Adapazar, 1435 / 2014

1. BASKI

ISBN978-605-86261-3-3

Bask, Cilt Erkam Matbaas Tel: (0212) 671 07 00

steme Adresi Okumay Tevik DerneiTel: (0264) 278 9 278Tel: (0264) 274 1 631 info@okumayitesvik.com info@tomorhoca.com

www.tomorhoca.com nternet ortamnda Ahmet Tomorunsohbetlerine ve btn eserlerine ulaabilirsiniz.

iPhone, iPod Touch, iPad App Store > Books > Okumayi Tesvik

Android Google Play > Arama > Okumayi Tesvik Dernegi

ADAN ZYESLM BLGLER

k

Ahmet Tomor

www.tomorhoca.com

5

NDEKLERk

SUNU ................................................................................................................15

AABDEST ALMAK .................................................................................................19ACELECLK VE TEENN ....................................................................................23AD KOYMA ..........................................................................................................25ADAK ADAMA .....................................................................................................27DEM ALEYHSSELM ......................................................................................29DET GRME ...................................................................................................33AF EDC OLMAK ................................................................................................35HRETE MAN ..................................................................................................37AHLK .................................................................................................................40 AKRABALIK HAKKINI GZETME .....................................................................43AKSIRMA VE ESNEME ......................................................................................45AKAM - SABAH OKUNACAK DUA ...................................................................47ALKOLL KLER .............................................................................................48ALLAHA MAN ....................................................................................................52ALTIN YZK .....................................................................................................56ANA BABA HAKKI ...............................................................................................58ARA BULMA ........................................................................................................61ARKADA SEM ..............................................................................................63ARIN GLGESNDE KMLER GLGELENECEK? .........................................65AIRILIKTAN KAINMA .....................................................................................67AVCILIK ...............................................................................................................69AY ........................................................................................................................71YET - EL - KRS .............................................................................................73AYIPLARI ARATIRMA ......................................................................................75

BBAL VE ARI .........................................................................................................76BALIK ..................................................................................................................78BSUR ................................................................................................................80BAA KAKMA .....................................................................................................81BAYRAM VE BAYRAM NAMAZI .........................................................................82BEDDUA ..............................................................................................................84BERAT GECES ..................................................................................................86

6

BESMELE ............................................................................................................88BE VAKT NAMAZ ............................................................................................90BDAT VE SAPIKLIK ..........................................................................................94BORLANMA ......................................................................................................96BOANMA ...........................................................................................................98BBRLENME .................................................................................................100BLNME (TEFRKA) ......................................................................................102BY VE BYCLK ....................................................................................106

CCAHLLKTEN ALLAHA SIINMA ....................................................................110CEHENNEM ......................................................................................................112CEMAATLE NAMAZ KILMANIN FAZLET .......................................................116CENAZE VE MUHTEZAR .................................................................................118CENZE NAMAZI .............................................................................................121CENNET ............................................................................................................123CHAD ...............................................................................................................129CMRLK ...........................................................................................................133CNLER .............................................................................................................135CUMA GN VE GECESNN FAZLET .........................................................139CUMA NAMAZI .................................................................................................141

ADALIK TASLAYANLAR ...........................................................................144EVRE KRLL .............................................................................................147OCUK SAHB OLMAK ...................................................................................149OCUK YETTRMEK .....................................................................................151RME OLAYI ...............................................................................................153

DDBBETL-ARD ..............................................................................................155DARGIN DURMANIN GNAHI .........................................................................157DVETE CBET ..............................................................................................159DECCAL FTNES .............................................................................................161DEDKODU (GIYBET) HARAMDIR ...................................................................163DEPREM VE LH GAZAB ..............................................................................166DLMZ KORUYALIM .......................................................................................168DN VE SLM ...................................................................................................170DN KARDEL ..............................................................................................173DN VE ELENCE ............................................................................................176

7

DORU VE YALAN ...........................................................................................178DOMUZ PS VE HARAMDIR .............................................................................180DU VE NSAN .................................................................................................181DUHN OLAYI ..................................................................................................185DNYA VE HRET ..........................................................................................187DNME (BEYNSEL BDET) .....................................................................190

EECEL TAKDR EDLMTR ..............................................................................194EHL- BEYT' SEVMEK .....................................................................................196EHL- SNNET VE'L-CEMAAT .........................................................................199EGEMENLK ALLAHINDIR ...............................................................................206EKMEE SAYGI ...............................................................................................209EL SIKIMA (MUSFAHA) ...............................................................................211ELEST B- RABBKM NEDR? .....................................................................213EMNET GZETMEK .....................................................................................214EMR- B'L-MA'RF VE NEHY- AN'L-MNKER .............................................217EMZRME VE ST KARDEL .....................................................................219EVHAM NEDR? ................................................................................................222EVLTLIK EDNME ...........................................................................................224EVLENME .........................................................................................................226EVLYALAR .......................................................................................................229EZAN .................................................................................................................232

FFZ HARAMDIR ...............................................................................................236FARZ NE DEMEKTR? ......................................................................................238FTHA SRES ...............................................................................................240FELK VE NS SRELER ..............................................................................242FEN BLMLERN RENMEK .......................................................................244FERZ (MRAS) LM .......................................................................................246FIKIH LMNN NEM ......................................................................................251FUHU HARAMDIR ..........................................................................................253

GGAFLET .............................................................................................................255GAYBI ANCAK ALLAH BLR ............................................................................257GEBELK VE ANNELK .....................................................................................259GENLKTE BDET ........................................................................................261GIYBET HARAMDIR .........................................................................................263GYNME (SLMA GRE) ..............................................................................267

8

GZ DEMES .................................................................................................270GUSL ABDEST ..............................................................................................272GNAH VE NSAN ............................................................................................275GNE ..............................................................................................................278GNEN BATIDAN DOMASI ........................................................................280

HHBL LE KBL ...............................................................................................282HAC VE UMRE ..................................................................................................284HAK DN ............................................................................................................289HARAMLAR .......................................................................................................291HASBNALLAH VE NMEL VEKL ..................................................................294HASTALIA SABIR ...........................................................................................297HASTALIKTAN KORUNMA VE TEDAV ...........................................................299HAY VE MAN .................................................................................................301HAYIR VE ER .................................................................................................303HEDYE VE RVET ........................................................................................305HER CANLI LM TADACAKTIR ..................................................................307HEYKEL VE RESM ..........................................................................................309HCRET (G) ..................................................................................................311HCR YIL ..........................................................................................................313HDYET VE DALLET ....................................................................................315HOROZ NN TER? ......................................................................................318HULEF- RDN ...........................................................................................319HURMA .............................................................................................................324

BDET VE NSAN ............................................................................................326BLS (EYTAN) ................................................................................................328DDET VE HDAD NEDR? ................................................................................332DRARDAN VE SZ TAIMADAN SAKINMA ..................................................334FTAR VAKT .....................................................................................................337FTRADAN SAKINMA ......................................................................................338HLS VE HSAN ..............................................................................................341KYZLLK ...................................................................................................343KND NAMAZI .................................................................................................344LM RENMENN FAZLET .........................................................................346MAMLIK KUTSAL GREVDR .........................................................................350MANIN TEMEL LKELER ................................................................................352MANIMIZI KORUYALIM ...................................................................................356

9

NCL .................................................................................................................360NCR .................................................................................................................364NSAN ................................................................................................................365NSAN VE GYM ...............................................................................................367SA ALEYHSSELM ........................................................................................369SA ALEYHSSELM YERYZNE NECEK M? ............................................373SLM DN ........................................................................................................375SRAF HARAMDIR ............................................................................................379STHRE VE STRE ...................................................................................381Y VE KT NDERLER ................................................................................383ZNSZ EVLERE GRME YASAI ....................................................................385

KKBE .................................................................................................................387KABR HAYTI ..................................................................................................390KADERE MAN ..................................................................................................392KADIN - ERKEK LKS ..................................................................................398KADR GECES .................................................................................................400KALP VE GNL ..............................................................................................402KANAAT VE HIRS .............................................................................................404KELME- EHDET .........................................................................................406KELME- TAYYBE ...........................................................................................408KIBLE ................................................................................................................410KIYMET ...........................................................................................................412KIYMETN ALMETLER ................................................................................415KIYMET NASIL KOPACAK .............................................................................421KN VE KISKANLIK .........................................................................................424KTAPLARA MAN .............................................................................................426KOMU HAKLARI .............................................................................................427KORKU VE MT ..............................................................................................430KUL HAKKI ........................................................................................................432KUMAR VE ANS OYUNLARI ..........................................................................434KURAN-I KERM ...............................................................................................435KURAN VE SNNET ........................................................................................439KURBAN ............................................................................................................441

LL HVLE VEL KUVVETE LL BLLH ........................................................443LNET ETMEKTEN SAKINMA .........................................................................444

10

LOKMAN (A.S.) IN OLUNA TLER .........................................................447LT KAVM NEDEN HELK OLDU? ................................................................449

MMAHER VE MAHKEME- KBR ...................................................................451MAL SEVGS ....................................................................................................455MAZLUMA VE ZLME YARDIM ......................................................................458MEDNE- MNEVVERE ...................................................................................460MEHD VE MEHDLK MAKMI ........................................................................470MEKKE- MKERREME ...................................................................................472MELEKLERE MAN ...........................................................................................479MERHAMET ......................................................................................................485MESCDLER ......................................................................................................488MEVLD .............................................................................................................492MEZHEB VE MEZHEB MAMLARI ...................................................................495MKROFON VE NAMAZ ....................................................................................498MRAC ...............................................................................................................501MSVAK VE D SALII .................................................................................505MCZE .............................................................................................................507MUHAMMED ALEYHSSELM .........................................................................509MUHARREM AYI'NIN ZELL ......................................................................529MCTEHD ........................................................................................................532M'MNLERN ZELL ..................................................................................535MNFIKLAR ...................................................................................................538

NNAFAKA ............................................................................................................540NAMAZ NASIL KILINIR .....................................................................................542NANKRLK ....................................................................................................545NEFS- EMMRE VE LEVVME ......................................................................548NEMRUD VE HZ. BRAHM ..............................................................................553NEVRZ BAYRAM MI? .....................................................................................559NOEL BABA EFSNES ...................................................................................560NUR VE ZULMAT ...........................................................................................563

OOBURLUK .........................................................................................................565ORGANLARIN HTL ................................................................................568ORULA LGL KONULAR ..............................................................................572OTUZ ER DEFA TESBH, HAMD VE TEKBR .............................................580

11

FKE VE EYTAN ............................................................................................582LE NAMAZI ..................................................................................................585LM VE DOUM ............................................................................................587LM HATIRLAMA ........................................................................................589MR UZAYIP KISALIR MI? ............................................................................591RF VE DET ...................................................................................................593R ................................................................................................................594ZR SAHB ....................................................................................................596

PPAZARTES VE PEREMBE GNLER ...........................................................597PEYGAMBERLERE MAN ................................................................................599PEYGAMBER DILAYANLAR .........................................................................606PMANLIK YASASI .........................................................................................608

RRABBMZ ALLAH .............................................................................................610RAHMET AYI RAMAZAN ..................................................................................611RECEB AYI VE REGB GECES ....................................................................615RIDVAN BATI VE SONULARI .......................................................................616RIZKI VEREN ALLAH'TIR .................................................................................619RYKRLIK .....................................................................................................623RUH VE HAYAT ................................................................................................626RUHSAL DENGE ..............................................................................................630RVET HARAMDIR ........................................................................................634RYA VE ETLER .......................................................................................636RYA YORUMU ................................................................................................641

SSABAH NAMAZI ................................................................................................646SABIR ................................................................................................................649SADAKA VE ETLER ...................................................................................653SADAN BALAMAK .......................................................................................657SALIA ZARARLI EYLER HARAMDIR .......................................................659SAHBE, TBN VE TEBE- TBN ...............................................................664SALVT-I ERFE ..........................................................................................670SAPIKLIK HAREKETLER .................................................................................673SARIMSAK SOAN ..........................................................................................678SEFER (YOLCU) NAMAZI ................................................................................681

12

SEHV SECDES ...............................................................................................684SELM VE MUSFAHA ....................................................................................687SIKINTI VE STRES ...........................................................................................692SIRAT KPRS .............................................................................................694SZNDE DURMA ...........................................................................................696SU VE SRAF ....................................................................................................698SNNETLER HY ETMEK .............................................................................701ST VE SAMAL HAYVANLAR .......................................................................705

BAN AYI ........................................................................................................707HTLK SORUMLULUKTUR .........................................................................708EFAT HAKTIR ..............................................................................................711EHTLER .........................................................................................................713ERAT NE DEMEKTR? ..................................................................................717LK (ALEVLK) ..............................................................................................719RK VE MRKLER ......................................................................................722KR ..............................................................................................................725KR SECDES .............................................................................................727

TTA'DL- ERKN ................................................................................................728TAHYYET'L-MESCD NAMAZI ......................................................................730TAKVLIK .........................................................................................................731TEBREKE (MLK) SRES ............................................................................734TEBUK SEFER .................................................................................................736TEHECCD (GECE) NAMAZI ..........................................................................739TEMZ VE DOAL GIDA ...................................................................................740TERK TEKBR ...............................................................................................743TERVH NAMAZI ............................................................................................744TEVZU ............................................................................................................747TEVBE VE STFAR .......................................................................................748TEYEMMM ......................................................................................................751TCARET ...........................................................................................................753TLVET SECDES ...........................................................................................755TP BEBEK SAKINCALI MI? ............................................................................757

UUUR VE UURSUZLUK ................................................................................761UL'L-AZM PEYGAMBERLER .........................................................................763

13

UL'L-EMRE TAAT ..........................................................................................764UYKU-LM LKS .......................................................................................767UYUTURUCU BAIMLILII ...........................................................................769

MMET- MUHAMMED .....................................................................................771REME ORGANI VE DL ..................................................................................775ZEYR ALEYHSSELM ..................................................................................776ZM ................................................................................................................779

VVCB NE DEMEKTR? ....................................................................................781VAHY VE ETLER ......................................................................................781VASYET ...........................................................................................................784VED HACCI .....................................................................................................787VED HUTBESNDEN BLMLER .................................................................790VTR NAMAZI ...................................................................................................791

YY ZE'L-CELL VE'L-KRM ...........................................................................792YAMUR VE YENDEN DRL ......................................................................793YAHUDLER ......................................................................................................795YSN SRES .................................................................................................800YATSI NAMAZI ..................................................................................................802YAZICI MELEKLER ...........................................................................................804YE'CC VE ME'CC .........................................................................................805YEMN VE KEFRET .......................................................................................809YETMLER GZETME .....................................................................................813YILBAI ILGINLII .........................................................................................815YUNUS ALEYHSSELM ..................................................................................818

ZZANDAN SAKINMA ...........................................................................................820ZEKT ...............................................................................................................821ZEYTN VE ZEYTNYAI ..................................................................................827ZIRH YAPAN PEYGAMBER .............................................................................829ZKR .................................................................................................................831ZLHCCE AYI ...................................................................................................836ZULM VE ETLER .....................................................................................838ZLKARNEYN ALEYHSSELM ......................................................................842

14

15

SUNUk

Yeryzne ibretle baktmzda! Birbirinden gzel ve birbirinden farkl zellikler tayan canl trleri ile

dolu olduunu gryoruz. Bir yanda yemyeil ayrlar, imenler, balar, baheler, aalar, eitli

bitkiler ve farkl renkleri, farkl kokular ile hayat saan gller, ieklerDier yanda havada uuan kular, suda yzen balklar, ayrda otla-

yan kuzular, yumurtlayan tavuklar, st veren inekler, bal yapan arlar, ya can ya da et derdiyle ormanlarda kouan hayvanlar ve yeryznn ege-meni olan akll, bilinli NSAN!..

Bunlar yeryznde kalc m? Hayr! Atalarmz, Mal da yalan, mlk de yalan, var biraz da sen oyalan de-

miler. Gerekten her an, oyalanma srecini tamamlayan trilyonlarca, kat-rilyonlarca canl trlerinin hayta veda edip gittiklerini ve yerlerine yenileri-nin geldiini gryoruz ama gelenler de kalc deil ki!

Peki, bunlar nereden geliyor ve nereye gidiyorlar? Yerlerin, gklerin tek egemeni olan Allah, diledii an l atomlar canl

organizma yoluyla canl hcrelere, bitki, hayvan ve insan eklinde canl varlklara dntryor ve yine diledii an, canl h creleri ve canl varlklar tekrar aslna yani l atomlara dntryor.

Yce Allahn koymu olduu bu eviri (aslna dn) kanununu y-rrlkten kaldracak, erte leyecek ya da yerine baka bir kanun koyacak bir g olmadna gre bu uygulama kymete ka dar devam edecek ve kymetten sonra yeni bir dzene geilecek.

nsann farkl zellikleri ve beklentileri! Yce Allah buyuruyor: Biz insan en gzel bir ekilde yarattk. (Tn - 4) Fiziksel adan en gzel bir ekilde yaratlan, akl ile bilinlendirilen ve

ruh ile sonsuzlatrlan insann varl, sadece geici dnya hayt ile snr-l deildir. Geri len insann bedeni de dier canllar gibi ryp topraa dnr ama insann gerek kimlii ve kaltsal kiilii olan ruhu ve ruhsal duygular lmediinden,

16

Doal olarak insann farkl zellikleri ve farkl beklentileri vardr. yle ki; ruh lmsz bir hayat, gnl ruhsal huzur ve akl da gvenli bir ortamda srekli mutlu yaamak ister.

Ne yazk ki zerinde yaadmz dnya gezegeni, insanlarn bu istek ve beklentilerini karlayabilecek bir yapya sahip deildir.

Ya baka gezegenler? Gk bilimcileri uzay aratrrken yeni galaksiler kefetseler ve bizim

gne sistemimizin dndaki baz gezegenlerde canl varlklarn yaad-n kantlasalar da, insan baka gezegenlerde yaayamaz. nk Yce Al-lah, dnyay insanlarn yaam koullarna gre dzenlemi ve insanlar da fiziksel ve organik adan dnyadaki yaam koullarna gre yaratmtr.

rnein, suda hayat olduu ve iinde canl varlklar yaad halde, insan suda yaayamaz. n k insann suda yaayabilmesi iin bata so-lunum sistemi olmak zere, i ve d organlar ile fizik sel yapsnn kkten deimesi yani insann akll bir balk ekline dntrlmesi gerekir.

Peki, insanlarn beklentileri gereklemeyecek mi? Gerekleecek ama yedi kat gklerin (galaksilerin) tesinde, farkl bir

lemde! Yce Allah buyuruyor: Rabbinizin balamasna ve takv sahipleri (gnahlardan sak-

nanlar) iin hazrlanan, genilii gkler ve yer kadar olan cennete ko-uun! (l-i mran - 133)

te insanlarn tm beklentilerini karlayacak olan evrendeki tek adres, CENNET!

lm, hastalk, yallk, keder, sknt, stres ve bunalm olmayan farkl bir lem ve farkl bir yaam

Yce Allah kouun diyor, durmak olur mu? O gzelim cennetin adn duyup da duygulanmamak olur mu? Gelin Allahn dvetine icbet edelim ve biz de cennet kousuna katlalm. nk bu kou cennette noktalana-cak ve oraya girenler ebed mutlu olacak...

ANCAK!.. nsan bu bedensel yaps ile suda ya da baka gezegenler-de yaayamad ve suda yaayabilmesi iin bu bedensel yapsnn kkten deimesi gerektii gibi,

Cennette yaayabilmesi iin de dnyann istikrarsz ve deiken atom-larndan yaratlan bu bedensel yapsnn kkten deimesi yani lp r-

17

mesi ve kymetten sonraki hiret leminin kalc ve istikrarl maddelerin-den yeniden yaratlmas gerekmektedir. nk kymet olaynda yerlerin, gklerin bugnk yaps kkten deiip yeni bir denge-dzen kurulacak ve atomlar paralanp kalc ve istikrarl maddelere dnecek.

Bu adan baktmzda !lm ve kymet, Allaha inanan ve inanlar dorultusunda yaayan

mminler iin gerekten byk bir ltuf ve lhi rahmettir. nk lm ve kymetin dnda insanlar cennete tayacak ba ka bir alternatif yoktur.

lm ve kymet, Allaha inanan ve inanlar dorultusunda yaayan mminler iin lhi ltuf ve rahmet olduu gibi, inkrclar iin de korkun bir gaflet ve felkettir.

nk putlatrdklar insanlarn ansna dikilen heykellerin nnde sayg ile eilmeyi, alkol tketmeyi ve plakl adalk diye alglayan inkrclar, doal olarak lmek ve ldkten sonra yeniden dirilmek istemez-ler. Bu nedenle avcy gren devekuunun ban kuma sokup ve gzlerini kapayp avcy yok saymas gibi,

nkrclar da sapk inan sistemlerinin ideolojik bataklklarna balarn sokup ve gereklere kar, gzlerini kapayp lm unutmaya ve hireti yok saymaya alrlar ama,

Yce Allah buyuruyor: Kymetin vakti gelmektedir; bunda kuku yoktur ve Allah kabir-

lerdeki lleri diriltip kald racaktr. (Hac - 7) Gereklere kar gzlerini kapayanlarn sadece kendi dnyalar kararr

ve n yarg ile hareket edenler sonunda piman olur. Kymet konusunda zaman, oktan geriye doru saymaya balamtr. Kukusuz, Allah lleri yeniden diriltip kabirlerinden kaldracak ve maherde yarglayacaktr.

] ] ]

Bir zamanlar ayaklar altnda inenen l toprak maddeleri idik. Bitki kkleri tarafndan emil dik, sebze ve meyve adn aldk. nsanlar tarafndan yenilip sindirilince kana, reme hcresine d ntk, sperm ve ovum adn aldk. Dl yatana atlp dllenince, kck bir insanck eklinde dnyaya geldik ve bebek adn aldk.

l toprak maddelerinden aama aama insan ekline dnmmz ve kck bir bebek eklin de dnyaya geliimiz, bizim istek ve irdemize bal olmad gibi, dnyadaki yaam srecimiz de bizim istek ve irdemize bal olmadndan,

18

lm melei Azril her an karmza kabilir ve tatl canmz alabilir. Azrile imdi git, son ra gel diyemeyeceimize gre, lm antamz ncelikle hazrlayalm ve iini hiret az ile dolduralm. Aksi halde dn- olmayan hiret lemine bo anta ile gider ve orada ok piman oluruz.

Deerli okurlarm! Ben, cizane olarak ve gcm zorlayarak elimden geldii kadar hiret

az ile ilgili kanmca en nemli ve en ncelikli konular sizin iin yazmaya altm.

Aradnz bilgileri kolayca bulabilmeniz iin, konular alfabetik sraya gre dzenledim ve A harfinden Z harfine kadar olan bu eseri Yce Rabbi-min yardm ile tamamladm.

Siz deerli okurlarm iin yararl bir eser yazabilmisem, bu Allahn ltfudur, Ona hamd sen lar ederim. Yararl bir eser yazamamsam, bu benim kusurumdur, Allahtan af etmesini dilerim.

Bu eserin hazrlanmasnda, basmnda, datmnda ve okunmasnda maddi, mnev emei ge en din kardelerimden Allah raz olsun.

Hepiniz Allaha emnet olun!..

Ahmet TOMOR 1 Muharrem 1433 / Kasm, 2011

19

ABDEST ALMAKk

Yce Allah buyuruyor: Ey man edenler! Namaza kalktnz zaman, yzlerinizi ve dirsek-

lere kadar ellerinizi ykayn, banz mesh edin ve ayaklarnz da to-puklara kadar ykayn. (Maide - 6)

Abdest, ab (su) ve dest (el) yani elsuyu anlamnda Farsa birleik bir kelimedir. Arapa asl ise vuddur. Vud, maddi ve mnev kirlerden arn-mak, temizlenmek demektir.

Abdest gerekten dnyada ei olmayan ve sadece mslmanlar tara-fndan uygulanan lhi bir temizlik sistemidir. Gnde be defa abdest alan mslmanlar ter, kir, mikrop ve ayak kokusu gibi maddi kirlerden arndklar gibi gnah denilen mnev kirlerden de arnr ve maher gn Allahn hu-zuruna tertemiz ve yz ak olarak karlar.

Peygamberimiz (s.a.v.) buyuruyor: Kukusuz benim mmetim kymet gnnde abdest izlerinden

yzleri, elleri ve ayaklar (nur gibi) parlak olarak (maher yerine) dvet edilecekler. Kimin yznn parlakln arttrmaya gc yeter se, bunu yapsn (ok abdest alsn). (Buhr - Mslim)

nand halde abdest almaya enenler ve alnlar secde grmeyenler kymet gn yzleri kap kara ve korkun bir ekilde sorgulanmak zere maher yerine giderken,

Dnyada abdestlerini gzelce alanlar ve be vakit namazlarn dzenli bir ekilde klanlar, abdest azalar nur gibi parldayarak ve glmseyerek maher yerine gidecekler.

Peygamberimiz (s.a.v.) buyuruyor: Bir kimse abdest alrken, aacn yapraklar dkld gibi onun

da gnahlar dklr. (Beyhak) Bir kimse abdest almaya balaynca, sonbahar da aalarn yapraklar

dkld gibi onun da gnahlar dklr ve kk gnahlarndan arnr. Ya byk gnahlar?Onlar iin zel tevbe gerekir. rnein, klmad namazlar, orular

kaza et mesi ve zerinde kul hakk varsa, onlarla helllemesi gibi.

20

Peygamberimiz (s.a.v.) buyuruyor: Kim abdestini gzelce alrsa, o kimsenin gnahlar trnaklarnn

altna kadar btn vcudundan kar. (Mslim - Nes) Abdest basit bir el, yz ve ayak ykama olay deil, insan trnaklarnn

altna varncaya kadar gnahlardan arndran ve kararan gnlleri aydnla-tp huzura kavuturan mnev temizlik sistemidir.

Maddi ve mnev kirlerden arnmamz ve kararan gnllerimizin ay-dnlanp huzura kavumas iin abdestlerimizi gzelce alalm ve be vakit namaz dzenli bir ekilde klalm.

Abdesti gzelce almak iin, ncelikle abdestin farzlarn, snnetlerini gvenilir kaynaklardan renip uygulayalm, bidatlardan ve eytann dr-tlerinden (evhamlardan) titizlikle kanalm.

Peygamberimiz (s.a.v.) buyuruyor: Bu mmetten ileride yle kimseler gelecek ki, onlar duada ve te-

mizlikte haddi aacaklar. (Ebu Davud - bni Mce - Hkim - bni Hibban) Peygamberlerden sonra insanlarn en iyileri olan sahabeler abdest, gu-

sl ve dier temizlik ile rinde sadece Allahn ve Reslnn emirleri olan farzlar ve snnetleri uygularken,

Gnmzde saylar azmsanmayacak kadar pek ok kimse, abdesti gzelce alaym derken ka yaparken gz karyor yani farzlar, snnetleri terk edip bidatlara sarlyor, zellikle abdest ve gu sl alrken eytann dr-tlerinden kaynaklanan evham bataklklarnda oyalanyor.

Peygamberimiz (s.a.v.) buyuruyor: Abdest vesvesesinden (evhamlarndan) Allaha snn. (Ebu Davud) Peygamberimiz (s.a.v.) buyuruyor: Kukusuz abdest eytan (abdest alanla uraan eytan) vardr ki,

ona el-velhan denir. (bni Mce) Su uyur, dman uyumaz derler. Gzle grlmedii iin en byk ve

en tehlikeli dmanmz olan eytan uyumadan, usanmadan srekli bizimle urar ve kalbimize vesveseler verip manmz almaya ve bizi hak yol-dan saptrmaya alr. Bunda baarl olamazsa, abdest almamza ve na-maz klmamza engel olmaya alr. Bunda da baarl olamazsa, abdest alrken ve gusl yaparken kalbi mize vesveseler verip, urasn ykamadn, buras kuru kald ya da bir defa m, iki defa m ykadn gibi varsayma daya-l kukularla bizi lavabonun banda tutmaya alr. Sonuta yine olmad diye kalbimize kukular verip gnlmz skar ve bizi abdestten, namaz-dan soutmaya alr.

21

eytann bu oyununa gelmemek iin abdeste balarken Ez billhi mineeytnirracm diye nce, el-velhn denilen eytann vesvesesin-den Allaha snalm. Abdest alrken elimi ykadm m, yzm ykadm m ya da acaba ka defa ykadm gibi varsayma dayal evhamlardan iddetle kana lm, garanti olsun diye kesinlikle bir defa daha ykamayalm ve ab-dest aldktan sonra kukulanarak tekrar lvaboya geri dnmeyelim.

Abdestte yz, elleri ve ayaklar birer defa ykamak ve ba bir defa mesh etmek farzdr. Az, burnu, yz ve elleri er defa ykamak ise sn-nettir. eytann oltasna taklp sonu belirsiz evham bataklklarna srk-lenmemek iin,

Yzmz, ellerimizi birer defa ykam ya da azmz ve burnumuzu hi ykamam olsak bile abdestimiz yeterli olduundan, gnl huzuru ile namazmz klalm ve evhamdan kanalm.

eytann asl amac, varsayma dayal hayli kukularla bizi oyalayp karamsarla srklemek ve sonuta dinin direi olan abdestten, namaz-dan ve hatta mandan koparmaktr.

Abdest almann salk ve psikolojik adan yararlar Abdest almaya balarken, nce eller ykanr. Neden? Ellerimiz bedenimizin temizlik aleti olduu ve dier abdest azalarmz

ellerimizle ykayaca mz iin abdest almaya balarken ncelikle ellerimizi ykamamz doal ve zorunludur.

Sonra az? Sindirim sistemi azda balar ve biz gdalarmz az yolu ile alrz. Bu

nedenle az ve di sa lmz korumak, az boluunda ve diler arasn-da zararl bakterilerin yuvalanp oalmasn nle mek iin, her abdest al-mzda bol su ile azmz defa ykamak salmz asndan gereklidir.

te be vakit namaz dzenli bir ekilde klan mslmanlar, her abdest allarnda azlarn er defa bol su ile ykadklar ve misvak (doal fra) ile de fraladklar iin onlarn az boluunda ve dileri arasnda zararl bakteriler yuvalanp oalamaz.

Sonra burun? Solunum sistemi burunda balar ve biz her an atmosfere karbondioksit

gaz verip oksijen gaz al rz. Solunum esnasnda hava ile giren tozlarn ve yabanc maddelerin pek ou burunda tutulur ve st solunum yollarna git-meleri nlenir. te be vakit namaz dzenli bir ekilde klanlar her abdest

22

allarnda burun ilerini er defa bol su ile ykayp, serte smkrrken, bu yabanc maddeler ve smk denilen yapkan salg dar atlr ve solu-num yollar bunlardan arndrlm olur.

Sonra yz, el ve ayaklar? Da ak olduu iin en ok kirlenen, terleyen yzmz, ellerimiz ve

ayaklarmz belirli vakit lerde ykannca, buralarda bakterilerin yuvalanp o-almas nlenir ve deri yolu ile bedene girmeye alan mikroplar imha edi-lir. Ayrca bedendeki elektriin fazlas dar atldndan insan gerilim den kurtulup rahatlar, yorgunluu ve ba ars hafifler.

Peygamberimiz (s.a.v.) buyuruyor: Gazab (fke) eytandandr, eytan ise ateten yaratlmtr. Sizden

biriniz kzd zaman gusl (veya namaz) abdesti alsn; nk su atei (fkeyi) sndrr. (bni Askir - Eb Nuaym)

Ar fkelenen kimse hemen souk su ile abdest alr ya da lk su ile gusl yaparsa, kan dola m kolaylar, sinir sistemi rahatlar, ykselen tansiyonu, ekeri der, fazla elektriklenmeden kaynaklanan gerilimi gider, fkesi sakinler ve psikolojik adan rahatlar.

Abdestte ve guslde ykanan yerleri hafife ovmak yani masaj yapmak Hanef ve fde sn net, Mlikde farzdr. nk abdest alan ya da gusl yapan kimse ykad yerleri hafife ovar yani masaj yaparsa akupunktur noktalar uyarld iin vcudun direnci artar, baklk sistemi gle nir, kan dolam kolaylar ve vcuttaki enerji dalm dengelenir.

Abdestin yararlar kukusuz bunlarla snrl deildir. Bunlarn tesinde daha pek ok yararlar vardr ama ibdetlerdeki asl ama ihlstr yani her eyi sadece Allah rzas iin yapmaktr.

Peygamberimiz (s.a.v.) buyuruyor: Bir kimse gzelce abdest alsa, sonra (tefekkr iin) ban ge

doru kaldrp Ehed en l ilhe illllah vahdeh l erke leh ve ehed enne Muhammeden abdh ve Reslh derse, cenne-tin sekiz kaps alr, (o anda lse) diledii kapdan cennete girer. (Eb Dvd - Nes - Hkim - Tabern -Ahmed bni Hanbel)

23

ACELECLK VE TEENNk

Yce Allah buyuruyor: nsan aceleci (bir yapda) yaratld. (Enbiya - 37) Snav gerei yapsnda acelecilik duygusu olan insan genelde sabr-

szdr. Bu nedenle abuk daralr, bunalr, sklr ve aklna taklan bir eyin hemen oluvermesini ister. Ancak kulun acele etmesi ile tabii ki Allah acele etmez ve her ey takdir edilen vaktinde olur.

Peygamberimiz (s.a.v.) buyuruyor: Teenn Allahtan ve acelecilik eytandandr. (Beyhk) Teenn nedir? Teenn acelecilik ve tembellik gibi iki ar ucun tam ortasdr ve Allah

katnda sevimli olan bu dur. nk teenn ile hareket eden kimse yapaca iin sonunu dnr, ne getireceinin, ne gtreceinin hesabn yapar ve fevri (ani) kararlardan kanp saduyusu ile hareket eder.

Teenn Allahtan olduu iin sonu hayrl olur. nk teenn ile hareket edene Allah yardm ed er ve iini kolaylatrr. Acelecilik ise eytandan yani eytann drtleri ile olduu iin acele edenle rin ii zorlar ve sonu hayr-sz olur.

Peygamberimiz (s.a.v.) buyuruyor: Ey insanlar! Yava olun, nk acelecilikle doruya ulalmaz.

(Buhr - Mslim - Nes) Peygamberimiz (s.a.v.) buyuruyor:Acele eden, hata eder. (Tirmiz) Gncel olay haline gelen trafik kazalarnn pek ou, genelde iki taraf-

tan birinin aceleciliinden kaynaklanmaktadr. Acele eden kimse ounluk-la hata eder ve sonunda piman olur ama ne yazk ki bu pimanln ya maddi zararla ya sakat kalma ile ya da hayt ile demek zorunda kalr.

Sevgili Peygamberimiz bizlere her iimizde teenn ile yani dnerek, aratrarak ve gereinde istiare yaparak (danarak) hareket etmemizi tavsiye ediyor.

zellikle meslek seimi, i kurma, ie girme, ev alma, evlenme ve bo-anma gibi hayat maratonu nun keskin virajlarnda, acelecilikten kanmal ve teenn ile hareket etmelidir.

24

Ancak! Her eyin istisnas (ayrcal) olduu gibi aceleciliin de istis-nas olduundan,

Yce Allah buyuruyor: Rabbinizin balamasna ve takv sahipleri (gnahlardan sak-

nanlar) iin hazrlanan, genilii gkler ve yer kadar olan cennete ko-uun. (l-i mran - 133)

Bu yet-i kermede, kouun emri acele edin anlamna geldiinden, baz konularda acele edil mesi zorunludur. yle ki;

slm d sapk ideolojileri ve din kart rejimleri benimseyenlerin, bu tr sapklklardan kopup slma dnmede ve tevbe etmede acele etmeleri farzdr.

Alkol, kumar, uyuturucu, fuhu, faiz, yalan, rvet ve dedikodu gibi Allahn yasaklad gnahlar ileyenlerin, bu gnahlardan kopup tevbe etmede acele etmeleri farzdr.

nand halde be vakit namaz terk edenlerin namaza balamada acele etmeleri farzdr.

Annesi ve babas ile dargn olup iliii kesenlerin, onlarla barmada acele etmeleri farzdr.

Amca, day, hala, teyze ve karde gibi en yakn akrabalar ile dargn olup iliii kesenlerin de bu yakn akrabalar ile barmada acele etmeleri vcibtir.

Komusu, arkada ve din kardei ile dargn olanlarn da barmada acele etmeleri snnettir.

Evlenme ana gelen kz ve erkein slma uygun talipleri knca, evlenme konusunda acele etmeleri snnettir.

Borlu olanlarn borcun deme tarihi geldiinde, borlarn demede acele etmeleri vcibtir.

Doktorlarn ve salk grevlilerinin, hayti tehlikesi olan ar hastalara mdahale etmede acele etmeleri vcibtir.

len bir mslmann ykanp kefenlenmesi ve cenaze namaznn kl-np kabre defin edilmesi farz ve bu konuda acele edilmesi snnettir.

Acelecilik ile Teenn, gaz ve fren pedallar gibidir ve her ikisi de gerek-lidir. nemli olan bunlar yerinde kullanmaktr. nk gaz yerine frene ve fren yerine gaza basmak ne derece sakncal ve tehlikeli ise acele edilmesi gereken yerde teenn etmek ve teenn edilmesi gereken yerde acele etmek ayn derecede sakncal ve tehlikelidir.

25

AD KOYMAk

Yce Allah buyuruyor: (Allah) deme btn isimleri retti. (Bakara - 31)

Hz. demden nceki dnemlerde de madde ve madde tesi, canl ve cansz btn varlklarn adlar (isimleri) vard ki, Allah (c.c.) bunlarn hepsini Hz. deme retti.

nsana gelince! lk insan olan Hz. dem ile Hz. Havvann anne-babas olmad iin

onlarn adn Allah (c.c.) koydu ve evltlarna ad koyma yetkisini onlara verdi.

Hz. dem ile Hz. Havva kendilerine verilen yetkiye dayanarak evltlarna ayr ayr adlar koya rak insanlk tarihinde bir ilki yani ad koyma ilemini balattlar. Hz. dem ile Hz. Havvann balat t ad koyma ilemi kesintisiz gnmze kadar geldii gibi kymete kadar da devam edecektir.

Peygamberimiz (s.a.v.) buyuruyor: Evladn babas zerindeki hakk ona gzel ad koymas ve gzel

terbiye etmesidir. (Beyhk) ocuun ana-babas zerindeki haklarndan biri ve en nemlisi, ana-

babann ocuklarna anlam gzel bir ad koymalar ve onu slm ahlk dorultusunda gzel terbiye etmeleridir.

Ana-babann evltlarna ad koyma konusunda ok dikkatli, bilinli ol-malar ve bu yetkiyi kt ye kullanmamalar gerekir. nk insanlarn adlar buday, arpa ve msr gibi yalnzca dnya hayt ile snrl olmayp, hiret aleminde de ayn ad tayacaklarndan ve ayn adla arlacaklarndan,

slm d uydurma ve anlamsz isimlerden kanp, mslmanlar ara-snda benimsenen ve anlam gzel olan isimleri tercih etmelidir.

Peygamberimiz (s.a.v.) buyuruyor: Allah katnda en sevimli isimler, abdullah ve abdurrahmandr.

(Mslim - Eb Dvd - Tirmiz)

Bu isimler neden Allah katnda sevimlidir? Yce Rabbimizin Allah isminin nne abd (kul) kelimesi eklenince ab-

dullah (Allahn kulu) ve Rahman isminin nne abd kelimesi eklenince ab-

26

durrahman (Rahmann kulu) anlamna geldii iin sevimlidir. Bu isimler Allah katnda sevimli olduu gibi, Yce Rabbimizin dier isimlerinin n-ne abd kelimesi eklenince, kukusuz onlar da Allah katnda sevimli olur. rnein, abdlkadir, abdlaz iz, abdlkerim, abdssamed, abdllatif ve abdlvhid gibi.

Bir uyar! Yce Rabbimizin isimlerinin nne abd (kul) kelimesi eklen-meden, bunlar insanlara ad olarak konulamaz. rnein, insanlara Kadr, Azz, Kerm, Samed, Ltif ve Vhid denilemez.

Peygamberimiz (s.a.v.) buyuruyor: Peygamberlerin isimleri ile ad koyun, meleklerin isimleri ile

(Cebril, srfil, Mikil ve Azril gibi) ad koymayn. (Buhr) Eski dnemlerde yaayan peygamberlerden bazlarnn adlarnn an-

lam gnmzde bilinmese de, kukusuz hepsinin ad ve anlam gzeldir. nk ilerinden birinin ad ve anlam gzel olmasayd, derhal vahiy gelir ve deitirilirdi.

Peygamberlerin adlar ve anlamlar gzel olduu gibi peygamber eleri ile ocuklarnn ve man eden mmetlerinin adlar ve anlamlar da gzeldir. Aksi halde peygamberler onlar deitirirdi. Nitekim Peygamberimiz (s.a.v.) Hz. merin kz siyenin adn Cemile olarak deitirdii gibi.

nsan kendi adn deitirebilir mi? Ad konusu ok nemli olduu iin hi kimse annesinin, babasnn koy-

mu olduu uydurma, anlamsz ya da anlam kt olan bir ad dnyada ve hirette tama zorunluluunda deildir. Bu nedenle Peygamberimiz (s.a.v.), yeni mslman olanlara adn sorar ve beenmediini derhal de-itirirdi.

Peygamberimiz (s.a.v.) buyuruyor: Bir kimsenin erkek evlad olduu halde, birine Muhammed ad-

n koymazsa chillik etmi (aldan m) tr. (Tabern) Peygamberimiz (s.a.v.) buyuruyor: ocuunuza Muhammed adn koyduunuz zaman, ona ikram

(sayg) edin, toplant yerlerinde en gzel yeri ona ayrn ve onu aa-lamayn. (Hkim)

Peygamberimiz (s.a.v.) buyuruyor: Kim yeni doan ocuunun sa kulana ezan ve sol kulana

kmet okursa, ocua mm Sibyan (denilen havale hastal) zarar veremez. (Eb Yal)

27

ADAK ADAMAk

Yce Allah buyuruyor: Adaklarn yerine getirsinler. (Hac - 29) Yce Allah emir sigasyla Adaklarn yerine getirsinler buyurduu

iin dn adan geerli olan adaklarn yerine getirilmesi vcibtir.ki eit adak vardr;1- arta bal olan adaklar: Bir kimse Eer bir ie girersem ya da

hastam iyi olursa, gn oru tu tacam ya da iki rekat namaz klacam diye szl olarak bunlardan birini yapmay adarsa, buna arta bal olan adak denir.

Kotuu art yerine gelirse yani bir ie girer ya da hastas iyi olursa, adan yerine getirmesi v cib olur. Eer kotuu art yerine gelmezse yani bir ie girmez ya da hastas iyi olmazsa adan yerine getirmesi gerekmez.

2- arta bal olmayan adaklar: Bunlar da mutlak (vakti belirsiz) ve muvakkat (vakti belirli) olmak zere iki ksmdr;

a- arta bal olmayan mutlak adak: Bir kimse u iim olursa gibi bir art komakszn ve vaktini belirlemeksizin, Allah rzas iin fakirlere sada-ka vereceim ya da Umre yapacam diye szl olar ak bunlardan birini adarsa, diledii vakitte adan yerine getirmesi vcib olur.

b- arta bal olmayan muvakkat adak: Bir kimse art komakszn Filan ayn bandan itibaren Allah rzas iin gn oru tutacam ya da Bir kurban keseceim diye szl olarak bunlardan birini adarsa, belirledi-i ay ve gnde adan yerine getirmesi vcib olur.

Eer filan cmide iki rekat namaz klacam diye, belirli bir yerde na-maz klmay adarsa, adad yere gitme zorunluluu yoktur, diledii yerde bu namaz klabilir.

Her adan yerine getirilmesi zorunlu mudur? Hayr! Bir adan yerine getirilmesinin zorunlu yani vcib olmas iin namaz,

oru, hac, sadaka ve kurban gibi farz ya da vcib trnden ve bamsz bir ibdet olmas gerekir. Karlnda farz ya da vcib trnden bir ibdet olmayan adaklar yerine getirmek vcib olmad gibi abdest almak da bamsz bir ibdet olmayp namazn art olduundan, yerine getirilmesi vcib deildir.

28

rnein, bir kimse u iim olursa mevlit, hatim, krk Ysin, salt- tef-riciye okutacam ya da abdest alacam diye bunlardan birini adarsa, bu tr adaklar yerine getirmek vcib deildir. nk slmda mevlit, hatim, krk Ysin ve salt- tefriciye okutmak gibi farz ve vcib trnden bir ibdet yoktur.

Ancak bir kimse mevlit ve salt- tefriciyenin dnda, hatim ya da krk Ysin okuyacam diye adarsa, bu adak geerlidir. nk namazda Kuran okumak farzdr.

Peygamberimiz (s.a.v.) buyuruyor: Kim Allaha itaat edeceim diye bir adakta bulunursa, Allaha ita-

at etsin. Kim de Allaha isyan edeceim diye bir adakta bulunursa, Allaha isyan etmesin. (Buhr - Ahmed bni Hanbel)

Be vakit namazm dzenli bir ekilde klacam, ramazan aynda orucumu tutacam, bam rteceim ve alkoll iki ve sigara imeyece-im diye adakta bulunan kimsenin, bu adana bal kalmas farz dr ve ayrca adana bal kald srece sevab da kazanr.

Alkoll iki ieceim, kumar oynayacam, ak sak gezeceim ve gayr-i meru cinsel iliki de bulunacam diye adakta bulunan kimsenin de, adan yerine getirmemesi ve tevbe edip yemin ke fareti vermesi gerekir.

Adak kurban! Adak kurbannn mutlaka kesilmesi ve etinin fakirlere datlmas art-

tr. Adak kurban kesilme den canl olarak fakirlere verilemez ve kurban ye-rine deeri de para olarak verilemez.

Kurban adayan kimse, adad kurbann etinden kendisi yiyemedii gibi ei, ocuklar, torunlar, annesi, babas, dedeleri ve byk anneleri de yiyemez ve dinen zengin saylan kimseler de yiyemez.

Adak ve kader Adak adayan kimse diledii ie girebilir, diledii kimse ile evlenebilir ve

salna kavuabilir mi? Peygamberimiz (s.a.v.) buyuruyor: Kukusuz adak adamakla Allahn takdir etmedii bir ey, insann

eline gemez. Ancak adak kaderle rtrse!.. (Mslim - bni Mce) Adak eittir kader olmaynca, insan binlerce kurban adasa elden ne

gelir ki!

29

DEM ALEYHSSELMk

Yce Allah buyuruyor: Hani Rabbin meleklere; ben yeryznde bir halife (demi) yara-

tacam dedii zaman, mel ekler: Biz seni hamd ile tesbih ve takdis ederken, orada (yeryznde) fesat karacak ve kan dkecek bir varlk m yaratacaksn? dediler. (Allah) Sizin bilmediiniz eyleri ancak ben bi lirim buyurdu. (Bakara - 30)

Madde lemindeki denge-dzenin gerei, yeryzndeki toprak mad-delerinden (belirli element lerden) yaratlan hayvanlar, srekli birbirine sal-dryor ve aralarnda bouuyorlard. Hz. demin de ayn maddelerden (elementlerden) yaratlacan kyas yolu ile bilen melekler,

Ayn maddelerden yaratlacak olan demin (neslinin) de birbirlerine saldrp kan dkmelerin den ve yeryznde fesat karp Allahn gazabna uramalarndan korktuklar iin,

Biz seni hamd ile tesbih ve takdis (zikir) ederken, yeryznde birbiriyle bouup fesat karacak ve kan dkecek bir varlk m yaratacaksn? diye hikmetini renmek istediler.

Yce Allah bu grlerinden dolay melekleri knamad. nk insan-larn iinden gerekten ok zalimler kacak ve bunlar yeryznde fesat karp ok kan dkeceklerdi ama,

Meleklerin bilmedii bir ey vard. Bu nedenle Yce Allah, Sizin bil-mediiniz eyleri ancak ben bilirim buyurdu.

Peki, meleklerin bilmedii eyler nelerdi? Melekler, Yce Allahn madde lemi iin koymu olduu ekim, den-

ge, fizik, kimya ve biyoloji gibi kanunlar ve bu kanunlar dorultusunda l atomlarn canl hcrelere ve hayvansal bedenlerde nefis denilen korkun bir gce nasl dntn ok iyi biliyorlard.

Ancak ruh, lhi bir sr olduu iin, melekler Hz. demin ruhsal yn-n yani gerek kimliini bilmiyorlard. Bu nedenle ictihadlarnda yanlgya dm ve Hz. demi (insanlar) hayvanlarla eit konumda alglamlard.

te Yce Allah meleklere Sizin bilmediiniz eyleri ancak ben bilirim derken, Hz. demin ruhsal kimliine vurgu yapyordu.

30

nk Hz. demin ruhsal kimliinden yani ruhlar nefisleri ze rine s-tnlk salayacak olan neslinden nice peygamberler, sddklar, ehitler, ev-liyalar, klar ve slih mminler kacak ve onlar o gzelim cennetin aday olacakt. Kukusuz Allah cenneti bouna yaratmamt ki!..

Hz. demin yaratlYce Allah buyuruyor: Yaratt her eyi en gzel (bir ekilde) yaratan Allah, insann

(demin) yaradlna da am urdan balad. (Secde - 7) Hz. demin bedeni melekler gibi bir OL emriyle deil, madde

lemindeki kurallar dorultusun da aamal bir ekilde yaratld ve Yce Allah demin yaradln amurdan (suda zmlenmi el ementlerden) balatt. Ancak bu farkl bir amurdu. yle ki;

Yce Allah buyuruyor: Andolsun ki, Biz insan (demi) amurdan szlm bir zden

yarattk. (Mminn - 12)Bitki kkleri kendileri iin gerekli olan karbon, oksijen, hidrojen, azot ve

kalsiyum gibi suda zmlenmi elementleri amurun iinden szp aldk-lar gibi,

Melekler de Hz. demin bedensel yaps iin gerekli olan elementleri amurun iinden szp aldlar ve Hz. demin, min slletin min tyn aamas tamamland.

Yce Allah buyuruyor: Gerekten Biz onlar (babalar demi) yapkan bir amurdan ya-

rattk. (Sfft - 11) Hz. demin amurun znden alnan elementleri gne enerjisi, ayn,

yldzlarn ualar ve ha vadaki gazlarn etkisiyle yapkan bir maddeye d-nt ve Hz. demin min tynin lzib aamas da tamamland.

Yce Allah buyuruyor: Onu (i ve d organlarn) dzenlediim ve iine de (hayat veren)

ruhumdan flediim zaman, onun iin hemen secdeye kapann. (Sd - 72) Anatomisi, i ve d organlar dzenlenen ve ok gzel bir insan ek-

line dntrlen Hz. demin cansz bedeni kupkuru bir amur halinde yerde yatyordu. Yce Allah lhi bir sr olan emrindeki hayat veren ruhtan fleyince,

Dmesine baslan tam otomatik bir makine gibi btn organlar ve sis-temleri almaya balad ve Hz. dem canl, akll bir varlk olarak ayaa kalkt, Elhamdlillh dedi.

31

Hz. demin einin yaratlmas Yce Allah buyuruyor: Ey insanlar! Rabbinizden korkun (gnah ilemeyin), nk sizi bir

tek nefisten (demden) yaratt ve Ondan (demden) eini yaratt. (Nis - 1)

Hz. dem erkekti ve evrende tek insand. Ancak dier varlklarla uyum salayamad iin gar ipti, yalnzd ve mutsuzdu. Cennette uyku olmad halde birgn derin bir uykuya dalm, uyuyordu. Yce Allahn emri ile me-lekler; baksz, arsz ve kansz bir operasyonla kaburga kemiklerinden birini alp kardlar.

Kck reme hcrelerinden insan, fil ve balina gibi varlklar yaratan Allah, Hz. demin kab urga kemiindeki milyarlarca hcreden Hz. Havvay yaratt ve Hz. dem mutlu oldu.

Hz. dem ve ei cennette Yce Allah buyuruyor: Ey dem! Sen ve ein cennete yerlein ve dilediiniz yerde, dile-

diiniz nimetleri yiyin. Yalnz u aaca yaklamayn (meyvesini yeme-yin), zalimlerden olursunuz. (Araf - 19)

Hz. dem ile ei Hz. Havva cennette dnya yl ile bin yl kadar yaad-lar, hi hastalanmadlar, ya lanmadlar, srekli gen ve zinde kaldlar. An-cak bir kukular vard, lm! Ah! lm olmasa da srekli cennette birlikte yaasalar

te eytan onlarn bu tutkularndan yararland ve o yasaklanm aa-cn meyvesinden yerseniz, lmsz bir hayta kavuursunuz diye yemin ederek onlar aldatt.

Ne yazk ki ikisi de o yasaklanm aacn meyvesini tattklar anda cen-net giysileri alp edep yerleri meydana kt ve

Yce Allah buyurdu: Ben size o aac yasaklamadm m? Ve eytan size apak bir d-

mandr demedim mi? diye nida etti (seslendi). (Araf - 22) Artk i iten gemi ve o mutlu gnleri hayl olmutu. Korkularndan tir

tir titreyerek ve kendi lerini knayarak, Ey bizim Rabbimiz! Biz nefislerimize zulmettik (kendimize yazk

ettik). Eer Sen bizi bala maz ve bize merhamet etmezsen, en b-yk zarara urayanlardan oluruz dediler. (Araf - 23)

32

Yce Allah buyurdu: Baznz, baznza dman olarak (yeryzne) inin, sizin iin yery-

znde belirli bir zamana (kymete) kadar yerleim yerleri ve yararla-nacanz nimetler vardr. (Araf - 24)

Hz. dem Hindistann gneyindeki Serendibe (Seylana) ve Hz. Havvada Ciddeye indirildi ve o gzelim cennete kyasla zindan hayatlar balad.

Yllarca alayp yalvardlar ve piman olup cn- gnlden tevbeler et-tiler. Sonuta Yce Allah tevbelerini kabul edip onlar balad ve birbirine kavuturdu.

Hz. dem dnyada bin yl kadar yaad ve srekli cennet hasreti ile yand. Salnda evltlar nn ve torunlarnn says krk bini at ve yery-znde kyler, kasabalar kuruldu.

Hz. dem lmne on gn kala hastaland ve bir cuma gn Hz. Azril gelip tatl cann ald.

Cenazesini melekler defa su ile ykadlar, kefenleyip namazn kld-lar ve defnettikten sonra evltlarna, Ey demoullar! Siz de llerinize byle yapnz dediler.

Hz. demin olu Hz. ite be vasiyeti!Sakn dnyaya gnl balama. Ben Rabbime deil cennete gnl ba-

ladm iin oradan karl dm ve srgn olarak dnyaya gnderildim.Sonunu dnmeden bir i yapma. Ben sonunu dnmeden yasak-

lanm bir tek meyve yediim iin bama neler geldi.Kadn sz ile hemen bir ii yapma. Ben Havvann sz ile o meyveyi

yediim iin bak bama neler geldi.Gnlnn raz olmad bir ii yapma. Ben o aaca yaklanca, gnlm

darald ve kalbim tir tir titredi ama uyanamadm.yi kimselere danmadan bir i yapma. Eer ben meleklere dansay-

dm o meyveyi yemezdim.

33

DET GRME k

Yce Allah buyuruyor: (Ya Muhammed!) Sana kadnlarn det hlinden soruyorlar? De

ki: O bir rahatszlktr. Bu nedenle det hlindeki kadnlar (la cinsel iliki) den uzak durun. Temizleninceye kadar onlara (cinsel iliki iin) yaklamayn. (Bakara - 222 )

Allah (c.c.) det hlinin kadnlar iin bedensel ve psikolojik adan bir rahatszlk olduunu bildiriyor ve bu nedenle det hlindeki kadnlarla cin-sel ilikide bulunmay yasaklyor.

Gerekten det hlindeki kadnlarn vcut slarnda, tansiyonlarnda, nabz atlarnda ve vcutlarnn farkl fonksiyonlarnda baz deiiklikler olur. Ayrca baz kzlarda ve doum yapmayan gen hanmlarda, karnn alt blgesinden balayp srta doru yaylan kramp eklinde arlar olur. Bu tr rahatszlklar bedensel ve psikolojik adan kadnlar etkilediinden, det hlindeki kadnlarn daha fazla ilgiye, sevgiye, dinlenmeye ve ruhsal huzura ihtiyac vardr.

Ne yazk ki, slm'dan nceki chiliye dneminin mrikleri ve yahu-diler, det hlindeki kadnlarla ayn odada oturmaz, birlikte yemek yemez, ayn yatakta yatmaz ve onlarn piirdii yemekleri yemezlerdi. O dnemde det hlindeki kadnlara deta bir sulu gz ile baklr, toplumdan dlanr, aalanr ve onlarla ilgilenen olmazd.

slm, det hlindeki kadnlara kar yaplan bu tr haksz ve aalay-c uygulamalar kaldrp, onlar topluma kazandrd ve yalnzca cinsel ilikiyi yasaklad. slm'a gre, det hlindeki kadnlarn dizleri ile gbek aralarn rtmek (pijama giymek) koulu ile eleri ile ayn yatakta yatmalarnda hibir saknca yoktur ve cinsel ilikinin dnda baka bir kstlama yoktur.

det hlindeki kadnlarn cinsel ilikinin dnda; Namaz klmalar, oru tutmalar, Kur'an okumalar, Kur'an'a ve Kur'an'dan

yetler yazl olan bir eye dokunmalar, mescitlere girmeleri ve Kbeyi tavaf etmeleri yasaklanmtr.

det hlindeki kadnlar Ramazan aynda zr nedeni ile tutamadklar orularn bayramdan sonra temizlenince kaza ederler, zr nedeni ile kla-madklar namazlarn ise temizlenince kaza etmezler.

34

Vakti iinde farz namazn klarken det gren kadn, derhal namazdan kar ve temizlenince balam olduu bu namaz kaza etmez. Nfile na-maz klarken det gren kadn ise balam olduu namaz temizlenince kaza eder.

Ramazan ya da kaza orucu tutarken det gren kadnn, temizlenince bu orular tutmas farz, nfile oru tutarken det gren kadnn balam olduu bu orucu tutmas da vcibdir.

Peygamberimiz (s.a.v.) buyuruyor: Cnub (olanlar) ve det hlindeki kadnlar, Kurandan bir ey

okuyamaz. (Tirmiz - bni Mce)f'ye gre, hadisteki ey'enin tenvn (iki stn) kllet (azlk) iindir.

Bu nedenle cnuplar ve det hlinde olan kadnlar, az ya da ok Kur'an'dan hibir ey okuyamazlar.

Hanef'ye gre, bir yetin tamamn okumak haram, bir yetten ksa olursa cizdir (okuyabilir). Mlik'ye gre, cnup olanlarn Kur'an okumalar haram olmakla birlikte, det hlindeki kadnlarn ibdet niyeti ile deil, unut-mamak iin Kur'an okumalar cizdir, yani olabilir.

Ancak Mlik mezhebindeki bu gr, Kur'an ve snnete dayanmad gibi, ayrca usl- fkhtaki "farz ile haram atnca, haram ilememek iin farz ertelenir" kuralna da ters dmektedir.

Namazn dnda Kur'an okumak farz deil snnettir. Haram ileme-mek iin farzlar bile ertelenirken, Kur'an ve snnet'e dayanmayan cizdir (olabilir) gr ile haram ilenemez.

det hlindeki kadn, eli ile dokunmama koulu ile Kur'an'a bakabilir ve hece hece ya da kelime kelime okuyarak yavrularna, rencilerine Kur'an okumasn retebilir. Rabbena tin ve Rabbenafirl gibi dua anlamn-daki yetleri de dua niyeti ile okuyabilirler. Ayrca diledii kadar zikir, tevbe, istifar, tesbihat ve dua yapabilir ve Peygamberimize bol bol salvt- erfe getirebilir.

Dzensiz det bozukluklarndan ikyeti olan kadnlar, fazla doum kontrol hap kullanmamal, ok alp ar yorulmamal, stresten, geri-limden, evhamdan, bunalmdan kanmal ve evre kirlilii olan yerlerden uzak durmaldr.

35

AF EDC OLMAKk

Yce Allah buyuruyor: (Ya Muhammed!) Sen af yolunu tut, iyilii emret ve chillerden yz

evir. (Araf - 199) Kin tutan ve intikam almak iin frsat gzetleyen kiileri eytan srek-

li drtkler ve mnev hu zurlarn bozar. Yedii yemein, kld namazn tadn alamaz, geceleri rahat uyuyamaz ve iinde ba arl olamaz. Bu tr insanlar toplumda oalnca, arkadalk, dostluk, komuluk ve akrabalk balar kopar, toplumsal bar ve toplumsal huzur tehlikeye girer. Bu ne-denle Yce Allah son peygamberi Hz. Muhammede Sen af yolunu tut buyuruyor.

slm ncesi chiliye dnemine baktmzda! Mekke halk ilkel kabile hayt yaayan, putlara tapnan, z kzlarn diri

diri topraa gmen, ka dnlar, ocuklar karp kle pazarlarnda satan ve asrlk kan davalarn sk sk gndeme tayp intikam duygusu ile masum insanlar acmaszca ldren canavar ruhlu mriklerdi.

Medine halk da Evs ve Hazrec adnda iki dman kabileye ayrlm, srekli birbirleriyle arpyorlard. Bu anlamsz ve bitmez tkenmez at-malarda nice genler lyor, analar, babalar aly or, eleri dul ve yavrular yetim kalyordu.

Ortaan en chil ve en acmasz insanlar olan Mekke ve Medine hal-k slmla tannca ve ruhsal adan tatmin olunca, yeryznn en mutlu ve en merhametli insanlar oldular.

zellikle Yce Allah, ya Muhammed! Sen af yolunu tut (hogrl ve af edici ol) buyurunca, birbirlerine sarlp kardelik balarn pekitirdiler ve insanlk tarihinde ei grlmemi toplumsal barn ve toplumsal huzurun rneini sergilediler.

Toplumsal barn ve toplumsal huzurun; beeri kanunlarla, rk sy-levlerle, din kart eitimle ve polisiye nlemlerle salanamayaca dene-yimlerle kantlanm bir gerektir.

En st dzeyde eitim grm bilim adamlar, profesrler, psikologlar ve niversite rencileri arasndaki ideolojik kutuplamalar ve satamalar, bunun somut rneidir.

36

te gerek huzur ve toplumsal barn tek adresi slmdr. nk slm, ba ak ve ba rtl diye insanlar arasnda ayrm yapmayan ve gerek demokrasiyi savunan tek dil dzendir. slmn temel felsefesi kardelik ve insanlar arasnda eitlik ve zgrlktr.

slm; kardeliin, eitliin, zgrln, toplumsal barn ve toplumsal huzurun tek sigortas ol duundan, af etmeyi, hogry ve balamay tavsiye eden son lhi dindir.

Peygamberimiz (s.a.v.) buyuruyor: Kim intikam almaya gc yettii halde af ederse, Allah da onu

zorluk gnnde af eder. (Tabern) nk kin tutmak ve intikam almak iin frsat gzetlemek eytann

zellii olduu gibi, af edip balamak da peygamberlerin, evliyalarn ve slih mminlerin zelliidir.

Uhud Savanda Mekke mrikleri, attklar talarla Peygamberimizin diini krm ve yanan da yaralamlard. Peygamberimiz bir yandan eli ile yanandan akan kanlar silmeye alrken, dier yandan Allahm! Kavmime (Mekke mriklerine) hidyet eyle, nk onlar gerei bil-miyorlar diye onlara dua ediyordu.

Ancak! Hakszla urayan, itilip kaklan, aalanan, dvlp svlen ve maddi zarara urayan kimseler af etmeye zorlanamaz. nk onlar af etmeye zorlamak ve haklarn aramalarna engel ol maya almak, zalimin zulmne ortak olmak anlamna gediinden ve lhi adlete ters dtn-den,

Af edip balamak bir zorunluluk deil, Allahn ve Peygamberimizin bir tavsiyesidir.

Yce Allah buyuruyor: Yaplan bir ktln (hakszln) karl, onun dengi bir ce-

zadr. Kim de af eder ve (arala rnda) bar salarsa, onun mkfat Allaha aittir. (ura - 40)

Hakszla urayan kimse, dilerse ve gc yeterse dengi ile dnyada hakkn alabilir ki, buna ksas denir. rnein, kendisine plak eli ile bir tokat vurana, o da plak eli ile bir tokat vurabilir ve ksas hakkn dnyada kullanm olur. Ksas hakkn dnyada kullanan kimse geri nefsini tatmin eder ama hirette ondan yararlanamaz. Ksas hakkn dnyada kullanma-yp hirete erteleyen kimse, orada hakkn sevap olarak alaca iin daha kazanl kacak ve orada sevinecektir.

37

Ksas hakkn dnyada kullanmayan, hirete de ertelemeyen ve kin tut-mayp af eden ve dargn durmayp baran kimseye gelince, maher gn onun mkfatn (sevabn) dorudan Allah verecek. Tabii o kadar ok vere-cek ki, kul sevincinden akna dnecek ve Yce Allaha krler edecek.

HRETE MANk

mann temel ilkelerinden biri de Vel-bas badel-mevti hakkun yani ldkten sonra yeni den dirilip kabirden kalkmak ve maher yerinde yarg-lanmak haktr. te buna hirete man denir.

Hz. srafilin ikinci defa Sra flemesi ile hiret lemi balayacak ve yeniden dirilip kabirlerinden kalkan insanlar, maherdeki yarglamadan sonra dnyadaki inan ve yaantlar dorultusunda ya cennette srekli mutlu olacak ya da cehennem de gnahlarnn cezasn ekecek.

hirete man, Allaha mandan sonra mann en nemli temel ilkesidir. Peygamberimizin baz hads-i erflerine, Kim Allaha ve hiret gnne inanyorsa diye balamas bunun somut rneidir.

En gzel bir ekilde yaratlan, ruh ile sonsuzlatrlan, akl ile bilinlen-dirilen ve lhi emirleri uygulamakla ykml olan insan, ldkten sonra bir bitki p gibi topraa dnp kalmayacak, yeniden dirilip kabrinden kalkacak ve maher yerinde yarglanacaktr.

Akln grevi ilerisini grmek ve gereken nlemi almaktr. Bu nedenle beyinsel zrller hari, her insann kendini hiret lemine hazrlamas ve gereken nlemi almas, akln en ncelikli grevidir.

amzda doum ve lm olay artk sr olmaktan kt ve ayrntlar ile bilindii gibi, kymet ve hiret olay da yava yava sr olmaktan kma-ya ve baz ayrntlar netlemeye balamtr.

Ne yazk ki, alar deise de inkrclarn kafalar deimediinden, an inkrclar da eski a larn inkrclar gibi ldkten sonra yeniden dirilmeyi ve hiret lemini inkr etmeye yelteniyorlar.

Yce Allah buyuruyor: nkrclar ldkten sonra kesinlikle dirilmeyeceklerini iddia ettiler.

(Ya Muhammed!) De ki: Hayr! Rabbime andolsun ki siz kesinlikle di-riltileceksiniz, sonra yaptnz eylerden haber dar edilecek (hesaba ekilecek) siniz. Bu Allaha gre ok kolaydr. (Teabn -7)

38

te o inkrclardan biri de bey bin Halef denilen Mekkeli bir mriktir. bey, bir gn eline al d rm kemikleri Peygamberimize gstererek ya Muhammed! Bu rm kemikleri kim diriltecek? diye sordu. Bunun zerine;

Yce Allah yle buyurdu: (Ya Muhammed!) De ki: Onu ilk defa yaratan (Allah) diriltecektir.

nk O, her eit yarat may en iyi bilendir. (Ysin - 79) Eti, kemii ryp aslna yani toprak maddelerine (elementlere) d-

nen insan, kesinlikle yeni den diriltilip kabrinden kaldrlacak ve maher yerinde yarglanacaktr.

Peki, ryen kemikleri kim mi diriltecek? Tabii ki bey bin Halef gibi sapk inkrclar deil, insan ilk defa yaratan

ve yaratmay en iyi bi len Allah diriltecek. Peki, nasl diriltecek? Yce Allah buyuruyor: Ey insanlar! Eer ldkten sonra yeniden dirilme konusunda bir

kukunuz varsa, size (yaratc kudretimizi) aka gsterelim diye, sizi (nce) topraktan, sonra nutfe (sperm) den, sonra bir kan phtsndan, sonra organlar (nce) belirsiz, (sonra) belirlenmi bir et parasndan yarattk. Dilediimizi belirlenmi bir srece kadar rahimlerde beklet-tikten sonra bir bebek eklinde karyoruz. (Hac - 5)

manla ilgili konular L raybe fiyhi (onda kuku yoktur) kapsamnda olduundan, ldkten so nra yeniden dirilme konusunda da kuku olamaz, nk kukusu olann man olmaz.

Ancak! Bu konuda kukusu olanlar varsa, onlarn kukularn gidermek ve inananlarn mann glendirmek iin bu konuyu biraz aalm.

Yerlerin ve gklerin tek egemeni olan Allah, Hz. demi toprak madde-lerinden (belirli elementlerden) yaratt gibi, bizleri de ayn toprak madde-lerinden yaratyor. yle ki;

Yce Allah buyuruyor: O (Allah) ki, yaratt her eyi en gzel (bir ekilde) yaratt ve in-

san yaratmaya amurdan balad (insann yaratln amurdan ba-latt). (Secde - 7)

Bizler kuru topraklarda oksijen, hidrojen, azot, karbon, potasyum, kal-siyum, sodyum, fosfor, magnezyum ve demir gibi l atom ynlar halinde idik.

39

Allahn koymu olduu eviri kanunu gerei, l atomlarn canl or-ganizmaya dnebilmeleri iin suda zmlenmeleri gerektiinden, Yce Allah gkten bol bol yamurlar indirdi, zmlenip amur adn aldk ve bitkilere mama olduk.

Bitki kkleri tarafndan emilince, bitkisel hcreye dnp sebze, mey-ve adn aldk ve insanlara gda olduk. nsanlar tarafndan yenilince, reme hcresine dntk, ovum ve sperm adn aldk.

Dl yatana atldk, dllendik ve karmak kimyasal ilemlerden ge-tik, embriyo adn aldk. Yce Allahn takdir ettii vakit gelince dnyaya geldik ve insan adn aldk.

te her insan, ksaca zetlemeye altmz bu aamalardan gee-rek dnyaya gelir ve dnyada ki yaam srecini tamamlaynca, lr, rr ve tekrar aslna (l atomlara) dnr.

Bu lhi kanun, yani l atomlar canl varlklara ve canl varlklar tek-rar l atomlara dntr me kanunu kymete kadar devam edecek ve kymetten sonra baka kanunlar yrrle girecek.

Ancak, yerlerin ve gklerin tek egemeni olan Allah, hibir kanuna bal deildir. Dilerse, koym u olduu kanunlar dorultusunda yaratr. Dilerse yeni kanunlar, kurallar koyar ve farkl yntemler le yaratr. Yine dilerse ka-nunlar, kurallar tesi bir KN (ol) emri ile bir anda yaratr.

Hz. demi dorudan toprak maddelerinden, ei Hz. Havvay Hz. demin kemik hcrelerinden ve Hz. say Hz. Cebrilin nefesi ile Hz. Meryemin dii reme hcresinden yaratan Allah, kymetten sonra fark-l kanunlar, farkl yntemleri yrrle koyacak ve btn canllar hiret leminin kalc ve istikrarl toprak maddelerinden bir anda yaratacak.

Yce Allah buyuruyor: Sizin yaratlmanz ve (ldkten sonra) tekrar diriltilmeniz, (Allah

katnda) ancak tek bir kii nin yaratlmas gibidir. Kukusuz Allah her eyi bilir, her eyi iitir. (Lokman - 28)

nsanlar Allahn verdii akl ve beyin gc ile belirli bir srete olmas gereken kimyasal ilem leri negatif katalizr maddeleri ile yavalatrken ve pozitif katalizr maddeleri ile hzlandrrken,

Yce Allah insanlar l toprak maddelerinden aamal bir ekilde yara-trken, yaratmay yavalatmas ve ldkten sonra hepsini bir anda yeniden diriltirken yaratmay hzlandrmas, kukusuz Allah katnda tek bir kiinin yaratlmas ve yeniden diriltilmesi kadar kolaydr.

40

Her yl ilkbaharda katrilyonlarca bitkiyi bir anda yaratan Allah, kymetten sonra da katrilyon larca insan ve dier canllar bir anda tekrar diriltecek ve maher yerinde toplayp sorgulayacaktr.

nananlar ve inanlar dorultusunda yaayanlar, maher gneinin altnda fazla dikilmeden ve korku terleri dkmeden peygamberler, sddk-lar, ehitler ve evliyalarla birlikte cennete giderken, inkrclar da o korkun maher gneinin altnda binlerce yl korku terleri dktkten ve her eyi bilen Allah tarafndan sorguya ekildikten sonra zebni meleklerine teslim edilecek ve zincirlere balanp cehenneme atlacaklar.

AHLKk

Yce Allah buyuruyor: (Ya Muhammed!) Kukusuz sen, ok yce bir ahlk zeresin. (Kalem - 4) Her adan bizlere rnek olan sevgili Peygamberimiz, ahlk asndan

da bizlere en gzel bir r nektir. nk Allah Onun ahlkn vmektedir. Ahlk nedir? Hulkun oulu olan ahlk, insanlarn iyaps, doas, huyu ve tabiat

demektir. nsanlarn d yaplar (anatomileri) farkl olduu gibi, iyaplar da farkldr. nsann gerek kiilii i yapsna bal olduundan, i yaps iyi olana gzel ahlkl ve i yaps irkin olana kt ahlkl denir.

nsann i yaps (ahlk) deiir mi? Peygamberimiz (s.a.v.) buyuruyor: Ben ancak, gzel ahlk tamamlamak iin gnderildim. (Hkim - Beyhk) nsan d yapsn (anatomisini) deitiremez ama dilerse, sabr ve zveri

ile zerinde durursa, i yapsn deitirebilir. nk Peygamberimiz (s.a.v.): Ben ancak, gzel ahlk tamamlamak iin gnderildim buyuruyor.

nsanlar tarafndan eitilen aslan, kaplan, ay ve maymun gibi vahi hayvanlarn, kpek, ku ve yunus balklarnn, iyaplar deiip uysallar-ken ve sirkler de ilgin gsteriler yaparken,

Akll ve bilinli varlklar olan insanlar da, nefisle cihad denilen mnev eitimle kt ahlklar n gzel ahlka evirebilirler.

41

rnein, ask suratn brakp, gler yzl olabilir. Bbrlenmeyi ve b-yklk taslamay brakp, alak gnll ve mtevazi olabilir. Cimrilii bra-kp, cmert ve savurganl brakp yerinde harca ma yapabilir. Gereksiz yere kzmay ve fkelenmeyi brakp yumuak huylu ve sabrl olabilir. in-deki kin ve kskanl, sevgiye ve efkate dntrebilir.

Evet, biraz zor da olsa ve zaman zaman baz olumsuzluklar yaan-sa da insan bunlar baarabilir. nk insann dnyadaki huzuru ve hiret mutluluu, gzel ahlk sahibi olmasna baldr.

Peygamberimiz (s.a.v.) buyuruyor: Su, buzu erittii gibi, gzel ahlk da gnahlar eritir. (Tabern - Beyhk) Ahlk gzel olanlarn gnahlar erir, dereceleri ykselir ve Allah onlar-

dan raz olur. Peygamberimiz (s.a.v.) buyuruyor: Kymet gnnde mmin kulun mzannda (terzide), gzel

ahlktan daha ar bir ey (sevap) yoktur. Allah irkin davranlarda bulunan ve irkin szler syleyenlerden nefret eder. (Tirmiz)

Ahlk gzel olanlar kimsenin dedikodusunu yapmad, kaba ve irkin szler sylemedii, insanlarn gnln incitmedii ve evresine zarar ver-medii iin mzanda sevab ar gelir.

Peygamberimiz (s.a.v.) buyuruyor: Sizin en hayrlnz, ahlk en gzel olanlarnzdr. (Mslim - Tirmiz) slmn temel felsefesi, mslmanlar arasnda birlik, beraberlik ve kar-

delik balarn glendir mek ve gven ortamn salamaktr. Bu ortam, ancak gzel ahlkl insanlarn ounlukta olduu toplumlarda salanaca iin insanlarn en hayrls ahlk en gzel olandr.

Peygamberimiz (s.a.v.) buyuruyor: Mmin gzel ahlk ile gece ibdet eden ve gndz oru tutanla-

rn derecesine ular. (Hkim)Gzel ahlk sahibi saduyulu ve sabrl olur. ncitmez, incinmez, kin

tutmaz ve kul hakkna gir mez. Stressiz, gerilimsiz sakin bir hayat yaar, Allaha gvenir ve evresine yararl olur.

Peygamberimiz (s.a.v.) buyuruyor: Mminlerin man ynnden en olgunu, ahlk ynnden en gzel

olandr. Sizin en hayrlnz, hanmlarna kar hayrl olannzdr. (Tirmiz - Eb Dvd)

42

Gzel ahlk ve man birbirini tamamlayan iki mnev unsurdur. Bu ne-denle man olgun olann ahlk gzel ve ahlk gzel olann da man olgun (kmil) olur. Hanmna kar hayrl olan, evinde huzur ortamn salayan kimse de kukusuz insanlarn hayrlsdr.

Peygamberlere ve evliyalara baktmzda! Gerekten hepsinin en stn, en gzel ahlka sahip olduklarn ve ha-

nmlarna kar da insanlarn en hayrllar olduklarn gryoruz. Enes radyallah anh diyor ki: Reslullah (s.a.v.) insanlarn en gzel ahlkls idi. (Buhr- Mslim - Eb Dvd) Tabiinden Sad bni Hiam Hz. ieye Peygamberimizin ahlkn sordu? ie radyallah anha buyurdu ki: Allahn peygamberi sallallahu aleyhi ve sellemin ahlk Kuran idi.

(Mslim - Ahmed bni Hanbel) Yce Allah buyuruyor: Andolsun ki, Allaha ve hiret gnne kavumay uman ve Allah

ok zikir edenler iin Allahn Reslnde sizin iin ok gzel rnekler vardr. (Ahzab - 21)

Peygamberimiz (s.a.v.) her adan insanlarn en stn olduu gibi, ahlk asndan da insanla rn en stn idi. nk Onun ahlk Kurand ve O, gzel ahlk tamamlamak, yaygnlatrmak i in btn insanlara pey-gamber olarak gnderilmiti.

Peygamberimiz (s.a.v.) buyuruyor: Hakl bile olsa, gereksiz tartmay terk eden kimseye cennetin ke-

narnda bir kk verileceine ben kefilim. aka yaparken bile olsa, yalan sylemeyi terk eden kimseye cen-

netin ortasnda bir kk verilecei ne ben kefilim. Ahlk gzel olan kimseye ise, cennetin en yce yerinde bir kk

verileceine ben kefilim. (Tirmiz - Eb Dvd - bni Mce) Cennetteki bu kklere kavumak iin hakl da olsak gereksiz yere tartmay,

aka da olsa yal an sylemeyi brakalm ve ahlkmz gzelletirmeye alalm.

43

AKRABALIK HAKKINI GZETMEk

Yce Allah buyuruyor: Sen, akrabaya, yoksula ve yolda kalana hakkn ver (onlar kolla,

gzet). Allahn rzasn dile yenler iin en hayrls budur. te kurtulu-a erenler de onlardr. (Rum - 38)

Bu yet-i kermede, akrabalara, yoksullara ve yolda kalan gariplere haklarn vermemiz, onlar kollayp gzetmemiz emrediliyor. Allahn rzas-n dileyenler iin en hayrls budur buyuruluyor ve onlar kollayp gzeten-lerin kurtulua erecei (cennete girecei) zellikle vurgulanyor.

Akraba szlkte, en yakn demektir. Yakn akrabalarla ilgilenmek, onla-r kollayp gzetmek ve gerektiinde maddi ve mnev yardmda bulunmak, Allahn emri ve insanln grevidir.

Mahrem olan akrabalar ziyaret edip grmeye sile-i rahim denir. Yce Allah akrabaya hakk n ver buyurduu iin mahrem olan akraba-lar kollamak, gzetmek ve ziyaret etmek vcib, ilgiyi tamamen kesmek ise haramdr.

Mahrem akraba ne demektir? Birbirleri ile evlenmeleri ebed (srekli) haram olan yaknlara mahrem

akraba denir. Erkee ve kadna soydan mahrem olanlar kimlerdir?Erkee soydan mahrem olanlar: Annesi, anneannesi, babaannesi,

kzlar, kz torunlar, kz karde leri, kz ve erkek kardelerinin kzlar (ye-enleri), halalar ve teyzeleri.

Kadna soydan mahrem olanlar: Babas, dedeleri, olu, erkek torun-lar, erkek kardeleri, kz ve erkek kardelerinin oullar (yeenleri), amca-lar ve daylar.

Erkekler mahremi olan kadn akrabalar ile ve kadnlar da mahremi olan erkek akrabalar ile kapal bir yerde yalnz kalabilirler. Ayr ayr yatak-larda yatma koulu ile ayn odada yatabilirler. Hac ve umre dahil, 90 km. ve daha uzak yerlere birlikte gidebilirler. Kadnlar mahremleri olan erkek-lerin yannda ksa kollu ve ba ak olarak oturabilirler. Ancak dizleri ve dizlerinin st taraf mahremlerine de haram olduu iin ergenlik andaki kzlarn babalarnn ve yetikin erkek kardelerinin yannda bile ksa etekle ve ortla dolamalar haramdr.

44

Akrabalarla ilgilenmenin fazileti Peygamberimiz (s.a.v.) buyuruyor: Rzknn bol ve mrnn uzun (bereketli, yararl) olmasn isteyen,

akrabalar ile ilgilensin. (Buhr - Mslim) Sahabeden biri, Ya Reslallah! Beni cehennemden uzaklatracak ve

cennete gtrecek bir ameli (yararl ii) haber verir misin? dedi. Peygamberimiz (s.a.v.) buyurdu: Allaha ibdet et, Ona hibir eyi ortak koma. Namazn dosdo-

ru kl, zekatn tam ver ve akraba larnla ilikini srdr. (Buhr - Mslim) Peygamberimiz (s.a.v.) buyuruyor: Allaha ve hiret gnne inanan, misafirine ikram etsin. Allaha ve

hiret gnne inanan, akrabalk haklarn gzetsin. Allaha ve hiret g-nne inanan, ya hayrl (yararl) sz sylesin ya da sussun. (Buhr - Mslim)

Eb Lehebin kz Hz. Drre diyor ki: Ben, Ya Reslallah! nsanlarn hayrls kimdir? diye sordum.Peygamberimiz (s.a.v.) buyurdu: Rabbinden en ok korkan (gnahlardan saknan), akrabalar ile

ilgilenen ve (insanlara) iyilikleri (Allahn emirlerini) emredip, ktlk-lerden sakndrandr. (Beyhk - bni Hibban)

Peygamberimiz (s.a.v.) buyuruyor: Akrabasnn yapt iyilie ayn tr iyilikle karlk veren, akraba-

lk hakkn gzetmi olmaz. Akrabay koruyup gzetmek, (gerekte) akrabalar kendisi ile ilikiyi kestii zaman bile, onlara iyilik yap maya devam edendir. (Buhr - Eb Dvd - Tirmiz)

Peygamberimiz (s.a.v.) ashabna Allahn dereceleri ne ile yceltti-ini size haber vereyim mi? dedi.

Sahabeler Evet ya Reslallah! deyince, buyurdu ki: Sana hakszlk edeni, sen af edersin. Sana vermeyene, sen verirsin.

Seninle iliiini keseni (akraba larn) sen ziyaret edersin. (Tabern - Bezzar)

45

AKSIRMA VE ESNEMEk

Peygamberimiz (s.a.v.) buyuruyor: Aksrmak Allahtan, esnemek eytandandr. (Tirmiz) Aksrma nedir?Toz gibi tahri edici zararl maddelerin st solunum yolundan atlmasn

salayan irde d refleks olayna aksrma denir. st solunum yollarna zararl maddeler kat zaman, beyindeki belirli bir merkez tarafndan bu-run i yzeyi uyarlr. Bu uyarma sonucu hava ve hava ile birlikte zararl maddeler de burun ve azdan hzl ve grltl bir ekilde dar atlr. Bu nedenle aksrma Allahtandr. Yani salk asndan lhi bir ltuf ve lhi bir nimettir.

Esneme nedir? Azmz sonuna kadar aarak hzl bir ekilde havay yutmamza

esneme denir. Doal solunum yolu burundur. nk burun iinde zararl maddelerin geiini engelleyen konka denilen kntlar vardr. Burun bo-luundan geen hava bu konkalara arparak yn deitirirken, ha vadaki zararl maddelerin bir ksm burada tutulur ve st solunum yollarna gitme-leri nlenir.

Azmz sonuna kadar ap hzl bir ekilde havay yuttuumuz za-man, yutulan havann bir ks m mideye ve dier ksm st solunum yolla-rna gider. Yutulan hava ile birlikte toz ve gaz gibi tahri edici maddelerin, mideye ve st solunum yollarna gitmesi salk asndan zararl olduu iin esnemek eytandandr yani gzel ve ho bir ey deildir.

Peygamberimiz (s.a.v.) buyuruyor: Sizden biriniz esnedii zaman, eli ile azn kapasn. nk ey-

tan (ve mikroplar) onun azndan ieri girer. (Mslim) Peygamberimiz (s.a.v.) buyuruyor: Sizden biriniz aksrd zaman iki elini yzne doru tutsun ve

sesini kssn.