วิเคราะห์การติดตามทวงถามหนี้บัตรเครดิตและสินเชื่อ...
TRANSCRIPT
วเคราะหการตดตามทวงถามหนบตรเครดตและสนเชอ สวนบคคลของบรษทผประกอบธรกจสนเชอทไมใชสถาบนการเงน
(Analysis of Personal Loan and Credit Card Debt Collection:A Case Study of Non-Bank Credit Company)
ชเนตต พพฒนางกร
2
ปท 27 ฉบบท 2 กมภาพนธ - พฤษภาคม 2552
บทคดยอ บทความนมวตถประสงคเพอศกษาปญหาการอนมตและตดตามทวงถามหน
บตรเครดตและสนเชอสวนบคคลของบรษทผประกอบธรกจสนเชอทไมใชสถาบน
การเงนผลการศกษาพบวาปญหาดงกลาวนเกดจากปจจย3ดานคอดานภาครฐ
และกฎหมายทเกยวของ ดานบรษทผประกอบการสนเชอ และดานลกหน โดยรฐ
เนนสงเสรมการบรโภคของประชาชนเพอกระตนการขยายตวทางเศรษฐกจ ดงนน
รฐจงผอนปรนใหประชาชนสามารถทำบตรเครดตและเขาถงสนเชอสวนบคคลได
โดยงาย ในขณะทการเปดเสรทางการเงนไดสงผลใหธรกจบตรเครดตและสนเชอ
สวนบคคลมการแขงขนสงบรษทเหลานจงหนมาใชกลยทธทางการตลาดทเนนการ
ใหบรการทสะดวกรวดเรว อลมอลวยในการอนมตสนเชอ ประกอบกบพฤตกรรม
การใชเงนเกนตวขาดวนยของประชาชน ทำใหเกดปญหาหนทไมกอใหเกดรายได
เพมขนเปนจำนวนมาก อนมผลกระทบตอความเสถยรภาพของระบบเศรษฐกจ
โดยรวมของประเทศและเกดปญหาการตดตามทวงถามหนอยางไมเปนธรรม
Abstract This article aims to study the problems of Non-Banks’ approval and
collection of credit cards and personal loans debt. The study finds that these
problems caused by three factors of the state policy and related laws, Non-
Banks creditors and debtors. The state emphasizes the promotion of people’s
consumption for stimulating economic growth, and, as a result, softening the
วเคราะหการตดตามทวงถามหนบตรเครดต และสนเชอสวนบคคลของบรษทผประกอบธรกจสนเชอ
ทไมใชสถาบนการเงน ชเนตต พพฒนางกร
วเคราะหการตดตามทวงถามหนบตรเครดตและสนเชอสวนบคคลของบรษทผประกอบธรกจ
สนเชอทไมใชสถาบนการเงน
ชเนตต พพฒนางกร 3
processes of approvals of credit cards and personal loans. At the same time, the
finance liberalization policy has led to intense competition of credit card and
personal loan businesses. Consequently, the Non-Banks utilize marketing
strategies emphasizing convenient and rapid service deliveries and easy credit
approvals. Additionally, people’s over-consumption and indiscipline
behaviors cause increases of non-performing loans and have impacts on the
economic stability of the country. These problems lead to the unjust debt
collection and debtors’ suffering.
1.บทนำ บตรเครดตเกดขนครงแรกในประเทศอเมรกาเมอกลางศตวรรษท 20 และ
หลงจากนนไดขยายตวไปยงประเทศตางๆ อยางรวดเรว บตรเครดตจงถอเปน
นวตกรรมทางการเงนและเปนเครองมอทางการเงนทสำคญของสถาบนการเงนทว
โลก เนองจากทำหนาทใหสนเชอเพอการอปโภคบรโภคทำใหประชาชนทตองการ
ใชเงนมความคลองตว และสามารถใชเงนเพอซอสนคาและบรการไดโดยไมตอง
พกพาเงนสด
สำหรบประเทศไทยไดมการนำบตรเครดตมาใชครงแรกตงแตปลาย
ทศวรรษ 1980 โดยธนาคารพาณชยไทย และหลงจากประเทศไทยมนโยบายเปด
เสรทางการเงนในชวงตนทศวรรษ1990เปนตนมาบรษทผประกอบการธรกจสนเชอ
ทมใชสถาบน (Non Bank) จากประเทศแถบยโรปไดเขามาเปดใหบรการใน
ประเทศไทย อนทำใหธรกจบตรเครดตและสนเชอสวนบคคลขยายตวอยางรวดเรว
จนกลายเปนสวนหนงในชวตประจำวนของประชาชน ทงนบรษทผออกบตรเหนวา
บตรเครดตเปนสนเชอเพอลกคารายยอยในตลาดสนเชออปโภคบรโภค ซงสามารถ
สรางกำไรใหกบผประกอบธรกจบตรเครดตไดมากกวาสนเชอประเภทอนๆ อาท
สนเชอทอยอาศย สนเชอเชาซอ เปนตน ธรกจบตรเครดตจงมการแขงขนสง และ
ผประกอบการมการใชกลยทธทางการตลาดเพอจงใจใหผบรโภคยนทำบตรเครดต
เชน ไมตองมทรพยสนคำประกน ใชเบกถอนเงนสดลวงหนาได ใชชำระคาสนคา
4
ปท 27 ฉบบท 2 กมภาพนธ - พฤษภาคม 2552
และบรการ ยกเวนคาธรรมเนยมแรกเขาและรายป การเสนอสทธพเศษในการ
อนมตวงเงนทสะดวกรวดเรวและการแจกของสมนาคณใหกบผใชบรการ
ขอมลจากธนาคารแหงประเทศไทย แสดงใหเหนวา มจำนวนบญชสนเชอ
บตรเครดตทงสน 12,064,293 ลานบญช เปนบญชทออกโดยบรษทสนเชอท
ไมใชสถาบนจำนวน6,169,333ลานบญช(คดเปน51.14%)และมสนเชอบตร
เครดตคงคางทงระบบ174,765.4ลานบาท เปนสนเชอบตรเครดตคงคางทออก
โดยบรษททไมใชสถาบน 80,356.72 ลานบาท (คดเปน 45.98%) และในสวน
ของสนเชอสวนบคคลทงระบบมจำนวน 10,846,204 ลานบญช ออกโดยบรษท
สนเชอทไมใชสถาบนจำนวน8,200,958ลานบญช(คดเปน75.61%)และมสน
เชอสวนบคคลคงคางทงระบบ 206,552 ลานบาท เปนสนเชอคงคางทออกโดย
บรษททไมใชสถาบนจำนวน91,912ลานบาท(คดเปน44.50%)(ดตางรางท1
และ2)
ตารางท 1:การใหบรการบตรเครดตแยกตามประเภทบตรเครดต
(วนท22พฤษภาคม2551)
องคกร บญชทงสน % สนเชอ % คางชำระ %
(บญช) คงคาง(บาท) เกน 3 เดอน
ธนาคารพาณชยไทย 4,581,811 37.98% 59,791.09 34.21% 2,273.00 37.67%
สาขาธนาคารพาณชย 1,313,149 10.88% 34,617.59 19.8% 1,559.00 25.84%
ตางประเทศในประเทศไทย
บรษททมใชสถาบนการเงน 6,169,333 51.14% 80,356.72 45.98% 2,202.00 36.49%
รวม 12,064,293 100%174,765.40 100% 6,034.00 100%
วเคราะหการตดตามทวงถามหนบตรเครดตและสนเชอสวนบคคลของบรษทผประกอบธรกจ
สนเชอทไมใชสถาบนการเงน
ชเนตต พพฒนางกร 5
ตารางท2:การใหบรการสนเชอสวนบคคลภายใตการกำกบ
องคกร บญชทงสน % สนเชอ % คางชำระ %
(บญช) คงคาง(บาท) เกน 3 เดอน
ธนาคารพาณชยไทย 1,876,451 17.3% 92,300 44.68% 3,863 40.32%
สาขาธนาคารพาณชย 768,795 7.09% 22,340 10.81% 1,632 17.04%
ตางประเทศในประเทศไทย
บรษทมใชสถาบนการเงน 8,200,958 75.61% 91,912 44.50% 4,085 42.62%
รวม 10,846,204 100% 206,552 100% 9,580 100%
ทมา:ขอมลจากธนาคารแหงประเทศ1
การใชบตรเครดตและสนเชอบคคลจะกอใหเกดความผกพนตามกฎหมาย
ซงหากผถอบตรเครดตและสนเชอบคคลเกดปญหามรายไดไมเพยงพอกบคาใช
จาย เกดยอดหนคงคางเปนจำนวนมาก (ดงขอมลจากธนาคารแหงประเทศไทย
ขางตน) เมอลกหนไมสามารถชำระหนใหกบเจาหนหรอผประกอบธรกจทออก
บตรเครดตได ซงกอใหเกดหนทไมกอใหเกดรายได (Non-Performing Loan:
NPL )ในระบบธนาคารแหงประเทศไทย อนมผลกระทบตอเสถยรภาพของระบบ
เศรษฐกจและสงคมของประเทศเปนอยางมาก
นอกจากน ยงพบวาผประกอบธรกจสนเชอมการตดตามทวงถามหนโดยใช
รปแบบและวธการอนเปนการละเมดตอสทธสวนบคคลของลกหน เชน การตดตอ
กบลกหนในยามวกาล ใชไปรษณยบตร เปดโปงใหผอนรวาถกตดตามหน จนถง
การใชความรนแรงทเปนอนตรายตอรางกายชอเสยงและทรพยสนของลกหน ใช
โทรศพทตดตามหนซำๆ อยางตอเนอง เพอกดดนผานพอแมและญาตพนองใชวธ
ประจานลกหนไปทวทงทบาน คนรจก ททำงาน (หนงสอพมพสยามรฐ ฉบบวนท
27 สงหาคม 2550) จนถงขนขมขจะเขามาพบททำงาน เพอขอพบฝายบคคล
ผจดการใหหกบญชเงนเดอนในการชำระหน หรอใหเลกจาง2 ลกหนบางรายตอง
1http://www.bot.or.th/Thai/Statistics/FinancialInstitutions/CommercialBank/Pages/StatCreditCardServices.aspx#2ดงขอความทวา “บรษทของคณไมนาจางคนอยางนมาทำงานเพราะไมมความรบผดชอบ เปนหนกไมชำระ หากปลอยใหทำงานตอไปอาจกอปญหาทจรตฉอโกงตอองคกรในอนาคตได”(หนงสอพมพสยามรฐฉบบวนท27สงหาคม2550)
6
ปท 27 ฉบบท 2 กมภาพนธ - พฤษภาคม 2552
ลาออกจากททำงาน เนองจากทนความอบอายไมได นอกจากนแลวยงมการใชวธการ
หลอกลวงเชนทำใหเขาใจผดวาเปนผทวงหนในนามของเจาหนาทรฐใชเครองหมาย
ของรฐแอบอางทำใหเขาใจผดวาเปนทนายความ การหลอกวาลกหนจะถกยดทรพย
หรอถกจบกมเพอดำเนนคดซงสรางความเดอดรอนใหกบประชาชนเปนอยางมาก
ในขณะทองคกรสทธมนษยชนและองคกรคมครองผบรโภค ตางมองวาเจา
หนไมควรอยางยงทจะใชวธการทวงหนโดยละเมดสทธสวนบคคลของลกหน แต
ฝายบรษทผประกอบธรกจสนเชอกลบมองวา เปนความผดของลกหนทกเงนแลว
ไมยอมชำระหน และเปนปกตธรรมดาทเจาหนจะตองมมาตรการกดดน เพอบบ
บงคบใหจายหนคนเพราะหากไมใชไมแขงบางลกหนกอาจเพกเฉยไมยอมชำระหน
ผลงานชนนตองการเขารวมถกเถยงในประเดนดงกลาวน โดยมงตอบขอสงสย
ทวา “ปญหาบตรเครดตและสนเชอสวนบคคลทคางชำระ นน เกดจากสาเหตอะไร”
และ“สงคมควรมทางออกตอปญหาการตดตามทวงหนทไมเปนธรรมอยางไร”การศกษา
ครงนจงมความสำคญเพราะเปนการคนหาแนวทางในการแกไขปญหาสำหรบเปน
ทางออกใหแกผใชบรการผใหบรการและผทำหนาทควบคมกำกบดแล
2. กรอบแนวคดในการศกษา การศกษาครงน ไดศกษากระบวนการปลอยสนเชอทงกระบวนการ โดยเรม
ตงแตการอนมตสนเชอใหแกผใชบรการ ปญหาการคางชำระหน และการตดตาม
ทวงถามหนของบรษทผประกอบการธรกจสนเชอทไมใชสถาบนการเงน โดยกระบวนการ
ปลอยสนเชอทงระบบ ตางดำเนนงานภายใตบรบททางเศรษฐกจ สงคม และ
เทคโนโลย และบรบทของนโยบายแหงรฐและกฎหมายทเกยวของกบธรกจบตรเครดต
และสนเชอสวนบคคล
วเคราะหการตดตามทวงถามหนบตรเครดตและสนเชอสวนบคคลของบรษทผประกอบธรกจ
สนเชอทไมใชสถาบนการเงน
ชเนตต พพฒนางกร 7
กรอบแนวคดในการศกษา
บรบทดานเศรษฐกจสงคมและเทคโนโลย
การอนมต
สนเชอ
การคาง
ชำระหน
การตดตาม
ทวงหน
บรบททางดานนโยบายของรฐและกฎหมายทเกยวของ
3. ระเบยบวธการวจย การศกษาครงน ใชการวจยเชงคณภาพ (Qualitative Research) เปนหลก
ขณะเดยวกนกไดนำวธการวจยเชงสำรวจ(SurveyResearch)เขามาเสรมโดยการ
วจยเชงคณภาพ ไดนำมาใชในการศกษาตวแปรดานการอนมตสนเชอ บรบททาง
ดานนโยบายของรฐและกฎหมายทเกยวของ และบรบททางดานเศรษฐกจ สงคม
และเทคโนโลย สวนการวจยเชงสำรวจไดนำมาใชในการศกษาเกยวกบการคางชำระหน
นอกจากนยงไดนำทงวธการเชงคณภาพและเชงสำรวจมาใชรวมกนในการศกษา
เกยวกบการตดตามทวงถามหนอกดวย
สำหรบการวจยเชงสำรวจ ประชากรทศกษา คอ ผใชบรการบตรเครดต
และสนเชอสวนบคคลในเขตกรงเทพมหานครซงมจำนวน1,318,036คนบญช
(ป 2551)การสมตวอยางโดยวธYAMANEณระดบความเชอมนท 95%และ
ยอมใหคลาดเคลอนไดเทากบ5%จะไดตวอยางประมาณ400คนการเกบขอมล
โดยใชแบบสอบถามทมโครงสราง (structured questionnaires) สำหรบการ
สมภาษณกลมตวอยาง
สวนการวจยเชงคณภาพประการแรก เปนการศกษาจากเอกสารทเกยวของ
ไดแกหนงสอนตยสารอนเตอรเนท รายงานประจำปบทความทางวชาการตางๆ
8
ปท 27 ฉบบท 2 กมภาพนธ - พฤษภาคม 2552
และงานวจยทเกยวของประการทสองการสมภาษณเชงลก(In-depthInterview)
โดยการสมภาษณผใหขอมลสำคญ (key informants) จำนวน 3 กลม คอ 1)
ผบรหารฝายตดตามทวงถามหนของบรษทผประกอบธรกจสนเชอทไมใชสถาบน
การเงน (NonBank) จำนวน2บรษท 2) ตวแทนมลนธเพอผบรโภค ชมรมหน
บตรเครดตและสนเชอสวนบคคลจำนวน 2 คน และ 3) ผใชบรการบตรเครดต
และสนเชอสวนบคคลจำนวน400คน
4. รายงานผลการศกษา สำหรบรายงานผลการศกษา จะไดนำเสนอตามลำดบหวขอดงตอไปน 1)
บรบททางเศรษกจ สงคม และเทคโนโลย 2) บรบททางดานนโยบายของรฐและ
กฎหมายทเกยวของ3)การอนมตสนเชอ4)การคางชำระหนและ5)การตดตาม
ทวงถามหน
4.1. บรบทของเศรษฐกจ สงคม และเทคโนโลย
บรบททางดานเศรษฐกจผลการศกษาพบวาธรกจบตรเครดตมการแขงขนสง
เนองจากการประกอบการใหสนเชอโดยผานบตรเครดตและใหสนเชอสวนบคคล
สามารถขยายตวไดอยางรวดเรว และใหผลตอบแทนแกผประกอบการในอตราสง
ทำใหธนาคารพาณชยไทยหนมาใหบรการดานนในระดบสงนอกจากนยงพบวาใน
ชวงทศวรรษ1990ประเทศแถบยโรปเกดสภาวะเงนออมลนเกนธรกจสนเชอราย
ยอยในประเทศตางๆ เหลานนเรมถงจดอมตวอนทำใหมอตราดอกเบยตำนอกจากน
ภาครฐยงไดกำหนดกฎระเบยบในการควบคมไมใหผประกอบธรกจเอาเปรยบ
ผบรโภคทเขมงวดมาก ดงนน ผประกอบการธรกจสนเชอจงตองการขยายตลาด
มายงประเทศกำลงพฒนา เชน จน อนโดนเซย ฟลปปนส และไทย เปนตน
ประกอบกบนโยบายเปดเสรทางการเงนในชวงตนทศวรรษ 1990 เปนตนมา
ทำใหบรษทผประกอบการธรกจสนเชอทมใชสถาบน จากประเทศแถบยโรป (โดย
เฉพาะอยางยง จากสหรฐอเมรกา ญปน และฝรงเศส) ไดเขามาเปดใหบรการใน
ประเทศไทย ซงมกลมเปาหมายเปนวยทำงานทมรายไดปานกลางและรายไดตำ
เปนจำนวนมาก โดยมการนำเสนอรปแบบในการใหบรการใหมๆ ทเนนความ
วเคราะหการตดตามทวงถามหนบตรเครดตและสนเชอสวนบคคลของบรษทผประกอบธรกจ
สนเชอทไมใชสถาบนการเงน
ชเนตต พพฒนางกร 9
สะดวกรวดเรวในการอนมตสนเชออนทำใหธรกจบตรเครดตขยายตวอยางรวดเรว
อยางตอเนอง
ในระยะแรกการดำเนนธรกจมลกษณะใหเชาซอสนคาตางๆ ไดแก เครองใช
ไฟฟา รถจกรยานยนต เปนตน หลงจากนนมการเพมรปแบบการใหบรการอนๆ
เชน สนเชอบตรเครดต สนเชอเงนสดหรอสนเชอเงนดวน โดยเปนสนเชอสวน
บคคลแบบไมมหลกประกน เพราะเนองจากผบรโภคสามารถเขาถงการใหบรการ
ทางการเงนไดงายขนตอนการใหบรการทไมยงยากซบซอนจงเปนการสรางความ
พงพอใจใหแกผบรโภคเปนอยางมาก
ขอมลของธนาคารแหงประเทศไทย แสดงใหเหนวา มบรษทผประกอบการ
ขนาดใหญททำธรกจบตรเครดตและสนเชอสวนบคคลทไมใชสถาบนจำนวน12ราย
ซงสวนใหญมผถอหนรายใหญเปนชาวตางชาต โดยเฉพาะอยางยงจากประเทศ
สหรฐอเมรกา ซงจำนวนสำนกงานทเปดใหบรการของธรกจในการใหสนเชอสวน
บคคลแบบไมมหลกประกนมอตราการขยายตวอยางรวดเรวมาก เกดสภาวะแขง
ขนในธรกจดานนอยในระดบสง อนเปนแรงกดดนใหบรษทผประกอบการหนมา
ใชวธอนมตสนเชออยางสะดวกรวดเรว และไมพจารณาขอมลของผใชบรการมาก
นก ซงเปนทมาสำคญใหเกดการ “ใหเครดตแกผทไมมเครดต” และกอใหเกด
ปญหาหนคงคางเพมขนเปนจำนวนมากตามมา
บรบททางดานสงคมสงคมไทยในปจจบนประชาชนสามารถเขาถงแหลง
เงนทนไดมากขน เนองจากการกระตนเศรษฐกจของภาครฐทำใหเมดเงนถกผลก
มาใหประชาชนไดงายขนและมเปนจำนวนมาก โดยพจารณาไดจากจำนวนสถาบน
การเงนทปลอยกใหกบภาคประชาชน และปรมาณการใชจายของผใชบรการบตรเครดต
และสนเชอสวนบคคลมจำนวนมากขนหากมองสงคมไทยในสมยกอนซงถอวาการ
เปนหนเปนเรองนาอบอาย แตปจจบนทศนะดงกลาวไดเปลยนแปลงไปอยางสนเชง
กลาวคอ สงคมกลบมองวา การเปนหน เปนการแสดงออกถงความเปนผมเครดต
มความนาเชอถอและนาไววางใจในการนำเงนไปใชกอนแลวจายในภายหนา
นอกจากน คานยมในการบรโภคนยมยงสงผลใหประชาชนใชจายเงนอยาง
ฟมเฟอย ไมมวนยในการใชเงน สงผลใหเกดปญหาไมสามารถจายชำระหนได ซง
10
ปท 27 ฉบบท 2 กมภาพนธ - พฤษภาคม 2552
บางทการแกไขปญหาของผบรโภคบางรายอาจใชวธกดเงนสดจากบตรเครดต หรอ
รบบรการสนเชอสวนบคคล หรอกยมเงนจากสถาบนการเงนอน โดยการกสะสม
ทบตนทบดอกเพมขนไปเรอยๆหรอใชวธกอหนนอกระบบมาชำระหนบตรเครดต
แทน มลกหนบางรายอาจมหนสนรวมกนเปนหลกแสน หรอหลกลาน จนไม
สามารถจายชำระหนได เมอเปนเชนน จงทำใหผประกอบธรกจสนเชอหรอบรษท
รบตดตามหนหนมาใชวธการทเปนปญหาสงคมอยในปจจบน เชน การตดตาม
ทวงถามหนโดยวธละเมดสทธสวนบคคล การตดตามหนทรนแรง การขกรรโชก
เปนตนเพอบบบงคบใหลกหนจายหนคนโดยเรว
บรบททางดานระบบเทคโนโลย ในปจจบนนเปนยคของโลกไรพรมแดน ซง
ไดมการนำระบบเทคโนโลยคอมพวเตอร เขามามบทบาทอยางมากในการทำธรกรรม
ทางการเงน เชน การเกบขอมลของลกคา การพจารณาใหสนเชอ การตดตามหน
ตรวจสอบ Credit Scoring เพอประกอบการพจารณาอนมตตามหลกเกณฑท
กำหนดคณสมบตไว ซงระบบCredit Scoring เปนระบบทใชในการประเมนความ
นาเชอถอของผขอสนเชอโดยวเคราะหจากขอมลพนฐานของผขอสนเชอ ขอมลท
ไดรบจากระบบ Credit Scoring จะถกใชเปนแนวทางเบองตนใหกบพนกงานใน
การพจารณาอนมตสนเชอใหเปนไปอยางรวดเรวและเปนไปตามนโยบายการให
สนเชอของบรษท โดยในขนตอนแรกระบบจะนำขอมลตางๆ เชน อาย อาชพ
สถานภาพทอยอาศย จำนวนปททำงาน และรายได เปนตน ทผานการตรวจสอบ
ความถกตองโดยพนกงานอนมตสนเชอแลวมาทำการประมวลผลเพอกำหนดคะแนน
ตามสถานะของขอมลของผขอสนเชอแตละราย ซงคะแนนทไดจะถกนำมาใชใน
การคำนวณวงเงนทผขอสนเชอจะไดรบการอนมตวาควรจะเปนกเทาของรายได
ประจำของผขอสนเชอ
นอกจากน ผประกอบธรกจสนเชอมการใชเทคโนโลยการตดตามหนและจด
ชนหนทถอวาทนสมยทสดระบบหนง โดยระบบการตดตามหนของบรษท เปนระบบ
On-line ซงจะจดแบงกลมลกคาตามพฤตกรรมการชำระเงนและอายลกหนทคาง
ชำระ โดยพนกงานตดตามหนแตละคนจะมหนาจอคอมพวเตอรทสามารถเขาสฐาน
ขอมลของลกคาไดโดยตรง นอกจากนผบรหารยงสามารถตรวจสอบผลการตดตาม
วเคราะหการตดตามทวงถามหนบตรเครดตและสนเชอสวนบคคลของบรษทผประกอบธรกจ
สนเชอทไมใชสถาบนการเงน
ชเนตต พพฒนางกร 11
หนของพนกงานแตละคนและแตละสาขาทงในกรงเทพฯ และตางจงหวดไดอยาง
ทวถง
กลาวโดยสรป ธรกจการปลอยสนเชอโดยผานบตรเครดตและสนเชอสวน
บคคล ดำเนนงานภายใตบรบทของการแขงขนในธรกจดานนอยางเขมขน ในขณะ
ทธรกจดานนมผลตอบแทนสง อนทำใหเกดการนำกลยทธดานการตลาดมาใช ซง
สงผลใหเกดการอนมตสนเชออยางหละหลวม สวนฝายผรบบรการตางไดรบอทธพล
จากวฒนธรรมบรโภคนยมอยางสงและมองวาการมบตรเครดตหลายใบเปนความ
โกหร และแสดงถงสถานภาพของผทมเครดต มความนาเชอถอ โดยการดำเนน
งานใหบรการสนเชอปจจบน ตางมการนำระบบคอมพวเตอรททนสมยมาใช เพอ
ใหบรการไดอยางสะดวกรวดเรวถกตองตอเนองและกาวหนา
4.2 นโยบายของรฐบาลและกฎหมายทเกยวของ
สำหรบนโยบายของรฐบาล จากการศกษาพบวา รฐบาลไทยมนโยบายอยาง
ชดเจนในการกระตนการใชจายของภาคประชาชนนอกจากนภาครฐยงมองวาการ
ใชบตรเครดตและสนเชอสวนบคคล นอกจากจะทำใหเกดความสะดวกรวดเรวใน
การใชจายมากขนแลว ยงมผลทำใหลดการกอหนนอกระบบและลดดอกเบยนอก
ระบบ อกทงเปนการเปดโอกาสใหประชาชนเขาถงแหลงเงนทนไดงายขนอกดวย
นอกจากน นโยบายเศรษฐกจมหภาคของประเทศ ยงใหความสำคญกบแนวคด
เศรษฐกจแบบเสรนยมทมงสรางความมงคงและรายไดมาสประเทศเปนหลก เนน
การเปดเสรทางเศรษฐกจการคา การลงทน และใชการเตบโตของรายไดตอหว
เปนเครองมอวดผลสำเรจของการพฒนาประเทศ
สำหรบประเดนทางดานกฎหมาย พบวาการประกอบธรกจใหสนเชอของบรษท
ผประกอบธรกจสนเชอทไมใชสถาบนการเงนอยภายไตการกำกบดแลอยางใกลชด
จากธนาคารแหงประเทศไทยและกระทรวงการคลงซงธนาคารแหงประเทศไทยมหนาท
กำกบสถาบนการเงนและบรษทผประกอบธรกจสนเชอทไมใชสถาบนการเงน โดยใช
ประกาศ2ฉบบ1)ประกาศธนาคารแหงประเทศไทยทสนส.3/2551เรองการ
กำหนดหลกเกณฑ วธการ และเงอนไขในการประกอบธรกจบตรเครดต สำหรบ
ผประกอบธรกจบตรเครดตและ2)ประกาศธนาคารแหงประเทศไทยทสนส.3/2551
12
ปท 27 ฉบบท 2 กมภาพนธ - พฤษภาคม 2552
เรอง การกำหนดหลกเกณฑ วธการ และเงอนไขในการประกอบธรกจสนเชอสวน
บคคลสำหรบผประกอบธรกจสนเชอสวนบคคคล
นอกจากนธนาคารแหงประเทศไทยยงมหนาทการกำกบสถาบนการเงนเพอ
ใหเกดความเปนธรรมตอประชาชน โดยใชประกาศ 2 ฉบบ คอ 1) ประกาศ
ธนาคารแหงประเทศไทย เรอง แนวปฏบตธนาคารแหงประเทศไทย เรอง แนว
ปฏบตในการตดตามหน และ 2) ประกาศธนาคารแหงประเทศไทย ทสนส. 43/
2551 เรอง หลกเกณฑเกยวกบการใชบรการจากบคคลภายนอก (Outsourcing)
ในการประกอบธรกจของสถาบนการเงน(สนส.83/51สนส.84/51)
นอกจากประกาศของธนาคารแหงประเทศไทยแลว การดแลการใหบรการ
สนเชอบตรเครดตและสนเชอสวนบคคล ยงอยภายใตการกำกบดแลตามพระราช
บญญตคมครองผบรโภค พ.ศ.2522 และประกาศของสำนกงานคณะกรรมการ
คมครองผบรโภค (สคบ.) จำนวน 6 ฉบบ นอกจากนน ยงมการนำประมวลกฏ
หมายแพงและพาณชย ลกษณะ 5 ละเมด และประมวลกฎหมายอาญา หมวด 2
ความผดฐานเปดเผยความลบมาใชในการพจารณาดวย
เมอพจารณาถงแงมมทางดานกฎหมาย ในการกำกบดแลธรกจสนเชอบตร
เครดตและสนเชอสวนบคคลพบวามหนวยงานรฐ2หนวยงานททำหนาทในการ
บงคบใชกฎหมายคอกระทรวงการคลงและธนาคารแหงประเทศไทยและกฎหมาย
เกยวกบเรองนกมการเปลยนแปลงอยตลอด(โปรดดรายละเอยดของกฎหมายใน
ภาคผนวก)สำหรบจดออนทางดานนโยบายของรฐและกฎหมายทเกยวของมดงน
1) กฏหมายเปลยนแปลงบอย ผอนปรน ยดหยน ออกใหมขดแยงกบกฏหมาย
เดมทเคยออกมาแลวทำใหบรษทผประกอบธรกจสนเชอสบสนในการนำกฎหมาย
ไปใช2)กฏหมายจะเกยวของกบหลายหนวยงานจำนวนหลายฉบบมการซำซอน
หากนำมารวมเปนฉบบเดยวกนจะเปนผลดในการศกษาและการนำไปปฏบต
วเคราะหการตดตามทวงถามหนบตรเครดตและสนเชอสวนบคคลของบรษทผประกอบธรกจ
สนเชอทไมใชสถาบนการเงน
ชเนตต พพฒนางกร 13
4.3 การอนมตสนเชอ
ขอมลจากเอกสารและการสมภาษณผบรหารของบรษทผประกอบธรกจสน
เชอทไมใชสถาบนการเงนจำนวน 2 แหง พบวาขนตอนการอนมตสนเชอบตร
เครดตไมไดแตกตางกนอยางสำคญ จงไดทำการวเคราะหโดยภาพรวมของทง 2
แหงดงน
นโยบายการใหสนเชอบตรเครดตกจการจะพจารณาจากคณสมบตเบองตน
ของผขอสนเชอทสามารถสมครไดตองมอายตงแต 20 ปบรบรณขนไป มอาชพ
มนคงและมรายไดประจำเดอนละ15,000บาทขนไปอายการทำงาน6เดอนขน
ไป มเบอรโทรศพททงทบานและททำงาน และมทอยปจจบนหรอททำงานในเขต
พนทใหบรการเปนตนสวนเอกสารประกอบการพจารณานนประกอบดวยสำเนา
บตรประชาชน สำเนาทะเบยนบาน เอกสารยนยนรายได เชน สลปเงนเดอน
หนงสอรบรองเงนเดอน หนงสอรบรองการหกภาษ ณ ทจาย (50 ทว) โดยการ
พจารณาอนมตสนเชอนน ทางบรษทจะใหความสำคญตอศกยภาพของลกคาใน
การชำระหนคนใหแกบรษทในอนาคตเปนหลก และเพอเปนการจำกดความเสยง
บรษทจะกำหนดวงเงนสนเชอรวมของบรการทกประเภทสงสดตามประเภทของ
กลมลกคา โดยอางองคณสมบตของลกคาเปนเกณฑ ทงนการอนมตสนเชอดงกลาว
จะถกควบคมโดยระบบCredit Scoring และขอมลทงหมดของลกคาจะถกบนทก
เขามายงฐานขอมลโดยผานระบบคอมพวเตอร On-line ซงเชอมโยงขอมลจาก
สาขาทวประเทศ
14
ปท 27 ฉบบท 2 กมภาพนธ - พฤษภาคม 2552
Credit Bureau
Credit Scoring
SMS
1
/
/
/
แผนผงขนตอนการปฏบตงานการพจารณาอนมตสนเชอบตรเครดต
วเคราะหการตดตามทวงถามหนบตรเครดตและสนเชอสวนบคคลของบรษทผประกอบธรกจ
สนเชอทไมใชสถาบนการเงน
ชเนตต พพฒนางกร 15
Credit Bureau
Credit Scoring
SMS
1
/
/
/
ขนตอนการพจารณาคณสมบตและการอนมตสนเชอบตรเครดต1)รวบรวม
และทำการคดแยกใบสมคร 2) ตรวจสอบใบสมคร เพอพจารณาถงความถกตอง
ของขอมลในใบคำขอสนเชอและความครบถวนของเอกสารเบองตน3)ตรวจสอบ
ความครบถวนของเอกสารการสมคร3 4) ตรวจสอบความถกตองของขอมลในใบ
คำขอสนเชอและความครบถวนของเอกสารประกอบการพจารณาสนเชอวามรอย
แกไข และมลายเซนของผขอสนเชอหรอไม 5) บนทกขอมลของผสมครเขาระบบ
คอมพวเตอร และตรวจสอบฐานขอมลในระบบคอมพวเตอรของบรษทฯ รวมทง
การยนยนความถกตองโดยการโทรศพทสอบถามทงทบานและททำงาน หากมขอ
สงสยกจะสงพนกงานตรวจสอบไปตรวจสอบบานและททำงานเปนการเพมเตม
จากนนพนกงานอนมตสนเชอจะทำการวเคราะหวงเงนสนเชอตามเงอนไขและขอ
กำหนดตางๆรวมทงการตรวจสอบขอมลเครดตตามทกำหนดไวในนโยบายการ
ใหสนเชอของบรษทฯ
6)ตรวจสอบประวตทางการเงนของลกคาคอ6.1)การบนทกขอมลประวต
สนเชอ (Credit Bureau) โดย บรษท ขอมลบตรเครดตแหงชาต จำกด (เครดต
บโร)46.2)ขอมลบญชดำ(BlackList)ซงจะมการบนทกไวในกรณทผใชบรการ
มประวตการชำระหนทไมด เคยคางชำระ ไมชำระหน จนถงตองดำเนนการตาม
กฎหมายและจะถกสงรายชอไปยงสถาบนเครดต(เครดตบโร)จะทำใหผมรายชอ
ไมสามารถทำธรกรรมกบสถาบนการเงนไดอก6.3)การลมละลาย(Bankruptcy)
เปนขนตอนทางกฎหมายซงจะใชแกปญหาทางการเงนเปนวธการสดทาย ประวตการ
ลมละลายนจะปรากฏอยในรายงานสนเชอระยะเวลาหนงตามจำนวนทกฎหมาย
ลมละลายกำหนด ซงอาจจะสงผลถงการทไมสามารถครอบครองทรพยสนหรอทำ
3หากเอกสารไมครบ พนกงานตรวจสอบขอมลสามารถสอบถามขอมลเพมเตมจากผสมครไดทางโทรศพทและขอเอกสารเพมเตมกรณประวตเครดตด4ผประกอบธรกจสนเชอสามารถตรวจสอบขอมลตางๆไดจากการรายงานขอมลเครดตซงมรายละเอยด4สวนคอ1)ขอเทจจรงบงชถงตวลกคาโดยรายงานจะแสดงขอมลบงชตวลกคาไดแกชอนามสกลหมายเลขประจำตวประชาชนวนเดอนปเกด และตามทอยทแจงในการขอสนเชอจากสถาบนการเงนผใหสนเชอ ทเปนสมาชกของบรษท 2) การรายงานบญชทมประวตการชำระหนทดหมายถงลกหนไดชำระยอดหนครบถวนและตรงตามกำหนดทระบในเงอนไขสญญา3)การผดนดชำระหนหรอการชำระหนลาชา ประวตการผดนดชำระหนในแตละสนเดอนยอนหลงไป 36 เดอน 4) กรณชำระหนเดมทเคยผดนดหรอชำระลาชา
16
ปท 27 ฉบบท 2 กมภาพนธ - พฤษภาคม 2552
ธรกรรมใดๆ หากยงมเจาหนทยงไมไดรบชำระหน5 6.4) ขอมลแงลบ (Negative
List) โดยการตรวจสอบขอมลของผขอสนเชอจากขาวการปลดคนงานของบรษทท
ลกคาทำงานอยเปนตน
7)ตรวจสอบCreditScoring เพอประกอบการพจารณาอนมตตามหลกเกณฑ
ทกำหนดคณสมบตไว ซงระบบ Credit Scoring เปนระบบทใชในการประเมน
ความนาเชอถอของผขอสนเชอโดยวเคราะหจากขอมลพนฐานของผขอสนเชอ
โดยในขนตอนแรกระบบจะนำขอมลตางๆ เชน อาย อาชพ สถานภาพทอยอาศย
จำนวนปททำงานและรายได เปนตน (ทผานการตรวจสอบความถกตองโดยพนก
งานอนมตสนเชอแลว) มาทำการประมวลผลเพอกำหนดคะแนนตามสถานะของ
ผขอสนเชอแตละราย ซงคะแนนทไดจะถกนำมาใชในการคำนวณวงเงนทผขอสน
เชอจะไดรบการอนมตวาควรจะเปนกเทาของรายไดประจำของผขอสนเชอ หลงจาก
นนพนกงานอนมตสนเชอจะทำการพจารณาวงเงนทคำนวณไดจากระบบ Credit
Scoringกบวงเงนทผขอสนเชอทำการขออนมตเพอทำการสรปผลการอนมตสนเชอ
วาจะทำการอนมตหรอปฏเสธการใหสนเชอแกผขอสนเชอ6
8)บนทกผลการพจารณาวาผานการอนมตหรอไมหากไมผานจะดำเนนการ
แจงทางจดหมายใหลกคาทราบ 9) ตรวจสอบรายงานความถกตองของผลการ
อนมต และแจงผลการอนมตใหผขอสนเชอทราบและ 10) สงรายชอและขอมล
เพอนำไปผลตบตรเครดต7
5สำหรบขนตอนการลมละลายของกฎหมายไทยนนเปนไปตามพระราชบญญตลมละลายพ.ศ.2483 แกไขเพมเตม พ.ศ.2542 ซงใหความสำคญกบขอเทจจรงทวาบคคลทศาลพพากษาใหลมละลายไดตองเปนลกหนทม“หนสนลนพนตว”ซงหมายความวาเจาหนทจะฟองลกหนใหลมละลายนนตองพสจนใหศาลเหนวาลกหนมหนสนลนพนตว (ไมอยในฐานะทจะชำระหน) หรอตองมหนไมนอยกวาหนงลานบาท ตามพระราชบญญตลมละลายหากลกหนเปนบคคลธรรมดาทศาลมคำพพากษาใหลมละลายจะพนจากการเปนบคคลลมละลายเมอครบ3ปนบแตวนทศาลมคำพพากษา6สำหรบระยะเวลาโดยปกตทบรษทฯใชในการพจารณาสนเชอของสนเชอประเภทสามารถสรปไดดงน
ประเภทของบรการ ลกคาสมาชกลกคาใหม
สนเชอสวนบคคล ภายใน30นาท
ภายใน1วนทำการ
สมครบตรเครดต ภายใน5วนทำการภายใน7วนทำการ
7เมอผลตบตรเครดตเสรจและจดสงบตรไปใหกบลกคาแลว ใหลกคาโทรกลบมายนยนเพอเปดการใชบตรหลงจากนนจะสง Passwordรหสกดเงนสดไปใหลกคาประมาณ1เดอนลกคาไดรบรหสโทรกลบมายนยนเพอการใชบตรเครดตทสมบรณ
วเคราะหการตดตามทวงถามหนบตรเครดตและสนเชอสวนบคคลของบรษทผประกอบธรกจ
สนเชอทไมใชสถาบนการเงน
ชเนตต พพฒนางกร 17
สำหรบบรการสนเชอสวนบคคลภายใตการกำกบทมใชสถาบนการเงน นน
นบเปนการใหบรการในรปแบบใหมทสรางความสะดวก รวดเรวใหกบผบรโภคท
เขามาใชบรการสนเชออยางแพรหลาย คอ สนเชอสวนบคคล หรอสนเชอเงนสด
หรอสนเชอเงนดวน ซงเปนสนเชอแบบไมมทรพยหรอทรพยสนเปนหลกประกน
ซงไดรบความนยมจากผบรโภคเปนอยางมากเนองจากสนเชอสวนบคคลสามารถ
ตอบสนองผบรโภคทมความตองการใชเงนสดทงในภาวะฉกเฉน และยงสามารถ
นำเงนทไดมาไปจบจายใชสอยตามทตนตองการไดอกดวยบรษททใหบรการสนเชอ
จะมงเนนทำการตลาดกบลกคากลมเปาหมายทมรายไดตำกวา15,000บาทจง
ทำใหผทมรายไดนอยและปานกลางสามารถเขาถงบรการทางการเงนในระบบได
ดวยการใหบรการสนเชอทเรมตงแตขนตอนการขอสนเชอทไมยงยากซบ
ซอนระยะเวลาในการพจารณาอนมตสนเชอทรวดเรว และวธการรบเงนสนเชอท
ไดรบอนมตแลวทหลากหลาย ผบรโภคสามารถเลอกไดตามความตองการของ
ตนเองเปนการอำนวยความสะดวกแกผบรโภคไดอยางมาก
วเคราะหปญหาการอนมตสนเชอ
1. ดานภาครฐและกฎหมายทเกยวของ
1.1 นโยบายของรฐมลกษณะอะลมอลวยเกนไป เกยวกบการพจารณา
สถานภาพของผขอมบตรเครดต ทำใหบรษทผประกอบธรกจบตรเครดตและสน
เชอสวนบคคล ไมสามารถนำไปใชเปนแนวทางในการอนมตสนเชอใหกบคนทม
เครดตไดอยางถกตอง เชน การลดรายไดของผยนขอมบตรเครดตลงในบางชวง
แมกระทงการชำระยอดเงนขนตำ 5-10% ยงผอนปรนมานาน จนบงคบใชไมได
เปนเวลานานเกอบ10ป
1.2 การกำหนดการเรยกเกบคาธรรมเนยม มชองวางทเจาหนสามารถ
เอารดเอาเปรยบกบลกหนได ถงแมวาธนาคารแหงประเทศไทยจะกำหนดใหผประกอบ
ธรกจเรยกเกบดอกเบยและคาธรรมเนยมตางๆ จากการใชบตรเครดตไมเกนรอยละ
20ตอป และสนเชอสวนบคคลไมเกนรอยละ28ตอป ซงเปนอตราทสงอยแลว
แตปรากฏวาผประกอบธรกจยงมการเรยกเกบคาใชจายอนๆ เชน คาธรรมเนยม
การเบกเงนรอยละ 3พรอมภาษรอยละ 7 คาธรรมเนยมในการทวงถามและคาใช
18
ปท 27 ฉบบท 2 กมภาพนธ - พฤษภาคม 2552
จายอน ๆ เมอรวมกบอตราดอกเบยและคาธรรมเนยมดงกลาวขางตนแลวนบเปน
อตราทสงมาก และไมเปนธรรม เมอเปรยบเทยบกบตนทนการดำเนนธรกจ และ
เปนภาระแกลกหน ในปจจบนมผประกอบธรกจบางรายไดกำหนดใหลกหนทำ
กรมธรรมประกนความสามารถในการชำระหนเงนกเพมเตมควบคกนไปดวยอน
เปนชองทางการหารายไดของผประกอบธรกจแตกลบกลายเปนภาระแกลกหน
เพมมากขนอกดวย
1.3 การกำหนดรายไดของประชาชนผบรโภค บรษทผประกอบธรกจ
ไดกำหนดใหผยนคำรองขอมบตรเครดตไดตองมรายไดไมตำกวา 15,000 บาท
ซงอาจไมเพยงพอทจะบอกไดวาบคคลนนมเครดตดพอทจะไดรบการพจารณาให
สนเชอแลว แตควรใหความสำคญในการพจารณาสำรวจเพมเตมวามหนสนอนอก
หรอไม มบตรเครดตมาแลวกใบ และพจารณาถงกระแสเงนเขาออกของสมดเงน
ฝากรวมทงพจารณาถงความมนคงของรายไดและอาชพดวย
1.4 เครดตบโร (Credit Bureau) ไมไดมการกำหนดการจำกดจำนวน
บตรเครดต วาคนหนงคนควรมบตรเครดตกใบ หรอกำหนดปรมาณจำนวนเงน
รวมในการถอบตรรวมทงลกหนตองเสยคาใชจายในการตรวจสอบขอมลเครดต
ของตนเองทงทเปนสทธของลกหนทจะขอทราบขอมลตนเองอกทงระยะเวลาการ
เกบขอมลเครดตของลกหนหลงชำระหนเสรจสนแลว 3 ป เปนระยะเวลาทนาน
เกนไปทำใหลกหนไมมโอกาสเขาถงสนเชอในอนาคต
1.5 ธนาคารแหงประเทศไทยมการกำหนดบทลงโทษตอบรษทผประกอบ
ธรกจทละเมดสทธของผบรโภคเอาไวคอนขางตำ ทำใหไมเกดความเกรงกลวและ
มชองโหวทกอใหเกดการละเมดไดงาย
2. ดานบรษทผประกอบการสนเชอ
2.1 การอนมตสนเชอเปนนโยบายของบรษท บรษทมนโยบายในการ
พจารณาเครดตของผยนขอบตรเครดตและสนเชอสวนบคคลคอนขางยดหยนและ
หละหลวม เนองจากบรษทเนนการใหเครดตมากเกนไป โดยถอวาหากผใชบรการ
บตรคางชำระเปนความผด ผใชบรการตองรบผดชอบเอง โดยโยนความผดใหกบ
ประชาชนผใชบรการ จงเปนหนาทของลกหนทจะตองชำระหนใหได บรษทจงไม
วเคราะหการตดตามทวงถามหนบตรเครดตและสนเชอสวนบคคลของบรษทผประกอบธรกจ
สนเชอทไมใชสถาบนการเงน
ชเนตต พพฒนางกร 19
พจารณาคณสมบตของผขอมบตรเครดตอยางเขมงวด ผลคอพจารณาใหเครดต
กบผทไมมเครดต
2.2 บรษทเนนบรการความรวดเรว ขนตอนไมยงยาก โดยใชระบบ
โปรแกรมคอมพวเตอรในการประมวลผล ( Credit Scoring ) ซงไมมการตรวจ
สอบผขอมบตรเครดตอยางจรงจง
2.3 บรษทไมมการตรวจสอบลกคาทขอมบตรเครดตวามบตรเครดต
แลวกใบเพอพจารณาความเสยงอยางจรงจง
3. ประชาชน ลกหน
ประชาชนถกชกจงใจโดยการโฆษณาประชาสมพนธ ซงสามารถยนเอกสาร
ตางๆเพอขออนมตทำบตรเครดตและสนเชอสวนบคคลโดยในบางรายไมไดศกษา
ถงรายละเอยดและบางรายเปนผทมหนสนมากหรอมบตรเครดตเปนจำนวนหลายใบ
แลวแตกยงขออนมตทำบตรเครดตเพมอกโดยเจตนาปกปดขอมล
4.4 ปญหาการคางชำระหน
การศกษาปญหาการคางชำระหนของผใชบรการสนเชอนน ผวจยไดใชการ
สมภาษณผถอบตรเครดตและสนเชอสวนบคคลตามแบบสอบถามทมโครงสราง
(Structured Questionnaires) จำนวน 400 ชด ซงจะไดนำเสนอผลการวเคราะห
ขอมลโดยมรายละเอยดตอไปน
กรณของผใชบรการบตรเครดตพบวาประการแรกกลมตวอยางสวนใหญม
บตรเครดตจำนวน 2-3 ใบ (คดเปนรอยละ 44.1) ประการทสอง กลมตวอยาง
สวนใหญตดสนใจสมครสมาชกบตรเครดตเพราะไมมคาธรรมเนยมและดอกเบยตำ
(คดเปนรอยละ 43.7) รองลงมา สามารถจายชำระไดงายและสะดวก (คดเปน
รอยละ 40.5) และวงเงนสนเชอทไดรบการอนมตสง (คดเปนรอยละ 39.7)
ประการทสาม กลมตวอยางสวนใหญมระยะเวลาการเปนสมาชกบตรเครดตนาน
ทสดคอ1-5ป(คดเปนรอยละ68.7)ประการทสกลมตวอยางสวนใหญมระยะ
เวลาการเปนสมาชกบตรเครดตสนทสด คอ 1-5 ป (คดเปนรอยละ 93.8)
ประการทหา กลมตวอยางสวนใหญมการใชบตรเครดต (รวมทกบตร) 1-2 ครง
ตอสปดาห(คดเปนรอยละ54.7)รองลงมา3-4ครงตอสปดาห(คดเปนรอยละ
20
ปท 27 ฉบบท 2 กมภาพนธ - พฤษภาคม 2552
23.0) และ5 ครงขนไปตอสปดาห (คดเปนรอยละ 22.3) และประการสดทาย
กลมตวอยางสวนใหญมการชำระคาใชจายบตรเครดตโดยชำระครบเตมจำนวน
(คดเปนรอยละ 59.5) รองลงมา มการชำระคาใชจายบตรเครดตเพยงบางสวน
(คดเปนรอยละ25.6)
กรณของผใชบรการสนเชอสวนบคคลพบวา ประการแรก กลมตวอยางสวน
ใหญมสนเชอสวนบคคลของธนาคารพาณชย(คดเปนรอยละ14.0)รองลงมาสนเชอ
สวนบคคลจากบรษทคอบรษทอออน(คดเปนรอยละ11.0)ประการทสองกลม
ตวอยางสวนใหญตดสนใจสมครสมาชกสนเชอสวนบคคล เพราะความรวดเรวใน
การอนมต (คดเปนรอยละ 22.7) รองลงมา ไมมคาธรรมเนยมและดอกเบยตำ
(คดเปนรอยละ 20.6) วงเงนสงสดทอนมต (คดเปนรอยละ 19.7) และขนตอน
ในการสมครไมยงยาก (คดเปนรอยละ 19.1)ประการทสาม เหตผลในการใชสน
เชอสวนบคคลคอตองการสำรองเอาไวใชในกรณฉกเฉน(คดเปนรอยละ42.4)
รองลงมา ตองการเงนสดเอาไวใชหมนเวยน (คดเปนรอยละ 25.8) ประการท
สกลมตวอยางสวนใหญเลอกใชบรการสนเชอสวนบคคลสำหรบกดเงนสด คาใชจาย
ทวไปและสวนตวซอเครองใชไฟฟาทนหมนเวยนคาใชจายธรกจสวนตวผอนสนคา
ใหผอนยม (คดเปนรอยละ 42.4) รองลงมา คอการทองเทยว (คดเปนรอยละ
14.4) ประการทหา กลมตวอยางสวนใหญมจำนวนเงนทตองชำระคนตอเดอนตำ
กวา5,000บาทคดเปนรอยละ58.7รองลงมามจำนวนเงนทตองชำระคนตอเดอน
5,001 - 10,000 บาท (คดเปนรอยละ 19.3) ประการทหก กลมตวอยางไมม
ภาระหนสนคางชำระคดเปนรอยละ52.8สวนผทมภาระหนสนคางชำระคดเปน
รอยละ 47.2 และประการสดทาย กลมตวอยางสวนใหญมจำนวนหนสนรวม (รวม
ทกใบ/ทกประเภทบตร)ตำกวา10,000บาท(คดเปนรอยละ27.0)รองลงมาม
จำนวนหนสนรวม10,001-20,000บาท(คดเปนรอยละ26.4)และเปนทนา
สงเกตจำนวนหนสนทสงกวา100,000บาทมถงรอยละ6.3
จากขอมลเกยวกบพฤตกรรมการใชบตรเครดตและสนเชอสวนบคคล ดงกลาว
ขางตนน สะทอนใหเหนถงจดออนของการอนมตสนเชอดงตอไปน ประการแรก
วเคราะหการตดตามทวงถามหนบตรเครดตและสนเชอสวนบคคลของบรษทผประกอบธรกจ
สนเชอทไมใชสถาบนการเงน
ชเนตต พพฒนางกร 21
บรษทผประกอบธรกจสนเชอบตรเครดตและสนเชอสวนบคคล ยงมการใหเครดต
กบคนทมรายไดตำ โดยเฉพาะตำกวา 10,000 บาท มถง 11% และ 10,000-
15,000บาทมถง20.7%ประการทสองบรษทฯมการอนมตใหทำบตรเครดต
คนหนงไดหลายใบประการทสามบรษทฯมการแขงขนในการใหสนเชอกนอยางสง
โดยหนมาเนนการใหบรการทด ไมมคาธรรมเนยม ดอกเบยตำ สามารถจายชำระ
ไดงายและสะดวก วงเงนทอนมตสง และใชเอกสารและขนตอนไมยงยาก ซงการ
เนนการบรการทดดงกลาวน ทำใหเกดการยดหยนเกยวกบการพจารณาคณสมบต
ของผยนขอทำบตรเครดตทไมรอบคอบรดกมประการทสเมอมความอะลมอลวย
ในการอนมตสนเชอ จงทำใหเกดปญหาหนคางชำระสงถง 47.2%และจำนวนเงน
ทคางชำระรวมซงเกนกวา100,000บาทมถง6.3%
4.5 การตดตามทวงถามหน
จากการศกษาเอกสารและสมภาษณผบรหาร ของบรษทผประกอบธรกจสนเชอ
ทไมใชสถาบน พบวาแตละบรษทฯ ตางกำหนดขนตอนในการตดตามทวงถามหน
ไวคลายคลงกน กลาวคอ มการนำระบบเทคโนโลยมาใชในการตดตามหนและ
จดชนหนทถอวาทนสมยทสดระบบหนง ทงในสวนของ Hardware และ Software
อนเปนระบบ On-line ซงจะจดแบงกลมลกคาตามพฤตกรรมการชำระเงนและ
อายลกหนทคางชำระ โดยพนกงานตดตามหนแตละคนจะมหนาจอคอมพวเตอรท
สามารถเขาสฐานขอมลของลกคาไดโดยตรง นอกจากนผบรหารยงสามารถตรวจ
สอบผลการตดตามหนของพนกงานแตละคนและแตละสาขาทงในกรงเทพฯ และ
ตางจงหวด
นอกจากนยงมการวางระบบการตดตามดแลและตดตามหนอยางใกลชดโดย
จะมการตรวจสอบผลการตดตามทวงถามหนของพนกงานตดตามหนเปนประจำ
ทกวน สำนกงานใหญของบรษทฯ จะเปนศนยกลางของฐานขอมลเกยวกบการ
ตดตามหนจากทกสาขาทวประเทศซงขอมลทงหมดจะถกนำมาใชในการตรวจสอบ
และประเมนผลโดยผบรหารทสามารถตดสนใจและมอำนาจในการสงการให
ดำเนนการปรบปรงและแกไขปญหาทเกดจากการตดตามทวงถามหนไดอยางทนการ
22
ปท 27 ฉบบท 2 กมภาพนธ - พฤษภาคม 2552
สำหรบขนตอนการตดตามหน พบวา บรษทฯ ไดทำการกำหนดขนตอนการ
ตดตามหนสำหรบลกหนจดชนแตละประเภท โดยเมอลกหนเรมผดนดชำระหน
พนกงานตดตามหนของบรษทฯซงจะแบงแยกหนาทตามประเภทของสนเชอและ
จำนวนงวดทคางชำระจะเรมดำเนนการตดตามหนทนท เนองจากบรษทฯมฐาน
ลกคาจำนวนมากและเพมขนอยางรวดเรว การแบงแยกกลมและจำนวนลกคาจะ
ตองสมพนธกบจำนวนพนกงานตดตามหนเพอใหแนใจวาการบรหารหนจะทำได
อยางใกลชดและทนตอเหตการณวธการหลกทบรษทใชในการตดตามหนคอการ
โทรศพทพดคยกบลกหน แลวบนทกขอมลทงหมดทไดรบจากการสนทนาลงใน
ฐานขอมลของลกหน โดยพนกงานตดตามหนจะยงคงโทรศพทตดตอพดคยกบลก
หนโดยตลอดตราบเทาทพนกงานยงคงสามารถตดตอ และเจรจาใหลกหนมาชำระ
หนได ในกรณทพนกงานไมสามารถตดตอกบลกหนได เนองจาก ลกหนพยายาม
หลบเลยงทจะไมพดคยกบพนกงาน ลกหนยายบาน หรอลาออกจากททำงานโดย
ไมแจงใหบรษทฯทราบซงในกรณทตดตอลกหนไมไดทางบรษทฯจะสงพนกงาน
ตดตามหนอกชดหนงออกไปพบหรอตดตามลกหน
นอกจากน การตดตามหนไดปฏบตดวยความระมดระวง กรณทผถอบตรม
การผดนดชำระหนตงแต 3 เดอนนบแตวนทครบกำหนดชำระ บรษทฯ จะยกเลก
การใชบตรเครดตของผถอบตรทนท (เปนไปตามประกาศธนาคารแหงประเทศ
ไทยใชบงคบตงแตวนท1เมษายน2547)
จากการสมภาษณบรษทผประกอบธรกจสนเชอทไมใชสถาบนการเงน(5
กมภาพนธ และ 12 ตลาคม2552) ทำใหทราบถงนโยบายและมาตรการในการ
ตดตามทวงถามหนของบรษทดงจะไดอธบายตอไปน
เนองจากปญหาหนบตรเครดตและสนเชอสวนบคคลในระบบ
เศรษฐกจมจำนวนมาก อนเปนเหตกดดนใหบรษททออกบตรหรอเจาหนจะตองเรง
ตดตามทวงถามหนเพอใหไดมาซงการชำระหนคงคางโดยเรวเพอลดความเสยงท
จะเปนหนสญ รวมถงลดภาระการกนเงนสำรองของบรษททออกบตรหรอเจาหน
ซงกระบวนการตดตามหนสวนใหญเจาหนจะไมดำเนนนโยบายในการฟองรองลกหน
เปนคดแพงตอศาลเนองจากลกหนมภาระหนหลายสญญาตอรายจำนวนหนตอราย
วเคราะหการตดตามทวงถามหนบตรเครดตและสนเชอสวนบคคลของบรษทผประกอบธรกจ
สนเชอทไมใชสถาบนการเงน
ชเนตต พพฒนางกร 23
เปนจำนวนทไมมากนก หากเจาหนตองฟองเปนคดกจะทำใหเสยคาใชจายและ
เสยเวลามาก8นอกจากน ตามกฎหมายวธการพจารณาตามคดแพงมาตรา286(3)
ในการบงคบคดวา หามดำเนนการอายดเงนเดอนหากลกหนมเงนรายไดไมเกน
100,000 บาท จงเปนเหตใหเจาหนสวนใหญมกจะไมใชสทธเรยกรองตามกฎหมาย
ในการฟองรองดำเนนคดทางแพง รวมถงจำนวนหนตอรายเปนจำนวนเงนทไมมากนก
โดยเฉพาะลกหนเปนหนบตรเครดตจะมยอดหนคงคางชำระประมาณ 30,000 –
50,000 บาท เทานน สงเหลานจงกระตนใหเกดการทวงหนทใชระบบทางการ
ตลาดเพอตองการใหลกหนชำระหนโดยไมตองฟองคด9
เมอลกหนชำระหนลาชาหรอผดนดชำระหน เจาหนจะมอบหมายใหพนกงาน
ตดตามหนสน ซงเปนลกจางของบรษทสนเชอหรอเจาหนดำเนนการตดตามทวงถาม
จากลกหน โดยจะแบงแยกเปนฝายเรงรดหนสนเพอดำเนนการตดตามทวงถามลก
หนโดยเฉพาะตงแตเรมมการคางชำระหนตงแต1วน(Xday)ขนไปหรอบรษท
สนเชออาจวาจางบรษทสำนกงานภายนอกหรอสำนกงานกฎหมาย (Outsourcing)
ทประกอบธรกจในการตดตามหน เปนผดำเนนการแทนเจาหน โดยสวนใหญจะ
มอบหมายใหตดตามหนเมอลกหนมหนคางชำระมากกวา 180 วน ขนไป การใช
สำนกงานภายนอก เปนการลดตนทนคาใชจายเกยวกบ คาสวสดการ คาสถานท
คาจางแรงงานเปนตนโดยผลตอบแทนจากการตดตามทวงถามหนสำหรบสำนกงาน
ภายนอกคอจำนวนหนทสามารถตดตามไดโดยจะจายเปนเปอรเซนต(ประมาณ
รอยละ 15-20) ของจำนวนหนทเรยกเกบไดตามอตราทกำหนดไว ในแงน จง
ทำใหบรษทสำนกงานภายนอกและสำนกงานกฎหมายจะตองดำเนนการทกวธการ
8การดำเนนคดตอลกหนทผดนดชำระหน โดยเฉลยแตละคดจะมคาใชจายประมาณ5,000– 6,000บาท ซงคาใชจายในการดำเนนคด ไดแก คาธรรมเนยมศาล คาวชาชพทนาย คานำหมาย และคาใชจายทเกดขนจรง เปนตน รวมถงตองเสยเวลาในการดำเนนคดประมาณ 6 – 12 เดอน และแมวาศาลมคำพพากษาใหลกหนชำระหนแลวกตาม เจาหนกยงตองพยายามสบหาทรพยสนของลกหนเพอบงคบคดใหไดมาซงการชำระหนคนตามคำพพากษาใหเสรจสนดงนนกระบวนการบงคบคดกจะตองเสยเวลาและเสยคาใชจายในการดำเนนการในระดบสง9เหตผลอกประการหนงทผประกอบธรกจสนเชอหลกเลยงการฟองศาลใหดำเนนคดตอลกหนทคางชำระ เนองจากศาลยดตามแนวคำพพากษาทชวาดอกเบยรวมกบคาธรรมเนยมแลวหากเกนกวาทกฎหมายกำหนดคอ ดอกเบยรอยละ15 ตอปซงถาคดดอกเบยมากกวานถอวาเปนการเรยกดอกเบยเกนอตราทำใหดอกเบยทงหมดตกเปนโมฆะซงผประกอบธรกจสนเชอจะเรยกเกบไดเฉพาะเงนตนและดอกเบยในระหวางทผดนดเทานน ดวยเหตจงทำใหบรษทฯ หลกเลยงการฟองศาลโดยหนมาใชวธการทวงหนแทน
24
ปท 27 ฉบบท 2 กมภาพนธ - พฤษภาคม 2552
เพอตดตามหนจากลกหนใหได โดยบรษทสำนกงานภายนอกจะใชวธการในการ
ตดตามทวงถามหนมหลายรปแบบ เชน การตดตามทางโทรศพท การสงพนกงาน
ตดตามหนไปพบลกหน(BillCollector)การสงจดหมายทวงหน(LegalNotice)
การสงไปรษณยบตรและโทรสาร
บรษทสำนกงานภายนอกและสำนกงานกฎหมายบางแหงจะดำเนนการทกวถทาง
เพอตดตามหนจากลกหนใหได เนองจากรายไดทไดรบมาจากการจายเปนเปอรเซนต
ของจำนวนหนทเรยกเกบได ทำใหอาจใชวธการตางๆ โดยไมไดคำนงถงเหตผล
หรอปญหาของลกหนททำใหไมสามารถชำระหนได เชน ใชวธขมข บบบงคบ
ประจานกดดนใหชำระหนมากกวาการใชเหตผลและรบฟงปญหาตางๆเนองจาก
วธการดงกลาวมตนทนคาใชทตำกวาการฟองเปนคด และพนกงานตดตามหนได
รบเงนเดอนทคอนขางตำ โดยรายไดหลกจะขนอยกบจำนวนยอดหนทตดตามมาได
ดงนน พนกงานจะกระทำทกวถทางเพอตดตามหนใหได รวมทงใชวธหลอกลวง
โดยอางตวเปนเจาหนาทของรฐหรออางวาไดมการฟองเปนคดแลว รวมทงการทำ
เอกสารเลยนแบบหมายศาลโดยใชสญลกษณ ขอความใหคลายกบเอกสารของศาล
หรอโดยนำขอความจากตวบทกฎหมายมาใส อนมลกษณะเปนการขมขเพอใหลก
หนเกดความกลว การรบกวนสรางความเดอดรอนรำคาญดวยการโทรศพทมาใน
ยามวกาลหรอโทรไปทวงหนททำงานทกๆชวโมงการใชภาษาหยาบคายการประจาน
ลกหนตอบคคลอนโดยสงไปรษณยบตรหรอโทรสารไปยงสถานททำงานหรอทวงหน
ผานบคคลอนทรจกกบลกหนซงลวนเปนการประทำทละเมดสทธของลกหนทงสน
สำหรบขอมลจากการสมภาษณประชาชนทใชบตรเครดต โดยใชแบบสอบถาม
จำนวน 400 ชด พบวา กลมตวอยางเคยถกตดตามหน (ไมระบจำนวนครง) คด
เปนรอยละ 9.3 และเคยถกตดตามหนมากกวา 3 ครงขนไปคดเปนรอยละ 8.7
โดยเคยถกตดตามทวงถามหนจากบรษทผออกบตรเครดตและสนเชอสวนบคคล
คดเปนรอยละ16.7และเคยถกตดตามทวงถามหนจากสำนกงานกฏหมายและบรษท
เอกชน คดเปนรอยละ 13.0 นอกจากนยงพบอกวา กลมตวอยางสวนใหญเคยถก
พนกงานตดตามทวงถามหนดวยวธการทไมชอบธรรมหลากหลายรปแบบ (ดใน
ตารางขางลางน)
วเคราะหการตดตามทวงถามหนบตรเครดตและสนเชอสวนบคคลของบรษทผประกอบธรกจ
สนเชอทไมใชสถาบนการเงน
ชเนตต พพฒนางกร 25
ตารางท 3 ลกหนบตรเครดตทถกปฏบตจากบรษทผประกอบธรกจสนเชอทไมใช
สถาบนการเงน(n=400)
การปฏบตตอลกหน จำนวน รอยละ
1. โทรศพททใชวาจาขมขบบบงคบใหเกดความกลว 365 91.3
2. สงใบแจงรายการยอดการใชจายทางจดหมาย 189 47.3
3. ตดตามทวงหนทางโทรศพทดวยความสภาพ 134 33.5
4. โทรศพทตดตามหนกบญาตเชนบดามารดาเพอนบานญาตพนอง 42 10.5
5. ใชมาตรการทางกฎหมายฟองศาลดำเนนคด 37 9.3
6. โทรศพทโดยใชวาจาไมสภาพหยาบคายดหมนถากถางเสยดส 34 8.5
7. สงขอความทางไปรษณยบตรโทรสารเพอใหบคคลทสาม 31 7.8
ไดรบรวาลกหนมภาระหน
8. คดดอกเบยทสงกวากฎหมายกำหนด 28 7.0
9. แอบอางวาเปนพนกงานของรฐเพอมาขมขยดทรพยสน 25 6.3
10.สงจดหมายโดยปลอมแปลงเอกสารของศาลหรอกรมบงคบคด 25 6.3
ทำใหเกดความเขาใจผดและเกดความกลว
11.การโทรศพททกๆชวโมงและในยามวกาล 24 6.0
12.สงพนกงานไปทวงหนทบานโดยใชวาจาขมขใหอบอาย 24 6.0
13.สงพนกงานไปทวงหนในททำงานโดยใชวาจาขมขใหอบอาย 20 5.0
14.ทำจดหมายถงนายจางททำงานเปนการประจานทำใหอบอาย 17 4.2
15.อนๆไดแกโทรแจงกอนถงกำหนดประมาณ3-5วน, 15 3.7
ผดพลาดทางการสงเอกสาร(ตดตามมาผดสถานท)สงSMS
หกเงนเดอนผานบญชเงนฝากโดยไมแจงใหทราบ
16.ใชความรนแรงทำใหเกดความเสยหายแกรางกายและทรพยสน 14 3.5
26
ปท 27 ฉบบท 2 กมภาพนธ - พฤษภาคม 2552
วเคราะหปญหาการตดตามทวงถามหน มดงน 1. ดานภาครฐและกฏหมายทเกยวของ 1.1 ธนาคารแหงประเทศไทย ออกหนงสอกำหนดแนวทางการปฏบตในการตดตามทวงถามหนของผประกอบธรกจ รวมทงผใหบรการเรยกเกบหนภายนอก แจงตอผประกอบธรกจเพอขอความรวมมอดำเนนการตดตามทวงถามหนกบลกหนดวยความเปนธรรม แตยงคงเปนเพยงแนวทางการปฏบตทไมมสภาพบงคบและไมมมาตรการการตรวจสอบเหมอนเชนกฎหมาย 1.2 มชองทางททำใหบรษทผประกอบธรกจบรษทสำนกงานภายนอกและสำนกงานกฎหมายบางแหงอาศยชองทางในการใชวธการในการตดตามหนทเปนการละเมดสทธสวนบคคล 2. บรษทผประกอบธรกจสนเชอ 2.1 ขนตอนการตดตามหน เรมขนภายในระยะเวลาทรวดเรว คอชำระชากวาเพยง1วนกเรมดำเนนการตดตามทวงถามหนอยางไมรอชา 2.2 บรษทสำนกงานภายนอกและสำนกงานกฎหมายบางแหงจะดำเนนการทกวถทางเพอตดตามหนจากลกหนใหได เนองจากรายไดทไดรบมาจากการจายเปนเปอรเซนตของจำนวนหนทเรยกเกบได ทำใหมการใชวธการตางๆโดยไมไดคำนงถงเหตผล 3. ประชาชน ลกหน ประชาชนสวนใหญไมมความรความเขาใจในดานกฎหมายทจะปฏบตตนเมอเกดปญหาการถกทวงหนโดยไมคำนงถงสทธสวนบคคล และไมทราบวาจะไปรองเรยนกบหนวยงานใดจงจะไดรบความเปนธรรม
5. บทสรปและขอเสนอแนะ ปญหาการอนมต การคางชำระหนและปญหาการตดตามทวงถามหนสนเชอบตรเครดตและสนเชอสวนบคคล เกดจากปจจย 3 ดาน ดงน 1) นโยบายของรฐและกฎหมายทเกยวของ 2) บรษทผประกอบธรกจสนเชอทไมใชสถาบน รวมทงบรษทสำนกงานภายนอกและสำนกงานกฎหมาย และ 3) ผใชบรการสนเชอทคางชำระหนสรปไดดงน
วเคราะหการตดตามทวงถามหนบตรเครดตและสนเชอสวนบคคลของบรษทผประกอบธรกจ
สนเชอทไมใชสถาบนการเงน
ชเนตต พพฒนางกร 27
ประการแรก ดานนโยบายภาครฐและกฎหมายทเกยวของ พบวา ภาครฐ
มนโยบายสงเสรมการบรโภคของประชาชนเพอกอใหการกระตนทางเศรษฐกจ
ดวยเหตนจงทำใหภาครฐสนบสนนการขยายตวของใชบตรเครดตและสนเชอสวน
บคคลโดยขาดการดแลทเหมาะสมอนกอใหเกดปญหาตามมาคอ
1. นโยบายของภาครฐไมไดเนนแกไขปญหาอยางจรงจง โดยอะลมอลวย
เพอใหไดใชบรการบตรเครดตและสนเชอสวนบคคลไดโดยงาย เพอกระตนใหคน
บรโภคมากยงขน เชน การลดรายไดของผยนขอมบตรเครดตลงในบางชวง แม
กระทงการชำระยอดเงนขนตำเพยง5-10%ยงผอนปรนมานานจนบงคบใชไมได
เกอบ 10 ป นอกจากนยงมการเปลยนแปลงกฎหมายบอยๆ อนทำใหบรษทผ
ประกอบธรกจบตรเครดตทไมใชสถาบนการเงนสบสนในการนำกฎหมายไปใช
2. ประกาศระเบยบของธนาคารแหงประเทศไทยมชองวางทเจาหนสามารถ
เอารดเอาเปรยบกบลกหนไดถงแมวาธนาคารแหงประเทศไทยจะกำหนดใหผประกอบ
ธรกจเรยกเกบดอกเบยและคาธรรมเนยมตางๆ จากการใชบตรเครดตไมเกนรอยละ
20ตอป และสนเชอสวนบคคลไมเกนรอยละ28ตอป ซงเปนอตราทสงอยแลว
แตปรากฏวาผประกอบธรกจยงมการเรยกเกบคาใชจายอนๆ เชน คาธรรมเนยม
การเบกเงนรอยละ 3พรอมภาษรอยละ 7 คาธรรมเนยมในการทวงถามและคาใช
จายอนๆ เมอรวมกบอตราดอกเบยและคาธรรมเนยมดงกลาวขางตนแลวนบเปน
อตราทสงมาก10 และไมเปนธรรมเมอเปรยบเทยบกบตนทนการดำเนนธรกจ อน
เปนวธการคดดอกเบยทไมเปนธรรมและเปนภาระแกลกหน
ประการทสอง ดานบรษทผประกอบธรกจสนเชอบตรเครดตและสนเชอ
สวนบคคล บรษทเหลานมการพจารณาอนมตสนเชออยางรวดเรวเกนไปจนขาด
ความรดกม ในขณะทการตดตามทวงถามหนบรษทกลบเนนวธการเขมงวด เรงรด
ไมเคารพสทธ และไมปฏบตตามกฎหมาย อนเปนการผลกภาระความเสยงไปให
ลกหนแบกรบเพยงฝายเดยวนอกจากนผลการศกษาพบวาบรษทฯมการตดตาม
ทวงถามหนทไมเปนธรรม ไดแก การโทรศพทโดยใชวาจาไมสภาพ หยาบคาย ด10บรษทผประกอบธรกจสนเชอเรยกเกบดอกเบยและประโยชนเกนกวาสทธตามกฎหมาย โดยการเลยงใชคำวา “ดอกเบย”เปน“คาธรรมเนยมตางๆ”แทนเชนคาธรรมเนยมการใชวงเงนซงหากคำนวณแลวพบวาบรษทเรยกเกบดอกเบยเกนกวากฎหมายกำหนดลกหนบางรายตองเสยดอกเบยสงกวารอยละ28ตอป
28
ปท 27 ฉบบท 2 กมภาพนธ - พฤษภาคม 2552
หมนถากถางเสยดสขมขใหเกดความกลวการโทรศพททกๆชวโมงหรอในยาม
วกาล การโทรศพทตดตามหนกบญาตพนอง การทำขอความสงทางไปรษณยบตร
โทรสารเพอประจานใหบคคลทสามไดรบรวาลกหนมภาระหน สงพนกงานตดตาม
หนไปทวงถามหนทบานหรอททำงานโดยใชวาจาขมขใหอบอายใหพนกงานปลอม
ตวแอบอางวาเปนพนกงานของรฐเพอจะมายดทรพยสน สงจดหมายโดยปลอมแปลง
เอกสารของศาล หรอ กรมบงคบคด ทำใหเกดความเขาใจผดและเกดความกลว
และใชความรนแรงทำใหเกดความเสยหายแกรางกายและทรพยสนฯลฯ
ประการสดทาย ดานประชาชนทเปนลกหนซงคงปฏเสธไมไดวาปญหาการ
คางชำระหนเกดจากพฤตกรรมการใชจายโดยขาดวนยทางการเงนของลกหน
แมวาประโยชนของการใชบตรเครดตและการมสนเชอสวนบคคล ทำใหเกดความ
สะดวกในการใชจายอกทงสามารถลดดอกเบยของสนเชอนอกระบบและเปดโอกาส
ใหลกหนเขาสแหลงเงนไดงายขน แตปรากฎวามลกหนจำนวนมากทขาดวนยทางการ
เงนทำใหเกดหนจำนวนมากทไมอาจชำระได11
กลาวโดยสรปไดวา ปญหาการคางชำระหนบตรเครดตและสนเชอสวนบคคล
เปนปญหาทเกดจากทกๆ ฝายทเกยวของ ในแงนจะสามารถเขาใจปญหาไดอยาง
ชดเจนกตอเมอมการวเคราะหปญหาระบบการใหสนเชอทงระบบ อนประกอบดวย
ปญหาดานนโยบายภาครฐและการออกกฎหมายในการกำกบดแลบรษทผประกอบ
ธรกจสนเชอทไมใชสถาบนการเงน ซงยงไมเปนรปธรรมทชดเจนตอการนำไปปฏบต
ทงเจาหนและลกหน ปญหาดานเจาหนหรอบรษทผประกอบธรกจสนเชอทไมใช
สถาบนการเงนหรอผใหบรการทดำเนนธรกจทมงเนนผลกำไรจากดอกเบยและม
การแขงขนกนสงจนนำไปสการจงใจลกคาใหใชบรการสนเชอดวยวธทสมเสยง
และใชวธการตดตามทวงถามหนทละเมดสทธ และปญหาดานลกหนหรอประชาชน11ผลการศกษาพบวาลกหนขาดความระมดระวงและไมเขาใจในเงอนไขขอสญญาอยางชดเจนทงนสวนใหญเกดจากการทผประกอบธรกจเจตนาพมพขอความในสวนสงเสรมการขายสทธพเศษดวยตวอกษรทใหญและสสะดดตาเพอดงดดความสนใจของลกคา แตพมพขอความในสวนทเปนขอสญญา เงอนไข คาธรรมเนยมในการชำระหนไวดวยตวอกษรขนาดเลกและใชสททำใหอานยาก และมคาธรรมเนยม คาใชจายบางประเภทมไดระบไวอยางชดเจน แตมการเรยกเกบ และยงมเงอนไขทเปนขอผกมดและละเมดสทธของลกหนอนมลกษณะเปนขอสญญาทไมเปนธรรมรวมอยดวย เชน การนำขอมลประวตของลกหนไปเปดเผยหรอเพอประโยชนทางธรกจ นอกจากนยงมคาธรรมเนยมบางประเภททไมควรเรยกเกบแตบรษทมการเรยกเกบ เชน คาสำเนาใบแจงหน สำเนาบนทกการขาย การขอรหสบตรใหมฯ คาตดตามทวงถามหน ซงในตางประเทศไมสามารถทำไดเพราะเปนสทธของลกหนทไดรบการคมครองตามกฎหมาย
วเคราะหการตดตามทวงถามหนบตรเครดตและสนเชอสวนบคคลของบรษทผประกอบธรกจ
สนเชอทไมใชสถาบนการเงน
ชเนตต พพฒนางกร 29
หรอผใชบรการสนเชอไมมวนยในการใชจายเงน ใชเงนเกนตว และประกอบกบ
บรบทดานเศรษฐกจถดถอย คาครองชพทสงขน สงคมแหงความฟมเฟอย และ
เทคโนโลยสมยใหมทรวดเรว ดงนนการแกปญหาใหเกดประสทธภาพไดนนตอง
พรอมปรบแกทงระบบจงจะเกดผลทยงยน
สำหรบขอเสนอแนะในการแกไขปญหา มดงตอไปน
1. ขอเสนอแนะในการแกไขปญหาดานการอนมตสนเชอ
1.1 ขอเสนอแนะเชงนโยบายตอรฐบาล 1) ควรสงเสรมใหประชาชนได
รบทราบและตระหนกถงปญหาของการบรโภคนยม พรอมๆ กบใหความรในเรองวนย
ทางการเงนการออมและการวางแผนทางการเงนใหแกประชาชน2)ภาครฐตอง
กำหนดใหสถาบนการเงนปลอยสนเชอเพอการลงทนใหกบประชาชนในระดบฐานราก
ทขาดโอกาสเขาหาเงนทน โดยมมาตรการและอตราดอกเบยทเออตอการประกอบการ
ของประชาชน3)การปรบปรงรปแบบการทำงานของหนวยงานรฐเนองจากวธการ
ทำงานของหนวยงานรฐทมหนาทกำกบดแลสถาบนการเงนและผประกอบธรกจ
บางเรองไมสอดคลองกบเจตนารมณของกฎหมาย หรอไมกอใหเกดประโยชนแก
สวนรวมอยางแทจรง 4) ภาครฐตองระดมใหความร ความเขาใจ แกประชาชนใน
ดานสทธของตนเองในการบรโภค5)การบรรจเรองการวางแผนทางการเงนสวนบคคล
เปนวาระแหงชาต โดยควรมการรณรงคใหความรตงแตเยาววยอยางทวถง หรอ
อาจบรรจไวในหลกสตรการศกษา เพอใหรทางดานการวางแผนทางการเงนสวนบคคล
อยางเปนระบบและมความตอเนองจนเปนประชากรทมคณภาพในอนาคต
มาตรการดานกฎหมาย ควรแกไขปรบปรง พ.ร.บ. ขอมลเครดต
แหงชาตเพอใหเกดความเหมาะสมสำหรบนำไปใชประโยชนในการพจารณาประกอบการ
ตดสนใจอนมตสนเชอไดอยางมประสทธภาพตอไป12
12ควรแกไขปรบปรง พ.ร.บ. ขอมลเครดตแหงชาต ดงน 1) ใหผประกอบธรกจจดทำรายงานเชงสถตจากขอมลของลกหนเพอใชประกอบในการพจารณาความสามารถในการชำระหนโดยใชวธการทางสถตในการประมวลผลขอมล และแจงใหผขอสนเชอทราบ 2) ควรกำหนดขอจำกดในการพจารณารายงานขอมลทางสถตในเรองจำนวนผถอบตรเครดตและผใชบรการสนเชอสวนบคคล โดยเนนเสนอการรายงานและการประเมนความเสยงแสดงใหเจาหนเพอประกอบการพจารณาใหสนเชอในลำดบตอไป 3) ใหลดระยะเวลาการเกบขอมลเครดตของลกหนหลงชำระหนเสรจสนแลว ใหเหลอนอยลงเพอใหลกหนมโอกาสเขาถงสนเชอในอนาคตได 4) การตรวจสอบขอมลประวตทางการเงน ควรใหผบรโภคสามารถตรวจเชคเครดตไดฟรโดยไมตองเสยคาใชจาย เนองจากเปนสทธของลกหนในการทจะเขาถงและรบทราบขอมลของตนเอง และ 5) เรงเนนสรางความเขาใจบทบาทหนาทขององคกร
30
ปท 27 ฉบบท 2 กมภาพนธ - พฤษภาคม 2552
1.2 ภาคเอกชนและบรษทผประกอบธรกจสนเชอทไมใชสถาบนการ
เงนบรษทฯไมควรมงหวงผลกำไรมากจนเกนไปมงรกษาลกคาเกาตนทนตำกวา
การแสวงหาลกคาใหมควรใหความสำคญกบการพจารณาหลกเกณฑการใหสนเชอ
คณสมบตของผขอใชบรการโดยการอนมตใหสนเชอสำหรบผทควรจะไดรบ
1.3 ประชาชนหรอผใชบรการ ประชาชนผใชบรการจะตองรจกใชเครดต
อยางพอประมาณ มเหตผล และมภมคมกนตามหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยง
คอการออมและการมวนยทางการเงนรจกยบยงชงใจไมหลงไปตามการโฆษณาสนคา
ประชาชนควรมความรความเขาใจเกยวกบผลตภณฑทางการเงนอนหลากหลาย
และซบซอน จดสำคญคอ คนรนใหมควรใสใจเรองการเงน (การเงนสวนบคคล)
อนไดแก รหา รเกบ รใช รขยายผล รการถายโอน สามารถแกไขปญหาครอบครว
ปญหาสงคมและประเทศชาตไดในทสด นอกจากน ประชาชนควรมการวางแผน
การบรหารจดการรายจาย โดยทำบญชรายรบ รายจายในแตละวน แตละเดอน
แตละป เพอใหเกดการใชเงนอยางมวนยและมเหตผล เพอจะไดไมเกดปญหาหน
สนลนพนตว
2. ขอเสนอแนะในการแกไขปญหาดานการตดตามทวงถามหน
2.1 ขอเสนอแนะเชงนโยบายตอรฐบาล1)ควรสงเสรมใหผประกอบ
ธรกจตระหนกถงหนาทมจรยธรรมและคณธรรมในการประกอบอาชพโดยเฉพาะ
การเคารพสทธของผบรโภคใหมากขน 2) สนบสนนใหมการรวมกลมของภาค
ประชาชนในการดำเนนการเพอคมครองสทธผบรโภค เนองจากการรวมกลมของ
ผบรโภคทเขมแขง จะทำใหสามารถเขามาเสรมบทบาทการทำงานของเจาหนาทรฐ
ในการใชกฎหมายเพอคมครองผบรโภคไดอยางจรงจงรวมทงยงมสวนทำใหผประกอบ
ธรกจเคารพสทธของผบรโภคมากขนดวย 3) ภาครฐควรใหการสนบสนนบทบาท
หนาทในการประชาสมพนธศนยรองเรยนของหนวยงานทเกยวของ
มาตรการดานกฎหมาย ปญหาการตดตามทวงถามหนทไมเปนธรรม
สวนหนงเปนเพราะประเทศไทยยงไมมกฎหมายในการคมครองประชาชน
ประกอบกบการบงคบใชกฎหมายยงเปนปญหา กฎหมายทใชบงคบอยยงไมเหมาะ
สมกบสถานการณในปจจบนดงนนจงศกษากฎหมายของตางประเทศเพอนำมาปรบ
วเคราะหการตดตามทวงถามหนบตรเครดตและสนเชอสวนบคคลของบรษทผประกอบธรกจ
สนเชอทไมใชสถาบนการเงน
ชเนตต พพฒนางกร 31
ใชในประเทศไทย เพอใหเกดความเปนธรรมตอทกฝายในภาพรวมตอไป โดย
ภาครฐจะตองเรงออกกฎหมายทเหมาะสม อนเปนกฎหมายทคมครองสทธของ
เจาหนและลกหนอยางครบถวน13 นอกจากน ยงจะตองเรงผลกดนใหมผลบงคบใช
“พ.ร.บ.การตดตามทวงถามหนทเปนธรรม” โดยเรว เนองจากเปนปญหาเรงดวน
ทกระทบตอสทธของลกหนเปนวงกวาง
2.2 ภาคเอกชนและบรษทผประกอบธรกจสนเชอทไมใชสถาบนการ
เงน หากลกคามปญหาทางการเงนบรษทฯ ควรมงเนนทการชวยแกไขปญหา โดย
ใชวธการประนประนอมไมรนแรง เคารพสทธสวนบคคล ไมเอาเปรยบโดยการคด
ดอกเบยมากเกนไป ประชาชนกจะสามารถชำระหนไดในทสด แตหากประชาชน
คนใดทไมมความตงใจในการชำระหนกควรใชมาตรการทางกฎหมายตอไป
ดงนนสงทสำคญทสดคอการมจรรยาบรรณในวชาชพของผใหบรการ
โดยเฉพาะการตดตามหนทเกดขนปญหาอยทนโยบายของบรษททผบรหารไดกำหนด
ขน วธการททำใหการเรยกเกบหนไดผลเรว ไดแก การมเงอนไขการชำระเงนทด
การใหคานายหนาแกพนกงานเกบเงนการกำหนดสทธพเศษตางๆใหแกลกคาท
ชำระเงนตามกำหนดเวลา ฝายสนเชอตองรบแจงบญชลกหนทผดสญญาแกฝาย
ขายทราบโดยเรวเพอจะไดงดสทธพเศษดงกลาวแกลกคาผน การอบรมพนกงาน
เกบหนใหมสมรรถภาพยงขน การมระบบงานภายในกจการทดจะชวยใหเกบหน
ไดเรวขน ควรหลกเลยงการดำเนนงานในชนศาลโดยไมจำเปน และทสำคญทสด
คอควรมมนษยธรรมและสรางมนษยสมพนธทด
2.3 ประชาชนหรอผใชบรการ ไมเพยงแตตองรจกการออมแลวการ
มวนยในการใชจายเงนอยางเพยงพอและเหมาะสมถอเปนสงสำคญทสด และเมอ
ถงกำหนดการจายชำระหนกจะตองสามารถมเงนไปจายชำระหนไดตามระยะเวลา
ทกำหนดไวได แตหากลกหนประสบปญหาทางการเงนไมสามารถจายชำระหนได
ตามกำหนดควรตดตอแจงขอมลกบบรษทผประกอบธรกจสนเชอ และหากถกตดตาม 13ตวอยางกฎหมายเหลาน ไดแก พ.ร.บ. เรองความโปรงใสในการเปดเผยขอมลความจรงในการกยม พ.ร.บ. คมครองขอมลสวนตว พ.ร.บ. คมครองการรายงานประวตลกหนอยางเปนธรรม พ.ร.บ. คมครองการเรยกชำระหนทเปนธรรมพ.ร.บ.การตดตามทวงถามหนทเปนธรรมพ.ร.บ.วาดวยการกยมเงนทเปนธรรมโดยกำหนดวธการคำนวณดอกเบยทเปนธรรมและการจดทำแบบสญญามาตรฐานโดยกำหนดเงอนไขในสญญาใหชดเจนและเปนธรรมตอทงเจาหนและลกหน
32
ปท 27 ฉบบท 2 กมภาพนธ - พฤษภาคม 2552
หนทไมเปนธรรม ละเมดสทธสวนบคคล สามารถขอคำปรกษาจากหนวยงานทเกยวของ
เชน ธนาคารแหงประเทศไทย กระทรวงการคลง สำนกงานคณะกรรมการคมครอง
ผบรโภค และมลนธเพอผบรโภค ทใหความชวยเหลอเพอประสานงานในการแกไข
ตอไป
บทความนจงขอจบดวยบทเรยนอนทรงคณคา ซงปรากฏในพระราชดำรส
ของพระบาทสมเดจพระเจาอยหว (วนท 4 ธนวาคม 2540) ดงตอไปน:
เมอ ๔๐ กวาป มผหนงเปนขาราชการ ชนผนอย มาขอเงน. ทจรงกไดเคย
ให เงนเขาเลกๆนอยๆอยเรอยๆ เขา บอก “ไมพอ” เขากขอยมเงน ขอกเงน เมอ
เขาขอกเงน กบอกวา เอา…ให แตขอใหเขาทำบญช บญชรายรบ บญชรายจาย.
รายรบกคอ เงนเดอนของเขาและเงนทอดหนนเขา สวนรายจาย กเปนของท
ใช ในครอบครว. แตมรายการหนงบอกวาคาแชร และอกตอนหนงกมคาแชรอก
ถามเขาวา “ทำไมจายคาแชรแลว ยงจายแชรซำอกทหนง” เขาบอกวา
สำหรบจายแชรเดอนนน เขาตองออกมาทำแชรสปดาห…เขากเปยแชรออกมา
สำหรบไปใชคาแชรเดอน เขากนกวา เขาฉลาด
ความจรงแชรน ไมใชเฉพาะ คนนเทานน แตมทวไปทกแหง ทงทางราชการ
ทกกระทรวง ทบวง กรม กม ทกบรษท ทกสวน แมจะเอกชน เขากมแชร.
ไดบอกใหเขาเลกแชร เลกแลวใหทำบญชตอไป ทหลงเขาทำบญชมา เขาไม
ขาดทนแลว เขาสามารถทจะมเงนพอใช เพราะบอกใหเขาทราบวามเงนเดอนเทา
ไหร จะตองใช ภายในเงนเดอนของเขา
การทำแชรนเทากบเปนการกเงน การกเงนทนำมาใชในสงทไมทำราย
ไดนนไมด อนนเปนขอสำคญ เพราะวาถากเงน และทำใหมรายได กเทากบจะ
ใชหนได… ไมตองเดอดรอน ไมตองเสยเกยรต
วเคราะหการตดตามทวงถามหนบตรเครดตและสนเชอสวนบคคลของบรษทผประกอบธรกจ
สนเชอทไมใชสถาบนการเงน
ชเนตต พพฒนางกร 33
ภาคผนวก: สรปประกาศ กฎหมาย ระเบยบ ของธนาคารแหงประเทศไทย
กฎหมาย หรอระเบยบ (วนทออก)
เนอหา
1.ประกาศธนาคารแหงประเทศไทย(30ม.ย.37)
ออกหนงสอแนะนำธนาคารพาณชยวาผถอบตรเครดตไดควรมอาย20ปขนไปและมรายไดอยางนอยปละ120,000บาท
2.ประกาศธนาคารแหงประเทศไทย(28ธ.ค.38)
ผถอบตรรายใหมตองมรายไดประจำอยางนอยปละ240,000บาทขาราชการพนกงานรฐวสาหกจตองมรายไดประจำอยางนอยปละ120,000บาทมอายไมตำกวา22ปขนไปไมไดกำหนดวงเงนทชดเจนแตกำชบใหเขมงวด
3.ประกาศธนาคารแหงประเทศไทยหลกเกณฑการใหบรการบตรเครดต(8ธ.ค.40)
1)ผถอบตรรายใหมบคคลทวไปขาราชการพนกงานรฐวสาหกจ
ตองมรายไดประจำอยางนอยปละ240,000บาท
2)การออกบตรเสรมไดเมอผถอบตรหลกจะตองมรายไดเพม
ขนอก60,000บาทตอปตอบตรเสรม1ใบผถอบตรเสรม
จะตองมอายไมตำกวา22ป
3)วงเงนของผถอบตรตองไมเกน2เทาของรายไดเฉลยตอเดอน
เวนแตในกรณทจำเปนอาจใหวงเงนเกนกวาทกำหนดนได
แตตองเปนการชวคราวเทานน
4)ในกรณทผถอบตรผอนชำระหนบางสวนจะตองชำระขน
ตำในแตละงวดอยางนอยรอยละ10ของยอดสนเชอบตร
เครดตคงคางทงสนแตตองไมตำกวางวดละ2,000บาท
ทงนตงแตวนท1มกราคม2541เปนตนไป
5)การเรยกเกบดอกเบยและสวนลดใหกำหนดเปนอตราดอกเบย
ทเรยกจากลกคารายยอยชนดบวกสวนตางและใหปฏบตตาม
ประกาศของธนาคารเรองการกำหนดใหธนาคารพาณชยปฏบต
ในเรองดอกเบยและสวนลดลงวนท20ต.ค.36
34
ปท 27 ฉบบท 2 กมภาพนธ - พฤษภาคม 2552
กฎหมาย หรอระเบยบ (วนทออก)
เนอหา
4.ประกาศธนาคารแหง
ประเทศไทย
(30ต.ค.41)
ขยายเวลาการกำหนดวงเงนของผถอบตรรายเกาออกไปอก2ป
และใหเรมถอปฏบตหลกเกณฑดงกลาวในวนท1มกราคม
2544เปนตนไปสวนการบงคบใหชำระขนตำรอยละ10
สำหรบลกคารายเกากใหขยายเวลาออกไปอก2ปและให
บงคบชำระขนตำเหลอรอยละ5แตตองไมตำกวา1,000
บาทตอเดอน
5.ประกาศธนาคารแหง
ประเทศไทย
(27พ.ย.43)
ปรบลดหลกเกณฑเกยวกบคณสมบตของผถอบตรหลกและ
บตรเสรมโดยผถอบตรหลกทกรายตองมรายไดอยางนอยป
ละ180,000บาทหรอเฉลยเดอนละ15,000บาทและตอง
มอายไมตำกวา22ปและกำหนดอายของผถอบตรเสรมตอง
มอายไมตำกวา18ปนอกจากนไดขยายเวลาการบงคบให
จายขนตำรอยละ10และใหจายขนตำเพยงรอยละ5ออกไป
อกถงวนท31ธนวาคม2544สวนเรองอตราดอกเบยและ
สวนลดนนยงคงใหเกณฑเดม
6.ประกาศธนาคารแหง
ประเทศไทย
(25เม.ย.45)
ยกเลกประกาศเมอวนท27พฤศจกายน2543และไดปรบ
คณสมบตของผถอบตรหลกโดยลดอายจาก22ปลงมาเหลอ
ไมตำกวา20ปสวนผถอบตรเสรมยงคงเทาเดมคอไมตำกวา
18ปและหลกเกณฑการชำระหนขนตำรอยละ10ทไดมการ
เลอนระยะเวลาการใชบงคบมาอยางตอเนองทายทสดประกาศ
ฉบบนไดใหใชเกณฑการชำระหนขนตำทรอยละ5โดยไมม
เงอนไขเรองของเวลามากำหนดอก
7.กระทรวงการคลงโดย
อาศยประกาศคณะปฏวต
ฉบบท58ขอ5
(11พ.ย.45)
มสาระสำคญคอใหผประกอบธรกจบตรเครดตทมใชสถาบน
การเงนตองอยภายใตการกำกบดแลของธนาคารแหงประเทศไทย
วเคราะหการตดตามทวงถามหนบตรเครดตและสนเชอสวนบคคลของบรษทผประกอบธรกจ
สนเชอทไมใชสถาบนการเงน
ชเนตต พพฒนางกร 35
กฎหมาย หรอระเบยบ (วนทออก)
เนอหา
8.ประกาศธนาคารแหง
ประเทศไทย
(12พ.ย.45)
อนญาตใหผประกอบธรกจบตรเครดตทงธนาคารพาณชย
และผประกอบธรกจทไมใชสถาบนการเงนสามารถเรยกเกบ
ดอกเบยคาปรบคาบรการหรอคาธรรมเนยมตางๆจากผถอ
บตรไดทงนเมอคำนวณรวมกนแลวตองไมเกนรอยละ18
ตอปและการเบกถอนเงนสดดวยบตรเครดตยงสามารถ
เรยกเกบคาบรการไดอกรอยละ3ของจำนวนเงนสดทเบกถอน
และอนญาตใหเรยกเกบคาธรรมเนยมการตดตามทวงถามหน
ไดอกโดยระบวา“ตามจำนวนเงนทไดจายไปจรงและพอ
สมควรแกกรณ”
9.ประกาศธนาคารแหง
ประเทศไทย
(26ม.ค.47)
กำหนดคณสมบตผถอบตรเครดตใหมโดยใหผถอบตรหลก
มรายไดไมตำกวา15,000บาทตอเดอนหรอ180,000
บาทตอปหรอมเงนสดหมนเวยนในบญชเงนฝากเปนเวลาไม
นอยกวา6เดอนและสำหรบผไมมคณสมบตตามนสามารถ
ออกบตรเสรมไดโดยกำหนดวงเงนใหแกผถอบตรไมเกน5
เทาของรายไดเฉลยตอเดอนนอกจากนไดปรบเพมอตราการ
ผอนชำระขนตำจากเดมทกำหนดไวไมนอยกวารอยละ5
เปนไมนอยกวารอยละ10ของยอดคงคางทงสนโดยใหผถอ
ปฏบตสำหรบผถอบตรรายใหมตงแตวนท1เมษายน2547
และผถอบตรรายเกาตงแตวนท1เมษายน2550เปนตนไป
10.ประกาศธนาคารแหง
ประเทศไทย
(20ม.ย.48)
กำหนดใหผประกอบธรกจสนเชอสวนบคคลทมใชสถาบนการเงน
เปนธรกจทตองอยภายใตการกำกบดแลของธนาคารแหง
ประเทศไทยและอนญาตใหเรยกเกบดอกเบยคาบรการคา
ธรรมเนยมรวมกนแลวไมเกนรอยละ28ตอป(Effectiverate)
11.ประกาศธนาคารแหง
ประเทศไทย
(28พ.ย.49)
ประกาศปรบเพมเพดานดอกเบยคาปรบคาบรการและคา
ธรรมเนยมในการประกอบธรกจบตรเครดตอกรอยละ2ตอ
ปเปนไมเกนรอยละ20ตอป
36
ปท 27 ฉบบท 2 กมภาพนธ - พฤษภาคม 2552
กฎหมาย หรอระเบยบ (วนทออก)
เนอหา
12.ประกาศธนาคารแหง
ประเทศไทย
(31ม.ค.51)
ขยายขอบเขตคณสมบตของผถอบตรหลกเพมขนจากเดมท
พจารณาผขอมบตรจากเงนฝากประจำทธนาคารพาณชยใดๆ
ไมตำกวา500,000บาทเปนระยะเวลาไมนอยกวา6เดอน
หรอมเงนฝากหรอการลงทนในตราสารแสดงสทธในหนหรอ
กองทนรวมใดๆอยางใดอยางหนงหรอรวมกนไมตำกวาหนง
ลานบาทเปนระยะเวลาไมนอยกวา6เดอนได
13.ประกาศธนาคารแหง
ประเทศไทย
(14ก.ย.51)
แนวทางปฏบตในการตดตามทวงถามหนของผประกอบธรกจ
รวมทงผใหบรการเรยกเกบหนภายนอกแจงตอผประกอบ
ธรกจเพอขอความรวมมอดำเนนการตดตามทวงถามหนกบ
ลกหนดวยความเปนธรรมแตยงคงเปนเพยงแนวทางการ
ปฏบตทไมมสภาพบงคบ
วเคราะหการตดตามทวงถามหนบตรเครดตและสนเชอสวนบคคลของบรษทผประกอบธรกจ
สนเชอทไมใชสถาบนการเงน
ชเนตต พพฒนางกร 37
บรรณานกรม ขอมลสถตธนาคารแหงประเทศวนท22พฤษภาคม2551,www.bot.or.th
ชมรมบตรเครดตและสนเชอสวนบคคลวนท5มถนายน2551,http://www.consumerthai.org
ดารณ พทธวบลย. (2540). “การจดการเรยกเกบหน”.การจดการสนเชอ. อาทรการ
พมพ.กรงเทพมหานคร:
นพวรรณ พยฆพรม. (2549). การบงคบใชมาตราการทางอาญาตอธรกจสนเชอสวน
บคคลภายใตการกำกบสำหรบผประกอบธรกจทมใชสถาบนการเงน. นตศาสตรมหา
บณฑตจฬาลงกรณมหาวทยาลย.
พจนานกรม ฉบบราชบณฑตยสภาน พ.ศ. 2542.(2546).กรงเทพมหานคร:นาม
มบคสพบลเคชนส.
พรเลศ เบญจกล. (2551). มาตรการของรฐบาลในการออกกฎหมายการตดตามหน
ศกษาเฉพาะกรณหนสนบตรเครดต.ศลปศาสตรมหาบณฑตมหาวทยาลยรามคำแหง.
ลคนา พชราวลย. (2540). การบรหารความเสยงธรกจบตรเครดตของธนาคาร
พาณชยไทย. วทยานพนธหลกสตรบรหารธรกจมหาบณฑตภาควชาบรหารธรกจ
(การจดการการเงนและการธนาคาร)มหาวทยาลยเซนตจอหน.
“วชามารในวงการทวงหนบตรเครดต” หนงสอพมพสยามรฐ.ฉบบวนท27สงหาคม2550.
รายงานประจำปของบรษท บตรกรงไทย จำกด (มหาชน) ป 2551
รายงานประจำปของบรษท อออน ธนสนทรพย (ไทยแลนด) จำกด (มหาชน) ป 2551
สรจนทร วงศแกว.(2549).พฤตกรรมของพนกงานในเขตนคมอตสาหกรรมภาคเหนอ
จงหวดลำพน ในการใชสนเชอบคคลของสถาบนการเงนทไมใชธนาคารพาณชย.
บรหารธรกจมหาบณฑตมหาวทยาลยเชยงใหม.
สมใจ ลกษณะ.(2542).“องคประกอบทมอทธพลตอพฤตกรรม”.พฤตกรรมองคกร.
ศนยการพมพสถาบนราชภฎสวนสนนทา.
อนนต สนตภาพ. (2547). มาตรการทางกฏหมายในการคมครองผบรโภคบตรเครดต
ประเภทบตรเครดตนอกสถาบนการเงน. นตศาสตรมหาบณฑต มหาวทยาลย
รามคำแหง.
อษณา ไชยสถตวานช.(2548).พฤตกรรมของผบรโภคในการเลอกใชบรการบตรเครดต
จากสถาบนการเงนทไมใชธนาคารพาณชยในเขตอำเภอเมอง จงหวดเชยงใหม.
เศรษฐศาตรมหาบณฑตมหาวทยาลยเชยงใหม.
วกฤตสงคมไทย : แนวทางปองกนภยเยาวชนจากการใชอนเตอรเนตในทพกอาศย
Crisis Situation in Thailand:Recommendations on home-using Internet Protection Methodology for Thai Youth
สวมล วงศสงหทอง บญเลศ ศรเบญจบตร กฤษณา ศขหมอก นรญ งามเกด