บทเรยนท 7 ระบบสารสนเทศเพอการจดการระบบสารสนเทศ

ขอมล, สารสนเทศ และการจดการ

ขอมล (Data) หมายถงคาความจรง ซงแสดงถงความเปนจรงทปรากฏขน เชน ชอพนกงานและจำานวนชวโมงการ

ทำางานในหนงสปดาห, จำานวนสนคาทอยในคลงสนคา เปนตน ขอมลมหลายประเภท เชน ขอมลตวเลข ขอมล ตวอกษร ขอมลรปภาพ ขอมลเสยงและขอมลภาพเคลอนไหว ซงขอมลชนดตางๆ เหลานใชในการนำาเสนอคาความจรงตางๆ โดยคา

ความจรงทถกนำามาจดการและปรบแตงเพอใหมความหมายแลว จะเปลยนเปนสารสนเทศ

สารสนเทศ (Information) หมายถงกลมขอมลทถกจดการตามกฎหรอ ถกกำาหนดความสมพนธให เพอให ขอมลเหลานนเกดประโยชนหรอมความหมายเพมมากขน ประเภทของสารสนเทศขนอยกบความสมพนธระหวางขอมลทมอย

ตวอยางเชน จำานวนยอดขายของตวแทนจำาหนายแตละคนในเดอนมกราคมจดเปนขอมล เมอนำามาประมวลผลรวมกนทำาให ไดยอดขายรายเดอนของเดอนมกราคม ทำาใหผบรหารสามารถนำายอดขายรายเดอนมาพจารณาวายอดขายเปนไปตาม

วตถประสงคขององคกรหรอไมไดงายขน ยอดขายรายเดอนนจงจดเปนสารสนเทศ หรอตวอยาง เชน ตวเลข 1.1, 1.5, และ 1.6 จดเปนขอมลตวเลข เนองจากเปนคาความจรงซงยงไมสามารถแปลความหมายใดๆ ไดแตขอมลเหลา

นจดเปนสารสนเทศเมออยในสภาพแวดลอมทบงบอกความหมายของขอมลไดมากขน เชน เมอกลาววา ตวเลขเหลานคอ

ยอดขายประจำาเดอนมกราคม กมภาพนธและมนาคม โดยมหนวยเปนหลกลาน จะทำาใหตวเลขทง 3 ม ความหมายเกดขน

หรออาจกลาวไดวายอดขายเฉลยระหวางเดอนมกราคมถงมนาคมมคาเทากบ 1.4 ลาน จดเปน สารสนเทศทเกดขนจาก

ขอมลตวเลขทง 3 ขบวนการ (Process) หมายถงการแปลงขอมลใหเปลยนเปนสารสนเทศหรอกลาวไดวา ขบวนการคอกลมของงาน

ทสมพนธกน เพอทำาใหเกดผลลพธตามทตองการ รปท 1 แสดงขบวนการแปลงขอมลเปนสารสนเทศ

รปท 1 ขบวนการแปลงขอมลเปนสารสนเทศ การจดการ (Management) หมายถงการบรหารอยางมระบบ ซงประกอบดวยการกำาหนดเปาหมายและ

ทศทางขององคกรและการปฏบตเพอใหบรรลเปาหมายนน ซงจะตองมการวางแผน การจดการ การกำาหนดทศทางและการควบคมเพอใหเกดการใชทรพยากรไดอยางเหมาะสม

แนวคดของระบบและการทำาตวแบบ

ระบบ (System) หมายถงกลมสวนประกอบหรอระบบยอยตางๆทมการทำางานรวมกน เพอให ประสบผลสำาเรจตาม วตถประสงคทตงไว โดยสวนประกอบและความสมพนธระหวางสวนประกอบตางๆ ในระบบ จะเปนตวกำาหนดวาระบบจะ

สามารถทำางานไดอยางไร เพอใหผลลพธทไดเปนไปตามวตถประสงคทตองการ โดยระบบแตละระบบถกจำากดดวยขอบเขต

(System Boundary) ซงจะเปนตวแยกระบบนนๆ ออกจากสงแวดลอม ดงแสดงความสมพนธของสวน

ตางๆในระบบดงรปท 2

รปท 2 ความสมพนธของสวนตางๆ ในระบบประเภทของระบบ

ระบบสามารถแบงเปนประเภทตางๆไดหลายกลม ดงน

1. ระบบอยางงาย(Simple) และระบบทซบซอน (Complex)- ระบบอยางงาย (Simple) หมายถง ระบบทมสวนประกอบนอยและความสมพนธหรอการโตตอบระหวาง

สวนประกอบตางๆ ไมซบซอน ตรงไปตรงมา

- ระบบทซบซอน (Complex) หมายถง ระบบทมสวนประกอบมากหลายสวน แตละสวนมความสมพนธและมความเกยวของกนคอนขางมาก

2. ระบบเปด(Open) และระบบปด (Close)- ระบบเปด (Open) คอ ระบบทมการโตตอบกบสงแวดลอม

- ระบบปด (Close) คอ ระบบทไมมการโตตอบกบสงแวดลอม

3. ระบบคงท (Static) และระบบเคลอนไหว (Dynamic)- ระบบคงท (Static) คอ ระบบทมการเปลยนแปลงนอยมากเมอเวลาผานไป

- ระบบเคลอนไหว (Dynamic) คอ ระบบทมการเปลยนแปลงอยางรวดเรวและมการเปลยนแปลงอยางคงทตลอดเวลา

4. ระบบทปรบเปลยนได (Adaptive) และระบบทปรบเปลยนไมได (Nonadaptive)- ระบบทปรบเปลยนได (Adaptive) คอระบบทสามารถเปลยนแปลงเพอตอบโตกบสงแวดลอมทเปลยนไปได

- ระบบทปรบเปลยนไมได (Nonadaptive) คอระบบทไมสามารถเปลยนแปลง เพอตอบโตกบสงแวดลอมทเปลยนแปลงไปได

5. ระบบถาวร (Permanent) และระบบชวคราว (Temporary)- ระบบถาวร(Permanent) คอระบบทมอยในชวงระยะเวลายาวนาน- ระบบชวคราว(Temporary) คอระบบทมอยเพยงชวงระยะเวลาสนๆ

ประสทธภาพของระบบ ประสทธภาพของระบบสามารถวดไดหลายทาง ไดแก

ประสทธภาพ (Efficiency) คอการวดสงทถกผลตออกมา หารดวยสงทถกใชไป สามารถแบงชวงจาก 0 ถง

100% ตวอยางเชน ประสทธภาพของเครองมอเตอรเครองหนงคอพลงงานทผลตออกมา (ในรปของงานททำาเสรจ) หารดวยไดพลงงานทใชไป (ในรปของไฟฟาหรอเชอเพลง) เครองมอเตอรบางเครองมประสทธภาพ 50% หรอนอย

กวา เนองจากพลงงานสญเสยไปในการเสยดทาน และกำาเนดความรอน

ประสทธผล (Effectiveness) คอการวดระดบการประสบผลสำาเรจตามเปาหมายของระบบ สามารถคำานวณได ดวยการ หารสงทไดรบจากการประสบผลสำาเรจจรง ดวยเปาหมายรวม เชน บรษทหนงมเปาหมายในการลดชนสวนทเสยหาย

100 หนวย เมอนำาระบบการควบคมใหมมาใชอาจจะชวยใหบรรลเปาหมายนได ถาระบบควบคมใหมนสามารถลดจำานวน

ชนสวนทเสยหายไดเพยง 85 หนวย ดงนนระดบของประสทธผลของระบบควบคมนจะเทากบ 85%

การทำาตวแบบของระบบ ในโลกแหงความเปนจรงคอนขางซบซอนและมการเปลยนแปลงอยตลอดเวลา ดงนนเมอตองการทดสอบความสมพนธแบบ

ตางๆ และสงเกตผลทเกดขน จงจำาเปนตองใชตวแบบของระบบนนๆ แทนทจะทดลองกบระบบจรง ตวแบบ (Model) คอตวแทนซงเปนแนวคดหรอเปนการประมาณเพอใชในการแสดงการทำางานของระบบจรง ตวแบบสามารถชวยสามารถ

สงเกตและเกดความเขาใจตอผลลพธอาจเกดขนภายใตสถานการณในโลกแหงความเปนจรงได ตวแบบมหลายชนด ไดแก

1. .TC = (V)(X)+FC โดยท

TC = คาใชจายรวม

V = คาใชจายผนแปรตอหนวยX = จำานวนหนวยทถกผลตFC = คาใชจายคงท

ในการสรางตวแบบแบบใดๆ จะตองพยายามทำาใหตวแบบนนๆสามารถเปนตวแทนระบบจรงไดมากทสดเทาทจะเปนไปได เพอใหไดทางแกปญหาของระบบทถกตองมากทสด

ความหมายและบทบาทของระบบสารสนเทศ

ระบบสารสนเทศ (Information System หรอ IS) คอระบบแบบเฉพาะเจาะจงชนดหนง ซงอาจกลาว

ไดวาเปนกลมของสวนประกอบพนฐานตางๆ ททำางานเกยวของกนในการเกบ (นำาเขา), จดการ (ประมวลผล) และเผยแพร(แสดงผล) ขอมลและสารสนเทศและสนบสนนกลไกลของผลสะทอนกลบ เพอใหบรรลตามวตถประสงค

สวนประกอบของระบบสารสนเทศ

ระบบสารสนเทศประกอบดวย สวนหลกดงรปท 3

รปท 3 สวนประกอบของระบบสารสนเทศ

1. สวนทนำาเขา (Inputs) ไดแกการรวบรวมและการจดเตรยมขอมลดบ สวนทนำาเขานสามารถมไดหลายรปแบบไม วาจะเปนการโทรเขาเพอขอขอมลในระบบสอบถามเบอรโทรศพท ขอมลทลกคากรอกในใบ สอบถามการใหบรการของรานคา

ฯลฯ ขนอยกบสวนแสดงผลทตองการ สวนทนำาเขานอาจเปนขบวนการททำาดวยตวเองหรอเปนแบบอตโนมตกได เชนการ อานขอมลรายชอสนคาและรายราคาโดยเครองอาน บารโคดของหางสรรพสนคา จดเปนสวนทนำาเขาแบบอตโนมต

2. การประมวลผล (Processing) เกยวของกบการเปลยนและการแปลงขอมลใหอยในรปของสวนแสดงผลท มประโยชน ตวอยางของการประมวลผลไดแกการคำานวณ การเปรยบเทยบ การเลอกทางเลอกในการปฏบตงานและการเกบ

ขอมลไวใชในอนาคต โดยการประมวลผลสามารถทำาไดดวยตนเองหรอสามารถใชคอมพวเตอรเขามาชวยกได ตวอยางเชน

ระบบคดเงนเดอนพนกงาน สามารถคดไดจากการนำาจำานวน ชวโมงการทำางานของพนกงานคณเขากบอตราคาจางเพอใหได

ยอดเงนรวมทตองจายรวม ถาชวโมงการทำางานรายสปดาหมากกวา 40 ชวโมงอาจมการคดเงนลวงเวลาให โดยเพม เขาไปกบเงนรวม จากนนอาจจะทำาการหกภาษพนกงาน โดยการนำาเงนรวมมาคดภาษและนำาเงนรวมมาลบดวยภาษทคำานวณ

ได จะทำาใหไดเงนสทธทตองจายใหกบพนกงาน

3. สวนทแสดงผล (Outputs) เกยวของกบการผลตสารสนเทศทมประโยชน มกจะอยในรปของเอกสาร หรอ รายงานหรออาจะเปนเชคทจายใหกบพนกงาน รายงานทนำาเสนอผบรหารและสารสนเทศทถกผลตออกมาใหกบผถอหน

ธนาคาร หรอกลมอนๆ โดยสวนแสดงผลของระบบหนงอาจใชเปนสวนทนำาเขาเพอควบคมระบบหรออปกรณอนๆ กได เชน ในขบวนการผลตเฟอรนเจอร พนกงานขาย ลกคา และ นกออกแบบเฟอรนเจอรอาจจะทำาการออกแบบเฟอรนเจอรซำาแลวซำา

เลา เพอใหตรงตามความตองการของลกคา โดยอาจจะใชซอฟตแวรหรอฮารดแวรคอมพวเตอรเขามาชวยในการออกแบบน ดวย จนกระทงไดตนแบบทตรงความตองการมากทสด จงสงแบบนนไปทำาการผลต จะเหนวาแบบเฟอรนเจอรทไดจากการ

ออกแบบแตละครงจะเปนสวนทถกนำาไปปรบปรงการออกแบบในครงตอๆ ไป จนกระทงไดแบบ สดทายออกมา อาจอยในรปของสงพมพทออกมาจากเครองพมพหรอแสดงอยบนหนาจอคอมพวเตอรทเปนอปกรณแสดงผลตวหนงหรออาจจะอยในรปของรายงานและเอกสารทเขยนดวยมอกได

4. ผลสะทอนกลบ (Feedback) คอสวนแสดงผลทใชในการทำาใหเกดการเปลยนแปลงตอสวนทนำาเขาหรอสวน ประมวลผล เชน ความผดพลาดหรอปญหาทเกดขน อาจจำาเปนตองแกไขขอมลนำาเขาหรอทำาการเปลยนแปลงการประมวล

ผลเพอใหไดสวนแสดงผลทถกตอง ตวอยางเชน ระบบการจายเงนเดอนพนกงาน ถาทำาการปอนชวโมงการทำางานราย

สปดาหเปน 400 แทนทจะเปน 40 ชวโมง ถาทำาการกำาหนดใหระบบตรวจสอบคาชวโมงการทำางานใหอยในชวง 0-100 ชวโมง ดงนนเมอพบขอมลนเปน 400 ชวโมง ระบบจะทำาการสงผลสะทอนกลบออกมา อาจจะอยในรปของ

รายงานความผดพลาด ซงสามารถนำาไปใชในการตรวจสอบและแกไขจำานวนชวโมงการทำางานทนำาเขามาคำานวณใหถกตองได

ตวอยาง เชน ระบบลางรถอตโนมต

ระบบสารสนเทศประกอบดวย สวนหลกดงรปท 3 สวนทนำาเขา คอ รถทสกปรก นำา และนำายาตางๆ ทใชในการลางรถ เวลาและพลงงานถกใชในการปฏบตการลางรถ ทกษะ

ไดแกความสามารถเฉพาะอยางจะถกนำามาใชในการฉดสเปรย ขดโฟม และเปาแหง ความรถกนำามาใชในการกำาหนดขนตอน การทำางานของการลางรถใหทำางานไปตามขนตอนทถกตอง

การประมวลผล ประกอบดวย ขนทหนง การเลอกประเภทการลางรถทตองการ เชน ลางอยางเดยว ลางและขดเงา ลางและ

ขดเงาและเปาแหงฯลฯ และขนตอไปทำาการนำารถเขาไปในเครองลางรถ (สงเกตวาในสวนนจะเกดกลไกของผลสะทอนกลบ ขน ไดแกการประเมนผลของเจาของรถทมตอขบวนการลางรถทกำาลงเกดขน) จากนนของฉดของเหลวจะฉดนำา สบเหลว

หรอครมขดเงาไปทรถ ขนอยกบตวเลอกทเลอกไวในตอนตน สวนทแสดงผล คอรถทสะอาดแลว

จากตวอยาง จะเหนวาสวนประกอบอสระตางๆ ในระบบลางรถอตโนมต เชนเครองฉดของเหลว แปลงสำาหรบทางโฟม และ เครองเปาแหง ทำางานโตตอบกน เพอใหรถสะอาดนนเอง

ระบบสารสนเทศทใชคอมพวเตอร (Computer-Based Information Systems : CBIS)

ระบบสารสนเทศทใชคอมพวเตอรประกอบดวย ฮารดแวร (Hardware), ซอฟตแวร (Software), ขอมล(Data), บคคล (People), ขบวนการ (Procedure) และการสอสารขอมล

(Telecommunication) ซงถกกำาหนดขนเพอทำาการรวบรวม, จดการ จดเกบและประมวลผลขอมลให

เปนสารสนเทศ รปท 4 แสดงสวนประกอบของระบบ สารสนเทศทใชคอมพวเตอร

รปท 4 สวนประกอบของสารสนเทศทใชคอมพวเตอร

1. ฮารดแวร คออปกรณทางกายภาพ ทใชในการรวบรวม การนำาเขา และการจดเกบขอมล, ประมวลผล ขอมลใหเปน สารสนเทศ และแสดงสารสนเทศทเปนผลลพธออกมา

2. ซอฟตแวร ประกอบดวยกลมของโปรแกรมทใชในการปฏบตงานรวมกบฮารดแวรและใชในการประมวลผลขอมลเปนสารสนเทศ

3. ขอมล ในสวนนหมายถงขอมลและสารสนเทศทถกเกบอยในฐานขอมล โดยฐานขอมล (Database) หมายถงกลมของคาความจรงและสารสนเทศทมความเกยวของกนนนเอง

4. บคคล หมายถงบคคลทใชงานและปฏบตงานรวมกบระบบสารสนเทศ

5. ขบวนการ หมายถงกลมของคำาสงหรอกฎ ทแนะนำาวธการปฏบตงานกบคอมพวเตอรในระบบสารสนเทศ ซงอาจไดแก

การแนะนำาการควบคมการเขาใชงานคอมพวเตอร, วธการสำารองสารสนเทศในระบบและวธจดการกบปญหาทอาจเกดขนได

6. การสอสารขอมล หมายถงการสงสญญาณอเลกทรอนกสเพอตดตอสอสาร และชวยใหองคกรสามารถเชอมระบบ

คอมพวเตอรเขากบระบบเครอขาย (Network) ทมประสทธภาพได โดยเครอขายใชในการเชอมตอคอมพวเตอร และอปกรณคอมพวเตอรไวดวยกน อาจจะเปนภายในอาคารเดยวกน ในประเทศเดยวกน หรอทวโลก เพอใหสามารถสอสาร

ขอมลอเลกทรอนกสได

ระบบสารสนเทศเพอสนบสนนการบรหาร ระบบสารสนเทศทมการจดการกบสารสนเทศและสนบสนนการตดสนใจของผบรหารใหเกดประสทธผล เรยกวาระบบ

สารสนเทศเพอสนบสนนการบรหาร โดยเนนเรองการสนบสนนการตดสนใจในระดบการจดการระดบตางๆ ไมเนนทการ ประมวลขอมลทไดจากการดำาเนนการทางธรกจและเนนทโครงรางของระบบควรจะถกใชในการ จดการการใชงานระบบ

สารสนเทศ รปท 5 แสดงความสมพนธระหวางระบบสารสนเทศเพอสนบสนนการบรหารและระดบของการจดการ

รปท 5 ความสมพนธระหวางระบบสารสนเทศเพอสนบสนนการบรหาร และระดบของการจดการ

ระบบสารสนเทศเพอสนบสนนการบรหาร ระบบสารสนเทศทมการจดการกบสารสนเทศและสนบสนนการตดสนใจของผบรหารใหเกดประสทธผล เรยกวาระบบ

สารสนเทศเพอสนบสนนการบรหาร โดยเนนเรองการสนบสนนการตดสนใจในระดบการจดการระดบตางๆ ไมเนนทการ ประมวลขอมลทไดจากการดำาเนนการทางธรกจและเนนทโครงรางของระบบควรจะถกใชในการ จดการการใชงานระบบ

สารสนเทศ รปท 5 แสดงความสมพนธระหวางระบบสารสนเทศเพอสนบสนนการบรหารและระดบของการจดการ ระบบสารสนเทศเพอสนบสนนการบรหาร

ระบบสารสนเทศทมการจดการกบสารสนเทศและสนบสนนการตดสนใจของผบรหารใหเกดประสทธผล เรยกวาระบบ สารสนเทศเพอสนบสนนการบรหาร โดยเนนเรองการสนบสนนการตดสนใจในระดบการจดการระดบตางๆ ไมเนนทการ

ประมวลขอมลทไดจากการดำาเนนการทางธรกจและเนนทโครงรางของระบบควรจะถกใชในการ จดการการใชงานระบบ

สารสนเทศ รปท 5 แสดงความสมพนธระหวางระบบสารสนเทศเพอสนบสนนการบรหารและระดบของการจดการ

รปท 5 ความสมพนธระหวางระบบสารสนเทศเพอสนบสนนการบรหาร และระดบของการจดการ

บทบาทของการจดการในองคกร ระบบสารสนเทศเพอการจดการ สนบสนนบทบาทในการจดการของผบรหาร ดงน

1. การวางแผน (Plan) หมายถง การกำาหนดเปาหมาย และกลยทธในการบรหารองคกร

2. การจดการ (Organize) หมายถง การจดสรรทรพยากรทตองการนำามาใชในองคกร

3. การเปนผนำา (Lead) หมายถง การกระตนพนกงาน เพอใหปฏบตการใหบรรลเปาหมาย

4. การควบคม (Control) หมายถง การควบคมดแล เพอใหเกดความกาวหนาไปยงเปาหมายทวางไว

จากบทบาทในการจดการตางๆ ทไดกลาวมาแลวขางตน สารสนเทศจงเปนสวนทสำาคญมากในการทผบรหารจะดำาเนนงาน

เหลานใหสำาเรจ เชน สารสนเทศเกยวกบการขาย, การผลตและการเงน เพอทจะนำาขอมลเหลานมาใช ควบคมการปฏบตงาน รายวนขององคกร การพฒนาระบบสารสนเทศเพอการจดการจะตองเปนไปตามการจดองคกรและกลยทธขององคกรนนๆ

ผจดการตองเปนผกระทำาและจดการพฤตกรรมขององคกรเพอใหบรรลเปาหมาย เชนการควบคมองคกรใหดขน ไมวาจะเปนการนำาระบบคอมพวเตอรเขามาชวยในการทำางานหรอจะเปนการตวรจสอบวาบคคลทไดรบมอบหมายงานไปนนสามารถ

ปฏบตงานตามทตองการไดหรอไม โดยอาจกำาหนดใหมการฝกอบรมพนกงานกอนเรมปฏบตงานนนๆ ผจดการตางๆ ตองการสารสนเทศทแตกตางกน เพอทจะนำาไปใชในการทำางานของตน ดงนนในสวนตอไปจะอธบายถงความตองการของ

สารสนเทศของการจดการในระดบตางๆระดบของการจดการและการดำาเนนการ

ระดบของการจดการ (Levels of Management) การทำาความเขาใจระบบสารสนเทศแบบตางๆ ภายในองคกร และทราบวาระบบตางๆ สามารถรองรบความตองการของการ

บรหารไดอยางไร จำาเปนตองทำาความเขาใจกบระดบของการจดการระดบตางๆ ขององคกรกอน ซงระดบของการจดการแบง

ออกเปนระดบกลยทธ (Strategic), ระดบยทธวธ (Tactical), และระดบปฏบตการ(Operation) ดงแสดงในรปท 6

รปท 6 ระดบของการจดการ

การปฏบตงานในระดบปฏบตการ (Operational) ไดแกการปฏบตงานในระดบทตำาทสด ผควบคมการทำางานในระดบน ตองการรายละเอยดสารสนเทศทเกดขนจากการปฏบต

งาน ตามขบวนการผลตของบรษทในแตละวน การควบคมการปฏบตการในระดบนจะตองพจารณาหาวธทมประสทธภาพและ

ประสทธผล โดยขบวนการตดสนใจในระดบนตองการสารสนเทศเกยวกบ งานทจะตองปฏบต, ทรพยากรทมอย ความรวม

มอทตองการจากสวนปฏบตงานอนๆ ภายในองคกร, มาตรฐานและงบประมาณทสามารถใชได, และผลสะทอนกลบทใชในการประเมนผลลพธ

หนาทของผจดการในระดบปฏบตการ ไดแก ทำาการตดสนใจจากขอมลทถกเกบไว, กำาหนดหนาทในการทำางาน, และตรวจ สอบการขนสงใหเปนไปตามนโยบายหรอกฎทผจดการระดบยทธวธกำาหนดไว โดยสารสนเทศทใชในการจดการระดบนจะตอง

มรายละเอยดมาก, มความแมนยำาสงและเกดขนมาจากการทำางานทเกดขนเปนประจำาและประกอบดวยรายการขอมลรายวนทแสดงถงการผลต, การขายและการเงนในแตละวน

การปฏบตงานในระดบยทธวธ (Tactical) การควบคมการจดการในระดบยทธวธจะเกยวกบการจดหาและการใชทรพยากรทมอยอยางมประสทธภาพและประสทธผล

เพอใหบรรลวตถประสงคของการจดการระดบสง ผจดการในระดบนทำาหนาทในการวางแผนงานสำาหรบหนวยปฏบตงาน ระดบลาง เชน ศนยกลางการขายและการผลต เพอใหบรรลวตถประสงคขององคกร ผจดการระดบกลางนตองการรายงาน

สรปจากการปฏบตงานของบรษท เพอใชในการ ตดสนใจเชงยทธวธ เพอทจะปฏบตตามนโยบายการตดสนใจทถกกำาหนดมา จากระดบบนหรอระดบกลยทธของบรษท

สงสำาคญทผจดการในระดบปฏบตการและระดบยทธวธตองการใชในการตดสนใจไดแก รายงานสรปท เหมาะสมกบความ ตองการ โดยสารสนเทศในระดบนจะเปนสารสนเทศทเกดขนในระยะยาวมากขน เชน สารสนเทศเกยวกบสถานภาพทางการ

เงนของบรษท สามารถนำามาใชในการทำานายสถานการณทจะเกดขนในอนาคตไดแมนยำามากขน

การปฏบตงานในระดบกลยทธ (Strategic) การจดการเชงกลยทธเกยวของกบการกำาหนดวตถประสงคขององคกร โดยหนวยงานตางๆ จะตองปฏบตตามกลยทธท

กำาหนด เพอใหบรรลวตถประสงคขององคกร ผจดการระดบกลยทธจะทำาการกำาหนดนโยบายและตดสนใจดานการเงน, ดานบคลากร, ดานสารสนเทศและดานแหลงเงนทนทตองการ เพอใหบรรลวตถประสงคขององคกร การตดสนใจทเกดขน

จะเกยวกบการกำาหนดทศทางขององคกร รวมทงการผลตสนคาใหม, ลงทนในตลาดใหมและการใชเทคโนโลยในการผลตใหมๆ

จากรปท 5 แสดงสดสวนระหวางจำานวนบคคลภายในองคกร ททำาการตดสนใจในระดบการจดการระดบตางๆ และแสดง

ความสมพนธระหวางการตดสนใจในทง 3 ระดบ จากรปสรปไดวาในองคกรจะมผททำางานในระดบปฏบตการ(ทำางานในระดบลาง) จำานวนมากและทระดบสงขน (ระดบยทธวธ) มจำานวนผทำางานนอยลงและทระดบกลยทธจะมจำานวนนอยทสด

การตดสนใจจะเกดขนจากระดบบนลงมาระดบลาง การตดสนใจของระดบลางจะขนอยกบการตดสนใจของระดบทสงกวา ใน ขณะทสานสนเทศทใชในการตดสนใจจะเกดขนจากระดบลางขนไปสระดบบน โดยสาสนเทศระดบบนเกดจากการสรปขอมลท

ไดจากระดบทอยตำากวา

ระบบประมวลผลรายการ (Transaction Processing Systems) ระบบประมวลผลรายการ หมายถง ระบบสารสนเทศทใชในการเปลยนขอมลดบจากการปฏบตงานใหอยในรปแบบท

เครองจกรสามารถอานได, เกบรายละเอยดรายการ, ประมวลผลรายการและสงพมพรายละเอยดรายการ ออกมาได

รายการ (Transaction) คอ การกระทำาพนฐานทเกดขนระหวางการดำาเนนการทางธรกจ เชน การขายสนคา การจองตวเครองบน การซอสนคาผานเครดตการดและการสอบถามขอมลเกยวกบสนคาคงคลง จดเปนรายการทงสน

ระบบประมวลผลรายการนยมใชในการประมวลผลบญช, การขาย, หรอประมวลผลขอมลสนคาคงคลง เนองจากขอมล

เหลานเปนทตองการของระบบสารสนเทศอนๆในองคกร รปท 7 แสดงแนวคดของระบบประมวลผลรายการ

รปท 7 แนวคดของระบบประมวลผลรายการ ในการดำาเนนการของระบบประมวลผลรายการ ขอมลถกนำาเขาไปยงคอมพวเตอรของระบบสารสนเทศ โดยใชแปนพมพหรอ

อปกรณอนๆ ขอมลจะถกเกบอยในคอมพวเตอรจนกระทงพรอมทจะถกประมวลผล หลงจากทขอมลถกปอนเขาไปแลว จะ เกดการประมวลผลเพอเปลยนขอมลเปนสารสนเทศทมประโยชนในการจดการ โดยระบบประมวลผลรายการจะทำาการบนทก

รายการลงในฐานขอมลและผลตเอกสารทเกยวของกบรายการนนออกมา อาจอยในรปแบบของรายงาน, ตาราง, กราฟ, ภาพเคลอนไหว และเสยงฯลฯ ขนอยกบความตองการของผใชสารสนเทศนนๆ

ระบบประมวลผลรายการสามารถแบงตามวธการประมวลผลขอมล ไดแก

1. ระบบการประมวลผลแบบกลม (Batch Processing System) ขอมลจากหลายๆ รายการ จากผใชหลายๆ คน หรอจากชวงเวลาหลายๆ ชวง ถกรวมเขาดวยกน, นำาเขา และประมวลผลเหมอน

เปนกลมเดยว ตวอยางเชน ยอดขายรายวนซงถกประมวลผลเพยงวนละหนงครง จะใชระบบการประมวลผลแบบ กลมนเมอขอมลไมจำาเปนตองปรบปรงทนท และเมอมขอมลจำานวนมากทคลายกน ตองถกประมวลผลในครง

เดยวกน

2. ระบบการประมวลผลแบบออนไลน (Online Processing System) รายการถก ประมวลผลเมอเกดรายการนนขน แบงออกเปน 2 ประเภทคอ

2.1 การประมวลผลเชงรายการ (Transactional Processing) ขอมล ถกประมวลผลเมอปอนขอมลเขาโดยไมตองเกบไวประมวลผลในภายหลง เชน ระบบเชครายการสนคาออกของราน

ขายของชำา โดยระบบจะทำาการออกใบเสรจรบเงนทแสดงรายการสนคาทนทหลงจากรายการสนคาตางๆ ทซอ ถกประมวลผล

2.2 การประมวลผลแบบทนท (Real-time Processing) ใชในระบบควบคม หรอระบบทตองการใหเกดผลสะทอนกลบ เชนขบวนการควบคมอณหภมของหางสรรพสน การทำางานของการ

ประมวลผลแบบทนท สามารถไปมผลกระทบกบตวรายการนนๆ เอง ถาผใชหลายรายแขงขนกนเพอใชทรพยากร เดยวกน เชนทนงบนเครองบน หรอในชนเรยนพเศษ

ระบบสารสนเทศเพอการจดการ ในการใชการประมวลผลรายการทำาใหการประมวลผลการดำาเนนการดานธรกจทำาไดรวดเรวขนและลด คาใชจายในการควบคม

งานลงได แตจะเหนไดชดวาขอมลทเกบไดจากการประมวลผลรายการ สามารถชวยใหผบรหารนำามาใชในการตดสนใจในการ ดำาเนนงานไดดขน จงจำาเปนตองพฒนาระบบสารสนเทศเพอชวยสนบสนนการทำางานดานการจดการของผบรหารขนเรยกวา

ระบบสารสนเทศเพอการจดการ

ระบบสารสนเทศเพอการจดการหมายถงกลมของบคคล, ขบวนการ,ซอฟตแวร, ฐานขอมล และอปกรณตางๆ ทถก จดการเพอใชในการจดการสารสนเทศทเกดขนเปนประจำาใหแกผบรหารหรอผทำาการตดสนใจ จดประสงคหลกของระบบ

สารสนเทศเพอการจดการ อยทการดำาเนนการอยางมประสทธภาพในดานการตลาด, การผลต, การเงน และสวนงานอนๆ

โดยใชและจดเกบขอมลลงในฐานขอมล ดงรปท 8

รปท 8 การใชขอมลจากระบบการประมวลผลรายการของระบบสารสนเทศเพอการจดการดานตางๆ ระบบสารสนเทศเพอการจดการเปนระบบสารสนเทศทใชในการผลตรายงานดานการจดการ ซงจะใชในการสนบสนนการ

ตดสนใจในระดบปฏบตงาน, ระดบยทธวธ และระดบกลยทธ โดยรายงานทเกดขนมหลายรปแบบขนอยกบระดบของการ

จดการในองคกร แบงออกเปน 3 ประเภทหลก คอรายงานตามตารางเวลา (Scheduled Report), รายงานกรณยกเวน (Exception Report) และรายงานตามคำาขอ (Demand Report)

1. รายงานตามตารางเวลา แสดงขอมลการดำาเนนงานขององคกรทเกดขนตามชวงเวลา อาจจะเปนชวงรายวน, ราย สปดาห รายเดอน หรอรายป มลกษณะคลายกบขอมลตนฉบบทผานการประมวลผลมาจากหนวยงานตางๆ แตเพมการจด

กลมขอมลและการสรปขอมลลงไป เพอชวยใหผจดการในระดบลางสามารถตดสนใจในการดำาเนนงานใหบรรลวตถประสงค ของผจดการระดบสงกวาได ตวอยางเชน ผจดการดานการผลตตองการรายงานรายวนของสนคาทมตำาหนจากฝายการผลต

และรายงานรายสปดาหของจำานวนชวโมงการทำางานลวงเวลาทเกดขนในสปดาหนน

2. รายงานกรณยกเวน เปนรายงานทเกดขนตามเงอนไขบางอยาง ซงมกจะไมปกต จงจำาเปนจะตองม รายงานออกมา โดยในรายงานจะมขอมลทจำาเปนตอผจดการในการตรวจสอบหาสาเหตของขอผดพลาดทเกดขนเทานน เชน ระบบ

สารสนเทศเพอการจดการทำาการผลตรายงานกรณยกเวนเมอมการทำางานลวงเวลามากกวา 10% ของเวลาการทำางาน รวมทงหมด เมอผจดการฝายผลตไดรบรายงาน จะทำาการหาสาเหตทมการทำางานลวงเวลาเกนกวาทกำาหนด ซงอาจมสาเหต

มาจากมงานการผลตมากหรอเกดจากการวางแผนงานไมด ถาเกดขนจากการวางแผนไมดแลวจะไดทำาการปรบปรงแกไขแผนงานตอไป

3. รายงานตามคำาขอ เกดขนตามคำาขอของผจดการในหวขอทตองการ ซงรายงานอาจจะถกกำาหนดมากอนแลว แตไม ทำาการผลตออกมาหรออาจเปนรายงานทมผลมาจากเหตการณทไมเคยคาดคดมากอนใน รายงานอน หรอจากขอมล

ภายนอก เชน ถาผจดการฝายผลตเหนการทำางานลวงเวลามากเกนกำาหนดจากรายงานกรณยกเวน อาจจะทำาการรองขอ รายงานทแสดงถงสาเหตทเปนไปไดในการทำาใหเกดการทำางานลวงเวลาเกนกำาหนด อาจจะไดแกรายงานทแสดงงานในดาน

การผลตทงหมด, จำานวนชวโมงทตองการในการทำางานแตละงาน, และจำานวนการทำางานลวงเวลาของแตละงาน จะเหนวา รายงานนจะตองใชขอมลทรวบรวมอยในฐานขอมล เพอนำาเสนอขอมลทจำาเปนตอผจดการตอไป

ระบบสนบสนนการตดสนใจ ในความเปนจรงแลวรายงานชนดตางๆ ยงไมสามารถตอบคำาถามทเกดขนในขบวนการตดสนใจไดอยางสมบรณ เนองจาก

รายงานเหลานนยงไมสามาถนำามาใชไดทนตอเหตการณและยงไมสามารถนำามาทดสอบเพอดผลของการตดสนใจไดอยาง รวดเรว จงจำาเปนตองพฒนาระบบสนบสนนการตดสนใจขนเพอชวยใหผจดการสามารถหาคำาตอบของคำาถามตางๆ เพอ

ทำาการตดสนใจดวยการใชตวแบบทางคณตศาสตรหรอแผนภาพไดดขน ความหมายของระบบสนบสนนการตดสนใจคอ ระบบทใชคอมพวเตอรเพอชวยผตดสนใจทตองเผชญกบปญหาทมโครงสรางระดบตางๆ โดยสามารถทดสอบผลการตดสน

ใจในการแกปญหาดวยตวแบบขอมลและทำาการวเคราะหผลทเกดขนไดอยางรวดเรว ระบบสนบสนนการตดสนใจชวยในการตดสนใจปญหาไดหลากหลายรปแบบ สามารถชวยในการแกปญหาทซบซอน เชน ผ

ผลตตองการหาพนททเหมาะสมในการสรางโรงงานผลตแหงใหมหรอโรงงานนำามนตองการเลอกสถานททเหมาะสมทสดใน การขดเจาะหานำามน ซงจะเหนวาระบบสารสนเทศเพอการจดการทวไปไมสามารถแกปญหาเหลานได แตระบบสนบสนนการ

ตดสนใจสามารถชวยแนะนำาทางเลอกในการปฏบตและชวยในการตดสนใจเพอหาคำาตอบของปญหาเหลานได นอกจากน ระบบสนบสนนการตดสนใจยงเกยวของกบการตดสนใจการบรหารรปแบบตางๆ ดงนนจง จำาเปนตองสามารถรองรบรป

แบบการตดสนใจของผใชทหลากหลายดวย

รปท 9 สวนประกอบของระบบสนบสนนการตดสนใจ

รปท 9 แสดงสวนประกอบทจำาเปนของระบบสนบสนนการตดสนใจไดแก กลมของตวแบบทใชสนบสนน ผตดสนใจหรอผใช (Model base), กลมของคาความจรงและสารสนเทศทชวยในการตดสนใจ (Database), และระบบ

และขบวนการทชวยใหผตดสนใจและผใชอนๆ สามารถตอบโตกบระบบสนบสนนการตดสนใจได (User Interface) จากรปจะเหนวาผใชไมไดทำาการใชตวแบบโดยตรง แตจะใชงานผานซอฟตแวรจดการตวแบบ

(Model Management Software : MSS) และใชฐานขอมลผานระบบจดการฐานขอมล (Database Mangement System :DBMS)

ระบบสารสนเทศเพอผบรหาร

ระบบสนบสนนการตดสนใจมจดประสงคเพอแกปญหาและตอบคำาถามลกษณะ " …อะไรจะเกดขนถา " หรอลกษณะตองทำา อยางไรเพอใหบรรลเปาหมายทตองการและคำาถามในลกษณะมความเสยงเขามาเกยวของ ซงผท ตดสนใจและตองการใช

ระบบนสวนมากมกจะเปนผบรหารระดบกลางซงจะตองเกยวของบปญหาและการทำางานหลก แตสารสนเทศทไดจากระบบสนบสนนการตดสนใจมกจะไมสามารถตอบสนองความตองการของผบรหารระดบสงได

เนองจากผบรหารระดบสงตองมองในระดบกวางขององคกรและผบรหารมเวลานอย ระบบสารสนเทศเพอ ผบรหารจงจำาเปน ตองใชงานงายและสารสนเทศทไดจากระบบจะตองอยในรปแบบทเขาใจงาย แหลงขอมลทใชอาจจะมาจากแหลงขอมล

ภายนอกและแหลงขอมลภายในเชนระบบประมวลผลรายการหรอระบบสารสนเทศเพอการจดการ ทำาใหผบรหารระดบสง สามารถหาสาเหตททำาใหเกดผลลพธตางๆได

ระบบสารสนเทศเพอผบรหารมประสทธภาพและความสามารถในการจดเกบขอมลสงดวยการใชเครอง เมนเฟรม ใชงานงาย และมความสามารถในการแสดงผลดวยรปภาพไดดวยการใชเครองคอมพวเตอรสวนบคคล โดยสารสนเทศถกถายโอนจาก

เครองเมนเฟรมหรอฐานขอมลขอมลภายนอกเขามายงเครองคอมพวเตอรสวนบคคล และผบรหารสามารถใชอปกรณช ตำาแหนงเชน เมาส เพอเลอกจากรายการของผลลพธและรปแบบการแสดงผลได เนองจากผบรหารมกจะทำาการคนหาขอมล

และตอบคำาถามทตองการมากกวาการปอนขอมล ในระบบสารสนเทศเพอ ผบรหารนจงไมนยมใชแปนพมพ ผลลพธทไดมก จะอยในรปแบบของแผนภาพหรอแผนภาพและตาราง ทำาใหผบรหารสามารถเขาใจแนวโนมและนำาขอมลทไดไปใชตดสน

ปญหาไดตรงตามความตองการ

ระบบผเชยวชาญ

ระบบผเชยวชาญไดรบความสำาเรจไดดวยการนำาคณสมบตทางดานปญญาประดษฐ (Artificial Intelligence : AI) ซงเปนระบบคอมพวเตอรทมคณลกษณะความฉลาดเหมอนกบมนษย เขามาใชรวมดวย

ระบบผเชยวชาญชวยในการตดสนใจไดโดยขบวนการทางคอมพวเตอรททำาการรวบรวมเหตผลทางตรรกะเขาดวยกน ซง

ระบบผเชยวชาญเรยกใชความรเฉพาะดานหนงๆ ไดจากฐานความร (Knowledge Base) ขนอยกบคา ความจรงของเหตการณใดๆ ทตองการตดสนใจ ผานกลไกในการสรปขอมลและใหเหตผล เพอใหคำาแนะนำาพรอมทงมคำา

อธบายของคำาแนะนำาแกผใชดวย โครงสรางของระบบผเชยวชาญแสดงดงรปท 10

รปท 10 โครงสรางของระบบผเชยวชาญ

สวนประกอบทจำาเปนของฐานความรคอ ฮวรสตก (Heuristic) ซงหมายถงสวนของความรภายในขอบเขตของ ระบบผเชยวชาญในดานการตดสนใจ ซงไมมรปแบบตายตว เชนการสำารวจนำามนหรอการประเมนราคาหน โดยฐานความรจะ

ถกพฒนาขนโดยการนำาความรและความเชยวชาญมาจากกลมผเชยวชาญเฉพาะดานทตองการ

ระบบผเชยวชาญสามารถนำาไปใชรวมกบระบบสารสนเทศในองคกรทกประเภทไมวาจะเปนระบบการประมวลผลรายการ, ระบบสารสนเทศเพอการจดการหรอในระบบสนบสนนการตดสนใจหรอจะใชเปนเครองมอในการให คำาแนะนำาเดยวๆ เลยกได

ตวอยางเชน การนำาระบบผเชยวชาญมาใชรวมกบระบบประมวลผลรายการสำาหรบการสงซอสนคา ระบบผเชยวชาญอาจ

กำาหนดราคาสงซอโดยการพจารณาจากกลมลกคา, ปรมาณการสงซอและรายการสงเสรมการขายทมอยทงหมดของสนคา

ทถกสงซอนน เนองจากบรษทตางๆมรายการสงเสรมการขายทแตกตางกน มทงแบบในระยะเวลาสนๆ, แบบทใหเฉพาะบาง พนทฯลฯ ซงเปนปญหาทไมงายนกสำาหรบพนกงานรบสงสนคาทจะสามารถจดการแจงใหลกคาทราบไดทนททางโทรศพท

ความยงยากของงานเหลานมมากมายจงมการนำาระบบผเชยวชาญเขามาชวย จดการ แตในความเปนจรงแลวระบบผ เชยวชาญมไดเขามาแทนทผเชยวชาญระบบตวจรง เพยงแตชวยใหผตดสนใจ ทำาการตดสนใจไดงายขนเทานน

ระบบสารสนเทศเพอการจดการ

ระบบทนำาเสนอขอมลในรปแบบทผบรหารสามารถวเคราะหขอมลไดอยางมประสทธภาพ เรยกวาระบบ สารสนเทศเพอการ จดการ ซงขอมลสวนทนำาเขาสวนมาก ไดแกขอมลจากระบบประมวลผลรายการ ซงถกนำาเขาไปยงระบบสารสนเทศเพอการ

จดการขององคกรเพอผลตรายงานตางๆ ออกมา ทำาใหผจดการตดสนใจไดอยางมประสทธผลมากขนแนวคดของระบบสารสนเทศเพอการจดการ

จดประสงคหลกของระบบสารสนเทศเพอการจดการคอ ชวยใหองคกรบรรลวตถประสงคไดโดยชวยให ผบรหารสามารถเหน

การดำาเนนงานทเกดขนในองคกร เพอทจะควบคม, จดการและวางแผนไดอยางมประสทธภาพและประสทธผลหรอกลาวได วา ระบบสารสนเทศเพอการจดการ ชวยนำาเสนอขอมลของผบรหารเพอใชในการตดสนใจไดอยางมประสทธภาพและชวย

จดการผลสะทอนกลบทเกดขนในการดำาเนนงานรายวนได ตวอยางเชนระบบสารสนเทศเพอการจดการดานการผลต คอกลม ของระบบทรวมกนเพอชวยใหผบรหารสามารถตรวจสอบขบวนการผลต เพอใหเกดการใชวตถดบในการผลตทมอยไดอยาง

คมคามากทสด โดยการตรวจสอบนทำาไดโดยดจากรายงานสรปทไดจากระบบสารสนเทศเพอการจดการ รายงานเหลานสามารถไดมาจากการกรองและการวเคราะหรายละเอยดขอมลทอยในฐานขอมลการประมวลผลรายการและแสดงผลขอมลท

ไดในรปแบบทมความหมายหรอรปแบบทเขาใจไดงายตอ ผบรหาร เพอใชในการตดสนใจ รปท 11 แสดงบทบาทของระบบ สารสนเทศเพอการจดการ ทมตอการไหลของ สารสนเทศภายในองคกร สงเกตวารายการทางธรกจสามารถเขามาในองคกร

ผานวธการทวไป, ผานทางอนเทอรเนต หรอผานทางเอกทราเนตทตดตอลกคาและแหลงผลตเขากบระบบประมวลผลรายการของบรษทกได

รปท 11 แหลงสารสนเทศทใชในการจดการ

จากรปท 11 แสดงใหเหนวารายงานสรปจากระบบสารสนเทศเพอการจดการ เปนหนงในแหลงขอมลสำาหรบ ผบรหาร ซง จะเหนวาระบบสารสนเทศเพอการจดการสามารถใชไดในทกๆ ระดบของการจดการ ไมวาจะเปนในระดบพนกงานไปจนกระทง

ถงระดบองคกรกตาม ระบบสารสนเทศเพอการจดการแตละระบบจะประกอบดวยกลมของระบบยอย ซงทำาหนาทในการดำาเนนงานเฉพาะอยาง

ภายในองคกร ดงนนระบบสารสนเทศเพอการจดการดานการเงนจะมระบบยอยททำาการออกรายงานดานการเงน, ระบบยอยททำาการวเคราะหผลกำาไรและขาดทน, วเคราะหคาใชจายและระบบยอยททำาการใชและบรหารเงนทน ระยอยตางๆ

สามารถใชทรพยากรดานฮารดแวร, ขอมล และบคคลรวมกนได ถงแมการใชระบบสารสนเทศเพอการจดการจะเพมประสทธภาพการตดสนใจใหกบผบรหารได แตบทบาทสำาคญททำาใหระบบ

สารสนเทศเพอการจดการสามารถเพมประสทธผลใหกบองคกรไดกคอ ชวยในการจดการขอมลท ถกตองใหกบบคคลทถก ตอง ในรปแบบและเวลาทเหมาะสม

สวนทนำาเขาไปในระบบสารสนเทศเพอการจดการ

ขอมลทเขาไปยงระบบสารสนเทศเพอการจดการมาจากแหลงขอมลภายในและภายนอก แหลงขอมลภายในทส ำาคญมาจาก ระบบการประมวลผลรายการ ซงการทำางานหลกของระบบประมวลผลรายการไดแกการจดเกบขอมล ผลลพธทไดจากการ

ดำาเนนรายการทางธรกจ ซงเมอเกดรายการทางธรกจใดๆ ขนระบบประมวลผลรายการจะตอง ปรบปรงขอมลทอยในฐาน ขอมลดวยเสมอ ตวอยางเชน โปรแกรมการออกบลชวยเกบฐานขอมลของบญชรายรบ ซงจะตองมการปรบปรงเพอให

บรหารทราบวาลกคารายใดบางทเปนหนบรษท ฐานขอมลทปรบปรงแลวเหลานเปนแหลงกำาเนดขอมลภายในพนฐาน เพอใช ในระบบสารสนเทศเพอการจดการ ชดโปรแกรมทางดานพาณชยอเลกทรอนกสหรอขอมลภายในจากสวนงานเฉพาะดานอนๆ

ของบรษทกสามารถนำาเขาขอมลทสำาคญมาสระบบไดเชนกน แหลงขอมล ภายนอกไดแก ลกคา, แหลงผลต, คแขงและผ ถอหนซงเปนเจาของขอมลทยงไมผานการประมวลผลรายการ และแหลงขอมลอนๆ หลายๆ บรษทพยายามทจะนำาเอกทรา

เนตเขามาใชเชอมโยงแหลงขอมลภายนอกตางๆ เขาดวยกน เพอสะดวกในการแลกเปลยนขอมลและสารสนเทศ ระบบสารสนเทศเพอการจดการใชขอมลทไดมาจากแหลงกำาเนดเหลานและประมวลผลใหกลายเปน สารสนเทศทผบรหาร

สามารถนำาไปใชได ซงมกจะอยในรปแบบของรายงานนนเอง

ผลลพธของระบบสารสนเทศเพอการจดการ

ผลลพธทไดจากระบบสารสนเทศเพอการจดการคอกลมของรายงานซงจะถกสงไปใหกบผบรหารรายงาน เหลานไดแก

1. รายงานตามตารางเวลา (Schedules Reports) เปนรายงานทเกดขนตามชวงเวลา หรอตามตาราง เวลา เชนรายวน รายสปดาหหรอรายเดอน ตวอยางเชน ผจดการฝายผลตตองการใชรายงานรายสปดาห เพอแสดงรายการ

คาใชจายดานคาแรงรวม เพอตรวจสอบและควบคมคาใชจายของงานและแรงงาน รายงานตามตารางเวลาสามารถชวยให ผ

บรหารควบคมเครดตของลกคา, ประสทธภาพของตวแทนจำาหนาย, ระดบสนคาคงคลงได2. รายงานแสดงสวนประกอบสำาคญ (Key Indicator Reports) สรปการปฏบตงานทวกฤตของ

วนกอนหนาและยงคงมอยในตอนตนของแตละวนทำางาน รายงานเหลานสามารถสรประดบของสนคาคงคลง, งานในการผลต, ปรมาณการขายฯลฯ ใชสำาหรบผจดการและผบรหารระดบสงทตองการความรวดเรว ในการดำาเนนธรกจไดอยางถกตอง

3. รายงานตามคำาขอ (Demand Reports) ใหขอมลตามทผจดการรองขอ ตวอยาง เชน เมอผบรหาร ระดบสงตองการทราบการผลตของสนคารายการหนง กจะทำาการสรางรายงานตามความตองการนออกมา

4. รายงานกรณยกเวน (Exception Reports) เปนรายงานทถกผลตออกมาอยางอตโนมต เมอม เหตการณทไมปกตเกดขนหรอเมอตองการใชในการดำาเนนการบรหาร

5. รายงานแบบเจาะลกรายละเอยด (Drill Down Report) ใหรายละเอยดขอมลทเกยวกบสถานการณหนงๆ

คณลกษณะของระบบสารสนเทศเพอการจดการ

รายงานแบบตางๆ ทกลาวมาแลวขางตนชวยผจดการและผบรหารระดบสงในการตดสนใจไดดขนและทนเวลามากขน โดย ทวไประบบสารสนเทศเพอการจดการมหนาทและคณลกษณะ ดงน

1. ผลตรายงานในรปแบบทกำาหนดและรปแบบมาตรฐาน เชน รายงานตามตารางเวลาสำาหรบควบคมสนคาคงคลง อาจจะ ประกอบดวยสารสนเทศชนดเดยวกน อยในตำาแหนงเดยวกนในรายงาน เนองจาก ผจดการคนละคน อาจใชรายงานเดยวกน

เพอจดประสงคทแตกตางกนได

2. ผลตรายงานในรปแบบของเอกสารหรอไฟลอเลกทรอนกส รายงานบางรายงานสามารถถกพมพลงบนกระดาษ เรยกวา

เปนรายงานฉบบตวจรง (Hard-copy) สวนรายงานทอยในรปเสมอนจรง (Soft-copy) มกจะแสดง ผลผานทางหนาจอคอมพวเตอร โดยผจดการสามารถเรยกรายงานทตองการขนมาแสดงบนหนาจอโดยตรงได แตรายงาน

นนยงคงปรากฏในรปแบบมาตรฐานเหมอนรายงานทพมพออกมาจรงๆ

3. ใชขอมลภายในทเกบอยในระบบคอมพวเตอร รายงานในระบบสารสนเทศเพอการจดการ ใชแหลงขอมลภายในทอยใน

ฐานขอมลคอมพวเตอรและบางระบบใชแหลงขอมลภายนอกเกยวกบคแขง, โลกธรกจฯลฯ แหลงขอมล ภายนอกทนยม ใชไดแก แหลงขอมลในอนเทอรเนตนนเอง

4. ชวยใหผใชสามารถสรางรายงานในรปแบบทตองการได ในขณะทนกวเคราะหและนกเขยนโปรแกรมทำาการพฒนาและ การใชรายงานทซบซอนซงตองการใชขอมลจากหลายๆ แหลงได ผใชทวไปกสามารถพฒนาโปรแกรมอยางงายในการคนหา

ขอมลทตองการและผลตออกมาเปนรายงานไดดวยตนเองเชนกน

5. ตองการการรองขออยางเปนทางการจากผใช เมอฝายสารสนเทศสวนบคคลตองการพฒนาและนำารายงานไปใชจรง จำาเปนจะตองมการรองขออยางเปนทางการไปยงแผนกระบบสารสนเทศกอน สวนรายงานทผใชทวไปพฒนาขนเองไมจำาเปน

ตองมการรองขออยางเปนทางการ

สวนประกอบของระบบสารสนเทศเพอการจดการ

สวนประกอบของระบบสารสนเทศม 5 สวนหลกดงทไดกลาวมาแลวขางตนคอ ฮารดแวร, ซอฟตแวร, ขอมล, ขบวนการ และบคลากร โดยแตละสวนมความสมพนธกน ในการนำาระบบสารสนเทศเขามาใชเพอการจดการมกจะแบงสวน

ตามการทำางานหลก ซงอาจจะเหนไดจากแผนผงองคกร ทำาใหทราบไดวาองคกรนนๆ แบงสวนการทำางานอยางไร สวนการ

ทำางานหลกทมกจะปรากฏใหเหนในองคกรทวไปไดแก ฝายบญช, การเงน, การตลาด, บคคล ฝายพฒนาและวจย, ฝาย กฎหมาย , ฝายระบบสารสนเทศ เปนตน

ในแตละฝายกจะมระดบการจดการตางๆ (กลยทธ, ยทธวธ, และการดำาเนนงาน) จงเรยกการแบงการจดการตามสวน การทำางานวาการแบงตามแนวตง สวนการแบงตามระดบการจดการเรยกวาการแบงตามแนวนอน แตละสวนการทำางานจะม

ระบบยอยททำางานเฉพาะดานของตนเอง แตอาจมการใชขอมลรวมกนได รปท 13 แสดงระบบ สารสนเทศทรวมสวนการ ทำางานตางๆ ไวดวยกน โดยแตละสวนสนบสนนการทำางานทตางกนออกไป จากรปแสดงใหเหนวาแตละระบบสารสนเทศ

ภายในองคกรตางกทำางานเฉพาะดานของตนเอง รายงานแตละประเภททไดจากระบบสารสนเทศฝายตางๆ เชน ฝายบญช การเงนหรอการตลาด กจะเหมาะกบระดบการจดการทแตกตางกนออกไป

รปท 13 ระบบสารสนเทศเพอการจดการตางๆภายในองคกร จะเหนวาระบบสารสนเทศเพอการจดการของฝายตางๆ จะถกเชอมโยงเขาดวยกนกลายเปนระบบสารสนเทศเพอการจดการ

ขององคกร ดงแสดงในรปท 13 อยางไรกตามขอมลจากฝายการทำางานตางๆ จะถกรวบรวมเขาไวในฐานขอมลกลางดง

รปท 14 ซงฐานขอมลนนอกจากจะชวยทำาใหเกดการรวมกนของระบบสารสนเทศตางๆ แลว ยงชวยใหเกดการรวมกน

ของระบบประมวลผลรายการขององคกรดวย ซงขอดของการรวมระบบงานตางๆ เขาดวยกนกคอ สามารถใชขอมลรวมกน

ไดงาย ซงจะทำาใหลดคาใชจาย, ไดรายงานทมความแมนยำามากขน, มความปลอดภยของ ขอมลมากขนและเพมประสทธภาพขององคกรอกดวย

รปท 14 การรวมระบบสารสนเทศเพอการจดการตางๆ เขาไปยงฐานขอมล

ระบบสารสนเทศเพอการจดการและขบวนการทางธรกจ

ระบบสารสนเทศสามารถนำาเขามาใชในการดำาเนนงานทางธรกจดานตางๆ ดงนนในสวนตอไปจะเปนการอธบายถงการนำา

ระบบสารสนเทศเขามาใชในเพอการจดการดานการเงน, การผลต, การตลาด, ดานทรพยากรมนษย และดานบญช ระบบสารสนเทศเพอการจดการดานการเงน

ทำาหนาทในการจดการสารสนเทศดานการเงนใหแกผบรหารและกลมบคคลซงตองการทำาการตดสนใจไดดขนและชวยในการ หาโอกาสและปญหาทเกดขนไดอยางรวดเรว โดยระบบ สารสนเทศดานการเงนนยมใชรวมเขากบซอฟตแวรในการวางแผน

ทรพยากรขององคกร (Enterprise Resource Planning : ERP) ซงเปนกลมของ โปรแกรมทจดการ วเคราะหและตดตามการดำาเนนธรกจของแหลงผลตหรอสาขาตางๆ ขององคกร เพอใหแนใจวา

สารสนเทศดานการเงนในการปฏบตงาน สามารถนำาไปใชสนบสนนความสามารถในการตดสนใจใหแกบคคลทตองการไดทน เวลา ระบบสารสนเทศเพอการจดการดานการเงนมความสามารถการทำางานดงตอไปน

1. รวบรวมสารสนเทศดานการเงนและการดำาเนนงานจากแหลงตางๆ รวมทงจากเครอขายอนเทอรเนตเขาไวในระบบสารสนเทศเพอการจดการเพยงระบบเดยว

2. สนบสนนผใชททำางานเกยวของกบดานการเงนและผใชอนๆ ของบรษท ใหสามารถเรยกใชขอมลและ สารสนเทศทางดานการเงนผานทางเครอขายในองคกรไดงาย

3. เตรยมขอมลดานการเงนทมอยใหพรอมตอการใชงาน เพอใหสามารถนำาไปใชในการวเคราะหขอมลไดอยางรวดเรว

4. สามารถวเคราะหขอมลดานการเงนไดหลายมต เชน วเคราะหตามชวงเวลา, ภมประเทศ, ผลตภณฑ, โรงงานผลต หรอลกคาได

5. วเคราะหการดำาเนนงานดานการเงนทผานมาและทเปนอยในปจจบนได6. ตดตามและควบคมการใชเงนทนไดตลอดเวลา

รปท 15 แสดงสวนนำาเขา, ระบบยอยภายใน และผลลพธของระบบสารสนเทศเพอการจดการดานการเงน

สวนทนำาเขาไปยงระบบสารสนเทศเพอการจดการดานการเงน

สวนทนำาเขาไปในระบบสารสนเทศเพอการจดการดานการเงน ไดแก

1. แผนเชงกลยทธและนโยบายของบรษท ในแผนกลยทธจะประกอบดวย วตถประสงคดานการเงนของบรษท เชน เปาหมายของผลกำาไรทตองการ,

อตราสวนของหนสนและเงนก, คาคาดหวงของผลตอบแทนทตองการ เปนตน

2. ระบบประมวลผลรายการ สารสนเทศดานการเงนทสำาคญจะมาจากโปรแกรมการประมวลผลรายการตางๆ ไมวาจะเปน โปรแกรมเงนเดอน,

โปรแกรมควบคมสนคาคงคลง, โปรแกรมสงซอสนคา, โปรแกรมบญชรายรบ-รายจาย, และโปรแกรมใบสงซอ ทวไป โดยขอมลทไดจากโปรแกรมเหลาน ไดแก คาใชจายดานเงนเดอนรวม, เงน ลงทนในคลงสนคา, ยอดขาย

รวม, ปรมาณเงนทจายใหกบแหลงผลตสนคา, ปรมาณหนรวมของลกคาทมตอบรษทและรายละเอยดขอมล บญชตางๆ โดยขอมลเหลานจะถกนำาไปสรางเปนรายงายดานการเงน เพอใชในการตดสนใจตอไป

3. แหลงขอมลภายนอก ไดแก สารสนเทศเกยวกบคแขงขน อาจไดมาจากรายงานประจำาปของบรษทคแขง, หนงสอพมพ, สอตางๆ เชน

เครอขายอนเทอรเนต เปนตน นอกจากนยงรวมถงสารสนเทศเกยวกบสภาพเศรษฐกจของประเทศหรอของโลก

เชน สภาวะเงนเฟอ, อตราภาษ เหลานเปนตน

ระบบยอยและผลทไดจากระบบสารสนเทศเพอการจดการดานการเงน ระบบยอยในระบบสารสนเทศเพอการจดการดานการเงน ขนอยกบองคกรและความตองการขององคกรนน โดยอาจ

ประกอบดวยระบบภายในและระบบภายนอกทชวยในการเพมประสทธภาพการประมวลผลทางธรกจของบรษท เชน ระบบการ

จดหา, การใช, และการควบคมเงนสด, ระบบเงนทนและแหลงการเงนอนๆ และอาจจะประกอบดวย ระบบยอยในการหา

กำาไร/ขาดทน, ระบบบญชคาใชจายและระบบการตรวจสอบ โดยระบบตางๆ เหลานจะทำางานประสานกบระบบประมวลผล รายการ เพอใหไดสารสนเทศทผจดการดานการเงนสามารถนำาไปใชตดสนใจไดดขน ดงนนผลลพธทไดจากระบบสารสนเทศ

เพอการจดการดานการเงน ไดแก รายงานดานการเงนตางๆ เชน รายงานกำาไร/ขาดทน, รายงานระบบคาใชจาย, รายงาน การตรวจสอบภายในและภายนอกและรายงานการใชและการจดการเงนทน เปนตน

ระบบสารสนเทศเพอการจดการดานการผลต

ขบวนการในการผลตประกอบดวยงานทขนตอกนมากมาย โดยการนำาระบบการวางแผนทรพยากรของ องคกรมาใชรวมในระบบสารสนเทศเพอการจดการดานการผลตจะชวยใหการทำางานมความยดหยนและมการจดหาทรพยากรทตองการใชไดทน

ตอความตองการ โดยจดประสงคของขบวนการผลตกคอการผลตไดตรงตามความพอใจหรอความตองการของลกคานนเอง

ในระบบสารสนเทศเพอการจดการดานการผลต ภาระของผบรหารในการดแลควบคมงานจะถกลดลงไป, งานดานเอกสาร ตางๆ จะถกปรบใหอยในรปของขบวนการออนไลนและการตดตอสอสารขอมลจะใชงานผานระบบการ แลกเปลยนขอมล

อเลกทรอนกส (EDI) และเครอขายอนเทอรเนตแทน อกทงในการวางแผนการใชทรพยากรของ องคกรเพอการผลตจะ ใชเครอขายอนเทอรเนตและเครอขายอนทราเนตในองคกร เพอตดตอกบหนวยงานธรกจทงในและตางประเทศ เพอปฏบต

งานและงานควบคมงานตางๆ ทงแบบศนยกลางและแบบกระจายได รปท 16 แสดงภาพรวมของระบบสารสนเทศเพอการจดการดานการผลต

รปท 16 ภาพรวมของระบบสารสนเทศเพอการจดการดานการผลต

สวนทนำาเขาไปยงระบบสารสนเทศเพอการจดการดานการผลต

สวนทนำาเขาจะไดจากกการปฏบตงานซงเกยวกบการไหลเวยนและการแปลงวตถดบภายในองคกร แหลง สารสนเทศทสำาคญอาจมาจากภายนอกองคกรกได แตสวนใหญมกจะมาจากภายใน เชน

1. แผนเชงกลยทธและนโยบายของบรษท ซงจะเปนสวนทกำาหนดทศทางของระบบสารสนเทศเพอการจดการดานการผลต เชนเอกสารเกยวกบการ

วางแผนระยะยาวทกลาวถงเรองคณภาพ, การผลต, และเปาหมายและขอจำากดในการใหบรการ รวมถงนโยบายในการเปดโรงงานใหมหรอการปดโรงงานเกาลงและเรองของความสามารถในการผลตทเพมขน

ได, ขอจำากดของจำานวนพนกงานทม, การเปลยนนโยบายการเกบสนคาคงคลง และโปรแกรมการ ควบคมคณภาพใหมทตองการใช เหลานจดเปนสารสนเทศทนำาเขาสระบบสารสนเทศเพอการจดการดาน

การผลต

2. ระบบประมวลผลรายการ ไดแกขอมลทไดจากระบบประมวลผลรายการดานตางๆทเกยวขอในการผลต ไดแก การประมวลผลการ

สงซอ, ขอมลสนคาคงคลง, ขอมลการรบและการตรวจสอบวตถดบทเขามาในขบวนการผลต, ขอมลบคลากร, และขอมลขบวนการผลต3. แหลงขอมลภายนอก

ไดแก ขอมลขบวนการในการผลตใหมๆ ซงอาจมาจากบรษท, วารสาร และสงพมพอนๆ หรอไดจาก เครอขายอนเทอรเนตหรอขอมลเกยวกบสภาพวะเศรษฐกจในปจจบน ทำาใหสามารถคาดเดาในเรองของ

แรงงาน และคาใชจายเกยวกบวตถดบได นอกเหนอจากนยงมแหลงขอมลภายนอกอนๆ อก เชน องคกร

ผเชยวชาญตางๆ, สมาคมทางธรกจ ซงสามารถใหขอมลเกยวกบคแขงขน ทงในดานขบวนการผลตและกลมลกคาใหมๆ ทนาสนใจได

ระบบยอยและผลทไดจากระบบสารสนเทศเพอการจดการดานการผลต

ระบบยอยและผลลพธทไดจากระบบสารสนเทศเพอการจดการดานการผลต ไดแก การตรวจสอบและควบคมการไหลเวยน

ของวตถดบ, สนคา และบรการตางๆภายในองคกร โดยมวตถประสงคเพอผลตสนคาไดตรงตามความตองการของลกคา ตงแตเรมขบวนการนำาวตถดบมาผานขนตอนการผลตจนกระทงเสรจเปนสนคาและบรการทจะสงไปยงลกคา โดยทเสยคาใช

จายนอยทสดเทาทจะเปนไปได ระบบยอยและผลลพธทไดจากระบบสารสนเทศเพอการจดการดานการผลต ไดแก

1. การออกแบบและการปฏบตเชงวศวกรรม (Design and Engineering) ไดแกการพฒนาและออกแบบผลตภณฑ โดยสามารถใชระบบการออกแบบโดยใชคอมพวเตอรชวย (Computer-

Aided Design : CAD) ซงเปนการใชคอมพวเตอรชวยในการออกแบบ โดยผใชสามารถออกแบบและ แกไข ตวแบบไดเองบนจอภาพ

2. การจดตารางการผลต (Production Planning) เพอจดการรายละเอยดแผนงานการผลตทงในระยะสนและระยะยาว โดยใชซอฟตแวรททำางานในดานนเขามาชวย ซงใน

ซอฟตแวรนอาจมคณสมบตในการทำานายและพจารณาหาความตองการของสนคาและบรการทจะเกดขนในอนาคตได ทำาใหสามารถวางแผนเพอกำาหนดการผลตใหไดตรงตามความตองการ

3. การควบคมสนคาคงคลง (Inventory Control)ไดแกการใชซอฟตแวรทชวยในการสงซอ, การทำานาย, การผลตเอกสารและรายงานรานคา, การพจารณาหาคาใชจายใน

การผลต, การวเคราะหงบประมาณคาใชจายทวางไวเปรยบเทยบกบคาใชจายจรง, และการพฒนาตารางการผลต, บอก ความตองการทรพยากรในการผลตและวางแผนการผลตไดอยางอตโนมต โดยปกตแลวซอฟตแวรตางๆเหลานจะมสตรใน

การคำานวณเพอหาจำานวนวตถดบและชวงเวลาทจะตองสงซอได วธการหาวาตองสงสนคามาไวในคลงปรมาณเทาใดเรยกวา

วธการกาปรมาณหารสงซอมางเศรษฐกจ (Economic Order Quantity : EOQ) โดย ปรมาณทหาไดนจะตองทำาใหเกดคาใชจายทตำาทสดดวย สวนการหาวาตองสงสนคามาไวในคลงเมอใดจะใชวธการหาจดสงซอ

เพม Reorder Point : ROP) ซงแสดงถงคาระดบปรมาณสนคาคงคลงทวกฤต

4. การวางแผนการใชทรพยากรการผลต(Manufacturing Resource Planning : MRPII)

ไดแกระบบทใชการวางแผนเครอขายเพอใหบคคลตางๆ สามารถดำาเนนธรกจเพอใหบรการและผลผลตแกลกคาไดเปน จำานวนมาก ในขณะทเสยคาใชจายและมสนคาหรอวตถดบในคลงสนคาในปรมาณตำา โดยมการทำานายความตองการของ

ลกคา, การควบคมสนคาคงคลง, การวางแผนการผลต, การแสดง รายการวตถดบทตองใช, การวางแผนการสรรหา แหลงวตถดบทตองใช เพอใหแนใจวาผลตภณฑทผลตได จะถกสงไปใหแกลกคาไดในเวลาทตองการ

5. การควบคมสนคาและการผลตททนเวลา (Just-in-Time Inventory and Manufacturing)

การเกบสนคาและวตถดบในคลงสนคาเปนจำานวนมากทำาใหเกดคาใชจายสง และอาจเกดการเสยหายได ดงนนวตถประสงค หนงของระบบสารสนเทศเพอการจดการดานการผลตกคอ การควบคมสนคาคงคลงใหอยในระดบทตำาทสด โดยไมกระทบ

กบความตองการในการนำาสนคาหรอวตถดบนนไปใชในการผลต วธทนยมใชไดแกวธการควบคมคลงสนคาแบบทนเวลา

(Just-in-Time : JIT Inventory Approach) ซงสนคาและวตถดบจะถกสงไปใหในชวง เวลากอนทจะสนคาหรอวตถดบนนไปใชในการผลต ทำาใหไมตองเกบไวในคลงสนคาเปนชวงเวลานานๆ

6. การควบคมขบวนการผลต ในการควบคมการผลตมเทคโนโลยทสนบสนนมากมาย เชน การผลตโดยใชคอมพวเตอรชวย (Computer-

Aided Manufacturing : CAM) เปนการใชคอมพวเตอรชวยการดานการผลต เชน การตรวจ สอบและตดตาม ไดแกการควบคมการทำางานของอปกรณในการผลตตางๆ การตรวจสอบคาและขอกำาหนดในการผลตตางๆ

เชน อณหภมทใช คาความดนอากาศฯลฯ หรอใชคอมพวเตอรชวยในการกำาหนดรหสสนคา การจดลำาดบในขบวนการผลตเปนตน

7. การนำาคอมพวเตอรเขาไปชวยในการผลต (Computer-Integrated Manufacturing : CIM)

ไดแกการใชคอมพวเตอรเพอเชอมโยงองคประกอบตางๆในขบวนการผลตเขาดวยกนเปนระบบทม ประสทธภาพมากขน โดย

มจดมงหมายเพอรวมขนตอนการผลตทงหมด เชน การประมวลผลการสงซอ, การออกแบบผลตภณฑ, การผลต การ ควบคมและการตรวจสอบคณภาพ และการขนสงเขาดวยกน เพอเพมประสทธภาพในดานการทำางานสวนตางๆ ทตอง

เกยวของสมพนธกน โดยอาจนำาระบบการผลตแบบคลองตว (Flexible Manufacturing System : FMS) เขามาใชรวมดวย ทำาใหสามารถเปลยนการผลตสนคาอยางหนงเปนอกอยางหนงเปนไปไดอยางรวดเรวและมประสทธภาพ

8. การควบคมและการตรวจสอบคณภาพ (Quality Control and Testing) ไดแกขบวนการในการในการควบคมเพอใหแนใจวาสนคาทผลตออกมาตรงตามทลกคาตองการ โดยใชซอฟตแวรในการ

ควบคมคณภาพ ตางๆ ผลลพธทไดจากระบบการควบคมคณภาพ ไดแกรายงาน คาใชจายทลดลงและยอดขายทเพมขนโดยสารสนเทศทไดจากระบบนจะชวยใหผปฏบตงานทราบถงปญหาเกยวกบอปกรณการผลตและรายงานควบคมคณภาพยงใชในการออกแบบผลตภณฑไดดขนอกดวย

ระบบสารสนเทศเพอการจดการดานการตลาด

ระบบสารสนเทศเพอการจดการดานการตลาด จะสนบสนนการทำางานดานการบรหารการพฒนาผลตภณฑ, การกระจายผลตภณฑ, การตดสนใจเรองราคา, การโฆษณาผลตภณฑอยางมประสทธผลและการทำานายยอดขาย โดยรปท 17 แสดงภาพรวมของระบบสารสนเทศเพอการจดการดานการตลาด

รปท 17 ภาพรวมของระบบสารสนเทศเพอการจดการดานการตลาด สวนทนำาเขาไปยงระบบสารสนเทศเพอการจดการดานการตลาด

สวนทนำาเขาไปในระบบสารสนเทศเพอการจดการดานการตลาด มกจะไดมาจากแหลงขอมลภายนอกไดแก อนเทอรเนต, บรษทคแขงขน, ลกคา, วารสาร และนตยสาร และสงพมพอนๆ แตขอมลจากแหลงขอมลภายในกยงคงมความสำาคญอยไดแก

1. แผนเชงกลยทธ และนโยบายของบรษท ไดแกแผนเชงกลยทธในเรองเปาหมายและทศทางของยอดขายทตองการ การกำาหนดราคาสนคาและ

บรการ, ชองทางการกระจายสนคา, รายการสนบสนนการขาย, คณลกษณะของสนคาใหมและในแผน เชงกลยทธยงอาจมการกำาหนดแนวทางในการวเคราะหสารสนเทศทางดานการตลาด และการตดสนใจ

ดานการตลาดดวย

2. ระบบประมวลผลรายการ ในระบบประมวลผลรายการจะประกอบดวยขอมลดานการขายและดานการตลาดมากมาย เชนเกยวกบ

ผลตภณฑ, ลกคา, และการขาย เปนตน นอกจากขอมลทไดจากระบบประมวลผลรายการแลว ยงอาจได

จากระบบการพาณชยอเลกทรอนกส (E-Commerce) ดวย

3. แหลงขอมลภายนอก

ขอมลจากแหลงขอมลภายนอก ไดแก

- ขอมลเกยวกบคแขงขน เชนขอมลเกยวกบสนคาและบรการใหมๆ , กลยทธในการกำาหนดราคา, จดแขงและจดออนของประเภทผลตภณฑทมอย, การจดหบหอ, การตลาด และการกระจายสนคาไปยง

ลกคาของบรษทคแขงทมอยในตลาด ซงขอมลเหลานสามารถหาไดจากวตถดบทางการตลาดเชน แผน

พบ, แผนการขายทไดจากบรษทคแขง, จากเครอขายอนเทอรเนตฯลฯ

- ขอมลเกยวกบตลาด ซงมกจะไดมาจากการสงเกตพฤตกรรมผบรโภค โดยหนวยงานททำาหนาทในดาน วจยตลาด เปนตน

ระบบยอยและผลทไดจากระบบสารสนเทศเพอการจดการดานการตลาด

ระบบยอยในระบบสารสนเทศเพอการจดการดานการตลาด ไดแก การวจยตลาด, การพฒนาผลตภณฑ, การโฆษณาและ

รายการสนบสนนการขาย, และการกำาหนดราคาสนคา โดยผลลพธของระบบยอยเหลานจะชวยใหผจดการดานการตลาดและ

ผบรหารสามารถเพมยอดขาย, ลดคาใชจายในการตลาดและพฒนาแผนในการใหบรการและการผลตสนคาลวงหนาเพอตอบสนองความตองการของลกคาได

ระบบสารสนเทศเพอการจดการดานทรพยากรมนษย ระบบสารสนเทศเพอการจดการดานทรพยากรมนษย หรอเรยกอกชอหนงวาระบบสารสนเทศดานบคลากร ไดแกระบบงานท

เกยวของกบพนกงานขององคกร เนองจากการทำางานของทรพยากรมนษยจะเกยวของกบทกสวนงานขององคกร ดงนน ระบบสารสนเทศดานบคลากรจงมบทบาททมผลตอความสำาเรจขององคกร โดยระบบสารสนเทศเพอการจดการดาน

ทรพยากรมนษยควรจะมคณสมบตในการวเคราะหและวางแผนภาระงาน, การจางบคลากร, การฝก อบรมพนกงาน การ กำาหนดงานใหกบพนกงานและงานอนๆ ทเกยวของกบบคลากร โดยระบบทมประสทธภาพควรจะสามารถจดการเรองคาใช

จายดานบคลากรใหนอยทสดในขณะทยงคงสามารถสนองตอบความตองการบคลากรในการดำาเนนงานตางๆ เพอดำาเนน

งานใหบรรลวตถประสงคขององคกรได รปท 18 แสดงภาพรวมของระบบสารสนเทศเพอการจดการดานทรพยากรมนษย

รปท 18 ภาพรวมของระบบสารสนเทศเพอการจดการดานทรพยากรมนษย สวนทนำาเขาไปยงระบบสารสนเทศเพอการจดการดานทรพยากรมนษย

1. แผนเชงกลยทธและนโยบายของบรษท ไดแกขอมลดานวตถประสงคและนโยบายในดานบคลากร เชนนโยบายในการควบคมคณภาพ โดยมการฝกอบรม

พนกงาน, มการกระตนใหมสวนรวมในการทำางาน, มการสลบหนาทการทำางานและการกำาหนดบทบาทหนาทใน การทำางานของบคลากรในองคกร เปนตน

2. ระบบประมวลผลรายการ ไดแกขอมลเงนเดอน, ขอมลการประมวลผลการสงซอ, ขอมลบคลากร ขอมลทไดจากระบบประมวลผลรายการ ไดแก

- ขอมลเงนเดอน คาใชจายทเปนคาจาง, คาประกนสขภาพ และเงนสวสดการตางๆของบคลากรในองคกร โดย ขอมลทระบบประมวลผลรายการไดรบอาจไดแกชวโมงการทำางาน อตราคาจางของพนกงาน และทำาการคำานวณเงน

เดอนคาจางออกมาให

- ขอมลการสงซอของพนกงานขายสามารถนำามาใชในการวางแผนงานการกำาหนดบคลากรได โดยพจารณา จำานวนพนกงานขายทตองการ ในการใหบรการหรอขายสนคาขององคกรทจะมการขยายตวตอไปในอนาคต

- ขอมลบคลากร ใชในการแบงระดบทกษะในการทำางาน โดยพจารณาจากประสบการณการทำางาน, การประเมนประสทธภาพในการทำางาน, และสารสนเทศอนๆ ชวยในการวางแผนงานการกำาหนดงานใหกบพนกงานในดานตางๆ

3. แหลงขอมลภายนอกไดแกขอมลเงนเดอนขององคกรอน, ขอมลสถตการวาจาง ซงขอมลเหลานสามารถนำามาใชในการกำาหนดอตรา

คาจางหรอเงนเดอนใหกบพนกงานในองคกรได ขอมลเหลานอาจไดจากบรษทททำาการวจยและพฒนาในดานเงน รายไดหรออาจไดจากอนเทอรเนตทมการสรปขอมลของบรษทททำาการวจยและพฒนาทางดานเงนเดอนกได

นอกจากนยงสามารถศกษาไดจากขอกำาหนดทางดานกฎหมายเรองคาจางแรงงานขนตำา โดยพจารณาตามแหลง

ขอมลทองถน, สมาคมดานแรงงานตางๆ เปนตน

ระบบยอยและผลทไดจากระบบสารสนเทศเพอการจดการดานทรพยากรมนษย

ระบบยอยในระบบสารสนเทศเพอการจดการดานทรพยากรมนษย ไดแก ระบบในการวางแผนทรพยากรมนษย, การวาจาง, การฝกอบรมและการเสรมทกษะและการบรหารเงนเดอนและคาจาง โดยผลลพธทไดจากระบบไดแกรายงานการวางแผน

ทรพยากรมนษย, ประวตการทำางาน, รายงานการเสรมทกษะบคลากร, การสำารวจเงนเดอน โดยรายงานเหลานจะชวยให

ผบรหารกำาหนดงานใหกบพนกงาน เพอใหบรการแกลกคาไดอยางมประสทธภาพและ ประสทธผล, และชวยในการจดตาราง การทำางาน เพอใหไดงานตามทตองการได

ระบบสารสนเทศเพอการจดการดานการบญช ระบบสารสนเทศเพอการจดการดานการบญช จะสนบสนนการทำาบญชใหกบองคกร โดยในระบบนประกอบดวยการทำางานท

สำาคญมากมาย เชน ทำาการรวมกลมสารสนเทศในบญชรายจาย, บญชรายรบ , บญชเงนเดอน ฯลฯ โดยการใชขอมลทได จากระบบประมวลผลรายการขององคกร

ระบบสารสนเทศเพอการจดการระดบกลมงาน

กลมงาน หมายถง ระบบทถกจดการของบคคลตงแต 2 คนขนไปซงทำางานเกยวของกน เพอใหระบบนนปฏบตงานบาง อยาง โดยมกลมบทบาทมาตรฐานของความสมพนธของสมาชกในกลมและมกลมของคามาตรฐานซงกำาหนดการปฏบตงาน

ของกลมนนและสมาชกแตละคนในกลม

แนวคดของระบบสารสนเทศเพอการจดการระดบกลมงาน

กลมงานทประกอบดวยสวนทเหมอนกน (Homogeneous Workgroups) หมายถงกลมงานทสมาชกทกคนในกลมมบทบาทและงานททำาเหมอนกน (ยกเวนผบรหาร) เชน กลมการ สงสนคาจาก

คลงสนคา ซงอาจมหวหนาหนงคน การทำางานแบงออกเปน 2 รอบ แตละรอบมผดแลรอบละหนงคน พนกงานทเหลอจะ ทำางานอยในกลมรอบทหนงหรอรอบทสอง การทำางานของพนกงานเหลานจะเหมอนกน ดงนนเมอเพมพนกงานขนอกหนง

คนเขาไปในกลม จะทำาใหไดงานเพมขนจำานวนหนง ถาเพมพนกงานคนทสอง, สาม, ส และมากขน เขาไปในกลมจะไดงาน เพมเทาๆ กนสำาหรบพนกงานแตละคน

ระบบสารสนเทศสำาหรบกลมงานลกษณะนสามารถสรางไดงาย เนองจากสมาชกทกคนทำางานเหมอนกน เมอระบบ สารสนเทศทพฒนาขนสามารถสนบสนนการทำางานของพนกงานไดหนงคน กเทากบสามารถสนบสนนการทำางานของ

สมาชกรายอนๆ ในกลมไดเชนเดยวกน

กลมงานทประกอบดวยสวนทไมเหมอนกน (Heterogeneous Workgroups) หมายถงกลมงานทสมาชกทกคนในกลมมบทบาทและงานททำาแตกตางกน เชน กลมใหการชวยเหลอลกคา ในกลมมบคคลท

มความรความชำานาญเฉพาะดานใดดานหนงแตกตางกน ในกลมใหความชวยเหลอลกคาอาจแบงออกเปนกลมๆ เชน กลมท ใหความชวยเหลอดานสนคาประเภทโปรแกรมประมวลผลคำา กลมทใหความชวยเหลอเกยวกบสนคาประเภทระบบจดการฐาน

ขอมล กลมทใหความชวยเหลอเกยวกบสนคาประเภทแผนงาน หรอกลมททำาการฝกอบรมพนกงานในกลมเพอใหความชวยเหลอแกลกคา

การพฒนาระบบสารสนเทศสำาหรบกลมงานลกษณะนทำาไดคอนขางยากและเสยคาใชจายสง เนองจากระบบจะตองพยายามท จะรองรบการทำางานของสมาชกแตละคน ซงมงานทตองทำาแตกตางกน

ประเภทของกลมงาน

กลมงาน แบงออกเปน 2 ประเภท คอ

1. กลมงานถาวร (Permanent Workgroups) ไดแกแผนกหรอการทำางานทจดตงขน อยางเปนทางการในองคกร เชนกลมงานเพอใหความชวยเหลอแกลกคา

2. กลมงานชวคราว (Temporary Workgroups) ไดแกกลมงานทถกจดตงขนเพอแก ปญหาบางอยาง หรอเมอมโอกาสพเศษเกดขน เชนกลมงานเพอพฒนาสนคาออกใหม

กลมงานสวนมากมกจะอยทเดยวกน (Single-Site) แตในปจจบนกลมงานสามารถกระจายอยในทตางๆ

ได(Distributed) เชน กลมพนกงานททำางานในสาขาตางๆ ทวโลก โดยระบบสอสารขอมลสามารถเขามาชวยสนบสนนการทำางานของกลมงานทกระจายอยตางทกนได

สวนประกอบของระบบสารสนเทศเพอการจดการระดบกลมงาน

คณลกษณะของระบบสารสนเทศเชงกลม ไดแกการทผใชตงแต 2 คนขนไป หรอเรยกวาสมาชกกลมซงทำางานโดยมมม

มองบางอยางและจดประสงครวมกน รปท 19 แสดงระบบสารสนเทศเชงกลม เปนการจดฮารดแวรตางๆ และเครอง

คอมพวเตอรเชอมตอเขาดวยกนผานเครองขายระยะใกล (Local Area Network : LAN) โดยผใช ปฏบตตามขบวนการ เพอรวบรวม พมพและใชขอมลรวมกน โดยการใชฮารดแวรทเชอมถงกน โดยฮารดแวรนนไมเพยงแต

ประมวลผลขอมลเทานน แตยงจดการตดตอสอสารระหวางเครองคอมพวเตอรเครองตางๆ ดวย

รปท 19 สวนประกอบของระบบสารสนเทศเชงกลม

จดประสงคของระบบสารสนเทศระดบกลมงาน คอเพอสนบสนนการทำางานในระดบกลมงานใหเกด ประสทธผลโดยประสทธผลของกลมงานสามารถพจารณาไดจาก

1. ระบบสามารถใหผลลพธไดตามทคาดหวงไวหรอมากกวา2. สามารถทำาใหเกดความพอใจของสมาชกในกลมได3. มความสามารถในการสนบสนนการทำางานของกลม ทจะเกดขนในอนาคตได

คณสมบตของระบบสารสนเทศระดบกลมงาน ความแตกตางระหวางระบบสารสนเทศระดบบคคลและระดบกลมงาน คอ ระบบสารสนเทศระดบกลมงานตองสนบสนนการ

ควบคมการใชขอมล, สารสนเทศ, ความร และทรพยากรอนๆรวมกนได เพอใหบรรลวตถประสงคของกลมงานในการเพม ผลของงาน ทำาไดโดยการเพมความพยายามและความรและปรบปรงกลยทธในการทำางานใหดขนและสมาชกในกลมจะตองได

รบอนญาตใหเขาใชทรพยากรของสมาชกอน หรอกลมงานอนไดการควบคมการใชงานรวมกน

การควบคมการใชงานรวมกนทำาใหสมาชกของกลมงานสามารถเขาใชทรพยากรเดยวกนได แตจะตองไม รบกวนการทำางาน ของสมาชกหรอกลมงานอนและสมาชกทกคนในกลมไมจำาเปนตองสามารถเขาใชทรพยากรของกลมไดทงหมด ดงนนระบบ

สารสนเทศระดบกลมงานจะตองมสวนของการรกษาความปลอดภย เชน มการใชรหสผาน, การใชบญชรายชอผใชหรอรป

แบบอนๆทจำากดสทธในการเขาใชงานทรพยากรตางๆ ในกลมได การใชงานรวมกน แบงออกเปน 2 กลมคอ1. การใชฮารดแวรรวมกน

ไดแกการอนญาตใหสมาชกของกลมงานสามารถ เขาใชอปกรณคอมพวเตอรราคาแพง ซงสมาชกไมสามารถ ทำางานของตนไดหากปราศจากความสามารถของอปกรณนน เชน เมอสมาชกในระบบสารสนเทศบคลากรตองการ

ใชเครองพมพเลเซอร ซงไมมทนพอทจะซอเปนของตนเอง สามารถทจะใชเครองพมพทมอยในกลมงานอนได นอกจากการใชเครองพมพรวมกนแลว อปกรณทสามารถใชรวมกน ไดแก กลองถายรป พลอตเตอร และอปกรณ

แสดงผลอนๆ หรอหนวยความจำาสำารองทมความจและความเรวสง สามารถนำามาแบงเปนสวนและใหผใชสามารถ

เขาใชงานสวนนนไดอยางเตมท รปท 20 แสดงการใชงานฮารดแวรรวมกน โดยผใชสำาเนาขอมลลงในแผนดสก

และนำาไปยงอกเครองหนงเพอจดเกบหรอพมพ และรปท 21 แสดงการใชงานฮารดแวรรวมกน โดยเชอม

คอมพวเตอรตางๆ ผานเครอขายระยะใกล (Local Area Network : LAN) ซงอนญาต ใหคอมพวเตอรเครองหนงสอสารกบอกเครองหนง และสามารถใชอปกรณตางๆ รวมกนได

รปท 20 การใชงานฮารดแวรรวมกนโดยไมใชการสอสารขอมล

รปท 21 การใชงานฮารดแวรรวมกนโดยไมใชการสอสารขอมล

2. การใชขอมลรวมกน

การใชขอมลรวมกนของระบบสารสนเทศทนำามาใชในกลมงาน แบงออกเปน 3 กลมคอ

- เพอปรบปรงผลงานแตละสวนไดดขน ไดแกการใชขอมลรวมกนเพอใหเกดผลงานของแตละสวนเพมมากขน

- เพอใหเกดการรวมมอกนของการปฏบตงานของกลม ไดแกการนำาขอมลทไดจากการทำางานรายวน ของกลม อาจไดจากระบบประมวลผลรายการ หรอระบบอนๆมาใชรวมกน

- เพอแกปญหาและทำาการตดสนใจระดบกลม ไดแก การใชขอมลรวมกนในการแกปญหาหรอ ตดสนใจในการตดสนใจแตละครงผรวมตดสนใจมเวลาในการออกความเหนในทประชมไมมากทำาใหแสดงความคด

เหนไดไมเตมท ระบบสารสนเทศระดบกลมสามารถชวยใหผเขารวมตดสนใจแสดงความคดเหนไดมากขน ผานทางแปนพมพ อกทงยงชวยใหผมสวนในการตดสนใจทกคนสามารถแสดงความคดเหนไดโดยไมตอง

กลววาจะกระทบตอตำาแหนงงานของตน

ซอฟตแวรทสนบสนนการทำางานเชงกลม

ซอฟตแวรเชงกลม หมายถง ซอฟตแวรทสนบสนนการทำางานของสมาชกในกลมธรกจทมการทำางานรวมกน โดยสนบสนน ดานการสอสารและการทำางานรวมกนระหวางสมาชกในกลม ซอฟตแวรเชงกลมใชในคอมพวเตอรเพอชวยใหการทำางาน

โตตอบกนของมนษยทำาไดสะดวกขน โดยปกตแลวจะทำางานบนเครองคอมพวเตอรสวนบคคลซงมการเชอมตอเขากบเครอง คอมพวเตอรของสมาชกอนๆ ในกลมและคอมพวเตอรอนๆ บนโลก ในปจจบนการทำางานของซอฟตแวรเชงกลมอาจนำาไปใช

รวมกบเครอขายอนทราเนต ซงเปนเครอขายภายในองคกร โดยการทำางานหลกของซอฟตแวรเชงกลมไดแก

1. การใชสารสนเทศรวมกน (Information Sharing) สมาชกในกลมตองสามารถใชสารสนเทศและความรรวมกนเพอใหสามารถทำางานบนเครองคอมพวเตอรสวนตว และ

คอมพวเตอรสวนรวมได เชนการนำาชดซอฟตแวรเชงกลม เชน โลตสโนต(Lotus Notes) ของบรษทไอบเอม

สามารถใชสารสนเทศซงประกอบดวยเอกสารสอผสม (Document Multimedia) ไดแกขอความ

รปภาพ เสยง และภาพเคลอนไหว รวมกนไดระหวางสมาชกในกลม โดยสมาชกสามารถบนทกสารสนเทศใหม, ใชแบบฟอรม

และการเรยกใชสารสนเทศโดยใชคำาสำาคญได โดยโลตสโนตม คณสมบตในการสำาเนาชดขอมล (Replication) การ ปรบปรงสารสนเทศในเครองทอยระยะไกลเมอมการปอนสารสนเทศใหมเขาไปในระบบไดอยางอตโนมต การใช

ซอฟตแวรเชงกลมทำาใหสมาชกในกลมสามารถรวบรวมสารสนเทศตามหวขอทตองการได, วจารณงานของสมาชกอนและรวบรวมสารสนเทศของกลมได

2. การเขยนเอกสาร (Document Authoring)ในกลมงานจำาเปนตองมการผลตเอกสารทางในการดำาเนนการ, รายงาน หรอขอเสนอทางธรกจ ดงนนซอฟตแวรทใชใน

กลมจงตองสามารถผลตเอกสารสอผสมตางๆ ไดแกเอกสารทประกอบดวยขอความ, แผนภาพ และรปภาพได โดยสมาชก สามารถแทรกขอความเพมเตมและเสยงวจารณตอทายเอกสารนนๆ ได หรออาจมคณสมบตในดานการนำาเสนอผานหนาจอ

คอมพวเตอรหรอสนบสนนการใชเทคโนโลยของไฮเปอรเทกซ(Hypertext) และไฮเปอรมเดย(Hypermedia) เพอใหสามารถเชอมโยงไปยงเอกสารหรอสอผสมอนๆ ทเกยวของกบเอกสารทกำาลงอานอยดวยกได

3. ระบบการรบ- สงขอความ (Messaging Systems) ไดแกระบบทสนบสนนการทำางานของการใชบรการจดหมายอเลกทรอนกส (Electronics Mail: E-

Mail) ไมวาจะเปนการรบสงขอความระหวางภายในหรอภายนอกกลมงานกตาม เพอใหเกดการสอสารระหวางการประชม

ได โดยระบบการรบ-สงขอความทใชจะตองสามารถจดการในเรองของรายชอของผทจะไดรบขอความได, มการเตอนเมอมขอความเขามาใหม, มการยนยนกลบเมอไดรบขอความแลวและอาจมความสามารถในการตดตามการรบ- สง ขอความท

ผานมาแลวได ในบางระบบสามารถใหผใชกำาหนดโครงสรางของการสอสารดวยขอความได เชน กำาหนดใหมการเตอนสมาชกในกลมเมอถงกำาหนดสงงานได

4. การอภปรายทางคอมพวเตอร (Computer Conference) ขนอยกบลกษณะของงานของกลม โดยโปรแกรมทสนบสนนการอภปรายกลมอาจมคณสมบตในการ แลกเปลยนรายงาน

ความกาวหนา และการอภปรายถงปญหาทเกดขนโดยการแลกเปลยนขอความระหวางสมาชกในกลมได โดยขอความในการ อภปรายจะถกบนทกไวและสมาชกอนๆ ในกลมสามารถคนหาและอานขออภปรายทเกดขนได และผทเกยวของหรอผทม

สารสนเทศทมประโยชนเกยวกบ ขออภปรายนนสามารถทำาการใหขอมลเพมเตม เพอใหความกระจางตอขออภปรายนนได

5. การทำาปฏทนกลม (Group Calendaring) ไดแกคณสมบตในการตดตามตารางนดหมายของสมาชกแตละคน เพอใหงายตอการจดตารางการนดพบกน ตวอยางเชน

เมอตองการนดพบกลมการผลต สามารถปอนรายชอของผทตองการนดพบใหกบระบบ ระบบจะทำาการตรวจสอบตารางนด หมายของบคคลเหลานนวาวางชวงใด เมอตรวจสอบพบจะทำาการกำาหนดการนดหมายลงในชวงเวลานนใหโดยอตโนมตและ

รองขอการยนยนกลบจากสวนอนๆ ทเกยวของ

6. การจดการโครงงาน (Project Management) ไดแกคณสมบตในการตดตามความกาวหนาของโครงงาน โดยเครองมอทใชในการจดการโครงงานไดแก แกนตชารต

(Gantt Chart) ซงแสดงลำาดบการทำางานตางๆ ของโครงงาน ทเกดขนในชวงเวลาตางๆ ดวยกราฟแทง แนว

นอนและแสดงสถานะของโครงงานในขณะนนวาเสรจสนแลว, กำาลงดำาเนนการอยหรอเกนกำาหนดไปแลวได ทำาใหสามารถ

คำานวณคาใชจายทเกยวของไดงายขน

7. การสนบสนนการสรางกลมงาน (Support for Team Building) ไดแกเครองมอทชวยกำาหนดนโยบายรวมของกลม โดยบรหารเรองการสอบถามความตองการของสมาชกกลม เพอกำาหนด

รปแบบการสอสารระหวางกน, การกำาหนดขอบงคบในการทำางานกลมและการหาผนำากลม โดยใหเลอกชอ ผนำากลมท ตองการ เปนตน

การพฒนาระบบสารสนเทศเพอการจดการ การเขาใจขนตอนในการพฒนาระบบเปนเรองสำาคญไมเฉพาะกบผทเกยวของกบระบบสารสนเทศเทานน ในระบบธรกจ

ปจจบนไมวาจะเปนผจดการ หรอพนกงานทวไปตางกปฏบตหนาทของตนโดยใชระบบสารสนเทศทางธรกจทงสน ระบบ สารสนเทศทประสบผลสำาเรจจะตองไดรบความรวมมอตางๆ จากผทเกยวของ ไมวาจะเปนผใชระดบสงหรอผใชระดบลาง

กตามวงจรการพฒนาระบบ

การเขาใจขนตอนในการพฒนาระบบเปนเรองสำาคญไมเฉพาะกบผทเกยวของกบระบบสารสนเทศเทานน ในระบบธรกจ ปจจบนไมวาจะเปนผจดการ หรอพนกงานทวไปตางกปฏบตหนาทของตนโดยใชระบบสารสนเทศทางธรกจทงสน ระบบ

สารสนเทศทประสบผลสำาเรจจะตองไดรบความรวมมอตางๆ จากผทเกยวของ ไมวาจะเปนผใชระดบสงหรอผใชระดบลางกตาม

วงจรการพฒนาระบบ

ขบวนการในการพฒนาระบบเรยกวาวงจรชวตในการพฒนาระบบ (System Development Life Cycle : SDLC) โดยแตละระบบทกำาลงจะถกสรางขนจะเรมขบวนการในการสรางไปจนกระทงถงกำาหนดทวางไว

และขนตอน สดทายคอการตดตงระบบและเกดการยอมรบระบบ ชวตของระบบยงรวมไปถงขนตอนในการดแลรกษาและการ ทดลองใชดวย ถาระบบจำาเปนตองไดรบการปรบปรงภายใตขอกำาหนดของการดแลรกษา ถาระบบเกาจำาเปนตองถกแทนท

เนองจากมเทคโนโลยใหมๆ เกดขน หรอถาองคกรมความจำาเปนตองเปลยนระบบ โครงงานใหมและวงจรชวตของระบบกจะ เรมตนขน

วงจรชวตของการพฒนาระบบมกจะแบงออกเปน 5 ระยะไดแก การศกษาระบบ, การวเคราะหระบบ, การ ออกแบบ

ระบบ, การนำาระบบไปใชงาน และการดแลรกษาระบบ ดงรปท 22 ซงแสดงวงจรชวตของการพฒนาระบบทเรมจากระยะ ทหนง ไปจนกระทงถงระยะสดทาย โดยในแตละระยะสามารถกลบมาเรมตนทำาระยะกอนหนาไดเสมอหากมสวนทตองการ

แกไขเพมเตม หรอปรบปรง

รปท 22 วงจรชวตในการพฒนาระบบ

การศกษาระบบ ไดแกการหาวาปญหาทเกดขนคออะไร คมคาแกการแกไขหรอไม ผลทไดจากขนตอนนคอโครงงานระบบ สารสนเทศจะถก

กำาหนดขนเพอแกปญหาหรอเพอสรางโอกาสทางธรกจ ภายใตขอจำากดทางดานทรพยากรทองคกรมอย

การวเคราะห ความเปนไปได เปนการประเมนระบบในดานเทคนค, ดานการปฏบตการ, ดานการจดตาราง, และความเปนไป ไดทางเศรษฐกจ ไดแก

- ดานเทคนค เปนการพจารณาวาในการพฒนาระบบน จะตองมการจดเตรยมฮารดแวร, ซอฟตแวร และ องคประกอบอนๆอะไรอกบาง

- ดานปฏบตการ เปนการพจารณาวาโครงการสามารถนำาไปปฏบตไดหรอไม เนองจากระบบใหมทจะนำา เขามาใชนน จะตองพจารณาในแงของการยอมรบของบคลากรททำางานอยเดมดวย หากเกดการตอตาน

อาจทำาใหงานไมประสบผลตามทคาดหวงไวได

- ดานการจดตาราง พจารณาในแงของระยะเวลาทใชในการพฒนาโครงการ วามการใชเวลาและทรพยากรในระดบทยอมรบไดหรอไม

- ดานเศรษฐกจ พจารณาวาโครงการทจะพฒนานตองใชคาใชจายมากนอยเพยงใด คมคากบผลกำาไรทจะไดรบหรอไม

ผลลพธทไดจากขนตอนการศกษาระบบ จะเปนรายงานทสรปผลของการศกษาระบบและขบวนการของการวเคราะหความเปน ไปได และขอแนะนำาในการปฏบต เชน ควรจะทำาการพฒนาระบบตอไปในขนตอนการวเคราะหระบบหรอไม หรอควรจะแกไข

การทำางานในสวนใด หรอควรยกเลกการทำางานในสวนใด โดยรายงานทไดอาจประกอบไปดวยขอมลตางๆ เชน วตถประสงค

และเปาหมายขององคกร, ปญหาและโอกาสทเกดขนในระบบ, ความเปนไปไดของ โครงการ, คาใชจายของโครงการ, ขอดของโครงการ และขอเสนอแนะเกยวกบโครงการ เปนตน

เทคโนโลยทนาสนใจในระบบสารสนเทศเพอการจดการ

การแลกเปลยนขอมลอเลกทรอนกส การแลกเปลยนขอมลอเลกทรอนกส ไดแกการสอสารขอมลในรปแบบมาตรฐานหรอรปแบบทผรบอนญาตเพอทจะสามารถ

นำาไปดำาเนนรายการทางดานธรกจตามมาตรฐาน ระหวางบรษทหรอระหวางชดโปรแกรมกบชดโปรแกรมของบรษทได การแลกเปลยนขอมลอเลกทรอนกส ใชระบบเครอขายทเชอมโยงเครองคอมพวเตอรในองคกรตางๆ และดำาเนนตาม

มาตรฐานและขบวนการซงอนญาตใหผลลพธจากระบบหนง ถกประมวลผลโดยตรงเพอเปนขอมลนำาเขาไปยงระบบอนๆไดโดยไมตองใหมนษยเปนผดำาเนนการระหวางขบวนการเหลานเลย

รปท 23 การเชอมโยงเพอแลกเปลยนขอมลอเลกทรอนกส

ดวยการแลกเปลยนขอมลอเลกทรอนกส คอมพวเตอรของลกคา, ผผลต และแหลงผลต สามารถถกเชอมโยงเขาดวยกน

ดงรปท23 ทำาใหสามารถลดจำานวนการใชเอกสารทเปนกระดาษและลดคาใชจายเรองคาใชจายในการ ดำาเนนงานผดพลาด ลงได การสงซอหรอคำารองขอของลกคาจะถกสงจากเครองคอมพวเตอรของลกคาไปยงเครองคอมพวเตอรของผผลตและ

เครองคอมพวเตอรของผผลตเมอไดรบคำาสงซอนน สามารถพจารณาไดวามสนคาพอหรอไม ถาตองผลตเพมจะทำาการสงคำาสงซอไปยงเครองคอมพวเตอรของแหลงผลตอยางอตโนมต

การพาณชยอเลกทรอนกส

พาณชยอเลกทรอนกส ไดแกการดำาเนนรายการ (Transaction) ทางดานธรกจผานสอทางอเลกทรอนกส

ระหวางฝายตางๆ เชน ระหวางบรษท (ธรกจกบธรกจ) ระหวางบรษทกบลกคา (ธรกจกบผบรโภค) ระหวางธรกจกบสวน งานสาธารณะหรอระหวางลกคากบสวนสาธารณะ คนโดยทวไปมกคดวาพาณชยอเลกทรอนกสหมายถงการท ผบรโภคเขาไป

ยงเวบไซทใดๆ เพอทำาการซอสนคาแบบออนไลน แตในความเปนจรงแลวการซอขายสนคาผานเวบไซทเปนเพยงสวนเลกๆ

สวนหนงของพาณชยอเลกทรอนกสเทานน การใชพาณชยอเลกทรอนกสสามารถชวยใหการ ดำาเนนงานในการซอ-ขายของ บรษทใหญๆ ทำาไดงายขนหรอแมกระทงกบบรษทเลกๆ เองกมโอกาสทจะขายสนคาในราคาตำา ในกลมตลาดตางๆ ทวโลก

ขอดของพาณชยอเลกทรอนกสสำาหรบผบรโภค ไดแกการซอสนคาไดโดยไมตองเบยดเสยดกบฝงคนมากมายในหางสรรพ

สนคา, สามารถชอสนคาไดตลอดเวลาทตองการเมออยทบานหรอททำางาน และไดรบสนคาโดยตรงถงบานไมตองขนสงเอง

รปท 24 การใชพาณชยอเลกทรอนกสในการสงซอสนคา

รปท24 แสดงตวอยางการใชพาณชยอเลกทรอนกสในขบวนการสงซอเฟอรนเจอรใหมจากบรษทผผลตเฟอรนเจอร ซง ในการสงซอโดยทวไปแลวจะเรมตงแตพนกงานเขยนคำารองขอเพอสงซอสนคาและนำาไปผานการขออนมตการสงซอ เมอ

ผานการอนมตแลวจงนำาใบรองขอนนไปทำาเปนแบบสงซออยางเปนทางการและสงไปยงผขายสนคาทตองการ ขบวนการ เหลานสามารถสำาเรจไดโดยงายเมอใชพาณชยอเลกทอรนกส โดยพนกงานสามารถไปยงเวบไซทของผขายเฟอรนเจอร และ

เลอกสนคาทตองการจากรายการสนคาในเวบไซทนนๆ และทำาการสงซอสนคาตามราคาท ตกลงไวกอนหนานนแลว ถาการสง ซอตองผานการอนมตกอน ผอนมตจะไดรบการแจงใหทราบถงการสงซอน จากความสะดวกสบายตางๆ ทงในดานของผ

ดำาเนนธรกจและในดานของผบรโภค ในปจจบน พาณชยอเลกทรอนกสจงมการเจรญเตบโตอยางรวดเรวสรป

ระบบสารสนเทศเพอการจดการเปนการรวมกลมของฮารดแวร, ซอฟตแวร, คน, ขบวนการ, ฐานขอมล และอปกรณ ตางๆ เพอการจดการกบขอมลและสารสนเทศชวยใหองคกรบรรลเปาหมายได โดยระบบสารสนเทศเพอการ จดการจะชวยให

ผจดการมองเหนภาพรวมของการปฏบตงานขององคกร ทำาใหสามารถควบคม, จดการและวางแผน การปฏบตงานไดอยางมประสทธภาพและประสทธผล

ระบบสารสนเทศขององคกร อาจประกอบดวยระบบสารสนเทศเพอการจดการดานตางๆ ในองคกร เชน ดานการเงน, การตลาด, การผลตฯลฯ โดยแตละระบบตองการขอมลเขาทแตกตางกน, ประกอบดวยระบบยอยๆ ทสนบสนนการทำางานดาน

นนๆ ทแตกตางกนและยงใหผลลพธของระบบทแตกตางกนอกดวย สวนขนตอนของการพฒนาระบบสารสนเทศ แตละระบบจะเปนไปตามวงจรชวตของการพฒนาระบบ โดยจะเรมทการศกษา

ระบบเพอคนหาปญหาทเกดขน, การวเคราะหระบบ เพอเกบและวเคราะหขอมลทเกยวของและสงทตองพฒนา, การ ออกแบบระบบ ซงแบงออกเปนการออกแบบเชงตรรกะและการออกแบบทางกายภาพ เพอกำาหนดวธการในการพฒนา

ระบบ, การนำาไปใช ไดแกการพฒนาระบบตามทไดออกแบบไวและนำาระบบทพฒนาขนไปใชและขนสดทายเปนการดแลรกษา เพอตรวจสอบและแกไขระบบ เมอมขอผดพลาดหรอมการเปลยนแปลงใดๆ เกดขน