พ ephestia elutella พบว่า58 (borgwaldt flavor moth trap pheromone dispenser, germany)...
TRANSCRIPT
1
การส ารวจแมลงศตรใบยาสบแหงในจงหวดเชยงใหมและล าพน 1
Survey of Insect Pest of Cured Tobacco Leaf in Chiang Mai and Lamphun Provinces 2
3
บทคดยอ: การส ารวจแมลงศตรใบยาสบแหงในโรงเกบเกบใบยาสบแหงในจงหวดเชยงใหมและล าพน ระหวางเดอน4
มกราคม ถง เดอนกนยายน 2555 โดยใชกบดกดดแปลงคลายกบดกกรวย (modified funnel trap) รวมกบฟโรโมนเพศ5
และกบดกแสงไฟในการส ารวจและเกบตวอยางแมลง ผลการศกษาในกบดกฟโรโมนเพศสามารถดกจบผเสอยาสบ 6
Ephestia elutella (Hübner) (Lepidoptera: Pyralidae) ซงเปนผเสอศตรยาสบทส าคญ ในทกโรงเกบใบยาสบแหงของทง7
สองจงหวด สวนในกบดกแสงไฟพบแมลงศตรทส าคญทเขาท าลายใบยาสบแหงอกชนด คอ มอดยาสบ Lasioderma 8
serricorne Fabricius (Coleoptera: Anobiidae)) นอกจากนในกบดกแสงไฟยงพบแมลงศตรธรรมชาตทเปนประโยชน9
หลายชนด เชน ดวงตวห า Thaneroclerus sp. (Coleoptera: Cleridae) และแตนเบยน Anisopteromalus sp. 10
(Hymenoptera: Pteromalidae) ผลจากการศกษาวจยในครงนแสดงใหเหนวาสถานการณแมลงศตรใบยาสบแหง ได11
เปลยน ไป มการพบผเสอยาสบแมลงศตรทส าคญของใบยาสบในบางพนทของจงหวดเชยงใหมและล าพนแลว จง12
จ าเปนตองมการ จดการ เพอปองกนมใหมการระบาดไปเปนพนทกวางหรอระบาดไปทวประเทศ 13
ค าส าคญ: แมลงศตรโรงเกบ, ใบยาสบแหง, กบดกฟโรโมน 14
ABSTRACT: Survey of insect pests of cured tobacco leaf in tobacco storehouse in Chiang 15
Mai and Lamphun provinces, Thailand, during January to September 2012 was conducted 16
using modified funnel trap with sex pheromone and light trap to investigate a present 17
dispersal situation of insect pest of cured tobacco leaf in the northern part of Thailand. The 18
results revealed that tobacco moths, Ephestia elutella (Hübner) (Lepidoptera: Pyralidae) were 19
captured in the modified funnel trap with sex pheromone in both provinces. In the light traps 20
cigarette beetles, Lasioderma serricorne Fabricius (Coleoptera: Anobiidae) was mainly found 21
mainly in light traps and some natural enemies were also collected e.g. Thaneroclerus sp. 22
(Coleoptera: Cleridae) and Anisopteromalus sp. (Hymenoptera: Pteromalidae). The status of 23
important insect pests of cured tobacco has been changed. Tobacco moth incidence has been 24
detected nearby storage of cured tobacco leaves in Chiang Mai and Lamphun provinces. It is 25
necessary to develop a control strategy for this insect before its widespread infestation. 26
Keywords: Stored product insect pest, cured tobacco leaf, pheromone trap 27
28
ขอคดเหน[S1]: จากกบดกแบบกรวย
ขอคดเหน[S2]: พ
ขอคดเหน[S3R2]: พบวา
ขอคดเหน[S4]:
ขอคดเหน[S5]: จาก
ขอคดเหน[S6]:
ขอคดเหน[S7]:
ขอคดเหน[S8]:
ขอคดเหน[S9]: ถง
ขอคดเหน[S10]: ในจงหวดเชยงใหมและล าพน
ขอคดเหน[c11]: เปลยนแปลงอยางไรขยายความ
ขอคดเหน[S12]: แปลง
ขอคดเหน[S13]: วางแผนการ
ขอคดเหน[S14]: อยางเรงดวน
ขอคดเหน[S15]: แพรกระจายเพมขนเปฯบรเวณกวางในอนาคต
ขอคดเหน[S16]: determine and collect
ขอคดเหน[S17]:
ขอคดเหน[S18]:
ขอคดเหน[S19]: in Chiang Mai and Lamphun provinces
ขอคดเหน[S20]:
ขอคดเหน[S21]: rapidly
ขอคดเหน[S22]: s
2
บทน า 29
ยาสบเปนพชไรทส าคญของประเทศไทยสรางรายไดใหกบประเทศเปนอยางมากตงแตอดตจนถงปจจบน ในป30
พ.ศ.2553 มพนทปลกยาสบในฤดกาลผลตทวประเทศ 30 จงหวด รวมพนทมากกวา 185,900 ไร (ศรวรรณ และคณะ, 31
2555) รฐบาลมรายไดจากการเกบภาษอตสาหกรรมยาสบกวา 53 ลานบาท (กรมสรรพสามต, 2553) ตอมาในป พ.ศ.32
2554 ประเทศไทยมผลผลตใบยาสบและท าการสงออกกวา 9,300 ตน คดเปนมลคากวา 1,133 ลานบาท (ส านกงาน33
เศรษฐกจการเกษตร, 2555) จะเหนไดวาอตสาหกรรมยาสบนนสรางรายไดใหกบประเทศมาอยางตอเนอง ในการผลตใบ34
ยาสบแหงจะตองท าการบมใบยาและท าใหแหงกอนน าไปเกบในโรงเกบ ซงในการเกบรกษาใบยาสบแหงกอนน าไปแปรรป35
เปนสนคา มกประสบปญหาทส าคญประการหนง คอ แมลงศตรในโรงเกบเขาท าลาย ความเสยหายทเกดจากการเขา36
ท าลายของแมลงศตรนน ท าใหเกดการสญเสยของน าหนกและคณภาพของใบยา แมลงศตรใบยาสบทส าคญในประเทศ37
ไทยทมรายงานสรางความเสยหาย ไดแก มอดยาสบ Lasioderma serricorne Fabricius (นอย, 2503; กองกฏวทยา 38
สถานทดลองยาสบแมโจ, 2549) และ มอดฟนเลอย Oryzaephilus surinamensis L. (เฉลมศร, 2546; พรทพย และ39
คณะ, 2551) ในป พ.ศ.2552 นกกฏวทยาของสถานทดลองยาสบแมโจ ไดพบวามหนอนผเสอขนาดเลกเขาท าลายใบ40
ยาสบแหงทเกบรกษาไวในโรงคดและอดใบยาของสถานทดลองยาสบแมโจ จงหวดเชยงใหม ซง กาญจนา และคณะ 41
(2557) รายงานวา เปนผเสอยาสบ Ephestia elutella (Hübner) ซง นอย (2503) ไดเคยรายงานพบ เขาท าลายใบยา ท42
โรงงานยาสบสงซอจากตางประเทศ ส าหรบในตางประเทศแมลงศตรใบยาสบแหงทส าคญ ไดแก มอดยาสบ L. 43
serricorne ผเสอยาสบ E. elutella และ ผเสอ indian meal moth Plodia interpunctella (Hübner) (Cheng et al., 44
1998; Rees, 2004; Hill, 2008; Hagstrum and Subramanyam, 2006, 2009) อยางไรกตามจะเหนไดวาสถานการณ45
แมลงศตรใบยาสบแหงของประเทศไทยในปจจบนไดเปลยนแปลงไป มรายงานการพบแมลงศตรทไมเคยพบระบาดใน46
ประเทศไทยมากอน จงเปนความจ าเปนเรงดวนทตองมการศกษาส ารวจแมลงศตรใบยาสบในโกดงเกบใบยาสบแหงเพอ47
เปนการตรวจสอบยนยนรวมทงเพอ ไดขอมลชนดของแมลงศตรส าคญของใบยาสบแหงททนสมยเปนปจจบน เปน48
ขอมลพนฐานส าคญในการ ปองกนก าจดและเฝาระวงมใหเกดการระบาดสรางความเสยหาย ตอไป ตอไป / ควรเขยน49
เพมเตม 50
51
วธการศกษา 52
ขอคดเหน[S23]: สามารถ
ขอคดเหน[S24]:
ขอคดเหน[S25]:
ขอคดเหน[S26]: ซง
ขอคดเหน[S27]:
ขอคดเหน[S28]: การลงท าลายของ
ขอคดเหน[S29]:
ขอคดเหน[S30]: คอ
ขอคดเหน[S31]: โดย
ขอคดเหน[S32]: การ
ขอคดเหน[S33]: ของผเสอยาสบ
ขอคดเหน[S34]:
ขอคดเหน[c35]: ??? กลาวอางลกษณะน ควรจะตองม reference หรอหลกฐานแสดง
ขอคดเหน[S36]:
ขอคดเหน[S37]: ให
ขอคดเหน[S38]:
ขอคดเหน[S39]: ส าหรบ
ขอคดเหน[S40]:
ขอคดเหน[S41]: วางแผนการ
ขอคดเหน[S42]: เปนวงกวาง
ขอคดเหน[S43]: ในอนาคต
ขอคดเหน[c44]: ควรใหขอมล วา สภาพโรงเกบเปนอยางไร ยาสบพนธไหน
3
การส ารวจและเกบตวอยางแมลงศตรใบยาสบแหง 53
ท าการเกบตวอยางแมลงศตรใบยาสบแหงในโรงเกบใบยาจ านวน 5 แหง ไดแก โรงเกบของสถานทดลองยาสบ54
แมโจ อ าเภอสนทราย สถานใบยาปากทาง สถานใบยาสนมหาพน อ าเภอแมแตง สถานใบยาแมเลน อ าเภอสนก าแพง 55
จงหวดเชยงใหม และสถานใบยาหวยไซ อ าเภอบานธ จงหวดล าพน ระหวางเดอนมกราคมถงเดอนกนยายน 2555 โดยแต56
ละโรงเกบใชกบดกสองชนด คอ กบดกดดแปลงคลายกบดกกรวย (modified funnel trap) รวมกบฟโรโมนเพศ 57
(Borgwaldt flavor moth trap pheromone dispenser, Germany) ซงเปนฟโรโมนเพศส าหรบดงดดผเสอกลางคนสกล 58
Ephestia และ Plodia ทมจ าหนายเปนการคา โดยแมลงเขาไปในกบดกไดแตมโอกาสหลบหนออกไปไดยากและแมลงยง59
มชวตอย จ านวนโรงเกบละ 2 กบดก ตดตงสงจากพนมากกวา 1 เมตร และกบดกแสงไฟ (หลอดฟลออเรสเซนต แบลคไลท 60
6 วตต) เปนกบดกทมตดตงอยแลวในแตละโรงเกบของแตละสถานใบยา โดยมความสงจากพนประมาณ 1.5-2.0 เมตร 61
จ านวนโรงเกบละ 2 กบดก ท าการเกบตวอยางแมลงจากกบดกทงสองชนดทกเดอน น าแมลงทไดเกบใสถงพลาสตก แลว62
เปลยนฟโรโมนเพศอนใหมทกเดอนทเกบตวอยางพรอมบนทกขอมล 63
การจ าแนกชนดแมลงศตรใบยาแหง 64
น าตวอยางแมลงทรวบรวมไดกลบไปยงหองปฏบตการสาขาวชากฏวทยา ภาควชากฏวทยาและโรคพช คณะ65
เกษตรศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม เพอท าการตรวจสอบและจ าแนกชนด ดวยวธการจ าแนกชนดจากอวยวะเพศผ 66
(กาญจนา และคณะ, 2557) 67
ผลการศกษาและวจารณ 68
แมลงศตรใบยาสบแหง 69
ผลการเกบตวอยางแมลงโดยใชกบดกดดแปลงรวมกบฟโรโมนเพศเพอดกจบผเสอ สกล Ephestia และ Plodia 70
ในโรงเกบใบยาของสถานทดลองยาสบแมโจ อ าเภอสนทราย สถานใบยาปากทาง สถานใบยาสนมหาพน อ าเภอแมแตง 71
สถานใบยาแมเลน อ าเภอสนก าแพง จงหวดเชยงใหม และสถานใบยาหวยไซ อ าเภอบานธ จงหวดล าพน ระหวางเดอน72
เมษายน ถงเดอนกนยายน 2555 สามารถเกบตวอยางผเสอไดทงหมด 821 ตว โดยเกบผเสอจากโรงเกบใบยาของสถาน73
ทดลองยาสบแมโจไดมากทสด พบจ านวนผเสอสงสดเฉลยจ านวน 21.4 ตวตอกบดกในเดอนสงหาคม ส าหรบโกดงทพบ74
จ านวนผเสอเฉลยตอกบดกนอยทสดคอโรงเกบของสถานใบยาแมเลน (Figure 1) จะเหนไดวาจ านวนผเสอทเกบไดในกบ75
ดกของทกโรงเกบมแนวโนมเพมจ านวนมากขนจากเดอนเมษายนทเรมวางกบดก และมจ านวนผเสอมากทสดในเดอน76
ขอคดเหน[S45]: จาก
ขอคดเหน[S46]:
ขอคดเหน[S47]:
ขอคดเหน[c48]: ?
ขอคดเหน[S49]:
ขอคดเหน[S50]: 0o
ขอคดเหน[S51]:
4
กรกฎาคม-สงหาคม และลดจ านวนลงในเดอนถดมา ทงนเปนเพราะในชวงเดอนมนาคม-เมษายนเปนชวงทแตละสถานใบ77
ยาในจงหวดเชยงใหมและล าพนไดเรมรบซอใบยาสบแหงจากเกษตรกรแลวพกเกบรกษาไวในโรงเกบ และชวงเดอน78
พฤษภาคมถงกรกฎาคมจะเปนชวงทหยดรบซอใบยาและปดโรงเกบไวเพอเกบรกษาใบยาสบแหงรอเขากระบวนการผลต79
ในขนตอนตอไป ซงชวงเวลาดงกลาวนจะไมมการเขาไปท างานหรอรบกวนกองใบยาสบแหงทเกบรกษาไวจงอาจเปน80
สาเหตทท าใหมปรมาณผเสอในกบดกสง และตอมาในเดอนสงหาคมทางสถานใบยาจะเรมมการทยอยน าใบยาสบออกไป81
จากโรงเกบเพอด าเนนการขนตอนตอไปจงท าใหจ านวนผเสอทเกบไดลดจ านวนลง 82
จากการเกบตวอยางแมลงจากกบดกแสงไฟในโรงเกบ พบแมลงจากกบดกแสงไฟทงหมดจ านวน 11,656 ตว 83
สามารถจ าแนกได 13 อนดบ 71 วงศ (Table 1) โดยแมลงทเกบไดสวนใหญเปนดวงในอนดบ Coleoptera รองลงมา คอ 84
อนดบ Hemiptera และ Hymenoptera คดเปนรอยละ 82.48, 8.10 และ 3.80 ตามล าดบ แมลงศตรใบยาแหงทส าคญท85
สามารถดกจบไดในกบดกแสงไฟ ไดแก มอดยาสบ L. serricorne คดเปนรอยละ 5.41 ของแมลงทงหมดทพบในกบดก 86
และมอดฟนเลอย Oryzaephilus sp. คดเปนรอยละ 0.51 และ แมลงศตรธรรมชาตทงทเปน ตวห าและตวเบยน คดเปน87
รอยละ 11.63 และ 3.76 ตามล าดบ (Figure 2) ผลการศกษานสอดคลองกบรายงานของ Carvalho (1995) ทพบดวงใน88
อนดบ Coleoptera มากทสดในกบดกแสงไฟ รวมทงพบมอดยาสบ จะเหนไดวากบดกแสงไฟสามารถใชในการส ารวจและ89
เฝาระวงแมลงศตรใบยาไดด อยางไรกตามในในการศกษาครงนไมพบผเสอยาสบในกบดกแสงไฟ 90
การจ าแนกชนดของผเสอทพบในกบดกฟโรโมนเพศ ท าโดยการผาตดแยกอวยวะสบพนธของผเสอเพศผ โดย91
เปรยบเทยบกบตวอยางผเสอศตรใบยาสบแหงของ กาญจนา และคณะ (2557) และ Boone (2005) โดยมการพจารณา92
จากลกษณะสณฐานวทยาของ male genitalia อวยวะทใชในการปลอยอสจ aedeagus มลกษณะเปนแทง และ 93
culcita ซงเปนฐานรองของ aedeagus มลกษณะเปนกระจก โดยลกษณะของผเสอศตรใบยาสบแหงทเกบไดพบวาม94
ลกษณะเหมอนกบรายงานของ กาญจนา และคณะ (2557) และ Boone (2005) นอกจากนยงไดรบการยนยนชนดของ95
ผเสอจากการสงตวอยางไปทหองปฏบตการของ Department of Entomology, Kansas State University, Kansas 96
ประเทศสหรฐอเมรกา วาเปนผเสอยาสบ E. elutella ซงเปนชนดเดยวกบผเสอยาสบท นอย (2503) ไดเคยรายงานวาพบ97
เขาท าลายใบยาสบทสงซอมาจากตางประเทศ ผเสอยาสบมรายงานพบในหลายประเทศ เปนศตรทส าคญของผลผลตใน98
โรงเกบ ในเขตอบอน เขตหนาว และทส าคญในเขตรอน การแพรกระจายพบไดทวโลก (Hagstrum et al., 2012) รวมทง99
ขอคดเหน[S52]:
ขอคดเหน[S53]:
ขอคดเหน[S54]:
ขอคดเหน[S55]: และมอดฟนเลอย Oryzaephilus
sp.
ขอคดเหน[S56]: และ 0.51
ขอคดเหน[S57]: ตามล าดบ
ขอคดเหน[S58]:
ขอคดเหน[S59]: ดกจบ
ขอคดเหน[S60]: ดวย
ขอคดเหน[S61]: มศกยภาพในการใช
ขอคดเหน[S62]: หลายชนด
ขอคดเหน[c63]: นาจะใหเหตผลดวยวาท าไม indian meal moth Plodia interpunctella
จงไมพบในการส ารวจครงน ทงๆทใช pheromone trap ของ plodia ดวย
ขอคดเหน[S64]: ผลการศกษาชนดของผเสอยาสบทพบในกบดก /
ขอคดเหน[S65]:
ขอคดเหน[c66]: นาจะแสดงรปของ genitalia และตวแมลงดว
ขอคดเหน[S67]: เปนหลก พบวา
ขอคดเหน[S68]: สอดคลองกบรายงานข
ขอคดเหน[S69R68]: อง
ขอคดเหน[S70]: และผลการตรวจสอบชนดผเสอยาสบโดย Department of Entomology,
Kansas State University, Kansas ประเทศสหรฐอเมรกาจากตวอยางทผวจยสงไปนนพบ
ขอคดเหน[S71]: จด
ขอคดเหน[S72]: การแพรกระจายพบไดทวโลก myh’
ขอคดเหน[S73]:
ขอคดเหน[S74]:
5
ประเทศสาธารณรฐประชาชนจน (Cheng et al., 1998) มกพบมากในเขตอบอน (Hill, 2008) แตสามารถทนทานตอสภาพ100
อากาศทรอนได (Rees, 2004) กาญจนา และคณะ (2557) ไดรายงานการเลยงตวหนอนผเสอยาสบดวยอาหารเทยม101
ภายใตสภาพหองปฏบตการทอณหภมเฉลย 27.37 องศาเซลเซยส พบวา เพศเมยสามารถวางไขไดเฉลยประมาณ 117 102
ฟอง ระยะไขถงระยะตวเตมวยประมาณ 45 วน ส าหรบในตางประเทศพบวาตวเตมวยเพศเมย 1 ตว สามารถวางไขได 103
150-200 ฟอง (Ashworth, 1993) อาจมากถง 500 ฟอง โดยสามารถวางไขไดหลงจากไดรบการผสม 4 วน จะวางไขบน104
ผลตภณฑตาง ๆ รวมทงใบยาสบแหง ตวหนอนจะเขาไปชอนไชและกดกนอยภายในผลตภณฑท าใหผลผลตเสยหาย 105
(Hill, 2008) หนอนผเสอยาสบสามารถเขาท าลายผลผลตในโรงเกบ เชน ผลไมแหง เมลดผลไมเปลอกแขง เมลดพชและ106
ธญพช ชอคโกแลต โกโก รวมทงใบยาสบแหง (Hagstrum et al., 2012) 107
แมลงศตรธรรมชาต 108
แมลงศตรธรรมชาตทเปนประโยชนบางชนดพบในกบดกแสงไฟในงานวจยครงน เชน ดวงกนกระดก วงศ 109
Staphylinidae ดวงดนหลายชนดในวงศ Carabidae ซงเปนดวงดนขนาดล าตวเลกทบนได สอดคลองกบรายงานของ 110
Carvalho (1995) ทรายงานวา ดวงดนหลายชนดเปนตวห าของแมลงศตรในโรงเกบและพบในกบดกแสงไฟในโรงเกบใบ111
ยาสบ นอกจากนยงสามารถจ าแนกพบ ดวง Thaneroclerus sp. วงศ Cleridae ในกบดกแสงไฟ ซงกองกฏวทยา สถาน112
ทดลองยาสบแมโจ (2549) และ Cabrera (2001) ไดรายงานวา ดวงตวห า Thaneroclerus buqueti (Lefebvre) เปนตว113
ห า ของมอดยาสบ L. erricorne ดวงตวห านมล าตวยาวประมาณ 6 มลลเมตร ล าตวสน าตาลแดง เปนตวห าทส าคญของ114
มอดยาสบโดยกดกนมอดยาสบทงตวออนและตวเตมวย โดยตลอดชวงอายตวเตมวยสามารถกดกนมอดยาสบไดมากถง 115
350 ตว (กองกฏวทยา สถานทดลองยาสบแมโจ, 2549) นอกจากนในกบดกแสงไฟยงพบแตนเบยน Anisopteromalus 116
sp. วงศ Pteromalidae ซงสอดคลองกบรายงานของ กองกฏวทยา สถานทดลองยาสบแมโจ (2549) และ Ghimire and 117
Phillips (2010) วาพบแตนเบยน Anisopteromalus calandrae Howard เปนตวเบยนของมอดยาสบ แตนเบยนชนดนยง118
มรายงานเขาท าลายแมลงศตรในโรงเกบอกหลายชนด (Ghimire and Phillips, 2010; Ngamo et al., 2007; Rees, 2007) 119
ในการศกษาครงนยงพบแตนเบยนหลายชนดในวงศ Braconidae และ Ichneumonidae อยางไรกตามในการศกษาครงน 120
ไมสามารถจ าแนกพบแมลงศตรธรรมชาตของผเสอยาสบจากกบดกทงสองประเภท ส าหรบแมลงศตรธรรมชาตทมรายงาน121
ในตางประเทศวาเขาท าลายผเสอศตรในโรงเกบวงศ Pyralidae รวมทงผเสอยาสบ E. elutella เชน แตนเบยน Bracon 122
ขอคดเหน[S75]: และ
ขอคดเหน[S76]:
ขอคดเหน[S77]:
ขอคดเหน[S78]: ตวห า
ขอคดเหน[c79]: ดวงนคอThaneroclerus
buqueti ถาใชควรจะระบชนดเลย
ขอคดเหน[S80]: ทส าคญ
ขอคดเหน[S81]:
ขอคดเหน[S82]:
ขอคดเหน[c83]: ใชแตนเบยน Anisopteromalus
calandrae หรอไม ถาใชควรระบชนดดวย
ขอคดเหน[S84]:
ขอคดเหน[S85]:
ขอคดเหน[S86]:
ขอคดเหน[S87]: พบแมลงศตรธรรมชาตหลายชนด
6
hebetor Say (Ghimire and Phillips, 2010) หรอ Habrobracon hebetor (Say) (Hagstrum et al., 2012) Venturia 123
canescens (Gravenhorst), Trichogramma pretiosum Riley และมวนตวห า Xylocoris flavipes (Reuter) (Rees, 124
2007) 125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
Figure 1 Seasonal occurrence of tobacco moth, Ephestia elutella, captured by pheromone traps in tobacco 136
storehouses of Mae Jo Tobacco Research Station (MJ), San Sai district, Pak Tang Tobacco Station 137
(PT), San Maha Phon Tobacco Station (SM), Mae Taeng district, Mae Lane Tobacco Station (ML), 138
San Kamphaeng district, Chiang Mai province; and Huai Sai Tobacco Station (HS), Ban Thi district, 139
Lamphun province, Thailand, April-September 2012. 140
141
142
143
Table 1 Total amount of insects collected by light traps in tobacco storehouses of Mae Jo Tobacco 144
Research Station (MJ), San Sai district, Pak Tang Tobacco Station (PT), San Maha Phon Tobacco 145
Station (SM), Mae Taeng district, Mae Lane Tobacco Station (ML), San Kamphaeng district, Chiang 146
Month: April-September 2012
ขอคดเหน[S88]: เปนตน
ขอคดเหน[c89]: 1)ควรมการอธบายและใหเหตผลดวยวาท าไม ท Mae Lane Tobacco
Station (ML) จงมประชากรแมลงในโรงเกบมากกวาแหลงอน
2)อนง ปจจยทางกายภาพเชน สภาพโรงเรอน การถายเทอากาศ ความสะอาด การเปนระเบยบในการเกบ ตลอดจนวธการจดการตางๆ และอณหภม ความชน ยอมมผลตอประชากรแมลงดวย ผวจยนาจะน ามาวจารณ เปรยบเทยบของแตละสถานดวย
3) ตารางท1 มแมลงหลายชนดไมใชอยในโรงเกบ ผวจยควรจดกลม วา พวกไหนเปนแมลงโรงเกบ หรอ พวกไหน อยภายนอกแตบนเขามาตามแสงไฟ
7
Mai province; and Huai Sai Tobacco Station (HS), Ban Thi district, Lamphun province, Thailand, 147
April-September 2012. 148
Order Family
Number of individuals
MJ PT SM ML HS
Blattodea Blattellidae 6 0 0 12 1
Coleoptera Anobiidae 136 1 0 303 191
Anthicidae 0 0 0 3 0
Bostrichidae 2 0 0 3 0
Bruchidae 0 0 0 1 4
Cantharidae 2 0 0 0 0
Carabidae 155 26 49 510 5
Cicindelidae 88 4 0 151 51
Cleridae 0 4 41 123 48
Coccinellidae 11 0 0 22 4
Cucujidae 0 1 0 32 1
Curculionidae 0 0 0 7 1
Dytiscidae 2 0 0 4 0
Elateridae 74 9 2 43 6
Meloidae 0 0 1 126 0
Mycetophagidae 0 0 0 8 0
Nitidulidae 0 0 0 1 0
Scarabaeidae 19 83 6 61 7
Scolytidae 0 0 0 1 0
Silvanidae 1 3 0 54 1
Staphylinidae 8 2 0 32 2
Tenebrionidae 939 76 437 5500 127
DermapteraDermaptera - 1 0 1 9 1
Table 1 (continued)
Family Number of individuals
8
Order MJ PT SM ML HS
Diptera Bombyliidae 0 1 0 0 0
Calliphoridae 0 0 1 3 4
Drosophilidae 0 0 0 5 0
Muscidae 5 4 0 6 23
Pipunculidae 0 0 0 2 0
Sarcophagidae 14 0 1 10 4
Stratiomyidae 2 3 0 0 0
Syrphidae 0 0 0 0 1
Tabanidae 1 0 0 14 1
Tachinidae 1 0 1 3 2
Tephritidae 5 7 1 58 47
Tipulidae 0 0 0 1 0
Embiidina - 1 0 0 0 0
Hemiptera Alydidae 0 0 0 14 6
Cercopidae 0 1 0 60 0
Cicadellidae 4 10 4 200 34
Cicadidae 0 10 0 0 0
Coreidae 0 0 0 2 0
Cydnidae 1 0 0 10 0
Delphacidae 32 23 0 488 4
Lygaeidae 0 1 1 20 2
Membracidae 0 0 0 2 0
Miridae 0 1 0 11 0
Pentatomidae 0 1 0 0 0
Pyrrhocoridae 0 0 0 0 1
Reduviidae 0 0 0 1 0
Hymenoptera Apidae 0 0 0 0 1
Table 1 (continued)
Family Number of individuals
9
149
150
Order MJ PT SM ML HS
Braconidae 11 0 0 1 1
Evaniidae 0 0 0 2 0
Formicidae 4 0 1 27 0
Halictidae 0 1 0 0 0
Ichneumonidae 13 9 0 2 0
Pompilidae 1 0 0 1 1
Pteromalidae 18 0 5 217 114
Scoliidae 0 1 0 0 0
Sphecidae 2 0 0 2 2
Vespidae 0 1 1 2 2
Isoptera - 0 0 0 7 0
Lepidoptera Gelechiidae 2 0 0 10 0
Hesperiidae 0 3 0 0 1
Noctuidae 6 4 4 5 2
Nymphalidae 0 0 0 0 1
Pyralidae 99 3 6 69 6
Sphingidae 1 1 0 0 0
unknown 1 0 0 11 112 8
Neuroptera Chrysopidae 0 0 0 1 0
Hemerobiidae 1 0 0 0 0
Odonata Aeshnidae 0 1 0 0 0
Libellulidae 2 1 0 0 2
Orthoptera Gryllidae 1 0 1 5 7
Tetrigidae 1 0 1 1 0
Tettigoniidae 1 0 0 3 0
Trichoptera - 0 1 0 0 0
Total 1673 297 576 8383 727
10
151 Oryzaephilus sp.
ขอคดเหน[S90]: กราฟตองการแสดงผลอะไรครบ ควรจดใหม others คออะไร(pests, non-pest
etc.) เนองจากมขนาดใหญมาก แตไมมรายละเอยดอะไร หากมการลงรายละเอยดของชนดแมลงกควรมหลากหลายชนด ดวยหรอแสดงเปฯกลม ๆ ดไหมครบ
11
152
153
154
155
156
157
Figure 2 Ratio of amount of stored tobacco pests and natural enemies collected by light traps in 158
tobacco storehouses in Chiang Mai and Lamphun provinces, Thailand, during January-September 159
2012 160
สรป 161
การส ารวจแมลงศตรใบยาสบแหงในโกดงเกบใบยาสบแหง ทงในจงหวดเชยงใหมและล าพนพบแมลงศตรท162
ส าคญทเขาท าลายใบยาสบแหง ไดแก มอดยาสบ L. serricorne มอดฟนเลอย Oryzaephilus sp. และทส าคญพบ ผเสอ163
ยาสบ E. elutella ในทกพนทวจย นอกจากนยงส ารวจพบแมลงศตรธรรมชาตทเปนประโยชนหลายชนด เชน ดวงตวห า 164
Thaneroclerus sp. และ แตนเบยน Anisopteromalus sp. ผลจากการศกษาวจยในครงนจะเหนไดวา สถานการณแมลง165
ศตรใบยาสบแหง ไดเปลยนไป มการพบผเสอยาสบ ศตรส าคญของใบยาสบแหงและผลตผลในโรงเกบ ในหลายพนท166
ของจงหวดเชยงใหมและล าพน ดงนนจ าเปนทจะตองมการจดการเพอปองกนมใหมการระบาดไปเปนพนทกวางหรอ167
ระบาดไปทวประเทศ อนจะสรางผลกระทบใหกบเกษตรกร หนวยงานและผประกอบการทเกยวของ 168
169
เอกสารอางอง 170
กรมสรรพสามต. 2553. รายงานประจ าป 2553. ส านกแผนภาษ, กรมสรรพสามต. แหลงขอมล: 171
http://www.excise.go.th/cs/groups/public/documents/document/mjaw/mde5/~edisp/webportal16200 172
019993.pdf. คนเมอ 21 สงหาคม 2555. 173
กองกฏวทยา สถานทดลองยาสบแมโจ. 2549. คมอ แมลงยาสบ. กองกฏวทยา สถานทดลองยาสบแมโจ 174
ฝายใบยา โรงงานยาสบ กระทรวงการคลง. บรษท โชตนาพรนท จ ากด, เชยงใหม. 175
ขอคดเหน[c91]: ควรอธบายใหเหนวา other 79
% ซงเปนกลมใหญนนคออะไร เปนศตรโรงเกบหมด หรอ บนเขามาจากภายนอก นอกจากนเหตผลท าไม predators พบเปนจ านวนมาก เปนโรงเกบหมดหรอบนเขามาจากภายนอกเชนกน
ขอคดเหน[S92]:
ขอคดเหน[S93]: ในปจจบน
ขอคดเหน[S94]: เนองจาก
ขอคดเหน[S95]: E. elutella ซงจดเปน
ขอคดเหน[S96]: ทวโลก
ขอคดเหน[S97]:
ขอคดเหน[S98R97]: ควร
ขอคดเหน[c99]: ไมควรสรปลกษณะนเพราะจะไมทราบวามการเปลยนแปลงอยางไรจากเดม
ขอคดเหน[S100]: อยางมากในอนาคต
12
กาญจนา โกตทพย, เยาวลกษณ จนทรบาง, ไสว บรณพานชพนธ, ปยะวรรณ สทธประพนธ, และประณธพร เอมโอฐ. 176
2557. การจ าแนกชนดและชววทยาของผเสอศตรยาสบในโรงเกบ. วารสารเกษตร. 30(1): 21-28. 177
เฉลมศร นาคฤทธ. 2546. แมลงส าคญทางเศรษฐกจ (Economic Insect). คณะวชาพชศาสตร 178
วทยาเขตนครศรธรรมราช สถาบนเทคโนโลยราชมงคล, นครศรธรรมราช. 179
นอย พงษวร. 2503. การทดลองใชยาเคมปราบมอดยาสบ. วทยานพนธ กส.บ. มหาวทยาลยเกษตรศาสตร,180
กรงเทพฯ. 181
พรทพย วสารทานนท, พรรณเพญ ชโยภาส, ใจทพย อไรชน, รงสมา เกงการพานช, ลกขณา รมเยน, 182
ภาวณ หนชนะภย, และอจฉรา เพชรโชต. 2551. แมลงทพบในผลตผลเกษตรและการปองกนก าจด. โรงพมพ183
ชมนมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย จ ากด, กรงเทพฯ. 184
ศรวรรณ พทยรงสฤษฏ, ประภาพรรณ เอยมอนนต, ปวนา ปนกระจาง, และกมภการ สมมตร. 2555. สรป 185
สถานการณการควบคมการบรโภคยาสบของประเทศไทย พ.ศ.2555. ศนยวจยและจดการความร 186
เพอการควบคมยาสบ. เจรญดมนคงการพมพ, กรงเทพฯ. 187
ส านกงานเศรษฐกจการเกษตร. 2555. รายงานการตดตามสถานการณการคาสนคาเกษตรภายใต AFTA และ FTA 188
(เฉพาะทมผลบงคบใชแลว) ประจ าเดอนธนวาคม 2554. ส านกเศรษฐกจการเกษตรระหวางประเทศ 189
ส านกงานเศรษฐกจการเกษตร. แหลงขอมล: http://www.oae.go.th/biae/download/AFTA&FTA_ 190
Dec%2011.pdf. คนเมอ 21 พฤษภาคม 2557. 191
Ashworth, J. R. 1993. The biology of Ephestia elutella. Journal of Stored Products Research 29(3): 199-205. 192
Boone, M. 2005. Ephestia elutella - Tobacco moth, genitalia. Available: http://mothphotographersgroup. 193
msstate.edu/genitalia.php?hodges=6021. Accessed Sep. 30, 2012. 194
Cabrera, B. J. 2001. Cigarette beetle, Lasioderma serricorne (F.) (Insecta: Coleoptera: Anobiidae). 195
Available: http:// http://entomology.ifas.ufl.edu/creatures/urban/stored/cigarette_beetle.htm. 196
Accessed May 1, 2014. 197
Carvalho, M. O. 1995. Entomological survey in tobacco warehouses. Notiziario sulla Protezione delle Piante. 198
13
(4): 28-34. 199
Cheng, X., C. Wei, and F. Wang. 1998. Pests in tobacco storehouses and their control in China. 200
P.1402-1405. In: Z. Jin, Q. Liang, Y. Liang, X. Tan, and L. Guan (eds.). Proceedings of the 7th 201
International Working Conference on Stored-product Protection. 14-19 October 1998. Sichuan 202
Publish House of Science and Technology, Chengdu, China. 203
Ghimire, M. N., and T. W. Phillips. 2010. Suitability of different lepidopteran host species for development of 204
Bracon hebetor (Hymenoptera: Braconidae). Environ. Entomol. 39(2): 449-458. 205
Hagstrum, D. W., and B. Subramanyam. 2006. Fundamentals of Stored-Product Entomology. 206
AACC International. Saint Paul, Minnesota. 207
Hagstrum, D. W., and B. Subramanyam. 2009. Stored-Product Insect Resource. AACC 208
International. Saint Paul, Minnesota. 209
Hagstrum, D. W., T. W. Phillips, and G. Cuperus. 2012. Stored Product Protection. Kansas State University 210
Agricultural Experiment Station and Cooperative Extension Service, Kansas. 211
Hill, D. S. 2008. Pests of Crops in Warmer Climates and Their Control. Springer Science Business 212
Media, BV, Lincolnshire. 213
Ngamo, T. S. L., H. Kouninki, Y. D. Ladang, M. B. Ngassoum, P. M. Mapongmestsem, and T. Hance. 2007. 214
Potential of Anisopteromalus calandrae (Hymenoptera: Pteromalidae) as biocontrol agent of 215
Callosobruchus maculatus (F.) (Coleoptera: Bruchidae). Afr. J. Agric. Res. 2(4): 168-172. 216
Rees, D. 2004. Insects of Stored Products. CSIRO Publishing, Collingwood, Victoria. 217
Rees, D. 2007. Insects of Stored Grain, a Pocket Reference. 2nd ed. CSIRO Publishing, Collingwood, Victoria. 218