1

Recent Advances

รศ.นพ.สมศกดเทยมเกา1,2

1สาขาประสาทวทยาภาควชาอายรศาสตรคณะแพทยศาสตรมหาวทยาลยขอนแกน

2กลมวจยโรคลมชกแบบบรณาการมหาวทยาลยขอนแกน

การรกษาอาการชกครงแรก

อาการชกครงแรก (first seizure) หมาย

ถง อาการชกครงแรกในชวต โดยลกษณะของ

อาการชกเปนแบบใดกได จำานวนครงของการชก

อาจมเพยงครงเดยวหรอหลายครงในชวงเวลา

เดยวกนกได ซงอาจเปนการชกแบบมปจจย

กระตน(provokedseizure) หรอแบบไมมปจจย

กระตน(unprovokedseizure) กได

1. อาการชกทมปจจยกระตน (provoked

seizure) หมายถง อาการชกทเกดจากมปจจย

กระตนทำาใหseizurethresholdลดลงชวคราว

โดยอาการชกจะไมเกดขนซำาอกถาปจจยกระตน

นนหมดไปประกอบดวย2สวนคอ systemic

insultและCNSinsultsไดแก

- Systemic insults ได แก การ

เปลยนแปลงทางเมตาบอลก เชน hypo-hyper-

glycemia, hypo-hypernatremia, hypo-hy-

percalcemiaเปนตนและภาวะไขสงในเดก

- CNSinsultsไดแกแอลกอฮอลหรอ

การหยดยากลม benzodiazepine สารเสพตด

และสารกระต นสมอง เชน amphetamine,

eclampsiaการบาดเจบของศรษะการตดเชอเยอ

หมสมอง

ภาวะดงกลาวมอตราการชกซำาตำามาก จง

ไมมความจำาเปนในการเรมยากนชกทนท การ

รกษาเพยงใหยากนชกเชนbenzodiazepineเปน

เพยงระยะเวลาสนๆ และแกไขปจจยกระตนดง

กลาวสำาหรบภาวะอดนอน ไขสงในผใหญ และ

ความเครยดไมถอวาเปนprovokedseizure

2. อาการชกทไมมปจจยกระตน (unpro-

voked seizure) หมายถงอากาการชกทเกดขน

โดยไมมปจจยกระตน อาจเปนการครงแรกของ

ผปวยลมชก ดงนนจงมโอกาสเกดการชกซำาได

บอยประมาณรอยละ25-50แลวแตปจจยเสยง

การพจารณาขนตอนแรกสำาหรบอาการชก

ครงแรกทสำาคญ คอ การชกนนเปนแบบมสง

กระตนหรอไมมสงกระตนเพราะโอกาสการชกซำา

จะแตกตางกนมากดงภาพท1

22

Vol.12 No.3

ภาพท 1 แสดงโอกาสการชกซำาภายในระยะเวลา 10 ป ของการชกแบบไมมสงกระตนและ acute

symptomatic

การดแลผ มอาการชกคร งแรก (first

seizure) นนมขอทตองพจารณาอยางรอบครอบ

เพราะถาการตดสนใจในการรกษาไมเหมาะสมก

อาจสงผลตอคณภาพชวตผมอาการชกไดเชนตอง

ถกระบวาเปนโรคลมชกตองทานยากนชกตองถก

ระงบใบอนญาตขบขรถเปนตนการพจารณาวาจะ

ใหการรกษาผมอาการชกครงแรกดวยยากนชก

หรอไมนน มความจำาเปนอยางยงทตองพจารณา

ใหครบทกประเดนเพอใหการตดสนใจนนมความ

เหมาะสมมากทสดในผมอาการชกครงแรกแตละ

คนดงน

1. อาการทเกดขนนนเปนอาการชกจรง

หรอไม

2. อาการทเกดขนนนเปนชกครงแรกจรง

หรอไม

3. มความจำาเปนตองสงตรวจคลนไฟฟา

สมอง(electroencephalography:EEG)หรอ

ไม

4. มความจำาเปนตองสงตรวจรงสวนจฉย

หรอไม

5. มความจำาเปนตองใหการรกษาดวยยา

กนชกหรอไม

6. คำาแนะนำาทเหมาะสมกบผมอาการชก

ครงแรก

อาการทเกดขนนนเปนอาการชกจรงหรอ

ไม อาการผดปกตทเกดขนนนอาจไมใชชกกได

เพราะมหลายอาการทมลกษณะคลายกบอาการชก

ดงตารางท1

33

Vol.12 No.3

ตารางท 1แสดงภาวะทมลกษณะคลายกบอาการชก

สาเหตของอาการผดปกตทมลกษณะคลายกบอาการชก

SyncopeTransientischemicattackPsychogenicnon-epilepticseizures(PNES)CardiacdisordersMigraineMedicationเชนalcohol,drugintoxicationSleepdisordersPanicattackHyperventilationHypoglycemiaTransientglobalamnesia

การสอบถามอาการและการตรวจรางกายท

เหมาะสมจะสามารถใชพจารณาวาอาการผดปกต

ทเกดขนนนเปนอาการชกหรอเปนจากสาเหตอนๆ

ดงตารางท2

ตารางท 2แสดงความผดปกตของระบบตางๆและการวนจฉยแยกโรคจากอาการชก

System Finding Potential significance

Generalappearance

Poorcooperationwithexamina-tion;exaggerationordramatiza-tionoffeatures

Psychiatricco-morbiditieswithPNES

Vitals Fever

HypertensionBradycardiaortachycardia

Acutesymptomaticseizurefrominfection(e.g.encephalitis)PRESCardiogenicsyncope

Headandneck Papilledema

Tongueorcheekbite

Scalporfaciallaceration

Syncopefromintracranialhypertension(e.g.idi-opathicintracranialhypertension);seizurefromcortical irritation (e.g.meningo-encephalitis,cerebralvenousthrombosis)Lateraltonguebitefromseizure(bitetotonguetiporcheekoccurinseizuresorsyncope)Fallfromlossofconsciousness

Cardiovascularsystem

Drop in systolic BP of >20mmHg or diastolic BP of >10mmHgonstandingIrregularcardiacrhythmHeartmurmurDrop in BP of >50mmHg orasystole>3swithcarotidmas-sage

Syncopefromorthostatichypotension

Cardiogenicsyncope(e.g.sicksinussyndrome)Cardiogenicsyncope(e.g.aorticstenosis)Syncopefromcarotidhypersensitivity

44

Vol.12 No.3

System Finding Potential significance

RespiratoryGastrointestinalsystem

CoughHepatomegaly . jaundice , scleral icterus,ascites,palmarerythema,orgynecomastia

SyncopefromincreasedintrathoracicpressureChronic alcoholism and risk of withdrawal seizures

Musculoskeletalsystem

UnexplainedlongbonefracturePosteriorshoulderdislocation

UnwitnessedlossofconsciousnessandfallGeneralizedconvulsion

Cutaneous Linearscarsfrom”cutting„Trackmarks

Café au lait spots, axillary oringuinal freckling, cutaneousneurofibromataHypomelanicmacules(”ashleafsport„), shagreen patches, subungual fibromas, adenomasebaceumFacialcapillaryhemangiomata(”port-winestain„)SkinandmucosaltelangiectasiasMacularhypopigmentedwhorlsorpatches

Psychiatricco-morbiditieswithPNESIllicit drug injection and risk of acute sympto-maticseizureNeurofibromatosis

Tuberoussclerosis

Sturge-Webersyndrome

HereditaryHemorrhagicTelangiectasiaHypomelanosisofIto

Nervoussystem Focal neurological deficits (motor,sensory,visual)Limbhemiatrophy

Structuralcerebralascauseofseizure

In-uteroorpediatriccerebralinsultascauseofseizure

ดงนนการสอบถามขอมล หรอการซก

ประวตทละเอยดเพยงพอในการวนจฉยวาเปน

อาการชกจรงหรอไม เปนสงทมความสำาคญอยาง

มากการสอบถามขอมลนนควรสอบถามทงจากผ

มอาการผดปกตผเหนเหตการณดวยเสมอถาม

การบนทกภาพเหตการณไวดวยจะเปนสงทชวย

ใหการวนจฉยไดแมนยำาขน

อาการชกครงแรกนนแบงตามสาเหตการ

เกดไดเปน5กลมไดแก

1. Provokedimmediateเหตจากสาร

พษยาหรอภาวะความผดปกตทางเมตาบอลก

2. Acute symptomatic เกดจากภาวะ

ผดปกตของระบบตางๆ ในรางกายหรอเกดจาก

ความผดปกตของสมองโดยตรง อาการชกทเกด

ขนนนมความสมพนธกบความผดปกตทเกดขนใน

รางกาย เชน โรคหลอดเลอดสมอง อบตเหตท

ศรษะภาวะตดเชอในระบบประสาทสวนกลางโดย

สวนใหญแลวอาการชกมกเกดขนภายใน7วนหลง

จากมอาการผดปกตของระบบตางๆ

3. Remotesymptomaticเกดจากความ

ผดปกตของสมองในระยะเวลาทเปนมานานแลว

4. Seizureassociatedwithepilepsy

55

Vol.12 No.3

syndromeคอการชกครงแรกของผปวยโรคลม

ชกเชนjuvenilemyoclonicepilepsy

5. Unidentifiedคอไมสามารถระบไดใน

4ขอขางตน

การประเมนผมอาการชกครงแรกนน จะ

ตองแยกใหไดวาเปนการชกแบบมสงกระตน(pro-

voked seizures) หรอไมมสงกระตน (unpro-

vokedseizures)เพราะถาผปวยเปนการชกแบบ

ไมมสงกระตนนนกมโอกาสชกซำาไดบอยกวากลม

ทเปนการชกแบบมสงกระตน

อาการชกครงแรกนนพบไดประมาณ50-70

ตอ 100,000ประชากรพบบอยในกลมผสงอาย

มากกวา85ป(96.9:100,000)และอายนอยกวา1

ป(77.1:100,000)โอกาสการชกซำานนขนกบหลาย

ปจจยเชนผมประวตอบตเหตทศรษะอยางแรงม

โอกาสชกซำาถงรอยละ46ในระยะเวลา20เดอน

การชกแบบตอเนองการชกทมToddparalysis

รายละเอยดดงตารางท3

ตารางท 3แสดงปจจยทมผลตอการชกซำา

ปจจยทมผลตอการชกซ�า

อายเพศหญงระยะเวลาชกทนานการชกแบบpartialseizuresจำานวนครงการชกครงแรกตงแต2ครงขนไปการชกขณะนอนหลบสาเหตจากรอยโรคในสมองผลการตรวจคลนไฟฟาสมองผดปกตประวตชกในครอบครวพบความผดปกตทางระบบประสาทผลการตรวจทางรงสวนจฉยพบความผดปกต

อาการทเกดขนนนเปนชกครงแรกจรงหรอ

ไม ประเดนนเปนสงทมความสำาคญมากเพราะถา

เปนการชกครงแรกจรง กมแนวทางการพจารณา

การรกษาแบบหนง ถาเปนการชกครงท 2,3หรอ

มากกวานนกมแนวทางการรกษาแบบหนงการทผ

มอาการบอกวาเปนการชกครงแรกนน กอาจม

ความผดพลาดไดเพราะผปวยอาจรจกเฉพาะการ

ชกแบบ generalized tonic-clonic seizures

(GTCs) เทานน ไมรจกการชกแบบ complex

partialseizures (CPS),myoclonicseizures

หรอ absence seizuresจงทำาใหมการพจารณา

แนวทางการรกษาไมถกตองดงนนจงตองพยายาม

สอบถามขอมลอยางละเอยดวาในชวงเวลาทผาน

มานนมอาการผดปกตทเขาไดกบการชกแบบอนๆ

หรอไม

66

Vol.12 No.3

มความจำาเปนตองสงตรวจคลนไฟฟาสมอง (electroencephalogra-phy : EEG) หรอไม การตรวจคลนไฟฟาสมองนนมความจำาเปน

ในการสงตรวจผปวยทมอาการชกครงแรกแบบ

ไมมสงกระตน ตามคำาแนะนำาของAmerican

AcademyofNeurologyเนองจากการตรวจพบ

ความผดปกตของEEGบอกถงepilepticfoci,

ความผดปกตของสมอง หรอ epileptic syn-

dromeไดรวมทงโอกาสการชกซำาสงถาพบความ

ผดปกตเมอเทยบกบการตรวจทใหผลปกต การ

ตรวจพบความผดปกตของ EEG ในการชกรป

แบบตางๆ เชนการชกแบบabsence seizures

นนพบความผดปกตไดถงรอยละ92การชกแบบ

atonicหรอmyoclonicseizuresนนพบความ

ผดปกตไดรอยละ85และการชกแบบCPSพบ

ความผดปกตได รอยละ 59 สวนการชกแบบ

GTCs นนมโอกาสพบความผดปกตไดเพยงรอย

ละ44โดยทวไปแลวการตรวจEEGในผปวยชก

ครงแรกแบบไมมสงกระตนนนมsensitivityและ

specificityรอยละ17.3และ94.7ตามลำาดบใน

การทำานายวามโอกาสชกซำาหรอไม

การตรวจEEGนนควรตรวจใหเรวภายหลง

จากมอาการชก เพราะในชวงแรกสมองยงมภาวะ

hyperexcitability ซงจะลดลงเมอเวลาผานไป

จากการศกษาพบวาถาตรวจภายใน24ชวโมงพบ

ความผดปกตไดรอยละ51แตถาหลง24ชวโมง

พบความผดปกตลดลงเหลอรอยละ34และจะลด

ลงถาตรวจหลงจาก72ชวโมงโดยทวไปแลวการ

ตรวจEEGครงเดยวจะมโอกาสพบความผดปกต

ประมาณรอยละ 50 ถาไดตรวจหลายครงกม

โอกาสพบความผดปกตมากขน เชนการตรวจ4

ครงกพบความผดปกตไดถงรอยละ92รวมทงการ

ตรวจEEGแบบใหผปวยอดนอน(sleepdepri-

vation) กมโอกาสพบความผดปกตในการนอน

ระยะnon-rapideyemovementมากกวาชวง

rapid eyemovement เชนเดยวกบการตรวจ

prolongEEGนาน24ชวโมงกพบวากรณทผล

การตรวจinter-ictalEEGใหผลปกตเมอตรวจ

prolongEEGนาน24ชวโมงพบความผดปกต

เพมขนรอยละ30

มความจำาเป นต องส งตรวจรงสวนจฉยหรอไม การพจารณาวางแผนการรกษาใหผปวยชก

ครงแรกแบบไมมสงกระตนนนมความสำาคญตอง

ใชองคประกอบดานอาการชก ความรนแรงหรอ

ผลกระทบทเกดขนผลการตรวจEEGรวมกบการ

ตรวจทางรงสวนจฉย เชน เอกซเรยคอมพวเตอร

หรอเอมอารไอสมอง เพราะจะบอกโอกาสการชก

ซำาไดดถาพบความผดปกตจากการตรวจประเดน

สำาคญทตองพจารณาคอ ควรสงตรวจเอกซเรย

คอมพวเตอร หรอเอมอารไอสมองเปนการตรวจ

แรกซงการตรวจทง2ชนดนนมขอดและขอจำากด

แตกต างกน ข อ ดของการตรวจเอกซเรย

คอมพวเตอรสมองคอมเครองมอนในทกจงหวด

และอำาเภอใหญใชเวลาตรวจไมนานหญงตงครรภ

กตรวจไดดวยการปองกนบรเวณทองตรวจไดทก

คนคาใชจายไมสงแตกมขอจำากดคอตรวจรอย

โรคขนาดเลกๆ ไมได ชนดของรอยโรคบางชนด

77

Vol.12 No.3

เชน cortical dysplasia รอยโรคบรเวณสมอง

สวนtemporalใหผลการตรวจไมชดเจนสวนการ

ตรวจเอมอารไอนนมขอดคอใหผลการตรวจรอย

โรคไดทกชนดและทกตำาแหนงของสมองแตมขอ

จำากด คอ เครองมอมเฉพาะโรงพยาบาลศนย

จงหวดใหญๆ เทานนการตรวจใชเวลานานผหญง

ตงครรภใกลคลอดตรวจไมไดและผกลวทแคบก

ตรวจไมได

การตรวจCTscannon-contrastเปนการ

ตรวจทใชกรณทผปวยมาตรวจทแผนกฉกเฉน

สามารถตรวจไดรวดเรวและผลการตรวจสามารถ

ตรวจพบภาวะอบตเหตตอศรษะ เลอดออกใน

สมองไดอยางแมนยำา ถาผลการตรวจดวยCT

scannon-contrastไมพบความผดปกตแลวยง

สงสยวานาจะมรอยโรคในสมองกจะพจารณาสง

ตรวจเอมอารไอสมองตอดวยเทคนคเฉพาะในโรค

ลมชกตอภายหลงพบวาการตรวจเอมอารไอสมอง

ในผปวยโรคลมชกอาจพบความผดปกตไดตงแต

รอยละ17-91

มความจำาเปนตองใหการรกษาดวยยากนชกหรอไม การตดสนใจวาผปวยควรไดรบยากนชก

หรอไมนนตองพจารณาใหรอบครอบ คอ ตอง

พจารณาจากโอกาสการชกซำามสงหรอไม โดยด

จากปจจยทมผลตอการชกซำารปแบบการชกนนม

ผลเสยหรออนตรายมากนอยอยางไรเชนการชก

แบบGTCs หรอ atonic seizures เพราะม

อนตรายจากการชกไดเชนผปวยชกครงแรกแบบ

ไมมสงกระตนนนมโอกาสชกซำารอยละ 60 ถา

เปนการชกในผปวยทมรอยโรคในสมอง ตรวจ

EEGพบความผดปกต และมโอกาสชกซำาสงขน

อก ถาตรวจรางกายมความผดปกตทางระบบ

ประสาทรวมดวยหรอกรณชกครงแรกแบบไมม

สงกระตน ตรวจไมพบความผดปกตทางระบบ

ประสาทและตรวจ EEG กปกต มโอกาสชกซำา

เพยงรอยละ 20-30 เทานน อยางไรกตามการ

ตดสนใจนนตองเปนเฉพาะบคคล เพราะผลกระ

ทบทเกดขนจากการชกนนในแตละบคคลมความ

แตกตางกน กรณผปวยเปนการชกแบบ acute

symptomaticทไดรบยากนชกในชวงทผปวยม

อาการรนแรงนนกรณทไมมรอยโรคในสมองเมอ

ผปวยอาการปกตดกสามารถหยดยากนชกไดภาย

หลง ไมมความจำาเปนตองใหยากนชกเปนระยะ

เวลานาน2ปแตถามรอยโรคในสมองกตองใหยา

กนชกระยะยาว

การศกษาMESS study เสนอแนวทาง

พจารณาวาจะใหยากนชกหรอไมใหในผปวยชก

ครงแรกแบบไมมสงกระต น โดยมหลกการ

พจารณาคอจำานวนครงการชกครงแรกความผด

ปกตทางระบบประสาทผลการตรวจEEGและ

รงสวนจฉยแบงผปวยออกเปน3กลมคอlow,

mediumและhigh riskซงการเรมใหยากนชก

ภายหลงหรอทนทกไมสงผลตอการควบคมการชก

ในระยะยาว รายละเอยดดงตารางท 4 ภาพท 2

และ3

88

Vol.12 No.3

ตารางท 4แสดงคาคะแนนของการทำานายโอกาสการชกซำา

Prognostic index

Starting valueOneseizurepriortopresentationTwoorthreeseizurespriortopresentationFourormoreseizurespriortopresentation

012

Add if presentNeurologicaldisorderordeficit,learningdisability,ordevelopmentaldelayAbnormalEEG

11

Risk classification group for seizure recurrenceLowriskMediumriskHighrisk

Final score012-4

ภาพท 2 แสดงโอกาสการควบคมอาการชกไดทระยะเวลา 2ปในผปวยทไดรบการรกษาดวยยากนชก

ทนทและภายหลง

99

Vol.12 No.3

ภาพท 3 แสดงโอกาสการควบคมอาการชกไดทระยะเวลา 5ปในผปวยทไดรบการรกษาดวยยากนชก

ทนทและภายหลง

สำาหรบประเทศไทยมแนวทางในการดแลผ ป วยทมอาการชกครงแรกดงแผนภมท 1

1010

Vol.12 No.3

แผนภมท 1 แนวทางเวชปฏบตการดแลผปวยทมอาการชกครงแรก

หมายเหต:Pคอprimarycare,Sคอsecondarycare,Tคอtertiarycare

1111

Vol.12 No.3

การเรมยากนชกตงแตการชกครงแรก อาจพจารณาในกรณดงตอไปน - ผปวยตรวจรางกายพบความผดปกต

ทางระบบประสาท และเปนการชกทไมมปจจย

กระตน โดยเฉพาะกลมผปวยทเคยมประวตโรค

หรอความผดปกตทางสมองมากอน เชนการตด

เชอในสมอง การผาตดสมอง หรออบตเหตตอ

สมองเปนตน

- ผ ป วยทมความเสยงสงตอการเกด

อบตเหต หรออนตรายจากการชก หรอมผลตอ

คณภาพชวตของผปวยอยางมากเชนอาชพแพทย

พยาบาล เนองจากมโอกาสชกซำาสงจากการอด

นอนเปนประจำา

- ผปวยทมการชกแบบเฉพาะสวน(par-

tialseizure)

- ผปวยตรวจพบความผดปกตจากการ

ตรวจรงสวนจฉย(CTscanหรอMRIสมอง)

- ผปวยตรวจพบ epileptiform dis-

chargeจากการตรวจคลนไฟฟาสมอง

คำาแนะนำาทเหมาะสมกบผมอาการชกครงแรก การชกครงแรกนนยอมกอใหเกดความ

กงวลใจตอผปวยและครอบครวอยางมากวาจะชก

ซำาหรอไมมสาเหตจากอะไรจะมอนตรายหรอไม

ตองรกษาไปนานเทาไหรดงนนการใหคำาแนะนำาท

เหมาะสมกจะชวยลดความกงวลใจของผปวยและ

ครอบครวไดประเดนทตองแนะนำาไดแก

1. อาการผดปกตทเกดขนนนคออาการชก

หรอไมใชชก

2. สาเหตของอาการผดปกตนนคออะไร

3. การสงตรวจเพอการวนจฉยและการ

รกษา

4. การปรบเปลยนพฤตกรรมในการดำารง

ชวต

5. การขบรถวาควรขบตอหรอไมหรอตอง

หยด

6. การปฐมพยาบาลทเหมาะสมถามอาการ

เกดขนอก

7. จำาเปนตองทานยากนชกหรอยารกษา

อนๆรวมทงผลขางเคยงทอาจพบไดจากยา

8. ผลกระทบดานอนๆทอาจพบได

อาการผดปกตทเกดขนนนคออาการชกหรอไมใชชก ผปวยทมอาการผดปกตแลวมาพบแพทย

ครงแรกนนตองบอกกบผปวยและญาตวาอาการ

ดงกลาวคออาการชกเพราะสวนหนงของผปวยไม

เคยรมากอนวาอาการผดปกตทมาพบแพทย คอ

อาการชกเพราะจะรจกเพยงอาการชกแบบGTCs

เทานนการบอกกบผปวยตองอธบายใหละเอยดวา

อาการชกคออะไรมอาการผดปกตแบบใดบางท

ตองอธบายรปแบบการชกใหครบทกรปแบบทง

แบบทผปวยเปนและแบบอนๆ เพอใหเกดความ

เขาใจท ถกตองวาการชกนนมรปแบบใดบาง

เนองจากผปวยเองกอาจมอาการชกรปแบบอนๆ

ไดในอนาคตถาผปวยไมเคยรมากอนกจะทำาใหไม

สามารถประเมนผลการรกษาไดหรอดแลตนเอง

ได

1212

Vol.12 No.3

สาเหตของอาการชกนนคออะไร การแนะนำาผปวยและญาตวาสาเหตของการ

ชกนนเกดจากอะไรและตองใหการรกษาสาเหตนน

ดวยหรอไมรกษาอยางไรเพอเพมความสมำาเสมอ

ในการรกษาและการดแลตนเองอยางเหมาะสม

สาเหตทพบบอย ไดแก 1. รอยโรคในสมอง เชน

โรคหลอดเลอดสมองเนองอกสมองอบตเหตตอ

ศรษะผาตดสมองตดเชอในสมอง 2.ความผด

ปกตของเมตาบอลกตางๆ3.ยา4.ภาวะอดนอน

5.ดมแอลกอฮอลมากหรอหยดกระทนหน

การสงตรวจเพอการวนจฉยและการรกษา การสงตรวจเลอดคลนไฟฟาสมองและCT

scanหรอเอมอารไอสมองนนเพอใหการวนจฉย

อาการผดปกตวาเปนอาการชกหรอไมใช และม

สาเหตจากอะไรกรณทผลการตรวจใหผลลบ ไม

พบความผดปกตใดๆจะตองอธบายถงขอจำากด

ของการตรวจตางๆ ทปกตนนหมายความวา

อยางไร เชน การตรวจคลนไฟฟาสมองปกตนน

เพราะการตรวจคลนไฟฟาสมองหลงจากหยดชก

ไปแลวมโอกาสพบความผดปกตประมาณรอยละ

40 เทานน การตรวจCT scanหรอ เอมอารไอ

สมองใหผลการตรวจปกต กหมายความวาไมพบ

รอยโรคในสมอง ผปวยมสาเหตการชกชนดหา

สาเหตไมพบเพราะผปวยอาจเขาใจวาเมอผลตรวจ

ทกอยางปกตแลวทำาไมแพทยยงบอกวาเปนโรคลม

ชก

การปรบเปลยนพฤตกรรมในการดำารงชวต การแนะนำาปจจยเสยงตางๆทจะมผลกระ

ตนใหเกดการชกไดงายนนตองหลกเลยง ไดแก

การอดนอนดมเครองดมแอลกอฮอล ออกกำาลง

กายอยางหกโหมขาดยาหรอหยดยากนชกเองสง

ทตองทำา ไดแก การทานยากนชกสมำาเสมอพก

ผอนใหเพยงพอออกกำาลงกายบนทกอาการเจบ

ปวยรวมทงการประกอบอาชพทเหมาะสมตองไม

ทำางานกบเครองจกรกล ไมทำางานบนทสง หรอ

ทำางานใตดนไมควรทำางานเปนพนกงานขบรถขบ

เรอขบเครองบนการเลนกฬากตองเปนกฬาทไมม

การกระทบกระแทกกฬาทมความเสยงตอการเกด

อบตเหต เชนไตเขาจกรยานเสอภเขาดำานำากไม

ควรเลน

การขบรถวาควรขบตอหรอไม หรอตองหยด ผมอาการชกควรหยดขบรถอยางนอยเปน

เวลา 12 เดอนหลงจากการชกครงสดทาย เพราะ

ถามอาการชกขณะขบขรถมความเสยงสงตอการ

เกดอบตเหต เนองจากจะสญเสยการควบคมรถ

ทนท การกำาหนดระยะเวลา 12 เดอน เพราะม

โอกาสชกซำาหลงจากไมมอาการชกนานถง 12

เดอนแลวเพยงรอยละ6

การปฐมพยาบาลทเหมาะสมถามอาการเกดขนอก การแนะนำาวธการปฐมพยาบาลทถกตองตอ

ผปวยและญาตเปนสงจำาเปนอยางยง เพราะคน

1313

Vol.12 No.3

สวนใหญจะมความเขาใจในการปฐมพยาบาลเบอง

ตนไมถกตอง เชนการงดปากเพอปองกนการกด

ลนการกดยดแขนขาการปมหนาอกซงการชวย

เหลอขางตนนนไมถกตองทงหมดการปฐมพยาบาล

ทถกตองคอการจบผปวยนอนตะแคงปองกนการ

ตกของลนดวามเศษอาหารในชองปากหรอไมถา

มกนำาออกถาอยใกลแหลงนำาถนนหรอทสงกตอง

ระวงการพลดตกหรออบตเหตทอาจเกดขน การ

บนทกภาพเหตการณตางๆทเกดขน ระยะเวลาท

มอาการเพอแจงรายละเอยดตอแพทยไดด

จำาเปนตองทานยากนชกหรอยารกษาอนๆ รวมทงผลขางเคยงทอาจพบไดจากยา ผปวยชกครงแรกทอาจพจารณาเรมยากน

ชกคอผทมโอกาสชกซำาสงไดแกผทมรอยโรคใน

สมองมากอนตรวจคลนไฟฟาสมองพบความผด

ปกตอาการชกนนรนแรงมผลกระทบสงสงสยวา

เคยมอาการชกแบบอนมากอนและผปวยญาตม

ความตองการจะรกษาดวยยากนชก เพราะไม

อยากใหมการชกซำาอกเมอเรมทานยากตองทราบ

วายากนชกแตละชนดนนมผลขางเคยงทพบบอย

เชนมนศรษะงวงนอนมอสนวงเวยนศรษะหรอ

ผนแพยา

ผลกระทบดานอนๆ ทอาจพบได ผทมอาการชกครงแรกอาจไดรบผลกระทบ

ดานอนๆนอกจากดานสขภาพเชนการออกกำาลง

กาย การขบขรถ การทำางาน การใชชวตทตองม

ความเครงครดกบตนเองมากขน และผลกระทบ

ดานจตใจทอาจทำาใหเกดความไมมนใจกงวลวาจะ

มอาการชกซำา หรอการทคนรอบขางไมมนใจใน

ตวผปวยวาจะมอาการชกหรอไม จะชวยเหลอ

ปฐมพยาบาลอยางไร เปนตน ดงนนแพทย

พยาบาลและทมสขภาพตองใหความมนใจในดาน

ตางๆเพอใหผปวยและญาตมความสบายใจ

บรรณานกรม1. สถาบนประสาทวทยา.แนวทางเวชปฏบตการ

ดแลผปวยทมอาการชกครงแรกและชกซำา

ใน:แนวทางเวชปฏบตในการรกษาโรคลมชก

สำาหรบแพทย.กรงเทพฯ;2559.หนา33-6.

2. Crocker CE, Pohlmann-Eden B,

SchmidtMH.Roleofneuroimagingin

firstseizurediagnosis.Seizure2017;49:

74–8.

3. DebickiDB.Electroencephalography

afterasingleunprovokedseizure.Sei-

zure2017;49:69–73.

4. KrumholzA,Wiebe S,GronsethGS,

GlossDS,SanchezAM,KabirAA,Lif-

eridgeAT,Martello JP, KannerAM,

ShinnarS,Hopp JL, French JA.Evi-

dence-basedguideline:Manage-

mentof anunprovokedfirstsei-

zureinadults:ReportoftheGuideline

Development Subcommittee o f

theAmericanAcademyofNeurolo-

gyandtheAmericanEpilepsySociety.

1414

Vol.12 No.3

Neurology2015;84:1705-13.

5. LeoneMA,GiussaniG,NevittSJ,Mar-

sonAG,BeghiE. Immediateantiepi-

lepticdrugtreatment,versusplacebo,

deferred,orno treatment forfirstun-

provoked seizure (review).Cochrane

DatabaseofSystematicReviews2016,

Issue5.Art.No.:CD007144.

6. Legg KT, NewtonM. Counselling

adultswhoexperienceafirstseizure.

Seizure2017;49:64–8.

7. MarsonA,JacobyA,JohnsonA,Kim

L,Gamble C,Chadwick D;Medical

ResearchCouncilMESSStudyGroup.

Immediateversusdeferredantiepilep-

tic drug treatment forearlyepilep-

syandsingle seizures: a randomised

controlledtrial.Lancet2005;365:2007-

13.

8. NowackiTA,JirschJD.Evaluationof

thefirstseizurepatient:Keypointsin

thehistoryand physicalexamination.

Seizure2017;49:54–63.

9. OlmesDG,HamerHM.Thedebate:

treatmentafterthefirstseizure–thepro.

Seizure2017;49:90–1.

10. RizviS,LadinoLD,Hernandez-Ronquil-

loL,Téllez-ZentenoJF.Epidemiology

ofearlystagesofepilepsy:riskofsei-

zure recurrence after a first seizure.

Seizure2017;49:46–53.

11. Steinhoff BJ. The debate: treatment

afterthefirstseizure—thecontra.Sei-

zure2017;49:92–4.