ag tosú amach - youth.ieº_amach.pdf · obair Óige gan an t-ionchur ollmhór a rinne líon mór...

Clár Oiliúna Insealbhaithe Náisiúnta d’Oibrithe Deonacha atá rannpháirteach sa Chleachtas um Obair Óige

Ag Tosú Amach

NYCI FINAL (IRISH) ARTWORK.indd 1 12/07/2011 10:25

Arna tháirgeadh agLouise Monaghan & Siobhán McGrory

Foireann Chomhairleach an Tionscadail

Thar ceannAn Fhochoiste um Chleachtas den Choiste Comhairleach

Náisiúnta um Obair Óige (CCNOÓ)

Arna fhoilsiú den chéad uair Iúil 2010 ag© Comhairle Náisiúnta na nÓg

ISBN978-1-900210-08-9

Arna aistriú agFionnuala Ní Mhuirí

Arna dhearadh agBothwell & Vogel Graphic Design Consultants

Arna tháirgeadh in Éirinn ag

PPi

NYCI FINAL (IRISH) ARTWORK.indd 2 14/07/2011 15:40

1Ag Tosú Amach – Clár Oiliúna Insealbhaithe Náisiúnta d’Oibrithe Deonacha atá rannpháirteach sa Chleachtas um Obair Óige

CLÁR NA NÁBHAR

Leathanach 2 BrollachLeathanach 3 BuíochasLeathanach 4 Réamhrá

Leathanach 6 An Réasúnaíocht don Chreat & do na hÁbhair OiliúnaLeathanach 12 Loga Torthaí Oiliúna Insealbhaithe an Oibrí Dheonaigh

Leathanach 14 Seicliosta d’Ábhair Phraiticiúla d’Oiliúnóirí Leathanach 15 Gluais

Leathanach 16 Príomh-chomhpháirteannaLeathanach 18 Cé Sinn?

Leathanach 20 Cad a dhéanaimid agus cá háit a ndéanaimid é?Leathanach 22 Cén fáth a ndéanaimid é?

Leathanach 24 Cé dó agus cé leis a bhfuil sé?Leathanach 28 Conas a dhéanaimid é?

NYCI FINAL (IRISH) ARTWORK.indd Sec1:1 13/07/2011 08:50

2 Comhairle Náisiúnta na nÓg

BROLLACH

Thar ceann Chomhairle Náisiúnta na nÓg, is cúis áthais dúinn é foilseachán na hacmhainne oiliúna seo den scoth ‘Ag Tosú Amach – Clár Oiliúna Insealbhaithe Náisiúnta d’Oibrithe Deonacha atá rannpháirteach sa Chleachtas um Obair Óige’.

Tá na hógeagraíochtaí i gcónaí faoi stiúir na hoibre deonaí agus soláthraíonn ceannairí ógra deonacha céatadán an-ard den obair dhíreach le daoine óga. Aithníonn na heagraíochtaí seo an tionchar suntasach atá ag ceannairí ógra ar shaolta daoine óga agus tuigeann siad an tábhacht a bhaineann lena chinntiú go bhfaigheann gach ceannaire nua oiliúint tosaigh atá ar ardchaighdeán, chomh maith leis an ngá atá ann go mbeidh comhchaighdeán comhaontaithe ann d’oiliúint na n-oibrithe deonacha dár n-earnáil. Leis an acmhainn seo aithnítear fi úntas an oibrí dheonaigh agus áirithítear go dtuigeann na hoibrithe deonacha nua uile an dea-chleachtas um obair óige agus go gcuireann siad i bhfeidhm é. Le forbairt an chomhchláir oiliúna seo agus an próiseas a úsáideadh chun é a fhorbairt léirítear arís caighdeán agus tairbhe na comhpháirtíochta idir na hógeagraíochtaí, Oifi g an Aire Leanaí agus Gnóthaí Óige agus An Cumann Gairmoideachais in Éirinn. B’fhiú go mór athuair an chomhpháirtíocht seo trí tháirge ar ardchaighdeán a chur ar fáil, é a chur ar fáil de réir sceidil agus leibhéal an-ard ‘ceannach isteach’ a fháil ó na hógeagraíochtaí.

Ba mhaith liom buíochas a ghabháil leis an bhfoireann uile agus ionadaithe na n-eagraíochtaí a raibh baint acu le forbairt an chláir seo. Ar deireadh ba mhian liom tréaslú leis na comhairleoirí agus leo siúd uile a bhí bainteach leis an bpróiseas comhairliúcháin dá dtiomantas, don obair chrua a rinne siad agus dá gcuid foighne síoraí.

Eddie D’Arcy, Uachtarán Chomairle Náisiúnta na nÓg



BUÍOCHAS

Ní tharlódh an fhorbairt a rinneadh ar ‘Ag Tosú Amach’ – Clár Oiliúna Náisiúnta d’Oibrithe Deonacha atá rannpháirteach sa Chleachtas um Obair Óige gan an t-ionchur ollmhór a rinne líon mór ógeagraíochtaí agus daoine aonair. Táim fíorbhuíoch as ucht leas agus inspreagadh an réimse leathain ógeagraíochtaí a bhí rannpháirteach sa phróiseas comhairliúcháin agus chuir isteach ábhair a úsáideadh nó a cuireadh in oiriúint don acmhainn seo.

Ba mhaith liom buíochas ar leith a ghabháil leis na hoibrithe deonacha agus an fhoireann de na heagraíochtaí agus grúpaí seo a leanas:

Ní bheadh an acmhainn seo curtha i gcrích gan an chabhair, treoir ná comhairle stuama a fuarthas ón nGrúpa Oibre agus ón nGrúpa Stiúrtha.

Tá buíochas ar leith ag dul do Ruth Griffi n, Diarmuid Kearney, Ken Keogh, Eamonn Lynch, Ger Magee, Elaine Nevin, Jim O’Donovan, Olive Ring, Mary Robb, Conor Rowley, Miriam Ryan, Margaret Slattery, Hilary Tierney, David Treacy agus Jillian Van Turnhout.

Chomh maith leis sin ba mhaith liom aitheantas a thabhairt don tacaíocht airgeadais agus don tacaíocht eile a chuir Aonad Forbartha na Seirbhísí Leanaí agus Óige ag Oifi g an Aire Leanaí agus Gnóthaí Óige ar fáil.

Is mian liom buíochas speisialta a ghabháil leis na daoine óga as Ógra Chorcaí, Seirbhís d’Aos Óg an Chláir agus Seirbhís d’Aos Óg Leamhcáin (CYC), coiste ‘Youth Café’ a chuir go mór leis an obair lena dtuairimí cuiditheacha a thug siad maidir leis an oiliúint tosaigh a chreid siad a thabharfadh tacaíocht do na hoibrithe deonacha atá ag obair leo.

Ar deireadh, is mian liom aitheantas a thabhairt don obair den scoth a rinne Siobhan Mc Grory agus Louise Monaghan, a thug, go gairmiúil agus go saineolach, an tionscadal seo ón smaoineamh a bhí ar pháipéar chun críche go dtí an acmhainn fhiúntach seo.

Mary Cunningham, Stiúrthóir, Comhairle Náisiúnta na nÓg

• BeLonG To• Cúram Óige Caitliceach• Rannóg Óige Eaglais na hÉireann• Bord Seirbhísí Ógra Chathair Bhaile

Átha Cliath• ECO-UNESCO• Feachtas• Foróige• Banóglaigh na hÉireann• Cumann Náisiúnta na nIonad do

Thaistealaithe

• Líonra Saineagraíochtaí Chomhairle Náisiúnta na nÓg

• Ógra Chorcaí• Ógras• Ionad Pavee• Cumann Gasóg na hÉireann• Oifi gigh Ógra den Choiste

Gairmoideachais (ionadaithe)• YMCA• Youth Work Ireland



RÉAMHRÁ

Cuirtear creat ar fáil le ‘Ag Tosú Amach’, an Clár Oiliúna Náisiúnta d’Oibrithe Deonacha atá rannpháirteach sa Chleachtas um Obair Óige don ábhar agus do na torthaí foghlama d’oibrithe deonacha atá faoi oiliúint. Ó thaobh réamhrá ba chóir breathnú ar dtús ar an gcúlra atá taobh thiar den acmhainn seo, mar atá leagtha amach thíos.

CÚLRA

Ó thaobh oiliúna na n-oibrithe deonacha in obair óige, d’fhorbair na príomh-ógeagraíochtaí deonacha agus reachtúla a gcuid clár oiliúna féin d’oibrithe deonacha go nuige sin. Cé go bhféadfadh comheilimintí a bheith sna cláir atá ann cheana féin, ní raibh aon chomhchlár ann chun oibrithe deonacha a chur faoi oiliúint in obair óige go dtí seo. Chomh maith leis sin, in 2007 seoladh an Clár Feasachta um Chosaint Leanaí – An Dea-chleachtas in Earnáil na hOibre don Ógra. Cuireadh tús leis an oiliúint chun an clár seo a chur i bhfeidhm agus meastar gur ghlac 2,000 duine páirt sa chlár seo.

Mar fhreagra ar riachtanas a aithníodh, d’fhostaigh an Fochoiste um Chleachtas den Choiste Comhairleach Náisiúnta um Obair óige (CCNOÓ) Foireann Chomhairleach Tionscadail (Louise Monaghan & Siobhán McGrory) ar conradh chun tacú leis an bhforbairt ar chlár caighdeánaithe a bhí comhaontaithe go náisiúnta d’oibrithe deonacha a bhí faoi oiliúint in earnáil na hoibre don ógra in Éirinn. Tá an obair seo mar chuid de thiomantas iomlán Rannóg Gnóthaí Óige d’Oifi g an Aire Leanaí agus Gnóthaí Óige chun forbairt a dhéanamh ar sheirbhís óige atá ar ardchaighdeán, éifeachtach agus a bhfuil luach ar airgead air do dhaoine óga in Éirinn agus ba chóir breathnú air mar chomhlánú ar an gCreat Caighdeán Cáilíochta (CCC) don obair óige. Cé go bhfuil an CCC ag díriú ar an soláthar d’obair óige atá faoi threoir foirne leagtar béim freisin ar thábhacht na tacaíochta agus forbartha deonaí agus, dá bhrí sin, tá sé mar aidhm aige gach gné den soláthar d’obair óige a chur chun cinn. Ach, aithnítear freisin go bhfuil riachtanais ar leith ann maidir le hoiliúint a chur ar oibrithe deonacha agus cuireadh obair shuntasach isteach i bhforbairt an chláir chaighdeánaithe seo dá bharr chun tacú le hoibrithe deonacha a chur faoi oiliúint in earnáil na hoibre don ógra.

Cuireadh tús leis an obair ar an bpróiseas seo sa Samhradh in 2009. Cuireadh Grúpa Comhairle le chéile, a raibh raon leathan d’earnáil na hoibre don ógra ionadaíoch dó, chun tacú leis an bpróiseas seo.



AN PRÓISEAS

1. Lúnasa – Deireadh Fómhair 2009 Cleachtadh Mapála: rinneadh cleachtadh mapála tosaigh leis na

príomhsholáthraithe seirbhísí oibre don ógra ar fud na tíre chun léargas ginearálta a bhunú ar an soláthar d’oiliúint na n-oibrithe deonacha.

2. Deireadh Fómhair – Nollaig 2009 Próiseas comhairliúcháin náisiúnta: tugadh faoi chomhairliúchán

náisiúnta leis an bhfoireann, daoine óga, oibrithe deonacha agus leis an mbainistíocht ó rogha ógeagraíochtaí atá ionadaíoch go forleathan don earnáil.

3. Nollaig 2009 Cuireadh torthaí an chleachtaidh mhapála agus an phróisis

chomhairliúcháin faoi bhráid an Ghrúpa Chomhairligh Tionscadail le breithniú a dhéanamh orthu.

4. Eanáir 2010 Tháinig an Grúpa Comhairleach Tionscadail ar chomhaontú maidir

le leagan amach agus struchtúr don chreat a cuireadh i láthair sa chúrsa oiliúna seo.

5. Feabhra – Aibreán 2010 Tugadh faoin dara céim den chomhairliúchán laistigh den earnáil ar

dhréacht-chreat oiliúna.

6. Aibreán – Bealtaine 2010 Fuarthas ábhair oiliúna ó ógeagraíochtaí éagsúla agus forbraíodh

ábhair bhreise. Cuireadh na hábhair seo le chéile faoi chúig phríomh-chomhábhar ar leith.



AN RÉASÚNAÍOCHT DON CHREAT & DO NA hÁBHAIR OILIÚNA

1. Rinneadh comhpháirteanna den chlár oiliúna a mhapáil i gcoinne raoin eochaircheisteanna atá sa Chreat Caighdeán Cáilíochta agus an fhoirm thuairiscithe leasaithe d’ógeagraíochtaí go náisiúnta mar seo a leanas:

• Cé sinn?

• Cad a dhéanaimid agus cá háit a ndéanaimid é?

• Cén fáth a ndéanaimid é?

• Cé dó agus cé leis a bhfuil sé?

• Conas a dhéanaimid é?

2. Faoi gach comhpháirt rinneadh an bunábhar a shainaithint. Foroinntear an t-ábhar seo arís i mbuninniúlachtaí do na hoibrithe deonacha de réir mar is infheidhme iad i.e. Eolas (Is gá dom a bheith ar an eolas), Scileanna (Is gá dom a bheith in ann), Tréithe/Dearcthaí (Táim). Chomh maith leis sin rinneadh raon Torthaí Foghlama a shainaithint do gach réimse den ábhar agus moladh d’eagraíochtaí a gcuid torthaí foghlama féin a cheapadh de réir mar is cuí (féach ar achoimre an chreata atá le teacht).

3. Tá príomhfhócas an chláir oiliúna seo ar na torthaí foghlama d’oibrithe deonacha seachas ar (a) líon uaireanta oiliúna atá leagtha síos nó (b) ar ábhar caighdeánaithe agus soláthar díreach i leith oiliúna.

Tá an tsolúbthacht ag eagraíochtaí leis na nithe seo a leanas a chur san áireamh:

• An fhoghlaim a rinne na hoibrithe deonacha agus an taithí a bhí acu maidir leis na torthaí foghlama a bhaint amach.

• An bhaint atá ag an mbunábhar lena struchtúir agus cleachtas um obair óige (b’fhéidir nach mbeadh an t-ábhar ar fad infheidhmithe go cothrom san earnáil ina hiomlán).

• A gcláir oiliúna, ábhair agus struchtúir d’oibrithe deonacha atá ann cheana féin, seachas a bheith faoi dhualgas glacadh le hábhair atá leagtha síos. Ach, tá raon ábhar atá ceaptha ó thaobh gach comhpháirte laistigh den chreat seo, agus is féidir leis na heagraíochtaí an rogha a dhéanamh agus iad a úsáid go díreach nó iad a chur i bhfeidhm de réir a gcuid riachtanas féin.



• Modhanna éagsúla den soláthar e.g. d’fhéadfaí úsáid a bhaint as an oiliúint dhíreach, scáthfhoghlaim, meantóireacht, obair i ngrúpaí, breathnóireacht, etc.

• Ag brath ar an suíomh d’fhéadfadh na hoibrithe deonacha na torthaí foghlama a bhaint amach in amscála an-ghearr e.g. thar tréimhse de líon uaireanta nó thar tréimhse níos faide, ar bhonn na dtosca atá leagtha amach thuas. Is iad na heagraíochtaí atá sa suíomh is fearr leis an gcinneadh seo a dhéanamh iad féin i gcomhpháirtíocht lena n-oibrithe deonacha.

4. Cosaint Leanaí: Socraíodh le comhaontú go gcomhlíonann an Clár Feasachta um Chosaint Leanaí (Clár um Chosaint Leanaí*, Comhairle Náisiúnta na nÓg), atá 2 X 2 uair ar fhad, an chomhpháirt oiliúna um chosaint leanaí den chlár seo. Dá bhrí sin, sa chreat seo tá torthaí foghlama ón gClár Feasachta um Chosaint Leanaí san áireamh.

CAD É AIDHM NA hACMHAINNE OILIÚNA SEO?

Creat caighdeánaithe agus ábhair ina theannta a chur ar fáil d’ógeagraíochtaí chun tacú leis an bpróiseas insealbhaithe d’oibrithe deonacha nua atá rannpháirteach sa chleachtas um obair óige.

CÉ DÓ A BHFUIL AN ACMHAINNE OILIÚNA SEO?

Beidh an acmhainn seo úsáideach don fhoireann/do na hoibrithe deonacha in ógeagraíochtaí atá freagrach as oiliúint a chur faoi oibrithe deonacha nua agus as tacaíocht a thabhairt dóibh. Chomh maith leis sin, leis an acmhainn seo tapaítear an deis d’ógeagraíochtaí chun comhoibriú a dhéanamh agus acmhainní a chomhroinnt agus oiliúint á cur ar fáil d’oibrithe deonacha.

* Tabhair faoi deara: Cuireann An Clár um Chosaint Leanaí Oiliúint ar leith ar fáil d’oiliúnóirí chun an clár feasachta a sholáthar.



CONAS IS CÓIR AN ACMHAINN SEO A ÚSÁID?

Ní mór a nótáil nach bhfuil i gceist go mbeadh an acmhainn seo ann in ionad an oiliúint den scoth a chuirtear ar fáil cheana féin sa réimse seo. Ina ionad sin, is í an aidhm atá léi ná an oiliúint atá ann cheana féin a chuirtear ar oibrithe deonacha a chomhlánú agus is féidir í a úsáid ar bhealaí éagsúla mar seo a leanas:

• Chun cur le dearadh agus soláthar na hoiliúna insealbhaithe ar oibrithe deonacha.

• Mar thacaíocht don oiliúint insealbhaithe atá ann cheana féin ar oibrithe deonacha.

• I gcomhar le cur chuige scáthfhoghlama/meantóireachta1/oibre i ngrúpaí/breathnóireachta i dtreo na hoiliúna insealbhaithe ar oibrithe deonacha.

CAD É AIDHM NA hOILIÚNA INSEALBHAITHE SAN OBAIR ÓIGE?

Is clár oiliúna pleanáilte é an tInsealbhú san Obair Óige ina bhfuil faisnéis maidir le hobair óige, an eagraíocht, an obair a dhéanann sí le daoine óga, a róil agus freagrachtaí mar aon lena polasaithe agus nósanna imeachta. Leis an bpróiseas insealbhaithe cuirtear deis ar fáil don oibrí deonach nua chun machnamh a dhéanamh ar an inspreagadh atá aige/aici chun oibriú le daoine óga agus chun tús a chur leis an bpróiseas le foghlaim faoi obair óige.

Má dhéantar infheistíocht in oibrithe deonacha ón tús is mar thairbhe é go fadtéarmach do dhaoine óga, do na hoibrithe deonacha iad féin, don eagraíocht agus don phobal i gcoitinne.

**Ní mór tagairt a dhéanamh do Chód leasaithe an Dea-chleachtais d’earnáil na hOibre Ógra le haghaidh tuilleadh eolais maidir le nósanna imeachtaearcaíochta, grinnfhiosrúcháin agus roghnúcháind’oibrithe deonacha san Obair Óige.2

1 Le haghaidh tuilleadh eolais ar an meantóireacht san Obair Óige breathnaigh ar na hacmhainní Gréasáin seo a leanas: National Youth Development Learning Network (2004). Mentoring Youth work Professionals http://www.nydic.org/nydic/documents/prof_series_enews3.pdf Kathy Lacey (2000). Making Mentoring Happen: A Simple and Effective Guide to Implementing a Successful Mentoring Program (Making It Happen). Ar fáil ar www.amazon.co.uk

2 Oifi g an Aire Leanaí agus Gnóthaí Óige (2010). Revised Code of Good Practice for the Youth Work Sector (teideal oibre).



CONAS A THACAÍONN AN ACMHAINN SEO LEIS AN bPRÓISEAS DON FHOGHLAIM AOSACH?

Cuireadh struchtúr agus ábhar na hacmhainne seo le chéile chun tacú leis an bpróiseas foghlama aosaigh. Leis seo cuirtear an timthriall foghlama aosaigh (Kolb, 1984)3 san áireamh mar seo a leanas:

Tá bileoga oibre agus bileoga eolais éagsúla san acmhainn, agus sleamhnáin powerpoint ar féidir a íoslódáil ó www.youth.ie/startingout agus a úsáid de réir mar atá siad de dhíth. Cuireann na bileoga eolais faisnéis fhíorasach ar fáil maidir le gach ceann de na comhpháirteanna sa chlár. Tá cleachtaí sna bileoga oibre ar féidir a úsáid ar bhonn duine le duine nó i gcomhthéacs grúpa d’fhonn éascú a dhéanamh ar an bhfoghlaim ó thaithí, an plé agus feidhmiú na gcomhpháirteanna ar an gcleachtas um obair óige.

Ní mór a nótáil go bhfuil béim an chláir insealbhaithe seo ar an tacaíocht d’oibrithe deonacha le raon torthaí foghlama atá i ngach compháirt a bhaint amach, agus a chur san áireamh go mb’fhéidir go mbeidh eagraíochtaí ag iarraidh torthaí foghlama breise a chur isteach de réir a gclár oiliúna insealbhaithe féin.

3 Kolb, D.A. (1984). Experiential Learning. Englewood Cliffs, NJ: Prentice-Hall

Eispéireas Nithiúil(eispéireas a bhrath/

a bheith agat)

Coincheapú Teibí(ag cur deiridh leis an

eispéireas/ag foghlaimón eispéireas)

BreathnóireachtAthmhachnamhach

(athbhreithniú/á dhéanamh aran eispéireas)

Turgnamhachas Gníomhach

(pleanáil á déanamh/triail á baint as a bhfuil

foghlamtha agat)



CAD IS BRÍ LE TORTHAÍ FOGHLAMA?

Is é atá i gceist le torthaí foghlama ná ráitis ina sonraítear cad a bheidh ar eolas ag foghlaimeoirí, cad a thuigfi dh siad nó cad a bheidh siad in ann a dhéanamh de dheasca gníomhaíochta foghlama. De ghnáth léirítear torthaí foghlama mar eolas, scileanna nó dearcthaí.

CONAS IS FÉIDIR TACÚ LEIS AN OIBRÍ DEONACH NUA CHUN NA TORTHAÍ FOGHLAMA A CHOMHLÍONADH?

• Ag tús an phróisis insealbhaithe ba chóir don eagraíocht oibriú leis an oibrí deonach nua chun an leibhéal eolais, scileanna agus dearcthaí/tréithe maidir le gach ceann de na torthaí foghlama a shainaithint agus a thaifeadadh. Féach ar Insealbhú na nOibrithe Deonacha – Loga na dTorthaí Foghlama atá san áireamh ag deireadh na coda seo.

• B’fhéidir go mbeidh eagraíochtaí ag iarraidh torthaí foghlama breise a bhaineann lena riachtanais agus cleachtas féin a chur san áireamh.

• Ba chóir don eagraíocht, i gcomhpháirtíocht leis an oibrí deonach, sraith gníomhaíochtaí a chomhaontú agus amscála in éineacht leis le go mbeidh an t-oibrí deonach in ann na torthaí foghlama a bhaint amach. D’fhéadfadh na nithe seo a leanas a bheith san áireamh sna gníomhaíochtaí:

• Oiliúint insealbhaithe fhoirmiúil i suíomh ina bhfuil grúpa (a chuireann an eagraíocht nó gníomhaireacht sheachtrach ar fáil go hinmheánach).

• Insealbhú duine le duine e.g. áit a n-oibríonn ball den eagraíocht le taithí (ball foirne nó oibrí deonach) ar bhonn aonair leis an oibrí deonach chun tacú leo leis na torthaí foghlama a bhaint amach. Ina measc, d’fhéadfadh meantóireacht, scáthfhoghlaim, breathnóireacht a bheith i gceist leis seo.

• Cuairt a thabhairt ar chlubanna/tionscadail/grúpaí óige eile comhchosúla agus breathnóireacht a dhéanamh ar a gcleachtas.

• Foghlaim fhéintreoraithe e.g. ábhair eagraíochta a léamh ar nós tuarascálacha bliantúla, doiciméid straitéiseacha, ábhair suímh ghréasáin etc.

• Ba chóir don eagraíocht, ansin, i gcomhpháirtíocht leis an oibrí deonach, dul chun cinn an oibrí dheonaigh i dtreo na torthaí foghlama a bhaint amach a rianú (ag baint úsáide as Loga na dTorthaí Foghlama a bhfuil tagairt dó thuas).



• Ba chóir don eagraíocht, i gcomhpháirtíocht leis an oibrí deonach, baint amach na dtorthaí foghlama a dhearbhú agus iad a údarú trí úsáid a bhaint as Loga na dTorthaí Foghlama atá curtha ar fáil.

• Ba chóir don eagraíocht agus don oibrí deonach a gcuid cóipeanna féin de Loga na dTorthaí Foghlama a choinneáil le tagairt a dhéanamh orthu amach anseo.

• Agus an próiseas insealbhaithe curtha i gcrích (i.e. na torthaí foghlama uile bainte amach) ba chóir go bhfaigheadh an t-oibrí deonach Teastas Comhlánaithe ar a bhfuil mionsonraí maidir leis na torthaí foghlama atá bainte amach. Tá na Teastais Chomhlánaithe ar fáil ach iad a iarraidh trí www.youth.ie/startingout

LOGA NA dTORTHAÍ FOGHLAMA UM OILIÚINT AN OIBRÍ DHEONAIGH – MÍNIÚ

Tá Loga na dTorthaí Foghlama ar fáil ar an gcéad leathanach eile. Is é a mheastar ná go gcomhlánóidh an ball foirne/an t-oibrí deonach atá freagrach as maoirseacht a dhéanamh ar an bpróiseas insealbhaithe an loga seo do gach oibrí deonach. Ba chóir go dtarlódh seo trí phlé a dhéanamh leis an oibrí deonach ag tús an phróisis insealbhaithe.

Aidhm Loga na dTorthaí Foghlama ná na leibhéil eolais, scileanna agus dearcthaí maidir le gach ceann de na torthaí foghlama atá leagtha amach sa chlár insealbhaithe seo a shainaithint agus a dhoiciméadú.


Ba chóir an chuid seo a úsáid chun an toradh foghlama cuí atá á bhaint amach ag an oibrí deonach a liostú.

Beidh an foghlaimeoir in ann:

Na stíleanna agus scileanna ceannaireachta iomchuí a thaispeáint agus iad ag obair go díreach le daoine óga.

Ba chóir an chuid seo a úsáid chun na gníomhaíochtaí atá de dhíth le go mbainfi dh an t-oibrí deonach an toradh foghlama seo amach a dhoiciméadú e.g.

Cad iad na príomhréimsí (más ann) ó thaobh na ceannaireachta nach mór don oibrí deonach a fhorbairt a thuilleadh d’fhonn an toradh foghlama áirithe seo a bhaint amach?

Conas is féidir tacaíocht a thabhairt don oibrí deonach chun na réimsí seo a fhorbairt e.g. rannpháirteachas san oiliúint, sa scáthfhoghlaim agus sa mheantóireacht etc.

Ba chóir an chuid seo a úsáid chun doiciméadú a dhéanamh ar leibhéal reatha eolais an oibrí dheonaigh maidir leis an toradh seo e.g.

An raibh an t-oibrí deonach rannpháirteach i gcúrsaí oiliúna roimhe seo ar stíleanna/scileanna ceannaireachta agus ag obair le daoine óga?

An bhfuil aon cháilíochtaí ag an oibrí deonach faoi láthair?

Cén t-eolas a fuair siad ón eispéireas seo?

Ba chóir an chuid seo den teimpléad a úsáid chun doiciméadú a dhéanamh ar an bpróiseas a thug tacaíocht don oibrí deonach agus an toradh foghlama seo á bhaint amach.

Ba chóir an chuid seo a úsáid chun doiciméadú a dhéanamh ar leibhéal reatha scileanna an oibrí dheonaigh ó thaobh an toraidh seo e.g.

Ar oibrigh an t-oibrí deonach roimhe seo le daoine óga i ról mar cheannaire? E.g. obair óige, spóirt, suíomhanna pobail nó oideachais?

An raibh ról ceannaireachta ag an oibrí deonach in aon ghné eile dá s(h)aol?

Cad iad na scileanna a bhain siad amach ón eispéireas seo?

Ba chóir an chuid seo den teimpléad a úsáid chun a dhearbhú gur bhain an t-oibrí deonach an toradh foghlama amach agus ba chóir é a bheith sínithe ag an oibrí deonach agus ag an duine atá ag déanamh maoirseachta ar an bpróiseas insealbhaithe.

Ba chóir an chuid seo a úsáid chun doiciméadú a dhéanamh ar dhearcthaí agus tréithe reatha an oibrí dheonaigh maidir leis an toradh seo e.g.

Cén t-eispéireas pearsanta nó gairmiúil a bhí ag an oibrí deonach roimhe seo a thaispeánann go bhfuil siad báúil agus neamh-dhaorbhreithiúnach ó thaobh daoine óga agus go bhfuil meas acu orthu, go bhfuil siad ar an eolas faoina bhfreagrachtaí agus teorainneacha agus iad ag obair le daoine óga?

Cén t-eispéireas a bhí ag an oibrí deonach roimhe seo a léiríonn go bhfuil siad toilteanach treoir agus treorú a ghlacadh ó bhaill foirne atá níos sinsearaí san eagraíocht?

Toradh Foghlama

Cén ghníomhaíocht/ cad iad na gníomhaíochtaí atá de dhíth le go mbainfi dh an t-oibrí deonach an toradh foghlama seo?

Leibhéal reatha eolais an oibrí dheonaigh

Tuairisc ar an Dul Chun Cinn

Leibhéal reatha scileanna an oibrí dheonaigh

Dearbhú gur baineadh an toradh foghlama amach

Dearcthaí agus tréithe reatha an oibrí dheonaigh


SAMPLA DE LOGA NA DTORTHAÍ FOGHLAMA UM OILIÚINT INSEALBHAITHE AN OIBRÍ DHEONAIGH


Toradh Foghlama Leibhéal reatha eolais an oibrí dheonaigh

Leibhéal reatha scileanna an oibrí dheonaigh

Dearcthaí agus tréithe reatha an oibrí dheonaigh

Cén ghníomhaíocht/ cad iad na gníomhaíochtaí atá de dhíth le go mbainfi dh an t-oibrí deonach an toradh foghlama seo amach?

Tuairisc ar an Dul Chun Cinn

Dearbhú gur baineadh an toradh foghlama amach


LOGA NA dTORTHAÍ FOGHLAMA UM OILIÚINT INSEALBHAITHE AN OIBRÍ DHEONAIGH (CÓIPEÁIL AGUS ÚSÁID DE RÉIR MAR ATÁ SÉ DE DHÍTH)



SEICLIOSTA D’ÁBHAIR PHRAITICIÚLA D’OILIÚNÓIRÍ4

Sula dtosaíonn an clár insealbhaithe, ba chóir go mbeadh na nithe seo a leanas déanta ag an oiliúnóir:

• Anailís ar riachtanais oiliúna a bheith déanta leis an duine/ leis an ngrúpa atá i gceist leis na nithe seo a leanas a dheimhniú:

• Taithí oibre óige/oiliúna ábhartha eile roimhe seo más ann.• Ionchais na n-oibrithe deonacha den phróiseas insealbhaithe.• Saincheisteanna le breithniú a dhéanamh orthu ar nós leibhéil

litearthachta, riachtanais speisialta aitheanta etc.• Róil agus freagrachtaí ar leith na n-oibrithe deonacha.

• A bheith ar an eolas faoin bhfaisnéis eagraíochta chuí (struchtúir, seirbhísí, etc) d’oibrithe deonacha.

• A bheith ar an eolas faoi na polasaithe eagraíochta cuí de réir mar a bhaineann siad leis na hoibrithe deonacha agus lena gcuid oibre.

• A chinntiú go bhfuil an t-ionad oiliúna slán, te, compordach, insroichte agus ag cloí leis na riachtanais Sláinte agus Sábháilteachta.

• A bheith in ann teacht ar an trealamh riachtanach – e.g. ríomhaire glúine, teilgeoir powerpoint/osteilgeoir, seastán smeach-chairte agus marcóirí etc.

• Dóthain cóipeanna de na bileoga eolais, bileoga oibre agus faisnéis eagraíochta etc. a bheith aige/aici.

• Tá sé ríthábhachtach freisin go bhfuil an t-oiliúnóir sa suíomh go bhfuil sé/sí i dteagmháil leis an eagraíocht lena mbeidh an t-oibrí deonach ag obair (sa chás nach bhfuil an t-oiliúnóir mar bhall foirne/oibrí deonach den eagraíocht sin), roimh an oiliúint, i rith agus i ndiaidh na hoiliúna, ionas gur féidir leis an duine ceisteanna, aon ábhair imní, riachtanais oiliúna bhreise, torthaí na meastóireachta etc. a chur ar aghaidh.

4 Arna chur in oiriúint ón gClár Feasachta um Chosaint Leanaí. An Clár um Chosaint Leanaí,Comhairle Náisiúnta na nÓg, 2007.


GLUAIS NA dTÉARMAÍ ATÁ IN ÚSÁID SAN ACMHAINN SEO

CCNOAÓ

PFNOAÓ

OALGÓ

Eagraíocht

Torthaí

Torthaí Foghlama

CCC

Oibriú go deonach

Obair Óige

An tAcht um Obair Óige, 2001

Coiste Comhairleach Náisiúnta um Obair Óige.

Plean Forbartha Náisiúnta um Obair Óige 2003-2007.

D’fhorbair an CCNOAÓ an Plean seo inar leagadh amach plean cúig bliana chun an obair óige a fhorbairt in Éirinn. Rinneadh iniúchadh ar na dúshláin atá i ndán d’earnáil na hoibre don ógra, leagadh amach fís den obair óige in Éirinn agus leagadh síos spriocanna agus gníomhaíochtaí leis an obair óige a fhorbairt thar thréimhse na cúig bliana sin.

Oifi g an Aire Leanaí agus Gnóthaí Óige.

Sa chlár oiliúna seo de ghnáth déanann an téarma ‘eagraíocht’ tagairt don mháthaireagraíocht lena bhfuil an t-oibrí deonach ag obair ach chomh maith leis sin déanann sé tagairt don chlub nó tionscadal ar leith ina bhfuil an t-oibrí deonach rannpháirteach, go háirithe má tá ráitis éitis/misin/físe ag an gclub/tionscadal.

Is é atá i gceist le toradh ná iarmhairt d’eachtra, clár nó idirghabháil.

Is é atá i gceist le torthaí foghlama ná ráitis a shonraíonn a mbeidh ar eolas ag foghlaimeoirí, a mbeidh siad in ann a thuiscint nó in ann a dhéanamh mar thoradh ar ghníomhaíocht fhoghlama. Go minic léirítear torthaí foghlama mar eolas, scileanna nó dearcthaí.

Is uirlis tacaíochta agus forbartha í an Creat Caighdeán Cáilíochta (OALGÓ, 2010) d’earnáil na hoibre don ógra. Leis seo cuirtear deis ar fáil d’eagraíochtaí agus seirbhísí chun a gcleachtas um obair óige a chur in iúl i dteanga choiteann. Chomh maith leis sin cuirtear creat struchtúrtha ar fáil leis an obair seo a mheas, a léiriú agus a fheabhsú.

Is é atá i gceist le hoibriú go deonach ná cleachtas na ndaoine (oibrithe deonacha, ceannairí) atá ag obair thar ceann daoine eile nó ar chúis ar leith gan aon íocaíocht a fháil dá gcuid ama ná seirbhísí.

Is é atá i gceist leis an Obair Óige ná clár pleanáilte oideachais atá deartha d’fhonn cabhrú agus cur le forbairt phearsanta agus shóisialta daoine óga trína rannpháirtíocht dheonach, agus:

(a) a chomhlánaíonn a n-oideachas agus oiliúint fhoirmiúil, acadúil nó ghairmiúil; agus

(b) atá curtha ar fáil go príomha ag eagraíochtaí deonacha um obair óige (An tAcht um Obair Óige, 2001)

Aidhm An Achta um Obair Óige 2001 ná creat dlíthiúil a sholáthar le cláir agus seirbhísí um obair óige a bheith curtha ar fáil ag an Aire Oideachais agus Eolaíochta agus na Coistí Gairmoideachais.




Príomh-Chomhpháirteanna

Cé Sinn?

Cad a dhéanaimid agus cá háit a ndéanaimid é?

Cén fáth a ndéanaimid é?Cé dó agus cé

leis a bhfuil sé?

Conas a dhéanaimid é?



ACHOIMRE AR NA PRÍOMH-CHOMHPHÁIRTEANNA AGUS RÉIMSÍ NA mBUNÁBHAR LENA mBAINEANN SIAD

Cé Sinn?

Cad a dhéanaimid agus cá háit a ndéanaimid é?

Cén fáth a ndéanaimid é?

Cé dó agus cé leis a bhfuil sé?

Conas a dhéanaimid é?

• Cé sinn mar eagraíocht i.e. Misean, Fís agus Éiteas na hEagraíochta.

• Aidhm & cuspóirí.• Struchtúr agus soláthar seirbhísí na heagraíochta.• Ról an oibrí dheonaigh sa Chleachtas um Obair Óige.• Na suíomhanna á sainiú dár gcuid oibre le daoine óga

e.g. suíomhanna bunaithe ar chlubanna, bunaithe ar thionscadail etc…

Prionsabail agus Cleachtas um Obair Óige:• Sainmhínithe na hoibre óige.• Prionsabail na hoibre óige.

Torthaí:• Torthaí do dhaoine óga.• Torthaí d’oibrithe deonacha.• Torthaí don eagraíocht.• Torthaí don phobal i gcoitinne.

Ag obair le daoine óga:• Céimeanna forbartha daoine óga.• Na buntosca a bhfuil tionchar acu ar fhorbairt daoine óga

agus láidreachtaí daoine óga a aithint.• Comhthéacsanna áitiúla a bhfuil tionchar acu ar dhaoine

óga i.e. na comhthéacsanna sóisialta, tíreolaíochta agus cultúrtha atá áitiúil a bhfuil tionchar acu ar na daoine óga lena bhfuil an eagraíocht ag obair.

Na Caidrimh á neartú:• An caidreamh le daoine óga á neartú.• An caidreamh le tuismitheoirí/caomhnóirí á neartú.• An caidreamh leis an bpobal áitiúil á neartú.

• Stíleanna agus scileanna ceannaireachta.• Na 5 bhunchéim le Clár a Phleanáil.• Obair foirne, cumarsáid agus scileanna éisteachta.• Ag obair le daoine óga i ngrúpaí.• Polasaithe agus nósanna imeachta eagraíochta.• Coiste á bhunú: Coistí aosaigh agus/nó óige.

PRÍOMH-CHOMHPHÁIRTEANNA

NA BUNÁBHAIR LENA mBAINEANN SIAD’


18

CÉ SINN?

Prionsabail & Cleachtas um Obair Óige:

Cé sinn mar ógeagraíocht:

Misean/Fís/Éiteas na heagraíochta i.e.

Misean = ‘an chúis a bhfuilimid ann’– ‘Cén suíomh ina bhfuilimid’ i.e. réasúnaíocht ár gcuid oibre le daoine óga

Fís =‘cén suíomh inar mhian linn a bheith’ (más cuí)

Éiteas/gnéithe sainmhínithe = ‘tréith’ na heagraíochta/ cad é atá ann gur eagraíocht ar leith sinn” (más cuí)

BUNÁBHAR BUNINNIÚLACHTAÍ D’OIBRITHE DEONACHA (DE RÉIR MAR IS INFHEIDHME IAD)

EOLAS (CAD É ATÁ AR EOLAS AGAM)

Ní mór dom a bheith ar an eolas:

Ráiteas misin/físe/éitis na heagraíochta de réir mar is cuí

SCILEANNA (CAD ATÁIM IN ANN A DHÉANAMH)

Ní mór dom a bheith in ann:

Obair a dhéanamh laistigh de mhisean/d’fhís/d’éiteas sonraithe na heagraíochta



TORTHAÍ FOGHLAMA

TRÉITHE & DEARCTHAÍ (MAR ATÁIM)

Táim:

Toilteanach obair dheonach a dhéanamh agus misean (agus éiteas, fís agus luachanna más iomchuí) na heagraíochta a chur san áireamh.

Beidh foghlaimeoirí in ann:

An misean (agus éiteas, fís agus luachanna más iomchuí)a phlé agus a bheith ar an eolas maidir leis an gcaoiina gcuireann siad leis an eagraíocht.

Cuirfear na hábhair oiliúna seo a leanas san áireamh:

Ráiteas Misin/Físe/Éitis na heagraíochta

Bileog oibre chun iniúchadh a dhéanamh ar thioncharan Mhisin/na Físe/ an Éitis ar obair na heagraíochta.

ÁBHAIR/ACMHAINNÍ




Cad a dhéanaimid:

Aidhmeanna & Cuspóirí naheagraíochta (más iomchuí)

Struchtúr agus Soláthar Seirbhísí na hEagraíochta:

Tuairisc ar struchtúr agus soláthar seirbhísí laistigh den eagraíocht

Ról an oibrí dheonaigh saChleachtas um Obair Óige:Tuairisc ar an ról don oibrí deonach.

Na suíomhanna á sainiú dár gcuid oibre le daoine óga e.g. bunaithe ar chlubanna,bunaithe ar thionscadail etc…




Faoi aidhmeanna agus cuspóirí na heagraíochta


Faoi struchtúr na heagraíochta agus réimse na seirbhísí a chuireann an eagraíocht ar fáil e.g. na cláir, gníomhaíochtaí agus imeachtaí etc.

Faoin áit ina bhfeidhmíonn mo ról mar oibrí deonach le solátharseirbhísí na heagraíochta.


Faoi na suíomhanna/réimse na suíomhanna don obair le daoine óga e.g. clubanna óige, tionscadail ar leith etc …



Oibriú de réir aidhmeanna aguschuspóirí na heagraíochta


Mo ról mar oibrí deonach a chomhlíonadh laistigh de struchtúir agus leibhéil soláthair sheirbhísí na heagraíochta.


Obair a dhéanamh laistigh den suíomh ina gcuirtear mé.

CAD É A DHÉANAIMID& CÁ hÁIT A nDÉANAIMID É?



TORTHAÍ FOGHLAMA


Táim:

Sásta obair a dhéanamh de réiraidhmeanna agus chuspóirí na heagraíochta.

Táim:

Toilteanach mo ról a chomhlíonadh mar oibrí deonach laistighde struchtúir agus leibhéail soláthair sheirbhísína heagraíochta.

Táim:

Toilteanach obair a dhéanamh laistigh den suíomh ina gcuirtear mé.


Tuairisc a thabhairt ar aidhmeanna agus cuspóirí na heagraíochta.


Tuairisc ghinearálta a thabhairt ar struchtúr na heagraíochta agus réimse na seirbhísí a chuireann an eagraíocht ar fáil agus an chaoi ina bhfeidhmíonn a ról mar oibrí deonach le soláthar seirbhísí na heagraíochta.


Tuairisc a thabhairt ar na suíomhanna dár gcuid oibre le daoine óga.


Aidhmeanna agus cuspóirí na heagraíochta – a bhaineannle gach eagraíocht.

Suíomh gréasáin na heagraíochta, bróisiúir, tuarascáil bhliantúil etc.


Suíomh gréasáin na heagraíochta, bróisiúir, tuarascáil bhliantúil etc.


Suíomh gréasáin na heagraíochta, bróisiúir, tuarascáil bhliantúil de réir mar is cuí.

ÁBHAIR/ACMHAINNÍ


Prionsabail & Cleachtas um Obair Óige:

Sainmhínithe den obair óige.

Prionsabail den obair óige.

Torthaí:

Torthaí do Dhaoine Óga:i.e. Cad é a bhfuilimid ag súil leis go mbainfi dh daoine óga amach ó bheith rannpháirteach linn?

Torthaí d’Oibrithe Deonacha:i.e. cad é a bhainfi dh oibrithe deonacha amach ó bheith rannpháirteach sa chleachtas um obair óige?

Torthaí don Eagraíocht:i.e. Cad é a bhfuilimid ag súil lena bhaint amach lenár gcuid oibre le daoine óga?

Torthaí don phobal i gcoitinne:Cad é a bhfuilimid ag súil leis go mbainfi dh an pobal i gcoitinne amach ón obair a dhéanann an eagraíocht le daoine óga?




Cad é atá i gceist le hobair óige…


Na prionsabail fhorordaithe den obair óige mar atá leagtha amach sa Chreat Caighdeán Cáilíochta (CCC).


Faoi na torthaí ionchais do dhaoine óga mar thoradh a rannpháirtíochta san eagraíocht.

Faoi na torthaí ionchais do na hoibrithe deonacha óna rannpháirtíocht san eagraíocht.

Faoi na torthaí ionchais don obair a dhéanann an eagraíocht le daoine óga.

Agus faoin gcaoi ina gcuireann mo chuid oibre mar oibrí deonach leis na torthaí seo a bhaint amach.

Faoi na torthaí ionchais don phobal i gcoitinne mar thoradh ar an obair a dhéanann an eagraíocht le daoine óga.



An sainmhíniú seo den obair don aos óg a chur i bhfeidhm ar an obair a dhéanaim mar oibrí deonach.


Na prionsabail den obair óige a chur i bhfeidhm ar an obair a dhéanaim mar oibrí deonach.


Obair a dhéanamh i dtreo na torthaí seo a bhaint amach do gach duine atá i gceist.


CÉN FÁTH A nDÉANAIMID É?


TORTHAÍ FOGHLAMA


Táim:

Sásta agus toilteanach cloí leis an sainmhíniú den obair óige.

Táim:

Sásta agus toilteanach cloí leis na prionsabail den obair óige.

Táim:

Toilteanach agus sásta obair a dhéanamh i gcomhpháirtíocht le daoine óga i dtreo na torthaí a bhfuil siad ag súil leis a bhaint amach.

Muiníneach agus toilteanach na torthaí a bhfuilim ag súil leis a léiriú mar oibrí deonach ó mo chuid rannpháirteachais leis an eagraíocht.

Toilteanach obair a dhéanamh i dtreo torthaí ionchais na heagraíochta a bhaint amach.

Toilteanach obair a dhéanamh i dtreo na torthaí ionchais don phobal i gcoitinne a bhaint amach.


Plé a dhéanamh ar an sainmhíniú den obair óige.


Tuairisc a thabhairt ar na prionsabail den obair óige.


Tuairisc a thabhairt ar na torthaí ionchais ó thaobh mheon an duine óig.

Tuairisc a thabhairt ar na torthaí a bhfuil siad ag súil leis de bharr a gcuid rannpháirtíochta san eagraíocht.

Tuairisc a thabhairt ar na torthaí ionchais ó thaobh mheon na heagraíochta.

Tuairisc a thabhairt ar na torthaí ionchais don phobal i gcoitinne mar thoradh ar an obair a dhéanann an eagraíocht le daoine óga.


Bileoga eolais ar an sainmhíniú den obair óige de réir an Achta um Obair Óige 2001http://www.irishstatutebook.ie/2001/en/act/pub/0042/index.html


Bileog eolais ar na Prionsabail den obair óige mar atá leagtha amach sa Doiciméad CCC http://omc.gov.ie/documents/youthaffairs/QSF_Brochure_080310.pdf


Bileog eolais ar an sainmhíniú ‘torthaí’.

Bileoga oibre chun na torthaí do dhaoine óga, d’oibrithe deonacha, don eagraíocht agus don phobal i gcoitinne a shainaithint

Beidh torthaí ag gach leibhéal a bhainfi dh le heagraíochtaí ar leith.

ÁBHAIR/ACMHAINNÍ



Ag Obair le Daoine Óga:

Céimeanna forbartha de dhaoine óga.

Na buntosca a bhfuil tionchar acu ar fhorbairt daoine óga agus láidreachtaí daoine óga a aithint.

Comhthéacsanna áitiúla a bhfuil tionchar acu ar dhaoine óga i.e. na comhthéacsanna áitiúla sóisialta, tíreolaíochta agus cultúrtha a bhfuil tionchar acu ar na daoine óga lena bhfuil an eagraíocht ag obair.

Caidrimh á neartú le daoine óga

Athmheasúnú a dhéanamh ar eochairphrionsabail na oibre óige den Chumhachtú, Rannpháirtíocht & Chomhionannas.

Cearta na ndaoine óga.

Conas a bheith rannpháirteach le daoine óga.




Faoi na bunchéimeanna forbartha a dtéann daoine óga tríd.


Faoi raon na dtosca a bhfuil tionchar acu ar fhorbairt duine óig.

Faoin tábhacht a bhaineann le haitheantas a thabhairt do láidreachtaí daoine óga.

Faoi thábhacht na hoibre don aos óg agus na láidreachtaí seoá bhforbairt i ndaoine óga.


Faoi chomhthéacsanna áitiúla sóisialta, tíreolaíochta agus cultúrtha agus an chaoi ina bhfuil tionchar acu ar na daoine óga lena bhfuilim ag obair mar oibrí deonach.


Faoi na heochairphrionsabail den chumachtú, rannpháirtíocht agus den chomhionannas.

Faoi chearta daoine óga.

Faoin gcaoi le bheith rannpháirteach le daoine óga



An t-eolas seo a chur i bhfeidhm i mo chuid oibre le daoine óga de réir mar is cuí.


An t-eolas seo a chur i bhfeidhm agus obair á déanamh le daoine óga.


An t-eolas seo a chur i bhfeidhm agus gníomhaíochtaí agus cláir á gcur le chéile agus á gcur i bhfeidhm le daoine óga.


Na prionsabail den chumachtú agus rannpháirtíocht a chur i bhfeidhm agus cearta daoine óga a aithint i mo chuid oibre le daoine óga.

CÉ DÓ AGUS CÉ LEIS A BHFUIL SÉ?



TORTHAÍ FOGHLAMA


Táim:

Ar an eolas faoi na hathruithe forbartha a dtéann daoine óga tríd.

Táim:

Neamh-dhaorbhreithiúnach sa chur chuige atá agam maidir le bheith ag obair le daoine óga.

Ar an eolas faoin ról atá agam mar oibrí deonach agus láidreachtaí daoine óga á bhforbairt.

Táim:

Neamh-dhaorbhreithiúnach faoi na comhthéacsanna áitiúla as a dtagann na daoine óga.

Ar an eolas faoi thionchar na gcomhthéacsanna áitiúla ar shaolta daoine óga.

Táim:

Báúil don chomhionannas agus don cheart atá ag duine óg a t(h)uairim a nochtadh agus a bheith rannpháirteach mar chomhpháirtithe i bpróiseas na hoibre óige ar bhealach a fheileann don aois atá aige/aici.


Plé a dhéanamh ar an gcéim forbartha cuí a bhaineann leis na daoine óga lena bhfuil siad ag obair.


Plé a dhéanamh ar na buntosca a bhfuil tionchar acu ar fhorbairt daoine óga

Tuairisc a thabhairt láidreachtaí daoine óga.


Plé a dhéanamh ar na comhthéacsanna áitiúla a bhfuil tionchar acu ar shaolta na ndaoine óga lena bhfuil siad ag obair. Tuiscint a fháil ar thionchar na comhthéacsanna seo ar shaolta daoine óga.


Tuiscint a fháil ar an tábhacht a bhaineann leis an gcumhachtú, rannpháirtíocht agus leis an gcomhionannas agus obair á déanamh le daoine óga.

Tuiscint a fháil ar an tábhacht a bhaineann le meas a thabhairt do chearta daoine óga. Na prionsabail seo a chur i bhfeidhm agus obair ar bun go díreach le daoine óga.


Bileog oibre ar bhunchéimeanna fhorbairt daoine óga.


Bileog eolais bhunúsach ar na tosca a bhfuil tionchar acu ar fhorbairt duine óig.

Bileog oibre ar láidreachtaí agus buanna daoine óga á sainaithint agus á bhforbairt.


Bileog oibre ar an gcaoi leis na comhthéacsanna áitiúla a bhfuil tionchar acu ar dhaoine óga a mhapáil.


Bileoga oibre ar na caidrimh le daoine óga á neartú.

ÁBHAIR/ACMHAINNÍ



Caidrimh á neartú le tuismitheoirí/Caomhnóirí

Cearta agus ról na dtuismitheoirí/ na gcaomhnóirí san eagraíocht.

Caidrimh á neartú leis an bpobal áitiúil

Breithniú a dhéanamh ar an gcaoi ina bhfuil an eagraíocht rannpháirteach sa phobal áitiúil e.g. rannpháirtíocht daoine óga i ngníomhaíochtaí pobail, rannpháirteach le heagraíochtaí eile sa phobal.




Faoi na bealaí ina bhfuil tuismitheoirí/ caomhnóirí rannpháirteach san eagraíocht agus cearta na dtuismitheoirí / na gcaomhnóirí maidir le rannpháirtíocht a linbhsan eagraíocht.

Faoin gcaoi a dtagann an rólatá agam mar oibrí deonachle ról an tuismitheora / an chaomhnóra.


Faoin gcaoi ina bhfuil an eagraíocht rannpháirteach sa phobal áitiúil.



Cumarsáid a dhéanamh leis na tuismitheoirí / caomhnóirí ag leibhéal oiriúnach de réir an ról atá agam mar oibrí deonach.


**B’fhéidir nach mbeidh sé seo i scóip ról an oibrí dheonaigh sna chéad chéimeanna dá gcuid rannpháirtíochta in eagraíocht.

Níl ag teastáil i ndáiríre ach go bhfuil siad ar an eolas faoin gcaoi ina bhfuil an eagraíocht rannpháirteach leis an bpobal áitiúil.

CÉ DÓ AGUS CÉ LEIS A BHFUIL SÉ?



TORTHAÍ FOGHLAMA


Táim:

Báúil do thuismitheoirí / chaomhnóirí agus dá gcearta agus freagrachtaí.

Neamh-dhaorbhreithiúnach faoi thuismitheoirí / chaomhnóirí agus a gcúinsí.

Táim:

**B’fhéidir nach mbeidh sé seo i scóip ról an oibrí dheonaigh sna chéad chéimeanna dá gcuid rannpháirtíochta in eagraíocht.

Níl ag teastáil i ndáiríre ach go bhfuil siad ar an eolas faoin gcaoi ina bhfuil an eagraíocht rannpháirteach leis an bpobal áitiúil.


Tuairisc a thabhairt ar an gcaoi ina gcomhoibríonn na tuismitheoirí / caomhnóirí leis an eagraíocht.

An chaoi ina dtagann a ról mar oibrí deonach le ról na dtuismitheoirí / na gcaomhnóirí a shainaithint.


An chaoi ina gcomhoibríonn an eagraíocht leis an bpobal áitiúil a shainaithint.


Bileog eolais ar an gcaoi le caidrimh leis na tuismitheoirí/ caomhnóirí a neartú.

Bileoga oibre maidir le dul i ngleic le tuismitheoirí/caomhnóirí.


Bileog oibre ar chleachtadh mapála pobail a fhorbairt.

ÁBHAIR/ACMHAINNÍ



Stíleanna ceannaireachta

Stíleanna agus scileanna ceannaireachta.

Múnla Pleanála an Bhunchláir APIE

Céim 1:Measúnú (measúnú ar riachtanais)

Céim 2:Pleanáil

Céim 3:Forfheidhmiú

Céim 4:Measúnú




Faoi raon stíleanna agus scileanna ceannaireachta maidir le bheith ag obair le daoine óga.


Faoi na bunmhodhanna maidir lena fháil amach a bhfuil ag teastáil ó dhaoine e.g. comhairliú, bosca moltaí etc.

Faoin gcaoi le hidirbheartaíocht a dhéanamh le daoine óga.

Faoin ‘Cé, cad, cá háit, cathain agus conas’ ó thaobh gníomhaíocht a eagrú do agus le daoine óga.

Modhanna meastóireachta bunúsacha.



Na stíleanna agus scileanna ceannaireachta a thaispeáint agus iad ag obair le daoine óga i gcúinsí éagsúla.


Dul i gcomhairle le daoine óga maidir lena bhfuil de dhíth orthu.

Idirbheartaíocht a dhéanamh le daoine óga.

Plean a leanúint chun gníomhaíocht a chur i bhfeidhm le daoine óga.

Dul i gcomhairle le daoine óga faoin rud a d’oibrigh i gceart, faoin rud nár oibrigh i gceart agus cén fáth.

CONAS A DHÉANAIMID É?



TORTHAÍ FOGHLAMA


Táim:

Sásta le daoine óga, neamh-dhaorbhreithiúnach fúthu agus báúil dóibh.

Ar an eolas faoi mo chuid freagrachtaí agus teorainneacha.

Toilteanach agus sásta glacadh le treoir agus treorú ó bhaill foirne atá níos sinsearaí san eagraíocht.

Táim:

Sásta dul i gcomhairle agus idirbheartaíocht a dhéanamh le daoine óga.

Ábalta obair a dhéanamh i gcomhar le daoine eile.

Sásta glacadh le haiseolas.


Na stíleanna agus scileanna ceannaireachta cuí a thaispeáint agus iad ag obair go díreach le daoine óga.


Múnla pleanála bunchláir (Múnla APIE) a chur i bhfeidhm.


Bileog eolais ar stíleanna ceannaireachta.

Bileog eolais ar scileanna ceannaireachta.

Bileoga oibre maidir leis an gceannaireacht.


Bileog eolais ar Mhúnla Pleanála an APIE.

Cleachtaí bunúsacha maidir le gníomhaíocht a phleanáil do chlub óige/ do thionscadal.

Sraith straitéisí bhunúsach de smaointe do chlár/do ghníomhaíocht (Féach ar Aguisín 2).

Sampla de bhunmhodheolaíochtaí meastóireachta.

ÁBHAIR/ACMHAINNÍ



Obair Foirne, Cumarsáid &Scileanna Éisteachta

Scileanna cumarsáide aguséisteachta briathartha agusneamhbhriathartha.

Bunscileanna oibre foirne.

Ag Obair le Daoine Óga i nGrúpaí

Bunchéimeanna d’fhorbairt grúpaí.

Comhaontú a dhéanamh le daoine óga.

Cód iompair do dhaoine óga.




Faoi raon scileanna cumarsáide agus éisteachta, briathartha agus neamhbhriathartha.

Faoin gcaoi le hoibriú mar bhall foirne.


Faoi na bunchéimeanna d’fhorbairt grúpaí.

Faoin gcaoi le hidirbheartaíocht adhéanamh le daoine óga.

Príomheilimintí de chód iompair.



Cumarsáid a dhéanamh le daoine óga go héifeachtach.

Cumarsáid a dhéanamh leo siúd lena bhfuilim ag obair go héifeachtach.

Oibriú mar bhall foirne.


An chéim forbartha ag a bhfuil mo ghrúpa a aithint.

Comhaontú a fhorbairt le daoine óga.




TORTHAÍ FOGHLAMA


Táim:

Toilteanach cumarsáid a dhéanamh go hoscailte le daoine óga ar chomhleibhéal

Mar rólchuspa dearfach do dhaoine óga ag léiriú scileanna cumarsáide agus éisteachta éifeachtacha.

Táim:

Muiníneach agus mé ag obair le daoine óga i ngrúpaí.


Raon scileanna cumarsáide briathartha agus neamhbhriathartha a thaispeáint.

A bheith rannpháirteach i ngníomhaíochtaí foireannbhunaithe.


Comhaontú grúpa a fhorbairt le daoine óga.


Bileog eolais scileanna cumarsáide éifeachtacha.

Bileog eolais scileanna éisteachta éifeachtacha.

Bileoga oibre agus cleachtaí chun iniúchadh a dhéanamh ar scileanna cumarsáide agus oibre i bhfoirne.


Bileog eolais bhunúsach ar na céimeanna san fhorbairt grúpaí.

Bileog oibre ar na treoirlínte maidir le comhaontú grúpa a fhorbairt le daoine óga.

ÁBHAIR/ACMHAINNÍ



Polasaithe & Nósanna Imeachta Eagraíochta

Chun obair a dhéanamh le daoine óga e.g.

Polasaí Sláinte agus Sábháilteachta

Polasaí um Chosaint Leanaí

Polasaí Frithbhulaíochta

Polasaí Comhionannais

Polasaí Árachais:

Polasaí/ nósanna imeachta bainistíochta um obair dheonach (i.e. nósanna imeachta tuairiscithe d’oibrithe deonacha, bainistíocht coimhlinte, tacaíocht etc.)

Polasaí in aghaidh drugaí agus alcóil

Etc mar a bhaineann sé le gach eagraíocht.

Coiste á Bhunú:

Coistí aosaigh agus/nó óige

Róil coiste

Nósanna imeachta coiste e.g.Cruinniú á eagrú:Cláir oibreMiontuairiscíCinnteoireacht




Faoi raon na bpolasaithe atá ar fáil laistigh de m’eagraíocht (teideal, níl gá le mionábhar).

Cén duine ar gá dul chuige/ chuici sa chás go n-eascraíonn saincheist maidirleis na polasaithe seo.


Na róil éagsúla atá de dhíth do Choiste.

Conas cruinniú Coiste a reáchtáil.



Treoir agus tacaíocht a iarraidh sa chás go n-eascraíonn saincheist maidir le ceachtar de na polasaithe seo.


Mo ról laistigh den Choiste a chomhlíonadh.

A bheith rannpháirteach i gcruinniú Coiste.




TORTHAÍ FOGHLAMA


Táim:

Sásta cabhair agus tacaíocht a iarraidh a má agus nuair a bhíonn sé de dhíth orm.

Táim:

Toilteanach oibriú mar bhall foirne.


Liosta a dhéanamh de raon na bpolasaithe atá ar fáil laistigh den eagraíocht.

Sainaithint a dhéanamh go soiléir ar an duine ar chóir dul chuige/chuici sa chás go dtagann saincheist chun cinn.


Oibriú mar bhall foirne.


Faisnéis eagraíochta ar pholasaithe agus nósanna imeachta atá i bhfeidhm.

Liosta de na polasaithe agus nósanna imeachta cuí.

Príomhtheagmhálaithe maidir leis na polasaithe agus nósanna imeachta.


Cur síos ar na Róil ar an gCoiste.

Bileoga eolais maidir le cláir oibre a shocrú, miontuairiscí a ghlacadh etc.

Teimpléid do chlár oibre agus do mhiontuairiscí.Cleachtadh ar chinnteoireacht i gcruinnithe.

ÁBHAIR/ACMHAINNÍ



Cosaint Leanaí

Naisc idir cosaint leanaí agus an obair óige.

Dearcthaí maidir le cosaint leanaí.

Sainmhínithe de mhí-úsáid leanaí (de réirLeanaí Chun Tosaigh).

Forais réasúnta le bheith imníoch.

Cosaint Leanaí

Nósanna imeachta earcaíochta agus scagtha sábháilte.

Bealaí ina bhféadfaí gníomhú maidir le déileáil le hábhairimní/ amhrais/ ábhair nochta.

Nósanna imeachta tuairiscithe

Úsáid cóid iompair d’oibrithe deonacha.




Faoin gcaoi ina bhfuil baint ag cosaint leanaí leis an gcleachtas um obair óige.

Sainmhínithe maidir le mí-úsáidleanaí.

Forais réasúnta le bheith imníoch.


Faoi nósanna imeachta earcaíochta agus scagtha na heagraíochta.

Faoin gcaoi le gníomhú maidirle hábhar imní/ amhras/ ábharnochta.

Faoin gcaoi le tuairisciú a dhéanamh maidir le mí-úsáidleanaí.

Faoin gcód iompair a mbeidhmé páirteach ann.



An t-eolas seo a chur i bhfeidhm chun oibriú go sábháilte agus go héifeachtach le daoine óga.


An t-eolas seo a chur i bhfeidhm chun oibriú go sábháilte agus go héifeachtach le daoine óga.




TORTHAÍ FOGHLAMA


Táim:

Toilteanach obriú i dtreo an phrionsabail den fhíorthábhacht.

Toilteanach polasaí agus nósanna imeachta eagraíochta a leanúint maidir le cosaint leanaí.

Táim:

Toilteanach obriú i dtreo an phrionsabail den fhíorthábhacht.

Toilteanach polasaí agus nósanna imeachta eagraíochta a leanúint maidir le cosaint leanaí.


Tuiscint a fháil ar an mbaint atá ag cosaint leanaí le hobair óige.

A bheith ar an eolas faoingcomhthéacs forleathandon obair seo.

Iniúchadh a dhéanamh ar réimse na ndearcthaí maidir leis an tsaincheist seo.

Plé a dhéanamh ar Shainmhínithe maidir le mí-úsáid leanaí.

An chaoi ina bhféadfadh oibrithe deonacha a bheith ar an eolas/ imníoch faoi mhí-úsáid.


Tuiscint a fháil ar na saintréithe ina mbeadh duine oiriúnach/mí-oiriúnach chun oibriú le leanaí/ daoine óga.

Gníomhú go feiliúnach chun déileáil le hábhar imní/ amhras/ ábhar nochta ó thaobh mí-úsáid leanaí. Nósanna imeachta tuairiscithe na heagraíochta a leagan amach.

Na príomheilimintí i gcód iompair na heagraíochta a leagan amach.


An Clár Feasachta um Chosaint Leanaí.


An Clár Feasachta um Chosaint Leanaí.

ÁBHAIR/ACMHAINNÍ



Comhairle Náisiúnta na nÓg3 Sráid Montague, Baile Átha Cliath 2

Teil: 01 478 4122 Facs: 01 478 3974R-phost: [email protected]

www.youth.ie


ag tosú amach - youth.ieº_amach.pdf · obair Óige gan an t-ionchur ollmhór a rinne líon mór...

Documents