บทที่ 1 -...
TRANSCRIPT
1
บทท 1 บทน า
ปจจบนไดมการน าเซลลแสงอาทตย หรอโซลาเซลล(Solar cell) มาใชในการผลตไฟฟา
มากขน เนองจากตองการลดการพงพาแหลงพลงงานอนๆ เชน น ามน ถานหน หรอกาซธรรมชาต ทใกลจะหมดไปและมราคาแพงขน และเปนแหลงพลงงานหมนเวยน(Renewable Energy) ทสะอาดมอยท วไปตามธรรมชาต นอกจากนยงเปนแหลงพลงงานแบบกระจาย (Distributed Energy) ทเหมาะกบการตดตง ณ จดทใกลกบผใชไฟ ท งในรปแบบของโซลาฟารม และแบบตดตงบนหลงคา โดยเฉพาะเมอป 2556 การผลตไฟฟาพลงงานแสงอาทตยทตดตงบนหลงคา ไดรบเหนชอบจากคณะรฐมนตร (ครม.) ใหมการรบซอไฟฟาจากโครงการผลตไฟฟาพลงงานแสงอาทตยทตดตงบนหลงคา (Rooftop PV System) โดยมปรมาณก าลงการผลตตดตงของแผงโฟโตโวลทตาอก (Photovoltaic Panel) รวม 200 MWp จ าแนกเปน 100 MWp ส าหรบอาคารประเภทบานอยอาศย และอก 100 MWp ส าหรบอาคารประเภทธรกจและโรงงาน ดวยอตราการรบซอแบบ Feed-in Tariff ระยะเวลาการสนบสนน 25 ป และตามแผนพฒนาพลงงานทดแทน 15 ป (พ.ศ. 2551-2565) กมแนวโนมทจะสนบสนนการผลตพลงงานไฟฟาจากแสงอาทตยมากขน ทงนเพอใหใชพลงงานแสงอาทตยไดอยางมประสทธภาพสงสด เราจงตองมาวเคราะหเซลลแสงอาทตย แตละชนด ลกษณะการตดตงความเขมของแสงอณหภมเพอประเมนประสทธภาพและประเมนสมรรถนะของระบบเซลลแสงอาทตย
1.1ความส าคญของปญหา เพอใหพลงงานแสงอาทตยถกน ามาใชไดอยางสงสด ปจจบนมการใชเซลลแสงอาทตย
กนอยางแพรหลายในหลายๆ จงหวดซงการตดต งกคลายๆกนทกจงหวดโดยมมการตดต งกเหมอนกนคอ 15 องศา ซงแตละจงหวด อณหภม แสงแดด จงท าใหเกดปญหาดานประสทธภาพในการรบแสงทมมการตดตางๆคาตางๆใหรบแสงอาทตยไดมากขน จง ควรทจะตองเปลยนมมการตดตงนน ซงเราตองดปจจยหลายๆอยางของแตละจงหวดดวยวามความเขมแสงเพยงใดอณหภมเปนอยางไร พอไดรายละเอยดแลวเราจงจะมาหามมทตดตงเพอทจะไดใชประโยชนจากแสงอาทตยไดอยางสงสดรวมถงเปนการกระตนเศรษฐกจใหคนเขามาศกษาเพอทจะไดน าไปตอยอดเพอทจะผลตไฟฟาใชเองในประเทศโดยไมตองน าเขามาจากประเทศเพอนบานและเราจะไดใชประโยชน
2
จากแสงอาทตยไดอยางสงสด อายการใชงานโดยทวไปของเซลลแสงอาทตยโดยทวไปยาวนานกวา 25 ป และเนองจากเปนอปกรณท ตงอยกบทไมมสวนใดทเคลอนไหวท เปนผลใหลดการดแลและบ ารงรกษา มเพยงในสวนของความสะอาดของแผงเซลลแสงอาทตย ทเกดจากฝ นละอองเทานน ทจะตองท าความสะอาด
จดเดนของเซลลแสงอาทตย 1.แหลงพลงงานไดจากดวงอาทตยเปนแหลงพลงงานทไมมวนหมดและไมเสยคาใชจาย 2.เปนแหลงพลงงานสะอาดไมกอใหเกดมลภาวะแกสงแวดลอม 3.ผลตทไหนใชทนน ซงระบบไฟฟาปกตแหลงผลตกบจดใชงานอยคนละท และจะตอง
มระบบน าสง แตเซลลแสงอาทตย สามารถผลตไฟฟาในบรเวณทใชงานได ประเทศไทยตองพงพาการน าเขาพลงงานจากตางประเทศเปนหลก(แผนพฒนาพลงงาน
ทดแทนและพลงงานทางเลอก 25% ใน10 ป 2555-2564 )จากขอมลในป2554 ทผานมาพบวากวารอยละ 60 ของความตองการพลงงานเชงพาณชยขนตนมาจากการน าเขาโดยมสดสวนการน าเขาน ามนสงถงรอยละ 80 ของปรมาณการใชน ามนทงหมดภายในประเทศและยงมแนวโนมจะสงขนอกเพราะไมสามารถเพมปรมาณการผลตปโตรเลยมในประเทศไดทนกบความตองการใชงาน การพฒนาพลงงานทดแทนอยางจรงจงจะชวยลดการพงพาและการน าเขาน ามนเชอเพลงและพลงงาน ชนดอน และยงชวยกระจายความเสยงในการจดหาเชอเพลงเพอการผลตไฟฟาของประเทศซงเดมตองพงพากาซธรรมชาตเปนหลกมากกวารอยละ70โดยพลงงานทดแทน ถอเปนหนงในเชอเพลงสวนเปาหมายทคาดวาจะสามารถน ามาใชในการผลตไฟฟาทดแทนกาซธรรมชาตไดอยางนยส าคญโดยเฉพาะพลงงานแสงอาทตยพลงงานลมแบบทงกงหนลม พลงน าขนาดเลกชวะมวลกาซชวภาพและขยะและหากเทคโนโลยพลงงานทดแทนเหลานมตนทนถกลงและไดรบการยอมรบอยางกวางขวาง กอาจสามารถพฒนาใหเปนพลงงานหลกในการผลตไฟฟาส าหรบประเทศไทยไดในอนาคต
แตอยางไรกตามอตสาหกรรมผลตเซลลแสงอาทตยในประเทศไทยเปนธรกจใหมมการลงทนทสงมากจงมความ จ าเปนทจะตองศกษาเพอใหไดขอมลทจ าเปนตอการตดสนใจ เพราะปจจบนไมมแหลงขอมลอางองยนยนหรอแนวโนมจากการลงทนวาไปในทศทางใด มความคมทนเหมาะสมในการลงทนผลตเซลลแสงอาทตยใหกบการไฟฟาหรอไม และจะไดประโยชนหรอเสยประโยชนอยางไรกบการลงทน
3
ภาพท1.1แผนทพลงงานแสงอาทตยของโลก
1.2 วตถประสงคของโครงงาน
1. เพอค านวณคาสมรรถนะของแผงเซลลแสงอาทตยชนดตางๆๆ 2.เพอวเคราะหขอมลทางดานแสงและอณหภมทมผลตอคาก าลงไฟฟาทผลตไดจากเซลล แสงอาทตย 3.สรางแบบจ าลองเพอทดสอบสมรรถนะของโซลาเซลลและน าผลทไดมาวเคราะหขอมลเพอศกษา ความเขมของแสงและอณหภม 4.เพอใชเปนขอมลในการศกษาส าหรบการตดตงงานจรง
1.3 ขอบเขตของโครงงาน
1. สรางแบบจ าลองส าหรบตดตงโซลาเซลลแบบปรบทศและองศาได 2. หาขนาดก าลงไฟฟาสงสดของโซลาเซลลแตละชนดเพอเปรยบเทยบประสทธภาพก าลงไฟฟา เพอเลอกใชได อยางเหมาะสม 3. น าผลทไดจากการทดลองของโซลาเซลลทง 2 ประเภท มาเปรยบเทยบดประสทธภาพของแตละ ชนด 4. น าผลทไดมาวเคราะหประเมนจดคมทน 5. วเคราะหเปรยบเทยบผลทไดจากการทดลองมาหาขอดขอเสย และหาความเหมาะสมในการ น าไปใชจรงตาม สถานทตางๆ
4
1.4 ประโยชนของโครงงาน
1. เพอเปนแหลงขอมลในการศกษาคนควาและแนวทางการแกปญหาของการตดตงแผงโซลาเซลล 2. เพอเปนขอมลในการเลอกซอแผงโซลาเซลลเพอเหมาะสมตอการใชงานของผใช 3. เพอเปนแหลงขอมลในการใชโซลาเซลลใหเกดประสทธภาพมากขน 4. เพอเปนแหลงขอมลในการเลอกใชพลงงานสะอาด
1.5 โครงสรางของโครงงาน
ภาพท 1.2 แสดงโครงสรางชนงานแผงโซลาเซลล
1.6 วธการด าเนนการ
1. ศกษาผลงานและทฤษฎทเกยวของกบผลตภณฑแผงโซลาเซลล 2. ศกษาการออกแบบ วธการตดตงและทดสอบเบองตนของแผงโซลาเซลล 3. ตดตอสถานประกอบการทเกยวของเพอขอขอมลในการด าเนนงานและรปแบบการวเคราะห ผลได 4. วเคราะหและสรปผลทไดจากการทดลอบ และน าผลทไดมาวเคราะหผลกระทบ และความ แตกตางของ ประสทธภาพทง 2 ชนด เรยบเรยงและตรวจสอบขอมลทงหมด พรอมจดท า รายงาน รปเลม
5
1.7 วรรณกรรมทเกยวของ
ปจจบนเรมมการเชอมตอพลงงานหมนเวยนเขาสระบบจ าหนายมากขน เชนพลงงานจาก
ลม(Wind) และพลงงานจากระบบผลตไฟฟาแสงอาทตย(Photovoltaic System, PV ) เนองจากมผลกระทบกบสงแวดลอมนอย และเปนพลงงานสะอาดแตคาก าลงงานทผลตไดมคาไมคงทเนองจากความเขมของแสงไมคงทเนองจากความเขมของแสงขนอยกบสภาพภมอากาศและฤดกาล โดยคากระแสไฟ (Current) จะเปนสดสวนโดยตรงกบความเขมของแสง หมายความวาเมอความเขมของแสงสง กระแสทไดจากเซลลแสงอาทตยกจะสงขน ในขณะทแรงดนไฟฟาหรอโวลตแทบจะไมแปรไปตามความเขมของแสงมากนก ความเขมของแสงทใชวดเปนมาตรฐานคอ ความเขมของแสงทวดบนพนโลกในสภาพอากาศปลอดโปรง ปราศจากเมฆหมอกและวดทระดบน าทะเลในสภาพทแสงอาทตยตงฉากกบพนโลก ซงความเขม ของแสงจะมคาเทากบ 100 mW ตอ ตร.ซม. หรอ 1,000 W ตอ ตร.เมตร ซงมคาเทากบ AM 1.5 (Air Mass 1.5) และถาแสงอาทตยท ามม 60 องศากบพนโลกความเขมของแสง จะมคาเทากบประมาณ 75 mW ตอ ตร.ซม. หรอ 750 W ตอ ตร.เมตร ซงมคาเทากบ AM2 กรณของแผงเซลลแสงอาทตยนนจะใชคา AM 1.5 เปนมาตรฐานในการวดประสทธภาพของแผงขอมลจากการไฟฟาฝายผลตแหงประเทศไทย [1]นอกจากนนอณหภมกอาจท าใหคาก าลงไฟฟาทผลตไดมคาไมคงท กลาวคอในขณะทแรงดนไฟฟา (V) จะลดลงเมออณหภมสงขน ซงโดยเฉลยแลวทกๆ 1 องศาทเพมขน จะท าใหแรงดนไฟฟาลดลง 0.5% และในกรณของแผงเซลลแสงอาทตยมาตรฐานทใชก าหนดประสทธภาพของแผงแสงอาทตยคอ ณ อณหภม 25 องศา C เชน ก าหนดไววาแผงแสงอาทตยมแรงดนไฟฟาทวงจรเปด (Open Circuit Voltage หรอ Voc) ท 21 V ณ อณหภม 25 องศา C กจะหมายความวา แรงดนไฟฟาทจะไดจากแผงแสงอาทตย เมอยงไมไดตอกบอปกรณไฟฟา ณ อณหภม 25 องศา C จะเทากบ 21 V ถาอณหภมสงกวา 25 องศา C เชน อณหภม 30 องศา C จะท าใหแรงดนไฟฟาของแผงแสงอาทตยลดลง 2.5% (0.5% x 5 องศา C) นนคอ แรงดนของแผงแสงอาทตยท Voc จะลดลง 0.525 V (21 V x 2.5%) เหลอเพยง 20.475 V (21V – 0.525V) สรปไดวา เมออณหภมสงขน แรงดนไฟฟากจะลดลง ซงมผลท าใหก าลงไฟฟาสงสดของแผงแสงอาทตยลดลงดวย และขอมลทไดจากการไฟฟาฝายผลตแหงประเทศไทย [2]อณหภมของแผงโซลาเซลลมผลโดยตรงตอประสทธภาพการผลตไฟฟา ถาอณหภมของแผงเพมขนจะท าใหประสทธภาพลดลง ตามมาตรฐานบรษทผผลตแลวแผงโซลาเซลลจะมการทดสอบประสทธของแผงกอนทจะน ามาจ าหนาย โดยผลทดสอบจะถกตดเปนฉลากแนบทตดมากบตวแผงในเรองของตวแปรทางดานอณหภมนกมบอกอยบนฉลากดวย เชนถาอณหภม
6
เพมขน 1 องศาเซลเซยส จะมก าลงไฟฟา แรงดน กระแสเปลยนแปลงไปเทาไร โดยทวไปแลวโรงงานผผลตจะทดสอบแผงโซลาเซลลทอณหภม 25 องศาเซลเซยส แตบางผผลตกจะมการทดสอบทอณหภมใชงานจรงเชน 45 องศาเซลเซยส ซงจะบอก ก าลงไฟฟา แรงดน และกระแสมาบนฉลากเชนเดยวกน ดงนนการตดตงแผงโซลาเซลลบนพนทใชงานจรง ตองไมลมทจะค านวณคาตางทแปรเปลยนตามการเพมขนของอณหภมตามไปดวย [3]สวนเงาบดบงแสงนอกจากการตดตงแผงทเหมาะสมแลว เงาทบดบงแผงโซลาเซลลในบางสวนกมผลตอประสทธภาพโดยรวมของทงระบบดวยเพราะโดยสวนมากแลวระบบผลตไฟฟาจากพลงงานแสงอาทตยโดยแผงโซลาเซลลจะตอวงจรเปนแบบอนกรมแผงโซลาเซลลเขาดวยกน เพอใหไดแรงดนทออกแบบไวเมอมเงาบางสวนบดบงแสงของแผงโซลาเซลลเพยงแคเพยงหนงแผงกจะท าใหกระแสไฟฟาในระบบหยดไหลได ดงนนตลอดทงวนควรมนใจวาการตดตงแผงจะไมมรมเงามาบดบงการรบแสงของแผงโซลาเซลลท [4]มมและทศทางในการตดตงแผงโซลาเซลล มผลอยางมากตอประสทธภาพในการรบพลงงานแสงอาทตยการตดตงแบบยดแผงอยกบทใหหนแผงแผงไปทางทศใตเพอจะสามารถรบแสงแดดไดตลอดทงวนสวนมมเอยงควรตองใชซอฟแวรชวยในการค านวณ เพราะแตละพนทของประเทศไทยมมทตงฉากกบดวงอาทตยเฉลยตลอดทงปมความแตกตางกนพอสมควรเชนบรเวณพนทจงหวดปทมธาน มมทเหมาะสมคอ17องศาบรเวณล าปางคอ22องศาการตดต งแผงเซลลแสงอาทตยในประเทศไทยทไดมาตรฐานโดยทวไป จะตดตงใหดานหนาของแผงเซลลแสงอาทตยหนไปทางทศใต และแผงเซลลเอยงเปนมมประมาณ 10 -15 องศากบพนโลก [5]งานวจยนมวตถประสงคศกษาความสมพนธของตวแปรทางธรรมชาตทสงผลตอสมรรถนะกลางแจงภายใตการใชงานจรงของเซลลแสงอาทตยแบบซลกอนอสณฐาน และพฒนาใหเปนแบบจ าลองทางคณตศาสตร เพอใชในการท านายสมรรถนะในระยะยาวของแผงเซลลแสงอาทตยแบบซลกอนอสณฐานเละจากผลการศกษาจะพบวาความเขมรงสอาทตยจะมผลตอกระแสไฟฟาและอณหภมของแผงเซลลแสงอาทตย มผลตอคาแรงดนไฟฟาของแผงเซลลแสงอาทตย ซงตวแปรทงสองตวแปรนจะสงผลตอก าลงไฟฟาสงสดของเซลลแสงอาทตยจากความสมพนธดงกลาวสามารถทจะจดสรางแบบจ าลองทางคณตศาสตรทใชในการท านายก าลงไฟฟาของแผงเซลลแสงอาทตย และพลงงานไฟฟาทแผงเซลลแสงอาทตยสามารถผลตได ซงพลงงานทไดจากการท านายมคาความคลาดเคลอน ประมาณ 0.001 % และเมอท าการเปรยบเทยบสมรรถนะของแผงเซลลแสงอาทตยทง 3 เทคโนโลยไดแกแผงเซลลแสงอาทตยแบบซลกอนอสณฐาน (a-Si) แบบซลกอนผลกผสม (p-Si) และแบบซลกอนผสมผสาน (HIT) โดยใชขอมลเปนระยะเวลา 5 ปเรมตงแต ป 2548 จนถง ป 2552 พบวา พลงงานไฟฟาของแผงเซลลแสงอาทตย (Array Yield ; YA) แบบ a-Si p-Si และ HIT ทสามารถผลตไดโดยเฉลยรายวน มคาเทากบ 4.80 4.31 และ 4.50 kWh/kWp•d ตามล าดบ[6]
7
บทท 2
ทฤษฎทเกยวของ
ในการจะการวเคราะหและประเมนสมรรถนะของเซลลแสงอาทตยแบบตดตงบนหลงคาจ าเปนตองรทฤษฎและหลกการเบองตนเพอน าไปใชในการวเคราะหไดอยางมประสทธภาพ ในบทนจะกลาวถงรายละเอยดเนอหา ทฤษฎการแผรงสของดวงอาทตย การค านวณ ความเขมแสง ไมโครคอนโทรลเลอร
2.1 พลงงานแสงอาทตยและการแผรงส ดวงอาทตยอยหางจากโลกประมาณ 150 ลานกโลเมตร ปลดปลอยพลงงานจากปฏกรยา
ฟวชนออกสภายนอกในระดบ 9x1022 kcal/sec ดงรปท 2.1.1 ซงเปนพลงงานมากมายมหาศาล พลงงานนกระจายไปในอวกาศ และสวนทมาถงโลกนนจะมความเขมทบรเวณนอกเขตบรรยากาศของโลกในระดบ 1.38KW/m2(0.33kcal/sec) คดเปนพลงงานทโลกรบได 42x1012 kcal/sec โดยในน 30% จะสะทอนกลบออกนอกบรรยากาศโลก ทเหลอ 70% จะมาถงโลก ซงเมอเทยบกบพลงงานทมนษยทงโลกใชในป 1988 คอ 1017 kcal จะเหนวา เทยบเทากบพลงงานจากดวงอาทตยเขามาหาโลกเพยงแค 40 นาทเทานนรปท 2.1.1 พลงงานแสงอาทตยทโลกไดรบจะเหนวาพลงงานจากดวงอาทตยนนมากมายมหาศาลเพยงใดและโลกของเรากไดววฒนาการมากมายภายใตเงอนไขทางพลงงานเชนน โดยพลงงานทมาถงพนผวโลกจะเปนแหลงพลงงานความรอนใหกบผวดน และทะเล ท าใหเกด ไอน า ฝน และวฏจกรตางๆๆของโลกทงกายภาพ และชวภาพ รวมทงท าใหเกดการสงเคราะหแสงของพช โดยคราวๆ แลว 70% ทมาถงพนผวโลก ประมาณ 42% จะกลายเปนความรอนประมาณ 23% จะเปนพลงงานในการเกดวฏจกรของของน า ประมาณ 0.02% เทานนถกใชในการด าเนนชวตของพช และสตว การทบถมของซากสงมชวตเหลานเกดขนเปนน ามน และกาซธรรมชาต กเปนการสะสมพลงงานดวงอาทตยทไดไวในในรปพลงงานเคมในสงเหลานนเอง นนคอ พลงงานทเราไดจากเชอเพลงเหลานลวนมตนก าเนดมาจากดวงอาทตยทงสน ดงรปท 2.1
8
ภาพท 2.1 แหลงพลงงานตางๆของโลก [1] ตารางท 2.1 แสดงการเปรยบเทยบขนาดของพลงงานแหลง หรอ รปแบบตางๆ จะเหนวา
พลงงานดวงอาทตยทตกถงโลกขนาดมหาศาลเมอเทยบกบอยางอน ประมาน 42 ลานลาน kcal/sec พลงงานลมจะมล าดบลองลงมา คอ 0.088 ลานลาน kcal/sec สวนพลงงานความรอนใตพภพ 0.0077 ลานลาน kcal/sec โดยสรปแลวจะเหนวาพลงงานธรรมชาตบนโลกนน
ตารางท 2.1 เปรยบเทยบขนาดของพลงงานตางๆบนโลก[2]
พลงงานน า 4.8x108 kcl/sec พลงงานน าขนน าลง 7.2x108 kcl/sec พลงงานความรอนใตพภพ 7.2x108 kcl/sec พลงงานลม 880x108 kcl/sec พลงงานแสงอาทตย 420,000x108 kcl/sec
พลงงานจากการแผรงสตอพนทตงฉากกบทศทางของดวงอาทตยนอกจากบรรยากาศ
ของโลกจะมคาคงทคาใดคาหนง ความเขมของการแผรงส เราเรยกวา Solar constant หรทนยมเรยกวา Air mass zero หรอเขยนยอๆๆเปน AM0 ซงในงาน Photovoltaic การแผรงสแบบ AM0 ก าหนดวามคาเทากบ 135.3 mV/cm2 ส าหรบบนพนผวโลก พลงงานจากแสงอาทตยทสญเสยไปชนบรรยากาศของโลก เนองจากชนของกาซตางๆ เชน O2 ,O3,ไอน า,CO2 เปนตน ดงนนความเขมของการแผรงสของดวงอาทตยจะลดลงแหงสหรฐอเมรกาไดเปนผก าหนดมาตราฐานของพลงงานทไดรบในระดบน าทะเลเมอแสงอาทตยมทศทางตงฉากกบผวโลกมคา 100mW/cm2 และก าหนดวาเปนการแผรงสแบบ Air Mass 1 หรอเขยนยอๆๆเปน AM1 คาของพลงงานนถกน ามาใชเปนคา
9
เปรยบเทยบความสามารถ หรอประสทธภาพ ของเซลลแสงอาทตยแบบตางๆในการเปลยนพลงงานแสงมาเปนพลงงานไฟฟาลกษณะการแผรงสแบบตางๆ อาจพจารณาไดดงนคอ
Air Mass =
seccos
1 (2.1)
เมอ คอ มมทล าแสงจากดวงอาทตยท ากบทศทางตงฉากบนพนผวโลกบรเวณทท าการวดดงนนถาดวงอาทตยท ามมตงฉากกบโลกเปนมม 6O ◦ ลกษณะการแผรงสนจะเรยกวาเปนแบบ AM2 ตวอยางการหาลกษณะการแผรงสแบบงายๆ โดยพจารณาเงาของวตถ ทมความสง H วางตงฉากกบผวโลก ดงแสดงในรปท 2.1.3 และ 2.1.4 ถาหากความยาวของเงาทเกดขนมคา S ดงนน คาของ Air mass หาไดโดย
Air Mass = )(
)(1
2
H
S (2.2)
ภาพท 2.2 รปล าแสงจากดวงอาทตยทท ากบแนวตงฉากกบระดบพนโลก[3]
10
ภาพท2.3 การหาคามม โดยการพจารณาเงาของแสง[4]
ยงคาของ Air Mass มคาเพมขน โดยทเงอนไขอนๆไมเปลยนแปลง พลงงานแสงอาทตยทมายงผวโลกกจะยงมคาลดลง คาพลงงานมาตรฐานบนพนโลกทนยมใชกนอยางกวางขวางอกคาหนง คอ ลกษณะการแผรงษแบบAM 1.5ซงสเปคตรมของแสงอาทตยในลกษณะนมคาตางๆดง แสดงในตารางท1.2 ซงคาพลงงานรวมทงหมดมคา และกราฟแสดงความแนนหนาของพลงงานชองคลนแมเหลกไฟฟาทมขนาดความยาวคลนคาตางๆในแสงอาทตย
ภาพท 2.4 สเปคตมของคลนแมเหลกไฟฟาทอยในแสงอาทตย[6]
ล าแสง หรอ รงสของแสงอาทตยทตกลงบนพนโลกจะประกอบดวย รงส 2 สวน คอ 1.Direct Sunlight หรอ ล าแสงตรง
11
2.Indirect 0r Diffused Sunlight ล าแสงทแพรกระจายล าแสงโดยตรง หรอ Direct Sunlight เปนสวนของแสงอาทตยทมาจากดวงอาทตยโดยตรง และล าแสงทแพรกระจาย หรอ Diffused sunlight เปนสวนของแสงอาทตยทไมไดมาจากดวงอาทตยโดยตรง แตเกดขนจากการสะทอนกบชนบรรยากาศของโลก ประมาณกนวา แมแต ในวนททองฟาแจมใสปราศจากเมฆหมอก ล าแสงแพรกระจายจะมคาเปน 10- 20% ของรงสทงหมดทไดรบ ยงในวนทเมฆหมอกปกคลมมากๆ ปรมาณแสงอาทตยแบบแพรกระจายนจะยงมคามากขนตามล าดบสเปคตมของแสงทไดรบโดยตรง กบสเปคตมของแสงทไดรบจากการแพรกระจาย จะมลกษณะแตกตางกน และสเปคตมของแสงอาทตยแบบแพรกระจายไมแนนอนขนอยกบลกษณะและทศทางของการสะทอน และแพรกระจายนอกจากนแลว ลกษณะการแพรรงสแบบ Air Mass คาสงๆ จะมผลท าใหปรมาณของแสงทไดรบในสวนการแพรกระจายมคาเพมยงขนดวย
2.2 ความเขมของแสงและอณหภม ความเขมของแสง กระแสไฟ(Current) จะเปนสดสวนโดยตรงกบความเขมของแสง
หมายความวาเมอความเขมของแสงสง กรแสทไดจากเซลลแสงอาทตย กจะสงขน ในขณะทแรงดนไฟฟาหรอ โวลต แทบจะไมแปรตามความเขมของแสงมากนก ความเขมของแสงทใชวดเปนมาตรฐาน คอ ความเขมของแสงทวดบนพนโลกในสภาพปรอดโปรง ปราศจากเมฆหมอกและวดทระดบน าทะเลในสภาพทแสงอาทตยต งฉากกบพนโลกซงความเขมของแสงมคาเทากบ 100mW/cm2 ซงมคาเทากบ Air mass 1.5 หรอ AM1.5 และถาแสงงอาทตยท ามม 60 องศากบพนโลก ความเขมของแสงจะมคาเทากบ 75mW/cm2 หรอ 750W/m2 ซงมคาเทากบ AM2 กรณของแผงเซลลสงอาทตยนนจะใชคา AM1.5 เปนมาตราฐานในการวดประสทธภาพของแผง อณหภมกระแสไฟฟา(Current)จะไมแปรตามอณหภมทเปลยนแปลงไปในขณะทแรงดนไฟฟา(โวลต)จะลดลงเมออณหภมสงขนซงโดยเฉลยแลวทกๆ1 องศาทเพมขนจะท าใหแรงดนไฟฟาลดลง 0.5% ในกรณของแผงเซลลแสงอาทตย มาตรฐานทใชในการก าหนดของแผงเซลลแสงอาทตย ณ อณหภม 25◦C ก าหนดไววาแผงเซลลแสงอาทตยมแรงดนไฟฟาทวงจรเปด (Open Circuit Voltage หรอ VOC) ท 21V ณ อณหภม 25◦C จากรปท 2.1.6กจะหมายความวาแรงดนไฟฟาทไดจากแผงเซลลแสงอาทตย เมอยงไมไดตออปกรณไฟฟา ณ อณหภม 25◦C จะเทากบ 21V ถาอณหภมสงกวา 25◦C เชน 30◦C จะท าใหแรงดนไฟฟาของแผงเซลลแสงอาทตย ลดลง2.5% หรอ(o.5%x5◦C) แรงดนของแผงเซลลแสงอาทตยจะลดลง 0.525V(21Vx2.5%)เหลอ
12
เพยง 20.475V (21V-0.525V) สรปไดวาเมออณหภมสงขนแรงดนไฟฟากจะลดลงซงมผลท าใหก าลงไฟฟาสงสดของแผงเซลลแสงอาทตยลดลงดวย
ก. อณหภมและการลดลงของ ข. การแผรงสของดวงอาทตย
ภาพท2.5 กราฟแสดงอณหภม[7]
2.3 หลกการท างานของโซลาเซลล
n-type ซลกอน ซงอยดานหนาของเซลล คอ สารกงตวน าทไดท าการโดปปงดวยสารฟอสฟอรส มคณสมบต เปนตวใหอเลกตรอนเมอรบพลงงานแสงอาทตย p-type ซลกอน คอสารกงตวน าทไดท าการโดปปงดวยสารโบรอน ท าใหโครงสรางของอะตอมสญเสยอเลกตรอน(โฮล) เมอรบพลงงานสงอาทตยจะท าหนาทเปนตวอเลกตรอน เมอน าซลกอนทง 2 ชนดน มาประกบตอดวยกนจะได p-n Junction จงท าใหเกด ”โซลาเซลล” ในสภาวะทยงไมมแสงแดด n-type ซลกอน ซงอยดานหนาของเซลล สวนประกอบสวนใหญพรอมจะใหอเลกตรอน แตกยงมโฮล ปะปนอยบางเลกนอย ดานหนาของ n-type จะมแถบโลหะเรยกวา Front Electrode ท าหนาทเปนตวรบอเลกตรอน สวน p-type ซลกอน ซงอยดานหลงของเซลล โครงสรางสวนใหญเปนโฮล แตยงมอเลกตรอนปะปนอยบางเลกนอย ดานหลงของ p-type ซลกอน จะมแถบโลหะเรยกวา Back Electrode ท าหนาทเปนตวรวบรวมโฮลเมอมการตอวงจรไฟฟาจาก Front electrode และBlack เมอมแสงอาทตยมาตกกระทบ แสงอาทตยจะถายเทพลงงานใหกบอเลกตรอนและโฮล ท าใหเกดการเคลอนไหว เมอพลงงานสงพอทงอเลกตรอนและโฮลจะวงเขาหาเพอจบคกนอเลกตรอนจะวงไปทางชน n-type สวนโฮลจะวงไปยง p-type อเลกตรอนวงไปรวมกนท Front Electrode ใหครบวงจรกจะเกดกระแสไฟฟาขน เนองจากอเลกตรอนกบโฮลจะวงเพอจบคกน
13
ภาพท 2.6 หลกการท างานของโซลาเซลล[8]
2.4 ประเภทของโซลาเซลล แบงไดเปน 4 ประเภท 3 ประเภทแรกจะท าจากซลกอน สวนอก1 ประเภท จะท ามาจาก
วสดประเภทอน เซลลแสงอาทตยแบบอะมอฟสซลกอน (Amorphous Silicon Solar Cell) เปนแผงโซลาเซลลทไมเปนรปผลก มลกษณะเปนฟลมบางๆ มความไวแสงมากทสด สามารถรบแสงทออนๆได รวมทงแสงจากหลอดไฟฟาตางๆ จงท างานไดในพนท ทมเมฆหมอก ฝ นละออง มฝนตกชกได แตผลเสยคอพลงงานไฟฟาไมสงมากนก ประสทธภาพต าประมาณ 5-7% เทานน จงท าใหตองใชพนทมาก แผงมน าหนกมาก แตกหกไดงาย และยงหาอปกรณตางยาก มาสามารถใชชารจเจอร ตามทองตลาดทวๆไป อายการใชงาน 5-6ป
ภาพท 2.7 แผงโซลาเซลลชนดอะมอฟส[9]
14
2.เซลลแสงอาทตยแบบซลกอนผลกเดยว(Mono Crystalline Silicon Solar Cell) ท ามาจากซลกอนผลกเดยว มประสทธภาพประมาณ14%-17% จงมราคาสง เมอเปรยบเทยบกบเซลลแสงอาทตยแบบซลกอนชนดอน อายการใชงานประมาณ 25 ป ขอดคอ หาอปกรณตอพวงไดงาย มราคาถก ทนทาน ใชพนทนอยกวา มน าหนกเบา แตมขอจ ากด คอ ประสทธภาพต า ในสภาพอากาศทมแสงนอย วธสงเกต คอ แผนเซลลจะมลกษณะเปนสออกด าเนอเดยว
ภาพท2.8 แผงโซลาเซลลชนดผลกเดยว[10] 3.เซลลแสงอาทตยแบบผลกรวม (Poly Crystalline Silicon Solar Cell) มลกษณะแปนแผนแขงเชนเดยวกบเซลลแสงอาทตยแบบซลกอนผลกเดยว ประสทธภาพของเซลลแสงอาทตยผลกรวมน จะต ากวาแบบผลกเดยวเลกนอย คอประมาฯณ 13%-15% เนองจากเกดการสญเสยพลงงานรอยตอของผลกแตละผลก แตราคาจะถกกวาผลกเดยว อายการใชงานประมาณ 25 ป วธสงเกต คอ ในผลกซลกอนจะมวสดอนเจอปนอยดวย
ภาพท 2.9 แผงโซลาเซลลชนดผลกผสม[11]
15
4.เซลลแสงอาทตยทท ามาจากสารกงตวน าชนดอน (นอกจากซลกอน) เชนแกลเลยมอาเซไนด หรอแคดเมยมซลไฟด ทองแดงอนเดยมไดเซเลไนด เปนตน เซลลแสงอาทตยแบบงตวน าน มทงผลกเดยว และผลกรวม เซลลแสงอาทตยทท าจาก แดคเมยมซลไฟด และ ทองแดงอนเดยมเซลเลไนด จะมราคาใกลเคยงกบเซลลแสงอาทตยแบบซลกอนเพราะกระบวนการไมยงยาก สวนเซลลแสงอาทตยแบบ แกลเลยมอาเซไนด จะใหประสทธภาพสงกวาเซลลแสงอาทตย แบบอนๆ ประมาณ 25% ใชกบงานทมความเขมของแสงมากไดด และยงทนรงส จงเหมาะกบงานดานอวกาศ แตมราคาแพงมาก
2.5 สวนประกอบของโซลาเซลล
แรงเคลอนไฟฟาทผลตขนจากเซลลแสงอาทตยเพยงเซลลเดยวจะมคาต ามาก การน ามาใชงานจะตองเซลลหลายๆเซลล มาตออนมกรมเพอเพมคาแรงเคลอนไฟฟาใหสงขน เซลลทน ามาตอกนในจ านวนและขนาดทเหมาะสม เรยกวาแผงเซลลแสงอาทตย (Solar Module หรอ Solar Panel) การท าเซลลแสงอาทตยใหเปนแผง เพอความสะดวกในการน าไปใชงาน ดานหนาของแผงจะประกอบดวย แผนกระจกทมสวนผสมของเหลกต า ซงมการยอมใหแสงผานไดด และยงเปนเกราะปองกนแผนเซลลอกดวย แผงเซลลจะตองมการปองกนความชนทดมาก เพราะจะตองอยกลางแดดกลางฝนเปนเวลายาวนานในการปองกนตองใชวสดทมความคงทนและปองกนความชนทด เชน ซลโคน และ อวเอ (Ethylene Vinyl Acetate) เปนตน เพอปองกนแผนกระจกดานบนของแผงเซลล จงตองมการท ากรอบวสด ทมความแขงแรง แตบางครงกไมมความจ าเปนถามการเสรมความแขงแรงของแผนกระจกใหเพยงพอ ซงสามารถทดแทนการท ากรอบไดเชนกน ดงนนแผงเซลลจงมลกษณะเปนแผนเรยบ ซงสะดวกในการตดตง
ภาพท 2.10 สวนประกอบของโซลาเซลล[12]
16
บทท 3
หลกการ แนวคด และการออกแบบโครงงาน
3.1 การออกแบบโครงสราง การออกแบบโครงงานชดเปรยบเทยบสมรรถนะของโซลาเซลล 2 ชนด นจะกลาวถง
โครงสรางและกรออกแบบเพอตดตงและเกบขอมลน ามาวเคราะหความแตกตางทไดจากโซลาเซลลทงสองชนด
3.1.1 โครงสรางล าดบการท างาน
ภาพท 3.1 โครงสรางแสดงหลกการท างาน จากบลอกไดอะแกรมจะอธบายพอสงเขปไดวา
บลอคท1 ชดผลตพลงงาน จะเปนสวนของชดโซลาเซลลจ านวนสองชดตางชนดกน (MONO, POLY) ท าการตดต ง เพอรบแสงอาทตยแลวผลตเปนพลงงานจายมาใหกบชดเกบขอมล บลอคท2 ชดเกบขอมล (Data Logger) เปนชดอปกรณเซนเซอรไวส าหรบเกบรวบรวมขอมลทแผงโซลาเซลลผลตมาได น ามาเกบไวใน SD การดแลวน าไปตอลงคอมพวเตอร บลอคท3 เปนชดเซนเซอรจะมทงหมด 3 เซนเซอรคอ จบแสง จบความรอน และวนคาโวลตและกระแสแอมแปรชดนจะท างานสมพนธกนกบชดบลอคท 2 บลอคท4 จะเปนบลอคทเกยวกบการน าขอมลทชด Data Logger เกบไวใน SD การด มาลงใน
17
คอมพวเตอร จะออกมาในรปแบบของไฟลเอกเซลล บลอกท5 จะเปนขนตอนของการน าขอมลทไดจากไฟลเอกเซลลมาวเคราะหเปรยบเทยบประสทธภาพของแผงโซลาเซลลทงสองชนดและท าการเขยนกราฟเพอเปรยบเทยบ
ก. แสดงโครงสรางชนงาน ข. แสดงมาตราสวน
ภาพท 3.2โครงสรางของชนงานในการทดลอง
ภาพท3.3 แสดงชนงานจรง
18
บทท4
การทดลองและผลการทดลอง
จากการทดลองแผงโซลาเซลล ชนด Mono crystalline และ Poly crystalline ทระยะมม 15◦ ผลทไดปรากฏวา แผงโซลาเซลลชนด Mono crystalline มประสทธภาพดกวา โดยใช lux meter ในการวดแสงโดยใช lux meter รน DT-1307 เปนตว calibrate แลวด Out put power โดย calibrate กบ Prova 210 PV Analyzer เปนหลก เอา IV Curve standdard ของอณหภมเปนหลก
ภาพท 4.1 แสดง IV CURVE
จากภาพ 4.1 และทฤษฎแสดงใหเหนวา เมออณหภมสงขน แรงดนจะลดลงแตกระแสนนจะสงขนแตยงใชในอณหภมสง ประสทธภาพกจะลดลงจากการทดลองจะได
19
กราฟผลแผงโมโน24ช วโมง
0
5
10
15
20
25
30
35
40
45
501
3:0
0:0
1
14
:00
:01
15
:00
:01
16
:00
:00
17
:00
:00
18
:00
:01
20
:00
:00
21
:00
:01
22
:00
:00
23
:00
:01
00
:00
:00
00
:01
:00
01
:00
:01
02
:00
:01
03
:00
:00
04
:00
:00
05
:00
:01
06
:00
:00
07
:00
:00
08
:00
:00
09
:00
:00
10
:00
:00
11
:00
:00
12
:00
:00
Time
Temp
Temp 2
Volt 2
AMP 2
Pmax2
ภาพท 4.2กราฟแสดงผลแผงโมโน 24 ชวโมง
กราฟการเปรยบเทยบสองแผง24ช วโมง
0
5
10
15
20
25
30
35
40
45
50
13:00:0
1
15:00:0
1
17:00:0
0
20:00:0
0
22:00:0
0
00:00:0
0
01:00:0
1
03:00:0
0
05:00:0
1
07:00:0
0
09:00:0
0
11:00:0
0
Time
Temp Temp1
Temp2
Volt 1
Volt 2
AMP 1
AMP 2
Pmax1
Pmax2
ภาพท 4.3กราฟเปรยบเทยบสองแผง 24 ชวโมง
20
กราฟคาแสง24ช วโมง
0
100
200
300
400
500
600
700
13:00:0
1
15:00:0
1
17:00:0
0
20:00:0
0
22:00:0
0
00:00:0
0
01:00:0
1
03:00:0
0
05:00:0
1
07:00:0
0
09:00:0
0
11:00:0
0Time
W/M2
W/M2
ภาพท 4.4 กราฟคาแสง 24 ชวโมง
กราฟการเปรยบเทยบแรงดนสองแผง24ช วโมง
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
13:00:0
1
15:00:0
1
17:00:0
0
20:00:0
0
22:00:0
0
00:00:0
0
01:00:0
1
03:00:0
0
05:00:0
1
07:00:0
0
09:00:0
0
11:00:0
0
Time
V
Volt 1
Volt 2
ภาพท 4.5 กราฟเปรยบเทยบ แรงดน สองแผง
21
กราฟการเปรยบเทยบกระแสสองแผง24ช วโมง
0
0.05
0.1
0.15
0.2
0.25
0.3
0.35
0.4
0.45
13:00:0
1
15:00:0
1
17:00:0
0
20:00:0
0
22:00:0
0
00:00:0
0
01:00:0
1
03:00:0
0
05:00:0
1
07:00:0
0
09:00:0
0
11:00:0
0Time
A
AMP 1
AMP 2
ภาพท 4.6 กราฟเปรยบเทยบ กระแส สองแผง 24 ชวโมง
กราฟการเปรยบเทยบPmaxสองแผง24ช วโมง
0
0.5
1
1.5
2
2.5
3
13:00:0
1
15:00:0
1
17:00:0
0
20:00:0
0
22:00:0
0
0:00:0
0
1:00:0
1
3:00:0
0
5:00:0
1
7:00:0
0
9:00:0
0
11:00:0
0
Time
W
Pmax1
Pmax2
ร
ภาพท 4.7 กราฟเปรยบเทยบ Pmaxสองแผง 24 ชวโมง
22
จากการทดลองจะพบวาแผงโซลาเซลล ชนด Mono Crystalline จะผลตกระแสไฟฟาไดมากกวาแผงโซลาเซลล ชนด Poly Crystalline ในสภาวะอณหภมเทากนความเขมแสงเทากน จะไดวาแผงโซลาเซลลชนด Mono Crystalline มประสทธภาพดกวาแผงโซลาเซลล ชนด Poly Crystalline แตถาในความเขมสงมากๆนน แผงโซลาเซลล ชนด Poly crystalline สามารถผลตแรงดนไดมากกวา จากกราฟจะเหนไดวา เมอความเขมแสงมากขนและท าใหเกดความรอน จะท าใหประสทธภาพการผลตไฟฟาลดลงและท าใหอายการใชงานลดลง เมอมความเขมของแสงมากๆ ท าใหแรงดนลดลง แตกระแสเพมขนตาทฤษฏความเขมแสง เราจงเอาคาทไดมา เปรยบเทยบกนได ของแผงโซลาเซลลทง 2 ชนดวา แผงชนด Mono crystalline ดกวาแผงชนด Poly Crystalline จรงหรอไมและอะไรคอขอแตกตาง ระหวางแผงทง 2 ชนดน นนกคอ แผงชนด Mono Crystalline จะไดคากระแสทมากกวา สวนแผง ชนดPoly Crystalline จะไดแรงดนทเยอะกวา จงสรปไดวา ถา
ในการพจารณาคณลกษณะทางกระแสและแรงดนของเซลลแสงอาทตย จะมพารามเตอรทส าคญทจะตองเกยวของดงตอไปน แรงดนไฟฟาขณะเปดวงจร(Open Circuit Voltage;VOC),กระแสลดวงจร (Shot Circuit Current;ISC),ก าลงไฟฟาสงสด(Maximum Power Point;MPP),กระแสไฟฟาสงสด(Miximum Power Current;Imp)และแรงดนไฟฟาสงสด(Maxmium Power Voltage;Vmp)นอกจากนยงมคาทเกยวของกบคณภาพของเซลแสงอาทตยไดแก อตตราสวนของก าลงไฟฟาสงสดตอผลคนระหวางกระแสขณะลดวงจรกบคาแรงดนขณะเปดวงจร เรยกวา คาฟลลแฟคเตอร (Fill Factor;FF)
scoc
mpmp
xIV
xIVFF (4.1)
ประสทธภาพของโซลาเซลล หาไดจากอตราสวนของก าลงไฟฟาดานออกตอก าลงแสงอาทตยดานเขา (Pin)สามารถเขยนเปนสมการท 2
in
scoc
P
xFFxIV (4.2)
การหาอตราสวนประสทธภาพโซลาเซลล(PR Ratio) สามารถเขยนเปนสมการไดดงน
EfficiencyModulexmPlantAreaxmkWhValuenIrradiatioAnnual
xapkWhInOutputPvofadingActualPR
)( )/(
100 . Re 22
23
จากการวเคราะหจดคมทนเลอกใชแผงโซลาเซลลขนาด 10 Kw ผลตก าลงไฟฟาเฉลยตอวนได 45Kwh จงน ามาค านวณหาคา Performance ratio จากสตรการค านวณ
scoc
mpmp
xIV
xIVFF
3766.8
2.3027.8
x
x
FF=0.77
in
scoc
P
xFFxIV
1650
77.066.837 xx
= 0.14 หรอ 14%
EfficiencyModulexmPlantAreaxmkWhValuenIrradiatioAnnual
xapkWhInOutputPvofadingActualPR
)( )/(
100 . Re 22
%7614.0)(70)/(2190
%1001642522
xmxmkWh
kWhxPR
เทยบเรองของก าลงไฟฟา ทผลตได แผงโซลาเซลลชนด Mono Crystalline จะใหก าลงไฟฟาท
มากกวาแผงโซลาเซลล ชนด Poly Crystalline
4.1การประเมนจดคมทน การค านวณจดคมทนตองน าจ านวนหนวยไฟฟาทระบบผลตไฟฟาพลงงานแสงอาทตยบนหลงคา ผลตได มาค านวณหาวา เมอน ามารวมกนแลวแตละปจดคมทนอยทกป โดยบรเวณทรบสคอกรงเทพมหานคร โดยไดรบรงสเฉลยทงป 6 Kwh/ตารางเมตร/วน ขอมลจากกระทรวงพลงงานป 2553 ดงนนหากระบบท างานเตมประสทธภาพ จะไดก าลงไฟฟาทงหมดดงนยกตวอยาง แผงขนาด 10KW10x6 = 60Kwh/วนจะผลตได 60 หนวยตอ 1 วน แตในความเปนจรงระบบไมสามารถท างานไดเตมประสทธภาพเนองจากสญเสยพลงงานไปกบความรอน และกบ อนเวอรเตอร โดย PR เฉลยอยท 0.76 นนคอระบบสญเสยพลงงานทควรทจะผลตไดถง 14% จากปจจยดงกลาวท าให ระบบทควรผลตไดตอวน คอ 60 หนวย เหลอเพยง 76% คอ 45.6 หนวยเทานน หากเราผลตไฟฟา ได 45.6 หนวยตอว นหากขายกบการไฟฟา เราจะผลตไฟฟาขายได 45.6x6.85=312.36บาท/วน หรอเดอนละ 312.36x30 = 9370.8 หรอปละ 112,450 บาท โดยตนทน
24
คาใชจายอปกรณพรอมตดตง อยท 630,000 บาท ดงนนจดคมทนของแผง 10 Kw จะได630,000/112,450 = 5.6 ประยะ คนทนของแผง 10Kw = 5.6 ป ใชแผงขนาด 250 W จ านวน 40 แผง ขนาดของแผง 1,650x1,000 mm. จะใชพนทในการตดตง = 70 ตารางเมตร
25
บทท 5
สรป
จากการทดลองของเซลลแสงอาทตยเปรยบเทยบระหวางแผง 2 ชนด ชนด Poly Crystalline และชนด Mono Crystalline จะเหนไดวาเมออณหภมสงขน แผงชนด Poly Crystalline จะผลตแรงดนไดมากกวาแผงชนด Mono crystalline แตแผงชนด Mono crystalline สามารถผลตกระแสไดเยอะกวาแตโดยรวมจากการทดคาก าลงไฟฟา( Pmax) ทง 2 แผง จงสรปไดวา แผงโซลาเซลลชนดMono Crystalline ประสทธภาพดกวา จากการทดลองพบปญหาเรองเกยวกบ ดนฟาอากาศ เนองจากชวงทท าการทดลองเกด มรสม จงท าใหผลทไดมคาเพยนไปบาง และทางผจดท าหวงวาผทสนใจปรญญานพนตเลมนจะสามารถน าโครงงานนไปพฒนาตอไป
26
เอกสารอางอง
[1]ชาย ชวะเกต เซลลแสงอาทตยกบการใชประโยชนเชงพานช http://www.bkkonline.com/seminar%20siamconnect/12- 14-7-55/solar-cell/solarcell-in-utilize.pdf 2543 [2]ชาย ชวะเกต เซลลแสงอาทตยกบการใชประโยชนเชงพานชhttp://www.bkkonline.com/seminar%20siamconnect/12- 14-7-55/solar-cell/solarcell-in-utilize.pdf 2543 [3]ชาย ชวะเกต เซลลแสงอาทตยกบการใชประโยชนเชงพานชhttp://www.bkkonline.com/seminar%20siamconnect/12- 14-7-55/solar-cell/solarcell-in-utilize.pdf 2543 [4]ชาย ชวะเกต เซลลแสงอาทตยกบการใชประโยชนเชงพานชhttp://www.bkkonline.com/seminar%20siamconnect/12- 14-7-55/solar-cell/solarcell-in-utilize.pdf 2543 [5]ชาย ชวะเกต เซลลแสงอาทตยกบการใชประโยชนเชงพานชhttp://www.bkkonline.com/seminar%20siamconnect/12- 14-7-55/solar-cell/solarcell-in-utilize.pdf 2543 [6] จราพร บญพอ สตรความเขมแสง http://physics-illuminance.weebly.com/uploads/2/6/6/0/26603610/__.pdf 2555
[7] จราพร บญพอ สตรความเขมแสง http://physics-illuminance.weebly.com/uploads/2/6/6/0/26603610/__.pdf 2555 [8] การไฟฟาฝายผลตแหงประเทศไทย หลกการทางานของโซลาเซลล1 http://www.premiumsolarcell.com/solarcell.php 2010
27
เอกสารอางอง(ตอ) [9] การไฟฟาฝายผลตแหงประเทศไทย หลกการทางานของโซลาเซลล1 http://www.premiumsolarcell.com/solarcell.php 2010
[10] การไฟฟาฝายผลตแหงประเทศไทย หลกการทางานของโซลาเซลล1 http://www.premiumsolarcell.com/solarcell.php 2010
[11] การไฟฟาฝายผลตแหงประเทศไทย หลกการทางานของโซลาเซลล1 http://www.premiumsolarcell.com/solarcell.php 2010
[12] การไฟฟาฝายผลตแหงประเทศไทย หลกการทางานของโซลาเซลล1 http://www.premiumsolarcell.com/solarcell.php 2010