aesthetics of life at meung song...

90
ภาพสุนทรีย์ชีวิตเมืองสองแคว โดย นางสาวธมลวรรณ แสงนาค วิทยานิพนธ์นี ้เป็นส่วนหนึ ่งของการศึกษาตามหลักสูตรศิลปมหาบัณฑิต สาขาวิชาทัศนศิลป์ แผน ก แบบ ก 2 ระดับปริญญามหาบัณฑิต บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยศิลปากร ปีการศึกษา 2561 ลิขสิทธิ ์ของบัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยศิลปากร

Upload: others

Post on 03-Sep-2020

4 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

ภาพสนทรยชวตเมองสองแคว

โดย นางสาวธมลวรรณ แสงนาค

วทยานพนธนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรศลปมหาบณฑต สาขาวชาทศนศลป แผน ก แบบ ก 2 ระดบปรญญามหาบณฑต

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร ปการศกษา 2561

ลขสทธของบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร

ภาพสนทรยชวตเมองสองแคว

โดย นางสาวธมลวรรณ แสงนาค

วทยานพนธนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรศลปมหาบณฑต สาขาวชาทศนศลป แผน ก แบบ ก 2 ระดบปรญญามหาบณฑต

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร ปการศกษา 2561

ลขสทธของบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร

AESTHETICS OF LIFE AT MEUNG SONG KWAE

By

MISS Thamonwan SANGNAK

A Thesis Submitted in Partial Fulfillment of the Requirements for Master of Fine Arts (VISUAL ARTS)

Graduate School, Silpakorn University Academic Year 2018

Copyright of Graduate School, Silpakorn University

หวขอ ภาพสนทรยชวตเมองสองแคว โดย ธมลวรรณ แสงนาค สาขาวชา ทศนศลป แผน ก แบบ ก 2 ระดบปรญญามหาบณฑต อาจารยทปรกษาหลก ศาสตราจารย พดยศ พทธเจรญ

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร ไดรบพจารณาอนมตใหเปนสวนหนงของการศกษา ตามหลกสตรศลปมหาบณฑต

คณบดบณฑตวทยาลย (รองศาสตราจารย ดร.จไรรตน นนทานช)

พจารณาเหนชอบโดย

ประธานกรรมการ (ศาสตราจารย เกยรตคณ พษณ ศภนมตร )

อาจารยทปรกษาหลก (ศาสตราจารย พดยศ พทธเจรญ )

อาจารยทปรกษารวม (รองศาสตราจารย ทนกร กาษรสวรรณ )

อาจารยทปรกษารวม (ผชวยศาสตราจารย ณฏฐพล สวรรณกศลสง )

ผทรงคณวฒภายนอก (ศาสตราจารย เกยรตคณ กญญา เจรญศภกล )

บทคดย อภาษาไทย

59003208 : ทศนศลป แผน ก แบบ ก 2 ระดบปรญญามหาบณฑต ค าส าคญ : สนทรยภาพ, วถชวต, เมองพษณโลก

นางสาว ธมลวรรณ แสงนาค : ภาพสนทรยชวตเมองสองแคว อาจารยทปรกษาวทยานพนธ : ศาสตราจารย พดยศ พทธเจรญ

วทยานพนธหวขอ “ภาพสนทรยชวตเมองสองแคว” เปนสมฤทธผลของการ

สรางสรรคผลงานศลปะภาพพมพทสรางเอกภาพทางสนทรยภาพของพนทแหงสภาวะความงามความสขในความทรงจ า อนเปนเสมอนภาพแหงรอยประทบของความงามทประทบใจในเรองราวแหงความสมพนธความสขของชวต ซงถกทอบททวอยภายใตบรบทของพนททางกายภาพหรอวถชวตรมฝงน าสงคมชนบทซงเปนรปแบบของชวตทใหความงามและความหมายแหงดลยภาพของความสข “เมองสองแคว” บานเกดของขาพเจา “จงหวดพษณโลก” อนเปนพนทของเรองราวเนอหา (ความหมาย ความคด) และเปนแรงบนดาลใจ ซงโดยนยนไดน าเรองราวของวถชวตในชวงเวลาตางๆทสมพนธกบอตลกษณของพนถนมาตความดวยวจารณญาณและความรสก หรอเรยงรอยขนใหมใหเปนสญญะแหงภาษาของอารมณความรสก และเปนภาษาของจตใจทกอปรดวยบรบทของศลปะรวมสมยซงอาศยความประทบใจจากประสบการณของวถชวต เปนขอมลทโนมนาวไปสการสมมตใหพนททางกายภาพโดยนยเหลานเปนภาพแทนพนทของความงามซงใหความหมายทางนามธรรมของจตใจอนสอสาระ และคณคาแหงความสขของชวตทประณตงดงามและบรสทธเรยบงาย หรอในอกนยหนงเปนการน าเอาสาระนามธรรมของความรสกในหวงเวลาและสถานท มาสรางสรรคใหกอรปเกดเปนรปแบบ หรอเปนกายภาพของผลงานดวยการผสานเรองราวความประทบใจในวถองคาพยพแหงชวตวฒนธรรมประเพณ และความเชอพนบานทหลอมรวมอยในวถการด าเนนชวตอนเปยมไวดวยความรก ความผกพนและความภาคภมใจ หรอเปนเสมอนการสรางบรรยากาศแหงสภาวะของเรองราวความงามซงเปนความรสกแหงรอยประทบของจตใจดวยกลวธของการท าภาพพมพเทคนคผสม อนเปนเจตนาในการสอสาระหรอเพอใหตระหนกคด และเขาถงคณคาของสอวสดรวมทงลวดลายทถกทอผสานความหมายในอตลกษณอนวจตรทสอแสดงออกถงสาระนามธรรมแหงศลปะหตถกรรมพนบานของจงหวดพษณโลก อนเปรยบเปนดงภาพแหงรอยประทบของวถชวตทงทางกายภาพและทางจตใจใหสอสะทอนผานกลวธของทศนศลป หรอเปนในอกนยหนงของการบนทกทใหเผยรปปรากฏเปนภาพแทนแหงความงามหรอรปแทนแหงรอยประทบเรองราวความทรงจ า ความสขทผสานไวดวยความละเอยดออนทประณตและงดงามในลกษณะเฉพาะตน และเปนพนทสภาวะของความรสกแหงความสขอนปตในความงามทโนมนาวไปสการขดเกลาจตใจยกระดบประเทองสตปญญาของตนเองและเปนกศโลบาย “สอ”แหง

ทศนศลปเพออานสตเพอนมนษยในสงคมใหไดใชชวตดวยความตระหนกถงสาระและคณคาของความด ความงาม และความจรงทควรถนอมรกษาไว เพอน าไปหลอเลยงจตใจใหเกดเปนดลยภาพแหงความสขสงบของชวตทจรงย งยน

บทคดย อภาษาองกฤษ

59003208 : Major (VISUAL ARTS) Keyword : Aesthetics, Wayoflife, MeungSongKwae

MISS THAMONWAN SANGNAK : AESTHETICS OF LIFE AT MEUNG SONG KWAE THESIS ADVISOR : PROFESSOR PHATYOS BUDDHACHAROEN

The thesis titled “Aesthetics of Life at Meung Song Kwae” was the fulfilment of graphic arts creation on the aesthetic unity of beautiful space, happiness in memory which were the imprint of the impressive stories in my life that were composed under the context of physical space and way of life along the river in rural society. It was a form of splendid and meaningful of peacefulness. “Meung Song Kwae”, my hometown, “Phitsanulok Province”, the area of contents and was inspired me the way of life, related with local identity, to be arranged as a sign of emotional languages come along with contemporary art under the impression of life’s experience and assumed the physical space. These implications are represented the area of peace which give the abstract meaning of mind and refer to the worth of life on the simple way of happiness in addition to take the essence of abstract at the moment in time and place to form the art work by combining with the impressive stories on the way of life, culture, traditions and beliefs that are integrated in the love, commitment and pride or making the state of beauty which is the feeling of imprinting from mind with multi-techniques of printmaking (mixed techniques), to realize and think of value of materials including woven patterns that merge the meaning in the exquisite identity that expresses the abstract material of folk crafts in Phitsanulok as the image of imprint on the way of life, both physical and mental which reflected by art processes, in addition to represent the beauty and memory of happiness that are integrated with their own characteristics to purify the mind and raise the intellect to realize the essence and value of happiness and truth that should be kept in mind and saved balance of peace forever as well.

กตตกรรมประกาศ

กตตกรรมประกาศ

ขาพเจาขอนอมร าลกถงและกราบขอบพระคณบดา มารดา ผใหก าเนดกอปรกบทงไดอบรมสงสอน ขาพเจามาตงแตยงเยาว ซงทานทงสองเปนตนแบบส าคญทบมเพาะความดงาม ความเรยบงาย ความพอเพยงเปนและแบบอยางของการใชชวตอยางผไมประมาทดวยสตปญญาอนเปนหลกคดกบชวตและแนวทางของการปฏบตภายใตหลกธรรมค าสอนในพระพทธศาสนา รวมทงคอยใหการสนบสนนในทกทางเพอใหไดศกษาศลปะตามทใจรก รวมถง ครอบครวและญาตพนองทใหค าแนะน า และคอยใหก าลงใจหรอความชวยเหลอตางๆ ดงนนผลสมฤทธของวทยานพนธชดน อนเปนความดทบรสทธ ขาพเจาขอนอมอทศใหแกครอบครวและบคคลอนเปนทรกผซงเปนแรงบนดาลใจส าคญในการกอใหเกดเปนพลงและก าลงใจของชวตทโนมไปสการสรางสมฤทธผลของการสรางสรรคผลงาน และเปนผลสมฤทธทางการศกษาดวยนน โดยในเหลานอนเปนการเดนทางบนวถทางของการท างานศลปะรวมสมยในระบบปจเจกซงนบวาเปนกาวยางทส าคญในการพฒนาผลงานสรางสรรคใหประจกษถงความมอตลกษณเฉพาะของตนเอง

ขอนอมกราบขอบพระคณครอาจารยทกทานทงในอดตและปจจบน ทประสทธประสาทวชาความร ใหขาพเจาไดมสตปญญาท รแจงในศาสตรและศลปแขนงตางๆ โดยเฉพาะอยางยงศาสตราจารย พดยศ พทธเจรญ อาจารยทปรกษาหลกทคอยใหค าแนะน า สงสอนและใหค าปรกษาในการท าวทยานพนธชดนรวมทงรองศาสตราจารย ทนกร กาษรสวรรณ และผชวยศาสตราจารย ณฏฐพล สวรรณกศลสง ผเปนอาจารยทปรกษารวม นอกจากนขอกราบขอบพระคณคณาจารยทกทานของภาควชาภาพพมพ คณะจตรกรรม ประตมากรรมและภาพพมพ มหาวทยาลยศลปากร ทคอยใหค าชแนะในเรองของความรทางวชาการศาสตรและศลป และใหแนวทางในการท างานศลปะจนกอเกดเปนความช านาญในทกษะศลปตลอดจนการใชชวตดวยความเมตตากรณาเพอใหโนมไปสการเปนมนษยทมคณคาและมคณภาพหรอมความพรอมอยในสงคมไดอยางปกตสขและเทาทนตอสถานการณ ขอขอบคณเพอนมนษยและวถแหงวฒนธรรมทใหประสบการณชวตในเรองราวตางๆ ทงดและราย บางสมหวงหรอผดพลาด หากทวาสามารถยกระดบขดเกลาจตใจและปญญาสอนใหขาพเจาไดตระหนกรถงการรจกเอาชนะจตใจของตนเอง และอดทนอดกลนตอความยากล าบากเพอใหเตบโตเปนผใหญทดงามและเขาใจเขาถงธรรมชาตอนเปนสจธรรมของสงมชวตทงหลายทลวนอยภายใตกฎแหงธรรมชาตเดยวกนดวยความเคารพนอบนอม

ทายนขาพเจาขอขอบคณทก ๆ ทานทคอยใหการสนบสนน และความชวยเหลอรวมทงคอยเปนก าลงใจจนท าใหสามารถกาวขามพรมแดนของอปสรรคตางๆ ไปไดดวยดและท าใหวทยานพนธชดนส าเรจลลวงตามความมงหมายและวตถประสงคดวยความงดงามอนจะกอทงเกดเปนประโยชนแก

ตนเองและสงคม

ธมลวรรณ แสงนาค

สารบญ

หนา บทคดยอภาษาไทย .............................................................................................................................. ง

บทคดยอภาษาองกฤษ ........................................................................................................................ ฉ

กตตกรรมประกาศ .............................................................................................................................. ช

สารบญ ...............................................................................................................................................ฌ

สารบญภาพ ........................................................................................................................................ ฎ

บทท 1 .................................................................................................................................................. 1

บทน า ................................................................................................................................................... 1

ความเปนมาและความส าคญของปญหา ......................................................................................... 1

ความมงหมายและวตถประสงคของการศกษา ............................................................................... 3

สมมตฐานของการศกษา................................................................................................................. 4

ขอบเขตของการศกษา .................................................................................................................... 5

ค านยามศพท ................................................................................................................................... 6

บทท 2 .................................................................................................................................................. 7

ขอมลทเกยวของกบการสรางสรรค .................................................................................................... 7

อทธพลดานเนอหา ......................................................................................................................... 7

อทธพลจากสภาพแวดลอม ............................................................................................................. 8

อทธพลจากทฤษฎเกยวกบสนทรยศาสตร ....................................................................................11

อทธพลจากทฤษฎเกยวของกบความสขและคณคาของชวต ........................................................12

อทธพลดานรปแบบทางศลปกรรมและจากศลปน.......................................................................13

บทท 3 ................................................................................................................................................19

ขนตอนและกระบวนการในสรางสรรค ............................................................................................19

การศกษาคนควาขอมล .................................................................................................................19

วธการและขนตอนในการสรางสรรค ...........................................................................................20

องคประกอบในการสรางสรรค ....................................................................................................33

บทท 4 ................................................................................................................................................45

แนวทางและการวเคราะหผลงานสรางสรรค ....................................................................................45

ระยะท 1 ผลงานกอนวทยานพนธภาคการศกษาท 2 ปการศกษา 2560 .......................................46

ระยะท 2 ผลงานกอนวทยานพนธภาคการศกษาท 1 ปการศกษา 2561 .......................................52

ระยะท 3 ผลงานกอนวทยานพนธภาคการศกษาท 2 ปการศกษา 2561 .......................................57

ระยะท 4 ผลงานชดวทยานพนธ ...................................................................................................63

ผลงานชดวทยานพนธ ..................................................................................................................65

บทท 5 ................................................................................................................................................71

บทสรป ..............................................................................................................................................71

รายการอางอง ....................................................................................................................................73

ประวตผเขยน ....................................................................................................................................75

สารบญภาพ

หนา ภาพท 1 ภาพอทธพลจากสภาพแวดลอม วดพระมหาธาตวรมหาวหาร (วดใหญ) จงหวดพษณโลก ...........................................................................................................................................................10

ภาพท 2 ภาพอทธพลจากสภาพแวดลอม ชมชนรมแมน านานเมองสองแคว จงหวดพษณโลก .......10

ภาพท 3 วนเซนต แวน กอก,สน ามน,72.5x92.1ซม.,1888 ................................................................14

ภาพท 4 โคลด โมเนต, Water–Lily Pond (The Clouds),สน ามนบนผาใบ,73 x 100 cm.,1903, .....16

ภาพท 5 เรวด ใจชม, รปทรงทเกดจากความรสกสวนตวทมตอลวดลายประดบสถาปตยกรรมไทย, สอผสม,202x145ซม., 2530 ..............................................................................................................17

ภาพท 6 ภาพรางผลงานกอนชดวทยานพนธ ....................................................................................21

ภาพท 7 ภาพรางผลงานกอนชดวทยานพนธ ....................................................................................22

ภาพท 8 ภาพรางผลงานชดวทยานพนธ ............................................................................................23

ภาพท 9 ขนตอนการน าบลอกสกรนมาฉายแสง ...............................................................................26

ภาพท 10 ขนตอนการสรางภาพแมพมพบนบลอกสกรน (แมพมพ) ................................................27

ภาพท 11 ภาพแสดงการพมพภาพพมพแมพมพตะแกรงไหม ..........................................................29

ภาพท 12 ภาพแสดงการสกรนลายผา................................................................................................29

ภาพท 13 ภาพแสดงการตากผาจากการสกรนบนผนผา....................................................................30

ภาพท 14 ภาพแสดงขนตอนการทบซอนของชนผา .........................................................................31

ภาพท 15 ภาพแสดงตวอยางขนตอนการเยบปกดวยมอ ...................................................................32

ภาพท 16 ภาพแสดงจดและเสน .......................................................................................................34

ภาพท 17 ภาพแสดงรปทรง ...............................................................................................................35

ภาพท 18 ภาพแสดงสและบรรยากาศ ...............................................................................................36

ภาพท 19 ภาพแสดงทวาง ..................................................................................................................37

ภาพท 20 ภาพแสดงพนผว ................................................................................................................38

ภาพท 21 แมพมพตะแกรงไหม .........................................................................................................40

ภาพท 22 รางปาดกาว ........................................................................................................................40

ภาพท 23 ยางปาด .............................................................................................................................41

ภาพท 24 กาวอดสชมพและน ายาไวแสง ..........................................................................................41

ภาพท 25 เครองชง ............................................................................................................................42

ภาพท 26 กาวกระถน ........................................................................................................................42

ภาพท 27 สส าหรบการพมพภาพพมพตะแกรงไหมเชอน ามนในบรบทตางๆ .................................43

ภาพท 28 ทหนบบลอก ......................................................................................................................44

ภาพท 29 น ายาลางแมพมพ ..............................................................................................................44

ภาพท 30 ภาพผลงานกอนชดวทยานพนธ หมายเลข 1 ....................................................................47

ภาพท 31 ภาพผลงานกอนชดวทยานพนธ หมายเลข 2 .....................................................................48

ภาพท 32 ภาพผลงานกอนชดวทยานพนธ หมายเลข 3 .....................................................................49

ภาพท 33 ภาพผลงานกอนชดวทยานพนธ หมายเลข 4 .....................................................................50

ภาพท 34 ภาพผลงานกอนชดวทยานพนธ หมายเลข 5 .....................................................................51

ภาพท 35 ภาพผลงานกอนชดวทยานพนธ หมายเลข 1 ....................................................................53

ภาพท 36 ภาพผลงานกอนชดวทยานพนธ หมายเลข 2 .....................................................................54

ภาพท 37 ภาพผลงานกอนชดวทยานพนธ หมายเลข 3 .....................................................................55

ภาพท 38 ภาพผลงานกอนชดวทยานพนธ หมายเลข 4 .....................................................................56

ภาพท 39 ภาพผลงานกอนชดวทยานพนธ หมายเลข 1 .....................................................................58

ภาพท 40 ภาพผลงานกอนชดวทยานพนธ หมายเลข 2 .....................................................................59

ภาพท 41 ภาพผลงานกอนชดวทยานพนธ หมายเลข 3 .....................................................................60

ภาพท 42 ภาพผลงานกอนชดวทยานพนธ หมายเลข 4 .....................................................................61

ภาพท 43 ภาพผลงานกอนชดวทยานพนธ หมายเลข 5 .....................................................................62

ภาพท 44 ภาพผลงานชดวทยานพนธ หมายเลข 1.............................................................................65

ภาพท 45 ภาพผลงานชดวทยานพนธ หมายเลข 2.............................................................................66

ภาพท 46 ภาพผลงานชดวทยานพนธ หมายเลข 3............................................................................67

ภาพท 47 ภาพผลงานชดวทยานพนธ หมายเลข 4............................................................................68

ภาพท 48 ภาพผลงานชดวทยานพนธ หมายเลข 5............................................................................69

ภาพท 49 ภาพผลงานชดวทยานพนธ หมายเลข 6.............................................................................70

บทท 1

บทน า

ในยคโลกาภวตนทสงคมโลกมการเปลยนแปลงอยางรวดเรวท าใหเกดการหลงไหลทาง

วฒนธรรมขามพรมแดนอยตลอดเวลา ผนวกกบมรดกทางวฒนธรรมในบรบทเดมบางอยางของประเทศกสญหาย และถกลบเลอนไป โดยเฉพาะศลปะวฒนธรรมในระดบชมชนซงเปนรากฐานของวถการด ารงชวตทสมพนธกบความเชอความศรทธาทางพทธศาสนาและเปนองคประกอบส าคญแหงวฒนธรรมทดงาม อนเปนเอกลกษณในความละเอยดออนทประณตงดงามและสบทอดมาตงแตบรรพบรษจากรนสรน รวมทงยงเปนมรดกของสงคมมนษยแตละชาตทไดรบการสบสานตอ ๆ กนมา สงคมของมนษยทอาศยอยในประเทศตาง ๆ ลวนมรปแบบแหงวฒนธรรมเปนของตนเองดวยกนทงสน ทงนเพราะวฒนธรรมคอ วถชวตของคนในสงคม เปนแบบแผนการปฏบตและการแสดงออกซงความรสกความนกคดในสถานการณตางๆ ทสมาชกในสงคมเดยวกนเขาใจ ซาบซง ยอมรบและปฏบตใชรวมกน เพอน าไปสคณภาพชวตของคนในสงคม ประเดนสาระดงกลาวครอบคลมถงการเปนองคประกอบของชวต หรอเปนเหตปจจยทโนมนาวไปสดลยภาพแหงความสข อนเปนบรบทของชวตทมนษยตองอยรวมกนเปนกลมหรอเปนสงคมในแบบถอยทถอยอาศย โดยนยเหลานเปนเรองราวทน าไปสการเปนขอมลกระบวนการหรอเทคนควธการในการสรางสมฤทธผลของการสรางสรรคผลงานศลปะใหเปนไปตามเจตนาแหงความมงหมายและวตถประสงค กลาวคอประเดนสาระของความหมายและความส าคญแหงบรบทของการสรางสรรคทสามารถวเคราะหแตกประเดนตามรปแบบแนวทางของวธวทยาออกเปนดานตาง ๆ ไดดงตอไปน

ความเปนมาและความส าคญของปญหา

ในชวงชวตหนงแหงการเกด การด ารงอยและแตกดบไปตามกาลของมนษยเราทกคน ลวนเตมไปดวยเรองราวของความทรงจ าอนเปนเสมอนภาพชวตจากครงอดตทถกบมเพาะสะสมจนกลายเปนประสบการณในแตละชวงวยของสภาวะแหงชวต กลาวคอบรบทแวดลอมทมมาตงแตกอนเราเกดและยงคงด าเนนอยเรอยมาจวบจนถงปจจบน ซงบางกตราตรงเปนดงภาพสะทอนทสรางความประทบใจในความงดงามของวถชวตในบรบทสงคม ความเปนอยทหลายแงมม ทวาการผนแปรไปตามกระแสแหงโลกยคใหมหรอยคโลกาภวตนนนสงผลกระทบตอภาพทเหนเมอครง

2

เยาววย หลายสงยงคงด ารงอยและสบสานถกทอบทวกลายเปนเรองราวทปรากฏและยงคงด าเนนตอไป แตทวาบางกมอกหลายสงหลายอยางทเลอนหายและถกลบออกไปจากภาพอดตของหวงแหงวนวาน หรอบางกถกแตงเตมเสรมแตงดวยองคาพยพของนานาอารยธรรม สงทเปนจดกอเกดแหง “อารยวฒ” (Civilization) กลาวไดวา ความงดงามของวถการด าเนนชวตทเผยรปปรากฎเปนภาพแหงความงามความสขและสะทอนเรองราวอนหลากหลายซงผนแปรไปตามกระแสเวลาตามบรบทแวดลอม หรอถายทอดผานวตถแหงภมปญญาทางวฒนธรรมพนบานทถกสรางขนดวยความเพยรและการพฒนาจนกอเกดเปนทกษะความช านาญกลายเปนลวดลายบนผนผา รปลกษณทถกทอผสานจตวญญาณดวยสายใย

อนงประเดนสาระโดยนยเหลานยงไดน าเสนอวถชวตแหงความสมพนธของครอบครว อนเกดจากความรกความผกพนทอบอนระหวางกนและกน ซงด าเนนควบคไปกบเรองราวความทรงจ ารมฝงแมน าทถายทอดสบสานตอ ๆ กนมาจากรนสรน ความเปนอยอยางเรยบงาย ความกตญญตอผ มพระคณ (บพการ) จตส านกรกบานเกดทถกปลกฝงมาลวนแตเปนสงทบมเพาะหลอหลอมใหตนเองเขาใจจตใจของผอนรวมถงการแบงปนทตองเรมจากการเปนผให (กอน) หรอการมอบความจรงใจอนเปนความรสกทเปยมไปดวยความประณตออนโยนและดงาม ซงเปนในอกนยหนงของแนวทางการสรางกระบวนการรบรสาระนามธรรมของความงดงามแหงวถชวตทประณตบนพนถนทอยอาศยและชวตทยงคงด าเนนอยในทกขณะกาวยางดวยความเชอความศรทธาทระลกรในค าสอนทางพทธศาสนา “ความสขทจตใจคอความสขทแทจรง”

อนง กลาวไดวาความอบอนจากสายใยครอบครวและส านกรกในบานเกดไดสอสารสาระแสดงใหเหนถงคณคา ความหมายและความส าคญของรปแบบชวตรมฝงแมน า “บานเรอนแพ” กอปรกบเรองราวประสบการณในเยาววยซงเปนเหตปจจยท าใหขาพเจานกยอนถงภาพชวตแหงความงดงามของ “เมองสองแคว” อนเปนถนก าเนดและสถานททเตมเปยมไปดวยความรกความเอาใจใส “เมองสองแคว” มทมาจากแมน าสองสายทไหลมาบรรจบกน คอ แมน านานและแมน าแควนอย หรอทถกนยามวา “เมองอกแตก” ดวยเพราะลกษณะทางภมศาสตรทมแมน าไหลผานใจกลางเมอง ดงนนชวตรมฝงแมน าของผคนจงเปนวถชวตแบบพงพาตนเองและสานสายสมพนธกบเพอนบานญาตพนอง หรอเปนทงถนทอย แหลงท ามาหากน ใชชวตอยางผเคารพนอบนอมตอธรรมชาต หรอเปนเสมอนกระแสสายธารแหงน าจตน าใจของผคนทไมเคยเหอดแหง ทวายงคงไหลรนเคยงคไปกบกระแสน าทไหลผานกระแสแหงกาลเวลาจนกลายเปนชวตทผกพนกน และดวยเพราะความอดมสมบรณทเอออ านวยตอการกอเกดเปนชมชนหรอเปนสงคมทโนมนาวไปสคตความเชอตาง ๆ ทสะทอนบรบทแวดลอมของชมชนรมน า และสรางวฒนธรรมแหงการเรยนรดวยรอยประทบภาพแหงความทรงจ าจากวถการด าเนนชวตสองฝงแมน า “สายน าแหงวฒนธรรม” น ามาสการกอเกดเปน

3

รปลกษณแหงความงดงามบนผนผาซงเปนวตถผลผลตทางวฒนธรรมประเพณพนบานและความภาคภมใจ ดวยลวดลายทเปนลกษณะเฉพาะของพนถน เชน ผามดหมลายดอกปบและลายไกโคมขอของเมองพษณโลก ซงเปนผาทอพนเมองอนเลองชอประจ าจงหวดทเผยความโดดเดนจากความอตสาหะของทกษะฝมอชาวบาน ซงสะทอนความหมายและความส าคญใหเหนแจมชดยงขนถงการน ามาใชไดจรงเปนปจจยในการด ารงชวตทงดงามเปรยบเสมอนกบความประณตของการจรดปลายเขมทสรางสรรคจนกลายเปนรปธรรมแหงอตลกษณอนวจตรของคณคาทางจตใจ หรอเปนในอกนยหนงของกลวธทสามารถโนมนาวไปสการปลกจตส านกและความตระหนกถงคณคาของความงามในทกขณะจตทไดยอนคดระลกถงพนถนเกดแหง “เมองสองแคว”

ความมงหมายและวตถประสงคของการศกษา

1. เปนการสรางสรรคผลงานทสอแสดงออกถงความหมายทางนามธรรมของความรสกอนเปนภาษาแหงอารมณความรสก และเปนภาษาแหงความงามของจตใจดวย ทสอดคลองเชอมโยงกบเรองราวเนอหาทางสนทรยภาพของพนท อนเปนภาพแหงรอยประทบใจความสขของชวต หรอในอกนยหนงเปนเสมอนรปแบบของการบนทกประสบการณ (Experience) วถชวตในชวงเวลา(Space-Time) และบรบทแวดลอมของสถานท (Place) ทสอสะทอนถงความรก ความอบอนและความผกพนในวถการด าเนนชวตทประณตในแบบพอเพยงทวางดงาม โดยนยนจงเปนการสรางเอกภาพทางสนทรยภาพของพนทแหงความสขของจตใจ ในบรบทของวถชวตแบบสงคมชนบทรมฝงน าทผสานไวดวยเรองราวความสขทบรสทธและอสระ และอกนยหนงจงเปนเสมอนรปลกษณแหงความงามของวถชวตหรอเปนสญลกษณของเนอหาภายในทใหความหมายแฝงไวดวยคณคาแหงความงดงามทประณตทางจตใจ อนเปนสาระนามธรรมแหงสนทรยชวตในบรบทของเรอราวเนอหาและบรรยากาศแหงความสขของวถชวตในหวงเวลาทอบอนและสขสงบของจตใจ ซงเปนความสขของชวตทงดงามดวยสมพนธภาพแหงความอบอนของวถชวตรมฝงน าในแบบทประณตเรยบงายทวาพอเพยง

2. เปนการสรางสญลกษณทางเรองราวเนอหาทสอสะทอนความมคณคาจากความรสกภายในผานเรองราวรายละเอยดของวถชวตทใหความหมายทางนามธรรมของการบนทกภาพแหงรอยประทบหรอเปนความประทบใจ (Impression) ซงเปนสมฤทธผลของการสรางสรรคผลงานทอาศยกลวธและกระบวนการทางทศนศลป “ศลปะภาพพมพ” ในการสรางมตทางกายภาพใหลกลวงตาบนระนาบ 2 มต ของพนภาพหรอลวงตาในแบบสามมตทกอรปเกดเปนรปแบบ อนเปนกายภาพของผลงานหรอเปนรปลกษณของพนทแหงความงามความสขของวถชวตดวยทศนธาต ผนวกกบ

4

กรรมวธของการท าภาพพมพเทคนคผสม ดวยกลวธเฉพาะตนเองทเปนทงสอและเครองมอในการสรางสมฤทธผลของการสรางสรรคผลงานดวยการทบซอนกนของรายละเอยดทางทศนธาต ซงโดยนยแหงกลวธของการท าภาพพมพในบรบทนเปนการผสมผสานวธการเชน การท าภาพพมพตะแกรงไหม (Silkscreen) การปก การเยบและตดปะวสด ซงโดยนยของกระบวนการนทเปรยบเปนเสมอนการบนทกภาพแหงรอยประทบของอารมณความรสกแหงความงดงาม และความสขสงบของชวตลงในจตใจ อนเปนภาพสนทรยชวตแหงปตสขอยางแทจรง

3. เปนความคดทโนมนาวไปสการขดเกลายกระดบจตใจและสตปญญาใหประณตงดงามหรอเปนกศโลบายสอแหงทศนคตเพออานสตใหฉกคดถงการใชชวตอยางเรยบงายในแบบทพอเพยง และดงามทงแกตนเองและเพอนมนษยในสงคม รวมทงใหตระหนกคดถงคณคาความสขดานจต อนเปนความสขของชวตทแทจรงผนวกกบยงไดรบรถงในคณคาของการสบสานและการสงตอความดงามไปสการสรางมตรภาพและความสมพนธกบเพอนมนษย หรอใหถกทอทบทวกลายเปนรอยประทบแหงความดงามและเปนการโนมนาวไปสการสรางดลยภาพความสขของชวต อนเปนในอกนยหนงของวถทางแหงความสขทจรงและย งยน

สมมตฐานของการศกษา

แรงบนดาลใจจากเรองราวของความประทบใจความงดงามของวถชวตพนถนบานเกดและทอยอาศยชมชนรมฝงน ากลายเปนผลงานสรางสรรค “รปแบบ” กงนามธรรม (Semi-abstract) ลกษณะ 2 มต ทถายทอดเรองราวเนอหาของความงามและเปนความสขทประทบใจในวถองคาพยพแหงวฒนธรรมประเพณพนบานของการด าเนนชวตทเปยมไปดวยความรก ความผกพนและความภาคภมใจหรอเปนการสรางบรรยากาศของความรสกแหงรอยประทบท “จตใจ” ดวยกลวธทางทศนศลปหรอของการท าภาพพมพเทคนคผสมเพอใหตระหนกคดและเขาถงคณคาของลวดลายทถกทอผสานความหมายในอตลกษณ อนว จตรท สอแสดงออกถงสาระนามธรรมแห งศลปะหตถกรรมพนบานของจงหวดพษณโลก รวมทงยงสอสะทอนใหเหนถงนยแหงความซอนทบและยอนแยงระหวางความจรงและความเชอทผสมผสานจนกลายเปนเนอเดยวกนของลวดลายทเปนตวแทนแหงทศนคต ความเชออนสอสาระถงเรองราวในบรบททรวมสมยของปจจบนซงขบเคลอนชวตในรปแบบใหม หรอใหโนมนาวไปสการฉกคดและตระหนกรวาวถสงคมและวฒนธรรม ถงแมจะมความแตกตางรวมแฝงอย แตทวากสามารถหลอมรวมเปนดลยภาพแหงความสขสงบของชวต หรอกลายเปนรปแบบวถชวตของความประณตงดงามแหงอารยวฒไดโดยปรยาย

5

ขอบเขตของการศกษา

ในการสรางสรรคผลงานชดวทยานพนธไดก าหนดขอบเขตของการแสดงออกทอยภายใตบรบทแหงศลปะรวมสมยในระบบปจเจก หรอองคประกอบของศลปะทผนวกดวยเรองราวเนอหา (ความหมายความคด) รปแบบและเทคนควธการทสอสาระความหมายทางนามธรรมของดลยภาพแหงความสขสงบของชวต และในการสรางสมฤทธผลของการสรางสรรคผลงานหรอเปนการสรางเอกภาพทางสนทรยภาพของผลงานศลปะซงเปนวตถทางศลปะหรอกายภาพของผลงานจงกอปรไปดวยขอบเขต 3 ดาน ดงน

1. ดานเนอหา (ความหมาย ความคด) เปนการแสดงออกถงเนอหาภายในดวยความประทบใจในความงามท สอสาระผาน

ความรสกทผสานไวดวยการมใจ “รกษ” ในเมองสองแควซงเปนความสขทางจตใจอนคอความสขทแทจรงของมนษย และโดยนยนอาศยกลวธของการบนทกเปนเรองราวแหงพลงชวตดวยความออนโยนทประณต เรยบงายแฝงไวดวยความงดงาม อนปรากฏเปนดลยภาพแหงความงาม ความสข ของชวตทเคารพนอบนอมตอธรรมชาตซงเปนสวนหนงของธรรมชาตวถชวตเมองสองแคว

2. ดานรปแบบ การสรางสรรคผลงานดวยกระบวนการทางทศนศลปงานศลปะภาพพมพหรอภาพพมพ

เทคนคผสมภายใตรปแบบ 2 มต กงนามธรรม (Semi abstract) อนเปนกลวธเฉพาะตนเองทสอสาระดวยภาพแทนหรอรปแบบทางกายภาพของชวตทสะทอนผานรปแบบของวถชวตรมฝงน า หรอชมชนลมแมน าเมองสองแคว เปนการสรางกายภาพพนทซงใหความหมายทางนามธรรมถงบรบทของชวตทผสานไวดวยความสขสงบทางจตใจ คอความสขทแทจรงของมนษย อนเปนสจธรรมและดลยภาพในบรบททางสนทรยภาพของลวดลายพนถนทแฝงไวดวยความประณต ความงามและความสข ซงเปรยบเปนเสมอนพลงแหงชวตทโนมไปสการรคณคาและความงดงามของชวต

3. ดานเทคนควธการ วธการเปนการสรางสรรคผลงานศลปะภาพพมพระหวางภาพพมพแมพมพตะแกรงไหม

(Silk screen) และเทคนคผสม หรอภาพพมพตะแกรงไหม การปก การเยบวสด ซงเปนกลวธเฉพาะตนเองเปนเทคนควธการทใหรายละเอยดของการทบซอนภาษาของศลปะหรอทศนธาต อนเปนสมฤทธผลของการสรางสรรคศลปะลายผาทผสานสอดคลองเชอมโยงกบอตลกษณพนทและสถานท “เมองสองแคว” จงหวดพษณโลก ซงกระบวนการภาพพมพแมพมพตะแกรงไหมเปนกระบวนการท าภาพพมพทสามารถเอออ านวยตอการกอรปเกดเปน “รปแบบ” ของวตถแหงศลปะหรอเปนกายภาพของผลงานทสอสาระแหงสนทรยภาพในรปแบบทใหความหมายทางนามธรรม อนเปนภาษาของอารมณความรสกและเปนภาษาของจตใจดวย

6

ค านยามศพท

Abstract นามธรรม หรอการถอยหางจากความจรง เปนความคดทแยก จากความจรงทางวตถ สงทตรงขามกบรปธรรม Aesthetic, Esthetic สนทรยภาพหรอภาวะทเปนศลปะหรอมความงาม ความรสก

ถงคณคาของสงทงาม ความเปนระเบยบของเสยงและถอยค าทไพเราะ

Arabic Gum เมดกาวกระถน Contemporary Art ศลปะรวมสมย ศลปะททนสมย ศลปะสมยใหม ศลปะของ

สมยปจจบน Collage ภาพทท าขนดวยการใชวสดตางๆ เชน กระดาษ ผา ตดลงบน

แผนภาพ เปนค าจากภาษาฝรงเศส Coller ทแปลวาตดดวยกาว ตดดวยแปงเปยก

Printmaking ภาพพมพทางวจตรศลป Pure Gum สารละลายกาวกระถนบรสทธ Semi Abstract รปแบบกงนามธรรม Texture เปนการแสดงลกษณะพนผวของรปราง หรอรปทรงตางๆ Visual Arts ทศนศลป Visual Elements ทศนธาต สงทเปนปจจยของการเหน ไดแก เสน น าหนก

ทวาง รปทรง ส และลกษณะผว

7

บทท 2

ขอมลทเกยวของกบการสรางสรรค

การศกษาคนควาขอมลทเกยวของกบการสรางสรรคหรอการทบทวนวรรณกรรมนนม

ความมงหมายเพอสอประเดนสาระเชงขอมลความรในบรบทตาง ๆ ทเอออ านวยประโยชนตอการ

สรางสมฤทธผลของการสรางสรรคผลงานศลปะรวมถงการวเคราะหตความขอมลดวยวจารณญาณ

และความรสกทใหหลกคดอนเปนประเดนทางศลปะหรอเปนสาระประเดนทซบซอนซงรวมอยใน

เรองราวเนอหา (ความหมายความคด) รปแบบและเทคนควธการรวมถงการใหอทธพลเชง

ประสบการณความรจากแหลงตาง ๆ ท งทางดานทฤษฎและการปฏบตจรงทสะทอนถงการ

ด าเนนการสรางสรรคผลงานอยางเปนระบบหรอในทางกลบกนเพอน าขอมลขอเทจจรงตางๆไปใช

ในกระบวนการสรางสรรคผลงาน รวมถงเพอการวเคราะหแตกประเดนในชดความรทสอดคลอง

เชอมโยงกน และเออประโยชนหรอใหอทธพลตอการสรางสรรคผลงานศลปะภาพพมพชด

วทยานพนธภายใตหวขอเรอง “ภาพสนทรยชวตเมองสองแคว” ใหบรรลความมงหมายและ

วตถประสงคของการศกษาหรอการสรางสรรคตามเจตนาทก าหนดไว ประกอบกบสามารถปรบใช

เปนเครองมอในการอธบายวเคราะหคณคาผลงานในบรบทตางๆ หรอในอกนยหนงอนเปนบรบท

แหงศลปะรวมสมยในระบบปจเจกน นเอง กลาวคอกระบวนการขนตอนทน าไปสการสราง

สมฤทธผลของการสรางสรรคผลงานสามารถวเคราะหแตกประเดนออกเปนอทธพลดานตาง ๆ

ดงน

อทธพลดานเนอหา

ในการสรางสรรคผลงานชดวทยานพนธ เปนการน าขอมลเรองราวเนอหาทเนองดวยจาก ประสบการณในชวตจรง ผนวกกบการคนควาขอมลในประเดนเรองราวทเกดจากประสบการณและความทรงจ าในชวงเวลาตาง ๆ แหงวถการด าเนนชวตของมนษย ซงมสาระความหมายและความส าคญรวมอยในความหลากหลายทแตกตางกนไป โดยนยนเปนขอมลทางเรองราวทตองวเคราะหตความดวยวจารณญาณและความรสก หรอเรยงรอยขนใหมใหเปนระบบหรอทอปมาอปมยเปรยบเปนดงภาพแทนแหงภาษาของอารมณความรสกอนเปนภาษาของจตใจดวยบรบทแรง

8

บนดาลใจและเปนแนวความคดของการสรางสรรค เปนความรสกทกอเกดเปนภาพแหงรอยประทบภายในจตใจทเราเองกสามารถสมผสไดดวยรางกาย จงเปนรปแบบทไดรบจากประสบการณตรง อนเปนประสบการณในชวงหนงชวตของชวต โดยนยนมทมาจากความทรงจ าทเปนเสมอนภาพภายในจตใจของขาพเจาทถายทอดผานเทคนคทางทศนศลป (Visual Arts) จากแนวทางหรอวธการทแตกตางกน ผสรางงานศลปะสามารถเลอกกลวธการของการสอสาร ความหมายในลกษณะเฉพาะของตนเองและถายทอดรปแบบอนเปนกายภาพของผลงานไดอยางหลากหลายวธการและในแตละเทคนควธการกจะใหสมฤทธผลอนมลกษณะแหงรปลกษณเฉพาะทแตกตางดวยกน เชน วธการจตรกรรม (Painting) วธการประตมากรรม (Sculpture) วธการภาพพมพ (Printmaking) หรอแมกระทง วธการสอผสม (Mixed Media) ฯลฯ ซงผสรางสรรคผลงานศลปะยอมมเจตนาทจะเลอกใชเทคนควธการทสอดคลองกบธรรมชาตของตนเองหรอในการแสดงออกถงอารมณ ความรสก ความคด ความงดงามและประสบการณ เพอสรางสมฤทธของผลการสรางสรรคตามความตองการนนเอง อทธพลจากสภาพแวดลอม

ในการด ารงชวตของมนษยนน ปจจยสถอเปนสงส าคญทสดในการด ารงชวต อนไดแก ทอยอาศย อาหาร เครองนงหมและยารกษาโรค แตทวามนษยกไมสามารถทจะปฏเสธไดวาปจจยทส าคญอกนยประการหนงของการด ารงชวตทมความส าคญกบมนษยมาตงแตอดตถงปจจบน และประเดนสาระคอน าซงเปนสวนประกอบหลกอยางหนงทกอใหเกดชวตและโดยนยนยอมกคอวถชวต หรอรปแบบของชวต อนเปนวถการด าเนนชวต และเปนอารยธรรมของผคนอยางหลากหลายดวย กลาวไดวาชมชน สงคมหรอการตงถนฐานของมนษยเพอการด าเนนชวตวถชวตเคยงคไปกบสายน า ซงปรากฎหลกฐานเชงประจกษของชมชนหรอกลมคนในเขตลมน ามประวตความเปนมาทยาวนานรวมทงมพฒนาการทางประวตศาสตรเรอยมาตงแตยคกอนประวตศาสตรจนถงปจจบน ซงโดยนยเหลานสามารถพบเหนไดจากหลกฐานทยงคงหลงเหลอใหเหนจนถงทกวนน อนงความส าคญของน าโดยเฉพาะในประเดนของการเปนตนก าเนดของวถชวตรมฝงน า แมน านานทไหลผานอาณาบรเวณเขตจงหวดพษณโลกนนจดเปนแมน าสายส าคญสายหนงทเปนตนก าเนดของแมน าเจาพระยา จงหวดพษณโลกครงแตในอดตถอไดวาเปนเมองส าคญเมองหนงรองจากเมองหลวง ในอกนยประการหนงเมองพษณโลกยงไดชอวาเปน “เมองอกแตก” ทอนเนองมาจากการมแมน าไหลผากลางเมอง โดยนยนเองนนเปนบรบททางดานภมศาสตรหรอสงทแสดงใหเหนวาปจจยหลกของการตงถนฐานของมนษยน นกคอ การมแหลงน าทอดมสมบรณนนเอง (จราภรณ สถาปนะวรรธนะ, 2554)

9

นอกจากนพษณโลกยงเปนเมองโบราณทปรากฏเรองราวในพงศาวดารประวตศาสตรของชมชนลมน านาน ซงเปนทรจกในนามเมองสองแคว เรมมบทบาทเปนเมองส าคญของอยธยา ตงแตสมยทพระมหาธรรมราชาท 1 พระยาลไทและสมเดจพระบรมไตรโลกนาถทเสดจมาปกครองเมองเปนเวลาหลายป รวมถงเหตการณส าคญทางประวตศาสตรอนๆ เชน การกวาดตอนสมยสมเดจพระนเรศวร สงครามแผนดนสมยพระเจาตาก-พระเจาฝาง สงครามศกอะแซหวนก เปนตน (สธกะ รอดสวสด, 2553) นอกจากนยงน าเสนอเรองราวการตงถนฐานของชมชน คอ ชมชนเรอนแพทตงเรยงรายบรเวณสองฝงแมน านานนน เรมตงถนฐานตงแตปพ.ศ. 2400 มเรอนแพอยจ านวน 100 หลงคาเรอนโดยเฉพาะบรเวณหนาวดพระศรมหาธาตโรงเรยนพษณโลก (พระราชวงจนทร) และบรเวณหนาตลาดใตซงนอกจากจะเปนทอยอาศยแลวยงใชเปนสถานทคาขายและขนสงทางน า สภาพ “สงคม” ของชมชนลมน านานเปนแบบพหลกษณหรอแบบพหวฒนธรรม ทอยรวมกนหลากหลายเชอชาต ไมวาจะเปนชาวจนชาวลาวเวยงจนทร ปจจบนพบวา ชาวจนและชาวลาว ไดแตงงานผสมผสานเชอชาตกนจนแยกไมออกนอกจากนยงพบวายงมชาวมสลมเคยมาตงถนฐานทบรเวณบานแขกโดยมล าน านานเปนตวเชอมความสมพนธของกลมคนเหลานไว“วฒนธรรม”แหงสายน าน าเสนอมตทางวฒนธรรมดานประเพณตางๆทจดขนในลมน านาน เชน ประเพณแขงเรอ ลอยกระทง ท าบญสะเดาะเคราะห เปนตนและชมชนเรอนแพจงหวดพษณโลกไดกลายเปนสญลกษณทส าคญอยางหนงของเมองพษณโลกดวยดงค าขวญของจงหวดวรรคหนงทวา พระพทธชนราชงามเลศ ถนก าเนดพระนเรศวร สองฝงนานลวนเรอนแพ หวานฉ าแทกลวยตาก ถ าและน าตกหลากตระการตา (ธระวฒน แสนค า และคณะคลองพง, 2553)

อนงดวยเพราะวถสงคมชนบทซงเปนรปแบบของการด าเนนชวตทมลกษณะพงพงพงพาและอยใกลชดธรรมชาต หรอเปนเสมอนรปแบบของชวตทเคารพนอบนอมตอธรรมชาต จากวถการด าเนนชวตสองฝงแมน า “สายน าแหงวฒนธรรม” น าไปสรปลกษณแหงความงามบนผนผาซงเปนวตถผลผลตทางวฒนธรรมประเพณพนบานและความภาคภมใจ ดวยลวดลายท เปนลกษณะเฉพาะของพนถน เชน ผามดหมลายดอกปบ บานมวงหอม ต าบลแกงโสภา อ าเภอวงทอง จงหวดพษณโลก และลวดลายผาไกโคมขอ ทไดรบแรงบนดาลใจจากไกชนเหลองหางขาวของสมเดจพระนเรศวรมหาราช ของเมองพษณโลก ซงเปนผาทอพนเมองทเลองชอประจ าจงหวดทเผยความโดดเดนจากความอตสาหะของทกษะฝมอชาวบานและสะทอนความหมายความส าคญใหเหนแจมชดยงขนถงการน าไปใชไดจรงเปนปจจยในการด ารงชวตทงดงาม เปรยบเปนเสมอนกบความประณตของการจรดปลายเขมทสรางสรรคจนกลายเปนรปธรรมแหง อตลกษณอนวจตรของคณคาทางจตใจ อนเปนในอกนยหนงของกลวธทสามารถโนมนาวไปสการปลกจตส านกและความ

10

ตระหนกถงคณคาของความงามในทกขณะจตทไดยอนคดถงพนถนเกดแหงเมองสองแควกลาวคอ เรองราวในบรบทของวถชวตสงคมชนบท “เมองสองแคว” บานเกดของขาพจงเปยมไปดวยความรก ความผกพนและความภาคภมใจทข าพเจาไดรบอทธพลและน ามาซงเปนแรงบนดาลใจตอแนวความคดในการสรางสรรคผลงานศลปะ

ภาพท 1 ภาพอทธพลจากสภาพแวดลอม วดพระมหาธาตวรมหาวหาร (วดใหญ) จงหวดพษณโลก

ภาพท 2 ภาพอทธพลจากสภาพแวดลอม ชมชนรมแมน านานเมองสองแคว จงหวดพษณโลก

11

อทธพลจากทฤษฎเกยวกบสนทรยศาสตร สนทรยศาสตร (Aesthetics) เปนศาสตรทวาดวยการศกษามาตรฐานของความงามในเชง

ทฤษฎทเกยวของกบประสบการณทางสนทรยภาพและกฏเกณฑทางศลปะสนทรยศาสตรนบเปนศาสตรแขนงหนงของปรชญาท เกยวของกบการแสวงหาคณคาของงานศลปะรปแบบตางๆ สมยกอนรจกกนในรปของวชาทฤษฎแหงความงาม (theory of beauty) หรอปรชญาแหงรสนยม (philosophy of taste) ค าวาสนทรยศาสตรมาจากภาษาสนสฤตวา “สนทรยะ” แปลวา “งาม” และ “ศาสตร” แปลวา “วชา” เมอรวมความแลวจงแปลไดวา วชาทวาดวยสงสวยงาม “สนทรยศาสตร” จงมความหมายตามรากศพทวาทเขาใจวา วชาทวาดวยความงามหากกลาวถงค าวาศลปะอาจกลาวไดวาศลปะเปนผลแหงความคดสรางสรรคของมนษยทแสดงออกมาในรปลกษณตางๆ ใหปรากฎซงสนทรยภาพ ความประทบใจ หรอ ความสะเทอนอารมณตามประสบการณและรสนยมรวมถงทกษะของแตละบคคลเพอความพอใจ ศลปะจงเปรยบเสมอนเปนสงทมนษยสรางขนเพอความงามและความพงพอใจ ดงนนสนทรยศาสตรจงเปนศาสตรทมกพบอยกบศลปะในหลายแขนงดงกลาวเชน วจตรศลป ประตมากรรม การแสดง ดนตรและวรรณกรรม ดงนนมมมองความคดกบค าวา “สนทรยะ” จงเปนสวนหนงทแสดงใหเหนทศนะและแนวคดในการสรางสรรคผลงานประกอบกบความเชอทมตอสนทรยะ (ก าจร สนพงษศร, 2523)

กลาวไดคอ รายละเอยดเรองราวภายในผลงานของขาพเจาแสดงความหมายเชงนามธรรมในประเดนสาระทางสนทรยศาสตรเปนสวนส าคญและในขณะเดยวกนมสวนประกอบของความทบซอน ความสมดลและความคลมเครอเพอกอใหเกดการคนหาทสามารถน าไปใชในแงมมของสนทรยะในงานผลงานศลปะของขาพเจา ซงอาศยทฤษฎทางดานองคประกอบศลปหรอหลกการทางศลปะกมความคลายคลงกนในแงของความเปนเอกภาพและการสรางความสนใจในรายละเอยด หรอจดเดนจดรองเพอการเชอมโยงไปสความงามเปนตน ดงน นมมมองหรอความพงพอใจทขาพเจามตอสถานทบานเกด “ชมชนรมแมน านานเมองสองแคว” อนเปนทรกหรอใหรอยประทบแหงความสขจากประสบการณตรงทท าใหเกดแงมมของสนทรยศาสตรหรอการรบรความงามในธรรมชาต อนกอเกดจากความตองการทางกายภาพภายนอกทสมพนธสอดคลองกบกายภาพภายใน โดยการกระตนของจตใตส านกทสงสมเกดเปนประสบการณความทรงจ าหรอเกดทศนะเกยวกบการมอง การเลอก เพอความอยรอด ซงเปนสญชาตญาณพนฐานทคนทวไปพงม

12

อทธพลจากทฤษฎเกยวของกบความสขและคณคาของชวต อารสตปปส เปนนกปรชญาคนแรกในประวตปรชญาทเปนผใหก าเนดลทธไซเรเนอค

(Cyrenaicism) เขาเหนวา ความสขสบาย คอสงเดยวทควรแสวงหา ส าหรบความสขสบายโดยนยนเขาหมายถงความสขทางกายหรอความสขทางประสาทสมผส ซงเขาเหนวา ความนาพงปรารถนาหรอมคามากกวาความสขทางใจ กลาวคอ ความสขจากการรบประทานอาหารอรอยๆ ดมเหลาทรสชาตถกปาก และการแสวงหาความสขทางเพศ ฯลฯ ยอมมคากวาความสขทเกดจากความเขาใจอะไรตาง ๆ ดวยปญญาหรอจากการชนชมความงามทางศลปะ เขามทศนะวา สงดทกสงตองตดสนกนดวยความสขและตองเปนความสขทก าลงไดรบอยในขณะนนๆ เขาถอวาความสขในปจจบนมคามากกวาความสขในความทรงจ า หรอความสขทคาดหมายเอาไว เขาจงเนนใหแสวงหาความสขในปจจบนมากกวาความสขในอดตหรออนาคต เขาเหนวาเราพงแสวงหาความสขใหมากทสดในขณะทยงมโอกาส เพราะเราไมรวาพรงนจะมโอกาสหาความสขไดอกหรอไม นอกจากการแสวงหาความสขในปจจบนแลว อารสตปปสยงสอนใหหาความสขทเขมขนทสด ทศนะของอารสตปปสนน ใหความส าคญกบความสขทางกายมากกวาความสขทางจตใจ เมอเปนเชนนกจะท าใหมนษยไมแตกตางอะไรจากสตวทเขาถงไดแตความสขทางประสาทสมผสทจดไดวาเปนการแสวงหาความสขเพยงดานเดยว ประเดนสาระดงกลาวนจงมนกปรชญากลมเดยวกนทหนมาใหความส าคญความสขทางดานจตใจ มากกวาความสขทางกาย

เอพควรส นกปรชญาชาวกรก เปนผมความคดแบบสขนยมทถกจดอยในกลมสสารนยม

(Materialism) ท ชอวาไมมความเชอเรองโลกหนา เรองนรก สวรรค แตเชอวาเมอคนตายแลวรางกายตองเนาเปอยผพงไป เมอเรามชวตอยกควรแสวงหาความสขใสตวเองใหเตมทมากทสดเทาทจะมากได แตในการแสวงหาความสขนน ตองรจกคด รจกเลอก ไมตองหาความสขกบของทหายากหรอของทมราคาแพงเพราะจะกลายเปนทาสของสงนนๆ ไป บางสงแมจะใหความสขมากกวาความทกข แตถามนหายากมากหรอราคาแพง หรอไมแนนอนวาเราจะไดครอบครองหรอไม มนกจะท าใหเรามความทกขรอนมากกวาทจะใหความสข เพราะฉะน นตามทรรศนะของเอพควรสจงมลกษณะเปนทางสายกลาง และไดแบงความสขออกเปน 2 อยาง นยแรกคอ ความสขทางประสาทสมผส หมายถงความสขทางกายและในอกนยหนงคอความสขอนเกดจากความสงบ หมายถงความสขทางใจ เอพควรสกลาววา นบต งแตเกดสงมชวต ไมวามนษยหรอสตว ตางกแสวงหาความสขและหลกเลยงความทกข แมความสขจะเปนสงทดทสดของมนษย แตกควรด าเนนอยบนทางสายกลาง ไมควรหมกมนกบความสขทางประสาทสมผสหรอความสขทางกายมากจนเกนไป เอพควรสไดใหความส าคญและเนนความสขทางใจมากกวาความสขทางกาย เพราะความสขทางใจ

13

บรสทธกวา สวนความสขทางกายนนมกเจอปนดวยความทกขและความเจบปวดจงไมบรสทธ ความสงบสขจะเกดขนไดเมอรางกายมสขภาพด ปราศจากความทะยานอยากของแรงปรารถนา ตาง ๆ เมอถงภาวะนใจจะสงบไมถกครอบง าดวยอารมณ ดงนนมนษยควรใชแรงปรารถนา และความสขทางประสาทสมผส เปนแนวทางทจะกอใหเกดความสขทางใจ (สฤณ อาชวานนทกล, 2551)

กลาวไดคอยคสมยปจจบนเปนสงคมทขบเคลอนดวยระบบทนนยม คณคาของวตถจงกลายเปนสงส าคญทอยเหนอคณคาทางจตใจของมนษยดวยกนเอง ทฤษฎดงกลาวสอดคลองกบทศนคตการใชชวต ขาพเจาเหนดวยกบ "ความสขทแทจรง โดยเฉพาะในประเดนความสขทเกดจากจตใจ" ซงขาพเจามองวา "ความสข" ของมนษย อยท "การใชชวตอยางสมดลในทกๆเรอง" ความสมดลนท าไดไมยากเลยหากรกษาศลใหบรสทธอยางเสม าเสมอตอเนอง ทสามารถชวยประคองจตใจของคนเราใหรอดพนจากความทกขทงหลาย จงท าใหขาพเจาสามารถโนมนาวไปสการด าเนนชวตทสงบสขทจตใจรวมถงเปนประเดนสาระแหงการสรางสรรคผลงานศลปะใหเปนสอแหงภาษาของอารมณความรสกและเปนภาษาของจตใจทโนวนาวไปสการมความสขแทจรงคอ ความสขทหาไดในทก ๆ ทโดยไมตองใชเงนซอโดยเฉพาะกบความสขทหาไดดวยการด ารงชวตอยางพอเพยงในแบบทเคารพนอบนอมตอธรรมชาตหรออยทามกลางธรรมชาตทสขสงบ อนเปนชวตทประณตงดงามบรสทธและเรยบงายหรอเปนพลงบวกเพอน ามาหลอเลยงจตใจใหเกดดลยภาพแหงความสขสงบของชวตโดยแทจรง

อทธพลดานรปแบบทางศลปกรรมและจากศลปน รปแบบผลงานศลปกรรมของศลปนหลายทานดงตอไปนมความส าคญอยางยงตอการ

สรางสมฤทธผลของการสรางสรรคชดวทยานพนธ ทงนจะศกษาถงในลกษณะความสอดคลองทางเรองราวเนอหา ทอาศยภาษาของศลปะเปนเครองมอในการสรางบรรยากาศของแสงส เวลาและรอยแปรงหรอพนผวรวมถงการจดองคประกอบของเรองราวในบรบทตาง ๆ เปนตน อนเปนเจตนาเพอศกษาบรบทของความงามทางสนทรยภาพใหเปนไปตามทศนคตและความคด หรอ “อดมคต” สวนตวทกลาวไดวาเปนอทธพลดานรปแบบทางศลปกรรมรวมถงและอทธพลโดยนยอน ๆ ดวย ซงเปนรปแบบแนวทางของผลงานทตองอาศยความ บรสทธทางใจหรอเจตนาเปนประเดนหลกของการสอแสดงออกและเปนสาระทางนามธรรมของเนอหาภายในทเปนเรองราวของความซอสตย

14

จรงใจและตรงไปตรงมาทงสน ความหมายและความส าคญเหลานจงผนวกไวดวยรปแบบแนวทางของผลงานศลปกรรมของศลปนดงน

ภาพท 3 วนเซนต แวน กอก,สน ามน,72.5x92.1ซม.,1888 เขาถงเมอ 10 เมษายน 2562, เขาถงจาก https://creativepark.canon/th/ccontents

วนเซนต แวน กอก (Vincent Willem Van Gogh) ศลปนลทธโพสตอมเพรสชนนสม (Post-Impressionism) จ ต ร ก ร ช า ว ด ต ซ ผ เข ย น ภ า พ “Starry Night Over the Rhône” ข น ใ น ป ค.ศ. 1888 เปนภาพภมทศนภายนอกหนาตางสถานบ าบดตอนกลางคน ขณะท วนเซนต แวน กอกรกษาตวอยทโรงพยาบาล Saint-Paul แมภาพเขยนจะเปนยามค าคนแตศลปนเขยนภาพนในชวงเวลากลางวนจากความทรงจ าของเขากลาวไดวาใจกลางของภาพคอ เมองแซงเรมเดอพรอวองส ภายใตทองฟาทมวนตวเปนกนหอย ในลกษณะเกลยวคลนทหมนวน พรอมดวงจนทร และดวงดาวทลอยเดนระยบระยบ นนเปนการสะทอนใหเหนอารมณของวนเซนต แวน กอก

วนเซนต แวน กอก เลอกใชโทนสน าเงนในการสอถงทองฟา และบรรยากาศยามค าคนทมดมด แตทวาในอกนยนยามหนงนนสน าเงนเปนเสมอนตวแทนของความสงบนงทลมลกและเยอกเยน เฉกเชน อารมณทก าลงด าดงของแวน กอก ในขณะนนแตกระนนตวเขากยงคงไมสนหวงเสย

15

ทเดยวจากการทเขาวาดหมดาวและดวงจนทรสเหลองอนระยบระยบทามกลางความมด จะวาไปแลวโทนสเหลองถอเปนโทนสทสะทอนถงความหวงและความสข ซงนนเปนสงทแวน กอก พยายามเสาะแสวงหามาอยตลอดทงชวต (เออรวง สโตน, 2558)

ผลงานภาพเขยนของวนเซนต แวน กอก นนเปนแบบอยางในการสรางสรรคผลงานของขาพเจาในประเดนเรองของมมมองการน าเสนอ และบรรยากาศในการแสดงออกรวมถงรปแบบของการใชสทแสดงคณลกษณะอนโดดเดน (อทธพล ตงโฉลก, 2550) ขาพเจาประทบใจและไดรบแรงบนดาลใจจากผลงานภาพเขยนชนนของศลปนวนเซนต แวน กอก ทไดใหอทธพลในประเดนของการเลอกใชวธการเขยนภาพทวทศน (Landscape) ยามค าคนทแสดงรปแบบเหมอนจรงจากสภาพบรรยากาศดงทตามองเหน อกท งลกษณะการเลอกใชสรอยแปรง และความแวววาวทระยบระยบของแสงทตกกระทบบนผนน าทท าใหขาพเจาเกดแรงกระตนเราและสงผลผานวธการท างานภาพพมพตะแกรงไหมทใหสมฤทธผลออกมาในลกษณะของบรรยากาศสแสงในหวงเวลาขณะนนๆใหเหมอนจรงทสดจนสงผลใหรสกไดวากระบวนการเทคนคปะตด (Collage) และการเยบผาบนผนผาเหมอนราวกบวาเปนเสมอนผลงานจตรกรรม ทเปนแบบอยางในการสรางสรรคผลงานของขาพเจามาตงแตอดตจวบจนปจจบน

โคลด โมเนต (Claude Monet) ศลปนทมชอเสยงของประเทศฝรงเศส สรางผลงานอยในแนวทางของศลปะลทธอมเพรสชนนสม (Impressionism) ศลปะลทธนเกดขนในในชวง ค.ศ. 1874 ศลปนลทธอมเพรสชนนสมทสนใจเรองราวของธรรมชาตเหมอนจรงจากสภาพบรรยากาศของชวงเวลาตาง ๆ ศลปนไดยดหลกทฤษฎสอยางเครงครดและเคารพตอสแสงทปรากฏตอหนา ลกษณะของผวน า แสงสะทอน และดอกบวโดยไมใหความส าคญกบรายละเอยด ทวาเปนการใหความส าคญกบความรสกท สอแสดงออกมาเปนรวรอยของฝแปรงทอสระและมสสนทสดใส ในชวงสดทายของการท างาน ผลงานของเขามลกษณะเปนภาพกงนามธรรมอยางชดเจน จากการจดภาพทมเงาสะทอนในน าทามกลางพชพรรณไมทปกคลมอยท วไป ท าใหเกดบรรยากาศทรมเยน มผลท าใหสในภาพสวนใหญ เปนกลมโทนสเขยวและสน าเงนมวงประกอบกบการจดองคประกอบภาพทแสดงระยะดวยกลมของดอกบว ศลปนมกลวธในการระบายสอยางรวดเรวฉบพลน และปลอยใหเหนรอยแปรง ซงเทคนควธการนไดรบการยกยองวาศลปนสามารถน ามาใชอยางไดผลหรอใหสมฤทธผลตอผลงานจะดคลายเหมอนยงไมส าเรจ อนเนองจากตองการความฉบไวในการจบความรสกทมตอแสงสในหวงบรรยากาศ ซง โคลด โมเนต ไดกลาววาเปนภาพทเกดขนอยางปจจบนทนดวนมากกวาทจะมาใครครวญความคดเหน

16

ภาพท 4 โคลด โมเนต, Water–Lily Pond (The Clouds),สน ามนบนผาใบ,73 x 100 cm.,1903, เขาถงเมอ 19 เมษายน 2562, เขาถงจาก https://creativepark.canon/th/ccontents

จากการสรางสรรคผลงานของโมเนต ท าใหขาพเจามความเชอทวาวตถตาง ๆ ซง ปรากฏแกจกษประสาทของเราภายใตแสงธรรมชาตทกสงทกอยางยอมมความสมพนธกนอนเปนการยดหลกปฏบตในการท างานนอกสถานทอยางเครงครดโดยใหความส าคญกบเรองสแสงและเทคนคการในการใชส เชน สทมความสวางดงแสงอาทตยไดนนไมไดมาจากการผสมสแบบส าเรจรปในจานสทคอย ๆ เกลยสใหเขากน หากแตทวาเกดจากการแตงแตมของสบรสทธ และใหความส าคญของสคปฏปกษ เปนการใชสทใหความส าคญกบคสมากกวารปทรง จากการท างานในลกษณะดงกลาวเปนเสมอนการเขาสสภาวะทนงสงบดวยการท างานอยางมสมาธในการสรางภาพทจะสามารถสะทอนเอาความรสกทมอยภายในออกมา ดงนนวธการท างานในลกษณะดงกลาวจงท าใหขาพเจาใหความส าคญกบมลกษณะการตความแปลความหมายจาก “ตนแบบ” ธรรมชาตบานเกดมาสผลงานดวยทศนธาตและอาศยในกระบวนการทางทศนศลป เปนเงอนไขทางเทคนคทเปนเสมอนการใชจตใจหรอปญญาญาณในการส ารวจเพงพนจจนเหนรายละเอยดในสภาวะ “พนทแหงจต” คอ ระบบความคดแบบนามธรรมไปจบใชกบทศนธาตทางศลปะทไมเลาเรอง และดวยเหตนกายภาพของผลงานท เกดจากเงอนไขดงกลาวจงสามารถไปกระตนการรบรหรอการหย งรในระดบนามธรรมได

17

เรวด ใจชม (Rewadi Chaichum) เปนศลปนรวมสมยของไทย เกดและเรยนศลปะขนพนฐานทจงหวดกรเทพมหานคร จากนนมาศกษาตอในสถาบนศลปะระดบอดมศกษาชนน าของประเทศ ทคณะจตรกรรม ประตมากรรมและภาพพมพ มหาวทยาลยศลปากร ปจจบนเปนอาจารยสอนศลปะ ซงมผลงานเปนประจกษในระดบประเทศและนานาชาต เปนศลปนทน าเสนอผลงานทมเรองราว เนอหาอนสอสะทอนวถชวตความเปนอยแบบสงคมชนบททสมพนธกบความเชอ ความศรทธาในทางพระพทธศาสนา ดวยการสรางเอกภาพทางสนทรยะโดยอาศยใชรปแบบ รปราง รปทรงและรายละเอยดของสถาปตยกรรมไทยมาเปนแรงบนดาลใจจากบรรยากาศทลกลบและศกดสทธภายในวด โดยเฉพาะจากสวนประกอบตางๆของสถาปตยกรรมไทย เชน ไมจ าหลก ลายปนปน ลวดลายประดบกระจกส ลายประดบหอยมก เปนตน ซงในเวลากลางคนสอวสดหรอวตถเหลานจะสอสะทอนสจจะแหงวสดเชงคณคาในแบบของการเรองแสงทแวววาวเมอสมผสถกแสง จากความประทบใจโดยนยนทนศลปนไดน ามากลนกรอง คลคลายและตความดวยการวจารณญาณและความรสกผสมผสานกบความคด จนตนาการอนเปนอดมคตตามความรสกสวนตวทมไดยดโยงอยภายใตบรบทแหงอดมคตแบบไทยประเพณตามขนบเดม แตถายทอดเปนผลงานในรปแบบของศลปะนามธรรมทวาแฝงเรนนยแหงความเปนไทยรวมสมย โดยอาศยกลวธของสอผสมทผสานดวยการเยบ ปก ถก รอย บนพนผาสด า

ภาพท 5 เรวด ใจชม, รปทรงทเกดจากความรสกสวนตวทมตอลวดลายประดบสถาปตยกรรมไทย, สอผสม,202x145ซม., 2530 เขาถงเมอ 11 เมษายน 2562, เขาถงจากhttp://www.resource.lib.su.ac.th/awardsu/web/artdetail.php?item_id=165

18

กลาวคอประเดนสาระแหงความหมายทางนามธรรมในผลงานของขาพเจาไดสอผานเรองราวเนอหาเกยวกบความสขในวถชวตแบบสงคมชนบท เปนการสรางเอกภาพทางสนทรยภาพของรปแบบทางกายภาพแหงภาษาของอารมณความรสกหรเปนภาษาของจตใจในบรบทของวถชวตชมชนรมฝงน าเมองสองแควจากประสบการณสวนตว ซงเปนพนททแฝงไวดวยความประณตทเรยบงายงดงามและสขสงบอนเปนวถแหงความงาม ความสข ซงโดยนยสวนหนงแหงรปแบบแนวทางและเทคนควธการสรางสรรคผลงานภาพพมพสอผสมของขาพเจาอนเปนผลจากการไดรบอทธพลจากศลปนเจาของผลงานศลปกรรมขางตนหรอมความส าคญในการเปนขอมลเชงกรณศกษาวธคดรวมถงเทคนควธการอนเปนลกษณะเฉพาะตนทประกอบไปดวยการเยบ ปก ถก รอย บนพนผาซงเปนเสมอนการยดเหนยวกนของรายละเอยดและโครงสรางในบรบทตางๆใหมาผสมผสานเขาไวดวยกนจนกอรปเกดเปนรปแบบรวมถงการจดองคประกอบภาพดวยซงโดยนยของอทธพลดานรปแบบทางศลปกรรมและจากศลปนทกลาวมาขางตนซงบางใหอทธพลทางดานรปแบบแนวทางของการสรางสรรคทนยามเปรยบเปนเสมอนการสอสะทอนความด ความงามและความจรงหรอความงามแหงความสขสงบของชวตอนเปนรปแบบของชวตทเคารพนอบนอมตอธรรมชาตและกลมกลนกบกฎแหงธรรมชาตซงเปนสาระและคณคาแหงชวตผานรปแบบทางศลปะหรอกายภาพแหงสนทรยชวต อนเปนภาษาของอารมณความรสกหรอภาษาของจตใจนนเอง

19

บทท 3

ขนตอนและกระบวนการในสรางสรรค

นกประพนธใชถอยค า แสดงความคด นกดนตรใชเสยงถายทอดอารมณทางดนตร ศลปนใชทศนธาต ทศนศลปคอผลงานศลปะทสมผสรบรไดดวยการมองเหนเปนส าคญผลงานทางทศนศลปจงตองใชดวงตาเปนเครองมอหลกในการรบสารแหงสนทรยะ สงตางๆทปรากฏแกตาเรานนจะชกน าเราไปสการรบรทางทศนศลป อนเปนจดเรมตนของการสรางสรรคผลงานศลปะแขนงตางๆ ธาตทางทศนศลปหรอภาษาของศลปะ ทน ามาปรบใชเพอสรางมตลวงตาใหลกเขาไปบนระนาบสองมตของพนภาพหรอผลงานศลปะภาพพมพดวยกระบวนการของการสรางสรรคผลงานทางดานทศนศลป โดยเฉพาะการสรางสรรคศลปะภาพพมพดวยแลวกระบวนการในการวางแผนวธการด าเนนงานการคนควาหาขอมลเพอการสรางรางภาพตนแบบตลอดจนดานเทคนควธการสรางสรรคทนบวามความส าคญอยางยง ซงจะสงผลไปสความหมายและวตถประสงคในการสรางสรรคทสอดคลองกบแนวความคดอนจะท าใหผลงานศลปะนนมความสมบรณ ดงนนในชวงเวลาของการสรางสรรคจงสามารถล าดบขนตอนการด าเนนงานในบรบทตางๆไดดงน

การศกษาคนควาขอมล ขาพเจาไดศกษาคนควาและรวบรวมขอมลตางๆ เชน เอกสารเชงประจกษทเกยวของกบการสรางสรรคดงทกลาวมาขางตน และท าการบนทกเปนภาพถาย รวมถงการศกษาขอมลออนไลนทางอนเตอรเนต และน ามาวเคราะหตความดวยวจารณญาณและความรสก เพอปรบใชขอมลในบรบทตาง ๆ ไดอยางเหมาะสมดวยเพราะผลงานวทยานพนธชดน เปนการสรางสรรคทสรางเอกภาพทางสนทรยภาพของพนทแหงความรสกทอาศยเรองราวเนอหาความสขของชวตอนสอดคลองเชอมโยงกบวถชวตของผคนในพนทท มอยจรง (บานเกดเมองสองแคว) และเปนประสบการณตรงทสมผสและรบรในเรองราวของความรสกอนเปนความประทบใจ ดงนนจงมความส าคญและจ าเปนอยางยงทขาพเจาจะตองออกภาคสนามลงพนทรมฝงน าเมองสองแคว เพอส ารวจพจารณาหรอซมซบบรรยากาศ หรอเพอยอนคดทบทวนเรองราวของความทรงจ า และเปนความผกพนความรกทอบอนในหวงแหงกาลเวลาและสถานท ประเดนสาระส าคญดงกลาวจงตอง

20

ศกษารปแบบของการใชชวต หรอวถการด ารงชวตของคนในพนทดวยเปนส าคญทงนเพอการเขาถงขอมลรวมถงใหผลงานมความลมลกของคณคาทสอดคลองกบประเดนของเนอหา ความหมายและแนวความคด ซงในการสรางสรรคทไดเลอกเอาวถชวตรมฝงแมน าของผคนอนเปนวถชวตแบบพงพาตนเองและสานสายสมพนธกบเพอนบานญาตพนอง หรอเปนทงถนทอย แหลงท ามาหากน ใชชวตอยางผเคารพนอบนอมตอธรรมชาตทเปรยบเปนเสมอนกระแสสายธารแหงน าจตน าใจของผคนทไมเคยเหอดแหง แตทวายงคงไหลรนเคยงคไปกบกระแสน าทไหลผานกระแสแหงกาลเวลาจนกลายเปนชวตทผกพนกน และดวยเพราะความอดมสมบรณทเอออ านวยตอการกอเกดเปนชมชนสงคม อนเปนการโนมนาวไปสคตความเชอตาง ๆ ทสะทอนบรบทแวดลอมของชมชนรมน า สรางวฒนธรรมแหงการเรยนรดวยรอยประทบภาพแหงความทรงจ าจากวถการด าเนนชวตสองฝงแมน า

วธการและขนตอนในการสรางสรรค ในการด าเนนงานสรางสรรคผลงานวทยานพนธชดนไดอาศยกระบวนการทางทศนศลปศลปะภาพพมพ เทคนคภาพพมพตะแกรงไหม (Silkscreen) เปนเครองมอส าคญ ดวยเพราะสามารถใหรายละเอยดเชงความหมายหรอสอสะทอนสาระของนามธรรมทางความรสกทแสดงออก ถงความสขสงบของวถชวตทเปนประณต งดงาม ในแบบปจเจกไดตามเจตนา ซงในการสรางสรรคผลงานดวยกระบวนการภาพพมพตะแกรงไหมจะประกอบไปดวยขนตอนส าคญตางๆ ดงตอไปน

ขนตอนการสรางภาพราง เมอไดท าการเกบบนทกและรวบรวมขอมลเรองราวเนอหา (ความหมาย ความคด) ทกลาวมาขางตน จงน าขอมลในบรบทตางๆ มาวเคราะหตความดวยวจารณญาณและความรสกหรอน ามาสรางเปนภาพรางตนแบบ หรอใหกอเกดเปนรปแบบของผลงาน ซงภาพรางนโดยนยนจะยงไมสมบรณมากนกดวยเพราะเปนการสรางภาพรางของอารมณความรสกดวยความรวดเรว แบบฉบพลนทเปนเหมอนการถายทอดภาพแหงรอยประทบ “รปแบบ” ของความรสกทอยในจตใจอยางงายๆ ดวยการผสมผสานใชสอวสดหรอเครองมอท มความหลากหลาย เชน การวาดเสนดวยสน า สเทยนและสไม หรอดวยวธการของเทคนคผสมปะตด (Collage) ชนสวนผาโดยการลดทอนรายละเอยดทางรปทรง เพอสรางบรรยากาศของคาน าหนกสสนใหสอดคลองกบเรองราวเนอหาตามเจตนา จากน นถงน าไปหาความเปนไปไดสขนตอนกระบวนการสรางสมฤทธผลของการสรางสรรคใหเปนผลงานจรงตอไป

21

ภาพท 6 ภาพรางผลงานกอนชดวทยานพนธ

22

ภาพท 7 ภาพรางผลงานกอนชดวทยานพนธ

23

ภาพท 8 ภาพรางผลงานชดวทยานพนธ

24

วธการและขนตอนในการสรางสรรค

การสรางสรรคผลงานชดวทยานพนธ ขาพเจาเลอกใชเทคนคภาพพมพตะแกรงไหม (Silkscreen) เปนเทคนคหนงในกระบวนการพมพภาพพมพลายฉล (Stencil Printing Process) ขอดของวธการท าภาพพมพนยอมคอ เมอปฏบตงานแลวแมพมพซงเปนตะแกรงไหมทละเอยดมากหรอบลอกแมพมพผาสกรนนนสามารถน ากลบมาใชตอไดอกเมอน ามาลางท าความสะอาด เทคนคซลคสกรนชวยใหขาพเจาสามารถสรางน าหนก พนผว และส ใหกบรปทรงทแสดงรายละเอยดของแสงเงากอรปเกดเปนมตทสมจรง และงายตอการพมพซ า เพอแกไขใหผลงานสมบรณมากยงขน เมอรปทรงในผลงานศลปะมความสมบรณ เนอหาทน าเสนอผานองคประกอบศลปในบรบทตางๆนนจงสมฤทธผลไปดวย อกทงเทคนคภาพพมพตะแกรงไหมยงเปนตวชวยส าคญใหขาพเจามความอสระมากยงขนในการสรางสรรคชนผลงานทมขนาดใหญทอาศยใชความคดสรางสรรคผานวสดตางๆ ตามความสนใจซงเปนกลวธของการพมพภาพพมพลายฉลหรอตะแกรงไหมเกดขนมาในความคดแหงการใชผาไหมและเนอผาทคลายๆกนนแทนทจะใชกระดาษเพยงอยางเดยวส าหรบเปนพนรองรบลวดลายฉล (ภาพ) อนเปนการสรางภาพขนบนผาไหม ซงมสภาพเปนฉากพมพ (Screen) ปดกนสวนทไมตองการใหเกดเปนภาพใหทบตน และปลอยสวนทตองการใหเปนภาพโปรงไว การปดกนบนผาไหมน มความหลากหลายวธการ เชน การระบายดวยน ามนเชลเเลกฟลมตลอดจนการใชน ายาไวแสงปดกน และเมอน าแมพมพไปวางทาบลงบนสงทตองการจะพมพเชน กระดาษ ผาแกว พลาสตกโลหะ เมอหยดสลงบนแมพมพ แลวใชยางปาดทมผวเรยบปาดดนสใหผานแมพมพหรอทะลผานชองวางลงไปตดบนพนรองรบ ซงกจะไดภาพพมพตะแกรงไหมทตองการเจตนาในการเลอกใชวธการท าภาพพมพซลคสกรนกอนเนองจากเปนเทคนคทขาพเจามประสบการณและมความช านาญอยแลวประกอบกบยงเปนเทคนควธการทมความอสระและรวดเรวในการสรางสรรค รวมถงยงสามารถใชสไดอยางหลากหลายและสอดรบกบการสรางตนแบบแมพมพทเปนลายเสนไดเปนอยางด ซงในกระบวนการของการสรางสรรคยงสามารถโตตอบกบตวชนผลงานในระหวางการสรางสรรคไดอยางตรงไปตรงมาซงจะท าใหสามารถเหนผลสมฤทธของผลงานไดอยางรวดเรวอนเปนขอดในการสรางสมฤทธผลของการสรางสรรคผลงานชดวทยานพนธหวขอเรอง “ภาพสนทรยชวตเมองสองแคว” ของขาพเจาทไดใหผลลพธตามเจตนา ซงในกระบวนการการสรางสรรคผลงานแตละชนไดแยกกระบวนการและล าดบขนตอนในการสรางสรรคออกเปน 3 ขนตอนไดแก

25

1.ขนตอนในการเตรยมการพมพ

ในขนตอนนเรมตนจากการรางแบบดวยปากกาเคมสด าลงบนกระดาษไขหรอเปนการออกแบบ ลวดลายตนแบบดวยโปรแกรมกราฟฟกสในคอมพวเตอรแลวจงท าการพมพดวยหมกสด าลงบนกระดาษไข ซงลวดลายรปภาพตนแบบทสรางขนนจะตองมคณสมบตทบตนไมโปรงแสง เพอจะไดงายและสะดวกในการท าการสรางแมพมพในขนตอนตอไป หลงจากออกแบบลายตนแบบเสรจแลวน าลายตนแบบไป สรางแมพมพดวยปฏกรยาทางเคมในหองปฏบตการโดยน าภาพตนแบบไปตดใหเปนแผนระนาบเดยวกนบนบลอกสกรน ทจะน าไปใชเปนแมพมพ โดยนยของกระบวนการเหลานสามารถสรป เปนล าดบขนตอนงายๆไดดงน

1. ออกแบบลวดลายรปทรงตนแบบดวยปากกาเคมหมกสด าลงบนกระดาษไขหรอวสดทมความโปรงแสง โดยจะตองใหลายเสนหรอลวดลายทออกแบบไวนนมลกษณะของเสนทมความทบแสง

2. ท าความสะอาดบลอกสกรน (แมพมพ) ใหเรยบรอยและลางดวยน ายาท าความสะอาด ภาชนะเพอเอาคราบไขทตดอยบนผาไหมของบลอกสกรนทไมสามารถเหนไดดวยตาออกใหหมด จากนนจงน าแมพพมไปตากใหแหงสนท

2. ขนตอนการสรางแมพมพ

2.1 น าน ายาไวแสงทผสมกบกาวอดในอตราสดสวน 1:5 ปาดหรอฉาบดวยรางปาด ขณะทจะปาดกตกน ายาไวแสงใสลงในรางปาดดวย โดยถอกรอบฉากไหม (บลอกสกรน) ใหเอยงรอรบอยแลวอยางมนคงและกดรางปาดใหแนบกบฉากไหม โดยท าการปาดทงดานหนาและดานหลงเปนส าคญ ขอควรระวงคอ ตองใหกาวอดนนเรยบสนทมความบางทสม าเสมอกน

2.2 น าบลอกสกรนทฉาบเคลอบดวยกาวอดเรยบรอยแลวไปเปาดวยลมรอนจากไดรเปาผม ใหแหงสนท ซงขนตอนนจะตองท าในหองมดหรอหองทมแสงสเหลองเทานนและตรวจเชคดใหแนใจวากาวอดแหงสนทดแลว

2.3 น าฟลมลายเสนตนแบบทออกแบบไวไปวางบนตไฟจากนนน าบลอกสกรนไปวางทบบน แผนฟลม ขอส าคญจะตองใหผาไหมแนบสนทกบแผนฟลมเพอไมใหเกดเงาระหวางฟลมกบผาไหม ทวายงแผนฟลมกบผาไหม (แมพมพ) แนบสนทกนมากเทาใดกยงจะสามารถสรางตนแบบ

26

แมพมพไดคมชดมากข นดวย จากน นถงวางแผนไมหรอหนงสอปกแขงทหนาเกนกวากรอบแมพมพวางแนบไวดวยเพอชวยดนใหผาไหมแนบสนทกบฟลมตนแบบมากยงขน

2.4 เปดสวทซต ไฟเพอท าการถายแสงตามเวลาทก าหนด แลวจงรบน าบลอกสกรน(แมพมพ) ไปลางน าทนท พยายามฉดน าเบาๆ เพอใหกาวอดในสวนทไมไดท าปฏกรยากบแสงไฟหลดออกใหหมด ขนตอนนจะตองฉดน าผานไปมาใหทวบลอกสกรน (แมพมพ) เพอใหคราบกาวอดบนบลอกสกรน (แมพมพ) หลดออกจนหมด จากนนจงน าไปตากแดดหรอเปาดวยลมรอนใหแหงสนทเมอ ถงขนนยอมแสดงวาแมพมพพรอมทจะน าไปใชในขนตอนของกระบวนการสรางสรรคเปนชนผลงานศลปะแลว กลาวคอแมพมพทผานการใชในการสรางตนแบบมาแลวจงสามารถน ากลบมาใชเปนแมพมพใหมไดอก แตทวาตองใชน ายาลางแมพมพลางท าความสะอาดตามวธการดงทกลาวมาขางตนใหมอกครง ซงขนตอนดงกลาวขางตนนจะปรากฏผลลพธเปนทนาพอใจหรอไมนนยอมขนอยก บทกษะประสบการณและความช านาญของผสรางสรรคเปนส าคญดวย

ภาพท 9 ขนตอนการน าบลอกสกรนมาฉายแสง

27

ภาพท 10 ขนตอนการสรางภาพแมพมพบนบลอกสกรน (แมพมพ)

3. ขนตอนการพมพผลงาน

เมอสรางแมพมพตะแกรงไหมเสรจเรยบรอยแลว ดวยวธน “การถายกาวอด” ซงผลงานของขาพเจามแมพมพทใชในการสรางสรรค โดยกลาวคอกอนจะเรมพมพผลงานขาพเจาใชวสดผาใบ (Canvas) และวสดผาลวดลายในบรบทพนถนทสนใจมาเปนวสดรวมเชงผสมผสานแบบสอผสมในการพมพผลงานภาพพมพเทคนคผสม ทงนกเพราะวาผลงานมขนาดทใหญกวากระดาษภาพพมพปกตอนเปนวสดหลกในการท าภาพพมพผลงานของขาพเจาและมเจตนาพมพลงบนผาใบกเพอใหสอดคลองกบภาพราง ดงนนการใชผาใบ (Canvas) และวสดผสมหรอวสดลวดลายผาในบรบทตางๆ ทสนใจมาเปนวสดเชงผสมผสานในพมพจงเปนสวนส าคญทสามารถชวยสรางมตความพเศษทนาสนใจใหกบผลงานสรางสรรคมากขนดวย เพราะวาในการสรางสรรคผลงานชดวทยานพนธของขาพเจานนมเรองราวเนอหาทสมพนธกบบรรยากาศของสอนซบซอนในหวงเวลาและสถานทในแบบเฉพาะเจาะจง ดงนนจงจ าเปนตองอาศยผลงานทมขนาดใหญเพอจะไดชวยเออประโยชนตอการสอสาระแสดงความหมายทางนามธรรมใหชดเจนยงขนและยงสงผลตอสในประเดนเรองของบรรยากาศของส อนสอดคลองกบการเปนภาษาแหงอารมณความรสกดวย

การจดเตรยมวสดส าหรบกระบวนการพมพโดยเรมจากการปผาใบ (Canvas) หรอวสดลวดลายผาทสนใจลงบนแผนไมกระดานและขนตอนของการสรางสรรคหรอในการพมพผลงานนนจะเรมตนดวยการพมพโดยใชแมพมพทเปนสพนกอนและคอยพมพลวดลายบนผาทเปนวสดซงเปนวธการพมพทมลกษณะคลายกนกบวธการกดประทบ หากแตทวาเปนการกดประทบโดยใช

28

วธการพมพลายผานการพมพสกรนทมขนาดเลก ๆ และคอย ๆ ทบทวในแบบซบซอนหรอใหแผขยายอนาบรเวณออกไปจนครอบคลมทงภาพ ทงนเพอเปนตวก าหนดโครงสรางภายในผลงานรวมถงการก าหนดบรรยากาศโดยรวมดวย จากนนใชสทมปรมาณมากทสดจากภาพตนแบบทไดท าการรางไวแลวและพมพลงไปกอนหนาแลวและคอยเปลยนสทจะพมพตามความตองการโดยยดตามโครงสจากแบบราง (Sketch) โดยใชกลวธของการพมพซบซอนลงไปทละระนาบอนเปนการพมพจากลวดลาย เมอก าหนดโครงสรางและบรรยากาศของสภายในผลงานไดแลว โดยมแบบราง (Sketch) เปนตวก าหนดการใชโครงสดวย เชนกน ซงจะอาศยความรสกและจนตนาการในหวงขณะนนในการเลอกใชสทจะน ามาท าการพมพ

ซงโดยนยนอาจมการปรบเปลยนใหถอยหางออกไปจากแบบภาพราง (Sketch) ตามความเหมาะสม และใชวธการพมพแบบเดยวกนกบการพมพแมพมพครงแรก ทงนขนอยกบทกษะและประสบการณของตวเองดวยรวมทงเหตการณในขณะท าการสรางสรรคในชวงเวลานน ๆ โดยนยนกเพอใหเกดบรรยากาศของสตามทตองการ อนเกดจากการผสานกนของลวดลายและสทมลกษณะทบแสงรวมทงสทมลกษณะโปรงแสงจากผนผาดวย แลวจากนนน าผลงานไปตากเพอใหสแหงสนทเนองจากสทใชเปนเชอน ามนจงแหงชากวาปกตจ าเปนตองใชเวลาตากใหสแหงเปนเวลาประมาณ 2 ชวโมง การสรางผลงานบนผนผาและเปนลกษณะเฉพาะท าใหเหนความพเศษของความหมายทางเรองราวเนอหาและแนวความคดใหกบผลงานมความลมลกชดเจนยงขนดวย ในอกนยหนงกเพอชวยเนนความหมายในสวนของพนผวทจะกอใหเกดเปนบรรยากาศของสและรปทรงภายในผลงาน

กลาวไดวาขนตอนในกระบวนการของการสรางสรรคตามทกลาวมานอนเปนขนตอนและกระบวนการทมความเปนเอกลกษณหรอลกษณะเฉพาะตวของขาพเจาทไมเหมอนศลปนทานใด

29

ภาพท 11 ภาพแสดงการพมพภาพพมพแมพมพตะแกรงไหม

ภาพท 12 ภาพแสดงการสกรนลายผา

30

ภาพท 13 ภาพแสดงการตากผาจากการสกรนบนผนผา

31

ขนตอนการสรางสรรคดวยกลวธการปะตด การเยบและการปกวสด

จากกระบวนการภาพพมพหรอการสรางพนผวและมาสกระบวนการสรางสรรคดวยวธการเยบผา ตามรปทรงหรอน าหนกทตองการเนนดวยกลวธการทบซอนกนของชนผา จากนนน าเอาชนสวนวสดทเหมาะสมในบรบทตางๆ ทผานกระบวนการพมพสลงบนผนผาโดยน ามาเยบใหผสานตดกนในผลงานเพอเพมน าหนก และเนนคณลกษณะเชงสอผสมอนเปนลกษณะเฉพาะตนเองใหผสมผสานกนอยางกลมกลนซงเปนกลวธส าคญในอกนยหนงแหงการสรางเอกภาพทางสนทรยภาพของผลงานชดวทยานพนธ

ภาพท 14 ภาพแสดงขนตอนการทบซอนของชนผา

32

ภาพท 15 ภาพแสดงตวอยางขนตอนการเยบปกดวยมอ

33

องคประกอบในการสรางสรรค อนงการวเคราะหองคประกอบศลปและทศนธาตผลงานศลปะเปนสงส าคญตอการสรางสมฤทธผลของการสรางสรรคผลงานทอาศยการสรางมตลวงตาบนระนาบสองมตของพนภาพดวย ทศนธาตทางทศนศลป อนเปนภาษาของศลปะเพอวเคราะหแตกประเดนใหเหนถงความสมพนธเชงเจกภาพทางสนทรยภาพของทงเนอหาทางเรองและเนอหาทางสญลกษณ รวมถงรายละเอยดทางทศนธาตตางๆ ทน ามาประกอบสรางเปนรปแบบผลงานดวย ซงกอใหเกดความงามหรอทกลายเปนกายภาพแหงสนทรย และสามารถสอสาระความหมายทางนามธรรมไดตามความมงหมายและวตถประสงคทก าหนดไว ในการสรางสรรคผลงานชดวทยานพนธ “ภาพสนทรยชวตเมองสองแคว” ซงเปนการถายทอดอารมณ และความรสกในลกษณะเชงรปลกษณของศลปะกงนามธรรม (Semi Abstract) ทอาศยใชการลดทอนรปทรง และรายละเอยดแหงทศนธาตทางศลปะอนเปนสวนส าคญของการประกอบสรางภาพ ในอกนยหนงกเพอการวเคราะหองคประกอบศลปและทศนธาตไดอยางละเอยดครบถวน ซงในการสรางสมฤทธผลของการสรางสรรคผลงานชดวทยานพนธทเปนการสรางเอกภาพทางสนทรยภาพอนสอประเดนสาระและคณคาแหงความหมายทางนามธรรมของความรสก รวมถงเปนแนวความคดในการสรางเอกภาพทางสนทรยภาพของพนทแหงรอยประทบของความสขของจตใจใหกอเกดเปนรปแบบหรอเปนกายภาพของผลงานนนตองอาศยใชภาษาของศลปะหรอทศนธาต (Visual Elements) เปนเครองมอหรอเปนสอทางสนทรยะท เอออ านวยประโยชนตอการกอรปใหเกดเปนแหงวตถทางศลปะหรอผลงานดวยกลวธของการผสมผสานทศนธาตในบรบทตาง ๆ เพอสอสาระและคณคาแหงภาษาของจตใจอนเปนจดมงหมายและผลสมฤทธตามเจตนา โดยนยเหลานจงประกอบดวย ทศนธาตทส าคญคอ

34

1.จดและเสน (Dot and Line)

จดและเสน เปนทศนธาตพนฐานทส าคญทสด เสนเปนแกนของทศนธาตทก ๆ แขนง เสนสามารถแสดงความรสกและสรางรปทรงตาง ๆ ขน ศลปนบางคนใชเสนเปนแกนส าคญในการสรางสรรคผลงาน เพราะสามารถกระท าไดอยางรวดเรวและตรงใจ เสนในผลงานเปนเสนทเกดจากการใชปากกาเขยนลงบนแมพมพบลอกสกรนและพมพสเทาขาวออนเพอใหเกดความตางจากพนหลง ซงประโยชนเปนเสนทมาจากลวดลายผา รวมทงท งเปนเสนทเกดจากวธการเยบผาเปนรองรอยทตอกนและใหความรสกยดเหนยวกนอนเปนความรสกทตองการแสดงออก

ภาพท 16 ภาพแสดงจดและเสน

35

2. รปทรง (Form)

รปทรงคอรปอนเกดจากโครงสรางทมเอกภาพและสนทรยภาพเปนโครงสรางทงภายในและภายนอก อาจเกดจากสวนประกอบสวนเดยว หรอหลายสวนกได (ชลด นมเสมอ, 2531) การใชรปทรงทแสดงความหมายของภาพผลงานนนแสดงนยถงการใชรปทรงทลวงตาแบบ 3 มต อนเปนสมฤทธผลของการใชทศนธาตเพมมตลวงตาใหลกเขาไปบนระนาบสองมตของพนภาพนนเองกลาวคอ รปทรงทมความกวาง ความยาวและความลก หรอทเรยกวากลมมวลรปทแนนตนซงเปนรปทรงในแบบของงานจตรกรรมหรอทเขยนขนเพอลวงตาใหเหนเปนปรมาตรและเปนความลกตน เปนลกษณะของรปทรงทเกดจากการประสานกนของทศนธาต อนไดแก ส คาน าหนกและพนผว จงกลาวไดวา รปทรงของบานเรอนแพทต ง (ลอย) อยบนผวน าและเปนจดเดนของผลงานสอสะทอนถง สภาวะแหงการด าเนนชวตของชมชนเรอนแพทไมนงทางกายภาพดวยเพราะมปจจยของกระแสน าเปนสาเหตของการใชกลวธการยดเหนยวตอกนดวยเสนดายจนกอรปเกดเปนรปทรงทแสดงออกถงสภาวะอารมณและความรสกในบรบทของความสามคคและการรวมกนเปนกลมเปนดลยภาพหรอเปนเอกภาพทางรปทรงนนเอง

ภาพท 17 ภาพแสดงรปทรง

36

3. สและบรรยากาศ (Color and Atmosphere)

การใชสในการสรางสรรคผลงานชดวทยานพนธทไมไดยดตดอยกบหลกการตาม ทฤษฎส หากแตทวาเปนการใชสตามเจตนาความตองการของตวเองเพอตอบสนองตอการบรรลตามความมงหมายและวตถประสงคทไดวางไวเปนส าคญซงสอดคลองเชอมโยงกบแนวความคด สทเลอกใชโดยนยนจดเปนทศนธาตหลกในการแสดงออกดานเนอหาและอารมณความรสกทตองการถายทอดไปสผลงาน โดยใชกลมสโทนน าเงนเปนสทแสดงออกถงสภาวะและอารมณและความรสกถง ความสงบ รมเยนและแฝงไวดวยความเขมแขงในวถการด าเนนชวตทเตมไปดวยความอดมสมบรณการอาศยใชกลมสโทนน าเงนหรอสมวงนนอนเปนสญญะแหงการสอแสดงความหมายถงชวตและความหวงทผสมผสานกบรปทรงของตนไมเพอชวยขบเนนความหมายและสรางบรรยากาศทางนามธรรมรวมถงและระยะลกตนหรอมตลวงตาแกผลงานใหมความลมลกชดเจนมากยงขน

ภาพท 18 ภาพแสดงสและบรรยากาศ

37

4. พนทวาง (Space)

การใชเทคนคการเยบผาหรอวสดททบซอนกนจากชนสวนรปทรงวสดขนาดตางๆ จากเลกไปหาใหญจนเกดเปนกลมหรอมวลรปของรปทรงจ านวนมากขนและทกระจดกระจายกนบนพนทวางโดยไมมสวนใดเดนชดหรอมความส าคญไปกวากนแตทวายอม ถอไดวาเปนทวางทแสดงความหมายถงการเปนเอกภาพเดยวกนกบทศนธาตอนๆ ทงส น าหนก พนผวและทวาง สลบกนไปมาท าใหเกดความรสกถงความเคลอนไหวภายในผลงานจากการมองเหนทางกายภาพ อกทง โครงสรางของรปทรงหลกภายในผลงานนนไมแสดงขอบเขตทชดเจนจงเอออ านวยประโยชนใหผลงานมลกษณะทแผขยายอาณาบรเวณเชงนามธรรมในแบบไมมทสนสดทางความรสกดวย ซงจะสงผลไปสการสรางจนตนาการตามของผชมดวย

ภาพท 19 ภาพแสดงทวาง

38

5. พนผว (Texture)

ในผลงานขาพเจาการสอแสดงความหมายพนผวทสรางขนมาใหคณลกษณะพเศษกเพอเนนความรสกของผลงานใหเปนไปตามเจตนาหรอโดยนยนลกษณะของพนผวมความส าคญอยางมาก ดวยเพราะเปนพนผวทสรางสรรคขนในแบบเฉพาะตนจากกระบวนการเทคนคภาพพมพตะแกรงไหมลงบนลวดลายผาและการเยบ การปกผาทกอเกดจากความประณต งดงาม หรอเปนสมฤทธผลจากกระบวนการทางเทคนคเฉพาะในการสรางสรรคนนเอง จงเปนหลกการทางทศนธาตเชน เสน รปทรงและพนทวางทมความสอดคลองเชอโยงสมพนธกนดงทกลาวมาขางตน เพราะจะท าใหเกดคณลกษณะของพนผวทใหความรสกถงความเคลอนไหวและสนสะเทอนในการมองเหน หรอเปนเครองมอและวสด อปกรณส าคญในการสรางสรรคเพอสรางเอกภาพทาง สนทรยภาพนนเอง

ภาพท 20 ภาพแสดงพนผว

39

เครองมอและวสดอปกรณทใชในการสรางสรรคผลงานประกอบดวย

1. กลองถายภาพ (DSLR Camera) 2. คอมพวเตอร (Computer) 3. แมพมพตะแกรงไหมหรอผาไหม (Silk) 4. น ามนสน (Turpentine) 5. ทนเนอร (Thinner) 6. เศษผา (Rag) 7. พกน (Paint Brush) 8. ผาแคนวาส (Canvas) 9. หนากากกนสารพษ (Mask) 10. ยางปาด (Squeegee) 11. ทหนบบลอก 12. ไดรเปาลม (Dyer) 13. อปกรณลางมอ สเตคลน ลอยด (Stay Clean, Lyod) 14. กาวอดสชมพ 15. น ายาไวแสง 16. รางปาดกาว 17. น ายาส าหรบเคลอบกาวอด 18. ตราชงน าหนก 19. กระปกพลาสตก 20. ไมคนส 21. กาวอดสน าเงน 22. กาวกระถน (Arabic Gum)

40

ภาพท 21 แมพมพตะแกรงไหม

ภาพท 22 รางปาดกาว

41

ภาพท 23 ยางปาด

ภาพท 24 กาวอดสชมพและน ายาไวแสง

42

ภาพท 25 เครองชง

ภาพท 26 กาวกระถน

43

ภาพท 27 สส าหรบการพมพภาพพมพตะแกรงไหมเชอน ามนในบรบทตางๆ

44

ภาพท 28 ทหนบบลอก

ภาพท 29 น ายาลางแมพมพ

45

บทท 4

แนวทางและการวเคราะหผลงานสรางสรรค

จอหน ดวอ (John Dewey) นกปรชญาชาวอเมรกน มความเหนวาศลปะคอประสบการณ

ประสบการณคอการมชวตทสมพนธกบสงแวดลอม การมปฏกรยากบสงแวดลอมนนท าใหเรามความคดและอารมณซงสงผลตอการด ารงชวต เรามประสบการณมากมายในชวตประจ าวนแตทวาเปนประสบการณธรรมดาไมเปนแกนสารเราจงลมมนไดงาย แตบางครงเรากมประสบการณทส าคญนาพอใจเปนพเศษเราจะจ าประสบการณน นไดอยางฝงใจเรยกวา “ประสบการณแท” ประสบการณแทนนมระเบยบมเอกภาพ ทกสวนทกตอนมความหมาย มความส าคญ มอารมณทเดนชดและมโครงสรางตลอดทวประสบการณนน เอกภาพของประสบการณกเหมอนเอกภาพของศลปะคอ มความกลมกลน มระเบยบ และมแบบแผน ประสบการณทไดจากงานศลปะยอมเปนประสบการณแทอนเปนประสบการณทางสนทรยภาพ ซงมรปทรง มความหมายท าใหเรารสกในรปทรงขององคประกอบท เขมขนกวาประสบการณในชวตจรง ศลปะแสดงแกนแทของประสบการณไดถงทสด และฝงตวอยนาน มความสขทกครงเมอระลกถงซงเปนการเสรมก าลงใหแกประสบการณอนๆทจะประสบตอไปในชวต

กลาวไดวาในการสรางสรรคผลงานชดวทยานพนธหวขอ “ภาพสนทรยชวตเมองสองแคว” ไดมการพฒนาท งในดานรปแบบ เนอหาและดานเทคนควธการมาอยางตอเนอง ซงในการสรางสรรคผลงานตลอดชวงเวลาทผานมา มกพบปญหาตางๆ เกดขนเสมอและไดมการแกไขในเวลาตอมา เพอใหผลงานมความสมบรณมากทสด หรอเพอสรางสมฤทธผลของการสรางสรรคผลงานใหเปนไปตามเจตนาความมงหมายและวตถประสงคทต งไว และในการด าเนนงานสรางสรรคทไดกอรปความคดน าไปสแนวความคดในการสรางรปแบบทางสญลกษณของเนอหา หรอเหนเคาโครงของความเปนไปไดทเรมตงแตชวงป พ.ศ. 2559 – 2562 ประกอบกบการศกษาคนควาทดลองและตความวเคราะหขอมลทเกยวของในบรบทตาง ๆ ดวยวจารณญาณและความรสกเพอใหการพฒนาผลงานในแตละดาน แตละชวงเวลาด าเนนไปอยางเปนระบบ รวมถงการพฒนาดานทกษะหรอการปรบปรงกลวธแหงกระบวนการทางทศนศลปหรอกรรมวธทางเทคนคภาพพมพอยางตอเนอง และเปนในอกนยหนงของเปาหมายแหงผลสมฤทธทางการศกษาดวยนน ในการน

46

สามารถวเคราะหแนวทาง หรอการวเคราะหผลงานสรางสรรคทสอดคลองกบชวงเวลาของการพฒนาไดเปน 4 ระยะดงน

ระยะท 1 ผลงานกอนวทยานพนธภาคการศกษาท 2 ปการศกษา 2560 ผลงานการสรางสรรคในระยะแรก เปนชวงเวลาของการสรางผลงานท ม รปแบบ

หลากหลาย หรอเปนชวงเวลาทขาพเจายงคงคนควาหาแนวทางในการแสดงออกทางรปแบบรปทรง โดยมงเนนและใหความสนใจในรปแบบของทวทศนและลวดลายบนผนผาทวไปทน ามาเปนตนแบบในการออกแบบรปทรงในบรบทตาง ๆ โดยการน ารปแบบรปทรงลกษณะทางกายภาพ ภาพของพนทตางๆ ทเปนเอกลกษณเฉพาะของจงหวดตางๆ ในทศนะทหลากหลาย ดวยรปแบบผลงานเทคนคภาพพมพตะแกรงไหม (Silkscreen) ทอาศยใชสในโทนเขมออกไปทางมดและการจดองคประกอบใหรปทรงวางอยกลางภาพเปนส าคญเพอขบเนนเหนรายละเอยดของภาพ และการน าเสนอผลงานยงไมประณตเรยบรอยเทาทควร อกทงผลงานในชวงระยะนเผยใหเหนถงปญหาในสวนของลกษณะพนผวอนเปนผลจากความยบยนของผนผาทน ามาเยบผสมผสานเพอใหแสดงความหมายและความรสกรวมกบวธการท าใหเกดการดงดดทางสายตามากเปนพเศษแตทวาในประเดนปญหาสวนนไดถกน ามาวเคราะหปญหาและส ารวจพจารณาหรอตความดวยวจารณญาณและความรสกทน าไปสการพฒนาจนกลายเปนการตอยอดสรางรปแบบทางใหมความคดของผลงานในชวงระยะอนๆ หรอบางมผลทางเทคนคภาพพมพแตทวายงไมสามารถควบคมหรอสรางความกลมกลนเปนเอกภาพไดในอนาคตดวย

47

ภาพท 30 ภาพผลงานกอนชดวทยานพนธ หมายเลข 1 ชอผลงาน รกษสองแคว หมายเลข 1

ขนาด 80x120 cm

เทคนค ภาพพมพเทคนคผสม

48

ภาพท 31 ภาพผลงานกอนชดวทยานพนธ หมายเลข 2 ชอผลงาน รกษสองแคว หมายเลข 2

ขนาด 90x120 cm

เทคนค ภาพพมพเทคนคผสม

49

ภาพท 32 ภาพผลงานกอนชดวทยานพนธ หมายเลข 3 ชอผลงาน รกษสองแคว หมายเลข 3

ขนาด 70x175 cm

เทคนค ภาพพมพเทคนคผสม

50

ภาพท 33 ภาพผลงานกอนชดวทยานพนธ หมายเลข 4 ชอผลงาน รกษสองแคว หมายเลข 4

ขนาด 60x95 cm

เทคนค ภาพพมพเทคนคผสม

51

ภาพท 34 ภาพผลงานกอนชดวทยานพนธ หมายเลข 5

ชอผลงาน รกษสองแคว หมายเลข 5

ขนาด 80x150 cm

เทคนค ภาพพมพเทคนคผสม

52

ระยะท 2 ผลงานกอนวทยานพนธภาคการศกษาท 1 ปการศกษา 2561 ผลงานในระยะท 2 นยงคงอยภายกรอบใตแนวความคดเดมทสอดคลองเชอมโยงกบผลงานในระยะแรก ทวาผลงานในชวงระยะนมการพฒนารปแบบใหตรงตามเจตนาและแนวความคดหรอใหแสดงความหมายทลมลกมากยงขนนนเอง ซงโดยนยนไดอาศยใชรปทรงทสอสะทอนเรองราวเนอหาวถชวตในแบบผสมผสานโดยขดเกลาลดทอนใหเปนรปทรงในบรบทใหมใหเปนรปทรงในทามกลางบรรยากาศของพนททชดเจนกอปรกบมรายละเอยดภายในและบอกเลาเรองราวทสอดคลองเชอมโยงกบวถชวตสงคมชนบทมากขน ดวยเพราะนยยะเหลานจะแสดงความหมายควบคกนไปบรรยากาศทอสระไรขอบเขตมากข นกวาผลงานในระยะแรกๆ ดวยประกอบกบคณลกษณะพเศษอนเปนสมฤทธผลของเทคนคภาพพมพสอผสม หรอภาพพมพเทคนคผสมทใหความส าคญกบสและบรรยากาศทแฝงนยแหงอดมคตในบรบทของบรรยากาศสสนหรอสแสงทสดใส สนกสนาน รวมถงอาศยการอางองถงชวงเวลาตวอยางเชน หวงเวลายามค าคนดวยกลวธของการสรางคาน าหนกออนไปหาเขม ทใหความรสกอนสขม สงบเงยบในแบบสขสงบของจตใจ ดวยกลวธการของเทคนคการพมพในแบบทบซอนเพอสรางคาน าหนกใหสวางมากขนเรอยๆ บนพนเขมดวย ผสมผสานกบการใชวสดสรางรายละเอยดของพนผวในบรบทตางๆจงท าใหรสกถงความไมละเอยดออนหรอไมประณตมากจนเกนไปของการเยบ การปกผา กอปรทงการสรางเอกภาพทางสนทรยภาพในประเดนเรองของโทนสทยงไมสามารถควบคมสมฤทธผลของการสรางสรรคไดตามเจตนาสาเหตเพราะการใชอตราสวนของคาน าหนกสโทนท าใหผลลพธยงไมสมบรณลงตว ดงนนผลงานในระยะนจงไมสนองตอบตรงตามเจตนาและแนวความคดไดตามความมงหมายและในอกนยหนงคอ ยงขาดกลวธเฉพาะตนเองในทางเทคนควธการผลลพธทไดจงยงไมเอออ านวยประโยชนตอการสรางเอกภาพทางสนทรยภาพของผลงานหรอยงไมสามารถสรางสมฤทธผลของการสรางสรรคผลงานใหเปนไปตามเจตนาความมงหมายและวตถประสงค

53

ภาพท 35 ภาพผลงานกอนชดวทยานพนธ หมายเลข 1 ชอผลงาน บนทกสองแคว หมายเลข 1

ขนาด 150x170 cm

เทคนค ภาพพมพเทคนคผสม

54

ภาพท 36 ภาพผลงานกอนชดวทยานพนธ หมายเลข 2 ชอผลงาน บนทกสองแคว หมายเลข 2

ขนาด 70x90 cm

เทคนค ภาพพมพเทคนคผสม

55

ภาพท 37 ภาพผลงานกอนชดวทยานพนธ หมายเลข 3 ชอผลงาน พระพทธชนราช

ขนาด 150x180 cm

เทคนค ภาพพมพเทคนคผสม

56

ภาพท 38 ภาพผลงานกอนชดวทยานพนธ หมายเลข 4 ชอผลงาน พษณโลก

ขนาด 150x190 cm

เทคนค ภาพพมพเทคนคผสม

57

ระยะท 3 ผลงานกอนวทยานพนธภาคการศกษาท 2 ปการศกษา 2561 ผลงานในระยะท 3 เรม การสรางสรรคผลงานในชวงกอนท าชดวทยานพนธน ขาพเจา

ยงคงอาศยทมาของแรงบนดาลใจจากโครงสรางวด แมน าและเรอนแพ หากแตทวาไดลดทอนความซบซอนรวมทงความชดเจนของรายละเอยดทางกายภาพลงใหเหลอเพยงโครงสรางรปทรงทส าคญและจ าเปน เพอทจะมงเขาหาความเรยบงายแหงสาระทางนามธรรมมากขน โดยนยนดวยเพราะโครงสรางผลงานในบรบทเดมทตวผลงานเกอบทงภาพจะมลกษณะเหมอนจรง ขาพเจาจงลดทอนรายละเอยดโครงสรางทไมส าคญทางเนอหาลงใหเหลอเพยงแสงในบรบทของวถชวตทสอดคลองไปตามกายภาพของรมฝงแมน า กลาวคอแสงทกระทบวตถ ไดเลอกเพยงเฉพาะบางมมมองมาใชประกอบกบการน าเอาสญลกษณลวดลายของผาพนถนทสอสะทอนถงความเปนไทยและวถชวตมาผสมผสานดวย ไดแก ลายดอกปบและลายทมความสนใจในบรบทตางๆ เปนตน โดยอาศยใชสทมลกษณะโปรงแสงและอาศยคณลกษณะพเศษของวสดผาททบซอนกนมาใชในการสรางสรรคใหกลายเปนกลวธในลกษณะเฉพาะตนเองดวยเจตนา เพอหาแนวทางของรปแบบรวมถงความเปนไปไดแหงการสรางบรรยากาศของสทใหความหมายทางนามธรรมอนเกดจากการซอนทบผสมผสานกนของสท มความโปรงแสง และทดลองปรบเปลยนพนสหรอโทนสของภาพเชน พนสเขม พนสทองและพนสออนรวมไปถงสขาวดบางเพอหาความลงตวเชงสมฤทธผลของสพนกบปฏกรยาของสทจะสงผลใหโนมนาวไปสการสรางบรรยากาศของสแกผลงาน กอปรการใชผาสทโปรงแสงทงหมดจงท าใหมตภายในผลงานดแบน ทวาเมอไดทดลองใชวธการใหตดกนของสคตรงขามทสามารถเอออ านวยประโยชนในการซอนทบกนกอเกดมตทลมลกมากยงขนรวมถงใหสมฤทธผลกลายเปนขอดคอ สามารถสรางความซบซอนของลวดลายใหมตทลกลวงตาบนระนาบสองมตบนพนภาพไดอยางนาสนใจ

58

ภาพท 39 ภาพผลงานกอนชดวทยานพนธ หมายเลข 1 ชอผลงาน ยามค าเมองสองแคว

ขนาด 100x170 cm

เทคนค ภาพพมพเทคนคผสม

59

ภาพท 40 ภาพผลงานกอนชดวทยานพนธ หมายเลข 2 ชอผลงาน บนทกรกษสองแคว หมายเลข 1

ขนาด 150x180 cm

เทคนค ภาพพมพเทคนคผสม

60

ภาพท 41 ภาพผลงานกอนชดวทยานพนธ หมายเลข 3 ชอผลงาน รกษสองแคว

ขนาด 130x150 cm

เทคนค ภาพพมพเทคนคผสม

61

ภาพท 42 ภาพผลงานกอนชดวทยานพนธ หมายเลข 4 ชอผลงาน เมองสองแคว หมายเลข 1

ขนาด 140x170 cm

เทคนค ภาพพมพเทคนคผสม

62

ภาพท 43 ภาพผลงานกอนชดวทยานพนธ หมายเลข 5 ชอผลงาน เมองสองแคว หลายเลข 2

ขนาด 150x170 cm

เทคนค ภาพพมพเทคนคผสม

63

ระยะท 4 ผลงานชดวทยานพนธ การสรางสรรคผลงานชดวทยานพนธภายใตหวขอ “ภาพสนทรยชวตเมองสองแคว” อนเปนสมฤทธผลของการสรางสรรคผลงานศลปะภาพพมพเทคนคภาพพมพแมพมพตะแกรงไหม (Silkscreen) และเปนผลสมฤทธทางการศกษาดวย ซงในอกนยหนงอนเปนชดผลงานทใหผลลพธตรงตามเจตนา และแนวความคดเพราะไดน าประเดนปญหาทพบในแตละชวงของเวลาผนวกกบการน าค าชแนะหรอขอวจารณของคณาจารยผสอนและอาจารยทปรกษาวทยานพนธในมมมองและบรบทตางๆ มาวเคราะหตความดวยวจารณญาณและความรสกเพอปรบปรงแกไขปญหาอยางเปนระบบซงประเดนสาระเหลานทไดเอออ านวยประโยชนตอการพฒนาผลงานทกอใหเกดสมฤทธผลเปนทนาพอใจ โดยนยเหลานสามารถสรปสาระประเดนของแนวทางแหงการพฒนาผลงานไดเปนดานตาง ๆ ดงน

1.ดานเนอหาความหมายของพนทและรปแบบผลงาน

อนงดวยเพราะเปนเจตนาเลอกใชสอทางสนทรยะเปนเครองมอทสะทอนความหมายทางนามธรรม และความส าคญแหงรปแบบของวถชวตทประณตงดงามทวาเรยบงายในแบบทพอเพยงซงเปนรอยประทบแหงความทรงจ าทสงบสขและเปนวถชวตทเคารพนอบนอมตอธรรมชาตและสอดคลองกลมกลนกบกฎแหงธรรมชาตดวยความเชอ ความศรทธาและมหลกค าสอนในทางพระพทธศาสนาเปนหลกคดหลกปฏบตยดเหนยวน าจตใจโดยในเหลานอนเปนคณลกษณะพเศษทสอผานความรสกในบรบทพนทแหงความงามหรอมรปลกษณทสอสาระดวยการเปนเสมอนรปแทนแหงภาษาของอารมณความรสกอนเปนภาษาของจตใจ หรอเปนกายภาพของรปแบบชวตทสะทอนผานวถชวตรมฝงน าลมแมน าเมองสองแคว เปนการสรางพนทแหงความงามซงใหความหมายถงบรบทของชวตทผสานไวดวยความสขทางจตใจ อนเปนสจธรรมและดลยภาพในบรบทแหงสนทรยภาพของวตถทางศลปะและลวดลายพนถนทแฝงไวดวยความประณต ความงามและความสข ประเดนสาระเหลานซงใหความหมายและมความส าคญอนเปนรปแบบของผลงานและเปนสญลกษณทางเนอหาหรอทอปมาอปมยเปนเปรยบเปนเสมอนพลงแหงชวตทโนวนาวไปสการตระหนกรคณคาและความงดงามของชวต

2.ดานกระบวนการทางเทคนค

ผลงานชดวทยานพนธมความสอดคลองกนท งทางดานเรองราวเนอหา (ความหมาย ความคด) รปแบบและเทคนควธการทไดด าเนนการปรบปรง และพฒนามาจากผลงานในชวงเวลา

64

กอนหนา จงเออประโยชนใหผลงานในชวงนมความประณต ลมลกในรายละเอยดอนเปนสมฤทธผลของกระบวนการภาพพมพเทคนคผสมทกอปรดวย เทคนคภาพพมพเทคนคผสม ซงใหผลลพธของคาน าหนกทสอสารสาระเดนชดรวมทงมความสมบรณทางเทคนควธการทมากขนดวย

3.ดานบรรยากาศของผลงาน

บรรยากาศของผลงานชดวทยานพนธมความแตกตางอยางชดเจนกบผลงานในชวงระยะกอนหนานโดยเฉพาะในประเดนเรองการสอสะทอนความหมายนามธรรมถงการเปน “ภาพแทน” พนทสภาวะแหงความรสกภายในของจตใจหรอทเปรยบเปนเสมอนบรรยากาศในหวงสภาวะแหงความสขสงบของชวตอนเปนสมฤทธผลจากการใชเทคนควธการในแบบของภาพพมพเทคนคผสมทใหผลลพธดานบรรยากาศของสทไดปรบเปลยนมาใชโทนสในบรบทของสทใหความรสกถงแสงมากขน เพอเนนความหมายและความส าคญถงการเปนสญลกษณทางเนอหา “ภายใน” รวมทงการใชสทสอสาระนามธรรมถงรปแบบของชวตและแฝงนยถงพลงแหงความสขสงบของชวตทบรสทธรวมไวอนเปนกลวธ ทางทศนศลปหรอเจตนาเพอสรางความสอดคลองกบแนวความคด ความมงหมาย และวตถประสงคของการสรางสรรคทสอความหมายทางนามธรรมแหงภาษาของอารมณความรสกดวยภาพสนทรยชวตหรอเปนรปแบบชวตทประณต งดงามและสขสงบ เปยมไวดวยพลงชวตแหงความสข

อนงจากปญหาในแตละชวงเวลา เปนสาเหตของการวเคราะหตความดวยวจารณญาณ และความรสก หรอไดเอออ านวยประโยชนตอการปรบปรงและการพฒนาแกไขปญหาอยางตอเนองเปนระบบ กอปรทงยงเปนเหตปจจยของการแสวงหาแนวทางแหงกลวธทางทศนศลปส าหรบการแกปญหาทด าเนนไปอยางคอยเปนคอยไป โดยนยนจงใหผลลพธของผลงานทประณต ละเอยดออนมากยงขนและตรงตามเจตนา รวมทงยงสามารถสรางสมฤทธผลของการสรางสรรคผลงานชดวทยานพนธภายใตหวขอเรอง “ภาพสนทรยชวตเมองสองแคว” ทสอสาระความหมายผานเรองราวเนอหาซงเปนรปแบบทสอดคลองกบแนวความคด ทผสมผสานกอรปเกดเปนเอกภาพทางสนทรยภาพแหงวตถทางศลปะหรอรปแบบอนเปนกายภาพของผลงานทอาศยกระบวนการทางทศนศลปศลปะภาพพมพเปนเครองมอใหโนมไปสการเผยปรากฎเปนรปธรรมแหงความหมายทางนามธรรมของรปแบบชวต อนเปรยบเปนเสมอนพลงแหงชวตทโนมนาวไปสการตระหนกร “สาระ”คณคาและความงดงามของชวต

65

ผลงานชดวทยานพนธ

ภาพท 44 ภาพผลงานชดวทยานพนธ หมายเลข 1 ชอผลงาน ภาพสนทรยชวตเมองสองแคว หมายเลข 1

ขนาด 160x110 cm

เทคนค ภาพพมพเทคนคผสม

66

ภาพท 45 ภาพผลงานชดวทยานพนธ หมายเลข 2 ชอผลงาน ภาพสนทรยชวตเมองสองแคว หมายเลข 2

ขนาด 150x210 cm

เทคนค ภาพพมพเทคนคผสม

67

ภาพท 46 ภาพผลงานชดวทยานพนธ หมายเลข 3 ชอผลงาน ภาพสนทรยชวตเมองสองแคว หมายเลข 3

ขนาด 170x140 cm

เทคนค ภาพพมพเทคนคผสม

68

ภาพท 47 ภาพผลงานชดวทยานพนธ หมายเลข 4 ชอผลงาน ภาพสนทรยชวตเมองสองแคว หมายเลข 4

ขนาด 170x140 cm

เทคนค ภาพพมพเทคนคผสม

69

ภาพท 48 ภาพผลงานชดวทยานพนธ หมายเลข 5 ชอผลงาน ภาพสนทรยชวตเมองสองแคว หมายเลข 5

ขนาด 150x180 cm

เทคนค ภาพพมพเทคนคผสม

70

ภาพท 49 ภาพผลงานชดวทยานพนธ หมายเลข 6 ชอผลงาน ภาพสนทรยชวตเมองสองแคว หมายเลข 6

ขนาด 160x190 cm

เทคนค ภาพพมพเทคนคผสม

71

บทท 5

บทสรป

วทยานพนธหวขอเรอง “ภาพสนทรยชวตเมองสองแคว” เปนสมฤทธผลของการสรางสรรคผลงานศลปะภาพพมพหรอภาพพมพเทคนคผสมหรอในอกนยหนงทนยามเรยกวาภาพพมพส อผสม(Mixed Media Printmaking) และผลงาน ชดวท ยานพนธ อน เปนสมฤท ธผลแห งกระบวนการทางทศนศลปทผนวกไวดวยวธการของตะแกรงไหม (Silkscreen) การเยบ การปกและวสดผสมเปนผลสมฤทธทางการศกษาอยางเปนระบบจากการศกษาตามหลกสตรปรญญาศลปมหาบณฑตสาขาวชาทศนศลป บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร กลาวในอกนยหนงไดวา ความสมฤทธของผลงานชดวทยานพนธเปนสวนหนงของงานศลปะรวมสมยในระบบปจเจก ทอยภายใตบรบทแหงการสรางสรรคอนกอปรดวยดานเรองราวเนอหา (ความหมายความคด) รปแบบและเทคนควธการซงไดก าหนดความมงหมายและวตถประสงคของการสรางสรรคไวอยางชดเจนตงแตแรก ผนวกกบการอาศยบรบทของศลปะรวมสมยดงกลาว มาใชเปนกรอบความคดทางเรองราวของเนอหาความหมาย อนเปนแนวทางของการแสดงออกแหงรปแบบทางสญลกษณ (เนอหา) และเปนกายภาพแหงสนทรยภาพของผลงานดวย ซงโดยซงเปรยบเปนเสมอนความสะเทอนใจสะเทอนอารมณทางวถชวตสทางสนทรยภาพนยนเหมอนเปนการตอยอดภมปญญาทองถน (ลวดลายผา) สการสรางองคความรในบรบทของงานทศนศลปจากการศกษาคนควาขอมลทเกยวของกบการสรางสรรคและสรางสรรคเปนผลงานศลปะทโนมนาวไปสการขดเกลายกระดบจตใจและปญญาหรอเปนอานสต ทงตอตนเองและเพอนมนษยในสงคม ในการสรางสรรคผลงานชดวทยานพนธอยภายใตกรอบแนวความคดทน าเสนอประเดนทางศลปะซงใหตระหนกถงสาระและคณคาของการด าเนนชวตอยางมคณคาอนเปนคณคาแหงความประณตงดงามของชวตดวยสตปญญาเปนสาระแหงพนทของจตใจดวย ดงนน “ภาพสนทรยชวตเมองสองแคว” จงเปนความมงหวงของขาพเจาทตองการสอสารใหผชม ไดรบรถง “สาระ” ของการแสดงออกหรอเปนภาษาของอารมณความรสกรวมถงเปนความคดในทศนและโลกทศนในการด าเนนชวตสวนตวอนไดแก ความรกและความสขทบรสทธ รวมทงยงไดเรยนรถงกระบวนการในการสรางสรรคทางทศนศลปงานดานศลปะภาพพมพ ภาพพมพเทคนคผสมซงเปนรปแบบของเทคนควธการทอสระเฉพาะตนเองทวาผนวกไวดวยความเปนระบบระเบยบทมแบบแผนขนตอนชดเจน สามารถท าการวเคราะหผลงานไดอยางเปนระบบ ท าใหเขาถงหลกการสนทรยภาพ ดานความงาม ความมคณคาและอารมณความรสกท รวมแสดง

72

ความหมายอยในผลงานนนเอง ซงใหสมฤทธผลเปนทนาพอใจโดยเฉพาะสาระประเดนอนอยในชวงระยะของการสรางสรรคผลงานทมแรงบนดาลใจมาจากความประทบใจในความงาม หรอเปนเรองราวเชงบนทกแหงพลงชวตดวยความออนโยนทบรสทธทวาแฝงไวดวยสนทรยะอนปรากฏเปนรปธรรมของดลยภาพแหงความงาม ความสข ของวถชวตทเปนสวนหนงของธรรมชาตเมองสองแคว ทยงคงเปยมไวดวยความอดมสมบรณนนเอง โดยนยแหงสาระเหลานยอมสอดคลองกบประเดนทางศลปะทวาดวยบรบทแหงหลกคดในทางสนทรยศาสตร (Aestheties) อนคอ สาขาปรชญาทวาดวยความงามทงในงานศลปและธรรมชาตศกษาถงความงามจากประสบการณและดวยความรสกมเกณฑในการตดสนความงาม ซงสวนใหญมความเหนแตกตางกนโดยแบงออกเปน 3 กลม คอ กลมอารมณนยม (Emotionsit) ตดสนดวยอารมณทเกบกดไวในจตใตส านก กลมเหตผลนยม (Rationatist) ตดสนจากการเหนสงน นวามความกลมกลนไมขดตาและกลมสรางสรรค (Creativist) ทใชเกณฑตดสนจากความสามารถทางความคดสรางสรรคของมนษย (สวฒน จนทรจ านง, 2540) ในการนผศกษาหวงเปนอยางยงวาวทยานพนธเรอง “ภาพสนทรยชวตเมองสองแคว” จะสามารถเอออ านวยประโยชนตอการศกษาคนควาและกระตนสรางพฒนาการในกระบวนการทางความคดรวมถงใหแรงบนดาลใจดานความคดและแนวทางของการแสดงออกในบรบททสรางสรรคแกผสนใจ กอปรทงยงหวงวาผลงานวทยานพนธชดน จะเปนประโยชนในเบองตน ใหแกบคลทสนใจงานดานทศนศลปไดศกษาและวเคราะห มองเหนนยถงสนทรยภาพ และน าไปปรบใชไดอยางอสระในวถทางและตามวธการของตนเอง หรออาจโนมนาวไปสความฉกคดใหกบใครอกหลายคน เพอน าไปตอยอดทางความคดและกระตนจนตนาการสการสรางสรรคสงอนๆ อนเปนความด ความงามและความจรงทงดงามตอไป

รายการอางอง

รายการอางอง

เออรวง สโตน. (2558). ไฟศลป. กรงเทพฯ: ไทยควอลตบคส. ก าจร สนพงษศร. (2523). สนทรยศาสตร. กรงเทพฯ: ส านกพมพไทยวฒนาพานช. จราภรณ สถาปนะวรรธนะ. (2554). วฒนธรรมลมแมน านาน. พษณโลก: พษณโลกดเวลโลปเมนตแอนททราเวล

กรป จ ากด. ชลด นมเสมอ. (2531). องคประกอบศลป. กรงเทพฯ: ส านกพมพไทยวฒนาพานช. ธระวฒน แสนค า และคณะคลองพง. (2553). เสนทางน าสายประวตศาสตร. พษณโลก: ดาวเงนการพมพ. สฤณ อาชวานนทกล. (2551). เอพควรส บดาแหงสขนยมฉบบย งยน. กรงเทพฯ: open books. สธกะ รอดสวสด. (2553). ทเทยวพษณโลก. พษณโลก: ดวงเงนการพมพ. สวฒน จนทรจ านง. (2540). ความเชอของมนษยเกยวกบปรชญาและศาสนา. กรงเทพฯ: ส านกพมพสขภาพใจ. อทธพล ตงโฉลก. (2550). แนวทางการสอนและสรางสรรคจตรกรรมขนสง. กรงเทพฯ: ส านกพมพอมรนทรพรน

ตงแอนดพลบลชชง.

ประวตผเขยน

ประวตผเขยน

ชอ-สกล ธมลวรรณ แสงนาค วน เดอน ป เกด 30 มนาคม 2535 สถานทเกด โรงพยาบาลพษณเวช จงหวดพษณโลก วฒการศกษา ระดบอนบาล โรงเรยนโรจนวทยปอมเพชร

ระดบประถมศกษา โรงเรยนโรจนวทย ระดบมธยมตน โรงเรยนเฉลมขวญสตร ระดบมธยมตอนปลาย โรงเรยนเฉลมขวญสตร ระดบปรญญาตร สาขาภาพพมพ คณะวจตรศลป มหาวทยาลยเชยงใหม

ทอยปจจบน 110/1 หม5 ต.พลายชมพล อ.เมอง จ.พษณโลก 65000 ผลงานตพมพ 2562:

- รวมแสดง นทรรศการศลปกรรม ปตท. ครงท34 2561 - รวมแสดง ในโครงการประกวดจตรกรรมเอเชยพลส ครงท8 - รวมแสดง ศลปกรรม ปตท. ครงท33 - รวมแสดงในโครงการประกวดศลปกรรมขางเผอก ครงท8 - รวมแสดง นทรรศการแสดงผลงานศลปะ “ผองเราเลอดแดง" 2560: - รวมแสดง ศลปนรนเยาว ในการแสดงศลปกรรมรวมสมยของศลปนรนเยาว ครงท 34 - รวมแสดง ศลปกรรม ปตท. ครงท32 - รวมแสดง ศลปกรรมเดกและเยาวชนแหงชาต ครงท12 2559: -รวมแสดง“THE SIS ธ’ซส” โดย คณะวจตรศลป นทรรศการ หอศลปวฒนธรรม มหาวทยาลยเชยงใหม 2558: - รวมแสดง“Printmaking Exchange” โดย มหาวทยาลยทามะ ประเทศญป นและมหาวทยาลยเชยงใหม นทรรศการแสดงงานศลปะ ภาพพมพ มหาวทยาลยเชยงใหม, เชยงใหม -รวมแสดง นทรรศการ “PIG Art & music Festival”.ครงท3

76

-รวมแสดง นทรรศการ “101324 Composition IV”, Rumpueng Loudspeaker Community Art

รางวลทไดรบ -รางวลชนะเลศ ในโครงการประกวดจตรกรรมเอเชยพลส ครงท 9 -รางวลชมเชย ในโครงการประกวดศลปกรรมขางเผอก ครงท8 -รางวลดเดน สาขาสองมต โครงการรางวลยวศลปนไทย 2560 -รางวลสนบสนนศลปนรนเยาว ในการแสดงศลปกรรมรวมสมย ศลปนรนเยาว ครงท 34 -“Tokyo Screen Print Biennale”, Candidates for Awards (top 20 out of 289 applicants) The 5th NBC Meshtec TOKYO INTERNATION SCREEN PRINT BIENNALE - รางวลชมเชย The Paseo Mall นทรรศการแสดงงานศลปะพาซโอ