รายงานการศกษาคนควาอสระ เรอง แนวทางการนเทศเพอพฒนาคณภาพการเรยนการสอนภาษาไทยสความเปนเลศ

โดย นายบญลอ ค าถวาย

ผฝกประสบการณนเทศการศกษา

รายงานการศกษาคนควาอสระน เปนสวนหนงของการฝกประสบการณนเทศการศกษา กอนแตงตงใหด ารงต าแหนงศกษานเทศก

ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน ส านกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต ๑๘

กตตกรรมประกาศ

การศกษาคนควาอสระน ส าเรจไดดวยความกรณาและความชวยเหลอเปนอยางดยง

จากนางสรศา รมคร ผอ านวยการกลมนเทศ ตดตามและประเมนผลการจดการศกษา ส านกงาน เขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต ๑๗ ทไดใหความชวยเหลอแนะน าเสนอแนะ ตรวจสอบแกไขขอบกพรองตาง ๆ จนการศกษาคนควาอสระนส าเรจ

ขอขอบพระคณ นายสรชาต มานตย ผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต๑๗ ทไดใหค าแนะน าชวยเหลอซงผศกษาคนควาไดน าเอาความรมาประยกตใช ในการท างานตอไป ขอขอบพระคณ ขาราชการครโรงเรยนศรยานสรณ โรงเรยนแหลมสงหวทยาคม “อาทรสงขะวฒนะ ๔ อปถมภ” และโรงเรยนประณตวทยาคม สงกดส านกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต ๑๗ ทกรณาใหความอนเคราะหในการตอบแบบสมภาษณ และขอขอบคณผทไมไดกลาวนามไว ณ ทนทมสวนชวยเหลอใหการศกษาคนควาครงนส าเรจลงดวยด บญลอ ค าถวาย

บทคดยอ ชอการศกษาคนควาอสระ แนวทางการนเทศเพอพฒนาคณภาพการเรยนการสอนภาษาไทย

สความเปนเลศ ชอผฝกประสบการณนเทศการศกษา นายบญลอ ค าถวาย การศกษาคนควาอสระครงนเปนการสงเคราะหเอกสารทเกยวของกบการพฒนาคณภาพการเรยนการสอนภาษาไทย มจดมงหมายเพอศกษาแนวทางการพฒนาคณภาพการเรยนการสอนภาษาไทยสความเปนเลศและพฒนาแนวทางการนเทศเพอพฒนาคณภาพการเรยนการสอนภาษาไทย สความเปนเลศ ผลการศกษาพบวา แนวทางการนเทศเพอพฒนาคณภาพการเรยนการสอนภาษาไทยสความเปนเลศ มประเดนการนเทศอย ๘ ประเดน คอ ๑. ระบบขอมลสารสนเทศของนกเรยน ๒. แผนงาน/โครงการพฒนาและแกปญหา การอาน การเขยน ๓. การสรางเครอขาย ๔. การสงเสรมความเปนเลศ ๕. การพฒนาคร ๖. การนเทศ ตดตาม ๗. รายงานผลการด าเนนงาน ๘. การเผยแพรผลงาน/การรวมกจกรรม

สารบญ

หนา ประกาศคณปการ……………………………………………………………………………………………………. ข บทคดยอ………………………………………………………………………………………………………………… ค สารบญ………………………..…………………………………………………………………………………….…… ง บทท ๑ บทน า……………………………………………………………………………….……………………….. ๑

ความเปนมาและความส าคญ……………………………………………...……………… ๑ วตถประสงค…………………………………………………………………………………….. ๒ ขอบเขตของการศกษา………………………………………………………………………. ๒ ประโยชนทคาดวาจะไดรบ…………………………...…………………………………... ๓

๒ ทฤษฎและเอกสารทเกยวของ……………………...………………………………………………... ๔ การนเทศการศกษา…………………………………………………………………………… ๔ แนวทางการพฒนาคณภาพการเรยนการสอนภาษาไทย………………………... ๑๐

๓ วธด าเนนการศกษา……………………………………...…………………………...…………………. ๑๗ วธด าเนนการศกษาแตละขนตอน………..…………………...………………………… ๑๗

๔ ผลการศกษา……….……...……………...………..........................................………………... ๑๘ ๕ สรป อภปรายผล และขอเสนอแนะ…………...……………...…..…………………..…………. ๒๐

สรปผลการวจย…………..…………………...…………………………………….………… ๒๐ อภปรายผล……...............................................………………….…………………… ๒๐ ขอเสนอแนะ……………………………………….…………………………………………… ๒๑ บรรณานกรม…………………………………………………………………………………………………………… ๒๒

5

บทท ๑ บทน า

ความเปนมาและความส าคญ

การปฏรปการศกษาของไทยในทศวรรษทสอง (พ.ศ. ๒๕๕๒ -๒๕๖๑) ตองการใหคนไทย ไดเรยนรตลอดชวตอยางมคณภาพ โดยเนนปฏรปคณภาพและมาตรฐานการศกษาและการเรยนร เพมโอกาสทางการศกษา และเรยนรทจะพฒนาผเรยน สถานศกษา แหลงเรยนร สภาพแวดลอม หลกสตรและเนอหา พฒนาวชาชพครใหเปนวชาชพทมคณคา สามารถดงดดคนเกง คนดและมใจรกมาเปนครไดอยางยงยน ภายใตระบบบรหารจดการอยางมประสทธภาพ ใหประชาชนทกคน ทกเพศทกวยมโอกาสเขาถงการศกษาและเรยนรตอเนองตลอดชวต สงเสรมการมสวนรวมของ ทกภาคสวนของสงคมในการบรหารและจดการศกษา โดยมสถาบนทดสอบทางการศกษาแหงชาต และส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานด าเนนการประกนคณภาพการเรยนรและรบรองมาตรฐานของผเรยน โดยก าหนดใหการประเมนผลการเรยนรของผเรยนในชนเรยนสดทายของแตละชวงชนเปนการวดผลระดบชาต เพอใหสามารถใชการวดและประเมนผลทเปนมาตรฐานเปนกลไก ในการประเมนการเรยนรและรบรองมาตรฐานผเรยน (กระทรวงศกษาธการ, ๒๕๕๒, หนา ๑๐) หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐานพทธศกราช ๒๕๕๑ ทใชเปนกรอบทศทางในการจดการศกษาถกสรางขนภายใตปรชญาความเชอวาทกคนสามารถเรยนรและพฒนาตนเองไดเตมตามศกยภาพ โดยยดหลกการจดการศกษาเพอความเปนเอกภาพของชาต เปนการจดการศกษาใหทกคนอยางเสมอภาคและมคณภาพเนนการมสวนรวมของทกภาคสวน มความยดหยนทงดานเนอหาและเวลาโดยยดผเรยนเปนส าคญและปรบใชไดกบการศกษาทกระบบทกกลมตวอยางโดยมจดหมาย เพอพฒนาผเรยนใหเปนคนด มปญญา มความสข มศกยภาพในการศกษาตอและประกอบอาชพ มความสามารถในการสอสาร การคด การแกปญหา การใชทกษะชวต และการใชเทคโนโลย เปนคน ทมความรกชาต ศาสน กษตรย ซอสตยสจรต มวนย ใฝเรยนร อยอยางพอเพยง มงมนในการท างาน รกความเปนไทยและมจตสาธารณะโดยการพฒนาผเรยนใหเกดความสมดล ตองค านงถงหลกพฒนาการทางสมองและพหปญญา ผานกระบวนการเรยนร ๘ กลมสาระการเรยนร อนประกอบ ไปดวยสาระการเรยนรภาษาไทยคณตศาสตรวทยาศาสตรสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม สขศกษาและพลศกษาศลปะการงานอาชพและเทคโนโลย และภาษาตางประเทศ โดยมมาตรฐาน การเรยนรและตวชวดเปนเครองมอก ากบทศทางการเรยนร(กระทรวงศกษาธการ, ๒๕๕๓, หนา ๘) สงส าคญทจะชวยสงเสรมใหการจดการเรยนการสอนของครประสบความส าเรจอกประการหนงนนการนเทศการศกษาเปนกระบวนการส าคญในการพฒนาคณภาพการจดการเรยนการสอนของครดวยการใหความชวยเหลอแนะน า การปรบปรงพฒนาการจดกจกรรมการเรยนการสอนแกครและบคลากรทางการศกษาในโรงเรยน ซงในการนเทศผนเทศตองเอาใจใสในการส ารวจตรวจสอบเพอดแลแนะน าการจดการเรยนการสอนของคร และบคลากรในโรงเรยนใหมความสามารถในการจดกจกรรมการเรยนการสอนไดอยางมประสทธภาพ (อญชล ธรรมะวธกล, ๒๕๕๐, หนา 13) ในการนเทศนนตองมวธการ รปแบบและกระบวนการทชดเจนในการวางแผนเพอถายทอดความรและ

6

ประสบการณในการท างานแกผรบการนเทศ ซงสงด อทรานนท (๒๕๓๐, หนา ๒) ไดเสนอแนะรปแบบการนเทศซงเปนกระบวนการนเทศทสอดคลองกบสภาพสงคมไทย ๕ ขนตอน เรยกวา “PIDRE” ทประกอบดวยขนการวางแผน (P-Planning) เปนขนตอนทผบรหาร ผนเทศและผรบ การนเทศจะท าการประชม ปรกษาหารอ เพอใหไดมาซงปญหาและความตองการจ าเปนทตองม การนเทศ รวมทงวางแผนถงขนตอนการปฏบตเกยวกบการนเทศทจดขน ตามดวยขน การใหความรกอนด าเนนการนเทศ (Informing-I) เปนขนตอนของการใหความร ความเขาใจถงสงทจะด าเนนการวาตองอาศยความร ความสามารถอยางไรบาง จะมขนตอนในการด าเนนการอยางไร และจะด าเนนการอยางไรใหผลงานออกมาอยางมคณภาพ ขนการด าเนนการนเทศ (Doing-D) ปะกอบดวย การปฏบตงาน ๓ ลกษณะ คอ การปฏบตงานของผรบการนเทศ การปฏบตงานของผใหการนเทศ การปฏบตงานของผสนบสนนการนเทศ ตอเนองดวยขนการสรางเสรมขวญก าลงใจแกผปฏบตงานนเทศ (Reinforcing-R) เปนขนตอนของการเสรมแรงของผบรหาร ซงใหผรบการนเทศมความมนใจและบงเกดความพงพอใจในการปฏบตงาน และขนสดทาย คอการประเมนผลการนเทศ (Evaluating-E) เปนขนตอนทผนเทศน าการประเมนผลการด าเนนงานทผานไปแลววาเปนอยางไร หลงจากการประเมนผลการนเทศ จากความส าคญของการทนเทศทมผลโดยตรงตอการจดการเรยนการสอนของคร และการด าเนนงานของโรงเรยนใหบรรลตามจดหมายของหลกสตรการศกษาและนโยบายตางๆ ทางการศกษากระบวนการนเทศตามแนวคดของ สงด อทรานนท จงเปนรปแบบการนเทศทนาสนใจ เนองจากเปนรปแบบทคดคนขนมาภายใตบรบทของการจดการศกษาของไทย มความสอดคลอง กบวฒนธรรมการท างานในโรงเรยนของไทย ผวจย จงไดศกษาคนควาและท าความเขาใจกระบวนการนเทศการศกษาตามรปแบบการนเทศแบบ “PIDRE” ของสงด อทรานนทแลวน ามาปรบประยกต ใหเปนรปแบบทเหมาะสมกบบรบทของโรงเรยนทมความแตกตางกนสามารถใชเปนตวแทนอางอง ในการวจยไดเปนอยางด และสอดคลองกบสภาพความตองการในการนเทศ วตถประสงค

๑. เพอศกษาแนวทางการพฒนาคณภาพการเรยนการสอนภาษาไทยสความเปนเลศ ๒. เพอพฒนาแนวทางการนเทศเพอพฒนาคณภาพการเรยนการสอนภาษาไทย

สความเปนเลศ

ขอบเขตของการศกษา การศกษาคนควาอสระนมงศกษาและพฒนาแนวทางการนเทศเพอพฒนาคณภาพการเรยนการสอนภาษาไทยสความเปนเลศ ขอบเขตของกลมตวอยาง ๑. ครผสอนวชาภาษาไทยในสถานศกษาเปาหมายในสงกดส านกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต ๑๗ จ านวน ๓ โรงเรยน ดงน

7

๑.๑ โรงเรยนศรยานสรณ ๑.๒ โรงเรยนแหลมสงหวทยาคม “อาทรสงขะวฒนะ ๔ อปถมภ” ๑.๓ โรงเรยนประณตวทยาคม

ขอบเขตเนอหา การพฒนาแนวทางการนเทศเพอพฒนาคณภาพการเรยนการสอนภาษาไทย

สความเปนเลศ ขอบเขตระยะเวลา ระยะเวลาทใชในการศกษาคนควาอสระ คอ ระหวางวนท ๒๘ มนาคม ๒๕๖๑ ถง วนท ๑๖ เมษายน ๒๕๖๑ ประโยชนทคาดวาจะไดรบ

๑. ทราบแนวทางการพฒนาคณภาพการเรยนการสอนภาษาไทยสความเปนเลศ ๒. เครองมอในการนเทศเพอพฒนาคณภาพการเรยนการสอนภาษาไทยสความเปนเลศ

8

บทท ๒ ทฤษฎและเอกสารทเกยวของ

แนวทางการนเทศเพอพฒนาคณภาพการเรยนการสอนภาษาไทยสความเปนเลศ ผฝกประสบการณนเทศการศกษา ไดศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของตามหวขอ ดงตอไปน การนเทศการศกษา ศาสตรทางการนเทศมมานานแลวในตางประเทศแตในเมองไทยเรมมเปนรปเปนรางใน สมยรชกาลท ๕ มาพรอมกบการจดการศกษาอยางมแบบแผนแตเปนลกษณะการควบคมดแลและ การตรวจตราดานคณภาพมากกวาเราเรมมศกษานเทศก และหนวยศกษานเทศกครงแรกในป พ.ศ. ๒๔๙๖ การก าหนดใหมการนเทศการศกษาและมศกษานเทศกขนมากเพอใหค าปรกษาชวยเหลอแนะน าครเพอใหการสอนดขนจะเหนวาการนเทศการศกษาจะอยคกบการจดการศกษามาตงแตตนเพอดและชวยเหลอดานวชาการแกคร (ธเนศ ข าเกด, ๒๕๔๒, หนา ๒๔) แมวาการนเทศการศกษา มมานานกจรงแตการใหค าจ ากดความหรอความหมายของการนเทศ กยงมผใหความหมายทหลากหลายแตกตางกนไปตามบรบท ดงจะไดน าเสนอในหวขอตอไป ความหมายของการนเทศการศกษา Good (1973, pp. 125-134) ไดใหความหมายของการนเทศการศกษาวา การนเทศการศกษาคอ ความพยายามทกอยางของเจาหนาทผจดการศกษา ในการแนะน าครหรอบคลากรทเกยวของกบการศกษา ใหรจกปรบปรงวธสอน ชวยใหเกดความงอกงามทางวชาชพ ทางการศกษา ชวยในการพฒนาคร ชวยในการเลอกและปรบปรง วตถประสงคของการศกษา ชวยในการปรบปรงวสด และเนอหาการสอน ปรบปรงวธสอนและชวยปรบปรงการประเมนผล การสอน Eye and Netzer (1971, pp. 27-29) ไดใหความหมายของการนเทศการศกษาวา การนเทศการศกษา คอ สวนหนงของการบรหารโรงเรยน ซงผบรหารจะตองมสวนเกยวของ ในการใหบรการทางการศกษา เพอใหกระบวนการเรยนการสอนเกดผลสมฤทธตามความคาดหมาย วนย เกษมเศรษฐ (252๑, หนา 5-7) กลาววาการนเทศการศกษา หมายถง การประสาน การกระตน และการน าไปสความงอกงามของคร อญชล ธรรมะวธกล (2009, pp. 11- 13) ไดใหความหมายของการนเทศการศกษาวา การนเทศการศกษาหมายถงการใหความชวยเหลอแนะนาหรอปรบปรงทางการศกษาแกบคลากร ทางการศกษาในสถานศกษาเพอใหสามารถดาเนนงานของตนไปไดดวยดโดยผนเทศควรเอาใจใส ในการส ารวจตรวจสอบเพอดแลแนะน าการจดการเรยนการสอนของบคลากรในสถานศกษา ใหมความสามารถในการทางานอยางดมประสทธภาพ

9

อ าภา บญชวย (2537, หนา 11) ไดใหความหมายของการนเทศการศกษาวา การนเทศการศกษาหมายถงกระบวนการชแนะแนะน าใหความชวยเหลอความรวมมอแกคร ในการปรบปรงพฒนาการเรยนการสอนใหดยงขนเพอใหไดผลบรรลจดหมายของการศกษาทวางไวหรอกจกรรมทบคลากรทางการศกษาจะพฒนาความรความสามารถของผรวมวชาชพใหปฏบตภาระดานการเรยนการสอนใหมประสทธภาพเพอสนองนโยบายของการจดการศกษา อเนก สองแสง (2540, หนา 3) ไดใหความหมายของการนเทศการศกษาวา การนเทศการศกษาหมายถงการบรการทางการศกษาดานตางๆทงในเรองของแนวคดกจกรรมกระบวนการเนอหาสาระทงการบรการวชาการและธรการทครและบคลากรทางการศกษาไดรวมกนจดการ ใหเกดขนเพอวตถประสงคในการพฒนาคณภาพและประสทธภาพของครและบคลากรทางการศกษา ใหสามารถพฒนาปรบปรงกระบวนการเรยนการสอนใหดยงขนเพอสงผลไปสการเรยนทดของผเรยน จากความหมายของการนเทศการศกษาทกลาวมา พอสรปไดวาการนเทศการศกษาหมายถง กระบวนการใหความชวยเหลอ ชแนะ แนะน า กระตนสงเสรม สนบสนน ทงดานความร ทกษะตลอดจนวสด อปกรณ แกครและบคลากรทางการศกษา เพอใหการจดการเรยนการสอนมประสทธภาพ บรรลตามจดมงหมายทางการศกษาของหนวยงาน และบรรลตามจดมงหมาย ของการนเทศในครงนนๆ อกดวย จดมงหมายของการนเทศการศกษา งานนเทศการศกษาเปนงานทปฏบตกบคร เพอใหเกดผลตอคณภาพผเรยนโดยตรง โดยมผกลาวถงจดมงหมายของการนเทศการศกษาไว เชน Briggs and Justman (1992, pp. 15-19) กลาวถงความมงหมายของการนเทศการศกษาไววา การนเทศการศกษามจดมงหมายเพอ ชวยใหครมองเหนจดมงหมายของการศกษาชดเจนขน มองเหนแนวทางทโรงเรยนจะด าเนนการเพอใหไปสจดมงหมายนน มความเขาใจปญหาและความตองการของเดก สามารถแกปญหาใหเดกได ชวยสรางความเปนผน าใหครสามารถปรบปรงการท างานรวมกบคณะครและชมชน ชวยใหครท างานรวมกบกลมไดอยางมความสขโดยมงผลส าเรจรวมกนชวยใหครคนพบความสามารถ พฒนาการสอน สามารถประเมนตนเองและผลสมฤทธ ทางการเรยนของผเรยน ชวยสรางความสมพนธอนดระหวางโรงเรยนกบชมชน Sergiovanni and Starratt (1988, pp. 3-4) กลาวถงความมงหมายของการนเทศการศกษาวา ความมงหมายของการนเทศการศกษาในแตละยคมความมงหมายตางกน คอ ในยคเรมแรก การนเทศการศกษามความมงหมายเพอการควบคมและตรวจตราการปฏบตงานของโรงเรยน สวนใหญเปนการควบคมทวไปไมเนนการเรยนการสอนนก เนองจากผนเทศยงไมคอยมความร เรองการนเทศจงเนนทการตรวจตราและควบคมโรงเรยน พอยคตอมาการนเทศมความมงหมาย เพอชวยเหลอครในการปรบปรงการสอนเปนส าคญ การนเทศจงเปลยนแปลงจากการควบคมตรวจตรามาเปนใหความชวยเหลอคร ใชหลกการมมนษยสมพนธทดกบคร เพอใหครเหนความส าคญของ การนเทศ และใหความรวมมอในการพฒนาการเรยนการสอนใหมประสทธภาพ และในยคปจจบน การนเทศการศกษามความมงหมายทจะปรบปรงการเรยนการสอนโดยเนนความสมพนธระหวางคร

10

กบผนเทศ มการรวมมอกนศกษาปญหาตางๆเกยวกบการเรยนการสอนและแกปญหารวมกน แตกยงไมละเลยเรองการควบคมดแลเพอประสทธภาพของงานเปนส าคญ จากความมงหมายของการนเทศการศกษาทกลาวมา สรปไดวา การนเทศการศกษา มความมงหมายหลกเพอปรบปรงการเรยนการสอน โดยใชทกษะดานการสอสารของผนเทศ สรางความสมพนธอนดกบครและชมชนเพอใหเกดการมสวนรวมในการพฒนาการเรยนการสอน อยางมประสทธภาพ ในขณะเดยวกนกยงไมละเลยในการตรวจสอบควบคมการปฏบตงานของโรงเรยนเพอใหการท างานมประสทธภาพ ซงกระบวนการทปฏบตนผนเทศตองเขาใจถงหลกการส าคญ ในการนเทศซงจะน าเสนอในล าดบตอไป หลกการนเทศการศกษา การท างานรวมกนระหวางครกบผนเทศ มความจ าเปนทจะตองเขาใจในหลกการท างานและยดเปนแนวทางในการปฏบตเพอใหงานเกดประสทธภาพ มผเสนอหลกการส าคญ ในการนเทศไวหลากหลาย เชน Briggs and Justman (1992, p. 140) ไดกลาวถงหลกการส าคญในการนเทศการศกษาไววา การนเทศการศกษาจะตองเปนการสงเสรมและสรางสรรค ตองเปนประชาธปไตย ตองรวมกนเปนกลมมากกวาจะแบงแยกผนเทศเปนรายคน ควรตงอยบนรากฐานของการพฒนาวชาชพมากกวาทจะเนนความสมพนธระหวางบคคล ตองมเปาหมายสงสดในการหาทางชวยเหลอใหเดกไดบรรลผลตามความมงหมายของการศกษา แสวงหาแนวทางททจะสงเสรมความเจรญงอกงามและพฒนาการของครโดยเฉพาะความถนดของแตละบคคล สงเสรมความรสกพงพอใจและอบอนในใหแกครและความสมพนธอนดในหมคณะคร ควรเรมตนจากสภาพปจจบนทก าลงเผชญอยสงเสรมความกาวหนาและความพยายามของครใหสงขน ปรบปรงสงเสรมเจตคตและขอคดเหนของครใหถกตอง เปนไปอยางงายๆไมมพธรตอง ใชเครองมอและกลวธงายๆตงอยบนหลกของเหตและผล มจดมงหมายทแนนอนและสามารถประเมนผลไดโดยตนเอง ส านกงานคณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาต (2534, หนา 6) ไดกลาวถงหลกการส าคญของการนเทศการศกษาวา การนเทศการศกษา เปนกระบวนการท างานรวมกนระหวางผบรหาร ผนเทศและผรบการนเทศ อยางเปนขนเปนตอนมความตอเนองไมหยดนงและมความสมพนธ ในหมผปฏบตงานโดยมเปาหมายอยทคณภาพผเรยน แตการด าเนนงานจะผานตวกลางคอคร และบคลากรทางการศกษา โดยการพฒนาใหครและบคลากรทางการศกษามความรความสามารถ แลวน าสงทไดรบไปพฒนาผเรยน มใชด าเนนการกบผเรยนโดยตรงแตผานตวกลางโดยการท างานรวมกนกบครและบคลากรทางการศกษา เพอใหบคคลเหลานนมความรความเขาใจและปฏบต การสอนไดอยางมประสทธภาพ จากหลกการนเทศการศกษาทกลาวมาสรปไดวา การนเทศการศกษาตองเนนท การมความสมพนธทดระหวางผนเทศกบผรบการนเทศโดยมจดมงหมายหลกเพอพฒนาคณภาพผเรยนโดยใชตวกลางคอครและบคลากรทางการศกษาโดยการพฒนาคนกลมนใหมความรและทกษะจ าเปน

11

ทจะน าไปใชในการพฒนาผเรยนไดอยางมประสทธภาพ ดวยกระบวนการนเทศแบบตางๆ ทผนเทศสามารถเลอกมาใชหรอคดคนผสมผสานวธการพฒนาครและบคลากรทางการศกษาทมผคดคนไวแลว มาประยกตใชใหเหมาะสมกบบรบท ซงมผกลาวถงกระบวนการนเทศการศกษาทจะกลาวตอไป กระบวนการนเทศการศกษา การนเทศการศกษาทมประสทธภาพ จ าเปนตองมกระบวนการด าเนนงาน อยางเปนขนตอนและมความตอเนองจงจะท าใหการด าเนนงานประสบความส าเรจ ไดมผเสนอแนะกระบวนการนเทศการศกษาไวอยางหลากหลายตวอยาง เชน สงด อทรานนท (2530, หนา 1-21) ไดเสนอกระบวนการนเทศการศกษา 5 ขน ประกอบดวยขนวางแผนการนเทศ (Planning – P) ขนใหความรความเขาใจในการท างาน (Informing – I) ขนลงมอปฏบต (Doing – D) ขนสรางเสรมก าลงใจ (Reinforcing – R) และ ขนการประเมนผลการนเทศ (Evaluating – E) โดยมรายละเอยดของแตละขน ดงตอไปน ขนท 1 ขนการวางแผนการนเทศ (Planning - P) เปนขนตอนทผบรหาร ผนเทศและผรบการนเทศจะท าการประชม ปรกษาหารอ เพอใหไดมาซงปญหาและความตองการจ าเปนทตองมการนเทศ รวมทงวางแผนถงขนตอนการปฏบตเกยวกบการนเทศทจดขน ขนท 2 ขนใหความรความเขาใจในการนเทศ (Informing - I) เปนขนตอนของ การใหความร ความเขาใจถงสงทจะด าเนนการวาตองอาศยความร ความสามารถอยางไรบาง จะมขนตอนในการด าเนนการอยางไร และจะด าเนนการอยางไรใหผลงานออกมาอยางมคณภาพ ขนตอนนจ าเปนทกครงส าหรบเรมการนเทศทจดขนใหม ไมวาจะเปนเรองใดกตาม และเมอมความจ าเปนส าหรบงานนเทศทยงเปนไปไมไดผล หรอไดผลไมถงขนทพอใจ ซงจ าเปนทจะตองทบทวนใหความร ในการปฏบตงานทถกตองอกครงหนง ขนท 3 ขนลงมอปฏบต (Doing - D) ปะกอบดวยการปฏบตงาน 3 ลกษณะ คอ การปฏบตงานของผรบการนเทศ (คร) การปฏบตงานของผใหการนเทศ (ผนเทศ) การปฏบตงาน ของผสนบสนนการนเทศ (ผบรหาร) ขนท 4ขนการสรางเสรมก าลงใจ (Reinforcing - R) เปนขนตอนของการเสรมแรงของผบรหาร ซงใหผรบการนเทศมความมนใจและบงเกดความพงพอใจในการปฏบตงานขนนอาจด าเนนไปพรอม ๆ กบผรบการนเทศทก าลงปฏบตงานหรอการปฏบตงานไดเสรจสนแลวกได ขนท 5 ขนการประเมนผลการนเทศ (Evaluating - E) เปนขนตอนทผนเทศ น าการประเมนผลการด าเนนงานทผานไปแลววาเปนอยางไร หลงจากการประเมนผลการนเทศ หากพบวามปญหาหรอมอปสรรคอยางใดอยางหนง ทท าใหการด าเนนงานไมไดผล สมควรทจะตองปรบปรง แกไข ซงการปรบปรงแกไขอาจท าไดโดยการใหความรเพมเตมในเรองทปฏบตใหมอกครง ในกรณทผลงานยงไมถงขนนาพอใจ หรอไดด าเนนการปรบปรงการด าเนนงานทงหมดไปแลว ยงไมถงเกณฑทตองการ สมควรทจะตองวางแผนรวมกนวเคราะหหาจดทควรพฒนา หลงใชนวตกรรมดานการเรยนรเขามานเทศ ส านกงานเลขาธการสภาการศกษา (2547, หนา 5-14) โดยสมน อมรววฒนไดเสนอกระบวนการและรปแบบกลยาณมตรนเทศไววาแนวคดเรองกลยาณมตรนเทศไมไดเปนสงใหม

12

การนเทศการศกษาเปนสงทมมานานแลวและไดพยายามปรบปรงกระบวนการนเทศใหมาเปนลกษณะเพอนนเทศเพอน ใหมลกษณะเปนการชวยเหลอแบบพเลยงเนนการเปนเพอนมากกวาเปนผเหนอกวาหรอต ากวา มงพฒนาคนมากกวาพฒนาเอกสารและผลงาน กลยาณมตรนเทศมกระบวนการ ดงน 1. กลยาณมตรนเทศเนนการนเทศคน ไมใชนเทศกระดาษ เนนการจดกระบวนการใหครและผบรหารไดมเวลาพดคยกน ทงแบบเปนทางการและไมเปนทางการ เกยวกบการท างานจะท าใหเกดการเรยนรทจะแกปญหาและพฒนางานในหนาท 2. กลยาณมตรนเทศ เปนการ “ใหใจ” และ “รวมใจ” การนเทศจะนเทศไมได ถาไมไดใจของผรบการนเทศ สงส าคญทผนเทศตองท าคอหาวธการทจะท าใหไดใจผรบการนเทศเพอใหเขาท างานดวยฉนทะ คอมใจรกทจะท างานใหส าเรจ ทเปนความส าเรจจากการรวมใจของทกคน 3. กลยาณมตรนเทศเรมตนท “ศรทธา” ผนเทศตองรจกกระบวนการเสรมแรงทางบวกกบผรบการนเทศ ใหผรบการนเทศเกดศรทธาทงในตวผนเทศและในงานทจะด าเนนการ เพราะเมอเกดศรทธาขนแลวจะท าใหมการท างานอยางมงมนตงใจ สงผลถงความส าเรจของงานอยางมคณภาพ 4. กลยาณมตรนเทศเนนการสรางสงคมการเรยนร การสรางสงคมความรใหแก ผรบการนเทศ เปนสงส าคญทตองด าเนนการใหเกดขนในโรงเรยน เพอใหครไดแลกเปลยนเรยนรประสบการณการท างาน จะท าใหเกดการเรยนรและเปนความรทตอเนองไมสนสด จะท าใหเกด การรบขอมล ขาวสาร สารสนเทศทเปนประโยชน มสาระใหผรบการนเทศน าไปพฒนางานในหนาท ไดอยางมประสทธภาพ 5. กลยาณมตรนเทศมาจากฐานปญญาธรรม เมตตาธรรม และความเปนจรงในชวต กระบวนการกลยาณมตรนเทศ ผนเทศตองหาหนทางท าใหผรบการนเทศเกดปญญา มความเออเฟอเผอแผ มความรกความเมตตาซงกนและกน มกระบวนการทจะใหเกดการแบงปนความร ความคด และประสบการณชวตดๆ แกกน สรางความตระหนกถงการเปนองคกรเดยวกนสงเสรม การสรางความสามคคใหเกดขนในองคกร โดยทกลยาณมตรนเทศ มรปแบบการนเทศตามขนตอน ดงน ขนท 1 ใหใจ ในขนนผนเทศตองท าความเขาใจตอผรบการนเทศใหรอบดานกอนท าการนเทศ เพอทจะท าใหบรรยากาศของการนเทศเปนไปดวยความเตมใจ สมครใจทจะรบ การนเทศและรวมท างานตามกระบวนการใหบรรลผล ผนเทศมความจ าเปนตองสรางแรงจงใจแก ผรบการนเทศใหเกดการอยากท างาน และเกดจตรอาสาทจะท างาน ซงจะท าใหงานเกดประสทธภาพ ขนท 2 รวมใจ ในขนนผนเทศตองสรางทมงาน เพอใหเกดการท างานเปนทมขนในหมผรบการนเทศ ลดการแขงขนหรอชงดชงเดนในทม สงเสรมใหทมสามารถท างานรวมกนได อยางมประสทธภาพ จะท าใหงานทท าประสบผลส าเรจ เปนไปตามเปาหมายของการนเทศ ขนท 3 ตงใจ ในขนนผนเทศตองกระตน เสรมแรงดวยวธการตางๆ คอยอ านวยความสะดวก เปนพเลยง ใหก าลงใจ รวมแกปญหากบผรบการนเทศ และรวมชนชมกบผลส าเรจของงานเพอใหผรบการนเทศเกดความพยายามและตงใจทจะท างานตามขอตกลงใหส าเรจเปาหมาย ขนท 4 เปดใจ ในขนนเปนขนการประเมนผลงานแตผนเทศตองปรบวธการประเมนจากการตรวจสอบ ประเมน ตดสนโดยผนเทศเปนการใหผรบการนเทศไดประเมนตนเอง

13

สรางกระบวนการแลกเปลยนเรยนร และวภาคผลงานซงกนและกนดวยความเตมใจ สรางเทคนคการฟงอยางตงใจและเสนอแนะอยางสรางสรรค เปดใจยอมรบในสงทยงไมสมบรณของงานและยอมรบวาตนเองสามารถท างานใหส าเรจได ซงเมอสรางกระบวนการนใหเกดขนในการนเทศจะท าใหการปฏบตงานมคณภาพ จากกระบวนการนเทศการศกษาทกลาวมาจะท าใหเหนถงหลกการแนวคดตางๆ ทน ามาผสมผสานเพอใหการนเทศตามขนตอนขบเคลอนไปไดอยางมประสทธภาพ มการวางแผน การท างานตามแผน และการตรวจสอบประเมนผลการปฏบตงาน โดยเนนทการพฒนาคน คอ ผรบ การนเทศ ดวยการสรางบรรยากาศทเออตอการเรยนร สงเสรมใหเกดการเรยนรรวมกนภายใต ความเชอมนในทมและความเชอมนในตนเอง พยายามปองกนและหลกเลยงการเกดปญหาในการท างานและออกแบบการท างานใหสอดคลองกบบรบท ดวยกจกรรมการนเทศทหลากหลาย ซงจะกลาวตอไป เทคนคการนเทศการศกษา การนเทศการศกษาเปนกระบวนการท างานทมระบบมแบบแผนการท างาน เปนขนตอน มการจดระบบการท างานใหสอดคลองกบบรบทของผรบการนเทศ ดงนนถาตองการ ใหการนเทศการศกษาประสบผลส าเรจ ผนเทศตองมความรและทกษะในการนเทศ มเทคนคการนเทศหลายแบบมาผสมผสานในการด าเนนการนเทศแตละขนตอน ซงเทคนคการนเทศแบบตางๆ มผคดคนและน าเสนอไวใหผนเทศศกษาและเลอกน ามาใชได ดงเชน ส านกงานคณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาต (2534, หนา 35 – 60) ไดเสนอแนะกจกรรมทนาสนใจเหมาะทจะน ามาใชในการนเทศการศกษา เชน การพบปะกนระหวาง ผนเทศกบผรบการนเทศ เพอใหค าปรกษาแนะน าเกยวกบการท างาน การจดใหครไดเขารบความรเพมเตมดวยการอบรม การประชมปฏบตการทเนนใหผเขารวมประชมมความรความเขาใจทงดานทฤษฎและทกษะปฏบต การประชมเพอแลกเปลยนความคดเหนเรองทสนใจรวมกนดวยการจดสมมนา การระดมความคด การสาธตการสอน การใหศกษาเอกสารทางวชาการ การเยยมนเทศชนเรยน การศกษาดงาน การสงเกตการสอน การวจยเชงปฏบตการ การใหครไดเขยนเอกสารหรอบทความทางวชาการและการจดนทรรศการ เปนตน วชรา เลาเรยนด (2544, หนา 4) ไดเสนอแนะการนเทศการศกษาดวยการสงเกตการสอนไววา การสงเกตการสอนโดยปกตจะเปนการสงเกตการสอนในชนเรยนทมการจดการเรยนการสอนอาจสงเกตการสอนจากการสอนจรงหรอสงเกตจากเทปวดทศนกได โดยมขนตอนการสงเกตการสอนดงน 1. เลอกประเดนทจะสงเกตกอนการสงเกตการสอน 2. สรางเครองมอการสงเกตทเหมาะสม 3. สงเกตและบนทกการสอน 4. เสนอขอมลปอนกลบและรวมกนวเคราะหขอมล 5. อภปรายรวมกนเกยวกนสงทพบเหนจากการสงเกตและบนทก 6. สรปประเดนส าคญหรอสงทเปนปญหาจากการคนพบเพอหาแนวทางแกไข

14

7. รวมกนพจารณาก าหนดจดมงหมายและสาระส าคญเพอการสงเกตการสอน สวนวธการสงเกตจะสามารถท าไดหลายวธขนอยกบวตถประสงคและเครองมอทใช ในการสงเกต เชน 1. การบนทกแบบพรรณนาความ 2. การบนทกสนๆ ไมปนความคดเหนหรอการประเมนใดๆ 3. การบนทกเสยงและการบนทกภาพเหตการณทกอยางในหองเรยน 4. การจดบนทกค าพด ค าตอค า ประโยคตอประโยค ทก าหนด หรอค าพดทเลอก จะบนทก 5. การบนทกแบบบนทกประจ าวน (Journal Writing) 6. การบนทกตามประเดนค าถามทก าหนด 7. การบนทกโดยท าตารางบนทกความถ 8. การบนทกโดยใชแผนผงทนงทเตรยมไว 9. การบนทกพฤตกรรมและภาพทปรากฏโดยใชแบบตรวจสอบรายการ 10. การบนทกพฤตกรรมตามแบบทเปนมาตราสวนประมาณคา 11. การบนทกพฤตกรรมโดยใชแบบบนทกทระบพฤตกรรมบงช จากทกลาวมาจะเหนวา จะเลอกใชเทคนคการนเทศแบบใดนนขนอยกบจดมงหมาย ของการนเทศและกลมเปาหมายทจะนเทศเปนส าคญ เชน ถาเปนการนเทศรายบคคลกสามารถ ใชการสงเกตการสอน ถาเปนการนเทศแบบกลมหรอหลายๆคนพรอมกนกมกจะใชการประชม เชงปฏบตการ หรอถาสงทตองการนเทศเปนขอมลทตองการจากผรบการนเทศดวยกอาจจะใชการระดมความคด การสมมนา เปนตน แตการจะใหงานส าเรจนนสงหนงทละเลยไมไดส าหรบใชเปนหลกปฏบตในการท างานคอหลกธรรมของศาสนาพทธทใชเปนหลกคดและหลกปฏบตใหกบทกคน เชน หลกธรรมอทธบาทสทจะกลาวในหวขอตอไป แนวทางการพฒนาคณภาพการเรยนการสอนภาษาไทย กระทรวงศกษาธการ เลงเหนความส าคญของการพฒนาคณภาพการศกษา โดยมนโยบายใหทกหนวยงานทเกยวของใหความส าคญกบการจดการศกษาทมระบบ เพอการพฒนาเดกและเยาวชนไปสความเปนพลเมองทสมบรณ สามารถด ารงตนไดอยางมความสข ซงการพฒนาการศกษาส าหรบผเรยนในระดบการศกษาขนพนฐาน การพฒนาคณภาพการเรยนการสอนภาษาไทย โดยเฉพาะการอาน การเขยน นบเปนพนฐานทส าคญของการพฒนาความสามารถของผเรยน ดวยเหตน ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน ซงเปนหนวยงานหลกในการพฒนาคณภาพการศกษา จงไดก าหนดนโยบายทใหความส าคญในการพฒนาคณภาพการเรยนการสอนภาษาไทย เพอใหผเรยนมความรความสามารถในการอาน การเขยนและการสอสาร เพอน าไปใชเปนเครองมอในการแสวงหาความรและการด ารงชวต เพราะหากผเรยนบกพรองหรอขาดความสามารถในการใชภาษาไทย ยอมจะสงผลใหการเรยนรไมอาจเกดผลส าเรจได ทงนในการด าเนนการพฒนาดงกลาวมงเนนใหทกภาคสวนมสวนรวมในการใหผเรยนไดเรยนรและพฒนาตนเองไดตามศกยภาพ เพอการเปนประชากรทมคณภาพในประชาคมอาเซยนและประชาคมโลกตอไป (กระทรวงศกษาธการ, ๒๕๖๑, หนา ๑-๕)

15

เปาหมายของการพฒนาคณภาพการเรยนการสอนภาษาไทย ยกระดบผลการทดสอบความสามารถพนฐานของผเรยนระดบชาต (NT) ดานภาษา และการทดสอบทางการศกษาระดบชาตขนพนฐาน (O-NET) วชาภาษาไทย ใหเพมขนรอยละ ๓ จากฐานเดม วตถประสงคการด าเนนงาน ๑. เพอใหผบรหารทกระดบ ครและบคลากรทางการศกษา เหนความส าคญ มความตระหนกและรวมมอรบผดชอบในการพฒนาคณภาพการเรยนการสอนภาษาไทย โดยเรงรดพฒนาการอาน การเขยนและการสอสาร เพอยกระดบคณภาพการเรยนการสอนภาษาไทย ๒. เพอใหครผสอนทกกลมสาระการเรยนรในโรงเรยนมความรความเขาใจและสามารถเชอมโยงการจดการเรยนรในการพฒนาการอาน การเขยนและการสอสาร เพอยกระดบคณภาพ การเรยนการสอนภาษาไทย ๓. เพอใหผเกยวของทกระดบและทกภาคสวนมสวนรวม และรบผดชอบในการพฒนาคณภาพการเรยนการสอนภาษาไทย โดยเรงรดพฒนาการอาน การเขยน และการสอสาร เพอยกระดบคณภาพการเรยนการสอนภาษาไทย ๔. นกเรยนมความรความสามารถในการอาน การเขยน และการสอสาร ตามมาตรฐานการเรยนรทก าหนด การด าเนนงานพฒนาคณภาพการเรยนการสอนภาษาไทย

16

17

18

19

20

แนวทางการด าเนนงานทสงเสรมคณภาพและมาตรฐานการศกษา ประสบผลส าเรจ กลมสาระการเรยนรภาษาไทย ประจ าป พ.ศ. ๒๕๖๑ การด าเนนงานของศกษานเทศก ๑. ยทธศาสตร วสยทศน พนธกจ เปาประสงค หรอกลยทธของส านกงานเขตพนทการศกษา ๒. แบบรายงานจ านวนและขอมลนกเรยนดานภาษาไทยเปนรายบคคล และแผนการ/แผนปฏบตการประจ าป/โครงการและกจกรรม ๓. การพฒนาความร ความสามารถหรอทกษะเพมเตมแกครและบคลากรในเขตพนทการศกษา ๔. การเผยแพรผลงานดเดนหรอการรวมกจกรรมดานภาษาไทยของเขตพนทการศกษา ๕. ระบบขอมลสารสนเทศการสงเสรมสนบสนนการแขงขนภาษาไทยในระดบชาตของครและนกเรยน ๖. การนเทศ ก ากบ ตดตาม และประเมนผล การด าเนนงานของโรงเรยน ๑. กลยทธ นโยบายหรอมาตรการของโรงเรยน ๒. แผนพฒนางาน/โครงการพฒนาคณภาพการเรยนการสอนภาษาไทย ๒.๑ ระบบขอมลสารสนเทศของนกเรยน ๒.๒ แผนงาน/โครงการพฒนาและแกปญหา การอาน การเขยน ๒.๓ การสรางเครอขาย ๒.๔ การสงเสรมความเปนเลศ ๒.๕ การพฒนาคร ๒.๖ การนเทศ ตดตาม ๒.๗ รายงานผลการด าเนนงาน ๒.๘ การเผยแพรผลงาน/การรวมกจกรรม จากการสงเคราะหเอกสาร ขอมลเพอก าหนดแนวทางการนเทศเพอพฒนาคณภาพ การเรยนการสอนภาษาไทยสความเปนเลศ ผฝกประสบการณนเทศการศกษา สามารถน าขอมลไปออกแบบเครองมอการนเทศเพอพฒนาคณภาพการเรยนการสอนภาษาไทยสความเปนเลศไดทงหมด ๘ ประเดน ดงน ๑) ระบบขอมลสารสนเทศของนกเรยน ๒) แผนงาน/โครงการพฒนาและแกปญหา การอาน การเขยน ๓) การสรางเครอขาย ๔) การสงเสรมความเปนเลศ ๕) การพฒนาคร ๖) การนเทศ ตดตาม และ ๗) การเผยแพรผลงาน/การรวมกจกรรม

21

บทท ๓ วธด าเนนการศกษา

การศกษาคนควาอสระนเปนการศกษาแนวทางการนเทศเพอพฒนาคณภาพการเรยน การสอนภาษาไทยสความเปนเลศ แบงวธด าเนนการศกษา ๒ ขนตอน ขนตอนท ๑ สงเคราะหขอมลเพอก าหนดแนวทางการนเทศเพอพฒนาคณภาพการเรยน การสอนภาษาไทยสความเปนเลศ ขนตอนท ๒ ออกแบบและพฒนาแนวทางการนเทศเพอพฒนาคณภาพการเรยนการสอนภาษาไทยสความเปนเลศ วธด าเนนการศกษาแตละขนตอนมดงน ขนตอนท ๑ สงเคราะหขอมลเพอก าหนดแนวทางการนเทศเพอพฒนาคณภาพ การเรยนการสอนภาษาไทยสความเปนเลศ ๑. ศกษาขอมลจากการวเคราะหเอกสารเกยวกบการพฒนาคณภาพการเรยนการสอนภาษาไทย ๒. การสงเคราะหขอมลพนฐานทเกยวของกบองคประกอบของรปแบบการนเทศแนวคดพนฐานและการประยกตใช แนวคด ทฤษฎ หลกการ วธการตางๆ เพอพฒนาคณภาพการเรยนการสอนภาษาไทย ๓. การสมภาษณ โดยใชแบบสมภาษณแบบมโครงสราง สมภาษณใน ๒ ประเดน คอ ขอมลพนฐานของผตอบแบบสมภาษณ เปนค าถามแบบปลายเปด ๘ ขอ ๔. การสอบถามโดยใชแบบสมภาษณแบบมโครงสรางของครทปฏบตหนาทสายงานสอนในสถานศกษาเปาหมายทง ๓ โรงเรยนในสงกดส านกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต ๑๗ ขนตอนท ๒ ออกแบบและพฒนาแนวทางการนเทศเพอพฒนาคณภาพการเรยน การสอนภาษาไทยสความเปนเลศ ๑. ยกรางแนวทางการนเทศเพอพฒนาคณภาพการเรยนการสอนภาษาไทย จดท ารางแนวทางการนเทศ โดยผฝกประสบการณนเทศการศกษาน าขอมลจากการสงเคราะหเอกสารและงานวจยทเกยวของจากการสมภาษณครผสอนภาษาไทย ไดด าเนนการดงน ๑) หลกการ ๒) วตถประสงค ๓) กระบวนการนเทศ ก าหนดกระบวนการนเทศ โดยบรณาการแนวคดการนเทศ รปแบบการนเทศ แบบ PIDRE ของสงด อทรานนท น ามาปรบประยกตใหเปนแนวทางทเหมาะสมกบบรบทของโรงเรยนทมความแตกตางกน

22

๒. ด าเนนการนเทศสถานศกษาเปาหมายทส านกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต ๑๗ ก าหนดให คอ โรงเรยนศรยานสรณ โรงเรยนแหลมสงหวทยาคม “อาทรสงขะวฒนะ ๔ อปถมภ” และโรงเรยนประณตวทยาคม

23

บทท ๔ ผลการศกษา

จากการศกษาและพฒนาแนวทางการนเทศ ผฝกประสบการณการนเทศการศกษา สามารถทราบแนวทางการนเทศเพอพฒนาคณภาพการเรยนการสอนภาษาไทยสความเปนเลศ ไดดงน การพฒนาคณภาพการเรยนการสอนภาษาไทย ไปสการปฏบตอยางเปนรปธรรมนน มหนวยงานตางๆ ทเกยวของกบการจดการศกษาหลายหนวยงาน ในการด าเนนการตองมความชดเจนและสอดคลองกน มส านกวชาการและมาตรฐานการศกษา ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน เปนหนวยงานหลกรวมกบส านกตางๆ ของส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน โดยมบทบาทของหนวยงานและขนตอนการด าเนนงาน ดงน ๑. กระทรวงศกษาธการ ๑.๑ ประกาศนโยบายการพฒนาคณภาพการเรยนการสอนภาษาไทย ๑.๒ มอบนโยบายใหหนวยงานทเกยวของเพอขบเคลอนสการปฏบต ๑.๓ สงเสรม สนบสนน ก ากบ ตดตาม การน านโยบายสการปฏบต ๑.๔ ก ากบ ตดตาม อยางตอเนอง ๒. ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน ๒.๑ จดท าคมอการด าเนนงานขบเคลอนสความส าเรจในการพฒนาคณภาพการเรยนการสอนภาษาไทย ๒.๒ สรางความรความเขาใจกบบคลากรของหนวยงานทเกยวของ ๒.๓ สงเสรม สนบสนน ก ากบ ตดตาม การน านโยบายสการปฏบต ๒.๔ จดประชมแลกเปลยนเรยนรและน าเสนอผลงานทประสบความส าเรจ ๒.๕ สรปและรายงานผล ๓. ส านกงานเขตพนทการศกษา (สพป./สพม.) ๓.๑ สงเสรม สนบสนน การน านโยบาย การพฒนาคณภาพการเรยนการสอนภาษาไทย สการปฏบตระดบเขตพนทการศกษา และก าหนดแนวทางการขบเคลอนระดบเขตพนทการศกษาอยางชดเจน ๓.๒ ศกษาคมอการด าเนนงานขบเคลอนสความส าเรจในการพฒนาคณภาพการเรยนการสอนภาษาไทย ประกอบการด าเนนงานทเกยวของ ๓.๓ ประชมชแจง โรงเรยน/ผเกยวของ ๓.๔ นเทศ ก ากบ ตดตาม และประเมนผลการน านโยบายสการปฏบต

24

๓.๕ ประชมแลกเปลยนเรยนร ๓.๖ สรปและรายงานผล ๔. สถานศกษา สถานศกษาเปนหนวยงานปฏบตทส าคญ มขนตอนการด าเนนงาน ดงน ๔.๑ ศกษาวเคราะหนโยบาย คมอการด าเนนงานขบเคลอนสความส าเรจในการพฒนาคณภาพการเรยนการสอนภาษาไทย ๔.๒ ก าหนดตวชวดภาพความส าเรจของการพฒนาคณภาพการเรยนการสอนภาษาไทย ของโรงเรยน ผบรหารสถานศกษา ครผสอน และนกเรยนอยางชดเจน มความเขาใจตรงกน ๔.๓ สรางความตระหนก ความเขาใจในการด าเนนงานแกครผสอน และผทเกยวของในสถานศกษา ๔.๔ จดท าขอมลสารสนเทศเกยวกบความสนใจ ความถนด และความตองการของผเรยนเปนรายบคคล ๔.๕ ออกแบบกจกรรมทหลากหลายเกยวกบภาษาไทย ๔.๖ ด าเนนการจดการเรยนรและจดกจกรรม ๔.๗ นเทศ ตดตาม ประเมนผลการด าเนนงาน ๔.๘ ประชม เสวนา ทบทวนหลงการปฏบตงาน (After Action Review : AAR) น าผลไปใชในการพฒนาอยางตอเนอง ๔.๙ สรปรายงานและเผยแพรผลการด าเนนงาน

25

บทท ๕ สรปผล อภปราย และขอเสนอแนะ

แนวทางการนเทศเพอพฒนาคณภาพการเรยนการสอนภาษาไทยสความเปนเลศ

ไดด าเนนการตามขนตอน ดงตอไปน ขนตอนท ๑ สงเคราะหขอมลเพอก าหนดแนวทางการนเทศเพอพฒนาคณภาพการเรยน การสอนภาษาไทยสความเปนเลศ ขนตอนท ๒ ออกแบบและพฒนาแนวทางการนเทศเพอพฒนาคณภาพการเรยนการสอนภาษาไทยสความเปนเลศ

วตถประสงค ๓. เพอศกษาแนวทางการพฒนาคณภาพการเรยนการสอนภาษาไทยสความเปนเลศ ๔. เพอพฒนาแนวทางการนเทศเพอพฒนาคณภาพการเรยนการสอนภาษาไทย

สความเปนเลศ

สรปการศกษา จากการสงเคราะหเอกสาร ขอมลเพอก าหนดแนวทางการนเทศเพอพฒนาคณภาพ การเรยนการสอนภาษาไทยสความเปนเลศ ผฝกประสบการณนเทศการศกษา สามารถน าขอมลไปออกแบบเครองมอการนเทศเพอพฒนาคณภาพการเรยนการสอนภาษาไทยสความเปนเลศไดทงหมด ๘ ประเดน ดงน ๑) ระบบขอมลสารสนเทศของนกเรยน ๒) แผนงาน/โครงการพฒนาและแกปญหา การอาน การเขยน ๓) การสรางเครอขาย ๔) การสงเสรมความเปนเลศ ๕) การพฒนาคร ๖) การนเทศ ตดตาม ๗) การเผยแพรผลงาน/การรวมกจกรรม

อภปรายผล การสงเคราะหเอกสารและงานวจยทเกยวของ การศกษาขอมลพนฐานสภาพปญหา

26

การนเทศการศกษา พบวา เปาหมายของการจดการศกษาของประเทศไทยตองการใหคนไทยไดเรยนรตลอดชวตอยางมคณภาพ การศกษาขนพนฐานมงเนนใหผเรยนไดเรยนรและพฒนาตนเองตามความสามารถและเตมตามศกยภาพในการเรยนรของแตละบคคล มการปฏรปคณภาพและมาตรฐานการศกษาและการเรยนร การพฒนาหลกสตรและเนอหา โดยใชมาตรฐานและตวชวดของหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐานเปนตวขบเคลอนกระบวนการเรยนรเพอใหผเรยนไปสเปาหมายของหลกสตร มนโยบายการก ากบตดตามการด าเนนงานของสถานศกษา โดยการจดสอบระดบชาตเพอ วดความรและทกษะส าคญของผเรยนทตองใชเปนทกษะพนฐานในการด ารงชวต โดยสถาบนทดสอบทางการศกษาแหงชาตและส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานรวมกนด าเนนการประกนคณภาพการเรยนรและรบรองมาตรฐานของผเรยนในชนสดทายของแตละชวงชนดวยการวดผลระดบชาต การนเทศการศกษากเปนสงส าคญทจะชวยใหการจดการเรยนการสอนของครประสบความส าเรจ โดยใชการมสวนรวมระหวางผนเทศ ผรบการนเทศ และผสนบสนนการนเทศ ในทกขนตอนของการนเทศ และตองมกระบวนการด าเนนงานทชดเจน มรปแบบทเปนรปธรรม การนเทศการศกษาทมคณภาพจะชวยใหการศกษาของชาตเปนไปตามทศทางและบรรลเปาหมายของการจดการศกษาทก าหนดไว การน าแนวคดการนเทศการศกษาทมรปแบบทชดเจนมการสอดแทรกคณธรรมส าคญ ซงจะเปนตวกระตนใหการท างานมประสทธภาพท าใหเกดการพฒนาอยางยงยน ขอเสนอแนะในการน าผลการศกษาไปใช

๑. แนวทางการนเทศเพอพฒนาคณภาพการเรยนการสอนภาษาไทยสความเปนเลศ สามารถน าไปเปนแนวทางในการนเทศเพอพฒนาคณภาพการศกษาในเรองอนๆ ได ๒. แนวทางการนเทศควรจะน าไปเปนแนวทางการพฒนาคณภาพการเรยนการสอนภาษาไทยในสถานศกษาเพอเกดผลงานเปนทประจกษ

27

บรรณานกรม

กระทรวงศกษาธการ. (๒๕๕๒). ขอเสนอการปฏรปการศกษาในทศวรรษทสอง.กรงเทพมหานคร: บรษทพรกหวานจ ากด. . (๒๕๕๓). หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐานพทธศกราช ๒๕๕๑. กรงเทพมหานคร: โรงพมพชมนมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย. . (๒๕๖๑). คมอการด าเนนงานขบเคลอนสความส าเรจในการพฒนาคณภาพการเรยน การสอนภาษาไทย ปงบประมาณ ๒๕๖๑. กรงเทพมหานคร: โรงพมพต ารวจ ส านกงานต ารวจแหงชาต. วชรา เลาเรยนด. (๒๕๔๔). เทคนคและทกษะการนเทศ. นครปฐม: โรงพมพมหาวทยาลยศลปากร. วนย เกษมเศรษฐ. (๒๕๒๑). หลกการและเปาหมายการนเทศการศกษา: ประมวลบทความนเทศ การศกษาป ๒๕๒๑. กรงเทพมหานคร: หนวยศกษานเทศกกรมสามญศกษา. วมลรตน สนทรโรจน. (๒๕๕๔). การพฒนาการเรยนการสอนภาควชาหลกสตรและการสอน. มหาสารคาม: คณะศกษาศาสตรมหาวทยาลยมหาสารคาม. ศศกาญจน โพธสงกา. (๒๕๕๕). รปแบบนเทศการศกษาโรงเรยนสงกดเทศบาลนครอบลราชธาน. วทยานพนธครศาสตรดษฎบณฑต : มหาวทยาลยราชภฏอบลราชธาน. สงด อทรานนท. (๒๕๓๐). การนเทศ : หลกการทฤษฎและปฏบต. พมพครงท ๒. กรงเทพมหานคร: โรงพมพมตรสยาม. อนนต ศรโสภา. (๒๕๓๕). การวดผลการศกษา. พมพครงท ๓. กรงเทพมหานคร: ไทยวฒนาพานช. อเนก สองแสง. (๒๕๔๐). การนเทศการศกษา. กรงเทพมหานคร: ภาควชาพนฐานการศกษา คณะครศาสตร มหาวทยาลยราชภฎพระนคร. อญชล ธรรมะวธกล. (๒๐๐๙). เทคนคการนเทศ : การสอนงาน (Coaching).กรงเทพมหานคร: อดส าเนา. Eye, Netzer. andKrey A.L. (๑๙๗๑).Supervision of Instruction. ๒ nded. New York: Harper

& Row. Good, c.V. (๑๙๗๓). Dictionary of education .New York: McGraw-Hill.