หนวยการเรยนรท 2เรองเสยง

การวางแผนออกแบบหนวยการเรยนรองมาตรฐาน

มาตรฐาน

ความคดรวบยอด สาระการเรยนร

นำาไปสชนงาน/

ภาระงาน

แนวการจดกจกรรมเรยนรสมรรถนะสำาคญ

คณลกษณะอนพงประสงค

ว 5.1ว 8.1

มนษยไดยนเสยงมาตงแตเกด ทารกสามารถจดจำาและแยกแยะไดวาเสยงใดเปนเสยงบดา มารดา เสยงชวยในการพฒนาการสอสารเปนภาษาพดของมนษย เสยงจากสงตาง ๆ รอบตวทำาใหมนษยเขาใจสภาพแวดลอมของตนดขน เสยงเปนปจจย

1. ธรรมชาตของเสยง

2. อตราเรวของเสยง

3. การเคลอนทของคลนเสยงผานตวกลาง

4. ความเขมเสยงและการไดยน

5. เสยงดนตร6. บตสและคลน

นงของเสยง

1. การคด2. การแกปญหา

1. ใฝเรยนร2. มงมนในการทำางาน

ผงมโนทศน

1. นกเรยนฟงเสยงตาง ๆ จากเสยงทครบนทกไว และตอบใหไดวาเสยงนนคอเสยงอะไร2. นกเรยนทำาแบบฝกหดกอนเรยน3. นกเรยนสบคนขอมล จากใบความร หองสมด4. นกเรยนและครสนทนาซกถาม เกยวกบ เรองทสบคน5. นกเรยนทำาแบบฝกหด

หนงของการดำารงชวต 7. ปรากฏการณดอปเพลอรและคลนกระแทก

8. การประยกตความรเรองเสยง

ใบงาน และผงมโนทศน 6. นกเรยนทำาแบบฝกหดหลงเรยน

การบนทกหนวยการเรยนรองมาตรฐาน1. หนวยการเรยนร เรองเสยง

2. มาตรฐานการเรยนรมาตรฐาน ว 5.1 เขาใจความสมพนธระหวางพลงงานกบการ

ดำารงชวต การเปลยนรปพลงงาน ปฏสมพนธระหวางสารและพลงงาน ผลของการใชพลงงานตอชวตและสงแวดลอม มกระบวนการสบเสาะหาความร สอสารสงทเรยนรและนำาความรไปใชประโยชน

มาตรฐาน ว 8.1 ใชกระบวนการทางวทยาศาสตรและจตวทยาศาสตรในการสบเสาะหาความร การแกปญหา รวาปรากฏการณทางธรรมชาตทเกดขนสวนใหญมรปแบบทแนนอนสามารถอธบายและตรวจสอบได ภายใตขอมลและเครองมอทมอยในชวงเวลานน ๆ เขาใจวา วทยาศาสตร เทคโนโลย สงคม และสงแวดลอมมความเกยวของสมพนธกน

ผลการเรยนร1. สำารวจตรวจสอบ อภปราย และคำานวณสงทเกยวกบ

ธรรมชาตของคลนเสยง คณสมบตของคลนเสยง ได2. สบคนขอมล อภปราย และคำานวณสงทเกยวกบ ความเขม

เสยง และการไดยนได3. สำารวจตรวจสอบ ทดลอง อภปราย และคำานวณสงทเกยว

กบ เสยงดนตร บตส และคลนนงของเสยงได4. สำารวจตรวจสอบ อภปราย และคำานวณสงทเกยวกบ

ปรากฏการณ ดอปเปลอร คลนกระแทก ได

3. ความคดรวบยอด มนษยไดยนเสยงมาตงแตเกด ทารกสามารถจดจำาและ

แยกแยะไดวาเสยงใดเปนเสยงบดา มารดา เสยงชวยในการพฒนาการสอสารเปนภาษาพดของมนษย เสยงจากสงตาง ๆ รอบ

ตวทำาใหมนษยเขาใจสภาพแวดลอมของตนดขน เสยงเปนปจจยหนงของการดำารงชวต

4. สาระการเรยนร1. ธรรมชาตของเสยง2. อตราเรวของเสยง3. การเคลอนทของคลนเสยงผานตวกลาง4. ความเขมเสยงและการไดยน5. เสยงดนตร6. บตสและคลนนงของเสยง7. ปรากฏการณดอปเพลอรและคลนกระแทก8. การประยกตความรเรองเสยง

5. สมรรถนะของผเรยน1. การคด2. การแกปญหา

6. คณลกษณะอนพงประสงค1. ใฝเรยนร2. มงมนในการทำางาน

7. ชนงาน ภาระงานผงมโนทศน เรอง เสยง

8. การวดและประเมนผลระหวางจดกจกรรม

- วดการใชทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร - วดความรจากใบงาน แบบฝกหด

สนสดกจกรรม- ผงมโนทศน

9. กจกรรมการเรยนร1. นกเรยนฟงเสยงตาง ๆ จากเสยงทครบนทกไว และตอบให

ไดวาเสยงนนคอเสยงอะไร

2. นกเรยนทำาแบบฝกหดกอนเรยน3. นกเรยนสบคนขอมล จากใบความร หองสมด4. นกเรยนและครสนทนาซกถาม เกยวกบ เรองทสบคน5. นกเรยนทำาแบบฝกหด ใบงาน และผงมโนทศน 6. นกเรยนทำาแบบฝกหดหลงเรยน

แผนจดการเรยนรท 4เรอง

ธรรมชาตของเสยง และคณสมบตของเสยง

แผนการจดการเรยนรท 4รายวชาฟสกส ว 32203 กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร ชนมธยมศกษาปท 5 ภาคเรยนท 1 เวลาเรยน 2 ชวโมงหนวยการเรยนรท 2 เสยง เรอง ธรรมชาตของเสยง และคณสมบตของเสยง##############################################################################

มาตรฐาน ว 5.1 เขาใจความสมพนธระหวางพลงงานกบการดำารงชวต การเปลยนรปพลงงาน ปฏสมพนธระหวางสารและพลงงาน ผลของการใชพลงงานตอชวตและสงแวดลอม มกระบวนการสบเสาะหาความร สอสารสงทเรยนรและนำาความรไปใชประโยชน

มาตรฐาน ว 8.1 ใชกระบวนการทางวทยาศาสตรและจตวทยาศาสตรในการสบเสาะหาความร การแกปญหา รวาปรากฏการณทางธรรมชาตทเกดขนสวนใหญมรปแบบทแนนอนสามารถอธบายและตรวจสอบได ภายใตขอมลและเครองมอทมอยในชวงเวลานน ๆ เขาใจวา วทยาศาสตร เทคโนโลย สงคม และสงแวดลอมมความเกยวของสมพนธกน

ผลการเรยนรสำารวจตรวจสอบ อภปราย และคำานวณสงทเกยวกบ ธรรมชาต

ของคลนเสยง คณสมบตของคลนเสยง ได3. ความคดรวบยอด

เสยงเปนพลงงานรปหนง ทมคณสมบตของคลนทง 4 ขอ คอ การสะทอนของเสยงทำาใหเกดปรากฏการณของเสยงทเรยกวา เสยงกอง การหกเหของเสยง ทำาใหอธบายปรากฏการณฟาแลบแลวไม

ไดยนเสยงฟารอง การเลยวเบนของเสยง อธบายเกยวกบการไดยนเสยงจากมมตกอกดานได การแทรกสอดของเสยง อธบายการเทยบเสยงของเครองดนตร4. สาระการเรยนร

ธรรมชาตของเสยง คณสมบตของเสยง

5. สมรรถนะของผเรยน1. การคด2. การแกปญหา

6. คณลกษณะอนพงประสงค1. ใฝเรยนร2. มงมนในการทำางาน

7. ชนงาน ภาระงานผงมโนทศน เรอง ธรรมชาตของเสยง และคณสมบตของ

เสยง

8. การวดและประเมนผลระหวางจดกจกรรม

- วดการใชทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร - วดความรจากใบงาน แบบฝกหด

สนสดกจกรรม- ผงมโนทศน เรอง ธรรมชาตของเสยง และคณสมบต

ของเสยง

กระบวนจดการเรยนร1.ขนสรางความสนใจ

1.1 นกเรยนและครรวมกนสนทนา เกยวกบเรอง เสยงทเราไดยน ทนกเรยนไดยนแลวประทบใจ

1.2 นกเรยนตอบขอซกถามของครวา เสยงทนกเรยน“ไดยน แลวประทบใจ รสกชอบเกดขนไดอยางไร ” ( ทงชวงใหนกเรยนคด )

1.3 ครใหนกเรยนฟงเสยงจากคอมพวเตอรและตอบคำาถามลงในสมด

1.4 นกเรยนรวมกนอภปรายเกยวกบเสยงทนกเรยนไดยน แลวประทบใจ รสกชอบเกดขนไดอยางไรเพอตงสมมตฐาน แลวเขยนบนกระดานดำา และบนทกลงในใบงาน 1.1

1.5 นกเรยนทำาแบบทดสอบกอนเรยน จำานวนขอสอบ 10 ขอ

1.6 แจงใหนกเรยนทราบวา จะไดศกษาเกยวกบ ธรรมชาตของเสยง และคณสมบตของเสยง

2.ขนสำารวจและคนหา2.1 นกเรยนสบคนขอมลเกยวกบธรรมชาตของเสยง

และคณสมบตของเสยง จากใบความร 1 หองสมด พรอมกบใบ

งาน 1.2 แลวสรปสาระสำาคญ บนทกลงในสมดจดบนทกและตอบคำาถาม

2.2 สมนกเรยน 1 กลมนำาเสนอผลการสบคนขอมล

3.ขนอธบายและลงขอสรป3.1 นกเรยนนำาขอมลจากการสบคน ขอมล มาอภปราย

รวมกบคร3.2 ครอธบายเพมเตมเกยวกบธรรมชาตของเสยง และ

คณสมบตของเสยงเพอใหนกเรยนสรปสาระสำาคญลงในสมดจดบนทก

4.ขนขยายความร4.1 นกเรยนสนทนาซกถามคร และรวมกนอภปราย

เกยวกบตวอยาง ธรรมชาตของเสยง และคณสมบตของเสยง จากใบความร 1

4.2 นกเรยนรวมกนสบคน แกปญหา ในใบงาน 1.3 4.3 นกเรยนทำาแบบฝกทกษะ 1

5.ขนประเมน5.1 นกเรยนยกตวอยางเหตการณจากธรรมชาต หรอ

จากตวอยางหรอแบบฝกหดจากหนงสอคมอตางๆ ( บทบาทสมมต ) เกยวกบ ธรรมชาตของเสยง และคณสมบตของเสยง มาเขยนเปนภาพ แลวใหเหตผลในคำาตอบทควรจะเปนไปได ลงในใบกจกรรม 1

5.2 นกเรยนนำาเหตการณจากธรรมชาต หรอ จากตวอยางจากหนงสอคมอตางๆ เกยวกบ ธรรมชาตของเสยง และคณสมบตของเสยงทเขยนเปนภาพ พรอมเหตผลทเปนไปได จากใบกจกรรม 1 ทไดรบการประเมนของนกเรยน โดยใหเจาของผลงานอาน แลวรวมอภปราย

5.3 นกเรยนทำาแบบทดสอบหลงเรยน

สอการเรยนการสอน / แหลงเรยนรรายการสอ จำานวน สภาพการใชสอ

1. แบบทดสอบกอนเรยน 1 ชด ใชขนสรางความสนใจ2. ใบงาน 1.1 1 ชด ใ ช ข น ส ร า ง ค ว า ม ส น ใ จ3. แบบฝกทกษะ 1 1 ชด ใ ช ข ย า ย ค ว า ม ร 4. ใบความร 1 1 ชด ใชอธบายและลงขอสรป5. ใบงาน 1.2 1 ชด ใ ช ส ำา ร ว จ แ ล ะ ค น ห า6. ใบงาน 1.3 1 ชด ใชขยายความรและลงขอสรป7. ใบกจกรรม 1 1 ชด ใชขนประเมนและลงขอสรป8. แบบทดสอบหลงเรยน 1 ชด ใชขนประเมน9. หองสมด ใชสำารวจและคนหา

การวดผลและประเมนผลรายการวดผลและ

ประเมนผลเครองมอทใช เกณฑผาน

1. การวดผลคณธรรม จตพสย

สงเกตพฤตกรรมนกเรยน

-

2. การประเมนผลจากสภาพจรง

ตรวจใบงาน 1.1 – 1.3 -

ตรวจแบบฝกทกษะ 1 รอยละ 50 ขนไป

ตรวจสมดจด ตรวจใบกจกรรม 1

-ระดบ 3 ขนไป

3. การวดผลหลงเรยน แบบทดสอบรายจดประสงคท 1

รอยละ 50 ขนไป

กจกรรมเสรมทกษะหรอซอมเสรมรายการ วธดำาเนนกจกรรม

1. ปรบปรง แกไขขอ–บกพรองของผเรยน

1. ครควบคมดแลใหอยในกรอบระหวางเรยน2. ครคอยเสรมหรอแกไขเมอการอภปรายของนกเรยน ไมสมบรณ3. ครชแจงขอบกพรองในการทำากจกรรม 4. ครเฉลยขอสงสย ทนกเรยนทำาไมได5. สอนซอมเสรมนกเรยนทไมผานประเมนหลงเรยน

2. สงเสรมความรความสามารถของผเรยน

1. ใหนกเรยนทำาชนงาน 1 ชนงาน

ความคดเหนของหวหนาวชาการ.......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

ลงชอ ……………………………… (นายชาตชาย ทนะ

ขวาง)

ความคดเหนผอำานวยการโรงเรยน....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

.................................................................................

..................................................................

ลงชอ ……………………………… (นางนภาพร

แสงนล)บนทกผลการสอนผลการสอน.......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ปญหา / อปสรรค.......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ขอเสนอแนะ / แนวทางแกไข.......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

ลงชอ……………………………… ( นางสาววไล ปาโน )

ตำาแหนงครแบบทดสอบเกบคะแนนเรองเสยง (1)

คำาสง จงเลอกกากบาท ( X ) ตวเลอก ก, ข, ค และ ง ทเหนวาถกตองทสด1. จงพจารณาขอความตอไปน

1. เมอคลนเสยงเดนทางผานอากาศ จะทำาใหความดนอากาศ ณ บรเวณนนเกดคลนอด ความดนอากาศจะสงกวาปกต

2. ทกครงทเกดเสยงจากวตถ วตถจะเกดการสนสะเทอน3. เสยงเปนคลนตามขวาง เดนทางโดยอาศยตวกลาง

คำาตอบทถกตองคอก. ขอ 1 และ 2 ข. ขอ 1 และ 3 ค. ขอ 2 และ 3

ง. ขอ 1 , 2 และ 32. ขอใดถกตองเกยวกบคลนเสยง

1. อตราเรวของเสยงในอากาศลดลงเมออณหภมของอากาศเพมขน

2. เสยงเดนทางผานตวกลางตางชนดไดดไมเทากน3. เมอเสยงเดนทางผานตวกลางจะทำาใหตวกลางเกดการสน

สะเทอนก. ขอ 1 และ 2 ข. ขอ 1 และ 3 ค. ขอ 2 และ 3

ง. ขอ 1 , 2 และ 33. ในวนทลมสงบอณหภมสมำาเสมอประมาณ 25 องศาเซลเซยส

ชายคนหนงตะโกนเขาใสหนาผาสง แลวปรากฏวาไดยนเสยงสะทอนกบในเวลา 3 วนาท หนาผานนอยหางจากเขาเปนระยะกเมตรก. 352 ข. 346 ค. 519

ง. 1,0384. กำาหนดใหเสยงมอตราเรว 1,500 เมตรตอวนาทในนำาทะเล เรอลำา

หนงปลอยคลนโซนาร ขนาดความถ 5 กโล เฮรตซ ลงไปจากผวนำา จะตรวจสอบพบปลาขนาดเลกทสดไดเทาไร

ก. 15 ซม. ข. 20 ซม. ค. 25 ซม.ง. 30 ซม.

5. เสยงเคลอนทในอากาศจากบรเวณทมอณหภม 15 องศาเซลเซยส ไปยงบรเวณทมอณหภมประมาณกองศาเซลเซยส เมอมมมตกกระทบ 30 องศา และมมหกเหของเสยงเทากบ 45 องศา ถาอากาศในบรเวณทงสองมความดนเทากน ( sin 30 = 0.500 , sin 45 = 0.707 )ก. 20 ข. 25 ค. 30

ง. 356. จงพจารณาขอความตอไปน

1. ในทางการแพทยอลตราโซนกตรวจดอวยวะภายใน ใชคณสมบตของเสยง คอ การสะทอน

2. การเทยบเสยงของกตารใหมความถเทากบความถของหลอดเสยงมาตรฐานทตองการ นกดนตรอาศยหลกการแทรกสอดของเสยง

3. การหกเหของเสยง มประโยชนในการตรวจหาแหลงแรธาตขอใดถกตองก. ขอ 1 และ 2 ข. ขอ 1 และ 3 ค. ขอ 2 และ 3

ง. ขอ 1 ,2 และ 37. S1 และ S2 เปนลำาโพง 2 ตว ใหความถ 510 เฮรตซเทากน เฟส

เทากน อยหางกน 6 เมตร ผทยนอยทจด P ไดยนเสยงชดเจน ระหวางทเขาเดนจาก P ไปยง Q เขาจะรสกวาเสยงจางหายไปจำานวนกครง ถาอตราเรวเสยงขณะนนเทากบ 340 เมตรตอวนาท

S1

S2

6 เมตร

3 เมตร54 เมตร

P

Q 30 เมตร

ก. 4 ครงข. 5 ครงค. 6

ครงง. 7

ครง

8. ชองหนาตางกวาง 0.80 เมตร สง 1.20 เมตร ในวนทอากาศมอณหภม 25 องศาเซลเซยส ความถของเสยงทมากทสด ทจะทำาใหเกดการเลยวเบนในแนวราบมากทสดเปนกเฮรตซก. 276.5 ข. 346.0 ค. 432.5 ง.

692.09. จงหาความยาวคลนของเสยงซงมความถ 1,000 เฮรตซ ขณะ

คลนเสยงผานนำาทะเล กำาหนดใหอตราเรวของเสยงในนำาทะเลเทากบ 1,500 เมตรตอวนาทก. 1.5 เมตร ข. 1.0 เมตร ค. 0.67 เมตร

ง. 0.50 เมตร10. จงหาความถของคลนเสยง ขณะคลนเสยงผานอากาศท

อณหภม 25 องศาเซลเซยส ถาความยาวคลนเสยงเทากบ 0.17 เมตรก. 1 กโลเฮรตซ ข. 2 กโลเฮรตซ ค. 3 กโลเฮรตซ

ง. 4 กโลเฮรตซ

เฉลยแบบทดสอบกอนเรยนและหลงเรยน

ขอ คำาตอบ1 ก2 ค3 ค4 ง5 ข6 ก7 ข8 ค9 ก10 ข

ใบความรเรอง ธรรมชาตของเสยง และคณสมบตของเสยง

เสยงเกดจากการสนของวตถ วตถทมการสนแลวทำาใหเกดเสยงเรยกวา แหลงกำาเนดเสยง สำาหรบมนษยเสยงพดเกดจากการสนสะเทอนของสายเสยงซงอยภายในกลองเสยงบรเวณดานหนาของลำาคอเรยกวาลกกระเดอก มนษยสามารถควบคมเสยงทพดพดขนโดยใชฟน ลน รมฝปาก ทำาใหเกดเสยงทแตกตางกน แตเสยงจะมประโยชนอยางสมบรณตองมการไดยน

เมอเสยงเกดจากสนสะเทอนของวตถ แสดงวาวตถไดรบพลงงาน พลงงานนกจะถกถายโอนผานอากาศมายงหผฟง ถาไมมอากาศเปนตวกลางในการถายโอนพลงงาน เราจะไมไดยนเสยงเลย

เราสามารถทดสอบความจรงนได โดยการทดลองใชกระดงไฟฟาทสงเสยงตลอดเวลาใสไวในครอบแกว แลวคอยๆสบอากาศออก เราจะไดยนเสยงกระดงไฟฟาคอยลงๆ จนในทสดจะไมไดยนเสยงกระดงไฟฟาในครอบแกวอกเลย เมอภายในครอบแกวเปนสญญากาศ

จากสถานะการณขางตน สรปไดวา การเคลอนทของเสยง ตองอาศยตวกลางในการถายโอนพลงงานการสนไปยงทตางๆ

จะเหนไดวา เสยงทเราไดยนน เปนพลงงานรปหนงและถอวาเปนคลนประเภทหนงดวย และพจารณาจากอากาศทเปนตวกลางนนการถายโอนพลงงานเสยง อนภาคของตวกลางคออากาศจะมการสนในลกษณะอดขยายสลบกนไป จงถอไดวา เสยงเปนคลนตามยาว

อตราเรวของเสยงชวงเวลาทเสยงเคลอนทจากแหลงกำาเนดเสยงผานอากาศมา

ถงหผฟง ขนกบระยะทาง ระหวางตนกำาเนดเสยงกบผรบฟง ถาระยะ

สบ

หางมาก เสยงตองใชชวงเวลานานกวาจะไดยนเสยง แตถาระยะใกล เสยงใชชวงเวลาสนกวา

เมอนกฟสกสศกษาอตราเรวของเสยงในอากาศ เขาไดพบวาอตราเรวของเสยงในอากาศมความสมพนธกบอณหภมของอากาศโดยประมาณ ตามสมการ

vt = 331 + 0.6 tเมอ vt เปนอตราเรวของเสยงในอากาศทอณหภม t ใดๆ

และมหนวยเปนเมตรตอวนาทt เปนอณหภมของอากาศ มหนวยเปนองศาเซลเซยส

ตวอยาง จงหาอตราเรวของเสยงในอากาศทอณหภม 25 องศาเซลเซยส และ 30 องศาเซลเซยสวธทำา จากสมการ vt = 331 + 0.6 t

v25 = 331 + ( 0.6 x 25 )m/s= 346 m/s

v30 = 331 + ( 0.6 x 30 )m/s= 349 m/s

ตอบ อตราเรวของเสยงในอากาศทอณหภม 25 และ 30 องศาเซลเซยส เทากบ 346 และ 349 เมตรตอวนาท ตามลำาดบ

การเคลอนทของเสยงในตวกลางหนงๆ จะคงตว เมออณหภมของตวกลางคงตว ดงในตาราง

ตาราง อตราเรวของเสยงในตวกลางตางๆทอณหภม 25 องศาเซลเซยสตวกลาง อตราเรว(เมต

ร/วนาท)แกสคารบอนไดออกไซด ( 0C ) 258

อากาศ 346แกสไฮโดรเจน 1,339

นำา 1,498นำาทะเล 1,531

ค ณ ส ม บ ต ข อ ง เ ส ย งเสยงเปนคลนชนดหนงทเคลอนทโดยอาศยตวกลาง ดงนนจงมคณสมบตเหมอนคลน คอ

1. การสะทอน2. การหกเห3. การแทรกสอด4. การเลยวเบน

ก า ร ส ะ ท อ น ข อ ง เ ส ย งเนองจากเสยงเปนพลงงานชนดหนง เมอคลนเสยงเคลอนทไป

กระทบสงกดขวาง จะทำาใหเกดการสะทอนของเสยง และปจจยทมผลตอการสะทอนของเสยง ไดแก

1. ลกษณะพนผวทคลนเสยงไปกระทบ ( ผวเรยบและแขง สะทอนไดด สวนผวออนนมเนอพรน จะดดซบเสยงไดด

2. มมตกกระทบกบระนาบสะทอนเสยง ( เสยงจะสะทอนไดด เมอ มมของเสยงสะทอนเทากบมมของเสยงตกกระทบ )

มนษยและสตว ไดอาศยประโยชนจากการสะทอนของเสยง หลายอยางเชน การเดนเรอ การประมง หาความลกของทองทะเล หาระดบของเรอดำานำา หาฝงปลา โดยการสงคลนอลตราโซนกออกไป แลวรอรบฟงคลนทสะทอน จากเครองรบ การสงคลนชนดนเรยกวา โซนาร ( Sonar – Sound Navigation and Ranging ) คางคาว เปนสตวสายตาไมด ใชหลกการสะทอนเสยง โดยสงและรบความถสง อตสาหกรรมใชในการตรวจสอบรอยราว ทางการแพทยใชตรวจสอบเนอเยอของอวยวะตางๆ ใชในการสลายนวในไต ใชทำาลายเชอโรคบางชนดในอาหาร และนำา

เราทราบวาเสยงเปนคลนชนดหนง ดงนน ถาเราทราบความถ f ของเสยง และความยาวคลนเสยง ทผานตวกลาง เราจะสามารถ

โซนาร

หาอตราเรวของคลนเสยงในตวกลางนนไดจากความสมพนธตอไปนv = f

ตวอยาง กำาหนดใหเสยงมอตราเรว 1500 เมตรตอวนาทในนำาทะเล เรอลำาหนงปลอยคลนโซนาร ขนาดความถ 4.5 กโลเฮรตซ ลงไปจากผวนำา จะตรวจสอบพบปลาขนาดเลกทสดไดเทาไรวธทำา จาก v = f

= = = 0.33 เมตรตอบ ปลาตวเลกทสดทจะตรวจสอบไดตองยาว 0.33 เมตรก า ร ห ก เ ห ข อ ง เ ส ย ง

คลนเสยงเมอเดนทางผานตวกลางทมความหนาแนนแตกตางกนจะเกดการเปลยนแปลงทศทางความเรวและความยาวคลน แตความถคลนยงคงทกลาวคอเมอเสยงเคลอนทจากตวกลางทมความหนาแนนนอย(อากาศ) เขาสตวกลางทมความหนาแนนมากกวา(นำา) เสยงจะหกเหออกจากเสนตงฉาก หลกการนใชอธบาย การเหนฟาแลบ แตไมไดยนเสยงฟารอง เพราะเมอเกดฟาแลบ แมจะมเสยงเกดขนแตเราไมไดยนเสยง ทงนเพราะอากาศใกลพนดนมอณหภมสงกวาอากาศเบองบน ทำาใหการเคลอนทของเสยงเคลอนทไดในอตราทตางกน คอ เคลอนทในอากาศทม อณหภมสงไดเรวกวาในอากาศทมอณหภมตำา ดงนน เสยงจงเคลอนทเบนขนทละนอยๆ จนขามหวเราไป จงทำาใหไมไดยนเสยงฟารอง

ในการคำานวณเกยวกบการหกเหของเสยง ยงคงใชกฎการหกเหของสเนลล คอ

= = =

นำา

รอยตอระหวางตวกลาง

อากาศเสนตงฉาก

ตวอยาง เสยงเคลอนทในอากาศจากบรเวณทมอณหภม 5 องศาเซลเซยส ไปยงบรเวณทมอณหภม 25 องศาเซลเซยส โดยมมมตกกระทบ 30 องศา ถาอากาศในบรเวณทงสองมความดนเทากน จงหามมหกเหของเสยงวธทำา จากสมการ vt = 331 + 0.6 t

v5 = 331 + ( 0.6 x 5 ) = 334 m/s

v25 = 331 + ( 0.6 x 25 )= 346 m/s

จาก ==

sin 2 = x = 0.517

sin 31 = 0.5152 31

มมหกเหของเสยงมคาประมาณ 31 องศา

ตวอยาง ถาความยาวของคลนเสยงบรเวณอากาศรอนเปน เทาของความยาวคลนเสยงบรเวณอากาศเยน จงหามมหกเห เมอเสยงเดนทางจากอากาศรอนไปยงอากาศเยน โดยมมมตกกระทบ 27 องศา

วธทำา จาก =

=

sin 2 = 0.454 x = 0.302

sin 17.5 = 0.3012 17.5

มมหกเหของเสยงมคาประมาณ 17.5 องศา

ตวอยาง คลนเสยงในอากาศหนง วงจากบรเวณทมอณหภม T1 เขาสบรเวณทมอณหภมตำากวา คอ T2 โดยมมมตกกระทบเทากบ 1

และมมหกเหเทากบ 2 จงหาอตราสวนระหวาง sin 1 กบ sin 2 กำาหนดให T1 = 2T2 เคลวน

วธทำา จาก =

=

== 1.4141

อตราสวนระหวาง sin 1 กบ sin 2 มคาเทากบ 1.4141

ก า ร แ ท ร ก ส อ ด ข อ ง เ ส ย งการแทรกสอดของเสยงเปนปรากฏการณทเกดจากคลนเสยง

ทมาจากแหลงกำาเนดเสยงตงแต 2 แหลงขนไปรวมกน จงเกดการแทรกสอดแบบเสรมกนและหกลางกน ทำาใหเกดเสยงดง และ เสยงคอย

เสยง

เสยง

เสยงความถ f1 และ f2 รวมกน

เกดการแทรกกน ( เสรม เสร หก

เสร เสร เสรหก หกหก

ในกรณทเปนเสยงเสรมกน ตำาแหนงทมการเสรมกนจะมเสยงดง สวนตำาแหนงทแทรกสอดแลวหกลางกนจะมเสยงคอย แตการเกดปรากฏการณแทรกสอดเกดจากแหลงกำาเนดเสยงทมความถตางกน ทำาใหเกดเสยงดง เสยงคอยเปนจงหวะๆ เรยกวา บตส ( Beats ) ประโยชนจากการแทรกสอดและบตสน นำามาใชเทยบเครองดนตร โดยมเครองเทยบเสยงมาตรฐาน ใชหลกวาเมอความถเสยงเทากนจะไมเกดบตส ถายงมบตสอยแสดงวา ความถเสยงยงไมเทากน ตองปรบจนเสยงทงสองมความถเทากนจงไมทำาใหเกดบสต

ถาเราตงลำาโพงลกษณะเหมอนๆกน 2 ตว ใหหางกนระยะหนง ดงรป แลวเดนในแนวขนานกบลำาโพงทงสองตามแนว AB

จากการเดนในแนว AB ดงกลาว เราจะรสกไดวา เสยงทเราไดรบจะมลกษณะดง-คอย สลบกนไป

ในการคำานวณเกยวกบการแทรกสอดของคลนเสยง ในกรณทเปนแหลงกำาเนด อาพนธ เฟส ตรงกน จะไดดงน

ในกรณท S1 และ S2 เปนแหลงกำาเนดอาพนธ ทกจดบนเสนปฏบพ เสยงจะแทรกสอดแบบเสรม เสยงจะดง และผลตางระหวาระยะทางจากแหลงกำาเนดคลนทงสองไปยงจดใดๆบนเสนปฏบพจะเทากบจำานวนเตมของความยาวคลนเสมอ ดงรป

S2P - S1P = nเมอ n = 0 , 1 , 2 , 3 , …n คอ แนวเสนปฏบพ0 คอ แนวเสนกลาง

การแทรกสอดของเสยง S2S1

A B

S2S1

A0 A

1

A1

N1

N1P

ในกรณท S1 และ S2 เปนแหลงกำาเนดอาพนธ ทกจดบนเสนบพ เสยงจะแทรกสอดแบบหกลาง เสยงจะคอย และผลตางระหวาระยะทางจากแหลงกำาเนดคลนทงสองไปยงจดใดๆบนเสนบพจะเทากบจำานวนเตมคลนลบกบครงหนงของความยาวคลนเสมอ ดงรป

S2P - S1P = ( n - ) เมอ n = 1 , 2 , 3 , …n คอ แนวเสนบพ

ตวอยาง S1 และ S2 เปนลำาโพงเสยงสองตววางหางกน 4 เมตร ในทโลง P เปนตำาแหนงทผฟงหางจาก S1 7 เมตร และหางจาก S2 5.5 เมตร ถาผฟงอยตรงตำาแหนงทเสยงหกลางกนครงแรก เขาจะไดยนเสยงทมความถเทาใด เมออตราเรวของเสยงในอากาศขณะนนเปน 330 เมตรตอวนาทวธทำา จาก S2P - S1P = ( n - )

7 m - 5.5 m = ( n - ) = 3 mจาก v = f

f = = =110 Hz

ตอบ เขาจะไดยนเสยงทมความถเทากบ 110 เฮรตซ

ในกรณทตำาแหนงผฟง อยหางจากแหลงกำาเนด S1 และ S2 โดยไมทราบระยะหางจากแหลงกำาเนดทงสอง แตทราบมม จากแนวกลาง ระหวางตำาแหนงทงสอง จะไดสมการปฏบพและบพดงน

A0

S2S1

A1

A1

N1

N1

P

S2

S1

P

4 m

7 m 5.5

m

S1

S2

P

d sin = n ปฏบพd sin = ( n - ) บพ

เมอ d คอ ระยะหางระหวางแหลงกำาเนดทงสอง มหนวยเปน เมตร ( m )

คอ มมทจากแนวกลาง ทำากบ ตำาแหนงทสงเกตตวอยาง S1 และ S2 เปนแหลงกำาเนดเสยงอาพนธ ใหเสยงทมความถ 140 เฮรตซ และอยหางกน 7 เมตร จงหาวาบนเสนตรงเชอมระหวางแหลงกำาเนดเสยงทงสองมตำาแหนงบพเกดขนกตำาแหนง ถากำาหนดใหอตราเรวเสยงในอากาศขณะนนเปน 350 เมตรตอวนาทวธทำา จาก d sin = ( n - )

( 7 ) sin 90 = ( n - ) ( 7 )( 1 ) = ( n - ) ( )

n = ( 7 ) ( ) + = 3.3= 3

บนเสนตรงเชอมระหวางแหลงกำาเนดเสยงทงสองมตำาแหนงบพเกดขน = 3 + 3 ตำาแหนงตอบ บนเสนตรงเชอมระหวางแหลงกำาเนดเสยงทงสองมตำาแหนงบพเกดขน = 6 ตำาแหนงก า ร เ ล ย ว เ บ น ข อ ง เ ส ย ง

นอกจากการหกเหของเสยงทเกดขน เมอผานตวกลางตางชนดกนแลวยงมการเลยวเบนได การเลยวเบนของเสยงมกจะเกดพรอมกบการสะทอนของเสยง เสยงทเลยวเบน จะไดยนคอยกวาเดม เพราะพลงงานของเสยงลดลง

ในชวตประจำาวนทเราพบไดอยางเสมออยางหนงคอการไดยน

ก. ข. ค. ง.

ผนงหอง

ผนงหอง

ประต

ลำาโพง

เสยงของผอนไดโดยไมเหนตวผพด เชน ผพดอยคนละดานของมมตก ปรากฏการณดงน แสดงวาเสยงสามารถเลยวเบนได การอธบายปรากฏการณนสามารถจะกระทำาไดโดยใชหลกการของฮอยเกนทอธบายวา ทกๆจดบนหนาคลนสามารถทำาหนาทเปนตนกำาเนดคลนอนใหมได ดงนนอนภาคของอากาศททำาหนาทสงผานคลนเสยงตรงมมตกยอมเกดการสน ทำาหนาทเหมอนตนกำาเนดเสยงใหม สงคลนเสยไปยงผฟงได

เราสามารถทดลอง การเลยวเบนของเสยงไดโดย ใหผฟง ฟงเสยงลำาโพงจากนอกหองดงรปทตำาแหนง ก. ข. ค. ง. ผฟงยอมไดยนเสยงลำาโพง ทอยในหองไดทกคน แสดงวาเสยงสามารถเลยวเบนไดตามแบบของคลน

การเลยวเบนของเสยงจะเกดไดด เมอชองกวางทใหเสยงผานมขนาดเทากบความยาวคลนของเสยงนน เนองจาก ชองกวางนนจะทำาหนาทเหมอนเปนแหลงกำาเนดเสยงขนาดนนไดพอดนนเองตวอยาง ชองหนาตางกวาง 0.60 เมตร สง 1.20 เมตร ในวนทอากาศมอณหภม 20 องศาเซลเซยส ความถของเสยงทมากทสด ทจะทำาใหเกดการเลยวเบนในแนวราบมากทสดเปนกเฮรตซวธทำาการเลยวเบนของเสยงจะเกดไดดทสด เมอ ชวงกวางเทากบความยาวคลนของเสยง

ดงนน = 0.60 เมตรจาก v = 331 + 0.6 t

v = 331 + (0.6 )( 20 ) =342 เมตรตอวนาท

f = = = 570 เฮรตซ

ใบงาน 1.1 เรอง ธรรมชาตของเสยง และคณสมบตของเสยง

ชอ…………………………………………………..……ชน เลขท…………… ………….

1. ใหนกเรยนเขยนแสดงความคดเหนวา เสยงทนกเรยนไดยน แลวประทบใจ รสกชอบเกดขนไดอยางไร

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………2. ความคดเหนของกลมเหนวา เสยงทนกเรยนไดยน แลวประทบใจ

รสกชอบเกดขนไดอยางไร……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

3. ความคดเหนทนกเรยนและครรวมกนอภปรายสรป เหนวา เสยงทนกเรยนไดยน แลวประทบใจ รสกชอบเกดขนไดอยางไร

………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

ใบงาน 1.2 เรอง ธรรมชาตของเสยง และคณสมบตของเสยง

ชอ………………………………………………………ชน เลขท………… ……..กลมท…………

1. ใหนกเรยนสรปสาระสำาคญทไดจากการสบคน ขอมล และบนทกลงในสมด

1.ธรรมชาตของเสยง2.อตราเรวของเสยง3.คณสมบตของเสยง

2. ใหนกเรยนเตมคำา หรอขอความลงในชองวางใหถกตอง1. เสยงเกดขน

จาก……………………………………………………………………………

2. เสยงเปนคลนชนดใด………………………………………………………………………

3. เสยงเดนทางจากแหลงกำาเนดไปยงผฟงตองอาศย…………………………………………

4. อากาศ นำา เหลก เสยงสามารถเดนทางผานสงใดไดเรวทสด……………………………

5. จากสมการ v = f , เปนสญลกษณ ใชแทน…………………………………………

6. จากสมการ v = f , f ในเรองเสยง เปนสญลกษณใชแทน……………………………

7. จากสมการ v = 331 + 0.6t เปนสมการหนง เมอตองการหาคา v แสดงวาตองการหาคา

อะไร…………………………………………………………………………………….…

8. จากขอ 7. t เปนสญลกษณ ใชแทน………………………………………………………

9. สงททำาให อตราเรวของเสยง เปลยนไปมอะไรบาง ( 1 อยาง )……………………………

10. ใหนกเรยนบอกคณสมบตของเสยง มา 1 อยาง ……………………………………………

ใบงาน 1.3 เรอง ธรรมชาตของเสยง และคณสมบตของเสยง

ชอ………………………………………………………ชน เลขท………… ……..กลมท…………

1. ในวนทลมสงบอณหภมสมำาเสมอประมาณ 15 องศาเซลเซยส ชายคนหนงตะโกนเขาใสหนาผาสง แลวปรากฏวาไดยนเสยงสะทอนกบในเวลา 3 วนาท หนาผานนอยหางจากเขาเปนระยะเทาใดวธทำา จาก v = 331 + ……...

v = 331 + 9v = ………. เมตรตอวนาท

จาก S = vtS = (………….)( 3 )S = ………….. เมตร

ระยะหางระหวางชายคนนกบหนาผา== = ………..

เมตร

2. กำาหนดใหเสยงมอตราเรว 1400 เมตรตอวนาทในนำาทะเล เรอลำาหนงปลอยคลนโซนาร ขนาดความถ 4.2 กโลเฮรตซ ลงไปจากผวนำา ปรากฏวารบคลนสะทอนผวขนาดใหญไดในเวลา 1.5 วนาท นำาทะเลตรงนนลกเทาไร และจะตรวจสอบพบปลาขนาดเลกทสดไดเทาไรวธทำา จาก S = vt

S = ( 1400 m/s )( …… )S = ………….. เมตร

ความลกประมาณ= = = ……….. เมตร

จาก v = f

= = ………….. เมตร

ปลาตวเลกทสดทจะตรวจสอบไดตองยาว ……………เมตร

3. เสยงเคลอนทในอากาศจากบรเวณทมอณหภม 15 องศาเซลเซยส ไปยงบรเวณทมอณหภม 35 องศาเซลเซยส โดยมมมตกกระทบ 30 องศา ถาอากาศในบรเวณทงสองมความดนเทากน จงหามมหกเหของเสยงวธทำา จากสมการ vt = 331 + 0.6 t

v15 = 331 + ( 0.6 x …. )= ……… m/s

v35 = 331 + ( 0.6 x …. )= ……… m/s

จาก ==

sin 2 = x = ……..

2 = sin – 1 ( …….. ) มมหกเหของเสยงมคาเทากบ ………….. องศา

4. ถาความยาวของคลนเสยงบรเวณอากาศรอนเปน เทาของความยาวคลนเสยงบรเวณอากาศเยน จงหามม หกเห เมอเสยงเดนทางจากอากาศรอนไปยงอากาศเยน โดยมมมตกกระทบ 35 องศา

วธทำา จาก =

=

sin 2 = 0.574 x = ………

2 = sin – 1 ( …….. ) มมหกเหของเสยงมคาเทากบ ………….. องศา

5. คลนเสยงในอากาศหนง วงจากบรเวณทมอณหภม T1 เขาสบรเวณทมอณหภมตำากวา คอ T2 โดยมมมตกกระทบเทากบ 1 และมมหกเหเทากบ 2 จงหาอตราสวนระหวาง sin 1 กบ sin 2 กำาหนดให T1 = 3T2 เคลวน

วธทำา จาก =

=

== ……….

อตราสวนระหวาง sin 1 กบ sin 2 มคาเทากบ …………

6. S1 และ S2 เปนลำาโพงเสยงสองตววางหางกน 4 เมตร ในทโลง P เปนตำาแหนงทผฟงหางจาก S1 8 เมตร และหางจาก S2 6 เมตร ถาผฟงอยตรงตำาแหนงทเสยงหกลางกนครงแรก เขาจะไดยนเสยงทมความถเทาใด เมออตราเรวของเสยงในอากาศขณะนนเปน 340 เมตรตอวนาทวธทำา จาก S2P - S1P = ( n - )

(….. m) - ( …. m) = ( n - ) = ……. mจาก v = f

f = = =……… Hz

ตอบ เขาจะไดยนเสยงทมความถเทากบ …….. เฮรตซ

S2

S1

P

4 m

8 m 6

m

7. S1 และ S2 เปนแหลงกำาเนดเสยงอาพนธ ใหเสยงทมความถ 150 เฮรตซ และอยหางกน 9 เมตร จงหาวาบนเสนตรงเชอมระหวางแหลงกำาเนดเสยงทงสองมตำาแหนงบพเกดขนกตำาแหนง ถากำาหนดใหอตราเรวเสยงในอากาศขณะนนเปน 360 เมตรตอวนาทวธทำา จาก d sin = ( n - )

( ….. m ) sin 90 = ( n - ) ( ….. m )( 1 ) = ( n - ) ( )

n = ( ….. m ) ( ) + n = ………n = …… ( คดเฉพาะ

จำานวนเตม ) บนเสนตรงเชอมระหวางแหลงกำาเนดเสยงทงสองม

ตำาแหนงบพเกดขน = …. + …… ตำาแหนงตอบ บนเสนตรงเชอมระหวางแหลงกำาเนดเสยงทงสองมตำาแหนงบพเกดขน = …….. ตำาแหนงแบบฝกทกษะ 1 เรอง ธรรมชาตของเสยง และคณสมบตของ

เสยง

ชอ..........................................................…………….. ชน ม. 5 /......…. ……….เลขท............….

ตอนท 1 จงเลอกกากบาท ( X ) ตวเลอก ก, ข, ค และ ง ทเหนวาถกตองทสด1. เมอคลนเสยงเดนทางผานอากาศ จะทำาใหความดนอากาศ ณ

บรเวณนนเกดการเปลยนแปลง คอก. เมอเกดคลนอด ความดนอากาศจะสงกวาปกตข. เมอเกดคลนอด ความดนอากาศจะตำากวาปกตค. เมอเกดคลนขยาย ความดนอากาศจะสงกวาปกต

ง. เมอเกดคลนขยาย ความดนอากาศจะปกต 2. ทกครงทเกดเสยงจากวตถ วตถนนมการเปลยนแปลงอยางไร

ก. วตถเกดการสนสะเทอน ข. ตวกลางเกดการสนสะเทอนค. โมเลกลของอากาศเกดการสนสะเทอน ง. วตถไมมการเปลยนแปลงใดๆ

3. “ ทกครงทวตถเกดการสนสะเทอน เราจะตองไดยนเสยงจากวตถนน คำากลาวนถกตองหรอไม เพราะเหตใด”ก. ถกตอง เพราะเสยงเกดจากการสนสะเทอนของวตถข. ไมถกตอง เพราะเสยงตองเดนผานตวกลางค. ไมแนนอน แลวแตชนดของวตถทเกดการสนสะเทอนง. ไมแนนอน ขอมลไมเพยงพอ

4. ขอใดถกตองเกยวกบคลนเสยงก. เปนคลนตามขวาง เดนทางโดยอาศยตวกลางข. เปนคลนตามขวาง เดนทางโดยไมอาศยตวกลางค. เปนคลนตามยาว เดนทางโดยอาศยตวกลางง. เปนคลนตามยาว เดนทางโดยไมอาศยตวกลาง

5. วธการสอสารของมนษยอวกาศบนดวงจนทร ถาไมใชอปกรณอเลกโทรนกนาจะตองใชวธใดก. สญญาณควน ข. ตกลอง ค. เคาะพน เอาหแนบพน

ง. ถกทกขอ

6. ขณะนงอยทามกลางธรรมชาตใตตนไม จะสงเกตไดวาขอใดทำาใหเกดเสยงไดก. สายลมทปะทะรางกายอยางแผวเบา ข. สายลมทพดพาใบไมใหหลนรวงอยางสงบ

ค. สายลมทปะทะสายนำาทำาใหเกดระลอกคลนในสระนำา ง. สายลมทปะทะกงไมจนไหวเอน

7. เราไดยนเสยงฝนตกกระทบกองใบไมบนพนดน เพราะเหตใดก. อนภาคของนำาฝนสนสะเทอนเนองจากการกระทบข. อนภาคของใบไมสนสะเทอนเนองจากการกระทบค. มการสนสะเทอนของอนภาคนำาฝนและอนภาคใบไมง. อากาศใตใบไมถกอดจงสนสะเทอนกอใหเกดเสยง

8. ในตวกลางตอไปน ตวกลางใดทเสยงเคลอนทผานโดยมอตราเรวมากทสดก. เหลก ข. นำา ค. อากาศ ง. สญญากาศ

9. เสยงเดนทางไปในตวกลางใดดวยอตราเรวมากทสดก. กาซ ข. ของเหลว ค. ของแขง ง. สญญากาศ

10. ขอใดผด

4. วตถสนสะเทอนเปนแหลงกำาเนดเสยง5. เสยงเดนทางผานตวกลางตางชนดไดดไมเทากน6. เมอเสยงเดนทางผานตวกลางจะทำาใหตวกลางเกดการสน

สะเทอน7. อตราเรวของเสยงในอากาศลดลงเมออณหภมของอากาศเพม

ขน

ตอนท 2 ใหนกเรยนนำาอกษรหนาขอความทางขวามอ มาใสหนาขอทมความหมายตรงกนทซายมอ

………1.

คลนเสยงเปน A. ไดดไมเทากน

………2.

เสยงดงมากแสดงวา B. วตถทมการสนสะเทอน

………3.

ถาอณหภมของอากาศยงสงขน

C. คลนตามยาวเทานน

………4.

อ ต ร า เ ร ว ข อ ง เ ส ย ง ท อณหภม 0 ซ.

D. ความยาวคลนของคลนเสยงจะตำาลง

………5.

เมออณหภมของอากาศตำาลง

E. 349 เมตรตอวนาท

………6.

ใ น ส ภ า ว ะ ท อ า ก า ศ ม อณหภมเทากน

F. มแอมพลจดมาก

………7.

เ ส ย ง เ ด น ท า ง ผ า นตวกลาง

G. อตราเรวของเสยงกยงสงขน

………8.

แหลงกำาเนดเสยง H. อณหภม

………9.

อ ต ร า เ ร ว ข อ ง เ ส ย ง ท อณหภม 30 ซ.

I. 331 เมตรตอวนาท

………10

อตราเสยงจะแปรผนตาม J. เสยงทมความถสงและตำามอตราเรวเทากน

ตอนท 3 ใหนกเรยนเตมคำาลงในชองวาง ใหไดใจความสมบรณ1. อตราเรวของเสยงทอณหภม 15 องศาเซลเซยส จะมอตราเรวเปนกเมตรตอวนาทวธทำา จาก v = 331 + ……...

v = 331 + 9v = ………. เมตรตอวนาท

2. ในวนทลมสงบอณหภมสมำาเสมอประมาณ 25 องศาเซลเซยส ชายคนหนงตะโกนเขาใสหนาผาสง แลวปรากฏวาไดยนเสยงสะทอนกบในเวลา 2 วนาท หนาผานนอยหางจากเขาเปนระยะเทาใดวธทำา จาก v = 331 + ……...

v = 331 + 15v = ………. เมตรตอวนาท

จาก S = vtS = (………….)( 2 )S = ………….. เมตร

ระยะหางระหวางชายคนนกบหนาผา= = = ……….. เมตร

3. กำาหนดใหเสยงมอตราเรว 1500 เมตรตอวนาทในนำาทะเล เรอลำาหนงปลอยคลนโซนาร ขนาดความถ 5 กโลเฮรตซ ลงไปจากผวนำา ปรากฏวารบคลนสะทอนผวขนาดใหญไดในเวลา 1.6 วนาท นำาทะเลตรงนนลกเทาไร และจะตรวจสอบพบปลาขนาดเลกทสดไดเทาไรวธทำา จาก S = vt

S = (………….)( 1.6 )S = ………….. เมตร

ความลกประมาณ= = = ……….. เมตร

จาก v = f

= = ………….. เมตร

ปลาตวเลกทสดทจะตรวจสอบไดตองยาว ……………เมตร

เฉลยแบบฝกทกษะ 1 เรอง ธรรมชาตของเสยง และคณสมบตของเสยง

ตอนท 1 จงเลอกกากบาท ( X ) ตวเลอก ก, ข, ค และ ง ทเหนวาถกตองทสด

ขอ เฉลย ขอ เฉลย ขอ เฉลย ขอ เฉลย1 ก 4 ค 7 ข 10 ง2 ก 5 ค 8 ก3 ง 6 ง 9 ค

ตอนท 2 ใหนกเรยนนำาอกษรหนาขอความทางขวามอ มาใสหนาขอทมความหมายตรงกนทซายมอ

… C.…1.

… F …2.

… G …3.

… I.…4.

… D …5.

… J …6. … A …7.

… B.…8.

… E …9.

…H….10

ตอนท 3 ใหนกเรยนเตมคำาลงในชองวาง ใหไดใจความสมบรณ1. อตราเรวของเสยงทอณหภม 15 องศาเซลเซยส จะมอตราเรวเปนกเมตรตอวนาทวธทำา จาก v = 331 + …0.6 t …...

v = 331 + 9 = ……340…. เมตรตอวนาท

2. ในวนทลมสงบอณหภมสมำาเสมอประมาณ 25 องศาเซลเซยส ชายคนหนงตะโกนเขาใสหนาผาสง แลวปรากฏวาไดยนเสยงสะทอนกบในเวลา 2 วนาท หนาผานนอยหางจากเขาเปนระยะเทาใดวธทำา จาก v = 331 + …0.6 t ...

v = 331 + 15 = ……346…. เมตรตอวนาทจาก S = vt

S = (……346…….)( 2 ) =………792….. เมตร

ระยะหางระหวางชายคนนกบหนาผา= = = …346….. เมตร

3. กำาหนดใหเสยงมอตราเรว 1500 เมตรตอวนาทในนำาทะเล เรอลำาหนงปลอยคลนโซนาร ขนาดความถ 5 กโลเฮรตซ ลงไปจากผวนำา ปรากฏวารบคลนสะทอนผวขนาดใหญไดในเวลา 1.6 วนาท นำาทะเลตรงนนลกเทาไร และจะตรวจสอบพบปลาขนาดเลกทสดไดเทาไรวธทำา จาก S = vt

S = (……1500…….)( 1.6 ) = ……2400…….. เมตร

ความลกประมาณ= = = ……1200….. เมตร

จาก v = f =

= …… 0.3 …….. เมตร

ปลาตวเลกทสดทจะตรวจสอบไดตองยาว 0.3 เมตร