ระบบโครงกระดูกประกอบด้วย...

16

Upload: others

Post on 26-Feb-2020

3 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: ระบบโครงกระดูกประกอบด้วย ...elearning.psru.ac.th/courses/194/3 p 1.pdf · 2014-05-13 · ระบบโครงกระดูกประกอบด้วยกระดูกแกน
Page 2: ระบบโครงกระดูกประกอบด้วย ...elearning.psru.ac.th/courses/194/3 p 1.pdf · 2014-05-13 · ระบบโครงกระดูกประกอบด้วยกระดูกแกน
Page 3: ระบบโครงกระดูกประกอบด้วย ...elearning.psru.ac.th/courses/194/3 p 1.pdf · 2014-05-13 · ระบบโครงกระดูกประกอบด้วยกระดูกแกน

1) กระดก รางกายของคนประกอบดวยกระดก 206 ชน

เปนกระดกแกนท าหนาทปองกน อวยวะทออนนม 80 ชน ไดแก

กระดกศรษะ 29 ชน

กระดกคอตอ 7 ชน

กระดกสนหลง 12 ชน

กระดกบนเอว 5 ชน

กระดกซโครง 24 ชน

กระดกกระเบนหนบ กระดกกนกบ และกระดกอก อยางละ 1 ชน

กระดกระยางท าหนาทเคลอนไหว 126 ชน แบงเปนกระดกแขน 64 ชน

กระดกขา 62 ชน

ระบบโครงกระดกประกอบดวยกระดกแกน กระดกรยางค กระดกขอตอ

เสนเอนยดเชอมกระดก สวนประกอบของระบบโครงกระดกประกอบดวย

Page 4: ระบบโครงกระดูกประกอบด้วย ...elearning.psru.ac.th/courses/194/3 p 1.pdf · 2014-05-13 · ระบบโครงกระดูกประกอบด้วยกระดูกแกน

สวนประกอบของกระดก แบงไดเปน 2 สวน คอ 1. สวนประกอบทมชวต เชน เซลลกระดก เนอเยอยดเหนยว เนอเยอประสาท หลอดเลอดเปนสวนทท าใหกระดกยดเหนยวแนนทนทาน ไมเปราะแตกงาย ถกท าลายไดดวยความรอน ในเดกจะมสวนนมาก 2. สวนประกอบทไมมชวต ประกอบดวยแคลเซยมคารบอเนต และแคลเซยมฟอสเฟตเปนสวนท าใหกระดกแขงแรง ถกท าลายไดดวยกรด ในผใหญจะมสวนนมาก

Page 5: ระบบโครงกระดูกประกอบด้วย ...elearning.psru.ac.th/courses/194/3 p 1.pdf · 2014-05-13 · ระบบโครงกระดูกประกอบด้วยกระดูกแกน

ขอตอและเอนเชอมกระดก เปนสวนทท าใหกระดกยดหยน ท าให สวนตาง ๆ ของรางกายเคลอนไหวไปมาสะดวก อกทงควบคมทศทางการเคลอนไหวของกระดก แบงได 3 ชนด คอ

1) ขอตอแบบบานพบ (hinge joints) ควบคมการเคลอนไหวไดเพยงทศทางเดยว เชน ขอตอ กระดกนวมอ ขอศอก หวเขา

2) ขอตอแบบประกบ (pivot joints) ขอตอแบบนสวมกนในลกษณะเดอย ท าใหกมเงยบดทางซาย – ขวาได แตหมนไมได เชน กระดกคอตอ กระดกซโครง กระดกขอมอ กระดกขอเทา กระดกสนหลง

Page 6: ระบบโครงกระดูกประกอบด้วย ...elearning.psru.ac.th/courses/194/3 p 1.pdf · 2014-05-13 · ระบบโครงกระดูกประกอบด้วยกระดูกแกน

2.3) ขอตอแบบคลายลกกลมในเบา (ball and socket joints) เหมอนลกษณะของทเสยบปากกาบนโตะ ท าใหการ เคลอนไหวเปนไปอยางอสระหลายทศทาง เชน ขอตอทหวไหล ขอตอสะโพก

ภายในขอตอทกชนดจะมของเหลวเปนเมอกคลายไขขาวดบ ของเหลวนท า

หนาทหลอลนท าใหการเคลอนไหวสะดวก เรยกวา น าเลยงไขขอ ในคนสงอายจะม

นอยลงการเคลอนไหวจงตดขดไมคอยสะดวก

3) การบ ารงรกษากระดกและการพฒนาโครงรางและทาทางทด ความผดปกตของกระดกอาจมาจากหลายสาเหต เชน โรคบางชนด ระดบฮอรโมนผดปกต การ

ขาดสารอาหารแคลเซยม วตามนด การถายทอดทางพนธกรรม อบตเหต และ

หนาทส าคญการเคลอนไหวของรางกายทไมถกตองตดตอกนเปนเวลานาน ๆ

Page 7: ระบบโครงกระดูกประกอบด้วย ...elearning.psru.ac.th/courses/194/3 p 1.pdf · 2014-05-13 · ระบบโครงกระดูกประกอบด้วยกระดูกแกน

การพฒนาโครงรางและทาทางทด มวธการปฏบตดงน 3.1) การยนทถกตองและถกสขลกษณะ ปฏบตดงน - กระดกสนหลงเรยงตวในลกษณะแอนเลกนอยทระดบคอ - ยดทระดบทรวงอกเลกนอย - แอนเลกนอยทระดบเอว นนคอถายนหนหลงระดบสนเทา ตะโพก ไหล ศรษะตองอยแนวเดยวกน

Page 8: ระบบโครงกระดูกประกอบด้วย ...elearning.psru.ac.th/courses/194/3 p 1.pdf · 2014-05-13 · ระบบโครงกระดูกประกอบด้วยกระดูกแกน

การยนทถกตอง

Page 9: ระบบโครงกระดูกประกอบด้วย ...elearning.psru.ac.th/courses/194/3 p 1.pdf · 2014-05-13 · ระบบโครงกระดูกประกอบด้วยกระดูกแกน

A B C

B และ C ทายนท ไมถกลกษณะ ทา A ทายนท ถกลกษณะ

Page 10: ระบบโครงกระดูกประกอบด้วย ...elearning.psru.ac.th/courses/194/3 p 1.pdf · 2014-05-13 · ระบบโครงกระดูกประกอบด้วยกระดูกแกน

3.2) การนงทถกตองและถกสขลกษณะ ปฏบตเหมอนกบทายน นงลงตรง ๆ รกษาล าตวสวนบนใหอยในลกษณะเดม สวนหลงระดบเอวแนบพนกพง

ของเกาอ ปลายเทาควรมทรองรบปลายเทาใหกระดกขนเลกนอยเพอปองกน

ไมใหปวดกลามเนอบรเวณนองเทา

Page 11: ระบบโครงกระดูกประกอบด้วย ...elearning.psru.ac.th/courses/194/3 p 1.pdf · 2014-05-13 · ระบบโครงกระดูกประกอบด้วยกระดูกแกน

3.3) การเดนทถกตองและถกสขลกษณะ ล าตวอยในลกษณะการยน การกาวเทาและจงหวะการเคลอนไหวของมอเปนไปตามธรรมชาต ระวง

หลงไมคอม ไมสายตวไปมา การเดนทเอาสนเทาลงท าใหเดนไดนานกวาการ

เอาปลายเทาลง

Page 12: ระบบโครงกระดูกประกอบด้วย ...elearning.psru.ac.th/courses/194/3 p 1.pdf · 2014-05-13 · ระบบโครงกระดูกประกอบด้วยกระดูกแกน

3.4) การยกของทถกตอง การท างานในทระดบต ากวาเอว หรอเกบของบนพน หรอการยกของหนกๆ ใหใชวธการยอเขาลงแลวลกขนโดยใช

ก าลงขาดนขน หาม กมตวลงเดดขาด จะท าใหไดรบอนตรายกระดกสน

หลงอาจไปทบประสาทสวนหลงท าใหพการได การเคลอนไหวทกอรยาบถ ถากระท าใหถกตองจนเปนนสย

ยอมชวยสงเสรมใหรางกายมบคลกภาพทด

Page 13: ระบบโครงกระดูกประกอบด้วย ...elearning.psru.ac.th/courses/194/3 p 1.pdf · 2014-05-13 · ระบบโครงกระดูกประกอบด้วยกระดูกแกน

การเจรญเตบโตของ

กระดก กระดกตาง ๆ ในรางกายของคนเรานน จะเรมเจรญเปนกระดกออน

ตงแตอยในครรภมารดา เมอคลอดออกมาและรางกายเจรญเตบโตขน

กระดกออนจะคอย ๆ แขงตวขน โดยรบเอาแรธาตตาง ๆ เขาไปสะสมท าให

กระดกแขง การเจรญเตบโตของกระดกจะเรมทจดศนยกลาง บรเวณ

ตอนกลางของแกนกระดก แลวขยายออกไปทงสองดานรอบโพรงกระดก

จากนนจะเจรญเตบโตโดยมจดศนยกลางบรเวณปลายกระดกทงสองขาง ท า

ใหกระดกยดยาวออกไป ในเพศชายการเจรญเตบโตของกระดกจะมมาก

ในชวงอายระหวาง 18 – 21 ป โดยฮอรโมนจากอณฑะเปนตวกระตน สวนในเพศหญงจะมมากในชวงอายระหวาง 16 – 18 ป โดยมฮอรโมนจากรงไข

เปนตวกระตน และกระดกจะเจรญจนถงวยประมาณ 25 ป กจะหยดการ

เจรญเตบโต

Page 14: ระบบโครงกระดูกประกอบด้วย ...elearning.psru.ac.th/courses/194/3 p 1.pdf · 2014-05-13 · ระบบโครงกระดูกประกอบด้วยกระดูกแกน

1. รบประทานอาหารใหครบทง 5 หม โดยเฉพาะอาหารทมแรธาตแคลเซยม และฟอสฟอรส ทมมากในน านม ไข ถงเหลองแหง เนองจากแคลเซยมและฟอสฟอรสเปนสวนประกอบทส าคญของกระดกและฟน และชวยเหลอปองกนโรคกระดกออน และวตามนดทมในอาหาร

2. ออกก าลงกายอยางสม าเสมอเพอใหกระดกเจรญเตบโต แขงแรงขนและขอตอสวนตางๆ ของกระดกมการเคลอนไหวดขน

3. อยาใหน าหนกตวมากเกนไป กระดกรบน าหนกมากตลอดเวลา ท าใหบรเวณขอตอ ช ารดน าหนกตวถาพอเหมาะจะท าใหขอเสอมชาไมปวดขอตอ

4. เคลอนไหวรางกายอยางถกตอง การพฒนาทาทางการทรงตว หรอ การเคลอนไหวของรางกาย ไดแก การยน เดน นง นอนใหถกตอง เปนสงทสามารถฝกฝนไดและจะชวยใหมโครงรางและบคลกภาพทด

การบ ารงรกษากระดก

Page 15: ระบบโครงกระดูกประกอบด้วย ...elearning.psru.ac.th/courses/194/3 p 1.pdf · 2014-05-13 · ระบบโครงกระดูกประกอบด้วยกระดูกแกน

โรคเกยวกบกระดก โรคตาง ๆ ทเกดกบกระดกมาจากหลายสาเหต 1. จากสงแวดลอม ไดแก กระดกผ เนองจากกนยาแกปวดมาก

เกนไป กระดกเปราะ เนองจากสารแคดเมยม กระดกโคงงอ จากการขาดไวตามน ปวดหลง เนองจากแคลเซยมไปเกาะบรเวณรอยตอแลวทบเสนประสาท

2. จากพนธกรรม บดา มารดาเปนโรคกระดกเปราะบางอยแลว มโอกาส ถายทอดใหบตรไดมาก

3. จากอายมาก กระดกถกใชโดยเอาสารแคลเซยมออกมา แตไมมเพม เตมท าใหกระดกบาง ช ารดไดงาย

4. จากเชอโรคเชน วณโรคทกระดก มะเรงทกระดก

Page 16: ระบบโครงกระดูกประกอบด้วย ...elearning.psru.ac.th/courses/194/3 p 1.pdf · 2014-05-13 · ระบบโครงกระดูกประกอบด้วยกระดูกแกน

หนาทของโครงกระดก (โครงราง)

1. เปนโครงรางของรางกาย ชวยค าจนและรองรบน าหนกท าใหรางกายทรง

รปรางอยได 2. เปนทยดเกราะของกลามเน อ ท าใหรางกายเคล อนไหวได 3. เปนทอยของไขกระดก (ไขกระดกมหนาทสรางเมดเลอดแดง อยใน

โพรงกระดก) 4. สรางเมดเลอดชนดตาง ๆ (ไขกระดก) และเกลดเลอด 5. ปองกนอวยวะส าคญของรางกายไมใหเปนอนตราย เชน สมอง หวใจ

ปอด เปนตน 6. หลอล น (แผนกระดกออนระหวางรอยตอกระดกช นตาง ๆ ) 7. ชวยยกและพยงอวยวะตาง ๆ ของรางกาย เชน ล าไส มดลก เปนตน