระเบยบก�าหนดกจะไดรบผลการประเมนในสวนนทสงขน หรอในบาง อปท. กไดใหความส�าคญกบการจดตงศนยขอมลขาวสารโดยการจดไวบรเวณดานหนาส�านกงานและไดมอบหมายใหเจาหนาทประชาสมพนธของ อปท. คอยใหค�าแนะน�าการสบคนขอมลอยางเปนมตร เปนตน

2. ฝนใหไกลและไปใหถง แมจะใชเวลาซกหนอยกตามหากจะกลาวอกนยหนงกฎเหลกดานนกคอ อปท. จะตอง “เงยหนามองฟา

แตเทาเหยยบดน” ซงหมายความวาการบรหารงานทองถนทดในยคใหมควรมวสยทศน (vision) ในการขบเคลอนชมชนทองถนใหกาวไปขางหนาไดอยางยงยน มมาตรการขบเคลอนวสยทศนไดอยางเปนรปธรรม และสามารถขบเคลอนแผนงานหรอโครงการผานความรวมมอจากภาคสวนตางๆ โดยท อปท. จะตองจดท�าโครงการหรอแผนงานพฒนาไวเปนขนเปนตอนอยางชดเจน มใชมเพยงวสยทศนทคดขนอยางสวยหรหรอมการประดษฐถอยค�าใหไพเราะ แตกลบเปนวสยทศนแบบลอยๆ ปราศจากซงทมาทไป ไมสอดคลองกบบรบทของชมชนทองถน หรอไมมแผนการด�าเนนการทเจาะจงเพยงพอ ทจะน�าไปสการบรรลวสยทศนทตองการไดอยางเปนรปธรรม

ยกตวอยางเชน บาง อปท. ก�าหนดวสยทศนวาจะเปนชมชนสเขยว เปนเมองคารบอนต�า และตองการลดปรมาณการใชพลงงาน ลดการใชรถยนต และตองการใหเปน “เมองจกรยาน” เปนตน แตเมอไดพจารณาในรายละเอยดวา อปท. มโครงการหรอแผนการเชนใดทจะท�าใหประชาชนในชมชนลดปรมาณการใชรถยนตและหนมาปนจกรยานแทน กไมปรากฏวา อปท. มโครงการ (หรอยทธศาสตร) รองรบทชดเจน นอกเสยจากการจดท�าโครงการเพออดหนนงบประมาณใหแกชมรมปนจกรยานในชมชนเปนรายป และทาง อปท. เองกมไดมการด�าเนนการใดๆ ทจะสนบสนนใหมการใชรถจกรยานเพมขนในชมชนไปพรอมๆ กบการรณรงคใหลดปรมาณการใชรถยนตลง ในความเปนจรง อปท. กลบปลอยใหชมรมปนจกรยานคดและจดกจกรรมกนเองตามยถากรรม (ตามความเขมแขงของชมรม) โดยท อปท. กมไดด�าเนนการปรบปรงระบบกายภาพของเมอง ไมมการจดระเบยบเสนทางการจราจรขนใหม ไมมการจดจดจอดรถจกรยานตามบรเวณส�าคญๆ ในชมชน หรอไมมแมแตปายการจราจร/ปาย


รณรงคเพอสนบสนนการใชรถจกรยานในชมชน เปนตน แนนอนวาในกรณเชนน อปท. ยอมไมสามารถกลาวอาง “ความเปนเจาของโครงการ” และยอมไมสามารถตดตามความกาวหนาหรอผลส�าเรจในการลดปรมาณการใชพลงงานหรอการสงเสรมการใชจกรยานในชมชนไดแตอยางใด

ทซ�ารายไปกวานนคอ อปท. หลายแหงยงมความเขาใจทคลาดเคลอนวาการจดท�ายทธศาสตรการพฒนาเพอมงสการบรรลวสยทศนทก�าหนดกคอการด�าเนนงานตามภารกจหนาทตามปกต โดย อปท. ในกลมนจะน�าเอาแผนงานหลกทตองด�าเนนการเปนประจ�าทกปมาก�าหนดเปนยทธศาสตรการพฒนาแบบตรงๆ ทอๆ โดยทมไดฉกคดวาการด�าเนนงานประจ�าตามแผนงานปกตจะน�าไปสการบรรลวสยทศนการพฒนาทองถนภายในระยะเวลาทเหมาะสมไดหรอไมและอยางไร และในทางกลบกน อปท. กมไดประเมนวามทางเลอกอนๆ ในการด�าเนนงาน (ทางเลอกเชงยทธศาสตร) ทมประสทธภาพหรอประสทธผลสงกวาแผนงานตามปกตทสามารถน�าไปสการบรรลวสยทศนทก�าหนดขนหรอไม ดงนเปนตน

หากการจดท�าวสยทศนและแผนยทธศาสตรการด�าเนนโครงการของ อปท. เปนเชนนกยอมไมสามารถสรางหลกประกนไดวาวสยทศนท อปท. จดท�าขนจะน�าไปสการบรรลผลลพธอะไรทเปนรปธรรมใหแกชมชน โครงการพฒนาของ อปท. กจะมลกษณะการด�าเนนการท ไม เข มข น และแนนอนว าย อมไม มความนาสนใจ ทจะตองตดตามมากนกในมมมองของผประเมนรางวลการบรหารจดการทด เพราะท�าใหผประเมนรสกวา อปท. ท�างานแบบหลบฝนกลางวนหรอท�างานแบบขอไปท เพราะขนาดวสยทศนของตนเองยงเปนเพยงแคความฝนลมๆ แลงๆ แลวนวตกรรมทองถนท อปท. เสนอเขาประกวดนนจะสามารถด�าเนนการอยางจรงจงไดเชนไร เปนตน ในกรณเชนนกจะสงผลให อปท. พลาดโอกาสทจะไดรบรางวลไปอยางนาเสยดาย

ในทางตรงกนขาม ม อปท. จ�านวนมากทสามารถก�าหนดวสยทศนการพฒนาและจดท�ามาตรการเชงยทธศาสตรในการบรรลวสยทศนไดอยางนาประทบใจ ดงเชน อบต. ในเขตชนบทแหงหนงในพนทภาคกลางก�าหนดวสยทศนวา “พฒนาคน สงเสรมอาชพ สรางชมชนใหเขมแขง” ซงนอกจากจะสอดคลองกบสภาพพนฐานของชมชนและสะทอนเจตนารมณทชดเจนในการแกปญหาของประชาชนในดานโอกาสทางการศกษา โอกาสในการประกอบอาชพ และระดบรายไดทต�าแลวนน อบต. ยงไดจดท�าแผนการด�าเนนงานเพอใหบรรลวสยทศนไดอยางเปนระบบ


กลาวคอ อบต. ก�าหนดความส�าคญในการพฒนาทรพยากรบคคลเปนล�าดบแรก โดยจดท�าโครงการสงเสรมการศกษาและเพมทกษะการประกอบอาชพใหแกเดกและเยาวชนอยางหลากหลาย ในล�าดบตอมา อบต. เนนยทธศาสตรการสงเสรมอาชพและการยกระดบคณภาพชวตและความเปนอยของประชาชนโดยการพฒนาโครงสรางพนฐานทจ�าเปน ไดแก ระบบประปาชมชน/หมบานเพอการอปโภคและบรโภค และวางระบบจดการน�าเพอการท�าการเกษตรในพนท นอกจากน อบต. ไดจดท�าโครงการสงเสรมอาชพและการสรางงานในหลายลกษณะเพอขยายโอกาสดานอาชพใหแกประชาชน ล�าดบทสามคอการจดท�ายทธศาสตรการสรางชมชนเขมแขง โดยไดจดท�าโครงการดแลรกษาความปลอดภยและความสงบเรยบรอยภายในชมชน การสงเสรมคณภาพชวตใหแกประชาชนกลมตางๆ โดยเครอขายอาสาสมครดแลเดก ผสงอาย หรอคนพการ และ อบต. ยงไดด�าเนนโครงการจดการขยะโดยวธการมสวนรวมจากภาคประชาชนกลมตางๆ เปนตน เมอ อบต. มทศทางในการพฒนาทชดเจนและมมาตรการรองรบอยางเปนรปธรรมตามล�าดบความส�าคญเรงดวน ยอมสงผลใหการขบเคลอนการพฒนาเชงพนทด�าเนนไปไดอยางมพลง

ทงนตองเขาใจวาความฝนหรอวสยทศนบางเรองบางลกษณะอาจตองใชเวลาด�าเนนการอยางตอเนองจงจะประสบผลส�าเรจ แตนนกเปนสงจ�าเปนท อปท. จะตองมวรยะอตสาหะในการด�าเนนการใหเกดความกาวหนาไปทละสวนๆ โดยทไมรสกยอทอ ดงเชนเทศบาลแหงหนงทไดรบรางวลการบรหารจดการทดอยบอยครง เปนองคกรทมความพยายามอยางยงในการบรรลเปาหมายการจดระเบยบชมชนใหเปนเมองนาอย เทศบาลจงไดพยายามแกไขปญหาการบกรกโบราณสถานโดยใชเวลากวา 10 ป และพยายามแสวงหาเครอขายจากทกภาคสวน ทงภาคราชการ ภาคเอกชน สถาบนการศกษา และภาคประชาชน เพอใชศกยภาพหรออ�านาจรบผดชอบขององคกรตางๆ รวมกนแกไขปญหาการบกรกโบราณสถานและหาทางออกรวมกนจนส�าเรจลลวง สามารถยายผบกรกพนทโบราณสถานไปอยในพนทใหมทเทศบาลจดเตรยมไวไดมากกวารอยละ 80 และในปจจบนเทศบาลยงคงด�าเนนการแกไขปญหาดงกลาวอยางตอเนองเพอใหบรรลเปาหมายอยางครบถวน

การท อปท. จะด�าเนนงานไดบรรลผลตามทตองการนนจะตองมความเขาใจในชมชนและคณลกษณะของประชากรในพนทอยางถองแท มขอมลเกยวกบบรบทพนฐานและสภาพปญหาของชมชนอยางรอบดาน และเขาใจในจดแขงและขอจ�ากดขององคกรและบคลากรของตนเอง เพอทจะน�าขอมลเหลานนมาใชวางแผนและก�าหนดยทธศาสตรการพฒนาใหเปนรปธรรมและมมาตรการเชงยทธศาสตรทสอดรบกน


มเชนนนแลว การจดท�าวสยทศนและยทธศาสตรการพฒนาของ อปท. กจะมผลเพยงแคเปนการด�าเนนการใหครบถวนตามอ�านาจหนาทหรอกฎระเบยบของทางราชการเทานน แตมใชวสยทศนและยทธศาสตรทสามารถสงผลเปนรปธรรมตอการพฒนาชมชนทองถนไดอยางแทจรง

3. มความตนรในสงทท�า อยาใหเปาหมายคลาดเคลอนหรอเบยงเบนทศทางความตนรในบรบทนหมายความวาองคกรปกครองสวนทองถนจะตองรวางาน

หรอโครงการทด�าเนนการอยนนจะสามารถน�าไปสเปาหมายในการพฒนาคณภาพชวตหรอการแกไขปญหาของประชาชนอยางยงยนไดอยางไร บอยครงทคณะกรรมการประเมนรางวลพบวาโครงการหรอกจกรรมท อปท. ด�าเนนการนนมจดประสงคแคเพยงการด�าเนนงานใหครบถวนตามกฎหมาย ระเบยบ นโยบาย หรอหนงสอสงการจากสวนกลาง ซงผลงานมกจะปรากฏเปนเพยงการท�าใหถกตองหรอครบถวนตามรปแบบ ขนตอน หรอกลายเปนการจดงานเชงพธกรรมหรอการจดกจกรรมเชงสญลกษณเปนหลก จนกลายเปนวา อปท. เหลานนไดน�าเอาวธการหรอรปแบบท�างานมาเปนเปาหมายในตวเอง และเบยงเบนไปจากสงทควรจะเปน (goal displacement)

ในทางกลบกนการด�าเนนงานในเรองเดยวกนของ อปท. บางแหงเกดขนอยางเขมขนและสามารถสะทอนใหเหนถงความตงใจในการจดการแกไขปญหาของชมชนทองถนใหอยางลลวง และดวยเหตน จงไมนาแปลกใจท อปท. ในกลมหลงจะสามารถพชตใจคณะกรรมการประเมนรางวลได

ตวอยางทชดเจนในเรองนคอการแกไขปญหายาเสพตดทแพรระบาดในหลายพนทชมชนทองถน ทงในจ�านวนของผคาและผเสพ กจกรรมท อปท. จ�านวนมากไดด�าเนนการคอการจดงานรณรงคปองกนยาเสพตดใหกบกลมเดก เยาวชน และประชาชนทวไปในชมชน บาง อปท. จดการแขงขนกฬาตานยาเสพตด บางแหงจดอบรมหรอกจกรรมเขาคายเพอใหเดก เยาวชน หรอกลมเสยงทงหลายเกดความตนตวและตระหนกในปญหาน ในขณะท อปท. อกจ�านวนหนงด�าเนนการเพยงเฉพาะการใหงบประมาณสนบสนนแกทางจงหวด อ�าเภอ หรอฝายต�ารวจเพอจดการแกปญหาดงกลาว ค�าถามททาทายการด�าเนนงานในลกษณะนคอทายทสดแลว อปท. สามารถแกไขหรอปองกนปญหายาเสพตดไดมากนอยเพยงใด ประสบผลส�าเรจหรอไมในการลดจ�านวนผคา ผเสพ หรอลดอตราการเสยงของจ�านวนประชากรทจะไปเกยวของกบยาเสพตด เปนตน


ในทางตรงกนขาม อปท. บางแหงจดการปญหาดงกลาวอยางเขมขน นบตงแต

การส�ารวจสภาพปญหา จ�านวนกลมเสยงหรอผคาทมในพนท หรอศกษาเสนทางผาน

ของการขนสงยาเสพตด

โดย อปท. ท�างานรวมมอกบผน�าชมชนหรอฝายต�ารวจเพอใหทราบถงความรนแรงและ

ลกษณะของปญหาดงกลาว จากนนจงเลอกวธจดการปญหาตงแตระดบออนๆ

อาท การท�าขอมลผคา/ผเสพเพอเฝาดตดตามสถานการณ การใชมาตรการพดคย

ขอความรวมมอ หรอการกดดน/ใชมาตรการบงคบทางสงคมเพอใหประชาชนเลกยงเกยว

กบยาเสพตด การสนบสนนอาชพเสรมหรอทางเลอกอนๆ ในการด�าเนนชวตทดขน

ใหกบประชาชนกลมเสยง ฯลฯ ตลอดไปจนถงการใชมาตรการทเขมขนตามกฎหมาย

ในการจดการปญหายาเสพตดในพนทรวมกบหนวยงานทเกยวของ จนสามารถอธบาย

ไดวาจ�านวนผคาหรอผเสพในพนทลดลงหรอเปลยนแปลงไปจ�านวนเทาใดเมอสนสด

การด�าเนนโครงการ ดงนเปนตน

จากตวอยางขางตนจะเหนไดวาการก�าหนดวธการด�าเนนงานของ อปท. เพอ

การบรรลเปาหมายทตองการนนมความส�าคญมากพอสมควร ซง อปท. จะตองกระท�า

ดวยความรอบคอบและตนรวาจะสามารถน�าไปสเปาหมายทตองการไดหรอไมและ

อยางไร และจะตองมความทมเทและมความตงใจในการด�าเนนการทตอเนองพอสมควร

ซงจากตวอยางขางตน อปท. ตองไมลมวาเปาหมายส�าคญคอการลดปญหายาเสพตด

ทแพรระบาดในพนท มใชการมเปาหมายทการจดงานรณรงคหรอจดกจกรรมอบรม

เพยงเทานน หากวธการด�าเนนงานกลายมาเปนเปาหมายในตวเองแลวนน การบรหารงาน

ของ อปท. กจะวนเวยนอยกบการใชงบประมาณใหหมดไปในแตละปหรอสาละวนกบ

การต�าน�าพรกละลายแมน�าเทานน ซงเปนเรองทไมนาพงประสงคเทาใดนกในบรบท

การบรหารงานทองถนยคปจจบน

4. รกไปขางหนา จากพระเอกลกทงสพระเอกระดบอนเตอร

องคกรปกครองสวนทองถนทโดดเดนมกจะมองภาพการบรหารงานทองถน

แบบรกไปขางหนา (proactive) มงปองกนปญหามากกวาการรอคอยแกไข และท�างาน

อยางโปรงใสโดยไมกงวลตอการตรวจสอบจากภาคสวนตางๆ (transparent) แนนอน

วาคณลกษณะทกลาวมานถอเปนทศทางการท�างานของทองถนยคใหมทเปนทนยมใน

ระดบสากล ผบรหารและเจาหนาททองถนจะมไดพอใจเพยงแคการมชอเสยงโดดเดน

เฉพาะพนทของตนเอง หากแตตองการสรางผลงานใหเปนทประจกษแกสงคมโดยทวไป


และจะไมใชวธการท�างานแบบเรอยๆ ไปตามระบบและรอคอยใหปญหาเกดขนกอน

แลวจงคอยลงมอแกไขแบบไทยสไตล หรอทเรยกวาการบรหารงานแบบตงรบนนเอง

ผบรหารทองถนยคใหมจะนยมวธการท�างานในเชงรกโดยมวสยทศนทตองการ

บรรลเปนกรอบก�ากบการท�างาน ถงแมวาการท�างานในบางเรองอาจถกมองวาเปนเรอง

ทเรวเกนไปหรอยงไมมความจ�าเปนทจะตองลงมอด�าเนนการในปจจบนกตาม แต

หลกคดส�าคญในเรองนคอการปองกนปญหาในวนนยอมดกวา (ประหยดกวาหรอไดผล

ส�าเรจสงกวา) การรอคอยใหปญหาลกลามจนวงเขามาถงตว แลวจงคอยลงมอแกไข

ในวนขางหนา ยกตวอยางเชน อบต. ขนาดเลกแหงหนงในภาคกลางตองการพฒนา

คณภาพการศกษาของเดกและเยาวชนในพนทตามแนวทางเศรษฐกจพอเพยง ซงเปน

วสยทศนทจดท�าผานกระบวนการประชาคม เพอทจะบรรลวสยทศนดงกลาว อบต.

แหงนควรด�าเนนการเชนใด หรอจะรอใหปญหารนแรงเกดขนกอน?

หากเปน อปท. โดยทวไปอาจเลอกวธสงเสรมการศกษาแบบเดม ๆ ผานโรงเรยน

ในสงกด เพมงบประมาณ บคลากร หรออปกรณทางการศกษาตาง ๆ หรออาจเพมการ

สนบสนนงบประมาณแกโรงเรยนในสงกดอน ๆ ทตงอยในพนท เปนตน ซงถอเปนวธการ

ท�างานตามปกตทวไป และถาหากไมมปญหาอะไรเกดขนรนแรง เชน การประทวงของคร

การหยดเรยนประทวงของเดกนกเรยน เปนตน อปท. สวนใหญกจะด�าเนนการในลกษณะ

เชนนไปเรอยๆ เขาท�านองวา “ท�าตามแนวปฏบตปกตยอมไมมความเสยง” นนเอง

อยางไรกตาม ส�าหรบ อบต. แหงทกลาวถงนไดเรมตนแผนงานดานการศกษา

โดยการคนหาขอจ�ากดหรออปสรรคในการเรยนของเดกเปนล�าดบแรก ซงแมวาโดยผวเผน

จะมไดปรากฏปญหารนแรงใหเหนเดนชดกตาม ในการน อบต. เรมตนการด�าเนนงาน

ดวยการส�ารวจขอมลครวเรอนตามหลกคด “จากหนารวสครวเรอน” (จากเดมท อบต.

เนนการพฒนาโครงสรางพนฐาน/ถนนหนาบานมาสการพฒนาคณภาพชวตประชาชน

ในระดบครวเรอน) และจดประชมประชาคมเพอสอบทานถงสภาพปญหาทเกดขน

เมอส�ารวจขอมลเรยบรอย อบต. จงพบวาเดกสวนใหญทมปญหาเรองการเรยนเกดขน

มาจากขอจ�ากดในดานคณภาพการเรยนการสอนของโรงเรยนทตงอยในพนท (ร.ร.สงกด

สพฐ.) เนองจากโรงเรยนมบคลากรและทรพยากรจ�ากด เดกนกเรยนสวนใหญจงขาด

โอกาสทจะไดรบการศกษาทมคณภาพ แตส�าหรบเดกจากครอบครวทมฐานะกจะ

พยายามขวนขวายแสวงหาความรเพมเตมโดยการไปเรยนกวดวชาในตางพนท ซงสงผล

ใหมคาใชจายในการเรยนและการเดนทางคอนขางสงราว 2 หมนบาทเศษตอปโดยเฉลย


เมอไดรบขอมลจากการส�ารวจดงกลาว อบต. แหงนจงไมรอคอยใหปญหาทว

ความรนแรงเขาขนวกฤตแตอยางใด แตไดรบด�าเนนการขยายโอกาสและพฒนาคณภาพ

การศกษาของโรงเรยนในพนทโดยการประสานงานรวมกบโรงเรยนและสถาบน

อดมศกษาในพนทใกลเคยงเพอจดสงบคลากรมาพฒนาทกษะการสอนของคร จดการ

สอนเสรมใหเปนการเฉพาะในภาคการศกษาปกต และจดสอนเสรมในภาคฤดรอน อกทง

ยงไดจดใหมการสอนเสรมภาษาตางประเทศ (ภาษาองกฤษ) ชวยพฒนาหลกสตรและ

แผนการสอนทชดเจนในการสงเสรมการศกษาของเดกนกเรยน ซงตลอดระยะเวลาของ

การด�าเนนการราว 3 ปของ อบต. แหงนจงชวยใหเดกนกเรยนไดรบโอกาสดงกลาว

จ�านวนมากกวา 1 พนคน มสวนชวยยกระดบคณภาพการศกษาของเดกนกเรยนในพนท

และยงชวยลดภาระคาใชจายของผปกครองลงไดโดยรวม ดงนเปนตน

จากกรณดงกลาวจะเหนไดวาหาก อบต. แหงนท�างานแบบไทยสไตล กคงจะ

มองไมเหนถงปญหาและมไดด�าเนนการใดๆ เพมเตมในเชงรก ในทางตรงกนขาม เมอ อบต.

ใหความสนใจทจะสบเสาะถงลกษณะและสาเหตของปญหา กจะพบถงรากเหงาของปญหา

และก�าหนดมาตรการปองกนแกไขไดอยางตรงประเดน ทงนพงระลกวาการท�างานเชงรก

จะไมสามารถส�าเรจลงไดหรออาจไมเกดความยงยนหาก อปท. ใชวธหวานเงนแกปญหา

โดยการอดหนนงบประมาณใหแกหนวยงานหรอองคกรตางๆ เพยงเทานน ในความ

เปนจรง อปท. จะตองเกาะตดอยกบปญหาและสถานการณทเกดขน มองปญหาอยาง

มระบบ คนหาสาเหต คาดการณถงผลกระทบทจะเกดขนในกรณทไมมการจดการแกไข

ปญหาในทนท และเลอกวธจดการแกไขหรอปองกนปญหาทเหมาะสมและมความ

ประหยด อนจะมสวนชวยใหการบรหารจดการของ อปท. ประสบผลส�าเรจไดในทสด

5. ตองมองวา “งานยาก” ไมใชของยาก แตเปนเรองทาทายทท�าใหส�าเรจลงได

กฎขอนมความเกยวของกบทศนคตทางการบรหารของ อปท. ซงขนอยกบวา

จะมองปญหาเรองใดเรองหนงวาเปน “งานยากทไมสามารถจดการแกไขได” หรอจะ

มองวา “เปนงานยากกจรง แตทาทายและนาจะสามารถด�าเนนการใหส�าเรจลลวงได”

เพราะวางานยากหรอขอจ�ากดดานตางๆ อาจมใชอปสรรคทถาวร แตเปนเพยงบท

ทดสอบหรอเรองทาทายท อปท. จะตองพสจนฝมอฟนฝาไปใหได โดยท อปท. อาจ

เลอกใชวธบรหารงานภายใตสถานการณขอจ�ากด (management under constraints)

หรอการแสวงหาทางออกโดยการสรางเครอขาย (จะน�าเสนอตอไป) เพอฝาอปสรรค

ทางดานทรพยากร บคลากร เครองมอ อ�านาจตดสนใจ หรอกฎระเบยบทเกยวของ


เปนตน หาก อปท. มทศนคตทางการบรหารในลกษณะตาง ๆ ดงกลาวและสามารถ

พสจนใหเหนไดวา อปท. สามารถลงมอปฏบตไดจรง กเปนเรองงายท อปท. จะแสดง

ฝมอจนชนะใจคณะกรรมการประเมนรางวล

ตวอยางทชดเจนในเรองนสามารถพจารณาไดจากการจดการกบปญหาผบกรก

ทสาธารณะหรอโบราณสถานตางๆ ซงบอยครงทพบวา อปท. ไมสามารถด�าเนนการ

ใดๆ ไดเพราะวาไมมบคลากรทเชยวชาญ ขาดอ�านาจหนาทในการจดการ และทส�าคญ

คอ อปท. ไมมแผนรองรบการเคลอนยายกลมประชากรผบกรก ปญหาเหลานจงปรากฏ

อยทวไปในชมชนทองถนหลายแหง แตส�าหรบ อปท. ทมมมมองวาปญหาดงกลาวเปน

เรองทจดการได กจะพยายามจดการแกไขปญหาน แมวาจะตองใชเวลานานหลายปและ

ในแตละปจะประสบผลส�าเรจเพยงเลกนอย อกทงในการด�าเนนการยงตองใชการเจรจา

ชกชวนภาคสวนตางๆ เพอจดการกบปญหาดงกลาวรวมกน แตความพยายามเหลาน

ยอมประสบผลส�าเรจไดในทสดหาก อปท. ไมถอดใจหรอหยดการด�าเนนการลงกลางคน

เทศบาลเมองแหงหนงทลงมอจดการปญหาการบกรกทสาธารณะในเขต

เมองชนใน ซงไดถกประกาศเปนเขตโบราณสถาน ใชเวลาจดการแกไขปญหาเหลาน

มาตงแตราวป พ.ศ. 2538/39 ตอเนองจนถงปจจบน เทศบาลเรมตนโดยการศกษาขอมล

ทมาทไปของปญหาดงกลาว ซงพบวาเปนปญหาทเกดจากการด�าเนนการของสวนราชการ

หลายหนวยงานในอดตทมขอบเขตอ�านาจทบซอนกนระหวางฝายปกครอง เทศบาล

หนวยงานทดแลการออกเอกสารสทธ และกรมศลปากร จากนนเทศบาลจงด�าเนนการ

วางแผนจดการปญหาทละขนตอน โดยเรมจากการพดคยเจรจาใหกลมประชาชนยายออก

จากพนทราว 200 ครวเรอนเศษ (แทนทจะใชมาตรการทางกฎหมายแบบเดดขาดในทนท)

เรมจดการพฒนาพนททถกบกรกใหเปนสวนสาธารณะและทตงสวนงานของเทศบาล

ส�าหรบใหบรการประชาชนเพอชวยปองกนการบกรกอกในอนาคต และเทศบาลได

ด�าเนนการพฒนาทดนแหงใหมรวมกบสวนราชการอนๆ เพอขอเชาทดนส�าหรบพฒนา

เปนทอยอาศยใหกบกลมคนเหลาน พรอมกบการจดสรรสทธในการเขาพกอยางเปนธรรม

อาท สทธในการเชาทดนจะตกทอดเฉพาะครอบครว มการก�าหนดอตราคาเชาทเหมาะสม

กบคาใชจายของเทศบาลในการลงทนพฒนาทอยอาศย ฯลฯ รวมถงเทศบาลจดการ

สงเสรมอาชพใหกบประชาชนทไดรบผลกระทบจากการยายทพ�านกอาศย เปนตน


งานดงกลาวนตองอาศยการบรณาการความรวมมอกบหลายภาคสวนท

เกยวของ อาศยบรณาการความรความเขาใจในทางกฎหมาย การบรหาร การผงเมอง

และการพฒนาทดนสงปลกสราง และเทศบาลตองใชทกษะและเดนหนาเจรจาพดคย

กบภาคสวนตางๆ และรวมถงภาคประชาชนทเปนผบกรก ซงมใชเรองทท�าไดงายนกใน

เวลาอนสน แตเทศบาลแหงนกสามารถจดการใหส�าเรจลลวงไดตลอดระยะกวาสบปท

ผานมา เพราะเหตทวาเทศบาลไมถอดใจทจะจดการแกไขปญหาดงกลาวน และได

พยายามลดขอจ�ากดของตนเองโดยอาศยการสนบสนนจากเครอขายความรวมมอ โดย

เฉพาะในดานอ�านาจหนาทในการด�าเนนการนนเอง

6. คด คด คด และคดนวตกรรม

นวตกรรมคอสงทสะทอนไดอยางชดเจนวาการท�างานของ อปท. ไมหยดนง

อยกบทและมความใสใจทจะปรบปรงแกไขปญหาหรอพฒนาจดบรการสาธารณะ

ใหมประสทธภาพหรอคณภาพสงขนตลอดเวลา ซงจากประสบการณทผานมาพบวา

อปท. ทไดรบการยกยองวามการบรหารจดการทดนนจะมการพฒนานวตกรรมใหมๆ

ตลอดเวลา ซงอาจคดคนขนใหม ตอยอดมาจากนวตกรรมเดม หรอเรยนรขยายผล

มาจากองคกรอนๆ และสามารถน�ามาประยกตใชในระบบงานตางๆ ของ อปท.

ทงในดานการจดบรการสาธารณะ พฒนาระบบบรหารจดการ การสรางความโปรงใส

ตรวจสอบได หรอการมสวนรวมของประชาชน เปนตน

ขอมลจากงานวจยทผานมา5 สะทอนวาโดยสวนใหญ อปท. ราวรอยละ 58 ม

การรเรมนวตกรรมทองถนประเภทใดประเภทหนง และมแนวโนมวา อปท. ขนาดใหญ

ดงเชนเทศบาลนครหรอองคการบรหารสวนจงหวด (อบจ.) มแนวโนมทจะมจ�านวน

นวตกรรมทองถนมากกวา อปท. ขนาดเลกๆ โดยเฉลย ดงแสดงขอมลในตารางท 1

ดานลาง นอกจากน ขอมลจากการวจยชนดงกลาวยงพบวานวตกรรมทองถนสวนใหญ

มกเกดขนในบรการดานสงคมและการสาธารณสข การจดการดานสงแวดลอมและ

ทรพยากรธรรมชาต และการสงเสรมการเมองการมสวนรวมของประชาชน เปนตน

โดยท อปท. มบทบาทส�าคญในการรเรมหรอผลกดนใหเกดนวตกรรมขน พรอมทงใหการ

สนบสนนการด�าเนนนวตกรรมอยางเขมขนจนประสบผลส�าเรจ

5 ขอมลจาก วระศกด เครอเทพ และคณะ. 2557. รายงานการวจยฉบบสมบรณโครงการวจยเพอตดตาม

และประเมนผลการกระจายอ�านาจของไทย. เสนอตอส�านกงานปลดส�านกนายกรฐมนตร (สงหาคม).


ตารางท 1 ภาพรวมนวตกรรมทองถนทรวบรวมขนจากกลมตวอยางองคกรปกครอง

สวนทองถน ป พ.ศ. 2556/2557

ประเภท อปท. จ�านวน อปท.

กลมตวอยาง

จ�านวน อปท.

ทมนวตกรรม

ทองถน

จ�านวน

นวตกรรม

ทเกดขน

ทงหมด **

จ�านวน

นวตกรรม

เฉลย/อปท.

อบจ. 12 10 13 1.08

เทศบาลนคร 4 4 5 1.25

เทศบาลเมอง 9 8 8 0.89

เทศบาลต�าบล 20 13 15 0.75

อบต. 65 29 34 0.52

รวม 110 64 75 0.68

ทมา วระศกด เครอเทพ และคณะ (2557) หนา 16-3

ทงนตองเขาใจวานวตกรรมทองถนอาจจะตอยอดมาจากของเดมหรอมาจาก

การเรยนรระหวาง อปท. ดวยกนได ไมผดกตกาแตอยางใด เพราะเราคงไมไดคาดหวง

จนถงขนท อปท. จะตองมความสามารถในการบกเบกองคความรใหมๆ เปนรายแรก

ของโลกทางการบรหารน อยางไรกด ในการตอยอดนวตกรรมทองถนนน อปท. จะตอง

สามารถแสดงใหเหนไดอยางชดเจนวามอะไรบางทไดด�าเนนการเพมเตมจากเดม ซง

อาจจะเปนเนองานหรอผลลพธตอการจดบรการทมคณภาพดขน อปท. สามารถท�างาน

ไดปรมาณมากขนหรอประหยดคาใชจายหรอลดเวลาในการด�าเนนการลง เปนตน หรอ

ในกรณทนวตกรรมเกดขนจากการเรยนรตอยอดจาก อปท. แหงอนๆ นน กจะตอง

สามารถอธบายไดวา อปท. ประยกตใชหลกคดหรอมการปรบเปลยนรปแบบวธด�าเนน

การประการใดบางเพอใหเขากบบรบทพนฐานหรอสภาพปญหาของตนเอง

ในทายทสด ไมวาทมาของนวตกรรมทองถนจะเปนเชนใด ฝาย อปท. จะตอง

พสจนใหเหนชดไดวา (1) นวตกรรมทองถนกอใหเกดผลลพธประการใดทเปนรปธรรม

โดยเฉพาะประโยชนทเกดขนตอการจดบรการสาธารณะ การพฒนาคณภาพชวต


ของประชาชน และ/หรอการพฒนาชมชนทองถน (2) เปนนวตกรรมทมความยงยน

ในการด�าเนนการพอสมควร (ยกเวนกรณทปญหาตางๆ ถกแกไขลลวงแลว อปท. จะตอง

แสดงใหเหนไดวาปญหาเหลานนไมกลบมาเกดขนอก) และทส�าคญกคอ (3) ในการ

ด�าเนนนวตกรรมนนๆ อปท. ตองมบทบาทส�าคญในการบรหารจดการ มใชเปนเพยง

ผทใหการสนบสนนอยหางๆ และปลอยใหภาคประชาสงคมหรอกลมตางๆ ทเกยวของ

ด�าเนนการนวตกรรมกนเอง แลว อปท. คอยมาแอบอางความเปนเจาของในผลส�าเรจ

เหลานนภายหลง ซงถาหากเปนเชนน เรากมอาจกลาวไดวาเปน “นวตกรรมทองถน”

อยางแทจรง หากเปนเพยง “นวตกรรมของภาคประชาสงคม” เสยมากกวา

7. การจดการแบบมออาชพเปนเรองธรรมดาและตองท�าใหบรรลผล

องคกรปกครองสวนทองถนทมผลงานโดดเดนจะมงจดการอยางมออาชพ

โดยเนนผลส�าเรจของงานและเนนความยงยนของระบบงานหรอการใหบรการสาธารณะ

โดยทผลงานขององคกร (organizational performance) มไดผกตดอยกบตวผบรหาร

ทองถนเทานน ดงนนแมวาจะมการเปลยนแปลงในคณะผบรหารทองถน แตผล

การปฏบตงานโดยรวมของ อปท. กมไดเปลยนแปลงจากหนามอเปนหลงมอในทนท

อยางไรกด เปนทนาเสยดายท อปท. จ�านวนมากยงคงบรหารจดการตาม

วถราชการแบบดงเดม เนนการท�างานตามกฎระเบยบเปนหลก และมงการบรหารงาน

หรอแกไขปญหาตางๆ โดยอาศยบารม ทรพยากร เครอขาย และความสามารถเฉพาะตว

ของผบรหารทองถนเปนปจจยส�าคญ แตเมอใดทมการเปลยนแปลงในตวผน�าทองถน

(อาท แพการเลอกตงหรอไมลงสมครรบเลอกตงตอ ฯลฯ) องคกรทเคยมผลงานโดดเดน

อาจกลายเปนองคกรทไมโดดเดนโดยฉบพลน การบรหารทองถนในลกษณะเชนนคงมอาจ

เรยกวาเปนมออาชพแตประการใด

ผเขยนเคยพบเหน อปท. ทจดการแกไขปญหาตางๆ โดยอาศยตวผน�าทองถน

เปนหลก แตเมอมการจดการปญหาไดแลวนน กมไดมการพฒนาระบบงานหรอ

ขดความสามารถของบคลากรเพอรองรบการท�างานดงกลาวใหกลายเปนแผนงาน

ตามปกตหรอกลายเปนวฒนธรรมการท�างานขององคกร หรอทเรยกวาขาดการพฒนา

ระบบงานในเชงสถาบน (institutionalization) นนเอง ยกตวอยางเชน อบต. แหงหนง

ขนาดกลางๆ มงบประมาณด�าเนนงานพอประมาณ แตในการจดการปญหาตางๆ นน

นายก อบต. กลบใชบารมและทรพยากรสวนตวในการจดการแกไขปญหาเปนหลก

อาท การสนบสนนทนการศกษาเดกนกเรยนในพนท การสนบสนนเงนทนใหแกกลมสตร/


กลมอาชพ การแจกเงนสงเคราะหคนยากจน ฯลฯ แทนทจะเลอกวธการพฒนาแกไข

ปญหาอยางเปนระบบและท�าใหเปนสวนหนงในแผนการใหบรการหลกของ อบต.

ในระยะยาว

การแกไขปญหาโดยใช “เงน” และการสราง “บารมสวนตว” ของผน�าทองถนน

แมจะมผลดตอความนยมชมชอบในตวผน�าทองถน แตวธการเฉพาะกจเชนนยอมไมยงยน

และไมสามารถกระตนใหเกดการพฒนาในระบบงานหรอการจดสรรงบประมาณใหม

(re-allocation) ของ อปท. เพอใหเกดประโยชนสงสดในการบรหารจดการในระยะยาว

ในทายทสด ทงประชาชนและเจาหนาทของ อปท. จะมบทบาทเปนเพยงผรบและ

รอคอยความชวยเหลอ (หรอรอการสงการ) จากผน�าทองถน การปกครองตนเองของ

ชมชนทองถนทเขมแขงกจะไมเกดขน และยอมมอาจกลาวไดวา “องคกร” อปท.

นนมฝมอในการบรหารจดการอยางแทจรง

กระบวนการส�าคญท อปท. ควรระลกถงและพงปฏบตอยเสมอเพอใหสามารถ

บรหารจดการไดอยางมออาชพประกอบไปดวย (1) การมวสยทศนและการวางแผน

อยางมขนตอน (น�าเสนอแลวในกฎขอ 2 และ 3) (2) มองประโยชนของสวนรวมหรอ

ชมชนทองถนมากกวาประโยชนสวนตนในระยะสนๆ (3) เลอกนโยบายหรอวธการ

ทเกดประโยชนสงสดและไดผลส�าเรจคมคากบการใชทรพยากร (4) ท�างานเชงรกและ

ไมกลวการเปลยนแปลง (น�าเสนอแลวในกฎขอ 4) (5) มระบบการเรยนรและแลกเปลยน

ขอมล (knowledge management) และการตดสนใจรวมกนภายในองคกร (collective

decision making) และสรางใหเปนวฒนธรรมองคกรแหงการเรยนรและเนนการท�างาน

ทเปนเลศตลอดเวลา (6) มวนยในการปฏบตงานอยางเตมความสามารถและมวนย

ในทางการเงนการคลง ไมท�าอะไรเกนตว (fiscal discipline) และ (7) หมนตดตาม

ประเมนผล ส�ารวจความพงพอใจ เพอน�าไปสการปรบปรงงานอยเสมอ ดงนเปนตน

ผเขยนไมปฏเสธวาการบรหารงานทองถนโดยใชบารมสวนตวของผน�า อปท.

เปนสงส�าคญ แตตองใชใหถกกาลเทศะและเกอประโยชนตอการพฒนาองคกรในระยะยาว

ทงนเราตองไมลมขอเทจจรงวาผน�าทองถนเขามาและจากไป แตตวองคกรและระบบงาน

จะด�ารงอยในระยะยาว หาก อปท. ไมใสใจทจะพฒนาศกยภาพโดยรวมขององคกร

ใหสงขน แตกลบฝากความหวงไวกบ “ทานผน�า” เพยงคนเดยวแลวนน การบรหาร

จดการของ อปท. เหลานยอมไมมความโดดเดนทแทจรง


นอกจากน หวใจส�าคญของการจดการแบบมออาชพคอการมงผลส�าเรจ (ในการ

ดแลแกไขปญหาใหแกประชาชน) สามารถจดการกบปญหาไดอยางตอเนองและยงยน

และเนนความคมคาในการใชงบประมาณ อยางไรกด การท อปท. เนนแตความประหยด

และไมใชงบประมาณทมอยในการดแลแกไขปญหาของประชาชนอยางเตมศกยภาพ

มอปกรณ ทรพยากร หรอเงนสะสมเกบไวมากเกนความจ�าเปน กมใชหลกการทพงประสงค

เชนกน เพราะตองไมลมวา อปท. มไดมบทบาทเปนนายธนาคารทคอยเกบรกษาเงน

แตเปนองคกรการเมองและการจดบรการสาธารณะเพอตอบสนองตอประโยชนสขของ

ประชาชนเปนส�าคญ

8. เครอขายไมใชแคทางเลอก แตเปนเงอนไขทจ�าเปนในการบรหารงานยคปจจบน

การท อปท. ท�างานเกงแตเพยงองคกรเดยวคงมใชเรองงายอกตอไปในการบรหาร

จดการในเชงพนท (area-based) เพราะเราปฏเสธกบขอเทจจรงไมไดวาไมมองคกรใด

เพยงองคกรเดยวทจะมความพรอมทกๆ ดานในการดแลแกไขปญหาทเกดขนใน

พนทชมชน

การเสาะแสวงหาเครอขายความรวมมอในการท�างานจงเปนเงอนไขส�าคญ

สความส�าเรจ มไดเปนเพยงแคทางเลอกในการบรหารจดการอกตอไป จากประสบการณ

ของผเขยนพบวา อปท. ทมผลงานโดดเดนสวนใหญหรอเกอบทงหมดตางท�างาน

ในระบบเครอขายความรวมมอดวยกนทงสน และสามารถสรางสมดลในการบรหาร

จดการความหลากหลายระหวางตวแสดงภาคสวนตางๆ ไดเปนอยางด จนสามารถ

น�าไปสผลส�าเรจในการแกไขหรอจดการปญหาไดตามทตองการ6

ตวอยาง อปท. ทสรางเครอขายการจดการในเรองดงกลาวมหลายประการ

อาท อปท. ระดบเทศบาลขนาดใหญแหงหนงไดรเรมวางแผนการบรหารจดการชมชน

ทองถนในระบบเมองหลกและเมองเครอขาย (Metropolitan area-Satellite town)

รวมกบ อปท. ทอยบรเวณรอบๆ เนองจากเหนวาชมชนเมองมการขยายตวตลอดเวลา

และปญหาหรอผลกระทบตางๆ มไดจ�ากดอยเพยงเฉพาะเขตพนทเทศบาล ดงนน จงตอง

มระบบการจดการพนทในเขตเทศบาลและ อปท. รอบๆ ใหเปนไปทศทางเดยวกนและ

เกอหนนตอการเจรญเตบโตของเมองและเศรษฐกจรวมกน แผนงานหนงของการจดการ

6 อาท ดตวอยางจากส�านกงานคณะกรรมการการกระจายอ�านาจใหแกองคกรปกครองสวนทองถน (2555)

หรอวระศกด เครอเทพ (2550) เปนตน


ในระบบกลมเมองคอการปองกนและบรรเทาสาธารณภย ซงเทศบาลแหงนไดท�าขอตกลง

รวมกบ อบต. บรเวณรอบๆ จ�านวน 4 แหงในการวางแผนปองกนและรบมอกบ

สาธารณภย มการวเคราะหพนทเสยงและก�าหนดเสนทาง/พนทส�าหรบการอพยพหน

ภยใหครอบคลมเตมพนทเมองหลกและเมองเครอขาย มการจดอบรมบคลากรและการ

ฝกซอมภยพบตรวมกน มการแบงประเภทการจดซอเครองมออปกรณไมใหเกดความ

ซ�าซอนและสามารถประหยดทรพยากรไดโดยรวม และมการจดตงคณะกรรมการ

บรหารศนยจดการภยพบตรวมกนระหวาง อปท. ทง 5 แหงน รวมถงไดขยายเครอขาย

การจดการภยพบตใหครอบคลมถงโรงพยาบาล สวนราชการ บรษทหางรานและองคกร

มลนธตางๆ ในพนทเพอใหเครอขายมขดความสามารถในการรบมอกบภยพบต

ไดเพมสงขน ดงนเปนตน

พงระลกวาการบรหารจดการในลกษณะเครอขายทกลาวถงในทนมใชเพยง

การท�างานรวมกนแบบเฉพาะกจ (ad-hoc) ดงเชน การจดงานประเพณ งานกจกรรม

ส�าคญตางๆ ฯลฯ เทานน ซงความรวมมอจดงานลกษณะนมอาจกลาวไดวาเปนเครอขาย

ทเขมขนเทาใดนก แตเครอขายการท�างานของ อปท. ทมพลงตอการพฒนาชมชนทองถน

อยางยงยนมกเปนผลมาจากการก�าหนดความสมพนธทมประโยชนเกอกลซงกนและกน

(reciprocal) มแบบแผนความสมพนธในลกษณะใดลกษณะหนงทตอเนองและเออ

ตอการจดการแกไขปญหาตางๆ ของชมชนทองถนจนส�าเรจลลวงรวมกน และมการ

จดแบงความรบผดชอบ อ�านาจหนาทการด�าเนนการ องคความร บคลากร และ

ทรพยากรทางการเงนการคลงอยางเหมาะสมระหวางสมาชกในเครอขาย เปนตน

9. ไมใชแคเอาชนะใจกรรมการ แตตองชนะใจประชาชน

อปท. จะตองเขาใจวาในการประกวดรางวลการบรหารจดการทดนน (หรอ

รางวลประเภทอนๆ กตาม) คณะกรรมการฯ จะมเวลาทจ�ากดในการลงพนทและการ

ตรวจประเมนจะครอบคลมประเดนเนอหาทจ�ากดคอนขางมาก ซงแนนอนวา อปท.

จะตองเตรยมตวใหพรอมในการรบตรวจดงกลาว ทงในเชงเอกสาร ระบบการท�างาน

ความพรอมดานองคกรและบคลากร รวมถงผลงานทสามารถพสจนจบตองไดในเชง

ประจกษ และจะตองมความสามารถในการขมวดประเดนตางๆ เขาดวยกนไดอยางกระชบ

และน�าเสนอไดครบถวนในระยะเวลาอนจ�ากด หาก อปท. กระท�าไดตามนกนาทจะ

พชตใจคณะกรรมการฯ ไดโดยไมยากเกนไปนก


อยางไรกด ความคาดหวงของคณะกรรมการประเมนรางวลคงมใชเพยงแค

การเฝาดการน�าเสนอผลงานของ อปท. แบบลบหนาปะจมก หรอการจดงานพธการหรอ

การตอนรบใหญโตทฟมเฟอยเกนความจ�าเปน สงทหลายฝายคาดหวงทจะเหนจาก อปท.

คอการททองถนสามารถเอาชนะใจประชาชนในพนท ซงเปน “เจานาย” ตวจรงของ อปท.

มากกวาทจะเอาชนะใจคณะกรรมการฯ ทมาอยในพนทเพยงชวคร การท อปท. จะเอาชนะ

ใจประชาชนไดคอการท�าใหคณภาพชวตของพวกเขาไดรบการพฒนาไปในทางทดขน

หรอปญหาตางๆ ของชมชนทองถนไดรบการแกไขอยางลลวง หาก อปท. สามารถ

เอาชนะใจประชาชนสวนใหญในพนทไดแลวนน การพชตใจคณะกรรมการฯ (และการ

ควารางวลมาครอบครอง) กคงเปนผลพลอยไดตามมา

สวนตวผเขยนเองนนพบวามอยหลายกรณท อปท. สามารถน�าเสนอผลการ

ด�าเนนงานไดโดนใจคณะกรรมการประเมนรางวลฯ แตเมอไดพจารณาเชงลกวาผลการ

ด�าเนนงานจรงเปนไปตามท อปท. น�าเสนอไวหรอไม การพดคยกบภาคประชาชนหรอ

กลมประชาสงคมในพนทกท�าใหคณะกรรมการฯ ทราบขอเทจจรงไดโดยงายวา

ประชาชนในพนทมองผลงานของ อปท. เชนเดยวกบทคณะกรรมการฯ ประเมนไว

หรอไมอยางไร ยกตวอยางเชน อบต. แหงหนงน�าเสนอโครงการในการอนรกษวฒนธรรม

จกสานพนบาน มการจดตงกลมอาชพเพอการอนรกษ มการจดท�าพพธภณฑส�าหรบ

แสดงผลงานจกสาน มการสงเสรมใหกบเยาวชนรนหลงไดเรยนรผานการบรรจเปน

สวนหนงของหลกสตรในโรงเรยนทองถน ฯลฯ เมอพจารณาโดยผวเผนกนาจะดด

อยางไรกตาม เมอไดสอบถามขอมลลกลงไปกพบกบขอจ�ากดของการด�าเนนการ

ดงกลาวหลายประการ อาท กลมอาชพนนรวมตวกนอยางหลวมๆ และ อบต. ผลกดน

ใหเกดขน (มไดเกดเองตามธรรมชาตจากความประสงคและความตงใจของประชาชนท

เปนสมาชกกลม) มไดมการจดแบงหนาทการด�าเนนงานอยางชดเจน ท�างานไมตอเนอง

ใครถนดจกสานอะไรกท�าไปอยางนน ขาดการถอดบทเรยนองคความรตางๆ ทจะ

ถายทอดใหกบเดกและเยาวชนในรนหลง ขาดการสงเสรมในเชงการตลาด ขาดวตถดบ

ในพนททจะน�ามาใชในการจกสาน จนตองเสาะหาจากภายนอกแทน ขาดบคลากรท

สนใจอยางจรงจง และทส�าคญคอพพธภณฑเครองจกสานท อบต. ไปสงเสรมกลบเปน

สถานทและทรพยสมบตสวนบคคล (ทมความชอบในเครองจกสานเปนการสวนตว) แต

มใชสมบตสวนรวมของชมชน และมไดมาจากการกระตนผลกดนโดย อบต. แตประการใด

ประชาชนในพนทจงมไดรสกวาโครงการของ อบต. ดงกลาวจะชวยพฒนาชมชนทองถน


เชนใดและยอมไมรสกผกพนเปนเจาของโครงการดงกลาว เนองจากโครงการนมไดยด

โยงกบภาคประชาชนตงแตเรมตน แตกลบเปนความประสงคสวนตวของคณะผบรหาร

อบต. นนเอง

ในทางกลบกน อปท. ทสามารถท�างานเอาชนะใจประชาชนไดนนสามารถ

สงเกตเหนไดในหลายลกษณะ แตจดรวมทส�าคญของ อปท. ทไดรบรางวลการบรหาร

จดการทดสวนใหญคอมการท�างานรวมกนอยางเขมขนตงแตกระบวนการตนน�า (รบร

และวเคราะหปญหา และก�าหนดแนวทางแกไข) กลางน�า (ลงมอด�าเนนการรวมกน

แลกเปลยนขอมลและเรยนรไปพรอมๆ กน) และปลายน�า (รวมกนตดตามผล ปรบปรง

แกไขปญหา และด�าเนนการใหเกดตอเนอง) ระหวาง อปท. กบประชาชน จนสามารถ

ท�าใหประชาชนสวนใหญใหการ “ยอมรบและรสกเปนเจาของ” ผลงานในการแกไข

ปญหาตางๆ รวมกนกบ อปท. ในกรณดงกลาวนยอมบงชไดวาการด�าเนนการโครงการ

ตางๆ ของ อปท. ไดรบผลลพธตามทตองการและเกดความตอเนองยงยน กจกรรมเหลาน

สามารถพบเหนไดในหลายลกษะ อาท การบรหารจดการขยะในชมชน การจดการ

ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม การดแลคณภาพชวตกลมผ ดอยโอกาสหรอ

กลมประชากรวยพงพง การสงเสรมการศกษาและสขอนามยของประชาชน ดงนเปนตน

บทสงทายส�าหรบองคกรปกครองสวนทองถนทแสวงหาความเปนเลศ

กลาวโดยสรป กฎเหลกทง 9 ประการขางตนมใชบะหมส�าเรจรปทจะเนรมต

ใหเกดขนภายใน อปท. ไดในระยะเวลาอนสน แตเปนสงทตองบมเพาะขนภายในองคกร

อยางมจงหวะขนตอนและมความมงมนแทจรง ซงแนนอนวาตองอาศยความรวมแรง

รวมใจจากทกๆ ภาคสวนทเกยวของ หาก อปท. ใดมคณสมบตพนฐานทง 9 ประการ

ดงกลาว เชอไดวาจะกลายเปนเครองมอทางการบรหารอนทรงพลงทจะน�าพา อปท.

แหงนนๆ ไปสความส�าเรจไดในเรววน และแนนอนวาหาก อปท. สามารถบมเพาะ

คณลกษณะตางๆ ดงกลาวใหฝงรากลกและกลายเปนวถปฏบตงานตามปกตภายใน

องคกรไดแลวนน อปท. กจะสามารถกาวขามการท�างานแบบเดมๆ ในระบบอปถมภ

หรอมการบรหารงานภายใตวฒนธรรมการเมองแบบฐานอ�านาจนยม และสามารถ

มงไปสองคกรทมความเปนเลศในการบรหารจดการอยางมออาชพไดเปนแนแท

ทงน หลายฝายอาจตงขอสงเกตวา อปท. ขนาดใหญมกมฝมอ มความพรอม

หรอมระบบบรหารจดการทดกวา อปท. ขนาดเลกๆ จงมโอกาสทจะสรางผลงานท

โดดเดนไดอยตลอดเวลา อปท. ขนาดเลกๆ จงไมควรตองมาเสยเวลาเรยนรและพฒนา


ศกยภาพดงทบทความนไดน�าเสนอไว อยางไรกด ประสบการณของผเขยนบงชวา

ความเขาใจดงกลาวอาจไมจรงเสมอไป ขนาดและศกยภาพขององคกรอาจมไดสงผล

ท�าให อปท. เหลานนมผลงานทโดดเดนกเปนได (Size doesn’t matter) องคกร

ขนาดใหญอาจจะมความพรอมหรอมโอกาสทจะแสดงฝมอไดมากกวากจรง แตกมได

หมายความวาองคกรขนาดใหญจะสามารถบรหารจดการแกไขปญหาไดมประสทธภาพ

ประสทธผลอยางโดดเดนเสมอไป มเชนนนแลวรางวลของการบรหารจดการทดกคงจะ

จ�ากดอยเพยงเฉพาะ อปท. ขนาดใหญเปนแนแท ซงแนนอนวาเรองนไมเปนความจรง

แตอยางใด ความส�าคญในเรองนจงอยทการเปดใจรบสงใหมๆ และมความพรอมทจะ

พฒนาศกยภาพขององคกรตนเองอยตลอดเวลา ผเขยนหวงวาบทความนจะมสวนชวย

ในการจดประกายความหวงและใหแนวทางบางสวนแก อปท. ส�าหรบการพฒนาตนเอง

ตอไปไดไมมากกนอย

นอกจากน เมอไดประมวลเปนกฎเหลกทง 9 ประการดงกลาวขางตน ผเขยน

มไดหมายความวากฎเหลกเหลานจะเปนสตรส�าเรจเพยงสตรเดยวส�าหรบ อปท. ทกๆ แหง

ในความเปนจรง อปท. แหงตางๆ อาจพฒนาหลกเกณฑอนๆ หรอจดท�าแนวทางการ

เพมศกยภาพของตนเอง เพอเปนเสนทางสความส�าเรจตามแบบฉบบและสภาพบรบท

พนฐานของตนเองไดเชนกน ไมผดกฎกตกาและมารยาทแตอยางใด และถอเปนหวใจ

ส�าคญของการกระจายอ�านาจทจะใหอสระแก อปท. เลอกวถทางของตนเอง สดทายน

ผเขยนขอสรปสนๆ วา ทางสองแพรงของ อปท. ในประเดนนกคอหาก อปท. เลอกเดน

ตามวถแหงการบรหารจดการทเปนเลศ กจะสามารถน�าพาใหชมชนทองถนพฒนา

กาวหนาไดตามทพงประสงคตามจงหวะทควรจะเปน แตส�าหรบ อปท. ทไมเคยคดถง

เรองเหลานหรอไมเคยใสใจตอการพฒนาศกยภาพการบรหารจดการของตนเองตลอด

ระยะเวลากวาทศวรรษของการกระจายอ�านาจ กอาจไมมโอกาสทจะพสจนตนเอง

ตอสงคมภายนอกไดเลยแมแตนอย และอาจกลายเปนองคกรทผคนในสงคมไมสามารถ

พงพาไดหรอฝากความหวงได อปท. จะเลอกเสนทางใด?


บรรณานกรม

โกวทย พวงงาม. 2554. รายงานการประเมนโครงการคดเลอกองคกรปกครองสวน

ทองถนทมการบรหารจดการทดเพอรบเงนรางวลประจ�าปงบประมาณ พ.ศ. 2555.

กรงเทพฯ: สถาบนวจยและใหค�าปรกษาแหงมหาวทยาลยธรรมศาสตร.

วระศกด เครอเทพ. 2548. นวตกรรมสรางสรรคขององคกรปกครองสวนทองถน.

กรงเทพฯ: ส�านกงานกองทนสนบสนนการวจย.

วระศกด เครอเทพ. 2550. เครอขาย: นวตกรรมการท�างานขององคกรปกครองทองถน.

กรงเทพฯ: ส�านกงานกองทนสนบสนนการวจย.

วระศกด เครอเทพ และคณะ. 2557. รายงานการวจยฉบบสมบรณโครงการตดตาม

ประเมนผลการกระจายอ�านาจของไทย. เสนอตอส�านกงานปลดส�านกนายก

รฐมนตร (ส�านกงานคณะกรรมการการกระจายอ�านาจใหแกองคกรปกครอง

สวนทองถน) โดยคณะรฐศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย (สงหาคม).

ส�านกงานคณะกรรมการการกระจายอ�านาจใหแกองคกรปกครองสวนทองถน. 2555.

องคกรปกครองสวนทองถนทมการบรหารจดการทดประจ�าป พ.ศ. 2555.

กรงเทพฯ: ส�านกงานคณะกรรมการการกระจายอ�านาจใหแกองคกรปกครอง

สวนทองถน ส�านกงานปลดส�านกนายกรฐมนตร.

9 กฎเหล็กส าหรับการบริหาร...

Documents