บทที่4 การตัดสินใจ

ChapterChapter 44

การตดสนใจการตดสนใจ (Decision Making)(Decision Making)

วตถประสงควตถประสงค:: สามารถอธบายบทบาทและความสาคญของการตดสนใจ

ทางการบรหารได สามารถจาแนกปญหาและวธการตดสนใจประเภทตางๆ ได เขาใจและอธบายกระบวนการตดสนใจทางการบรหารได

ตดสนใจได

สามารถอธบายบทบาทและความสาคญของการตดสนใจทางการบรหารได

สามารถจาแนกปญหาและวธการตดสนใจประเภทตางๆ ได เขาใจและอธบายกระบวนการตดสนใจทางการบรหารได

ตดสนใจได

กจกรรมในองคการ

กจกรรมหลก

การวางแผน การกาหนดเปาหมายขององคการ

การจดองคการ การปรบโครงสรางองคการ

การอานวยการ การเลอกวธการจงใจพนกงาน

การควบคม การเลอกวธการควบคม

การเงน การเลอกแหลงเงนทนการเงน การเลอกแหลงเงนทน

การตลาด การกาหนดกลยทธทางการตลาด

การบรหารทรพยากรมนษย

การผลต

การวจยและพฒนา การลงทนผลตสนคาใหม

Decision Making

ลกษณะเฉพาะใดๆ

ลกษณะเฉพาะใดๆ

การตดสนใจทางการจดการ(Managerial Decision Making)

และวตถประสงคได

ประเภทของปญหาประเภทของปญหา:: ปญหาวกฤตปญหาวกฤต ((Crisis Problem)Crisis Problem)

(เวลาจากด) เชน การประทวงของพนกงาน ปญหาอทกภยหรอภยพบตตางๆ

ปญหาไมวกฤตปญหาไมวกฤต ((NonNon--crisis problem)crisis problem) จาเปนตองแกไขแตไมเรงดวน (มเวลา) เชน การเตรยมแผนโฆษณา การเตรยมขออนมต

((Opportunity Problem)Opportunity Problem) ตองใหความสาคญเปนอยางสง เชน การตดสนใจลงทนใหม

ปญหาวกฤตปญหาวกฤต ((Crisis Problem)Crisis Problem)(เวลาจากด) เชน การ

ประทวงของพนกงาน ปญหาอทกภยหรอภยพบตตางๆ ปญหาไมวกฤตปญหาไมวกฤต ((NonNon--crisis problem)crisis problem) จาเปนตองแกไขแตไม

เรงดวน (มเวลา) เชน การเตรยมแผนโฆษณา การเตรยมขออนมต

((Opportunity Problem)Opportunity Problem) ตองใหความสาคญเปนอยางสง เชน การตดสนใจลงทนใหม

ประเภทของการตดสนใจประเภทของการตดสนใจ

จานวนผตดสนใจจานวนผตดสนใจจานวนผตดสนใจจานวนผตดสนใจ โครงสรางของปญหาโครงสรางของปญหาโครงสรางของปญหาโครงสรางของปญหา การบรหารงานในองคกรการบรหารงานในองคกรการบรหารงานในองคกรการบรหารงานในองคกร

ประเภทของการตดสนใจประเภทของการตดสนใจประเภทของการตดสนใจประเภทของการตดสนใจ

11. Structured. Structured22. Unstructured. Unstructured33. Semi. Semi--StructuredStructured

11. Structured. Structured22. Unstructured. Unstructured33. Semi. Semi--StructuredStructured

11. Personal. Personal22. Group. Group11. Personal. Personal22. Group. Group

11. Strategic. Strategic22. Management Control. Management Control33. Operational. Operational

11. Strategic. Strategic22. Management Control. Management Control33. Operational. Operational

รปแบบของการตดสนใจ

การตดสนใจโดยบคคลคนเดยว (Individual decision making)

การตดสนใจโดยกลมบคคล (Group decision making)

การตดสนใจโดยบคคลคนเดยว (Individual decision making)

การตดสนใจโดยกลมบคคล (Group decision making)

การตดสนใจจาแนกตามจานวนผตดสนใจการตดสนใจจาแนกตามจานวนผตดสนใจ การตดสนใจสวนบคคลการตดสนใจสวนบคคล (Personal Decision)(Personal Decision)

จาเปนตองมประสบการณและความสามารถในการแกปญหาเปนอยางดจาเปนตองมประสบการณและความสามารถในการแกปญหาเปนอยางด

การตดสนใจแบบกลมการตดสนใจแบบกลม(Group Decision)(Group Decision)เปนการระดมสมองเปนการระดมสมอง (Brainstorming)(Brainstorming) ทาใหการตดสนใจมทาใหการตดสนใจม

ประสทธภาพ และใชเวลามากกวา การตดสนใจสวนบคคลประสทธภาพ และใชเวลามากกวา การตดสนใจสวนบคคล

การตดสนใจสวนบคคลการตดสนใจสวนบคคล (Personal Decision)(Personal Decision)

จาเปนตองมประสบการณและความสามารถในการแกปญหาเปนอยางดจาเปนตองมประสบการณและความสามารถในการแกปญหาเปนอยางด

การตดสนใจแบบกลมการตดสนใจแบบกลม(Group Decision)(Group Decision)เปนการระดมสมองเปนการระดมสมอง (Brainstorming)(Brainstorming) ทาใหการตดสนใจมทาใหการตดสนใจม

ประสทธภาพ และใชเวลามากกวา การตดสนใจสวนบคคลประสทธภาพ และใชเวลามากกวา การตดสนใจสวนบคคล

การตดสนใจโดยบคคลคนเดยว(Individual decision making)

การตดสนใจโดยกลมบคคล(Group decision making)

คดเหนและใหขอมล เหมาะสาหรบการคดเหนและใหขอมล เหมาะสาหรบการ

การตดสนใจกลม(Group Decision Making)

ขอด- มแหลงขอมลจากหลายแหลงมากกวาการตดสนใจโดยคนเดยว--- สมาชกไดเขารวมในการแสดงการตดสนใจ สามารถเขาใจปญหา และสาเหตได

ขอด- มแหลงขอมลจากหลายแหลงมากกวาการตดสนใจโดยคนเดยว--- สมาชกไดเขารวมในการแสดงการตดสนใจ สามารถเขาใจปญหา และสาเหตได

--- อาจเกดการคดคานและโตเถยง-

- ใชระยะเวลานานในการพจารณา

การตดสนใจกลม(Group Decision Making)

--- อาจเกดการคดคานและโตเถยง-

- ใชระยะเวลานานในการพจารณา

ประเภทการตดสนใจจาแนกตามโครงสรางของปญหาประเภทการตดสนใจจาแนกตามโครงสรางของปญหา

การตดสนใจแบบมโครงสราง (Structured Decision)

วธการมาตรฐาน ม การตดสนใจแบบไมมโครงสราง (Unstructured Decision)

ไมไดมขอกาหนดใดกาหนดแนวทางการตดสนใจไวชดเจน

(Semi-Structure Decision)สาหรบปญหามโครงสราง และ

ประสบการณสาหรบการตดสนใจแบบไมมโครงสราง

การตดสนใจแบบมโครงสราง (Structured Decision)

วธการมาตรฐาน ม การตดสนใจแบบไมมโครงสราง (Unstructured Decision)

ไมไดมขอกาหนดใดกาหนดแนวทางการตดสนใจไวชดเจน

(Semi-Structure Decision)สาหรบปญหามโครงสราง และ

ประสบการณสาหรบการตดสนใจแบบไมมโครงสราง

ตวอยางการตดสนใจแบบมโครงสราง

• การลาปวย ลากจ ลาบวช• การอนมตการเบกจายเงน• การอนมตผลการศกษา• การจดตารางพนกงานรายสปดาห• การเลอกระดบสนคาคงคลงของวสด

• การลาปวย ลากจ ลาบวช• การอนมตการเบกจายเงน• การอนมตผลการศกษา• การจดตารางพนกงานรายสปดาห• การเลอกระดบสนคาคงคลงของวสด

** เปดโอกาสใหผบรหารเลอกทางเลอกไดนอย เพราะวาเปนการ

•หรอผลกาไรในธรกจ

• การตดสนใจผลตสนคาตวใหม• การตดสนใจในการขยายกจการ

ตวอยางการตดสนใจแบบไมมโครงสราง

•หรอผลกาไรในธรกจ

• การตดสนใจผลตสนคาตวใหม• การตดสนใจในการขยายกจการ

** ผบรหารหรอผตดสนใจ จะตองความไมแนนอน

การทาสญญาทางการคา การกาหนดงบประมาณทางการตลาดสาหรบผลตภณฑ

ตวอยาง

** ผบรหารหรอผตดสนใจ จะตองใชการโครงสรางและแบบไมมโครงสราง

ประเภทการตดสนใจจาแนกตามระดบการจดการในองคกรประเภทการตดสนใจจาแนกตามระดบการจดการในองคกร

TopTop

MiddleMiddleManagementManagement

Strategic DecisionStrategic Decision

Tactical DecisionTactical Decision

LowerLowerManagementManagement

Operational DecisionOperational Decision

ประเภทการตดสนใจจาแนกตามระดบการจดการในองคกรประเภทการตดสนใจจาแนกตามระดบการจดการในองคกร

การตดสนใจระดบกลยทธ (Strategic Decision)

ดาเนนการขององคกรในระยะยาว (Management Control Decision)

การตดสนใจของผบรหารระดบกลาง ในระดบเทคนค หรอ “TacticalDecision”

การตดสนใจระดบปฏบตการ (Operational Decision)

ปฏบตงานตาง ๆ

การตดสนใจระดบกลยทธ (Strategic Decision)

ดาเนนการขององคกรในระยะยาว (Management Control Decision)

การตดสนใจของผบรหารระดบกลาง ในระดบเทคนค หรอ “TacticalDecision”

การตดสนใจระดบปฏบตการ (Operational Decision)

ปฏบตงานตาง ๆ

สภาพการณในการตดสนใจสภาพการณในการตดสนใจ

(Certainty Condition )

Structured (Risk Condition )

ทาใหไมสามารถทราบทางเลอกและผลลพธของปญหาไดอยางชดเจน ทาไดเพยงประมาณการ (ความนาจะเปน)

(Uncertainty Condition )

ทราบไดถงโอกาส (ความนาจะเปน)

(Certainty Condition )

Structured (Risk Condition )

ทาใหไมสามารถทราบทางเลอกและผลลพธของปญหาไดอยางชดเจน ทาไดเพยงประมาณการ (ความนาจะเปน)

(Uncertainty Condition )

ทราบไดถงโอกาส (ความนาจะเปน)

กระบวนการในการตดสนใจกระบวนการในการตดสนใจ

(Goal Statement)

การพจารณาปญหา (Problem Identification)

การคนหาทางเลอก (Search for Alternatives)

การประเมนผลทางเลอก (Evaluation of Alternatives)

ขอมล(Information)

ขอมล(Information)

ขอมล(Information)

ขอมล(Information)

การประเมนผลทางเลอก (Evaluation of Alternatives)

(Rational Choice of Best Alternatives)การลงมอทาตามการตดสนใจ

(Implementation of the Decision)

การควบคมและประเมนผล (Control and Evaluation)

ขอมล(Information)

ขอมล(Information)

ขอมล(Information)

ภาพแสดงกระบวนการตดสนใจ

จดประสงคขององคการ

จดแบงปญหา

สราง Model หรอสมมตฐาน

มองหาทางเลอกตางๆคาดคะเนผลลพธของทางเลอกตางๆ

ความเปนจรง

สาเรจ

การคนหาและตรวจสอบ

ตรวจสอบ Model

- อาจเกดการคดคานและโตเถยงสราง Model หรอสมมตฐาน

มองหาทางเลอกตางๆคาดคะเนผลลพธของทางเลอกตางๆ

หาคาตอบจาก Model

วางแผนการดาเนนการทางเลอกการนาทางเลอกไปใช

หรอ ดาเนนการ

สาเรจ

ลมเหลว

- อาจเกดการคดคานและโตเถยง

แบบจาลองการตดสนใจ(The Decision Making Model)

แบบจาลองคลาสสก (The Classical Model) :-

ของแตละทางเลอก- ทาใหสามารถสรปขอด ขอเสยสรปขอด ขอเสยของแตละทางเลอกได- จงสามารถเลอก จากการ

เปรยบเทยบทางเลอกแตละทาง

แบบจาลองคลาสสก (The Classical Model) :-

ของแตละทางเลอก- ทาใหสามารถสรปขอด ขอเสยสรปขอด ขอเสยของแตละทางเลอกได- จงสามารถเลอก จากการ

เปรยบเทยบทางเลอกแตละทาง

แบบจาลองเชงบรหาร(The Administrative Model)

มกจะตดสนใจมกจะตดสนใจจากความพอใจมากกวาจากการมงผลประโยชนสงสดจากความพอใจมากกวาจากการมงผลประโยชนสงสด

:ตดสนใจ

ความไมแนนอน :ไดยาก

ความไมชดเจนของขอมล :ควรจะตดสนใจเลอกทางเลอกใด

:ตดสนใจ

ความไมแนนอน :ไดยาก

ความไมชดเจนของขอมล :ควรจะตดสนใจเลอกทางเลอกใด

: ในการหาขอมลใน

เชน การอนมตของเงนกจากธนาคาร การวเคราะหกอนการลงทนเปนตน

: ในการหาขอมลใน

เชน การอนมตของเงนกจากธนาคาร การวเคราะหกอนการลงทนเปนตน

คณภาพคณภาพ ทนเวลาทนเวลายอมรบยอมรบ

ความเหมาะสมทางดาน

จรยธรรม

ความเหมาะสมทางดาน

จรยธรรม

มประสทธภาพ+ + + =คณภาพคณภาพ ทนเวลาทนเวลายอมรบยอมรบ

ความเหมาะสมทางดาน

จรยธรรม

ความเหมาะสมทางดาน

จรยธรรม

มประสทธภาพ+ + + =

อปสรรคในการตดสนใจอยางมประสทธภาพ(Obstacles to Effective Decision Making)

การลาเอยงในการตดสนใจ (Judgmental Biases)•-ประสบการณสวนตว

•••

การลาเอยงในการตดสนใจ (Judgmental Biases)•-ประสบการณสวนตว

•••

(Vecchio 2000)

ตอไป...?ตอไป...?

แบบฝกหดทายบทคาสง จงตอบคาถามตอไปนใหถกตอง

1. จงอธบายลกษณะของการตดสนใจแบบมโครงสราง และการตดสนใจแบบไมมโครงสราง พรอมยกตวอยางประกอบคาอธบาย2. กระบวนการในการตดสนใจมกขนตอน และแตละขนตอนมลกษณะอยางไร จงอธบายพรอมยกตวอยางประกอบ3. การตดสนใจของผบรหารภายใตสภาวะความเสยงและสภาวะความไมแนนอน จะสงผลกระทบอยางไรบาง ตอการดาเนนงานขององคการ จงอธบายพรอมยกตวอยางประกอบ

คาสง จงตอบคาถามตอไปนใหถกตอง1. จงอธบายลกษณะของการตดสนใจแบบมโครงสราง และการตดสนใจแบบไมมโครงสราง พรอมยกตวอยางประกอบคาอธบาย2. กระบวนการในการตดสนใจมกขนตอน และแตละขนตอนมลกษณะอยางไร จงอธบายพรอมยกตวอยางประกอบ3. การตดสนใจของผบรหารภายใตสภาวะความเสยงและสภาวะความไมแนนอน จะสงผลกระทบอยางไรบาง ตอการดาเนนงานขององคการ จงอธบายพรอมยกตวอยางประกอบ