นาวิกาธิปัตย์สารพัฒนาผู้นำ 65 ......
TRANSCRIPT
นาวกาธปตยสาร คลงปญญา พฒนาผนำ
64
นาวกาธปตยสาร คลงปญญา พฒนาผนำ
65
พลงอำนาจ “กนตลกษณ”
“พลงอำนาจ” เปนความสามารถททำใหผอนกระทำในสงท
พวกเขาไมอยากทำ1 การไดมาซงอำนาจมหลายวธการ โดยขนอยกบ
ทรพยากรทมาของพลงอำนาจ และพฤตกรรม หรอกจกรรมทนำไปส
การไดพลงอำนาจ สำหรบรปแบบพลงอำนาจหลกมอยสองประการ ไดแก
พลงอำนาจออน (Soft Power) และ พลงอำนาจแขง (Hard Power)
นอกจากนพลงอำนาจยงผนแปรไปในแตละยคของการพฒนาการ
ของโลก เนองจากทรพยากรททำใหเกดพลงอำนาจนนเปลยนแปลงไป
ดงเชนยคเกา การไดพลงอำนาจอาจจะเปนการใชอาวธ เชน หวรบนวเคลยร
ความสามารถทางดานอตสาหกรรม การวางกำลงรถถงตามแนวชายแดน
ในยโรปตะวนออก เปนตน แตในยคขอมลขาวสารปจจบนน การใช
วธการดงกลาวเปนเรองลาสมย ซงจะตองจดความสมพนธทางอำนาจ
กนใหม
1 JosephS.Nye’s, TheFutureofPower,BelferCenterProgramsorProjects :InternationalSecurity,January31,2011.
นาวกาธปตยสาร คลงปญญา พฒนาผนำ
66
ทศนะของนกวชาการเกยวกบพลงอำนาจ 2
การอภปรายเกยวกบพลงอำนาจเรมมาตงแตสมยของ Max Weber
นกสงคมวทยา และ Steven Lukes นกเศรษฐศาสตรการเมอง
ชาวเยอรมน ซงเปนนกปรชญาการเมองในปจจบน ไดระบถง “สามดาน
ของพลงอำนาจ” ดานแรก คอพลงอำนาจในการสรางและดำเนนการตดสนใจ
ซงเปนอำนาจท Max Weber มองเหน ดานทสอง คอพลงอำนาจในการ
กำหนดกตกาและขอจำกดการโตเถยง ซง Peter Bachrach และ
Morton Baratz คนพบ ดานทสาม เปนดานท Lukes พฒนาขนมา
ดวยตนเอง โดยเปนพลงอำนาจในการจดการกบความคดของผอน
ใหเปนไปตามทตองการ
Kenneth Boulding ไดระบถง “อำนาจสามดาน” ไวเชนกน
ดานแรก คอการทำลายลาง หรอพลงอำนาจในการทำลาย ดานทสอง
คอประสทธผลหรอพลงอำนาจการจาย และดานทสาม คอบรณาการ
หรอพลงอำนาจในการรวมผคน และทำใหผคนเหลานนรสกหวงใย เคารพ
และอยเคยงขาง
สำหรบ Nye ไดตระหนกและไดรบอทธพลจากความคดของ
Bachrach และ Baratz โดยระบวา Soft Power สรางขน
บนพนฐานดานทสอง แตแตกตางจากดานทสอง Lukes ตงขอสงเกต
Soft Power ของ Nye วาคลายกบดานทสามของพลงอำนาจ ซงเปน
พลงอำนาจในการสรางความพอใจ ในความเปนจรง Soft Power ของ
Nye นน เปนการรวมทงพลงอำนาจทกำหนดกตกา และพลงอำนาจท
สรางความพอใจ ซงเปนการรวมดานทสองและดานทสามของ Lukes
ไวดวยกน
เมอเปรยบเทยบขอคดเหนของนกวชาการทงสามคน ไดแก
Lukes Boulding และ Nye ในมมของพลงอำนาจ มความคลายคลงกน
อยางชดเจนในสามแนวทางคอ
- อำนาจการตดสนใจของ Lukes อยในรากฐานของแนวคด
ท Nye เหนวาเปนพลงอำนาจบงคบ ซงสงผลใหมการทำลาย ซงตรงกบ
แนวคดของ Boulding ในขอแรกคอการทำลาย
2 Alexander L. Vuving, How Soft PowerWorks, American Political ScienceAssociationAnnualMeeting,Toronto,September3,2009.
Max Weber
Steven Lukes
Kenneth Boulding
Joseph S. Nye
นาวกาธปตยสาร คลงปญญา พฒนาผนำ
นาวกาธปตยสาร คลงปญญา พฒนาผนำ
67
- การกำหนดกตกา ในขอทสองของ Lukes ตรงกบแนวคด
ของ Nye ในการจดการอำนาจ และสวนทสองของ Boulding เปนมต
ทางเศรษฐกจททำใหเกด Hard Power ของ Nye
- การทำใหผอนคดในแบบทเราตองการ ในขอทสามของ
Lukes คลายกบพลงในการดงดดของ Nye ซงอาจเปรยบเทยบไดกบ
พลงจากการบรณาการของ Boulding
จะเหนไดวาแนวคดของ Nye เปนมมมองทเชอมโยงกน ซง
เปนบรณาการแนวคดของ Lukes และ Boulding ทครอบคลมกวา
แนวคดของคนใดคนหนง
Zeta Male เขยนไวในบลอก โดยใหความสำคญกบ Smart
Power ซงเปนการทำงานรวมกนของ Soft Power กบ Hard Power
แตแตกตางกนในกจกรรมททำใหเกดพลงอำนาจโดย Soft Power
เปนการใชกจกรรมทมความละเอยดออน มการโนมนาว และมแนวความคด
ทหลากหลาย สวน Hard Power เปนกจกรรมทตองการใชกำลง
ความเขมแขงและความแขงกราว สงผลใหเกดความสำเรจในเปาหมาย
ทกำหนด ประการแรกของ Smart Power เปนกจกรรมของ Soft
Power ในการเผยแพรความคด และการหาพนธมตรจากทกฝายทกเวลา
สำหรบนกคด ลอบบยสต และนกวชาการ จะชวยนำความคดของ
Smart Power ไปสจตของประชาชน ประการตอมาการประชาสมพนธ
นาวกาธปตยสาร คลงปญญา พฒนาผนำ
68
ดวยการพรรณนา (Descriptive) อยางเขมขน และตอกยำความคดในเชงบวก เปนสงทตองทำ ใหมากทสดอกประการหนงใน Soft Power การกระทำดงกลาวมเจตนาแอบแฝงการเขาไป มอทธพลตอกลมคน อยางไรกตาม Zeta Male ให ความเหนเกยวกบการดำเนนการเพอใหเกด Smart Power นน มประเดนทพงระลก สามประการ กลาวคอ ประการแรก การเผยแพร ถอยคำตาง ๆ ผฟงสามารถรบฟงไดทนททตองการ และเปนสอถงผฟงโดยตรง แมวาผนน จะไดรบฟงแลวแตไมใหความสนใจ ประการทสอง การทำงานกบนกการเมอง ในการนจะตองทำใหนกการเมองเหนวา เรองททำจะไดรบคะแนนเสยงเพมขนจากประชาชน ซงรบรวานกการเมองไดใหการสนบสนน การดำเนนการดงกลาว ประการทสาม ความสามารถในการเขาถง ทกกลมตาง ๆ ไดอยางแนบเนยน การดำเนนการเหลานถอเปนงานท ผทเกยวของกบ Soft Power ตองกระทำ เพอใหทกสงทกอยางดำเนนไปอยางสนต และยงเปนการปองกนความเลวรายทอาจเกดขนหรอสภาพทเลวรายลงกวาเดม การใช Soft Power จะชวยแกปญหาและสถานการณท เลวรายใหดขนได แตตองใชกจกรรมของ Soft Power จำนวนมากและมประสทธภาพ ลกษณะของ Soft Power ใหความโอบออมตออกฝายหนง มากกวา และใชในกรณทตองการเขาไปมอทธพลอยางแนบเนยน ไมทำให เปนทสงเกตได Soft Power ชวยใหฝายเราสามารถไดรบทกสงทกอยาง ตามทตองการจากเปาหมายได การใช Soft Power มปญหาสำคญสองประการ ประการแรก Soft Power ตองอาศยความสามารถในการเผยแพร ซงอาจจะเปนนกคด นกทฤษฎ นกเขยนขอความ นกประพนธ และอน ๆ เพอใหเกด Soft Power แต Soft Power อาจจะถกสงสย หรอถกทำลายลงไดภายในวนเดยว หากการเคลอนไหวผดทศทางเพราะความเคลอนไหว ดงกลาวจะสงผลกระทบตอความเชอมน ดงนนความเคลอนไหวตาง ๆ ทแขงขน การบรจาคเงนเพอการกศล และการเขาขางกบฝายตอตานรฐบาลในบางโอกาส เปนการสงสญญาณทดในการขยายอทธพล แตในภาวะยากลำบาก อาจจะใชเรองทประชาชนมองเหนไดงาย ในการทำ Soft Power ประการทสอง จดออนของ Soft Power อยทการเผยแพรไดอยาง จำกด ถาประชาชนไมรบฟง Soft Power กไมมประโยชน นอกจากนยง
นาวกาธปตยสาร คลงปญญา พฒนาผนำ
69
มอกหลายเรองทอาจจะไมประสบความสำเรจ หากไมมการใชกำลง และเมอนน Hard Power จะเขามามบทบาท Hard Power เปนกระบวนการทใชความแขงกราวหรอ การบงคบ เมอบางเรองดำเนนไปในทศทางทไมตองการ หรอไมสามารถใชกฎหมายจดการได ดงเชนการเดนขบวนประทวงของกลมตาง ๆ ซงมกจะใชการรวบรวมขอมล และเหตการณทเกดขนเพอใชในการตอส จนอาจขยายตวเปนกลมทางการเมอง สำหรบ Joseph Nye นน ไดนยามพลงอำนาจวาเปนความสามารถทมอทธพลตอพฤตกรรมมนษยเพอใหเกดผลลพธทตองการ3 และใหคำจำกดความ Soft Power ไววา “ความสามารถททำใหไดรบสงทตองการดวยการโนมนาว มากกวาการบงคบขเขญ” พรอมกบให ขอสงเกตวา “Soft Power สามารถพฒนาผานความสมพนธกบพนธมตร ความชวยเหลอทางเศรษฐกจ และการแลกเปลยนทางวฒนธรรม” การดำเนนการดงกลาวจะสงผลใหเกด “ความเหนของประชาชนทนาพอใจ และความเชอถอในวงกวาง” ดงนนความหมายอยางกวาง ๆ ของคำนหมายถงความสามารถทจะทำสงตาง ๆ ทสงผลกระทบตอพฤตกรรม
ของผอนดวยวธการดงดดใจ เพอใหเกดการเปลยนแปลง หลงจากนน Nye ไดขยายความคดนออกไปอยางกวางขวาง Soft Power ตรงกนขามกบ Hard Power ซงเปนการใชกจกรรมทางทหารและเศรษฐกจ เพอใหเกดเปลยนแปลงดวยการบงคบขเขญและการจายให (หรอ Stick and Carrot) อยางไรกตาม Hard Power ไมไดเปนยทธศาสตรทจำเปนสำหรบการบรรลวตถประสงคเสมอไป บางครง Hard Power ชาตตาง ๆ กสามารถบรรลความสำเรจได โดยไมตองใชกำลงขมข และพลงอำนาจนน
คอ Soft Power ไมใช Hard Power Nye นยาม Soft Power ในระดบประเทศวาเปนความสามารถของประเทศใดประเทศหนงในการมอทธพลตอเหตการณตาง ๆ ดวยการชกชวน และการโนมนาวจงใจมากกวาการบงคบใชกำลงทางทหารหรอใชเงน4 ซงจะเสนอรายละเอยดในวารสารฯ ฉบบตอไป
3 TyshaBohorQuez, reviews JosephNye Jr’sBookon the ImportanceofSoftPower,“SoftPower-TheMeanstoSuccessinWorldPolitics”,December1,2005.www.international.ucla.edu/article.asp?parentid=34734. 4อางถงแลว.