รายงานการวจย เรอง

ผลของการจดการเรยนรโดยใชรปแบบการเรยนการสอน CIPPA ทบรณาการกระบวนการเรยนรวรรณคดทมตอผลสมฤทธการเรยนรและเจตคต

ตอวรรณคดไทยของนกเรยนมธยมศกษาตอนตนในโรงเรยนสาธต

โดย อาจารยสนตวฒน จนทรใด

สนบสนนโดย เงนทนเพอการวจย กองทนคณะครศาสตร

พ.ศ. 2551

คณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย พ.ศ. 2560

ข

หวขอวจย : ผลของการจดการเรยนรโดยใชรปแบบการเรยนการสอน CIPPA ทบรณาการกระบวนการเรยนรวรรณคดทมตอผลสมฤทธการเรยนร และเจตคตตอวรรณคดไทยของนกเรยนมธยมศกษาตอนตน ในโรงเรยนสาธต

ผวจย : อาจารยสนตวฒน จนทรใด

บทคดยอ

การวจยครงนมวตถประสงคเพอเปรยบเทยบ 1) ผลสมฤทธการเรยนรวรรณคดไทยระหวางนกเรยนทไดรบการจดการเรยนรโดยใชรปแบบการเรยนการสอน CIPPA ทบรณาการกระบวนการเรยนรวรรณคด กบการจดการเรยนรแบบปกต 2) เจตคตตอวรรณคดไทยระหวางนกเรยนทไดรบการจดการเรยนร โดยใชรปแบบการเรยนการสอน CIPPA ทบรณาการกระบวนการเรยนรวรรณคด กบการจดการเรยนรแบบปกต และ 3) เจตคตตอวรรณคดไทยระหวางกอนและหลงเรยนของนกเรยนทไดรบการจดการเรยนรโดยใชรปแบบการเรยนการสอน CIPPA ทบรณาการกระบวนการเรยนรวรรณคด กลมตวอยางในการวจยครงนคอ นกเรยนระดบชนมธยมศกษา ปท 3 ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2552 โรงเรยนสาธตจฬาลงกรณมหาวทยาลย ฝายมธยม จ านวน 64 คน แบงเปนกลมทดลองซงจดการเรยนรโดยใชรปแบบการเรยนการสอน CIPPA ทบรณาการกระบวนการเรยนรวรรณคด จ านวน 32 คน และกลมควบคมซงจดการเรยนรแบบปกตจ านวน 32 คน ผ วจยด าเนนการจดการเรยนรแกนกเรยนทงสองกลมดวยตนเอง ใชเวลา 8 สปดาห สปดาหละ 2 คาบ รวมทงสน 16 คาบ เครองมอทใชในการวจยไดแก เครองมอทใชในการด าเนนการเกบรวบรวมขอมล และ เครองมอทใชในการทดลอง เครองมอทใชในการด าเนนการเกบรวบรวมขอมล ไดแก แบบทดสอบผลสมฤทธการเรยนรวรรณคดไทย และแบบวดเจตคตตอวรรณคดไทย เครองมอทใชในการทดลอง ไดแก แผนการจดการเรยนรวรรณคดไทย วเคราะหขอมลโดยหาคา

มชฌมเลขคณต ( x ) คาสวนเบยงเบนมาตรฐาน (s) ทดสอบคาท (t-test)

ผลการวจยสรปได ดงน 1.นกเรยนทไดรบการจดการเรยนรโดยใชรปแบบการเรยนการสอน CIPPA ทบรณาการกระบวนการ

เรยนรวรรณคดมผลสมฤทธการเรยนรวรรณคดไทยสงกวานกเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบปกตอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05

2. นกเรยนทไดรบการจดการเรยนรโดยใชรปแบบการเรยนการสอน CIPPA ทบรณาการกระบวนการเรยนรวรรณคดมเจตคตตอวรรณคดไทยไมสงกวานกเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบปกตอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05

3. นกเรยนทไดรบการจดการเรยนรโดยใชรปแบบการเรยนการสอน CIPPA ทบรณาการกระบวนการ

เรยนรวรรณคดมเจตคตตอวรรณคดไทยไมสงกวากอนการทดลองอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05

ค

Title : Effects of Using CIPPA Instructional Model Integrated with Literature Learning Process on Learning Achievement and Attitude toward Thai Literature of Lower Secondary School Students in the Demonstration School

Researcher : Santiwat Chandai Year : 2017

ABSTRACT

The aims of this research were to compare 1) Thai literature learning achievement of students learning by CIPPA instructional model integrated with literature learning process with those learning by conventional instruction 2) Attitudes towards Thai literature of students learning by CIPPA instructional model integrated with literature learning process with those learning by conventional instruction and 3) Attitudes towards Thai literature before and after they have been learnt by CIPPA instructional model integrated with literature learning process . The subjects were two classes of mathayom suksa three students of Chulalongkorn University Demonstration Secondary School in first semester of academic year 2009. There were 32 students in each class; one class were sample to be the experimental group learning by CIPPA instructional model integrated with literature learning process; and the other was the controlled group learning by conventional instruction. The duration of experiment was eight weeks, two periods per week total of 16 periods. The research instruments were the instruments for data collection and the instrument for experiment. The instruments for data collection were Thai literature achievement test and attitudes towards Thai literature test. The instrument for experiment were Thai literature lesson plans. The collected data were analyzed by arithmetic means,standard deviation and t-test.

The research results revealed that: 1.Students learning by CIPPA instructional model integrated with literature learning process

had the learning achievement higher than students learning by conventional instruction at .05 level of significance.

2.Students learning by CIPPA instructional model integrated with literature learning process had the attitude towards Thai literature not higher than students learning by conventional instruction.

3. Students learning by CIPPA instructional model integrated with literature learning process had the attitude towards Thai literature after experiment not higher than before experiment.

ง

กตตกรรมประกาศ รายงานการวจยฉบบนส าเรจลลวงไปไดดวยดดวยความชวยเหลอจากหลายฝาย ผ วจยขอขอบพระคณฝายวจยและบรการวชาการคณะครศาสตร ทจดโครงการเสรมหนนการวจย โดยเฉพาะอยางยง ผ ชวยศาสตราจารย ดร.อลศรา ชชาต วทยาการประจ ากลม ทไดใหขอเสนอแนะดวยความกรณาตงแตเรมแรกจดท าโครงการวจย ผ วจยขอขอบพระคณผ ทรงคณวฒ อนไดแก รองศาสตราจารยจตตนภา ศรไสย รองศาสตราจารย หมอมหลวงอจจมา เกดผล ผชวยศาสตราจารย ดร.สรอยสน สกลรกษ และ รองศาสตราจารย ดร.โชตกา ภาษผล ทไดสละเวลาตรวจแกไขเครองมอวจยดวยความเอาใจใส และใหค าแนะน าทเปนประโยชนในการวจยทงในฐานะเพอนรวมงานและลกศษย ผ วจยขอขอบพระคณกลยาณมตรแหงกลมสาระการเรยนรภาษาไทย โรงเรยนสาธตจฬาลงกรณมหาวทยาลย ฝายมธยม ทกรณาถามไถถงความคบหนาในการด าเนนการวจย อ านวยความสะดวกในการทดลองเครองมอ และการจดเกบขอมล ขอขอบคณนกเรยน CUD 47 และ CUD 48 ทกคนทใหความรวมมอในการวจยครงน อนง โครงการวจยน ได รบการสนบสนนจากกองทนวจยคณะครศาสตร ผ วจยขอขอบพระคณไว ณ ทน นอกจากนผ วจยขอขอบพระคณ อาจารย ดร.นาถวด นนทาภนย รองผอ านวยการฝายวจยและบรการวชาการ โรงเรยนสาธตจฬาลงกรณมหาวทยาลย ฝายมธยม และผ ชวยศาสตราจารยพชรน สงวนผลไพโรจน อดตรองผ อ านวยการฝายวจยและบรการวชาการทด าเนนการประสานงานเกยวกบทนวจยดวยดมาโดยตลอด

เหนอสงอนใด ผ วจยขอกราบร าลกพระคณ บดาและมารดา ผ เกอกลทงก าลงกาย และ ก าลงสตปญญา เพอหลอหลอมผ วจยใหรจก “ความเพยร” และ “ความอดทน” อนเปนพนฐาน ทส าคญยงในการใชชวต

สนตวฒน จนทรใด

จ

สารบญ

หนา บทคดยอบทคดยอภาษาไทย........................................................................................ ข บทคดยอภาษาองกฤษ……………………………………………………………………… ค กตตกรรมประกาศ…………………………………………………………………………... ง สารบญ....................................................................................................................... จ สารบญตาราง………………………………………………………………………………. ซ สารบญแผนภาพ……………………………………………………………………………. ฌ บทท…………………………………………………………………………………………. 1 บทน า……………………………………………………………………………... 1

ความเปนมาและความส าคญของปญหา…………………………………. 1 ค าถามการวจย…………………………………………………………….. 8 วตถประสงคการวจย………………………………………………………. 8 สมมตฐานการวจย………………………………………………………… 8 ขอบเขตการวจย…………………………………………………………… 9 นยามศพทเฉพาะทใชในการวจย........................................................... 10 ประโยชนทไดรบจากการวจย……………………………………………… 11

2 เอกสารและงานวจยทเกยวของ....................................................................... 12 แนวคดเกยวกบวรรณคดและจดการเรยนการสอนวรรณคด……………… 13 ความหมายของวรรณคด…………………………………………… 13 องคประกอบของวรรณคด………………………………………….. 15 คณคาของวรรณคด………………………………………………… 16 การจดการเรยนการสอนวรรณคด………………………………….. 18 กระบวนการเรยนรวรรณคด………………………………………… 22 ปญหาในการจดการเรยนการสอนวรรณคด................................... 23 แนวคดเกยวกบรปแบบการเรยนการสอน CIPPA………………………… 24 ความเปนมาของรปแบบการเรยนการสอน CIPPA………………… 24 แนวคดหลกของรปแบบการเรยนการสอน CIPPA.......................... 25 ขนตอนการจดการเรยนรตามรปแบบการเรยนการสอน CIPPA....... 27

ฉ

หนา บทท แนวคดเกยวกบผลสมฤทธการเรยนร........................................................ 29 ความหมายของผลสมฤทธการเรยนร............................................. 29 องคประกอบทมอทธพลตอผลสมฤทธการเรยนร............................. 30 ความหมายของการประเมนผลสมฤทธการเรยนร........................... 31 วธการประเมนผลสมฤทธการเรยนร............................................... 32 ประโยชนของการประเมนผลสมฤทธการเรยนร.............................. 33 แนวคดเกยวกบเจตคต............................................................................ 34 ความหมายของเจตคต................................................................. 34 ลกษณะของเจตคต………………………………………………….. 35 องคประกอบของเจตคต…………………………………………….. 37 ประโยชนของเจตคต………………………………………………… 39 การเปลยนแปลงเจตคต……………………………………………... 39 การวดเจตคต………………………………………………………... 40 งานวจยทเกยวของ................................................................................. 41 งานวจยทเกยวของกบการจดการเรยนรวรรณคด............................ 41 งานวจยทเกยวของกบการจดการเรยนรโดยใชรปแบบการเรยน

การสอน CIPPA........................................................................... 43

3 วธด าเนนการวจย............................................................................................ 46 การศกษาเอกสาร และ งานวจยทเกยวของ............................................... 46 การออกแบบการวจย.............................................................................. 47 การพฒนารปแบบการเรยนการสอน CIPPA ทบรณาการกระบวนการ

เรยนรวรรณคด....................................................................................... 47

การก าหนดประชากรและกลมตวอยาง..................................................... 52 การสรางเครองมอทใชในการวจย............................................................ 54 การด าเนนการวจยและการเกบรวบรวมขอมล........................................... 64 การวเคราะหขอมล................................................................................. 65

ช

หนา บทท 4 ผลการวเคราะหขอมล..................................................................................... 66

การวเคราะหขอมลจากแบบทดสอบวดผลสมฤทธการเรยนรวรรณคดไทย... 66 การวเคราะหขอมลจากแบบวดเจตคตตอวรรณคดไทย.............................. 67 การวเคราะหขอมลจากบนทกผลการจดการเรยนรวรรณคดไทย................. 68 5 สรปผลการวจย อภปรายผล และขอเสนอแนะ................................................... 70

สรปผลการวจย...................................................................................... 72 อภปรายผลการวจย................................................................................ 72 ขอเสนอแนะ.......................................................................................... 75 รายการอางอง.............................................................................................................. 77 ภาคผนวก.................................................................................................................... 83 ภาคผนวก ก รายนามผทรงคณวฒ......................................................................... 84 ภาคผนวก ข ตวอยางเครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล..................................... 86 ภาคผนวก ค ตวอยางเครองมอทใชในการทดลอง..................................................... 113 ภาคผนวก ง ผลการวเคราะหคณภาพเครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล............. 147 ภาคผนวก จ ผลการวเคราะหขอมลดวยโปรแกรม SPSS........................................... 150

ซ

สารบญตาราง หนา

ตารางท 1 การออกแบบงานวจย………………………………………………………..... 47 ตารางท 2 มตในการศกษาวรรณคด........................................................................... 48 ตารางท 3 การพฒนารปแบบการเรยนการสอน CIPPA ทบรณาการกระบวนการเรยนร

วรรณคด……………………………………………………………………….. 50

ตารางท 4 การเปรยบเทยบความแตกตางของคาเฉลยคะแนนผลสมฤทธการเรยนร ภาษาไทย ประจ าภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2551 ของกลมตวอยาง………..

53

ตารางท 5 คามชฌมเลขคณต ( x ) คาสวนเบยงเบนมาตรฐาน (s) และคาท (t-test) ของคะแนนเจตคตตอวรรณคดไทยของกลมตวอยาง.............................................

54

ตารางท 6 พฤตกรรมการเรยนรดานพทธพสยทตองการวด และจ านวนขอของแบบทดสอบผลสมฤทธการเรยนรวรรณคดไทย ฉบบทดลองใช………………

56

ตารางท 7 พฤตกรรมการเรยนรดานพทธพสยทตองการวด และจ านวนขอของแบบทดสอบผลสมฤทธการเรยนรวรรณคดไทย ฉบบจรง……………………..

58

ตารางท 8 ลกษณะขอความในแบบวดเจตคตจ าแนกตามองคประกอบของเจตคต......... 60 ตารางท 9 จ านวนคาบเรยนในการจดการเรยนรวรรณคดไทย…………………………… 62 ตารางท 10 ขนตอนการจดการเรยนรของกลมทดลองและกลมควบคม............................ 62 ตารางท 11 ผลการเปรยบเทยบความแตกตางของคะแนนผลสมฤทธการเรยนรวรรณคด

ไทยของกลมทดลองและกลมควบคม หลงการทดลอง.................................. 66

ตารางท 12 คามชฌมเลขคณต ( x ) คาสวนเบยงเบนมาตรฐาน (s) และคาท (t) ของคะแนนเจตคตตอวรรณคดไทยของกลมทดลองและกลมควบคม หลงการทดลอง.........................................................................................

67

ตารางท 13 คามชฌมเลขคณต ( x ) คาสวนเบยงเบนมาตรฐาน (s) และคาท (t) ของคะแนนเจตคตตอวรรณคดไทยของกลมทดลอง กอนและหลงการทดลอง

..............................................................................................................

68

ตารางท 14 ผลการวเคราะหคณภาพแบบทดสอบผลสมฤทธการเรยนรวรรณคดไทย เรอง พระอภยมณ ตอนพระอภยมณหนนางผเสอ…………………………….

148

ตารางท 15 ผลการวเคราะหคณภาพแบบทดสอบผลสมฤทธการเรยนรวรรณคดไทย เรอง บทพากยเอราวณ..............................................................................

149

ฌ

สารบญแผนภาพ

หนา แผนภาพท 1 ความสมพนธระหวางองคประกอบของเจตคต…………………………….. 38

บทท 1

บทน ำ 1. ควำมเปนมำและควำมส ำคญของปญหำ

วรรณคดเปนศลปกรรมอนอาศยภาษาวรรณศลปเปนวสดส าคญในการสรางสรรค ดงทพระยาอนมานราชธน (2546: 4) ไดกลาวถงวรรณคดวา “วรรณคด หมายถง บทประพนธซงมลกษณะเดนในเชงประพนธ มคาทางอารมณและความรสกแกผอานผฟง” วรรณคดเปนเครองสะทอนความเจรญทางวฒนธรรมของชาต เปนผลงานสรางสรรคของมนษยในสงคมทมความเขมแขงและสบเนองทางภมปญญาอนรงเรอง วรรณคดถอเปนมรดกอนส าคญของชาต ดงท ศกดศร แยมนดดา (2544: 10) แสดงทศนะวา “วรรณคดเปนการแสดงออกของความเจรญทางดานจตใจและสตปญญาของตน จงนบเปนวฒนธรรมหรอเครองแสดงความเจรญสาขาหนงของชนในชาต เพราะชาตทเจรญแลวเทานนทจะสามารถผลตวรรณคดขนมาเปนสมบตประจ าชาตของตนได” ซงสอดคลองกบความคดเหนของ รนฤทย สจจพนธ (2549:119) ซงกลาววา “วรรณคดเปนมรดกของชาต เปนสงทแสดงใหเหนภมปญญาของคนในชาตทสามารถน าภาษามารอยเรยงเปนวจตรศลป แสดงถงความละเอยด ประณต ออนโยน สะทอนเรองราวของมนษย วถชวต วฒนธรรมความเปนอยในสงคม ความคดความเชอ ความสมพนธระหวางชวตกบธรรมชาต และอดมการณความใฝฝน ซงใหประโยชนทงความบนเทงใจ เปนคตสอนใจ เปนแนวประพฤตปฏบต เปนบนทกแสดงวรกรรมคนกลาหรอสดดพระเกยรตยศ หรอเปนวรรณกรรมทใชเพอประกอบพธกรรม ฯลฯ ดงนนชาตทเจรญแลวเทานนจงจะสามารถสรางวรรณคดดวยภาษาของตนเองเพอใหเปนสมบตและมรดกแกลกหลาน”

วรรณคดไทยมบทบาทในวถวฒนธรรมไทยมาชานานนบเนองจากอดตถงปจจบนทงในดานการใหความบนเทง การเปนองคประกอบส าคญของพธกรรม วรรณคดทตกทอดมาจนถงยคปจจบนจงเปนการพสจนคณคาของวรรณคดผานกาลเวลา การศกษาวรรณคดจงมความส าคญยงดงทศนะของ รนฤทย สจจพนธ (2549: 6) ทกลาววา “วรรณคดและวรรณกรรมเปนขมทรพยทตกตวงมรหมด การใชมมมองใหมท าใหเหนมตใหมแหงวรรณคดนนๆ เปรยบเสมอนการเจยระไนเพชรเนอดใหมเหลยมคมแวววาวจบตา วรรณคดบางเลมจงมผศกษาวเคราะหซ าแลวซ าอก เปนการพสจนคณคาทคงคนเหนอกาลเวลา” สอดคลองกบทศนะของ กสมา รกษมณ (2547:15)

2

ทแสดงทศนะวา “วรรณคดเปนกระจกสะทอนใหเราเหนภาพหลากหลายของชวตมนษย ทงดงามและต าทราม มใชภาพทเรารเหนแลวผานเลยไปเทานน แตอยางนอยเราคงไดหยดคดถงสงทเปนสจธรรมของชวตมนษยไดบาง”

วรรณคดไทยถอเปนสมบตทางวรรณศลปอนล าคาของแผนดนไทย เนองเพราะเปนแหลงรวมประสบการณของมนษยทสอสารผานกวมาสผอาน การศกษาวรรณคดตางสมยจงเสมอนการเรยนรรากเหงาของความเปนไทยผานสมบตวรรณศลปอนล าคา ศรวไล ดอกจนทร (2529 : 10-13) กลาวถงคณคาของวรรณคดวาม 10 ประการ สรปได ดงน (1) คณคาทางอารมณ วรรณคดเปนสงเราใหมนษยเกดอารมณหรอรบรอารมณทเปนรสชาตของชวต (2)คณคาทางปญญา ผอานวรรณคดยอมไดพฒนาปญญาทงทางโลกและทางธรรม (3) คณคาทางศลธรรม วรรณคดสามารถยกระดบจตใจหรอจรรโลงใจผอานได (4) คณคาทางวฒนธรรม วรรณคดเปนวฒนธรรมอยางหนงและในขณะเดยวกนกถายทอดวฒนธรรมอนๆอกดวย (5) คณคาทางประวตศาสตร วรรณคดท าใหผอานทราบถง ความเปนมาของชาต ประเทศ และ บคคล (6)คณคาทางจนตนาการ วรรณคดเปนสอชวยใหเกดจนตนาการและความคดสรางสรรค (7) คณคาทางชวตและประสบการณ การเรยนรวรรณคดเปนการเขาใจชวตทางออม และเปนการเรยนรโดยไมตองรอเวลา โอกาส (8)คณคาในทางความจรงและการเขาใจความจรง วรรณคดเปนสงสะทอนวถชวตและสะทอนความจรงใหผอานยอมรบ (9) คณคาทางความคดและการวจารณ วรรณคดกระตนความรสกนกคดไดเปนอยางด วรรณคดจงมพลงท าใหเกดการตนตวของประสาทสมผส (10) คณคาทางภาษาและการสอสาร วรรณคดเปนทงสอและสารอนท าใหผอานพฒนาความสามารถทางภาษาได

ดวยความส าคญดงกลาวหลกสตรการศกษาจงไดมการก าหนดใหเรยนวรรณคดในทก

ระดบชนการศกษา กลาวเฉพาะในระดบการศกษาขนพนฐาน กรมวชาการ (2546: 3) ไดก าหนดสาระและมาตรฐานการเรยนร 12 ป สาระท 5 วรรณคดและวรรณกรรมไวดงน “เขาใจและแสดงความคดเหนวจารณวรรณคดและวรรณกรรมไทยอยางเหนคณคาและน ามาประยกตใชในชวตจรง” วรรณคดส าหรบจดการเรยนการสอนภาษาไทยตามหลกสตรการศกษาขนพนฐานทก าหนดใหเรยนและเลอกเรยน เปนวรรณคดทมคณคาทงดานวรรณศลป อนไดแก ความไพเราะเหมาะสมของการเลอกสรรค า และ คณคาทางดานสงคม ทมการสงผานค าสอน เนอหา และ บทเรยนชวตทแฝงฝากไวในวรรณคด

ถงแมวรรณคดจะมคณคาเพยงใดกตามกยงปรากฏขอวพากษวจารณวามปญหาในการ

จดการเรยนการสอนวรรณคดอยเสมอทงปญหาในดานผ สอน และ ผ เ รยน ดงท ยรฉตร

3

บญสนท (2544: 56-60) กลาวถงปญหาดานผสอนวรรณคดไทยในยคปฏรปการศกษาสรปได ดงน

1. ครทสอนในโรงเรยนมกจะสอนไมตรงสาขาวชาทตนจบการศกษามา ครสอนภาษาไทยกลายเปนครทจบอะไรกสอนได เพราะภาษาไทยเปนภาษาในชวตประจ าวน

2. ครมภาระงานสอนมากเกนไป 3. ครสวนใหญเกนรอยละ 70 อานหนงสอนอยมาก 4. ครสอนวรรณคดไทยไมเขาใจความหมายและความส าคญของวรรณคดเพราะไม

มความรทางวรรณคดโดยตรง

สวนปญหาในดานผ เรยนนนมขอมลทนาสนใจเกยวกบผลสมฤทธการเรยนรภาษาไทย และ เจตคตตอวรรณคดไทย ดงน ผลสมฤทธการเรยนรภาษาไทยทไดจากการทดสอบทางการศกษาแหงชาต (O-NET)วชาภาษาไทยระดบชนมธยมศกษาปท 6 ปรากฏผลคะแนนเฉลย ดงน ปการศกษา 2548 นกเรยน ท าคะแนนเฉลยได 48.62 ปการศกษา 2549 นกเรยนท าคะแนนเฉลยได 50.33 และ ปการศกษา 2550 นกเรยนท าคะแนนเฉลยได 50.69 (2008 : online) ขอนาสงเกต คอ คะแนนเฉลยในปการศกษา 2548 นกเรยนท าไดไมถงรอยละ 50 ซงถอวามผลสมฤทธทางการเรยนภาษาไทยต า สวนผลสมฤทธทางการเรยนวชาภาษาไทยทไดจากการทดสอบระดบชาต (NT) ของนกเรยนระดบชนมธยมศกษาปท 3 ปรากฏผลคะแนนเฉลย ดงน ปการศกษา 2544 นกเรยนสอบไดคะแนนเฉลย 46.27 ปการศกษา 2545 นกเรยนสอบไดคะแนนเฉลย 46.65ดงน ปการศกษา 2546 นกเรยนสอบไดคะแนนเฉลย 53.98 และ ปการศกษา 2547 นกเรยนสอบไดคะแนนเฉลย 38.29 (2008: online) โดยสรปแลวถอวาผลสมฤทธของนกเรยนยงอยในระดบต าซงเปนเรองทควรแกไขอยางเรงดวน

ขอวพากษวจารณเกยวกบเจตคตทไมดของนกเรยนตอวรรณคดไทยมหลากหลาย ดงท

กสมา รกษมณ (2547: 15-17) กลาวถงปญหาในการเรยนการสอนวรรณคดไทยในดานผ เรยนสรปไดวา ผ เรยนไมชอบเรยนวรรณคดไทยเพราะไมอาจน าไปใชไดโดยตรงในการประกอบอาชพ ผ เรยนมองไมเหนคณคาของการเรยนวรรณคดเพราะขาดการปลกฝงทศนคตท ดตอวรรณคดไทย สอดคลองกบความคดเหนของ สจรต เพยรชอบ และสายใจ อนทรรมพรรย (2538: 13) ทกลาวถงปญหาการเรยนการสอนวรรณคดเกยวกบนกเรยนวา “นกเรยนมทศนคตไมดตอภาษาไทย ไมสนใจเรยนหนไปสนใจเรยนวชาอน เชน ภาษาตางประเทศ คณตศาสตร หรอ วทยาศาสตร”

4

หากสภาพการจดการเรยนการสอนวรรณคดไทยยงด าเนนไปเชนปจจบน ปญหาเรองผลสมฤทธการเรยนรวรรณคดไทยตกต าและเจตคตคตทไมตอวรรณคดไทยยอมทวความรนแรงมากขน เพราะฉะนนการพฒนาแนวทางการจดการเรยนการสอนวรรณคดไทยเพอพฒนาผลสมฤทธทางการเรยนรใหสงขนและพฒนาเจตคตทดตอวรรณคดไทยจงเปนเรองส าคญจ าเปนส าหรบครภาษาไทยทกคน ในยคปฏรปการศกษา ทเนนกระบวนการจดการเรยนการสอนโดยเนนผ เ รยนเปนศนยกลาง กระทรวงศกษาธการ (2544: 18) ไดเสนอแนวทางการพฒนาการเรยนรวรรณคดและวรรณกรรมในสาระและมาตรฐานการเรยนรกลมสาระการเรยนรภาษาไทยในหลกสตรการศกษาขนพนฐานพทธศกราช 2544 ไววา “การจดกจกรรมจงควรเนนใหผเรยนใชทกษะภาษาเพอเรยนรเนอหาสาระดวยการอาน พจารณา วเคราะห วจารณ ประเมนคาวรรณกรรมและวรรณคดอยางมเหตผล มการน าเสนอความเขาใจความซาบซง ขอคดและประโยชนในรปแบบตางๆ เชน การรายงาน การจดการแสดง การสรางสรรควรรณกรรมทงรอยแกวและรอยกรอง ฯลฯ ทงนจะเกดผลท าใหผเรยนมนสยรกการอานและการศกษาคนควาดวยตนเองเปนแนวทางในการผลตผลงานเพอพฒนาตนเองและสงคม”แนวทางการจดการเรยนการสอนดงกลาวไดรบการขานรบจากครผสอนภาษาไทยทวประเทศและมการน าแนวทางไปปฏบตอยางจรงจงจนกระทงมรปแบบการจดกระบวนการเรยนรกลมสาระภาษาไทยอยางมคณภาพ

ส านกงานเลขาธการสภาการศกษา(2547 : 16-17) ไดสงเคราะหรปแบบการจด

กระบวนการเรยนรของครตนแบบวชาภาษาไทย ตามพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 พบวามรปแบบการจดกระบวนการเรยนรหลากหลายทครภาษาไทยใชไดผล และรปแบบการจดกระบวนการเรยนรทนาสนใจรปแบบหนง คอ รปแบบการจดกระบวนการเรยนรแบบซปปา(CIPPA Model) ซงมรายละเอยดดงน รปแบบการเรยนการสอน CIPPA พฒนาโดย ทศนา แขมมณ (2548: 11-28) ประกอบดวยแนวคดหลก 5 แนวคดทใชเปนฐานในการจดการเรยนการสอนโดยยดผ เรยนเปนศนยกลาง ประกอบดวย

1. แนวคดการสรางความรดวยตนเอง (Construction of Knowledge) 2. แนวคดปฏสมพนธทางสงคม (Interaction) 3. แนวคดการชวยใหผ เรยนไดมโอกาสเคลอนไหวทางดานรางกาย

(Physical Participation) 4. แนวคดการเรยนรกระบวนการตางๆทจ าเปนตอการด ารงชวต (Process

Learning)

5

5. แนวคดการน าความรทไดเรยนรไปประยกต (Application) การจดการเรยนรโดยใชรปแบบการเรยนการสอน CIPPA ม 7 ขนตอน ดงน

1. การทบทวนตรวจสอบความรเดม 2. การแสวงหาความรใหม 3. การศกษาและสรางความเขาใจขอมลความรใหม และเชอมโยงความรใหมกบความรเดม 4. การแลกเปลยนความรความเขาใจกบกลม 5. การสรปและการจดระเบยบความร 6. การปฏบตและหรอการแสดงความรและผลงาน 7. การประยกตความร

กระบวนการจดการเรยนรโดยใชรปแบบการเรยนการสอน CIPPA มหลกการพนฐานทยด

ผ เรยนเปนศนยกลางโดยอาศยกจกรรมการเรยนรผานกระบวนการทหลากหลาย เชน กระบวนการสรรคสรางความร กระบวนการกลมและการเรยนแบบรวมมอ กระบวนการเรยนรกระบวนการ กระบวนการเกยวกบการถายโอนการเรยนร กระบวนการประยกตใชความร เปนตน การจดกจกรรมการเรยนรโดยใชรปแบบการเรยนการสอน CIPPA เปนการพฒนาผ เรยนแบบองครวม ทงดานสตปญญา รางกาย อารมณ และ สงคม หากผสอนน าหลกการพนฐานของรปแบบการเรยนการสอน CIPPA ไปประยกตใชตามบรบทรายวชาทแตกตางและเพมเทคนคการสอนทเหมาะสมกบผ เรยน รปแบบการเรยนการสอน CIPPA นาจะเปนเครองมอส าคญทชวยพฒนาผ เรยนในองครวมอยางสมบรณ

การจดการเรยนรโดยใชรปแบบการเรยนการสอนCIPPAไดรบความนยมในหมนกวจย

การศกษา และไ ดทดลองวจยก นอย า งแพ รหลาย เชน จ รนน ท บญ เ รอน (2544) ชารณ ตรวรญญ (2545) ดารนทร ตนะทพย (2545) ไดน ารปแบบการเรยนการสอนCIPPAไปประยกตใชในการพฒนาผลสมฤทธการเรยนรและเจตคตตอวชา ภาษาไทย คณตศาสตร และ ภาษาองกฤษ ตามล าดบ ซงผลการวจยพบวาการประยกตใชรปแบบการเรยนการสอน CIPPA ในการจดการเรยนการสอนสามารถพฒนานกเรยนใหมผลสมฤทธการเรยนรสงขนและนกเรยนมเจตคตทดตอวชาทศกษา

6

ผ วจยพจารณาเหนวาการจดการเรยนรโดยใชรปแบบการเรยนการสอน CIPPA เปนแนวคดกวางๆทแตละวชาสามารถน าไปประยกตใชใหเหมาะสมสอดคลองกบบรบทวชาของตน กลาวเฉพาะในบรบทของการสอนวรรณคด มนกวชาการแสดงทศนะเกยวกบกระบวนการเรยนรวรรณคดไว ดงน สทธวงศ พงศไพบลย (2511: 51-62) ใหขอเสนอแนะเกยวกบแนวคดในการจดการเรยนรวรรณคดในมตตางๆ เพอใหนกเรยนเขาถงวรรณคด สรปได ดงน

1. ดานเนอเรอง ตองใหนกเรยนเขาใจเนอเรองโดยรวมทงหมด โดยการให นกเรยนอานมาลวงหนา นอกจากนยงตองพจารณาศลปะการประพนธ การตความ เพอใหเกดความซาบซงในวรรณคด รวมถงอธบายเกยวกบลกษณะนสยของตวละครดวย

2. ดานค าศพท การศกษาดานค าศพทมใชเพยงแตใหทราบวาศพทค าใดม ความหมายวาอยางไร ควรฝกใหนกเรยนสงเกตภาษากววาแตกตางจากภาษาสามญอยางไร ศพทนนมความงามและแฝงภมปญญาอะไรไวบาง

3. ดานฉนทลกษณ ฝกใหวเคราะหศลปะการประพนธ และพจารณาความ เหมาะสมระหวางเนอหากบฉนทลกษณ

4. ดานการอานท านองเสนาะ ควรใหนกเรยนไดฟงท านองเสนาะทถกตอง ไพเราะเพอชวยใหเกดความซาบซงในบทรอยกรอง แตไมควรบงคบใหนกเรยนอานท านองเสนาะเพราะจะท าใหนกเรยนมเจตคตทไมดตอวรรณคดไทย

5. ดานเกรดความรทสอดแทรกอยในวรรณคด ความรทเปนเกรดประกอบเชน ภมหลงของวรรณคด เจตคตของกว อทธพลของสงคมทมตอแนวคดของกว การสอนดานเกรดความรทสอดแทรกอยในวรรณคดควรเปดโอกาสใหนกเรยนรวมวเคราะหวจารณ

หมอมหลวงบญเหลอ เทพยสวรรณ (2517: 7-9) กลาวถงหลกใหญส าหรบกระบวนการเรยนรวรรณคด หรอ วรรณคดวจารณ ม 4 ขนตอน สรปไดดงน

1. วเคราะห คอแยกแยะสวนตางๆของวรรณคดออกดใหถถวนทสดเทาทจะท าได 2. วนจฉยสาร คอ การตความสารทผ เขยนตองการสอมาถงผอาน 3. วจารณ คอ การพจารณากลวธในการแตงวรรณคดเรองนนๆ 4. วพากษ คอ การตดสนคณคาของวรรณคด

รนฤทย สจจพนธ (2549: 6-7) กลาวถงกระบวนการในการศกษาวรรณคดสรปไดวา

กระบวนการในการศกษาวรรณคดไมอาจหลกเลยงการอาน การวเคราะห และ การวจารณไปได

7

การอานละเอยดท าใหเขาถงวรรณคดทกแงทกมม การวเคราะหท าใหเหนความซบซอนของการประกอบสรางวรรณคดทน าเอาจนตนาการ ประสบการณ และ ทศนะของผประพนธมาสรางสรรคสอสารดวยภาษาและกลวธทางวรรณศลป การวจารณเปนการประเมนคณคาของวรรณคดทมตอชวตและสงคม ทงทเปนพลงทางปญญาและเปนสนทรยแหงชวต

กลาวโดยสรปการสอนวรรณคดมเนอหาในหลายมต เชน ดานเนอเรอง ดานค าศพท ดาน

ฉนทลกษณ ดานศลปะการประพนธ สวนกระบวนการเรยนรวรรณคดประกอบไปดวยขนตอนหลายขนตอนไดแก การวเคราะห วนจฉยสาร วจารณ และวพากษ เพอใหเขาถงวรรณคดเรองทศกษาอยางถองแทอนจะเปนปจจยส าคญทสงเสรมพลงทางปญญาแกผ ทศกษาไดเปนอยางด ผ สอนวรรณคดไทยพงส านกอยเสมอวา ควรจดการเรยนรวรรณคดตามกระบวนการเรยนรวรรณคดโดยใชกจกรรมการเรยนร และเทคนคการสอนอยางหลากหลายเพอพฒนาผลสมฤทธการเรยนรวรรณคดไทยและพฒนาใหผ เรยนมเจตคตทดตอวรรณคดไทย

รปแบบการจดกระบวนการเรยนรแบบซปปา (CIPPA Model) มแนวคดหลก 5 แนวคดทใชเปนฐานในการจดการเรยนการสอนโดยยดผ เรยนเปนศนยกลาง ไดแก แนวคดการสรางความรดวยตนเอง (Construction of Knowledge) แนวคดปฏสมพนธทางสงคม (Interaction) แนวคดการชวยใหผ เรยนไดมโอกาสเคลอนไหวทางดานรางกาย (Physical Participation)แนวคดการเรยนรกระบวนการตางๆทจ าเปนตอการด ารงชวต (Process Learning) และ แนวคดการน าความรทไดเรยนรไปประยกตใช (Application) แนวคดขางตนมงเนนการสรางความรดวยตนเองผานกระบวนการเรยนรและกจกรรมการเรยนการสอนทหลากหลายซงสอดคลองทจะน ามาประยกตใชในการจดการเรยนการสอนวรรณคดไทย เพราะกระบวนการเรยนรวรรณคดไทยโดยมากเปนกระบวนการเรยนรแบบวรรณคดวจารณ อนมความประสงคเพอมงใหผ เรยนเกดความซาบซงในเนอหาและความงามเชงวรรณศลปในวรรณคดดวยตนเอง ตลอดจนน าขอคดและปรชญาชวตทฝากแฝงในวรรณคดมาประยกตใชในชวตประจ าวนไดอยางเหมาะสมกบยคสมย บรบท และประสบการณสวนบคคล ซงสอดคลองกบแนวคดพนฐานของรปแบบการเรยนการสอน CIPPA

การประยกตรปแบบการจดกระบวนการเรยนรแบบซปปา (CIPPA Model) แลวน ามา

บรณาการกบกระบวนการเรยนรวรรณคดเปนวธการทนาสนใจ เพราะสอดคลองกบแนวคดในการจดการเรยนรโดยยดนกเรยนเปนศนยกลางตามพระราชบญญตการศกษา พ.ศ. 2542 มาตราท 22 (กระทรวงศกษาธการ, 2542: 22-23) ทระบวา “การจดการศกษาตองยดหลกวาผเรยนทกคนมความสามารถในการเรยนรและพฒนาตนเองได และถอวาผเรยนมความส าคญทสด กระบวนการ

8

จดการศกษาตองสงเสรมใหผเรยนสามารถพฒนาตามธรรมชาตและเตมตามศกยภาพ” ดงนน ผวจยจงสนใจทจะน ารปแบบการเรยนการสอน CIPPA ทบรณาการกระบวนการเรยนรวรรณคดมาใชในการจดการเรยนการสอนวรรณคดไทยชนมธยมศกษาปท 3 เพอพฒนาผลสมฤทธการเรยนรและเจตคตทดตอวรรณคดไทย 2. ค ำถำมกำรวจย การจดการเรยนรโดยใชรปแบบการเรยนการสอน CIPPA ทบรณาการกระบวนการเรยนรวรรณคดสามารถพฒนาผลสมฤทธการเรยนรและเจตคตตอวรรณคดไทยของนกเรยนระดบชนมธยมศกษาตอนตนในโรงเรยนสาธตไดหรอไม 3. วตถประสงคกำรวจย

1. เพอเปรยบเทยบผลสมฤทธการเรยนรวรรณคดไทยระหวางนกเรยนทไดรบการจดการ เรยนรโดยใชรปแบบการเรยนการสอน CIPPA ทบรณาการกระบวนการเรยนรวรรณคด กบการจดการเรยนรแบบปกต

2. เพอเปรยบเทยบเจตคตตอวรรณคดไทยระหวางนกเรยนทไดรบการจดการเรยนรโดยใช รปแบบการเรยนการสอน CIPPA ทบรณาการกระบวนการเรยนรวรรณคด กบการจดการเรยนรแบบปกต

3. เพอเปรยบเทยบเจตคตตอวรรณคดไทยระหวางกอนและหลงเรยนของนกเรยนทไดรบการ จดการเรยนรโดยใชรปแบบการเรยนการสอน CIPPA ทบรณาการกระบวนการเรยนรวรรณคด 4. สมมตฐำนกำรวจย

จรนนท บญเรอน (2544) ท าวจยเพอศกษาผลของการสอนโดยใชรปแบบการเรยนการสอน CIPPA ทเนนกระบวนการเรยนรทางภาษาทมตอผลสมฤทธทางการเรยนรและเจตคตตอการเรยนภาษาไทยของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 ผลการวจยพบวา คะแนนผลสมฤทธทางการเรยนภาษาไทยของนกเรยนทเรยนโดยใชรปแบบการเรยนการสอน CIPPA ทเนนกระบวนการเรยนรทางภาษาสงกวานกเรยนทไดรบการสอนตามปกตอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 และนกเรยนทเรยนโดยใชรปแบบการเรยนการสอน CIPPA ทเนนกระบวนการเรยนรทางภาษามเจตคตตอการเรยนภาษาไทยสงกวานกเรยนทไดรบการสอนตามปกตอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05

9

ดารนทร ตนะทพย (2545) ท าวจยเพอศกษาผลของการสอนโดยใชรปแบบการเรยนการสอน CIPPA ทเนนกระบวนการเรยนรทางภาษาทมตอผลสมฤทธทางการเรยนและเจตคตตอการเรยนภาษาองกฤษของนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 ผลการวจยพบวา คะแนนผลสมฤทธทางการเรยนภาษาองกฤษของนกเรยนทเรยนโดยใชรปแบบการเรยนการสอน CIPPA ทเนนกระบวนการเรยนรทางภาษาสงกวานกเรยนทไดรบการสอนตามปกตอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 และนกเรยนทเรยนโดยใชรปแบบการเรยนการสอน CIPPA ทเนนกระบวนการเรยนรทางภาษามเจตคตตอการเรยนภาษาองกฤษสงกวานกเรยนทไดรบการสอนตามปกตอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05

ผลการวจยทเกยวของในขางตนแสดงใหเหนวา รปแบบการเรยนการสอนCIPPAในฐานะ

ตวแปรจดกระท าสามารถพฒนาผ เรยนใหมผลสมฤทธการเรยนรและเจตคตตอวชาทเรยนสงขนจากผลงานวจยทเกยวของผวจยจงไดก าหนดสมมตฐานในการวจย ดงน

1. นกเรยนทไดรบการจดการเรยนรโดยใชรปแบบการเรยนการสอน CIPPA

ทบรณาการกระบวนการเรยนรวรรณคดมผลสมฤทธการเรยนรวรรณคดไทยสงกวานกเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบปกต

2. นกเรยนทไดรบการจดการเรยนรโดยใชรปแบบการเรยนการสอน CIPPA ทบรณาการกระบวนการเรยนรวรรณคดมเจตคตตอวรรณคดไทยสงกวานกเรยนทไดรบการ จดการเรยนรแบบปกต

3. นกเรยนทไดรบการจดการเรยนรโดยใชรปแบบการเรยนการสอน CIPPA ทบรณาการกระบวนการเรยนรวรรณคดมเจตคตตอวรรณคดไทยสงกวากอนการทดลอง 5. ขอบเขตกำรวจย 1. ประชากร

ประชากรทใชในการวจย คอ นกเรยนระดบมธยมศกษาตอนตน สถานศกษา โรงเรยนสาธตสงกดคณะกรรมการอดมศกษาในกรงเทพมหานคร

10

2. ตวแปรทศกษา ไดแก 2.1 ตวแปรจดกระท า คอ การจดการเรยนรวรรณคดไทย 2 วธ ไดแก

การจดการเรยนรวรรณคดไทยโดยใชรปแบบการเรยนการสอน CIPPA ทบรณาการกระบวนการเรยนรวรรณคด และการจดการเรยนรวรรณคดไทยแบบปกต

2.2 ตวแปรตาม ไดแก ผลสมฤทธการเรยนรวรรณคดไทย และเจตคตตอ วรรณคดไทย

3. เนอหา วรรณคดไทยทน ามาใชในการจดการเรยนร ไดแก นทานค ากลอนเรองพระอภยมณ

ตอน พระอภยมณหนนางผเสอ และบทพากยเอราวณ 6. นยำมศพทเฉพำะทใชในกำรวจย

1. การจดการเรยนรโดยใชรปแบบการเรยนการสอนCIPPA หมายถง การจดการ เรยนรโดยยดแนวคด 5ประการ ดงน

1. แนวคดการสรางความรดวยตนเอง (Construction of Knowledge) 2. แนวคดปฏสมพนธทางสงคม (Interaction) 3. แนวคดการชวยใหผ เรยนไดมโอกาสเคลอนไหวทางดานรางกาย (Physical

Participation) 4. แนวคดการเรยนรกระบวนการตางๆทจ าเปนตอการด ารงชวต (Process

Learning) 5. แนวคดการน าความรทไดเรยนรไปประยกตใช (Application)

2. กระบวนการเรยนรวรรณคด หมายถง ขนตอนในการจดกจกรรมการเรยนรวรรณคด มขนตอน ดงน

1. การศกษาภมหลงวรรณคด 2. การอานและวเคราะหวจารณวรรณคด 3. การประเมนคาวรรณคด 4. การสรปผลการเรยนรวรรณคด

11

3. การจดการเรยนรโดยใชรปแบบการเรยนการสอน CIPPA ทบรณาการกระบวนการเรยนร วรรณคด หมายถง กระบวนการการจดการเรยนรวรรณคดไทยทผ วจยสงเคราะหขนโดยประยกตรปแบบการเรยนการสอน CIPPA บรณาการกบกระบวนการเรยนรวรรณคดซงมขนตอนการสอน 5 ขนตอน ดงน

1. ตรวจสอบความรพนฐานเกยวกบวรรณคดเรองทเรยน 2. แสวงหาความรเพอท าความเขาใจวรรณคดดวยวธทหลากหลาย 3. แลกเปลยนเรยนรผลการศกษาวรรณคด 4. สรปผลการเรยนรวรรณคด 5. ประยกตใชความรจากการเรยนวรรณคด

4. การจดการเรยนรแบบปกต หมายถง การจดการเรยนรทครผสอนวรรณคดไทยสวนใหญ ปฏบตอนประกอบไปดวยขนตอน 3 ขนตอน ดงน ขนน าเขาสบทเรยน ขนสอน และขนสรป

5. ผลสมฤทธการเรยนรวรรณคดไทย หมายถง ความสามารถในการเรยนรวรรณคดไทย วดไดจากคะแนนของนกเรยนในการท าแบบทดสอบวดผลสมฤทธการเรยนรวรรณคดไทยทผ วจยสรางขน

6. เจตคตตอวรรณคดไทย หมายถง คะแนนความคดเหนของนกเรยนทมตอวรรณคดไทย วดไดจากแบบวดเจตคตทผวจยสรางขน 7. ประโยชนทไดรบจำกกำรวจย

1. ไดแนวทางการจดการเรยนรวรรณคดไทยระดบมธยมศกษาตอนตนส าหรบนกเรยน โรงเรยนสาธตตามแนวคดการจดการเรยนรโดยใชรปแบบการเรยนการสอน CIPPA ทบรณาการกระบวนการเรยนรวรรณคดเพอพฒนาผลสมฤทธการเรยนรและเจตคตตอวรรณคดไทย

2. เปนแนวทางแกครภาษาไทยในการน าการจดการเรยนรโดยใชรปแบบการ เรยนการสอน CIPPA ทบรณาการกระบวนการเรยนรวรรณคดไปใชในการจดการเรยนรเพอพฒนาผลสมฤทธการเรยนรวรรณคดไทยและเจตคตตอวรรณคดไทย และประยกตใชในการจดการเรยนรสาระอน ๆ ในกลมสาระการเรยนรภาษาไทย

3. เสนอแนะแนวทางการพฒนาผ เรยนตามแนวคดของของรปแบบการเรยนการสอน CIPPA

บทท 2

เอกสารและงานวจยทเกยวของ

การวจยเรอง “ผลของการจดการเรยนรโดยใชรปแบบการเรยนการสอน CIPPA ทบรณาการกระบวนการเรยนรวรรณคดทมตอผลสมฤทธการเรยนรและเจตคตตอวรรณคดไทยของนกเรยนมธยมศกษาตอนตนในโรงเรยนสาธต” ผ วจยไดศกษาต ารา เอกสารและงานวจยทเกยวของ ดงน

1. แนวคดเกยวกบวรรณคดและจดการเรยนการสอนวรรณคด 1.1 ความหมายของวรรณคด 1.2 องคประกอบของวรรณคด 1.3 คณคาของวรรณคด 1.4 การจดการเรยนการสอนวรรณคด 1.5 กระบวนการเรยนรวรรณคด 1.6 ปญหาในการจดการเรยนการสอนวรรณคด

2. แนวคดเกยวกบรปแบบการเรยนการสอนCIPPA

2.1 ความเปนมาของรปแบบการเรยนการสอน CIPPA 2.2 แนวคดหลกของรปแบบการเรยนการสอน CIPPA 2.3 ขนตอนการจดการเรยนรตามรปแบบการเรยนการสอน CIPPA

3. แนวคดเกยวกบผลสมฤทธการเรยนร

3.1 ความหมายของผลสมฤทธการเรยนร 3.2 องคประกอบทมอทธพลตอผลสมฤทธการเรยนร 3.3 ความหมายของการประเมนผลสมฤทธการเรยนร 3.4 วธการประเมนผลสมฤทธการเรยนร

3.5 ประโยชนของการประเมนผลสมฤทธการเรยนร

13

4. แนวคดเกยวกบเจตคต 4.1 ความหมายของเจตคต 4.2 ลกษณะของเจตคต 4.3 องคประกอบของเจตคต 4.4 ประโยชนของเจตคต 4.5 การเปลยนแปลงเจตคต 4.6 การวดเจตคต

5. งานวจยทเกยวของ

5.1 งานวจยทเกยวของกบการจดการเรยนรวรรณคด 5.2 งานวจยทเกยวของกบการจดการเรยนรโดยใชรปแบบการเรยนการสอนCIPPA

1. แนวคดเกยวกบวรรณคดและการเรยนการสอนวรรณคด

1.1 ความหมายของวรรณคด

ค าวา “วรรณคด” เปนค าทคนไทยรจกและใชเรยกงานประพนธมาตงแตสมยโบราณ นกวชาการทางวรรณคดศกษา ไดใหความหมายของวรรณคดไว ดงน

ราชบณฑตยสถาน (2545: 242) นยามความหมายของวรรณคดวา “วรรณคด คอ งานหนงสอเชนเดยวกบวรรณกรรม แตมกใชกนอยางมนยของการประเมนคาวา “แตงด” อยดวย วรรณคดมค าแปลตามศพทวา “เรองราว” (คด) ทสอดวยหนงสอ เสยง หรอ ถอยค า (วรรณ) ค าวาวรรณคดปรากฏในหนงสอไทยเปนครงแรกในพระราชกฤษฎกาตงวรรณคดสโมสร ลงวนท 23 กรกฎาคม พ.ศ. 2457 แตมไดก าหนดวาวรรณคดคออะไร เพยงแตก าหนดหนงสอ 5 ประเภท คอ กวนพนธ ละครไทย นทาน ละครพด และ อธบาย (essay) เปนหนงสอทควรพจารณาใหไดรบการยกยอง หนงสอใดจะเปนหนงสอดตองมคณลกษณะดงน (1) เปนเรองทด สาธารณชนอานไดโดยไมเสยประโยชน (2) ใชวธเรยบเรยงอยางใดกตามแตตองใหเปนภาษาไทยอนด

พระยาอนมานราชธน (2519: 5) อธบายความหมายของวรรณคดไวดงน “วรรณคด หมายถง บทประพนธซงมลกษณะเดนในเชงประพนธ มคาทางอารมณและความรสกแกผอานผฟง คอวรรณคดมวรรณศลป”

14

วทย ศวะศรยานนท (2531: 1) ใหความหมายของวรรณคดวา “วรรณคดอนเปนค าทเราบญญตขนใชเทยบค า literature ในภาษาองกฤษ หมายถง บทประพนธทรดรงตรงใจผอาน ปลกมโนคต (imagination) ท าใหเพลดเพลนและเกดอารมณตางๆละมายคลายคลงกบอารมณของผประพนธ วรรณคดอาจสอนใจเราไดทางออมแตไมใชหนงสอเทศน และอาจเปดหเปดตาเราโดยใหเราไดเหนชวตและแงของชวตแปลกๆตางๆแตวรรณคดไมใชต ารา หนงสอศาสนาอาจเปนวรรณคดได ถาบงเอญมลกษณะของวรรณคดเขา เชน คมภรไบเบล พระปฐมสมโพธ และเทศนของบอสสเอท และ ของบร ดาล บางกณฑ และ ต าราบางอยางกอาจสงเคราะหเขาเปนวรรณคดไดเหมอนกน เชน ต าราทแตงเปนบทกลอนเพราะพรง”

หมอมหลวงบญเหลอ เทพยสวรรณ (2539: 39-40) ไดกลาวถงลกษณะของวรรณคดไว

สรปไดดงน 1. วรรณคดมกมรปแบบและเนอหาเหมาะสมกน 2. หนงสอทไดรบยกยองวาเปนวรรณคด มกมการใชถอยค าทไดเลอกเฟนอยาง

ประณต หมายถงวาผประพนธไดเอาใจใสกบถอยค าส านวนของตน ทกค าทใชมความหมายอยางใดอยางหนง ใครไปดดแปลงกจะท าใหคณคาของหนงสอนนลดไปไมมากกนอย เพราะผประพนธยอมจะไดไตรตรองคดหาส านวนโวหารจนเหมาะแกใจแลว จงเขยนลงในหนงสอนน

3. ดวยเหตทหนงสอนนมความเหมาะสมและมส านวนภาษาทประณต ผอาน มกจะตดใจอานหลายครง อานครงทหนงแลว อานครงทสองอกกยงไมรสกเบอหนาย อานครงทสามกยงเหนคณคาเพมเตมขนจากทอานครงทหนง

4. หนงสอวรรณคดมกจะมคณคาหลายดานหลายทาง ผ ทอานแลวตดใจ อยากจะเผยแพรเกยรตคณของหนงสอ อยากใหญาตมตรไดอาน และอยากใหเปนมรดกตกทอดไปถงลกหลาน ไมอยากใหอนชนลมหนงสอเหลานนเสย

รนฤทย สจจพนธ (2549 : 58) ใหความหมายของ วรรณคด ดงน “วรรณคดหรอวรรณกรรมคองานประพนธทแสดงความรสกนกคดของมนษยอยางมศลปะ งานประพนธทสบทอดกนมาชานาน มเวลาเปนเครองตดสน และมผยกยองคณคาเปนทประจกษอยางกวางขวางมกไดรบการเรยกขานวาวรรณคด สวนงานประพนธในรปแบบอยางใหมซงปรากฏนบแตสมยรชกาลท 5 เปนตนมา มคณคาในฐานะเปนงานประพนธรวมสมยเรยกวา วรรณกรรม”

15

กาญจนา วชญาปกรณ (2542: 4) ใหความหมายของวรรคดวา “วรรณคด คอ งานประพนธทผแตงถายทอดอารมณความรสกความนกคด ตลอดจนประสบการณตางๆดวยศลปะการประพนธ ซงสงผลใหผอานเกดจนตนาการ และ ความสะเทอนอารมณไปตามเจตนาทผแตงตองการ งานประพนธเรองใดจะไดรบการยกยอง ไดรบการยอมรบหรอไมมากนอยเพยงใดยอมขนอยกบวรรณศลปเปนส าคญ”

ผาสก มทธเมธา (2522: 38-39) อธบายวางานประพนธทมลกษณะเปนวรรณคดตองม

คณลกษณะ 9 ประการ ดงน 1) ตองมศลป 2) ตองเหนภาพพจน 3) ตองเกดอารมณสะเทอนใจ 4)ตองมการแสดงออกทแจมชดทง Tone และ Style 5) อานแลวเกดมโนภาพ 6) เนอหาและรปแบบเหมาะสมกน ดานเนอหาจะตองมความรเรม ความงาม ความงาย และ ความแจมชด ดานรปแบบ ขนอยกบการก าหนดความตองการ 7) ส านวนภาษาทใช ควรประณต บรรจง เหมาะสมกบเนอหา ตวละคร 8) ผ แตง นกประพนธ จะตองแสดงใหเหนถงพฒนาการทางอารมณอยในขนสง มประสบการณ 9) รจก compose หรอตกแตงไดดงาม เหมาะสม หรอมองคประกอบ (Composition) ดงามนนเอง กลาวโดยสรป วรรณคดเปนงานประพนธทไดรบการยอมรบวาดมคณคา ทงในดานเนอหาและกลวธการประพนธ อนยงผลใหกระทบอารมณของผอานและสรางความตรงใจแกผอาน

1.2 องคประกอบของวรรณคด

วรรณคดเปนงานศลปกรรมอนประกอบสรางขนจากองคประกอบหลายองคประกอบ รวมกน นกวชาการทางวรรณคดศกษาแสดงทศนะเกยวกบองคประกอบของวรรณคดไทยวามหลายประการ ดงน

วภา กงกะนนท (2522: 9) กลาวถงองคประกอบของวรรณคดวา วรรณคดประกอบดวยสวนตางๆทส าคญ และสมพนธกนสามสวน จะขาดสวนหนงสวนใดมได คอ ม 1) ภาษา 2)เนอหา ซงประกอบดวย เรองราว ขอคด หรออาจจะมคน หรอ ตวละคร เวลา สถานท ทรรศนะ 3) รปแบบ ในการศกษาองคประกอบของวรรณคด ผศกษาตองพจารณารายละเอยดขององคประกอบสวนตางๆ กลาวคอ พจารณาลกษณะและศลปะการใชภาษาของผประพนธ พจารณารายละเอยดของเนอหา และพจารณาลกษณะของรปแบบ

16

กาญจนา วชญาปกรณ (2542:20-45) อธบายวาวรรณคดมองคประกอบ 5 อยาง สรปได ดงน 1) รปแบบ วรรณคดจะมรปแบบเปนวธการส าหรบน าเสนอเนอหาทหลากหลายแตกตางกนไป 2) เนอหา เปนตวบงชวาควรเลอกรปแบบหรอประเภทวรรณคดชนดทใชน าเสนอ 3) ภาษา เปนสอส าหรบการแสดงออกถงอารมณสะเทอนใจความนกคดทศนะตางๆของกวมาสผอาน 4) กลวการประพนธผประพนธตองสรรใชกลวการประพนธเพอแสดงออกถงจนตนาการและอารมณสะเทอนใจของผประพนธออกมา 5) เอกภาพของวรรณคด วรรณคดทดงามจะตองเกดจากการประสานองคประกอบตางๆอยางประณต

หทยวรรณ ไชยะกล (2544: 13-25) กลาวถงองคประกอบของวรรณคดวา วรรณคดทงรอยแกวรอยกรองมองคประกอบหลก ไดแก รปแบบ เนอหา และ ภาษา ดงน 1) รปแบบ วรรณคดมรปแบบทหลากหลาย เชน นทาน ต านาน จดหมาย เปนตน 2) เนอหา เนอหาของวรรณคดไทยมหลายประเภท เชน เนอหาเกยวกบศาสนา ศลธรรม การสดด ขนบประเพณ เปนตน การพจารณาเนอหาหมายรวมถงการพจารณาตวละครและฉากดวย 3) ภาษา ภาษาทใชในวรรณคดเปนภาษาทเลอกเฟนและขดเกลาอยางประณต

กลาวโดยสรป องคประกอบของวรรณคดมหลายประการ ไดแก เนอหา รปแบบ และ ภาษา ซงองคประกอบทงหมดมความสมพนธเกยวเนองกนอยางแนบแนน

1.3 คณคาของวรรณคด วรรณคดเปนงานประพนธทไดรบการยกยองวามคณคา และเปนมรดกทางวฒนธรรมท

ตกทอดตงแตอดตนบเนองมาถงปจจบน ดวยเหตนจงกลาวไดวาวรรณคดเปนงานศลปะททรงคณคาตอมวลมนษยชาตหลายประการ ดงทศนะของนกวชาการทางวรรณคดศกษา ดงน

สจตรา จรจตร (2547 : 15-16) กลาวถงคณคาของวรรณคด สรปได 3 ดาน ดงน 1) คณคาทางจตใจ อารมณ คอ กอใหเกดความเพลดเพลน ประเทองอารมณ 2) คณคาทางปญญา วรรณคดกอใหเกดความร ความเขาใจเรองราวทเกยวของกบมนษย รจกบคคลและรจกชวตกวางขวางขน 3) คณคาทางศลธรรม วรรณคดนอกจากจะประเทองอารมณ ประเทองปญญาแลว ยงใหแงคด คตนยมในศลธรรมของสงคม หรอแนวประพฤตปฏบตทถกตอง

17

กาญจนา วชญาปกรณ (2542:55-65) กลาวถงคณคาของวรรณคดวาม 3 ประการ สรปไดดงน 1)คณคาทางดานความงาม อนไดแกการประสานกนอยางแนบสนทระหวางเนอหาและถอยค า 2) คณคาทางดานความด วรรณคดชวยกลอมเกลาอารมณใหละเอยดออน สขมทางดานอารมณความรสก สงผลกระทบตอความนกคดใหเขาใจเหนอกเหนใจผ อน รจกยงคดไมประพฤตผด 3) คณคาดานความจรง หากพจารณาถงวตถดบทน ามาแตงสรางเปนเนอหาของวรรณคดกลวนแลวแตเกยวของกบชวตในแงมมตางๆอนสามารถพบเหนไดและมอยจรง วรรณคดเปนสงสะทอนชวตสะทอนสงคม

ผาสก มทธเมธา (2522: 39-43) อธบายวาวรรณคดมคณคา 10 ประการ สรปไดดงน 1)

คณคาทางอารมณ คอ แรงบนดาลทเกดขนจากผประพนธแลวถายโยงมายงผอาน 2)คณคาทางปญญา ผอานไดความรทางการแตงวรณกรรม ไดประสบการณทางออมในการด าเนนชวตท าใหเกดปญญากวางขวาง 3) คณคาทางศลธรรม วรรณคดแตละเรองใหแงคดไมเหมอนกนแตผอานมกพบวาตวละครทไมอยในศลธรรมจะตองประสบกบความทกขยาก ซงกลาวไดวาเปนการสอนศลธรรมทางออม 4) คณคาทางวฒนธรรม วรรณคดเปนสวนส าคญสวนหนงในการถายทอดวฒนธรรมจากยคหนงไปสยคหนง 5) คณคาทางประวตศาสตร ท าใหผ อานไดทราบถง ความเปนมาของชาต ประเทศ วรบรา วรสตร 6) คณคาทางจนตนาการเปนการลบสมอง ท าใหเกดความคดรเรม 7) คณคาทางชวตและประสบการณ ผอานอาจเกบขอบกพรองจากวรรณคดมาแกไขชวต 8) คณคาในทางความจรงและการเขาใจจรง 9) คณคาในทางตองการแสดงความคดเหนวพากษวจารณ 10) คณคาทางการใชภาษา การสอสาร ผอานสามารถสงเกตลกษณะการใชภาษาทดเพอจดจ าน าไปใชได

ชวน เพชรแกว (2520: 78-81) กลาวถงคณคาและประโยชนของวรรณคดไว 8 ประการ

สรปได ดงน 1)วรรณคดชวยเพมพนความรดานภาษา 2)วรรณคดชวยเพมพนความรดานประวตศาสตร 3)วรรณคดชวยเพมพนความรทางดานประวต ต านานของสถานท ชอตางๆ ตลอดจนนยายพนบาน 4) วรรณคดสะทอนใหเหนภาพสงคม ประเพณ ความเชอ และวฒนธรรมสมยนนๆ 5)วรรณคดท าใหผอานไดคณคาทางอารมณ 6)วรรณคดชวยสงเสรมประสบการณและปญญาแกผอาน 7) วรรคดชวยยกระดบจตใจใหสงขนหรอท าใหผศกษามศลธรรม มจรยธรรมดขน 8) วรรณคดใหอดมคตและทศนคตในชวต จากทศนะของนกวรรณคดศกษาสามารถสรปไดวา วรรณคดมคณคาในหลายดาน ไดแก คณคาทางดานจตใจทวรรณคดมสวนชวยใหมนษยเรยนรและซมซบความงามทางภาษา

18

มอารมณอนละเอยดออน คณคาทางดานปญญาทวรรณคดประสาทความรดานตางๆแกมวลมนษย และ คณคาทางดานศลธรรมทวรรณคดเปนสอในการชใหเหนศลธรรมและความจรงของชวต

1.4 การจดการเรยนการสอนวรรณคด วรรณคดเปนมรดกทางวฒนธรรมอนทรงคณคา แนวทางในการสบสานวรรณคดทไดผลดยงคอ การจดการรยนการสอนวรรณคดแกเยาวชนรนหลง แนวทางการจดการเรยนการสอนวรรณคดผสอนตองค านงถงในหลายมต ไดแก วตถประสงคของการสอนวรรณคด สงทตองศกษาเมอเรยนวรรณคด และวธการสอนวรรณคด นกวชาการทางวรรณคดศกษาและนกวชาการทางการศกษาไดเสนอแนะแนวทางเกยวกบการสอนวรรณคดอยางหลากหลาย ดงน

มตทางดานจดมงหมายในการสอนวรรณคด มนกวชาการแสดงทศนะเกยว กบจดมงหมายในการสอนวรรณคดอยางหลากหลาย ดงน สจรต เ พยรชอบ และสายใจ อนทรรมพรรย (2538: 129-130) กลาวถงวตถประสงคทวไปในการเรยนการสอนวรรณคดไทยสรปได ดงน

1. เพอใหนกเรยนไดรจกความหมายของค าวา วรรณคด 2. เพอใหนกเรยนรวาหนงสอลกษณะใดจงไดรบยกยองวาเปนวรรณคด 3. เพอใหนกเรยนไดคนเคยและศกษาวรรณคดในรปแบบตางๆ 4. เพอฝกทกษะการอานออกเสยง ท านองพด ท านองเสนาะใหถกตอง 5. เพอฝกทกษะการอานในใจ และ ปลกฝงนสยรกการอาน 6. เพอใหมความรในเนอเรอง การตความหมาย ตลอดจนค าศพทตางๆ 7. เพอใหนกเรยนเกดความสนกเพลดเพลนจากเรองทอาน 8. เพอใหนกเรยนไดศกษาลกษณะขอบงคบตางๆของค าประพนธทใชใน

วรรณคดแตละเรอง 9. เพอใหเหนคณคาของวรรณคด เขาถงอรรถรสของวรรณคด สามารถจดจ าค า

หรอขอความทไพเราะเปนคตขอคดตางๆ และมมโนทศนทถกตอง 10. เพอฝกจนตนาการและใหมความคดรเรมสรางสรรค 11. เพอใหนกเรยนสามารถวจารณวรรณคด วจารณลกษณะนสยและการกระท า

ของตวละครดวยใจเปนธรรม ปราศจากอคต เพอใหนกเรยนไดเปนผมชวทศนทกวางขวาง 12. เพอใหนกเรยนมทศนคตทดตอการเรยนวรรณคดไทย

19

อจจมา เกดผล (2539: 132) น าเสนอจดมงหมายเกยวกบการสอนวรรณคด วาการสอนวรรณคดควรมจดมงหมาย ดงน

1. ใหผ เรยนไดศกษาวรรณคดดวยความศรทธา คอเหนความส าคญของวรรคดทงในดาน ประโยชนตน และประโยชนสวนรวม ซงจะท าใหชาตมฐานะสงขนทงในทางปญญา ศลธรรม และ วฒนธรรม

2. ใหผ เรยนเกดความสนกสนานเพลดเพลนในการอานวรรณคด โดยหากลวการสอนให นาสนใจ

3. ใหผ เรยนเกดความสนใจในรปแบบ ทวงท านอง และลลาของวรรณคดโดยการสงเกต ความไพเราะของภาษาทใชในวรรณคดนน

4. ใหผ เรยนไดรบความรความเขาใจในสาระส าคญของเนอเรองในวรรณคดอยางถกตอง 5. ใหผ เรยนรจกสงเกตลกษณะนสยของตวละครในเรอง แลวรจกเปรยบเทยบกบชวตจรงได

สามารถน าสวนทดไปใชและไมท าตามในสวนทไมด 6. สงเสรมใหผ เรยนเกดความเจรญทางจนตนาการ และมความคดรเรมสรางสรรคในทางทด 7. สงเสรมใหผ เรยนรจกใชเวลาวางใหเปนประโยชนในกากรอานและคนควาหาความรตอไป

ศรวไล ดอกจนทร (2529:16) กลาวถงจดมงหมายในการจดการเรยนการสอนวรรณคด

6 ประการ สรปได ดงน 1) เรยนวรรณคดเพอเรยนรชวตโดยออม 2) เรยนวรรณคดเพอเขาถงศลปะดวยประสบการณตรง 3) เรยนวรรณคดเพอเพมทกษะทางภาษาและความคด 4)เรยนวรรคดเพอรบมรดกทางวฒนธรรม ธ ารง รกษา และถายทอดแกอนชนรนตอไป 5)เรยนวรรคดเพอผลทางอารมณ จตใจ และ สตปญญา 6) เรยนวรรณคดเพอใหเกดแรงบนดาลใจและจนตนาการ อนอาจสรางสรรคสงตางๆขนได มตดานสงทจะตองศกษาเมอเรยนวรรณคด นกวชาการไดแสดงทศนะอยางสอดคลองกนไว ดงน ศรวไล ดอกจนทร (2529: 27-30) กลาววาการสอนวรรณคดควรจะไดศกษาสงตอไปน ไดแก 1)ลกษณะค าประพนธ ผ เรยนวรรณคดควรจะท าความเขาใจทงรอยแกวและรอยกรองในเรองของความเหมาะสมระหวางลกษณะค าประพนธกบเรองราว 2)ผแตง ผ เรยนควรไดเรยนรประวตสวนตวและการงานของผแตง ซงจะท าใหเขาใจผลงานนนๆไดดยงขน 3) เนอเรอง ควรใหความสนใจทงตวเรองและเบองหลงของเรอง 4) การด าเนนเรอง ควรศกษาเพอวเคราะหลกษณะการด าเนนเรองใหได 5) รสวรรณคด ผ เรยนไมอาจละเลยการศกษารสของวรรณดดไดเพราะจะท าใหการศกษาวรรณคดไมสมบรณ

20

ผาสก มทธเมธา (2522: 46) ทกลาวถงสงทตองศกษาในวรรณคด 3 ประการ สรปได ดงน (1) ลกษณะค าประพนธ ควรจะเขาใจทงรอยแกวและรอยกรอง ในเรองของการแตง ความไพเราะ ความนยม ความงาม และ ทวงทการแสดงออกเฉพาะบคคล (2) ผแตง ควรไดเรยนรประวตทงสวนตวและการงานเพราะจะท าใหเขาใจผลงานนนๆไดดยงขน และ (3) เนอเรอง ควรพจารณาวาเนอเรองทน ามาเรยบเรยงนนไดมาอยางไรเพราะตามปกตยอมไดเนอเรองมาจาก 2 ทางคอ ไดมาจากจนตนาการ หรอ ไดมาจากสงแวดลอม

สทธวงศ พงศไพบลย (2511: 51-62) ใหขอเสนอแนะเกยวกบแนวคดในการจดการเรยนรเพอใหนกเรยนเขาถงวรรณคด สรปได ดงน

1. ดานเนอเรอง ตองใหนกเรยนเขาใจเนอเรองโดยรวมทงหมด โดยการให นกเรยนอานมาลวงหนา นอกจากนยงตองพจารณาศลปะการประพนธ การตความ เพอใหเกดความซาบซงในวรรณคด รวมถงอธบายเกยวกบลกษณะนสยของตวละครดวย

2. ดานค าศพท การศกษาดานค าศพทมใชเพยงแตใหทราบวาศพทค าใดม ความหมายวาอยางไร ควรฝกใหนกเรยนสงเกตภาษากววาแตกตางจากภาษาสามญอยางไร ศพทนนมความงามและแฝงภมปญญาอะไรไวบาง

3. ดานฉนทลกษณ ฝกใหวเคราะหศลปะการประพนธ และพจารณาความ เหมาะสมระหวางเนอหากบฉนทลกษณ

4. ดานการอานท านองเสนาะ ควรใหนกเรยนไดฟงท านองเสนาะทถกตอง ไพเราะเพอชวยใหเกดความซาบซงในบทรอยกรอง แตไมควรบงคบใหนกเรยนอานท านองเสนาะเพราะจะท าใหนกเรยนมเจตคตทไมดตอวรรณคดไทย

5. ดานเกรดความรทสอดแทรกอยในวรรณคด ความรทเปนเกรดประกอบเชน ภมหลงของวรรณคด เจตคตของกว อทธพลของสงคมทมตอแนวคดของกว การสอนดานเกรดความรทสอดแทรกอยในวรรณคดควรเปดโอกาสใหนกเรยนรวมวเคราะหวจารณ สวนทส าคญประการหนงทครผสอนตองค านงถงเสมอในการสอนวรรณคด คอ วธการสอนวรรณคดเพอใหเกดประสทธภาพสงสด นกวชาการไดใหขอเสนอแนะเพอเปนประโยชนในการสอนวรรณคดอยางหลากหลาย ดงน

สจรต เพยรชอบ และ สายใจ อนทรรมพรรย (2538 : 230-238) ตงขอสงเกตบางประการในการเรยนการสอนวรรณคดไทย สรปได ดงน

1. ครผสอนวรรณคดควรเปนผมความรเกยวกบวรรคดอยางแทจรง นอกจากนน

21

ยงตองมความสามารถพเศษดานอนๆ เชน การฟอนร า การขบรอง การแสดงละคร ความรเกยวกบวฒนธรรมและประเพณตางๆ

2. ครตองมทศนคตทดตอวรรณคดและการสอนวรรณคด รวมถงตองปลกฝง นกเรยนใหมทศนคตทดตอวรรณคดไทย

3. ในการสอนวรรณคด ครควรจะค านงถงความแตกตางของผเรยนตลอดจน ความสนใจและความตองการของนกเรยนทตนจะสอน

4. ครตองตงวตถประสงคในการสอนใหชดเจน และควรเขยนเปนวตถประสงค เชงพฤตกรรมไวดวย

5. ครควรจดกจกรรมขนน าเขาสบทเรยนทกครงเพอเปนการจงใจ 6. การสอนวรรคดควรใชวธการหลายๆวธ ไมเนนในดานการถอดความอานเอา

เรอง ครบรรยายแตผ เดยว หรอใหนกเรยนทองจ า ควรใหนกเรยนไดคด ใชเหตผล ศกษาคนควา และรวมกจกรรมใหมากทสดเทาทจะมากได

7. การสอนวรรณคดนนควรเนนความคดรวบยอดมากกวาเนอหา 8. การสอนวรรณคดนนควรค านงถงความสนกสนานเพลดเพลนซงเปน

วตถประสงคทส าคญประการหนงของการสอนวรรณคด 9. ครควรจดกจกรรมประกอบการสอนหลายๆชนด เพอชวยใหบรรยากาศใน

การสอนนาสนใจ 10. การสอนวรรณคดควรค านงถงผ เรยนเปนส าคญ โดยครพยายามใหนกเรยนม

สวนรวมในการเรยนการสอนมากทสด 11. การสอนวรรณคดควรพยายามสอนใหสมพนธกบหลกภาษา และทกษะการ

ใชภาษาตางๆ ทงในดานการฟง พด อาน และเขยน 12. การสอนวรรณคดครควรใชสอการสอนประกอบการเรยนดวย 13. การสอนวรรณคดครควรใหนกเรยนไดใชความคด ใชเหตผล วพากษวจารณ

ใหมากทสดเทาทจะท าได 14. ครควรจดบรรยากาศ สภาพการณและหาวธตางๆทจะชวยสงเสรม

จนตนาการของนกเรยน 15. ควรสอนวรรณคดเพอใหผ เรยนเกดความคดสรางสรรค 16. ควรใหผ เรยนศกษาคนควาความรเพมเตมจากแหลงความรตางๆ 17. การสอนวรรคดครควรเนนใหนกเรยนเกดความซาบซงและรคณคาของ

วรรณคด 18. การเรยนการสอนวรรณคด ครไมควรจ ากดอยแตวรรณคดมรดกเทานน ควร

22

น าวรรณกรรมปจจบนมาใหนกเรยนไดศกษาดวย 19. การสอนวรรณคดทกครงตองมการประเมนผลดวย ซงครควรเลอกวธการให

เหมาะสม 20. การเรยนการสอนวรรณคดในชนเรยนเทานนไมเปนการเพยงพอเพราะมเวลา

จ ากด ครควรจดกจกรรมเสรมหลกสตรเพอชวยใหการสอนวรรณคดไดผลมากยงขน

หมอมหลวงบญเหลอ เทพยสวรรณ (2539: 53) กลาวถงวธการสอนวรรณคดส าหรบ นกเรยนในระดบชนมธยมศกษา สรปไดดงน เมอนกเรยนมาอยโรงเรยนมธยม นกเรยนจะเรมมความตองการจะวพากษวจารณ นกเรยนในวยนจงควรไดรบการสนบสนนในทางน คอ ควรใหมหนงสอหลายประเภทหลายชนใหอานเพอจะไดรจกเปรยบเทยบวาหนงสอดดวยเหตตางๆ หนงสอบางเลมมคณคาทางประวตศาสตร บางเลมทางกว บางเลมในทางสอนใจคน ฯลฯ นกเรยนควรมโอกาสแสดงความคดวจารณสงทบกพรองในหนงสอ และครควรหาโอกาสชสงทนกเรยนไมสามารถเหนไดดวยยงอยในวยเยาว จากแนวคดทเกยวเนองกบการจดการเรยนการสอนวรรณคด สรปไดวา การจดการเรยนการสอนวรรณคดควรมจดประสงคทชดเจนในการสอนเพอใหผ เรยนไดเขาถงวรรณคดอยางซาบซงถงคณคาของศลปะวรรณคด ดงนน สงทตองศกษาจงมหลากหลายทงตวบทวรรณคดและบรบทแวดลอม นอกจากน การสอนวรรณคดใหไดประสทธผลสงสดผสอนตองใชวธการสอนทหลากหลายและมงเนนใหผ เรยนฝกคดวเคราะหวจารณวรรณคดเรองทศกษา 1.5 กระบวนการเรยนรวรรณคด

หมอมหลวงบญเหลอ เทพยสวรรณ (2517: 7-9) กลาวถงหลกใหญส าหรบกระบวนการ วจารณวรรณคด ซงเปนกระบวนการเรยนรวรรณคดรปแบบหนงวา ม 4 ขนตอน สรปไดดงน

1. วเคราะห คอแยกแยะสวนตางๆของวรรณคดดใหถถวนทสดเทาทจะท าได 2. วนจฉยสาร คอ การตความสารทผ เขยนตองการสอมาถงผอาน 3. วจารณ คอ การพจารณากลวธในการแตงวรรณคดเรองนนๆ 4. วพากษ คอ การตดสนคณคาของวรรณคด

รนฤทย สจจพนธ (2549: 6-7) กลาวถงกระบวนการในการศกษาวรรณคดสรปไดวา

กระบวนการในการศกษาวรรณคดไมอาจหลกเลยงการอาน การวเคราะห และ การวจารณไปได

23

การอานละเอยดท าใหเขาถงวรรณคดทกแงทกมม การวเคราะหท าใหเหนความซบซอนของการประกอบสรางวรรณคดทน าเอาจนตนาการ ประสบการณ และ ทศนะของผประพนธมาสรางสรรคสอสารดวยภาษาและกลวธทางวรรณศลป การวจารณเปนการประเมนคณคาของวรรณคดทมตอชวตและสงคม ทงทเปนพลงทางปญญาและเปนสนทรยแหงชวต

กลาวโดยกระบวนการเรยนรวรรณคดเปนกระบวนการธรรมชาตทมความตอเนองและ

สามารถใชไดกบวรรณคดแทบทกประเภท กระบวนการดงกลาวไดแก การอาน การวเคราะห การวจารณ และการประเมนคาวรรณคด

1.6 ปญหาในการจดการเรยนการสอนวรรณคด แมวรรณคดจะอยคกบหลกสตรภาษาไทยมาเปนเวลานาน แตยงคงปรากฏวามปญหาเกยวกบการเรยนการสอนวรรณคดไทยหลายประการ ดงน

ยรฉตร บญสนท (2544: 56-60) กลาวถงปญหาดานผสอนวรรณคดไทยในยคปฏรปการศกษาไว ดงน

1. ครทสอนในโรงเรยนมกจะสอนไมตรงสาขาวชาทตนจบการศกษามา ครสอนภาษาไทยกลายเปนครทจบอะไรกสอนได เพราะภาษาไทยเปนภาษาในชวตประจ าวน

2. ครมภาระงานสอนมากเกนไป 3. ครสวนใหญเกนรอยละ 70 อานหนงสอนอยมาก 4. ครสอนวรรณคดไทยไมเขาใจความหมายและความส าคญของวรรณคดเพราะไม

มความรทางวรรณคดโดยตรง

หมอมหลวงบญเหลอ เทพยสวรรณ (2539: 134) กลาวถงปญหาในการสอนวรรณคดไว ดงน

1. มงเนนสอนค าศพทยากและโวหารภาพพจนจนกลายเปนแบบเรยนค าศพท และอปมาอปไมย

2. มงสอนวฒนธรรมและประเพรทปรากฏในวรรณคด จนวรรณคดกลายเปน แบบเรยนเกยวกบวฒนธรรมและประเพณตางๆ

3. ขาดการสอนความคดเชงวเคราะหวจารณและการตความ ขาดการวเคราะห ความงดงามเชงวรรณศลป

24

ดวงมน จตรจ านงค (2541: 99) แสดงทศนะเกยวกบปญหาการสอนวรรณคดไทยไว ดงน “ดเหมอนวาครอาจารย ในสถานศกษาในบานเมองเราใหความสนใจรวบรวมขอมลวาวรรณคดเรองใดสะทอนวฒนธรรมประเพณอะไรบาง และแตละอยางมรายละเอยดอยางไร หากหารายละเอยดในเรองไมไดกมกคนควาหาขอมลเพมเตม เปนทนาเสยดายวา หากการรวบรวมเชนน ไมกระท าควบคกบการหาเหตผลของวถชวตในเรอง กไมอาจใหความเขาใจตอพฤตกรรมของตวละครและทศนะของผประพนธไดเลย ยงกวานนมกมผ สรปไวกอนวาวรรณคดตองสะทอนวฒนธรรมอนดงามของบรรพบรษแตกไมสนใจพสจนวาดงามอยางไร ทงไมถามวาควรใชอะไรเปนมาตรฐานในการประเมนคานน” สจรต เพยรชอบ และ สายใจ อนทรรมพรรย (2538: 13) กลาวถงปญหาการเรยนการสอนวรรณคดเกยวกบนกเรยนวา “นกเรยนมทศนคตไมดตอภาษาไทย ไมสนใจเรยนหนไปสนใจเรยนวชาอน เชน ภาษาตางประเทศ คณตศาสตร หรอ วทยาศาสตร เปนตน” กลาวโดยสรป ปญหาเกยวกบการเรยนการสอนวรรณคดไทยยงประสบปญหาอยางตอเนอง ทงดานผ สอนทไมมความเชยวชาญทางวรรณคดโดยตรง และมจดมงหมายทไมสอดคลองกบธรรมชาตของวรรณคดท าใหการจดการเรยนการสอนวรรณคดไทยไมไดผลเทาทควร สวนปญหาดานผเรยนทส าคญคอ ผ เรยนมทศนคตทไมดตอวรรณคดไทย 2. แนวคดเกยวกบรปแบบการเรยนการสอน CIPPA

2.1 ความเปนมาของรปแบบการเรยนการสอน CIPPA ทศนา แขมมณ (2548: 11) กลาวถงความเปนมาของรปแบบการเรยนการสอนCIPPAสรปได ดงน ผพฒนารปแบบการเรยนการสอนซปปา (CIPPA) คอ รองศาสตราจารย ดร. ทศนา แขมมณ อาจารยประจ าสาขาวชาประถมศกษา คณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย โดยไดพฒนาขนจากประสบการณสอนของตน ทสงเกตจากการทดลองใชทฤษฎ แนวคด หลกการ พบวา แนวคดททดลองใชแลวประสบผลส าเรจอยเสมอม 5 แนวคด จากนนผพฒนาไดน าเสนอและเผยแพรแกนสตนกศกษาและนกวชาการทวไป โดยยงไมมการเรยกชอรปแบบการเรยนการสอนวา CIPPA ในระยะตอมาไดคดชอรปแบบขนเพอชวยใหจดจ าไดงายขนวารปแบบการเรยนการสอน CIPPA เพราะเหนวาคนทวไปคนเคยกบรปแบบทางการประเมนผล CIPP จงไดตงชอรปแบบการเรยนการสอนทประสาน 5 แนวคดนวา CIPPA

25

2.2 แนวคดหลกของรปแบบการเรยนการสอน CIPPA

ทศนา แขมมณ (2548: 11-17) อธบายแนวคดหลก 5 แนวคดทใชเปนพนฐานในการพฒนารปแบบการเรยนการสอน CIPPA ซงเปนรปแบบการเรยนการสอนทยดผ เรยนเปนศนยกลาง มรายละเอยด ดงน

1)Construction of Knowledge (C)

Construction of Knowledge คอแนวคดการสรางความรดวยตนเองตามทฤษฎ “Constructivism” ของ Piaget ซงมความเชอวามนษยสามารถสรางความรไดดวยตนเอง สามารถเปลยนแปลง และพฒนาได การสรางความรจะตองมองคประกอบ 3 สวน ไดแก 1) จดมงหมายของผ เรยน 2) ความรเดม และ 3) ความรใหมทผ เรยนไดรบ ขยายความไดวาโครงสรางของสตปญญามนษยสามารถปรบเปลยนได และขยายออกไปไดเรอยๆโดยอาศยองคประกอบ 3 ประการ ไดแก 1)ความรเดม 2) ความรใหม และ 3) กระบวนการทางสตปญญา แนวคดนอธบายไดวาการเรยนรจะเกดขนไดเมอผ เรยนมโอกาสไดรบความรใหมและใชกระบวนการทางสตปญญาเพอท าความเขาใจขอมลและเชอมโยงความรใหมกบความรเดม อนจะสงผลใหเกดการเรยนรทมความหมายตอตนเอง การเปดโอกาสใหผ เรยนสรางความรดวยตนเองสอดคลองกบแนวคดการจดการเรยนการสอนโดยยดผ เรยนเปนศนยกลาง ซงผ เรยนจะไดสรางความรดวยตนเองโดยใชกระบวนการทส าคญ ดงน

1. ใหผ เรยนทบทวนความรเดม 2. ใหผ เรยนไดรบ แสวงหา รวบรวมขอมล และ ประสบการณตางๆดวยตนเอง 3. ใหผ เรยนไดคด วเคราะห และสรางความหมายขอมล หรอ ประสบการณดวยตนเอง

โดยใชทกษะกระบวนการตางๆ 4. ใหผ เรยนไดสรปและจดระเบยบความร 5. ใหผ เรยนไดแสดงออกในสงทเรยนรดวยวธการทหลากหลาย ทงนหากกระบวนการทงหมดเปนการรเรมของผเรยนเอง การเรยนรนนจะมความหมายตอ

ผ เรยนมากยงขน

26

2)Interaction (I) Interaction คอ ปฏสมพนธทางสงคม (Social Interaction) ปฏสมพนธทางสงคมเปน

ทมาของขอมลทส าคญทสมองตองใชในการคด แตเดมเชอกนวาครและผ รเปนแหลงการเรยนทส าคญ แตในปจจบนใหความส าคญกบกระบวนการกลม (group process) และ การเรยนรแบบรวมมอ (cooperative learning) เพราะมนษยเปนสตวสงคม (social animal) จงจ าเปนตองเรยนรซงกนและกน กจกรรมการเรยนการสอนทดจงตองเปดโอกาสใหผ เรยนมปฏสมพนธระหวางกนและสงแวดลอมตางๆทอยรอบตว เพราะการปฏสมพนธเปนทมาของแหลงขอมลอนจะชวยขยายขอบเขตการเรยนรของผเรยนไดเปนอยางด แหลงความรหรอแหลงขอมลทสามารถน ามาใชใหเกดประโยชนแกผ เรยนมหลายแหลง เชน บคคคลแวดลอม สงแวดลอมทางกายภาพ สงแวดลอมทางธรรมชาต สงแวดลอมทางดานสอ เปนตน

3)Physical Participation (P)

Physical Participation คอ การเปดโอกาสใหผ เรยนไดมการเคลอนไหวทางรางกาย โดยการใหผ เ รยนมสวนรวมในการปฏบตหรอกระท าตางๆ ซ งสอดคลองกบทฤษฎการรบร (perception) และ หลกความพรอมในการเรยนร (learning readiness) การใหผเรยนไดมโอกาสเคลอนไหวทางรางกายชวยใหประสาทตตวและมความพรอมทจะเรยนร หากผ เรยนพรอมในการเรยนรจะท าใหเรยนรไดอยางมประสทธภาพ กจกรรมการเรยนรทควรจดใหผ เรยน ควรเปดโอกาสใหผ เรยนไดเคลอนไหวรางกายตามความเหมาะสมกบวยและความสนใจ อนจะชวยใหผ เรยนมความตนตว กระฉบกระเฉง และ รบรขอมลไดอยางรวดเรวยงขน

4)Process Learning (P) Process Learning คอ การเรยนรกระบวนการตางๆ ทจ าเปนตอการด าเนนชวต เชน กระบวนการแสวงหาความร กระบวนการคด กระบวนการกลม

27

การเรยนรเนอหาความรเพยงอยางเดยวไมเพยงพอส าหบผ เรยน ดงนน จงมแนวคดแนวคดการเรยนรกระบวนการ เพราะกากรเรยนรกระบวนการควบคไปกบเนอหาจะท าใหการเรยนมคณภาพมากยงขน เนองจากเนอหาความรเปลยนแปลงไดเสมอและนบวนจะมเพมมากขน ผ เรยนจงตองเลอกสรรเฉพาะสงทตนเองสนใจและมความหมายตอตนเอง ซงผ เรยนจะสามารถแสวงหาความรและศกษาไดดวยตนเองหากมความสามารถในการเรยนรกระบวนการทจ าเปน ทกษะกระบวนการตางๆทจ าเปนตอการด ารงช วตมเปนจ านวนมาก เชน ทกษะการแสวงหาความรและการศกาดวยตนเอง ทกษะการคดและกระบวนการคดตางๆ ทกษะการจดการ และ ทกษะการท างานกลมหรอท างานเปนทม เปนตน การจดกจกรรมการเรยนรจงควรใหมความครอบคลมทงดานเนอหาความรและการเรยนรกระบวนการ โดยเนนใหผ เรยนสามารถสรางความรไดดวยตนเองตามแนวคดการสรางความร (constructivism)

5)Application (A)

Application คอ การน าความรทไดจากการเรยนไปประยกตใช และเปนการเชอมโยงระหวางทฤษฎและการปฏบต เปนการถายโอนการเรยนร ( transfer of learning) ไปใชในสถานการณอนๆ เปนการฝกทกษะการน าความรไประยกตใชในชวตประจ าวน

2.3 ขนตอนการจดการเรยนรตามรปแบบการเรยนการสอน CIPPA ทศนา แขมมณ (2548: 19-22) น าเสนอขนตอนการการจดการเรยนรตามรปแบบการเรยนการสอน CIPPA 7 ขนตอน ดงน

ขนท 1 การทบทวน ตรวจสอบ ความรเดม ผสอนดงความรเดมเพอใชในการเชอมโยงกบความรใหม และ/หรอ ส ารวจความรเดมและความรพนฐานทจ าเปนส าหรบการเรยนรใหม

28

ขนท 2 การแสวงหาความรใหม ผ เรยนแสวงหาขอมลจากแหลงขอมลหรอแหลงความรตางๆ และรวบรวมขอมลความรใหมจากแหลงความร

ขนท 3 การศกษาและสรางความเขาใจขอมล ความรใหม และ เชอมโยงความรใหมกบความรเดม

ผ เ รยนท าความเขาใจกบขอมลความรใหมทหามาได สรางความหมายของขอมล/ประสบการณใหม โดยอาศยการเชอมโยงกบความรเดม และการใชกระบวนการตางๆ เชน กระบวนการคด กระบวนการกลม

ขนท 4 การแลกเปลยนความรความเขาใจกบกลม ผเรยนแลกเปลยนความรความคด อาศยกลมเปนเครองมอในการตรวจสอบความรความเขาใจของตนรวมทงขยายความรความเขาใจของตนใหกวางขน

ขนท 5 การสรปและจดระเบยบความร ผเรยนสรปจดระเบยบความรทไดรบทงหมด ทงความรเดมและความรใหม และจดสงทเรยนใหเปนระบบระเบยบเพอชวยใหผ เรยนสงทเรยนรไดงายและวเคราะหการเรยนร

ขนท 6 การปฏบตและ/หรอ การแสดงความรและผลงาน ผเรยนแสดงผลงานการสรางความรของตนใหผ อนรบร เปนการชวยใหผ เรยนตอกย าหรอตรวจสอบความเขาใจของตนและชวยสงเสรมใหผ เรยนใชความคดสรางสรรค แตหากตองมการปฏบตตามขอความรทไดขนนจะเปนขนปฏบตดวย

ขนท 7 การประยกตใชความร ผเรยนน าความรความเขาใจของตนไปประยกตใชในสถานการณตางๆ ทหลากหลายเพมความช านาญ ความเขาใจ ความสามารถในการแกปญหาและความจ าเปนเรองนนๆ ทศนา แขมมณ (2548: 23) ใหขอเสนอแนะเกยวกบการจดการเรยนรโดยใชรปแบบการเรยนการสอน CIPPA สรปไดวา ขนตอนการจดการเรยนการสอนตามรปแบบการเรยนการสอน CIPPA ไมจ าเปนตองด าเนนการใหเสรจสนภายในคาบเรยนเดยว เพราะแตละขนตอนอาจใชเวลาทมากนอยแตกตางกนตามเนอหาสาระการเรยน การด าเนนการสอนใหครบทง 7 ขนตอนอาจตอง

29

ใชเวลาหลายคาบเรยน รปแบบการเรยนการสอน CIPPA จงเหมาะเปนพเศษกบการเรยนการสอนแบบหนวยการเรยนร อยางไรกตามการจดการเรยนการสอนโดยใชรปแบบการเรยนการสอนCIPPA อาจแบงไดเปน 2 ลกษณะ คอ ลกษณะแรก ผสอนยดรปแบบการเรยนการสอน CIPPA 5 ประการ ในการออกแบบการสอนแตอาจปรบเปลยนขนตอนทง 7 ขนตอนตามความเหมาะสม ลกษณะทสอง ผสอนด าเนนการสอนตามขนตอนการเรยนรทง 7 ขนทออกแบบไว 3. แนวคดเกยวกบผลสมฤทธการเรยนร 3.1 ความหมายของผลสมฤทธการเรยนร ผลสมฤทธการเรยนรเปนขอมลสารสนเทศทแสดงใหเหนถงระดบความสามารถของผ เรยน นกการศกษาไดใหความหมายของผลสมฤทธการเรยนรไว ดงน Good (1959: 7) ใหความหมายของผลสมฤทธการเรยนรวา ผลสมฤทธการเรยนร หมายถง ความสามารถในการแสดงออกซงความรและทกษะตางๆ ทไดเรยนมาแลว พวงรตน ทวรตน (2529: 29) ใหความหมายของผลสมฤทธการเรยนร ดงน ผลสมฤทธการเรยนร คอ คณลกษณะรวมถงความรความสามารถของนกเรยนอนเปนผลมาจากการจดการเรยนร ท าใหนกเรยนเกดการเปลยนแปลงพฤตกรรมในดานตางๆ ของสมรรถภาพทางสมอง สมหวง พธยานวฒน (2540: 71) ใหความหมายของค าวาผลสมฤทธการเรยนรวา หมายถง ผลทเกดจากการสอนหรอกระบวนการเปลยนแปลงพฤตกรรม ซงแสดงออกมา 3 ดาน ไดแก ดานพทธพสย ดานทกษะพสยและดานจตพสย กลาวโดยสรป ผลสมฤทธการเรยนร หมายถง ความสามารถของนกเรยนทแสดงออกมาภายหลงการเขารวมกจกรรมการจดการเรยนร ซงความสามารถเหลานนแสดงออกครอบคลม 3 ดาน ไดแก ดานพทธพสย ดานทกษะพสย และ ดานจตพสย

30

3.2 องคประกอบทมอทธพลตอผลสมฤทธการเรยนร ผลสมฤทธการเรยนรเปนสารสนเทศทแสดงใหเหนความสามารถของผ เ รยน ซงมองคประกอบหลายประการทปทธพลตอผลสมฤทธการเรยนร การพฒนาองคประกอบทมอทธพลตอผลสมฤทธการเรยนรจะสงผลเชงบวกโดยตรงตอผลสมฤทธการเรยนร นกการศกษาอธบายถงองคประกอบทมอทธพลตอผลสมฤทธการเรยนร ดงน Gagne (1970: 42-45) อธบายถงองคประกอบทมอทธพลตอผลสมฤทธการเรยนรวา ม 2 ประการ ไดแก องคประกอบดานพนธกรรม และ องคประกอบดานสงแวดลอม ซงมรายละเอยด ดงน

1. องคประกอบดานพนธกรรม ถอเปนองคประกอบทส าคญและนกจตวทยาใหความ สนใจมาก คอ สตปญญาและความถนด และเปนทยอมรบอยางกวางขวางวาสตปญญาของมนษยไดรบการถายทอดทางพนธกรรมและมอทธพลตอผลสมฤทธการรเยนร สวนความถนดทมอทธพลตอผลสมฤทธการเรยนร ไดแก ความถนดเชงภาษา ความถนดเชงมต ความถนดเชงตวเลขเปนตน

2. องคประกอบดานสงแวดลอม สงอทธพลตอผลสมฤทธทางการเรยน แบงเปน 3 ดาน ไดแก ดานเศรษฐกจและสงคมของนกเรยน ดานบคลกภาพของคร และดานอทธพลตอคณภาพการศกษา องคประกอบดานสงแวดลอมนบคคลไดรบมาจากการเรยนรทางสงคม Heaton (1990: 14-16) กลาวถงองคประกอบทมอทธพลตอผลสมฤทธการเรยนรไว 6 ประการ ดงตอไปน 1. องคประกอบทางรางกาย (Physical Factor) ไดแก การเจรญเตบโตของรางกาย สขภาพกาย และ บคลกภาพ 2. องคประกอบดานความรก (Love Factor) ไดแก รปแบบความสมพนธภายในครอบครว ทง ความสมพนธของบดา มารดา กบบตร ความสมพนธระหวางบตร และความสมพนธระหวางสมาชกในครอบครว 3. องคประกอบทางวฒนธรรมและการถายทอดทางสงคม (Cultural and Socialization Factor) ไดแก ขนบธรรมเนยม ความเปนอยของครอบครว สภาพแวดลอมทางบาน การอบรมเลยงด และฐานะทางเศรษฐกจ เปนตน

31

4. องคประกอบดานความสมพนธในกลมเพอน (Peer Group Factor) ไดแก ความสมพนธของนกเรยนกบเพอนในวยเดยวกน ทงทางบานและทางโรงเรยน 5. องคประกอบทางการพฒนาตนเอง (Self-Development Factor) ไดแก สตปญญา ความสนใจ ทศนคตของนกเรยนตอการเรยน 6. องคประกอบดานการปรบตว (Self-Adjustment Factor) ไดแก การปรบตว การแสดงออกทางอารมณ เปนตน สรปไดวา องคประกอบทมอทธพลตอผลสมฤทธการเรยนรม 2 ดานใหญ คอ ดานพนธกรรม ซงเ ปนลกษณะทางชววทยา ทถ ายทอดจากบรรพบรษสลกหลาน และดานสภาพแวดลอม ไดแก การขดเกลาทางสงคม การคบเพอน ความสมพนธภายในครอบครว และ การปรบตว เปนตน 3.3 ความหมายของการประเมนผลสมฤทธการเรยนร นกการศกษาอธบายความหมายของการประเมนผลสมฤทธการเรยนร ดงน Gronlund (1976: 5) อธบายความหมายการประเมนผลสมฤทธการเรยนรวา การประเมนผลการเรยนร เปนการน าผลการเรยนรมาวนจฉยเพอตดสนวาเปนไปตามวตถประสงคทตงไวหรอไม เอมอร จงศรพรปกรณ (2546: 145) อธบายความหมายการประเมนผลสมฤทธการเรยนร วา การประเมนผลการเรยนร หมายถง กระบวนการรวบรวมและเรยบเรยงขอมลสารสนเทศทเกยวกบการเปลยนแปลงพฤตกรรมของนกเรยนจากพฤตกรรมเดมไปสพฤตกรรมใหมทคอนขางถาวรอยางเปนระบบ กลาวโดยสรป การประเมนผลสมฤทธการเรยนร หมายถง กระบวนการรวบรวมเรยบเรยงขอมลของผเรยนเพอน าไปสการตดสนวาบรรลวตถประสงคทตงไวหรอไม

32

3.4 วธการประเมนผลสมฤทธการเรยนร สจรต เพยรชอบ และสายใจ อนทรมพรรย (2538: 349-354) และ อจฉรา ชวพนธ (2547: 203) น าเสนอถงวธการประเมนผลสมฤทธการเรยนรภาษาไทยหลากหลายวธ สรปไดดงน 1. การถาม-ตอบปากเปลา ครสามารถถามค าถามปากเปลาใหนกเรยนตอบเพอประเมนวานกเรยนเกดการเรยนรหรอไม 2. การสอบปากเปลา เปนวธการประเมนผลทางดานเนอหา และเปนการสงเสรมความทกษะการพดโตตอบของนกเรยนดวย 3. การสมภาษณ เปนวธการประเมนผลทท าใหครรจกนกเรยนหลายดาน ทงดานความรความเขาใจเนอหา ดานทกษะการใชภาษา และ พฤตกรรมดานอนๆ 4. การสนทนา เปนวธการประเมนผลทท าใหทราบความรความเขาใจในเนอหาและเจตคตตอวชาภาษาไทยของผเรยน 5. การอภปราย เปนวธการประเมนผลทสงเสรมใหนกเรยนแสดงความคดเหนอยางเตมทโดยครสามารถทราบไดวานกเรยนเขาใจเนอหาสาระวชามากนอยเพยงใดผานการอภปราย นอกจากนยงเปนการฝกฝนทกษะทางการพด และ ฝกรบฟงความคดเหนของผ อนไดอยางดดวย 6. การประชมกลมยอย เปนวธการประเมนผล ทมงใหนกเรยนระดมสมองภายในกลมยอย แลวน าผลจากการประชมกลมยอยเสนอรายงานหนาชนเรยน 7. การสงเกต เปนวธการประเมนผลทครควรกระท าทงในและนอกหองเรยน ครควรจดบนทกผลการสงเกตการใชภาษาของนกเรยนอยางเปนระบบ เพอจะไดพฒนาในจดทนกเรยนยงบกพรองอยไดอยางเหมาะสม 8. การใชแบบสอบถาม เปนวธการประเมนโดยใหนกเรยนตอบแบบสอบถาม การประเมนผลแบบนมขอดคอ ทเปดโอกาสใหนกเรยนมสวนรวมในการประเมน โดยการแสดงความคดเหนเกยวกบการจดการเรยนรภาษาไทย 9. การใหนกเรยนท ารายงานการศกษาคนควา เปนวธการประเมนผลทท าใหนกเรยนมความรอยางกวางขวางจากการคนควาขอมล นอกจากนการเสนอผลงานหนาชนเรยนจะท าใหนกเรยนมความคดทกวางขวางขน เพราะมการอภปรายซกถาม ท าใหครสามารถประเมนผลไดทงดานเนอหาและพฤตกรรมทนกเรยนแสดงความคดเหนโตตอบกน 10. การใชมาตราสวนประเมนคา เปนวธการประเมนผลทมความเปนประนยสงมากนกเ รยนควรมโอกาสประเมนตนเองดวย อนจะท าใหทราบขอบกพรองของตน และหา แนวทางแกไขในโอกาสตอไป

33

11. การบนทกพฤตกรรมทางภาษาของนกเรยน เปนวธการประเมนผลทเกดจากการสงเกตพฤตกรรมการใชภาษาของนกเรยน เพอเปนขอมลในการวางแผนพฒนาทกษะดานทบกพรองตอไป 12. การใชแผนภมแสดงเกณฑตางๆ ทตงไว เปนวธการประเมนผลทนกเรยนรวมกนสรางกฎเกณฑในการประเมนการปฏบตงานของตน เพอน าไปสการตดสนวานกเรยนสามารถปฏบตงานไดตามเกณฑหรอไม 13. การสอบขอเขยน ขอสอบควรมทงแบบปรนยและอตนย ทงนเพอใหครอบคลมเนอหาสาระทงหมด และทส าคญควรสอดคลองกบวตถประสงคทตงไว กลาวโดยสรป วธการประเมนผลสมฤทธการเรยนรภาษาไทยมหลายวธดงกลาวมาแลว การประเมนผลสมฤทธการเรยนรภาษาไทยใหมประสทธภาพ ครตองพจารณษวธการประเมนผลสมฤทธการเรยนรใหเหมาะสมกบเนอหา เพอใหผลการประเมนมความเปนปรนยสงและสอดคลองกบวตถประสงค 3.5 ประโยชนของการประเมนผลสมฤทธการเรยนร นกการศกษาไดกลาวถงประโยชนของการผลสมฤทธการเรยนร ดงน สจรต เพยรชอบและสายใจ อนทรมพรรย (2538: 341-343) ไดกลาวถงประโยชนของการประเมนผลสมฤทธการเรยนร สรปไดดงน 1. ชวยใหครไดทราบสถานภาพการเรยนรของนกเรยน 2. เปนเครองมในการกระตนใหนกเรยนมความสนใจในบทเรยนมากขน ทงนเพราะนกเรยนไดทราบพฒนาการทางการเรยนของตน 3. ชวยใหครจ าแนกนกเรยนออกเปนกลมๆ ตามความสามารถทางการเรยนไดอยางถกตอง อนจะสงผลใหสามารถออกแบบการสอนไดสอดคลองกบระดบความสามารถของนกเรยนแตละกลมไดมากขน 4. เปนการประเมนผลการสอนของครวา ครมความสามารถในการจดการเรยนการสอนมากนอยเพยงใด และควรปรบปรงดานใดบาง 5. ชวยในการวนจฉยและท านายผลการจดการเรยนร และยงเปนขอมลในการพจารณาวาการด าเนนการจดการเรยนรส าเรจตามจดมงหมายทก าหนดไวหรอไม เพยงใด

34

6. เปนวธการหนงของการจดการเรยนร คอ เปนการสรางสถานการณใหนกเรยนไดทดลองความรความสามารถทตนไดเรยนร 7. ชวยใหครสามารถใหคะแนนนกเรยนไดถกตอง สนนทา มนเศรษฐวทย (2544: 16-17) กลาวถงประโยชนของการประเมนผลสมฤทธการเรยนร สรปไดดงน 1. น าผลการประเมนไปใชในการปรบปรงการจดกจกรรมการเรยนการสอนของครตอไป 2. น าผลการประเมนเสนอผปกครอง เพอใหรบทราบความสามารถในการเรยนรของนกเรยน อนจะน าไปสการหาวธการสงเสรมใหนกเรยนมผลสมฤทธการเรยนรสงขน 3. น าผลการประเมนไปปรบปรงสอการเรยนรเพอใหสอดคลองเหมาะสมกบความสนใจและความสามารถของนกเรยน 4. ผ บรหารสามารถใชผลการประเมนเปนแนวทางในการจดกจกรรมสง เสรมความสามารถทางการเรยนรของนกเรยน 5. น าผลการประเมนไปใชในการท าวจยในชนเรยน เพอพฒนารปแบบการสอนทเหมาะสมกบนกเรยนตอไป กลาวโดยสรปการประเมนผลสมฤทธทางการเรยนมประโยชนตอหลายฝาย ไดแก ครสามารถน าผลการวดผลสมฤทธทางการเรยนไปใชในการปรบปรงการจดการเรยนการสอนและจดกจกรรมซอมเสรมทมประสทธภาพใหแกนกเรยน นกเรยนไดทราบพฒนาการดานการเรยนของตน และเปนขอมลส าคญส าหรบผบรหารในการวางแผนพฒนานกเรยนตอไป 4. แนวคดเกยวกบเจตคต 4.1 ความหมายของเจตคต นกจตวทยาและนกการศกษาหลายทานไดใหความหมายของค าวา “เจตคต” ดงน เจตคต หมายถง ความพรอมทจะปฏบต กระท า หรอมปฏกรยาตอบคคลสงของและสภาพการณ ทงทางบวกและทางลบ (Good, 1973: 49)

35

เจตคต หมายถง ผลรวมของมนษยอนเกยวเนองกบ ความรสก อคต ความคดตอบางสงบางอยาง การวดเจตคตสามารถท าไดโดยการวดความคดของบคคลทมตอสงตางๆเพราะเจตคตเปนระดบขนของความคดความรสกดานบวกและดานลบตอสงเรา (Thurstone, 1992: 531) เจตคต หมายถง ความรสกหรอทาททมนษยมตอมนษยหรอสงใดสงหนงเปนไปไดทงทางทดและไมด ลกษณะส าคญของเจตคต คอ เปนสงทเกดจากการเรยนรหรอประสบการณ เปนสภาพทางจตใจ ทม อท ธพลตอความคด และเ ปนสภาพ ทมนคงเปลยนแปลงไดยาก (ทศนย ศภเมธ, 2542: 9) เจตคต หมายถง ความรสกของบคคลทมตอสงตางๆหลงจากทบคคลไดมประสบการณในสงนน เชน เจตคตในทางบวกเปนการแสดงออกในลกษณะของความพงพอใจ ความเหนดวย เจตคตในทางลบเปนการแสดงออกในทางไมพงพอใจ ไมเหนดวย ไมชอบ และเจตคตเปนกลางคอไมมความรสกใดๆ (ปรยาพร วงศอนตรโรจน, 2546: 244)

เจตคต หมายถง พฤตกรรมหรอความรสกทางดานจตใจทมตอสงเราใดสงเราหนงในทางสงคม รวมทงเปนความรสกทเกดจากการเรยนรเกยวกบสงเรา หรอ เกยวกบประสบการณในเรองใดเรองหนง (ธรวฒ เอกะกล, 2550: 3) กลาวโดยสรป เจตคต หมายถง ความคด ความเชอ ของบคคลทเกดจากประสบการณการเรยนร อนจะสงผลใหแสดงพฤตกรรมเพอตอบสนองตอสภาวการณตางๆ โดยสามารถสงเกตไดจากพฤตกรรมทแสดงออก ไดแก การแสดงออกในลกษณะของความพงพอใจ ความเหนดวย เปนการแสดงออกของเจตคตทางบวก การแสดงออกในลกษณะไมพงพอใจ ไมเหนดวย เปนการแสดงออกของเจตคตทางลบ สวนการแสดงออกในลกษณะเจตคตทเปนกลาง จะเปนความรสกเฉยๆ ไมเกลยดไมชอบ 4.2 ลกษณะของเจตคต Sax (1980: 58) ไดกลาวถงลกษณะของเจตคต ดงน 1. เจตคตมทศทาง (direction) เจตคตเปนบวกและลบ คอ บคคลทมเจตคตเปนไปในทศทางบวกแสดงวารสกชนชอบสงนนๆ สวนบคคลทมเจตคตไปในทศทางลบแสดงวาไมนยมหรอไมชนชอบสงนน

36

2. เจตคตมความเขมขน (intensity) เจตคตเปนความรสกทมความตอเนองตงแตบวกจนถงลบ 3. เจตคตมการแพรกระจาย (pervasiveness) เจตคตสามารถจากกลมหนงไปสอกกลมหนงได 4. เจตคตมความคงเสนคงวา (consistency) เจตคตเปนสงทเปลยนแปลงคอนขางยากเพราะเปนความรสกคอนขางคงท มลกษณะมนคงในแบบใดแบบหนงเปนเวลานานพอสมควร กมลรตน หลาสวงษ (2528: 231) ไดกลาวถงลกษณะทวไปของเจตคตสรปไดดงน 1. เจตคตเปนสงทเกดจากการเรยนรหรอ หรอเกดจากการเผชญประสบการณไมใชสงทตดตวมาโดยก าเนด 2. เจตคตเปนเครองชแนวทางในการแสดงพฤตกรรม กลาวคอ ถามเจตคตทด กจะมแนวโนมทเขาหาหรอแสดงพฤตกรรมนนๆ แตถาเจตคตไมดกมแนวโนมทจะตอตานการแสดงพฤตกรรมนนๆ 3. เจตคตสามารถถายทอดจากบคคลหนงไปสบคคลอนได เชน บดามารดาไมชอบบคคลหนง ยอมมแนวโนมท าใหเดกไมชอบบคคลนนตามไปดวย 4. เจตคตสามารถเปลยนแปลงได ตามลกษณะการเรยนรและการเผชญประสบการณ ปรยาพร วงศอนตรโรจน (2546: 249) ไดกลาวถงลกษณะของเจตคต สรปไดดงน 1. เจตคตเกดจากประสบการณในสภาพตางๆ แมวาบคคลจะไดรบประสบการณคลายกลงกนกน แตอาจจะมเจตคตทแตกตางกน ทงนเพราะปจจยหลายประการ เชน วย สตปญญา สภาพแวดลอม ฯลฯ 2. เจตคตเปนสภาพการเตรยมความพรอมในการตอบสนองสงเราเปนการเตรยมความพรอมภายในจตใจของบคคลทจะตอบสนองวาชอบหรอไมชอบ ยอมรบหรอไมยอมรบ และเกยวของกบอารมณ เปนสงทสงเกตไดยาก และหลายครงไมมเหตผล 3. เจตคตมทศทางของการประเมน ทศทางของการประเมน หมายถง ลกษณะความรสกหรออารมณทเกดขน อนไดแก เจตคตคตในทศทางบวก เจตคตในทศทางลบ 4. เจตคตมความเขม หมายถง เจตคตมระดบมากนอยของความรสก เจตคตมทงแบบมความเขมสง และ เจตคตแบบมความเขมต า 5. เจตคตมความคงทน การเปลยนแปลงเจตคตจงกระท าไดยาก เพราะเจตคตเปนสงทบคคลยดมนถอมน และเปนปจจยส าคญทเกยวเนองกบการก าหนดพฤตกรรมของบคคล

37

6. เจตคตมทงพฤตกรรมภายในและพฤตกรรมภายนอก พฤตกรรมภายในเปนสภาวะทางจต ซงไมสามารถลวงรไดวาบคคลนนมเจตคตอยางไร การท านายตองอาศยการสรางเครองมอวดพฤตกรรม สวนเจตคตทเปนพฤตกรรมภายนอก คอแสดงพฤตกรรมออกมา เนองจากถกสงเรามากระตน สามารถท านายหรออธบายได 7. เจตคตจะตองมสงเราจงมการตอบสนองเกดขน พฤตกรรมภายนอกทแสดงออกไมจ าเปนตองสอดคลองกบเจตคตภายในเสมอไป ทงนขนอยกบปจจยทางสงคมเปนส าคญ กลาวสรปไดวา เจตคตเปนสงทเกดจากการเรยนร การเผชญประสบการณของบคคล เจตคตมทศทาง มความเขม สามารถถายทอดจากบคคลหนงไปสอกบคคลหนง และเจตคตเปลยนแปลงไดยาก จะสามารถเปลยนแปลงไดจาก ประสบการณ หรอ การเรยนร 4.3 องคประกอบของเจตคต McGuire (1969: 155-156) ไดกลาวถงองคประกอบของเจตคต สรปได ดงน 1. องคประกอบดานความรความเขาใจ (cognitive component) เปนองคประกอบดานความรความเขาใจของบคคลทมตอสงเรา เพอเปนขอมลน าไปสการสรปความและรวมเปนความเชอ เพอชวยในการประเมนสงเรา 2. องคประกอบดานความรสกหรออารมณ (affective component) เปนองคประกอบดานความรสกหรออารมณของบคคลทมตอสงเรา บคคลจะประเมนสงเรานนวาชนชมหรอไมชนชมตองการหรอไมตองการ 3. องคประกอบดานพฤตกรรม (behavioral component) เปนองคประกอบทางดานความพรอมทบคคลจะประพฤตปฏบต หรอตอบสองสงเราในทศทางทจะสนบสนนหรอคดคาน อนเปนผลมาจากความเชอของบคคลทไดประเมนพฤตกรรมทแสดงออกมาใหสอดคลองกบความรสกภายใน Triandis (1971: 6-7) ไดกลาวถงองคประกอบของเจตคต สรปได ดงน 1. องคประกอบดานความรความเขาใจ (cognitive component) คอ ความคดของบคคลทจะตอบสนองตอสงเราตางๆ 2. องคประกอบดานความรสกหรออารมณ (affective component) คอ ภาวะอารมณอนเปนผลมาจากความคด ถาบคคลมความคดทดตอสงเราจะมความรสกยอมรบ แตถามความคดเหนไมดตอสงเราจะปฏเสธตอสงเรานน

38

3. องคประกอบดานพฤตกรรม (behavioral component) คอ ความรสกภายในของบคคล อนมความโนมเอยงทจะปฏบต ซงอยในรปของการยอมรบหรอปฏเสธ องคประกอบทง 3 ประการนมความสมพนธซงกนและกน ดงแผนภาพตอไปน แผนภาพท 1 ความสมพนธระหวางองคประกอบของเจตคต ปรยาพร วงศอนตรโรจน (2546: 58) ไดกลาวถงองคประกอบของเจตคต สรปได ดงน 1. องคประกอบดานความรความเขาใจ (cognitive component) เปนองคประกอบดานความรความเขาใจของบคคลทมตอสงเรา เพอเปนขอมลในการสรปความและรวมเปนความเชอหรอชวยในการประเมนสงเรา 2. องคประกอบดานความรสกหรออารมณ (affective component) เปนองคประกอบดานความรสกหรออารมณของบคคล ทสมพนธกบสงเรา เปนผลตอเนองมาจากทบคคลประเมนสงเราแลวพบวา พอใจหรอไมพอใจ ตองการหรอไมตองการ 3. องคประกอบดานพฤตกรรม (behavioral component) เปนองคประกอบดานความพรอม หรอแนวโนมทบคคลจะแสดงออก หรอตอบสนองตอสงเราทงในทศทางทสนบสนนหรอทศทางทคดคาน สรปไดวา เจตคตมองคประกอบ 3 ดาน คอ ดานความรความเขาใจ ดานความรสกหรออารมณ และดานพฤตกรรม องคประกอบทงสามดานนมเชอมโยงสมพนธกน กลาวคอเมอบคคลรบรสงเราจะเกดความร ความเขาใจ จากนนจะน าไปสการคดหรอเชอท าใหเกดความรสกและอารมณซงสงผลตอแนวโนมของทศทางการแสดงออกทางดานพฤตกรรม

สงเรา: บคคล สถานการณ กลมสงคมและอนๆ

เจตคต

การปฏบต

ความร

ความรสก

ปฏกรยาแสดงออก ค าพดทเกยวกบการปฏบต

การรบรทแสดงถงความเชอ

ค าพดทแสดงถงความรสก

39

4.4 ประโยชนของเจตคต Triadis (1971: 4) ไดกลาวถงประโยชนของเจตคต สรปได ดงน 1)เจตคตกอใหเกดชวยความเขาใจสงแวดลอม โดยการจดระบบของสงของทอยรอบตวบคคล 2) เจตคตชวยใหบคคลหลกเลยงสงทไมด อนอาจน าความไมพอใจมาสตวบคคล 3) เจตคตชวยใหสามารถปรบตวเขากบสภาพแวดลอมทซบซอน 4) เจตคตชวยใหบคคลสามารถแสดงออกถงคานยมของตนเอง สงวนศร วรชชย (2527:63-64) กลาวถงประโยชนของเจตคตสรปได ดงน 1) เจตคตชวยใหบคคลบรรลเปาหมายทตองการ 2) ชวยใหบคคลมหลกการในการแสดงพฤตกรรม 3) ช วยใหบคคลพฒนาไดพฒนาความสามารถเกยวกบสงของ ผคน 4) ชวยปองกนตวเองจากสภาวะ คบของทางจตใจ สรปไดวา เจตคตมประโยชนหลายประการ ไดแก ชวยใหบคคลมหลกการแสดงพฤตกรรมไดอยางถกตองเหมาะสม ซงเปนประโยชนตอตนเองและผ อน รวมถงเปนช องทางใหบคคลไดพฒนาความเขาใจเกยวกบบคคลหรอสงตางๆ เพอชวยปองกนตนเองจากภาวะความคบของทางจตใจ 4.5 การเปลยนแปลงเจตคต เจตคตเปนเกดจากประสบการณทมนษยไดประสบ เจตคตเกดมลกษณะทคอนขางคงเสนคงวา แตทงน เจตคตสามารถเปลยนแปลงไดซงกตองอาศยระยะเวลายาวนานพอสมควร นกการศกษาอธบายเกยวกบการเปลยนแปลงเจตคต ดงน Gagne (1984: 230-235) ไดกลาวถงวธการเปลยนแปลงเจตคตไว ดงน 1. การวางเงอนไข เชน เดกเลกเคยกลวแมงมมมากอน แตหากเดกคนนนไมถกแมงมมท ารายเปนเวลานาน เดกจะเ รมเปลยนเจตคตตอแมงมมจากทเคยกลวเปนไมกลว แตการเปลยนแปลงในลกษณะนจะเปนไปไดยาก 2. การเสรมก าลงใจ เชน นกเรยนไดคะแนนไมดเสมอในวชาเรยงความ จงมเจตคตทไมดตอการเขยน แตเมอครไดเสรมก าลงใจ ดวยการใหคะแนนเพมขนอาจท าใหนกเรยนเปลยนแปลงเจตคตในทางทดขนได

40

3. การเลยนแบบ เกดจากการทบคคลเหนบคคลอนประสบผลส าเรจในสงทสอดคลองกบคานยมของตน จงเกดความพอใจและพยายามลอกเลยนแบบบคคลนน แสงเดอน ทวสน (2545: 71) ไดกลาวถงหลกในการเปลยนแปลงเจตคต ดงน 1. สรางตวเลยนแบบ (identification figure) ทเหมาะสมใหกบผ ทตองการจะใหเกดการเปลยนแปลงเจตคต 2. ใชวธการพดหรอการสอสาร (Communication) เพอเปลยนแปลงเจตคต 3. ใชวธการจดสภาพการณและสงแวดลอมตางๆ เพอเอออ านวยใหเกดการเปลยนแปลงเจตคตไปในแนวทางทตองการ สรปไดวา เจตคตสามารถเปลยนแปลงไดขนอยประสบการณและสงแวดลอมตางๆ การเปลยนแปลงเจตคตสามารถท าไดโดยหลายวธ อาท การวางเงอนไข การเสรมก าลงใจหรอแรงจงใจ และการลอกเลยนแบบ 4.6 การวดเจตคต การวดเจตคต คอการวดคณลกษณะภายในบคคล ซงเกยวโยงกบอารมณและความร หรอเปนลกษณะของจตใจ คณลกษณะดงกลาวมการเปลยนแปลงไดงาย ไมแนนอน ดงนน การทจะวดเจตคตของบคคลใดบคคลหนงจะตองกระท าบนหลกการทสามารถเชอถอได นกการศกษาหลายทานไดกลาวถงการวดเจตคตไว ดงน Edward (1967: 3-16) ไดเสนอวธการวดเจตคต สรปไดดงน 1. การสมภาษณหรอการซกถามโดยตรง เปนวธการวดเจตคตทงาย ขอจ ากดของวธนคอ ผถามอาจจะไมไดรบค าตอบทจรงใจจากผตอบ เพราะผตอบอาจไมตอบตามความรสกทแทจรงเพราะเกรงผลกระทบทตามมาจากการแสดงเจตคต ดงนนผสมภาษณควรสรางบรรยากาศทเปนกนเอง และ บอกผตอบใหมนใจวาค าตอบจะเปนความลบ 2. การสงเกตพฤตกรรม ขอจ ากดของวธนคอ ไมสามารถสงเกตพฤตกรรมของบคคลไดทกคน และ ไมสามารถใชการพจารณาเจตคตของบคคลเพยงอยางเดยวเปนเครองมอในการตดสนพฤตกรรมของบคคล 3. สรางใชแบบวดเจตคต วธการนนยมใชในการศกษา และการวจย เพราะสะดวกและรวดเรวในการสรปคาเฉลยของเจตคตในบคคลกลมใหญ

41

สรปไดวา การวดเจตคตของบคคลสามารถวดไดหลายวธ ไดแก การสมภาษณ การสงเกตพฤตกรรม และ การใชแบบวดเจตคต 5. งานวจยทเกยวของ

5.1 งานวจยทเกยวของกบการจดการเรยนรวรรณคด กาญจนา มากพน (2548) ท าวจยเพอศกษาผลการเรยนการสอนดวยวธสตอรไลนทมตอ

ผลสมฤทธทางการเรยนวชาภาษาไทยและเจตคตตอการเรยนการสอนของนกเรยนระดบชนมธยมศกษาปท 2 ผลการวจยพบวา นกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 ทเรยนวชาภาษาไทยดวยวธสอนแบบสตอรไลน มคะแนนผลสมฤทธทางการเรยนวชาภาษาไทยสงกวากอนการทดลอง อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 นกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 กลมทเรยนวชาภาษาไทยดวยวธสอนแบบสตอรไลน มคะแนนผลสมฤทธทางการเรยนสงกวากลมทเรยนวชาภาษาไทยดวยวธสอนแบบปกตอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 และ นกเรยนทเรยนวชาภาษาไทยดวยวธสอนแบบ สตอรไลน มเจตคตทดตอการเรยนการสอนวชาภาษาไทยดวยวธสตอรไลนในระดบมาก

ธตรตน วเชยรมงคลกล (2548) ท าวจยเพอศกษาผลของการจดการเรยนรโดยใช

รปแบบวฏจกร 4 MAT ทมตอเจตคตและผลสมฤทธการเรยนรวรรณคดไทยของนกเรยนระดบชนมธยมศกษาตอนตน ผลการวจยพบวา นกเรยนทไดรบการจดการเรยนรโดยใชรปแบบวฏจกร 4 MAT มเจตคตตอวรรณคดไทยสงกวากอนการทดลองอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 นกเรยนทไดรบการจดการเรยนรโดยใชรปแบบ วฏจกร 4 MAT มเจตคตตอวรรณคดไทยสงกวานกเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบปกตอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 และ นกเรยน ทไดรบการจดการเรยนรโดยใชรปแบบวฏจกร 4 MAT มผลสมฤทธทางการเรยนรวรรณคดไทยสงกวานกเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบปกตอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 ศธรา จฑารตน (2549) ท าวจยเพอศกษาผลของการใชรปแบบการเรยนการสอนแบบ ตกผลกทมตอผลสมฤทธทางการเรยนวรรณคดไทย และความสามารถในการอานอยางมวจารณญาณของนกเรยนระดบชนมธยมศกษาตอนตน ผลการวจยพบวา ผลสมฤทธทางการเรยนวรรณคดไทยหลงเรยนของนกเรยนทเรยนดวยรปแบบการเรยนการสอนแบบตกผลกสงกวากอนเรยนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 ความสามารถทางการอานอยางมวจารณญาณหลงเรยนของนกเรยนทเรยนดวยรปแบบการเรยนการสอนแบบตกผลกสงกวากอนเรยนอยา งม

42

นยส าคญทางสถตทระดบ .05 ผลสมฤทธทางการเรยนวรรณคดไทยของนกเรยนทเรยนดวยรปแบบการเรยนการสอนแบบตกผลกสงกวานกเรยนทเรยนดวยการสอนแบบปกตอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 และ ความสามารถทางการอานอยางมวจารณญาณของนกเรยนทเรยนดวยรปแบบการเรยนการสอนแบบตกผลกสงกวานกเรยนทเรยนดวยวธปกตอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05

ขวญชนก นยเจรญ (2551) ท าวจยเพอศกษาผลของการใชรปแบบการเรยนการสอนดวยวธวจยททตอผลสมฤทธทางการเรยนวรรณคดไทย และ ความสามารถในการอานอยางมวจารณญาณ ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 วทยาลยนาฏศลป สงกดสถาบนบณฑตพฒนศลปกระทรวงวฒนธรรม ผลการวจยพบวาผลสมฤทธทางการเรยนวรรณคดไทยหลงเรยนของนกเรยนทเรยนดวยรปแบบการเรยนการสอนดวยวธวจยสงกวากอนเรยนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 ความสามารถทางการอานอยางมวจารณญาณหลงเรยนของนกเรยนทเรยนดวยรปแบบการเรยนการสอนดวยวธวจยสงกวากอนเรยนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 ผลสมฤทธทางการเรยนวรรณคดไทยของนกเรยนทเรยนดวยรปแบบการเรยนการสอนดวยวธวจยสงกวานกเรยนทเรยนดวยการสอนแบบปกตอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 และ ความสามารถทางการอานอยางมวจารณญาณของนกเรยนทเรยนดวยรปแบบการเรยนการสอนดวยวธวจยสงกวานกเรยนทเรยนดวยวธปกตอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 เพชร วจตรนาวน (2551) ท าวจยเพอศกษาผลของการใชรปแบบการเรยนรค าศพททมตอความเขาใจในการอานวรรณคดและความคงทนในการเรยนรของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ผลการวจยพบวา นกเรยนทไดรบการจดการเรยนรโดยใชรปแบบการเรยนรค าศพทมความเขาใจในการอานวรรณคดและความคงทนในการเรยนรสงกวากอนการทดลองอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 และ นกเรยนทไดรบการจดการเรยนรโดยใชรปแบบการเรยนรค าศพทมความเขาใจ ในการอานวรรณคดและความคงทนในการเรยนรสงกวานกเรยนทไดรบการจดรปแบบการเรยนรแบบปกตอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ . 05 การศกษางานวจยทเกยวของกบการจดการเรยนรวรรณคด สรปไดวา งานวจยทงหมดเปนงานวจยเชงทดลอง โดยมกลมตวอยางเปนกลมทดลองและกลมควบคม กลมทดลองไดรบการจดการเรยนรโดยใชวธการสอนและรปแบบการเรยนการสอนทหลากหลาย ไดแก วธสตอรไลน รปแบบการเรยนการสอน 4 MAT รปแบบการเรยนการสอนแบบตกผลก รปแบบการเรยนการสอนดวยวธวจย และ รปแบบการเรยนรค าศพท สวนกลมควบคมทงหมดไดรบการจดการเรยนร

43

แบบปกต ตวแปรตามในการวจยแตละเรองม 2 ตว ตวแปรตามตวแรกเหมอนกนในทกงานวจย คอ ผลสมฤทธการเรยนร สวนตวแปรตามตวท 2 แตกตางกนออกไป เชน ความพงพอใจตอวธสอน เจตคตตอวรรณคด การอานอยางมวจารณญาณ และ ความคงทนในการเรยนร ผลการวจยทงหมดพบวา ผลสมฤทธการเรยนรวรรณคดไทยกลมทดลองซงไดรบการจดการเรยนการสอนโดยใชวธสอนและรปแบบการเรยนการสอนตางๆ สงกวากลมควบคมทไดรบการจดการเรยนการสอนดวยวธปกตอยางมนยส าคญทางสถต สวนตวแปรตามกลมท 2 ไดแก ความพงพอใจตอวธสอน เจตคตตอวรรณคด การอานอยางมวจารณญาณ และ ความคงทนในการเรยนร กลมทดลอง มผลรวมคะแนนจากแบบวดสงกวากลมควบคมอยางมนยส าคญทางสถต

5.2 งานวจยทเกยวของกบการจดการเรยนรโดยใชรปแบบการเรยนการสอน CIPPA

จรนนท บญเรอน (2544) ไดท าวจยเพอศกษาผลของการสอนโดยใชรปแบบการเรยนการสอน CIPPA ทเนนกระบวนการเรยนรทางภาษาทมตอผลสมฤทธทางการเรยนรและเจตคตตอการเรยนภาษาไทยของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 ผลการวจยพบวา คะแนนผลสมฤทธทางการเรยนภาษาไทยของนกเรยนทเรยนโดยใชรปแบบการเรยนการสอน CIPPA ทเนนกระบวนการเรยนรทางภาษาสงกวานกเรยนทไดรบการสอนตามปกตอยางมนยส าคญทางสถต ทระดบ .05 และนกเรยนทเรยนโดยใชรปแบบการเรยนการสอน CIPPA ทเนนกระบวนการเรยนรทางภาษามเจตคตตอการเรยนภาษาไทยสงกวานกเรยนทไดรบการสอนตามปกตอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 สทธรตน เลศจตรวทย (2544) ไดท าวจยเพอศกษาผลของการสอนโดยใชรปแบบการเรยนการสอน CIPPA เพอการเรยนรทางประวตศาสตร ทมตอผลสมฤทธทางการเรยน ทกษะการวเคราะห และเจตคตของนกเรยนชนประถมศกษาปท 5 ผลการวจยพบวา นกเรยนทเรยนดวยการสอนโดยใชรปแบบการสอน CIPPA เพอการเรยนรทางประวตศาสตร มผลสมฤทธทางการเรยนประวตศาสตร ทกษะการวเคราะห และเจตคตตอความรกชาตหลงการทดลองสงกวานกเรยน ทเรยนดวยการสอนแบบปกตอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 นกเรยนทเรยนดวยการสอนโดยใชรปแบบการเรยนการสอน CIPPA เพอการเรยนรทางประวตศาสตร มผลสมฤทธทางการเรยนประวตศาสตร ทกษะการวเคราะห และเจตคตตอความรกชาต หลงการทดลองสงกวา กอนการทดลองอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 และ นกเรยนทเรยนดวยการสอนแบบปกต มผลสมฤทธทางการเรยนประวตศาสตร ทกษะการวเคราะห และเจตคตความรกชาตหลงการทดลองสงกวากอนการทดลองอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05

44

ชารณ ตรวรญญ (2545) ท าวจยเพอศกษาผลของการจดกระบวนการเรยนการสอนคณตศาสตรตามหลก CIPPA ทมตอผลสมฤทธและเจตคตตอการเรยนคณตศาสตรของนกเรยนชนประถมศกษาปท 4 ผลการวจยพบวา หลงการทดลอง นกเรยนทไดรบการจดกระบวนการเรยนการสอนคณตศาสตรตามหลก CIPPA มคาเฉลยของคะแนนผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตรและคาเฉลยของคะแนนจากแบบวดเจตคตตอการเรยนคณตศาสตรสงกวานกเรยนทไดรบ การจดกระบวนการเรยนการสอนคณตศาสตรตามปกตอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 ดารนทร ตนะทพย (2545) ท าวจยเพอศกษาผลของการสอนโดยใชรปแบบการเรยนการสอน CIPPA ทเนนกระบวนการเรยนรทางภาษาทมตอผลสมฤทธทางการเรยนและเจตคตตอการเรยนภาษาองกฤษของนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 ผลการวจยพบวา คะแนนผลสมฤทธทางการเรยนภาษาองกฤษของนกเรยนทไดรบการสอนโดยใชรปแบบการสอน CIPPA ทเนนกระบวนการเรยนรทางภาษาสงกวานกเรยนทไดรบการสอนตามปกตอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 และ คะแนนเจคตตอการเรยนภาษาองกฤษของนกเรยนทไดรบการสอนโดยใชรปแบบการสอนCIPPA ท เ นนกระบวนการ เ รยน รทางภาษาสงกวานก เ รยน ท ได รบการสอนตามปกต อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05

บญฤด แซลอ (2545) ท าวจยเพอศกษาผลของการจดการเรยนการสอนวทยาศาสตรโดยใชรปแบบการเรยนการสอน CIPPA ทมตอผลสมฤทธทางการเรยน ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร และ เจตคตทางวทยาศาสตรของนกเรยนชนประถมศกษาปท 5 ผลการวจยพบวา หลงการทดลอง คาเฉลยของคะแนนผลสมฤทธทางการเรยนวทยาศาสตรของนกเรยนทไดรบการจดการเรยนการสอนวทยาศาสตรโดยใชรปแบบการเรยนการสอน CIPPA สงกวานกเรยนทไดรบการจดการเ รยนการสอนวทยาศาสตรตามปกต อยางมนยส าคญทางสถต ทระดบ .05 หลงการทดลอง คาเฉลยของคะแนนทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรของนกเ รยน ทไดรบการจดการเรยนการสอนวทยาศาสตรโดยใชรปแบบการเรยนการสอน CIPPA สงกวานกเรยนทไดรบการจดการเรยนการสอนวทยาศาสตรตามปกต อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 และ หลงการทดลอง คา เฉลยของคะแนนเจตคตทางวทยาศาสตรของนกเ รยน ทไดรบการจดการเรยนการสอนวทยาศาสตรโดยใชรปแบบการเรยนการสอน CIPPA สงกวานกเรยนทไดรบการจดการเรยนการสอนวทยาศาสตรตามปกต อยางมนยส าคญทางสถต ทระดบ .05

45

การศกษางานวจยทเกยวของกบการเรยนรโดยใชรปแบบการเรยนการสอน CIPPA สรปไดวา งานวจยทงหมดเปนงานวจยเชงทดลอง โดยมการทดลองในหลากหลายกลมสาระ ไดแก ภาษาตางประเทศ สงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม (ประวตศาสตร) คณตศาสตร และ วทยาศาสตร โดยมกลมตวอยาง เปนกลมทดลองและกลมควบคม กลมทดลองไดรบ การจดการเรยนรโดยใชวธการสอนและรปแบบการเรยนการสอน CIPPA สวนกลมควบคมทงหมดไดรบการจดการเรยนรแบบปกต ตวแปรตามในการวจยแตละเรองม 2 ตว ตวแปรตามตวแรกเหมอนกนในทกงานวจย คอ ผลสมฤทธการเรยนร สวนตวแปรตามตวท 2 แตกตางกนออกไป เชน เจตคตตอการเ รยน ทกษะการว เคราะห เจตคตตอความรกชาต ทกษะกระบวนการ ทางวทยาศาสตร ผลการวจยทงหมดพบวา ผลสมฤทธการเรยนรของกลมทดลองซงไดรบการจดการเรยนการสอนโดยใชรปแบบการเรยนการสอน CIPPA สงกวากลมควบคมทไดรบการจดการเรยนการสอนดวยวธปกตอยางมนยส าคญทางสถต สวนกลมตวแปรตามกลมท 2 ไดแก เจตคตตอการเรยน ทกษะการวเคราะห เจตคตตอความรกชาต ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรเรยนร กลมทดลองมผลรวมคะแนนจากแบบวดสงกวากลมควบคมอยางมนยส าคญทางสถต

บทท 3

วธด ำเนนกำรวจย

การด าเนนการวจยเรอง “ผลของการจดการเรยนรโดยใชรปแบบการเรยนการสอน CIPPA ทบรณาการกระบวนการเรยนรวรรณคดทมตอผลสมฤทธการเรยนรและเจตคตตอวรรณคดไทยของนกเรยนมธยมศกษาตอนตนในโรงเรยนสาธต” มวตถประสงค ดงน (1) เพอเปรยบเทยบผลสมฤทธการเรยนรวรรณคดไทยระหวางนกเรยนทไดรบการจดการเรยนรโดยใชรปแบบการเรยนการสอนCIPPAทบรณาการกระบวนการเรยนรวรรณคด กบการจดการเรยนรแบบปกต (2) เพอเปรยบเทยบเจตคตตอวรรณคดไทยระหวางนกเรยนทไดรบการจดการเรยนรโดยใชรปแบบการเรยนการสอนCIPPAทบรณาการกระบวนการเรยนรวรรณคด กบการจดการเรยนรแบบปกต (3) เพอเปรยบเทยบเจตคตตอวรรณคดไทยระหวางกอนและหลงเรยนของนกเรยนทไดรบการจดการเรยนรโดยใชรปแบบการเรยนการสอน CIPPA ทบรณาการกระบวนการเรยนรวรรณคด ผวจยไดออกแบบการวจยตามขนตอนตอไปน

1. การศกษาเอกสาร และ งานวจยทเกยวของ 2. การออกแบบการวจย 3. การพฒนารปแบบการเรยนการสอน CIPPA ทบรณาการกระบวนการเรยนร

วรรณคด 4. การก าหนดประชากรและกลมตวอยาง 5. การสรางเครองมอทใชในการวจย 6. การด าเนนการวจยและการเกบรวบรวมขอมล 7. การวเคราะหขอมล

1. กำรศกษำเอกสำรและงำนวจยทเกยวของ ผ วจยไดศกษาเอกสารและงานวจยทเ กยวของ เพอก าหนดรปแบบการวจย ซงมรายละเอยด ดงน

1. ศกษาต ารา เอกสาร งานวจยทงในประเทศและตางประเทศทเกยวของกบ การสอนวรรณคดและการจดการเรยนรโดยใชรปแบบการเรยนการสอน CIPPA

2. ศกษาสาระและมาตรฐานการเรยนรกลมสาระการเรยนรภาษาไทยชวงชนท3

47

เพอเปนกรอบในการจดท าแผนการจดการเรยนรและวธการประเมนผลทสอดคลองกน 3. ศกษาแนวทางการสรางแบบทดสอบผลสมฤทธการเรยนรวรรณคดไทย และ

แนวทางการสรางแบบวดเจตคตตอวรรณคดไทย 2.กำรออกแบบกำรวจย งานวจยเรองนเปนการวจยแบบกงทดลอง (quasi-experimental research) โดยมแบบแผนการวจย แสดงในตารางท 1 ตำรำงท 1 การออกแบบงานวจย

กลม การวดกอนการทดลอง ตวแปรจดกระท า การวดหลงการทดลอง C A1 A2,B E A1 X A2,B

C แทน กลมควบคม E แทน กลมทดลอง X แทน การจดการเรยนรโดยใชรปแบบการเรยนการสอน CIPPA

ทบรณาการกระบวนการเรยนรวรรณคด A1 แทน การวดเจตคตตอวรรณคดไทยกอนการทดลอง A2 แทน การวดเจตคตตอวรรณคดไทยหลงการทดลอง B แทน การวดผลสมฤทธการเรยนรวรรณคดไทยหลงการทดลอง 3.กำรพฒนำรปแบบกำรเรยนกำรสอนCIPPAทบรณำกำรกระบวนกำรเรยนรวรรณคด

ผวจยด าเนนการพฒนารปแบบการเรยนการสอน CIPPA ทบรณาการกระบวนการเรยนรวรรณคด ตามขนตอนตางๆ ดงน

1. ศกษารปแบบการเรยนการสอน CIPPA ทพฒนาขนโดยรองศาสตราจารย ดร. ทศนา แขมมณ ซงมแนวคดทส าคญ 5 ประการ ไดแก (1) แนวคดการสรางความรดวยตนเอง (2) แนวคดปฏสมพนธทางสงคม (3) แนวคดเ รองการเคลอนไหวทางรางกาย (4) แนวคดการเรยนร

48

กระบวนการ และ (5) แนวคดการประยกตใชความร โดยรปแบบทพฒนาขนจะใชแนวคด 5 ประการนเปนหลก ตามค าแนะน าของทศนา แขมมณ (2548: 23) วาผสอนสามารถก าหนดกจกรรมการเรยนรแบบใดกไดทสอดคลองกบบรบทของตนแตใหตงอยบนพนฐานหรอสอดคลองกบแนวคดทง 5 ประการ

2. ศกษากระบวนการเรยนรวรรณคด โดยการสงเคราะหกระบวนการเรยนรวรรณคด ผวจย ด าเนนการสงเคราะหใน 2 ประเดน ไดแก มตในการศกษาวรรณคด และกระบวนการเรยนรวรรณคด ซงมรายละเอยดดงตอไปน

มตในการจดการศกษาวรรณคดค าวา “มต” ในทนหมายถงประเดน /หวขอ/ เนอหา ทจ าเปนในการศกษาวรรณคดแตละเรองซงนกวชาการดานวรรณคดศกษาระบไวดงน ตำรำงท 2 มตในการศกษาวรรณคด นกวชาการ

มต

สทธวงศ พงศไพบลย (2511)

ผาสก มทธเมธา (2522)

ศรวไล ดอกจนทร (2529)

เนอเรอง

ลกษณะค าประพนธ

ผแตง -

ค าศพท - - การอานท านองเสนาะ - - เกรดความร - ด าเนนเรอง - -

รสวรรณกรรม - -

จากตารางขอมลทน าเสนอขางตนผวจยสามารถสงเคราะหมตในการศกษาวรรณคดได 5

มต ดงน 1. เนอเรอง หมายรวมถง การศกษาเนอหาสาระทปรากฏในวรรณคดแตละเรองเพอใหร

และเขาใจอยางถกตองเกยวกบเนอหาของวรรณคดเรองทศกษา ตลอดจนการศกษาความหมายของค ำศพทยากเพอเปนกญแจไขความไปสเนอเรองทถกตอง รวมถงการศกษาเกรดควำมรประกอบเรองเพอเสรมความเขาใจของผอาน

49

2. ลกษณะค าประพนธ หมายรวมถงการศกษาขอบงคบของฉนทลกษณในกรณเปนบท รอยกรอง นอกจากนยงตองวเคราะหความเหมาะสมสอดคลองของการเลอกใชลกษณะค าประพนธกบเนอเรองดวย การศกษาฉนทลกษณควรน าไปสการฝกอำนท ำนองเสนำะและการฝกแตงค าประพนธดวย

3. ผแตง มงเนนศกษาประวตและผลงานส าคญของผแตง เพอใชเปนขอมลในการท า ความเขาใจเนอเรองวรรณคดทศกษา

4. การด าเนนเรอง มงพจารณาวเคราะหกลวธการประพนธตวบทวรรณคด 5. รสวรรณกรรม มงพจารณาผลทางอารมณทเกดแกผอาน ตลอดจนความรและขอคดท

ไดจากการศกษาวรรณคดดวย นอกจากการสงเคราะหขอมลเกยวกบมตในการศกษาวรรณคด การบรรลภารกจคอเขาใจในมตทง 5 มตของวรรณคด จ าเปนตองอาศยกระบวนการเรยนรวรรณคด ซงกระบวนการเรยนรวรรณคดทใชในงานวจยฉบบน ใชระเบยบวธวรรณคดวจารณ ของหมอมหลวงบญเหลอ เทพยสวรรณ (2517: 7-9) ซงเปนกระบวนการเรยนรวรรณคดรปแบบหนงวา ม 4 ขนตอน สรปไดดงน

1. วเคราะห คอแยกแยะสวนตางๆของวรรณคดดใหถถวนทสดเทาทจะท าได 2. วนจฉยสาร คอ การตความสารทผ เขยนตองการสอมาถงผอาน 3. วจารณ คอ การพจารณากลวธในการแตงวรรณคดเรองนนๆ 4. วพากษ คอ การตดสนคณคาของวรรณคด

ทงนขนตอนดงกลาวเปนกระบวนการทคาบเกยวกน ตลอดจนสามารถสลบขนตอนได

เมอน ามตในการศกษาวรรณคดไทยบรณาการรวมกบกระบวนการเรยนรวรรณคดไทยจง สามารถสงเคราะหกระบวนการเรยนรวรรณคดไทยได 4 ขนตอน ดงน

1. การศกษาภมหลงวรรณคด เกยวกบประวตผแตง ฉนทลกษณทใชในการแตง วรรณคด กระบวนการเรยนรวรรณคดทใชคอการอาน ซงการอานจะเปนกระบวนการทใชตลอดในทกขนตอนของกระบวนการเรยนรวรรณคด และกระบวนการวเคราะห

2. การอานและวเคราะหวจารณวรรณคด เปนการศกษาเนอเรอง ค าศพท เกรดความร การด าเนนเรอง และรสวรรณกรรม กระบวนการเรยนรวรรณคดทใชคอ การวเคราะห การวนจฉยสาร และการวจารณ

3. การประเมนคาวรรณคด เปนการตดสนคณคาของวรรณคดหลงจากทไดศกษาอยาง ละเอยด และเขาใจถองแทแลวกระบวนการเรยนรวรรณคดทใชคอ การวพากษ

50

4. การสรปผลการเรยนรวรรณคด ผ เรยนสรปผลการเรยนรวรรณคดทงเรองเชอมโยงกบ ประสบการณของตนเองเพอสรางการเรยนรอยางมความหมาย

3. บรณาการรปแบบการเรยนการสอน CIPPA กบกระบวนการเรยนรวรรณคด เพอ พฒนารปแบบการเรยนการสอนCIPPAทบรณาการกระบวนการเรยนรวรรณคด ดงตารางท 3 ตำรำงท 3 การพฒนารปแบบการเรยนการสอนCIPPAทบรณาการกระบวนการเรยนรวรรณคด แนวคดกำรจดกำรเรยนรโดยใชรปแบบกำรเรยนกำรสอน CIPPA

กระบวนกำรเรยนรวรรณคด ข นตอนกำรจดกำรเรยนรโดยใชรปแบบกำรเรยนกำรส อ น CIPPAท บ ร ณ ำ ก ำ รกระบวนกำรเรยนรวรรณคด

แนวคดการสรางความรดวยตนเอง (C)

1) การศกษาภมหลงวรรณคด 1) ขนตรวจสอบความรพนฐานเกยวกบวรรณคดเรองทเรยน

แนวคดการเรยนรกระบวนการ (P)

2) การอานและวเคราะหวจารณวรรณคด

2) ขนแสวงหาความรเพอท าความเขาใจวรรณคดดวยวธทหลากหลายรวมทงการศกษาเพมเตมจากแหลงการเรยนรทหลากหลาย

แนวคดเ รองการเคลอนไหวทางรางกาย (P)

แนวคดปฏสมพนธทางสงคม (I)

3) การประเมนคาวรรณคด 3 ) ข น แ ล ก เ ป ล ยน เ ร ยน รการศกษาวรรณคดกบเพอนตางกลมจนน าไปสขอสรปในประเดนส าคญๆ

แนวคดการสรางความรดวยตนเอง (C)

แนวคดการสรางความรดวยตนเอง (C)

4) การสรปผลการเรยนรวรรณคด

4) ขนสรปผลการเรยนรวรรณคดเพอการเรยนรอยางมความหมาย

51

แนวคดกำรจดกำรเรยนรโดยใชรปแบบกำรเรยนกำรสอน CIPPA

กระบวนกำรเรยนรวรรณคด ข นตอนกำรจดกำรเรยนรโดยใชรปแบบกำรเรยนกำรส อ น CIPPAท บ ร ณ ำ ก ำ รกระบวนกำรเรยนรวรรณคด

การประยกตใชความร (A) 5) ขนประยกตใชความรจากการเรยนวรรณคด สรางสรรคและน าเสนอผลงานโดยอาศยพนฐานจากการประเมนคาวรรณคด

ผลจากการบรณารปแบบการเรยนการสอน CIPPA กบกระบวนการเรยนรวรรณคด ท าใหไดรปแบบการเรยนการสอน CIPPA ทบรณาการกระบวนการเรยนรวรรณคด ซงมขนตอนการสอนทงสน 5 ขนตอนตามล าดบ ดงน ขนท 1 ตรวจสอบความรพนฐานเกยวกบวรรณคดเรองทเรยน

ขนนเปนขนตอนการทบทวนความร หรอ ภมหลง ดานผ แตง ฉนทลกษณ หลกการวเคราะห หลกการประเมนคา เนนการทบทวนความรเดมเพอเชอมโยงกบความรใหมและเพอเตรยมความพรอมในการเรยน ขนท 2 แสวงหาความรเพอท าความเขาใจวรรณคดดวยวธทหลากหลาย

ขนนใชหลกการวเคราะหวจารณวรรณคดเพอวเคราะหเนอหาและความงามทางภาษา ตลอดจนคณคาดานตางๆของวรรณคด ขนท 3 แลกเปลยนเรยนรผลการศกษาวรรณคด

ขนน เ นนการแลกเปลยนเรยนร เ กยวกบผลการศกษาวรรณคดในมตตางๆ ดวยกระบวนการกลม อนจะน าไปสการประเมนคาวรรณคดอยางมเหตผล

ขนท 4 สรปผลการเรยนรวรรณคด ขนนเนนการสรปผลความร ความเขาใจเกยวกบวรรณคดเรองทเรยนดวยวธการทหลากหลาย เพอใหผ เรยนเกดความคดรวบยอดและประจกษในคณคาของวรรณคดเรองทศกษา

52

ขนท 5 ประยกตใชความรจากการเรยนวรรณคด

ขนนเนนการสรางผลงานสรางสรรคอนเกดจากการเรยนรวรรณคด งานสรางสรรคอาจมหลายรปแบบ เชน เรยงความ เลนละคร ท ารายงาน ทงนเพอเปนการเชอมโยงการเรยนรอนจะท าใหเกดการเรยนรทมความหมาย

4. กำรก ำหนดประชำกรและกลมตวอยำง 4.1 ประชำกรและกลมตวอยำง

ประชากรทใชในการวจย คอ นกเรยนระดบมธยมศกษาตอนตน สถานศกษา โรงเรยนสาธตสงกดคณะกรรมการอดมศกษา ในกรงเทพมหานคร

กลมตวอยางทใชในการวจยครงน คอ นกเรยนระดบชนมธยมศกษาปท 3 โรงเรยนสาธตจฬาลงกรณมหาวทยาลย ฝายมธยม ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2552 จ านวน 64 คน ผวจยด าเนนการคดเลอกกลมตวอยางเพอใชในการวจย ตามขนตอน ดงน

4.1.1 การเลอกสถานศกษา ผวจยใชวธการเลอกสถานศกษาแบบเจาะจง (purposive sampling) สถานศกษาทเลอกเปนตวแทนของประชากรทด เนองจากมลกษณะส าคญ ดงน 4.1.2 โรงเรยนสาธตจฬาลงกรณมหาวทยาลย ฝายมธยม เปนโรงเรยนสหศกษาขนาดกลาง สงกดส านกงานคณะกรรมการการอดมศกษา กระทรวงศกษาธการ เปดท าการสอนตงแตระดบชนมะยมศกษาปท 1 ถง ชนมธยมศกษาปท 6 โดยจดชนเรยนแบบคละความสามารถ 4.1.3 ผบรหารและครในโรงเรยนใหการสนบสนนและใหความรวมมอในการวจยเปนอยางด

4.2 กำรเลอกกลมตวอยำงเขำกลมทดลองและกลมควบคม

ผ วจยพจารณาจากผลสมฤทธการเรยนรภาษาไทย ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2551 ตามวธการและขนตอน ดงน

53

4.2.1น าคะแนนผลสมฤทธการเรยนรภาษาไทย ปการศกษา 2551 ของนกเรยน จ านวน 7 หอง มาหาคามชฌมเลขคณต ( x ) และสวนเบยงเบนมาตรฐาน (s) ของแตละหอง

4.2.2 เลอกนกเรยนจ านวน 2 หอง ไดแก ม.3/3 และ ม.3/6 ซงมคามชฌม เลขคณต ( x ) และสวนเบยงเบนมาตรฐาน (s) ของผลสมฤทธการเรยนรภาษาไทย ประจ าปการศกษา 2551 ใกลเคยงกน มาทดสอบคาท (t-test) ผลการทดสอบแสดงในตารางท 4 ตำรำงท 4 การเปรยบเทยบความแตกตางของคามชฌมเลขคณตของคะแนนผลสมฤทธการ

เรยนรภาษาไทย ประจ าปการศกษา 2551 ของกลมตวอยาง

กลมตวอยาง N x s t Sig. ม.3/3 32 75.00 7.73

-0.282 0.779 ม. 3/6 32 74.44 8.23

*P นอยกวา .05

ตารางท 4แสดงการเปรยบเทยบคะแนนผลสมฤทธการเรยนรภาษาไทย ประจ าปการศกษา 2551 ระหวางนกเรยน ม.3/3 และ ม.3/6 ซงเปนกลมตวอยาง มคา t ทไดจากการค านวณนอยกวาคา t ทไดจากตาราง (รายละเอยดในภาคผนวก จ หนา 151) ดงนนจงสรปไดวากลมตวอยางทงสองหองมคาเฉลยของคะแนนไมแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05

4.2.3 ผวจยใหนกเรยนกลมตวอยางทงสองหองท าแบบวดเจตคตตอวรรณคดไทย

จากนน วเคราะหคะแนนเจตคตตอวรรณคดไทยโดยการค านวณคามชฌมเลขคณต ( x ) คาสวนเบยงเบนมาตรฐาน (s) และคาท (t-test) ผลการวเคราะหขอมลแสดงในตารางท 5

54

ตำรำงท 5 คามชฌมเลขคณต ( x ) คาสวนเบยงเบนมาตรฐาน (s) และคาท (t-test) ของคะแนนเจตคตตอวรรณคดไทยของกลมตวอยาง

กลมตวอยาง N x s t Sig. ม.3/3 32 100.75 18.67 -1.092 0.279 ม. 3/6 32 96.22 14.24

*P นอยกวา .05 ตารางท 5 แสดงวาคามชฌมเลขคณต ( x ) ของคะแนนเจตคตตอวรรณคดไทยของกลม

ตวอยาง มคาท (t-test) ทไดจากการค านวณนอยกวาคาท (t-test) ทไดจากตาราง (ดรายละเอยดในภาคผนวก จ หนา152) จงสรปไดวา กอนการทดลอง กลมตวอยางมเจตคตตอวรรณคดไทยไมแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05

4.2.4 ก าหนดกลมทดลองและกลมควบคม โดยใชวธการสมตวอยางอยางงาย (simple random sampling) ดวยวธการจบสลาก กลมทดลอง ไดแก นกเรยน ม.3/6 ไดรบการจดการเรยนรวรรณคดไทยโดยใชรปแบบการเรยนการสอน CIPPA ทบรณาการกระบวนการเรยนรวรรณคด และกลมควบคม ไดแกนกเรยน ม.3/3 ไดรบการจดการเรยนรวรรณคดไทยแบบปกต 5.กำรสรำงเครองมอทใชในกำรวจย เครองมอทใชในการวจย แบงเปน 2 ประเภท คอ เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล และ เครองมอทใชในการทดลอง โดยมรายละเอยด ดงน

เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล ม 2 ชด ไดแก 1) แบบทดสอบผลสมฤทธการเรยนรวรรณคดไทย ใชทดสอบผลสมฤทธการเรยนรวรรณคดไทยทงกลมทดลองและกลมควบคม หลงการทดลอง (post-test) 2) แบบวดเจตคตตอวรรณคดไทย ใชวดเจตคตตอวรรณคดไทยทงกลมทดลองและกลมควบคม ทงกอนและหลงการทดลอง (pre-test and post-test) เครองมอทใชในการทดลองคอแผนการจดการเรยนรวรรณคดไทย ม 2 ชด ไดแก 1) แผนการจดการเรยนรวรรณคดไทยโดยใชรปแบบการเรยนการสอน CIPPA ทบรณาการ

55

กระบวนการเรยนรวรรณคด ใชส าหรบกลมทดลอง 2) แผนการจดการเรยนรวรรณคดไทยแบบปกต ใชส าหรบกลมควบคม รายละเอยดของการสรางเครองมอทใชในการวจย ผ วจยไดด าเนนการสรางและทดสอบเครองมอทใชในการวจย ดงน 5.1 เครองมอทใชในกำรเกบขอมล 5.1.1 แบบทดสอบผลสมฤทธการเรยนรวรรณคดไทย ผ วจยด าเนนการสรางแบบทดสอบผลสมฤทธการเรยนรวรรณคดไทยตามขนตอน ดงน 5.1.1.1 ศกษาวธการสรางแบบทดสอบผลสมฤทธการเรยนรวรรณคดไทย จากหนงสอ เอกสาร และ วารสารทเกยวของ 5.1.1.2 คดเลอกวรรณคดทน ามาใชในการจดการเรยนร จากหนงสอวรรณคดวจกษ 3 ระดบชนมธยมศกษาปท 3 จ านวน 2 เรอง คอ พระอภยมณ ตอน พระอภยมณ หนนางผเสอ และ บทพากยเอราวณ

5.1.1.3 สรางตารางวเคราะหพฤตกรรมการเรยนรดานพทธพสยตาม แนวคดของ Bloom ซงก าหนดระดบพฤตกรรมการเรยนรไว 6 ระดบ คอ ดานความร ดานความเขาใจ ดานการน าไปใช ดานการวเคราะห ดานการสงเคราะห และดานการประเมนคา

5.1.1.4 สรางแบบทดสอบผลสมฤทธการเรยนรวรรณคดไทยตามตาราง วเคราะหพฤตกรรมการเรยนรดานพทธพสย โดยสรางแบบทดสอบ 2 ชด ชดท 1 แบบทดสอบผลสมฤทธการเรยนรวรรณคดไทยเรองพระอภยมณ ตอน พระอภยมณหนนางผเสอ จ านวน 60 ขอ ชดท 2 แบบทดสอบผลสมฤทธการเรยนรวรรณคดไทยเรองบทพากยเอราวณจ านวน 35 ขอ แบบทดสอบทสรางขนเปนแบบทดสอบชนดปรนย 4 ตวเลอก เพราะสามารถตรวจใหคะแนนไดงายและวดไดครอบคลมเนอหา รายละเอยดเกยวกบพฤตกรรมทตองการวดในแบบทดสอบผลสมฤทธการเรยนรวรรณคดไทย แสดงในตารางท 6

56

ตำรำงท 6 พฤตกรรมการเรยนรดานพทธพสยทตองการวด และจ านวนขอของแบบทดสอบ ผลสมฤทธการเรยนรวรรณคดไทย ฉบบทดลองใช

เนอหา พฤตกรรม

พระอภยมณ ตอน พระอภยมณหนนางผเสอ

บทพากยเอราวณ รวม

ความรความจ า (12%) 8 ขอ ไดแก ขอท 1, 3, 5, 7, 11, 12, 18, 56

3 ขอ ไดแก ขอท 1, 2, 3

11

ความเขาใจ (24 %) 11 ขอ ไดแกขอท 4, 6, 13, 19, 20, 25 33, 34, 37, 38, 40

12 ขอ ไดแกขอท 4, 5, 8, 10 12 13, 16, 17, 19, 20, 27, 34

16

การน าไปใช (10%) 8 ขอ ไดแก ขอท 24, 28, 36,45, 47, 51, 57, 58

1 ขอ ไดแก ขอท 35

9

การวเคราะห (32%) 15 ขอ ไดแก ขอท 9, 14, 15, 21, 22 26, 31, 32, 41, 43, 44, 48 49, 52, 55

17 ขอ ไดแก ขอท 6, 7, 9, 11, 14 15, 18, 21, 23, 24, 25, 26, 28, 29, 30, 31, 33,

32

การสงเคราะห (10%) 8 ขอ ไดแก ขอท 2, 8, 17, 29, 39 46, 59, 60

1 ขอ ไดแก ขอท 22

9

การประเมนคา (12%) 10 ขอ ไดแก ขอท 10, 16, 23, 27 30, 32, 42, 50, 53, 54

1 ขอ ไดแก ขอท 32

11

รวม (100%) 60 35 95

57

5.1.1.5 ก าหนดเกณฑการใหคะแนนแบบทดสอบผลสมฤทธการเรยนร วรรณคดไทย ดงน ตอบถก 1 คะแนน ตอบผด / ไมตอบ / ตอบมากกวา 1 ขอ 0 คะแนน 5.1.1.6 น าแบบทดสอบผลสมฤทธการเรยนรวรรณคดไทยไปใหผทรงคณวฒจ านวน 3 คน (ดรายนามในภาคผนวก ก หนา 85) ตรวจพจารณาเกยวกบ ความตรงเชงเนอหา ความสอดคลองกบมาตรฐานการเรยนร ความสอดคลองกบพฤตกรรมทตองการวด ตลอดจนการใชภาษา โดยมเกณฑในการพจารณาเลอกผทรงคณวฒวาตองส าเรจการศกษาระดบปรญญาดษฎบณฑตดานภาษาหรอวรรณคดไทย หรอจบปรญญามหาบณฑตดานภาษาและวรรณคดไทย และมประสบการณเกยวกบการจดการเรยนรกลมสาระการเรยนรภาษาไทยไมนอยกวา 20 ป ผทรงคณวฒใหขอเสนอแนะ ดงน

1)เรยงล าดบเนอหาตามทปรากฏตามเนอเรองวรรณคด 2)ปรบปรงภาษาในขอสอบบางขอใหเหมาะกบระดบความรของ

นกเรยน และ เพอใหสอความไดชดเจนยงขน 5.1.1.7น าแบบแบบทดสอบผลสมฤทธการเรยนรวรรณคดไทยทปรบปรงแกไขตามค าแนะน าของผทรงคณวฒแลวไปทดลองใช (try out) กบนกเรยนทไมใชกลมตวอยางทใชในการวจยครงน โดย ทดลองใชแบบทดสอบผลสมฤทธการเรยนรวรรณคดไทยเรอง พระอภยมณ ตอน พระอภยมณหนนางผเสอกบนกเรยนโรงเรยนสาธตจฬาลงกรณมหาวทยาลย ฝายมธยม ระดบช นมธยมศกษาป ท 3 ปการศกษา 2551 ซ งนก เ รยนกลม น เ รยนวรรณคดเ ร อง พระอภยมณ ตอน พระอภยมณหนนางผเสอ แลว และทดลองใชแบบทดสอบผลสมฤทธการเรยนรวรรณคดไทยเรอง บทพากยเอราวณ กบ นกเรยนโรงเรยนสาธตจฬาลงกรณมหาวทยาลย ฝายมธยม ระดบชนมธยมศกษาปท 3 ปการศกษา 2552 ซงนกเรยนกลมน เรยนวรรณคดเรอง บทพากยเอราวณแลว และไมใชกลมตวอยางทใชในการวจย 5.1.1.8 น าแบบแบบทดสอบผลสมฤทธการเรยนรวรรณคดไทยททดลองใชแลวในขอ 4.1.1.6 มาตรวจใหคะแนน แลวพจารณาเลอกขอสอบตามเกณฑทก าหนด คอ มคาความเทยงตงแต .60 ขนไป คาความยากงาย (degree of difficulty) ระหวาง .20-.80 และคาอ านาจจ าแนก (power of discrimination) ตงแต .20 ขนไปดวยโปรแกรมคอมพวเตอรส าหรบวเคราะหขอสอบ ค านวณคาความเทยง (reliability) โดยใชสตร KR-20 ของ คเดอร-รชารดสน (Kuder- Richardson) โดยแยกผลการวเคราะหเปน 2 ฉบบ ตามกลมนกเรยนททดลองใชเครองมอผลการวเคราะหแบบทดสอบมดงน

58

แบบทดสอบผลสมฤทธการเรยนรวรรณคดไทยเรองพระอภยมณ ตอนพระอภยมณหน

นางผเสอ มคาความเทยงของแบบสอบทงฉบบเทากบ .88 มคาความยากรายขออยระหวาง 0.16 ถง 0.97 และคาอ านาจจ าแนกรายขออยระหวาง -0.07 ถง 1.00 ผ วจยจงคดเลอกแบบทดสอบวดผลสมฤทธการเรยนรวรรณคดไทยเรองพระอภยมณ ตอน พระอภยมณหนนางผเสอ ทมคาความยากงายรายขอ และ อ านาจจ าแนกรายขอ ตามเกณฑทก าหนดจ านวน 40 ขอ เปนแบบทดสอบฉบบจรง (รายละเอยดในภาคผนวก ง หนา 148)

แบบทดสอบผลสมฤทธการเรยนรวรรณคดไทย เรอง บทพากยเอาวณ มคาความเทยงของ

แบบสอบทงฉบบเทากบ .80 มคาความยากรายขออยระหวาง 0.27 ถง 0.98 และคาอ านาจจ าแนกรายขออยระหวาง 0.01 – 1.00 ผ วจยจงคดเลอกแบบทดสอบวดผลสมฤทธการเรยนรวรรณคดไทยเรองบทพากยเอราวณ ทมคาความยากงายรายขอ และ อ านาจจ าแนกรายขอตามเกณฑทก าหนดจ านวน 20 ขอ เปนแบบทดสอบฉบบจรง (รายละเอยดในภาคผนวก ง หนา 149)

5.1.1.9 จดท าแบบทดสอบวดผลสมฤทธการเรยนรวรรณคดไทยฉบบสมบรณเพอน าไปใชกบกลมตวอยางในการวจย โดยมรายละเอยด ดงน แบบทดสอบวดผลสมฤทธการเรยนรวรรณคดไทยมจ านวนทงสน 60 ขอ เปนเนอหาจากวรรณคด 2 เรอง คอ นทานค ากลอนเรองพระอภยมณ ตอนพระอภยมณหนนางผเสอ จ านวน 40 ขอ และ บทพากยเอราวณ 20 ขอ ดงรายละเอยดในตารางท 7

ตำรำงท 7 พฤตกรรมการเรยนรดานพทธพสยทตองการวด และจ านวนขอของแบบทดสอบ

ผลสมฤทธการเรยนรวรรณคดไทย ฉบบจรง

พฤตกรรม จ านวนขอ รอยละ ความรความจ า 8 13 ความเขาใจ 12 20 การน าไปใช 7 11 การวเคราะห 20 33 การสงเคราะห 4 8 การประเมนคา 9 15

รวม 60 100

59

คาความเทยงเฉลยของแบบทดสอบเทากบ 0.84 มคาความยากงายระหวาง 0.27 ถง 0.80 และคาอ านาจจ าแนก ระหวาง 0.20 ถง 1.00 โดยมรายละเอยด ดงน คาความยากงายระหวาง

0.81 ขนไป จ านวน - ขอ 0.61 ถง 0.80 จ านวน 40 ขอ 0.41 ถง 0.60 จ านวน 15 ขอ 0.20 ถง 0.40 จ านวน 5 ขอ 0.00 ถง 0.19 จ านวน - ขอ

คาอ านาจจ าแนกระหวาง 0.81 ขนไป จ านวน 3 ขอ 0.61 ถง 0.80 จ านวน 14 ขอ 0.41 ถง 0.60 จ านวน 24 ขอ 0.20 ถง 0.40 จ านวน 19 ขอ 0.00 ถง 0.19 จ านวน - ขอ

5.1.1.10 น าแบบทดสอบผลสมฤทธการเรยนรวรรณคดไทยไปใชกบกลม

ตวอยางในการวจย 5.1.2 แบบวดเจตคตตอวรรณคดไทย ผ วจยด าเนนการสรางแบบวดเจตคตตอวรรณคดไทยตามขนตอน ดงน 5.1.2.1 ศกษาทฤษฎเกยวกบเจตคต และ วธการสรางแบบวดเจตคต จากเอกสาร และ งานวจยทเกยวของ ไทย ตลอดจนศกษาตวอยางแบบวดเจตคตตอวรรณคดไทยของ ธตรตน วเชยรมงคลกล (2548) เพอใชเปนแนวทางในการสรางแบบวดเจตคตตอวรรณคด 5.1.2.2ด าเนนการสรางแบบวดเจตคตตอวรรณคดไทย ซงครอบคลมองคประกอบของเจตคตใน 3 ดาน ไดแก ดานความรความเขาใจ ดานอารมณความรสก และ ดานพฤตกรรมทจะแสดงออก โดยใชมาตรวดทศนคตแบบ Likert ซงมลกษณะเปนมาตรประมาณคา (rating scale) 5 ระดบ คอ เหนดวยอยางยง เหนดวย ไมแนใจ ไมเหนดวย และ ไมเหนดวยอยางยง

แบบวดเจตคตตอวรรณคดไทยมจ านวนทงสน 30 ขอ มคะแนนเตม 150 คะแนน แบงเปนขอความเชงนมาน 17 ขอ และ ขอความเชงนเสธ 13 ขอ จดเขาชดเปน

60

แบบวดเจตคตตอวรรณคดไทยโดยการเรยงล าดบขอความแบบสม รายละเอยดของลกษณะขอความจ าแนกตามองคประกอบของเจตคต แสดงในตารางท 8 ตำรำงท 8 ลกษณะขอความในแบบวดเจตคตจ าแนกตามองคประกอบของเจตคต องคประกอบของเจตคต

จ านวนขอความเชง นมาน

ขอท จ านวนขอความเชง

นเสธ

ขอท รวม

ความรความเขาใจ

5 1, 4, 6, 7, 9 4 2, 3, 5, 8, 9

อารมณความรสก

7 10 , 1 2 , 1 3 14 , 15 , 1 7 19

5 11 , 16 , 1 8 20, 21

12

พฤตกรรมทจะแสดงออก

5 22 , 24 , 2 5 27, 28

4 23 , 26 , 2 9 30

9

รวม 17 13 30

5.1.2.3ก าหนดเกณฑการใหคะแนนแบบวดเจตคตตอวรรณคดไทย ดงน 1) เกณฑการใหคะแนนขอความเชงนมาน เหนดวยอยางยง 5 คะแนน เหนดวย 4 คะแนน ไมแนใจ 3 คะแนน ไมเหนดวย 2 คะแนน ไมเหนดวยอยางยง 1 คะแนน

2) เกณฑการใหคะแนนขอความเชงนมาน เหนดวยอยางยง 1 คะแนน เหนดวย 2 คะแนน ไมแนใจ 3 คะแนน ไมเหนดวย 4 คะแนน ไมเหนดวยอยางยง 5 คะแนน

61

5.1.2.4 น าแบบวดเจตคตตอวรรณคดไทยทสรางขนไปใหผทรงคณวฒ 3 คน (ดรายนามในภาคผนวก ก หนา 85) พจารณาตรวจสอบ โดยมเกณฑการเลอกผทรงคณวฒวา ตองมความเชยวชาญทางดานการวดและประเมนผล 1 คน และมประสบการณดานการจดการเรยนรกลมสาระภาษาไทยไมนอยกวา 20 ป 2 คน ผทรงคณวฒเสนอใหปรบค านยามขององคประกอบเจตคตแตละดานใหชดเจน และ เสนอแนะใหปรบเปลยนการใชภาษาในบางขอเพอใหสอความไดชดเจนมากยงขน

5.1.2.5 ปรบปรงแบบวดเจตคตตอวรรณคดไทยตามค าแนะน าของ ผทรงคณวฒ 5.1.2.6 ทดลองใช (try out) แบบวดเจตคตตอวรรณคดไทยกบนกเรยนทไมใชกลมตวอยางในการวจยครงน คอ นกเรยนโรงเรยนสาธตจฬาลงกรณมหาวทยาลย ฝายมธยม ชนมธยมศกษาปท 3/1 และ 3/5 ปการศกษา 2552 ซงไมใชกลมตวอยาง 5.1.2.7 น าแบบวดเจตคตตอวรรณคดไทยททดลองใชในขอ 5.1.2.6 มาตรวจใหคะแนน จากนนใชโปรแกรม SPSS for windows (statistical package for the social science) ค านวณคาความเทยง ( reliability) โดยใชสตรสมประสทธแอลฟาของครอนบาซ (Cronbach alpha coefficient) ผลการวเคราะหขอมลพบวา แบบวดเจตคตตอวรรณคดไทยมคาความเทยงทงฉบบเทากบ .88 5.1.2.8 น าแบบวดเจตคตทผานการทดลองใชแลว ไปใชกบกลมตวอยางในการวจย 5.2 เครองมอทใชในกำรทดลอง เครองมอทใชในการทดลองครงนไดแก แผนการจดการเรยนรวรรณคดไทยโดยใชรปแบบการเรยนการสอนCIPPAทบรณาการกระบวนการเรยนรวรรณคด ใชส าหรบกลมทดลอง และ แผนการจดการเรยนรวรรณคดไทยแบบปกต ใชส าหรบกลมควบคม ซงผวจยด าเนนการตามขนตอน ดงน

62

5.2.1ศกษามาตรฐาน จดมงหมาย ของกลมสาระการเรยนรภาษาไทยตามหลกสตรการศกษาขนพนฐานพทธศกราช 2544 5.2.2 ศกษาเนอหาของวรรณคดทจะน ามาใชในการจดการเรยนการสอน ไดแก วรรณคดเรองพระอภยมณ ตอน พระอภยมณหนนางผเสอ และ วรรณคดเรองบทพากยเอราวณ จากนนน าวรรณคดทงสองเรองมาก าหนดเวลาในการจดการเรยนร รายละเอยดแสดงในตารางท 9 ตำรำงท 9 จ านวนคาบเรยนในการจดการเรยนรวรรณคดไทย

วรรณคดทน ามาจดท าแผนการจดการเรยนร จ านวนคาบเรยน พระอภยมณ ตอน พระอภยมณหนนางผเสอ 10 บทพากยเอราวณ 6

รวม 16

5.2.3จดท าแผนการจดการเรยนรวรรณคดรายหนวยส าหรบกลมทดลอง 2 แผน และ แผนการจดการเรยนรส าหรบกลมควบคม 2 แผน รวมทงสน 4 แผน แผนการจดการเรยนรกลมทดลองจดการเรยนรวรรณคดไทยโดยใชรปแบบการเรยนการสอนCIPPAทบรณาการกระบวนการเรยนรวรรณคด สวนแผนการจดการเรยนรกลมควบคมจดการเ รยนรแบบปกต รายละเอยดขนตอนของการจดท าแผนการเรยนร แสดงในตารางท 10 ตำรำงท 10 ขนตอนการจดการเรยนรของกลมทดลองและกลมควบคม

กลมทดลอง กลมควบคม ขนท 1 ตรวจสอบควำมรพนฐำนเกยวกบวรรณคดเรองทเรยน

ทบทวนความร หรอ ภมหลง ดานผแตง ฉนทลกษณ หลกการว เคราะ ห หลกการประเมนคา เนนการทบทวนความรเดมเพอเชอมโยงกบความรใหมและเพอเตรยมความพรอมในการเรยน

ขนน ำเขำสบทเรยน ครน าเขาสบทเรยนดวยวธทหลากหลาย เชน การใชภาพ การใชสออเลกทรอนกส การเลาเรอง การซกถาม การใชปรศนาค าทาย ฯลฯ

63

กลมทดลอง กลมควบคม ขนท 2 แสวงหำควำมรเพอท ำควำมเขำใจวรรณคดดวยวธทหลำกหลำย แสวงหาความรใหมเกยวกบวรรณคดเ รอง ท เ รยน ใ ชหลกการว เคราะหวจารณวรรณคดเพอวเคราะหเนอหาและความงามทางภาษา ตลอดจนคณคาดานตางๆของวรรณคด ข นท 3 แลกเปลยนเรยนรผลกำรศกษำวรรณคด แลกเปลยนเรยนรเพอท าความเขาใจขอมลใหกระจาง อนจะน าไปสการประเมนคาวรรณคดอยางมเหตผล (แบงกลมวเคราะหตวละคร ฉนทลกษณ ฉาก คณคาทางสงคม) ขนท 4 สรปผลกำรเรยนรวรรณคด ส รปผลความ ร ความเ ขาใจเ กยวกบวรรณคดเรองทเรยนดวยวธการทหลากหลาย เ พ อใ หผ เ ร ยนเ กดความคดรวบยอดและประจกษในคณคาของวรรณคดเรองทศกษา ขนท 5 ประยกตใชควำมรจำกกำรเรยนวรรณคด การประยกตใชความรจากการเ รยนวรรณคดใน รปแบบตางๆ เชน เชน เรยงความ เลนละคร ท ารายงาน ฯลฯ

ขนสอน ครสอนเนอหาโดยผานกจกรรมการเรยนร เชน การตอบค าถามเกยวกบประวตผแตง การศกษาความหมายของค าศพท การถอดค าประพน ธ การท าแบบฝกหด การอภปราย การท าใบงาน ฯลฯ ขนสรป ครและนกเรยนชวยกนสรปเนอหาทไดศกษา

5.2.4 น าแผนการจดการเรยนรทงกลมทดลองและกลมควบคมไปใหผทรงคณวฒ

จ านวน 3 คน (ดรายนามในภาคผนวก ก หนา 85) ตรวจพจารณาความเหมาะสมในการจดกจกรรมการเรยนรโดยมเกณฑการคดเลอกผทรงคณวฒวาตองส าเรจการศกษาระดบปรญญาเอกทางดานภาษาหรอวรรณคดไทย หรอ จบปรญญาโททางดานภาษาและวรรณคดไทย และ มประสบการณเกยวกบการจดการเรยนรกลมสาระการเรยนรภาษาไทยไมนอยกวา 20 ป

64

ผทรงคณวฒใหขอเสนอแนะ ดงน 1)ใหเพมเตมเนอหาเกยวกบหลกการจบใจความ

2)ป รบว ธการ เ ขยน สอ /แหลงการ เ รยน ร โดยเ ขยนใน รปแบบบรรณานกรม และ เพมเตมสออเลกทรอนกส 3) เขยนแผนการจดการเรยนรใหละเอยดขน โดยแยกใหเหนการจดกจกรรมการเรยนรในแตละคาบ 5.2.5น าแผนการจดการเรยนรทปรบปรงเรยบรอยแลวไปใชกบกลมตวอยางทใชในการวจย 5.2.6บนทกผลการสอนทายคาบทกคาบ เพอน ามาใชเปนขอมลในการอภปรายผลการวจยในบทท 5 6.กำรด ำเนนกำรวจยและกำรเกบรวบรวมขอมล ผวจยด าเนนการวจยและเกบรวบรวมขอมลดวยตนเอง ตามขนตอน ดงน 6.1 ผวจยด าเนนการวดเจตคตตอวรรณคดไทยของนกเรยนกลมทดลองและกลมควบคม กอนการทดลอง (pre-test) โดยใชแบบวดเจตคตตอวรรณคดไทยจ านวน 30 ขอทผ วจยสรางขน โดยใชเวลาในการท าแบบวดเจตคตตอวรรณคดไทยทงสน 20 นาท 6.2 จดการเรยนรวรรณคดไทยตามแผนการจดการเรยนรทผ วจยสรางขน โดยผ วจยเปนผสอนเองทงกลมทดลองและกลมควบคม ใชเวลาในการจดการเรยนรทงสน 8 สปดาห สปดาหละ 2 คาบ รวมทงสน 16 คาบ 6.3 ทดสอบผลสมฤทธการเรยนรวรรณคดไทยทงกลมทดลองและกลมควบคม หลงการทดลอง (post-test) โดยใชแบบทดสอบวดผลสมฤทธการเรยนรวรรณคดไทยจ านวน 60 ขอ ทผวจยสรางขน ใชเวลาในการทดสอบทงสน 60 นาท 6.4 ผวจยด าเนนการวดเจตคตตอวรรณคดไทยของนกเรยนกลมทดลองและกลมควบคม หลงการทดลอง (post-test) โดยใชแบบวดเจตคตตอวรรณคดไทยจ านวน 30 ขอทผวจยสรางขน โดยใชเวลาในการท าแบบวดเจตคตตอวรรณคดไทยทงสน 20 นาท 6.5 น าคะแนนทไดจากแบบทดสอบวดผลสมฤทธการเรยนรวรรณคดไทย และ แบบวด เจตคตตอวรรณคดไทยของกลมทดลองและกลมควบคม มาวเคราะห สรปผล และ อภปรายผลการวจยตอไป

65

7.กำรวเครำะหขอมล ผวจยวเคราะหขอมลโดยใชโปรแกรมส าเรจรปเพอการวจยทางสงคมศาสตร (statistical package for the social science : SPSS for windows) โดยด าเนนการวเคราะหขอมล ดงน

7.1 คะแนนผลสมฤทธการเรยนรวรรณคดไทย ผวจยด าเนนการวเคราะหขอมล ดงน

หลงการทดลอง วเคราะหคะแนนผลสมฤทธการเรยนรวรรณคดไทยของกลม ทดลองและกลมควบคม โดยการค านวณคามชฌมเลขคณต ( x ) คาสวนเบยงเบนมาตรฐาน (s) และคาท (t-test) 7.2 คะแนนเจตคตตอวรรณคดไทย ผวจยด าเนนการวเคราะหขอมล ดงน

7.2.1 หลงการทดลอง วเคราะหคะแนนเจตคตตอวรรณคดไทยของ กลมทดลองและกลมควบคมโดยการค านวณคามชฌมเลขคณต ( x ) คาสวนเบยงเบนมาตรฐาน (s) และคา t (t-test) 7.2.2 วเคราะหคะแนนเจตคตตอวรรณคดไทยของกลมทดลองกอนและหลง

การทดลอง โดยการค านวณคามชฌมเลขคณต ( x ) คาสวนเบยงเบนมาตรฐาน (s) และคา t (t-test)

บทท 4

ผลการวเคราะหขอมล การวเคราะหขอมลการวจยเรอง “ผลของการจดการเรยนรโดยใชรปแบบการเรยนการสอนCIPPA ทบรณาการกระบวนการเรยนรวรรณคดทมตอผลสมฤทธการเรยนรและเจตคตตอวรรณคดไทยของนกเรยนมธยมศกษาตอนตนในโรงเรยนสาธต” ผ วจยน าเสนอผลการวเคราะหขอมล ดงน 1. การวเคราะหขอมลจากแบบทดสอบวดผลสมฤทธการเรยนรวรรณคดไทย

เปรยบเทยบผลสมฤทธการเรยนรวรรณคดไทยของกลมทดลอง และกลมควบคม หลงการทดลอง โดยการทดสอบคา t (t-test) แบบกลมตวอยางทเปนอสระตอกน (independent sample t-test) ทระดบความมนยส าคญทางสถต .05 ผลการวเคราะหขอมลแสดงในตารางท 11

ตารางท 11 ผลการเปรยบเทยบความแตกตางของคะแนนผลสมฤทธการเรยนรวรรณคดไทย

ของกลมทดลองและกลมควบคม หลงการทดลอง

กลมตวอยาง x s t Sig. กลมทดลอง 41.47 8.56

2.085 0.041 กลมควบคม 37.31 7.34

*P นอยกวา .05

ตารางท 11 แสดงใหเหนวา หลงการทดลอง กลมทดลองมคามชฌมเลขคณต ( x ) ของคะแนนผลสมฤทธการเรยนรวรรณคดไทยเทากบ 41.47 สวนเบยงเบนมาตรฐาน (s) ของคะแนน

ผลสมฤทธการเรยนรวรรณคดไทยเทากบ 8.56 กลมควบคมมคามชฌมเลขคณต ( x ) ของคะแนนผลสมฤทธการเรยนรวรรณคดไทยเทากบ 37.31 สวนเบยงเบนมาตรฐาน (s) ของคะแนนผลสมฤทธการเรยนรวรรณคดไทยเทากบ 7.34 มคาของผลตางระหวางคาเฉลยของกลมทดลองและกลมควบคม หลงการทดลองเทากบ .041 ซงมากกวาคา t จากตารางทระดบความมนยส าคญ .05 (ดรายละเอยดในภาคผนวก จ หนา 153) จงสรปไดวา หลงการทดลอง กลมทดลองมคะแนนผลสมฤทธการเรยนรวรรณคดไทยสงกวากลมควบคมอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05

67

2. การวเคราะหขอมลจากแบบวดเจตคตตอวรรณคดไทย 2.1 เป รยบเทยบเจตคตตอวรรณคดไทยของกลมทดลองและกลมควบคม หลงการทดลอง ผวจยด าเนนการเปรยบเทยบเจตคตตอวรรณคดไทยของกลมทดลองและกลมควบคม หลงการทดลอง โดยการทดสอบคาท (t-test) ทระดบความมนยส าคญทางสถต .05 ผลการวเคราะหขอมลแสดงในตารางท 12 ดงน ตารางท 12 คามชฌมเลขคณต ( x ) คาสวนเบยงเบนมาตรฐาน (s) และคาท (t) ของคะแนน

เจตคตตอวรรณคดไทยของกลมทดลองและกลมควบคม หลงการทดลอง

กลมตวอยาง x s t Sig. กลมทดลอง 98.28 12.90

-.367 .715 กลมควบคม 99.75 18.59

*P < .05 ตารางท 12 แสดงวาหลงการทดลอง กลมทดลองมคามชฌมเลขคณต ( x ) ของคะแนนเจตคตตอวรรณคดไทยเทากบ 98.28 สวนเบยงเบนมาตรฐาน (s) ของคะแนนเจตคตตอวรรณคดไทยเทากบ 12.90 กลมควบคมมคามชฌมเลขคณต ( x ) ของคะแนนเจตคตตอวรรณคดไทยเทากบ 99.75 สวนเบยงเบนมาตรฐาน (s) ของคะแนนเจตคตตอวรรณคดไทยเทากบ 18.59 มคา ของผลตางระหวางคาเฉลยของกลมทดลองและกลมควบคม หลงการทดลองเทากบ .715 ซงนอยกวาคา t จากตารางทระดบความมนยส าคญ .05 (ดรายละเอยดในภาคผนวก จ หนา154) จงสรปไดวา หลงการทดลอง กลมทดลองและกลมควบคมมเจตคตตอวรรณคดไทยไมแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถต 2.2 เปรยบเทยบเจตคตตอวรรณคดไทยของกลมทดลอง กอนและหลงการทดลอง ผวจยด าเนนการเปรยบเทยบเจตคตตอวรรณคดไทยของกลมทดลอง กอนและหลงการทดลอง โดยการทดสอบคาท (t-test) ทระดบความมนยส าคญทางสถต .05 ผลการวเคราะหขอมลแสดงในตารางท 13 ดงน

68

ตารางท 13 คามชฌมเลขคณต ( x ) คาสวนเบยงเบนมาตรฐาน (s) และคาท (t) ของคะแนนเจตคตตอวรรณคดไทยของกลมทดลอง กอนและหลงการทดลอง

กลมทดลอง x s t Sig. กอนการทดลอง 96.22 14.24

-1.124 .270 หลงการทดลอง 98.28 12.90

*P < .05 ตารางท 13 แสดงวากอนการทดลอง กลมทดลองมคามชฌมเลขคณต ( x ) ของคะแนนเจตคตตอวรรณคดไทยเทากบ 96.22 สวนเบยงเบนมาตรฐาน (s) ของคะแนนเจตคตตอวรรณคดไทยเทากบ 14.24 หลงการทดลอง กลมทดลองมคามชฌมเลขคณต ( x ) ของคะแนนเจตคตตอวรรณคดไทยเทากบ 98.28 สวนเบยงเบนมาตรฐาน (s) ของคะแนนเจตคตตอวรรณคดไทยเทากบ 12.90 มคา t ของผลตางระหวางคาเฉลยกอนและหลงการทดลองเทากบ .270 ซงนอยกวาคา t จากตารางทระดบความมนยส าคญ .05 (ดรายละเอยดในภาคผนวก จ หนา155) จงสรปไดวา กอนและหลงการทดลอง กลมทดลองมเจตคตตอวรรณคดไทยไมแตกตางอยางมนยส าคญทางสถต 3. การวเคราะหขอมลจากบนทกผลการจดการเรยนรวรรณคดไทย 3.1 วเคราะหขอมลจากบนทกผลการจดการเรยนรวรรณคดไทยโดยใชรปแบบการเรยนการสอน CIPPA ทบรณาการกระบวนการเรยนรวรรณคด ผลการวเคราะหขอมลจากบนผลการจดการเรยนรวรรณคดไทยโดยใชรปแบบการเรยนการสอน CIPPA ทบรณาการกระบวนการเรยนรวรรณคดในภาพรวม พบวา นกเรยนใหความสนใจในกจกรรมด มความกระตอรอรนในการรวมกจกรรม โดยเฉพาะกจกรรมทไดท างานรวมกนเปนกลม นกเรยนสามารถรบผดชอบงานทไดรบมอบหมายไดเปนอยางดกวางานทใหท าเดยวหรอท าเปนค กจกรรมทเปดโอกาสใหนกเรยนเปลยนหองเรยนท าใหนกเรยนมความกระตอรอรนและมความพรอมในการเรยนรมากขน แตอยางไรกตามผสอนสงเกตวานกเรยนยงไมคอยแสดงความคดเหนในเชงวพากษวจารณเทาทควร

69

ดานปญหาการจดการเรยนร พบวา นกเรยนใชเวลาในการสรางสรรคผลงานนานเกนไป ท าใหสงผลกระทบตอเวลาโดยรวม และขอจ ากดอกประการหนงคอ ความตอเนองในการจดการเรยนการสอนเพราะบางสปดาหมวนหยดหรอมกจกรรมอนแทรกท าใหการจดการเรยนการสอนไมตอเนองมากนก ตองปรบแผนการจดการเรยนรตามสภาพจรง ปญหาอกประการหนงคอนกเรยนไมไดศกษาเนอหาทมอบหมายมาลวงหนาท าใหตดตามเนอหาไมทนและ/หรอ ท าใหการด าเนนการจดกจกรรมเปนไปไดชา

3.2 วเคราะหขอมลจากบนทกผลการจดการเรยนรวรรณคดไทยแบบปกต ผลการวเคราะหขอมลจากแบบบนทกผลการจดการเรยนรวรรณคดไทยแบบปกตโดย

ภาพรวมพบวา นกเรยนใหความสนใจในการรวมกจกรรมชวงแรกเปนอยางด แตในชวงการศกษาเนอเรองนกเรยนเรมเบอเพราะเปนวรรณคดรอยกรองและเปนวรรณคดเรองยาว ท าใหนกเรยนบางคนหลบหรอไมสนใจเรยน แตบรรยากาศการเรยนโดยรวมยงถอวาอยในเกณฑด ปญหาในการจดการเรยนร พบวา นกเรยนโดยมากไมใหความสนใจบทเรยนเทาทควร เมอไมสนใจบทเรยนจงมพฤตกรรมทไมเออตอการเรยนร เชน หลบ คยกน ผ สอนพยายามแกปญหาดวยการดแลใกลชดขนระหวางสอน

บทท 5

สรปผลการวจย อภปรายผล และขอเสนอแนะ การวจยเรอง “ผลของการจดการเรยนรโดยใชรปแบบการเรยนการสอน CIPPA ทบรณาการกระบวนการเรยนรวรรณคดทมตอผลสมฤทธการเรยนรและเจตคตตอวรรณคดไทยของนกเรยนมธยมศกษาตอนตนในโรงเรยนสาธต” มวตถประสงค ดงน

1) เพอเปรยบเทยบผลสมฤทธการเรยนรวรรณคดไทยระหวางนกเรยนทไดรบการจดการเรยนรโดยใชรปแบบการเรยนการสอน CIPPA ทบรณาการกระบวนการเรยนรวรรณคด กบการจดการเรยนรแบบปกต

2) เพอเปรยบเทยบเจตคตตอวรรณคดไทยระหวางนกเรยนทไดรบการจดการเรยนรโดยใชรปแบบการเรยนการสอน CIPPA ทบรณาการกระบวนการเรยนรวรรณคด กบการจดการเรยนรแบบปกต

3) เพอเปรยบเทยบเจตคตตอวรรณคดไทยระหวางกอนและหลงเรยนของนกเรยนทไดรบการจดการเรยนรโดยใชรปแบบการเรยนการสอน CIPPA ทบรณาการกระบวนการเรยนรวรรณคด

ประชากรทใชในการวจยครงน คอ นกเรยนระดบมธยมศกษาตอนตน สถานศกษาโรงเรยนสาธตสงกดคณะกรรมการอดมศกษาในกรงเทพมหานคร กลมตวอยางทใชในการวจยครงน คอ นกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 โรงเรยนสาธตจฬาลงกรณมหาวทยาลย ฝายมธยม ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2552 โดยใชเทคนควธการสมแบบเจาะจง (purposive sampling) เลอกนกเรยนจ านวน 2 หองทมคะแนนเฉลยรายวชาภาษาไทยประจ าภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2551 ใกลเคยงกนหองละ 32 คน รวมกลมตวอยางทงส น 64 คน แลวก าหนดกลมทดลองและกลมควบคมโดยใชการสมกลมตวอยางอยางงาย (sample random sampling) ดวยวธการจบสลาก กลมทดลองไดรบการจดการเรยนรวรรณคดไทยโดยใชรปแบบการเรยนการสอน CIPPA ทบรณาการกระบวนการเรยนรวรรณคด และ กลมควบคมไดรบการจดการเรยนรวรรณคดไทยแบบปกต

71

เครองมอทใชในการวจยม 2 ประเภท ไดแก 1) เค รอง มอ ท ใ ช ในการด า เนนการ เ กบรวบรวมขอมล ม 2 ชด ไ ดแก 1) แบบทดสอบผลสมฤทธการเรยนรวรรณคดไทย ใชทดสอบผลสมฤทธการเรยนรวรรณคดไทยทงกลมทดลองและกลมควบคม หลงการทดลอง (post-test) จ านวน 60 ขอ มลกษณะเปนแบบเลอกตอบ 4 ตวเลอก ครอบคลมพฤตกรรมการเรยนรดานพทธพสยทง 6 ดาน คอ ดานความรความจ า ดานความเขาใจ ดานการน าไปใช ดานการวเคราะห ดานการสงเคราะห และ ดานการประเมนคา มคาความเทยงทงฉบบเทากบ 0.84 คาความยากงายรายขอระหวาง 0.27 ถง 0.80 และคาอ านาจจ าแนกรายขอระหวาง 0.20 ถง 1.00 2) แบบวดเจตคตตอวรรณคดไทย ใชวด เจตคตตอวรรณคดไทยทงกลมทดลองละกลมควบคม กอนและหลงการทดลอง (pre-test post-test) จ านวน 30 ขอ ซงครอบคลมองคประกอบของเจตคตใน 3 ดาน ไดแก ดานความรความเขาใจ ดานอารมณความรสก และดานพฤตกรรมทจะแสดงออก โดยใชมาตรวดทศนคต แบบ Likert ซงมลกษณะเปนมาตรประมาณคา (rating scale) 5 ระดบ คอ เหนดวยอยางยง เหนดวย ไมแนใจ ไมเหนดวย และ ไมเหนดวยอยางยง แบบวดเจตคตตอวรรณคดไทยมคาความเทยงทงฉบบเทากบ .88

2) เครองมอทใชในการทดลอง ไดแก แผนการจดการเรยนรวรรณคดไทยโดยใช รปแบบการเรยนการสอน CIPPA ทบรณาการกระบวนการเรยนรวรรณคดจ านวน 2 แผน และ แผนการจดการเรยนรวรรณคดไทยแบบปกตจ านวน 2 แผน รวมทงสน 4 แผน วธด าเนนการวจย กอนการทดลองผวจยด าเนนการวดเจตคตตอวรรณคดไทยของนกเรยนกลมทดลองและกลมควบคม จากนนด าเนนการจดกจกรรมการเรยนรดวยตนเองทงกลมทดลองและกลมควบคม โดยกลมทดลองจดการเรยนรตามแผนการจดการเรยนรวรรณคดไทยโดยใชรปแบบการเรยนการสอน CIPPA ทบรณากระบวนการเรยนรวรรณคด และกลมควบคมจดการเรยนรตามแผนการจดการเรยนรวรรณคดไทยแบบปกต ใชเวลาทดลอง 8 สปดาห สปดาหละ 2 คาบ รวมทงสน 16 คาบ เมอจดการเรยนรเสรจเรยบรอยแลว ผวจยใหกลมตวอยางทงสองกลมท าแบบทดสอบผลสมฤทธการเรยนรวรรณคดไทยและแบบวดเจตคตตอวรรณคดไทย

การวเคราะหขอมล ใชการวเคราะหขอมลจากคะแนนแบบทดสอบผลสมฤทธการเรยนรวรรณคดไทย และ ขอมลจากแบบวดเจตคตตอวรรณคดไทย ผวจยน าคะแนนผลสมฤทธการเรยนร

วรรณคดไทยมาวเคราะหคามชฌมเลขคณต ( x ) คาสวนเบยงเบนมาตรฐาน (s) และค านวณคา t

72

(t-test) และน าคะแนนเจตคตตอวรรณคดไทยของกลมทดลองและกลมควบคมมาหาคามชฌมเลขคณต ( x ) คาสวนเบยงเบนมาตรฐาน (s) และค านวณคา t (t-test) เพอเปรยบเทยบเจตคต ตอวรรณคดไทยของกลมทดลองและกลมควบคมหลงการทดลอง และเปรยบเทยบเจตคต ตอวรรณคดไทยของกลมทดลอง กอนและหลงการทดลอง 1.สรปผลการวจย การวจยเรอง “ผลของการจดการเรยนรโดยใชรปแบบการเรยนการสอน CIPPA ทบรณาการกระบวนการเรยนรวรรณคดทมตอผลสมฤทธการเรยนรและเจตคตตอวรรณคดไทยของนกเรยนมธยมศกษาตอนตนในโรงเรยนสาธต” สรปผลการวจยไดดงน

1.1 นกเรยนทไดรบการจดการเรยนรโดยใชรปแบบการเรยนการสอน CIPPA ทบรณาการ กระบวนการเรยนรวรรณคดมผลสมฤทธการเรยนรวรรณคดไทยสงกวานกเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบปกตอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05

1.2 นกเรยนทไดรบการจดการเรยนรโดยใชรปแบบการเรยนการสอน CIPPA ทบรณาการกระบวนการเรยนรวรรณคดมเจตคตตอวรรณคดไทยไมสงกวานกเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบปกต

1.3 นกเรยนทไดรบการจดการเรยนรโดยใชรปแบบการเรยนการสอน CIPPA ทบรณาการกระบวนการเรยนรวรรณคดมเจตคตตอวรรณคดไทยไมสงกวากอนการทดลอง 2.อภปรายผลการวจย

การวจยเรอง ผลของการจดการเรยนรโดยใชรปแบบการเรยนการสอน CIPPA ทบรณาการกระบวนการเรยนรวรรณคดทมตอผลสมฤทธการเรยนรและเจตคตตอวรรณคดไทยของนกเรยนมธยมศกษาตอนตนในโรงเรยนสาธต ผวจยอภปรายผลการวจยตามสมมตฐาน ดงน

2.1 ผลการวจยทพบวา นกเรยนทไดรบการจดการเรยนรวรรณคดไทยโดยใชรปแบบ การเรยนการสอน CIPPA ทบรณาการกระบวนการเรยนรวรรณคด มผลสมฤทธการเรยนรวรรณคดไทยสงกวานกเรยนทไดรบการจดการเรยนรวรรณคดไทยแบบปกตอยางมนยส าคญ ทระดบ .05 เปนไปตามสมมตฐานในขอท 1 ทงน เนองจากการจดการเรยนรวรรณคดไทยโดยใชรปแบบการเรยนการสอน CIPPA ทบรณาการกระบวนการเรยนรวรรณคด พฒนาขนบนพนฐาน

73

แนวคด 5 ประสานอนเปนแนวคดส าคญของรปแบบการเรยนการสอน CIPPA ทพฒนาโดย ทศนา แขมมณ (2548) แนวคด 5 ประการดงกลาวไดแก 1) แนวคดการสรางความรดวยตนเอง (Construction of Knowledge) 2) แนวคดปฏสมพนธทางสงคม (Interaction) 3) แนวคดเรองการเคลอนไหวทางรางกาย (Physical Participation) 4) แนวคดการเรยนรกระบวนการ (Process Learning) และ 5) แนวคดการประยกตใชความร (Application) ผ วจยไดน าแนวคดทง 5 ประการ มาบรณาการกบกระบวนการเรยนรวรรณคดท าใหไดขนตอนการสอนวรรณคดไทยตามรปแบบการเรยนการสอนCIPPA ทบรณาการกระบวนการเรยนรวรรณคด 5 ขนตอน ดงน 1) การทบทวนความรเกยวกบวรรณคดทเรยน 2) การแสวงหาความรใหมเกยวกบวรรณคดเรองทเรยน 3) การแลกเปลยนเรยนรเพอท าความเขาใจขอมลใหกระจาง 4) การสรปผลการเรยนรวรรณคด 5) การประยกตใชความรจากการเรยนวรรณคด ขนตอนการสอนทกขนตอน เนนใหผ เรยนสรางความรดวยตนเองใหได แลกเปลยนตรวจสอบความรรวมกนโดยใชกระบวนการกลม ตลอดจนสรางผลงานบนพนฐานของความรทไดศกษา อนง ตลอดระยะเวลาด าเนนการวจย ผ วจยไดพยายามด าเนนการสอนเพอใหนกเรยนสามารถเขาใจเนอหาไดอยางถองแท เปดโอกาสใหผ เรยนไดซกถามทงในหองเรยนและนอกหองเรยน ท าใหผ เรยนมความรความเขาใจเกยวกบเนอหาของวรรณคดเรองทศกษาไดดยงขน นอกจากนขอมลจากบนทกการตรวจงานของผสอนพบวานกเรยนกลมทดลองสามารถท าคะแนนไดดในการสรางสรรคและน าเสนอผลงานอนมฐานคดมาจากการเรยนวรรณคด แสดงใหเหนวานกเรยนมความรความเขาใจเนอหาสาระวรรณคดเรองทเรยนอยางถองแท จงกลาวไดวาองคประกอบทผวจยน าเสนอมาทงหมดนสงผลใหนกเรยนทไดรบการจดการเรยนรโดยใชรปแบบการเรยนการสอน CIPPA ทบรณาการกระบวนการเรยนรวรรณคด มผลสมฤทธการเรยนรสงกวานกเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบปกต

ผลการวจยครงนสอดคลองกบผลการวจยในอดตทน ารปแบบการเรยนการสอน CIPPA ไปใชในกลมสาระการเรยนรอนๆ ดงน จรนนท บญเรอน (2544) สทธรตน เลศจตรวทย (2544) ชารณ ตรวรญญ (2545) ดารนทร ตนะทพย (2545) และ บญฤด แซลอ (2545) ซงยนยนไดเปนอยางดวาการจดการเรยนรโดยใชแนวคด 5 ประสานตามรปแบบการเรยนการสอน CIPPA สามารถพฒนาผลสมฤทธการเรยนรของนกเรยนใหสงขนได

2.2 ผลการวจยทพบวา นกเรยนทไดรบการจดการเรยนรโดยใชรปแบบการเรยนการสอนCIPPA ทบรณาการกระบวนการเรยนรวรรณคดมเจตคตตอวรรณคดไทยไมสงกวานกเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบปกต และนกเรยนทไดรบการจดการเรยนรโดยใชรปแบบการเรยนการสอน

74

CIPPA ทบรณาการกระบวนการเรยนรวรรณคดมเจตคตตอวรรณคดไทยไมสงกวากอนการทดลอง ซงไมเปนไปตามสมมตฐานขอท 2 และ ขอท 3 ทงนเนองจาก

1) สาเหตทนกเรยนกลมทดลองและกลมควบคมมเจตคตตอวรรณคดไทยไมแตกตางกน

อาจเปนเพราะ รปแบบการเรยนการสอนแบบปกตทผวจยด าเนนการสอนนกเรยนกลมควบคมกไดยดหลกการจดการเรยนรโดยใหผ เรยนเปนศนยกลาง กจกรรมการเรยนการสอนตอบสนองความสนใจของนกเรยนเปนหลกเพยงแตขนตอนในการจดการเรยนรแตกตางจากกลมทดลอง ซงอาจสงผลใหนกเรยนทงสองกลมมเจตคตไมแตกตางกน

2) สาเหตประการส าคญทท าใหนกเรยนกลมทดลองมเจตคตตอวรรณคดไมสงขนกวาการ

ทดลอง อาจเปนเพราะ ระยะเวลาในการพฒนาเจตคตไมตอเนองกน กลาวคอ ผ วจยด าเนนการสอนหนวยการเรยนรพระอภยมณ ตอน พระอภยมณหนนางผเสอเรยบรอยแลวมไดด าเนนการสอนตอเนองในหนวยการเรยนร บทพากยเอราวณ เพราะนกเรยนตองหยดเรยนเพอสอบกลางภาค การจดการเรยนการสอนหนวยการเรยนรบทพากยเอราวณด าเนนการหลงสอบกลางภาค การสอบกลางภาคท าใหนกเรยนตองทมเทอานหนงสอในกลมสาระการเรยนรอนซงอาจท าใหนกเรยน มความเครยดอนอาจสงผลตอการท าแบบวดเจตคตหลงการทดลอง อนงผวจยมขอสงเกตวาการพฒนาเจตคตอาจจะตองใชระยะเวลาใหยาวนานกวาระยะเวลาในการทดลอง ทงนเพราะ เจตคตเปนสภาพทางจตใจทจะตองไดรบการพฒนาใหเกดขนโดยอาศยระยะเวลาพอสมควร ดงท แสงเดอน ทวสน (2545: 71) ไดกลาวถงหลกในการเปลยนแปลงเจตคตของบคคลสรปไดวา เจตคตเปนสงทสามารถเปลยนแปลงไดแตตองอาศยเวลาพอสมควร ทงนเพราะในการสรางเจตคตแตละเรองตองใชเวลาในการสงสมยาวนาน ซงผลการวจยนขดแยงกบ จรนนท บญเรอน (2544) สทธรตน เลศจตรวทย (2544) ชารณ ตรวรญญ (2545) ดารนทร ตนะทพย (2545) และ บญฤด แซลอ (2545) ทวจยพบวา หลงการทดลองใชรปแบบการเรยนร CIPPA ในรายวชาตางๆแลว นกเรยนมเจตคตทดขน

3) ขอสงเกตจากบนทกผลการจดการเรยนรและการสงเกตบรรยากาศการเรยนรของกลมทดลองพบวา นกเรยนหลายคนชนชอบกจกรรมการเรยนรทจดโดยใชรปแบบการเรยนการสอน CIPPA ทบรณาการกระบวนการเรยนรวรรณคด ตวอยางเชน

“ชอบการทองอาขยานพรอมกนทงหอง เพราะ ไดทองกลอนทไพเราะ” “ชอบแตงแตงกลอน เพราะสนก ไดรของคนนนคนน”

75

“ชอบการท างานกลมเพราะมความสามคค” “ชอบการอธบายเกยวกบตวละคร ประวต นสย เพราะไดรจกตวละครมากขน” “ชอบการน าเสนอผลงานของเพอน” “อาจารยครบ ผมชอบดหนงเรองพระอภยมณมากเลย ผมไมคอยชอบอาน” บรรยากาศการเรยนรเปนไปดวยด โดยเฉพาะในคาบทท างานกลมและน าเสนอผลงาน

กลม นกเรยนมความกระตอรอรนในการรวมกจกรรมเปนอยางด ผ วจยจงตงขอสงเกตวาแมนกเรยนกลมทดลองจะมเจตคตไมสงกวากลมควบคม และไมสงกวากอนการทดลอง แตผ เรยน กเรยนรอยางมความสข และมความพรอมในการเรยนรมากกวากลมควบคม 3.ขอเสนอแนะ 3.1ขอเสนอแนะส าหรบครในการจดการเรยนรวรรณคดไทยโดยใชรปแบบการเรยนการสอน CIPPA ทบรณาการกระบวนการเรยนรวรรณคด 3.1.1 ครตองอธบายใหชดเจนเกยวกบขนตอนของการจดการเรยนรวรรณคดไทยโดยใชรปแบบการเรยนการสอน CIPPA ทบรณาการกระบวนการเรยนรวรรณคด และในแตละขนตอนนกเรยนจะไดรบประโยชนอะไรบาง ทงนในระยะแรกควรใหนกเรยนเรมดวยการท างาน เปนกลม จะท าใหนกเรยนมความมนใจในการท างาน ตลอดจนไดแลกเปลยนเรยน ร และฝกบทบาทการเปนผน าและผตามทด การเรมตนดวยการสรางความมนใจใหแกนกเรยนจะท าใหนกเรยนกลาแสดงความคดเหนในเชงวพากษวจารณวรรณคด จะท าใหการสอนในขนตอไปเปนไปดวยความสะดวก 3.1.2 การสรางบรรยากาศการเรยนร ครควรสรางบรรยากาศการเรยนรทเปนกนเอง สงเสรมใหนกเรยนแสดงความคดเหนเชงวพากษวจารณอยางมเหตผล 3.1.3 ในขนตอนการแลกเปลยนเรยนรเพอท าขอมลใหกระจาง ครควรดแลการจดกลมของนกเรยนใหเหมาะสม อาจมการใหจดกลมเองบาง ในบางครงอาจตองจดกลมตามจดประสงคทครตองการ หากมการท างานดวยกระบวนการกลมหลายครง ครควรพจารณาใหเหมาะสมวาควรใหนกเรยนจบกลมแบบใดจงจะเหมาะสม 3.1.4 ในขนตอนการประยกตใชความรทไดจากการเรยนวรรณคด ครอาจเปดโอกาสใหนกเรยนแสดงความสามารถอยางหลากหลายเพอเปนการพฒนาความคดสรางสรรค

76

3.1.5 ครควรจดเตรยมแหลงการเรยนรทหลากหลายใหแกนกเรยน โดยเฉพาะแหลงการเรยนรทเปนสออเลกทรอนกสซงจะท าใหนกเรยนมความกระตอรอรนในการเรยนร มากขน นอกจากนครอาจแนะน าใหนกเรยนศกษาจากอนเทอรเนตซงมขอมลทเปนประโยชนอยเปนจ านวนมาก

3.2 ขอเสนอแนะส าหรบการวจยครงตอไป

3.2.1 ควรมการศกษาผลของการจดการเรยนรโดยใชรปแบบการเรยนการสอน CIPPA ทบรณาการกระบวนการเรยนรวรรณคดของนกเรยนในระดบชนอนๆ

3.2.3 ควรมการศกษาตวแปรตามอนทเปนผลมาจากการจดการเรยนรโดยใช รปแบบการเรยนการสอน CIPPA ทบรณาการกระบวนการเรยนรวรรณคด เชน ความสามารถในการคดสรางสรรค ความสามารถในการถายโอนการเรยนร เปนตน

3.2.3 ควรมการศกษาผลของการใชรปแบบการสอนตางๆทสงเสรมเจตคตตอ วรรณคดไทย

รายการอางอง ภาษาไทย กมลรตน หลาสวงษ. 2528. จตวทยาการศกษา. กรงเทพมหานคร: ศรเดชา. กลมพฒนาระบบสารสนเทศ ศนยเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร สป.

สถตการศกษาเฉพาะกจ. Available from: http://www.moe.go.th/data_stat/Spacific_Use_Data.htm [2008 , Jan 15].

กาญจนา มากพน. 2548. ผลการเรยนการสอนดวยวธสตอรไลน ทมตอผลสมฤทธทางการเรยน

วชาภาษาไทยและเจตคต ตอการเรยนการสอนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาวชาการสอนภาษาไทย บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

กาญจนา วชญาปกรณ. 2542. แนวทางการวจกษณวรรณคด. พษณโลก: ภาควชาภาษา

คณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร. กสมา รกษมณ. 2547. วรรณสารวจย. กรงเทพมหานคร: แมค าผาง. ขวญชนก นยเจรญ. 2551. ผลของการใชรปแบบการเรยนการสอนดวยวธวจยทมตอผลสมฤทธ

ทางการเรยนวรรณคดไทยและความสามารถในการอานอยางมวจารณญาณของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 วทยาลยนาฏศลป สงกดสถาบนบณฑตพฒนศลป กระทรวงวฒนธรรม. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาวชาการสอนภาษาไทย บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

จรนนท บญเรอน. 2544. ผลของการสอนโดยใชรปแบบการเรยนการสอนซปปาทเนน

กระบวนการเรยนรภาษาทมตอผลสมฤทธทางการเรยนและเจตคตตอการเรยนภาษาไทยของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาวชาประถมศกษา บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

78

ชวน เพชรแกว. 2520. การศกษาวรรณคดไทย. กรงเทพมหานคร: อกษรสมพนธ. ชารณ ตรวรญญ. 2545. ผลของการจดกระบวนการเรยนการสอนคณตศาสตรตามหลก

ซปปาทมตอผลสมฤทธและเจตคตตอการเรยนคณตสาสตรของนกเรยนชนประถมศกษา ปท 4. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาวชาประถมศกษา บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

ดวงมน จตรจ านงค. 2541. สนทรยภาพในภาษาไทย. กรงเทพมหานคร: ศยาม. ดารนทร ตนะทพย. 2545. ผลของการสอนโดยใชรปแบบการเรยนการสอนซปปาทเนน

กระบวนการเรยนรทางภาษาทมตอผลสมฤทธทางการเรยนและเจตคตตอการเรยนภาษาองกฤษของนกเรยนชนประถมศกษาปท 6. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาวชาประถมศกษา บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

ทศนย ศภเมธ. 2542. การสอนภาษาไทย. กรงเทพมหานคร: สถาบนราชถฏธนบร. ทศนา แขมมณ และคณะ. 2548. การจดการเรยนรโดยใชรปแบบซปปา (CIPPA).

กรงเทพมหานคร: สถาบนพฒนาคณภาพวชาการ. ธตรตน วเชยรมงคลกล. 2548. ผลของการจดการเรยนรโดยใชรปแบบวฏจกร 4MAT ทมตอ

เจตคตและผลสมฤทธการเรยนรวรรณคดไทย ของนกเรยนระดบมธยมศกษาตอนตน. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาวชาการสอนภาษาไทย บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

ธรวฒ เอกะกล. 2550. การวดเจตคต. อบลราชธาน: วทยาออฟเซทการพมพ. บญฤด แซลอ. 2545. ผลของการจดการเรยนการสอนวทยาศาสตรโดยใชรปแบบการเรยนการ

สอนซปปาทมตอผลสมฤทธทางการเรยน ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร และ เจตคตทางวทยาศาสตร ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 5. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาวชาประถมศกษา บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

79

บญเหลอ เทพยสวรรณ, ม.ล. 2517. วเคราะหรสวรรณคดไทย. กรงเทพมหานคร: ไทยวฒนาพานช.

บญเหลอ เทพยสวรรณ, ม.ล. 2539. แวนวรรณกรรม. กรงเทพมหานคร: อมรนทรพรนตง

แอนด พบลชชง. ปรยาพร วงศอนตรโรจน. 2546. จตวทยาการศกษา. กรงเทพมหานคร:

ศนยสอเสรมกรงเทพ. ผาสก มทธเมธา. 2522. พนฐานการศกษาวรรณคด การวจารณวรรณคด และวรรณคดวจารณ.

อยธยา: โรงพมพเทยนวฒนา. พวงรตน ทวรตน. 2529. การสรางและพฒนาแบบสอบผลสมฤทธ. กรงเทพมหานคร:

มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. เพชร วจตรนาวน. 2551. ผลของการใชรปแบบการเรยนรค าศพททมตอความเขาใจในการอาน

วรรณคด และ ความคงทนในการเรยนรของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาวชาการสอนภาษาไทย บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

ยรฉตร บญสนท. 2544. ปญหาการเรยนการสอนวรรณคดไทยในยคปฏรปการศกษา.

วารสารภาษาและหนงสอ 32: 56-60. ราชบณฑตยสถาน. 2545. ศพทวรรณกรรมองกฤษ-ไทย. กรงเทพมหานคร. ราชบณฑตยสถาน. รนฤทย สจจพนธ. 2549. สนทรยภาพแหงชวต. กรงเทพมหานคร: ณ เพชร ส านกพมพ. วชาการ, กรม. 2546. การจดสาระการเรยนร กลมสาระการเรยนรภาษาไทย. กรงเทพมหานคร:

กรมวชาการ กระทรวงศกษาธการ. วทย ศวะศรยานนท. 2531. วรรณคดและวรรณคดวจารณ. กรงเทพมหานคร: ไทยวฒนาพานช.

80

วภา กงกะนนทน. 2522. วรรณคดศกษา. กรงเทพมหานคร: ไทยวฒนาพานช. ศรวไล ดอกจนทร. 2529. การสอนวรรณกรรมวรรณคดไทย. เชยงใหม: ภาควชามธยมศกษา

คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม. ศกดศร แยมนดดา. 2544. วรรณคดในฐานะทเปนสวนหนงของวฒนธรรมและวถชวตไทย. ใน

วชญปญญา, หนา 8-16. กรงเทพมหานคร: โรงพมพธรรมก จ ากด. ศธรา จฑารตน. 2549. ผลของการใชรปแบบการเรยนการสอนแบบตกผลกทมตอผลสมฤทธ

ทางการเรยนวชาวรรณคดไทยและความสามารถทางการอานอยางมวจารณญาณของนกเรยนระดบมธยมศกษาตอนตน. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาวชาการสอนภาษาไทย บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

ศกษาธการ, กระทรวง. 2544. หลกสตรการศกษาขนพนฐานพทธศกราช 2544.

กรงเทพมหานคร: โรงพมพองคการรบสงสนคาและพสดภณฑ. สงวนศร วรชชย. 2527. จตวทยาสงคมเพอการศกษา. กรงเทพมหานคร: ศกษาพร. ส านกงานเลขาธการสภาการศกษา. 2547. ครภมปญญาไทยรนท 3 ภาคเหนอ.

กรงเทพมหานคร: ส านกงานมาตรฐานการศกษาและพฒนาการเรยนร ส านกงานเลขาธการสภาการศกษา.

สจรต เพยรชอบ และ สายใจ อนทรรมพรรย. 2538. วธสอนภาษาไทยระดบมธยมศกษา.

กรงเทพมหานคร: ส านกพมพจฬาลงกรณมหาวทยาลย. สจตรา จรจตร. 2547. มนษยกบวรรณกรรม. กรงเทพมหานคร: โอเดยนสโตร. สทธรตน เลศจตรวทย. 2544. ผลของการใชรปแบบการเรยนการสอนซปปาเพอการเรยนรทาง

ประวตศาสตรทมตอผลสมฤทธทางการเรยน ทกษะการวเคราะห และ เจตคต ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 5. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาวชาประถมศกษา บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

81

สทธวงศ พงศไพบลย. 2511. ควรสอนวรรณคดไทยอยางไร. วารสารจนทรเกษม 82: 51-62. สนนทา มนเศรษฐวทย. 2544. การประเมนผลภาษาไทย. กรงเทพมหานคร:

ส านกพมพมหาวทยาลยเกษตรศาสตร. แสงเดอน ทวสน. 2545. จตวทยาการศกษา. กรงเทพมหานคร: โรงพมพไทยเสง. หทยวรรณ ไชยะกล. 2544. วรรณกรรมศกษา. เชยงใหม: มงเมอง. อนมานราชธน, พระยา. 2546. การศกษาวรรณคดในแงวรรณศลป. พมพครงท 5.

กรงเทพมหานคร: ศยาม. อจจมา เกดผล, ม.ล. 2539. กจกรรมการเรยนการสอนวรรณคดไทยในโรงเรยนมธยม. ใน

สอางค ด าเนนสวสด (บรรณาธการ), จะสอนภาษาไทยใหสนกไดอยางไร, หนา 127-137กรงเทพมหานคร: ส านกพมพจฬาลงกรณมหาวทยาลย.

อจฉรา ชวพนธ. 2547. ภาษาพาสอน เรองนารส าหรบครภาษาไทย. กรงเทพมหานคร:

ส านกพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย. เอมอร จงศรพรปกรณ. 2546. การประเมนผลการเรยนร. ใน รวมบทความการประเมนผล

การเรยนรแนวใหม, หนา 144-147. กรงเทพมหานคร: ศนยต าราและเอกสารทางวชาการ คณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

82

ภาษาองกฤษ Edward, A.L. 1967, Techniques of Attitude Scale Construction. Bombey: Feffer and

Simons Private. Good, C.V. 1959. Dictionary of Education. New York: Mc Graw-Hill. Good, C.V. 1973. Dictionary of Education. Edited by Good Carter V. New York:

Mc Graw-Hill. Gagne, R.M. 1970. The Condition of Learning. New York: Holt Rinechart and Winson. Gagne, R.M. 1984. The Condition of Learning and Theory of Instruction. New York:

Holt Rinechart and Winson. Heaton, J.B. 1990. Classroom Testing. New York: London Group. McGuire, W.G. 1969. The Handbook of Social Psychology : The Nature of Attitudes

and Attitudes Chang. Massachusette: Ginn and Company. Sax, G.S. 1980. Principles of Educational and Psychological Measurement and

Evaluation. Wadswort, Belmont: CA. Thurstone, L.L., and Chave, E.J. 1992. The Measurement of Attitude: A Psychological

Method and Some Experiments with a Scale for Measuring Attitude Towards the Church. Chicago: The University of Chicago Press.

Triandis, H.C. 1971. Attitude and Attitude Change. New York: John Wiley & Sons.

ภาคผนวก

84

ภาคผนวก ก รายนามผทรงคณวฒ

85

รายนามผทรงคณวฒตรวจพจารณาแผนการจดการเรยนรวรรณคดไทยโดยใชรปแบบการเรยนการสอน CIPPA ทบรณาการกระบวนการเรยนรวรรณคด และแบบทดสอบวดผลสมฤทธ การเรยนรวรรณคดไทย 1. ผชวยศาสตราจารย ดร.สรอยสน สกลรกษ อาจารยประจ าภาควชา หลกสตร การสอนและเทคโนโลยการศกษา คณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย 2. รองศาสตราจารยจตตนภา ศรไสย อาจารยประจ ากลมสาระการเรยนรภาษาไทย โรงเรยนสาธตจฬาลงกรณมหาวทยาลย ฝายมธยม 3. รองศาสตราจารย หมอมหลวงอจจมา เกดผล อาจารยประจ ากลมสาระการเรยนรภาษาไทย โรงเรยนสาธตจฬาลงกรณมหาวทยาลย ฝายมธยม รายนามผทรงคณวฒตรวจพจารณาแบบวดเจตคตตอวรรณคดไทย 1. รองศาสตราจารย ดร.โชตกา ภาษผล อาจารยประจ าภาควชาวจยและจตวทยาการศกษา คณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย 2. รองศาสตราจารยจตตนภา ศรไสย อาจารยประจ ากลมสาระการเรยนรภาษาไทย โรงเรยนสาธตจฬาลงกรณมหาวทยาลย ฝายมธยม 3. รองศาสตราจารย หมอมหลวงอจจมา เกดผล อาจารยประจ ากลมสาระการเรยนรภาษาไทย โรงเรยนสาธตจฬาลงกรณมหาวทยาลย ฝายมธยม

86

ภาคผนวก ข ตวอยางเครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล

- แบบทดสอบวดผลสมฤทธการเรยนรวรรณคดไทย - แบบวดเจตคตตอวรรณคดไทย

87

แบบทดสอบผลสมฤธการเรยนรวรรณคดไทย เรอง พระอภยมณ ตอน พระอภยมณหนนางผเสอ

1. ขอใดกลาวไมถกตองเกยวกบผแตงเรองพระอภยมณ

1. ผแตงแตงเรองนเพอขายฝปากเลยงชวตระหวางตดคก 2. ผแตงไดชอวา “กวสแผนดน” 3. ผแตงมชอเสยงมากในสมยรชกาลท 2 4. ผแตงมผลงานทมชอเสยงหลายเรอง เชน ไกรทอง

(4. ความร ความจ า) 2. “หนกหรอเบาเยาวอยไมรจก เขาลองผลกดวยก าลงกพงผาง

เหนหาดทรายพรายงามเปนเงนราง ทะเลกวางขางขวาลวนปาดง” การกระท าของสนสมทรสอดคลองกบขอใด

1. โงเขลา 2. มปฏภาณ 3. ไรเดยงสา 4. ไรสาระ

(3. การสงเคราะห) 3. “แมนก าลงดงขาจะพาหน .......ราตรเจยวจงจะถงสถาน

อสรมก าลงดงปลาวาฬ ตามประมาณ.......วนจะทนตว” ตองเตมค าใดในชองวางจงจะถกตอง

1. เกา หา 2. แปด ส 3. เจด สาม 4. หก สอง

(3. ความร ความจ า) 4. “จบกระโหโลมากมภาพาล กนส าราญรนเรงบนเทงใจ” กลอนบาทนกลาวถงสตวกตว

1. 2 ตว 2. 3 ตว 3. 4 ตว 4. 5 ตว

(2. ความเขาใจ)

88

5. ผใดทยกยองเรองพระอภยมณวา “เปนหนงสอเรองยาว แตงดทงกลอนทงความคดทผกเรอง” 1. พระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหว 2. กรมพระยาด ารงราชานภาพ 3. พระองคเจากตยากรวรลกษณ 4. พระองคเจาจรประวตวรเดช

(2. ความร ความจ า) 6. “นกจะใครสะเดาะพระเคราะหเจา พอบรรเทาโทษาทอาสญ

เหมอนงอนงอขอชวตแกชวน กลวแตขวญเนตรพจะมท า” พฤตกรรมทสอดคลองกบขอความทขดเสนใตคอขอใด

1. ใหไปอยผ เดยวทตนเขา แลวอดขาวอดปลากระยาหาร 2. เหนหนปดเปดประตคหากวาง นมตอยางนางมนษยเสนหา 3. อยเกาะแกวพสดารส าราญใจ กนลกไมเผอกมนเปนพรรณผลา 4. ฝายผเสอสมทรไมหยดหยอน ครนลยออนอตสาหวายสายกระสนธ

(1. ความเขาใจ) 7. นางผเสอตองไปสะเดาะเคราะหเปนเวลากวน

1. 3 วน 2. 7 วน 3. 9 วน 4. 12 วน

(1. ความร ความจ า) 8. “สอนใหเจาเปาปมวชา เพลงศาสตราสารพดหดช านาญ”

ขอใดสอดคลองกบค าประพนธขางตน 1. วชาเหมอนสนคา อนมคาอยเมองไกล 2. อนความรเรยนเทาไรกไมจบ 3. รสงใดไมส รวชา 4. อนความรรกระจางแตอยางเดยว

(3. การสงเคราะห)

89

9. ขอใดไมมโวหารภาพพจน 1. ไมคลาดเคลอนเหมอนองคพระทรงเดช แตดวงเนตรแดงดดงสรยฉาย 2. ทรงก าลงดงพระยาคชาพลาย มเขยวคลายชนนมศกดา 3. พอบายเบยงเสยงคลนดงครนครก อกทกมาขางครศร 4. ขนงเนตรเกศกรออนสะอาด ดงสรางคนางนาฏในวงหลวง

(3. การวเคราะห) 10. “ฝงมาน าท าทาเหมอนมาเผน ขนลอยเลนเลยวลดฉวดเฉวยน

ตะเพยนทองทองน าน าตะเพยน ดาษเดยรดเพลนจนเกนมา” ขอใดกลาวถงกลอนขางตนไดถกตอง

1. ใหขอคดในการด าเนนชวต 2. เปนบทนารปราโมทยทกระทบอารมณ 3. โดดเดนดวยการซ าค า 4. เราอารมณผอานดวยค าแสดงความรสก

(3. การประเมนคา) 11. ทะเลทอยของนางผเสอสมทรมชอวาอะไร

1. อโนมาน 2. สทนดร 3. มหงษะ 4. แกวมงกร

(1. ความร ความจ า) 12. ระหวางทางจากทอยของนางผเสอสมทรไปเกาะแกวพสดารมส าเภาชาตใดเดนทางผานมา

1. จน 2. ชวา 3. มลาย 4. ลงกา

(4. ความร ความจ า)

90

13. “ทงจนจามพราหมณแขกไทยชวา วลนดาฝรงพรงพรอมกน” กลอนบาทนกลาวถงชนชาตกชนชาต

1. 6 ชนชาต 2. 7 ชนชาต 3. 8 ชนชาต 4. 9 ชนชาต

(3. ความเขาใจ) 14. ค าทขดเสนใตขอใดแตกตางจากขออน

1. จะกลาวกลบจบความไปตามเรอง ถงบาทเบองประเมศพระเชษฐา 2. พระบตรงคทรงศกดกรกใคร ดวยเนอไขมไดคดรษยา 3. แมนแมเจาเขารวาแรงนก กลวจะลกลอบพาบดาหน 4. สอนใหเจาเปาปมวชา เพลงศาสตราสารพดหดช านาญ

(1. การวเคราะห) 15. “สตวในน าจ าแพแกผเสอ เปรยบเหมอนเนอเหนพยคฆใหชกหลง”

ขอใดใชโวหารภาพพจนเชนเดยวกบกลอนขางตน 1. จะโกรธเกรยวเคยวเลนเปนธล ไมพอทชววนจะบรรลย 2. ไมเคยเหนเปนนาสนกสนาน พระกมารเพลนจตพศวง 3. อสรผเสอเหลอจะอด แคนโอรสราวกบไฟไหมมงสา 4. บรรลทางกลางชลาไดหาคน เหนทะมนมาขางหลงดงสะเทอน

(3. การวเคราะห) 16. พระฤๅษแหงเกาะแกวพสดารมคณธรรมประการใดชดเจนทสด

1. เมตตา 2. กรณา 3. มทตา 4. อเบกขา

(2. การประเมนคา)

91

17. “ไมคลาดเคลอนเหมอนองคพระทรงเดช แตดวงเนตรแดงดดงสรยฉาย ทรงก าลงดงพระยาคชาพลาย มเขยวคลายชนนมศกดา” ขอใดกลาวสรปไดถกตอง

1. สนสมทร: เจาแหงทองทะเล 2. สนสมทร: ผสบทอดพนธกรรมจากพอและแม 3. สนสมทร: บตรผนาสงสาร 4. สนสมทร: เงาชวตของนางผเสอ

(2. การสงคราะห) 18. ของสงใดทสนสมทรไมไดรบจากพระอภยมณ

1. เจยระบาดคาดองคกทรงเปลอง ใหเปนเครองนงหมโอรสา 2. ธ ามรงคทรงมาคาบร พระภมถอดผกใหลกยา 3. เทยวด าดนคนหามจฉาใหญ พอจบไดปลาอนทรขนขหลง 4. สอนใหเจาเปาปมวชา เพลงศาสตราสารพดหดช านาญ

(3. ความร ความจ า) 19. “กบลกนอยคอยพยงจงเงอกน า มาปากถ าแลเหนวนชลสาย”

หวนร าลกตรกตรองถงนองชาย พระฟมฟายชลนาดวยอาลย” ค าทขดเสนใตหมายถงใคร

1. วเชยร 2. โมรา 3. ศรสวรรณ 4. สทศน

(3. ความเขาใจ) 20. “ขนงเนตรเกศกรออนสะอาด ดงสรางคนางนาฏในวงหลวง

พระเพลนพศคดหมายเสยดายดวง แตหนกหนวงนกทจะหนไป” กลอนวรรคแรกกลาวถงอวยวะกอยาง

1. สองอยาง 2. สามอยาง 3. สอยาง 4. หาอยาง

(3. ความเขาใจ)

92

21. ขอใดใชค าตรงกนขาม 1. หนกหรอเบาเยาวอยไมรจก เขาลองผลกดวยก าลงกพงผาง 2. ตะคอกถามตามโมโหทโกรธา ไยมงพาผวพรากมาจากก 3. ออกวงเตนเลนทรายสบายองค แลวโดดลงเลนมหาชลาลย 4. กบดวยนางอสรนรมต เปนคชดเชยชมสมสมาน

(1. การวเคราะห) 22. ขอใดไมมการเคลอนไหว

1. ระลอกซดพลดเขาในปากฉลาม ลอดออกตามซกเหงอกเสลอกสลน 2. เหนฝงเงอกเกลอกกลงมากลางชล คดวาคนมหางเหมอนอยางปลา 3. ถงหบหองรองบอกบตเรศ พระลมเนตรเหลยวหาทงหนาหลง 4. สนสมทรกมารชาญฉลาด ฟงพระบาทบตรงคใหสงสย

(4. การวเคราะห) 23. ขอใดแสดงใหเหนไหวพรบของตวละคร

1. จงกลาวแกลงแสรงเสเพทบาย เจาฝนรายนกนองตองต ารา 2. นางผเสอเชอถอรอประณต พระทรงยศจงชวยชปอปถมภ 3. ระลอกซดพลดเขาปากฉลาม ลอดออกตามซกเหงอกเสลอกสลน 4. พงศกษตรยตรสชวนสนสมทร สอนใหบตรขอสมาอชฌาสย

(1. การประเมนคา) 24. ผใดประพฤตตนไดสอดคลองกบกลอนตอไปน

“จะไปลอยคอยองคทรงสวสด ใหสมนดซงสญญาเธอมาหนอ แลวออกจากวนวงไมรงรอ คอยเคลอนคลายวายคลอกนไคลคลา”

1. ชอลดามสตเสมอเมอท าขอสอบ 2. กรวกมจตใจออนโยนตอสตวเลยง 3. เมลานรกษาค าสตยในทกเรอง 4. ปองลกษณเสยสละเพอสวนรวม

(3. การน าไปใช)

93

25. ขอใดไมมค าศพททแปลวาน า 1. แมนประสงคสงไรในนท ทสงมจะเอามาสารพน 2. จบกระโหโลมากมภาพาล กนส าราญรนเรงบนเทงใจ 3. อยาเกรงภยในชลทวนวง ขนนงยงบาขาจะพาไป 4. กลางคงคาปลารายกหลายพรรณ จะปองกนภยพาลประการใด

(2. ความเขาใจ) 26. ขอใดเปนสาเหตทเงอก “รภาษามนษยแนในใจ”

1. ทานเจนทางกลางทะเลคะเนใจ ท าอยางไรจงจะพนทนทรมาน 2. เหมอนพวกพองของขารพาท ดวยเดมทป ยาเปนมานษย 3. ฝายเงอกน านอนกลงนงสดบ กตตศพทสองแจงแถลงไข 4. จงชวนลกสาวนนกบภรรยา คลานขนมาชายฝงแลวบงคม

(2. การวเคราะห) 27. ขอใดแสดงอารมณโกรธชดเจนทสด

1. เออกระนนมนจงทบตลบมา ใหบดาเลยไปเสยไกลตว 2. มาถงนชโนนเนองกนไป แกลงจะใหหางผวไมกลวก 3. เหตไฉนไปนงก าบงตว เชญทนหวเยยมหนามาหานอง 4. แลวชหนาดาองหงนางเงอก ท าซบเสอกสอพลออตอแหล

(4. การประเมนคา) 28. การพดในขอนาจะประสบความส าเรจตามจดมงหมายมากทสด

1. เราตรองตรกนกจะหนนางผเสอ แตใตเหนอไมรแหงต าแหนงไหน 2. อยาแขงนกรกตวกลวบดร แมนไมนอนมารดาจะมาต 3. จะไปไหนไมพนผเสอน า วบากกรรมกจะสอยเปนผ 4. พระผานเกลาเจาฟาในธาตร ขาขอชวตไวอยาใหตาย

(3. การน าไปใช)

94

29. “พวกเรอแตกแขกฝรงแลองกฤษ ขนเปนศษยอยส านกนนหนกหนา ดวยโยคมมนตรดลวชา ปราบบรรดาภตพรายไมกรายไป” อาชพใดในปจจบนทใกลเคยงกบค าประพนธขางตน

1. นกสงคมสงเคราะห 2. ประชาสมพนธ 3. ต ารวจ 4. คร

(4. การสงเคราะห) 30. ขอใดสะทอนความเชอ

1. ฝายผเสอเมอลกลอบลงน า พอจวนค าคดวาวงขนสงขร 2. จงกมกราบบาทบงสพระทรงศกด แลวนางยกษเลาตามเนอความฝน 3. คดถงวงศพงศาคณาญาต จงสามารถมานไมหนหาย 4. เปนรอยคนปรนนบตอยเชาค า บางนวดฟนปรนนบตนงพดว

(2. การประเมนคา) 31. ขอใดใชอปลกษณโวหาร

1. เจาแปลกหรอคอนแลมารดร เมอนงนอนอยในถ าไมจ าแลง 2. นางเงอกน าบอกส าคญวานนแลว คอเกาะแกวพสดารเปนชานเขา 3. จะโกรธเกรยวเคยวเลนเปนธล ไมพอทชวนจะบรรลย 4. ดวยแมกลบอปลกษณเปนยกษราย กฟมฟายชลนาโศกาลย

(3. การวเคราะห) 32. ขอใดใชโวหารภาพพจนประเภท “สทพจน”

1. ก าลงสาวคราวดวนดวยจวนจน ออกกลางชลโบกหางผางผางไป 2. เรยกลกสาวครานพอจะมรณา เจาชวยพาภวไนยไปใหพน 3. ฝายโยคมยศพจนารถ ใหโอวาทนางยกษไมหกหาญ 4. แลวชหนาดาองหงนางเงอก ท าซบเสอกสอพลออตอแหล

(1. การวเคราะห)

95

33. “นางผเสอเหลอโกรธโลดทะลง โตดงหนงยคนธรขนไศล” ขอใดไมมค าศพททมความหมายเหมอนค าทขดเสนใต

1. เหลาละเมาะเกาะขวางหนทางยกษ ภเขาหกหนหลดทรดสลาย 2. ฝายผเสอเมอลกลอบลงน า พอจวนค าคดวาวงขนสงขร 3. แตทางไกลไมนอยถงรอยโยชน ลวนเขาโขดครรตนขนดเนอง 4. ลงกลงเกลอกเสอกกายรองไหโร เสยงโฮโฮดงกองหองคหา

(4. ความเขาใจ) 34. “แมนไปไดกจะพาแกวตาไป แตจนใจเสยดวยนางตางตระกล”

ค าทขดเสนใตหมายความวาอยางไร 1. เชอชาต 2. เผาพนธ 3. ศาสนา 4. ชนชน

(2. ความเขาใจ) 35. ขอใดสะทอนภาพสงคมในยคสมยของกว

1. ชางเฉโกโยคหนเขาใช ไมอยในศลสตยมาตดรอน 2. ซงรกลกลกกรอยวารก มใชจกลมคณกรณา 3. เหนหาดทรายพรายงามเปนเงนราง ทะเลกวางขางขวาลวนปาดง 4. สนสมทรหยดอยดนางยกษ เหนผดพกตรมารดานาสงสย

(1. การประเมนคา) 36. ขอใดควรน ามาปฏบตเพอใหจตใจสงบ

1. อยาครวญคดตดตามดวยความโกรธ จะเปนโทษกบสกาเมออาสญ 2. แมนมารดามาตามจะหามไว พระรบไปกอนขาอยาปรารมภ 3. พระโยคมญาณวาหลานรก จงส านกอยใหสมอารมณหมาย 4. จงยบยงฟงค ารปร าพน ไปสวรรคนฤพานส าราญใจ

(1. การน าไปใช)

96

37. “ชางเฉโกโยคหนเขาใช ไมอยในศลสตยมาตดรอน” ค าศพททขดเสนใตหมายความวาอยางไร

1. จตใจชวราย 2. ผดศล 3. ฉลาดแกมโกง 4. ชางวางแผน

(3. ความเขาใจ) 38. ขอใดไมมค าศพททเกยวของกบศาสนสถาน

1. แลลบลบหลงคาศาลาราย 2. มเสาหงสธงปลายปลวระยบ 3. โนนแนกฎมงกระเบองเหลองสลบ 4. แลวกลบตามขางทางทองสนธ

(4. ความเขาใจ) 39. “ทานเจนทางกลางทะเลคะเนใจ ท ากระไรจงจะพนทนทรมาน”

ค าทขดเสนใตตองอาศยส านวนใดสนบสนนเปนส าคญ 1. หเขาพรรษา 2. อาบน ารอนมากอน 3. น าขนไวใน น าใสไวนอก 4. ชาๆไดพราเลมงาม

(2. การสงเคราะห)

40. “เดยวนองคพระอภยอยไหนเลา ไมบอกเราหรอกระไรท าไขห” ส านวนทขดเสนใตหมายความวาอยางไร

1. ไมเอาใจใส 2. ท าเปนไมไดยน 3. ดอดง 4. โตตอบอยางเผดรอน

(2. ความเขาใจ)

97

41. เพราะเหตใดสตวน าทงหลายจงกลวสนสมทร 1. ดวยกลนอายคลายทานผมารดา เมอจบขาขาจงออนหยนก าลง 2. ไมคลาดเคลอนเหมอนองคพระทรงเดช แตดวงเนตรแดงดดงสรยฉาย 3. ทรงก าลงดงพระยาคชาพลาย มเขยวคลายชนนมศกดา 4. ยงถกน าก าลงยงเกรยงไกร เทยวเลยวไลขปลาในสาชล

(1. การวเคราะห) 42. ขอใดโดดเดนดวยจนตภาพดานภาพและเสยง

1. ยกษกระโจมโถมทบแทบอบจน พอเหนคนอยทหาดตวาดครน 2. ฉนากอยคฉนากไมจากค ขนฟองฟพนฟองละอองฝน 3. เขาหาดทรายชายตนขนบนเตยน เทยววงเวยนวนรอบขอบคร 4. จนแจมแจงสรโยอโณทย เหนเงอกใหญยายตายงลานก

(1. การประเมนคา) 43. ขอใดไมใชศลปะการประพนธแบบซ าค า

1. แลเขมนเหนไกลไวไวแวว อยโนนแลวลยตามโครมครามไป 2. แลลบลบหลงคาศาลาราย มเสาหงสธงปลายปลวระยบ 3. แลวกราบกรานโยคมก าลง แขกฝรงพรงพรอมลอมพดจา 4. เหลาฉลามลวนฉลามตามกนมา คอยเคลอนคลาคลายคลายในสายชล

(3. การวเคราะห) 44. ขอใดไมมสมผสพยญชนะ

1. ฝายเงอกน าส าหรบทะเลลก 2. ไมวายนกถงองคพระทรงโฉม 3. พอแจมแจงแสงทองผองโพยม 4. ปลอบประโลมลกเมยเขาเคลยคลอ

(2. การวเคราะห) 45. เหตการณในขอใดไมแสดงการใชปญญาเพอแกไขปญหา

1. พระฟงค าส าราญส าเรจคด จงวาผดสายสมรหาสอนไม 2. แกลงหลบลหนวนไปตนทาง หมายใหหางพระบดาไดคลาไคล 3. กระโดดโครมโถมวายสายสมทร อตลตด าดนเทยวคนหา 4. ขาเหนอยางนางมารจะนานมา จะอาสาเกลยทรายเสยใหด

(3. การน าไปใช)

98

46. “ท าปนเจอเยอหยงมาชงผว ระวงตวมงใหดอจองหอง พลางเขนเขยวเคยวกรามค ารามรอง เสยงกกกองโกลาลกตาโพลง” การกระท าของนางผเสอสอดคลองกบส านวนขอใด

1. เสยทองเทาหวไมยอมเสยผวใหใคร 2. ต าน าพรกละลายแมน า 3. ขชางจบตกแตน 4. ตกน ารดหวตอ

(1. การสงเคราะห) 47. การอางเหตผลของพระอภยมณขอใดมน าหนกนอยทสด

1. แมผเสอเมอไมเหนในใจเลย พไมเคยอยในถ าใหร าคาญ 2. คดถงนองสองชนกทปกเกลา จะสรอยเศราโศกานาสงสาร 3. ดวยพลดพรากจากมาเปนชานาน ไมแจงการอยวาขางหลงเปนอยางไร 4. พมนษยสดสวาทเปนชาตยกษ จงคดหกความสวาทใหขาดสญ

(1. การน าไปใช) 48. ขอใดแสดงอารมณตางจากขออน

1. จงยบยงฟงค ารปร าพน ไปสวรรคนฤพานส าราญใจ 2. อยาฆาสตวตดชวตพษฐาน หมายวมานเมองแมนแดนสวรรค 3. ทงนเพราะเคราะหกรรมท าใหวน จงสนบญวาสนาสกาเอย 4. เขาวากนผวเมยแมกบลก ยนจมกเขามาบางชวยสงสอน

(4. การวเคราะห) 49. ขอใดแสดงแนวคดทางพระพทธศาสนา

1. จงตดบวงหวงใยอาลยลาน อยาปองผลาญลกผวของตวเลย 2. พระโยคมญาณวาหลานรก จงส านกอยใหสมอารมณหมาย 3. พระหนอนอยคอยเรยงเคยงค านบ หมายประทบทเสาหงสตรงเขามา 4. ฝายโยคมยศพจนารถ ใหโอวาทนางยกษไมหกหาญ

(1. การวเคราะห)

99

50. “นางเงอกนอยสรอยเศราเขามาผลด แบกกษตรยวายเสอกเสลอกสลน ก าลงสาวคราวดวนดวยจวนจน ออกกลางชลโบกหางผางผางไป” การกระท าของลกสาวเงอกสะทอนคณธรรมขอใด

1. หร 2. ขนต 3. กตญญ 4. อตถจรยา

(3. การประเมนคา) 51. ขอใดเปนค าปลอบใจทเหมาะสมทสดเมอผดหวงจากความรก

1. ทงนเพราะเคราะหกรรมท าใหวน จงสนบญวาสนาสกาเอย 2. อยาฆาสตวตดชวตพษฐาน หมายวมานเมองแมนแดนสวรรค 3. มขออยสตายวายชวต ไมเหนจตนองรกจะตกษย 4. เหนมไดไปอยเปนคเชย ดวยสองเคยปลกเลยงกนเพยงนน

(4. การน าไปใช) 52. ขอใดเปนสาเหตของ “ใหหวงหลงกงวลดวยชนน เจาโศกกราบกมบงคมคล”

1. ความรกพอยงกวาแมมาแตไร ดวยมไดขเขญเชนมารดา 2. แตจากอกหกวนแลวขวญตา ขอมารดาอมหนอยเถดกลอยใจ 3. สนสมทรสดแสนสงสารแม ดวยรแนวาบดาจะพาหน 4. จะไปไหนไมหามจะตามสง ไหนทรงฤทธบตรงคเลาลกเอย

(3. การวเคราะห) 53. ขอใดแสดงความรกของลกทมตอแมชดเจนทสด

1. ดวยพระองคชนนเปนผเสอ อนชาตเชออยถ าล าละหาน 2. ลกจะคอยลอยตามแตหางหาง อยตนทางจะไดพบประสบสม 3. ถงตวไปใจลกยงผกคด พอปลดปลดเรองธระจะมาหา 4. ลกขอลาฝาธลสกปเดยว ไปทองเทยวหาประเทศเขตนคร

(3. การประเมนคา)

100

54. พฤตกรรมของนางผเสอสมทรขอใดโหดรายทสด 1. ไมเหนผวควาไปไดแตปลา ควกลกตาสบเลอดดวยเดอดดาล 2. จะจบไวใหพาไปหาพอ แลวหกคอเสยใหตายเมอภายหลง 3. ลยทะเลโครมครามตามออกไป สมทรไทแทบจะลมถลมทลาย 4. พลางเขนเขยวเคยวกรามค ารามรอง เสยงกกกองโกลาลกตาโพลง

(2. การประเมนคา) 55. “เหนละเมาะเกาะใหญทไหนกวาง หยดเสยบางใหสบายจงผายผน

เราหนนางมาไดกไกลครน ตอกลางวนจงคอยไปใหส าราญ” การกระท าของพระอภยมณตรงกบขอใด

1. เมตตา 2. ประมาท 3. รอบคอบ 4. อเบกขา

(2. การวเคราะห) 56. พระโยคปราบนางผเสอในขนสดทายดวยวธใด

1. ใหโอวาท 2. ตวาดดวยเวทมนตร 3. ใชปนอาคม 4. ใชทรายเสก

(4. ความร ความจ า) 57. ขอใดเปนมารยาทอนพงปฏบต

1. อสรผเสอจงซกถาม มงอยตามเขตแขวงทกแหงหน 2. พงศกษตรยตรสชวนสนสมทร สอนใหบตรขอสมาอชฌาสย 3. พระอภยใจออนถอนสะอน อตสาหฝนพกตรวานจจาเอย 4. ลกจะคอยลอยตามแตหางหาง อยตนทางจะไดพบประสบสม

(1. การน าไปใช)

101

58. หากนกเรยนเปนผม “ปยวาจา” นกเรยนควรงดเวนการพดในขอใด 1. ขอลาแกวแววตาไปธาน อยาราคขนของใหหมองมว 2. มาถงนชโนเนองกนไป แกลงจะใหหางผวไมกลวก 3. ผเสอน าซ าวอนดวยออนหวาน ไมโปรดปรานอนกลเลยทนหว 4. นางผเสอเชอถอรอประณต พระทรงยศจงชวยชบอปถมภ

(2. การน าไปใช) 59. ความในขอใดสนบสนนแนวคด “สนสมทรผยดตดกบรางลวงของแม”

1. สนสมทรหยดอยดนางยกษ เหนผดพกตรมารดานาสงสย 2. สนสมทรผลดออกนอกรกแร แลวลอแมตบหตถผดผางผาง 3. อยากรวโกรธโปรดปรานเถดมารดา ไปไสยาอยในถ าใหส าราญ 4. ถาเปนแมกระนนจงกรณา อยาตามมามงหมายใหวายปราณ

(1. การสงเคราะห) 60. แนวคดใดไมปรากฏในเรองพระอภยมณ ตอน พระอภยมณหนนางผเสอ

1. ความรก 2. ความโลภ 3. ความโกรธ 4. ความหลง

(2. การสงเคราะห)

102

แบบทดสอบผลสมฤทธการเรยนรวรรณคดไทย เรอง บทพากยเอราวณ

1. ผแตงบทพากยเอราวณคอใคร

1. พระบาทสมเดจพระพทธยอดฟาจฬาโลก 2. พระบาทสมเดจพระพทธเลศหลานภาลย 3. พระบาทสมเดจพระนงเกลาเจาอยหว 4. พระบาทสมเดจพระจอมเกลาเจาอยหว

(2. ความรความจ า) 2. ขอใดกลาวไมถกตอง

1. ในสมยอยธยามกน าเรองรามเกยรตมาเลนเปนหนงใหญและโขน 2. ลกษณะค าประพนธของบทพากยเอราวณ คอ กาพยฉบง ๑๖ 3. ชางเอราวณปรากฏในวรรณคดเรองไตรภมพระรวงดวย 4. สมยโบราณเรยกบทพากยวา ค าพากย

(1. ความรความจ า) 3. ขอใดผด 1. ชอเดมของอนทรชต คอ รณพกตร 2. อนทรชตเปนโอรสของทศกณฐกบนางมณโฑ 3. อนทรชตไดรบพรจากพระอศวร พระนารายณ และ พระพรหม 4. อนทรชต มความหมายวา ผไดมพลงเทยบเทาพระอนทร (4. ความรความจ า) 4. ขอใดไมใชลกษณะของชางเอราวณ 1. สามสบสามเศยรโสภา เศยรหนงเจดงา ดงเพชรรตนรจ 2. นางหนงยอมมบรวาร อกเจดเยาวมาลย ลวนรปนรมตมารยา 3. มยรฉตรชมสายพรายศร พดโบกพชน กบระบายโบกลม 4. มวมานแกวงามบวร ทกเกศกญชร ดงเวไชยนตอมรนทร

(3. ความเขาใจ)

103

5. “อนทรชตบดเบอนกายน เหมอนองคอมรนทร ทรงคชเอราวณ” ค าทขดเสนใตมความหมายวาอยางไร 1. เคลอนไหว 2. เดนทาง 3. แปลงกาย 4. เจรญเตบโต (3. ความเขาใจ) 6. “ชางนรมตฤทธแรงแขงขน เผอกผองผวพรรณ สสงขสะอาดโอฬาร” สวนทขดเสนใตมลกษณะเดนเชงวรรณศลปอยางไร 1. สมผสสระ 2. สมผสพยญชนะ 3. ซ าค า 4. เลนค า (2. การวเคราะห) 7. “สามสบสามเศยรโสภา เศยรหนงเจดงา ดงเพชรรตนรจ” ค าประพนธขางตนใชโวหารภาพพจนชนดใด

1. อปมา 2. อปลกษณ 3. อธพจน 4. บคคลวต

(1. การวเคราะห) 8. “งาหนงเจดโบกขรณ สระหนงยอมม เจดกออบลบนดาล” ค าทขดเสนใตมความหมายวาอยางไร

1. หญา 2. จอก 3. บว 4. แหน

(3. ความเขาใจ)

104

9. ขอใดแสดงความเคลอนไหว 1. กลบหนงมเทพธดา เจดองคโสภา แนงนอยล าเพานงคราญ 2. นางหนงยอมมบรวาร อกเจดบรวาร ลวนรปนรมตมารยา 3. จบระบ าร ารายสายหา ช าเลองหางตา ท าทดงเทพอปสร 4. มวมานแกวงามบวร ทกเกศกญชร ดงเวไชยนตอมรนทร (3. การวเคราะห) 10. “ลวนถออาวธเกรยงไกร โตมรศรชย พระขรรคคทาถวนตน” ค าประพนธขางตนกลาวถงอาวธกชนด

1. 3 ชนด 2. 4 ชนด 3. 5 ชนด 4. 6 ชนด

(2. ความเขาใจ) 11. ขอใดไมมการใชค าไวพจน 1. ลมหวนอวลกลนมาลา เฟองฟ งวนา นวาสแถวแนวดง 2. บรรดาโยธาจตรงค เปลยนแปลงกายคง เปนเทพไทเทวญ 3. โลทนสารถขนมาร เปนเทพบตรควาญ ขบทายทนงชางทรง 4. ลอยฟามาในเวหน รบเรงรพล มาถงสมรภมชย (3. การวเคราะห) 12. “ปกษาตนตาขนขาน หาคเคยงประสาน ส าเนยงเสนาะในไพร” ค าทขดเสนใตมความหมายวาอยางไร

1. นก 2. ไก 3. ครฑ 4. เหยยว

(1. ความเขาใจ)

105

13. “เมอนนจงพระจกร พอพระสรยศร อรณเรองเมฆา” ค าทขดเสนใตหมายถงใคร

1. อนทรชต 2. ทศกณฐ 3. พระราม 4. พระลกษณ

(3. ความเขาใจ) 14.ขอใดแสดงจนตภาพดานแสง 1. เมอนนจงพระจกร พอพระสรยศร อรณเรองเมฆา 2. ตาขายเพชรรตนรอยกรอง ผาทพยปกตระพอง หอยพทกหคชสาร 3. ชางนรมตฤทธแรงแขงขน เผอกผองผวพรรณ สสงขสะอาดโอฬาร 4. กอหนงเจดดอกดวงมาลย ดอกหนงแบงบาน มกลบไดเจดกลบผกา (1. การวเคราะห) 15. ขอใดไมปรากฏจนตภาพดานเสยง

1. ดเหวาเราเรงพระสรยศร ไกขนปกต กกองในทองดงดาน 2. ปกษาตนตาขนขา หาคเคยงประสาน ส าเนยงเสนาะในไพร 3. เสยงพลโหรองเอาชย เลอนลนสนนใน พภพเพยงท าลาย 4. ลมหวนอวลกลนมาลา เฟองฟ งวนา นวาสแถวแนวดง

(4. การวเคราะห) 16. “บรรดาโยธาจตรงค เปลยนแปลงกายคง เปนเทพไทเทวญ” ค าทขดเสนใตมองคประกอบใดบาง 1. พลมา พลรถ พลมาร พลกบ 2. พลชาง พลมา พลรถ พลเดนเทา 3. พลรถ พลชาง พลเดนเทา พลกบ 4. พลมาร พลรถ พลมา พลชาง (2. ความเขาใจ)

106

17. ค าศพทในขอใดไมใชอปกรณทเกยวของกบชาง 1. ซองหาง 2. เวไชยนต 3. กระวน 4. ชนก (2. ความเขาใจ) 18. ขอใดไมเขาพวก 1. เทพารกษ 2. วทยาธร 3. อนทรชต 4. คนธรรพ (3. การวเคราะห) 19. ขอใดกลาวบรรยายธรรมชาตในตอนเชา 1. ผงภหมคณาเหมหงส รอนราถาลง แทรกไซในสรอยสมาล 2. ลอยฟามาในเวหน รบเรงรพล มาถงสมรภมชย 3. อวยชยถวายทพมาลา บดนเธอมา เหนวปรตดฉงน 4. สตภณฑบรรพตทงหลาย ออนเอยงเพยงปลาย ประนอมประนมชมชย (1. ความเขาใจ) 20. ขอใดไมใชผลจากอานภาพแหงกองทพพระราม 1. ลอยฟามาในเวหน รบเรงรพล มาถงสมรภมชย 2. ลกครฑพลดตกฉมพล หสดนอนทร คาบชางกวางไอยรา 3. อากาศบดบงพระสรยศร เทวญจนทร ทกชนอ านวยอวยชย 4. เสยงพลโหรองเอาชย เลอนลนสนนใน พภพเพยงท าลาย

(1. ความเขาใจ) 21. ตวละครขอใดทแสดงใหเหนวาเปนผมสต 1. อนทรชต 2. สครพ 3. พระลกษณ 4. พระราม (1. การวเคราะห)

107

22.พระลกษณตองเพลยงพล าแกขาศกดวยสาเหตใด 1. โลภะ 2. โทสะ 3. โมหะ 4. ทมะ (3. การสงเคราะห) 23. ขอใดไมไดกลาวถงสตว 1. พสธาอากาศหวาดไหว เนอนกตกใจ ซกซอนประหวนขวญหน 2. ลกครฑพลดตกฉมพล หสดนอนทร คาบชางกวางไอยรา 3. วานรส าแดงเดชา หกถอนพฤกษา ถอตางอาวธยทธยง 4. ไมไหลยงยางกลางดง แหลกลลมลง ละเอยดดวยฤทธโยธ (4. การวเคราะห) 24. ขอใดใชโวหารภาพพจน 1. เสดจทรงรถแกวโกสย ไพโรจนรจ จะแขงซงแสงสรยใส 2. มยรฉตรชมสายพรายศร พดโบกพชน กบระบายโบกลม 3. สตภณฑบรรพตทงหลาย ออนเอยงเพยงปลาย ประนอมประนมชมชย 4. มาตลสารถเทวญ กรกมพระขรรค กระทบกระทงธรณ (3. การวเคราะห) 25. ค าทขดเสนใตในขอใดไมใชตวละครเดยวกน 1. เมอนนจงพระจกร พอพระสรยศร อรณเรองเมฆา 2. จบฟาอากาศแลเหลอง ธบดนทรเธอบรรเทอง บรรมฟนจากไสยา 3. ใหองคอนชานารายณ เคลบเคลมวรกาย จะแผลงซงศตรศรพล 4. พระผเรองฤทธแรงแขงขน คอยดส าคญ อยาไวพระทยไพร (4. การวเคราะห) 26.ขอใดแสดงวฒนธรรมไทย 1. อากาศบดบงพระสรยศร เทวญจนทร ทกชนอ านวยอวยชย 2. บางเปดแกลแกวแววไว โปรยทพมาลย ซองสาธการบชา 3. เรงพลโยธาพานรนทร เรงรดหสดน วานรใหเรงรบมา 4. เทยมสนธพอาชาไนย เรงรองถวายชย ชนหระเหดหฤหรรษ (2. การวเคราะห)

108

27. “ทรงเครองศตราแยงยล ฤๅจะกลบเปนกล ไปเขาดวยราพณอาธรรม” ค าทขดเสนใตมความหมายตรงกบขอใด

1. พญามาร 2. ยกษ 3. พระนารายณ 4. พระพรหม

(2. ความเขาใจ) 28. ขอใดใชโวหารภาพพจนแบบอธพจน 1. เสยงพลโหรองเอาชย เลอนลนสนนใน พภพเพยงท าลาย 2. วานรส าแดงเดชา หกถอนพฤกษา ถอตางอาวธยทธยง 3. เดอนดาวดบเศราแสงใส สรางแสงอโณทย กผานพยบรองเรอง 4. ดเหวาเราเรงพระสรยศร ไกขนปกต กกองในทองดงดาน (1. การวเคราะห) 29. ค าทขดเสนใตขอใดแตกตางจากขออน 1. องอนทเภรตระงม แตรสงขเสยงประสม ประสานเสนาะในไพร 2. เหตไฉนสหสนยนเสดจดล สมรภมไพรสณฑ เธอมาดวยกลอนใด 3. มาตลสารถเทวญ กรกมพระขรรค ขบรถมากลางจตรงค 4. เรงพลโยธาพานรนทร เรงรดหสดน วานรใหเรงรบมา (4. การวเคราะห) 30. ขอใดสอดคลองกบค าพดของตวละครทวา “บดนเธอมา เหนวปรตดฉงน” 1. เสดจดวยหมเทวา 2. ทรงเครองศตราแยงยล 3. พสธาอากาศหวาดไหว 4. ลกครฑพลดตกฉมพล (2. การวเคราะห) 31. ขอใดเปนการเตอนสต 1. เหตไฉนสหสนยนเสดจดล สมรภมไพรสณฑ เธอมาดวยกลอนใด 2. เมอนนอนทรชตยกษ ตรสสงเสน ใหจบระบ าร าถวาย 3. พระผเรองฤทธแรงแขงขน คอยดส าคญ อยาไวพระทยไพร 4. เมอนนพระศรอนชา เออนอรรถวจนา ตรสถามสครพขนพล (3. การวเคราะห)

109

32. ตวละครตวใดแสดงใหเหนวาเปนผมความรอบคอบมากทสด 1. พระราม 2. พระลกษณ 3. สครพ 4. อนทรชต (3. การประเมนคา) 33. “ใหองคอนชานารายณ เคลบเคลมวรกาย จะแผลงซงศตรศรพล” ขอใดสอดคลองกบค าทขดเสนใต

1. พรหมาสตรอนเรองเดชา 2. บางเปดแกลแกวแววไว 3. โลทนสารถขนมาร 4. ชกรถรเรอยเฉอยมา

(1. การวเคราะห) 34. “อากาศกองโกลาหล โลกลนองอล อ านาจสะทานธรณ” บทประพนธขางตนเปนผลสบเนองมาจากขอใด

1. การเคลอนไหวของชางเอราวณ 2. การยกทพของพระราม 3. การยกทพของอนทรชต 4. การแผลงศรของอนทรชต

(4. ความเขาใจ) 35.ผใดประพฤตตนไดสอดคลองกบพฤตกรรมของตวละครสครพ 1. วภาขยนหมนเพยรเรยนหนงสอ 2. วมลท าขอสอบดวยความรอบคอบ 3. วไลมเมตตากรณาตอเพอนมนษย 4. วพรรณพดจาไพเราะออนหวาน (2. การน าไปใช)

110

แบบวดเจตคตตอวรรณคดไทย

ค าชแจง

1. แบบวดเจตคตตอวรรณคดไทยชดนมทงหมด 30 ขอ นกเรยนตองอานขอความใหเขาใจแลวท าเครองหมาย ในชองทตรงกบความรสกมากทสด

2. ค าตอบของนกเรยนไมมถกหรอผด และไมมผลตอคะแนนวชาภาษาไทย 3. กรณาตอบค าถามใหตรงกบความรสกทแทจรง และ ตอบค าถามใหครบทกขอ มฉะนน แบบวดชด

นจะไมสามารถใชในการวเคราะหขอมลได ตวอยาง

ขอท

ขอความ

เหนดวยอยางยง

เหนดวย ไมแนใจ ไมเหนดวย

ไมเหนดวย

อยางยง 1 ฉนสนกเมอเรยนวรรณคดไทย

111

ชอ-นามสกล............................................................................... ชน ม. 3/.......... เลขท ..........

ขอท

ขอความ เหนดวยอยางยง

เหนดวย

ไมแนใจ ไมเหนดวย

ไมเหนดวยอยางยง

1 วรรณคด ไทยเ ปนสอผอนคลายอารมณ

2 วรรณคดไทยเปนเรองเพอฝน ไมเปนความจรง

3 วรรณคดไทยเปนสงลาสมย 4 วรรณคด ไทยชวยใ หฉนแตงค า

ประพนธไดดขน

5 ฉ น ไ ม ส า ม า ร ถ น า ข อ ค ด จ า กวรรณคดไปใชในชวตประจ าวนได

6 วรรณคดไทยชวยพฒนาทกษะการอาน

7 วรรณคดไทยชวยใหรจกสภาพความเปนอยในอดต

8 ว ร ร ณ ค ด ไ ท ย ไ ม ม ส ว น ช ว ย กลอมเกลาจตใจของฉนได

9 วรรณคดไทยเปนมรดกส าคญของชาต

10 ฉน รส ก กระต อ รอ รน เ ม อ เ ร ยนวรรณคดไทย

11 การเ รยนวรรณคดไทยท าใ หฉน งวงนอน

12 ฉนรสกผอนคลายในชวโมงเรยนวรรณคดไทย

13 ฉนไมหนกใจเมอจะสอบวรรณคดไทย

14 วรรณคดไทยเปนสงทควรอนรกษ

112

ขอท

ขอความ

เหนดวยอยางยง

เหนดวย ไมแนใจ ไ ม เ ห นดวย

ไมเหนดวยอยางยง

15 ฉนภาคภมใจเมอไดเรยนรวรรณคดไทย 16 การเรยนวรรณคดไทยท าใหฉนเปน

คนลาสมย

17 ฉนสนกเมอเรยนวรรณคดไทย 18 ฉนรสกวาชวโมงการเรยนวรรณคด

ไทยผานไปอยางเชองชา

19 ฉนชอบ รวม กจกรรมในช ว โมงวรรณคดไทย

20 ฉน ไม ชอบแสดงความค ด เ ห นเกยวกบวรรณคดไทย

21 ฉนไมชอบอานหนงสอวรรณคดไทย 22 ฉนมกสนทนากบเ พอนเ กยวกบ

วรรณคดไทยเรองทไดศกษาเสมอ

23 ในรายวชาภาษาไทยฉนจะไมท าโครงงานเกยวกบวรรณคดไทย

24 ฉน ชอบชมการแสดง เ ก ย วกบวรรณคดไทย

25 ฉนชอบแตงบทรอยกรองสงประกวด 26 ฉนจะหลก เลย ง รวม กจกรรม ท

อาจารยเชญวทยากรมาใหความรเกยวกบวรรณคด

27 ฉนชอบทองบทอาขยานทไพเราะ 28 วรรณคดไทยเปนหนงสอประเภท

แรกทฉนจะอานหากมเวลาวาง

29 ฉนไมชอบอานวรรณคดไทยเพราะมศพทยากจ านวนมาก

30 ฉนจะอานวรรณคดไทยเพอสอบใหไดคะแนนดเทานน

113

ภาคผนวก ค ตวอยางเครองมอทใชในการทดลอง

114

แผนการจดการเรยนรวรรณคดไทยโดยใชรปแบบการเรยนการสอนCIPPAทบรณาการ กระบวนการเรยนรวรรณคด

หนวยการเรยนร พระอภยมณตอนพระอภยมณหนนางผเสอ ชนมธยมศกษาปท 3 เวลา 10 คาบ

สาระส าคญ นทานค ากลอน เรอง พระอภยมณ ตอน พระอภยมณหนนางผเสอ เปนผลงานของสนทรภ ซงอดมไปดวยคณคาทางวรรณศลป เชน การเลนสมผสใน การใชโวหารภาพพจน เปนตน นอกจากนยงแสดงแนวคดส าคญหลายประการ เชน แนวคดเรองความรก แนวคดเรองความกตญญกตเวท แนวคดเรองความพยาบาท เปนตน กลาวไดวาเปนวรรณคดทมความโดดเดนมคณคาสมควรศกษาใหเกดความเขาใจอยางลกซง มาตรฐานการเรยนรชวงชน สาระท 5 : วรรณคดและวรรณกรรม มาตรฐาน ท 5.1 ขอ 1 สามารถอานบทกวนพนธประเภท กลอน โคลง กาพย บทละคร บทกวรวมสมย และ วรรณกรรมประเภทเรองสน นวนยาย สารคด บนทก บทความ พงศาวดาร และสามารถเลอกอานไดตรงจดประสงคของการอาน ใชหลกการพนจวรรณคดและวรรณกรรม พจารณาคณคาทงดานวรรณศลป เนอหา และคณคาทางสงคมและน าไปใชในชวตจรง สาระท 1 : การอาน มาตรฐาน ท 1.1 ขอ 1 สามารถอานอยางมสมรรถภาพและอานไดรวดเรวยงขน เขาใจวงศพทกวางขวางขน เขาใจส านวนและโวหารการบรรยาย การพรรณนา อธบาย อปมา และสาธก สามารถใชบรบทการอาน สรางความเขาใจการอาน และใชแหลงความรพฒนาประสบการณและความรกวางขวางขน น าความรและประสบการณมาใชในการตดสนใจ และแกปญหา สรางวสยทศนในการด าเนนชวต ขอ 2 สามารถแสดงความคดเหนเชงวเคราะหเรองทอาน ประเมนคาทงขอดและขอดอยอยางมเหตผลโดยใชแผนภาพความคดและกระบวนการคดวเคราะหอยางหลากหลายพฒนาการอาน สามารถเลาเรองยอ ถายทอดความร ความคดจากการอานไปใชประโยชนในการด าเนนชวต และใชการอานในการตรวจสอบความร

115

ขอ 3 สามารถอานในใจและอานออกเสยงตามลกษณะทหลากหลาย และ วเคราะหคณคาดานภาษา เนอหา และ สงคม จ าบทประพนธทมคณคาน าไปใชอางองได เลอกอานหนงสอและสอสารสนเทศ ทงสอสงพมพและสออเลกทรอนกสอยางกวางขวาง เพอพฒนาตนดานความรและการท างาน มมารยาทการอานและนสยรกการอาน ผลการเรยนรทคาดหวง นกเรยนมความรความเขาใจวรรณคดเรองพระอภยมณ ตอน พระอภยมณหนนางผเสอ วเคราะหคณคาทางวรรณศลปและสงคมตลอดจนเสนอแนะแนวคดจากเรองไปประยกตใชในชวตประจ าวน จดประสงคการเรยนร

1. เลาประวตผแตงได 2. อธบายความหมายของค าศพทยาก ส านวนโวหาร ในเรองได 3. เลาเรองยอได 4. วเคราะหตวละครส าคญได 5. วเคราะหคณคาของเรองได 6. สรปขอคดจากเรองและน าเสนอแนวทางการประยกตใชในชวตประจ าวนได

สาระการเรยนร ประวตผแตง

สนทรภเปนกวทมชวตอยถง 4 แผนดน 4 สมย คอเกดในสมยรชกาลท 1 มชอเสยงลอเลองในสมยรชกาลท 2 ตกยากไดรบความทกขล าเคญในสมยรชกาลท 3 สนเคราะหและถงแกกรรมในสมยรชกาลท 4 ก าเนด สนทรภถอก าเนดในสมยรชกาลท 1 เมอวนท 26 มถนายน 2329 เวลาเชา 8 นาฬกา บรรพบรษทงฝายบดาและมารดาเปนชาวกรงศรอยธยา หนาทการงาน ในสมยรชกาลท 1 สนทรภไดรบการศกษาในส านกพระราชวงหลง มความปราดเปรองในวชาทางหนงสอเปนอยางยง พ.ศ. 2350 ไดออกเดนทางไปจงหวดระยองเพอไปเยยมบดาและไดแตง “นราศเมองแกลง” สนทรภมาอยทพระราชวงหลงถวายตวเปนมหาดเลกในพระองคเจาปฐมวงศ และไดแมจนเปน

116

ภรรยา ปลายป พ.ศ. 2350 ไดตามเสดจพระองคเจาปฐมวงศไปนมสการพระพทธบาททจงหวดสระบร เมอเดนทางกลบไดแตงนราศพระบาท และไดเรมแตงเรองลกษณวงศในสมยรชกาลนดวย ในสมยรชกาลท 2 สนทรภรบราชการในกรมพระอาลกษณ เมอ พ.ศ. 2364 ด ารงต าแหนงขนสนทรโวหาร ในกรมพระอาลกษณ สนทรภท ารายญาตผ ใหญแมจนจนบาดเจบสาหส ญาตคนนนจงไดทลเกลาฯถวายฎกา พระบาทสมเดจพระพทธเลศหลานภาลยทรงกรว มรบสงใหเอาตวสนทรภขงคก ระหวางตดคก สนทรภแตงเรองพระอภยมณเพอขายฝปากเลยงตนเองในเวลานน สนทรภตดคกอยไมนานกพนโทษราวปลายป พ.ศ. 2364 หรอตนป พ.ศ. 2365 เนองจากตอกลอนตองพระราชประสงค จงไดกลบเขารบราชการดงเดม ปลายรชกาลราวป พ.ศ. 2365-2367 พระบาทสมเดจพระพทธเลศหลานภาลยโปรดฯใหสนทรภท าหนาทถวายพระอกษรแดสมเดจพระเจาลกยาเธอ เจาฟาอาภรณ ในชวงเวลานนกไดแตงเรองสวสดรกษา สงหไกรภพ และ เสภาขนชางขนแผน ตอน ก าเนดพลายงาม ในสมยรชกาลท 3 เมอ พ.ศ. 2367 สนทรภถกถอดออกจากบรรดาศกดและถกใหออกจากราชการ และออกบวชทวดราชบรณะ ในชวงนแตงกาพยเทยบสอนอานภาษาไทยเรองพระไชยสรยา เมอ พ.ศ. 2372 สมเดจเจาฟากณฑลทพยวดผ เปนพระชายาในพระบาทสมเดจพระพทธเลศหลานภาลยทรงฝากพระโอรสคอเจาฟากลางและเจาฟาปวซงเปนพระอนชาเจาฟาอาภรณใหสนทรภถวายพระอกษรกลาวไดวาตลอดสมยรชกาลทสาม สนทรภมชวตอยางลมๆดอนๆ บางคราวกมผ อปการะ บางคราวกขาดผอปการะ ตองผจญกบความยากล าบากถงขนาดตองพเนจรเรรอนไปตามทตางๆไมมบานอยอาศย แตกนาแปลกตรงทวาในชวงเวลานสนทรภกลบผลตผลงานออกมามากทสด

สมยรชกาลท 4 เมอป 2394 สนทรภไดรบพระราชทานบรรดาศกดเปนพระสนทรโวหาร ต าแหนงเจากรมพระอาลกษณฝายพระบวรราชวง ขณะมอายได 66 ป ผลงาน สนทรภมผลงานทมชอเสยงมากมายรวมทงสน 23 เรอง ดงน นราศเมองแกลง นราศพระบาท นราศภเขาทอง นราศเมองเพชร นราศวดเจาฟา นราศอเหนา นราศสพรรณ ร าพนพลาป นราศพระประธม โคบตร พระอภยมณ สงหไกรภพ พระไชยสรยา ลกษณวงศ สวสดรกษา เพลงยาวถวายโอวาท อภยนราช ขนชางขนแผน ตอน ก าเนดพลายงาม พระราชพงศาวดาร บทเห เรองจบระบ า บทเหเรองกาก บทเหเรองพระอภยมณ บทเหเรองโคบตร

117

ฉนทลกษณ ฉนทลกษณทใชในการแตงวรรณคดเรอง พระอภยมณ ตอน พระอภยมณหนนางผเสอ คอ กลอนสภาพ ซงมลกษณะ ดงน

1. กลอนสภาพ 1 บท ม 4 วรรค วรรคละ 7-9 ค า 2. การสงสมผส กลอนสภาพ 1 บท ม การสงสมผส 3 แหง ดงน

- ค าสดทายของวรรคท 1 สมผสกบค าท 3 หรอ 5 ของวรรคท 2 - ค าสดทายของวรรคท 2 สมผสกบค าสดทายของวรรคท 3 - ค าสดทายของวรรคท 3 สมผสกบค าท 3 หรอ 5 ของวรรคท 4

ดงแผนผงตอไปน

สมผสระหวางบท

3. เสยงวรรณยกตค าสดทายของวรรคมก าหนดไว ดงน - วรรคท 1 ไมนยมใชเสยงวรรณยกตสามญ - วรรคท 2 ไมนยมใชเสยงวรรณยกตสามญ - วรรคท 3 ไมนยมใชเสยงวรรณยกตจตวา - วรรคท 4 ไมนยมใชเสยงวรรณยกตจตวา

การอานจบใจความ ขนตอนการอานจบใจความ

1. ส ารวจเรองทอานอยางผาน เพอดเนอหาโดยรวมของเรอง 2. อานละเอยดเพอความเขาใจเรอง 3. อานซ าตอนทไมเขาใจ 4. สรปใจความส าคญของเรอง

118

เนอเรองยอ พระอภยมณอยกนกบนางผเสอจนกระทงมพระราชโอรส คอ สนสมทร ซงขณะนมอายไดแปดขวบ วนหนงสนสมทรผลกหนปดปากถ าออกแลวกออกไปเลนบรเวณชายทะเล สนสมทรพบตาเงอกดวยความสงสยวาคอตวอะไร สนสมทรจงจบมาใหพระอภยมณด เมอพระอภยมณทราบเรองจงตกเตอนสนสมทรวาหากแมผเสอทราบสนสมทรและพระอภยมณจะตองถกจบกนเปนอาหาร สนสมทรสงสยวาเหตใดจงเปนเชนนนพระอภยมณจงจ าเปนตองเลาเรองทงหมดใหฟง ฝายตาเงอกรภาษามนษยจงขอรองใหพระอภยมณไวชวตตน และสญญาวาหากพระอภยมณตองการหนตนและครอบครวจะพาไปสงจนถงเกาะแกวพสดาร พระอภยมณลวงนางผเสอใหไปจ าศลทตนเขาเปนเวลาสามวนสามคนจากนนจงหนไปเกาะแกวพสดาร ระหวางทางหนนางผเสอไดตดตามไปดวยความโกรธ และจบตาเงอกและยายเงอกกนเปนอาหาร สวนพระอภยมณ สนสมทร และนางเงอก หนเขาไปพงพระฤๅษแหงเกาะแกวพสดาร และฤๅษไดใชทรายเสกขวางนางผเสอจนนางหลบหนไปดวยความเจบปวด วเคราะหพฤตกรรมตวละคร

1. พระอภยมณ แสวงหาขอมลอยางรอบดานกอนการตดสนใจ มความเสยสละ ใจออน

2. สนสมทร ไรเดยงสาตามประสาเดก รกสนก กลาหาญ ยดตดกบรางลวงของแม

3. ตาเงอก มวาทศลป มความกตญญกตเวท

4. พระฤๅษ มความกรณา เออเฟอเผอแผ

5. นางผเสอ รกพระอภยมณมาก คดไมรอบคอบ ใชก าลงมากกวาสตปญญา

คณคาทไดจากเรอง ดานเนอหา เปนวรรณคดทสงเสรมจนตนาการไดเปนอยางด พฤตกรรมของตวละครทกตวมเสนหชวนใหตดตาม

119

ดานภาษา เปนตวอยางของวรรณคดทดเดนในแงของการใชภาษาเชงวรรณศลป กลอนสภาพในเรองนอดมไปดวยสมผสทแพรวพราวทงสมผสสระ สมผสอกษร ตลอดจนโวหารภาพพจนทนาสนใจอกมาก ตวอยางโวหาร อปมาโวหาร

ไมคลาดเคลอนเหมอนองคพระทรงเดช แตดวงเนตรแดงดดงสรยฉาย ทรงก าลงดงพระยาคชาพลาย มเขยวคลายชนนมศกดา อปลกษณโวหาร

เหนหาดทรายพรายงามเปนเงนราง ทะเลกวางขางขวาลวนปาดง ขอคดทไดจากเรอง

1. รกแบบจ าใจยอมไมจรงยงยน 2. ความซอสตยเปนคณธรรมของคนด 3. ความกตญญกตเวทเปนเครองหมายของคนด 4. ความส าคญของปญญา

สอ/แหลงการเรยนร

1. ภาพยนตรเรอง พระอภยมณ 2. รปภาพพระอภยมณ และ ตวละครส าคญ 3. คณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน, ส านกงาน. (2550). วรรณคดวจกษ ชนมธยมศกษา

ปท 3. กรงเทพมหานคร: โรงพมพครสภาลาดพราว. 4. ชลดา เรองรกษลขต. (2548). ชวประวตและผลงานของสนทรภ. กรงเทพมหานคร:

โครงการเผยแพรผลงานวชาการ คณะอกษรศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย 5. เอกสารประกอบการสอนวชา ท 33101 ภาษาไทย ชนมธยมศกษาปท 3 6. http://www.st.ac.th/bhatips/apaimani.html 7. http://www.thaigoodview.com/library/studentshow/2549/m6-1/no24-30-

39/243239/praapai/index.htm

120

กระบวนการจดการเรยนร ขนตอนการจดการเรยนร กจกรรมการเรยนร

ขนท 1 การทบทวนความรเ กยวกบวรรณคดเ รอง ทเรยน (คาบท 1)

1.1 ครใหนกเรยนชมวดทศนชวงตนของ ภาพยนตรเรอง “พระอภยมณ” จากนนใหนกเรยนอาสาสมคร 2-3 เลาเรองราวเกยวกบตวละครทปรากฏในภาพยนตรและความรทเกยวกบเรองพระอภยมณ 1.2 ครเชอมโยงเขาสบทเรยนโดยน าอภปรายใหนกเรยนเหนวาการศกษาวรรณคดจ าเปนตองศกษาภมหลงเกยวกบวรรณคดเรองนนๆหลายประการ ไดแก ผแตง ลกษณะค าประพนธ หลกการอานวเคราะห หลกการวเคราะหและประเมนคาวรรณคด ซงความรเหลานจะท าใหนกเรยนสามารถศกษาวรรณคดไดอยางเขาใจมากยงขน 1.3 ครแบงนกเรยนออกเปน 4 กลม ใหแตละกลมศกษาประเดนตางๆ แลวน าเสนอหนาชนเรยน ดงน กลมท 1 ประวตและผลงานผแตง กลมท 2 ฉนทลกษณทใช และแผนผงค าประพนธ กลมท 3 หลกการอานจบใจความ กลมท 4 หลกการวเคราะหตวละคร

ขนท 2 การแสวงหาความรใหมเกยวกบวรรณคดเรองทเรยน (คาบท 2 – คาบท 6)

2.1 นกเรยนกลมท 1 น าเสนอผลการศกษาเกยวกบประวตและผลงานของผแตง นกเรยนกลมท 2 น าเสนอผลการศกษาเกยวกบฉนทลกษณค าประพนธ ครอธบายสรปเพมเตมนกเรยนสรปสาระส าคญจดลงในสมด 2.2 ครน าอานท านองเสนาะในชวงทเปนบทอาขยาน จากนนใหนกเรยนชวยกนวเคราะหคณคาทางดานวรรณศลปโดยมครน าอภปราย 2.3 นกเรยนกลมท 3 น าเสนอผลการศกษาเกยวกบหลกการอานจบใจความ ครอธบายสรปเพมเตม ครและนกเรยนรวมกนอานวรรณคดดวยวธทหลากหลาย เชน การอานออกเสยง อานท านองเสนาะ อานในใจ อานพรอมกนทงชนเรยน อานเปนค อานเปนรายบคคล โดยแบงตวบทวรรณคดออกเปนชวงสนๆ หลงจากอานจบแตละชวงใหนกเรยนชวยกนถอดค าประพนธ ครน าอภปรายสรปเพอใหเขาใจเนอหาวรรณคดในชวงท

121

ขนตอนการจดการเรยนร กจกรรมการเรยนร ศกษาตรงกน 2.4 ใหนกเรยนสรปเรองยอวรรณคดเรอง พระอภยมณ ตอน พระอภยมณหนนางผเสอ ดวยวธการเลาเ รองรอบวง โดยแบงนกเรยนออกเปน 4 กลม ใหแตละกลมนงเปนวงกลม แลวเรมเลาเรองตอเนองกนกนตงแตตนจนจบ พรอมทงบนทกในใบงาน จากนนใหตวแทนกลมน าเสนอผลงานหนาชนเรยน ครตรวจสอบความถกตองและอธบายเพมเตมเพอใหเขาใจถกตองตรงกน

ข น ท 3 การแลกเป ลยนเรยนรเพ อท าความเขาใจขอมลใหกระจาง (คาบท 7 – คาบท 8)

3.1 นกเรยนกลมท 4 น าเสนอผลการศกษาคนควาเกยวกบหลกการวเคราะหตวละคร ครอธบายสรปเพมเตม 3.2 ครแบงนกเรยนออกเปน 4 กลม เพอใหนกเรยนรวมกนอภปรายวเคราะหคณคาของวรรณคดเรองพระอภยมณ ตอน พระอภยมณหนนางผเสอ โดยครก าหนดใหแตละกลมศกษาประเดนตางๆ ดงน กลมท 1 วเคราะหพฤตกรรมตวละครส าคญ กลมท 2 วเคราะหคณคาทางวรรณศลป กลมท 3 วเคราะหคณคาทางสงคม กลมท 4 วเคราะหขอคดทไดจากวรรณคด

3.3 นกเรยนผแทนกลมออกมาน าเสนอผลการศกษาหนาชนเรยน คร ตรวจสอบความถกตองและอธบายสรปเพมเตม

ข น ท 4 การส รปผลการเรยนรวรรณคด (คาบท 9)

4.1 ครน าอภปรายสรปเกยวกบวรรณคดเรองพระอภยมณ ตอน พระอภยมณหนนางผเสอ ตามประเดนตางๆ ดงน

ผแตง

ฉนทลกษณ

เนอเรองยอ

คณคา 4.2 ใหนกเรยนสรปผลวรรณคดตามประเดนในขอ 4.1 ในรปแบบผงมโนภาพ โดยจดท าผงมโนภาพใหสอความหมายอยางชดเจนและนาสนใจ

ข น ท 5 การประย ก ต ใ ชค ว า ม ร จ า ก ก า ร เ ร ย นวรรณคด

5.1 ครน าอภปรายเกยวกบวรรณคดเรองพระอภยมณ ตอน พระอภยมณหนนางผเสอ จากนนมอบหมายใหนกเรยนสรางสรรคผลงานจากการอานวรรณคด โดยการใหจดท าหนงสอท ามอ “เลาเรองพระอภย

122

ขนตอนการจดการเรยนร กจกรรมการเรยนร (คาบท 10)

มณ” โดยแบงเนอหาแตละชวงตงแตตนจนจบใหนกเรยนแตละคนรบผดชอบโดยการวาดภาพเลาเรอง จากนนใหหวหนาหองรวบรวมและจดท ารปเลมอยางสรางสรรคและสวยงาม

การวดและการประเมนผล สงทประเมน

1. ความรความเขาใจในการอาน 2. การวเคราะหพฤตกรรมตวละคร 3. การวเคราะหคณคาของเรอง 4. การสรปขอคดจากเรอง

วธการ 1. สงเกตและบนทกพฤตกรรมการเรยนรรายบคคล 2. สงเกตและบนทกพฤตกรรมการท างานกลม 3. ประเมนการน าเสนอผลงานหนาชนเรยน 4. ประเมนจากผลงาน

เครองมอ 1. แบบบนทกพฤตกรรมการเรยนรรายบคคล 2. แบบบนทกพฤตกรรมการท างานกลม 3. แบบประเมนการน าเสนอผลงานหนาชนเรยน 4. แบบประเมนผลงาน

123

เกณฑการประเมนแบบ RUBRICS ระดบคะแนน สงทประเมน

1 2 3 4

ค ว า ม ร ค ว า มเขาใจในการอาน

ไมสามารถตอบค าถามเกยวกบเนอเรองได ไมสามารถอธบายความหมายของค าศพทยาก ส านวนโวหาร โวหารภาพพจน ได

ตอบค าถามเกยวกบเนอเรอง อธบายความหมายของค าศพทยาก ส านวนโวหาร โวหารภาพพจน ไดนอยกวา 50 %

ตอบค าถามเกยวกบเนอเรอง อธบายความหมายของค าศพทยาก ส านวนโวหาร โวหารภาพพจน ไดอยางถกตอง

ตอบค าถามเกยวกบเนอเรอง อธบายความหมายของค าศพทยาก ส านวนโวหาร โวหารภาพพจน ไดอยางถกตอง ละเอยด ชดเจน

ระดบคะแนน สงทประเมน

1 2 3 4

ก า ร ว เ ค ร า ะ หพ ฤ ต ก ร ร ม ต วละคร

ระบชอตวละครส าคญไดนอยมาก ไมสามารถวเคราะหพฤตกรรม ลกษณะนสยของตวละครได

ระบชอตวละครส าคญของเรองไดบาง พรอมทงวเคราะหพฤตกรรม ลกษณะนสยของตวละครไดบางแตไมสามารถยกค าประพนธจากเรองมายนยน

ระบชอตวละครส าคญของเรองไดถกตองทงหมด พรอมทงวเคราะหพฤตกรรม ลกษณะนสยของตวละครและยกค าประพนธจากเรองมายนยนไดบางประเดน

ระบชอตวละครส าคญในเรองไดถกตองทงหมด พรอมทงวเคราะหพฤตกรรม ลกษณะนสยของตวละคร และยกค าประพนธจากเรองมายนยนไดทกประเดน

124

ระดบคะแนน สงทประเมน

1 2 3 4

ก า ร ว เ ค ร า ะ หคณคาของเรอง

ไมสามารถตอบค าถามและอธบายเกยวกบคณคาของเรองได

ตอบค าถามเกยวกบคณคาของเรองไดนอยกวา 50 % และไมสามารถอธบายคณคาของเรองได

ตอบค าถามเกยวกบคณคาของเรองไดถกตอง และ สามารถอธบายคณคาทกดานไดอยางถกตอง

ตอบค าถามเกยวกบคณคาของเรองไดถกตอง และ สามารถอธบายคณคาทกดานไดอยางถกตอง ละเอยด ชดเจน และมตวอยาง

ระดบคะแนน สงทประเมน

1 2 3 4

การส รป ขอค ดจากเรอง

ไมสามารถตอบระบขอคดทไดจากเรอง

ระบขอคดทไดจากเรองไดแตไมสามารถอธบายขยายความ

ระบขอคดทไดจากเรองไดถกตอง และ อธบายขยายความได

ระบขอคดทไดจากเรองไดถกตอง และ อธบายขยายความโดยยกตวอยางค าประพนธจากเรองประกอบได

125

บนทกผลการจดการเรยนร ผลการจดการเรยนร ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

ปญหา/อปสรรค ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

แนวทางการแกไข ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

126

แบบประเมนพฤตกรรมรายบคคล

เลขท ชอ-สกล

รายการประเมน ค ว าม ร ค ว า มเ ข า ใ จ ใน กา รอาน

การ ว เค ร าะ หพฤต ก ร ร มต วละคร

ก า ร ว เ ค ร า ะ หคณคาของเรอง

การสรปขอคดจากเรอง

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16

127

แบบประเมนพฤตกรรมรายบคคล

เลขท ชอ-สกล

รายการประเมน ค ว าม ร ค ว า มเ ข า ใ จ ใน กา รอาน

การ ว เค ร าะ หพฤต ก ร ร มต วละคร

ก า ร ว เ ค ร า ะ หคณคาของเรอง

การสรปขอคดจากเรอง

17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32

128

แบบประเมนพฤตกรรมการท างานกลม กลมท ชอ-สกล พฤตกรรมโดยภาพรวม 1 1.

2. 3. 4. 5. 6. 7. 8.

2 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8.

129

แบบประเมนพฤตกรรมการท างานกลม กลมท ชอ-สกล พฤตกรรมโดยภาพรวม 3 1.

2. 3. 4. 5. 6. 7. 8.

4 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8.

130

แผนการจดการเรยนรวรรณคดไทยแบบปกต

หนวยการเรยนร พระอภยมณตอนพระอภยมณหนนางผเสอ ชนมธยมศกษาปท 3 เวลา 10 คาบ

สาระส าคญ นทานค ากลอน เรอง พระอภยมณ ตอน พระอภยมณหนนางผเสอ เปนผลงานของสนทรภ ซงอดมไปดวยคณคาทางวรรณศลป เชน การเลนสมผสใน การใชโวหารภาพพจน เปนตน นอกจากนยงแสดงแนวคดส าคญหลายประการ เชน แนวคดเรองความรก แนวคดเรองความกตญญกตเวท แนวคดเรองความพยาบาท เปนตน กลาวไดวาเปนวรรณคดทมความโดดเดนมคณคาสมควรศกษาใหเกดความเขาใจอยางลกซง มาตรฐานการเรยนรชวงชน สาระท 5 : วรรณคดและวรรณกรรม มาตรฐาน ท 5.1 ขอ 1 สามารถอานบทกวนพนธประเภท กลอน โคลง กาพย บทละคร บทกวรวมสมย และ วรรรกรรมประเภทเรองสน นวนยาย สารคด บนทก บทความ พงศาวดาร และสามารถเลอกอานไดตรงจดประสงคของการอาน ใชหลกการพนจวรรณคดและวรรณกรรม พจารณาคณคาทงดานวรรณศลป เนอหา และคณคาทางสงคมและน าไปใชในชวตจรง สาระท 1 : การอาน มาตรฐาน ท 1.1 ขอ 1 สามารถอานอยางมสมรรถภาพและอานไดรวดเรวยงขน เขาใจวงศพทกวางขวางขน เขาใจส านวนและโวหารการบรรยาย การพรรณนา อธบาย อปมา และสาธก สามารถใชบรบทการอาน สรางความเขาใจการอาน และใชแหลงความรพฒนาประสบการณและความรกวางขวางขน น าความรและประสบการณมาใชในการตดสนใจ และแกปญหา สรางวสยทศนในการด าเนนชวต ขอ 2 สามารถแสดงความคดเหนเชงวเคราะหเรองทอาน ประเมนคาทงขอดและขอดอยอยางมเหตผลโดยใชแผนภาพความคดและกระบวนการคดวเคราะหอยางหลากหลายพฒนาการอาน สามารถเลาเรองยอ ถายทอดความร ความคดจากการอานไปใชประโยชนในการด าเนนชวต และใชการอานในการตรวจสอบความร

131

ขอ 3 สามารถอานในใจและอานออกเสยงตามลกษณะทหลากหลาย และ วเคราะหคณคาดานภาษา เนอหา และ สงคม จ าบทประพนธทมคณคาน าไปใชอางองได เลอกอานหนงสอและสอสารสนเทศ ทงสอสงพมพและสออเลกทรอนกสอยางกวางขวาง เพอพฒนาตนดานความรและการท างาน มมารยาทการอานและนสยรกการอาน ผลการเรยนรทคาดหวง นกเรยนมความรความเขาใจวรรณคดเรองพระอภยมณ ตอน พระอภยมณหนนางผเสอ วเคราะหคณคาทางวรรณศลปและสงคมตลอดจนเสนอแนะแนวคดจากเรองไปประยกตใชในชวตประจ าวน จดประสงคการเรยนร

1. เลาประวตผแตงได 2. อธบายความหมายของค าศพทยาก ส านวนโวหาร ในเรองได 3. เลาเรองยอได 4. วเคราะหตวละครส าคญได 5. วเคราะหคณคาของเรองได 6. สรปขอคดจากเรองและน าเสนอแนวทางการประยกตใชในชวตประจ าวนได

สาระการเรยนร ประวตผแตง

สนทรภเปนกวทมชวตอยถง 4 แผนดน 4 สมย คอเกดในสมยรชกาลท 1 มชอเสยงลอเลองในสมยรชกาลท 2 ตกยากไดรบความทกขล าเคญในสมยรชกาลท 3 สนเคราะหและถงแกกรรมในสมยรชกาลท 4 ก าเนด สนทรภถอก าเนดในสมยรชกาลท 1 เมอวนท 26 มถนายน 2329 เวลาเชา 8 นาฬกา บรรพบรษทงฝายบดาและมารดาเปนชาวกรงศรอยธยา หนาทการงาน ในสมยรชกาลท 1 สนทรภไดรบการศกษาในส านกพระราชวงหลง มความปราดเปรองในวชาทางหนงสอเปนอยางยง พ.ศ. 2350 ไดออกเดนทางไปจงหวดระยองเพอไปเยยมบดาและไดแตง “นราศเมองแกลง” สนทรภมาอยทพระราชวงหลงถวายตวเปนมหาดเลกในพระองคเจาปฐมวงศ และไดแมจนเปน

132

ภรรยา ปลายป พ.ศ. 2350 ไดตามเสดจพระองคเจาปฐมวงศไปนมสการพระพทธบาททจงหวดสระบร เมอเดนทางกลบไดแตงนราศพระบาท และไดเรมแตงเรองลกษณวงศในสมยรชกาลนดวย ในสมยรชกาลท 2 สนทรภรบราชการในกรมพระอาลกษณ เมอ พ.ศ. 2364 ด ารงต าแหนงขนสนทรโวหาร ในกรมพระอาลกษณ สนทรภท ารายญาตผ ใหญแมจนจนบาดเจบสาหส ญาตคนนนจงไดทลเกลาฯถวายฎกา พระบาทสมเดจพระพทธเลศหลานภาลยทรงกรว มรบสงใหเอาตวสนทรภขงคก ระหวางตดคก สนทรภแตงเรองพระอภยมณเพอขายฝปากเลยงตนเองในเวลานน สนทรภตดคกอยไมนานกพนโทษราวปลายป พ.ศ. 2364 หรอตนป พ.ศ. 2365 เนองจากตอกลอนตองพระราชประสงค จงไดกลบเขารบราชการดงเดม ปลายรชกาลราวป พ.ศ. 2365-2367 พระบาทสมเดจพระพทธเลศหลานภาลยโปรดฯใหสนทรภท าหนาทถวายพระอกษรแดสมเดจพระเจาลกยาเธอ เจาฟาอาภรณ ในชวงเวลานนกไดแตงเรองสวสดรกษา สงหไกรภพ และ เสภาขนชางขนแผน ตอน ก าเนดพลายงาม ในสมยรชกาลท 3 เมอ พ.ศ. 2367 สนทรภถกถอดออกจากบรรดาศกดและถกใหออกจากราชการ และออกบวชทวดราชบรณะ ในชวงนแตงกาพยเทยบสอนอานภาษาไทยเรองพระไชยสรยา เมอ พ.ศ. 2372 สมเดจเจาฟากณฑลทพยวดผ เปนพระชายาในพระบาทสมเดจพระพทธเลศหลานภาลยทรงฝากพระโอรสคอเจาฟากลางและเจาฟาปวซงเปนพระอนชาเจาฟาอาภรณใหสนทรภถวายพระอกษรกลาวไดวาตลอดสมยรชกาลทสาม สนทรภมชวตอยางลมๆดอนๆ บางคราวกมผ อปการะ บางคราวกขาดผอปการะ ตองผจญกบความยากล าบากถงขนาดตองพเนจรเรรอนไปตามทตางๆไมมบานอยอาศย แตกนาแปลกตรงทวาในชวงเวลานสนทรภกลบผลตผลงานออกมามากทสด

สมยรชกาลท 4 เมอป 2394 สนทรภไดรบพระราชทานบรรดาศกดเปนพระสนทรโวหาร ต าแหนงเจากรมพระอาลกษณฝายพระบวรราชวง ขณะมอายได 66 ป ผลงานของสนทรภ ผลงาน สนทรภมผลงานทมชอเสยงมากมายรวมทงสน 23 เรอง ดงน นราศเมองแกลง นราศพระบาท นราศภเขาทอง นราศเมองเพชร นราศวดเจาฟา นราศอเหนา นราศสพรรณ ร าพนพลาป นราศพระประธม โคบตร พระอภยมณ สงหไกรภพ พระไชยสรยา ลกษณวงศ สวสดรกษา เพลงยาวถวายโอวาทอภยนราช ขนชางขนแผน ตอน ก าเนดพลายงาม พระราชพงศาวดาร บทเหเรองจบระบ า บทเหเรองกาก บทเหเรองพระอภยมณ และบทเหเรองโคบตร

133

ฉนทลกษณ ฉนทลกษณทใชในการแตงวรรณคดเรอง พระอภยมณ ตอน พระอภยมณหนนางผเสอ คอ กลอนสภาพ ซงมลกษณะ ดงน

1. กลอนสภาพ 1 บท ม 4 วรรค วรรคละ 7-9 ค า 2. การสงสมผส กลอนสภาพ 1 บท ม การสงสมผส 3 แหง ดงน

- ค าสดทายของวรรคท 1 สมผสกบค าท 3 หรอ 5 ของวรรคท 2 - ค าสดทายของวรรคท 2 สมผสกบค าสดทายของวรรคท 3 - ค าสดทายของวรรคท 3 สมผสกบค าท 3 หรอ 5 ของวรรคท 4

ดงแผนผงตอไปน

สมผสระหวางบท

3. เสยงวรรณยกตค าสดทายของวรรคมก าหนดไว ดงน - วรรคท 1 ไมนยมใชเสยงวรรณยกตสามญ - วรรคท 2 ไมนยมใชเสยงวรรณยกตสามญ - วรรคท 3 ไมนยมใชเสยงวรรณยกตจตวา - วรรคท 4 ไมนยมใชเสยงวรรณยกตจตวา

การอานจบใจความ ขนตอนการอานจบใจความ

1. ส ารวจเรองทอานอยางผาน เพอดเนอหาโดยรวมของเรอง 2. อานละเอยดเพอความเขาใจเรอง 3. อานซ าตอนทไมเขาใจ 4. สรปใจความส าคญของเรอง

134

เนอเรองยอ พระอภยมณอยกนกบนางผเสอจนกระทงมพระราชโอรส คอ สนสมทร ซงขณะนมอายไดแปดขวบ วนหนงสนสมทรผลกหนปดปากถ าออกแลวกออกไปเลนบรเวณชายทะเล สนสมทรพบตาเงอกดวยความสงสยวาคอตวอะไร สนสมทรจงจบมาใหพระอภยมณด เมอพระอภยมณทราบเรองจงตกเตอนสนสมทรวาหากแมผเสอทราบสนสมทรและพระอภยมณจะตองถกจบกนเปนอาหาร สนสมทรสงสยวาเหตใดจงเปนเชนนนพระอภยมณจงจ าเปนตองเลาเรองทงหมดใหฟง ฝายตาเงอกรภาษามนษยจงขอรองใหพระอภยมณไวชวตตน และสญญาวาหากพระอภยมณตองการหนตนและครอบครวจ าพาไปสงจนถงเกาะแกวพสดาร พระอภยมณลวงนางผเสอใหไปจ าศลทตนเขาเปนเวลาสามวนสามคนจากนนจงหนไปเกาะแกวพสดาร ระหวางทางหนนางผเสอไดตดตามไปดวยความโกรธ และจบตาเงอกและยายเงอกกนเปนอาหาร สวนพระอภยมณ สนสมทร และนางเงอก หนเขาไปพงพระฤๅษแหงเกาะแกวพสดาร และฤๅษไดใชทรายเสกขวางนางผเสอจนนางหลบหนไปดวยความเจบปวด วเคราะหพฤตกรรมตวละคร

1. พระอภยมณ แสวงหาขอมลอยางรอบดานกอนการตดสนใจ มความเสยสละ ใจออน

2. สนสมทร ไรเดยงสาตามประสาเดก รกสนก กลาหาญ ยดตดกบรางลวงของแม

3. ตาเงอก มวาทศลป มความกตญญกตเวท

4. พระฤๅษ มความกรณา เออเฟอเผอแผ

5. นางผเสอ รกพระอภยมณมาก คดไมรอบคอบ ใชก าลงมากกวาสตปญญา

คณคาทไดจากเรอง ดานเนอหา เปนวรรณคดทสงเสรมจนตนาการไดเปนอยางด พฤตกรรมของตวละครทกตวมเสนหชวนใหตดตาม

135

ดานภาษา เปนตวอยางของวรรณคดทดเดนในแงของการใชภาษาเชงวรรณศลป กลอนสภาพในเรองนอดมไปดวยสมผสทแพรวพราวทงสมผสสระ สมผสอกษร ตลอดจนโวหารภาพพจนทนาสนใจอกมาก ตวอยางโวหาร อปมาโวหาร

ไมคลาดเคลอนเหมอนองคพระทรงเดช แตดวงเนตรแดงดดงสรยฉาย ทรงก าลงดงพระยาคชาพลาย มเขยวคลายชนนมศกดา อปลกษณโวหาร

เหนหาดทรายพรายงามเปนเงนราง ทะเลกวางขางขวาลวนปาดง ขอคดทไดจากเรอง

1. รกแบบจ าใจยอมไมจรงยงยน 2. ความซอสตยเปนคณธรรมของคนด 3. ความกตญญกตเวทเปนเครองหมายของคนด 4. ความส าคญของปญญา

สอ/แหลงการเรยนร

1. ภาพยนตรเรอง พระอภยมณ 2. รปภาพพระอภยมณ และ ตวละครส าคญ 3. คณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน, ส านกงาน. (2550). วรรณคดวจกษ ชนมธยมศกษา

ปท 3. กรงเทพมหานคร: โรงพมพครสภาลาดพราว. 4. ชลดา เรองรกษลขต. (2548). ชวประวตและผลงานของสนทรภ. กรงเทพมหานคร:

โครงการเผยแพรผลงานวชาการ คณะอกษรศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย 5. เอกสารประกอบการสอนวชา ท 33101 ภาษาไทย ชนมธยมศกษาปท 3 6. http://www.st.ac.th/bhatips/apaimani.html 7. http://www.thaigoodview.com/library/studentshow/2549/

m6-1/no24-30-39/243239/praapai/index.htm

136

กระบวนการจดการเรยนร

ขนตอนการจดการเรยนร กจกรรมการเรยนร ขนท 1 น าเขาสบทเรยน คาบท 1

1.1 ครใหนกเรยนชมวดทศนชวงตนของ ภาพยนตรเ รอง “พระอภยมณ” จากนนใหนกเรยนอาสาสมคร 2-3 เลาเรองราวเกยวกบตวละครทปรากฏในภาพยนตรและความร ทเกยวกบเรองพระอภยมณ 1.2 ค รเ ชอมโยงเขาสบทเ รยนโดยน าอภปรายใหนกเรยนเหนวาการศกษาวรรณคดจ าเปนตองศกษาภมหลงเกยวกบวรรณคดเรองนนๆหลายประการ ไดแก ผ แตง ลกษณะค าประพนธ หลกการอานจบใจความ หลกการวเคราะหและประเมนคาวรรณคด ซงความรเหลานจะท าใหนกเรยนสามารถศกษาวรรณคดไดอยางเขาใจมากยงขน

ขนท 2 สอนบทเรยน คาบท 1 – คาบท 2

ครใหนกเรยนศกษาประวตและผลงานของสนทรภ แลวใหนกเรยนจบคกนตงค าถามพรอมเตรยมค าตอบไวดวย ใหนกเรยนเรยกถามเพอนจนครบทกค ครอธบายสรปเพมเตมเกยวกบประวตของสนทรภ ใหนกเรยนบนทกในสมด

คาบท 3

ครขออาสาสมครนกเรยนอานออกเสยงชวงทเปนบทอาขยาน จากนนครอานท านองเสนาะบทอาขยาน ใหนกเรยนถอดความบทอาขยานพรอมทงเขยนแผนผงค าประพนธ และ ฝกทองบทอาขยาน

คาบท 4 ครและนกเรยนชวยกนอานและถอดความเรองพระอภยมณ ตอน พระอภยมณหนนางผเสอ ในหนงสอเรยนวรรณคดวจกษ หนา 63 ถง 64 พรอมทงวเคราะหความงามทางภาษา และ ขอคดทไดจากเรองชวงทเรยน

137

ขนตอนการจดการเรยนร กจกรรมการเรยนร คาบท 5 ครแบงนกเรยนออกเปน 4 กลม ใหแตละกลม

รบผดชอบถอดความ และหาความหมายค าศพทยาก วเคราะหโวหารภาพพจน ขอคดทไดจากวรรณคด พรอมทงเขยนแผนภาพโครงเรอง ตามรายละเอยดดงตอไปน กลมท 1 หนา 65-68 กลมท 2 หนา 69-72 กลมท 3 หนา 73-76 กลมท 4 หนา 77-80 ในระหวางทนกเรยนท างานครใหค าแนะน าอยางทวถง

คาบท 6 นกเรยนกลมท 1 และ กลมท 2 ออกมาน าเสนอผลงานทละกลม ครเปดโอกาสใหเพอนนกเรยนกลมอนซกถาม ครอธบายเพมเตม และใหนกเรยนสรปเรองยอลงในสมด ตลอดจนสรปวเคราะหโวหารภาพพจน และ ขอคดทไดจากวรรณคด

คาบท 7 นกเรยนกลมท 3 และ กลมท 4 ออกมาน าเสนอผลงานทละกลม ครเปดโอกาสใหเพอนนกเรยนกลมอนซกถาม ครอธบายเพมเตม และใหนกเรยนสรปเรองยอลงในสมด ตลอดจนสรปวเคราะหโวหารภาพพจน และ ขอคดทไดจากวรรณคด

คาบท 8 ครน าสนทนาเกยวกบตวละครส าคญในเรอง จากนนแบงนกเรยนเปน 4 กลมเพอวเคราะหตวละครส าคญ 5 ตว ทงในดานรปลกษณภายนอกและลกษณะนสย โดยมรายละเอยด ดงน กลมท 1 พระอภยมณ กลมท 2 นางผเสอสมทร กลมท 3 สนสมทร

138

ขนตอนการจดการเรยนร กจกรรมการเรยนร กลมท 4 นางเงอก

กลมท 5 พระฤๅษ ใหนกเรยนสรปผลงานในกระดาษโปสเตอร พรอมเตรยมตวน าเสนอในคาบตอไปนกเรยนตวแทนกลมออกมาน าเสนอผลการวเคราะหตวละคร ครอธบายสรปเพมเตม

คาบท 9 ครใหนกเรยนน าเสนอขอคดทไดจากเรองพระอภยมณ จากนนใหนกเรยนแตละคนเลอกแนวคด 1 แนวคด แลวเขยนอธบายแนวทางการน าขอคดไปใชชวตประจ าวน จากนนใหนกเรยนแลกเปลยนเรยนรซงกนและกน แลวคดเลอกผลงานนก เ รยนบางคนเขยนบนกระดานเพอเปนตวอยางและใหนกเรยนชวยกนวเคราะหถงความเปนไปไดหรออปสรรคในการน าไปใช

ขนท 3 สรปบทเรยน คาบท 10

ครและนกเรยนรวมกนสรปบทเรยนโดยการถาม-ตอบ พรอมเขยนสรปบทเรยนในรปแบบผงมโนภาพตามหวขอตอไปน ประวตผแตง เรองยอ ตวอยางโวหารภาพพจน คณคาของเรอง

การวดและการประเมนผล สงทประเมน

1. ความรความเขาใจในการอาน 2. การวเคราะหพฤตกรรมตวละคร 3. การวเคราะหคณคาของเรอง 4. การสรปขอคดจากเรอง

139

วธการ 1. สงเกตและบนทกพฤตกรรมการเรยนรรายบคคล 2. สงเกตและบนทกพฤตกรรมการท างานกลม 3. ประเมนการน าเสนอผลงานหนาชนเรยน 1. ประเมนจากผลงาน

เครองมอ

1. แบบบนทกพฤตกรรมการเรยนรรายบคคล 2. แบบบนทกพฤตกรรมการท างานกลม 3. แบบประเมนการน าเสนอผลงานหนาชนเรยน 4. แบบประเมนผลงาน

เกณฑการประเมนแบบ RUBRICS ระดบคะแนน สงทประเมน

1 2 3 4

ค ว า ม ร ค ว า มเขาใจในการอาน

ไมสามารถตอบค าถามเกยวกบเนอเรองได ไมสามารถอธบายความหมายของค าศพทยาก ส านวนโวหาร โวหารภาพพจน ได

ตอบค าถามเกยวกบเนอเรอง อธบายความหมายของค าศพทยาก ส านวนโวหาร โวหารภาพพจน ไดนอยกวา 50 %

ตอบค าถามเกยวกบเนอเรอง อธบายความหมายของค าศพทยาก ส านวนโวหาร โวหารภาพพจน ไดอยางถกตอง

ตอบค าถามเกยวกบเนอเรอง อธบายความหมายของค าศพทยาก ส านวนโวหาร โวหารภาพพจน ไดอยางถกตอง ละเอยด ชดเจน

140

ระดบคะแนน สงทประเมน

1 2 3 4

ก า ร ว เ ค ร า ะ หพ ฤ ต ก ร ร ม ต วละคร

ระบชอตวละครส าคญไดนอยมาก ไมสามารถวเคราะหพฤตกรรม ลกษณะนสยของตวละครได

ระบชอตวละครส าคญของเรองไดบาง พรอมทงวเคราะหพฤตกรรม ลกษณะนสยของตวละครไดบางแตไมสามารถยกค าประพนธจากเรองมายนยน

ระบชอตวละครส าคญของเรองไดถกตองทงหมด พรอมทงวเคราะหพฤตกรรม ลกษณะนสยของตวละครและยกค าประพนธจากเรองมายนยนไดบางประเดน

ระบชอตวละครส าคญในเรองไดถกตองทงหมด พรอมทงวเคราะหพฤตกรรม ลกษณะนสยของตวละคร และยกค าประพนธจากเรองมายนยนไดทกประเดน

ระดบคะแนน สงทประเมน

1 2 3 4

ก า ร ว เ ค ร า ะ หคณคาของเรอง

ไมสามารถตอบค าถามและอธบายเกยวกบคณคาของเรองได

ตอบค าถามเกยวกบคณคาของเรองไดนอยกวา 50 % และไมสามารถอธบายคณคาของเรองได

ตอบค าถามเกยวกบคณคาของเรองไดถกตอง และ สามารถอธบายคณคาทกดานไดอยางถกตอง

ตอบค าถามเกยวกบคณคาของเรองไดถกตอง และ สามารถอธบายคณคาทกดานไดอยางถกตอง ละเอยด ชดเจน และมตวอยาง

141

ระดบคะแนน สงทประเมน

1 2 3 4

การส รป ขอค ดจากเรอง

ไมสามารถตอบระบขอคดทไดจากเรอง

ระบขอคดทไดจากเรองไดแตไมสามารถอธบายขยายความ

ระบขอคดทไดจากเรองไดถกตอง และ อธบายขยายความได

ระบขอคดทไดจากเรองไดถกตอง และ อธบายขยายความโดยยกตวอยางค าประพนธจากเรองประกอบได

142

บนทกผลการจดการเรยนร ผลการจดการเรยนร ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

ปญหา/อปสรรค ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

แนวทางการแกไข -----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

143

แบบประเมนพฤตกรรมรายบคคล

เลขท ชอ-สกล

รายการประเมน ค ว าม ร ค ว า มเ ข า ใ จ ใน กา รอาน

การ ว เค ร าะ หพฤต ก ร ร มต วละคร

ก า ร ว เ ค ร า ะ หคณคาของเรอง

การสรปขอคดจากเรอง

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16

144

แบบประเมนพฤตกรรมรายบคคล

เลขท ชอ-สกล

รายการประเมน ค ว าม ร ค ว า มเ ข า ใ จ ใน กา รอาน

การ ว เค ร าะ หพฤต ก ร ร มต วละคร

ก า ร ว เ ค ร า ะ หคณคาของเรอง

การสรปขอคดจากเรอง

17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32

145

แบบประเมนพฤตกรรมการท างานกลม กลมท ชอ-สกล พฤตกรรมโดยภาพรวม 1 1.

2. 3. 4. 5. 6. 7. 8.

2 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8.

146

แบบประเมนพฤตกรรมการท างานกลม กลมท ชอ-สกล พฤตกรรมโดยภาพรวม 3 1.

2. 3. 4. 5. 6. 7. 8.

4 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8.

147

ภาคผนวก ง ผลการวเคราะหคณภาพเครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล

148

ตารางท 14 ผลการวเคราะหคณภาพแบบทดสอบผลสมฤทธการเรยนรวรรณคดไทย เรอง พระอภยมณ ตอนพระอภยมณหนนางผเสอ (คาความเทยงของแบบทดสอบทงฉบบ KR20 = .88)

ขอท คาความยาก คาอ านาจจ าแนก ขอท คาความยาก คาอ านาจจ าแนก

1* 0.66 0.43 2* 0.80 0.25 3 0.88 0.41 4 0.88 0.33 5 0.38 0.81 6 0.88 0.41

7* 0.61 0.80 8* 0.63 0.22 9* 0.77 0.56 10* 0.55 0.20

11* 0.27 0.52 12 0.16 0.28 13 0.36 -0.08 14* 0.47 1.00 15* 0.63 0.68 16* 0.27 0.33

17 0.88 0.19 18* 0.75 0.42 19* 0.66 0.63 20* 0.50 0.48

21* 0.69 0.74 22 0.91 0.37 23* 0.80 0.60 24* 0.77 0.52 25 0.97 0.06 26 0.91 0.16

27 0.94 0.16 28* 0.38 0.20 29 0.41 0.07 30* 0.61 0.68

31* 0.72 0.53 32 0.94 0.18 33* 0.72 0.72 34 0.91 0.34 35* 0.44 0.54 36* 0.77 0.53

37* 0.69 0.20 38* 0.75 0.40 39* 0.77 0.59 40 0.86 0.30

41* 0.69 0.26 42* 0.63 0.71 43 0.88 0.30 44* 0.77 0.37 45 0.91 0.26 46 0.94 0.02

47* 0.47 0.52 48* 0.66 0.44 49* 0.66 0.42 50* 0.44 0.31

51* 0.52 0.25 52* 0.75 0.30 53* 0.77 0.30 54 0..8 -0.07 55* 0.58 0.33 56* 0.72 0.80

57* 0.72 0.57 58* 0.80 0.49 59* 0.72 0.63 60 0.91 0.09

หมายเหต ขอทม * หมายถง ขอสอบทคดเลอกไวใชจรง เปนขอสอบทมคณภาพตามเกณฑทก าหนด

149

ตารางท 15 ผลการวเคราะหคณภาพแบบทดสอบผลสมฤทธการเรยนรวรรณคดไทย เรอง บทพากยเอราวณ (คาความเทยงของแบบทดสอบทงฉบบ KR20 = .80)

ขอท คาความยาก คาอ านาจจ าแนก ขอท คาความยาก คาอ านาจจ าแนก 1* 0.58 0.72 2* 0.32 0.77 3* 0.74 0.40 4* 0.80 0.48 5 0.94 0.08 6* 0.80 0.34 7* 0.65 0.76 8 0.95 0.06 9 0.98 0.10 10* 0.74 0.42 11* 0.30 0.40 12* 0.80 0.49 13 0.90 0.16 14 0.85 0.23 15 0.95 0.18 16* 0.75 0.41 17 0.91 0.04 18 0.87 0.21 19 0.88 0.20 20* 0.60 0.66 21 0.84 0.49 22 0.27 0.01 23 0.91 0.31 24* 0.58 0.56 25* 0.57 1.00 26* 0.80 0.36 27* 0.80 0.36 28* 0.58 0.65 29 0.37 0.08 30* 0.57 0.52 31 0.84 0.23 32* 0.80 0.55 33* 0.67 0.62 34* 0.44 0.47 35 0.92 016

หมายเหต ขอทม * หมายถง ขอสอบทคดเลอกไวใชจรง เปนขอสอบทมคณภาพตามเกณฑทก าหนด

150

ภาคผนวก จ ผลการวเคราะหขอมลดวยโปรแกรม SPSS

151

เปรยบเทยบความแตกตางของคาเฉลยคะแนนผลสมฤทธการเรยนรภาษาไทย ประจ าปการศกษา 2551 ของกลมตวอยาง

T-Test

Group Statistics

32 74.4375 8.22638 1.45423

32 75.0000 7.72512 1.36562

GROUP

กลมทดลอง

กลมควบคม

PSCORE

N Mean Std. Dev iation

Std. Error

Mean

Independent Samples Test

.531 .469 -.282 62 .779 -.5625 1.99492 -4.55029 3.42529

-.282 61.757 .779 -.5625 1.99492 -4.55060 3.42560

Equal variances assumed

Equal variances not

assumed

PSCO RE

F Sig.

Levene's Test for

Equality of Variances

t df Sig. (2-tailed)

Mean

Difference

Std. Error

Difference Lower Upper

95% Confidence

Interval of the

Difference

t-test for Equality of Means

152

เปรยบเทยบคามชฌมเลขคณต ( x ) คาสวนเบยงเบนมาตรฐาน (s) และคา (t) ของคะแนนเจตคตตอวรรณคดไทยของกลมทดลองและกลมควบคม กอนการทดลอง

T-Test

Group Statistics

32 96.2188 14.23701 2.51677

32 100.7500 18.67031 3.30048

GROUP

กลมทดลอง

กลมควบคม

TOTALPRE

N Mean Std. Dev iation

Std. Error

Mean

Independent Samples Test

1.426 .237 -1.092 62 .279 -4.5313 4.15058 -12.82813 3.76563

-1.092 57.942 .279 -4.5313 4.15058 -12.83971 3.77721

Equal variances assumed

Equal variances not

assumed

TOTA LPRE

F Sig.

Levene's Test for

Equality of Variances

t df Sig. (2-tailed)

Mean

Difference

Std. Error

Difference Lower Upper

95% Confidence

Interval of the

Difference

t-test for Equality of Means

153

เปรยบเทยบคะแนนผลสมฤทธการเรยนรวรรณคดไทยระหวางกลมทดลองและกลมควบคม หลงการทดลอง

T-Test

Group Statistics

group N Mean Std. Deviation Std. Error Mean

score exp 32 41.4688 8.56092 1.51337

control 32 37.3125 7.34161 1.29783

Independent Samples Test

Levene's Test

for Equality of

Variances t-test for Equality of Means

95% Confidence

Interval of the

Difference

F Sig. t df

Sig. (2-

tailed)

Mean

Difference

Std. Error

Difference Lower Upper

score Equal variances

assumed

1.373 .246 2.085 62 .041 4.15625 1.99365 .17100 8.14150

Equal variances

not assumed

2.085 60.592 .041 4.15625 1.99365 .16916 8.14334

154

เปรยบเทยบคะแนนเจตคตตอวรรณคดไทยระหวางกลมทดลองและกลมควบคม หลงการทดลอง

T-Test

Group Statistics

32 98.2813 12.89720 2.27992

32 99.7500 18.59240 3.28670

GROUP

กลมทดลอง

กลมควบคม

TOTALPOS

N Mean Std. Dev iation

Std. Error

Mean

Independent Samples Test

1.221 .273 -.367 62 .715 -1.4688 4.00006 -9.46475 6.52725

-.367 55.225 .715 -1.4688 4.00006 -9.48431 6.54681

Equal variances assumed

Equal variances not

assumed

TOTALPOS

F Sig.

Lev ene's Test for

Equality of Variances

t df Sig. (2-tailed)

Mean

Difference

Std. Error

Difference Low er Upper

95% C onfidence

Interval of the

Difference

t-test for Equality of Means

155

เปรยบเทยบคะแนนเจตคตตอวรรณคดไทยของกลมทดลองกอนและหลงการทดลอง

T-Test

Paired Samples Statistics

96.2188 32 14.23701 2.51677

98.2813 32 12.89720 2.27992

TOTALPRE

TOTALPOS

Pair 1

GROUP

กลมทดลอง

Mean N Std. Dev iation

Std. Error

Mean

Paired Samples Correlations

32 .711 .000TOTALPRE & TOTALPOSPair 1

GROUP

กลมทดลอง

N Correlation Sig.

Paired Samples T est

-2.0625 10.38279 1.83544 -5.8059 1.6809 -1.124 31 .270TOTA LPRE - TOTA LPOSPair 1

GROUP

กลมทดลอง

Mean Std. Dev iation

Std. Error

Mean Lower Upper

95% C onfidence

Interval of the

Difference

Paired Differences

t df Sig. (2-tailed)

156