บทที่ 2 - spudspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5301/6/chapter2.pdf · บทที่...

28
บทที 2 วรรณกรรมที ่เกี ่ยวข้อง การวิจัย เรื่อง ความสัมพันธ์ระหว่ างการปฏิบัติงานทางการบัญชี กับประสิทธิภาพการ ทางานของนักบัญชีในสถาบันอุดมศึกษาของไทย ผู ้วิจัยได้ศึกษาจากเอกสารทางวิชาการและ ผลงานวิจัยที่เกี่ยวข้องเพื่อใช้เป็นแนวทางในการศึกษา ดังนี ้ 1. ข้อมูลทั่วไปเกี่ยวกับสถาบันอุดมศึกษาของไทย 2. แนวคิดเกี่ยวกับการปฏิบัติงานทางการบัญชี 3. แนวคิดเกี่ยวกับประสิทธิภาพในการทางาน 4. งานวิจัยที่เกี่ยวข้อง ข้อมูลทั่วไปเกี่ยวกับสถาบันอุดมศึกษาของไทย การศึกษาขั้นอุดมศึกษาของประเทศไทยเริ่มตั้งแต่รัชสมัยของ พระบาทสมเด็จพระ จุลจอมเกล้าเจ้าอยู ่หัว ซึ่งมีทั้งโรงเรียนแพทย์ โรงเรียนกฎหมาย และโรงเรียนสาหรับ ฝึกหัดวิชา ข้าราชการฝ่ายพลเรือน ซึ่งต่อมา ในรัชสมัยขอ งพระบาทสมเด็จพระมงกุฏเกล้าเจ้าอยู ่หัว ได้มีการ สถาปนามหาวิทยาลัยแห่งแรกของประเทศไทย อันได้แก่ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย และมีการจัดตั้ง มหาวิทยาลัยอีกหลายแห่งต่อมา แต่มหาวิทยาลัยต่าง ๆ ที่จัดตั้งขึ้นมานั้น อยู ่ภายใต้การปกครอง ของหลายกระทรวง เช่น จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย สังกัดกระทรวงศึกษาธิการ , มหาวิทยาลัย แพทยศาสตร์ สังกัดกระทรวงสาธารณสุข และมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ สังกัดกระทรวงเกษตรและ สหกรณ์ เป็นต้น เมื่อปี .. 2502 รัฐบาลสมัยจอมพลสฤษดิ ธนะรัชต์ เป็นนายกรัฐมนตรี จึงได้มีการ ตราพระราชบัญญัติให้มีการโอนมหาวิทยาลัยต่าง ๆ มาสังกัดสานักนายกรัฐมนตรี เพื่อความสะดวก ทั้งด ้านวิชาการและการบริหารงาน ต่อมา ปี .. 2514 สภาการศึกษาแห่งชาติ ร่วมกับ ที่ประชุมอธิการบดีมหาวิทยาลัย ได้ เสนอต่อ จอมพลถนอม กิตติขจร หัวหน้าคณะปฏิวัติว่า มหาวิทยาลัยควรมีอิสระในการปกครอง ตนเอง มีเสรีภาพทางวิชาการ จึงควรแยกมหาวิทยาลัยให้เป็นหน่วย งานในกากับของรัฐบาล หรือตั้ง ทบวงอิสระในสังกัดสานักนายกรัฐมนตรี เพื่อเป็นต้นสังกัดของมหาวิทยาลัยต่าง ๆ ดังนั้น จึงมี ประกาศคณะปฏิวัติ เมื่อวันที29 กันยายน .. 2515 ให้สถาปนา "ทบวงมหาวิทยาลัยของรัฐ " ขึ ้น โดยมีรัฐมนตรีเป็นผู ้กากับดูแล ซึ่งรัฐมนตรีคนแรก คือ บุญรอด บิณฑสันต์ ซึ่งปี .. 2520 ได้มี

Upload: others

Post on 20-Jun-2020

3 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: บทที่ 2 - SPUdspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5301/6/chapter2.pdf · บทที่ 2 ... 4. งานวิจัยที่เกี่ยวข้อง ... เอกชน

บทท 2

วรรณกรรมทเกยวของ การวจย เรอง ความสมพนธระหว างการปฏบตงานทางการบญช กบประสทธภาพการท างานของนกบญชในสถาบนอดมศกษาของไทย ผวจยไดศกษาจากเอกสารทางวชาการและผลงานวจยทเกยวของเพอใชเปนแนวทางในการศกษา ดงน

1. ขอมลทวไปเกยวกบสถาบนอดมศกษาของไทย 2. แนวคดเกยวกบการปฏบตงานทางการบญช 3. แนวคดเกยวกบประสทธภาพในการท างาน 4. งานวจยทเกยวของ

ขอมลทวไปเกยวกบสถาบนอดมศกษาของไทย

การศกษาขนอดมศกษาของประเทศไทยเรมตงแตรชสมยของ พระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหว ซงมทงโรงเรยนแพทย โรงเรยนกฎหมาย และโรงเรยนส าหรบ ฝกหดวชาขาราชการฝายพลเรอน ซงตอมา ในรชสมยขอ งพระบาทสมเดจพระมงกฏเกลาเจาอยหว ไดมการสถาปนามหาวทยาลยแหงแรกของประเทศไทย อนไดแก จฬาลงกรณมหาวทยาลย และมการจดตงมหาวทยาลยอกหลายแหงตอมา แตมหาวทยาลยตาง ๆ ทจดตงขนมานน อยภายใตการปกครองของหลายกระทรวง เชน จฬาลงกรณมหาวทยาลย สงกดกระทรวงศกษาธการ , มหาวทยาลยแพทยศาสตร สงกดกระทรวงสาธารณสข และมหาวทยาลยเกษตรศาสตร สงกดกระทรวงเกษตรและสหกรณ เปนตน เมอป พ.ศ. 2502 รฐบาลสมยจอมพลสฤษด ธนะรชต เปนนายกรฐมนตร จงไดมการตราพระราชบญญตใหมการโอนมหาวทยาลยตาง ๆ มาสงกดส านกนายกรฐมนตร เพอความสะดวกทงดานวชาการและการบรหารงาน ตอมา ป พ.ศ. 2514 สภาการศกษาแหงชาต รวมกบ ทประชมอธการบดมหาวทยาลย ไดเสนอตอ จอมพลถนอม กตตขจร หวหนาคณะปฏวตวา มหาวทยาลยควรมอสระในการปกครองตนเอง มเสรภาพทางวชาการ จงควรแยกมหาวทยาลยใหเปนหนวย งานในก ากบของรฐบาล หรอตงทบวงอสระในสงกดส านกนายกรฐมนตร เพอเปนตนสงกดของมหาวทยาลยตาง ๆ ดงนน จงมประกาศคณะปฏวต เมอวนท 29 กนยายน พ.ศ. 2515 ใหสถาปนา "ทบวงมหาวทยาลยของรฐ " ขน โดยมรฐมนตรเปนผก ากบดแล ซงรฐมนตรคนแรก คอ บญรอด บณฑสนต ซงป พ.ศ. 2520 ไดม

Page 2: บทที่ 2 - SPUdspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5301/6/chapter2.pdf · บทที่ 2 ... 4. งานวิจัยที่เกี่ยวข้อง ... เอกชน

11

พระราชบญญตเปลยนชอ "ทบวงมหาวทยาลยของรฐ " เปน "ทบวงมหาวทยาลย "(อกษรยอ :ทม.) และยกฐานะเปนทบวงอสระ ไมอยในสงกดส านกนายกรฐมนตร เพอให เกดความคลองตวในการบรหารงาน ในสมยการจดการราชการของบวงมหาวทยาลย ประกอบไปดวยสวนราชการดงตอไปน

ส านกงานเลขานการรฐมนตร ส านกงานปลดทบวงมหาวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย มหาวทยาลยเกษตรศาสตร มหาวทยาลยขอนแกน มหาวทยาลยทกษณ มหาวทยาลยธรรมศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร มหาวทยาลยบรพา มหาวทยาลยมหาสารคาม มหาวทยาลยมหดล มหาวทยาลยแมโจ มหาวทยาลยรามค าแหง มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ มหาวทยาลยศลปากร มหาวทยาลยสงขลานครนทร มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช มหาวทยาลยอบลราชธาน สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร

(ขอมลจากพ.ร.บ.ปรบปรงกระทรวง ทบวง กรม พ.ศ. 2534)

Page 3: บทที่ 2 - SPUdspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5301/6/chapter2.pdf · บทที่ 2 ... 4. งานวิจัยที่เกี่ยวข้อง ... เอกชน

12

และเมอป พ .ศ. 2546 มประกาศพระราชบญญตระเบยบบรหารราชการกระทรวงศกษาธการ พ.ศ. 2546 ท าให "ทบวงมหาวทยาลย" เปลยนเปน "ส านกงานคณะกรรมการ

การอดมศกษา" สงกดกระทรวงศกษาธการ ดงเชนปจจบน การศกษาระดบอดมศกษา ซงเปนการศกษาระดบทสาม ตอจากระดบทสอง คอ มธยมศกษา การจดอดมศกษาของไทย มระดบประกาศนยบตรวชาชพชนสง อนปรญญาถงระดงปรญญาตร โท และเอก การศกษาระดบนปจจบนเปนทงของร ฐและเอกชน ปรชญาการอดมศกษานนในอดตจะมงเฉพาะดานปญญาและการปลกฝงคณธรรมเปน แหลงชมนมของผอยากรอยากเหนตองการหาความจรงทเปนสากลและนรนดร (วจตร ศรสะอาน , 2518 :7) โดยไมยงเกยวกบสงคม การเมอง หรอผลตก าลงคนเพอการประกอบอาชพแตอยางใด ตอมาสมยกลางยโรป ปรชญาของการอดมศกษาไดเปลยนแปลงไป คอมงผลตก าลงคนสนองความตองการของสงคม การเมอง เศรษฐกจ อกทงวฒนธรรมแบบใดแบบหนง ซงอาจกลาวไดวา เรมตงแตยคกลางของยโรป การอดมศกษาจะมงผลตก าลงคนเพอรบราชการ ดงเชน มหาวทยาลยออกซฟอ รดขององกฤษ (สลกษณ ศวรกษ , 2530 : 33) ดงนน สถาบนอดมศกษาหรอมหาวทยาลยของไทยทไดแบบอยางมาจากตะวนตก เชนจฬาลงกรณมหาวทยาลย มหาวทยาลยธรรมศาสตร หาวทยาลยเกษตรศาสตร และมหาวทยาลยศลปากร ตางกสอนวชาชพชนสง เพอทใหผ ทจบออกไปรบราชการไมวาจะเปนยคแรกทมความจ าเปนทาง ดานการเมองดงทกลาวมาแลว หรอยคหลงโดยเฉพาะเมอประเทศไทยเรมมแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต รฐตองการก าลงคนอยางมากเพอชวยพฒนาประเทศ สถาบนอดมศกษาไดจดตงเพมขน ทงในสวนกลางและสวนภมภาคอยางมากมาย เพอผลตก าลงคนใหกบสวนราชการ เอกชน ตามสาขาหลก คอ แพทย เกษตร วศวกร ทงนเพราะถอวา สถาบนอดมศกษาเปนแหลงผลตก าลงคนระดบสงตามความตองการของรฐเพอ พฒนาประเทศ (วจตร ศรสะอาน, 2518:31) สมาคมสถาบนอด มศกษาเอกชนแหงประเทศไทย ไดก าเนดขนดวยความสามคค กลมเกลยวของผบรหารสถาบนอดมศกษาเอกชน โดยมวตถประสงครวมกนในอนทจะสรางความมนคง ความเจรญรงเรองใหเกดขนแกชาตบานเมอง โดยสรางบคลากรทมประสทธภาพเพอรบใชสงคมและประเทศชาตกอน ทจะ เปนสมาคมฯ อนเปนนตบคคลตามกฎหมายนน ผบรหารสถาบนอดมศกษาเอกชน ไดตระหนกถงภาระหนาท ทจะกระท าใหส าเรจลลวงไปดวยดนน จ าเปนตองมพลงแหงความสามคคเปนปจจยส าคญ ดงนนในขนแรกผบรหารสถาบน จงไดรวมตวกนเปนกลมกอนประกาศใชพระราชบญญตวทยาลยเอกชน พ .ศ. 2512 อธการบดของแตละสถาบน ผลดเปลยนท าหนาทเปนประธานของกลมสลบกนไป ซงในระยะแรกนน มสถาบนอดมศกษาเอกชนอย 6 สถาบน ตราบ

Page 4: บทที่ 2 - SPUdspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5301/6/chapter2.pdf · บทที่ 2 ... 4. งานวิจัยที่เกี่ยวข้อง ... เอกชน

13

จนกระทงวนท 25 กนยายน พ.ศ.2519 จงไดมมตเปนเ อกฉนทใหเรยกกลมนวา “ชมรมผบรหารวทยาลยเอกชน แหงประเทศไทย” มขอบงคบชมรมซงยงไมมสภาพเปน นตบคคลแตมประธานชมรมซงเปนหวหนา มการประชมปรกษาหารอกนในเรองตาง ๆ ของวทยาลยเอกชน อยางนอยเดอนละครงตอเนองกนและเมอชมรมฯ เปนป กแผนมนคงดแลว ชมรมฯ ไดมมตเปนเอกฉนทใหจดทะเบยนเปน “สมาคมวทยาลยเอกชนแหงประเทศไทย ” เมอวนท 18 พฤศจกายน 2520 ตอมาเมอมการประกาศใชพระราชบญญตสถาบนอดมศกษาเอกชน เมอวนท 27 เมษายน 2522 และเพอใหสอดคลองกบพระราชบญญต ดงกลาว ส มาคมฯ จงเปลยนชอเปน “สมาคมสถาบนอดมศกษาเอกชนแหงประเทศไทย” ตงแตวนท 23 กรกฎาคม 2522 เปนตนมา ตราบจนทกวนน

ในป 2553 สมาคมสถาบนอดมศกษาเอกชนแหงประเทศไทย มสมาชกรวม 65 สถาบน จ าแนกเปน มหาวทยาลย 41 แหง วทยาลย 19 แหง และสถาบน 5 แหง(สมาคมสถาบนอดมศกษาเอกชนแหงประเทศไทย, 2556:เวบไซต)

รายนามสมาชกสมาคมสถาบนอดมศกษาเอกชน แหงประเทศไทย 65 สถาบน

1. มหาวทยาลยกรงเทพ 2. มหาวทยาลยเกษมบณฑต 3. มหาวทยาลยกรงเทพธนบร 4. มหาวทยาลยเกรก 5. มหาวทยาลยการจดการและเทคโนโลยอสเทรน 6. มหาวทยาลยครสเตยน 7. มหาวทยาลยเจาพระยา 8. มหาวทยาลยเซนตจอหน 9. มหาวทยาลยเทคโนโลยมหานคร 10. มหาวทยาลยธรกจบณฑตย 11. มหาวทยาลยธนบร 12. มหาวทยาลยนานาชาตแสตมฟอรด 13. มหาวทยาลยนอรท-เชยงใหม 14. มหาวทยาลยนานาชาตเอเชย-แปซฟก 15. มหาวทยาลยนอรทกรงเทพ 16. มหาวทยาลยปทมธาน

Page 5: บทที่ 2 - SPUdspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5301/6/chapter2.pdf · บทที่ 2 ... 4. งานวิจัยที่เกี่ยวข้อง ... เอกชน

14

17. มหาวทยาลยพายพ 18. มหาวทยาลยฟารอสเทอรน 19. มหาวทยาลยภาคกลาง 20. มหาวทยาลยภาคตะวนออกเฉยงเหนอ 21. มหาวทยาลยโยนก 22. มหาวทยาลยรงสต 23. มหาวทยาลยรตนบณฑต 24. มหาวทยาลยราชธาน 25. มหาวทยาลยวงษชวลตกล 26. มหาวทยาลยเวบสเตอร(ประเทศไทย) 27. มหาวทยาลยเวสเทรน 28. มหาวทยาลยศรปทม 29. มหาวทยาลยสยาม 30. มหาวทยาลยหอการคาไทย 31. มหาวทยาลยหวเฉยวเฉลมพระเกยรต 32. มหาวทยาลยหาดใหญ 33. มหาวทยาลยอสสมชญ 34. มหาวทยาลยเอเชยอาคเนย 35. มหาวทยาลยอสเทรนเอเชย 36. มหาวทยาลยอสลามยะลา 37. มหาวทยาลยกรงเทพสวรรณภม 38. มหาวทยาลยตาป 39. มหาวทยาลยพษณโลก 40. มหาวทยาลยชนวตร 41. มหาวทยาลยราชพฤกษ 42. วทยาลยเฉลมกาญจนา 43. วทยาลยเฉลมกาญจนาระยอง 44. วทยาลยเชยงราย 45. วทยาลยเซนตหลยส

Page 6: บทที่ 2 - SPUdspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5301/6/chapter2.pdf · บทที่ 2 ... 4. งานวิจัยที่เกี่ยวข้อง ... เอกชน

15

46. วทยาลยเซาธอสทบางกอก 47. วทยาลยนานาชาตเซนตเทเรซา 48. วทยาลยดสตธาน 49. วทยาลยเทคโนโลยภาคใต 50. วทยาลยทองสข 51. วทยาลยนครราชสมา 52. วทยาลยบณฑตเอเชย 53. วทยาลยพทธศาสนานานาชาต 54. วทยาลยแสงธรรม 55. วทยาลยลมน าปง 56. วทยาลยสนตพล 57. วทยาลยอนเตอรเทค-ล าปาง 58. วทยาลยเทคโนโลยสยาม 59. วทยาลยเทคโนโลยพนมวนท 60. วทยาลยเทคโนโลยจตรลดา 61. สถาบนเทคโนโลยไทย-ญป น 62. สถาบนเทคโนโลยปญญาภวฒน 63. สถาบนบณฑตศกษาจฬาภรณ 64. สถาบนรชตภาคย 65. สถาบนอาศรมศลป

แนวคดเกยวกบการปฏบตงานทางการบญช 1. ความหมายของการปฏบตงานทางการบญช จากการศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของกบการปฏบตงานทางการบญช ซงมผให ความหมายการปฏบตงานทางการบญชไวดงน

สพาดา สรกตตา (2543 : 8) และ ไพบลย ผจงวงศ (2544 : 2-3) ไดใหความหมายไววา การปฏบตงานทางบญช หมายถง การจดบนทก รายการณหรอเหตการณ การจ า แนกใหเปนหมวดหม และการสรปผลสงส าคญในรปตวเงน รายการและเหตการณตางๆ ซงเกยวทางดานการเงน รวมทงการแปลความหมายของผลการปฏบตดงกลาว

Page 7: บทที่ 2 - SPUdspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5301/6/chapter2.pdf · บทที่ 2 ... 4. งานวิจัยที่เกี่ยวข้อง ... เอกชน

16

กงกนก พทยานคณ (2533 : 3) และ พยอม สงหเสนห (2537 : 1-11) ไดใหความหมาย ไววาการปฏบตงานทางบญช หมายถง การจดบนทกตวเลขขอมลทเกดขนจากการด าเนนงาน การประมวลขอมลทางการบญช รายการคาทเกดขน การจดแยกประเภทขอมล เพอใหสามารถท า งบการเงนอนเปนรายการซงใชประโยชนทงผบรหารงานและบคคลภายนอก ในการประมวลขอมลทางบญชน ผท าบญชยดถอหลกการบญชและวธการบญช ซงกจการของตนใชปฏบต หลกการบญชหรอวธการบญชดงกลาวอาจไมเหมอนกบกจการอน หรอมถอปฏบตโดยเฉพาะกจการนนเทานน สวนความถกตองของขอมลบญชกขนอยกบการควบคมภายในซงกจการนนใชอย กตต บนนาค (2548 : 3) ไดใหความหมายไววา การปฏบตงานทางบญช หมายถง กระบวนการในการปฏบตงานดานเอกสาร สมดบญช และทะเบยนตาง ๆ ทมความเกยวของ เชอมโยงไปสกจกรรมตาง ๆ ขององคการ และกจกรรมเหลานนมกจะเกยวของกบตวเลขทางการเงนขององคการซงหนวยงานทางการบญชจะตองน า ขอเทจจรงเหลานนไปบนทกไวเปนหลกฐาน โดยมการจ าแนกแจกแจง และจดหมวดหมใหถกตอง โดยอาศยวธการและหลกการทถกตองในการประมวลผล เพอใหไดงบการเงนและรายงานทางการบญชตาง ๆ ทจะเปนประโยชนตอฝายบรหารขององคการและสาธารณชนโดยทวไป พรพรรณ เอกเผาพนธ (2532 : 19) ไดใหความหมายไววา การปฏบตงานทางบญช หมายถง ขนตอนของการจดบนทกเหตการณทางการเงน ตามกฎระเบยบวธปฏบตของหลกการบญชซงเปนทยอมรบกนโดยทวไป นอกจากนยงมความหมายกวางออกไปถงการวางระบบบญช การสรปผลขอมลจากการบนทกบญชมาจดทางบการเงนตาง ๆ ตลอดจนการตรวจสอบความถกตองของขอมลทางการบญช การบนทกบญชและความถกตองของงบการเงน การตความและวเคราะหขอมลทางการบญชในบางครงตองมการเสนอแนะในเรองตาง ๆ ทเกยวกบงานบญชจากความหมายดงกลาวขางตน ไดสรปความหมายการปฏบตงานทางการบญชไววา การปฏบตงานทางการบญช หมายถง การปฏบตงานตามภาระหนาทรบมอบหมายประสบความส า เรจ การปฏบตตามระเบยบแบบแผนการปฏบตงานทางการบญชทดชใหเหนถงประสทธภาพ และผลผลตของงาน ผ ทปฏบตงานทมรปแบบขนตอนการปฏบตงานทางการบญชทด ในหนาทรบผดชอบประสบความส า เรจมคณภาพและประสทธภาพ 2. ความส าคญของการปฏบตงานทางการบญช การปฏบตงานใด ๆ ใหประสบความส าเรจไดตามเปาหมายนน สงส าคญ คอ บคคลท รบผดชอบงานนน ๆ จะตองมความสามารถในการปฏบตงานนนไดเปนอยางด องคประกอบทส าคญ

Page 8: บทที่ 2 - SPUdspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5301/6/chapter2.pdf · บทที่ 2 ... 4. งานวิจัยที่เกี่ยวข้อง ... เอกชน

17

ประการหนงทเปนปจจยของการปฏบตงานทดของแตละบคคลในองคกรนนคอ ความสามารถจะเปน เครองก าหนดสมรรถนะ (Capacity) ของบคคลในการท างานเพอองคกร ความสามารถเปนอทธพลทมผลตอลกษณะของตวบคคล ผลงานขององคกรจะมประสทธภาพหรอไม จงขนอยกบความสามารถของตวบคคลในองคกร (ธงชย สนตวงษ, 2546 : 19 ; อางองมาจาก Hunt, 1979 : 1) ซงการปฏบตงานทางบญชทดไดนนจะสงผลใหขอมลทางบญชมประโยชนตอสวนงานหรอองคการภายนอกเพราะความส า คญของการบญชหลกใหญ ๆ กคอเปนแหลงขอมลของธรกจทจะแสดงใหเหนถงความเปนไปของธรกจ เชน ผ เปนเจาของกบพนกงานหรอเจาของธรกจกบผลง ทน เจาหน หรอธนาคารทจะพจารณาใหสนเชอหรอแมกระทงการสอความหมายระหวางธรกจดวยกนเอง ดงนนขอมลทางการบญชจงมความส าคญ ดงน (สทธรกษ ถมยาศรกล, 2545 : เวบไซต) 2.1 เพอใหเจาของกจการสามารถควบคมอยางใกลชดและเมอปรากฏขอบ กพรองอยางใดอยางหนงกอาจแกไขไดทนท 2.2 เพอชวยใหเจาของกจการนาขอมลทางการบญชไปเปนแนวทางในการก าหนด นโยบายและการตดสนใจ 2.3 เพอชวยใหทราบผลการด าเนนงานของกจการในขณะใดขณะหนงวากจการม สนทรพยหนสน และสวนของเจาของเปนจ านวนเทาไร 2.4 เพอชวยใหทราบฐานะการเงนของกจการในขณะใดขณะหนงวา กจการมผลการด าเนนงานในรอบปทผานมา กจการมก าไรหรอขาดทนเปนจ านวนเทาไร

2.5 เพอประโยชนในการเพมทนหรอลดทน ตลอดจนการขอสนเชอจากธนาคารเพอ ขยายกจการ

2.6 เพอใชเปนหลกฐานส าคญในการค านวณภาษไดอยางถกตองตามความเปน จรง

2.7 เพอใหบคคลภายนอกใชในการอางองประกอบการพจารณาความมนคงของ กจการ

3. การจ าแนกความสามารถในการปฏบตงาน ความสามารถหรอความความช านาญในการปฏบตงานทางบญช สามารถแบงได 5 ระดบ ดงตอไปน (ประเวศน มหารตนสกล, 2549 : 73-76) 3.1 ระดบท างานได คอ สามารถท างานในหนาทเฉพาะหนาทใดหนาทหนง หรอ

Page 9: บทที่ 2 - SPUdspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5301/6/chapter2.pdf · บทที่ 2 ... 4. งานวิจัยที่เกี่ยวข้อง ... เอกชน

18

ถาใชเกณฑระดบการศกษาใหพจารณาจากวฒการศกษา ตงแตมธยมศกษาตอนปลายถงระดบปรญญาตร เชน พนกงานบคคลท าหนาทคดเลอกผสมคร (Screening and Selection) พนกงานบญช พนกงานการเงน ฯลฯ

3.2 ระดบท างานเปน คอ รหนาทนนเอง อธบายใหเขาใจชดเจน กคอ มความร ความเขาใจในเทคนคและกระบวนกา รท างานพอสมควร ซงเกดจากประสบการณทเคยท า มากอน ถาพจารณาจากการศกษาสายอาชพควรเรมตงแตระดบ ปวส. และไดมการฝกอบรมเชงปฏบตจรง เชน ชางแกะสลก ชางเขยนแบบ พนกงานหองสมด ฯลฯ แตถาพจาณาจากการศกษาสายอาชพควรเรมในระดบปรญญาตรถงระดบปรญญาโท ทมประสบการณการท า งานทสามารถทางานไดอสระระดบหนงโดยไมตองการค าแนะน าจากผบงคบบญชา 3.3 ระดบท างานเกง คอ มความสามารถพเศษเฉพาะดาน มประสบการณตรงกบงาน หรอผานหลกสตรการฝกอบรมอยางเปนทางการ มความรความเขาใจในเนอหาของงานเนองจากฝายงานทรบผดชอบมาโดยตรง จงสามารถแกปญหางานได มความสามารถในการประยกต ความร ความสามารถในการแกปญหาในงานได ซงถาพจารณาจากการศกษา คอ จะเรมจากผจบระดบปรญญาเอกหรอผานหลกสตรการอบรมระดบสง 3.4 ระดบเชยวชาญในงาน คอ มความเชยวชาญทงทฤษฎ เทคนคและการปฏบตโดยสามารถประยกตความรความสามารถใชกบงานไดอยางด เหมาะสมกบจงหวะเวลาและเงอนไข(Time and Conditions) เชน นกการธนาคารอาวโส นกเศรษฐศาสตรระดบประเทศ หรอนกทงหลายทองคกรระดบแตงตงใหเปนผ รบผดชอบทางการบรหารงาน โดยบคคลเหลานตองเปนทยอมรบอยางกวางขวางจากบคคลภายนอกองคกรโดยทวไป กลาวคอ องคกรจะมอบหมายใหรบผดชอบจดการงานหนาทหลกขององคกร เชน ธรกจการเงน การบรหารธรกจบรการของบรษทการบรหารเทคโนโลย หรอกฎหมาย ฯลฯ หรอความช านาญในระดบนอาจเปนผ เชยวชาญงานเฉพาะดาน เชน นกบญชภาษ หรอมความรอยางลกซงในเรองกฎหมายใดกฎหมายหนง เชน กฎหมายมหาชน กฎหมายเอกชน หรอเปนผ เชยวชาญกฎหมายแรงงาน เปนตน 3.5 ระดบมออาชพ คอ รแจงเหนจรงในแกนสาระของงานทรบผดชอบ รและเขาใจทงในเนอหาสาระและการปฏบต (Substance and Procedures) สามารถประยกตใชความรนนไดอยางชาญฉลาด สวนใหญแลวเปนงานทตองอาศยความรความสามารถเฉพาะดาน เชน งานวทยาศาสตร งานกฎหมาย หรอ งานวเคราะหเศรษฐกจ เปนตน

Page 10: บทที่ 2 - SPUdspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5301/6/chapter2.pdf · บทที่ 2 ... 4. งานวิจัยที่เกี่ยวข้อง ... เอกชน

19

4. การปฏบตงานทางการบญช นกบญชเปนบคคลทมต า แหนงสงสดทางดานฝ ายบญชและเปนผ มหนาทจดท า บญชและรายงานการเงนตามหลกการบญชทรบรองทวไป เพอใหงบการเงนมความถกตอง รวดเรว เชอถอไดทนตอเหตการณ สามารถน า ไปใชในการตดสนใจและเปนขอมลแสดงสภาพเศรษฐกจหรอเหตการณตางๆ ทแทจรงของขอมล ดงนน นกบญชทเขามาปฏบตงานจะตองมความร ความสามารถทางการปฏบตงานทดทางบญช และมการวางแผนทดสามารถจดการหรอแกไขปญหา มความกระตอรอรนมความคดสรางสรรค มความเปนผนา และมวสยทศนในการท า งาน ทส าคญตองสามารถท างานรวมกบผ อนไดทงภายในและภายนอกองคกร ซงสงผลใหสามารถปฏบตงานไดอยางมคณภาพมประสทธภาพยงขน และองคกรใดสามารถสรรหานกบญชทมความรความสามารถดงดดนกบญชทมความรความสามารถอยในองคกรไดนานทสด การบรหารองคการกจะบรรลตามวตถประสงคและเกดประโยชนสงสดตอองคกร (พรพรรณ เอกเผาพนธ, 2532 : 19-23) งานของ นกบญชสามารถน าความรทางการบญชมาปฏบตงานได 4 แขนง คอ

4.1 การบญชสวนบคคล (Private Accounting) หมายถง งานบญชของกจการ เจาของคนเดยว หางหนสวนและบรษทจ า กด พนกงานทท าบญชใหกจการเหลาน เรยกวา เปนการท าบญชสวนบคคล จงแบงความรบผดชอบออกเปนหลายระดบ คอ 4.1.1 พนกงานท าบญช (Bookkeeper) มหนาทบนทกขอมลทางการเงนตาง ๆจนถงขนท างบการเงน

4.1.2 สมหบญช (Chief Accountant) เปนผควบคมการปฏบตงานของพนกงาน ท าบญชอกขนหนง รบผดชอบตรวจสอบความถกตองของการบนทกรายการทางการเงน การจดท างบการเงน เสนอรายงานทางการบญช ตลอดจนขอแนะนาหรอแนวทางแกปญหาทางการบญชดวยส าหรบกจการขนาดเลก เชน เจาของคนเดยว หรอ หางหนสวน พนกงานท าบญชและสมหบญชอาจเปนคนเดยวกนไดเพราะงานไมมากนก

4.1.3 ผอ านวยการบญช (Controller) ในกจการขนาดใหญ เชน บรษท อาจม ต าแหนงนขนมา ซงเปนผบรหารระดบสงรบผดชอบงานดานบญชทกชนดของกจการ เชน ระบบบญชการจดท า งบประมาณ ซงต าแหนงนสงกวาสมหบญช นอกจากต าแหนงทกลาวมาแลวยงมต าแหนงของนกบญชในแขนงของการบญชสวนบคคลอก

Page 11: บทที่ 2 - SPUdspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5301/6/chapter2.pdf · บทที่ 2 ... 4. งานวิจัยที่เกี่ยวข้อง ... เอกชน

20

4.1.4 นกบญชตนทน (Cost Accountant) ต าแหนงนจะมในกจการทผลตสนคา เชน กจการโรงงานตาง ๆ ซงจ าเปนตองมนกบญชตนทน เพอรบผดชอบเกยวกบการค า นวณตนทนในการผลต ตลอดจนรวบรวมวางแผนและรายงานขอมลเกยวกบตนทนในการผลตสนคาเพอ น าไปประกอบการตดสนใจเกยวกบการผลตการขายสนคาสาหรบผบรหารระดบสงตอไป

4.1.5 ผตรวจสอบภายใน (Internal Auditor) ต าแหนงนจะมเฉพาะกจการขนาด ใหญเทานน เนองจากมการแบงงานความรบผดชอบหลายฝาย จงตองอาศยผตรวจสอบภายในเปนผดแลตรวจสอบการปฏบตงานทกฝายวาเปนไปตามนโยบายและแผนงานของกจการหรอไม งานหลกของผตรวจสอบภายในทเกยวกบงานบญชกคอ การตรวจสอบและประเมนผลระบบบญชของกจการวามประสทธ ภาพเพยงไร พรอมทเสนอแนะการเปลยนแปลงแกไขระบบบญชใหมประสทธภาพยงขน นอกจากนงานของผตรวจสอบภายในยงครอบคลมไปถงการดแลรกษาสนทรพยของกจการใหใชอยางมประสทธภาพดวย

4.1.6 ผ เชยวชาญดานภาษ (Tax Specialist) นกบญชทจะปฏบตหนาทต าแหนง นจะตองมความรความเขาใจในเรองภาษเปนอยางด เนองจากจะตองรบผดชอบในเรองการเสยภาษของกจการ ตลอดจนสามารถใหค าแนะน า ในเรองผลกระทบในเรองภาษทจะเกดขนเมอมการตดสนใจใหม ๆ ของฝายบรหาร หรอเมอมกฎหมายภาษอากรออกมาใหม ๆ นกบญชแขนงนจะตองใหค าปรกษาแนะนาในทางทเปนประโยชนแกกจการได ต าแหนงนเกยวกบการเสยภาษเปนสวนใหญฉะนนกจการทจะมต าแหนงนไดตองเปนกจการทมขนาดใหญ มผลก าไรมาก ซงตองรบภาระการเสยภาษสง

4.1.7 ผ เชยวชาญดานงบประมาณ (Budget Specialist) กจการขนาดใหญเชน บรษทจ ากด จงจะมต า แหนงน นกบญชทปฏบตหนาทต า แหนงนจะตองเปนผ ทมความร ความเชยวชาญในการจดท า งบประมาณของกจการ พรอมทจะใหค าปรกษาและขอแนะน า แกหนวยงานตาง ๆ ในการจดท างบประมาณของหนวยงานประจ าป งานในหนาทนสวนใหญเกยวเนองกบ การจดทางบประมาณในเรองการก า หนดแบบฟอรมงบประมาณของหนวยงานตาง ๆ ใหเหมาะสม เขาใจงาย นอกจากนยงมหนาทในการวเคราะหผลการปฏบตงานจรงกบงบประมาณในกรณทเกด ผลแตกตางจากงบประมาณจะตองหาสาเหตและเสนอแนวทางแกไขดวย

4.2 การบญชสาธารณะ (Public Accounting) หมายถง นกบญชทประกอบอาชพ อสระ จดตงส านกงานขน อาจอยในรปกจการเจาของคนเดยว หางหนสวน หรอบรษท ใหบรการงานดานบญชใหกบบคคลทวไป หรอหางรานทมไดทาบญชเอง โดยใหบรการหลายดาน ดงน

Page 12: บทที่ 2 - SPUdspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5301/6/chapter2.pdf · บทที่ 2 ... 4. งานวิจัยที่เกี่ยวข้อง ... เอกชน

21

4.2.1 ใหบรการในดานการบญช (Accounting Service) คอ รบจดท าบญชใหกบธรกจตาง ๆ ตลอดจนการวางระบบบญช การจดทางบการเงน และการจดทางบประมาณ เปนตน

4.2.2 ใหบรการดานการสอบบญช (Auditing Service) ซงงานดานนเปนงาน หลกของนกบญชอสระ ผ ทจะท า หนาทดานการสอบบญชไดนนจะตองมคณสมบตตามพระราชบญญตผสอบบญช พ.ศ. 2506 มาตรา 15 ไดเปนผสอบบญชรบอนญาต มใบรบอนญาตจากทางราชการใหเปนผสอบบญช (Auditor) โดยกจการทกประเภททเปนนตบคคลตามกฎหมายจะตองมผสอบบญช รบอนญาตเขาท าการตรวจสอบสมดบญช เอกสาร ขอมลทางการเงน เพอทจะใชค า รบรองและออกความเหนเกยวกบงบการเงนวากจการไดใชวธการบญชซงเปนทยอมรบกนโดยทวไปหรอไม งบการเงนแสดงฐานะของกจการตลอดจนผลของการด า เนนงานถกตองนาเชอถอเพยงไร ซงรายงานความเหนของผสอบบญชรบอนญาตนเปนทเชอถอไดเปนหลกประกนใหผใชประโยชนจากงบการเงนของกจการไมหลงผด เนองจากผสอบบญชทใหค า รบรองและแสดงความเหนเกยวกบงบการเงนนน เปนนกบญชอสระมไดมสวนไดเสยหรอเปนพนกงานของกจการทรบรองงบการเงนนน

4.2.3 ใหบรการดานภาษ (Tax Service) นกบญชทท าหนาทบรการดานภาษแก กจการทวไปนเปนนกบญชอสระเชนเดยวกบการท า หนาทเปนผสอบบญช กจการตาง ๆ สามารถมารบบรการโดยใหนกบญชอสระนค า นวณภาษยนแบบแสดงรายการเสยภาษแทนกจการ ตลอดจนสามารถมาขอค าปรกษาและการแกไขปญหาทางภาษอากรไดอกดวย

4.2.4 ใหบรการดานอน ๆ (Other Service) การใหบรการดานอน ๆ ของนกบญช อสระนมขอบเขตกวางขวาง เชน ใหบรการในเ รองแนวทางและวธการจดทะเบยนจดตงกจการหางหนสวนหรอบรษทจ า กด ตลอดจนการใหค า ปรกษาแนะนาแกผบรหารกจการในเรองการจดระบบการบรหารงาน การบรหารการเงน ตลอดจนแนวทางการแกไขปญหาตาง ๆ ของกจการดวย

4.3 การบญชรฐบาล (Government Accounting) หมายถง การบนทกรายการเงน ของแผนดน ซงประกอบดวยการรบจายหรอโอนบญชแลวผานรายการโดยแยกออกเปนประเภทและเมอสนปงบประมาณจะมการสรปผลเกยวกบรายการทางการเงนตาง ๆ ของรฐบาลเสนอฝายบรหาร เพอวเคราะหและประเมนผลการทางานและผลสรปนนจะเปนเครองมอและขอมลแกฝายนตบญญตและฝายบรหาร ในการวางแผนและควบคมการปฏบตงานเพอรกษาเสถยรภาพทางการเงนของประเทศ ระบบบญชของรฐบาลแยกออกเปน 2 ระบบ คอ

Page 13: บทที่ 2 - SPUdspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5301/6/chapter2.pdf · บทที่ 2 ... 4. งานวิจัยที่เกี่ยวข้อง ... เอกชน

22

4.3.1 ระบบบญชของรฐบาล ซงแบงเปน 4.3.1.1 การบญชสวนกลาง ซงกรมบญชกลางรบผดชอบจดวางระบบบญช

และบนทกบญชรบจายเงนระหวางคลงกบสวนราชการในกรงเทพ และบนทกบญชรบจายเงนระหวางกรมบญชกลางกบคลงจงหวด คลงอ าเภอ

4.3.1.2 การบญชสวนภมภาค คลงจงหวดหรอคลงอ าเภอจะเปนผบนทก บญชรบจายเงนระหวางคลงจงหวดกบสวนราชการในสวนภมภาคและบนทกบญชรบจายเงนระหวางคลงจงหวดกบกรมบญชกลาง การบญชรฐบาลสวนกลางเมอรวมกบการบญชรฐบาลสวนภมภาคเขาดวยกนแลวจะเปนการบญชของรฐบาลไทยทงประเทศ

4.3.2 ระบบบญชสวนราชการ ซงจะมทงระบบบญชสวนราชการ สวนกลาง และสวนราชการสวนภมภาค มหนาทบนทกบญชรบจายเงนระหวางสวนราชการดวยกน ระหวางสวนราชการกบคลง และการรบจายเงนระหวางสวนราชการกบเอกชน การบนทกบญชของแตละสวนราชการนแยกกนเปนเอกเทศ และมใชเปนการบญชของรฐบาลไทย ระบบบญชสวนราชการน จะก าหนดแนวทางปฏบตใหปฏบตเหมอนกน โดยรฐบาลจดพมพเปน “คมอการบญชสวนราชการ ”เพอใหสวนราชการทกแหงถอเปนแนวปฏบตผ ทจะปฏบตหนาททางดานบญชรฐบาลหรอบญชสวนราชการกคอ นกบญชทเปนขาราชการในหนวยงานของรฐนนเอง นอกจากนยงมหน วยงานปฏบตหนาทตรวจสอบการท า บญชของสวนราชการตาง ๆ อกดวย คอ สานกงานคณะกรรมการตรวจเงนแผนดน (ส.ต.ง.) ซงผ ทท าหนาทตรวจสอบกคอ นกบญชทเปนขาราชการประจ า นนเองงานของนกบญช ในหนวยราชการยงรวมถงการจดท า งบประมาณรายรบรายจายของสวนราชการและของประเทศ ซงอยในความรบผดชอบของส านกงบประมาณดวย

4.4 การบญชเพอการศกษา (Accounting Education) งานดานน คอการเผยแพร ความรทางดานบญช โดยการสอนหรอฝกอบรมผ ทจะเปนนกบญชทงหลาย อาชพดานนไดแก อาจารย หรอวทยากรทางดานบญช นอกจากนยงรวมไปถงงานวจยทางการบญชทเกยวกบการตรวจสอบ การบญช และการวเคราะหปญหาและขอโตแยงทางการบญชอกดวย 5. การปฏบตงานทางการบญช การปฏบตงานทางการบญช เปนพฤตกรรมทบคคลปฏบตเพอใหภาระหนาทท ไดรบมอบหมายประสบความส าเรจตามระบบบญช ซงเปนเครองมอส า คญชนดหนงของการบรหารการเงนทใช ควบคมการใชจายเงนตามระเบยบส า นกงานคณะกรรมการการอาชวศกษาไดประกาศใชระเบยบ ส านกงาน คณะกรรมการการอาชวศกษาวาดวยการบรหารสถานศกษา พ.ศ.

Page 14: บทที่ 2 - SPUdspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5301/6/chapter2.pdf · บทที่ 2 ... 4. งานวิจัยที่เกี่ยวข้อง ... เอกชน

23

2552 หมวดท 2ขอท 17 หนาทปฏบตงานการบญชโดยการปฏบตงานบญชนนชใหเหนถงคณภาพและผลผลตของงาน ผปฏบตงานจะท า งานในหนาททไดรบมอบหมายมคณภาพและประสทธภาพการปฏบตงานทางการบญชทดนน จะตองมการปรบปรงงานอยางมคณภาพและตอเนอง ซงสามารถจ าแนกดงตอไปน (สมใจ ลกษณะ, 2543 : 282-283) 5.1 การวางแผนการบรหารงาน (Planning Administration) เปนขนเตรยมการปฏบตงาน ซงควรด าเนนการเตรยมไวแมยงไมเกดขนกตาม ก าหนดวตถประสงคในการปฏบตงาน คอ ก าหนดวธการด าเนนงานปรบปรงแกไขในสงทพบวามจดออนขอบกพรอง รวมถงการปรบปรงในสงทอาจจะเกดขอบกพรอง ขอบขายการด าเนนงาน คอ

5.1.1 ระบโอกาสของการปรบปรงในสงตาง ๆ 5.1.2 ท าเอกสารรายงานสภาพการณปจจบน 5.1.3 ก าหนดวสยทศน วตถประสงค เปาหมายของสภาพทพงปรารถนาท

ตองการใหเกดขนหลงจากปรบปรงแลว 5.1.4 นยามขอบเขตของความพยายามปรบปรง และแผนการปรบปรง

5.2 การด าเนนงานอยางเปนระบบ (Operation of the System) หมายถงเปนการ ลงมอปฏบตตามแผนการบรหารงาน หรอตามวตถประสงค เพอใหมการปฏบตอยางจรงจง เกยวกบการด าเนนงานตามแผนขนลงมอปฏบตตามแผนการปรบปรง วตถประสงคของขนตอนนเพอใหมการปฏบตอยางจรงจงในการปรบปรงคณภาพ กจกรรมในขนนจะเกยวของกบการด าเนนงานทงปวงตามแผน มขอแนะน าการปฏบตในขนนวา ควรเรมตนปรบปรงในวงแคบ (Small Scale) ในกระบวนการทไมกวางขวางนก เพอใหสะดวกตอกา รควบคมไดเตมท และอาจถอโอกาสเปนการทดลองในเขตเขตแคบ ๆ ในงานเลก ๆ กอน เมอไดผลจงขยายผลเตมรปตอไป

5.3 การตดตามและประเมนผล (Monitoring and Evaluation) หมายถง การ ตดตามตรวจสอบ ประเมนการปฏบตงาน และผลลพธทเกดจากการปฏบต ในการปรบปรงแก ไขคณภาพของงาน วตถประสงคส า คญคอ การศกษาหาขอมลทแสดงสภาพจรงของผลการปรบปรงแกไขเพอตดสนการไดผล หรอการไมไดผลในสงตาง ๆ ทเคยมแผนปรบปรงการด า เนนงานไว กจกรรมส าคญในขนนจะเกยวของกบการตดตาม ประเมน บนทกผล วเคราะห และสรปสงทไดผลคณภาพและระบสงทยงไมไดผลเพอปรบปรงแกไขตอไป

5.4 การปรบปรงงานอยางตอเนอง (Continuous Improvement) หมายถง การน า ขอมลการตดตามและการประเมนมาพฒนามาปรบปรงแกไขในสงทเปนจดออนหรอขอบกพรองในคณภาพวตถประสงคคอการ ปรบปรงในสงทขอมลหลกฐานวาบกพรองการปรบปรงงานอยาง

Page 15: บทที่ 2 - SPUdspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5301/6/chapter2.pdf · บทที่ 2 ... 4. งานวิจัยที่เกี่ยวข้อง ... เอกชน

24

ตอเนอง เปนขนน าขอมลทไดรบจากขนตดตามและประเมนผลมาปรบปรงแกไขในสงทเปนจดออน หรอขอบกพรองในคณภาพ วตถประสงคของขนตอนนคอ การปรบปรงในสงทมขอมลหลกฐานวาบกพรองใหมคณภาพเปนทนาพอใจ โดยไมทอดทงใหเกด สภาพตกต า กจกรรมส าคญจะเกยวกบการปรบปรงแผน ปรบเปลยนวธการปฏบตใชนวตกรรมใหมๆ เพอชวยเพมความส าเรจของการด าเนนงานพฒนาคณภาพจากการปฏบตงานทด จะตองม 4 ขนตอน ซงการปฏบตงานบญชทมประสทธภาพไดนน จะตองมองคประกอบทส า คญทสามารถปฏบตงานทางการบญชทดได นนคอ ตองวางแผนการปฏบตงาน ด าเนนงานอยางเปนระบบ ตดตามและประเมนผล และปรบปรงการปฏบตงานอยางตอเนอง ซงองคประกอบเหลานมคณประโยชนชวยใหองคกรมวธการทดใน การพฒนาคณภาพผานทางการประเมน ตรวจสอบ และน าผลการประเมนตรวจสอบมาใชเพอ การแกไขปรบปรงอยางสม าเสมอ (สมใจ ลกษณะ, 2543 : 282-283) แนวคดเกยวกบประสทธภาพการท างาน 1. ความหมายของประสทธภาพการท างาน ในการปฏบตงานขององคการใดๆ นน ความส าเรจจะขนอยกบความสามารถในการน า องคการไปสเปาหมายและการใหความรวมมอในการปฏบต งานของผใตบงคบบญชาเปนส า คญ ดงนน ผน าองคการทมประสทธภาพจงมความจ าเปนส า หรบองคการตางๆ และเปนกญแจหลก ในการสรางความไดเปรยบเชงการแขงขน และท าใหเกดท นทางปญญาดงค า กลาวของ John C. Maxwell กลาววา “ความสามารถในการเปนผน า มกจะเปนตวก าหนดความมประสทธภาพขององคการและของบคคล” (กรต ยศยงยง, 2549 : 52) จากการศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของ มผใหความหมายของประสทธภาพการท างาน ไวดงน กระทรวงศกษาธการ (2542 : 49) ; ธงชย สนตวงษ (2539 : 315) และ มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช (2543 : 198) ไดใหความหมายไววา ประสทธภาพการท า งาน (Work Efficiency) หมายถง การใชทรพยากรทใชไปกบผลทไดจากการท างานวาดขนหรอไม บรการถกตองรวดเรวหรอไม เทคนคทใชสะดวกสบายกวาเดมคมคาและใชทรพยากรนอยทสดในขณะทตองการผลงานมากทสด (Efficiency is Do Things Right)สามารถเปรยบเทยบเปนรอยละได และตรงตามเปาหมายขององคกร ปรดา เปยมวาร (2543 : 29) ไดใหความหมายไววา ประสทธภาพการท างาน (Job Efficiency) หมายถง 1) การท าความเขาใจและก า หนดแนวคดในการท า งานใหกระจางแจง 2) การใชหลกสามญในการพจารณาความนาจะเปนไดของงาน 3) ค าปรกษาแนะน า ตองสมบรณและ

Page 16: บทที่ 2 - SPUdspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5301/6/chapter2.pdf · บทที่ 2 ... 4. งานวิจัยที่เกี่ยวข้อง ... เอกชน

25

ถกตอง 4) ตองรกษาดวยความยตธรรม 5) ปฏบตงานดวยความยตธรรม 6) การทางานตองเชอถอได มความฉบพลน มสมรรถภาพและมการลงทะเบยนเปนหลกฐาน 7) งานควรมลกษณะแจงใหทราบถงการด า เนนงานอยางทวถง 8) งานเสรจทนเวลา 9) ผลงานไดมาตรฐาน 10) การด าเนนงานสามารถยดถอเปนมาตรฐาน 11) ก าหนดมาตรฐานทสามารถใชเปนเครองมอในการฝกสอนได 12) ใหบ าเหนจรางวลแกงานทด สมใจ ลกษณะ (2543 : 7) ไดใหความหมายไววา ประสทธภาพการท า งาน หมายถง เปนเรองขอ งการใชปจจยและกระบวนการในการด า เนนงานโดยมผลผลตทไดรบเปนตวก า กบการแสดงประสทธภาพของการด า เนนงานใด ๆ อาจแสดงคาของประสทธภาพในลกษณะการเปรยบเทยบระหวางคาใชจายในการลงทนกบผลก าไรทไดรบ สมใจ ลกษณะ (2549 : 278) ไดใหความหมายไววา ประสทธภาพการท างาน (Job Efficiency) หมายถง การปฏบตกจกรรม การงาน อยางราบรน ครบถวน ประหยดเวลาใชก าลงและทรพยากรอยางคมคา เกดการสญเปลานอยทสด บคคลทมประสทธภาพ จงเปนบคคลทพงปรารถนาในสงคมทเขาเปนสมาชก และในองคการทเขาปฏบตหนาทการงาน

Gibson และคณะ (สมใจ ลกษณะ, 2549 : 279 ; อางถงใน Gibson and others, 1988 : 37) ไดใหความหมายไววา ประสทธภาพการท างาน หมายถง อตราสวนของผลผลตตอปจจยการวดประสทธภาพจะวดตวบงชหลายตวประกอบดวยอตราการไดผลตอบแทนคาใชจายตอหนวยผลผลต อตราการสญเปลาสนเปลองก ารใชทรพยากรและอตราสวนของผลก า ไรตอคาใชจายในการลงทน

Katz และ Kahn (สมใจ ลกษณะ, 2549 : 279 ; อางถงใน Katz and Kahn, 1978 : 226) ไดใหความหมายไววา ประสทธภาพการท างาน หมายถง ปจจยน าเขาเปรยบเทยบกบผลผลตทไดนนจะท าใหการวดประสทธภาพคลาดเคลอนจากความเปนจรงในการบรรลเปาหมายขององคกรนนปจจยตาง ๆ คอ การฝกอบรม ประสบการณความรสกผกพนมความส า คญตอประสทธภาพขององคกรดวยทมความส าคญตอการด าเนนงาน จากความหมายของประสทธภาพการท างานดงกลาวขางตน สามารถสรปไดวา ประสทธภาพการท างาน หมายถง การปฏบตกจกรรมการงานอยางราบรนครบถวนประหยดเวลาทน ตอเหตการ ณและใชทรพยากรอยางคมคาผลส า เรจของงานมคณภาพถกตองเรยบรอยสมบรณ บคคลทมประสทธภาพจงเปนบคคลทปฏบตหนาทการงานทพงปรารถนาในสงคมและในองคการนนๆ

Page 17: บทที่ 2 - SPUdspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5301/6/chapter2.pdf · บทที่ 2 ... 4. งานวิจัยที่เกี่ยวข้อง ... เอกชน

26

2. ความส าคญของประสทธภาพการท างาน ประสทธภาพในการท างานจะประสบความส าเรจเปนทนาพอใจ จ าเปนตองอาศย ปรบเปลยนและสงเสรมการพฒนาบคลากรในองคกรจากความร ความคด หลกการและแนวปฏบต ตงแตตน แสดงใหเหนภาพสวนประกอบตาง ๆ ของปจจยทสงเสรมนน จากพฒนาประสทธภาพของ บคคลในการท างาน เมอน าสวนประกอบตาง ๆ มาสรางภาพรวมเปนการสรปจะชวยเพมความร

ความสามารถในการวางแผนด า เนนการทงระดบ องคกร และระดบบคคล ใหน าไปสการปฏบตชดเจนยงขน ซงองคกรจะมประสทธภาพมากนอยเพยงใดจะขนกบประสทธภาพของคนและองคกร หมายถง ในองคกรหนง ๆ การพฒนาประสทธภาพในการท างานของตน และองคกรจะตองด า เนนไปพรอมกนการพฒนาประสทธภาพในการท างานเปนประเดนทตองอาศยความเขาใจและระยะเวลาในการด าเนนงาน ท าใหเราตองปรบกระบวนทศน ทมตอการสรางประสทธภาพในการท า งานและการน ามาประยกตใหเปนรปธรรมโดยสามารถ แบงวงจรการเพมประสทธภาพการท า งานออกเปน 4 ขนตอนไดแก (มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช, 2543 : 203-205)

2.1 การวดประสทธภาพ (Measurement of Efficiency) การพฒนาประสทธภาพ ทเปนระบบและชดเจนจะไมสามารถเกดขนได ถาเราไม

สามารถรบทราบวาการด า เนนงานขององคการมประสทธภาพเพยงใดและในระดบใด ดงนนเราจงตองก า หนดแนวทางในการวดประสทธภาพอยางเปนรปธรรม โดยพจารณาปจจยส า คญ (Key Factors) ทมอทธพลตอการด าเนนงานเพอใชก า หนดเกณฑ มาตรฐาน และวธการในการด า เนนงานการวดประสทธภาพการท า งานของพนกงานในองคกร ทพบเหนบอยๆ คอจะตงเปนดชนชวด (KPI)ขนมา โดยดจากงานทรบผดชอบของแตละคน แลวหยบงานทส าคญมาตงเปนเปาหมาย เชน ฝายขายของบรษททวไป อาจจะก าหนดเปายอดขายตามชองทางตางๆ ผจดการสาขาของธนาคารอาจจะก าหนดเปาบตรเครดต สนเชอบาน ยอดเงนฝาก รายไดคาธรรมเนยม แตในระยะหลงไดเหน การก าหนดการวดผลเปนคะแนนมากขน โดยแปลงตวทจะนามาวดเปนคะแนน เชน ยอดขายรายได คาธรรมเนยม เปนคะแนน (โดยอาจใหนาหนกตามความส า คญเพมเขาไป ) แลวก าหนดการวดผลตามคะแนนรวม ปจจบนหลายอตสาหกรรมอาจมดรรชนทสามารถนามาประยกตในการวดประสทธภาพ เนองจากมการด าเนนงานและจดท าฐานขอมลอยางตอเนอง ทงในระดบองคการและอตสาหกรรม ซงจะชวยใหธรกจสามารถใชเปนแนวทางในการสรางเครองมอวดประสทธภาพ ถงแมธรกจจะไมมขอมลเบองตนในการสรางเครองมอวดประสทธภาพเรากสามารถพจารณาสรางเครองมอวดจากการพจารณาปรมาณผลลพธกบปจจยนาเขาทมความส าคญตอการด าเนนงาน

Page 18: บทที่ 2 - SPUdspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5301/6/chapter2.pdf · บทที่ 2 ... 4. งานวิจัยที่เกี่ยวข้อง ... เอกชน

27

2.2 การประเมนประสทธภาพ (Evaluation of Efficiency) น าขอมลจากการวดผลการด าเนนงานกบมาตรฐานทก าหนดมาเปรยบเทยบ

ประเมนและวเคราะหกบขอมล เพอหาความแตกตาง สาเหตของการดอยประสทธภาพ และแนวทางในการวางแผนพฒนาประสทธภาพตอไป ซงทาการเปรยบเทยบผลการด า เนนงานใน 2 ลกษณะไดแก

2.2.1 การเปรยบเทยบในแตละชวงเวลา โดยพจารณาผลการด าเนนงานในแตละ ชวงเวลาวามความแตกตางกนอยางไร ซงจะสะทอนความกาวหนาหรอถอยหลงของธรกจ

2.2.2 การเปรยบเทยบกบวตถประสงค โดยเปรยบเทยบผลการด าเนนงานวาม ความใกลเคยงกบเปาหมายทตองการเพยงใด เพอพจารณาวาการด า เนนงานมความสอดคลองกบแผนอยางไร เกดความแตกตางอยางไร และสมควรปรบปรงแกไขอยางไร

2.3 การวางแผนพฒนาประสทธภาพ (Planning for Efficiency Improvement) น าขอมลจากการประเมนและการวเคราะหความแตกตางมาประกอบการก าหนด

แผนการพฒนาประสทธภาพขององคการ อยางเปนรปธรรมทเรยกวา “แผนปฏบต (Action Plan)”โดยก า หนดรายละเอยดของเปาหมาย วธการ และขนตอนทชดเจน เพอใหผปฏบตสามารถด าเนนงานอยางถกตองเพอใชเปนแนวทางในการด าเนนงานใหบรรลเปาหมาย

2.4 การพฒนาประสทธภาพ (Plan Implementation) เรมด าเนนการตามแผนโดยมอบหมายใหมผ มหนาทและรบผดชอบโดยตรง

ตลอดจนอ านาจในการตดสนใจ และสงงานทชดเจนเพอใหการด า เนนงานเปนระบบและมรปแบบทชดเจนสามารถตดตามประเมนผลและปรบปรงใหเหมาะสมไดในอนาคต 3. ลกษณะของการท างานทมประสทธภาพในการท างาน ประสทธภาพการท างานไมไดขนอยกบต ารา หรออาศยประกาศนยบตร หรอปรญญา ของสถาบนแตอยางเดยว หากตองอาศยประสบกา รณ ความชดเจนเฉพาะตวทงภายในและภายนอกเปนพนฐานส า คญ เพราะตองรในเรองเทคนคการท า งานตางๆ ทเกยวของ ดงนน การท างานทมประสทธภาพ หมายถง การท างานรวมกน บคลากรจะตองมพฤตกรรมในการท า งานทแสดงออกถง ลกษณะส าคญ 11 ประการทเรยกวา “Building Blocks” ลกษณะดงกลาวไดแก (Woodcock and Litt, 1989 : 116)

3.1 มวตถประสงคทชดเจนและเปาหมายทเหนพองตองกน (Clear Objectives and Agreed Goal)

Page 19: บทที่ 2 - SPUdspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5301/6/chapter2.pdf · บทที่ 2 ... 4. งานวิจัยที่เกี่ยวข้อง ... เอกชน

28

3.2 ความเปดเผยตอกนและการเผชญหนาเพอแกปญหา (Openness and Confrontation) ซงความเปดเผยตอกนของบคลากรเปนสงส าคญตอการท า งานรวมกน การท างานทมประสทธภาพบคลากรจะตองกลาแสดงความคดเหนอยางเปดเผย กลาเผชญหนาชวยแกปญหาอยางเตมใจและจรงใจ การท างานทมประสทธภาพจะตองมองไปทความเชอถอวามความเขาใจซงกนและกน สามารถพด คยกนแลวไมเกดปญหาตอตนเอง และการท า ความเขาใจซงกนและกนหมายถง การทบคคลหนงพยายามท า ความเขาใจในพฤตกรรม ทศนะ และความตองการของบคคลอนๆ เพอใหเกดการใหอภย รจกผอนสนผอนยาวในการปฏบตงานตอกน

3.3 การสนบสนนและความไววางใจตอกน (Support and Trust) ในการท างาน อยางใดอยางหนงแลวไมสามารถจะไดรบคว ามส า เรจอยางดทสดได ถาบคลากรไมมความรสกปกปองงานทเขารบผดชอบการทางานกขาดประสทธภาพ

3.4 การรวมมอและการใชความขดแยงในทางสรางสรรค (Cooperation and Conflict) หมายถง การทแตละคนเมอไดรบมอบหมายงา นและพรอมทจะเกยวของกบการท า งานรวมกน พรอมทจะแลกเปลยนความคดเหนซงกนและกน

3.5 กระบวนการท างานและการตดสนใจถกตองและเหมาะสม (Sound Working and Decision Procedures) การท างานทมประสทธภาพนน จะคดถงผลงานเปนอนดบแรก สวนวธการท างานเปนอนดบรอง ดงนน กอนทจะตดสนใจ จดมงหมายควรจะตองมความชดเจนประกอบกบสมาชกทกคนมความเขาใจอยางด จดมงหมายทชดเจนเปนหวใจส าคญเพราะจะสามารถปองกนการเขาใจผด และปองกนการโตเถยงกนในการตดสนใจสงการ บคลากรทดมความสามารถในการรวบรวมขอมลอยางรวดเรวและอธบายเพอหาทางเลอกตางๆไดถกตอง

3.6 ภาวะผนาทเหมาะสม (Appropriate Leadership) ในการท างานทเหมาะสม นนจะไมมทมไหนทตองการผน าทถาวร หนวยงานทพฒนาแลวจะถกเปลยนภาวะผน า ใหเปนไปตามสถานการณ หมายความวา จะมการผลกดนเปลยนหมนเวยนกนเปนผนาภายในกลมตลอดเพราะการท างานทดนนจะตองดงความสามารถของบคคลออกมา มใชผนาเปนผท าเสยเองผน า ทมควรเปนผ ชแนะประเดนส าคญ

3.7 การตรวจสอบทบทวนผลงานและวธในการท างาน (Regular Review) ในการ ท างานเปนทม ทมงานทดไมเพยงแตดจากลกษณะของทม และบทบาททมอยในองคกรเทานน แตตองดวธการท า งานดวย การทบทวนงานจะท า ใหบคลากรไดเรยนรจากประสบการณทท า รจกคดปรบปรงวธการ

Page 20: บทที่ 2 - SPUdspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5301/6/chapter2.pdf · บทที่ 2 ... 4. งานวิจัยที่เกี่ยวข้อง ... เอกชน

29

3.8 การพฒนาตนเอง (Individual Development) คอ ในการท างานทม ประสทธภาพการพฒนาทกษะตางๆ ของแตละคน จะกระท า เชนนจะไดผลด องคการมกจะมองทกษะและความรทแตละคนมอย แลวกท าการฝกฝนอบรมเพอปรบปรงใหดขน

3.9 ความสมพนธทดระหวางกลม (Sound Inter - Group Relation)เปนลกษณะท บงชไ ดวาการท า งานมประสทธภาพ เพราะในการท า งานรวมกนเปนทม แมวาทมงานจะมคณลกษณะทดเพยงใด แตถาหากขาดความสมพนธ ทดระหวางกลมหรอระหวางบคคลในกลมแลว ความส าเรจของการท างานกจะมอปสรรค

3.10 การก าหนดบทบาทของสมาชกอยางชดเจน (Balanced Roles) หมายถง สมาชกในทมแตละคนจะตองมความเขาใจในบทบาทของตนเอง มการจดแบงหนาทความรบผดชอบ ในการท า กจกรรมตางๆขององคการ ทกคนตองรวา ใครทาหนาทอะไร เพอก าหนดพฤตกรรมของ สมาชกอยางชดเจน

3.11 การตดตอสอสารทด (Good Communication) หมายถง การตดตอสอสารทด จะตองมการตดตอ สอสารระหวางผบรหาร (ผบงคบบญชา ) กบผใตบงคบบญชา หรอผ รวมปฏบตงานอยางเปดเผย โดยเฉพาะอยางยงในการสอความหมาย หรอ แลกเปลยนขาวสารซงกนและกน การตดตอสอสารเปนเครองมอส าคญในการบรหารใหเกดมนษยสมพนธ การตดตอสอสารจงตองอาศยศลปะในการถายทอดขอความและการตดตอสอสาร และการเลอกใชวธการในการตดตอสอสาร

4. หลกการท างานทมประสทธภาพ ประสทธภาพการท างานถอเปนหวใจส าคญของการแขงขนทางธรกจททกหนวยงาน

ตองพยายามด าเนนงานใหคมคาและเกดประโยชนสงทสดแกองคการ โดยเฉพาะในการปฏบตงานของทรพยากรมนษยทถอเปนกญแจส า คญในความส า เรจขององคการ ซงประสทธภาพการท า งาน ไดน าแนวคดของ Emerson C. Harrington ทกลาวถงแนวคดเกยวกบหลกการท า งานใหมประสทธภาพ(สมพงษ เกษมสน, 2549 : 30 ; อางถงใน Harrington, 1924) ดงน

4.1 การท างานเชอถอได (Reliable Work) หมายถง การปฏบตงานตองมการบนทก ขอมลทเชอถอได การน าเสนอขอมลทถกตอง ทนตอเหตการณ รวดเรว พอเพยงและถาวร (Reliable, Immediate, Adequate and Permanence Records) การบนทกตางๆ ควรจะคลอบคลมถงคาใชจายตางๆ รวมทงประสทธภาพการใชสนทรพยทกจการมและเปนประโยชนตอสงคมดวย (กตมา ปรดดลก, 2529 : 401) และการน าเสนอขอมลทมความเชอถอไดคอการน า เสนอขอมลทไมม

Page 21: บทที่ 2 - SPUdspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5301/6/chapter2.pdf · บทที่ 2 ... 4. งานวิจัยที่เกี่ยวข้อง ... เอกชน

30

ความผดพลาดทมนยส า คญ รวมทงไมมความล า เอยงในการน า เสนอขอมลทท า ใหไมตรงกบความเปนจรงทเปนอย (ศศวมล (มอาพล) ศรเจรญจตร, 2547 : 38)

4.2 งานส าเรจทนเวลา (Timeliness) หมายถง การทพนกงานสามารถปฏบตงานท ไดรบมอบหมายใหส าเรจลลวงตามระยะเวลาหรอมาตรฐานทตงไว (สมใจ ลกษณะ 2549 : 275)

4.3 ผลงานไดมาตรฐาน (Standardization) หมายถง คณภาพของงานทท าส าเรจ มความถกตอง เรยบรอยและสมบรณ ครบถวนตามก า หนด หรออาจเกดจากการควบคมงานเพอก ากบใหผปฏบตงานปฏบตไดมาตรฐานงาน ครบถวนทงเชงปรมาณงานในหนาทรบผดชอบ หรอปฏบตงานไมผดพลาดบกพรอง ไดผลตามเปาหมาย ทนเวลา ไมเกดการสญเปลาของทรพยากรซงมาตรฐานในการปฏบตงาน ประกอบไปดวย (สมใจ ลกษณะ, 2549 : 45-50)

4.3.1 มาตรฐานผลผลต (Product Standard) เชน สนคาทผลตออกจ าหนาย ภายใตชอเครองหมายการคา จะตองมคณสมบตหรอคณลกษณะทถกตองตามเกณฑของขนาดน าหนก ส สวนประกอบ ความสามารถในการใชงาน เปนตน

4.3.2 มาตรฐานกระบวนการ (Process Standard) เชน กระบวนการผลตสนคา จะตองสอดคลองกบแบบแผนวธการผลตทไดรบการรบรองไวแลว กระบวนการจะตองผานขนตอนทกขนตอนอยางถกตอง ผลการปฏบตแตละขนจะตองสมบรณทงเชงปรมาณและเชงคณภาพ มการตรวจสอบความสมบรณของการท างานแตละขนตอนกอนสงตอไปยงขนตอนตอไป เปนตน

4.3.3 มาตรฐานปจจย (Input Standard) เชน คณสมบตของวสด วตถดบ จะตองเปนไปตามเกณฑทก าหนดไวลวงหนา คณสมบตของอปกรณเครองมอเครองใชจะตองเปนไปตามขอก าหนดความมคณภาพสงอยางครบถวน คณสมบตของบคลากรผปฏบตงานจะตองมความร ความสามารถเจตคตและคานยมทเปนไปตามเกณฑของบคลากรทรบผดชอบงานแตละดานมผล การปฏบตงานทไดรบมอบหมายอยางมประสทธภาพในดานท า งานไดถกตองท า งานไดครบถวนไดตรงตามเวลาทก าหนด เปนตน ความเพยงพอของ งบประมาณคาใชจายในการดาเนนงานในแตละดานรวมถงความสะดวกรวดเรวในการเบกจาย ลกษณะของเทคโนโลยทก าหนดใหน า มาใช ในการปฏบตงานครบถวนเพยงพอใชประโยชนคมคา เงอนไขเวลาในการดาเนนงานแตละดานก า หนดไวอยางเหมาะสม เปนกรอบของการเรงรดปฏบตงานใหไดผลครบถวนตามก าหนด

Page 22: บทที่ 2 - SPUdspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5301/6/chapter2.pdf · บทที่ 2 ... 4. งานวิจัยที่เกี่ยวข้อง ... เอกชน

31

5. ปจจยทสนบสนนใหเกดประสทธภาพในการท างาน การพฒนาประสทธภาพในการท างานมเปาหมายความส าเรจอยทการเพม

ประสทธภาพขององคกร ซงองคกรจะมประสทธภาพมากนอยเพยงใดขนกบประสทธภาพของคน ดงนนการพฒนาประสทธภาพในการท างานของคนจงประกอบไปดวย (สมใจ ลกษณะ, 2543 : 262-266 )

5.1 ความรความสามารถและคณสมบตสวนบคคล ไดแก มความกระตอรอรน และ การพฒนาตนเอง เชน เอาจรงเอาจง มมานะ อตสาหะปฏบตงานใหส า เรจ แสวงหาความร ความช านาญอยเสมอและพ รอมทจะปรบปรงแกไข ขอบกพรองของตนเอง การปฏบตตามค า สงและมระเบยบวนย เชน เชอฟงค าสงผบงคบบญชา ปฏบตตามค าแนะนาโดยไมมขอโตแยง พรอมทจะประสานงานและใหความรวมมอ มมนษยสมพนธทดกบเพอนรวมงาน เปนผตรงตอเวลา และใชเวลาใหเกดประโยชน มความรความเขาใจในการระวงรกษา ดแล การใชเครอง อปกรณและทรพยสนตาง ๆ ขององคกรใหอยในสภาพดเสมอ และสามารถวเคราะห ตดสนใจ แกปญหาใหทนตอเหตการณ

5.2 ปรมาณงานและคณภาพของการด าเนนงาน ไดแก สามารถปฏบตงานทไดรบ มอบหมายใหส า เรจลลวงตามระยะเวลาหรอมาตรฐานทตงไว คณภาพของงานทท าส า เรจมความถกตองเรยบรอย และสมบรณ ครบถวนตามก าหนด มความรบผดชอบ สนใจ เอาใจใสและตงใจปฏบตงานในหนาทดวย ความรบผดชอบ เชอถอไดและไววางใจ มความรอบร ช านาญ ในขนตอนหรอวธด าเนนงาน ทงงานในหนาทและงานทเกยวของ และมความคดรเรมสรางสรรค ในการปรบปรง ระบบงาน และวธการท างานใหมประสทธภาพ

5.3 ความคดรเรมสรางสรรค พฤตกรรมทบงชถงบคลกภาพของบคคลทมความคด รเรมสรางสรรคในการ ท างาน คอ มความคดรเรมสรางสงใหม ๆ เชน คดหาคาตอบของปญหาไดหลาย ๆ อยางในเวลาจ ากด สามารถเสนอวธการแกปญหาใดปญหาหนงไดหลายแนวทาง รวมทงรจกวธการท างานแปลก ๆ ใหม ๆ ทมความเปนไปได สามารถยดหยนวธการท างานเพอความส า เรจของงาน พฤตกรรมทบงช เชน ปรบตนเอง หรอการกระท า ไดเหมาะสมกบปญหาหรอลกษณะงานทแตกตางกนไป คดทางเลอกอนไดเหมาะสม ถาวธการเดมท ใชอยไดผลและคนควาวธการท า งานอยางมประสทธภาพ เชน เปนคนชางสงเกต เกยวกบลกษณะการท างานสามารถชวยเสนอแนะเพอนรวมงานถงวธการท างานทมประสทธภาพ มแนวคดทจะสรางและปรบวธการด าเนนงานใหดยงขน

5.4 ทกษะในการปฏบตงาน การเสรมสรางประสทธภาพในการท างานนอกจาก องคประกอบตาง ๆ ตามทกลาวมาแลวยงมทกษะในการปฏบตงาน ดงน

Page 23: บทที่ 2 - SPUdspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5301/6/chapter2.pdf · บทที่ 2 ... 4. งานวิจัยที่เกี่ยวข้อง ... เอกชน

32

5.4.1 ทกษะดานเทคนคเฉพาะอยาง (Technical Skill) เปนความรเกยวกบ เทคนค ขนตอน หรอวธการท างานเฉพาะดาน ซงมความจ าเปนตอการปฏบตงานตามหนาททไดรบมอบหมายอยางมประสทธภาพ

5.4.2 ทกษะในการท างานรวมกบผ อน (Human Skill) เปนความสามารถในการ ท างานรวมกบผ อน สรางความเขาใจ รวมประสานงานกบบคคล และกลมบคคลในองคกรใหม สวนรวมในการท ากจกรรมตาง ๆ ใหบรรลผลส าเรจตามเปาหมาย

5.4.3 ทกษะทางดานความร ความคด (Conceptual Skill) เปนความสามารถ ทางสตปญญาในการมองภาพรวมองคกร เหนความสมพนธของกจกรรมตาง ๆ ในองคกรทงในแงลกษณะทางเศรษฐกจ สงคม และการเมอง ทกษะทางดานนจงเปนเครองมอส า คญสาหรบตดสนใจเรองนโยบาย และแนวทางตาง ๆ ขององคกร

5.5 บคลกภาพ เจตคต และคานยมในการท างาน เนองจากบคลกภาพ คอ คณสมบตตาง ๆ ทประกอบกนขนเปนบคคลและคณ สมบตเหลาน เปนตนเหตของการกระท า ไมวาจะเปนการพด การปฏบต ความคด เจตคต คานยม และลกษณะนสยตาง ๆ ดงนน เมอบคคลตองปฏบตงานตามบทบาทหนาท ประสทธภาพของการท างานจะเกยวของโดยตรงกบการแสดงออก หรอพฤตกรรมของบคคลในการท างาน เชน

5.5.1 แสดงออกถงเจตคตทดตอการท างาน รกงาน พอใจงาน 5.5.2 แสดงออกถงการท างานไดถกตอง ครบถวน ไดผลดในเวลาอนสน 5.5.3 แสดงออกถงการสามารถปฏบตตามระเบยบ กฎเกณฑ และค าสงของ

ผบงคบบญชาไดอยางสบายใจ 5.6 ขวญ และก าลงใจในการปฏบตงานในการท างานสงทควรจะเกดขนกบ

พนกงาน กคอ เขาสามารถทจะรบรเขาใจวตถประสงคและเปาหมายขององคกร มงมนพยายามทจะท างานเตมความสามารถ โดยไมยอทอตอ อปสรรคของการท า งาน มความสขในการท า งาน มความรสกมนคงในหนาทการงานมนใจวาตนเองมโอกาสท จะเจรญกาวหนาในอาชพได มความรสกผกพนแนนแฟนกบหมคณะและมความรสกผกพนกบองคกร

จากทกลาวมาขางตน ผวจยไดใชกรอบแนวคดการวดประสทธภาพการท างานของ

นกบญชในสถาบนอดมศกษา คอ 1) การท างานตองเชอถอได (Reliable Work) 2) งานส าเรจทนเวลา (Timeliness) และ 3) ผลงานไดมาตรฐาน (Standardization) เพอวดประสทธภาพการท างานส าหรบการวจยในครงน

Page 24: บทที่ 2 - SPUdspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5301/6/chapter2.pdf · บทที่ 2 ... 4. งานวิจัยที่เกี่ยวข้อง ... เอกชน

33

งานวจยทเกยวของ 1. งานวจยในประเทศ ไพประพนธ วะชม (2552 : บทคดยอ) ไดศกษาพฤตกรรมของเจาหนาทตรวจสอบ ภาษ เพอประเมนประสทธภาพการท างานของบคลากรและองคการไปพรอมๆกน โดยเนน ความสามารถในการปฏบตงาน (Practice Competency) ทสงผลตอประสทธภาพการท างาน (Job Efficiency) ดงนนการประเมนประสทธภาพการท างานของเจาหนาทตรวจสอบภาษตองประกอบดวย ด านการท างานตองเชอถอได (Reliable Working) ดานงานส าเรจทนเวลา (Timeliness) และดานผลงานไดมาตรฐาน (Standardized) จากการศกษาความสมพนธและผลกระทบ พบวา ความสามารถในการปฏบตงาน ดานการรจรง รลก รกวาง ดานการท างานวางแผนได ดานการอธบาย ชแจงไดมความสมพนธและผลกระทบเชงบวกกบประสทธภาพการท างานโดยรวม ดานการท างานตองเชอถอได ดานงานส าเรจทนเวลา และดานผลงานไดมาตรฐาน อตภา พลเรองทอง (2551 : บทคดยอ) ไดศกษาความสมพนธระหวางความสามารถ ทางการปฏบตงานกบประสทธภาพการท า งานขอ งนกบญชธรกจทไดรบการสงเสรมการลงทนประเภทกจการสาธารณปโภค พบวา นกบญชธรกจ มความคดเหนดวยเกยวกบการมความสามารถทางการปฏบตงาน โดยรวมและเปนรายดาน อยในระดบมาก ไดแก ดานการใชเทคโนโลยสารสนเทศ ดานการวางแผน ดานการประสานงาน ดานการประเมนผล ดานการทางานรวมกบผ อน และดานมนษยสมพนธ และมความคดเหนดวยเกยวกบการมประสทธภาพ โดยรวม และเปนรายดาน อยในระดบมาก ไดแก ดานการท างานตองเชอถอได ดานงานส าเรจทนเวลา และดานผลงานไดมาตรฐานจากการวเคราะหความสมพนธแล ะผลกระทบ พบวา 1) ความสามารถทางการปฏบตงาน ดานการใชเทคโนโลยสารสนเทศ มความสมพนธและผลกระทบเชงบวกกบประสทธภาพการท า งาน ดานการท างานตองเชอถอได ดานงานส าเรจทนเวลา และดานผลงานไดมาตรฐาน 2) ความสามารถทางการปฏบตงาน ดานการประสานงาน มความสมพนธและผลกระทบเชงบวกกบประสทธภาพ การท างาน ดานการท างานตองเชอถอได ดานงานส าเรจทนเวลา และดานผลงานไดมาตรฐาน 3) ความสามารถทางการปฏบตงาน ดานการประเมนผล มความสมพนธและผลกระทบเชงบวกกบ ประสทธภาพการท างาน ดานการท างานตองเชอถอได ดานงานส าเรจทนเวลา และดานผลงานไดมาตรฐาน และ 4) ความสามารถทางการปฏบตงาน ดานมนษยสมพนธ มความสมพนธและผลกระทบ เชงบวกกบประสทธภาพการท า งาน ดานการท างานตองเชอถอได ดานงานส าเรจทนเวลา และดานผลงานไดมาตรฐาน

Page 25: บทที่ 2 - SPUdspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5301/6/chapter2.pdf · บทที่ 2 ... 4. งานวิจัยที่เกี่ยวข้อง ... เอกชน

34

ณภาภช อตถสรยานนท (2549 : บทคดยอ) ไดศกษาผลกระทบของความผกพน ตอองคการทมตอประสทธภาพการท า งานของนกบญชในเขตภาคตะวนออกเฉยงเหนอตอนลาง พบวา นกบญชบรษทมประสทธภาพการท า งานโดยรวมและเปนรายดานทกดานในระดบมาก ไดแก ดานเวลาดานคณภาพ และดานปรมาณงาน และเมอพจารณาความส มพนธและผลกระทบของความผกพนตอ องคการทมตอประสทธภาพการท า งานรายดาน คอ (1) ดานความเชอ และการยอมรบเปาหมายและคานยมขององคการและดานความตงใจและพรอมทจะใชความพยายามทมอยเพอองคการมความสมพนธและผลกระทบเชงบวกกบประสทธภาพการทางานดานเวลา (2) ดานความเชอ และการยอมรบเปาหมายและคานยมขององคการและดานความตงใจและพรอมทจะใชความพยายามทมอยเพอองคการ มความสมพนธและผลกระทบเชงบวกกบประสทธภาพการท า งานดานคณภาพของงาน (3) ดานความเชอ และการยอมรบเปาหมายและคานยมขององคการและดานความตงใจและพรอมทจะใชความพยายามทมอยเพอองคการมความสมพนธและผลกระทบเชงบวกกบประสทธภาพการงานดานเชงปรมาณงาน นงนช นตรตน (2548 : บทคดยอ) ไดศกษาความตองการในการเพมประสทธภาพ การปฏบตงานของขาราชการเพอรองรบการบรหารงานภาครฐแนวใหม : ศกษากรณ ขาราชการของ ส านกงานปลดกระทรวงการคลง พบวา ขาราชการระดบ 3-8 ในสานกงานปลดกระทรวงการคลง มความตองการเพมประสทธภาพการปฏบตงาน ในดานความรความสามารถ ดานคณลกษณะ การปฏบตงาน และดานจรยธรรมและคณธรรมในการปฏบตงานในภาพรวมและรายดาน อยในระดบมาก และผลการเปรยบเทยบจากอาย วฒการศกษา ประสบการณท า งาน สวนราชการตนสงกดและระดบต าแหนง พบวามความแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถต ขจรศกด นามบวนอย (2548 : บทคดยอ ) ไดศกษาประสทธภาพการท า งานของพนกงานธนาคารออมสนในเขตจงหวดนครราชสมา พบวา พนกงานมความเหนดวยเกยวกบประสทธภาพโดยรวมอยในระดบมาก และเปนรายดานอยในกระดบมาก คอ ระบบประเมนผลการท างานยงไมสะทอนถง ประสทธภาพการท า งานไมสามารถนาไปปฏบตไดจรง หลกเกณฑในการเลอนต าแหนง การโยกยายพนกงานยงไมชดเจนและการจดพนกงานลงไป ทางานไมเหมาะสมกบงานทรบผดชอบ และรบผดชอบงานหลายหนาท ผลสรปวา สามารถนาไปใชในการพฒนา และปรบปรงการท า งานในธนาคารใหมประสทธภาพมากยงขน กอใหเกดประโยชนและเปนแนวทา งในการบรหารงานเกยวกบธนาคารท าใหไดเปรยบคแขงขนทางธรกจ

Page 26: บทที่ 2 - SPUdspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5301/6/chapter2.pdf · บทที่ 2 ... 4. งานวิจัยที่เกี่ยวข้อง ... เอกชน

35

ขวญใจ สนธสวสด (2547 : 59 – 76) ไดศกษาประสทธภาพการปฏบตงานของงาน บญช กองคลงและพสด สานกงานอธการบด มหาวทยาลยรามคาแหง พบวา 1. ปจจยทมความสมพนธกบประสทธภาพการปฏบตงานของงานบญชกองคลงและพสด สานกงานอธการบดมหาวทยาลยรามค า แหง ดานเจาหนและบคลากรเพยงตวแปรเดยว สวนตวแปรดานวสดอปกรณและงบประมาณ ความถกตองแมนย า ในกฎระเบยบ ผน าไมมความสมพนธกบประสทธภาพการปฏบตงานของงานบญช และ 2. ระดบประสทธภาพการปฏบตงานของงานบญชกองคลงและพสด ส านกงานอธการบด มหาวทยาลยรามคาแหง อยในระดบปานกลาง จากผลการวจยดงกลาวจงควรเพมอตรากาลงใหเหมาะกบปรมาณงานทมอยหรอน าเทคโนโลยททนสมยมาใชในการปฏบตงานเพอทดแทนก าลงบคลากรและสามารถใหบรการไดมากทสด และควรใหความสนใจกบความเพยงพอดานวสดอปกรณ เครองมอเครองใชใหมากขน รวมทงตองมการบ ารงรกษาและซอมแซมไมใหช า รดหรอเสอมสภาพโดยตองหมนตรวจตราดแลใหอยในสภาพเรยบรอย 2. งานวจยตางประเทศ

Rubin (2000 : 123-145) ไดศกษาอปนสยของนกบญชตองเปนบคคลทมประสทธภาพ

พบวา (1) นกบญชเปนผ ทตองมแผนงานในการท า สงตาง ๆ ลวงหนากอนทจะสงใหท าหรอตองท าตลอดจนเปนผ ทแสวงหาทางเลอกใหม ๆ ไมหยดนง (2) นกบญชเปนผ ทมเปาหมายอยในใจ นนคอตองเปนผ ทก าหนดเปาหมายในการด า เนนงานอยางชดเจน และทราบบทบาทหนาทของตนในการด าเนนงานตามระบบงานทตองรบผดชอบใหบรรลเปาหมายนน ๆ (3) นกบญชเปนผ ทเขาใจ และจดล าดบความส า คญของงาน เพอจะใหการท า งานเปนไปอยางมระบบและนา ไปสความส า เรจ(4) นกบญชเปนผ ทมความค ดวาจะเอาชนะหรอจะตองประสบผลส า เรจตามความคาดหวง โดยทการเอาชนะหรอการประสบความส าเรจนนไมท า ใหผ อนสญเสยหรอพายแพและเดอดรอน ความคดเชนนจะท าใหฟนฝาอปสรรคและปญหาตาง ๆ ไดโดยคงไวซงสมพนธภาพทดกบบคคลอนทเกยวของ(5) นกบญชเปนผ ทรบฟงเหตผลและความเหนของผ อน ตลอดจนแสวงหาขอ มล เพอความเขาใจอยางแทจรง แลวจงโนมนาวใหผ อนเขาใจและยอมรบใหความคดเหนของตนเอง (6) นกบญชเปนผ ทท างานรวมกบผ อนได และเนนความส าคญของการท างานเปนทม (7) นกบญชเปนผ ทพฒนาและปรบปรงตนเองอยางตอเนอง Clikeman และคณะ (2001 : 627-645) ไดศกษาผลกระทบของนกบญชทส า เรจการศกษาและเรมประกอบอาชพทมตอความเปนมออาชพ จรรยาบรรณและความเชยวชาญใน

Page 27: บทที่ 2 - SPUdspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5301/6/chapter2.pdf · บทที่ 2 ... 4. งานวิจัยที่เกี่ยวข้อง ... เอกชน

36

วชาชพบญช พบวา ไมมหลกฐานสนบสนนวามความแตกตางก นในเรองผลกระทบของชวโมงการท างานตอความเปนมออาชพ จรรยาบรรณและความเช ยวชาญในวชาชพบญช ในนกบญชทส า เรจการศกษาภายใน 5 ปและ 4 ปตามลาดบ จากการศกษาในครงนไดใหข อเสนอแนะเพมเตมวาการฝกงานจ านวน150 ชวโมงเปนการเพมภาระตนทนทางการเงนใหแกผ ทศกษาในดานการบญชมากยงขน

Witt และคณะ (2002 : 164 – 169) ไดศกษาผลกระทบของความระมดระวงรอบคอบและ ความสามารถในการปฏบตงาน พบวา บคคลปฏบตอยางเขมงวดจะสามารถปฏบตไดสงกวาบคคลทมความเขมงวดในการปฏบตต า ผลลพธของการวเคราะหเชงถดถอย ส าหรบกลมตวอยางลกจางอสระ 7 กลมทมความหลากหลายดานอาชพ เพอสนบสนนสมมตฐาน 5 ขอจากกลมตวอยางในกลมตวอยางทสนบสนนสมมตฐาน ระหวางคนงานทมความสามารถต า จะมความระมดระวงสงจะไดรบสดสวนการทางานความผดพลาดต า กวา คนงานทมความสามารถสง สมมตฐานหนง ทสามารถอธบายปฏกรยาทขาดไประหวางควา มระมดระวงรอบคอบและความสามารถจากสองกลมตวอยางซงเปนกลมตวอยางทไดท า งานเปนประจ าจะขาดการปฏสมพนธกบงานอนๆ ผลสรปโดยรวมแสดงใหเหนวาคนงานทมความระมดระวงสงจะบางทเปนผ ทรบรความไมมประสทธภาพ สามารถรบรขอมลปญหาไดเรว

Howieson (2003 : 69-103) ไดศกษาการปฏบตงานทางบญชในศตวรรษใหมกรณศกษา การบญชทตอบสนองตอความทาทาย พบวา เปนศตวรรษใหมทสะทอนใหเหนถงการวางแผนสาหรบการทเปลยนแปลงในการปฏบตงานทางบญชและความหมายของการปฏบตงานบญชการศกษานจะครอบคลมเนอหาอย 3 หวขอ ไดแก 1. การปฏบตงานทางการบญชของธรกจในอนาคตทคาดการณเกยวกบวธการทด า เนนการของธ รกจในศตวรรษใหมทตงตน และจ าเปนตอการอภปรายการเปลยนแปลงในการศกษา 2. การเปลยนแปลงการด า เนนธรกจทคาดหวงไว สงทถกก าหนดไวคอทกษะในการปฏบตงาน และ 3. การศกษาในบญชมอะไรบางทเกดขน ซงแนวโนมคาดวาในการปฏบตงานในธรกจและทกษะทจ า เปนของนกบญชลาสดจากสหราชอาณาจกร , สหรฐอเมรกาและออสเตรเลย ซงขอเสนอแนะจากการปฏบตงานคอแบบฟอรมเปนสวนททาใหเกดรายไดลดลงจากบรษทบญชซงตองมเทคโนโลยสาหรบการบนทกบญชของนกบญช และประสทธภาพการท า งานบญชจะปรากฏอยในขอบเขตขอมลของธรกจทใหบรการ โดยนกบญชจะตองมความรในหนาททปฏบต ซงมเทคโนโลยเปนองคประกอบในทกษะการปฏบตงานมากกวาทกษะในการวเคราะหการแกไขปญหานวตกรรมการสอสารและความสมพนธกบลกคา

Page 28: บทที่ 2 - SPUdspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5301/6/chapter2.pdf · บทที่ 2 ... 4. งานวิจัยที่เกี่ยวข้อง ... เอกชน

37

Cepeda และ Vera (2007 : 426-437) ไดศกษาความสมพนธระหวางปจจยสวนบคคล กบประสทธภาพการท า งาน พบวา ประสทธภาพการท า งานของบคคลเปนผลมาจากสงแวดลอมในการท างาน และขนอยกบการปฏบตหนาทในต า แหนง โดยต าแหนงนนจะถกจดวางใหเขาถงอ า นาจ และโอกาสจงจะเสรมใหเกดพฤตกรรมการท า งาน โดยอาศยปจจยหลายประการ เชน สภาพการท างานทดการมเครองมออปกรณ คาตอบแทน สงอานวยความสะดวกในการปฏบตงาน ตลอดจนการไดรบการสนบสนน ชวยเหลอ นเทศ แนะน าจากบคคลอน ความสามารถของบคคลแตกตางกนไปตามความถนดลกษณะทางบคลกภาพ ความสนใจ แรงจงใจ อาย เพศการศกษา ประสบการณ ความเชอ และคานยม