และพฤติกรรม การจัดการขยะใน ... · 2019-03-05 ·...
TRANSCRIPT
การส ารวจความร ความสนใจ และพฤตกรรม การจดการขยะในครวเรอน บานหวยยาง หม 8 อ าเภออบลรตน
กลมอบลรตน2 บานหวยยาง หม 8
ภาควชาเวชศาสตรชมชน คณะแพทยศาสตรโรงพยาบาลรามาธบด
วตถประสงค เพอศกษา
1. สดสวนของประชากรในบานหวยยางหม 8 ทมความรทวไปเกยวกบขยะและการคดแยกขยะทถกตอง
2. ความสนใจของประชากรในบานหวยยางหม 8 ในการแกปญหาการคดแยกและท าลายขยะ
3. สดสวนของประชากรในบานหวยยางหม 8 ทมการคดแยกและท าลายขยะทถกตอง
4. ปรมาณเฉลยของขยะทเกดขนตอครวเรอนในบานหวยยางหม 8 ในระยะเวลา 1 วน
ทมาและความส าคญ จากการลงภาคสนามในครงนพบวาบานหวยยาง หม 8 ยงมปญหาในเรองของรปแบบการจดการขยะทยงไมถกวธ การทงขยะโดยไมแยกประเภทขยะท าใหปรมาณขยะทตองน าไปท าลายมมากขน ซงชาวบานสวนใหญ ยงมการท าลายขยะโดยการเผาในบรเวณชมชน และยงมการทงขยะในบรเวณสาธารณะอกดวย ซงสงผลกระทบตอสภาพแวดลอมในบานหวยยางเปนอยางมาก และยงเปนบอเกดของพาหะน าโรคตางๆซงเปนสาเหตใหคนในชมชนเกดความเจบปวย โดยเฉพาะโรคในระบบทางเดนหายใจ และจากการสอบถามผน าชมชนกมองเหนถงความส าคญของปญหาน และพรอมทจะใหความรวมมอในการแกไขปญหา
ดงนนจงเปนทมาของการส ารวจความร ความสนใจ และพฤตกรรม การจดการขยะในครวเรอน บานหวยยาง หม 8 อ าเภออบลรตนโดยมวตถประสงคเพอศกษาความสนใจ ความร และพฤตกรรมในการจดการขยะมลฝอยของประชากรในบานหวยยางหม 8 เพอหาแนวทางการแกปญหาอยางเหมาะสมทสดใหกบชมชนแหงน และในขณะเดยวกนกเปนโอกาสใหนกศกษาไดจดกจกรรมสรางเสรมสขภาพเพอปลกจตส านก และชใหเหนปญหา ใหความร ความเขาใจในการจดการขยะทถกตองใหแกชาวบานโดยเฉพาะเยาวชนทจะเปนก าลงส าคญตอไปในการพฒนาชมชนอยางยงยน
วธการศกษา รปแบบการศกษา : Descriptive cross-sectional study ประชากรศกษา : ประชากรในบานหวยยางหม 8 จ านวน 852 คน กลมตวอยาง : เนองจากประชากรศกษามจ านวนมาก เพราะฉะนนในการศกษาครงนจงสมตวอยางมาจ านวน 83 คน ซงไดมาจากการ
ค านวณ sample size ดงน 𝑛 = 𝑧𝛼
2(𝑃)(1;𝑃)
𝑑2 ซงไดผลการค านวณเทากบ 90.98 และคดคา Corrected Sample Size = 𝑁∗𝑛
𝑁∗𝑛;1 =
852∗91
852:91;1 = 82.31
ในขณะเดยวกนกไดมการสมภาษณ ผใหญบาน อบต. อสม. และคนรบซอขยะ เพอใหไดขอมลอยางรอบดานในการหาแนวทางการแกไขปญหา
วธการสมกลมตวอยาง ใชการสมแบบ Cluster sampling โดยหนวยของการสมคอครวเรอน สมเลอกทงหมด 83 ครวเรอน จาก 167 ครวเรอน แลวท าการสมภาษณสมาชกในครวเรอนทมหนาทดแลเรองการจดการขยะ 1 คน ตอครวเรอน
เครองมอและการเกบขอมล ใชแบบสอบถาม แบบสงเกต และแบบสมภาษณ
เกบขอมลโดยนกศกษาแพทยเปนผสอบถาม สงเกต และสมภาษณ ดวยตนเอง
ขอมลทไดจากแบบสอบถาม น ามาวเคราะหแบบเชงพรรณนาและแผนภม
ขอมลทไดจากการสงเกต น ามาวเคราะหแบบ Spot mapping ขอมลทไดจากการสมภาษณ น ามาวเคราะหแบบเชงพรรณนา เพอเปนขอมลในการแกปญหาอยางเหมาะสม
ผลการศกษา ขอมลทวไปของกลมประชากรตวอยางในบานหวยยาง หม8 ทท าการศกษา
ซงผลการศกษาทไดเปนไปตามวตถประสงคทกลาวไวขางตนดงน
ขอท1 ความรทวไปเกยวกบขยะและการคดแยกขยะ ขอท2 ความสนใจในการแกปญหาและท าลายขยะ
ขอท3 พฤตกรรมการคดแยกและท าลายขยะ
จากการสงเกต พบวามการทงขยะในทสาธารณะ โดยเฉพาะบรเวณขางทางและขยะสวนใหญเปนพลาสตก นอกจากน ยงมการเผาขยะในบรเวณทพกอาศยและไมพบจดทตงถงขยะ บรเวณทสาธารณะเลย ขอท 4 ปรมาณขยะตอครวเรอน ในระยะเวลา 1 วน หมายเหต ประชากรตวอยางจ านวน 1 คนปฏเสธการตอบแบบสอบถาม
คณลกษณะ จ านวน(คน) คดเปนรอยละ
เพศ ชาย 21 25.6 หญง 61 74.4
อาย(ป) 0-20 3 3.7 21-40 16 19.5 41-60 46 56.1 61-80 16 19.5 81 ปขนไป 1 1.2
ระดบการศกษา ไมไดเรยนหนงสอ 2 2.4 ประถมศกษา 52 63.4 มธยมศกษา/ปวช. 24 29.3 อนปรญญา 1 1.2 ปรญญาตร 3 3.7
อาชพ เกษตรกร 55 67.1 รบจาง 11 13.4 พอบาน/แมบาน 11 13.4 คาขาย 5 6.1
0%
100%
ขอ1 ขอ2 ขอ3 ขอ4 ขอ5
51.28 96.25 98.78 98.78 93.90
48.78 3.75 1.22 1.22 6.10
แผนภมแทงแสดงการตอบค าถาม ความรทวไปเรองขยะ(n=82)
%ตอบถก %ตอบผด
0%
100%
95.06 93.83 77.78 97.53 98.77
30.86 27.16 75.31 50.62
81.25 91.36
4.94 6.17 22.22 2.47 1.23
69.14 72.84 24.69 49.38
18.75 8.64
ความรในการคดแยกประเภทขยะของคนในชมชน(n=82)
ถกถง
ผดถง
0
50
100
ขอท1 ขอท2 ขอท3
85.37 60.98
73.17
13.41 32.93
19.51 1.22 6.10 7.32
แผนภมแทงแสดงความสนใจในการแกปญหาขยะในชมชน(n=82)
มาก ปานกลาง นอย
53% 40%
7%
การแยกขยะในครวเรอน(n=82)
แยกขยะถกวธ แยกขยะผดวธ ไมแยกขยะ
การคดแยกขยะทถกวธ ควรแยกเปน 4 ประเภท คอ ประเภทท1 ขยะยอยสลายได เชน เศษอาหาร ใบไมแหง ประเภทท2 ขยะรไซเคล เชน ถงพลาสตก ขวดแกว ประเภทท3 ขยะอนตราย เชน ถานไฟฉาย หลอดไฟ ประเภทท4 ขยะทวไป หมายถง ขยะอนๆทไมสามารถจดเขากลมขางตนได
38%
62%
การท าลายขยะ(n=82) ถกวธ ผดวธ
การท าลายขยะทถกตอง คอการท าลายขยะอยางเหมาะสมตามประเภทของขยะ 4 ประเภท ประเภทท1 ใหน าไปท าป ย ประเภทท2 ใหน ากลบมาใชใหมหรอขายตอ ประเภทท3 ใหน าไปฝงดนไกลจากแหลงชมชน โดยฝงลก 0.5 เมตร และหางจากแหลงน าอยางนอย 3 เมตร ประเภทท4 ใหน าไปฝงหรอเผาโดยหากน าไปเผา ใหเผาไกลจากแหลงชมชน เชน น าไปเผาทไรนาของตนเอง
สรปผลการศกษา จากการศกษากลมประชากรตวอยาง พบวากลมประชากรมความรทวไปเกยวกบขยะเปนอยางด มกระบวนการคดแยกขยะกอนน าไปท าลายทง แตยงขาดความรความเขาใจในการคดแยกขยะบางประเภทอย ท าใหมการคดแยกขยะผดประเภทอยพอสมควร อาจสงผลใหประโยชนทจะเกดขนจากขยะ เชน การน ากลบมาใชใหม การน าขยะไปสรางรายได หรอน าขยะไปสรางประโยชนอนๆ นนลดลง นอกจากนยงสงผลใหมปญหาเกดขนตามมาจากการท าลายขยะทเกดจากการคดแยกขยะผดประเภท เชน ปญหาจากการเผาถงพลาสตก เกดกลนเหมนสงผลกระทบตอสขภาพของคนในหมบาน โดยเฉพาะปญหาทางระบบทางเดนหายใจ นอกจากนยงพบวา กลมประชากรตวอยางบางสวนขาดความรบผดชอบตอสวนรวม มการน าขยะมาเผาในบรเวณทพกอาศยของตนเอง มการทงขยะไมถกท ขยะสวนใหญเปนพลาสตก ซงอาจสรางความเดอดรอนใหกบชมชนได ขอเสนอแนะ เพอแกไขปญหาทเกดจากการจดการขยะทผดวธในบานหวยยาง หม 8 กลมนกศกษาแพทยทไดลงไปส ารวจจงมขอเสนอแนะดงน 1. ควรใหความร ความเขาใจ และสรางความตระหนกในการจดการขยะแกชาวบานในชมชน 2. ควรมการรณรงคปลกจตส านกใหมการลดการใชถงพลาสตกในชมชน 3. ควรจดตงกองทนขยะภายในหมบานเพอสงเสรมและสนบสนนใหชาวบานคดแยกขยะภายในครวเรอน และน าขยะทสามารถขายไดไปจ าหนายใหกองทนขยะ โดยผลก าไรทเกดขนน ามาพฒนาหมบานไดตอไป จากผลการศกษาในครงน คณะนกศกษาแพทยทไดไปลงพนทบานหวยยางหม 8 จงไดจดท า Health promotion ขน
ซงการท า Health promotion ในครงนประสบผลส าเรจดวยด โดยผน าชมชนและอาสาสมครสาธารณสขประจ าหมบานมความมงมนทจะผลกดนใหเกดกองทนขยะเพอการแกไขปญหาขยะอยางยงยน
ประเภทของขยะ ปรมาณขยะตอครวเรอน ปรมาณขยะของทงหมบาน ปรมาณขยะของทงหมบาน
ใน 1 วน (กโลกรม) ใน 1 วน (กโลกรม) ใน 1 ป (กโลกรม)
ขยะยอยสลายได 0.59 (34%) 111.51 40,701.15
ขยะรไซเคล 0.62 (35%) 117.18 42,770.70
ขยะอนตราย 0.23 (13%) 43.47 15,866.55
ขยะทวไป 0.31 (18%) 58.59 21,385.35
รวม 1.75 330.75 120,723.75