คา ชนดและหนาทของคา

คานาม

คานาม คอ คาทใชเรยกชอคน สตว สงของ สถานท อาคาร สภาพ และลกษณะทงสงมชวต และไมมชวต ทงทเปนรปธรรมและนามธรรม คานามแบงออกเปน 5 ชนด คอ

1.สามานยนาม คอ คานามสามญทใชเปนชอทวไป หรอเปนคาเรยกสงตางๆ โดยทวไป ไมชเฉพาะเจาะจง เชน คน , รถ , หนงสอ, กลวย เปนตน สามานยนามบางคามคายอยเพอบอกชนดยอยๆของสงตางๆ เรยกวา สามานยนามยอย เชน คนไทย , รถจกรายาน , หนงสอแบบเรยน , กลวยหอม เปนตน ตวอยางเชน

ดอกไมอยในแจกน

แมวชอบกนปลา

2.วสามานยนาม คอ คานามทเปนชอเฉพาะของคน สตว สถานท หรอเปนคาเรยกบคคล สถานทเพอเจาะจงวาเปนคนไหน สงใด เชน ธรรมศาสตร , วดมหาธาต ,รามเกยรตเปนตนตวอยางเชน

นดและนอยเปนพนองกน

อเหนาไดรบการยกยองวาเปนยอดของกลอนบทละคร

3.ลกษณนาม คอ คานามททาหนาทประกอบนามอน เพอบอกรปราง ลกษณะ ขนาดหรอปรมาณของนามนนใหชดเจนขน เชน รป , องค , กระบอก เปนตน ตวอยางเชน

คน 6 คน นงรถ 2 คน

ผา 20 ผน เรยกวา 1 กล

4.สมหนาม คอ คานามบอกหมวดหมของสามานยนาม และวสามานยนามทรวมกนมากๆ เชน ฝงผง , โขลงชาง , กองทหาร เปนตน ตวอยางเชน

กองยวกาชาดมาตงคายอยทน

พวกเราไปตอนรบคณะรฐมนตร

5.อาการนาม คอ คาเรยกสงทไมมรปราง ไมมขนาด จะมคาวา "การ" และ "ความ" นาหนา เชน การกน , กรานอน , การเรยน , ความสวย , ความคด , ความด เปนตน ตวอยางเชน

การวงเพอสขภาพไมตองใชความเรว

การเรยนชวยใหมความร

ขอสงเกต คาวา "การ" และ "ความ" ถานาหนาคาชนดอนทไมใชคากรยา หรอวเศษณจะไมนบวาเปนอาการนาม เชน การรถไฟ , การประปา ,ความแพงเปนตนคาเหลานจดเปนสามานยนาม

หนาทของคานาม

1.ทาหนาทเปนประธานของประโยคเชน

นองรองเพลง

ครชมนกเรยน

นกบน

2.ทาหนาทเปนกรรมของประโยค เชน

แมวกนปลา

ตารวจจบผราย

นองทาการบาน

3.ทาหนาทเปนสวยขยายคาอน เชน

สตวปาตองอยในปา

ตกตาหยกตวนสวยมาก

นายสมควรยามรกษาการเปนคนเครงครดตอหนาทมาก

4.ทาหนาทขยายคากรยา เชน

แมไปตลาด

นองอยบาน

เธออานหนงสอเวลาเชา

5.ทาหนาทเปนสวนเตมเตมของคากรยาบางคา เชน

เขาเหมอนพอ

เธอคลายพ

วนดาเปนคร

เธอคอนางสาวไทย

มานะสงเทากบคณพอ

6.ทาหนาทตามหลงบพบท เชน

เขาเปนคนเหนแกตว

พอนอนบนเตยง

ปปวยอยทโรงพยาบาล

7.ทาหนาทเปนคาเรยกขาน เชน

คณครคะหนยงไมเขาใจเลขขอนคะ

คณหมอลกดฉนจะหายปวยไหม

นายชางครบผมขอลากจ 3 วน

คาสรรพนาม

คาสรรพนาม คอ คาทใชแทนนามในประโยคสอสาร เราใชคาสรรพนามเพอไมตองกลาวคานามซา ๆ

ชนดของคาสรรพนาม แบงเปน 7 ประเภท ดงน

1. สรรพนามทใชในการพด (บรษสรรพนาม) เปนสรรพนามทใชในการพดจา สอสารกน ระหวางผสงสาร (ผพด) ผรบสาร (ผฟง) และผทเรากลาวถง ม 3 ชนด ดงน

1) สรรพนามบรษท 1 ใชแทนผสงสาร (ผพด) เชน ฉน ดฉน ผม ขาพเจา เรา หน เปนตน

2) สรรพนามบรษท 2 ใชแทนผรบสาร (ผทพดดวย) เชน ทาน คณ เธอ แก ใตเทา เปนตน

3) สรรพนามบรษท 3 ใชแทนผทกลาวถง เชน ทาน เขา มน เธอ แก เปนตน

2. สรรพนามทใชเชอมประโยค (ประพนธสรรพนาม)สรรพนามนใชแทนนามหรอสรรพนามทอยขางหนาและตองการ

จะกลาวซาอกครงหนง นอกจากนยงใชเชอมประโยคสองประโยคเขาดวยกน ตวอยางเชน

บานททาสขาวเปนบานของเธอ(ทแทนบาน เชอมประโยคท 1บานทาสขาว กบ ประโยคท 2 บานของเธอ)

3. สรรพนามบอกความชซา (วภาคสรรพนาม) เปนสรรพนามทใชแทนนามทอยขางหนา เมอตองการเอยซา โดยทไมตองเอยนามนนซาอก และเพอแสดงความหมายแยกออกเปนสวนๆ ไดแกคาวา บาง ตาง กน ตวอยางเชน

นกศกษาตางแสดงความคดเหน

สตรกลมนนทกทายกน

นกกฬาตวนอยบางกวงบางกกระโดดดวยความสนกสนาน

4. สรรพนามชเฉพาะ (นยมสรรพนาม) เปนสรรพนามทใชแทนคานามทกลาวถงทอย เพอระบใหชดเจนยงขน ไดแกคาวา น นน โนน โนน ตวอยางเชน

นเปนหนงสอทไดรบรางวลซไรตในปน

นนรถจกรายานยนตของเธอ

5. สรรพนามบอกความไมเจาะจง (อนยมสรรพนาม) คอ สรรพนามทใชแทนนามทกลาวถงโดยไมตองการคาตอบ

ไมชเฉพาะเจาะจง ไดแกคาวา ใคร อะไร ทไหน ผใด สงใด ใครๆ อะไรๆๆ ใดๆ ตวอยางเชน

ใครๆกพดเชนนน

ใครกไดชวยชงกาแฟใหหนอย

ใดๆในโลกลวนอนจจง

ไมมอะไรทเราทาไมได

6. สรรพนามทเปนคาถาม (ปฤจฉาสรรพนาม) คอ สรรพนามทใชแทนนามเปนการถามทตองการคาตอบ ไดแกคาวา ใคร อะไร ไหน ผใด ตวอยางเชน

ใครหยบหนงสอบนโตะไป

อะไรวางอยบนเกาอ

ไหนปากกาของฉน

ผใดเปนคนรบโทรศพท

7. สรรพนามทเนนตามความรสกของผพด สรรพนามชนดนใชหลกคานามเพอบอกความรสกของผพดทมตอบคคล

ทกลาวถง ตวอยางเชน

คณพอทานเปนคนอารมณด (บอกความรสกยกยอง)

คณจตตมาเธอเปนคนอยางงแหละ (บอกความรสกธรรมดา)

หนาทของคาสรรพนาม

1. ทาหนาทเปนประธานของประโยค เชน ใครมา แกมาจากไหน นนของฉนนะ เปนตน

2. ทาหนาทเปนกรรมของประโยค เชน เธอดนส สวยไหม เปนตน

3. ทาหนาทเปนสวนเตมเตม เชน เสอของฉนคอน สฟาใสเหนไหม เปนตน

4. ทาหนาทตามหลงบพบท เชน เธอเรยนทไหน เปนตน

http://studentwork.srp.ac.th/Website/Thai/thai/data_01.html

คากรยา

คากรยา คอ คาทแสดงอาการ สภาพ หรอการกระทาของคานาม และคาสรรพนามในประโยค คากรยาบางคาอาจม

ความหมายสมบรณในตวเอง บางคาตองมคาอนมาประกอบ และบางคาตองไปประกอบคาอนเพอขยายความ

ชนดของคากรยา คากรยาแบงออกเปน 5 ชนด ดงน

1. กรยาทไมตองมกรรมมารบ (อกรรมกรยา) เปนกรยาทมความหมายสมบรณ ชดเจนในตวเอง เชน

ครยน

นองนงบนเกาอ

ฝนตกหนก

เดกๆหวเราะ

คณลงกาลงนอน

2. กรยาทตองมกรรมมารองรบ (สกรรมกรยา) เปนกรยาทตองมกรรมมารบจงจะไดใจความสมบรณ เชน

แมคาขายผลไม

นองตดกระดาษ

ฉนเหนงเหา

พอซอของเลนมาใหนอง

3. กรยาทตองมคามารบ คาทมารบไมใชกรรมแตเปนสวนเตมเตม (วกตรรถกรยา) คอ คากรยานนตองม

คานามหรอสรรพนามมาชวยขยายความหมายใหสมบรณ เชนคาวา เปน เหมอน คลาย เทาคอ เสมอน ดจ เชน

ชายของฉนเปนตารวจ

เธอคอนกแสดงทยงใหญ

ลกดจแกวตาของพอแม

แมวคลายเสอ

4. กรยาชวย (กรยานเคราะห) เปนคาทเตมหนาคากรยาหลกในประโยคเพอชวยขยายความหมายของคากรยาสาคญ

ใหชดเจนยงขน เชนคาวา กาลง จะ ได แลว ตอง อยา จง โปรด ชวย ควร คงจะ อาจจะ เปนตน เชน

เขาไปแลว

โปรดฟงทางน

เธออาจจะถกตาหน

ลกควรเตรยมตวใหพรอม

เขาคงจะมา

จงแกไขงานใหเรยบรอย

ขอสงเกต กรยาคาวา ถก ตามปกตจะใชกบกรยาทมความหมายไปในทางไมด เชน ถกต ถกด ถกตาหน ถาความหมายในทางดอาจใชคาวา ไดรบ เชน ไดรบคาชมเชย ไดรบเชญ เปนตน

5. กรยาททาหนาทคลายนาม (กรยาสภาวมาลา) เปนคากรยาททาหนาทคลายกบคานาม อาจเปนประธาน เปนกรรม หรอบทขยายของประโยคกได เชน

เขาชอบออกกาลงกาย (ออกกาลงกายเปนคากรยาททาหนาทคลายนาม เปนกรรมของประโยค)

กนมากทาใหอวน (กนมากเปนกรยาททาหนาทเปนประธานของประโยค)

นอนเปนการพกผอนทด (นอนเปนกรยาทาหนาทเปนประธานของประโยค)

หนาทของคากรยา มดงน

1. ทาหนาทเปนกรยาสาคญของประโยค เชน คนกนขาว นกบนมาเปนฝง เปนตน

2. ทาหนาทเปนประธานของประโยค เชน กนมากทาใหอวน เปนตน

3. ทาหนาทเปนกรรมของประโยค เชน ฉนชอบเตนแอรโรบกตอนเชา เปนตน

4. ทาหนาทชวยขยายกรยาสาคญใหมความหมายชดเจนยงขน เชน พคงจะกลบบานเยนน เปนตน

5. ทาหนาทชวยขยายคานามใหเขาใจเดนชดขน เชน ฉนชอบกนกวยเตยวผด นองชายชอบบะหมแหง เปนตน

คาวเศษณ

คาวเศษณ คอ คาทใชขยายคาอน ไดแก คานาม คาสรรพนาม คากรยา หรอคาวเศษณ ใหมความหมายชดเจนขน

คาวเศษณ แบงออกเปน 9 ชนด คอ

1. สกษณวเศษณ คอ คาวเศษณทบอกลกษณะ ชนด ขนาด ส เสยง กลน รส อาการ เปนตน เชน

ดอกจาปมกลนหอม

เจยบมรถยนตคนใหม

นอยหนามดอกไมสแดง

แมวตวนมขนนม

ในสงคมมทงคนดและคนชว แจคชอบทานอาหารเผด

2. กาลวเศษณ คอ คาวเศษณทบอกเวลา อดต ปจจบน อนาคต เชา สาย บาย คา เปนตน เชน

เงาะจะดละครบายน

ครนเวลาคาลมกพดแรง

คนโบราณชอบดหนงตะลง

วนสอบนกเรยนมกจะมาเชา

3. สถานวเศษณ คอ คาวเศษณทบอกสถานทหรอระยะทาง ไดแกคาวา ใกล ไกล เหนอ ใต ขวา ซาย หนา บน หลง เปนตน เชน

โรงเรยนอยไกล

เขาอาศยอยชนลาง

บอยเดนไปทางทศเหนอ

ไกเปนสตวบก

4. ประมาณวเศษณ คอ คาวเศษณทบอกจานวนหรอปรมาณ ไดแกคาวา มาก นอย หมด หนง สอง หลาย ทงหมด จ เปนตน เชน

สนขทเลยงไวกนจทงสน

มาโนชมเรอหลายลา

เขาไมมโรงเรยนหลายวน

คณดมเบยรมากไปไมดนะ

5. นยมวเศษณ คอ คาวเศษณทบอกความชเฉพาะแนนอน ไดแกคาวา น โนน นน น นน โนน แน เอง ทงน ทงนน อยางน เปนตน เชน

กระเปานฉนทาเอง

พรกเองเปนคนเลาใหเพอนฟง

แกวนตองทาความสะอาดอยางน

ตกนมคนขายแลว

6. อนยมวเศษณ คอ คาวเศษณทบอกความไมชเฉพาะ ไมแนนอน ไดแกคาวา อนใด อน ใด ไย ไหน อะไร เชนไร เปนตน เชน

คนไหนอาบนากอนกได

ซอขนมอะไรมาโฟกสกนไดทงสน

ตจะหวเราะทาไมกชางเขาเถอะ

คนอนๆกลบบานไปหมดแลว

7. ปฤจฉาวเศษณ คอ คาวเศษณทบอกเนอความเปนคาถามหรอความสงสย ไดแกคาวา ใด อะไร ไหน ทาไม เปนตน เชน

ผลไมอะไรทแนคซอมาใหฉน

สนขใครนารกจง

นกรองคนไหนไมชอบรองเพลง

การเลนฟตบอลมกตกาอยางไร

8. ประตชญาวเศษณ คอ คาวเศษณทแสดงถงการขานรบในการเจรจาโตตอบกน ไดแกคาวา จา คะ ครบ ขอรบ ขา วะ จะ เปนตน เชน

หนจะรถทวรจะออกเดยวนแลว

คณตดเสอเองหรอคะ

คณแมขาหนทาจานแตกคะ

ผมจะไปพบทานขอรบ

9. ประตวเศษณ คอ คาวเศษณทบอกความปฏเสธไมยอมรบ ไดแกคาวา ไม ไมได หามได บ เปนตน เชน

เขาตามหาหลอนแตไมพบ

พไมไดแกลงนองนะ

ความรมใชของหางายนะเธอ

เธอไมปลกตนไมเลย

หนาทของคาวเศษณ มกจะทาหนาทเปนสวยขยายในประโยค

1. ขยายนาม เชน เดกดมวาจาไพเราะ หองเกาทาสใหม เปนตน

2. ขยายคาสรรพนาน เชน ทานทงหลายกรณาพรอมใจไปเลอกตง เปนตน

3. ขยายคากรยา เชน ออฟกนอาหารมากเกนไป โอเลพดเพราะมาก เปนตน

4. ขยายคาวเศษณ เชน เขาทางานหนกมาก ฉนทาเองจรงๆ เปนตน

5. เปนคาอกรรมกรยา หรอกรยาทไมตองการกรรมไดดวย เชน นอยหนาสวยแตโฟกสฉลาด เดกคนนนผอมจง เปนตน

คาบพบท

คาบพบท คอ คาทเชอมคาหรอกลมคาใหสมพนธกนและเมอเชอมแลวทาใหทราบวา คา หรอกลมคาทเชอมกนนนมความสมพนธกนอยางไร ไดแก ใน แก จน ของ ดวย โดย ฯลฯ

หนาทในการแสดงความสมพนธของคาบพบท

1. แสดงความสมพนธเกยวกบสถานท เชน คนในเมอง

2. แสดงความสมพนธเกยวกบเวลา เชน เขาเปดไฟจนสวาง

3. แสดงความสมพนธเกยวกบการเปนเจาของ เชน แหวนวงนเปนของฉน

4. แสดงความสมพนธเกยวกบเจตนาหรอสงทมงหวง เชน เขาทาเพอลก

5. แสดงความสมพนธเกยวกบอาการ เชน เราเดนไปตามถนน

หลกการใชคาบพบทบางคา

" กบ" ใชแสดงอาการกระชบ อาการรวม อาการกากบกน อาการเทยบกน และแสดงระดบ เชน ฉนเหนกบตา

"แก" ใชนาหนาคาทเปนฝายรบอาการ เชน ครใหรางวลแกนกเรยน

"แด" ใชแทนตาวา "แก" ในทเคารพ เชน นกเรยนมอบพวงมาลยแดอาจารย

"แต" ใชในความหมายวา จาก ตงแต เฉพาะ เชน เขามาแตบาน

"ตอ" ใชนาหนาแสดงความเกยวของกน ตดตอกน เฉพาะหนาถดไป เทยบจานวน เปนตน เชน เขายนคารองตอศาล

คาบพบท เปนคาทใชหนาคานาม คาสรรพนาม หรอคากรยาสภาวมาลา เพอแสดงความสมพนธของคา และประโยคทอยหลงคาบพบทวามความเกยวของกบคาหรอประโยคทอยขางหนาอยางไร เชน

ลกชายของนายแดงเรยนหนงสอไมเกง แตลกสาวของนายดาเรยนเกง

ครทางานเพอนกเรยน

เขาเลยงนกเขาสาหรบฟงเสยงขน

ชนดของคาบพบท คาบพบทแบงเปน 2 ชนด

1.คาบพบททแสดงความสมพนธระหวางคาตอคา เชน ความสมพนธระหวางคานามกบคานาม คานามกบคาสรรพนาม คานามกบคากรยา คาสรรพนามกบคาสรรพนาม คาสรรพนามกบคากรยาคากรยากบคานาม คากรยากบคาสรรพนาม คากรยากบคากรยา เพอบอกสถานการณใหชดเจนดงตอไปน

- บอกสถานภาพความเปนเจาของฉนซอสวนของนายฉลอง ( นามกบนาม )

บานของเขาใหญโตแทๆ ( นามกบสรรพนาม )

อะไรของเธออยในถงน ( สรรพนามกบสรรพนาม )

- บอกความเกยวของ

เธอตองการมะมวงในจาน ( นามกบนาม )

พอเหนแกแม ( กรยากบนาม )

ฉนไปกบเขา ( กรยากบสรรพนาม )

- บอกการใหและบอกความประสงค

แกงหมอนเปนของสาหรบใสบาตร ( นามกบกรยา )

พอใหรางวลแกฉน ( นามกบสรรพนาม )

- บอกเวลา

เขามาตงแตเชา ( กรยากบนาม )

เขาอยเมองนอกเมอปทแลว ( นามกบนาม )

- บอกสถานท

เธอมาจากหวเมอง ( กรยากบนาม )

- บอกความเปรยบเทยบ

เขาหนกกวาฉน ( กรยากบนาม )

เขาสงกวาพอ ( กรยากบนาม )

2. คาบพบททไมมความสมพนธกบคาอน สวนมากจะอยตนประโยค ใชเปนการทกทาย มกใชในคาประพนธ เชน

ดกร ดกอน ดราชาแต คาเหลานใชนาหนาคานามหรอสรรพนาม

ดกร ทานพราหมณ ทาจงสาธยายมนตบชาพระผเปนเจาดวย

ดกอน ภกษทงหลาย การเจรญวปสสนาเปนการปฏบตธรรมของทาน

ดรา สหายเอย ทานจงทาตามคาทเราบอกทานเถด

ชาแต ทานทงหลาย ขาพเจายนดมากททานมารวมงานในวนน

ขอสงเกตการใชคาบพบท

1. คาบพบทตองนาหนาคานาม คาสรรพนาม หรอคากรยาสภาวมาลา เชน

เขามงหนาสเรอน

ปากนขาวดวยมอ

ทกคนควรซอสตยตอหนาท

2. คาบพบทสามารถละได และความหมายยงคงเดม เชน

เขาเปนลกฉน ( เขาเปนลกของฉน )

แมใหเงนลก ( แมใหเงนแกลก )

ครคนนเชยวชาญภาษาไทยมาก ( ครคนนเชยวชาญทางภาษาไทยมาก )

3. ถาไมมคานาม หรอคาสรรพนามตามหลง คานนจะเปนคาวเศษณ เชน

เธออยใน พอยนอยรม

เขานงหนา ใครมากอน

ฉนอยใกลแคนเอง

ตาแหนงของคาบพบท ตาแหนงของคาบพบท เปนคาทใชนาหนาคาอนหรอประโยค เพอใหรวาคา หรอประโยคทอยหลงคาบพบท มความสมพนธกบคาหรอประโยคขางหนา ดงนนคาบพบทจะอยหนาคาตางๆ ดงน

1. นาหนาคานาม

เขาเขยนจดหมายดวยปากกา

เขาอยทบานของฉน

2. นาหนาคาสรรพนาม

เขาอยกบฉนตลอดเวลา

เขาพดกบทานเมอคนนแลว

3. นาหนาคากรยา

เขาเหนแกกน

โตะตวนจดสาหรบอภปรายคนน

4. นาหนาคาวเศษณ

เขาวงมาโดยเรว

เธอกลาวโดยซอ

คาสนทาน

คาสนธาน คอ คาททาหนาทเชอมคากบคา เชอมประโยคกบประโยค เชอมขอความกบขอความ หรอขอความใหสละสลวย

คาสนธานม 4 ชนด คอ

1.เชอมใจความทคลอยตามกน ไดแกคาวา กบ และ , ทง…และ , ทง…ก , ครน…ก , ครน…จง , พอ…ก ตวอยางเชน

พออานหนงสอเสรจกเขานอน

พอและแมทางานเพอลก

ฉนชอบทงทะเลและนาตก

ครนไดเวลาเธอจงไปขนเครองบน

2.เชอมใจความทขดแยงกน ไดแกคาวา แต , แตวา , ถง…ก , กวา…ก ตวอยางเชน

กวาตารวจจะมาคนรายกหนไปแลว

เขาอยากมเงนแตไมทางาน

ถงเขาจะโกรธแตฉนกไมกลว

เธอไมสวยแตวานสยด

3.เชอมใจความเปนเหตเปนผลกน ไดแกคาวา จง , เพราะ…จง , เพราะฉะนน…จง ตวอยางเชน

เขาวงเรวจงหกลม ฉนกลวรถตดเพราะฉะนนฉนจงออกจากบานแตเชา

เพราะเธอเรยนดครจงรก เขาไวใจเราใหทางานนเพราะฉะนนเราจะ

เหลวไหลไมได

4.เชอมใจความใหเลอกอยางใดอยางหนง ไดแกคาวา หรอ หรอไมก , ไมเชนนน , มฉะนน ตวอยางเชน

เธอตองทางานมฉะนนเธอจะถกไลออก

ไมเธอกฉนตองกวาดบาน

นกเรยนจะทาการบานหรอไมกอานหนงสอ

คณจะทานขาวหรอกวยเตยว

หนาทของคาสนธาน

1.เชอมคากบคา เชน

ฉนเลยงแมวและสนข นดกบหนอยไปโรงเรยน

2.เชอมขอความ เชน

คนเราตองการปจจย 4 ดวยเหตน เราจงตองประกอบอาชพเพอใหไดเงนมาซอ

3.เชอมประโยคกบประโยค เชน

พสาวสวยแตนองฉลาด เพราะเขาขยนจงสอบได

4.เชอมความใหสละสลวย เชน

เขากเปนคนดคนหนงเหมอนกน คนเรากมเจบปวยบางเปนธรรมดา

คาอทาน

คาอทาน คอ คาทเปลงออกมาเพอแสดงอารมณหรอความรสกของผพด มกจะเปนคาทไมมความหมาย แตเนนความรสก

และอารมณของผพด เสยงทเปลงออกมาเปนคาอทานน แบงเปน 3 ลกษณะ

1. เปนคา เชน โอย วาย แหม โถ เปนตน

2. เปนวล เชน พทโธเอย คณพระชวย ตายละวา เปนตน

3. เปนประโยค เชน ไฟไหมเจาขา ปาถกรถชน เปนตน

คาอทานแบงออกเปน 2 ชนด คอ

1. อทานบอกอาการ ใชเปลงเสยงเพอบอกอาการและความรสกตางๆของผพด เชน

รองเรยก หรอบอกเพอใหรสกตว เชน แนน เฮ โวย เปนตน

โกรธเคอง เชน ชชะ ดด เปนตน

ตกใจ เชน ตายจรง วาย เปนตน

สงสาร เชน อนจจา โถ เปนตน

โลงใจ เชน เฮอ เฮอ เปนตน

ขนเคอง เชน อวะ แลวกน เปนตน

ทกทวง เชน ฮา ไฮ เปนตน

เยาะเยย เชน หนอย ชะ เปนตน

ประหมา เชน เออ อา เปนตน

ชกชวน เชน นะ นา เปนตน

2. อทานเสรมบท คอ คาพดเสรมขนมาโดยไมมความหมาย อาจอยหนาคา หลงคาหรอแทรกกลางคา เพอเนนความหมาย ของคาทจะพดใหชดเจนขน เชน อาบนาอาบทา ลมหลมตา กนนากนทา ถาเนอความมความหมายในทางเดยวกน เชน ไมดไมแล รองราทาเพลง เราเรยกคาเหลานวา คาซอน

ชนดของค า

ในภาษาไทย ค ำ ม 7 ชนด ไดแก:

[แกไข]ค านาม

ค านาม คอ คาทใชเรยกชอคน สตว วตถสงของ สถานทตางๆ ทงทเปนนามธรรมและรปธรรม เชน ความรก การให ความด ความชว คร นกเรยน ตารวจ ทหาร แพทย พยาบาล ชาง มา วว ควาย กวาง นก กง หอย ป ปลา ปะการง โตะ เกาอ นาฬกา ทองฟา ตนไม นาตก ภเขา บาน โรงเรยน คายทหาร โรงพยาบาล โรงเเรม วด เปนตน คานาม แบงออกเปน 5 ชนด คอ:

ค านามทวไป (สามานยนาม) คอ คานามทใชเปนชอทวไป หรอคาเรยกสงตางๆ โดยทวไปไมชเฉพาะเจาะจง เชน ดนสอ ปากกา ยางลบ กระเปา นกเรยน คร หนงสอ ชงชา นกกฬา สขภาพ เปด นก หม ชาง มา วว ควาย พดลม ทหาร วด

ค านามชเฉพาะ (วสามานยนาม) คอ คานามทเปนชอเฉพาะของ คน สตว สงของ สถานทหรอเปนคาเรยกบคคล สตว สงของ ตลอดจนสถานทตางๆ เพอเจาะจงวาเปนคนใด สงใด หรอทไหน เชน

ค านามบอกลกษณะ (ลกษณนาม) คอ คานามททาหนาทประกอบนามอนๆ เพอบอกรปราง ลกษณะ ขนาดหรอปรมาณของนาม มกจะอยหลงคาบอกจานวน และแยกไดเปนหลายชนด คอ บอกชนด เชน พระ=รป บอกอาการ เชน บหร=มวน บอกรปราง เชน รถ=คน บอกหมวดหม เชน ฟน=กอง บอกจานวน เชน ผา=เมตร เเละ ซาคา เชน วด=วด

ค านามบอกหมวดหม (สมหนาม) คอ คานามทบอกหมวดหมของนามขางหลงทรวมกนมากๆ เชน โขลงชาง ฝงนก ฝงปลา คณะครอาจารย คณะนกเรยน คณะสงฆ พวกกรรมกร หมสตว หมวดศพทชดขอสอบ โรงหนง แบบทรงผม

ค านามบอกอาการ (อาการนาม) คอ คานามทเกดจากคากรยาหรอคาวเศษณทมคาวา "การ"หรอ"ความ"นาหนา เชน ความด ความชว ความรก ความสวย ความงาม ความจรง ความเรว การเกด การตาย การเรยน การงาน การวง การศกษา

[แกไข]ค าสรรพนาม

ค าสรรพนาม คอ คาทใชแทนคานามเพอไมตองกลาวคานามนนซาๆ แบงเปน 7 ชนด คอ

สรรพนามแทนผพด ผฟง และผทกลาวถง(บรษสรรพนาม) ไดแก

สรรพนามบรษท 1 แทนชอผพด เชน ฉน ดฉน อฉน ผม กระผม ก ขา ขาพเจา เรา อาตมา เกลากระผม เกลากระหมอม ฯลฯ

สรรพนามบรษท 2 แทนชอผฟง เชน คณ เธอ ทาน เจา เอง มง แก โยม พระคณเจา ฝาพระบาท ใตฝาละอองธลพระบาท ฯลฯ

สรรพนามบรษท 3 แทนชอผกลาวถง เชน มน เขา ทาน เธอ แก พระองคทาน ฯลฯ

สรรพนามชเฉพาะ(นยมสรรพนาม) สรรพนามชนดนใชแทนนามทอยใกลหรอไกลผพด ไดแก น นน โนน น นน โนน เชน

สรรพนามใชถาม(ปฤจฉาสรรพนาม) คอ สรรพนามใชแทนนามในประโยคคาถาม(ตองการคาตอบ)ไดแก ใคร อะไร อยางไร ผใด สงใด ทไหน เชน

สรรพนามบอกความไมเจาะจง(อนยมสรรพนาม) คอ สรรพนามทใชแทนคานามทไมกาหนดแนนอนมกใชในประโยคทมความหมายแสดงความไมแนนอน ไดแกคาวา ใคร อะไร ผใด สงใด ทไหน เชน

สรรพนามบอกความชซ า หรอสรรพนามแบงพวก รวมพวก (วภาคสรรพนาม) คอ สรรพนามทใชแทนคานามเพอแยกนามออกเปนสวนๆ หรอบอกใหรวามนามอยหลายสวนและแสดงกรยารวมกนหรอตางกน ไดแกคาวา ตาง บาง กน เชน

สรรพนามเชอมประโยค(ประพนธสรรพนาม) คอ สรรพนามททาหนาทแทนนามขางหนาและเชอมประโยคใหมความเกยวพนกน ไดแกคาวา ท ซง อน เชน

สรรพนามใชเนนนามทอยขางหนา คอ สรรพนามทมกเรยงไวหลงคานามเพอเนนนามทอยขางหนาและยงชวยแสดงความรสกของผพดดวย อาจเปนความ

[แกไข]ค ากรยา

ค ากรยา คอ คาแสดงอาการของคานามหรอสรรพนาม หรอคาบอกสภาพทเปนอย เชน "นองทาการบาน" "ฉนเปนหวด" "ไกขน" "นกรองเพลง" ค ากรยา แบงออกเปน 4 ชนด คอ

กรยาไมตองมกรรม(อกรรมกรยา) คอ คากรยาทมใจความสมบรณชดเจนในตนเองไมตองมกรรมมารบขางทาย เชน ไกขน นกรอง

กรยาทตองมกรรม(สกรรมกรยา) คอ กรยาทมใจความไมสมบรณขาดความชดเจน จงตองมกรรมมารบขางทาย เชน ครตนกเรยน

กรยาทอาศยสวนเตมเตม(วกตรรถกรยา) คอ กรยาทไมมความชดเจน ขาดความหมายทกระจางชดในตวเอง ดงนนจะใชกรยาตามลาพงตวเองไมไดจะตองมคานามหรอสรรพนามมาขยายจงจะไดความ ไดแกคาวา คอ เปน คลาย เหมอน เทา ประดจ ราวกบ ฯลฯ เชน

กรยาชวย(กรยานเคราะห) คอ คาททาหนาทชวยกรยาอนใหไดใจความชดเจนยงขน ไดแกคาวา อาจ ตอง นาจะ จะ คง คงตอง คงจะ จง โปรด อยา ชวย แลว ถก ไดรบ เคย ควร ให กาลง ได...แลว เคย...แลว นาจะ...แลว ฯลฯ

[แกไข]ค าวเศษณ

ค าวเศษณ คอ คาททาหนาทประกอบคาอนๆ เพอใหไดใจความชดเจนยงขน หรอคาทใชขยายคานาม คาสรรพนาม คากรยา และคาวเศษณ เพอบอกเวลา บอกลกษณะ บอกจานวน บอกขนาด บอกคณภาพ บอกสถานท ฯลฯ อาจแบงไดดงน

คาวเศษณบอกลกษณะ "นองคนเลกชอเลก" "ถาดใบใหญใสสมผลเลก"

คาวเศษณบอกเวลา "เขามาสายทกวน" "ไปเดยวน"

คาวเศษณบอกสถานท "เขาเดนไกลออกไป" "เธอยายบานไปอยทางเหนอ"

คาวเศษณบอกปรมาณหรอจานวน "ชนทงผอง พนองกน" "คนอวนมกกนจ"

คาวเศษณบอกความชเฉพาะ "อยาพดเชนนนเลย" "บานนนทาสสวย"

คาวเศษณบอกความไมชเฉพาะ "คนอนไปกนหมดแลว" "สงใดกไมสาคญเทาความสามคค"

คาวเศษณแสดงคาถาม "ประเทศอะไรมจานวนประชากรมากทสดในโลก" "นองเธออายเทาไร"

คาวเศษณแสดงคาขาน "หวานจาไปเทยวไหมจะ" "คณครคะ กรณาอธบายชาๆ หนอยเถอะคะ "

คาวเศษณแสดงความปฏเสธ "คนทไมรกชาตของตนเปนคนทคบไมได" "บญคณของบพการประมาณมได"

คาวเศษณขยายคานาม "เดกนอยรองไห" (นอย ขยาย เดก) "ปลาใหญกนปลาเลก" (ใหญ-เลก ขยาย ปลา) "ฉนมกระเปาใบโต" (โต ขยาย *กระเปา) "เดกดใครๆ กรก" (ด ขยาย เดก)

คาวเศษณขยายสรรพนาม "พวกเราทงหมดเลอกคณ" (ทงหมด ขยาย พวกเรา) "ฉนเองเปนคนทา" (เอง ขยาย ฉน) "ทานทงหลายโปรดเงยบ" (ทงหลาย ขยาย ทาน) "ใครเลาจะลวงรได" (เลา ขยาย ใคร)

คาวเศษณขยายกรยา "ผใหญบานตนแตเชา" (เชา ขยาย ตน) "อยากนมมมาม" (มมมาม ขยาย กน) "ฝนตกหนก" (หนก ขยาย ตก) "เขาดานาทน" (ทน ขยาย ดานา)

คาวเศษณขยายวเศษณ "มาวงเรวมาก" (มาก ขยาย เรว) "พายพดแรงมาก" (มาก ขยาย แรง) "เขาทองหนงสอหนกมาก" (มาก ขยาย หนก) "เธอรองเพลงเพราะจรงๆ" (จรงๆ ขยาย เพราะ)

[แกไข]ค าสนธาน

ค าสนธาน คอ คาทใชเชอมคากบคา ประโยคกบประโยค หรอขอความกบขอความ เมอเชอมแลวจะไดประโยคทมใจความดงน

ค าสนธานเชอมความคลอยตามกน ไดแก และ กบ ถา ก แลว จง ฯลฯ เชน ฉนและเธอเปนเพอนกน

ค าสนธานเชอมความขดแยงกน ไดแก แต กวา ก ถง...ก แมวา...แตก ฯลฯ เชน ถงมนจะตายผมกไมเสยใจ

ค าสนธานเชอมความเลอกเอาอยางใดอยางหนง ไดแก หรอ มฉะนน มฉะนน...ก ไม...ก ฯลฯ เชน ผมใหคณเลอกระหวางไปสวนสนกหรอกนขาว

ค าสนธานเชอมความทเปนเหตผลกน ไดแก เพราะ...จง ดงนน...จง จง เพราะฉะนน...จง ฯลฯ เชน เพราะเธอไมสวยเขาจงไมรบรกเธอ

[แกไข]ค าบพบท

ค าบพบท คอ คาทใชนาหนาคาหรอกลมคาหรอคอคาทโยงคาหนาหรอกลมคาหนงใหสมพนธกบคาอน หรอกลมคาอนเพอบอกสถานท เหตผล ลกษณะ เวลา อาการ หรอแสดงความเปนเจาของ ไดแก ใน แก ของ ดวย โดย กบ แต ตอ ใกล ไกล ฯลฯ เชน

เขาเดนทางโดยเครองบน (ลกษณะ)

ฉนซอนเงนไวใตหมอน (สถานท)

ครตองเสยสละเพอศษย (เหตผล)

ฟนของนองผหลายซก(แสดงความเปนเจาของ)

1. "กบ" ใชแสดงอาการกระชบ อาการรวม อาการกากบกน อาการเทยบกน และแสดงระดบ เชน "ลงไปกบปา" (รวม) "ฉนเหนกบตา" (กระชบ)

2. "แก" ใชนาหนาคาทเปนฝายรบอาการ เชน "คนไทยควรเหนแกชาต" "พอใหเงนแกลก"

3. "แต" ใชในความหมายวา จาก ตงแต เฉพาะ เชน "ฉนจะกนแตผลไม" "เขามาถงโรงเรยนแตเชา"

4. "แด" ใชแทนคาวา "แก" ในทเคารพ เชน "นกเรยนมอบดอกไมแดอาจารย" "เขาถวายอาหารแดพระสงฆ"

5. "ตอ" ใชนาหนาแสดงความเกยวของกน ตดตอกน เฉพาะ หนาถดไป เทยบจานวน เชน "ฉนตองรายงานตอทประชม" "เขายนคารองตอเจาหนาทตารวจ"

6. "ดวย" ใชนาหนาคานามหรอคาสรรพนาม เพอบอกใหรวาเปนเครองใช และใชประกอบคากรยาแสดงวาทากรยารวมกน เชน "ยายกนขาวดวยมอ" "ผมขอทานขาวดวยคนนะ"

[แกไข]ค าอทาน

ค าอทาน คอ คาทเปลงออกมาเพอแสดงอารมณหรอความรสกของผพด มกจะเปนคาทไมมความหมายแตเนนความรสกและอารมณของผพดเปนสาคญ เชน อนจจา!ไมนาจะดวนจากไปเลย (สลดใจ) ออฮอ! หลอจง (แปลกใจ) เสยงทเปลงออกมาเปนคาอทานนน แบงไดเปน 3 ลกษณะคอ

1. เปนคา เชน โอย! วาย! โอโฮ! โถ! ฯลฯ

2. เปนวล เชน พทโธเอย! คณพระชวย! ตายละวา! โออนจจา! ฯลฯ

3. เปนประโยค เชน คณพระคณเจาชวยลกดวย! ไฟไหมเจาขา! ฯลฯ

คาอทาน แบงออกเปน ๒ ชนด คอ

อทานเสรมบท คอ คาพดทเสรมขนมาโดยไมมความหมาย อาจอยหนาคา หลงคาหรอแทรกกลางคาเพอเนนความหมายของคาทจะพดใหชดเจนขน เชน กนนากนทา ลมหลมตา กระปงกระเปา หนงสอหนงหา สตงสตางค ถาคาทนามาเขาคกนมเนอความหรอความหมายไปในแนวเดยวกน ไมนบว าเปนคาอทานเสรมบท เชน ไมดไมแล ไมหลบไมนอน รองราทาเพลง คาเหลานเรยกวา คาซอน ในคาประพนธประเภทโคลงและราย มการใชคาสรอย ซงนบวาเปนคาอทานเสรมบทได เชน เสยงลอเสยงเลาอาง อนใด พเอย ฯลฯ

http://th.wikibooks.org/wiki/%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B8%82%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%84%E0%B8%B3

ชนดของคา คาไทยแบงออกเปน 7 ชนด แตละชนดมลกษณะและหนาทแตกตางกนออกไป การเรยนรเรองลกษณะของคาเพอสรางเปนกลมคาและประโยคเปนเรองสาคญ และจาเปนอยางยงในการเรยนและการใชภาษาในชวตประจาวน คาแตละคามความหมาย ความหมายของคาจะปรากฏชดเมออยในประโยค การสงเกตตาแหนงและหนาของคาในประโยคจะชวยใหเราทราบชนดของคารวมทงความหมายดวย ดงนนการศกษาใหเขาใจหนาทและชนดของคาในประโยคจงมความสาคญมากเพราะจะชวยใหเราสามารถใชคาไดถกตองตรงตามความหมายทตองการในการใชภาษาจาเปนอยางยงทเราจะตองทราบวาคาไนมทใชอยางไร เพอประโยชนในการสอสาร นกไวยากรณไดสงเกตความหมายและหนาทของคาในประโยค แลวจงแบงคาในภาษาไทยออกเปนชนดได 7 ชนด คอ 1. คานาม 2. คาสรรพนาม 3. คากรยา 4. คาวเศษณ 5. คาบรพบท 6. คาสนธาน 7. คาอทาน คานาม

กษณะทงสงมชวต และไมมชวต ทงทเปนรปธรรมและนามธรรมค านามแบงออกเปน 5 ชนด 1. สามานยนาม 2. วสามานยนาม 3. สมหนาม 4. ลกษณนาม 5. อาการนาม 1. สามานยนาม คอ ค านามสามญทใชเปนชอทวไป เชน หน เปด โตะ บาน หรอเปนค าเรยกสงตางๆ โดยทวไป ไมชเฉพาะเจาะจง เชน คน ,รถ , หนงสอ, กลวย เปนตน สามานยนามบางค ามค ายอยเพอบอกชนดยอยๆของสงตางๆ เรยกวา สามานยนามยอย เชน คนไทย, รถจกรายาน,หนงสอแบบเรยน , กลวยหอม เปนตน ตวอยางของสามานยนาม เชน ดอกไมอยในแจกน แมวชอบกนปลา

2. วสามานยนาม คอ ค านามทเปนชอเฉพาะของคน สตว สถานทหรอเปนค าเรยกบคคล สถานทเพอเจาะจงวาเปนคนไหน สงใด เชน นายอตถ ตบ หรอ ชอวน ชอเดอน เชน วนจนทร เดอนมกราคม หรอชอจงหวดธรรมศาสตร , วดมหาธาต , รามเกยรต เปนตน

ตวอยางของวสามานยนาม เชน นดและนอยเปนพนองกน

อเหนาไดรบการยกยองวาเปนยอดของกลอนบทละคร

3. ลกษณนาม คอ ค านามทท าหนาทประกอบนามอน เพอบอกรปราง ลกษณะ ขนาดหรอปรมาณของนามนนใหชดเจนขน เชน รป , องค ,กระบอก เปนตน

ตวอยางของลกษณนาม เชน

คน 6 คน นงรถ 2 คน

ผา 20 ผน เรยกวา 1 กล

4. สมหนาม คอ ค านามบอกหมวดหมของสามานยนาม และวสามานยนามทรวมกนมากๆ เชน ฝงผง , โขลงชาง , กองทหาร เปนตน

ตวอยางของสมหนาม เชน

กองยวกาชาดมาตงคายอยทน พวกเราไปตอนรบคณะรฐมนตร

5. อาการนาม คอ ค าเรยกสงทไมมรปราง ไมมขนาด จะมค าวา “การ” และ “ความ” น าหนา เชน การกน , กรานอน , การเรยน , ความสวย, ความคด , ความด เปนตน

ตวอยางของอาการนาม เชน

การวงเพอสขภาพไมตองใชความเรว การเรยนชวยใหมความร ขอสงเกต ค าวา “การ” และ “ความ” ถาน าหนาค าชนดอนทไมใชค ากรยา หรอวเศษณจะไมนบวาเปนอาการนาม เชน การรถไฟ , การประปา ,ความแพง เปนตน ค าเหลานจดเปนสามานยนาม

หนาทของค านาม

1. ท าหนาทเปนประธานของประโยค เชน นองรองเพลง ครชมนกเรยน นกบน

2. ท าหนาทเปนกรรมของประโยค เชน แมวกนปลา ต ารวจจบผรายนองท าการบาน

3. ท าหนาทเปนสวยขยายค าอน เชน สตวปาตองอยในปา ตกตาหยกตวนสวยมาก นายสมควรยามรกษาการเปนคนเครงครดตอหนาทมาก

4. ท าหนาทขยายค ากรยา เชน แมไปตลาด นองอยบาน เธออานหนงสอเวลาเชา

5. ท าหนาทเปนสวนเตมเตมของค ากรยาบางค า เชน เขาเหมอนพอเธอคลายพ วนดาเปนคร เธอคอนางสาวไทย มานะสงเทากบคณพอ

6. ท าหนาทตามหลงบพบท เชน เขาเปนคนเหนแกตว พอนอนบนเตยง ปปวยอยทโรงพยาบาล

7. ท าหนาทเปนค าเรยกขาน เชน คณครคะหนยงไมเขาใจเลขขอนคะ คณหมอลกดฉนจะหายปวยไหม นายชางครบผมขอลากจ 3 วน

ในการใชภาษาจาเปนอยางยงทเราจะตองทราบวาคาไนมทใชอยางไร เพอประโยชนในการสอสาร นกไวยากรณไดสงเกตความหมายและหนาทของคาในประโยค แลวจงแบงคาในภาษาไทยออกเปนชนดได 7 ชนด คอ

1. คานาม

2. คาสรรพนาม

3. คากรยา

4. คาวเศษณ

5. คาบรพบท

6. คาสนธาน

7. คาอทาน

คานาม คอคาทใชเรยกชอคน สตวสงของ แบงเปน 5 ชนดคอ

1. สามานยนาม

2. วสามานยนาม

3. สมหนาม

4. ลกษณนาม

5. อาการนาม

1. สามานยนาม ไดแกนามทเปนชอทวๆไป

เชน หน เปด โตะ บาน

2. วสามานยนาม เปนชอเฉพาะ

เชน นายอตถ ตบ หรอ ชอวน ชอเดอน เชน วนจนทร เดอนมกราคม หรอชอจงหวด

3. สมหนาม นามทเปนหมคณะ เชน ฝง โขลง กอง หรอคานามทมความหมายไปในทางจานวนมาก

เชนรฐบาล องคกร กรม บรษท

4. ลกษณนาม เปนคานามทบอกลกษณะของนาม มกใชตามหลงคาวเศษณทบอกจานวนนบ

เชน ภกษ 5 รป นาฬกา 5 เรอน รปและเรอนเปนลกษณนาม

5. อาการนาม คอนามทเปนชอกรยาอาการในภาษาไทย เรามกมคาวา “การ” และ “ความ” นาหนา

เชน การกน การนง ความด ความจน

คาสรรพนาม คอคาทใชแทนคานาม แบงเปน 6 ชนดคอ

1. บรษสรรพนาม

2. ประพนธสรรพนาม

3. นยมสรรพนาม

4. อนยมสรรพนาม

5. ปฤจฉาสรรพนาม

6. วภาคสรรพนาม

1. บรษสรรพนาม คอ สรรพนามทใชแทนชอเวลาพดจากน

บรษท 1 ใชแทนผพด เชน ผม ฉน

บรษท 2 ใชแทนผฟง เชน คณ เธอ

บรษท 3 ใชแทนผทกลาวถง เชน เขา แก มน

2. ประพนธสรรพนาม คอ คาสรรพนามทใชแทน (เชอม) คานามทอยขางหนา ไดแกคา ท ซง อน

เชน คน “ท” ออกกาลงกายอยเสมอ รางกายมกแขงแรง

เกาหลใต “ซง” เปนเจาภาพจดการแขงขนกฬาโอลมปกกาลงมชอเสยง ไปทวโลก

ศล “อน” พงปฏบตคอศลหา

3. นยมสรรพนาม ไดแก สรรพนามทกาหนดความใหรแนนอน ไดแก น นน โนน หรอ น นน โนน เชน

น เปนเพอนฉน

นน อะไรนะ

โนน แนะของเธอละ

ของเธออยท น

4. อนยมสรรพนาม ไดแกสรรพนามทแทนสงทไมทราบ คอไมชเฉพาะลงไป และไมไดกลาวในเชงถามหรอสงสย ไดแก ใคร อะไร

ไหน ใด เชน

ใคร ขยนกสอบไลได เขาเปนคนทไมสนใจ อะไร

5. ปฤจฉาสรรพนาม ไดแก คาสรรพนามใชเปนคาถาม ไดแกคา อะไร ใคร ทไหน แหงใด ฯลฯ

เชน ใคร อยทนน

อะไร เสยหายบาง

ไหน ละโรงเรยนของเธอ

6. วภาคสรรพนาม หมายถงคานามทใชแทนคานาม ซงแสดงใหเหนวา นามนน จาแนกออกเปนหลายสวน ไดแกคา ตาง บาง กน

เชน นกเรยน ตาง กอานหนงสอ

เขาต กน

นกเรยน บาง กเรยน บาง กเลน

คากรยา คอ คาทแสดงอาการของคานาม สรรพนาม แสดงการกระทาในประโยค แบงออกเปน 4 ชนดคอ

1. สกรรมกรยา

2. อกรรมกรยา

3. วกตรรถกรยา

4. กรยาอนเคราะห

1. สกรรมกรยา คอคากรยาทตองมกรรมมารบ

เชน ฉน กน ขาว

เขา เหน นก

2.อกรรมกรยา คอคากรยาทไมตองมกรรมมารบกไดความสมบรณ

เชน เขานง

เขายนอย

3. วกตรรถกรยา คอคากรยาทไมมความหมายในตวเอง ใชตามลาพงแลวไมไดความ ตองมคาอนมาประกอบจงจะไดความ คากรยาพวกนคอ เปน เหมอน คลาย

เทา คอ

เชน ผม เปน นกเรยน ลกคนน คลาย พอ

เขาคอ ครของฉนเอง รองเทา 2 คนเหมอนกน

4. กรยาอนเคราะห คอคากรยาทไมมความหมายในตวเอง ทาหนาทชวยคากรยาใหมความหมายชดเจนขน ไดแกคา จง กาลง จะ ยอม คง ยง ถกนะ เถอะ เทอญ ฯลฯ

เชน นายแดง จะไป โรงเรยน

เขา ถก ต

เธอ รบ ไปเถอะ

คาวเศษณ คอคาจาพวกทประกอบคาอน เพอใหไดความชดเจนยงขน แบงเปน 10 ชนดคอ

1. ลกษณวเศษณ

2. กาลวเศษณ

3. สถานวเศษณ

4. ประมาณวเศษณ

5. นยมวเศษณ

6. อนยมวเศษณ

7. ปฤจฉาวเศษณ

8. ประตเษธวเศษณ

9. ประตชญาวเศษณ

10.ประพนธวเศษณ

1. ลกษณวเศษณ เปนคาวเศษณขยายนาม สรรพนาม หรอกรยา เพอบอก ชนด ขนาด สณฐาน ส เสยง กลน รส อาการ สมผส เชน เลก แบน ยาว ขาว เหมน หอม เปรยว

เชน เขารองเพลง เพราะ จรง

มะมวงผลนมรส เปรยว

นกเรยน ด ตองอานหนงสอ

2. กาลวเศษณ คอคาวเศษณทขยายคาอนเพอบอกเวลา เชน เรว กอน เชา สาย บาย เยน คา นาน เสมอ

เชน เขามาโรงเรยน สาย

3. สถานวเศษณ คอคาวเศษณบอกสถานท ไดแกคา บน ลาง เหนอ ใน นอก ใกล ไกล

เชน เขาอยไกล

4. ประมาณวเศษณ คอ คาวเศษณทบอกปรมาณ เชน นอย มาก จ ทงปวง จาแนกเปน 4 พวก

1. บอกจานวนไมจากด ไดแกคา หมด สน ทงปวง บรรดา

2. บอกจานวนไมจากด ไดแก จ มาก หลาย

3. บอกจานวนนบ เชน หนง สอง ทหนง

4. บอกจานวนแบงแยก เชน ตาง บาง

5. นยมวเศษณ คอคาวเศษณทบอกความแนนอน ไดแกคา น นน โนน ทเดยว แนนอน เฉพาะ

เชน เขาเปนคนขยน แนๆ ฉนทา เอง

6. อนยมวเศษณ คอคาวเศษณทใชประกอบ โดยไมแสดงความกาหนดแนนอนลงไป ทงไมใชคาถามหรอแสดงความสงสย ไดแกคา อน อนๆ ใคร ใครๆ อะไร ฉนใด

เชน เธอจะมาเวลา ใด กได

เธอจะทา อยางไร กทาเถอะ

เขาจะมา ก คนกไมเปนไร

7. ปฤจฉาวเศษณ คอคาวเศษณทใชเปนคาถามหรอแสดงความสงสย ไดแกคา อะไรไฉน ใด เหตไร อยางไร

เชน ตว อะไร อยใตโตะ

เขากาลงคด อะไร นะ

ทาไม เธอจงทาอะไรอยางน

8. ประตเษธวเศษณ คอคาวเศษณทแสดงความปฏเสธ เชน ไม ไมได มได ไมใช หามได

เชน ผมไมไดทาสงนน

9. ประตชญาวเศษณ ไดแกคาวเศษณทใชในการพดจากน เชนคาจาพวกขานรบ คารบรอง เชนคะ คะ ขา ครบ จะ ขอรบ

เชน คณ ครบ มคนมาหา ขอรบ

10. ประพนธวเศษณ คอ คาวเศษณ ททาหนาทเชอมคาหรอความทเขามาขางหนา ไดแก ท ซง อน

เชน เขาคดอยาง ท เธอคด

เขาทาความด อน หาทสดมได

บรพบท คอคาทใชนาหนานาม สรรพนาม หรอกรยาบางพวก ทาหนาทใหไดความเนองกนและไดความชดเจน จาแนกออกเปน 2 ชนด คอ

1. บรพบททไมเชอมกบคาอน

2. บรพบททเชอมกบคาอน

1. บรพบททไมเชอมกบคาอน หมายถง บรพบททใชเปนคาเรยก ไดแกคา ดกร ขาแต หรออาจเปนพวก สามานยนาม หรอ วสามานยนามกได

เชน ดกร ภกษทงหลาย

ทานหลาย โปรดฟงขาพเจา

คณมาน โปรดเชญทางน

2. บรพบททเชอมกบคาอน ไดแกบรพบททใชนาหนาคาอน ทาใหไดความรดกมขน เชน ใน นอก แหง ของ ฯลฯ

เชน เสอตวน สาหรบ เธอ

ฉนรก เฉพาะ เธอเทานน

เขามา แต เชา

บาน ของ คณนาอยดวยจรงๆ

สนธาน คอคาทใชเชอมคาหรอขอความใหตอเนองกน คาสนธานนนเปนคาเดยวกม เชน และ แต เปนกลมคากม เชน เพราะฉะนน แตทวา หรอมฉะนน เปนกลมแยก

คากนกม เชน ฉนใด...ฉนนน คงจะ...จง ถา...ก

ลกษณะการเชอมของสนธาน พอจะจาแนกไดดงน

1. เชอมความใหคลอยตามกน

2. เชอมความทขดแยงกน

3. เชอมใหเลอกเอา

4. เชอมความทเปนเหตผล

5. เชอมความใหแยกตางตอน

6. เชอมความแบงรบรอง

7. เชอมความใหสละสลวย

1. เชอมความใหคลอยตามกน สนธานพวกนไดแก ก...จง แลวก

เชน ฉนเรยนหนงสอ แลวก กลบบาน

2. เชอมความทขดแยงกน ไดแกคา แต แตทวา ถง...ก

เชน ถง สบปากวา ก ไมเทาตาเหน

3. เชอมใหเลอกเอา ไดแกคา หรอ มฉะนน ไมก

เชน เธอจะยน หรอ จะนง

เธอจะไป หรอ ไม

4. เชอมความทเปนเหตผล ไดแกคา จง ฉะนน ดงนน

เชน เขาดหนงสอ จง สอบไลได

5. เชอมความใหแยกตางตอน ไดแกคา สวน ฝาย หนง

เชน กองทพเราอยใตลม

ฝายขาศกอยเหนอลม

6. เชอมความแบงรบรอง ไดแก ถา ถา...ก

เชน ถา ฝนไมตก ฉน ก จะไปโรงเรยน

7. เชอมความใหสละสลวย ไดแก อยางไรกตาม อยางไรกด อนท จรง

เชน อยางไรกด ฉนจะพยายามทาใหดทสด

อทาน คอ คาแสดงความรสกของผพด แบงเปน

1. อทานบอกอาการ

2. อทานเสรมบท

1. อทานบอกอาการ อาจจะอทานแสดงความเขาใจ ตกใจ โกรท เจบ ตนเตน สงสย เชน ออ วย ตายตาย ไฮ

เชน อย เจบจรง

คาอทานบอกอาการน รวมทงทแทรกอยในคาประพนธตางๆ โดยมากกเปนคาสรอย เชน เฮย แฮ เอย นอ

2. อทานเสรมบท เปนคาทเพมเขามาโดยไมไดตงใจใหความเพมมาแตอยางใด

เชน แขนแมน เสอสาด โตะเตอะ จานเจน ไมรไมช พระสงฆองคเจา โรงราโรงเรยน รองหมรองไห เปนตน

http://www.thaigoodview.com/library/teachershow/lopburi/srisuda_l/thai/index.html

ในการใชภาษา เราควรทราบวา คาไหนมทใชอยางไร เพอประโยชนในการสอสาร นกไวยากรณ

ไดสงเกตความหมายและหนาทของคาในประโยค แลวจงแบงคาในภาษาไทยออกเปนหมวด หรอ ชนด

ได 7 ชนด คอ

1. คานาม

2. คาสรรพนาม

3. คากรยา

4. คาวเศษณ

5. คาสนธาน

6. คาบพบท

7. คาอทาน

ในบทนเราจะเรยนเฉพาะความรเบองตนกอน รายละเอยดในเรองนมขอทควรศกษา ซงม

ความซบซอนและลกซงอกหลายประการ แตยงไมจาเปนสาหรบนกเรยนระดบน

คานาม

คานาม คอ คาทแสดงความหมายถงบคคล สตว วตถ สงของ สภาพ อาการ ลกษณะซง

หมายรวมทงสงมชวต และไมมชวต ทงทเปนรปธรรมและทเปนนามธรรม

ขอใหสงเกตคาทขดเสนใตตอไปน

แมว กด หน

มาล กน ขาว

รถ วง บนถนน

ตนไม ปลกอย หนาบาน

สมศร นงบน เกาอ

ทหาร ยง ผกอการราย

ตารวจ จบ ผราย

ยาย ปอนขาว หลาน

ขนม วางบน โตะ

รฐบาล สงเสรม การศกษา

แหวน 2 วง นสวยจง

ฝงนกบนในทองฟา

ความจรง เปนสงไมตาย

คนดมแตความเจรญ

คณแม ซอ นาฬกา 2 เรอน

คาทขดใตขางบนนน เมอพจารณาแลวจะเหนวาเปนคานาม ตามความหมายทกลาวแลวขางตน

ใหนกเรยนสงเกตตาแหนงและหนาทด จะพบวาคานามมกจะอยหนาคาทแสดงอาการ ทาหนาทเปนผกระทา

หรออยขางหลงคาทแสดงอาการ ทาหนาทเปนผถกกระทากได มคานามบางคาไมไดบอกชอคน สตว

สงของ สภาพ อาการและสถานท แตบอกลกษณะกม และนามทบอกลกษณะนมกนาไปใชตามหลงคาบอก

จานวนดวย

คาสรรพนาม

คาสรรพนาม คอคาทใชแทนคานาม ทผพดหรอผเขยนไดกลาวแลว หรอเปนทเขาใจกนระหวาง

ผฟงและผพด เพอไมตองกลาวคานามซา ดงจะเหนตอไปน

นายสรเพอนของนายประสทธกลาวแกนายประสทธวา

"ระหวางทางไปโรงเรยน ขอใหนายประสทธแวะทวด เรยนหลวงปของนายสร

ดวยวา นายสรขอใหนายประสทธมารบหนงสอไปใหครของนายสรทโรงเรยน"

ขอความทยกมานจะไมมใชในภาษา ตามปกตใชแทนชอบคคลทไดกลาวไวดงตอไปน

นายสรเพอของนายประสทธกลาววา

"ระหวางทางไปโรงเรยน ขอใหคณแวะทวด เรยนหลวงปของผมดวยวา

ผมขอใหคณมารบหนงสอไปใหครของผมทโรงเรยน"

คาทขดเสนใต เปนคาทใชแทนคานาม คอ นายประสทธและนายสร เรยกวา คาสรรพนาม

ในการสอความหมาย (สอสาร) ระหวางบคคล เราจะมผพด (หรอผเขยน) ผฟง (หรอผอาน)

และบคคลทเปนผทพดถงหรอคดไปถง

ผพด คอ บรษท 1

ผฟง คอ บรษท 2

บคคลหรอสงทกลาวถงหรอคดไปถง คอ บรษท 3

เราจะใชคาสรรพนามแสดงความหมายวาเปนบรษท 1 หรอบรษท 2 หรอบรษท 3 ได

ดงจะเหนตอไปน

ฝายชายแก กคานบลานายบานไปถงทไตซนทานา พบไตซนกรองไห ไตซนถามวา "ทาน

จะไปไหน" ชายแกตอบวา "ขาพเจา เหนบดามารดาของทานทาโทษทานครงไรกมความเวทนาครนจะชวย

ทานกชวยไมได ไดแตมาเยยมทาน" ไตซนไดฟงดงนน จงเลาวา "บดาเกณฑใหขาพเจาทานาคนเดยว

50 ไร" ชายแกคดวา "บดาของเขาไมยตธรรมแกเขาเลย" คดดงนนแลวกไปเลาใหนายบานฟง

แลวชายแกกลบไปบานกพาบรวารของตนหลายคนไปชวยไตซนทานา

คาทขดเสนใตนน เปนคาสรรพนามทงสน

ขาพเจา เปนคาสรรพนามบรษท 1

ทาน เปนคาสรรพนามบรษท 2

เขา เปนคาสรรพนามบรษท 3

ตน เปนคาสรรพนามบรษท 3

ในขอความทไดยกมาขางตนนน มคานามทเปนชอเฉพาะคอ ไตซน ชาย เปนคาทแสดง

ความหมายถงบคคล และ นา เปนคาแสดงความหมายถงวตถหรอสงของ

คานามทผเขยนกลาวถง เพอใหผอานคดไปถงทงหมดถอวาเปนบรษท 3

ขอสงเกต

ในภาษาไทยเราอาจใชคานามในการสนทนา หรอเขยนขอความใหเกดความหมาย เชน

บรษท 1 หรอบรษท 2 หรอบรษท 3 ไดดงตวอยางตอไปน

ผเขยนขอเรยนใหผอานทราบวา หนงสอเลมนผเขยนไดใชเวลาคนควาประมาณ 1 ป

ในขอความขางบนนน

ผเขยน เปฯคานาม เปนบรษท 1

ผอาน เปฯคานาม เปนบรษท 2

หนงสอ เปฯคานาม เปนบรษท 3

จากตวอยางขางลางตอไปน จะเหนวาภาษาไทยเราอาจใชคานามเปนคาแทนผพด ผฟง

และผกลาวถงได

แดง พอขอใหแดงอยาสงเสยงดงนก

พอ เปนบรษท 1

แดง เปนบรษท 2

แดงไปบอกครใหญวา พอจะไปพบครใหญไดพรงน

ครใหญ เปนบรษท 3

นอกจากนคาสรรพนามในภาษาไทยคาเดยวกนอาจใชใหมความหมายเปนบรษท 1 หรอบรษท 2

หรอบรษท 3 ได ในประโยคตางๆ กนดงตวอยาง

เขาไมชอบใหตวเลนกบเขาอยางนนะ

เขา ใชแทนบรษท 1 ทงสองคา

พสมไมชอบใหใครเขาไปในหองหนงสอ เขากลวจะไปทาใหหองเขารก

เขา เปนคาสรรพนามใชเปนบรษท 3 แทนพ

ทานจะตองการเครองดมเดยวนไหมครบ

ทาน เปนคาสรรพนามใชเปนบรษท 2

นายยวง โปรดยกเครองดมไปใหทานเดยวน

ทาน เปนคาสรรพนามใชเปนบรษท 3

ขาพเจาทางานเพอตนเอง

ตน ในประโยคนเปนบรษท 1

คณทางานเพอตนเอง

ตน ในประโยคนเปนบรษท 2

การใชคาสรรพนามในการสอสาร

1. สรรพนามแทนผพด ผฟง และผทกลาวถงหรอคดถง

สรรพนามทใชแทนผสงสาร (คอผพด หรอผเขยน) นบเปนบรษท 1 เชน ฉน ขาพเจา

กระผม ดฉน ก อาตมา เรา ขาพระพทธเจา ฯลฯ

สรรพนามทใชแทนผรบสาร (คอผฟง หรอผอาน) นบเปนบรษท 2 เชน เธอ ทาน คณ

ใตเทา มง พระคณเจา ฝาพระบาท ฯลฯ

สรรพนามทใชแทนบคคลหรอสงทกลาวถง หรอคดไปถง นบเปนบรษท 3 เชน เขา พวกเขา

มน

2. สรรพนามใชชระยะ

คาสรรพนามทกาหนดใหรความ ใกล ไกล ของนามทผพดกบผฟงเขาใจกนได ไดแกคาวา น

นน โนน น โนน (โนนไกลกวานน นใกลทสด) เชน

น คอเพอนเกาของฉน

โนน เปนวดเกา

นน ไมมราคา

3. สรรพนามใชถาม

คาสรรพนามทมความหมายเปนคาถาม ไดแกคาวา ใคร อะไร ผใด สงใด อนไหน เชน

ใครตองการนาชาบาง

เขามาเรยกใคร

หนแดงกนอะไร

อะไรเปอนรองเทา

4. สรรพนามบอกความไมเจาะจง

ใชแทนนามซงไมกาหนดแนนอนลงไปวาเปนสงนน สงน ไดแกคาวา ใคร อะไร ผใด สงใด

ฉนไมรวา อะไรตกลงมาโดนเสอ

ฉนไมทราบวาใครเขยนจดหมายฉบบน

5. สรรพนามบอกความชซา

คาสรรพนามทใชแทนคานามทกลาวไปแลวโดยชซาอกครงหนง อาจแสดงความหมายรวมหรอ

แสดงความหมายแยกตอนามทกลาวแลว ไดแกคาวา ตาง บาง กน เชน

นกเรยนตางกทางานของตน (ความหมายแยก หมายถงนกเรยนแตละคน)

กรรมกรเหลานน บางกเปนหญง บางกเปนชาย (ความหมายแยก)

สนขกดกน (ความหมายรวม สนขมมากกวา 1 ตว)

6. สรรพนามเชอมประโยค

มคาสรรพนามจาพวกหนงททาหนาทแทนคานามอนเปนทเขาใจแกผพดและผฟง ผเขยน

และผอาน (ผสงสาร ผรบสาร) ในขณะเดยวกนทาหนาทเชอมประโยค 2 ประโยค ใหความเกยวพนกน

คาสรรพนามชนดนไดแกคา ท ซง อน ผ เชน

ฉนชอบบานทตงอยบนเนน ท แทนคานาม บาน และเชอมประโยค ฉนชอบบาน

กบประโยค (บาน) ตงอยบนเนน

แมทพยกยองทหารซงรกษาระเบยบวนย

ซง แทนคานาม ทหาร และเชอมประโยค แมทพยกยอง

ทหาร กบประโยค (ทหาร) รกษาระเบยบวนย

โคลงบทแรกอนเปนบทไพเราะทสดเปนโคลงสสภาพ

อน แทนคานาม โคลง และเชอมประโยคโคลงบทแรก

เปนโคลงสสภาพ กบ (โคลงบทแรก) เปนบทไพเราะ

ทสด

บคคลผเสยสละเพอชาตควรไดรบการยกยอง

ผ แทนคานาม บคคล และเชอมประโยค บคคลเสยสละ

เพอชาต กบประโยค บคคลควรไดรบการยกยอง

7. สรรพนามใชเนนนามตามความรสกของผพด เชน

พระภกษทานออกบณฑบาตทกเชา

ขโมยมนหกกงไมเสยดวย

ตาสมแกไมชอบเสยงดง

คณพอทานสงสารผม

ควรสงเกตวา สรรพนามในประโยคขางบนนน ถาเราตดออกเสย ความหมายของประโยค

กไมเปลยนไป แตผฟงจะไมไดรบความรสกของผพด เชน คา ทาน แสดงความยกยอง คา มน

แสดงความดหมน และคา แก แสดงความสนทสนม

คากรยา

คากรยา คอ คาทแสดงความหมายวา กระทา หรอมอาการ หรออยในสภาพใดสภาพหนง

ตวอยาง

เดกทอดหม แสดงความหมายวา กระทา

ตนถวเตบโตเรว แสดงความหมายวา มอาการ

หมาตายแลว แสดงความหมายวา อยในสภาพ

ลงเปนไข แสดงความหมายวา อยในสภาพ

อากาศเยนลงแลว แสดงความหมายวา อยในสภาพ

คาทขดเสนใตตอไปนเปนคากรยา

ตารวจจบผรายแลว

ยายปอนขาวหลาน

ขนมวางอยบนโตะ

ความจรงเปนสงไมตาย

ระหวางฤดรอนนเราพฒนาหมบานของเรา

นกเรยนตองอานหนงสอทกวนจงจะด

ผมจะศกษาวชาคานวณอยางถองแท

อรญญารองเพลงเกง

เปดวายนาได

เขาถกตอย

สนขถกรถชน

คนเจบสลบไปแลว

บานหลงนนทรดโทรมมาก

ซเมนตแขงแลว

สนขอวนขนทกวน

แมนาอะเมซอนกวางทสดในโลก

การใชคากรยาในการสอสาร

คากรยาเปนคาสาคญในประโยคภาษาไทย เราอาจละไวในทเขาใจไดในประโยคบางชนด

แตความหมายจะปรากฏอยเสมอ คากรยาเปนสวนสาคญของภาคแสดงของประโยค หรอเราอาจ

เรยกวาตวแสดงในภาคแสดงกได

นอกจากนนกรยาอาจใชในประโยคไดอกหลายอยาง เชน

1) กรยาใชเปนสวนขยายของคานาม

ตวอยาง

คนแตงตวสวยเปนคนนาด แตงตวสวย ขยายคานาม คน

ฉนชอบผหญงตดผมสน ตดผมสน ขยายคานาม ผหญง

ฉนชอบขบรถบนถนนตดใหม ตดใหม ขยายคานาม ถนน

2) กรยาใชเหมอนคานาม คอ เปนประธานหรอกรรมของกรยาอนกได

ตวอยาง

กนอาหารตามเวลาชวยใหสขภาพด

กน เปนประธานของกรยา ชวย

อานทกวนสรางสรรคปญญา

อาน เปนประธานของกรยา สรางสรรค

ฉนไมชอบรองเพลง

รองเพลง เปนกรรมของกรยา ชอบ

คนในทองถนนนนยมฟอนรา

ฟอนรา เปนกรรมของกรยา นยม

ขอสงเกต

เราอาจเตมคา การ หนาคากรยา จะไดความเชนเดยวกน

ตวอยาง

การเดนตอนเชาเปนการออกกาลงกาย

การอานทกวนสรางสรรคปญญา

การกนอาหารตามเวลาชวยใหสขภาพด

ฉนไมชอบการเอาเปรยบ

คนในทองถนนนนยมการฟอนรา

คาวเศษณ

คาวเศษณ คอ คาทใชขยายคาอน เปนการเพมความหมายขน เชน บอกลกษณะ คณภาพ

ปรมาณ จานวน เวลา สถานท

ตวอยาง

คาวเศษณขยายคานาม ตกใหญอยปลายเนน

ผกสดอยในตะกรา

บานสามหลงสเขยว

คาวเศษณขยายคาสรรพนาม เขาเองบอกกบฉน

ใครหนอเอาหนงสอไป

คาวเศษณขยายคากรยา พเดนหนา นองเดนหลง

นกเขาขนเพราะ

โรงเรยนเลกคา

คาวเศษณขยายคาวเศษณ ครอธบายดมาก

ในภาษาไทย คาวเศษณทใชขยายคาใด มกมตาแหนงตามหลงคานน

ตวอยาง

ลงพดแรง

คนสงไดเปรยบคนเตย

คนกนจไมอวนเสมอไป

แตบางกรณอาจใชคาวเศษณมาขางหนาคาทขยาย

ตวอยาง

มากหมอมากความ

นอยคนนกไมเหนแกลาภยศ

ทกวนพระเขาจะพาลกไปวด

ขอควรสงเกต

1. คาบางคาอาจทาหนาทเปนคาวเศษณ และในบางโอกาสทาหนาทเปนคากรยาสาคญใน

ประโยค

ตวอยาง

วเศษณ กรยา

อยาซอสนคาแพงเลย ราคาสนคาแพงขนทกวน

พชายเรยนสงกวานองชายใชไหม พชายสงกวานองชายใชไหม

เราควรเชอผทรดกวาเรา เราตองดตอผทรนอยกวาเรา

2. คานามบางคา อาจทาหนาทขยายคาอนได ซงในกรณนถอวาคานามคานน ทาหนาท

คาวเศษณ

ตวอยาง

คนปาอยในปา

สตวนาเปนอาหารสาคญของมนษย

ลมทะเลมความชนสง

3. ในการเรยงคาเขาประโยคในภาษาไทย สวนใหญเรามกใหสวนขยายตามหลงคาทขยาย

ตวอยาง

คนปา สตวนา พเดนหนา ครอธบายดมาก

แตบางคาเราใชไวขางหนาคาทขยาย

ตวอยาง

เขาเปนคนสงศกด

เขาไมปวย

สามสาวเดนทางไปประกวดความงาม

รานนขายอาหารเลศรส

ภาษาไทยเปนมรดกลาคา

ถงรอยรสบปผาสมาลย จะชนใจเหมอนสตรไมมเลย

วนทองเปนหญงสองใจจรงหรอ

สสหายหวเราะอยางราเรง

คาบพบท

คาบพบท คอ คาททาหนาทเชอมโยงคาหนงหรอกลมคาหนงใหสมพนธกบคาอนหรอกลมคาอน

เพอบอกสถานท เวลา แสดงอาการ หรอแสดงความเปนเจาของ

ตวอยาง

คนในเมอง เรอใตนา ดาวบนทองฟา อาหารสาหรบเธอ ปากกาของฉน หนงสอ

สาหรบอานเลน นาสาหรบดม เดนทางโดยเครองบน ผานทาดวยฝาย เราเดนไป

ตามถนน พคยกบนอง เขารองตอศาล เรากนเพออย เขาพดตามจรง เขาทางาน

จนเทยงคน ฉนรบมาโดยเรว สถานวทยกระจายเสยงแหงภาคพนยโรป นคอรางวล

ยอดเยยมสาหรบประเภทสารคด

คาสนธาน

คาสนธาน คอ คาทเชอมประโยคกบประโยค หรอคากบกลมคา ประโยคทใชคาสนธาน

จะแยกออกเปนประโยคทมความบรบรณมากกวาหนงความได

ตวอยาง

ประสทธเดนทางมากจากกรงเทพฯ วนนและจะเดนทางตอไปพรงน

เดกพวกนนมาแขงขนกฬาหรอมาชวยงานฉลองพอ

ฉนชอบแกงเผดแตพชายชอบแกงจด

รตนมาโรงเรยนไมไดเพราะเขาเปนไข

แสนศกดฝกซอมดจงชนะคชกทกครง

เขามาถงสถานเมอรถไฟออกไปแลว

ถาเราไมรบแตงตวเราจะไปงานไมทน

แมเขาจะมรางกายไมแขงแรง เขากมจตใจแขงแกรง

จะเหนวาคาทขดเสนใตขางบนนน เชอมระหวางประโยค 2 ประโยค และควรสงเกต

วาคาสนธานบางคา เราอาจเขยนขางหนาประโยคทง 2 ประโยคกได

ขอสงเกต

1. คาสนธาน อาจมความหมายชวยใหเราเขาใจวา ขอความในประโยคหนงคลอยตามอก

ประโยคหนงหรอแยงกนกได หรอใหเหนวาประโยคหนงเปนเหต อกประโยคหนงเปนผล หรอ

บอกเวลาวาขอความในประโยคหนงเกดขนในเวลาใด เทยบกบขอความในอกประโยคหนงกได

2. ตอไปนเปนคาสนธานทเชอมคากบคา หรอกลมคากบกลมคา เมอพจารณาแลวจะเหนวา

อาจแยกออกเปนประโยคทมความสมบรณไดมากกวาหนงประโยค

ตวอยาง

เพอนฉนและตวฉนยงไมสจะเหนดวยกบเรองน

= เพอนฉนยงไมสจะเหนดวยกบเรองน ตวฉนยงไมสจะเหนดวยกบเรองน

เขาหามคนอนแตทาเสยเอง

= เขาหามคนอน เขาทาเสยเอง

การรวมความเขาไวดงตวอยางขางตนเปนการประหยดคา ทาใหเขาใจความไดงาย

ไมเยนเยอ

3. คาสนธานบางคาใชเขาคกน

ตวอยาง

เขาพดจรงเสมอเพราะฉะนนเขาจงไดรบความเชอถอ

เพราะเขารางกายแขงแรง เขาจงเรยนไดผลด

กวาเราจะกนอาหารเสรจ เพอนๆ กออกจากบานไปแลว

ถงเขาจะปากรายแตใจเขาด

ถงจะมผจรง ผกทาอะไรคนมศลธรรมไมได

4. คาสนธานอาจอยในตาแหนงตางๆ ในประโยคดงน

อยระหวางคา เชน ฉนพบสมบตและอรญญา

อยหลงคา เชน คนกด สตวกด รกชวตดวยกนทงนน

อยหนาประโยค เชน เมอใดเราทาความด เรายอมมความอมใจ

อยหลงประโยค เชน เขาจะทาบญกตาม จะทาบาปกตาม ควรคดถงผลกรรม

อยระหวางประโยค เชน ตนมะมวงออกชอแตไมตดผล

ครอมคา เชน ถงเปนเพอนกอยาวางใจ

ครอมประโยค เชน เพราะเขาทาอะไรไมคดจงตองเดอดรอน

แมวาเขามความจาดแตเขากสอบไมไดด

5. มคาบางคากรณกใชเปนบพบท บางกรณกใชเปนสนธาน

ตวอยาง

เมอสกครน สาอางไดออกจากโรงเรยนไปแลว

(เมอ เปนบพบท)

เมอเราไดยนเสยงระฆง เราออกจากโรงเรยนทนท

(เมอ เปนสนธาน)

เราทางานเพอชาต

(เพอ เปนบพบท)

เราทางานเพอเราจะไดสนองคณชาต

(เพอ เปนสนธาน)

6. คาสนธานอาจเปนกลมคากได

ตวอยาง

ในเมอทานยงไมเคยทดลองดวยตนเองมากอน ทานกไมควรรบปฏเสธโดยสนเชง

ระหวางทคณนงรถไฟมา คณสงเกตสองขางทางหรอเปลา

ดวยเหตทเราประพฤตตวอยในศลธรรม เรายอมไมกลวเกรงคนพาล

ขณะทเขาวงมาถงปลายถนน พวกโจรโยนอาวธลงมาพอด

คาอทาน

คาอทาน คอ คาทเปลงออกมาเพอแสดงอารมณ หรอความรสกของผพด คาอทานสวนมาก

จะไมมความหมายตรงตามถอยคา แตจะมความหมายทางเนนความรสก และอารมณของผพด เปนสาคญ

ตวอยาง

โอโฮ ! ภเขาลกนสงเยยมเทยมเมฆเลย

ตายจรง ! ฉนลมเอารมมา

พทโธ ! เธอนาจะบอกฉนเสยแตแรก

แหม ! ฉนเกรงใจเธอจรง ๆ

เจาประคณเอย ! ทาไมเปนอยางนไปได

ขอสงเกต

1. คาอทานมกอยขางหนาประโยค แตไมจดวาเปนสวนหนงสวนใด หรอภาคหนงภาคใด

ของประโยค หากตดคาอทานออกไปกไมเสยใจความ

2. คาอทานอาจมลกษณะเปนกลมคากได เชน

อยตายตาย! นาเอนดอะไรอยางนน! ตายละวา!

3. คาอทานชนดหนง เรยกวา คาอทานเสรมบท เปนคาทเรานยมนามาตอเตมขางหนา

ตอทาย หรอแทรกกลางคาทเราประสงคจะพด เพอเนนความหมายของคาทเราประสงคใหชดเจนยงขน

เชน

เธอจะมาสญญงสญญาอะไรกบฉน

เดนดๆ ประเดยวจะตกกระดางกระไดไปดอก

เหนอยไหม กนนากนทาเสยซ ขนมขตมกม

เขาขยนดหนงสอหนงหาเสมอ

คาอทานเสรมบททแทรกกลางกม เชน สปปะดสปะดน (จากคา สปดน) เปนตน

4. คาทพบในโคลง เชน เฮย แฮ แลนา กเปนคาอทานเสรมบทหรอในคาประพนธชนดอน

เชน เจาพอา นองเอย อาและเอย กเปนคาอทานเสรมบทเชนกน

หมายเหต มคาตอทายบางคามความหมายเดยวกนกบคาทอยขางหนา คาตอนนเปนภาษาถน

หรอภาษาโบราณ บางทานเรยกวา "คาซอน" นยมใชในภาษาพดหรอภาษารอยกรอง

เปนสวนมาก เชน

เสอสาดกไมป สาด เปนภาษาถน แปลวา เสอ

ไมไลในปานถกตดโคนหมด ไล เปนคาโบราณ แปลวา ตนไม

วดวาในเมองไทยมมากมาย วา เปนคาโบราณ แปลวา วด

http://www.st.ac.th/bhatips/7words.html

การจาแนกชนดของคาในภาษาไทย สามารถจาแนกไดตามความหมาย และหนาททใชในประโยค โดยแบงเปน ๗ ชนด คอ

๑. คานาม

๒. คาสรรพนาม

๓. คากรยา

๔. คาวเศษณ

๕. คาบพบท

๖. คาสนธาน

๗. คาอทาน

๑. คานาม

คอ คาทใชเรยกชอคน สตว สงของ สถานท อาการ และสภาพทเปนนามธรรมและรปธรรมคานามแบงเปน ๕ ชนด คอ

๑.๑ นามทวไป (สามานยนาม) คอ คาทใชเรยกชอทวไป โดยไมเฉพาะเจาะจงวาเปนคนสตว สงของ หรอสถานทใด เชน คร นกเรยน โรงเรยน พอ แม บาน จงหวด ไฟฟา ถนน มะมวง แมนา สะพาน การบาน อแรง เครองบน รถยนต เรอ ฯลฯ

๑.๒ นามเฉพาะ (วสามานยนาม) คอ คาทเปนชอเรยกโดยเฉพาะเจาะจงวาเปนใคร สตวชนดใด สงของประเภทไหน หรอสถานทแหงใด เชน กรงเทพมหานคร โรงเรยนเตรยมทหาร วนอาทตย เดอนมกราคม สะพานพระรามแปด สมชาย ฯลฯ

๑.๓ นามบอกหมวดหม (สมหนาม) คอ คานามทบอกถงหมคณะ ของคน สตว และสงของทอยรวมกนจานวนมาก เชน คณะ นกาย บรษท รฐบาล ฝง โขลง กอง เหลา พรรค พวก ฯลฯ

โดยทวไปสมหนามมกจะใชนาหนาคานามอน ๆ เชน กองเสอปา คณะกรรมการ พรรครวมรฐบาล ฝงปลาโลมา กองพนทหาร กองโจร ฯลฯ

๑.๔ นามบอกลกษณะ (ลกษณนาม ) คอ คานามทใชบอกลกษณะ สณฐาน ชนด จานวน และหมวดหม ของคน สตว สงของ และสถานท

โดยทวไปลกษณนามมกจะใชตามหลงคาคณศพท หรอตวเลขทบอกจานวนเชน

ไขเปด ๒ ฟอง

ชาง ๙ เชอก

เงน ๕ บาท

รถโฟลก ๔ คน

พระสงฆ ๔ รป ฯลฯ

ลกษณนามแบงเปน

ก. ลกษณนามบอกสนฐาน

ลกษณนาม

ใชกบ

ลกษณนาม

ใชกบ

วง

แหวน วงกลม ตะกรอ สกวก มโหร เพลง

ดวง

รอยดาง ตรา พระอาทตย ดาว ไฟ ดาวเทยม

หลง

เรอน ตก กบ ประทน เกง บษบก มง

กระบอก

ปลองไมไผ ขาวหลาม พล ปน ไฟฉาย

แผน

ขนมปง กระดาษ กระดาน กระเบอง อฐ

เสน

เชอก ลวด ดาย ผม สรอย เขมขด

ผน

ผา เสอ พรม กระแชง หนงสตว (ทใชป) ธง

สาย

ถนน ทาง แมนา สรอย แคว เขมขด

บาน

ประต หนาตาง กระจกเงา กรอบรป

ปาก

แห อวน สวง โพงพาง เปล

ลก

สม ฟตบอล พาย

ปน

ตอก (ทมขนาดกวาง) เลอย

ใบ

บตรประชาชน ถาด จาน

ซ

ฟน กานรม ลกกรง

แทง

เหลก ตะกว ดนสอ ทอง ครง

แพ

ฝอยทอง ขาวเมาทอด

กอน

สบ ถาน อฐ เนอ

เกลด

พมเสน ดางทบทม

คน

รม ฉตร ธน หนาไม ชอน สอม ซอ เบด ไถ

ราง

ลกคด ระหด ระนาด

ตน

สม เสา ซง เทยนพรรษา

เมด

ยา กระดม กรวด ถว สว

ลา

ไมไผ ออย เครองบน จรวด เรอ

ตบ

พล ลกปน ประทด ปลายาง จาก

เครอง

วทย โทรทศน คอมพวเตอร พดลม

ข. ลกษณนามบอกการจาแนก

ลกษณนาม

ใชกบ

ลกษณนาม

ใชกบ

กอง

ลกเสอ อฐ ทราบ ผาปา

ครอก

ลกสนข ลกปลา ลกแมว ลกหน

พวก

คน สตว

ประเดน

ปญหา ขอโตแยง เรองราว ขอความ

เหลา

ทหาร เวไนยสตว

รปแบบ

กวนพนธ งานประพนธ วธสอน การสอน การพฒนา

หมวด

วชา ทหาร ลกเสอ ศพท

ลกษณะ

อปนสย การกระทา งาน

หม

คน สตว ของ

แบบ

ทรงผม เครองแตงกาย ตวอกษร ตวพมพ

ฝง

วว ควาย ปลา นก

ชนด

เชอโรค ยา ผลตภณฑ คน พช สตว

โขลง

ชาง

ประเภท

อาหาร กบขาง ดนตร อาคาร

คณะ

คน พระสงฆ

ประการ

พร ความสาเรจ เหตผล ความจาเปน

นกาย

ลทธ ศาสนา

อยาง

กบขาว เครองปรง การกระทา

สารบ

กระดม กบขาว เครองเรอน เครองแตงกาย

จาพวก

มนษย เปรต สตว พช

ชด

เครองแตงกาย การแสดง ขอสอบ

ระดบ

ภาษา ขาราชการ การศกษา

ขอ

เลข คาแนะนา สญญา กตกา

ขน

ตาแหนง ความรนแรง การเตรยมพรอม การปฏบต ยศ

โรง

ละคร โขน หนง

ฉบบ

จดหมาย เอกสาร นตยสาร วารสาร หนงสอพมพ

ค. ลกษณนามบอกจานวน หรอปรมาณ

ลกษณนาม

ใชกบ

ลกษณนาม

ใชกบ

ค

รองเทา ถงเทา แจกน เชงเทยน ชอนสอม เขาสตว

โยชน กโลเมตร

ระยะทาง

โหล

ดนสอ สมด ไมหนบผา ของใช

กลอง

นม ของขวญ

กล

ผาลาย ผาพน ผาโสรง (ผาหอทรวมกน ๒๐ ผน)

หยด

นา นายา เหงอ

บาท

เงน ทองคา เครองยาไทย

หบ

นม เสอผา

ชง กโลกรม

แปง ทองคา ถว

ขวด

นาอบ นาหอม นาปลา

ชอน ถวย

แปง ถว นาปลา นา

ชะลอม

ผลไม

ลตร ตม ไห

ง. ลกษณนามบอกเวลา

ลกษณนาม

ใชกบ

ลกษณนาม

ใชกบ

ยก

การชกมวย การตอส

ยค

ชวงเวลา

รอบ

การแสดง การแขงขน อาย

หน

การกระทา ความผด การเตอน

ครง

การประกวด การชกมวย การประชม การแสดง

ท

การต

คราว

การประชม การจดงาน

ชวง

บทเรยน คลนเสยง คลนแมเหลกไฟฟา

สมย

การประชม ระยะเวลา

ศตวรรษ

เวลา

นาท ชวโมง

เวลา

กะ

การทางาน การเขายาม

วน เดอน ป

จ. ลกษณนามบอกวธทา

ลกษณนาม

ใชกบ

ลกษณนาม

ใชกบ

จบ

พล

กา (ฟอน)

ผก ชอดอกไม ธป

มวน

บหร

หอ

ขนม เสอผา ของขวญ

มด

ฟน ขาวตมผด ออย ไมรวก

หยบ

ทองหยบ

พบ

ผา กระดาษ

จบ

ขนมจน

มวน

ผา กระดาษ แพร รบบน ฟลม เชอก

ผก

ใบลาน

ฉ. ลกษณนามอน ๆ ซงไมสามารถจดเขาพวกได

ลกษณนาม

ใชกบ

ลกษณนาม

ใชกบ

พระองค

พระเจาแผนดน เจานายชนสง

อน

ไมบรรทด คม แปรงสฟน ทเขยบหร

องค

เจดย พระทนต พระบรมราโชวาท

เลา

ป ขลย

รป

ภกษ สามเณร ช

เชอก

ชางบาน (ชางปาเรยกวาตว)

ตน

ยกษ ภตผปศาจ ฤๅษ วทยาธร

เรอน

นาฬกา

คน

นกเรยน กรรมกร กรรมการ เจาหนาท

คน

จกรเยบผา รถ

ตว

สนข แมว โตะ เกาอ มานง

เลม

หนงสอ เกวยน เทยน เขม กรรไกร สว ดาบ

ขวาน หอก

ใบ

สม ต หมอ กระโถน ตม หมอน

ชน

ขนม งาน บทประพนธ ผา

เรอง

นทาน นวนยาย ภาพยนตร ละคร ธระ

ดาม

ปากกา

สง

กบขาว ของ สงของ

ช. ลกษณนามซาชอ คอ การนาคานามขางหนามามาใชเปนลกษณะนาม เชน

เพลงชาตไทยม ๑ เพลง

มนษยม นวมอ ๑๐ นว

การประชมเอเปคทประเทศไทยม ประเทศสมาชกทเขารวมทงหมด ๒๑ ประเทศ

คาทใชลกษณะนามซาชอ ไดแกกองทพ กระทรวง กรม เขอน แควน ครอบครว เงา จด ตาแหนง นว ห หาง ปญหา เพลง ภาษา รอน ฤด วด ศพ สมาคม หลม องคการ ตาบล อาเภอ เมอง รฐ โลก ประเทศ หมบาน รป ฯลฯ

๑.๕ นามบอกอาการ (อาการนาม) คอ คานามทใชบอกกรยาอาการ อาการนามมกมคาวา “ การ” และ “ ความ” นาหนา โดยมหลกในการใชดงน

การ : ใชนาหนาคากรยาทวไป

เชน การเดน การกน การนอน การเรยน การสอน การพด การอาน การฟง ฯลฯ

ความ :

๑. ใชนาหนาคาวเศษณทวไป เชน ความด ความชว ความสวยความเรว ความไว ความถ

๒. ใชนาหนาคากรยาทเกยวกบจตใจ หรอคาทมความหมายเกยวกบ “ เกด ม เปน ดง เจรญ เสอม” เชน ความคด ความร ความเขาใจ ความรก ความตาย ความทกข ความเจรญ

“ การ” และ “ ความ” ทนาหนาคาชนดอนทไมใชกรยา หรอคาวเศษณ ไมถอวาเปนอาการนาม แตจะเปนสามานยนาม เชน การบาน การเรอน การพาณชย การเมอง การไฟฟา การประปา การเงน ความแพง

หนาทของคานาม

๑. เปนประธานของประโยค เชน

คร สอนหนงสอนกเรยน

ความสามคค คอพลง

๒. เปนกรรมของประโยค เชน สนขถกรถชน, แมชอบทา ตมยากง โดยคานามสามารถเปนไดทงกรรมตรง และกรรมรอง เชน

เขาซอ เนอใหแก เสอโครง (เนอเปนกรรมตรง, เสอโครงเปนกรรมรอง),

แมเหยยวปอน เหยอให ลกกา (เหยอเปนกรรมตรง, ลกกาเปนกรรมรอง)

๓. เปนสวนขยายของคานามทมาขางหนา เชน

ฉนชอบอานหนงสอ การตนโดเรมอน

พแฮท พชายของฉนเปนทหาร

๔. ขยายคากรยาทบอกสถานท เวลา หรอทศทาง เชน

คณแมไป ทางาน

อากาศรอนมากเวลา กลางวน

๕. เปนสวนเตมเตมของกรยา ทเรยกวา “ สวนเตมเตม” เพราะคานามเหลานเมอใชตามหลงกรยา “ เปน เหมอน คลาย เทา คอ” แลว ประโยคจะไดใจความสมบรณ โดยคานามเหลานไมจดเปนกรรมของกรยา เชน

เธอสวยเหมอน นางสาวไทย

อม พชราภาเปน ดาราหนง

๖. เปนคาเรยกขานในฐานะประธาน กรรม หรอเรยกขานลอย ๆ เชน

พขา ขอเงนซอขนมหนอย

ปกรณ เธอจะไปกนสกกบฉนไหม

๗. เปนคาตามหลงบพบท เชน คณครคอยอยใน หองพกคร ใน เปนคาบพบท

สงใดอยใน ต มใชอยใต ตงเตยง ใต เปนคาบพบท

๒. คาสรรพนาม

คอ คาทใชแทนคานามทไดกลาวถงแลว เพอจะไดไมตองเอยคานามนนซาอก คาสรรพนามแบงเปน ๗ ชนด คอ

๒.๑ สรรพนามใชแทนบคคล (บรษสรรพนาม) คอ คาทใชแทนผพด ผฟง และผถกกลาวถง แบงเปน ๓ บรษ คอ

- สรรพนามบรษท ๑ ใชแทนตวผพด เชน

ฉน ดฉน อฉน ผม กระผม ขาพเจา ก ขา อว ขอย อาตมา เกลากระหมอม

- สรรพนามบรษท ๒ ใชแทนผทเราพดดวย เชน

คณ ทาน เธอ ใตเทา เจา แก ลอ เอง มง พระคณเจา โยม สกา ฝาพระบาท

- สรรพนามบรษท ๓ ใชแทนผทเรากลาวถง เชน

เขา ทาน เธอ แก มน หลอน พระองค

๒.๒ สรรนามชเฉพาะเจาจง หรอสรรพนามชระยะ (นยมสรรพนาม) คอ คาสรรพนามทใชแทนคานาม เพอบอกความใกลไกล ไดแกคาวา “ น น นน นน โนน โนน” เชน

น นองของฉน

นน คอเพอนรกของเขา

โนน โรงเรยนเตรยมทหารของฉน

น ของเธอ

๒.๓ สรรพนามใชถาม (ปฤจฉาสรรพนาม) คอ คาสรรพนามทมความหมายเปนคาถาม ไดแกคาวา “ ใคร ไหน อะไร สงใด อนไหน ผใด” เชน

ใคร เปนบดาแหงประวตศาสตรไทย

ใคร มา

แกร อะไรมาบาง

สงใด อยในต

ไหน ของเธอ

๒.๔ สรรพนามไมเฉพาะเจาะจง (อนยมสรรพนาม) สรรพนามพวกนจะมรปซากบปฤจฉาสรรพนาม แตไมใชประโยคคาถาม โดยจะใชในประโยคทแสดงความไมแนนอน ไมชเฉพาะเจาะจง และไมตองการคาตอบ เชน

อะไร ฉนกกนไดทงนน

ใคร ททาด ฉนกรกทงนน

ใคร ๆ กบนได

๒.๕ สรรพนามบอกความชซา หรอแบงพวก หรอรวมพวก (วภาคสรรพนาม) คอ สรรพนามทใชแทนคานามทกลาวไปแลว เพอชซาอกครง และแยกคานามนนออกเปนสวน ๆ ไดแกคาวา “ ตาง บาง กน” ซงมหลกในการใชดงน

ตาง : ใชแทนคานามขางหนา เพอใหรวาคานามนนแยกเปนสวน แต ทากรยาอาการอยางเดยวกน เชน

นกเรยน ตางคยเสยงดง

กรรมกร ตางทางานอยางขยนขนแขง

บาง : ใชแทนคานามขางหนา เพอใหรวาคานามนนแยกเปนหลายสวน และ ทากรยาอาการตางกน เชน

ผชมละครเวท บางกปรบมอ บางกนงเฉย ๆ

คณคร บางกจบจฬาฯ บางกจบธรรมศาสตร

กน : ใชแทนคานามขางหนา เพอใหรวาคานามนนแยกเปนสวน แต ทากรยาอาการโตตอบกน หรอเกยวของกนอยางใดอยางหนง เชน

นกเรยนยกพวกต กน

คบาวสาวสบตา กนหวานฉา

คาวภาคสรรพนามน (ตาง บาง กน) ตองใชเพอแทนคานามขางหนา แตบางครงคาวภาคสรรพนามเหลาน กไมไดทาหนาทแทนคานาม ซงเราตองพจารณาเองวามนเปนคาชนดใด เชน

- ฝมอการเยบจกรของฉน ตางจากคนอน (เปนกรยาบอกสภาพ)

- บอดการด กนไมใหแฟนเพลงเขาใกลนกรอง (เปนกรยา)

- ฉนกบเพอนลงทนเปดรานขายขนมรวม กน (เปนวเศษณขยายกรยา)

- เพอนของฉนมตวเลก บาง ตวใหญ บาง (เปนวเศษณขยายเลก, ใหญ)

๒.๖ สรรพนามเชอมประโยค (ประพนธสรรพนาม) คอ สรรพนามทใชเชอมสองประโยคใหมความสมพนธกน ไดแก คาวา “ ท ซง อน ผ” โดยคาเหลานจะทาหนาทแทนคานามหรอคาสรรพนามทอยขางหนาเทานน และทาหนาทเชอมประโยคยอยเขากบประโยคหลก ใหกลายเปนประโยคความซอน เชน

- คน ทขยนเรยนสอบผาน

คนขยนเรยน เปนประโยคหลก (คน) สอบผาน เปนประโยครอง

- ทหาร ผเสยสละชพเพอชาตสมควรไดรบการยกยอง

ทหารเสยสละชพเพอชาต เปนประโยคหลก

(ทหาร) สมควรไดรบการยกยอง เปนประโยครอง

๒.๗ สรรพนามทเนนตามความรสกของผพด ไดแก คาวา “ ทาน มน แก เขา” โดยสรรพนามชนดนมกจะวางไวหลงคานาม เพอเนนความรสกของผพด วาแสดงความรสกยกยอง คนเคย ดหมน เกลยดชง หรอความรสกอน ๆ เชน

คนขขโมย มนตองถกลงโทษ (เกลยดชง)

คณตา ทานรบราชการดวยความซอสตย (ยกยอง)

หนาทของคาสรรพนาม

๑. เปนประธานของประโยค เชน

ฉน ชอบไปเทยวทะเล

โนน คอบานของฉน

๒. เปนกรรมของประโยค

- กรรมตรง เชน เชญ ทานเขามากอนคะ

- กรรมรอง เชน โปรดนาหนงสอมาคน ฉนวนน

๓. เปนสวนขยายของประธาน เชน

หวหนา แกชองดลกนอง

คณคร ทานใหฉนเชคชอแทน

วรรณวภา เธอคอคนทเพอนรก

๔. เปนสวนเตมเตมของกรยา เชน

เธอคอ ใคร

สนขเปน อะไร

พรโสภตสวย เหมอนนางงาม

๕. เปนคาเรยกขานในการสนทนา เชน

คณ คะ ถงควดฉนหรอยง

เพอน ๆ ครบอยาเสยงดง

๖. เปนตวเชอมประโยคเขาดวยกน เชน

ครชอบเดก ทตงใจเรยน

ฉนชอบบานสฟา ทอยรมทะเล

๓. คากรยา

คอ คาทแสดงอาการ/การกระทาของคานาม หรอสรรพนาม เพอใหรวาคานามหรอ คาสรรพนามนนทา หรอเปนอะไร เชน

เดกหญง รองไห (เดกหญง เปนคานาม, แสดงกรยารองไห)

เธอ วายนา (เธอ เปนคาสรรพนาม, แสดงกรยาวายนา)

ชนดของคากรยา คากรยาแบงเปน ๔ ชนด คอ

๓.๑ กรยาทไมตองมกรรม (อกรรมกรยา) คอ คากรยาทม ความหมายครบถวนในตวเอง โดยไมตองมกรรมมารบ และประโยคมความหมายสมบรณ เชน

เดก รองไห

นก บนสง

รถ วง

ออ ! ... คาตอไปนสวนใหญเปนอกรรมกรยา ไดแก นง นอน ยน เดน ไป รองไห

๓.๒ กรยาทตองมกรรม (สกรรมกรยา) คอ

(๑) คากรยาทม ความหมายไมครบถวนในตวเอง จงตองมกรรมมารองรบการกระทา ประโยคจงจะไดใจความทสมบรณ เชน

- แม กวาดบาน (ถาบอกวา “ แม กวาด” เฉย ๆ ประโยคนกจะไมไดใจความ ดงนน จงตองม “ บาน” มาทาหนาทกรรมในประโยค เพอใหรวา “ แมกวาดบาน” )

- ฉน ทาการบาน (ถาบอกวา “ ฉน ทา” เฉย ๆ ประโยคนกจะไมไดใจความ ดงนน จงตองม “ การบาน” มาทาหนาทกรรมในประโยค เพอใหรวาฉนทาการบาน)

(๒) ลกษณะหนงของสกรรมกรยาคอ เมอเราเหนคากรยาในประโยคนน ๆ แลวตองสามารถถามตอไปไดวา “ อะไร” เชน ตอะไร, ชอบอะไร, มอะไร, เหนอะไร ฯลฯ ดตวอยางตอไปน

- แม กวาดบาน (แม กวาดอะไร)

- เดก ยงนก (เดกยงอะไร)

- ฉน ทาการบาน (ฉนทาอะไร)

(๓) กรรมทมารบนนอาจมทงกรรมตรง และกรรมรอง เชน

คร แจกสมดใหแกนกเรยน (สมด เปนกรรมตรง, นกเรยน เปนกรรมรอง)

ฉน ถวายชดสงฆทานแดพระสงฆ (ชดสงฆทาน เปนกรรมตรง พระสงฆ เปนกรรมรอง)

พชายใหขนมแกนอง ๆ ทกคน (ขนม เปนกรรมตรง นอง ๆ เปนกรรมรอง)

ประธานมอบธงแกผมารวมชมนม (ธง เปนกรรมตรง ผมารวมชมนม เปนกรรมรอง)

คณตาแจกเงนใหแกหลาน ๆ (เงน เปนกรรมตรง หลาน ๆ เปนกรรมรอง)

ขอควรจา คาบางคาอาจเปนไดทงอกรรมกรยา และสกรรมกรยา ดงนน เวลาใชตองดรปประโยคดวย เชน

- หนาตางบานน ปด (ปด ในทนเปนอกรรมกรยา)

- ฉน ปดหนาตางบานน (ปด ในทนเปนสกรรมกรยา)

- เขา เปดฝากระโปรงรถ (เปด ในทนเปนสกรรมกรยา)

- ฝากระโปรงรถ เปด (เปด ในทนเปนอกรรมกรยา)

๓.๓ กรยาทตองอาศยสวนเตมเตม (วกตรรถกรยา) คอ คากรยาท ความหมายไมสมบรณในตวเอง จงตองมคานาม คาสรรพนามมาเปนสวนขยาย หรอมขอความหรอสวนเตมเตมมาตอทายคากรยาเหลานน จงจะไดใจความสมบรณ

คากรยาหรอวกตรรถกรยาเหลานไดแกคาวา “ คลาย เปน เทา เหมอน คอ ดจวา” เชน

ขตตยะ เปนคนจรงจงกบชวต

ผด คอคนทดทงกายวาจาและใจ

ซงขอความทนามาเตม หรอเปนสวนขยาย (คนจรงจงกบชวต, คนทดทงกายวาจาและใจ) เราเรยกวา สวนเตมเตม หรอ “ วกตการก”

๓.๔ กรยาชวย (กรยานเคราะห) คอ กรยาทใชประกอบกรยาสาคญในประโยค เพอใหความหมายของกรยาหลกนนชดเจนขน

กรยาชวย ไดแกคาวา “ กาลง แลว อาจ คง ตอง จะ คงตอง คงจะ นา นาจะ พง จง ควร เคย ได ไดรบ ถก โดน ยอม ยง อยา ฟง ชะรอย โปรด ชวย ได...แลว เคย...แลว นาจะ...แลว” เชน

ฉน กาลงอานหนงสอ

นกเรยน นาจะทาการบานมาแลว

กรยาชวยอกชนดหนงคอ คาทไมมความหมายในตวเอง แตตองอาศยคากรยาชนดอนจงจะมความหมาย ไดแกคาวา “ ซ นะ เถอะ ละ นะ หรอก” เชน

ฉนไมไปดวย หรอก

ดกแลวนอน เถอะ

เจอกนตอนเชา นะ

ขอควรจา คากรยาบางตวอาจเปนไดทงกรยาแท และกรยาชวย ดงนน เวลาใชตองดรปประโยคดวย กลาวคอ ถาเปนกรยาชวยตองมกรยาแทอยในประโยค แตถาไมมกรยาแทอยในประโยคแสดงวาคานนเปนกรยาแท เชน

ผม ตองทางาน (กรยาชวย)

ฉน ไดรบของแลว (กรยาชวย)

เขา ตองตวฉน (สกรรมกรยา)

เขา ไดคะแนนเตม (สกรรมกรยา)

หนาทของคากรยา

๑. เปนตวแสดงในภาคแสดงของประโยค เชน

นกธรกจ อานหนงสอพมพ

สตร มสทธทดเทยมบรษ

๒. ขยายคานาม เชน

วนเสารนคอวนออก เดนทาง

เจาภาพงานเปลยนรายการอาหาร เลยงแขก

๓. ขยายกรยาดวยกน เชน

ฉนเดน เลนในตอนเยน

เธอนง มองทองฟาคนเดยว

คณยายเดน หาแวนตา

๔. ทาหนาทเหมอนคานาม เชน

นอน เปนการพกผอนทดทสด (นอน ทาหนาทเปนประธาน)

ฉนชอบ เดนเรว ๆ (เดนเรว ๆ ทาหนาทเปนกรรม)

เทยวกลางคน มกมอนตราย (เทยวกลางคน ทาหนาทเปนประธาน)

อาน หนงสอมาก ๆ ทาใหฉลาด (อาน ทาหนาทเปนประธาน)

กรยาททาหนาทเหมอนคานามเหลาน เราเรยกอกอยางวา “ กรยาสภาวมาลา” โดยจะเตมคาวา “ การ” เขาขางหนาได โดยทความหมายไมเปลยน เชน การนอนเปนการพกผอนทดทสด ( นอนเปนการพกผอนทดทสด)

๕. วางไวหนาประโยค ไดแกคาวา (เกด ม ปรากฏ) เชน

เกด ไฟไหมทตลาด

ม ขาวรายจะแจงใหทราบ

ปรากฏ รองรอยการนวมอของผราย

๔. คาวเศษณ

คอ คาททาหนาทขยายคานาม คาสรรพนาม คากรยา และคาวเศษณดวยกน เพอบอกลกษณะตาง ๆ (ขนาด สณฐาน ส กลน รส ปรมาณ สถานท ฯลฯ) และเพมความหมายใหชดเจนขน คาวเศษณแบงเปน ๙ ชนด คอ

๔.๑ คาวเศษณบอกลกษณะ (ลกษณวเศษณ) คอ คาวเศษณทบอกลกษณะตาง ๆ ไดแก

บอกชนด ด เลว ชว ออน แก หนม สาว

บอกขนาด ใหญ เลก กวาง ยาว เของ

บอกสณฐาน กลม แบน ร แปน ทย

บอกส เขยว แดง เหลอง นาเงน

บอกเสยง ดง คอย เบา แผว แหบ เพราะ ทม

บอกกลน หอม เหมน ฉน

บอกรส เผด หวาน เปรยว ขม มน

บอกสมผส รอน อน เยน นม ออน แขง กระดาง หยาบ

บอกอาการ เรว ชา เซอ วองไว กระฉบกระเฉง

รปประโยคท มลกษณวเศษณ เชน

คน แกเดนชา

พชายคน โตฉนชออสน

เขารองเพลง เพราะ

๔.๒ คาวเศษณบอกเวลา (กาลวเศษณ) คอ คาวเศษณทบอกเวลาในอดต ปจจบน อนาคต วา “ เชา สาย บาย เยน คา โบราณ กอน” เชน

เขามา สายทกวน

เรารองเพลงชาต เวลาเชา

ไป เดยวน

๔.๓ คาวเศษณบอกสถานท (สถานวเศษณ) คอ คาวเศษณทบอกสถานท หรอระยะทาง วา “ บน ลาง เหนอ ใต หนา หลง ไกล ใกล บก นา” เชน

เขายายไปอยทาง เหนอ

ขนลงเดนชด ขวา

คาวเศษณบอกสถานทบางคา ถามคานามหรอคาสรรพนามมาตอทาย จะถอเปนคาบพบททนท เชน

บานของเขาอย ใกล ( “ ใกล” ในทนเปนคาวเศษณ)

บานของเขาอย ใกลตลาด (ใกล ในทนเปนคาบพบท)

เขาเดนจากทศ เหนอไปจนถงทศ ใต ( “ เหนอ, ใต” ในทนเปนคาวเศษณ)

ดนสออย ใตสมด ( “ ใต” ในทนเปนคาบพบท)

๔.๔ คาวเศษณบอกปรมาณ หรอจานวน (ประมาณวเศษณ) แบงเปน

บอกปรมาณ ไดแกคาวา มาก นอย บรรดา ตาง บาง บาง ผอง ทงหมด ทงหลาย ทงปวง หลาย จ ฯลฯ เชน

บรรดาผมาชมนมไดรบการวาจางจากนายทน,

บาง คนกหลงเวลาเรยน

บอกจานวน ไดแก จานวนนบ หนง สอง สาม ทส ทหา เชน

ฉนสอบได ทหนงของหอง

เขาทางาน หกวนใน หนงสปดาห

๔.๕ คาวเศษณบอกความชเฉพาะ (นยมวเศษณ) คอ คาวเศษณทบอกความชเฉพาะ หรอเจาะจงวา “ เชนน เชนนน น น นน นน โนน โนน ทงน ทงนน อยางน อยางนน ดงน ดงนน แท ดอก เอง แทจรง ทเดยว แนนอน” เชน

อยากลาว เชนนนเลย

แทจรง เขาไมไดรกฉน

ฉน เองกเสยใจ

ฉนทากบขาว เอง

คาวเศษณบอกความชเฉพาะ (นยมวเศษณ) แตกตางจากสรรนามชเฉพาะเจาะจง (นยมสรรพนาม) เพราะ

นยมวเศษณ ทาหนาทขยาย และชวยใหคาทถกขยายมความหมายชดเจนและชเฉพาะเจาะจงมากขนโดยคานยมวเศษณจะวางอยหลงคาทถกขยาย เชน

บาน นเปนบานของฉน (น เปนนยมวเศษณ ขยายคาวาบาน)

นยมสรรพนาม ทาหนาทแทนคานาม โดยมความหมายแทนคน สตว สงของ สถานท

ตวอยาง

บาน นเปนบานของฉน (นยมวเศษณ) สนขตว นนเปนของฉน (นยมวเศษณ)

น คอบานของฉน (นยมสรรพนาม) โนนไงสนขของฉน (นยมสรรพนาม)

หนงสอเลม นทฉนชอบ (นยมวเศษณ) หยบขนม นนตดมอไปดวย (นยมวเศษณ)

น คอหนงสอทฉนชอบ (นยมสรรพนาม) หยบ นนตดมอไปดวย (นยมสรรพนาม)

๔.๖ คาวเศษณบอกความไมชเฉพาะ (อนยมวเศษณ) คอ คาวเศษณทมรปซากบปฤจฉาวเศษณ แตไมใชประโยคคาถาม โดยจะใชในประโยคทแสดงความไมแนนอน ไมชเฉพาะเจาะจง และ ไมตองการคาตอบ

อนยมวเศษณ ไดแกคาวา “ ใด ไร ไหน อยางไร อยางไหน ก อะไร ทาไม ฉนใด เชนไร อน” เชน

คน อนไปกนหมดแลว

เธอจะนงเกาอตว ไหนกได

คาวเศษณบอกความไมชเฉพาะ (อนยมวเศษณ) แตกตางจากสรรพนามไมเฉพาะเจาะจง (อนยมสรรพนาม) พจารณาจากตวอยางตอไปน

อาหาร อะไรฉนกกนไดทงนน (อนยมวเศษณ) ระบวา “ อะไร” ในทนคออาหาร

อะไร ฉนกกนไดทงนน (อนยมสรรพนาม)

นกเรยนคน ใดททาด ฉนกรกทงนน (อนยมวเศษณ) ระบวา “ ใคร” ในทนคอนกเรยน

ใคร ททาด ฉนกรกทงนน (อนยมสรรพนาม)

๔.๗ คาวเศษณแสดงคาถาม (ปฤจฉาวเศษณ) คอ คาวเศษณทแสดงคาถาม หรอความสงสยวา “ ใคร อะไร ทาไม ไหน ใด ฉนใด เชนไร อนใด อยางไร ไย” เชน

ใบเตยมกลน อยางไร

เธออาย เทาไร

ตกใบหยกมชอเสยงในดาน ใด

คาวเศษณแสดงคาถาม (ปฤจฉาวเศษณ) แตกตางจากสรรพนามใชถาม (ปฤจฉาสรรพนาม) เพราะ ปฤจฉาวเศษณ จะตอง ตอบดวยคาวเศษณ เชน

ใบเตยมกลนอยางไร (หอม)

เธออายเทาไร (๑๕ ป)

ตกใบหยกมชอเสยงในดานใด (สง)

ปฤจฉาสรรพนาม จะตอง ตอบดวยคานาม เชน

สงใด อยในต (กระเปา/เสอผา)

ใคร เปนผใหกาเนดกจการเสอปา (รชกาลท ๖)

ใคร มา (คร / เจาหน)

๔.๘ คาวเศษณแสดงคาขานรบ (ประตชญาวเศษณ) คอ คาวเศษณทแสดงถงการขานรบในการเจรจา ไดแกคาวา “ จา ขา ครบ ขอรบ คะ ครบ จะ โวย วะ” เชน

แม จาขอเงนซอขนมหนอย คะ

คร ครบชวยอธบายชา ๆ

แดง เอย เพอนเรยกอยหนาบาน

๔.๙ คาวเศษณแสดงความปฏเสธ (ประตเสธวเศษณ) คอ คาวเศษณทแสดงความปฏเสธหรอไมยอมรบ ไดแกคาวา “ ไม ไมได มได หาไม หามได ไมใช บ อยา” เชน

เธอ อยาเลาเรองฉนใหคนอนฟงนะ

ขาราชการททจรตคอคน ไมรกชาต

บญคณของพอแมประมาณคา มได

หนาทของคาวเศษณ

๑. ขยายคานาม เชน

เดก นอยรองไห

บาน เลกอยในทง กวาง

ตารวจ หลายคนลอมจบผราย

๒. ขยายคาสรรพนาม เชน

ฉน เองเปนคนเอาไป

ใคร หนอรกเราเทาชว

เธอ นนแหละนสยไมด

๓. ขยายคากรยา เชน

อยากน มมมาม

นกเรยนพด เพราะ

ปนฝนตก นอย

๔. ขยายคาวเศษณ เชน

พายพดแรง มาก

เขารองเพลงเพราะ จรง ๆ

ดอกกหลาบมกลนหอม ฟง

๕. ขยายกรรม เชน

ครตเดก ขเกยจ

ปลาใหญกนปลา เลก

๖. ขยายสวนขยาย เชน

เธอรองเพลงไดไพเราะ จบใจ

ดอกกหลาบบาน สะพรง

๗. เปนกรยาในภาคแสดงของประโยค เชน

ขอสอบวชาภาษาไทย ยากกวาวชาอน ( “ ยาก” เปนคาวเศษณ แตทาหนาทเปนคากรยา)

นาปลา เคม ( “ เคม” เปนคาวเศษณ แตทาหนาทเปนคากรยา)

๕. คาบพบท

คอ คาทใชนาหนาคานาม คากรยา คาสรรพนาม และคาวเศษณ เพอเชอมโยงคา/กลมคาหนง ใหสมพนธกบคา/กลมคาอน เพอแสดงความสมพนธระหวางคา หรอกลมคาทถกเชอมเขาดวยกน คาบพบทแบงได ๒ ชนด คอ

๕.๑ คาบพบทท ไมเชอมกบคาอน บพบทชนดนจะใชนาหนาคา หรอกลมคานาม และ คาสรรพนาม เพอแสดงการทกทาย หรอเปนคาเรยกรองใหผฟงสนใจ ไดแกคาวา “ ดกร กกอน ดรา ขาแต ยง” คาเหลานจะพบไดในหนงสอเทศน วรรณคด หรอพระไตรปฎก เชน

ขาแต ทานผเจรญ

ดกร ภกษทงหลาย

๕.๒ คาบพบททเชอมกบคาอน ไดแก คาบพบททนาหนาคา กลมคานาม คาสรรพนาม คาวเศษณ และคากรยาบางคา เพอบอกความสมพนธระหวางคาทอยหลงกบขอความขางหนา คาบพบทชนดนแบงเปน ๗ ชนดยอย คอ

(๑.) คาบพบทนาหนากรรม ไดแกคาวา “ แก ซง เฉพาะ ส ยง ตลอด” เชน

เราตองใหอภย ซงกนและกน

ครถายทอดความร ใหแกนกเรยน

ถนนทกสายมง สกรงโรม

(๒.) คาบพบทนาหนาบท เพอบอกความเปนเจาของ ไดแกคาวา “ ของ แหง ใน” เชน

รฐธรรมนญใหความคมครองศกดศร แหงความเปนมนษย

พระราชธดา ในพระบาทสมเดจพระเจาอยหว

โรงเรยน ของเรานาอย

(๓.) คาบพบทนาหนาบท เพอแสดงความเปนผรบ ไดแกคาวา “ แก แด ตอ เพอ สาหรบ เฉพาะ” เชน

รถประจาทางมทนง สาหรบผพการ

เขาสาบาน ตอหนาพระ

เราควรทาความดเพอถวายเปนพระราชกศล

(๔.) คาบพบทนาหนาบท เพอบอกลกษณะเปนเครองใช หรอมอาการรวมกน ไดแกคาวา “ ตาม ดวย ทง โดย กบ เพราะ” เชน

กนขาว กบปลาท

ดอกไมทา ดวยกระดาษสา

ฉนไปเรยน โดยรถประจาทาง

(๕.) คาบพบทนาหนาบท เพอบอกเวลา ไดแกคาวา “ กอน เมอ แต ตงแต จน กระทง ณ จนกระทง ภายใน ใน เฉพาะ สาหรบ” เชน

เขาจากฉนไป เมอปกอน

เขาอานหนงสอ จนดกทกคน

ครใหสงการบาน ภายในวนน

(๖.) คาบพบทนาหนาบท เพอบอกสถานท ไดแกคาวา “ ใน นอก บน เหนอ ใต ชด ใกล ไกล รม ท จาก ถง ส ยง แต ถง หาง ชด” เชน

นกเกาะอย บนตนไม

หนงสออย ใตโตะ

ฉนมบาน รมทะเล

(๗.) คาบพบทนาหนาบท เพอบอกประมาณ ไดแกคาวา “ เกอบ ตลอด ประมาณ ราว สก ชว สน ทงสน” เชน

เขาจะกลบจากตางประเทศ ประมาณเดอนหนา

ฉนตองการความรกจากใคร สกคน

ฉนอานหนงสอวนละ เกอบ ๙ ชวโมง

ขอควรจา

๑.) คาบพบทจะใชตามลาพงไมได จะตองมคาตามหลงเสมอ แตคาวเศษณจะใชประกอบกบคาทอยขางหนา ดงนนจงจะมคาตามหลงหรอไมกได เชน

เธอนง ในหอง (คาบพบท)

บานฉนอย ใกลทะเล (คาบพบท)

เธอนง ใน (คาวเศษณ)

บานฉนอย ใกล (คาวเศษณ)

๒.) ขอความทอยหลงคาบพบทตองเปนคาหรอกลมคาเทานน จะเปนประโยคไมได เชน

เพอนฉนเดนทางมา จากเชยงใหม

ฉนหลบสนท ตลอดคน

๓.) การพจารณาวาคาใดเปนคาบพบทนน ตองดหนาทของคาเปนหลก เพราะคาแตละชนดทาหนาท และมความหมายตางกน เชน คาวา “ แก”

- สมบรณเปนคน แก (คาวเศษณ)

- สมบรณใหเงน แกขอทาน (คาบพบท)

- คณยาย แกมากแลว (คากรยา)

- สมบรณเปนกนเอง แกทกคน ( คาสนธาน)

๔.) คาบพบทไมมความหมายทตวมนเอง แตความหมายจะไปอยทคาหลงบพบท สวนคาวเศษณมความหมายชดเจนในตวเอง เชน

ทานเปนแม ของฉน (ของ เปนคาบพบท)

คณพอสวมเสอ แดง (แดง เปนคาวเศษณบอกส)

๕.) บางประโยคสามารถละบพบทได โดยทความหมายของประโยคไมเปลยนแปลง เชน

ขน (ของ) หมานม

นกเกาะ (บน) กงไม

แมใหเงน (แก) ลก

หลกการใชคาบพบทบางคา

๑. กบ ใชในความหมายรวมกน ทากรยาเหมอนกน ไปหรอมาดวยกน เชน เธอไป กบฉน, มนมา กบใคร

๒. แก ใชในการเสนอและสนอง โดยมกจะใชกบผนอย หรอคนทเสมอกน

เชน เขาขายสนคาให แกลกคา, ครใหรางวล แกนกเรยน

๓. แด ใชในการเสนอ โดยจะใชกบบคลผทสงกวา หรอบคคลทเคารพนบถอ

เชน ถวายสงฆทาน แดพระสงฆ, นกเรยนมอบของขวญให แดอาจารย

๔. ใน ใชกบบคคลทเคารพนบถอ และใชในความหมายทแสดงวาของเลกอยในของใหญ

เชน ขาราชการ ในพระบาทสมเดจพระเจาอยหว, นกนอง ในไรสม

๕. ดวย ใชเมออาศยสงนนเปนเครองทากรยาตาง ๆ เชน เขยนหนงสอ ดวยปากกา, ต ดวยไม

๖. ของ ใชกบคาทแสดงความเปนเจาของสงนน ๆ เชน กางเกงตวน ของฉน, วทยเครองนน ของฉน

๗. แต ใชในความหมายวา “ จาก” (นาไหลมา แตภเขา), “ ตงแต” (ฉนตน แตเชา),

“ และเพยงเฉพาะ” (เขากน แตหม)

๘. ตาม ใชในลกษณะเปนไปตามแบบแผน แนวทาง ลกษณะ รปแบบ

เชน เขาชอบทา ตามอาเภอใจ, เดกมกทา ตามผใหญ

๙. เพอ ใชกบความตองการในอนาคต หรอสงทมงหมายตงแตแรก

เชน พอแมทางาน เพอลก, ฉนทาทกอยาง เพอเธอ

หนาทคาบพบท

๑. นาหนาคานาม เชน

ถวเขยวเปนอาหาร ของนกพราบ

นกเรยนทกคนอย ในหองอยางสงบ

๒. นาหนาคาสรรพนาม เชน

ฉนตองการจะไป กบเขา

ทกอยางฉนทาไป เพอคณ

๓. นาหนาคากรยา เชน

เขาทางานหนก จนตาย

พวกเราเตรมอาหาร สาหรบรบประทาน

๔. นาหนาคาวเศษณ เชน

เขาบอกวาจะมาหาฉน โดยเรว

ฉนจะพด ตามจรง

๖. คาสนธาน

คอ คาทใชเชอมระหวางคา ประโยค กลมคา ทอยคนละประโยคใหเปนประโยคเดยวกน ซงทาใหประโยคสละสลวย และไดใจความมากขน คาสนธานแบงเปน ๘ ชนด คอ

๖.๑ เชอมใจความทคลอยตามกน ไดแกคาวา “ ก จง เชน วา ให คอ ทง เมอ...ก ทง...ก กคอ กด กได เทากบ กบ และ ทง...และ ทง...ก ครน...ก ครน...จง พอ...ก ถง...ก กบทง...ก”

เชน ฉน และเธอชอบไปเทยวทะเล

ฉนชอบ ทงวชาสงคม และภาษาไทย

ครน ถงเวลาหกโมงเยนฉน จงกลบบาน ”

๖.๒ เชอมใจความทขดแยงกน ไดแกคาวา “ แต แตวา ถง...ก กวา...ก แมวา ทวา แตทวา”

เชน เขาอยากสอบได แตขเกยจอานหนงสอ

ถง สอบไมได ฉน กไมทอใจ

กวา ถวจะสกงา กไหม

๖.๓ เชอมใจความทเปนเหตเปนผลกน ไดแกคาวา “ เพราะ เพราะวา..จง ฉะนน...จง เพราะ...จง เหตฉะน ดงนน ดวย จง ฉะน ฉะนน ดวยวา เหตเพราะ เหตวา”

เชน ฉนสอบตดโรงเรยนเตรยมทหาร เพราะอานหนงสอทกวน

เพราะวาเธอดกบฉน ฉน จงรกเธอ

ฉนไปเทยววนเดกทกองทพอากาศ ดงนนฉนจงไดเหนเครองบน

๖.๔ เชอมใจความทใหเลอกเอาอยางใดอยางหนง ไดแกคาวา “ หรอ หรอไมก ไมเชนนน มฉะนนก ไม...ก ถา...ก”

เชน คณจะเดน หรอจะวงไปตลาด

ไม เธอ กฉนทตองพงกนไปขางหนง

เราตองขยนกวาน มฉะนนจะสอบไมได

๖.๕ เชอมความตางตอน ไดแกคาวา “ สวน ฝาย สวนวา ฝายวา อนง อกประการหนง เปนตนวา เชนวา”

เชน เธอไปหยบปากการ สวนฉนจะไปซอกระดาษ

เราขยนอานหนงสอ ฝายเขากเอาแตคย

๖.๖ เชอมความทแบงรบแบงส ไดแกคาวา “ ถา ถาวา แม แมวา มาตรแมน ถา...ไซร ผว หากวา สมมตวา”

เชน ถาคณไมวาอะไรฉน กจะดาเนนงานตอไป

สมมตวา เกบเงนไดหนงลานบาท ฉนจะสงคนเจาของ

๖.๗ เชอมความเปรยบเทยบ ไดแกคาวา “ ดจ ดจวา เหมอน เสมอน เทากบวา คลายประหนงวา”

เชน เราควรรกและหวงแหนแผนดนผนน เหมอนทบรรพบรษไดสละชวต

เธอชางงดงาม ดจดงนางฟามาจต

๖.๘ เชอมความใหสละสลวย ไดแกคาวา “ ทาไม กบ อยางไร กด อยางไรกตาม โดยเฉพาะอยางยง สดแตวา สกแตวา อนวา”

เชน ตารวจตงดานตรวจจบ โดยเฉพาะอยางยงคนทเมาแลวขบ

ขอสงเกต

๑. คาสนธานสามารถวางในตาแหนงตาง ๆ ของประโยคได

๒. คาสนธานอาจเปนคา หรอกลมคากได

๓. คาสนธานบางตวตองใชคกน เชน เพราะฉะนน...จง, กวา...ก, ถง...แต

๔. ประโยคสนธานตองสามารถแยกออกเปนสองประโยคยอยเสมอ เชน

ประโยคสนธาน ฉนชอบไปเทยวทะเล แตนองชอบไปเทยวภเขา

ประโยคยอย ฉนชอบไปเทยวทะเล

ประโยคยอย นองชอบไปเทยวภเขา

สนธานเชอมประโยค คอ แต

หนาทของคาสนธาน

๑. เชอมคากบคา เชน

ฉน กบเธอชอบกนสก

เธอชอบทมชาตองกฤษ หรอทมชาตฝรงเศส

แมปลกดอกกหลาบ และดอกมะล

๒. เชอมขอความกบขอความ เชน

การสบบหรในทสาธารณะเปนการกระทาทรบกวนบคคลขางเคยงทไมสบบหร

เพราะฉะนน จงไดมกฎหมายหามการสบบหรในทสาธารณะ

๓. เชอมประโยคกบประโยค เชน

เขามาหาเธอ หรอมาหาฉน

ฉนไมไดไปโรงเรยน เพราะไมสบาย

เธอชอบอาหารไทย แตฉนชอบอาหารญปน

๔. คาวา “ ให วา” ถาเปนคาเชอมประโยค กถอวาทาหนาทเปนคาสนธานดวย เชน

นทานเรองนสอนใหร วา แพเปนประชนะเปนมาร

คณแมสง ใหลกทาการบาน

มคนเลา วาแถวนผด

๕. คาวา “ ท ซง อน ผ” ซงเปนประพนธสรรพนาม (ทาหนาทแทนคานามทกลาวมากอนแลว) ถอวาคาชนดนทาหนาทเชนเดยวกบคาสนธาน เชน

สนข ทฉนสงเขาประกวดไดรางวลชนะเลศ

รฐบาล ซงมาจากการเลอกตงกาลงจะหมดวาระ

ความสข อนใดกไมเทากบความสขทางใด

ชายนรนาม ผชวยเหลอ ผอนโดยไมหวงผลตอบแทน

๖. คาสนธานอาจละไวในฐานทเขาใจ ดงนน ตองพจารณาคากรยาในประโยคหลก ถาประโยคมคากรยามากกวา ๑ คา แสดงวาประโยคนนละสนธานไว เชน

- ความรทวมหวเอาตวไมรอด ( [ ม] ความรทวมหว แตเอาตวไมรอด)

- เขาเมองตาหลว ตองหลวตาตาม (เมอเขาเมองตาหลว กตองหลวตาตาม)

- ไดหนาลมหลง (เมอไดหนา แลวลมหลง)

๗. คาสนธานกบคาชนดอน ๆ อาจจะเปนคาชนดเดยวกนได ทงนตองพจารณาโดยการแยกประโยค ถาประโยคใดแยกเปนประโยคยอยได ๒ ประโยค คานนกเปนคาสนธาน เชน

เพราะ - เธอพดเพราะจนไดรบคาชมจากคร (คาวเศษณ)

- ฉนเขยนหนงสอไมสวย เพราะไมชอบหดเขยน (คาบพบท)

- เขาทางานงานเรยบรอยเพราะมความตงใจ (คาสนธาน)

แก - คณยายของฉนเปนคนแกทใจด (คาวเศษณ)

- นกรองใหของขวญแกเดกพการ (คาบพบท)

- ผลไมแกจดบางชนดรสชาตไมอรอย (คากรยา)

๗. คาอทาน

คอ คาทเปลงออกมาเพอแสดงอารมณ หรอความรสกของผพด ซงเปลงออกมาเวลาดใจ เสยใจ ตกใจ หรอประหลาดใจ โดยมากคาอทานไมไดมความหมายตรงตามถอยคา แตจะมความหมายเนนถงความรสกและอารมณของผพดเปนสาคญ คาอทานแบงเปน ๒ ชนด คอ

๗.๑ อทานบอกอาการ เปนคาทเปลงออกมาเมอมความรสกตาง ๆ แบงเปน

๑.) ใชแสดงความรสกตาง ๆ ในการพด เชน

- แปลกใจ โอโฮ แหม อะไรกน

- โกรธเคอง แหม ดด ชชะ

- สงสาร อนจจา โถ พทโธเอย นองเอย

- เขาใจ/รบร ออ หอ เออ เออนะ เอาละ ออ จรง เออวะ

- เจบปวด อย โอย โอย

- ชกชวน/ตกเตอน นะ นา

- เจบ โอย โอย ซด

- สงสย/ไตถาม เอะ หอ หา ฮะ

- ผดหวง วา เฮอ

- โลงใจ เฮอ เฮอ

- หวาดหวน ตายละวา แยแลว

- ขนเคอง ฮม ดละ บะ แลวกน วะ

- รองเรยก เฮย แนะ นแนะ เฮ โวย

- ทกทวง ไฮ ฮา

- ประหมา เออ อา

- ดถกเหยยดหยาม เชอะ ชะ หนอยแนะ หนอย เฮอ

- ตกใจ/ประหลาดใจ ตายตาย วาย วย ตายแลว แหม ตายจรง คณพระชวย เออแนะ

แมเจาโวย เออเฮอ โอโฮ

๒.) ใชในคาประพนธ ไดแกคาวา “ อา โอ โอวา” เชน โอวาแมจา ลกคดถงคานานม

๗.๒ อทานเสรมบท คอ คาทใชเปนสรอยคา หรอคาเสรมบทตาง ๆ โดยคาอทานเสรมบทจะตองเปนคาทไมมความหมาย เพยงแตนามาเสรมใหประโยคมความชดเจนยงขน หรอใหถอยคาสละสลวยขน อทานเสรมบทแบงไดดงน

๑.) คาอทานเสรมบททใชเปนคาสรอย คอ คาอทานทใชเปนคาสรอยของคาประพนธ โคลง ราย หรอใชเปนคาลงทายในบทประพนธ เพอใหรวาจบขอความโดยบรบรณ ไดแกคาวา “ ฮา เฮย แฮ แล นา รา เอย” เชน เสยงลอเสยงเลาอาง อนใด พ เอย

๒.) คาอทานเสรมบททใชเปนคาเสรม คอ คาอทานทใชเสรมตอถอยคาใหเยนเยอ ออกไป แตไมตองการความหมายทเสรมเขามา เชน อาบนา อาบทา, กนขาว กนปลา, ทหนาทหลง, ไมร ไมช, รถ รา, นอง นง, หนงสอ หนงหา, ลกเตา, ผมเผา, ยง เหยง

ขอสงเกต

๑. คาอทานเสรมบทจะตองไมมความหมาย แตถาคาทนามาเสรมทาใหประโยคมความหมายคานนไมถอเปนคาอทาน เชน

เขา อดหลบอดนอนมาตลอดคน (กลมคากรยา)

ขยะพวกน ไมเกบไมกวาดกนเลยหรอ (กลมคากรยา)

๒. ถาคาทนามาเขาคกนมเนอความ หรอความหมายไปในลกษณะเดยวกน คาเหลานนไมนบวาเปนคาอทานเสรมบท แตเรยกวา “ คาซอน” เชน

ไมดไมแล

ไมหลบไมนอน

ดดสตเปา

รองราทาเพลง

หนาทคาอทาน

๑.) คาอทานเราจะใชในบทสนทนาเทานน แตเวลาทเขยนเรยงความ ยอความ หรอบทความทวไปจะไมใชเครองหมายอศเจรย ( ! )

๒.) คาอทานในบทรองกรอง และอทานเสรมบทไมตองใชเครองหมายอศเจรย ( ! ) แตถาเปนบทสนทนาทวไป หรอ ถอดความออกเปนลายลกษณอกษร ควรใชเครองหมายอศเจรยกากบไวหลงคาอทานนนดวย เพอใหผอานไดเหนภาพลกษณมากยงขนวาอารมณของประโยคนน ๆ เปนอยางไร

***

ตวอยางขอสอบเกาเตรยมทหาร

ประโยคใดใชคาบพบทไมถกตอง (ทบ.๓๘)

ก. การคดโกงเปนเรองขดตอศลธรรม

ข. ดฉนเหนตอตาวาเขาทาผด

ค. จ.ส.อ.ยอด งามยง เสนอเรองลาออกตอผบงคบบญชา

ง. นายวระ มสกพงศ ถวายภตตาหารแดพระวนย อมโรภกข

ขอใดใชบพบทผด (ทบ.๓๘)

ก. การรกษาพยาบาลไมเพยงพอกบจานวนประชากร

ข. ปฏบตตามกฎจราจรจะชวยลดอบตเหต

ค. ภาวะเศรษฐกจของประเทศไทยสมพนธตอสวสดภาพของรฐบาลเปนอยางยง

ง. ขอมอบดอกไมในสวนไวเพอมวลประชา

ขอใดใชลกษณะนามไมถกตอง (ทบ.๓๘)

ก. ไอต ! หยบลกคดรางนใหเตยหนอย

ข. งาชางกงนราคาเทาไร

ค. ฟนของเลอยปนนทอแลว

ง. ชวยซอขลยใหครสองอนนะ

จงอานขอความตอไปนแลวพจารณาวาควรเตมคาในขอใดลงในชองวาง (ทบ.๔๑)

..........(๑)..........คนไทยทกคนกาลงเผชญกนหนากบภยนตรายทงทางตรง..........(๒)..........ทางออมนน หนาทของชาวไทยมใชเพยงแสดงออกดวยวาจา..........(๓)..........ความรกชาตบานเมองเทานนตองปรากฏการกระทาออกมาดวย ซงเปนภาระทยากลาบากมใชนอยทจะปฏบตใหเปนจรง..........(๕)..........บานเมองอนเปนทรกของเรามปญหารมลอมมากมายกายกองทจะรวมกนแกไข..........(๖)..........ความสขมคมภรภาพ

ก. เมอ และ ของ แต ดวย โดย

ข. เมอ ทง ของ แต โดยเหตท ดวย

ค. ในขณะท และ แหง หาก โดยเหตท ดวย

ง. ในขณะท ทง ของ หาก ดวย โดย

จ. ระหวางท และ แหง แต เพราะเหตวา ดวย

คาลกษณนามขอใดไมเขากลม (ทบ.๔๑)

ก. อนสาวรย ตลาดหน สะพานปลา ทณฑสถาน

ข. ตมห กนเชยง ถงมอ เกยะ

ค. ไมโครโฟน ลฟต รงกนนา ลวดเสยบกระดาษ

ง. สมดขอย สนธสญญา ใบรบรอง กฎหมาย

จ. บงกะโล เปยโน หอประชม ศาลเพยงตา

ขอใดมใชคาอาการนามทกคา (ทบ.๔๒)

ก. การปฏวต ความกาวหนา การครว

ข. ความจรงใจ การยกยอง การงาน

ค. การไฟฟา ความอาญา การเมอง

ง. ความยนด ความเสยหาย การอนรกษ

ง. การรถไฟ การประปา การกอสราง

คาวา "เรา" ในประโยคใดมความหมายเปนพหพจนอยางเดยว (ทบ.๔๕)

1) เราอยากทาการบานใหเสรจกอน

2) เลอกเอา จะอยกบเขาหรอจะไปกบเรา

3) เราตองขออนญาตอาจารยกอน

4) เราเลนฟตบอลอยกลางสนาม

5) ใครจะพดวาใครกชาง เราอยาไปเออออดวยกไมมเรอง

ขอใดมคากรยาซงมความหมายตางจากคากรยาอน (ทบ.๔๕)

1) ดน ผลก เขน

2) ลาก ดง สาว

3) ชะเงอ แหงน เงย

4) เฉอน แช แล

5) หลน รวง หยด

คาสนธานขอใดใชเชอมความตางจากขออน (ทบ.๔๕)

1) พอถงเวลาเลกงาน อครพลกรบไปรบลกสาวทโรงเรยนอนบาล

2) เดยวนหนาตาอาจารยมยรสวยขน เพราะใชเครองสาอางมสทน

3) แมซอของมามากมาย ทงของกนและของใช

4) ดใจจงเลย พอกมาแมกมา

5) นกเรยนตองใชทกษะการฟง การพด การคด และการเขยนตลอดเวลา

ขอใดใชคาบพบทไมถกตอง (ทบ.๔๕)

1) คณควรเสนอเรองแกทประชมเมอเดอนทแลว

2) อยาเหนแกตวมวพะวง ลมหลงรษยาไมควรท

3) แมกบพอจะไปงานแตงงานหรอเปลาคะ

4) ผมเหนกบตาวา นทตอยธารกอน

5) การนอนดกใหโทษแกเดกและคนชรา

ขอใดใชลกษณะนามไมถกตอง (ทบ.๔๕)

1) ธนาคารแหงนไมอนมตใหคนเบกเงนเกนบญช

2) ภตผตนใดดลใจใหเธอคดทาชวไดขนาดน

3) พระบรมรปรชกาลท 5 สององคนราคาเทาไร

4) ไมขดไฟหอนม 8 กลก

5) ฝอยทอง 2 แพ ขาวเหนยวสงขยา 4 หอ

ขอความทขดเสนใตขอใดเปนอทานวล (ทบ.๔๕)

1) เดนยงไงไมด ตามาตาเรอ

2) ผมตองทาอยางน เพอความรกของเรา

3) นายดาวง เรวราวกบลมพด

4) ชาวบานชมชนคลองเตย ประสบปญหายาเสพตด

5) ทาไมฉนถง นอนไมหลบ

คานามขอใดใชลกษณนามตางกน (ทบ.๔๗)

ก. ตาราง ธนาคาร ทบวง

ข. หมากเกบ เสอขามหวย เสอตกถง

ค. ลาดพระบาท อาสนะ สงฆาฏ

ง. หนงสอพมพ ลายพระหตถ สตบตร

จ. ไมโครโฟน รงกนนา เครองหมายดอกจน

ขอใดเปนคาอทานเสรมบท (ทร.๔๗)

1. กนนากนทาเสยกอนส

2. ไปทงไปเทยวอะไรกนบอยๆ เปลองเงน

3. ไปอาบนาอาบทาซะท

4. ถกทกขอ

ขอใดใชคาบพบทไมถกตอง (ทร.๔๗)

1. ตงแตรงสตจนไปตดไฟแดง

2. เขาถกตารวจตโดยพานทายปน

3. กองทพไทยทางานเพอชาตและประชาชน

4. นองของฉนเรยนอยทโรงเรยนสาธตแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย

คากรยาในขอใดทาหนาทเปนกรยาชวย ( กรยานเคราะห ) ครบทงสองประโยค (ทร.๔๘)

1. สมคดเปนทนายความ , เธอเหมอนแมของเขา

2. ฉนจะมาทน , คนถกรถชน

3. เปดวายนาได , คนไขพนแลว

4. แมวคลายเสอ , เธอเหมอนพสาวของเขา

5. เปนคนตองมความพยายาม , ฉนกาลงลางจาน

***

บรรณานกรม

กรมวชาการ กระทรวงศกษาธการ. (๒๕๔๖). หนงสอเรยนสาระการเรยนรพนฐาน กลมสาระการเรยนรภาษาไทย สารตถสมพนธ เลมท ๑ ชนมธยมศกษาปท ๑ ชวงชนท ๓ (ม.๑-ม.๓). (พมพครงท ๑). กรงเทพฯ: โรงพมพครสภา.

กรมวชาการ กระทรวงศกษาธการ. (๒๕๔๔). หนงสอเรยนภาษาไทย ท ๒๐๓ ท ๒๐๔ หลกภาษาไทย เลม ๒. (พมพครงท ๑๖). กรงเทพฯ: โรงพมพครสภา.

กรมวชาการ กระทรวงศกษาธการ. (๒๕๔๔). หนงสอเรยนภาษาไทย ท ๓๐๕ ท ๓๐๖ หลกภาษาไทย เลม ๓. (พมพครงท ๑๔). กรงเทพฯ: โรงพมพครสภา.

ประวณา มชอบธรรม. (๒๕๔๔). ภาษาไทย (บงคบ). (พมพครงท ๑). กรงเทพฯ: โรงพมพศนยหนงสอเมองไทย.

พรทพย แฟงสต. (๒๕๔๔). รวมหลกภาษาไทย ม.ตน. กรงเทพฯ: สานกพมพฟสกสเซนเตอร

ยศ พนสสรณ. (๒๕๓๖). ภาษาไทย ม.ตน (ฉบบเตรยมสอบ). กรงเทพฯ: บรษท สานกพมพแมค จากด.

วสณ รกษาจนทร. หลกภาษาไทย ม.๑. กรงเทพฯ: บรษท สานกพมพเดอะบคส จากด.

พจนานกรม ฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ. ๒๕๔๒ http://rirs3.royin.go.th/dictionary.asp ศนยสารสนเทศ ราชบณฑตยสถาน

ทมา : http://www.thaicadet.org/thai/%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%88%E0%B8%B3%E0%B9%81%E0%B8%99%E0%B8%81%E0%B8%8A%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%94%E0%B9%81%E0%B8%A5%E0%B8%B0%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B8%82%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%84%E0%B8%B3%E0%B9%83%E0%B8%99%E0%B8%A0%E0%B8%B2%E0%B8%A9%E0%B8%B2%E0%B9%84%E0%B8%97%E0%B8%A2.html