กรณีศึกษา best practices tqc winner 2009medinfo2.psu.ac.th/qc/file_topic/tqa/tqa...

112
กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009

Upload: others

Post on 17-Aug-2020

3 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009medinfo2.psu.ac.th/qc/file_topic/TQA/TQA Book 2012... · กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009 คำนำ

กรณศกษา Best Practices TQC Winner 2009

Page 2: กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009medinfo2.psu.ac.th/qc/file_topic/TQA/TQA Book 2012... · กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009 คำนำ

กรณศกษา Best Practices TQC Winner 2009 ผจดทำ สำนกงานรางวลคณภาพแหงชาตบรรณาธการ สรพนธเสนานชผชวยบรรณาธการ/ประสานงาน อศนยคมภรานนทเจาของ สถาบนเพมผลผลตแหงชาต ชน12-15อาคารยาคลท 1025ถนนพหลโยธนแขวงสามเสนใน เขตพญาไทกรงเทพฯ10400โทรศพท 0-2619-5500ตอ630,631,632,633,636, สายตรง0-2619-8086โทรสาร 0-2619-8085เวบไซต www.tqa.or.th อเมล [email protected] พมพครงท 1 พฤษภาคม2554จำนวน 3,000เลมISBN 978-616-7148-87-8ออกแบบ ภสตอนทรทตพมพท บรษทมตชนจำกด(มหาชน)

Page 3: กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009medinfo2.psu.ac.th/qc/file_topic/TQA/TQA Book 2012... · กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009 คำนำ

สารบญ

คำนำ 4 บทสรปผบรหาร 5 กรณศกษาBestPracticesTQCWinner2009

บรษท กรงเทพโปรดวส จำกด (มหาชน) 11 ณฐพชรลอประดษฐพงษ บรษท ไทยออยล จำกด (มหาชน) 47ยงศกดนนทวรรณกล โรงงานผลตอาหารสตวปกธงชย 73บรษท เจรญโภคภณฑอาหาร จำกด (มหาชน) ทวจนทรสนทราจารย

กตตกรรมประกาศ 107 บรรณานกรม 109

Page 4: กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009medinfo2.psu.ac.th/qc/file_topic/TQA/TQA Book 2012... · กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009 คำนำ

กรณศกษา Best PracticesTQC Winner 2009

คำนำ

ใน พ.ศ.2543 ทสถาบนเพมผลผลตแหงชาต รเรมดำเนนการศกษาวจยวธปฏบต ทเปนเลศ(BestPractices)ขององคกรนนBestPracticesยงไมเปนทรจกกนอยางกวางขวางอยางในปจจบน และถงแมวาในเวลานนยงไมมการมอบรางวลคณภาพแหงชาต แตสถาบน กไดนำเกณฑรางวลคณภาพแหงชาตซงอยในระหวางการศกษาเพอนำมาเปนเกณฑในการนำไปคดเลอกองคกรทเปนกรณศกษา และไดพฒนาวธการศกษาวจยBestPractices มาอยาง ตอเนองถงปจจบน ซงในระยะ2-3 ปมานเรมมการใชBestPractices เปนเครองมอในการพฒนาองคกรกนมากขนดวยเหนวาเปนการเรยนรทางลดในการพฒนาองคกรวธหนงแสดงใหเหนถงแนวโนมทดในการแบงปนประสบการณและความรในสงคมไทย อยางไรกตาม ในการศกษาBestPracticesอาจมวธการทตางกนตามวตถประสงคของผศกษา สำหรบสถาบนนนเปนการดำเนนการในรปแบบงานวจยเชงคณภาพ และเปนงานวจย เชงลกทไดมการคนพบวธการใหมๆ และแนวคดใหมๆ เพมขนทกปเปนสวนหนงขององคความรทไดนำมาปรบใชในงานวชาการอนๆของสถาบนในเวลาตอมา สงทไดคนพบอกประเดนหนงในการศกษาวจยBestPractices กคอ การทตองใช ทมนกวจยทมความเชยวชาญหลากหลายซงเปนความจำเปนอยางยงทจะทำใหขนตอนการวเคราะห ในกระบวนการวจยมความแมนยำและแหลมคม ดงนนอาจจะกลาวไดวาสถาบนไดทมเททรพยากรสำหรบงานวจยนอยางเตมทเพอใหไดกรณศกษาBestPracticesทสมบรณแบบทสด แตทงนความสำเรจของการศกษาวจยไม ไดขนอยกบทมนกวจยเพยงฝายเดยว ความรวมมอขององคกรกเปนปจจยความสำเรจทสำคญเทาๆ กน จงขอขอบคณสำหรบ ความรวมมออนดยงจากผบรหาร และพนกงานขององคกรทไดรบรางวลการบรหารสความเปนเลศประจำปพ.ศ.2552คอบรษท กรงเทพโปรดวส จำกด (มหาชน) บรษท ไทยออยส จำกด (มหาชน) และโรงงานผลตอาหารสตวปกธงชย บรษท เจรญโภคภณฑอาหาร จำกด (มหาชน) ไวณทน แนวทางปฏบตทเปนเลศซงไดผานการวเคราะหเจาะลกมาตพมพเผยแพรในหนงสอเลมนจะเปนสวนหนงของการขบเคลอนความสามารถในการแขงขนขององคกรธรกจไทยสมดงเจตนารมณของโครงการรางวลคณภาพแหงชาตทไดตงไวในทสด

ดร.พานชเหลาศรรตน

ผอำนวยการสถาบนเพมผลผลตแหงชาต

Page 5: กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009medinfo2.psu.ac.th/qc/file_topic/TQA/TQA Book 2012... · กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009 คำนำ

กรณศกษา Best PracticesTQC Winner 2009

บทสรปผบรหาร

ในบรบทธรกจแตละประเภทมความทาทายทแตกตางกน จากการศกษาวจยวธปฏบต ทเปนเลศทผานมาพบวาวธปฏบตทเปนเลศ(BestPractices)มความเชอมโยงกบความทาทายเชงกลยทธขององคกรเสมอ อาจจะกลาวไดวา ความทาทายเชงกลยทธเปนจดตงตนในการศกษาวจยวธปฏบตทเปนเลศในแตละองคกรนนเอง สำหรบองคกรทมการบรหารจดการทด และ มเปาหมายไปสองคกรทยงยน ความทาทายขององคกรอาจหมายถงการกาวไปสอนาคตดงเชนบรษท กรงเทพโปรดวส จำกด (มหาชน) มงเนนในเรองการตอบสนองความพงพอใจของลกคาในทกๆดานโดยเฉพาะอยางยงในเรองความปลอดภยอาหารในขณะทบรษท ไทยออยล จำกด (มหาชน) วางเปาหมายทจะกาวไปสความเปนองคกร100 ป ในอก50 ปขางหนา สวนโรงงานผลตอาหารสตวปกธงชย บรษท เจรญโภคภณฑอาหาร จำกด (มหาชน)นนอยทกระบวนการผลตทมประสทธภาพสงสด โดยมโจทยใหญอยทการควบคมตนทน และ การเลอกใชเทคโนโลย ความทาทายเชงกลยทธของทง3 องคกร ซงเปนองคกรทไดรบรางวลการบรหารส ความเปนเลศนนเปนทมาของวธปฏบตทเปนเลศขององคกรทคณะนกวจยของสถาบนเพมผลผลตแหงชาตไดนำมาตพมพเผยแพรในหนงสอเลมนซงสรปไดโดยสงเขปดงน บรษท กรงเทพโปรดวส จำกด (มหาชน) บรษทกรงเทพโปรดวสจำกด(มหาชน)หรอBKPดำเนนธรกจแปรรปเนอไกครบวงจร เปนหนงใน98บรษทยอยของบรษท เจรญโภคภณฑอาหาร จำกด(มหาชน)หรอCPFซงเปนธรกจเกษตรอตสาหกรรมและอาหารของเครอเจรญโภคภณฑ ปจจบนBKP ผลตไกปรงสกสงลกคาในลกษณะการรบจางผลต(OEM)93%และเรมผลตไกปรงสกโดยใชCPBrand7%ในป พ.ศ.2551 โดยมโรงงานชำแหละ-เชอด(SlaughterPlant) ทมกำลงการผลตสงสดถง280,000ตวตอวนทไดรบการรบรองการผลตตามมาตรฐานHalalและมโรงงานแปรรปไกปรงสกพรอมรบประทาน (FurtherProcessingProcessHouse) ท ใชเทคโนโลยการผลต อาหารททนสมย ความสำเรจของBKP มาจากการสงสมประสบการณมากวา80 ปของ เครอเจรญโภคภณฑ และเปนโรงงานแหงทสองสำหรบการผลตชำแหละไกสดและแปรรปเนอไก

Page 6: กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009medinfo2.psu.ac.th/qc/file_topic/TQA/TQA Book 2012... · กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009 คำนำ

กรณศกษา Best PracticesTQC Winner 2009

ของCPFทำใหBKP ไดเกบเกยวประสบการณดานตางๆนำมาพฒนาตอยอดองคความรเพอปรบปรงและปองกนปจจยเสยงตางๆสงผลใหโรงงานBKPแหงนเปนโรงงานทมประสทธภาพทนสมยไดมาตรฐานอนดบตนๆของโรงงานประเภทเดยวกนในประเทศไทย จากการศกษาวจยพบวาวธปฏบตทเปนเลศของBKPคอการควบคมคณภาพตลอดหวงโซอปทานทสามารถตรวจสอบยอนกลบได ซงมขนตอนสำคญคอ การวางแผนคณภาพ(QualityPlanning) การควบคมคณภาพ(QualityControl) และการปรบปรงคณภาพ(Quality Improvement) จากการบรหารคณภาพในกระบวนการผลตดงกลาวสราง ความพงพอใจใหแกลกคาทงตลาดภายในประเทศและตางประเทศอยางตอเนอง สามารถ ลดขอรองเรยนจากลกคาอตราสนคาทตกลบจากตางประเทศเปนศนยตลอด5ปทผานมาและมอตราการซอซำสงขน บรษท ไทยออยล จำกด (มหาชน) บรษท ไทยออยล จำกด (มหาชน) หรอTOP มอายครบ50 ปในปน ในฐานะ โรงกลนนำมนขนาดใหญของประเทศ และภมภาคเอเชยแปซฟก มกำลงการกลนถง 275,000บารเรลตอวนคดเปนสดสวน1ใน3ของกำลงการกลนทงประเทศรวมกนและเปนโรงกลนนำมนทมกระบวนการกลนแบบคอมเพลกซ (ComplexRefinery) ททนสมยทสด แหงหนงในภมภาคเอเชยแปซฟก และดวยเปาหมายทจะกาวไปสความเปนองคกร100 ป การเตบโตอยางยงยนและแขงแกรงจงเปนโจทยสำคญขององคกร จากการศกษาวจยพบวา วธปฏบตทเปนเลศของไทยออยล คอ การจดทำกลยทธส การเตบโตแบบยงยนโดยการจดทำกลยทธมกระบวนการทสอดประสานกนกบการถายทอดไปสการปฏบตทวทงองคกร โดยเรมจากการรวบรวมขอมลทงภายใน และภายนอกอยางครบถวน การวเคราะหเพอเลอกแนวกลยทธ การวางแผนกลยทธทสอดคลองกนกบธรกจในเครอ ทงระยะสนและระยะยาว การถายทอดกลยทธไปสการปฏบต จะเหนไดวาไทยออยลมงสการเปน“องคกรทมงเนนกลยทธ” การจดทำและถายทอดกลยทธไปสการปฏบตจงเปนกระบวนการทสอดคลองกน จากการดำเนนงานตามกลยทธและตดตามอยางตอเนอง ทำใหเกดผลลพธในการบรรลกลยทธ และแผนปฏบตการขององคกรในภาพรวมของป พ.ศ.2551 และยกระดบ ขดความสามารถในการเพมมลคาผลตภณฑขนมาเปนลำดบ3ของโรงกลนในภมภาค โรงงานผลตอาหารสตวปกธงชย บรษท เจรญโภคภณฑอาหาร จำกด (มหาชน) โรงงานผลตอาหารสตวปกธงชย หรอPTF นบเปนโรงงานผลตอาหารสตวบกโรงท11ของเครอเจรญโภคภณฑ ถอวาเปนโรงงานผลตอาหารสตวขนาดใหญทมกำลงการผลตสงสดถง1.2ลานตน/ปผลตอาหารสำหรบสตวบก4ประเภทคอไกเนอไกพนธไกไขและเปดเนอ

Page 7: กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009medinfo2.psu.ac.th/qc/file_topic/TQA/TQA Book 2012... · กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009 คำนำ

กรณศกษา Best PracticesTQC Winner 2009

จากการศกษาวจยพบวา วธปฏบตทเปนเลศของPTF คอ การจดการกระบวนการเพอตอบสนองความตองการของลกคาและความทาทายเชงกลยทธ ซงประกอบดวย การออกแบบระบบงานแบบไรรอยตอ การออกแบบกระบวนการทตอบสนองลกคาและมงเนนอนาคต การควบคมกระบวนการทมงเนนคณภาพและความปลอดภยอาหาร และการปรบปรงกระบวนการอยางตอเนองโดยเนนการมสวนรวมของบคลากร การท PTF มการจดการกระบวนการทดสอดคลองกนทงระบบสงผลใหมผลลพธทด เชน การมลกคาใหมอยางตอเนองประสทธภาพการผลตดกวาคเปรยบเทยบมากกวา2เทาเปนตน

Page 8: กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009medinfo2.psu.ac.th/qc/file_topic/TQA/TQA Book 2012... · กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009 คำนำ
Page 9: กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009medinfo2.psu.ac.th/qc/file_topic/TQA/TQA Book 2012... · กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009 คำนำ

บรษท กรงเทพโปรดวส จำกด (มหาชน) (Bangkok Produce Merchandising Public Company Limited)

Page 10: กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009medinfo2.psu.ac.th/qc/file_topic/TQA/TQA Book 2012... · กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009 คำนำ
Page 11: กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009medinfo2.psu.ac.th/qc/file_topic/TQA/TQA Book 2012... · กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009 คำนำ

บรษท กรงเทพโปรดวส จำกด (มหาชน)

11

ความเปนมา บรษทกรงเทพโปรดวสจำกด(มหาชน)ธรกจแปรรปเนอไกหรอBangkokProduceMerchandisingPublicCo.,LTD. หรอ (BKP) หนงใน98 บรษทยอยของบรษท เจรญโภคภณฑอาหารจำกด(มหาชน)หรอCPFกลมเครอเจรญโภคภณฑCPFดำเนนธรกจดานเกษตรอตสาหกรรม และอาหารครบวงจรทงสตวบกและสตวนำ ประกอบดวย1) ธรกจ อาหารสตว(Feed)2)ธรกจการเลยงสตว(Farm)และ3)ธรกจอาหาร(Food)ภายใตตราซพ BKP ธรกจแปรรปเนอไก ตอยอดการเพมมลคาผลตภณฑจากธรกจการผลตวตถดบอาหารสตว และธรกจการเลยงสตว โดยกอตงขนในป พ.ศ.2532 เปนโรงงานชำแหละไกสด(Slaughterhouse) และสรางโรงงานFurtherProcessing สำหรบแปรรปไกสดเปนไกปรงสก ในป พ.ศ.2533 และในป พ.ศ.2537 ไดแปลงสภาพเปนบรษทมหาชน จนกระทงบรษท เจรญโภคภณฑอาหารจำกด(CPF)ไดเขามาถอหนBKPในอตรา98.44%ในปพ.ศ.2541ปจจบนBKP ผลตไกปรงสก เพอใหลกคานำไปจำหนายตอในตราสนคาอนๆ ของลกคา93%โดยBKP เรมผลตสนคาในนามCPBrand ไกปรงสกคดเปนสดสวน7% นบตงแต ปพ.ศ.2551เปนตนมา ในฐานะ1 ใน98 บรษทลกของCPF จงไดรบการถายทอดทศทางจากองคกรแมทมวสยทศนมงสการเปน ครวของโลก (Kitchen of the World) มจดประสงคเพอรกษาระดบ การเจรญเตบโตและการเปนผนำดานอตสาหกรรมเกษตรและอตสาหกรรมอาหาร ดำเนนธรกจดวยปรชญา(Philosophy)3 ประโยชนของประธานเครอเจรญโภคภณฑ คอ การดำเนนธรกจของซพตองเปนประโยชนตอประเทศชาตตอประชาชนและตอองคกร

Page 12: กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009medinfo2.psu.ac.th/qc/file_topic/TQA/TQA Book 2012... · กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009 คำนำ

กรณศกษา Best PracticesTQC Winner 2009

12

คานยมองคกร หรอCPFWay ถอเปนแนวทางการปฏบตของบคลากรรวมกน ทงCPF กวา60,000 คน ซงสบทอดมาโดยผบรหาร และบคลากรกลมเกษตรอตสาหกรรม รนตอรนของเครอเจรญโภคภณฑและปฏบตอยางตอเนองกนมาถง90ปประกอบดวย 1.พรอมรบการเปลยนแปลง(EmbraceChange) 2.ใฝรและแลกเปลยนเรยนร(MasterLearning&Sharing) 3.สรรคสรางนวตกรรม(Innovation) 4.มคณธรรมและความซอสตย(Integrity&Honesty) 5.มงมนเพอความสำเรจ(ResultOriented) 6.ตอบแทนคณแผนดน(DedicatetoCountries) เปนระยะเวลายาวนานกวา30 ป ทCPF ดำเนนธรกจอาหารสตวดวยประสบการณความรความชำนาญทำใหอาหารสตวของCPFมคณภาพมาตรฐานเหมาะสำหรบการเลยงสตวเศรษฐกจเชงอตสาหกรรม สงผลใหเกดการพฒนาอตสาหกรรมเกษตรตอเนองครบวงจร เพอเพมอาหารโปรตนจากเนอสตว ปจจยสำคญแหงความสำเรจของอตสาหกรรมการเลยงสตวตองประกอบดวยพนธสตวทด อาหารสตวทมคณภาพและการจดการฟารมทดBKPไดรเรมสรรหาพนธไกเนอทเลยงงายโตไวผลตอาหารตามวยของสตว พฒนาโรงเรอนระบบปด พฒนามาตรฐานการปองกนโรค และ นำระบบสารสนเทศมาชวยในการบรหารจดการฟารม ทำใหเกษตรกรหนงคนสามารถเลยงไกเนอไดถงคราวละ150,000ตวเพอรองรบการเลยงไกทมประสทธภาพของเกษตรกรและตอบสนองความตองการอาหารโปรตนจากเนอไกของผคนทวโลกBKP ไดพฒนาโรงงานแปรรปเนอไก และโรงงานผลตอาหารแปรรปตามมาตรฐานสากล ทงดานความปลอดภย สขอนามย สามารถตรวจสอบยอนกลบไดทกขนตอน ความทาทายเชงกลยทธ หวดนก “แรงสด” กลน 140 ลานชวต จดพโลกพงยบ 4.4 ลานลานดอลล :นกวจยแหงLowyInstituteforInternationalPolicy โดย ศาสตราจารยวารวก แมคกบบน นกเศรษฐศาสตรจากมหาวทยาลยแหงชาตออสเตรเลย (ANU) รวมกบ ดร.อเลกซานดรา ซโดเรนโกนกวจยประจำศนยสาธารณสขและระบาดวทยากลาววาการแพรระบาดอยางรวดเรวของไวรสH5N1ลกลามไปยง3ทวปใหญของโลกคอ เอเชยยโรปและแอฟรกาพรอมกบอตราการเสยชวตของผตดเชอทสงถง53% แลว โดยมเยอรมน ฮงการ และอหราน เปนจด แพรระบาดใหมและหากไขหวดนกลกลามเปนโรคระบาดลางโลกในระดบรนแรงทสดจะกลนชวตประชากรทวโลกไมนอยกวา142 ลานคน ซงเปนตวเลขทใกลเคยงกบตวเลขประมาณการของ

Page 13: กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009medinfo2.psu.ac.th/qc/file_topic/TQA/TQA Book 2012... · กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009 คำนำ

บรษท กรงเทพโปรดวส จำกด (มหาชน)

13

องคการอนามยโลกอยท 150 ลานคน เมอเดอนกนยายน พ.ศ. 2548 และยงสง ผลกระทบมหนตตอภาวะเศรษฐกจ ซงคาดวาจะสรางความสญเสยทางเศรษฐกจไดสงสดถง 4.4 ลานลานดอลลาร ซงมมลคาเทยบเทากบจดพตอปของญปนทงประเทศ ในกรณทเกด การระบาดในขนทไมรนแรงนก ยงมสทธเผาผลาญเศรษฐกจโลกไดมากถง330 พนลานดอลลารและคราชวตชาวโลกไดอยางนอย1.4ลานราย

(ทมา : หนงสอพมพกรงเทพธรกจ วนท 20 กมภาพนธ พ.ศ. 2549) จากหวขอขาวขางตน แสดงใหเหนถงผลกระทบ และความรนแรงของวกฤตโรคระบาดโดยเฉพาะไขหวดนก รวมถงโรคตดตอสายพนธใหมทอาจเกดขนไดตลอดเวลา ซงวกฤตดงกลาวสงผลกระทบตอหวงโซอปทานการผลตและแปรรปเนอไกทงระบบเรมตงแตอตสาหกรรมตนนำ(การผลตอาหารไก ปลาปน และอาหารสตวอนๆ) ไปจนถงอตสาหกรรมปลายนำ(โรงฆาสตวภตตาคารรานอาหารตางๆทมรายการอาหารทปรงจากเปด/ไกและไขเปนวตถดบ)และอตสาหกรรม อนๆทตอเนองจากอตสาหกรรมสตวปกเชนปจจยการผลตตางๆและกจการขนสงรวมไปถงผลกระทบตอเกษตรกรผเลยงไก ซงสดสวนเกษตรกรผเลยงไกในประเทศกวารอยละ70 อยในเขตพนทภาคกลางซงเปนเขตพนทท โรคไขหวดนกระบาด ตองมการทำลายไกยกเลา อกทงดานแรงงาน และวงจรธรกจเกยวของทงระบบ อาท เกษตรกร ผปลกพชทนำมาเปนวตถดบผลตอาหารสตว กลมผประกอบการโรงงานอาหารสตว กลมผเลยงสตวในฟารม กลมโรงฆาสตวและชำแหละสตวปก กลมโรงงานผลตและแปรรปอาหารแชแขง อาหารสำเรจรปรวมถงธรกจตอเนองตางๆ สำหรบความเสยหายของBKP จากวกฤตไขหวดนก ในชวงเวลาดงกลาว(ชวงปลายปพ.ศ.2546ถงตนปพ.ศ.2547)พบวามยอดสงกลบคนสนคาจากลกคาทงในและตางประเทศมากกวา1,000 ตน จำแนกเปนไกสด88% และไกปรงสก12% คดเปนรายไดทสญเสยไป จากการขายเกอบ100 ลานบาท นอกจากน ยงมคาใชจายในการเรยกสนคากลบคนทงภายใน และจากตางประเทศอกกวา10ลานบาทและไมเพยงแตในสวนของโรงงานชำแหละและแปรรปไก ทไดรบผลกระทบยงมอตสาหกรรมตนนำทไดรบผลพวงอยางหลกเลยงไมไดเนองจากยอดคำสงซอทลดลงทำใหตองปรบลดระยะรอบการผลตตองปรบลดปรมาณไกฟกไขลง30%และในการลด ปรมาณรอบการผลต ทำใหตองยดระยะเวลาการพกเลาใหยาวขน เกดคาใชจายทไมกอใหเกด รายไดสำหรบฟารมไกพนธจำนวนกวา10ลานบาทและฟารมไกกระทงหลายลานบาท เมอมการลดปรมาณการผลตไกชนสวนลงจากเดม ทำใหจำนวนไกเขาโรงงานลดลงถง15% สงผลใหคาใชจายการผลตสงขน28% และทสำคญปรมาณการจดเกบStock สนคา สงขนจากเดมStockเฉลย5,000ตน/เดอนแตในชวงวกฤตStockเพมขนเฉลยถง15,000ตน/เดอนทำใหตองเสยคาใชจายในการจดเกบStockจำนวนกวา50ลานบาท

Page 14: กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009medinfo2.psu.ac.th/qc/file_topic/TQA/TQA Book 2012... · กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009 คำนำ

กรณศกษา Best PracticesTQC Winner 2009

1�

กลาวโดยสรป ประมาณการมลคาความเสยหายทBKP ไดรบจากวกฤตไขหวดนก ในชวงไตรมาสแรกของป พ.ศ.2547 คดเปนมลคาสงถงกวา200 ลานบาท(ตวเลขดงกลาวประมาณการจากตนทนการผลตทสงขน มลคาสนคาทถกสงคน ตนทนทเกดจากการจดเกบStock สนคาในชวงวกฤต เปนตน ซงยงไมนบรวมตนทนอนๆ อาท การประชาสมพนธ เพอปรบเปลยนพฤตกรรมผบรโภค การสญเสยยอดขายในชวงเวลาตอมา เนองจากตลาดหลก ในตางประเทศระงบการสงซอไกดบจนถงปจจบน) วกฤตไขหวดนกรวมถงโรคระบาด ถอเปนความทาทายทสำคญประการแรกทBKP ยงคงตองเผชญ และฝาฟนเพอมงสเปาหมายการเปน ครวของโลก ตอไป และในการ คงความเปนผนำในอตสาหกรรมอาหารปรงสก ความทาทายทสำคญอกประการหนงคอ ปจจบนสนคาของBKP ซงประกอบดวยสนคาไกสด และไกปรงสกนน จะนำไปจำหนายในทองตลาดและเสรฟบนโตะอาหารของผบรโภคทวโลก ผลตภณฑเนอไกสดสวนใหญจำหนายภายในประเทศผานศนยจำหนายสนคาของBKP รวมไปถงการจำหนายไปยงModernTrades,FoodServices,CPFreshMart และบรษทในเครอCPF สวนผลตภณฑไกปรงสกสงออกไปขาย ยงประเทศตางๆ14ประเทศทวโลก ดงนน การตอบสนองตอรสนยมและพฤตกรรมของผบรโภคทหลากภาษาหลายเชอชาตความตองการของลกคาทเปลยนแปลงไปตามการใชชวตของแตละสงคม ตวอยางเชน ชาวยโรปจะนยมบรโภคเนอตรงอก หรอเนอสนในเปนหลก และมความหวงใยสขภาพ โดยจะเนนทผลตภณฑนงและอบเพอหลกเลยงไขมน ในขณะทลกคาในแถบเอเชยจะชอบเนอบรเวณนองและชอบผลตภณฑประเภททอด(คาราเกะ) หรอยาง(โทรยาก) ซงมลกษณะสเขม เปนตนนอกจากน ยงมกฎระเบยบขอบงคบของหนวยงานภาครฐมาตรฐานการผลตของลกคาถอเปน อกหนงความทาทายทBKPตองเอาชนะและพฒนาใหดขนอยางตอเนอง กลาวโดยสรป ความทาทายทางธรกจทสำคญของBKP ทงสองดาน ไมวาจะเปน การตอบสนองความตองการของผมสวนไดสวนเสยทกกลม ทงรสนยมลกคาทแตกตาง หลากหลาย มาตรฐานคณภาพทลกคากำหนด กฎระเบยบภาครฐทเขมงวด รวมไปถงมาตรฐานอตสาหกรรมทเกยวของ และความทาทายดานความปลอดภยและสขอนามยของผลตภณฑ ตองอาศยการควบคมคณภาพตลอดหวงโซการผลต ตงแตขนตอนการผลตอาหารสตว(Feed)การเลยงไกในฟารม(Farm) จนถงการชำแหละและแปรรปเพอรบประทาน(Food) ตองอาศยระบบการจดการคณภาพทเชอมโยงตงแตตนนำไปจนถงปลายนำ(FullyIntegration) เพอใหมนใจวาผลตภณฑทผลตจากBKP ทกรายการ ทเสรฟบนโตะอาหารของผบรโภคทวโลกมความปลอดภยทางชวภาพ(Biosecurity) และตอบสนองความพงพอใจลกคา ซงการควบคมคณภาพตลอดหวงโซอปทานดงกลาว สามารถตรวจสอบยอนกลบ(ProductTraceability) ได100%ทงในรปแบบForwardและBackward

Page 15: กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009medinfo2.psu.ac.th/qc/file_topic/TQA/TQA Book 2012... · กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009 คำนำ

บรษท กรงเทพโปรดวส จำกด (มหาชน)

1�

กระบวนการทางธรกจ และกระบวนการผลตของ BKP กระบวนการทางธรกจ (Business Process) BKP เปนสวนหนงของธรกจผลตและแปรรปอาหารครบวงจร เรมตนจากธรกจตนนำ ทอยในCPF เครอเจรญโภคภณฑดวยกน คอ โรงงานผลตอาหารสตวโคกตมทปอนอาหารสตวเขาสฟารมเลยงไก โดยมฟารมไกพอแมพนธผลตไขสงไปทโรงฟกไข ใชระยะเวลาในการฟกไข21วนจะไดDayOldChick(DOC)หรอลกไกอาย1วนแลวสงตอไปยงฟารมไกกระทง ทำหนาทเลยงไกเนอ ใชเวลาประมาณ42-45 วนในระบบฟารมปด ซงเปนระบบทใชเวลาสนและไดไกสขภาพด แขงแรง นำหนกประมาณ2.3-2.5 กโลกรม จากนนไกจะถกสงมายงโรงงานชำแหละและโรงงานแปรรปเชนทอดนงอบยางสงไปจำหนายทงในและตางประเทศ ผานชองทางการจดจำหนายหลก2 ชองทาง คอ เนอไกสดจำหนายภายในประเทศผานCPFTradingCo.,Ltd. และผลตภณฑไกปรงสกจำหนายผานC.P.MerchandisingCo.,Ltd. ไปยงตางประเทศ และขนสงโดยบรษทในเครอ (DynamicLogistics) ดวยระบบGPS จนกระทงไปถงรานคาและเสรฟบนโตะอาหารของผบรโภคทวโลก(ดรปท1)

รปท 1 ระบบการผลตตลอดหวงโซอปทานของBKPและธรกจในกลมCPF

กระบวนการผลตของ BKP กระบวนการชำแหละ-เชอด (Slaughter House) กระบวนการผลตของBKP เรมตนตงแตการรบไกเปนจากฟารมของบรษทในเครอ ซงมทงหมด13ฟารม(คดเปนกวารอยละ90ของไกเปนทรบเขาทงหมดในแตละวน)ในการรบไกเปนเขาสโรงงานจะมการวางแผนลวงหนาใหสอดคลองกบคำสงซอของลกคา ซงการขนสง ไกเปนจากฟารมเขาส โรงงานมหลกการปฏบตทคำนงถงสวสดภาพสตว ไมทารณสตว

Page 16: กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009medinfo2.psu.ac.th/qc/file_topic/TQA/TQA Book 2012... · กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009 คำนำ

กรณศกษา Best PracticesTQC Winner 2009

1�

หรอAnimalWelfare1 เชน ระหวางการขนสงมการควบคมความเรวดวยระบบGPS เมอไก มาถงโรงงานจะตองจอดพกเพอใหไกผอนคลาย ปรบอณหภมใหเยนและควบคมบรรยากาศให มดสลว (ดวยระบบEvaporativeSystem) จากนนนำไกลงจากรถดวยระบบModularSystem(หรอระบบขนสงสตวปกในลงพเศษเพอลดหยอนความตนตระหนก และความแออดของสตวปก)และใชรถโฟลคลฟทยกลงอยางนมนวล เมอเขาสกระบวนการชำแหละ-เชอด ไกจะถกแขวนอยางนมนวลเพอปองกนมใหเกดรอยฟกชำตลอดลำตวและเขาสกระบวนการชอตไฟฟา(Stunner)เพอใหไกสลบและไมใหเกดความเจบปวด แลวลงมอเชอดตามหลกการผลตอาหารฮาลาล หลงจากเชอดแลวจะปลอยให เลอดไหลออกประมาณ5 นาท แลวเขาสขนตอนการลวก โดยบอแรกผานนำทอณหภม 40 ±5 องศาเซลเซยส และบอทสองทอณหภม58 ±5 องศาเซลเซยส เพอใหถอนขนไดงาย จากนนเขาสขนตอนการถอนขนและดงหว-ตดขาและลวงเครองในดวยเครองจกรททนสมย หลงจากนนจงเขาสกระบวนการทำไกใหเยนลง(ลดอณหภมซากไก)(Chiller)เพอลดอณหภมลงจากประมาณ32 องศาเซลเซยสใหเหลอ ≤4 องศาเซลเซยส เพอเปนการยบยง การเจรญเตบโตของเชอกอโรคตางๆ แลวลางทำความสะอาดตวไกตามหลกการผลตอาหารฮาลาลเขาสขนตอนการแยกชนสวน ขา ปก หนาอก สนใน จนกระทงเหลอเปนโครงไก เพอเปนวตถดบสงตอไปยงกระบวนการถดไปคอSpecialCuttingเพอตดแตงตามขนาดทลกคาตองการซงมทงการบรรจถงชงนำหนกเพอจำหนายเปนไกสด(สวนใหญขายในประเทศ)และอกสวนหนงเปนวตถดบเพอเขาสกระบวนการแปรรปในรปแบบตางๆ เชน ทอด นง อบ ยาง ผลตเปน ไกปรงสกพรอมรบประทาน กระบวนการแปรรปไกปรงสกพรอมรบประทาน (Further Processing Process House) การแปรรปเพอผลตเปนไกปรงสก เรมตนทการรบเนอไกดบจากกระบวนการกอนหนาคอSlaughterHouse รวมถงเครองปรง และบรรจภณฑทมคณภาพตามมาตรฐานทกำหนด เพอเขาสกระบวนการผลต โดยเรมจากการนำเนอไกมาผสมกบเครองปรงแลวเขาสขนตอนนวดดวยระบบสญญากาศ โดยระบบดงกลาวจะดงอากาศในเนอออก แลวเอานำในสวนเครองปรงอาหารเขาไปแทนท ทำใหเนอไกมรสชาตของเครองปรงมากขน เนอไกจะนมไดรสชาตสมำเสมอ

1หลกการAnimalWelfareคอขอกำหนดสำหรบการเลยงสตวทสหภาพยโรปเปนผประกาศประกอบดวยการปฏบตตอสตวทปราศจากผลกระทบทางลบตอสตว5ดานตอไปนคอ(โรงงานเกยวของขอ2,3,5)1)ปราศจากความหวและกระหายโดยสตวจะตองมนำเพยงพอททำใหมสขภาพทแขงแรง2)ปราศจากความไมสะดวกสบายโดยจะตองมการจดการใหสตวอยในสภาวะแวดลอมทเหมาะสมซงรวมถงวสดรองพนในฟารม และมพนทพกผอนทสบาย3)ปราศจากโรคและความเจบปวดโดยจะตองปองกนหรอมการวนจฉยโรคและการรกษาทรวดเรว4)สตวสามารถแสดงพฤตกรรมปกตไดโดยจะตองจดบรเวณทเพยงพอและเหมาะสมตามพฤตกรรมของสตว5)ปราศจากความกลวโดยจะตองจดสภาพแวดลอมและตรวจสอบเพอไมใหสตวไดรบความทรมานทางจตใจ

Page 17: กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009medinfo2.psu.ac.th/qc/file_topic/TQA/TQA Book 2012... · กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009 คำนำ

บรษท กรงเทพโปรดวส จำกด (มหาชน)

1�

เมอผานขนตอนการนวด ปรงรส และคลกแปงแลว จะเขาสขนตอนCooking เปนการให ความรอนเพอทำใหเนอไกสก โดยมวธการใหความรอน4 วธ คอ การทอด นง อบ และยางแลวนำไปแชแขงทนท โดยลดอณหภมอยางรวดเรวจากกวา80 องศาเซลเซยส ใหเหลอ ลบ18 องศาเซลเซยส ภายในเวลา45 นาทโดยประมาณ จะทำใหอนภาคของนำในเนอ เปลยนนอยชวยคงรสชาตและเปนวธการถนอมอาหารสามารถเกบรกษาไดถง1ป-1ปครงจากนนจงเขาสขนตอนบรรจใสบรรจภณฑแลวจดเกบเพอรอจำหนายใหลกคา(ดรปท2)

รปท 2 กระบวนการผลตของBKP Best Practice : การควบคมคณภาพตลอดหวงโซอปทาน ทสามารถตรวจสอบยอนกลบได การผลตสนคาใหไดคณภาพและตรงตามความตองการของลกคานนการจดการคณภาพ(QualityManagement)ถอเปนหวใจสำคญหากอธบายกระบวนการผลตแบบงายๆดงรปท3กลาวคอกระบวนการผลตเรมตนทการรบความตองการ/คาดหวงของลกคาและตลาดเพอนำมาผลตและแปรรปวตถดบหรอปจจยนำเขา (Input) โดยนำเขาสกระบวนการผลตหรอแปรรป(Process) วตถดบใหกลายเปนสนคาหรอบรการ(Output) เพอจดสงไปถงมอลกคา ในขณะทกระบวนการในการจดการคณภาพนนคอกระบวนการคขนานควบคไปพรอมกบกระบวนการผลตดงรปท4

Page 18: กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009medinfo2.psu.ac.th/qc/file_topic/TQA/TQA Book 2012... · กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009 คำนำ

กรณศกษา Best PracticesTQC Winner 2009

18

ในการจดการคณภาพนน เรมตนทการออกแบบหรอวางแผนคณภาพ (QualityPlanning) หมายถง การกำหนดเปาหมายคณภาพทตองบรรลสความคาดหวงของลกคา การเขาใจถงความตองการของลกคา และการออกแบบการผลต/การทำงานใหตอบสนองลกคาเปนการกำหนดระบบคณภาพในภาพรวมขององคกรและกระจายลงไปสการปฏบตในสวนงานตางๆ โดยกำหนดเปนมาตรฐานในการปฏบตงานใหผปฏบตดำเนนการอยางคงเสนคงวา กำหนดจดควบคมพรอมจดตรวจสอบจากนนจงเขาสขนตอนการควบคมคณภาพ(QualityControl)เพอตรวจตดตามการปฏบตงาน ตามมาตรฐานทกำหนดไวอยางตอเนอง ไมใหเกดความผดพลาดซงขนตอนทงสองน(การวางแผนและควบคมคณภาพ) มกเรยกรวมกนวา การประกนคณภาพ(QualityAssurance) คอ การทองคกรสรางความมนใจแกลกคาถงคณภาพของสนคาและบรการทไดรบ ซงหากเกดขอผดพลาด หรอความตองการของลกคา/กฎระเบยบมาตรฐานเปลยนแปลงไป กจะมการปรบปรงคณภาพ(Quality Improvement) หรอการยกระดบมาตรฐานใหสงขนอยางตอเนอง จากการศกษาพบวธปฏบตทเปนเลศของBKPซงทำใหองคกรประสบความสำเรจกคอการควบคมคณภาพตลอดหวงโซอปทานทสามารถตรวจสอบยอนกลบได ผเขยน ขอนำเสนอตามลำดบขนตอนดงตอไปน 1.การวางแผนคณภาพ(QualityPlanning) 2.การควบคมคณภาพ(QualityControl) 3.การปรบปรงคณภาพ(QualityImprovement)

รปท 4 วงรอบการควบคมคณภาพรปท 3 วงรอบการผลต

จดสง วตถดบ

บรรจ แปรรป

สงทลกคา/ ตลาดตองการ

แกไขปรบปรง วธทดสอบ

รายงาน ผลการควบคม

จดควบคมคณภาพ

ปจจยคณภาพทลกคา/ตลาด

ตองการ

Page 19: กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009medinfo2.psu.ac.th/qc/file_topic/TQA/TQA Book 2012... · กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009 คำนำ

บรษท กรงเทพโปรดวส จำกด (มหาชน)

19

Quality Planning : คณภาพทออกแบบได กลไกในการขบเคลอนการจดการคณภาพของBKP (ดรปท 5) เรมตนตงแต การรวบรวมและวเคราะหขอกำหนด หรอความตองการดานคณภาพ(QualityRequirement)ทมาจากแหลงตางๆ ไมวาจะเปนขอกำหนดของภาครฐในประเทศไทย ขอกำหนดของประเทศ คคา และความตองการของลกคา รวมถงผมสวนไดสวนเสยอนๆ ทงขอกำหนดดานคณภาพความปลอดภยและอาชวอนามย ไปจนถงความคาดหวงดานรสนยม ความเชอตามหลกศาสนาความตองการทเฉพาะเจาะจงในตวผลตภณฑ รวมถงผมสวนไดสวนเสยอนๆ ขอกำหนดจากทกๆ ดานจะนำมาเพอวเคราะห ออกแบบผลตภณฑ ออกแบบขนตอนกระบวนการผลต เพอนำไปจดทำเปนขอกำหนด และมาตรฐานการปฏบตงาน(ImplementandVerification:QA) เขาสกระบวนการควบคมคณภาพ และการบรหารงานประจำวน เชอมโยงไปยงการตดตาม ประเมนผลกระบวนการอยางตอเนอง(Inspection:QC)

รปท 5 BKPQualityWorkSystem Voice of Customer (VOC) จดเรมตนของการวางแผนคณภาพ BKP เรยนรและรบฟงความตองการและความคาดหวงของลกคา เพอนำมาออกแบบและปรบปรงผลตภณฑใหสอดคลอง พฒนาผลตภณฑใหม รวมถงพฒนาคณภาพ ผานชองทาง ทหลากหลายดงตารางท1 ซงขอมลความรตางๆ ดงกลาวไดมการเรยนรและรบฟงในระหวาง การประชมทเรยกวา “BroilerIntegratedBusinessModel” ซงเปนการประชมรวมกนระหวางฟารมBKP และลกคาหรอผจดจำหนายทกๆ3 วนตอสปดาหหรอ52 สปดาห/ป เพอบรณาการตงแต ตนนำ เรมจากการฟกไข เลยงลกไกในฟารมจนไดนำหนกตามทตองการ(ประชมกนทกวนศกรทฟารมเพอกำหนดจำนวนขนาดและอายไกทจะเขาสโรงงาน)แลวสงเขา

Page 20: กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009medinfo2.psu.ac.th/qc/file_topic/TQA/TQA Book 2012... · กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009 คำนำ

กรณศกษา Best PracticesTQC Winner 2009

20

โรงงานของBKP เพอผลตไกสดและไกปรงสก(ประชมกนทกวนเสารทโรงงาน เพอตดตาม การบรหารงานจากมมมอง5 ดาน: การเงน ลกคา ประสทธภาพ บคลากร และความยงยน) ซงครอบคลมการวางแผนการผลตการพฒนาผลตภณฑใหมและตดตามเรองคณภาพหลงจากนนสงไปใหลกคาทปลายนำ ตามคำสงซอของลกคาผานCPFT2(ไกสดในประเทศ) และCPM3 (ไกปรงสกจำหนายตางประเทศ)(ซงประชมกนทกวนจนทร เพอรบยอดคำสงซอลวงหนารบฟงเสยงของลกคาแลวสงขอมลดงกลาวไปยงฟารมและโรงชำแหละ) นอกจากการเรยนรรบฟงผานชองทางดงตารางท1 แลวBKP และCPM ยงสงบคลากรไปฝงตวอยกบบรษทตวแทนจำหนายของCPF และกบลกคาในตางประเทศ เพอศกษาพฤตกรรม และตดตามการเปลยนแปลงในตลาดตางประเทศ พรอมทงแสวงหา โอกาส ขยายตลาดและธรกจ รวมถงรวมกบCPFT สงตวแทนขายฝงตวในแตละตลาดสดภายในประเทศอกดวย

ตารางท 1 การเรยนรรบฟงความตองการ/คาดหวงของลกคาBKP

2CPFTหรอCPFTradingCo.,Ltd.เปนบรษทในกลมCPFจำหนายสนคาไปยงชองทางในลกษณะTraditionalTrades(ตลาดสด)สงไกสดใหCold-Chainในเขตกทม.และจงหวดตางๆทวประเทศรวมถงModernTrade(TescoLotus,Carrefourฯลฯ)และFoodServiceChain(KFC,ChesterGrillฯลฯ)3 CPMหรอC.P.MerchandisingCo.,Ltd. เปนบรษทในกลมCPFทเปนPartnersหรอตวแทนจำหนายผลตภณฑของBKPใหแกลกคาตางประเทศ

วธรบฟงลกคา CPFT ผรบผดชอบ CPM ผรบผดชอบ ขอมลสำคญทไดเรยนร

ออกเยยมลกคา ทมขาย(ทก3วน)

ผบรหารทมขาย(ทกไตรมาส)

สถานการณตลาดความตองการ/คาดหวงลกคาความเปลยนแปลงราคาและตลาดขอมลคแขงเครดตสภาพแวดลอมขอรองเรยน

ลกคามาเยยม (สวนใหญทกวน) ผบรหาร/ทมขาย(รายเดอน)

ยอดขายเศรษฐกจความตองการ/คาดหวงลกคาขอรองเรยน

โทรศพท/ โทรสาร ทมขาย(ทกวน) ทมขาย(ทกวน) ความตองการเรงดวนรบฟงขอรองเรยนและเรยนรวธดำเนนการเพอตอบสนองลกคาไดทนท

E-mail (ครงคราว) (รายชวโมง)

VideoConference ทมขาย(รายสปดาห)

ประเมนความพงพอใจและไมพงพอใจ

โทรศพท(ทกเดอน)/แบบสอบถาม(ไตรมาส)/ConsumerCenter

โทรศพท(ทกเดอน)/แบบสอบถาม(ไตรมาส)

ระดบความพงพอใจ/ไมพงพอใจ/ขอรองเรยน

•ประชมสมมนา•พธมอบรางวลลกคาดเดน•BKPSportDay

ผบรหารทม/ทมขาย/บคลากรBKP/CPFT/CPM(รายป)

จดงานแขงขนกฬาสประจำประหวางลกคาทมขายทมผลตของโรงงานเลยงขอบคณยกยองสรรเสรญลกคาทมยอดสงและใหความรวมมอทดประจำป

Page 21: กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009medinfo2.psu.ac.th/qc/file_topic/TQA/TQA Book 2012... · กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009 คำนำ

บรษท กรงเทพโปรดวส จำกด (มหาชน)

21

นอกจากน ทามกลางความหลากหลาย และความตองการทแปรเปลยนไปตลอดเวลา อกปจจยหนงทBKP ตองเตรยมพรอมเพอรบมออนเนองมาจากความกงวลดานความปลอดภยอาชวอนามย และวกฤตโรคระบาดคอ กฎระเบยบ ขอบงคบของหนวยงานภาครฐ เชน กรมปศสตว สำนกงานคณะกรรมการอาหารและยา (อย.) ฯลฯ มาตรฐานอตสาหกรรม (เชนISO9001,GMP,HACCP4)และมาตรฐานของลกคา(เชนACP5,BRC6)ทำใหBKPตองพรอมเสมอตอการตรวจประเมนจากลกคาจากเจาหนาทรฐและจากการทBKPมความพรอมในการปฏบตตามระบบมาตรฐานดงกลาว ทำใหเปนแหลงศกษาดงานของหนวยงาน และสถาบนการศกษาตางๆทงในและตางประเทศโดยในแตละปBKPตอนรบผเขาเยยมชมโรงงานไมตำกวา 15,000คนถอไดวาเปนแหลงเรยนรทสำคญดานคณภาพและมาตรฐานชนนำโดยBKPไดรบการรบรองกฎระเบยบขอบงคบและมาตรฐานอตสาหรรมตางๆทสำคญดงตารางท2

ตารางท 2 กฎระเบยบขอบงคบและมาตรฐานอตสาหกรรม การออกแบบคณภาพตงแตสรางโรงงาน

4HACCP หรอHazardAnalysis&CriticalControlPoint เปนระบบประกนคณภาพทคำนงถงความปลอดภยอาหารเปนหลก ซงจะวเคราะหอนตรายและจดวกฤตทตองควบคมในการผลตอาหารเพอปองกนอนตรายจากจลนทรย (BiologicalHazards) สารเคม(ChemicalHazards)และสงปนเปอน(PhysicalHazards)ทอาจเกดขนในอาหารโดยมงเนนการปองกนปญหาพจารณาจากสาเหตและอนตรายทอาจเกดขนและมการวางมาตรการปองกนเฝาระวงตลอดวงจรการผลต5ACP หรอAssuredChickenProduction มาตรฐานของยโรปเกยวกบการบรหารจดการฟารม ซงCPF เปนเจาแรกทไดรบ การรบรองACPและเขาไปดำเนนธรกจขายไกในยโรป6BRCหรอBritishRetailConsortiumStandard เปนมาตรฐานการนำเขาสนคาของประเทศองกฤษทกำหนดโดยผคาปลกทอยในสหราชอาณาจกรโดยบรษทผสงออกตองมมาตรฐานตามBRCดวยการประยกตใชมาตรฐานการผลตดานเทคนคทสำคญ6ดานเพอใหสอดคลองตามขอกำหนด ไดแก1) ระบบวเคราะหอนตรายและจดควบคมวกฤต(HACCP)2) ระบบบรหารคณภาพ(QualityManagementSystem)3)มาตรฐานสภาพแวดลอมโรงงาน(FactoryEnvironmentStandard)4)การควบคมผลตภณฑ(ProductControl)5)การควบคมกระบวนการ(ProcessControl)และ6)บคลากร(PersonnelWorkforce)

กฎระเบยบ เงอนไข

ระบบบรหารงานดานคณภาพISO9001,GMP,HACCP

ปฏบตอยางสอดคลองกบขอกำหนดของมาตรฐาน

ขอกำหนดกรมปศสตว ระบบความสะอาดและความปลอดภยสำหรบสถานประกอบการแปรรปเนอสตวปก

ProductLiability ขอบงคบความรบผดชอบของผลกระทบจากผลตภณฑ

Halal การผลตตามหลกศาสนาอสลาม

กฎหมายอาหารและยา(อย.) อาหารปลอดภย

มาตรฐานอตสาหกรรม(มอก.) มาตรฐานทางกายภาพทางเคมและทางชวภาพ

AnimalWelfare การดแลสวสดภาพสตว

Page 22: กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009medinfo2.psu.ac.th/qc/file_topic/TQA/TQA Book 2012... · กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009 คำนำ

กรณศกษา Best PracticesTQC Winner 2009

22

การออกแบบคณภาพตงแตสรางโรงงาน จากระเบยบขอบงคบ เกณฑมาตรฐาน และความคาดหวงของลกคาBKP อาศยประสบการณอนยาวนาน และความเชยวชาญในอตสาหกรรมผลตอาหารตลอดหวงโซอปทาน ของCPF วางแผนการจดการคณภาพเรมตนตงแตการกออฐกอนแรกเพอกอสรางโรงงาน โดยการเลอกทำเลทตงซงถอเปนปจจยสำคญทสงผลตอการดำเนนการในระยะยาว หากเลอกทตง ทเหมาะสม ยอมทำใหเกดขอไดเปรยบทางการแขงขน เพราะทำเลทตงมอทธพลตอการหาปจจยการผลต เชน วตถดบ แรงงาน สาธารณปโภค(นำ ไฟฟา แหลงพลงงาน การคมนาคมขนสงและการสอสาร เปนตน) เพอปอนใหโรงงานสามารถดำเนนกจการไดอยางราบรน ในทางตรงขาม หากเลอกทำเลผดพลาดจะทำใหตนทนสงขนและอาจนำไปสการถดถอยของธรกจไดโดยงาย ทำเลทตงของBKPถอเปนจดยทธศาสตรทเปรยบเสมอนไขดาวซงอยใกลแหลงวตถดบทงอาหารสตว(จากโรงงานอาหารสตวโคกตม) และอยหางจากฟารมเลยงไก13 ฟารมซงอย รายรอบไมเกนรศม30 กโลเมตร ทำใหระยะเวลาในการขนสงไกสนลง ชวยลดความเสยงตางๆเชน โรคระบาด การปนเปอน และไกไดรบความบอบชำจากการขนสง ควบคมคณภาพและ ความปลอดภยไดงายขนนอกจากนทำเลทตงของโรงงานยงอยใกลชมชนแหลงแรงงานทสำคญไดแกจงหวดลพบรและสระบรโดยพนกงานเกอบ5,000คนของBKPเดนทางระยะไกลสดประมาณ140กโลเมตรหรอไมเกน2ชวโมง ดานการคมนาคมขนสงมความสะดวกสบายเพราะตงอยบนถนนมตรภาพ(จงหวดสระบรเปนศนยกลางไปยงภาคตะวนออกเฉยงเหนอภาคเหนอและกรงเทพฯ)และอยใกลแมนำปาสกซงการอยใกลแหลงนำนสงผลดทงการคมนาคมขนสงทางนำ และมปรมาณนำทเพยงพอตอกระบวนการผลต เนองจากโรงงานชำแหละและแปรรปไกนนตองใชนำมาก อกทงBKP ตงอยในทำเลทใกลแหลงพลงงานสำคญตนทนตำ คอ ทอสงกาซธรรมชาตททอดผานบรเวณดานหลงของโรงงาน การจดวางผงภายในโรงงานมสวนสำคญตอการควบคมคณภาพ ความสะอาด และ การปนเปอนBKPมการกำหนดแผนผงโรงงานทแบงพนทชดเจนแยกสวนระหวางHigh Care และLow Care โดยแยกพนทโรงงานแปรรปออกจากโรงงานชำแหละอยางชดเจนซงขนตอน/สายการผลตเดนแบบทางเดยวไมยอนกลบ(เขาทางLowCareออกทางHighCare)สำหรบโรงงานชำแหละไก สวนLowCare เรมตงแตการรบไกเขามา การแขวนไก การเชอดไก การลวงเครองใน และตอไปยงสวนHighCare คอ การลดอณหภมไกใหเยนลง เมออณหภมของไกลดลงตามทตองการ กจะเขาสกระบวนการชำแหละเปนชนสวน ตดแตงพเศษ ในการ วางผงภายในโรงงานและอาคารแตละหลง การออกแบบการไหลของสายการผลตไดรบการออกแบบใหเปนลกษณะเสนกวยเตยวกลาวคอเปนเสนตรงเขา-ออกคนละทาง(ไมวกไปวนมาหรอทำใหเกดการทำงานทขามไปมาเพราะอาจทำใหเกดการปนเปอนในระหวางกระบวนการผลต)สำหรบโรงงานแปรรป สวนLowCare เรมจากการรบวตถดบเนอไก และเครองปรง จากนน

Page 23: กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009medinfo2.psu.ac.th/qc/file_topic/TQA/TQA Book 2012... · กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009 คำนำ

บรษท กรงเทพโปรดวส จำกด (มหาชน)

23

นวดเนอและเตรยมวตถดบเพอเขาสกระบวนการทำใหสก (นง ทอด อบ) เมอผลตภณฑสก พรอมรบประทาน จากนนผานเขาสสวนพนทHighCare คอ การแชแขงทนทดวยเครองIndividualQuickFreezer(IQF) บรรจถง(Packing) และออกสพนทMediumCare คอการบรรจลงกลองและเกบเขาหองเยน(ColdStorage)(ดรปท6) นอกจากนในการออกแบบระบบการไหลเวยนของระบบนำทใชในโรงงาน(นำดนำเสย)รวมถงระบบการไหลเวยนของอากาศภายในตวอาคาร ยดหลกเดยวกนคอ ไหลจากสวน HighCareไปยงLowCareเทานนเชนระบบการไหลของนำออกแบบใหSlopeจากฝงสก ไปสฝงดบ แลวจงออกไปสบอบำบดกอนไหลสภายนอก สวนระบบอากาศมการเตมอากาศ ทงสองฝงโดยผานตวกรองอากาศทมความละเอยด0.3ไมครอนแตเตมอากาศในฝงสกมากกวาเพอใหอากาศถายเทจากฝงสกไปสฝงดบ

รปท 6 แผนทตงของโรงงานBKPและการจดผงภายในโรงงาน

Page 24: กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009medinfo2.psu.ac.th/qc/file_topic/TQA/TQA Book 2012... · กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009 คำนำ

กรณศกษา Best PracticesTQC Winner 2009

2�

การจดการคณภาพวตถดบหลก : จดเรมตนของการควบคมคณภาพ วตถดบหรอปจจยการผลตถอเปนหวใจสำคญของสนคาทมคณภาพBKPใหความสำคญ กบการควบคมคณภาพของวตถดบอยางตอเนองเรมจากการเลยงไกเนอของBKPมการพฒนาตอเนองมาเปนลำดบเรมตนจากการเลยงแบบระบบเปด(OpenSystemHouse)เมอ30ปกอน (ราวปพ.ศ.2523)เปลยนมาเลยงแบบระบบปด(CloseSystemHouse)เมอ20ปทผานมา(ราวป พ.ศ.2533) ซงระบบโรงเรอนแบบปดนทำใหสามารถควบคมสภาพแวดลอม ตงแตอณหภม ความชน ความดน และสภาพอากาศ ลดโอกาสในการถกสมผสจากสตวปกอนๆ รวมถงมนษยลง ปองกนปญหาการปนเปอน และการตดเชอโรคตางๆ จากภายนอกนอกจากนการควบคมสภาพแวดลอมภายในฟารมระบบปด ทำใหไกเตบโตอยางรวดเรว มสขภาพจต และสขภาพกายทด ปจจบนBKPไดนำเอาเทคโนโลยมาใชโดยควบคมดวยระบบคอมพวเตอร(Computerized SystemControl)ซงเรมดำเนนการเมอประมาณ7ปทแลว(ราวปพ.ศ.2546)การควบคมดวยระบบคอมพวเตอรประกอบดวยองคประกอบหลกๆคอ(ดรปท7)

1.ระบบควบคมสภาพแวดลอม (EnvironmentalSystem) ซงควบคมอณหภมความชน ความดน และสภาพอากาศ โดยใชระบบการระบายอากาศ(VentilationSystem) ดวยCoolingPad และExhaustFans(EvaporativeCoolingSystem)

2.ระบบควบคมการใหอาหารและนำ (FeedingSystem) มอปกรณใหนำอตโนมต(NippleDrinker)และอปกรณใหอาหารอตโนมตโดยไมตองสมผสดวยมอมนษย

รปท 7 การควบคมดวยระบบคอมพวเตอร(ComputerizedSystemControl)

ของการเลยงไกในฟารมBKP

Page 25: กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009medinfo2.psu.ac.th/qc/file_topic/TQA/TQA Book 2012... · กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009 คำนำ

บรษท กรงเทพโปรดวส จำกด (มหาชน)

2�

สภาพแวดลอมภายในโรงเรอนควบคมดวยเทคโนโลยRotemAC-2000 ทมการตดตงเครองวดความชน และอณหภมแบบอตโนมต มเครองปรบอณหภมภายในใหคงท ภายใน โรงเรอนมระบบระบายอากาศแบบVentilationSystem ซงควบคมทศทางการไหลเวยนของอากาศใหเขาดานหนง และออกอกดานหนงดวยพดลมขนาดใหญ(ExhaustFans) โดยมแผงทำความเยน(CoolingPad)ชวยปรบอณหภมภายในรวมกบเครองทำความรอน(Heater) การใหอาหารและนำ ควบคมดวยระบบRSW-2 ระบบการใหนำเปนแบบNippleDrinker หรอหวจายนำอตโนมต สวนการใหอาหาร แตละโรงเรอนจะมไซโลเกบอาหารจำนวน 2ไซโลเพอปองกนการปนเปอนและการตรวจสอบยอนกลบไดของอาหารสตวทใชซงอาหารสตว จะไหลไปตามทอและลงไปทภาชนะโดยไมมการสมผสหรอปนเปอนจากคนหรอสตวภายนอก ผลจากการพฒนาระบบการเลยงไกในฟารม และการนำเทคโนโลยเขามาใช ทำใหปจจบนเกษตรกรหนงคนสามารถเลยงไกไดประมาณ150,000 ตว และจากเดมทไกนำหนก2.45 กโลกรมตองใชเวลาเลยงถง60 วน แตปจจบนมการพฒนาสายพนธ อาหารทเหมาะสม ในแตละชวงอายไก โรงเรอนและสภาพแวดลอมทด ทำใหสามารถลดระยะเวลาในการเลยง เหลอ45 วน และปจจบนสามารถลดไดเหลอเพยง41 วน อตราการสญเสยหรอไกตาย ลดลงครงหนง (จาก6% เปน3%) และอตราแลกเนอ หรอสดสวนปรมาณอาหารไกทใช ตอเนอไกทได1กโลกรมลดลงจาก2.2เปน1.75(ดรปท8)

รปท 8 ความสำเรจของการพฒนาระบบการเลยงไกดวยระบบปดโดยใชคอมพวเตอร

อายการเลยงลดลง 45 > 41 วน

ใชบคลากรในการเลยงลดลง 20,000 > 150,000 ตวตอคน

นำหนกตวเฉลยสงขน 2.0 > 2.45 กก.ตอตว

อตราแลกเนอตำลง 2.2 > 1.75 วน

อตราการสญเสยลดลง 6% > 3% วน

อตราการเจรญเตบโตสงขน 44 > 58 กรมตอวน

ประสทธภาพ

Page 26: กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009medinfo2.psu.ac.th/qc/file_topic/TQA/TQA Book 2012... · กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009 คำนำ

กรณศกษา Best PracticesTQC Winner 2009

2�

Quality Control : คณภาพทควบคมได การควบคมคณภาพในโรงชำแหละ-เชอด (Slaughter House) ระบบงานควบคมคณภาพของBKP(QualityWorkSystem)อาศยหลกการSIPOCModel7 โดยมหลกการเรมตนจากการแปลงความตองการ หรอขอกำหนดจากแหลงตางๆ ไมวาจะเปนลกคา(ACP,BRC,AnimalWelfare,Halal)กฎระเบยบภาครฐ(กรมปศสตว และอย. เปนตน) และมาตรฐานอตสาหกรรม(ISO9001,GMP,HACCP) เพอมาออกแบบกระบวนการควบคมคณภาพ จดทำขอกำหนด และจดควบคม(CriticalPoint /ControlPoint)เพอตดตามและตรวจสอบคณภาพหรอการบรหารงานประจำวน(DailyManagement)ในทกๆขนตอนตามSIPOCModel(ดรปท9)กลาวคอ

รปท 9 BKPQualityWorkSystem

7SIPOCModel เปนหลกการอธบายสายโซความสมพนธของกระบวนการดำเนนงานขององคกร ทตองอาศยปจจยตนนำสงมอบคณคาไปยงปลายนำอยางเปนระบบ อนไดแกSupplier หรอผสงมอบ นำสง Input หรอปจจยนำเขาตางๆ ทจำเปนตอProcess หรอกระบวนการทำงาน/ ใหบรการ เพอผลตใหไดOutput หรอผลผลตในสนคา บรการ แลวสงมอบใหCustomer คอ ผรบบรการตอไป คำวาSIPOCยอมาจาก S=Supplierหรอผสงมอบ ไดแกผสงมอบวตถดบและปจจยการผลต(Ingredient&Packaging) รวมไปถงบรษทหางราน ทรบจางชวงจากองคกร I=Inputหรอปจจยนำเขาทเขาไปสกระบวนการทำงานหรอการใหบรการแกผรบบรการและผมสวนไดสวนเสยซงปจจยนำเขาอาจเปนวตถดบปจจยการผลตขอมลความรเครองมอวสดและอปกรณเปนตน P=Process หรอกระบวนการผลต การทำงาน หรอกระบวนการทองคกรปฏบตเพอใหบรการแกลกคา ผรบบรการ เพอบรรล วสยทศนและเปาประสงคขององคกร O=Outputหรอผลผลตสนคาหรอบรการทหนวยงานสงมอบไปยงลกคาผรบบรการ C=Customer หรอลกคา ผรบบรการทรบเอาผลผลต หรองานบรการไปใช แลวกอใหเกดผลลพธ หรอOutcome ซงลกคา ผรบบรการอาจมไดหลายกลมตามผลผลตหรอตามพฤตกรรมความคาดหวง

Page 27: กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009medinfo2.psu.ac.th/qc/file_topic/TQA/TQA Book 2012... · กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009 คำนำ

บรษท กรงเทพโปรดวส จำกด (มหาชน)

2�

Supplier :การควบคมคณภาพเรมตงแตผสงมอบวตถดบและปจจยการผลต(Supplier) อาศยหลกการบรหารความเสยงในการตรวจสอบ/ประเมนผสงมอบแตละราย โดยกำหนดแผน การตรวจเปนประจำแบงเปน3 ระดบคอHighRisk(ตรวจประเมนทกป)MediumRisk(ตรวจประเมน2ป/ครง)และLowRisk(3ปตอครงหรอสงแบบสอบถามทกป)โดยทมทไป ตรวจประเมนSupplier จะเปนทมขามสายงาน ประกอบดวยฝายผลต ฝายประกนคณภาพและฝายวจยและพฒนาผลตภณฑ เปนตน เพอใหการตรวจสอบครบถวนทกมต และรวมกนวนจฉยปญหา Input : เมอเขาสกระบวนการรบเขาวตถดบและปจจยการผลตเพอเปนปจจยนำเขา(Input)ซงในการตรวจสอบวตถดบทรบเขาครอบคลม3ดานหลกคอดานจลชววทยาดานเคมและดานกายภาพ โดยวตถดบหลกทตองตรวจสอบ ไดแก นำ ไกมชวต สวนผสมไกปรงสก และบรรจภณฑ ตวอยางขอกำหนดการรบเขาไกมชวต เชน การตรวจสอบชอฟารม เอเยนตจำนวนสตวปกอตราการปวยและตายและวนทตรวจสอบสตวปก(ไมเกน72ชวโมงกอนจบไกสงโรงงาน) การใหอาหารแตละระยะ ผลการวเคราะหสารตกคาง ประเภทยาฆาแมลงและ ยาปฏชวนะตามCouncilDirective92/119/EECและตามระบบGMP/ISO9001/BRCเปนตน Process : ในกระบวนการผลตแตละขนตอน ขอกำหนด และตวชวดถกกำหนดขน ในทกขนตอนของกระบวนการผลต เพอใหสอดคลองตามมาตรฐานดานความปลอดภยและ อาชวอนามยมาตรฐานอตสาหกรรมและขอกำหนดของลกคาโดยมตวอยางตามตารางท3 Output :ในการควบคมคณภาพผลตภณฑ(Output)ในขนตอนการบรรจถงสญญากาศ มการตรวจสอบนำหนกตอถงสนคา และการปดผนกถงตองปดสนท ควบคมอณหภมหองไมเกน 12 องศาเซลเซยส และเขาสขนตอนการตรวจจบโลหะสนคาประเภทแชแขง และนำเขา หองแชแขงสนคาทอณหภมหอง-40องศาเซลเซยส(เพอลดอณหภมเนอไกจาก4องศาเซลเซยส เปน-18 องศาเซลเซยส) และบรรจลงกลองสนคาทมการระบLotNo. และSubLotNo.เพอประทบตราวนทผลต วนหมดอาย และจดเกบในหองเยนทอณหภม-20 องศาเซลเซยสตามมาตรฐานกรมปศสตวและระบบGMP/ISO9001/BRC

Page 28: กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009medinfo2.psu.ac.th/qc/file_topic/TQA/TQA Book 2012... · กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009 คำนำ

กรณศกษา Best PracticesTQC Winner 2009

28

ตารางท 3 ตวอยางจดควบคม/ตวชวดในแตละขนตอนของกระบวนการชำแหละ-เชอด

ขนตอน จดควบคม/ตวชวด

การพกไก • เวลาพกไกไมนอยกวา30นาทและไมเกน5ชวโมง• อณหภมภายในรถขนสง• อณหภมและความชนในซองจอดรถ/สภาพแวดลอม• สภาพไกตามหลกสวสดภาพสตว(AnimalWelfare)

การแขวนไกมชวต • ตรวจสอบการแขวนไกใหถกตองตามหลกสวสดภาพสตว• ตรวจเชอไวรสไขหวดนกและนวคาสเซลตามมาตรฐานกรมปศสตว

การชอตไกดวยไฟฟา • ตรวจสอบทางกายภาพโดยไกตองสลบหรอหมดความรสกในทนท• ไกตองไดรบกระแสไฟฟาอยางนอย(105mA/ตว)

ตามCouncilDirective93/119/ECและTescoChickenStandard

การเชอดไก • ตรวจสอบการตดขาดเสนเลอดแดงและดำหลอดลมและหลอดอาหาร ตามหลกการผลตอาหารฮาลาลและCouncilDirective92/116/EEC

• ตรวจสอบประสทธภาพการเชอดและชอต(เมอผานจด140วนาท ตองตายสนท)โดยตรวจเชค50ตว/คนหรอ100ตว/ชวโมงดวยการเขย

มานตาไกตามหลกสวสดภาพสตว(AnimalWelfare),TescoChickenStandard

การลวกขนไก • มาตรฐานอณหภมนำบอท1(40 ±5องศาเซลเซยส)และบอท2(58±5 องศาเซลเซยส)ตามมาตรฐานกรมปศสตว

การถอนขน • ปรมาณนำลางตวไกอยางนอย0.5ลตร/ตวไกตามมาตรฐานกรมปศสตวเพอชำระลางจลนทรย

• ประสทธภาพการถอนขนมากกวา95%

การตรวจตวไกหลงฆา • สมเกบตวอยางเนอหนาอกและไขมนชองทองเพอสงตรวจวเคราะห สารตกคางประเภทยาปฏชวนะและยาฆาแมลงกลมOrganochlorine ทางหองปฏบตการของบรษทและอกสวนหนงสงตรวจทหองปฏบตการของ กรมปศสตวและระบบISO9001:2008/BRC

การลางซาก • ปรมาณนำลางซากอยางนอย1.5ลตร/ตวทนำหนกไกนอยกวา2.5กโลกรมตามCouncilDirective92/116/EECและระบบHACCP/

ISO9001:2008/BRC

การลดอณหภมตวไก • ตรวจสอบปรมาณนำใชในถงชลเลอรอยางนอย2.5ลตร/ตวตามมาตรฐานกรมปศสตว%อมนำของตวไกไมเกน4.5%

• ตรวจสอบอณหภมตวไกหลงผานชลเลอรไมเกน4องศาเซลเซยส

Page 29: กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009medinfo2.psu.ac.th/qc/file_topic/TQA/TQA Book 2012... · กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009 คำนำ

บรษท กรงเทพโปรดวส จำกด (มหาชน)

29

การตรวจสอบขนสดทายกอนทผลตภณฑจะออกจากโรงงานไปถงมอลกคา จะมการสมตรวจสอบ2ดานหลกคอการตรวจสอบดานเคม(สารเคมและสารปฏชวนะ)และการตรวจสอบทางกายภาพทตวผลตภณฑและบรรจภณฑ สำหรบการควบคมคณภาพในกระบวนการผลตไกปรงสก(FoodProcessing) หรอกระบวนการFurther อาศยหลกการเดยวกนคอSIPOC ในการกำหนดจดตรวจสอบและ จดควบคม แตจะมรายละเอยดทแตกตางกน เนองจากกระบวนการและขนตอนทแตกตางกน ซงผเขยนขอละไวในฐานทเขาใจ แตในการตรวจสอบขนสดทาย กอนผลตภณฑจะออกจากโรงงานไปสลกคา มการตรวจสอบเพมเตมนอกเหนอจากการตรวจสอบดานเคม และดานกายภาพสำหรบไกแชแขงคอการตรวจสอบดานจลชววทยาและการทดสอบดานSensoryTasteเพอใหมนใจวาสามารถผลตสนคาไดตรงตามความตองการของลกคา ซงการทดสอบทเรยกวาSensory Evaluationนนเปนการตรวจสอบคณภาพสนคาทางดานประสาทสมผสโดยทดสอบเรองรสชาตส กลน และเนอสมผสของสนคาเปรยบเทยบกบตวอยางมาตรฐาน เพอประกนวาสนคาทผลต ไดนน นอกจากไดคณภาพ ความสะอาด ความปลอดภย และรปลกษณภายนอกตามทลกคาตองการแลว ดานรสชาตกไดตามมาตรฐานทกำหนดอกดวย นอกจากน ในแตละปBKP ยงตอนรบการมาตรวจประเมน(CustomerAudit) จากลกคาทมาจากภมภาคตางๆ อยเปนประจำในฐานะผสงมอบหรอSupplierของลกคา ผลจากการควบคมคณภาพตลอดกระบวนการผลต ทำใหประสทธผลการผลตทงในสวนของSlaughter และFurther เพมขนอยางตอเนองตลอด5 ป(รปท10) ดานคณภาพ ความปลอดภย และอาชวอนามยทมการพฒนาอยางตอเนอง ดไดจากผลการตรวจสอบจลนทรยทกชนดทลดลง(ตารางท4) รวมถงผลการตรวจสอบระบบคณภาพ จากกรมปศสตวทผาน การตรวจสอบทกครง (รปท11) และผตรวจประเมนระบบคณภาพจากภายนอกทกประเภท (รปท12)ทพบขอบกพรองจากการตรวจประเมนลดลงอยางเหนไดชด

Page 30: กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009medinfo2.psu.ac.th/qc/file_topic/TQA/TQA Book 2012... · กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009 คำนำ

กรณศกษา Best PracticesTQC Winner 2009

30

รปท 10 ประสทธผลการผลต

ตารางท 4 คาเฉลยผลการตรวจสอบจลนทรยทกชนดรวมกน

รปท 11 รายงานการตรวจสอบระบบคณภาพจากกรมปศสตว

2548 2549 2550 2551 2552

Slaughter 21.7% 25.5% 13.4% 8.4% 2.30%

Further 10.0% 2.2% 1.5% 0.7% 0.69%

กก./คน/ชม.

0

2

4

6

8

10

12

14

16

18

Slaughter Further2548 2549 2550 2551 2552

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

ร�อยละ

Slaughter

2548 2549 2550 2551 2552

Further

Page 31: กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009medinfo2.psu.ac.th/qc/file_topic/TQA/TQA Book 2012... · กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009 คำนำ

บรษท กรงเทพโปรดวส จำกด (มหาชน)

31

รปท 12 จำนวนขอบกพรองจากการตรวจประเมนของ

ผตรวจประเมนคณภาพจากภายนอก

คณภาพทตรวจสอบยอนกลบได (Traceability) บายวนหนง ขณะทลกคาชาวยโรปรายหนงของBKP เขาเยยมชมโรงงาน เพอนำตวอยางสนคามาใหBKP ผลต และเขาเยยมชมโรงงานเพอตรวจสอบคณภาพกระบวนการผลตของBKP เปนประจำทกป ลกคาคนดงกลาวหยบเศษกระดาษชนเลกๆ ทอยในกระเปาเสอ ซงในนนจดรหสProductLotNumberของสนคาทเตรยมมาเปนตวเลข7หลกจากนนกนำตวเลข7หลกนนใหแกพนกงานเพอใหตรวจสอบวาสนคาทผลตภายใตProductLotNumberดงกลาวนน ผลตวน/เดอน/ปใด ผลตจากสายการผลตใด จดสงไปใหลกคา(ตวแทนจำหนาย)เมอไร มวตถดบ/เครองปรงอะไรบาง และวตถดบ/เครองปรงดงกลาวสงซอจากทใด เมอไร ในปรมาณเทาไร และไกทนำมาผลตนนมาจากฟารมใด กนอาหารสตรไหน และอาหารดงกลาว มาจากโรงงานใด หลงจากนน เจาหนาทของBKP หายไปประมาณ10 นาท และกลบมา พรอมกบกระดาษหนงแผน ซงเปนรายงานเบองตนทสามารถบอกรายละเอยดอยางคราวๆ ของขอมลทลกคารายนนรองขอทงหมดไดอยางชดเจน พรอมกบแจงลกคารายนนวา หากตองการเอกสารทครบถวนเขาสามารถใชเวลาเพยง3ชวโมงในการรวบรวม อกเหตการณหนงเกดขนในเชาวนหยดสดสปดาห แมบานจอมขยนเขาไปในรานCPFreshMart เพอหาซอนองสะโพกไก จากนนกนำกลบมาทอดใหลกนอยจอมซนรบประทาน เปนอาหารเชาแสนอรอย ปรากฏวาลกนอยจอมซนบนกบคณแมจอมขยนวา “แมครบๆ ทำไมเนอไกวนนเหนยวจง” ดวยความสงสยของคณแมจอมขยน จงกลบไปดทซองบรรจนองไก และจดLot/TraceNumber ซงเปนตวเลข10 หลก(ดงรปท13) และสงSMS ไปทเบอร

2548 2549 2550 2551 2552

9

11 10

6 6

Page 32: กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009medinfo2.psu.ac.th/qc/file_topic/TQA/TQA Book 2012... · กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009 คำนำ

กรณศกษา Best PracticesTQC Winner 2009

32

4545111แลวพมพLot/TraceNumberโดยขนตนดวยTMไมนานกมSMSตอบกลบมาวาไกทบรรจในบรรจภณฑทซอมา เลยงจากฟารมปาไผ จงหวดสระบร (ดงรปท14) และหากตองการขอมลเพมเตมทละเอยดขนสามารถเขาไปดไดทางwww.vet-bma.com(ดงรปท15)

รปท 13 ระบบการตรวจสอบยอนกลบของผบรโภคสนคาจากBKP

รปท 14 การตรวจสอบยอนกลบผานระบบSMS

Page 33: กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009medinfo2.psu.ac.th/qc/file_topic/TQA/TQA Book 2012... · กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009 คำนำ

บรษท กรงเทพโปรดวส จำกด (มหาชน)

33

รปท 15 การตรวจสอบยอนกลบผานระบบOnline ระบบการตรวจสอบยอนกลบ เรมตนตงแตในฟารมเลยงไก นบตงแตการขนสง อาหารสตวจากโรงงานอาหารสตว การขนสงลกไกจากโรงฟกไข และการรบวคซน วตามน และเคมภณฑจากSupplier ซงทกขนตอนตองมการบนทกขอมลวตถดบทนำเขาสกระบวนการผลตเชน ลกไก ไกรน แกลบ และอาหารสตว เปนตน ขอมลดานการจดการสขภาพสตว เชน การเจบปวยและการรกษา ผลการตรวจวเคราะห เปนตน โดยขอมลทกชนดจะถกเกบรกษาไวอยางนอย5 ป รายละเอยดของการบนทกขอมลในแตละขนตอนเปนดงรปท16 ซงขอมลทงหมดถกรวบรวมในระบบคอมพวเตอร ทำใหการตรวจสอบยอนกลบสามารถดำเนนการไดอยางรวดเรวและทนททตองการขอมลดงรปท17

Page 34: กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009medinfo2.psu.ac.th/qc/file_topic/TQA/TQA Book 2012... · กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009 คำนำ

กรณศกษา Best PracticesTQC Winner 2009

3�

รปท 16 ระบบการรวบรวมขอมลเพอการตรวจสอบยอนกลบในฟารม

รปท 17 ระบบการตรวจสอบยอนกลบในฟารมเลยงไก

โรงงานอาหารสตว ขนสงอาหารสตว

โรงฟกไข ขนสงลกไก

Supplier วคซน/วตามน/เคม

หองเวชภณฑ

•รายงานการตรวจสอบเคมภณฑรบเขา•สมดรบผลตภณฑ

•ใบแจงหน/ ใบสงสนคา•ใบรบรองคณภาพ

•ใบโอนอาหาร•ใบรบโอนอาหาร/ ใบแจงรบอาหาร

•ใบโอนลกไก/ ใบแจงหน•ผงการจดเรยงกลองลกไกบนรถขนสง•ผลการตรวจวเคราะหAI/ ใบเคลอนยายสตวปก

•บนทกเขา-ออกฟารม•รายงานการตรวจสอบคณภาพอาหาร/รถขนสง•สมดรบผลตภณฑ•รายงานการลงอาหารไก•ปายชบงผลตภณฑรบเขา•บญชคมอาหาร•รายงานการเลยงไกประจำวน

•บนทกเขา-ออกฟารม•รายงานการตรวจสอบลกไกกระทงรบเขา•รายงานการรบลกไกกระทง•สมดรบผลตภณฑ•ปายชบงผลตภณฑ•บนทกการเลยงไกประจำเลา

โรงเรอน

เลยงไกเนอ

•ใบเบกจายผลตภณฑ/พสด

ขนสงไกส โรงชำแหละ

•ใบรายงานการตรวจไก/เปดทฟารม•ใบรบรองCompartment•ใบแจงหน/ ใบโอน•ใบเคลอนยายสตวปก•ผลการตรวจวเคราะหAI

Page 35: กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009medinfo2.psu.ac.th/qc/file_topic/TQA/TQA Book 2012... · กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009 คำนำ

บรษท กรงเทพโปรดวส จำกด (มหาชน)

3�

นบตงแตไกเปนถกสงเขาสกระบวนการผลตของBKPเพอชำแหละและแปรรปรวมไปถง วตถดบ สวนผสมอาหารและบรรจภณฑ จะตองมการบงชสนคา(ProductIdentification) โดยวตถดบเนอไกจะถกระบSpecNo,LotNo,SubLot และปายแสดงสถานะของวตถดบ ทนำมาจดเกบดวยกระดาษส ตามวนทรบเขาจดเกบ สวนบรรจภณฑ/สวนผสมอาหาร จะมปายแสดงสถานะ ระบชอบรรจภณฑ ผผลต/จำหนาย เลขทP/O วนหมดอาย(ดรปท18) โดยมหมายเลข7 หลกกำกบไปตลอดสายการผลต(LotNo.) ซงหลกท1-2(23) คอ หมายเลขประจำโรงงาน(ในทน23 เปนรหสประจำโรงงานชำแหละไกBKP) หลกท3-4(53) คอ ป พ.ศ. ทผลต หลกท5-7(180) คอ ลำดบของวนทใน1 ป/JulianDate(21 มถนายน2553)สวนรหสSubLot.แสดงLineและชวงเวลาทผลต

รปท 18 ปายแสดงการบงชสนคา เพอใหการตรวจสอบยอนกลบเปนไปดวยความรวดเรว สามารถตอบสนองลกคา ทงภายในประเทศและตางประเทศได ประกอบกบแนวนโยบายของประธานเครอเจรญโภคภณฑ“ทฤษฎ 2 สง 1 ตำ”BKP ไดนำเอาระบบเทคโนโลยสารสนเทศ และซอฟตแวร (ระบบOpssmart) มาชวยในการตรวจสอบยอนกลบ ทำใหสามารถตรวจสอบไดภายใน5 นาท ตงแตตนนำ คอ ขอมลจากโรงงานอาหารสตว ขอมลการเลยงไกในฟารม ขอมลในโรงงานชำแหละ และแปรรป ไปจนถงขอมลจากตวแทนจำหนาย สรางความเชอมนใหแกลกคาทงภายในประเทศและลกคาทอยตางประเทศทมตอผลตภณฑยงขน(ดงรปท19)

รหสโรงงานทผลต : 23 = BKP

ป พ.ศ. ทผลต (2553)

วนทผลต : Julian Date = Day of year (180 = 29th June)

เวลาทเชอด

เชอดราวท

Page 36: กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009medinfo2.psu.ac.th/qc/file_topic/TQA/TQA Book 2012... · กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009 คำนำ

กรณศกษา Best PracticesTQC Winner 2009

3�

รปท 19 ระบบเทคโนโลยสารสนเทศและซอฟตแวรOpssmart

ทชวยในการตรวจสอบยอนกลบ จากการบรหารคณภาพในกระบวนการผลตตลอดหวงโซอปทานทสามารถตรวจสอบ ยอนกลบได สรางความพงพอใจใหแกลกคาทงตลาดภายในประเทศ และตลาดตางประเทศ เพมขนอยางตอเนอง(รปท20)สามารถลดขอรองเรยนลงไดจนอยในระดบทนาพอใจ(รปท21)อตราลกคาตกลบคนสนคาจากตางประเทศเปนศนยตลอด5ปทผานมา(รปท22)สามารถสรางความภกดโดยมอตราการซอซำของลกคาเดมทสงขน(รปท23)

รปท 21 ขอรองเรยนตอยอดขาย1,000ตน

รปท 20 ความพงพอใจของลกคา

ร�อยละ

2548 2549 2550 2551 255270

75

80

85

90

95

100ครง/พนตน

2548 2549 2550 2551 25520.0

0.5

1.0

1.5

2.0

2.5

3.0

CPFT CPM CPFT CPM

Page 37: กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009medinfo2.psu.ac.th/qc/file_topic/TQA/TQA Book 2012... · กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009 คำนำ

บรษท กรงเทพโปรดวส จำกด (มหาชน)

3�

Quality Improvement : คณภาพทตองปรบปรงอยางตอเนอง ในการแขงขนกฬาทกประเภท สถตมไวเพอทำลายฉนใด คณภาพมไวเพอปรบปรง ฉนนนBKP คงไมสามารถขนมายนอยแถวหนาของอตสาหกรรมผลตเนอสตวแปรรปได หากปราศจากการปรบปรงอยางตอเนอง (ContinuousImprovement) และการปรบปรง แบบกาวกระโดด(BreakthroughImprovement) โดยกระบวนการปรบปรงทวทงองคกรของBKP มชอวากระบวนการ “PDCA-BKI” หรอยอมาจากPDCA-Benchmarking-Kaizen-Innovationซงมลกษณะการปรบปรง2รปแบบคอแบบBottom-upและแบบTop-down(ดรปท24)

รปท 24 กระบวนการปรบปรงคณภาพอยางตอเนองและกาวกระโดด

2548 2549 2550 2551 2552

0 0 0 0 0

ร�อยละ

2548 2549 2550 2551 255270

75

80

85

90

95

100

CPFT CPM

รปท 22 ประวตสนคาถกตกลบคนจากตางประเทศ รปท 23 อตราการซอซำลกคาเดม

Page 38: กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009medinfo2.psu.ac.th/qc/file_topic/TQA/TQA Book 2012... · กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009 คำนำ

กรณศกษา Best PracticesTQC Winner 2009

38

การปรบปรงแบบBottom-up เปนการปรบปรงอยางตอเนองแบบคอยเปนคอยไป เพอปรบปรงการทำงานประจำวน (DailyOperation) มงเนนทพนกงานระดบปฏบตการ เพอเสรมสรางวฒนธรรมการปรบปรงอยางตอเนอง และเนนการมสวนรวมทวทงองคกร โดยยดหลกการวงจรPDCA เปนกรอบแนวทางในการปรบปรง กจกรรมการปรบปรงในระดบน มชอวาINNOVACO(ใชหลกการของการดำเนนกจกรรมกลมคณภาพหรอQualityControlCircle:QCC)โดยความหมายของINNOVACOมาจาก INNO=Innovation การปรบปรงเพอสรางนวตกรรม V=Valuable กจกรรมปรบปรงทดำเนนการตองสรางคณคาใหแกองคกร

A=Applicable การปรบปรงตองสามารถดำเนนการไดจรง C=Creative เปนความคดสรางสรรคของพนกงาน O=OrganizationLearning เกดการเรยนรภายในองคกรมการแบงปนความร &Teaching

แนวทางการดำเนนการปรบปรงแบบBottom-up เปนดงรปท 25 โดยตวอยาง การปรบปรงทเกดจากกระบวนการดงกลาว เชน จากการตดตามผลการดำเนนงานของ โรงงานรายวนและรายสปดาห พบวา ผลการดำเนนงานดานสตอคสนคาระหวางผลต(WorkInProcessStock)มคาสงกวาเปาหมายโดยเปาหมายกำหนดไวท29ตนแตเกดขนจรง67ตนนอกจากเทยบกบเปาหมายของตนเองแลวBKP ยงเทยบเคยงกบคแขง และพบวาดอยกวา คแขง จงยกเอาประเดนปญหาดงกลาวมาดำเนนการปรบปรงดวยกระบวนการKaizen-DMAIC(Define-Measure-Analyze-Improve-Control) ซงจากการวเคราะหสภาพปญหาจากขอมลจรงหนางานจรงพบวาเกดจากปญหาการผลตสนคาบางรายการคอสนคาครสตมาส(สนคากลมยากโดรทบรรจแพคเลกๆ ประมาณ8 ชนตอถง หนก100 กรม ทสงขายใหลกคาแถบยโรปในชวงเทศกาลครสตมาส) ซงอยในกระบวนการรอการบรรจหบหอขนาดเลก และกระบวนการแพคทมอยไมทน เนองจากตองใชแรงงานมาก และมขนตอนมากกวาปกต ซงหากคดเปนตนทนทเพมขนในการบรรจหบหอเพมขน1.67บาทตอกโลกรมในการแพค จากการวเคราะหปญหาขางตน สมาชกในกลมคณภาพทตงขนรวมกนวเคราะหตามขนตอน

DMAIC ไดแนวทางการแกไขปญหา โดยแบงออกเปน2 ระยะ คอ ในระยะสน เรงปรบแผน

การผลตในระยะสน เพมกะการทำงานเปน3 กะ(จากเดมเพยง2 กะ) และเปดสายการผลต

วนอาทตยเพมขนแตในการแกปญหาในระยะยาวฝายR&DและฝายผลตรวมกบSupplierผผลต

เครองจกรรวมกนวเคราะหเพอปรบปรง หรอจดหาเครองจกรใหมในการบรรจหบหอขนาดเลก เชน

ออกแบบเครองจกรทใชในการบรรจหบหอใหสามารถMatchingเรองการนบจำนวนชนใหไดตามนำหนก

ทกำหนด(เชน100 กรมตอแพค) รวมถงศกษาวเคราะหความตองการของลกคาในระยะยาวทมตอ

สนคาตวดงกลาววามความตองการตอเนองในระยะยาวหรอไมดวย เนองจากการลงทนในเครองจกร

ดงกลาวตองใชงบประมาณสงและอาจไมคมคาในการลงทนหากความตองการเปนเพยงระยะสน

Page 39: กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009medinfo2.psu.ac.th/qc/file_topic/TQA/TQA Book 2012... · กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009 คำนำ

บรษท กรงเทพโปรดวส จำกด (มหาชน)

39

รปท 25 กระบวนการปรบปรงแบบBottom-up

กจกรรมการปรบปรงINNOVACO เปนกจกรรมทมงเนนการปรบปรงแบบคอยเปนคอยไป มงเนนทพนกงานระดบหวหนางาน และระดบปฏบตการ(Bottom-up) ในขณะท การปรบปรงอกรปแบบหนงคอแบบTop-down ซงมงเนนการปรบปรงแบบกาวกระโดด(Breakthrough) สรางนวตกรรมใหแกองคกร โดยอาศยหลกการSixSigma และแนวคดLeanในการปรบปรงและมงเนนทผบรหารระดบสงโดยคณะกรรมการบรหารของBKP(BKPBoard) กำหนดใหเปนเงอนไขหนงสำหรบการแตงตงผบรหารระดบสง(GeneralManager:GM) ในอนาคตวาตองผานหลกสตรและเปนBlackBelt ขององคกร เพอใหเปนผบรหาร ทมมมมองในการปรบปรงคณภาพ แกไขปญหาเชงสถตมากขน ในขณะททมผนำ (SeniorLeaderTeam) ตองผานหลกสตรและเปนGreenBelt โดยมการกำหนดและมอบหมาย หวขอในการปรบปรงจากปญหาสำคญของโรงงาน และโครงการปรบปรงตองเกดผลกระทบทด ในวงกวางตอโรงงานและอาศยหลกการSixSigma(DMAIC)ในการปรบปรง ตวอยางทนำเสนอในวธการปฏบตทเปนเลศน ขอยกตวอยางสนคาทเรยกวาSEJChickenKatsu ซงเปนสนคารายการทBKP ผลตจำนวนมากกวา 100 ตนตอเดอน เพอสงขายใหแก7-ELEVEN ในประเทศญปน จากเดมทกระบวนการผลตสามารถผลตไดYield เทากบ94.72% และมสวนเบยงเบนมาตรฐาน(SD) ในกระบวนการผลต1.88 โดยตงเปาการปรบปรงในการเพมYieldใหได98.07%และลดสวนเบยงเบนมาตรฐานใหเหลอ0.85กระบวนการวเคราะหและแกไขปญหายดหลกการDMAICดงน

• กำหนดเปาหมายในการปรบปรงโดยวเคราะหจากผลการดำเนนงาน ทไมเปนไปตามเปาหมาย • พนกงานสงโครงการเขามาประกวด

• ใชหลกการ DMAIC (Define-Measure-Analysis-Improvement- Control)

• กำหนดเปาหมายการปรบปรงโดยวเคราะหเทยบกบเปาหมาย และคแขง • ยดหลกการ KAIZEN

• INNOVACO Day (จดทก 2 เดอน) • เกณฑการตดสนครอบคลม VACO • รางวลท 1 : 3,000 / ท 2 : 2,000 / ท 3 : 1,000

• ประชาสมพนธ (แผนพบ โบรชวร) • BKP News (วารสาร) • เสยงตามสาย • การฝกอบรม (ความสญเปลาในองคกร) • KM Website

D

C

A

P

กำหนดประเดนปรบปรง

วเคราะหปญหา

กำหนดเปาหมาย และลงมอปรบปรง

การประกวดโครงการ

นำเสนอผลการปรบปรง

แลกเปลยนเรยนร

Page 40: กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009medinfo2.psu.ac.th/qc/file_topic/TQA/TQA Book 2012... · กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009 คำนำ

กรณศกษา Best PracticesTQC Winner 2009

�0

Define : นยามปญหา โดยการคดเลอกสนคารายการทสำคญมาดำเนนการปรบปรง ซงไดคดเลอกสนคารายการSEJChickenKatsu มาเปนประเดนในการปรบปรงเพราะปรมาณการผลตสงดงทกลาวขางตน Measure :ในขนตอนการผลตสนคารายการดงกลาวมขนตอนใดบางททำใหเกดปญหาและลงมอวดปญหาทเกดขน ซงในขนตอนการผลตประกอบดวยPredust(การเตรยมเนอไก โดยผสมกบBinder เพอใหแปงตดกบเนอไกดขน) Batter(การนำเนอไกคลกกบแปง) Breader(การนวดเนอไกกบเครองปรงและแปง) Cook(การอบ) Freeze(การลด

อณหภมอยางรวดเรวและแชแขง) Pack(การบรรจหบหอ) ซงจากการเกบรวบรวมขอมล พบวาในขนตอนBatterเกดความเบยงเบนของกระบวนการมากทสดดงรปท26

รปท 26 ผลการวเคราะหความเบยงเบนในแตละขนตอนการผลต Analyze :การวเคราะหปญหาเพอหาสาเหตของความเบยงเบนทสงดงกลาว โดยอาศยเครองมอ “ผงกางปลา” ในการวเคราะห ซงผลการวเคราะหทำใหไดสาเหตมาจำนวนมากกวา 90ปจจยแตปจจยทเปนสาเหตทแทจรงมอยเพยงไมกปจจยจงวเคราะหดวยเครองมอFMEA(FailureModeandEffectsAnalysis) เพอเรยงลำดบ โดยอาศยปจจยหลก3 ปจจยคอความรนแรงของปญหา(Severity:S)โอกาสเกดปญหา(Opportunity:O)และการตรวจสอบ ในปจจบน(Detection:D)จากการวเคราะหพบวาม7ปจจยทมคะแนนสงสด(ดงรปท27)แตเมอผานการทดสอบนยสำคญทางสถตพบวามเพยง6ปจจยเทานนทมนยสำคญทางสถต

2.5 5.1 4.5 4.9 2.8

Predust Batter Breader Cook Freeze Pack

Data

Boxplot of Predust, Batter, Breader, Cook, Freeze, Pack

100

90

80

70

60

SD 4.4

Page 41: กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009medinfo2.psu.ac.th/qc/file_topic/TQA/TQA Book 2012... · กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009 คำนำ

บรษท กรงเทพโปรดวส จำกด (มหาชน)

�1

รปท 27 ผลการวเคราะหFMEAจากปจจยตางๆทเปนสาเหต

ของความเบยงเบนในขนตอนBatter Improve : ในขนตอนการปรบปรง อาศยหลกการDOE(DesignofExperiment)โดยการทดลองเพอหาสมการวาตองปรบความดนแรงลมเปาเทาไรอณหภมนำBatterควรอยทเทาไร มมเอยงทอลมทเปาควรเปนเทาไร โดยสรางสมการถดถอยจากตวแปรทงสามกบตวแปรตามคอ%TotalYieldพบวาการใชคาแรงลมเปาท2Barมมเอยงทอลมท60องศาและอณหภมBatterท8องศาจะทำใหไดคาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานตำทสด Control : ขนตอนสดทายคอ การนำเอาผลการวเคราะหไปดำเนนการในไลนการผลตกำหนดเปนมาตรฐานการปฏบตงานและควบคมใหเปนไปตามมาตรฐาน ผลจากการปรบปรงในโครงการดงกลาว สามารถเพมYield ไดจาก94.72% เปน98.07% และสามารถลดความเบยงเบน(SD) ไดจาก1.88 เปน0.85 เมอคดเปนตนทน ทสามารถลดลงไดเทากบ255,770บาท(ดรปท28)

FailureModeandEffectsAnalysis

การปรบความแรงลม

นำหนกเฉลย(ตอชน)

การใชแปงมากเกนไป

TempBatterในถงเกบ

ปรมาณการปอนเนอ

ปรมาณแปงรองเครอง/คางเครอง

ปรมาณแปงรองเครอง/คางเครอง

เนอชำแดง

การปรบความเรวสายพาน

การปรบความเรวสายพาน

%การตดแปงใตหนงสนคา

%pickupBreader

นำหนกแถม/ถง

จดเลอดแดงหลงทอด

ปรมาณการผลตMt/กะ

ความสงสายพานกอนลงFryer

ความชน

ปรมาณการเตมPredust

ความตอเนองในการวางแผนการผลตสนคาจำนวนกะ

ความสงคนPackบนสายพาน

การปรบระยะหางOutfeedIQFกบProfile

อายเนอกอนBeltpress

AVนำมน

รปแบบการวางสนคาเขาเครองPredust(พบ-งอ)

อณหภมหองเตรยม(ทสงผลกระทบตอการทำงาน)

ระยะหางBlowerกบสายพาน

ความกวางของสายพาน(modelเครองจกร(ใหญ-เลก))

สของนำมนทอด

อณหภมการทอด

Page 42: กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009medinfo2.psu.ac.th/qc/file_topic/TQA/TQA Book 2012... · กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009 คำนำ

กรณศกษา Best PracticesTQC Winner 2009

�2

รปท 28 ผลการปรบปรงโครงการSixSigma:SEJChickenKatsu ปจจยแหงความสำเรจ Visionary Leadership : ผนำทมวสยทศนกวางไกล (ทฤษฎ 2 สง 1 ตำ) การนำองคกรอยางมวสยทศน (VisionaryLeadership) เปนคานยมหลกทสำคญ ขอแรกตามเกณฑรางวลคณภาพแหงชาต เพราะตำแหนงผนำระดบสงขององคกรเปนตำแหนง ทดทสดในการมมมมองใหมๆ มองไปถงองคกร และลกคาในอนาคต และวาดความฝนทชดเจนเปนรปธรรม เพอถายทอดความฝนดงกลาวใหเปนความฝนของทกคนในองคกรรวมกน กระตนใหบคลากรทกระดบทมเท และอทศเพอการบรรลเปาหมาย เพราะภารกจขององคกรนน ผนำ ไมสามารถกระทำใหบรรลไดเพยงลำพง หากผนำขาดวสยทศน ไมมทศทางทชดเจน หรอแมแตเพยงการแสดงความลงเลตอเปาหมายและทศทางดงกลาว บคลากรทเหลอกจะทำงานแบบ ตวใครตวมนไมมทศทางเปรยบเสมอนเรอทไมมหางเสอควบคมทศทางและเปาหมายไมได ดวยวสยทศนทกว างไกลของประธานเครอเจรญโภคภณฑทม งมนในการนำ เครอเจรญโภคภณฑกาวไปสการเปน“ครวของโลก (Kitchen of the World)”โดยยดหลกทฤษฎ 2สง1ตำ(ลงทนสงประสทธภาพสงตนทนตำ) ในการบรหารธรกจใหตนทนตำทำใหมกำไร ทเหมาะสมตอผถอหน และมสภาพคลองทสามารถหมนเวยนเขาสการจายคาตอบแทนสง และ ไมเคยหยดนงหรอประนประนอมกบการพฒนาและปรบปรงคณภาพอยางตอเนองดงคำใหสมภาษณของคณนพดล ศรจงด รองกรรมการผจดการอาวโส ทกลาวถงประธานเครอเจรญโภคภณฑวา“ณ วนนเราตองมองไปขางหนา ทานประธานธนนทพดเสมอวา ‘ผมพอใจไมเกนวนเดยว’ ทานชมคนไดวนเดยวเทานน เพราะไมเชนนนคนอนๆ กจะตามทน ผนำของเรามวสยทศน

%TotalYieldBefore =94.72After =98.07

StandardDeviationBefore =1.88After =0.85

Page 43: กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009medinfo2.psu.ac.th/qc/file_topic/TQA/TQA Book 2012... · กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009 คำนำ

บรษท กรงเทพโปรดวส จำกด (มหาชน)

�3

ทกวางไกล ชนดทพวกเราตามไมทนเลยทเดยว ทานพดมาหนงอยาง แตเราทำงานกนหนกมาก ทำแทบไมทนกนเลยทเดยว” BKP ยดหลกทฤษฎ2 สง1 ตำในการพฒนาและปรบปรงคณภาพผลตภณฑ รวมถงกระบวนการอยางตอเนอง ยกตวอยางเชน การพฒนาการเลยงไกเนอมาเปนแบบระบบปด และนำเอาเทคโนโลยการเลยงไกโดยควบคมดวยระบบคอมพวเตอร(ComputerizedSystemControl) มาใชเพมประสทธภาพการเลยงไกเนอและสามารถตรวจสอบยอนกลบไดทงระบบ ในกระบวนการชำแหละมการลงทนในเทคโนโลยลวงเครองในไกทำใหผลตไดรวดเรวขนและลดการสมผสจากมนษยลดโอกาสการปนเปอนสามารถลดแรงงานในขนตอนดงกลาวไดกวา400คนและสงเสรมใหแรงงานเหลานนสามารถทำงานทสรางมลคาเพมไดสงขน ดานการพฒนาพลงงานBKPลงทนในโครงการCo-Generationหรอการนำกาซธรรมชาต มาปนเปนกระแสไฟฟาใชในโรงงานซงความรอนทเปนByProductของการผลตกระแสไฟฟาสามารถนำมาใชในกระบวนการแปรรปเนอไกได ซงโครงการดงกลาวตองใชงบประมาณในการลงทนสงกวา200 ลานบาท ซงสงผลใหตนทนดานพลงงานในการผลตสนคาตอหนงหนวยลดลงชวยลดการปลอยคารบอนไดออกไซดในชนบรรยากาศไดกวา19,000ตนตอป Management by Fact การวดและการวเคราะหผลการดำเนนการมความสำคญตอการจดการขอมลและ สารสนเทศทสำคญเกยวกบกระบวนการเพมผลผลตและผลลพธทสำคญ เพอนำไปสการตดสนใจ และการปรบปรง โดยการใชขอมลเพอบงบอกถงแนวโนม การคาดการณ และความเปนเหต เปนผลกนในการตดตาม การปรบปรงผลการดำเนนการ และการจดการการเปลยนแปลง องคกรควรใหความสำคญในการเลอก และใชตววดหรอดชนชวดผลการดำเนนการ ซงสะทอนถงปจจยตางๆ ทนำไปสการปรบปรงผลการดำเนนการในดานลกคา การปฏบตการ การเงนตองอยบนพนฐานของขอมลและสารสนเทศทเปนจรงBKP วางระบบการจดเกบขอมลทกขนตอน ทมความสำคญ โดยใชเทคโนโลยสารสนเทศ ผบรหารใหความสำคญกบการลงทนดานเทคโนโลยเพอใหการรวบรวมขอมล และนำมาวเคราะห สงเคราะหเปนสารสนเทศและความรตามลำดบ จนกระทงสามารถนำความรดงกลาวไปสรางนวตกรรมไดอยางตอเนอง บทสมภาษณของผบรหารระดบสงของBKP คณนพดล ศรจงด รองกรรมการผจดการอาวโส และคณณฤกษ มางเขยวรองกรรมการผจดการ ถอเปนเครองยนยนถงหลกการจดการโดยใชขอมลจรงทBKP ยดถอปฏบตมาอยางยาวนาน “สมยกอนเราเลยงไกไดโรงเรอนละประมาณ 18,000 ตว แตปจจบนเราเลยงไดโรงเรอนละกวา 100,000 ตว และไปถงโรงเรอนละ 150,000 ตวแลว ไมใชเพราะวาเราเอาคอมพวเตอรมาอยางเดยวแลวจะทำใหเราเลยงไกไดดเชนน แตเราใชประสบการณทผานมากวา 30 ป จากสตวบาลซงคอยดแลไก เพราะในหนงปม 4 ฤด แตละฤดมสภาพอากาศทไมเหมอนกน

Page 44: กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009medinfo2.psu.ac.th/qc/file_topic/TQA/TQA Book 2012... · กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009 คำนำ

กรณศกษา Best PracticesTQC Winner 2009

��

ความชน ความรอนแตกตางกน สตวบาลตองบนทกขอมลเกยวกบไกอยางตอเนอง เราเกบขอมลเหลานอยางยาวนานกวา 20 ป เราจะรไดวาความตองการของไกอาย 1 วนตองการอะไร ฤดไหนตองการอะไร เทาไหร เรากทำขอมลไว จดๆๆๆๆ มอะไรทสำคญกจะบนทกไวทงหมด พอเอามาลงในคอมพวเตอร กสามารถควบคมไดโดยอตโนมต ไมใชวาเลยงไกแลวเอาคอมพวเตอรมาเลยงไดแตเราจะตองมขอมลมาใส เรามองคความรในเรองเหลานมาเปนระยะเวลานาน” ขอมลจากกระบวนการผลตตลอดหวงโซ ตงแตตนนำ(การเลยงไกเปน) ไปจนกระทงผลตเปนอาหารพรอมรบประทานและเสรฟบนโตะอาหารผบรโภคทวโลก ถกรวบรวมไวในระบบสารสนเทศททนสมย เรมตงแตการรวบรวมขอมลในฟารม มระบบRotemAP2000 ทชวย รวบรวมขอมลไกเปนทงหมด ตงแตทมา อาย นำหนก สตรอาหาร ประวตการเลยง ฯลฯ จนกระทงถกสงไปยงโรงชำแหละ-เชอดถดมาในโรงชำแหละ-เชอด(SlaughterHouse)มระบบDotNet ในการจดเกบขอมลไกเปนทเขามาวามจำนวนเทาไร พนธใด ลกษณะเปนอยางไร เพศใดบางโดยมโปรแกรมWinFoodชวยรวบรวมขอมลในสวนของชนสวนการตดแบงชนสวนเพอใหไก1ตวสรางคณคาไดสงสดและไดตามSpecของลกคาแลวขนสงไปทไหนสงใหลกคารายใดบาง และมระบบSAP ควบคมในเรองของโรงงาน บญชการเงน ซงขอมลทงหมดน จะบรณาการรวมกนและเชอมโยงโดยโปรแกรมFXAซงเปนSoftwareทเชอมโยงระบบทงหมด เขาไวดวยกน กาวตอไปของ BKP เพอคงความเปนผนำ มาตรฐาน CP คอมาตรฐานโลก ดวยวสยทศนสการเปน “ครวของโลก” ของCPF ประกอบกบประสบการณทสงสมมายาวนานกวา 20 ปของBKP ในธรกจชำแหละและแปรรปเนอไก รวมถงดานธรกจ การเกษตรครบวงจรของเครอCPF รวมถงวสยทศนของผนำทใหความสำคญกบการพฒนา อยางตอเนองสงเกตไดจากธรกจในเครอCPFมกเปนหนวยงานนำรองในเรองการพฒนาคณภาพ และมาตรฐานดานพลงงาน ดานสงแวดลอม อาทCarbonFootprint,Traceability และ Biodiesel เปนตน ปจจบนกำลงกาวไปสระดบนานาชาต มการขยายธรกจไปยงตางประเทศอาทการจดตงศนยสาธตเทคโนโลยการเลยงไกเนอและสกรในประเทศจนและประเทศเวยดนาม รวมถงการขยายธรกจไปยงประเทศตางๆอาทรสเซยแอฟรกาใตฟลปปนสอนเดยอนโดนเซย พมา ลาว กมพชา และบงคลาเทศ เพอถายทอดเทคโนโลย สรางงาน สรางอาชพ ซงจากการ ขยายตวของธรกจไปสตางประเทศน แสดงใหเหนถงองคความร และเทคโนโลยทสงสมมาเปนระยะเวลานานและผานการพสจนแลวถงความสำเรจดวยเหตนผนำระดบสงจงมงมนในการนำมาตรฐานของCP ผลกดนใหเปนมาตรฐานดานสนคาเกษตรของโลก เพอใหนานาประเทศยอมรบมใชแคเพยงผลตภณฑแตสรางความเชอมนในมาตรฐานของCPทวโลก

Page 45: กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009medinfo2.psu.ac.th/qc/file_topic/TQA/TQA Book 2012... · กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009 คำนำ

บรษท ไทยออยล จำกด(มหาชน)

��บรษท ไทยออยล จำกด (มหาชน) (Thai Oil Public Company Limited)

Page 46: กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009medinfo2.psu.ac.th/qc/file_topic/TQA/TQA Book 2012... · กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009 คำนำ

กรณศกษา Best PracticesTQC Winner 2009

��

Page 47: กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009medinfo2.psu.ac.th/qc/file_topic/TQA/TQA Book 2012... · กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009 คำนำ

บรษท ไทยออยล จำกด(มหาชน)

��

ความเปนมา “โอกาสไมใชสงททกคนมองเหน เพราะหากทกคนมองเหนสงนนไมเรยกวาโอกาส” ความสำเรจ หรอการคนพบเสนทางใหมๆ ไมมทางเกดขนแมโอกาสจะมาปรากฏตอหนาตอตาโดยเฉพาะอยางยงการดำเนนกจการทอยในอตสาหกรรมและปโตรเคมซงตลาดมการเปลยนแปลง ในทกขณะ รวมทงมลกษณะวงจรธรกจผนผวนตามราคาผลตภณฑในตลาดโลกและการลงทนขนาดใหญ ดงนน หากไมมการวางแผนกลยทธทมประสทธภาพ โดยอาศยวสยทศนทกวางไกลของผบรหารระดบสง รวมทงบคลากรทสำคญพอทจะมองเหนศกยภาพของสงทมาแบบ ไมคาดหมาย หรอยงยดตดกบเปาหมายเดมๆ จนขาดความยดหยนกไมอาจนำพาองคกรไปส ภาพฝนทวางไวได ดงนน การกำหนดกลยทธอยางสรางสรรค ตองอาศยการคดนอกกรอบ มองมมทแตกตาง มองใหรอบดาน มองใหไกลกวาแบบแผน กฎเกณฑเดมๆ และสงทสราง ความแตกตางอยางสำคญกคอ“ความกลาทจะเปลยนแปลง” โรงกลนยกษใหญของประเทศไทยและเอเชยแปซฟกทมประวตศาสตรอนนาตนเตน ผานรอนผานหนาวมาอยางยาวนานจะมอายครบ50 ป นบเปนครงทางสเปาหมายการเปนองคกร 100 ป ทเตบโตอยางยงยน และจากการไดรบรางวลการบรหารสความเปนเลศ(ThailandQualityClass:TQC) ในการสมครเขารบการประเมนเพยงครงแรก คงไมอาจปฏเสธไดวาบรษท ไทยออยล จำกด (มหาชน)คอองคกรชนแนวหนาหนงในหวขบวนหลกทมบทบาทสำคญในการขบเคลอนธรกจนำมนและปโตรเคมเมองไทยรวมหาทศวรรษทผานมา จากจดเรมตนในการไดมาซงสทธสมปทานจากรฐบาลจากการประมลในการดำเนนกจการโรงกลนนำมนแหงแรกของประเทศไทย เพอดำเนนการกอสรางโรงกลนนำมนขนาด35,000 บารเรลตอวน ซงชวยตอบสนองนโยบายดานความมนคงของการจดหานำมนสำเรจรป ในประเทศของรฐ โดยชวยลดการนำเขาจากตางประเทศ และรองรบกบการขยายตวของเศรษฐกจไทยในชองการหลงไหลของเงนลงทนในอตสาหกรรมจากตางประเทศ ในการนกลม ผถอหนเอกชนโดย คณเชาว เชาวขวญยน ไดกอตง โรงกลนนำมนไทย หรอ Thai Oil

Page 48: กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009medinfo2.psu.ac.th/qc/file_topic/TQA/TQA Book 2012... · กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009 คำนำ

กรณศกษา Best PracticesTQC Winner 2009

�8

Refinery Company : TORC อนเปนชอเดมของ ไทยออยล เมอเดอนสงหาคม2504 ดวยทนจดทะเบยนเรมตนเพยง10ลานบาท โรงกลนนำมนหนวยท1(TOC-1) ไดถอกำเนดขนมาโดยใชระยะเวลาในการกอสราง3ป และเรมผลตผลตภณฑนำมนออกสตลาดเปนครงแรกเมอวนท18กนยายนพ.ศ.2507ทอำเภอศรราชาจงหวดชลบรดวยกำลงการกลนเตมท

รปท 1 พฒนาการของไทยออยล ในการดำเนนกจการนน ไทยออยลไดทำสญญาสนบสนนทางเทคนคจากเชลล ซงทำให มการถายทอดและสงสมองคความรทงดานการบรหารจดการ และดานเทคนคระดบสากล ในบคลากรและกระบวนการทำงานของไทยออยล จงเปนรากฐานใหแก ไทยออยล ใหสามารถพฒนาธรกจใหเตบใหญขนเรอยๆ โดยไมสามารถปฏเสธไดวาสวนหนงเปนผลมาจากความสามารถ และวสยทศนของผบรหารองคกรท เลงเหนประโยชนของการลงทน ปรบขดความสามารถของโรงกลน และขยายงานไปสธรกจเกยวเนอง เพอลดความเสยงจาก ความผนผวนของอตสาหกรรมทามกลางบรบทของธรกจทซบซอนขนและกลไกตลาดทผนผวนรนแรง นอกจากน การทไทยออยลไดผานการปรบปรงโครงสรางหน และกระจายหนให นกลงทนและประชาชนทวไป โดยมการเพมทนจดทะเบยนเปน20,400 ลานบาท โดยม การขยายกำลงการผลตเพมเตมเปน275,000 บารเรลตอวน หรอคดเปนสดสวนรอยละ25 ของกำลงการกลนรวมในประเทศ ทำใหไทยออยลมศกยภาพในการแขงขนเพมสงขนอกจนไดรบการยอมรบในระดบสากลวา เปนโรงกลนนำมนชนนำทมกระบวนการกลนแบบคอมเพลกซ(ComplexRefinery)ททนสมยทสดแหงหนงในภมภาคเอเชยแปซฟก

Page 49: กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009medinfo2.psu.ac.th/qc/file_topic/TQA/TQA Book 2012... · กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009 คำนำ

บรษท ไทยออยล จำกด(มหาชน)

�9

นอกจากกำลงการผลตมากทสดในประเทศ ไทยออยลยงไดนำนวตกรรมและความทนสมย มาสพลงงานไทย ดงจะเหนจากสนคาทเกยวของอนๆ ไมใชเพยงแตนำมน เพราะไทยออยล ไดขยายอกหลายธรกจทเกยวเนองผานการเขาซอกจการและถอหนในบรษทตางๆ ไดแก ธรกจผลตสารพาราไซลน ธรกจผลตนำมนหลอลนพนฐาน ธรกจผลตไฟฟา ธรกจขนสงนำมนและผลตภณฑปโตรเคมทางเรอและทางทอ ธรกจพลงงานทดแทน(เอทานอล) ธรกจสารทำละลายและธรกจทปรกษาดานพลงงาน สอดรบกบท คณสรงค บลกล ประธานเจาหนาทบรหาร คนปจจบนของไทยออยลไดใหสมภาษณกบคณะวจยไววา “เมอเราตองการเปนองคกร 100 ป ตองมความตอเนองและยงยน เราตองผลตสนคาตามทโลกตองการ ความตองการพลงงานของโลกในอนาคตเปนเชนไรเราผลตพลงงานชนดนนสนองตอบลกคา วนนโลกยงตองการนำมนเปนพลงงาน แตอก 50 ปขางหนาอาจไมใช” การเปลยนผานปรชญา และแนวคดการดำเนนธรกจจากรนสรนเปนตวสะทอนถง ความเขมแขงทางยทธศาสตร ของเครอไทยออยลไดเปนอยางด ความทาทาย จงอยท ทำอยางไรจะสรางการเตบโตอยางยงยน และแขงแกรงใหแกเครอไทยออยล ทามกลาง การแขงขนรนแรงในธรกจโรงกลน ควบคไปกบการเปน Energy Converter สรรคสรางธรกจใหมๆ ทเกยวเนองกนในสายโซอปทานนขนมาเพอตอยอดธรกจออกไปอยางไมสนสด เชนเดยวกบ การรองรบกลยทธการเตบโตแบบกาวกระโดดดวยการขยายธรกจกาวสตลาดตางประเทศ เปนบทพสจนความแขงแกรงในการกาวไปสองคกรทมนคง สามารถปรบตว และรบมอกบ การเปลยนผานและเปลยนแปลงทเกดขนตลอดเวลา Best Practices : การจดทำกลยทธสการเตบโตแบบยงยน จากการศกษาพบวธปฏบตทเปนเลศของไทยออยล ซงทำใหองคกรประสบความสำเรจ กคอการจดทำกลยทธสการเตบโตแบบยงยนผเขยนขอนำเสนอตามลำดบขนตอนดงตอไปน Refinery Industry การกลนนำมนเปนธรกจทอยบนฐานกำไรขนตนจากการกลน (GrossRefineryMargin) โดยเปาหมายของผกลนนำมนทกรายคอ การทำใหกระบวนการกลนนำมน มประสทธภาพสงสด และไดผลตภณฑทมผลตอบแทนดทสดจากวตถดบท ใช เบองตน ตองทำความเขาใจถงกระบวนการกลนนำมนกอน กระบวนการกลนนำมน คอ กระบวนการแยกโมเลกลสารไฮโดรคารบอน ออกจากนำมนดบ และแปรสภาพสารดงกลาวใหเปนผลตภณฑปโตรเลยมสำเรจรปทมมลคาสงเชนนำมนกาดนำมนดเซลและนำมนเบนซน แนวคดในการออกแบบโรงกลนนำมน โดยทวไปแบงออกไดเปน4 ขนตอนใหญๆ ดงตอไปน

Page 50: กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009medinfo2.psu.ac.th/qc/file_topic/TQA/TQA Book 2012... · กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009 คำนำ

กรณศกษา Best PracticesTQC Winner 2009

�0

1.กลนแยกสารไฮโดรคารบอนหลายๆประเภทออกจากนำมนดบตามจดเดอดทตางกน 2.แปรสภาพไฮโดรคารบอนใหเปนผลตภณฑทมคณคา(Value)มากขน 3.ปรบปรงคณภาพผลตภณฑโดยการแยกสารปนเปอนออก 4.ผสมผลตภณฑชนกลาง(IntermediateStreams)ใหเปนนำมนสำเรจรป ในการกลนความไดเปรยบในการแขงขน(CompetitiveAdvantage)นนวดกนทระดบ

ความสามารถในการกลนนำมนดบไดหลายเกรด หลายประเภทใหเปนผลตภณฑตามความตองการ

ของตลาดเพอ ผลกำไรในการกลนสงสด(RefineryMarginMaximization) ทงน นำมนดบ

แตละชนดมองคประกอบของสารไฮโดรคารบอนในสดสวนทแตกตางกน เมอนำนำมนดบผานเขา

กระบวนการกลนกจะไดนำมนปโตรเลยมในปรมาณและคณภาพทแตกตางกน ตามคณสมบตของ

นำมนดบตงตนนนๆ นำมนดบคณภาพตำ หมายถง นำมนดบทมความหนาแนนสงและกำมะถนสง

(HeavySourCrudeOil) ทแมจะมตนทนทถก แตตองใชกระบวนการกลนทมากขนตอนและ

ยงยากดงนนการเลอกชนดของนำมนดบจะตองพจารณากระบวนการผลตของโรงกลนเปนสำคญ

เมอเปนเชนน โรงกลนนำมนทมระบบคอมเพลกซ (ComplexRefinery) หรอ มการกลนหลายขนตอน จะใหผลตอบแทนในระดบสงกวาโรงกลนทวไปทมการกลนแบบพนฐาน(SimpleRefinery) เพราะมความยดหยนในการเลอกใชวตถดบเปนขอไดเปรยบ สามารถใชนำมนดบราคาถกกวาแตจะกลนไดนำมนชนดเบา(LightProducts) เชน กาซปโตรเลยมเหลวนำมนเบนซน นำมนกาด และนำมนดเซล เปนสดสวนทมากกวานำมนชนดหนก(HeavyProducts)เชนนำมนเตาเพราะโรงกลนนำมนแบบคอมเพลกซมหนวยกลนทสามารถแปรสภาพ นำมนชนดหนกทมมลคาตำใหเปนนำมนชนดเบาทมมลคาสงกวา ผลกคอ กำไรการกลนแบบ คอมเพลกซ(ComplexMargin)จะสงกวากำไรการกลนแบบพนฐาน โรงกลนนำมนไทยออยล เปนโรงกลนนำมนทมกระบวนการเพมคณคาผลตภณฑแบบคอมเพลกซ (ComplexRefinery) มความสามารถในการเพมคณคาผลตภณฑ (NelsonComplexityIndex) อยในลำดบ3 ของภมภาค และเปนโรงกลนนำมนทใหญทสดแหงหนง ในภมภาคเอเชยแปซฟก ดวยกระบวนการหลกทประกอบดวย หอกลนนำมน(HydrocarbonSkimming)ทำหนาทกลนนำมนดบเปนผลตภณฑนำมนปโตรเลยมชนดตางๆแยกประเภทตามจดเดอดทตางกน จากผลผลตของหอกลนนำมนดบจะไดเปนนำมนสำเรจรปชนดใหมหรอนำมนเตาและปรบเปลยนโครงสรางเพอเพมมลคา(Cracking)เปนนำมนเชอเพลงทมผลทางการตลาด สง5 ชนด ไดแก กาซหงตม นำมนเบนซน นำมนอากาศยาน นำมนดเซลและนำมนเตา และผลตภณฑทใชเปนวตถดบสำหรบบรษทในเครอ จากนนผลตภณฑนำมนปโตรเลยมทกลนไดจะถกนำมาแยกเกบในถงตางๆ ตามคณสมบตของนำมนแตละชนด โดยผลตภณฑแตละชนด จะถกสงไปยงหนวยเพมคณภาพนำมน และหนวยปรบปรงคณภาพนำมน(Treating) เพอใหไดผลตภณฑทมคณภาพตามมาตรฐานและตรงกบความตองการของลกคา

Page 51: กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009medinfo2.psu.ac.th/qc/file_topic/TQA/TQA Book 2012... · กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009 คำนำ

บรษท ไทยออยล จำกด(มหาชน)

�1

รปท 2 ThaiOilRefineryProcess ไทยออยล ดำเนนระบบคณภาพอยางจรงจงจนเปนโรงกลนนำมนแหงแรกของประเทศ ทไดรบการรบรองมาตรฐานผลตภณฑ และไดรบใบรบรองหองปฏบตการทดสอบเอกชนรายแรกของประเทศจากสำนกงานมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม กระทรวงอตสาหกรรม ผลตภณฑนำมนปโตรเลยมสำเรจรปของไทยออยลสวนใหญสงใหลกคาทางเรอ โดยเสนทางหลกคอ คลงนำมนตางๆทกรงเทพมหานครและแมกลองนอกจากนยงมการขนสงนำมนเบนซนนำมนแกสโซฮอล นำมนดเซล และนำมนอากาศยานผานทางทอขนสงนำมนของ บรษท ทอสงปโตรเลยมไทย จำกด ไปยง อำเภอลำลกกา จงหวดปทมธาน และอำเภอเสาไห จงหวดสระบรผลตภณฑสวนทเหลอขนสงทางรถบรรทกไปยงจงหวดใกลเคยง Foresee, First Mover and Dominance “ตองสงเกตเหนในสงทคนอนไมเหน และทำในสงทคนอนไมคดจะทำ” ธรกจโรงกลนนำมนนน มวงจรขนลงตามวฏจกร คอ มทงขาขนและขาลง ดกดใจหายรายกรายเหลอคณาบางชวงมกำไรสงบางชวงกขาดทนมากการลงทนเพอเตรยมพรอมรบโอกาสในชวงขาขนอยางมประสทธผลและการบรหารสายปานเงนทนเพอบรรเทาความเสยงในชวงธรกจขาลงเปนตวตดสนการดำรงอยของธรกจ เพราะธรกจการกลนเปนอตสาหกรรมทตองใชเทคโนโลยขนสงใชเงนลงทนมหาศาลมทงการสนบสนนและควบคมจากรฐบาล

Page 52: กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009medinfo2.psu.ac.th/qc/file_topic/TQA/TQA Book 2012... · กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009 คำนำ

กรณศกษา Best PracticesTQC Winner 2009

�2

จากอดตถงปจจบนสงทผบรหารระดบสงและทมจดการของไทยออยลมความเชยวชาญ เปนอยางยง คอ การวเคราะห หรอทำนายแนวโนมในอนาคตของธรกจไดอยางแมนยำ ภายใตสภาพแวดลอมทอาจสงผลกระทบแตกตางกน ผบรหารไทยออยลไดแสดงใหประจกษถงวสยทศน อนยาวไกลตงแตระยะแรกทตงโรงกลน การบรโภคนำมนชนดตางๆ ลวนยงตองนำเขามาจาก ตางประเทศความตองการใชนำมนภายในประเทศมประมาณ100,000บารเรลตอวน ในขณะทกำลงการผลตในประเทศนบรวมกนได60,000 บารเรลตอวน หมายความวา “ผลตเทาไร กขายหมด” ผบรหารไทยออยลในขณะนนเลงเหนโอกาสในการขยายกำลงการผลตของ โรงกลนอยางตอเนอง เพราะนอกจากชวยเตมเตมความตองการบรโภคนำมนภายในประเทศแลวยงเปนการขยายเพอรองรบกบการขยายตวของเศรษฐกจไทยทมอตราการเตบโตสงมากในขณะนน จากการไหลเขาของเงนลงทนในอตสาหกรรมจากตางประเทศ นอกจากกำลงการผลตแลวคณภาพผลตภณฑนำมนในประเทศยงตองเทยบเทา นำมนสำเรจรปทนำเขาจากตางประเทศได ผบรหารไทยออยลจงไมไดมแนวคดแคเพยง ขยายกำลงการผลต หากแตมองไปถงการสรางมลคาเพม(ValueAdded) แกผลตภณฑเพอ ผลกำไรสงสดในระยะยาว นนคอ ตองเพมศกยภาพการเปลยนนำมนหนกใหกลายเปนนำมนเบาเพอการเพมมลคา จงไดตดสนใจลงทนในหนวยผลตทมเทคโนโลยทนสมยทสด ในการเปลยนนำมนเตา(ResidualFuel) ใหเปนนำมนเบนซน ดวยกระบวนการกลนแบบคอมเพลกซ ในระดบสง (HighComplexityRefinery) สามารถเลอกซอนำมนดบทเปนนำมนหนก ในราคาถกมาทำใหมมลคาสงได ทำใหไทยออยลสามารถผลตผลตภณฑปโตรเลยมสำเรจรป และวตถดบปโตรเคมทมคณภาพสงจากนำมนดบ1 บารเรล ไดมากกวาโรงกลนนำมนแบบ พนฐาน(Hydro-skimmingRefinery) ซงไมมหนวยแตกโมเลกล(CrackingFacilities)และเมอรฐบาลไดออกกฎหมายเกยวกบคณภาพผลตภณฑทเขมงวดมากขน โดยเฉพาะอยางยงการลดระดบเบนซน(Benzene) และปรมาณกำมะถนของนำมนเบนซนไรสารตะกว การลดระดบปรมาณกำมะถนในนำมนดเซลและมาตรฐานEUROIVโรงกลนนำมนแบบคอมเพลกซของไทยออยลจงสามารถปฏบตตามขอกำหนดทเปลยนแปลงของภาครฐ เพอใหสอดคลองกบนโยบายสงแวดลอมหรอกฎหมายอนๆ ไดกอนคแขง ดวยตนทนทตำกวา เพราะมการเตรยมกระบวนการเหลานไวตงแตตน เมอเปรยบเทยบกบโรงกลนคแขงทงในประเทศและตางประเทศ ตลาดในประเทศเปนสดสวนททำกำไรไดมากทสด การตดสนใจลงทนอยางเหมาะเจาะถกจงหวะในชวงเวลาดงกลาว ไดสราง ความไดเปรยบเชงกลยทธ(StrategicAdvantage) ใหไทยออยลจวบจนถงปจจบนคอ“การมกำลงการผลตทสง สามารถผลตผลตภณฑคณภาพสงไดดวยตนทนทตำกวา และเขาสตลาดไดรวดเรวกวา” ชนดทคแขงยากจะไลตามไดทน เพราะการลงทนในกำลงการกลน ขนาด1.5 แสนบารเรลตอวน ตองใชเงนลงทนถง2,000 ลานดอลลาร ใชเวลาดำเนนการถง 5 ป เปนเวลาและเมดเงนจำนวนมหาศาล ดงนน ความทาทายทสำคญของไทยออยล คอ

Page 53: กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009medinfo2.psu.ac.th/qc/file_topic/TQA/TQA Book 2012... · กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009 คำนำ

บรษท ไทยออยล จำกด(มหาชน)

�3

การผลกดนใหเกดการเคลอนไหวพฒนาธรกจอยางตอเนอง ไมหยดนง ทงเพอรกษา ความเปนหนงในการเปนผนำการกลนและการขยายอาณาจกรไปสธรกจใหมทเกยวเนอง เพอรองรบความเสยงจากภาวะผนผวนของธรกจนำมน Strategic Thinking Session ทไทยออยลกระบวนการวางแผนกลยทธเปนวงจรทเรมตนทกป เพอใหผบรหารระดบสงและผบรหารระดบกลางไดทบทวนและกำหนดทศทาง วสยทศน พนธกจ และคานยมของ องคกร รวมถงใหทกฝายท เกยวของไดมสวนรวมในการวางกลยทธ และแผนปฏบต เพอขบเคลอนองคกรไปสเปาหมายกลยทธ(Strategy)จงเปนRoad Mapหรอแปลตรงๆวาแผนทถนน เปรยบเสมอนแผนทบอกเสนทาง เพราะการทองคกรจะดำเนนการตามกลยทธ ใหถงจดหมายนน ตองมทศทางทชดเจน มขนตอนการทำงานหลายอยาง และมผเกยวของ หลายฝายตองชดเจนวาใครจะตองทำอะไรและเมอไรดงนน จงตองมการกำหนดแผนงานเรมตน(Initiatives) และลงรายละเอยดแผนปฏบตการ(ActionPlan) ชวยใหผบรหาร และพนกงานไดเหนภาพของอนาคต ชวยในการตดสนใจ วเคราะห กำหนดตวแปร เพอตดตามกำกบและประเมนผลตามทคาดหวงไว

รปท 3 กระบวนการจดทำแผนเชงกลยทธ(StrategicThinkingSession)

Page 54: กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009medinfo2.psu.ac.th/qc/file_topic/TQA/TQA Book 2012... · กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009 คำนำ

กรณศกษา Best PracticesTQC Winner 2009

��

ขนตอนทดงายๆ ตรงไปตรงมาเหลาน ในทางปฏบตจรงนนเตมไปดวยความซบซอนเพราะเกยวของกบขอมล ทงภายในและภายนอกองคกร การกระตนใหบคลากรมสวนรวม ในกระบวนการคดวเคราะหใหไดมาซงกลยทธ และการถายทอดกลยทธสการปฏบตเพอนำไป สความสำเรจทยงยนกระบวนการวางแผนกลยทธของไทยออยล(StrategicThinkingSession) จงไดรบการพฒนา และปรบปรงมาอยางตอเนองบนแนวทางของ องคกรทมงเนนกลยทธ (Strategy-focusedOrganization) ทมงใหทกคนในองคกรทงผบรหารและพนกงาน ใหความสำคญ และมงเนนตอกลยทธเปนหลก สามารถนำกลยทธไปใชและปฏบตใหเกดผล อยางตอเนองและสดทายยอมจะทำใหองคกรประสบความสำเรจ การจดทำกลยทธ (StrategyFormation) ของไทยออยลนน เปนกระบวนการ ทสอดประสานอยางเปนเนอเดยวกนกบการถายทอดกลยทธไปสการปฏบตทวทงองคกร(StrategyDeployment) เพราะกลยทธทดจะสามารถนำไปปฏบตอยางไดผลสมฤทธ ตองเกดจากความเขาใจ เชอมน และยอมรบของคนในองคกร การมสวนรวมของคนในองคกร จงเปนเรองท ไทยออยลใหนำหนกความสำคญ โดยธรรมชาตแลวกระบวนการวางแผนกลยทธ(StrategicPlanning) มลกษณะเปน Top-down หรอจากบนลงลาง เรมทผบรหารตองเปนหวเรอเปนผทบทวนตดสนใจกำหนดและสอสารทศทางทองคกรจะมงไปกอนเพอเปนกรอบในการดำเนนงาน ในขณะทขอมลสารสนเทศทสำคญ กตองสงปอนขนมาแบบลางขนบน หรอ Bottom-up ดวยการรวบรวม และวเคราะหไลเรยงยอนขนมาถงผบรหาร จากฝายงานและ พนกงานทเกยวของรวมไปถงการประสานกบผมสวนไดสวนเสยภายนอกองคกร

รปท 4 StrategicPlanningProcess

Page 55: กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009medinfo2.psu.ac.th/qc/file_topic/TQA/TQA Book 2012... · กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009 คำนำ

บรษท ไทยออยล จำกด(มหาชน)

��

ผบรหารระดบสงยงตองมบทบาทในการลงมารวม คดทายเรอ เพอใหไดกลยทธ ทคาดหวงประสทธผล เปนไปตามทศทางและเปาหมายทตองการ การพฒนากลยทธใหเกด การยอมรบและนำไปปฏบตนน ตองเกดจาก “การชวยกนคด ชวยกนทำ” ของบคลากรหลายระดบในองคกร ทงหนวยงานหลก และหนวยงานสนบสนน เพอใหไดมมมองทแตกตางอยางสรางสรรคบนพนฐานของขอมลจรงจากผทตองปฏบตงานจรงกอนทจะกำหนดเปนแผนกลยทธ ทมการเตรยมความพรอมดานองคกร ทรพยากร และระบบงาน รวมทงแผนบรหารความเสยงจากนนกลยทธจะถกสอสารและถายทอดไปเปนแผนงาน ทงในสวนของแผนปฏบตการระดบหนวยงานและระดบบคคลดวยวธรบและสงลก(CatchBall)คอเปดโอกาสใหพนกงานไดมสวนรวมในการคดทบทวนและเสนอความคดเหนทนำกลบมาใชในการปรบปรงแผนงาน และทำความเขาใจจนกวาจะเกดความสมบรณ ครบถวน พรอมนำไปปฏบต เพอใหแนใจวา การดำเนนการทงองคกรตอบสนองกลยทธ มการกำหนดดชนชวดผลการดำเนนงานแบบLagging และLeading ทสมพนธเปนเหตเปนผลกน เพอตดตามความกาวหนาของ ผลการดำเนนงานตามกลยทธทกระดบ และหาแนวทางปรบปรงแกไขในกรณเกดการเบยงเบนจากเปาหมายผานกลไกการประชมทบทวนตดตามผลอยางเปนประจำ

รปท 5 StrategicDirection

Page 56: กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009medinfo2.psu.ac.th/qc/file_topic/TQA/TQA Book 2012... · กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009 คำนำ

กรณศกษา Best PracticesTQC Winner 2009

��

Strategy Direction จดมงหมายของไทยออยล คอ เปนผนำในการดำเนนธรกจเชงบรณาการดานการกลนนำมน และปโตรเคมทตอเนองอยางครบวงจรในภมภาค โดยมการเตบโตทยงยน สามารถ เพมมลคาแกผมสวนไดสวนเสยอยางเหมาะสม คำนงถงดลยภาพดานสงแวดลอม และการเออประโยชนตอสงคมโดยรวม ภายใตจดประสงค (Objective) องคกร ทประกาศไววา เพอตอบสนองความตองการพลงงานภายในประเทศอยางพอเพยง ภายใตการดำเนนธรกจ ทมงสความเปนเลศ ผานแนวคดHPO(HighPerfomanceOrganization),CG(GoodCorporateGovernance)และCSR(CorporateSocialResponsibility) ขณะท วสยทศน (Vision) ของไทยออยล มงทจะเปนผนำในการดำเนน ธรกจเชงบรณาการ ดานการกลนนำมนและปโตรเคมทตอเนองอยางครบวงจรในภมภาคเอเชยแปซฟกนนสอความและเนนยำอยทการเปนFlag Shipหรอเรอธงทพรอมจะแลน นำหนาแถวของกลมโรงกลนและปโตรเคมทงในประเทศและระดบภมภาค โดยมพนธกจ(Mission) เพอ เปนหนงในองคกรชนนำในดานผลการดำเนนงาน และผลตอบแทนการลงทน กาวสองคกรแหงความเปนเลศ มการสงเสรมการทำงานเปนทม มงสรางสรรคสงใหมบนพนฐานแหงความเชอมนระหวางกน เพอการเตบโตทยงยน โดยมงเนนหลกการกำกบดแลกจการทด และยดมนในความรบผดชอบตอสงคม ทงหมดจะเกดขนไดตองอาศยการเปลยนแปลงองคกร การปรบวฒนธรรมการทำงาน ใหเปดสความทาทายทยงใหญ องคกรขนาดใหญจงตองเชอมโยงกนดวยการรบฟง และปฏบต ตอกนดวยการยอมรบซงกนและกน ผานบนไดพนฐานสามขนคอUnderstand, Awareness และOwnership & Commitment จนเกดการรงสรรคคานยม(Values) และพฤตกรรมท พงประสงครวมกนเปนคานยมหลกทเรยกโดยยอวาPOSITIVEซง8ตวอกษรนครอบคลมทศนคตทพงประสงคของไทยออยลไวอยางครบถวน เปนรากฐานสำคญในการขบเคลอนองคกรใหบรรลเปาหมายตามวสยทศนทกำหนดไว POSITIVEมความหมายในภาษาไทยโดยยอเรยงตามลำดบดงตอไปน Professional คอความเปนมออาชพ Ownership&Commitmentคอความเปนเจาของ SocialResponsibility คอความรบผดชอบตอสงคม Integrity คอความซอสตยและเปนธรรม

Page 57: กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009medinfo2.psu.ac.th/qc/file_topic/TQA/TQA Book 2012... · กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009 คำนำ

บรษท ไทยออยล จำกด(มหาชน)

��

Teamwork&Collaboration คอรวมมอทำงานเปนทม Initiative คอความคดรเรมสรางสรรค VisionFocus คอมเปาหมายทชดเจน ExcellenceStriving คอมงสความเปนเลศ Strategy Formation 1. Confront Reality ฝายวางแผนกลยทธ (StrategicPlanning :SP) เปนผจดทำกำหนดการและ เปนแมงานในการจดทำแผนกลยทธของเครอไทยออยล โดยเรมตนทการทบทวนและยอมรบ ตวเองกอนวา “ในรอบปทผานมา อะไรทลมเหลว อะไรทประสบความสำเรจ” โดยการฉายภาพการดำเนนการในขวบปทผานมา “ระบบการวดผลองคกร” (PerformanceManagementSystem) ในระดบบรษท ระดบฝาย ระดบแผนก ทงผลการดำเนนงานตามแผนกลยทธและ ผลการปฏบตงานประจำวน ดวย ระบบตวชวด หรอKeyPerformanceIndicator(KPI) ทสอดคลองเปนเหตเปนผล และสมดลกนตามมมมองทง4 ของ Balanced Scorecard ไดแก มมมองดานการเงนมมมองดานผมสวนไดสวนเสยมมมองดานกระบวนการภายในและมมมองดานการเรยนรและเจรญเตบโต ประกอบกบการเปรยบเทยบกบขอมลผลการดำเนนงาน(Benchmarking) ของโรงกลนอนๆ ในประเทศและทวโลกประมาณ50 ราย โดยหนวยงานประเมนอสระ คอShellGlobalSolution(SGSs) และSolomonAssociates หนาทน ฝายวางแผนกลยทธเปนผรบผดชอบในการตดตามและวดผลดงกลาว เพอรายงานในทประชมCMM(CorporateManagementMeeting) ของผบรหารทกเดอน ดวยระบบCOGNOS ทประมวลผลการดำเนนงานเทยบกบเปาหมาย5 ระดบดวยสญลกษณสในรปแบบ “StrategicManagementDashboard”สามารถแสดงผลขอมลทมากมายและซบซอนใหงายตอการสงเกตดวยสายตา

รปท 6 PerformanceManagementSystem

Page 58: กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009medinfo2.psu.ac.th/qc/file_topic/TQA/TQA Book 2012... · กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009 คำนำ

กรณศกษา Best PracticesTQC Winner 2009

�8

นอกจากผลการดำเนนงานแลว ขอมลสารสนเทศอกสวนหนงทสำคญมาจากทกฝาย ทเกยวของ ทตองกำหนดปจจยภายในและภายนอก(KeyInternalandExternalFactors) ทสงผลตอผลประกอบการ และมอทธพลตอความสำเรจในอนาคตขององคกรเพอวเคราะห ความเคลอนไหวและแนวโนมปจจยภายในทสำคญนนไดแกความสามารถขององคกรสถานะ ความพรอมดานธรกจ ดานทรพยากรบคคล ดานระบบงาน ดานการเงน และวฒนธรรมองคกร ปจจยภายนอก ทสำคญ ไดแก ความตองการและพฤตกรรมของลกคา ตลาด แนวโนมเศรษฐกจและอตสาหกรรม โดยพจารณาครอบคลมทกอตสาหกรรมทเกยวเนอง ตงแตนำมนอะโรเมตกสนำมนหลอลนพนฐานไฟฟาแมกระทงเอทานอลหรอเรอสภาพการแขงขนคแขงขน แนวโนมราคาของวตถดบและผลตภณฑ ความเพยงพอของวตถดบ นวตกรรมการเปลยนแปลงทางเทคโนโลยสนคาทดแทนกฎระเบยบขอบงคบและทศทางของเครอปตท. 2. Capability-driven Strategy ถงตรงน เครองมอการวเคราะหเชงกลยทธ ไดแกSWOTAnalysis,Five-Force,EnvironmentalScanning,IndustryAttractivenessAnalysis จะเขามามบทบาทสำคญ ในการวเคราะห ความไดเปรยบเชงกลยทธ (StrategicAdvantage) และ ความทาทายเชงกลยทธ (StrategicChallenge) ขององคกร จากขอมลปจจยภายใน และปจจยภายนอก ดงกลาว ประกอบกบขอมลจากการเปรยบเทยบผลการดำเนนงาน(Benchmarking) เพอกำหนด แนวกลยทธ (StrategicTheme) รวมกบการใชแนวทางของ Scenario Planning ใหสามารถคาดการณถงความเปนไปไดของสถานการณตางๆ ทคาดวาจะเกดขนในอนาคต(WhatCouldBe) อยางรอบดาน โดยมภาพสรปทเปนไปไดหลายทาง(UncertainEnd)กระบวนการดงกลาวจะชวยกระตนจนตนาการและความคดสรางสรรค ทำใหบคลากรกลาคด นอกกรอบปจจบน และหาวธการใหมในการแกไขปญหาเดม เปนการซกซอมใหเขาใจถง ผลของเหตการณในอนาคตจากปจจย(KeyDriver) หรอแนวโนม(Trend) ทสำคญทจะ สงผลตอเปาหมายขององคกร ทำใหสามารถวางกลยทธทรอบคอบกวาเดม ทงยงชวยสงเสรมความเชยวชาญของไทยออยลในการวเคราะหหรอทำนายแนวโนมในอนาคตของธรกจ ใหเกดความสามารถในการปรบตวในระยะสน และพฒนาความแขงแกรงและทนทานตอการเปลยนแปลง ทเกดขนไดในระยะยาวเพอใหมนใจไดวาองคกรสามารถรกษาสถานะความไดเปรยบในการแขงขน

Page 59: กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009medinfo2.psu.ac.th/qc/file_topic/TQA/TQA Book 2012... · กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009 คำนำ

บรษท ไทยออยล จำกด(มหาชน)

�9

รปท 7 SWOTMatrix การมสวนรวมของผบรหารและพนกงานในเครอเปนกลจกรสำคญในการขบเคลอนกระบวนการพฒนากลยทธ(StrategyFormation) ของไทยออยล “TOPGroupStrategicThinkingSession” เกดขนเพอเปนกลไกการนำเสนอความคดของผบรหารระดบสง ไดแกประธานเจาหนาทบรหาร(CEO) รองกรรมการอำนวยการ(DeputyManagingDirector:DMD) ผชวยกรรมการอำนวยการ(AssistantManagingDirector:AMD) กรรมการ อำนวยการของบรษทในเครอ และพนกงานทเกยวของในเครอไทยออยล รวม200-300 คนโดยไทยออยลไดวางรากฐานในการบรณาการและเพมความเชอมโยงของหนวยงานตางๆ ภายในองคกรผานโครงการOperationalExcellence ซงมการสอสารดวยการประชมเชงปฏบตการ เปนประจำทกไตรมาส เพอสงเสรมใหบคลากรของเครอไทยออยลไดรบรถงความเคลอนไหวและแนวโนมของอตสาหกรรมนำมน ปโตรเคมและธรกจเกยวเนอง ทงนการประชมเชงปฏบตการเพอระดมความคดดงกลาวจะทำใหทกหนวยงานมสวนรวมในการกำหนดกลยทธ และแผนงานตางๆทรวมกนดำเนนการใหไดตามเปาหมายอยางเปนระบบและเกอกลกนกอนนำเสนอสเวทใหญในระดบTOPGroup ประจำปทประกอบดวยบคลากรประมาณ120 คน เพอใหผบรหารและพนกงานไดรวมกนคดวาจะทำอยางไรใหองคกรมความเปนเลศ ทงแผนระยะยาว10 ป แผนระยะสน5ปและแผนปฏบตการประจำป ทกรอบปการระดมความคดเพอจดทำกลยทธจะมงเนนการใชจดแขงทเปนทง ธรกจหลก (CoreBusiness) และ ความสามารถหลก (CoreCompetency) ขององคกร ไดแก ความสามารถในการผลตและจำหนายผลตภณฑปโตรเลยมและปโตรเคมอยางมประสทธภาพ ดวยโรงกลนนำมนขนาดใหญทมเทคโนโลยแบบคอมเพลกซ(ComplexRefinery) มความเชยวชาญในระดบสงจากการสนบสนนทางดานเทคนคและการฝกอบรมจากSGSIซงเปนบรษท

Page 60: กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009medinfo2.psu.ac.th/qc/file_topic/TQA/TQA Book 2012... · กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009 คำนำ

กรณศกษา Best PracticesTQC Winner 2009

�0

ทใหคำแนะนำทางดานเทคนคชนนำของโลกกวาสสบป และมการบรหารจดการผานเครอขาย การจดการหวงโซคณคาของปโตรเลยม ปโตรเคมทแนนแฟนกบ ปตท. และบรษทในเครอ มาสรางกลยทธตอบสนองความทาทายทางธรกจ และรองรบโอกาสทางธรกจใหม เรยกวาCapability-driven Strategy

รปท 8 Capabilities-drivenStrategy 3. Align Strategy and Initiative ไทยออยล วางแนวทางทจะใหบรษทเตบโตแบบ Organic Growth หรอเตบโต ดวยการเพมประสทธภาพ พรอมเนนการบรหารงานทมความเชอมโยงระหวางธรกจ Value Chain EnhancementการขยายกจการใหมความหลากหลายDiversification Strategyและ การสรางโอกาสดวยการควบรวม และซอกจการMerger and Acquisition (M&A) รวมถงการลงทนในตางประเทศ(InternationalInvestment) และพลงงานทดแทน(AlternativeStrategy) ความไดเปรยบเชงกลยทธทางดานธรกจของไทยออยลในการมเครอขายการจดการ หวงโซอปทาน หรอSupplyChain ทแนนแฟนกบบรษทในเครอ ปตท. และเครอไทยออยลเปนแตมตอทสำคญทสด เมอบรษทยกษใหญอยาง ปตท. ไดเขาถอหนใหญในไทยออยล และ โรงกลนอนๆ กอใหเกดเครอขายดานนำมนขนาดมหมา การสนบสนนชวยเหลอในเครอขาย ใหบงเกดประโยชนรวมกน หรอWin-Win สำหรบทกฝายในเครอขายจงสามารถทำไดอยางชอบธรรม อกทง ปตท. ยงคงสถานะลกคารายใหญ การเปลยนนโยบายไปซอกบบรษทอนๆ จงเปนไปไดนอย ในสถานการณการกลนลนตลาดการเชอมโยงธรกจไทยออยลกบปตท.ทำใหตองมการวางกลยทธการทำตลาดรวมกน โดยอาศยเครอขายของ ปตท. ทมอยในตางประเทศ

Page 61: กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009medinfo2.psu.ac.th/qc/file_topic/TQA/TQA Book 2012... · กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009 คำนำ

บรษท ไทยออยล จำกด(มหาชน)

�1

ในการระบายสนคา อกทงผลกดนใหไทยออยลมบทบาทสำคญในการสงออกดวย เนองจาก ไทยออยลมความหลากหลายของผลตภณฑ ในทำนองเดยวกน ความแขงแกรงในเครอไทยออยลเกดจาก “การวางแนวธรกจหลก ใหเกอกลซงกนและกน”ใน3ธรกจหลกธรกจการกลนนำมนโดยบรษท ไทยออยลธรกจปโตรเคม โดย บรษท ไทยพาราไซลน จำกด และธรกจนำมนหลอลนพนฐาน โดย บรษท ไทยลบเบส จำกด (มหาชน) เมอใดธรกจนำมนไมคอยด กสามารถทดแทนรายไดดวยธรกจปโตรเคมหรอธรกจนำมนหลอลน เพราะโรงกลนไทยออยลมความสามารถในการเลอกใชชนดนำมนดบและปรบการผลตนำมนสำเรจรปทมสวนตางไมดไปเปนวตถดบในการผลตอะโรเมตกส ท ไดสวนตางทดกวาได หรอนำนำมนเตามาเปนวตถดบในการผลตนำมนหลอลนพนฐาน ขณะเดยวกนไทยออยลยงมโรงไฟฟาปอนธรกจตวเอง ทำใหมความมนคงดานการผลตสงกวา เมอเทยบโรงกลนอนๆ สงเหลานเปนผลมาจากการบรหารงานเชงบรณาการในกลม ทำใหเกด ความคลองตวในการดำเนนการผลตใหเกดประโยชนสงสดสงผลใหกำไรขนตนจากการกลนอยในระดบทด มระดบคาใชจายในการดำเนนงานทสามารถแขงขนได ผนวกกบรายไดเสรมจากธรกจเกยวเนอง อาท ไฟฟา ธรกจเรอขนสงนำมนและปโตรเคม และการเขาซอกจการธรกจ สารทำละลายทชวยเพมความมนคงของโครงสรางรายไดของไทยออยลและบรษทในเครอ เครอไทยออยล ยงเลงเหนความสำคญของธรกจพลงงานทางเลอกและธรกจทปรกษาดานพลงงาน ตลอดจนการขยายธรกจไปยงตางประเทศ โดยในปทผานมาไดเปดตว บจ.ไทยออยล เอนเนอรย โซลชนส ซงประกอบธรกจทปรกษาดานพลงงานโดยเรมใหบรการแกกลมลกคา ในเครอ ปตท. และไทยออยล รวมทงลกคาอตสาหกรรมทวไป ทงในและตางประเทศ ซงนบเปน การกาวกระโดดทสำคญในการไปสธรกจใหมทมมลคาเพมสงขนโดยใชความสามารถหลกของไทยออยลทมบคลากรทมประสบการณและมความเชยวชาญในอตสาหกรรมมากวา50ปของการดำเนนงาน

รปท 9 SurviveandThrive

Page 62: กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009medinfo2.psu.ac.th/qc/file_topic/TQA/TQA Book 2012... · กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009 คำนำ

กรณศกษา Best PracticesTQC Winner 2009

�2

เพอความสอดคลองกบสถานการณทงในระยะสนและระยะยาว ไทยออยลไดกำหนด แนวกลยทธหลก(Theme) เปน Survive and Thrive หมายความวา ในระยะสน(ShortTerm) ตอง อยรอด (Survive) กอน เนนความสำคญไปท การลดตนทน และเพมประสทธภาพการผลตและในระยะยาว(LongTerm)กตองเตรยมตวลงทนเพอรองรบโอกาสเตบโต (Thrive) โดยมแนวทางการเตบโตเพอเปน Energy Converting Company หรอเปนผผลตผลตภณฑทเปนทตองการของตลาด ไมเนนเฉพาะธรกจนำมนเพอลดความเสยงจากวงจรของธรกจโรงกลนนำมน ในป ค.ศ.2009 ไทยออยลกำหนดกลยทธในการลงทนระยะยาว10 ป ประมาณ2,000-4,000 ลานเหรยญสหรฐ โดยในระยะสน มงเนนแผนงานหลกๆ คอ แผนรองรบ ความเปนเลศดานการปฏบตการ (OperationalExcellence :Op-Ex) แผนปรบปรง ผลการดำเนนงานเชงเปรยบเทยบ(BenchmarkingImprovement)และแผนการเพมผลกำไร(MarginImprovement) สวนระยะยาวไทยออยลวางแนวทางทจะใหบรษทเพมประสทธภาพเพอการเตบโตโดยใหนำหนกไปทการบรหารงานทมความเชอมโยงระหวางธรกจ การขยายกจการใหมความหลากหลาย และการสรางโอกาสดวยการควบรวม และซอกจการ รวมถงการลงทน ในตางประเทศ และพลงงานทดแทน แผนงานเรมตน(Initiative) หลกๆ ทไทยออยลไดเรม การลงทนไปแลวอาทการปรบปรงคณภาพนำมนใหไดตามมาตรฐานยโร4ในสวนของแกสโซฮอล (EuroIV)แผนผลตผลตภณฑนำมนหลอลนในรถยนตพเศษ(LubeSpecialty)แผนปรบปรงกำลงการผลตผลตภณฑอะโรเมตกส(PXUpgrading) แผนขยายธรกจเรอขนสงปโตรเลยม(Marine FleetExpansion) และแผนการปรบปรงโรงกลนนำมน(RefineryUpgrading)เปนตน จากแนวกลยทธหลก (Theme) คอ Survive and Thrive ทเปนเสมอนกรอบกำหนดการดำเนนกลยทธใหเหมาะสมตามแตชวงเวลาทงในระยะสนและระยะยาว ผบรหาร ระดบสง ผจดการฝาย และคณะกรรมการขบเคลอนกลยทธจะระดมสมองเพอเชอมโยงความคดของฝายบรหาร และพนกงาน กำหนดเปน ประเดนเชงกลยทธ หรอ Strategic Theme 7ประการทรอยเรยงเปนเหตและเปนผลกนอยางสมดลในทกมมมองของBalancedScorecard ดวยสมมตฐานประเดนเชงกลยทธทเกยวของกบกระบวนการภายในคอ“ความเปนเลศดานการปฏบตการ” (Operational Excellence) “ความเปนเลศดานธรกจและการเงน” (Business Excellence) “เจรญเตบโตอยางเขมแขง” (Growth Strengthening) และ “ความยงยน ของธรกจ” (Sustainability)” หากดำเนนการไดผลสมฤทธตามทคาดหวงแลว กจะ สรางความพงพอใจใหผมสวนไดสวนเสย(StakeholdersSatisfaction)คอพนกงานลกคาผถอหน และชมชน อนจะตามมาซงความยงยนของธรกจและการเตบโตของผลกำไรท สรางคณคาใหผมสวนไดสวนเสย(StakeholdersValueOptimization)ทางการเงนแกผถอหนและนกลงทน

Page 63: กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009medinfo2.psu.ac.th/qc/file_topic/TQA/TQA Book 2012... · กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009 คำนำ

บรษท ไทยออยล จำกด(มหาชน)

�3

และประเดนเชงกลยทธขางตนจะไมสามารถบรรลผลสำเรจไดเลยหากปราศจาก การพฒนาบคลากร ทงดานศกยภาพ วฒนธรรม การเรยนร ระบบสนบสนนการทำงาน ภายใตประเดนเชงกลยทธองคกรแหงความเปนเลศ(HighPerformanceOrganization)ในมมมอง ดานการเรยนรและเจรญเตบโตขององคกรทเปนEnablers

รปท 10 Enablers Enablers การเรยนรและเจรญเตบโตขององคกรเปน Enabler หรอปจจยสนบสนนตอ ความสำเรจตามกลยทธทสำคญขององคกร ถอเปนสนทรพยทมอยขององคกร แตเปนสนทรพย ทเรยกวาIntangibleAssets หรอสนทรพยทจบตองไมได มดวยกน3 เรอง คอ ชอเสยงระบบและขอมลสารสนเทศทสรางความสามารถในการแขงขน และพนกงานไทยออยลมความผกพนกบองคกรสง (Employee Engagement) อยกบองคกรมายาวนาน มอตรา การลาออกทตำมาก ดวยการปลกฝงคานยมวฒนธรรมอยางตอเนองในเรองของชอเสยงตองมองไปทPositioning ขององคกร การสรางและวางตำแหนงแบรนด(Branding) การบรหารงานอยางโปรงใสมจรยธรรม(CorporateGovernance:CG) และมความรบผดชอบตอสงคม(CorporateSocialResponsibility:CSR)สวนการสรางความสามารถในการแขงขนกดวยการประยกตใชระบบการจดการตางๆ เชน การจดการความร (KnowledgeManagement:KM) การจดการคณภาพทวทงองคกร(TotalQualityManagement:TQM) เปนองคกร ทมงเนนกลยทธ (Strategy-focusedOrganization) รวมถงการพฒนาระบบสนบสนน ดานเทคโนโลยสารสนเทศ(InformationandCommunicationTechnology:ICT)

Page 64: กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009medinfo2.psu.ac.th/qc/file_topic/TQA/TQA Book 2012... · กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009 คำนำ

กรณศกษา Best PracticesTQC Winner 2009

��

ปจจยสนบสนนเหลาน กจะกำหนดเปนประเดนเชงกลยทธและแผนงานเรมตนเปนการสรางความเชอมโยงระหวางกลยทธกบหนวยงานตางๆ ในองคกร ระหวางหนวยงานสนบสนน(SupportUnits) ทมฝายพฒนาและปรบปรงกระบวนการทำงาน(OrganizationDevelopmentandBusinessImprovement) และฝายทรพยากรบคคล เปนผรบผดชอบสำคญ กบกลยทธทหนวยงานหลก(CoreUnits) เปนเจาภาพ เรยกไดวา เปนการทำใหทวทงองคกรมความเชอมโยงกบกลยทธ ซงถายทอดใหเหนเปนภาพเดยวกนใน แผนทกลยทธ (TOP-corporateStrategyMap) เพอประโยชนในการสอสารและตดตามใหเกดการบรณาการ รวมแรงรวมใจอยางสอดคลองกน ตามหลกบนไดพนฐานสามขนทไดกลาวถงในตอนตน คอUnderstand,AwarenessและOwnership&Commitment เพอใหมนใจวาแผนกลยทธจะไดรบการผลกดนจนบรรลผลสำเรจ ไทยออยลแตงตง คณะกรรมการขนมาอกชดหนงมชอวาคณะกรรมการขบเคลอนการเจรญเตบโตขององคกร (GrowthSteeringCommittee) ประกอบดวยผบรหารระดบสงมาจากทกๆBusinessUnitและมหนวยงานประเมนความเสยงเปนผประสานงานกบทกหนวยงาน (ดานธรกจ ตลาด โรงกลน การเงน และบรหารองคกร) ทำหนาทบรหารจดการความเสยง ในการบรรลเปาหมายทงในระยะสน และระยะยาว ผลกดนความกาวหนาของกลยทธใหเปนไปตามแผนทวางไวกำหนดและขบเคลอนปจจยสนบสนน(Enabler) อยางเปนรปธรรม โดยมการประชมทบทวนตดตามความกาวหนาทกสปดาห

รปท 11 TOP-corporateStrategyMap

Page 65: กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009medinfo2.psu.ac.th/qc/file_topic/TQA/TQA Book 2012... · กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009 คำนำ

บรษท ไทยออยล จำกด(มหาชน)

��

เมอแผนกลยทธแผนธรกจงบประมาณคาใชจายงบลงทนดชนชวดและแผนปฏบตการไดรบความเหนชอบจากคณะกรรมการบรษทแลว ผบรหารระดบสงจะถายทอดแผนธรกจ ไปทวทงองคกรโดยSPและฝายการคลงจะสรปเปนคมอแผนธรกจประจำปใหทกฝายนำไปดำเนนการและถายทอดไปยงพนกงานทกคนโดยใชวธการรบ-สงลก(CatchBall)ไปและกลบหากพบโอกาสในการปรบปรงระหวางการถายทอดแผนเชงกลยทธ แผนจะถกสงกลบมาทบทวนใหมในระดบทสงกวา จนกวาแผนงานนนจะมความสมบรณพรอมนำไปปฏบต มการตดตาม ผลการดำเนนการในทกระดบเปนประจำ รายวน รายสปดาห รายเดอน รายไตรมาส และรายป ตามวาระการประชมทบทวน ตวชวด เปาหมาย และปฏบตการ เพอรายงานผลความคบหนา แผนปฏบตการ โครงการ แผนบรหารความเสยง ปญหาและอปสรรค เพอผรบผดชอบจะได ชแจงผลการวเคราะหสาเหต แนวทางการแกไขหรอปรบเปลยนแผนงานใหเหมาะสมกบสถานการณ โดยมSP รบผดชอบตดตามและประสานงานเพอรายงานผลการดำเนนงานเปนขอมลปอนเขาสำหรบกระบวนการจดทำแผนเชงกลยทธในรอบปถดไป Achievement จากแนวกลยทธหลก Survive and Thrive สำหรบในระยะสน (ShortTerm)Survive ทเนนการลดตนทน และเพมประสทธภาพการผลต ไทยออยลไดเปรยบเทยบ ผลการดำเนนงานทกรอบปกบโรงกลนอนๆทบรษทShellเปนทปรกษาและโรงกลนในภมภาคเอเชยแปซฟก โดยบรษทผชำนาญการSolomonAssociate ทก2 ป พบวา ไทยออยล มผลการดำเนนงานอยในกลมผนำ หรอ Top Quartile ในเรอง คาใชจายการผลต(NonEnergyCashCost) ดชนการใชพลงงานและการสญเสย(CorrectedEnergyandLossIndex-ShellBenchmark) คาใชจายในการซอมบำรง(MaintenanceIndex) และอตราความพรอมใชงาน(MechanicalAvailability) เปนเครองบงชเปนอยางดวา ไทยออยล อยในฐานะทดในการแขงขนระดบสากล และไทยออยลยงมงมนพฒนากาวสการเปน Best in Class Operationsภายในปพ.ศ.2555

Page 66: กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009medinfo2.psu.ac.th/qc/file_topic/TQA/TQA Book 2012... · กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009 คำนำ

กรณศกษา Best PracticesTQC Winner 2009

��

รปท 12 PerformanceBenchmarking ผลประกอบการของไทยออยลอย ในระดบทดมาโดยตลอดเมอเปรยบเทยบกบอตสาหกรรมแมในปพ.ศ.2551ทราคานำมนดบผนผวนอยางหนกคอพงสงสดในไตรมาสสองและลงตำสดในไตรมาสสามและส สงผลใหโรงกลนนำมนทกโรงประสบปญหามลคานำมนคงคลงลดตำลงอยางหนก ไทยออยลเปนเพยงโรงกลนเดยวในประเทศทยงมกำไรสทธ ในปนน และมผลตอบแทนการลงทน(ROCE)ดทสดเมอเปรยบเทยบในระดบภมภาค

รปท 13 กำไรสทธและผลตอบแทนการลงทนเปรยบเทยบในภมภาค จากการดำเนนงานตามกลยทธและตดตามผลอยางตอเนองของไทยออยลไดนำมาซงผลลพธการบรรลกลยทธและแผนปฏบตการขององคกรในภาพรวมของป พ.ศ.2551 และ ยกระดบขดความสามารถในการเพมมลคาผลตภณฑขนมาเปนลำดบท3 ของโรงกลนนำมน ในภมภาครองจากReliance(India)และNipponOil(Japan)

-30

-20

-10

0

10

20

30

2547 2548 2549 2550 2552

2551 TOP

Form

osa

RIL

Calte

x

S-Oil

PTTA

R

IOC

IRPC

BPCL SK

Petro

plus

บางจาก ESSO IRPC PTTAR TOP-4

-2

0

2

4

6

8

10

12

Page 67: กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009medinfo2.psu.ac.th/qc/file_topic/TQA/TQA Book 2012... · กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009 คำนำ

บรษท ไทยออยล จำกด(มหาชน)

��

รปท 14 การบรรลกลยทธและแผนปฏบตการและความสามารถในการเพมมลคาผลตภณฑ ในระยะยาว(LongTerm) ตามแนวทาง Thrive คอ การเตบโตเพอเปน Energy Converting Company เปนผผลตผลตภณฑทเปนทตองการของตลาดอยางครบวงจร ขยายธรกจอยางหลากหลายเพอลดความเสยงของธรกจโรงกลนนำมน ผลประกอบการป พ.ศ.2552 ของเครอไทยออยลมรายไดรวมทงสน287,393 ลานบาท นบวาเปนรองเพยง ปตท.เทานนจากบรษททงหมดในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย ขอสงเกตคอ ผลกำไรกวา 1.2 หมนลานบาท กลบไมไดมาจากธรกจการกลนเปนหลก แตมาจากธรกจผลตพาราไซลน ททำกำไรใหไทยออยลมากกวา7 พนลานบาท ขณะทธรกจการกลนทำกำไรไดเพยง3,281 ลานบาท เปนผลมาจากการลงทนในป พ.ศ.2549 ทไทยออยลคาดการณภาวะขาดแคลน อยางตอเนองดานอปทานสารพาราไซลนในภมภาคเอเชยแปซฟก โครงการขยายกำลงการผลต ของ บรษท ไทยพาราไซลน จำกด (TPX) จงเกดขนดวยเมดเงนลงทนประมาณ 282 ลานเหรยญสหรฐ เพอขยายกำลงการผลตสารพาราไซลน จาก 2 แสนตนไปส 4 แสนตนนน ประจวบเหมาะกบชวงเวลาทเศรษฐกจโลกคอยๆ ฟนตว สงผลตอการบรโภคพลาสตกอนเปนผลผลตจากพาราไซลน ในขณะทธรกจโรงกลนมคาการกลนลดลงจากราคานำมนลดลงอยางมากเพราะความตองการทลดลงจากวกฤตซบไพรม และปรมาณการกลนทลนตลาดจากจำนวนโรงกลนทวโลกทเพมขนในชวง1-2 ปทผานมา ตอกยำใหเหนถงโครงสรางธรกจ ทแขงแกรงทามกลางสภาพเศรษฐกจ ซ งอย ในภาวะถดถอยและยงไมฟนตวเตมท เปนความสำเรจทางกลยทธทสงผลตอความยงยนของไทยออยล ดวย “ความสามารถในการ คาดการณอนาคตไดกอนคนอน และการตดสนใจลงทนไดอยางเหมาะเจาะถกจงหวะ”

0

2

4

6

8

10

12

14

16

2549 2550 2551 2552

KPIs ทบรรล

จำนว

น KPI

s ระ

ดบอง

ค�กร

KPIs ระดบองค�กร

Page 68: กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009medinfo2.psu.ac.th/qc/file_topic/TQA/TQA Book 2012... · กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009 คำนำ

กรณศกษา Best PracticesTQC Winner 2009

�8

ปจจยแหงความสำเรจ ผลสำรวจลาสดของHavard Business Reviewในเดอนมนาคม2552พบวาองคกรสวนใหญยงมความเขาใจวาการจดทำกลยทธ (StrategyFormulation) และการนำกลยทธ ไปสการปฏบต (StrategyDeploymentandExecution) เปนกระบวนการทตอเนอง แตแยกจากกน ไทยออยลมงสการเปน องคกรทมงเนนกลยทธ (Strategy-focusedOrganization) การจดทำและถายทอดกลยทธไปสการปฏบตจงเปนกระบวนการทเดนไปพรอมๆ กนอยางเปนระบบ มรปแบบทแขงแรงแนนอน แตกโอนออนพอทจะเปดโอกาสใหแกการมสวนรวมเพอเรยนรและปรบเปลยน สงเหลานเกดขนไดดวยปจจยทเปนหวใจของ ความสำเรจดงตอไปน 1. การผลกดนและสนบสนนโดยผบรหาระดบสงในทกสายงาน หวใจหลกของความสำเรจในการดำเนนการ และบรหารกลยทธ ไดแก การมวสยทศนการสรางAlignment การสอสาร และการผลกดนใหมการนำกลยทธไปดำเนนการใหสำเรจผลซงทงหมดนเปนบทบาทสำคญของผบรหารระดบสงทจะสรางวฒนธรรม บรรยากาศ ตลอดจนเครองมอตางๆ ทจะสนบสนนใหการบรหารกลยทธเปนไปในเชงบรณาการและสอดคลองกน ในแนวตงและแนวนอน(VerticalandHorizontalIntegrationandAlignment)กลาวคอบคลากรทกระดบในทกสายงานจะตองมความเขาใจรบทบาทรหนาทของตนเพอทจะสามารถ สงและรบลกในแผนงานตางๆไดสงผลใหกลยทธดำเนนการไปไดอยางมประสทธภาพ 2. ความเชยวชาญในการวเคราะหหรอทำนายแนวโนมในอนาคตของธรกจ ไมเพยงแตผบรหารระดบสงเทานนทมบทบาทนำพาไทยออยลฝาภาวะวกฤตในแตละชวงทผานมาจนประสบความสำเรจ แตบคลากรและทมงานยงเปนกลไกสำคญนำไปสความสำเรจ ตามเปาหมายทวางไว การจะคาดการณอนาคตไดสวนหนงมาจากการวเคราะหบทเรยนจากอดตคอ ตองอาศยขอมลจากอดตเพออานแนวโนมของอนาคต ไทยออยลใหความสำคญในการวเคราะหขอมลอตสาหกรรม ขอมลเชงธรกจ มทมบคลากรทเปนนกวเคราะหดานพลงงาน(Analyst) จากหลากหลายสาขาทเกยวของ ทำหนาทในการวเคราะหและเสนอขอมลทสำคญ ตอการวางแผนธรกจในเครอไทยออยล และสงสญญาณเตอนลวงหนา หากมอะไรสงผลกระทบตอธรกจบรษทจะปรบเปลยนแนวทางธรกจใหเขากบสถานการณอยางไรกตามการทำนายหรอพยากรณดวยวธดงกลาวกยงมความไมแนนอน(Uncertainty) ซงเปนความเสยง(Risk) อย เนองจากความซบซอนทางธรกจและการเปลยนแปลงของสภาพแวดลอมทแตกตางจากเดมมากองคกรขนาดใหญอยางไทยออยลหากตดสนใจผดพลาดกหมายถง เงนลงทนจำนวนมหาศาล การวเคราะหธรกจเพอกำหนดกลยทธของไทยออยล จงเปนการประยกตใชเครองมอทหลากหลาย ทงSWOTAnalysis,Five-Force,EnvironmentalScanning,IndustryAttractiveness

Page 69: กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009medinfo2.psu.ac.th/qc/file_topic/TQA/TQA Book 2012... · กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009 คำนำ

บรษท ไทยออยล จำกด(มหาชน)

�9

Analysis และScenarioPlanning เพอคนหาจดบอด และสรางความแตกตาง ชวยกระตนจนตนาการและความคดสรางสรรค ทำใหบคลากรกลาคดนอกกรอบปจจบน และหาวธการใหม ในการแกไขปญหาเดม 3. ความสามารถในการตดสนใจทจะกำหนดกลยทธใหเหมาะสมกบผลจากการวเคราะห หรอการทำนายแนวโนมในอนาคต พรอมกบการบรณาการสงทเปนความไดเปรยบเชงกลยทธ ทสำคญ การกำหนดกลยทธเปนเรองของการเลอก องคกรมสทธทจะเลอกไดวาจะเตบโตหรอ

ไมเตบโต จะออกผลตภณฑใหมหรอไม จะขยายธรกจใหมหรอไม หรอแมกระทงจะตดสนใจ

เลกกจการความยากและทาทายกคอองคกรมทางเลอกมากมายองคกรตองเลอกวาจะไมเปนหรอ

จะไมทำอะไร มฉะนนจะมสงทตองทำมากมายเตมไปหมด ไทยออยลเลอกทำในสงทตวเองถนด

และเปนความสามารถหลก(CoreCompetency)ทสรางความไดเปรยบในการแขงขนใหองคกร

ตวอยางทเหนไดชดคอ เรองของพลงงานทดแทนท ในมมหนงถอเปน อปสรรค จากแนวโนมการเขามาเปนสนคาทดแทนอยาง เอทานอล ในอกมมหนงกเปน โอกาส จากปรมาณความตองการใชในประเทศตามโครงการผลกดนการใชแกสโซฮอลของรฐบาล ไทยออยล จงมแนวคดในการดำเนนธรกจเอทานอลของตวเอง เรมจากการประเมนศกยภาพของตวเองศกษาดงานเทคโนโลยการผลตเอทานอลในตางประเทศรวมไปถงการปลกมนสำปะหลงเสนทเปนวตถดบจนพบวาสำหรบธรกจเอทานอลแลวการบรหารวตถดบมนสำปะหลงเสนและการจดเกบเอทานอลมความสำคญมาก ซงไมใชเรองทไทยออยลถนดหรอเชยวชาญ จงตดสนใจรวมทนกบบรษท ทรพยทพย จำกด ทมจดแขงทางดานอปทาน(Supply) คอ มความเชยวชาญในการ จดซอมนเสนเพอการสงออกมานานกวา30ปเปน1ใน5ของผสงออกมนสำปะหลงรายใหญทสดในประเทศไทย และมชอเสยงเปนทยอมรบในวงการ สามารถทจะเลอกมนคณภาพด ซงทำใหผลตไดเอทานอลทมคณภาพ ทงยงมคลงเกบวตถดบขนาด200,000 ตนเพยงพอ สำหรบการผลตตลอดป และมถงเกบเอทานอลขนาดใหญ6 ลานลตร สวนไทยออยลนน มความแขงแกรงทางดานอปสงค(Demand) มฐานทางการตลาดอยในมอ มความพรอมทาง ดานเทคโนโลย และการบรหารจดการ การเปนพนธมตรรวมทนดานธรกจของไทยออยล และ ทรพยทพย ถอเปนการเสรมแรงใหทงค เพอมงไปสวสยทศนการเปนผนำในการดำเนนธรกจ เชงบรณาการดานการกลนนำมนและปโตรเคมทตอเนองอยางครบวงจรในภมภาคเอเชยแปซฟก 4. การมสวนรวมของพนกงานในองคกร องคกรหลอมรวมกนขนมาไดกดวย คน เปนหลก เพราะคนเปนผสรางความไดเปรยบเชงกลยทธ ทำใหสามารถเอาชนะคแขงขนได และสำคญทสด จะตองมคนเปนผกำหนดและดำเนนการ ไทยออยลเปดโอกาสใหพนกงานในเครอไดรวมกนพฒนากลยทธ เพอทำใหกลยทธ

Page 70: กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009medinfo2.psu.ac.th/qc/file_topic/TQA/TQA Book 2012... · กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009 คำนำ

กรณศกษา Best PracticesTQC Winner 2009

�0

เปนงานของทกคน การรบฟงและระดมสมอง เพอเชอมโยงความคดระหวางฝายบรหารและ พนกงานถอเปนรากฐานสำคญในการพฒนาศกยภาพการคดเชงกลยทธ(StrategicThinking)ขององคกรพนกงานสามารถบอกไดอยางเตมปากวากลยทธขององคกรเปนอยางไรเพราะกลมคน ทเขาใจกลยทธไดดทสดคอ ผทมสวนรวมในกระบวนการกำหนดกลยทธ เปนการนำพนกงาน เดนขนบนไดสามขนคอ Understand, Awareness และOwnership & Commitment ใหผปฏบตเขาใจและเหนถงความสำคญของกลยทธ ชวยใหทกคนในองคกรตงแตระดบ ปฏบตการไปจนถงผบรหารระดบสงเขาใจ และเชอมโยงบทบาทหนาทของตนกบจดมงหมายสำคญขององคกรได

Page 71: กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009medinfo2.psu.ac.th/qc/file_topic/TQA/TQA Book 2012... · กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009 คำนำ

โรงงานผลตอาหารสตวปกธงชย

�1โรงงานผลตอาหารสตวปกธงชย บรษท เจรญโภคภณฑอาหาร จำกด (มหาชน) (Pak Thong Chai Feedmill, Charoen Pokphand Foods Public Company Limited)

Page 72: กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009medinfo2.psu.ac.th/qc/file_topic/TQA/TQA Book 2012... · กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009 คำนำ

กรณศกษา Best PracticesTQC Winner 2009

�2

Page 73: กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009medinfo2.psu.ac.th/qc/file_topic/TQA/TQA Book 2012... · กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009 คำนำ

โรงงานผลตอาหารสตวปกธงชย

�3

ความเปนมา ธรกจอาหารสตว นบเปนธรกจแรกของเครอเจรญโภคภณฑ โดยเรมจากการรวมทนระหวางคณสงวนประเดมสข(พเขย)กบคณจรญ เจยรวนนทผนำตระกลเจยรวนนทรนท2(พชายของคณธนนท เจยรวนนท ประธานกรรมการบรษทคนปจจบน) ประกอบธรกจจำหนายวตถดบอาหารสตว โดยสงจำหนายใหแกคณหลวงวรวฒนโยธน ซงตงโรงบดเลกๆ อยทยานสะพานควายกรงเทพฯภายหลงคณหลวงวรวฒนโยธนเลกทำกจการเนองจากถกชาวบานรองเรยน เรองกลนเหมนของปลาเคม ซงเปนวตถดบในการนำมาทำอาหารสตว คณหลวงวรวฒนโยธน เหนวา บคคลทงสอง ทงคณสงวนและคณจรญ(ตอนนนใชชอเจรญ) เปนคนตงใจทำมาหากนดวยความซอสตยสจรต จงไดมอบเครองบดทซอมาจากสหรฐอเมรกาเพอใหคนทงสอง ประกอบอาชพรบจางบดวตถดบอาหารสตวตอไปโดยคณหลวงไดกลาวกบคณจรญวา “เอาเครองบดไปเถอะเจรญ ไมคดสตางค มเครองเดยว” เครองบดวตถดบทคณหลวงมอบใหนน ไมเพยงเปนเครองมอการผลตชนแรก ยงเปนเครองมอชนสำคญทเปนจดเรมตนใหตระกลเจยรวนนทหนเหจากธรกจผลต และจำหนาย เมลดพนธผก มาสธรกจผลต และจำหนายอาหารสตว ธรกจการเกษตร และขยายไปยงธรกจอนๆหลากหลายตอมา หลงจากคณสงวน และคณจรญไดทำธรกจบดวตถดบ เพอสงใหรานขายอาหารสตว ไดชวงเวลาหนง จงไดมแนวคดขยายกจการเปดรานขายอาหารสตวของตนเอง โดยใชชอวา รานเจรญโภคภณฑ ตงอยรมถนนทรงวาด จากนนคณสงวนถอนตวจากการเปนหนสวน เพอไปเลยงนกกระทา รานเจรญโภคภณฑทำธรกจขายอาหารสตวทมการเตบโตอยางตอเนอง ภายหลงจงไดเปลยนสภาพเปน หางหนสวนจำกด เจรญโภคภณฑ โดยมกรรมการ และผกอตงเปน4 พนองตระกลเจยรวนนทนนคอคณจรญคณมนตรคณสเมธและคณธนนท(ซงทำหนาทเปนแคชเชยรของราน)

Page 74: กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009medinfo2.psu.ac.th/qc/file_topic/TQA/TQA Book 2012... · กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009 คำนำ

กรณศกษา Best PracticesTQC Winner 2009

��

เจรญโภคภณฑไดกอตงโรงงานผลตอาหารสตวแหงแรกเมอปพ.ศ.2506ทถนนจนทน (ตรอกจนทน) ซงเปนโรงงานผลตอาหารสตวแหงแรกในประเทศไทย จากนนจงไดจดทะเบยนเปนบรษทจำกดเมอวนท17มกราคมพ.ศ.2521ในนาม“บรษท เจรญโภคภณฑอาหารสตว จำกด” เพอผลตและจำหนายอาหารสตวในเขตภาคใตของประเทศไทยตอมาในปพ.ศ.2530ได เรมขยายธรกจไปสการเลยงสตวบก โดยมเปาหมายทจะดำเนนธรกจในลกษณะ ครบวงจรมากขน และไดแปรสภาพเปน “บรษท เจรญโภคภณฑอาหารสตว จำกด (มหาชน)” ในปพ.ศ.2537 ในป พ.ศ.2541 บรษท เจรญโภคภณฑอาหารสตว ไดมการปรบโครงสรางทางธรกจ ในกลมเครอเจรญโภคภณฑ โดยไดเขาซอบรษททดำเนนธรกจเกษตรอตสาหกรรมดานการเลยงสตว และการแปรรปเนอสตวของเครอเจรญโภคภณฑ การปรบโครงสรางทางธรกจในครงนเสรจสมบรณในชวงตนป พ.ศ.2542 และเพอใหสอดคลองกบวสยทศนของกลมบรษททประสงค จะผลตอาหารทมคณภาพสตลาดทวโลก จงไดเปลยนชอเปน บรษท เจรญโภคภณฑอาหาร จำกด (มหาชน) หรอ CPF ซงดำเนนธรกจครอบคลมไปทวทกภาคของประเทศ โดยแบงเปน 2 ธรกจหลกคอ ธรกจสตวบก และธรกจสตวนำ ซงทง2 ธรกจนมการดำเนนงานในลกษณะ ครบวงจรหรอทเรยกวา CPF Value Chain โดยเรมจากการผลตและจำหนายอาหารสตว การเพาะพนธสตวการเลยงสตวและอตสาหกรรมแปรรปอาหารซงโมเดลนทำใหCPFสรางรายได จากทกขนตอนในกระบวนการผลต โดยเฉพาะอยางยงในธรกจอาหารสตว ซงเปนตนทนสำคญทสดของการเลยงสตว และปจจบนกยงคงเปนธรกจทสรางรายไดใหแกCPF มากทสด ดวยสดสวน40%ของรายไดทงหมด

รปท 1 CPFValueChain

Page 75: กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009medinfo2.psu.ac.th/qc/file_topic/TQA/TQA Book 2012... · กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009 คำนำ

โรงงานผลตอาหารสตวปกธงชย

��

รปท 2 โรงงานผลตอาหารสตวบกCPFในประเทศไทย จากการเตบโตของธรกจอาหารสตว ในป พ.ศ.2547CPF ไดกอตง โรงงานผลตอาหารสตวปกธงชย (PTF) นบเปนโรงงานผลตอาหารสตวโรงท11 ของเครอเจรญโภคภณฑซงPTF ถอเปนโรงงานผลตอาหารสตวขนาดใหญ ทมกำลงผลตสงสด1.2 ลานตน/ป โดยทำหนาทผลตอาหารสตวบก(LivestockFeed) สำหรบสตว4 ประเภท ไดแก ไกเนอ ไกพนธไกไขและเปดเนอและอาหารสตวทจำหนายมทงชนดบรรจถง(Bag)และบลค(Bulk) ปจจบนCPFมโรงงานผลตอาหารสตวบกในประเทศไทย11โรงงานกำลงการผลตรวม 6.3ลานตน/ปกระจายอยตามภมภาคตางๆของประเทศเพอใหใกลฟารมเลยงสตวและโรงงานแปรรปอาหารในแตละพนท เปาหมายของCPF คอ ปอนอาหารใหคนทงโลก เพราะเชอวา คนทงโลกคงตองกนเนอสตวและกนเนอสตวหลกๆไมกชนดอาทหม ไก เปดกงและปลาคณอดเรก ศรประทกษ กรรมการผจดการใหญและประธานคณะผบรหารของCPF กลาววา“อาหารเปนสงจำเปน ทกครงทเศรษฐกจไมด ธรกจ CPF ไมเคยกระเทอน” ซงเปนทมาของ การกำหนดวสยทศนของCPF วาเปน ครวของโลก (Kitchen of the world) นนคอ การมงมนในการผลตผลตภณฑอาหารทมคณภาพ มคณคาทางโภชนาการ สะอาดถกสขอนามยและปลอดภยตอผบรโภคบนมาตรฐานการผลตทเปนมตรกบสงแวดลอม

Page 76: กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009medinfo2.psu.ac.th/qc/file_topic/TQA/TQA Book 2012... · กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009 คำนำ

กรณศกษา Best PracticesTQC Winner 2009

��

ใ น ฐ า น ะ ท โ ร ง ง า น ผ ล ต อาหารสตวปกธงชยเปนสวนหนงของValue Chain ของCPF จงไดกำหนดวส ยทศนท สอดคลองกบ การเปนครวของโลก โดยแสดงถงความมงมนในการผลตผลตภณฑ อาหารสตวทมคณภาพด สรางการบรการทลกคาพงพอใจ และมตนทนการผลตทเหมาะสมสามารถแขงขนได

ประธานเครอเจรญโภคภณฑไดพาผบรหารเครอซพเดนทางไปดงานบรษทชนนำระดบโลกหลายแหงรวมถงSamsungประเทศเกาหลและGEประเทศสหรฐอเมรกาซงพบวาบรษทระดบโลกตางใหความสำคญกบบคลากร จงเปนการจดประกายความคดใหซพเนนการสรางคนโดยมแบบฉบบของตนเองดวยสตรทเหมาะสม นนคอ จดเรมตนของการคนหาความเปนCPF โดยทมงานดานพฒนาบคลากรของCPF พยายามถอดแบบความสำเรจในอดต เพอมองหา “คนแบบซพเอฟ” โดยสรปออกมาเปน CPF Way และถายทอดไปสพนกงานทกระดบ ผานระบบ “Target Setting” หรอการบรหารงานทวดผลได เพอใหมนใจวาคนด และคนเกงแบบCPFWayจะไดรบการยกยองชมเชยผานระบบการวดผลงานทชดเจน

รปท 3 CPFWay

วสยทศนCPF

ครวของโลก(KitchenoftheWorld)

วสยทศนTPF

คณภาพทดบรการทลกคาพงพอใจดวยเทคโนโลยททนสมยและตนทนทแขงขนได

พนธกจTPF

1)ผลตสนคาทมคณภาพดปลอดภยตรวจสอบยอนกลบได2)บรการเปนเลศเพอตอบสนองความพงพอใจของลกคา3)สรางนวตกรรมและใชเทคโนโลยทเหมาะสมเพอใหได ประสทธภาพสงสดตนทนตำ4)พฒนาบคลากรตามกรอบความสามารถอยางเปนระบบ5)รบผดชอบตอสงคมสงแวดลอมและประเทศชาต

•ดำรงตนไดอยางมประสทธภาพเมอมการเปลยนแปลงงานหรอสภาพแวดลอม•ปรบตวใหเขากบโครงสรางองคกรกระบวนการทำงานหรอวฒนธรรมใหมๆ ไดอยางมประสทธภาพ•สนบสนนสงเสรมเพอสรางความรสกทดในการยอมรบตอการเปลยนแปลง•นำการเปลยนแปลงไปใชใหเกดประโยชนในทกโอกาส

•แสดงออกถงความกระตอรอรนทจะเรยนรเมอมโอกาส•เพมพนพฒนาทกษะในการทำงานโดยการตดตามและเรยนรใหทนตอเทคโนโลยองคความรและรปแบบของงานใหมๆ•แบงปนความรและทกษะใหกบเพอนรวมงานอนๆ

•การสรางนวตกรรมในกระบวนการทำงานและสภาพแวดลอมทเปนอย•คนหาและนำเอาเทคโนโลยวธการแนวทางใหมๆมาใชในงานใหไดอยางเหมาะสมและสงผลดกบธรกจ•เสรมสรางความไดเปรยบเชงการแขงขนดวยการทำงานอยางมนวตกรรมทเปนสากล

•ยอมรบโดยถอปฏบตตามกฏระเบยบขอบงคบการทำงานจรรยาบรรณบรษทตลอดจนแนวปฏบตการดำเนนธรกจทด•ใหเกดความไววางใจและความเชอถอโดยปฏบตตามคำมนสญญาและแผนงานทใหไว•ปฏบตตนเปนแบบอยางทดสอดคลองกบคานยมองคกรปฏบตตนดวยเกยรตและรบผดชอบในทกกรณตอการกระทำในฐานะตวแทนขององคกร

•ปฏบตงานใหบรรลผลสำเรจอยางรเรมสรางสรรคและมความรบผดชอบ•มงเนนและใหความสำคญตอสงจำเปนในการดำเนนธรกจของบรษท•ใหการยอมรบสนบสนนทจะเสยงและเผชญกบสงทาทายตางๆ•ปฏบตงานดวยความชดเจนและลงมอเพอเอาชนะอปสรรคไดดวยทกษะการแกไขปญหาอยางเหมาะสม

•ปฏบตตามกฏหมายและจรยธรรมในการทำธรกจของประเทศทดำเนนธรกจ•ชวยเหลอเกอกลและคำนงถงประโยชนของชมชนและสวนรวม•แสวงหาโอกาสและทำสาธารณะประโยชนเพอสงคมโดยรวม

Embrace Change พรอมรบการเปลยนแปลง

Master Learning & Sharing

ใฝรและแลกเปลยนความร

Innovation สรรคสรางนวตกรรม

Integrity & Honesty มคณธรรมและ ความซอสตย

Result Oriented มงมนเพอความสำเรจ

Dedicate Countries ตอบแทนคณแผนดน

Page 77: กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009medinfo2.psu.ac.th/qc/file_topic/TQA/TQA Book 2012... · กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009 คำนำ

โรงงานผลตอาหารสตวปกธงชย

��

วฒนธรรมองคกร CPF Way หรอคนแบบซพเอฟ ม 6 ประการ ดงน • พรอมรบการเปลยนแปลงทกวนนสถานการณตางๆมการเปลยนแปลงตลอดเวลาทงความตองการของลกคา เทคโนโลย สถานการณการแขงขน สภาพสงคม เศรษฐกจและการเมอง การจะอยรอดไดนน ขนอยกบการยอมรบความเปลยนแปลง และความสามารถในการปรบตวใหเขากบสภาพแวดลอมทมการเปลยนแปลง • ใฝรและแลกเปลยนเรยนร มความกระตอรอรนทจะเรยนร โดยCPF มโครงการแลกเปลยนความร ใหผทมประสบการณมากกวาเปนครถายทอดสงทสำเรจ สงทลมเหลว เพอสรางใหเกดวฒนธรรมของการเรยนร • สรรคสรางนวตกรรมคนของCPFตองมความคดสรางสรรคใหมๆ ในหลายๆดานสรางนวตกรรมใหเกดขนในทกสวนงานตงแตการวจยและพฒนาการผลตการตลาดเนองจากเทคโนโลยมการเปลยนแปลงใหมๆ ตลอดเวลา และองคกรกพรอมสนบสนนใหคนกลา ทำสงใหมๆ ใหเกดขน คณอดเรกเคยใหสมภาษณไววา“ทานประธาน (คณธนนท) บอกวา ‘ใหคดกอนทำกอน’ ความคดสรางสรรคคอ พยายามกระตนใหคนคดอะไรกอนคนอน พอคดกอนทำกอนกจะ ไดเปรยบ ฉะนนคต ‘คดกอนทำกอน’ กคอ ศพทพนๆ ของ CPF ในเรอง ‘อนโนเวชน’ หรอ ‘นวตกรรม’ นนเอง จดหนงทชวยใหเราคดเรองอนโนเวชน เพราะทานประธานบอกวาสำหรบ ตวทาน ‘พอใจวนเดยว’ ในผลงาน แตผบรหารให 1 เดอน หลงจากนนตองไปคดเรองใหม” • มคณธรรมและความซอสตย เนนใหคนทำสงทถกตองเปนหลก มคณธรรม มจรยธรรมมความขยนซอสตยและอดทน • มงมนเพอความสำเรจ ทมเทใหเกดผลลพธตามทตงเปาหมายไว มงมนเอาชนะอปสรรคตางๆทเกดขน • ตอบแทนคณแผนดน การไปลงทนทำธรกจในประเทศใดกตาม ผบรหารตองยดมนในหลกปรชญา3ประการเสมอนนคอ1.ธรกจของCPFตองเปนประโยชนกบประเทศนนๆ2. ตองเปนประโยชนตอประชาชนหรอเกษตรกรในประเทศทเขาไปลงทน รวมไปถงคคา และลกคาดวยและ3.ตองเปนประโยชนตอบรษท ความทาทายเชงกลยทธ ความทาทายเชงกลยทธเปนแรงกดดนทมนยสำคญตอการบรรลวสยทศนและเปาหมายขององคกรถงแมวาในปจจบนCPFถอวาเปนผนำอนดบหนงทงในดานการผลตเนอไกสงออกตางประเทศและการผลตอาหารสตว แตการทCPFจะกาวไปสการเปนครวของโลกนนCPFรวมทงโรงงานผลตอาหารสตวปกธงชย ซงเปนสวนหนงของหวงโซคณคาของCPF ตองเผชญความทาทายตางๆดงน

Page 78: กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009medinfo2.psu.ac.th/qc/file_topic/TQA/TQA Book 2012... · กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009 คำนำ

กรณศกษา Best PracticesTQC Winner 2009

�8

1. การเตบโตของตลาดตางประเทศ วสยทศนในการดำเนนธรกจยดหลกไมลงทนอยในประเทศใดประเทศเดยวจะขยายตลาดและกระจายความเสยงไปในหลายประเทศ ประธานเครอเจรญโภคภณฑมวสยทศนวา “วตถดบของโลกเปนวตถดบของเรา และตลาดของโลกเปนตลาดของเรา ทใดมวตถดบและมตลาด เรากจะสงสนคา หรอไปลงทนผลตและจำหนายสนคาทนน” ในปจจบนสดสวนรายไดของCPF มาจากยอดขายในประเทศ60%การสงออก15%และรายไดจากการลงทนในตางประเทศ25%ภายใน5 ปCPF วางแผนจะเพมรายไดจากการสงออกเปนสดสวน20% และการลงทน ในตางประเทศสดสวน40%PTF ในฐานะทเปนสวนหนงของCPFValueChain จงตอง เตรยมตวเพอรองรบแผนในการเพมรายไดจากการสงออกนเชนกน 2. ความตองการดานความปลอดภยอาหารและกฎระเบยบขอบงคบของประเทศลกคานำเขา สำหรบธรกจอาหาร ความปลอดภยอาหารเปนสงทสำคญ เพราะมผลโดยตรงกบ ความเชอมนของผบรโภคและชอเสยงของบรษทคณอดเรกกลาววา“ม 2 เรองทเปนความเสยงตอธรกจอาหารของ CPF เรองแรกคอ โรคระบาด โดยเฉพาะในชวงเวลาของไขหวดนกระบาดเปนปทหนกทสด สงผลให CPF ชะลอการเตบโต ดงนน เมอเกดโรคระบาดอน เชน ไขหวด 2009 หรอไขหวดตางๆ กตองจบตาอยางใกลชด จากประสบการณทผานมา CPF ไดเตรยมปองกนดวยการทำโรงเลยงแบบฟารมปด สวนเรองท 2 คอ ปญหาจากประเทศคคาในการกดกนทางการคาจากมาตรการตางๆ เชน Anti Dumping1 (มาตรการตอบโตการทมตลาด) รวมถง การกำหนดโควตา ซงเปนปจจยเสยงทไมสามารถคาดเดาเหตการณลวงหนาได ทำใหทกบรษท ในเครอเจรญโภคภณฑอาหารตองเตรยมพรอมในการพฒนาระบบการผลตใหไดคณภาพ ตามมาตรฐานของประเทศตางๆ ทวโลก” 3. การขาดแคลนวตถดบและตนทนทสงขน สถานการณปจจบนทราคานำมนมความผนผวน ทำใหทกประเทศทผลตพชพลงงาน หนไปผลตเอทานอลสงผลใหราคาพชทใชเปนวตถดบในการผลตอาหารสตวเหลานสงขน

1 มาตรการตอบโตการทมตลาด(AntiDumping:AD) เปนมาตรการทางการคาทประเทศผนำเขาใชเพอปกปองอตสาหกรรมภายใน ทไดรบความเสยหาย หรอมแนวโนมทจะไดรบความเสยหายจากการทมตลาด(การทมตลาด คอ การสงออกสนคาจากประเทศหนงไปยงอกประเทศหนงเพอประโยชนในทางพาณชย โดยทราคาสงออกนนตากวามลคาปกตของสนคาชนดเดยวกนทจำหนายเพอการบรโภคภายในประเทศผสงออกหรอผผลตเอง)

Page 79: กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009medinfo2.psu.ac.th/qc/file_topic/TQA/TQA Book 2012... · กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009 คำนำ

โรงงานผลตอาหารสตวปกธงชย

�9

4. การนำเทคโนโลยทนสมยมาประยกตใชตอเนอง การเลอกใชเทคโนโลยทเหมาะสมเปนสวนสำคญททำใหองคกรสามารถผลตสนคา ทมคณภาพ มความปลอดภยตอสตวและผบรโภค มความคลองตวรวดเรวในการตอบสนอง ความตองการของลกคา ทำใหลกคามความมนใจในคณภาพสนคาและการบรการ รวมทงยงสรางภาพลกษณทดตอองคกร หากยอนไปตงแตเรมทำธรกจ นบจากเครองบดเครองแรกท คณหลวงวรวฒนโยธน ใหมา ซงเปนจดเรมตนการทำธรกจของตระกลเจยรวนนท ทมผบรหารกใหความสำคญ กบการเลอกใชเครองจกรและเทคโนโลยททนสมยมาโดยตลอด เมอครงทเจรญโภคภณฑ ยงมเพยงโรงงานผลตอาหารสตวแหงเดยวทตรอกจนทน และมเพยงเครองจกรเพยงเครองเดยวทซอมอสองมาจาก บรษท เอฟ.อ.ซรค ของสงคโปร หลงจากทตลาดดานอาหารสตวขยายตว จงตดสนใจซอเครองจกรอตโนมตยหอบลเลอรซงถอวามมาตรฐานทสดในโลก ทนทท ใชเครองจกรผลตอาหารทนสมยของบลเลอร ผบรหารได ใชกลยทธ ใหม อกกลยทธหนง นนคอ การเชญลกคา และเอเยนตจำหนายอาหารสตวเขาเยยมชมโรงงานและ กระบวนการผลต เพอสรางภาพลกษณแกบรษท และสรางความมนใจใหแกลกคาวาอาหารสตวของเจรญโภคภณฑผลตดวยเครองจกรททนสมยผลตภณฑมคณภาพดเยยมเหนอกวาอาหารสตวประเภทเดยวกน ในการสรางโรงงานตอมาจนถงปจจบนกยงยดหลกการนำเทคโนโลยททนสมยทสดมาใชในการสรางโรงงาน 5. การเตรยมความพรอมของบคลากรใหทนตอการเตบโต นอกจากการใชเทคโนโลยททนสมยแลวการไปสภารกจทยงใหญครวของโลกความพรอม ของคนคอ หวใจสำคญ นนเปนเหตผลทCPF ใหความสำคญกบ “ทนมนษย” มาโดยตลอด คณอดเรกมองโอกาสทางธรกจทจะผลกดนองคกรไทยเทยบชนตลาดโลกวา “คนถอเปนปจจยสำคญทสดในการขบเคลอนของกลม CPF ใหสามารถเตบโต และกาวขนสแถวหนา จงตองเตรยม ความพรอมของคนในทกมต”

Page 80: กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009medinfo2.psu.ac.th/qc/file_topic/TQA/TQA Book 2012... · กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009 คำนำ

กรณศกษา Best PracticesTQC Winner 2009

80

กระบวนการทางธรกจ

รปท 4 กระบวนการทางธรกจ กระบวนการทางธรกจของPTF ประกอบดวย กระบวนการสรางคณคา (ValueCreationProcesses) และกระบวนการสนบสนน (BusinessSupportProcesses)กระบวนการสรางคณคานน ประกอบดวย กระบวนการออกแบบผลตภณฑ ซงทำรวมกบสำนกสตรอาหารของCPFในการคดคนสตรอาหารใหมหรอเปลยนแปลงเทคโนโลยการผลตใหมนอกจากนนยงมกระบวนการวางแผนการผลต กระบวนการผลต กระบวนการสงมอบผลตภณฑ กระบวนการบรการ กระบวนการบรหารผสงมอบวตถดบ ซงครอบคลมดาน การจดหาวตถดบ และกระบวนการบรหารคณภาพและความปลอดภยอาหารซงเกยวของกบการควบคมกระบวนการ(ProcessControl) การเรยกคนผลตภณฑ(ProductRecall) และการออกแบบโรงงาน สำหรบกระบวนการสนบสนนนน ประกอบดวย กระบวนการปรบปรงเทคโนโลย การผลต ทำหนาทในการปรบปรงประสทธภาพการผลต กระบวนการบำรงรกษาเครองจกร กระบวนการจดการดานสงแวดลอม กระบวนการจดการสารสนเทศ และกระบวนการจดการทรพยากรบคคล

ความตองการ ของลกคา (Farm)

ความตองการ ของลกคา

(Marketing)

ความพงพอใจ ของลกคา (Farm)

ความพงพอใจ ของลกคา

(Marketing)

Page 81: กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009medinfo2.psu.ac.th/qc/file_topic/TQA/TQA Book 2012... · กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009 คำนำ

โรงงานผลตอาหารสตวปกธงชย

81

กระบวนการผลตในภาพรวม

รปท 5 กระบวนการผลต กระบวนการผลตอาหารสตว เรมจากการตรวจสอบคณภาพวตถดบ โดยการตรวจ รอบแรกทดานหนาโรงงาน รถวตถดบทผานการตรวจสอบคณภาพรอบแรกจะไปชงนำหนก และไปยงพนทรบวตถดบ โดยในขณะทนำวตถดบลงจะมการตรวจสอบคณภาพรอบท2หลงจากนนวตถดบทงหมดจะลำเลยงไปเกบทไซโล สำหรบวตถดบทเปนของเหลวทผานการตรวจสอบคณภาพแลวจะถกจดเกบในStorageTank ในการผลตแตละวนจะสงวตถดบไปเตรยมการผลตในตกผลต พอเรมการผลตจะม การชงวตถดบตามสตรอาหารสตวแตละชนดจากนนจะสงวตถดบไปยงเครองผสม วตถดบทผานการผสมแลวจะสงไปยงสายการผลตทผานความรอน ซงเรมจากกระบวนการสรางความรอน โดยผานเครองคอนดชนเนอรปรบสภาพอาหารเขากบไอนำ เพอเตรยมขนรป จากนนจะผานเครองเอกซแพนเดอร เพอฆาเชอโดยทำใหอาหารมอณหภมททางออก105 องศาเซลเซยส หลงจากนนจะสงอาหารไปยงเครองอดเมด ถาอณหภมทหนาเครองอดเมดยงไมเหมาะสมจะมการวนสายการผลตจนกวาจะไดอณหภมทตองการ จากนน จงสงไปทคลเลอรเพอลดอณหภมและลดความชน สำหรบอาหารบางประเภทจะผานเครองบใหอาหารมขนาดเลกลงตามความเหมาะสม ของสตวจากนนอาหารจะผานตะแกรงรอนซงอาหารทผานตะแกรงรอนนจะเปนอาหารทพรอมจำหนายแลว

Page 82: กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009medinfo2.psu.ac.th/qc/file_topic/TQA/TQA Book 2012... · กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009 คำนำ

กรณศกษา Best PracticesTQC Winner 2009

82

Best Practices : การจดการกระบวนการเพอตอบสนอง ความตองการของลกคาและความทาทายเชงกลยทธ จากการศกษาพบวธปฏบตทเปนเลศของPTFซงทำใหองคกรประสบความสำเรจ กคอการจดการกระบวนการเพอตอบสนองความตองการของลกคาและความทาทายเชงกลยทธ ผเขยนขอนำเสนอตามลำดบขนตอนดงตอไปน

รปท 6 ระบบงานและกระบวนการทำงานของPTF หากวเคราะหในสวนของเกณฑTQAหมวดท6เรองการจดการกระบวนการจะพบวา เกณฑหมวด6ประกอบดวย2หวขอ นนคอ ระบบงาน(WorkSystem) และกระบวนการ(WorkProcess)ดงรปท6 ระบบงาน (Work System) คอ ภาพใหญขององคกรวาประกอบดวยกระบวนการ อะไรบางและแตละกระบวนการมความสมพนธความเชอมโยงกนอยางไรการออกแบบระบบงานทดควรตอบสนองตอความทาทายเชงกลยทธสภาพแวดลอมและความตองการของลกคา กระบวนการ (Work Process)เปนสวนประกอบของระบบงานเชนกระบวนการผลตกระบวนการขาย เปนตน หลายๆ กระบวนการประกอบกนเปนระบบงาน การจดการกระบวนการ เรมตงแตการออกแบบกระบวนการ การควบคมกระบวนการ และการปรบปรงกระบวนการ การจดการกระบวนการทด จะสงผลตอความพงพอใจของลกคาและความยงยน ขององคกรในอนาคต PTF เปนตวอยางขององคกรทมการจดการกระบวนการทด โดยนำบทเรยนจากโรงงานอนๆในเครอCPFรวมทงเทคโนโลยททนสมยตางๆมาประกอบในการออกแบบระบบงานและ

ปรบปรง

กระบวนการ

ออกแบบกระบวนการ

ควบคม

กระบวนการ Process 3

Process 6

Process 5

Process 4

Process 2

Process 1

Work System (ระบบงาน)

Work Process (กระบวนการ)

Page 83: กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009medinfo2.psu.ac.th/qc/file_topic/TQA/TQA Book 2012... · กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009 คำนำ

โรงงานผลตอาหารสตวปกธงชย

83

บรหารจดการกระบวนการ ตงแตออกแบบกระบวนการ ควบคมกระบวนการ และปรบปรงกระบวนการใหมความคลองตว มงเนนอนาคต ปองกนความผดพลาดทอาจเกดขน และ ตอบสนองตอความทาทายเชงกลยทธ ทงในดานการขาดแคลนวตถดบและตนทนทสงขน การเตบโตของตลาดตางประเทศความตองการดานความปลอดภยอาหารและกฎระเบยบขอบงคบของตางประเทศทมมากขน การใชเทคโนโลยททนสมย และการเตรยมความพรอมของบคลากรใหทนตอการเตบโต รวมทงความตองการของลกคา ในดานคณภาพผลตภณฑ การสงมอบ ทตรงเวลาและตนทนทเหมาะสม ซงการจดการกระบวนการเพอใหบรรลเปาหมายดงกลาวประกอบดวย 1.การออกแบบระบบงานแบบไรรอยตอ 2.การออกแบบกระบวนการทตอบสนองลกคาและมงเนนอนาคต 3.การควบคมกระบวนการทมงเนนคณภาพและความปลอดภยอาหาร 4.การปรบปรงกระบวนการอยางตอเนองโดยเนนการมสวนรวมของบคลากร 1. การออกแบบระบบงานแบบไรรอยตอ

รปท 7 การออกแบบระบบงาน การเชอมตอระบบงานของ PTF กบระบบงานของบรษทอนใน Value Chain ปญหาสำคญทพบในการบรหารหวงโซอปทาน คอ ขาดการสงตอขอมลทดระหวาง ปลายนำ กลางนำ และตนนำ ทำใหเกดการผลตมากเกนไป หรอนอยเกนไป หรอทเรยกวา ปรากฏการณแสมา2(BullwhipEffect)หากPTFทเปนตนนำของValueChainของCPFไมมการวางระบบงานทดยอมหลกเลยงปรากฏการณนไปไมไดเชนกน

2 ปรากฏการณแสมา(BullwhipEffect) เปนปญหาทมกเกดขนในการบรหารหวงโซอปทาน เนองจากขาดการสงตอขอมลทดระหวางปลายนำกลางนำและตนนำสงผลใหเกดการผลตมากเกนไปหรอนอยเกนไป

Feedmill Farm Processing Adding Value

Local & Export

Raw Material

End

Customer

ความตองการ

ลกคา

WinfoodWinfarmWinfeed

ปรมาณอาหารแปรรป

ปรมาณยอดการเลยงไก

ปรมาณอาหารสตว

Primary Production Food Production Distribution

Page 84: กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009medinfo2.psu.ac.th/qc/file_topic/TQA/TQA Book 2012... · กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009 คำนำ

กรณศกษา Best PracticesTQC Winner 2009

8�

หากแตเปนความชาญฉลาดของคนทออกแบบระบบงานทงValueChain ของCPF ทเชอมตอตนนำ(อาหารสตว) กลางนำ(ฟารม) และปลายนำ(อตสาหกรรมแปรรปอาหาร) ดวยโปรแกรมWinFeed,WinFarmและWinFoodจนกลายเปนระบบงานทไรรอยตอ โปรแกรมWinFeed,WinFarmและWinFoodคอ โปรแกรมคอมพวเตอรทใช ในการบนทก และจดเกบขอมลทเกยวของกบการบรหารงานดานจดซอ จดเกบวตถดบสนคาสำเรจรป การตรวจสอบคณภาพสนคาและวตถดบ การวางแผนการผลตและการขายอาหารสตว โดยขอมลนนมาจากทางโรงงานแปรรปอาหาร ฟารม และโรงงานผลตอาหารสตว ทงทอย ในประเทศและตางประเทศรวมประชมกนทกป เพอประมาณการยอดการสงซออาหารแปรรปยอดการเลยงไก และปรมาณอาหารไกทตองการ โดยขอมลจะมการUpdate ทกเดอน และ ทก6เดอน

• ปรมาณการสงซออาหารสำเรจรปสงไปยงโปรแกรมWinFood และแปลงเปน ยอดปรมาณการเลยงไก

• ปรมาณการเลยงไกทตองการสงตอไปยงโปรแกรมWinFarm และแปลงเปน ปรมาณอาหารไกทตองการ

• ปรมาณอาหารไกทตองการจะสงตอไปยงโปรแกรมWinFeed และเชอมตอเขากบระบบPlantControl3แปลงเปนปรมาณวตถดบทตองการ

เมอทราบขอมลทถกตอง และแมนยำลวงหนา ทำใหหนวยงานจดซอวตถดบสามารถวางแผนการจดซอใหสอดคลองกบปรมาณการเกบเกยว หรอฤดกาลของวตถดบ สงผลใหPTFสามารถบรหารตนทนดานวตถดบไดอยางมประสทธภาพ อกทงยงสามารถวางแผนลอจสตกสสำหรบวตถดบทตองนำเขาจากตางประเทศ เพอปองกนการขาดแคลนวตถดบ ซงเปน ความทาทายเชงกลยทธอยางหนงของPTF รวมทงหนวยงานวางแผนการผลตสามารถวางแผนการผลตไดแมนยำ สอดคลองกบความตองการไมเกดปญหาตนทนสนคาคงคลง หรอเกดปญหาตอหวงโซถดไปนนคอฟารม การเชอมตอระหวางกระบวนการตางๆ ภายในระบบงานของ PTF ในขณะทระบบงานของPTFเชอมตอกบระบบงานของฟารมและโรงงานแปรรปอาหารดวยโปรแกรมWinFeed,WinFarm และWinFood ระบบงานภายในของPTFกระบวนการตางๆจะเชอมตอเขาดวยกนดวยPlantControl ระบบPlantControl เปนการเชอมตอขอมลทงหมดตงแตกระบวนการรบวตถดบเขาจนกระทงเปนอาหารสำเรจรปพรอมสงใหลกคาตอไปขอมลสงโดยอตโนมตตลอดทงระบบงาน 3PlantControlคอระบบควบคมการผลตอตโนมตตงแตรบวตถดบเขาจนกระทงสงมอบอาหารสตวใหลกคา

Page 85: กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009medinfo2.psu.ac.th/qc/file_topic/TQA/TQA Book 2012... · กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009 คำนำ

โรงงานผลตอาหารสตวปกธงชย

8�

รปท 8 แสดงระบบPlantControlทเปนระบบควบคมอตโนมต

ตงแตรบวตถดบจนกระทงสงมอบอาหารสตวใหลกคา

จะเหนไดวา ระบบงานของPTF มการเชอมตอกบระบบงานของบรษทอนในหวงโซคณคาดวยโปรแกรมWinFeed,WinFarm และWinFood อกทงยงมการเชอมตอกระบวนการภายในระบบงานของPTF เองดวยระบบPlantControl จงนบวาเปนการวาง ระบบงานแบบไรรอยตออยางแทจรงซงทำใหลดปญหาการขาดแคลนวตถดบการซอวตถดบดวยราคาสงกวาทควรจะเปน การผลตมากเกนไปหรอนอยเกนไป ทำใหเกดปญหากระทบกบบรษทอนๆในหวงโซคณคา 2. การออกแบบกระบวนการทตอบสนองลกคา และมงเนนอนาคต การออกแบบกระบวนการทด เปนจดเรมตนทสำคญของการจดการกระบวนการ การออกแบบกระบวนการ สงผลตอความไดเปรยบ หรอความเสยเปรยบขององคกร ในสภาวการณแขงขนการออกแบบใหดตงแตเรมตนหรอตามคตทวาทำในสงทถกตองตงแตแรก (DotheRightThingFirst) ดกวาตองมาแกไขขอผดพลาดในภายหลง จงเปนการเพมความ ไดเปรยบในการแขงขน เพราะการออกแบบทดจะมความยดหยนสง สามารถตอบสนอง ขอกำหนดของลกคาไมวาจะเปนประเทศใดในโลก การออกแบบกระบวนการของPTF มขนตอนในการออกแบบดงแสดงในรปท 9 โดยPTFใชหลกPDCAในการออกแบบกระบวนการและไดนำปจจยนำเขาตางๆโดยเฉพาะความตองการของลกคา ความทาทายเชงกลยทธ ขอกำหนดกฎหมาย และมาตรฐานตางๆ

Page 86: กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009medinfo2.psu.ac.th/qc/file_topic/TQA/TQA Book 2012... · กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009 คำนำ

กรณศกษา Best PracticesTQC Winner 2009

8�

ทเกยวของ โดยไมใชเพยงขอกำหนดในปจจบน แตยงมองไปถงขอกำหนดในอนาคต โดยม จดมงหมายวาPTF จะตองผลตอาหารสตวขายไดทวโลก ไมใชเพยงแคประเทศใดประเทศหนงหรอเพยงบางทวปเทานน มาตรฐานตางๆ ทPTF นำมาพจารณาในการออกแบบกระบวนการไดแก มาตรฐานของสหรฐอเมรกา มาตรฐานของยโรป มาตรฐานของญปน และมาตรฐาน ของกรมปศสตว รวมทงความผดพลาดตางๆ ทเกดขนในอดต เทคโนโลย และนวตกรรมใหมๆ จากการศกษางานโรงงานชนนำของโลกมาประกอบในการออกแบบกระบวนการ

รปท 9 ขนตอนการออกแบบกระบวนการ การออกแบบกระบวนการของPTF แสดงใหเหนการตอบสนองความทาทายเชงกลยทธในดานการเตบโตของตลาดตางประเทศความตองการดานความปลอดภยอาหาร(FoodSafety)และกฎระเบยบขอบงคบของประเทศลกคาทมความเขมขนมากขน รวมทงตอบสนอง ความทาทายในดานการขาดแคลนวตถดบและตนทนทสงขน และการนำเทคโนโลยทนสมย มาประยกตใชอยางตอเนอง อกทงกระบวนการของPTF ไดตอบสนองลกคาทมความตองการ ซอผลตภณฑทมตนทนเหมาะสม สนคามคณภาพดสมำเสมอและมความปลอดภยอาหาร และ มการสงมอบตรงเวลาดงจะเหนไดจากการออกแบบกระบวนการหลกไดแกกระบวนการบรหารผสงมอบวตถดบกระบวนการออกแบบผลตภณฑกระบวนการวางแผนการผลตกระบวนการผลต กระบวนการบรหารคณภาพและความปลอดภยอาหาร กระบวนการสงมอบผลตภณฑและ การบรการดงน

- ความพงพอใจของลกคา - VOC, VOS, VOP - ความตองการของลกคาภายนอก/ ภายใน - ขอกำหนด กฏหมายและมาตรฐาน ทเกยวของ - ผสงมอบ, คความรวมมอ - ชมชนและผมสวนไดสวนเสย - นวตกรรมใหมๆ จากการศกษางาน จากโรงงานชนนำของโลก - Benchmarking - IT, เทคโนโลย

- ความพงพอใจของลกคา - VOC, VOS, VOP - ความตองการของลกคาภายนอก/ ภายใน - ขอกำหนด กฏหมายและมาตรฐาน ทเกยวของ - ผสงมอบ, คความรวมมอ - ชมชนและผมสวนไดสวนเสย - นวตกรรมใหมๆ จากการศกษางาน จากโรงงานชนนำของโลก - Benchmarking - IT, เทคโนโลย

วเคราะหและกำหนดคณคา ของกระบวนการ

ระบขอสำคญของ กระบวนการ

จดทำขนตอนระเบยบปฏบตและขนตอนการปฏบต

เลอก/กำหนดตวชวด

นำไปทดลองปฏบต

ประเมนผลตามเวลา ทกำหนด

นำไปปฏบต

ผลลพธ

ประเมนผลตามเวลา ทกำหนด

ขยายผล

เผยแพร/ถายทอด/ จดองคความร (Best Practice)

ปรบปรงแกไข

Conceptual Design

Detail Design

สำนกการตลาด และผบรหาร BU

ผบรหาร BU

ผบรหารโรงงาน

ผบรหาร BU และ Share Service

Page 87: กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009medinfo2.psu.ac.th/qc/file_topic/TQA/TQA Book 2012... · กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009 คำนำ

โรงงานผลตอาหารสตวปกธงชย

8�

รปท 10 ValueCreationProcess กระบวนการบรหารผสงมอบวตถดบ กระบวนการบรหารผสงมอบวตถดบ เปนกระบวนการทเกยวของกบการจดหาวตถดบโดยPTFไดดำเนนการรวมกบบมจ.กรงเทพโปรดวสรวมกนวางแผนการสงซอวตถดบรวมกนลวงหนา6 เดอน และมการยนยนราคาปจจบนทกสปดาห การบรหารจดการวตถดบอาหารสตวของCPF ทผลตอย ใน13 ประเทศ ดำเนนการโดยกลมธรกจการคาวตถดบอาหารสตว เครอเจรญโภคภณฑอาหาร เพอจดหาวตถดบทมคณภาพด เพยงพอตอการใชงานจากทกทวป ทวโลกดวยตนทนทเหมาะสม“การผลตวตถดบอาหารสตวของแตละประเทศ มศกยภาพการผลตสนคาทตางกน หากวตถดบประเทศใดประเทศหนงขาดแคลน หรอมราคาสงมากจนไมสามารถ รบซอได ทางกลมธรกจการคาวตถดบอาหารสตว กจะโยกวตถดบอกประเทศหนงมาทดแทนได วธการดงกลาวจะชวยใหวตถดบอาหารสตวของ CPF มปอนโรงงานทกแหงและมตนทนทตำ” นายสมชาย กงสมทร กรรมการผจดการใหญ และประธานคณะผบรหาร กลมธรกจการคาวตถดบอาหารสตวกลาว กระบวนการออกแบบผลตภณฑ PTF ดำเนนการรวมกบสำนกสตรอาหารสตวของCPF เพอกำหนดสตรอาหารสตวทมคณภาพด ปลอดภยตอสตวเลยง และผบรโภคเนอสตว โดยการออกสตรอาหารใหม หรอ การเปลยนแปลงเทคโนโลยการผลตใหม มการผลตเพอทดสอบ(PilotTesting) รวมทง ไดนำไปทดลองเลยงสตวในฟารมทดลองของCPF เพอวดและวเคราะหผลการเลยงใหตรงตาม ความตองการของลกคา

ออกแบบผลตภณฑ

การวางแผนการผลต

การผลต

การสงมอบผลตภณฑ

การบรการ

การบรหารผสงมอบวตถดบ

การบรหารคณภาพและความปลอดภยอาหาร

Page 88: กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009medinfo2.psu.ac.th/qc/file_topic/TQA/TQA Book 2012... · กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009 คำนำ

กรณศกษา Best PracticesTQC Winner 2009

88

กระบวนการวางแผนการผลต การเชอมตอขอมลดวยระบบบรณาการทงValueChain ดวยโปรแกรมWinFeed,WinFarm และWinFood และรวมมอกบฟารมทงหมดทเปนลกคาของPTF จดทำระบบ การสงจองอาหารสตว และกำหนดวนสงมอบลวงหนา3 วน ทำใหสามารถวางแผนการสงซอวตถดบไดอยางมประสทธภาพ มวตถดบทเพยงพอ และจดซอในชวงเวลาทเหมาะสม เพอลดตนทนการผลต รวมทงสามารถวางแผนการผลตอาหารสตวใหตรงตามปรมาณทตองการของ หวงโซถดไปในValueChainซงกคอฟารมและโรงงานแปรรปลดปญหาการผลตมากเกนไป หรอนอยเกนไป ประสทธภาพการผลตสงขน ผลตภณฑมความสดใหม คงคณคาทางโภชนาการทำใหผลการเลยงสตวของลกคาดขน โดยมอตราแลกเนอ4(FCR) ดกวาเกณฑมาตรฐานของพนธสตว(รปท12)และสามารถสงมอบผลตภณฑใหลกคาไดตรงเวลา(รปท13)และสงผลใหลกคามระดบความพงพอใจสงขนทงดานคณภาพและดานการสงมอบ(รปท14)

รปท 12 อตราแลกเนอ(FCR)

รปท 13 สงมอบผลตภณฑใหลกคาไดตรงเวลา 4อตราแลกเนอ(FeedConversionRatio:FCR)คำนวณจากอตราอาหารทไกกนตอนำหนก1กโลกรมของไกทเพมขนเชนอตราแลกเนอ=1.7หมายความวาไกกนอาหาร1.7กโลกรมไดเนอไก1กโลกรม

Page 89: กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009medinfo2.psu.ac.th/qc/file_topic/TQA/TQA Book 2012... · กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009 คำนำ

โรงงานผลตอาหารสตวปกธงชย

89

รปท 14 ระดบความพงพอใจของลกคา กระบวนการผลต PTF ไดออกแบบกระบวนการผลตใหพรอมตอมาตรฐานตางๆ ทงภายในและภายนอกประเทศ รวมทงมาตรฐานปจจบนและอนาคต มการแยกสวนการผลตLowCare และHighCareอยางชดเจนเพอปองกนการปนเปอนLowCareคอสวนเกบวตถดบและสวนการผลตเมอผลตเสรจแลวจะตองผานความรอน105 องศาเซลเซยสเพอฆาเชอ กอนทจะสงตอไปยง สวนทเปนHighCareซงกคอสวนอาหารสตวสำเรจรป

รปท 15 การแยกสวนการผลตLowCareและHighCare กระบวนการผลต แบงเปนกระบวนการยอยคอ กระบวนการจดเกบและรกษาสภาพวตถดบ กระบวนการบด กระบวนการผสม กระบวนการอดเมด และกระบวนการจดเกบผลตภณฑ ซงทกกระบวนการไดมการออกแบบใหมงเนนการผลตอาหารสตวทมคณภาพ ความปลอดภยอาหารและตนทนเหมาะสม ดงจะเหนไดจากการทไดมการออกแบบ และไดนำเทคโนโลยตางๆมาใชในการออกแบบกระบวนการดงน

Page 90: กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009medinfo2.psu.ac.th/qc/file_topic/TQA/TQA Book 2012... · กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009 คำนำ

กรณศกษา Best PracticesTQC Winner 2009

90

กระบวนการผลต การออกแบบกระบวนการทมงเนนการผลตอาหารสตวทมคณภาพ

ความปลอดภยอาหาร และตนทนเหมาะสม

ตรวจสอบคณภาพวตถดบ

วตถดบทผานการตรวจสอบจากหองปฏบตการวามคณภาพจะไดรบอนญาต ใหผานเขาสโรงงาน โดยรถขนสงวตถดบทกคนตองผานระบบสเปรยฆาเชอเพอใหมนใจวา ปลอดเชอ และปราศจากฝนละออง หรอพาหะนำเชอทกชนด มการบนทกรายละเอยดของรถเขาระบบคอมพวเตอร นบตงแตจดรกษา ความปลอดภย เชอมโยงเขาสหองตาชง คลงวตถดบ และฝายจดซอ เพอเปนฐานขอมลตรวจสอบยอนกลบวตถดบไดทกลอตการผลต

จดเกบวตถดบ

• สวนจดเกบวตถดบซงออกแบบใหเปนระบบปด เพอใหมนใจวาวตถดบ ทกชนดปลอดภยจากสตวพาหะตางๆ และรกษาคณภาพวตถดบใหคงสภาพสดใหมตลอดเวลา

• สำหรบวตถดบทจำเปนตองระบายอากาศระหวางจดเกบ จะตดตงสายวดอณหภมพรอมระบบคอมพวเตอรควบคม เมออณหภมของวตถดบในถงเปลยนแปลงไปจากคาทกำหนดไว ระบบจะสงการใหพดลมระบายอากาศอตโนมตเพอรกษาคณภาพของวตถดบใหคงท

• มระบบปองกนวตถดบตกคางภายในถงไซโล และระบบหมนเวยนวตถดบระหวางถงเพอรกษาสภาพวตถดบ

• ตดตงเครองบดวตถดบไวใตถงไซโล อาศยแรงโนมถวงชวยปองกนวตถดบเขาเครองบดลดการใชพลงงานไฟฟา

• มระบบวดปรมาณวตถดบ และอาหารสตวคงเหลอในถงจดเกบดวยคลนUltrasonicแบบReal-time

ผสมอาหารสตว• ตดตงเครองจกรขนาด10 ตน ควบคมการทำงานดวยระบบคอมพวเตอร

เพอใหมนใจวาสวนผสมอาหารสตวแตละชนดไดมาตรฐานตรงตามท นกโภชนาการอาหารสตวกำหนด

อดเมด

การเรมกระบวนการอดเมดตองคอยๆ เรงอณหภมเครองจนถงอณหภม ทตองการ ถาอณหภมยงไมถงคาทกำหนด ระบบคอมพวเตอรควบคมจะสงการใหวนสายการผลต จนกระทงไดอณหภมทเหมาะสม แลวจงสงตอไปยงกระบวนการถดไป

อาหารสำเรจ(จดเกบผลตภณฑ)

• อาหารสตวทผลตเสรจแลวจะลำเลยงผานระบบอตโนมตเขาสถงเกบ ทกำหนดโดยแบงแยกชดเจนตามชนดอาหารและประเภทของสตว เพอใหมนใจวาไมมการปนเปอนของอาหารตางชนด

• ระบบทอลำเลยงอาหารจากแตละถงเกบแยกอสระควบคมการปลอยอาหารดวยระบบคอมพวเตอร จงมความเทยงตรง แมนยำ และมนใจไดวา ปราศจากการปนเปอนอยางแทจรง

Page 91: กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009medinfo2.psu.ac.th/qc/file_topic/TQA/TQA Book 2012... · กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009 คำนำ

โรงงานผลตอาหารสตวปกธงชย

91

สงทยนยนความเปนเลศในการออกแบบโรงงานนนคอ

PTF ไดรบรางวล EagleAward จาก สถาบนABC

(AssociationBuilderandConstruction) ของประเทศ

สหรฐอเมรกา ซงเปนรางวลทใหแกโรงงานทมการออกแบบ

ไดตามมาตรฐาน มการแบงพนททชดเจนเพอจดเกบวตถไมให

มการปนเปอนและมคณภาพดซงเปนรางวลระดบนานาชาต

กระบวนการบรหารคณภาพและความปลอดภยอาหาร ในการเรยกคนผลตภณฑ(ProductRecall)PTFมโปรแกรมWinFeedซงเปนฐานขอมล

ดานคณภาพวตถดบและผลตภณฑการผลตการสงมอบปรมาณสนคาคงคลงชวยใหสามารถคนหา

ขอมลของทกกระบวนการไดอยางถกตองแมนยำและรวดเรวแบบReal-time สามารถ

ตรวจสอบยอนกลบผลตภณฑไดตลอดทงกระบวนการผลต ทงแบบBackward และForward

รวมทงมการจำลองเหตการณการเรยกคนผลตภณฑ(MockRecall)ปละ2ครง จากการทดสอบ

เรยกคนผลตภณฑPTFสามารถทำไดถกตอง100%ในระยะเวลาไมถง1ชวโมง กระบวนการสงมอบผลตภณฑและการบรการ กรณจดสงผลตภณฑใหลกคา PTF จดสงอาหารสตวไปยงฟารมลกคาโดยตรงดวยรถไซโล(การขนสงอาหารแบบบลค)

ซงเปนระบบปดจากโรงงานถงฟารมลกคาลดการใชบรรจภณฑตอบสนองตอนโยบายลดภาวะโลกรอน

และมระบบFleetManagement ในการควบคมและจดสงผลตภณฑใหแกลกคา ตรงตามเวลาและ

ตนทนตำทสดและสามารถตรวจสอบยอนกลบไดดวยระบบGPSTrackingSystem

กรณทลกคารบสนคาดวยตนเอง รถขนสงอาหารสตวทกคนทจะเขาโรงงานตองผานระบบสเปรย เพอใหปลอดเชอ ปราศจาก

ฝนละออง และพาหะนำเชอทกชนด ชองรบอาหารสตวเปนระบบปด ปองกนฝนละออง และ

เชอปนเปอน นอกจากนนPTF ยงไดตดตงสายพานจายอาหารทสามารถยด-หดเพอปรบความยาว

ใหเหมาะสมกบขนาดรถขนสงอาหารถงของลกคาและตดตงกลองCCTVเพอบนทกจำนวนถงแบบ

Real-time ทำใหPTF สามารถสงมอบสนคาไดอยางถกตองและรวดเรว รถขนสงอาหารถงอยใน

โรงงานไมเกน45นาทเปนตนแบบใหโรงงานผลตอาหารสตวบกอก10โรงงานของกลมธรกจอาหารสตว

จะเหนไดวา การออกแบบกระบวนการตางๆ ของPTF โดยเฉพาะกระบวนการหลก

ไดมงเนนการตอบสนองความตองการของลกคาและความทาทายขององคกรดงจะเหนไดจากตารางท1

แสดงความสมพนธของกระบวนการหลกกบความตองการของลกคาและความทาทายขององคกร

รปท 16 รางวลEagleAward

Page 92: กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009medinfo2.psu.ac.th/qc/file_topic/TQA/TQA Book 2012... · กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009 คำนำ

กรณศกษา Best PracticesTQC Winner 2009

92

กระบวนการหลก

การออกแบ

บกระบวนการ

ความทาทายเชงกลยทธ

ความตองการของลกค

การขาดแคลนวตถดบและตนทนทสงขน

การเตบโตของตลาดตางประเทศ

ความตองการดานความปลอดภย

อาหารและกฎระเบยบขอบงคบ

ของประเทศลกคานำเขา

การนำเทคโนโลยทนสมยมาประยกตใชตอเนอง

ตนทนเหมาะสม

ผลตภณฑมคณภาพดสมำเสมอ

และมความปลอดภยอาหาร

การสงมอบตรงเวลา

กระบวนการบรหาร

ผสงมอบ

วตถด

รวมก

บบม

จ.กรงเทพโปรดวสวางแผ

นการสงซอวตถ

ดบรวมก

นลวงหนา

6เดอน

และมก

ารยน

ยนราคาปจ

จบนทกสปด

าหและมก

ลมธรกจการคา

วตถด

บอาหารสตวจดห

าแหลงวตถด

บทวโลก

X

X X

X

กระบวนการ

ออกแ

บบผล

ตภณฑ

รวมก

บบม

จ.กรงเทพโปรดวสและสำนกสตรอาหารสตวกำหนดสตร

อาหารสตวทมค

ณภาพดมก

ารผล

ตเพอท

ดสอบ

(PilotT

esting)รวมทง

ไดนำไปท

ดลองเลยงสตวในฟารมท

ดลอง

X

X X

กระบวนการ

วางแผน

การผลต

การเชอมต

อขอมลดวยระบบ

บรณาการทงValueChainดวยW

inFeed,

WinFarmและW

inFoodและรวมมอกบ

ฟารมท

งหมด

ทเปนลกคาของ

PTFจดทำระบบก

ารสงจองอาหารสตวและกำหนดวนสงมอบล

วงหนา3วน

X

X

X

X

กระบวนการผลต

มการแยกสวนการผลตLow

CareและHighCareอยางชดเจน

เพอป

องกน

การปนเปอน

และการนำเทคโนโลยตางๆมาประยกตใช

ในกระบวนการยอยตงแตก

ระบวนการจดเกบ

และรกษ

าสภาพวตถด

บกระบวนการบดกระบวนการผสมกระบวนการอดเมด

และกระบวนการ

จดเกบผ

ลตภณ

X

X X

X X

กระบวนการบรหาร

คณภาพและความ

ปลอดภยอาหาร

มระบบWinFeedชวยในการคนหาขอมลของทกก

ระบวนการไดอยาง

ถกตองแมน

ยำและรวดเรวแบบ

Real-tim

eสามารถตรวจสอบย

อนกลบ

ผลตภ

ณฑตลอดทงกระบวนการผลตทงแบบ

Backw

ardและForward

X

X X

X

กระบวนการ

สงมอบผ

ลตภณ

และการบรการ

จดสงอาหารสตวไปย

งฟารมลกค

าโดยตรงดวยรถไซโลซงเปน

ระบบ

ปด

ตอเนองจากโรงงานถงฟารมลกค

าระบบ

FleetM

anagem

entและระบบ

GPS

TrackingSystem

X

X X

X X

ตารา

งท 1 แสดงความสมพ

นธของกระบวนก

ารหลกก

บความต

องการของลกคาและความทาทายขององคกร

Page 93: กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009medinfo2.psu.ac.th/qc/file_topic/TQA/TQA Book 2012... · กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009 คำนำ

โรงงานผลตอาหารสตวปกธงชย

93

3. การควบคมกระบวนการทมงเนนคณภาพ และความปลอดภยอาหาร การควบคมกระบวนการ เปนอกสวนหนงทสำคญของการจดการกระบวนการหลายองคกรพบวา องคกรมการออกแบบกระบวนการทด แตพบปญหาของการนำกระบวนการไปปฏบต PTF มระบบในการควบคมกระบวนการ โดยเรมจากการจดทำขอกำหนด และตวชวดของกระบวนการเพอตดตามการทำงานดงตารางท2

ตารางท 2 KeyProcessandValueCreation

กระบวนการหลก

การออกแบ

บกระบวนการ

ความทาทายเชงกลยทธ

ความตองการของลกค

การขาดแคลนวตถดบและตนทนทสงขน

การเตบโตของตลาดตางประเทศ

ความตองการดานความปลอดภย

อาหารและกฎระเบยบขอบงคบ

ของประเทศลกคานำเขา

การนำเทคโนโลยทนสมยมาประยกตใชตอเนอง

ตนทนเหมาะสม

ผลตภณฑมคณภาพดสมำเสมอ

และมความปลอดภยอาหาร

การสงมอบตรงเวลา

กระบวนการบรหาร

ผสงมอบ

วตถด

รวมก

บบม

จ.กรงเทพโปรดวสวางแผ

นการสงซอวตถ

ดบรวมก

นลวงหนา

6เดอน

และมก

ารยน

ยนราคาปจ

จบนทกสปด

าหและมก

ลมธรกจการคา

วตถด

บอาหารสตวจดห

าแหลงวตถด

บทวโลก

X

X X

X

กระบวนการ

ออกแ

บบผล

ตภณฑ

รวมก

บบม

จ.กรงเทพโปรดวสและสำนกสตรอาหารสตวกำหนดสตร

อาหารสตวทมค

ณภาพดมก

ารผล

ตเพอท

ดสอบ

(PilotT

esting)รวมทง

ไดนำไปท

ดลองเลยงสตวในฟารมท

ดลอง

X

X X

กระบวนการ

วางแผน

การผลต

การเชอมต

อขอมลดวยระบบ

บรณาการทงValueChainดวยW

inFeed,

WinFarmและW

inFoodและรวมมอกบ

ฟารมท

งหมด

ทเปนลกคาของ

PTFจดทำระบบก

ารสงจองอาหารสตวและกำหนดวนสงมอบล

วงหนา3วน

X

X

X

X

กระบวนการผลต

มการแยกสวนการผลตLow

CareและHighCareอยางชดเจน

เพอป

องกน

การปนเปอน

และการนำเทคโนโลยตางๆมาประยกตใช

ในกระบวนการยอยตงแตก

ระบวนการจดเกบ

และรกษ

าสภาพวตถด

บกระบวนการบดกระบวนการผสมกระบวนการอดเมด

และกระบวนการ

จดเกบผ

ลตภณ

X

X X

X X

กระบวนการบรหาร

คณภาพและความ

ปลอดภยอาหาร

มระบบWinFeedชวยในการคนหาขอมลของทกก

ระบวนการไดอยาง

ถกตองแมน

ยำและรวดเรวแบบ

Real-tim

eสามารถตรวจสอบย

อนกลบ

ผลตภ

ณฑตลอดทงกระบวนการผลตทงแบบ

Backw

ardและForward

X

X X

X

กระบวนการ

สงมอบผ

ลตภณ

และการบรการ

จดสงอาหารสตวไปย

งฟารมลกค

าโดยตรงดวยรถไซโลซงเปน

ระบบ

ปด

ตอเนองจากโรงงานถงฟารมลกค

าระบบ

FleetM

anagem

entและระบบ

GPS

TrackingSystem

X

X X

X X

Page 94: กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009medinfo2.psu.ac.th/qc/file_topic/TQA/TQA Book 2012... · กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009 คำนำ

กรณศกษา Best PracticesTQC Winner 2009

9�

การกำหนดตวชวดของกระบวนการทำให PTF สามารถตดตามการทำงานไดวา เปนไปตามทไดออกแบบไว ไดผลลพธตามเปาหมายทตงไวหรอไม สวนมากพบวาปจจยทม ผลตอการทำใหกระบวนการไมเปนไปตามทออกแบบไวและไมไดผลลพธตามเปาหมาย มดวยกน4ปจจยหลกนนกคอคน (Man) เครองจกร (Machine) วตถดบ (Material) และวธการ (Method) PTFมวธการควบคมปจจยตางๆดงตอไปน คน (Man) คนเปนอกปจจยทสำคญททำใหเกดการเบยงเบนของกระบวนการ หลายบรษท พบปญหาวามคมอปฏบตงานแตคนไมทำตามคมอปฏบตงานคมอนนจงเปรยบเสมอนกระดาษ ทไมมประโยชน ดงนน ความทาทายอยางหนงในการจดการกระบวนการคอ การทำใหคนทำตามคมอปฏบตงานทไดกำหนดไว PTF มการดำเนนการในเรองนโดยการฝกอบรมพนกงานกอนการปฏบตงานในแตละกระบวนการ โดยพนกงานทกคนตองไดรบการฝกอบรม ทงในแบบชนเรยน(ClassRoom)และOJT(OnTheJobTraining) โดยDM/SM(DepartmentManager/SectionManager) ทรบผดชอบแตละกระบวนการ เพอใหพนกงานมทกษะทเหมาะสมในการทำงาน อกทงPTF ไดจดทำExpertDirectory ซงเปนผเชยวชาญในแตละขนตอนการปฏบตงาน เพอเปนทงพเลยง ทปรกษา และสอนงานในลกษณะOJT ใหแกพนกงาน นอกจากนนPTFยงมการประเมนผลพนกงานผานระบบTargetSetting5 ซงเปนการตงเปาหมายการทำงาน ในแตละคนเพอใหมนใจวาผลงานของแตละคนสามารถวดผลไดชดเจน เครองจกร (Machine) PTF ใชระบบPlantControl ในการควบคมการทำงานของเครองจกรในทกขนตอนตงแตกระบวนการรบและจดเกบวตถดบ กระบวนการผลต กระบวนการจดเกบผลตภณฑ และกระบวนการสงมอบ ระบบจะควบคมกระบวนการตามทไดตงคาควบคมกระบวนการและ คาเบยงเบนทยอมรบไดและประมวลผลเปนแบบReal-time โดยระบบจะมการแจงเตอน หากพบวากระบวนการไมสอดคลองกบคาควบคม เพอใหผปฏบตงานดำเนนการแกไข และ หาแนวทางปองกนไมใหเกดความผดพลาด วตถดบ (Material) คณภาพวตถดบสงผลโดยตรงกบคณภาพของผลตภณฑPTFจงพถพถนกบการตรวจสอบคณภาพวตถดบ โดยมการตรวจสอบคณภาพวตถดบ2 รอบ อกทงPTF ยงไดรวมมอ

5TargetSetting เปนระบบทใชถายทอดตวชวดเชงกลยทธไปสการปฏบตการ โดยมการจดทำตวชวด5 ดาน ประกอบดวย การเงนลกคา การเพมประสทธภาพ คน และความยงยนของกจการ โดยมการถายทอดสVicePresident,AssistantVicePresident,GeneralManager,ผจดการฝายและพนกงานทกระดบ

Page 95: กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009medinfo2.psu.ac.th/qc/file_topic/TQA/TQA Book 2012... · กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009 คำนำ

โรงงานผลตอาหารสตวปกธงชย

9�

กบสำนกวชาการอาหารสตว ออกไปใหคำแนะนำคคา/ผสงมอบในการปรบปรงคณภาพวตถดบ ใหไดตามมาตรฐานทPTFกำหนดโดยใหคำแนะนำทงทางดานเทคนคเทคโนโลยและการจดเกบ ตวอยางเชน การไปใหคำแนะนำผสงมอบขาวโพด ทางทมงานจะแนะนำตงแตวธการจดเกบระยะเวลาในการจดเกบ คาเปอรเซนตความชนทอยในระดบมาตรฐาน ลกษณะโรงงาน ลกษณะการคดแยกและสภาพรถขนสง วธการ (Method) ปญหาทพบในการจดการกระบวนการ สวนหนงมาจากการทพนกงานไมมมาตรฐาน ในการทำงาน ทำใหบางครงพนกงานสามารถทำไดตามเปาหมายตวชวดกระบวนการ บางครงทำไมไดตามเปาหมายเหมอนเวลาไปกนขาวรานอาหารตามสงใกลททำงานบางวนสงขาวผดกะเพราไกรสชาตอรอย แตบางวนไมอรอย ผดจากเวลาไปซอซาลาเปาใน7-ELEVEN ทกครง ททาน รสชาตเหมอนกน ไมวาจะซอทสาขาไหน นนเพราะ7-ELEVENมการจดทำมาตรฐาน ในการทำงานแตรานอาหารตามสงไมม เพอปองกนปญหาไมใหเกดเหมอนรานอาหารตามสงทรสชาตไมสมำเสมอ บางวนไดตาม เปาหมายบางวนไมไดตามเปาหมายPTFจงไดจดทำระเบยบการปฏบตงาน(Procedure)และขนตอนการปฏบตงาน(WorkInstruction) ตามระบบมาตรฐานISO9001,ISO14001,GMP,HACCP6และFeedDirectiveEuropeโดยกลมธรกจอาหารสตวบกมการประยกตใชระบบมาตรฐานสากลดงกลาวในรปแบบMulti-SiteManagementSystem ซงมระบบ บรหารงานเหมอนกนทง11 โรงงาน ภายใตความรบผดชอบของEQMR(Environment&QualityManagementRepresentative) แตละโรงงาน ซงตองรายงานผลการดำเนนการตอSLT7 ปละ2 ครงในManagementReview และBusinessReview ระเบยบปฏบตงานและขนตอนการปฏบตงานจะมการปรบปรงอยเสมอเพอใหตอบสนองความตองการของลกคา และทำงานไดดขน จากการทมการบรหารแบบMulti-SiteManagementSystem ชวยให แตละโรงงานมการแลกเปลยนวธการปฏบตงานทดเลศและนำไปปฏบตในแบบเดยวกน นอกจากการควบคมปจจยนำเขาทงส เพอลดการเบยงเบนของกระบวนการPTF ยงมระบบตรวจประเมนกระบวนการเพอใหมนใจวาการทำงานของPTF เปนไปตามระบบบรหารมาตรฐานสากล โดยมการตรวจประเมนกระบวนการโดยผตรวจประเมนภายใน ผตรวจประเมนของเครอCPFและลกคา

6HACCP:HazardAnalysisandCriticalControlPoint การวเคราะหและประเมนอนตรายในขนตอนการผลตและจดเกบ ทกขนตอนตงแตการจดหาวตถดบจากผสงมอบจนกระทงเปนผลตภณฑสผบรโภคเพอหาจดวกฤตทตองควบคม7 SLT:SeniorLeaderTeamคณะผบรหารระดบสงของสายธรกจผลตอาหารสตว ไดแกรองกรรมการผจดการผชวยกรรมการผจดการ ผจดการสำนกผลตกลาง สำนกบรหารระบบการขนสงและขนยาย สำนกทรพยากรบคคล สำนกวศวกรรมกลาง สำนกวเคราะหและประสานงานการผลต สำนกระบบมาตรฐานคณภาพและความปลอดภย รวมถงผชวยกรรมการผจดการ และผจดการทวไปของPTF โดยมรองกรรมการผจดการอาวโสเปนประธาน

Page 96: กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009medinfo2.psu.ac.th/qc/file_topic/TQA/TQA Book 2012... · กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009 คำนำ

กรณศกษา Best PracticesTQC Winner 2009

9�

การตรวจประเมนโดยผตรวจประเมนภายในจะทำปละ2 ครง ตามขอกำหนดของระบบบรหารมาตรฐานสากลทดำเนนการอย (ISO9001, ISO14000,GMP,HACCP) สวนการตรวจประเมนโดยผตรวจประเมนของเครอCPF จะตรวจไตรมาสละหนงครงตาม ขอกำหนดของทมFeedSupportUnit ไดแก คลงกลาง ผลตกลาง และวศวกรรมกลาง และตรวจประเมนโดยลกคาในประเทศปละครงลกคาตางประเทศเชนEU2ปตอครง จะเหนไดวา การควบคมกระบวนการของPTF นน เรมตงแตการจดทำขอกำหนด และตวชวดของกระบวนการ เพอตดตามการทำงานใหไดตามเปาหมาย มการควบคมปจจยทม ผลกระทบตอการเบยงเบนของกระบวนการ ตงแตคน เครองจกร วตถดบ และวธการ รวมทง มระบบในการตรวจประเมนกระบวนการทงภายในและภายนอก ทงนกเพอใหคณภาพของผลตภณฑดสมำเสมอ และมความปลอดภยอาหาร ตอบสนองความตองการของลกคา สงผลใหPTFมผลตภณฑทผานมาตรฐานการผลตอาหารสตว100%

รปท 17 ผลตภณฑทผานมาตรฐานการผลตอาหารสตว 4. การปรบปรงกระบวนการอยางตอเนองโดยเนนการมสวนรวม

ของบคลากร การวางระบบงาน และการออกแบบกระบวนการ เปนจดเรมตนของการจดการกระบวนการใหไดผลลพธทดแตหากมการออกแบบระบบงานและกระบวนการทดเพยงอยางเดยว ไมมการควบคมกระบวนการทด ผลลพธของกระบวนการจะเกดการแปรปรวน เนองจาก ความผดพลาดของคน เครองจกร วตถดบทไมมคณภาพ และวธการทไมด ไมมมาตรฐานหรอปจจยอนๆทเกยวของกบการผลตและเมอมการควบคมกระบวนการไดดแลวการทำใหผลลพธของกระบวนการดขนอยางตอเนองอยทการปรบปรงกระบวนการอยางสมำเสมอ

Page 97: กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009medinfo2.psu.ac.th/qc/file_topic/TQA/TQA Book 2012... · กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009 คำนำ

โรงงานผลตอาหารสตวปกธงชย

9�

รปท 18 StepProblemSolving การปรบปรงกระบวนการของPTF ใชหลกการของLean-SixSigma:DMAIC(Define-Measure-Analyze-Improve-Control) ซงมขนตอนการแกไขปญหา12 ขนตอนโดยเรมจากD(Define) การกำหนดหวขอปญหา ซงหวขอปญหานน มาจากการประเมนผล การดำเนนการทผานมา ขอมลปอนกลบจากโปรแกรมWinFeed และการเปรยบเทยบกบโรงงานอนอก10 โรงงาน มากำหนดเปนหวขอปญหาเพอปรบปรง และในการปรบปรงนน จะมงเนนการตอบสนองความตองการของลกคาซงเปนขนตอนท2ของการแกปญหานนกคอตองกำหนดความตองการของลกคาออกมาใหชดเจน จากนนจงสำรวจสภาพปจจบน กำหนดตวชวด และตงเปาหมายการปรบปรง จงเปนการวดผลของกระบวนการกอนปรบปรง M(Measure) วเคราะหหาสาเหตA(Analyze) หาแนวทางปรบปรงI(Improve) โดยคดนวตกรรมใหมๆ นำไปทดลองใช เมอไดผลทดแลวจงนำไปกำหนดเปนแนวทางการทำงานใหมและจดทำเปนมาตรฐานการทำงานC(Control)แลวจงขยายผลไปใชทหนวยงานอนๆ ตวอยางโครงการปรบปรงกระบวนการของ PTF ตามหลกการ DMAIC โครงการท 1 : โครงการลดตนทนการผลตดานพลงงานไฟฟา โดยใชโปรแกรม Power Peak วศวกรควบคมการผลตเขยนโปรแกรมจำลองการผลต(Simulation) จากการรวบรวมขอมลProfileของเครองจกรหลกๆทใชในกระบวนการผลตกอนการผลตจะจำลองเหตการณเพอวเคราะหตนทนไฟฟา เพอหาวธการเดนเครองจกรตางๆ ใหเสยคาพลงงานนอยทสด โดยพยายามจดLoad ในชวงOffPeakซงเปนชวงทคาไฟฟาถกทำใหลดคาไฟฟาจากเดมไดประมาณ50%

Page 98: กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009medinfo2.psu.ac.th/qc/file_topic/TQA/TQA Book 2012... · กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009 คำนำ

กรณศกษา Best PracticesTQC Winner 2009

98

โครงการท 2 : โครงการแปรงลมทำความสะอาด Spark Screen ซงคดโดย คณวศาล เสนผาบ พนกงานหนวยงานคลงวตถดบของPTF เพอลดเวลาและคาใชจายในการทำความสะอาดอปกรณในกระบวนการอบขาวโพด โดยการคดอปกรณใหมนนคอ แปรงลมสำหรบการทำความสะอาด ผลทไดจากการปรบปรงคอ สามารถลดระยะเวลาทำความสะอาด และประหยดคาใชจายไดถง336,000 บาทตอป โดยขนตอนการปรบปรงกระบวนการมดงน 1. D-Defineกำหนดหวขอปญหาและสำรวจสภาพปจจบน

2. M-Measure วดผลของกระบวนการกอนปรบปรง

3. A-Analyze วเคราะหหาสาเหต

Page 99: กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009medinfo2.psu.ac.th/qc/file_topic/TQA/TQA Book 2012... · กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009 คำนำ

โรงงานผลตอาหารสตวปกธงชย

99

4. I-Improveกำหนดแนวทางปรบปรงโดยคดนวตกรรมใหม

จากนนจงเปนขนตอนสดทายคอ ขนตอนท 5 C-Control เปนการจดทำมาตรฐาน การทำงานใหมและนำไปขยายผล

Page 100: กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009medinfo2.psu.ac.th/qc/file_topic/TQA/TQA Book 2012... · กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009 คำนำ

กรณศกษา Best PracticesTQC Winner 2009

100

การบรหารกจกรรมปรบปรงกระบวนการใหมการดำเนนการอยางตอเนอง ปญหาสวนใหญทองคกรทวไปพบในการปรบปรงกระบวนการ นนคอ การมสวนรวม ของพนกงาน และการทำใหกจกรรมปรบปรงงานอยอยางยงยนPTF เนนใหบคลากรมสวนรวมในการปรบปรง โดยเรมจากการตงเปาหมายระดบบคคล(TargetSetting) โดยผบรหารจะใหอำนาจในการตดสนใจกบหวหนางานในหนวยงานตางๆเพอใหเกดความคดรเรมในการปรบปรงงาน ซงผบรหารจะทำหนาทเปนพเลยงในการใหคำปรกษาแนะนำ รวมทงPTF มระบบในการ ใหรางวลและยกยองชมเชยบคลากรในการปรบปรงงาน โดยมคณะกรรมการ Innovationพจารณามอบรางวลซงทกๆไตรมาสจะมการจดประชมรวมกน11โรงงานและใหแตละโรงงานนำเสนอเรองการปรบปรงงาน2 เรอง การใหรางวลและยกยองชมเชยมทงในรปแบบทเปนเงนและสงทมงานไปศกษาดงานตางประเทศ เพอใหกจกรรมการปรบปรงกระบวนการมการดำเนนการอยางตอเนองPTF ไดกำหนดโครงการปรบปรงเพมประสทธภาพการทำงานไวในแผนปฏบตการประจำปของบรษท(ActionPlan) ไดแก โครงการLEANCEOAward,InnovationCEOAward รวมทงกจกรรมSmallGroupActivity,SuggestionSystem,CrossFunctionalTeam และกจกรรมคณภาพ โดยมคณะทำงาน4 ทม ทำหนาทหลกในการสงเสรมกจกรรมปรบปรงงาน เพอให มการดำเนนการอยางตอเนองซงประกอบดวย 1. ทมงานประชาสมพนธ ทำหนาทจดทำแผนประชาสมพนธ เพอรณรงคสงเสรมกระตนกจกรรมดานตางๆใหเขาถงผปฏบตงานอยางเตมประสทธภาพ 2. ทมงานพฒนาบคลากร จดทำแผนงานดานการพฒนาศกยภาพบคลากรประจำปเพอเพมเตมความรและทกษะของบคลากรรวมทงความรในการปรบปรงงาน 3. ทมงานวจยและพฒนา ทำหนาทคดคนสงใหมๆ ทเปนประโยชนตอกระบวนการทำงานในโรงงานเพอการปรบปรงทดขนและนำไปขยายผลยงหนวยงานตางๆ 4. ทมงานบรหารขอมล ทำหนาทตรวจประเมนกจกรรมดานตางๆ ใหครอบคลม ทกระดบ กจกรรมการปรบปรงงานตางๆ ไดมการกำหนดไว ในแผนปฏบตการประจำป (Action) ระบตวชวด และผทรบผดชอบชดเจน ซงกคอGM(GeneralManager) ดงแสดงในตารางท3

Page 101: กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009medinfo2.psu.ac.th/qc/file_topic/TQA/TQA Book 2012... · กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009 คำนำ

โรงงานผลตอาหารสตวปกธงชย

101

หลงจากทมการปรบปรงกระบวนการแลว PTF มการแบงปนบทเรยนท ไดรบ จากการปรบปรงผานทางการประชมทบทวน โดยฝายบรหารของแตละโรงงาน(ManagementReview) และการประชมทบทวนโดยผบรหารระดบสง (TopManagementReview) โดยรายละเอยดของการปรบปรงกระบวนการกลมธรกจอาหารสตวไดจดเกบไวในโปรแกรมISOMasterซงผเกยวของสามารถเขาไปศกษาไดตลอดเวลา เปนการขยายผลBestPracticeและปองกนความผดพลาดไมใหเกดขนซำ จะเหนไดวา การปรบปรงกระบวนการของPTF ทเนนการมสวนรวมของบคลากรนนไมเพยงแตมงเนนในการตอบสนองความตองการของลกคาในดานสนคาดมคณภาพและ ความปลอดภยอาหาร การสงมอบทตรงเวลา และตนทนทเหมาะสม แตยงมงเนนการมสวนรวม ในการปรบปรงงานของบคลากร ซงเปนการตอบสนองความทาทายทสำคญในดานการเตรยมความพรอมของบคลากรทกระดบใหทนตอการเตบโต

Page 102: กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009medinfo2.psu.ac.th/qc/file_topic/TQA/TQA Book 2012... · กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009 คำนำ

กรณศกษา Best PracticesTQC Winner 2009

102

วตถป

ระสงค

เชงกลยทธ

ตวชวด/เกณฑการวด

หนวย(Unit)

การเทย

บเคยง

โครงการทสำคญ

LT

=LongTerm

ST

=ShortTerm

ผลการดำเนน

การ

ทผานมา

ผลการดำเนน

การ

คเทย

บเคยง

คาดก

ารณเปาหมาย

ผลการดำเนน

การ

KPI

Owner

48

49

50

51

48

49

50

51

52

53

54

55

มตดานป

ระสท

ธภาพ

เพม

ประสทธภาพ

การผลต

จำนวนโครงการปรบป

รงประสทธภาพแ

ละลดคาใชจาย

โครงการ/ป

AVG.C

PF

Feed

โครงการปรบปรง

ประสทธภาพงานโดยโครงการ

Lean/Kaizen(LT)

88

88

88

88

88

88

GM(PTF

)

จำนวนโครงการปรบป

รงประสทธภาพแ

ละลดคาใชจาย

ทใชเปน

แนวทางนำไปขยายผล

โครงการ/ป

AVG.C

PF

Feed

โครงการรณรงคสงเสรม

ใหเกดก

ารพฒ

นางาน

อยางยงยน

(LT)

80

88

96

104

80

88

96

104

112

120

120

120

GM(PTF

)

จำนวนโครงการนวตก

รรม

ปรบป

รงประสทธภาพแ

ละ

ลดคาใชจาย(ทไดรบรางวล)

โครงการ/ป

AVG.C

PF

Feed

โครงการรณรงคสงเสรม

ใหเกดน

วตกรรม(L

T)

--

-1

--

-1

22

22

GM(PTF

)

มตดานบ

คลากร

รณรงคสงเสรม

คานย

มองคกร

CPFWay

จำนวนโครงการรณ

รงค

สงเสรมและสรางสรรค

ใหเกดน

วตกรรมทส

ามารถ

นำไปปฏ

บตไดจรง

โครงการ/ป

เปาหมาย

Quarterly

Feed

InnovationEV

PAw

ard

(LT)

--

-1

--

-1

22

22

GM(PTF

)

จำนวนก

จกรรมรณรงค

สงเสรมใหเกดพ

ฤตกรรม

“มงมนเพอ

ความสำเรจ”

โครงการ/ป

AVG.C

PF

Feed

1.การประกวดโครงการ

ปรบป

รงงาน“Feed

InnovationCE

OAward”

(LT)

2.การประกวดโครงการ

ลดความสญ

เปลาแบ

บลน

“Feedm

illCEO

Award”

(LT)

--

--

--

--

22

22

GM(PTF

)

ตารา

งท 3 แสดงกจกรรมป

รบปรงงานทก

ำหนด

ไวในแผ

นปฏบ

ตการประจำป(A

ctionPlan)

Page 103: กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009medinfo2.psu.ac.th/qc/file_topic/TQA/TQA Book 2012... · กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009 คำนำ

โรงงานผลตอาหารสตวปกธงชย

103

ผลลพธคอบทพสจน การทPTF มการจดการกระบวนการทดสอดคลองกนทงระบบ ตงแตการออกแบบระบบงานแบบไรรอยตอ การออกแบบกระบวนการทตอบสนองลกคาและมงเนนอนาคต การควบคมกระบวนการทมงเนนคณภาพและความปลอดภยอาหารและการปรบปรงกระบวนการอยางตอเนองโดยเนนการมสวนรวมของบคลากร สงผลให PTF มผลลพธทดทางดาน ของการจดการกระบวนการ ดงจะเหนไดจากการมลกคาใหมเพมขนอยางตอเนองตงแต ป พ.ศ.2550-2552(รปท19) ประสทธภาพการผลต(ตน/คน/ป) ทดกวาคเปรยบเทยบ มากกวา2เทา(รปท20)มจำนวนโครงการปรบปรงตามคำแนะนำของลกคาเพมขน(รปท21)และมจำนวนBestPracticeทไดจากการปรบปรงงานทจดเกบไวในKMเพมขนอยางตอเนองเชนกน(รปท22)

รปท 19 จำนวนลกคาฟารมนอกCPFเพมขนสะสม รปท 20 ประสทธภาพการผลต(ตน/คน/ป)

รปท 21 การปรบปรงตามคำแนะนำของลกคา รปท 22 จำนวนBestPracticesทจดเกบในKM

Page 104: กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009medinfo2.psu.ac.th/qc/file_topic/TQA/TQA Book 2012... · กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009 คำนำ

กรณศกษา Best PracticesTQC Winner 2009

10�

ปจจยแหงความสำเรจ การเรยนรจากอดต เนองจากโรงงานผลตอาหารสตวปกธงชย เปนโรงงานผลตอาหารสตวโรงงานท11 ของCPFรวบรวมจดเดนและขอผดพลาดของโรงงานผลตอาหารสตวทง10โรงงานมาวเคราะหโดยใชขอมลจรงจนเกดเปนการเรยนรระดบองคกรการออกแบบระบบงานและกระบวนการของPTF จงไดรบการออกแบบใหแกไข ไมใหเกดความผดพลาดซำ ดงตวอยางเชน การนำระบบPlantControl ซงเปนระบบController แบบอตโนมตทงระบบมาใช ระบบPlantControlเกดจากการวเคราะหความผดพลาดทเคยเกดกบโรงงานกอนๆ ทใชเปนระบบManual หรอระบบอตโนมตเพยงบางกระบวนการ ทำใหเกดความผดพลาดระหวางรอยตอของกระบวนการ แตระบบPlantControl เปนการเชอมโยงทกกระบวนการทงระบบ เกดเปนระบบงานแบบ ไรรอยตอ ทำใหเกดความผดพลาดนอย ถอเปนโรงงานตนแบบของโรงงานผลตอาหารสตว ทง11 โรงงาน และCPF มโครงการทจะปรบปรงโรงงานอนๆ ทเหลอใหใชระบบPlantControlเชนเดยวกน การใชประโยชนจากการเปนสวนหนงของหวงโซคณคา (CPF Value Chain) CPFValueChain ถอเปนสตรสำเรจของเครอเจรญโภคภณฑอาหาร(CPF) เปนโมเดลการดำเนนธรกจอาหารครบวงจรทผานการลองผดลองถก และพฒนาหลายครงตลอด ระยะเวลาเกอบ20ปทผานมาจนประสบความสำเรจCPFจงไดนำไปขยายผลใชในการลงทน ทวโลก ทำใหสามารถเปนผผลตอาหารปอนใหแกคนในภมภาคตางๆ ทงยโรป ออสเตรเลยสหรฐอเมรกาและเอเชย PTFซงเปนตนนำของValueChainจงไดประโยชนจากโมเดลน โดยมการบรณาการกบบรษทอนๆทอย ในValueChainทำใหPTFสามารถลดปรากฏการณแสมาไดเนองจากปรมาณอาหารสตวทตองการซอแนนอน จะสงมาจากโปรแกรมWinFarm และWinFood ตามลำดบสงผลใหPTF สามารถวางแผนการผลตไดอยางถกตอง ไมผลตมากหรอนอยเกนไปและสามารถวางแผนการจดซอวตถดบ เพอให ไดราคาท เหมาะสมและไมเกดปญหา ขาดแคลนวตถดบ ยงไปกวานนการจดซอยงรวมกนจดซอโดยกลมธรกจการคาวตถดบอาหารสตว เครอเจรญโภคภณฑทำใหเกดอำนาจในการตอรองไดราคาวตถดบในราคาทเหมาะสม การมทศทางทชดเจน และมจดมงหมายเดยวกนโดยยดลกคาเปนศนยกลาง การมทศทางทชดเจน โดยCPF ไดกำหนดวสยทศนไววา ตองการเปนครวของโลกPTF ในฐานะทเปนสวนหนงของเครอเจรญโภคภณฑอาหาร จงไดกำหนดวสยทศนทชดเจน เพอใหสอดคลองกบการเปนครวของโลก บคลากรทกคนของCPF รวมทงบคลากรของPTF ยดปรชญาในการทำงานเดยวกนนนคอCPF WayบคลากรของPTFตระหนกวาตนเองเปน

Page 105: กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009medinfo2.psu.ac.th/qc/file_topic/TQA/TQA Book 2012... · กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009 คำนำ

โรงงานผลตอาหารสตวปกธงชย

10�

สวนหนงทจะทำใหCPFกาวไปเปนครวของโลกทำใหการมองภาพไมไดมองเพยงภาพของPTFเทานน แตจะมองไปถงการตอบสนองความตองการของลกคา ซงเปนEndCustomer ของCPFValueChain เปนสำคญ ตวอยางทเหนไดชด นนคอ การเปลยนสตรอาหารไก จดมงหมายไมไดเพยงแคตองการใหตนทนในการผลตอาหารไกตำทสด แตเนนดานคณคา นนคอ การมองไปถงธรกจไกครบวงจร ดทตนทนเนอไกตอหนงกโลกรมใหตำทสด นนกคอ การทำใหอตราแลกเนอตำทสด

รปท 23 โมเดลTotalSuccessSolution การบรหารจดการของCPFรวมทงPTFมงเนนลกคาเปนศนยกลางตามโมเดลTotalSuccessSolution ซงการตอบสนองลกคานนมองในภาพรวมทงระบบ ซงประกอบดวย อาหารดพนธสตวดตรงตามคำกลาวของประธานเครอเจรญโภคภณฑทเคยกลาวไววา“ธรกจของเรา มใชแคขายอาหารสตวทมคณภาพทดเทานน เรายงตองขายความคมคา และขายบรการทางวชาการ ตลอดจนบรการทางการตลาด เพอใหลกคาประสบความสำเรจ หากลกคาประสบความสำเรจ กถอวาเราประสบความสำเรจไปดวย”

Page 106: กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009medinfo2.psu.ac.th/qc/file_topic/TQA/TQA Book 2012... · กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009 คำนำ

กรณศกษา Best PracticesTQC Winner 2009

10�

แผนงานในอนาคต โรงงานผลตอาหารสตวปกธงชย ยงคงมงมนพฒนาอยางตอเนอง เพอตอบสนอง ความตองการของลกคาและความทาทายเชงกลยทธโดยมแผนงานในอนาคตดงน 1.เพมระบบตรวจสอบคณภาพอาหารอตโนมต ตลอดจนยกระดบมาตรฐานการผลตอาหารสตวใหเทยบเทาอาหารมนษย 2.ปรบปรงระบบการรายงานผลการดำเนนการ และขอมลเชงวเคราะหใหมความรวดเรวและReal-time มากขน เพอสนบสนนการตดสนใจในการพฒนา และปรบปรงการบรหารงานภายในองคกร 3.ปรบปรงระบบการรบวตถดบการผลต และการจายสนคาใหมความสะดวกรวดเรว มากขน

Page 107: กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009medinfo2.psu.ac.th/qc/file_topic/TQA/TQA Book 2012... · กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009 คำนำ

กรณศกษา Best PracticesTQC Winner 2009

10�

กตตกรรมประกาศ สถาบนเพมผลผลตแหงชาตขอบพระคณในความรวมมออยางดยงจากผบรหารและเจาหนาท ของบรษทดงมรายนามตอไปน บรษท กรงเทพโปรดวส จำกด (มหาชน) 1.คณนพดล ศรจงด รองกรรมการผจดการอาวโส 2.คณณฤกษ มางเขยว รองกรรมการผจดการ 3.คณสาคร ทวรรณกล รองกรรมการผจดการ 4.คณสทอง วชรางกรพพฒน รองกรรมการผจดการ 5.คณธรยทธ พชรมณปกรณ ผชวยกรรมการผจดการโรงงานอาหารแปรรป 6.คณอภชาต แกวกง ผชวยกรรมการผจดการโรงงานชำแหละไก 7.คณประวทย ทะเกยง ผชวยกรรมการผจดการ 8.คณสรสวด ฐานพานชสกล ผชวยกรรมการผจดการ 9.สพญ.นฤมล วงศธญญกรณ ผชวยกรรมการผจดการ10.คณอรรถพล อฒพนธ ผชวยกรรมการผจดการ11.คณบวแกว พนสนอก ผจดการสำนกประกนคณภาพ12.คณสมพร ศรจกรโคตร ผจดการสำนกวางแผนและประสานงานการผลต13.คณวนชย บณยโชตมา ผจดการทวไปโรงงานอาหารแปรรป14.คณสเทพ หนาประเสรฐ ผจดการทวไปโรงงานชำแหละไก15.คณสวรรณา เชาวะวนชย ผจดการสำนกวจยและพฒนาผลตภณฑ16.คณพรชย เอกสกลไพบลย ผจดการทวไปดานงานวศวกรรม17.คณอดลย บวบาน ผจดการทวไปโรงงานอาหารแปรรป18.คณพวงเพญ สนทรศร ผจดการทวไปศนยจำหนายสนคา19.คณกตตภค อภยโส ผจดการสำนกบรการงานทรพยากรบคคล20.คณโกวท สมนยมไชย ผจดการสำนกบรหารงานกลยทธทรพยากรบคคล21.คณศราวด แสงสข ผจดการสำนกบรหารคณภาพ22.คณพชรภรณ เคลอบยม ผจดการสำนกลกคาสมพนธ23.คณเกรยงศกด เศวตศลป ผจดการฝายประกนคณภาพ24.คณประเสรฐศกด สงมแสง ผจดการฝายผลตโรงงานอาหารแปรรป25.คณวนเฉลม ศรรตนรกษ ผจดการฝายผลตโรงงานอาหารแปรรป26.คณรณการ ประดษฐรา ผบรหารดานระบบสารสนเทศ/สอบเทยบอปกรณวด27.คณจรณ พรมเจยม ผจดการฝายประกนคณภาพ28.คณประภสสร สำอางคอนทร ผจดการแผนกประกนคณภาพ29.คณจรพรรณ พลอยพจตร ผจดการแผนกประกนคณภาพ30.คณภาณพงศ พฤกษาพนธรตน ผจดการแผนกพฒนาประสทธภาพ31.คณบดนทร จระพรกล ผจดการแผนกผลตโรงงานอาหารแปรรป32.คณสทน ตะมา ผจดการฝายผลตโรงงานชำแหละไก33.คณสมฤทย ธปทอง ผจดการฝายระบบมาตรฐานคณภาพ34.คณทดดาว วงษพนธ ผจดการฝายวจยและพฒนาผลตภณฑ

Page 108: กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009medinfo2.psu.ac.th/qc/file_topic/TQA/TQA Book 2012... · กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009 คำนำ

กรณศกษา Best PracticesTQC Winner 2009

108

35.คณนภาพร กลคำธร ผจดการฝายวจยและพฒนาผลตภณฑ36.คณณฐกานต เคยนขนทด เจาหนาทวางแผนและประสานงานการผลต37.คณภชชย เยอกเยน ผจดการแผนกขายภายในประเทศ บรษท ไทยออยล จำกด (มหาชน) 1.คณณรงคฤทธ ถาวรวศษฐพร ผชวยกรรมการอำนวยการดานโรงกลน2.คณดน เบญจพลชย ผจดการฝายบรหารคณภาพองคกร3.คณภทรลดา สงาแสง ผจดการฝายวางแผนกลยทธ4.คณภพงค ทวทรพย ผชำนาญการสงแวดลอม5.คณพชย ทองบณฑต ผประสานงานบรหารคณภาพ-บรหารระบบ6.คณวนดา ศรเลศพทกษ ผจดการแผนกคณภาพ7.คณศรวด กาญจนวภ เลขานการฝายจดการ8.คณอญชล ภรมยพลด เจาหนาทบรหารคณภาพ-บรหารระบบ โรงงานผลตอาหารสตวปกธงชย บรษท เจรญโภคภณฑอาหาร จำกด (มหาชน) 1.คณวโรจน คมภระ รองกรรมการผจดการอาวโส 2.คณบญเสรม เจรญวฒน รองกรรมการผจดการ 3.คณรกเกยรต สมครเขตการ ผชวยกรรมการผจดการ 4.คณสมบรณ รกมนษย ผชวยกรรมการผจดการสำนกพฒนาธรกจ 5.คณกำธร ศรบญเรอง ผชวยสำนกบญช 6.คณชยตม กฤษอรามเรอง ผจดการทวไปโรงงานผลตอาหารสตวปกธงชย 7.คณพรชย เอยมสงวนจตต ผจดการทวไปดานการตลาด 8.คณประกอบ แซฉว ผจดการสำนกเทคโนโลยและสารสนเทศ1 9.คณราชนย สมตะสร ผจดการทวไปดานควบคมคณภาพ10.คณกอบกาญจน ประสมศกด ผจดการฝายระบบมาตรฐานฯ11.คญชาญวทย วรธรรมกล ผจดการฝายบรหารกลยทธทรพยากรบคคล12.คณนพดล ปานพรหม รองผจดการโรงงาน13.คณศศธร ศาสตรภกด ผบรหารประจำโรงงาน14.คณศรลกษณ ชะเสรมไพร ผบรหารประจำโรงงาน15.คณฐปนตร วรกล ผจดการฝายผลตอาหารสตว16.คณธระพงษ กลาตระกล ผจดการฝายคลงสนคาและวตถดบ17.คณคณวฒ สมานวงศ ผจดการฝายบคคล18.คณฉววรรณ ปรงเกยรต ผจดการฝายขายอาหารสตวหนาราน119.คณยศวฒน บวรธนกจไพศาล เจาหนาทพลงงาน20.คณศรรตน แฟงจะโปะ เจาหนาทสารบรรณระบบมาตรฐานคณภาพ และขอขอบพระคณอยางยงสำหรบรศ.รชตวรรณ กาญจนปญญาคมทปรกษาคณะวจยฯ

Page 109: กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009medinfo2.psu.ac.th/qc/file_topic/TQA/TQA Book 2012... · กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009 คำนำ

กรณศกษา Best PracticesTQC Winner 2009

109

อธวฒนทรพยไพฑรย.(2546).ตระกลเจยรวนนท: ผนำพา ซ.พ. สบรรษทขามชาตระดบโลก ณฐวฒน หอมจตต.(2553,13 กนยายน).The Way to be kitchen of the World. กรงเทพธรกจ

BizWeekCPF Way วถซพเอฟบนเสนทางธรกจระดบโลก.กรงเทพธรกจBizWeek.16มนาคม2550.ซพรกผดธรกจการคา วตถดบอาหารสตว ลดปญหาขาดแคลน.คมชดลก.24กรกฎาคม2553มงกรซพเอฟแผลงฤทธ โกยกอนเศรษฐกจโลกฟน. วธสบคนวสดสารสนเทศ. [ออนไลน].17

พฤษภาคม2553คดกอน-ทำกอน-รกกอน สตร “ครวของโลก”สไตล…ซพเอฟ.วธสบคนวสดสารสนเทศ.[ออนไลน]ธรกจปรบกลยทธทำกำไร “บาทแขง”. วธสบคนวสดสารสนเทศ.[ออนไลน] เขาถงไดจาก:http://

www.manager.co.th/mgrweekly/viewnews.aspx?newsID=9530000148290.21 ตลาคม2553

บรรณานกรม

Page 110: กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009medinfo2.psu.ac.th/qc/file_topic/TQA/TQA Book 2012... · กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009 คำนำ
Page 111: กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009medinfo2.psu.ac.th/qc/file_topic/TQA/TQA Book 2012... · กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009 คำนำ

แบบประเมนหนงสอ(ชอหนงสอ)…………………………………………………………………………ทานไดมาจาก……………………………………………………………………………………………

ขอมลเบองตนของผกรอกแบบสอบถาม1.เพศ oชาย oหญง2.การศกษา oตำกวาปรญญาตร oปรญญาตร oปรญญาโท oปรญญาเอก

3.อาย oตำกวา20ป o21-30ป o31-40ป o41-50ป oมากกวา60ป4.รายได oนอยกวา20,000บาท o20,000-50,000บาท o50,000-100,000บาท o100,000-150,000บาท oมากกวา150,000บาทขนไป

ทานคดวาหนงสอเลมนนาจะเปนประโยชนกบo ผบรหารo พนกงานo บคคลทวไปขอเสนอแนะเพมเตม……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..………………………………………………………………………………………………………………………..รปแบบ/เนอหาหนงสอTQAททานตองการในอนาคต…………………………………………………………………….………………………………………………………………………………………………………………………..

รายละเอยดเกยวกบชอ-สกลและทอยของทานเพอทโครงการรางวลคณภาพแหงชาตจะสามารถตดตอทานได(โปรดกรอกขอมลเปนภาษาไทย)ชอ-สกล……………………………………………….. ตำแหนง…………………………………………….หนวยงาน………………………………………………. ทอย………………………………………………….…………………………………………………………………………………………………………………..โทรศพท……………………………โทรสาร………………………………E-mail………………………….

การประเมนและความคดเหนของทานจะมประโยชนตอการพฒนารปแบบและเนอหาหนงสอในอนาคตโดยสงแฟกซกลบมาท0-2619-8085หรอสงกลบมาทสำนกงานรางวลคณภาพแหงชาตสถาบนเพมผลผลตแหงชาตชน12-15อาคารยาคลทเลขท1025ถนนพหลโยธนแขวงสามเสนในเขตพญาไทกรงเทพฯ10400

“สำนกงานรางวลคณภาพแหงชาตจะพจารณามอบของทระลกของโครงการรางวลคณภาพแหงชาตใหแกทานทสงแบบประเมนน20ทานแรกฟร”

หวขอ ดมาก ด ปานกลาง พอใช ปรบปรง ไมมความเหน

1.รปเลม

2.การออกแบบภายในเลม

•การแบงบท

•ตวอกษรทใช

•รปภาพประกอบ

3.เนอหา

•ความเหมาะสมของเนอหา

•ความนาสนใจของเนอหา

•ความถกตองของการเรยบเรยง

•การใชภาษาใหนาตดตาม

•ความรทไดรบ

•การนำไปใชประโยชน

Page 112: กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009medinfo2.psu.ac.th/qc/file_topic/TQA/TQA Book 2012... · กรณีศึกษา Best Practices TQC Winner 2009 คำนำ

ชำระคาฝากสงเปนรายเดอนใบอนญาตเลขท43/2549ปณศ.สามเสนใน

สำนกงานรางวลคณภาพแหงชาตสถาบนเพมผลผลตแหงชาต

ชน15อาคารยาคลทเลขท1025ถนนพหลโยธนแขวงสามเสนในเขตพญาไทกรงเทพฯ10400