รายงานผลการศึกษา เรื่อง...
TRANSCRIPT
รายงานผลการศกษา
เรอง
เขตพฒนาเศรษฐกจพเศษจงหวดหนองคาย
โดย
ดร.เชยรชวง กลยาณมตร
รศ.ดร.สชาย ธนวเสถยร
อ.ณรงคศกด บลสวรรณ
อ.ศรณยพงศ ฟงเกยรต
อ.เดชา นตยนภาพ
อ.ธนกฤต หวงด ารงวงศ
อ.อภภ ธนการอรนลน
เอกสารประกอบการสมมนา
โครงการประชมสมมนาก าหนดกรอบการท างานในการจดตง
เขตเศรษฐกจพเศษตามนโยบายของรฐบาล ประจ าปงบประมาณ 2558
ทท าการปกครองจงหวดหนองคาย
มถนายน 2558
สารบญ
หนา บทคดยอ ก บทท 1 บทน า การพฒนาพนทชายแดน และยทธศาสตร 1
แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบท 11 (2555-2559) 4
ประเดนยทธศาสตรประเทศ 4
ยทธศาสตรการพฒนาพนทชายแดนเชอมโยงภมภาค 5
การพฒนาเขตเศรษฐกจพเศษของประเทศไทย 6
สถานภาพในการจดสรรงบประมาณ 14
บทสรป 15
บทท 2 ขอมลพนฐานจงหวดหนองคาย
ประวตความเปนมา 16
ขอมลทวไป 18
ขอมลทางการเมองการปกครอง 19
ขอมลทางเศรษฐกจ 21
ขอมลทางสงคมคณภาพชวต 25
ขอมลดานการทองเทยว 27
ขอมลดานการศกษา 28
ขอมลทางทรพยากรธรรมชาต สงแวดลอมและประเภทการใชประโยชนทดน 29
ขอมลทางดานความมนคง 29
การวเคราะหสภาวะแวดลอม (SWOT ANALYSIS) และศกยภาพการพฒนาจงหวดหนองคาย 30
ยทธศาสตรจงหวดหนองคาย 33
บทสรปศกยภาพหนองคาย 38
บทท 3 ขอมลกลมจงหวดภาคตะวนออกเฉยงเหนอตอนบน 1 และอนภมภาคลมน าโขง
บรบทความเปนมากลมจงหวดภาคตะวนออกเฉยงเหนอตอนบน 1 39
วเคราะหสภาพแวดลอมและศกยภาพ (SWOT ANALYSIS) ภาพรวมกลมจงหวด 46
ภาคตะวนออกเฉยงเหนอตอนบน 1
ศกยภาพของกลมจงหวดความสามารถในการแขงขนดานการเกษตร 48
ความสามารถในการแขงขนดานอตสาหกรรมและการคา (ขายสง-ขายปลก)ผลตภณฑชมชน 48
ความสามารถในการแขงขนดานการทองเทยว 49
ทศทางการพฒนาภาคตะวนออกเฉยงเหนอตอนบน 1 49
บทบาทและทศทางการพฒนาทองเทยว 49
บทสรปของกลมจงหวด 51
ขอมลอนภมภาค 51
วเคราะหศกยภาพของไทยภายใตกรอบความรวมมอ GMS 53
ศกยภาพเดนของอนภมภาคลมน าโขงโดยรวม 54
บทสรปของอนภมภาค 55
บทสรปของเขตพฒนาเศรษฐกจพเศษ 55
บทท 4 การวเคราะหศกยภาพจงหวดหนองคาย
วธการศกษา 57
เครองมอทใช 57
ขอมลทใช 57
วธการวเคราะหขอมล 59
กรอบการศกษาวจย 60
ผลการศกษาวจย 60
สรปการวเคราะหศกยภาพจงหวดหนองคาย 66
บทท 5 ผลกระทบทางสงคม วฒนธรรม วถชวต
บทน า 68
ผลกระทบจากการศกษาของคณะรกษาความสงบแหงชาต 68
โครงสรางของปญหาทางสงคม วฒนธรรม วถชวต อนเกดจากการมเขตเศรษฐกจพเศษ 70
ผลกระทบทจะเกดขนกบจงหวดหนองคาย 71
แนวทางแกไขผลกระทบ 72
บทสรป 73
บทท 6 ภยคกคามและแนวทางการแกไข
บทน า 75
โครงสรางภยคกคามทรวมกนกระแสโลก 77
ภยคกคามทควรเฝาระวง 79
แนวทางการแกไข 79
บทสรป 81
บทท 7 เขตเศรษฐกจพเศษจงหวดหนองคาย
บทน า 82
การวเคราะหศกยภาพการลงทนของจงหวดหนองคาย 84
ผลกระทบทางสงคม วฒนธรรม วถชวต และแนวทางการแกไข 85
ภยคกคามและแนวทางการแกไข 87
บทท 8 ขอเสนอแนะและโครงการ
บทน า 89
ขอเสนอแนะ 89
โครงการหรอกจกรรมเพอการขบเคลอนเขตเศรษฐกจพเศษหนองคาย 90
โครงการหรอกจกรรมเพอเตรยมความพรอมรองรบการเปลยนแปลงทางสงคม 90
วฒนธรรม วถชวต และ ภยคกคาม
บทสรป 91
บรรณานกรม 92
บทคดยอ
การวเคราะหศกยภาพจงหวดหนองคาย ดวยเครองมอการวเคราะหแบบสอดคลอง สรปได
วาจงหวดหนองคายมความเหมาะสมในการลงทนขนาดใหญ รวม 2 กจการ ประกอบดวย กจการบรการและ
สาธารณปโภค กจการโลจสกส (Business services and infrastructure Business logistics) และ กจการ
สนบสนน การทองเทยว (Support Business Tourism)
การลงทนขนาดกลาง (digital economy) ผลการวเคราะหพบวามความเหมาะสมจ านวน 16 กจการ
ประกอบดวย Real estate (อสงหารมทรพย),Financial (การเงน) ,Manufacturing (การผลต)
,Transmission (การสงผาน),Creative & Media (ความคดสรางสรรคและสอ) ,Accommodation (ทพก)
,Warehouse (คลงสนคา),Sport (กฬา),Entertainment กจการสนบสนนการทองเทยว ,Food (อาหาร)
,Motor Vehicle & Repair (ยานยนตและซอมแซม) ,Banking (การธนาคาร) , Tourism(การทองเทยว)
,Telecom(โทรคมนาคม) ,Restaurant(รานอาหาร) และ Hotel (โรงแรม)
การลงทนขนาดเลกระดบชาวบาน ผลการวเคราะหพบวา มความเหมาะสม จ านวน 18 กจการ
ประกอบดวย Maintenance (ซอมบ ารง),Event Organizer (จดงาน),Electronic, plumber (อเลกทรอนกส
,ชางประปา) ,Film/Cinema (ภาพยนตร) ,Animation/ Special effect (การสรางภาพเคลอนไหวโดยการ
ฉายภาพนงหลาย ๆ ภาพตอเนองกนดวยความเรวสง/การสรางเทคนคพเศษ ทางภาพ),Shoes/Foot
wears (รองเทา) , Retail/Shopping (รานคา) ,Fresh Market/Whole sale (ตลาดสด),Flower/Whole sale
(ดอกไม),Agricultural /Supply Chain (การเกษตร/หวใจส าคญ ของกระบวนการทางธรกจ),
Agricultural/ Survey Zoning (การเกษตร/ส ารวจการแบงเขต), Hotel (โรงแรม),Pharm/ Eyesight (ผทม
วชาชพทางดานสาธารณสข/สงเกตเหน) ,Tourism (การทองเทยว) ,Restaurant (รานอาหาร) ,Hospitality/
Wellness/Spa (โรงพยาบาล/สขภาพ/สปา) ,Clinic/ Hospital/ Boutiques (คลนก/โรงพยาบาล/บตค)
และNursing Home (บานพกคนชรา)
การวเคราะหแนวโนมผลกระทบทอาจเกดขนในพนทเขตพฒนาเศรษฐกจพเศษจงหวดหนองคาย
ประกอบดวย ผลกระทบทางดานเศรษฐกจ ,ดานสงคมและกฎหมาย ,ดานการเมอง และความมนคง , ดาน
สงแวดลอม ,ดานขนบธรรมเนยม ประเพณ วฒนธรรม และการสอสาร ,ดานสาธารณปโภค , ดาน
สาธารณสข ,ดานแรงงานและความยากจน ,ดานความขดแยงในเรองการจดการทรพยากร สทธในทดน สทธใน
การท างาน และดานงบประมาณรายจายภาครฐ
การวเคราะหแนวโนมของสถานการณ ภยคกคามทอาจเกดขนในจงหวดหนองคาย ประกอบดวย
อาชญากรรมขามชาต และองคกรอาชญากรรม และการกระท าผดอาญา ,การกอการราย , ยาเสพตด ,อาชญากรรม
ทางเศรษฐกจ ,ภยพบตทางธรรมชาต ,โรคอบตใหม ทชาวตางชาตเปนพาหะ การคาแรงงาน ผดกฎหมาย ผ
หลบหนเขาเมอง การคามนษย และผมอทธพล
ก
1
บทท 1
บทน ำ
เขตเศรษฐกจระดบชาตมมาแลวกวา 50 ป ส าหรบประเทศไทย มโครงการสงเสรมการลงทน
โดยส านกงานสงเสรมการลงทนทใหสทธประโยชนของผลงทนทมาจดตงโรงงานอตสาหกรรม ในบรเวณ
ทก าหนด ซงสวนใหญจะเปนนคมอตสาหกรรมทด าเนนการโดยการนคมอตสาหกรรม หรอบรษทเอกชน
ในป 2014 รฐบาลไดประกาศการจดตงเขตเศรษฐกจพเศษ ในบรเวณจงหวดทตดกบพรมแดน และไดม
การจดตงคณะกรรมการนโยบายเขตเศรษฐกจพเศษ (กนพ) เปนหนวยงานทก ากบดแลขบเคลอน เขต
เศรษฐกจพเศษ โดยมนายกรฐมนตรเปนประธานคณะกรรมการของคณะกรรมการนโยบายเศรษฐกจพเศษ
1.กำรพฒนำพ นทชำยแดน และยทธศำสตร
การเตบโตอยางรวดเรวของเมองชายแดนไทยท เหนไดชดคอเกดกจกรรมทางเศรษฐกจ
ทหลากหลาย มลคาการคาชายแดนเพมขนในอตราสงแตผลจากการเตบโตอยางรวดเรว ท าใหเมองบางแหงไม
มการเตรยมความพรอมเพอรองรบการพฒนาทเกดขน กอใหเกดปญหาตามมามากมาย ไมวาจะเปน
ปญหาทางสงคม ปญหายาเสพตดปญหาสงแวดลอมของชมชนเมอง การพฒนาโครงสรางพนฐาน ไมทน
กบความตองการเปนตน การพฒนาเมองชายแดนอยางมประสทธภาพตองด าเนนการดวยความรวมมอจาก
หลายฝายเพอเสรมสรางศกยภาพพนทชายแดนของไทยและเพอนบานพรอมๆ ไปกบการรกษา
ผลประโยชนและการอยดกนดของประชาชนในพนทดวย “เมองชายแดน” นอกจากจะหมายถงจงหวด ท
ตดกบชายแดนแลวเรานาจะรวมถงเมองทมลกษณะเปนเกาะ เชน เกาะภเกตไวดวยเพราะประเทศไทย ม
จดเชอมสประเทศเพอนบานทงทางบกและทางน าเมองชายแดนถอวามความส าคญในเชงการคา การลงทน
ทเหนไดชดคอ อยางในกรณของประเทศมาเลเซยใหความส าคญกบการจดระเบยบ ทงดานระบบโลจ
สตกส (Logistics)ดานสภาพแวดลอมการจดระบบบรการเพอใหเอ อตอการคาขายกบประเทศ ทมดาน
พรมแดนตดกบประเทศของเขาเปนอยางมากแลว ประเทศไทยจะมการจดระบบอยางไร ทจะเอ อตอการท ามา
คาขายไดบางสงหนงทเราตองค านงถงและถอเปนตนทนการประกอบการคอเรองคณภาพชวตและ
สงแวดลอม เพราะจะโยงกบเรองสมดลของการท ามาคาขายดวยเพราะถาสงแวดลอมไมไดเออตอการด ารงชวต
และการท ามาหากนแลวมนกจะกลายเปนเครองบนทอนความสามารถ ทงของคน และระบบการการคาขาย
การจดการดานพรมแดนของประเทศไทยสงหนงทตองคดประเดนแรก คอคนไทยตองมวนย
ประเดนทสองคอ ตองมทศทางการปฏบตทชดเจนตองอาศยการมสวนรวมระหวางภาครฐ ภาคเอกชน
และชมชนการบรหารจดการเมองชายแดนของประเทศไทยในหลายพนทยงไมดเทาทควรยกตวอยาง ดาน
ชายแดนไทย-กมพชา อ าเภออรญประเทศ จงหวดสระแกวยงมระบบการจดการไมด ปลอยปละละเลย ท าให
กลายเปนพนททมธรกจแอบแฝงมากมายโดยเฉพาะเรองยาเสพตดหรอตวอยางเมองภเกต (ซงใน
ความหมายของค าวา “เมองชายแดน” ภเกตนาจะอยในขายเมองชายแดนเชนกน)มอาณาเขตทางทะเล
ตดตอกบประเทศเพอนบานอยางประเทศสงคโปร มาเลเซยมพวกกลมนกธรกจชาวตางชาตทมาตงตว
2 เปนมาเฟย ประกอบธรกจตาง ๆ เชน ธรกจมคคเทศก ธรกจด าน า ธรกจรานอาหารและเรมระบาดหนก
ถงขนภาครฐตองสงการใหลงใหตรวจสอบเรองการเกบภาษ
ดงนนการบรหารจดการกบความหลากหลายของเมองชายแดนเปนอกเ รองทถอเปนประเดนท
ละเอยดออนทงเรองการจดการกบระบบการวางผงเมอง เรองคณภาพชวต เรองการท ามาหากนระบบโลจสตกส
(Logistics) ระบบบรการระบบโครงสรางพนฐานทอ านวยความสะดวกใหกบนกทองเทยวและทส าคญ
เรองระบบการจดการคน การเตรยมคนท างานทมองภาพรวมของพนทและค านงถงประโยชนทจะตกอย
กบพนทและประเทศในระยะยาว
1.1 สถำนกำรณกำรพฒนำพ นทชำยแดนของประเทศไทย
จากความเปนมาและการกอเกดของการคาชายแดนดงกลาวขางตน การคาชายแดน ได
ด าเนนมาโดยตลอดและอยางตอเนอง เรมตนจากการคาดวยวธแลกเปลยนผลผลตทจ าเปนตอการด ารง
ชพตอกนซงมปรมาณเพยงเลกนอย ตอเมอมผลผลตมากข นและเกนความตองการในการด ารงชพของ
ตนเอง กเรมพฒนาสการแลกเปลยนผลผลต (สนคา) เพอหวงผลก าไร แตกยงคงจ ากดอยในเฉพาะพนท
บรเวณตามแนวชายแดนทเคยเปนชมชนดงเดม ดวยการขนสงขามแดนผานเสนทางทเคยใชอยแตเดม
เมอครงยงไมไดแบงเขตแดน หรออาณาเขต ทเรยกกนวา “ชองทางการคาตามธรรมชาต” หรอ ทเรยกกนวา
“จดผอนปรนทางการคา” ในปจจบน จนกระทงเสนทางการคมนาคมขนสงสะดวกมากขน จงขยายพนท
กวางออกไป แตกยงครอบคลมเฉพาะพนทตามบรเวณแนวชายแดนของประเทศคคาทมเขตแดนตดกน
เทานน การคาเชนนกเรยกวา “การคาชายแดน”
การคาชายแดนในดนแดนทมเสนเขตแดนตดตอกน และมประชาชนทมความเหมอนกน ใน
เชอชาต เผาพนธ ภาษา เปนผลสงใหเกดความสมพนธกนไมวาจะเปนขนบธรรมเนยม ประเพณ ความเปนอย
สงผลใหมมลคาการคาสงและจะสงขนเรอย ๆ ตอไปในอนาคต ซงจะสามารถพฒนาใหการคาชายแดนทม
เขตแดนตดตอกนใหเจรญกาวหนา และยงยนตอไป
ภาพรวม 31จงหวดชายแดนของไทย มมลคาผลตภณฑมวลรวมในประเทศ (องกฤษ: gross
domestic product: GDP)รวมในป 2555 เทากบ 1.83 ลานลานบาท คดเปนสดสวนรอยละ 15 ของ
ผลตภณฑมวลรวมในประเทศ (องกฤษ: gross domestic product: GDP)รวมของประเทศ และมอตรา
การขยายตวเฉลยในชวง 5 ป (2550-2555) เทากบ รอยละ 2.9
การคาชายแดน มมลคาเพมข นอยางตอเนองในชวง 6 ป (2551-2556) โดยในป 2556
มมลคาสงถง 9.24 แสนลานบาท เพมขนจากป 2551 รอยละ 28.5 คดเปนอตราเตบโตเฉลยรอยละ
5.08 ตอป รวมถงมสดสวนส าคญในการคาระหวางประเทศของไทยกบประเทศเพอนบานมาโดยตลอด
บทบาทของเมองชายแดน สวนใหญเปนดานโลจสตกส และการคาขามพรมแดนทเชอมโยง
กบฐานผลตในภาคกลางของประเทศ แตยงไมมการผลตหลกในพนท
1.2 ประเดนทำทำยของกำรพฒนำพ นทชำยแดน
การพฒนาพนทชายแดนเปนสงส าคญและมประเดนทจะตองพจารณาเพอใหเกดความชดเจน
ในการด าเนนการตอไป ประเดนททาทายตอการพฒนาพนทชายแดนมดงนขาดการจดระเบยบพนทและ
การลงทนเพอกระตนเศรษฐกจปญหาความมนคงแนวเสนเขตแดนยงไมชดเจนปญหาดานสงคม ขาม
3 พรมแดนขาดกลไกบรณาการการท างานเรองชายแดนและอาจจะทวความรนแรงมากข น เมอเขาส
ประชาคมอาเซยน
1.3 เปำหมำยกำรพฒนำพ นทชำยแดน
แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 11 ก าหนดทศทางการพฒนาพนทชายแดน
ใหเปนประตเศรษฐกจเพอเชอมโยงภมภาค สรางเครอขายระบบผลตรวมทสรางสรรค เพอบรรลผล
ประโยชนรวมกนทงดานเศรษฐกจ สงคม ความมนคง รวมถงตงเปาหมายการขยายตวมลคาการ คา
ชายแดนของไทยใหเทากบรอยละ 15 ตอปทงนเมองชายแดนมจดทตงไดเปรยบในการเชอมโยงกบ
ภมภาค จงควรสงเสรมการพฒนาในลกษณะคลสเตอร(Cluster) เชอมโยงกบพนทตอนใน/จงหวดอนๆ
เพอสรางกจกรรมทมมลคาเพม และเพอใหพนทสามารถสรางประโยชนในการพฒนา และเพมรายได
ใหแกประชาชนในพนท
1.4 ยทธศำสตรกำรคำชำยแดน
หอการคาไทยจงไดก าหนดยทธศาสตรการคาชายแดนเปน5 ประเดนยทธศาสตร ดงน
1.4.1 ยกระดบดานการคาชายแดนเพอเพมขดความสามารถในการแขงขนทางการคาของ
ประเทศไทยกบประเทศเพอนบานโดยยกระดบจดผานแดน และขยายดาน
1.4.2 เชอมโยงเสนทางคมนาคมเพอใชเปนฐานในการขบเคลอนภาคเศรษฐกจและสงคม
ทงในปจจบนและอนาคต โดยมกลยทธดงน
(1) ก าหนดยทธศาสตรการคมนาคมทงทางบก ทางทะเล และทางอากาศ เพอ
เชอมโยงเครอขายการขนสงระหวางกน กบประเทศเพอนบานในกรอบความรวมมอทางเศรษฐกจตงแต
กรอบเลก (ACMECS, IMT.GT) ไปจนถงกรอบใหญสมาคมประชาชาตแหงเอเชย ตะวนออกเฉยงใต
(Association of South East Asian Nations : ASEAN)และตองใหสอดคลองกน
(2) เรงรดโครงการและงบประมาณในการปรบปรง และสรางถนน ทางรถไฟ
และสะพาน เพอเชอมโยงเสนทางคมนาคมทางบกภายในประเทศ
(3) สรางความรวมมอในการสรางถนน ทางรถไฟและสะพานเชอมโยงประเทศ
เพอนบานบรเวณชายแดน
(4) ปฏรปเสนทางการคมนาคมทางรถไฟ และยกระดบการขนสงทางรถไฟ
สมาตรฐานสากลเ พอรองรบการเ ชอมโยงการคมนาคมระหวางประเทศในภมภาคอาเ ซยน
(5) สรางความรวมมอในการเปดเสนทางการบนเพอเชอมโยงกบประเทศเพอนบาน
1.4.3 ปรบปรงแกไขกฎระเบยบเพอสรางโอกาสในการขยายตลาดและสรางรายไดใหแก
ธรกจบรเวณชายแดน จะตองมการปรบปรงแกไขกฎระเบยบทเกยวของ
1.4.4 เสรมสรางความรวมมอทางเศรษฐกจเพอสรางแหลงงานในพนทชายแดนระหวาง
ไทยกบประเทศเพอนบานควรมการเสรมสรางความรวมมอในกรอบความรวมมอทางเศรษฐกจตางๆ
1.4.5 ปรบปรงสงอ านวยความสะดวกทางการคา การทองเทยวการขนสงระหวางประเทศ
เพอเพมขดความสามารถทางการคา การลงทนและการบรการของประเทศ โดยมปรบปรงสงอ านวย ความ
สะดวกทางการคา การทองเทยว และการขนสงระหวางประเทศ
4 2. แผนพฒนำเศรษฐกจและสงคมแหงชำตฉบบท 11 (2555-2559)
แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบท 11 มประเดนยทธศาสตรการสรางความเชอมโยง
ประเทศในภมภาคเพอความมนคงทางเศรษฐกจและสงคมโดยสรางความความรวมมอแบบหนสวน
การพฒนาเพอความมนคงทางเศรษฐกจและสงคมดงน
2.1 รวมเปนหนสวนทางเศรษฐกจในภมภาคโดยพฒนาทรพยากรมนษย / เคลอนยายแรงงาน /
สงเสรมแรงงานไทยในตางประเทศ
2.2 มสวนรวมในการปองกนภยจากการกอการรายและอาชญากรรม ยาเสพตด ภยพบต การแพรระบาดโรค
2.3 สรางความรวมมอเพอสนบสนนการเจรญเตบโตทางเศรษฐกจอยางมจรยธรรม ไมสงผล ตอ
สงแวดลอม
2.4 เรงรดการใชประโยชนจากขอตกลงการคาเสรทมผลบงคบใชแลว
2.5 สงเสรมใหไทยเปนฐานธรกจในเอเชยและสนบสนนบทบาทขององคกรระหวางประเทศ ทไม
แสวงหาก าไร
2.6 ปรบปรงและสรางความเขมแขงของภาคการพฒนาในทองถน ดงน
ระดบอนภมภำคควรมการเชอมโยงการขนสง/โลจสตกส โดยพฒนบรการคน ปรบปรง
กฎระเบยบพฒนาฐานการผลต/ลงทน ตามแนวพนทพฒนาเศรษฐกจ และพฒนาเศรษฐกจชายแดน
ระดบอำเซยนสรางความพรอมเขาสประชาคมอาเซยน โดยพฒนาบคลากร เสรมสราง
สถาบนการเรยนร ใหมมาตรฐาน
ระดบเอเชยแปซฟคเขารวมเปนภาคความรวมมออยางสรางสรรค ระดบโลกและภมภาค
3. ประเดนยทธศำสตรประเทศ
การบรณาการยทธศาสตรประเทศ (Country Strategy) เพอเปนกรอบการจดสรรงบประมาณ
ประจ าป 2557 และ ผลการประชมเชงปฏบตการการเขาสประชาคมอาเซยน ป 2558 ครงท 2 ไดมการเสนอ
New Growth Model Goals in 10 – 15 yearsโดยมประเดนดงน
3.1 กำรเพมขดควำมสำมำรถในกำรแขงขนของประเทศเพอหลดพนจากประเทศรายไดปานกลาง
(GROWTH & COMPETITIVENESS) การปรบโครงสรางภาคการผลตและบรการ
ภำคเกษตรเชอมโยง เศรษฐกจในภมภาคโครงสรางพนฐาน
ภำคอตสำหกรรมการพฒนาขดความสามารถในการแขงขนของประเทศพลงงาน
ภำคกำรทองเทยว / บรกำรพฒนาพนท / เมองการวจยและพฒนา
3.2 กำรเตบโตของเศรษฐกจแบบมสวนรวม (INCLUSIVE GROWTH)ลดความเหลอมล า
ในสงคมสามารถด าเนนการไดดงน
(1) สรางโอกาสและรายไดแก “วสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม”(SMEs ยอมาจาก
ภาษาองกฤษ Small and Medium Enterprises) และเศรษฐกจชมชน
(2) พฒนาคณภาพชวต / บรการสาธารณสข
(3) พฒนาระบบสวสดการ
(4) พฒนาการศกษา
5
(5) พฒนาทกษะแรงงาน
(6) สงเสรมการเขาถงยตธรรมของประชาชน
(7) สรางธรรมาภบาล
(8) สรางองคความรเรองอาเซยน
3.3 กำรเตบโตทเปนมตรกบสงแวดลอม (GREEN GROWTH)
(1) เมองอตสาหกรรมเชงนเวศ
(2) ลดการปลอยกาซเรอนกระจก
(3) นโยบายการคลงเพอสงแวดลอม
(4) บรหารจดการทรพยากรธรรมชาต
(5) การเปลยนแปลงภมอากาศ
3.4 กระบวนกำรภำยใน (INTERNAL PROCESS)
(1) ปฏรปกฎหมาย
(2) ปรบโครงสรางระบบราชการ
(3) พฒนาก าลงคนภาครฐ
(4) ปรบโครงสรางภาษ
(5) พฒนากระบวนการจดสรรงบประมาณ
(6) พฒนาสนทรพยราชการทไมไดใชประโยชน
(7) เสรมสรางความมนคง
(8) ปฏรปการเมอง
4. ยทธศำสตรกำรพฒนำพ นทชำยแดนเชอมโยงภมภำค
การพฒนาพนทชายแดนนนจะตองมการก าหนดยทธศาสตรเปาหมายกอนจะด าเนนการ เพอให
การด าเนนการพฒนามทศทาง มความชดเจนโดยจะตองมการศกษาประเดนดงตอไปน
การกระตนเศรษฐกจตองมการพฒนาความพรอมของเมองชายแดนการพฒนาเขตเศรษฐกจ
ชายแดน และเขตเศรษฐกจพเศษและการสงเสรมการคา การลงทน และการทองเทยวขามพรมแดน
การพฒนาศกยภาพควรมการพฒนาศกยภาพบคลกรสงเสรมสรางศกยภาพของ "วสาหกจขนาดกลาง
และขนาดยอม"(SMEs ยอมาจากภาษาองกฤษ Small and Medium Enterprises) ใหไดประโยชนจากการพฒนา
และการพฒนาระบบการเงนการธนาคารในบรเวณพนทชายแดน
การพฒนาโครงสรางพนฐานมด าเนนงานตามความตกลงการขนสงขามพรมแดนในอนภมภาค
กลมแมน าโขงมการตรวจลงตราเดยว (Single VISA)การน าเขาผลผลตทางการเกษตรจากโครงการระบบ
การเกษตร การเลยงสตว หรอการเพาะปลกพช ทมการท าสญญาซอขายผลผลตลวงหนาระหวาง ฝาย
เกษตรกร หรอเจาของฟารม กบคสญญา(Contract Farming)ด าเนนงาน ระบบศลกากรอเลกทรอนกส ณ
จดเดยว(NSW ยอมาจากภาษาองกฤษ National Single Window)และ การตรวจสอบสนคาทางศลกากร
แบบเทยวเดยว (SSI ยอมาจากภาษาองกฤษ Single Stop Inspection)
6
การบรหารจดการเชงพนทมการก าหนดแผนการพฒนา และแนวทางการใชประโยชนทดน
ทเหมาะสม มการวางผงเมองและผงเฉพาะ จดท าพนท (Zoning) การพฒนาบรณาการเตรยมการรองรบ
ผลกระทบเชงสงคมและสงแวดลอม จดระเบยบแรงงานขามพรมแดนพฒนาสงอ านวยความสะดวกและ
จดระบบการตรวจปลอยคนและสนคา ณ ดานพรมแดน อาท ทท าการของศลกากรและดานศลกากร ดาน
ตรวจคนเขาเมอง และดานตรวจพชแลวยงเปนทท าการของหนวยงานทเกยวของกบการคาชายแดนและ
การทองเทยวอก 7 หนวยงาน(หนวยงาน ICQ)ทเกยวของอน ๆ รวมถงพนทควบคมรวมกน(พนท CCA
ยอมาจากภาษาองกฤษ Common Control Area )
5. กำรพฒนำเขตเศรษฐกจพเศษของประเทศไทย
ระเบยบ สภารางรฐธรรมนญวาดวยเขตเศรษฐกจพเศษ พ.ศ.2556 (Special Economic Zone :
SEZ ) จดตงคณะกรรมการนโยบายเขตพฒนาเศรษฐกจพเศษ (กนพ.) และก าหนดวธการใหหนวยงาน
ทตองการตง เขตเศรษฐกจพเศษ เสนอแผนแมบทและจดท าแผนปฏบตการ ส านกงานคณะกรรมการ
พฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต (สศช.) โดยไดก าหนดหลกเกณฑการคดเลอกพนททเหมาะสม
เปน เขตเศรษฐกจพเศษ แผนยทธศาสตร เขตเศรษฐกจพเศษ ระดบประเทศและระดบพนทใน 12 พนท
เปาหมายดงภาพ
ภำพกำรก ำหนดรประเภท SEZ ตำมกจกรรมเศรษฐกจทเหมำะสมของพ นท
5.1 กรอบควำมคดของเขตเศรษฐกจพเศษของไทย
เพอใหการด าเนนงานเขตเศรษฐกจพเศษของไทยสามารถเกดข นไดจะตองมการรวม
ศนยกลางบรการจดเดยว (OSS ยอมาจากภาษาองกฤษ One Stop Service) เพอจะใหขอมลและ
ใหค าแนะน าดานพนทการลงทนตลอดจนการประสานงานกบหนวยงานในดานการลงทนและหนวยงาน
สาธารณสขและความมนคง
กรอบความคดของเศรษฐกจพเศษจะก าหนดโครงสรางการด าเนนงานทเปนระบบชดเจน
มขอบเขตความรบผดชอบตดตามไดและมประสทธภาพ ทงนการด าเนนการจะตองใหเกดการบรรล
เปาหมาย การพฒนาเขตเศรษฐกจพเศษจะแบงเปนหลายระยะ หรอเปนการแบงโครงการเปนหลายระยะ
7 (Multi-phase Project) โดยในระยะแรกๆ นนจะเลอกพนทของจงหวดทตดกบพรมแดนเพอนบาน เชน
พมา ลาว กมพชา มา เลเ ซย ท ง น จะมการด า เ นนงานใน 6 ดานท ง ใน สวนกลางก ากบ ดแล
โดยคณะกรรมการนโยบายเขตพฒนาเศรษฐกจพเศษ (กนพ.) และสวนจงหวดภายใตกระทรวงแรงงานดวย
5.2 นยำม วตถประสงค กลยทธ
นยำม บรเวณพนทท คณะกรรมการนโยบายเขตพฒนาเศรษฐกจพเศษ (กนพ.)
ก าหนดใหเปนเขตเศรษฐกจพเศษ ซงรฐจะสนบสนนโครงสรางพนฐาน สทธ
ประโยชนสงเสรมการลงทน การบรหารแรงงานตางดาวแบบไป-กลบ
การใหบรการจดเดยวเบดเสรจ และการอนทจ าเปน
วตถประสงค ดงดดการลงทนโดยตรงจากตางประเทศ (FDI ยอมาจากภาษาองกฤษ Foreign
Direct Investment ) เพมขดความสามารถของประเทศ กระจายความเจรญ
สภมภาค ลดความเหลอมลา ยกระดบคณภาพชวตของประชาชน และแกปญหา
ความมนคง
กลยทธ (1) สรางพนทเศรษฐกจใหม เนนบรเวณชายแดนส าหรบระยะแรกโดยใช
ประโยชนจากการเชอมโยงกบประเทศเพอนบาน
(2) สนบสนน ของ "วสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม"(SMEs ยอมาจาก
ภาษาองกฤษ Small and Medium Enterprises) ไทยและการลงทนตอเนอง
ของไทยในประเทศเพอนบาน
(3) จดระเบยบพนทเศรษฐกจชายแดน แกปญหาแรงงานตางดาวผดกฎหมาย
และสนคาเกษตรลกลอบจากประเทศเพอนบาน
5.3 เขตเศรษฐกจพเศษเปนเครองมอในกำรพฒนำชำยแดน
(1) เพมโอกาสทางเศรษฐกจและความสามารถในการแขงขนของพนท เพอสรางประโยชน
จากความเชอมโยงกบฐานการผลตหลกของประเทศ/ภาค/และประเทศในภมภาค ดงดดการลงทน
จากในและตางประเทศ และตอบสนองตอเปาหมายการพฒนาประเทศในภาพรวม
8
(2) มการบรหารจดการการใชประโยชนพนท และการสงเสรมกจกรรมในพนท อยางเปน
ระบบไดมาตรฐาน และมประสทธภาพ
(3) คณภาพชวตของคนในพนทด ขน มการจางงานและเพมรายไดใหชมชน รวมถง
มกฎระเบยบและแนวทางการก ากบดแลผลกระทบดานส งแวดลอมและสงคมทไดมาตรฐานและมการ
บงคบใชทเขมแขง
(4) แกปญหาขอจ ากดเดมในพนทและการปองกนผลกระทบเชงลบตางๆ เชน ปญหาขาดแคลน
แรงงานไรทกษะ ปญหาสงแวดลอม หรอความแออดของดานพรมแดน
(5) เปนพนทล าดบความส าคญสงทไดรบการสนบสนนเชงนโยบายและงบประมาณ และการพฒนา
โครงสรางพนฐานจากภาครฐ
(6) สามารถเสรมสรางศกยภาพความแขงแกรงของหนวยงาน ภาคเอกชน และชมชน ใน
พนท ตงแตการวางแผน บรหารจดการ และการตดตามประเมนผล
5.4 โครงสรำงคณะกรรมกำรนโยบำยเขตพฒนำเศรษฐกจพเศษ (กนพ.) และอนกรรมกำร
คณะกรรมการนโยบายเขตพฒนาเศรษฐกจพเศษ (กนพ.) จะใชคณะอนกรรมการฯ
เปนกลไกขบเคลอน คณะกรรมการนโยบายเขตพฒนาเศรษฐกจพเศษ (กนพ.) แตงตงคณะอนกรรมการ
6 ชด เพอขบเคลอนการด าเนนงานในสวนทเกยวของและเสนอ คณะกรรมการนโยบายเขตพฒนา
เศรษฐกจพเศษ (กนพ.) พจารณา โดยประกอบดวย
5.4.1 คณะอนกรรมการดานสทธประโยชนก าหนดพนทและศนยบรการเบดเสรจดานการลงทน
ประกอบดวยประธาน คอ รฐมนตรวาการกระทรวงการคลง เลขานการ คอ ส านกงานเศรษฐกจการคลง
(สศค. The Fiscal Policy Office) ส านกงานคณะกรรมการสงเสรมการลงทน (สกท.)(BOI ยอมาจาก
ภาษาองกฤษ Board of Investment) และส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต
(สศช.) ผแทน 16 หนวยงาน คอ คณะรกษาความสงบแหงชาต (คสช.) (NCPO ยอมาจากภาษาองกฤษ
National Council for Peace and Order) สภาความมนคงแหงชาต (สมช.)มหาดไทย(มท.) กระทรวง
เกษตรและสหกรณ. (กษ.) พณ. กองทนเงนกยมเพอการศกษาทผกกบรายไดในอนาคต (กรอ.)
กรมศลกากร กรมปาไม กรมอทยานฯ การนคมอตสาหกรรมแหงประเทศไทย (กนอ.)หอการคาไทย
สมาคมอธการบดแหงประเทศไทย (สอท.) ส านกงานเศรษฐกจการคลง. (สศค. The Fiscal Policy
Office)ส านกงานคณะกรรมการสงเสรมการลงทน (สกท.)(BOIยอมาจากภาษาองกฤษ Board of
Investment) ส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต (สศช.)
5.4.2 คณะอนกรรมการศนยบรการเบดเสรจดานแรงงาน สาธารณสขและความมนคง
ประกอบดวย ประธาน คอรฐมนตรวาการกระทรวงแรงงานเลขานการ คออธบดกรมจดหางาน/ส านกงาน
คณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต (สศช.) ผแทน 15 หนวยงาน คอ คณะรกษาความสงบ
แหงชาต (คสช.) (NCPO ยอมาจากภาษาองกฤษ National Council for Peace and Order) สภาความมนคง
แหงชาต (สมช.)มหาดไทย(มท.) กรมการจดหางาน ส านกงานพฒนาระบบราชการ(กพร.) กรมเอเชย
ตะวนออก กรมการกงสล สปสช. ต ารวจตรวจคนเขาเมอง(ตม.) ส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข
9 (สป.สธ) หอการคาไทย สมาคมอธการบดแหงประเทศไทย (สอท.) รง. ส านกงานคณะกรรมการพฒนา
การเศรษฐกจและสงคมแหงชาต (สศช.)
5.4.3 คณะอนกรรมการโครงสรางพนฐานและดานศลกากร ประกอบดวย ประธาน คอ
รฐมนตรวาการกระทรวงคมนาคมเลขานการ คอ สภานตบญญตแหงชาต (สนช.) กรมศลกากร ส านกงาน
คณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต (สศช.) ผแทน 25 หนวยงานคณะรกษาความสงบ
แหงชาต (คสช.) (NCPO ยอมาจากภาษาองกฤษ National Council for Peace and Order) สภาความ
มนคงแหงชาต (สมช.) มหาดไทย(มท.) ศกก. ชป. วก. กรมเจาทา กรมการบนพลเรอน ทล. ทช. คพ.
ปม. กรมอทยานแหงชาต (อทช.) กรมโยธาฯ การรถไฟแหงประเทศไทย (ชอยอ:รฟท.SRT ยอมาจาก
ภาษาองกฤษ State Railway of Thailand ;)การไฟฟาสวนภมภาค(กฟภ.) การประปาสวนภมภาค
(กปภ.) การนคมอตสาหกรรมแหงประเทศไทย (กนอ.)หอการคาไทย สมาคมอธการบดแหงประเทศไทย
(สอท.) ส านกงานนโยบายและแผนการขนสงและจราจร(สนข.) ส านกงานคณะกรรมการพฒนาการ
เศรษฐกจและสงคมแหงชาต (สศช.)
5.4.4 คณะอนกรรมการดานการจดหาทดน และบรหารจดการ ประกอบดวย ประธาน คอ
รฐมนตรวาการกระทรวงมหาดไทย เลขานการ คอมหาดไทย(มท.)/ทดน/โยธาผแทน 22 หนวยงาน คอ
คณะรกษาความสงบแหงชาต (คสช.) (NCPO ยอมาจากภาษาองกฤษ National Council for Peace and
Order) ทบ. สภาความมนคงแหงชาต (สมช.) สคก. ธร. พด. สสก. สปก. ปม. กรมอทยานแหงชาต
(อทช.) สผ. กรมทดน กรมโยธาฯ ส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต
(สศช.) การนคมอตสาหกรรมแหงประเทศไทย (กนอ.) ประธานหอการคาไทย สมาคมอธการบดแหง
ประเทศไทย (สอท.) มหาดไทย(มท.)
5.4.5 คณะอนกรรมการดานการตลาดและประชาสมพนธ ประกอบดวย ประธาน คอ
รฐมนตรวาการกระทรวงพาณชยเลขานการ คอคด. ส านกงานคณะกรรมการสงเสรมการลงทน (สกท.)
(BOIยอมาจากภาษาองกฤษBorad of Investment) ปชส.ผแทน 15 หนวยงาน คอ พณ. สภาความมนคง
แหงชาต (สมช.) คด. ศก. ระหวางประเทศ ปชส. สกท. ส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจ
และสงคมแหงชาต (สศช.) การนคมอตสาหกรรมแหงประเทศไทย (กนอ.) หอการคาไทย สมาคม
อธการบดแหงประเทศไทย (สอท.) สธท.
5.4.6 คณะอนกรรมการขบเคลอนเขตพฒนาเศรษฐกจพเศษระดบพนท ประกอบดวย
ประธาน คอ รมว.สวพนธเลขานการ คอสป.นร.สป. มหาดไทย(มท.)ผแทน 26 หนวยงาน คอ
มหาดไทย(มท.) สนร. คณะรกษาความสงบแหงชาต (คสช.) (NCPO ยอมาจากภาษาองกฤษ National
Council for Peace and Order) กรมจดหางาน คด. ส านกงานเศรษฐกจการคลง. (สศค. The Fiscal
Policy Office)สนข. สกท. ผวจ-10 จงหวด ส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคม
แหงชาต (สศช.) การนคมอตสาหกรรมแหงประเทศไทย (กนอ.) หอการคาไทย สมาคมอธการบด
แหงประเทศไทย (สอท.) สธท.
10
5.5 พ นททมศกยภำพเหมำะสมในกำรจดตงเขตพฒนำเศรษฐกจพเศษ
พนททมศกยภาพเหมาะสมในการจดตงเปนเขตพฒนาเศรษฐกจพเศษ ระยะท 1 และ 2
ทง 10 จงหวด ลวนเปนพนทชายแดนบนแนวระเบยงเศรษฐกจอนภมภาคลมน าโขง (GMS EC ยอมาจาก
ภาษาองกฤษ Greater Mekong Subregion Economic Corridors) ซงสามารถเขาถงปจจยการผลต ในพนท
ใกลเคยงและเขตเศรษฐกจ รวมทงฐานการผลตของประเทศเพอนบาน และเปนการเตรยมความพรอมของ
ประเทศไทยในการเขาสการเปนประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (AEC ยอมาจากภาษาองกฤษ ASEAN
Economics Community) โดยแนวทางการพฒนาส าหรบพนทเปาหมายแตละแหง พจารณาจากปจจยตางๆ ดงน
(1) ศกยภาพ ขดความสามารถในการแขงขน
(2) โอกาส
(3) ความพรอมของโครงสรางพนฐาน
(4) ปจจยการผลตในพนท
(5) ลกษณะและมลคาการคาชายแดน
(6) แนวทางการพฒนาพนทของประเทศเพอนบาน
(7) ปญหา/ขอจ ากดในการพฒนา
5.5.1 กำรจดหำทดนส ำหรบพฒนำเขตพฒนำเศรษฐกจพเศษ ระยะท 1
คณะอนกรรมการดานการจดหาท ดนและบรหารจดการ ซงมรฐมนตรวาการ
กระทรวงมหาดไทยเปนประธานไดประชมครงท 1/2558 เมอ 5 มนาคม 2558 ณ กระทรวงมหาดไทย
เพอพจารณาพนทของรฐทมศกยภาพในการพฒนาเขตเศรษฐกจพเศษของพนทเปาหมายระยะแรก 5+1
พนท สรปผลไดดงน
ขอเสนอแปลงทดน
จงหวด มตคณะอนกรรมกำรฯ ขนำดพ นท
1 สระแกว ต.บานปาไร อ.อรญประเทศ (ท นสล. - หนงสอ
ส าคญส าหรบทหลวงเปนหนงสอแสดงสทธในการขอ
ใชประโยชนหรอรวมกนใชทดนในเขตราชพสดหรอ
เขตสาธารณประโยชนออกโดยกรมทดนเปนเอกสาร
สทธแสดงแนวเขตทดนของรฐโดยอาจจะออกเปน
แปลงใหญรวมกนและระบชอหนวยงานทใชประโยชน
ไวได) เปนพนทรองรบอตสาหกรรม
679 ไร
2 ตาก
ต.ทาสายลวด และ ต.แมปะ อ.แมสอด (เปนพนทปา
ไมถาวรตามมต ครม.)ปจจบนกรมปาไมดแลอย
14,858 ไร (5,603
ไร + 9,255 ไร )
11
3 สงขลา ต.ส านกขาม อ.สะเดา (ทดนทถก ส านกงานปองกน
และปราบปรามการฟอกเงน(ปปง.) ยดทรพย ) อย
ตดกบถนนกาญจนวนชส าหรบประกอบอตสาหกรรม
บรการ Logistics และพาณชยกรรม
1,095 ไร
4 มกดาหาร ต.ค าอาฮวน อ.เมองมกดาหาร (ท ส.ป.ก.) ปจจบน
กรมวชาการเกษตรขอใชพนทและบางสวนเปน
นสล.-หนงสอส าคญส าหรบทหลวงเปนหนงสอแสดง
สทธในการขอใชประโยชนหรอรวมกนใชทดนในเขต
ราชพสดหรอเขตสาธารณประโยชน ออกโดยกรม
ทดน เปนเอกสารสทธแสดงแนวเขตทดนของรฐ
โดยอาจจะออกเปนแปลงใหญรวมกนและระบชอ
หนวยงานทใชประโยชนไวไดซงจะตองด าเนนการ
ถอนสภาพและขอใชประโยชนตอไป
1,085 ไร
5 ตราด ต.ไมรด อ.คลองใหญ (ท นสล.- หนงสอส าคญ
ส าหรบทหลวงเปนหนงสอแสดงสทธในการขอใช
ประโยชนหรอรวมกนใชทดนในเขตราชพสดหรอเขต
สาธารณประโยชน ออกโดยกรมทดน เปน เอกสาร
สทธแสดงแนวเขตทดนของรฐโดยอาจจะออกเปน
แปลงใหญรวมกนและระบชอหนวยงานทใชประโยชน
ไวได) ใชเปนพนทรองรบนคมอตสาหกรรมบรการ
และบางสวนใชส าหรบ Logistic Park รวมทง CIQ
ของกรมศลกากร
740 ไร
6 หนองคาย ต.โพนสวาง อ.เมองหนองคาย ซงการนคม
อตสาหกรรมแหงประเทศไทย (กนอ.) ไดอนมต
จดตงนคมฯ แลวเมอ 25 ก.ย. 57
2,960 ไร
5.5.2 ขอบเขตพ นทเขตพฒนำเศรษฐกจพเศษระยะท 2
อยระหวางเสนอนายกรฐมนตร ลงนามในประกาศใน 5 พนทชายแดนเปาหมาย
รวม 54 ต าบล 13 อ าเภอ ดงน จงหวดหนองคาย : 13 ต าบล 2 อ าเภอ ใน อ.เมองหนองคาย อ.สระใคร
12 จงหวดนราธวาส : 5 ต าบล 5 อ าเภอ ใน อ.สไหงโก-ลก อ.ตากใบ , อ.แวง อ.ยงอ อ.เมองนราธวาส
จงหวดเชยงราย : 21 ต าบล 3 อ าเภอ ใน อ.แมสาย,อ.เชยงแสน อ.เชยงของ จงหวดนครพนม : 13 ต าบล
2 อ าเภอ ใน อ.เมองนครพนม, อ.ทาอเทน และจงหวดกาญจนบร: 2 ต าบล ใน อ.เมองกาญจนบร
ขอบเขตพนทเขตเศรษฐกจพเศษ ระยะท 2 :ตามมต คณะกรรมการนโยบายเขตพฒนา
เศรษฐกจพเศษ (กนพ.)เมอวนท 16 มนาคม 2558
5.6 สทธประโยชน
(1) กรณเปนกจการทวไป ตามประกาศ คกท. ใหไดรบสทธประโยชนเทากบกรณตงสถาน
ประกอบการในพนททมรายไดตอหวต าทสดของประเทศ 20 จงหวด
(2) กรณเปนกจการเปาหมายส าหรบ เขตเศรษฐกจพเศษ (SEZ ยอมาจากภาษาองกฤษ
Special Economic Zone) ตามทคณะกรรมการนโยบายเขตพฒนาเศรษฐกจพเศษ (กนพ.) ก าหนดให
ไดรบสทธประโยชนในระดบสงสด
กรณเปนกจกำรทวไปท สกท. ใหกำรสงเสรม กรณเปนกจกำรเปำหมำย ตำมท
คณะกรรมกำรนโยบำยเขตพฒนำเศรษฐกจ
พเศษ (กนพ.)ก ำหนด
1. ยกเวนภาษเงนไดนตบคคลเพมเตมเปนเวลา 3 ป แต
รวมแลวไมเกน 8 ป
1. ยกเวนภาษเงนไดนตบคคลเปนเวลา 8 ป
2. กรณไดรบยกเวนภาษเงนไดนตบคคลเปน เวลา
8 ปอย แลว ( กลม A1 A2) ใหไดรบลดหยอน
ภาษ เงนไดนต บคคลรอยละ 50 เพมเตมอก 5 ป
2. ลดหยอนภาษเงนไดนตบคคลรอยละ 50
เพมเตม
อก 5 ป
13 3. ใหหกคาขนสง คาไฟฟา และคาประปา 2 เทา ในการ
ค านวณภาษ เปนเวลา 10 ป
4. ใหหกคาตดตงหรอกอสรางสงอ านวยความสะดวกได
รอยละ25 ในการค านวณภาษ
5. ยกเวนอากรขาเขาส าหรบเครองจกร
6. ยกเวนอากรขาเขาวตถดบและวสดจากเปนส าหรบสวนท
ผลต เพอการ สงออกเปนระยะเวลา 5 ป
7.ใหใชแรงงานตางดาวไรฝมอในโครงการทไดรบการ
สงเสรม ตามท ส านกงานคณะกรรมการสงเสรมการ
ลงทน (สกท.)(BOIยอมาจากภาษาองกฤษBorad of
Investment)จะก าหนด
8. สทธและประโยชนทมใชภาษอากร (ซงจะก าหนดใน
ภายหลง)
(3) สทธประโยชนดานการลงทน/การเงนสทธประโยชนส าหรบกจการทไมไดรบการ
สงเสรมจาก ส านกงานคณะกรรมการสงเสรมการลงทน (สกท.)(BOIยอมาจากภาษาองกฤษBorad of
Investment) ภาษเงนไดนตบคคลลดหยอนจากรอยละ 20 เหลอรอยละ 10 เปนเวลา 10 รอบระยะเวลา
บญชการด าเนนงาน : กรมสรรพากร อยระหวางเสนอรางพระราชกฤษฎกาออกตามความในประมวล
รษฎากรวาดวยการลดอตราและยกเวนรษฎากร (ฉบบท ...) พ.ศ. .... ตอคณะรฐมนตรเพอพจารณา
มาตรการทางการเงน: เงนก ภาครฐด าเนนมาตรการสนเชอดอกเบยต าผานธนาคารออมสน และการค า
ประกนทงจ านวนผาน บรรษทประกนสนเชออตสาหกรรมขนาดยอม (บสย. Thai Credit Guarantee
Corporation) (ดอกเบยผอนปรนรายละ 1-20 ลานบาท)ความกาวหนา : กระทรวงการคลงอยระหวาง
น าเสนอคณะรฐมนตร (ครม.) เพออนมตโครงการและงบประมาณ
5.7 กจกำรเปำหมำยในเขตเศรษฐกจพเศษ 13 กลมกจกำร
(1) อตสาหกรรมการเกษตร ประมงและกจการทเกยวของ
(2) เซรามค
(3) อตสาหกรรมสงทอ เครองนงหม และเครองหนง
(4) อตสาหกรรมผลตเครองเรอน
(5) อตสาหกรรมอญมณ และเครองประดบ
(6) การผลตเครองมอแพทย
14
(7) อตสาหกรรมยานยนต เครองจกร และชนสวน
(8) อตสาหกรรมเครองใชไฟฟาและอเลกทรอนกส
(9) การผลตพลาสตก
(10) การผลตยา
(11) กจการโลจสตกส
(12) นคมหรอเขตอตสาหกรรม
(13) กจการเพอสงเสรมการทองเทยว
การพจารณาพนท เขตเศรษฐกจตามปจจยทก าหนด ไดแก ก าหนดขอบเขตพนท
เขตเศรษฐกจพเศษ การใหสทธประโยชน, ศนยกลางบรการจดเดยว (OSS ยอมาจากภาษาองกฤษ One
Stop Service), การใชแรงงานตางดาว ,โครงสรางพนฐาน – ดานศลกากร , ศนยรวบรวมและรบซอสนคา
เกษตรสามารถก าหนดกจการเปาหมายในกลมปจจยเขตเศรษฐกจ ระยะท 1 ดงน
6. สถำนภำพในกำรจดสรรงบประมำณ
ตามมต คณะรฐมนตร (ครม.) เม อ 24 ก .พ. 2558 รบทราบและเหนชอบตามมต
คณะกรรมการนโยบายเขตพฒนาเศรษฐกจพเศษ (กนพ.)1/2558เหนชอบการจดสรรงบประมาณโดย
เหนชอบในหลกการแผนโครงสรางพนฐานและดานศลกากรป 2557-2565 ใน 6 พนท (7 ดาน) ไดแก
ตาก สระแกว ตราด มกดาหาร สงขลา (สะเดาและปาดงเบซาร) และหนองคาย และเหนชอบโครงการ
เรงดวน พ.ศ. 2558 รวม 52 โครงการ วงเงน 2,642.88 ลบ. จากงบกลางป 2558 และใหหนวยงาน
ทเกยวของท าความตกลงในรายละเอยดกบ ส านกงบประมาณ (สงป. องกฤษ: Bureau of the Budget)ตอไป
15
7. บทสรป
จากขอมลทไดประมวลในเบองตนท าใหทราบวาเขตเศรษฐกจพเศษทก าลงถกขบเคลอนใหเกด
เปนรปธรรมนนมความส าคญ และเปนประโยชนตอการพฒนาประเทศใหสามารถกาวมายนในระดบแถว
หนาของกลมประเทศอาเซยนได ทงนจงหวดหนองคายเปนอกหนงจงหวดทอยกลมเขตเศรษฐกจพเศษซง
จะตองมการปรบตวใหทนกบการเปลยนแปลง อกทงจะตองมแผนการพฒนาทชดเจนและเปนรปธรรมใน
การขบเคลอนเขตเศรษฐกจตอไป
16
บทท 2
ขอมลพ นฐำนจงหวดหนองคำย
1. ประวตควำมเปนมำ
จงหวดหนองคาย มจดเรมตนของประวตศาสตรเมองหนองคายเรมข นเมอกวา 200 ปมาแลว
จากชมชนเมองเลกๆ 4 เมองรมฝงแมน าโขง คอ เมองพรานพราว เมองเวยงคก เมองปะโค และเมองไผ
(บานบงคาย) เมองหนองคายเปนเมองเกาแกทมต านานเลาขานกนไมรจบถงประวตศาสตรในการตอส
แยงชงอ านาจระหวางคนตางเชอชาตมานบครงไมถวน หนองคายถอเปนแหลงอารยะธรรมลานชางทส าคญ
แหงหนง เชนปรากฏหลกฐานมาตงแตสมยสโขทยมเสนทางโบราณตดตอกน ระหวางเมองส าคญของ
แควนสโขทยกบแควนลานชาง จากแควนอย-เมองนครไทย พษณโลก-อ าเภอดานซาย-อ าเภอวงสะพง
จงหวดเลย อ าเภอนากลาง อ าเภอบานผอ จงหวดอดรธาน ผานเมองเวยงคก อ าเภอทาบอ จงหวด
หนองคาย สนครเวยงจนทน จากอาณาจกรลานชางเรมอพยพเขามาตงถนฐานในอสานเหนอ บรเวณแอง
สกลนครต งแตรชกาลของพระยาสามเสนไทย ตรงกบรชกาลของสมเดจพระบรมราชาธราชท 1
แหงอยธยา บรเวณเวยงคกและศรเชยงใหมเคยเปนสวนหนงของเวยงจนทน ปรากฏเปนชอเมองเวยงคก
เมองปะโค เมองปากหวยหลวง (อ าเภอโพนพสยในปจจบน) และนอกจากนยงปรากฏในศลาจารกจ านวน
มากทกษตรยแหงเวยงจนทนไดสรางไวในบรเวณจงหวดหนองคาย โดยเฉพาะเมองปากหวยหลวง
เปนเมองลกหลวง นอกจากนในรชสมยพระเจาวรรตนธรรมประโชตฯ พระราชโอรสในพระเจาไชยเชษฐาธราช
ไดตงสมเดจพระสงฆราชวดมจลนทรอารามอยทเมองหวยหลวง และยงพบจารกทวดจอมมณ ลงศกราช
พ.ศ. 2098 จารกวดศรเมอง พ.ศ. 2109 จารกวดศรบญเรอง พ.ศ. 2151 เปนตน นอกจากนยงพบ
โบราณสถานอทธพลลานชางจ านวนมาก เชน พระธาตตาง ๆ โดยเฉพาะพระธาตบงพวน สรางกอน พ.ศ. 2106
จารกวดถ าสวรรณคหา (อ าเภอ สวรรณคหา จงหวดหนองบวล าภ) พ.ศ. 2106 กลาวถงพระเจาไชย
เชษฐาธราช ไดอทศขาทาสและทดนแกวดถ าสวรรณคหา และไดสรางพระพทธรปไวทพระธาตบงพวนอกดวย
เมอ พ.ศ. 2322 กองทพสมเดจพระเจากรงธนบรไดชยชนะกรงศรสตนาคนหตเวยงจนทนแลว
หวเมองหนองคายยงอยใตความควบคมของเวยงจนทนเชนเดม หลงกรณ เจาอนวงศ พ.ศ. 2369 –
2370 ฝายกรงเทพฯ มนโยบายอพยพผคนมาฝงภาคอสานจงยบเมองเวยงจนทนปลอยใหเปนเมองราง
ชาวเมองเวยงจนทนบางสวนกอพยพมาภาคกลางและบางสวนกอยทบรเวณเมองเวยงคก เมองปะโค
(อ าเภอเมองหนองคายในปจจบน) โดยในรชสมยพระบาทสมเดจพระนงเกลาเจาอยหว (รชกาลท 3) เจา
อนวงศกษตรยผครองนครเวยงจนทน ไดตงตวเ ปนกบฎ ยกกองทพผานหวเมองรายทางมาจนถง
นครราชสมา ทางกรงเทพฯ ไดโปรดใหเจาพระยาบดนทรเดชา หรอตอมาคอเจาพระยาราชสภาวด
(สงห สงหเสน) เปนแมทพมาปราบ โดยมทาวสวอธรรมา (บญมา) ยกกองทพมาจากเมองยโสธร และ
พระยาเชยงสา มาชวยเปนก าลงส าคญ ในทสดสามารถจบตวเจาอนวงศไปกรงเทพฯจนส าเรจ และได
พระราชทานบ าเหนจ ลวงมาถง 21 เมษายน พ.ศ.2371 ใหทาวสวอธรรเมอจดการบานเมองเรยบรอย
แลว เจาพระยาบดนทรเดชาจงกราบบงคมทลพระกรณาพระบาทสมเดจพระนงเกลาเจาอยหว(รชกาล
ท 3) โปรดเกลาฯ ใหทาวสวอ (บญมา) เปน "พระปทมเทวาภบาล"ด ารงต าแหนงเจาเมองหนองคาย
คนแรก เปนเจาเมอง ยกบานไผ (ละแวกเดยวกบเมองปะโค เมองเวยงคก) เปนเมองหนองคาย และให
17 เมองเวยงจนทนข นตรงตอเมองหนองคาย มเจาเมองตอมาอก 2 คน คอ พระปทมเทวาภบาล (เคน ณ หนองคาย)
ผเปนบตรและพระยาปทมเทวาภบาล (เสอ ณ หนองคาย) ผเปนหลาน
เมอ พ.ศ. 2428 เกดสงครามปราบฮอครงทสองในบรเวณทงไหหน (ทงเชยงค า) พวกฮอก าเรบ
ตมาจนถงเวยงจนทน เมอพระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหวทรงทราบขาวศกฮอ จงทรงพระกรณา
โปรดเกลาฯ พระเจาบรมวงศเธอ พระองคเจาทองกองกอนใหญ กรมหลวงประจกษศลปาคมขณะด ารง
พระอสรยศเปน กรมหมนประจกษศลปาคม เปนแมทพปราบฮอครงนนจนพวกฮอแตกหน และสราง
อนสาวรยปราบฮอไวท เมองหนองคาย เมอ พ.ศ. 2429 ตอมา พ.ศ. 2434 พระบาทสมเดจพระ
จลจอมเกลาเจาอยหว ทรงพระกรณาโปรดเกลาฯ ใหพระเจานองยาเธอ กรมหมนประจกษศลปาคมด ารง
ต าแหนงขาหลวงมณฑลลาวพวน (ภายหลงเปลยนเปนมณฑลอดร) ไดตงทท าการทเมองหนองคาย ครน
เกดวกฤตการณ ร.ศ. 112 ไทยถกก าหนดเขตปลอดทหารภายในรศม 50 กโลเมตรจากชายแดน จงยาย
กองบญชาการมลฑลลาวพวน มาตงทต าบลหมากแขง อ าเภอเมอง จงหวดอดรธาน
ในรชสมยพระบาทสมเดจพระมงกฎเกลาเจาอยหว ไดโปรดเกลาฯ ใหตราพระราชบญญต
ปกครองพนท ขนโดยใหยกเลกระบอบเจาปกครองทวประเทศ ในวนท 1 เมษายน พ.ศ. 2458
กระทรวงมหาดไทยจงไดมค าสงสถาปนาเมองขาหลวงปกครอง ซงตอมาเรยกวาผวาราชการจงหวด และใน
ป พ.ศ. 2476 ไดมการจดระเบยบบรหารราชการสวนภมภาคเปนจงหวดและอ าเภอ หนองคายจงไดรบ
การยกฐานะขนเปนจงหวด
ในป พ.ศ. 2554 รชสมยพระบาทสมเดจพระปรมนทรมหาภมพลอดลยเดช ไดมพระราชบญญต
ตงจงหวดบงกาฬ พ.ศ. 2554 (ประกาศในราชกจจานเบกษา เมอวนท 22 มนาคม 2554) มผลบงคบ
ตงแตวนท 23 มนาคม 2554 โดยใหแยกอ าเภอบงกาฬ อ าเภอปากคาด อ าเภอโซพสย อ าเภอพรเจรญ
อ าเภอเซกา อ าเภอบงโขงหลง อ าเภอศรวไล และอ าเภอบงคลา ออกจากจงหวดหนองคาย ไปตงเปน
จงหวดบงกาฬ
การอพยพทส าคญเนองจากจงหวดหนองคายมชายแดนตดตอกบประเทศลาวกวา 195 กโลเมตร
และเปนเมองหนาดานในการท าสงครามในสมยกอน จงท าใหมการกวาดตอนอพยพผคน จากทง
ฝงประเทศลาวและไทย (ในปจจบน) ขามไปมา จงท าใหมกลมคนหลายชาตพนธในจงหวดหนองคาย
แตอยางไรกตามในบนทกทางประวตศาสตร ไดบงบอกวามกลมคนทอาศยเปนเมองอยในบรเวณนอยเดม
ไดแก เมองพานพราว (อ าเภอศรเชยงใหม) เมองปากหวยหลวง (อ าเภอโพนพสย) ซงเปนหนงใน
อาณาจกรลานชาง
(1) เจาพระยาจกร (ร.1) ในสมยกรงธนบร ไดตเมองเวยงจนทน ในสมย พ.ศ. 2321 ไดกวาด
ตอนผคนจากเวยงจนทน มาไวท พานพราว ปะโค เวยงคก
(2) สมยเจาอนวงศพ.ศ. 2369 มการกวาดตอนผคนในเขตหวเมอง ไปไวทเวยงจนทน
(3) พ.ศ. 2371ทาวสวอธรรมา (บญมา) รบชนะเจาอนวงศ กวาดตอนผคนกลบมาไวฝงไทย
(4) สมยสงครามอนโดจนพ.ศ. 2436 มการอพยพมาอยฝงไทยเกอบครงเมอง โดยพระยาศร
สรศกด เจาเมองบรคณฑนคม มาอยบานหนองแกว ปจจบนคอ อ าเภอรตนวาป,พระกประดษฐบด เจา
เมองจนทบร อพยพมาบานทาบอเกลอ ปจจบนคอ อ าเภอทาบอ
18
ในปจจบนกลมคนทอพยพมาอยในเขตจงหวดหนองคาย ไดมการปรบตวและปรบเปลยน
เอกลกษณเฉพาะตวใหกลมกลนกบชาวพนเมองทตงถนฐานอยเดมจนแทบไมเหนความแตกตาง ทงการแตงกาย
ทอยอาศย ประเพณตาง ๆ จะสงเกตไดเฉพาะส าเนยงของภาษาพด ทยงคงเหลอเคาใหทราบวา เดมเปน
ชนเผาไหน ซงพอจ าแนก ไดดงน กลมชาวไทอสาน/ลาวอสาน เนองจากเดมเปนอาณาจกรลานชางจงนบเปน
กลมลาวลานชางดวยแตถงอยางไร หนาตา ผวพรรณ ส าเนยงการพด กแตกตางจากชาวลาว จงนาจะ
เรยกวาไทอสาน ถอวาเปนกลมชนทมากทสดในจงหวดหนองคาย กลมไทพวน มถนฐานเดมจากเมองพวน
แขวงเชยงขวาง ประเทศลาว อาศยอยทอ าเภอศรเชยงใหม กลมไทลอ/ไทดาน/ไทเหนอ เปนกลมทอพยพ
มาจากเมองหลวงพระบางและอ าเภอดานซาย จงหวดเลย ปจจบนอยทอ าเภอสงคม และอ าเภอโพธตาก
กลมคนญวน อพยพมาในสมยสงครามอนโดจน พรอมกบเจาเมองจนทบร มาอยทอ าเภอทาบอ
ตามประวตศาสตรเดม มกลมคนทเปนชาตพนธตางๆ อพยพมาท จงหวดหนองคาย มากกวาน
แตปจจบน ไมสามารถหาหลกฐาน หรอ สงบอกเหตวาเปนชนกลมนนๆ หรอไม เนองจากมการกลมกลน
กนเปนไทอสาน เกอบหมดแลว และมบางสวนทเปนกลมคนทอพยพมาจากจงหวดอนๆ มาตงถนฐานใน
อ าเภอรตนวาป และอ าเภอโพนพสย ซงเรยกวา ไทครว เพราะในหมบานหนงๆ จะมาจากหลากหลาย
จงหวดและไมสามารถสบสานชาตพนธไดและปจจบนกกลมกลนกบชาวบานทอาศยอยเดมเกอบหมดแลว
2. ขอมลทวไป
ความหมายของชอจงหวด ค าวา "หนองคาย" ถกเรยกเพยนมาจากค าวา "หนองคาย" ซงม
ความหมายโดยตรงวา "หนองน าบรเวณท ตงของคายทหาร" ซงค าวาหนองคายถกเรยกเพยนเปน
หนองคายในชวงรชกาลท ๕ และไดเปลยนชอเมองเปนหนองคายตงแตนนมา ชออกษรไทยหนองคาย
ชออกษรโรมน NongKhai จงหวดหนองคายไดรบพระราชทานพระพทธนวราชบพตรเปนจงหวดแรก
ของประเทศไทย
สญลกษณประจ ำจงหวด
ตราประจ าจงหวดหนองคายตราประจ าจงหวดหนองคายธงประจ าจงหวดหนองคาย
ตราประจ าจงหวด คอ รปกอไผและหนองน า มภเขาหวน าอนอยเบองหลง เพราะท ตงเมอง
หนองคายนเดมชอบานไผเพราะมกอไผอยทวไป และมหนองน าใหญซงชาวบานเรยกวาหนองคาย
สญลกษณประจ าจงหวด คอ พญานาคหรองใหญ อกษรยอ คอ นค ค าขวญประจ าจงหวด ไดแก วรกรรม
ปราบฮอ หลวงพอพระใส สะพานไทย-ลาว ตนไ มประจ า จ งห วด ไ ดแก ตน ชง ชน
((Dalbergiaoliveri)ดอกไมประจ าจงหวด ไดแก ดอกชงชน ((Dalbergiaoliveri) สประจ าจงหวด “ สสมอฐ”
19 สตวน าประจ าจงหวด ไดแก ปลายสก (Probarbusjullieni) ลกษณะรปรางของจงหวด ลกษณะรปรางของ
จงหวดหนองคายมรปรางคลายกบเครองหมายถกตอง หรอมรปรางคลายกบ “รปตว V” ทอาออกกวาง
เพลงประจ าจงหวด อนจงหวดหนองคาย จงหวดหนองคาย อยชายแดน ตามภมแผนท ตงรมฝงโขง
ภาคอสานเรองอรามเรองอรามงามจรรโลง เกยรตดงโดง เปนเมองดานบานประต ชาวหนองคาย
หนองคาย พนองผองไทยกาจ ลวนสามารถแสดงประจกษเปนนกส เคยชงชยหาวหาญตานศตร มใหจโจม
บกรกแดนไทย อนพนองหนองคายชายกชาญ หญงสะคราญหมดจดสวยสดใส ทกคนเอ ออารมน าใจ
ถงอยไกลไมตรสนท เปนมตรเอยสมยกอนกอนจะมการเปลยนแปลงการปกครองผปกครองจะถกเรยกวา
“เจาเมอง” โดยเจาเมองคนแรกทปกครอง คอ พระปทมเทวาภบาล (บญมา ณ หนองคาย) พ.ศ. 2370
– 2395 หลงจากมการเปลยนแปลงการปกครองผทปกครองเมองถกเรยกวา ผวาราชการจงหวด ซงผวา
ราชการจงหวดคนปจจบน ไดแก นายสชาต นพวรรณ
3. ขอมลทำงกำรเมองกำรปกครอง
3.1 ภมศำสตรทตงและอำณำเขต
จงหวดหนองคายเปนจงหวดทมขนาดใหญเปนอนดบท 27 ของประเทศ เปนจงหวด
ชายแดนรมฝงแมน าโขงทส าคญทสดแหงหนง เพราะเปนประตสเมองเวยงจนทน เมองหลวงของ
สาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว เปนท ตงของสะพานมตรภาพไทย-ลาวแหงแรก ทเชอมโยง
ประเทศไทย-ลาวเขาดวยกน ท าใหหนองคายในวนนกลายเปนเมองทองเทยวทส าคญเมองหนง
โดยเฉพาะเปนจดชมบงไฟพญานาคในวนออกพรรษาทมชอเสยงไปทวโลกและดวยความทเปนเมองสงบ
เงยบ เรยบงาย เตมไปดวยบรรยากาศแหงศาสนา วฒนธรรมประเพณ และวถชวตพนบาน ทผสมผสาน
กนไดอยางลงตวและมเสนห ทงยงอดมไปดวยทรพยากรธรรมชาต หลากหลายไปดวยอาหารการกนและ
สนคานานาชนด มโรงแรมทพกมากมาย และการคมนาคมสะดวกสบาย เมองรมโขงแหงนจงเปนอกหนง
เมองทองเทยวทนกเดนทางไมควรพลาดมาเยยมเยอน
จงหวดหนองคาย มเนอทประมาณ 3,026.534 ตารางกโลเมตร หรอประมาณ 1,891,583 ไร
(นบเปนจงหวดทมขนาดเลกทสดของภาคอสาน โดยพนททงหมดกอนทจงหวดบงกาฬจะแยกตวไป
มประมาณ 7,332 ตารางกโลเมตร[3]) ลกษณะเปนรปยาวเรยงทอดไปตามล าน าโขง ซงเปนเสนกน
เขตแดนกบประเทศลาว มความยาวทงสน 195 กโลเมตร ความกวางของพนทททอดขนานไปตาม ล าน า
โขงโดยเฉลย 20 - 25 กโลเมตร ชวงทกวางทสดอยทอ าเภอเฝาไร และชวงทแคบทสดอยทอ าเภอทาบอ
จงหวดหนองคายมอ าเภอทอยตดกบล าน าโขง 6 อ าเภอ คอ อ าเภอสงคม อ าเภอทาบอ อ าเภอศรเชยงใหม
อ า เภอเมอง อ า เภอโพนพสย และอ าเภอรตนวาป และ มอาณาเขตตดตอกบ สปป.ลาว คอ
แขวงเวยงจนทน นครหลวงเวยงจนทน และแขวงบอลค าไซ เหมาะแกการท าเกษตรกรรมและประมงน าจด
ทงยงเปนเมองทองเทยวทส าคญสามารถเดนทางขามไปเทยวยงฝงลาวไดโดยสะดวกมวดวาอาราม
และวฒนธรรมวถชวตชาวบานทนาสนใจ โรงแรมทพกทสะดวกสบายหลากหลายไปดวยอาหารและสนคา
ของฝากลวนเปนเสนหดงดดใหผคนเดนทางมาเยอนเมองรมโขงแหงนโดยหางจากกรงเทพมหานครตาม
ทางหลวงแผนดนสาย 2 (มตรภาพ) ประมาณ 615 กโลเมตร และมอาณาเขตตดตอกบจงหวดใกลเคยงดงน
20
(1) ทศเหนอ ตดตอกบก าแพงนครเวยงจนทน เขตเมองหลวงของประเทศลาว โดยมแมน า
โขงเปนแนวพรมแดน
(2) ทศตะวนออก ตดตอกบอ าเภอปากคาด และอ าเภอโซพสย จงหวดบงกาฬ
(3) ทศใต ตดตอกบอ าเภอบานมวง จงหวดสกลนคร อ าเภอเพญ อ าเภอสรางคอม อ าเภอ
บานดง อ าเภอนายง และอ าเภอบานผอจงหวดอดรธาน
(4) ทศตะวนตก ตดตอกบอ าเภอปากชม จงหวดเลยส าหรบคนทชอบขบรถเทยว ไมควร
พลาดขบรถชมทวทศนสวยงามบนถนนเลยบแมน าโขง บนเสนทางหมายเลข 211 ทขบเทยวตอไปไดถง
อ าเภอเชยงคาน จงหวดเลย
จงหวดหนองคายมจดผานแดนไป สปป.ลาว รวม 6 จด เปนจดผานแดนถาวร 2 จด และจด
ผอนปรน 4 จด จดผานแดนทส าคญและเปนสากล คอ ดานสะพานมตรภาพไทย - ลาว ซงรฐบาล
ออสเตรเลย-ไทย-สปป.ลาว รวมมอกนสรางและเปนประตไปสอนโดจน
3.2 ขอมลสถต
จงหวดหนองคายมพนท 3,026.534 ตร.กม. มจ านวนประชากรทงสน 512,439 คน (ขอมล
ณ พ.ศ. 2555)ความหนาแนนของประชากรตอตารางกโลเมตร 169.27 คน/ตร.กม.
ประชากรในจงหวดแยกตามอ าเภอไดดงน
อ ำเภอ/ป 2556
(คน)
2555
(คน)
2554
(คน)
2553
(คน)
2552
(คน)
2551
(คน)
2550
(คน)
เมองหนองคาย 147,386 146,248 145,507 145,472 144,565 145,153 144,856
โพนพสย 97,835 97,585 97,184 97,321 96,622 96,580 96,155
ทาบอ 82,775 82,723 82,634 82,859 82,813 83,954 84,080
เฝาไร 51,659 51,425 50,914 50,708 50,568 50,523 50,485
รตนวาป 38,352 38,199 37,897 37,602 37,345 37,301 37,118
ศรเชยงใหม 30,691 30,579 30,559 30,749 30,735 31,031 31,183
สระใคร 26,284 26,067 25,926 25,838 25,675 25,559 25,403
สงคม 24,602 24,379 24,090 23,840 23,664 23,552 23,280
โพธตาก 15,359 15,234 15,119 15,006 14,936 14,892 14,789
รวมทงจงหวด 514,943 512,439 509,870 509,395 506,923 508,545 507,349
อางอง: กรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย
ลกษณะภมประเทศโดยทวไปเปนทราบสง แยกไดเปน 4 บรเวณ คอพนทคอนขางราบ ไดแก
เขตอ าเภอเมองหนองคาย อ าเภอทาบอ และอ าเภอศรเชยงใหม ซงใชประโยชนในการท านา และปลกพช
บรเวณรมน าโขงพนทเปนคลนลอนลาด กระจายอยทกอ าเภอเปนหยอมๆ ซงสวนใหญเปนทท านาและ
21 ปลกพชไร พชสวนและปาธรรมชาตพนทเปนคลนลอนชนและเปนเขาเปนปาธรรมชาต เชน ปาไมเตงรง
เบญจพรรณ พบในเขตอ าเภอสงคม และสภาพพนทเปนภเขาทมความสงชน จากระดบน าทะเลตงแต 200 เมตร
เปนบรเวณเทอกเขาตางๆ ทางทศตะวนตกในเขตอ าเภอสงคม
เนองจากแมน าโขงไหลผานอ าเภอตางๆ เกอบทกอ าเภอ จงกอใหเกดประโยชนในการ
เกษตรกรรม ราษฎรไดอาศยแมน าโขงเปนแหลงน าทใชเพอการเกษตรและอปโภคบรโภค โดยเฉพาะ
ราษฎรทอาศยอยรมแมน าโขง จะไดรบประโยชนมากกวาราษฎรทอยลกเขาไปจากแมน าโขง นอกจากน
ส านกงานพลงงานแหงชาตไดจดตงสถานสบน าดวยไฟฟา ในพนท 9 อ าเภอ รวมทงสน 82 สถาน เพอท า
การสบน าจากแมน าโขงและแหลงน าอน ๆ ขนมาใชเพอการเกษตรกรรม
เนองจากจงหวดหนองคายมภมประเทศตดกบแมน าโขงลกษณะอากาศจดอยในจ าพวกฝน
แถบรอนและแหงแลง (ธ.ค. - ม.ค.) ในฤดมรสมตะวนออกเฉยงเหนอ อณหภมจะเรมลดในเดอน
พฤศจกายนและต าสดในชวงเดอนธนวาคมถงมกราคม สวนในฤดรอนตงแตเดอนมนาคมถงเมษายน
อากาศจะรอนจด อณหภมสงสดประมาณ 35 องศาเซลเซยส ในชวงเดอนมนาคมถงพฤษภาคม เปนชวง
เปลยนฤด อณหภมจะสงขนอยางรวดเรวในเดอนมนาคม และรอนจดในเดอนเมษายน ในฤดมรสม
ตะวนออกเฉยงใต (ม.ย.- ก.ค.) อณหภมโดยทวไปจะลดลง ท าใหมฝนตกชกในฤดฝนระหวางเดอน
พฤษภาคมถงตลาคมและในเดอนตลาคมอณหภมจะเรมลดลงจนอากาศหนาวเยน อณหภมต าสดรายปอย
ท 9.50 องศาเซลเซยส ในฤดหนาวราวเดอนพฤศจกายนถงกมภาพนธจะมอากาศหนาวเยนเนองจากพนท
สวนใหญเปนทสงอณหภมต าสดประมาณ 11 องศาเซลเซยสอณหภมสงสดรายปอยท 40.60 องศา
เซลเซยสเฉลยรายปอยท 26.46 องศาเซลเซยส ปรมาณน าฝนทงปอยท 1,843.6 มลลเมตรตอป
[ซอน]ขอมลภมอากาศของจงหวดหนองคาย
เดอน ม.ค. ก.พ. ม.ค. เม.ย. พ.ค. ม.ย. ก.ค. ส.ค. ก.ย. ต.ค. พ.ย. ธ.ค. ทงป
อณหภมสงสดเฉลย °C (°F) 29.3
(84.7) 31.6
(88.9) 34.3
(93.7) 35.7
(96.3) 33.7
(92.7) 32.5
(90.5) 32.0
(89.6) 31.4
(88.5) 31.6
(88.9) 31.3
(88.3) 30.1
(86.2) 28.6
(83.5) 31.84
(89.32)
อณหภมต าสดเฉลย °C (°F) 16.2
(61.2) 18.6
(65.5) 21.4
(70.5) 23.8
(74.8) 24.3
(75.7) 24.7
(76.5) 24.5
(76.1) 24.3
(75.7) 24.0
(75.2) 22.7
(72.9) 19.4
(66.9) 15.9
(60.6) 21.65
(70.97)
หยาดน าฟามม (นว) 7.0
(0.276) 10.5
(0.413) 30.7
(1.209) 89.5
(3.524) 240.3
(9.461) 278.5
(10.965) 249.3
(9.815) 336.7
(13.256) 275.6
(10.85) 76.6
(3.016) 12.2
(0.48) 3.3
(0.13) 1,610.2 (63.394)
วนทมหยำดน ำฟำโดยเฉลย 2 3 5 8 17 19 20 22 18 9 2 1 126
แหลงทมา:Thai Meteorological Department
4. ขอมลทำงเศรษฐกจ
ผลตภณฑมวลรวมจงหวดหนองคาย ป พ.ศ. 2556 มมลคา 38,467 ลานบาท (ราคาประจ าป)
รายไดตอหวของประชากรเทากบ 84,828 บาท/คน/ป - เปนล าดบท 47 ของประเทศ - เปนล าดบท 3
ของภาคตะวนออกเฉยงเหนอ - เปนล าดบท 1 ของกลมจงหวดภาคตะวนออกเฉยงเหนอตอนบน 1
22
โครงสรางทางเศรษฐกจ มมลคาผลตภณฑจากสาขาการผลตทส าคญ 5 สาขา ไดแกสาขา
เกษตรกรรม,สาขาอตสาหกรรม,สาขาการศกษา,สาขาการขายสง การขายปลกและสาขาการขนสง
รายละเอยดปรากฏตามแผนภม
แผนภม แสดงโครงสรำงทำงเศรษฐกจจงหวดหนองคำย
ใชขอมล GPPแบบ Top Down (รำคำประจ ำป2556)
4.1 ผลผลตดานเกษตรการเพาะปลก พนทเพาะปลก พนทเกบเกยว ผลผลต ผลผลตเฉลย/ไร
และมลคาการผลตขอมลพชเศรษฐกจส าคญของจงหวดหนองคาย
ตำรำงขอมลรำยงำนสภำวะกำรปลกพช ป 2556/2557
ท ชนด เกษตรกร
(คน)
พนท (ไร) ผลผลต/ไร
(กก.)
ผลผลตรวม
(ตน)
ราคาบาท/
กก.
มลคา
(ลานบาท) ปลก เกบเกยว
1 ขาวเหนยวนาป 27,861 321,052 313,465 355 111,283 12.3 1,368.78
2 ขาวเจา นาป 12,990 172,462 167,573 356 59,640 14.3 852.85
3 ยางพารา 16,044 239,669 142,495 234 33,311 19.2 639.57
4 ขาวเหนยวนาปรง 7,201 78,506 77,853 520 40,481 8.0 328.84
5 สบประรด 833 6,697 5,807 6,431 37,343 8.10 302.48
6 พรก 1,180 7,869 7,816 1,512 11,898 20.0 297.45
7 ยาสบ 1,056 5,555 5,279 300 1,582 110.0 174.02
8 มนส าปะหลง 1,963 16,981 16,981 3,029 51,428 2.3 118.28
9 ออยโรงงาน 546 20,259 7,241 12,436 90,049 0.9 80.14
10 ขาวเจานาปรง 1,361 14,746 14,634 516 7,548 9.1 68.69
11 ขาวโพดหวาน 713 3,896 3,896 2,106 8,204 8.0 65.63
12 กลวยน าวา 891 3,891 3,559 1,500 5,339 8.0 42.71
13 มะเขอเทศ 516 3,292 3,292 3,967 13,059 2.8 36.57
14 ปาลมน ามน 833 12,248 6,617 1,396 9,238 3.8 35.10
15 กลวยหอม(เปรยว) 304 2,910 2,494 1,550 3,866 5.0 19.33
16 พทรา 112 535 535 1,517 812 20.0 16.23
ท ชนด เกษตรกร
(คน)
พนท (ไร) ผลผลต/ไร
(กก.)
ผลผลตรวม
(ตน)
ราคาบาท/
กก.
มลคา
(ลานบาท)
17 ล าไย 488 976 976 780 761 20.0 15.23
18 มะมวง 462 955 955 795 759 20.0 15.18
19 เงาะ 148 556 556 1,075 598 15.0 8.97
23 20 กลวยหอมทอง 9 54 25 3,700 93 18.0 1.67
21 มะเขอเปราะ 58 468 468 1,313 614 12 7.37
22 ถวฝกยาว 239 939 939 1,105 1,038 60.0 62.26
ทมา : ส านกงานเกษตรจงหวดหนองคาย
4.2 พนทท าการเกษตร
อ าเภอ พนทท าการเกษตร รวม(ไร) ครวเรอนทไดรบประโยชน รวมครวเรอน
ในเขต
ชลประทาน
นอกเขต
ชลประทาน
ในเขต
ชลประทาน
นอกเขต
ชลประทาน
เมองหนองคาย 65,594 228,025 293,619 2,851 10,183 13,034
โพนพสย 54,045 216,845 270,890 3,054 12,282 15,336
ทาบอ 69,640 51,499 121,139 4,668 9,687 14,365
ศรเชยงใหม 30,325 6,955 37,280 1,978 517 2,495
สงคม 4,750 160,212 164,962 120 5,376 5,496
รตนวาป 34,889 69,738 104,627 1,754 5,999 7,753
เฝาไร 1,400 93,422 94,822 85 4,065 4,150
โพธตาก 18,727 17,672 36,399 1,209 1,922 3,131
สระใคร 0 52,849 52,849 - 2,731 2,731
รวม 279,370 897,217 1,176,587 15,719 52,772 68,491
จากตารางขอมลพนทท าการเกษตร แสดงใหเหนวาจงหวดหนองคายมพนท ท าการเกษตรในเขต
น าฝนเปนสวนใหญ หรอประมาณรอยละ 80 มเพยงรอยละ 20 เทานนทอยในเขตชลประทาน และเขต
พนทรบบรการจากสถานสบน าดวยไฟฟาซงมจ านวน 83 สถานแตดวยสภาพภมประเทศของจงหวด
หนองคายทอดยาวตามล าแมน าโขง และมความเหมาะสมในการเพาะปลกพชไดหลายชนด เกษตรกร
บางสวนจงอาศยน าจากแหลงน าธรรมชาตในการเพาะปลกพช เชน ขาว ขาวโพด สบปะรด กลวย พรก
มะเขอเทศ นอกจากนน ยงมพชทมความส าคญทางเศรษฐกจอน ๆ อก เชน ยางพารา มนส าปะหลงออย
และปาลมน ามน
4.3 การเลยงสตว (สตวเศรษฐกจ 5 ล าดบแรก)
ท ประเภท จ านวน (ตว/ฟอง) มลคาทขายได (บาท) ราคาตอหนวย
1 โค 26,910 780,390,000.00 29,000.00
2 กระบอ 7,966 254,912,000.00 32,000.00
3 สกร 27,697 175,875,950.00 6,350.00
4 ไขไก(ฟอง) 155,388,475 449,072,693.00 2.89
5 ไกพนเมอง 594,359 89,153,850.00 150.00
มลคารวม(บาท) 1,749,404,493.00
ไขไกคดจาก (730,209 ตว * 70%)*304 วน = จ านวนฟอง/ปทมา : ส านกงานปศสตวจงหวดหนองคาย
24
4.4 การท าประมงและการเพาะเลยงสตวน าชายฝง (จ านวนผลตและมลคา)
ท ชนด ผลผลตรวม มลคา (ลานบาท)
1 การเพาะเลยงสตวน า 206.65 ลานตว 51.67
2 การอนบาลลกพนธสตวน า 191.81 ลานตว 57.54
3 การเลยงสตวน าในบอดน 5,931.61 ตน 510.10.
4 การเลยงปลานลในกระชงแมน าโขง 12,764.83 ตน 1,001.44
รวม 1,620.75
ทมา : ส านกงานประมงจงหวดหนองคาย ขอมล ณ วนท 1 มกราคม 2558
4.5 การเลยงปลาในกระชงแมน าโขง
กระชง
พนทอ าเภอ
จ านวน
ราย
จ านวน
กระชง
เนอท
เลยง
(ไร)
จ านวนตอป
(ตน)
มลคา
(ลาน
บาท)
เฉลย/
วน
(ตน)
ตนทน
(ลาน
บาท)
ก าไร
(ลาน
บาท)
เมอง
หนองคาย
215 2,311 40.68 8,134.58 636.53 22.29 273.65 362.88
ทาบอ 5 762 13.76 2,744.91 214.08 7.52 92.34 121.74
ศรเชยงใหม 5 524 9.5 1,885.34 150.83 5.17 63.42 87.41
รวม 225 3,597 63.94 12,764.83 1,001.44 34.98 429.41 572.03
ทมา : ส านกงานประมงจงหวดหนองคาย ขอมล ณ วนท 1 มกราคม 2558
สาขาประมง มมลคาเพม 2,312.99 ลานบาท เพมขนจากปทผานมา 703.97 ลานบาท ขยายตว
คดเปนรอยละ 18.25 (ราคาคงท) ขยายตวในอตราทลดลงจากปทผานมาทขยายตวคดเปนรอยละ
138.71 โดยเปนผลมาจากการเพาะเลยงสตวน าจดขยายตว คดเปนรอยละ 21.75 (จากการเลยงปลา
กระชงเพมข น) และการเพาะพนธ/การอนบาลสตวน าจดขยายตวคดเปนรอยละ 13.03 (เนองจาก
เกษตรกรขยายพนธลกปลาตามความตองการซอของผเพาะเลยงปลาในกระชง) และการจบสตวน าจด
จากแหลงน าธรรมชาตขยายตวคดเปนรอยละ16.67
ดานการคาและอตสาหกรรมขอมล ณ วนท 31 มกราคม 2558 มนตบคคลในจงหวดหนองคาย
ทมสถานะด าเนนการจ านวนทงสน 1,407 ราย ประกอบดวย บรษทจ ากดจ านวน 583 ราย หางหนสวน
จ ากด จ านวน 820 รายสมาคมการคา จ านวน 3 ราย และหอการคา จ านวน 1 ราย
4.6 ประเภทธรกจทส าคญ
ท ประเภทธรกจ จ านวน
(ราย)
คดเปนรอย
ละ
1 ธรกจขายสงและขายปลก 549 40
2 ธรกจกอสราง 276 19
3 ธรกจการขนสงและสถานทเกบสนคา 106 8
25
4 ธรกจการผลต 91 7
5 ธรกจไฟฟา กาซไอน า และระบบปรบอากาศ 77 6
6 ธรกจขอมลขาวสารและการสอสาร 72 5
7 กจกรรมการบรหารและบรการสนบสนน 60 4
8 ธรกจเกยวกบอสงหารมทรพย 35 3
9 ธรกจกจกรรมวชาชพวทยาศาสตรและกจกรรมทางวชาการ 30 5
10 ธรกจทพกแรมและบรการดานอาหาร 27 2
11 ธรกจอนๆ 67 4
ทมา : ส านกงานพฒนาธรกจการคาจงหวดหนองคาย
5. ขอมลทำงสงคมคณภำพชวต
5.1 ขนบธรรมเนยมประเพณ และวฒนธรรม
จงหวดหนองคายประชาชนสวนใหญนบถอศาสนาพทธ มวถชวตความเปนอยแบบเรยบงาย
เปนรปแบบเฉพาะของคนหนองคาย ภายใตทรพยากรธรรมชาต/สงแวดลอม และวฒนธรรมอนสวยงาม
ไมมการทะเลาะเบาะแวงทรนแรงในหมประชาชน ถงแมนในชวง 4-5 ป ทผานมาประชาชนอาจมความ
คดเหนทางการเมองทตางกนบางแตกไมมความรนแรงใดๆเกดขน ขนบธรรมเนยมประเพณ วฒนธรรม
ทสบทอดกนมายาวนาน และทส าคญของจงหวดหนองคาย มดงน
(1) บงไฟพญานาค เปนปรากฏการณทเกดขนเองตามธรรมชาตตามล าน าโขงมานานหลายปแลว
ตามค าร าลอของชาวบาน แตบงไฟพญานาคเพงจะไดรบสงเสรมเปนสวนหนงของการทองเทยวของจงหวด
หนองคายไมกปมานเอง บงไฟพญานาคเปนลกไฟทพงขนมาจากใตแมน าโขง พงลอยขนสอากาศประมาณ
20-30 เมตร แลวกหายไป ลกไฟไมจ ากดบรเวณทเกดและเกดไมคอยซ าทบรเวณนนขนาดของลกไฟกม
หลายขนาด ขนาดโตเทาผลสมขนาดกลางเทาไขไก ขนาดเลกเทาหวแมมอ เวลาทเกดขนไมแนนอน
แตตองมดค าแลว บางปเกดตงแตหวค า ประมาณ 6 โมงเยน บางปเรมเกด 2-3 ทม และจะเกดไปอก
ประมาณ 3-4ชวโมง จงจะคอย ๆ หมดลง จ านวนลกไฟทเกดขนบรเวณหนงๆ มจ านวนไมแนนอน
สถานทเกดนนจะอยในทองทอ าเภอโพนพสย และอ าเภอรตนวาป บงไฟพญานาค จะเกดขนในคนวนเพญ
เดอน 11 หรอแรม 11ค า เดอน 11 ของทกป โดยจงหวดหนองคายไดจดงานลอยเรอไฟบชาพญานาค ณ
บรเวณรมฝงแมน าโขง ใกลวดธาตอ าเภอเมอง จงหวดหนองคาย เปนประเพณทกป
(2) วนสงกรานต เปนงานประจ าป จดขนทวดโพธชย (พระอารามหลวงชน 3) มการอญเชญ
หลวงพอพระใสแหรอบเมอง เพอประชาชนไดสรงน ามการท าบญตกบาตรวนสงกรานต เฉลมฉลองหลวง
พอพระใส ทวดโพธชย มงานรนเรง การละเลนพนเมอง การกฬาทองถนและมหรสพครบครน 5 วน 5 คน
เรมจดขนในวนท 13 เมษายนของทกป
(3) งานนมสการหลวงพอพระเจาองคตอประดษฐานอยทวดศรชมพ องคต อ บานน าโมง
เปนพระพทธรปขนาดใหญ หลอดวยทอง ฝมอของชางฝายเหนอและชางลานชาง เปนพระพทธรปทม
ลกษณะงดงามนงขดสมาธปางมารวชย เปนพระพทธรปศกดสทธทประชาชนทงสองฝงแมน าโขงเคารพนบถอมาก
สรางเมอพทธศกราช 2105ผสรางคอ พระไชยเชษฐา กษตรยนครเวยง หลอโดยใชทองค า ทองเหลอง
26 และเงนผสมกนรวมน าหนกได 1 ต อ (ตอเปนมาตราโบราณของอสาน) ใชเวลาในการสราง 7 ป 7 เดอน
ทางจงหวดไดจดงานนมสการหลวงพอพระเจาองคตอ เปนประจ าทกป ในวนขน 15 ค า เดอน 4
(4) งานอนสาวรยปราบฮอ จดประมาณเดอนมนาคมของทกป ณ บรเวณอนสาวรยปราบฮอ
ภายในงานจะมการแสดง และการละเลน มการออกรานจ าหนายสนคาราคาถก
(5) งานบญบงไฟ เปนประเพณเกาแกทไดปฏบตกนมานาน เกยวกบการบชาเทวดาขอฟา
ขอฝน ตามความเชอและโบราณกาล เปนงานใหญโตมาก มการจดประกวดบงไฟประเภทตกแตงสวยงาม
ความคดสรางสรรค ประกวดขบวนแห และการจดข นสงสด จดข นในวนเพญเดอน 7 ของทกป จงหวด
หนองคายไดจดเปนการแสดงแสงสเสยงต านานบงไฟพญานาค เกยวกบเรองพระพทธเจาเสวยชาต
เปนพญาคนคาก (คางคก) แลวมเรองราว ไมถกใจกบพญาแถน (พระอนทร) จงสาปใหแผนดนแหงแลง
จนพญาคนคาก แนะน าใหชาวบานจดบงไฟถวายจนฝนตกลงมาในทสด
(6) งานแหเทยนเขาพรรษา เปนงานประเพณทองถนทจดขนกอนวนเขาพรรษาประชาชน
ตามคมตางๆ ไดจดท าตนเทยนข ผ งลวน ท าลวดลายสวยงามประดบดอกไม มการประกวดลวดลาย
สวยงามของตนเทยนขบวนแหมรางวล จดใหมในวนขน 14 ค า เดอน 8 ของทกป
(7) งานแขงเรอ เปนงานประเพณของทองถนทจดขนกอนวนออกพรรษา จดใหมการแขงเรอ
ยาวในล าน าโขง โดยประชาชนในคมตางๆไดจดเรอแขงจากอ าเภอ และบางปกมเรอจากสาธารณรฐ
ประชาธปไตยประชาชนลาว (สปป.ลาว) มารวมการแขงขนดวย เปนการแสดงถงความสามคคไมตรทม
ตอกนมานานโดย จดใหมขนในวนแรม 1 ค า เดอน 11 ของทกป
(8) งานแหปราสาทผ ง เปนประเพณของทองถนเกาแก ซงทางจงหวดไดจดใหมข นควบคกน
กบงานแขงเรอ มการจดท าปราสาทผ งประกวด และน าลงเรอยนตลองไปตามล าน าโขง กลางคนมการไหลเรอไฟ
ประดบดวงไฟมากมาย และดทวทศนแสงไฟกระทบพนน ายามค าคนสวยงามมากเพอนมสการพระธาต
กลางแมน าโขง (วดและองคมหาเจดยไดพงลงน าขงไปนานแลว) อยหนาวดสรมหากจจาย อ าเภอเมอง
หนองคาย จดขนในวนเพญเดอน 11 จดพรอมกนกบงานแขงเรอประจ าป
(9) งานวนออกพรรษาจดเปนงานตอจากวนแหปราสาทผ ง และแขงเรอเปนวนท าบญประจ า
ของทองถน มการตกบาตรเทโวภายในเขตอ าเภอเมอง ประชาชนทองถนถอเปนวนส าคญยง ไมวาจะไป
ประกอบอาชพอยตางจงหวด หรอตางประเทศ เมอถงก าหนดวนท าบญออกพรรษาแลว คนสวนมาก
จะเดนทางกลบบานเพอท าบญอทศกศลแกบรรพบรษตามประเพณนยมทไดปฏบตตอเนองมาแตโบราณกาล
5.2 การบรการดานสาธารณสข
จงหวดหนองคายมสถานบรการสาธารณสขภาครฐ และภาคเอกชน ทใหบรการและดแล
สขภาพของประชาชนจงหวดหนองคาย ประกอบดวย
(1) สถานบรการสาธารณสขภาครฐ สงกดกระทรวงสาธารณสขประกอบดวยโรงพยาบาล
ทวไป ขนาด 349 เตยง 1 แหงโรงพยาบาลชมชน ขนาด 150 เตยง 1 แหง ขนาด 60 เตยง 1 แหง ขนาด
30 เตยง 3 แหงโรงพยาบาลสงเสรมสขภาพต าบล (รพ.สต.) 74 แหง
(2) สถานบรการสาธารณสขภาคเอกชน ประกอบดวยโรงพยาบาลเอกชน 3 แหง ไดแก
โรงพยาบาลรวมแพทย ขนาด 50 เตยง โรงพยาบาลหนองคายวฒนา ขนาด 100 เตยง โรงพยาบาลพสยเวช
ขนาด 50 เตยงคลนกแพทย 43 แหงคลนกทนตกรรม 11 แหงคลนกพยาบาลและการผดงครรภ 37 แหง
27 รานขายแผนปจจบนชน142 แหงรานขายยาแผนปจจบนบรรจเสรจทไมใชยาอนตราย 32 แหงรานขายยา
แผนโบราณ 15 แหง รานขายยาแผนปจจบนเฉพาะยาบรรจเสรจส าหรบสตว 8 แหง สถานทผลตยา
แผนโบราณ 2 แหง
จงหวดหนองคายเปนจงหวดชายแดน มผคนผานแดนเปนจ านวนมาก ทงนกทองเทยว
แรงงาน และนกธรกจ ซงบคคลเหลานอาจเปนพาหะในการน าโรคตดตอผานเขา- ออก บรเวณชายแดน
ดงนน เพอเปนการปองกน จงตองมการเฝาระวงโรคตดตอผานแดนอยอยางสม าเสมอ ขอมลโรคตดตอ
ผานแดนทพบและมการรบแจงอยเปนประจ า
6. ขอมลดำนกำรทองเทยว
สถตนกทองเทยวของจงหวดหนองคายป 2553 นกทองเทยวชาวไทย 932,740 คนเพมจาก
ป 2552 จานวน 507,160 คนหรอเพมขนรอยละ 83.91 นกทองเทยวตางประเทศ 40,803 คนเพมจาก
ป 2552 จานวน 27,519 คนเพมขนรอยละ 48.27 มมลคา 3,059.94 ลานบาทเพมขนรอยละ 103.59
เหนไดวา จงหวดหนองคายไดใหความส าคญกบการพฒนาสงเสรมการทองเทยว แตมศกยภาพรองรบ
นกทองเทยวรวมทงแหลงทองเทยวยงคงจากดขาดการพฒนาแหลงทองเทยวใหมๆทมศกยภาพในการ
รองรบการพฒนาและสงเสรมการทองเทยวของจงหวดผวาราชการจงหวดหนองคาย ไดใหความส าคญ
ในการศกษาถงศกยภาพการทองเทยวของจงหวด เพอใหการพฒนาศกยภาพการทองเทยวสามารถสราง
ผลประโยชนในทางเศรษฐกจสงคมและวฒนธรรมใหแกจงหวดหนองคาย และเปนการพฒนาศกยภาพ
การทองเทยวจงหวดหนองคาย ในการรองรบแนวโนมการพฒนาและความเปลยนแปลงทจะเกดขน
เปนการปรบตวและมแผนการพฒนาการทองเทยวทสามารถรองรบการเปลยนแปลงดงกลาวไดเปนอยางด
และเพอเปนการรกษาผลประโยชนจากความเปนเมองชายแดนนใหสามารถสงผลดตอการทองเทยว
โดยรวมของจงหวด
ตารางแสดงแหลงทองเทยวทางธรรมชาต นเวศน ทส าคญของจงหวดหนองคาย
28
แผนททองเทยวของจงหวดหนองคาย
7. ขอมลดำนกำรศกษำ
ประชากรมระดบการศกษาโดยเฉลยเพมขน มจ านวนโรงเรยนทงสน 324 โรงเรยน สงกด สพป.
เขต 1 – 2 รวม 267 โรงเรยน และเอกชน 26 โรงเรยน สงกด สพม. เขต 21 รวม 31 โรงเรยน มจ านวน
หองเรยน 3,602 หอง มครจ านวน 4,107 คน แยกเปน ชาย 1,674 คน หญง 2,433 คน วฒการศกษา
จบปรญญาโทหรอสงกวา 339 คน ปรญญาตร 3,645 คน อนปรญญาหรอเทยบเทา 120 คน มนกเรยน
จ านวน 112,435 คน เปนชาย 70,544 คน หญง 41,891 คน
8. ขอมลทำงทรพยำกรธรรมชำตสงแวดลอมและประเภทกำรใชประโยชนทดน
จงหวดหนองคาย มสภาพภมประเทศเปนทราบทดอนเปนลอนคลนผสมทเนนสง และภเขาสงชน
ใชประโยชนในการท านาและปลกพชไรการเกษตร ลกษณะดนเปนดนปนทรายตลอดชนดนท าให การ
ระบายน าไดด และการไหลบาของน าบนผวดนมความรวดเรว สภาพพนทดงกลาวจงไมเหมาะสมกบการ
ปลกพชในฤดแลงและการปลกขาว จงตองมการปรบปรงโดยการใชระบบชลประทานและการขดบอน าท
ตองมกรรมวธแบบพเศษในการรองพนหนาดนท าใหการเกบกกน าไดดขน เพอใหการเพาะปลกไดผลผลต
เพมมากข น จากรายงานสถตจ านวนหมบานในพนทจงหวดหนองคายทพบปญหาเกยวกบดน จะเหนวา
หมบานทพบปญหาดนจดมจ านวนสงทสด คอ 233 หมบาน รองลงมาคอ ปญหาดนกรวดและดนทราย
จ านวน 131 หมบาน และปญหาทพบต าทสดคอ ปญหาดนพร จ านวน 2 หมบาน นอกจากนยงมปญหา
การกดเซาะพงทลายของตลงบรเวณ อ าเภอสงคม อ าเภอเมอง อ าเภอทาบอ อ าเภอโพนพสย และปญหา
การขดแยงเรองทดนเขตปาพบในเขตอ าเภอสงคม
29 การอนรกษใชประโยชนและฟนฟทรพยากรธรรมชาต ทงดน น า และปาไม ในระบบลมน า โดย
เนนการลดปญหาการแพรกระจายดนเคม การชะลางพงทลายของหนาดน ลดการพงทลายของตลง รม
แมน าโขง จดหาน าใหพอเพยงกบการผลต ลดปญหาน าทวมในพนทน าทวมซ าซาก และเพมพนทปาไมใน
เ ข ต ต น น า แ ล ะ ป า ส ง ว น เ ส อ ม โ ท ร ม ร ว ม ท ง ก า ร พ ฒ น า ส ภ า พ แ ว ด ล อ ม ใ ห น า อ ย
การเพมประสทธภาพการบรหารจดการทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมใหมการใชประโยชน
อยางเหมาะสมทวถง พอเพยง เพอใหเปนฐานการพฒนาทสมดลและยงยน โดยอาศยกระบวนการมสวนรวม
ของภาคการพฒนาทกภาคสวน โดยเฉพาะชมชนในพนท
จงหวดหนองคายมเนอท 1,891,567 ไร มพนทปาสงวนแหงชาต 382,157 ไร (ปาพานพราว–
แกงไก 342,422 ไร ปาทงหลวง 39,735 ไร) เปนเนอทปา 225,132 ไร
9. ขอมลทำงดำนควำมมนคง
9.1 ปญหาการลกลอบหลบหนเขาเมอง และปญหาแรงงานตางดาวจากขนบธรรมเนยมประเพณ
ทคลายคลงกนของประชาชนทงสองฝงโขง ท าใหมการไปมาหาสกนมาตงแตครงอดตจนถงปจจบน
ประชาชนของทงสองประเทศสวนหนงเปนเครอญาตกน ท าใหมการลกลอบเดนทางไปมาหาสกน และจาก
สภาวะเศรษฐกจทตางกน ท าใหประชาชนชาวลาวนยมเดนทางมาท างานในประเทศไทยเปนจ านวนมาก
จากสาเหตดงกลาวท าใหประชาชนชาวลาวลกลอบเขามาท างานและพกอาศยในประเทศไทย โดยกระจายกน
อยทวประเทศ ซงอาชพทชาวลาวนยมเขามาท างานมากทสด คอ อาชพรบใชในบาน รองลงมาคอ งาน
กรรมกร สวนในจงหวดหนองคาย คนตางดาวชาวลาวสวนใหญอยในภาคครวเรอน โดยอยกนฉนทสามภรรยา
กบคนไทย อยในภาคบรการและอตสาหกรรมประมาณ 2,000 คน จากการขอรบใบอนญาตท างานและ
จากการส ารวจความตองการจางแรงงานของภาคอตสาหกรรมและภาคบรการ จะมความตองการจาง
แรงงานในชวงฤดกาลผลตเทานน แรงงานกรรมกรยงคงเปนแรงงานทมความตองการจางเปนจ านวนมาก
มการขาดแคลนในระดบทคอนขางรนแรง การน าเขาแรงงานตางดาวตามบนทกขอตกลงวาดวยการจาง
แรงงาน (MOU) ยงด าเนนการไดไมเตมท เนองจากมปญหาหลายประการ เชน คาใชจายทคอนขางสง
โดยแรงงานตางดาวผลกภาระคาใชจายตางๆ ใหกบนายจางเปนผออกคาใชจายใหกอน และบรษทหรอ
รฐวสาหกจจดหางานลาวทตงขนมาตามบนทกขอตกลงฯ ไมสามารถหาแรงงานตางดาวมาปอนใหกบ
นายจางได โดยเฉพาะแรงงานตางดาวสญชาตลาว มความตองการจางแรงงานลาวประมาณ 70 ,000 คน
แตน าเขามาไดเพยงประมาณ 7,000 – 8,000 คน เทานน
9.2 ปญหาการลกลอบการคาสนคาหนภาษ ตามแนวชายแดนตลอดแนวชายแดนยงคงม การ
ลกลอบสนคาหนภาษศลกากรหลายประเภท ทงการสงออกและน าเขา เชน สนคาอปโภคบรโภค สตวสงวน
สราเถอน สนคาทจบกมได ไดแก รถยนต โทรศพทมอถอ กระเปาแฟชนสตร เส อผา สรา บหร ผาไหม
อปกรณโทรศพทมอถอ ไพปอก หอมหวใหญ
9.3 ปญหาเสนเขตแดนจงหวดหนองคายมพนทยงไมมความชดเจนของเสนเขตแดน เชน ดอนชง
ช อ าเภอ ศรเชยงใหม และดอนสงค อ าเภอโพนพสย
9.4 ปญหายาเสพตด สถานการณน าเขายาเสพตดตามแนวชายแดน ไดแก อ าเภอเมองหนองคาย
อ าเภอสงคม อ าเภอศรเชยงใหม อ าเภอโพนพสย และอ าเภอรตนวาป ยาเสพตดทลกลอบน าเขา ไดแก
30 ยาบา กญชา และมแนวโนมน าเขาเพมมากข น เนองจากฝายตรงขามหนมาใชภาคตะวนออกเฉยงเหนอ
เปนจดน าเขา เนองจากภมประเทศเอออ านวย โดยลกลอบน าเขาตามชองทางธรรมชาต หมบานตามแนว
ชายแดน จดผานแดนถาวร และจดผอนปรน โดยจดผานแดนถาวรเปนจดน าเขาทส าคญ พนทเปาหมาย
คอ ตลอดแนว 6 อ าเภอชายแดน 23 ต าบล 123 หมบาน พนทเพงเลงพเศษ คอ อ าเภอเมองหนองคาย
และอ าเภอศรเชยงใหมการสกดกนยาเสพตดในพนทจงหวดหนองคาย มการสนธก าลงจากสวนราชการ
จ านวน 13 หนวยงาน มชดปฏบตการ จ านวน 32 ชด เพอสกดกนการน าเขายาเสพตดตลอดแนวชายแดน
โดยเนนหนกทจดผานแดนถาวรและจดผอนปรน การลาดตระเวนทางน า การลาดตระเวนทางบก และจด
ตรวจจดสกดรถไฟ และการสนธก าลงปองกนและแกไขปญหาการลกลอบน าเขายาเสพตด ขบวนรถไฟสาย
จงหวดหนองคาย – ทานาแลง
จากปญหาความมนคงชายแดน จงหวดหนองคายจงไดก าหนดกลยทธดานความมนคงชายแดน
ในยทธศาสตรท 5 ในดานความมนคง จงหวดหนองคาย ไดด าเนนการ ดงน
(1) สงเสรมและสนบสนนการผนกก าลง จากก าลงในพนท การจดระเบยบชายแดนใหเกดความมนคง
สงบเรยบรอย ก าหนดจดจอดเรอตามแนวชายแดน
(2) การพฒนาความรวมมอชายแดนกบประเทศเพอนบาน ผานกลไกความรวมมอทกระดบ ม
คณะกรรมการรวมมอรกษาความสงบเรยบรอยชายแดนในระดบทองถน 3 คณะ คอ
1) คณะกรรมการรวมมอรกษาความสงบเรยบรอยตามชายแดนระดบทองถนจงหวด
หนองคาย กบนครหลวงเวยงจนทน
2) คณะกรรมการรวมมอรกษาความสงบเรยบรอยตามชายแดนระดบทองถนจงหวด
หนองคาย กบแขวงบอลค าไซ
3) คณะกรรมการรวมมอรกษาความสงบเรยบรอยตามชายแดนระดบทองถน อ าเภอกบเมอง
ของ สปป.ลาว
ทงน เพอก าหนดมาตรการรวมกนดานการรกษาความสงบเรยบรอยชายแดน, ความรวมมอ ดาน
เศรษฐกจ , ความรวมมอดานแรงงาน, การดดหนทรายตามล าน าโขง ,การปองกนตลงพง และการแกไข
ปญหายาเสพตด
10. กำรวเครำะหสภำวะแวดลอม (SWOT Analysis) และศกยภำพกำรพฒนำจงหวดหนองคำย
จดแขง
(1) จงหวดหนองคาย เปนเมองคแฝดของนครหลวงเวยงจนทน ซงเปนเมองหลวงของประเทศ
สาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว (สปป.ลาว) มระยะทางหางจากอ าเภอเมองหนองคายประมาณ 24
กโลเมตร โดยมสะพานมตรภาพไทย - ลาว เปนเสนทางเชอม มดานศลกากรหนองคาย ดานตรวจคนเขาเมอง
หนองคาย เปนดานถาวรทอ าเภอเมองหนองคาย ท าใหเปนประตการคาชายแดนและการทองเทยว ซงจะ
สามารถพฒนาใหเปนศนยกลางการคาเพอการสงออกหรอการก าหนดใหเปนเขตเศรษฐกจพเศษ
(2) มพนทอาณาเขตของจงหวดทอดยาวตามล าน าโขงเปนระยะทางประมาณ 210.60 กโลเมตร
รวมทงมปรมาณน าจากแมน าโขงเพยงพอในการเพาะปลกพชเศรษฐกจและยงเหมาะสมในการท าการ
ประมง ซงสามารถพฒนาเปนศนยวจยศกษาและรวบรวมพนธปลาน าจดของกลมจงหวด
31
(3) เปนจงหวด ทมพนทปลกยางพารา เปนอนดบท 8 ของภาคตะวนออกเฉยงเหนอ
(4) มตลาดทาเสดจเปนแหลงซอ – ขาย สนคา และเปนศนยรวมสนคาอนโดจน ซงเปนทรจก
ของนกทองเทยวทงชาวไทยและชาวตางประเทศ
(5) มสะพานมตรภาพไทย-ลาว และแมน าโขง
(6) มปรากฏการณธรรมชาตบงไฟพญานาค ซงเปนทรจกของนกทองเทยวทวโลก
(7) มโรงงานอตสาหกรรมทางการเกษตรและการแปรรป สามารถรองรบผลผลตดานการเกษตร
ของเกษตรกร ในจงหวดหนองคายและจงหวดใกลเคยง
(8) เปนจงหวดทตางประเทศจดอนดบใหเปนเมองนาอยอนดบ 7 ของโลก
(9) มสถานทพ านกแบบ Home Stay และ Long Stay และสถานททองเทยวทางธรรมชาตและ
เชงนเวศน
(10) มขนบธรรมเนยมและวฒนธรรมทคลายคลงกนระหวางประชาชนจงหวดหนองคายและ
นครเวยงจนทน
(11) มสถานทส าคญทางพทธศาสนา ตลอดจนอรยสงฆ ท เปนท ร จกของประชาชน ทง
ภายในประเทศและประเทศเพอนบาน
(12) มสถาบนการศกษาทกระดบ สามารถท าหนาทเปนศนยกลางขยายโอกาสทางการศกษา
ของประชาชนในเขตจงหวดและจงหวดใกลเคยงตลอดจนประเทศเพอนบาน
(13) มพนทชมน าทมความส าคญในระดบนานาชาต
จดออน
(1) แรงงานฝมอมนอย และมการอพยพแรงงานสง
(2) ประชาชนสวนใหญรายไดต า การศกษานอย ขาดความรดานเทคโนโลยสมยใหม
(3) ประชาชนยงขาดจตสานกในการแสดงความคดเหนและการมสวนรวม
(4) ขนตอนการน าเขาและสงออกสนคาไปยงประเทศเพอนบานมขนตอนและระเบยบทยงยาก
(5) มการลกลอบน าสนคาเขา – ออก ในลกษณะผดกฎหมาย (หนภาษ) สงผลให
ผประกอบการทด าเนนตามขนตอนทถกตองตามกฎหมายขาดแรงจงใจในการพฒนาระบบการคาใหเขาส
การแขงขนทเปนสากล
(6) ผบรหารระดบทองถนยงขาดความรความเขาใจในการบรหารจดการ
(7) การพฒนาดานการเกษตรยงมการด าเนนการไมครบวงจร สงผลใหการผลตภาค
เกษตรกรรมมปญหาในดานราคา ผประกอบการและผผลตในจงหวดยงไมตนตวในการพฒนาสนคาและ
การบรการ
(8) การรวมกลมของภาคเอกชนในจงหวดดานธรกจยงขาดเอกภาพ
(9) การวางผงเมองยงไมเหมาะสม และยงไมครอบคลมทกพนทของจงหวด
(10) ความผนผวนของภยธรรมชาต ท าใหมปญหาน าทวมพนทและปญหาพนทแหงแลงซ าซาก
สงผลเสยตอการผลตทางการเกษตรและการคา
32
(11) ปญหาการกดเซาะตลงบรเวณพนททตดกบแมน าโขง ท าใหตลงพงทลายปละหลายสบเมตร
เปนผลเสยตอสภาพแวดลอมและเสยแผนดนของประเทศ
(12) ภมประเทศของจงหวดทอดยาวไปตามแมน าโขง ท าใหมผลกระทบตอระบบการบรหาร
ของภาครฐและภาคเอกชน
(13) องคกรภาคประชาชนยงไมเขมแขง
(14) ขาดแหลงเงนทนระยะยาว เพอใหประชาชนและภาคเอกชนใชในการด าเนนงานทางธรกจ
ตลอดจนการลงทน
(15) โครงสรางพนฐานและสงอ านวยความสะดวกของจงหวดในปจจบน ยงไมเอ อตอการคา
การลงทน และการทองเทยวเพอเชอมโยงกบประเทศเพอนบานไดอยางมประสทธภาพเทาทควร
(16) สนคาอตสาหกรรมประเภทแปรรป ผลผลตการเกษตรยงเปนการแปรรปอยางงาย ใช
เทคโนโลยต าและไมมความหลากหลาย สวนสนคาระดบต าบลแมมมากแตยงขาดคณภาพและมาตรฐาน
โอกำส
(1) จงหวดหนองคายอยใกลกบเมองหลวงของประเทศสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว
(นครหลวงเวยงจนทน) จงสามารถรวมมอกนพฒนาและใชทรพยากรในการผลตทงภาคเกษตรกรรมและ
อตสาหกรรมเพอเพมมลคาโดยใชสทธพเศษทางภาษและศลกากรรวมกน
(2) มส านกงานการคาชายแดนและส านกงานการคาตางประเทศ ตงอยในจงหวด เอ อตอการ
สงเสรมดานการคาชายแดนระหวางจงหวดและประเทศเพอนบาน
(3) สปป.ลาว มอตราคาจางแรงงานต า ท าใหวตถดบน าเขามราคาถก
(4) รฐบาลมนโยบายสนบสนนการขยายพนทปลกยางพาราในเขตจงหวดหนองคาย
(5) รฐบาลของ สปป.ลาว และเวยดนามใหการสนบสนนในการจดตงเขตเศรษฐกจหนองคาย –
สปป.ลาว – เวยดนาม
(6)สปป.ลาว มพนทปลกพชเชงพาณชยไดหลายชนด สามารถน าเขามาแปรรปเพอเพมมลคาใน
เขตพนทจงหวดหนองคาย
(7) รฐบาลมนโยบายแกไขปญหาความยากจน การปราบปรามยาเสพตด ผมอทธพล การทจรต
ประพฤตมชอบคอรปชน การปฏรประบบการศกษาทชดเจนและตอเนอง ท าใหการพฒนาจงหวดไดผล
และเปนรปธรรม
(8) กระแสการตนตวดานสงแวดลอมของประชาชนมสงขน จะชวยในการพฒนาและแกไขปญหา
ดานสงแวดลอมของจงหวดมประสทธภาพเพมขน
ภยคกคำม/อปสรรค
(1) หลกเกณฑการตดตอคาขายของประเทศเพอนบานไมแนนอนและไมชดเจน รวมทงขนตอน
การผานพธการศลกากร มปญหาดานกฎหมาย ขนตอน ระเบยบ เงอนไขไมเปนสากล เปนเหตใหเปน
อปสรรคตอการคาขายระหวางจงหวดกบประเทศ สปป.ลาว เวยดนาม จน
(2) สนคาจากประเทศกลมอนโดจนผานแดนจากประเทศอนเขามาสตลาดการคาของจงหวด
หนองคายเพมขน
33
(3) ความเชอมนของนกธรกจเพอนบานทมตอนกธรกจไทยยงมลกษณะหวาดระแวง ท าใหเปน
อปสรรคในการพฒนาการคาชายแดน
(4) ประเทศเพอนบานมระบบการปกครองแตกตางกบประเทศไทย ท าใหเกดปญหาและ
อปสรรคตอการตดตอคาขายและการรวมมอพฒนาในดานตางๆ
(5) มการแขงขนการเปนศนยกลางการคาอนโดจนกบกลมจงหวดนครพนมและมกดาหาร
(6) นโยบาย สปป.ลาว ลดการพงพาสนคาไทย โดยใหการสงเสรมการคาและรบสนคาจากจน
และเวยดนามมากขน
(7) ระบบการคาและการลงทนของจงหวดยงอยในวงจ ากด
(8) มกลมธรกจขนาดใหญจากตางประเทศมาลงทนประกอบธรกจดานการขายปลก-ขายสง
ในจงหวด ท าใหธรกจระดบทองถนเตบโตยาก
(9) ราคาน ามนมแนวโนมสงขน ท าใหตนทนการผลตและการบรการสงขน
11. ยทธศำสตรจงหวดหนองคำย
11.1 ยทธศำสตรกำรพฒนำจงหวดจงหวดหนองคำยและวสยทศนของจงหวด (Vision)
วสยทศนจงหวดคอ “เมองนาอยอนดบหนงของภาคอสาน” ส าหรบยทธศาสตรของจงหวด (Strategies
Issues) ไดแก
ยทธศาสตรท 1 : การสรางความเขมแขงของประชาชน ชมชน และสงคม
ยทธศาสตรท 2 : การสรางคณคาและยกระดบ มาตรฐาน สนคาเกษตร
ยทธศาสตรท 3 : การบรหารจดการทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม
ยทธศาสตรท 4 : การสงเสรมอตสาหกรรม การคา การลงทนและการทองเทยว
ยทธศาสตรท 5 : การเสรมสรางความมนคงชายแดน
ยทธศาสตรท 6 : การพฒนาคณภาพระบบการใหบรการ
11.2 เปำประสงคของจงหวด (Goals)
(1) เพอใหประชาชนมคณภาพชวตทด
(2) สนบสนนใหเกษตรกรและครวเรอนเกษตรกร ใชระบบการบรหารจดการแบบ
ผสมผสานและไดมาตรฐาน
(3) เพอบรหารจดการทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมอยางมคณภาพและยงยน
(4) เพอยกกระดบขดความสามารถในการแขงขน ดานอตสาหกรรม การคาและการ
ทองเทยว
( 5 ) เ พ อ ค ว า ม ม น ค ง แ ล ะ ค ว า ม ป ล อ ด ภ ย บ ร เ ว ณ พ น ท ต า ม ช า ย แ ด น
(6) เพอพฒนาระบบการใหบรการประชาชน วฒนธรรม ยดหลกธรรม,รกศกดศร, เคารพ
กฎหมาย, เคารพผอน, มประสทธภาพ คานยม เศรษฐกจพอเพยง, ซอสตย สจรต, มงผลสมฤทธ, รกษา
ประเพณ, มสวนรวม
11.3 ตวชวดและเปำหมำยกำรพฒนำ (KPI/Targets)
(1) รอยละทลดลงของครวเรอนทยากจน
(2) รอยละของครวเรอนเกษตรกรทยากจนลดลง
34 (3) ระดบความส าเรจของการบรหารจดการทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม
(4) ระดบความส าเรจในการพฒนาอตสาหกรรมและ SME , รอยละทเพมขนของมลคา
ชายแดน และรอยละทเพมขนของรายไดจากการทองเทยว
(5) ระดบความส าเรจของการด าเนนการตามแผนดานความมนคง
(6) ระดบความพงพอใจของผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย
11.4 ยทธศำสตรและกลยทธของจงหวด
(1) ยทธศำสตรกำรสรำงควำมเขมแขงของประชำชน ชมชน และสงคม ประกอบดวย
15 กลยทธ ดงน
กลยทธ 1 สงเสรมใหประชาชน ชมชน ตระหนกถงความส าคญของการมสขภาพดมสวนรวม
ในการสรางเสรมสขภาพใหเ ขมแขง สามารถพงตนเองไดบนพนฐานระบบสขภาพพอเพยง
กลยทธ 2 สงเสรมเศรษฐกจพอเพยงเพอแกไขปญหาความยากจนและการพงพาตนเอง
อยางยงยน
กลยทธ 3 สรางคณคาใหกบผลตภณฑ OTOP โดยพฒนาคณภาพมาตรฐานสนคา และ
บรการ ดวยการปรบปรงกรรมวธการผลตรปแบบผลตภณฑและบรรจภณฑ
กลยทธ 4 สนบสนนการวจยและพฒนาสนคา OTOP และวสาหกจชมชนการสราง ตรา
สญลกษณ การรวมกลมเปนธรกจชมชนเพอใหกลม OTOP และวสาหกจชมชนมศกยภาพมากข น และ
สงเสรมการจดทะเบยนทรพยสนทางปญญา
กลยทธ 5 สงเสรมการตลาดสนคา OTOP และวสาหกจชมชน โดยการประชาสมพนธให
เหนคณคาและคณประโยชนในดานตางๆ ของการใชสนคาจดหาสถานทจ าหนายหรอออกราน และ
เชอมโยงการตลาดเขากบธรกจหางรานขนาดใหญ ทงในและตางประเทศ
กลยทธ 6 สนบสนนใหประชากรทกกลมเขาถงระบบการศกษา การบรการทางสงคมและ
ขอมลขาวสารทเปนประโยชนตอการเรยนรใหเทาทนการเปลยนแปลงของโลกและการด ารงชพโดยเฉพาะ
ประชากรวยเรยน การศกษาขนพนฐาน
กลยทธ 7 สงเสรมใหรจกสทธ บทบาทหนาทของพลเมองระบบการปกครองในระบอบ
ประชาธปไตย และความรบผดชอบของครอบครว องคกรศาสนา สถานศกษา ทองถนและชมชนใหม
สวนรวมในการพฒนาและก าหนดบรรทดฐานของสงคมทงระเบยบวนยคณธรรม และจรยธรรมตางๆ
กลยทธ 8 สงเสรมการมงานท าโดยภาครฐรวมมอกบภาคเอกชนพฒนาและฝกอบรม
ทกษะฝมอแรงงาน ใหกบผดอยโอกาสใหมความรความสามารถตรงและเปนทตองการของตลาดแรงงาน
กลยทธ 9 สงเสรมใหแรงงานทงในระบบและนอกระบบไดรบการคมครองดานประกน
ความมนคงในการท างานอยางทวถง
กลยทธ 10 เพมศกยภาพในดานการปองกนและแกไขปญหายาเสพตด โรคระบาด ตาม
แนวชายแดน และความปลอดภยในชวตและทรพยสนโดยใหประชาชนในหมบาน/ชมชน เขามามสวนรวม
ในการเฝาระวงปญหา
กลยทธ 11 สงเสรมประชาชนทกภาคสวนใหสามารถน าหลกธรรมของศาสนามาเปน
กรอบในการด าเนนชวตและการท างานเพอเพมศกยภาพของตนเองชมชนและองคกร
35 กลยทธ 12 สรางโอกาสใหผสงอายน าความรและประสบการณมาท าประโยชนเพอสงคม
และขยายโอกาสในการเขาถงหลกประกนทางสงคม เพอใหผสงอายเปนทรพยากรทมคณคาตอระบบ
เศรษฐกจและสงคม
กลยทธ 13 สง เส รมการน า ทนทาง วฒนธรรมสรางมลคา เ พมทางเศรษฐกจ
กลยทธ 14 สงเสรมและสนบสนนการมสวนรวมของภาคประชาชน
กลยทธ 1.15 สงเสรมและสนบสนนใหประชาชนเขาถงการบรการภาครฐ
(2) ยทธศำสตรกำรสรำงคณคำและยกระดบ มำตรฐำน สนคำเกษตร ประกอบดวย 11
กลยทธ ดงน
กลยทธ1พฒนาการเกษตรตามแนวทางเศรษฐกจพอเพยง
กลยทธ2พฒนาสถาบนเกษตรกร
กลยทธ3ถายทอดเทคโนโลยการเกษตรผานกระบวนการกลม
กลยทธ 4สงเสรมการผลตสนคาใหปลอดภยและไดมาตรฐานการผลต GAP
กลยทธ5พฒนาการบรหารจดการทรพยากรการเกษตรอยางยงยน
กลยทธ 6 พฒนาระบบฐานขอมลการเกษตร
กลยทธ 7 สนบสนนโครงการพฒนาอนเนองมาจากพระราชด าร
กลยทธ 8 เพมประสทธภาพการบรหารจดการภาครฐเพอขบเคลอนยทธศาสตรเกษตร
กลยทธ 9 สงเสรมการปลกพชเพอแปรรปเปนพลงงานทดแทน
กลยทธ 10 การบรหารจดการทรพยากรน าโดยใหมการปรบปรงบ ารงรกษาพฒนาแหลงน า
พรอมระบบสงน าทไดมาตรฐาน และพฒนาองคกรกลมผใชน าอยางเปนระบบ
กลยทธ 11 พฒนาระบบการบรหารจดการทรพยากรการเกษตรและโครงสรางพนฐาน
(3) ยทธศำสตรกำรสรำงกำรบรหำรจดกำรทรพยำกรธรรมชำตและสงแวดลอม
ประกอบดวย 10 กลยทธ ดงน
กลยทธ 1 อนรกษพนทปาไมเดมใหคงสภาพไว และฟนฟพนทปาเสอมโทรมใหกลบม
สภาพสมบรณความหลากหลายทางชวภาพ โดยการมสวนรวมทกภาคสวน
กลยทธ 2 เพมพนทสเขยว โดยสงเสรมการปลกปาในพนทของรฐและเอกชน การปลกปา
ชมชน วนเกษตร การปลกไมเอนกประสงค และปลกพชพลงงานทดแทน เพอลดการพงพงปาธรรมชาต
ใหนอยลง
กลยทธ 3 อนรกษดนและน า โดยการจดท าฝายตนน า จดท าแนวแกไขและปองกนตลง
ในพนททมปญหาการพงทลายทรนแรง และการปลกพช เพอชะลอการไหลของน า ลดการพงทลายของดน
และเพมความอดมสมบรณของดน
กลยทธ 4 สงเสรมการพฒนาเฝาระวง ตรวจสอบ แกไข ฟนฟ คณภาพสงแวดลอม
โดยการมสวนรวมทกภาคสวน
กลยทธ 5 เส รมสร างการพฒนาเครอ ขายความรวมมอในการบรหาร จดการ
ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม กบทกภาคสวน
36 กลยทธ 6 บรหารจดการลมน า เพอเพมปรมาณน าตนทน พฒนาแหลงน าใหมและฟนฟ
แหลงน าเดมวางระบบกระจายน าเพอการเกษตรอยางเพยงพอทวถง และเหมาะสม พรอมทงพฒนาและ
ฟนฟระบบประปาบาดาลและประปาผ วดน เ พอแก ปญหาการขาดแคลนน าอปโภคบร โภค
กลยทธ 7 สงเสรมการเ ฝาระ วง เผยแพร ดแล บ า ร ง รกษาเ ตอนภยเก ยวกบ
ทรพยากรธรรมชาต
กลยทธ 8 พฒนาแหลงทองเทยวเชงนเวศ
กลยทธ 9 พฒนาระบบขอมลและสารสนเทศเกยวกบทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม
กลยทธ 10 สงเสรมการมสวนรวมดานสงแวดลอมของทกภาคสวน
(4) ยทธศำสตรกำรสรำงอตสำหกรรม กำรคำ กำรลงทน และกำรทองเทยว
ประกอบดวย 17 กลยทธ ดงน
กลยทธ 1 สนบสนนใหมการพฒนาเขตเศรษฐกจชายแดน (Border Economic Zone) ท
สามารถด าเนนธรกจ การคาและการลงทน โดยไดรบสทธประโยชนทางภาษอากร
กลยทธ 2 พฒนาความรวมมอ ดานการคา การทองเทยว การลงทน กบประเทศเพอนบาน
ในอนภาคลมน าโขง
กลยทธ3 เพมศกยภาพและคณคาแหลงทองเทยวเดม ควบคกบการสรางแหลงทองเทยว
ใหม โดยการฟนฟและพฒนาใหไดมาตรฐานทงสถานท โครงสรางพนฐาน ความปลอดภย กจกรรมและ
การบรการ เพอสรางมลคาเพมใหกบการทองเทยว
กลยทธ 4 พฒนาบคลากรการทองเทยวใหมทกษะการใหบรการไดมาตรฐาน และเรง
ประชาสมพนธ แหลงทองเทยวในพนทใหเปนทรจก
กลยทธ 5 พฒนาการทองเทยวเชงนเวศของกลมจงหวดใหเพมมากขน
กลยทธ 6 พฒนาโครงขายการสอสารและคมนาคมระหวางกลมจงหวด ใหสามารถเขาถง
การทองเทยวตางๆ ไดอยางสะดวก รวดเรวและปลอดภย พรอมทงพฒนาบรการพนฐานและ สงอ านวย
ความสะดวกในแหลงทองเทยวใหไดมาตรฐาน
กลยทธ 7 พฒนาความรวมมอทางดานการคา การทองเทยว การลงทน กบกลมจงหวด
และประเทศเพอนบานในอนภมภาคลมน าโขง โดยการใชเวทความรวมมอระดบทองถนของสามประเทศ
ในการเจรจาตกลงความรวมมอดานการคา การทองเทยวและการกฬาเพอสรางความสมพนธตางๆ
กลยทธ 8 สนบสนนการท าการผลตการเกษตรแบบมสญญา (contract farming) กบ
ประเทศเพอนบาน เพอสรางรายไดใหกบเกษตรกรในประเทศเพอนบาน และเปนการเพมปรมาณวตถดบ
เพอการแปรรปใชภายในประเทศและสงออก
37 กลยทธ 9 พฒนาโครงสรางพนฐานบรเวณเมองชายแดนและดานชายแดนใหเอ อตอ
การคา การลงทน และการทองเทยว เพอสนบสนนโครงขายระบบคมนาคมขนสงเชอมโยงภมภาคกบ
ประเทศเพอนบานในอนาคต
กลยทธ 10 พฒนาระบบขอมลเศรษฐกจเชงลกระดบพนท ทงของไทยและประเทศ เพอน
บานใหสามารถ เออตอการคาและการลงทนในพนทไดอยางมประสทธภาพ
กลยทธ 11 พฒนาการรวมกลมอตสาหกรรม (Cluster) และสงเสรมวสาหกจขนาดกลาง
และขนาดยอม (SMEs) เพอเสรมสรางความเขมแขงของภาคอตสาหกรรม
กลยทธ 12 สงเสรมการมสวนรวมดานสงแวดลอมของทกภาคสวน
กลยทธ 13 พฒนาระบบมาตรฐานการผลตและการบรการมงสสากล
กลยทธ 14 พฒนาระบบหวงโซอปทาน ของอตสาหกรรมการผลตและบรการใหเปน
มาตรฐาน
กลยทธ 15 พฒนาบคลากร ดานอตสาหกรรมการผลตและบรการใหไดมาตรฐาน
กลยทธ 16 สงเสรมการตลาด ดานอตสาหกรรมการคา การลงทน และการทองเทยว
กลยทธ 17 เพมขดความสามารถในการแขงขนดานการคา อตสาหกรรมการผลต และการ
บรการ
(5) ยทธศำสตรกำรสรำงควำมมนคงชำยแดน ประกอบดวย 5 กลยทธ คอ
กลยทธ 1 พฒนาศกยภาพ คน ชมชน และพนทชายแดน
กลยทธ 2 สงเสรม และสนบสนนการผนกก าลงเพอเสรมสรางความมนคงชายแดน
กลยทธ 3 พฒนาความรวมมอกบประเทศเพอนบาน ผานกลไกความรวมมอทกระดบ
กลยทธ 4 เพมขดความสามารถในการแขงขนดานการคา อตสาหกรรมการผลต และการ
บรการ
กลยทธ 5 สงเสรมและสนบสนนการพฒนาพนท และชมชนตามแนวชายแดน เพอความ
มนคงภายใตการมสวนรวม
(6) ยทธศำสตรพฒนำคณภำพระบบกำรใหบรกำร ประกอบดวย 1 กลยทธ คอ
การพฒนาคณภาพระบบการใหบรการ
38 12. บทสรปศกยภำพหนองคำย
จากสงทน าเสนอมา จะพบวาจงหวดหนองคายมความสามารถในการแขงขน เนองจากจงหวด
หนองคายมศกยภาพส าคญ ไดแก การสรางความเขมแขงของประชาชน ชมชน และสงคมการสรางคณคา
และยกระดบ มาตรฐาน สนคาเกษตรการสรางการบรหารจดการทรพยากรธรรมชาต และสงแวดลอม
การสรางอตสาหกรรม การคา การลงทน และการทองเทยวการสรางความมนคงชายแดน และการพฒนา
คณภาพระบบการใหบรการซงทง 6 ดาน ครอบคลมทกมตของจงหวดในการพฒนาศกยภาพ และเพมขด
ความสามารถในการแขงขน เตรยมความพรอมส าหรบการลงทนขนาดใหญทจะเกดขนในอนาคตได
เปนอยางด
39
บทท 3
ขอมลกลมจงหวดภำคตะวนออกเฉยงเหนอตอนบน1 และอนภมภำคลมน ำโขง
1. บรบทควำมเปนมำกลมจงหวดภำคตะวนออกเฉยงเหนอตอนบน 1
1.1 ขอมลทวไปทตงและอำณำเขต
กลมจงหวดภาคตะวนออกเฉยงเหนอตอนบน 1 ประกอบดวยจงหวดอดรธาน จงหวด
หนองคาย จงหวดเลย จงหวดหนองบวล าภ และจงหวดบงกาฬ ลกษณะภมประเทศโดยรวมเปนทราบสง
สลบภเขามพนทรวมทงสนประมาณ 21.5 ลานไรหรอประมาณ 34,345.9 ตารางกโลเมตรคดเปนรอยละ
20 ของพนทภาคตะวนออกเฉยงเหนอ มพนทปาไมประมาณ 4.1 ลานไรคดเปนรอยละ 19.1 ของพนท
ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ เปนแหลงตนน าล าธารทส าคญหลายสาย อาท น าปาสก น าพอง น าเลย น าช
น าโมงและหวยหลวง มชายแดนตดตอกบประเทศสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว (สปป. ลาว)
ระยะทางตามแนวชายแดนยาวประมาณ 527 กโลเมตร โดยมแมน าโขงกนเขตแดน และมอาณาเขตตดตอ
ดงน ทศเหนอตดกบสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว ทศใตตดกบจงหวดขอนแกน จงหวดกาฬสนธ
ทศตะวนออกตดกบจงหวดสกลนคร จงหวดนครพนม ทศตะวนตกตดกบจงหวดเพชรบรณ จงหวด
พษณโลก
40
1.2 ภมประเทศ
มพนทครอบคลมพนท 5 จงหวดรวมประมาณ 34,345.9 ตร.กม. หรอคดเปน 21.5 ลานไร
(คดเปนรอยละ 20 ของพนทภาคตะวนออกเฉยงเหนอ) ลกษณะภมประเทศโดยทวไปสวนใหญเปนทราบสง
ระดบความสงโดยเฉลยจากระดบน าทะเลปานกลางของพนทอยชวง 200 เมตร มเทอกเขาเพชรบรณทอดตว
ในแนวเหนอ –ใต ทางดานตะวนตกบรเวณจงหวดเลยและเทอกเขาภพานทอดตวในแนวตะวนตกเฉยงเหนอ –
ตะวนออกเฉยงใตบรเวณ จงหวดอดรธานบรเวณเปนทราบลมแมน าและทราบระหวางหบเขาเปนสวนใหญ
ทราบ ทส าคญไดแกแองสกลนคร (อดรธาน หนองบวล าภ หนองคาย และบงกาฬ) เปนแองทราบขนาดเลกแมน า
ในบรเวณนมขนาดเลกและสายสนๆ เกดจากเทอกเขาภพาน ไดแก แมน าสงคราม ซงไหลลงสแมน าโขง
ทางทศตะวนออก เปนตน นอกจากนยงมบรเวณทมการทรดตวของแผนดน จนท าใหเกดพนทลมมน าขง
กลายเปนหนองบงกระจายอยทวไป
1.3 ภมอำกำศ
กลมจงหวดภาคตะวนออกเฉยงเหนอตอนบน 1 ม 3 ฤด คอ ฤดรอน ฤดฝน และฤดหนาว
มอณหภมเฉลย 27.1 องศาเซลเซยสตอป ความกดอากาศเฉลยปละ 1,009.72 มลลเมตรปรอท และ
มปรมาณน าฝนทวดไดตอปเฉลยอยท 1,510 มลลเมตร อยในระดบปานกลางถงคอนขางมาก สามารถ
ปลกพชหรอท าการเกษตรทตองอาศยน าฝนตามฤดกาล เชน การเพาะปลกขาว ออยโรงงาน มนส าปะหลง
ยางพารา ขาวโพดเลยงสตว รวมทงผลไมตามฤดกาล
1.4 ดำนกำรเมองและกำรปกครอง
กลมจงหวดแบงการปกครองเปน 5 จงหวด 57 อ าเภอ 419 ต าบล 4,785 หมบาน
5 อบจ. 1 เทศบาลนคร 6 เทศบาลเมอง 90 เทศบาลต าบลและ 396 อบต. จ าแนกเปนจงหวด ได ดงน
จงหวด อ าเภอ ต าบล หมบาน อบจ.
เทศบาล
อบต.
นคร เมอง ต าบล
อดรธาน 20 156 1,880 1 1 3 44 148
หนองคาย 9 62 687 1 - 1 9 60
หนองบวล าภ 6 59 687 1 - 1 15 51
เลย 14 89 916 1 - 1 14 85
บงกาฬ 8 53 615 1 - - 8 52
รวมทงสน 57 419 4,785 5 1 6 90 396
ทมา : ส านกทะเบยนกลาง กรมการปกครอง
1.5 โครงสรำงประชำกร
41 กลมจงหวดภาคตะวนออกเฉยงเหนอตอนบน 1 มประชากร 3,584,660 คน คดเปน
รอยละ 14.28 ของภาคตะวนออกเฉยงเหนอ มครวเรอน 1,049,473 ครวเรอน มพนท 34,346.28
ตารางกโลเมตร ความหนาแนนเฉลย 98.10 คนตอตารางกโลเมตร จ าแนกเปนรายจงหวด ไดดงน
พนท ประชากร ครวเรอน พนท
(ตร.กม.)
ความหนาแนนตอ
ตร.กม.
กลมจงหวด ฯ 3,584,660 1,049,473 34,346.28 98.10
อดรธาน 1,544,789 414,868 11,730.302 131.19
หนองบวล าภ 502,868 124,849 3,859.086 129.80
หนองคาย 509,395 240,354 3,027.280 168.27
เลย 624,066 166,243 11,424.612 54.34
บงกาฬ 403,542 103,159 4,305 97.74
ทมา : กรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย
1.6 สภำพทำงเศรษฐกจ
กลมจงหวดภาคตะวนออกเฉยงเหนอตอนบน 1 มผลตภณฑมวลรวม(GRP) ในป 2553
จ านวน 70,480 ลานบาท เปนล าดบท 15 ของกลมจงหวดทกกลมและมรายไดเฉลยรายหวใน ป 2553
จ านวน 51,219 ลานบาท/คน/ปเปนล าดบท 2 ของกลมจงหวดทกกลมจ าแนกผลตภณฑมวลรวม
ของกลมจงหวดดงน ภาคบรการ 46,887 ลานบาท ภาคการคาสงคาปลก 15,703 ลานบาท ภาคเกษตร 14,196 ลานบาท
ดานการเกษตร กลมจงหวดฯ มศกยภาพการพฒนาดานการผลตและแปรรปสนคาเกษตร
ทงออย ขาว มนส าปะหลง และยางพาราเนองจากมโรงงานแปรรปสนคาเกษตรขนาดใหญอยจ านวนมาก
อ า ท โ ร ง ส ข า ว โ ร ง ง า นน า ต า ล แ ป งม น แ ล ะ เ ป น พ น ท ท ม ก า ร ป ล ก ย า งพ า ร า ม า กท ส ด
ในภาคตะวนออกเฉยงเหนอดงนพนทเพาะปลกพชทส าคญกลมจงหวดมพนทท าการเกษตรรวมทงส น
7,089,138 ไร จ าแนกเปนพนทเพาะปลก ดงน
ล าดบ พนทเพาะปลก 2553
1 ขาวนาป 4,315,552
2 ยางพารา 1,489,241
3 มนส าปะหลง 446,365
4 ขาวโพดเลยงสตว 637,984
5 ออยโรงงาน 199,996
รวม 7,089,138
42
แนวโนมผลผลตดานการเกษตรของกลมจงหวดในป 2551-2554
ผลผลต 2551 2552 2553 2554
ขาวนาป 1,324,798 1,320,027 1,303,242 1,294,466
ขาวนาปรง 66,413 80,399 121,825 144,958
ยางพารา 60,199 63,430 92,198 103,941
มนส าปะหลง 1,524,655 1,371,829 1,369,029 1,266,212
ขาวโพดเลยงสตว 340,526 409,767 382,252 419,241
ออยโรงงาน 1,503,155 1,705,587 1,833,224 2,010,724
ทมา : ส านกงานเศรษฐกจการเกษตรเขต 3
ดานอตสาหกรรม : อตสาหกรรมทส าคญของกลมจงหวดฯ ไดแก อาหาร และ
เครองดม กลมจงหวดฯ ในป 2553 มมลคาการผลต 15,827.97 ลานบาท สวนใหญกระจกตวอย
ในจงหวดอดรธาน รอยละ 43.86 รองลงมาไดแกจงหวดหนองคาย รอยละ 25.68 ทเหลอกระจายตว
อยในจงหวดหนองบวล าภ และเลย รอยละ 18.71 และ 11.75 ตามล าดบ สงทอและเครองแตงกาย
ในป 2553 มมมลคาการผลต 270.95 ลานบาท สวนใหญกระจกตวอยในจงหวดอดรธาน รอยละ 58.12
รองลงมาไดแก จงหวดหนองคาย รอยละ 26.75 และจงหวดหนองบวล าภ รอยละ 15.14 ผลตภณฑ
คอนกรต ในป 2553 มมลคาการผลต 349.20 ลานบาท สวนใหญกระจกตวอยในจงหวดอดรธาน
รอยละ 67.63 รองลงมาไดแกจงหวดหนองคาย รอยละ 16 ทเหลอกระจายตวอยในจงหวดหนองบวล าภ
และจงหวดเลย รอยละ 13.05 และ 3.32 ตามล าดบ
การกระจายตวของโรงงานอตสาหกรรมเกษตรแปรรปทส าคญ มดงน โรงานน าตาล จ านวน
4 โรงกระจายตว จงหวดอดรธาน อ.หนองหาน และ อ.กมภวาป จงหวดหนองบวล าภ อ.นากลาง โรงสขาว
จ านวน 22 โรง กระจายตวจงหวดอดรธาน อ.เมอง อ.หนองหาน, จงหวดหนองบวล าภ อ.เมอง, จงหวด
เลย อ.เมอง อ.วงสะพง อ.ทาล โรงงานผลตแผนยางรมควน ยางแปรรป จ านวน 8 โรง กระจายตว
อ.หนองหาน อ.หนองววซอ และ อ.กดจบ จงหวดหนองคาย อ.บงกาฬ อ.เมอง อ.โพนพสย โรงงานผลต
แปงมนส าปะหลง จ านวน 24 โรง กระจาย จงหวดอดรธาน อ. เมอง, จ.หนองบวล าภ อ.เมองอ.นาวง
อ.ศรบญเรอง , จ.เลย อ.เมอง อ.ทาล อ.วงสะพง และโรงงานอบเมลดพชและสขาวโพดสลกเดอย จ านวน
22 โรง กระจายตว จงหวดเลย อ.วงสะพง อ.ทาล อ.เมอง
ดานการคาชายแดน กลมจงหวดภาคตะวนออกเฉยงเหนอตอนบน 1 เปนประตการคากบ
ประเทศเพอนบาน โดยมสะพานมตรภาพ 1 ขามแมน าโขง ทจงหวดหนองคาย และสะพานมตรภาพ
ขามแมน าเหอง ท อ.ทาล จ.เลย และมดานหนองคาย บงกาฬ ทาล และเชยงคาน มสนามบนนานาชาต
อดรธาน ศนยกลางการคมนาคมทางอากาศ ใหบรการสายการบนในประเทศวนละ 15 เทยวบน/วน
43 มเสนทางคมนาคมทางบกเชอมโยงไปทกภมภาคของกลมจงหวด ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ และเชอมโยง
ไปประเทศเพอนบานโดยมมลคาการคาการลงทนดงน
มลคาการน าเขา ไทย-สปป.ลาว ป 2548-2554
ป 2548 2549 2550 2551 2552 2553 2554
กลมจงหวดฯ 2,136 2,944 3,141 3,505 3,980 4,055 4,600
หนวย : ลานบาท
มลคาการสงออก ไทย-สปป.ลาว ป 2548-2554
ป 2548 2549 2550 2551 2552 2553 2554
กลมจงหวดฯ 10,36 22,756 29,725 35,670 37,825 42,905 51,648
หนวย : ลานบาท
มลคาการคาชายแดน ป 2548-2556
ป 2548 2549 2550 2551 2552 2553 2554
กลมจงหวดฯ 12,497 25,695 32,867 39,176 41,806 46,960 55,862
หนวย : ลานบาท
ดานการทองเทยว/บรการ กลมจงหวดฯมนกทองเทยวในแตละปประมาณ 3,000,000 คน
โดยมรายไดจากการทองเทยวปละประมาณ 6,000 ลานบาท กลมจงหวดภาคตะวนออกเฉยงเหนอตอนบน 1
มภมประเทศเปนธรรมชาต เปนแหลงอารยธรรม ยงมเทศกาล และปรากฏการณทางธรรมชาตทไมพบ
ในกลมจงหวดอนๆท าใหเปนจดแขงดานการทองเทยว เชน แหลงอารยธรรมมรดกโลกบานเชยง อทยาน
หอยหนโบราณ ภเรอ ภกระดง ภทอก และงานเทศกาลส าคญ เชนบงไฟพญานาค การละเลนผคาโขน
มโรงแรมขนาดใหญ 23 แหง สถานประกอบการ ดานการทองเทยว จ านวน 120 บรษท
ดานการศกษาและสาธารณสข กลมจงหวดมสถาบนศกษาระดบ อดมศกษา 10 แหงระดบ
มธยมศกษาและประถมศกษา 2,353 แหง และ มนกเรยนนกศกษา 582,063 คน ส าหรบสาธารณสข
กลมจงหวดมโรงพยาบาลศนย ขนาด 806 เตยง 1 แหง โรงพยาบาลทวไป 4 แหง โรงพยาบาลชมชน
48 แหง โรงพยาบาลสงเสรมสขภาพต าบล 555 แหง
ดานทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมทรพยากรปาไม กลมจงหวดมพนทท งหมด
21,500,000 ไร เปนพนทปาไม 4,104,550 ไร คดเปนรอยละ 19.09 อตสาหกรรมแร กลมจงหวด
44 มรายไดในป 2553 จากการท าเหมองแรเหมองหน 2,312 ลานบาท โดยมทรพยากรแรธาตทส าคญ ดงน
แรแบไรต ในพนทจงหวดอดรธาน เลย และหนองคาย แรโปรแตส ในพนทจงหวดอดรธาน แรหนปน
ในพนทจงหวดอดรธาน และหนองบวล าภ แรตะกว ในพนทจงหวดเลย
แหลงน าธรรมชาต ในกลมจงหวดมแหลงน าทส าคญทเปนแหลงน าเพอการเกษตรและ
แหลงน าเพอการอปโภค – บรโภค ไดแก ลมน าหวยหลวง ลมน าหวยโมง ลมน าล าพะเนยง และลมน าเลย
แหลงน า อยในเขตจงหวด
การใชประโยชน
หมายเหต
พนท (ไร) ครวเรอน
ลมน าหวยหลวง อดรธาน,หนองคาย 3,740 1,185
แหลงน าเพอ
การเกษตรและ
อปโภค – บรโภค
ลมน าหวยโมง หนองคาย 3,155 375
ลมน าล าพะเนยง หนองบวล าภ 1,500 220
ลมน าเลย เลย 3,750 845
รวม 12,145 2,625
ดานโครงสรางพนฐานและสาธารณปโภคการ จ านวนผใชไฟฟา ในป 2552 ของกลม
จงหวดภาคตะวนออกเฉยงเหนอตอนบน 1 มจ านวนครวเรอน 981,843 ครวเรอน มไฟฟาใช 859,701
ครวเรอน โดยเฉลยคดเปนรอยละ 87.82 ของจ านวนผใชไฟฟา /ครวเรอน ดงน
จงหวด ครวเรอน จ านวนครวเรอนทม
ไฟฟา
คดเปนรอยละ
ของผใชไฟฟา
อดรธาน 422,109 368,891 87.39
หนองคาย 152,170 142,511 92.24
เลย 249,489 219,857 88.12
หนองบวล าภ 183,359 155,467 84.78
บงกาฬ 94,284 88,959 92.21
ดานการประปา มก าลงการผลตทงกลมจงหวดฯ แยกตามจงหวดดงน จงหวดอดรธาน
ขอมลป 2552 มก าลงการผลตทงป 16,030,800 ลบ.ม./ชม. ( ตามระบบทออกแบบไว )แตผลตไดจรง
2,300 ลบ.ม./ชม. ใชแหลงน าดบจากอางเกบน าหวยหลวง และอางเกบน าหนองส าโรง ผลตและจ าหนาย
ในพนทเทศบาลนครอดรธาน เทศบาลหนองส าโรง เทศบาลหนองบว เทศบาลโนนสง - น าค า และ
45 เทศบาลต าบลนาขา รวมพนทบรหาร 143 ตร.กม. จงหวดหนองคาย ในป 2552 ผลตน าประปาไดทงสน
750,753 ลบ.ม.และปรมาณน าทจายใหแกผใช 725,207 ลาน ลบ.ม. หรอรอยละ 96.59 ของปรมาณ
น าทผลตทงจงหวด มผใชน าประปาทงสน 30,274 ราย จงหวดเลยในป 2552 ผลตน าประปาไดทงสน
5,346,391 ลบ.ม. ปรมาณน าทใช 3,881,628 ลบ.ม. มผใชน าทงสน 14,987 ครวเรอน จงหวดหนองบวล าภ
ในป 2552 ผลตน าประปาไดทงสน 1,979,929 ลบ.ม. และปรมาณน าทจายใหแกผใช 1,842,265 ลาน
ลบ.ม. หรอรอยละ 93.05 ของปรมาณน าทผลตทงจงหวด มผใชน าประปา ทงสน 11,101 ราย
ดานการคมนาคม มเสนทางคมนาคมขนสง ดงน การคมนาคมทางอากาศ มสนามบน
นานาชาตอดรธาน รองรบผโดยสารไดวนละ 3,000 คน มจ านวนเทยวบนวนละ 15 เทยวบนการคมนาคม
ทางรถไฟ มเสนทางรถไฟสายกรงเทพ - หนองคาย ผานจงหวดอดรธาน ทงขบวนรถดวนและรถดเซลราง
วนละ 2 เทยว การคมนาคมทางบกมเสนทางการคมนาคมเชอมโยงภมภาคตางๆ ทงในกลมอสาน
ตอนกลางกลมอสานตอนบน 2 และ กลมอสานตอนกลาง
1.7 แหลงทองเทยวทส ำคญ
จงหวดภาคตะวนออกเฉยงเหนอตอนบน 1 ประกอบไปดวยจงหวดอดรธาน เลย หนองคาย
หนองบวล าภ และจงหวดบงกาฬ มแหลงทองเทยวทางธรรมชาตวฒนธรรม ประเพณ โบราณคด จ านวน
มากมาย นกทองเทยวสามารถเลอกใชเสนทางทองเทยว จากกรงเทพมหานคร ผานจงหวดเพชรบรณ เขาส
จงหวดเลย ดานอ าเภอดานซาย ตอเนองไปจงหวดหนองบวล าภ จงหวดอดรธาน และส นสดทจงหวด
บงกาฬ หรอจากกรงเทพมหานครใชเสนทางถนนพหลโยธนผานจงหวดสระบรแยกซายทตางระดบสคว
ผานจงหวดชยภมเขาสจงหวดเลยทางดานอ าเภอภกระดงจากนนจะสามารถเชอมตอไปยงจงหวด
หนองบวล าภ อดรธาน หนองคาย และบงกาฬ หรอใชเสนทางถนนมตรภาพไปจงหวดนครราชสมา
ผานจงหวดขอนแกนเขาส จงหวดอดรธาน ซงกสามารถทองเทยวตอเนองไปยงจงหวดหนองคาย
หนองบวล าภ เลย และบงกาฬได ครบทง 5 จงหวดเชนกน
นกทองเทยวสามารถโดยสารเครองบนจากสนามบนสวรรณภมสสนามบนนานาชาตอดรธาน
จากนนจงใชเสนทางรถยนตไปจงหวดหนองบวล าภ หนองคาย เลย และบงกาฬ หรอสนามบนจงหวดเลย
จากนนใชเสนทางรถยนตไปสจงหวดหนองบวล าภ อดรธาน หนองคาย และบงกาฬได
แหลงทองเทยวทมศกยภาพทจะพฒนาเปนแหลงทองเทยวหลกของกลมจงหวด ภาค
ตะวนออกเฉยงเหนอตอนบน 1 แยกตามประเภท ของแหลงทองเทยว
จงหวด
ประเภทของแหลงทองเทยวทมศกยภาพ
รวม เชงนเวศ/
ธรรมชาต
ประวตศาสตร/
โบราณคด
วฒนธรรม/
โฮมสเตย
นนทนาการ/
วทยาการ
เลย 35 14 9 5 63
หนองบวล าภ 10 9 10 4 34
46
หนองคาย 3 7 7 2 1
บงกาฬ 3 - 2 - 3
อดรธาน 5 8 4 3 20
รวม 56 38 32 14 121
(1) แหลงทองเทยวทมศกยภาพทจะพฒนาเปนแหลงทองเทยวหลกของจงหวดเลย ไดแก
อทยานแหงชาตภกระดง อทยานแหงชาตภเรอ อทยานแหงชาตภสวนทราย เขตรกษาพนธสตวปาภหลวง
สวนหนผางาม พระธาตศรสองรกษ สะพานมตรภาพ ไทย-ลาว อ าเภอทาล อางเกบน าหวย น าหมาน
ตอนบน (หวยกระทง) แกงคดค สถานทดลองเกษตรทสงอ าเภอภเรอ ชมชนบานไมเกา 100 ปรมฝงโขง
กลมโฮมสเตยบานนาปาหนาด กลมโฮมสเตยบานนาออ
(2) แหลงทองเทยวทมศกยภาพทจะพฒนาเปนแหลงทองเทยวหลกของจงหวดหนองบวล าภ
ไดแก อทยานภเกา – ภพานค า วนอทยานบวบาน พพธภณฑไดโนเสารและหอยโบราณ ถ าเอราวณ ถ า
สวรรณคหา
(3) แหลงทองเทยวทมศกยภาพทจะพฒนาเปนแหลงทองเทยวหลกของจงหวดหนองคาย
ไดแก ทวทศนล าน าโขงตามเสนทางจากจงหวดไปอ าเภอตางๆ น าตกธารทอง น าตกธารทพย วดโพธชย
วดหลวงพอองคต อ วดหนหมากเปง วดผาตากเสอ เจดยกลางน า พระธาตหลาหนอง วดถ าดนเพยง
ศาลาแกวก พระธาตบงพวน โฮมสเตยบานเวยงคก โฮมสเตยบานวงน ามอก พพธภณฑปลาน าจด
มหาวทยาลยขอนแกน
(4) แหลงทองเทยวทมศกยภาพทจะพฒนาเปนแหลงทองเทยวหลกของจงหวดบงกาฬ
ไดแก เขตรกษาพนธสตวปาภวว เขตหามลาสตวปาบงโขงหลง กดทง วดอาฮง วดภทอก
(5) แหลงทองเทยวทมศกยภาพทจะพฒนาเปนแหลงทองเทยวหลกของจงหวดอดรธาน
ไดแก ภฝอยลม อทยานฯนายงน าโสม ถ าสงห อางเกบน าหวยหลวง วดปาบานตาด วดปาบานคอ วดปาภกอน
พระบรมธาตธรรมเจดย วดโพธสมภรณ แหลงมรดกโลกบานเชยง ภพระบาท ค าชะโนด พพธภณฑ
อดรธาน
2. วเครำะหสภำพแวดลอมและศกยภำพ (SWOT Analysis)
ภำพรวมกลมจงหวดภำคตะวนออกเฉยงเหนอตอนบน 1
จดแขง (Strengths)
(1) สภาพภมศาสตรมพนทตดแนวชายแดนสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว (สปป. ลาว)
ระยะทางประมาณ 527 กโลเมตร และใกลกบนครเวยงจนทร ซงเปนศนยกลางการบรการของสปป. ลาว
มความไดเปรยบดานการลงทนและการคาชายแดน
47
(2) โครงขายการคมนาคมขนสงทเหมาะสมสามารถเชอมโยงทงภายใน และภายนอกประเทศ
ในกลมอาเซยนและกลมลมน าโขง ( Greater Mekong Sub_reion : GMS) ไดสะดวกทงทางบกทางน า
และทางอากาศ
(3) มจดผานแดนถาวร 4 แหงไดแกดานหนองคาย ดานบงกาฬ และดานทาล ดานเชยงคาน
จงหวดเลย เปนชองทางการคา (Gate way) สอาเซยนและ GMS
(4) เปนพนทปลกยางพารามากเปนล า ดบท 1 ของพนท เพาะปลกยางพาราใน ภาค
ตะวนออกเฉยงเหนอ
(5) มโรงงานอตสาหกรรมรองรบปจจยการผลตทางการเกษตรทส าคญของกลมจงหวด เชน
โรงงานยางพารา โรงงานมะเขอเทศ โรงงานน าตาล โรงสขาว
(6) มทรพยากรการทองเทยวทหลากหลาย และเปนทรจกทงในและตางประเทศ ดานธรรมชาต
ศาสนาอารยธรรม และปรากฏการณทางธรรมชาต ไดแก ภกระดง ภเรอ ภทอก ภพระบาท ภวว บานเชยง
เชยงคาน บงไฟพญานาค
(7) องคกรเอกชนผประกอบการและหนวยงานราชการมความสมพนธอนดกบประเทศเพอนบาน
จดออน (Weaknesses)
(1) ภาครฐและภาคเอกชนโดยเฉพาะประชาชนมความรความเขาใจเกยวกบประชาคมเศรษฐกจ
อาเซยน (AEC) นอย ขาดทกษะดานภาษาและการบรการทเปนมาตรฐานสากล
(2) ผลตภาพแรงงานยงต า
(3) อตสาหกรรมตอเนองมนอย และขาดการรวมกลมเพอเชอมโยงในดานการผลตการแปรรป
และการตลาด
(4) โครงสรางพนฐานดานการคมนาคมขนสงทางถนนรถไฟขาดการพฒนา และปรบปรง ให
ทนสมยและครอบคลม
(5) แหลงน าไมครอบคลมพนทการเพาะปลกพชเศรษฐกจทส าคญของกลมจงหวด
(6) ระบบการจดเกบขอมลมความนาเชอถอในระดบต า ไมเชอมโยง และยงไมมการน าขอมล มา
เพอใชในการวางแผนและการตดสนใจไดอยางด
โอกำส (Opportunities)
(1) นโยบายการรวมกลมประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (AEC) เออตอการพฒนาโครงสราง
พนฐาน
รองรบการคาการลงทนของกลมจงหวด
(2) เปนพนทอยใกลกบนครหลวงเวยงจนทน ของสปป.ลาว ซงเปนเมองศนยกลางการบรหาร
และศนยกลางการเชอมโยงเศรษฐกจของภมภาคตามแนวระเบยงเศรษฐกจเหนอ-ใต และระเบยง
เศรษฐกจตะวนออกของกรอบความรวมมอทางเศรษฐกจอนภาคลมน าโขง ( Greater Mekong Sub-
region : GMS)
48
(3) นโยบายการพฒนาจดตงเขตเศรษฐกจพเศษชายแดนดานการผลตเพอการสงออก (Export
Processing Zone )เออตอการจดตงเขตเศรษฐกจพเศษของกลมจงหวด
(4) กระแสนยมสนคาไทยของประเทศเพอนบานสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว (สปป.ลาว)
และเวยดนามซงมความคนเคยและนยมสนคาไทย
อปสรรค (Threats)
(1) นโยบายการรวมกลมประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (AEC) สงผลตอการเคลอนยายทรพยากร
การผลตอยางเสร รวมทงลดชองวางการกดกนทางการคาระหวางประเทศกลมอาเซยนเปนขอจ ากด ในการ
แขงขนดานการคาการลงทน เชน คาแรงขนต า ผลตภาพของแรงงาน และแรงงานผดกฎหมาย เปนตน
(2) การผนผวนของภาวะเศรษฐกจโลกสงผลกระทบตอสถานการณการคาการลงทนของ กลม
ประเทศอาเซยนและกลมอนภาคลมน าโขง เชอมโยงสการพฒนาดานการคาการลงทนของกลมจงหวดฯ
และจงหวดในกลมจงหวด
(3) ระเบยบกฎหมายระหวางประเทศทเกยวของกบการคาและการลงทนระหวางประเทศ
(4) การลกลอบน าเขาสนคาผดกฎหมาย การคามนษย การคาแรงงานเดก โดยเฉพาะตามจดผอนปรน
(5) นโยบายทเปลยนแปลงบอย และสถานการณการเมองทไมมเสถยรภาพ
(6) นโยบายการพฒนาโครงสรางพนฐานทางการคมนาคมขนสงทมตนทนสง
3. ศกยภำพของกลมจงหวดควำมสำมำรถในกำรแขงขนดำนกำรเกษตร
รายไดจากภาคเกษตรของกลมจงหวดภาคตะวนออกเฉยงเหนอตอนบน 1 อยอนดบ 3 รองจาก
กลมจงหวดภาคตะวนออกเฉยงเหนอตอนตอนกลาง (อนดบ 2) และตอนลาง 1 (อนดบ 1) สดสวน
รอยละ 18.20 ของภาค ซงกลมจงหวดสามารถสรางรายได จากภาคการเกษตรไดมากกวา
ภาคอตสาหกรรม กลมจงหวดภาคตะวนออกเฉยงเหนอตอนบน 1 ปลกยางพาราเปนอนดบ 1 ของภาค
มพนทปลกมากในจงหวดบงกาฬ เลย และอดรธาน ตามล าดบ มพนทการเพาะปลกขาวมากเปนอนดบ 4
ของภาค ปลกมากในจงหวดอดรธาน หนองบวล าภ หนองคาย บงกาฬ และเลย ตามล าดบ พชพลงงาน
ทดแทน ออยโรงงานมพนทปลกมากเปนอนดบ 3 ของภาค โดยปลกมากในจงหวดอดรธาน
4. ควำมสำมำรถในกำรแขงขนดำนอตสำหกรรมและกำรคำ (ขำยสง-ขำยปลก) ผลตภณฑชมชน
รายไดจากสาขาอตสาหกรรมเปนอนดบ 3 ของภาครองจากกลมตอนกลาง (อนดบ 1) และ
ตอนลาง1(อนดบ 2)รายไดจากสาขาการขายสง-ขายปลกเปนอนดบท 3 ของภาครองจากกลมตอนลาง1
(อนดบ 1) และตอนกลาง (อนดบ 2)การคาชายแดนของกลมจงหวดภาคตะวนออกเฉยงเหนอตอนบน 1
มพนทตดกบสปป.ลาวหลายดาน ไดแก ดานหนองคาย ดานทาล ดานเชยงคาน และดานบงกาฬ ซงม
สดสวนมลคาการสงออกสงสดในดานหนองคายรอยละ 60.9 ของดานในภาค เปนพนทส าคญในการท าการตลาด
ท าการคากบเพอนบานโดยเฉพาะในสปป.ลาว นอกจากนไมเพยงแคคาชายแดนเทานน ยงมการคาผาน
แดนไปประเทศเวยดนามอกดวย กลมจงหวดภาคตะวนออกเฉยงเหนอตอนบน 1 มอตสาหกรรมแปรรป
สนคาเกษตร ไดแก โรงสขาวมากเปนอนดบ 4 ของภาค โรงงานน าตาล 4 แหงตงอยในจงหวดอดรธาน
3 แหง คอโรงงานน าตาลเกษตรผล โรงงานน าตาลกมภวาป โรงงานน าตาลทรายขาวเรมอดม จงหวด
49 หนองบวล าภมหนงโรงงาน คอ โรงงานน าตาลเอราวณ มโรงงานแปรรปยางดบ 32 แหงอยในจงหวด
อดรธาน 16 แหง หนองคาย 8 แหง จงหวดเลย 1 แหง และจงหวดหนองบวล าภ 2 แหง อตสาหกรรม
การแปรรปมนส าปะหลงจงหวดอดรธานม 3 แหง และจงหวดเลย 1 แหง มจ านวนผลตภณฑชมชนทได
มาตรฐานอยในล าดบท 4 ของภาค จงหวดอดรธานมผลตภณฑชมชนมากทสดในกลมจงหวด
5. ควำมสำมำรถในกำรแขงขนดำนกำรทองเทยว
ในป 2554 กลมจงหวดฯมนกทองเทยวประมาณ 6,538,020 คน มรายไดจากการทองเทยว
ประมาณ11,993.99 ลานบาท อยทอนดบ 2 ของภาค สวนใหญเปนนกทองเทยวจากในประเทศ
นกทองเทยวจากตางประเทศยงมสดสวนนอย มส านกงานการทองเทยวแหงประเทศไทย ตงอยท กลม
จงหวด 2 แหง (จงหวดอดรธาน และจงหวดเลย) ภมประเทศตลอดจนวฒนธรรม และประเพณการ
ทองเทยวเชงนเวศนและเชงอนรกษของกลมจงหวดมจดเดนทนาสนใจ นโยบายรฐบาลมงเนน การ
ทองเทยวและเศรษฐกจสรางสรรค รวมทงทศทางการอนรกษทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม และ
ตระหนกในเรองของภาวะโลกรอน พลงงานทดแทน และอนๆ ทมแนวโนมของโลกปจจบนท าให
นกทองเทยวหนมานยมการทองเทยวเชงอนรกษหรอเชงนเวศนมากยงขน
6. ทศทำงกำรพฒนำภำคตะวนออกเฉยงเหนอตอนบน 1
แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบท 11 พ.ศ. 2555–2559 กลมจงหวดภาคตะวนออก เฉยงเหนอ
ตอนบน 1 (จงหวดอดรธาน เลย หนองบวล าภ หนองคาย และจงหวดบงกาฬ) ควรใหความส าคญดงน
(1) พฒนาศกยภาพการทองเทยวเชงนเวศน และการทองเทยวเชอมโยงกบประเทศเพอนบาน
(2) การฟนฟระบบนเวศน เพอรกษาความสมดลทางธรรมชาตควบคกบการใชประโยชน เพอการ
ทองเทยวดวยการปรบปรงใหมมาตรฐานความสะดวก ความปลอดภย และเรงรดการบรหารจดการลมน า
เพอแกไขปญหาน าทวมและการขาดแคลนน า
(3) เรงพฒนายกระดบสงอ านวยความสะดวกของเมอง และดานชายแดนใหไดมาตรฐานสากล
เปนศนยกลางขนสงทางบก และทางอากาศสอนโดจน รวมทงการแกไขปญหาอปสรรคทางดานการคา การ
ลงทนในประเดนตางๆ
(4) การพฒนาเพมประสทธภาพการผลตสนคาเกษตรขาว ออย มนส าปะหลง และยกระดบ
มาตรฐานการผลตส GAP และการปรบโครงสรางการผลตสสนคาทใหผลตอบแทนสง อาท ไมยนตน ไม
ดอกไมประดบเมองหนาว ฯลฯ และการขยายการปลกพชเศรษฐกจใหม เชน ยางพารา ปาลมน ามน ให
มากขน รวมทงการพฒนาอตสาหกรรมทเกยวเนองกบการเกษตรเพอสรางมลค าสนค าในหวงโซการผลต
(5) พฒนาบคลากรและหนวยงานวเทศสมพนธ รองรบการขยายตวทางการคาการลงทน และการ
ทองเทยว โดยเฉพาะดานภาษาการสอสาร และการบรหารจดการธรกจเชอมโยงสอนภมภาค
7. บทบำทและทศทำงกำรพฒนำทองเทยว
จ านวนนกทองเทยวและรายไดจากการทองเทยว กลมจงหวดมจ านวนผมาเยยมเยอน ทรวมทง
นกทองเทยวและนกทศนาจรทเปนทงชาวไทยและตางประเทศใน พ.ศ. 2553 รวม 5.72 ลานคน เพมขน
จาก พ.ศ. 2550 ทมจ านวน 4.47 ลาน คน คดเปนรอยละ 28.03 จงหวดทมจ านวนผมาเยยมเยอนมาก
50 ทสดคอจงหวดอดรธาน รองลงมาไดแกจงหวดหนองคาย (รวมบงกาฬ) จงหวดเลย และจงหวด
หนองบวล าภ เมอพจารณาการขยายตวของนกทองเทยว พ.ศ. 2550 – 2553 พบวาจงหวดอดรธาน
มอตราการขยายตวเพมข นรอยละ 8.9 ตอป ขณะทจงหวดหนองคาย(รวมบงกาฬ) เลย และจงหวด
หนองบวล าภ มจ านวนนกทองเทยวลดลง ดานรายไดจากการทองเทยวมรายได 10,242.16 ลานบาท
ใน พ.ศ. 2553 เพมจาก พ.ศ. 2550 ทมจ านวน7,782.82 ลานบาท โดยเพมขนรอยละ 31.6 ของรายได
จากการทองเทยว จงหวดทมรายไดจากการทองเทยวมากทสดคอจงหวดอดรธาน รองลงมาไดแก
หนองคาย(รวมบงกาฬ) เลย และจงหวดหนองบวล าภ
การกระจายตวของแหลงทองเทยว ควรกระจายตวไปในพนทมความหลากหลายของทรพยากร
แหลงทองเทยวโดยเฉพาะการทองเทยวเชงศลปวฒนธรรมประวตศาสตรและทางธรรมชาต
จงหวดอดรธานเปนแหลงมรดกโลกดานวฒนธรรมและประวตศาสตร เปนศนยกลาง การ
ทองเทยวและแหลงทองเทยวจดหมายส าหรบการเดนทางพกผอน สามารถพฒนาการทองเทยวเชอมโยง
กบประเทศในกลม GMS
จงหวดเลยเปนแหลงทองเทยวดานโขง-เขา ผสมผสานการทองเทยวดานประวตศาสตร เมอง
ชายแดนธรรมชาตปาเขา และแมน าโขง วฒนธรรมประเพณ และโบราณคดทเกยวของกบวฒนธรรมลาน
ชาง เชอมโยงการทองเทยวสหลวงพระบาง และไชยะบร สปป.ลาว
จงหวดหนองบวล าภเปนแหลงทองเทยวดานวฒนธรรมและศนยการเรยนรประวตศาสตร และ
โบราณคด
จงหวดหนองคายเปนเมองนาอยเพอการพกผอน ศนยกลางการทองเทยวเชงนเวศน เปนแหลง
ทองเทยวเมองคแฝดนครเวยงจนทน สปป.ลาว เมองชายแดนรมฝงแมน าโขง เปนประตสนครเวยงจนทน
มแหลงทองเทยวทส าคญ จ านวน 24 แหง เชน วดหนหมากเปง พระธาตบงพวน เปนตน
จงหวดบงกาฬเปนเมองนาอยเพอการพกผอนการทองเทยวเชงนเวศน
แนวโนมการพฒนา การพฒนาการทองเทยวของกลมจงหวดมงเนนการพฒนาการทองเทยว
แบบยงยน (Sustainable Tourism) โดยมเปาหมายส าคญในการพฒนาคอ คณภาพและความยงยน ของ
สงแวดลอม, คณภาพของประสบการณการทองเทยว การมสวนรวม และคณภาพชวตของประชาชน
ทองถน โดยจงหวดอดรธานเปนศนยกลางการทองเทยวของกลมจงหวด เชอมโยงกบประเทศเพอนบาน
จงหวดเลย เปนแหลงทองเทยวเชงนเวศน จงหวดหนองบวล าภเปนเสนทางทองเทยวศาสนาประเพณ
และวฒนธรรม จงหวดหนองคาย และบงกาฬเปนเสนทางทองเทยวเลยบล าน าโขงซงการพฒนา การ
ทองเทยวแบบยงยน จะมองคประกอบทส าคญ ไดแก องคประกอบดานแหลงทองเทยว และทรพยากร
ทองเทยว ดานสงอ านวยความสะดวก บรการ ดานตลาดการทองเทยว และดานการบรหารจดการ
จากทกลาวมาทงหมดกลมจงหวดภาคตะวนออกเฉยงเหนอตอนบน 1 จงไดก าหนดต าแหนง ใน
การพฒนาหรอจดยนทางยทธศาสตร (Positioning) คอ “ศนยกลำงกำรทองเทยวอำรยธรรมลมน ำโขง”
กำรเชอมโยงกำรทองเทยวโครงขำยควำมเชอมโยงในกลมจงหวดลมแมน ำโขง การทองเทยว
ในแมน าโขงซงเปนแมน าทไหลผานพนททองเทยวหลกในภมภาคหลายแหง ไดแก เมองเชยงแสนเมอง
หลวงพระบาง เมองหนองคาย เวยงจนทน เมองจ าปาสก โขงเจยม โครงขายการพฒนา East-West
51 Corridor ดานความเชอมโยงทางเศรษฐกจของภาค 4 ประเทศคอเวยดนาม สปป.ลาว ไทย สาธารณรฐ
สหภาพพมา การพฒนาในดานตางๆจะสงผลดตอการพฒนาการทองเทยวของพนทโดยตรง โครงขาย
การพฒนาและการทองเทยว Bangkok-Vientiane-Hanoi กลมจงหวดจะมบทบาทรองรบใหบรการ ดาน
การทองเทยวในดานตางๆ โครงขายการทองเทยวในพนท โครงขายระหวางจงหวดเลย-ไชยะบร-หลวง
พระบางเปนโครงขายใหมซงมแนวโนมการพฒนาในอนาคต และโครงขายระหวางหนองคาย-เวยงจนทน
ตลอดจนโครงขายใหมบงกาฬ-เมองวนทของเวยดนาม
กำรเชอมโยงโครงขำยสถำนททองเทยวในกลมจงหวด มโครงขายทเชอมโยงเสนทางเมองมรดก
โลก–ตามรอยพญานาค( 2 วน 1 คน ) จากอดรธาน–มรดกโลกบานเชยง–เมองค าชะโนด–อทยาน
แหงชาตภเรอ–ผานางผาเกง–สสานหอย 150 ลานป–วดถ ากองเพล เสนทางทองเทยวเชอมโยง 4 จงหวด
อดรธาน - หนองคาย - เลย - หนองบวล าภ–อดรธาน (3 วน 2 คน) วนท 1 จากอดรธาน วดปาบานคอ
อทยานประวตศาสตร ภพระบาท หลวงพอพระใส วดโพธชย ตลาดทาเสดจ ลองเรอชมววทวทศนสองฝง
โขงทวดหายโศก วนท 2 จากวดโพธชย วดหนหมากเปง แกงคดค ไรองนภเรอวโนทยาน วดเนรมต
วปสสนาพระธาตศรสองรก วนท 3 อทยานแหงชาตภเรอ ผานาง ผาเก ง ชมสสานหอย 150 ลานป วดถ า
กองเพลนอกจากนสามารถจดโปรแกรมการทองเทยวส าหรบนกทองเทยวอสระ และการทองเทยวส าหรบ
นกทองเทยวทมากบบรษทน าเทยวซงมทงโปรแกรมการทองเทยวเชงผสมเปนระยะเวลา 1- 2 คน หรอ 3
วน
8.บทสรปของกลมจงหวด
กลมจงหวดภาคตะวนออกเฉยงเหนอตอนบน 1 มสภาพภมศาสตรมพนทตดแนวชายแดน
สาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว (สปป. ลาว) ระยะทางประมาณ 527 กโลเมตร และใกลกบนคร
เวยงจนทร ซงเปนศนยกลางการบรการของ สปป. ลาว เมองศนยกลางการบรหาร และศนยกลาง
การเชอมโยงเศรษฐกจของภมภาคตามแนวระเบยงเศรษฐกจเหนอ-ใต และระเบยงเศรษฐกจตะวนออก
ของกรอบความรวมมอทางเศรษฐกจอนภาคลมน าโขง (Greater Mekong Sub-region : GMS) มความ
ไดเปรยบดานการลงทนและการคาชายแดน กระแสนยมสนคาไทยของประเทศเพอนบานจากสาธารณรฐ
ประชาธปไตยประชาชนลาว (สปป.ลาว) และเวยดนามซงมความคนเคยและนยมสนคาไทย นโยบาย การ
รวมกลมประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (AEC) เออตอการพฒนาโครงสรางพนฐานรองรบการคา การลงทน
ของกลมจงหวด นโยบายการพฒนาจดตงเขตเศรษฐกจพเศษชายแดนดานการผลต เพอการสงออก
(Export Processing Zone ) เออตอการจดตงเขตเศรษฐกจพเศษของกลมจงหวดเปนอยางยง
9. ขอมลอนภมภำค
9.1 ขอมลทวไป
โครงการพฒนาความรวมมอทางเศรษฐกจในอนภมภาคลมแมน าโขง (Greater Mekhong Sub-
region - GMS) เปนความรวมมอของ 6 ประเทศหรอหกเหลยมเศรษฐกจ คอ ประเทศราชอาณาจกร
52 กมพชา, ราชอาณาจกรไทย, สาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว, สาธารณรฐเวยดนาม, สหภาพพมา
และสาธารณรฐประชาชนจน (มณฑลยนนาน) โดยจะมพนทครอบคลมเนอท 2.34 ลานตาราง
กโลเมตร หรอประมาณ พนทของยโรปตะวนตก มประชากรรวมกนประมาณ 250 ลานคนเรมขน ตงแต
ป พ.ศ. 2535 โดยมธนาคารพฒนาเอเชย (Asian Development Bank - ADB) เปนผใหการสนบสนน
หลกกลมประเทศ GMS เปนพนทอดมสมบรณไปดวยทรพยากรธรรมชาต อกทงยงเปนจดศนยกลางใน
การเชอมโยงตดตอระหวางภมภาคเอเชยใตเอเชยตะวนออก และ เอเชยตะวนออกเฉยงใต
9.2 ขอมลส ำคญแตละประเทศ
(1) เ วยดนำม เปนประเทศหรอเขตเศรษฐกจท มการพฒนาและมความกาวหนา
ทางเศรษฐกจมากประเทศหนงในอนภมภาค ในระยะ 5 ปมานเวยดนามมอตราการเตบโตทางเศรษฐกจ
อยางตอเนองดวยกลไกการตลาดของการรวมกลมอนภมภาค ท าใหเวยดนามมการขยายตวดานการคา
การลงทน การทองเทยวเพมมากขนตามล าดบ รฐบาลเวยดนามไดประกาศแผนพฒนาประชาชน เพอลด
ระดบความยากจนในประเทศเมอเดอนพฤษภาคม พ.ศ.2545 (ค.ศ.2002) มการจางงานโดยภาคเอกชน
และการขยายตวของธรกจจากการลงทนของตางประเทศเพมข น สงผลใหเกดการยกระดบในประเทศ
เพอการเปดประตสความรวมมอระดบนานาชาตในอนาคต
(2) กมพชำ ยงคงอยในระยะของการบรณะปรบปรงประเทศใหฟนตวจากความเสยหาย
ทงทางดานสงคมระบบเศรษฐกจและระบบการเมองการปกครองอนเนองมาจากสภาวะสงคราม
ภายในประเทศหลายปตดตอกน การฟนฟบรณะประเทศตองด าเนนการอยางตอเนอง และพรอมกน
ในหลายดาน โดยเฉพาะดานสาธารณปโภคและโครงสรางพนฐานตางๆ ของประเทศ เพอเปนการ
วางรากฐานในการแสวงหาความรวมมอทางเศรษฐกจตางประเทศตอไป เมอความขดแยงภายในประเทศ
ยตลงสงผลใหระบบการเมองมเสถยรภาพมากข น ดงนนการพฒนาประเทศโดยเฉพาะการแกปญหาความยากจน
จงปรากฏเปนรปธรรมข นเมอรฐบาลกมพชาไดประกาศยทธศาสตรลดอตราความยากจนแหงชาต
(National Poverty Reduction Strategy) ในป พ.ศ.2545 (ค.ศ.2002) เพอการแกปญหาทเรอรง ทงใน
ชนบทและในเขตเมองของประเทศอยางจรงจง เพอเปนรากฐานพฒนาดานอนๆ ตอไปในอนาคต
(3) ลำว กลาวไดวาเปนประเทศทยงคงมการพฒนานอยทสด เมอเทยบกบเขตเศรษฐกจ
อนๆ ในกลมอนภมภาค เพราะมขอจ ากดดานสภาพภมศาสตรซงเปนทราบสงภเขาสลบซบซอน และไมม
พรมแดนตดทะเล ท าใหการคมนาคมขนสงและการเดนทางตดตอกนภายในประเทศ และตางประเทศ
ประสบปญหาอปสรรคมาก ประชากรยงคงอาศยอยอยางกระจายตวและแบบดงเดม รวมทงขาดการศกษา
และการสาธารณสขยงไมเพยงพอ แตเมอเขากลมอนภมภาคท าใหลาวสามารถเพมรายได จากการ
ทองเทยวการคาขายกบประเทศเพอนบานมากขน มรายไดประชาชาตเพมขนกวาเดม น าไปสการก าหนด
นโยบายแกปญหาความยากจนไดระดบหนง ซงประชาชนลาวทมฐานะยากจนมกเปนชนกลมนอยทอาศยอย
ตามพนทราบสงหรอเขตภเขาสงในภาคเหนอของประเทศแตในภาคกลางและภาคใตของประเทศ มโอกาส
และศกยภาพดานการพฒนาอยในระดบสง อกทงเปนเสนทางหลกในการสรางเครอขายคมนาคมของอนภมภาค
ท าใหมโอกาสพฒนาไดมากขนในอนาคต
53
(4) เมยนมำร เปนประเทศทยงคงประสบปญหาการเมองภายในประเทศ จากชนกลมนอย
และเศรษฐกจทยงไมคงท อตราการแลกเปลยนเงนตรามการเปลยนแปลงตลอดเวลา ท าใหประสบปญหา
การคาระหวางประเทศเปนอนมาก รวมไปถงการขอความชวยเหลอจากองคกรตางประเทศดวย แมวาการ
ขยายตวทางเศรษฐกจจะดขน หลงจากเขากลมอนภมภาคโดยเฉพาะการทองเทยวและการคาขายผลผลต
ทางการเกษตรแตด าเนนไปไดเพยงชวเวลาหนงในระยะสน เมอเกดปญหาการเมองภายในประ เทศ
โดยเฉพาะความขดแยงระหวางชนเผาตางๆและคณะรฐบาลทบรหารประเทศไมเปนทยอมรบของนานาชาต
ท าใหการคาการลงทนตองชะงกลงอกระยะหนง สงผลใหการเตบโตทางเศรษฐกจชะลอตวลงดวยอยางไรกตาม
การเขารวมกลมอนภมภาคท าใหเมยนมารเปดประเทศมากขน ปรบปรงโครงสรางพนฐาน เพอรองรบการ
ขยายตวดานการลงทนจากตางชาตมากขนกวาเดม
(5) ยนนำน แมวาในดานโครงสรางมฐานะเปนมณฑลหนงของจนไมไดเปนประเทศเอกราช
แตจนจดใหเปนเขตเศรษฐกจเฉพาะทมการปกครองและพฒนาตนเองไดระดบหนง ยนนานมความเตบโต
ทางเศรษฐกจและมการพฒนาทกาวหนาไปมาก เมอก าหนดใหเปนเขตเศรษฐกจเฉพาะท าใหมรายได
จากการทองเทยวการคาการลงทนมากขน แมระบบเศรษฐกจยงคงเปนสงคมนยมแบบจน แตมความ
ยดหยนมากข นและผอนคลายกฎระเบยบหลายประการใหเอ ออ านวยประโยชนตอการต ดตอกบ
ตางประเทศ นอกจากนยนนานยงมความส าคญในดานประวตศาสตรและวฒนธรรมทเกยวของกบความเปนมา
ของมนษยชาตในประเทศกลมอนภมภาคอกหลายประเทศ จงเปนจดเดนอกประการหนงในการสงเสรม
ใหมการลงทนและการขยายตวทางเศรษฐกจอยางกวางขวางตอไปโดยเฉพาะดานการทองเทยวและธรกจการบรการ
(6) ประเทศไทย มเสนทางการขนสงทางบกทเชอมโยงกบประเทศเพอนบานคอนขาง
สมบรณ (เวยดนาม กมพชาไทย ลาว พมา จนตอนใต) และการกอสรางสะพานขามแมน าโขงแหงท 4
เชยงของ – หวยทราย จะแลวเสรจในป 2555 ขณะทผประกอบการขนสงเจอทางตนหลงพบอปสรรคขนสง
สนคาขามแดน ใน GMS (Greater Mekong Sub-region) โดยเฉพาะการสงสนคาเขาไปทจน สวนไทย-
ลาว-เวยดนาม เจรจาแบบจบคผานฉลย หากการอ านวยความสะดวกตามขอตกลงขนสงสนคา ขาม
พรมแดนระหวาง GMS ส าเรจ (Greater Mekong Sub region Cross-border Transport Agreement: GMS
CBTA) จะเปนการปทางการรวมประชาคมเศรษฐกจอาเซยน หรอ AEC (ASEAN Economic
Community) 10 ประเทศ อ านวยความสะดวกดานการคา-การขนสงใหเปนรปธรรมในทางปฏบตได
อยางสมบรณในป 2558
10. วเครำะหศกยภำพของไทยภำยใตกรอบควำมรวมมอ GMS
จดแขงของไทยภายใตกรอบความรวมมอ GMS (Logistic Digest, 2550) ทตงของไทยเออตอ
การเปนศนยกลางการขนสงของภมภาคอนโดจน และจนตอนใตซงจนตอนใตตองการแสวงหาเสนทาง
การขนสงสกลมประเทศยโรป และ ตะวนออกกลางในกลม GMS ประเทศไทยมความพรอมทจะพฒนา
อยางตอเนองมากกวาประเทศอนๆทงดานโครงสรางพนฐาน เศรษฐกจ การเมอง ทรพยากรมนษย และ
เทคโนโลยสารสนเทศไทยตงอยบนเสนทางการขนสง EWEC และ NSEC
54 จดออนของไทยภายใตกรอบความรวมมอ GMS (Logistic Digest, 2550) การขนสงจากจนตอนใต
มายงไทยตองผาน สปป.ลาว หรอ สหภาพพมาไทยขาดหนวยงานหลกในการน าและประสานความรวมมอ
ระหวางหนวยงานทจะน าไปสการปฏบตอยางเปนรปธรรม
โอกาสของไทยภายใตกรอบความรวมมอ GMS (Logistic Digest, 2550) ไทยไดรบความรวมมอ
GMS เปนโอกาสส าคญทจะผลกดนใหอนโดจนพฒนาเศรษฐกจแบบรวมกลมโดยมจน และไทยเปน ผ
ผลกดน
ขอจ ากด ของไทยภายใตกรอบความรวมมอ GMS (Logistic Digest, 2550) เกดจากความแตกตาง
ของรากฐานการปกครอง และพนททางเศรษฐกจความหวาดระแวงระหวางกน
11. ศกยภำพเดนของอนภมภำคลมน ำโขงโดยรวม
ความคบหนาการด าเนนงานความรวมมอรายสาขาพบวา
(1) ส าข าการ พฒนาท รพยากรม นษ ย ไ ดแก ก า ร พฒนามาตรฐาน ฝม อแร งง าน
การออกกฎหมายวาดวยการตอตานการคามนษย การด าเนนงานการปองกนโรค HIV/AIDS และ
โรคตดตอขามแดนอนๆ การใหความชวยเหลอเพอการพฒนาของไทยแกประเทศสมาชกอนภมภาค
ลมน าโขง ในดานระบบขอมลของประเทศสมาชก การใหความส าคญกบคณภาพของคนทอาศยในอนภาค
ในดานการศกษา สาธารณสข แรงงานและการเคลอนยายแรงงาน การพฒนาสงคม HIV/AIDS และ
โครงสรางพนฐานและดานความปลอดภยของอาหาร (Food Safety)
(2) สาขาการทองเทยวจะผลกดนความรวมมอ เพอขบเคลอนการอ านวยความสะดวกดานวซาเดยว
ใหสามารถเรมด าเนนการแบบเปนขนเปนตอนจากประเทศทพรอมกอน การขบเคลอนการอ านวยความสะดวก
ดานซอฟทแวรส าหรบรถ โดยการเปดเดนรถขามพรมแดนระหวางประเทศสมาชกอยางเปนรปธรรม
(3) สาขาสงแวดลอม โดยประเทศสมาชกอนภมภาคลมน าโขง จะรวมอนรกษความหลากหลาย ทาง
ชวภาพและการจดการปาไม การก าหนดกรอบทศทางการด าเนนงานแผนงานหลกดานสงแวดลอม โดยให
ด าเนนโครงการน ารองเชอมตอความหลากหลายทางชวภาพ การลดความยากจน การเตรยมความพรอมตอการ
เปลยนแปลงสภาพภมอากาศการเสรมสรางศกยภาพบคลากร และการบรหารจดการทรพยากรธรรมชาต
(4) สาขาพลงงาน โดยพมาจะมงขยายก าลงการผลตไฟฟาจากพลงน าและถานหนเปนหลก
จนมงเนนการเชอมโยงพนททางตอนใตของจนกบกลมประเทศอนภมภาคลมน าโขง ผานทางมณฑลยนาน
และกวางส เพอสงผานพลงงานไฟฟาไปมณฑลกวางตงซงเปนเขตเศรษฐกจขนาดใหญ โดยการซอไฟฟา
จาก สปป.ลาวและเวยดนาม สวน สปป.ลาว จะขายไฟฟาใหประเทศ เวยดนาม กมพชา และจน ส าหรบ
ประเทศไทย มแผนทจะเพมสดสวนการน าเขาไฟฟาจากประเทศเพอนบานอยางตอเนอง โดยเฉพาะ จาก
สปป.ลาว รวมทงใหการสนบสนนประเทศในกลมอนภมภาคลมน าโขง ผานโครงการความรวมมอ ทาง
วชาการและการฝกอบรมใหกบ สปป.ลาว กมพชาและพมาอยางสม าเสมอ
55 (5) สาขาคมนาคม มการการกอสรางสะพานมตรภาพ แหงท 4 (เชยงของ-หวยทราย)
รวมทงเตรยมความพรอมในการเปดเดนรถขนสงสนคาและคนโดยสาร ระหวาง ไทย-สปป.ลาว-จน ทจด
ผานแดน เชยงของ-หวยทราย (ไทย-สปป.ลาว) และจดผานแดนบอเตน-โมฮน (สปป.ลาว-จน) ใน
เสนทาง กรงเทพฯ-สปป.ลาว-คนหมง โดยใหมการจดท าความตกลงระหวาง ไทย-สปป.ลาว-จน ใน
ลกษณะทไทยไดจดท าบนทกความเขาใจวาดวยการเรมใชความตกลง IICBTA ระหวาง ไทย-สปป.ลาว-
เวยดนาม
(6) สาขาโทรคมนาคม ประเทศสมาชกไดรวมกนจดท ากรอบยทธศาสตรการพฒนา ICT
ในอนภมภาคลมแมน าโขง (GMS ICT Strategy Framework) โดยไดก าหนดเปาหมายการพฒนา วาจะ
สรางความเขมแขงในการแลกเปลยนและความรวมมอในการสงเสรมการพฒนา ICT ในอนภมภาค
เรยนรประสบการณระหวางกน สงเสรม ICT Applications อยางแขงขน สงเสรมการเขาถงบรการ
สารสนเทศและการสอสารในพนทชนบท สงเสรมการประหยดพลงงานและลดการใชพลงงาน จดตง
ส านกงาน และ GMS ICT Office
(7) สาขาการเกษตร โดยจะสงเสรมการลงทนภาคเกษตรตามแนวพนทเศรษฐกจ และการ
พฒนาขดความสามารถในการแขงขนภาคเกษตรเชอมโยงตลาด ทงในระดบอนภมภาคภมภาคและระดบ
โลก โดยจะเนนการสนบสนนความปลอดภยของอาหาร การสรางหวงโซอปทานขามพรมแดนทเปนมตรตอ
สงแวดลอมและการสงเสรมการใชเทคโนโลยพลงงานหมนเวยนในชนบท
12.บทสรปของอนภมภำค
ประเทศสมาชก GMS เปนสมาชกอาเซยน (ยกเวนจน) มพนธกรณทจะตองลดเลกมาตรการตางๆ
ทงทเปนภาษศลกากรและมใชภาษศลกากร (NTB) ตามก าหนดเวลา ดงนนการอ านวยความสะดวก ทาง
การคาภายใต GMS เปนความรวมมอทจะชวยผลกดนใหประเทศเหลานลดเลกมาตรการ NTB ได
แผนงานพฒนาแนวพนทเศรษฐกจตะวนออก-ตะวนตก (East-West Economic Corridor) EWEC มจด
ทเชอมตอกบเสนทางในแนวเหนอ-ใต (NSEC) หลายเสนทาง ในหลายประเทศ ไดแก ยางกง – ดาไว
ในสหภาพพมา, เชยงใหม - กรงเทพฯ และ หนองคาย - กรงเทพฯ ในประเทศไทย, เสนทางหมายเลข
13 ใน สปป.ลาว, ทางดวน 1A ในเวยดนาม มการขยายโอกาสในการลงทน โดยเฉพาะการกอสราง
โครงสรางพนฐานของประเทศ โอกาสทจะขยายฐานการผลตไปยงประเทศเพอนบาน เนองจากเปนแหลง
ทอดมสมบรณดวยทรพยากรธรรมชาต เชน พลงงาน ปาไม และแรธาต เปนตน การขยายตลาดไปยง
ประเทศเพอนบานและเปนประตสประเทศทสาม เพอการพงพาตลาดในภมภาคอน สงเหลาน จงเอ อ
ประโยชนแกจงหวดหนองคายเปนอยางยง
56 13.บทสรปของเขตพฒนำเศรษฐกจพเศษ
ความทาทายของเขตพฒนาเศรษฐกจพเศษ ถอเปนเรองส าคญททกฝายทเกยวของมาชวยหาทางออก
อยางเปนรปธรรมและรวดเรว เชน การก าหนดพนททตงของเขตอตสาหกรรมใหชดเจน และเรงลงทน
พฒนาโครงสรางพนฐานทเชอมโยงกบเขตเศรษฐกจพเศษโดยเรว นอกจากนนการใหความชวยเหลอ
แกประเทศเพอนบานเพอลดความแตกตางของระดบการพฒนาของโครงขายคมนาคมทเชอมตอกบ
เขตเศรษฐกจพเศษจะมความส าคญยงทจะท าใหเกดประโยชนสงสดในการจดตงเขตเศรษฐกจพเศษ และ
ทส าคญการพฒนาเขตเศรษฐกจพเศษจะตองค านงถงการก าหนดอตสาหกรรมเปาหมาย ทเนนการสราง
มลคาเพมในการผลตและตองสอดคลองกบความตองการของคนในพนทเพอใหการพฒนาเขตเศรษฐกจพเศษ
เกดความยงยนในระยะยาว
57
บทท 4
กำรวเครำะหศกยภำพจงหวดหนองคำย
1. วธกำรศกษำ
การศกษาวเคราะหศกยภาพจงหวดหนองคาย โดยคณะผวจยน าขอมลของจงหวดหนองคาย กลม
จงหวดและอนภมภาคลมน าโขงมาประมวลควบคกบเครองมอการวเคราะหแบบสอดคลอง (Matching
analysis) เครองมอดงกลาวชวยสนบสนนการตดสนใจ (Decision Support System) ในเหตการณหรอ
กจกรรมทางธรกจทไมมโครงสรางแนนอน หรอกงโครงสราง ระบบการสนบสนน การตดสนใจนจง
ประกอบดวยชดเครองมอ ขอมล ตวแบบ (Model) และทรพยากรอนๆ ทผใชหรอนกวเคราะหน ามาใชใน
การประเมนผลและแกไขปญหา
2. เครองมอทใช
เครองมอทน ามาใชในการวเคราะหครงนเปนการจบค (matching models)
3. ขอมลทใช
3.1 นโยบายเรองเงนในการลงทนเขตเศรษฐกจพเศษประกอบดวย
๑. อตสาหกรรมเบา อตสาหกรรมสงทอ เครองนงหม และเครองหนง
๒. การผลตเครองเรอน
๓. อตสาหกรรมอญมณและเครองประดบ
๔. การผลตเครองมอแพทย
๕. ผลตภณฑโลหะ เครองจกร และอปกรณขนสง เครองจกร และชนสวน
๖. อตสาหกรรมเครองใชไฟฟาและอเลกทรอนกส
๗. เคมภณฑและพลาสตก การผลตพลาสตก
๘. การผลตยา
๙. กจการบรการและสาธารณปโภค กจการโลจสตกส
๑๐. นคมหรอเขตอตสาหกรรม
๑๑. กจการสนบสนนการทองเทยว
๑๒. การผลต ผลตภณฑเซรามกส
3.2 การลงทนระดบ digital economy ขอมลจากหอการคาไทย จ านวน 29 กจการ
ชนดธรกจบรการทใช Cloud Computing แลว (จาก Asia Pacific SME Cloud Computing
Index 2015) – 29 ธรกจ ประกอบดวย
(1) Information
(2) Transportation
(3) Whosale Trade
(4) Retail Trade
58
(5) Accommodation
(6) Food
(7) Realestate
(8) Financial
(9) Insurance
(10) Manufacturing
(11) Education
(12) Communication
(13) Transmission
(14) Computer & Software
(15) Property and Business
(16) Professional & Technician
(17) Tourism
(18) Business Process Out
(19) Technology Start-Up
(20) Restaurant
(21) Hotel
(22) Warehouse
(23) Creative & Media
(24) Art & Recreation
(25) Motor Vehicle & Repair
(26) Telecom
(27) Entertainment
(28) Sport
(29) Banking
3.3 การลงทนระดบชาวบาน
ธรกจระดบชาวบาน SME ขอมลจากหอการคาไทย จ านวน 46 กจการ ชนดธรกจบรการ
ในประเทศไทยทม Competitiveness– 46 ธรกจ ประกอบดวย
1. Type วถชวต 2. Type อาชพ 3. Type ด ารงชวต
14. Museum 13. Accounting/Back office 1.Tourism, Hotel
3. Car repairs/ Maintenance 4. Retail/Shopping 2. Restaurant, Hospitality,
11. Well ness ,Spa
59
7. Electronic, plumber
46. Household repairs
15. Fresh Market/Wholesale
5. Organic Agriculture
8. Security Service 16. Flower/Wholesale 6. Clinic/ Hospital/
27. Boutiques
9. Cleaning & Highrise Bldg 17. Shoes/Footwears 5. OTOP
18. Funerals 19. Antiques 10. Nursing Home
25. Event Organizer 20. Tutors 12. Design/ Architecture
26. Wedding 23. Packing 21. Pet
30. Religious 24. Book publishing 22. Toileterie
34. Animation/ Special effect 33. EDI/Custom 28. Barber/ Salon
35. Film/Cinema 36. Agricultural /Supply Chain 29. Baby
34. Animation/ Special effect 33. EDI/Custom 28. Barber/ Salon
35. Film/Cinema 36. Agricultural /Supply Chain 29. Baby
38. Tailor/Design 42. Agricutural/
27.Survey Zoning
31. Fast Food
39. Handicraft/ Textiles 32. Urban Transport
40. Clothing/Garment 37. Office Furniture
41. Community/ Urban Bus
43. Traffic Survey
44. Town Planning
45. Defense
60 4. วธกำรวเครำะหขอมล
ทางคณะท างานไดก าหนด Selection Criteria ดงน
วธกรอกคะแนน ใหดแตละ Selection Criteria เทานน โดยอาศยหลก Ratting ทเปรยบเทยบความแตกตางของระหวางชนด (Element)
0 0 0 = ไมมฐานใหคะแนน, ไมเกยวของ
2 3 4 = เกอบไมใหคะแนนเพราะต ามาก
4 6 8 = มฐานคะแนนบาง, ระดบกลาง
6 9 12 = มขอมลทค านวณได, ระดบสง
8 12 16 = มขอมลทเหมาะสม, ระดบสง
10 15 20 = มฐานคะแนนสงสด
ผลรวมคะแนนจะเปนเพยงคะแนนเชงเปรยบเทยบ (Relative) ระหวางกน
มใชคะแนนเตม (Real Score) จงเรยกวา Relative Score Card
ใชในการจด Ranking เพอเลอกชนด Element ในรอบ Final
ส าคญมาก X
2
ทมาของ
Weig
ht ส าเรจรป
ส าคญนอย X
1
ส าคญกลาง X
1.5
การใหคะแนนแตละ Selection Criteria ดงน
(1) คะแนน 0 หมายถง ไมมฐานใหคะแนน , ไมเกยวของ
(2) คะแนน 2 , 3 , 4 หมายถง เกอบไมใหคะแนนเพราะต ามาก
(3) คะแนน 4 , 6 , 8 หมายถง มฐานคะแนนบาง , ระดบกลาง
(4) คะแนน 6 , 9 ,12 หมายถง มขอมลทค านวณได , ระดบสง
(5) คะแนน 8 , 12,16 หมายถง มขอมลทเหมาะสม , ระดบสง
(6) คะแนน 10, 15, 20 หมายถง มฐานคะแนนสงสด
การแบง Selection Criteria ดงน
(1) X1 หมายถง ส าคญนอย
(2) X1.5 หมายถง ส าคญกลาง
(3) X 2 หมายถง ส าคญมาก
การวเคราะหโดยมแนวทางดงนคอ
(1) คะแนนทใชในปจจบนของประเทศไทย Today use rating of Thailand (Handicap Score) 10 คะแนน
(2) ความตองการความตองการ/ความตองการของ available Domesic Tomorrow/ Demand
Requirement/ Availble of Domesic Demand ในประเทศ10 คะแนน
2.1) Tomorrow/Demand Requirement/ Available of Regional/AEC Demand 10 คะแนน
2.2) Tomorrow/ Demand Requirement/ Avilable of Cross Boader Demand ชายแดน 10 คะแนน
(3) การเตรยมความพรอมโครงสรางพนฐานในประเทศไทย Infrastructure Readiness in
Thailand (Hardware) ความพรอมโครงขาย10 คะแนน
(4) ทกษะความพรอมดานทรพยากรมนษย Skill of Human Resource Readiness (Software)
15คะแนน
(5) มลคาเพมในการใหบรการ High value added of services 15 คะแนน
61 (6) ความสามารถการแขงขนในระดบสากล World type competitiveness of service 10 คะแนน
(7) ความสอดคลองกบยทธศาสตรแหงชาตและนโยบายชาต National strategic service 20 คะแนน
(8) ความพรอมดานเทคโนโลยสารสนเทศ Cloud technology available Readiness 15คะแนน
(9) การใชมาตรฐานระดบสากล Internationalism/standard enforce 10 คะแนน
(10) ความพรอมของหวงโซอปทาน Supply chain enforce 10 คะแนน
โดยมคะแนนรวมทงสน 145 คะแนนโดยไดมการถวงน าหนกแลว คดคะแนนความเหมาะสม
ของธรกจทสมควรด าเนนการท 120 คะแนน
5. กรอบกำรศกษำวจย
6. ผลกำรศกษำวจย
จากการวเคราะหขอมลดงกลาว สามารถแยกไดเปน 3 ระดบ ดงน
6.1 กำรลงทนขนำดใหญ ผลการวเคราะหศกยภาพจงหวดหนองคายใน 13 อตสาหกรรม ท
BOI มประกาศในการสงเสรมสงเสรม พบวาจงหวดหนองคายมศกยภาพส าคญใน 2 ดาน คอ กจการ
บรการและสาธารณปโภค กจการโลจสตกส (Business services and infrastructure Business logistics)
และกจการสนบสนนการทองเทยว (Support Business Tourism) โดยมคะแนน ดงน
ขอมลจงหวด
ขอมลกลมจงหวด
ขอมลอนภมภาค
เครองมอวเคราะห
ความเหมาะสมใน
การท าธรกจ
3 ระดบ
62
Selection
Criteria
Element ชนด1. ร
ะดบของ
ธรกจใน
ปจจบน
2. ความ
ตองการ
ในอนาค
ต
2.1 ควา
มตองกา
รของ A
EC
2.2 ควา
มตองกา
รของพน
ทชายแด
น
3. ความ
พรอมดา
นโครงส
รางพน
ฐาน
4.ความ
พรอมดา
นแรงงา
น
5. การเพ
มคณคาจ
ากการให
บรการ
6. ความ
สามารถ
การแขง
ขนในระ
ดบสากล
7. การให
บรการร
ะดบยทธ
ศาสตรใ
นระดบช
าต
8. ความ
พรอมดา
นเทคโน
โลยสาร
สนเทศ
และระบ
บ Cloud
9. การใช
มาตรฐา
นระดบส
ากล
10. ควา
มพรอม
ของหวง
โซอปท
าน
คะแนน
รวม
Category weight & relative) 10 10 10 10 15 15 15 10 20 15 10 10 150
1. กจการบรการและ
สาธารณปโภค กจการโลจ
สตกส (Business services and
infrastructure Business logistics)
10 8 8 8 8 12 12 8 20 15 10 10 129
2. กจการสนบสนนการ
ทองเทยว (Support Business
Tourism)
10 10 10 10 10 15 15 10 20 15 10 10 145
3. ขอเสนอกจการเปาหมายในเขตพฒนาเศรษฐกจพเศษ
6.1.1 กจกำรบรกำรและสำธำรณปโภค กจกำรโลจสตกส (Business services and
infrastructure Business logistics) ประกอบดวย
(1) กจการผลตพลงงานไฟฟาหรอไอน า
(2)กจการผลตน าประปาหรอน าเพออตสาหกรรม
(3) กจการทางสมปทาน
(4)กจการขนถายสนคาส าหรบเรอเดนทะเล
(5)กจการสถานทตรวจปลอยและบรรจสนคาเขาตคอนเทนเนอร เพอการสงออก หรอโรงพก
สนคา เพอตรวจปลอยของขาเขา และบรรจของขาออก ทขนสงโดยระบบคอนเทนเนอร นอกเขต
ทาเทยบเรอ (รพท.)
(6) กจการสนามบนพาณชย
(7) กจการโทรคมนาคมดาวเทยม
(8) กจการบรการโทรศพท
(9) กจการโรงแยกกาซธรรมชาต
6.1.2 กจกำรสนบสนนกำรทองเทยว (Support Business Tourism)
(1) กจการหอประชมขนาดใหญ
(2) กจการศนยแสดงสนคานานาชาต
(3) กจการโรงแรม
(4) กจการบานพกและศนยสวสดการสาหรบผสงอาย
(5) กจการศนย ฟนฟสขภาพ
(6)กจการบรการเพอสนบสนนการพ านกระยะยาว
63 6.2 กำรลงทนระดบกลำง ผลการวเคราะหศกยภาพของการลงทนในจงหวดหนองคาย มธรกจ
ทเหมาะสม จ านวน 16 กจการ มคะแนน ดงน
Selection
Criteria
Element ชนด
1. ระดบ
ของธ
รกจใน
ปจจบ
น
2. คว
ามตอ
งการในอน
าคต
2.1 คว
ามตอ
งการขอ
ง AEC
2.2 คว
ามตอ
งการขอ
งพนท
ชายแ
ดน
3. คว
ามพร
อมดานโคร
งสรางพ
นฐาน
4.ความพ
รอมด
านแรงงาน
5. การเพ
มคณค
าจากการให
บรการ
6. คว
ามสา
มารถ
การแขง
ขนในระดบ
สากล
7. การให
บรการระด
บยทธ
ศาสต
รในระดบ
ชาต
8. คว
ามพร
อมดานเทค
โนโลยส
ารสน
เทศแ
ละ
ระบบ
Clou
d
9. การใช
มาตร
ฐานร
ะดบส
ากล
10. ค
วามพ
รอมข
องหว
งโซอป
ทาน
คะแน
นรวม
Category weight & relative) 10 10 10 10 15 15 15 10 20 15 10 10 150
1. Realestate (อสงหารมทรพย) 8 8 8 8 8 15 12 10 12 15 6 10 120
2. Financial (การเงน) 8 8 10 10 8 6 12 10 16 15 10 10 123
3. Manufacturing (การผลต) 8 8 10 10 8 15 6 8 16 15 10 10 124
4. Transmission (การสงผาน) 6 6 8 8 8 12 12 10 20 15 10 10 1255. Creative & Media (ความคด
สรางสรรคและสอ)8 8 10 10 15 15 12 8 12 15 8 10 131
6. Accommodation (ทพก) 8 8 8 8 9 15 12 10 20 15 10 10 133
7. Warehouse (คลงสนคา) 8 8 10 10 15 12 12 8 16 15 10 10 134
8. Sport (กฬา) 8 8 10 10 15 15 9 6 20 15 10 10 136
9. Entertainment 10 10 10 10 15 15 12 6 16 15 8 10 137
10. Food (อาหาร) 10 10 10 10 8 15 12 10 20 15 8 10 138
11. Motor Vehicle & Repair
(ยานยนตและซอมแซม)8 8 10 10 15 15 12 10 16 15 10 10 139
12. Banking (การธนาคาร) 8 8 10 10 15 15 12 6 20 15 10 10 139
13. Tourism (การทองเทยว) 10 10 10 10 15 15 10 10 20 15 10 10 145
14. Telecom (โทรคมนาคม) 10 10 10 10 15 15 12 10 20 15 8 10 145
15. Restaurant (รานอาหาร) 10 10 10 10 15 15 15 10 20 15 8 10 148
16. Hotel (โรงแรม) 10 10 10 10 15 15 15 10 20 15 10 10 150
1. ชนดธรกจบรการทใช Cloud Computing แลว (จาก Asia Pacific SME Cloud Computing Index 2015)
(1) Real estate (อสงหารมทรพย) ไดแก การพฒนากจการสนบสนนการทองเทยว เชน ทพก
หรอสงอ านวยความสะดวกตาง ๆ ของนกทองเทยว
(2) Financial (การเงน) ไดแก การแลกเปลยนเงนตรา
(3) Manufacturing (การผลต) ไดแก กจกรรมของการผลตของทระลกทสนบสนน การ
ทองเทยว อาท ของทระลกประจ าทองถน, รปถาย เสอยด แกวน า จาน เปนตน (4) Transmission (การ
สงผาน) ไดแก กจกรรมของการสงผาน,การสอสารทสนบสนน การทองเทยว อาท ระบบขนสง
สายพาน การตดตอทางอนเตอรเนต สายสง และสถานบรการทพก
64
(5) Creative & Media (ความคดสรางสรรคและสอ) ไดแก การพฒนากจการสนบสนน
การทองเทยว กจการความคดสรางสรรคและสอ เพอสงสารถงนกทองเทยว
(6) Accommodation (ทพก) ไดแก การพฒนากจการสนบสนนการทองเทยว ตองพงพากจการ
ทพกเปนอยางมาก และนกทองเทยวกมความชอบแตกตางกนไป อาท โรงแรม ,Guest House และ Home
Stay
(7) Warehouse (คลงสนคา) ไดแก จดพกสนคา การจดการกจการโลจสตกส การขนถาย
เพอบรการสงถงทหมายปลายทาง
(8) Sport (กฬา) ไดแก กจการสนบสนนการทองเทยว อาท Outdoor Sport
(9) Entertainment ไดแก กจการสนบสนนการทองเทยวดานการบนเทง การพกผอนหยอนใจ
(10) Food (อาหาร) ไดแก กจการอาหารสนบสนนการทองเทยว แบบรสชาตดงเดมทเปนของ
ทองถน
(11) Motor Vehicle & Repair (ยานยนตและซอมแซม) ไดแก การซอมบ ารงยานยนต
(12) Banking (การธนาคาร) ไดแก การสนบสนนแลกเปลยนเงนตรา
(13) Tourism (การทองเทยว) ไดแก กจกรรมน านกทองเทยวเขาถงแหลงทองเทยวทนาสนใจ
(14) Telecom (โทรคมนาคม) ไดแก กจการสอสารเชอมโยงกบภมล าเนาทหางไกล
(15) Restaurant (รานอาหาร) ไดแก กจการอาหารพนเมอง ทสอดรบกบวฒนธรรมของ
ทองถน หรออาหารประจ าชาตตางๆ
(16) Hotel (โรงแรม) ไดแก การบรการทพกและสงอ านวยความสะดวกตางๆ
6.3 กำรลงทนระดบเลก ผลการวเคราะหศกยภาพของจงหวดหนองคาย พบวามการลงทนใน
ร ะ ด บ ช า ว บ า น ท ม ค ว า ม เ ห ม า ะ ส ม จ า น ว น 1 8 ก จ ก า ร ม ค ะ แ น น
65 ด ง น
Selection
Criteria
Element ชนด
1. ระดบ
ของธ
รกจใน
ปจจบ
น
2. คว
ามตอ
งการใ
นอนา
คต
2.1 คว
ามตอ
งการข
อง AE
C
2.2 คว
ามตอ
งการข
องพน
ทชายแด
น
3. คว
ามพร
อมดานโคร
งสราง
พนฐาน
4.ความ
พรอม
ดานแ
รงงาน
5. การเพ
มคณค
าจากก
ารใหบ
รการ
6. คว
ามสา
มารถ
การแขง
ขนในระดบ
สากล
7. การให
บรการระด
บยทธ
ศาสต
รในระดบ
ชาต
8. คว
ามพร
อมดานเท
คโนโลยส
ารสนเท
ศและ
ระบบ
Clou
d
9. การใช
มาตร
ฐานร
ะดบส
ากล
10. ค
วามพร
อมขอ
งหวงโซอป
ทาน
คะแน
นรวม
Category weight & relative) 10 10 10 10 15 15 15 10 20 15 10 10 150
2.1 วถ ชวต
1. Maintenance (ซอมบ ารง) 6 10 10 10 10 15 15 8 10 10 10 10 124
2. Event Organizer (จดงาน) 8 10 10 8 6 15 15 8 15 10 10 10 125
3. Electronic, plumber
(อเลกทรอนกส,ชางประปา)10 10 10 10 10 15 15 8 10 10 10 10 128
4. Film/Cinema (ภาพยนตร) 8 10 10 6 8 15 15 8 15 15 10 10 1305. Animation/ Speacial effect (การ
สรางภาพเคลอนไหวโดยการฉาย
ภาพนงหลาย ๆ ภาพตอเนองกนดวย
ความเรวสง/การสรางเทคนคพเศษ
ทางภาพ)
10 10 10 6 8 15 15 10 20 15 10 10 139
2.2 วถ อาชพ
1. Shoes/Footwears (รองเทา) 10 10 10 8 10 15 10 8 10 10 10 10 121
2. Retail/Shopping (รานคา) 10 10 10 10 10 15 15 8 10 10 10 10 128
3. Fresh Market/Whosale
(ตลาดสด)10 10 10 10 10 15 15 8 10 10 10 10 128
4. Flower/Whosale (ดอกไม) 10 10 10 10 10 15 15 8 10 10 10 10 1285 Agricultural /Supply Chain
(การเกษตร/หวใจส าคญของ
กระบวนการทางธรกจ)
10 10 10 10 10 15 15 8 15 10 10 10 133
6. Agricutural/ Survey Zoning
(การเกษตร/ส ารวจการแบงเขต)10 10 10 10 10 15 15 8 15 10 10 10 133
2.3 วถด ารงชวต
1. Hotel (โรงแรม) 10 10 10 10 10 15 15 10 15 10 10 10 135
2. Pharm/ Eyesight (ผทมวชาชพทางดานสาธารณสข/สงเกตเหน)10 10 10 10 10 15 15 10 15 10 10 10 135
3.Tourism (การทองเทยว) 10 10 10 10 10 15 15 10 25 10 10 10 145
4. Restaurant (รานอาหาร) 10 10 10 10 10 15 15 10 20 15 10 10 1455.Hospitality/ Wellness/Spa (โรงพยาบาล/
สขภาพ/สปา)10 10 10 10 10 15 15 10 20 15 10 10 145
6. Clinic/ Hospital/ Boutiques (คลนก/
โรงพยาบาล/บตค)10 10 10 10 10 15 15 10 20 15 10 10 145
7.Nursing Home (บานพกคนชรา) 10 10 10 10 10 15 15 10 20 15 10 10 145
2. ชนดธรกจบรการในประเทศไทยทม Competitiveness (จาก สภาหอการคา แหงประเทศไทย )
66 ธรกจบรการในประเทศไทยทม Competitiveness (จาก สภาหอการคา แหงประเทศไทย) ทง 18
กจการ สามารถแบงไดเปน 3 กลม ดงน
(1) วถชวต มกจการทเกยวของ 5 กจการ ดงน
1) Maintenance (ซอมบ ารง)
2) Event Organizer (จดงาน)
3) Electronic, plumber (อเลกทรอนกส,ชางประปา)
4) Film/Cinema (ภาพยนตร)
5) Animation/ Special effect (การสรางภาพเคลอนไหวโดยการฉายภาพนงหลาย ๆ ภาพ
ตอเนองกนดวยความเรวสง/การสรางเทคนคพเศษทางภาพ)
(2) วถอาชพ ซงมกจการทเกยวของอย 6 กจการ ดงน
1) Shoes/Footwears (รองเทา)
2) Retail/Shopping (รานคา)
3) Fresh Market/Whole sale (ตลาดสด)
4) Flower/Whole sale (ดอกไม)
5) Agricultural /Supply Chain (การเกษตร/หวใจส าคญของกระบวนการทางธรกจ)
6) Agricultural/ Survey Zoning (การเกษตร/ส ารวจการแบงเขต)
(3) วถด ารงชวตซงมกจการทเกยวของอย 7 กจการ ดงน
1) Hotel (โรงแรม)
2) Pharm/ Eyesight (ผทมวชาชพทางดานสาธารณสข/สงเกตเหน)
3) Tourism (การทองเทยว)
4) Restaurant (รานอาหาร)
5) Hospitality/ Wellness/Spa (โรงพยาบาล/สขภาพ/สปา)
6) Clinic/ Hospital/ Boutiques (คลนก/โรงพยาบาล/บตค)
7) Nursing Home (บานพกคนชรา)
7. สรปกำรวเครำะหศกยภำพจงหวดหนองคำย
ผลการวเคราะหศกยภาพจงหวดหนองคาย ดวยเครองมอการวเคราะหแบบสอดคลอง สรปไดวา
มความเหมาะสมในการลงทนขนาดใหญ รวม 2 กจการ ประกอบดวย กจการบรการและสาธารณปโภค
กจการโลจสกส (Business services and infrastructure Business logistics) และ กจการสนบสนนการ
ทองเทยว (Support Business Tourism)
การลงทนขนาดกลาง (digital economy) ผลการวเคราะหพบวา มความเหมาะสมจ านวน 16
กจการ ประกอบดวย Real estate (อสงหารมทรพย),Financial (การเงน) ,Manufacturing (การผลต)
,Transmission (การสงผาน),Creative & Media (ความคดสรางสรรคและสอ) ,Accommodation (ทพก)
,Warehouse (คลงสนคา),Sport (กฬา),Entertainment กจการสนบสนนการทองเทยว ,Food (อาหาร)
67 ,Motor Vehicle & Repair (ยานยนตและซอมแซม) ,Banking (การธนาคาร) , Tourism(การทองเทยว)
,Telecom(โทรคมนาคม) ,Restaurant(รานอาหาร) และ Hotel (โรงแรม)
การลงทนขนาดเลกระดบชาวบาน ผลการวเคราะหพบวา มความเหมาะสม จ านวน 18 กจการ
ประกอบดวย Maintenance (ซอมบ ารง),Event Organizer (จดงาน),Electronic, plumber
(อเลกทรอนกส,ชางประปา) ,Film/Cinema (ภาพยนตร) ,Animation/ Special effect (การสราง
ภาพเคลอนไหวโดยการฉายภาพนงหลาย ๆ ภาพตอเนองกนดวยความเรวสง/การสรางเทคนคพเศษทาง
ภาพ),Shoes/Foot wears (รองเทา) , Retail/Shopping (รานคา) ,Fresh Market/Whole sale (ตลาด
สด),Flower/Whole sale (ดอกไม),Agricultural /Supply Chain (การเกษตร/หวใจส าคญของ
กระบวนการทางธรกจ),Agricultural/ Survey Zoning (การเกษตร/ส ารวจการแบงเขต), Hotel
(โรงแรม),Pharm/ Eyesight (ผทมวชาชพทางดานสาธารณสข/สงเกตเหน) ,Tourism (การทองเทยว)
,Restaurant (รานอาหาร) ,Hospitality/ Wellness/Spa (โรงพยาบาล/สขภาพ/สปา) ,Clinic/ Hospital/
Boutiques (คลนก/โรงพยาบาล/บตค) และNursing Home (บานพกคนชรา)
68
บทท 5
ผลกระทบทำงสงคมวฒนธรรม วถชวต
1. บทน ำ
การเปลยนแปลงเปนสงท เกดขนอยตลอดเวลา และมผลกระทบตอเนองกน เมอมการ
เปลยนแปลง ในเรองใดเรองหนง ยอมสงผลไปถงสงอน ๆ ดวย การเปลยนแปลงบางเรองเปนไปอยาง
ชา ๆ บางเรองเปนไปอยางรวดเรว การเปลยนแปลงดงกลาวนสงผลตอสงคม วฒนธรรม และวถชวต
ของผคนในทองถน ดงเชนการรวมกลมทางเศรษฐกจตามกรอบประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (AEC) แม
จะไมมเนอหาทกลาวถงประเดนดานสงคมโดยตรง ทวากกอใหเกดผลกระทบทางสงคมในแงมมตางๆ
อยางไมตองสงสย การรวมกลมทางเศรษฐกจในฐานะสวนหนงของโลกาภวตน ตอกย าใหเหน
บทบาทของการขยายตวทางการคา การลงทน และการเคลอนยายปจจยการผลต ฯลฯ ขณะเดยวกน กย า
เตอนใหเราตระหนกถงผลกระทบทางสงคม อาท ปญหาสงแวดลอม แรงงานเดก ความเหลอมล าทาง
รายได ฯลฯ ทจะเกดขนตามมา ในเวลา ทความเหลอมล าทางเศรษฐกจระหวางประเทศมแนวโนม
ลดลง ความเหลอมล าทางเศรษฐกจภายในประเทศ ทงกลมประเทศ ทร ารวยและยากจน กลบเพมสงสด
อยางนาประหลาดใจ ปรากฏการณขางตน มกถกโจมต วาเปนผลดานลบประการหนงของโลกาภวตน
และหากการรวมกลมทางเศรษฐกจเปนสวนหนงกระบวนการดงกลาวจ าเปน อยางยงทจะตองกลบมา
ทบทวนวา อาเซยนจะไดรบผลกระทบอยางไร จากการรวมกลม ทางเศรษฐกจในอกไมกปขางหนา
แนวคดการพฒนาเขตเศรษฐกจพเศษไมใชเรองใหมในประเทศไทย ทผานมามการพฒนาใน
ลกษณะภายใตรปแบบตาง ๆ กน ไดแกนคมอตสาหกรรม (Industrial Estate: IE) เปนรปแบบการพฒนาของ
พนทเฉพาะ เขตอตสาหกรรมเพอการสงออก (Export Processing Zone: EPZ) เปนรปแบบการพฒนา
ของเมองใกลทาเรอหรอสนามบน คลงสนคาทณฑบน (Bonded Warehouse: BW) หรอรานคาปลอด
อากร (Duty Free Shop: DFS) และเขตการคาเสร (Free Trade Zone : FTZ) หรอเขตการคาปลอดภาษ
(Duty Free Port) เปนรปแบบการพฒนาของเมองทา และเขตเศรษฐกจพเศษชายแดน (Special Border
Economic Zone: SBEZ) เปนรปแบบการพฒนาของพนทตามแนวชายแดน“เขตเศรษฐกจพเศษ”
(Special Economic Zone) เปนอกหนงปจจยทมผลกระทบตอสงคม วฒนธรรม และวถชวตของ
ประชาชนทอยในเขตพนทดงกลาว
ดงนนประชาชนในพนจะตองมการปรบตวรบการเปลยนแปลงทเกดขนซงเปนการเปลยนแปลง
แบบกาวกระโดด บางครงประชาชนในพนทอาจไมสามารถปรบตวไดทนตามการเปลยนแปลงทเกดขน รฐหรอผท
69 เกยวของจะตองมมาตรการรองรบการเปลยนแปลงแบบกาวกระโดดดงกลาวทชดเจนเพอปองกนปญหา
หรอผลกระทบ ทจะเกดขนตอไป
2. ผลกระทบจำกกำรศกษำของคณะรกษำควำมสงบแหงชำต
จากนโยบายการจดตงเขตเศรษฐกจพเศษของคณะรกษาความสงบแหงชาต (คสช.) เพอ
สนบสนนการน าประเทศเขาสประชาคมอาเซยน กระตนเศรษฐกจ ลดความเหลอมล า และรกษาความ
มนคงของประเทศ ทงน ไดก าหนดพนทน ารองในระยะแรก 5 จงหวดของประเทศไทย โดยมเปาหมาย
เพอยกระดบเศรษฐกจ การคา และการลงทนนน
ตองยอมรบการจดตงเขตเศรษฐกจพเศษ มทงดานดและดานลบควบคกนส าหรบผลกระทบทาง
สงคมวฒนธรรม และวถชวตนนเปนอกสงหนงทไมควรมองขาม ไดมการสมภาษณเชงลกและการวเคราะห
แบบสอบถามจากกลมตวอยางชมชนและผประกอบการรวม 300 ตวอยางในพนท 5 จงหวด สรปไดดงน
(1) ผลกระทบดานเศรษฐกจ คาดวามการพฒนาความเปนอยทดขน จากรายได และเศรษฐกจ
ทองถน ดขน
(2) ผลกระทบทางดานสงคม เชงบวกอาจะมาจากการพฒนาเศรษฐกจการบรหารจดการในพนท
ลดปญหาการยายถนของคนในพนทไปท างานทอน อยางไรกด อาจจะสงผลเชงลบ ซงเกดจากประชาชน
ในสวนทไมสามารถปรบตวเขากบสภาพเศรษฐกจและสงคมใหม ซงอาจจะมการแขงขนสงจากคนในพนท
อน ทเขามา ขณะเดยวกนแรงงานทเคลอนยายเขามาท างานในพนทมทงเปนแรงงานตางดาวหรอคนใน
พนทอนๆ อาจจะสงผลใหเกดปญหาอาชญากรรมและยาเสพตดในพนทได
(3) ผลกระทบทางดานความมนคงและการปกครอง ในปจจบนการจดตงคณะกรรมการนโยบาย
เขตเศรษฐกจพเศษซงท าหนาทก าหนดนโยบาย ก ากบ และตดตามการท างานของเขตเศรษฐกจพเศษ
ประกอบดวยตวแทนจากภาครฐและภาคเอกชน ซงภายใตระเบยบน การบรหารจดการเขตเศรษฐกจพเศษ
ในระดบนโยบายน ไมไดมผลกระทบตออ านาจหนาทในการบรหารปกครองของหนวยราชการทมอยเดมแต
อยางใด และหากในอนาคตการบรหารงานของเขตเศรษฐกจพเศษในระดบพนทแตละแหงมลกษณะเปน
คณะกรรมการซงประกอบดวยตวแทนจากภาครฐในสวนกลาง สวนภมภาค และสวนทองถน ตลอดจน
ภาคเอกชนและ ภาคประชาชน กจะสามารถบรหารและด าเนนการไดโดยไมกระทบตออ านาจหนาทของ
หนวยงานตางๆ ทมอย
(4) ผลกระทบทางดานสงแวดลอม สงทประชาชนทองถนทตอบแบบสอบถามกงวลมากทสด
คอ ปญหาการจราจร รองลงมาคอปญหาสงแวดลอม การบกรกพนทปาไม ปญหาขยะ และของเสย
อตสาหกรรม มลพษทางน าอากาศ และฝ นละออง
70
ส าหรบจงหวดหนองคายอยในเฟสท 2 โดยในเขตจงหวดหนองคาย อนเปนหนงในเขตเศรษฐกจ
พเศษทส าคญเนองจากมพนทตดกบเมองหลวงของสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว และเปนแนว
ทางผาน ไปยงประเทศจน มท าเลท ตงเหมาะเปนศนยกลางโลจสตกส การคมนาคมขนสงทงใน
และตางประเทศ ศนยกระจายสนคาจดผานแดนเศรษฐกจการคาและการลงทน(คาปลก-คาสง) ในบรการ
ระดบภมภาคลมแมน าโขง สามารถปนศนยกลางการจดประชมกระจายสนคา อกทงชมชนทมความ
หนาแนนปานกลาง สามารถพฒนาเปนเขตอตสาหกรรมโลจสตกส ลานเกบตคอนเทนเนอร ส านกงาน
บรการขนสงทงในและตางประเทศ กจการศนยกระจายสนคาในประเทศระหวางประเทศ สถานขนสง จด
เปลยนถายการสญจรและพาณชยกรรมแหงใหม ผลกระทบทอาจจะเกดข นอาจจะมมากกวาการสรปผล
จากกลมตวอยางขางตน อาท ผลกระทบดานสงคมและกฎหมายเนองจากการยายถนของประชากรตางถน
ทเขามาอาศยในจงหวดหนองคาย ผลกระทบดานขนบธรรมเนยม ประเพณ วฒนธรรม และการสอสาร
ผลกระทบดานสาธารณปโภคผลกระทบ ดานสาธารณสขผลกระทบดานแรงงานและความยากจน
ผลกระทบจากความขดแยงในเรองการจดการทรพยากร สทธในทดน สทธในการท างานผลกระทบดาน
งบประมาณรายจายภาครฐ เปนตน
3. โครงสรำงของปญหำทำงสงคม วฒนธรรม วถชวต อนเกดจำกกำรมเขตเศรษฐกจพเศษ
เนองจากสงคมและวฒนธรรม เปนสงทจะตองเกยวของสมพนธอยตลอดเวลา จนแทบจะแยกออก
จากกนไมได ดงนน การเปลยนแปลงทเกดขนในสงคมมนษยจงยากทจะแยกออกใหเหนไดชดเจนวา อะไรคอการ
เปลยนแปลงทางสงคม และอะไรคอการเปลยนแปลงทางวฒนธรรม แตการเปลยนแปลงทางสงคมกบการ
เปลยนแปลง ทางวฒนธรรมไมใชเ รองเดยวกนกลาวคอ การเปลยนแปลงทางสงคม เปนการ
เปลยนแปลงในดานบรรทดฐานและสถานภาพบทบาท ซงเกดขนในระบบสงคมหรอโครงสรางของสงคม
สวนการเปลยนแปลงทางวฒนธรรมเปนการเปลยนแปลงทางดานชวตความเปนอยหรอวถแหงการ
ด ารงชวต ซงครอบคลมวฒนธรรมทงทเปนวตถและมใชวตถของมนษยการเปลยนแปลงทงสองอยาง
จ าเปนตองพงพาอาศยซงกนและกน เพราะเมอมการเปลยนแปลงทางสงคม กจะท าใหวฒนธรรมของ
สงคมแหงนนเปลยนแปลงไปดวย ในท านองเดยวกน เมอมการเปลยนแปลงทางวฒนธรรม กจะมการ
เปลยนแปลงทางสงคมควบคไปดวย
ส าหรบโครงสรางปญหาจ าแนกแยกยอยไดดงน
(1) ปจจยทางสงแวดลอมเปลยนแปลง สงแวดลอมโดยเฉพาะสงแวดลอมทางภมศาสตรเชน
ทตงภมประเทศ ภมอากาศ ทรพยากรธรรมชาต มผลตอการเปลยนแปลงทางสงคมและวฒนธรรม ถาสง
เหลาน เกดการเปลยนแปลงกจะท าใหสงคมและวฒนธรรมเปลยนแปลงดวย
(2) ปจจยทางประชากร การเปลยนแปลงทางคณภาพ ขนาดของประชากร การเพม การลด
จ านวนประชากร การยายถน การเปลยนแปลงอตราสวนของเพศชายและหญงอตราสวนของคนหนมและ
71 คนสงอาย ซงเพมภาวะทางประชากรจะมผลอยางส าคญตอการเปลยนแปลงในเรองการจดระเบยบทาง
สงคม การเปลยนแปลงดานขนบธรรมเนยมประเพณตางๆ
(3) ปจจยทางเศรษฐกจ กจกรรรมทางเศรษฐกจ คอ การผลต การบรโภค การจ าหนาย และการ
แบงปนผลประโยชนรวมทงระบบเศรษฐกจและโครงสรางทางเศรษฐกจมผลอยางมากตอการเปลยนแปลง
ทางสงคมและวฒนธรรม กลาวคอ สงคมและวฒนธรรมจะเปลยนแปลงไปตามปจจยทางเศรษฐกจท
เปลยนแปลงไป
(4) ความเจรญกาวหนาดานวทยาศาสตรและเทคโนโลย ท าใหเกดการศกษาคนควา วจย และ
ประดษฐคดคนสงใหม ๆ ขนในสงคมเสมอ เปนสาเหตส าคญใหสงคมและวฒนธรรมเปลยนแปลงอยตลอดเวลา
และในทกๆ ดานทงวฒนธรรมทเปนวตถและไมใชวตถ
4.ผลกระทบทจะเกดขนกบจงหวดหนองคำย
การวเคราะหแนวโนมผลกระทบทอาจเกดขนในดานตางๆ ในพนทเขตพฒนาเศรษฐกจพเศษ
จงหวดหนองคาย สามารถจ าแนกหรอจดกลมปญหาผลกระทบ แบงออกไดดงน
(1) ผลกระทบดานเศรษฐกจ ไดแก การแขงขนทางดานเศรษฐกจ การคา การลงทน
ซงผประกอบการทองถนยงไมมขดความสามารถเพยงพอ และยงไมพรอมทจะเขาสเวทการแขงขน ทงการ
แขงขนทางดานราคา และคณภาพการขยายตวของระบบเศรษฐกจ และการพฒนาอสงหารมทรพย และ
การคาขายทก าลงเตบโต
(2) ผลกระทบดานสงคมและกฎหมาย ไดแก ความเขาใจในบรบททางสงคม หรอกฎหมายทแตกตาง
กน รวมทงวถชวตชมชนทแตกตางกน อาจกอใหเกดปญหาการปรบตว และการใชชวตรวมกน รวมทงระบบ
(3) ผลกระทบดานการเมอง และความมนคง ไดแก การกอตวของกลมแรงงานขามชาตจ านวน
มาก ทรวมตวกนเปนกลมทมอ านาจตอรองและน าไปสปญหาความมนคง และน าไปสการมสวนรวมนอก
ระบบในการแสวงหาประโยชนของภาคการเมอง
(4) ผลกระทบดานสงแวดลอม ไดแก ขยะ การบกรกท าลายทรพยากรธรรมชาต สงแวดลอม
การปลอยน าเสยลงในแมน าล าคลอง หนองบง หรอการปลอยมลพษ
(5) ผลกระทบดานขนบธรรมเนยม ประเพณ วฒนธรรม และการสอสาร ไดแก การเปลยนแปลง
ขนบธรรมเนยมประเพณ หรอวฒนธรรม รวมทงการใชภาษาในการสอสาร รวมทงวถในการด ารงชวต ท
อาจมรปแบบทเปลยนแปลง หรอผดเพยนไปจากเดม
(6) ผลกระทบดานสาธารณปโภค ไดแก ความตองการสาธารณปโภคดานไฟฟา ประปา ขนสง
ถนน ทมปรมาณเพมมากเพมมากขน
(7) ผลกระทบดานสาธารณสข ไดแก การรกษาผปวยทมปรมาณเพมขน และการแพรระบาดของ
โรค รวมทงการควบคมโรค
72
(8) ผลกระทบดานแรงงานและความยากจน ไดแก การขยายตวของกลมแรงงานผดกฎหมาย
และ การแยงชงงาน และภาวะคนลนงาน และปญหาความยากจน หรอตกงาน เปนตน
(9) ผลกระทบจากความขดแยงในเรองการจดการทรพยากร สทธในทดน สทธในการท างาน
(10) ผลกระทบดานงบประมาณรายจายภาครฐ ไดแก งบประมาณดานการบรหารสาธารณะ
การคมนาคม การสาธารณปโภค การรกษาพยาบาล การปองกนอาชญากรรมและการดแลรกษาความ
ปลอดภย
5. แนวทำงแกไขผลกระทบ
ส าหรบแนวทางในการแกไขผลกระทบขางตนจงหวดหนองคายจะตองมการเตรยมการในดานการ
ลงทนการเตรยมความพรอมรองรบการเปลยนแปลงทางสงคมวฒนธรรมวถชวต ดงน
(1) ดานเศรษฐกจ ควรมการจดตงศนยพฒนาผประกอบการเพอสรางความมนคงและความ
มนใจใหกบผประกอบการใหม เพอเปนการเตรยมความพรอมในทจะเขาสเวทการแขงขน และควรมการ
จดตงศนยบรการแบบเบดเสรจเพอบรการขอมลและประสานงานในดานตางๆใหผประกอบการในจงหวด
หนองคาย
(2) ดานสงคมและกฎหมาย ควรจดตงศนยใหความชวยเหลอแกประชาชน ทประสบปญหาตางๆ
อนเกดจากการพฒนาเศรษฐกจทเปลยนแปลงไปอยางรวดเรว ตลอดจนการใหค าแนะน าหรอค าปรกษา
ทางดานกฎหมายเพอชวยเหลอประชาชนผดอยโอกาส ตลอดจนแกปญหาความขดแยง ภายในสงคมและ
ชมชนอนเกดจากการอยรวมกนทหลากหลายของผคนทเขามาท างานภายในจงหวดหนองคาย
(3) ดานการเมองและความมนคง ควรใหความส าคญกบการเฝาระวงปญหาการรวมกลม
ของแรงงานขามชาตพอาจรวมตวกนในการสรางอ านาจตอรองและน าไปสปญหาความมนคง รวมทงอาจ
น าไปสการมสวนรวมนอกระบบในทางการเมอง
(4) ดานผลกระทบและสงแวดลอม ควรใหความส าคญกบการจดการขยะในชมชนทเกดขนใหม
การบกรกทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม การบ าบดน าเสยภายในพนทโดยรอบเขตพฒนาเศรษฐกจ
พเศษและในชมชนหนาแนนซงจะเกดขนใหม รวมทงการเฝาระวงการปลอยมลพษในรปแบบตางๆ ของ
อตสาหกรรม ทอาจเกดขนในเขตพฒนาเศรษฐกจพเศษ ควรประชาสมพนธสรางความเขาใจใหกบชมชน
และประชาชน ในจงหวดหนองคายไดเขาใจถงการพฒนาทจะน าความเจรญมาสจงหวดจดท าแผนผงแบง
พนท ใหชดเจนเกยวกบโครงการใหญทอาจกระทบกบสงแวดลอมและใหมกองทนเพอบ าบดเยยวยาแกผ
ทไดรบผลกระทบทไมสามารถแกไขหรอชวยเหลอตวเองได
(5) ดานขนบธรรมเนยมประเพณวฒนธรรมและการสอสาร ควรใหมการอนรกษและสบสาน
ประเพณวฒนธรรมทส าคญในชมชนทองถน รณรงคการใชภาษา เพอการสอสารควบคกนไป ทงในระดบ
สากลและภาษาประจ าถน การใชศลปะประจ าถนมาก าหนดเปนรปแบบอาคารสถานทตางๆทปลกสรางขน
73 ใหมภายใน และโดยรอบเขตพฒนาเศรษฐกจพเศษ การวางรากฐานการศกษาใหแกเยาวชนไดเรยนร
เขาใจ และสบทอดวฒนธรรมอนดทมอยโดยรอบพนทเขตพฒนาเศรษฐกจพเศษ
(6) ดานสาธารณปโภค นอกจากจะมการพฒนาระบบสาธารณปโภค โดยสมบรณภายในเขต
พฒนาเศรษฐกจพเศษแลวควรใหความส าคญกบการพฒนาสาธารณปโภคแกชมชนโดยรอบ เพอรองรบ
แรงงาน ทจะเขามาพ านกอยโดยรอบเขตพฒนาเศรษฐกจพเศษ
(7) ดานการสาธารณสข ควรปรบปรงระบบการรกษาพยาบาลการแพรระบาดและการควบคม
โรครองรบประชากรทจะมเพมมากขนโดยเฉพาะโรงพยาบาลหรอสถานพยาบาลโดยรอบเขตพฒนาเศรษฐกจ
พเศษ
(8) ดานแรงงาน ควรเฝาระวงการขยายตวของกลมแรงงานผดกฎหมายการแยงชงงานภาวะคนลน
งาน ปญหาความยากจนโดยจดใหมศนยชวยเหลอแรงงานทประสบปญหาใหมทางเลอกในการประกอบ
อาชพ ทหลากหลาย การจดใหมการพฒนาทกษะใหกบชมชนใหมทกษะใหมอาชพใหมรองรบบรบท
ของหนองคาย ทเปลยนแปลงไป
(9) ดานความขดแยงในเรองการจดการทรพยากรธรรมชาตสทธในทดนสทธในการท างาน ควร
จดใหมศนยชวยเหลอประชาชนทไดรบผลกระทบเพอไกลเกลยแกไขปญหาขอพพาท
(10) ดานงบประมาณรายจายภาครฐ ควรใหความส าคญกบการบรหารสาธารณะโดยรอบพนท
เขตพฒนาเศรษฐกจพเศษเพอพฒนาระบบคมนาคมสาธารณปโภคการรกษาพยาบาล การปองกน
อาชญากรรมการรกษาความปลอดภยโดยอาจจดตงเปนกองทนในการพฒนาพนทรอบเขตพฒนา
เศรษฐกจพเศษเปนตน
6. บทสรป
จงหวดหนองคายจดต งศนยพฒนาผประกอบการ เพอสรางความมนคงและความมนใจ
ใหกบผประกอบการใหมจดตงศนยใหความชวยเหลอแกประชาชน ทประสบปญหาตางๆอนเกดจาก
การพฒนาเศรษฐกจทเปลยนแปลงไปอยางรวดเรวมการเฝาระวงการรวมกลมของแรงงานขามชาต มการ
จดการทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมอยางเปนระบบและเฝาระวงการปลอยมลพษในรปแบบตางๆ
ของอตสาหกรรมทอาจเกดขนในเขตพฒนาเศรษฐกจพเศษ มการรณรงคการใชภาษาเพอการสอสาร
ควบคกนทงในระดบสากลและภาษาประจ าถน น าเอาศลปะประจ าถนมาก าหนด เปนรปแบบอาคาร
สถานทตางๆ ทปลกสรางขนใหมภายใน และโดยรอบเขตพฒนาเศรษฐกจพเศษ มการจดตงศนยการเรยนร
ศลปวฒธรรมประจ าจงหวดใหแกเยาวชนไดเรยนร เขาใจและสบทอดวฒนธรรมอนดทมอยใหสบตอไปม
การพฒนาระบบสาธารณปโภคโดยใหความส าคญกบการพฒนาสาธารณปโภคแกชมชน โดยรอบเพอ
รองรบแรงงานทจะเขามาพ านกอยโดยรอบเขตพฒนาเศรษฐกจพเศษปรบปรงระบบการรกษาพยาบาล
เพอปองกนการแพรระบาดของโรคโดยเฉพาะโรงพยาบาลหรอสถานพยาบาล ตองเฝาระวงการขยายตว
74 ของกลมแรงงานผดกฎหมายจดใหม ศนยชวยเหลอแรงงานทประสบปญหาใหมทางเลอกในการ
ประกอบอาชพทหลากหลายจดใหมศนยชวยเหลอประชาชนทไดรบผลกระทบเพอไกลเกลยแกไขปญหาขอ
พพาทในเรองการจดการทรพยากรธรรมชาตสทธในทดนสทธในการท างาน และใหความส าคญกบการ
บรหารสาธารณะ โดยรอบพนทเขตพฒนาเศรษฐกจพเศษเพอพฒนาระบบคมนาคมสาธารณปโภคการ
รกษาพยาบาล การปองกนอาชญากรรมการรกษาความปลอดภย โดยอาจจดตงเปนกองทนในการพฒนา
พนทรอบเขตพฒนาเศรษฐกจพเศษ เปนตน
75
บทท 6
ภยคกคำมและกำรรบมอ
1. บทน ำ
ภยคกคาม คอการแสดงออกถงความตงใจทจะกอใหเกดความเจบปวด การบาดเจบ หรอ
การลงโทษ การบงชถงภยหรออนตรายทจะมาถงตว และสงหนงทจะกอใหเกดอนตราย หรอการขมข การท า
ใหตกอยในหวงอนตราย นากลว สวนค าจ ากดความของวกพเดย สารานกรมเสร ระบวา ภยคกคามเปน
การกระท าเชงบงคบ ทมลกษณะทประสงคในการลงโทษหรอไดรบความทกขทรมาน หรอถงแกชวตของ
บคคลอน ในบางสงคม ถอวาเปนการกระท าทผดกฎหมาย การคกคามเกดข นในหมของสตวตางๆ
โดยเฉพาะในเชงสญลกษณทมงใหเกดความเกรงกลวเพอหลกเลยงความรนแรงทางรางกาย ซงน าไปสการบาดเจบ
หรอการเสยชวต ของทงสองฝาย
ภยคกคามอาจเรยกวา การขมข คอ การประกาศความตงใจทจะกอใหเกดความเจบปวด
การบาดเจบ หรอภยอนตราย เปนการบงชถงภยอนตรายหรอความเจบปวดทรนแรง และบคคล หรอ
สงของ ทจดวาเปนอนตรายทจะกอใหเกดความเจบปวดและความทกขระทม
ภยคกคามในอนเทอรเนตก าลงจะกลายเปนภยคกคามในรปแบบใหม ทจะรนแรงมากขนเรอยๆ
โดยภยคกคามดงกลาวม 2 ลกษณะ ลกษณะแรก คอการโจมตทางอนเทอรเนต (cyber attack) และ
อกรปแบบหนงคอ การโจรกรรมทางอนเทอรเนต (cyber espionage) โดย cyber attack จะเปนการ
ปฏบตการในการปองกนการเขาถงเวปไซต การโจมตศนยควบคม ทอาจน าไปสความสญเสยทางกายภาพ
เชน ไฟฟาดบ สวน cyber espionage นนคอ การแฮกหรอเจาะเขาไปในเครอขายขอมล เพอเขาถงขอมล
ความลบทางการทต ทางทหาร และทางเศรษฐกจ
หนวยงานขาวกรองสหรฐฯ ประเมนวา ในชวง 2 ปขางหนา อาจจะมโอกาสเกด cyber attack ครงใหญ
ตอโครงสรางพนฐานส าคญของสหรฐฯ ซงอาจน าไปสความเสยหายทางกายภาพ ในระยะเวลายาวนาน
และกวางขวาง อยางเชน เกดเหตการณไฟดบทวทงภมภาค หนวยงานขาวกรองสหรฐฯ ประเมนวา รสเซย
และจน ซงเปนคแขงของสหรฐฯ ยงไมนาจะโจมตสหรฐฯ ในลกษณะ cyber attack ยกเวนในกรณทเกด
ความขดแยง หรอวกฤตการณทางทหาร อยางไรกตาม รฐบาลบางรฐ และตวแสดงทไมใชรฐ อาจใชวธนโจมต
สหรฐฯ โดยอาจเขาถงเครอขายของสหรฐฯ ทเขาถงไดงาย และเครอขายดงกลาวควบคมการท างานของ
โรงงานพลงงาน
ในชวงปทผานมา ไดเกดเหตการณ การโจมตเวปไซตของธนาคาร และตลาดหนสหรฐฯ หลายครง
และท าใหลกคา ไมสามารถเขาถงบญชของตนได ผานทางอนเทอรเนต อกกรณหนง เกดขนในเดอนสงหาคม
ปทแลว คอการโจมตบรษทน ามนของซาอดอาระเบย ชอ Aramcoท าใหคอมพวเตอรของบรษทกวา 30,000
เครอง ใชงานไมได
76
ส าหรบ cyber espionage หรอ การโจรกรรมขอมลทางอนเทอรเนตนน ไดมความพยายาม
ของตางชาตทจะเจาะขอมลหรอแฮกขอมลเครอขายคอมพวเตอร ทงของรฐบาลสหรฐฯและบรษทธรกจ
ตางๆ ในอนาคต มความเปนไปไดสงวา จะมความพยายามทจะแฮกขอมล โดยมงเปาไปท ขอมลชน
ความลบทางดานความมนคงและเศรษฐกจของสหรฐฯ
หนวยงานขาวกรองสหรฐฯ ยงระบวา มเครองบงชวา องคกรกอการรายตางๆ กใหความสนใจมาก
ขน ในการเพมสมรรถภาพของการโจมตสหรฐฯและตะวนตกทางอนเทอรเนต
ภยคกคามอกเรองทส าคญโดยเฉพาะในสายตาของหนวยขาวกรองสหรฐฯ คอ การกอการราย
สากล ภยคกคามจากการกอการรายก าลงอยในชวงเปลยนผาน กระบวนการกอการรายสากล ก าลงเปลยน
ผานไป สการกระจายตวมากข น นอกจากน เหตการณ Arab Spring ไดกอใหเกดภยคกคามตอ
ผลประโยชนของสหรฐฯในภมภาคส าหรบกลมกอการรายส าคญทจะยงเปนภยคกคามตอตะวนตกและ
สหรฐฯ
นอกจากน สถานการณความวนวายในโลกอาหรบ ทเกดจาก Arab Spring โดยเฉพาะในอยปต ตนเซย
เยเมน ลเบย รวมทงความไมสงบในโซมาเลยและมาล กจะเปนการเปดโอกาสใหกลมกอการรายตางๆ ได
เพมบทบาท การโจมตผลประโยชนของสหรฐฯ มากขน
ภยคกคามอกเรอง คอการแพรขยายของอาวธรายแรง โดยเฉพาะอาวธนวเคลยรหนวยงานขาว
กรองสหรฐฯ ประเมนวา อหราน ก าลงพฒนาสมรรถภาพนวเคลยร เพอเพมความมนคง และอทธพลใน
ภมภาค ซงจะท าใหอหรานสามารถทจะพฒนาอาวธนวเคลยรได อยางไรกตาม รฐบาลสหรฐฯ ยงไม
แนใจวา อหราน ไดตดสนใจผลตอาวธนวเคลยรแลวหรอย ง แตทแนๆ คอ อหรานไดพฒนา
ความสามารถหลายดาน ทงในการเสรมสรางสมรรถภาพแรยเรเนยน และสรางโรงงานปฏกรณนวเคลยร
และขปนาวธ ซงความสามารถเหลาน สามารถน ามาพฒนาเปนขปนาวธตดหวรบนวเคลยรได
ส าหรบอาวธนวเคลยรของเกาหลเหนอ ถอเปนภยคกคามทส าคญตอสหรฐฯ และภมภาคเอเชย
ตะวนออก เกาหลเหนอไดสงออกขปนาวธ และวตถดบตางๆ ใหแกอหรานและซเรย และชวยซเรย
สรางโรงงานนวเคลยร แตไดถกท าลายไปเมอป 2007 นอกจากน ในชวงตนเดอนกมภาพนธทผานมา เกาหล
เหนอไดประกาศการทดลองอาวธนวเคลยรเปนครงท 3 และเดนหนาพฒนาขปนาวธพสยไกลยงขามทวป
ส าหรบในปทผานมา ภมภาคทจะวนวายและเปนภยคกคามมากทสด นาจะเปนตะวนออกกลาง
จากเหตการณ Arab Spring ไดน าไปสความวนวายทางการเมอง ความรนแรง และการไรเสถยรภาพ การโคน
ลมรฐบาลเผดจการไดกอใหเกดสญญากาศแหงอ านาจ น าไปสความขดแยงทางศาสนาและชาตพนธ กลมกอ
การรายมสลมหวรนแรง ไดฉวยโอกาสในการเพมอทธพลทางการเมอง พรรคการเมองทมแนวคดหว
รนแรงมอทธพลบทบาทเพมมากขน ทงในอยปต ตนเซย และโมรอคโค
ส าหรบสถานการณในซเรย ซงมความวนวายมาเกอบสองปแลว รฐบาลซเรยก าลงเสอมอ านาจลง
เรอยๆ และแมวารฐบาล Asad จะสามารถปองกนไมใหกลมตอตานยดเมองส าคญไวได อาท Damascus, Aleppo ,
Homs แตรฐบาลกไมสามารถทจะบดขยกลมตอตานลงได ในขณะทกลมตอตานรฐบาล กลบมความ
แขงแกรงขน ในเขตชนบททางตอนเหนอและตะวนออกของซเรย นอกจากน ความไมสงบทางการเมอง
ไดเปดโอกาส ใหกลมกอการรายในซเรย ชอ Al-Qa’ida’sNussrah Front ฉวยโอกาสเพมบทบาทของ
ตนมากขนดวย
77
ส าหรบอหราน ซงพยายามทจะขยายอทธพล และเผชญหนากบสหรฐฯ และตะวนตก กพยายามท
จะฉวยโอกาสจากความไมสงบในโลกอาหรบ โดยไดสนบสนนแนวรวมกลมกอการรายปาเลสไตนในความ
ขดแยงกบอสราเอล และเพอเปนการฉวยโอกาสจากการถอนทหารของสหรฐฯ ออกจากอรกและ
อฟกานสถาน อหรานกก าลงพยายามกระชบความสมพนธกบรฐบาลในระดบทองถนและในระดบภมภาค
ของประเทศทงสอง อยางไรกตาม ความพยายามของอหรานในการครองความเปนเจาในภมภาค ยงไม
ประสบความส าเรจ โดยเฉพาะหากรฐบาล Asad ถกโคนลมลง กจะถอเปนการสญเสยพนธมตรครงใหญ
ของอหราน
ส าหรบสถานการณในอฟกานสถาน รฐบาลสหรฐฯ ประเมนวา กลมตาลบนไดลดบทบาทลง
ในอฟกานสถาน แตยงคงทาทายสหรฐฯ และตะวนตก ความมนคงยงคงเปราะบางโดยเฉพาะในพนท ทกอง
ก าลง นาโตไดควบคมอย และก าลงจะเปลยนผานการควบคมใหกบกองก าลงของอฟกานสถาน ( Afghan
National Security Forces (ANSF)) ซง ANSF ยงคงจะออนแออย และยงคงตองการความชวยเหลอจาก
นานาชาตภายหลงป 2014 ซงเปนปทสหรฐฯ ตงเปาจะถอนทหารออกจากอฟกานสถาน
ส าหรบสถานการณภยคกคามในภมภาคเอเชยตะวนออก สหรฐฯยงคงมงเปาไปทจน และเกาหล
เหนอโดยในปทแลว จดยนและทาทของจนมความแขงกราว โดยเฉพาะตอความขดแยงทางทะเลกบประเทศ
เพอนบาน โดยจนพยายามทจะขยายการควบคมพนทดงกลาว และพยายามขดขวางความพยายามของ
นานาชาต ทจะจดการกบความขดแยง ทาททแขงกราวมากข นของจน อาจจะเปนการตอบโตการ
ปรบเปลยนยทธศาสตรของสหรฐฯ ทจะเพมบทบาทมากขนในภมภาค โดยผน าจนมองวายทธศาสตรสหรฐฯ
เปนยทธศาสตรในการปดลอมและสกดกนการเพมบทบาทของจน
จงหวดหนองคายซงโดยนโยบายรฐบาลใหมการจดตงเขตเศรษฐกจพเศษ เพอสนบสนนการน าประเทศ
เขาสประชาคมอาเซยน กระต นเศรษฐกจ ลดความเหลอมล า และรกษาความมนคงของประเทศ
สถานการณของโลกภยคกคามทเกดขนยอมสงผลและสามารถเขามาเปนภยคกคามในจงหวดหนองคายได
ซงภยคกคาม ในรปแบบใหมๆ นน คอภยคกคามทางอนเทอรเนต ปญหาการกอการราย อาวธรายแรง
ปญหายาเสพตด ทจะเขามาทางชายแดน อาชญากรรมขามชาต ปญหาความขดแยงในการบรหาร
จดการทรพยากร พลงงาน และสงแวดลอม ฯลฯ จงหวดหนองคายจะตองมการเตรยมการปองกนหรอหา
แนวทางแกไขหากเกดภยคกคามขนจรง
2. โครงสรำงภยคกคำมทรวมกนกระแสโลก
ภยกอการรายเพงปรากฏขนหลงเกดเหตการณ 11 กนยายน 2001ตอมาไดเกดสงครามกบผท
ถกกลาวหาวาเปนผกอการราย และเมอไมนานมาน เกดเหตกอการรายถง 6 จดกลางกรงปารส ประเทศ
ฝรงเศส ท าใหมผเสยชวตกวารอยรายและบาดเจบจ านวนมาก ท าใหทวโลกตระหนกวาการกอการรายได
ขยายตวครอบคลมไปไดทกพนทและมรปแบบหลายวธในการลงมอ และเปนเรองทยากจะระมดระวง
ประเทศฝรงเศสเปนประเทศทพฒนาวางระบบการปองกนกอการรายอยางรดกม ยงไมสามารถหลดพน
เปนเปาโจมตได จงสงผลใหประเทศตางๆ ตนตวในเรองมาตรการปองกนการกอการราย และประเทศไทย
กตองค านงในเรองดงกลาวดวย เพราะจากเหตการณวางระเบดทแยกราชประสงคใจกลางกรงเทพฯ เมอ
78 เดอนสงหาคมทผานมา เปนเสมอนสญญาณเตอนประการหนงวาเราจะมองผานไมใหความสนใจเกยวกบ
การกอการรายสากลไมไดแลวเชนกน
แมรฐบาลยนยนวาเหตระเบดทแยกราชประสงคเกดจากการทภาครฐปราบปรามกระบวนการคา
มนษย ไมเกยวของกบกอการราย แตกลมนกวชาการดานความมนคง และหลายฝายกไดเตอนรฐบาลวา
เหตลอบ วางระเบดดงกลาวควรเปนบทเรยนใหภาครฐตนตว เนองจากความหละหลวมบกพรองหลาย
ประการ ทเกยวของกบมาตรการปองกนดานความมนคง ไมวาจะเปนเรองการคดกรองผลกลอบเขาเมอง
ผดกฎหมายตามดานชายแดน ตลอดจนการเรยกรบสนบนของเจาหนาทรฐตามดานชายแดนดวย รวมถง
การขาวของ กลมกอการรายสากลทเดนทางเขาออกใชไทยเปนทางผานหรอหลบเขาไทยเปนสถานทพก
ชวคราว เหลาน จ าเปนตองเชอมกบระบบต ารวจสากลและกลมประเทศตางๆ เพอเฝาระวงจบตาอยตลอด
การประชมคณะรฐมนตรมมตเหนชอบ “ยทธศาสตรในการปองกนและแกไขปญหาอาชญากรรม
ขามชาต พ.ศ.2558-2564” ทส านกงานสภาความมนคงแหงชาต (สมช.) เสนอ เพอเปนกรอบแนวทาง
ใหกบสวนราชการทเกยวของน าไปปฏบตจากปญหาภยคกคามความมนคง โดยเฉพาะอาชญากรรมขาม
ชาต ทมความรนแรงขน โดยแบงเปน 3 สวน คอ 1.ยทธศาสตรเสรมสรางความเขมแขงภาครฐ ดาน
กฎหมาย ขาวกรอง เสรมศกยภาพองคความร 2.ยทธศาสตรการเสรมสรางความรวมมอนอกภาครฐ และ
3.ยทธศาสตร การเสรมสรางความรวมมอ กบตางประเทศ พรอมทงตงคณะกรรมการวาดวยการบรหาร
จดการยทธศาสตร และใหมศนยขอมลกลางดานอาชญากรรมขามชาตระดบชาตดวย
มตดงกลาวนบเปนการยกระดบมาตรการปองกนดานความมนคงของประเทศ เพอสอดรบ
สถานการณปจจบนและสถานการณโลก เมอวเคราะหจากสภาพการณจะพบวาอาชญากรรมขามชาต ทง
เรองการคามนษย การลกลอบขนคนเขาเมอง การลกลอบคาอาวธ คายาเสพตดขามชาต รวมถงปญหาการ
ปลอมแปลงหนงสอเดนทาง กมสวนเกยวของเอ อกบภยกอการราย ดงนนเพยงมาตรการและตง
คณะกรรมการ หรอ ศนยขอมล มารองรบเพอปองกนรบมออยางเดยวอาจไมเพยงพอ จ าเปนทหนวยงาน
เกยวของตองสอดสอง และ ใชความเขมงวดตอเจาหนาทซงเปนผปฏบตงานดวย เพราะถอเปนดานชนแรก
ทตองท างานเครงครดตรงไปตรงมา ไมเรยกรบสนบาดคาดสนบนจนกลายเปนชองโหวใหภยคกคามเขามา
ได
ภยอนรายแรงใกลตวอกประการหนง คอ ภยคกคามจากอาชากรรมคอมพวเตอร (Computer
Crime) เปนการกระท าความผดทางในระบบคอมพวเตอร หรอใชคอมพวเตอรเพอกระท าผด เชน ท าลาย
เปลยนแปลง แกไข คดลอก หลอกลวง หรอขโมยขอมลตาง ๆ เปนตน ส าหรบปญหาอาชากรรมทาง
คอมพวเตอรทถกก าหนดโดยสมาคมผเปนมออาชพทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ (Association of
Information Technology Professional : AITP) นน รวมถงเรอง การใชคอมพวเตอรโดยไมไดรบอนญาต
การเขาถง แกไข และท าลายฮารดแวร ซอฟแวร ขอมล หรอ ทรพยากรเครอขาย ผทไมมสทธเขามาแกไข
สารสนเทศ การคดลอกซอฟแวรโดยไมไดรบอนญาต การปฏเสธผใชในการเขาถงฮารดแวร ซอฟแวร
79 ขอมล หรอเครอขาย การสมรรวมคด ในการใชคอมพวเตอร หรอทรพยากรเครอขาย หรอใชสารสนเทศ
ไมถกตองตามกฎหมายหรอละเมดทรพยสนทางปญญา การขโมยฮารดแวร ซอฟแวร สารสนเทศ และ
การขโมยเงนอเลกทรอนกส การเจาะระบบการโจมตโดยใชไวรส ตวหนอน มาโทรจน การหลอกลวงผาน
ทางอเมล และอนเทอรเนต การสงขอมลความไรสาระ หรออเมลขยะเพอสรางความร าคาญ เสยหาย และ
เดอดรอนใหกบผอน
ทงนจงหวดหนองคายจะตองเตรยมการปองกนรบมอภยคกคามทงจากภายนอกและภายใน เพอ
สรางความเขมแขงใหกบระบบและสรางความมนใจใหกบนกลงทนทเขามา
3. ภยคกคำมทควรเฝำระวง
จากการวเคราะหแนวโนมของสถานการณ ภยคกคามทอาจเกดขนในจงหวดหนองคาย มดงน
(1) อาชญากรรมขามชาต และองคกรอาชญากรรม และการกระท าผดอาญา ไดแก การทะเลาะววาท
ความผดเกยวกบชวตรางกาย ความผดเกยวกบทรพย ซงกระท าโดยชาวตางประเทศ
(2) การกอการราย ไดแก การแฝงตวเขามาสบสวนหาขาวการเกดเครอขาย หรอการสรางกลมทม
แนวคดหรอมมมองทแตกตาง การรวมมอกบกลมกอการรายเพอปฏบตการตามแนวชายแดน การคาอาวธ
สงคราม
(3) ยาเสพตด ไดแก การลกลอบหรอคายาเสพตด การแพรระบาดของยาเสพตด
(4) อาชญากรรมทางเศรษฐกจ ไดแก การกระท าความผดเกยวกบกฎหมายคอมพวเตอร
การหลอกลวง หรอฉอโกง ทใชระบบคอมพวเตอรเปนเครองมอ
(5) ภยพบตทางธรรมชาต ไดแก อทกภย วาตภย ภยแลง อคคภย
(6) โรคอบตใหม ทชาวตางชาตเปนพาหะ
(7) การคาแรงงานผดกฎหมาย ผหลบหนเขาเมอง และการคามนษย ไดแก การลกลอบเขาเมอง
โดยผดกฎหมาย การหลอกลวงแรงงาน การบงคบใชแรงงาน การคาทาส การคามนษย การหลกเลยงการขอ
อนญาตท างานตามกฎหมาย
(8) ผมอทธพล ไดแก การรวมตวเพอใชอ านาจของกลมเพอตอรองผลประโยชน การรวมกลมของคน
เพอสรางอทธพลและกระท าผดกฎหมาย การเรยกเงนคาคมครอง หรอคานายหนาในการท างานโดยผดกฎหมาย
4. แนวทำงกำรแกไข
มาตรการปองกนและเตรยมความพรอมรบมอกบภยคกคามทส าคญประกอบดวย
(1) ดานอาชญากรรมขามชาตองคกรอาชญากรรมและการกระท าผดอาญา ซงกระท า
โดยชาวตางประเทศ ควรจดระบบเฝาระวงทางอเลกทรอนกส เชน ทววงจรปดในสถานทส าคญทเปนจด
80 เสยง ในพนทตวเมองและชมชนทมความเจรญ การบงคบใชกฎหมายทเกยวของกบโรงแรมสถานบรการ
โดยเครงครดในเรองการตรวจสอบจดเกบเอกสารหลกฐานของชาวตางชาตทเขามาพ านกและใชบรการ
ตลอดจนการสรางอาสาสมครเฝาระวงใหมความเขมแขงในการปฏบตหนาท เสรมสรางความเปนหนสวน
ระหวางชมชนในการแจงขาวอาชญากรรมและการปองกนตนเอง
(2) ดานการกอการราย ควรมชดเฉพาะกจเฝาระวงสบสวนหาขาวความเคลอนไหวของกลม
ชาวตางชาตทมพฤตการณการใชความรนแรงการคาอาวธสงคราม ใหมการบงคบใชกฎหมายโดยเครงครด
มการตรวจตราอาวธและสงผดกฎหมายเปนประจ า ใหมการแลกเปลยนขาวสารระหวางหนวยงานภายใน
และระหวางประเทศ การตรวจสอบในบรเวณดานพรมแดนและพนททเปนชองทางเขาออกระหวาง
ประเทศ รวมทงจดเสยงตางๆ ควรจดใหมเครองมอปองกนบรรเทาสาธารณภยอนเนองมาจากการกอ
วนาศกรรมดวยการใชสารเคมสารพษตางๆ
(3) ดานการแกไขปญหายาเสพตด ควรมมาตรการในการปองกน ปองปราม และปราบปรามผคา
และผเสพ รวมถงสถานประกอบการในพนทเขตพฒนาเศรษฐกจพเศษควรจะเปนสถานประกอบการสขาว
มการตรวจสารเสพตดผทท างานในพนททกคนเปนประจ า กวดขนมใหมการลกลอบจ าหนายยาเสพตด
โดยการบงคบใชกฎหมายอยางเครงครด จดตงกองทนเพอสนบสนนหนวยงานของรฐในการแกไขปญหายา
เสพตดภายในพนทเขตพฒนาเศรษฐกจพเศษและพนทหมบานชมชนโดยรอบโดยรอบ รวมทงใหมการ
จดตงอาสาสมคร ในการเฝาระวงแจงขาวสารใหหนวยงานภาครฐ
(4) ดานอาชญากรรมทางเศรษฐกจ ควรใหมศนยเฝาระวงการกระท าความผดทเกยวกบกฎหมาย
คอมพวเตอร ลขสทธ การใหความรความเขาใจแกประชาชนภาคเอกชนผานสอตางๆ เพอมใหถก
หลอกลวง หรอฉอโกง
(5) ดานการปองกนภยพบตทางธรรมชาตและภยอนเกดจากมนษย ควรใหความส าคญกบการ
จดเตรยมเครองมอททนสมยรองรบภยทกชนดทอาจเกดขนภายในเขตพฒนาเศรษฐกจพเศษ ให
ครอบคลมพนทภายในและพนทโดยรอบ การใหการศกษาเกยวกบประเภทภยตาง ๆ ทมโอกาสเกดขน
เพอใหความร ความเขาใจแกแรงงานและประชาชนรอบบรเวณ จดใหมระบบการแจงเต อนภยทม
ประสทธภาพ และมการฝกซอมเปนประจ าทกระยะ
(6) ดานการปองกนโรคอบตใหม ควรใหมการเฝาระวงตดตามขาวสารโรคอบตใหมทเกดขน
ในประเทศขางเคยงและทชาวตางชาตทอาจเปนพาหะ ใหมระบบการสอบสวนโรคทมประสทธภาพคนหา
ผปวยไดอยางฉบไวพรอมทงมการเตรยมความพรอมไว ณ สถานพยาบาลทกแหง
(7) ดานการคาแรงงานผดกฎหมายผลกลอบหลบหนเขาเมองและการคามนษย ควรจดใหมศนย
เฝาระวงและด าเนนการเยยวยาผเสยหายจากการคามนษยดานแรงงาน พฒนาฐานความเขมแขง
ของเครอขายคมครองแรงงาน และการบงคบใชกฎหมายแกผกระท าความผดโดยเครงครด ใหมขอตกลง
81 กบประเทศเพอนบานในการปราบปรามผกระท าความผดในลกษณะดงกลาว มการตรวจตราสถานบรการ
พนท เสยงประกอบอาชพท ผดกฏหมายเปนประจ าโดยตอเนอง เปดบรการการขออนญาตท างาน
ภายในประเทศใหมความสะดวกรวดเรวและเกดความมนคง
(8) ดานการปราบปรามผมอทธพล ใหมการด าเนนการบงคบใชกฎหมายโดยเครงครด ทงในดานการตรวจ
ตราการตรวจคน การพจารณาอนญาตใหมอาวธปน การตดตามเฝาระวงพฤตการณของบคคลทประกอบ
อาชพ ไมสจรตซงอาจกลายเปนผมอทธพลอยางใกลชด
5. บทสรป
จงหวดหนองคาย ซงรฐบาลไดใหมการจดตงเขตเศรษฐกจพเศษ เพอสนบสนนการน าประเทศเขาส
ประชาคมอาเซยน กระตนเศรษฐกจ ลดความเหลอมล า และรกษาความมนคงของประเทศ สถานการณ
ของโลกภยคกคามทเกดขนยอมสงผล และสามารถเขามาเปนภยคกคามในจงหวดหนองคายได ซงภย
คกคาม ในรปแบบใหมทส าคญ ทควรใหความส าคญ คอ ภยคกคามทางอนเทอรเนต ปญหาการกอการ
ราย อาวธรายแรง ปญหายาเสพตดทจะเขามาทางชายแดน อาชญากรรมขามชาต ปญหาความขดแยงใน
การบรหารจดการทรพยากร พลงงาน และสงแวดลอม ฯลฯ โดยจงหวดหนองคายจะตองมการเตรยมการ
ปองกน หรอหาแนวทางแกไขหากเกดภยคกคามขนจรง
82
บทท 7
เขตเศรษฐกจพเศษจงหวดหนองคำย
1.บทน ำ
รฐบาลไดประกาศจดตงเขตเศรษฐกจพเศษในบรเวณจงหวดทตดกบพรมแดน และไดมการจดตง
คณะกรรมการนโยบายเขตเศรษฐกจพเศษ (กนพ) คอยก ากบดแลขบเคลอนพฒนาเขตเศรษฐกจพเศษ
โดยมนายกรฐมนตรเปนประธานคณะกรรมการของคณะกรรมการนโยบายเศรษฐกจพเศษ มการอางอง
ขอมล การพฒนาพนทชายแดนและยทธศาสตรพรอมทงเชอมโยงแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต
ฉบบท 11 ประเดนยทธศาสตรประเทศยทธศาสตรการพฒนาพนทชายแดนท เ ชอมโยงภมภาค
แผนพฒนาเขตเศรษฐกจพเศษของประเทศไทย และการจดสรรงบประมาณ ซงขอมลทไดประมวลใน
เบองตนท าใหทราบวา เขตเศรษฐกจพเศษทก าลงถกขบเคลอนใหเกดเปนรปธรรมนนมความส าคญ และ
เปนประโยชนตอการพฒนาประเทศใหสามารถกาวมายนในระดบแถวหนาของกลมประเทศอาเซยนได
ทงนจงหวดหนองคายเปนอก หนงจงหวดทอยกลมเขตพฒนาเศรษฐกจพเศษซงจะตองมการปรบตวให
ทนกบการเปลยนแปลง อกทงจะตองมแผนการพฒนาทชดเจนและเปนรปธรรมในการขบเคลอนเขต
เศรษฐกจตอไป
จงหวดหนองคาย มเนอทประมาณ 3,026.534 ตารางกโลเมตร หรอประมาณ 1,891,583 ไร
(นบเปนจงหวดทมขนาดเลกของภาคอสาน โดยพนททงหมดกอนทจงหวดบงกาฬจะแยกตวไป มประมาณ
7,332 ตารางกโลเมตร[3]) ลกษณะเปนรปยาวเรยงทอดไปตามล าน าโขง ซงเปนเสนกนเขตแดนกบประเทศ
ลาว มความยาวทงสน 195 กโลเมตร ความกวางของพนทททอดขนานไปตาม ล าน าโขงโดยเฉลย 20 -
25 กโลเมตร ชวงทกวางทสดอยทอ าเภอเฝาไร และชวงทแคบทสดอยทอ าเภอทาบอ จงหวดหนองคาย ม
อ าเภอ ทอยตดกบ ล าน าโขง 6 อ าเภอ คอ อ าเภอสงคม อ าเภอทาบอ อ าเภอศรเชยงใหม อ าเภอเมอง
อ าเภอโพนพสย และอ าเภอรตนวาป จงหวดหนองคายเปนจงหวดทมขนาดใหญเปนอนดบท 27 ของประเทศ
เปนจงหวดชายแดนรมฝงแมน าโขง ทส าคญทสดแหงหนง สามารถเดนทางขามไปเทยวยงฝงลาวได
โดยสะดวก เพราะเปนประตสเมองเวยงจนทน แขวงเวยงจนทน นครหลวงเวยงจนทน เมองหลวงของสาธารณรฐ
ประชาธปไตยประชาชนลาว และแขวงบอลค าไซ เปนทตงของสะพานมตรภาพไทย-ลาวแหงแรก ทเชอมโยง
ประเทศไทย-ลาว เขาดวยกน ท าใหหนองคายในวนนกลายเปนเมองทองเทยวทส าคญเมองหนง มวดวา
อารามและวฒนธรรมวถชวตชาวบานทนาสนใจ โดยเฉพาะเปนจดชมบงไฟพญานาคในวนออกพรรษาทม
ชอเสยงไปทวโลก และดวยความทเปนเมองสงบเงยบ เรยบงาย เตมไปดวยบรรยากาศแหงศาสนา
วฒนธรรมประเพณ และวถชวตพนบาน ทผสมผสานกนไดอยางลงตวและเหมาะแกการท าเกษตรกรรม
และประมงน าจด มเสนห ทงยงอดมไปดวยทรพยากรธรรมชาต หลากหลาย ไปดวยอาหารการกนและ
สนคานานาชนด มโรงแรมทพกมากมาย และการคมนาคมสะดวกสบาย โดยหางจากกรงเทพมหานครตาม
ทางหลวงแผนดนสาย 2 (ถนนมตรภาพ) ประมาณ 615 กโลเมตร เมองรมโขงแหงน จงเปนอกหนง
เมองทองเทยวทนกเดนทางไมควรพลาดมาเยยมเยอน ลวนเปนเสนหดงดดใหผคนเดนทางมาเยอนเมอง
รมโขงแหงน ดงนนจงหวดหนองคายจงไดรบการเสนอ ในเปนหนงจงหวดทมการจดเขตเศรษฐกจพเศษ
และเมอมการวเคราะหจดแขงจดออนและศกยภาพ การพฒนาจงหวดหนองคายพบวาจงหวดหนองคาย
83 มความสามารถในการแขงขน เนองจากจงหวดหนองคายมศกยภาพส าคญ ไดแก การสรางความเขมแขง
ของประชาชน ชมชน และสงคม การสรางคณคาและยกระดบ มาตรฐาน สนคาเกษตร การสรางการ
บรหารจดการทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม การสรางอตสาหกรรม การคา การลงทน และการ
ทองเทยว การสรางความมนคงชายแดนและการพฒนาคณภาพระบบการใหบรการ ซงทง 6 ดาน
ครอบคลมทกมต ของจงหวดในการพฒนาศกยภาพ และเพมขดความสามารถในการแขงขน เตรยม
ความพรอมส าหรบ การลงทนขนาดใหญทจะเกดขนในอนาคตไดเปนอยางด
สวนกลมจงหวดภาคตะวนออกเฉยงเหนอตอนบน 1มศกยภาพและความสามารถในการแขงขน
ดานการเกษตร ความสามารถในการแขงขนดานอตสาหกรรมและการคา (ขายสง-ขายปลก) ผลตภณฑ
ชมชน ความสามารถในการแขงขนดานการทองเทยว และเมอศกษาทศทางการพฒนาภาค
ตะวนออกเฉยงเหนอตอนบน 1 ภายใตแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบท 11 พ.ศ. 2555-
2559 พบวาหนองคาย มสภาพภมศาสตรมพนทตดแนวชายแดนสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว
(สปป. ลาว) และใกลกบ นครเวยงจนทรซงเปนศนยกลางการบรการของ สปป. ลาว เมองศนยกลางการ
บรหาร และศนยกลาง การเชอมโยงเศรษฐกจของภมภาคตามแนวระเบยงเศรษฐกจเหนอ-ใตและ
ระเบยงเศรษฐกจตะวนออก ของกรอบความรวมมอทางเศรษฐกจอนภาคลมน าโขง (Greater Mekong
Sub-region : GMS) มความไดเปรยบดานการลงทนและการคาชายแดน กระแสนยมสนคาไทยของ
ประเทศเพอนบานสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว (สปป.ลาว)และเวยดนามซงมความคนเคยและ
นยมสนคาไทย นโยบาย การรวมกลมประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (AEC) เออตอการพฒนาโครงสรางพน
ฐานรองรบการคาการลงทนของกลมจงหวด นโยบายการพฒนาจดตงเขตเศรษฐกจพเศษชายแดนดานการ
ผลตเพอการสงออก (Export Processing Zone) เออตอการจดตงเขตเศรษฐกจพเศษของกลมจงหวด
ในสวนของอนภมภาคลมน าโขง เมอวเคราะหศกยภาพของไทยภายใตกรอบความรวมมอ GMS
ซงสรปไดวาประเทศสมาชก GMS เปนสมาชกอาเซยน (ยกเวนจน) มพนธกรณทจะตองลดเลกมาตรการ
ตางๆ ทงทเปนภาษศลกากรและมใชภาษศลกากร (NTB) ตามก าหนดเวลาดงนนการอ านวยความสะดวก
ทางการคาภายใต GMS เปนความรวมมอทจะชวยผลกดนใหประเทศเหลานลดเลกมาตรการ NTB ได
แผนงานพฒนาแนวพนทเศรษฐกจตะวนออก-ตะวนตก (East-West Economic Corridor) EWEC มจด
ทเชอมตอกบเสนทางในแนวเหนอ-ใต (NSEC) หลายเสนทาง ในหลายประเทศ ไดแก ยางกง - ดาไว
ในสหภาพพมา, เชยงใหม - กรงเทพฯ และ หนองคาย - กรงเทพฯ ในประเทศไทย, เสนทางหมายเลข
13 ใน สปป.ลาว, ทางดวน 1A ในเวยดนาม มการขยายโอกาสในการลงทน โดยเฉพาะการกอสรางโครงสราง
พนฐานของประเทศ โอกาสทจะขยายฐาน การผลตไปยงประเทศเพอนบาน เนองจากเปนแหลงทอดม
สมบรณดวยทรพยากรธรรมชาต เชน พลงงาน ปาไม และแรธาต เปนตน การขยายตลาดไปยงประเทศ
เพอนบาน และเปนประตสประเทศทสาม เพอการพงพาตลาดในภมภาคอน สงเหลานจงเออประโยชน
แกจงหวดหนองคายเปนอยางยง
84 2.กำรวเครำะหศกยภำพกำรลงทนของจงหวดหนองคำย
เมอน าขอมลของจงหวดหนองคาย กลมจงหวด และอนภมภาคลมน าโขง ทงสามสวน มาประมวล
ควบคกบเครองมอการวเคราะหแบบสอดคลอง (Matching Analysis) ชวยสนบสนนการตดสนใจ
(Decision Support System) ผลการวเคราะหศกยภาพการลงทนของจงหวดหนองคายสามารถสรปไดดงน
1. กจการขนาดใหญทเหมาะสมกบการลงทนม 2 กจการ ไดแก
(1) กจการบรการและสาธารณปโภค กจการโลจสตกส (Business services and infrastructure Business
logistics)
(2) กจการสนบสนนการทองเทยว (Support Business Tourism)
2. กจการขนาดกลาง ไดแก การลงทนมระดบ digital economy มความเหมาะสมกบการลงทน ม 16 กจการ
คอ
(1) อสงหารมทรพย (Real estate)
(2) การเงนนกทองเทยวอาจตองการแลกเปลยนเงนตรา (Financial)
(3) การผลต (Manufacturing)
(4) การรบสงขอมล (Transmission)
(5) งานสรางสรรคและสอ (Creative & Media)
(6) ทพก (Accommodation)
(7) คลงสนคา (Warehouse)
(8) กฬา (Sport)
(9) กจการสนบสนนการทองเทยว (Entertainment)
(10) อาหาร (Food)
(11) ยานยนตและการซอมแซม (Motor Vehicle & Repair)
(12) การธนาคาร (Banking)
(13) การทองเทยว (Tourism)
(14) โทรคมนาคม (Telecom)
(15) รานอาหาร (Restaurant)
(16) โรงแรม (Hotel)
3. กจการขนาดเลก ระดบชาวบาน ม 18 กจการ โดยแบงออกเปน 3 ดาน คอ
3.1 ดานวถชวต ซงมกจกรรมทเกยวของอย 5 กจกรรม ดงนคอ
(1) งานซอมบ ารง (Maintenance)
(2) การจดงาน (Event Organizer)
(3) งานอเลกทรอนกส,ชางวางทอ (Electronic, plumber)
(4) ภาพยนตร (Film/Cinema)
(5) การสรางภาพเคลอนไหวโดยการฉายภาพนงหลาย ๆ ภาพตอเนองกนดวยความเรว
สง/ การสรางเทคนคพเศษทางภาพ (Animation/ Special effect)
3.2 วถอาชพ ซงมกจกรรมทเกยวของอย 6 กจกรรม ดงนคอ
85
(1) รองเทา (Shoes/Foot wears)
(2) รานคา/รานสะดวกซอ (Retail/Shopping)
(3) ตลาดสด (Fresh Market/Whole sale)
(4) รานดอกไม (Flower/Whole sale)
(5) การเกษตร/หวงโซอปทาน (Agricultural /Supply Chain)
(6) การเกษตร/ส ารวจการแบงเขต (Agricultural/ Survey Zoning)
3.3 วถด ารงชวต ซงมกจกรรมทเกยวของอย 7 กจกรรม ดงนคอ
(1) โรงแรม (Hotel)
(2) ผทมวชาชพทางดานสาธารณสข (Pharm/ Eyesight)
(3) การทองเทยว (Tourism)
(4) รานอาหาร (Restaurant)
(5) โรงพยาบาล/สขภาพ/สปา (Hospitality/ Wellness/Spa)
(6) คลนก/โรงพยาบาล/บตค (Clinic/ Hospital/ Boutiques)
(7) บานพกคนชรา (Nursing Home)
3 ผลกระทบทำงสงคม วฒนธรรม วถชวต และแนวทำงกำรแกไข
ผลกระทบทอาจเกดขนในดานตางๆ ในพนทเขตพฒนาเศรษฐกจพเศษจงหวดหนองคาย สามารถ
จ าแนกหรอจดกลมปญหาผลกระทบ แบงออกไดดงน
(1) ผลกระทบดานเศรษฐกจ ไดแก การแขงขนทางดานเศรษฐกจ การคา การลงทน ซงผ
ประกอบ การทองถนยงไมมขดความสามารถเพยงพอ และยงไมพรอมทจะเขาสเวทการแขงขน ทงการ
แขงขนทางดานราคา และคณภาพการขยายตวของระบบเศรษฐกจ และการพฒนาอสงหารมทรพย และการ
คาขายทก าลงเตบโต
(2) ผลกระทบดานสงคมและกฎหมาย ไดแก ความเขาใจในบรบททางสงคม หรอกฎหมายทแตกตาง
กน รวมทงวถชวตชมชนทแตกตางกน อาจกอใหเกดปญหาการปรบตว และการใชชวตรวมกน รวมทงระบบ
(3) ผลกระทบดานการเมอง และความมนคง ไดแก การกอตวของกลมแรงงานขามชาตจ านวน
มาก ทรวมตวกนเปนกลมทมอ านาจตอรองและน าไปสปญหาความมนคง และน าไปสการมสวนรวมนอกระบบใน
การแสวงหาประโยชนของภาคการเมอง
(4) ผลกระทบดานสงแวดลอม ไดแก ขยะ การบกรกท าลายทรพยากรธรรมชาต สงแวดลอม การปลอย
น าเสยลงในแมน าล าคลอง หนองบง หรอการปลอยมลพษ
(5) ผลกระทบดานขนบธรรมเนยม ประเพณ วฒนธรรม และการสอสาร ไดแก การเปลยนแปลง
ขนบธรรมเนยมประเพณ หรอวฒนธรรม รวมทงการใชภาษาในการสอสาร รวมทงวถในการด ารงชวต ท
อาจมรปแบบทเปลยนแปลง หรอผดเพยนไปจากเดม
(6) ผลกระทบดานสาธารณปโภค ไดแก ความตองการสาธารณปโภคดานไฟฟา ประปา ขนสง
ถนน ทมปรมาณเพมมากเพมมากขน
86
(7) ผลกระทบดานสาธารณสข ไดแก การรกษาผปวยทมปรมาณเพมขน และการแพรระบาด
ของโรค รวมทงการควบคมโรค
(8) ผลกระทบดานแรงงานและความยากจน ไดแก การขยายตวของกลมแรงงานผดกฎหมาย
และ การแยงชงงาน และภาวะคนลนงาน และปญหาความยากจน หรอตกงาน เปนตน
(9) ผลกระทบจากความขดแยงในเรองการจดการทรพยากร สทธในทดน สทธในการท างาน
(10) ผลกระทบดานงบประมาณรายจายภาครฐ ไดแก งบประมาณดานการบรหารสาธารณะ
การคมนาคม การสาธารณปโภค การรกษาพยาบาล การปองกนอาชญากรรมและการดแลรกษาความปลอดภย
ส าหรบแนวทางในการแกไขผลกระทบขางตนจงหวดหนองคาย จะตองมการเตรยมการในดาน
การลงทนการเตรยมความพรอมรองรบการเปลยนแปลงทางสงคมวฒนธรรมวถชวต ดงน
(1) ดานเศรษฐกจ ควรมการจดตงศนยพฒนาผประกอบการเพอสรางความมนคงและความ
มนใจใหกบผประกอบการใหม เพอเปนการเตรยมความพรอมในทจะเขาสเวทการแขงขน และควรมการ
จดตงศนยบรการแบบเบดเสรจเพอบรการขอมลและประสานงานในดานตางๆใหผประกอบการในจงหวด
หนองคาย
(2) ดานสงคมและกฎหมาย ควรจดตงศนยใหความชวยเหลอแกประชาชน ทประสบปญหาตางๆ
อนเกดจากการพฒนาเศรษฐกจทเปลยนแปลงไปอยางรวดเรว ตลอดจนการใหค าแนะน าหรอค าปรกษา
ทางดานกฎหมายเพอชวยเหลอประชาชนผดอยโอกาส ตลอดจนแกปญหาความขดแยง ภายในสงคมและ
ชมชนอนเกดจากการอยรวมกนทหลากหลายของผคนทเขามาท างานภายในจงหวดหนองคาย
(3) ดานการเมองและความมนคง ควรใหความส าคญกบการเฝาระวงปญหาการรวมกลมของ
แรงงานขามชาตพอาจรวมตวกนในการสรางอ านาจตอรองและน าไปสปญหาความมนคง รวมทงอาจ
น าไปสการม สวนรวมนอกระบบในทางการเมอง
(4) ดานผลกระทบและสงแวดลอม ควรใหความส าคญกบการจดการขยะในชมชนทเกดขนใหมการ
บกรกทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม การบ าบดน าเสยภายในพนทโดยรอบเขตพฒนาเศรษฐกจพเศษ
และ ในชมชนหนาแนนซงจะเกดข นใหม รวมทงการเฝาระวงการปลอยมลพษในรปแบบตางๆของ
อตสาหกรรมทอาจเกดขนในเขตพฒนาเศรษฐกจพเศษ ควรประชาสมพนธสรางความเขาใจใหกบชมชน
และประชาชนในจงหวดหนองคายไดเขาใจถงการพฒนาทจะน าความเจรญมาสจงหวดจดท าแผนผงแบง
พนทใหชดเจนเกยวกบโครงการใหญทอาจกระทบกบสงแวดลอมและใหมกองทนเพอบ าบดเยยวยาแกผท
ไดรบผลกระทบท ไมสามารถแกไขหรอชวยเหลอตวเองได
(5) ดานขนบธรรมเนยมประเพณวฒนธรรมและการสอสาร ควรใหมการอนรกษและสบสาน
ประเพณวฒนธรรมทส าคญในชมชนทองถน รณรงคการใชภาษาเพอการสอสารควบคกนไปทงในระดบ
สากลและภาษาประจ าถน การใชศลปะประจ าถนมาก าหนดเปนรปแบบอาคารสถานทตางๆทปลกสรางขน
ใหมภายในและโดยรอบเขตพฒนาเศรษฐกจพเศษ การวางรากฐานการศกษาใหแกเยาวชนไดเรยนร เขาใจ
และสบทอดวฒนธรรมอนดทมอยโดยรอบพนทเขตพฒนาเศรษฐกจพเศษ
(6) ดานสาธารณปโภค นอกจากจะมการพฒนาระบบสาธารณปโภคโดยสมบรณภายในเขต
พฒนาเศรษฐกจพเศษแลวควรใหความส าคญกบการพฒนาสาธารณปโภคแกชมชนโดยรอบเพอรองรบ
แรงงานทจะเขามาพ านกอยโดยรอบเขตพฒนาเศรษฐกจพเศษ
87
(7) ดานการสาธารณสข ควรปรบปรงระบบการรกษาพยาบาลการแพรระบาดและการควบคมโรค
รองรบประชากรทจะมเพมมากขนโดยเฉพาะโรงพยาบาลหรอสถานพยาบาลโดยรอบเขตพฒนาเศรษฐกจ
พเศษ
(8) ดานแรงงาน ควรเฝาระวงการขยายตวของกลมแรงงานผดกฎหมายการแยงชงงานภาวะคนลน
งาน ปญหาความยากจนโดยจดใหมศนยชวยเหลอแรงงานทประสบปญหาใหมทางเลอกในการประกอบ
อาชพ ทหลากหลาย การจดใหมการพฒนาทกษะใหกบชมชนใหมทกษะใหมอาชพใหมรองรบบรบทของ
หนองคาย ทเปลยนแปลงไป
(9) ดานความขดแยงในเรองการจดการทรพยากรธรรมชาตสทธในทดนสทธในการท างาน ควรจด
ใหมศนยชวยเหลอประชาชนทไดรบผลกระทบเพอไกลเกลยแกไขปญหาขอพพาท
(10) ดานงบประมาณรายจายภาครฐ ควรใหความส าคญกบการบรหารสาธารณะโดยรอบพนท
เขตพฒนาเศรษฐกจพเศษเพอพฒนาระบบคมนาคมสาธารณปโภคการรกษาพยาบาล การปองกน
อาชญากรรมการรกษาความปลอดภยโดยอาจจดตงเปนกองทนในการพฒนาพนทรอบเขตพฒนา
เศรษฐกจพเศษเปนตน
4.ภยคกคำมและแนวทำงกำรแกไข
ภยคกคาม ทอาจเกดขนในจงหวดหนองคายมดงน
(1) อาชญากรรมขามชาต และองคกรอาชญากรรม และการกระท าผดอาญา ไดแก การทะเลาะววาท
ความผดเกยวกบชวตรางกาย ความผดเกยวกบทรพย ซงกระท าโดยชาวตางประเทศ
(2) การกอการราย ไดแก การแฝงตวเขามาสบสวนหาขาวการเกดเครอขาย หรอการสรางกลมทม
แนวคดหรอมมมองทแตกตาง การรวมมอกบกลมกอการรายเพอปฏบตการตามแนวชายแดน การคาอาวธ
สงคราม
(3) ยาเสพตด ไดแก การลกลอบหรอคายาเสพตด การแพรระบาดของยาเสพตด
(4) อาชญากรรมทางเศรษฐกจ ไดแก การกระท าความผดเกยวกบกฎหมายคอมพวเตอร
การหลอกลวง หรอฉอโกง ทใชระบบคอมพวเตอรเปนเครองมอ
(5) ภยพบตทางธรรมชาต ไดแก อทกภย วาตภย ภยแลง อคคภย
(6) โรคอบตใหม ทชาวตางชาตเปนพาหะ
(7) การคาแรงงานผดกฎหมาย ผหลบหนเขาเมอง และการคามนษย ไดแก การลกลอบเขาเมอง โดย
ผดกฎหมาย การหลอกลวงแรงงาน การบงคบใชแรงงาน การคาทาส การคามนษย การหลกเลยงการขออนญาต
ท างานตามกฎหมาย
(8) ผมอทธพล ไดแก การรวมตวเพอใชอ านาจของกลมเพอตอรองผลประโยชน การรวมกลมของคน
เพอสรางอทธพลและกระท าผดกฎหมาย การเรยกเงนคาคมครอง หรอคานายหนาในการท างานโดยผดกฎหมาย
แนวทางแกไขมาตรการปองกนและเตรยมความพรอมรบมอกบภยคกคามทส าคญประกอบดวย
(1) ดานอาชญากรรมขามชาตองคกรอาชญากรรมและการกระท าผดอาญาซงกระท า
โดยชาวตางประเทศ ควรจดระบบเฝาระวงทางอเลกทรอนกสเชนทววงจรปดในสถานทส าคญทเปนจด
เสยง ในพนทตวเมองและชมชนทมความเจรญการบงคบใชกฎหมายทเกยวของกบโรงแรมสถานบรการ
88 โดยเครงครดในเรองการตรวจสอบจดเกบเอกสารหลกฐานของชาวตางชาตทเขามาพ านกและใชบรการ
ตลอดจนการสรางอาสาสมครเฝาระวงใหมความเขมแขงในการปฏบตหนาท เสรมสรางความเปนหนสวน
ระหวางชมชนในการแจงขาวอาชญากรรมและการปองกนตนเอง
(2) ดานการกอการราย ควรมชดเฉพาะกจเฝาระวงสบสวนหาขาวความเคลอนไหวของ
กลมชาวตางชาตทมพฤตการณการใชความรนแรงการคาอาวธสงคราม ใหมการบงคบใชกฎหมาย
โดยเครงครด มการตรวจตราอาวธและสงผดกฎหมายเปนประจ า ใหมการแลกเปลยนขาวสารระหวาง
หนวยงานภายในและระหวางประเทศ การตรวจสอบในบรเวณดานพรมแดนและพนทท เปนชอง
ทางเขาออกระหวางประเทศรวมทงจดเสยงตางๆ ควรจดใหมเครองมอปองกนบรรเทาสาธารณภยอน
เนองมาจากการกอวนาศกรรมดวยการใชสารเคมสารพษตางๆ
(3) ดานการแกไขปญหายาเสพตด ควรมมาตรการในการปองกน ปองปราม และปราบปรามผคา
และผเสพ รวมถงสถานประกอบการในพนทเขตพฒนาเศรษฐกจพเศษควรจะเปนสถานประกอบการส
ขาวมการตรวจสารเสพตดผทท างานในพนททกคนเปนประจ า กวดขนมใหมการลกลอบจ าหนายยาเสพตด
โดยการบงคบใชกฎหมายอยางเครงครด จดตงกองทนเพอสนบสนนหนวยงานของรฐในการแกไขปญหา
ยาเสพตดภายในพนทเขตพฒนาเศรษฐกจพเศษและพนทหมบานชมชนโดยรอบ รวมทงใหมการจดตง
อาสาสมครในการเฝาระวงแจงขาวสารใหหนวยงานภาครฐ
(4) ดานอาชญากรรมทางเศรษฐกจ ควรใหมศนยเฝาระวงการกระท าความผดทเกยวกบกฎหมาย
คอมพวเตอร ลขสทธ การใหความรความเขาใจแกประชาชนภาคเอกชนผานสอตางๆ เพอมใหถก
หลอกลวงหรอฉอโกง
(5) ดานการปองกนภยพบตทางธรรมชาตและภยอนเกดจากมนษย ควรใหความส าคญกบการ
จดเตรยมเครองมอททนสมยรองรบภยทกชนดทอาจเกดขนภายในเขตพฒนาเศรษฐกจพเศษ ให
ครอบคลมพนทภายในและพนทโดยรอบ การใหการศกษาเกยวกบประเภทภยตาง ๆ ทมโอกาสเกดขน
เพอใหความร ความเขาใจแกแรงงานและประชาชนรอบบรเวณ จดใหมระบบการแจงเตอนภยทม
ประสทธภาพ และมการฝกซอมเปนประจ าทกระยะ
(6) ดานการปองกนโรคอบตใหม ควรใหมการเฝาระวงตดตามขาวสารโรคอบตใหมทเกดขน
ในประเทศขางเคยงและทชาวตางชาตทอาจเปนพาหะ ใหมระบบการสอบสวนโรคทมประสทธภาพคนหา
ผปวยไดอยางฉบไว พรอมทงมการเตรยมความพรอมไว ณ สถานพยาบาลทกแหง
(7) ดานการคาแรงงานผดกฎหมายผลกลอบหลบหนเขาเมองและการคามนษย ควรจดใหม
ศนยเฝาระวงและด าเนนการเยยวยาผเสยหายจากการคามนษยดานแรงงาน พฒนาฐานความเขมแขง
ของเครอขายคมครองแรงงาน และการบงคบใชกฎหมายแกผกระท าความผดโดยเครงครด ใหมขอตกลง
กบประเทศเพอนบานในการปราบปรามผกระท าความผดในลกษณะดงกลาว มการตรวจตราสถานบรการ
พนท เสยงประกอบอาชพท ผดกฎหมายเปนประจ าโดยตอเนอง เปดบรการการขออนญาตท างาน
ภายในประเทศใหมความสะดวกรวดเรวและเกดความมนคง
(8) ดานการปราบปรามผมอทธพล ใหมการด าเนนการบงคบใชกฎหมายโดยเครงครด ทงใน
ดาน การตรวจตรา การตรวจคน การพจารณาอนญาต ใหมอาวธปน การตดตามเฝาระวงพฤตการณของ
บคคลทประกอบอาชพไมสจรตซงอาจกลายเปนผมอทธพลอยางใกลชด
89
บทท 8
ขอเสนอแนะและโครงกำร
1. บทน ำ
ผลจากการศกษาขอมลบรบทจงหวดหนองคายในการเปนเขตเศรษฐกจพเศษ ทงภาพรวม ภาพ
ยอยในระดบจงหวด การวเคราะหกลมธรกจทเหมาะสมกบจงหวดหนองคาย ผลกระทบทางสงคม วฒนธรรม
วถชวตภยคกคามและการรบมอ สรปสงทไดจากศกษา มขอเสนอแนะและโครงการเพอใหทางจงหวด
หนองคายพจารณา และน าไปบรณาการ เพอใหสามารถใชในการขบเคลอนแผน และนโยบายทสอดรบกบ
การ เปนเขตเศรษฐกจพเศษใหเกดขนเปนรปธรรมและสมฤทธผล ตามนโยบายของรฐบาลและบรรล
เปาประสงคของจงหวดหนองคาย
2. ขอเสนอแนะ
2.1จดท าแผนประชาสมพนธภายในจงหวดเพอสรางการรบรของประชาชนในพนท ทงน
การประชาสมพนธจะเกดผลดในการสรางความกระตอรอรน และสรางความเขาใจทถกตอง และเปน
เครองมอหนงทท าใหรฐเขาถงประชาชนได
2.2 จดตงศนยหรอหนวยงานทจะขบเคลอนแผนการด าเนนงาน และก ากบตดตามผลการด าเนน
ของเขตเศรษฐกจพเศษจงหวดหนองคาย ทงนควรมอสระและมอ านาจในการตดสนใจและขนตรงกบผวา
ราชการจงหวดในการสงการด าเนนงานในทกดาน
2.3 จดตงหนวยงานเฝาระวงภยคกคาม ทอาจเกดขนในการเปนเขตเศรษฐกจพเศษ อาท การคามนษย
การใชแรงงานผดประเภท อาชญากรรม ผมอทธพลในทองท ฯลฯ
2.4 หนวยงานดานสาธารณสข ตองท างานเชงรกในการเฝาระวงโรคตดตอทเกดขนในพน จากการยาย
ถนของแรงงานตางดาวทเขามาท างานในจงหวดหนองคาย
2.5 หนวยงานทเกยวของดานธรกจ อตสาหกรรม เกษตรกรรม ควรมการประชมหารอวางแผน
การท างานแบบบรณาการทงจงหวด เพอสรางความไดเปรยบและสรางความเขมแขงในการตอรอง
ทงนควรมผรบผดชอบหลกในการด าเนนการ และควรจดหาทปรกษาทมความเชยวชาญ เพอใหค าแนะน า
แกผประกอบการในแตละอตสาหกรรม
90 2.6 ทางจงหวดควรจะท า Road Show เพอเปนกระตนใหเกดการลงทนระหวางภาครฐกบเอกชน
ในโครงการใหญทส าคญ
2.7 ทางจงหวดควรประชมผเชยวชาญดานเทคโนโลย ดานการตลาดประชาสมพนธ ดานการ
ขนสง ดานการทองเทยว ดานเกษตรกรรม เพอหาแนวทางรวมกนและจดท าแผนการด าเนนงานท
สอดคลองกบ เขตเศรษฐกจพเศษของจงหวด
3.โครงกำรหรอกจกรรมเพอกำรขบเคลอนเขตเศรษฐกจพเศษหนองคำย
3.1 โครงการจดตงศนยหรอหนวยงานเพอการขบเคลอนแผนการด าเนนงานเขตเศรษฐกจพเศษ
จงหวดหนองคาย
3.2 โครงการสรางอาชพใหความรแกชมชนในจงหวดหนองคาย
3.3 โครงการพฒนาระบบการขนสงใหสอดรบกบการเตบโตทางเศรษฐกจและการเปนเขต
เศรษฐกจพเศษจงหวดหนองคาย
3.4 โครงการพฒนาแหลงทองเทยวเชงวฒนธรรมเพอดงดดนกทองเทยวใหมาเทยวจงหวด
หนองคาย
3.5 โครงการสรางความรวมมอกบเอกชนในการดงเงนลงทนและเกดการจางงานภายในจงหวด
หนองคาย
3.6 โครงการประชาสมพนธจงหวดหนองคายในการเปนเขตเศรษฐกจพเศษเพอให เพอสราง
การรบรสรางความกระตอรอรน และสรางความเขาใจทถกตอในดานการลงทน
3.7 การจดท า website เผยแพรขอมล เพมสงเสรมการลงทน และขอมลหนองคายแบบรอบดาน
3.8 การจดตง One Stop Service Center เพอบรการขอมลและประสานงานในการลงทน การรวมทน
3.9 การจดต งศนยพฒนาผประกอบการ เพอสรางความมนคงและความมนใจใหกบ
ผประกอบการใหม ซงควรมการก ากบดแลใหค าแนะน าระมดระวงปญหาดานกฎหมาย ดานการเงน ดาน
คณภาพ สนคา และบรการ การถกเอารดเอาเปรยบหรอการคดโกงทางธรกจ
3.10 การจดตงศนยบรการสงเสรมการขยายธรกจ SME ของผประกอบการหนองคาย
4. โครงกำรหรอกจกรรมเพอเตรยมควำมพรอมรองรบกำรเปลยนแปลงทำงสงคม วฒนธรรม วถชวต และ ภย
คกคำม
4.1 การจดตงศนยบญชาการดานความปลอดภยและการแพทยฉกเฉนรองรบอบตภยทอาจ
เกดขน การตดตง CCTV ระบบดบเพลงรองรบอคคภยชนดตางๆ
4.2 การจดตงโรงไฟฟาทใชขยะเปนเชอเพลงในพนทเขตพฒนาเศรษฐกจพเศษเพอน าขยะทเกด
ขนมาผลตไฟฟาปอนเขาไปในเขตดงกลาว
91 4.3 การประชาสมพนธเพอสรางใหประชาคม ชมชนหนองคายมความเขาใจอยางถองแทถง
ขอเทจจรงในโครงสรางทจะน าความเจรญมาสหนองคาย
4.4 การจดท าแผนพฒนาทกษะใหกบชมชน ใหมทกษะใหม อาชพใหม รองรบบรบทเมอง
หนองคาย ทเปลยนแปลงไป
4.5 การจดตงศนยใหค าปรกษาและการตงกองทนเพอบ าบดเ ยยวยาชาวหนองคายทไดรบ
ผลกระทบ ในระดบทไมสามารถแกไขหรอชวยตนเองได
5.บทสรป
การศกษาขอมลบรบทจงหวดหนองคายในการเปนเขตเศรษฐกจพเศษ ทงภาพรวม ภาพยอย
ในระดบจงหวด การวเคราะหกลมธรกจทมความเหมาะสมกบจงหวดหนองคาย ผลกระทบทางสงคม
วฒนธรรม วถชวต ภยคกคามและการรบมอในครงน เปนการศกษาจากขอมลทางเอกสารทเกยวของใน
สถานการณปจจบน แตเนองจากการตดสนใจในการตงเขตเศรษฐกจพเศษ สถานการณทางเศรษฐกจ และ
ทศทาง การพฒนาโครงสรางพนฐานทเกยวของ ทงภายในประเทศและระหวางประเทศ ยงมการ
ปรบเปลยน ทกระยะ จงควรมการศกษา วเคราะห การลงทน ผลกระทบทางสงคม วฒนธรรม วถชวต ภย
คกคาม เพมเตมทกระยะ เพอใหเกดความคมคาและความมนคง ประชาชนชาวจงหวดหนองคายไดรบ
ประโยชนอยางแทจรง
92
บรรณานกรม
กลมงานบรการวชาการ 2. เขตเศรษฐกจพเศษพนทชายแดนกบการรองรบ AEC[ออนไลน]. -------
[เขาถงเมอ 4 กมภาพนธ 2558]. เขาถงไดจาก:
http://library2.parliament.go.th/giventake/content_nrcinf/nrc2557-article10.pdf)
ชาตรส สมมะวฒนา กลม สปป.ลาว/จนตอนใต ส านกความรวมมอการคาและการลงทน : แตมตอ
การคาชายแดนไทย : เขตเศรษฐกจพเศษชายแดน ไทย [ออนไลน]. -------- [เขาถงเมอ 29 มนาคม 2558].
เขาถงไดจาก : http://bts.dft.go.th/btsc/files/Documentanalysiselse/4.pdf)
ไทยรฐออนไลน. สก.เตรยมวจยการก าจดขยะในตลาดโรงเกลอ [ออนไลน]. 2553 [เขาถงเมอ 27
กมภาพนธ 2558]. เขาถงไดจาก: http://www.thairath.co.th/content/region/137375
ธารทพย ธรรมสอน และสมเกยรต ชยพบลย. การวจยเชงปฏบตการแบบมสวนรวมของชมชนใน
การจดการสงแวดลอมเมองการคาชายแดนแมสอด อ าเภอแมสอด จงหวดตาก [ออนไลน]. -----------
[เขาถงเมอ 9 กมภาพนธ 2558]. เขาถงไดจาก: http://www.tci-
thaijo.org/index.php/tgt/article/download/7999/6935
นชนารถ ลลาคหกจงหวด การปองกนและแกไขปญหารองเทามอสอง [ออนไลน]. 2556 [เขาถง
เ ม อ 2 7 ก ม ภ า พ น ธ 2 5 5 8 ] . เ ข า ถ ง ไ ด จ า ก : http://infofile.pcd.go.th/haz/HSWMY2 2 _1 -
56.pdf?CFID=1091738&CFTOKEN=38592292
แผนจดการคณภาพสงแวดลอม พ.ศ. 2555 – 2559ส านกงานนโยบายและแผนทรพยากรธรรม
ชาตและสงแวดลอมกระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม
แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบทสบเอด พ.ศ. 2555 – 2559 ส านกงาน
คณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ส านกนายกรฐมนตร
สถาบนศกษานโยบายสาธารณะ มหาวทยาลยเชยงใหม. ฉบบท 7 การคาชายแดน : บทบาทและ
ความส าคญตอเศรษฐกจไทย [ออนไลน]. -------- [เขาถงเมอ 26 มกราคม 2558]. เขาถงไดจาก :
www.tuhpp.net/files/FACT%20SHEET7)
93
สมชาย ศกดาเวคอศร. เขตพฒนาเศรษฐกจพเศษชายแดน [ออนไลน]. 2557 [เขาถงเมอ 26
มกราคม 2558]. เขาถงไดจาก : http://www.bangkokbank.com/BangkokBankThai/Documents/
Site%20Documents/AEC/SpecialEconDevZone.pdf)
อาคม เตมพทยาไพสฐ. กราฟฟคและแผนทประกอบการใหสมภาษณ สถานขาว บรษท พเพล
มเดย ทว จ ากด [ออนไลน]. 2557 [เขาถงเมอ 6 กมภาพนธ 2558]. เขาถงไดจาก:
http://www.nesdb.go.th/LinkClick.aspx?fileticket=M0Bn65pZM88%3D&tabid=427&mid=1083)
แผนพฒนาจงหวด (พ.ศ.2557-2560) จงหวดหนองคายเขาถงไดจาก:
http://202.28.118.8/nk2015/web/document/index?id=20