1  

Academic Article Guideline-Dr.Danai Thieanphut Copyright2012 DntNet

จะเลือกใชโมเดลอะไรในการเขียนบทความ 

ดร.ดนัย เทยีนพุฒDrDanaiT@gmail.com

 

    ความมนัสของการเปนนักเขียนบทความทางวิชาการหรือหนังสือวิชาการคือ สามารถเลา

เร่ืองตางๆ ทางธุรกิจที่เกิดข้ึน หรือเมื่อผูเขียนไดพบเหตุการณอันทาํใหเกิดความรูและอยากใหผูอ่ืนไดรับรู

บางจนถายทอดออกมาเปนตัวอักษร และยิ่งมเีขียนมากเทาไหรภาษาและทัศนะก็ยิ่งพร้ิว และเฉียบคม

มากข้ึนเปรียบประดุจดัง “การลับคมใบมีด” 

 

ผูอานหลายทานและผูบริหารเคยสอบถามวา ในการเขียนบทความคร้ังๆ หนึ่ง ผูเขียนมี

การวางโครงรางไวกอนหรือไม หรือกาํหนดแนวทางการเขียนอยางไร 

ถาคิดในเชิงการใชวิชาความรูจริงๆ ผูเขียนมีหลักยึดอยู 2-3 ประการดวยกนัดังนี ้

ประการแรก ตนแบบจากวธิีการเขียนเร่ืองส้ัน 

    ในชวงแรกๆ ของการเขียนบทความ ผูเขียนนกึถึงสมัยตอนที่เรียนอยูมธัยมศึกษาตอน

ปลายไดเรียนวิชาหนึง่คือ “ประวัติวรรณคดีไทย” ซึง่ไดศึกษาเกีย่วกบัการเขียนกาพย กลอน โครง นิราศ

และวิธีการประพันธ เชน เร่ืองส้ัน ตลอดจนนวนยิาย และบทเรียนจากส่ิงเหลานี้ไดทําใหผูเขียนนึกอยากที่

จะเขียนข้ึนมาบาง 

ส่ิงที่ผูเขียนใชเปนกรอบในการเขียนบทความจากองคความรูที่ไดเรียนมาคือ 

การวางโครงเร่ืองหรือเคาโครงเรื่อง โดยในชวงแรกๆ ของการเขียน ผูเขียนใชวิธีการนึกกอนวามีเร่ืองอะไรหรือประเด็นอะไรที่เหน็ดวย เห็นโตแยง หรืออยากแสดงทัศนะออกมาของธุรกิจทั้งดานกลยุทธ การตลาด การบริหาร HR หรือความเปนผูนํา ฯลฯ ตัวอยางเชน

.....เมื่ออานบทความหรือหนังสือเกี่ยวกับธุรกิจอิเลคทรอนิกส (e-Business) ซึ่งมัก

เขียนโดยกลุมดานเทคนิค เชน IT Manager เจาของบริษัทดอทคอม Web Master หรือคอลัมนิสตของ

วารสารหรือส่ิงพิมพ ผูเขียนมีทัศนะวา

องคประกอบที่สําคัญของบทความทางวิชาการ (ธุรกิจ)

 

Academi

และถาเป

สําเร็จทีส่

ผูเขียนที่

โดยตรง

การศึกษConcepผลึกเปน(www.@

โดยสาม

ic Article Guid

ปนผูบริหารระ

สามารถนําไป

ลองผิดลองถู

ผูเขียษาทางอินเตอpt) ใหกับเวบไนความคิดรวบ@Dot.com)”

ารถสรุปเปนโ

deline-Dr.Dan

(1) ไมตรงใจ

ะดับสูง หรือผู

(2) ยังขาดมุ

ปประยกุตใชไ

ถูกมาจากธุรกิ

ยนจงึเร่ิมเขียนรเน็ต การบรไซทบางแหง บยอดสูการเป

เมื่อการเขียนโมเดลไดดังนี้

รูปที

nai Thieanphu

จที่ผูเขียนตอง

ผูประกอบการ

มุมหรือแกนขอ

ไดอยางชัดเจ

กิจอินเตอรเนต็

นบทความเกี่รรยายเร่ืองเห(ศูนยหนังสือปนหนังสือเลม

นชํานาญข้ึน นี ้ที่ 1 : โมเดลข

2 

ut

งการเพราะเน

ร เราไมอยาก

องความเปนธ

น เพราะหนัง

ต หรือธุรกิจอิ

ยวกับเร่ืองe-หลานี้รวมถึงกอจฬุาฯ)และปมหนึ่งในขณะ

องคประกอบ

ของโครงรางก

นนไปทางเทค

กรูมากเพราะ

ธุรกจิอยางแท

ังสือดานนี้ใน

อิเลคทรอนกิส

-Business เร่ืการเปนที่ปรึกประสบการณใะนั้น เปนหนัง

บของโครงราง

การเขียนบทค

C

คนิค หรือเทคโ

ะจางมืออาชีพ

ทจริง ไมไดใช

นเมืองไทยเปน

สมากกวาที่ได

อง การพัฒนกษาวางแนวคิในการปรับเปสือชื่อ “องคก

งของผูเขียน

ความ

Copyright201

โนโลยีมากเกิ

พใหมาทาํได

ชโมเดลหรือมี

นประสบการณ

ดรับการเรียนรู

นาเวบไซทจากคิด (Businessปล่ียนองคกร กรยุคดอทคอ

ไดผุดบังเกิดขึ

2 DntNet

กินไป

มีสูตร

ณของ

รูมา

กs จึงตกม

ข้ึนเอง

 

Academi

ประเมินความคิดมากข้ึน

อาจรวบ

ที่ “หนกั”

วารสารจ

จะถูกหยิ

ic Article Guid

ประ เนื่อง

ผลการศึกษาดติดตัวมาโดย ทําใหเกิดกา

รูปท

สรุป

ข้ันตอนที ่3-4

” คือ ตองการ

จฬุาลงกรณข

ยิบมาใชทันท ี

deline-Dr.Dan

ะการที่สอง ตงจากผูเขียนคา ที่ภาควิจัยกยตลอดและภรคิดและพัฒ

ที่ 2 : การใช

ปแลว กรอบข

4 ก็ได แตโดย

รอางอิงทางวชิ

ของคณะพาณิ

nai Thieanphu

นแบบจากกาคลุกคลีในแวการศึกษา คณภายหลังจากจนาโมเดลในก

โมเดลการเขี

ของการเขียนบ

ยหลักใหญใจ

ชาการ หรือเป

ณิชยศาสตร จุ

3 

ut

ารเขียนรายงาดวงวิจัยดวยณะครุศาสตร จบการศึกษารการเขียนบทค

ยนบทความจ

บทความของ

จความผูเขียน

ปนขอความรู

จฬุาฯ หรือวาร

านวิจัย สมัยที่เรียนป ิจุฬาฯ ทําใหระดับปริญญความไดงายยิ

จากการเขียน

งผูเขียนเปนไป

นวางอยูในกร

รใหมหรือสงไป

รสารทางวชิา

C

ริญญาโทดากรอบของกาาเอกตองมกียิ่งข้ึน โดยสรุ

นรายงานการวิ

ปตามข้ันตอน

รอบขางตนเส

ปลงในวารสา

การของสถาบ

Copyright201

นการวัดและรวิจัยจะอยูในารทาํวิจยัทางรปใหเหน็ดังรูป

วจิยั

นที่ 1-5 ในบา

มอ และหาก

ารวิชาการ เช

บันการศึกษา

2 DntNet

นโมเดลงธุรกิจปที่ 2

างคร้ัง

กเปนเร่ือง

น

าโมเดลนี้

4  

Academic Article Guideline-Dr.Danai Thieanphut Copyright2012 DntNet

ประการสุดทาย ผูเขียนใชกรอบในการเขียนบทความวชิาการจากการเขียนจดหมาย

การเขียนเรียงความ ยอความหรือการเขียนจดหมาย โดยท่ัวๆ ไปจะประกอบดวยข้ันตอน

3 สวนที่สําคัญดังนี้ 1) คํานํา 2) เนื้อหา และ 3) บทสรุป ดังรูปที่ 3

รูปที่ 3 : การใชโมเดลบทความจากรูปแบบการเขียนจดหมาย

ทั้งหมดใน 3 ประการที่ผูเขียนไดอธิบายถึง รูปแบบในการที่ผูเขียนใชวางโมเดลของ

การเขียนบทความ ผูเขียนใชรูปแบบใดรูปแบบหนึง่ใน 3 รูปแบบสลับกันไปมา หรือหากสรุปงายๆ คือ ถา

เขียนจดหมายถึงแฟน (คนรัก) ไดก็เขียนบทความไดเพราะโครงรางหรือโมเดลจะเหมือนกนั ซึ่งคนรุนใหม

คงลําบากหนอยเพราะเด๋ียวนี้ไมมีโอกาสเขียนจดหมายกันแลว เพราะใช Facebook, Twitter, SMS ผาน

ทางโทรศัพทมอืถือ

5  

Academic Article Guideline-Dr.Danai Thieanphut Copyright2012 DntNet

มืออาชีพดานการเขียนบทความ 

ดร.ดนัย เทยีนพุฒDrDanaiT@gmail.com

 

    โลกของนกัเขียนบทความและหนังสือวชิาการทางธุรกิจมีหลายส่ิงหลายอยางที่นาพิสมัย

เพราะวาเปนโลกแหงความจริง เปนโลกของการนาํหลักการหรือทฤษฎีที่ผานการปฏิบัติจริงใน

“หองทดลองธุรกิจ” ออกมาสูสาธารณะเพือ่การตีแผเผยแพรขอความจริง และสรางองคความรูใหมใหโลก

ธุรกิจสามารถพัฒนาเติบโตอยางตอเนื่องและไมหยุดยัง้ 

 

คําถามที่ผูเขียนจ่ัวหัวข้ึนมาคือ “ใครจะสามารถเขียนบทความวิชาการไดดี!? คําตอบ

ของคําถามถาตอบแบบพื้นๆ ตองบอกวา “พวกผูรู” หรือ “พวกนักวิชาการ” หรือ”มือ-อาชีพดานดานเขียน

บทความ” จงึจะเปนผูที่สามารถเขียนไดดี

แตในโลกความเปนจริงเปนละครับ! ที่นาจะเขียนไดดีทีสุ่ด

ในทัศนะและประสบการณของผูเขียนบทความหรือหนงัสือทางวิชาการดานธุรกิจคิดวา

เราสามารถพจิารณาไดจากบุคคลใน 3 กลุมอาชีพตอไปนี ้

กลุมแรก อาจารยหรือนกัวิชาการในสถาบนัการศึกษา

บุคคลในกลุมนี้เปนผูทีท่รงความรูมากที่สุด เพราะอยูในสถาบันการศึกษา ทาํหนาที่ถายทอดความรูใหกับลูกศิษยรุนตอรุนจนนับไมถวน ทําการศึกษาวจิัยและคนควาหาความรูอยูตลอดเวลา (อาจจะไมทกุคน)

ดังนัน้กลุมอาชีพแรกนี้ควรเขียนบทความทางวิชาการไดดีและไมวาจะดวยปจจยัหรือ

เงื่อนไขใดๆ ทัง้ส้ิน

ใครจะสามารถเขียนบทความทางวิชาการไดดี?

6  

Academic Article Guideline-Dr.Danai Thieanphut Copyright2012 DntNet

ส่ิงที่เปนปญหาจริงๆ ของธุรกิจที่จะไดรับประโยชนจากนกัเขียนกลุมแรกคือ

ขอความรูจากหลักการ ทฤษฎี หรือบางคร้ังอาจเปนงานวิจัย คนควา แตสวนใหญมกั

มีจุดออนตรงที่เปน “ทฤษฎีดิบ” คือ การนาํไปประยุกตใชจริงๆ คอนขางยาก เนื่องจากผูเขียนขาด

ประสบการณในการทําธุรกจิ

ขอความรูบางคร้ังนักเขียนทางวชิาการในกลุมนี้เปนขอความรูจาก “หองสมุด” หรือ

การไปศึกษารวบรวมจากตํารา บทความ หรือขอสนเทศที่มีการตีพิมพเผยแพรออกมา ทําให “การประมวล

ความรูทางธุรกิจ” เปนมิติของความรูที่ไมทันกับการเปล่ียนแปลงของธุรกิจ หรือไมสามารถนํามาใชไดกับ

ธุรกิจที่กาวลํ้าหนาไปไกลมากๆ

หากนักเขียนในกลุมนี้ไดลงไปในภาคสนาม ไดสัมผัสกบัโลกธุรกิจจริงๆ ความรูที่เผยแพร

ออกมาในรูปบทความทางวชิาการจะมีประโยชนกับธุรกิจเปนอยางยิง่

กลุมที่สอง นกัปฏิบัติหรือผูที่เชี่ยวชาญในอาชีพสาขาตางๆ

บุคคลในกลุมนี้เปนผูที่ลงมอืปฏิบัติจริง ดังนัน้ขอความรูที่ไดจึงเปนประโยชนมาก ซึง่

ในทางธุรกิจเราเรียกกนัวา “บทเรียนที่ดีเลิศ (Best Practices)”

ขอความรูจากนักเขียนในกลุมนี้ มหีลักการ โมเดล และรูปแบบการนาํไปสูการปฏิบัติ

ที่ประสบผลสําเร็จมาแลวขององคกรธุรกจิ

ขอจํากัดขององคความรูจากนักเขียนในกลุมนี้สวนใหญเปนความสําเร็จขององคกร

เพียงแหงเดียวไมสามารถไดอยางแพรหลาย เพราะไมไดเปน “ตัวแทนความรู” ของทัง้ธุรกิจ

อยางไรก็ตาม หากนักเขียนในกลุมนี้สามารถขยายผลไปสูการวิจยัและพัฒนาเพื่อการ

สรางใหเกิดความรูใหม หรือนําไปสูกระบวนการทางวิทยาศาสตร เพือ่สรุปเปนทฤษฎีที่ใชไดทั่วไป

(Generalization) สามารถเปนประโยชนตอธุรกิจอยางสูงยิ่ง และจะมีความสําเร็จสูงกวากลุมแรกเปน

ทวีคูณ

กลุมสุดทาย มืออาชีพหรือที่ปรึกษา หรือมือปนรับจาง

กลุมนกัเขียน ถามาจากกลุมนี้เราเรียกไดวา “ครบเคร่ือง” คือ มีองคความรูดานทฤษฎีที่

แนน ผานการปฏิบัติมาอยางเขมขนและมีประสบการณในฐานะที่ปรึกษาหลายธุรกจิ ดังนัน้ขอความหรือ

บทความที่เผยแพรออกมาจึงมีคุณคาสูง อาท ิ

7  

Academic Article Guideline-Dr.Danai Thieanphut Copyright2012 DntNet

ขอความรูจากนักเขียนในกลุมนี้ มนีัยสําคัญตอความสําเร็จของธุรกิจที่สูงสุด

ไมมีขีดจํากัดของการนาํไปใชหรือการขยายผล ยิง่หากมีการวิจยัและพัฒนาอยาง

ตอเนื่อง จะไดทฤษฎีใหมๆ เกิดข้ึนมากมาย

ในปจจุบันเราพบวากลุมธุรกิจที่ปรึกษาช้ันนาํหลายๆ แหงไดนาํประสบการณทีห่ลอหลอม

เปนองคความรูใหมถายทอดออกมาเปนตํารามากมาย และติดอันดับ “เคร่ืองมือใหมของธุรกิจ” หลายตอ

หลายเร่ือง ผูเขียนไดมีโอกาสอานบทความทางวิชาการดานการบริหารทรัพยากรบุคคลในวารสารของ

สมาคมวิชาชพีของไทยบางแหง ทาํใหเกดิขอกังขาวา

นักวชิาการหรือนักปฏิบัติ หรืออาจารยทีเ่ขียนบทความทางวิชาการ มักมีสไตล

เหมือนๆ กนั เชน พยายามทีจ่ะใหคํานิยาม หาความหมายของคําศัพทวาคืออะไร ใครพูดไวบาง และ

สรุปวาตนเองเห็นวานาจะเปนอยางไร

ประเด็นนี้สําคัญมากตอการเขียนบทความทางวิชาการ เพราวาเปนเสมือนการพายเรือใน

อาง ไมไดกระโจนไปสูขอความใหม หรือเปรียบไปแลวเปนแคการคนควาและการเขียนรายงานจาก

หองสมุดเทานัน้เอง

ความจํากัดทางดานประสบการณและความเขาใจในทฤษฎีอยางลึกซ้ึง” แตในความ

เปนจริงไมมีอะไรในกอไผเพราะขอเขียนดังกลาว

- ขาดตรรกของระบบการคิด ทําใหโมเดลใหมทีน่าํเสนอออกมามีความขัดแยงกัน

โดยรวมและในองคความรู

- ไมสามารถที่จะนําไปใชได หรือหากนําไปใชมักเกิดขอติดขัดหรืออุปสรรคอยาง

มากมายเนื่องจากไมไดผานการนาํไปใชมากอน

- มักเปนการแปลบทความหรือนําบทความตางๆ มารอยเรียงกนัเพื่อใหดูเปน

องคประกอบที่ลงตัว แตในความเปนจริงแลวสับสนและเปนเร่ืองที่เชือ่มโยงกันยาก แต “บังคับใหเขารูป”

ในแนวคิดหรือโมเดลทีน่ําเสนอ

8  

Academic Article Guideline-Dr.Danai Thieanphut Copyright2012 DntNet

โดยสรุปแลว การที่จะเขียนบทความและหนงัสือทางวิชาการดานธุรกจิ มิได

หมายความแบบงายๆ ที่ใครนึกอยากสนกุและเขียนข้ึน เพราะผลกระทบมีอยูสูงมากเนื่องจากไมรูวาจะมี

ใครมาอานบาง และเกิดความไมเทาทันในความคิด เผอิญไปขยายผลสูการปฏิบัติก็จะเสียหายทัง้ตนเอง

และธุรกิจ ซึ่งมีใหเหน็อยูเสมอๆ อาท ิเชน ในเร่ืองของดัชนีวัดผลสําเร็จธุรกิจ (KPIs) ในเร่ืองของ

ความสามารถ (Competencies) เร่ืองการปรับเปล่ียนองคกรธุรกิจ (Corporate Transformation) เปนตน

ผูเขียนไดเคยเลาใหฟงไปบางแลววา รูปแบบในสไตลการเขียนของผูเขียนเกี่ยวกับ

บทความและหนงัสือทางวิชาการนั้น ผูเขียนมีอยู 3 ลําดับในพัฒนาการดังนี ้

ลําดับแรก ในชวง 5 ปแรกของการเขียนบทความและหนังสือทางวิชาการเปนการนาํ

ปญหาในธุรกจิ ขอคนพบจากการศึกษา การอาน หรือการวิจยัมาเขียนเปนบทความก่ึงวิชาการ พรอม

ตัวอยางทีน่าสนใจและสรุปดวยขอคิดเหน็ของผูเขียน ซึง่มีทฤษฎีและหลักการสนับสนุนขอคิดเหน็ดังกลาว

ลําดับตอมา ในชวงอีก 10 ปตอมาของการสูอาชีพนักเขียนดานวิชาการท่ีเขมขน มี

สไตลการเขียนเปนลักษณะเปรียบเทยีบถงึทฤษฎี (Theory) หรือแนวคิด (Concept) ตางๆ วาสามารถ

นําไปปฏิบัติไดหรือไม มีจุดเดน จุดออนอยางไรและตัวยางของการนาํไปปฏิบัติจริงๆ ในธุรกิจไดเกิดผล

สําเร็จมาแลวมากนอยเพียงใด พรอมทั้งไดมีการพัฒนาทางดานภาษาและสํานวนในลักษณะที่อานงาย

มากข้ึนกวาการเขียนในชวงแรก

ลําดับปจจุบัน คือขอเขียนและหนังสือที่ผูเขียนตีพิมพเผยแพรอยูในขณะนี้ มีสไตล

การเขียนเปนรูปแบบใหมคือ นาํทฤษฎีหรือองคความรูที่ไดพัฒนาข้ึนมาจากการลงไปปฏิบัติจริงในธุรกิจ

และสรางเปนองคความรูดวยวิธกีารวิจยัเชิงปฏิบัติการ (Action Research) ออกมาเผยแพรใหธุรกิจ

นําไปใช พรอมการวิเคราะหวิจารณวาควรพัฒนาตอเนื่องในอนาคตขางหนาอยางไร

ทิศทางสูอนาคต เปนการพฒันารูปแบบการเขียนหนงัสือทางวิชาการหรือรายงาน

การวิจยัที่ปรับใหเปนองคความรูใหมในสไตล รายงานการวิจัยเชิงพาณิชย (Com-mercial Research

Report) โดยเหมือนอานหนงัสือฮาวท ู(How-To) มากกวาอานรายงาน การวิจยั ปจจุบันไดนํางานวิจยัมา

เขียนในลักษณะนี้ได 2 เลมแลว

9  

Academic Article Guideline-Dr.Danai Thieanphut Copyright2012 DntNet

เลมแรก เจาะ DNA ธุรกิจครอบครัวไทย เขียนจาก

งานวิจยัที่ศึกษาธุรกิจครอบครัวไทยต้ังแตยุคสุโขทัยจนถึงกรุงรัตนโกสินทร

เลมที่สอง ทนุมนุษยจัดการใหดีสูดีเลิศ เปนการเขียนจากงานวิจัยเกีย่วกับ การพฒันา

โมเดลการจัดการและการวดัทุนมนุษยและเสนอโมเดลทุนมนุษยสูอนาคต

เห็นไหมละครับ! การเขียนบทความและหนังสือทางธุรกจิ

ผูเขียนก็ไดพฒันาตนเองใหมีความรูเพิม่พูนมากข้ึนไปดวย แถมยงัสามารถทําใหเกิดรายไดเสริมอาชีพ

ข้ึนมาอีกทางหน่ึง...ไมเชื่อกล็องเขียนดูซิครับ!