คู่มือการจ ัดกิจกรรมเง ินอุดหนุน...

1

คมอการจดกจกรรมเงนอดหนน โครงการศนยพฒนาครอบครวในชมชน (ศพค.) ประจาปงบประมาณ 2554

คาชแจง : ศนยพฒนาครอบครวในชมชน (ศพค. ) สามารถเลอกจดกจกรรม จากกรอบกจกรรม

ท สานกงานกจการสตรและสถาบนครอบครว กาหนดใน 8 กรอบ ไดแก

1. การสารวจพนทสรางสรรค/อนตราย ตอความเขมแขงของสถาบนครอบครว

2. การรณรงคยตความความรนแรงในครอบครว

3. การสงเสรมการใชเวลาวางของเยาวชน

4. การเสรมสรางความสมพนธของครอบครว

5. การปองกนและแกไขปญหายาเสพตดในครอบครว

6. การสงเสรมความเสมอภาคหญงในครอบครว

7. การรณรงคปองกนแกไขปญหาการตงครรภไมพงประสงคของเยาวชน

8. การพฒนาศกยภาพสตรเพอความเขมแขงของครอบครว

เลอกกจกรรมจากตวอยางกจกรรมทกาหนด ทสอดคลองกบความตองการ/และปญหาของ

ครอบครวในชมชน รวมทงเพอใหสอดคลองกบการดาเนนงานตามมาตรฐาน ศพค.ในขอท 2 ทงน

ควรจดกจกรรมตามขนาดของ อปท. ดงน

- อปท.ขนาดใหญ/เทศบาล จดกจกรรมอยางนอย 3 กจกรรม/ป - อปท.ขนาดกลาง จดกจกรรมอยางนอย 2 กจกรรม/ป

- อปท.ขนาดเลก จดกจกรรมอยางนอย 1 กจกรรม/ป

2

ตวอยางกจกรรมตามกรอบท 1 การสารวจพนทสรางสรรค/พนทอนตราย ตอความเขมแขงของสถาบนครอบครวในชมชน

หลกการและเหตผล

การตระหนกถงอนตรายทจะเกดขนกบครอบครว โดยเฉพาะกบเดก เยาวชน เปนภารกจท

ตองเกดจากความเหนพองตองกนของชมชน ผานการแสดงความคดเหนจากมมมองของเดก

เยาวชน และเครอขายครอบครว ศนยพฒนาครอบครวในชมชน จงเปนกลไกทจะทาหนาทเชอม

ประสานใหเกดการเรยนรรวมกนระหวางผ ใหญและเดกเยาวชนในชมชน ใหมสวนรวมในการ

ปองกนปญหาทอาจเกดขน ผานการจดกจกรรมระดมสมองเพอสารวจพนทสรางสรรคและพนท

อนตรายในชมชน เพอใหชมชนมการวางแผนในการสรางสรรคสงแวดลอมทเออตอการคมครอง

ครอบครว

วตถประสงค 1. เพอสรางความรและความตระหนกใหแกชมชน ในการเฝาระวง ปองกน ชวยเหลอและ

คมครองครอบครวใหอยในชมชนไดอยางปลอดภยในสภาพแวดลอมทเหมาะสม

2. เพอเปนการประชาสมพนธการทางานของศนยพฒนาครอบครวในชมชน

3. เพอใหทองถนมขอมลในการสรางสรรคสงแวดลอมทเออตอการคมครองครอบครว

กลมเปาหมายและพนทดาเนนการ - กลมเปาหมาย คอ เดก เยาวชน และครอบครวในชมชน โดยใชพนทศนยกลางในชมชน

- ผ รวมดาเนนการ

• คณะทางาน ศพค.

• เดก เยาวชน ผปกครอง

• เครอขายชมชน เชน กลมผ นา อปท. อาสาสมคร กานน ผใหญบาน

• เครอขายโรงเรยน เครอขายครอบครว

• ประชาชนทวไปทมความสนใจ กลวธในการดาเนนกจกรรม

การจดเวทเพอแลกเปลยนความคดเหนระหวางเดก เยาวชน และครอบครว กบผ เกยวของ

ในชมชน เรองพนทสรางสรรคและพนทอนตรายในชมชน

1. ใหเดก เยาวชน และครอบครว วาดภาพสภาพแวดลอมในชมชนทเคารสกวา

ปลอดภย และไมปลอดภย ในมมมองของตนเอง

2. นาเสนอ และชวยกนคดหาแนวทางแกไขรวมกน ทงในสวนของเครอขายชมชน

เครอขายครอบครว โรงเรยน และบคคลทวไป

3

3. สรปเปนผลการสารวจพนทสรางสรรค พนทอนตรายตอครอบครวในชมชน

4. ชมชนมแผนการพฒนาสภาพแวดลอมทสงเสรมครอบครวใหไดรบการพฒนา

ในทางทเหมาะสม

ระยะเวลาดาเนนการ 1 วน

ผลทคาดวาจะไดรบ 1. ผ เขารวมกจกรรมตระหนกถงความสาคญของ ศพค. ในการทางานเฝาระวงและ

คมครองครอบครว

2. ผ เขารวมกจกรรมไดมสวนรวมในการสรางความรและความตระหนกใหแกชมชน ใน

การเฝาระวง ปองกน ชวยเหลอและค มครองครอบครวใหอยในชมชนไดอยาง

ปลอดภยในสภาพแวดลอมทเหมาะสม

3. สามารถสรางเครอขายในการทางานดานการเฝาระวง คมครองครอบครวใหกบศนยพฒนาครอบครวในชมชน

4. มขอมลทเหมาะสมกบบรบทชมชน และสามารถนาไปใชในการเผยแพรได

ขอเสนอแนะในการดาเนนงาน เพอใหเกดผลสงสด ควรนาขอสรป/ ความคด ทไดจากการจดกจกรรมนไปจดทาแผนงาน

โครงการเพอใชในชมชนตอไป ใหเกดผลเปนรปธรรมของชมชน

***************************

4

ตวอยางกจกรรมตามกรอบท 2 แผนงานการแลกเปลยนเรยนร ในประเดนความรนแรงในครอบครว

หลกการและเหตผล เนองจากสภาพสงคมในปจจบนพบวาปญหาครอบครวไมวาจะเปนเดกตกเปนเหยอของ

การถกกระทาความรนแรง สามทารายรางกายภรรยาหรอภรรยาทารายรางกายสาม การเลยงด

ลกของพอแมอยางผดวธ การถกลวงละเมดทางเพศโดยบคคลภายในครอบครว หรออกหลาย

สาเหตทปรากฏตามสอตาง ๆ ทง โทรทศน หนงสอพมพ เปนปญหาทพบไดบอยและทวความ

รนแรงมากขนในปจจบน ซงสงนปญหาทเกยวของกบทกคนในสงคม และในแตละครงลวนม

ปจจยเกยวของมากมาย ทงปญหาเศรษฐกจ ปญหาสงคม การอบรมเลยงด และการใชสรา ยา

เสพตด รวมถงปญหาการปลอยปละละเลยของผปกครอง จากการทความรนแรงนนเกดจากคน

ใกลชดทาใหการเขาไปสอดสองดแล ชวยเหลอเปนไปไดยาก เมอผ กระทามกเปนคนทอยใน

ครอบครวหรอไดรบความไววางใจจากครอบครว จงทาใหผถกกระทาตองอยในวงจรการถกทา

ราย และไมกลาปฏเสธหรอเกดความสบสนหากจะตองเอาผดกบบคคลนน แตขณะเดยวกนนน

สถานการณราย ๆ ทเกดขนกกดกรอนทาลายจตใจของบคคลทตกเปนเหยอของความรนแรง จนไม

สามารถดาเนนชวตไดอยางปกต โดยเฉพาะผ ทถกกระทาตอเนองเปนระยะเวลายาวนาน

แมวาการทางานดานการปองกนเปนวธทดทสดของการลดความรนแรงของปญหา แตใน

สภาพความเปนจรง การปองกนบคคลในครอบครวใหพนจากภยของความรนแรงในดานตาง ๆ

ไมใชเรองททาไดงายนก เพราะฉะนนเพอปองกนมใหเดกตองตกเปนเหยอของความรนแรงในดาน

ตาง ๆ จงมการจดทาโครงการ “การยตความรนแรงในครอบครว” เพอเปนการแลกเปลยนเรยนร

ประสบการณและรวมกนหาวธหรอแนวทางในการปองกนและแกไขความรนแรงทอาจเกดขนใน

ครอบครวรวมกบชมชน เพอใหผ มสวนเกยวของเกดความเขาใจถงสาเหตและรปแบบของความ

รนแรงและแนวทางในการแกไข เพอใหเกดการปรบเปลยนทศนคตและยตการใชความรนแรงใน

การแกไขปญหา

วตถประสงค 1. กระตนใหเหนความสาคญและผลเสยของการใชความรนแรงในครอบครว

2. เพอใหเกดการแลกเปลยนเรยนรประสบการณดานความรนแรงและการปองกนความรนแรง

3. เพอเปนการสรางเครอขายในการทางานดานการคมครองเดกและครอบครวระหวางทองถนและชมชน

5

กลมเปาหมาย กลมพอแม ผปกครอง และคณะทางานศนยพฒนาครอบครวในชมชน

กลวธการดาเนนการ 1. จดบรรยากาศในการแลกเปลยนเรยนร เปนแบบลอมวงคยกนโดยมประเดน

คาถามเปนตวเชอมรอยการสนทนาใหรอยเรยงกนตอเนองอยางราบรน

2. กาหนดกตกาในการแลกเปลยนเรยนรรวมกน คอ ทกคนมสวนสาคญในการ

สนบสนนใหเกดบรรยากาศการแลกเปลยนเรยนร โดยแสดงออกถงการเคารพเพอน ดวยการฟง

อยางตงใจเมอเพอนพดแสดงความคดเหน เพราะทกความคดเหนลวนมความสาคญ และมคณคา

ตอการใสใจรบฟง และรสกปลอดภยเมอตองการแลกเปลยนความคดเหนของตนเองใหผ อนไดรบ

ฟง

3. ผดาเนนการอบรม เปดประเดนการแลกเปลยนเรยนรดวยคาถามปลายเปด เชน ความรนแรงในครอบครวคออะไร ความรนแรงในครอบครวมรปแบบใดบาง มสาเหตมาจาก

อะไร มแนวทางปองกนและแกไขอยางไร ความขดแยงเปนความรนแรงหรอไม มสวนเกยวของกน

หรอไม อยางไร เพอใหมการอภปรายในกลมผ เขาอบรม เปดโอกาสรบฟงความคดเหนทก

ความคดเหนโดยไมตดสน ซงจะชวยใหผ ดาเนนการอบรมมองเหนภาพรวมของความคดเหนของ

ผ เขารวมกจกรรม และสามารถเตมเตมขอมลสวนทยงขาดไปไดโดยการแลกเปลยนเรยนร และไม

ละเลยความคดเหนทแตกตางของคนสวนนอย เพอสะทอนใหเหนความสมานฉนทในวงสนทนาท

เปนรปธรรมและเปนตวอยางของการนาไปปรบใชในชวตประจาวน


ผลทคาดวาจะไดรบ 1. ผ เขารวมกจกรรมตระหนกถงความสาคญและผลกระทบในเรองความรนแรงใน


2. ผ เขารวมกจกรรมไดรบความรเพมเตมเกยวกบความรนแรงและการยตความรนแรงภายในครอบครว

3. สามารถนาความรและประสบการณทไดรบเพมเตมไปปรบใชในครอบครว เพอ

ปองกนความรนแรงในครอบครวได

4. สามารถสรางเครอขายในการทางานดานการคมครองเดกใหกบศนยพฒนาครอบครวในชมชน เพอเปนการชวยเหลอครอบครวทประสบปญหาหรอมความเสยงได

6

ขอควรระวงในการจดเวทแลกเปลยนเรยนรเรองความรนแรงในครอบครว ตองสรางบรรยากาศการเรยนรทคานงถงการสรางพนทปลอดภยในการบอกเลา

แลกเปลยนขอมล และมกตกา คอ การรกษาความลบของเพอนๆ ไมนาไปพดตอนอกหองประชม

เพราะอาจจะเกดความเสยหายหรอผลกระทบกบผถกกลาวถงได สงเหลานเปนการคานงถงความ

ละเอยดออนในการทางานเพอสรางความตระหนกร และเปนการสรางบรรทดฐานของการทางานท

คานงถงศกดศรของความเปนมนษย ซงเปนสทธมนษยชนขนพนฐานททกคนควรไดรบการปกปอง

และใหเกยรต อยาลมวา “จงทากบผ อน เหมอนสงทเราตองการไดรบ”

***************************

7

ตวอยางกจกรรมตามกรอบท 3 แผนงานการจดทาโครงการบานหลงเรยน


จากสภาพปญหาของครอบครวในชมชน ทเกดขนจากปจจยทงภายในและภายนอก

สภาพทางเศรษฐกจสงคม ปญหาความยากจน การไมมเวลาทจะทาความเขาใจระหวางสมาชก

ในครอบครว ปจจยเหลาน จงสงผลใหครอบครวไมมความมนคง นาไปสครอบครวทแตกแยก

หยาราง เปนเหตใหเดกซงเปนผไดรบผลกระทบโดยตรง ถกชกจงไปในทางทผด ตดยาเสพตด และ

สรางปญหาใหกบชมชน การปองกนมใหตนเหตแหงปญหาเกดขน จงตองมงสรางสถาบน

ครอบครวใหมศกยภาพ มขอมลจากสถาบนวจยโภชนาการ มหาวทยาลยมหดล รวมกบองคกร

ยนเซฟประเทศไทย พบวาเดกและเยาวชนไดรบผลกระทบจากปญหาสภาพครอบครว ขาดผดแล

และสงเสรมใหเดกมการพฒนาการตามวย รวมถงขาดผปกปองดแลใหเดกไดเจรญเตบโตใน

สภาพแวดลอมทเปนมตรตอเดก

องคกรปกครองสวนทองถนไดตระหนกถงปญหาดงกลาว จงกาหนดจดกจกรรม “โครงการ

บานหลงเรยน” ขนเพอดาเนนการเสรมสรางกระบวนการเรยนรใหกบเดกกาพรา เดกในครอบครว

ดอยโอกาส และเดกทมวฒภาวะตากวาเกณฑ เพอใหเขาเหลานนมโอกาสไดพฒนาศกยภาพตาม

วยทเหมาะสม มโอกาสเรยนรการใชชวตอยางมทกษะมภมคมกนตนเองจากภยตางๆ ทอยรอบตว

เพอใหเดกมจดยดมนคอ ใหองคกรปกครองสวนทองถน (อปท.) เปนศนยกลางแหงการเรยนร และ

เปนบานหลงท ๓ ของเดกตอจากครอบครวและโรงเรยน ในการทจะสามารถสอใหบคคลอนหรอ

คนในครอบครวไดรวมรบร ความรสกนกคด ความตองการ ทเดกเหลานนไมสามารถบอกกลาว

ได รวมทงเปนอกสถานทหนงทปลอดภยซงจะสามารถใหความรและพฒนาศกยภาพอยาง

เหมาะสมใหกบเดกและเยาวชนของทองถน

วตถประสงค 1. เพอเปดโอกาสใหเดก ๆ ไดทากจกรรม นนทนาการรวมกน

2. เพอเสรมสราง พฒนาศกยภาพตามวยทเหมาะสม

3. เพอใหองคกรปกครองสวนทองถน เปนศนยกลางแหงการเรยนร สาหรบเดก

4. เพอรวมกนปลกฝง สรางสรรคสงดงาม ใหกบเดก

กลมเปาหมาย กลมเปาหมายเปนนกเรยนชวงชนประถมศกษา

พนทดาเนนการ

8

สานกงานองคกรปกครองสวนทองถน หรอศนยเรยนรในชมชน เชน ศนยพฒนาเดกเลก

ศนยสายใยรกแหงครอบครว เปนตน

ระยะเวลาดาเนนโครงการ ตอเนองประมาณ ๒ เดอน (อาจปรบเปลยนตามความเหมาะสม

แตควรมการดาเนนงานอยางตอเนองในชวงระยะเวลาหนง เพอใหเกดผลเปนรปธรรม)

กลวธการดาเนนงาน 1. ประชมคณะทางานเพอจดทาโครงการ

2. เสนอโครงการเพอขออนมตดาเนนการ

3. ประสานงานกบหนวยงานทเกยวของ

4. ขออนญาตผปกครองเพอใหเดกไดเขารวมกจกรรมตามวน เวลาทกาหนด

5. กาหนดกจกรรมตามโครงการโดยใชเวลาหลงเลกเรยน เวลา ๑๕.๓๐ น.-๑๗.๐๐ น.

โดยใชสานกงานองคกรปกครองสวนทองถน หรอศนยเรยนรในชมชนเปนศนยกลาง โดยมพเลยง

ซงประกอบดวยบคลากรทเกยวของ อาทเชน คณะทางานศนยพฒนาครอบครวในชมชน ,

เจาหนาทขององคกรปกครองสวนทองถน(อบต.) , ทมสหวชาชพ รวมสรางสรรคกจกรรมตาม

ตารางทกาหนดไวในแตละวน ใหเดกไดใชเวลาในวนจนทร-วนศกร รวม ๕ วน เพอทากจกรรมตาม

ตารางทกาหนดไวดงนคอ

วนจนทร ทาการบาน และบอกกลาว เลาความ (สอรกดวยใจ)

วนองคาร ทาการบาน และเรยนรศลปะ งานประดษฐตาง ๆ

วนพธ ทาการบาน และเรยนรดนตร กจกรรมนนทนาการ

วนพฤหสบด ทาการบาน และเรยนรภมปญญาทองถน

วนศกร ทาการบาน และเรยนรทกษะกฬาตามความถนด

หมายเหต กาหนดตารางกจกรรมอาจมการเปลยนแปลงตามความเหมาะสม

6. ดาเนนกจกรรม ตาม วน เวลาทกาหนด

7. ประเมนผลโครงการ/ สรปผลการดาเนนงานเสนอผบรหารและหนวยงานทเกยวของ

โดยประเมนผลจากแบบสอบถามและประเมนผลจากการสงเกตพฤตกรรมของเดกทเปลยนแปลง

ไปในทางทดขนหลงจากเขารวมโครงการ

ผลทคาดวาจะไดรบ 1. เดก เยาวชนผ เขารวมกจกรรมมพฤตกรรมทเปลยนแปลงไปทงทางดานรางกาย

สตปญญาและอารมณ

2. เดก เยาวชน ผ เขารวมกจกรรมมศนยกลางแหงการเรยนรเพมขน

3. เดก เยาวชนผ เขารวมกจกรรม มโอกาสไดพฒนาศกยภาพตามความถนด เหมาะสม

4. สรางโอกาสแหงการเรยนร ใหกบเดก เยาวชน

9

ขอควรระวงในการจดทาโครงการ การคดเลอกกลมเปาหมายเขารวมโครงการ ควรมการตรวจสอบขอมลใหเปนปจจบนตรง

ตอความเปนจรง เพอใหสามารถตดตามประเมนผลการเปลยนแปลงและเตมเตมในสวนทเดก

ตองการไดตรงตามความตองการของเดก โดยควรนาเสนอในแนวทางทสรางสรรคและเปดโอกาส

ใหเดกไดคนพบศกยภาพตนเองทมอยโดยไมนามาเปรยบเทยบกน แตมงเนนใหเดกเกดความ

ภาคภมใจในคณคาของตนเอง

***************************

10

ตวอยางกจกรรมตามกรอบท 4

กจกรรมครอบครวสมพนธ หลกการและเหตผล

ในหลายศตวรรษทผานมา สงคมไทยมการเปลยนแปลงทางสงคมเกดขนเปนอยางมาก

อนเปนผลพวงมาจากการพฒนาประเทศตามแนวคดการพฒนากระแสหลกหรอการพฒนาท

เดนตามการชนาของประเทศตะวนตก ทาใหทกองคาพยพของสงคมพลอยถกขบเคลอน หรอ

บางสวนอาจเขาขายการถกฉดดงไปตามกระแสการพฒนาดวย สถาบนครอบครวไทยกเปนสวน

หนงทถกเชอมโยงเขากบการเปลยนแปลงทางสงคมทเกดขน การพฒนาตามแนวคดการพฒนา

กระแสหลกใหความสาคญกบการสรางความมงคงรารวย หรอความเจรญเตบโตทางเศรษฐกจ

เนนการพฒนาแบบแยกสวน ทาใหเกดกระบวนการดงคนออกมาจากครอบครว แยกพอแม

ลกหลาน ป ยาตายาย ออกจากกน

ผลของการพฒนานนแมจะทาใหครอบครวไทยมภาวะทางเศรษฐกจทดขน มความสข

สบายดานวตถมากขน แตความสมพนธภายในครอบครวทเคยแนบแนนและอบอนกเรมเลอน

หายไป เปลยนแปลงเปนความสมพนธทไมแนบแนนดงกอน ความผกพนกนในเชงอารมณและ

ความรสกมคอนขางนอย คนในครอบครวมกจกรรมรวมกนนอยลง พอแมมหนาทแสวงหา

ทรพยสนเงนทอง และวตถเพอมาเลยงดปรนเปรอความสขใหลก สวนลกซงตองทาหนาทเรยน

หนงสอ กถกวฒนธรรมตางชาตและอบายมขชกจงไปในทางทเสอมเสย การเตบโตเปนผ ใหญ

เปนไปตามยถากรรม เดกๆเรยนรชวตดวยตนเองจากสงคมนอกบานมากกวาสงคมในบาน

สภาพการณเชนนหลายคนมองวาสถาบนครอบครวไทยกาลงตกตาอยในสภาพใกลลมสลาย ไมม

ความเปนครอบครวเหลออย

ซงครอบครวเองกไมสามารถยบยง หรอผอนคลายปญหาได ทกคนไดแตคอยเรยกรองให

คนนอก ไมวาจะเปน คร อาจารย เจาหนาทรฐ หรอแมแตรฐบาลใหเขามาชวยจดการแกไขปญหา


ไมวาจะมองเรองนกนอยางไร สงคมทาใหสถาบนครอบครวเกดปญหา หรอสถาบน

ครอบครวกลายเปนปญหาของสงคม แตสงทคนในสงคมไทยเวลานเหนพองรวมกนกคอสงคมตอง

ใหความสาคญกบสถาบนครอบครวใหมากขน ตองทาความเขาใจครอบครวทอยทามกลางกระแส

พายของการเปลยนแปลงใหมากขน ทกวนนแมเราเตบโตจากครอบครว แตเรากแทบจะไมรจก

ครอบครวอยางแทจรง เพราะขาดขอมลทลกซง นาเชอถอเกยวกบสงตางๆ ทเกดขนภายในสถาบน

ครอบครวใหสามารถอางองเผยแพรได

11

วตถประสงค 1. เพอใหครอบครวมเวทในการแลกเปลยนเรยนร ไดวเคราะหสภาพปญหาในครอบครว

ของตนเอง

2. เพอใหครอบครวไดใชเวลารวมกนอยางมคณภาพ

3. เพอใหองคกรปกครองสวนทองถน เปนศนยกลางในการพฒนาสถาบนครอบครวใน

ชมชนใหมความเขมแขง

กลมเปาหมาย ครอบครวในชมชน ประมาณ 20 – 30 ครอบครว

พนทดาเนนการ สานกงานองคกรปกครองสวนทองถน หรอ นอกสถานท ตามความเหมาะสม

ระยะเวลาดาเนนโครงการ 1 – 2 วน

กลวธการดาเนนงาน แบงการจดกจกรรม เปน ๓ สวน (อาจปรบเปลยน หรอจดลาดบกจกรรมตามความ

เหมาะสม)

1. ผ นาสนทนาการ เปนผ นาทากจกรรมละลายพฤตกรรม เพอสรางความคนเคยใหแก

ผ เขารวมกจกรรมพรอมทงทาใหเกดการแลกเปลยนความคดเหน และรจกกนมากยงขน กจกรรม

ละลายพฤตกรรมอาจเปนกจกรรมงาย ๆ และสรางความสนกสนาน เชน ใหผ เขารวมกจกรรมแนะนา

ตวเองสน ๆ การเลนเกาอดนตร การปรบมอสรางความพรอมเพรยง การเตนตามจงหวะเพลง เปน

ตน และเพอเตรยมความพรอมในการเขาสกระบวนการเรยนรในแตละสวน สลบกบผ ใหขอมล

หลก

2. ผ นากระบวนการเวทครอบครว โดยดาเนนกจกรรมดานครอบครว ดงน

2.1 กจกรรมแลกเปลยนเรยนรเรองสถานการณครอบครว โดยใหชวยกนคดวา

ปจจบน สถานการณครอบครวในชมชนเปนอยางไร โดยใหบอกใหดานทด พรอมยกตวอยาง และ

ทกาลงเปนปญหา พรอมหาแนวทางแกไขรวมกน

2.2 กจกรรมการเสรมสรางสมพนธภาพในครอบครว โดยกจกรรมนเปนกจกรรมท

เปดโอกาสใหคนในครอบครว พอแมลกหรอผปกครองไดพดคยกนถงการกระทาทด / ไมดทเกดใน

ครอบครว และใหชวยกนหาแนวทางแกไข

2.3 กจกรรมรจกบทบาทพอแมลก รวมแกไขปญหาครอบครว โดยกจกรรมนแบงผ

รวมกจกรรมเปน 2 กลม ไดแก กลมพอ-แม /ผปกครอง และกลมลก โดยแยกกลมกนทากจกรรม

12

- กลมพอแมผปกครอง : การปรกษาปญหาทเกดขนในครอบครว และชวยกนหา

แนวทางแกไข พรอมทงทาความเขาใจถงบทบาทหนาทของพอแมผปกครองทดและเหมาะสมใน


- กลมลก : พดคยถงบทบาทหนาทของลกในครอบครว พรอมทงสอดแทรกกจกรรม

สนทนาการเพอกระตนความสนใจเดก

2.4 กจกรรม walk rally เปนกจกรรมททาใหครอบครวมความสามคค ไดรวมกนคด

วางแผน และหาแนวทางในการแกไขปญหา (อาจดาเนนการในภาคบาย)

3. สรปประเดนทงหมดพรอมทงประเมนผลการจดกจกรรม

ผลทคาดวาจะไดรบ 1. ครอบครวมความสมพนธทด ไดพดคยแลกเปลยนความรสกกน

2. ชมชนมความตนตวในการทางานดานการสงเสรมความเขมแขงของครอบครว

ขอควรระวงในการจดทาโครงการ ไมควรจดกบกลมเปาหมายจานวนมาก เพราะจะทาใหขาดการมสวนรวมในการแสดง

ความคดเหน ทงน ควรมการตดตามผลความเปลยนแปลง โดยเฉพาะในครอบครวทมปญหา วาม

ความเปลยนแปลงไปในทางทดขนหรอไมหลงจากเขารวมกจกรรม

หมายเหต ประเดนในการจดกจกรรมอาจสอดแทรกเนอหาใหมความหลากหลาย เชน สงแวดลอม

(ครอบครวปลกปา), การออกกาลงกาย(ครอบครวปนจกรยาน), กฬา(แขงขนกฬาครอบครว)

เปนตน

***************************

13

ตวอยางกจกรรมตามกรอบท 5 คายพฒนาครอบครวไทยหางไกลยาเสพตด


สถานการณครอบครวในปจจบนทมสภาพสงคม เศรษฐกจ สงแวดลอมเปลยนแปลง

ตามกระแสโลกาภวตนและความกาวหนาทางเทคโนโลยสมยใหม สงผลกระทบทาใหแบบแผนการ

ดาเนนชวตของครอบครวเปลยนแปลงไป การแพรระบาดของยาเสพตดทสาคญ พบวามาจากปจจย

ครอบครว เชน ครอบครวแตกแยก หยาราง การใชความรนแรงในครอบครว เดกขาดความอบอน

การอบรมเลยงดทไมเหมาะสม บคคลในครอบครวตดการพนน หรออยในครอบครวทมบคคลใน

ครอบครวเขาไปเกยวของกบยาเสพตด เปนตน ซงแทบจะทกครอบครวทมผตดยาเสพตด จะม

ปญหาตาง ๆ ซงเปนปญหาสงคมเกดขนตามมาเปนลกโซอกมากมาย

ดงนน การตระหนกและใหความสาคญวาปญหายาเสพตดเปนปญหาทตองให

ความสาคญกบการมสวนรวมของครอบครว ในการเฝาระวงการเสพและการคายาเสพตดใน

ชมชน ตลอดจนเสรมสรางภมคมกนยาเสพตดใหแกสมาชกในครอบครวทมแนวโนมตอปญหายา

เสพตด โดยเฉพาะกลมเยาวชนทเสยงตอการเขาไปเกยวของกบยาเสพตด จะชวยใหการแกไข

ปญหายาเสพตดเปนไปอยางยงยน และสรางใหครอบครวเปนสข ชมชนเขมแขง ประเทศชาต

มนคง

วตถประสงค 1. เพอใหสมาชกในครอบครวไดเรยนรถงความสาคญของครอบครว ความรก การเอาใจ

ใสทดจะชวยใหสมาชกในครอบครวไมเขาไปยงเกยวกบยาเสพตด

2. เพอใหสมาชกในครอบครวตระหนกรถงปญหายาเสพตด

3. เพอใหสมาชกในครอบครวรถงทกษะการปฏเสธ

4. เพอใหครอบครวในชมชนไดแลกเปลยนเรยนรประสบการณ ในการดแลสมาชกใน

ครอบครว และชมชน กลมเปาหมาย กลมครอบครวทวไปในชมชน + ครอบครวกลมเสยง

กลวธการดาเนนการ 1. ละลายพฤตกรรม สรางความสมพนธครอบครว

2. บรรยายถงความสาคญของครอบครว การใชเวลารวมกนอยางมคณภาพ

การตระหนกรถงความแตกตางกนของสมาชกในครอบครว และความสาคญของการ

ใหความรก ความเขาใจกนระหวางคนในครอบครว

14

3. ใหแตละครอบครวไดตระหนกรในครอบครวตนเอง โดยใหเวลาประมาณ 5-10 นาท

ใหสมาชกในครอบครวไดพดคยกนวาแตละคนไดใหความสาคญกบครอบครวมาก

นอยอยางไร โดยมกตกาวาทกคนในครอบครวตองตงใจฟง ไมขดแยง หรอตอวากน

และกน

4. บรรยายใหความรถงสถานการณปญหายาเสพตดในปจจบน ทกษะในการปฏเสธ

และการสงเกตเมอคนในครอบครวตดยาเสพตด

5. แบงกลมทากจกรรมการแสดง (role play) เกยวกบปญหายาเสพตดในชมชน

6. รวมกนวเคราะหแนวทางในการชวยกนแกไขปญหายาเสพตดทมในชมชน เพอสราง

เปนรวปองกนภยยาเสพตดไมใหเขาสครอบครว

ระยะเวลาดาเนนการ 1-2 วน

ผลทคาดวาจะไดรบ 1. ผ เขารวมกจกรรมตระหนกถงความสาคญของครอบครวและผลกระทบในเรองยาเสพ

ตด

2. ผ เขารวมกจกรรมไดรบความรเพมเตมเกยวกบยาเสพตด และทกษะในการปฏเสธ

3. สามารถนาความรและประสบการณทไดรบเพมเตมไปปรบใชในครอบครวเพอปองกนไมใหสมาชกในครอบครวเขาไปยงเกยวกบยาเสพตดได

4. สามารถสรางเครอขายครอบครวในการเฝาระวงยาเสพตดในชมชน

***************************

15

ตวอยางกจกรรมตามกรอบท 6 กจกรรมเสรมสรางความเสมอภาคระหวางหญงชายในครอบครว

(Gender in Family)


คนในสงคมทวไปยงมความเขาใจทคลาดเคลอนอยวาการสงเสรมความเสมอภาค

ระหวางหญงชาย ควรกระทาเฉพาะในงานสวสดการทางสงคมเทานน และบางครงกเขาใจกนผดๆ

วา การจดหาทรพยากรและสทธพเศษตางๆ ใหกบผหญงจะนามาซงความเสมอภาคระหวางหญง

ชาย ในทางปฏบตแลว ความเขาใจเชนนไมกอใหเกดการเปลยนแปลงทดขนได เพราะความไม

เสมอภาคระหวางหญงและชายนน ฝงรากลกอยในทกมตของความสมพนธในสงคมทกสงคม

โดยเฉพาะในครอบครว

ถาจะกลาวถงคาวา “ครอบครว” คงหลกหนไมพนทจะกลาวถง “ความสมพนธระหวาง

คนในครอบครว” ไปพรอมๆ กน ครอบครวจงอาจมทงสขและทกข ขนอยกบความสมพนธของคน

ในครอบครวทมความสมดลหรอไมสมดล รวมทงปจจยภายนอก เชน สภาพทางสงคม วฒนธรรม

เศรษฐกจ การเมองและการปกครอง ฯลฯ ทมการเปลยนแปลงอยตลอดเวลา ซงบทบาทและ

ความสมพนธภายในครอบครวทไมสมดล มกเกดจากการใชอานาจ การเอารดเอาเปรยบ การ

ขมเหงรงแกระหวางคนในครอบครว ทงหญงกบชาย และเดกกบผใหญ

กจกรรมเสรมสรางความเสมอภาคระหวางหญงชายในครอบครว เปนกระบวนการหนง

ทจะทาใหผ เขาอบรมเกดความร ความเขาใจ และตระหนกวาสงคมไทยนนมแบบแผนการเลยงด

หลอหลอม กลอมเกลา หรอความคาดหวงทกาหนดไวตอหญงและชายแตกตางกน ซงความ

แตกตางนนเปนปจจยสาคญปจจยหนงททาใหความสมพนธภายในครอบครวเกดความสมดลหรอ

ความไมสมดล อนกอใหเกดปญหาสงคมในภาพกวางตามมา เชน ปญหาความรนแรงใน

ครอบครว ปญหาการเลอกปฏบตและความไมเสมอภาคทางสงคม ดงนน เพอเปนการแกไขปญหา

ทจดเรมตน จงควรมการเรยนร เขาใจ และยอมรบถงตนตอทแทจรงของปญหา เพอนาไปสการ

ปรบเปลยนพฤตกรรมเกยวกบบทบาทความสมพนธระหวางหญงชายในครอบครว โดยหลอหลอม

การเรยนรและความเขาใจของสมาชกในครอบครวใหชวยกนขจดบทบาทและพฤตกรรมทไม

เหมาะสมของทงหญงและชาย ทงเดกและผ ใหญ สงเสรมความเขาใจวาความเสมอภาคระหวาง

หญงชายเปนหนาทของทกคนในสงคม ซงเปนการสงเสรมคณภาพชวตทดรวมกนของสมาชกใน

ครอบครว ชมชน และสงคมใหอยรวมกนอยางสมดล ใหเกยรต เกอกล สงเสรมและสนบสนนซงกน

และกน ไมมการเอารดเอาเปรยบและทารายกน เพอประโยชนสขของทกคนในสงคมนนเอง

16

วตถประสงค 1. เพอใหตระหนกวา ครอบครวมสวนสาคญในการหลอหลอม เลยงด และคาดหวงตอ

ความเปนหญงและชายทแตกตางกน และความแตกตางนนสงผลใหเกดปญหาความสมพนธใน

ครอบครวทไมสมดล และอาจนามาซงปญหาความรนแรงในครอบครว ปญหาความไมเสมอภาค

หรอปญหาการเลอกปฏบตได

2. เพอใหสมาชกในครอบครว / ชมชน ตระหนกถงความสาคญของการเสรมสราง

ความเสมอภาคระหวางหญงชาย และนาไปสการปรบเปลยนความสมพนธระหวางสมาชกใน

ครอบครวทเหมาะสมและสมดล โดยเรมทครอบครวของตนเอง ดวยวธการงายๆ ในการปฏบตตอ

กนและการแบงเบาภาระของสมาชกในครอบครว ทงพอ แม ลกหญง ลกชาย และสมาชกอนๆ ใน


กลมเปาหมาย กลมพอแม ผปกครอง ลกหลาน และคณะทางานศนยพฒนาครอบครวในชมชน โดยใช

พนทศนยกลางในชมชน


รปแบบดาเนนการ 1. จดบรรยากาศในการแลกเปลยนเรยนร เปนแบบลอมวงคยกน ดงนน

กลมเปาหมายทเขารวมกจกรรมแตละครงนาจะมจานวนไมมากนก เพอใหทกคนไดมสวนรวมใน

การแสดงความคดเหน

2. สอและวธการ ไดแก บตรคา (สภาษตคาพงเพย/คาคมทคาดหวงและไมคาดหวง

ตอผหญงและผชาย) ฟลปชารต ตารางงาน วดทศนเรอง Impossible Dream การระดมสมอง

อภปรายกลม การเลาเรอง และการสรปรวมความคด

3. ภายหลงการเขารวมกจกรรม ควรมการตดตามผลความเปลยนแปลง วาม

ปรบเปลยนพฤตกรรมไปในทางทดขนหรอไมหลงจากเขารวมกจกรรม

วธดาเนนการ 1. ผ นาสนทนาการ เปนผ นาทากจกรรมละลายพฤตกรรม เพอสรางความคนเคยใหแก


ละลายพฤตกรรมอาจเปนกจกรรมงายๆ และสรางความสนกสนาน เชน ใหผ เขารวมกจกรรม

แนะนาตวเองสนๆ การปรบมอสรางความพรอมเพรยง การเตนตามจงหวะเพลง เปนตน เพอ

เตรยมความพรอมในการเขาสกระบวนการเรยนรในแตละสวน สลบกบผใหขอมลหลก

2. ผ นากระบวนการ โดยดาเนนกจกรรม ดงน

17

2.1 กจกรรมเรยนรการอบรมเลยงด/การขดเกลาความเปนหญงเปนชายในครอบครว

• ผ นากระบวนการแจกบตรคาใหผ เขารวมกจกรรม แลวใหแตละคนแสดง

ความคดเหนตอบตรคาทตนเองไดรบ วานกถงผหญงหรอผชาย และเหตใดจงคดเชนนน จากนน

ใหคนอนๆ ในกลมรวมแสดงความคดเหนตอบตรคาเหลานนดวย

• นอกจากใชบตรคาแลว ผ นากระบวนการอาจใชสออนๆ เชน ภาพจาก

โฆษณา ละครโทรทศน เปนสอนาใหผ เขารวมกจกรรมรวมแสดงความคดเหน

• ผ นากระบวนการสรปตอนทายของกจกรรมนวา เปนเรองของบทบาททสงคม

คาดหวง (Gender Relations) ทสงคมมกยดตดอยกบความคดเคยชนทวา พฤตกรรมหรอ

คณลกษณะบางอยาง (ตามบตรคา) เปนของหญงหรอของชาย ครอบครวมสวนสาคญในการตอก

ยาสงเหลาน โดยการอบรมเลยงดลกหญงลกชายใหแตกตางกน แทจรงแลวสามารถเปนสงททง

ผหญงและผชาย ตางกทาไดเหมอนๆ กน ถาสงใดเปนสงทด กควรสนบสนนใหทงสองฝายกระทา

แตถาสงใดเปนสงไมด กไมควรกระทาดวยกนทงสองฝาย

2.2 กจกรรมรจกบทบาทหนาทภายในบานของพอ แม ลก หรอสมาชกคนอนๆ ในครอบครว

• กจกรรมนจะเปดโอกาสใหคนในครอบครว พอแมลกหรอผปกครองไดรวม

พดคยถงกจวตรประจาวนของแตละคนตงแตตนนอนจนถงเขานอน โดยรวมกนแลกเปลยน

ประสบการณ เปรยบเทยบใหเหนถงความแตกตางระหวางหญงกบชาย เดกกบผ ใหญ คนโสดกบ

คนไมโสด คนไมโสดกอนมชวตคกบภายหลงการมชวตค เพอเรยนรรวมกนวา ผหญง ผชาย เดก

ผใหญ ทางานตางกนอยางไร ชวโมงการทางาน ความสมพนธในการทางาน และเพอใหตระหนก

วาเวลาทหายไปจากชวโมงการทางานทยาวนานของฝายใดฝายหนง มผลตอการสรางความสขให

ตนเองและครอบครว นอกจากนยงเรยนรทจะเหนอกเหนใจซงกนและกนระหวางสมาชกใน


• ผ นากระบวนการกลาวสรปในชวงทายถงการเรยนรรวมกนวา การแบงเบา

ภาระงานภายในครอบครว ระหวางพอ แม ลก และสมาชกในครอบครวทสมดลจะทาใหครอบครว

เกดความสขได อาจสรปตอกยาอกครงดวยภาพในวดทศนเรอง Impossible Dream

2.3 กจกรรมคามนสญญา เปนกจกรรมสดทายใหสมาชกในครอบครวรวมหา

แนวทางในการปรบเปลยนพฤตกรรมทเหมาะสมรวมกน อาจใชวธการตงปณธานความสมพนธ

คามนสญญา หรอการใชบตรคารปหวใจ

18

ลดปญหาความสมพนธในครอบครว

สรางความเสมอภาคระหวางหญงชาย

ครอบครวเขมแขง

ผลทคาดวาจะไดรบ

• ผ เขารวมกจกรรมเกดการเรยนร เขาใจ และตระหนกวาการเลยงดและคาดหวงตอ

ความเปนหญงและชายทแตกตางกน เปนทมาของปญหาความไมเสมอภาคระหวางหญงชาย

และทาใหเกดปญหาความสมพนธในครอบครวทไมสมดล

• ภายหลงเขารวมกจกรรม ผ เขารวมกจกรรมเกดความ

ตระหนก เหนอกเหนใจซงกนและกนระหวางสมาชกในครอบครว

และเกดการปรบเปลยนพฤตกรรมทเหมาะสม โดยเรมทครอบครว

ของตนเอง ดวยวธการงายๆ ในการปฏบตตอกน เชน การอบรมสง

สอนและเปนตวอยางทดใหกบเดก ไมกระทาการกดข รงแก กาวราว

ทาราย เอาเปรยบ เลอกปฏบต ทงระหวางหญงตอชาย ชายตอหญง

เดกกบผใหญ และการแบงเบาภาระของสมาชกในครอบครว

**************************************

19

ตวอยางกจกรรมตามกรอบท 7 กจกรรมการปองกนและแกไขปญหาการตงครรภไมพรอมในวยรน


วยรน หมายถง กลมบคคลทมอาย 9 – 19 ป เปนชวงทมการเจรญเตบโตอยางรวดเรว ม

การเปลยนแปลงทงรางกาย จตใจ อารมณ และสตปญญา โดยมลกษณะสาคญ 3 ประการ คอ ม

พฒนาการทางรางกาย โดยเฉพาะมการเปลยนแปลงของอวยวะเพศ จนมวฒภาวะทางเพศอยาง

สมบรณ มพฒนาการดานจตใจ ซงเปนระยะทเปลยนแปลงจากเดกเปนผ ใหญ และมการ

เปลยนแปลงดานเศรษฐกจ สงคม โดยเปลยนจากการพงพาครอบครวมาเปนผ ทสามารถประกอบ

อาชพ และมรายไดของตนเอง หรอมสทธทางกฎหมายในเรองตางๆ เชน หามเดกอายตากวา 15

ปทางาน เยาวชนมอาย 18 ปขนไป หากกระทาผดตองขนศาลผ ใหญ เปนตน ในดานพฒนาการ

ทางอารมณ และจตใจ พบวาวยรนเปนวยอยากร อยากเหน และอยากทดลอง ตองการการ

ยอมรบจากเพอน

ดงนน วยรนเปนวยทอาจถกชกจงไดงาย ขาดความนบถอตนเอง รวมถงขาดทกษะชวต

สงผลใหเกดพฤตกรรมเสยง (risk behavior) ในดานตางๆ เชน ขบรถประมาท ยกพวกตกน ดม

สรา และใชสารเสพตด มเพศสมพนธโดยไมระวง สงผลใหเกดการตงครรภไมพรอมในวยรน ทงน

พฤตกรรมเสยงดงกลาว เปนสาเหตการตายของวยรน โดยเฉพาะเพศหญง ไดแก การทาแทง การ

คลอด การตดเชอ HIV ซงเปนพฤตกรรมทปองกนหรอหลกเลยงได

กจกรรมการปองกนและแกไขปญหาการตงครรภไมพรอมในวยรน จงมงเนนทจะสราง

ความรความเขาใจในเรอง

- บทบาททางเพศทแตกตางกนระหวางหญงชาย เพอใหเกดการชวยเหลอเกอกลกนได

อยางสมดล

- สถานการณทเกยวของกบเ รองเพศ เชน พฒนาการทางเพศตามวย การรกษา

สมพนธภาพกบเพอนเพศเดยวกนและตางเพศ การตดสนใจและไขปญหาทเกยวกบ

เรองเพศ

วตถประสงค

1. สรางความตระหนกและองคความรเรองบทบาทและคณคาของความเปนชาย/หญง

ในสงคม พฒนาการทางเพศ การจดการอารมณ สมพนธภาพทางเพศ พฤตกรรมเสยงทางเพศ

ของวยรน การเสรมสรางสขภาพวยรน

2. เสรมสรางความภาคภมใจในตนเองของวยรน และมทกษะในการปฏเสธตอพฤตกรรม

ทเสยงตอการดารงชวต

20

กลมเปาหมาย กลมเยาวชน อายระหวาง 12 - 19 ป ในชมชน


รปแบบดาเนนการ 1. จดบรรยากาศในการแลกเปลยนเรยนร เ ปนแบบลอมวงคยกน ดงนน



2. สอและวธการ ไดแก บตรคาถาม เพอใหผ เขารวมไดแลกเปลยนความเหนวา ควร

ปฏบตตวอยางไรในสถานการณนนๆ







• แบงกลมจานวนเทาๆ กน ผ นากระบวนการแจกบตรคาถาม ใหสมาชกในกลมแสดง

ความคดเหน 2.1 บทบาททางเพศทแตกตางกนระหวางหญงชาย

ตวอยางคาถาม - คาอธบาย เชน

- คาถาม : “นองๆ คดอยางไรกบคาพดทวา เราสามารถสบพนธไดก

ตอเมอฝายชายมอสจ ฝายหญงมประจาเดอน”

คาอธบาย : การสบพนธนน หมายถง การทอสจผสมกบไข โดย

มงหวงใหเกดทายาท แตการมเพศสมพนธเปนสมผสทมเหตทาง

อารมณ ซงอาจเปนไปในทางบวกหรอทางลบกได ดงนน ควรคด

อยางรอบคอบถงเหตผลทงของเรา และคของเราเ มอจะม

เพศสมพน ธ อยา ใ ห อก ฝายมาบงคบ และ ถาพ รอมจะม

เพศสมพนธอยาลมปองกนดวยการสวมถงยางอนามย

- คาถาม : “เมอเรมเขาสวยหนม – สาว เปนรอยตอของการ

เปลยนแปลง นองๆคดวา รางกายของเรามการเปลยนแปลง

อะไรบาง”

21

คาอธบาย : เมอเราเรมเขาสวยเจรญพนธ หรอ วยหนมสาว

รางกายเราจะเปลยนแปลงอยางรวดเรว สงขน แขงแรงขน นาหนก

ขน มสว ขนขน มกลนตว กลนปาก อารมณแปรปรวน ในเดกหญง

จะมสวนเวา สวนโคง หนาอกโต มประจาเดอน ในเดกชายจะม

กลามเนอโตขน มอวยวะเพศทยาวและใหญขน เสยงแตกและทม

ลก อารมณแปรปรวน อาจจะรวมถงหงดหงด สบสน กงวล และม

ความรสกทางเพศ เหลานเปนการเปลยนแปลงทจะเกดขนเปน

ปกตเมอเขาสวยหนมสาว 2.2 สถานการณทเกยวของกบเรองเพศ

ตวอยางคาถาม - คาอธบาย เชน

- คาถาม : “การพดคยกบคนแปลกหนาทางอนเตอรเนต พฤตกรรม

แบบนถอวาเสยงไหม”

คาอธบาย : การคยกบคนแปลกหนาทางอนเตอรเนตมโอกาสเสยง

ตอการมเพศสมพนธทไมปลอดภย โดยเฉพาะถามการแลกเบอร

โทรศพท ทอย หรอนดพบกนตามลาพง เพราะคนแปลกหนาท

ตดตออาจไมใชคนดอยางทคด อาจหวงทจะหลอกลวงหรอคดไมด

กบเรา หากเหนวาจาเปนตองนดเจอกน ควรรอจนรจกกนใหมาก

ขน หากตดสนใจนดพบกนควรเปนทสาธารณะ และไมควรไปคน

เดยว

- คาถาม : “ถาอกฝายขอใหไปอยในทสวนตว ลบตาคน สองตอสอง

นองๆ จะพดวาอยางไร”

คาอธบาย : ลองชวนเขาทากจกรรมอน รวมกบเพอนหรอ

ครอบครวของเรา หรออาจบอกตรงๆ วาไมอยากไป ซงเปนเรอง

ปกต ทสามารถทาได ทง น ตอง รจกประเมนความเสยงและ

รบผดชอบตอผลทจะตามมาดวย

- คาถาม : “ถาแฟนชวนไปทบาน แลวชวนใหนอนคางทบาน นองๆ

จะทาอยางไร”

คาอธบาย : การไปนอนคางบานแฟนนน ไมไดหมายความวา

จะตองมเพศสมพนธกนเสมอไป แตการอยใกลชดกนอยางนน

โอกาสทอารมณจะพาไปสการมเพศสมพนธกมสงมาก ถาไม

พรอมควรบอกแฟนอยางตรงไปตรงมา หากไมสามารถหลกเลยง

22

ไดควรชวนเพอนๆ ใหอยกนหลายๆคน และถาเกดมเพศสมพนธ

ขนมาจรงๆ ตองมนใจวาเปนเพศสมพนธทปลอดภยและใชถงยาง

อนามย

- คาถาม : “ถาแฟนไมใชถงยางอนามย จะทาอยางไร”

คาอธบาย : อยางแรกควรคดวาเราพรอมหรอยงทจะรบผดชอบ

โดยเฉพาะอยางยงผลทจะตามมา ซงอาจจะเกดการตงครรภ หรอ

การเกดการตดโรคทางเพศสมพนธ ถาคดวายงไมพรอมควรบอก

แฟนไปตรงๆ ไมตองกลววาเขาจะชอบเรานอยลง เพราะถาเขารก

เราจรง เขาจะตองเขาใจเหตผลของเรา

• นอกจากใชบตรคาแลว ผ นากระบวนการอาจใชสออนๆ เชน ภาพจากโฆษณา

ละครโทรทศน เปนสอนาใหผ เขารวมกจกรรมรวมแสดงความคดเหน

3. ผ นากระบวนการกลาวสรปในชวงทายถงการเรยนรรวมกนวา

“ รางกายของเราเมอกาลงเขาสวยรนนน จะมการเปลยนแปลงทเรยกวาอนามยเจรญ

พนธ เรมโตเปนหนมเปนสาว กสามารถสบพนธได มการเปลยนแปลงทางฮอรโมน เชน มสวขน

ความสงและนาหนกทมากขนอยางรวดเรว นอกจากการเปลยนแปลงทางรางกายแลว ยงมการ

เปลยนแปลงทางอารมณ วยรนจะใหความสนใจเรองเพศ อยากเปนทรกทสนใจของคนทตนเอง

สนใจ วธทดทสดทจะเตรยมตวกบการเปลยนแปลงน คอการเรยนร เขาใจและปรบตว ยอมรบวา

การเปลยนแปลงนนเปนเรองปกต

การประเมนความเสยงตอสถานการณทเกยวของกบเรองเพศ เปนทกษะชวตทแตละ

คนควรจะประเมนอนตรายทจะเกดขนในแตละสถานการณ ซงขนอยกบความสบายใจ ความ

พรอม และความสามารถในการรบผดชอบของแตละคนทสามารถรองรบผลทตามมา

การตอรองเปนทกษะทประยกตใชไดกบทกๆ สถานการณ ถาใชไดอยางม

ประสทธภาพ เพยงพอแลวจะชวยใหเราสามารถบรรลความสาเรจทงเรองการเรยน การทางาน

และเรองสวนตว และการมทกษะการตอรองทด จาเปนตองมการสอสารบนรากฐานของเหตและ

ผล และทงสองฝายตองสบายใจดวยกน หากตองการมทกษะการตอรองทมประสทธผลสาเรจ ก

ตองหมนฝกฝน”


• เดกและเยาวชนทวไปมทกษะและภมค มกนในการจดการกบสถานการณท

เกยวของกบเรองเพศ

• เสรมสรางความภาคภมใจในตนเองของวยรน และมทกษะในการปฏเสธตอพฤตกรรม

ทเสยงตอการดารงชวต

23

ตวอยางกจกรรมตามกรอบท 8 กจกรรมการพฒนาสตรและเสรมสรางความเขมแขงของครอบครว


กลไกการทางานทมความสาคญและมพลงในการขบเคลอนมากทสดของทกองคกร คอ

กลไกทอยใกลชดกบกลมเปาหมายมากทสด ในการทางานดานสงคม หนวยงานภาครฐใน

สวนกลางถอเปนผ รบมอบนโยบายโดยตรงจากรฐบาล เพอนามากาหนดเปนแนวทางการ

ดาเนนงานในภาพรวม แตการจะนานโยบายไปสการปฏบตในพนทไดนน ยอมตองอาศยกลไกใน

ระดบพนท เนองจากมความใกลชด และเขาใจในสภาพแวดลอมทแตกตางกนของแตละพนทได

มากกวา

สาหรบการทางานดานการพฒนาสตรและความเขมแขงของสถาบนครอบครวนน มหลาย

หนวยงานทเกยวของ แตในสวนของกระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย ซงเปน

หนวยงานภาครฐทมภารกจโดยตรงในการสงเสรมและพฒนาคณภาพชวตของทกกลมเปาหมาย

ตงแตเกดจนตาย มหนวยงานทตงอยในทกจงหวดทาหนาทดแลในพนทคอ สานกงานพฒนาสงคม

และความมนคงของมนษยจงหวด ศนยพฒนาสงคม บานพกเดกและครอบครว ซงจะตอยอดการ

ทางานลงสประชาชนกลมเปาหมายใยพนทตอไป แตเนองจากกลมเปาหมายทมจานวนมากและม

ความหลากหลาย อาศยเพยงกาลงของบคลากรภาครฐเพยงสวนเดยว คงไมสามารถดาเนนการได

อยางทวถงและเกดประสทธภาพในระยะเวลาอนสน จงไดมการจดตงศนยพฒนาครอบครวใน

ชมชน (ศพค.) ขน เพอเปนกลไกการทางานในระดบตาบลเพอชวยใหสามารถเขาถงประชาชน

กลมเปาหมายไดงายขน โดยคณะทางาน ศพค. จะทาหนาทในการจดโครงการ/กจกรรม ท

เหมาะสมกบกลมเปาหมายในตาบลของตนเอง โดยสอดแทรกองคความร สาระความบนเทง ท

เกยวกบการพฒนาสตรและเสรมสรางความเขมแขงของครอบครว ทงนรปแบบของการจดกจกรรม

อาจเปนกจกรรมทเนนหนกไปในเรองใดเรองหนงโดยเฉพาะ เชน คายครอบครวตานยาเสพตด

ความเสมอภาคหญงชายในครอบครว คายครอบครวสมพนธ การยตความรนแรงในครอบครว เปน

ตน

อยางไรกตาม คณะทางาน ศพค. สามารถเปนอกหนงชองทางในการนาเสนอและเผยแพร

องคความรทเกยวกบการพฒนาสตรและเสรมสรางความเขมแขงของครอบครวได โดยการจด

กจกรรมทใหความรแกกลมเปาหมาย ทมเนอหาสาระทสาคญโดยสรป ใหประชาชนในพนทไดรบ

ทราบเปนขอมลเบองตนเพอใชในชวตประจาวนได

24

วตถประสงค

1. เผยแพรขอมล ความรทนาสนใจเกยวกบการพฒนาสตรและเสรมสรางความเขมแขง

ของครอบครว

กลมเปาหมาย กลมครอบครวในชมชน


รปแบบดาเนนการ 1. จดบรรยากาศในการแลกเปลยนเรยนร เ ปนแบบลอมวงคยกน ดงนน



2. การบรรยายใหความร โดยอาจใชสอตางๆ เพอใหเกดความนาสนใจ เชน พาวเวอร

พอยต วดทศน แผนโปสเตอร เปนตน

3. การแบงกลมระดมความคดเหน หลงจากทมการใหขอมลความรในเรองการพฒนา

สตรและเสรมสรางความเขมแขงของครอบครว ผ นากระบวนการควรมการแบงกลมเพอระดม

ความคดเหน โดยใหผ ทเขารวมชวยกนวเคราะหแลกเปลยนกนวา ในพนทชมชนของเรามปญหา

หรอความกงวลตอเรองใดทคดวาอาจจะสงผลกระทบตอครอบครวของคนในชมชน เพอจะไดเปน

ขอมลทจะตอยอดการจดกจกรรมในครงตอๆ ไป ของ ศพค.







2.1 การบรรยายใหความร

• ผ นากระบวนการบรรยายใหความรในเรองการพฒนาสตรและเสรมสราง

ความเขมแขงของครอบครว (ใชใบความร 1-7 ประกอบการบรรยาย)

• ผ นากระบวนการอาจใชสอตางๆ เพอใหเกดความนาสนใจ เชน พาวเวอร

พอยต วดทศน แผนโปสเตอร เปนตน

25

2.2 การแบงกลมระดมความคดเหน ผ นากระบวนการแบงกลมเพอระดมความ

คดเหน อาจแยกเปนกลมพอแมผปกครอง กบกลมเดกและเยาวชน ใหแตละกลมชวยกนวเคราะห

แลกเปลยนกนวา ในพนทชมชนของเรามปญหา หรอความกงวลตอเรองใดทคดวาอาจจะสงผล

กระทบตอครอบครวของคนในชมชน และนาเสนอ เพอจะไดเปนขอมลทจะตอยอดการจดกจกรรม

ในครงตอๆ ไป ของ ศพค.


• ประชาชนในชมชน โดยเฉพาะกลมครอบครวมขอมล ความรทสามารถนาไป

ประยกตใชในชวตประจาวน

• ประชาชนกลมเปาหมายทราบชองทางในการเขาถงหนวยงาน หรอบคลากรใน

ชมชนทจะชวยเฝาระวง แกไขปญหาครอบครวได

คู่มือการจ ัดกิจกรรมเง ินอุดหนุน...

Documents